Permbledhese e Vendimeve Unifikuese Te Gjl2015

PRMBLEDHSE
E VENDIMEVE UNIFIKUESE
T GJYKATS S LART
2013-2015
Botim i Qendrs s Botimeve Zyrtare
Tirane, 2015
PRMBAJTJA
CIVILE
OBJEKTI: Lshim i urdhrit t ekzekutimit t vendimit nr. 157, dat
2.10.2008 t Komisionit t Shrbimit Civil Tiran, ln n fuqi me
vendimin nr. 18, dat 3.2.2009 t Gjykats s Apelit Gjirokastr.
Botuar n Fletoren Zyrtare nr.Ekstra 88/2013
OBJEKTI: T njihet dhe ti jepet fuqi vendimit t dats 22.12.2005 t

Gjykats Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.), q i prket shtjes nr.
12112/ACS, t dhn nga arbitri i vetm me qendr n Gjenev, prof. dr.
Claudie B. Rouillier.
Botuar n Fletoren Zyrtare nr.171/2013
23
Vendim nr. 7
dat 1.6.2011
OBJEKTI: Shfuqizimin e aktit administrativ, urdhrit nr. 92, dat 31.5.2006

t ans s paditur.
36
Vendim nr. 3
dat 29.3.2012
OBJEKTI: Shprblim dmi dhe ndalim i ushtrimit t aktivitetit n kushtet

e konkurrencs s pandershme.
46
Vendim nr. 3 OBJEKTI: - Kundrshtimi i pensionit t parakohshm.

dat 6.12.2013
- Detyrimi i pals s paditur t bj rillogaritjen sipas ligjit n fuqi n kohn
e fitimit t pensionit nga data 1.8.2005. - Detyrimin e pals s paditur t
m kthej diferencat e papaguara nga data 1.8.2005.
57
Vendim nr. 1
dat 17.1.2011
Vendim nr. 6
dat 1.6.2011
Vendim nr. 4
dat 6.12.2013
OBJEKTI: Anulimi i vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 i K.K.Pronave Dibr.

Anulimin e kontrats s shitjes nnshkruar midis AKP-s, dega Dibr dhe
t paditurit Ibrahim Lika me nr. 60, dat 31.8.2001.
Detyrimi i pals s paditur t na njoh pronar mbi nj siprfaqe toke, t
ndodhur n fshatin Urak prej 9 ha.
Botuar n Fletoren Zyrtare nr. 216/2013
77
Vendim nr. 2
dat 10.3.2014
OBJEKTI: Anulimin pjesrisht t vendimit nr. 113, dat 19.12.2007 t

Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t ish-Pronarve Vlor.
Botuar n Fletoren Zyrtare nr. 150 /2014
98
Vendim nr. 3
dat 28.4.2014
OBJEKTI I PADIS: Detyrimin e t paditurit, Gjok Shota, t m kthej

dhe t posedoj lirisht: a) pasurin me nr. 80/6 n zon kadastrale 1185,
tok ar me siprfaqe 8445 m2 me kto kufizime: V-80/5, L-80/7, P-143,
e ndodhur n fshatin Bilaj, Komuna Bubq, n pronsi t paditses Marjana
Prnuca.
105
PENALE
Vendim nr.1
dat 19.6.2013
AKUZUAR: Pr veprn penale t dezertimit, parashikuar nga neni 33/1 i

Kodit Penal Ushtarak.
131
Vendim nr. 2
dat 20.6.2013
OBJEKTI: Ankim kundr vendimit t pushimit dat 1.12.2009 t Prokuroris s

Rrethit Gjyqsor Tiran, lidhur me procedimin penal nr. 1264 t vitit 2009.
146
Vendim nr. 3
dat 8.7.2013
OBJEKTI: Kundrshtimin e urdhrit t Prokuroris s Rrethit Gjyqsor

Kavaj me nr. 43, dat 2.4.2012, pr ekzekutimin e vendimit penal nr. 19,
dat 24.3.2000 (nr. 36, dat 23.4.2007) t Gjykats s Rrethit Gjyqsor
Kavaj.
161
Vendim nr.1
dat 10.3.2014
AKUZUAR: Pr kryerjen e veprs penale t Falsifikimit t dokumenteve,

parashikuar nga neni 186/1 i K. Penal.
172
Vendim nr. 2
dat 3.11.2014
OBJEKTI: Parashkrim t ekzekutimit t vendimit penal

191
Vendim nr. 1
dat 27.4.2015
AKUZA: Marrdhnie seksuale me t mitura, parashikuar nga neni 100 i

Kodit Penal.
206
Vendim nr. 2
dat 25.2.2015
OBJEKTI: Lirim me kusht

224
ISBN: 978-9928-01-051-3
VENDIM
Nr. 1, dat 17.1.2011
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 17.1.2011 morn n
shqyrtim shtjen civile nr. regj. them. 4/3, q i prket:
KRKUESE: Arta Kokoshi, n munges
OBJEKTI: Lshim i urdhrit t ekzekutimit t vendimit nr. 157, dat 2.10.2008 t Komisionit
t Shrbimit Civil Tiran, ln n fuqi me vendimin nr. 18, dat 3.2.2009 t Gjykats s Apelit
Gjirokastr.
BAZA LIGJORE: Nenet 510/d, 511/a dhe 515 t K.Pr.Civile.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Sarand, me vendimin nr. 83, dat 8.5.2009, ka vendosur:
Deklarimin e moskompetencs territoriale pr gjykimin e shtjes civile nr. 83 regjistrimi,
dat 7.5.2009.
Kalimin e shtjes pr kompetenc Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran..
shtja i sht drguar pr kompetenc Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran. Gjyqtari i ksaj
gjykate, z. Ilir Mustafaj (relator i shtjes objekt gjykimi), ka parashtruar qndrimin pr rregullimin
e kompetencs n baz t nenit 64/2 t K.Pr.Civile.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. (ska), dat 6.10.2009, ka vendosur:
Kalimin e shtjes civile pr gjykim Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pr
unifikim t praktiks gjyqsore.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart shtron pr diskutim kto probleme:
1. A sht titull ekzekutiv vendimi i KSHC-s (edhe kur ky vendim mund t marr form t
prer pa u ankimuar)?
2. Nse jo, po vendimi i gjykats s apelit, q zgjidh shtjen mbi ankimin e Institucionit,
sht titull ekzekutiv?
3. Nse po, cila sht gjykata kompetente, nga pikpamja funksionale, pr lshimin e urdhrit
t ekzekutimit?
4. N rast se eventualisht arrihet n prfundimin se kompetente pr lshimin e urdhrit t
ekzekutimit sht gjykata e rrethit gjyqsor, cila sht gjykata kompetente nga pikpamja
toksore, gjykata ku ka qendrn KSHC-ja, apo gjykata ku ka qendrn institucioni, apo gjykata e
vendbanimit t npunsit civil?
5. N vijim t zgjidhjeve q kan dhn Kolegjet e Bashkuara, duke konsideruar KSHC-n si
nj quasi gjykat dhe gjykata e apelit q si nj gjykat e shkalls s dyt, ankimi kundr vendimit
t KSHC-s, ather nga pikpamja toksore cila gjykat apeli do t jet kompetente pr gjykimin
e shtjes, Gjykata e Apelit Tiran (n qendrn e KSHC-s), apo gjykata e apelit n juridiksionin
q ka selin institucioni q sht ankimues?
KOLEGJET E BASHKUARA T GJYKATS S LART,
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Gani Dizdari dhe Evelina Qirjako; si dhe pasi
diskutuan shtjen n trsi,
VREJN:
RRETHANAT E SHTJES
Nga t dhnat e akteve q ndodhen n dosjen gjyqsore, rezulton se gjykatat e t dyja

shkallve kan pranuar rrethanat dhe faktet si m posht:
Krkuesja Arta Kokoshi ka qen n marrdhnie pune pran bashkis s Qytetit Delvin n
detyrn e inspektores n Zyrn e Ndihms Ekonomike. Krkuesja ka fituar statusin e npunsit
civil n baz t ligjit nr. 8549, dat 11.11.1999 Statusi i npunsit civil.
5
Me urdhrin nr. 32, dat 31.7.2008 t kryetarit t bashkis Delvin krkueses i sht njoftuar
shkarkimi nga detyra e inspektores n Zyrn e Ndihms Ekonomike dhe emrimi n detyrn e
prgjegjses s sektorit t ujsjells-kanalizimeve po pran ksaj bashkie, pr arsye q lidhen me
rritjen e efikasitetit t puns n sektorin e ujsjells-kanalizimeve.
Krkuesja Arta Kokoshi, duke mos qen dakord me shkarkimin nga detyra e inspektores s
Zyrs s Ndihms Ekonomike, ka paraqitur ankes pran Komisionit t Shrbimit Civil (KSHC)
me objekt: Shfuqizimin e urdhrit nr. 32, dat 31.7.2008 t kryetarit t bashkis Delvin. Kthimin e
ankueses n pozicionin e inspektores s Zyrs s Ndihms Ekonomike.
Gjat kohs q KSHC-ja ka qen duke shqyrtuar ankimin e Arta Kokoshit ndaj urdhrit nr.
32, dat 31.7.2008, kryetari i bashkis Delvin, nprmjet vendimit nr. 47, dat 22.9.2008, ka
vendosur largimin e saj nga detyra e prgjegjses s sektorit t ujsjells-kanalizimeve, duke
zgjidhur prfundimisht marrdhniet e puns, me arsyetimin se ajo gjat ushtrimit t ksaj detyre
nuk ka realizuar detyrat e caktuara dhe nuk ka respektuar kohn dhe orarin e puns n datn
2.9.2008.
N lidhje me ankimin e Arta Kokoshit, KSHC-ja me vendimin nr. 157, dat 2.10.2008 ka
vendosur:
Pranimin e ankess s Znj. Arta Kokoshi.
Shfuqizimin e urdhrit nr. 32, dat 31.7.2008 t kryetarit t bashkis Delvin.
Kthimin e ankueses n pozicionin e inspektores s Zyrs s Ndihms Ekonomike.
Ky vendim sht i detyrueshm pr institucionin t cilit i drejtohet.
me arsyetimin se:
Urdhri nr .32, dat 31.7.2008 i kryetarit t bashkis Delvin sht lshuar n referenc t nenit 44, germa
e dhe f t ligjit nr. 8652, dat 31.7.2008 Pr organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore. Nga
prmbajtja e ktij neni del qart se kryetari i bashkis ka kompetenc pr emrimet, shkarkimet dhe transferimet e
drejtuesve t ndrmarrjeve dhe institucioneve t varsis, marrdhnia e puns s t cilve rregullohet nga Kodi i
Puns. Pr specialistt e strukturave t bashkis, t cilt marrdhnien e puns e kan t rregulluar sipas ligjit nr.
8549, dat 11.11.1999 Statusi i npunsit civil, duhet t prdoren si baz ligjore nenet e ktij ligji.
Fakti q e bn t cenueshm kt urdhr sht mossqarimi i shkakut t nxjerrjes s ktij akti, pasi po t
ndodhemi para ngritjes n detyr dhe lvizjes paralele, t prcaktuara n nenin 15, vrejm se kjo procedur nuk
sht zbatuar; pr sa i takon transferimit t detyrueshm t prcaktuar n nenin 17, vrejm q ankuesja nuk ka
qen dakord me kt transferim dhe nuk sht prcaktuar afati kohor i ktij transferimi; gjithashtu, nuk kemi t
bjm me lirim apo largim nga shrbimi civil (t prcaktuara n nenet 23, 25 t ligjit nr. 8549, dat 11.11.1999
Statusi i npunsit civil, n VKM nr. 360, dat 13.6.2000 Pr lirimin nga shrbimi civil dhe VKM nr.
306, dat 13.6.2000 Pr disiplinn n shrbimin civil), pasi ankuesja ka kaluar n nj pozicion pune q sht
jasht shrbimit civil.
Moszbatimi i krkesave t prcaktuara m sipr e bn aktin e shkarkimit t ankueses nga detyra, n
kuptim t nenit 115, germa a t ligjit nr. 8485, dat 12.5.1999 Kodi i Procedurs Administrative, n
kundrshtim me ligjin dhe n kuptim t nenit 117 t ligjit n fjal sht absolutisht i pavlefshm dhe nuk mund t
sjell pasoja ligjore.
Rezulton q kundr vendimit t KSHC-s t cituar m lart ka paraqitur krkespadi pran
Gjykats s Apelit Gjirokastr bashkia e qytetit Delvin, duke krkuar: Kundrshtimin e vendimit nr.
157, dat 2.10.2008 t Komisionit t Shrbimit Civil.
Gjykata e Apelit Gjirokastr, me vendimin nr. 18, dat 3.2.2009, ka vendosur: Rrzimin e
krkespadis
me arsyetimin se:
S pari ... afati i ankimit pr institucionin e administrats fillon n momentin e shpalljes t vendimit t
KSHC-s. N rastin konkret, vendimi sht shpallur n seancn e zhvilluar n datn 2.10.2008, ku ishte
prezent edhe prfaqsuesi i bashkis Delvin z.. Xhevdet Ahmeti, i autorizuar rregullisht nga ky institucion;
krkespadia e pals paditse bashkia Delvin sht paraqitur n datn 4.11.2008, pra jasht afatit 30-ditor t
parashikuar n ligj dhe pr kt arsye pala paditse bashkia Delvin ka humbur t drejtn pr t pretenduar
gjyqsish kundrshtimin e vendimit t KSHC-s.
6
S dyti, me t drejt, KSHC-ja ka vlersuar si t paligjshm urdhrin nr. 32, dat 31.7.2008 lshuar nga kryetari
i bashkis Delvin. Ktij urdhri i mungon baza ligjore korrekte, q sht ligji nr. 8549, dat 11.11.1999 Statusi i
npunsit civil dhe marrdhnia juridike e puns me t paditurn sht konceptuar nga institucioni i administrats
vendore si e rregullueshme nga Kodi i Puns.
Gjithashtu, pavarsisht se pala paditse, bashkia Delvin, pretendon pr lvizje paralele t pals s paditur, n
fakt nuk sht prcaktuar shkaku i vrtet i lvizjes, ndrsa vijueshmria me shkarkimin e s paditurs edhe nga
funksioni i prgjegjses s ujsjells-kanalizimeve brenda nj afati minimal prej nj muaji e gjysm l vend pr dyshime n
ndrmarrjen e iniciativave prej paditsit punmarrs... Veprimi i pals paditse nuk mund t konsiderohet as largim i
ligjshm nga shrbimi civil pr paln e paditur, pasi nuk evidentohen rastet e parashikuara nga nenet 23 dhe 25 t ligjit
nr. 8549/1999.
Rezulton q pasi vendimi ka marr form t prer, krkuesja Arta Kokoshi ka paraqitur krkes
pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Sarand me objekt: Lshimin e urdhrit t ekzekutimit t vendimit nr.
157/2008 t KSHC-s Tiran ln n fuqi me vendimin nr. 18, dat 3.2.2009 t Gjykats s Apelit Gjirokastr.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Sarand, me vendimin nr. 83, dat 8.5.2009, ka vendosur:
Deklarimin e moskompetencs territoriale pr gjykimin e shtjes civile nr. 83 regjistrimi, dat
7.5.2009. Kalimin e shtjes pr kompetenc Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
Gjykata ka arsyetuar se:
... gjykata, kryesisht, n baz t nenit 61 t K.Pr.Civile, konstaton se shtja nuk sht n kompetencn territoriale
t Gjykats Sarand, pasi titulli ekzekutiv sht vendimi i KSHC-s, e cila e ka qendrn n Tiran.
N kto kushte, shtja i sht drguar pr kompetenc Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
Gjyqtari i ksaj gjykate, Z. Ilir Mustafaj (relator i shtjes objekt gjykimi), ka parashtruar para Gjykats
s Lart qndrimin pr rregullimin e kompetencs n baz t nenit 64/2 t K.Pr.Civile si m posht
vijon:
Duke pasur parasysh: i) prmbajtjen e vendimit t Komisionit t Shrbimit Civil nr. 147, dat 2.10.2008, i cili
ka vendosur shfuqizimin e urdhrit nr. 32, dat 31.7.2008 t kryetarit t bashkis Delvin dhe kthimin e ankueses n
pozicionin e inspektores s Zyrs s Ndihms Ekonomike; ii) faktin q vendimi nr. 157, dat 2.10.2008 i Komisionit
t Shrbimit Civil sht ankimuar nga bashkia e Delvins n Gjykatn e Apelit Gjirokastr, e cila me vendimin nr.
18, dat 3.2.2009 ka vendosur rrzimin e krkespadis, fakt i cili tregon q ka legjitimuar t drejtn e ankueses; iii)
prmbajtjen e nenit 511/a t Kodit t Procedurs Civile, q prcakton se Titulli ekzekutiv vihet n ekzekutim me
krkes t kreditorit nga gjykata q ka dhn vendimin, Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran mon se, n rastin objekt
gjykimi, gjykate kompetente duhet t jet Gjykata e Apelit Gjirokastr, e cila ka shqyrtuar shtjen, ose Gjykata e
Rrethit Gjyqsor Sarand, e cila sht n juridiksionin e Gjykats s Apelit Gjirokastr.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. (ska), dat 6.10.2009, ka vendosur kalimin e
shtjes s msiprme pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart. Ky Kolegj vlerson
se sht e domosdoshme njehsimi i praktiks gjyqsore n lidhje me faktin se: Cila sht gjykata
kompetente q do t marr n shqyrtim krkesn pr lshimin e urdhrit t ekzekutimit, kur krkohet ekzekutimi i
detyrueshm i vendimit t KSHC-s?.
Rndsia e ktij unifikimi buron nga fakti se n praktikn gjyqsore dhe n vendimmarrjen e
gjykatave m t ulta konstatohen qndrime t ndryshme n lidhje me zgjidhjen e shtjeve t ktij
lloji, qndrime t cilat kan krijuar konfuzion dhe paqartsi si pr krkuesit, t cilt krkojn vnien n
vend t t drejtave t tyre t cenuara, ashtu dhe pr gjykatat, t cilat jan t detyruara nga ligji t njohin
dhe rivendosin n vend kto t drejta.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart vlerson se unifikimi i praktiks gjyqsore pr shtje t ktij
lloji, n t cilat krkohet ekzekutimi i vendimeve q kan marr form t prer sht i domosdoshm,
pasi zbatimi i drejt i ligjit n kt drejtim sht i lidhur drejtprdrejt me respektimin e parimeve
themelore kushtetuese pr mbrojtjen e t drejtave t njeriut, me t drejtn e do individi pr t
rivendosur n vend t drejtat e tij t cenuara dhe t fituara nga nj proces i rregullt ligjor, parime t
cilat jan t prcaktuara qart dhe mbrohen si nga ligjet themelore t shtetit shqiptar, ashtu dhe nga
KEDNJ-ja.
7
N rrethanat e msiprme, Kolegji Civil i Gjykats s Lart ka muar se shtja duhet t

kalonte pr gjykim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr unifikimin e praktiks gjyqsore, duke
shtruar pr diskutim kto probleme:
1. A sht titull ekzekutiv vendimi i KSHC-s (edhe kur ky vendim mund t marr form t
prer pa u ankimuar)?
2. Nse jo, po vendimi i gjykats s apelit, q zgjidh shtjen mbi ankimin e institucionit,
sht titull ekzekutiv?
3. Nse po, cila sht gjykata kompetente, nga pikpamja funksionale, pr lshimin e urdhrit
t ekzekutimit?
4. N rast se eventualisht arrihet n prfundimin se kompetente pr lshimin e urdhrit t
ekzekutimit sht gjykata e rrethit gjyqsor, cila sht gjykata kompetente nga pikpamja
toksore, gjykata ku ka qendrn KSHC-ja, apo gjykata ku ka qendrn institucioni, apo gjykata e
vendbanimit t npunsit civil?
5. N vijim t zgjidhjeve q kan dhn Kolegjet e Bashkuara, duke konsideruar KSHC-n si
nj quasi gjykate dhe gjykata e apelit q si nj gjykat e shkalls s dyt, ankimi kundr vendimit
t KSHC-s, ather nga pikpamja toksore cila gjykat apeli do t jet kompetente pr gjykimin
e shtjes, Gjykata e Apelit Tiran (n qendrn e KSHC-s), apo gjykata e apelit n juridiksionin
q ka selin institucioni q sht ankimues?
Ligji i zbatueshm:
Konventa Evropiane e t Drejtave t Njeriut (m posht e quajtur KEDNJ)
Neni 6/1
E drejta pr nj proces t rregullt
do person ka t drejt q shtja e tij t dgjohet drejtsisht, publikisht dhe brenda nj afati t arsyeshm nga nj
gjykat e pavarur dhe e paanshme, e krijuar me ligj, e cila do t vendos si pr mosmarrveshjet n lidhje me t drejtat dhe
detyrimet e tij t natyrs civile, ashtu edhe pr bazueshmrin e do akuze penale n ngarkim t tij.
Neni 13
E drejta pr zgjidhje efektive
dokush, t cilit i jan shkelur t drejtat dhe lirit e prcaktuara n kt konvent, ka t drejtn e nj
zgjidhjeje efektive para nj organi kombtar, pavarsisht se shkelja sht kryer nga persona q veprojn n
prmbushje t funksioneve t tyre zyrtare.
Kushtetuta e Republiks s Shqipris (m posht e quajtur Kushtetuta)
Neni 42
1. Liria, prona dhe t drejtat e njohura me Kushtetut dhe me ligj nuk mund t cenohen pa nj proces t
rregullt ligjor.
2. Kushdo, pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe t interesave t tij kushtetuese dhe ligjore, ose n rastin e
akuzave t ngritura kundr tij, ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik brenda nj afati t arsyeshm nga
nj gjykat e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.
Neni 44
Kushdo ka t drejt t rehabilitohet dhe/ose t zhdmtohet n prputhje me ligjin, n rast se sht dmtuar
pr shkak t nj akti, veprimi ose mosveprimi t paligjshm t organeve shtetrore.
Neni 107/3
Garancit e qndrimit n detyr dhe trajtimi ligjor i npunsve publik rregullohen me ligj.
Ligji nr. 8116, dat 29.3.1996 Kodi i Procedurs Civile i Republiks s Shqipris
(m posht e quajtur K.Pr.Civile)
Neni 49
Padit pr t krkuar ekzekutimin e detyrueshm mbi sende ngrihen n gjykatn e vendit ku ndodhen ato ose
pjesa m e madhe e vlers s tyre.
Padit pr t krkuar ekzekutimin e detyrueshm pr kryerjen ose moskryerjen e nj veprimi t caktuar
ngrihen n gjykatn e vendit ku duhet t prmbushet nj detyrim i till.
Neni 327
Kompetencat toksore
8
Padia kundr nj akti administrativ shqyrtohet nga seksioni prkats i gjykats, n zonn e s cils ka
qendrn organi administrativ, ndaj t cilit drejtohet padia. Kur padia paraqitet n gjykatn, n territorin e s cils
ka qendrn organi administrativ, kjo ia drgon jo m von se tri dit gjykats ku sht krijuar seksioni pr
gjykimin e mosmarrveshjeve administrative.
Shqyrtimi i mosmarrveshjes duhet t prfundoj brenda 30 ditve nga dita e regjistrimit n gjykat.
Neni 510
Ekzekutimi i detyrueshm
Ekzekutimi i detyrueshm mund t bhet vetm n baz t nj titulli ekzekutiv.
Jan tituj ekzekutiv:
a) vendimet civile t forms s prer t gjykats, q prmban nj detyrim, vendimet e dhna prej saj pr
sigurimin e padis, si dhe pr ekzekutimin e prkohshm;
b) vendimet penale t forms s prer n pjesn q bjn fjal pr t drejta pasurore;
c) vendimet e gjykatave e t arbitrazheve t shteteve t huaja q u sht dhn fuqi sipas dispozitave prkatse
t ktij Kodi;
) vendimet e nj gjykate arbitrazhi n Republikn e Shqipris;
d) aktet noteriale q prmbajn detyrime pr pagime n t holla, si dhe aktet pr dhnien e kredive bankare;
dh) kambialet, eqet e letrat me urdhr q barazohen me ato;
e) aktet e tjera q sipas ligjeve t veanta quhen tituj ekzekutiv dhe ngarkohet zyra e prmbarimit pr
ekzekutimin e tyre.
Neni 511
Urdhri i ekzekutimit
Titulli ekzekutiv vihet n ekzekutim me krkesn e kreditorit. Pr kt qllim lshohet urdhri i
ekzekutimit, brenda 5 ditve nga data e paraqitjes s krkess s kreditorit, i cili jepet:
a) pr rastet e parashikuara nga shkronjat a dhe b t nenit t msiprm, nga gjykata q ka dhn
vendimin;
b) pr vendimet e gjykatave t shteteve t huaja e t gjykatave t arbitrazhit t huaj q u sht dhn fuqi
zbatimi sipas dispozitave t ktij Kodi nga gjykata e apelit;
c) pr rastet e parashikuara nga shkronja e nenit t msiprm nga gjykata e vendit ku sht dhn
vendimi;
) pr rastet e parashikuara nga shkronjat d, dh dhe e nga gjykata e vendit ku sht caktuar t bhet
ekzekutimi.
Nuk lshohet urdhri i ekzekutimit pr vendimin e sigurimit t padis dhe pr gjobat e dhna nga gjykata, t
cilat ekzekutohen drejtprdrejt nga zyra e prmbarimit, pas njoftimit t vendimit.
Ligji nr. 8549, dat 11.11.1999 Statusi i Npunsit Civil (me posht e quajtur Ligji
pr npunsin civil)
Neni 1
Qllimi dhe objekti
1. Qllimi i ktij ligji sht prcaktimi i rregullave t njjta pr kushtet dhe procedurat e pranimit n
shrbimin civil, pr mnyrn e fillimit dhe mbarimit t marrdhnieve t puns, pr zhvillimin e karriers, pr
garantimin e t drejtave dhe prcaktimin e detyrimeve t npunsve civil, me synim krijimin e nj shrbimi civil t
qndrueshm, profesional dhe efecient.
2. Ky ligj prcakton skemn e administrimit t shrbimit civil, si dhe rregullon marrdhniet juridike
ndrmjet npunsve civil dhe institucioneve t administrats publike t nivelit qendror apo vendor t prcaktuara n
nenin 2 t ktij ligji.
3. Pr shtje t cilat nuk rregullohen shprehimisht nga ky ligj, do t zbatohet Kodi i Puns dhe legjislacioni
prkats.
Neni 3
Parimet e shrbimit civil
Shrbimi civil sht i ndrtuar dhe vepron mbi bazn e parimeve t profesionalizmit, t pavarsis dhe
integritetit, t paansis politike, t transparencs, t shrbimit ndaj publikut, t vazhdimsis s karriers, t
prgjegjsis dhe korrektsis n zbatimin e legjislacionit n fuqi.
9
Neni 5
Komisioni i Shrbimit Civil
1. Komisioni i Shrbimit Civil sht nj institucion i pavarur, i ngarkuar me mbikqyrjen e menaxhimit t
shrbimit civil n t gjitha institucionet q hyjn n fushn e veprimit t ktij ligji. Ai sht organi administrativ q
zgjidh ankimet ndaj vendimeve, lidhur me npunsin civil.
2. Komisioni i Shrbimit Civil prbhet nga pes antar, t cilt emrohen nga Kuvendi me propozim: dy nga
Kshilli i Ministrave, nj nga Kontrolli i Lart i Shtetit dhe dy nga mbledhja e prfaqsuesve t pushtetit vendor, t
zgjedhur sipas procedurs s parashikuar n nenin 6 t ktij ligji. Institucionet e msiprme propozojn tre
kandidat pr do antar t Komisionit.
3. Antart e Komisionit t Shrbimit Civil gzojn imunitetin e antarit t Gjykats s Lart.
4. Komisioni zgjedh kryetar nj nga antart e tij. Kryetari i Komisionit t Shrbimit Civil ka kto
kompetenca:
a) raporton n Kuvend;
b) prgjigjet pr veprimtarin e Komisionit t Shrbimit Civil;
c) prfaqson Komisionin e Shrbimit Civil n marrdhniet me t trett.
5. Kryetari i Komisionit t Shrbimit Civil zvendsohet:
a) kur i mbaron mandati;
b) kur largohet nga detyra n prputhje me nenin 7, pika 3 t ktij ligji;
c) kur vdes;
) kur jep dorheqjen.
6. Antarsia n Komision do t jet pr nj periudh shtatvjeare e gjysm, prve Komisionit t par t
emruar sipas ktij ligji, i cili do t'i nnshtrohet rinovimit t pjesshm nprmjet hedhjes n short. Njri prej
antarve zvendsohet pas nj viti e gjysm t ekzistencs s Komisionit, i dyti pas tre vjetve, i treti pas katr
vjetve e gjysm, i katrti pas gjasht vjetve dhe Kryetari pas shtat vjetsh e gjysm. Kur nj antar zvendsohet, i
njjti organ q propozoi kt antar do t propozoj pasardhsin e tij sipas piks 2 t ktij neni.
7. Antart e Komisionit t Shrbimit Civil duhet t plotsojn krkesat e prgjithshme pr pranimin n
shrbimin civil, t parashikuara nga ky ligj, dhe t jen mbi 30 vje.
8. Komisioni i Shrbimit Civil merr vendime me shumicn e votave t t gjith antarve t tij.
9. Shprblimi i antarve t Komisionit t Shrbimit Civil prcaktohet nga Kuvendi.
10. Komisioni ka nj Sekretariat Teknik, i cili kryen detyra t nj natyre ndihmse. Npunsit e
Sekretariatit jan npuns civil.
11. Kuvendi vendos mbi strukturn organizative dhe vendet e puns pr Sekretariatin Teknik t Komisionit
t Shrbimit Civil, buxhetin vjetor pr t financuar veprimtarin e Komisionit t Shrbimit Civil dhe Sekretariatit
t tij, prfshir pagat e antarve t Komisionit t Shrbimit Civil dhe punonjsve t Sekretariatit Teknik t tij.
12. Komisioni i Shrbimit Civil, brenda tre muajve nga krijimi, harton rregulloren e brendshme pr
funksionimin e tij, e cila miratohet nga Kuvendi.
13. Komisioni i Shrbimit Civil raporton para Kuvendit n fund t do viti dhe sa her q i krkohet rreth
veprimtaris s tij.
Vendime t Gjykats Kushtetuese
1. Vendim i Gjykats Kushtetuese nr. 1, dat 19.1.2009
Vendime unifikuese t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
1. Vendim unifikues i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart nr. 3, dat 24.1.2007
2. Vendim unifikues i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart nr. 20, dat 15.11.2007
VLERSIMI I KOLEGJEVE T BASHKUARA T GJYKATS S LART
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn t parashtrojn qndrimin e tyre n lidhje
me pyetjet t cilat jan shtruar pr diskutim para tyre, prgjigja e t cilave do t shrbej si pr
zgjidhjen drejt dhe n prputhje me ligjin t shtjes objekt gjykimi, ashtu dhe pr zgjidhjen e t
gjitha shtjeve t tjera t ktij lloji, si dhe pr unifikimin e praktiks gjyqsore.
10
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n gjykimin e ksaj shtje vlersojn se mund t

japin nj zgjidhje t plot dhe prfundimtare t saj, si dhe tu japin prgjigje t plot pyetjeve q
jan shtruar pr diskutim para tyre, duke analizuar dhe duke marr n konsiderat jo vetm
dispozitat ligjore, t cilat jan cituar m lart n kt vendim, por n mnyr t veant duke
analizuar dhe interpretuar vendimet unifikuese t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart me
nr. 3, dat 24.1.2007 dhe nr. 20, dat 15.11.2007.
N vendimet unifikuese t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart me nr. 3, dat
24.1.2007 dhe nr. 20, dat 15.11.2007, Kolegjet e Bashkuara kan br nj analiz t hollsishme
dhe ligjore s far prfaqson dhe cila sht pozita procedurale e KSHC-s n hallkat e organeve
administrative dhe gjyqsore, hallka t cilat marrin n shqyrtim konfliktet midis npunsve civil
dhe institucioneve t administrats publike n nivelin qendror apo vendor, si dhe far
prfaqsojn dhe cilat jan tiparet e vendimeve t dhna prej tyre.
sht evident fakti q sot marrdhniet e puns ndrmjet institucioneve t administrats
publike shtetrore (si t nivelit qendror, ashtu edhe vendor) dhe npunsve t saj, t cilt
pranohen n shrbimin civil duke fituar statusin e npunsit civil, gjejn rregullim n ligjin pr
npunsin civil.
Ky ligj ka prcaktuar qart rregullat dhe parimet themelore mbi bazn e t cilave funksion
sot shrbimi civil, si dhe skemn e administrimit t tij, faktor kto t cilt kan ngritur n nj
nivel m t lart dhe kan perfeksionuar akoma m shum funksionimin e shrbimit civil, si dhe
marrdhniet e krijuara ndrmjet ktij t fundit dhe institucioneve t administrats publike, si asaj
qendrore dhe asaj lokale.
Qllimi i ktij ligji sht prcaktuar n nenin 1, ku shprehimisht thuhet se:
1. Qllimi i ktij ligji sht prcaktimi i rregullave t njjta pr kushtet dhe procedurat e pranimit n
shrbimin civil, pr mnyrn e fillimit dhe mbarimit t marrdhnieve t puns, pr zhvillimin e karriers, pr
garantimin e t drejtave dhe prcaktimin e detyrimeve t npunsve civil, me synim krijimin e nj shrbimi civil t
qndrueshm, profesional dhe eficent.
2. Ky ligj prcakton skemn e administrimit t shrbimit civil, si dhe rregullon marrdhniet juridike
ndrmjet npunsve civil dhe institucioneve t administrats publike t nivelit qendror apo vendor t prcaktuara n
nenin 2 t ktij ligji.
N referim t nenit 3 t ligjit t msiprm, sot shrbimi civil sht ndrtuar dhe vepron mbi
bazn e parimeve t profesionalizmit, t pavarsis dhe integritetit, t paansis politike, t
transparencs, t shrbimit ndaj publikut, t vazhdimsis s karriers, t prgjegjsis dhe
korrektsis n zbatimin e legjislacionit n fuqi.
Pr t garantuar zbatimin dhe respektimin e ktyre parimeve, si dhe pr mbrojtjen me ligj t
t drejtave t punonjsve t cilt gzojn statusin e npunsve civil, kjo n respektim dhe t nenit
107/3 t Kushtetuts e cila thot se: Garancit e qndrimit n detyr dhe trajtimi ligjor i npunsve publik
rregullohen me ligj, u krijua Komisioni i Shrbimit Civil. KSHC-ja sht organi administrativ i cili
zgjidh dhe vendos mbi ankimet ndaj vendimeve lidhur me npunsit civil. Sa m sipr
parashikohet qart n nenin 5/1 t ligjit pr npunsin civil, i cili thot se: Komisioni i Shrbimit
Civil sht nj institucion i pavarur, i ngarkuar me mbikqyrjen e menaxhimit t shrbimit civil n t gjitha
institucionet q hyjn n fushn e veprimit t ktij ligji. Ai sht organi administrativ q zgjidh ankimet ndaj
vendimeve lidhur me npunsin civil.
N analiz t qllimit pr t cilin u ngrit ky Komision, natyrs dhe kompetencat q i ka
dhn ligji, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n vendimin e tyre unifikues nr. 3, dat
24.1.2007, kan arritur n konkluzionin se: i veshur me tiparet e nj organi administrativ t pavarur dhe t
ngarkuar me zgjidhjen e ankimeve ndaj vendimeve lidhur me npunsin civil, Komisioni i Shrbimit Civil ka
tiparet e nj arbitri administrativ apo t nj trupe (organi) me funksion dhe kompetenca quasi gjyqsore.
Pikrisht ky trajtim ligjor q Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart i kan br pozicionit
procedural t KSHC-s duke e barazuar at me funksione dhe kompetenca quasi gjyqsore buron
nga fakti se, KSHC-ja, n ndryshim nga t gjitha organet e tjera t administrats shtetrore t cilat
ligji i ka ngarkuar me shqyrtimin e ankimeve n rrugn administrative si organe eprore, qndron si
11
nj arbitr ndrmjet ktyre institucioneve t administrats publike (qofshin kto t nivelit

qendror, apo vendor) dhe npunsve t shrbimit civil, pa qen n asnj rast organ epror i
subjekteve q paraqesin ankim, dhe duke pasur n kompetenc marrjen e vendimeve, t cilat, n
rast se jan marr n prputhje me pikn 1/a t nenit 8 t ligjit pr npunsin civil, jan t
detyrueshme pr institucionet e administrats publike (vendore ose qendrore).
Kolegjet e Bashkuara, n vendimin unifikues nr. 3, dat 24.1.2007, nn dritn e parimeve t
prgjithshme t legjislacionit procedural civil dhe duke marr parasysh dhe natyrn e KSHC-s t
prcaktuar qart n ligjin pr npunsin civil, e kan trajtuar kt t fundit si shkalln e par t nj
gjykimi administrativ, e cila do t shrbente pikrisht pr ti dhn fund mosmarrveshjeve brenda
administrats publike, pa iu drejtuar gjyqsorit.
N kt vendim Kolegjet e Bashkuara kan arritur n prfundimin se: KSHC-ja sht organi
q ka juridiksionin fillestar t zgjidhjes s mosmarrveshjes nprmjet dhnies s nj vendimi n prfundim t ktij
procesi. Pikrisht vendimi i KSHC-s, thon Kolegjet e Bashkuara, ngjason me vendimin e dhn nga gjykata e
shkalls s par nisur nga tiparet e tij dhe nga fuqia detyruese q ligjvnsi i ka dhn n rastet kur ai nuk
ankimohet.
Konkluzionet e Kolegjeve t Bashkuara n vendimet e tyre unifikuese t cituara m lart,
duke prcaktuar q KSHC-ja ka natyrn e nj arbitri administrativ ose t nj trupe (organi) me
funksion dhe kompetenca quasi gjyqsore, si dhe konkluzioni q vendimet e ksaj t fundit
barazohen me vendimet e gjykats s shkalls s par, dalin qart n rast se do t analizojm
pikrisht pozitn procedurale, rolin q luan dhe funksionet q ka ky organ.
Rezulton se: i) KSHC-ja nuk sht pal n procesin civil q zhvillohet ndrmjet
pundhnsit dhe punmarrsit, dhe kjo nisur nga fakti se KSHC-ja nuk ka asnj interes t
ligjshm t drejtprdrejt n kt proces me prjashtim t interesit q do t kishte si do instanc
gjyqsore q t mos i cenohej vendimi i dhn prej saj.
ii) KSHC-ja, ashtu si do gjykat e shkalls s par, nuk mund t marr kurrsesi prsipr
detyrime q mund t lidhen me ekzekutimin e vendimit, si mund t jet emrimi apo pranimi n
pun i punmarrsit.
iii) N referim t nenit 8/3 t ligjit pr npunsin civil pundhnsi, i cili ka humbur n procesin
administrativ, paraqet n gjykatn e apelit ankim kundr vendimit t KSHC-s, njsoj sikur t
paraqes ankim kundr nj vendimi t shkalls s par.
iii) Gjykata e apelit merr n shqyrtim ankimin ndaj vendimit t KSHC-s si gjykat e shkalls s
dyt, duke respektuar t gjitha rregullat procedurale t parashikuara n nenin 461 e vijues t K.Pr.
Civile. Kjo gjykat, n gjykimin e ktyre shtjeve, zbaton t gjitha rregullat e parashikuara n nenin
452 e vijues t K.Pr.Civile, duke pasur detyrim q gjat gjykimit dhe shqyrtimit t ankimit t paraqitur
para saj t administroj dhe tia nnshtroj hetimit t gjitha materialet e shtjes s shqyrtuar nga KSHC-ja n mnyr
q ti jap prgjigje t bazuar pretendimeve t palve (vendimi unifikues nr. 20, dat 15.11.2007).
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke marr parasysh dhe konkluzionet e arritura
nga po kto Kolegje t Bashkuara n vendimin e tyre me nr. 3, dat 24.1.2007 se vendimet e
KSHC-s ngjasojn me vendimin e dhn nga gjykata e shkalls s par nisur nga tiparet dhe nga fuqia detyruese
q ligjvnsi u ka dhn n rast se ato nuk ankimohen, arrijn n konkluzionin se: pasojat dhe efektet
q kan kto vendime do t jen t njjta me pasojat dhe efektet q sjellin vendimet e
shkalls s par, n rast se ato nuk ankimohen ose kur marrin form t prer.
Nga analiza e hollsishme e br m lart, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n

shqyrtimin e shtjes objekt gjykimi mojn se vendimi i KSHC-s dhn n favor t krkueses Arta
Kokoshi, i cili ka marr form t prer pasi sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit Gjirokastr me nr.
18, dat 3.2.2009, do t barazohet me vendimin e gjykats s shkalls s par dhe sht titull
ekzekutiv, pasi ai ka marr form t prer.
N kuptim t ligjit nj vendim konsiderohet se ka marr form t prer kur: a) nuk mund t bhet
ankim kundr tij; b) nuk sht br ankim kundr tij brenda afateve t caktuara nga ligji ose kur ankesa sht
trhequr; c) ankesa e paraqitur nuk sht pranuar; ) vendimi i gjykats sht ln n fuqi, ndryshuar, ose sht pushuar
gjykimi n shkall t dyt (neni 451 i K.Pr.Civile).
12
Vendimi q ka marr form t prer, n kuptim t nenit 451/a t K.Pr.Civile, sht i

detyrueshm pr palt, pr trashgimtart e tyre, pr personat q heqin t drejta nga palt, pr gjykatn q ka
dhn vendimin dhe pr t gjitha gjykatat dhe institucionet e tjera. Vendimi q ka marr form t prer ka fuqi
vetm pr ka sht vendosur midis po atyre palve, pr t njjtin objekt dhe pr t njjtin shkak. Nj konflikt q
sht zgjidhur me vendim t forms s prer nuk mund t gjykohet prsri, prve kur ligji parashikon ndryshe.
N analiz t ligjeve dhe dispozitave t prmendura (t ligjit pr npunsin civil, t K.Pr.
Civile, si dhe vendimeve unifikuese) sht e qart dhe evidente se institucionet e administrats
qendrore dhe lokale jan t detyruara q t ekzekutojn n mnyr t menjhershme vendimet e
KSHC-s, si kur ato marrin form t prer, sepse nuk ankimohen, ashtu dhe kur ato marrin
form t prer pasi jan ln n fuqi nga gjykatat m t larta. N rastet kur vendimet e KSHC-s
nuk ekzekutohen n mnyr vullnetare nga institucionet e administrats qendrore dhe lokale, pr
sa koh kto vendime barazohen me vendimet e shkalls s par, punmarrsi ka t drejt t
krkoj ekzekutimin e detyrueshm t ktij vendimi duke respektuar t gjitha rregullat e
parashikuara n K.Pr.Civile (pjesa e katrt e K.Pr.Civile, ekzekutimi i detyrueshm, neni 510 e
vijues).
N kuptimin e s drejts son procedurale, prbjn titull ekzekutiv t gjitha vendimet civile t forms s
prer t gjykats q prmbajn nj detyrim, vendimet e dhna prej saj pr sigurimin e padis, si dhe vendimet pr
ekzekutim t prkohshm, t cilat jan t detyrueshme q t zbatohen.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n konkluzionin se vendimet e
KSHC-s, t cilat ngjasojn me vendimet e shkalls s par si pr nga tiparet e tyre, ashtu
dhe nga fuqia detyruese, kur ato nuk ankimohen ose kan marr form t prer, jan tituj
ekzekutiv.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n kt konkluzion t rndsishm pasi
vendimet e KSHC-s prmbajn karakteristikat e titullit ekzekutiv. Kto vendime: i) prmbajn
nj detyrim; ii) kan efekte ekzekutive; dhe iii) marrin form t prer n rast se nuk ankimohen,
apo mbeten n fuqi nga gjykatat m t larta.
Kolegjet e Bashkuara arrijn n konkluzionin e msiprm dhe n zbatim dhe respektim t
parimeve themelore t t drejtave t njeriut, n mnyr t veant t parimit t rivendosjes n
vend t t drejtave t shkelura, nprmjet ekzekutimit t nj vendimi, i cili ka marr form t
prer, parim ky i parashikuar si n ligjin themeltar t shtetit, Kushtetutn, ashtu dhe n KEDNJ.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se n rast se vendimet e KSHC-ja nuk
do t trajtoheshin si tituj ekzekutiv, pra nuk do t kishin fuqin detyruese pr tu ekzekutuar
(duke respektuar t gjitha dispozitat procedurale), do t ndodheshim para faktit q: i) individt, t
cilt kishin fituar t drejtat e tyre nprmjet ktyre vendimeve, t mos arrinin ti rivendosnin
asnjher n vend ato, pavarsisht se ligji e parashikon qart q vendimet e KSHC-s jan t
detyrueshme pr t gjitha institucionet e administrats qendrore dhe lokale; ii) mosekzekutimi i
vendimeve t KSHC-s, t cilat nuk ishin ankimuar ose kishin marr form t prer do t bnte
q i gjith procesi (duke prfshir si gjykimin n shkall t par nga KSHC-ja, ashtu dhe gjykimin
n shkall t dyt pran gjykats s apelit dhe gjykimin n Gjykatn e Lart), t ishte plotsisht jo
efektiv dhe jo i rregullt nga pikpamja ligjore, pasi do ti mungonte pikrisht faza e fundit, ajo e
ekzekutimit, gj q bie n kundrshtim t plot me nenet 42, 142/3 t Kushtetuts, si dhe nenet 6
dhe 13 t KEDNJ-s.
Kto Kolegje vlersojn se gjith procesi i gjykimit, i cili n baz t nenit 42 t Kushtetuts
sht mbrojtja e t drejtave dhe lirive kushtetuese dhe ligjore t individve, nuk prmbushet
vetm me njohjen dhe deklarimin e tyre nprmjet ktij procesi. Prve vrtetimit dhe njohjes t
s drejts nprmjet nj procesi gjyqsor, sht e domosdoshme t merren masa q t drejtat,
lirit dhe interesat kushtetuese t individve t realizohen efektivisht.
Ekzekutimi i detyrueshm sht pikrisht zbatimi i pasojave t vendosura nga ligji pr llojin
e paligjshmris s krijuar nga ana e organeve t administrats shtetrore. Ekzekutimi i
detyrueshm bhet me qllim q t rivendoset sundimi i ligjit dhe q me an t prmbushjes s
detyrueshme t rivendoset e drejta objektive q i sht cenuar krkuesit.
13
Ekzekutimi i vendimit prbn nj element thelbsor t shtetit t s drejts dhe t vet

nocionit t gjykimit t drejt. Asnj organ shtetror nuk mund t vr n diskutim drejtsin e
vendimeve gjyqsore t forms s prer dhe sht i detyruar ti respektoj ato. do organ
shtetror detyrohet t marr masat prkatse pr zbatimin e tyre, pasi ekzekutimi i vendimit t
forms s prer konsiderohet si faza prfundimtare e realizimit t nj t drejte t fituar gjyqsish.
Sa m sipr, sht nj proces i tr, pasi nuk do t kishte kuptim fitimi i nj t drejte dhe zhvillimi
i nj procesi gjyqsor n rast se nuk do t arrihej ekzekutimi dhe rivendosja n vend e saj. Faza e
ekzekutimit t vendimit sht faza prfundimtare e t gjith procesit gjyqsor t zhvilluar, e cila
sht e lidhur pazgjidhshmrisht me gjith gjykimin q sht zhvilluar.
N respektim t vendimeve t Gjykats Kushtetuese, Kolegjet e Bashkuara ritheksojn se
gjykimi i nj shtjeje nuk duhet t kuptohet dhe konceptohet ngusht vetm me sigurimin e nj
vendimi gjyqsor, por me prfundimin e gjith ktij procesi, sepse nj e drejt e fituar, nse nuk
arrihet t realizohet nprmjet ekzekutimit t vendimit, mbetet pa asnj vler. Kjo e drejt jo
vetm q duhet t realizohet, por duhet t realizohet brenda nj afati t arsyeshm dhe sht pjes
prbrse e procesit t rregullt ligjor n kuptim t Kushtetuts dhe t KEDNJ-s.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se pikrisht trajtimin e ktyre parimeve t
rndsishme i gjejm t pasqyruara n nj numr vendimesh t Gjykats Kushtetuese, si dhe t
Gjykats Evropiane t t Drejtave t Njeriut (m posht e quajtur GJEDNJ).
N vendimin me nr. 1, dat 19.1.2009, Gjykata Kushtetuese, n referim dhe t vendimeve t
GJEDNJ-s, thot shprehimisht se: pavarsisht se vendimi prfundimtar pr tu ekzekutuar merr formn e
nj vendimi gjykate ose t nj vendimi t organit administrativ, legjislacioni i brendshm dhe konventa parashikojn
q ai duhet t ekzekutohet.
Gjykata Kushtetuese, n vendimin e msiprm, pasi ka konfirmuar dhe njher konkluzionin
e arritur nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n vendimin me nr. 3, dat 24.1.2007 (t
cituar m lart), ka konsideruar t pabazuar pretendimin e organit administrativ, i cili ka vn n
dyshim fuqin ekzekutive dhe vlern e vendimit t gjykats s apelit, pasi kjo e fundit sipas
organit administrativ nuk prmbante detyrime dhe nuk kishte shqyrtuar shtjen n themel.
Gjykata Kushtetuese ka theksuar se prball detyrimit pr zbatimin e vendimeve t forms s
prer t gjitha subjektet jan njsoj dhe duhet t prgjigjen njsoj, qofshin kto publike apo
private.
Po kjo gjykat, n vendimin e saj nr. 6, dat 31.3.2006 dhe nr. 43, dat 19.12.2007, thekson
se: I gjith procesi gjyqsor shpesh her i vshtir dhe problematik nuk do t kishte vler n qoft se nuk do t
pasohej nga nj proces q lidhet drejtprsdrejti me veprimtarin e organeve t prmbarimit, me ekzekutimin e
vendimit ose realizimin e t drejts s fituar.
N analiz t vendimeve t msiprme del qart ideja se organet shtetrore jan t detyruara
t zbatojn vendimet gjyqsore. Ky proces, thot kjo gjykat, sht i ndar n dy faza, ku faza e par
sht njohja ose deklarimi i t drejts e cila si rregull prfundon kur vendimi merr form t prer, dhe faza e dyt
sht ajo faz kur e drejta sht e sigurt, por krkohet q ajo t vihet n jet qoft dhe me masa shtrnguese, nse
zbatimi vullnetar nuk jep rezultatet e duhura. Duke qen kshtu, gjykimi nuk duhet konceptuar ngusht vetm
me sigurimin e nj vendimi gjyqsor, por me prfundimin e gjith ktij procesi, sepse nj e drejt e fituar, nse ajo
nuk realizohet nprmjet ekzekutimit t vendimit, mbetet pa asnj vler.
Pikrisht e drejta pr t krkuar ekzekutimin e detyrueshm t nj vendimi q ka marr
form t prer, brenda nj afati t arsyeshm, duhet konsideruar si pjes prbrse e t drejts pr
nj proces t rregullt ligjor, si n kuptimin e Kushtetuts, ashtu dhe KEDNJ, kjo pasi individi i
cili i drejtohet nj gjykate kompetente pr t realizuar nj t drejt nuk mund t pres pa kufi pr
ta realizuar at.
GJEDNJ-ja ka konsideruar si pjes integrale t nenit 6/1 t KEDNJ-s t drejtn pr t
krkuar ekzekutimin e nj vendimi gjyqsor t forms s prer brenda nj afati t arsyeshm. N
vendimin e saj n shtjen Qufaj kundr Shqipris, GJEDNJ thekson: se do t ishte e
paprfytyrueshme q neni 6/1 t prshkruaj me hollsi garancit procedurale q u jepen palve ndrgjyqse pa
siguruar mbrojtjen e ekzekutimit t vendimeve gjyqsore. Kjo ka gjasa t oj n situat t papajtueshme me
14
parimin e sundimit t s drejts, parim t cilin shtetet kontraktuese kan marr prsipr ta respektojn kur
ratifikuan konventn.
Sa m sipr e gjejm dhe n rekomandimet e Komitetit t Ministrave t Kshillit t Evrops
t miratuara m 9.9.2003, ku ndr t tjera rekomandon shtetet antare t Kshillit t Evrops q
t sigurojn nj autoritet administrativ q t zbatojn vendimet gjyqsore brenda nj kohe t
arsyeshme.
GJEDNJ-ja ka theksuar me forc se shteti duhet t marr prsipr detyrimin pr t siguruar
palt pjesmarrse n proces se ato do t ken mundsi reale t ekzekutojn vendimet gjyqsore
civile t forms s prer, dhe se e drejta pr t pasur akses n gjykat do t ishte iluzion, nse
sistemi ligjor dhe zbatimi praktik i tij do t bhej shkak q nj vendim gjyqsor i forms s prer
t mbetej inefektiv dhe i pazbatueshm pr nj koh t gjat. Zbatimi i plot, efektiv dhe efikas i
vendimeve gjyqsore sht me rndsi thelbsore pr shtetet, me qllim q t krijojn, forcojn
dhe zhvillojn nj sistem gjyqsor t respektueshm nga t gjith.
Sot nj rndsi t madhe merr prafrimi i legjislacionit ekzistues shqiptar me at t acquis
communauitaire dhe zbatimin e tij me efektivitet. Vendi yn duhet t prpiqet q t siguroj q ligjet
e saj ekzistuese dhe legjislacioni i ardhshm t shkoj gradualisht drejt prputhjes me acquis
communauitaire. Shqipria do t siguroj q legjislacioni ekzistues dhe i ardhshm t zbatohet dhe
t imponohet si duhet (neni 70 i ligjit nr. 9590, dat 27.7.2006 Pr ratifikimin e Marrveshjes
t Stabilizim-Asociimit ndrmjet Republiks s Shqipris dhe Komuniteteve Evropiane e
shteteve t tyre antare).
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n analiz t gjith legjislacionit t msiprm (t
brendshm dhe atij ndrkombtar), arrijn n prfundimin se duke qen se vendimet e KSHC-s
njehsohen me vendimet e shkalls s par, ato jan tituj ekzekutiv.
Referuar nenit 511 t K.Pr.Civile, titulli ekzekutiv vihet n ekzekutim me krkesn e
kreditorit. Pr kt qllim lshohet urdhri i ekzekutimit brenda 5 (pes) ditve nga data e
paraqitjes s krkess s kreditorit, i cili jepet pr rastet e parashikuara nga shkronja a dhe b
t nenit t msiprm nga gjykata q ka dhn vendimin.
Titulli ekzekutiv sht burim i menjhershm dhe i drejtprdrejt i krkess s kreditorit pr
vnien n ekzekutim t detyrueshm, si dhe i prgjegjsis s organit ekzekutiv pr t proceduar
me ekzekutimin e detyrueshm.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se, ashtu si n rastin kur krkohet
ekzekutimi i detyrueshm i nj vendimi civil t forms s prer sht i domosdoshm lshimi i
urdhrit t ekzekutimit edhe n rastin e ekzekutimit t detyrueshm t vendimit t KSHC-s sht
i domosdoshm lshimi i urdhrit t ekzekutimit nga gjykata q ka dhn vendimin.
Kjo pr faktin se duhet edhe njher t verifikohet nse ekzistojn kushtet e titullit ekzekutiv
apo jo. Verifikimi i kushteve t titullit ekzekutiv bhet nga gjykata n momentin kur titulli i
ekzekutimit krkohet t vihet n ekzekutim nga kreditori. Gjykata, pasi verifikon ekzistencn e
kushteve t titullit ekzekutiv, lshon urdhrin e ekzekutimit sipas parashikimeve t neneve 511-514
t K.Pr.Civile. Ligjvnsi kt t drejt ia ka ln pikrisht gjykats q ka dhn vendimin, pasi
organi ekzekutiv (prmbaruesi gjyqsor) duhet t lirohet nga domosdoshmria pr t hetuar, nse
ai q krkon ekzekutimin e titullit ekzekutiv sht apo jo titullar i s drejts e cila ka mbetur e
paprmbushur.
Kushtet e titullit ekzekutiv q heton gjykata konsistojn n verifikimin e ekzistencs t s
drejts materiale, e drejt e cila duhet t jet e sigurt, e prcaktuar dhe e krkueshme. Gjat ktij
gjykimi nuk lejohet asnj lloj hetimi mbi themelin e t drejts. Kur themi e drejta duhet t jet e
sigurt, nnkuptohet q ajo duhet t rezultoj n ekstremet e saj objektive dhe subjektive nga titulli
ekzekutiv.
Kur themi q ajo duhet t jet e prcaktueshme do t thot q kjo e drejt (objekt
ekzekutimi) t jet e qart pa asnj mdyshje apo konfuzion. Kur themi q e drejta t jet e
krkueshme, do t thot q kreditori ka t drejt ta krkoj menjher kt t drejt, dhe kjo e
fundit nuk sht e lidhur me ndonj afat t paprfunduar, apo me ndonj kusht pezullues.
15
N respektim t konkluzioneve t arritura dhe m par q KSHC-ja ka tiparet e nj arbitri

administrativ apo t nj trupe (organi) me funksion dhe kompetenca quasi gjyqsore dhe vendimet e
tij ngjasojn me vendimin e dhn nga gjykata e shkalls s par, nisur nga tiparet dhe nga fuqia
detyruese q ligjvnsi u ka dhn n rast se ato nuk ankimohen,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n konkluzionin se do subjekt, n
favor t t cilit sht dhn nj vendim nga KSHC-ja (vendim, i cili nuk sht ankimuar
ose ka mbetur n fuqi nga gjykatat m t larta, pra ka marr form t prer), dhe ky
vendim nuk ekzekutohet n mnyr vullnetare nga institucionet e administrats qendrore
dhe lokale, ka t drejt t krkoj ekzekutimin e detyrueshm t tij duke krkuar pran
gjykats q ka dhn vendimin lshimin e urdhrit t ekzekutimit n respektim t nenit
511 t K.Pr.Civile.
Duke qen se qendra e KSHC-s sht n Tiran, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart mojn se Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran sht gjykata kompetente e cila do
t gjykoj krkimin n lidhje me lshimin e urdhrit ekzekutiv pr vendimet e KSHC-s, t
cilat kan marr form t prer.
N lidhje me pyetjen nr. 5 q sht shtruar pr diskutim para Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, e cila sht: N vijim t zgjidhjeve q kan dhn Kolegjet e Bashkuara duke konsideruar
KSHC-n si nj quasi gjykat dhe gjykata e apelit q si nj gjykat e shkalls s dyt, ankimi kundr vendimit
t KSHC-s, ather nga pikpamja toksore cila gjykat apeli do t jet kompetente pr gjykimin e shtjes,
Gjykata e Apelit Tiran (n qendrn e KSHC-s) apo gjykata e apelit n juridiksionin q ka selin institucioni
q sht ankimues.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n konkluzionin se gjykata
kompetente si nga pikpamja territoriale, ashtu dhe nga pikpamja lndore pr t marr
n shqyrtim ankimet q bjn institucionet e administrats qendrore dhe lokale kundr
vendimeve t KSHC-s, sht Gjykata e Apelit Tiran, n territorin e s cils sht dhe
KSHC-ja.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n kuadrin e gjith analizs ligjore t br m lart,
vlersojn se vendimi i Gjykats s Rrethit Gjyqsor Sarand nr. 83, dat 8.5.2009, i cili ka
vendosur: Deklarimin e moskompetencs territoriale pr gjykimin e shtjes civile nr. 83 regjistrimi, dat
7.5.2009. Kalimin e shtjes pr kompetenc Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran sht i drejt dhe i bazuar
n ligj, dhe si i till ai duhet t lihet n fuqi.
Rezultojn nga aktet q ndodhen n dosjen gjyqsore dhe q i jan nnshtruar hetimit dhe
debatit gjyqsor se vendimi i KSHC-s nr. 157, dat 2.10.2008, i cili ka vendosur: Pranimin e
ankess s znj. Arta Kokoshi. Shfuqizimin e urdhrit nr. 32, dat 31.7.2008 t kryetarit t bashkis Delvin.
Kthimin e ankueses n pozicionin e inspektores s Zyrs s Ndihms Ekonomike. Ky vendim sht i detyrueshm
pr institucionin t cilit i drejtohet ka mbetur n fuqi nga Gjykata e Apelit Gjirokastr me vendimin e
ksaj t fundit me nr. 18, dat 3.2.2009, duke zgjidhur prfundimisht konfliktin mes palve
ndrgjyqse.
Kolegjet e Bashkuara vlersojn dhe n kuadrin e gjith analizs s br m lart se vendimi i
KSHC-s nr. 157, dat 2.10.2008 sht titull ekzekutiv, pasi ai prmban detyrime pr paln e
paditur t shprehura qart n pjesn e dispozitivit dhe si i till ai sht i detyrueshm pr tu
zbatuar nga pundhnsi, bashkia e Delvins.
Duke qen se qendra e KSHC-s sht n Tiran, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
mojn se Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran sht gjykata kompetente, e cila do t gjykoj
krkesn e krkueses Arta Kokoshi pr lshimin e urdhrit t ekzekutimit t vendimit t KSHC-s
nr. 157, dat 2.10.2008, ln n fuqi me vendimin nr. 18, dat 3.2.2009 t Gjykats s Apelit
Gjirokastr.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 63 t K.Pr. Civile,
16
VENDOSN:
Lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Sarand nr. 83, dat 8.5.2009.
Ky vendim sht unifikues dhe drgohet pr unifikimin e praktiks gjyqsore.
MENDIMI I PAKICS
Si gjyqtar n pakic kemi mendim t kundrt me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara si pr
sa i prket interpretimit t unifikuar t ligjit, ashtu edhe pr zgjidhjen e shtjes objekt gjykimi.
Problemet ligjore pr t cilat Kolegjet e Bashkuara jan thirrur pr t br nj interpretim t
unifikuar t ligjit dhe njehsim t praktiks gjyqsore, pavarsisht nga forma e mnyra si jan
drejtuar pyetjet, duket se prsri e pashmangshmrisht kan t bjn me natyrn juridike e
funksionale t Komisionit t Shrbimit Civil (KSHC) dhe t akteve q ai nxjerr, n rastet kur
shqyrton ankimet q i paraqiten nga ana e npunsit civil kundr aktit administrativ t titullarit
prkats t institucionit t administrats publike (qendrore a vendore), q ka vendosur ndaj tij
mas disiplinore deri n largimin nga shrbimi civil.
Kolegjet e Bashkuara, nprmjet disa vendimeve unifikuese t mparshme (p.sh. vendimi nr.
3, dat 24.1.2007 dhe vendimi nr. 20, dat 15.11.2007) jan prpjekur t japin prgjigje sa m
ezauruese lidhur me at se far prfaqson KSHC-n dhe vendimet e dhna prej tij. N thelb, n
kto vendime unifikuese Kolegjet e Bashkuara shprehen se KSHC-ja nuk sht organ epror i
palve dhe vendimet e saj kan fuqi detyruese mbi palt, gj q sht nj interpretim korrekt dhe i
padiskutueshm. Po kshtu, n kto vendime unifikuese Kolegjet e Bashkuara jan shprehur edhe
se KSHC-ja sht nj quasi gjykat (thuajse nj gjykat), ajo ka juridiksionin fillestar pr
zgjidhjen e mosmarrveshjes ndrmjet npunsit civil dhe organit t administrats shtetrore ku
ushtron detyrn. KSHC-ja e shqyrton dhe e zgjidh shtjen si nj gjykat e shkalls s par.
Kundrshtimi i vendimit t KSHC-s nuk bhet me padi por vetm nprmjet ankimit, njsoj
sikurse kundrshtohen vendimet e dhna nga gjykata e shkalls s par.
Pakica ka mendimin se, rrjedhoj e nj interpretimi t till konfuz e t gabuar t ligjit nr. 8549,
dat 11.11.1999 Pr statusin e npunsit civil dhe t parimeve e normave procedurale civile e
administrative nga ana e Kolegjeve t Bashkuara n kto vendime unifikuese, veanrisht pr sa i
prket natyrs s funksionit dhe t vendimit t dhn nga KSHC-ja, jan edhe problematikat e
interpretimit t ligjit q kan lindur n praktikn ton gjyqsore, me qndrime nga m t ndryshmet.
Kshtu, praktika gjyqsore tashm nuk ka m qndrim t konsoliduar se cili sht akti administrativ
ose vendimi gjyqsor q prbn titull ekzekutiv. A sht vendimi i KSHC-s apo vendimi i gjykats s
shkalls s par ose t apelit q ka juridiksionin fillestar t shqyrtimit t shtjes? Pr pasoj ka
konfuzion edhe n kuptimin e zbatimin e drejt dhe t njehsuar t ligjit lidhur me prcaktimin e
gjykats kompetente nga pikpamja lndore e toksore pr sa i prket fazs s ekzekutimit, pra cili
sht vendimi i forms s prer apo akti tjetr q prbn ose bhet titull ekzekutiv, cili sht
vendi i ekzekutimit, cila gjykat nxjerr urdhrin e ekzekutimit etj.
Prandaj, si gjyqtar n pakic, vlersojm se ishte vendi q Kolegjet e Bashkuara t vinin n
diskutim analizn dhe prfundimet unifikuese t mparshme t vendimeve t Kolegjeve t
Bashkuara lidhur me sa parashtrohet m sipr, pr t analizuar dhe pr t br nj interpretim
sistematik dhe ezaurues n t gjitha planet t shtjeve q lidhen me pozicion juridik t KSHC-s,
me natyrn e vendimeve t dhna prej saj. N kt mnyr Kolegjet e Bashkuara do t ishin n
gjendje pr t konkluduar qartazi dhe n mnyr t plot lidhur me kt problematik, duke u
nisur nga dallimi i prer dhe i padiskutueshm ndrmjet juridiksionit administrativ dhe
juridiksionit gjyqsor.
Si rrjedhoj e ktyre analizave dhe arsyetimeve unifikuese, nse ligji i posam nuk
parashikon ndryshe, duke u nisur nga parimet e prgjithshme dhe rregullat procedurale t fazs s
ekzekutimit, Kolegjet e Bashkuara do t ishin n gjendje t shpreheshin edhe lidhur me pyetjet e
shtruara pr zgjidhje s fundmi, madje pa qen e nevojshme pr t dhn ndonj prfundim
17
unifikues, edhe pr sa i prket asaj se kush sht titulli ekzekutiv, vendi i ekzekutimit dhe kush
gjykat lshon urdhrin e ekzekutimit.
N vijim, si gjyqtar n pakic, parashtrojm elementet baz t nj analize mbi interpretimin
dhe zbatimin e drejt e t unifikuar t ligjit Pr statusin e npunsit civil dhe t normave
procedurale civile dhe administrative, t lidhura me natyrn e funksionit t KSHC-s dhe akteve
q ajo nxjerr, pr rrugn e detyrueshme administrative q palt duhet t ndjekin prpara se ti
drejtohen juridiksionit gjyqsor, si edhe pr natyrn dhe aspekte t shqyrtimit gjyqsor t
konflikteve q kan lindur ndrmjet npunsit civil dhe institucionit t administrats shtetrore ku
ai ushtron detyrn.
Kshtu, si gjyqtar n pakic, kemi mendimin se KSHC-ja sht nj organ administrativ i
posam i krijuar me ligj me rolin e gjykatsit administrativ, i cili vihet n lvizje dhe shqyrton
vetm ankimin administrativ t npunsit civil ndaj aktit administrativ t nxjerr nga institucioni
shtetror ndaj tij.
Sipas ligjit Pr statusin e npunsit civil, objekti i gjykimit administrativ n KSHC, sikurse
ndodh n parim me do procedur rishikimi administrativ, sht si dobishmria ashtu edhe
ligjshmria e aktit t nxjerr nga titullari i institucionit shtetror kundrejt npunsit civil lidhur me
shtje q prekin statusin ligjor t ktyre t fundit. KSHC-ja, n prfundim t hetimit
administrativ, mund t konfirmoj apo t cenoj aktin e ankimuar, n rastin e fundit duke e
zgjidhur vet konfliktin mes npunsit civil dhe organit t administrats shtetrore.
Npunsi civil apo institucioni i administrats publike mund ta kundrshtojn aktin
administrativ (vendimin) e KSHC-s n gjykat. Ky kundrshtim i vendimit t KSHC-s bhet
nprmjet ngritjes s padis n gjykatn q ka juridiksionin fillestar sipas ligjit pr sa i prket
kompetencs lndore dhe toksore, sikurse kundrshtohet gjyqsish do akt tjetr i nj organi
administrativ. Pra, n gjykatn e shkalls s par n rastet kur vendimi i KSHC-s kundrshtohet
nga npunsi civil dhe n gjykatn e apelit n rastet kur vendimi i KSHC-s kundrshtohet nga
institucioni shtetror (neni 8 i ligjit).
Lidhur me kompetencn toksore, n do rast, ajo i prket, respektivisht, gjykats s shkalls
s par ose gjykats s apelit t ngarkuar me shqyrtimin e mosmarrveshjeve administrative,
pikrisht t asaj t vendit ku ka selin e tij organi i administrats shtetrore q ka nxjerr aktin
administrativ, i cili, sipas pretendimit t npunsit civil, i cenon ktij t fundit statusin ligjor dhe
interesat e tij. Fakti q gjyqsish kundrshtohet edhe vendimi i dhn nga KSHC-ja pr
konfirmimin apo cenimin e vendimit t dhn m par nga organi i administrats shtetrore nuk
ndikon n kompetencn toksore. Kjo pr shkak se arsyeja e lindjes dhe zhvillimit t konfliktit
mes npunsit civil dhe organit t administrats shtetrore sht akti administrativ (vendimi) i
ktij t fundit lidhur me prekjen e elementeve t statusit q ligji i njeh npunsit civil.
Prandaj, do t gjejn zbatim t njjtat kritere gjykimi mbi kompetencn toksore sikurse
tashm sht praktik e konsoliduar pr rastet e tjera t gjykimeve administrative (p.sh. shtjet e
konflikteve t pronave t ish pronarve, atyre tatimore, doganore etj.), n t cilat, pavarsisht se
kundrshtohen si akti administrativ i organit varts edhe ai i nxjerr nga organi epror, kompetente
nga pikpamja toksore sht gjykata e vendit ku ka selin organi administrativ inferior i cili ka
nxjerr aktin administrativ, q sht n thelb zanafilla dhe arsyeja q e ka lindur dhe e mban gjall
konfliktin administrativ e gjykimin rreth ktij konflikti. Me interes sht t evidentohet edhe se
paragrafi i dyt i piks 3 t nenit 8 parashikon mundsin e ankimit n gjykatat e apelit, pra jo
vetm n nj gjykat dhe, aq m tepr nuk prcakton se kjo gjykat e apelit sht vetm ajo e
Tirans ku ka selin KSHC-ja.
N vijim, pakica vlerson t evidentoj edhe se me investimin e KSHC-s pr vendimmarrje
me an t ankimit administrativ nga npunsi civil, prsri konflikti mbetet po ai i fillimit,
mosmarrveshja lidhur me aktin administrativ t titullarit (eprorit) t institucionit shtetror q
cenon statusin ligjor t npunsit civil, edhe nprmjet mass disiplinore, deri n largim nga shrbimi
civil t npunsit civil. Ato jan edhe palt ndrgjyqse. Por duke qen se kundrshtohet pikrisht
vendimi i KSHC-s, do t ishte juridikisht i pakuptimt q KSHC-ja, si organi administrativ q ka
18
nxjerr aktin administrativ q kundrshtohet, t mos thirret si pal n gjykim, ndrkoh q palt e tjera
mbeten po ato t fillimit t konfliktit, npunsi civil dhe institucioni.
Gjykata e apelit (n rastin kur ankohet institucioni shtetror) apo gjykata e shkalls s par (n
rastin kur ankohet npunsi civil), e shqyrtojn shtjen n juridiksion gjyqsor fillestar. Prandaj edhe
palt u drejtohen atyre me an t padis sikurse kundrshtohet n gjykat do lloj akti tjetr
administrativ sipas s drejts, legjislacionit dhe praktiks son gjyqsore (si p.sh. konfliktet mes
subjekteve doganore e tatimore me organet administrative fiskale prkatse).
N kt kuptim, edhe pse KSHC-ja sht organ administrativ q organizohet dhe funksionon n
mnyr t pavarur, pra nuk sht as organ epror i palve ose i njrs prej tyre, edhe pse vendimi q jep
n at procedim administrativ nuk i sjell pasoja e nuk e ngarkon me detyrime q rrjedhin nga ai
vendim, prsri duhet t thirret si pal n gjykim. Kjo pr faktin e thjesht se, n do rast, n gjykat
do t kundrshtohet gjyqsish akti administrativ (vendimi) i dhn prej KSHC-s sipas ligjit pr t
zgjidhur mosmarrveshjen mes npunsit civil dhe institucionit shtetror ku ai ushtron detyrn.
Vendimin e dhn nga KSHC-ja, sipas rastit, gjykata e shkalls s par apo gjykata e apelit, nuk e
shqyrtojn si gjykata t shkalls s dyt t vna n lvizje nprmjet mjetit t ankimit ndaj vendimit
gjyqsor t gjykats m t ult, por si nj padi me shkak ligjor dhe objekt kundrshtimin e aktit ose
akteve administrative t dhna nga institucioni i administrats publike dhe/ose KSHC-s, t cilat
sjellin pasoja pr palt n konfliktin fillestar, sjellin lindjen, ndryshimin dhe shuarjen e t drejtave dhe
interesave t palve, institucionit shtetror dhe npunsit civil.
Gjykatat nuk jan organe administrative, nuk jan as organe vartse dhe as eprore t institucionit
t administrats shtetrore q ka nxjerr aktin administrativ, i cili, sipas npunsit civil, i cenon statusin
q atij i ka njohur ligji. N kt kuptim, KSHC-ja si organi administrativ q e shqyrton shtjen n
juridiksion administrativ, nuk mund t jet nj quasi gjykat, tashm me atributet e plota lidhur me
efektet q sjellin vendimet e saj pr zgjidhjen e mosmarrveshjes administrative sikurse edhe gjykata e
zakonshme e shkalls s par.
Rrjedhimisht, gjykatat e juridiksionit gjyqsor nuk mund t jen as edhe gjykata t shkalls s
dyt pr shqyrtimin e vendimit t dhn nga KSHC-ja lidhur me mosmarrveshjen mes npunsit
civil dhe institucionit shtetror. Juridiksioni administrativ dhe ai gjyqsor nuk jan shkall gjykimi t
njra-tjetrs. Nse nuk bhet ankim administrativ apo ai nuk pranohet pr shqyrtim n themel nga
KSHC-ja pr shkak t mosrespektimit t procedurave formale prkatse, pra nse nuk ezaurohet
juridiksioni administrativ pr shqyrtimin e mosmarrveshjes, palt nuk mund ti drejtohen juridiksionit
gjyqsor. Nse ka nj a m shum shkall gjykimi n juridiksionin gjyqsor kjo sht nj zgjedhje q e
prcakton shprehimisht ligjvnsi. M tej, nse juridiksioni administrativ sht ezauruar rregullisht
sipas ligjit, ather e vn n lvizje mbi padin e pals s interesuar (paditsit), sipas rasteve t
parashikuara n ligjin pr statusin e npunsit civil, gjykata e shkalls s par ose gjykata e apelit e
shqyrton shtjen n juridiksion fillestar gjyqsor.
Pakica ka qndrimin se analiza dhe interpretimi i msiprm lidhur me legjislacionin mbi statusin
e npunsit civil, normat procedurale civile dhe administrative, gjejn mbshtetje n parimet dhe
normat kushtetuese.
Kshtu, sipas nenit 135 t Kushtetuts, pushteti gjyqsor n Republikn e Shqipris ushtrohet
nga gjykatat. Asnj organ tjetr shtetror, t cilt bjn pjes n organet e administrats shtetrore nuk
mund e nuk duhet tu njihet kompetenca e ushtrimit t pushteteve q Kushtetuta ia njeh dhe ngarkon
pushtetit gjyqsor, nprmjet sistemit t gjykatave t zakonshme ose t veanta.
Rrjedhoj logjiko-juridike e rregullimit kushtetues sht edhe prfundimi se gjykatat, t do
shkalle qofshin, nuk mund t jen shkall e dyt gjykimi e nj procedimi t natyrs
administrative t realizuar nga organet e administrats shtetrore, t cilat, q t gjitha pa
prjashtim, bjn pjes n pushtetin ekzekutiv.
Sipas nenit 135 t Kushtetuts, juridiksioni gjyqsor ushtrohet n mnyr fillestare nga
gjykata e shkalls s par e sistemit gjyqsor. Prjashtimisht, e vetm kur kt e parashikon
shprehimisht Kushtetuta apo ligji, juridiksioni fillestar gjyqsor mund t ushtrohet edhe nga
gjykata e apelit apo Gjykata e Lart (p.sh. neni 141 i Kushtetuts). Por, n asnj rast e rrethan,
19
ushtrimi i juridiksionit fillestar gjyqsor, pra i pushtetit gjyqsor, nuk mund t ushtrohet nga nj
organ tjetr administrativ (shtetror) jasht pushtetit gjyqsor. Pushtetet shtetrore, ushtrimi i tyre
n Shqipri, jan t ndara (neni 7 i Kushtetuts).
Sipas piks 2 t nenit 135 t Kushtetuts, ligjvnsi mund t krijoj edhe sisteme t
integruara gjykatash pr fusha t veanta, pra jo vetm me gjykata t shkalls s par dhe/ose
gjykata apeli, por edhe me nj gjykat t lart. Megjithat, edhe n kto raste, njsoj si gjykatat e
juridiksionin gjyqsor t zakonshm, edhe kto gjykata pr fusha t veanta jan gjykata q i
prkasin pushtetit gjyqsor e jo quasi gjykata, t cilat i prkasin pushtetit ekzekutiv.
Sipas zgjedhjeve t ligjvnsit, organet administrative ngarkohen q t ushtrojn edhe
kompetenca pr marrjen n shqyrtim t krkesave dhe ankesave t individve dhe personave
juridik pr realizimin apo n mbrojtje t s drejtave dhe interesave t tyre t ligjshme. Ligji mund
t parashikoj q procedimi administrativ t mbahet, zhvillohet dhe ezaurohet me nj a m
shum shkall gjykimi (shqyrtimi) administrativ. Ligji mund t ngarkoj me kto kompetenca
vetm nj organ administrativ, por mund t parashikoj t drejtn e ankimit administrativ n nj a
m shum organe administrative m t larta (eprore) apo n organe administrative t pavarura
nga ai q ka nxjerr aktin administrativ q kundrshtohet n rrug administrative.
Por, n do rast e zgjidhje t br nga ligjvnsi, gjithsesi kemi t bjm me procedim
administrativ, me rrugn administrative t shqyrtimit t krkess apo ankimit administrativ.
Ligjvnsi mund t zgjedh q vendimi i organit administrativ fillestar apo m t lart t jet i
detyrueshm pr tu zbatuar nga subjektet e prfshira n procedimin administrativ, madje duke i
njohur shprehimisht me ligj statusin e titullit ekzekutiv, pra edhe pa mundsuar ushtrimin
normal t s drejts s subjektit pr ta kundrshtuar n gjykat aktin administrativ prfundimtar
q zgjidh nj konflikt administrativ.
N raste t tilla subjekti i cenuar apo i interesuar mund ta kundrshtoj n gjykat aktin
administrativ sipas hapsirave dhe rregullave q lejon ligji pr kundrshtimin e do lloj titulli
ekzekutiv. Por nse nuk parashikohet shprehimisht n ligj, asnj akt administrativ nuk prmban
cilsit e titullit ekzekutiv. Kjo cilsi nuk mund t njihet si e till nprmjet interpretimit q vet
gjykata prpiqet ti bj ligjit. Gjykata ka pr detyr t zgjidh shtjet q i paraqiten pr shqyrtim,
por ajo nuk ka asnj kompetenc dhe hapsir t zvendsoj atributet e ligjvnsit, p.sh. duke i
njohur organeve administrative nj status ligjor t njvlershm a t prafrt me gjykatn e
pushtetin gjyqsor, ndrsa akteve administrative t tyre statusin dhe vlern e nj vendimi gjyqsor,
aq m tepr t forms s prer.
Prve sa m sipr, neni 8 i ligjit nr. 8549, dat 11.11.1999 parashikon se, n rastin kur
KSHC-ja nuk e shqyrton n afatin 30-ditor ankimin e npunsit civil, ky i fundit mund ti
drejtohet direkt gjykats pr ta kundrshtuar aktin administrativ t titullarit t institucionit
shtetror. N nj situat t till t parashikuar nga vet ligji trheqin vmendje dy shtje, t cilave
nuk mund tu japin prgjigje qndrimet e mbajtura nga Kolegjet e Bashkuara n dy vendimet e
mparshme unifikuese dhe veanrisht me arsyetimin e vendimit unifikues t shumics.
S pari, nisur nga qndrimet unifikuese t mparshme t Kolegjeve t Bashkuara, si edhe atij
t shumics n kt vendim unifikues, KSHC-ja cilsohet si quasi gjykat, por q shqyrton
konfliktin administrativ si gjykat e shkalls s par e juridiksionit fillestar dhe jep vendim t
njvlershm me at gjyqsor t ksaj shkalle. Nse do t ishte kshtu, far shpjegimi do ti jepej
dispozits s piks 2 t nenit 8 t ligjit nr. 8549, dat 11.11.1999 Statusi i npunsit civil, aty ku
parashikohet se:
2. Komisioni i Shrbimit Civil zgjidh ankesat e parashikuara n pikn 1, shkronja a t ktij neni
brenda 30 ditve nga regjistrimi i ankess. N qoft se ankesa nuk zgjidhet brenda ktij afati, personi i interesuar
mund t ankohet n gjykat brenda 30 ditve?
Nisur nga ky rregullim ligjor, si gjyqtar n pakic kemi mendimin se sht e pakuptimt
juridikisht t pranohet q gjykata e shkalls s par mund t refuzoj apo t neglizhoj
detyrn duke mos e shqyrtuar shtjen. Gjithashtu, e pakuptimt juridikisht sht edhe t
pranohet q gjykimi n shkall t par nga e quajtura quasi gjykat KSHC-ja dhe vendimi i
20
dhn prej saj mund t jet i panevojshm dhe i tejkaluar me kalimin e nj afati, duke u
zvendsuar me nj gjykat tjetr po t shkalls s par, pra nga gjykata e juridiksionit gjyqsor t
zakonshm.
S dyti, n dispozitn e siprcituar t piks 2 t nenit 8, sikurse edhe n t gjith prmbajtjen
e ktij neni, ligjvnsi shprehet pr ankim t npunsit civil dhe t institucionit t administrats
shtetrore ndaj vendimit t dhn nga KSHC-ja.
Ky sht nj term i cili prdoret shpesh dhe rregullisht n t gjith legjislacionin ton pr t
treguar se subjekti i interesuar mund ti drejtohet gjykats pr kundrshtimin e aktit administrativ.
Pra, qllimi i prdorimit t ktij termi juridik nuk sht aspak t tregoj a nnkuptoj se, p.sh.
gjykata e apelit sht shkalla e dyt e shqyrtimit t mosmarrveshjes mes npunsit civil dhe
institucionit t administrats publike, ndrsa nj organ administrativ si KSHC-ja sht shkalla e
par e gjykimit t saj. N t gjitha rastet e rrethanat, gjykatat investohen si gjykata t juridiksionit
fillestar pr gjykimin e mosmarrveshjes administrative, pavarsisht nga zgjedhjet q ka br
ligjvnsi shqiptar, ku n disa raste, prjashtimisht, ushtrimin e ktij juridiksioni gjyqsor fillestar
ia ka ngarkuar direkt edhe gjykats s apelit dhe jo gjykats s shkalls s par (si p.sh. edhe rasti i
piks 3 t nenit 8 t ligjit nr. 8549, dat. 11.11.1999).
Objekti i shqyrtimit t mosmarrveshjes nga KSHC-ja sht si ligjshmria, ashtu edhe
dobishmria e aktit administrativ t administrats shtetrore lidhur me statusin e npunsit civil
q e ka ankimuar vendimin e eprorit t tij. N parim, ky sht tipar thelbsor i gjykimit dhe
rishikimit administrativ brenda t gjitha hallkave e shkallve t procedimit administrativ. N
dallim prej tij, objekti i shqyrtimit dhe rishikimit gjyqsor t nj akti administrativ sht vetm ai
lidhur me ligjshmrin e aktit. Edhe n kt kuptim, nuk ka logjik juridike t pranosh se KSHCja e shqyrton ankimin e npunsit civil si gjykat e shkalls s par, ndrsa gjykata e apelit e
shqyrton ankimin si gjykat e shkalls s dyt.
Kur KSHC-ja shfuqizon vendimin e administrats shtetrore dhe e detyron at
(administratn) p.sh. ta kthej npunsin n punn e mparshme, administrata shtetrore duhet ta
zbatoj vendimin e KSHC-s. Ligji pr KSHC-n vetm parashikon q vendimet e KSHC-s jan
t detyrueshme pr npunsin dhe administratn shtetrore, por nuk ka ndonj parashikim se ai
vendim sht titull ekzekutiv apo bhet titull ekzekutiv. Pra, nse palt nuk bjn ankim n
gjykat ndaj vendimit t KSHC-s, ai sht i detyrueshm e prfundimtar pr palt por gjithsesi
nuk sht titull ekzekutiv.
Kshtu, n nenin 8 t ligjit nr. 8549, dat 11.11.1999 dhe n asnj dispozit tjetr ligjore nuk
parashikohet shprehimisht se vendimi i KSHC-s sht titull ekzekutiv ose q bhet titull
ekzekutiv, por vetm se:
2. ....Komisioni i Shrbimit Civil zgjidh ankesat e parashikuara n pikn 1, shkronja a t ktij neni
brenda 30 ditve nga regjistrimi i ankess. N qoft se ankesa nuk zgjidhet brenda ktij afati, personi i interesuar
mund t ankohet n gjykat... Vendimet e Komisionit t Shrbimit Civil mund t kundrshtohen n gjykat
brenda 30 ditve pune nga njoftimi i vendimit.
3. Vendimet e Komisionit t Shrbimit Civil, marr n prputhje me pikn 1, shkronja a t ktij neni,
jan t detyrueshme pr institucionet e administrats publike vendore dhe qendrore.
Institucionet e administrats qendrore apo vendore mund t ankohen n gjykatat e apelit kundr vendimeve t
Komisionit t Shrbimit Civil, t marra n prputhje me pikn 2 t ktij neni, brenda 30 ditve nga komunikimi i
vendimit.
Nga ana tjetr, n nenin 510 t Kodit t Procedurs Civile renditen rastet se kur vendimet
dhe aktet prbjn titull ekzekutiv. Por n shkronjn e t ktij neni, parashikohet edhe
mundsia q vendime e akte t tjera t jen tituj ekzekutiv por vetm nse kjo cilsi parashikohet
shprehimisht n nj dispozit ligjore t miratuar nga ligjvnsi:
e) aktet e tjera q sipas ligjeve t veanta quhen tituj ekzekutiv dhe ngarkohet zyra e prmbarimit pr
ekzekutimin e tyre.
Nga kjo analiz dhe interpretim i dispozitave ligjore t siprcituara, pakica vjen n
prfundimin q vendimet e KSHC-s jan t detyrueshme dhe duhet t zbatohen nga vet organi
21
i administrats shtetrore. Parimet dhe normat juridike t funksionimit t administrats

shtetrore, prfshir at t ligjshmris, imponojn detyrimin e organeve t saj q t respektojn
aktet e nxjerra nga organet eprore, organet e tjera administrative q kan kompetencn e
rishikimit t vendimeve t tyre dhe s fundi vendimet gjyqsore. Administrata shtetrore q
funksionon normalisht dhe natyrshm e respekton dhe e zbaton vet ligjin e urdhrimet e
organeve eprore apo vendimet gjyqsore, pa qen aspak i nevojshm vnia n lvizje e
mekanizmit procedural t ekzekutimit t detyrueshm nprmjet zyrave t prmbarimit. Nj nga
motivet pr vnien n zbatim nga kreditori t procedurs civile pr ekzekutimin e detyrueshm t
titujve ekzekutive sht edhe mosbindja e pals s ngarkuar me detyrim (debitorit) pr t zbatuar
ligjin. Nj sjellje e qndrim i till do t ishte i pakuptimt kur vjen nga organi i administrats
shtetrore.
Sipas dispozitave t siprcituara rezulton q vendimet e KSHC-s as nuk jan, dhe as nuk
mund t bhen titull ekzekutiv. Ligji nuk ka ndonj parashikim t shprehur pr kt qllim dhe
kjo cilsi nuk mund t prcaktohet nprmjet ndonj mnyre t interpretimit t ligjit, qoft edhe
nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart. Prandaj, prderisa KSHC-ja nuk sht gjykat q
bn pjes n pushtetin gjyqsor dhe pr sa koh e prderisa ligji nuk prcakton shprehimisht se
vendimi i KSHC-s sht ose bhet titull ekzekutiv, nse organi i administrats shtetrore refuzon
a neglizhon ta zbatoj vendimin e KSHC-s, npunsi civil duhet t ndjek rrugt ligjore duke iu
drejtuar edhe gjykats pr ta detyruar organin e administrats shtetrore t marr masat pr ta
rivendosur t drejtn e cenuar t npunsit civil (si p.sh. neni 331 i Kodit t Procedurs Civile).
Prandaj, n prfundim t analizs dhe t argumentit q parashtruam m sipr, si gjyqtar n
pakic kemi mendimin se ishte vendi q Kolegjet e Bashkuara, pikspari t rikonsideronin
qndrimet e mparshme t tyre t mbajtura lidhur me KSHC-n ku ky organ administrativ i
posam sht cilsuar juridikisht si quasi gjykat, por duke i njohur e dhn n t vrtet
gjykimit e vendimeve t nxjerra prej tij statusin ligjor t juridiksionit gjyqsor t zakonshm
fillestar dhe vendimeve t KSHC-s at t vendimit t gjykats s shkalls s par. Pr rrjedhoj,
n munges t parashikimit t shprehur n ligj, sikurse pr do rast tjetr, Kolegjet e Bashkuara
nuk do t ishte e nevojshme t investoheshin m tej, duke dhn interpretime q shkojn prtej
vullnetit t ligjvnsit, pr ti konsideruar tituj ekzekutiv vendimet e KSHC-s kur ato nuk
ankimohen apo kur lihen n fuqi nga gjykatat. Po kshtu, duke qen se Kodi yn i Procedurs
Civile prmban rregullat prkatse q i prkasin fazs s ekzekutimit t titujve ekzekutiv t do
lloji, nuk do t ishte e nevojshme q Kolegjet e Bashkuara t arsyetonin as edhe lidhur me
gjykatn kompetente pr nxjerrjen e urdhrit t ekzekutimit dhe pr vendin e ekzekutimit. Pr sa i
prket zgjidhjes s shtjes, si rrjedhoj e interpretimit jo t drejt t ligjit, sipas t cilit vendimi i
KSHC-s duke pasur cilsit e nj vendimi t nj gjykate t shkalls s par q ka marr form t
prer sht titull ekzekutiv, shumica e ka disponuar pr lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s
Rrethit Gjyqsor Sarand, e cila, nga ana e saj, kishte disponuar pr deklarimin e
moskompetencs toksore t saj pr shqyrtimin e shtjes, duke ia drguar n kompetenc
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
Si gjyqtar n pakic, nisur nga qndrimi mbi kuptimin dhe zbatimin e ligjit material e
procedural t parashtruar m sipr, kemi qndrim t ndryshm nga shumica edhe pr zgjidhjen e
shtjes n gjykim. Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin vendosur prishjen e vendimit t Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Sarand dhe pushimin e gjykimit t shtjes, me motivin se nuk mund t
krkohet n gjykat nxjerrja e nj urdhri ekzekutimi pr nj vendim t KSHC-s, prderisa ky
vendim nuk prbn titull ekzekutiv sipas ligjit.
Krkuesja Arta Kokoshi ka vn n lvizje gjykatn me krkesn pr lshimin e urdhrit t
ekzekutimit t nj vendimi t dhn n favor t saj nga KSHC-ja e t konfirmuar nga gjykata e
apelit, me motivin se titulli ekzekutiv pr t cilin krkohet t lshohet ky urdhr ekzekutimi sht
vendimi i KSHC-s. Duke qen se, sipas qndrimit t parashtruar m sipr, ne si gjyqtar n
pakic kemi mendimin se vendimi i KSHC-s nuk mund t jet titull ekzekutiv, ather n
shtjen objekt gjykimi jemi prpara nj krkimi drejtuar gjykats q nuk parashikohet nga ligji.
22
Nse ligji nuk i njeh nj akti cilsin e titullit ekzekutiv, ather nuk mund t krkosh n gjykat
nxjerrjen e urdhrit t ekzekutimit pr t. Ligji nuk parashikon investimin e gjykats pr t detyruar
nj organ t administrats publike q t zbatoj vendimin e KSHC-s nprmjet procedurave t
vnies n ekzekutim t titujve ekzekutiv, pr shkak se nuk i njeh ktij akti cilsin e titullit
ekzekutiv.
Rrjedhimisht, sipas mendimit t pakics, edhe disponimi lidhur me konfliktin mbi
kompetencn toksore mes dy gjykatave sht i pakuptimt dhe i panevojshm prderisa sipas
ligjit nuk mund t ket titull t till ekzekutiv. Ky konstatim trsisht i natyrs ligjore e jo faktike,
duhet t bhet edhe kryesisht nga gjykata n do faz e shkall t gjykimit.
Prfundimisht, duke qen se konflikti i kompetencs n shtjen n gjykim bazohet n
interpretimin se vendimi i KSHC-s mund t jet titull ekzekutiv sipas ligjit, por gjykatat nuk bien
dakord se cila prej tyre duhet t verifikoj ekzistencn e kushteve formale t ktij titulli, si gjyqtar
n pakic kemi mendimin se, bazuar n nenin 468 t Kodit t Procedurs Civile, ishte vendi pr
t pushuar gjykimin e shtjes sepse ndodhemi prpara nj krkimi q nuk mund t ngrihet
prpara gjykats.
Antar: Ariana Fullani, Aleksandr Muskaj, Ardian Dvorani, Mirela Fana, Majlinda Andrea,
Andi eliku.
VENDIM
Nr. 6, dat 1.6.2011
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 1.6.2011, morn n
shqyrtim shtjen civile q u prket palve:
KRKUES: 1. I.C.M.A. s.r.l shoqri n likuidim, e krijuar sipas ligjit italian, me qendr n
Via Roma Nord n. 155, Vila Poma (MN) Itali, n munges;
2. AGRI. BEN S.A.S, shoqri e s drejts italiane, me qendr n Via Roma Nord n.
161/1, Vila Poma (MN) Itali, n munges.
PERSONI I TRET: Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit, n munges.
OBJEKTI: T njihet dhe ti jepet fuqi vendimit t dats 22.12.2005 t Gjykats
Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.), q i prket shtjes nr. 12112/ACS, t dhn nga arbitri i
vetm me qendr n Gjenev, prof. dr. Claudie B. Rouillier.
BAZA LIGJORE: Nenet 393, 395 dhe 399 t Kodit t Procedurs Civile
-------------------------Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 82, dat 7.9.2007, ka vendosur:
Rrzimin e krkess si t pabazuar n ligj.
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran, n baz t nenit 472 t Kodit t Procedurs
Civile, kan ushtruar rekurs palt krkuese I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s., t
cilat krkojn prishjen e ktij vendimi dhe pranimin e krkess, duke parashtruar kto shkaqe:
- Gjykata e apelit pa t drejt ka rrzuar krkesn. Ajo sht e mbshtetur n nenin 393 dhe
395 t Kodit t Procedurs Civile, si dhe n ligjin nr. 8688, dat 9.11.2000 Pr aderimin e
Republiks s Shqipris n Konventn pr Njohjen e Vendimeve t Huaja t Arbitrazhit Ndrkombtar.
- N zbatim t nenit 396 t Kodit t Procedurs Civile, vendimin e huaj e kemi paraqitur
para ksaj gjykate n origjinal dhe t prkthyer n gjuhn shqipe. Po kshtu, t gjitha dokumentet
jan t legalizuara sipas krkesave t ligjit pr legalizimin e dokumenteve t huaja.
- Vendimi i paraqitur pr njohje sht n prputhje edhe me parimet baz t legjislacionit
shqiptar dhe nuk ka asnj penges ligjore nga ato q parashikon neni 394 i Kodit t Procedurs
Civile.
- Gjykata e apelit ka arsyetuar se shtja nuk sht n kompetencn e arbitrazhit
ndrkombtar, n nj koh kur t dyja palt e kan zgjedhur vet organin kompetent pr
zgjidhjen e konfliktit n rastin e mundshm. Pra, Gjykata e Apelit Tiran, padrejtsisht ka hyr n
23
vlersimin e kompetencs, pasi ky problem sht trajtuar dhe zgjidhur nga ajo gjykat q ka
shqyrtuar shtjen n themel.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin e dats 26.6.2009, ka vendosur:
Kalimin e shtjes pr gjykim Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pr

njehsimin e praktiks gjyqsore.
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Ardian Dvorani dhe Ardian Nuni, si dhe e
VREJN:
1. Vendimi nr. 82, dat 7.9.2007 i Gjykats s Apelit Tiran sht dhn n zbatim t gabuar
t ligjit procedural, prandaj duhet t prishet dhe shtja ti drgohet pr rishqyrtim po asaj gjykate,
me tjetr trup gjykues.
2. Gjat gjykimit t shtjes n gjykatn e apelit rezultojn t pranuara si t vrtetuara
rrethanat e faktit si m posht:
2.1 Palt krkuese I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s, n cilsin e dy prej
ortakve t shoqris tregtare t s drejts shqiptare Pranvera sh.p.k., duke pretenduar se nga ana
e pals s paditur, Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit, jan kryer veprime n kundrshtim me ligjin
shqiptar, si edhe me detyrimet q buronin nga akti i themelimit dhe statuti i ksaj shoqrie
tregtare, me pasoj humbje financiare, mosrealizim t objektivave dhe bllokimin definitiv t
veprimtaris s saj tregtare, i jan drejtuar pr zgjidhjen e konfliktit Gjykats Ndrkombtare t
Arbitrazhit (I.C.C.).
2.2 Me vendimin e dats 22.12.2005 t Gjykats Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.), q i
prket shtjes nr. 12112/ACS, t dhn nga arbitri i vetm prof. dr. Claudie B. Rouillies, me
qendr n Gjenev, sht detyruar pala e paditur, Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit t Republiks s
Shqipris, ti paguaj palve paditse I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s, si
kreditor t prbashkt:
1. Shumn prej 1.608.001 dollar amerikan me nj interes prej 4.61% nga data 1 janar 2005. Interesat
e maturuara i shtohen shums n fund t do viti.
2. Shoqria Pranvera sh.p.k., me qendr n Sukth, rrethi i Durrsit, Republika e Shqipris, shprbhet.
3. Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit t Republiks s Shqipris duhet ti paguaj I.C.M.A. s.r.l n
likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s, kreditor t prbashkt, pr shpenzimet e tyre ligjore pr arbitrazhin, nj
shum prej 143.000 dollar amerikan, me nj interes prej 4.61% nga data 22 dhjetor 2005. Interesat e
maturuara i shtohen shums n fund t do viti.
4. Shpenzimet e Arbitrazhit q arrijn n shumn 106.000 dollar amerikan, do t mbulohen nga Ministria e
Bujqsis dhe Ushqimit t Republiks s Shqipris. Prandaj urdhrohet Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit t
Republiks s Shqipris t rimbursoj I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s, kreditor t
prbashkt, me shumn prej 106.000 dollar amerikan, e cila sht paguar nga I.C.M.A. s.r.l n likuidim.
3. N t tilla rrethana, palt paditse gjyqfituese, I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe
AGRI.BEN s.a.s, n cilsin e krkuesit, i jan drejtuar Gjykats s Apelit Tiran me krkes
pr njohjen dhe dhnien fuqi t vendimit t dats 22.12.2005 t Gjykats Ndrkombtare t
Arbitrazhit (I.C.C.), t dhn nga arbitri i vetm me qendr n Gjenev, prof. dr. Claudie B.
Rouillier, q i prket shtjes nr. 12112/ACS.
4. Gjykata e Apelit Tiran, n seanc gjyqsore, kryesisht, ka vlersuar dhe ka thirrur n
gjykim, n cilsin e personit t tret, paln gjyqbjerrse Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit.
5. Me kt ndrgjyqsi, pasi e ka shqyrtuar shtjen, Gjykata e Apelit Tiran ka dhn
vendimin nr. 82, dat 7.9.2007, me t cilin ka vendosur rrzimin e krkess s palve krkuese
I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s, pr njohjen e dhnien fuqi t vendimit t dats
24
22.12.2005 t Gjykats Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.), me arbitr t vetm prof. dr.

Claudie Rouillier, q i prket shtjes nr. 12112/ACS.
6. N mnyr t prmbledhur, arsyetimi i vendimit t Gjykats s Apelit Tiran prmban
kto argumente dhe qndrime:
6.1 S pari, nga shqyrtimi i akteve t administruara n dosje ka rezultuar se, n kundrshtim
me nenin 65 e vijues t Kodit t Procedurs Civile, pala krkuese nuk rezulton t ket paguar 1%
t vlers s vendimit t arbitrazhit q krkohet t njihet dhe jepet fuqi nga gjykata e apelit.
6.2 S dyti, ortak t shoqris Pranvera sh.p.k. jan N. B. Sukth dhe OSV Sri. Ministria e
Bujqsis dhe Ushqimit e Republiks s Shqipris nuk sht ortake n kt shoqri me
prgjegjsi t kufizuar dhe as mund t jet, pr shkak se ndalohet nga ligji. Kjo Ministri sht nj
organ i administrats qendrore q ka pr objekt t veprimtaris s saj bashkrendimin apo
administrimin e politikave qeveritare n fushn e bujqsis dhe ushqimit dhe n asnj mnyr nuk
mund t merret me veprimtari tregtare apo biznesi.
6.3 S treti, ushtrimin e veprimtaris s natyrs tregtare e ka pasur pr objekt shoqria
Pranvera sh.p.k. Kjo shoqri tregtare, si theksohet edhe n krkes, sht nj shoqri n
likuidim e sipr. Likuidimi i shoqrive bhet sipas dispozitave t seksionit V Likuidimi t ligjit
nr. 7638, dat 9.11.1992 Pr shoqrit tregtare. N nenin 281 t ktij ligji, parashikohet se kur
ortakt kan mosmarrveshje, likuidatori dhe procedurat e tjera caktohen dhe zgjidhen me urdhr
t gjykats. Krkuesi, ndonse pretendon, nuk ka paraqitur asnj akt q t provoj se shoqria
Pranvera sh.p.k. sht n likuidim dhe i sht caktuar likuidatori.
7. Gjykata e Apelit Tiran, n prfundim t arsyetimit t saj, ka konkluduar se ekzistojn
kushtet e parashikuara n shkronjat a dhe dh t nenit 394 t Kodit t Procedurs Civile pr
njohjen e vendimit t huaj, pra ka penges ligjore pr njohjen dhe dhnien fuqi ligjore t vendimit
t msiprm, pr shkak se nuk pajtohet me parimet baz t legjislacionit shqiptar.
8. Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran, n mbshtetje t nenit 472 t Kodit t
Procedurs Civile, kan ushtruar rekurs palt krkuese I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe
AGRI.BEN s.a.s., t cilat krkojn ndryshimin e ktij vendimi dhe pranimin e krkess, duke
parashtruar shkaqet e treguara n pjesn hyrse t ktij vendimi.
9. Duke vlersuar se n praktikn gjyqsore ka qndrime t ndryshme deri edhe t kundrta
pr njohjen e vendimeve civile t dhna nga gjykatat e huaja lidhur me ndrgjyqsin, natyrn dhe
objektin e ktij lloji t gjykimit t posam etj., Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin e
dats 26.6.2009, ka disponuar pr kalimin e shtjes pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara pr t
njehsuar praktikn gjyqsore.
9.1 Kshtu, Kolegji Civil parashtron n arsyetimin e tij se, lidhur me formimin e
ndrgjyqsis, si nj element thelbsor i procedimit gjyqsor civil n shtjet me objekt njohjen e
vendimeve t huaja, jan mbajtur qndrime t ndryshme nga gjykatat e apelit. Sipas njrit
qndrim, lejohet nj ndrgjyqsi e till n t ciln thirret e shqyrtohet shtja vetm me pranin e
pals q krkon njohjen e vendimit t gjykats s huaj, sikurse ka muar, p.sh., Gjykata e Apelit
Durrs me vendimin nr. 27, dat 5.12.2005 etj. Ndrsa, sipas qndrimit tjetr, sikurse n shtjen
objekt i ktij gjykimi, nse nuk sht treguar n vet krkesn pr njohjen e vendimit t huaj,
sht vet gjykata e apelit, e cila, edhe kryesisht, thrret n gjykim si pal t tret ato pal q
rezultojn gjyqbjerrse e t ngarkuara me detyrime debitore nga vendimi i huaj q krkohet ti
jepet fuqi dhe t ekzekutohet n Republikn e Shqipris.
9.2 Nga shqyrtimi i dispozitave q prmbahen n kreun IX (nenet 393-399) t Kodit t
Procedurs Civile vrehet se ato, pr sa i prket ndrgjyqsis, nuk parashikojn n mnyr t
shprehur nse gjykimi n apel do t bhet me t dyja palt, gjyqfituesin e gjyqbjerrsin, apo vetm
me gjyqfituesin q krkon ekzekutimin e vendimit t dhn nga gjykata e huaj.
9.3 Po kshtu, ndryshe nga dispozitat e Konvents s Kombeve t Bashkuara Pr njohjen dhe
ekzekutimin e vendimeve t huaja t arbitrazhit Nju-Jork, 10 qershor 1958, n t ciln Republika e
Shqipris ka aderuar me ligjin nr. 8688, dat 9.11.2000 (Konventa e Nju-Jorkut), pra pas hyrjes
n fuqi t Kodit t Procedurs Civile, vrehet se dispozitat procedurale civile t siprcituara
25
(nenet 393-399) nuk bjn rregullim t shprehur t disa shtjeve t tjera q lidhen me kushtet
dhe procedurn e pranueshmris pr gjykim dhe atyre pr shqyrtimin e shtjeve me shkak ligjor
dhe objekt njohjen e vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit.
9.4 N rrethana t tilla, bazuar n nenet 480 e 481 t Kodit t Procedurs Civile, Kolegji
Civil ka muar se sht vendi pr t investuar Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr
njsimin e praktiks gjyqsore, nprmjet nj vendimi unifikues, me t cilin, duke e zgjidhur drejt
shtjen, kto Kolegje tu japin prgjigje edhe pyetjeve:
- Cili do t konsiderohet formim i drejt i ndrgjyqsis n gjykimin e nj krkese pr njohjen e vendimit t
gjykats s huaj sipas neneve 393-397 t Kodit t Procedurs Civile?
- Gjykimi n apel do t bhet me t dyja palt, gjyqfituesin e gjyqbjerrsin, apo vetm me gjyqfituesin q
krkon ekzekutimin e vendimit t dhn nga gjykata e huaj?
- Nse n kt gjykim do t zbatohen rregullat pr pranimin pr shqyrtim t krkess, t njjta me ato t
krkespadis sikurse jan pagesa e takss prej 1% t vlers s padis etj.?
Vlersimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
10. Nisur nga rrethanat e faktit, ashtu sikurse i ka pranuar gjykata e apelit n vendimin e saj,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vrejn se shtja objekt i ktij gjykimi lidhet me
njohjen dhe dhnien fuqi, me qllimin q t zbatohet dhe ekzekutohet n Republikn e
Shqipris, t nj vendimi t dhn nga nj gjykat e huaj nga Gjykata Ndrkombtare e
Arbitrazhit (I.C.C.).
11. Pr sa i prket ligjit t zbatueshm lidhur me procedurat q duhet t zbatohen pr njohjen e
vendimeve gjyqsore dhe atyre t arbitrazheve t huaja, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se, si n
funksion t zgjidhjes s drejt t shtjes, ashtu edhe t njehsimit t praktiks gjyqsore, sht vendi
q t interpretohen dhe zbatohen drejt, para s gjithash, dispozita e nenit 122 t Kushtetuts,
dispozitat e neneve 393-399 t Kodit t Procedurs Civile, si edhe dispozitat e neneve 2, 3, 4 dhe 5 t
Konvents s Nju-Jorkut.
12. Kshtu, n Kodin e Procedurs Civile, neni 393 parashikon mundsin q vendimet e
gjykatave t huaja t njihen dhe zbatohen n Republikn e Shqipris, por gjithmon e n do rast, n
respektim t kushteve t parashikuara nga ligji dhe marrveshja ndrkombtare:
Neni 393
Vendimet e gjykatave t shteteve t huaja njihen dhe zbatohen n Republikn e Shqipris, n kushtet e
parashikuara n kt Kod ose n ligje t veanta.
Kur pr kt qllim ka marrveshje t posame ndrmjet Republiks s Shqipris dhe shtetit t huaj
zbatohen dispozitat e marrveshjes.
13. Gjithashtu, neni 399 qartsisht parashikon se, n parim, edhe vendimet e gjykatave t
huaja t arbitrazhit, pra si t atyre ndrkombtare, ashtu edhe t shteteve t tjera, do t njihen dhe
ekzekutohen sipas s njjts procedur dhe t njjtave kushte sikurse edhe vendimet e gjykatave
t huaja:
Neni 399
Dispozitat e ktij kreu zbatohen edhe pr njohjen e vendimit prfundimtar t nj arbitrazhi t shtetit t huaj.
14. Kodi i Procedurs Civile, n dispozitn e paragrafit t par t nenit 395, parashikon se
kompetenca lndore pr shqyrtimin e krkesave pr njohjen e vendimeve t gjykatave t huaja u
prket gjykatave t apelit.
15. Ndrsa n nenin 397 t ktij Kodi parashikohet se procedura e njohjes dhe e zbatimit t
vendimeve t gjykatave t huaja, pra edhe atyre t gjykatave t huaja t arbitrazhit, ka pr objekt vetm
hetimin gjyqsor mbi ekzistencn ose jo t kushteve substanciale penguese a ndaluese t parashikuara
shprehimisht nga ligji, konkretisht nga neni 394 i atij Kodi. Pra, gjykimi i krkess pr njohjen e
vendimit t gjykats s huaj nuk ka pr objekt themelin e ktij vendimi t huaj:
26
Neni 397
Gjykata e apelit nuk e shqyrton shtjen n themel, por vetm kontrollon nse vendimi i paraqitur nuk
prmban dispozita q vijn n kundrshtim me nenin 394.
16. Pra, n shtjet gjyqsore me objekt krkimi dhnien fuqi t vendimeve t gjykatave t
huaja dhe t gjykatave t huaja t arbitrazhit, objekti i hetimit gjyqsor sht vetm verifikimi i
ekzistencs ose jo t ndonjrs prej pengesave ligjore substanciale q parashikohen nga neni 394 i
Kodit t Procedurs Civile, pr aq sa nuk parashikohet ndryshe nga ndonj marrveshje
ndrkombtare ku sht pal Republika e Shqipris, ose n ndonj dispozit tjetr ligjore t
posame.
17. N hetimin gjyqsor t shtjeve, n t cilat krkohet dhnia fuqi vendimeve t gjykatave
t huaja t arbitrazhit, n pajtim me nenin 122 t Kushtetuts, detyrimisht duhet t mbahen
parasysh edhe verifikimi i ekzistencs ose jo t ndonjrs prej pengesave ligjore substanciale q
prmbahen nga dispozita e nenit 5 t Konvents s Nju-Jorkut, nse palt ndrgjyqse u prkasin
shteteve q jan pal t ksaj Konvente.
17.1 Gjykata e apelit, n shqyrtimin e krkess pr njohje t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit, mbshtetet n parimet dhe kriteret e Konvents s Nju-Jorkut edhe nse pala
krkuese i prket ligjit t nj shteti q nuk sht pal n kt Konvent, me kushtin q Kodi i
Procedurs Civile ose ndonj ligj i posam t mos prmbaj nj rregullim t ndryshm, si edhe t
mos rezultoj se jan t zbatueshme, pr at rast, dispozita t tjera t posame t parashikuara n
nj marrveshje tjetr ndrkombtare, me fuqi detyruese, si pr paln kreditore, ashtu edhe pr
paln debitore.
17.2 Nga shqyrtimi i prmbajtjes s dispozits s nenit 5 t Konvents s Nju-Jorkut,
rezulton se kushtet substanciale ligjore pr efekt t pranimit ose jo t krkess pr njohjen e
vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, n pjesn m t madhe t tyre, n thelb, jan t njjta
ose kompatibl me ato t parashikuara n nenin 394 t Kodit t Procedurs Civile.
18. Por, nga ana tjetr, si dispozita e nenit 396 t Kodit t Procedurs Civile, ashtu edhe
dispozita e nenit 4 t Konvents s Nju-Jorkut, parashikojn edhe nevojn e respektimit t disa
kushteve formale-procedurale, prmbushja e t cilave duhet t hetohet paraprakisht nga gjykata e
apelit, pra prpara se t kalohet n fazn e hetimit gjyqsor pr t verifikuar ekzistencn ose jo t
pengesave ligjore pr njohjen e vendimit t huaj, t cilat parashikohen nga dispozita e nenit 394 t
Kodit t Procedurs Civile ose neni 5 i Konvents s Nju-Jorkut.
18.1 Nse krkesa pr njohje e zbatim t vendimit t gjykats s huaj nuk prmbush kto
kushte formale dhe ato nuk riparohen (plotsohen) nga pala krkuese, sipas rregullave
procedurale-civile mbi paraqitjen e padis, ather nuk sht e nevojshme q gjykata t vijoj m
tej shqyrtimin e shtjes lidhur me hetimin mbi ekzistencn ose jo t pengesave ligjore pr
njohjen e vendimit t huaj t parashikuara nga neni 394 i Kodit t Procedurs Civile, pra pr t
disponuar me vendim prfundimtar pr pranimin apo rrzimin e krkess pr njohjen e vendimit
t huaj.
19. Nisur nga sa parashtrohet m sipr lidhur me normat procedurale-civile t zbatueshme
pr gjykimin e posam t njohjes s vendimeve t dhna nga gjykatat e huaja dhe gjykatat e huaja
t arbitrazhit, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn t evidentojn se, shqyrtimi e
gjykimi nga ana e gjykats s apelit t krkess pr njohje t vendimit t gjykats s huaj, duhet t
kaloj n dy faza.
19.1 N fazn e par, gjykata e apelit verifikon prmbushjen e kushteve formale-procedurale,
pra t rregullshmris formale t paraqitjes, pr efekt t pranimit pr shqyrtim t krkess pr
dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj. Kto kushte e rregulla jan parashikuar shprehimisht
nga nenet 395 dhe 396 t Kodit t Procedurs Civile. Lidhur me vendimet e gjykats s huaj t
arbitrazhit, gjykata detyrimisht mban parasysh edhe kushtet e rregullat m t posame t
parashikuara n nenin 4 t Konvents s Nju-Jorkut, apo n marrveshje t tjera ndrkombtare,
posarisht t zbatueshme pr at rast n gjykim.
19.2 Kshtu, n nenet 395 dhe 396 t Kodit t Procedurs Civile parashikohet se:
27
Neni 395
Krkesa pr ti dhn fuqi vendimit t gjykats s huaj i paraqitet gjykats s apelit. Krkesa mund t
paraqitet edhe n rrug diplomatike kur ajo sht e lejueshme nga marrveshjet ndrkombtare dhe mbi bazn e
reciprocitetit.
N kto raste, n qoft se pala e interesuar nuk ka emruar prfaqsues, kryetari i gjykats s apelit emron
nj avokat pr t paraqitur krkesn.
Neni 396
Krkess pr ti dhn fuqi vendimit t gjykats s huaj duhet ti bashkngjiten:
a) kopja e vendimit q duhet t zbatohet dhe prkthimi i tij n gjuhn shqipe i legalizuar nga noteri;
b) vrtetim nga gjykata q e ka nxjerr vendimin se ai ka marr form t prer, si edhe prkthimi e
legalizimi noterial i tij. Si kopja e vendimit, ashtu edhe vrtetimi se vendimi ka marr form t prer, duhet t jen
vrtetuar nga Ministria e Punve t Jashtme e Republiks s Shqipris;
c) prokura, n rast se krkesa paraqitet nga prfaqsuesi i t interesuarit, e prkthyer dhe e legalizuar te
noteri.
19.3 Ndrsa n nenin 4 t Konvents s Nju-Jorkut, parashikohet se:
Neni 4
1. Pr t siguruar njohjen dhe ekzekutimin e vendimit si prmendet n nenin e msiprm, pala q krkon
njohjen dhe ekzekutimin duhet t paraqes, n t njjtn koh me krkesn, sa vijon:
a) origjinalin e vendimit t arbitrazhit, t vrtetuar rregullisht ose nj kopje t vrtetuar n mnyrn e duhur;
b) origjinalin e marrveshjes me shkrim t parashikuar n nenin 2 ose nj kopje t vrtetuar n mnyrn e
duhur.
2. N qoft se vendimi ose marrveshja n fjal nuk sht hartuar n nj gjuh zyrtare t vendit ku jepet
vendimi, pala q krkon njohjen dhe ekzekutimin e vendimit duhet t paraqes nj prkthim t ktyre
dokumenteve n ato gjuh. Prkthimi duhet vrtetuar nga nj prkthyes zyrtar ose nj prkthyes i betuar, ose nga
nj agjent diplomatik apo konsullor.
19.4 Duke qen se zhvillon nj gjykim t natyrs fillestare, sikurse do gjykat e shkalls s
par, gjykata e apelit zbaton rregullat procedurale pr verifikimin e rregullshmris formale t
paraqitjes s krkess pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj. Nse ka mangsi dhe t meta,
gjykata e apelit i cakton krkuesit nj afat t arsyeshm pr plotsimin e tyre, n t kundrt i kthen
krkesn dhe aktet e tjera pa veprim t mtejshm.
19.5 Kto verifikime, gjykata e apelit i realizon me paraqitjen e krkess ose n kuadr t
veprimeve prgatitore, kryesisht apo me krkesn e palve.
19.6 Pra, n kt faz t procesit, sikurse veprohet edhe me krkespadit e tjera n gjykatat
e shkalls s par, gjykata e apelit nuk mund t rrzoj krkesn me motivin se ka t meta e
mangsi, sepse nuk jan plotsuar kushtet formale pr pranueshmrin pr gjykim n themel t
saj. Pranimi apo rrzimi i krkess pr njohjen e vendimit gjyqsor t huaj bhet n fazn e dyt
t gjykimit, vetm n varsi t vrtetimit ose jo t ekzistencs s ndonjrs prej pengesave e
ndalimeve ligjore substanciale q ka parashikuar ligji pr njohjen e atij vendimi.
20. N fazn e dyt, pra nse krkesa pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj apo
gjykats s huaj t arbitrazhit prmbush kushtet pr rregullshmrin formale-procedurale t
paraqitjes s saj, gjykata e apelit cakton seancn gjyqsore n t ciln objekti i gjykimit sht
vetm ekzistenca ose jo e ndonjrs prej pengesave dhe ndalimeve ligjore t parashikuara nga
neni 394 i Kodit t Procedurs Civile, neni 5 i Konvents s Nju-Jorkut apo nga ndonj dispozit
tjetr e posame pr kt qllim, e parashikuar nga ligji ose nj marrveshje tjetr ndrkombtare.
20.1 Pasi ka dgjuar argumentet dhe prapsimet prkatse t palve ndrgjyqse, n
prfundim t gjykimit, gjykata e apelit vendos pr pranimin ose rrzimin e krkess pr dhnien
fuqi t vendimit t gjykats s huaj apo gjykats s huaj t arbitrazhit.
28
21. Pr sa i prket ndrgjyqsis, Kolegjet e Bashkuara vrejn se dispozitat e Kodit t

Procedurs Civile nuk prmbajn ndonj rregullim t shprehur. Megjithat, gjykata e apelit duhet
t mbaj parasysh se edhe n kt lloj gjykimi duhet t garantohet kontradiktorialiteti pr aq sa
jan vet qllimi, objekti e kufijt e ktij gjykimi. Kjo realizohet, pikspari, nprmjet garantimit
t s drejts pr t marr pjes e pr tu dgjuar nga gjykata, si t pals q krkon njohjen dhe
ekzekutimin e vendimit t gjykats s huaj, ashtu edhe t palve debitore q ngarkohen me
detyrime nga ai vendim i huaj.
21.1 Por, ndryshe nga Kodi i Procedurs Civile, pr sa i prket njohjes s vendimeve t
gjykatave t huaja t arbitrazhit, n dispozitat e Konvents s Nju-Jorkut parashikohen
shprehimisht rregulla detyruese, t cilat prcaktojn formimin e drejt t ndrgjyqsis. Sipas
ktyre dispozitave rezulton qart se, n kt gjykim, duhet t thirret jo vetm pala kreditore
krkuese, por edhe palt debitore t ngarkuara me detyrime nga vendimi i gjykats s huaj t
arbitrazhit.
22. Sipas nenit 396 t Kodit t Procedurs Civile, pala kreditore q krkon dhnien fuqi t
vendimit t gjykats s huaj ka vetm detyrimin q ti paraqes gjykats kopjen e vendimit q
duhet t zbatohet, t prkthyer n gjuhn shqipe dhe t legalizuar nga noteri, vrtetimin nga
gjykata q e ka nxjerr vendimin se ai ka marr form t prer, si edhe prkthimin e legalizimin
noterial t tij. T dy kto akte me shkres duhet t paraqiten t vrtetuara nga Ministria e Punve
t Jashtme e Republiks s Shqipris. S fundi, pala krkuese ka edhe detyrimin t paraqes n
gjykatn e apelit prokurn, n rast se krkesa paraqitet nga prfaqsuesi i t interesuarit, edhe kjo
e prkthyer dhe e legalizuar nga noteri.
22.1 Edhe Konventa e Nju-Jorkut, n nenin 4 t saj (t cituar m sipr n pikn 19.3 t ktij
vendimi unifikues), pr sa u prket akteve q duhet ti bashklidhen krkess pr njohjen e
vendimeve t gjykatave t huaja t arbitrazhit, parashikon rregulla e kushte t ngjashme me ato t
nenit 396 t Kodit Procedurs Civile. Por dispozita e nenit 4 t Konvents n shkronjn b t
piks 1 t tij, prmban edhe nj kusht t posam dhe t rndsishm, sipas t cilit pala krkuese
ka detyrimin q t paraqes bashklidhur krkess pr njohje t vendimit t gjykats s arbitrazhit
t huaj edhe origjinalin apo kopjen e vrtetuar rregullisht t marrveshjes me shkrim pr arbitrazh
t lidhur mes palve ndrgjyqse pr zgjidhjen e mosmarrveshjes n gjykim.
23. Sikurse parashtrohet m sipr n pikat 19 deri 19.5 t ktij vendimi unifikues, qysh me
paraqitjen e krkess apo nprmjet veprimeve prgatitore, gjykata e apelit, edhe kryesisht, pra edhe
pa thirrjen, pranin apo dgjimin e qndrimit t pals debitore, sht n gjendje, madje ka detyrimin
ligjor q t verifikoj nse krkesa pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj sht e plotsuar, duke
prmbajtur bashklidhur aktet q tregohen shprehimisht n nenin 396 t Kodit t Procedurs Civile.
23.1 N rastin e njohjes s vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, nse nuk ka
marrveshje tjetr ndrkombtare q parashikon ndryshe, krkesa drejtuar gjykats shqiptare t
apelit duhet t plotsoj edhe t gjitha kushtet q prmbahen n nenin 4 t Konvents s NjuJorkut. Edhe pse shteti i pals krkuese mund t mos jet pal n kt Konvent, gjykata e apelit,
nga ana e saj, n munges t rregullimeve t tjera normative t posame, duhet tu prmbahet
standardeve dhe kritereve t vendosura nga kjo Konvent.
24. Kolegjet e Bashkuara vrejn se arsyetimet dhe prfundimet e msiprme gjejn
plotsisht mbshtetje n dispozitn e nenit 394 t Kodit t Procedurs Civile. Nga vet
prmbajtja, kuptimi dhe qllimi i pengesave ligjore t parashikuara nga kjo dispozit, qartazi
rezulton se, thjesht vetm nprmjet shqyrtimit t akteve t treguara n nenin 396 t ktij Kodi,
me ndonj prjashtim (si p.sh., shkronja dh e nenit 394), gjykata e apelit e ka thuajse t
pamundur q, edhe kryesisht, t verifikoj nse ndodhet prpara ndonjrs prej pengesave ligjore
pr njohjen e vendimit t huaj sipas nenit 394. Nga ana tjetr, sht vendi pr t evidentuar edhe
se, pala krkuese, jo vetm q nuk ka detyrim ligjor, por as edhe nuk ka ndonj interes fillestar t
paraqes prova dhe argumente n lidhje me kto shtje.
24.1 sht pala debitore ajo q, eventualisht, sht e interesuar pr t evidentuar se ekziston
ndonj ndalim a penges ligjore sipas nenit 394 t Kodit t Procedurs Civile, t tilla q mund t
29
motivojn gjykatn e apelit t mos pranoj krkesn pr njohjen e vendimit t huaj. Qoft edhe
pr shkak t pjesmarrjes e ndjekjes s procesit n gjykimin e zhvilluar nga gjykata e huaj, e cila ka
dhn vendimin q krkohet ti jepet fuqi nga gjykata shqiptare e apelit, sht pala debitore ajo q
ka interes dhe eventualisht dijeni pr ecurin e tij, apo q ka dijeni e ka marr pjes n gjykime t
tjera, tashm t prfunduara ose n gjykime t tjera ende n shqyrtim nga gjykata t tjera t
juridiksionit shqiptar a t huaj.
25. Ndrkoh q, lidhur me njohjen e vendimeve t gjykatave t huaja t arbitrazhit, krahas
interpretimit dhe zbatimit t drejt t dispozitave t siprcituara t Kodit t Procedurs Civile,
nse nuk ka nj marrveshje tjetr ndrkombtare me rregullime m t posame, sht Konventa
e Nju-Jorkut q prmban rregulla t qarta normative lidhur me ndrgjyqsin. Kto rregullime
jan n prputhje t plot dhe, nga ana tjetr, konfirmojn interpretimin q nga Kolegjet e
Bashkuara bhet m sipr n kt vendim unifikues pr sa i prket ndrtimit t drejt t
ndrgjyqsis n shtjet me shkak ligjor dhe objekt njohjen e vendimit t huaj.
26. M konkretisht, Konventa e Nju-Jorkut i ngarkon shprehimisht pals krkuese kreditore
detyrimin dhe barrn e provs pr t paraqitur dokumentacionin e domosdoshm bashklidhur
krkess q i drejtohet gjykats s shtetit ku krkohet njohja e vendimit t arbitrazhit t huaj, kur
n nenin 4 t saj parashikon se: Pr t siguruar njohjen dhe ekzekutimin e vendimit si prmendet n nenin e
msiprm, pala q krkon njohjen dhe ekzekutimin duhet t paraqes, n t njjtn koh me krkesn sa
vijon:.
27. Nga ana tjetr, Konventa e Nju-Jorkut, po n mnyr t shprehur dhe imperative, n
nenin 5 t saj parashikon se sht detyrimi i pals debitore, q edhe ka barrn e provs, pr t
paraqitur para gjykats provat dhe argumentet mbi ekzistencn e pengesave ligjore bazuar n t
cilat gjykata duhet t vendos rrzimin e krkess pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit. N kt kontekst, n pikn 1 t nenit 5 t ksaj Konvente parashikohet se: Njohja dhe
ekzekutimi i vendimit mund t refuzohet me krkesn e pals kundr s cils drejtohet, vetm n qoft se ajo pal i
paraqet autoritetit kompetent ku krkohet njohja dhe ekzekutimi, provn q:..
27.1 Pra, n kuptim dhe zbatim t drejt t ksaj norme ndrkombtare, pala debitore ka
detyrimin dhe barrn e provs t parashtroj para gjykats se n shtjen n gjykim jemi prpara
njrit prej rasteve penguese pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit. Nga ky
rregullim normativ, rrjedhimisht, mund t konkludohet se, kt t drejt e detyrim t saj, pala
debitore mund ta ushtroj e prmbush vetm duke qen pal n procesin ku shqyrtohet krkesa
e pals kreditore pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj.
28. Gjithashtu, neni 5 i Konvents s Nju-Jorkut, n pikn 1 t tij, shkronjat a deri e,
parashikon qart dhe n mnyr t dallueshme se pr cilat pengesa ligjore, pala debitore ka
detyrimin dhe barrn e provs t vrtetoj ekzistencn e tyre. Kshtu, n pikn 1 t nenit 5 t
Konvents s Nju-Jorkut parashikohet se:
1. Njohja dhe ekzekutimi i vendimit mund t refuzohen me krkesn e pals kundr s cils drejtohet,
vetm n qoft se ajo pal i paraqet autoritetit kompetent ku krkohet njohja dhe ekzekutimi, provn q:
a) palt n marrveshjen q i referohet nenit 2, n baz t ligjit t zbatueshm pr to, ishin t paafta pr t
vepruar, ose marrveshja n fjal nuk sht e vlefshme sipas ligjit, t cilit i jan nnshtruar palt ose mungon ndonj
prcaktim sipas ligjit t vendit ku sht dhn vendimi; ose
b) pals kundr s cils jepet vendimi nuk i sht dhn njoftimi i rregullt pr caktimin e arbitrit ose t
procedurs s arbitrazhit, ose ka qen e paaft pr t paraqitur rastin e saj; ose
c) vendimi trajton nj mosmarrveshje t paparashikuar n marrveshjen pr arbitrazh ose nuk hyn n
klauzoln mbi arbitrazhin, ose prmban vendime pr shtjet q kalojn fushn q i nnshtrohet arbitrazhit;
megjithat n qoft se vendimet pr shtje q i nnshtrohen arbitrazhit mund t veohen nga ato q nuk i jan
nnshtruar, ajo pjes e vendimit, e cila prmban vendime pr shtje q i nnshtrohen arbitrazhit, mund t njihet
dhe t ekzekutohet; ose
d) prbrja e autoritetit t arbitrazhit ose e procedurs s arbitrazhit nuk ishte n prputhje me marrveshjen
e palve; ose
30
e) vendimi ende nuk sht br i detyrueshm pr palt, ose sht anuluar ose pezulluar nga autoriteti
kompetent i shtetit n t cilin, ose sipas ligjit t t cilit, sht dhn ai vendim.
28.1 Kolegjet e Bashkuara vrejn se, bazuar n nenin 122 t Kushtetuts, duke qen nj
marrveshje ndrkombtare, ku Republika e Shqipris sht pal, dispozitat e Konvents s NjuJorkut prevalojn kundrejt rregullimeve q prmban Kodi i Procedurs Civile dhe jan
drejtprdrejt t zbatueshme nga gjykatat e apelit q shqyrtojn krkesa me objekt njohjen e
vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit.
28.2 Nga ana tjetr, n trsin e tyre, pengesat ligjore t parashikuara nga neni 5 i
Konvents s Nju-Jorkut, prgjithsisht prkojn n qllim apo prmbajtje me parashikimet e
shkronjat b, c dhe t dispozits s nenit 394 t Kodit t Procedurs Civile:
Vendimit t nj gjykate t shtetit t huaj nuk i jepet fuqi n Republikn e Shqipris kur:
....................
b) krkespadia dhe letrthirrja pr n gjyq nuk i sht njoftuar t paditurit n munges, n mnyr t rregullt
e n koh, pr ti dhn atij mundsi q t mbrohet;
c) midis po atyre palve, pr t njjtin objekt e pr t njjtin shkak, sht dhn nj vendim tjetr i ndryshm
nga gjykata shqiptare;
) sht duke u shqyrtuar nga gjykata shqiptare nj padi q sht ngritur prpara se vendimi i gjykats s
shtetit t huaj t ket marr form t prer;...........
28.3 Prandaj Kolegjet e Bashkuara konkludojn se, kur krkohet njohja e vendimit t
gjykats s huaj, veanrisht n lidhje me kto tri pengesa ligjore t parashikuara nga neni 394 i
Kodit t Procedurs Civile, pala debitore ka edhe detyrimin e barrn e provs q t vrtetoj para
gjykats s apelit ekzistencn e s paku njrit prej ktyre pengesave.
29. Sipas nenit 394 t Kodit t Procedurs Civile, gjykata e apelit nuk i jep fuqi vendimit t
dhn nga gjykata e huaj edhe n rastin kur n gjykimin e krkess prkatse vrtetohet se
ekziston njra nga pengesat ligjore t parashikuara n shkronjat a, d dhe dh t tij:
a) sipas dispozitave q jan n fuqi n Republikn e Shqipris, mosmarrveshja nuk mund t jet n
kompetencn e gjykats s shtetit q ka dhn vendimin;
...................
d) i sht dhn forma e prer n kundrshtim me legjislacionin e tij;
dh) nuk pajtohet me parimet baz t legjislacionit shqiptar.
29.1 N kto tri raste, prova dhe argumente ligjore prkatse mund t paraqiten nga palt n
proces. Gjithsesi, nisur nga natyra e tyre parimore procesuale e juridiksionale, si edhe duke qen
shtje q lidhen vetm me zbatimin e ligjit, gjykats s apelit i mbetet detyrimi ligjor q t hetoj
e konstatoj, edhe kryesisht, mbi ekzistencn ose jo t ktyre pengesave ligjore.
30. Edhe Konventa e Nju-Jorkut, n pikn 2 t nenit 5 t saj, parashikon n mnyr t
posame dy pengesa t tjera ligjore pr ti dhn fuqi vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, n
thelb, me qllim e natyr t njjt me ato t shkronjave a, d dhe dh t nenit 394 t Kodit t
Procedurs Civile. Kshtu n pikn 2 t nenit 5 t Konvents parashikohet se:
2. Njohja dhe ekzekutimi i nj vendimi t arbitrazhit mund t refuzohen, gjithashtu, n qoft se autoriteti
kompetent i vendit ku krkohen njohja dhe ekzekutimi konstaton se:
a) objekti i mosmarrveshjes nuk mund t zgjidhet n rrug arbitrazhi, sipas ligjit t atij vendi; ose
b) njohja ose ekzekutimi i vendimit do t vinte n kundrshtim me rendin publik t ktij vendi.
30.1 N dallim nga pengesat ligjore t treguara n pikn 1 t nenit 5 t saj, nga vet
formulimi specifik dhe prmbajtja e piks 2 t siprcituar, Kolegjet e Bashkuara vijn n
prfundimin se Konventa e Nju-Jorkut nuk e lidh vrtetimin e ktyre dy pengesave ligjore me
ndonj barr prove pr palt ndrgjyqse. Pr vet rndsin dhe natyrn e tyre parimore, ato
mund dhe duhet t verifikohen e konstatohen edhe kryesisht nga ana e autoritetit t shtetit ku
krkohet njohja dhe ekzekutimi i vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, n rastin ton nga
gjykata e apelit ku sht paraqitur krkesa pr njohje.
31. Prandaj, nga arsyetimi dhe interpretimi si m sipr i ligjit t zbatueshm, n funksion t
njehsimit t praktiks gjyqsore, Kolegjet e Bashkuara arrijn n kto prfundime:
31
31.1 Gjykata e apelit duhet t verifikoj dhe, eventualisht, t kryej t gjitha veprimet
q i parashikon ligji procedural civil, Konventa e Nju-Jorkut, ligji i posam ose
marrveshja tjetr ndrkombtare e zbatueshme (nse ka t till), pr t garantuar, edhe
kryesisht, thirrjen n gjykim t t gjitha palve debitore q rezultojn nga prmbajtja e
vendimit t gjykats s huaj ose gjykats s huaj t arbitrazhit q krkohet ti jepet fuqi
nga ajo gjykat e apelit.
31.2 N shqyrtimin e krkess pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj apo t
gjykats s huaj t arbitrazhit, gjykata e apelit zbaton rregullat e gjykimit t shkalls s
par.
31.3 Mes t tjerave, sikurse vepron gjykata e shkalls s par, me paraqitjen e
krkespadis apo edhe nprmjet kryerjes s veprimeve prgatitore, gjykata e apelit
paraprakisht verifikon prmbushjen e kushteve dhe kritereve formale t paraqitjes s
krkess pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj ose t gjykats s huaj t
arbitrazhit. Posarisht, gjykata e apelit verifikon nse krkesa, sipas rastit, plotson
kushtet paraprake formale t parashikuara nga neni 395 e 396 i Kodit t Procedurs
Civile, neni 4 i Konvents s Nju-Jorkut apo q prmbahen n ligje t tjera t posame
ose akte t s drejts ndrkombtare t zbatueshme pr shtjen n gjykim.
31.4 Nse krkesa pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj ose t gjykats s
huaj t arbitrazhit ka mangsi dhe t meta, gjykata e apelit i cakton krkuesit nj afat t
arsyeshm pr plotsimin dhe ndreqjen e tyre. Gjykata e apelit kthen krkesn dhe aktet
e tjera pa veprim, nse pala krkuese, brenda afatit q i sht caktuar, nuk plotson dhe
ndreq mangsit dhe t metat formale t krkess.
31.5 Nse krkesa pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj apo t gjykats s
huaj t arbitrazhit prmbush kushtet pr rregullshmrin formale-procedurale t
paraqitjes s saj, gjykata e apelit cakton seancn gjyqsore, n t ciln objekti i gjykimit
sht vetm ekzistenca ose jo e ndonjrs prej ndalimeve a pengesave ligjore t
parashikuara nga neni 394 i Kodit t Procedurs Civile, neni 5 i Konvents s Nju-Jorkut
apo nga ndonj dispozit tjetr e posame pr kt qllim, e parashikuar nga ligji ose nj
marrveshjeje ndrkombtare. N prfundim t gjykimit, gjykata e apelit vendos pr
pranimin ose rrzimin e krkess pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj apo
gjykats s arbitrazhit t huaj.
32. Duke pasur parasysh prfundimet e msiprme t ktij vendimi, Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart e vlersojn t gabuar qndrimin e mbajtur nga Gjykata e Apelit Tiran, e cila,
me vendimin nr. 82, dat 7.9.2007, ka vendosur t rrzoj krkesn e paraqitur nga palt krkuese
I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s., si t pabazuar n ligj.
33. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se Gjykata e Apelit Tiran ka zbatuar drejt ligjin
procedural kur ka muar dhe disponuar kryesisht pr t thirrur si pal t tret n gjykim
Ministrin e Bujqsis dhe Ushqimit, duke qen se ajo sht pala debitore q ngarkohet me
prmbushjen e detyrimeve prkatse nga vendimi i dats 22.12.2005 i Gjykats Ndrkombtare t
Arbitrazhit (I.C.C.) t dhn nga arbitri i vetm me qendr n Gjenev, prof. dr. Claudie B.
Rouillier, q i prket shtjes nr. 12112/ACS.
34. Sikurse parashtrohet m sipr n kt vendim unifikues, Gjykata e Apelit Tiran, n
thelb, e mbshtet qndrimin e saj pr rrzimin e krkess pr njohje t vendimit t arbitrazhit t
huaj n tri motive ligjore, t cilat, sipas vlersimit t Kolegjeve t Bashkuara, jan rrjedhoj e
interpretimit dhe e zbatimit t gabuar t ligjit material dhe procedural civil.
35. Si motiv t par pr rrzimin e krkess pr dhnie fuqi t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit, Gjykata e Apelit Tiran parashtron n vendimin e saj se, pala krkueseI.C.M.A. s.r.l
n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s., n kundrshtim me nenin 65 e vijues t Kodit t Procedurs
Civile, nuk rezulton t ket paguar 1% t vlers s vendimit t arbitrazhit q krkohet t njihet
dhe jepet fuqi nga ajo gjykat apeli.
32
35.1 Kolegjet e Bashkuara mojn q, ndryshe nga sa gabimisht arsyeton gjykata e apelit,
edhe n rast se pranohet si e vrtetuar n gjykim mosprmbushja e detyrimit ligjor t pals
krkuese pr pagesn e takss mbi aktet dhe eventualisht shpenzimeve t tjera t krkueshme
sipas ligjit, prsri kjo sjellje e rrethan nuk prbn shkak pr rrzimin, n themel, t krkess pr
njohje t vendimit t dhn nga gjykata e huaj, sikurse nuk prbn mbshtetje ligjore edhe pr
rrzimin e do krkespadie a krkese tjetr q i paraqitet pr shqyrtim gjykats s shkalls s
par. Akoma m tej, edhe nse nj shkelje t till t ligjit procedural e konstatojn gjykatat m t
larta, as edhe kto t fundit nuk disponojn, n themel, pr rrzimin e krkess apo padis.
35.2 N interpretim dhe zbatim t drejt t dispozitave t Kodit t Procedurs Civile, prbn
detyrim pr gjykatn e investuar si gjykat e shkalls s par, q, me paraqitjen e krkespadis
apo gjat veprimeve prgatitore, t verifikoj rregullshmrin formale t krkespadis, nse ajo
prmban t dhnat e treguara n nenin 154 t ktij Kodi, si edhe nse ka t bashklidhur aktet e
treguara n nenin 156 t tij apo n dispozita t tjera ligjore ose t marrveshjeve ndrkombtare
t zbatueshme sipas rastit.
35.3 Nse krkespadia nuk prmban elementet dhe t dhnat e krkuara nga neni 154 i
Kodit t Procedurs Civile, ose nuk ka bashklidhur aktet e krkuara nga neni 156 i tij dhe nga
dispozita t tjera ligjore t posame, ather gjykata q shqyrton shtjen si shkall e par kryen
veprimet dhe disponon sipas dispozitave t neneve 154/a dhe 158/a t ktij Kodi. Por, n asnj
rast, ajo gjykat nuk shprehet pr themelin e krkimit dhe as nuk disponon me vendim
prfundimtar pr rrzimin e krkess nisur nga ky motiv ligjor, pra pr shkak t mosrespektimit
nga krkuesi a paditsi t kushteve ligjore mbi rregullshmrin formale t paraqitjes s
krkespadis apo t nj krkese tjetr pr gjykim.
35.4 Prandaj, n rigjykim, gjykata e apelit duhet t realizoj t gjitha veprimet procedurale q
lidhen me plotsimin nga ana e pals krkuese t kushteve q ligji procedural parashikon pr
paraqitjen e krkespadis, prfshir edhe dokumentin provues pr taksn mbi aktet pr aq sa kjo
sht e krkueshme dhe e zbatueshme, duke mbajtur parasysh edhe veantit prkatse t rastit t
paraqitjes s krkess pr njohje t vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit.
36. Nga ana tjetr, kryesisht, Kolegjet e Bashkuara vrejn se Gjykata e Apelit Tiran ka
pranuar dhe shqyrtuar krkesn pr njohjen e vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, t
paraqitur nga pala krkuese I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s., pa ezauruar
verifikimin paraprak t plotsimit t kushteve formale t paraqitjes s ksaj krkese n gjykat,
sikurse parashikohen jo vetm n nenet 154, 156, 395 dhe 396 t Kodit t Procedurs Civile, por
edhe n nenin 4 t Konvents s Nju-Jorkut, e zbatueshme drejtprdrejt n shtjen objekt
gjykimi.
36.1 Kshtu, neni 4 i Konvents s Nju-Jorkut, n shkronjn b t piks 1 t tij, prmban
nj kusht tjetr pr rregullshmrin formale t paraqitjes s krkess pr dhnien fuqi t nj
vendimi t gjykats s huaj t arbitrazhit. Sipas ksaj dispozite, n krkesn drejtuar gjykats s
shtetit ku krkohet dhnia fuqi e vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit duhet t paraqitet e
bashklidhur edhe: origjinali i marrveshjes me shkrim t parashikuar n nenin 2, ose nj kopje t vrtetuar
n mnyrn e duhur. Neni 2 i Konvents, ku referohet ky kusht paraprak pr pranueshmrin pr
shqyrtim n themel t krkess, parashikon se: Termi marrveshje e shkruar do t prfshij nj
klauzol arbitrazhi n nj kontrat ose n nj marrveshje arbitrazhi e nnshkruar nga palt, ose q prmbahet n
nj shkmbim letrash ose telegramesh.
36.2 N Kodin e Procedurs Civile nuk parashikohet shprehimisht nj kusht i till paraprak
pr pranueshmrin pr gjykim t krkess pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit. Por, n zbatim t nenit 122 t Kushtetuts, prevalon e zbatohet drejtprdrejt
rregullimi q prmban marrveshja ndrkombtare, pra dispozita e posame e shkronjs b t
piks 1 t nenit 4 t siprcituar t Konvents s Nju-Jorkut.
36.3 Nga shqyrtimi i akteve t dosjes gjyqsore, Kolegjet e Bashkuara konstatojn se
krkess s paraqitur pr gjykim pr dhnie fuqi t vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit nuk i
sht bashklidhur origjinali i marrveshjes s arbitrazhit, apo kopje e saj e vrtetuar rregullisht.
33
Marrveshja e arbitrazhit nuk mund t pranohet se ekziston thjesht nisur nga prmbajtja e
vendimit t gjykats s arbitrazhit q paraqitet pr ti dhn fuqi n Republikn e Shqipris.
36.4 Gjykata e apelit, vrtet nuk shqyrton themelin e vendimit t huaj, por, n do rast, ka t
drejtn dhe detyrimin imperativ t verifikoj, mes t tjerash, nse mes palve kreditore e debitore
ka pasur nj marrveshje arbitrazhi me shkrim, e cila, nga njra an prbn themelin mbi t cilin
gjykata e huaj e arbitrazhit ka ushtruar juridiksionin e saj dhe, nga ana tjetr, sjell mungesn e
juridiksionit gjyqsor shqiptar pr gjykimin e zgjidhjen n themel t asaj mosmarrveshjeje. Ky
sht edhe nj kusht thelbsor i parashikuar nga shkronja a e nenit 394 t Kodit t Procedurs
Civile dhe nga pikat 1 e 2 t nenit 4 t Konvents s Nju-Jorkut.
36.5 Verifikimin e plotsimit t krkess pr dhnie fuqi t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit duke i bashklidhur origjinalin apo kopjen e vrtetuar rregullisht t marrveshjes me
shkrim pr arbitrazh, Gjykata e Apelit Tiran duhet ta kishte prmbushur qysh me paraqitjen e
krkess pr njohje apo n veprimet prgatitore. Gjithsesi, mungesa e ktij akti n dosjen
gjyqsore dhe mosplotsimi i ksaj mangsie nga pala krkuese, n zbatim t drejt t ligjit
procedural, nuk motivon rrzimin, por, p.sh., kthimin pa veprim t krkess pr njohje t
vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit.
37. Pr t njjtat arsye t parashtruara m sipr, n kt vendim unifikues, Kolegjet e
Bashkuara vlersojn se nuk gjejn mbshtetje n ligj as edhe pretendimet e ngritura n rekurs
nga ana e palve krkuese I.C.M.A. s.r.l n likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s., sipas t cilave
krkesa e tyre sht e mbshtetur n nenin 393 dhe 395 t Kodit t Procedurs Civile, si dhe n
Konventn e Nju-Jorkut, se vendimin e huaj q krkohet t njihet e kan paraqitur rregullisht n
origjinal, t prkthyer n gjuhn shqipe dhe t legalizuar sipas krkesave t ligjit pr legalizimin e
dokumenteve t huaja. N rekurs parashtrohet edhe se gjykata shqiptare e apelit nuk mund t
shqyrtoj shtjen e kompetencs (pra t juridiksionit), pasi palt e kan zgjedhur vet gjykatn
kompetente dhe se kt shtje e ka trajtuar e zgjidhur n vendimin e saj gjykata e huaj e
arbitrazhit, e cila ka shqyrtuar shtjen n themel.
37.1 Sikurse arsyetohet m sipr, n kt vendim unifikues, n rrethanat kur krkess pr
njohje t vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit nuk i sht bashklidhur edhe marrveshja me
shkrim e arbitrazhit n origjinal apo kopje e saj e vrtetuar rregullisht, sikurse ka parashikuar
posarisht nga shkronja b e piks 2 t nenit 4 t Konvents s Nju-Jorkut, ather nuk sht
ezauruar njri nga kushtet paraprake pr pranueshmrin pr shqyrtim n themel t ksaj krkese,
pa plotsimin e s cils nuk mund t vijohet me shqyrtimin e ndalesave a pengesave t tjera
ligjore pr njohjen e vendimit t huaj n Republikn e Shqipris.
37.2 Nse mes palve n konflikt nuk ka pasur marrveshje apo klauzol t posame arbitrazhi
me shkrim, ather nuk ka as edhe juridiksion t gjykats s huaj t arbitrazhit. sht detyrim ligjor
parsor i gjykats s apelit q t verifikoj nse vet gjykatat shqiptare, si pjes e ushtrimit t pushtetit
shtetror dhe t sovranitetit shtetror shqiptar, kan ose jo juridiksion gjyqsor pr t ushtruar pr
zgjidhjen e mosmarrveshjes apo nse palt e kan zgjedhur rregullisht juridiksionin e nj gjykate ose
arbitrazhi t huaj.
37.3 Kt verifikim gjykata e apelit ka detyrimin ta prmbush, pavarsisht se si e ka vlersuar
kt moment juridiksional vet gjykata e huaj e arbitrazhit, vendimi i s cils krkohet ti jepet fuqi nga
gjykata shqiptare e apelit. do shtet sht sovran dhe mund t heq dor nga juridiksioni gjyqsor i tij
vetm nse marrveshja mes palve pr tiu drejtuar juridiksionit t huaj sht prpiluar me shkrim,
sht hartuar rregullisht sipas ligjit, nuk sht marrveshje e ndaluar nga legjislacioni i vet atij shteti.
Po kshtu, nuk pranohet krkesa pr njohje edhe kur gjykats s apelit i rezulton se marrveshja pr
arbitrazh nuk ka caktuar si kompetente pr shqyrtimin e konfliktit at gjykat t huaj arbitrazhi,
vendimi i s cils krkohet t njihet nga ajo gjykat e apelit.
38. N t tilla rrethana, Kolegjet e Bashkuara konkludojn q, n rigjykim, gjykata e apelit t
realizoj veprimet prkatse procedurale pr tu mundsuar palve krkuese I.C.M.A. s.r.l n
likuidim dhe AGRI.BEN s.a.s. plotsimin e krkess edhe me kt akt, nse ai ekziston, duke e
paraqitur at rregullisht e n afatin q do ti caktohet nga gjykata e apelit.
34
39. Si motiv t dyt pr rrzimin e krkess pr dhnie fuqi t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit, Gjykata e Apelit Tiran parashtron n vendimin e saj, se ortak t shoqris Pranvera
sh.p.k. jan N. B. Sukth dhe OSV Sri. Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit e Republiks s Shqipris, e
cila sht pala e ngarkuar me detyrime sipas vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, t cilit krkohet
ti jepet fuqi n kt gjykim, nuk sht ortake me shoqrin Pranvera sh.p.k. dhe as mund t jet, pr
shkak se i ndalohet nga ligji t merret me veprimtari tregtare apo biznesi.
40. Ndrsa si motiv t tret pr rrzimin e ksaj krkese, gjykata e apelit parashtron se shoqria
Pranvera sh.p.k. sht nj shoqri n likuidim e sipr. Likuidimi i shoqrive bhet sipas ligjit nr. 7638,
dat 9.11.1992 Pr shoqrit tregtare. N nenin 281 t ktij ligji parashikohet se kur ortakt kan
mosmarrveshje, likuidatori dhe procedurat e tjera caktohen dhe zgjidhen me urdhr t gjykats.
Krkuesi, ndonse pretendon, nuk ka paraqitur asnj akt q t provoj se shoqria sht n likuidim
dhe sht caktuar likuidatori.
41. Gjykata e Apelit Tiran, ndonse sht e paqart se cilit motiv t arsyetimit t saj i referohet,
ka konkluduar se ekzistojn pengesat ligjore t parashikuara n shkronjat a dhe dh t nenit 394 t
Kodit t Procedurs Civile pr njohjen e dhnien fuqi ligjore t vendimit t gjykats s huaj t
arbitrazhit, pasi nuk pajtohet me parimet baz t legjislacionit shqiptar.
42. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, nga shqyrtimi i akteve dhe provave shkresore q
prmban dosja gjyqsore, konstatojn se kto prfundime t Gjykats s Apelit Tiran nuk
mbshteten n ndonj prov shkresore t paraqitur nga palt, t debatuar dhe administruar prej saj n
gjykim.
43. Si pala krkuese, ashtu edhe pala e tret debitore, sipas barrs prkatse t provs q u
ngarkohet nga ligji, nuk kan paraqitur ndonj prov shkresore, sikurse jan akti i themelimit, statuti i
shoqris Pranvera sh.p.k. apo ndonj dokument tjetr, q mbshtet prfundimin e gjykats s apelit
se pala e tret Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit nuk sht ortake e shoqris, se shoqria Pranvera
sh.p.k. sht shoqri n likuidim para apo gjat kohs s arbitrimit etj. Mungesa e marrveshjes pr
arbitrazh, bashklidhur krkess pr njohje t vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, jo vetm q
nuk lejon gjykatn t shprehet pr ekzistencn e juridiksionit t arbitrazhit t huaj, por as edhe nuk
mundson, ve t tjerave, pr t konkluduar drejt nse pala e tret Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit
sht apo jo pal e asaj marrveshjeje pr arbitrazh apo subjekti q duhet ti nnshtrohet gjykimit n
arbitrazh, rrjedhimit, t ngarkohet me detyrime nga gjykata e huaj e arbitrazhit.
44. Prandaj, n rigjykim, nse plotsohen nga pala krkuese kushtet mbi pranueshmrin pr
gjykim t krkess pr dhnien fuqi t vendimit t gjykats s huaj t arbitrazhit, gjykata e apelit duhet
t lejoj palt, veanrisht paln e tret Ministria e Bujqsis dhe Ushqimit, q t paraqes provat
prkatse n mbshtetje t argumenteve dhe prapsimeve lidhur me gjendjen e ortakris s shoqris
Pranvera sh.p.k. dhe faktin nse sht ose jo n likuidim.
45. Duke pasur parasysh interpretimin e njehsuar t ligjit t parashtruar m sipr n kt vendim
unifikues, pr sa u prket kufijve dhe objektit t gjykimit t posam t njohjes s vendimit t gjykats
s huaj, nse nga vet palt do t paraqiten prova, t cilat i nnshtrohen debatit n gjykim, ather
gjykata e apelit duhet t arsyetoj n mnyr t qart dhe ezauruese, lidhur me rrethanat e faktit q do
t pranohen t vrtetuara prej saj, si edhe pr ekzistencn ose jo t ndonj ndalese a pengese konkrete
ligjore nga ato t treguara n nenin 394 t Kodit t Procedurs Civile dhe nenin 5 t Konvents s
Nju-Jorkut, duke konkluduar e disponuar pr pranimin apo rrzimin e krkess pr dhnien fuqi t
vendimit t dats 22.12.2005 t Gjykats Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.) t dhn nga arbitri i
vetm me qendr n Gjenev, prof. dr. Claudie B. Rouillier, q i prket shtjes nr. 12112/ACS.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n mbshtetje t piks 1 t nenit 141 t
Kushtetuts, t neneve 481 e 485 t Kodit t Procedurs Civile dhe t nenit 17 t ligjit nr. 8588,
dat 15.3.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats s Lart t Republiks s Shqipris,
35
VENDOSN:
1. Prishjen e vendimit nr. 82, dat 7.9.2007 t Gjykats s Apelit Tiran dhe drgimin e
shtjes pr rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetr trup gjykues.
2. Ky vendim sht unifikues dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
VENDIM
Nr. 7, dat 1.6.2011
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 1.6.2011 mori n
shqyrtim shtjen civile me pal:
PADITS: Qemal Zeneli
E PADITUR:
Bashkia Kuks
OBJEKTI: Shfuqizimin e aktit administrativ, urdhrit nr. 92, dat 31.5.2006 t ans s
paditur.
BAZA LIGJORE: Neni 324 i K.Pr.Civile.
Gjykata e Shkalls s Par Kuks, me vendimin nr. 357, dat 11.10.2006, ka vendosur:
- T pranoj krkespadin e paditsit, Qemal Xhemal Zeneli, duke anuluar aktin
administrativ, urdhrin nr. 92, dat 31.5.2006 t kryetarit t bashkis Kuks si t pabazuar n prova
dhe n ligj.
- Gjykata e Apelit Shkodr, me vendimin nr. 137, dat 29.3.2007, ka vendosur:
- Ndryshimin e vendimit nr. 357, dat 11.10.2006 t Gjykats s Shkalls s Par Kuks n
kt mnyr:
- Detyrimin e t paditurit, bashkia Kuks, pr t kthyer n vendin e mparshm t puns
paditsin Qemal Zeneli.
- Detyrimin e t paditurit, bashkia Kuks, pr ti paguar paditsit Qemal Zeneli diferencn e
pags s vendit t mparshm t puns me pagn q ai ka marr si puntor mirmbajtje, deri n
ekzekutimin e ktij vendimi.
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Shkodr, n baz t nenit 472 t Kodit t Procedurs
Civile, ka ushtruar rekurs bashkia Kuks, e cila krkon prishjen e ktij vendimi, ndrsa pala
paditse, Qemal Zeneli, ka ushtruar k/rekurs, i cili krkon mospranimin e rekursit, duke
parashtruar kto shkaqe:
Shkaqet e parashtruara n rekursin e bashkis:
Lvizja e paditsit sht br pr t plotsuar nevojat me punonjs specialist ndrtimi n
sektorin e rrug-kanalizimeve pr t prballuar projektet e nisura pr zbatim nga ky sektor, si dhe
pr faktin se mjeti, i cili drejtohej nga paditsi ka nj koh t gjat q nuk shfrytzohet. Kalimi i
paditsit n nj detyr tjetr u b pr t qen me eficent.
Shkaqet e parashtruara n k/rekursin e paditsit Qemal Zeneli:
Nga ana e pals s paditur n rekursin e ushtruar nuk sht parashtruar asnj nga rastet q
prcaktohen n nenin 472 t K.Pr.Civile.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. ska, dat 23.2.2010, ka vendosur:
Drgimin e shtjes pr gjykim Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pr njehsimin e
praktiks gjyqsore.
pasi dgjuan relacionin e antarve Ardian Dvorani dhe Mirela Fana; n munges t pals
paditse dhe pals s paditur; si dhe shqyrtoi dhe analizoi shtjen n trsi,
36
VREN:
Kolegji Civil i Gjykats s Lart konstatoi se n praktikn ton gjyqsore, n t gjitha shkallt
e gjykimit, jan mbajtur dhe vijojn t mbahen qndrime t ndryshme e t kundrta n shqyrtimin
e padive q lidhen me mosmarrveshjet n fushn e marrdhnieve t puns, pr sa u prket
rasteve se kur mundet apo duhet t gjejn zbatim dispozitat e piks 3 t nenit 146 dhe piks 3 t
nenit 155 t Kodit t Puns, pr sa i prket disponimit pr kthimin e detyrueshm t
punmarrsit t administrats publike n vendin e mparshm t puns.
Dispozita e piks 3 t nenit 146 dhe piks 3 t nenit 155 t Kodit t Puns parashikojn se:
Neni 146
.
3. Zgjidhja e kontrats pa shkaqe t arsyeshme sht e pavlefshme. Pundhnsi q ka zgjidhur kontratn
pa shkaqe t arsyeshme detyrohet ti jap punmarrsit nj dmshprblim deri n nj vit pag, q i shtohet pags
q ai duhet t marr gjat afatit t njoftimit. Pr punmarrsit n administratn publike, kur ka
nj vendim gjykate t forms s prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns,

pundhnsi sht i detyruar t zbatoj kt vendim.
Neni 155
3. N rastet e zgjidhjes s menjhershme t pajustifikuar t kontrats s puns nga pundhnsi, gjykata,
duke vlersuar t gjitha rrethanat, vendos detyrimin e pundhnsit ndaj punmarrsit me nj dmshprblim jo m
shum se paga e nj viti pune. Pr punmarrsit n administratn publike, kur ka nj vendim
t forms s prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns, pundhnsi sht

i detyruar t zbatoj kt vendim.
N vijim t ktij arsyetimi, u mua se kuptimi e zbatimi i qart dhe i unifikuar i ktyre
dispozitave bhet i domosdoshm nisur nga natyra kontraktuale e marrdhnieve t puns sipas
parimeve dhe rregullave t parashikuara nga Kodi i Puns, si dhe nisur nga qndrimet prkatse
q kan mbajtur edhe n kto aspekte vendimi nr. 33, dat 12.9.2007 i Gjykats Kushtetuese dhe
vendimi unifikues nr. 19, dat 15.11.2007 i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart.
Prfundimisht, gjykimi i shtjes kaloi pr gjykim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
duke u shtruar pr shqyrtim si vijon:
1. Cilat jan rrethanat, kushtet dhe rastet kur mund dhe duhet t gjejn zbatim fjalia e fundit e dispozits
s piks 3 t nenit 146 dhe fjalia e fundit e piks 3 t nenit 155 t Kodit t Puns, n lidhje me disponimin pr
kthimin e detyrueshm t punmarrsit n vendin e mparshm t puns?
Gjat shqyrtimit t shtjes n seanc gjyqsore, me vendimin nr. ska, dat 23.2.2010
Kolegji Civil i Gjykats s Lart moi drgimin e shtjes pr gjykim n Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart dhe njehsimin e praktiks gjyqsore. Gjithashtu, nprmjet qndrimit unifikues
t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, mohet e nevojshme t mnjanohen qndrimet e
ndryshme q ende vrehen te gjykatat m t ulta, me pasoja n efektivitetin e gjykimit dhe
drejtsin e vendimeve q jepen n lidhje me mosmarrveshjet n fushn e marrdhnieve t
puns dhe, posarisht, n funksion t dallimit t ktyre mosmarrveshjeve nga ato me natyr
administrative n rastet kur pundhnsi shpreh vullnetin e tij pr ndryshimin apo zgjidhjen e
marrdhnieve t puns me an t nj akti administrativ.
Rrethanat e shtjes n gjykim
Rezulton nga gjykimi se pala paditse, Qemal Zeneli, ka qen i punsuar pran t paditurit,
bashkia Kuks, n detyrn e shoferit manovrator q nga viti 1999.
N cilsin e pundhnsit, me urdhrin e kryetarit t bashkis Kuks nr. 92, dat 31.5.2006, i
nxjerr n emr e pr llogari t pals s paditur bashkia Kuks, mbshtetur n ligjin nr. 8652, dat
31.7.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore dhe n Kodin e Puns, paditsi
(punmarrsi) sht lvizur nga detyra e shoferit n at t puntorit t mirmbajtjes s rrugve
pran t njjtit pundhns. Me t njjtin akt, i padituri ka shprehur vullnetin e tij pr t lidhur
marrdhniet e puns me nj specialist ndrtimi, shtetasin Z.B.
37
N rrethana t tilla, pr t mbrojtur t drejtat dhe pozitn e tij si punmarrs, paditsi i sht
drejtuar me padi Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kuks pr shfuqizimin e aktit administrativ t
siprcituar, urdhrit nr. 92, dat 31.5.2006 t nxjerr nga i padituri Bashkia Kuks, me t cilin i jan
cenuar marrdhniet e puns.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kuks, n prfundim t shqyrtimit gjyqsor t shtjes, ka
vendosur pranimin e padis duke anuluar aktin administrativ, urdhrin nr. 92, dat 31.5.2006 t
kryetarit t bashkis Kuks.
E vn n lvizje mbi ankimin e pals s paditur, Gjykata e Apelit Shkodr ka vendosur t
ndryshoj vendimin e dhn nga gjykata e shkalls s par duke disponuar pr detyrimin e t
paditurit pr t kthyer paditsin n vendin e mparshm t puns, si dhe detyrimin e t paditurit
pr ti paguar paditsit diferencn e pags deri n ekzekutimin e vendimit.
Kundr vendimit t gjykats s apelit ka ushtruar rekurs pala e paditur, me an t t cilit, n
thelb, pretendon t argumentoj se lvizja e paditsit n nj vend tjetr pune ishte e justifikuar
me nevojat e puns n sektorin e mirmbajtjes s rrugve.
N kt vendim, u parashtrua fakti se n kt padi, sikurse edhe gjat gjykimit, paditsi
shprehet dhe pretendon t argumentoj q, duke u urdhruar ndrprerja e marrdhnies s puns
n pozicionin aktual, si dhe transferimi i tij n nj pozicion tjetr, atij i jan cenuar pozicioni i
puns dhe t drejtat e punmarrsit n marrdhniet e puns q ka me t paditurin. Megjithat,
duke qen konfuz, jo n tregimin e vullnetit, por n aspektin formal t parashtrimit t krkimeve
t tij n krkespadi, paditsi duket sikur krkon t zgjidh nj mosmarrveshje administrative ku,
si shkak ligjor dhe objekt padie, duket t jet shfuqizimi i aktit administrativ t siprcituar, urdhrit
nr. 92, dat 31.5.2006, t nxjerr nga i padituri bashkia Kuks, me t cilin del qart se
pundhnsi ka shprehur vullnetin e tij pr t ndryshuar marrdhniet kontraktuale t puns me
paditsin. Ktij konfuzioni n lidhje me natyrn e padis n shqyrtim dhe ligjin e zbatueshm nuk
i ka shptuar as gjykata e shkalls s par. Kjo gjykat, nga njra an parashtron dhe arsyeton
mungesn e justifikimit t pals s paditur si pundhnse n ndryshimin e pozicionit t puns s
paditsit, pra t kushteve t kontrats s puns s lidhur mes tyre. Nga ana tjetr, gjykata, n
mnyr konfuze dhe duke mos respektuar detyrimet e saj sipas nenit 16 t K.Pr.Civile, bn edhe
analiz tjetr juridike duke u lidhur edhe me disa nga prcaktimet e propozuara nga palt, pr t
konkluduar se duhet t disponoj pr anulimin e aktit administrativ, urdhrit nr. 92, dat
31.5.2006 t t paditurit, me t cilin jan cenuar marrdhniet e puns q ka me t pala paditse.
Gjykata e Apelit Shkodr ka muar se n thelb vendimi i gjykats s shkalls s par sht i drejt,
por ai duhet t saktsohet n arsyetim dhe n dispozitiv pr t br t mundur ekzekutimin e
vendimit. Gjykata e apelit arsyeton se akti administrativ i t paditurit sht n funksion t
rregullimit t marrdhnieve t puns mes palve ndrgjyqse, duke shprehur vullnetin e t
paditurit pr zgjidhjen e menjhershme t marrdhnieve t puns duke i ofruar nj kontrat t re
pune paditsit. Sipas gjykats s apelit dispozitat e Kodit t Puns nuk njohin transferimin e
punonjsit dhe se kjo prbn zgjidhje t marrdhnieve t puns n mnyr t menjhershme dhe
t pajustifikuar n kuptim t nenit 155 t ktij Kodi. Prandaj, n rrethann kur paditsi sht
punmarrs n administratn publike, gjykata e apelit konkludon se duhet t zbatoj pikn 3 t
nenit 155, pr t urdhruar kthimin n vendin e mparshm t puns. Njkohsisht, sipas nenit
129 t Kodit t Puns, t detyrohet i padituri ti paguaj paditsit diferencn e pags derisa t
rivendoset marrdhnia e puns s mparshme.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konstatojn se Kodi i Puns prfshir dhe gjith
ndryshimet br ktij kodi e miratuar me ligj kan n themel t tij respektimin e standardeve
ndrkombtare t s drejts s puns n nj ekonomi t tregut t lir por gjithnj n mbrojtje t
s drejtave, interesave dhe lirive t palve duke ia prshtatur at tregut t puns dhe krkesave t
tij. Objekti i Kodit t Puns sht vetm puna e varur. N objekt t ktij kodi jan marrdhnia
pundhns-punmarrs, mbrojtja e t drejtave, plotsimi i detyrimeve q burojn nga
marrdhnia e varur, kushtet e puns, siguria n pun, paga etj.
38
N nenin 140 e vijues n kreun XIV t Kodit t Puns jan sanksionuar rregullimet ligjore t
prfundimit t marrdhnieve t puns t cilat, krahas t tjerave, karakterizojn garanci mbrojtse
q synojn t parandalojn qndrimet e pamotivuara t largimit nga puna nga ana e pundhnsit,
duke siguruar n kt mnyr mbrojtjen e interesave t punmarrsit.
Sipas nenit 141 t Kodit t Puns kontrata me kohzgjatje t pacaktuar i njeh t drejtn
pundhnsit, po ashtu dhe punmarrsit pr zgjidhjen e kontrats s puns, por gjithnj kjo e
drejt e tyre nuk mund t cenoj t drejtat dhe interesat e pals tjetr. N kto kushte n Kodin e
Puns jan parashikuar rregullat e detyrueshme pr palt, q duhet t respektohen, n at mnyr
q e drejta e zgjidhjes s kontrats s puns nga njra an, realizon dhe mbrojtjen e pals tjetr q
ndodhet prpara ksaj zgjidhje.
Si n shtjen n gjykim, po ashtu dhe pr rastet e tjera t zgjidhjes s menjhershme t
kontrats s puns, Kodi i Puns n nenet 153-156 ka parashikuar pasojat q rrjedhin nga kjo
zgjidhje.
E drejta e rikthimit n pun nuk gzon mbrojtje ligjore, ndrsa e drejta e
dmshprblimit sht nj e drejt q gzon mbrojtje, thon n vendimin e tyre me nr. 31,
dat 14.4.2003 Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
Pala q dmtohet nga nj pushim i padrejt nga puna gzon t drejtn e dmshprblimit,
duke e realizuar kt t drejt n rrug gjyqsore. Po kt konkluzion nxjerr dhe neni 44 i
Kushtetuts ku: Kushdo ka t drejt t rehabilitohet dhe/ose t zhdmtohet n prputhje me
ligjin, n rast se sht dmtuar pr shkak t nj akti, veprimi ose mosveprimi t organeve
shtetrore.
Shkaku i justifikuar, sipas fushs s zbatimit, ka natyr reale, pra sjell mungesn e pasojave t
pushimit t pajustifikuar. Natyra e detyruar, me pasoj shuarjen e marrdhnies s puns edhe n
rastin e prapsimit pa nj motiv t justifikuar, sjell pr pasoj detyrimin e pundhnsit pr
pagimin e dmit deri n nj vit page, plus shtesat prkatse q i prkasin afatit t njoftimit (neni
146/3 i Kodit t Puns). Pra, fusha e pushimit nga puna ad nutum, pa nevojn e nj motivacioni
sht prezent pr aq koh sa Kodi i Puns parashikon sa siprcituar. Kodi i Puns shprehet qart
se far bhet kur zgjidhet kontrata pa shkaqe t arsyeshme (neni 146/3, si dhe neni 155/3 i
Kodit t Puns).
N nenin 4 t Kodit t Puns prcaktohen subjektet e Kodit, t cilat jan punmarrsit n
sektorin privat, pasi punsimi n sektorin publik, rregullohet me ligj t veant, si pr shembull:
ligji pr npunsit e shrbimit civil, ligji pr Policin e Shtetit apo Forcave t Rendit, Prokuroris
etj. N paragrafin e dyt t nenit 4 t Kodit t Puns kemi nj referenc me vler shum t madhe
n kuadr t siguris juridike t punmarrsve pavarsisht se ku ata punojn n sektorin privat
apo publik, ata kan garanci se t drejtat e tyre do t mbrohen edhe kur ligji specifik nuk ka
parashikuar mbrojtje apo zgjidhje t respektimit t s drejtave t tyre. Pra, kjo na on n nj
krosreferenc t Kodit t Puns.
sht shtruar midis t tjerave pr unifikim dhe fakti q e trajtojn zgjidhjen e kontrats s
puns si konflikt administrativ apo si konflikt q rrjedh nga marrdhniet e puns. N rast t
zgjidhjes s kontrats s puns, pavarsisht se organi administrativ pr rastet e
administrats publike shprehet me nj akt t marr nga drejtuesi i organit, kjo nuk do t
thot q jemi prpara marrdhnieve administrative pra shprehjes s vullnetit t organit
n kuptim t marrdhnieve administrative por jemi prpara shprehjes s vullnetit t
pundhnsit pr zgjidhjen e kontrats s puns. Pra, me kt do t kuptojm se kemi t
bjm me nj marrdhnie pune midis pundhnsit dhe punmarrsit dhe jo m me nj
marrdhnie administrative. Pra, punmarrsi nuk mund t ngrej padi pr goditjen e
aktit administrativ por mund t ngrej padi pr krkimin e pasojave q rrjedhin nga
zgjidhja e kontrats s puns.
Pr pasoj t dy vendimet e gjykatave, si vendimi i Gjykats s Apelit Shkodr dhe vendimi i
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kuks, duhet t prishen dhe shtja duhet t drgohet prsri pr
rishqyrtim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kuks. Duke gjykuar themelin e shtjes nn frymn e
39
ktij vendimi t Kolegjeve t Bashkuara t zhvilloj nj hetim gjyqsor t plot dhe t

gjithanshm duke zgjidhur pasojat q vijn si rezultat i zgjidhjes s marrdhnieve t puns
pundhns-punmarrs.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n mbshtetje t nenit 485/c t K.Pr.Civile,
VENDOSI:
Prishjen e vendimit nr. 137, dat 29.3.2007 t Gjykats s Apelit Shkodr dhe vendimit nr.
357, dat 11.10.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kuks dhe drgimin e shtjes pr
rishqyrtim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kuks, me nj trup tjetr gjykues.
Ky vendim sht unifikues dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
MENDIMI I PAKICS
Si gjyqtar n pakic kemi qndrimin se Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart duhet t
kishin disponuar pr lnien n fuqi t vendimit nr. 137, dat 29.3.2007 t Gjykats s Apelit
Shkodr, e cila ka disponuar pranimin e padis dhe kthimin e paditsit n punn e mparshme.
Shumica e Kolegjeve t Bashkuara ka disponuar prishjen e vendimeve t dy gjykatave m t
ulta dhe drgimin e shtjes pr rigjykim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kuks, n thelb, duke
arsyetuar se:
- Kodi i Puns ka n themel t tij respektimin e standardeve ndrkombtare t s drejts s
puns n nj ekonomi t tregut t lir;
- Neni 140 e vijues i Kodit t Puns parashikojn rregullimet ligjore pr prfundimin e
marrdhnies s puns, garancit prkatse mbrojtse q synojn parandalimin e qndrimeve t
pamotivuara pr largimin nga puna;
- Pundhnsi dhe punmarrsi kan t drejtn e zgjidhjes s lir e t njanshme t kontrats
s puns duke respektuar disa rregulla t caktuara n mbrojtje t pals q ndodhet para zgjidhjes
s kontrats;
- E drejta e kthimit n pun nuk gzon mbrojtje ligjore, ndrsa e drejta pr dmshprblim
pr shkak t largimit nga puna sht nj e drejt q gzon mbrojtje nga ligji. Pra, pala e dmtuar
ka vetm t drejtn e dmshprblimeve, kt e shpreh qart neni 146/3 dhe 155/3 i Kodit t
Puns.
Si gjyqtar n pakic kemi mendimin se nj arsyetim dhe interpretim i till i legjislacionit t
puns sht i gabuar, madje bie ndesh dukshm me vet urdhrimet e shprehura q prmbajn,
mes t tjerave, vet pika 3 e nenit 146 dhe pika 3 e nenit 155 t Kodit t Puns. Kto dispozita
qartazi dhe pa asnj ambiguitet parashikojn edhe mundsin q gjykata t disponoj pr kthimin
e punmarrsit n vendin e mparshm t puns. Prandaj, detyra e Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, n kt gjykim, ishin vetm t konfirmonin dhe interpretonin nprmjet
arsyetimit t tyre se:
- sht normale dhe e ligjshme q punmarrsit t dmshprblehen pr zgjidhjen pa shkaqe
t arsyeshme apo n mnyr t menjhershme e pa shkaqe t justifikuara t kontrats s puns;
- ekziston edhe mundsia e urdhrimit nga gjykata t kthimit t punmarrsit n punn e
mparshme, nse ai kryen punn e tij n administratn publike;
- cilat ishin kategorit e punmarrsve t administrats publike, t cilt edhe pse nuk jan
npuns civil, funksionar politik t zgjedhur, magjistrat etj., q kan status e regjim juridik t
posam, prsri gjykata mund t urdhroj edhe kthimin n punn e mparshme;
- cilat jan rrethanat e mbi far kriteresh gjykatat mund t vlersojn edhe disponimin pr
kthimin e punmarrsit t administrats publike n punn e mparshme.
40
Shumica e Kolegjeve t Bashkuara nuk i jep prgjigje asnjrs prej ktyre momenteve
vendimtare juridike pr interpretimin dhe zbatimin e drejt e t unifikuar t legjislacionit t puns.
Duke evidentuar vetm q palt n kontratn e puns, si n do kontrat tjetr, jan t lira t
lidhin dhe zgjidhin edhe kt marrdhnie juridike, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, n mnyr
t panevojshme dhe t pakuptimt e pa br ndonj analiz juridike, ndonse citon dispozitat q
shprehimisht parashikojn t kundrtn, prsri konkludon se, pr pasoj t mosrespektimit t
ligjit nga pundhnsi, nuk ka rikthim n pun t punmarrsit, por vetm dmshprblim. E
drejta e rikthimit n pun nuk gzon mbrojtje nga ligji, por vetm t drejtn e dmshprblimit.
Ne, gjyqtart n pakic, kemi mendimin se jo vetm q shumica nuk ka interpretuar drejt
ligjin, por akoma m tej ka konkluduar n t kundrtn e asaj q parashikohet qartsisht dhe
shprehimisht n Kodin e Puns, pr mundsin e kthimit n pun t nj punmarrsi t
administrats publike.
Sipas parimeve dhe dispozitave t Kushtetuts, atyre t Kodit Civil e t Kodit t Puns t
nxjerra n pajtim me t, nisur nga analizat e jurisprudencs vendase dhe t huaj, pakica vlerson
se ishte vendi t evidentohej q marrdhnia juridike e puns, pra kontrata e puns, n parim,
bazohet n lirin kontraktore, ku prfshihet edhe liria pr zgjidhjen e njanshme t ksaj kontrate
nga pundhnsi apo punmarrsi.
Megjithat, lindja dhe zhvillimi i marrdhnies juridike (kontrats) s puns, prfshir
aspektin dhe problematikn e lidhur me mbarimin e ksaj marrdhnieje (zgjidhjen e kontrats)
veanrisht kur kjo bhet n mnyr t njanshme, duhet t shqyrtohen duke pasur parasysh dy
krkesa e nevoja me drejtime t kundrta.
Nga njra an, sht e drejta, interesi, por edhe nevoja e punmarrsit pr t pasur
qndrueshmri e t ardhura t siguruara me an t punsimit dhe marrdhnies s puns, si burim
thelbsor i t punsuarit pr formimin e personalitetit dhe respektimin e dinjitetit t tij si qenie
sociale, pr prballimin e jetess, prfshir edhe mbajtjen e familjes.
Nga ana tjetr, sht e drejta dhe interesi i pundhnsit, veanrisht atyre q ushtrojn
siprmarrje tregtare dhe ekonomike, pr t pasur lirshmri n przgjedhjen, sasiore e cilsore, n
pranimin e prdorimin e krahut t puns, pra t punmarrsve.
Nevoja dhe interesi i punmarrsit krkon kufizimin e liris dhe t motiveve t pundhnsit pr
t zgjidhur kontratn e puns me punmarrsin, si pr sa i prket prmbajtjes (shkaqeve e rasteve t
zgjidhjes s kontrats), ashtu edhe forms (forms, afateve dhe procedurs) me efekte n
vlefshmrin e ktij veprimi. Ndrsa nevoja dhe interesi i pundhnsit, prkundrazi, synon dhe
tenton drejt nj lirie t pakushtzuar n zgjidhjen e kontrats s puns prej tij.
N legjislacionin shqiptar, sikurse n shumicn drmuese t vendeve t tjera perndimore, nuk
gjen zbatim t pakufizuar regjimi juridik dhe veprimi i parimit klasik t liris absolute t zgjidhjes s
kontrats s puns nga ana e pundhnsit. Edhe legjislacioni yn prmban nj numr kufizimesh n
kt drejtim, duke parashikuar nj numr modalitetesh formale e procedurale, kushtesh e motivesh
konkrete mbi arsyeshmrin dhe justifikimin e zgjidhjes s kontrats s puns nga pundhnsi, me
pasoj shprblimin e dmit t psuar nga punmarrsi. Ndrkoh q, pr disa kategori punmarrsish
t punsuar n administratn publike, legjislacioni yn, si p.sh. edhe Kodi i Puns, parashikon edhe t
drejtn e punmarrsve pr tu kthyer n punn e mparshme, prkundrejt detyrimit t pundhnsit
(organit shtetror) pr ta zbatuar vendimin e gjykats pr kthimin n pun.
Kjo zgjidhje e ligjvnsit ton lidhet si me faktin q punmarrsi konsiderohet pala e dobt e
kontrats s puns, ashtu edhe me natyrn e detyrs q ai ka marr prsipr, e cila i sht
ngarkuar nga pundhnsi. Sipas zgjedhjes s ligjvnsit ton, veanrisht t mbrojtur nga Kodi i
Puns dhe ligje t tjera t posame, prkundrejt zgjidhjes s kontrats s puns dhe efekteve t
saj, n shkall e mnyra t ndryshme, jan punmarrsit q jan funksionar publik apo q
kryejn pun si npuns a punonjs t administrats shtetrore (publike). Kjo mbrojtje e posame
parashikon deri edhe detyrimin pr kthimin e punmarrsit t administrats publike n punn e
mparshme, nse largimi nga puna sht br pa shkaqe t arsyeshme apo pa shkaqe t
justifikuara (neni 146/3 dhe 155/3 t Kodit t Puns).
41
Kto zgjidhje t ligjvnsit, sikurse n shum vende t tjera perndimore, mbshteten n

garantimin e nj ekuilibri parimor kushtetues e ligjor ndrmjet interesave legjitime t ndryshme.
Nga njra an, synojn t respektojn vlern dhe qllimin e s drejts s puns t parashikuar
nga neni 49 i Kushtetuts. Puna nuk sht thjesht e vetm nj marrdhnie juridike dhe
ekonomike, por prmban edhe vlera sociale q identifikojn e lartsojn njeriun. E drejta e puns
nuk sht vetm nj e drejt q duhet t realizohet n shoqri, por edhe nj detyrim q duhet t
prmbushet prpara shoqris dhe q gzon mbrojtje shoqrore. Sipas Kushtetuts (neni 59),
punsimi prbn edhe nj objektiv social t shtetit t cilin ai ka detyrim ta prmbush. Edhe
forcimi i shtetit ton t prbashkt, sikurse edhe i bashkjetess sociale dhe mirqenies
ekonomike t individit, nprmjet puns, jan n themel t arsyes s ekzistencs s shtetit
shqiptar. Kjo vjen pr faktin se, ndryshe nga koht e para t shtetit liberal kapitalist ku rndsi
kishte vetm pronsia, n ditt e sotme t shtetit liberal demokratik, bazat e parimet e t cilit jan
parashikuar edhe nga Kushtetuta, ka marr nj rndsi gjithnj e m t madhe edhe puna, t
drejtat e detyrimet q burojn prej saj.
Nga ana tjetr, ligjvnsi yn synon t respektoj edhe parimin e s drejts private, t
sanksionuar n mnyra t ndryshme n Kushtetut, mbi lirin e palve pr t hyr e pr t
zgjidhur nj marrdhnie juridike (kontrat), por duke pasur parasysh veantit social-ekonomike
t marrdhnies juridike t puns, posarisht ato t realizimit t s drejts s puns.
Sa m sipr rezulton edhe nga e drejta dhe jurisprudenca ndrkombtare. Kshtu, Bashkimi
Evropian, n nenin 30 t Karts s Nizs ka afirmuar si parim t prgjithshm at t ndalimit t
largimit nga puna pa shkak t arsyeshm ose t justifikuar, parim i cili sht i detyrueshm t
respektohet nga t gjitha vendet antare. E drejta e mbrojtjes s punmarrsve ndaj largimit nga
puna pa shkak t arsyeshm apo t justifikuar parashikohet edhe n nenin 30 t Kushtetuts
Evropiane t Bashkimit Evropian. Rrjedhimisht, prvese n parim, n raste e shkall t
ndryshme rikthimi n punn e mparshme parashikohet n legjislacionin e t gjitha shteteve
antare.
N disa shtete evropiane rikthimi n pun sht i detyrueshm. N disa shtete t tjera (si
Gjermania) vetm nse kt e urdhron gjykata, ndrsa n ndonj shtet tjetr (si: Suedia,
Mbretria e Bashkuar) nse pundhnsi prjashtimisht paraqet me shkrim motive shum
specifike e posarisht t justifikueshme ndaj rikthimit n pun, n kompensim detyrohet t
paguaj pr punmarrsin e larguar nga puna nj dmshprblim t posam e konsistent q i
shtohet dmshprblimeve t tjera t zakonshme.
Si rast prjashtimor, ku zbatohet liria e pakufizuar pr zgjidhjen e kontrats s puns n
Evropn perndimore sht vetm Zvicra. Gjithashtu, liria e pakufizuar e zgjidhjes s kontrats
s puns dhe pamundsia e kthimit t detyrueshm n punn e mparshme parashikohet edhe n
SHBA. Ndonse n koht e fundit, si n Zvicr, ashtu edhe n SHBA (n legjislacionin federal
ashtu edhe t shteteve t ndryshme), kan filluar t parashikohen raste gjithnj n rritje t
ndalimit t largimit nga puna pa shkak t arsyeshm e t justifikuar, apo n rrethana t veanta t
lidhura me gjendjen dhe cilsit e punmarrsit.
Shumica n arsyetimin e saj shprehet s kthimi n pun nuk gjen mbrojtje ligjore, por pa
shpjeguar qoft edhe minimalisht se prse ligjvnsi ka miratuar nenet 146/3 dhe 155/3 t Kodit
t Puns, ku shprehimisht parashikohet q gjykata mund t disponoj kthimin n punn e
mparshme. Pikrisht nisur nga ky parashikim i Kodit t Puns dhe duke pasur parasysh
vshtrimin e shkurtr krahasues t trajtuar m sipr, si gjyqtar n pakic jemi t mendimit se,
deri n nj mas t caktuar dhe jo rastsisht, legjislacioni yn i puns i sht prshtatur e
harmonizohet pjesrisht me at t Bashkimit Evropian, ndonse ende ekzistojn kufizime n
kategorit e punmarrsve dhe mungojn edhe disa elemente t tjera t rndsishme t mbrojtjes
ligjore t punmarrsit pr kthimin n pun.
N nenin 146/3 dhe 155/3 t Kodit t Puns parashikohet se:
Neni 146
42
3. Zgjidhja e kontrats pa shkaqe t arsyeshme sht e pavlefshme. Pundhnsi q ka zgjidhur kontratn

pa shkaqe t arsyeshme, detyrohet ti jap punmarrsit nj dmshprblim deri n nj vit pag, q i shtohet pags
q ai duhet t marr gjat afatit t njoftimit. Pr punmarrsit n administratn publike, kur ka nj vendim
gjykate t forms s prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns, pundhnsi sht i detyruar t zbatoj
kt vendim.
Neni 155
3. N rastet e zgjidhjes s menjhershme t pajustifikuar t kontrats s puns nga pundhnsi, gjykata,

duke vlersuar t gjitha rrethanat, vendos detyrimin e pundhnsit ndaj punmarrsit me nj dmshprblim jo m
shum se paga e nj viti pune. Pr punmarrsit n administratn publike, kur ka nj vendim t forms s
prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns, pundhnsi sht i detyruar t zbatoj kt vendim.
Me gjith rregullimin e shprehur t dy dispozitave t msiprme pr kthimin e punmarrsit
n vendin e mparshm t puns, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, pa parashtruar shpjegime t
hollsishme, n arsyetimin e qndrimit t saj vetm sa shprehet n mnyr kategorike dhe
prgjithsuese se kthimi n pun nuk gzon mbrojtje ligjore.
Si gjyqtar n pakic, jemi t mendimit se misioni i gjykats, prfshir edhe Kolegjet e
Bashkuara t Gjykats s Lart, sht q t parashtroj interpretimin e saj t motivuar n mnyr
bindse dhe ezauruese se si duhet kuptuar, kur dhe si gjen zbatim nj dispozit e ligjit. Por nuk
sht n misionin e gjykats t shprehet e konkludoj se norma nuk do t gjej zbatim. sht e
vrtet se gjykata i jep jet ligjit nprmjet interpretimit t saj, por ajo vet nuk bn ligje dhe as
nuk shfuqizon e neglizhon normn juridike t vendosur nga ligjvnsi.
Nga shqyrtimi n trsi i dispozitave t Kodit t Puns, vrejm q marrdhnia e puns
sht nj marrdhnie juridike, sht nj kontrat. Por parimet dhe fryma e ligjit lidhur me
marrdhnien e puns, normat e tij, prshkruhen nga mekanizmat q synojn ta mbrojn kt
marrdhnie, veanrisht punmarrsin.
Dispozitat n pjesn e prgjithshme t Kodit t Puns nuk prmbajn ndonj parim a
norm t prgjithshme pr pamundsin e kthimit n punn e mparshme. Aty parashikohet
natyra e marrdhnies s puns, fusha e zbatimit t Kodit t Puns etj., ku sanksionohet se ky
Kod gjen zbatim aty ku nuk ka rregullim ligjor t posam t ndryshm lidhur me kushtet e
marrjes n pun, t kryerjes s puns, t disiplins, masave disiplinore etj. Nse kto ligje t
posame nuk parashikojn ndonj aspekt t marrdhnies s puns, ather gjejn zbatim parimet
e prgjithshme dhe normat e posame t vet Kodit t Puns.
Prandaj n legjislacionin ton gjejm nj rregullim e regjim juridik t posam apo aspekte
rregullatore t posame punsimi lidhur me funksionart politik t emruar q ushtrojn detyrn
pran institucioneve shtetrore e drejtuesve t tyre, pr npunsit civil, pr ushtarakt e Forcave
t Armatosura, pr punonjsit e policis s shtetit etj.
Gjithashtu, prve kur sht parashikuar ndryshe nga ligji i posam, Kodi Puns nuk gjen
zbatim edhe pr funksionar t tjer publik t zgjedhur apo t emruar t institucioneve
kushtetuese dhe shtetrore, qendrore e vendore, si p.sh. deputett, gjyqtart, prokurort etj. Kta
funksionar publik nuk kan pundhns dhe n nj far mnyre nuk konsiderohen edhe si
punmarrs. Ata ushtrojn funksione publike t posame ligjore e kushtetuese, shprblehen pr
shrbimet e tyre dhe gzojn nj status juridik t posam q u garanton prmbushjen e detyrs
sipas ligjit.
Nisur nga sa m sipr, nse Kushtetuta e ligji i posam, shprehimisht, nuk parashikojn
lejimin apo ndalimin e kthimit n punn e mparshme t kategorive t caktuara t funksionarve
publik dhe t punonjsve t administrats shtetrore, ather lidhur me ta nuk gjejn zbatim as
dispozitat prkatse t Kodit t Puns, pr sa i prket diskrecionit t gjykats pr t vendosur
kthimin n pun t punmarrsit n administratn publike.
Por, nse funksionari publik apo punonjsi q ushtron detyrn pran administrats
shtetrore nuk prfshihet n kategorit e posame t siprcituara q i nnshtrohen nj regjimi
juridik t posam, ather ai si punmarrs legjitimohet t krkoj nga gjykata q t vendos
43
edhe kthimin e tij n punn e mparshme. Lidhur me kt kategori punmarrsish, nse jan
rrethanat ligjore dhe faktike q e justifikojn, ather gjykata ka diskrecionin q t vendos edhe
kthimin n punn e mparshme.
Kodi i Puns nuk parashikon shprehimisht raste e rrethana se kur gjykata mund apo duhet t
vendos kthimin n vendin e mparshm t puns t punmarrsit t administrats publike. Edhe
praktika gjyqsore nuk vjen n ndihm n kt drejtim. Pra, Kodi i Puns nuk parashikon kritere
t shprehura se kur gjykata ka diskrecion dhe mund a duhet t disponoj pr kthimin n pun.
Mungesa e ktyre rregullimeve baz t nevojshme e t pritshme, gjithsesi, sht nj gjendje
q nuk presupozon se gjykata ka diskrecion pr t qen e pakufizuar n disponimin e saj pr
kthimin n punn e mparshme. Megjithat, misioni i gjykats sht q, edhe kur ligji material
mungon, sht i paqart, i mangt a kontradiktor, ajo duhet t zgjidh shtjen. Krahas
identifikimit t kategorive t punmarrsve n administratn publike ku gjen zbatim neni 146/3
dhe 155/3 t Kodit t Puns, kjo do t prbnte edhe aspektin tjetr t interpretimit t unifikuar
q Kolegjet e Bashkuara do t duhej t shpreheshin n vendimin e tyre.
Si gjyqtar n pakic jemi t mendimit se ky interpretim i ligjit lidhet me motivin prse
ligjvnsi, pr nj kategori punmarrsish n administratn publike parashikon edhe mundsin e
kthimit n punn e mparshme me vendim gjyqsor, i cili sht i detyrueshm pr tu zbatuar nga
pundhnsi.
Zgjedhja e momentit q ofron ligjvnsi duke mundsuar kthimin n pun vetm pr nj
kategori t punmarrsve t administrats publike nuk lidhet me aspekte t natyrs ekonomike e
sociale. Kjo sepse punmarrsi n administratn publike, njsoj sikurse ata t punsuar n
veprimtarit private, nprmjet puns, realizojn personalitetin e tyre dhe prmbushin nevojat e
jetess individuale e familjare. Prandaj arsyeja mund t identifikohet pikspari te nevoja e
garantimit t qndrueshmris s administrats publike sepse bhet fjal pr pun t kryer n
administratn shtetrore, n prmbushjen e shrbimeve publike pr t gjith.
Nga ana tjetr, punmarrsi n administratn publike sht akoma m i ekspozuar kundrejt
abuzimit me pushtetin t funksionarit publik epror apo ndaj neglizhencs s tij pr t respektuar
ligjin dhe t drejtat e punmarrsit. Por kjo gjendje potenciale e mosrespektimit t ligjit nuk i sjell
dm vetm punmarrsit publik, por edhe vet publikut n trsi, pr shkak se, duke u cenuar
qndrueshmria, integriteti dhe eficenca e administrats publike, cenohen edhe shrbimet e
pritshme prej publikut dhe ndaj shtetit nga kjo administrat publike. N fund t fundit, shteti i s
drejts ka n thelbin e tij t kufizoj dhe evitoj tejkalimet dhe abuzimet n ushtrimin e pushtetit
nga ana e funksionarve dhe hallkave t administrats shtetrore. Jo vetm n simbol, por edhe si
mshirim i ksaj nevoje sht edhe mbrojtja e vet punmarrsve publik t abuzuar nga eprort
dhe ata q kan kompetencn e vendimmarrjes n administratn publike. Pa kt mbrojtje t
posame, shteti dhe administrata publike nuk mund t prmbushin misionin e tyre kundrejt
shoqris.
Prandaj, pakica ka mendimin q, veanrisht n rastin e kategorive t caktuara t
punmarrsve t administrats publike, nuk kemi t bjm thjesht me nj kontrat pune, por
me nj marrdhnie pune t lidhur me prmbushje t shrbimeve publike, pr normalitetin dhe
prmbushjen e t cilave nuk kan interes vet funksionari pundhns dhe punmarrsi por ka
nj interes publik. Punsimi, ecuria e punsimit dhe disiplina n prmbushjen e shrbimit publik,
nse ushtrohen n mnyr abuzive e n shkelje t ligjit, nuk dmtojn e cenojn thjesht
npunsin e punonjsin pundhns e punmarrs, por dmtojn interesin publik n trsi.
Interesi publik krkon q punonjsit e administrats shtetrore t przgjidhen sipas merits e
aftsive, q kta punonjs t jen t disiplinuar e korrekt n prmbushjen e puns dhe detyrs, t
trajtohen me dinjitet n do pikpamje, t jen t prgjegjshm e njkohsisht t garantuar pr
punn e shrbimin q bjn (kjo jo pr interes t tyre por t publikut n trsi), t ken
qndrueshmri dhe mbrojtje nga abuzimi i eprorve etj.
Pra, kthimi n pun i punmarrsit t administrats publike nga ana e gjykats mund e duhet
t vendoset nse n rrethanat e konfliktit konkret objekt gjykimi sht n interesin publik q
44
punmarrsi t kthehet n vendin e mparshm t puns, si pr arsye t natyrs s shrbimit e t

detyrs (puns) publike q ai ushtron, ashtu edhe pr shkak t nevojs q t mbrohet shrbimi publik
nga devijimet dhe shkeljet e ligjit n trajtimin e punonjsit publik nga ana e drejtuesve (pundhnsve)
t administrats shtetrore, si dhe nga nevoja q t mbrohet punmarrsi nga abuzimi i atyre q kan
pushtetin e lidhjes, mbarvajtjes e t zgjidhjes s marrdhnies juridike t puns.
Punmarrsi, edhe n shrbimin publik, mund t trhiqet vullnetarisht nga marrdhnia e puns,
por nuk mund ti imponohet pundhnsit. Ky i fundit, nisur nga pozita eprore dhe ajo e ushtrimit t
pushteteve shtetrore, mundet njanshmrisht t zgjidh marrdhnien e puns duke pasur edhe
kompetencn formale q ligji i njeh pr t zgjidhur kontratn e puns. Por, ky funksionar publik epror
mund e duhet ta marr nj vendim t till vetm n emr t ndalimit t shkeljes s ligjit dhe
rrjedhimisht t mbarvajtjes s shrbimit publik, pra t interesit publik. Prandaj nse e bn pr motive
t tjera, pra pr shkaqe t paarsyeshme e t pajustifikuara, ligji i njeh punmarrsit t drejtn q t
riparohet kjo shkelje e rnd nga gjykata nprmjet dmshprblimeve e, n raste e rrethana t
caktuara, edhe duke vendosur gjykata kthimin n punn e mparshme.
Sa m sipr jan disa nga arsyet prse n ligje t posame, parashikohet nj mbrojtje e shkalls
m t lart pr funksionart publik, si p.sh. n rastin e npunsve civile etj., ku qartazi gjykata ka t
drejtn t vendos kthimin e npunsit n vendin e mparshm t puns. Po kshtu, edhe pr
gjyqtart, prokurort etj. ligji parashikon nj mbrojtje t posame q mundson kthimin e tyre n
detyr.
Pjesa tjetr funksionarve, npunsve dhe punonjsve t administrats publike, statusin e tyre
e kan t rregulluar nga Kodi i Puns. Edhe pse ky Kod nuk ofron pr kt kategori punmarrsish t
njjtn shkall mbrojtje si funksionart publike t siprcituar, gjithsesi, nga njra an u jep mundsin
atyre t krkojn n gjykat kthimin n pun dhe, nga ana tjetr, i jep gjykats diskrecionin t vendos
edhe kthimin n punn e mparshme. Pra, kthimi n pun nuk mund t vendoset vetvetiu e n do
rast q gjykata konstaton se pundhnsi ka larguar nga puna punmarrsin pa shkaqe t arsyeshme e
t justifikuara, pra nuk ka respektuar ligjin (Kodin e Puns) dhe kushtet e kontrats s puns n raport
me punmarrsin.
N munges t kritereve e rrethanave m konkrete t parashikuara shprehimisht nga Kodi i
Puns mbi kthimin n punn e mparshme sipas neneve 146/3 dhe 155/3 t Kodit t Puns, prve
cenimit t interesit publik t siprtrajtuar, e pa pretenduar parashtrimin e nj liste shkaqesh e
rrethanash t tjera ezauruese, si gjyqtar n pakic kemi mendimin se, pasi t hetoj dhe identifikoj
qartazi e rast pas rasti rrethanat konkrete faktike, gjykata duhet t niset nga parimet e fryma e
prgjithshme e marrdhnies s puns sipas ktij Kodi, pr t vlersuar nse sht vendi pr t
disponuar edhe kthimin e punmarrsit n punn e mparshme. Nisur nga akte ndrkombtare dhe
praktika ligjore e gjyqsore t shteteve perndimore, mes t tjerash, gjykata mund t mbaj parasysh se
pr kthimin n punn e mparshme:
- kto dispozita gjejn zbatim vetm pr funksionar e npuns, si dhe kategori t caktuara
punonjsish t tjer t administrats shtetrore, statusi i t cilve gjithsesi nuk rregullohet shprehimisht
ndryshe me ligje t tjera t posame;
- nuk mund t shrbej si rrethan justifikuese pr kthim n pun thjesht e vetm gjendja e
vshtirsit ekonomike q i shkaktohen punmarrsit;
- t rndsishme jan natyra e rndsia e shrbimit publik dhe e pozicionit t puns q ushtrohet,
e kombinuar me profesionalizmin, sjelljen, vjetrsin, aftsin e kontributin e punmarrsit n
shrbimin publik n trsi dhe n at pjes t shrbimit publik ku ishte i punsuar prpara largimit nga
puna;
- gjykata konsideron historikun e konfliktit punmarrs/pundhns, natyrn e shkeljes dhe
proporcionalitetin e saj me masn disiplinore t marr, shkakun pse ka lindur dhe sjelljen e dy palve
n at procedim disiplinor, shkalln e respektimit ose jo t rregullave disiplinore e procedurale nga
pundhnsi, shkalln e bashkprgjegjsis s vet punmarrsit n problematikn e krijuar n
raport me pundhnsin;
45
- veanrisht gjykata mban parasysh edhe nse konflikti dhe masa disiplinore e largimit nga
puna lidhen e motivohen me faktor jasht natyrs s shrbimit publik, faktor kto abuziv t
lidhur me aspekte e interesa personale, politike e t tjera motive t palidhura me nj sjellje e
konflikt q natyrshm lind e zhvillohet pr shkak t puns e raporteve t puns;
Po kshtu, nisur nga normat e aplikuara dhe praktika gjyqsore ndrkombtare, gjykata do t
duhej t mbante parasysh edhe rrethana t tilla si largimi nga puna i punmarrsit:
- pr motive kombsie, etnie, raciale, gjinore, politike e t tjera abuzime e sjellje
diskriminuese ndaj njeriut;
- grua n kohn e shtatznis, i bashkshortve dhe personave t tjer gjat periudhs
kohore t kujdesit pr fmijn apo personat me probleme fizike e psikike,
- n kohn kur prballet me probleme shndetsore dhe paaftsie serioze pr t punuar,
minimalisht pr nj periudh t caktuar koh e n varsi edhe t kohzgjatjes (vjetrsis) s
marrdhnies s puns;
- t angazhuar n pozicione dhe veprimtari sindikale dhe politike e pr shprehje t
pikpamjeve t tilla;
- q sht ngarkuar me prgjegjsi e kryen detyra t posame t lidhura me ruajtjen e
ambientit, me sigurin publike dhe sigurin n pun n institucione a ndrmarrje;
- t thirrur, prkohsisht, pr t prmbushur funksione e detyrime ushtarake, pr zgjedhjet
vendore e t prgjithshme, pr tu paraqitur sipas ligjit para gjykats dhe organeve t drejtsis;
- n rastet kur ai ka br publike, kallzuar e dshmuar pr shkelje t ligjit dhe abuzime
kriminale, korruptive etj., t eprorve, kolegve dhe t institucionit ku ushtron detyrn;
- n rastet kur ai nuk sht bindur e ka refuzuar t kryej nj shkelje serioze e t rnd t
ligjit a nj vepr penale t lidhur me detyrn e tij etj.
Pr t gjitha arsyet e parashtruara dhe t analizuara m sipr, t cilat gjykojm se duhet t
prbnin edhe objektin e interpretimit t drejt dhe t unifikuar t ligjit lidhur me problematikn
e kthimit n punn e mparshme t punmarrsit, pr sa i prket edhe shtjes objekt gjykimi, si
gjyqtar n pakic kemi mendimin se Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin vendosur lnien n
fuqi t vendimit t Gjykats s Apelit Shkodr, e cila, nga ana e saj, kishte disponuar pranimin e
padis dhe kthimin e paditsit n vendin e mparshm t puns.
VENDIM
Nr. 3, dat 29.3.2012
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 29.3.2012, morn
n shqyrtim shtjen civile q i prket:
PADITSE:
Silvana Miho
I PADITUR:
Panajot Barka
PERSONA T TRET: Enti Rregullator i Telekomunikacioneve, Dega e Tatim-Taksave
Gjirokastr
OBJEKTI I PADIS: Shprblim dmi dhe ndalim i ushtrimit t aktivitetit n kushtet e
konkurrencs s pandershme.
BAZA LIGJORE: Nenet 638/3 dhe 639 t Kodit Civil. Neni 32 i K.Pr.Civile.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Gjirokastr, me vendimin nr. 210, dat 9.3.2007, ka vendosur:
Rrzimin e padis s paditses Silvana Miho.
Gjykata e Apelit Gjirokastr, me vendimin nr. 213, dat 30.5.2007, ka vendosur:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 210, dat 9.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr.
Kundr vendimit t gjykats s apelit ka ushtruar rekurs paditsja Silvana Miho, me t cilin
krkon prishjen e vendimit t gjykats s apelit dhe vendimit t gjykats s shkalls s par dhe
pranimin e padis, pr kto shkaqe:
- Vendimet e gjykatave jan marr n zbatim t gabuar t ligjit dhe n kundrshtim t hapur
me t dhe me provat e administruara n gjykim.
46
- Kemi provuar se paditsja ushtron aktivitet privat konform ligjeve. Fusha e aktivitetit t
paditses sht cenuar nga i padituri, i cili ka ushtruar t njjtin aktivitet n kundrshtim me ligjin.
- Arsyetimi i vendimeve sht alogjik dhe n kundrshtim t hapur me provat dhe me at q
sht krkuar nga paditsja.
- Gjykata konstaton se nga ana e t paditurit jan kryer veprime n kundrshtim me ligjin, q
rregullojn aktivitetin privat q ushtroj dhe jam cenuar, por gjykata nuk zgjidhi pasojat e ktij cenimi,
duke mos vendosur dmshprblimin.
- Nga ana e gjykatave pranohet fakti se i padituri ka ushtruar veprimtari pa licenc, n
kundrshtim me ligjin, por sipas tyre kjo nuk prbn prov q i padituri ka vepruar me faj dhe nuk
provohet lidhja shkaksore.
- Konkluzioni i gjykatave q veprimtaria q un ushtroj nuk mbrohet nga ligji nr. 9121, dat
28.7.2003 sht i gabuar, sepse veprimtaria q ushtroj, provajder interneti, sht veprimtari shrbimi,
dhe si e till ajo prfshihet n nenet 2/1, 3/1, 3/3 t ktij ligji.
- Nga ana e gjykats nuk u hetua fare fakti se djali i t paditurit n vitin 2004 vodhi pajisjet e
puns sime, pr t ciln sht dnuar dhe penalisht.
- Sipas nenit 638/3 t Kodit Civil veprimet e konkurrencs mund t jen do mjet tjetr i
prdorur, q nuk prputhet me parimet e ndershmris profesionale, ndrkoh q neni 639
parashikon shprblimin e dmit kur veprimet e t paditurit jan me faj.
- Argumenti i gjykats se nuk u provua fajsia e t paditurit sht i gabuar dhe i qllimshm, pasi
q n momentin q ERRT-ja bri kontrollin dhe konstatoi aktivitet t paligjshm t t paditurit dhe
urdhroi mbylljen e tij vrtetohet fajsia e t paditurit.
- N lidhje me masn e dmit t ardhur, kur vet gjykata e apelit shprehet se nuk mund t
konkludohet lidhur me shkaqet e luajtjes s xhiros, mund dhe duhet t ishte br akt i ri ekspertimi.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, n seancn e dats 1.2.2011, ka vendosur drgimin e shtjes
n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr unifikim t praktiks gjyqsore.
Kolegji Civil, pr efekt t njsimit t praktiks gjyqsore, ka parashtruar para Kolegjeve t
Bashkuara pr t mbajtur qndrim n lidhje me pyetjen vijuese:
- Cili sht roli q duhet t luaj gjykata, veanrisht n procesin e identifikimit t objektit t mosmarrveshjes q
duhet t shqyrtoj dhe t zgjidh, pa cenuar t drejtn e disponimit t palve q e kan vn at n lvizje?
- A duhet t lidhet prgatitja dhe m pas gjykimi e zgjidhja e shtjes vetm mbi at q formalisht shkruhet dhe q
n pjesn hyrse t krkespadis emetohen si objekt i padis dhe baza ligjore?
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Mirela Fana dhe Edmond Islamaj; prfaqsuesin
me prokur t pals paditse, i cili parashtroi se jemi dakord me gjykimin e shtjes n Kolegjet e
Bashkuara; n munges t pals s paditur; dhe pasi e biseduan shtjen n trsi,
VREJN:
A. Rrethanat e shtjes
1. Paditsja Silvana Miho sht regjistruar si person fizik me vendimin nr. 21, dat 27.1.2003 t
Gjykats dhe pran Degs s Tatimeve Gjirokastr, me NIPT K32508662F, pr ushtrim aktiviteti
privat shrbim interneti n qytetin e Gjirokastrs. N datn 16.9.2005 paditsja sht pajisur me
licencn prkatse nga Enti Rregullator i Telekomunikacioneve, duke u prcaktuar dhe kushtet
specifike t ushtrimit t ktij aktiviteti.
2. Nga ana tjetr, i padituri Panajot Barka ofron shrbim interneti n qytetin e Gjirokastrs.
3. Mbi ankimin e paditses, Enti Rregullator i Telekomunikacioneve ka inspektuar subjektin
Panajot Barka n datn 7.4.2006 dhe ka konstatuar se i padituri Panajot Barka ofronte shrbim
interneti, pr t cilin ishte regjistruar n Degn e Tatimeve Gjirokastr, me NIPT K35121605V, por
nuk ishte pajisur me licenc nga Enti Rregullator. Pr munges t licencs grupi i inspektimit i ka
47
ndrprer prdorimin e stacionit satelitor deri n pajisjen me t. I padituri Panajot Barka sht pajisur
me licencn prkatse n datn 9.6.2006, n t ciln jan prcaktuar dhe kushtet specifike t
shfrytzimit t licencs.
4. Paditsja Silvana Miho, me pretendimin se i padituri Panajot Barka pr periudhn q ka kryer
aktivitet privat, shrbim interneti i papajisur me licenc nga ERT-ja, si rezultat i konkurrencs s
pandershme, i ka shkaktuar nj dm ekonomik, me padin e dats 25.9.2006, bazuar n nenet 638/3
dhe 639 t K. Civil, ka krkuar shprblimin e dmit t shkaktuar dhe ndalimin e aktivitetit.
B. Procedura gjyqsore
1. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Gjirokastr, me vendimin nr. 210, dat 9.3.2007, ka vendosur:
Rrzimin e padis s paditses Silvana Miho.
2. Gjykata e Apelit Gjirokastr, me vendimin nr. 213, dat 30.5.2007, ka vendosur: Lnien n
fuqi t vendimit nr. 210, dat 9.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr.
3. Kundr vendimit t gjykats s apelit ka ushtruar rekurs paditsja Silvana Miho, me t cilin
krkon prishjen e vendimit t gjykats s apelit dhe vendimit t gjykats s shkalls s par dhe
pranimin e padis, duke parashtruar edhe shkaqet prkatse t pasqyruara n pjesn hyrse t
vendimit.
4. Kolegji Civil i Gjykats s Lart, n seancn e dats 1.2.2011, ka vendosur drgimin e
shtjes n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr unifikim t praktiks gjyqsore, duke
parashtruar dhe pyetjet e cituara m lart n kt vendim.
C. Arsyetimi gjyqsor i vendimeve t gjykatave
5. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Gjirokastr, arsyeton se:
Gjykata, pasi citon nenet 638/3, 639, 608 t K. Civil, arsyeton: ... pavarsisht mungess s nj
prkufizimi ligjor n lidhje me sfern e veprimeve q prbjn konkurrenc t pandershme, nocioni i konkurrencs s
pandershme duhet par i lidhur ngushtsisht me dispozitat q kan lidhje me mbrojtjen e shenjave dalluese dhe t drejtave
t patents. Rregullat prcaktohen nga ligji ... Pr pronsin industriale. Nga shqyrtimi gjyqsor, rezultoi se paditsja
nuk i ka bazuar krkimet e saj n dispozitat e ktij ligji dhe, edhe lloji i aktivitetit q ajo ushtron sht jasht mbrojtjes
s ktij ligji, nga ana tjetr nuk rezultoi e provuar q paditsja t ket t regjistruar ndonj mark
shrbimi apo t jet poseduese e ndonj patente industriale pr kt qllim. Prkundrejt mungess s
ktyre elementeve, aktiviteti i paditses, ... prbn thjesht nj veprimtari t nj biznesi t vogl dhe q kurrsesi nuk mund
t prfshihet n kategorin e atyre shoqrive tregtare q pr shkak t transaksioneve t mdha financiare q realizojn,
risive q paraqesin dhe pozits s tyre dominuese n treg, mund t pretendojn pr veprime t konkurrencs s pandershme
nga subjekte t tjera t po ksaj kategorie n treg; - N lidhje me pretendimin pr dmin e shkaktuar ... nuk rezultoi i
provuar n kt drejtim prgjegjsia civile e t paditurit pr shkak t mungess s elementeve t ksaj prgjegjsie, nga
prmbajtja e aktit t ekspertimit ... nuk rezultoi q paditsja t kishte psuar ndonj dm konkret pr periudhn kohore
gjat s cils, ajo ka ofruar n mnyr t licencuar shrbimin e internetit n qytetin e Gjirokastrs. Diferenca, q
ekzistonte ..., midis xhiros vjetore t planifikuar nga paditsja dhe xhiros s realizuar nga ajo pr vitin 2005, t
pretenduar ... si dm ekonomik, u konsiderua nga eksperti ... si nj fenomen normal n kushtet e ekonomis s tregut, si
pasoj e veprimit t faktorve t shumt specifik dhe q kurrsesi nuk mund t prbj dm n kuptimin ekonomik ...; Pr sa u prket nocioneve t emrit t mir dhe t humbjes s klientels ..., eksperti ..., u shpreh se kto koncepte ishin
privilegje t kompanive q prodhojn dhe hedhin n treg sinjalet e internetit dhe jo t shprndarsve t ktyre sinjaleve
pran do klienti, n kategorin e t cilve bn pjes edhe subjekti Silvana Miho; - n lidhje me veprimet e t
paditurit, nuk u provua ndonj veprim i paligjshm q ti shkaktonte dm aktivitetit t paditses;
ofrimi i shrbimit nga ana e t paditurit nga dhjetori i 2005-s deri m 16.9.2005, prbn nj veprim t
kryer n kundrshtim me nenin 47 t ligjit pr telekomunikacionet, por nuk ka pasur ndikim n
aktivitetin e paditses; mungesa e licencs prbn aspekt kundrligjshmrie n drejtim t respektimit t
menaxhimit t veprimtaris s telekomunikacioneve, q sipas neneve 92 dhe 93 ndshkohet nga ERTja; - po kshtu nuk u provua as pretendimi pr interferenc valsh, por edhe nse do t ekzistonte, ky
krkim nuk mund t ngrihet n nj koh q nuk sht investuar paraprakisht ERT-ja (neni 9/g i
rregullores).
6. Me t njjtin arsyetim, Gjykata e Apelit Gjirokastr, me vendimin nr. 213, dat 30.5.2007, ka
vendosur: Lnien n fuqi t vendimit nr. 210, dat 9.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr.
48
D. N lidhje me unifikimin e praktiks gjyqsore

7. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se sht e nevojshme t saktsohet dhe
njsohet kuptimi i disa koncepteve ligjore mjaft t rndsishme q i prkasin padis dhe rolit t
gjykats n procesin gjyqsor civil. Kjo nevoj ka lindur pr shkak t paqartsis n praktik dhe
interpretimit jo t sakt t prcaktimeve t bra n vendimin njsues nr. 9, dat 9.3.2006 t Kolegjeve
t Bashkuara t Gjykats s Lart, duke risqaruar dhe saktsuar rolin e gjykats n procesin gjyqsor
civil n lidhje me vlersimin e objektit dhe shkakut t padis.
8. Prpara Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart jan shtruar pr zgjidhje shtjet q
vijojn:
1. Cili sht roli q duhet t luaj gjykata, veanrisht n procesin e identifikimit t objektit t
mosmarrveshjes q duhet t shqyrtoj dhe t zgjidh, pa cenuar t drejtn e disponimit t palve q e
kan vn at n lvizje?
2. A duhet t lidhet prgatitja dhe m pas gjykimi e zgjidhja e shtjes vetm mbi at q
formalisht shkruhet dhe q n pjesn hyrse t krkespadis emrtohen si objekt i padis dhe
baza ligjore?
9. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se sht e nevojshme t jepen
paraprakisht disa konsiderata t prgjithshme n lidhje me pozitn e gjykats n procesin gjyqsor
civil. Ushtrimi i funksioneve gjyqsore sht thelbsor pr mirfunksionimin e shtetit t s drejts dhe
mbrojtjen e t drejtave dhe lirive t personave.
10. Kushtetuta e Republiks s Shqipris n nenin 7 t saj ka prcaktuar se Sistemi i qeverisjes n
Republikn e Shqipris bazohet n ndarjen dhe balancimin ndrmjet pushteteve ligjvnse, ekzekutive dhe gjyqsore.
M tej, n nenin 135 (2) Kushtetuta prcakton se Pushteti gjyqsor ushtrohet nga Gjykata e Lart, si dhe nga
gjykatat e apelit e gjykatat e shkalls s par, t cilat krijohen me ligj. Sipas nenit 145 (2) t Kushtetuts
Gjyqtart jan t pavarur dhe u nnshtrohen vetm Kushtetuts dhe ligjeve. Cilsit themelore t gjykats n
procesin gjyqsor civil prmblidhen n nenin 42 (2) t Kushtetuts, i cili parashikon se: 2. Kushdo, pr
mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe t interesave t tij kushtetuese dhe ligjore ose n rastin e akuzave t ngritura kundr
tij, ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e
paanshme e caktuar me ligj. Ky formulim i prgjigjet nenit 6 t Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut.
10.1 Neni 42 (2) i Kushtetuts jep n vija t prgjithshme bazn q legjitimon personat e
ndryshm q ti drejtohen gjykats me padi. Kshtu, sipas ksaj dispozite, padia mund t ngrihet n
gjykat pr mbrojtjen e: 1) t drejtave; 2) lirive; dhe 3) interesave kushtetuese e ligjore. Detajimi i ktij
parashikimi kushtetues gjendet n dispozitat prkatse t s drejts materiale dhe procedurale, por
megjithat nse nuk ka dispozita t tilla, do person ka t drejtn ti drejtohet gjykats pr mbrojtjen e
t drejtave apo interesave q pretendon se i garantohen nga Kushtetuta, aktet ndrkombtare t
detyrueshme pr Republikn e Shqipris apo parimet e prgjithshme t s drejts q zbatohen nga
gjykatat shqiptare.
11. Pozita e gjykats n procesin gjyqsor civil normohet konkretisht nga Kodi i Procedurs
Civile (K. Pr. C.). Neni 1 i K. Pr. Civile prcakton se: Kodi i Procedurs Civile i Republiks s Shqipris
cakton rregulla t detyrueshme, t njjta e t barabarta pr gjykimin e mosmarrveshjeve civile e t mosmarrveshjeve t
tjera t parashikuara n kt Kod e n ligje t veanta.
Gjykata nuk mund t refuzoj, t shqyrtoj dhe t jap vendime pr shtjet q i paraqiten pr shqyrtim, me
arsyetim se ligji mungon, nuk sht i plot, ka kundrthnie ose sht i paqart.
11.1 Gjykata, konform nenit 4 t K. Pr. Civile ka detyrimin t kujdeset pr zhvillimin e rregullt t
procesit gjyqsor. Pr kt qllim, n baz t kompetencave q i jepen nga K. Pr. Civile, vendos pr
afatet dhe urdhron marrjen e masave t nevojshme. Sipas nenit 14 t K. Pr. Civile gjykata ka pr
detyr q t zhvilloj nj proces t rregullt ligjor, nprmjet garantimit t zhvillimit t nj hetimi t plot dhe t
gjithanshm, n prputhje me ligjin. N kt drejtim, konform nenit 15 t K. Pr. Civile palt jan t detyruara
t japin ndihmesn e tyre pr zhvillimin normal t hetimit gjyqsor. Gjykata i ngarkon ato me prgjegjsi n rast
mosveprimi ose pengimi me faj.
49
12. N nenin 2 (1) t K. Pr. Civile parashikohet shprehimisht se vetm palt mund t vn n lvizje
gjykatn pr fillimin e nj procesi gjyqsor, prve kur ligji parashikon ndryshe. Gjithashtu, konform nenit 3 t K.
Pr. Civile krkesa e palve pr fillimin e nj procesi gjyqsor sht e lidhur me prmbushjen nga ana e tyre t detyrimeve
q rrjedhin prej ktij procesi, n format dhe afatet e parashikuara n kt Kod.
13. Procesi gjyqsor sht veprimtaria ku ndrthuren t drejtat dhe detyrimet e subjekteve
pjesmarrse n t, t cilat zakonisht jan tre: gjykata, paditsi dhe i padituri. Secili nga kto subjekte
paraqitet si barts t drejtash dhe detyrimesh procedurale, t cilat jan parashikuar shprehimisht n
ligj, me qllim zhvillimin e nj procesi t rregullt gjyqsor. Neni 3 i K. Pr. Civile afirmon faktin se, q
paditsi t mund t inicioj nj proces t rregullt gjyqsor, duhet t prmbush disa formalitete t
nevojshme. Prmbushja e ktyre formaliteteve nga paditsi synon t qartsoj pr gjykatn, por edhe
paln tjetr n gjykim, se far krkon paditsi me padin q paraqet pr gjykim. Pra, e drejta e padis,
q sht e drejta e personit q bn pretendimin pr tu dgjuar, mbi themelin e ktij pretendimi, n
mnyr q gjykata ta shpall at t bazuar apo jo, kushtzohet me prmbushjen prej paditsit t disa
formaliteteve t nevojshme. Kto formalitete procedurale ekzistojn si garanci ndaj arbitraritetit, pasi e
kanalizojn gjykimin n hulli t mirprcaktuara. Ato jan garanci pr paln e paditur, e cila ka t
drejt t dij se prse sht thirrur n gjykat dhe se far krkohet prej saj nga paditsi.
13.1 Gjykata, n dallim nga pozita q ka pasur n kodet e procedurs civile t para viteve 90t, nuk ka t drejt t ndihmoj aktivisht palt n formulimin e krkimeve t tyre. Kjo sht
prgjegjsi e palve, t cilat jan t lira t ndrtojn mbrojtjen e interesave t tyre n gjykim, nprmjet
prfaqsimit ose t do ndihme tjetr juridike, n prputhje me dispozitat n fuqi (neni 23 i K. Pr.
Civile). N kt drejtim sht miratuar edhe ligji nr. 10 039, dat 22.12.2008 Pr ndihmn juridike (i
ndryshuar), me qllim q tu vij n ndihm kategorive t personave n nevoj, t cilt nuk kan
mundsi t marrin ndihm t kualifikuar juridike n mnyra t tjera.
14. Konform nenit 31 (2) t K. Pr. Civile, pala tjetr n gjykim ka t drejt t diskutoj dhe t
ngrej prapsime mbi themelin dhe bazueshmrin n ligj t pretendimeve t paditsit. Prmbushja e
elementeve formale t paraqitjes s padis n gjykat sht e nevojshme edhe pr gjykatn, e cila
nprmjet tyre vjen n dijeni t objektit dhe t dhnave t tjera t padis, t cilat n fund ka detyrimin
ti shpall t bazuara apo jo n ligj.
15. Duhet theksuar se legjislacioni yn procedural e vendos barrn e prmbushjes s
formaliteteve pr fillimin e procesit gjyqsor te paditsi, me qllim garantimin e fillimit t nj procesi
t rregullt, si dhe pr t mbrojtur edhe t drejtat e t paditurit, t cilat mund t cenohen n rastin e
paraqitjes s padive abuzive.
16. Fryma q karakterizon Kodin e Procedurs Civile sht prcaktimi si rregull i nj roli
kryesisht pasiv pr gjykatn (me prjashtime t mirprcaktuara, kryesisht sa i prket fazs s hetimit
gjyqsor). Konform nenit 6 t K. Pr. Civile, gjykata, kur gjykon mosmarrveshjet e ndryshme duhet t
shprehet mbi gjithka q krkohet dhe vetm pr at q krkohet. Gjykata e mbshtet vendimin e saj
vetm mbi faktet q jan paraqitur gjat procesit gjyqsor (neni 8 i K. Pr. Civile) dhe nuk vepron me
iniciativ (ex officio) pr hetimin e fakteve q nuk paraqiten nga palt n themel t pretendimeve t tyre.
Nga ana tjetr, konform nenit 9 t K. Pr. Civile, gjykata ka t drejt t ftoj palt pr t dhn
shpjegime mbi faktet q ajo i vlerson t nevojshme pr zgjidhjen e mosmarrveshjes.
16.1 Po ashtu, gjykata e mbshtet vendimin e saj vetm n mjetet, shpjegimet, dokumentet e
provat e tjera t treguara ose t sjella nga palt, kur kto t fundit kan qen n gjendje t debatojn
sipas parimit t kontradiktorialitetit (neni 20 (2) i K. Pr. Civile). M tej, n nenin 29 (1) t K. Pr. C.
ritheksohet se gjykata e mbshtet vendimin e saj n provat e paraqitura nga palt ose nga prokurori
(kur ai ka ngritur padi), t marra n seanc gjyqsore. Kto dispozita t K. Pr. Civile parashikojn, si
rregull, rolin pasiv t gjykats n procesin gjyqsor civil, me prjashtim t rasteve kur ligji n mnyr t
shprehur, me qllim q ti mundsoj gjykats zhvillimin e nj gjykimi t drejt, i krijon asaj mundsi
q t veproj edhe kryesisht pr saktsimin e fakteve objekt gjykimi.
17. Thelbi i sistemit ton procedural civil lidhet me faktin se gjykata nuk merr iniciativn pr
t zgjidhur mosmarrveshje t tjera, nga ato pr t cilat palt i jan drejtuar gjykats (dhe e
mbshtet vendimin n provat q paraqesin palt). Gjykata zgjidh mosmarrveshjen q i paraqitet
50
pr gjykim duke vlersuar nse krkimet e pals paditse jan t mbshtetura n ligj apo jo (neni
31 (1) i K. Pr. Civile).
17.1 Parimi i kontradiktorialitetit sht nj nga parimet baz t procedurs civile dhe gjykata
ka detyrim q ta ndjek at dhe t krkoj zbatimin e tij. Zbatimi i parimit t kontradiktorialitetit
duhet par i lidhur ngusht me parimin e disponibilitetit. Ky i fundit nnkupton se sht paditsi
ai q prcakton prmasat e mosmarrveshjes q ka me t paditurin. Po ashtu i padituri, nse ka
mosmarrveshje me paditsin, mund t paraqes n gjykim kundrpadi, kur prmbushen krkesat
e nenit 160 t K. Pr. Civile. Kjo do t thot se gjykata nuk ka iniciativ n zgjidhjen e shtjeve,
pr t cilat nuk sht investuar nga palt, prve rasteve kur ligji e parashikon shprehimisht nj
mundsi t till pr gjykatn.
18. Pas parashtrimit t prgjithshm t br m sipr, referuar shtjes s par t shtruar pr
njsim t praktiks gjyqsore, se cili sht roli q duhet t luaj gjykata, veanrisht n procesin e
identifikimit t objektit t mosmarrveshjes q duhet t shqyrtoj dhe t zgjidh, pa cenuar t
drejtn e disponimit t palve q e kan vn at n lvizje, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart vlersojn se gjykata ka detyrimin q ti prmbahet objektit t padis t parashtruar nga
paditsi dhe t mos shprehet pr pranimin ose rrzimin e asaj q nuk sht krkuar n
krkespadi, prve kur ligji parashikon t kundrtn. Kjo do t thot se sht paditsi ai q i
krkon gjykats zgjidhjen e nj mosmarrveshjeje t caktuar, duke parashtruar krkime konkrete,
t cilat n trsin e tyre formojn objektin e mosmarrveshjes. Gjykata pranon (qoft edhe
pjesrisht) ose rrzon pretendimet e paditsit. N rast se gjykata mon se pretendimet e paditsit
jan t pabazuara n ligj, ajo jep arsyet se prse ligji nuk mbshtet krkimin specifik t paditsit.
Parimi i prputhjes midis asaj q krkohet dhe asaj pr t ciln shprehet gjykata sht parim baz i
s drejts procedurale civile, pasi nuk mund t ket ultra petita partium.
18.1 Nga ana tjetr, gjykata nuk sht e detyruar dhe e lidhur me cilsimin juridik q paditsi
i bn mosmarrveshjes, por duke qen se e njeh vet ligjin, bn cilsimin q ajo mon pr rastin
konkret dhe jep zgjidhjen, bazuar n bindjen e saj t brendshme, t formuar nga gjykimi i shtjes
konform ligjit, duke i gjetur t bazuara apo jo pretendimet e parashtruara n padi. Gjykata nuk e
shkel parimin e prputhjes midis asaj q krkohet dhe asaj q jepet, nse bn nj cilsim t
ndryshm juridik t fakteve t shtjes. Por nse cilsimi juridik q gjykata u bn fakteve t
shtjes, ndryshon nga shkaku i padis i prcaktuar n krkespadi, gjykata nuk mund t
anashkaloj nj fakt t till dhe n kt rast, vendos rrzimin e padis si t pambshtetur n ligj.
Kshtu, gjykata, duke evidentuar krkimin e paditsit dhe arsyet e ktij krkimi (shkakun e
padis), q nuk i prgjigjen krkimit, mon se pretendimet e paditsit jan t pambshtetura n
ligj, e n kt rast rrzon padin. Gjykata nuk mund t anashkaloj shkakun e padis, i par n
lidhje t ngusht me objektin e padis dhe t shprehet pr dika q nuk i sht krkuar (p.sh., nga
padi rivendikimi q ka paraqitur paditsi, gjykata t shprehet pr padi posedimore etj.).
19. Roli i gjykats n identifikimin e objektit t mosmarrveshjes paraqet rndsi pr nj sr
shtjesh eventuale, q do t duhet t zgjidh gjykata. Kshtu, n rastin e paraqitjes s nj padie t
re, midis t njjtave pal, gjykata, me krkesn e pals s interesuar, do t bj at q quhet
identifikimi i padive, ku objekti i mosmarrveshjes paraqitet si nj element thelbsor pr kt
identifikim (krahas palve dhe shkakut t padis). N kt rast, gjykata do t duhet t shqyrtoj
elementet (pretendimet) prbrse t objektit t mosmarrveshjes (padis) s zgjidhur m par me
vendim prfundimtar dhe ti krahasoj ato me elementet e mosmarrveshjes s re t paraqitur pr
shqyrtim. N rast se gjykata do t konstatoj faktin se ato jan t njjta, ather do t shprehet me
vendim pr rrzimin e padis pr shkak t gjs s gjykuar. E njjta problematik paraqitet edhe
n rastin e litispendencs (gjyqvarsis). Edhe n kto raste, gjykata do t duhet t bj
identifikimin e padive, n mnyr q t marr nj vendim t drejt. Gjithashtu, identifikimi i
padive shrben edhe pr vlersimin nse pretendimet e reja t parashtruara nga palt n proces
kan lidhje t mjaftueshme me pretendimet e fillimit apo prbjn padi t re.
20. N nenin 5 t Kodit t Procedurs Civile prcaktohet se: Objekti i mosmarrveshjes
prcaktohet n pretendimet e palve.
51
Pretendimet parashtrohen n aktin pr fillimin e procesit gjyqsor, si dhe gjat ushtrimit t t drejtave q
rrjedhin nga ky proces. Objekti i mosmarrveshjes mund t ndryshoj sipas krkesave q lindin gjat procesit, kur
kto t fundit kan lidhje t mjaftueshme me pretendimet e fillimit.
20.1 Krkesat pr ndryshimin e objektit t padis rregullohen nga neni 185 (1) i K. Pr. Civile,
i cili parashikon shprehimisht se: Paditsi gjat hetimit gjyqsor ka t drejt t ndryshoj shkakun ligjor t
padis. Ai, pa ndryshuar shkakun ligjor t saj, mund t shtoj, t paksoj ose t ndryshoj objektin e padis.
21. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se prcaktimi i objektit t
mosmarrveshjes q i paraqitet gjykats pr zgjidhje sht n disponibilitetin ekskluziv t palve
dhe gjykata nuk mund t ndrhyj n formulimin e tij. Jan palt ato q parashtrojn krkimet
para gjykats dhe q i krkojn asaj dhnien e nj vendimi t caktuar (detyrimi, njohje apo
transformues). Gjykata nuk ka t drejt t dal tej krkimeve t palve, q prbjn objektin e
mosmarrveshjes, pasi ajo zgjidh mosmarrveshjen q i paraqitet pr gjykim dhe nuk e zgjeron ex
officio fushn e gjykimit.
21.1 Nga ana tjetr, gjykata, konform nenit 154/a t K. Pr. Civile, ka t drejt t vlersoj
padin prima facie, duke par nse ekzistojn n dukje kushtet paraprake pr ekzistencn e padis
(interesi, pranueshmria hipotetike dhe mundshmria juridike, si dhe legjitimimi n dukje i
palve). Kolegjet e Bashkuara vlersojn se termat objekt i mosmarrveshjes dhe objekt i
padis, t prdorura n mnyr jokoherente n nenet 5 dhe 185 (1) t Kodit t Procedurs
Civile, i referohen s njjts gj. Ato jan trsia e pretendimeve t bra nga paditsi n padi, pr
t cilat gjykata duhet t shprehet me vendim (neni 31 (1) i K. Pr. Civile).
22. Referuar shtjes s dyt t shtruar pr njsim t praktiks gjyqsore, se a duhet t lidhet
prgatitja dhe m pas gjykimi e zgjidhja e shtjes vetm mbi at q formalisht shkruhet dhe q
n pjesn hyrse t krkespadis emrtohen si objekt i padis dhe baza ligjore, Kolegjet e
Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se sht e nevojshme t sqarohen termat q prdoren
n Kodin e Procedurs Civile e q i korrespondojn objektit t padis dhe shkakut t saj.
23. Objekti i padis (petitum) sht ajo q krkohet nprmjet paraqitjes s krkespadis n
gjykat dhe, q ka t bj me vendimmarrjen q i krkohet gjykats.
24. Si u parashtrua edhe m sipr, objekti i mosmarrveshjes prcaktohet n pretendimet e
palve. N nenin 154 t K. Pr. Civile prcaktohet se: Krkespadia shkruhet n gjuhn shqipe dhe duhet
t prmbaj:
- Gjykatn prpara s cils paraqitet krkesa;
- Emrin, atsin, mbiemrin, vendbanimin ose vendqndrimin e paditsit e t paditurit dhe t personave q
prkatsisht i prfaqsojn ata, kur ka t till;
- Prcaktimin e objektit t krkespadis;
- Tregimin e fakteve, rrethanave, dokumenteve, mjeteve t tjera provuese dhe t s drejts mbi t cilat
mbshtetet krkespadia;
- Krkimin e paditsit;
- Vleftn e padis, n rast se objekti i saj sht i vlersueshm.
24.1 Neni 154 i K. Pr. Civile parashikon elementet e domosdoshme q duhet t prmbaj
do krkespadi. N kt nen prcaktohet se krkespadia duhet t prmbaj prcaktimin e
objektit t krkespadis dhe krkimin e paditsit. T dy kto formulime i referohen s njjts
gj, q sht objekti i mosmarrveshjes. Formulimi i ndryshm nuk ndryshon kuptimin e tyre.
Objekti i padis dhe krkimet e paditsit prbjn ato q quhen pretendime themeli t palve
(n kt rast t paditsit).
25. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n prfundimin se pr t vlersuar
objektin e padis sht e nevojshme t shihet krkespadia n prmbajtje t saj, t gjitha
shtjellimet e krkimet e paditsit dhe jo vetm pjesa hyrse e krkespadis. Natyrisht q palt
kan detyrimin q t paraqesin pretendime t qarta dhe t kuptueshme pr paln tjetr dhe
gjykatn, por jo domosdoshmrisht objekti i padis gjendet gjithnj vetm n pjesn hyrse t
krkespadis (pavarsisht se n praktik vrehet nj konstante n kt drejtim). Objekti i padis
prmbledh n vetvete t gjitha pretendimet e pals, t parashtruara n aktin procedural t
52
krkespadis. Ai mund t prmbaj nj krkim ose disa t till, ndaj kur vlersohet se far padie
sht paraqitur pr gjykim, gjykatat nuk duhet t kufizohen vetm te pjesa hyrse e krkespadis,
por duhet t shohin trsin e prmbajtjes s saj. Kjo, pasi zakonisht n pjesn hyrse t
krkespadis vendosen krkimet baz n form t prmbledhur. Nj pjes e krkimeve t padis
gjendet n pjesn prshkruese dhe shpjeguese t saj, e nj pjes tjetr mund t gjendet n pjesn
fundore t krkespadis.
25.1 Pala paditse ka detyrimin t saktsoj krkimet e saj ndaj t paditurit, por nj gj t till
nuk ka detyrim ta bj domosdoshmrish n mnyr t plot, n pjesn hyrse t krkespadis,
por mund ti fjalzoj pretendimet n do pjes t krkespadis. N kto kushte, si gjykata, ashtu
edhe palt e tjera duhet t vlersojn me kujdes t gjith krkespadin, pr t kuptuar objektin e
saj dhe krkimet apo pretendimet q paditsi ngre. N t drejtn ton procedurale civile zbatohet
parimi i liris s formave t akteve procedurale dhe pr kt shkak paditsi nuk ka ndonj detyrim
q t ndjek ndonj rend n renditjen e elementeve t krkespadis. N praktik prdoret
zakonisht forma e parashtrimit t nj pjese hyrse n krkespadi, ku shnohen gjeneralitetet e
palve, objekti i krkimeve, dispozitat ligjore ku paditsi i mbshtet krkimet e tij, si dhe gjykata
s cils i drejtohen krkimet. M pas, vjen pjesa e shtjellimit nga paditsi t fakteve dhe
rrethanave q e kan lindur mosmarrveshjen objekt gjykimi, provave q do t paraqes dhe
zakonisht n fund t krkespadis riparashtrohen duke u renditur krkimet specifike q i
drejtohen gjykats (p.sh. sigurim padie) dhe t paditurit (p.sh. detyrim pagim dmshprblimi n
nj shum t caktuar).
25.2 Nse krkespadia paraqitet e errt n lidhje me at q krkohet me an t saj, gjyqtari
ka t drejt, konform nenit 158/a t K. Pr. Civile, t krkoj shpjegime nga pala paditse, n
mnyr q t prcaktohet natyra e mosmarrveshjes. Nse, me gjith kt, objekti i padis mbetet
srish i errt, gjykata ka t drejt q konform nenit 154/a t K. Pr. Civile t krkoj nga paditsi
qartsimin e objektit t padis, dhe nse ky nuk vepron sipas urdhrave t gjykats ... nuk plotson
t metat brenda afatit t caktuar, krkespadia quhet se nuk sht paraqitur dhe i kthehet paditsit s bashku me
aktet e tjera.
26. Sa i prket shkakut t padis, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konstatojn se n
praktik vihet re nj paqartsi n lidhje me identifikimin e sakt t ktij koncepti juridik. Shkaku i
padis nuk sht dispozita ligjore q shnohet n padi, por kjo e fundit shnohet pr t br
identifikimin e llojit t s drejts q paditsi synon t mbroj n gjykat (par n lidhje t ngusht
me objektin e padis).
26.1 Subjektet e s drejts mund t ken mosmarrveshje nga m t ndryshmet midis tyre.
Kto mosmarrveshje mund t ken shkaqe t ndryshme, por procesi gjyqsor civil mund t
iniciohet vetm nse paditsi ka nj shkak t mbrojtur nga ligji pr paraqitjen e padis n gjykat.
Shkaku i padis sht kombinimi i faktit cenues dhe i s drejts subjektive mbi t ciln bazohet
padia e q ka lidhje me marrdhnien juridike, q sht themeli i pretendimit t paraqitur me
krkespadi n gjykat. Shkaku i padis nuk duhet ngatrruar me t ashtuquajturn baz ligjore
apo referenca ligjore q ndeshet n krkespadi.
26.2 Shkaku i padis prbhet nga dy elemente: 1) e drejta subjektive, e cila gjen burimin e
saj tek e drejta objektive; dhe 2) gjendja e faktit kundr ksaj t drejte (causa petendi). Pr t
kuptuar shkakun e padis ndihmon edhe silogjizmi se norma juridike prbn premisn e madhe
(parashikimin abstrakt t fakteve), faktet konkrete individuale prbjn premisn e vogl dhe
lidhja midis ktyre t dyjave prbn marrdhnien juridike nga ku rrjedh shkaku i padis. N kt
kuptim shkaku i padis natyrisht q mbshtetet edhe n nj norm ligjore, pasi n t kundrt,
nse nuk do t mbshtetej n ligj (marr n kuptimin m t gjer), ather padia do t ishte pa nj
shkak t ligjshm. Pra, dispozita ligjore nuk sht shkaku i padis, pasi ky i fundit identifikohet
duke e par t lidhur me faktet e pretenduara q kan cenuar t drejtn subjektive apo interesat e
ligjshme t paditsit.
26.3 Shkaku i padis, pr sa i prket elementit prbrs t tij, q sht e drejta subjektive,
materializohet n nj norm t caktuar juridike. Pretendimet e krkespadis nuk i drejtohen
53
vetm gjykats (e cila sht njohse e ligjit), por edhe pals tjetr n gjykim. Parashtrimi i
pretendimeve t qarta sht mjaft i rndsishm pr mbarvajtjen e gjykimit. Pr kt arsye, n
nenin 19 t Kodit t Procedurs Civile prcaktohet shprehimisht se: Palt duhet ti bjn t njohura
njra-tjetrs, n kohn e duhur, mjetet dhe faktet mbi t cilat mbshtesin pretendimet e tyre, provat q do t
paraqesin dhe dispozitat ligjore q do tu referohen, n mnyr q t bhet e mundur pr seciln pal mbrojtja e
interesave t tyre n gjykim.
26.4 Neni 19 i K. Pr. Civile hyn n kuadrin e dispozitave ligjore procedurale q rregullojn
parimin e kontradiktorialitetit, i cili sht kusht sine qua non, pr vlefshmrin e procesit gjyqsor civil.
N nenin 42(1) t Kushtetuts prcaktohet shprehimisht se: liria, prona dhe t drejtat e njohura me
Kushtetut dhe me ligj nuk mund t cenohen pa nj proces t rregullt ligjor. Pjes e pandar e procesit t rregullt
ligjor n procesin gjyqsor civil sht respektimi i parimit t kontradiktorialitetit. Pr kt arsye,
gjykats i vendoset detyrimi q t ndjek dhe t krkoj t zbatohet parimi i kontradiktorialitetit (neni
20 (1) i K. Pr. Civile). Kjo do t thot se gjykata sht garantja e procesit q zhvillohet midis palve
kundrshtare dhe ajo mbikqyr aktet procedurale q prodhohen gjat gjykimit. Krkespadia sht nj
nga kto akte procedurale dhe, konform nenit 154 t K. Pr. Civile, paditsi ka detyrimin q n
krkespadi t prfshij edhe tregimin e fakteve, rrethanave, dokumenteve, mjeteve t tjera provuese dhe t s drejts
mbi t cilat mbshtetet krkespadia. E drejta s cils i referohet neni 154 i K. Pr. Civile sht e drejta
subjektive q pretendohet prej paditsit se sht shkelur apo cenuar nga i padituri. Kjo e drejt gjen
pasqyrim tek e drejta materiale dhe pr kt shkak, paditsi ka detyrimin q ta identifikoj n
krkespadi t drejtn q krkon t mbroj. Kjo, si u tha m lart, paraqet rndsi t veant pr
raportin e paditsit me t paditurin, n funksion t qartsimit t krkespadis, pr t ciln i padituri
do t thirret n gjykat q t jap shpjegime.
27. N jo pak raste n praktik baza ligjore e padis, e cila shnohet n pjesn hyrse t
krkespadis, barazohet me shkakun e padis, ka sht e pasakt. Baza ligjore n kt rast sht
vetm nj nga elementet q shrben pr t identifikuar t drejtn subjektive q paditsi krkon t
mbroj n gjykat, duke shrbyer si pasqyrimi i s drejts subjektive n t drejtn materiale.
Sikurse sht parashtruar m lart, shkaku i padis prbhet nga dy elemente, e drejta q krkohet
t mbrohet dhe faktet q bien ndesh me kt t drejt. N kto kushte, kur n nenin 185 t K. Pr.
Civile flitet pr t drejtn e paditsit q t ndryshoj shkakun ligjor t padis, kjo duhet kuptuar si
ndryshim i referencs s paditsit jo vetm n t drejtn materiale (si pasqyrim i s drejts s tij
subjektive q gzon mbrojtje nga normat ligjore), por edhe n faktet e shtjes, n thelb t
shkakut t padis. Pra, n kuptim t ksaj dispozite, kur ndryshon shkaku ligjor i padis, paditsi
zgjedh t mos mbshtetet m n titullin juridik (apo marrdhnien juridike) fillestare, por e
ndryshon at, duke i bazuar pretendimet e tij t fillimit n nj shkak tjetr ose thn ndryshe n
nj titull juridik ose marrdhnie juridike tjetr. Kjo shoqrohet njkohsisht me referencn e re
q paditsi bn n t dy elementet e shkakut t padis dhe jo n vetm njrin prej tyre.
27.1 Lidhur me kt, vlen t theksohet se sht tjetr aspekt shtja nse shkaku i padis
qndron apo jo n rastin konkret, apo thn ndryshe nse prputhet objekti i padis me shkakun
e saj. Kjo shtje i prket gjykimit t themelit, gjat t cilit gjykata do t marr n shqyrtim provat
e paraqitura nga palt, me qllim provimin e fakteve me rndsi pr shtjen. Paditsi afirmon se
ka nj t drejt t garantuar nga ligji (si dhe faktin krijues t s drejts) dhe se i padituri ka mbajtur nj
sjellje t till q bie ndesh me kt t drejt, ndaj pr kt shkak krkon nga gjykata marrjen e nj
vendimi t caktuar kundr t paditurit. I padituri, pasi merr dijeni pr pretendimet e paditsit, ka
t drejt t debatoj e t prapsoj vetm brenda objektit t gjykimit dhe nse do ti shtrij
pretendimet edhe m tej, ka t drejt q brenda kushteve t nenit 160 t K. Pr. Civile t paraqes
kundrpadi n t njjtin gjykim.
28. Referuar sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se prgatitja
dhe gjykimi, e zgjidhja e shtjes nuk mund t bazohet vetm mbi at q formalisht shkruhet n
pjesn hyrse t krkespadis e q emrtohen objekti i padis dhe baza ligjore e saj. Gjykata
kur zgjidh mosmarrveshjen merr n shqyrtim pretendimet e paditsit, t cilat parashtrohen n
krkespadi, si dhe gjat ushtrimit t t drejtave q rrjedhin nga procesi, duke mbajtur parasysh se
54
konform neneve 5, 31, 154 e 185 t K. Pr. C., objekti i padis dhe shkaku i saj nuk prmblidhen
domosdoshmrish vetm n pjesn hyrse t krkespadis. Gjykata ka detyrimin t vlersoj dhe
t marr parasysh t gjith prmbajtjen e padis dhe t identifikoj krkimet e paditsit, n
mnyr q t mund t jap nj vendim pr to. Pala paditse ka t drejt t ngrej pretendime pr
mbrojtjen e t drejtave dhe interesave q i njeh Kushtetuta apo ligji, ndrsa gjykata, n zbatim t
parimit iura novit curia, analizon ligjrisht n mnyr t pavarur kto pretendime, pa u lidhur me
prcaktimin e palve. Nse gjykata konstaton se pretendimet e paditsit, d.m.th. objekti i padis
dhe shkaku i saj gjejn mbrojtje ligjore, ather e pranon padin, n rast t kundrt padia
rrzohet.
29. Sa m sipr ndodh pr shkak se nj fakt i caktuar mund t sjell lindjen e shum
marrdhnieve juridike t njkohshme apo t njpasnjshme. Marrdhniet juridike n fjal
qndrojn n themel t shkakut t padive respektive q mund t ngrihen nga subjektet
pjesmarrse t ktyre marrdhnieve juridike. Objekti i padis ose krkimi q i kundrejtohet
pals kundrshtare mund t jet i njjt n disa padi, por ato dallojn nga njra-tjetra, sepse
bazohen n shkaqe t ndryshme juridike. Pr kt arsye, i takon paditsit t parashtroj n gjykat
se mbi cilin shkak i mbshtet pretendimet e tij, duke saktsuar t drejtat konkrete q ai krkon t
mbroj me an t padis. N kt kuptim, gjykata e zbulon shkakun e padis s paditsit
duke e analizuar padin n trsin e saj dhe jo duke u kufizuar te dispozitat ligjore t
referuara nga paditsi n pjesn hyrse t saj. Mund t ndodh q paditsi t referoj
gabimisht dispozitat ligjore, porse nga leximi i krkespadis del e qart e drejta q ai
krkon t mbroj. N kt rast, gjykata duhet t zgjidh shtjen konform shkakut q
rezulton nga shqyrtimi n trsi i krkespadis, duke br lidhjen midis fakteve q
pretendohen prej paditsit se kan ngjar dhe t drejtave apo interesave q ai pretendon
se i jan cenuar. Pr kt arsye, n nenin 17 t K. Pr. Civile, sht parashikuar e drejta e gjykats
q t ftoj palt q t japin shpjegime nga pikpamja e s drejts q ajo e mon t nevojshme pr
zgjidhjen e shtjes. Gjat dhnies s ktyre shpjegimeve, palt kan mundsi t qartsojn dhe
saktsojn edhe ndonj mosprputhje rastsore n referencat ligjore.
30. N nenin 16 t K. Pr. Civile prcaktohet se: Gjykata zgjidh mosmarrveshjen n prputhje me
dispozitat ligjore dhe normat e tjera n fuqi, q jan t detyrueshme t zbatohen prej saj. Ajo bn nj cilsim t sakt t
fakteve dhe veprimeve q lidhen me mosmarrveshjen, pa u lidhur me prcaktimin q mund t propozojn palt.
Megjithat, gjykata nuk mund t ndryshoj bazn juridike t padis pa krkesn e pals.
30.1 Si sht theksuar edhe m lart, mosmarrveshja i sillet gjykats pr zgjidhje me an t
ushtrimit t s drejts s padis nga paditsi. Padia sht e drejta e personit q bn pretendimin
pr tu dgjuar, mbi themelin e ktij pretendimi, n mnyr q gjykata ta shpall at t bazuar apo
jo (neni 31 (1) i K. Pr. Civile). Pra, gjykata analizon pretendimet e paditsit, d.m.th. shikon nse
ka lidhje objekti i padis me shkakun e saj (dhe sigurisht edhe faktet e provuara gjat gjykimit)
dhe n fund e shpall t bazuar ose jo padin. Themeli i pretendimit formulohet nga palt dhe
gjykata ka detyrimin q t shprehet mbi gjithka q krkohet dhe vetm pr at q krkohet (neni
6 i K. Pr. Civile).
31. N zgjidhjen e mosmarrveshjes, gjykata paraqitet n rolin e nj arbitri asnjans, i cili
vlerson n mnyr t paanshme pretendimet e palve dhe n fund i shpall ato t bazuara apo jo.
Palt kan t drejt t parashtrojn para gjykats interpretimin apo prcaktimin e tyre pr faktet
dhe t drejtat q lidhen me zgjidhjen e shtjes, por gjykata n ushtrim t pavarsis dhe
paansis s saj, i mon vet kto shtje, e nse i gjen t bazuara pretendimet e palve, i pranon,
n t kundrt i rrzon. Parimi iura novit curia, n kt rast, do t thot se gjykata nuk i merr si t
mirqena shpjegimet e palve n lidhje me zbatimin e ligjit pr shtjen konkrete, por si njohse e
ligjit, e zgjidh vet mosmarrveshjen, sipas formimit dhe bindjes s saj t brendshme, t bazuar n
kriteret q parashikon Kushtetuta, Kodi i Procedurs Civile dhe ligjet e veanta. Po ashtu, gjykata
nuk lidhet as me prcaktimin q palt mund ti bjn fakteve t shtjes, ndonse ka detyrimin,
konform nenit 10 t K. Pr. Civile, q t mbshtes vendimin e saj vetm mbi faktet q jan
paraqitur gjat procesit. Gjykata vrtet e mbshtet vendimin te faktet e paraqitura gjat gjykimit,
55
por vlersimin e tyre e bn n mnyr t pavarur, d.m.th. nuk i merr t mirqena prcaktimet e
palve, por pasi analizon provat e marra gjat gjykimit, e vlerson vet ekzistencn e fakteve me
rndsi pr zgjidhjen e shtjes. Gjykata, madje ka t drejt q t ftoj palt pr t dhn
shpjegime mbi faktet q ajo i vlerson t nevojshme pr zgjidhjen e mosmarrveshjes (neni 9 i
K.Pr.C.). Pra, gjykata nuk lidhet me prcaktimin q bjn palt n lidhje me faktet apo me ligjin
q zbatohet pr kto fakte.
32. Megjithat, gjykata nuk mund t ndryshoj bazn juridike t padis pa krkesn e pals,
q n rastin konkret sht paditsi.
32.1 Pamundsia e gjykats pr t ndryshuar bazn juridike t padis konform nenit 16 (2) t
K. Pr. Civile duhet vlersuar si kufizim ligjor q prputhet me parashikimet e neneve 6, 10, 14, 20
(2), 28, 31 dhe 185, e q ka t bj me ndalimin q gjykata t shprehet pr dika q nuk i sht
krkuar. N kt rast, gjykata mban parasysh se q t pranohet padia (qoft edhe pjesrisht) duhet
q t ket lidhje midis objektit dhe shkakut t saj, e nse nj gj e till nuk ndodh, ather padia
rrzohet. Gjykata ka t drejt t vlersoj n mnyr t pavarur elementet e shkakut t padis
(faktin dhe t drejtn), por kt e bn n kuadr t verifikimit t prputhshmris s krkimit t
paditsit me ligjin. Kjo pasi sht paditsi ai q merr iniciativn pr fillimin e procesit gjyqsor
civil dhe gjykata ka detyrimin t gjykoj shtjen me pavarsi dhe paansi, duke u shprehur vetm
pr at objekt mosmarrveshje dhe pr at shkak ligjor q paditsi parashtron para saj.
E. N lidhje me zgjidhjen e shtjes, objekt gjykimi
33. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se Gjykata e Rrethit Gjyqsor
Gjirokastr dhe ajo e Apelit Gjirokastr nuk e kan zgjidhur drejt mosmarrveshjen e parashtruar
nga paditsja me padi. Gjykata e rrethit shprehet se paditsja nuk ka referuar te ligji Pr
pronsin industriale, kur n fakt ajo e ka prcaktuar qart t drejtn e saj subjektive, t
pretenduar si t cenuar dhe, edhe pa iu referuar ligjit n fjal, sht e qart se far krkon dhe ku
e mbshtet pretendimin e saj.
34. Dispozitat prkatse t Kodit Civil nxjerrin n pah llojin e s drejts subjektive q
paditsja krkon t mbroj n gjykat dhe i takon ksaj t fundit q t vlersoj bazueshmrin e
tyre n ligj, jo duke br nj mbivendosje formale, midis asaj q krkohet dhe bazs ligjore t
vendosur n padi, por duke vlersuar me kujdes natyrn e mosmarrveshjes dhe duke i dhn
zgjidhje asaj. Nuk mund t jet argument pr rrzimin e padis referenca e paplot n ligj, kur
paditsja e ka qartsuar mjaftueshm t drejtn q krkon t mbroj n gjykat dhe kjo del qart
nga prmbajtja e padis. Referenca ligjore nuk sht shkaku i padis. N kt rast, shkaku i padis
sht mjaftueshmrisht i qart dhe lidhet me faktet e pretenduara si cenues prej paditses pr t
drejtat e saj konform neneve 638, 639 e 608 t Kodit Civil. Pr kt arsye, gjykata duhet t jap
vendim nse pretendimi sht i mbshtetur n ligj apo jo dhe jo t merret me referencn e
munguar ligjore t paditses. Gjykata n zgjidhjen e shtjes zbaton legjislacionin n fuqi q sht
i detyrueshm pr t dhe kt e bn pasi sht qartsuar mjaftueshm n lidhje me pretendimet e
palve.
35. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se rrzimi i padis s paraqitur nga ana e
paditses me arsyetimin e referencs s gabuar ligjore sht br n zbatim t gabuar t ligjit.
36. Pr sa m sipr, lidhur me zgjidhjen e shtjes objekt gjykimi, Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart vlersojn se vendimi nr. 213, dat 30.5.2007 i Gjykats s Apelit Gjirokastr
dhe vendimi nr. 210, dat 9.3.2007 i Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr nuk gjejn
mbshtetje n ligj, dhe si t till duhet t prishen dhe shtja t drgohet pr rigjykim pran
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr, me tjetr trup gjykues.
PR KTO ARSYE,
N mbshtetje t nenit 141, paragrafi i 2 i Kushtetuts s Shqipris, nenit 17, germa a dhe
19 t ligjit nr. 8588, dat 15.3.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats s Lart t
Republiks s Shqipris, si dhe t nenit 485, germa t Kodit t Procedurs Civile, Kolegjet
e Bashkuara t Gjykats s Lart
56
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 213, dat 30.5.2007 t Gjykats s Apelit Gjirokastr dhe vendimit
nr. 210, dat 9.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Gjirokastr dhe drgimin e shtjes pr
rishqyrtim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Gjirokastr, me tjetr trup gjykues.
Ky vendim sht njsues dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
VENDIM
Nr. 3, dat 6.12.2013
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 6.12.2013, morn
n shqyrtim shtjen administrative nr. 3 akti, q u prket palve:
PADITS: Enver Ajdari, prfaqsuar nga avokat Gentian Mua.
I PADITUR: Drejtoria Rajonale e Institutit t Sigurimeve Shoqrore Tiran, prfaqsuar nga
juriste Egesta Bare.
Me pjesmarrjen e Avokaturs s Shtetit, prfaqsuar nga Abaz Deda dhe Armer Juka.
OBJEKTI: - Kundrshtimi i pensionit t parakohshm.
- Detyrimi i pals s paditur t bj rillogaritjen sipas ligjit n fuqi n kohn e fitimit t
pensionit nga data 1.8.2005. - Detyrimin e pals s paditur t m kthej diferencat e papaguara
nga data 1.8.2005.
BAZA LIGJORE: Ligji nr. 9210, dat 23.3.2004 Pr statusin e ushtarakut t Forcave t
Armatosura t Republiks s Shqipris.
Neni 1, pika 2 e ligjit nr. 9418, dat 16.2.2005.
Neni 11, shkronjat a dhe b t ligjit nr. 8087, dat 13.3.1996.
Neni 6, shkronjat a dhe b t ligjit nr. 8521, dat 30.7.1999.
Neni 32 i Kodit t Procedurs Civile.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 5550, dat 16.6.2008, ka vendosur:
Pranimin e padis.
Detyrimin e pals s paditur, DRSSH Tiran, q ti paguaj paditsit Enver Ajdari,
diferencn e pensionit t papaguar q nga data 1.8.2005, si pasoj e moszbatimit t drejt t ligjit
nr. 8087, dat 13.3.1996 Pr sigurimin shoqror suplementar t ushtarakve t Forcave t
Armatosura t Republiks s Shqipris (i ndryshuar), duke mbajtur parasysh n pagesn e ksaj
diference, se neni 11 i ligjit t msiprm sht ndryshuar me nenin 49 t ligjit nr. 9210, dat
23.3.2004 Pr statusin e ushtarakut n Forcat e Armatosura t Republiks s Shqipris, ku
sht shfuqizuar shprehja por jo m shum se masa e pensionit maksimal t pleqris n shkall
vendi.
Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 678, dat 14.5.2009, ka vendosur:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 5550, dat 16.6.2008 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran, n baz t nenit 472 t Kodit t Procedurs
Civile, ka ushtruar rekurs pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqrore Tiran, duke
parashtruar kto shkaqe:
- Nuk jemi dakord me kto vendime, pasi nuk sht gjykuar drejt pr sa i prket ligjit mbi
bazn e t cilit duhet t bhet dhe llogaritja e diferencave t pensionit.
- Vendimi i gjykats s shkalls s par sht rrjedhoj e zbatimit t gabuar t ligjit, sepse n
vendimin e saj, kjo gjykat sht shprehur se llogaritja e diferencave q nga data 1.8.2005, duhet
t bhet n baz t ligjit nr. 9210, dat 23.3.2004 Pr statusin e ushtarakve t Forcave t
Armatosura t Republiks s Shqipris. Ky nuk sht ligji material i zbatueshm pr ushtarakt
q dalin n pension t parakohshm, sepse ky ligj n nenin 35 t tij, pika 3 parashikon se kriteret
dhe kushtet e prfitimit t pensionit t parakohshm prcaktohen sipas ligjit Pr sigurimet
shoqrore suplementare t ushtarakve t Forcave t Armatosura.
57
- N datn 1.1.2006 ka hyr n fuqi ligji nr. 9418, dat 20.5.2005 Pr sigurimin shoqror
suplementar t ushtarakve t Forcave t Armatosura t Republiks s Shqipris, i cili, n nenin
14 t tij, parashikon nj mas pensioni t kufizuar deri n katrfishin e pensionit baz n shkall
vendi. Pra, nga data 1.1.2006 nuk mund t llogaritet diferenca duke iu referuar nenit 49 t ligjit nr.
9210, dat 23.3.2004 Pr statusin e ushtarakve t Forcave t Armatosura t Republiks s
Shqipris pa kufizim, si arsyetojn gjykatat.
- Po kshtu, ligji nr. 9418, dat 20.5.2005 Pr sigurimin shoqror suplementar t
ushtarakve t Forcave t Armatosura t Republiks s Shqipris, sht ndryshuar me ligjin nr.
9481, dat 16.2.2006. Me an t nenit 2 t ktij ligji amendues sht ndryshuar edhe neni 14 i ligjit
nr. 9418, dat 20.5.2005, duke e kufizuar masn e pensionit t parakohshm n referim t grads
prkatse t ushtarakut.
Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, pas caktimit t dats pr gjykimin e ksaj shtjeje
pa pranin e palve, nisur nga fakti se shkaku dhe objekti i padis lidhet me nj mosmarrveshje
administrative, moi se paraprakisht duhet t shtrohet pr bisedim shtja se cili sht ligji
procedural i zbatueshm n rastin konkret.
shtja objekt gjykimi lidhet me zgjidhjen e nj mosmarrveshjeje administrative, e cila ka
filluar t shqyrtohet para dats 4.11.2012, dat n t ciln pas dekretit t Presidentit t Republiks,
t nxjerr n zbatim t nenit 70/5 t ligjit nr. 49/2012, kan filluar realisht q t ushtrojn
funksionin e tyre gjykatat administrative.
Ligji nr. 49/2012 nuk prmban ndonj dispozit kalimtare ku t jet shprehur n lidhje me
ligjin e zbatueshm pr mosmarrveshjet administrative, q ishin n gjykim, apo gjykimi i t cilave
nuk kishte filluar akoma deri n datn 4.11.2013.
N kto kushte, Kolegji Administrativ mban parasysh parimin se pr zgjidhjen e
mosmarrveshjeve t natyrs civile dhe administrative, ndryshe nga ato penale, gjykata nuk mund
t refuzoj shqyrtimin e shtjes me arsyetimin se ligji mungon.
Pr kto arsye, Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart e pa t nevojshme diskutimin n
Kolegje t Bashkuara lidhur me shtjen nse kompetenca pr shqyrtimin e ktij rekursi i prket
Kolegjit Administrativ apo Kolegjit Civil, me qllim dhnien e nj interpretimi prfundimtar
lidhur me zbatimin e ktij ligji.
Kolegji Administrativ, n gjykimin e shtjes konkrete, vlersoi se interpretimi unifikues i
Kolegjeve t Bashkuara i shrben zgjidhjes s problemeve q jan krijuar n praktik n gjykatat e
t gjitha niveleve, si dhe zbatimit t ligjit n mnyr t drejt e n prputhje me vullnetin e
ligjvnsit n gjykimin e shtjeve, pr t cilat padia, ankimi ose rekursi sht depozituar para
dats 4.11.2013, apo shqyrtimi i t cilave ka filluar para ksaj date dhe ende nuk sht dhn
vendim prfundimtar pr to.
Pr kto arsye, Kolegji Administrativ vlersoi se duhet t paraqes pr shqyrtim dhe
interpretim t njsuar t ligjit nr. 49/2012 shtjet e mposhtme:
1. N kushtet kur ligji nr. 49/2012 nuk prmban dispozit kalimtare ku t prcaktohet se cila sht
gjykata kompetente pr shqyrtimin e mosmarrveshjeve administrative pr t cilat padia, ankimi ose rekursi sht
depozituar prpara dats 4.11.2013 n gjykatn e shkalls s par, t apelit apo n Gjykatn e Lart, ose pr
mosmarrveshjet administrative q ishin n shqyrtim para ktyre gjykatave n datn 4.11.2013, a duhet t
shqyrtohen ose t vijoj gjykimi i ktyre shtjeve nga gjykatat ku ato jan paraqitur para ksaj date apo duhet ti
kalojn pr kompetenc lndore gjykats administrative t shkalls s par, gjykats s apelit administrativ dhe
Kolegjit Administrativ t Gjykats s Lart?
2. A gjejn zbatim parashikimet e neneve 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, q kufizojn rastet e
pranueshmris pr shqyrtim t ankimeve dhe t rekurseve pr mosmarrveshjet administrative, edhe pr ankimet
drejtuar gjykats s apelit dhe rekurset drejtuar Gjykats s Lart prpara dats 4.11.2013, duke qen se nuk ka
rregullim t shprehur me dispozit kalimtare pr kt qllim?
3. Mbi bazn e cilave kritere dhe n far mnyre prcaktohet vlera prej njzetfish ose dyzetfish e pags
minimale n shkall vendi, veanrisht n rastin e shkronjs t neneve 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, n
kushtet kur ato nuk jan t rregulluara nga ligji i posam?
58
4. Nisur nga qllimi dhe vullneti i ligjvnsit n miratimin e ligjit nr. 49/2012, si dhe nga kufijt e kompetencs
lndore t gjykats pr mosmarrveshjet administrative, t parashikuara nga neni 7 i ligjit nr. 49/2012, krahasuar
kto me kufizimin e llojeve t mosmarrveshjeve administrative, t parashikuara nga nenet 45 dhe 56 t ktij ligji, cili
sht interpretimi n funksion t zbatimit t drejt q duhet tu bhet ktyre dispozitave?
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Ardian Dvorani dhe Guxim Zenelaj;
prfaqsuesin e pals rekursuese, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqrore Tiran, q krkoi
ndryshimin e vendimit t gjykats s apelit dhe vendimit t gjykats s shkalls s par dhe
rrzimin e padis; prfaqsuesin e Avokaturs s Shtetit, q krkoi ndryshimin e vendimit t
gjykats s apelit dhe vendimit t gjykats s shkalls s par dhe rrzimin e padis; prfaqsuesin
e paditsit, q krkoi lnien n fuqi t vendimit t gjykats s apelit, si dhe pasi biseduan shtjen
n trsi,
VREJN:
Rrethanat e shtjes
1. Paditsi Enver Ajdari ka qen ushtarak n Forcat e Armatosura t Republiks s
Shqipris, me gradn nnkolonel dhe me vjetrsi shrbimi prej 30 vjet e 3 muaj. Nga dosja
gjyqsore, rezulton q shuma e pags referuese pr efekt t prfitimeve nga sigurimet shoqrore
suplementare sht n shumn 62.600 lek. Paditsit Enver Ajdari, mbi bazn e krkess s tij pr
prfitimin e pensionit, i sht lidhur pension i parakohshm pr vjetrsi shrbimi nga ana e pals
s paditur n vlern 15.693 lek, t ciln e prfiton nga data 1.8.2005 deri n datn kur paditsi t
arrij moshn pr prfitimin e pensionit t pleqris.
2. Pasi ka marr prgjigje negative nga organet kompetente, q kan shqyrtuar ankimin e tij,
lidhur me pretendimin se kjo mas pensioni i sht lidhur duke zbatuar gabim ligjin, paditsi
Enver Ajdari i sht drejtuar gjykats me padin objekt gjykimi, ku kundrshton masn e
pensionit t parakohshm q i sht caktuar nga pala e paditur, duke e detyruar at t bj
rillogaritjen sipas ligjit n fuqi n kohn e prfitimit t pensionit, si dhe ti kthej diferencat e
papaguara nga data 1.8.2005.
3. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran ka vendosur pranimin e padis dhe detyrimin e pals s
paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqrore Tiran, q ti paguaj paditsit Enver Ajdari
diferencn e pensionit t papaguar q nga data 1.8.2005, si pasoj e moszbatimit t drejt t ligjit nr.
8087, dat 13.3.1996 Pr sigurimin shoqror suplementar t ushtarakve t Forcave t Armatosura t
Republiks s Shqipris (i ndryshuar), duke mbajtur parasysh n pagesn e ksaj diference se neni
11 i ligjit t msiprm sht ndryshuar me nenin 49 t ligjit nr. 9210, dat 23.3.2004 Pr statusin e
ushtarakut n Forcat e Armatosura t Republiks s Shqipris, ku sht shfuqizuar shprehja por jo
m shum se masa e pensionit maksimal t pleqris n shkall vendi.
N arsyetimin e vendimit t saj, Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran thekson se neni 11 i ligjit nr.
8087, dat 13.3.1996 Pr sigurimin shoqror suplementar t ushtarakve t Forcave t Armatosura t
Republiks s Shqipris (i ndryshuar) dhe neni 35 i ligjit nr. 9210, dat 23.3.2004 Pr statusin e
ushtarakut t Forcave t Armatosura t Republiks s Shqipris, prbjn bazn ligjore q ka qen
n fuqi n kohn q paditsit Enver Ajdari i ka lindur e drejta q t prfitoj pensionin e parakohshm
pr vjetrsi shrbimi. Paditsi nuk mund t penalizohet nga pala e paditur, pasi n astin q atij i ka
lindur e drejta pr prfitimin e pensionit t parakohshm pr vjetrsi shrbimi, baza juridike mbi t
ciln do t jepej ky pension i parakohshm nuk parashikonte ndonj kufizim n tavanin q mund t
arrinte pensioni i parakohshm pr vjetrsi shrbimi.
Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 678, dat 14.5.2009, me t njjtin arsyetim, ka
vendosur lnien n fuqi t vendimit nr. 5550, dat 16.6.2008 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor
Tiran.
59
4. Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran ka ushtruar rekurs Drejtoria Rajonale e

Sigurimeve Shoqrore Tiran, duke krkuar ndryshimin e vendimit t gjykats s apelit dhe t
vendimit t gjykats s shkalls s par dhe rrzimin e padis, pr shkaqet e pasqyruara n pjesn
hyrse t ktij vendimi.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn:
5. Lidhur me shtjen e par, q sht shtruar pr unifikim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart vrejn:
Ligji nr. 49/2012 sht botuar n Fletoren Zyrtare nr. 53 t vitit 2012 dhe ka hyr n fuqi n
datn 30 maj 2012, pra 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare, si parashikohej n nenin 73 t tij.
Pavarsisht se ligji nr. 49/2012 ka hyr n fuqi n datn 30.5.2012, ai ka filluar t zbatohet
vetm pjesrisht pr shkak t kohs s domosdoshme q nevojitej pr ngritjen dhe funksionimin
efektiv t gjykatave administrative, sipas parashikimeve t shprehura posarisht n t.
6. Ligji nr. 49/2012, n kreun X t tij Dispozita kalimtare dhe t fundit, n pikn 1 dhe 5 t
nenit 70 Fillimi i funksionimit t gjykatave administrative, parashikon se:
1. Gjykatat administrative t shkalls s par, Gjykata Administrative e Apelit dhe Kolegji
Administrativ i Gjykats s Lart fillojn funksionimin e tyre n mnyr t njkohshme.
5. Data e fillimit t funksionimit t gjykatave administrative caktohet me dekret t Presidentit t
Republiks, me propozimin e ministrit t Drejtsis.
N zbatim t nenit 70/5 t ligjit nr. 49/2012, bazuar n propozimin e ministrit t Drejtsis,
Presidenti i Republiks ka nxjerr dekretin nr. 8349, dat 14.10.2013, n t cilin ka prcaktuar
datn 4.11.2013 si ditn e fillimit t funksionimit t gjykatave administrative. Kjo dat shnoi dhe
fillimin e efekteve t plota juridike dhe zbatimin n trsi t ligjit nr. 49/2012 lidhur me
juridiksionin, kompetencn dhe procedurn e gjykimit t shtjeve q kan pr objekt
mosmarrveshjet administrative t prmendura n nenin 7 t tij.
7. Neni 72, pika 1 dhe 2 i ligjit nr. 49/2012 parashikon se me fillimin e funksionimit t
gjykatave administrative, t prcaktuar me dekretin e Presidentit t Republiks, shfuqizohen
normat procedurale mbi kompetencn lndore dhe toksore, si dhe normat ekzistuese
procedurale t posame mbi gjykimin e mosmarrveshjeve administrative t parashikuara nga
Kodi i Procedurs Civile.
8. N kto kushte, pr shkak t mnyrs s formulimit t nenit 72 t ligjit nr. 49/2012, si dhe
n munges t nj rregullimi kalimtar, pyetja q lind sht: Pas dats 4.11.2013, gjykatat civile
kan apo jo kompetenc lndore pr zgjidhjen e shtjeve administrative, q kan n shqyrtim,
ose q presin t shqyrtohen? Pr ti dhn prgjigje ksaj pyetje, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart fillimisht mojn t marrin n konsiderat gjykatn e caktuar me ligj, n kuptim t
gjykats q sht kompetente pr shqyrtimin e mosmarrveshjeve administrative.
9. Gjykata e caktuar me ligj prmban n vetvete termin gjykat, i cili karakterizohet n
kuptimin material nga funksioni i saj gjyqsor, q ka t bj me zgjidhjen e shtjeve, t cilat jan
n kompetenc t saj, n nj proces t zhvilluar mbi nj procedur ligjrisht t prcaktuar dhe n
pajtim me shtetin e s drejts. Me kt parim lidhet, gjithashtu, edhe e drejta e palve pr tu
dgjuar n seanc nga nj gjykat, kompetenca e s cils sht parashikuar shprehimisht n ligj.
Sipas jurisprudencs s Gjykats Kushtetuese, koncepti gjykat e caktuar me ligj sht
konsideruar si element i procesit t rregullt ligjor dhe si i till pjes prbrse e nenit 42/1 t
Kushtetuts dhe nenit 6/1 t KEDNJ-s (shih vendimet nr. 23/2009, nr. 7/2009 dhe nr. 31/2005 dhe
nr. 16/2012 t Gjykats Kushtetuese).
10. Duke mbajtur parasysh qndrimin e doktrins dhe praktiks kushtetuese, paraqitur m
lart, pr tiu prgjigjur pyetjes se cila sht gjykata e caktuar me ligj, q ka kompetencn lndore
pr shqyrtimin e shtjeve q ligji nr. 49/2012 i prcakton si mosmarrveshje administrative,
shqyrtimi i t cilave nuk ka prfunduar deri n datn 4.11.2013, Kolegjet e Bashkuara mojn t
nevojshme q paraprakisht t specifikoj natyrn e ligjit t zbatueshm n rastin konkret.
11. Nse i referohemi t gjitha dispozitave t ligjit nr. 49/2012, vm re se ai nuk sht
thjesht nj ligj organik q rregullon vetm shtjet e organizimit dhe t funksionimit t gjykatave
60
administrative dhe statusin e gjyqtarve. Ky ligj parashikon, gjithashtu, edhe parime t

prgjithshme t gjykimit administrativ dhe norma procedurale q lidhen me juridiksionin,
kompetencn e gjykatave administrative, prbrjen e gjykatave sipas shkallve t gjykimit dhe
natyrs s shtjeve, si dhe fazat procedurale t gjykimit deri n ekzekutimin e vendimit. Pra, n
trsi, ky ligj sht me natyr procedurale.
12. Duke iu rikthyer shtjes s shtruar pr diskutim para Kolegjeve t Bashkuara, kto t
fundit vlersojn se zbatimi n koh i ligjit material dhe procedural sht i ndryshm. Ligji
material prmban trsin e rregullave q prcaktojn t drejtat dhe detyrimet e individve,
personave juridik dhe imponon sjelljen n nj marrdhnie juridike. Kurse ligji procedural sht
trsia e rregullave q prcakton se si gjykata zhvillon procesin gjyqsor, me qllim respektimin e
t drejtave dhe detyrimeve t palve ndrgjyqse, t shprehura n ligjin material. Gjithashtu, ligji
procedural u tregon palve se cila sht mnyra q ato t realizojn t drejtat e tyre duke iu
drejtuar gjykats.
13. Ligji material dhe ai procedural kan elemente referimi t ndryshme pr sa i prket
zbatimit t tyre. Zbatimi i ligjit material lidhet me momentin kur ka ndodhur shkelja, kufizimi apo
lindja e s drejts. Pr kt arsye, si rregull, n rastet kur n fillim apo n vijim t procesit gjyqsor
ndryshon ligji material, do t vazhdoj t zbatohet ligji i mparshm. Prjashtim bjn rastet kur
vet ligji i ri ka parashikuar fuqin prapavepruese t tij.
14. Nga ana tjetr, zbatimi i ligjit procedural lidhet me momentin kur zhvillohet gjykimi pr
shqyrtimin e mosmarrveshjes para gjykats. N ndryshim nga ligji material, ligji procedural do t
zbatohet kur gjykata vihet n lvizje pr shqyrtimin e nj mosmarrveshjeje. Nse gjat shqyrtimit
gjyqsor t nj shtjeje, ligji procedural ndryshon, ather n gjykim do t zbatohet ligji i ri, me
prjashtim t rastit kur vet ky ligj n dispozitat kalimtare ka parashikuar q pr njfar kohe, ose
rrethana t caktuara, t vazhdoj zbatimi i ligjit t vjetr procedural.
15. N funksion t ktij qndrimi, vjen edhe praktika e Gjykats Kushtetuese, e cila sht
shprehur vazhdimisht pr kushtetutshmrin e nj procesi duke theksuar se, n t drejtn
procedurale, ndryshe nga ajo materiale, ligji i ri ka fuqi edhe pr shtjet q jan n gjykim, me
prjashtim t rastit kur vet ai shprehet ndryshe duke parashikuar dispozita procedurale kalimtare
(shih vendimin nr. 106/2002; nr. 11/2009 t Gjykats Kushtetuese).
16. Sa m sipr, n dispozitat procedurale kalimtare t ligjit t ri procedural, mund t
parashikohen shtjet ndaj t cilave ai nuk do ti shtrij efektet e menjhershme, afatin ose kohn
gjat s cils ky ligj nuk do t veproj. N kto raste, i takon ligjvnsit t shprehet lidhur me
efektet n koh t ligjit procedural. Pra, sht vet ligjvnsi, i cili duhet t shprehet se nuk do t
zbatohet ligji i ri procedural, por ai i vjetri, gj q do t thot se vet ligji i ri duhet t ket t
prcaktuar qart se n lidhje me far problemesh dhe deri n far afati kohor do t vazhdoj t
zbatohet ligji i vjetr procedural dhe jo ai q sht n fuqi. Po kshtu, vet ligji i ri procedural n
mnyr t shprehur duhet t prcaktoj nse norma e re procedurale nuk do t zbatohet
menjher, por n nj koh t ardhme, koh t ciln vet ligji duhet ta specifikoj. Nse kjo
ndodh, ather, pavarsisht se ligji ka hyr n fuqi, ai nuk i shtrin efektet menjher dhe ndaj
shtjeve q jan n gjykim 1.
17. Duke iu kthyer rastit konkret, fakti q ligji nr. 49/2012 sht ligj procedural dhe nuk
prmban dispozita kalimtare q t tregojn se cila sht gjendja, faza apo shkalla e gjykimit t nj
mosmarrveshjeje gjyqsore mbi t ciln ky ligj i shtrin efektet, ather rrjedhimisht pranohet se
duke filluar nga data 4.11.2013, ky ligj sht i zbatueshm pr t gjitha shtjet q vet ai i ka
1 Nj mnyr e till n zbatimin e ligjit t ri procedural ka qen parashikuar n Kodin e Procedurs Civile t Republiks s
Shqipris, t miratuar me ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996. Dispozitat transitore t ligjit Pr procedurn kontestimore n
Maqedoni parashikojn zbatimin e ligjit t vjetr procedural n t gjitha shkallt e gjykimit, me prjashtim t rastit kur shtja
rifillon prsri (pra, kthehet pr rigjykim). Ndryshe, pr shembull, e parashikon ligji Pr zgjidhjen e konflikteve administrative
n Kosov, n dispozitat transitore t t cilit parashikohet se ky ligj do t zbatohet nse sht m i favorshm pr palt. Nj
mnyr t till zbatimi t ligjit procedural e kan t parashikuar, p.sh., dispozitat transitore t Kodit t Procedurs Civile n Spanj.
N disa legjislacione parashikohet edhe mundsia e zbatimit t ligjit procedural sipas shkallve t procesit gjyqsor, ku ligji i
mparshm zbatohet deri n fund t gjykimit n nj shkall, ndrsa ligji (i ri) n fuqi zbatohet q nga prfundimi i gjykimit n at
shkall e m tej.
61
prcaktuar si mosmarrveshje administrative, pavarsisht n far gjendjeje, faz apo shkall

ndodhet gjykimi.
18. Si rrjedhim, duke nisur nga data 4.11.2013, gjykatat e rretheve gjyqsore, gjykatat e
apeleve dhe Kolegji Civil i Gjykats s Lart, nuk kan kompetenc lndore n shqyrtimin e
ktyre shtjeve, pr kto arsye:
S pari: Me hyrjen n fuqi t ligjit nr. 49/2012, gjykatat civile nuk mund t zgjidhin m
mosmarrveshje administrative, pr shkak se kompetenca lndore pr shqyrtimin e
mosmarrveshjeve administrative i ka kaluar gjykatave t krijuara pr zgjidhjen e tyre me ligjin e
posam nr. 49/2012.
S dyti: Me fillimin e zbatimit t ligjit t posam, pra n datn 4.11.2013, t gjitha dispozitat
ligjore t Kodit t Procedurs Civile, ku mbshtetej vendimmarrja e gjykatave n zgjidhjen e
shtjeve administrative u shfuqizuan. Pr kt arsye, gjykatat civile nuk kan baz ligjore pr
shqyrtimin e mosmarrveshjeve administrative.
S treti: Ligji nr. 49/2012 parashikon jo vetm krijimin e gjykats s posame pr gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, por edhe parime t ndryshme procedurale mbi bazn e t
cilave do t zgjidhen kto mosmarrveshje. Pr kt arsye, ligji i ri duhet t gjej zbatim sa m
par pr t arritur qllimin pr t cilin ai sht miratuar, pra efikasitetin dhe efektivitetin e gjykimit
administrativ.
19. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n interpretimin
unifikues se: Gjykatat administrative t shkalls s par, Gjykata e Apelit Administrativ
dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, t krijuara me ligjin nr. 49, dat 3.5.2012
Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, jan kompetente pr shqyrtimin e t gjitha shtjeve,
t cilat sipas nenit 7 t ktij ligji prbjn mosmarrveshje administrative, pavarsisht
gjendjes, fazs apo shkalls s gjykimit. Kto gjykata jan kompetente pr shtjet
administrative pr t cilat padia, ankimi ose rekursi sht depozituar prpara dats
4.11.2013, respektivisht n gjykatat e shkalls s par, t apelit apo n Gjykat t Lart dhe
deri n kt dat, shqyrtimi n kto gjykata nuk ka prfunduar akoma.
20. Lidhur me shtjen e dyt t shtruar pr unifikim, nse gjejn zbatim parashikimet e
neneve 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, pr ankimet drejtuar gjykats s apelit dhe rekurset
drejtuar Gjykats s Lart prpara dats 4.11.2013, duke qen se pr kt qllim nuk ka rregullim
t shprehur me dispozit kalimtare, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, vlersojn se:
Neni 45 i ligjit nr. 49/2012, parashikon se:
Nuk lejohet ankim ndaj vendimeve prfundimtare t gjykats administrative pr padi me objekt:
a) kundrshtimin e dnimit pr kryerjen e kundrvajtjeve administrative, me vler m t vogl se njzetfishi i
pags minimale, n shkall vendi;
b) kundrshtimin e aktit administrativ q prmban detyrim n t holla, me vler m t vogl se njzetfishi i
c) kundrshtimin e aktit administrativ q ka refuzuar dhnien e detyrimit n t holla, me vler m t vogl se
njzetfishi i pags minimale, n shkall vendi;
) mosmarrveshjet q lidhen me mbrojtjen e t drejtave, lirive dhe interesave kushtetuese dhe ligjore, q
rrjedhin nga sigurimet shoqrore dhe shndetsore, ndihma ekonomike dhe pagesa e aftsis s kufizuar, me vler
m t vogl se njzetfishi i pags minimale, n shkall vendi.
Neni 56 i ligjit nr. 49/2012, parashikon se:
Nuk lejohet rekurs ndaj vendimeve prfundimtare t Gjykats Administrative t Apelit pr padi me
objekt:
a) kundrshtimin e dnimit pr kryerjen e kundrvajtjeve administrative, me vler m t vogl se dyzetfishi i
b) kundrshtimin e aktit administrativ q prmban detyrim n t holla, me vler m t vogl se dyzetfishi i
c) kundrshtimin e aktit administrativ q ka refuzuar dhnien e detyrimit n t holla, me vler m t vogl se
62
dyzetfishi i pags minimale, n shkall vendi;

) mosmarrveshjet q lidhen me mbrojtjen e t drejtave, lirive dhe interesave kushtetuese dhe ligjore, q
rrjedhin nga sigurimet shoqrore dhe shndetsore, ndihma ekonomike dhe pagesa e aftsis s kufizuar, me vler
m t vogl se dyzetfishi i pags minimale, n shkall vendi.
21. Sipas dispozitave t siprcituara, ligji nr. 49/2012 ka klasifikuar nj grup shtjesh, t cilat
pr shkak t vlers s vogl t objektit t padis, nuk mund t ankimohen n nj shkall m t
lart.
Nse kjo vler sht m e vogl se njzetfishi i pags minimale n shkall vendi, Gjykata
Administrative e Apelit nuk e pranon shtjen pr shqyrtim. N t njjtn mnyr vepron edhe
Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart n lidhje me shtjet n t cilat vlera e krkimit apo e s
drejts sht m e vogl se dyzetfishi i pags minimale n shkall vendi. Ky rregullim i ri ka natyr
kufizuese n krahasim me rregullimin e mparshm t Kodit t Procedurs Civile, q lejonte t
drejtn e ankimit apo rekursit, pavarsisht nga vlera e krkimit apo s drejts q ishte objekt
shqyrtimi prpara gjykats.
22. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konstatojn se n praktik ka raste kur
subjektet kan ushtruar tashm t drejtn e ankimit q ia ka njohur ligji i mparshm procedural
dhe kto ankimime nuk jan shqyrtuar akoma nga gjykatat e apelit dhe Gjykata e Lart, ndrkoh
q ligji i ri procedural pr kto raste nuk lejon ankimim.
23. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se sht i
nevojshm interpretimi i kufizimit t s drejts s ankimit nga nenet 45 dhe 56 t ligjit nr.
49/2012. Kolegjet theksojn se e drejta e ankimit n nj gjykat m t lart sht nj e drejt
themelore e parashikuar nga neni 43 i Kushtetuts. Si e till, ajo duhet t gjej shprehje edhe n
aktet normative q dalin n baz dhe pr zbatim t dispozitave kushtetuese. E drejta e ankimit
mund tu nnshtrohet kufizimeve me an t ligjit, duke respektuar kriteret e prcaktuara n nenin
17 t Kushtetuts. Kriteret e kufizimit sipas ksaj dispozite jan: parashikimi me ligj i kufizimeve,
moscenimi i thelbit t s drejts, mostejkalimi i kufizimeve t vendosura nga Konventa Evropiane
e t Drejtave t Njeriut dhe respektimi i parimit t proporcionalitetit n kufizimin e nj t drejte
themelore.
24. N rastin konkret, ligji nr. 49/2012, me qllim kufizimin e s drejts s ankimit n nj gjykat
m t lart, ka vendosur kriter t natyrs financiare, si kusht pr t ushtruar t drejtn e paraqitjes s
ankimit apo rekursit n nj gjykat m t lart administrative. Nse objekti i padis ka nj vler m t
vogl se ato q parashikohen n nenet 45 dhe 56 t ktij ligji, ankimi ose rekursi nuk lejohen. N kt
mnyr, palt n gjykimin administrativ kufizohen n t drejtn e tyre pr tiu drejtuar nj gjykate m
t lart. Megjithat, duke iu referuar praktiks son kushtetuese, si dhe asaj t Gjykats Evropiane t
s Drejtave t Njeriut (m posht GJEDNJ), e drejta e ankimit dhe bashk me t dhe e aksesit n
gjykat, nuk jan t drejta absolute dhe t pakufizueshme. Ato mund t bhen objekt i kufizimeve nga
ligjvnsi, me kusht q t respektohet parimi i proporcionalitetit.
25. Kolegjet e Bashkuara mojn se qllimi i ligjvnsit n vendosjen e ktij pragu n vlern e
padis, si kusht pr t ushtruar t drejtn e ankimit, ka qen shmangia e mbingarkesave t gjykimeve
t mosmarrveshjeve administrative me vler t vogl padie, duke i dhn fund gjykimit n shkall t
par. Ligjvnsi, me ligjin nr. 49/2012, ka br kufizim t s drejts s ankimit, duke mbajtur parasysh
interesin publik n shpejtsin dhe efektivitetin e gjykimit administrativ, si dhe vlern e ult mbi t
ciln zhvillohet ky gjykim. Nj gj e till i shrben efektivitetit t gjykimit administrativ, si dhe
ekonomis gjyqsore, si parim q duhet t shtrihet n t gjitha nivelet e sistemit gjyqsor.
26. Megjithse Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e shohin kufizimin e s drejts s
ankimit n nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012 si t arsyeshm dhe proporcional, ato vlersojn se ky
kufizim nuk mund t shtrihet ndaj ankimeve t ushtruara para hyrjes n fuqi t ktij ligji, pasi e
kundrta do t cenonte parimin e siguris juridike dhe pritshmrive t ligjshme t individve nga rendi
juridik n fuqi. Palt q kan paraqitur ankimet dhe rekurset para hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012 e
gzonin t drejtn e ankimit t pakufizuar dhe si e till ajo duhet t vazhdoj t respektohet nga
ligjvnsi dhe gjykatat e t gjitha niveleve.
63
27. Parimi i gjykats s caktuar me ligj, i s drejts s ankimit, si dhe i siguris juridike jan
ngushtsisht t lidhura me njra-tjetrn. Si element i siguris juridike, mbrojtja e pritshmrive t
ligjshme nga rendi juridik ka t bj me t drejtn q kan personat fizik dhe juridik pr t
gzuar pasojat e pritshme t rendit juridik n fuqi, n kohn kur ata ushtrojn t drejtat e tyre t
ligjshme. Pr m tepr, kur ktyre personave i vijn pasoja t pafavorshme nga ndryshimi i
legjislacionit, ky i fundit nuk mund t veproj me efekt prapaveprues. Parimi i prgjithshm sht
se masat me efekte t pafavorshme dhe njkohsisht prapavepruese jan t ndaluara dhe
prjashtimet mund t parashikohen vetm n rastet kur synohen t mbrohen interesa publike m
t larta dhe n raste t prcaktuara qart nga ligjvnsi.
N kt kuptim, Gjykata Kushtetuese sht shprehur se: ...ligjvnsi duhet t mbaj parasysh se
nj situat t rregulluar m par, parimisht mund ta ndryshoj vetm nse kjo sjell pasoja pozitive pr subjektet
prfituese dhe jo kur ndryshimi i akteve e prkeqson situatn, pra i heq subjekteve fituese nj t drejt t fituar m
par...... (shih vendimin nr. 2/2013; vendimin nr. 9/2007 t Gjykats Kushtetuese).
28. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara vlersojn t shprehen edhe lidhur me shtjen
nse kufizimi i s drejts pr tu ankuar n nj gjykat m t lart dhe i pritshmrive t ligjshme t
qytetarve sht n proporcion me interesin publik pr t cilin ligjvnsi ka parashikuar kt
kufizim.
Me qllim vlersimin e zbatimit t parimit t proporcionalitetit kur me ligj vendoset nj
kufizim i nj t drejte themelore, duhet t identifikohen interesat publike pr t cilat sht
vendosur masa kufizuese. N rastin konkret, interesi publik i identifikuar ka t bj me nevojn e
nj administrimi sa m t mir, efektiv dhe efikas t drejtsis, duke i dhn zgjidhje sa m t
shpejt mosmarrveshjeve administrative dhe arritjen e paqes sociale me kosto sa m t ult pr
shtetin dhe publikun.
Nga ana tjetr, renditen interesat e subjekteve, t cilt presin t realizojn t drejtat e tyre sipas
ligjit q ka qen n fuqi n momentin e ushtrimit t s drejts s tyre t ankimit ose t rekursit.
Gjykatat administrative kan detyrimin q t shqyrtojn ankimet ose rekurset, duke qen se nenet
45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, n momentin e paraqitjes s ktyre ankimeve apo rekurseve, nuk
kishin hyr ende n fuqi dhe pr kt shkak nuk mund t sillnin efekte ndaj ankimeve t ushtruara
tashm. Nj qndrim i ndryshm do t prbnte cenim t parimit t siguris juridike n lidhje me
realizimin e s drejts s tyre pr tiu drejtuar nj gjykate m t lart, e drejt, e cila ishte realizuar n
momentin e hyrjes s ligjit t ri n fuqi 2.
29. N kto kushte, duke i dhn prgjigje pyetjes s dyt, Kolegjet e Bashkuara arrijn n
interpretimin unifikues:
Kufizimet financiare q parashikojn nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, n lidhje me

t drejtn pr t paraqitur ankim n Gjykatn e Apelit Administrativ ose rekurs n Gjykat
t Lart, nuk zbatohen n lidhje me ankimet apo rekurset e paraqitura prpara dats
4.11.2013.
30. N lidhje me shtjen e tret dhe t katrt t shtruar pr diskutim nga ana e Kolegjit
Administrativ, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se nuk sht rasti pr t
unifikuar praktikn gjyqsore.
31. Pr sa i prket rastit n gjykim, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se t dyja gjykatat nuk u
kan dhn prgjigje t gjitha krkimeve konkrete n objektin e padis. Paditsi n krkimet e tij,
prve detyrimit t pals s paditur t kryej rillogaritjen e pensionit, ka krkuar edhe detyrimin e
ksaj pale t kthej diferencat e papaguara nga data 1.8.2005. Ndrkoh, gjykata e shkalls s par
n vendimin e saj ka urdhruar paln e paditur q t zbatoj ligjin, pa iu prgjigjur krkimeve
konkrete t pals paditse, vendim, i cili sht ln n fuqi edhe nga ana e gjykats s apelit.
32. Ndonse gjykata e apelit i kishte mundsit ligjore t ndreqte mangsit e gjykimit n
shkall t par, sht mjaftuar vetm me nj prsritje t arsyetimit t gjykats s shkalls s par.
2 Nj qndrim t till, Gjykata Europiane e t Drejtave t Njeriut e ka mbajtur n shum nga vendimet e saj, si: Petko Petkov
v. Bulgaria, no. 2834/06, 19.2.1013, pg. 29, 32; Legrand v. Franc, no. 23228/08, 26.5.2011; Hoare v. the United Kingdom, no.
16261/08, 12.5.2011.
64
Gjykata ishte e detyruar q ti jepte nj prgjigje konkrete krkimeve t paditsit dhe jo thjesht t
urdhronte zbatimin e ligjit nga pala e paditur.
33. Ndodhur n kto rrethana, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n
prfundimin se n rastin n gjykim ndodhemi prpara krkesave t nenit 63/c t ligjit nr. 49, dat
3.5.2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative, prandaj vendimi i gjykats s apelit duhet t prishet dhe shtja t drgohet pr tu
rishqyrtuar nga nj trup tjetr gjykues. Nisur nga interpretimi i msiprm unifikues, shtja drgohet
pr rigjykim n Gjykatn Administrative t Apelit Tiran. N rigjykim, kjo gjykat duhet t kryej
nj hetim t plot gjyqsor, dhe ti jap prgjigje t gjitha pretendimeve t ngritura n padi nga ana e
pals paditse.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 141/2 t Kushtetuts, n
nenin 485/c t Kodit t Procedurs Civile, si dhe n nenet 17, pika a dhe 194 t ligjit nr. 8588,
dat 15.3.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats s Lart t Republiks s Shqipris,
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 678, dat 14.5.2009 t Gjykats s Apelit Tiran dhe drgimin e
shtjes pr rishqyrtim n Gjykatn Administrative t Apelit Tiran.
MENDIMI I PAKICS
Si gjyqtar n pakic, kam qndrimin se Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart nuk duhet
t kishin disponuar prishjen e vendimit nr. 678, dat 14.5.2009 t Gjykats s Apelit Tiran dhe
drgimin e shtjes pr rishqyrtim n Gjykatn Administrative t Apelit Tiran, por duhet t
kishin vendosur pushimin e gjykimit t shtjes n Gjykatn e Lart, pr shkak se n shtjen
objekt gjykimi, me fillimin e efekteve t zbatimit t ligjit nr. 49/2012, pr shkak t vlers s padis
nn kufijt e treguar nga shkronja e nenit 56 t ktij ligji, vendimi i Gjykats s Apelit Tiran
sht i paankimueshm n Gjykatn e Lart.
Qndrimi im i kundrt me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara, lidhur me zgjidhjen e
shtjes objekt gjykimi, sht rrjedhoj logjike e qndrimit tim konsekuent mbi kuptimin dhe
interpretimin e parimeve dhe dispozitave kushtetuese, i cili m rezulton pjesrisht i kundrt me
ato t shumics s Kolegjeve, kjo pr sa i prket arsyetimit dhe prfundimeve unifikuese t
ardhura nga kto Kolegje t Bashkuara mbi shtjet e interpretimit dhe zbatimit t unifikuar t
ligjit, t ngritura n pyetjen e dyt dhe t tret t parashtruar para ktyre Kolegjeve.
1. Pr shtjen e par t shtruar pr unifikim
Qndrimi im mbi interpretimin e parimeve dhe normave kushtetuese e t atyre procedurale
civile sht i njjt dhe i shprehur plotsisht n arsyetimin e parashtruar dhe prfundimet
unifikuese t ardhura nga shumica e Kolegjeve t Bashkuara, lidhur me shtjet e interpretimit t
ligjit t lindura nga pyetja e par q sht shtruar pr unifikim, pr sa i prket gjykats kompetente
nga pikpamja lndore pr gjykimin e mosmarrveshjeve administrative. Kshtu, me t drejt, n
pikat 9 deri 15 t vendimit t ktij vendimi t Kolegjeve t Bashkuara, pr t ardhur n
prfundimin e par unifikues t saj, mes t tjerave, arsyetohet se:
.....zbatimi i ligjit procedural lidhet me momentin kur zhvillohet gjykimi pr shqyrtimin e mosmarrveshjes
para gjykats. Nse gjat shqyrtimit gjyqsor t nj shtjeje, ligji procedural ndryshon, ather n gjykim do t
zbatohet ligji i ri, me prjashtim t rastit kur vet ky ligj n dispozitat kalimtare ka parashikuar q pr njfar
kohe ose rrethana t caktuara, t vazhdoj zbatimi i ligjit t vjetr procedural.....
..... edhe praktika e Gjykats Kushtetuese, e cila sht shprehur vazhdimisht pr kushtetutshmrin e nj procesi
65
duke theksuar, se n t drejtn procedurale ndryshe nga ajo materiale, ligji i ri ka fuqi edhe pr shtjet q jan n
gjykim, me prjashtim t rastit kur vet ai shprehet ndryshe duke parashikuar dispozita procedurale kalimtare.
(Shih vendimin nr. 106/2002; nr. 11/2009 t Gjykats Kushtetuese)....
.... sht vet ligjvnsi, i cili duhet t shprehet se nuk do t zbatohet ligji i ri procedural, por ai i vjetri, gj q
do t thot se vet ligji i ri duhet t ket t prcaktuar qart se n lidhje me far problemesh dhe deri n far afati
kohor do t vazhdoj t zbatohet ligji i vjetr procedural dhe jo ai q sht n fuqi....
....fakti q ligji nr. 49/2012 sht ligj procedural dhe nuk prmban dispozita kalimtare q t tregojn se cila
sht gjendja, faza apo shkalla e gjykimit t nj mosmarrveshjeje gjyqsore mbi t ciln ky ligj i shtrin efektet,
ather rrjedhimisht pranohet se duke filluar nga data 4.11.2013, ky ligj sht i zbatueshm pr t gjitha shtjet
q vet ai i ka prcaktuar si mosmarrveshje administrative, pavarsisht n far gjendjeje, faz apo shkall
ndodhet gjykimi....
....Ligji nr. 49/2012 parashikon jo vetm krijimin e gjykats s posame pr gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative, por edhe parime t ndryshme procedurale mbi bazn e t cilave do t zgjidhen kto
mosmarrveshje.
2. Pr shtjen e dyt t shtruar pr unifikim
Si gjyqtar n pakic, kam mendim t kundrt me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara lidhur
me mnyrn e arsyetimit dhe prfundimet e ardhura prej shumics n lidhje me shtjet e
interpretimit dhe zbatimit t unifikuar t ligjit, t parashtruara n pyetjen e dyt, pra nse
kufizimet e parashikuara nga normat procedurale t ligjit nr. 49/2012 mbi t drejtn e ankimit do
t ken efekt edhe pr ankimet e rekurset e paraqitura prpara dats 4.11.2013.
Pavarsisht se ka arsyetuar dhe konkluduar n mnyr ezauruese se n gjykimin civil
zbatohet ligji procedural q sht n fuqi n kohn e gjykimit dhe, prjashtimisht, kur kjo
parashikohet shprehimisht nga ligji me dispozit kalimtare, gjen zbatim ligji i vjetr (i shfuqizuar)
procedural, shumica e Kolegjeve t Bashkuara mban qndrim krejt t kundrt n lidhje me ligjin
procedural t zbatueshm n koh pr sa i prket s drejts s ankimit dhe shqyrtimit t ankimit
nga gjykatat administrative.
Kt qndrim t saj, shumica e Kolegjeve t Bashkuara e mbshtet n arsyetimin fillimisht
korrekt se, nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, me t cilat, n varsi t vlers s padis, nuk
lejohet ankim ndaj vendimit t gjykats s shkalls s par apo ndaj atij t gjykats s apelit, kan
natyr kufizuese pr sa i prket s drejts s ankimit n krahasim me rregullimin e mparshm t
Kodit t Procedurs Civile, q lejonte t drejtn e ankimit apo rekursit pa kufizime, pra
pavarsisht nga vlera e krkimit apo e s drejts q ishte objekt shqyrtimi prpara gjykats.
Po kshtu, me t drejt nga shumica e Kolegjeve t Bashkuara pohohet e konkludohet se
kufizimi i s drejts s ankimit me nenet 45 dhe 56 prmbushin kriteret kushtetuese, duke qen
kufizime t arsyeshme dhe proporcionale.
Megjithat, pavarsisht nga sa kan arsyetuar m par mbi natyrn dhe veprimin n koh t
ligjit procedural civil, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, duke u konfonduar dhe aplikuar
gabimisht elemente t gjykimit kushtetues mbi shqyrtimin e kushtetutshmris s norms s ligjit
abstrakt q i prket ekskluzivisht Gjykats Kushtetuese, vijojn arsyetimin e tyre dhe vijn n
prfundimin se kto kufizime t s drejts s ankimit nuk mund t shtrihen ndaj ankimeve dhe
rekurseve t ushtruara para hyrjes n fuqi t ktij ligji, pasi e kundrta do t cenonte parimin e
siguris juridike dhe pritshmrive t ligjshme t individve nga rendi juridik n fuqi. Sipas
shumics, palt q kan paraqitur ankimet dhe rekurset para hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012 e
gzonin t drejtn e ankimit t pakufizuar dhe si e till ajo duhet t vazhdoj t respektohet n
gjykatat e t gjitha niveleve. Madje shumica e Kolegjeve, pr vet mnyrn si arsyeton dhe termat
e prdorur, duket sikur largohet nga fusha e saj e prcaktuar e interpretimit t ligjit, kur njsoj si
nj gjykat kushtetuese i adresohet me kt udhzim t detyrueshm jo vetm gjykatave, por edhe
vet ligjvnsit, kur shprehet se kjo e drejt duhet ...t respektohet nga ligjvnsi....
Edhe referenca e treguar n pikn 27 t vendimit, pr mbshtetjen e arsyetimit t shumics
s Kolegjeve t Bashkuara n vendimet nr. 2/2013 dhe nr. 9/2007 t Gjykats Kushtetuese, n t
vrtet tregon se Gjykata Kushtetuese sht shprehur aty jo pr mnyrn e interpretimit dhe
66
zbatimit t ligjit nga gjykatat, por i adresohet ligjvnsit, pikrisht lidhur me parimet kushtetuese
q ligjvnsi duhet t mbaj parasysh kur harton dhe miraton ligje t reja, q synojn t kufizojn
t drejtat e njohura dhe t fituara m par me ligj nga subjektet prfituese.
Me t njjtn prqasje, pra me elemente q duket se i prkasin gjykimit kushtetues, shumica
e Kolegjeve t Bashkuara arsyeton edhe n pikat 28 dhe 29 t vendimit, n t cilat, ndonse ligji
nr. 49/2012, as n nenet 45 e 56 t tij dhe as n dispozitat kalimtare, nuk parashikon
shprehimisht ndryshe, vjen n prfundimet se Gjykatat administrative kan detyrimin q t shqyrtojn
ankimet ose rekurset, duke qen se nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, n momentin e paraqitjes s ktyre
ankimeve apo rekurseve, nuk kishin hyr ende n fuqi dhe pr kt shkak nuk mund t sillnin efekte ndaj
ankimeve t ushtruara tashm. Nj qndrim i ndryshm do t prbnte cenim t parimit t siguris juridike n
lidhje me realizimin e s drejts s tyre pr tiu drejtuar nj gjykate m t lart, e drejt, e cila ishte realizuar n
momentin e hyrjes s ligjit t ri n fuqi.
Duke arsyetuar n kt mnyr, madje n kundrshtim me qndrimet e saj t qarta e
korrekte pr interpretimin e ligjit procedural n prgjigje t pyetjes s par unifikuese, pa u
shprehur haptazi se gjenden para nj lloj ometimi kushtetues (pra, mungess s dispozits
kalimtare q do t mnjanonte cenimin e parimit kushtetues t siguris juridike t lidhur me
ushtrimin e s drejts s ankimit n gjykat), duket se shumica e Kolegjeve t Bashkuara orienton
gjykatat t mos mbajn m parasysh se ligjvnsi nuk ka dashur t miratoj nj dispozit kalimtare
q lejon zbatimin e norms s vjetr procedurale e jo at q sht n fuqi, pr sa i prket s
drejts s ankimit n gjykatn m t lart.
Si gjyqtar n pakic, kam mendimin se Gjykata e Lart sht gjykat ligji. Si do gjykat
tjetr, ajo mbshtet n vendimet e dhna prej saj n Kushtetut dhe n ligj, duke pasur, pra, t
drejtn dhe detyrimin vetm q t interpretoj dhe t zbatoj normat kushtetuese e ligjore n
zgjidhjen e shtjes. N kt kuptim, gjykatat kan t drejtn e detyrimin t interpretojn dhe t
arsyetojn, bazuar n normat kushtetuese dhe ligjore n funksion t zgjidhjes s shtjes, por ato
nuk mund t injorojn a t refuzojn t zbatojn ligjin procedural nse kan qndrimin se ai ligj
vjen n kundrshtim me Kushtetutn apo me motivin e mungess s parashikimit t shprehur t
nj rregullimi ligjor procedural t caktuar. Gjykatat nuk bjn gjykim kushtetues mbi ligjin
abstrakt. N raste t tilla, sikurse parashikon pika 2 e nenit 145 t Kushtetuts Kur gjyqtart mojn
se ligjet vijn n kundrshtim me Kushtetutn, nuk i zbatojn ato. N kt rast, ata pezullojn gjykimin dhe ia
drgojn shtjen Gjykats Kushtetuese.. Pra, vetm gjykatat mbajn qndrimin e tyre duke parashtruar
arsyet prse mendojn se nj dispozit ligjore nuk sht n prputhje me Kushtetutn dhe prse
nuk mund ta zgjidhin shtjen pa u shprehur m par Gjykata Kushtetuese lidhur me
kushtetutshmrin e asaj norme juridike t ligjit t zbatueshm pr zgjidhjen e shtjes q ka pr
shqyrtim.
Si gjyqtar n pakic, konkludoj se shumica e Kolegjeve t Bashkuara, duke e tejkaluar kufirin
e gjykimit q i lejohet atyre si gjykat ligji dhe jo si gjykat kushtetuese, pr interpretimin normal
t Kushtetuts dhe t normave t ligjit procedural objekt unifikimi, nuk kan br gj tjetr vese
kan konkluduar t mos e zbatojn kufizimin e vendosur shprehimisht n nenet 45 e 56 t ligjit
nr. 49/2012 lidhur me t drejtn e ankimit, ndonse pranojn vet se mungon nj dispozit
kalimtare e shprehur, q lejon shqyrtimin e ankimeve, q nuk plotsojn kriteret e neneve 45 e 56,
por q jan paraqitur para dats 4.11.2013. Aq m tepr kjo bie ndesh me vet qndrimin e
shumics s Kolegjeve t Bashkuara, t cilat, pr shtjen e par unifikuese, pa asnj ekuivok,
arsyetojn dhe konkludojn q ligji i vjetr procedural zbatohet vetm nse kjo parashikohet
shprehimisht me dispozit kalimtare.
N linjn logjike juridike t arsyetimit t tyre, se kufizimi me nj ligj t ri t s drejts s
ankimit n gjykatn m t lart t fituar me ligjin e mparshm procedural do t prbnte cenim
t parimit kushtetues t siguris juridike etj., dhe n munges t nj norme kalimtare q mnjanon
kt shkelje kushtetuese, si gjykat ligji, shumica e Kolegjeve t Bashkuara mund t ushtronte
vetm kompetencn e saj q i njihte Kushtetuta (neni 145/2) pr tia drguar shtjen Gjykats
Kushtetuese pr t kontrolluar kushtetutshmrin e ligjit abstrakt.
67
Si gjyqtar n pakic, duke mbetur konsekuent n qndrimin tim lidhur me natyrn e ligjit
procedural civil dhe parimet e veprimit n koh t tij, i cili sht shprehur qart edhe n
arsyetimin e prfundimit e Kolegjeve t Bashkuara n prgjigjen pr pyetjen e par t shtruar pr
unifikim, kam mendimin se ligjvnsi, me vullnet t shprehur qart, nuk ka dashur t parashikoj
ndonj dispozit kalimtare q, prjashtimisht, nga sa parashikohet n nenet 45 e 56 t ligjit nr.
49/2011, ti jap fuqi rregullit procedural t mparshm dhe t lejoj zbatimin e s drejts s
pakufizuar t ankimit ndaj vendimeve gjyqsore me objekt zgjidhjen e mosmarrveshjeve
administrative pr ankimet e rekurset e paraqitura nga palt prpara dats 4.11.2013. Prandaj,
kto ankime dhe rekurse nuk mund t shqyrtohen m, prkatsisht, nga Gjykata Administrative e
Apelit dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart.
3. Pr shtjen e tret t shtruar pr unifikim
N pikn 30 t vendimit t Kolegjeve t Bashkuara, shumica arsyeton se N lidhje me shtjen
e tret dhe t katrt t shtruar pr diskutim nga ana e Kolegjit Administrativ, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart vlersojn se nuk sht rasti pr t unifikuar praktikn gjyqsore.
Si gjyqtar n pakic kam qndrim t kundrt me shumicn, kjo duke u nisur nga qndrimi
konsekuent dhe logjik q kam mbajtur pr interpretimin dhe zbatimin e drejt t ligjit procedural
lidhur me dy shtjet e para pr unifikim, veanrisht pr shtjen e dyt.
Sipas mendimit tim, kufizimi i s drejts s ankimit nisur nga vlera e padis gjen zbatim t
menjhershm pas dats 4.11.2013. Pr rrjedhoj, nisur nga ky qndrim, Gjykata Administrative e
Apelit dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart kan detyrimin pr t verifikuar, rast pas
rasti, nse vlera e padis apo e krkess n shtjen e ankimuar me apel ose rekurs, sht apo jo
nn vlern minimale, t prcaktuar sipas neneve 45 e 56 t ligjit nr. 49/2011. Nse vlera do t
ishte m e ult duhet t vendoset pushimi i gjykimit t shtjes.
Kam mendimin se interpretimi i unifikuar i neneve 46 e 56 pr sa i prket mnyrs se si
duhet t prcaktohet vlera e padis, jo vetm sht vendimtar pr t garantuar sigurin juridike n
shqyrtimin e ankimeve dhe rekurseve, por sht e lidhur drejtprdrejt me vet zgjidhjen e shtjes
objekt gjykimi, n t ciln, objekt mosmarrveshje administrative sht krkimi dhe njohja e nj
detyrimi periodik e t paprcaktuar n shtrirje kohore, pikrisht krkimi pr detyrimin e pals s
paditur t njoh dhe t shlyej pagesn e pensionit suplementar t ushtarakut sipas ligjit dhe jo n
masn q ka caktuar pala e paditur.
N nenin 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012 parashikohet se nuk lejohet, prkatsisht, ankim dhe
rekurs ndaj vendimeve prfundimtare t gjykats administrative shkalls s par dhe t apelit, pr
padi me objekt kundrshtim i akteve administrative a mosmarrveshje administrative me vler m
t vogl se njzetfishi dhe dyzetfishi i pags minimale n shkall vendi.
Paga minimale n shkall vendi, sipas legjislacionit n fuqi, dihet se prcaktohet periodikisht
do vit nga Kshilli i Ministrave. Vendimi i fundit i qeveris, ai me nr. 537, dat 3.7.2013,
prcakton se paga minimale n shkall vendi sht 22.000 lek.
Rrjedhimisht, vlera minimale e padis pr efekt t zbatimit t nenit 45 t ligjit nr. 49/2012
sht 440.000 lek, ndrsa pr nenin 56 sht 880.000 lek.
Por, ndrkoh q pr mnyrn e prcaktimit t vlers s padis, n rastet e tjera t neneve 45
e 56, jemi para vlerave t prcaktueshme dhe pr t cilat, gjithsesi, ligji material e procedural dhe
praktika gjyqsore njeh mekanizmat prkats t identifikimit, n lidhje me shkronjn t ktyre
neneve, e m konkretisht lidhur me sigurimet shoqrore dhe shndetsore, ku parashikohen detyrime
t natyrs periodike, si gjyqtar n pakic, kam mendimin se gjykatat do t gjenden n vshtirsi
pr t prcaktuar vlern e padis pr efekt t pranueshmris pr shqyrtim t ankimit ose rekursit.
Kjo pr faktin se ligji nr. 49/2012 nuk prmban ndonj dispozit konkrete ku t tregohen kriteret
e prllogaritjes s vlers s padis pr detyrimet periodike, sikurse jan ato t parashikuara n
shkronjn t nenit 45 dhe 56. Por, sipas parimit t njohur procedural civil se gjykata nuk
mund t refuzoj shqyrtimin e shtjes me arsyetimin se ligji mungon, gjykats i lind detyrimi t
gjej vet bazn dhe arsyet ligjore pr zgjidhjen e shtjes.
68
N kt kontekst, si gjyqtar n pakic vlersoj se prmbushja e detyrimit pr identifikimin e

parimeve dhe normave t zbatueshme duhet t krkohet n legjislacionin n fuqi q rregullon
marrdhnie apo shtje t ngjashme e t prafrta.
Nga shqyrtimi i legjislacionit n fuqi, si gjyqtar n pakic, nisur nga natyra periodike e
detyrimit pr t cilin ngrihet padia, m rezulton se e vetmja norm procedurale me parime dhe
rregullim t prafrt sht ajo e paragrafit t par t nenit 67 t Kodit t Procedurs Civile, ku
parashikohet se: N rastin e krkimit t nj detyrimi ushqimor periodik, kur titulli kundrshtohet, vlera
prcaktohet n baz t shums s prgjithshme q duhet t jepet pr dy vjet.
Sipas ksaj dispozite, meqense detyrimi ushqimor sht periodik, pr efekt t prcaktimit t
vlers s padis, shuma e saj llogaritet me detyrimin ushqimor q do t prfitoj pr nj periudh
dyvjeare.
Por, kam mendimin se, nisur nga natyra e posame e mnyrs s llogaritjes dhe prditsimit t
pensioneve dhe prfitimeve periodike t sigurimeve shoqrore dhe shndetsore, deri n miratimin n t
ardhmen nga ligjvnsi t nj rregullimi t posam procedural t shprehur n ligj, Kolegjet e Bashkuara
duhet t bnin interpretim unifikues t ligjit, duke e llogaritur vlern e padis mbi masn e pensionit ose
prfitimit q do t merrej pr nj periudh vetm njvjeare, sipas mass prkatse t prcaktuar nga
ligjvnsi pr at vit buxhetor. Kjo pr shkakun se masa e pensioneve dhe prfitimeve nga sigurimet
shoqrore e shndetsore ndryshojn vijimsisht, n do vit buxhetor, si rregull duke u rritur, pr shkak
t indeksimit t inflacionit dhe pr motive t tjera q i vlerson vit pas viti qeveria dhe i miraton
ligjvnsi. N kt kuptim, kur vet ligjvnsi rishikon do vit masn e prfitimeve dhe pensioneve nga
sigurimet shoqrore e shndetsore, ather edhe gjykata nuk mund ti njoh vetes t drejtn t llogaris
vlern e padis mbi parametra statik prtej nj periudhe njvjeare.
4. Pr zgjidhjen e shtjes
Pr sa i prket zgjidhjes s shtjes, objekt i ktij gjykimi para Kolegjeve t Bashkuara, si gjyqtar n
pakic, nisur nga arsyet dhe qndrimet e parashtruara m sipr lidhur me interpretimin e zbatimin e ligjit
pr tri shtjet e para t shtruara pr unifikim, kam arsyetim dhe prfundim t kundrt me shumicn e
Kolegjeve.
Kshtu, me an t padis, paditsi Enver Ajdari ka kundrshtuar masn e pensionit t
parakohshm q i ka caktuar pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqrore, duke krkuar
detyrimin e s paditurs t bj rillogaritjen e ktij pensioni sipas ligjit n fuqi n kohn e fitimit t
pensionit, nga data 1.8.2005, duke u detyruar njkohsisht ti kthej diferencat e papaguara q nga kjo
dat.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran e ka pranuar padin, vendim, i cili sht ln n fuqi nga Gjykata
e Apelit Tiran.
Kundr vendimit t gjykats s apelit ka ushtruar rekurs pala e paditur, Drejtoria Rajonale e
Sigurimeve Shoqrore, i cili sht paraqitur prpara dats 4.11.2013, dit n t ciln kan filluar efektet e
ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative.
Nga pranimi i rrethanave t faktit, t bra nga gjykatat m t ulta, rezulton se paditsi Enver Ajdari
pretendon se masa e pensionit mujor q i takon sipas ligjit n fuqi n datn 1.8.2005 sht 47.370 lek.
Ndrsa masa e pensionit mujor q i prcakton pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve
Shoqrore, sht 15.963 lek.
Pikrisht, me an t padis, pala paditse Enver Ajdari krkon t detyrohet pala e paditur Drejtoria
Rajonale e Sigurimeve Shoqrore ti bj rillogaritjen e pensionit dhe ti shlyej diferencat e papaguara t
pensionit mujor duke filluar nga data 1.8.2005 e n vazhdim.
Sipas nj llogaritje t thjesht matematikore, e cila nuk krkon njohuri t posame shkencore t
ksaj fushe, rezulton e pranuar nga gjykatat e faktit se diferenca e mass s pensionit mujor q paditsi
pretendon me an t padis se duhet tia njoh dhe tia shlyej pala e paditur q nga data 1.8.2005 dhe n
mnyr periodike n t ardhmen sht: 47.370 lek - 15.963 lek = 32.407 lek.
69
Nse, n munges t kriterit t parashikuar nga vet ligji, si kriter pr llogaritjen e vlers s padis n
shtjen objekt gjykimi do t aplikohej ai i periudhs njvjeare, kjo sipas qndrimit tim t parashtruar
m sipr si gjyqtar n pakic lidhur me pyetjen e tret unifikuese, ather vlera e padis do t rezultonte
n masn: 32.407 lek x 12 = 388.884 lek.
Kjo vler sht dukshm m e vogl sesa kufiri i parashikuar, aktualisht prej 880.000 lek
(dyzetfishi i pags minimale n shkall vendi), nga neni 56 i ligjit nr. 49/2012, pr efekt t
pranueshmris pr gjykim t rekursit t ushtruar kundr vendimit t gjykats s apelit.
Por edhe nse do t aplikohej vet kriteri analog i parashikuar n nenin 67 t Kodit t Procedurs
Civile, pra ai i periudhs dyvjeare, vlera e padis n shtjen objekt gjykimi do t rezultonte n masn:
32.407 lek x 24 = 777.768 lek.
Edhe kjo vler rezulton t jet m e vogl sesa kufiri i parashikuar, aktualisht prej 880.000 leksh
(dyzetfishi i pags minimale n shkall vendi), nga neni 56 i ligjit nr. 49/2012 pr efekt t
pranueshmris pr gjykim t rekursit t ushtruar kundr vendimit t gjykats s apelit.
N t tilla rrethana, pr t gjitha arsyet e parashtruara dhe t analizuara m sipr, t cilat gjykoj se
duhet t prbnin edhe objektin e interpretimit t drejt dhe t unifikuar t ligjit nr. 49/2012 Pr
organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, si edhe pr
shkak se vendimi nr. 678, dat 14.5.2009 i Gjykats s Apelit Tiran sht i paankimueshm n Gjykatn
e Lart, kjo n zbatim t kufizimit t ankimit, nisur nga vlera m e vogl e padis objekt i ktij gjykimi,
krahasuar me pagn minimale n shkall vendi, t parashikuar nga dispozita e nenit 56 t ligjit nr.
49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative,
si gjyqtar n pakic, kam qndrimin se Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin vendosur:
Pushimin e gjykimit t shtjes n Gjykatn e Lart.
Gjyqtar: Ardian Dvorani
MENDIM PAKICE
Un, gjyqtari n pakic, Medi Bici, n baz t nenit 307/2 t Kodit t Procedurs Civile,
parashtroj me shkrim mendimin tim kundr, pr tia bashkngjitur vendimit nr. 3, dat 6.12.2013 t
Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart.
Nga shqyrtimi gjyqsor i shtjes ka rezultuar e provuar si m posht:
Pala paditse, Enver Ajdari, ka qen ushtarak n Forcat e Armatosura t Republiks s Shqipris,
me gradn nnkolonel, vjetrsi shrbimi mbi 30 vjet dhe pag referuese 62.600 lek.
Pala e paditur i ka lidhur pals paditse nj pension t parakohshm n shumn 15.693 lek n
muaj, i cili fillonte nga data 1.8.2005 dhe do t vazhdonte derisa pala paditse t arrinte moshn pr
prftimin e pensionit t plot t pleqris.
Meqense pala paditse ka pasur pretendime pr masn e pensionit t parakohshm, i sht
drejtuar pals tjetr si organi administrativ kompetent dhe pasi nuk ka marr zgjidhje prej tij, duke
ezauruar m par rrugn administrative t ankimit, i sht drejtuar rrugs gjyqsore pr zgjidhjen e
shtjes.
N prfundim t gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran ka vendosur pranimin e padis,
vendim, i cili sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit Tiran, ndaj t cilve ka ushtruar rekurs n
Gjykatn e Lart pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqrore Tiran.
N datn 4.11.2013 n Republikn e Shqipris kan filluan aktivitetin e tyre gjykatat
administrative, prandaj Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart caktoi datn e seancs pr shqyrtimin e
shtjes nga Dhoma e Kshillimit, e cila e drgoi at pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart pr njsimin e praktiks gjyqsore, duke shtruar pr zgjidhje katr shtje konkrete.
N lidhje me shtjen e par t shtruar pr unifikim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
arritn n prfundimin se:
Gjykata Administrative e Shkalls s Par, Gjykata e Apelit Administrativ dhe Kolegji Administrativ i Gjykats
s Lart, t krijuara me ligjin nr. 49, dat 3.5.2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe
gjykimin e mosmarrveshjeve administrative jan kompetente pr shqyrtimin e t gjitha shtjeve, t cilat sipas nenit 7 t
70
ktij ligji prbjn mosmarrveshje administrative, pavarsisht gjendjes, fazs apo shkalls s gjykimit. Kto gjykata jan
kompetente pr shtjet administrative pr t cilat padia, ankimi ose rekursi sht depozituar prpara dats 4.11.2013,
respektivisht n gjykatat e shkalls s par, t apelit apo n Gjykatn e Lart dhe deri n kt dat shqyrtimi n kto
gjykata nuk ka prfunduar akoma.
Pakica vlerson se prfundimi q kan arritur Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n lidhje
me kt shtje sht i pabazuar n ligj pr arsyet e mposhtme:
Vendimi unifikues nr. 3, dat 6.12.2013 i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart bie n
kundrshtim me nenin 12 t ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave
administrative..., i cili ndrmjet t tjerave prcakton se:
Gjykata Administrative e Apelit gjykon me trup gjykues t prbr nga tre gjyqtar ankimet kundr vendimeve t
gjykats administrative t shkalls s par.
Nga citimi pjesrisht i dispozits ligjore t msiprme del qart se vullneti i ligjvnsit ka qen se
Gjykata Administrative e Apelit dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart n asnj rrethan nuk
mund t disponojn mbi vendimet e marra nga gjykatat e rretheve gjyqsore, ose t apeleve n rastin e
shqyrtimit t rekurseve, pasi kompetencn lndore pr kt e kan gjykatat e apeleve, Kolegji Civil i
Gjykats s Lart ose Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n rastin e shqyrtimit t shtjes prej
tyre.
Sipas shumics, Gjykata e Apelit Administrativ mund t disponoj mbi vendimet e gjykatave t
rretheve gjyqsore dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart mund t disponoj mbi vendimet q
kan dhn gjykatat e apeleve t Republiks, qndrim, i cili sht n kundrshtim me ligjin, pasi
kompetencat n lnd ndrmjet gjykatave administrative dhe gjykatave civile jan krejtsisht t ndara
dhe nuk ka asnj rast q ligji lejon interferimin te njra-tjetra.
N ndihm t arsyetimit q bn pakica, vjen edhe vendimi unifikues nr. 1, dat 16.4.2004 i
Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, ku ndrmjet t tjerave ato shprehen:
Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda nuk mund t shqyrtoj n shkall t dyt shtje q jan shqyrtuar n shkall t
par nga gjykatat e rretheve gjyqsore ..... (parimi i vazhdimsis s gjykimit).
Vrtet me kt vendim Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart kan br njsimin e praktiks
gjyqsore pr shtje q i takojn fushs q rregullon Kodi i Procedurs Penale, por parimi mbetet i
njjt, pasi ndodhemi n t njjtat rrethana (prpara krijimit t gjykatave t reja), t cilat gjykojn shtje
t nj fushe t caktuar, prandaj Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart duhet ta mbanin parasysh n
dhnien e vendimit praktikn gjyqsore q ato kishin br m par, sepse n rastin objekt gjykimi pr
shtje t ngjashme ato kan mbajtur qndrim t ndryshm nga i pari, duke e orientuar praktikn
gjyqsore t unifikuar m par.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart nse vlersonin se praktika gjyqsore e mparshme
duhej ndryshuar, n prputhje me nenin 19 t ligjit nr. 8588, dat 15.3.2000 Pr organizimin dhe
funksionimin e Gjykats s Lart (i ndryshuar), ather ato duhet ta bnin shtjen objekt diskutimi n
seanc gjyqsore dhe, m pas, t dilnin me nj vendim prfundimtar.
N nenin 1/2 t ligjit nr. 49/2012, sht prcaktuar se:
Dispozitat e ktij ligji plotsohen me parashikimet e Kodit t Procedurs Civile, me prjashtim t rasteve dhe pr aq sa
ky ligj nuk parashikon ndryshe.
Pakica vlerson se pr t plotsuar boshllkun, q mund t krijonte ligji nr. 49/2012, ligjvnsi ka
parashikuar q n zgjidhjen e shtjeve administrative gjykatat administrative, krahas ligjit t tyre organik,
mund t zbatojn edhe dispozitat ligjore t parashikuara nga Kodi i Procedurs Civile, duke prjashtuar
rastin kur ligji organik parashikon ndryshe.
N rastin n gjykim nuk jemi prpara rastit t ndalimit, pasi ligji organik nuk parashikon ndonj
ndalim q nuk zbatohen rregullat e parashikuara nga Kodi i Procedurs Civile, i cili me ndryshimet e
psuara nga ligji nr. 122/2013 parashikon se shtjet q jan n gjykim ditn e hyrjes n fuqi t ligjit do
t gjykohen sipas ligjit t kohs s paraqitjes s krkespadis dhe prderisa ligji nr. 49/2012 referon n
Kodin e Procedurs Civile, i cili nuk ka ndalim, ather pr shtjet e filluara nga gjykatat e rretheve
gjyqsore prpara dats 4.11.2012, duhet t zbatoheshin rregullat e parashikuara n Kodin e Procedurs
Civile.
71
S fundmi, vendimi unifikues nr. 3, dat 6.12.2013 i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
pr pikn e par t tij bie ndesh edhe me vet qllimin e ligjit me t cilin u krijuan gjykatat administrative,
pasi sipas tij ato u krijuan pr t zgjidhur konfliktet ndrmjet personave juridik, personave fizik dhe
administrats shtetrore brenda nj kohe sa m t shkurtr, duke prcaktuar edhe afatet prkatse pr
do shkall gjykimi.
shtjet e regjistruara n gjykatat e shkalls s par prpara dats 4.11.2012, n pjesn m t madhe
t tyre i kan kaluar afatet e shqyrtimit q parashikohen n ligjin nr. 49/2012, prandaj shqyrtimi i tyre
nga gjykatat administrative, jo vetm q do t ishte i paligjshm, por kjo do t onte edhe n injorimin e
afateve t gjykimit pr shtjet e regjistruara n gjykatat administrative pas dats 4.11.2012, duke e br
veprimtarin e tyre t paligjshme q n fillim, pr shkak t shkeljes s afateve t gjykimit t parashikuar
n ligj.
Me kt arsyetim, pakica arrin n prfundimin se Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr
kt pik duhet ta njsonin praktikn gjyqsore n kt mnyr:
shtjet e regjistruara prpara dats 4.11.2012 n gjykatat e rretheve gjyqsore duhet t vazhdonin
t gjykoheshin po nga ato gjykata dhe ankimet ndaj vendimeve t tyre duhet t shqyrtoheshin nga
gjykatat e apeleve, kurse rekurset ndaj vendimeve t ktyre t fundit duhet t shqyrtoheshin nga Kolegji
Civil i Gjykats s Lart.
N lidhje me shtjen e dyt t shtruar pr unifikim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e
kan njsuar praktikn gjyqsore si m posht:
Kufizimet financiare q parashikojn nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012 n lidhje me t drejtn pr t paraqitur
ankim n Gjykatn e Apelit Administrativ, ose rekurs n Gjykatn e Lart, nuk zbatohen n lidhje me ankimet apo
rekurset e paraqitura prpara dats 4.11.2013.
Pakica vlerson se qndrimi q ka mbajtur shumica bie n kundrshtim me pikn e par t
unifikuar prej saj, sepse nga njra an ajo thot q pr shtjet dhe ankimet ndaj vendimeve t
regjistruara prpara dats 4.11.2012 duhet t zbatohen dispozitat e ligjit nr. 49/2012 dhe, nga ana tjetr,
kur vjen puna pr t zbatuar konkretisht parashikimet e neneve 45 dhe 56 t ktij ligji n rastet e
ankimeve t paraqitura m par, ajo thot se nuk duhen zbatuar kto dispozita ashtu si jan shkruar,
ka prbn nj nonsens, sepse prderisa shtjet e regjistruara prpara dats 4.11.2013 iu kaluan
gjykatave administrative, ather kto t fundit duhet t zbatojn merigorozitet t gjitha parashikimet e
ligjit organik.
Duke vepruar n kt mnyr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart kan ln pa fuqi
pjesrisht kto dy dispozita ligjore, duke kaprcyer n kt mnyr kompetencat q atyre u jep ligji, pasi
nuk sht n kompetenc t Gjykats s Lart ndryshimi ose shfuqizimi i dispozitave ligjore, por ajo
sht e detyruar q ti zbatoj ato.
Pakica sht dakord me qndrimin e shumics se ankimi i br m par sht nj e drejt e fituar
dhe sipas vendimeve nr. 2/2013 dhe nr. 9/2007 t Gjykats Kushtetuese, kjo situat mund t ndryshoj
vetm nse subjektet prfituese kan pasoja pozitive, por n shtjen objekt gjykimi, zbatimi i ligjit t ri
sjell pasoja negative pr subjektin prfitues, prandaj ky fakt duhet t shrbente si nj nga arsyet q
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart ta njsonin praktikn gjyqsore n at mnyr q shqyrtimi i
shtjeve n gjykim prpara momentit t funksionimit t gjykatave administrative duhet t rregullohej
sipas dispozitave ligjore t K.Pr.Civile, gj e cila do t zgjidhte fare mir edhe moscenimin e t drejtave
t fituara nga palt pr ankimet dhe rekurset e paraqitura ndaj vendimeve t gjykatave prpara dats
4.11.2013.
N lidhje me mosunifikimin e dy shtjeve t tjera, t shtruara prpara Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, t cilat kishin t bnin me kriteret e prllogaritjes s vlers s njzetfishit ose
dyzetfishit t pags minimale n shkall vendi dhe interpretimin e neneve 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012,
si dhe kthimin e shtjes konkrete pr rishqyrtim n apel, pakica ka t njjtin qndrim me shumicn, por
ajo ndahet me t n faktin se shtja duhej ti drgohej pr rishqyrtim Gjykats s Apelit Tiran dhe jo
Gjykats Administrative t Apelit, pasi ajo sht regjistruar prpara dats s fillimit t veprimtaris s
gjykatave administrative.
72
Arsyetimi i msiprm e on pakicn n prfundimin se vendimi nr. 3, dat 6.12.2013 i Kolegjeve

t Bashkuara t Gjykats s Lart n pjesn q njson praktikn gjyqsore (pikat 1 dhe 2 t tij), si dhe
pr drgimin e shtjes pr rishqyrtim n Gjykatn Administrative t Apelit sht i pabazuar n ligj,
prandaj pr kto pjes, vota ime sht kundr tij.
Gjyqtar: Medi Bici
MENDIM PAKICE
Ne gjyqtart e pakics shprehemi kundr vendimit t shumics s Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart pr arsyet e mposhtme.
Ligji nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, parashikon krijimin e gjykatave administrative. Kto gjykata,
nprmjet ktij ligji, u krijuan rishtazi. Parashikimet e ktij ligji lidhur me organizimin, funksionimin e
gjykatave administrative, me parimet dhe procedurn e gjykimit, palt n proces dhe personat e tjer
n gjykimin administrativ, rezultojn prgjithsisht t reja dhe t ndryshme nga ato t deritanishme.
N kt aspekt, ne mojm se nga ana e ligjvnsit nuk rezulton qllimi q shtjet e regjistruara
pr gjykim n gjykatat e t gjitha niveleve, q sipas nenit 7 t ktij ligji i prkasin kompetencs lndore
t gjykatave administrative, n momentin e hyrjes s ligjit n fuqi (dat 4.11.2013) t kalonin pr
gjykim (pavarsisht fazs s gjykimit q ndodheshin) n gjykatat administrative t sapokrijuara. N
funksion t ides s msiprme, vlen t prmendim, gjithashtu, dhe faktin e mungess s nj dispozite
kalimtare n ligjin nr. 49/2012 lidhur me fatin e shtjeve t regjistruara n momentin e hyrjes n fuqi
t ktij ligji. Gj e cila nnkupton se kto shtje do t vazhdojn t gjykohen nga gjykatat, t cilat
kan kompetencn funksionale, pra nga gjykatat e zakonshme, me ligjin e kohs s regjistrimit t tyre
pr gjykim.
Vlersojm se parimi i s drejts procedurale se ligji procedural sht menjher i aplikueshm,
nuk sht i zbatueshm pr shtjet civile t regjistruara n gjykatat e zakonshme n momentin e
hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012 dhe q sipas nenit 7 t tij lidhen me mosmarrveshje q i prkasin
kompetencs lndore t gjykatave administrative.
Mendojm se aplikimi n mnyr t menjhershme i ligjit procedural n nj proces gjyqsor
tashm t filluar, mund t jet i zbatueshm vetm n rastet kur ligji i ri rregullon shtje t
parregulluara m par apo kur ndryshon nj rregullim t mparshm t nj shtjeje t caktuar, nse
pr kt ligjvnsi nuk vendos q rregullat e reja jan t aplikueshme vetm pr padit e paraqitura pas
hyrjes s tij n fuqi. N fakt, n t gjitha rastet kur ligji procedural ka psuar ndryshime apo shtesa,
ligjvnsi sht kujdesur t prcaktoj q rregullimet e reja kan apo jo efekt prapaveprues.
Ndrkoh, n rastin konkret jemi para krijimit t nj gjykate t re t sistemit gjyqsor, me nj
funksionim dhe organizim t ndryshm, si dhe me rregulla t reja gjykimi t mosmarrveshjeve
administrative.
N vlersimin ton, kompetenca lndore sht nj shtje, prkatsia e s cils lidhet me gjykatn
e shkalls s par dhe q duhet t zgjidhet q n momentin fillestar t gjykimit, pra q n gjykimin n
shkall t par. Kompetenca lndore nuk mund t ndryshoj me nj ligj t ri, por vetm nse ligji
prcakton n dispozitat e tij, n mnyr t shprehur drejtprdrejt dhe qartazi nj zgjidhje t ndryshme
lidhur me kompetencn lndore, gjat nj gjykimi t filluar apo pasi ka prfunduar nj shkall e
gjykimit.
N kt kuptim, mendojm se nuk ka vend pr diskutim prkatsia e kompetencs lndore t
gjykats s shkalls s dyt, pr t ciln diskutimi i vetm mund t lidhet me kompetencn e saj
funksionale pr gjykimin e nj shtjeje t caktuar, t ardhur prpara saj mbi ankimin kundr vendimit
t nj gjykate t shkalls s par.
Nisur nga kjo, nse kompetenca lndore, n prputhje me ligjin e kohs, i ka takuar gjykats s
zakonshme, parimisht, nuk mundet q kjo kompetenc t ndryshoj kur shtja ndodhet n gjykim e
sipr n gjykatat e t gjitha niveleve. Nse ligjvnsi ngarkon nj organ tjetr gjyqsor me
kompetencn funksionale pr gjykimin e ankimeve kundr vendimeve t gjykatave t zakonshme t
73
shkalls s par, ather kt duhet ta bj me nj urdhrim ligjor t shprehur, prndryshe do t

ndodhemi para mungess s kompetencs funksionale t organit tjetr gjyqsor.
Lidhur me gjykimin e shtjes konkrete pr t ciln shumica shprehet se duhet t rigjykohet
tashm nga gjykata e apelit administrativ, n ligjin nr. 49/2012, n nenin 10, pika 2, germa a,
prcaktohet se: Gjykata Administrative e Apelit shqyrton: a) ankimet kundr vendimeve t gjykats administrative
t shkalls s par; b) n shkall t par, mosmarrveshjet me objekt aktet nnligjore normative, si dhe raste t tjera t
parashikuara me ligj. Pra, n kt dispozit, ligjvnsi nuk ka ngarkuar gjykatn administrative t apelit
pr t shqyrtuar ankimet kundr vendimeve t gjykats s zakonshme t shkalls s par, gj t ciln
nuk e ka br as me ndonj dispozit tranzitore t ligjit.
Pr rrjedhoj, vlersojm se rregullimi i ri ligjor, i br me ligjin nr. 49/2012, n lidhje me
kompetencn lndore t gjykatave administrative, nuk prek ato shtje, gjykimi i t cilave ka
prfunduar n gjykatn e zakonshme t shkalls s par n momentin e hyrjes n fuqi t ktij ligji. Po
kshtu, kemi t njjtin mendim dhe pr ato shtje, t cilat jan n gjykim e sipr n t gjitha shkallt e
gjykimit, t cilat kan nisur shqyrtimin e tyre para hyrjes n fuqi t ktij ligji.
Prandaj, pranimi i s kundrts, qoft dhe pranimi q gjykimi i ankimeve kundr vendimeve t
dhna nga gjykatat e zakonshme t shkalls s par sht n kompetencn funksionale t Gjykats
Administrative t Apelit, pikrisht pr shkak t klasifikimit t mosmarrveshjes si mosmarrveshje
administrative sipas rregullimit t ri ligjor, jo vetm sht n kaprcim t asaj q ligji ka prcaktuar, por
indirekt, do t duhet t pranohej mungesa e kompetencs lndore t gjykats s zakonshme t shkalls
s par, prve se, n aplikim t rregullave t reja dhe konceptualisht t ndryshme procedurale para
gjykatave m t larta n nj proces gjyqsor, ku gjykimi n nj shkall t sistemit gjyqsor ka
prfunduar tashm.
Nj gj e till do t vinte n diskutim respektimin n do shtje konkrete t parimeve t procesit
t rregullt ligjor, ashtu sikundr edhe kushtetutshmrin e ligjit nr. 49/2012 n raport me shtjet
gjyqsore, gjykimi i t cilave ka prfunduar n gjykatn e shkalls s par dhe kundr vendimit t s
cils palt kan ushtruar tashm t drejtn e ankimit t njohur nga ligji procedural civil n fuqi n
kohn e paraqitjes s tij.
Pr kt arsye kemi parasysh se ligji, si akt i prgjithshm normativ, pr m tepr n rastet kur
vendos rregulla t detyrueshme sjellje, si dhe n rastin konkret (ligji nr. 49/2012), aplikueshmria e
ktyre rregullave t reja sjellje lidhet me t ardhmen, por aspak me t kaluarn, pasi nuk mund t
ribhet ajo q tashm ka ndodhur.
Thn ndryshe, nse do t pranohej se sht Gjykata Administrative e Apelit ajo q duhet t
shqyrtoj ankimet kundr vendimeve t dhna nga gjykatat e zakonshme t shkalls s par, ather
do t duhet t pranohej se Gjykata Administrative e Apelit, n funksion t kontrollit gjyqsor t
vendimit t gjykats s shkalls s par, do t duhet t konsideroj rregullimet e bra nga ligji i ri (ligji
nr. 49/2012), si pr gjykimin n shkalln e par, ashtu edhe pr gjykimin n apel, prfshir edhe
rregullat pr kufizimin e s drejts s ankimit n Gjykatn Administrative t Apelit (vendimet e
paankimueshme, neni 45); pr paraqitjen e provave t reja (neni 47); pr kalimin asaj t ankimit (neni
47) apo pr gjykimin e shtjes n dhom kshillimi dhe gjykimit t saj mbi baz dokumentesh (neni
49), rregulla kto q padyshim preknin t drejtat e personave konkret (palve n gjykim) t njohura
nga ligji procedural civil n fuqi n momentin e ngritjes s padis, shqyrtimit t shtjes nga gjykata e
shkalls s par dhe paraqitjes s ankimit kundr vendimit t saj, gj q nuk mund t jet qllimi i nj
ligji.
Gjyqtart e pakics sjellin n vmendje se n parim, n t drejtn procedurale, ligji i ri nuk ka
efekt prapaveprues. N vshtrimin historik t ndryshimeve q ka psuar K.Pr.Civile, n asnj rast nuk
ka pasur fuqi prapavepruese ky kod. Nj fuqi t till nuk i sht dhn as n miratimin e tij fillestar n
vitin 1996, por, prkundrazi, t gjitha shtjet e filluara m par me procedurn e mparshme u
prfunduan mbi ato rregulla procedurale.
Rregullat procedurale, t prmendura m sipr, t cilat lidhen me procedurn e ankimit, me
procedurn e gjykimit n gjykatn e apelit administrativ apo n Gjykatn e Lart, jan t tilla t cilat
prmbysin procedurn e gjykimit t nisur m par. mojm se nuk mund t ket ndryshim t
74
rregullave t lojs pasi ajo ka nisur, apo aq m tepr ka prfunduar nj shkall gjykim.
Ne gjyqtart e pakics shprehemi kundr, pasi vlersojm se ky vendim i Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart cenon edhe parimet e procesit t rregullt ligjor dhe, konkretisht,
parimin e gjykats s caktuar me ligj, gjykimin brenda nj afati t arsyeshm dhe at t siguris
juridike.
- Lidhur me cenimin e parimit t gjykats s caktuar me ligj
N nenin 42 t Kushtetuts parashikohet se 1. Liria, prona dhe t drejtat e njohura me Kushtetut
dhe me ligj nuk mund t cenohen pa nj proces t rregullt ligjor. 2. Kushdo, pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe
t interesave t tij kushtetuese dhe ligjore, ose n rastin e akuzave t ngritura kundr tij, ka t drejtn e nj gjykimi
t drejt dhe publik brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.
Pra, nj ndr parimet e procesit t rregullt sht dhe parimi se gjykata duhet t jet e
caktuar me ligj. Kjo do t thot se ajo krkohet t jet nj gjykat kompetente, t ket
juridiksion pr t dgjuar shtjen dhe q kompetenca ti jet dhn asaj prej ligjit.
GJEDNJ-ja e ka prkufizuar nj gjykat si nj organizm q ushtron funksione gjyqsore, e
krijuar me ligj pr t prcaktuar shtjet brenda kompetencave t saj n prputhje me procedura
t kryera n mnyr t prcaktuar. do gjykat q shqyrton nj shtje duhet t jet e krijuar me
ligj. Kushti q nj gjykat t krijohet me ligj zbatohet jo vetm pr kuadrin institucional, por
edhe pr prbrjen specifike t saj n nj shtje t caktuar.
Gjykata Kushtetuese ka nj praktik t gjer lidhur me parimin gjykata e caktuar me ligj. Kjo
gjykat ka theksuar se shqyrtimi i shtjes nga nj gjykat e caktuar me ligj sht nj element i
procesit t rregullt ligjor, sipas nenit 42 t Kushtetuts t Republiks s Shqipris dhe nenit 6 t
Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut.
Termi gjykat karakterizohet n sensin material nga funksioni i saj gjyqsor, q ka t bj
me zgjidhjen e shtjeve q jan n kompetenc t saj, n nj proces t zhvilluar mbi nj
procedur ligjrisht t prcaktuar dhe n pajtim me rendin e s drejts. E drejta e do pale pr tu
dgjuar n seanc prpara nj gjykate kompetente krkon q gjykata t ket juridiksion pr t
dgjuar shtjen dhe q kompetenca ti jet dhn asaj prej ligjit 3,4.
N rastin n gjykim, rezulton se gjyqtari sht caktuar sipas ligjit q ka qen n fuqi n kohn
kur sht paraqitur krkespadia dhe konkretisht sipas dispozitave t Kodit t Procedurs Civile.
Me ligjin nr. 49/2012, u vendos krijimi i gjykatave administrative, t cilat funksionojn si
gjykata m vete (shkall e par dhe apel, si dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart), neni 4 i
ligjit.
Me vendimin e Kolegjeve t Bashkuara sht vendosur: Gjykatat administrative t shkalls s
par, Gjykata e Apelit Administrativ dhe Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, t krijuara me ligjin nr.
49, dat 3.5.2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, jan kompetente pr shqyrtimin e t gjitha shtjeve, t cilat sipas nenit 7 t ktij
ligji prbjn mosmarrveshje administrative, pavarsisht gjendjes, fazs apo shkalls s gjykimit. Kto gjykata jan
kompetente pr shtjet administrative pr t cilat padia, ankimi ose rekursi sht depozituar prpara dats
4.11.2013, respektivisht n gjykatat e shkalls s par, t apelit apo n Gjykat t Lart dhe deri n kt dat
shqyrtimi n kto gjykata nuk ka prfunduar akoma. Ky konkluzion, i arritur nga shumica duke
interpretuar dispozitat tranzitore t ligjit nr. 49/2012, eliminon kompetencn lndore pr t
gjykuar shtjet n gjykim e sipr t gjykatave t shkalls s par, apelit dhe t Kolegjit Civil t
Gjykats s Lart. Pra, sjell prjashtimin e nj trupi gjykues si jo kompetent sipas ligjit t ri nr.
49/2012, ndrkoh q ky trup gjykues ishte kompetent dhe caktuar konform legjislacionit
procedural n fuqi n kohn e paraqitjes s krkespadis.
Vlersojm se ky vendim bie ndesh me nenin 42 t Kushtetuts dhe nenin 6.2 t KEDNJ-s,
pasi cenon parimin e gjykats s caktuar me ligj.
Ne si pakic vlersojm se n momentin q nj trup gjykues sht kompetent dhe sht
3
4
Shih vendimin nr. 31, dat 1.12.2005 t Gjykats Kushtetuese.

Shih vendimin nr. 7, dat 9.3.2009 t Gjykats Kushtetuese.
75
caktuar konform procedurave prkatse ligjore pr t gjykuar nj shtje t caktuar, nuk mundet
nprmjet dispozitave kalimtare t nj ligji t mvonshm t largohet, duke u zvendsuar me nj
trup tjetr gjykues t nj gjykate t krijuar rishtazi (gjykata administrative).
Nse kompetenca lndore, n prputhje me ligjin e kohs, i ka takuar gjykats s zakonshme,
parimisht, nuk mundet q kjo kompetenc t ndryshoj kur shtja ndodhet n gjykim. Vazhdimi
i gjykimit nga i njjti trup gjykues prbn nj garanci pr respektimin e parimit n procesin e
rregullt ligjor, at t gjykats s caktuar me ligj.
- Lidhur me cenimin e parimit t gjykimit brenda nj afati t arsyeshm
Pakica mon, gjithashtu, se vendimi unifikues i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart cenon
edhe t drejtn e do individi apo do subjekti tjetr t s drejts pr tu gjykuar brenda nj afati t
arsyeshm, n kuptim t nenit 42 t Kushtetuts dhe nenit 6 t KEDNJ-s si nj element tjetr i
rndsishm i procesit t rregullt ligjor.
Sipas interpretimit unifikues t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, n do proces gjyqsor
t filluar dhe q shqyrtimi nuk ka prfunduar akoma, shtja duhet t kaloj pr gjykim n gjykatat
administrative n t cilat gjykimi do t filloj nga e para. Pra, do veprim procedural, do prov apo
hetim i realizuar n kto gjykime, do t zerohen dhe do veprim procedural s bashku me gjykimin n
trsi do t nis nga e para.
Ky konkluzion i vendosur nga shumica, mojm se sjell cenimin e procesit t rregullt ligjor lidhur
me parimin e gjykimit brenda nj afati t arsyeshm, n t gjitha gjykimet e filluara para dats 4.11.2013,
q urdhrohen t nisin nga e para nga gjykatat administrative, konkretisht:
- Lidhur me cenimin e parimit t siguris juridike
Vendimi i msiprm i shumics s Kolegjeve t Bashkuara ka sjell edhe cenimin e parimit t
siguris juridike. Siguri juridike, e cila buron nga Kushtetuta dhe nga parimet e prgjithshme
t s drejts.
Siguria juridike sht ndr elementet thelbsore t shtetit t s drejts dhe kjo siguri presupozon,
ve t tjerash, besueshmrin e qytetarve te shteti dhe pandryshueshmrin e ligjit pr marrdhniet
e rregulluara.
Referuar jurisprudencs s GJEDNJ-s, e drejta pr nj proces t rregullt ligjor garantuar nga
neni 61 i Konvents duhet t interpretohet sipas preambuls s Konvents, e cila, n pjesn
prkatse, deklaron q respektimi i ligjit duhet t jet pjes e trashgimis s prbashkt t shteteve
kontraktuese ... gjykata shqyrton krkesat q pretendojn shkelje t garancive specifike procedurale
ose pretendojn q drejtimi i procedurs, si i tr, nuk ka siguruar garancit e s drejts pr nj proces
t rregullt ligjor t ankuesit 5.
Pakica mon t theksoj n kt aspekt dhe jurisprudencn e Gjykats Kushtetuese t
Republiks s Shqipris. Kjo gjykat, konceptin e siguris juridike e referon te parimi i shtetit t s
drejts, t s drejts s fituar, t pritshmris s ligjshme dhe t besimit t qytetarve te shteti, parim
q sht sanksionuar n nenin 4 t Kushtetuts dhe q duhet kuptuar e interpretuar n lidhje t
ngusht me aspiratn e shprehur n preambuln e Kushtetuts, ku sht skalitur vendosmria e
popullit shqiptar ... pr t ndrtuar shtetin e s drejts, demokratik e social. Shteti i s drejts, i cili garantohet q n
preambuln e Kushtetuts, sht nj nga parimet m themelore e m t rndsishme n shtetin dhe shoqrin demokratike.
Si i till, ai prbn nj norm t pavarur kushtetuese, prandaj shkelja e tij prbn n vetvete baz t mjaftueshme pr
deklarimin e nj ligji si antikushtetues. 6
Vendimi i shumics, duke ndryshuar rregullat procedurale gjat procesit n vazhdim e sipr, ka
shkelur parimin e siguris juridike. Pakica ka parasysh dhe pasojat e vendimmarrjes n prgjithsi dhe
n rastin konkret n veanti.
5
6
Shih vendimin e GJEDNJ-s, Mullai dhe t tjer kundr Shqipris, dat 23.3.2010,79-80.
Vendim i Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris nr. 34, dat 20.12.2005. Prmbledhje e vendimeve, viti 2005, f. 289
76
Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin marr parasysh faktin se gjykimi rishtazi nga gjykatat
administrative do t passjell nj ndryshim t rregullave procedurale sipas parashikimeve t ligjit t ri
nr. 49/2012. Kjo sjell nj tjetr gjendje psikologjike t palve, t cilat cenohen n pritshmrit e tyre t
ligjshme dhe n besimin e tyre te shteti dhe drejtsia efektive.
Prfundimisht, si pakic vlersojm se gjykat kompetente pr gjykimin e shtjes civile
konkrete sht Gjykata e Apelit Tiran dhe jo Gjykata Administrative e Apelit, si ka vendosur
shumica e Kolegjeve t Bashkuara n kt rast.
Antar: Edmond Islamaj, Shklzen Selimi, Admir Thanza.
VENDIM
Nr. 4, dat 6.12.2013
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore publike t dats 10.12.2013

morn n shqyrtim shtjen civile nr. 11111-00021-00-2009 akti q u prket palve:
PADITS: Haziz Kuka, n munges.
AQIF KUKA, n munges.
I PADITUR: Ibrahim Lika, prfaqsuar me prokur t posame nga Av. F. Luli.
K.K.K.PRONAVE QARKU DIBR,
DREJTORIA E BUJQSIS MAT,
AGJENCIA KOMBTARE E PRIVATIZIMIT DIBR.
Me pjesmarrjen e Av. Shtetit, A. Deda dhe D. Mustafaj me autorizimin nr. 2108 prot., dat
10.12.2013.
OBJEKTI I PADIS:
Anulimi i vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 i K.K.Pronave Dibr.
Anulimin e kontrats s shitjes nnshkruar midis AKP-s, dega Dibr dhe t paditurit
Ibrahim Lika me nr. 60, dat 31.8.2001.
Detyrimi i pals s paditur t na njoh pronar mbi nj siprfaqe toke, t ndodhur n fshatin
Urak prej 9 ha.
BAZA LIGJORE: Neni 419, 92 dhe 608 i K.Civil, ligji nr. 7698, dat 15.4.1993 Pr kthimin e
kompensimin e pronave ish-pronarve.
Gjykata e Shkalls s Par Mat, me vendimin nr. 25, dat 30.1.2002, ka vendosur:
Rrzimin e padis t paditsave, Haziz Kuka e Aqif Kuka, si t pabazuar n ligj e prova.
Prishjen e vendimit nr. 25, dat 30.1.2002 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe kthimin e shtjes pr
rigjykim n Gjykatn e Shkalls s Par Mat.
Gjykata e Shkalls s Par Mat, me vendimin nr. 258, dat 10.5.2004, ka vendosur:
Konstatimin e pavlefshm t vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 t KKKP-ve Mat, sot KKKP-ja Dibr, si n
kundrshtim me ligjin, pasi sht i mbshtetur n nj akt t falsifikuar, shkresn nr. 274/1, dat 20.2.1995 t
Arshivs s Shtetit dhe kthimin e palve n gjendjen e mparshme.
Konstatimin e pavlefshm t kontrats s privatizimit nr. 60, dat 31.8.2001 t lidhur midis AKP-s
Dibr dhe t paditurit Ibrahim Lika si n kundrshtim me ligjin dhe kthimin e palve n gjendjen e mparshme.
Rrzimin e krkespadis pr sa i prket detyrimit pr tu njohur pronar nga i padituri si t pambshtetur n ligj
dhe n prova.
Ndryshimin e vendimit nr. 258, dat 10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat, n kt mnyr:
Rrzimin trsisht t krkespadis.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. 164, dat 16.2.2007, ka vendosur:
Mospranimin e rekursit.
Gjykata Kushtetuese, me vendimin nr. 7, dat 11.3.2008, ka vendosur:
77
Shfuqizimin si antikushtetues t vendimit nr. 949, dat 4.10.2005 t Gjykats s Apelit Tiran dhe t
vendimit nr. 164, dat 16.2.2007 t Kolegjit Civil t Gjykats s Lart.
Drgimin e shtjes pr shqyrtim n Gjykatn e Apelit Tiran, me detyrat prkatse.
Prishjen e vendimit nr. 258, dat 10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe pushimin e gjykimit
t shtjes.
Kundr vendimit nr. 1823, dat 13.11.2008 t Gjykats s Apelit Tiran kan paraqitur rekurs
paditsit Haziz Kuka dhe Aqif Kuka, me ann e t cilit kan krkuar prishjen e vendimit nr. 1823,
dat 13.11.2008 t Gjykats s Apelit Tiran, duke parashtruar shkaqet prkatse:
- Vendimi i msiprm sht i kundrligjshm dhe antikushtetues.
- Drejtoria e Prgjithshme e Arkivave, me shkresn e saj, i sht prgjigjur t paditurit Ibrahim Lika se n
arkivat e saj nuk gjendet asnj dokument n emr t Sul Liks, babait t t paditurit.
- Shkresa me t ciln i padituri pretendon se sht pronar i ksaj prone sht e falsifikuar, pasi kt gj e
pranon dhe Drejtoria e Prgjithshme e Arkivave.
- Ndaj t paditurit n kt proces, Ibrahim Lika, paditsit kan br kallzim penal kundr tij n
Prokurorin e Rrethit Mat dhe shtja sht drguar pr gjykim n gjykat duke e akuzuar t paditurin Ibrahim
Lika pr veprn penale t Falsifikimit t dokumenteve. Pas ngjarjeve t vitit 1997, shtja sht pushuar pr
shkak amnistie.
- Edhe pse sht ndjekur penalisht pr veprn penale t msiprme dhe ka prfituar nga ligji i amnistis s
asaj kohe, i padituri Ibrahim ka prdorur prsri dokumentin e falsifikuar dhe i sht drejtuar Agjencis s
Privatizimit pr t privatizuar vaskat e rasatit t peshkut e t objekteve t tjera t ndrmarrjes s peshkimit me t
drejtn e parablerjes.
- Ndaj t paditurit ka filluar prsri ndjekja penale nga ana e prokuroris dhe gjykatat kan vendosur
pushimin e ksaj shtje penale.
- N rastin konkret, Gjykata e Apelit Tiran, duke mos zbatuar detyrat e lna nga Gjykata Kushtetuese,
ka diskriminuar edhe njher paditsit pasi gjykimi i saj nuk njohu vendimin nr. 258, dat 10.5.2004 t
Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe la n fuqi vendimin e KKKP-s Mat t mbshtetur plotsisht n dokumente
t falsifikuara.
- Me vendimin e saj, gjykata e apelit inkriminoi edhe njher t paditurin Ibrahim Lika, pasi ligjroi
dokumentin e falsifikuar t prdorur prej tij, pushoi gjykimin n kundrshtim me dispozitat e Kodit t Procedurs
Civile, megjithse ajo ishte kompetente pr shqyrtimin e krkespadis. Gjithashtu, zgjidhja e konflikteve n rrug
gjyqsore sht parashikuar si n nenin 32 t K.Pr.Civile, ashtu edhe n ligjin nr. 7698, dat 15.4.1993. Me
kt vendim gjykata e apelit i vuri edhe njher palt n pozita t barabarta pasi legjitimoi t drejtn e t paditurit
Ibrahim Lika q realizoi prvetsimin e prons me dokumente t falsifikuara.
Kolegji Civil i Gjykats s Lart me vendimin nr. ska, dat 21.11.2011, pasi shqyrtoi n
seanc gjyqsore rekursin e paraqitur nga pala paditse, moi se rekursi konkret do t duhet t
shqyrtohet nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr t arritur eventualisht n nj
unifikim t praktiks gjyqsore, duke shtruar pr interpretim njehsues shtjet e mposhtme:
I. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative, si zgjidhet shtja e
kompetencs lndore t gjykats?
II. Kur n objektin e gjykimit kundrshtohet vendimi i Komisionit t Kthimit dhe Kompensimit t Prons
apo Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave, kjo shtje do t konsiderohet si mosmarrveshje
administrative dhe do t shqyrtohet nga gjykata administrative, apo do t konsiderohet si mosmarrveshje civile dhe
do t shqyrtohet nga gjykata civile?
KOLEGJET E BASHKUARA T GJYKATS S LART
Pasi dgjuan relatimin e gjyqtarve Admir Thanza dhe Arjana Fullani; n mungesn e pals
paditse; dgjuan prfaqsuesen e pals s paditur I. Lika, Av. F. Luli, q krkoi lnien n fuqi t
vendimit nr. 1823, dat 13.11.2008 t Gjykats s Apelit Tiran; dgjuan prfaqsuesit e
Avokaturs s Shtetit A. Deda dhe D. Mustafaj, q deklaruan se pr sa i prket unifikimit t
78
praktiks gjyqsore kto gjykime mendojm se duhet t gjykohen nga gjykata administrative,
ndrsa pr sa i prket themelit t shtjes nuk shprehemi se sht nj konflikt mes palve private;
si diskutuan shtjen n trsi,
I. VREJN:
1. Nga aktet e administruara n dosjen gjyqsore, konstatohet se paditsit, Haziz Kuka dhe
Aqif Kuka jan trashgimtar ligjor, respektivisht t Ramazan Kuks dhe Rexhep Kuks.
Trashgimlnsi Ramazan Kuka, sipas dokumentacionit t administruar n dosje n vitin 1950, ka
pasur n pronsi Rrahnojat prej 22.733 m2, Ishulla 45.969 m2 dhe Ishulla 76.072 m2.
2. Edhe trashgimlnsi tjetr Rexhep Kuka ka pasur n pronsi sipas regjistrit kadastral t
vitit 1950, nj siprfaqe prej 54.000 m2 n po at vend.
3. I padituri Ibrahim Lika sht njohur nga K.K.K.Pronave Mat me vendimin nr. 1, dat
18.1.1996 pronar pr nj siprfaqe toke 90.000 m2 me emrtim Rrethe Baz.
4. Si baz, KKKP-ja, pr njohjen pronar t t paditurit, sht bazuar n vendimin nr. 335,
dat 22.6.1995 t Gjykats s Shkalls s Par Mat (vrtetim fakti), i cili ka vrtetuar gjyqsisht
kt pron, siprfaqe toke 90.000 m2 me emrtim Rrethe Baz, n emr t t paditurit, Ibrahim
Lika.
5. Pas ksaj, me kontratn e shitjes nr. 60, dat 31.8.2001, i padituri Ibrahim Lika ka
privatizuar nga Agjencia Kombtare e Privatizimit vaskat e peshkut, si dhe objektet e tjera n
siprfaqen e njohur n pronsi.
6. Pala paditse ka pretenduar se e gjith pronsia e kthyer n emr t t paditurit Ibrahim
Lika dhe ajo e privatizimit nga Agjencia Kombtare e Privatizimit sht n pronsin e tyre, pasi
K.K.K.Pronave n marrjen e vendimit sht bazuar mbi vendimin e gjykats, vrtetimin e faktit
t pronsis prej 90.000 m2 dhe nj dokumenti t Arkivit t Shtetit, i cili ka qen i falsifikuar nga i
padituri Ibrahim Lika, i prdorur prej tij, dokument i cili sht konstatuar si i falsifikuar nga
gjykata, sht marr n prgjegjsi penale i padituri dhe me vendimin nr. 38. dat 7.5.2003 t
Gjykats s Shkalls s Par Mat sht pushuar shtja pr shkak t amnistie me ligjin nr. 8202,
dat 27.3.1997.
7. Gjykatat e faktit n gjykimin dhe rigjykimin e ksaj shtjeje kan vendosur sa m lart. S
fundmi, Gjykata e Apelit Tiran me vendimin nr. 1823, dat 13.11.2008 ka vendosur: Prishjen e
vendimit nr. 258, dat 10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe pushimin e gjykimit t shtjes.
8. Me arsyetimin se: Gjykata e Shkalls s Par Mat, n kundrshtim me krkesat e nenit 59/1 t
Kodit t Procedurs Civile, sipas t cilit, gjykata, n do faz dhe shkall t gjykimit, qoft dhe kryesisht, merr n
shqyrtim nse shtja q shqyrton bn pjes n juridiksion gjyqsor apo administrativ, nuk e ka par shqyrtimin e
mosmarrveshjes n kt kndvshtrim ligjor dhe, pr rrjedhoj, ka gabuar n prfundimet q ka arritur. N rastin
konkret, gjat shqyrtimit t mosmarrveshjes, megjithse del qart se paditsit krkojn n objektin e padis
anulimin e vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 t K.K.Pronave dhe kthimin n gjendjen e mparshme, pra
konstatohet se mosmarrveshja nuk hyn n juridiksionin gjyqsor por n at administrativ, nuk mban parasysh
krkesat e nenit 59 dhe 468 t K.Pr.Civile. N kt rast, gjykata e apelit mon se ka vend pr t prishur
vendimin e Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe t vendoset pushimi i gjykimit t shtjes.
9. Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. ska, dat 21.11.2011, pasi shqyrtoi n
seanc gjyqsore rekursin e paraqitur nga pala paditse, pas daljes s ligjit nr. 49/2012 Pr
organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative dhe
hyrjes s tij n fuqi, moi se rekursi konkret do t duhet t shqyrtohet nga Kolegjet e Bashkuara
t Gjykats s Lart pr t arritur eventualisht n nj unifikim t praktiks gjyqsore.
10. shtja konkrete n gjykim ka n objektin e saj disa krkime si anulim i vendimit t
K.K.K.Pronave; Anulim kontrat shitje t realizuar nga Agjencia Kombtare e Privatizimit dhe detyrim njohje
pronar. N kto rrethana, bazuar n problematikn e shtjes gjyqsore konkrete, e cila ka pr
objekt disa krkime si t natyrs civile dhe administrative, Kolegji Civil i Gjykats s Lart moi t
nevojshme t shtroj pr diskutim prpara Kolegjeve t Bashkuara, zgjidhjen e shtjes s
kompetencs lndore t gjykats. Prandaj, n kto rrethana, mohet e nevojshme interpretimi dhe
79
sqarimi i ktyre shtjeve pr ti dhn zgjidhje jo vetm shtjes objekt gjykimi, por edhe pr
unifikimin e praktiks gjyqsore pr shtje t ktij lloji.
II. LIGJI I ZBATUESHM:
11. Neni 41 i Kushtetuts s Republiks s Shqipris: E drejta e prons private sht e
garantuar. Prona fitohet me dhurim, me trashgimi, me blerje dhe me do mnyr tjetr klasike t parashikuar n
Kodin Civil.
12. Neni 1 i protokollit 1 t Konvents Evropiane t s Drejtave t Njeriut: do person
fizik ose juridik ka t drejtn e gzimit paqsor t pasuris e tij.
13. Neni 163 i Kodit Civil: Pronsia fitohet nprmjet mnyrave t caktuara n kt Kod dhe
mnyrave t tjera t caktuara me ligj t veant.
14. Neni 296 i K.Civil: Pronari ka t drejt t ngrej padi pr t krkuar sendin e tij nga do posedues
ose mbajts. Kt t drejt e ka edhe do bashkpronar pr sendin e prbashkt, me qllim q ai tu dorzohet gjith
bashkpronarve.
15. Neni 14 i K.Pr.Civile: Gjykata ka pr detyr q t zhvilloj nj proces t rregullt ligjor, nprmjet
garantimit t zhvillimit t nj hetimi t plot dhe t gjithanshm, n prputhje me ligjin.
16. Neni 161 i K.Pr.Civile: Gjykata zgjidh mosmarrveshjen n prputhje me dispozitat ligjore dhe
normat e tjera n fuqi, q jan t detyrueshme t zbatohen prej saj. Ajo bn nj cilsim t sakt t fakteve dhe
veprimeve q lidhen me mosmarrveshjen, pa u lidhur me prcaktimin q mund t propozojn palt.
17. Neni 55 i K.Pr.Civile: Gjykata q gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe
krkesat dytsore, kundrpadin ose ndrhyrjen kryesore. N kt rast gjykata merr vendim pr bashkimin e tyre
n nj shtje t vetme.
18. Neni 61 i K.Pr.Civile: Gjykata, kur konstaton se nuk sht kompetente pr gjykimin e shtjes
kryesisht ose me krkesn e palve, vendos moskompetencn e saj dhe i drgon aktet n gjykatn kompetente.
19. Neni 159 i K.Pr.Civile: N nj krkespadi mund t parashtrohen shum krkime, n rast se gjykata
sht kompetente pr t gjitha krkimet. Kur gjykata mon se shqyrtimi i prbashkt i tyre do t shkaktoj vshtirsi t
dukshme n zhvillimin e gjykimit, vendos q ato t shqyrtohen ve e ve.
20. Ligji nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative:
20.1 Neni 7 Gjykatat administrative jan kompetente pr:
a) mosmarrveshjet q lindin nga aktet administrative individuale, aktet nnligjore normative dhe kontratat
administrative publike, t nxjerra gjat ushtrimit t veprimtaris administrative nga organi publik;
b) mosmarrveshjet q lindin pr shkak t ndrhyrjes s paligjshme ose t mosveprimit t organit publik;.
20.2 Neni 8 Gjykata administrative nuk shqyrton mosmarrveshjet:
a) t cilat lidhen me aktet nnligjore normative q, sipas Kushtetuts, jan n kompetencn e Gjykats Kushtetuese;
b) shqyrtimi i t cilave, sipas legjislacionit n fuqi, sht n kompetencn e nj gjykate tjetr.
20.3 Neni 13 Moskompetenca lndore dhe funksionale ngrihet edhe kryesisht n do gjendje e shkall t
shqyrtimit.
Moskompetenca toksore mund t ngrihet ose kundrshtohet nga palt vetm para se t ket filluar shqyrtimi
gjyqsor i provave.
20.4 Neni 23 N nj krkespadi mund t parashtrohen disa krkime, n rast se gjykata sht
kompetente pr t gjitha krkimet. Kur gjykata mon se shqyrtimi i prbashkt i tyre shkakton vshtirsi t
dukshme n zhvillimin e gjykimit, vendos q ato t shqyrtohen ve e ve.
20.5 Neni 24 Kur n nj gjykat jan duke u shqyrtuar padi, n t cilat marrin pjes po ata persona, si
padits ose si t paditur, ose padi q kan lidhje midis tyre, gjykata mund ti bashkoj kto n nj gjykim dhe t
jap pr t gjitha nj vendim t prbashkt.
21. Ligji nr. 7698, dat 15.4.1993 Pr kthimin dhe kompensimin e prons ishpronarve
21.1 Neni 1 Ky ligj u njeh ish-pronarve apo trashgimtarve t tyre t drejtn e pronsis pr pronat e
shtetzuara, t shpronsuara apo t konfiskuara sipas akteve ligjore, nnligjore e vendimeve t gjykats t dala pas
80
dats 29 Nntor 1944 ose t marra pa t drejt nga shteti me do mnyr tjetr, si dhe prcakton mnyrat dhe
masat pr kthimin dhe kompensimin e tyre.
21.2 Neni 2 Pr efekt t ktij ligji me pron kuptohet pasuria e paluajtshme n formn e toks truall,
ndrtesave dhe do gj tjetr q sht bashkuar n mnyr t qndrueshme me to, si godina banimi, fabrika,
punishte, dyqane, magazina e do ngrehin tjetr....
21.3 Neni 4 U njihet e drejta e pronsis dhe u kthehen ish-pronarve apo trashgimtarve t tyre t gjitha
pronat q n momentin e daljes s ktij ligji ekzistojn n formn e trojeve t pazna apo ndrtesave t
pandryshuara, me prjashtim t rasteve kur prcaktohet ndryshe n kt ligj.
21.4 Neni 21 N trojet e zna me ndrtime shtetrore, si dyqane, magazina, punishte etj., ish-pronart
kan t drejtn e parablerjes s ktyre objekteve, kur privatizohen me mimet e prcaktuara sipas dispozitave n
fuqi.
22. Ligji nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e prons
22.1 Neni 1 Objekti i ligjit parashikohet shprehimisht se:
Ky ligj ka pr objekt: rregullimin e drejt, sipas kritereve t nenit 41 t Kushtetuts, t shtjeve t s drejts
s pronsis q kan lindur nga shpronsimet, shtetzimet apo konfiskimet; kthimin dhe, aty ku sipas ktij ligji
kthimi i prons sht i pamundur, kompensimin e saj; procedurat pr realizimin e kthimit dhe kompensimit t
pronave, si gjith organet administrative t ngarkuara pr realizimin e tyre.
22.2 Neni 2 E drejta e pronsis: do subjekt i shpronsuar ka t drejt t krkoj, n prputhje me
kt ligj, t drejtn e pronsis, n rast se i sht hequr sipas akteve ligjore, nnligjore, vendimeve penale t gjykatave ose t
marr n do mnyr tjetr t padrejt nga shteti nga data 29.11.1944, si dhe kthimin ose kompensimin e prons.
22.3 Neni 3 Prkufizime N zbatim t ktij ligji, termat e mposhtm kan kto kuptime:
.......2. Pron nnkupton nj send t paluajtshm, sipas prcaktimit n Kodin Civil;....
22.4 Neni 6 Njohja e se drejts s pronsis dhe kthimi i prons 1. Subjekteve t
shpronsuara u njihet e drejta e pronsis dhe u kthehen pa kufizim pronat e paluajtshme, me prjashtim t toks
bujqsore, e cila kthehet ose kompensohet deri n 60 ha dhe kur n kt ligj prcaktohet ndryshe.......
22.5 Neni 14 E drejta e parablerjes 1. Pr pronat e paluajtshme t zna me objekte shtetrore,
subjektet e shpronsuara kan t drejtn e parablerjes mbi kto objekte kur ato privatizohen.
2. Subjektet e shpronsuara kan t drejt t heqin dor nga e drejta e parablerjes prkundrejt kompensimit,
sipas nenit 11 t ktij ligji.
III. KOLEGJET E BASHKUARA T GJYKATS S LART VLERSOJN SE:
23. N shtjen gjyqsore n gjykim kemi disa krkime n objektin e padis
- Anulimi i vendimit nr.1, dat 18.1.1996 i K.K.Pronave Dibr.
- Anulimin e kontrats s shitjes nnshkruar midis AKP-s, dega Dibr, dhe t paditurit Ibrahim Lika me
nr. 60, dat 31.8.2001.
- Detyrimi i pals s paditur t na njoh pronar mbi nj siprfaqe toke t ndodhur n fshatin Urak prej 9
ha.
24. N ligjin nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe
gjykimin e mosmarrveshjeve administrative nenit 70, pika 5 e tij sht prcaktuar se Data e
fillimit t funksionimit t gjykatave administrative caktohet me dekret t Presidentit t Republiks, me propozimin
e ministrit t Drejtsis. Ministri i Drejtsis bn propozimin pasi t jen plotsuar krkesat e piks 2 t ktij neni
dhe t ket marr m par mendimin e Kshillit t Lart t Drejtsis.
Me dekretin nr. 8349, dat 14.10.2013 t Presidentit t Republiks sht caktuar se
Funksionimi i gjykatave administrative fillon m dat 4 nntor 2013.
N nenin 7 t ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe
gjykimin e mosmarrveshjeve administrative sht prcaktuar kompetenca lndore e gjykats
administrative.
25. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, bazuar n problematikn e shtjes gjyqsore
konkrete, e cila ka pr objekt disa krkime si t natyrs civile dhe administrative, vlersojn se n
do rast n gjykime t ksaj natyre do t shtrohen pr zgjidhje shtje t kompetencs lndore e
81
gjykats. Prandaj, n kto rrethana mohet e nevojshme interpretimi dhe sqarimi i ktyre
problematikave pr ti dhn zgjidhje jo vetm shtjes objekt gjykimi, por edhe pr efekt t
unifikimit t praktiks gjyqsore pr shtje t ktij lloji.
26. Konkretisht pr efekt unifikimi t praktiks gjyqsore Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart shtrojn pr interpretim njsues shtjet e mposhtme:
I. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative,
si zgjidhet shtja e kompetencs lndore t gjykats?
II. Kur n objektin e gjykimit kundrshtohet vendimi i Komisionit t Kthimit dhe
Kompensimit t Prons apo Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave, kjo shtje
do t konsiderohet si mosmarrveshje administrative dhe do t shqyrtohet nga gjykata
administrative apo do t konsiderohet si mosmarrveshje civile dhe do t shqyrtohet nga
gjykata civile?
I. Lidhur me shtjen e par q sht shtruar pr unifikim
27. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vrejn se gjykata s cils i referohet shtja
nga pala paditse, fillimisht duhet t verifikoj nse ajo sht kompetente nga ana lndore n
varsi t natyrs s mosmarrveshjes n shqyrtim.
28. Kompetenca lndore (competentia ratione materiae) sht ajo q prcakton gjykatn q ka t
drejt dhe njkohsisht detyr t shqyrtoj dhe t zgjidh mosmarrveshje t caktuara.
Gjykata civile ka kompetenc lndore t gjykoj shtje civile dhe shtje t tjera (pr shkak t
llojit, natyrs dhe objektit) t parashikuara sipas K.Pr.Civile dhe ligje t tjera.
Gjykata administrative ka kompetenc lndore t gjykoj shtje administrative t prcaktuara
n ligjin nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative.
Ligji nr. 49/2012 nuk sht thjesht nj ligj organik q rregullon vetm shtjet e organizimit
dhe funksionimit t gjykatave administrative, por ai parashikon edhe parime t prgjithshme t
gjykimit administrativ dhe norma procedurale q lidhen me juridiksionin, kompetencn e
gjykatave administrative, prbrjen e gjykatave sipas shkallve t gjykimit dhe natyrs s shtjeve,
si dhe fazat procedurale t gjykimit deri n ekzekutimin e vendimit. Pra, n trsi ky ligj sht me
natyr procedurale.
29. Me hyrjen n fuqi t ligjit nr. 49/2012 dhe m pas fillimin e funksionimit t gjykatave
administrative dat 4.11.2013, dispozitat prkatse t Kodit t Procedurs Civile lidhur me
gjykimin e shtjeve administrative u shfuqizuan. N kto rrethana, nuk ka m baz ligjore t referuar
n dispozitat e K.Pr.Civile pr shqyrtimin e mosmarrveshjeve administrative.
N nenin 7 t ligjit nr. 49/2012 sht prcaktuar kompetenca lndore e gjykats administrative.
Megjithat, ligji nr. 49/2012 n nenin 1, pika 2 parashikon se: Dispozitat e ktij ligji plotsohen me
parashikimet e Kodit t Procedurs Civile, me prjashtim t rasteve dhe pr aq sa ky ligj nuk parashikon ndryshe. M
pas, n nene t veanta, ligji nr. 49/2012 n mnyr specifike t referon te parashikimet e dispozitave
t K.Pr.Civile, si elementet procedurale t padis, palt, prfaqsimi, t drejtat dhe detyrat e palve, njoftimet, rregullat
pr zhvillimin e seancs gjyqsore, mjetet dhe afatet e ankimit etj.
30. Duke iu rikthyer shtjes s shtruar pr diskutim para Kolegjeve t Bashkuara, konstatohet se
pala paditse q n formulimin e padis ka ngritur disa krkime.
Referuar dispozitave procedurale si n K.Pr.Civile, ashtu dhe n Ligjin e posam nr. 49/2012,
sht n disponibilitetin e pals iniciuese t procesit (paditsit) q t bashkoj n nj padi disa krkime,
pra q mund t ngrej nj padi me disa objekte, q quhet krkes padi e prbr.
31. N kto kushte, kur kemi disa krkime dhe ato lidhen me mosmarrveshje t natyrave t
ndryshme si civile dhe administrative, ather gjykata (para s cils sht paraqitur pr zgjidhje
mosmarrveshja), duhet fillimisht t vlersoj dy momente:
S pari, t vlersoj nse ajo (gjykata) ka kompetenc lndore (competentia ratione materiae); dhe, s
dyti, t vlersoj mundsin e gjykimit t mosmarrveshjeve t ndryshme n nj gjykim t vetm, kjo e
fundit prcaktuar nga lidhja e objekteve mes tyre.
82
32. Kolegjet e Bashkuara, lidhur me pyetjen e par unifikuese, kur objektet e gjykimit jan t
ndryshme, si t natyrs civile ashtu dhe t natyrs administrative, mojn se gjykata fillimisht duhet t
konstatoj nse sht n kompetencn e saj lndore gjykimi i t gjith krkimeve t padis, por
njkohsisht t vlersoj me hollsi lidhjen e objekteve mes tyre dhe mundsin e shqyrtimit n nj
gjykim t vetm. Pra, gjykata duhet t zgjidh dhe t vlersoj nse bashkimi i ktyre objekteve n nj
padi sht nj bashkim i thjesht apo nj bashkim i ndrvarur.
33. Referuar trajtimeve teorike t s drejts procedurale, mund t themi se kemi nj bashkim t
thjesht t disa krkimeve (objekteve) n nj padi kur ato kan t prbashkt shkakun e padis, por
zgjidhja e njrit krkim nuk kushtzon zgjidhjen e krkimeve t tjera. M konkretisht, paditsi
nprmjet padis s ngritur n disponibilitetin e tij ka paraqitur disa krkime, zgjidhja e t cilve nuk
kushtzon zgjidhjen e krkimeve t tjera. Pra, gjykata mund t vendos pr disa krkime pranimin dhe
disa t tjer rrzimin e tyre pa u kushtzuar zgjidhja e njrit krkim nga zgjidhja e tjetrit. Kto krkime
mund t ngriheshin dhe vemas n nj padi tjetr.
34. N nenin 159 t K.Pr.Civile parashikohet se kur gjykata sht kompetente pr gjykimin e t
gjitha krkimeve ajo i shqyrton dhe i jep zgjidhje do krkimi.
Kolegjet e Bashkuara mojn se edhe n kt rast, pra kur gjykata konkrete konstaton se jemi
para nj bashkimi t thjesht t objekteve t padis dhe ajo sht kompetente pr gjykimin e t gjith
krkimeve, prsri gjykata sht e detyruar t vlersoj, gjithashtu, nse shqyrtimi i prbashkt i tyre
do t shkaktoj vshtirsi t dukshme n zhvillimin e gjykimit dhe nse po, gjykata vendos q ato t
shqyrtohen ve e ve (neni 159 i K.Pr.Civile apo neni 23 i ligjit nr. 49/2012). Ky parashikim zbatohet
kryesisht n rastet kur t gjith krkimet jan t s njjts natyr mosmarrveshje dhe nuk shtrohet pr
diskutim problemi i kompetencs lndore.
35. Ndrsa, n rast se krkimet n t njjtn padi jan t natyrave t ndryshme, pra, civile dhe
administrative, gjykata konkrete n rastin kur kemi bashkim t thjesht t objekteve t padis detyrimisht
duhet t veoj objektet q nuk jan n kompetencn e saj lndore, duke ja kaluar ato gjykats
kompetente (neni 61 i K.Pr.Civile apo neni 13 i ligjit nr. 49/2012).
36. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se situata sht ndryshe n rastin kur ndrmjet krkimeve n
t njjtn padi ekziston nj bashkim i ndrvarur.
Referuar trajtimeve teorike themi se kemi nj bashkimi t ndrvarur kur zgjidhja e njrit nga
krkimet n t njjtn padi, kushtzon dhe zgjidhjen e njrit apo disa krkimeve t tjera.
37. Kolegjet e Bashkuara mojn se jo n do rast gjykata pr shkak moskompetence
lndore duhet t vendos veimin e krkimeve duke ja drguar ato gjykats kompetente.
Vlersimi i msiprm mbshtetet s pari n parashikimet e nenit 55 t K.Pr.Civle, q thot se:
Gjykata q gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe krkesat dytsore, kundrpadin ose
ndrhyrjen kryesore...., dhe s dyti n detyrimin e gjykats pr zbatimin e parimit t nj gjykimi t plot
dhe t gjithanshm, si dhe t nj gjykimi brenda nj afati t arsyeshm.
38. N kto rrethana, gjykata konkrete n rastet e gjykimit t disa objekteve q kan lidhje t
ndrvarur mes tyre dhe kan t njjtin shkak padie n nj gjykim t vetm, duhet t vlersoj ligjin e
zbatueshm q prevalon, pr efekt t realizimit t nj hetimi trsor t konfliktit dhe dhnies s nj
zgjidhje t plot dhe prfundimtare, gjykimin brenda nj afati t arsyeshm, si dhe shmangien e
mundsis s gjykimeve kontradiktore n rastet kur objektet e padis veohen pr tu gjykuar ve e
ve nga trupa gjykues apo gjykata t ndryshme, duke mnjanuar kshtu dhe cenimin e parimit t
siguris juridike.
39. shtja q shtrohet pas analizs s msiprme sht se kur kemi disa krkime si t natyrs
civile dhe administrative q zgjidhja e tyre sht e ndrvarur nga njra-tjetra dhe q veimi i tyre cenon
parime t rndsishme t procesit t rregullt ligjor, pyetja q shtrohet pr zgjidhje sht se cila sht
gjykata kompetente pr gjykimin e tyre, ajo civile apo administrative dhe n funksion t ksaj t analizoj prparsit
lidhur me kompetencn e gjykats civile apo administrative.
40. Kolegjet e Bashkuara pr ti dhn prgjigje pyetjes s msiprme i referohen parimit lex
specialis derogat generali, pra kur n nj gjykim zbatohen njkohsisht dy ligje (materiale apo procedurale),
ather do t zbatohet ligji i posam pasi ai ka prioritet mbi ligjin e prgjithshm.
83
Duke zbrthyer m tej shtjen, Kolegjet e Bashkuara i referohen n funksion t parimit t

msiprm, parashikimeve n ligjin 49/2012, neni 24 i tij: Kur n nj gjykat jan duke u shqyrtuar
padi, n t cilat marrin pjes po ata persona, si padits ose si t paditur, ose padi q kan lidhje midis tyre, gjykata
mund ti bashkoj kto n nj gjykim dhe t jap pr t gjitha nj vendim t prbashkt.
41. Sa sipr, n raste t tilla para gjykats prkatse do t shtrohet pr zgjidhje konstatimi i
objektit kryesor dhe ndrvarsis s tij me objektet e tjera. M konkretisht, nse n padi nj ndr
objektet e saj sht dhe anulimi i nj akti administrativ, gjykata n prcaktimin e kompetencs s
saj lndore duhet t analizoj ndrvarsin e zgjidhjes s pasojave t ktij akti lidhur me objektet e
tjera t padis.
N t gjith rastet e msiprme zbatohet parimi se gjykimi i nj mosmarrveshje
administrative si nj gjykim i posam duhet t prthith gjykimin e nj mosmarrveshje civile si
nj gjykim i prgjithshm.
42. Kolegjet e Bashkuara mojn se situata sht ndryshe n rastet kur nga cilsimi i sakt i
fakteve dhe veprimeve q lidhen me mosmarrveshjen objekt gjykimi do t rezultoj se objekti
dhe shkaku ligjor i saj t jen t natyrs civile dhe si rezultat i zgjidhjes s pasojave t shtjes me
natyr civile mund t urdhrohet kryerja e disa veprimeve apo mosveprimeve t caktuara nga ana
e organeve t administrats publike, veprime t cilat nuk mund t kryheshin pa u zgjidhur m
par konflikti ndrmjet palve ndrgjyqse pr sa i prket s drejts s pretenduar.
43. N raste t tilla, prcaktuese n klasifikimin e nj mosmarrveshjeje si e natyrs civile apo
asaj administrative rezulton t jet pikrisht objekti dhe shkaku ligjor i krkes padis s paraqitur
pr shqyrtim.
N kto rrethana Kolegjet e Bashkuara vlersojn se sht detyr e gjykats t identifikoj
natyrn e mosmarrveshjes objekt gjykimi si e natyrs civile apo asaj administrative duke iu
referuar pr kt qllim krkimeve dhe shkakut q rezulton nga shqyrtimi n trsi i
krkespadis, duke br lidhjen midis fakteve q pretendohen prej paditsit se kan ngjar dhe t
drejtave apo interesave q ai pretendon se i jan cenuar.
44. N kuptim t prcaktimit t siprcituar n rast se nga cilsimi i sakt i fakteve dhe
veprimeve q lidhen me mosmarrveshjen objekt gjykimi do t rezultoj se krkimet e shtruara
pr zgjidhje, si dhe shkaku ligjor i krkes padis s paraqitur pr shqyrtim jan t natyrs civile,
ather kompetente pr shqyrtimin e ksaj mosmarrveshjeje do t jet gjykata civile, pavarsisht
prcaktimit q mund t jet propozuar nga ana e palve ndrgjyqse.
45. N prfundim t analizs s msiprme, Kolegjet e Bashkuara arrijn n konkluzionin se
kur nga objekti dhe shkaku ligjor i padis mosmarrveshja objekt gjykimi rezulton t jet e natyrs
civile dhe si rezultat i zgjidhjes s pasojave t shtjes me natyr civile mund t urdhrohet kryerja
e disa veprimeve administrative, si p.sh. urdhrimi i ZVRPP-s pr t kryer fshirjen apo
regjistrimin e nj prone t caktuar, ather shqyrtimi i ktyre shtjeve do t jet n kompetenc
t gjykats civile.
46. N funksion t unifikimit t praktiks gjyqsore, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart lidhur me pyetjen e par arrijn n interpretimin unifikues se:
A. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative
dhe kto krkime konstatohen nga gjykata se jan nj bashkim i thjesht i tyre, ather
referuar nenit 61 dhe 159 t K.Pr.Civile dhe 13 dhe 23 t ligjit nr. 49/2012, gjykata duhet t
veoj objektet q nuk jan n kompetencn e saj lndore duke ja kaluar ato gjykats
kompetente.
B. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative
dhe kto krkime konstatohet nga gjykata se jan nj bashkim i ndrvarur mes tyre,
ather referuar nenit 55 t K.Pr.Civile dhe nenit 24 t ligjit nr. 49/2012 dhe zbatimit t
parimit lex specialis derogat generali , gjykata kompetente sht si m posht:
- kur n objektin e gjykimit pala paditse, ndr t tjera, ka pr objekt kundrshtimin
e nj akti administrativ dhe nga pasojat e aktit prodhohen pasoja civile, n do rast
kompetente sht gjykata administrative;
84
- kur nj ndr objektet e gjykimit sht nj krkim me natyr civile, por q sht i
lidhur ngusht me aktin administrativ dhe pasojat e ktij akti kan ardhur nga vullneti
shtetror, ather prsri gjykat kompetente sht gjykata administrative;
- kur objektet e tjera t padis jo t natyrs s mosmarrveshjes administrative
jan t ndrvarur nga pasojat e aktit administrativ edhe n kt rast kjo t on te
kompetenca e gjykats administrative.
C. Kur nga objekti dhe shkaku ligjor i padis mosmarrveshja objekt gjykimi
rezulton t jet e natyrs civile dhe si rezultat i zgjidhjes s pasojave t shtjes me
natyr civile mund t urdhrohet kryera e disa veprimeve administrative, si p.sh.
urdhrimi i ZVRPP-s pr t kryer fshirjen apo regjistrimin e nj prone t caktuar,
ather shqyrtimi i ktyre shtjeve do t jet n kompetenc t gjykats q shqyrton
mosmarrveshjet civile.
II. Lidhur me shtjen e dyt q sht shtruar pr unifikim
47. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se pr ti dhn prgjigje ksaj
pyetje sht e domosdoshme q t prcaktohet:
S pari, thelbi dhe qllimi i ligjit prkats (me ndryshimet n vite) pr kthim dhe
kompensim t pronave ish-pronarve (anima legis dhe ratio legis); dhe
S dyti, natyra juridike e gjykimit me objekt kundrshtim t vendimit t Komisionit t
Kthimit dhe Kompensimit t Prons.
48. Lidhur me sqarimin e thelbit dhe qllimit t legjislacionit pr kthim prone, Kolegjet e
Bashkuara mojn fillimisht t bjn nj interpretim sistematik t dispozitave ligjore mbi t
drejtn e prons private dhe at t kthimit dhe t kompensimit t pronave ish-pronarve.
49. Pronsia sht institut kryesor i s drejts civile. E drejta e pronsis sht nj nga t
drejtat themelore t njeriut q gzon mbrojtje n dispozitat e Kushtetuts. N nenin 41 t
Kushtetuts s Republiks s Shqipris parashikohet:
1. E drejta e prons private sht e garantuar.
2. Prona fitohet me dhurim, me trashgimi, me blerje dhe me do mnyr tjetr klasike t parashikuar
n Kodin Civil.....
Gjithashtu, n nenin 42 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris parashikohet se:
1. Liria, prona dhe t drejtat e njohura me Kushtetut dhe me ligj nuk mund t cenohen pa nj proces
t rregullt ligjor.
50. E drejta e prons sht e garantuar dhe n aktet ndrkombtare t ratifikuara nga
shteti shqiptar. Ndr t cilat m kryesorja sht KEDNJ, q n nenin 1 t protokollit 1
parashikon se: do person fizik ose juridik ka t drejtn e gzimit paqsor t pasuris s tij. Askush
nuk mund t privohet nga prona e tij, prvese pr arsye t interesit publik dhe n kushtet e parashikuara
nga ligji dhe nga parimet e prgjithshme t s drejts ndrkombtare....
51. Karakteri dhe prmbajtja e s drejts s pronsis n kuptimin juridiko-civil sht
sanksionuar n nenin 149 t Kodit Civil, sipas t cilit Pronsia sht e drejta pr t gzuar dhe
disponuar lirisht sendet, brenda kufijve t caktuar nga ligji. Pronsia sht e drejt subjektive me
karakter pasuror, absolut, real, t qndrueshm dhe t vazhdueshm. Objekt i s drejts s
pronsis jan sendet. Titullari i s drejts s pronsis ka si t detyruar nj numr t
pakufizuar personash dhe e realizon t drejtn e tij pa ndrmjetsin e personave t tjer dhe
ka t drejt t krkoj sendin nga do posedues apo mbajts i paligjshm, qoft ai dhe me
mirbesim.
52. N ligjin nr. 7698, dat 15.4.1993 Pr kthimin dhe kompensimin e prons ishpronarve, parashikohet shprehimisht se:
Neni 1 - Ky ligj u njeh ish-pronarve apo trashgimtarve t tyre t drejtn e pronsis pr pronat e
shtetzuara, t shpronsuara apo t konfiskuara sipas akteve ligjore, nnligjore e vendimeve t gjykats t
dala pas dats 29 Nntor 1944 ose t marra pa t drejt nga shteti me do mnyr tjetr, si dhe prcakton
mnyrat dhe masat pr kthimin dhe kompensimin e tyre.
85
Neni 2 - Pr efekt t ktij ligji me pron kuptohet pasuria e paluajtshme n formn e toks truall,
ndrtesave dhe do gj tjetr q sht bashkuar n mnyr t qndrueshme me to, si godina banimi, fabrika,
punishte, dyqane, magazina e do ngrehin tjetr. Ky ligj nuk prfshin pasurin e paluajtshme n formn e
toks t trajtuar nga ligji Pr tokn.
53. N kuptim t dispozitave ligjore t siprcituara, kushtet pr tu konsideruar subjekt i
shpronsuar rezulton t jen:
- qenia pronar mbi nj send t paluajtshm;
- e drejta e pronsis ti jet hequr n mnyr t padrejt nga shteti.
54. Ndrsa n nenin 1 t ligjit nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr Kthimin dhe Kompensimin e
Prons, dispozit kjo e emrtuar Objekti i ligjit, parashikohet shprehimisht se:
Ky ligj ka pr objekt: a) rregullimin e drejt, sipas kritereve t nenit 41 t Kushtetuts, t shtjeve t s
drejts s pronsis q kan lindur nga shpronsimet, shtetzimet apo konfiskimet; b) kthimin dhe, aty ku sipas
ktij ligji kthimi i prons sht i pamundur, kompensimin e saj; c) procedurat pr realizimin e kthimit dhe
kompensimit t pronave, si dhe organet administrative t ngarkuara pr realizimin e tyre.
N nenin 2 1 t ligjit nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e prons,
dispozit kjo e emrtuar E drejta e pronsis, parashikohet shprehimisht se: do subjekt i
shpronsuar ka t drejt t krkoj, n prputhje me kt ligj, t drejtn e pronsis, n rast se i sht hequr sipas
akteve ligjore, nnligjore, vendimeve penale t gjykatave ose t marr n do mnyr tjetr t padrejt nga shteti nga
data 29.11.1944, si dhe kthimin ose kompensimin e prons.
55. Nga dispozitat e msiprme rezulton se natyra dhe qllimi i ktyre ligjeve (nr. 7698/1993
dhe 9235/2004) ishte pikrisht kthimi aty ku ishte e mundur, i atyre pronave t marra n mnyr
t padrejt nga shteti nprmjet shtetzimit, shpronsimit apo konfiskimit sipas akteve ligjore,
nnligjore e vendimeve t gjykats t dala pas dats 29.11.1944 ose t marra pa t drejt nga shteti
me do mnyr tjetr.
Pr qllimin e msiprm me kto ligje u krijuan fillimisht Komisionet Vendore t Kthimit
dhe Kompensimit t Prons dhe pas ndryshimeve ligjore aktualisht funksionon si organ i vetm
Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit t Pronave.
Kto komisione jan persona juridik q, duke iu referuar dhe doktrins juridike n kt
fush, kategorizohen si ente publike t posame t krijuar me ligj nga e para q ushtrojn
funksione n interes t publikut. Qllimi pr t cilin jan krijuar kto komisione dhe kompetencat
e tyre jan t shqyrtojn krkesat pr kthim kompensim prone duke vendosur rast pas rasti
kthimin, njohjen, kompensimin apo dhe rrzimin e tyre.
56. Lidhur me shtjen e msiprme Kolegjet e Bashkuara vlersojn se asaj i sht dhn
prgjigje dhe n vendimin unifikues nr. 24, dat 13.3.2002. N kt vendim Kolegjet e Bashkuara
t Gjykats s Lart kan analizuar dhe interpretuar natyrn dhe qllimin e ligjit Pr kthimin dhe
kompensimin e pronave ish-pronarve, si dhe nocioni kthim prone t prdorur si n titullin e
ligjit (rubrica legis fit lex), ashtu edhe n prmbajtjen e tij. N kt vendim Kolegjet e Bashkuara
jan shprehur se: ... Ligjvnsi me kto akte t rndsishme normative ka njohur padrejtsin, shkeljen e t
drejtave t pronsis ish-pronarve dhe ka vendosur t rinjoh t drejtn e pronsis s tyre duke ju kthyer pronat e
shtetzuara, t shpronsuara, t konfiskuara apo t marra pa t drejt n forma t tjera, dhe n pamundsi, duke i
kompensuar ato. Kto ligje, duke konsideruar t padrejt at q kish ndodhur m par, parashikuan kthimin e t
drejtave t pronarve mbi pronn, kur objekt i saj ishin sende t paluajtshme.
...... Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart i konsiderojn kto akte ligjore q u drejtohen ish-pronarve
apo trashgimtarve t tyre, jo si mnyr t re t fitimit t pronsis n favor t tyre, por si mjete q mbrojn dhe
garantojn t drejtn e pronsis dhe e bjn efektive at duke e bazuar edhe n argumente analogjie.
Si n titullin e ligjit (rubrica legis fit lex), ashtu edhe n prmbajtjen e tyre, prdoret nocioni kthim i prons.
Me fjal t tjera, kthimi i pronave ish-pronarve ose trashgimtarve t tyre sht thelbi dhe qllimi i ktyre ligjeve
(anima legis dhe ratio legis).
Nocionin kthim i prons ose, me sakt, kthim i sendit objekt i s drejts s pronsis, Kodi Civil e prmend n
rastin e padis pr krkimin e sendit (actio rivendicatio), neni 296 e vijues i tij. N rastin kur pranohet padia e
rivendikimit, poseduesi jopronar duhet ti kthej sendin paditsit n favor t t cilit sht njohur e drejta e pronsis.
86
Praktika gjyqsore, ashtu edhe literatura juridike, n kto raste nuk kan vn kurr n dyshim ekzistencn e s
drejts s pronsis t pronarit joposedues mbi sendin objekt t padis s rivendikimit. Pronari joposedues nuk ka
humbur pr asnj moment titullin e s drejts s pronsis, por vetm posedimin e sendit. Pikrisht kjo sht arsyeja pse
ligji e kthen at n situatn e mparshme duke i njohur t drejtn e kthimit edhe t frutave t sendit (restitutio in
integrum), dhe kur kjo nuk sht e mundur, pranon vetm kthimin e sendit (restitutio in parte).
57. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, lidhur me thelbin dhe qllimin e
legjislacionit pr kthimin dhe kompensimin e prons, vlersojn se pavarsisht forms s
zgjedhur qllimi si n Shqipri ashtu edhe n gjith vendet e lindjes ka qen i njjt, rivendosja n
vend e s drejts s pronsis t ish-pronarve, pronat e t cilve ishin marr padrejtsisht nga shteti,
duke shfuqizuar n kt mnyr ipso lege t gjitha aktet e mparshme ligjore me t cilat u ishte
marr prona padrejtsisht, duke synuar rregullimin n masn m t mundshme t situats s paligjshmris
lidhur me t drejtn e pronsis. Kto ligje nuk konsiderohen si mnyra t reja fitimi pronsie pr shkak se n
baz t tyre si u citua edhe m lart synohej kthimi i palve n gjendjen e mparshme, n t gjitha ato
raste kur ishte e mundur, duke u kthyer atyre t njjtat prona q u ishin marr n mnyr t
padrejt nga ana e shtetit t asaj kohe dhe jo prona t tjera.
58. Kolegjet e Bashkuara, lidhur me shtjen tjetr se cila sht natyra juridike e gjykimeve me objekt
kundrshtim t vendimit t Komisionit t Kthimit dhe Kompensimit t Prons apo t Agjencis Kthimit dhe
Kompensimit t Pronave, mojn ta analizojn referuar praktiks unifikuese dhe t zakonshme t Gjykats
s Lart, asaj t Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris, si dhe vendimmarrjen e GJEDNJs n kt fush.
59. N vendimin unifikues nr. 24, dat 13.3.2002, Kolegjet e Bashkuara jan shprehur se:
N kohn e daljes s kuadrit ligjor pr kthimin. e pronave ish-pronarve, ligjvnsi mund t parashikonte edhe
rrugn gjyqsore t krkimit dhe kthimit t pronave t shtetzuara apo konfiskuara padrejtsisht, por moi m t
prshtatshme rrugn administrative dhe t drejtn e ankimit n gjykat kundr vendimeve t organeve
administrative t ngarkuara pr kt qllim. N rastin se do t pranohej zgjidhja e par edhe analogjia do t ishte
m e dukshme. I njjti parashikim ligjor rezulton t jet br edhe n ligjin nr. 9235, dat 29.7.2004
Pr kthimin dhe kompensimin e prons.
60. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se n nj rast t till pavarsisht se procesi i njohjes, kthimit
apo kompensimit t pronave rezulton ti jet besuar nj organi administrativ sikurse ishin m par
Komisionet e Kthimit dhe Kompensimit t Pronave ish-Pronarve dhe aktualisht Agjencia e Kthimit
dhe Kompensimit t Pronave, veprimtaria e ktyre organeve administrative nuk sht konsideruar
asnjher si veprimtari e mirfillt administrative, por si nj veprimtari e cila paraqiste dhe paraqet
karakteristikat e nj veprimtarie gjyqsore.
E thn ndryshe fakti se nga ana e ligjvnsit procesi i njohjes, kthimit dhe kompensimit t
pronave rezulton ti jet besuar nj organi administrativ nuk mund t pasjell prfundimin se
edhe gjykimet me objekt kundrshtimin e vendimeve t ktyre organeve administrative duhet t
konsiderohen si gjykime administrative.
61. Kolegjet e Bashkuara mojn (si do t analizohet edhe m posht) se n kto lloj
gjykimesh nuk kemi t bjm me nj kontroll t thjesht t nj veprimtarie administrative.
Kontrolli gjyqsor n kto gjykime i kalon caqet e kontrollit t nj veprimtarie administrative.
Nga ana e gjykats merret n analiz jo vetm e drejta e pronsis, por edhe mnyra e fitimit t
pronsis duke iu referuar pr kt qllim instituteve t s drejts civile q kan rregulluar t
drejtn e pronsis n koh t ndryshme.
62. N vendimin unifikues t Kolegjeve t Bashkuara nr. 25/2003 lidhur me subjektet q
legjitimohen proceduralisht si padits, thuhet se: ... ndrsa n grupin e par prfshihen subjektet q
krkojn rivendosjen apo kompensimin e t drejtave t tyre si ish-pronar (trashgimtar t ish-pronarve), n
grupin e dyt t subjekteve t legjitimuar proceduralisht prfshihen ato subjekte q kundrshtojn, n emr t s
drejtave apo interesave t tyre t ligjshme, prfitimet e paligjshme q mund t ken realizuar subjektet e grupit t
par nprmjet vendimeve t komisioneve t pronave.
Pra, n analiz t konkluzioneve t msiprme mund t thuhet se n gjykimet me objekt
kundrshtimin n gjykat t vendimeve t Komisioneve t Kthimit e Kompensimit t Pronave
87
ish-pronarve legjitimohen si padits jo vetm personat q i jan drejtuar Komisionit, por edhe
persona t tjer t cilt jan cenuar n t drejta apo interesin e tyre t ligjshm nga vendim-marrja
e komisionit.
63. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n vendimin nr. 4/2005 kan arritur n
prfundimin unifikues se: Pavarsisht nga momenti i regjistrimit t shtjes pr gjykim (para apo pas hyrjes
n fuqi t ligjit t ri), n t gjith rastet kur padia pr kundrshtimin e vendimit t Komisionit t Kthimit t
Pronave sht ngritur nga persona t tjer q kan fituar t drejta pronsie mbi pronat e trajtuara nga ky vendim,
sht gjykata ajo q ka juridiksionin pr shqyrtimin e ktyre shtjeve.
64. N vendimin unifikues nr. 7/2005, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n
prfundimin unifikues se: .... t gjitha shtjet, t cilat kan t bjn me kundrshtimin e vendimeve t
Komisioneve t Kthimit e Kompensimit t Pronave ish-Pronarve, q jan marr n zbatim t ligjit nr. 7698, dat
15.4.1993 dhe q jan kundrshtuar n gjykat prpara hyrjes n fuqi t ligjit nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr
kthimin dhe kompensimin e prons, jan n juridiksionin gjyqsor dhe jo n at administrativ.
65. N vendimin unifikues 2/2009 Kolegjet e Bashkuara kan mbajtur qndrimin se: Ankimi
administrativ parashikuar n nenin 18 t ligjit Pr kthimin dhe kompensimin e prons duhet kuptuar dhe zbatuar
njlloj si pr ankimet nga subjekti krkues q ndjek procedurn e plot administrative dhe nuk paraqiten subjekte t
tjer krkuese, ashtu dhe pr ankimet nga nj subjekt i ri pretendues kundr aktit administrativ t dhn n favor t nj
subjekti tjetr, por q prek interesat e tij pr t njjtn pron dhe nuk ka qen pal n procedurn e plot administrative t
nxjerrjes dhe ankimimit t aktit. N t dyja rastet, subjektet e shpronsuar jan t detyruar t ndjekin procedurat e
ankimit administrativ dhe vetm pasi t jet ezauruar plotsisht kjo rrug ligjore, mund ti drejtohen gjykats.
66. Ndrsa n vendimin unifikues nr. 2/2011, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
kan ndryshuar qndrim nga vendimi unifikues nr. 2/2009, duke unifikuar praktikn me
sentencn unifikuese se: ... subjektet e shpronsuara kan detyrimin q ti drejtohen organit administrativ,
pra AKKP-s, vetm n dy situata.
S pari, n rastin kur subjektet e shpronsuara paraqesin pr her t par krkes pr njohjen dhe kthimin e
prons n cilsin e ish-pronarit.
S dyti, n rastin e ankimit ndaj vendimit t dhn n emr t tyre e mbi krkesn e tyre nga (ish) Zyra
Rajonale e AKKKP-s, pra pas hyrjes n fuqi t ligjit nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin
e prons (i ndryshuar).
Gjithsesi, edhe n kto dy raste, shtja bn pjes n juridiksionin gjyqsor, pra detyrimi pr tiu drejtuar
rrugs prkatse administrative t krkess dhe ankimit nuk ekziston, nse nga subjekti i shpronsuar pretendohet
q, pr t njjtn pron, ish-KKKP-t apo AKKP-ja, kan disponuar m par pr njohjen e kthimin e prons nj
subjekti tjetr t shpronsuar.
67. Kolegjet e Bashkuara, referuar vendimeve t msiprme unifikuese, vlersojn se
gjykimet me objekt kundrshtim t vendimit t Komisionit t Kthimit dhe Kompensimit t
Prons apo t Agjencis Kthimit dhe Kompensimit t Pronave nuk jan gjykime q prfshihen n
rrethin e atyre shtjeve q i prkasin fushs administrative, por mosmarrveshje t natyrs civile,
n t cilat subjekti pretendues krkon t drejtn e prons mbi nj send t paluajtshm, duke
paraqitur pr kt qllim prova n mbshtetje t ksaj t drejte.
68. N kndvshtrim t prcaktimit t siprcituar, n t gjitha ato raste q subjekti i
shpronsuar cenohet nga vendimet e ish-KKKP-ve apo t AKKP-s me an t t cilve rezulton
t jet disponuar m par pr pronsin mbi sendin e paluajtshm t pretenduar prej tij n favor
t nj subjekti tjetr pretendues, nuk ka detyrimin pr tiu drejtuar m par rrugs administrative
por ka t drejt ti drejtohet drejtprdrejt rrugs gjyqsore pr t krkuar t drejtn e tij t
pronsis, karakteristik kjo e cila e bn t dallueshme nga gjykimi administrativ. Ndrsa, referuar
dispozitave t K.Pr.Administrative, ezaurimi i procedurs s ankimit administrativ ndaj aktit t
kontestuar sht rrug e detyrueshme para se pala ti drejtohet juridiksionit gjyqsor.
69. Kolegjet e Bashkuara lidhur me pyetjen e dyt unifikuese i referohen edhe praktiks
gjyqsore t Kolegjit Civil t Gjykats s Lart, pr rastet lidhur me konfliktet e kompetencs
territoriale n shtjet me objekt kundrshtim t vendimit t K.K.K.Pronave apo t
A.K.K.Pronave.
88
N kto gjykime Kolegji Civil, n prcaktimin e kompetencs toksore pr shqyrtimin e

ktyre shtjeve n varsi t natyrs s ktij gjykimi, objektit dhe shkakut ligjor t padis, ka
vendosur se duhet t zbatohen parashikimet e nenit 45 t Kodit t Procedurs Civile lidhur me
kompetencn toksore: Padit pr t drejta reale mbi sende t paluajtshme, pr pjestimin e sendeve t
prbashkta dhe pr posedimin ngrihen n gjykatn e vendit ku ndodhen sendet ose pjesa m e madhe e tyre.
dhe jo parashikimet e nenit 327 t K.Pr.Civile, q thot se: Padia kundr nj akti administrativ
shqyrtohet nga seksioni prkats i gjykats, n zonn e s cils ka qendrn organi administrativ, ndaj t cilit
drejtohet padia (prmenden disa nga vendimet: nr. 429, dat 6.10.2011; nr. 314, dat 14.6.2012; nr.
397, dat 20.9.2012; nr. 2179, dat 3.10.2013).
70. Kolegjet e Bashkuara vlersojn, gjithashtu, se edhe GJEDNJ-ja n vendimet e saj
thekson se kjo mosmarrveshje sht e natyrs civile. Kshtu n vendimin e GJEDNJ-s
Ramadhi dhe t tjer kundr Shqipris, n 36 dhe 77, kjo gjykat vren se: 36. .... mosmarrveshja
lidhur me kt t drejt, e cila pr nga natyra sht nj e drejt civile, sht nj mosmarrveshjeje ndrmjet shtetit dhe
ankuesit, pr t prcaktuar t drejtn e tij t pronsis. Nprmjet vendimeve t Komisionit kompetent pr shtjen
n fjal, shteti u njohu t drejtn e kompensimit ankuesve....
77. Gjykata vren se n jurisprudencn e saj ajo ka shqyrtuar mosekzekutimin e nj vendimi q njeh nj titull
pronsie, n kuadrin e fjalis s par t nenit 1 protokollit 1 (shiko Burdov v. Russia, nr. 59498/00, 40, ECHR
2002-III, Jasinien v. Lithuania, nr. 41510/98, 45, 6 Mars 2003; Sabin Popescu v. Romania, nr. 48102/99,
80, 2 Mars 2004; dhe Beshiri dhe t tjer, i cituar m sipr 99). Rrethanat e shtjes konkrete jan t ngjashme me
ato t shtjeve t siprprmendura dhe pr kt arsye ndrhyrja duhet trajtuar n kuadrin e fjalis s par t paragrafit t
par t nenit 1 protokollit 1, i cili prcakton parimin e gzimit t qet t prons n terma t prgjithshme.
Pr t mos i cituar t gjitha vlersimet e GJEDNJ-s n kt vendim, prmenden
konkluzionet n 45, 50-52, 79-84 (ky vendim ka shrbyer si referenc pothuaj n do gjykim
kundr Shqipris).
N kt frym, GJEDNJ-ja argumenton dhe n shtjet e tjera si Nuri kundr Shqipris,
Hamzaraj nr. 1 kundr Shqipris dhe n vendimin pilot Puto kundr Shqipris etj.
71. Edhe n shtjen Maria Atanasiu dhe t tjer kundr Rumanis, 134-136, GJ.E.D.NJ.
thekson se: 134. .. se nj ankues mund t pretendoj shkelje t nenit 1 t protokollit nr. 1 vetm n masn q
vendimet e kundrshtuara lidhen me pronat e tij brenda kuptimit t ksaj dispozite.
Pronat mund t jen ose prona ekzistuese ose pasuri, duke prfshir pretendimet n lidhje me t cilat
ankuesi mund t argumentoj se ai ose ajo ka t paktn nj pritshmri t ligjshme t prftimit t gzimit efektiv
t nj t drejte pronsie ().
135. Gjykata vren m tej se neni 1 i protokollit nr. 1 nuk mund t interpretohet sikur vendos ndonj
detyrim t prgjithshm ndaj palve kontraktuese pr t kthyer pronn q u ishte transferuar atyre prpara se t
ratifikonin Konventn ().
136. Nga ana tjetr, nse nj shtet kontraktues q ka ratifikuar Konventn, duke prfshir protokollin nr.
1, miraton legjislacion q parashikon kthimin e plot ose t pjesshm t prons s konfiskuar sipas nj regjimi t
mparshm, ky legjislacion mund t konsiderohet se sjell nj t drejt t re pronsie t mbrojtur nga neni 1 i
protokollit nr. 1 pr personat q prmbushin krkesat e pranueshmris...
72. Kolegjet e Bashkuara lidhur me shtjen e msiprme t shtruar pr zgjidhje kan
parasysh dhe konkluzionet e arritura n vendimin nr. 27, dat 26.5.2010 t Gjykats Kushtetuese t
Republiks s Shqipris. Konkretisht n kt vendim Gjykata Kushtetuese analizon natyrn e ktyre
gjykimeve si m posht: ... Krkesa e nj personi para organeve t kthimit dhe kompensimit t pronave ...
sht nj e drejt subjektive dhe jo nj interes i ligjshm i tij, n kuptim t nenit 32 t Kodit t Procedurs Civile.
Kjo do t thot, nga ana tjetr, se vendimet e KKKP-s dispononin drejtprsdrejti mbi t drejta subjektive, t cilat
jan ekskluzive t titullarve t caktuar dhe jo t shtetasve apo publikut n trsi si jan interesat publik. Ky
fakt mund t konstatohet nga gjykata pasi e drejta e nj personi pr tu njohur si pronar i nj sendi rregullohet nga
Kodi Civil, si rrjedhim gjykata mon se jemi jasht fushs s veprimit t s drejts publike e cila rregullon veprimet
e organeve shtetrore n mbrojtje t interesave publik.
...vendimet e organeve administrative, q kan pasur si kompetenc kthimin dhe kompensimin e pronave, n
vite, nuk mund t konsiderohen akte administrative, n kuptimin normal juridik t termit (strictu sensu), por
89
akte sui generis t nxjerra nga nj organ sui generis, pr t cilin Gjykata Evropiane e t Drejtave t Njeriut ka
prdorur termin e ri leksikor, quasi gjykat.
...N kto kushte kur nj person vinte n lvizje me krkes t KKKP-s ,kjo krkes ishte e barasvlershme si t ishte
br para gjykats dhe vendimi i KKKP-s ishte n gjendje q t krijonte tek individi t njjtn pritshmri q krijon nj
vendim gjyqsor, i cili i njeh individit pronsin mbi nj send. N kt prfundim ka arritur edhe Gjykata Evropiane e t
Drejtave t Njeriut n shtjen Viasu kundr Rumanis, Ramadhi, apo Hamzaraj, kundr Shqipris, duke barazuar
vendimin e KKKP-s me nj vendim gjyqsor i cili krijon pritshmrin e ligjshme tek individi se ose do t vihet n posedim t
prons, ose do t dmshprblehet....
73. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mbshtetur n analizn e msiprme vlersojn se
n gjykimet me objekt kundrshtim t vendimit t K.K.K. Pronave apo A.K.K. Pronave kemi t
bjm me t drejta subjektive, edhe pse enti shtetror publik KKKP (sot A.K.K. Pronave) shpreh
vullnetin e tij nprmjet vendimeve t marra pas krkess s br nga subjektet prkatse. Vendimet e
tyre nuk trajtohen dhe nuk goditen n gjykat si akte t mirfillta administrative. Subjekti krkues n
nj gjykim t zakonshm kundrshton vendimin e K.K.K. Pronave apo A.K.K. Pronave dhe krkon
t drejtn e prons duke paraqitur prova n mbshtetje t s drejt s tij t pronsis.
N kto gjykime, gjykata zhvillon nj gjykim themeli lidhur me titullin e pronsis duke
ndryshuar apo shfuqizuar vendimin e K.K.K.Pronave apo A.K.K.Pronave, si dhe duke zgjidhur n
themel kt konflikt q sht nj konflikt pronsie, pra i natyrs civile. Pr kt arsye legjislatori e
kishte pajisur procesin e kthimit dhe kompensimit t pronave me garanci n mnyr q t drejtat e
shtetasve t kishin nj mbrojtje maksimale n gjykat.
74. Kolegjet e Bashkuara, n mbshtetje t prfundimit t msiprm se, gjykimet me objekt
kundrshtimin e vendimeve t ish-Komisioneve t Kthimit dhe Kompensimit t Pronave ishPronarve dhe t vendimeve t Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave jan gjykime t
natyrs civile, mojn t analizojn dispozitat q rregullonin dhe rregullojn aktualisht vendimmarrjen
e gjykats n gjykimin administrativ. Pr kt Kolegjet e Bashkuara mojn t bjn nj analiz a
contrario.
Konkretisht, n qoft se do ti referohemi parashikimeve t nenit 331 t K.Pr.Civile (aktualisht i
shfuqizuar), seksioni administrativ i posam i gjykats prkatse n gjykimin administrativ, sipas nenit
324 (kompetenca lndore), n vendimin prfundimtar inter alia mund t vendos edhe: ...detyrimin e
organit prkats pr t nxjerr nj akt administrativ, n prputhje me ligjin, ose pr marrjen e masave pr rivendosjen e s
drejts s cenuar;...
Ndrsa po ti referohemi nenit 40 t ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e
gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, gjykata administrative inter alia
mund t vendos edhe:
....b) ndryshimin, pjesrisht apo trsisht t aktit administrativ, ose detyrimin e organit publik pr t
ndryshuar nj akt administrativ;
....) detyrimin e organit publik pr t kryer apo pr t ndaluar kryerjen e nj veprimi tjetr administrativ, t
nevojshm pr mbrojtjen e t drejtave apo t interesave t paditsit;
...e) detyrimin e organit publik pr t kryer nj veprim administrativ, q sht refuzuar, apo pr t cilin
organi publik ka heshtur, ndonse ka pasur krkes;....
75. Kolegjet e Bashkuara, n analiz t sa m sipr, vlersojn se n gjykimin e mosmarrveshjes
q ka pr objekt kundrshtimin e vendimit t K.K.K.Pronave apo A.K.K.Pronave, gjykata nuk mund
t vendos asnj nga urdhrimet e msiprme n vendimin e saj prfundimtar. Gjykata n vendimin e
saj prfundimtar vendos shfuqizimin apo ndryshimin e vendimit t K.K.K.Pronave apo
A.K.K.Pronave dhe zgjidhjen prfundimtare t mosmarrveshjes lidhur me t drejtat e pronsis s
pretenduara nga palt.
76. N prfundim t analizs s msiprme, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
konkludojn se shqyrtimi i mosmarrveshjeve me objekt kundrshtim t vendimit t K.K.K.Pronave
lidhet me t drejta subjektive dhe synon njohjen e s drejts s prons mbi sende t caktuara, prandaj
ky gjykim mund t bhet vetm nga gjykatat e zakonshme civile n prputhje me dispozitat e K.Civil
dhe t K.Pr.Civile.
90
77. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart lidhur me pyetjen e dyt

arrijn n interpretimin unifikues t praktiks gjyqsore se:
Kur n objektin e gjykimit kundrshtohet vendimi i Komisionit t Kthimit dhe
Kompensimit t Pronave apo Agjencis Kthimit dhe Kompensimit t Pronave, kjo shtje
do t konsiderohet si mosmarrveshje civile dhe do t shqyrtohet nga gjykata q ka
kompetenc gjykimin e mosmarrveshjeve civile.
III. Lidhur me zgjidhjen e shtjes n gjykim
78. Pr sa i prket zgjidhjes s shtjes n gjykim, Kolegjet e Bashkuara mojn t
parashtrojn opinionin e tyre n lidhje me qndrimin e mbajtur nga Gjykata e Apelit Tiran me
vendimin e saj nr. 1823, dat 13.11.2008, e cila ka vendosur: Prishjen e vendimit nr. 258, dat
10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe pushimin e gjykimit t shtjes. Ky vendim sht
rrjedhoj e zbatimit t gabuar t ligjit dhe si i till ai duhet t prishet dhe shtja t kthehet pr
rigjykim.
79. Gjykata e Apelit Tiran ka rishqyrtuar kt shtje pas vendimit nr. 7/2008 t Gjykats
Kushtetuese, q ka vendosur: Shfuqizimin si antikushtetues t vendimit nr. 949, dat 4.10.2005 t
Gjykats s Apelit Tiran dhe t vendimit nr. 164, dat 16.2.2007 t Kolegjit Civil t Gjykats s Lart
(Dhoma e Kshillimit). Drgimin e shtjes pr shqyrtim n Gjykatn e Apelit Tiran.
Gjykata Kushtetuese ka konstatuar se: Mohimi i s drejts s aksesit, domethn i s drejts pr tiu
drejtuar gjykats dhe pr t marr nj prgjigje prfundimtare nga ajo lidhur me pretendimet e ngritura, prbn
cenim t s drejts themelore pr nj proces t rregullt ligjor, t parashikuar nga neni 42 i Kushtetuts dhe neni 6 i
Konvents Europiane.......gjykata e apelit ka vendosur rrzimin e padis pa e zgjidhur shtjen n themel, pra pa u
dhn prgjigje krkesave pr pavlefshmrin e vendimit t Komisionit t Kthimit t Pronave dhe lidhur me kt dhe
krkesave pr pavlefshmrin e kontrats s shitblerjes s objekteve mbi kt siprfaqe dhe kthimin n gjendjen e
mparshme. Rrzimi i padis nga gjykata, pa dhn nj vendim prfundimtar, megjithse mund t arsyetohet me
mungesn e juridiksionit dhe t legjitimitetit, mund tu heq krkuesve mundsin t vn prsri n lvizje gjykatn
dhe t marrin prgjigje prfundimtare pr problemet e themelit t shtjes.
80. N kt vendim Gjykata Kushtetuese n arsyetimin e saj nuk jep asnj konkluzion nse
kjo shtje sht apo jo n juridiksionin gjyqsor, por shprehet se rrzimi i padis nga gjykata e
apelit pr munges juridiksioni gjyqsor mund ti heq mundsin paditsit t vr prsri n
lvizje gjykatn, pasi n kt rast do jemi para gjs s gjykuar.
81. Gjykata e Apelit Tiran me vendim nr. 1823, dat 13.11.2008 ka vendosur:
Prishjen e vendimit nr. 258, dat 10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe pushimin e gjykimit
t shtjes, me arsyetimin se: . Gjykata e Shkalls se Par Mat, n kundrshtim me krkesat e nenit 59/1
t Kodit t Procedurs Civile, sipas t cilit, gjykata, n do faz dhe shkall t gjykimit, qoft dhe kryesisht, merr
n shqyrtim nse shtja q shqyrton bn pjes n juridiksion gjyqsor apo administrativ, nuk e ka par shqyrtimin
e mosmarrveshjes n kt kndvshtrim ligjor dhe pr rrjedhoj ka gabuar n prfundimet q ka arritur.
N rastin konkret, gjat shqyrtimit t mosmarrveshjes, megjithse del qart se paditsit krkojn n objektin
e padis anulimin e vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 t K.K.K. Pronave dhe kthimin n gjendjen e mparshme, pra
konstatohet se mosmarrveshja nuk hyn n juridiksionin gjyqsor por n at administrativ, nuk mban parasysh
krkesat e nenit 59 dhe 468 t K.Pr.Civile. N kt rast, gjykata e apelit mon se ka vend pr t prishur
vendimin e Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe t vendoset pushimi i gjykimit t shtjes.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se vendimi i msiprm i gjykats s
apelit sht marr n zbatim t gabuar t ligjit.
82. N vendimin unifikues nr. 4 t vitit 2005 Kolegjet e Bashkuara kan arritur n
prfundimin unifikues se: Pavarsisht nga momenti i regjistrimit t shtjes pr gjykim (para apo pas hyrjes
n fuqi t ligjit t ri), n t gjith rastet kur padia pr kundrshtimin e vendimit t Komisionit t Kthimit t
Pronave sht ngritur nga persona t tjer q kan fituar t drejta pronsie mbi pronat e trajtuara nga ky vendim,
sht gjykata ajo q ka juridiksionin pr shqyrtimin e ktyre shtjeve.
83. Gjithashtu, dhe n vendimin unifikues nr. 7/2005, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart arrijn n prfundimin unifikues se: ... t gjitha shtjet, t cilat kan t bjn me kundrshtimin e
vendimeve t Komisioneve t Kthimit e Kompensimit t Pronave ish-Pronarve, q jan marr n zbatim t ligjit nr.
91
7698, dat 15.4.1993 dhe q jan kundrshtuar n gjykat prpara hyrjes n fuqi t ligjit nr. 9235, dat
29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e prons, jan n juridiksionin gjyqsor dhe jo n at administrativ.
84. Kolegjet e Bashkuara, lidhur me shtjen n gjykim, konstatojn se ligji i zbatueshm pr
zgjidhjen e ksaj shtje sht ligji nr. 7698, dat 15.4.1993 Pr kthimin e kompensimin e
pronave ish-pronarve. N kto kushte gjykata e apelit, duke vendosur pushimin e gjykimit t
shtjes, me arsyetimin se mosmarrveshja nuk hyn n juridiksionin gjyqsor por n at
administrativ, ka keqzbatuar ligjin.
85. Kolegjet e Bashkuara, referuar interpretimit ligjor dhe atij t br n vendimet e
msiprme unifikuese, vlersojn se shtja konkrete sht n juridiksionin gjyqsor dhe ajo
duhet kthyer pr rigjykim n gjykatn e apelit.
N rigjykim, gjykata e apelit, pr tiu dhn zgjidhje problemeve t msiprme, n respektim
t s drejtave t palve dhe detyrimeve t tyre q rrjedhin nga procesi gjyqsor civil, ... ka pr
detyr q t zhvilloj nj proces t rregullt ligjor, nprmjet garantimit t zhvillimit t nj hetimi t plot dhe t
gjithanshm, n prputhje me ligjin (neni 14) dhe, duke br nj cilsim t sakt t fakteve dhe veprimeve q
lidhen me mosmarrveshjen ta zgjidh at n prputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera n fuqi (neni
16) dhe ti jap shtjes nj zgjidhje prfundimtare.
86. Prfundimisht, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n prfundimin se
rekursi i paraqitur nga pala paditse Haziz Kuka dhe Aqif Kuka sht i bazuar n ligj, prandaj si i
till ai duhet t pranohet dhe pr rrjedhoj vendimi i gjykats s apelit duhet t prishet dhe shtja
t drgohet pr tu rishqyrtuar nga nj trup tjetr gjykues i Gjykats s Apelit Tiran.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 485/c t K.Pr.Civile,
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 1823, dat 13.11.2008 t Gjykats s Apelit Tiran dhe kthimin e
shtjes pr rishqyrtim n po at gjykat, me nj tjetr trup gjykues.
Ky vendim sht unifikues pr praktikn gjyqsore dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
MENDIMI I PAKICS
1. Ne gjyqtart n pakic, Ardian Dvorani, Ardian Nuni, Arjana Fullani, Evelina Qirjako,
Aleksandr Muskaj, Artan Zeneli vlersojm se qndrimi i shumics s Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, q ka arritur n prfundimin njsues se kur objekti i gjykimit sht kundrshtimi i
vendimi t ish-Komisionit t Kthimit dhe Kompensimit t Pronave apo Agjencis Kombtare t
Kthimit dhe Kompensimit t Pronave, shtja do t konsiderohet si mosmarrveshje civile dhe do t
shqyrtohet nga gjykata civile, nuk sht n prputhje me ligjin.
2. Pr t treguar arsyet, pakica vlerson t prcaktoj llojin e aktit q nxjerr ishKKKP/AKKP, si dhe natyrn e s drejts s krijuar dhe disponuar nprmjet ktij akti, duke
mbajtur parasysh jo vetm jurisprudencn, e pasur tashm, t Gjykats s Lart dhe Gjykats
Kushtetuese t Shqipris, por dhe at t Gjykats Evropiane pr t Drejtat e Njeriut (GJEDNJ).
3. N referenc t ksaj jurisprudence vihet re se ajo ka evoluar ndr vite, duke mbajtur
qndrimin se e drejta pr pron, n kuptimin kushtetues dhe t rregullave t s drejts ndrkombtare,
nuk identifikohet me rikthimin trsisht t prons s marr nga ana e regjimeve totalitare. Procesi i
kthimit dhe kompensimit t pronave n vendet e tranzicionit paskomunist, aq sa bazohet n t drejtn
e prons, bazohet dhe n parimin e ndershmris dhe t drejtsis dhe, pr m tepr, n parimin e
shtetit social. Ktij qndrimi i sht prmbajtur prgjithsisht praktika e t gjith vendeve q jan
ndeshur me t njjtin fenomen.
92
4. Pra, e drejta e prons nuk njsohet trsisht me t drejtn e kthimit dhe/ose kompensimit t
saj. Ky sht kuptimi edhe i nenit 1 t Protokollit nr. 1 t Konvents Evropiane pr t Drejtat e
Njeriut, i cili mbron vetm zotrimet ekzistuese t personit dhe nuk garanton t drejtn e fitimit t
zotrimeve. Jurisprudenca e Gjykats Evropiane pr t Drejtat e Njeriut pr kto shtje i prmbahet
qndrimit se nuk prbn pasuri bindja pr ekzistencn e s drejts s pronsis, e cila pr nj koh t gjat nuk sht
shfrytzuar n mnyr t efektshme. 7 Ky nen i Konvents Evropiane garanton t drejtn e gjithsecilit pr
gzimin n mnyr paqsore t pasurive t tij, dhe rrjedhimisht aplikohet vetm pr pasurit
ekzistuese t personit. 8
5. N kuptim t dispozitave t Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut, pasuri pr efekt t
zbatimit t legjislacionit pr njohjen, kthimin dhe/ose kompensimin konsiderohet ajo ka sht kthyer si
administrativisht, ashtu edhe gjyqsisht, n mnyr prfundimtare, vetm pas ktyre procedurave, do ndrhyrje
q prek padrejtsisht kt pasuri i jep shkas krkess pr zbatim t nenit 1 t protokollit 1 t
Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut.
6. Duke marr n konsiderat vlersimet e dhna nga GJEDNJ-ja n shtjen pilot Maria
Atanasiu dhe t tjer kundr Rumanis, evidentohet se pr qllim t orientimit t zgjidhjeve t shtjeve q
parashtrojn problematika t njjta t kthimit dhe kompensimit t pronave, kjo gjykat ka br nj
analiz krahasuese t legjislacionit lidhur me kthimin dhe kompensimin e pronave t shtetzuara
prpara vitit 1989 n Evropn Qendrore dhe Lindore dhe ka arritur n prfundime se: Shumica e
vendeve n fjal e kufizojn t drejtn e kthimit ose t kompensimit pr disa kategori t caktuara t pronave ose
krkuesve. N disa vende legjislacioni prcakton afate, ndonjher shum t shkurtr, pr depozitimin e
krkesave.....Disa vende ofrojn forma t ndryshme t kthimit dhe/ose kompensimit me an t t ashtuquajturve ligje t
kthimit: ky sht rasti n Shqipri, Bullgari, Lituani dhe ish Republikn Jugosllave t Maqedonis. Vende t tjera
e kan trajtuar shtjen e kthimit n baz t ligjeve t rehabilitimit (Republika eke, Gjermania, Moldavia, Rusia,
Sllovakia dhe Ukraina). S fundi, shtja sht trajtuar, gjithashtu, n legjislacionin e pronave (Bullgaria, Republika
eke, Estonia, Gjermania dhe Sllovenia). Por n t gjitha rastet, kthimi nuk sht nj e drejt absolute,
por mund t jet subjekt i kushteve dhe kufizimeve t shumta. E njjta gj vlen dhe pr t drejtn pr
kompensim.......... Organet prgjegjse pr t vendosur mbi pretendimet pr kthim ose kompensim mund t jen organe
gjyqsore ose administrative. Rregullimet m t zakonshme prcaktojn trupa (panele) t veanta pr kthimin dhe
kompensimin (Shqipria, Bullgaria, Moldavia dhe Mali i Zi), organet administrative (Lituania), Ministria e
Financave ose Drejtsis, apo edhe gjykatat (Republika eke). N t gjitha vendet e monitoruara, vendimet e organeve
administrative mund t ankimohen prpara gjykatave civile ose administrative.
7. N krahasim t dy praktikave t cituara m lart, lidhur me kthimin e prons dhe/ose
kompensimin, evidentohet se n krahasim t procedurave gjyqsore t zakonshme, t individualizuara
apo programeve administrative t ndrtuara specifikisht pr t trajtuar kto lloj pretendimesh, kto t
fundit vlersohen si zgjidhja me efektive e ktyre pretendimeve. Pasi mundsia e trajtimit t krkesave
t shumta n numr sht m efektive nse kalon nprmjet procedurave administrative, t cilat
eliminojn barrn e provs, ndryshe nga ato gjyqsore, ku kjo i rndon krkuesit/aplikuesit. N kt
mnyr, krkuesit prballen me krkesa minimale pr barrn e provs, kosto dhe zvarritje t
reduktuara dhe m pak pasiguri lidhur me t provuarin e krkimeve, prparsi kto me procesin
administrativ n raport me ato gjyqsore.
8. Pr kt arsye, edhe ligjvnsi shqiptar n vlersimin e avantazheve dhe disavantazheve t
alternativave legjislative, ka muar q procesin e kthimit dhe kompensimit t prons tia besoj nj
organi publik si ishte KKKP-ja, aktualisht AKPP. Qndrim ky i evidentuar edhe nga Kolegjet e
Bashkuara n vendimin njsues nr. 24, dat 13.3.2002, ku shprehen se: N kohn e daljes s kuadrit ligjor
pr kthimin e pronave ish-pronarve, ligjvnsi mund t parashikonte edhe rrugn gjyqsore t krkimit dhe kthimit t
pronave t shtetzuara apo konfiskuara padrejtsisht, por moi m t prshtatshme rrugn administrative dhe t drejtn
e ankimit n gjykat kundr vendimeve t organeve administrative t ngarkuara.
7 Marek Antoni Novicki: Rreth Konvents Europiane, faqe 344, referuar n vendimin princi Hans-Adam II i Lihtenshtejnit
kundr Gjermanis, i dats 12.7.2001, Dhoma e Madhe, ankesa nr 42527/98, par. 83.
8 Monica Carss-Frisk: E drejta e prons; Manualet e t drejtave t njeriut, nr. 4; Nj udhzues pr zbatimin e nenit 1 t protokollit
1 t KEDNJ-s, 2001, faqe 19.
93
9. Gjykata Kushtetuese n vendimin nr. 30/2005 ka vlersuar se Parimi i drejtsis krkon q t

merren n konsiderat jo vetm interesat e ish-pronarve dhe t trashgimtarve t tyre (subjektet e shpronsuar),
por gjithashtu edhe ato t antarve t tjer t shoqris, si edhe interesi publik n trsi. Kshtu, parimi i drejtsis
dhe ai i proporcionalitetit nuk krkon t kthejn t drejtat e pronsis pr t gjith ish-pronart a trashgimtart e
tyre apo ti kompensoj ata me vlern e plot. 9
10. Objektivi i kthimit dhe/ose i kompensimit t prons nuk sht fshirja e t gjitha
padrejtsive, por zvoglimi i tyre. Kthimi i t drejtave t prons nuk duhet t shkaktoj padrejtsi
t tjera. 10 Nga kjo pikpamje, rregullimi i kthimit dhe kompensimit t prons n origjinn e vet,
synon t korrigjoj, pr aq sa sht e mundur brenda mundsive dhe kushteve ekonomikosociale t vendit, padrejtsit e regjimit t kaluar t kryera n dm t prons private, nprmjet
shtetzimeve, shpronsimeve, konfiskimeve ose me do mnyr tjetr t padrejt. 11
N nj vshtrim t shkurtr historik e kronologjik t legjislacionit t procesit t njohjes. Kthimit dhe
kompensimit t prons n Shqipri pr t plotsuar fizionomin e ktyre organeve q e kan administruar kt
proces ndr vite, evidentohet:
11. Pas vitit 1991, me vendosjen e sistemit demokratik, ndodhn transformime t mdha n
t gjitha fushat. Kto transformime prekn edhe shtjen e pronave q prbn nj nga themelet e
shtetit t s drejts. Shteti mori prsipr detyrimin pr kthimin apo kompensimin e pronave ndaj
t gjith subjekteve t shpronsuar gjat regjimit t mparshm. Ndr ligjet e miratuara pr kt
qllim ishte Ligji nr. 7698/1993, q prbn prpjekjen e par pr ti dhn zgjidhje shtjes s
pronave.
12. M tej, ligji nr. 7698/1993 psoi ndryshime 12 t vazhdueshme, t cilat reflektonin
dinamikn e problematikave 13 q shfaqeshin gjat zbatimit t tij n praktik. Sipas ktij ligji
funksiononte Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit t Pronave n Bashki (ish-KKKP) (pr zonat
urbane) dhe n rrethe (pr zonat jasht vijave kufizuese urbane) (ish-KKKP), t cilat njihnin, kthenin
apo kompensonin ish-pronart. Niveli i siprm administrativ drejtohej nga Komiteti Shtetror i
Kthimit dhe Kompensimit t Pronave q funksiononte si organ monokratik q drejtohej nga
Kryetari. Ky komitet nuk kishte kompetenca rishikimi ndaj vendimeve t nivelit vendor administrativ.
13. Ligji nr. 9235/2004 shfuqizoi ligjin e mparshm 7698/1993, ligjvnsi u kujdes q trajtimi i
shtjeve t prons t udhhiqej nga konceptet kushtetuese q kan t bjn me interesin publik dhe
shprblimin e drejt, si dhe nga respektimi i parimeve t drejtsis (ndershmris dhe barazis), t
proporcionalitetit14 dhe t shtetit social15 n prputhje me standardet demokratike t parashikuara n
Kushtetutn e Republiks s Shqipris t vitit 1998 dhe n Konventn Evropiane pr t Drejtat e
Njeriut. Ndryshimet m t rndsishme t ktij ligji konsistojn n:
a) Zgjerimin e mnyrave t kompensimit 16;
Vendimi nr. 2002-12-01, dat 25.3.2003 i Gjykats Kushtetuese t Letonis.
Vendimi P1. US 1/98, dat 22.9.1998 i Gjykats Kushtetuese t Republiks eke.
11 Vendim i Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris nr. 26, dat 24.4.2001, Prmbledhje vendimesh, viti 2000-2001, faqe
194.
12 I amenduar me ligj nr. 7736, dat 21.7.1993; ligj nr. 7765, dat 2.11.1993; ligj nr. 7808, dat 30.3.1994; ligj nr. 7879, dat
1.12.1994; ligj nr. 7916, dat 12.4.1995.
13 - Paraqitja jo n kohn e duhur e krkesave pr kalimin e pronsis pjesrisht pr shkak t vshtirsive n gjetjen e
dokumenteve t regjistrimit t pronsis, dokumentet e shpronsimit, shtetzimit etj.
- Krkohej m shum fleksibilitet n organizimin e organeve e ngarkuara pr njohjen dhe kalimin e pronsis;
- Eksperienc e pamjaftueshme pr t`u prballur me nj fenomen t till
- Pasaktsira n hartat pr prcaktimin e vijave kufizuese etj.
14 Me qllim q nj ndrhyrje ndaj s drejts s prons t jet e justifikuar, sht e domosdoshme q t ekzistoj edhe nj
marrdhnie prpjestimore midis mjeteve t prdorura dhe synimit q krkohet t realizohet.
15 Konsideratat historike, politike, ekonomike, shoqrore e juridike.....shih vendimin nr. 30, dat 1.12.2005 t Gjykats
Kushtetuese (Vol-30-05)
16 Me miratimin e Ligjit nr. 9235, dat 29.07.2004 u zgjeruan format e kompensimit t prons. Neni 11 i ktij ligji parashikoi
gjasht forma kompensimi nga pes q ishin m par:
1. Me pron tjetr t paluajtshme t t njjtit lloj, me vler t barabart n pronsi t shtetit;
2. Me pasuri t paluajtshme publike n zonat q kan prparsi zhvillimin e turizmit;
3. Me pron tjetr t paluajtshme t do lloji, me vlere t barabart, n pronsi t shtetit;
4. Me aksione n shoqri me kapital shtetror;
5. Me vlern e objekteve, t cilat jan objekt i privatizimit;
9
10
94
b) rritjen nga 60 ha n 100 ha t kufirit maksimal t lejuar pr siprfaqen e toks bujqsore

q i njihet nj subjekti t shpronsuar dhe njohjen e kthimin e pakufizuar t llojeve t tjera t
tokave si troje, pyje, kullota, etj;
c) Parashikimin e mundsis pr t shpronsuarit q tu njihen dhe kthehen pronat q nuk i
shrbejn m nj interesi publik;
d) Parashikimin e detyrimit pr krijimin e fondit t pronave t paluajtshme q do t
shrbejn pr kompensim fizik dhe t fondit pr kompensim financiar;
e) Parashikimin e mundsis pr kompensim fizik n natyr t t shpronsuarve me pasuri t
paluajtshme publike n zonat q kan prparsi zhvillimin e turizmit.
14. Me ligjin nr. 9235/2004 u krijua Komiteti Shtetror i Kthimit dhe Kompensimit t
Prons, q ishte n varsi t Kuvendit t Shqipris dhe i organizuar n komisione vendore n
secilin qark t vendit. Pra, sistemi i vendimmarrjes vazhdonte t ishte i decentralizuar dhe i
drejtuar n nivelin e siprm nga nj organ kolegjial prej pes antarsh, t cilt zgjidheshin nga
Kuvendi. N dallim nga ligji i mparshm nr. 7698, Komiteti (si organ kolegjial), sipas ligjit nr. 9235 kishte
kompetenca rishikimi ndaj vendimeve t dhna n nivel vendor.
15. Me ndryshimet e mtejshme t ligjit nr. 9235 n vitin 2006, Komiteti Shtetror i Kthimit
dhe Kompensimit t Prons u shkri dhe u krijua Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit t Prons
(m tej referuar si AKKP) dhe zyrat e saj rajonale n qarqe q ishin n varsi t pushtetit ekzekutiv
(Ministris s Drejtsis) duke pasur nj organizim t centralizuar. N ndryshim nga Komiteti q ishte
organ kolegjial, AKKP-ja sht organ monokratik q drejtohet nga drejtori i prgjithshm 17, i cili do t bnte
rishikimin e vendimeve t dhna nga zyrat rajonale. Ligji 18 prcaktoi se afati i pranimit t krkesave pr
njohje t prons do t prfundonte n datn 30.9.2007, ndrsa afati prfundimtar pr shqyrtimin
e tyre do t ishte data 30.6.2008. Ndryshimet e mvonshme t ligjit 19 shtyn afatet e msiprme
pr pranimin e krkesave t reja duke parashikuar si afat prfundimtar datn 31.12.2008, ndrsa
pr shqyrtimin e tyre si afat prfundimtar datn 30.6.2009.
16. Gjithsesi, nse ish-pronari apo subjekti i shpronsuar (terma kta t prdorur nga ligji n
koh t ndryshme pr sa u prket subjekteve) ka humbur afatin pr paraqitjen e krkesave t reja,
pr shkaqe t arsyeshme, mund ta rivendos at duke paraqitur krkes n gjykat.
17. Ndrkoh me ndryshimet e kryera me ligjin 10207/2010 20 u suprimuan zyrat rajonale t
AKKP-s n qarqe dhe i gjith procesi administrativ i shqyrtimit dhe vendimmarrjes sht
prqendruar pran nj organi t vetm administrativ q sht AKKP-ja. Qllimi i ksaj nisme
sht kryerja e procesit t shqyrtimit dhe vendimmarrjes administrative n nj nivel t vetm
administrativ nga dy nivele q ishte m par. Nprmjet ktyre ndryshimeve synohet:
a) nj proces administrativ m i shpejt dhe m efikas;
b) prpunimi dhe shqyrtimi i praktikave sipas nj metodike uniforme;
c) konsolidimi i siguris juridike (duke qen i njjti organ n shkall vendi q trajton t gjitha aplikimet
pr njohje, kthim e kompensim dhe ka dijeni t hollsishme pr t gjith ecurin e procesit n t gjith vendin);
d) rritja e prgjegjshmris pr prmbylljen e procesit;
e) garantimi i nj procesi t rregullt administrativ n prputhje me parimet themelore t
ligjshmris, drejtsis, paansis dhe deburokratizimit, rritja e transparencs gjat vendimmarrjes
dhe shkurtim i afateve pr realizimin e ksaj vendimmarrje.
18. Me ligjin nr. 55/2012 kemi nj shtyrje tjetr t afatit prfundimtar t pranimit t
krkesave t reja pr njohjen e s drejts s kthimin apo kompensimin t prons duke u
prcaktuar data 30.4.2014. Prfundimi i procesit t shqyrtimit dhe vendimmarrjes u shty deri n
fund t prillit t 2014-s, me qllim prfundimin e shqyrtimit t aplikimeve ende t pashqyrtuara
6. Me t holla.
17 Sipas forms dhe mnyrs s organizimit dhe funksionimit t miratuar me VKM nr. 566, dat 23.8.2006 Pr organizimin
dhe funksionimin e AKKP-s.
18 Ligji nr. 9388, dat 4.5.2005 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 9235, dat 29.7.2004
19 Ligji nr. 9898, dat 10.4.2008
20 Ligji nr. 10207, dat 23.12.2009 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e
prons
95
pr kthim dhe kompensim, si dhe t ankimeve administrative.

19. N analiz t sa m sipr, pavarsisht se qllimi i hartimit dhe miratimit t legjislacionit
pr njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronave ka qen rivendosja n vend e s drejts s
pronsis pr pronat q iu jan marr padrejtsisht nga shteti ish-pronarve, pr t rregulluar
situatn e paligjshmris s krijuar mbi kt t drejt, n thelb, prmes ktij legjislacioni, sht
krijuar nj gjendje ose status i ri i t drejtave t pronsis n Shqipri, n prputhje t
plot me Kushtetutn e Republiks s Shqipris, e cila n lidhje me mnyrn e krijimit
t prons private i referohet ligjeve specifike. (Prona fitohet me dhurim, me trashgimi,
me blerje dhe me do mnyr tjetr klasike t parashikuar n Kodin Civil. (Neni 41/2), e
m tej, n vshtrim t nenit 163 t Kodit Civil, prcaktohet se pronsia fitohet nprmjet
mnyrave t caktuara n kt Kod dhe mnyrave t tjera t caktuara me ligj t veant).
20. Vlersimi i msiprm gjen qasje me vendimin nr. 6/2013 t Gjykats Kushtetuese, ku
ndr t tjera kjo gjykat arsyeton se: natyra e ligjeve q parashikojn njohjen, rikthimin dhe kompensimin e
prons t konfiskuar nn regjimin e mparshm komunist, n vetvete gjeneron nj t drejt t re pronsie n favor t
personave q prmbushin kushtet e titullarit t s drejts, e drejt kjo q mbrohet nga neni 1 i protokollit nr. 1 t
KEDNJ-s, q parashikon se: do person fizik ose juridik ka t drejtn e gzimit paqsor t pronave t tij.
Askush nuk privohet nga pronat e tij prvese n rastet e interesit publik dhe n baz t kushteve t parashikuara
n ligj dhe nga parimet e prgjithshme t s drejts ndrkombtare.
21. N vijim t ksaj logjike juridike, si dhe n interpretim t kuadrit ligjor t siprcituar q ka t
bj vetm me kthimin dhe kompensimin, si dy rregullime ligjore t s drejts t subjekteve t
shpronsuara, arrihet n prfundimin se kto t drejta (kthimi dhe/ose kompensimi) jan t
drejta subjektive, jo absolute. Pasi kto t drejta fitohen vetm pasi plotsohen kushtet dhe
kriteret q lejon norma ligjore (e drejta materiale). Ligji ka parashikuar q asti i fitimit t
tyre ktyre t drejtave (kthimi dhe/ose kompensimi) lidhet me shprehjen e vullnetit t
organit publik (ish-KKKP/AKKP), i cili pasi kryen nj hetim t plot administrativ verifikon
plotsimin e kushteve dhe kritereve t prcaktuara n ligj pr subjektet prfitues q
pretendojn kt t drejt, disponon me vendim, i cili prmban t gjith tiparet e nj akti
administrativ, pasi referuar legjislacionit t kohs i sht nnshtruar si kontrollit t
brendshm administrativ dhe atij t jashtm gjyqsor.
22. Pra, pavarsisht se e drejta subjektive q disponohet prmes vendimit t ishKKKP/AKKP ka karakter civil, nga pikpamja formale ato mbeten akte individuale me karakter
administrativ, t nxjerra nga nj organ publik gjat ushtrimit t veprimtaris administrative sipas
funksionit publik t prcaktuar nga ligji dhe q krijojn pasoja juridike mbi t drejta subjektive t
subjektit t shpronsuar.
23. Prcaktimi i natyrs s vendimit/aktit, nga pikpamje formale, dikton dhe gjykatn q
duhet t ushtroj kontrollin gjyqsor s tij, e cila n rastin konkret duhet t jet Gjykata
Administrative.
24. Lidhur me qndrimin e Gjykats s Kushtetuese s mbajtur n vendimin nr. 27, dat
26.10.2010 se: ... Krkesa e nj personi para organeve t kthimit dhe kompensimit t pronave ... sht nj e
drejt subjektive dhe jo nj interes i ligjshm i tij, n kuptim t nenit 32 t Kodit t Procedurs Civile. Kjo do t
thot, nga ana tjetr, se vendimet e KKKP-s dispononin drejtprsdrejti mbi t drejta subjektive, t cilat jan
ekskluzive t titullarve t caktuar dhe jo t shtetasve apo publikut n trsi, si jan interesat publik. Ky fakt
mund t konstatohet nga gjykata pasi e drejta e nj personi pr tu njohur si pronar i nj sendi rregullohet nga Kodi
Civil, si rrjedhim gjykata mon se jemi jasht fushs s veprimit t s drejts publike e cila rregullon veprimet e
organeve shtetrore n mbrojtje t interesave publik. ...vendimet e organeve administrative, q kan pasur si
kompetenc kthimin dhe kompensimin e pronave, n vite, nuk mund t konsiderohen akte administrative, n
kuptimin normal juridik t termit (strictu sensu), por akte sui generis t nxjerra nga nj organ sui generis, pr
t cilin Gjykata Evropiane e t Drejtave t Njeriut ka prdorur termin e ri leksikor, quasi gjykat. ....N kto
kushte, kur nj person vinte n lvizje me krkes KKKP, kjo krkes ishte e barazvlefshme si t ishte br para
gjykats dhe vendimi i KKKP-s ishte n gjendje q t krijonte tek individi t njjtn pritshmri q krijon nj
vendim gjyqsor i cili i njeh individit pronsin mbi nj send. N kt prfundim ka arritur edhe Gjykata
96
Evropiane e t Drejtave t Njeriut n shtjen Viasu kundr Rumanis, Ramadhi, apo Hamzaraj, kundr
Shqipris, duke barazuar vendimin e KKKP-s me nj vendim gjyqsor i cili krijon pritshmrin e ligjshme tek
individi se ose do t vihet n posedim t prons, ose do t dmshprblehet.... Qndrim ku mbshtetet vendimi
i shumics s gjyqtarve, pakica sht e mendimit se vlersimi i br nga Gjykata Kushtetuese, n
kt shtje, lidhet me pretendimin e cenimit t parimit t siguris juridike pr aktet (vendimet) e
nxjerra nga organe publike (ish-KKKP) t cilat pr nga tiparet q kan lidhur me mnyrn e
emrimit t antarve, mandatit t tyre, ushtrimit t garancive ndaj presioneve t jashtme dhe
shtjes nse organi ka nivelin e duhur t pavarsis, jan cilsuar si quasi gjyqsor. 21 N kt
kontekst, kto akte nuk mund ti nnshtroheshin kontrollit t nj organ tjetr publik monokratik
si ishte drejtori i AKKP-s, n vshtrim t ndryshimeve t bra n ligjin 9235/2004.
25. Prandaj, Gjykata Kushtetuese ka muar gjykatn e zakonshme civile si nj gjykat
kompetente pr rishikimin e ktyre akteve t cilsuar sui generis, si garanci t kontrollit gjyqsor
mbi aktet administrative q disponojn t drejta subjektive. Duhet pasur parasysh se ky qndrim i
Gjykats Kushtetuese ka t bj me periudhn kur nuk ishin krijuar ende Gjykatat Administrative
dhe nuk kishin lindur probleme t kompetencs lndor midis gjykatave civile dhe atyre
administrative.
26. N kushtet kur jan krijuar Gjykata Administrative, si gjykata t specializuara pr gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, referuar nenit 7, pikat a dhe b t ligjit nr. 49/2012 ku
prcaktohet se n kompetencn lndore t ksaj gjykate, ndr t tjera, prfshihen mosmarrveshje q
lindin pr aktet administrative individuale, akte nnligjore normative dhe kontratat administrative publike t nxjerra
gjat ushtrimit t veprimtaris administrative t organe publike; si mosmarrveshjet q lindin pr shkak t ndrhyrjes s
paligjshme ose t mosveprimet t organit publik.
27. Par nn dritn e ktij rregullimi ligjor, kundrshtimi i vendimit t KKKP/AKKP pr nga
natyra e mosmarrveshjes q krijohet, i prmbush kriteret pr tu gjykuar nga gjykata administrative,
pasi:
a) S pari, ish-KKKP/AKKP n kuptim t nenit 2 t ligjit nr. 49/2012 jan organe publike dhe
ushtrojn veprimtari administrative t parashikuara nga ligji i posam.
b) S dyti, vendimet e nxjerra prej tyre, n kuptim t nenit 2 t ligjit nr. 49/2012 jan akte
administrative individuale, pasi shprehin vullnetin e organit publik n ushtrimin e funksionit t tij
publik ndaj nj subjekti individualisht t prcaktuar t s drejts duke krijuar nj marrdhnie juridike
konkrete, q n rastin konkret i prkasin t drejtave t pronsis (kthim dhe/ose kompensim) n
favor t subjektit t shpronsuar.
28. Ky qndrim sht n koherenc t plot dhe me prkufizimet e dhna n nenin 2 t ligjit nr.
49/2012 lidhur me kuptimet q iu jan dhn veprimeve/mosveprimeve administrative si shprehje e
nj forme t njanshme t veprimtaris s organit publik/apo munges e saj, q krijon pasoja juridike
mbi t drejtat subjektive apo interesat e ligjshme.
29. Pr rrjedhoj, pakica mon se duhet ti transferohen juridiksionit administrativ mosmarrveshjet
n t cilat ngrihen shtje t interesave t ligjshme dhe t drejtave subjektive t prcaktuara nga ligji q kan t bjn
me ushtrimin apo mosushtrimin e pushtetit administrativ pr sa u prket akteve, marrveshjeve apo
sjelljeve/veprimeve t cilat n mnyr t trthort ojn n ushtrimin e ktij pushteti nga administrata publike.
30. Por, edhe n vshtrim t ndryshimeve t bra n Kodin e Procedurs Civile me ligjin
49/2012 22, lidhur me shfuqizimin e neneve 324-333 q pr gjykimet e mosmarrveshjeve
administrative, gjykata civile, nga pikpamja e lnds (materies), sht n pamundsi t gjykoj n
themel nj shtje me objekt kundrshtim vendimi t AKKP/ish-KKKP, pasi kt mundsi ia lejonin
vetm prcaktimet e bra n nenin 331 t K.Pr.C. Kto prcaktime tashm jan parashikuar n nenin
40 t ligjit nr. 49/2012.
31. Mbshtetur sa m lart, ne gjyqtart n pakic, kemi mendimin se shqyrtimi i shtjeve me
objekt kundrshtim vendimin e ish-KKKP/AKKP duhet t konsiderohet si mosmarrveshje
administrative dhe t shqyrtohet nga gjykata q ka kompetenc gjykimin e
21
22
Dauti kundr Shqipris; Driza kundr Shqipris

Neni 72 shfuqizime dhe ndryshime.
97
mosmarrveshjeve administrative. Pr rrjedhoj, kemi qndrimin se vendimi nr. 1823, dat

13.11.2008 i Gjykats s Apelit Tiran, me t cilin sht vendosur Prishja e vendimit nr. 258, dat
10.5.2004 t Gjykats s Shkalls s Par Mat dhe pushimin e gjykimit t shtjes, sht rrjedhoj e
mosrespektimit t ligjit dhe pr kt shkak me t drejt Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n
vendimin nr. 4/4, dat 10.12.2013, kan vendosur Prishjen e vendimit e ktij vendimi, por si gjyqtar n
pakic, n ndryshim nga shumica, vlersojm se kthimi i shtjes pr rishqyrtim duhet t bhej n
Gjykatn Administrative t Apelit Tiran dhe jo n Gjykatn e Apelit Tiran, sikurse ka vendosur
shumica.
32. N qndrimin e saj, pakica mori n diskutim edhe situatn aktuale n Shqipri, ku jan
krijuar disa organe publike 23 q veprojn mbi t drejtat e pronsis, veprimtaria e t cilave
rregullohet nga pjes t ndryshme t legjislacionit, t cilat trajtojn n mnyr t fragmentarizuar
dhe jokoherente shtje t pronsis dhe t regjistrimit t titujve t pronsis. N kto kushte, do
t ishte e domosdoshme q t analizohej n trsi natyra dhe specifikat e gjith akteve
administrative t nxjerra nga kto organe publike q kan krijuar titujt e pronsis, n mnyr q
t shmanget paqartsia dhe pasiguria e palve (subjekte prfitues) n lidhje me kontrollin gjyqsor
t ktyre akteve.
33. Por, gjithsesi, nuk mund t anashkalohen n kt qndrim edhe problematikat e
mosmarrveshjeve q mund lindin nga veprimet dhe/ose aktet e AKKP-s, t cilat duhen par
rast pas rasti, n funksion t zgjidhjes s kompetencs lndore.
Tiran, m, 10.12.2013
VENDIM
Nr. 2, dat 10.3.2014
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore publike t dats 19.2.2014 dhe
10.3.2014 morn n shqyrtim shtjen administrative me nr. 2 akti, q u prket palve:
PADITS I K/PADITUR: Hyrjet Havaraj.
T PADITUR K/PADITS: Isa Gjonzeneli, Zelika Xhani, Shadije Malaj, Bardho
Gjonzeneli.
E PADITUR N PADI: Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit t Pronave Vlor.
PERSONA T TRET N K/PADI: Sose Havari, Dallndyshe ekrezi, Afrim Havari,
Ndriim Havari.
Seksioni i Administrimit dhe i Mbrojtjes s Toks Vlor.
OBJEKTI I PADIS: Anulimin pjesrisht t vendimit nr. 113, dat 19.12.2007 t Agjencis s Kthimit
dhe Kompensimit t ish-Pronarve Vlor.
OBJEKTI I KUNDRPADIS: T shpallet absolutisht i pavlefshm akti i marrjes s toks n pronsi me
nr.21846 Regj, dat 16.6.1996.
BAZA LIGJORE E PADIS: Ligji nr. 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e pronave
ish-pronarve.
BAZA LIGJORE E K/PADIS: Nenet 116, 117 i K.Pr.Administrative dhe neni 160 i Kodit t
Procedurs Civile.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Vlor, me vendimin nr. 2820, dat 17.11.2009, ka vendosur:
1. Rrzimin e padis si t pabazuar n ligj.
2. Pranimin e kundrpadis duke deklaruar pavlefshmrin e pjesshme t aktit t marrjes s toks
n pronsi me nr. 21846 akti regjistrimi, dat 16.6.1996, n pjesn q krijon mbivendosje me
vendimin nr. 113, dat 19.12.2007 t Agjencis s Kthimit Kompensimit Pronave ish-Pronarve
23 Agjencia e Kthimit dhe e Kompensimit t Prons pr subjektet e shpronsuara, Agjencia e Legalizimit,Urbanizimit dhe Integrimit t
Zonave Informale pr legalizimin e ndrtimeve informale, Komisioni Qeveritar i Toks pr vlefshmrin e titujve t pronsis dhe Enti
Kombtar i Banesave pr banesat sociale.
98
Vlor, sipas aktit t ekspertimit t prgatitur nga ekspertja Tefta Konomi.

Gjykata e Apelit Vlor, me vendimin nr. 746, dat 20.7.2010, ka vendosur:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 2820, dat 17.11.2009 t Gjykats s Shkalls s Par Vlor.
Kundr ktij vendimi m dat 28.9.2010 ka paraqitur rekurs n Gjykatn e Lart paditsi
Hyrjet Havaraj, i cili krkon ndryshimin e vendimit nr. 2820, dat 17.11.2009 t Gjykats s
Rrethit Gjyqsor Vlor, si dhe t vendimit nr. 746, dat 20.7.2010 t Gjykats s Apelit Vlor
dhe, duke e gjykuar shtjen n fakt, pranimin e padis dhe rrzimin e kundrpadis, duke
parashtruar shkaqet si m posht:
- Jemi kundr vendimit t gjykats dhe e ankimojm brenda afatit ligjor, pasi n dhnien e
vendimeve nuk sht zbatuar ligji;
- Zgjidhja e shtjes nuk sht br n prputhje me objektin e padis dhe t kundrpadis;
- Pala paditse (trashgimlnsi i tyre) ka qen subjekt i ligjit nr. 7501 dhe ka prfituar 4500
m2 tok bujqsore, e pasqyruar prfundimisht kjo me aktin nr. 21846, dat 16.6.1996. Nga ana
tjetr t paditurve kundrpadit, me vendimin nr. 113, dat 19.12.2007 t AKKKP Vlor, iu sht
njohur dhe kthyer nj siprfaqe prej 5000 m2. Kjo sht tok bujqsore dhe nuk mund t kthehej
nga AKK Pronave, pasi bie ndesh me nenin 7 t ligjit nr. 9235, dat 29.7.2004;
- N asnjrin prej vendimeve t gjykatave nuk gjen prgjigje pretendimi yn se toka
bujqsore nuk mund t jet objekt trajtimi nga ligji pr kthimin e prons. N kt mnyr gjykata
ka shkelur hapur nenin 6 dhe 126 t Kodit t Procedurs Civile.
- Vendi ku ndodhet siprfaqja prej 2500 m2, nuk listohet si zon me prparsi turizmin. Ato
jan t prcaktuara m s miri n vendimin e Kshillit t Ministave nr. 88, dat 1.3.1993. Gjykata
e mbshtet vendimin e saj n nj shkres t Bashkis Orikum, dhe jo n vendimin e Kshillit t
Ministave nr. 88, dat 1.3.1993. Shkresa e lshuar prej bashkis nuk sht nj akt administrativ i
lshuar nga nj organ brenda kompetencave t tij.
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Xhezair Zaganjori dhe Admir Thanza;
konstatuan mungesn e pals paditse, t paditurve dhe personave t tret; dgjuan prfaqsuesin
e pals s paditur Shadije Malaj, av. Eno Bushi, i cili krkoi lnien n fuqi t vendimit nr. 2820,
dat 17.11.2009 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Vlor dhe t vendimit nr. 1682, dat 20.7.2010 t
Gjykats s Apelit Vlor,
VREJN:
I. Rrethanat e shtjes
1. Paditsi i kundrpaditur, Hyrjet Havaraj, sht trashgimtar ligjor i radhs s par i s
ndjers Qeriba Havaraj, e cila ka vdekur n dat 4.7.2006. N zbatim t ligjit nr. 7501, dat
19.7.1991 Pr tokn, Komisioni i Ndarjes s Toks n Orikum, nprmjet aktit t marrjes s
toks n pronsi nr. 21846, dat 16.6.1996, i ka kaluar n pronsi t ndjers Qeriba Havari, n
vendin e quajtur Nisi me kufijt prkats, n parceln nr. 27, nj siprfaqe toke bujqsore prej
2500 m2 dhe po n t njjtin vend i ka dhn n prdorim nj siprfaqe toke prej 2000 m2. Pas
azhurnimit, parcela nr. 27 sht regjistruar n Zyrn e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme me
nr. 519/6. Pas vdekjes s trashgimlnses Qeriba Havari, t drejtat mbi kto pasuri u kan kaluar
trashgimtarve t saj, paditsit t kundrpaditur Hyrjet Havari dhe personave t tret Sose
Havari, Dallndyshe ekrezi (Havari), Afrim Havari, Ndriim Havari.
2. Me vendimin nr. 113, dat 19.12.2007, Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit t Pronave
ishPronarve Vlor, i ka njohur t paditurve kundrpadits, trashgimtarve t Bego
Gjonzenelit, pronsin mbi nj siprfaqe trualli prej 410 vretn, n vendin e quajtur Fusha e
Nisis, duke u kthyer n natyr ve t tjerave edhe nj siprfaqe toke prej 5700 m2, n parceln
519/16.
3. Paditsi, duke pretenduar se siprfaqja e kthyer t paditurve cenon pronsin e tij mbi
99
siprfaqen e toks s dhn n pronsi me aktin e marrjes s toks n pronsi, ka krkuar

anulimin pjesrisht t vendimit nr. 113, dat 19.12.2007 t Agjencis s Kthimit dhe
Kompensimit t ish-Pronarve Vlor, pr pjesn n t ciln sht disponuar n lidhje me kthimin
e pasuris pr siprfaqen e prmendur m lart, t ciln paditsi e ka nj pjes n pronsi dhe
tjetrn n prdorim.
4. N gjykim, nga ana e t paditurve (trashgimtarve t Bego Gjonzenelit) sht ngritur
kundrpadi, me an t s cils kundrshtohet akti i marrjes s toks n pronsi me nr. 21846, dat
16.6.2006, dhn n favor t pals paditse.
5. Gjat gjykimit n shkall t par, ka rezultuar se siprfaqja prej 2500 m2 dhe 2000 m2, q i
sht dhn respektivisht n pronsi dhe n prdorim trashgimlnses s paditsit t
kundrpaditur, ndodhet brenda parcels nr. 519/16, pra brenda siprfaqes prej 5700 m2 q i sht
kthyer trashgimtarve t Bego Gjonzenelit, me an t vendimit nr. 113, dat 19.12.2007 t
Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave ish-Pronarve Vlor.
6. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Vlor, me vendimin nr. 2820, dat 17.11.2009, ka vendosur
rrzimin e padis si t pabazuar n ligj, si dhe pranimin e kundrpadis, duke deklaruar
pavlefshmrin e pjesshme t aktit t marrjes s toks n pronsi me nr. 21846 akt regjistrimi,
dat 16.6.1996, n pjesn q krijon mbivendosje me vendimin nr. 113, dat 19.12.2007 t
Agjencis s Kthimit Kompensimit Pronave ish-Pronarve Vlor.
7. N kt vendim gjykata ka arritur duke arsyetuar se ligji nr. 7501, dat 19.7.1991 Pr
tokn parashikon si organin kompetent shtetror pr pajisjen me tok t ish-punonjsve t
kooperativave dhe ndrmarrjeve bujqsore, komisionin e ndarjes s toks n bashki ose komun.
N rastin n shqyrtim, paditsit t kundrpaditur toka nuk i sht dhn nga ky organ, por nga
Kshilli i Qarkut Vlor, ka vjen n kundrshtim me ligjin Pr tokn. Sipas nenit 1 t ligjit nr.
8053, dat 21.12.1995 Pr kalimin n pronsi pa shprblim t toks bujqsore, i kalon n
pronsi pa shprblim toka bujqsore personave q i kan kto toka n prdorim. Pra q toka t
kalonte n pronsi duhej t ishte m par n prdorim. N rastin n shqyrtim akti i marrjes s
toks n pronsi dhe akti i marrjes n prdorim kan t njjtin numr dhe dat: nr. 21846, dat
16.6.1996, q tregon se kto dy akte jan prpiluar formalisht nga nj organ jokompetent dhe pr
m tepr n kundrshtim me nenin 1 t ligjit nr. 8053, dat 21.12.1995 Pr kalimin n pronsi pa
shprblim t toks bujqsore. N vazhdim kjo gjykat ka arsyetuar se me an t vendimit nr. 88,
dat 1.3.1993 t Kshillit t Ministrave, n pikn 1/a t tij, sht parashikuar si zon me prparsi
turizmin territori i Pish Poros n Zvrnec dhe territoret kufizuese t gjirit t Vlors. Sipas piks
3/a t ktij vendimi pr zonat bregdetare sht i vlefshm vendimi i Kshillit t Ministrave nr.
321, dat 20.7.1992 Pr prcaktimin e vijs kufizuese bregdetare. Referuar vrtetimit t
Bashkis Orikum, t administruar n dosje, toka n vendin Nisi prfshihet brenda zons me
prparsi zhvillimin e turizmit dhe rrjedhimisht nuk mund t shprndahej si tok bujqsore, pasi
nj gj e till sht n kundrshtim me ligjin.
8. Gjykata e Apelit Vlor, me vendimin nr. 746, dat 20.7.2010, ka vendosur t lr n fuqi
vendimin nr. 2820, dat 17.11.2009 t Gjykats s Shkalls s Par Vlor, me arsyetimin se nga
akti i ekspertimit i kryer gjat gjykimit n shkall t par ka rezultuar se siprfaqja prej 4500 (2500
+ 2000) m2, q i ka kaluar n pronsi dhe prdorim t ndjers Qeriba Havari, ndodhet brenda
siprfaqes prej 5700 m2 n pronsi t t paditurve kundrpadits. Akti i marrjes s toks n
pronsi sht i pavlefshm, pasi sht vepruar n kaprcim t ligjit, nisur nga fakti se nna e
paditsit nuk e ka marr tokn fillimisht n prdorim dhe m pas n pronsi. Nga ana tjetr, sipas
ksaj gjykate, aktet e dhnies s toks n pronsi dhe n prdorim nuk jan lshuar nga komisioni
i toks n bashki ose komun, si rrjedhoj jo nga organi kompetent. N vijim t arsyetimit n
lidhje me pavlefshmrin e aktit t marrjes s toks n pronsi, gjykata e apelit ka arsyetuar se e
ndjera Qeriba Havari sht pajisur me tok, n nj vend q ndodhet brenda zons me prparsi
turizmin. Sipas nenit 2 t ligjit nr. 8053, dat 21.12.1995 Pr kalimin n pronsi t toks
bujqsore, prjashtohen nga dhnia n pronsi tokat q prfshihen n zonat q kan prparsi
turizmin. Sipas ktij ligji toka u kalon n pronsi vetm familjeve apo individve q i kan fituar si
100
bashkthemelues t ish-ndrmarrjes bujqsore. Nga vrtetimi i lshuar nga Bashkia Orikum,

provohet fakti se e ndjera Qeriba Havari nuk ka qen themeluese e ish-ndrmarrjes bujqsore,
por banore e fshatit Radhim n ditn e hyrjes n fuqi t ligjit Pr tokn.
9. Kundr ktij vendimi, me dat 28.9.2010, ka paraqitur rekurs n Gjykatn e Lart paditsi
Hyrjet Havaraj, i cili krkon ndryshimin e vendimit nr. 2820, dat 17.11.2009 t Gjykats s
Rrethit Gjyqsor Vlor dhe t vendimit nr. 746, dat 20.7.2010 t Gjykats s Apelit Vlor dhe,
duke e gjykuar shtjen n fakt, kan krkuar pranimin e padis dhe rrzimin e kundrpadis,
duke parashtruar shkaqet e prmendura n mnyr t prmbledhur n pjesn hyrse t ktij
vendimi.
10. Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, pas caktimit t dats pr gjykimin e ksaj
shtjeje n prani t palve, nisur nga vendimi nr. 4, dat 10.12.2013 i Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, i cili mosmarrveshjet me AKP-n i ka cilsuar si mosmarrveshje civile,
konstatoi se ndodhet para shqyrtimit t nj padie t natyrs civile. Nga ana tjetr, kundrpadia e
paraqitur n kt gjykim, ka t bj me kundrshtimin e aktit t marrjes s toks n pronsi dhe
prdorim.
11. Nisur nga interpretimi i dhn n vendimin unifikues nr. 4, dat 10.12.2013 t Kolegjeve
t Bashkuara t Gjykats s Lart, vrehet se krkimet n padi kan t bjn me mosmarrveshje
t s drejts civile, ndrkoh konstatohet se krkimet n kundrpadi kan t bjn me anulimin e
nj akti administrativ, pra njri krkim q ka t bj me t drejtn administrative.
12. N kto kushte, Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, moi paraprakisht t vr n
diskutim nse sht kompetent n lidhje me shqyrtimin prej tij t gjitha krkimeve n kt shtje.
Nj diskutim i till shtrohet nga ky kolegj pr shkak t hyrjes n fuqi t ligjit 49/2012 Pr
organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative, si dhe prcaktimit t qart prej tij t shtjeve q do t gjykohen nga gjykatat
administrative, e n t njjtn koh, shfuqizimit t dispozitave t Kodit t Procedurs Civile q
rregullonin procedurn e gjykimit administrativ.
13. N kt kuptim, nj ndr shtjet e shtruara pr diskutim kishte t bnte me faktin se nse n
nj shtje n t ciln sht gjykuar s bashku me padin edhe kundrpadia dhe kto t fundit me
krijimin e gjykatave administrative vlersohet se jan n kompetenc lndore t gjykatave t
ndryshme, cila do t jet gjykata kompetente pr shqyrtimin e shtjes. N kt kndvshtrim prpara
Kolegjit Administrativ t Gjykats s Lart kan lindur dhe shtruar pr diskutim problematika q kan
t bjn me faktin se kompetente pr gjykimin e shtjes konkrete do t jet gjykata n t ciln sht
paraqitur padia, apo nisur nga fakti se krkimet n kundrpadi jan t natyrs administrative,
kompetente pr gjykimin e shtjes do t jet gjykata administrative si gjykat e posame. N t
njjtn linj arsyetimi shtrohet pyetja nse shtja mund t shqyrtohet nga gjykata q bhet
kompetente nga krkimi kryesor n zgjidhjen e shtjes, apo padia dhe kundrpadia duke qen
krkime m vete q mund t qndrojn edhe n mnyr t pavarur nga njra-tjetra, mund t gjykohen
secila nga gjykata q sht kompetente pr ti marr n shqyrtim ato.
14. Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, duke marr shkas nga shtja n shqyrtim, nisur
nga fakti se me hyrjen n fuqi t ligjit 49/2012, jan nj mori shtjesh t ksaj natyre, t cilat krkojn
interpretim t njjt nga ana e gjykatave n lidhje me kompetencn lndore t tyre n zgjidhjen e
shtjeve dhe me qllim shmangien e qndrimeve t ndryshme, ka muar t nevojshm t shtroj
prpara Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart problemet e msiprme, me qllim dhnien
zgjidhje jo vetm shtjes objekt gjykimi, por edhe pr efekt t unifikimit t praktiks gjyqsore pr
shtje t ktij lloji.
15. N rrethanat e msiprme, Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart ka muar se shtja
duhet t drgohet n Kolegjet e Bashkuara pr unifikimin e praktiks gjyqsore n lidhje me shtjet e
mposhtme:
101
1. Kur gjat gjykimit t nj padie me natyr civile paraqitet nj kundrpadi q ka lidhje me

objektin e padis, por ka natyr administrative, a ka kompetenc lndore gjykata civile t shqyrtoj
kundrpadin dhe e kundrta, kur gjat nj gjykimi t nj padie me natyr administrative paraqitet nj
kundrpadi e natyrs civile, a ka kompetenc lndore gjykata administrative ta shqyrtoj kt
kundrpadi?
2. Kur gjat gjykimit n gjykat t shkalls s par, apo n gjykat t apelit, apo Gjykat t
Lart, jan duke u shqyrtuar s bashku padi dhe kundrpadi t natyrave t ndryshme, njra civile
dhe tjetra administrative, far duhet t bjn gjykatat n lidhje me vazhdimsin e gjykimit, n
kndvshtrim t kompetencs lndore t tyre pas hyrjes n fuqi t ligjit 49/2012?
3. Mosmarrveshjet q lindin nga zbatimi i ligjit 7501, dat 19.7.1991 Pr tokn dhe ligji nr.
9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, etj., kan
natyrn e mosmarrveshjeve civile apo administrative?
II. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn
A. N lidhje me shtjet e shtruara pr unifikim
16. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vrejn se n shtjen konkrete jan ngritur dhe
marr n shqyrtim krkime t parashtruara me an t nj padie dhe kundrpadie. Konkretisht, paditsi
ka pretenduar pavlefshmrin e vendimit t Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t ishPronarve Vlor, ndrsa i padituri me an t kundrpadis ka pretenduar se akti i marrjes s toks
n pronsi dhe n prdorim nga paditsi sht akt i pavlefshm.
17. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, pasi morn n shqyrtim shtjet e shtruara pr
unifikim, theksojn se pas shum diskutimesh t zhvilluara prej tyre, ato nuk arritn n nj konkluzion
unifikues n lidhje me dy shtjet e para t shtruara para tyre pr diskutim dhe unifikim.
18. N lidhje me shtjen e tret t shtruar pr diskutim dhe unifikim, Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart mojn se nuk ndodhen para rastit n t cilin sht i nevojshm njsimi i praktiks
gjyqsore, pasi nuk konstatohet ekzistenca e interpretimeve apo praktikave t mparshme t
ndryshme nga ana e gjykatave t faktit, apo edhe n mes vet Kolegjeve t Gjykats se Lart.
19. Megjithat, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart gjejn me vend t trajtojn natyrn e
akteve t marrjes s toks n pronsi, duke pasur parasysh legjislacionin q rregullon nxjerrjen e ktyre
akteve.
20. Konkretisht, kto kolegje theksojn se aktet e marrjes s toks n pronsi jan akte
administrative t nj natyre individuale. Me nxjerrjen e ktyre akteve konkretizohet veprimtaria e
organit t prcaktuar nga ligji pr kryerjen e procesit t ndarjes s toks bujqsore, sipas kritereve t
prcaktuara n ligj. Kto akte nxirren nga organe t krijuara me an t ligjit nr. 7501, dat 19.7.1991
Pr tokn, t ndryshuar, dhe rregullimeve ligjore t mvonshme, n zbatim t kompetencave t
dhna nga ligji dhe sipas nj procedure t caktuar, t mbshtetur n Kodin e Procedurave
Administrative. Ligjvnsi u ka dhn t drejt organeve t krijuara me ligj t posam q me an t
ktyre akteve t disponohet mbi t drejtn e pronsis s toks bujqsore nga pron shtetrore n
pron private.
21. Ligji 49/2012, n nenin 2 t tij, ka dhn edhe kuptimin se far do t kuptohet n funksion
t ktij ligji me akt administrativ individual dhe si i till sht: do vullnet i shprehur nga organi publik, n
ushtrim t funksionit t tij publik, ndaj nj ose disa subjekteve individualisht t prcaktuara t s drejts, q krijon,
ndryshon ose shuan nj marrdhnie juridike konkrete.
22. N rastin konkret, me an t ligjit nr. 7501, dat 19.7.1991 Pr tokn, t ndryshuar,
shteti, prmes organeve t prcaktuara me rregullimin ligjor t posam, u jep tok bujqsore n
prdorim ose pronsi individve sipas kategorive t caktuara n ligj, kundrejt disa kritereve t
prcaktuara, pa pasur parasysh pronsit e mparshme n kto toka bujqsore, me kushtin q
nse prdorimi i toks bujqsore nuk prdoret sipas destinacionit t saj, personit q ka prfituar i
hiqet e drejta e prdorimit t saj. Jo vetm kaq, por jan organet e caktuara me ligj t cilat bjn
ndarjen e tokave bujqsore sipas kritereve ligjore dhe nse prfituesi i toks bujqsore, brenda nj
afati t caktuar pas ndarjes s ksaj t fundit, nuk e merr aktin e lshuar nga organi q ka kryer
102
ndarjen, ather kjo tok i kalon n pronsi shtetit. N kt mnyr, organet kompetente pr
dhnien e akteve t marrjes s toks n pronsi jan veshur me pushtet shtetror dhe kjo natyr
disponimi merr karakterin e s drejts publike.
23. Nisur nga legjislacioni n lidhje me kalimin n pronsi pa shprblim t toks bujqsore
dhe n prgjithsi legjislacioni yn i t drejts administrative, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart sjellin n vmendje se disa nga kriteret q gjykatat duhet t mbajn parasysh nse nj
mosmarrveshje sht apo jo e natyrs administrative kan t bjn me: a) njra nga palt n
mosmarrveshje ka natyrn e organit t administrats publike, n kuptim t rregullimit ligjor n
fuqi dhe, n kuadr t kryerjes s veprimtaris t njohur nga ligji, ushtron pushtetin e tij
diskrecional ndaj pals tjetr; b) veprimtaria e organit t administrats publike bazohet n nj ligj
t posam t s drejts publike dhe vet marrdhnia juridike q krijohet n mes palve buron
nga nj ligj i t drejts publike; c) kjo veprimtari e organit t administrats publike, q
konkretizohet me nxjerrjen e aktit, duhet t veproj n drejtim dhe t ket si baz interesin
publik.
24. Sa m sipr, edhe mosmarrveshjet q burojn nga aktet e marrjes s toks n pronsi,
q kan t bjn me kundrshtimin e tyre, jan t natyrs administrative, pavarsisht natyrs civile
t pasojave q akti i dhnies s toks n pronsi apo prdorim ka sjell pr palt e interesuara.
Kto akte, pavarsisht se n thelb krijojn pasoja q kan t bjn me t drejta civile si sht
edhe e drejta e pronsis, jan akte t nxjerra nga organet e prcaktuara me ligj pr t ushtruar n
interesin publik pushtetin e tyre t dhn nga ligji, n lidhje me ndarjen e toks bujqsore. N
kt rast kto organe disponojn mbi t drejta pronsie pr pronn publike, duke ndryshuar
statusin juridik t saj n pron private.
B. N lidhje me zgjidhjen n themel t shtjes
25. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se vendimi i Gjykats s Apelit
Vlor nr. 746, dat 20.7.2010, i cili ka ln n fuqi vendimin nr. 2820, dat 17.11.2009 t Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Vlor, sht nj vendim i marr n respektim t plot t ligjit dhe i
mbshtetur n provat e marra n shqyrtim. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart vlersojn se rekursi i paraqitur nga ankuesi Hyrjet Havaraj nuk prmban shkaqe nga ato t
parashikuara n nenin 472 t K.Pr.Civile, t cilat t mund t bjn t cenueshme vendimet e
gjykatave m t ulta.
26. Rezulton e provuar nga t gjitha aktet q ndodhen n dosjen gjyqsore q gjykatat kan
shqyrtuar dhe vn n diskutim titullin e pronsis me an t t cilit pala paditse ushtron t
drejtat e saj mbi siprfaqen e toks objekt konflikti gjyqsor. Pala paditse ka kundrshtuar titullin
e pronsis s pals s paditur, nisur nga fakti i pretenduar prej saj se sht pronare dhe
poseduese e ligjshme n pasurin objekt gjykimi. N kuptim t nenit 12 t Kodit t Procedurs
Civile, pala q pretendon nj t drejt ka edhe detyrimin q ta vrtetoj ekzistencn e saj dhe
gjykata, n mbshtetje t nenit 16 t ktij Kodi, e zgjidh shtjen pa u lidhur me prcaktimin ligjor
t parashtruar prej palve.
27. N kt kndvshtrim, me t drejt gjykatat e faktit kan marr paraprakisht n shqyrtim
vlefshmrin e titullit t pronsis s paditsit, pasi ky i fundit ka pretenduar cenimin e t drejtave t tij
n pasurin objekt gjykimi, pr shkak se ishte ai pronar n at pasuri. N kt mnyr, q gjykata t
mund t shprehej nse kto t drejta jan cenuar apo jo nga pala e paditur, fillimisht ajo duhej t
verifikonte nse kto t drejta ekzistonin, e thn ndryshe, fillimisht gjykata duhej t verifikonte nse
titulli i pretenduar nga paditsi mbi pasurin objekt gjykimi ishte i vlefshm apo jo.
28. Konkretisht, trashgimlnsja e paditsit, e ndjera Qeriba Havaraj, ka prfituar 2500 m2
siprfaqe tok bujqsore me an t aktit nr. 21846, dat 16.6.1996, n vendin e quajtur Nisi, n
Radhim (me kufijt prkats dhe po me kt akt) dhe po n t njjtin vend i sht dhn edhe
2000 m2 tok n prdorim. Ndrkoh n t njjtin vend, me an t vendimit nr. 113, dat
19.12.2007 t Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave ish Pronarve Vlor, t
paditurve kundrpadits u sht njohur dhe kthyer n pronsi nj siprfaqe prej 5700 m2. Nga
pretendimet e paditsit, por edhe nga akti i ekspertimit i kryer n gjykatn e shkalls s par, ka
103
rezultuar se titujt e pronsis q dispononin secila pal ndrgjyqse, bnin fjal pr pasuri t
ndodhura n t njjtin vend dhe nga pikpamja juridike kto pasuri, t pasqyruara n kta tituj q
disponon secila pal, krijojn mbivendosje me njra-tjetrn.
29. N lidhje me vlefshmrin e titullit t pals paditse ka rezultuar e provuar se nna e
paditsit sht pajisur me at titull me aktin e dats 16.6.1996, mbshtetur n ligjin nr. 7501, dat
19.7.1991 Pr tokn dhe Vendimit t Kshillit t Ministrave nr. 452, dat 17.10.1992 Pr
ristrukturimin e ndrmarrjeve bujqsore. Me an t ktij akti t ndjers Qeriba Havari i jan dhn
2500 m2 siprfaqe toke ar, n pronsi dhe n t njjtin vend edhe nj siprfaqe prej 2000 m2, n
prdorim.
30. Ligji nr. 7501, dat 19.7.1991 Pr tokn n nenin 5 t tij parashikon se u jepej tok n
pronsi familjeve q ishin antare t kooperativs bujqsore, ndrsa n nenin 6 t tij, ky ligj parashikon
se: Familjeve me banim n fshat, q nuk jan antare t kooperativs bujqsore dhe familjeve q punojn e banojn n
ndrmarrjet bujqsore u jepet n prdorim tok bujqsore... Ndrkoh, n kohn kur sht nxjerr akti n
favor t s ndjers Qeriba Havari, ishte n fuqi ligji nr. 8053, dat 21.12.1995 Pr kalimin n pronsi
pa shprblim t toks bujqsore, i cili sipas prcaktimit n nenin 1 t tij kishte pr qllim rregullimin
ligjor t kalimit n pronsi pa shprblim t toks bujqsore familjeve bujqsore, apo individve q e
kishin at n prdorim. Por, ky ligj nuk lejonte kalimin n pronsi t tokave bujqsore n zonat q
sipas vendimit t Kshillit t Ministrave nr. 88, dat 1.3.1993, Pr miratimin e zonave q kan
prparsi turizmin , ishin prcaktuar si zona q kishin prparsi turizmi, me prjashtim t familjeve
apo individve q kan prfituar tok bujqsore si bashkthemelues t ish kooperativave apo
ndrmarrjeve bujqsore. Sipas ktij ligji dhe rregullimeve nnligjore t dala n baz dhe zbatim t tij,
toka bujqsore q kalonte n pronsi duhej q m par t ishte dhn n prdorim. Nga provat e
administruara ka rezultuar se t ndjers Qeriba Havari me nj akt t vetm i sht dhn tok si n
pronsi, ashtu edhe n prdorim, mbshtetur n ligjin nr. 7501, dat 19.7.1991, ndrkoh q kishte
hyr n fuqi ligji nr. 8053, dat 21.12.1995 Pr kalimin n pronsi pa shprblim t toks bujqsore.
31. Njkohsisht nga hetimi gjyqsor ka rezultuar se siprfaqja e toks bujqsore, objekt konflikti
gjyqsor, ndodhet n territoret q sipas vendimit t Kshillit t Ministrave nr. 88, dat 1.3.1993 Pr
miratimin e zonave q kan prparsi turizmin jan klasifikuar si zona turistike. Sipas ktij vendimi t
Kshillit t Ministrave si zona me prparsi turizmin sht konsideruar: Bregdeti Adriatik territoret
nga Pish Poro n Zvrnec, ato kufizuese t Gjirit t Vlors. Fakti q siprfaqja e dhn t ndjers
Qeriba Havari ndodhet n zona me prparsi turizmin vrtetohet edhe nga shkresat e Bashkis
Orikum t administruara n dosje. Nga ana tjetr, pala paditse nuk e ka vrtetuar faktin se e ndjera
Qeriba Havari ka qen bashkthemeluese n Ndrmarrjen Bujqsore Radhim apo n kooperativ
bujqsore q t mund t prfitonte tok n pronsi n zona me prparsi turizmin. N kto kushte,
kto siprfaqe toke bujqsore nuk mund t jepeshin n pronsi dhe sipas nenit 3 t ligjit nr. 8053, dat
21.12.1995, kjo siprfaqe toke mbetej pron shtetrore.
32. Kolegjet e Bashkuara theksojn se paditsi duhej t provonte dhe t vrtetonte pronsin e tij
mbi pasurin e paluajtshme, n mnyr q t legjitimohej n ngritjen e padis. Kt qndrim ka
mbajtur edhe n vendimin nr. 27, dat 27.7.2009 Gjykata Kushtetuese, e cila sht shprehur se: Sipas
nenit 27/a t ligjit nr. 7698, dat 15.4.1993 Pr kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarve, nse individi
krkues nuk sht dakord me vendimin e Komisionit, ai ka t drejt ta kundrshtoj kt vendim drejtprdrejt n
gjykat. Vendimet e organeve t administrats ka t drejt ti kundrshtoj n gjykat, prve krkuesve, edhe do person
tjetr q pretendon pr vete t drejta pronsie........Gjat gjykimit t iniciuar prej subjekteve t msiprme, prve t tjerave,
hetohet dhe vrtetohet dhe fakti nse ktyre subjekteve u sht cenuar apo jo e drejta e pronsis dhe, do vendim gjykate
q do t anulonte pjesrisht ose plotsisht vendimet e organit prkats s administrats, duhet t konfirmoj njkohsisht
edhe t drejtn e tyre t pronsis.
Kshtu n rastin konkret, paditsi, duke mos provuar pronsin e tij n pasurin objekt konflikti
gjyqsor, nuk legjitimohet n ngritjen e padis.
33. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, si nj gjykat ligji, n mbshtetje t analizs s
msiprme, mojn se gjykatat e faktit e kan zbatuar drejt ligjin dhe e kan zgjidhur shtjen
mbshtetur n provat e marra prej tyre n shqyrtim, e si pasoj vendimmarrja e tyre duhet ln n
104
fuqi.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 485/c t K.Pr.Civile,
VENDOSN:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 746, dat 20.7.2010 t Gjykats s Apelit Vlor.
VENDIM
Nr. 3, dat 28.4.2014
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n seancn gjyqsore publike, t dats 4.4.2014

dhe 28.4.2014, morn n shqyrtim shtjen administrative nr. 00817-2014 akti, q u prket
palve:
PADITSE E K/PADITUR:
Marjana Prnuca.
I PADITUR K/PADITS:
Gjok Shota.
T PADITUR N K/PADI:
Komisioni Vendor i Vlersimit t Titujve t Pronsis pran
Prefektit t Qarkut Durrs; Xhentil Kupe.
PERSON I TRET N PADI DHE K/ PADI: Komuna Bubq.
PERSON I TRET N K/PADI: Zyra Vendore e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme,
Kruj.
OBJEKTI I PADIS: Detyrimin e t paditurit, Gjok Shota, t m kthej dhe t posedoj lirisht: a) pasurin
me nr. 80/6 n zon kadastrale 1185, tok ar me siprfaqe 8445 m2 me kto kufizime: V-80/5, L-80/7, P-143,
e ndodhur n fshatin Bilaj, Komuna Bubq, n pronsi t paditses Marjana Prnuca.
BAZA LIGJORE E PADIS: Neni 296 i Kodit Civil, neni 31 dhe 32 i Kodit t Procedurs Civile,
vendimi unifikues i Gjykats s Lart, me nr. 5, dat 31.5.2011.
OBJEKTI I K/PADIS: Pavlefshmrin e aktit t marrjes s toks n pronsi nr. 223, me siprfaqe 10 000
2
m n emr t t paditurve, pasuria 80/20 n ZK 1185, sipas certifikats pr vrtetim pronsie nr. 473, dat
5.2.2010, kthimin e pasuris n gjendjen e mparshme.
Fshirjen e pasuris nr. 80/20 nga kartela e pasurive dhe harta treguese nga emri i Marjana Prnuca dhe Xhentil
Kupe.
BAZA LIGJORE E K/PADIS: Ligji nr. 9948, dat 7.7.2008, ligji 7501, dat 19.7.1991, vendimi i
Kshillit t Ministrave nr. 230, dat 23.7.1991, vendimi i Kshillit t Ministrave nr. 255, dat 2.8.1991, udhzimi
nr. 2, dat 2.8.1991 etj.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kruj, me vendimin nr. 36, dat 5.2.2014, ka vendosur:
Shpalljen e moskompetencs n lidhje me shtjen civile nr. 37/278 akti, dat 16.1.2013
regjistrimi.
Drgimin e akteve Gjykats Administrative t Shkalls s Par, Tiran, s cils i prket edhe
kompetenca n lidhje me kt shtje.
Gjykata Administrative e Shkalls s Par, Tiran, me vendimin e seancs prgatitore t
dats 26.2.2014, ka vendosur:
T ngrej shtjen e mosmarrveshjes pr kompetenc para Gjykats s Lart n gjykimin e
shtjes administrative, me nr. 2398: me pal paditse: Marjana Ded Prnuca; me pal t paditur: Gjok
Shota; person i tret, Komuna Bubq, me objekt: Detyrimin e t paditurit Gjok Shota t m kthej dhe
t posedoj lirisht: a) pasurin me nr. 80/6 n zon kadastrale 1185, tok ar, me siprfaqe 8445 m2 me
kto kufizime: V-80/5, L-80/7, P-143, e ndodhur n fshatin Bilaj, Komuna Bubq, n pronsi t
paditses Marjana Prnuca.
Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, pasi mori n shqyrtim shtjen, konstaton se krkimet
n padi kan t bjn me mosmarrveshje t s drejts civile, ndrsa krkimet n kundrpadi kan t
105
bjn me fushn e s drejts administrative. Duke u mbshtetur n interpretimet unifikuese t

vendimit nr. 3, dat 6.12.2013 dhe nr. 4, dat 10.12.2013, vendimit nr. 2, dat 10.3.2014, t Kolegjeve
t Bashkuara t Gjykats s Lart, nisur dhe nga parimi se nj gjykat sht kompetente pr gjykimin e
shum krkimeve, ather, kur kto krkime jan n kompetencn lndore t saj, Kolegji
Administrativ moi se shtja konkrete duhet kaluar n Kolegjet e Bashkuara. N kt drejtim,
Kolegji Administrativ vlersoi se pr zgjidhjen e shtjes, duhen vn n diskutim shtje t tilla si: n
vijim t interpretimit unifikues t vendimit nr. 4, dat 10.12.2013, t Gjykats s Lart, krkimet e
parashtruara para nj gjykate, kur i prkasin kompetencs lndore t gjykatave t ndryshme, duhen
gjykuar n mnyr t ndar nga njra-tjetra apo s bashku dhe n kt rast, cila gjykat sht
kompetente lidhur me gjykimin e ktyre krkimeve?
Nj diskutim i till bhet pr shkak t hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012, Pr organizimin dhe
funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative,
prcaktimit t qart prej tij t shtjeve q do t gjykohen nga gjykatat administrative dhe t
shfuqizimit t dispozitave t Kodit t Procedurs Civile, q kishin t bnin me gjykimin administrativ.
N kt drejtim, jan konstatuar probleme n praktikn gjyqsore t gjykatave administrative dhe
civile, n drejtim t prcaktimit prej tyre t gjykats kompetente q do t shqyrtonte kundrpadin e
nj natyre t ndryshme nga padia.
Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, duke marr shkas nga shtja n shqyrtim, raste t
paraqitura pr shqyrtim n Gjykatn e Lart, me qllim shmangien e qndrimeve t ndryshme n mes
gjykatave, por edhe vet kolegjeve t ndryshme t Gjykats s Lart, mon se shtja duhet t
drgohet n Kolegjet e Bashkuara, t cilat t njsojn qndrimet n lidhje me shtjet e mposhtme:
1. Nse n nj gjykim civil paraqitet nj kundrpadi e natyrs administrative ose e kundrta (n
nj gjykim administrativ paraqitet nj padi e natyrs civile), si do t veproj gjykata n lidhje me
kompetencn lndore pr shqyrtimin e ktyre krkimeve?
2. Si do t veprohet n lidhje me kompetencn lndore n gjykimin n shkalln t par, n apel
dhe n Gjykat e Lart, pr shtjet n t cilat kundrpadia sht paraqitur dhe sht pranuar pr tu
marr n shqyrtim para dats 4.11.2013. Po n rastet kur kundrpadia sht paraqitur para dats
4.11.2013, por gjykata ka pranuar t marr (ose e merr) n shqyrtim kundrpadin pas ksaj date?
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Xhezair Zaganjori dhe Shklzen Selimi, si dhe pasi
VREJN:
Rrethanat e shtjes:
1. T paditurit n kundrpadi, Xhentil Kupe, si kryefamiljar n familjen bujqsore t prbr
prej tij dhe paditses, Marjana Prnuca (bashkshortja), i sht dhn n pronsi 10 000 m2 tok ar,
n fshatin Bilaj, n mbshtetje t ligjit 7501, Pr tokn.
2. Me an t kontrats s shitblerjes nr. 88 rep, nr. 37/3 kol, dat 19.1.2008, i padituri n
kundrpadi, Xhentil Kupe, i ka shitur bashkshortes s tij, paditses Marjana Prnuca, pjesn q i
takonte n kt pasuri, me siprfaqe 8446 m2. M pas, me an t kontrats nr. 231, dat 25.2.2010,
paditsja i ka shitur nj siprfaqe prej 1000 m2, shtetasit Tomor Cenka. Ndrkoh, siprfaqja tjetr
sht zn nga i padituri kundrpadit, Gjok Shota.
3. Paditsja ka ngritur padi n gjykat duke krkuar lirimin dhe dorzimin e siprfaqes s toks
s zn n mnyr t padrejt nga i padituri kundrpadit, Gjok Shota. Gjat gjykimit, n muajin
shtator t vitit 2013, i padituri Gjok Shota ka paraqitur nj kundrpadi, n t ciln kundrshton aktin e
cituar m sipr t marrjes s toks n pronsi nga Xhentil Kupe dhe kthimin n gjendjen e
mparshme. Me paraqitjen e kundrpadis, gjykata nuk sht shprehur nse e pranonte apo jo dhe ka
vazhduar gjykimin. M pas, gjyqtarja e shtjes sht transferuar n nj tjetr gjykat dhe n kt
106
mnyr shtja sht hedhur prsri n short. Gjyqtarja, e cila pas hedhjes s shortit duhet t gjykonte
shtjen, n seancn prgatitore t dats 5.2.2014, me vendim t ndrmjetm, ka vendosur t lejoj
marrjen n shqyrtim t kundrpadis. Pas ktij hapi procedural, nga ana e gjykats sht marr n
shqyrtim kompetenca lndore e saj n shqyrtimin e shtjes, nisur nga vendimi unifikues nr. 3, dat
6.12.2013, i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart. Pala paditse ka krkuar q kundrpadia t
gjykohet n gjykatn administrative, duke qen se akti i marrjes s toks n pronsi nga Komuna
Bubq, Qarku Durrs, sht nj akt administrativ i lshuar nga njsit e qeverisjes vendore. Pala e
paditur kundrpaditse nuk ka pasur ndonj kundrshtim n lidhje me kompetencn e gjykats q do
t shqyrtonte kundrpadin.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor, Kruj me vendimin nr. 36, dat 5.2.2014, ka vendosur t shpall
moskompetencn e saj n lidhje me kt shtje dhe drgimin e akteve, Gjykats Administrative
t Shkalls s Par, Tiran, si gjykata kompetente n zgjidhjen e shtjes. N vendimin e saj,
gjykata ka arsyetuar se gjykimi i kundrpadis ka natyr administrative dhe objekti i kundrpadis
sht primar n raport me objektin e padis, prandaj kompetenca lndore i takon gjykats
administrative.
4. Gjykata Administrative e Shkalls s Par Tiran, me vendimin e seancs prgatitore t
dats 26.2.2014, ka vendosur t ngrej shtjen e mosmarrveshjes pr kompetenc para
Gjykats s Lart, duke arsyetuar se mosmarrveshja n mes t palve sht e natyrs civile. Sipas
ksaj gjykate, krkimi i padis lidhet me t drejta t pronsis dhe pikrisht me padin e
rivendikimit t parashikuar nga neni 296 i Kodit Civil, padi e cila synon t prek t drejta q
lidhen me fushn civile. Sipas ksaj gjykate, duke iu referuar edhe fryms s interpretimit t
vendimit nr. 4, dat 10.12.2013, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, shtja duhet
gjykuar nga gjykata civile.
Vlersimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
I. N lidhje me shtjen e par t shtruar pr unifikim
6. shtja e par q u shtrua pr unifikim praktik nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart, ka t bj me faktin, nse n nj gjykim civil paraqitet nj kundrpadi e natyrs
administrative ose e kundrta (n nj gjykim administrativ paraqitet nj padi e natyrs civile), far
do t ket parasysh dhe si do t veproj gjykata n lidhje me kompetencn lndore pr shqyrtimin
e ktyre krkimeve t natyrave t ndryshme?
7. Pr shqyrtimin e problemeve t msiprme nga ana e Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats
s Lart, mohet e nevojshme t analizohet natyra e krkimeve t kundrpadis, kushtet e
pranueshmris s saj, rregullimi ligjor n lidhje me gjykatn q do t shqyrtoj kundrpadin etj.
8. N vendimin unifikues nr. 901, dat 14.7.2000, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
kan trajtuar natyrn dhe dallimet n mes padis dhe t kundrpadis, si krkime q ngrihen m
vete dhe q mund t shqyrtohen n gjykime t veanta. Konkretisht, n kt vendim, Kolegjet e
Bashkuara t Gjykats s Lart jan shprehur ndr t tjera se: ... kundrpadia sht padia e t paditurit
q drejtohet kundr paditsit, e paraqitur n nj gjykim t filluar, deri sa nuk ka prfunduar hetimi gjyqsor. Q
padia e t paditurit kundrpadits t cilsohet si kundrpadi dhe t pranohet t gjykohet s bashku me padin n
gjykimin e filluar duhet t plotsoj t paktn njrin nga dy elementet substanciale t krkuar nga neni 160/1, i
Kodit t Procedurs Civile, lidhjen (koneksitetin) midis krkimeve dhe/ose mundsin e kompensimit
(ndrshlyerjes) s detyrimeve t ndrsjella. Duke qen se si padia edhe kundrpadia mund t trajtohen secila si padi
m vete n gjykime t veanta, sipas mimit t gjykats, kuptohet q kur gjykohen s bashku n nj gjykim t
vetm, n vendimin prfundimtar, eventualisht mund t vendoset: a) Pranimi i padis dhe i kundrpadis, duke
vendosur, kur sht rasti, edhe kompensimin e detyrimeve t ndrsjella; b) Pranimin e padis dhe rrzimin e
kundrpadis; c) Rrzimin e padis dhe pranimin e kundrpadis; ) Rrzimin e padis dhe t kundrpadis..
9. Nga sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se kundrpadia ka t
bj me krkimet e t paditurit n nj gjykim t filluar, ku ai jo vetm q kundrshton padin duke
krkuar rrzimin e saj, por ngre edhe krkime t tjera, t cilat tejkalojn objektin e padis, duke
pretenduar mbrojtjen e t drejtave t tij subjektive nprmjet gjykats. Kto krkime n kundrpadi
107
kan si qllim nga njra an realizimin e mbrojtjes s t paditurit ndaj padis, por nga ana tjetr ato
parashtrojn dhe pretendime q qndrojn m vete si padi e veant. Kundrpadia, duke qen nj
mjet procedural mbrojts, paraqitet gjat gjykimit t nj padie t iniciuar nga paditsi.
10. Kushtet pr pranimin e marrjes n shqyrtim t kundrpadis jan parashikuar n nenin
160/1 t Kodit t Procedurs Civile, sipas t cilit: I padituri ka t drejt t paraqes kundrpadi kur
krkimi i kundrpadis ka lidhje me at t padis ose kur midis tyre mund t bhet kompensimi. N referim
t dispozits s msiprme, vihet re se kushtet pr paraqitjen e kundrpadis dhe marrjen e saj n
shqyrtim nga ana e gjykats jan: s pari, pasja lidhje n mes t krkimeve t padis dhe t
kundrpadis ose s dyti, kompensimi n mes tyre.
11. Kriteri i par pr t pranuar marrjen n shqyrtim t nj kundrpadie sht pasja lidhje midis
krkimit t kundrpadis dhe atij n padi. Krkimet e padis dhe t kundrpadis kan lidhje me
njra-tjetrn, ather kur faktet q parashtrohen n kundrpadi kan t bjn me po ato fakte t
parashtruara n padi, ose edhe kur mbshteten n fakte t tjera t paprmendura n padi, por jan
krkime q varen nga njri-tjetri n zgjidhjen e tyre. Lidhja midis padis dhe kundrpadis nuk duhet
par thjesht formalisht dhe n mnyr t ngusht, pasi krkimet n padi dhe n kundrpadi mund t
rrjedhin nga i njjti titull ose jo, por mjafton q kto krkime t ken n themel t secilit t njjtin
raport juridik n mes tyre. E rndsishme sht q t ekzistoj nj raport i till juridik, n t cilin t
vihet n dukje lidhja objektive n mes t padis dhe t kundrpadis, raport i cili t jet i drejtprdrejt
dhe t bj t prshtatshm dhe t nevojshm gjykimin e njkohshm t ktyre dy krkimeve n nj
proces t vetm. 24
12. Kriteri i dyt alternativ q parashikon ligji, me qllim q gjykata t pranoj marrjen pr
shqyrtim t nj kundrpadie, sht edhe kompensimi n mes t krkimeve t padis dhe
kundrpadis. N kt rast, krkimet n kundrpadi mund t mos ken lidhje me krkimet n padi,
mund t mos mbshteten n t njjtat fakte mbi t cilat mbshtet padia, madje mund t mos ket
lidhje me to. E rndsishme sht q kto krkime n kundrpadi, t mund t kompensojn krkimet
e parashtruara n padi.
13. Duke pasur parasysh natyrn juridike t kundrpadis, si nj krkim i pavarur nga padia, por
q paraqitet n t njjtin gjykim pr tu shqyrtuar bashk me padin, mund t qndroj m vete dhe
rrjedhimisht, mund t shqyrtohet m vete. Megjithat, jo pa qllim, ligji e ka parashikuar mundsin,
por jo detyrimin, e shqyrtimit t tyre s bashku n nj proces t vetm dhe t njkohshm (simultaneus
processus). Qllimi i ligjit n kt drejtim ka qen sigurimi i nj mnyre efektive mbrojtjeje pr t
paditurin, q po n at gjykim t filluar, jo vetm t kundrshtoj padin, por edhe t paraqes
krkime ndaj paditsit. Po kshtu, shqyrtimi s bashku i padis dhe i kundrpadis ka t bj me
shmangien e dhnies s disa vendimeve t ndryshme n lidhje me t njjtn shtje, e po kshtu ka t
bj edhe me ekonomin gjyqsore pr palt dhe dhnien zgjidhje t mosmarrveshjeve n mes tyre.
14. Nga sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn t analizojn
problemin e kompetencs lndore t gjykatave pr shqyrtimin e tyre, kur kto kan natyra t
ndryshme. Kshtu, n lidhje me gjykatn kompetente pr shqyrtimin e kundrpadis t paraqitur n
nj gjykim t filluar pr shqyrtimin e nj padie, neni 55 i Kodit t Procedurs Civile ka prcaktuar se:
Gjykata q shqyrton, gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe krkesat dytsore, kundrpadin
ose ndrhyrjen kryesore. N kt rast, gjykata merr vendim pr bashkimin e tyre n nj shtje t vetme.
15. Nenet 55 dhe 160 t Kodit t Procedurs Civile, t cilat jan rregullimi procedural n lidhje me
padin dhe kundrpadin, nuk prcaktojn kritere mbi natyrn e krkimeve q prcaktojn gjykatn
kompetente, e cila do t shqyrtoj kundrpadin e paraqitur n nj gjykim t filluar. T vetmet kritere t
prmendura n kto dispozita jan kushti i lidhjes ose kompensimit me padin. N nj interpretim
formal t normave t msiprme, n pamje t par, normat e msiprme ln t kuptohet se gjykata
bhet kompetente pr shqyrtimin e kundrpadis pr shkak se ka kompetencn pr shqyrtimin e padis
dhe si pasoj e lidhjes n mes tyre. Kshtu gjykata, edhe sikur t mos jet kompetente nga pikpamja
lndore pr shqyrtimin e kundrpadis, bhet kompetente pr shkak se ka kompetencn pr shqyrtimin
24 Qndrim i mbajtur dhe n doktrinn e s drejts procedurale italiane Codice di Procedura Civile e Norme Complementari con il
comento della giurisprudenza della Cassazione Milano. Dott. A. Giuffre Editore, f. 164, 165.
108
e padis dhe si pasoj e lidhjes apo i kompensimit q kundrpadia ka me padin.

16. Megjithat, Kolegjet vrejn se, pasi gjykata t vlersoj nse krkimet n kundrpadi kan
ose jo lidhje me kundrpadin dhe nse kompensohen n mes tyre, duhet t verifikoj nse sht
kompetente pr ta gjykuar at kundrpadi. Neni 41 i Kodit t Procedurs Civile parashikon se: N
kompetenc t gjykats s shkalls s par jan t gjitha mosmarrveshjet civile e mosmarrveshjet e tjera t parashikuara
n kt Kod e n ligje t tjera. N referim t ksaj dispozite, gjykata civile mund t marr n shqyrtim
vetm shtjet q i jan ln n kompetencn e saj nga Kodi i Procedurs Civile, e po kshtu nga
ligje t tjera t cilat bjn kompetente kt gjykat. N interpretimin e kundrt t dispozits s
siprcituar, gjykata civile nuk mund t shqyrtoj mosmarrveshje q nuk jan n kompetencn
lndore t saj. Pra, pavarsisht se n Kodin e Procedurs Civile nuk thuhet konkretisht n ndonj
dispozit konkrete, gjykata mund t shqyrtoj nj kundrpadi vetm nse ka kompetencn lndore
pr ta gjykuar at.
17. N ndryshim nga Kodi i Procedurs Civile n fuqi, ligji nr. 2625, dat 17.3.1958, Mbi Kodin
e Procedurs Civile t Republiks Popullore t Shqipris, e kishte parashikuar shprehimisht q
kundrpadia mund t shqyrtohej bashk me padin nse i prkisnin kompetencs lndore t s njjts
gjykat. Konkretisht, neni 37/1 i Kodit t Procedurs Civile, RPSH, parashikonte: Gjykata q shqyrton
padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe padin aksesore, kundrpadin dhe ndrhyrjen kryesore. Pr
shtjet q jan n kompetencn e gjykats s qarkut, sipas piks 5, t nenit 22, t ktij Kodi, nuk mund t shqyrtohen
nga gjykata popullore bashk me padin kryesore. N kto raste, gjykata popullore ose mban dhe shqyrton vet padin
kryesore, ose bashk me shtjen tjetr ia drgon pr shqyrtim gjykats kompetente t qarkut. Pra sipas ksaj
dispozite, kundrpadia paraqitej n gjykatn n t ciln sht n zhvillim e sipr procesi pr
shqyrtimin e padis ndaj t paditurit. Por nse pr krkesn e kundrpadis ishte kompetente nj
gjykat e llojit tjetr, rregullimi i siprcituar nuk kishte vler. N nj rast t till, i padituri, pr krkesn
e tij, duhej t krkonte mbrojtjen juridike t s drejts subjektive n gjykatn kompetente.
18. Me hyrjen n fuqi t ligjit nr. 49/2012, Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave
administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, situata paraqitet ndryshe nga sa u
analizua m sipr, pasi tashm jan krijuar gjykatat administrative me kompetenc lndore trsisht t
ndar. Ky ligj rregullon n trsi fushn e kompetencave t gjykats administrative t krijuar me an t
ktij tij, parimet, mnyrn e organizimit dhe t funksionimit, procedurn e gjykimit administrativ,
ekzekutimin e vendimeve etj. Neni 7, i ligjit nr. 49/2012, ka prcaktuar rrethin e shtjeve q mund t
gjykoj gjykata administrative, si vijon: a) mosmarrveshjet q lindin nga aktet administrative individuale, aktet
nnligjore normative dhe kontratat administrative publike, t nxjerra gjat ushtrimit t veprimtaris administrative nga
organi publik; b) mosmarrveshjet q lindin pr shkak t ndrhyrjes s paligjshme ose t mosveprimit t organit publik; c)
mosmarrveshjet e kompetencave ndrmjet organeve t ndryshme administrative n rastet e parashikuara nga Kodi i
Procedurave Administrative; ) mosmarrveshjet n fushn e marrdhnieve t puns, kur pundhnsi sht organ i
administrats publike; d) krkesat e paraqitura nga organet administrative pr shqyrtimin e kundrvajtjeve
administrative, pr t cilat ligji parashikon heqjen e liris deri n 30 dit, si nj lloj t dnimit administrativ pr
kundrvajtsin; dh) krkesat e paraqitura nga kundrvajtsit pr zvendsimin e dnimit administrativ me heqje lirie
deri n 30 dit me dnimin me gjob.
19. Ndrkoh, neni 8/2 i ligjit nr. 49/2012, Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave
administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative parashikon se far nuk mund t
gjykoj kjo gjykat, duke prcaktuar se: Gjykata administrative nuk shqyrton mosmarrveshjet; b) shqyrtimi i t
cilave, sipas legjislacionit n fuqi, sht n kompetencn e nj gjykate tjetr.
20. Pas hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, me
vendimin unifikues nr. 3, dat 6.12.2013, theksuan ndarjen prfundimtare pr sa i prket kompetencs
lndore n mes t gjykats civile dhe administrative. Ligji nr. 49/2012, ashtu si edhe Kodi i
Procedurs Civile, nuk kan ndonj dispozit q t trajtoj problemin e kompetencs lndore t
gjykats q duhet t shqyrtoj kundrpadin, nse kjo e fundit paraqitet n nj proces gjyqsor gjat
shqyrtimit t padis, por q ka natyr t ndryshme prej saj. Kjo natyr e ndryshme ndikon n faktin q
nse krkimi i kundrpadis do t paraqitej n nj gjykim tjetr, t ndryshm nga ai i padis, nuk do t
mund t shqyrtohej dot n t njjtn gjykatn ku po shqyrtohet padia, pr shkak t moskompetencs
109
lndore t gjykats. Pra e thn ndryshe, nse kjo kundrpadi do t paraqitej vemas nga padia n nj
tjetr gjykim, ajo nuk do t mund t merret n shqyrtim nga gjykata, pr shkak se i mungon
kompetenca lndore.
21. N kt kuptim, sht i nevojshm nj interpretim n trsi i dispozitave t dy ligjeve q
rregullojn respektivisht veprimtarin e gjykatave civile dhe atyre administrative, n drejtim t
kompetencs lndore n shqyrtimin e krkimeve n padi dhe kundrpadi. Problemi q duhet
analizuar sht kuptimi dhe vlera n aktualitetin e sotm juridik t nenit 55 t Kodit t Procedurs
Civile.
22. Ligji nr. 49/2012, n munges t parashikimeve procedurale t hollsishme, ka rregulluar
mnyrn e funksionimit t gjykatave administrative, parimet themelore, procedurn e gjykimit etj.
Duke mos e rregulluar n hollsi do problem q i takon gjykimit, n kt ligj sht parashikuar
mundsia e referimit n Kodin e Procedurs Civile pr shtjet t cilat nuk jan rregulluar nga ligji nr.
49/2012, duke vn kushtin e vetm q ky rregullim i Kodit t Procedurs Civile t mos bjer n
kundrshtim me normat dhe parimet e ligjit nr. 49/2012. Konkretisht, n nenin 1, prg. 2 t tij,
parashikohet se: Dispozitat e ktij ligji plotsohen me parashikimet e Kodit t Procedurs Civile, me prjashtim t
rasteve dhe pr aq sa ky ligj nuk parashikon ndryshe. N kto kushte, vet ky ligj, pr ato shtje t cilat nuk
i ka parashikuar, ka lejuar referimin n Kodin e Procedurs Civile, pr aq sa nuk bien ndesh me
normat e vendosura nga ligji nr. 49/2012. N kto kushte, shtrohet i nevojshm interpretimi ligjor i
zbatimit t nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile n lidhje me ndarjen e kompetencs lndore t
gjykats n at civile dhe administrative. Pra, n kontekstin e ri ligjor natyrshm lind pyetja se cili sht
kuptimi ligjor i nenit 55 n lidhje me zbatimin e tij nga t dy gjykatat, kur ka krkime, si jan padit
dhe kundrpadit e natyrave t ndryshme.
23. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se neni 55 i Kodit t Procedurs Civile,
prvese duhet interpretuar jo n mnyr formale, duhet par edhe n kontekstin historik dhe n
situatn ligjore n t ciln sht miratuar. Vet sistemi gjyqsor, prpara dats 4.11.2013, ndahej n
gjykata civile dhe gjykata penale. Kodi i Procedurs Civile ka rregulluar n trsi procedurn e gjykimit
civil, i cili ishte i ndar n seksione t posame si administrative, familjare etj. sht e vrtet se
gjykimet e posame, si p.sh., ato administrative ishin t rregulluara n mnyr t veant nga gjykimet
civile, por rregullat e gjykimit, t drejtat dhe detyrimet e palve, parimet etj., mbeteshin t njjtat pr t
gjitha kto gjykime. Pavarsisht se edhe para krijimit t gjykatave administrative ka pasur brenda t
njjtit gjykim krkime t natyrs civile dhe t natyrs administrative, gjykata q shqyrtonte padin, i ka
marr n shqyrtim edhe krkimet e natyrs tjetr t parashtruara n kundrpadi, pr shkak t
parashikimit ligjor t nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile. Ajo q duhet theksuar sht se bhet fjal
pr t njjtin ligj procedural, i cili parashikonte t gjith procesin gjyqsor civil, e po kshtu edhe
prjashtimet apo rregullimet specifike, prmes dispozitave t gjykimeve t posame. Vet dispozitat e
posame t Kodit t Procedurs Civile, n lidhje me gjykimet e seksioneve administrative, nuk
prmbanin ndonj rregullim specifik n kundrshtim me nenin 55 t Kodit t Procedurs Civile. N
themel t tyre, t gjitha kto gjykime kishin t njjtin ligj me an t t cilit gjykatat civile dhe seksionet
e tyre, prfshir edhe ato administrative, ushtronin aktin n drejtim t zgjidhjes s mosmarrveshjeve.
24. Tashm, situata juridike ka ndryshuar, pasi me miratimin e ligjit nr. 49/2012, bhet fjal pr
dy gjykata trsisht t ndryshme, me kompetenca t mirprcaktuara dhe t ndara lndore,
veprimtaria e t cilave rregullohet n mnyra t ndryshme. Kto dy gjykata, prfundimisht, jan t
ndara si n lndn e gjykimit, rregullimet ligjore q prcaktojn procedurn e gjykimit t secils,
parimet etj. N kt kuptim, n drejtim t rrethit t mosmarrveshjeve q kto gjykata do t zgjidhin,
rregullimi ligjor i nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile vihet n diskutim n kuadr t shqyrtimit t
padis dhe kundrpadis me natyr t ndryshme. Gjykatat mund t shqyrtojn vetm ato krkime t
palve, t cilat ligji ia ka ln n kompetencn e tyre. N interpretim t kundrt t ktij prfundimi,
krkimet, t cilat shprehimisht ligji i ka prcaktuar n kompetenc t nj gjykate, nuk mund ti
shqyrtoj nj gjykat tjetr, pavarsisht lidhjes apo kompensimit q kto krkime mund t ken me
njri-tjetrin. Kjo, pr arsye se, ligji ia ka hequr t drejtn pr t shqyrtuar t tilla krkime (neni 8/2 i
ligjit nr. 49/2012).
110
25. Pr m tepr, neni 23 i ligjit nr. 49/2012 parashikon se: N nj krkespadi mund t parashtrohen
disa krkime, n rast se gjykata sht kompetente pr t gjitha krkimet . T njjtin rregullim e parashikon
edhe neni 159 i Kodit t Procedurs Civile, kur shprehet se N nj krkespadi mund t parashtrohen
shum krkime, n rast se gjykata sht kompetente pr t gjitha krkimet . N interpretim t ktyre
dispozitave, nj gjykat nuk mund t shqyrtoj t gjith krkimet e nj padie nse ligji nuk i ka dhn
asaj kompetencn lndore pr ti gjykuar ato. Si rrjedhim, gjykata duhet t mbaj pr shqyrtim
vetm ato krkime t padis pr t cilat sht kompetente.
26. Neni 8/2 i ligjit nr. 49/2012 (si sht prmendur n prg. 17) parashikon se far nuk mund
t shqyrtoj gjykata administrative, kur shprehet se gjykata administrative nuk shqyrton
mosmarrveshjet: b) shqyrtimi i t cilave, sipas legjislacionit n fuqi, sht n kompetencn e nj
gjykate tjetr. Ndrkoh, sipas nenit 41 t Kodit t Procedurs Civile, gjykata civile ka t drejt t
shqyrtoj do mosmarrveshje civile e mosmarrveshjet e tjera t parashikuara n kt Kod e n ligje
t tjera. Pra, sipas ktyre rregullimeve ligjore gjykata administrative nuk mund t shqyrtoj
mosmarrveshjet q ligjet i kan ln n kompetenc t gjykats civile dhe anasjellas. Vet termi
mosmarrveshje q prdor ligji, e ka bazn dhe rrjedh nga konfliktet mes palve, t cilat lindin kur
ato kan interesa t ndryshme ose t kundrta, t cilat e cenojn njra-tjetrn. Megjithat, kto
konflikte n mes palve shndrrohen n mosmarrveshje n kuptim t ligjit, ather kur ato
parashtrohen n mnyrn e prcaktuar nga ligji prpara gjykats, me an t krkimeve konkrete,
qofshin kto n formn e padis, kundrpadis apo edhe t ndrhyrjes kryesore. Nga sa m sipr,
gjykata q po gjykon padin bhet kompetente pr kundrpadin nse ligji i ka dhn t drejtn q t
shqyrtoj krkime t tilla q bjn pjes n kompetencn lndore t saj. N t kundrt, nse
kundrpadia ka nj natyr tjetr, t till q bn kompetente nj tjetr gjykat, gjykata q e shqyrton
padin nuk mund t thot se sht kompetente pr ta shqyrtuar kundrpadin nisur nga fakti se po
shqyrton padin.
27. N kt kndvshtrim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se kur i paraqitet
kundrpadia, pr shkak t lidhjes ose t kompensimit me padin, prpara se t vlersoj kto kritere,
duhet t verifikoj nse ligji i ka dhn asaj t drejtn pr ti dhn prgjigje krkimit t parashtruar n
kundrpadi. Nse ligji nuk ia ka dhn t drejtn, pra kompetencn lndore q t marr n shqyrtim
pretendimet q ngrihen n gjykim me an t kundrpadis, ajo nuk mund t bhet kompetente,
pavarsisht lidhjes apo kompensimit q krkimet e kundrpadis kan me krkimet e padis.
28. Pra me daljen e ligjit t ri pr gjykatat administrative, ligjvnsi ka krijuar tashm gjykata t
posame, t cilat nga pikpamja lndore do t gjykojn vetm shtje administrative. N mbshtetje t
analizs s msiprme, neni 55 i Kodit t Procedurs Civile gjen zbatim vetm pr kundrpadit t
cilat kan kompetenc lndore t njjt me padin. Pra, gjykata civile do t pranoj pr shqyrtim
vetm kundrpadi q jan t natyrs civile, e po kshtu gjykata administrative mund t pranoj pr
shqyrtim vetm kundrpadi t natyrs administrative. Vetm pas verifikimit t kompetencs s tyre
lndore, gjykatat do t marrin n shqyrtim kriteret e tjera t pranueshmris s padis, t parashikuara
n nenin 55 t Kodit t Procedurs Civile.
29. Nj qndrim t till mbajn edhe legjislacionet e huaja, n vendet q kan gjykata
administrative, si: Italia, Gjermania, Franca etj. Sipas jurisprudencs s ktyre shteteve, gjykata q po
shqyrton padin bhet kompetente pr shqyrtimin e kundrpadis nse ekziston lidhja objektive n
mes tyre, por gjithmon kur kundrpadia i prket kompetencs lndore t asaj gjykate. 25
Sipas jurisprudencs italiane, kundrpadia q nuk e prjashton kompetencn lndore t gjyqtarit q po shqyrton padin, mund t
pranohet kur krkimet e kundrpadis varen nga i njjti titull q jan n themel t padis, por mund t ken edhe tituj t ndryshm mbi t
cilt bazohen, por mjafton q t ken lidhje objektive n mes tyre (Cass., 7 Marzo 1985, N. 1873).
Kur kundrpadia i prket kompetencs lndore t nj gjyqtari tjetr, gjykimi i njkohshm i tyre) (il simultaneus processus), i parashikuar n
nenin 36 t K.Pr.Civile, nuk mund t vazhdoj nga gjyqtari kompetent pr shqyrtimin e padis. N nj rast t till t derogohet nga kriteri i
prgjithshm i kompetencs pr shkak t lidhjes n mes t ktyre krkimeve dhe secila duhet t paraqitet dhe shqyrtohet nga gjyqtari
kompetent sipas rregullave t zakonshme, me pasojn e ndarjes s gjykimeve t lidhura (Cass., 28 Giugnio 1975, N. 2567).
Po kshtu, n vendimin Cass., 7 Febbraio 1996, gjykata sht shprehur se n rastin e kundrpadis s paraqitur nga i padituri q e
tejkalon kompetencn n vler t gjykats q po shqyrton padin, ai duhet t vendos ndarjen e shtjeve, duke mbajtur shtjen t ciln e
ka n kompetenc ekskluzive dhe duke ia drguar kundrpadin, gjykats kompetente pr vlern e atij krkimi.
25
111
30. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e mojn t rndsishme shtjen e kompetencs

lndore t gjykatave, pr shkak t rndsis q ka n zhvillimin e nj procesi t rregullt ligjor, nj ndr
elementet themelor t t cilit sht gjykata e krijuar me ligj. N kt kontekst, fjala ligj, sipas
nenit 42 t Kushtetuts, prfshin edhe legjislacionin pr krijimin dhe kompetencn e gjykatave, ku
kompetenca pr gjykimin e mosmarrveshjeve administrative i sht caktuar vetm gjykats
administrative, ashtu si mosmarrveshjet civile mund ti shqyrtoj vetm gjykata civile. Nse nj
gjykat nuk ka kompetenc lndore pr t shqyrtuar nj kundrpadi si nj krkim i ngritur n nj
gjykim, sipas legjislacionit prkats, kjo gjykat nuk sht e krijuar me ligj sipas kuptimit t nenit
42/2 t Kushtetuts dhe nenit 6/1 t Konvents. sht qndrim i konsoliduar tashm i
jurisprudencs se mosrespektimi i ligjit procedural lidhur me kompetencn lndore, prbn nj cenim
t rnd t rendit kushtetues dhe juridik, si cenim t drejtprdrejt t procesit t rregullt ligjor, shkelje
e cila bie ndesh me pikn 2 t nenit 42 t Kushtetuts.
31. N lidhje me kt prfundim, Gjykata Kushtetuese ka nj praktik t konsoliduar. Kshtu,
kjo gjykat, ndrmjet t tjerave, n vendimet nr. 41, dat 29.12.2005, nr. 14, dat 17.4.2007 dhe nr. 11,
dat 23.4.2009 ka disponuar se shprehja gjykat ... e caktuar me ligj n nenin 42/2 t Kushtetuts, mbulon jo
vetm bazn ligjore pr vet ekzistencn e gjykats, por edhe kompozimin e trupit gjykues t ngarkuar pr shqyrtimin e
do shtjeje konkrete.
Po n lidhje me rndsin e respektimit t kompetencs lndore, Gjykata Kushtetuese shprehet
edhe se shqyrtimi i nj shtjeje ... nga nj gjykat jo kompetente nuk prbn n do rast vetm nj shkelje
procedurale, por ka t bj edhe me respektimin e s drejts kushtetuese pr tu gjykuar nga nj gjykat e caktuar me ligj.
Marrja nga nj gjykat e kompetencs q i takon me ligj nj gjykate tjetr mund t bhet vetm nse e lejon ligji dhe vetm
nga gjykatat q ai cakton. M tej, Gjykata Kushtetuese arrin n prfundimin se: Mosrespektimi i
kompetencs lndore e bn vendimin gjyqsor absolutisht t pavlefshm dhe pretendimi pr respektimin e ksaj kompetence
mund t ngrihet si nga palt n do faz t procesit ... gjykimi i nj shtjeje n kompetencn lndore t nj gjykate tjetr
prbn nj proces jo t rregullt ligjor n kuptim t nenit 42 t Kushtetuts dhe nenit t 6/1 t Konvents Evropiane pr
t Drejtat e Njeriut. S fundi, Gjykata Kushtetuese sht shprehur n mnyr t qart dhe direkte se
Gjykata e Lart, si organi m i lart i pushtetit gjyqsor, ka pr detyr funksionale q t mbaj t gjitha gjykatat
brenda kufijve t kompetencave t tyre (sidomos kompetencs lndore) ...... Pretendimi i mungess s kompetencs lndore
sht i rndsishm pr verifikimin e kushtetutshmris s procesit t zhvilluar n ato gjykata.
32. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n interpretimin unifikues
se: Nse n nj gjykim civil paraqitet nj kundrpadi e natyrs administrative, gjykata q po
shqyrton padin nuk mund t shqyrtoj kt krkim t t paditurit pr shkak t mungess s

kompetencs lndore t gjykats q po shqyrton padin. Nse n nj gjykim administrativ
paraqitet nj kundrpadi e natyrs civile, gjykata q po shqyrton padin nuk mund t marr
n shqyrtim edhe kundrpadin, pr shkak se i mungon kompetenca lndore e saj. 26
33. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vrejn se mbshtetur n rregullimet ligjore, i njjti
standard interpretimi vlen edhe pr gjykatn q do t shqyrtoj krkimet e nj padie, kur kto krkime
kan natyra t ndryshme me njri-tjetrin, t tilla q prcaktojn kompetenc lndore t gjykatave t
veanta. Pavarsisht se nj shtje e till nuk sht shtruar pr unifikim, Kolegjet mojn se duhet
marr n shqyrtim prej tyre, pasi sht rrjedhoj logjike e interpretimit t kryer n kt vendim, lidhur
me padin dhe kundrpadin q jan t natyrave t ndryshme.
34. Neni 23, i ligjit nr. 49/2012, parashikon se: N nj krkespadi mund t parashtrohen disa krkime,
n rast se gjykata sht kompetente pr t gjitha krkimet . T njjtin rregullim e parashikon edhe neni 159
i Kodit t Procedurs Civile, kur shprehet se N nj krkespadi mund t parashtrohen shum krkime, n
rast se gjykata sht kompetente pr t gjitha krkimet. N interpretim t kundrt t ktyre dispozitave, n
nj krkespadi nuk mund t parashtrohen krkime q nuk hyjn n kompetencn lndore t gjykats
s cils i drejtohet krkespadia. Nse kto krkime t natyrave t ndryshme parashtrohen n nj
krkespadi, n kuptim t dispozitave ligjore t msiprme, rregullimit ligjor t ndryshm, parimeve t
Kundr ktij qndrimi t arritur lidhur me shtjen e par t shtruar pr unifikim, jan shprehur kundr gjyqtart: Mirela Fana, Medi
Bici, Artan Broci.
26
112
ndryshme t gjykimit civil dhe atij administrativ, gjykata ku kto krkime paraqiten nuk mund ti
gjykoj t gjitha. N kto kushte, pavarsisht faktit nse kto krkime jan nj bashkim i thjesht
apo i ndrvarur i tyre, gjykata ku ato jan paraqitur sht e detyruar q ti ndaj dhe t shpall
moskompetencn pr ato krkime t cilat ligji i ka prcaktuar n kompetencn lndore t nj
gjykate tjetr.
35. N koherenc me arsyetimin e kryer m lart, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
vlersojn se praktika gjyqsore e deritanishme e njsuar me vendimin nr. 4, dat 10.12.2013 do
t duhet t ndryshohet edhe pr shtjet me krkime t prziera. Krkimet e natyrave t
ndryshme civile dhe administrative, si ato t parashtruara n kundrpadi, e po ashtu edhe ato t
parashtruara me an t padis, tashm nuk mund t gjykohen m s bashku, pasi ligji ka
prcaktuar q duhen gjykuar nga gjykata t ndryshme.
36. Konkretisht, n vendimin nr. 4, dat 10.12.2013, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats
s Lart, sht njsuar praktika, si m posht:
A. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative dhe kto krkime
konstatohen nga gjykata se jan nj bashkim i thjesht i tyre, ather referuar nenit 61 dhe 159 t Kodit t
Procedurs Civile dhe 13 dhe 2 t ligjit nr. 49/2012, gjykata duhet t veoj objektet q nuk jan n kompetencn
e saj lndore duke ia kaluar ato gjykats kompetente.
B. Kur n objektin e gjykimit ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative dhe kto krkime
konstatohen nga gjykata se jan nj bashkim i ndrvarur mes tyre, ather referuar nenit 55 t Kodit t Procedurs
Civile dhe nenit 24 t ligjit nr. 49/2012 dhe zbatimit t parimit lex specialis derogat generali, gjykata
kompetente sht si m posht:
- kur n objektin e gjykimit pala paditse ndr t tjera ka pr objekt kundrshtimin e nj akti administrativ
dhe nga pasojat e aktit prodhohen pasoja civile n do rast, kompetente sht gjykata administrative;
- kur nj ndr objektet e gjykimit sht nj krkim me natyr civile, por q sht i lidhur ngusht me aktin
administrativ dhe pasojat e ktij akti kan ardhur nga vullneti shtetror, ather prsri gjykat kompetente sht
gjykata administrative;
- kur objektet e tjera t padis jo t natyrs s mosmarrveshjes administrative jan t ndrvarur nga pasojat e
aktit administrativ dhe n kt rast kjo t on te kompetenca e gjykats administrative.
37. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se pavarsisht diferencs s pakt kohore n mes t
ktyre dy vendimeve njsuese, duke pasur pr baz vijimsin e deritanishme t praktiks
gjyqsore, problemet q kan rezultuar me hyrjen n fuqi t ligjit nr. 49/2012, t cilat jan
prmendur edhe m lart, fakti se praktika n lidhje me gjykimet administrative sht akoma e
pakonsoliduar, ka vend pr t ndryshuar vendimin nr. 4, dat 10.12.2013, t Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart, lidhur me mnyrn e shqyrtimit nga gjykatat, t krkimeve me
natyra t ndryshme brenda nj padie.
38. Kushtetuta e RSH-s, n nenin 141/2 njeh vetm dy forma t vendosjes s precedentve
nga Gjykata e Lart: njsimin e praktiks gjyqsore dhe ndryshimin e ksaj praktike. Vet sistemi
gjyqsor ka si funksion t tijin interpretimin e ligjeve duke i aplikuar ato n lidhje me rrethanat e
nj shtjeje konkrete. Vendimet njsuese apo ndryshuese t praktikave t mparshme t
Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart jan ligj pr gjykatat n gjykimin e rasteve t
ngjashme. Kto vendime jan reflektim i praktiks gjyqsore t gjykatave t faktit, ose edhe t
vet Gjykats s Lart, e po kshtu edhe reflektim i ndryshimeve ligjore. Vet praktika e Gjykats
s Lart mund t evoluoj, duke reflektuar problematikat e sistemit gjyqsor, e po kshtu n
funksion t siguris juridike, interpretimit dhe aplikimit sa m t drejt dhe koherent t ligjit, vet
kjo gjykat mund t ndryshoj praktikn e saj. Ndryshimi i praktiks gjyqsore sht standard i
njohur n t gjitha vendet e tjera, e po kshtu ndiqet edhe nga vet Gjykata e Strasburgut.
Konkretisht, me hyrjen n fuqi t ligjit nr. 49/2012, fakti q n gjykime t ndryshme ka padi q
prmbajn krkime t natyrave t ndryshme, ka sjell nj ngr t madh n sistemin gjyqsor, me
shum mosmarrveshje kompetencash n mes gjykatave t natyrave t ndryshme. N kt kuptim
Kolegjet vlersojn se ndryshimi i praktiks gjyqsore sht i nevojshm dhe i diktuar nga
praktika gjyqsore.
113
39. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e ndryshojn interpretimin

njsues t dhn ligjit nr. 49/2012, n prg. 46, pikat A dhe B t vendimit nr. 4, dat
10.12.2013, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart 27, si vijon:
Kur n objektin e gjykimit t nj shtje ka disa krkime si t natyrs civile dhe

administrative, kto krkime pavarsisht faktit nse kan nj lidhje t thjesht n mes tyre,
apo jan edhe t ndrvarura nga njra-tjetra, referuar neneve 61 dhe 159 t Kodit t
Procedurs Civile dhe 13 dhe 23 t ligjit nr. 49/2012, gjykata duhet t veoj krkimet q nuk
jan n kompetencn e saj lndore, duke ia kaluar ato gjykats kompetente.
II. N lidhje me shtjen e dyt t shtruar pr unifikim

40. shtja e dyt q u shtrua pr unifikim ka t bj me: Si do t veprohet n lidhje me
kompetencn lndore t gjykats n lidhje me shqyrtimin e kundrpadis, n gjykimin n shkall t
par, apel dhe Gjykat t Lart, pr shtjet n t cilat kundrpadia sht paraqitur para dats
4.11.2013.
41. Nj trajtim i till vrehet se krkon vmendje nga ana e Kolegjeve t Bashkuara, nisur nga
disa faktor. Pas dats 4.11.2013, pr shkak t hyrjes n fuqi t ligjit nr. 49/2012, do shtje e natyrs
administrative, pavarsisht gjendjes dhe shkalls s gjykimit, i kaloi gjykatave administrative. Si sht
analizuar edhe n vendimin nr. 3, dat 6.12.2013, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart,
gjykata civile nuk mund t shqyrtonte m t tilla shtje, pr shkak se ligji nr. 49/2012 ia hoqi
kompetencn dhe ia kaloi gjykatave administrative. Ktyre gjykatave i kaluan edhe shtjet q ishin
akoma n proces, nisur nga fakti se ligji nr. 49/2012 nuk kishte parashikuar me an t ndonj
dispozite transitore se cili ishte ligji i zbatueshm procedural n lidhje me shtjet, gjykimi i t cilave
nuk kishte prfunduar akoma.
42. Pavarsisht sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara vrejn se ndarja pr shkak t kompetencs
lndore e krkimeve t natyrave t ndryshme brenda nj padie ose ndarja po pr kt shkak e
kundrpadive me natyr t ndryshme nga padia, kur kto krkime jan paraqitur prpara dats
4.11.2013, nuk do t sillte pasoja pozitive n lidhje me zhvillimin e procesit gjyqsor n trsi dhe do
t sillte vshtirsi q do t ndikonin n zhvillimin e nj procesi t rregullt ligjor.
43. Situata faktike e shtjeve n t cilat krkimet n padi ose kundrpadi jan paraqitur prpara
dats 4.11.2013, t cilat jan n gjykim e sipr npr gjykata, sht e till q kto gjykime mund t jen
n prfundim t shqyrtimit gjyqsor, gjykimi i tyre edhe mund t ket prfunduar n shkall t par
dhe mund t jen duke u gjykuar n shkall t tjera. Duhet pasur parasysh se jan t shumta shtjet e
tilla n t cilat padia ka disa krkime, t tilla q n kuptim t prcaktimit t kompetencs lndore, pas
dats 4.11.2013, i prkasin gjykatave t ndryshme. Kjo pr shkak se rregullimi ligjor i mparshm nuk
i evidentonte ndarjet e krijuara me ligjin nr. 49/2012 dhe parashtrimi i krkimeve t tilla nuk krijonte
ndonj problem n kuadr t kompetencs lndore t gjykats. N t tilla kushte, ndarja e ktyre
shtjeve me arsyetimin se gjykata ku jan paraqitur nuk sht kompetente pr vazhdimin e shqyrtimit
t gjitha krkimeve, do t paraqiste nj sr problematikash. N t njjtn koh nuk do ti shrbente as
interesave t drejtsis dhe t qytetarve, n drejtim t dhnies s nj vendimi brenda nj afati t
arsyeshm kohor. Pavarsisht se krkimet e nj kundrpadie apo kundrpadit, t cila pr shkak t
ligjit nr. 49/2012 nuk mund t jen m n kompetenc t gjykats ku jan paraqitur, n kohn e
parashtrimit t tyre, gjykata e cila ka qen kompetente pr marrjen e tyre n shqyrtim dhe n
respektim t parimit perpetuatio fori do t vazhdoj gjykimin e tyre.
44. Kolegjet e Bashkuara theksojn se nse kto shtje ndahen n nj moment t till, duhet
pasur parasysh pasoja q sjell kjo ndarje. Kalimi i shtjeve nga nj gjykat n tjetrn, pr shkak t
kompetencs lndore, si ishte kalimi i shtjeve n gjykatn administrative pas hyrjes n fuqi t ligjit
nr. 49/2012, ka nj tjetr natyr dhe problematik nga ndarja e krkimeve t ndryshme n nj shtje.
Kolegjet e Bashkuara vlersojn se pamundsia e ndarjes s krkimeve t ndryshme n nj shtje t
paraqitur n gjykat para dats 4.11.2013, paraqitet n disa aspekte q do t trajtohen m posht.
45. S pari, nse shtja ka prfunduar n shkall t par nuk mund t ndahet n gjykat t
27
Pika C e ktij paragrafi ka mbetur e pandryshuar.
114
apelit e aq m pak n Gjykat t Lart. Do t prbnte nonsens juridik q dy gjykata t ndryshme

t vendosin mbi t njjtin vendim t shkalls s par, duke e copzuar at. E thn ndryshe,
gjykata e apelit civil t vendos n lidhje me nj pjes t arsyetimit dhe t dispozitivit t shkalls
s par dhe gjykata administrative e apelit, n lidhje me pjesn e mbetur. Nga ana tjetr, nuk
mund t mendohet ndjekja e standardeve t ndryshme, n lidhje me ndarjen e shtjeve n
shkall t ndryshme gjykimi. E thn ndryshe, nuk mund t ndahen krkimet e natyrave t
ndryshme gjat gjykimit t shtjes q vijon n shkall t par, ndrsa n gjykata m t larta t
gjykohen s bashku. Nj diferencim i till do t shkonte prtej interpretimit t ligjit n kuadr t
njsimit t praktiks dhe dhnies s drejtsis n mnyr t njjt n t gjitha shkallt e gjykimit.
N parim nuk ka nj parashikim ligjor q t vendos standarde t ndryshme n lidhje me
procedurat e gjykimit.
46. S dyti, krkimet brenda nj padie mund t jen t tilla q kan natyr t ndrvarur nga njratjetra dhe dhnia zgjidhje e nj krkimi varet nga prfundimi i tjetrit. N kto kushte, do t pezullohej
njri nga gjykimet deri n zgjidhjen prfundimtare me vendim t forms s prer t krkimit tjetr,
duke sjell nj zvarritje t pajustifikuar t gjykimeve, kur tashm ato jan pranuar t gjykohen s
bashku. Palt ndrgjyqse n gjykimin e filluar n kohn q nuk kishte hyr akoma n fuqi ligji nr.
49/2012, presin prgjigje nga gjykata brenda nj afati t arsyeshm n lidhje me krkimet e tyre.
Qllimi i ligjvnsit me miratimin e ligjit nr. 49/2012, nuk ka qen zvarritja e gjykimeve, por
prkundrazi prshpejtimi i tyre, duke pasur parasysh vet procedurn dhe afatet kohore t shkurtra n
lidhje me gjykimet administrative.
47. Vonesat q sjell ndarja e krkimeve t natyrave t ndryshme n nj shtje, cenojn
stabilitetin dhe sigurin e marrdhnieve juridike n mes t subjekteve t s drejts. Nga ana tjetr, ato
kufizojn t drejtn e shtetasve pr nj gjykim brenda nj afati t arsyeshm, si pjes e t drejts pr
nj proces t rregullt ligjor. N kuadr t KEDNJ-s, sht detyrim i shteteve garantimi i afatit t
arsyeshm kohor t gjykimit t nj shtje, me qllim mbrojtjen t gjitha palve ndrgjyqse nga
vonesat e gjata procedurale dhe dhnien fund t pasiguris s interesave t shtetasve.
48. N vendimin njsues nr. 3, dat 6.12.2013, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart jan
shprehur se: Parimi i gjykats s caktuar me ligj, i t drejts s ankimit, si dhe i siguris juridike jan ngushtsisht t
lidhura me njra-tjetrn. Si element i siguris juridike, mbrojtja e pritshmrive t ligjshme nga rendi juridik ka t bj me
t drejtn q kan personat fizik dhe juridik pr t gzuar pasojat e pritshme t rendit juridik n fuqi n kohn kur
ata ushtrojn t drejtat e tyre t ligjshme. Pr m tepr, kur ktyre personave i vijn pasoja t pafavorshme nga ndryshimi
i legjislacionit, ky i fundit nuk mund t veproj me efekt prapaveprues. Parimi i prgjithshm sht se masat me efekte t
pafavorshme dhe njkohsisht prapavepruese jan t ndaluara dhe prjashtimet mund t parashikohen vetm n rastet
kur synohen t mbrohen interesa publike m t larta dhe n raste t prcaktuara qart nga ligjvnsi (shih prg. 27).
Njkohsisht, Gjykata Kushtetuese sht shprehur se: ...ligjvnsi duhet t mbaj parasysh se nj situat t
rregulluar m par, parimisht mund ta ndryshoj vetm nse kjo sjell pasoja pozitive pr subjektet prfituese dhe jo kur
ndryshimi i akteve e prkeqson situatn, pra i heq subjekteve fituese nj t drejt t fituar m par...... (Shih vendimin
nr. 2/2013; vendimin nr. 9/2007 t Gjykats Kushtetuese).
49. sht e rndsishme t theksohet se nj interpretim i till kryhet pr shkak t nj situate
kalimtare dhe t prkohshme, pr nj kategori t caktuar shtjesh, duke mbajtur parasysh parimin e
siguris juridike, prfundimin e gjykimit brenda nj afati t arsyeshm kohor n kuptim t nenit 6 t
KEDNJ-s, si dhe parimin e pritshmrive t ligjshme t shtetasve. N kto kushte, Kolegjet e
Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se n lidhje me shtjet e prmendura m sipr gjykimi duhet
t vazhdoj n t njjtn gjykat, pa u lidhur me ndryshimet e mvonshme t kompetencs lndore t
gjykats n lidhje me disa prej krkimeve n padi apo kundrpadi.
50. N vijim t ksaj analize, Kolegjet e Bashkuara arrijn n konkluzionin njsues se:
i) shtjet n t cilat gjat gjykimit sht paraqitur nj kundrpadi, e cila ka natyr t

ndryshme nga ajo e padis (respektivisht administrative ose civile), n rast se kundrpadia
sht paraqitur n gjykat para dats 4.11.2013, do t vazhdojn t gjykohen n gjykatn
kompetente pr shqyrtimin e padis, si n gjykimin n shkall t par, gjykat t apelit apo
Gjykat t Lart;
115
ii) shtjet t cilat n objektin e tyre kan disa krkime si t natyrs civile dhe
administrative, krkime t cilat jan paraqitur prpara dats 4.11.2013, do t vazhdojn t
gjykohen nga gjykata ku ato jan paraqitur. 28
51. N kt aspekt, problem i cili duhet trajtuar dhe q krkon vmendje sht edhe ligji mbi
bazn e t cilit gjykatat do t vazhdojn shqyrtimin e ktyre shtjeve dhe do ti zgjidhin ato.
52. Neni 72 i ligjit nr. 49/2012 ka parashikuar se: 1. N datn e fillimit t funksionimit t gjykatave
administrative hyjn n fuqi ndryshimet e mposhtme: a) n ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996 Kodi i Procedurs
Civile i Republiks s Shqipris, i ndryshuar; iiii) nenet nga 324 deri n 333 shfuqizohen. N referim t
ksaj dispozite transitore t ligjit nr. 49/2012, vrehet se jan shfuqizuar dispozitat ligjore n t cilat
mbshtetej vendimmarrja e gjykats n lidhje me gjykimin e shtjeve administrative. Prandaj nga ana
e gjykatave civile do t vazhdoj gjykimi i shtjes n trsi duke zbatuar rregullat e procesit gjyqsor
civil. Megjithat, duke pasur parasysh se gjykatat civile, pr shkak t situats kalimtare, do t
shqyrtojn edhe disa krkime q mund t jen krkime t padis ose t kundrpadis, t cilat jan t
natyrs administrative, pr dhnien zgjidhje t ktyre krkimeve ato do t zbatojn pr aq sa munden,
pa i rn ndesh procedurs s gjykimit civil dhe pa vshtirsuar gjykimin e shtjes, rregullat e gjykimit
administrativ. N kt kuptim, pa cenuar rregullat e gjykimit civil, n lidhje me mnyrn e zgjidhjes s
ktyre krkimeve me natyr administrative, gjykatat civile do t mbajn parasysh parashikimet e
nenit.40 t ligjit nr. 49/2012. Po kshtu e kundrta, edhe gjykatat administrative q pr shkak t ksaj
situate kalimtare do t gjykojn krkime t natyrs civile, do t mbajn parasysh rregullat e Kodit t
Procedurs Civile. Ktu bhet fjal pr ato shtje q u kan kaluar gjykatave administrative nga
vendimi nr. 3, dat 6.12.2013, i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart dhe q krahas padive me
natyr administrative, kan edhe kundrpadi apo krkime me natyr civile. Pr shkak t dallimeve q
kan gjykimi administrativ me gjykimin civil, duke filluar q te barra e provs, mnyra e gjykimit t
shtjes, vendimi q merret etj., gjykatat, deri n ezaurimin e ksaj situate kalimtare do t vazhdojn t
gjykojn sipas ligjit q rregullon kompetencn e tyre lndore, pra gjykatat civile sipas Kodit t
Procedurs Civile dhe gjykatat administrative sipas ligjit nr. 49/2012.
III. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
53. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vrejn se krkimi i padis s ngritur nga ana e
paditses Marjana Prnuca ka t bj me t drejtn e pronarit pr krkimin e sendit nga posedues t
paligjshm, e drejt kjo me natyr private. Ndrkoh, kundrpadia ka t bj me pretendimin e t
paditurit Gjok Shota, se titulli i pronsis s paditses, e konkretisht akti i marrjes s toks n pronsi
sht i pavlefshm, duke krkuar edhe kthimin e palve n gjendjen e mparshme.
54. N vendimin nr. 2, dat 10.3.2014, Kolegjet e Bashkuara jan shprehur se: ...
mosmarrveshjet q burojn nga aktet e marrjes s toks n pronsi, q kan t bjn me
kundrshtimin e tyre, jan t natyrs administrative, pavarsisht natyrs civile t pasojave q akti i
dhnies s toks n pronsi apo prdorim ka sjell pr palt e interesuara (prg. 24). Nga shqyrtimi i
dosjes gjyqsore, rezulton se i padituri Gjok Shota e ka ngritur kundrpadin n muajin shtator 2013.
I padituri e ka paraqitur kundrpadin n gjykatn ku po gjykohej padia, brenda t njjtit proces
gjyqsor, n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kruj.
55. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kruj me vendimin nr. 36, dat 5.2.2014, ka vendosur t shpall
moskompetencn e saj n lidhje me kt shtje dhe drgimin e akteve Gjykats Administrative t
Shkalls s Par Tiran, si gjykata kompetente n zgjidhjen e shtjes. N kt vendim, gjykata ka
arsyetuar se gjykimi i kundrpadis ka natyr administrative dhe ky objekt sht primar n raport me
objektin e padis, prandaj kompetenca lndore i takon gjykats administrative.
56. Gjykata Administrative e Shkalls s Par Tiran, me vendimin e seancs prgatitore t dats
26.2.2014, ka vendosur t ngrej shtjen e mosmarrveshjes pr kompetenc para Gjykats s Lart,
duke arsyetuar se mosmarrveshja n mes t palve sht e natyrs civile, pasi krkimi i padis lidhet
28 N lidhje me kt shtje kan shprehur mendimin e tyre kundr gjyqtart Ardian Dvorani, Ardian Nuni, Aleksandr Muskaj, Arjana
Fullani, Evelina Qirjako, Artan Zeneli.
116
me t drejta t pronsis dhe pikrisht me padin e rivendikimit t parashikuar nga neni 296 i Kodit
Civil. Sipas ksaj gjykate, n referim t interpretimit unifikues t dhn n vendimin nr. 4, dat
10.12.2013, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, shtja duhet gjykuar nga gjykata civile.
57. N mbshtetje t analizs s deritanishme dhe qndrimit unifikues, Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart vlersojn se nisur nga fakti se kundrpadia sht paraqitur prpara dats 4.11.2013
n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kruj, shqyrtimi i padis dhe i kundrpadis do t vazhdoj t kryhet
s bashku, n nj gjykim t vetm. Gjykata kompetente q do t shqyrtoj shtjen do t jet gjykata
civile, pra Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kruj, e cila e kishte kompetencn pr shqyrtimin e
kundrpadis n momentin e paraqitjes s saj.
58. Nisur nga sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se vendimi nr. 36, dat 5.2.2014, i
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kruj duhet prishur dhe shtja duhet drguar n po at gjykat pr
vazhdimin e gjykimit.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 485/c t Kodit t Procedurs
Civile,
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 36, dat 5.02.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kruj dhe drgimin e
shtjes pr vazhdimin e gjykimit n po at gjykat.
MENDIM PAKICE
Ne gjyqtart Artan Broci dhe Medi Bici nuk jemi dakord n lidhje me pikn e par t
unifikimit n vendimin nr. 3, dat 28.4.2014, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, pr arsyet
si m posht vijojn:
shtja u trhoq pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara pr t orientuar e udhhequr praktikn
gjyqsore pr zbatimin e njllojt dhe t prpikt t normave t s drejts procedurale, lidhur me
konfliktet e kompetencs lndore, n lidhje me pyetjet:
Nse n nj gjykim civil paraqitet nj kundrpadi e natyrs administrative ose e

kundrta (n nj gjykim administrativ paraqitet nj padi e natyrs civile), si do t veproj
gjykata n lidhje me kompetencn lndore pr shqyrtimin e ktyre krkimeve?
Si do t veprohet n lidhje me kompetencn lndore n gjykimin n shkall t par, apel
dhe Gjykat t Lart, pr shtjet n t cilat kundrpadia sht paraqitur dhe pranuar pr tu
marr n shqyrtim para dats 4.11.2013? Po n rastet kur kundrpadia sht paraqitur para
dats 4.11.2013, por gjykata ka pranuar t marr (ose e merr) n shqyrtim kundrpadin pas
ksaj date?
I. N lidhje me trheqjen e shtjes pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara
Ne si gjyqtar t pakics vlersojm se, referuar legjislacionit aktual, i cili rregullon rastet e
drgimit t nj shtjeje pr gjykim n Kolegjet e Bashkuara, n kontekstin e shtjes konkrete t
drguar nga ana e Kolegjit Administrativ t Gjykats s Lart (mosmarrveshje kompetencash), ajo nuk
sht nj prej rasteve t parashikuara pr drgim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart pr
unifikimin e praktiks. N kt prfundim arrijm pas nj interpretimi sistematik, literal dhe logjik t
t gjith kuadrit ligjor q rregullon drgimin e shtjes pr gjykim pran Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart.
Neni 141/2 i Kushtetuts disponon se Pr njsimin ose ndryshimin e praktiks gjyqsore, Gjykata e
Lart ka t drejt t trheq pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara shtje t caktuara gjyqsore.
Ligji Pr organizimin dhe funksionimin e gjykats s Lart t Republiks s Shqipris, n
nenin 14 t tij parashikon shtjet q gjykohen n Kolegjet e Bashkuara, t cilat jan: a) rastet e
parashikuara n Kodin e Procedurs Civile dhe Kodin e Procedurs Penale; b) ankimet kundr vendimeve t Kshillit t
117
Lart t Drejtsis; c) krkesat pr njsimin dhe ndryshimin e praktiks.

Kodi i Procedurs Civile, n nenin 481 t tij, me titull Shqyrtimi n Kolegjet e Bashkuara 29
parashikon se: Kryetari i Gjykats s Lart mund t vendos q gjykata t shprehet n Kolegje t Bashkuara pr
rekurse t paraqitura nga palt, pr t cilat ka praktika t ndryshme e t mparshme n kolegjet e
thjeshta . N kto raste Kryetari i Gjykats s Lart cakton relatorin dhe datn e shqyrtimit t rekursit.
Nga interpretimi i dispozitave t msiprme, rezultojn disa prfundime sikurse jan se: i) sht e
drejta e Gjykats s Lart t trheq pr shqyrtim n Kolegjet e Bashkuara shtje t caktuara gjyqsore pr njsimin apo
ndryshimin e praktiks s deritanishme; ii) rastet jan prcaktuar shprehimisht n nenin 14 t ligjit Pr organizimin
dhe funksionimin e Gjykats s Lart t Republiks s Shqipris, dhe iii) saktsimi i detyrave dhe; rolit t Kryetarit
t Gjykats s Lart, i cili mund t vendos q gjykata t shprehet n Kolegje t Bashkuara: a) pr rekurse t
paraqitura nga palt, b) rekurse pr t cilat ka praktika t ndryshme e t mparshme n kolegjet e
thjeshta.
N rastin konkret nuk ndodhemi prpara nj rekursi dhe aq m pak prpara praktikave
t ndryshme t Kolegjeve t Gjykats s Lart, pasi vet Kolegji Administrativ i Gjykats s
Lart iu sht referuar rasteve t paraqitura pr shqyrtim dhe qllimi ka qen shmangia n t
ardhmen e qndrimeve t ndryshme.
Ky arsyetim nuk gjen mbshtetje ligjore, pasi ne vlersojm se para se t ndrmerret nj iniciativ
ligjore nga autoritetet kompetente pr t thirrur Kolegjet e Bashkuara pr njsimin ose ndryshimin e
praktiks gjyqsore duhet t ekzistoj nj praktik gjyqsore (dhe jo raste), qoft e gabuar apo qoft
kontradiktore, n mnyr q Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart ta unifikojn, ta njsojn apo
ta ndryshojn at. Ky parashikim kushtetues mbron Gjykatn e Lart ndaj prirjes pr ndrhyrje
kundrejt s drejts ekskluzive t pushtetit ligjvns pr t br ligj dhe s drejts ekskluzive t pushtetit
gjyqsor pr t interpretuar ligjin edhe kur ky sht kontradiktor, i paqart apo mungon (shiko nenin 1,
paragrafi i dyt i Kodit t Procedurs Civile).
Ne vlersojm se kjo shtje nuk duhej drguar pr gjykim n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart referuar edhe ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe
gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, ku n nenin 13 t tij sht parashikuar rregullimi specifik i
mosmarrveshjeve t kompetencave (midis gjykatave), lndore, funksionale dhe toksore.
N pikn e par t nenit 13 parashikohet se: Moskompetenca lndore dhe funksionale ngrihet edhe
kryesisht n do gjendje dhe shkall t shqyrtimit.
M tej n pikn 6 parashikohet se: Mosmarrveshjet zgjidhen nga Kolegji Administrativ i Gjykats s
Lart, i cili vendos n dhom kshillimi me tre gjyqtar brenda 10 ditve nga data e marrjes s akteve.
Vendimi u njoftohet menjher gjykatave n mosmarrveshje dhe palve.
Nga prmbajtja e paragrafit t siprcituar, rezulton i shprehur qart vullneti i ligjvnsit pr
zgjidhjen e mosmarrveshjeve n lidhje me kompetencn, qoft kur paraqitet nga gjykatat dhe qoft
kur kemi ankim t palve. Vendimmarrja e Kolegjit Administrativ t Gjykats s Lart pr trheqjen e
shtjes n Kolegjet e Bashkuara nuk gjen mbshtetje ligjore dhe si e till ajo sht e pabazuar n ligj.
Pr sa m sipr, shtjes s drguar n Kolegjet e Bashkuara duhet ti jepej prgjigje nga ana e
Kolegjit Administrativ t Gjykats s Lart, n dhom kshillimi, me tre gjyqtar brenda 10 ditve dhe
jo n seanc publike.
II. N lidhje me pikn e par t njsimit t praktiks nga ana e Kolegjeve t Bashkuara
t Gjykats s Lart n vendimin unifikues
Nse i referohemi dispozitave t ligjit nr. 49/2012, vm re se ai nuk sht thjesht nj ligj organik
q rregullon vetm shtjet e organizimit dhe t funksionimit t gjykatave administrative dhe
statusin e gjyqtarve. Ky ligj parashikon, gjithashtu, edhe parime t prgjithshme t gjykimit
administrativ dhe norma procedurale q lidhen me juridiksionin, kompetencn e gjykatave administrative, prbrjen e gjykatave sipas shkallve t gjykimit dhe natyrs s shtjeve, si dhe fazat
procedurale t gjykimit deri n ekzekutimin e vendimit. Pra, n trsi, ky ligj sht me natyr
procedurale.
Shfuqizuar fjalia e fundit e paragrafit t dyt me vendimin nr. 46/1999, t Gjykats Kushtetuese; ndryshuar titulli, shfuqizuar
paragrafi me ligjin nr. 8812, dat 17.05.2001, neni 90.
29
118
Duke studiuar n mnyr harmonike dhe t integruar Kodin e Procedurave Civile dhe ligjin nr.
49/2012, ku n nenin 1, pika 2, t ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave
administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, sht parashikuar se Dispozitat e ktij ligji
plotsohen me parashikimet e Kodit t Procedurs Civile, me prjashtim t rasteve dhe pr aq sa ky ligj nuk
parashikon ndryshe , n kushtet kur ligji nr. 49/2012 nuk ka parashikuar rregulla n lidhje me
kundrpadin (kujtojm ktu se ka rregulluar bashkimin e krkimeve dhe bashkimin e padive, respektivisht nenet
23 dhe 24), pra nuk ka br parashikimet specifike, vlen prcaktimi i Kodit t Procedurs Civile, i
cili parashikon kundrpadin, neni 55 i Kodit t Procedurs Civile, i cili ka kt formulim: Gjykata
q gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe krkesat dytsore,
kundrpadin ose ndrhyrjen kryesore. N kt rast gjykata merr vendim pr bashkimin e tyre n nj shtje t
vetme. Vetm n rast se vrehet nj parashikim i ndryshm nga ai tashm i parashikuar n Kodin e
Procedurs Civile, gjykata duhet t zbatoj dhe t interpretoj ligjin specifik, pra nr. 49/2012 dhe jo
parashikimet e Kodit t Procedurs Civile.
Gjithashtu, duke analizuar ligjin nr. 49/2012 vrehet se ky ligj sipas tekniks legjislative ka
parashikuar dispozita kalimtare n lidhje me shfuqizimet e disa parashikimeve t Kodit t Procedurs
Civile, pasi ligji nr. 49/2012 parashikon disa rregullime specifike dhe prkatsisht n nenin 72 t
tij parashikohet se: 1. N datn e fillimit t funksionimit t gjykatave administrative hyjn n fuqi ndryshimet e
mposhtme: a) N ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996 Kodi i Procedurave Civile i Republiks s Shqipris i ndryshuar:
- Neni 35 pika b t Kodit t Procedurs Civile - Padit pr kundrshtimin e akteve
administrativ me vler 20 milion lek .
- Neni 320 pika a t Kodit t Procedurs Civile - N prbrje t gjykatave t rretheve krijohen
seksione t veanta pr gjykimin e: a) mosmarrveshjeve administrative;
- Nenet 324 deri n 333 t Kodit t Procedurs Civile.
Si konkluzion, n kushte kur nuk kemi shprehje t vullnetit pr rregullime specifike apo
shfuqizime n lidhje me kundrpadin, rrjedhimisht vlejn rregullimet e parashikuara nga
neni 55 i Kodit t Procedurs Civile.
Pranojn se, fuqia prapavepruese e ligjit sht lidhur kryesisht me ligjin material dhe ajo nuk
sht n natyrn e ligjit procedural. sht vet ligji procedural ai q duhet t prcaktoj se si duhet
vepruar me rastin e hyrjes n fuqi t tij dhe pr kt shkak u referohemi dispozitave kalimtare n do
rast.
Nga leximi me kujdes, n mnyr t integruar dhe harmonizuese t dispozitave transitore t
ndryshimeve t Kodit t Procedurs Civile t vitit 2013 30 dhe dispozitat transitore t ligjit nr.
49/2012 31, kuptohet qart vullneti i legjislatorit pr veprimin n koh t ligjit procedural dhe mbi
t gjitha raporti juridik ndrmjet gjykimit t zakonshm dhe gjykimit administrativ pr sa i prket
shtjes s kompetencs lndore dhe atribuimit t saj pr do shtje para dhe pas dats 4.11.2013.
Rezultoi se n dat 1.9.2013 (akoma pa hyr n fuqi ligji pr gjykimin administrativ), kan hyr n fuqi
dispozitat e ndryshuara t Kodit t Procedurs Civile. Legjislatori ka parashikuar se shtjet civile q
jan n gjykim ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t vazhdojn t gjykohen sipas ligjit t kohs s paraqitjes s
krkespadis. Pra, theksohet sipas ligjit t kohs s paraqitjes s krkespadis (tempus regit
actiones).
Ndrkoh, n datn 4.11.2013 ka hyr n fuqi ligji pr gjykimet administrativ, ligj, i cili
Shiko ligjin 122/2013 botuar n Fletoren Zyrtare nr. 67, dat 3.5.2013, faqe 2989, hyr n fuqi n datn 1.9.2013. Neni 49 i ktij ligji, me
titullin Dispozit kalimtare, parashikon se shtjet civile q jan n gjykim ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t vazhdojn t gjykohen sipas ligjit t
kohs s paraqitjes s krkes-padis.. Ligji nr. 160/2013 botuar n Fletoren Zyrtare nr. 180, dat 12.11.2013, n nenin 1 ka parashikuar se
Neni 49, Dispozit kalimtare, i ligjit nr. 122/2013 Pr disa shtesa dhe ndryshime n ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996, Kodi i Procedurs Civile i
Republiks s Shqipris, t ndryshuar, ndryshohet si m posht: shtjet civile q jan n gjykim n gjykatn e shkalls s par dhe n gjykatn e apelit, n datn e
hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t vazhdojn t gjykohen sipas ligjit t kohs s paraqitjes s krkespadis..
31 Neni 72/a i ligjit 49/2012 botuar n Fletoren Zyrtare nr. 53, dat 16.5.2012, faqe 2701, i hyr n fuqi n datn 4.11.2012. N nenin
72/a, nn titullin Shfuqizime dhe ndryshime, ky ligj disponon se 1. N datn e fillimit t funksionimit t gjykatave administrative hyjn n fuqi
ndryshimet e mposhtme: a) n ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996 Kodi i Procedurs Civile i Republiks s Shqipris, i ndryshuar: i) n nenin 35, shkronja b
shfuqizohet; ii) n nenin 320, shkronja a shfuqizohet; iii) nenet nga 324 deri n 333 shfuqizohen .
30
119
parashikon se 1. N datn e fillimit t funksionimit t gjykatave administrative hyjn n fuqi ndryshimet e

mposhtme: a) n ligjin nr. 8116, dat 29.3.1996 Kodi i Procedurs Civile i Republiks s Shqipris, i ndryshuar:
i) n nenin 35, shkronja b shfuqizohet; ii) n nenin 320, shkronja a shfuqizohet; iii) nenet nga 324 deri n 333
shfuqizohen;. N dat 17.10.2013, Kuvendi i Republiks s Shqipris, ka miratuar nj ndryshim n
dispozitat transitore t Kodit t Procedurs Civile t ndryshuar me ligjin nr.122/2013, duke
parashikuar se Neni 49, Dispozit kalimtare, i ligjit nr. 122/2013 Pr disa shtesa dhe ndryshime n ligjin nr.
8116, dat 29.3.1996, Kodi i Procedurs Civile i Republiks s Shqipris, t ndryshuar, ndryshohet si m posht:
shtjet civile q jan n gjykim n gjykatn e shkalls s par dhe n gjykatn e apelit, n datn e hyrjes n fuqi t ktij
ligji, do t vazhdojn t gjykohen sipas ligjit t kohs s paraqitjes s krkespadis. Ky ligj parashikonte hyrjen n
fuqi pas 15 ditsh nga dita e botimit n Fletoren Zyrtare, dhe duke qen se sht botuar n datn
12.11.2013, ka hyr n fuqi n datn 28.11.2013.
Pavarsisht sa m sipr ka parashikuar legjislatori, Gjykata e Lart me vendimin unifikues nr.
3/2013, ka shfuqizuar de facto dispozitat kalimtare t Kodit t Procedurs Civile, hyr n fuqi n
datn 1.9.2013 dhe ndryshimet n dispozitat transitore, t miratuar n Kodin e Procedurs Civile me
ligjin nr.122/2013. Gjykata e Lart me vendimin unifikues nr. 3/2013, duke arsyetuar ndr t tjera se:
...Sa m sipr, n dispozitat procedurale kalimtare t ligjit t ri procedural, mund t parashikohen shtjet ndaj t cilave
ai nuk do ti shtrij efektet e menjhershme, afatin ose kohn gjat s cils ky ligj nuk do t veproj. N kto raste, i
takon ligjvnsit t shprehet lidhur me efektet n koh t ligjit procedural. Pra, sht vet ligjvnsi i cili duhet t shprehet
se nuk do t zbatohet ligji i ri procedural, por ai i vjetri, gj q do t thot se vet ligji i ri duhet t ket t prcaktuar
qart se n lidhje me far problemesh dhe deri n far afati kohor do t vazhdoj t zbatohet ligji i vjetr procedural dhe
jo ai q sht n fuqi. Po kshtu, vet ligji i ri procedural n mnyr t shprehur duhet t prcaktoj nse norma e re
procedurale nuk do t zbatohet menjher, por n nj koh t ardhme, koh t ciln vet ligji duhet ta specifikoj. Nse
kjo ndodh, ather, pavarsisht se ligji ka hyr n fuqi, ai nuk i shtrin efektet menjher dhe ndaj shtjeve q jan n
gjykim ..., ka mnjanuar vullnetin e ligjvnsit, materializuar n kto dispozita transitore.
Pr sa m sipr, vlersojm se nga interpretimi harmonizues dhe kronologjik i dispozitave
transitore t t dy ligjeve del se, n rastin konkret nuk ka asnj lloj ometimi apo kontradiksioni
ligjor. sht e qart se pr shtjet n t cilat kundrpadia sht paraqitur dhe pranuar pr
tu marr n shqyrtim para dats 4.11.2013, edhe n rastet kur kundrpadia sht paraqitur
para dats 4.11.2013, por gjykata ka pranuar t marr (ose e merr) n shqyrtim kundrpadin
pas ksaj date, gjykatat do t zbatojn t gjith kuadrin ligjor q ka qen n fuqi n kohn e
ngritjes s padis, pasi edhe ligji nr. 49/2012 n lidhje me paraqitjen e kundrpadis, i
referohet Kodit t Procedurs Civile.
Nga ana tjetr, pas dats 4.11.2013, pr do padi t paraqitur para nj gjykate, kompetenca
lndore e nenit 7, t ligjit nr. 49/2012, do tu prkiste ekskluzivisht gjykatave administrative, t cilat do
t zbatonin tashm vetm dispozitat procedurale t ligjit t ri dhe n mnyr komplementare me
Kodin e Procedurs Civile, prve neneve 35, 320, 324-333 t tij, q n datn 4.11.2013 jan
shfuqizuar dhe, n kt frym, gjykatat administrative duhet t zbatojn edhe nenin 55 t
Kodit t Procedurs Civile.
Kolegjet e Bashkuara n vendimin unifikues nr. 3, viti 2013, kan arsyetuar se ... Ligji material dhe
ai procedural kan elemente referimi t ndryshm pr sa i prket zbatimit t tyre. Zbatimi i ligjit material lidhet me
momentin kur ka ndodhur shkelja, kufizimi apo lindja e s drejts. Pr kt arsye, si rregull, n rastet kur n fillim apo
vijim t procesit gjyqsor ndryshon ligji material, do t vazhdoj t zbatohet ligji i mparshm. Prjashtim bjn rastet kur
vet ligji i ri ka parashikuar fuqin prapavepruese t tij.
Nga ana tjetr, zbatimi i ligjit procedural lidhet me momentin kur zhvillohet gjykimi pr shqyrtimin e
mosmarrveshjes para gjykats. N ndryshim nga ligji material, ligji procedural do t zbatohet kur gjykata vihet n
lvizje pr shqyrtimin e nj mosmarrveshjeje. Nse gjat shqyrtimit gjyqsor t nj shtjeje, ligji procedural ndryshon,
ather n gjykim do t zbatohet ligji i ri, me prjashtim t rastit kur vet ky ligj n dispozitat kalimtare ka parashikuar
q pr njfar kohe ose rrethana t caktuara, t vazhdoj zbatimi i ligjit t vjetr procedural....
T njjtin qndrim ka mbajtur edhe Gjykata Kushtetuese, e cila ka theksuar vazhdimisht pr
kushtetutshmrin e nj procesi duke theksuar se, n t drejtn procedurale, ndryshe nga ajo
materiale, ligji i ri ka fuqi edhe pr shtjet q jan n gjykim, me prjashtim t rastit kur vet ai shprehet
120
ndryshe duke parashikuar dispozita procedurale kalimtare (vendimi nr. 11/2009 t Gjykats Kushtetuese). Ky
prjashtim nga rregulli, sht n vullnetin e legjislatorit, i cili shprehet n parashikimin e dispozitave
kalimtare pr zbatimin e ligjit t vjetr procedural.
E njjta logjik dhe praktik juridike e ligjvnsit, n respektim t nenit 42 dhe 135 t
Kushtetuts, sht ndjekur me krijimin n Republikn e Shqipris t gjykatave t shkalls s par dhe
t apelit pr krimet e rnda. Kshtu, neni 11/2 i ligjit nr. 9110, dat 24.7.2003 dispononte se shtjet
penale, q do t jen n gjykim n gjykatat e shkalls s par e t apelit deri n ditn e fillimit t funksionimit t gjykatave
pr krime t rnda, do t prfundohen nga kto gjykata. Ndrkoh nn t njjtn logjik kushtetuese neni
13/3 (i ndryshuar) i Kodit t Procedurs Penale dispononte se gjykatat e apelit pr krimet e rnda shqyrtojn
n shkall t dyt, me trup gjykues t prbr nga pes gjyqtar, shtjet e gjykuara nga gjykata e krimeve t rnda.
Ligjvnsi, nprmjet ktyre dy dispozitave, ashtu sikur me dispozitat transitore t Kodit t
Procedurs Civile t vitit 2013, sht kujdesur q t krijoj vijueshmri t procesit.
Sjellim n vmendje vendimin unifikues penal nr. 1, dat 16.4.2004, i cili ka unifikuar praktikn
se Gjykata e Apelit e Krimeve t Rnda nuk mund t shqyrtoj n shkall t dyt shtje q jan shqyrtuar n shkall
t par nga gjykatat e rretheve gjyqsore para dats 1.1.2004, t cilat, sipas nenit 75/a t Kodit t Procedurave Penale,
jan n kompetenc t gjykatave t krimeve t rnda. Po ashtu, m par ksaj sentence unifikuese, n t
njjtin vendim, megjithse jo me statusin e unifikimit, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
pranuan se nuk mundet kurrsesi shtjet q jan pr gjykim n gjykatat e rretheve gjyqsore, pas
prezantimit t kompetencs lndore t re t gjykats s krimeve t rnda, ti kalojn ksaj t fundit.
Pr sa m sipr, ne gjyqtart e mendimit t pakics vlersojm se n rastin kur Kolegjet e
Bashkuara i japin prgjigje pyetjes ligjore t ngritur para tyre se - kur n nj gjykim civil paraqitet
nj kundrpadi e natyrs administrative ose e kundrta (n nj gjykim administrativ paraqitet

nj padi e natyrs civile), gjykata q ka kompetencn lndore pr shqyrtimin e ktyre
krkimeve sht Gjykata Administrative - ky qndrim unifikues sht qart nj kaprcim i
veprimtaris s Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart mbi domenin ekskluziv t
pushtetit ligjvns, duke e shfuqizuar n fakt dispozitn e nenit 55 t Kodit t Procedurs
Civile, dhe duke br ligj, gj e cila sht qartazi ndrhyrje n pushtetin legjislativ dhe
shkelje e parimit t ndarjes s pushteteve n Republikn e Shqipris . N kt mnyr
ndryshohet aksioma e njohur dhe pranuar se kundrpadia ndjek fatin e padis.
Vlersojm se, edhe me kt ometim t pretenduar ligjor, srish gjykatat n vendimmarrjet e tyre do
t duhet t bazoheshin n ligjin material dhe ligjin procedural dhe, kur nuk ka ligj, ato do t duheshin
t mundoheshin t krijonin vet nj norm t till nga materiali dhe kuadri normativ n fuqi,
jurisprudenca, doktrina e mbi t gjitha Kushtetuta (shiko nenin 1, paragrafi i dyt, i Kodit t Procedurs
Civile). N vijim t ksaj ideje, Gjykata Kushtetuese n vendimin nr. 28, dat. 16.12.2008, nn t
njjtn logjik ka interpretuar se N baz t ktij parimi gjykata duhet t krkoj gjithmon brenda rendit
juridik t shtetit shqiptar normn q rregullon nj rast konkret. Ajo duhet t mbshtetet n nj autoritet q ka forcn e
ligjit dhe q zgjidh mosmarrveshjen konkrete. N rast se nj norm e till nuk ekziston, ajo duhet t krkoj edhe
norma t tjera q rregullojn rastet analoge. Gjykata, pr zgjidhjen e nj mosmarrveshjeje ka detyrn funksionale pr t
kryer interpretime t ndryshme n lidhje me kuptimin e normave, me krkimin e normave q rregullojn rastet analoge
apo me identifikimin e parimeve t prgjithshme dhe t jurisprudencs kushtetuese.
Duke iu kthyer shtjes konkrete, kundrpadia sht e parashikuar shprehimisht n nenin 160 t
Kodit t Procedurs Civile, n t cilin parashikon se: I padituri ka t drejt t paraqes kundrpadi kur
krkimi i kundrpadis ka lidhje me at t padis ose kur midis tyre mund t bhet kompensimi.
Kundrpadia mund t paraqitet derisa nuk ka prfunduar hetimi gjyqsor dhe u nnshtrohet t gjitha rregullave t
caktuara pr ngritjen e padis.
Kur t metat e kundrpadis nuk plotsohen n afatin e caktuar nga gjykata, kundrpadia kthehet.
Nga interpretimi i dispozits s msiprme, rezulton se legjislatori i njeh t paditurit t drejtn
pr t paraqitur kundrpadi, n nj gjykim t nisur. I padituri n gjykim, i thirrur rregullisht nga pala
paditse mund t mbaj kundrejt krkimeve t padis sjellje t ndryshme, q mund t ken synim
lejimin ose ndalimin e pranimit t padis dhe q prbjn mbrojtjen e t paditurit n gjykim.
N rast se sjellja e t paditurit sht e till q i kundrdrejtohet paditsit pr t ndaluar pranimin e
121
padis s tij, n vetvete kjo sjellje do t nnkuptoj dy kategori: kundrshtime q e mbajn konfliktin
gjyqsor brenda kufijve t krkespadis, t cilat i quajm prapsime - dhe kundrshtime q zgjerojn
kufijt e (objektit) padis me krkime t tjera t t paditurit kundrejt paditsit, t cilat i quajm
kundrpadi.
N kt kuptim, kundrpadia sht padia e t paditurit, nj akt/mjet procedural drejtuar kundrejt
paditsit, n mbshtetje s t drejtave dhe interesave t personit/personave t paditur, me nj
funksion t dyfisht; i cili konsiston n mbrojtjen e tij ndaj krkimeve t paditsit dhe n t njjtn
koh prmbushin t drejtn subjektive apo interesin e ligjshm (q parashtrohet n objektin e kundrpadis),
q ka i padituri ndaj paditsit dhe q ushtrohet n nj gjykim t filluar nga paditsi. Kundrpadia sht
parashikuar si nj e drejt/interes procedural i t paditurit dhe duhet vullneti i tij pr ta br pjes
kundrpadin n nj gjykim t nisur.
Vlersohet, gjithashtu, se prve vullnetit t t paditurit pr t paraqitur ose jo kundrpadi, nga
interpretimi logjik dhe sistematik i neneve 55 dhe 160 t Kodit t Procedurs Civile, rezultojn edhe
disa kushte-premisa pr t pranuar nj kundrpadi n nj proces apo gjykim t nisur midis palve.
Kushti i par i pranimit t nj kundrpadie sht plotsimi i t gjitha kushtet q ka vendosur
legjislatori pr paraqitjen e padis, si n form ashtu edhe n prmbajtje. Pra, kundrpadia duhet
t jet e materializuar n nj dokument, n form t shkruar, n gjuhn shqipe, ku t jen
materializuar, gjithashtu, krkesat e neneve 154 dhe 154/a, t Kodit t Procedurs Civile.
Kushti i dyt rezulton nga paragrafi i par i nenit 160 t Kodit t Procedurs Civile, i cili
nnkupton, se kundrpadi mund t paraqitet nga ana e t paditurit n ato raste, kur:
i) Krkimi i kundrpadis ka lidhje me at t padis (koneksiteti), pra kur ndrmjet
krkimeve t padis dhe t kundrpadis nuk ka ndryshime n bazn juridike dhe n shkakun
ligjor, dhe q pretendimet e padis dhe t kundrpadis duhet t ket lidhje apo koneksitet me
njri-tjetrin;
ii) Kur objekti i kundrpadis mund t bj kompensim me objektin e padis;
iii) Kur jemi para nj kundrpadie paragjykimore (prejudiciale), e cila paraqitet pr njohjen
ose mosnjohjen e nj marrdhnie juridike ose t nj t drejte subjektive, nga qenia apo mosqenia
e ksaj marrdhnie ose e s drejts subjektive, varet trsisht ose pjesrisht vendimi i gjykats
mbi objektin e padis.
Kushti i tret i pranimit t kundrpadis sht paraqitja e saj para se gjykata t marr
vendimin e mbylljes s hetimit gjyqsor, pra para vendimmarrjes s ndrmjetme, sipas nenit 302
t Kodit t Procedurs Civile. Kjo pr faktin se hetimi gjyqsor, i plot dhe i gjithanshm sipas
nenit 14 t Kodit t Procedurs Civile, duhet t realizohet edhe pr kundrpadin. Me paraqitjen
e kundrpadis fillon edhe marrdhnia procedurale juridike e saj pasi zhvillimi i procesit gjyqsor
pr padin sht i pavarur nga ai i kundrpadis. Pavarsisht ksaj, meqense gjykimi zhvillohet
bashkrisht, provat e paraqitura pr padin vlejn dhe mund t prdoren edhe pr kundrpadin.
Kushti i katrt i pranimit t nj kundrpadie lidhet me subjektet q dalin pal n kundrpadi, t
cilat duhet t jen t njjta, por me pozita procedurale t kundrta me ato t padis. N kundrpadi, i
padituri sht padits dhe e drejton krkimin e tij kundr paditsit q merr pozitn e t paditurit. Nga
lidhja q ekziston midis padis dhe kundrpadis, pala e paditur q paraqet kundrpadin quhet i
paditur kundrpadits dhe pala ndaj s cils drejtohet kundrpadia quhet padits i kundrpaditur. Si
prjashtim nga ky rregull, mund t thirren n gjykimin e nisur edhe persona t tjer, kur jan kushtet e
bashkndrgjyqsis, pr t mbrojtur interesat e tyre duke u dgjuar, n zbatim t parimit t
kontradiktorialitetit.
Vlersohet nga ana jon se, sipas interpretimit t dispozitave q rregullojn kundrpadin,
vullneti i legjislatorit n lidhje me kushte-premisat, q duhet t verifikojn gjykatat e shkalls s par,
n momentin procedural t paraqitjes s nj kundrpadie n nj proces gjyqsor t nisur m par nga
palt, jan vetm ato t siprprmendura, ku asnjra prej t cilave nuk lidhet me kompetencn
lndore. Ky prfundim mbshtetet nga prmbajtja e nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile, i cili
parashikon se: Gjykata q gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe krkesat
dytsore, kundrpadin ose ndrhyrjen kryesore. N kt rast, gjykata merr vendim pr bashkimin e
122
tyre n nj shtje t vetme.

Kolegjet e Bashkuara kan unifikuar qndrimin e tyre se: Kur n objektin e gjykimit t nj
shtje ka disa krkime si t natyrs civile dhe administrative, kto krkime pavarsisht faktit nse
kan nj lidhje t thjesht n mes tyre, apo jan edhe t ndrvarura nga njra-tjetra, referuar neneve 61
dhe 159 t Kodit t Procedurs Civile dhe 13 dhe 23, t ligjit nr. 49/2012, gjykata duhet t veoj
krkimet q nuk jan n kompetencn e saj lndore, duke ia kaluar ato gjykats kompetente.
Ne vlersojm se ky prfundim nuk sht n prputhje me frymn animus dhe qllimin ratio t
ligjvnsit, i cili ka parashikuar dhe rregulluar kundrpadin. Prmbajtja e nenit 55 t Kodit t
Procedurs Civile, i interpretuar n harmoni me nenin 160 t Kodit t Procedurs Civile, themelon
nga pikpamja procedurale nj lloj t ri kompetence, e cila sht kompetenca pr shkak koneksiteti,
pra t lidhjes s qndrueshme q kan krkimet e kundrpadis, me padin q hyn n kompetenc t
gjykats. Praktika gjyqsore dhe doktrina ka mbajtur qndrimin e konsoliduar se kundrpadia, si padi
q parashtrohet n nj padi tjetr me t ciln ka lidhje, shqyrtohet nga e njjta gjykat e cila edhe po t
mos jet kompetente nga pikpamja e lnds dhe e toks, q t shqyrtoj kundrpadin po ti
parashtrohet si padi e veant, bhet kompetente pr shkak t koneksitetit, d.m.th. t lidhjes me
padin q hyn n kompetencn e gjykats32.
Vlersojm se mundsin e paraqitjes s kundrpadis nga i padituri ligji e ka parapar

me qllim q n t njjtn gjykat, e cila tashm zhvillon nj proces unik dhe vendos me nj
aktgjykim, t zhvillohen dhe t zgjidhen n mnyr komplekse kundrshtimet midis palve,
si dhe me qllim q t evitohet vendosja kontradiktore (n varie judicetur) n shtjet
juridike t lidhura midis tyre. Kjo n fund t fundit i shrben pa dyshim parimit t ekonomis
n gjykim dhe zvoglon rrezikun e dhnies s dy vendimeve kontradiktore, midis t njjtave
pal pr t njjtin krkim apo krkime t lidhura. Pra, si konkluzion theksojm se qllimi i
parashikimit t ksaj kompetence sht q tu jepet prgjigje ezauruese dhe prfundimtare t
gjitha shtjeve q jan ngritur ose mund t ngrihen n nj proces gjyqsor dhe prjashtimit
t mundsis s dhnies s dy vendimeve t kundrta nga dy gjykata, n linjn e parimit t
ekonomizimit t procesit gjyqsor.
Pr sa m sipr, sht analizuar mospranimi nga ana e gjykats, n nj proces t nisur, i nj

kundrpadie t paraqitur nga i padituri, q n themel t saj ka nj natyr mosmarrveshje
administrative, ose e anasjella (pra t ndryshme nga natyra e padis), i humbet kuptimin e vrtet dhe
qllimin e parashikimit t nj norme t till n ligjin procedural civil dhe nihilizon nj lloj t veant
kompetence, kompetencn pr koneksitet parashikuar shprehimisht nga neni 55 i Kodit t
Procedurs Civile.
I vetmi prjashtim nga rregulli, konsiderohet rasti kur pr kundrpadin sht kompetente nj
gjykat m e lart se ajo q sht duke vepruar sipas padis apo gjykata e llojit tjetr. N nj rast t till
i padituri pr krkesn e tij (kundrpadin), mund t krkoj mbrojtje juridike me an t padis n
gjykatn kompetente, prmendim ktu kompetencn funksionale t parashikuar nga neni 10, pika 2,
germa b e ligjit nr. 49/2012 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative. N kt rast, kundrpadia nuk mund t shqyrtohet s bashku me
padin, pr arsye se gjykata e shkalls m t ult nuk mund t bhet kompetente pr shkak koneksiteti
(kompensimi apo prejudiciale), t shqyrtoj edhe kundrpadin. Pra legjislacioni, procedural civil e
prcakton qart se kur gjykats q po gjykon nj padi i paraqitet edhe nj kundrpadi, pr t

ciln sht kompetente nj gjykat m e lart apo nj gjykat tjetr, ajo nuk mund ta pranoj
pr gjykim kt krkim t t paditurit, pasi nuk ka baz ligjore pr nj vendimmarrje t till,
por duhet t orientoj paln e paditur q ta paraqes kt padi para gjykats kompetente.
Edhe n qoft se prbrja e gjykats nuk sht e njjt pr t dyja padit (padin dhe kundrpadin),
trupi gjykues mund t vendos bashkimin e gjykimeve me qllim t shqyrtimit t prbashkt.
Sipas rregulls q kompetenca themelohet n momentin e paraqitjes s padis prpara nj
32
Procedura civile e Republiks Popullore t Shqipris. Alqiviadh Lamani, Tiran 1962, f. 113
123
gjykate, kompetenca e themeluar me parashtrimin e kundrpadis nuk ndikohet as me trheqjen e

mvonshme t padis e as me hedhjen posht t saj. Gjykats s cils i sht parashtruar kundrpadia
mbetet pr kt kompetente edhe po t shpallet jokompetente pr gjykimin e padis.
Kundrpadia sht par si e drejt e t paditurit e jo edhe si detyr procedurale e tij. Ajo
formalisht i shrben t paditurit si mjet sulmi kundr paditsit, por shpeshher ka rndsi t mjetit
mbrojts. I padituri nuk sht i detyruar q krkesn e tij ta realizoj me an t kundrpadis. Nj gj
t till ai mund ta bj me an t padis me t ciln inicion proces kontestimor t veant. Duke qen
se kundrpadia, si mjet mbrojts i t paditurit, sht n thelb nj e drejt dhe jo nj detyrim procedural
civil, respektimi i ksaj t drejte duhet t jet n proporcion t plot me t drejta t tjera t procesit t
rregullt ligjor, gjykatn e krijuar me ligj, parimin e siguris juridike, afatin e arsyeshm, si dhe
ekonomin gjyqsore.
N mbshtetje t prfundimit t arritur mbrohen disa parime t rndsishme :
S pari, koncepti i gjykats s krijuar me ligj (gjyqtarit natyral), elaboruar nga e drejta ku
konceptin e gjykats s krijuar me ligj e paraqesin si t drejt themelore t individit, ku qllimi i krijimit
dhe mbrojtjes kushtetuese t saj sht te nevoja pr t qen tej do dyshimi dhe mundsie e paanshme prgjat
gjith procesit gjyqsor. Para s gjithash, gjykata duhet t jet e krijuar me ligj, ku t jet prcaktuar qart
kompetenca lndore dhe toksore e saj n shqyrtimin e shtjeve. Me fjal t tjera, ligji pr krijimin e
gjykats duhet ti paraprij shqyrtimit t shtjeve konkrete. Kjo do t thot se n momentin kur do subjekt
sht br titullar i nj procesi gjyqsor dhe prball tij sht caktuar nj gjyqtar (gjykat), q n
kohn dhe momentin e caktimit ka marr juridiksion dhe kompetenc, ka garancin e akteve se nuk
do t ket mundsi q ky gjyqtar t spostohet, ndryshohet (translatio iudicii) apo t shndrrohet m
von ex ante factum n gjykat/gjyqtar pa juridiksion apo jokompetent.
Parimi i siguris juridike: Gjykata Kushtetuese n vendimin 43/2011, ka vlersuar se siguria
juridike, mbrojtja e t drejtave t fituara, si dhe e pritshmrive t ligjshme, si standarde kushtetuese t trajtuara
vazhdimisht nga jurisprudenca kushtetuese ... Rregullimet ligjore q kan t bjn me t drejtat e shtetasve duhet t ken
qndrueshmri t mjaftueshme q siguron vijimsin e tyre. Si rregull, nuk mund t mohohen interesa dhe pritshmri t
ligjshme t qytetarve nga ndryshimet n legjislacion dhe shteti duhet t synoj t ndryshoj nj situat t rregulluar m par
vetm nse ndryshimi sjell pasoja pozitive ... (shih vendimet e Gjykats Kushtetuese nr. 34, dat 20.12.2005; nr.
9, dat 26.2.2007; nr. 4, dat 12.2.2010, nr. 24, dat 12.11.2008; nr. 31, dat 18.6.2010).
Standardi i afatit t arsyeshm GJEDNJ-ja, ashtu si edhe Gjykata Kushtetuese n
jurisprudencn e tyre t konsoliduar kan prcaktuar se do shtet antar, d.m.th. pal e lart
kontraktuese, duhet ta prcaktoj dhe parashikoj n mnyr t till organizimin dhe funksionimin e
pushtetit gjyqsor q t mundsoj prmbushjen e ktij detyrimi kushtetues. Me paraqitjen e
kundrpadis, me natyr administrative, do proces gjyqsor detyrohet t konstituohet edhe njher
rishtazi n gjykatat administrative, duke u br nul nj proces i mparshm. Apriori kjo praktik
gjyqsore sjell cenimin e procesit t rregullt ligjor te t gjitha proceset gjyqsore q detyrohen t nisin
nga e para, pikrisht n elementin e afatit t arsyeshm.
Ekonomia gjyqsore - Gjykata n vendimmarrjen e saj duhet t mbaj parasysh parimin
kushtetues dhe procedural t ekonomis gjyqsore procesuale, derivat i drejtprdrejt i procesit t
rregullt ligjor, konkretisht i s drejts pr gjykim brenda nj afati t arsyeshm.
Megjithse Kushtetuta dhe ligji nuk e artikulojn n mnyr eksplicite, institutet procedurale dhe
vet ligji procedural sht hartuar duke pasur parasysh parimin e krkess dhe nevojs pr ekonomi
gjyqsore, pasi n ligjin procedural civil jan sqaruar institutet si bashkndrgjyqsit aktive dhe pasive
procedurale, kalimi dhe zvendsimi procedural, personat e tret, ndrhyrja kryesore, litispendenca,
bashkimi i padive, bashkimi i krkimeve apo bashkimi i shtjeve etj., duke nnkuptuar edhe
kundrpadin. N arritjen e ktij konkluzioni gjykata duhet t mbaj parasysh jo kuptimin e ngusht
(stricto sensu) t ktij parimi, d.m.th., jo vetm kohn fizike apo kohzgjatjen e procedimit, por
kuptimin e gjer (lato sensu) t ktij parimi dhe benefitin pr t cilin sht parashikuar n legjislacionin
procedural civil.
Referuar sa m sipr, ne gjyqtart e pakics jemi kundr unifikimit t praktiks nga ana e
Kolegjeve t Bashkuara, t arritur n pikn e par dhe q ka t bj me ndarjen e shtjeve.
124
Vet qndrimi i shumics n pikn e par t ktij unifikimi vjen n kundrshtim me pikn e dyt,
ku n fakt q nj pjes e shumics s piks s par u bashkua me gjyqtart e pakics pr mosndarjen
shtjes n gjykim, duke ndryshuar apo korrigjuar vet vendimin unifikues t Gjykats s Lart nr. 3,
dat 6.12.2013, por vetm sa u takon shtjeve me kundrpadin, duke lejuar vazhdimin e
prfundimin e gjykimeve n ato gjykata ku kishin filluar gjykimet.
Antar: Artan Broci, Medi Bici
MENDIM PAKICE
1. Un, gjyqtarja Mirela Fana, jam gjyqtare n pakic n lidhje me shtjen e par t
unifikimit t praktiks gjyqsore n vendimin nr. 3, dat 28.4.2014, t Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart, ku shumica ka vendosur se: nse n nj gjykim civil paraqitet nj
kundrpadi e natyrs administrative, gjykata q po shqyrton padin nuk mund t

shqyrtoj kt krkim t t paditurit pr shkak t mungess s kompetencs lndore t
gjykats q po shqyrton padin. Nse n nj gjykim administrativ, paraqitet nj
kundrpadi e natyrs civile, gjykata q po shqyrton padin nuk mund t marr n
shqyrtim edhe kundrpadin pr shkak se i mungon kompetenca lndore e saj.
2. Si gjyqtare n pakic jam e mendimit se, prfundimi i arritur n sentencn e par

unifikuese n vendimin nr. 3, dat 28.4.2014, t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, nuk
ka ezauruar qllimin dhe problematikn e shtjeve t vna n bisedim n kt gjykim pr efekt
unifikimi, pr sa i prket kuptimit juridik, sistematik dhe t harmonizuar t termave dhe shtjeve q
kan t bjn me mjetet procedurale n procesin gjyqsor si padiadhe kundrpadia.
3. Qndrimi i shumics q ka arritur n sentencn njsuese se nse n nj gjykim paraqitet nj
kundrpadi e cila ka natyr t ndryshme nga ajo e padis (respektivisht administrative ose civile) ato
duhen veuar, sht i gabuar.
4. Kam mendimin se qndrimi i shumics s Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart bie
ndesh me nenin 55 t Kodit t Procedurs Civile, i cili parashikon qartazi n pjesn relevante t tij
se: Gjykata q gjykon padin kryesore sht kompetente pr t shqyrtuar edhe ... kundrpadin..., si dhe
nenin 160 t Kodit t Procedurs Civile, i cili jep prkufizimin e mjetit procedural t
kundrpadis, duke prcaktuar se: I padituri ka t drejt t paraqes kundrpadi kur krkimi i
kundrpadis ka lidhje me at t padis ose kur midis tyre mund t bhet kompensimi....
5. N interpretim t dispozitave procedurale t siprcituara, legjislatori jep nj prkufizim t
vetm t kundrpadis, i cili vlen si pr nj kundrpadi q pr nga pikpamja lndore sht e
natyrs civile, ashtu edhe pr nj kundrpadi administrative.
6. N terminologjin e neneve 55 dhe 160 t Kodit t Procedurs Civile, t para n harmoni mes
tyre, sht evidente se qllimi i legjislatorit nuk ka qen kufizimi i prdorimit t kundrpadis si mjet
procedural vetm pr krkime q i prkasin s njjts natyr mosmarrveshjeje nga pikpamja
lndore, pra ngritja vetm e nj kundrpadie civile n rastet e padis civile apo ngritja vetm e nj
kundrpadie administrative n rastet e padis administrative. Nse ky do t kishte qen qllimi i
legjislatorit, ather ai do t ishte shprehimisht i pasqyruar n dispozitat e msiprme, qoft n
momentin e hyrjes n fuqi t Kodit t Procedurs Civile, qoft prgjat ndryshimeve q ai ka psuar
me kalimin e kohs, qoft edhe n ndryshimet m t fundit ku nj pjes e dispozitave t ktij Kodi u
shfuqizuan me qllim pikrisht funksionimin e gjykatave administrative.
7. Kundrpadia prbn mjetin dhe t drejtn subjektive procedurale q ligjvnsi i ka njohur
t paditurit pr t mbrojtur t drejtat dhe pretendimet e tij, t cilat i kundrdrejtohen paditsit, jo
m tashm thjesht n formn e prapsimeve, por n formn e nj pretendimi t ri, t lidhur pr
nga objekti i krkimit me objektin e padis apo kur ndrmjet padis dhe kundrpadis mund t
kryhet kompensimi. E thn ndryshe, kundrpadia prbn padin e t paditurit kundr paditsit
brenda t njjtit gjykim, me an t cilit i padituri krkon arritjen e nj prfitimi t ndryshm nga
125
thjesht rrzimi i padis.

8. Kushtet kumulative t ekzistencs s kundrpadis jan krejtsisht t qarta, t prcaktuara
nga neni 160 i Kodit t Procedurs Civile; s pari kundrpadia t ngrihet nga i padituri kundr
padits brenda t njjtit gjykim ku shqyrtohet padia, pa prfunduar faza e hetimit gjyqsor; s
dyti krkimi i kundrpadis t lidhet me at t padis apo mes tyre t kryhet kompensimi. N
asnj dispozit ligjore n fuqi nuk pasqyrohet kriteri q prpos kushteve t msiprme, duhet t
plotsohet edhe nj kusht i tret kumulativ, e konkretisht q objekti i nj kundrpadie t jet i s
njjts natyr lndore me objektin e padis, n mnyr q ajo t shqyrtohet nga gjykata q
shqyrton padin.
9. Nse do t analizonim me radh nivelin e koneksitetit t krkuar nga neni 160 i Kodit t
Procedurs Civile mes nj padie dhe nj kundrpadie, me qllim shqyrtimin e ksaj t fundit nga
gjykata q shqyrton padin sipas nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile, do t arrinim n
konkluzionin se nga vet prkufizimi i kundrpadis, nj prej rasteve t ngritjes s saj sht
ekzistenca e lidhjes mes objektit t saj dhe objektit t padis, ka n vetvete nuk prezumon t
qenit e ktyre objekteve t s njjts natyr nga pikpamja lndore.
10. Po ashtu, edhe rasti i dyt se kur mund t ngrihet kundrpadia i referohet nj kriteri
lidhjeje, tashm t nj natyre m tepr teknike apo prllogaritse se sa prmbajtsore, q sht
pikrisht mundsia e kompensimit ndrmjet tyre.
11. Pr sa m sipr, niveli i koneksitetit mes padis dhe kundrpadis sipas dispozitave
ligjore n fuqi, nuk krkon domosdoshmrisht t qenit e tyre t s njjts natyr nga pikpamja
lndore.
12. Legjislatori shprehimisht dhe n mnyr t vazhdueshme e ka parashikuar qartazi nivelin
e ndrlidhjes s krkuar mes padis dhe kundrpadis me qllim shqyrtimin e tyre nga e njjta
gjykat, q mund t jet nj lidhje e thjesht mes krkimeve t secils, pavarsisht natyrs lndore
t tyre apo nj lidhje akoma m distante, si sht mundsia e thjesht e kompensimit mes
krkimeve prkatse, ka tregon se gjykata q shqyrton padin sht kompetente edhe pr
shqyrtimin e kundrpadis, pavarsisht natyrs lndore t ksaj t fundit.
13. Mendoj se konkluzioni i arritur nga shumica q nj kundrpadi prve kritereve t
msiprme, duhet t plotsoj edhe kriterin e t qenit t s njjts natyre lndore me padin, n
mnyr q t shqyrtohet nga e njjta gjykat q shqyrton padin, jo vetm q bie ndesh me
prmbajtjen e nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile, por edhe nse do t arrihej, do t prbnte
nj kriter shtes, i cili mund t kryhej vetm nprmjet ndryshimeve prkatse ligjore, e jo
nprmjet nj vendimi unifikues t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart. Ky i fundit, pr
nga vet natyra, nuk mund t ket efekt normimi de novo.
14. Kundr qndrimit t shumics s Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, mendoj se
duke u nisur nga funksionet e Gjykats s Lart dhe pozicionimit t saj n sistemin gjyqsor shqiptar,
sentenca unifikuese nxjerr n pah edhe probleme t dimensionit kushtetues.
14.1. S pari, pikrisht pr shkak t ndarjes s padis nga kundrpadia sipas parashikimit t
br n vendimin e msiprm t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, evidentohet rreziku
i dyfisht i ndrhyrjes s palegjitimuar t Gjykats s Lart n pushtetin legjislativ, ku nga njra
an gjykata, edhe pse n munges t prerogativave kushtetuese pr t krijuar norm, prodhon ligj
t ri dhe, nga ana tjetr, po kjo gjykat, edhe pse n munges t s drejts pr t shfuqizuar
norm, nulifikon prmbajtjen e nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile.
14.2. S dyti, pr shkak t ktij qndrimi unifikues identifikohen nj sr ndrlikimesh t natyrs
ligjore dhe praktike q vn n diskutim t drejtn kushtetuese t shtetasve pr nj proces t rregullt
ligjor. Kjo e drejt ka si pjes integrale t saj gjykimin nga nj gjykat e pavarur e caktuar me ligj.
N zbatim t qndrimit t shumics n kt vendim unifikues mbi gjykatn kompetente pr
shqyrtimin e kundrpadis do t gjendeshim prpara rasteve ku neni 55 i Kodit t Procedurs Civile
do t bhej i paaplikueshm, pasi gjykata q shqyrton padin kryesore nuk do t ishte kompetente pr
shqyrtimin e kundrpadis, pr sa koh q kundrpadia nuk ka natyr lndore t njjt me padin.
Ndarja e padis me kundrpadin do t bnte q dy gjykata t ndryshme ti shqyrtonin ato,
126
pavarsisht prcaktimit kategorik ligjor t nenit 55 t Kodit t Procedurs Civile, i cili parashikon krejt
t kundrtn. Krijimi i situatave t tilla ligjore n vetvete v n dyshim t drejtn e shtetasve pr
gjykim nga nj gjykat e caktuar me ligj, e pr rrjedhoj, v n dyshim t drejtn e tyre pr nj proces
t rregullt ligjor.
14.3. Pr m tepr, procesi i rregullt ligjor krkon respektimin e parimit t siguris juridike, i cili
vihet n rrezik nga zbatimi i sentencs unifikuese mbi ndarjen e padis nga kundrpadia, duke krijuar
ekzistencn e procedurave gjyqsore paralele t shumta dhe t ndrlidhura, q kan n thelb t njjtn
shtje ligjore. Nj qndrim i till bie ndesh me jurisprudencn e konsoliduar t Gjykats Evropiane
pr t Drejtat e Njeriut mbi detyrimin e shteteve kontraktuese pr t organizuar sistemin e tyre ligjor,
me qllim shmangien e procedurave t shumfishta gjyqsore, t cilat duhet t mir menaxhohen pr
t kontribuar n sqarimin e shpejt t shtjes. Konkretisht n shtjen Mullai etj., kundr Shqipris,
Gjykata e Evropiane pr t Drejtat e Njeriut ka arritur n konluzionin se: ..ekzistenca e procedurave
gjyqsore paralele t shumta dhe t ndrlidhura duke shtruar n thelb t njjtn shtje ligjore nuk mund t konsiderohet
n prputhje me shtetin e s drejts. Autoritetet shqiptare duke dhn nj sr vendimesh kontradiktore n disa nivele t
juridiksionit t tyre kan demonstruar mangsi n sistemin gjyqsor, fakt pr t cilin ato jan prgjegjse (aplikimi nr.
(9074/07), vendim i dats 23.3.2010).
15. Gjithashtu, procesi i rregullt ligjor krkon prfundimin e nj procesi brenda nj afati t
arsyeshm kohor. Shqyrtimi n mnyr t veant i padis dhe i kundrpadis, sipas qndrimit t
shumics s Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, do t sillte pashmangshmrisht edhe
tejzgjatjen e afateve kohore t nevojshme pr gjykimin prfundimtar t tyre. Shpeshher, pikrisht pr
shkak t koneksitetit, ndrlidhjes mes ktyre krkimeve, dhnia e vendimit nga nj gjykat do t ishte e
pamundur pa u prfunduar gjykimi paralel n gjykatn tjetr. Kjo e fundit n vetvete mbart rrezikun e
kufizimit t s drejts s shtetasve pr t pasur nj gjykim brenda nj afati t arsyeshm kohor, si pjes
e s drejts s tyre kushtetuese pr nj proces t rregullt ligjor.
16. Ve sa m sipr, mendoj se nj ndrlikim praktik i sentencs unifikuese t shumics s
Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, ka t bj me faktin se nj kundrpadi e veuar, e marr
pr shqyrtim nga nj gjykat e ndryshme nga ajo q shqyrton padin, nuk do t mund t konsiderohej
m si kundrpadi, pasi mungon mjeti tjetr procedural korrespondues i nevojshm pr ekzistencn e
tij, q sht pikrisht padia. Kjo do t sillte pr pasoj humbjen e kuptimit praktik dhe
aplikueshmris s kundrpadis pr nj numr t konsiderueshm rastesh, pasi kundrpadia do t
shndrrohej thjesht n padin e mvetshme t ngritur nga i padituri kundr paditsit n nj proces t
dyt, paralel gjyqsor.
S fundmi, n vetvete kjo on n mohimin e nj mjeti procedural, t parashikuar nga Kodi i
Procedurs Civile, pr t paditurin n nj proces gjyqsor, duke e detyruar njkohsisht q t nis nj
proces gjyqsor t mvetshm pr t realizuar t drejtn e tij, e cila n thelb prbn t njjtn shtje
ligjore.
Antar: Mirela Fana
MENDIMI I PAKICS
Si gjyqtar n pakic, kemi qndrimin se Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart nuk duhet t
kishin disponuar prishjen e vendimit nr. 36, dat 5.2.2014, t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kruj dhe
drgimin e shtjes pr vazhdimin e gjykimit n po at gjykat, me motivin q, meqense kundrpadia
sht paraqitur prpara dats 4.11.2013 n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kruj dhe kjo gjykat e ka
pranuar pr shqyrtim, gjykimi i padis civile dhe i kundrpadis administrative do t vazhdoj t
kryhet nga kjo gjykat civile.
Prkundrazi, qndrimi i pakics sht se Kolegjet e Bashkuara duhet t dispononin prishjen e
vendimit nr. 36, dat 5.2.2014, t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kruj dhe drgimin e shtjes pr
shqyrtim po asaj gjykate, mbi arsyetimin e kundrt me shumicn e Kolegjeve se, duke mos qen
kompetente pr gjykimin e kundrpadis me natyr administrative dhe duke qen se ende nuk e ka
127
zgjidhur n themel shtjen lidhur me padin e kundrpadin, n seanc gjyqsore kjo gjykat t
verifikonte aktet e dosjes gjyqsore, duke disponuar eventualisht mbajtjen pr shqyrtim vetm t
padis s rivendikimit q ka natyr civile dhe drgimin pr shqyrtim t kundrpadis pran Gjykats
Administrative t Shkalls s Par Tiran, pr shkakun se kjo kundrpadi ka natyr administrative dhe
duhet t shqyrtohet nga kjo e fundit si gjykat kompetente nga pikpamja lndore pr
mosmarrveshjet administrative.
Ndonse, n dukje, disponimi i shumics s Kolegjeve sht i njjt me at t qndrimit ton si
gjyqtar n pakic, duke qen se shtja objekt shqyrtimi ka t bj posarisht me kompetencn e
Gjykats s Lart pr t zgjidhur mosmarrveshjen e kompetencs lndore ndrmjet gjykats civile
dhe asaj administrative, n thelb, qndrimet e shumics dhe pakics mbi interpretimin dhe zbatimin e
ligjit procedural, zgjidhjen e shtjes dhe motivin e prishjes s vendimit t gjykats s shkalls s par,
sikurse parashtrohet m sipr, jan t kundrta me njra-tjetrn.
Qndrimi jon i kundrt si gjyqtar n pakic n raport me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara,
edhe lidhur me zgjidhjen e mosmarrveshjes pr kompetencn n shtjen objekt gjykimi, sht
rrjedhoj logjike e kuptimit dhe interpretimit ton mbi parimet dhe dispozitat e Kushtetuts, ato t
ligjit procedural civil dhe atyre t posame mbi gjykimin administrativ (ligji nr. 49/2012), kjo pr sa i
prket arsyetimit dhe prfundimeve unifikuese t ardhura nga shumica mbi shtjet e interpretimit
dhe zbatimit t unifikuar ligjit t ngritura posarisht n pyetjen e dyt t parashtruar para ktyre
Kolegjeve t Bashkuara.
Qndrimi i gjyqtarve n kt mendim pakice, pr sa i prket interpretimit dhe zbatimit t
parimeve dhe normave kushtetuese, si edhe t atyre procedurale t gjykimit civil e t atij administrativ,
sht i njjt dhe i shprehur plotsisht n arsyetimin e parashtruar dhe prfundimet unifikuese t
ardhura nga shumica e Kolegjeve t Bashkuara, n pikat 6 deri 39 t vendimit unifikues, lidhur me
shtjet e interpretimit t njsuar t ligjit pr pyetjen e par q sht shtruar pr unifikim. Gjykimi i
padis dhe kundrpadis, do t bhet, prkatsisht, vetm nga gjykata q ka kompetencn lndore
sipas natyrs s mosmarrveshjes. Pra, gjykata ku sht paraqitur kundrpadia, do t mbaj pr
shqyrtim dhe do t vijoj gjykimin vetm lidhur me padin e pr t ciln ajo e ka pasur kompetencn
lndore (p.sh., civile), duke e drguar kundrpadin pr shqyrtim n gjykatn tjetr (p.sh.,
administrative).
T njjtin qndrim me shumicn e Kolegjeve, kemi edhe pr sa i prket detyrimit t gjykats s
shkalls s par q t verifikoj dhe t disponoj pr mbajtjen pr shqyrtim vetm t krkimeve t
padis q i prkasin kompetencs s saj lndore (p.sh., civile), duke ia drguar krkimet e tjera t asaj
padie gjykats kompetente lndore (p.sh., administrative).
Por, si gjyqtar n pakic, kemi mendim t kundrt me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara
lidhur me arsyetimin dhe prfundimet e ardhura prej saj pr shtjet e interpretimit dhe zbatimit t
unifikuar t ligjit t parashtruara n pyetjen e dyt, pra se si do veprohet n lidhje me kompetencn
lndore t gjykats pr shqyrtimin e kundrpadis, n gjykimin n shkall t par, apel dhe Gjykat t
Lart, lidhur me shtjet n t cilat kundrpadia sht paraqitur para dats 4.11.2013.
Sipas parimeve dhe normave t njohura kushtetuese e ligjore, si edhe praktiks gjyqsore dhe
jurisprudencs s konsoliduar, n gjykimin e mosmarrveshjeve civile ose administrative zbatohet ligji
procedural q sht n fuqi n kohn e gjykimit. Prjashtimisht, kur kjo parashikohet shprehimisht
nga ligji me dispozit kalimtare, gjen zbatim ligji i vjetr (i shfuqizuar) procedural apo prcaktohet
shprehimisht nga ligjvnsi nj zgjidhje e ndryshme, e posame, kalimtare.
Edhe n vendimin unifikues nr. 3, dat 6.12.2013, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s lart,
ndrmjet t tjerave jan shprehur se:
.....Zbatimi i ligjit procedural lidhet me momentin kur zhvillohet gjykimi pr shqyrtimin e mosmarrveshjes para
gjykats. Nse gjat shqyrtimit gjyqsor t nj shtjeje, ligji procedural ndryshon, ather n gjykim do t zbatohet ligji i
ri, me prjashtim t rastit kur vet ky ligj n dispozitat kalimtare ka parashikuar q pr njfar kohe ose rrethana t
caktuara, t vazhdoj zbatimi i ligjit t vjetr procedural.....
128
..... edhe praktika e Gjykats Kushtetuese, e cila sht shprehur vazhdimisht pr kushtetutshmrin e nj procesi
duke theksuar, se n t drejtn procedurale ndryshe nga ajo materiale, ligji i ri ka fuqi edhe pr shtjet q jan n
gjykim, me prjashtim t rastit kur vet ai shprehet ndryshe duke parashikuar dispozita procedurale kalimtare. (Shih
vendimin nr. 106/2002; nr. 11/2009 t Gjykats Kushtetuese)....
.... sht vet ligjvnsi i cili duhet t shprehet se nuk do t zbatohet ligji i ri procedural, por ai i vjetri, gj q do t
thot se vet ligji i ri duhet t ket t prcaktuar qart se n lidhje me far problemesh dhe deri n far afati kohor do t
vazhdoj t zbatohet ligji i vjetr procedural dhe jo ai q sht n fuqi....
....fakti q ligji nr. 49/2012 sht ligj procedural dhe nuk prmban dispozita kalimtare q t tregojn se cila
sht gjendja, faza apo shkalla e gjykimit t nj mosmarrveshjeje gjyqsore mbi t ciln ky ligj i shtrin efektet, ather
rrjedhimisht pranohet se duke filluar nga data 4.11.2013, ky ligj sht i zbatueshm pr t gjitha shtjet q vet ai i ka
prcaktuar si mosmarrveshje administrative, pavarsisht n far gjendjeje, faz apo shkall ndodhet gjykimi....
....Ligji nr. 49/2012 parashikon jo vetm krijimin e gjykats s posame pr gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative, por edhe parime t ndryshme procedurale mbi bazn e t cilave do t zgjidhen kto mosmarrveshje..
Pavarsisht nga kto parime t njohura dhe qndrimet e mbajtura n praktikn e tyre t
unifikuar, shumica e Kolegjeve t Bashkuara n shtjen objekt shqyrtimi, mban qndrim t kundrt
n lidhje me ligjin procedural t zbatueshm n koh pr sa i prket kompetencs pr gjykimin,
bashkrisht ose t ndar, t padis civile dhe kundrpadis administrative apo anasjelltas pr shtjet
n t cilat padia me krkime t prziera ose kundrpadia sht paraqitur dhe sht pranuar pr
shqyrtim prpara dats 4.11.2013.
Kt qndrim t saj shumica e Kolegjeve t Bashkuara e mbshtet n arsyetime, t cilat, n
thelb, nuk kan t bjn me interpretimin e drejt t ligjit bazuar n parimet dhe normat
themeltare t Kushtetuts, t KEDNJ-s dhe ligjeve t tjera, por jan arsyetime q lidhen me
gjykimin kushtetues, posarisht me at t vlersimit t pajtueshmris s parashikimeve t
dispozitave ligjore me parimet dhe normat kushtetuese. Ky lloj gjykimi dhe arsyetimi, duke qen i
natyrs kushtetuese, i prket juridiksionit t Gjykats Kushtetuese, ndrkoh q, gjykatat e tjera,
nse moj se ligji nuk pajtohet me Kushtetutn, i drejtohen Gjykats Kushtetuese, pr t
vendosur pr kushtetutshmrin e ligjit dhe t normave prkatse.
Pra, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, duke aplikuar gabimisht elemente t gjykimit
kushtetues mbi shqyrtimin e kushtetutshmris s norms s ligjit abstrakt q i prket
ekskluzivisht Gjykats Kushtetuese, vijojn arsyetimin e tyre dhe vijn n prfundimin se zbatimi
vetm i parimit kushtetues t gjykats s caktuar me ligj (pr t cilat vet kto Kolegje mbajtn
qndrimin se obligojn gjykimin e veuar t krkimeve, t padis e kundrpadis nga gjykata civile
ose administrative sipas kompetencs lndore), vetm pr shtjet q jan n gjykim n shkall t
par prpara dats 4.11.2013, do t cenonte parimin e siguris juridike, at t pritshmrive t
ligjshme t individve nga rendi juridik n fuqi, t ekonomis gjyqsore, t gjykimit t shtjes n
nj afat t arsyeshm etj. Prandaj, sipas shumics s Kolegjeve, gjykimi i ktyre shtjeve do t
vazhdoj nga gjykata e zakonshme (civile), ku edhe jan paraqitur padia me krkime t prziera
apo edhe kundrpadia, me kusht q kjo t ket ndodhur prpara dats 4.11.2013.
Gjykime, qndrime dhe interpretime q, n thelb, nuk i prkasin gjykimit t zakonshm, por
vetm atij kushtetues, shumica parashtron, ndrmjet t tjerave, n pikn 43 t vendimit kur
shprehen se: ......Situata faktike e shtjeve n t cilat krkimet n padi ose kundrpadi jan paraqitur prpara
dats 4.11.2013, t cilat jan n gjykim e sipr npr gjykata, sht e till q kto gjykime mund t jen n
prfundim t shqyrtimit gjyqsor, gjykimi i tyre edhe mund t ket prfunduar n shkall t par dhe mund t jen
duke u gjykuar n shkall t tjera. Duhet pasur parasysh se jan t shumta shtjet e tilla n t cilat padia ka disa
krkime, t tilla q n kuptim t prcaktimit t kompetencs lndore, pas dats 4.11.2013, u prkasin gjykatave
t ndryshme. . N t tilla kushte, ndarja e ktyre shtjeve me arsyetimin se gjykata ku jan paraqitur nuk
sht kompetente pr vazhdimin e shqyrtimit t gjitha krkimeve, do t paraqiste nj sr problematikash. N t
njjtn koh nuk do ti shrbente as interesave t drejtsis dhe t qytetarve, n drejtim t dhnies s nj vendimi
brenda nj afati t arsyeshm kohor..
Po kshtu, edhe n pikn 47: Vonesat q sjell ndarja e krkimeve t natyrave t ndryshme n nj
129
shtje, cenojn stabilitetin dhe sigurin e marrdhnieve juridike n mes t subjekteve t s drejts. Nga ana tjetr,
ato kufizojn t drejtn e shtetasve pr nj gjykim brenda nj afati t arsyeshm, si pjes e t drejts pr nj proces t
rregullt ligjor. N kuadr t KEDNJ-s, sht detyrim i shteteve garantimi i afatit t arsyeshm kohor t gjykimit
t nj shtje, me qllim mbrojtjen t gjitha palve ndrgjyqse nga vonesat e gjata procedurale dhe dhnien fund t
pasiguris s interesave t shtetasve..
Edhe referenca e treguar n pikn 48 t vendimit, pr mbshtetjen e arsyetimit t shumics
s Kolegjeve t Bashkuara n vendimet nr. 2/2013 dhe nr. 9/2007 t Gjykats Kushtetuese, n t
vrtet tregon se Gjykata Kushtetuese sht shprehur aty jo pr mnyrn e interpretimit dhe
zbatimit t ligjit nga gjykatat, por i adresohet ligjvnsit, pikrisht lidhur me parimet kushtetuese
q ligjvnsi duhet t mbaj parasysh kur harton dhe miraton ligje t reja q synojn t kufizojn
t drejtat e njohura dhe fituara m par me ligj nga subjektet prfituese.
Si gjyqtar n pakic kemi qndrimin se, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, duke arsyetuar n
kt mnyr, gjendet n kundrshtim me vet qndrimet e saj t qarta e korrekte pr interpretimin e
ligjit procedural n prgjigje t pyetjes s par unifikuese, si edhe pa u shprehur haptazi se gjendet
eventualisht para ndonj lloj ometimi kushtetues (si p.sh. mungess s dispozitave kalimtare q do t
mnjanonin cenimin e parimit kushtetues t siguris juridike, t pritshmrive t ligjshme t individve
nga rendi juridik n fuqi, t ekonomis gjyqsore, t gjykimit t shtjes n nj afat t arsyeshm etj.,
lidhur me gjykimin e krkimeve dhe padive e kundrpadive t prziera civile e administrative). Kjo
qasje e sjell praktikisht shumicn e Kolegjeve t Bashkuara n orientimin q, pr shtjet q kan qen
n gjykim n shkall t par prpara dats 4.11.2013 dhe gjykimi n at shkall ende nuk ka
prfunduar, gjykatat civile t mos mbajn parasysh q ligjvnsi nuk ka vlersuar t miratoj nj
dispozit kalimtare q lejon zbatimin e norms s vjetr procedurale apo q t lejoj zgjidhjen q
prcakton shumica e Kolegjeve, pra q gjykata civile t vijoj t shqyrtoj shtjen me padi civile e
kundrpadi administrative, edhe pse ajo nuk ka kompetenc lndore pr kundrpadin.
Por, sipas mendimit t gjyqtarve n pakic, problematikat, vshtirsit apo vonesat q shumica e
Kolegjeve t Bashkuara parashikojn se mund t ndodhin n gjykimin e shtjeve me padi e
kundrpadi, si edhe me krkime t prziera, civile dhe administrative, nse ato mund t ndodhin, jan
t nj natyre q nuk ka t bj me interpretimin e ligjit, por me zgjidhjet q ka parashikuar vet ligji
apo me ometimet e ligjit, pr t cilat, nse do t pranohej se ekzistonin sikurse parashtron shumica,
rrugt e vetme do t ishte ose ajo e investimit t Gjykats Kushtetuese pr tu shprehur mbi
kushtetutshmrin e norms ose investimi i ligjvnsit pr t br shtesa dhe ndryshime me
legjislacionin ekzistues.
Gjykata e Lart sht gjykat ligji. Si do gjykat tjetr, ajo mbshtet n vendimet e dhna prej saj
n Kushtetut dhe n ligj, duke pasur pra t drejtn dhe detyrimin vetm q t interpretoj dhe t
zbatoj normat kushtetuese e ligjore n zgjidhjen e shtjes. N kt kuptim, gjykatat kan t drejtn e
detyrimin t interpretojn dhe t arsyetojn bazuar n normat kushtetuese dhe ligjore n funksion t
zgjidhjes s shtjes, por ato nuk mund t injorojn a refuzojn t zbatojn ligjin procedural nse kan
qndrimin se ai ligj vjen n kundrshtim me Kushtetutn apo me motivin e mungess s parashikimit
t shprehur t nj rregullimi ligjor procedural t caktuar. Gjykatat nuk bjn gjykim kushtetues mbi
ligjin abstrakt. N raste t tilla, sikurse parashikon pika 2, e nenit 145, t Kushtetuts Kur gjyqtart
mojn se ligjet vijn n kundrshtim me Kushtetutn, nuk i zbatojn ato. N kt rast, ata pezullojn gjykimin dhe ia
drgojn shtjen Gjykats Kushtetuese. Pra, vetm gjykatat mbajn qndrimin e tyre duke parashtruar
arsyet prse mendojn se nj dispozit ligjore nuk sht n prputhje me Kushtetutn dhe prse nuk
mund ta zgjidhin shtjen pa u shprehur m par Gjykata Kushtetuese lidhur me kushtetutshmrin e
asaj norme juridike t ligjit t zbatueshm pr zgjidhjen e shtjes q ka pr shqyrtim.
Prandaj, n prgjigje t pyetjes s dyt t shtruar pr unifikim t praktiks gjyqsore, si gjyqtar
n pakic kemi qndrimin se, si pr shtjet q kan filluar t gjykohen prpara dats 4.11.2013
apo edhe pas ksaj date dhe q jan ende n shqyrtim pran gjykatave civile ose
administrative t shkalls s par, kto gjykata duhet t disponojn mbajtjen pr gjykim t
krkimeve t padis dhe kundrpadis q jan n kompetencn e tyre lndore, duke i
drguar pr kompetenc krkimet e tjera gjykats q i ka ato n kompetenc lndore sipas
130
ligjit.
Disponimi lidhur me mbajtjen n kompetenc pr gjykim t krkimeve t padis, t
padis apo kundrpadis pr nj pjes t s cilave gjykata ku jan paraqitur ka kompetencn
lndore, duke ia drguar krkimet e tjera gjykats tjetr q ka kompetencn lndore, jan
disponime q mund t bhen vetm gjat gjykimit t shtjes n shkall t par .
Prandaj, pr shtjet gjyqsore, me krkime, padi e kundrpadi, nj pjes e t cilave jan
civile dhe pjesa tjetr administrative, t cilat gjenden pr shqyrtim n gjykatn e shkalls s
dyt, ato duhet t vijojn t gjykohen nga gjykata e apelit n t cilat sht paraqitur ankimi
kundr vendimit gjyqsor t themelit t gjykats s shkalls s par. N kto raste, nuk ka
m asnj mbshtetje juridike q krkimet e padis (apo kundrpadis, nse ka t till), sipas
natyrs civile ose administrative t tyre, nga gjykata e apelit dhe gjykata administrative e
apelit, t gjykohen duke mbajtur pr shqyrtim nj pjes t tyre dhe drguar pr kompetenc
pjesn tjetr t krkimeve, sipas kompetencs lndore prkatse. Prjashtimisht, nse
gjykata e shkalls s dyt disponon prishjen e vendimit dhe drgimin e shtjes pr
rishqyrtim, shtja i drgohet nj trupe tjetr gjykuese t gjykats s shkalls s par q nga
pikpamja lndore kishte dhn vendimin gjyqsor t cenuar. N kt gjendje t procedimit,
kjo gjykat e shkalls s par duhet t investohet pr t verifikuar dhe disponuar eventualisht
lidhur me krkimet q duhet t mbaj pr shqyrtim si gjykata kompetente, duke ia drguar
krkimet e tjera pr shqyrtim gjykats tjetr q ka kompetencn lidhur me to.
Si gjyqtar n pakic, kemi mendimin se i njjti qndrim duhet t mbahet edhe lidhur
me shtjet q i jan paraqitur pr shqyrtim Gjykats s Lart, ku kolegji kompetent pr
shqyrtimin e rekursit do t ishte ai kolegj q mbulon lndn gjyqsore q i prket
gjykats s apelit q ka dhn vendimin e kundrshtuar me an t rekursit.
Pr sa i prket zgjidhjes s shtjes objekt i ktij gjykimi, sikurse parashtrojm n fillim t ktij
mendimi pakice, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart duhet t dispononin prishjen e vendimit
nr. 36, dat 5.2.2014, t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kruj dhe drgimin e shtjes pr shqyrtim po
asaj gjykate. N thelb, me arsyetim t kundrt me shumicn e Kolegjeve se, duke mos qen
kompetente pr gjykimin e kundrpadis me natyr administrative dhe duke qen se ende nuk e ka
zgjidhur n themel shtjen lidhur me padin e kundrpadin, n seanc gjyqsore kjo gjykat t
verifikoj aktet e dosjes gjyqsore, dhe t disponoj mbajtjen pr shqyrtim vetm t padis s
rivendikimit q ka natyr civile dhe t drgonte pr shqyrtim kundrpadin pran Gjykats
Administrative t Shkalls s Par Tiran, pr shkakun se kjo kundrpadi ka natyr administrative dhe
duhet t shqyrtohet nga kjo e fundit si gjykat kompetente nga pikpamja lndore pr
mosmarrveshjet administrative.
Antar: Ariana Fullani, Ardian Nuni, Ardian Dvorani, Artan Zeneli, Evelina Qirjako,
Aleksandr Muskaj.
VENDIM
Nr. 1 dat 19.6.2013
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart , morn n shqyrtim n shtjen penale me nr. 5/4
Akti, regj. themeltar, me pal:
KRKUES: Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Tiran, prfaqsuar n gjyq nga prokurori pran
Gjykats s Lart, Arqilea Koa.
I GJYKUAR: Stilian Vathi, i biri i Fadilit dhe i ngjllushes, i datlindjes 2.12.1983, banues
n Rr. Myslym Shyri, pallati 6, shk. 1, prfaqsuar nga Avokati Koli Bele, i caktuar kryesisht.
AKUZUAR: Pr veprn penale t dezertimit, parashikuar nga neni 33/1 i Kodit Penal
Ushtarak.
-Deklarimin fajtor t t pandehurit Stilian Fadil Vathi pr kryerjen e veprs penale t dezertimit
parashikuar nga neni 33/1 i KP Ushtarak dhe dnimin e tij me 6 (gjasht) muaj burgim. - Vuajtja e dnimit
131
fillon nga dita e ekzekutimit t ktij vendimi..

Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 948 akti, dat 24.5.2007, ka
vendosur:
- Pranimin e pjesshm t krkess.
- Rivendosjen n afat t ankimit t krkuesit Stilian Vathi kundr vendimit gjyqsor nr. 111, dat
13.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran..
Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 24, dat 13. 9.2007, ka vendosur:
- Lnien n fuqi t vendimit nr. 111, dat 13.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran..
- Pranimin e krkess.
- Rivendosjen n afat t ankimit pr n Gjykatn e Lart kundr vendimeve gjyqsore nr. 111, dat 13.3.2007 t
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran dhe vendimit nr. 24, dat 13.9.2007 t Gjykats s Apelit Tiran..
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran ka paraqitur rekurs i gjykuari Stilian
Vathi, nprmjet avokatit t tij, i cili ka krkuar prishjen e ktij vendimi dhe kthimin e shtjes
pr rigjykim, duke parashtruar kto shkaqe:
- T dy vendimet e gjykatave jan marr n munges t t pandehurit, pa u njoftuar ai pr datn dhe orn e
gjykimit, duke i mohuar atij n kt mnyr t drejtn pr nj proces t rregullt e t drejt gjyqsor, duke shkelur
rnd dispozitat procedurale penale q garantojn nj proces t rregullt ligjor.
- N gjykimin e zhvilluar n gjykatn e shkalls s par mungojn njoftimet e rregullta pr t pandehurin
prandaj dhe me t drejt po kjo gjykat ka pranuar krkesn pr rivendosjen n afat t s drejts s ankimit.
- T njjtin gabim ka br edhe gjykata e apelit, ku edhe pse dihej adresa e sakt e t pandehurit, nuk
ekziston asnj fletthirrje q ti jet komunikuar atij apo ndonj familjari t tij, pr m tepr q nga kjo gjykat
nuk sht njoftuar as avokati i caktuar me prokur nga i pandehuri, duke zhvilluar edhe ajo nj proces jo t
rregullt ligjor.
- N Gjykatn e Apelit Tiran sht br njoftimi me shpallje pr t pandehurin n kundrshtim me
krkesat e nenit 140/4 t KP Penale, pasi nuk jan respektuar asnj prej krkesave t ksaj dispozite.
- Gjykatat kan gabuar edhe n kualifikimin ligjor t veprs penale, pasi nuk jemi para elementeve t veprs
penale t parashikuar nga neni 33/1 i Kodit Penal Ushtarak, sepse i pandehuri sht larguar nga reparti me leje
pr shkak se e ka pasur nnn shum t smur dhe sht proceduar dhe arrestuar pa u vn n dijeni pr kt
procedim..
Kolegji Penal i Gjykats s Lart, me vendimin nr. ska, dat 21.10.2009, ka vendosur:
Kalimin e shtjes n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me qllim njehsimin e praktiks gjyqsore.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me vendim nr. 5/4 regjistri themeltar, dat
20.1.2011, kan vendosur:
Pezullimin e gjykimit t shtjes penale me nr. 5/4 regj. themeltar dat 11.1.2010 dhe drgimin e shtjes
Gjykats Kushtetuese pr t vlersuar pajtueshmrin e dispozitave t pikave 4 dhe 6 t nenit 147 t Kodit t
Procedurs Penale me nenet 3, 4, 42, pika 2, 43 dhe 135 t Kushtetuts.
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, me vendim nr. 31, dat 17.5.2012, ka
vendosur:
- Pranimin e krkess pr shfuqizimin e piks 6 t nenit 147 t KPP-s, pr shprehjen n gjykatn e apelit.
- Rrzimin e krkess pr shfuqizimin e piks 4 t nenit 147 t KPP-s.
pasi dgjuan relacionin e gjyqtarve Mirela Fana dhe Medi Bici; mendimin e prokurorit Arqilea
Koa, i cili krkoi lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Apelit Ushtarak Tiran; n munges t
prfaqsuesit t t pandehurit; pasi e bisedoi e analizoi shtjen n trsi,
VREJN:
I. Rrethanat e faktit
1. Nga shqyrtimi gjyqsor n dyja shkallt e gjykimit dhe vendimet e dhna nga t dyja
132
gjykatat e faktit, rezultojn t pranuara prej tyre rrethanat si vijon: i pandehuri Stilian Vathi sht
mobilizuar nga Dega e Mobilizimit Ushtarak Tiran me dat 8.8.2006 pr t kryer shrbimin e
detyrueshm ushtarak dhe sht caktuar n repartin ushtarak Qendra Strvitore Vertop n
Berat, ku edhe ka kryer periudhn strvitore t karantins.
2. Pas prfundimit t karantins m dat 4.10.2006, i pandehuri Stilian Vathi sht transferuar n
repartin ushtarak nr. 4451 Tiran, pr t kryer shrbimin e detyrueshm ushtarak aktiv.
3. M datn 6.12.2006, i pandehuri Stilian Vathi sht larguar pa leje nga reparti nr. 4451
Tiran, largim pr t ciln komanda e ktij reparti ushtarak ka br kallzim penal pran
Prokuroris Tiran.
4. Prokuroria pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran ka filluar procedimin penal me nr.
395, n datn 20.12.2006, n ngarkim t t pandehurit Stilian Vathi, akuzuar pr veprn penale t
Dezertimit, parashikuar nga neni 33/1 t KP Ushtarak.
5. Hetimet paraprake n ngarkim t tij, si dhe gjykimi i shtjes jan br n munges t t
pandehurit.
II. Procedurat gjyqsore
6. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 111, dat 13.3.2007, ka deklaruar
fajtor t gjykuarin Stilian Vathi pr veprn penale t Dezertimit, parashikuar n nenin 33,
paragrafi i par i Kodit Penal Ushtarak, vepr pr t ciln sht dnuar me 6 muaj burgim.
7. M dat 11.5.2007, Policia Gjyqsore e komisariatit t policis nr. 2 Tiran ka br
ekzekutimin e vendimit nr. 111, dat 13.3.2007 ndaj t gjykuarit Stilian Vathi.
8. I gjykuari Stilian Vathi, meqense kishte humbur afatin pr t br ankim n gjykatn e
apelit, i sht drejtuar Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran me krkes pr rivendosjen n afat t
ankimit.
9. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran me vendimin nr. 948 akti t dats 24.5.2007, ka pranuar
krkesn e t gjykuarit Stilian Vathi pr rivendosje n afat t s drejts s ankimit kundr vendimit
t themelit nr. 111, dat 13.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
10. Mbi ankimin e t gjykuarit, Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 24, dat 13.9.2007,
ka ln n fuqi vendimin nr. 111, dat 13.3.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, me t
cilin i gjykuari Stilian Vathi sht deklaruar fajtor pr veprn penale t Dezertimit, parashikuar
n nenin 33, paragrafi i par, i Kodit Penal Ushtarak, duke u dnuar me 6 muaj burgim.
11. Prve sa m sipr, i gjykuari Vathi ka paraqitur krkes pran Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Tiran edhe pr tu rivendosur n afat e drejta e tij pr t paraqitur rekurs n Gjykatn e
Lart kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran nr. 24, dat 13.9.2007, me t cilin sht ln
n fuqi vendimi i fajsis dhe dnimit t tij.
12. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 1569 akti, dat 9.11.2007, ka
pranuar krkesn e t gjykuarit pr tu rivendosur n afat e drejta e tij pr t paraqitur rekurs n
Gjykatn e Lart.
13. N baz t ktij vendimi, i gjykuari Stilian Vathi ka paraqitur rekurs kundr vendimit t
Gjykats s Apelit Tiran, nprmjet avokatit t tij, i cili ka krkuar prishjen e ktij vendimi dhe
kthimin e shtjes pr rigjykim, duke parashtruar shkaqet e prmendura n pjesn hyrse t ktij
vendimi.
14. N seancn gjyqsore t zhvilluar n Kolegjin Penal t Gjykats s Lart prokurori Artur
Selmani ka pretenduar se rekursi i t gjykuarit nuk duhet t merret n shqyrtim, pasi vendimi q
ka rivendosur n afat t drejtn e rekursit pr t gjykuarin sht i pabazuar n ligj dhe konkretisht,
prcaktimeve t nenit 147 t KP Penale, n pjesn q ka t bj me marrjen dijeni efektivisht pr
vendimin e ankimuar.
15. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, pasi ka marr n shqyrtim kt shtje n seancn gjyqsore
t dats 21.10.2009, ka konstatuar se zgjidhja e ksaj shtjeje ka lidhje me interpretimin dhe zbatimin e
nenit 147 t KP Penale, par n aspekt t respektimit t parimeve kushtetuese dhe t KEDNJ-s.
Gjithashtu, Kolegji ka konstatuar qndrime jo t njjta si nga gjykatat me t ulta, ashtu edhe nga vet
Kolegji Penal i Gjykats s Lart.
133
16. Kolegji Penal, si rrjedhoj e ktyre qndrime t ndryshme, n baz t nenit 438 t KP Penale
dhe me qllimin e ndryshimit dhe njsimit t praktiks gjyqsore, me vendimin nr. 1641/833 regjistri t
dats 21.10.2009, ka vendosur t kaloj shtjen penale, q i prket t dnuarit Stilian Vathi, n Kolegjet
e Bashkuara t Gjykats s Lart.
17. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, me vendim nr. 5/4, regjistri themeltar, dat
20.1.2011, kan vendosur Pezullimin e gjykimit t shtjes penale me nr. 5/4 Regj. Themeltar dat
11.1.2010 dhe drgimin e shtjes Gjykats Kushtetuese pr t vlersuar pajtueshmrin e dispozitave t pikave 4
dhe 6 t nenit 147 t Kodit t Procedurs Penale me nenet 3, 4, 42 pika 2, 43 dhe 135 t Kushtetuts.
18. Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris me vendim nr. 31, dat 17. 5.2012, ka
vendosur: Pranimin e krkess pr shfuqizimin e piks 6 t nenit 147 t KPP-s, pr shprehjen n gjykatn e
apelit. Rrzimin e krkess pr shfuqizimin e piks 4 t nenit 147 t KPP-s.
III. Arsyetimi i Kolegjeve t Bashkuara
19. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konstatojn se, nga gjykatat m t ulta, por
edhe nga vet Kolegji Penal i ksaj gjykate, mbahen qndrime t ndryshme n lidhje me kuptimin
e institutit t rivendosjes n afat t s drejts s ankimit, qndrime t ndryshme n interpretimin
dhe zbatimin e nenit 147 t KPP-s.
20. Duke iu referuar praktiks unifikuese t saj vlerson t sjell n vmendje prfundimet
unifikuese t shprehura n vendimin nr. 2 t vitit 2002, n t cilin kolegjet jan investuar dhe jan
shprehur posarisht pr institutin e rivendosjes n afat t s drejts s ankimit.
21. Kshtu, Kolegjet e Bashkuara me vendimin unifikues t vitit 2002 kan ardhur n
prfundimin se gjykata (kompetente) q duhet t procedoj me shqyrtimin e krkess pr
rivendosje n afat t s drejts s ankimit, n do rast e rrethan, sht gjykata e shkalls s par,
duke arsyetuar se ...n kuptim t nenit 147 t KPP-s, krkesa pr rivendosje n afat pr t br ankim
paraqitet (shqyrtohet) n gjykatn q ka dhn vendimin dhe si e till duhet kuptuar prgjithsisht gjykata e
shkalls s par (gjykata e rrethit gjyqsor prkats). Kjo rezulton nga prmbajtja e pikave 5 dhe 6 t nenit 147 t
KPP-s. ... pavarsisht nse shtja sht shqyrtuar n themel ose jo edhe nga gjykata e apelit, kompetente pr t
shqyrtuar krkesn pr rivendosjen e afatit t ankimit sht gjykata e shkalls s par. Gjykata e apelit dhe pas
saj Gjykata e Lart shqyrtojn vetm ankimet kundr vendimeve respektive....
22. Por, pavarsisht sa m lart, Kolegjet konstatojn se, si nga gjykatat m t ulta, edhe nga
vet Kolegji Penal i Gjykats s Lart vazhdohet t mbahen qndrime jo t njjta n lidhje me
interpretimin dhe zbatimin e institutit t rivendosjes n afat t s drejts s ankimit. Dhe
konkretisht, konstatohen qndrime jo t njjta n lidhje me kuptimin e termave t prdorur n
kt dispozit, si: gjykat kompetente pr t shqyrtuar krkesn pr rivendosje n afat t
ankimit,organ q procedon, palt q duhet t marrin pjes n shqyrtimin e krkess pr
rivendosje n afat t ankimit, e drejta e ankimit n rastet e pranimit apo refuzimit t krkess pr
rivendosje n afat etj.
23. Kolegji Penal, si rrjedhoj e ktyre qndrime t ndryshme, n baz t nenit 438 t KP
Penale dhe me qllimin e ndryshimit dhe njsimit t praktiks gjyqsore, me vendimin nr.
1641/833, regjistri t dats 21.10.2009, ka vendosur t kaloj shtjen penale, q i prket t
dnuarit Stilian Vathi, n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke shtruar pr diskutim
kto shtje pr unifikim:
23. i) Kundr vendimit t gjykats, q lejon rivendosjen n afat pr brjen e rekursit, a mund t bhet ankim
nga palt prpara shqyrtimit t shtjes s themelit n Gjykatn e Lart dhe cili do t konsiderohet vendim
prfundimtar, sipas kuptimit t nenit 147/5 t K.P.Penale?
23. ii) Nse Gjykata e Lart, gjat shqyrtimit t rekursit, konstaton se vendimi i rivendosjes n afat vjen ndesh me
ligjin, a ka t drejt t ndrhyj n kt vendim nse nuk ka rekurs nga palt ndaj vendimit t themelit, nisur nga pengesa e
ligjit pr ankimin ndaj vendimit q lejon rivendosjen n afat?
23. iii) Nse n gjykimin e shtjes n gjykatn e apelit njra nga palt krkon mospranimin e ankimit me arsyetimin
se vendimi q ka pranuar krkesn pr rivendosjen n afat sht n kundrshtim me ligjin, a ka t drejt gjykata e apelit t
shqyrtoj kt krkes pa i hyr shqyrtimit gjyqsor t themelit, nisur nga prmbajtja e nenit 147/5 t KP Penale, sipas t
134
cilit vendimi q lejon rivendosjen n afat mund t ankimohet vetm me vendimin prfundimtar?
24. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, pasi kan marr n shqyrtim kt shtje n seancn
gjyqsore t dats 20.1.2011, me vendimin nr. 5/4 regjistri themeltar, kan vendosur: Pezullimin e
gjykimit t shtjes penale me nr. 5/4 regj. themeltar dat 11.1.2010 dhe drgimin e shtjes Gjykats
Kushtetuese pr t vlersuar pajtueshmrin e pikave 4 dhe 6 t nenit 147 t Kodit t Procedurs Penale
me nenet 3, 4, 42 pika 2, 43 dhe 135 t Kushtetuts, me arsyetimin se formulimi i nenit 147 t Kodit t
Procedurs Penale n pikat 4 dhe 6 nuk jan n pajtim me Kushtetutn dhe veanrisht me nenet 3, 4,
42, pika 2, 43 dhe 135 t saj.
25. Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris n shqyrtimin e krkess s Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart, me vendimin nr. 31, dat 17.5.2012, ka vendosur pranimin e krkess
pr shfuqizimin e piks 6 t nenit 147 t KPP-s, pr shprehjen n gjykatn e apelit dhe rrzimin e
krkess pr shfuqizimin e piks 4 t nenit 147 t KPP-s.
26. Gjykata Kushtetuese n vendimin e saj arsyeton se: .... Sipas piks 6 t nenit 147 t KPP-s.
ankimi kundr vendimit t refuzimit t krkess mund t bhet n gjykatn e apelit. Shprehja n gjykatn e
apelit t on n prfundimin se mospranimi sht vendosur nga gjykata e shkalls s par. Si rrjedhim, gjykata
vlerson se kuptimi/zbatimi jo i drejt i dispozits s nenit 147/4 rrjedh pikrisht nga togfjalshi n gjykatn e
apelit i parashikuar n nenin 147/6 t KPP-s. Nse pjes e ktij togfjalshi nuk do t ishte e apelit, ather
ankimi do t bhej n gjykatn m t lart respektive ndaj vendimit t dhn nga nj gjykat m e ult, kompetenca
e s cils do t prcaktohej sipas rastit. N kt mnyr, do t garantohej edhe parimi i gjykats s caktuar me ligj,
parashikuar nga neni 42/2 i Kushtetuts. Pr kt arsye, gjykata mon se togfjalshi n gjykatn e apelit bie
ndesh me nenin 42/2 dhe 135 t Kushtetuts.
27. N lidhje me shtjet q shtrohen pr unifikim pr efekt t njsimit t praktiks gjyqsore,
tashm pas vendimit t Gjykats Kushtetuese, n seancn gjyqsore t dats 18.6.2013 prfaqsuesi i
Prokuroris s Prgjithshme mbajti qndrimin se: unifikimin e praktiks gjyqsore lidhur me kompetencn e
gjykimit t krkesave pr rivendosje n afat, ku kompetente e gjykimit t krkess pr rivendosje n afat ti takoj asaj
gjykate e cila sht kompetente pr shqyrtimin e atij mjeti ankimi q krkohet t rivendoset n afat. Unifikimin e praktiks
n rastin kur gjykata kompetente refuzon krkesn pr rivendosje n afat, ather, n rast refuzimi t rivendosjes n afat t
apelit, ndaj atij vendimi t mund t ushtrohet rekurs ose n rast t refuzimit t rivendosjes n afat t rekursit, vendimi t
konsiderohet prfundimtar. Unifikimin e praktiks n rastin kur gjykata kompetente pranon krkesn pr rivendosje n
afat, ather n rast t pranimit t krkess pr rivendosje n afat t apelit ndaj atij vendimi t mund t ushtrohet rekurs n
Gjykatn e Lart. N rast t pranimit t rivendosjes n afat t rekursit vendimi t konsiderohet prfundimtar.
28. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, nisur nga parashtrimi i msiprm i rrethanave t
faktit dhe qndrimeve t palve n gjykim, pr ti dhn prgjigje shtjeve t parashtruara pr
njsimin e praktiks gjyqsore, gjithmon n funksion t zgjidhjes s shtjes objekt gjykimi dhe n
prgjigje t shkaqeve t parashtruara n rekursin e t gjykuarit pr zbatim t gabuar t ligjit penal
procedural nga ana e gjykatave t faktit, vlersojn se duhet t mbahen parasysh kuptimi e zbatimi i
dispozitave t Kodit Procedurs Penal lidhur me institutin procedural t rivendosjes n afat, t
parashikuara n dispozitat n titullin III, kreu III t KP Penale, t titulluar AFATET.
29. Kolegjet e Bashkuara vlersojn t theksojn se ligjvnsi, me qllimin e mbrojtjes si t
interesave t t pandehurve (s drejts subjektive), ashtu edhe t interesit t shoqris n nj proces
gjyqsor penal, ka prcaktuar n mnyr t qart n ligjin procedural penal afate procedurale pr t
hartuar aktet procedurale, t detyrueshme pr tu zbatuar si pr gjykatat, ashtu edhe nga palt
ndrgjyqse n nj proces penal.
30. Rivendosja n afat sht nj institut procedural q prligj karakterin formal t ligjit
procedural. Ligjvnsi ka prcaktuar se rivendosja n afat, q nnkupton kthim mbrapa n kohn
procedurale, pra kthim n momentin kur ka lindur e drejta pr t prmbushur aktin procedural,
sht nj institut prjashtimor, i mirprcaktuar dhe jo i mundshm pr tu zbatuar pr do lloj
rasti.
31. Instituti i rivendosjes n afat ka si qllim garantimin e nj procesi t rregullt ligjor,
konkretisht garantimi i ushtrimit t s drejts nga palt n proces pr t kundrshtuar nj vendim
n nj gjykat m t lart, n ato raste, t prcaktuara n mnyr taksative nga ligjvnsi, kur nuk
135
ka pasur mundsi q ta ushtroj kt t drejt brenda afatit ligjor.

32. Rivendosja n afat lejon paln ndrgjyqse t ushtroj t drejtn e ankimit kundr vendimit t
themelit, pavarsisht tejkalimit t afateve, t cilat pr shkak t natyrs prekluzive, me plotsimin apo
kalimin e tyre, kan uar n dekandenc t s drejts s saj pr t ushtruar kt ankim.
33. Si sht prmendur m sipr n pjesn prshkruese-arsyetuese t ktij vendimi,
ligjvnsi ka parashikuar institutin e rivendosjes n afat n titullin III, kreu III t KP Penale, e
konkretisht:
1. Prokurori, i pandehuri, palt private dhe mbrojtsit rivendosen n afatin e caktuar kur provojn se nuk
kan pasur mundsi ta respektojn afatin pr shkak t rastit fator ose t forcs madhore.
2. N qoft se sht dhn vendimi n munges, i pandehuri mund t krkoj rivendosjen n afat pr t br
ankim kur provon se nuk ka marr dijeni pr vendimin.
3. Krkesa pr rivendosjen n afat paraqitet brenda dhjet ditve nga zhdukja e faktit q prbnte rast ose forc
madhore, kurse n rastet e parashikuara n paragrafin 2, nga dita kur i pandehuri ka marr dijeni efektivisht pr
aktin. Rivendosja n afat nuk lejohet m shum se nj her pr seciln pal pr do shkall t procedimit.
4. Pr krkesn vendos organi q procedon n kohn e paraqitjes s saj.
5. Vendimi q lejon rivendosjen n afat pr brjen e ankimit mund t ankimohet vetm bashk me vendimin
prfundimtar.
6. Kundr vendimit q refuzon krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim n gjykatn e
apelit(neni 147 i KP Penale).
34. Rastet e parashikuara nga neni 147 i KP Penale pr rivendosjen n afat duhen
interpretuar n mnyr shteruese, t lidhura ngushtsisht me arsyet objektive q kan penguar
paln n ushtrimin efektiv t s drejts s saj. Kshtu pika 1 e nenit 147 parashikon forcn
madhore apo rastin fator, si shkak pr tu rivendosur n afat t ankimit kundr nj vendimi penal
themeli.
35. Ndrsa pika 2 e nenit 147 prcakton si shkak pr rivendosjen n afat, gjykimin n
munges pr aq sa provohet se, i pandehuri nuk ka marr dijeni pr zhvillimin e procesit dhe
vendimin.
36. Rastet e siprcituara prbjn kusht sine qua non, ekzistenca e t cilave justifikon n
mnyr t mjaftueshme paraqitjen e krkess pr rivendosje n afat. Pala q sht ndodhur n
kto kushte ka t drejt q ti drejtohet gjykats me krkes pr rivendosje n afat. Me an t ksaj
krkese, pala q sht ndodhur n kushtet e pamundsis objektive t paraqitjes s ankimit ndaj
vendimit t themelit, synon q t rifitoj prsri kohn q ka kaluar q nga momenti i verifikimit
t shkakut deri n momentin e zhdukjes s tij.
37. Shqyrtimi i krkess pr vlersimin e ekzistencs s kushteve dhe provave t nevojshme
pr vrtetimin e tyre bhet nga gjykata gjat zhvillimit t nj procesi, i cili nuk sht i njjt me
gjykimin e themelit t shtjes, bazuar edhe n premisat logjike dhe funksionale q e
karakterizojn at, ku krkuesi ka detyrimin (barrn) pr t provuar situatn n t ciln sht
ndodhur, e cila pa fajin e tij e ka vendosur n pamundsi absolute pr t respektuar afatet
procedurale. Pra, gjat shqyrtimit t krkess, ligjvnsi ka normuar t drejtn e krkuesit pr tu
rivendosur n afat, por vetm nse ai provon se nuk ka marr dijeni pr zhvillimin e procesit
gjyqsor dhe vendimit, t provoj se kjo padijeni nuk ka ardhur pr faj t tij.
38. N vijim t ktij arsyetimi dhe nga shqyrtimi i dispozitave t siprcituara, Kolegjet e
Bashkuara evidentojn se dispozitat q kan sjell debate, qndrime t ndryshme dhe vshtirsi
n praktikn gjyqsore jan ato t piks 4, 5 dhe 6 t nenit 147 t ktij Kodi, ku parashikohet se:
4. Pr krkesn vendos organi q procedon n kohn e paraqitjes s saj. 5. Vendimi q lejon rivendosjen n afat
pr brjen e ankimit mund t ankimohet vetm bashk me vendimin prfundimtar. 6. Kundr vendimit q refuzon
krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim n gjykatn e apelit.
39. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke pasur parasysh edhe qndrimet
prkatse n vendimin nr. 31, dat 17.5.2012 t Gjykats Kushtetuese, arrijn n prfundimin se
sht vendi pr t ndryshuar qndrimet e tyre t mparshme, ndryshe nga praktika e unifikuar
aktualisht e vendosur sipas vendimit unifikues nr. 2, dat 14.10.2002, n lidhje me mjetin
136
procedural t rivendosjes n afat t ankimit, pra edhe dispozitat e neneve 147 e 148 t KPP-s.
40. N rrethanat kur dispozitat e ligjit procedural nuk parashikojn rregulla m t hollsishme,
nuk jan t qarta apo prmbajn edhe ndonj kundrshti mes tyre, jan gjykatat ato q duhet t
zgjidhin shtjen duke i zbatuar normat juridike n prputhje me qllimin e prmbajtjen e tyre dhe n
respektim t parimeve themeltare mbi t cilat qndron procedimi penal n nj shtet t s drejts.
41. N vijim t arsyetimit t msiprm, n referim t shtjeve q jan shtruar pr unifikim,
Kolegjet e vlersojn me vend tiu japin prgjigje ktyre pyetjeve:
i) Cila do t konsiderohet gjykat kompetente pr shqyrtimin e krkess pr rivendosjen n afat, gjykata q ka
dhn vendimin ndaj t cilit sht ushtruar ankim, apo gjykata q do t shqyrtoj ankimin pr vendimin e themelit?
ii) N procesin e shqyrtimit t ankimit, cilat do t jen palt pjesmarrse n proces?
iii) N varsi t pranimit apo t rrzimit t krkess pr rivendosje n afat, cila do t jet gjykata kompetente pr
shqyrtimin e ankimit dhe a lejohet q palt n t dy rastet t bjn ankim (pra si kur rrzohet, ashtu edhe kur pranohet
krkesa pr rivendosje n afat).
42. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n prgjigje t pyetjeve t siprcituara do t ken
n konsiderat, ndr t tjera, edhe vlersimet dhe qndrimin e Gjykats Kushtetuese pr kt shtje.
43. Konkretisht n vendimin nr. 31, dat 17.5.2012, Gjykata Kushtetuese arrin n prfundimin
se: ... gjykata vlerson se paqartsia q pretendohet nga gjykata referuese se, shprehja organi q
procedon nnkupton patjetr gjykatn e shkalls s par, nuk rrjedh nga pika 4 e nenit 147 t KP
Penale, por nga kuptimi q i sht dhn ksaj shprehje nga vet gjykata referuese n vendimin
unifikues t saj. Shprehja organi q procedon i referohet organit q ka dhen vendimin, ndaj t cilit
krkon t ankohet i gjykuari. Pra, nse i gjykuari krkon t ushtroj ankim ndaj vendimit t apelit,
krkesn pr rivendosje n afat duhet ta shqyrtoj gjykata e apelit dhe jo gjykata e rrethit gjyqsor
A. N lidhje me prgjigjen e pyetjes s par
44. Duke pasur parasysh sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n prgjigje t
pyetjes s par t shtruar pr zgjidhje (Cila do t konsiderohet gjykat kompetente pr shqyrtimin e krkess pr
rivendosjen n afat, gjykata q ka dhn vendimin ndaj t cilit sht ushtruar ankim, apo gjykata q do t shqyrtoj
ankimin pr vendimin e themelit?), arrin n qndrimin unifikues se: Gjykata kompetente pr shqyrtimin
e krkess pr rivendosje n afat sht gjykata q ka dhn vendimin ndaj t cilit ushtrohet
ankimi. E thn ndryshe, nse krkohet rivendosje n afat pr t br ankim kundr
vendimit t gjykats s shkalls s par, kompetente pr gjykimin e krkess pr rivendosje
n afat do t jet gjykata e shkalls s par. Respektivisht, nse krkohet rivendosja n afat
pr t br ankim (rekurs) kundr vendimit t gjykats s apelit, kompetente pr gjykimin e
krkess pr rivendosje n afat sht gjykata e apelit.
45. N kt prfundim Kolegjet vlersojn se jan n koherenc t plot me konkluzionet e
Gjykats Kushtetuese t shprehura n vendimin nr. 31, dat 17.5.2012.
B. N lidhje me prgjigjen e pyetjes s dyt
46. Pr ti dhn prgjigje pyetjes s dyt t shtruar pr unifikim (N procesin e shqyrtimit t ankimit
cilat do t jen palt pjesmarrse n proces?), Kolegjet e Bashkuara do t nisen nga prcaktimi i br nga
ligjvnsi n nenin 147, pika 1 e KP Penale, i cili prcakton se: ...prokurori, i pandehuri, palt private dhe
mbrojtsit rivendosen n afatin e caktuar kur provojn se nuk kan pasur mundsi ta respektojn afatin pr shkak t
rastit fator ose t forcs madhore.
47. N vshtrim t ktij prcaktimi t ligjvnsit, duke e par dispozitn e nenit 147 t KP Penale
n trsi, n harmoni me dispozitat e tjera t ktij kodi, q prcaktojn prgjithsisht formn e
procesit gjyqsor penal dhe palt pjesmarrse n kt proces, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se
palt pjesmarrse n procesin gjyqsor pr rivendosje n afat, do t jen pikrisht ato t prcaktuara
n pikn 1 t nenit 147 t KP Penale.
48. N vijim t arsyetimit t msiprm Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn
n qndrimin unifikues se: pal pjesmarrse n gjykimin e krkess pr rivendosje n afat
do t jen sipas rastit: prokurori, i pandehuri (i gjykuari), palt private dhe mbrojtsit prkats.
137
C. N lidhje me prgjigjen e pyetjes s tret

49. N lidhje me pyetjen e tret t shtruar pr unifikim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart mojn me vend trajtimin e saj n dy situata t ndryshme, ashtu si i parashikon ligjvnsi
n nenin 147 t K.P.Penale, e konkretisht:
- e para: n rastin kur krkesa pr rivendosje n afat pranohet nga gjykata, pra kur pala q ka
humbur afatin sht rivendosur n afat pr t br ankim;
- e dyta: n rastin kur krkesa pr rivendosje n afat sht refuzuar nga gjykata.
50. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn m t ndrlikuar n dukje situatn e
par t pyetjes s tret t shtruar pr zgjidhje e pikrisht kur krkesa pr rivendosje n afat
pranohet nga gjykata, pra kur pala q ka humbur afatin sht rivendosur n afat pr t br
ankim, situat ligjore e parashikuar nga ligjvnsi n pikn 5 t nenit 147 t KP Penale: 5.
Vendimi q lejon rivendosjen n afat pr brjen e ankimit mund t ankimohet vetm bashk me vendimin
prfundimtar.
51. Pra, ndryshe nga parashikimi i piks 6 t nenit 147, sipas t cilit pala krkuese mund t
bnte ankim menjher dhe n do rast kur krkesa pr rivendosje n afat refuzohet nga gjykata,
n rastin e parashikuar n pikn 5 t po ktij neni, ligjvnsi ka vendosur kufizime pr paln q
krkon t bj ankim kundr vendimit t gjykats q lejon rivendosjen n afat.
52. Sipas ktij parashikimi, pala e cila nuk sht dakord me vendimin e gjykats q ka
rivendosur n afat t drejtn pr t br ankim, jo n do rast mund t ankohet kundr ktij
vendimi, por vetm bashk me vendimin prfundimtar.
53. Pr efekt t kuptimit dhe zbatimit t drejt t ligjit, Kolegjet e Bashkuara vlersojn me
vend t sqarojm edhe njher kuptimin e vendimit prfundimtar t gjykats, t cituar nga
ligjvnsi.
54. Gjykata (e cilsdo shkall gjykimi), shprehet me tre lloje vendimesh: 1. Me vendim t
ndrmjetm. 2. Me vendim jo prfundimtar; dhe 3. Me vendim prfundimtar.
55. Vendime t ndrmjetme jan ato q jepen gjat gjykimit pr t siguruar zhvillimin e
gjykimit n mnyr t rregullt n pajtim me krkesat e dispozitave procedurale, si p.sh. vendimi
pr pranimin ose refuzimin e krkess pr marrjen e nj prove, pr shtyrjen e gjykimit, pr
kryerjen e nj ekspertimi etj.
56. Vendimet joprfundimtare jan t gjitha llojet e vendimeve q pa e zgjidhur shtjen n
themel i japin fund procesit gjyqsor penal t filluar.
57. Ndrsa vendime prfundimtare jan ato vendime q zgjidhin shtjen n themel, ku
prfshihen jo vetm vendimet e gjykats s apelit, por edhe vendimet e gjykats s rrethit gjyqsor
q zgjidhin n themel shtjen (p.sh. q deklarojn fajtor t pandehurin, q e deklarojn t
pafajshm at etj.).
58. N kt kuadr, n interpretim t piks 5 t nenit 147 t KP Penale, Kolegjet e Bashkuara
arrijn n qndrimin unifikues se pala (pjesmarrse n gjykimin e krkess pr rivendosje
n afat), e cila nuk sht dakord me vendimin pr rivendosjen n afat, nuk mund t bj
ankim n do koh kundr ktij vendimi. Ajo (pala) mund t ankohet kundr vendimit t
rivendosjes n afat, vetm nse ankohet pr vendimin prfundimtar t gjykats, q do t
thot kundr vendimit q ka zgjidhur shtjen n themel dhe vetm bashk me kt vendim.
59. Pra, nse krkesn pr rivendosje n afat e ka shqyrtuar gjykata e rrethit gjyqsor
(dhe ka vendosur pranimin e saj), pala q nuk sht dakord me kt vendim mund t bj
ankim ndaj tij vetm nse ankohet kundr vendimit t gjykats s apelit q ka zgjidhur
shtjen n themel n kt rast (mbi bazn e ankimit t paraqitur bashk me vendimin pr
rivendosje n afat), sepse ai sht vendimi prfundimtar pr t cilin shprehet ligjvnsi n
pikn 5 t nenit 147 t KP Penale.
60. N analiz sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se qndrimi i mbajtur nga
ligjvnsi n kt rast sht plotsisht i drejt, pasi nse pala e cila nuk ka qen dakord me
vendimin pr rivendosjen n afat, por sht dakord dhe nuk ka ankim kundr vendimit
138
prfundimtar q ka zgjidhur shtjen n themel, nuk do t bnte sens q kjo pal t ankohej
vetm kundr vendimit pr rivendosjen n afat. N kt rast mjeti i ankimit do t ishte jo efektiv
n kuptim t nenit 13 t KEDNJ-s.
61. Por, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se situata duket e pazgjidhur plotsisht pr rastin
tjetr, kur krkesn pr rivendosje n afat e ka gjykuar gjykata e apelit. N kt rast vendimi
prfundimtar, pr t cilin bn fjal ligjvnsi n pikn 5 t nenit 147 t KP Penale, sht vendimi i
Gjykats s Lart dhe palt nuk mund t ankohen kundr ktij vendimi.
62. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke u nisur nga qllimi prfundimtar i gjykimit,
q sht dhnia e drejtsis dhe zgjidhja n themel e shtjes, mojn se, pavarsisht se pala nuk
mund t ushtroj t drejtn e ankimit kundr vendimit t rivendosjen n afat e vendosur nga gjykata e
apelit, kjo nuk prbn nj shkelje t s drejts pr nj mjet efektiv ankimi, pasi ky vendim mund t
shihet si vendim i ndrmjetm, si nj vendim q jepet gjat gjykimit pr t siguruar zhvillimin e
gjykimit n mnyr t rregullt n pajtim me krkesat e dispozitave procedurale.
63. Gjithsesi Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se ky sht nj qndrim i
ligjvnsit dhe si sht shprehur qart Gjykata Kushtetuese n vendimin e saj nr. 31, dat
17.5.2012 I takon ligjvnsit t parashikoj nj mjet ankimi efektiv lidhur me kt faz pr t garantuar t
drejtn kushtetuese t ankimit t garantuar nga neni 43 i Kushtetuts dhe neni 13 i KEDNJ-s.
64. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn m t thjesht n dukje situatn e
dyt, pra kur krkesa pr rivendosje n afat sht refuzuar nga gjykata, sht parashikuar nga
ligjvnsi n pikn 6 t nenit 147 t KP Penale e konkretisht: kundr vendimit q refuzon krkesn
pr rivendosje n afat mund t bhet ankim n gjykatn e apelit.
65. N vshtrim t ktij parashikimi t ligjvnsit, duke qen se ai (ligjvnsi) kishte
parashikuar mundsin e ankimit n gjykatn e apelit, kuptohet qart se gjykata kompetente pr
gjykimin e krkess pr rivendosje n afat, n do rast, sht gjykata e shkalls s par q ka
dhn vendimin e themelit t shtjes.
66. N kt kndvshtrim, prfundimi i arritur nga Kolegjet e Bashkuara n vendimin
unifikues nr. 2 t vitit 2002 se: n kuptim t nenit 147 t KP Penale, krkesa pr rivendosje n afat pr
t br ankim bhet n gjykatn q ka dhn vendimin dhe si e till duhet kuptuar prgjithsisht gjykata e shkalls
s par, ka qen i drejt n raport me interpretimin korrekt t dispozits.
67. N kushtet kur situata ligjore ka ndryshuar pas vendimit nr. 31, dat 17.5.2012 t
Gjykats Kushtetuese me riformulimin e piks 6 t nenit 147 t KP Penale: 6. Kundr vendimit q
refuzon krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim, Kolegjet e Bashkuara vlersojn edhe
njher se nuk mund t jet Gjykata e Lart gjykata q shqyrton krkesn pr rivendosje n afat
pr t drejtn e ankimit, pasi kundr vendimit t Gjykats s Lart nuk mund t bhet ankim.
68. N vijim t sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arrijn n
qndrimin unifikues se: n rastin kur krkesa pr rivendosje n afat sht refuzuar nga
gjykata e rrethit gjyqsor, kundr ktij vendimi, pala krkuese (prokurori, i pandehuri, palt
private apo mbrojtsit) mund t bj ankim n gjykatn e apelit. Gjithashtu, edhe n rastin
kur krkesa refuzohet nga gjykata e apelit, pala krkuese mund t bj ankimin (rekursin) n
Gjykatn e Lart.
IV. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
69. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se, mbshtetur n analizn mbi
zbatimin e ligjit dhe jurisprudencn jo vetm t Gjykats s Lart, por edhe t Gjykats
Kushtetuese e GJEDNJ-s, pretendimet e parashtruara n rekursin e paraqitur nga i gjykuari
Stilian Vathi gjenden t bazuara n ligj pr sa i prket njoftimit t tij nga gjykata e apelit ushtarak,
duke shkelur n kt mnyr kriteret e vendosura nga nenet 132 - 141 dhe 351 t KPP-s.
70. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se vendimi nr. 24, dat 13.9.2007 i
Gjykats e Apelit Tiran, q ka ln n fuqi vendimin nr. 111, dat 13.3.2007 t Gjykats s
Rrethit Gjyqsor Tiran, mbi bazn e t cilit i gjykuari Stilian Vathi sht deklaruar fajtor pr
veprn penale t Dezertimit, parashikuar n nenin 33, paragrafi i par i Kodit Penal Ushtarak,
duke u dnuar me 6 muaj burgim, sht i pambshtetur n ligjin penal procedural dhe pr
139
rrjedhim duhet t prishet dhe aktet duhet t kthehen pr rishqyrtim n po at gjykat.

71. Nga materialet e dosjes gjyqsore rezulton se Gjykata e Apelit Tiran ka zhvilluar
gjykimin n munges t t gjykuarit duke mos e njoftuar at, n kundrshtim me kriteret ligjore t
parashikuara n nenet 132 - 141 t KP Penale.
72. Gjykata e apelit rezulton se pr zhvillimin e seancs gjyqsore t dats 5.7.2007 ka
njoftuar t gjykuarin me an t fletthirrjes q mban datn 11.6.2007, duke e drguar n adresn:
rruga Myslym Shyri, pall. 6, shk. I, Tiran.
72.1 Kjo gjykat n seancn gjyqsore t dats 5.7.2007, n baz t nenit 140/4 t KPP-s,
ka vendosur njoftimin e t gjykuarit me shpallje, pasi fletthirrja e lartprmendur sht kthyer nga
Posta Shqiptare me shnimin se nuk njihet n kt adres. Kt njoftim gjykata ka urdhruar t
vendoset prsri n adresn e t gjykuarit: rruga Myslym Shyri, pall. 6, shk. I, Tiran dhe n
njsin bashkiake nr. 7, Tiran.
73. Rezulton, gjithashtu, se n seancn e dats 5.7.2007, n baz t njoftimit me shpallje t
lartprmendur, gjykata e apelit ka vendosur zhvillimin e gjykimit n munges t t gjykuarit dhe
ka caktuar kryesisht avokat Luan Muho.
74. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se gjykata e apelit ka zbatuar gabim ligjin procedural penal
lidhur me njoftimin e t pandehurit dhe zhvillimin e gjykimit n munges t tij. Kolegjet konstatojn
se i gjykuari Stilian Vathi nuk sht njoftuar pr orn dhe datn e caktuar nga gjykata pr zhvillimin e
gjykimit sipas krkesave procedurale penale; njoftimi i tij sht br me shpallje n kundrshtim me
ligjin, duke i mohuar atij t drejtn pr t marr pjes n gjykim, t mbrohet vet apo me an t
mbrojtsit, t realizoj t gjitha krkesat kushtetuese e ligjore t nj procesi t rregullt ligjor.
75. Kolegjet vlersojn se njoftimi me shpallje i dats 5.7.2007 nuk i plotson kriteret e nenit
140 t KPP-s. Ky njoftim nuk sht vendosur n banesn e sakt ku banon i pandehuri.
Rrjedhimisht edhe vendimi i gjykats pr zhvillimin e gjykimit n munges t t gjykuarit,
caktimin e nj avokati mbrojts kryesisht dhe vazhdimi i gjykimit n pranin e tij (avokatit), nuk
sht i mbshtetur n ligjin procedural penal. Rezulton se s bashku me ankimin e depozituar n
gjykat, i pandehuri Stilian Vathi kishte depozituar prokurn e posame dat 18.5.2007, nr. 403
rep., nr. 108 Kol., me an t s cils kishte caktuar prfaqsuesin e tij av. Ismail Qesja.
76. Kolegjet e Bashkuara, n referim t kritereve q prcakton Kushtetuta e Republiks s
Shqipris, Konventa Evropiane mbi t Drejtat e Njeriut, Kodi i Procedurs Penale, mojn se
njoftimet e bra nga gjykata pr pjesmarrjen e t gjykuarit n gjykim nuk mund t pranohen si
realizim i s drejts s mbrojtjes s tij, n procesin penal, pasi bien n kundrshtim me:
76.1 Neni 6 i Konvents Evropiane t s Drejtave t Njeriut, n t cilin parashikohet se: 1. N
prcaktimin e t drejtave dhe detyrimeve t tij civile ose t do akuze penale kundr tij, do person ka t drejt q shtja e
tij t dgjohet drejtsisht, publikisht dhe brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme.
Vendimi duhet t jepet publikisht, por prania n salln e gjykats mund ti ndalohet shtypit dhe publikut gjat tr
procesit ose gjat nj pjese t tij, n interes t moralit, t rendit publik ose siguris kombtare n nj shoqri demokratike,
kur kjo krkohet nga interesat e t miturve ose mbrojtja e jets private t palve n proces ose n shkalln q mohet tepr
e nevojshme nga gjykata, kur n rrethana t veanta publiciteti do t dmtonte interesat e drejtsis.
2. do i akuzuar pr nj vepr penale ka t drejtat minimale t mposhtme:
a) t informohet brenda nj afati sa m t shkurtr, n nj gjuh q ai e kupton dhe n mnyr t hollsishme,
pr natyrn dhe pr shkakun e akuzs q ngrihet ndaj tij;
b) ti jepet koha dhe lehtsit e prshtatshme pr prgatitjen e mbrojtjes;
c) t mbrohet vet ose t ndihmohet nga nj mbrojts i zgjedhur prej tij ose, n qoft se ai nuk ka mjete t
mjaftueshme pr t shprblyer mbrojtsin, ti mundsohet ndihma ligjore falas kur kt e krkojn interesat e
drejtsis;
d) t pyes, ose t krkoj q t merren n pyetje dshmitart e akuzs dhe t ket t drejtn e thirrjes dhe t
pyetjes t dshmitarve n favor t tij, n kushte t njjta me dshmitart e akuzs;
e) t ndihmohet falas nga nj prkthyes, n qoft se nuk kupton ose nuk flet gjuhn e prdorur n gjyq..
76.2 Neni 31 i Kushtetuts s Republiks s Shqipris, n t cilin parashikohet se: Gjat procesit
penal kushdo ka t drejt: a) t vihet n dijeni menjher dhe hollsisht pr akuzn q i bhet, pr t drejtat e tij, si dhe ti
140
krijohet mundsia pr t njoftuar familjen ose t afrmit e tij; b) t ket kohn dhe lehtsit e mjaftueshme pr t
prgatitur mbrojtjen e vet;) t mbrohet vet ose me ndihmn e nj mbrojtsi ligjor t zgjedhur prej tij; t komunikoj
lirisht dhe privatisht me t, si dhe ti sigurohet mbrojtja falas, kur nuk ka mjete t mjaftueshme;
76.3 Neni 6 i Kodit t Procedurs Penale n t cilin parashikohet se: 1. I pandehuri ka t drejt
t mbrohet vet ose me ndihmn e mbrojtsit. Kur nuk ka mjete t mjaftueshme i sigurohet mbrojtja falas me
avokat. 2. Mbrojtsi ndihmon t pandehurin q ti garantohen t drejtat procedurale dhe ti ruhen interesat e tij
ligjore.
77. Kolegjet theksojn se akti gjyqsor i njoftimit t personit kundr t cilit sht hapur nj
proces penal sht i nj rndsie t veant q duhet br n prputhje me krkesat e ligjit
procedural, t cilat garantojn ushtrimin efektiv t s drejtave nga ana e t pandehurit. Njoftimi i
paqart dhe joformal nuk mjafton. Nse mund t pranohet nj njoftim edhe trthorazi, heqja
dor duhet t jet e qart. sht nj e drejt e personit t dnuar in absentia, i cili nuk rezulton se
ka hequr dor n mnyr t qart nga e drejta e tij pr tu paraqitur n gjykim, t ket n t gjitha
rastet nj vendim t ri mbi akuzat (Sejdovic kundr Italis 2000).
78. Standardet lidhur me njoftimin dhe zhvillimin e gjykimit n munges t t gjykuarit jan
vendosur nga Gjykata Evropiane e t Drejtave t Njeriut, duke muar se heqja dor nga ushtrimi i s
drejts s garantuar nga Konventa duhet t prcaktohet saktsisht. Kur ligjet kombtare lejojn realizimin e
gjykimeve n munges pr nj person t akuzuar penalisht, menjher, sapo ai merr dijeni pr kt proces, duhet t ket t
drejtn pr tu dgjuar nga gjykata mbi pretendimet e akuzs. Autoritetet kombtare kan nj marzh vlersimi pr zgjedhjen
e mjeteve n sistemet e tyre ligjore, por me kusht q kto mjete juridike t jen n prputhje me standardet e vendosura nga
neni 6/1 i Konvents (Colozza kundr Italis, 1985).
79. N zhvillim t jurisprudencs s saj lidhur me zhvillimin e procesin in absentia Gjykata
Evropiane ka theksuar se: e drejta e nj personi t akuzuar, pr t qen i pranishm n seancn dgjimore
t akuzave t ngritura kundr tij sht thelbsore pr nj proces t drejt. (Ektabani kundr Suedis 1988
Vaundelle kundr Francs 2003); se: Kjo prfshin jo vetm pranin fizike, por edhe aftsin pr t dgjuar dhe
ndjekur procedimet, pr t kuptuar provat dhe argumentet, pr t orientuar prfaqsuesit ligjor dhe pr t dhn
fakte. (T and V kundr Mbretris s Bashkuar); se: Kjo sht veanrisht e rndsishme kur procedimet kan
natyr kontradiktore. Shteti ka detyrimin pr ti dhn t pandehurit nj njoftim efektiv dhe t prshtatshm pr
seancn dhe t marr masa pr t siguruar pranin e tij. (Poitrimol kundr Francs 1993, Spinatto kundr
HMP Brixton dhe Italis 2001); se: sht e nj rndsie thelbsore q i akuzuari duhet t jet i pranishm n
seanc, sepse ai ka t drejtn t dgjohet, por edhe sepse ai ka nevoj ti verifikoj gjykats vrtetsin e thnieve t tij
dhe ti krahasoj kto me t pals tjetr ose dhe t dshmitarve. Ligjvnsi duhet t jet n gjendje t mos nxis
mungesa t pajustifikueshme (Geyseghem kundr Belgjiks 1999); se: Informimi i nj personi mbi procedimin
penal t filluar ndaj tij sht nj akt ligjor me nj rndsi t till q duhet t zbatohet n prputhje me krkesat
procedurale dhe t mirfillta t afta pr t siguruar ushtrimin efektiv s t drejtave t akuzuarit. (Zyflli kundr
Shqipris 2005); se: Edhe pse nuk sht absolute, e drejta e dokujt, t akuzuar pr nj vepr penale, pr tu
mbrojtur efektivisht nga nj mbrojts ligjor sht nj nga kriteret kryesore t gjykimit t drejt. Nj person i
akuzuar penalisht nuk e humb kt t drejt thjesht pr faktin se ai nuk ndodhet vet personalisht n gjyq.
(Mariani kundr Francs, 2005).
80. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n garantimin e s drejts themelore pr nj
proces t rregull ligjor vlersojn t theksojn dhe rezolutn (75) 11 Pr kriteret e gjykimit n
munges t t akuzuarit t Komitetit t Ministrave t Kshillit t Evrops, n t ciln
rekomandohen standardet minimale pr shtetet antar mbi njoftimin e t gjykuarit dhe
zhvillimin e procesin n munges t tij, t tilla si: i) Askush nuk duhet t gjykohet pa pasur nj thirrje pr
gjyq n koh. ii) Kjo thirrje pr gjyq duhet t ket t sanksionuara edhe pasojat nse i akuzuari nuk vjen n
gjykim. iii) Kur gjykata vren se edhe pse i akuzuari sht njoftuar dhe nuk sht paraqitur, ajo, nse mon se
prania e tij n proces sht e pazvendsueshme ose beson se i akuzuari sht penguar t paraqitet, duhet t vendos
shtyrjen e procesit vi) Nj vendim gjykate i dhn n munges duhet ti njoftohet personit sipas rregullave pr
njoftimet dhe marrjes dijeni brenda afatit t parashikuar pr apelim. Ky afat duhet t filloj q nga dita e marrjes
dijeni efektivisht t personit, prvese kur ai qllimisht i fshihet drejtsis. vii) do personi t gjykuar n munges
duhet ti jepet e drejta pr apelim me do lloj mjeti ligjor, q do ti ishte dhn sikur ai t ishte i pranishm. viii)
141
Pr personin e gjykuar n munges, t cilit nuk i sht br njoftimi n mnyrn e duhur, duhet t ket nj mjet
ankimi q ti mundsoj atij shfuqizimin e vendimit. ix) Nj person i gjykuar n munges, por q njoftimi i sht
br n rregull, duhet t ket t drejtn e nj rigjykimi n mnyrn e zakonshme, nse ai mund t provoj mungesn
e tij para gjykats pr arsye t pavarura nga vullneti i tij.
81. N mbshtetje sa m sipr, Gjykata Kushtetuese ka konsoliduar praktikn lidhur me
interpretimin e dispozitave t Kodit t Procedurs Penale mbi njoftimin e t pandehurit dhe
zhvillimin e gjykimit n munges t tij.
82. Kjo gjykat ka theksuar se: ... Dispozitat procedurale pr njoftimet vendosin nj rend t caktuar pr
mnyrn e njoftimit t akteve pr t pandehurin, prandaj duhet respektuar rendi sipas preferencs ligjore pr kt qllim.
Me kt detyrim t organeve prkatse shtetrore, pr t njoftuar n mnyr rigoroze t pandehurin dhe pr t provuar se
ai i fshihet drejtsis, sht e lidhur e drejta e tij pr t marr pjes n gjykim, si dhe e drejta e gjykats pr t vendosur pr
gjykimin e tij n munges kur jan respektuar n mnyr rigoroze dispozitat pr njoftimin.....N radh t par sht e
domosdoshme q i pandehuri duhet ket dijeni nse ndaj tij ka filluar nj proces penal dhe, n radh t dyt, ky duhet t
heq dor vullnetarisht nga pjesmarrja n t. Gjykata arrin n kt prfundim pr arsye se heqja dor nnkupton nj
akt vullneti nga ana e t pandehurit, q si sht pranuar nga teoria e s drejts penale, pr t pasur nj akt vullnetar
duhet t ket n radh t par nj proces t brendshm t perceptimit t realitetit nga ana e t pandehurit dhe m pas nj
proces t brendshm vendimmarrjeje prej tij..... Gjykata Kushtetuese mon se vendimi i msiprm sht i nj rndsie t
veant, pasi parashikon se jan organet shtetrore ato q duhet t marrin t gjitha masat, nprmjet veprimeve aktive, pr
t siguruar gjykatn se i pandehuri sht njoftuar n mnyr t rregullt, se n ngarkim t tij ka nj procedim penal dhe se
i pandehuri, pas ktij njoftimi t rregullt, me vullnetin e tij t lir vendos ti fshihet drejtsis. Pra, ky interpretim i nenit
6 t t KEDNJ-s nga ana GJEDNJ-s prbn nj garanci procedurale m shum pr shtetasit e vendeve q kan
nnshkruar Konventn (Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris vendimi nr. 30, dat 17.6.2010).
83. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se zhvillimi i nj procesi
n munges t t pandehurit krkon domosdoshmrish garantimin nga gjykatat t marrjes dijeni
efektivisht nga i pandehurit mbi zhvillimin e procedimit kundr tij, si dhe heqjen dor vullnetarisht
dhe n mnyr t qart pr t marr pjes n proces.
84. Kolegjet mojn se n t tilla rrethana, n kuptim t nenit 432, shkronja b t KP Penale,
rekursi i paraqitur nga i gjykuari Stilian Vathi gjendet i bazuar n ligj e si i till do t pranohet,
rrjedhimisht, n baz t nenit 441, pika 1, shkronja t ktij Kodi, vendimi nr. 24, dat 13.9.2007 i
Gjykats s Apelit Tiran do t prishet dhe aktet do t kthehen pr rishqyrtim n po at gjykat.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n mbshtetje t neneve 438, 441 pika 1, shkronja
t Kodit t Procedurs Penale,
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 24, dat 13.9.2007 t Gjykats s Apelit Ushtarak Tiran dhe kthimin
e akteve pr rishqyrtim n Gjykatn e Apelit Tiran.
Ky vendim sht unifikues pr praktikn gjyqsore dhe drgohet pr botim n Fletoren
Zyrtare.
PARALEL
Ne gjyqtart Ardian Dvorani dhe Shklzen Selimi nuk ndajm t njjtin qndrim me
shumicn prsa i prket mnyrs s unifikimit t shtjeve nga Kolegjet e Bashkuara n vendimin
nr.1, dat 19.6.2013, pr arsyet q do ti parashtrojm m posht:
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me t drejt morn n shqyrtim me qllim
unifikimin e praktiks n lidhje me kuptimin dhe zbatimin e drejt t nenit 147 t K.Pr.Penale, i
cili rregullon institutin e rivendosjes n afat t ankimit. Kjo nevoj lindi si rezultat i shfuqizimit
142
nga ana e Gjykats Kushtetuese me vendimin nr. 31, dat 17.5.2012 t togfjalshit n gjykatn e
apelit n pikn 6 t nenit 147 t K.Pr. Penale33 dhe q kishte t bnte me ushtrimin e t drejts
s ankimit n rast t refuzimit t krkess pr rivendosje n afat.
Ky ndryshim ligjor la pa efekt detyrues vendimin nr. 2, dat 14.10.2002 t Kolegjeve t
Bashkuara i cili kishte prcaktuar n qndrimin unifikues se gjykata kompetente pr shqyrtimin e
krkess pr rivendosje n afat n do rast sht gjykata e shkalls s par, duke u bazuar n at
rast n interpretimin e dispozits ligjore tashm pjesrisht t shfuqizuar.
Gjykata Kushtetuese, n pjesn arsyetuese, ka konstatuar se togfjalshi n gjykatn e apelit
bie ndesh me parimin e gjykats s caktuar me ligj dhe pr pasoj sht antikushtetues, pasi bie
ndesh me nenin 42/2 dhe 135 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris.
Nuk ndajm t njjtin qndrim me shumicn n prcaktimin e gjykats kompetente n lidhje
me shqyrtimin e krkess s rivendosjes n afat, e cila ka arritur n konkluzionin se: gjykata
kompetente pr shqyrtimin e krkess pr rivendosje n afat sht gjykata q ka dhn vendimin ndaj t cilit
ushtrohet ankim. E thn ndryshe, nse krkohet rivendosje n afat pr t br ankim kundr vendimit t gjykats
s shkalls s par, kompetente pr gjykimin e krkess pr rivendosje n afat do t jet gjykata e shkalls s par.
Respektivisht, nse krkohet rivendosja n afat pr t br ankim (rekurs) kundr vendimit t gjykats s apelit,
kompetente pr gjykimin e krkess pr rivendosje n afat sht gjykata e apelit.
N kundrshtim me at q pretendohet nga shumica se ky qndrim sht n koherenc me
qndrimin e mbajtur nga Gjykata Kushtetuese, kemi mendimin se duke e unifikuar shtjen e
gjykats kompetente pr shqyrtimin e krkess pr rivendosje n mnyrn e lartprmendur jo
vetm q jan deformuar argumentet ligjore t dhna nga Gjykata Kushtetuese n favor t
prcaktimit t gjykats s caktuar me ligj, por nuk ka gjetur zgjidhje t drejt prcaktimi i gjykats
kompetente.
Gjykata Kushtetuese n vendimin e saj nr. 31, dat 17.5.2012 n pjesn arsyetuese sht
shprehur se:
Gjykata vren se n lexim t par t dispozits duket sikur ligjvnsi nuk e ka prcaktuar gjykatn
kompetente pr t shqyrtuar krkesn pr rivendosje n afat t s drejts s ankimit. Por duke iu referuar
interpretimit gjuhsor n zbrthimin e togfjalshit gjykata q procedon n kohn e paraqitjes s saj (kupto:
krkesn), ather kuptohet se ligjvnsi e ka lidhur gjykatn kompetente me llojin e ankimit q bn i
gjykuari. Pra, nse i gjykuari do t ankimoj vendimin e shkalls s par, ather logjikisht dhe duke iu referuar
dispozitave procedurale, kompetente pr shqyrtimin e ankimit do t jet gjykata e apelit. Nse i
gjykuari do t ankimoj vendimin e gjykats s apelit, kompetente do t jet Gjykata e

Lart . (f.9)
Shihet qart se prcaktimi i gjykats kompetente do t bhet n baz t llojit t ankimit, duke
prcaktuar se kompetente n rastin e shqyrtimit t krkess pr rivendosje n afat do t jet ajo
gjykat e cila sht edhe kompetente pr shqyrtimin e ankimit.
Shumica, edhe pse e citon vendimin e Gjykats Kushtetuese, n pikn 43 t vendimit nuk e
ka reflektuar kt n qndrimin unifikues duke mos e lidhur me kompetencn e gjykats q do t
shqyrtoj ankimin n rast t rivendosjes n afat, por me gjykatn e cila ka dhn vendimin. Duke
vepruar n kt mnyr jo vetm q sht vepruar n kundrshtim me parimin q nj gjykat nuk
mund t marr kompetencat e nj gjykate tjetr t caktuara me ligj, por dhe me qllimin e
shfuqizimit t pjesshm t dispozits nga Gjykata Kushtetuese pikrisht t deformimit t ligjit n
lidhje me kuptimin e gjykats kompetente dhe interpretimit t gabuar t mparshm t Kolegjeve
t Bashkuara nga nj formulim i gabuar i dispozits procedurale penale. Jemi t mendimit se
shumica prsri ka vendosur n kundrshtim me parimin e gjykats s caktuar me ligj.
Kolegjet e Bashkuara, duke definuar kompetencn n rastin e krkess pr tu rivendosur n
afat, nuk kan prcaktuar se cila do t ishte gjykata kompetente n rastin kur kjo krkes ka t
bj me vendime apo t drejta gjat fazs s hetimit paraprak.
Mendojm se qndrimi m i drejt ligjor n lidhje me caktimin e kompetencs pr
shqyrtimin e krkess pr rivendosje n afat do t ishte q: Kompetenca pr shqyrtimin e
33
Kundr vendimit q refuzon krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim n gjykatn e apelit.
143
krkess pr tu rivendosur n afat i takon asaj gjykate e cila sht kompetente edhe pr
shqyrtimin e vet ankimit pr t cilin krkohet rivendosja q sipas rastit do t ishte: pr
krkesat gjat fazs s hetimit paraprak gjykata e shkalls s par (gjyqtari i hetimeve
paraprake), pr t rivendosur n afat t drejtn e ankimit sht gjykata e apelit, ndrsa pr
rivendosjen n afat t rekursit sht Gjykata e Lart.
N mbshtetje t qndrimit ton vjen edhe rregullimi i pasojave q parashikohet n rastin
kur krkesa pranohet. N nenin 148 t K.Pr.Penale34, i cili parashikon pasojat q vijn nga
rivendosja n afat e ankimit, parashikohet edhe prsritja e veprimeve procedurale ku pala duhet
t merrte pjes. Ndrkoh q n paragrafin e dyt parashikohet se: kur rivendosja n afat bhet nga
Gjykata e Lart, ka bn t qart q rivendosja pr rekursin sht n kompetencn e ksaj gjykate.
Por, pr shkak t natyrs q ka shqyrtimi i shtjes n kt shkall gjykimi, si gjykim i kufizuar
vetm n shkaqe ligji dhe jo fakti, delegimi i veprimeve procedurale q do t prsriten i bhet
gjykats q e ka zgjidhur shtjen n themel.
Kolegjet e Bashkuara n qndrimin unifikues kan ln pa zgjidhur shtjen nse prokurori
ose ndonj prej palve t pranishm n proces ka t drejtn e ankimit ndaj vendimit t gjykats e
cila ka pranuar krkesn pr tu rivendosur n afat t ankimit dhe nse po, ku do t paraqitet dhe
si do t shqyrtohet.
N parim, neni 147/1 i K.Pr.Penale i jep t drejtn pr t krkuar rivendosjen n afat
prokurorit, t pandehurit, palve private, si dhe mbrojtsve t tyre.
Sipas nenit 407/4 t K.Pr.Penale, E drejta e ankimit i takon vetm atij q ligji ia njeh shprehimisht.
Kur ligji nuk bn dallim ndrmjet palve, kjo e drejt i takon secils prej tyre .
Ankimet pr krkesat pr rivendosjen n afat trajtohen prkatsisht n pikat 535 dhe 636 t
nenit 147 t K.Pr.Penale. N rast refuzimi t krkess, pika 6 e nenit t siprcituar parashikon se
kundr vendimit q refuzon krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim. Ndrkoh, n
rast pranimi t krkess, pika 5 shprehet se Vendimi q lejon rivendosjen n afat pr brjen e
ankimit mund t ankimohet vetm bashk me vendimin prfundimtar.
Neni 147 i K.Pr.Penale as n pikn 5, dhe as n pikn 6 nuk prcakton dhe as bn dallim
ndrmjet palve q legjitimohen pr t br ankim. Kjo pasi instituti i rivendosjes n afat sht
nj institut me karakter t prgjithshm, i prdorshm n t gjitha fazat e procesit penal dhe q
mund t prdoret teorikisht nga t gjitha palt si nga i pandehuri, ashtu edhe nga prokurori apo
palt e tjera t thirrura n proces.
Nisur nga natyra e procesit penal dhe palve pjesmarrse n t, ku prania e prokurorit sht e
detyrueshme n procesin penal si dhe n varsi t rastit edhe palt private, rastet e krkess pr tu
rivendosur n afat t ktyre subjekteve jan kufizuar: n i) rastin fator dhe ii) forcn madhore.
Ndrkoh q ka nj situat specifike q i referohet pikrisht njohjes dhe pranimit nga ligji
procedural penal i institutit t gjykimit n munges q ka pr qllim njohjen dhe garantimin e t
drejts s ankimit pr t gjykuarin n munges. Duke pasur parasysh se rivendosja n afat synon
t rivendos nj t drejt t humbur pr palt n prgjithsi dhe veanrisht pr t gjykuarin n
munges, ai, n varsi t pranimit ose jo, do ti nnshtrohet kontrollit gjyqsor duke garantuar t
drejtat e gjith subjekteve pjesmarrse dhe q legjitimohen t bjn ankim. N interpretim t
qllimit t institutit t rivendosjes n afat dhe t pasojave q krijon pr palt duhet t kuptohet
dhe t zbrthehet e drejta e ankimit sipas piks 5 dhe 6 t nenit 147 t K.Pr.Penale. Pr m tepr
dhe t pasojave q krijon pas rivendosjes t s drejts dhe t detyrimit q krijon pr gjykatn
shqyrtimi i shtjes dhe t rnies n dekadenc t pretendimeve q mund t ket pala tjetr n
lidhje me ligjshmrin e vendimmarrjes.
Mendojm se shumica n vendimmarrjen e saj nuk ka arritur dot t bj dallimin dhe t
N.148 i K.Pr.Penale Efektet e rivendosjes n afat
1. Gjykata q ka vendosur rivendosjen n afat, me krkesn e pals dhe pr aq sa sht e mundur, urdhron prsritjen e veprimeve n t
cilat pala kishte t drejt t merrte pjes. Kur rivendosja n afat bhet nga Gjykata e Lart, prsritja e veprimeve vendoset nga gjykata q
sht kompetente pr shqyrtimin n themel.
35 Vendimi q lejon rivendosjen n afat pr brjen e ankimit mund t ankimohet vetm bashk me vendimin prfundimtar.
36 Kundr vendimit q refuzon krkesn pr rivendosje n afat mund t bhet ankim.
34
144
interpretoj sakt se n rastin kur flitet pr t drejt ankimi sipas piks 6 t nenit 147 t
K.Pr.Penale, ajo i njihet si e drejt t gjykuarit n munges e lidhur kjo ekskluzivisht me
rastin e parashikuar n nenin 147/2 t K.Pr.Penale, ndrsa e drejta e ankimit sipas piks 5 t
ktij neni i drejtohet prokurorit ose palve private.
Parashikimi nga neni 147/6 i shtyrjes s ankimit bashk me vendimin prfundimtar, sht
natyrisht nj zgjidhje pro reo, q i zgjeron t drejtat e ktij t fundit duke i dhn mundsin q t
prfitoj nga efektet e rivendosjes n afat, deri n momentin e vendimit prfundimtar. Ndryshe
nga shumica q ka prcaktuar si vendim prfundimtar vendimin e gjykats s apelit, kemi
mendimin se vendimi prfundimtar sht vendimi gjyqsor i cili e ka zgjidhur shtjen n themel,
pavarsisht i kujt shkalle gjykimi sht ai dhe pr t cilin krkohet t ushtrohet e drejta e ankimit
(rekursit).
Jemi t mendimit se me kt vendimmarrje unifikuese padrejtsisht i sht mohuar e
drejta e ankimit prokurorit n rastin kur ai nuk sht dakord me vendimin i cili rivendos n
afat ankimin pr t pandehurin, e cila sipas interpretimit ton i njihet n baz t nenit 147/5
t K.Pr.Penale. N do rast, kur gjykata pranon krkesn pr rivendosje n afat t ankimit
prokurori ka t drejt ta kundrshtoj n gjykimin e vazhduar n baz t ankimit t
rivendosur n afat nga i gjykuari dhe gjykata, prpara se t shqyrtoj themelin e ankimit n
lidhje me vendimin prfundimtar duhet t marr n vlersim shkaqet e ankimit kundr
vendimit t rivendosjes n afat dhe nse konstaton se ato jan t pabazuara mandej mund t
vazhdoj shqyrtimin e shtjes. N rast se pretendimet e prokurorit qndrojn, ather
gjykata duhet t prish vendimin e rivendosjes n afat t ankimit dhe t deklaroj t
papranueshm ankimin.
Shumica, duke unifikuar n mnyr t gabuar se cila sht gjykata kompetente n shqyrtimin
e krkess pr rivendosje n afat, ka gabuar m pas edhe n t drejtn e ankimit, sepse nqoftse
do t njihej kjo e drejt, ajo n vetvete do ti nnshtrohej kontrollit gjyqsor tashm jo nga gjykata
kompetente, por nga nj gjykat m e lart, ndrkoh q sht vet gjykata kompetente pr
shqyrtimin e vendimit prfundimtar e cila do t shqyrtoj edhe ligjshmrin e vendimit t
rivendosjes n afat.
Duke e interpretuar n kt mnyr, pra t kontrollit paraprak t vendimit t rivendosjes n afat,
do t shmangej ajo situat e cila mund t ndodh ashtu si me
t drejt Gjykata Kushtetuese n lidhje me padobishmrin e ankimit n rast se nj gjykat m e
lart do t konstatonte zbatimin e gabuar t ligjit n vendimin e rivendosjes n afat t ankimit dhe do
t prishte nj vendim prfundimtar t dhn n favor t tij. N kt rast Gjykata Kushtetuese sht
shprehur se:
Gjykata mon se n kt rast kemi t bjm me nj t drejt ankimi jo efektive n kuptim t nenit 43 t
Kushtetuts dhe nenit 13 t KEDNJ, sepse palt, pas rigjykimit n themel, mund t prballen me nj rezultat t
ndryshm pa pasur mundsi t ankohen paraprakisht lidhur me bazueshmrin n ligj dhe prova t krkess pr
rivendosjen ose jo n afat t s drejts s ankimit.
Ne, gjyqtart e mendimit paralel, mendojm se nse do t prcaktohej drejt gjykata kompetente,
e cila shqyrton krkesn pr rivendosje n afat si dhe t s drejts s ankimit, do t kishim nj proces
t rregullt ligjor duke respektuar t drejtat e palve dhe nj zbatim t drejt t ligjit procedural penal
nprmjet praktiks unifikuese.
VENDIM
Nr. 2 dat 20.6.2013
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 20.6.2013 morn n
shqyrtim shtjen penale me nr. 71008-01151-00-2011 Akti, q i prket:
T PANDEHURIT: Gjergj Leka
OBJEKTI: Ankim kundr vendimit t pushimit dat 1.12.2009 t Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Tiran,
lidhur me procedimin penal nr. 1264 t vitit 2009.
145
Baza ligjore: Neni 329 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 383 Akti, dat 21.7.2010, ka
vendosur:
- Pranimin e krkess s br nga krkuesi Gjergj Leka.
- Shfuqizimin e vendimit dat 1.12.2009 t Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Tiran pr pushimin
e procedimit penal nr. 1264, t vitit 2009, duke urdhruar vazhdimin e hetimeve t mtejshme pr
kt procedim penal n zbatim t detyrave t lna nga gjykata.
- Shpenzimet gjyqsore si jan br.
- Kundr ktij vendimi mund t bhet ankim nga palt sipas ligjit n Gjykatn e Apelit Tiran
brenda afatit ligjor.
Gjykata e Apelit Tiran, mbi ankimin e Prokuroris s Rrethit Tiran, me vendimin nr. 834,
dat 17. 6.2011, ka vendosur:
- Prishjen e vendimit nr. 383 Akti, dat 21.7.2010 t Gjykats Rrethit Gjyqsor Tiran dhe
kthimin e shtjes pr rigjykim pran asaj gjykate, me trup tjetr gjykues.
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran, m dat 19.7.2011, ka paraqitur rekurs
Gjergj Leka nprmjet avokatit Vangjel Muzina, i cili ka krkuar:
Prishjen e vendimit nr. 834, dat 17.6.2011 t Gjykats s Apelit Tiran dhe lnien n fuqi t
vendimit penal nr. 383 Akti, dat 21.7.2010 t Gjykats Rrethit Gjyqsor Tiran, duke parashtruar
kto shkaqe:
- Kthimi i shtjes sht nj zvarritje e theksuar e gjykats s apelit.
- Mosthirrja e personave t akuzuar nuk sht detyr e gjykats, por e Prokuroris.
- Gjykata e apelit nuk ka kryer asnj hetim gjyqsor.
Nisur nga konstatimi i praktikave t ndryshme t ndjekura lidhur me zbatimin e institutit t
kundrshtimit t vendimeve t pushimit t shtjes ose t akuzs t prokurorit, Kolegji Penal i
Gjykats s Lart, me vendimin e dats 19.12.2012, ka vendosur:
- T drgoj pr shqyrtim kt shtje n Kolegjet e Bashkuara, pr unifikimin e praktiks
gjyqsore.
Me an t ktij vendimi, Kolegji Penal ka shtruar pr diskutim para Kolegjeve t Bashkuara
shtjet e mposhtme:
1. Referuar nenit 329 t K.Pr.Penale, t drejtn e ankimit kundr vendimit t pushimit e ka i dmtuari dhe i
pandehuri, ndrkoh praktika gjyqsore, por edhe Kodi i Procedurs Penale, njeh si pjesmarrs n procesin penal edhe
kto subjekte: 1. kallzuesin dhe t kallzuarin. 2. personin t cilit i atribuohet vepra penale. 3. personin ndaj t cilit
zhvillohen hetime. A legjitimohen kta persona t paraqesin ankim n gjykat kundr vendimit t pushimit t shtjes
penale, pavarsisht nga parashikimi i nenit 329 t K.Pr.Penale?
2. N gjykimin e ksaj shtje, prve subjektit q paraqet ankim kundr vendimit t pushimit, kush jan
pjesmarrsit e tjer n gjykim? A sht e detyrueshme thirrja n gjykim edhe e atyre personave q prmenden n pikn 1
(kur ata nuk jan ankuesi)?
3. Cila sht gjykata q do t gjykoj kundrshtimin e vendimit t pushimit, gjyqtari i vetm apo si trup gjykues
prej tre gjyqtarsh, apo gjyqtari q shqyrton krkesat gjat hetimeve paraprake?
4. Gjykata n gjykimin e ksaj shtjeje, kur konstaton se vendimi i pushimit duhet t ndryshohet (shfuqizohet)
dhe hetimet t vazhdojn, a ka t drejt t prcaktoj se cilat jan veprimet q prokurori duhet t bj domosdoshmrisht?
Gjithashtu, kur nuk ka nevoj pr hetime t tjera, a ka t drejt gjykata t urdhroj prokurorin pr t drguar shtjen
n gjykim?
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Artan Zeneli dhe Artan Broci; prokurorin Kujtim
Luli, i cili krkoi prishjen e vendimit t Gjykats s Apelit Tiran nr. 834, dat 17.6.2011 dhe kthimin e
akteve pr rishqyrtim n t njjtn gjykat, me tjetr trup gjykues,
146
VREJN:
1. Prokuroria pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, bazuar n materialin kallzues t
depozituar nga shtetasi Gjergj Leka, ka regjistruar procedimin penal nr. 1264 t vitit 2009 pr veprn
penale Falsifikimi i dokumenteve, parashikuar nga neni 186 i K.Penal. Kallzuesi, Gjergj Leka ka
krkuar fillimin e procedimit penal ndaj vllait t tij, shtetasit Vasil Leka, duke pretenduar se vllai i tij,
i nxitur nga vllai tjetr, Androkli Leka, n vitin 2007 kan br kallzim penal t rrem n ngarkim t
tij, i cili sht i regjistruar n prokurori me nr. 6709, dat 9.11.2007, me objektin pr mashtrim dhe
falsifikim lidhur me kontratn e dhurimit t br tek noteri Ilir Qejvani, ku ka nnshkruar nna e tij
dhe t pranishm kan qen shtetasit Lutfije Leka e Polikron Leka.
2. Organi i Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin dat 1.12.2009, n prfundim
ka vendosur pushimin e shtjes n baz t nenit 328/1, pika f t K.Pr.Penale, q bn fjal pr
rastet e tjera t parashikuara n ligj.
3. Pas ankimit t kallzuesit, me vendimin nr. 383 Akti, dat 21.7.2010, Gjykata e Rrethit
Gjyqsor Tiran ka vendosur shfuqizimin e vendimit dat 1.12.2009 t Prokuroris s Rrethit
Gjyqsor Tiran, pr pushimin e procedimit penal, duke urdhruar vazhdimin e hetimeve t
mtejshme pr kt procedim penal, n zbatim t detyrave t lna nga ana e gjykats.
4. Mbi ankimin e prokurorit, Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 834, dat 17.6.2011, ka
prishur vendimin e Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, duke e kthyer shtjen pr rigjykim, pr
shkak se ka konstatuar shkelje procedurale t dispozitave lidhur me njoftimin e pjesmarrjen e palve,
si dhe se duheshin thirrur n gjykim, nga ana e gjykats s shkalls s par, i kallzuari, i cili ka interesa
direkt n kt procedim.
5. N seancn para Kolegjit Penal t Gjykats s Lart, nga ana e prokurorit u parashtrua se: n
gjykimet me objekt Kundrshtimin e vendimit t pushimit t shtjes penale, n praktikn e
Kolegjeve Penale t Gjykats s Lart jan mbajtur qndrime t ndryshme lidhur me pjesmarrjen n
proces t palve q kan interesa, q prfitojn apo cenohen, nga nj vendim gjyqsor (konkretisht:
vendimi nr. 78, dat 25.5.2011 dhe nr. 172, dat 21.12.2011 i Kolegjeve Penale t Gjykats s Lart).
Prokurori ka krkuar q shtja t trhiqet pran Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pr
njsim t praktiks gjyqsore, sa i prket prcaktimit t pjesmarrsve n kt proces penal.
Gjithashtu, prokurori ka muar si t domosdoshm qartsimin e kuptimit dhe interpretimin
nprmjet nj qndrimi unifikues q duhet mbajtur lidhur me thirrjen apo jo, si pal n proces, n
gjykimet q kan pr objekt kundrshtimin e vendimit t pushimit apo t mosfillimit t
procedimit/shtjes penale, t personit ndaj t cilit sht br kallzim penal apo t personit ndaj t
cilit atribuohet vepra penale.
6. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, me vendimin e dats 19.12.2012, ka vendosur t kaloj
shtjen n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, pr njsimin dhe unifikimin e praktiks
gjyqsore.
II. E drejta e zbatueshme
7. Nisur nga parashtrimi i msiprm i rrethanave t faktit dhe i qndrimeve t palve n gjykim,
pr ti dhn prgjigje shtjeve t parashtruara sa i takon njsimit t praktiks gjyqsore, n funksion
t zgjidhjes s shtjes objekt gjykimi dhe n prgjigje t pretendimeve t parashtruara n mjetin e
rekursit, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se duhet t mbahen parasysh, para s
gjithash, dispozitat vijuese t Kushtetuts, t Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t Drejtave t
Njeriut dhe Lirive Themelore (KEDNJ) dhe t Kodit t Procedurs Penale.
Neni 42/2 i Kushtetuts parashikon se: Kushdo, pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe t interesave t tij
kushtetuese dhe ligjore, ose n rastin e akuzave t ngritura kundr tij, ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik
brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj 37.
37 VGJK 9/2003: E drejta e ankimit sht element i procesit t rregullt ligjor, parashikuar n nenin 42 t Kushtetuts dhe e lidhur
ngusht me parimin e dgjimit, parashikuar n nenin 33 t Kushtetuts. Ajo parashikohet si ankim efektiv n nenin 13 t
Konvents Evropiane t s Drejtave t Njeriut. Sipas ksaj t drejte, do individ mund ti drejtohet instancave kombtare kur
147
N nenin 6, pika 1, t KEDNJ, parashikohet se: Neni 6 E drejta pr nj proces t rregullt

1. N prcaktimin e (...) do akuze penale kundr tij, do person ka t drejt q shtja e tij t dgjohet drejtsisht,
publikisht dhe brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme ().
N pajtueshmri me qllimin dhe frymn e ktyre dispozitave, edhe n nenet 34, 58, 290, 291
328 dhe 329 t Kodit t Procedurs Penale t Republiks s Shqipris parashikohet se:
Neni 34 Marrja e cilsis s t pandehurit
1. Merr cilsin e t pandehurit personi t cilit i atribuohet vepra penale me aktin e njoftimit t akuzs, n t cilin
tregohen t dhnat e mjaftueshme pr marrjen si t pandehur. Ky akt i njoftohet t pandehurit dhe mbrojtsit t tij.
Kur pas marrjes s personit si t pandehur dalin t dhna t reja q ndryshojn akuzn e paraqitur ose e plotsojn
at, prokurori merr vendim, t cilin ia njofton t pandehurit.
2. Cilsia e t pandehurit ruhet n do gjendje dhe shkall t procesit derisa t ket marr form t prer vendimi i
pushimit, i pafajsis ose i dnimit.
3. Cilsia e t pandehurit rimerret kur prishet vendimi i pushimit ose kur vendoset rishqyrtimi i procesit.
4. Dispozitat q zbatohen pr t pandehurin zbatohen edhe pr personin nn hetim, me prjashtim t rasteve kur
ky Kod parashikon ndryshe. Ndaj ktij personi shtrihen edhe t drejtat dhe garancit q jan parashikuar pr t
pandehurin.
Neni 58 T drejtat e personit t dmtuar nga vepra penale
1. Personi i dmtuar nga veprat penale ose trashgimtart e tij kan t drejt t krkojn procedimin e fajtorit dhe
shprblimin e dmit.
2. Personi i dmtuar q nuk ka zotsi juridike pr t vepruar i ushtron t drejtat q i jan njohur me ligj nprmjet
prfaqsuesit ligjor.
3. I dmtuari ka t drejt t parashtroj krkesa n organin procedues dhe t krkoj marrjen e provave. Kur
krkesa e tij nuk pranohet nga prokurori, ai ka t drejt t ankohet n gjykat brenda 5 ditve nga marrja dijeni.
Neni 290 Rrethanat q nuk lejojn fillimin e procedimit
1. Procedimi penal nuk mund t filloj dhe, n qoft se ka filluar, duhet t pushoj n do gjendje t procedimit,
kur:
a) personi ka vdekur;
b) personi sht i paprgjegjshm ose nuk ka mbushur moshn pr prgjegjsi penale;
c) mungon ankimi i t dmtuarit ose ai e trheq ankimin;
) kur fakti nuk parashikohet nga ligji si vepr penale ose kur del qart q fakti nuk ekziston;
d) vepra penale sht shuar;
dh) sht dhn amnisti;
e) n t gjitha rastet e tjera t parashikuara nga ligji.
Neni 291 Vendimi pr mosfillimin e procedimit
1. Kur ekzistojn rrethanat q nuk lejojn fillimin e procedimit, prokurori jep vendim t arsyetuar pr
mosfillimin e procedimit.
2. Vendimi u njoftohet menjher atyre q kan br kallzim ose ankim, t cilt mund ta kundrshtojn at n
gjykat, brenda pes ditve nga njoftimi i vendimit.
Neni 328 Pushimi i shtjes
1. N do faz t procedimit, prokurori vendos pushimin e akuzs ose shtjes kur:
a) del qart se fakti nuk ekziston;
b) fakti nuk parashikohet nga ligji si vepr penale;
c) i dmtuari nuk ka br ankim ose heq dor nga ankimi n rastet q procedimi fillon me krkesn e tij;
) personi nuk mund t merret si i pandehur ose nuk mund t dnohet;
d) ekziston nj shkak q e shuan veprn penale ose pr t cilin ndjekja penale nuk duhej t fillohej ose nuk duhet
t vazhdoj;
dh) del se i pandehuri nuk e ka kryer veprn ose nuk provohet q e ka kryer ai;
pretendon se sht viktim e nj mase t marr nga autoritetet shtetrore dhe q sipas tij vjen n kundrshtim me Kushtetutn,
Konventn Evropiane t s Drejtave t Njeriut dhe ligjet e brendshme. E drejta e ankimit presupozon t drejtn e qytetarit pr
tiu drejtuar nj organi m t lart shtetror, pranimin e ankimit, ekzistencn e organit pr shqyrtimin e ankimit, afatet optimale t
shqyrtimit, shqyrtimin objektiv, kontrollin gjyqsor si kontrollin prfundimtar ndaj ankimit dhe nj garanci pr nj rehabilitim t
mundshm si pasoj e shqyrtimit dhe pranimit t ankimit.
148
e) me vendim t forms s prer i pandehuri sht gjykuar pr t njjtn vepr penale;

) i pandehuri vdes;
f) n rastet e tjera t parashikuara me ligj.
Neni 329 Ankimi kundr vendimit t pushimit t shtjes
1. Kundr vendimit t pushimit t akuzs ose t shtjes mund t bjn ankim n gjykatn e rrethit gjyqsor i
dmtuari dhe i pandehuri, prvese kur me vendim sht deklaruar se fakti nuk ekziston.
2. Gjykata, kur e gjen t drejt ankimin e t dmtuarit vendos q hetimet t vazhdojn, ndrsa kur pranon
ankimin e t pandehurit ndryshon vendimin e pushimit me formulim m t favorshm pr t pandehurin.
3. Kundr vendimit t gjykats mund t bhet ankim n gjykatn e apelit nga prokurori, i dmtuari dhe i
pandehuri.
Neni 280 Marrja dijeni pr veprn penale
1. Prokuroria dhe policia marrin dijeni pr veprn penale me iniciativn e vet dhe me njoftimin e br nga t tjert.
Neni 284 Ankimi
1. Pr veprat penale t parashikuara nga nenet 89, 102 paragrafi i par, 105, 106, 130, 239, 240, 241, 243,
264, 275 dhe 318 t Kodit Penal, ndjekja penale mund t filloj vetm me ankimin e t dmtuarit, i cili mund t
trheq at n do faz t procedimit.
2. Ankimi bhet nga i dmtuari te prokurori ose n policin gjyqsore me ann e nj deklarate, n t ciln
personalisht ose nprmjet prfaqsuesit t posam, shfaqet vullneti q t procedohet n lidhje me nj fakt t parashikuar
nga ligji si vepr penale.
3. Kur ankimi bhet me goj, procesverbali q mbahet pr kt qllim nnshkruhet nga ankuesi ose prfaqsuesi i
tij.
4. Ai q merr ankimin sigurohet pr identitetin e ankuesit dhe i drgon aktet prokurorit.
5. Pr rastet e parashikuara nga neni 59 ankimi bhet n gjykat nga i dmtuari akuzues.
Neni 287/1 Regjistrimi i njoftimit t veprave penale
1. Prokurori shnon n regjistr do njoftim t veprs penale q i vjen ose q ka marr me iniciativn e vet dhe n t
njjtn koh ose nga momenti n t cilin rezulton, emrin e personit t cilit i atribuohet vepra penale.
Neni 293
1. Me marrjen e njoftimit pr nj vepr penale, policia gjyqsore, pa vones, i referon prokurorit, me shkrim,
elementet thelbsore t faktit dhe elementet e tjera q jan mbledhur deri ather. Ajo njofton, kur sht e mundur, edhe
gjeneralitetet, banesn dhe do gj q vlen pr identifikimin e personit ndaj t cilit zhvillohen hetimet, t personit t
dmtuar dhe t atyre q jan n gjendje t tregojn rrethanat e faktit.
2. Kur ka urgjenc dhe n rastet e krimeve t rnda, njoftimi bhet menjher edhe me goj.
3. Me njoftimin, policia gjyqsore tregon ditn dhe orn n t ciln ka marr dijeni pr veprn penale.
III. Arsyetimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
8. Me qllim dhnien e prgjigjeve mbi shtjet e shtruara pr unifikim, si dhe n funksion t
zgjidhjes s shtjes objekt rekursi, Kolegjet e Bashkuara mojn t analizojn, fillimisht, konceptin e
subjekteve t procedimit penal, kryesisht t atyre q kan lidhje me rastin konkret, duke shqyrtuar
rolin dhe funksionet e tyre n fazat e ndryshme t procedimit penal, si dhe duke filluar q nga asti i
njoftimit t veprs penale e deri n prfundimin e hetimeve dhe t kalimit t shtjes n fazn tjetr
pr gjykim.
9. Si subjekte t procedimit penal, ligji procedural penal njeh: gjykatn, si organ i vetm pr
dhnien e drejtsis, prokurorin si organi i vetm i ndjekjes penale, policin gjyqsore e cila, edhe me
iniciativn e vet, duhet t marr dijeni pr veprat penale, t pengoj ardhjen e pasojave t mtejshme,
t krkoj autort e tyre, t kryej hetime dhe t grumbulloj gjithka q i shrben zbatimit t ligjit
penal, t pandehurin dhe mbrojtsin e tij, t dmtuarin dhe paditsin e t paditurin civil.
10. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n vendimin unifikues nr. 3 t vitit 2002 kan
trajtuar qart konceptin e subjektit procedural t t pandehurit. Terminologjia e prdorur nga Kodi
i Procedurs Penale, gjat fazave t ndryshme t procedimit penal, ndryshon nga asti i fillimit t
marrjes dijeni pr veprn penale deri n prgatitjen dhe drgimin e shtjes penale pr gjykim.
Cilsimi dhe emrtimi i subjekteve dhe i personave n raport me veprn penale fillojn me termin:
personi, t cilit i atribuohet vepra penale (neni 287 K.Pr.Penale), person, ndaj t cilit
149
zhvillohen hetime (nenet 293/1, 295/1, 296/1 e 2, 302, 303/2 b e d dhe 308, etj.) dhe m
pas i pandehur q ndeshet n shum dispozita t Kodit t Procedurs Penale. Autori i
mundshm i veprs penale mund ti marr kto emrtime n faza t ndryshme t procedimit
penal. Kto emrtime nuk prfaqsojn t njjtn gj dhe nuk kan t njjtin kuptim.
11. Termi person, t cilit i atribuohet vepra penale, parashikohet n nenin 287 t
K.Pr.Penale dhe ligjvnsi jo pa qllim e ka prdorur at n kreun e dyt t titullit t gjasht t
K.Pr.Penale, ku flitet pr mnyrn se si njoftohet dhe merret dijeni pr nj vepr penale nga ana e
prokurorit dhe policis. Cilsia e personit, t cilit i atribuohet vepra penale, fillon: a) ose kur
njoftuesi i saj mendon se e di, se cili mund t jet autori i veprs penale dhe prokurori shnon
paralelisht n regjistrin e njoftimeve t veprave penale, krahas veprs edhe emrin e personit kur ai
njihet; ose b) mbasi sht br regjistrimi i veprs penale, q nga asti i mtejshm kur nga
hetimet rezulton nj emr personi t cilit, i atribuohet vepra penale. N kto kushte, nuk ka asnj
dyshim se ky cilsim i prket fazs fillestare t procedimit penal. Prcaktimi i termit: person, t
cilit i atribuohet vepra penale, i marr n kontekstin e prcaktuar nga neni 287 i K.Pr.Penale, si
dhe pasur parasysh fazn procedurale n t ciln ai prdoret, do t thot se ai nuk mund t
barazohet me termin: person, ndaj t cilit zhvillohen hetime, e as me termin person i
pandehur. Emri i personit, t cilit i atribuohet vepra penale shnohet n regjistr vetm n ato
raste kur ai sht i njohur, por mund t kt edhe raste kur, shpeshher, kallzuesi apo autoriteti
referues nuk sht akoma n gjendje t tregoj se kush mund t mendohet si autor i mundshm i
nj vepre penale n fillimin e hetimeve. Atribuimi i faktit q prbn vepr penale ndaj nj personi,
nuk do t thot se personi ka realisht lidhje me veprn penale. Lidhja e veprs penale me nj
emr personi, mund t dal vetm me kryerjen e hetimeve dhe t dhnave t mbledhura, prej t
cilave do t rezultoj nj lidhje mes veprs penale q procedohet dhe prgjegjsis s prezumuar
t nj personi t caktuar. Vetm pas daljes s ksaj lidhjeje dhe n astin kur identifikohet emri i
personit (neni 293 K.Pr.Penale), vepra penale mund ti atribuohet nj personi t caktuar. Pra,
krahas lajmit pr kryerjen e nj vepre penale q merret me kallzimin apo referimin, n regjistr
shnohet edhe emri i personit, t cilit i atribuohet vepra penale.
12. Me avancimin e fazs s hetimeve paraprake, kuptohet se ndryshon dhe gjendja
procedurale penale e subjektit t veprs penale, i cili nga cilsia e personit q i atribuohet vepra
penale, kalon n cilsin e personit ndaj t cilit, zhvillohen hetime. Fakt ky q nnkupton se
gjat hetimeve paraprake, nga momenti fillestar i eljes s procedimit penal kan filluar t
mblidhen t dhna, t cilat jan n gjendje t mbshtesin akuzn q do t mund t ngrihet n
fazn e gjykimit. Termi personi ndaj t cilit zhvillohen hetime sht frymzuar nga sistemet
procedurale penale q pranojn rregullin, sipas t cilit cilsimi si i pandehur bhet n prfundim t
hetimeve, vetm ather kur ka elemente pr t vendosur q shtja penale mund ti kaloj
gjykats pr gjykim. Edhe ky cilsim i dyt q merr autori i mundshm i veprs penale gjat
hetimeve paraprake nuk mund t barazohet me termin i pandehur. Personi ndaj t cilit
zhvillohen hetimet sht nj figur procedurale e ndrmjetme q qndron midis asaj q Kodi
Procedurs Penale quan person, t cilit i atribuohet vepra penale dhe t pandehurit. Vetm
drejt asteve t prfundimit t fazs s hetimeve paraprake, Kodi i Procedurs Penale prdor
termin i pandehur. I pandehuri sht personi q i atribuohet formalisht vepra penale me aktin e
njoftimit t akuzs. Ky status procedural sht m i avancuar dhe relativisht m i qndrueshm, i
cili ruhet i pandryshuar, n do gjendje dhe shkall t procesit penal, derisa t ket marr form t
prer vendimi i pushimit, i pafajsis ose fajsis (neni 34/2 i K.Pr.Penale).
13. Sa m sipr, arrihet n prfundimin se figura procedurale e autorit t mundshm t
veprs penale, q nga asti i njoftimit t saj n prokurori e deri n momentin e prfundimit t
hetimeve paraprake (neni 327 i K.Pr.Penale), evoluon gradualisht nga personi, t cilit i
atribuohet vepra penale n personin ndaj t cilit zhvillohen hetime dhe s fundmi n at t t
pandehurit, pavarsisht nse shtja pushohet (neni 328) apo drgohet pr gjykim (neni 331). Si
rregull, statusi i t pandehurit merret n prfundim t hetimeve paraprake prpara se t
depozitohet fashikulli i gjykimit, por ky status mund t merret edhe me prpara. Kjo sht n
150
mimin e prokurorit, i cili mund t bj njoftimin e akuzs n do faz t hetimeve, deri n

prfundimin e tyre, pasi ai t ket mbledhur t dhnat e mjaftueshme (neni 34/1 i K.Pr.Penale).
III-1. Arsyetimi i Kolegjeve t Bashkuara mbi kundrshtimin e vendimeve t mosfillimit t procedimit penal
14. Procedimi penal merr shkas nga njoftimi q merr prokurori kryesisht apo nga policia
gjyqsore, por edhe nga kallzimi i shtetasve apo personave juridik pr ngjarjen e nj vepre penale.
Prokurori regjistron procedimin penal fillimisht pr veprn q ai ka marr njoftim se sht kryer e,
sipas rastit, edhe emrin e personit q i atribuohet vepra penale. sht pikrisht ky momenti q
prokurori ka mundsi t verifikoj nse ndodhemi para rasteve t parashikuara prej nenit 290 t Kodit
t Procedurs Penale, pra nse ndodhemi prpara rrethanave q nuk lejojn fillimin e procedimit
penal dhe q legjitimojn marrjen e vendimit mbi mosfillimin e procedimit penal.
15. Rastet e mosfillimit t shtjes penale nuk krkojn ndonj hetim t thell. Konstatimi i
rrethanave sht i leht dhe prgjithsisht bhet para fillimit t procedimit penal, pr kt mjaftojn
vetm disa verifikime t shpejta pr t konkluduar rreth marrjes s nj vendimi mosfillimi. Si subjekte
q marrin pjes n kt faz, prve prokurorit dhe policis gjyqsore, jan edhe kallzuesi, si njoftues
i veprs penale, e n varsi t rastit, edhe personi t cilit i atribuohet vepra penale.
16. Njoftimi pr veprat penale mund t merret nprmjet kallzimit q bjn personat n
prokurori apo n polici gjyqsore. Pr ato vepra penale q ndiqen kryesisht, t gjith kan detyrimin t
bjn kallzim me tu vn n dijeni. Njoftimi pr veprat penale mund t raportohet nga personat q
mund t jen npuns publik apo personel mjeksor q, pr shkak t detyrs q kan, vihen n dijeni
t veprave penale, por edhe nga shtetas t zakonshm q bien jo vetm n dijeni, por dhe kan
interesa t drejtprdrejta pr shkak t dmit q iu sht shkaktuar atyre nga vepra penale. N morin e
personave q kallzojn veprat penale mund t prfshihen edhe persona juridik, t cilt kan jo
vetm detyrimin pr t paraqitur kallzim, por edhe q mund t jen t dmtuar nga vepra penale. N
t tilla rrethana, kta persona kan t drejtn pr tu ankuar ndaj vendimit t mosfillimit t procedimit
(neni 291 K.Pr.Penale).
17. Lind pyetja, nse n radht e subjekteve q veprojn n kt faz a duhet t prfshihet edhe
personi t cilit i atribuohet vepra penale? Duke qen se ai mund t ket interesa n kt proces, a
duhet ti njoftohet dhe a ka ai t drejtn e ankimit ndaj vendimit? Faza e fillimit t procedimit penal
sht e lidhur kryesisht me verifikimin e kushteve dhe rrethanave q nuk lejojn fillimin e hetimeve n
drejtim t personit t dyshuar apo atij t cilit i atribuohet kryerja e veprs penale. Vendimi i mosfillimit
t procedimit penal nuk prek interesa t personit q i atribuohet vepra penale. N kt kuptim, nuk
mund t ket ndonj arsye q ky person t bj ankim kundr vendimit t mosfillimit. N baz t
nenit 291 t K.Pr.Penale, t legjitimuar pr t paraqitur ankim jan vetm kallzuesi ose i dmtuari
ankues, sipas prcaktimeve t parashikuara prej nenit 284 t K.Pr.Penale.
18. T drejtn e ankimit dhe pr rrjedhoj, edhe legjitimimin pr t ankimuar vendimin e
mosfillimit, Kodi i Procedurs Penale ia njeh, prve subjektit t dmtuar akuzues, q n baz t
nenit 58 t K.Pr.Penale, si pasoj e veprs penale ka t drejt q t paraqes krkes pr fillimin e
procedimit penal dhe t ngrej akuz drejtprsdrejti n gjykat, edhe atyre subjekteve t dmtuara, pa
ankimin e t cilve nuk mund t filloj procedimi penal, e kur ka filluar nuk mund t vazhdoj, n
baz t nenit 284 t K.Pr.Penale.
19. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke qartsuar, arrijn n
konkluzionin logjik se: sipas nenit 291/2 t K.Pr.Penale prokurori duhet ti njoftoj vendimin e
mosfillimit t procedimit penal, duke i dhn mundsin pr tu ankuar kundr ktij
vendimi, kallzuesit t veprs penale, i cili mund t jet, rast pas rasti, edhe i dmtuari nga
vepra penale, si edhe ankuesit, kur ka t till, n kuptim t nenit 284 t Kodit t Procedurs
Penale.
20. Lidhur me gjykimin e shtjes s ankimit kundr vendimit t mosfillimit, ligji procedural
penal nuk parashikon hollsi pr procedurn q duhet t ndiqet. Dispozitat e Kodit t Procedurs
Penale nuk parashikojn se si duhet t zhvillohet ky gjykim dhe cilt jan subjektet q duhet t marrin
pjes n shqyrtimin e ankimit kundr vendimit t prokurorit q ka disponuar mosfillimin e
procedimit. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart gjejn me vend t njsojn edhe praktikn
151
gjyqsore lidhur me ritin e shqyrtimit dhe gjykimit t ankimit kundr vendimit q ka disponuar
mosfillimin e procedimit penal.
21. Nisur nga aspekti sistematik i Kodit t Procedurs Penale, dispozitat e procedurs penale, n
t cilat parashikohet ankimi kundr vendimit t prokurorit q ka disponuar mosfillimin e procedimit
penal, jan renditur n pjesn e dyt t Kodit t Procedurs Penale, n titullin VI: Hetimet
paraprake, e pikrisht n kreun III: Kushtet e procedimit. N kt kuadr, vendimi i mosfillimit q
merret nga prokurori gjat fazs s hershme t hetimeve paraprake, ndonse n hapat fillestar t saj,
n astin kur ai merret, hetimet e mtejshme paraprake ndalohen. N kt kuptim, n vshtrim edhe
t nenit 278 t K.Pr.Penale, gjykata kompetente pr shqyrtimin e ankimit sht e njjta gjykat q
shqyrton krkesat gjat hetimeve paraprake.
22. Nn dritn e arsyetimit t msiprm, vendimi i prokurorit q ka disponuar mosfillimin e
procedimit penal, merret mbasi m par, jan verifikuar rrethanat e parashikuara nga neni 290 i
K.Pr.Penale. Kto rrethana, n fakt, nuk krkojn nj proces t ndrlikuar e t gjat pr mbledhjen e
t dhnave apo t kryerjes s veprimeve t rndsishme hetimore n drejtim t zbulimit t fakteve
lidhur me themelin e fajsis apo t pafajsis. N kt kuadr, gjykimi i ankimit kundr vendimit t
prokurorit pr mosfillim nuk krkon nj shqyrtim gjyqsor t ndrlikuar dhe, pr rrjedhoj, ai mund t
bhet edhe vetm mbi baz shqyrtimit t dokumenteve (de plano).
23. N gjykimin e ankimit kundr vendimit t prokurorit pr mosfillim marrin pjes ankuesi dhe
prokurori q ka dhn vendimin, t cilt njoftohen pr kt gjykim t posam, megjithat nuk
krkohet domosdoshmrisht marrja pjes n gjykim e ktyre subjekteve. Gjyqtari i hetimeve
paraprake (neni 278 i K.Pr.Penale) vlerson ligjshmrin e vendimit t mosfillimit n baz t akteve t
mbledhura deri n at ast t hetimeve paraprake dhe vendos, sipas rastit, shfuqizimin e vendimit dhe
rifillimin e hetimeve, ose rrzon krkesn e ankuesit si t pambshtetur. Ky vendim i gjyqtarit sht i
ankueshm, sikurse edhe vendimet e tjera t marra n kt faz t hetimeve paraprake sipas nenit 278
t K.Pr.Penale.
III-2 Lidhur me shtjen e par pr unifikim, sipas ksaj pyetjeje: Referuar nenit 329 t K.Pr.Penale, t drejtn e
ankimit kundr vendimit t pushimit e ka i dmtuari dhe i pandehuri, ndrkoh praktika gjyqsore, por edhe Kodi i
Procedurs Penale, njeh si pjesmarrs n procesin penal edhe kto subjekte: 1. kallzuesin dhe t kallzuarin.
2. personin t cilit i atribuohet vepra penale. 3. personin ndaj t cilit zhvillohen hetime. A legjitimohen kta persona t
paraqesin ankim n gjykat kundr vendimit t pushimit t shtjes penale, pavarsisht nga parashikimi i nenit 329 t
K.Pr.Penale?
24. N mnyr t ngjashme edhe lidhur me institutin e pushimit t shtjes apo akuzs, pas
kryerjes s t gjitha veprimeve hetimore, pra n nj faz m t avancuar t hetimeve, prokurori
shqyrton aktet dhe sigurohet q i pandehuri dhe mbrojtsi i tij t jet njohur me to, duke vendosur
kur, sht rasti, mbi pushimin e shtjes apo akuzs n baz t nenit 328 t K.Pr.Penale.
25. N baz t nenit 328 t K.Pr.Penale, pushimi i shtjes apo i akuzs vendoset nga ana e
prokurorit qoft pr rrethana t njjta me ato t parashikuara n rastin e mosfillimit t procedimit,
qoft edhe pr rrethana t tjera, t cilat kan lidhje pikrisht me prfundimin e hetimeve paraprake.
Kundr vendimit t prokurorit pr pushimin e akuzs ose t shtjes sht parashikuar mundsia pr
t br ankim n gjykatn e rrethit gjyqsor nga i dmtuari dhe i pandehuri.
26. Lidhur me rrethin e subjekteve t legjitimuara, sa i takon subjektit t dmtuar, neni 58 i
K.Pr.Penale parashikon t drejtat q ka ky subjekt n procedimin penal. E drejta penale materiale
mbron shoqrin duke siguruar t drejtat, vlerat dhe interesat themelore juridike prmes mbrojtjes
penale. do vepr penale cenon dhe lndon nj t mir juridike t mbrojtur nga sistemi penal, pra
kryerja e nj vepre penale shkakton nj lndim apo nj rrezik pr nj interes t mbrojtur nga norma
penale. Rendi juridik reagon ndaj kryerjes s ksaj vepre nprmjet sanksionit penal. N sistemin
procedural penal, interesi pr t siguruar arritjen e nj dnimi n zbatim t sanksionit penal
prfaqsohet nga ana e prokurorit, si subjekt q bn ndjekjen penale dhe prfaqson akuzn n
gjykim. Personi i dmtuar sht titullari i interesit juridik t mbrojtur nga norma penale, n vartsi t
llojit t veprs penale, marrdhnies dhe t mirs juridike q mbrohet nga e drejta penale. Kshtu, i
dmtuari sht personi fizik i cili sht i lnduar n trupin e tij, i dmtuar n shndetin e tij, i
152
dmtuar pr shkak t cenimit t s drejtave dhe lirive themelore, prekja dhe kufizimi i t cilave,
mbrohet nga norma penale, i cenuar n moralin e tij dhe t familjes, etj. I dmtuar mund t jet
edhe personi juridik, t cilit vepra penale i ka cenuar interesa pasurore t drejtprdrejta n raport me
veprimtarin q ai ushtron.
27. Nga pikpamja e subjektit q krkon ndjekjen e autorit, veprat penale mund t ndahen n:
vepra penale q ndiqen kryesisht dhe vepra penale q ndiqen me krkes t dmtuarit (ankimi). Pr
veprat penale q ndiqen kryesisht, procedimi fillon pavarsisht nga ankimi i t dmtuarit, i cili nuk
mund t pengoj fillimin e procedimit e as ta ndrpres at. Pr veprat penale q ndiqen me ankim,
ndjekja penale mund t filloj vetm kur i dmtuari paraqet ankim n organet e procedimit penal.
Ligji procedural penal njeh si subjekt t dmtuar personin, i cili, n baz t nenit 284 K.Pr.Penale,
ka t drejtn pr t paraqitur ankimin si kusht pr fillimin e procedimit penal, pr ato veprat penale
q parashikohen shprehimisht nga neni 284 i K.Pr.Penale dhe q nuk ndiqen kryesisht. Gjithashtu,
pr veprat penale t parashikuara shprehimisht nga neni 59 i K.Pr.Penale, parashikohet i dmtuari
akuzues si subjekt q ka t drejtn pr t ngritur akuzn n gjykim, krahas s drejts pr t krkuar
shprblimin e dmit nga vepra penale.
28. N baz t analizs s sistemit procedural penal n fuqi, i dmtuari si subjekt i procedimi
penal, ka t drejta nxitse (t parashtroj krkesa n organin procedues e t krkoj marrjen e
provave), t drejta pjesmarrjeje (kallzimi, ankesat, krkesat, e drejta pr t marr pjes n
gjykimin lidhur me to), t drejta lajmrimi dhe informimi, si dhe t drejta monitoruese ndaj
veprimtaris s prokurorit.
29. Nj kriter dallues, ekzistenca e t cilit duket se zgjeron t drejtat e personave q
legjitimohen pr t br ankim kundr vendimit t pushimit t shtjes ose akuzs sht, pikrisht,
dallimi ndrmjet figurs s kallzuesit dhe asaj t t dmtuarit. Kallzimi sht nj akt i nj natyre t
ndryshme nga ajo e krkess ankimore e t dmtuarit nga vepra penale, jo vetm pr shkak t
subjektit, por edhe pr objektin dhe qllimin q kan kto dy institute t procedurs penale.
Kallzuesi sht nj person, i cili jo domosdoshmrisht sht i prekur apo i cenuar nga vepra
penale, prandaj i dmtuari mund t jet kallzues, por nuk sht gjithmon e vrtet e anasjella.
Kallzimi mund t paraqitet nga nj rreth m i gjer personash, shtetasish privat, personash
juridik, zyrtarsh publik, madje edhe nga vet personi i dyshuar si autor dhe n disa raste ai sht i
detyrueshm. Nprmjet kallzimit raportohet vetm dijenia rreth ndodhjes s nj vepre penale q
ka ngjar dhe q kallzuesi ka rn n dijeni pr shkaqe t ndryshme rreth saj. Ndrsa, nprmjet
krkess (ankimit) s t dmtuarit, prve njoftimit t faktit t veprs penale, shprehet vullneti i t
dmtuarit pr t proceduar me gjykimin e personit autor t veprs penale, si dhe manifestohet
vullneti i tij pr ushtrimin e ndjekjes penale. Vetm t dmtuarit nga vepra penale kan t drejt t
krkojn procedimin e fajtorit, duke u ankuar n organet q ushtrojn ndjekjen penale ose duke
paraqitur krkes n gjykat pr rastet e parashikuara nga neni 59 i K.Pr.Penale. N baz t nenit
283 t K.Pr.Penale, do person q merr dijeni pr nj vepr penale q ndiqet kryesisht ka detyrimin
pr ta kallzuar at, pavarsisht se sht i dmtuar ose jo nga vepra penale. Po kshtu, n baz t
neneve 281- 282 t K.Pr.Penale, sht parashikuar detyrimi i npunsit publik dhe i personelit
mjeksor pr t br kallzim kur vihen n dijeni rreth nj vepre pr shkak t detyrs q ata kryejn.
30. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart duke qartsuar arrijn n
konkluzionin njsues se: t drejtn pr t paraqitur ankim n gjykat kundr vendimit t
pushimit t akuzs ose t shtjes penale, e ka vetm personi i dmtuar nga vepra penale,
subjekt ky q mund t jet njherazi edhe kallzues, por kallzuesit q nuk jan t dmtuar
nga vepra penale nuk legjitimohen nga ligji procedural penal t ushtrojn t drejtn e
ankimit sipas nenit 329 t K.Pr.Penale.
III-3 Lidhur me shtjen e dyt pr unifikim, sipas ksaj pyetjeje: N gjykimin e ksaj shtjeje, prve subjektit
q paraqet ankim kundr vendimit t pushimit, kush jan pjesmarrsit e tjer n gjykim? A sht e detyrueshme thirrja
n gjykim edhe e atyre personave q prmenden n pyetjen 1 (kur ata nuk jan ankuesi)?
31. N baz t nenit 329 t K.Pr.Penale, t drejtn e ankimit e ka edhe i pandehuri, si nj nga
subjektet n procedimin penal. Prokurori mund ta njoftoj akuzn si n prfundim t hetimeve
153
paraprake, ashtu edhe n fillim t tyre, kur ka t dhna t mjaftueshme, sht kjo prerogativ e tij se
n cilin ast do t bj njoftimin e akuzs. Cilsia e personit q i atribuohet vepra penale, sipas ecuris
s hetimeve paraprake dhe mbledhjes s t dhnave, evoluon nga ajo e personit q i atribuohet vepra,
n cilsin e personit nn hetim dhe m pas, n cilsin e personit t pandehur.
32. Referuar shtjes s shtruar n funksion t unifikimit t praktiks gjyqsore nse
legjitimohen: i kallzuari, personi, t cilit i atribuohet vepra penale, personi ndaj t cilit,
zhvillohen hetime, pr t br ankim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn me vend
pr t saktsuar se: e drejta e t pandehurit pr t br ankim kundr vendimit t prokurorit pr
pushimin e shtjes ose akuzs, n baz t parimit t shtrirjes s t drejtave dhe garancive
sipas nenit 34/4 t K.Pr.Penale, shtrihet edhe pr personin nn hetim, qoft ai n cilsin e
personit, t cilit i atribuohet vepra penale dhe n at t personit, ndaj t cilit zhvillohen
hetimet q sht i kallzuar, sepse, n fund t fundit, sht i njjti person, q n varsi t
fazs s hetimeve paraprake, merr cilsi t ndryshme.
33. Referuar shtjes s shtruar n funksion t unifikimit t praktiks gjyqsore lidhur me pyetjen
e dyt t shtruar pr njsim, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konkludojn se: N nenin 329
t K.Pr.Penale prcaktohen qart si subjektet t legjitimuara q bjn ankim kundr vendimit t
pushimit t akuzs ose t shtjes pran gjykats s rrethit gjyqsor, subjekti i t dmtuarit dhe i
pandehuri, ka do t thot se kta subjekte marrin pjes n kt gjykim dhe kan t drejtn e ankimit
pr kt shkak, kur legjitimohen n gjykatn e apelit. Duke qen se t drejtn e ankimit kundr
vendimit t pushimit t shtjes penale e kan, si i dmtuari, ashtu edhe i pandehuri, ky i fundit edhe
n cilsin e personit nn hetim; detyrimisht pr t garantuar nj proces t rregullt ligjor sipas parimit
t barazis s armve dhe parimit t kontradiktorialitetit ku debati gjyqsor t zhvillohet natyrshm;
duhet t njoftohen me qllim pr tu thirrur n gjykim jo vetm prokurori q ka dhn vendimin e
pushimit t akuzs apo shtjes, por edhe i dmtuari, si dhe i pandehuri apo personi nn hetime. Pra,
t gjitha palt q n procesin penal trheqin interesa t ligjshme.
N gjykimin me objekt kundrshtimin e vendimit t pushimit t shtjes penale, sipas
nenit 329 t K.Pr.Penale, ankimi kundr vendimit t pushimit t shtjes ose akuzs dhe e
drejta pr t marr pjes, duhet ti njoftohen, n mnyr q ai t thirret n gjykim, t
dmtuarit nga vepra penale, si edhe personit, ndaj t cilit zhvillohen hetime, pavarsisht
nse ai ka marr apo jo, cilsin e t pandehurit me aktin e njoftimit t akuzs.
Mosnjoftimi pr t marr pjes n gjykim, i ktyre subjekteve t siprcituara sipas
rregullave t K.Pr.Penale mbi njoftimet, prbn nj proces t parregullt ligjor n kuptimin
kushtetues dhe shkelje t rnd procedurale sipas nenit 428, pika t K.Pr.Penale.
III-4 Lidhur me shtjen e tret pr unifikim, sipas ksaj pyetjeje: Cila sht gjykata q do t gjykoj
kundrshtimin e vendimit t pushimit, gjyqtari i vetm apo si trup gjykues prej tre gjyqtarsh apo gjyqtari q shqyrton
krkesat gjat hetimeve paraprake?
34. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke vrejtur se n nenin 329 t K.Pr.Penale
nuk prcaktohet mnyra e gjykimit t shtjes dhe gjykata kompetente pr shqyrtimin e ksaj
shtje, pr unifikim t praktiks gjyqsore arrijn n prfundimin se: n analiz t veprimeve t
marra deri n fazn e hetimeve paraprake nga prokurori, sipas procedurs penale, vendimi i
pushimit t shtjes i jep fund fazs s hetimeve paraprake, duke e mbyllur shtjen pa drguar at
n gjykat, me qllim q kjo e fundit t deklarohet lidhur me fajsin ose jo t personit.
Pr kt arsye, duke qen se shtja prfundohet dhe mbyllet nj faz e procedimit penal,
kontrolli i ligjshmris s ktij vendimi t prokurorit, i cili si funksion t tij kushtetues ka ndjekjen
penale e jo at t dhnies s drejtsis, duhet t bhet nga gjykata.
35. Sa i takon caktimit t gjykats kompetente, n dispozitat referuese t shqyrtimit t ankimit
kundr vendimit t pushimit (neni 329 i K.Pr.Penale) parashikohet se ankimi bhet n gjykatn e
rrethit gjyqsor dhe se kundr ktij vendimi ankimi bhet n gjykatn e apelit. Kurse, duke iu
referuar dispozits procedurale penale q bn fjal pr gjykatn kompetente n fazn e hetimeve
paraprake (neni 278 i K.Pr.Penale), konstatohet se gjyqtarit pr hetimet paraprake i prket vetm
gjykimi i krkesave t palve pjesmarrse gjat hetimeve paraprake, pra jo i akteve q jepen pas
154
mbas prfundimit t ksaj faze. Vendimi i pushimit apo ai i drgimit n gjykim jan akte t dala pas
prfundimit t faz s hetimeve paraprake.
36. Gjithashtu, nj tjetr argument i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart q mbshtet
prfundimin se kompetente pr gjykimin e ankimit kundr vendimit t pushimit t shtjes sht
gjykata e themelit dhe jo ajo e hetimeve paraprake, prbn fakti se vendimi i pushimit t shtjes
n shum raste sht nj vendim q jep drejtsi, nj funksion, i cili i mbetet vetm i gjykats s
krijuar me ligj. Kshtu, n baz t piks dh t nenit 328 t K.Pr.Penale, prcaktohet t vendoset
pushimi i shtjes kur del se i pandehuri nuk e ka kryer veprn ose nuk provohet se e ka kryer ai.
Edhe rastet e tjerat t parashikuara, jan t njjta me prcaktimet q bn neni 388 i K.Pr.Penale,
sipas t cilave parashikohet tagri i gjykats kur ajo jep vendim pafajsie.
37. N mbshtetje t argumentit t msiprm shtohet edhe fakti i parashikimit t
papajtueshmris s gjyqtarit t hetimeve paraprake, t cilit i ndalohet t marr pjes n gjykimin e
themelit t akuzs. Sipas nenit 15, pika 2, t K.Pr.Penale, duke e trajtuar vendimin e pushimit t
shtjes si nj vendim quasi gjyqsor q ka t bj me dhnien e drejtsis, dhe pr arsye paanshmrie,
kontrolli i vendimit t pushimit t shtjes nuk mund t bhet nga i njjti gjyqtar i hetimeve paraprake,
i cili ka kontrolluar edhe veprime t tjera gjat hetimeve paraprake, por nga gjykata e themelit.
38. Sa m sipr, gjykimi i ankimit kundr pushimit t shtjes duhet ti nnshtrohet
rregullave t gjykimit q parashikojn prbrjen e trupit gjykues, sipas nenit 13 pika 3 t
K.Pr.Penale pr gjykimin n shkall t par dhe sipas rregullave t prcaktuara n nenin 14
t K.Pr.Penale pr gjykimin n apel.
III-4 Lidhur me shtjen e tret pr unifikim, sipas ksaj pyetjeje:Gjykata n gjykimin e ksaj shtjeje kur
konstaton se vendimi i pushimit duhet t ndryshohet (shfuqizohet) dhe hetimet t vazhdojn, a ka t drejt t
prcaktoj se cilat jan veprimet q prokurori duhet t bj domosdoshmrisht? Gjithashtu, kur nuk ka nevoj pr
hetime t tjera, a ka t drejt gjykata t urdhroj prokurorin pr t drguar shtjen n gjykim?
39. Referuar shtjes s shtruar n funksion t unifikimit t praktiks gjyqsore lidhur me
pyetjen 4, n funksion t unifikimit t nj praktike sa m t qart, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart e riformuluan pyetjen si vijon: Gjykata, n gjykimin e ksaj shtje kur konstaton se vendimi i
pushimit duhet t ndryshohet (shfuqizohet) dhe hetimet t vazhdojn, a ka t drejt t prcaktoj se cilat jan veprimet
q prokurori duhet t bj domosdoshmrisht? far vendos gjykata kur prokurori, edhe pse hetimet jan t plota,
vendos pushimin n kundrshtim me nenin 328 t K.Pr.Penale?
40. N gjykimin me objekt kundrshtimin e vendimit t pushimit t shtjes, funksioni i
gjykats sht kontrolli lidhur me zbatimin e drejt dhe korrekt t rasteve t parashikuara nga neni
328 i K.Pr.Penale. Gjithashtu, edhe sipas nenit 329 t K.Pr.Penale, gjykata merr vendim duke
disponuar, sipas rastit, shfuqizimin e vendimit t pushimit t shtjes ose rrzimin e krkess s
ankuesit kur ai sht i dmtuari, ndrsa kur ankues sht i pandehuri, gjykata mund ti jap nj
formulim t ndryshm vendimit t pushimit m t favorshm pr t pandehurin.
41. Kur gjykata vepron mbi bazn e ankimit t t dmtuarit nga vepra penale, krahas kontrollit
pr respektimin e kritereve dhe rasteve t parashikuara nga neni 328 i K.Pr.Penale nga ana e
prokurorit, gjykata kontrollon edhe faktin nse organi i procedimit ka mbajtur parasysh krkesat e t
dmtuarit gjat zhvillimit t hetimeve paraprake n raport me detyrimin q ka prokurori pr trajtimin
e krkesave t t dmtuarit q kan t bjn me parashtrimin e fakteve dhe marrjen e provave lidhur
me akuzn apo shtjen e ngritur. Detyrim ky, i cili buron nga neni 58, pika 3, i K.Pr.Penale. N
kt kontekst, gjykata verifikon pretendimet e t dmtuarit lidhur me krkesat dhe provat e krkuara
prej tij gjat fazs s hetimeve paraprake, duke vlersuar njkohsisht nse prokurori ka vepruar ose
jo, n prputhje me kriteret e parashikuara n ligj pr pushimin e shtjes dhe ka paraqitur argumente
t mjaftueshme ose jo, lidhur me veprimtarin e tij hetimore.
42. Sikundr mund t vrehet, lidhur me kontrollin gjyqsor t vendimit t pushimit nga ana e t
dmtuarit, gjykata vihet n lvizje n baz t krkess ankimore dhe jo kryesisht. N kt kuadr,
sht e kuptueshme q gjykata, pasi vlerson legjitimimin dhe interesin e ankuesit pr t kundrshtuar,
krahas shqyrtimit t krkimeve t parashtruara nga ankuesi, gjykata njkohsisht bn edhe kontrollin e
ligjshmris s vendimit, nse ai sht dhn sipas prcaktimeve ligjore. N rast se n ankimin kundr
155
vendimit t pushimit t shtjes jan treguar veprime hetimore q sipas ligjit duhet t ishin br, por
nuk jan kryer, sht e kuptueshme q - kur krkimet e ankuesit kan t bjn me kryerjen nga ana e
prokuroris t veprimeve t tjera hetimore, t cilat vlersohen si t domosdoshme pr arritjen e nj
konkluzioni t drejt n drejtim t ngritjes ose jo t nj akuze - gjykata duhet t urdhroj prokurorin
edhe pr kryerjen t ktyre veprimeve hetimore shtes. Detyrimi pr kryerjen e ktyre veprimeve
hetimore nuk duhet kuptuar si kaprcim i rolit dhe i funksionit t gjykats prkundr funksionit t
organit t prokuroris. Ndonse prokuroria sht organi i vetm i ndjekjes penale, ky funksion duhet
ushtruar n mnyr t ligjshme dhe t barabart ndaj t gjithve. Mnyr kjo q parashikon t vetmin
mekanizm kontrollues mbi ligjshmrin e ushtrimit t veprimtaris s prokurorit, i cili konsiston n
ushtrimin e kontrollit gjyqsor pr t dy ant q kan t bjn me funksionin e ndjekjes penale, qoft
kur nuk synohet t veprohet pr ushtrimin e ndjekjes penale, ashtu edhe kur abuzohet me ushtrimin e
tepruar t ktij funksioni. Pr sa m sipr, arrihet n konkluzionin se: N gjykimin e shtjes me
objekt kundrshtimin e vendimit t pushimit t shtjes penale, gjykata shqyrton jo vetm
bazueshmrin e krkimeve t paraqitura nga ana e ankuesit, por edhe kontrollin e
ligjshmris s ktij vendimi, duke verifikuar nse nga ana e prokurorit jan respektuar drejt
rastet e parashikuara nga ligji lidhur me pushimin e shtjes penale. Kur vendos shfuqizimin
e vendimit, gjykata ka t drejt t disponoj mbi kryerjen e veprimeve t tjera q kan lidhje
me akuzn dhe me veprimet hetimore t kryera deri n at ast, n funksion t zbulimit t
fakteve dhe t vrtets pr ushtrimin e ndjekjes penale sipas ligjit.
43. Referuar rolit t gjykats n sistemin akuzator, ku mbizotron funksioni i dhnies s
drejtsis nprmjet luajtjes s rolit t saj si nj arbitr, do t prbnte nj tejkalim t ktij funksioni
fakti q, krahas shfuqizimit t vendimit t pushimit, t ekzistonte prerogativa e gjykats pr
disponimin, dhe drgimin e shtjes n gjyq apo ngritjen e akuzave t reja nga ana e saj. N baz t
ligjit procedural penal, gjykata nuk mund t urdhroj formulimin e akuzave t reja gjat fazs s
hetimeve paraprake apo n prfundim t saj. Ajo gjykon akuzn e ngritur nga ana e prokurorit gjat
gjykimit n themel t saj, duke vendosur nse qndron ose jo akuza e ngritur. N kto kushte, i vetmi
disponim q mund t ket gjykata, mbetet ai pr shfuqizimin e vendimit t pushimit t shtjes,
meqense nuk ka se far veprimesh t tjera hetimore t kryhen, ndaj n kt rast, gjykata duhet t
konstatoj vetm paligjshmrin e vendimit t pushimit t prokurorit.
IV. Lidhur me zgjidhjen e shtjes
44. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konkludojn se vendimi i Gjykats s Apelit
Tiran, q ka vendosur kthimin e shtjes pr rigjykim me arsyetimin se n gjykimin e shkalls s par
duhej thirrur edhe personi ndaj t cilit zhvillohen hetime, shtetasi Vasil Leka, sht marr n prputhje
me ligjin procedural penal.
Mosnjoftimi pr t marr pjes n kt gjykim, e bn procesin gjyqsor t parregullt dhe t
cenueshm. Edhe pr personin ndaj t cilit zhvillohen hetime duhet t shtrihet dhe t parashikohet e
drejta pr tu dgjuar dhe mbrojtur n kt gjykim, pasi prishja e vendimit t pushimit dhe rifillimi i
hetimeve cenon direkt interesa t ktij personi. Mohimi i s drejts pr tu dgjuar dhe mbrojtur n
gjykim, nprmjet mosnjoftimit pr t marr pjes n gjykim t shtjes, prbn nj shkelje t rnd
procedurale n kuptim t nenit 428, pika t K.Pr.Penale.
Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart gjykojn se vendimi nr. 834 dat
1706.2011 i Gjykats s Apelit Tiran, sht rezultat i zbatimit t drejt t ligjit procedural penal dhe,
si i till, duhet t lihet n fuqi.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, bazuar n nenin 438 dhe 441/a t K.Pr.Penale,
VENDOSN:
- Lnien n fuqi t vendimit nr. 834, dat 17.6.2011 t Gjykats s Apelit Tiran.
156
- Unifikimin e praktiks gjyqsore si parashikohet n kt vendim.

- Drgimin pr botim n Fletoren Zyrtare t ktij vendimi.
MENDIM PARALEL
1. Un, gjyqtari Shklzen Selimi, ndaj pjesrisht t njjtin qndrim me shumicn pr sa i prket
zgjidhjes s shtjes nga Kolegjet e Bashkuara n vendimin nr. 2, dat 20.6.2013, por jam kundr
mnyrs unifikuese pr shtjen e tret dhe t katrt t shtruar pr unifikim, pr arsyet q do ti
parashtroj m posht:
N lidhje me shtjen e tret pr unifikim 38:
2. Sipas shumics, gjykimi i ankimit kundr pushimit t shtjes duhet ti nnshtrohet rregullave
t gjykimit q parashikojn prbrjen e trupit gjykues, sipas nenit 13, pika 3, t Kodit t Procedurs
Penale 39 (K.Pr.Penale) pr gjykimin n shkall t par dhe sipas rregullave t prcaktuara n nenin 14
t K.Pr.Penale 40 pr gjykimin n apel. N kt prfundim shumica arrin duke u bazuar n tre
argumente, t cilat bazohen n nj interpretim jo t sakt t konceptit t dhnies s drejtsis nga
gjykatat dhe cilsimin e ankimit kundr vendimit t pushimit t shtjes si gjykim n themel.
3. N argumentin e par, shumica pretendon se gjyqtarit pr hetimet paraprake i prket vetm
gjykimi i krkesave t palve pjesmarrse gjat hetimeve paraprake, pra jo i akteve q jepen pas
prfundimit t ksaj faze, dhe rrjedhimisht, vendimi i pushimit, apo ai i drgimit n gjykim, jan
akte t dala pas prfundimit t fazs s hetimeve paraprake. 41
4. Paraprakisht, nga ana e interpretimit tekstual t piks 2 t nenit 327 t K.Pr.Penale 42, nuk
mund t pranohet pohimi se kto vendime t prokurorit (vendimi i pushimit ose i drgimit t shtjes
n gjykat) jan akte t dala pas prfundimit t fazs s hetimeve paraprake. N fakt, kto akte jan
prmbyllse t fazs s hetimeve paraprake, pra jan akte me t cilat prfundohen hetimet.
5. Akte procedurale t dala pas prfundimit t hetimeve jan vetm aktet e tjera t prokurorit, t
nxjerra pas drgimit t shtjes n gjykat, t cilat kan m s shumti natyrn e krkesave t palve
dhe q i prkasin nj faze t ndryshme procedurale, at t gjykimit t themelit.
6. Klasifikimi i vendimit t pushimit n fazn e hetimeve paraprake pranohet edhe nga Gjykata
Kushtetuese, e cila n vendimin e saj V - 5/2009 shprehet se: N parim, ligjvnsi ia ka nnshtruar t
gjitha veprimet hetimore paraprake kontrollit gjyqsor ... N fund sht gjykata q ka t drejt t shprehet pr t
gjitha veprimet hetimore prfshir edhe vendimin e pushimit t shtjes. Gjykata gjat shqyrtimit
t ktij vendimi duhet t konstatoj, nse prokurori e ka pushuar shtjen n zbatim t ligjit dhe mbshtetur n prova dhe
argumente t mjaftueshme apo jo, ose nse prokurori realisht i ka br t gjitha prpjekjet pr t zbuluar faktin,
pavarsisht prfundimit ku ka arritur. 43
7. Vlersoj se vendimi i pushimit t shtjes, ose ai i mosfillimit t procedimit, par edhe n
kndvshtrimin e nj interpretimi sistematik t Kodit, jan akte t fazs s hetimeve paraprake, t
disiplinuara n titullin VI t K.Pr.Penale. Kompetenca e gjykats n kt faz prcaktohet nga neni
278 i K.Pr.Penale, pika 2 e t cilit parashikon se t gjitha veprimet e prokurorit gjat hetimeve paraprake
shqyrtohen nga i njjti gjyqtar.
8. Ky prfundim nuk cenohet as nga argumenti i dyt i shumics n mbrojtje t kompetencs s
gjykats s themelit, sipas t cils vendimi i pushimit t shtjes sht n shum raste nj vendim q
jep drejtsi, funksion ky q i prket vese gjykats s krijuar me ligj. Pr kt, shumica mbshtetet n
Cila sht gjykata q do t gjykoj kundrshtimin e vendimit t pushimit, gjyqtari i vetm apo si trup gjykues prej tre gjyqtarsh
apo gjyqtari q shqyrton krkesat gjat hetimeve paraprake?
39 Gjykatat penale t shkalls s par dhe prbrja e tyre
Gjykatat e rretheve gjyqsore gjykojn me nj gjyqtar veprat penale, pr t cilat parashikohet dnim me gjob ose me burgim n
maksimum jo m shum se 7 vjet. Veprat e tjera penale gjykohen me trup gjykues t prbr nga tre gjyqtar.
40 Gjykatat e apelit dhe prbrja e tyre Gjykatat e apelit shqyrtojn n shkall t dyt, me trup gjykues t prbr nga tre
gjyqtar, shtjet e gjykuara nga gjykatat e rretheve gjyqsore.
41 Parag. 35.
42 Veprimet e policis gjyqsore dhe t prokurorit - Prokurori, pasi shqyrton aktet dhe sigurohet q i pandehuri ose mbrojtsi
sht njohur me to vendos, sipas rastit, pushimin e shtjes ose drgimin e saj n gjykat.
43 Gjykata Kushtetuese, vendimi nr.5, dat 6.3.2009, faqe 7.
38
157
analogjin e nenit 388 t K.Pr.Penale 44 (vendimi i pafajsis n gjykimin n themel) me pikn dh

t nenit 328 t K.Pr.Penale45, n t cilin prcaktohet t vendoset pushimi i shtjes kur del se i
pandehuri nuk e ka kryer veprn ose nuk provohet se e ka kryer ai 46. Fillimisht duhet sqaruar se nj
vendim q jep drejtsi nuk do t thot domosdoshmrisht vendim themeli. Vet termi vendim q
jep drejtsi nuk sht gj tjetr vese nj term arti i prdorur pr tiu referuar vendimeve me karakter
gjyqsor dhe q ligji dhe Kushtetuta ia atribuojn vetm gjykats s krijuar me ligj. Kshtu, jo vetm
nj vendim themeli, por edhe nj vendim mbi disponimin e masave t siguris, prbn dhnie
drejtsie.
9. Analogjia e prdorur nga shumica me nenin 388 t K.Pr.Penale prsri nuk shrben pr t
mbshtetur argumentin e kompetencs s gjykats s themelit. N radh t par, neni 328 i
K.Pr.Penale i referohet disponimeve t prokurorit gjat hetimeve paraprake, ndrkoh q neni 388 i
K.Pr.Penale, atyre t gjykats s themelit. Pr m tepr, shtja objekt shqyrtimi nuk lidhet me pasjen
apo jo t gjykats s tagrit pr t dhn vendime pafajsie, por cils gjykat: asaj t vlersimit t
krkesave gjat hetimeve paraprake, apo asaj t themelit? Edhe vet objekti i vendimit t ankimit
kundr pushimit t shtjes sht krejtsisht i ndryshm me at t vendimit t themelit.
10. Ankimi kundr pushimit t shtjes nuk ka t bj me provimin e akuzs, pra me fajsin apo
jo t t pandehurit, n lidhje me kryerjen apo jo t veprs penale e cila i atribuohet, por me
ligjshmrin e veprimeve hetimore t prokurorit, e konkretizuar n vendimin e pushimit t akuzs ose
shtjes nga ana e tij. Kjo lidhet edhe me arsyen e parashikimit, nga ana e ligjvnsit, t numrit t
gjyqtarve q prbjn trupin gjykues pr vepra t caktuara penale. N referim t nenit 13 t
K.Pr.Penale, ky numr rritet n prpjestim me rndsin e veprs penale dhe t mass s dnimit.
Kshtu, veprat penale pr t cilat parashikohet dnim me gjob ose me burgim n maksimum jo m
shum se 7 vjet gjykohen vetm me nj gjyqtar, ndrkoh q veprat e tjera penale gjykohen me trup
gjykues t prbr nga tre gjyqtar. Po ashtu, gjykatat pr krimet e rnda gjykojn me trup gjykues t
prbr nga pes gjyqtar, me prjashtim t: 1) krkesave t palve gjat hetimeve paraprake; 2)
krkesave pr ekzekutimin e vendimeve; si dhe 3) krkesave pr marrdhniet juridiksionale me
autoritetet e huaja; t cilat gjykohen nga nj gjyqtar i vetm. Kjo sepse, n gjykimin n themel, ajo ka
duhet t provohet, sht fajsia e t pandehurit dhe jo pafajsia e tij. N kt kuptim, sht i
logjikshm parashikimi, nga ana e ligjvnsit, i nj trupi gjykues t prbr (prej tre apo pes)
gjyqtarsh n varsi t pasojs n rast t vrtetimit t fajsis n prfundim t gjykimit n themel.
Prkundrazi, n gjykimin e ankimit kundr vendimit t pushimit t shtjes nuk mund t flitet pr
gjykat themeli edhe pr vet shkakun (deri diku t vetkuptueshm) se n kt gjykim nuk
vendoset mbi themelin e shtjes, por mbi vazhdimin ose jo t fazs paraprijse t gjykimit n
themel, at t hetimeve paraprake.
11. S fundmi, n argumentin e tret, shumica mbshtetet n papajtueshmrin e gjyqtarit t
hetimeve paraprake, t cilit i ndalohet t marr pjes n gjykimin e themelit t akuzs. Si u sqarua m
lart, shumica bazohet n nj premis t gabuar, pasi ankimi kundr vendimit t pushimit t shtjes
nuk sht gjykim mbi themelin e akuzs . N kt kuptim, nuk vepron parimi i paanshmris i
prcaktuar nga neni 15, pika 2 e K.Pr.P 47, pasi nuk bhet fjal pr gjykim. Cilsimi nga ana e
shumics t vendimit kundr pushimit t shtjes si nj vendim quasi gjyqsor sht jo vetm i
sforcuar, por edhe i pabazuar n kod.
44 N.388 K.Pr.P. Vendimi i pafajsis Gjykata merr vendim pafajsie kur:
a) fakti nuk ekziston ose nuk provohet se ekziston; b) fakti nuk prbn vepr penale; c) fakti nuk parashikohet nga ligji si vepr
penale; ) vepra penale sht kryer nga nj person q nuk mund t akuzohet ose t dnohet; d) nuk provohet q i pandehuri e ka
kryer veprn q akuzohet; e) fakti sht kryer n prani t nj shkaku t prligjur ose t nj shkaku padnueshmrie, si dhe kur
ekziston dyshimi pr qenien e tyre.
45 N.328/1/dh K.Pr.Penale. Pushimi i shtjes 1. N do faz t procedimit, prokurori vendos pushimin e akuzs ose shtjes
kur:
dh) del se i pandehuri nuk e ka kryer veprn ose nuk provohet q e ka kryer ai;
46 Parag. 36.
47N.15/2 K.Pr.Penale. Papajtueshmria pr shkak t pjesmarrjes n procedim
Nuk mund t marr pjes n gjykim gjyqtari q ka vleftsuar masn e sigurimit ose do krkes tjetr t prokurorit t paraqitur
gjat hetimit paraprak n t njjtin procedim.
158
12. Pranimi i argumentit t shumics do t ishte i padobishm proceduralisht n dobi t

praktiks dhe deri diku konfondues t pranis s dy gjykimesh themeli, sidomos n rastet kur
pranohet krkesa kundr vendimit t pushimit dhe pas vazhdimit t hetimeve shtja drgohet pr
gjykim. N lidhje me efektet praktike, pr ta ilustruar m mir, le t marrim nj shembull hipotetik n
gjykatn pr krime t rnda. Le t supozojm se pas vleftsimit t nj mase arresti (1 gjyqtar i
investuar), organi i prokuroris n prfundim t hetimeve vendos pushimin e shtjes. N vijim t
ankimit t t dmtuarit nga vepra penale, gjykata (me pes gjyqtar) vendos pranimin e krkess dhe
vazhdimin e hetimeve. N prfundim t hetimeve, prokuroria drgon shtjen pr gjykim, i cili
zhvillohet me nj trup tjetr gjykues (prej pes gjyqtarsh). Le t supozojm se pr do lloj arsye,
Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda e kthen shtjen pr rishqyrtim n shkalln e par me trup tjetr
gjykues (po prej pes gjyqtarsh). N prfundim, vetm n Gjykatn e Shkalls s Par pr Krime t
Rnda do t jen investuar plot gjashtmbdhjet gjyqtar, numr ky i barabart me t gjith gjyqtart
n at gjykat. do t ndodhte nse, pas rishqyrtimit, kjo shtje do t rikthehej prsri pr rishikim?
13. N prfundim, mendoj q zgjidhja e drejt, pr sa i prket shtjes s tret pr unifikim,
duhet t ishte: gjykimi i ankimit kundr pushimit t shtjes duhet ti nnshtrohet rregullave
t gjykimit q parashikojn prbrjen e trupit gjykues, sipas nenit 13, pika 2 germa a,
dhe 278, pika 2 t K.Pr.Penale 48 pr gjykimin n shkall t par dhe sipas rregullave t
prcaktuara n nenin 14 t K.Pr.Penale pr gjykimin n apel.
N lidhje me shtjen e katrt pr unifikim 49
14. Kundrshtimi im n kt shtje ka t bj me nj interpretim t ngusht q shumica i bn
dispozitave t K.Pr.Penale dhe mosgjetjen e nj ekuilibri t duhur midis rolit si arbitr t gjykats n
sistemin akuzator nga njra an dhe kontrollit t ligjshmris s vendimit t prokurorit, nga ana
tjetr. Pr t evituar do keqkuptim, m duhet t theksoj se ndaj t njjtin mendim me shumicn
pr sa i prket nnpyetjes s par t shtjes s katrt q lidhet me krkesn e ankuesit, ku arrihet n
prfundimin q gjykata shqyrton jo vetm bazueshmrin e krkimeve t paraqitura nga ana e ankuesit, por edhe
kontrollin e ligjshmris s ktij vendimi, duke verifikuar nse nga ana e prokurorit jan respektuar drejt rastet e
parashikuara nga ligji lidhur me pushimin e shtjes penale.
15. Megjithat, shumica n prgjigjen mbi nnpyetjen e dyt, ka arritur n prfundimin se Kur
vendos shfuqizimin e vendimit, gjykata ka t drejt t disponoj mbi kryerjen e veprimeve t tjera q kan
lidhje me akuzn dhe me veprimet hetimore t kryera deri n at ast, n funksion t zbulimit t
fakteve dhe t vrtets pr ushtrimin e ndjekjes penale sipas ligjit. Pra, edhe pse shumica e pranon mundsin
e gjykats pr t disponuar mbi kryerjen e veprimeve t tjera, nuk e specifikon n mnyr t qart,
nse kjo ka t bj me ligjshmrin e veprimeve t kryera, apo mund q, n baz t akteve, t
konstatoj proprio motu elemente t veprs penale t anashkaluara nga hetimet e prokurorit.
Natyrisht, n kt rast nuk bhet fjal kurrsesi pr ngritjen e akuzs nga gjykata, funksion ky
ekskluziv i organit t ndjekjes penale. Si jam shprehur edhe n nj mendim pakice t mparshm:
E drejta pr kontroll ndaj vendimit t pushimit t shtjes s prokurorit i jep atribute gjykats q n rast se nuk
ndan t njjtin qndrim n lidhje me vendim-marrjen e prokurorit t urdhroj prokurorin t vazhdoj hetimet duke e
orientuar drejt kalimit t shtjes n gjykim duke i br t qart ekzistencn e faktit penal dhe t dyshimeve mbi
autorin e veprs penale. Kjo mnyr vendimmarrje nuk dhunon Kushtetutn dhe as nuk interferon mbi kompetencn e
prokurorit pr sa koh procedura i jep t drejt gjykats t kontrolloj vendim-marrjen e prokurorit dhe t disponoj
me vendim.50
16. Sa m sipr, mendoj se duhej t ishte arritur prfundimi, sipas t cilit: Gjykata, kur vendos
shfuqizimin e vendimit, ka gjithashtu t drejt, nse gjat shqyrtimit t akteve ka konstatuar
proprio motu , mbi bazn e dyshimeve t arsyeshme, ekzistencn e nj fakti a elementi penal
t pahetuar m par ose t nj vendimmarrjeje t gabuar n lidhje me pushimin e procedimit
48 N.278/2 K.PR.Penale Kompetencat e gjykats n hetimet paraprake
2. T gjitha veprimet e prokurorit gjat hetimeve paraprake shqyrtohen nga i njjti gjyqtar.
49 Gjykata n gjykimin e ksaj shtjeje, kur konstaton se vendimi i pushimit duhet t ndryshohet (shfuqizohet) dhe hetimet t
vazhdojn, a ka t drejt t prcaktoj se cilat jan veprimet q prokurori duhet t bj domosdoshmrisht? Gjithashtu, kur nuk ka
nevoj pr hetime t tjera, a ka t drejt gjykata t urdhroj prokurorin pr t drguar shtjen n gjykim?
50 Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendimi nr.146, dat 23.5.2012, parag.15.
159
penal, t urdhroj prokurorin pr vazhdimin e mtejshm t hetimit, ka nnkupton jo

vetm kryerjen e veprimeve hetimore q kan t bjn me ekzistencn ose jo t faktit penal,
por n rast se ato jan t plota, edhe t akteve procedurale t domosdoshme pr ta kaluar
shtjen n gjyq. N kt rast kontrolli gjyqsor q t jet nj mjet efektiv drejtsie duhet t
shtrihet jo vetm mbi veprimet hetimore q jan t nevojshme n kuadr t procesit hetimor,
por dhe t ligjshmris s vendimmarrjes s vendimit t prokurorit n rastin kur disponohet
me vendim pushimi t procedimit penal duke qen gjykata i vetmi organ i pavarur q jep
drejtsi.
Antar: Shklzen Selimi
MENDIMI I PAKICS
Un, antari i Gjykats s Lart, Aleksandr Muskaj, jam i mendimit q gjykata nuk mund t
shfuqizoj vendimin e pushimit t shtjes penale, kur jan kryer t gjitha veprimet hetimore, n
pajtim me krkesat e procesit t rregullt ligjor. Kjo sht dhe arsyeja kryesore e mospajtimit tim me
shumicn.
Unifikimi i praktiks gjyqsore, n rastin n gjykim, merr shtys nga vlersime t ndryshme t
veprimtaris procedurale, q lidhet me gjendje, nga t cilat rrjedhin vendime t mosfillimit t procedimit
penal dhe t pushimit t procedimit penal.
Ndrsa vendim-marrja pr mosfillimin e procedimit penal lidhet kryesisht me vlersime subjektive
t faktit penal (prbn apo nuk prbn baz pr fillimin e procedimit, etj.), pushimi i procedimit penal
vjen pasi sht kryer nj veprimtari e mirfillt procedurale. Jan vlersuar prej autoritetit procedues
ekzistenca e elementeve t figurs s veprs penale dhe jan konstatuar t meta apo mangsi,
materiale apo subjektive, t cilat nuk lejojn, apo nuk mundsojn drgimin e shtjes n gjyq.
Tendenca e sistemit t ri t s drejts sht q ta shkpus gjykatn nga bashkpunimi material
dhe institucional me hetuesin apo prokurorin. Suksesi apo dshtimi i organit t akuzs nuk i
intereson dhe nuk duhet ti interesoj gjykats. Interesimi minimal, qoft dhe mbi bazn e ndonj
infrastrukture ligjore atavike, do ta shndrronte gjykatn n pal.
Shumica, pr t mbrojtur vendimmarrjen e saj, ka prdorur terminologji q prfaqson institute
dhe veprimtari procedurale jo vetm t panjohur nga sistemi yn i s drejts, por edhe t
papajtueshm me t.
Ndrkoh q ishte detyr e shumics ti paraprij ndryshimeve ligjore, duke materializuar
prparsi q e shkpusin gjykatn nga pjesmarrja n realizimin me sukses t procedimit penal.
N kt t ardhme q projekton shumica, duket me drejtim t kundrt me zhvillimin detyrimi i
gjykats t vlersoj dhe t korrigjoj veprimtari procedurale me karakter ndshkues t njrs pal
shtetit, kundr nj pale tjetr njeriut, merr karakter t dyshimt.
Unifikimi i ktij qndrimi do t udhheq trupat gjyqsore drejt vlersimeve, gjithmon t
karakterit subjektiv dhe, gjithmon me objektivin pr krijimin e nj mundsie tjetr apo jo t organit t
akuzs.
Pr t shoqruar opinionin tim, edhe natyra procedurale e debatit edhe mundsia e prdorimit t
arsyetimeve t GJEDNJ-s si burim ligji, m lejojn t citoj dhe t prdor prfundime t GJEDNJ-s,
n shtjen Driza kundr Shqipris, ankimi nr. 33771/02, dat 13 nndor 2007:
74. Gjykata pohoi se ka rndsi themelore q n nj shoqri demokratike gjykata t prcjell besim tek qytetart
(shih Padovani v. Italy, vendimi i dats 26 shkurt 1993, seria A nr.257-B p.20). Neni 6 krkon q nj gjykat,
brenda juridiksionit t saj, t jet e paanshme. Paanshmri do t thot munges paragjykimi, apo ansie dhe ekzistenca e
saj mund t provohet n mnyra t ndryshme. Kshtu, Gjykata ka evidentuar dallimin midis kriterit subjektiv, i cili n
thelb krkon t provuarit e faktit q bindja personale apo interesi i nj gjyqtari kan ndikuar n vendimin e gjykats dhe
kriterit objektiv, i cili krkon t provuarit nse ai apo ajo ofruan garanci t mjaftueshme pr t prjashtuar do dyshim t
arsyeshm (shih Piersack v. Belgium, vendimi i dats 1 tetor 1982, seria A nr.53, 30 dhe Kyprianou v. Cyprus
[GC], nr.73797/01, 118-119, ECHR 2005-...).
160
78. ....Gjykata sht e mendimit se kjo praktik e Gjykats s Lart Shqiptare nuk ishte e pajtueshme me
kriterin e paansis subjektive t nj gjyqtari q shqyrton nj shtje, prderisa askush nuk mund t jet n t njjtn
shtje padits dhe gjyqtar (shiko Svetlana Naumeko v. Ukraine nr.41984/98, 97. dats 9 nntor 2004).
Sidoqoft, n vlersimin tim, me kt qndrim, shumica sjell n vmendje dhe diskutim
njkohsisht, parimet t s drejts, n veanti at t paansis dhe t objektivitetit n gjykim.
Un prjashtoj nga kto vlersime rastet e mosfillimit apo t pushimit t procedimit penal, pr
akuza dhe subjekte t parashikuara n nenin 284, pika 1 t Kodit t Procedurs Penale.
Antar: Aleksandr Muskaj
VENDIM
Nr. 3, dat 8.7.2013
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore publike t dats 8.7.2013 morn
n shqyrtim shtjen penale nr. 3 akti q u prket palve:
KRKUES: Ylli elhaka
OBJEKTI: Kundrshtimin e urdhrit t Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Kavaj me nr. 43, dat
2.4.2012, pr ekzekutimin e vendimit penal nr. 19, dat 24.3.2000 (nr. 36, dat 23.4.2007) t Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Kavaj.
BAZA LIGJORE: Neni 463/1, 463/2, 464, 467, 470 e 471 t K. Pr. Penale.
Ligji nr. 8331, dat 21.4.1998, neni 55.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin e ndrmjetm t dats 13.6.2012, ka
vendosur:
- Rrzimin e krkess.
- Kundr ktij vendimi mund t bhet ankim n gjykatn e apelit brenda afateve ligjore.
Gjykata e Apelit Durrs, me vendimin nr. 232, dat 25.7.2012, ka vendosur:
- Ndryshimin e vendimit t ndrmjetm nr. 13 akti, dat 13.6.2012 t Gjykats s Shkalls s
Par Kavaj si m posht:
- Pranimin e krkess s t pandehurit Ylli elhaka, me objekt kundrshtimin e urdhrit t
Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Kavaj me nr. 43, dat 2.4.2012 Pr ekzekutimin e vendimit penal
nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj dhe anulimin e ktij urdhri pr
ekzekutimin e vendimit penal, si t pabazuar n ligj.
- Kundr ktij vendimi lejohet rekurs n Gjykatn e Lart..
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Durrs ka paraqitur rekurs prokurori i
Prokuroris s Apelit Durrs, i cili ka krkuar prishjen e tij dhe lnien n fuqi t vendimit t
Gjykats s Shkalls s Par Kavaj, duke parashtruar kto shkaqe:
- Me vendimin e gjykats s apelit nuk jemi dakord, pasi sht rrjedhoj e zbatimit t gabuar t
ligjit procedural, sht haptazi i paligjshm, pasi pas prishjes s vendimit t forms s prer nga
Gjykata e Lart dhe drgimin e shtjes pr rigjykim, i dnuari kthehet n pozitat e t paraburgosurit,
bie n kundrshtim me prmbajtjen e dispozits prkatse procedurale por dhe me arsyetimin e
vendimit nr. 19 (00-2012-279), dat 19.1.2012 t Gjykats s Lart.
- Mendojm se n gjykimin e shtjes konkrete me objekt rishikimin e vendimit penal, jemi para
kushteve ekstra procedurale, prandaj dhe dispozitat q lidhen me afatet e paraburgimit dhe
procedurn e shqyrtimit t shtjes n trsi, duhet tu prshtaten ktyre kushteve, ku n rastin ton
konkret pyetjes se far statusi merr personi pas prishjes s vendimit t forms s prer e ka dhn
Gjykata e Lart n vendimin e siprcituar, pr m tepr q pezullimi i vuajtjes s dnimit mund t
bhet ose nga Kolegji Penal i Gjykats s Lart gjat gjykimit t rishikimit ose nga trupi gjykues q
gjykon shtjen konkrete.
- Me t drejt gjykata e shkalls s par konstaton se n rastin ton konkret krkuesi Ylli
elhaka ka qen n kushtet duke vuajtur dnimin me burgim, pas ekzekutimit t vendimit t
forms s prer dhe prishja e ktij vendimi nga Gjykata e Lart me qllim rishikimin e tij nuk e
161
ndalon vuajtjen e dnimit t krkuesit, pra shqyrtimi i shtjes me objekt rishikim vendimi do t
vazhdoj n kushtet e vuajtjes s dnimit dhe jo n pozitat e paraburgimit.
- N kuptim t dispozits s nenit 454/1 t K. Pr. Penale, por edhe t vendimit t Gjykats
s Lart, vuajtja e dnimit do t ndrpritej nse do t kishim nj vendim pr pezullimin e
ekzekutimit t vendimit, ndrsa n rastin ton konkret nuk kemi urdhr t till as nga Kolegji
Penal i Gjykats s Lart, dhe as nga gjykata e caktuar pr rigjykimin e shtjeve (Gjykata e
Rrethit Gjyqsor Kavaj), prandaj bazuar n kto dispozita procedurale dhe n vendimin nr.
279/19, dat 19.1.2012, arrihet n konkluzionin se pas pranimit t krkess pr rishikim i gjykuari
do t vazhdoj t vuaj dnimin, pasi vendimi i dnimit t tij sht ende i ekzekutueshm pr aq
koh sa nuk sht vendosur pezullimi i tij.
KOLEGJI PENAL I GJYKATS S LART,
pasi dgjoi relacionin e gjyqtarit Shklzen Selimi dhe Mirela Fana; prokurorin Bujar Sheshi, i
cili krkoi prishjen e vendimit t gjykats s apelit dhe lnien n fuqi t vendimit t gjykats s
rrethit; mbrojtsin e krkuesit Ylli elhaka, av. Julian Kola, i cili krkoi lnien n fuqi t vendimit
t gjykats s apelit; dhe pasi e bisedoi shtjen n trsi,
VREN:
Nga shqyrtimi gjyqsor n t dy shkallt e gjykimit rezultojn t provuara kto rrethana fakti:
1. I gjykuari Ylli elhaka sht akuzuar nga organi i ndjekjes penale, Prokuroria, pran
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj, pr kryerjen e veprave penale t Vrasjes me paramendim
dhe t Mbajtjes pa leje t armve luftarake, t parashikuara nga nenet 78 dhe 278/2 t Kodit
Penal. Kjo akuz sht ngritur pasi n dat 28.10.1997 ka qlluar me arm zjarri duke vrar
viktimn Ardian Hima.
2. Procesi ndaj ktij t gjykuari sht shqyrtuar n t gjitha shkallt e gjykimit duke rezultuar
me disa vendime fajsie kundr tij.
3. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin nr. 19, dat 24.3.2000, pasi ka shqyrtuar
n themel krkimin e organit t akuzs, ka vendosur: Deklarimin fajtor t t pandehurit Ylli elhaka
pr veprn penale t Vrasjes me paramendim, parashikuar nga neni 78 i K.Penal dhe dnimin e tij me 20 vjet
burgim. Deklarimin fajtor t t pandehurit Ylli elhaka pr veprn penale t Armmbajtjes pa leje,
parashikuar nga neni 278/2 i K. Penal dhe dnimin e tij me 2 vjet burgim.
N bashkim t dnimeve, n aplikim t nenit 55 t K. Pr. Penale, dnimin prfundimisht t t pandehurit
Ylli elhaka me 20 vjet burgim .
4. Gjykata e Apelit Durrs, me vendimin penal nr. 141, dat 26.6.2000, ka vendosur: Lnien
n fuqi t vendimit nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj .
5. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, me vendimin nr. 471, dat 12.12.2000, ka vendosur:
Mospranimin e rekursit t paraqitur nga i pandehuri Ylli elhaka dhe prokurori si t pabazuar n prova e n
ligj.
6. N t tilla rrethana rezulton se vendimi penal nr. 19, dat 24.3.2000 i Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Kavaj ka marr form t prer.
7. Pr ekzekutimin e ktij vendimi n dat 16.10.2006 sht lshuar urdhri i ekzekutimit nr.
096 nga Prokurori i Rrethit Gjyqsor Kavaj. Ky vendim rezulton t jet ekzekutuar n dat
17.10.2006, koh n t ciln ka filluar llogaritja e vuajtjes s dnimit pr t gjykuarin Ylli elhaka.
8. I dnuari Ylli elhaka ka paraqitur krkes pr rishikim kundr vendimit t forms s
prer nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Shkalls s Par Kavaj, me pretendimin se pas
prfundimit t gjykimit jan zbuluar prova t reja, t cilat tregojn se vendimi i dhn sht i
gabuar.
162
9. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, me vendimin nr. 558, dat 2.6.2010, ka vendosur:
Pranimin e krkess pr rishikim t vendimit t t dnuarit Ylli elhaka.
Prishjen e vendimit nr. 471, dat 12.12.2000 t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart, t vendimit nr. 141,
dat 26.6.2000 t Gjykats s Apelit Durrs dhe vendimit nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Kavaj dhe drgimin e shtjes n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kavaj pr rigjykim, me tjetr trup
gjykues.
10. Pasi sht regjistruar shtja dhe ka filluar rigjykimi n Gjykatn e Shkalls s Par
Kavaj, n seancn e dats 20.7.2011, i pandehuri (krkuesi) Ylli elhaka i sht drejtuar gjykats
me krkes me objekt: Shuarje e mass s sigurimit, si rezultat i humbjes s fuqis s paraburgimit. Heqjen e
mass s sigurimit Arrest n burg, caktimin si mas sigurimi at t detyrimit pr tu paraqitur n policin
gjyqsore, bazuar n nenet 261, 260/4, dhe 260/2 t Kodit t Procedurs Penale.
11. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin penal nr. 13 akti, dat 20.7.2011, ka
vendosur:
Konstatimin e humbjes s fuqis s paraburgimit pr t pandehurin Ylli Alush elhaka.
Caktimin pr t pandehurin Ylli elhaka t mass s sigurimit Arrest n shtpi,
parashikuar nga neni 237 i Kodit t Procedurs Penale.
I pandehuri Ylli Alush elhaka duhet t qndroj n banesn e babait t tij Alush elhaka
me adres lagjja nr. 5, rruga Emigranti, shtpi private, Kavaj.
Urdhrohet Policia Gjyqsore pr zbatimin e ktij vendimi.
Urdhrohet lirimi i menjhershm i shtetasit Ylli Alush elhaka, i biri i Alushit dhe i Vers, i
datlindjes 3.1.1974, nse nuk mbahet i arrestuar pr ndonj vepr tjetr penale ....
12. Gjykata e Apelit Durrs, me vendimin nr. 179, dat 9.8.2011, ka vendosur:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 13 akti, dat 20.7.2011 t Gjykats s Shkalls s Par
Kavaj.
13. Gjykata e Lart, me vendimin nr. 19, dat 19.1.2012, ka vendosur:
Prishjen e vendimit nr. 179, dat 9.8.2011 t Gjykats s Apelit Durrs dhe vendimin nr.
13, dat 20.7.2011 t Gjykats s Shkalls s Par Kavaj dhe pushimin e gjykimit n lidhje e
masn e sigurimit.
14. Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Kavaj, gjat kohs q shtja sht duke u rigjykuar ndaj
ktij t gjykuari, ka lshuar urdhrin me nr. 043, dat 2.4.2012 pr ekzekutimin e vendimit penal
nr. 19, dat 24.3.2000 (nr. 36, dat 23.4.2007) t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj.
15. Kundr lshimit t urdhrit t ekzekutimit ka br ankim i gjykuari, i cili ka krkuar
pavlefshmrin e tij duke pretenduar se urdhri i ekzekutimit sht i paligjshm, pasi nuk ka
vendim gjykate t forms s prer apo vendim mase pr t realizuar.
16. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin e ndrmjetm t dats 13.6.2012, ka
vendosur:
Rrzimin e krkess.
Kundr ktij vendimi mund t bhet ankim n gjykatn e apelit brenda afateve ligjore.
17. Gjykata e Apelit Durrs, me vendimin nr. 232, dat 25.7.2012, ka vendosur:
Ndryshimin e vendimit t ndrmjetm nr. 13 akti, dat 13.6.2012 t Gjykats s Shkalls s
Par Kavaj si m posht:
Pranimin e krkess s t pandehurit Ylli elhaka me objekt kundrshtimin e urdhrit t
Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Kavaj me nr. 43, dat 2.4.2012 Pr ekzekutimin e vendimit
penal nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj dhe anulimin e ktij urdhri
pr ekzekutimin e vendimit penal, si t pabazuar n ligj.
Kundr ktij vendimi lejohet rekurs n Gjykatn e Lart..
18. Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Durrs ka paraqitur rekurs prokurori i
Prokuroris s Apelit Durrs, i cili ka krkuar prishjen e tij dhe lnien n fuqi t vendimit t
Gjykats s Shkalls s Par Kavaj, duke parashtruar shkaqet e pasqyruara n pjesn hyrse t
vendimit.
163
III. Arsyetimi i vendimit t ankimuar.

19. Gjykata e Apelit Durrs e ka gjetur t pabazuar n ligjin procedural vendimin e Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Kavaj, duke arsyetuar: ...Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Kavaj, n interpretim t
gabuar t ligjit ka konsideruar vendim penal dnimin me burgim t forms s prer pr t pandehurin Ylli
elhaka, vendimin nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj, vendim i cili rezulton t jet
prishur me vendimin penal nr. 00-2010-1084 (558), dat 2.6.2010 t Gjykats s Lart, duke e kthyer shtjen
n ngarkim t t pandehurit Ylli elhaka pr rigjykim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kavaj. M tej gjykata
vazhdon: ...bazuar n N. 443 Gjykata e Lart nuk ka disponuar n dispozitivin e saj se shtja duhet t
prishet pjesrisht, ather konkludohet se vendimi sht prishur n trsi; ..n rastin n shqyrtim m.q.s. shtja
rezulton t jet kthyer pr rigjykim, duke prishur vendimet penale nr. 471, dat 12.12.2000 t Kolegjit Penal t
Gjykats s Lart, t vendimit nr. 141, dat 26.6.2000 t Gjykats s Apelit Durrs, dhe vendimit nr. 19, dat
24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin nr. 00-2010-1084 (558), dat 2.6.2010 t
Gjykats s Lart, ather i dnuari Ylli elhaka ka rimarr cilsin e t pandehurit.... Kjo gjykat konkludon se
i njjti person nuk mund t marr njkohsisht dy cilsi si subjekt procedural penal n t njjtin procedim penal dhe
pr t njjtin fakt penal. Nga gjykata e shkalls s par sht njohur, cilsuar dhe proceduar shtetasi Ylli
elhaka, si i pandehur dhe n vendimin e ndrmjetm t dats 13.6.2012 e cilson at si t dnuar, me
vendimin penal nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj, pr t njjtin fakt juridik
penal...
20. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, nisur nga fakti se ka interpretime jo t njjta n
lidhje me pozicionin e t gjykuarit mbasi krkesa pr rishikim pranohet, vendosi q pr
njehsimin e praktiks gjyqsore, n kt drejtim, shtjen penale q i prket krkuesit
Ylli elhaka ta kaloj n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
IV. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara dhe
qndrimi i Kolegjeve t Bashkuara
21. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara me qllim
unifikimin e praktiks gjyqsore vlersohen t jen:
a) N rast se krkesa pr rishikim t vendimit t dnimit pranohet sipas nenit 453/3 t Kodit t Procedurs
Penale 51, cila do t jet pozita procedurale e t gjykuarit n fazn e rigjykimit t shtjes?
b) N rast se vendimi i fajsis pas rigjykimit t shtjes ndryshohet, ose i gjykuari shpallet i pafajshm, cila
do t jet pozita procedurale nse vazhdon procesi gjyqsor kundr tij?
22. Qndrimi i palve n proces n lidhje me shtjet q duhet t unifikohen pr efekt t
njehsimit t praktiks dhe t pasojs q ka n lidhje me zgjidhjen e shtjes:
Prokurori mbajti qndrimin se: statusi i krkuesit pr rishikim t vendimit t dnimit, pas prishjes s
vendimeve, mbetet po ai i t dnuarit dhe n kushtet kur dispozitat e kreut IV t K. Pr. Penale, n nenet 449
deri 460 t tij, nuk parashikojn shprehimisht marrjen e masave t sigurimit personal (ndryshe nga disa
legjislacione t ngjashme t disa vendeve t tjera q zbatojn institutin e rishikimit), ather mbetet t bhet
interpretimi i ktyre dispozitave pr t prcaktuar se n far regjimi sigurimi do t mbetet i gjykuari deri n pritjen
e vendimit prfundimtar..
Mbrojtsi i t gjykuarit Ylli elhaka mbajti qndrimin se: nga momenti q Gjykata e Lart ka
vendosur rishikimin e vendimit penal dhe shtja sht drguar pr tu rigjykuar, i pandehuri ka marr cilsin e t
pandehurit n baz t N.34/3 t K.Penal, i cili parashikon se: Cilsia e t pandehurit rimerret kur prishet
vendimi i pushimit ose kur vendoset rishqyrtimi i procesit. ka do t thot se nga data 2.6.2010 mbi Ylli
elhakn nuk ka rnduar nj dnim penal me nj vendim t forms s prer dhe ksisoj n munges edhe t nj
mase sigurimi a mundet q ky i pandehur t qndroj n paraburgim pr efekt t dnimit t mparshm.
23. Kolegjet e Bashkuara e gjejn me vend q paraprakisht sht e nevojshme q, pr ti
dhn prgjigje shtjeve t shtruara pr unifikim, t trajtoj paraprakisht institutin e rishikimit i cili
gjen rregullim n titullin VIII, kreun IV t K. Pr. Penale.
51 Neni 453/3 Shqyrtimi i krkess nga Gjykata e Lart.
Kur krkesa pranohet, Kolegji Penal vendos prishjen e vendimit dhe drgimin e shtjes pr rigjykim nga nj tjetr trup gjykues n
gjykatn e shkalls s par q ka dhn vendimin ose n gjykatn e apelit, kur krkesa sht br vetm kundr vendimit t saj.
Vendimi sht i forms s prer.
164
24. Rishikimi sht mjet ankimi i jashtzakonshm dhe prjashtimor kundr nj vendimi
gjyqsor penal t forms s prer, i cili nuk mund t kundrshtohet nprmjet mjeteve t zakonshme
t ankimit (apeli dhe rekursi).
N kto kushte, kur jan shterur mjetet e zakonshme t ankimit, vendimi sht i forms s prer
dhe shtja konsiderohet e mbyllur n baz t parimit t gjs s gjykuar (res judicata). N nenin 449 t
K. Pr. Penale 52 prcaktohet se cilt vendime mund t jen objekt rishikimi.
25. N nenin 34 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris sht parashikuar se: Askush nuk
mund t dnohet m shum se nj her pr t njjtn vepr dhe as t gjykohet srish, me prjashtim t rasteve kur sht
vendosur rigjykimi i shtjes nga nj gjykat m e lart, sipas mnyrs s parashikuar me ligj.
26. N kt norm kushtetuese jan parashikuar tri nga parimet m t rndsishme t procedurs
penale: i) parimi i mosgjykimit dy her pr t njjtn vepr penale (ne bis in idem); ii) parimi i siguris
ligjore (res judicata); dhe iii) mundsia e rihapjes s shtjes penale si mundsi shmangie nga parimi i
siguris ligjore.
27. N lidhje me parimin e tret mundsia e rihapjes s shtjes penale prcaktohet se ai mund t
lejohet sipas rregullave t parashikuara n ligj dhe konkretisht n Kodin e Procedurs Penale. N
kapitullin e VIII-t Ankimet, kreun IV, sht parashikuar Rishikimi si mjet i jashtzakonshm pr
t goditur nj vendim prfundimtar, d.m.th. t cilit i kan shteruar t gjitha mjetet e ankimit.
28. Shmangia nga parimi i siguris ligjore nprmjet rishikimit n kushtet e parashikuara nga ligji
ka si qllim ndreqjen e gabimit gjyqsor n dhnien e drejtsis. N lidhje me kt shtje GJEDNJ-ja
n disa shtje 53,54 sht shprehur se: Gjykata vlerson se krkesat e siguris ligjore nuk jan absolute. Largimi
nga parimi justifikohet vetm nse nj gj e till bhet e nevojshme nga rrethanat dhe nga karakteri substancial detyrues,
ose kur ka arsye serioze legjitime q jan m me pesh se siguria juridike.
29. Rishikimi, si mjet ankimi i jashtzakonshm, sht prfshir n kreun IV ku jan parashikuar
vendimet q mund t rishikohen, rastet e rishikimit, subjektet e legjitimuara, forma e paraqitjes,
gjykimi dhe disponimi i Gjykats s Lart si gjykat kompetente e caktuar me ligj pr shqyrtimin e
krkess pr rishikim.
30. Karakteri extra ordiner i rishikimit del qart nga vendosja e tij si mjet ankimi jasht dhe prtej
procesit t zakonshm penal. Ndrkoh ankimi dhe rekursi si mjete ankimi n K. Pr. Penale, ndryshe
nga rishikimi, jan prfshir n fazat e procesit penal t gjykimit si mjete shteruese q ojn n
dhnien e nj vendimi gjyqsor prfundimtar me pasoj zgjidhjen e shtjes.
31. Rishikimi si mjet i jashtzakonshm ankimi, sipas nenit 451 t K. Pr. Penale 55, mund t jet: i)
extra ordinem pro reo; ose ii) contra reum.
32. N rastin e par pro reo rishikimi bhet me krkes t t dnuarit me qllimin pr t provokuar
nj rivlersim t s vrtets n drejtimin e kundrshtimit t vendimit t fajsis dhe t mundsis q
rihapja e procesit sjell potencialisht mundsin e dhnies s nj vendimi pafajsie. N themel t
rishikimit qndron parimi se drejtsia duhet t jet e vrtet duke thyer kornizat procedurale t
mbylljes prfundimtare t gjykimit.
33. Karakteri i jashtzakonshm i rishikimit si mjet ankimi del edhe nga fakti se ligjvnsi nuk e
ka kufizuar brenda nj afati kohor, ndrkoh q mjetet e zakonshme t ankimit duhet t paraqiten
brenda afateve strikte kohore me pasoj papranueshmrin e tyre.
34. N rastin e rishikimit me krkes t prokurorit contra reum ka pr objekt nj vendim t
gabuar pafajsie, i cili n kt rast i shrben dhnies s drejtsis me qllimin e ndshkueshmris
s autorve q kryejn krime dhe pr faj t sistemit gjyqsor ngelen t pandshkuar. N kt rast
52 Nr. 449 i K. Pr. Penale Vendimet q mund t rishikohen
1. N rastet e caktuara me ligj lejohet n do koh rishikimi i vendimeve q kan marr formn e prer, edhe kur dnimi sht
ekzekutuar ose sht shuar.
2. Vendimet e pafajsis pr krime mund t rishikohen me krkesn e prokurorit, por me kusht q t mos ken kaluar 5 vjet nga
dhnia e vendimit.
53 Ryabykh kundr Rusis nr. 52854/99, f. 52, ECHR 2003-IX).
54 Bratyakin kundr Rusis nr. 53203/99, f. 63-68, 15 dhjetor 2005,
55 N.451 i K. Pr. Penale Krkesa e rishikimit
1. Mund t krkojn rishikimin: a) i dnuari ose kujdestari i tij, dhe kur ai ka vdekur, trashgimtari ose nj i afrm i tij; b) prokurori
pran gjykats q ka dhn vendimin.
165
qllimi sht q personat e deklaruar t pafajshm me pa t drejt t rigjykohen dhe t dnohen pr

krimet e kryera, pr pasoj procesi i ri i gjykimit mund t sjell rndimin in pejus t dnimit. Ndryshe
nga rasti i rishikimit q bhet nga i dnuari, ligjvnsi e ka kufizuar n koh krkesn e prokurorit pr
t rishikuar nj vendim pafajsie n nj afat kohor prej 5 vjetsh, duke filluar ky afat nga dita e dhnies
s ktij vendimi (neni 449/2 i K. Pr. Penale).
35. Shkaqet pr t cilat mund t krkohet rishikimi i nj vendimi prfundimtar jan n funksion
t qllimit (ratio), i cili sht dhnia fund pasojave t nj vendimi t padrejt i cili sht prfundimtar.
36. Gjykimi i iniciuar nprmjet nj krkese rishikimi n mnyrn se si sht rregulluar n K. Pr.
Penale n fuqi, ky institut kalon n dy faza procedurale, t cilat n varsi t faktit nse krkesa do t
pranohet ose jo zhvillohen si faza t t njjtit proces: e para sht vlersuese dhe e dyta gjykuese.
37. Faza vlersuese zhvillohet n Gjykatn e Lart e cila investohet mbi bazn e krkess s t
gjykuarit (si edhe t personave t lidhur me t) ose t prokurorit, n t ciln vlersohet nse krkesa
pr rishikim ka shkaqe nga ato t parashikuara nga neni 450 t K. Pr. Penale 56.
38. Krkesa pr tu marr n shqyrtim duhet t jet e arsyetuar plotsisht mbi bazn e shkakut
ligjor mbi t cilin ka lindur rishikimi i vendimit, e shoqruar domosdoshmrish me dokumentet
provues, t cilat mbshtesin pretendimin. N kt faz t procesit rishikues Kolegji Penal n dhom
kshillimi, pa pranin e palve, bn nj vlersim paraprak t karakterit formal dhe t ndikueshmris
thelbsore q kto akte mund t ken nse shqyrtohen si prova nse i hapet rrug gjykimit rishikues.
39. Mandej kur krkesa deklarohet e pranueshme, shqyrtimi i pranueshmris s krkess me
qllimin pr ti hapur rrug rishikimit bhet n prani t palve, t cilt lejohen t debatojn vetm mbi
shkaqet e rishikimit dhe jo mbi drejtsin e vendimit q do t rishikohet.
40. Kjo faz sht thelbsore pasi prbn gjykimin e rishikimit n mnyrn strictu sensu.
Nprmjet debatit t palve dhe vlersimit t shkaqeve ligjore t prcaktuara n mnyr t qart,
si dhe t dokumenteve provues n kt faz vlersohet se kto akte vetm ose t interpretuara
bashkrisht jan n gjendje t japin nj rezultat t ndryshm t fajsis apo t pafajsis nga vendimi i
cili rishikohet. Nse krkesa gjendet e bazuar n ligj, ather me vendim Kolegji Penal i Gjykats s
Lart i hap rrug rishikimit t vendimit t forms s prer.
41. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se pavarsisht se n nenin 453/3 t K.
Pr. Penale sht prcaktuar se: 3. Kur krkesa pranohet, Kolegji Penal vendos prishjen e vendimit dhe drgimin e
shtjes pr rigjykim. n interpretimin integral t dispozitave t K. Pr. Penale, si dhe t funksionit t
institutit t rishikimit termi prishje e vendimit nuk ka t bj me aspektin rishikues dhe at kontrollues
t gjykatave m t ulta si ndodh gjat iterit t zakonshm dhe t parashikuar n kapitullin e Gjykimit
n Gjykatn e Lart, por ka t bj me hapjen rrug t procesit rishikues t nj vendimi t forms s
prer. Pr rrjedhoj, prfshi edhe pasojat juridike q prodhon, vendimi q do t rishikohet mbas
pranimit t krkess pr rishikim vazhdon t jet n fuqi pr t dnuarin. Ky prcaktim mbshtet nga
neni 454 t K. Pr. Penale, n t cilin parashikohet se: 1. Kolegji Penal i Gjykats s Lart dhe gjykata e
caktuar pr rigjykimin e shtjeve mund t urdhroj pezullimin e ekzekutimit t vendimit.
42. N baz t ktij rregullimi t pasojave juridike q vijn nga vendimi i pranimit t krkess pr
rishikim, pranimi i krkess pr rishikim dhe hapja rrug e procesit t rishikimit mund t sjell
eventualisht edhe pasoja t menjhershme n mnyr incidentale pr t dnuarin in vinculis, n lidhje
me pezullimin e mtejshm t pasojave q vijn nga ekzekutimi i mtejshm i vendimit, prfshi edhe
vuajtjen e mtejshme t dnimit me burgim.
43. shtja e status libertatis n interpretim t prcaktimit q i jep ligji n rastin kur krkesa
pr rishikim pranohet si nj mundsi dhe jo si detyrim pr gjykatn pr t vendosur n favor t
pezullimit t dnimit, e bn at nj krkes e cila mund t jet autonome pr t ciln mund t
shprehet Kolegji Penal n fazn e pranimit t krkess dhe nga gjykata prkatse n varsi t
56 N. 450 i K. Pr. Penale Rastet e rishikimit
1. Rishikimi mund t krkohet: a) kur faktet e vna n themel t vendimit nuk pajtohen me ato t nj vendimi tjetr t forms s
prer; b) kur vendimi sht bazuar n nj vendim t gjykats civile, i cili sht revokuar m pas; c) kur pas vendimit kan dal ose
jan zbuluar prova t reja, t cilat vetm ose s bashku me ato q jan vlersuar njher, tregojn se vendimi sht i gabuar; ) kur
vrtetohet se vendimi sht dhn si pasoj e falsifikimit t akteve t gjykimit ose t nj fakti tjetr t parashikuar nga ligji si vepr
penale.
166
gjykats q po zhvillon gjykimin rishikues dhe t fazs s ktij gjykimi me pasoj ekzekutimin e
menjhershm dhe pa t drejt ankimi.
44. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n prgjigje t shtjeve t shtruara pr diskutim
me qllimin unifikimin e praktiks gjyqsore, arrijn n qndrimin unifikues se: N rastin kur
krkesa e t dnuarit pranohet dhe Kolegji Penal i Gjykats s Lart n baz t kompetencs
rishikuese q ka sipas nenit 453 t K. Pr. Penale i hap rrug procesit gjyqsor t rishikimit, i
gjykuari do t vazhdoj t ket statusin procedural t t dnuarit. Pranimi i krkess pr
rishikim nuk pas sjell n vetvete revokimin e dnimit as edhe lirimin e t dnuarit, por vetm
rihapjen e procesit gjyqsor pr efekt t sqarimit t rrethanave t reja me qllim q vendimi
gjyqsor ti prgjigjet t vrtets. Ky fakt do t ndodh vetm nse n zbatim t nenit 454 t
K.Pr.Penale Kolegji Penal i Gjykats s Lart, ose gjykata kompetente e cila do t gjykoj
shtjen n rishikim, e mon t nevojshm pezullimin e ekzekutimit t vendimit kur nga
ecuria e procesit penal vazhdimi i mtejshm i vuajtjes s dnimit me burgim do t vinin
pasoja t rnda t pariparueshme.
Pranimi i krkess pr rishikim nuk e ndryshon pozitn procedurale nga ajo e t
dnuarit n at t t pandehurit.
N rast se Kolegji Penal i Gjykats s Lart i hap rrug rishikimit dhe n gjykimin
rishikues n gjykatn e shkalls s par i gjykuari deklarohet i pafajshm pozicioni
procedural i subjektit nuk sht m ai i t dnuarit, por i t pandehurit. Kjo gjendje
(statusi i t pandehurit) do t vazhdoj derisa vendimi i ri i pafajsis i dhn mbas
rishikimit t marr form t prer.
45. Gjykimi rishikues, mbasi i hapet rrug krkess s rishikimit nga Kolegji Penal i Gjykats
s Lart, zhvillohet n gjykatn e shkalls s par q ka dhn vendimin ose n gjykatn e apelit
kur krkesa bhet vetm kundr ktij vendimi (neni 453/3 i K. Pr. Penale).
46. Shqyrtimi i ri gjyqsor rishikues si rregull zhvillohet n gjykatn e shkalls s par n nj
gjykim publik. Rregullat procedurale q ndiqen jan ato t parashikuara n kapitullin e gjykimit t
shkalls s par, duke mbajtur parasysh veorit e gjykimit rishikues.
47. Rishikimi i vendimit, duke qen mjet i jashtzakonshm ankimi i nj vendimi t forms
s prer, nuk pas sjell pavlefshmrin e provave t marra dhe t prdorura n vendimin q do t
rishikohet. Veoria e ktij gjykimi qndron n marrjen e atyre provave t cilat kan shrbyer si
shkak pr pranimin e rishikimit.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn se gjykata q rishikon shtjen sht e
detyruar t marr n rivlersim provat t cilat kan shrbyer n dhnien e vendimit pa ju futur
edhe nj her shqyrtimit t tyre dhe duke e prqendruar hetimin gjyqsor vetm n ato prova t
cilat kan shrbyer si objekt i krkess pr rishikim e q jan prdorur si shkak pr pranimin e
rishikimit.
N kt proces rishikues vlersimi i provave t reja do t jet n trsi s bashku me provat e
tjera t shqyrtuara m par me qllimin q provat e reja s bashku ose n mnyr t veant t
ojn gjykatn n konfirmimin e vendimit t par q rishikohet, ose n nj vendimmarrje t
ndryshme.
48. N rastin kur vendimi i rishikuar prishet ather vendimi i ri i pafajsis n rast se
krkesa e rishikimit bhet nga i dnuari pas sjell efektet juridike t cilat ojn edhe n ndryshimin
e statusit t t gjykuarit n at t pandehurit, duke e futur procesin n iter t zakonshm duke i
dhn t drejtn e ankimit dhe t kontrollit gjyqsor nprmjet mjeteve t zakonshme t ankimit.
N rast se krkesa pr rishikim rrzohet dhe konfirmohet dnimi pr t gjykuarin dhe sht
disponuar pezullimi i ekzekutimit, ather ky vendim i humbet fuqit dhe do t procedohet me
vazhdimin e vuajtjes s dnimit me burgim.
49. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke iu kthyer zgjidhjes s shtjes
objekt gjykimi n baz t qndrimit unifikues, konstatojn se vendimi i gjykats s apelit
n lidhje me anulimin e urdhrit t prokurorit pr ekzekutimin e dnimit me burgim t
caktuar me vendimin nr. 19, dat 24.3.2000 sht marr n kuptim dhe zbatim t gabuar
167
t ligjit procedural penal n lidhje me pozitn procedurale t t gjykuarit Ylli elhaka,

mbasi vendimi penal i dnimit sht br objekt rishikimi.
50. N baz t akteve t fashikullit t gjykimit, rezulton se i gjykuari Ylli elhaka sht
deklaruar fajtor me vendimin penal t forms s prer pr veprn penale t vrasjes me dashje dhe
t mbajtjes pa leje t armve luftarake, t parashikuar nga neni 78 dhe 278/2 t Kodit Penal. Ky
vendim sht br objekt rishikimi mbi bazn e krkess s t dnuarit, krkes e cila sht
pranuar nga Kolegji Penal, i cili ka vendosur ti prish vendimet duke i hapur rrug rishikimit dhe
drgimit t shtjes n Gjykatn e Shkalls s Par Kavaj si gjykata kompetente. Nuk rezulton q
as Kolegji Penal i Gjykats s Lart dhe as gjykata e cila po gjykon shtjen mbas rishikimit t
ket disponuar me vendimin pr pezullimin e ekzekutimit t dnimit me burgim.
51. Gjat gjykimit rishikues n shkall t par, i dnuari Ylli elhaka ka ngritur pretendimin
se vendimi i dnimit me burgim sht prishur dhe vuajtja e dnimit nuk duhet t vazhdoj. Pr
kt shkak ka krkuar shuarjen e mass s sigurimit arrest n burg dhe caktimin e mass s
sigurimit detyrim paraqitje. Kjo krkes, e cila sht paraqitur gjat rishikimit t vendimit, sht
pranuar nga t dy gjykatat e faktit duke i caktuar si mas sigurimi arrest n shtpi me arsyetimin
se statusi i tij ka ndryshuar nga i dnuar n i pandehur dhe pr shkak t plotsimit t afatit
trsor t paraburgimit.
52. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, mbi rekursin e prokurorit, e ka marr n shqyrtim
shtjen duke vendosur pushimin e gjykimit t krkess pr shkak t interpretimit t gabuar q
gjykatat i kan br statusit procedural t t dnuarit. M pas i gjykuari ka kundrshtuar lshimin
e urdhrit t ekzekutimit t lshuar nga prokurori, duke pretenduar se vendimi pr t cilin
krkohet ekzekutimi pas hapjes s procedurs s rishikimit nuk sht m i ekzekutueshm.
53. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n vazhdim t qndrimit unifikues t
prmendur m sipr, mojn se vendimi i gjykats s apelit sht i gabuar dhe jo n interpretim t
drejt t ligjit dhe pr pasoj duhet t prishet duke ln n fuqi vendimin e gjykats s shkalls s
par.
54. Ky vendim ka ardhur si rezultat i moskuptimit t drejt t pozicionit procedural t t
dnuarit Ylli elhaka mbasi sht pranuar krkesa pr rishikim. Konstatohet nga aktet se
megjithse Kolegji Penal i Gjykats s Lart ka pranuar krkesn pr rishikim t Ylli elhaks nuk
ka disponuar n vendim pr pezullimin e ekzekutimit t mtejshm t dnimit. Po ashtu edhe nga
Gjykata e Shkalls s Par Kavaj gjat rishikimit t shtjes nuk ka disponuar me vendim
pezullimi; fakte kto q nuk i ndrpresin pasojat q vijn nga vendimi nr. 19, dat 24.3.2000 dhe
vendimit nr. 141, dat 26.6.2000 q krkohet t rishikohen, prfshi edhe vuajtjen e dnimit me
burgim.
55. Megjithse pozicioni procedural i t gjykuarit Ylli elhaka si i dnuar sht sqaruar nga
Kolegji Penal n vendimin e rrzimit t krkess pr mas sigurimi, prsri nga Gjykata e Apelit
Durrs n krkesn pr rrzimin e krkess sht arsyetuar n drejtim t humbjes s fuqis
ekzekutive t vendimit pr shkak t rishikimit t tij. Ky vlersim sht i gabuar, pasi, ashtu si
arsyetohet m lart, i gjykuari elhaka vazhdon t ket statusin e t dnuarit edhe n fazn e
vlersimit t krkess s tij pr rishikim dhe pr aq koh sa n baz t nenit 454/1 t K. Pr.
Penale nuk sht urdhruar pezullimi i ekzekutimit t vendimit, ai do t vazhdoj t vuaj
dnimin me burgim.
56. Urdhri i ekzekutimit t vendimit t dnimit sht akt procedural, t cilin ligji ia jep
prokurorit si subjekt procedural i cili ndjek dhe zbaton ekzekutimet e vendimeve gjyqsore.
Lshimi i tij bhet n rastet e parashikuara nga neni 462 i K. Pr. Penale 57, ku nj ndr to sht
edhe ekzekutimi i vendimit t forms s prer. Si rezulton nga aktet n lidhje me ekzekutimin e
vendimit nr. 19, dat 24.3.2000 t Gjykats s Rrethit Kavaj, prokurori rezulton t ket lshuar
urdhrin e ekzekutimit t vendimit dat 16.10.2006. Ky vendim rezulton t jet ekzekutuar n dat
17.10.2006, koh n t ciln ka filluar llogaritja e vuajtjes s dnimit pr t gjykuarin Ylli elhaka.
57 Nr. 462 /1 K. Pr. Penale Vendimet e ekzekutueshme.
1. Vendimi penal i gjykats vihet n ekzekutim menjher pasi t ket marr form t prer.
168
Mbas lirimit t t gjykuarit, me vendimin gjyqsor nr. 13, dat 10.2.2011 t Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Kavaj, i cili sht vendim me ekzekutim t menjhershm, i gjykuari Ylli elhaka ka
fituar lirin e prkohshme. Vendimi sht konsideruar i padrejt dhe sht rrzuar krkesa nga
Kolegji Penal pr kalimin e tij nga vuajtje dnim pr efekt t vendimit t forms s prer n mas
sigurimi. N rregullim t pasojave q sjell ky vendim prokurori ka lshuar urdhrin e ri t
ekzekutimit pr vazhdimin e vuajtjes s dnimit.
57. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se Gjykata e Apelit t Durrsit ka
gabuar n interpretimin e nenit 454 t K. Pr. Penale n lidhje me statusin e krkuesit Ylli elhaka
gjat rishikimit duke e konsideruar si t pandehur. Ashtu si sht prmendur m lart, prishja e
vendimit dhe drgimi i shtjes pr rigjykim, duke qen se rishikimi sht mjet i jashtzakonshm
i cili jep mundsin e vlersimit t vendimit gjyqsor dhe jo t procesit gjyqsor, ka t bj vetm
me efektet e pranimit t krkess pr rishikim dhe t drejtn q ka gjykata kompetente pr t
vlersuar drejtsin procedurale me qllimin q t korrigjohet gabimi q ka ardhur duke arritur n
nj konkluzion q i prgjigjet t vrtets.
58. Gjykata e shkalls s par me t drejt ka prcaktuar pozicionin procedural t krkuesit si
i dnuar n lidhje me krkesn e tij dhe n kushtet kur nuk kishte nj vendim t posam n
lidhje me pezullimin e ekzekutimit t dnimit me burgim ka rrzuar krkesn e tij pr anulimin e
urdhrit t ekzekutimit. Arsyetimi ligjor i ksaj gjykate mbshtetet n t drejtn q ka prokurori q,
n varsi t statusit procedural q ka i gjykuari, n efektet e vendimit gjyqsor t procedoj n
ekzekutimin e tij nprmjet lshimit t urdhrit t ekzekutimit.
V. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
59. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart arritn n konkluzionin se vendimi i Gjykats
s Apelit Durrs sht marr n zbatim t gabuar t ligjit procedural penal dhe si i till do t
prishet duke ln n fuqi vendimin e Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj, si vendim i drejt dhe i
bazuar n ligj.
PR KTO ARSYE,
Kolegji Penal i Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 438/2 e 444/1, germa d t Kodit t
Procedurs Penale,
VENDOSI:
- Prishjen e vendimit nr. 232, dat 25.7.2012 t Gjykats s Apelit Durrs dhe lnien n fuqi
t vendimit nr. 13 akti, dat 13.6.2012 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj.
- Ky vendim sht unifikues dhe njehson praktikn gjyqsore pr shtjet objekt shqyrtimi
n Kolegjet e Bashkuara dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
MENDIM PAKICE
Ne, gjyqtart Majlinda Andrea dhe Medi Bici, jemi pjesrisht kundr vendimit nr. 3, dat
8.7.2013 t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, pr sa i prket pozits procedurale q
merr i dnuari pas prishjeve t vendimeve t gjykatave si pasoj e pranimit t krkess s
rishikimit nga Gjykata e Lart dhe kthimin e shtjes pr rishqyrtim n gjykatn e shkalls s par,
prandaj, n prputhje me nenin 112/5 t K. Pr. Penale, prpilojm kt procesverbal
prmbledhs me motivet e kundrshtimit t vendimit.
Nga shqyrtimi gjyqsor i shtjes ka rezultuar si m posht:
Krkuesi Ylli elhaka sht akuzuar nga organi i prokuroris pr veprat penale t vrasjes me
paramendim dhe t mbajtjes pa leje t armve luftarake, t parashikuara nga nenet 78 dhe 278/2
t Kodit Penal pr ngjarjen e ndodhur m dat 28.10.1997 n Rrethin e Kavajs, ku ka mbetur i
vrar me arm zjarri viktima Ardian Hima.
169
Me vendimin nr. 19, dat 24.3.2000 Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj e ka deklaruar fajtor t
pandehurin Ylli elhaka pr veprat penale pr t cilat akuzohej, duke e dnuar at prfundimisht me
20 vjet burgim, vendim i cili sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit Durrs dhe sht vendosur
mospranimi i ankimit n Gjykatn e Lart.
N datn 16.10.2006 Prokuroria pran Prokuroris s Rrethit Gjyqsor Kavaj ka lshuar
urdhrin e ekzekutimit pr vendimin e forms s prer, i cili sht ekzekutuar nga organet kompetente
me dat 17.10.2006, koh kur ka filluar edhe llogaritja e dnimit pr krkuesin Ylli elhaka.
Kolegji Penal i Gjykats s Lart me vendimin nr. 558, dat 2.6.2010 ka vendosur pranimin e
krkess pr rishikim t paraqitur nga i dnuari Ylli elhaka, duke prishur vendimet e gjykatave dhe
drgimin e shtjes pr rishqyrtim n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Kavaj.
Gjat rigjykimit n shkall t par, krkuesi ka krkuar shuarjen e mass s sigurimit t arrestit n
burg me pretendimin se ajo e ka humbur fuqin pr shkak t kalimit t afatit t prgjithshm t
paraburgimit, t parashikuar nga neni 261 e vijues i K. Pr. Penale.
N prfundim t gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqsor Kavaj, me vendimin nr. 13 akti, dat
20.7.2011, ka vendosur konstatimin e humbjes s fuqis s paraburgimit, duke caktuar ndaj krkuesit
masn e sigurimit t arrestit n shtpi, vendim i cili sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit Durrs.
Kolegji Penal i Gjykats s Lart me vendimin nr. 19, dat 19.1.2012 ka vendosur prishjen e
vendimeve t msiprme dhe pushimin e gjykimit t shtjes n lidhje me masn e sigurimit t arrestit
n burg.
N zbatim t vendimit t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart, Prokuroria pran Gjykats s
Rrethit Gjyqsor Kavaj ka lshuar urdhrin e ekzekutimit q sht ankuar nga krkuesi n Gjykatn e
Rrethit Gjyqsor Kavaj, e cila n prfundim t gjykimit ka vendosur rrzimin e krkess, vendim q
sht ndryshuar nga Gjykata e Apelit Durrs, e cila ka pranuar krkesn e krkuesit, duke anuluar
urdhrin e ekzekutimit t lshuar nga prokuroria me dat 2.4.2012, me t cilin krkohej q t
ekzekutohej edhe nj her vendimi nr. 19, dat 24.3.2000 i Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kavaj.
Pakica ndan t njjtin mendim me shumicn n lidhje me unifikimin e praktiks gjyqsore, por
nuk sht e t njjtit mendim me t pr sa i prket pozits procedurale q merr personi q ka qen i
dnuar me vendim t forms s prer, i cili sht prishur m pas nga Kolegji Penal i Gjykats s Lart
si pasoj e pranimit t krkess pr rishikim.
sht e vrtet q rishikimi i vendimit sht nj mjet ankimi i jashtzakonshm, me an t cilit i
dnuari mund t mbrohet ndaj vendimeve penale t forms s prer, por ndryshimi ndrmjet tij dhe
rekursit ndaj vendimit t forms s prer nuk sht ai q arsyetojn Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart, ku sipas tyre rishikimi ndaj vendimeve t forms s prer, i parashikuar nga neni 432 i K. Pr.
Penale, i prish n substanc vendimet e gjykatave, ndrsa instituti i rishikimit nuk e ka nj fuqi t
till.
Pakica vlerson se rishikimi, ashtu edhe rekursi ndaj vendimeve t forms s prer, i parashikuar
nga neni 432 i K. Pr. Penale, jan mjete ankimi q mund t prdorin palt ndaj vendimeve t forms
s prer, prandaj n kt kuptim ato nuk kan ndonj ndryshim nga njri-tjetri.
Sipas vlersimit t pakics ndryshimi ndrmjet tyre qndron n faktin se rekursi ndaj vendimit t
forms s prer, i parashikuar nga neni 432 i K. Pr. Penale, paraqitet vetm ndaj vendimeve t forms
s prer t dhna nga gjykata e apelit, ndrsa rishikimi, i parashikuar nga neni 449 e vijues i K. Pr.
Penale, mund t krkohet ndaj vendimeve t forms s prer t dhna nga t gjitha gjykatat.
Ndryshimi tjetr ndrmjet tyre qndron n faktin se ato paraqiten pr shkaqe t ndryshme nga
njri-tjetri, sepse rekursi ndaj vendimit t forms s prer paraqitet pr shkaqet e parashikuara nga
neni 432 i K. Pr. Penale, ndrsa krkesa pr rishikim paraqitet vetm pr shkaqet e parashikuara nga
neni 450 i K. Pr. Penale, por duhet theksuar se n rastin e pranimit t tyre rezultati sht gjithmon i
njjt, q sht prishja e vendimeve t forms s prer nga ana e Gjykats s Lart.
Pakica vlerson se arsyetimi q bn shumica bie n kundrshtim me kreun IV t K. Pr.
Penale (neni 449 e vijues i K. Pr. Penale), pasi sipas ligjit ton procedural penal, Gjykata e Lart
gjat shqyrtimit t krkess pr rishikim nuk vendos vetm pr pranimin ose jo t krkess pr
rishikim dhe disponimin mbi vendimin e themelit ua delegon gjykatave m t ulta, prkundrazi,
170
ajo, pasi pranon krkesn pr rishikim, prish vendimet e dhna nga t gjitha gjykatat e t tria
niveleve dhe m pas e drgon shtjen pr rishqyrtim n gjykatn e shkalls s par.
Nse Gjykata e Lart do t vendoste vetm pranimin e krkess pr rishikim, pa disponuar
mbi vendimet e marra nga gjykatat, ather pakica do t pajtohej plotsisht me vendimin e
Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, por kshtu si sht formuluar kreu IV n Kodin e
Procedurs Penale t Republiks s Shqipris nuk lihet asnj hapsir pr t br interpretimin
q ka br shumica, sepse pas pranimit t krkess pr rishikim dhe prishjes s vendimeve nga
Gjykata e Lart nuk ekziston m asnj vendim dnimi, prandaj personi ndaj t cilit vazhdon
procedimi penal, menjher pas pranimit t krkess pr rishikim dhe prishjes s vendimeve nga
Kolegji Penal i Gjykats s Lart, merr automatikisht cilsin e t pandehurit dhe gzon t gjitha
t drejtat e tij gjat proceseve t mpasshme gjyqsore.
Me kt vendim Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart kan unifikuar praktikn
gjyqsore n lidhje me zgjidhjen e shtjeve t ngjashme, por ato nuk e kan sqaruar gjykatn e
rishqyrtimit t shtjes se si do ta konsideroj ajo krkuesin Ylli elhaka gjat rishqyrtimit t
shtjes n shkall t par (t pandehur, t gjykuar apo t dnuar), n nj koh q ndaj tij nuk
ekziston asnj lloj vendimi dnimi.
Nga ana tjetr, shumica nuk arsyeton n vendim se si do t jet pjesa hyrse e vendimit
prfundimtar q do t jap gjykata e shkalls s par pas rishqyrtimit t shtjes (si do t quhet
krkuesi: i dnuar, i gjykuar apo i pandehur) dhe nuk shpjegon se si do t jet dispozitivi i
vendimit t gjykats s shkalls s par, n nj koh kur n arsyetimin e vendimit thuhet se: kur
gjykata e shkalls s par prish vendimet dhe jep pafajsi masa e sigurimit shuhet.
Pakica vlerson se qndrimi q mban shumica sht i pabazuar n ligj, sepse gjat
rishqyrtimit t shtjes n shkall t par krkuesi duhet t mbaj cilsin e t pandehurit, gjykata
e shkalls s par n prfundim t gjykimit nuk mund t shprehet pr prishjen e vendimeve, pasi
ato i ka prishur m par Gjykata e Lart, por ajo duhet ti hyj shqyrtimit n themel t shtjes,
duke marr edhe provat e reja t pretenduara nga palt gjat rishikimit dhe n prfundim duhet t
dal me vendim fajsie, pafajsie ose kur jan rastet e parashikuara nga nenet 387 dhe 328 t K.
Pr. Penale vendos pushimin e shtjes penale.
Arsyetimi i msiprm e on pakicn n prfundimin se rishikimi i vendimit si mjet i
jashtzakonshm ankimi ndaj vendimeve t forms s prer duhet t shqyrtohet me shum
kujdes, duke mos e kthyer at n nj mjet t zakonshm mbrojtjeje, sepse n rast pranimi t
krkess pr rishikim sipas ligjit ton procedural penal t gjitha vendimet e dnimit t dhna nga
gjykatat nuk ekzistojn m, prandaj rezultati i tij sht i njjt si n rastin e pranimit t rekursit
ndaj vendimeve t forms s prer, t parashikuara nga neni 432 i K. Pr. Penale ku personi i
dnuar pas prishjes s vendimit t forms s prer merr cilsin e t pandehurit.
N raste t tilla gjykata e rishqyrtimit t shtjes, edhe kryesisht, sht e detyruar q t verifikoj
shuarjen e mass s sigurimit t arrestit n burg, t parashikuar nga neni 238 i K. Pr. Penale dhe, nse
konstaton ndonjrin prej rasteve t parashikuara nga neni 261 i K. Pr. Penale, ajo sht e detyruar q
t vendos shuarjen e mass s sigurimit t arrestit n burg, sepse n t kundrt shkelet neni 27/1 i
Kushtetuts t Republiks s Shqipris dhe neni 5 i Konvents s t Drejtave t Njeriut, t cilat
parashikojn se askush nuk mund t mbahet n burg pa pasur nj vendim dnimi t dhn nga
gjykata, n nj koh q masa e sigurimit e vendosur nga gjykata pr veprat penale q akuzohet i
dnuari sht shuar n prputhje t plot me nenin 261 t K. Pr. Penale.
Pr t gjitha kto u than m sipr, pakica sht plotsisht e bindur se vendimi nr. 3, dat
8.7.2011 i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart n pjesn q unifikon praktikn gjyqsore
n lidhje me cilsin q merr personi i dnuar pas pranimit t krkess s tij pr rishikimin e
vendimeve dhe prishjes s tyre nga Kolegji Penal i Gjykats s Lart sht i pabazuar n ligj,
prandaj vota jon sht pjesrisht kundr tij.
Gjyqtar: Medi Bici, Majlinda Andrea
171
VENDIM
Nr. 1, dat 10.3.2014
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore publike t dats 10.3.2014,
mori n shqyrtim shtjen penale q i prket:
KRKUES: Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Shkodr
I GJYKUAR: Ervis Nurkaj
AKUZUAR: Pr kryerjen e veprs penale t Falsifikimit t dokumenteve, parashikuar nga
neni 186/1 i K. Penal.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Shkodr me vendimin nr. 36, dat 29.1.2009 ka vendosur:
Deklarimin fajtor t t pandehurit Ervis Aqif Nurkaj, pr veprn penale Falsifikim dokumenti,
parashikuar nga neni 186/1 i K. Penal dhe dnimin e tij me 2 (dy) muaj burgim dhe 200.000 (dyqind
mij) lek gjob.
Gjykata e Apelit Shkodr me vendimin nr. 228, dat 18.9.2009 ka vendosur:
Mospranimin e ankimit t br nga i pandehuri Ervis Nurkaj, kundr vendimit nr. 36, dat
29.1.2009 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Shkodr.
Kundr vendimit nr. 228, dat 18.09.2009 t Gjykats s Apelit Shkodr ka paraqitur
rekurs, n dat 13.10.2009 i gjykuari Ervis, nprmjet av. Ilir Kuka, i cili krkon:
Prishjen e vendimit nr. 228, dat 18.9.2009 t Gjykats s Apelit Shkodr dhe kthimin e
shtjes pr rishqyrtim, duke parashtruar shkaqet e mposhtme:
- Gjykata n dhnien e vendimit ka vepruar n kundrshtim me nenin 420 t K. Pr. Penale.
Arsyetimi se nuk legjitimohet mbrojtsi pr t br ankim nuk qndron, pasi mbrojtsi ka qen i
pajisur me prokur nga ana e familjarve t t gjykuarit.
- N gjykimet e zhvilluara n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Shkodr mbrojtsi i caktuar nga
gjykata jo vetm ka br nj mbrojte formale, pra nuk ka mbrojtur n mnyr profesionale interesat e
t pandehurit, por nuk ka br as ankim ndaj vendimit t gjykats.
- Mungojn elementet objektive dhe subjektive t veprs penale t falsifikimit t dokumenteve,
sepse i gjykuari Ervis Nurkaj nuk ka pasur dijeni t falsitetit t dokumentacionit dhe as nuk e ka
prdorur kt dokumentacion, pasi aplikimi pran Konsullats Italiane nuk sht br nga ky shtetas.
Pasi dgjuan relatimin e gjyqtarve Aleksandr Muskaj dhe Guxim Zenelaj; prokurorin Artur
Selmani, i cili krkoi lnien n fuqi t vendimit nr. 228, dat 18.9.2009 t Gjykats s Apelit
Shkodr; n munges t mbrojtsit t t gjykuarit; dhe pasi e biseduan shtjen n trsi,
VREJN:
1. I gjykuari Ervis Nurkaj sht banor i qytetit t Shkodrs. Ai ka aplikuar pr viz pran
Konsullats Italiane n Shkodr. N praktikn e paraqitjes s dokumenteve pr pajisjen me viz
ka qen edhe nj vrtetim i dats 2.4.2008, n t cilin pasqyrohet se i gjykuari Ervis Nurkaj punon
infermier n Spitalin Rajonal Lezh.
2. N datn 30.7.2008, Konsullata Italiane n Shkodr, ka kallzuar n Prokurorin e
Prgjithshme Tiran, pr ndjekje penale, ndr disa shtetas edhe t gjykuarin Ervis Nurkaj. Sipas
ktij kallzimi, nga i gjykuari Ervis Nurkaj sht paraqitur nj vrtetim pune i rrem, pr t
siguruar viz italiane. Sipas akteve t procedimit penal nr. 976, viti 2008 t Prokuroris pran
Rrethit Gjyqsor Shkodr rezulton se sht lshuar nj vrtetim i dats 2.4.2008, n t cilin
pasqyrohet se i gjykuari Ervis Nurkaj punon infermier n Spitalin Rajonal Lezh. Vrtetimi sht
lshuar n emr t drejtorit Sokol Vata dhe ekonomistes s pagave, shtetases Nazmie Halili.
172
3. Organi i akuzs ka pretenduar se prmbajtja e ktij vrtetimi sht e rreme. Sipas aktekspertimit tekniko-grafik nr. 6936, dat 14.10.2008 falsifikimi qndron n faktin q nnshkrimet e
hedhura n emr t Sokol Vats dhe Nazmije Halilit nuk jan origjinale t tyre. Kt fakt e konfirmojn
edhe vet kta dy persona, bashk me faktin q i gjykuari nuk ka qen asnjher punonjs i
Spitalit Rajonal Lezh. Sipas akt-ekspertimit prkats, shenjat e vuls s vna n kt vrtetim,
nuk jan prftuar me boj t njom, por nprmjet mbartjes-printimit (skanimit) apo fotokopjimit
me ngjyra.
4. Mbi bazn e ktyre t dhnave, Prokuroria pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh ka
filluar procedimin penal nr. 349, dat 24.10.2008, procedim i cili i sht kaluar pr kompetenc
Prokuroris pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Shkodr.
5. Nga aktet rezulton se hetimi i shtjes sht br n munges t t gjykuarit Ervis Nurkaj dhe
organi i akuzs, Prokuroria pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Shkodr i ka caktuar mbrojts
kryesisht n prputhje me rregullimin ligjor t parashikuar n nenin 49 t K. Pr. Penale.
6. Pasi ka prfunduar hetimin e shtjes, organi i akuzs i sht drejtuar Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Shkodr me krkes pr gjykimin e shtjes penale n ngarkim t t pandehurit (t gjykuarit)
Ervis Nurkaj, i akuzuar pr kryerjen e veprs penale t Falsifikimit t dokumenteve, parashikuar nga
neni 186/1 i K. Penal.
7. I gjykuari Ervis Nurkaj sht gjykuar n munges, pasi Gjykata e Rrethit Gjyqsor Shkodr n
seancn e dats 29.1.2009 ka deklaruar mosgjetjen e t pandehurit dhe vazhdimin e gjykimit n
munges t tij, duke i caktuar mbrojts kryesisht, (po at mbrojts q e prfaqsonte edhe n hetimet
paraprake).
8. Pas prfundimit t procesit n gjykatn e shkalls s par, familjart e t gjykuarit (babai i t
gjykuarit) ka hartuar prokurn e posame nr. 368 rep; nr. 220 kol, dat 27.2.2009 ku emron
prfaqsues t t gjykuarit av. Ilir Kuka, i cili paraqet ankimin prpara gjykats s apelit, ankim i cili
nuk sht pranuar, si i br nga person i palegjitimuar.
9. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Shkodr me vendimin nr. 36, dat 29.1.2009 ka vendosur:
i) Deklarimin fajtor t t pandehurit Ervis Aqif Nurkaj, pr veprn penale Falsifikim
dokumenti parashikuar nga neni 186/1 i K. Penal dhe dnimin e tij me 2 (dy) muaj burgim dhe
200.000 (dyqind mij) lek gjob.
10. Gjykata e Apelit Shkodr me vendimin nr. 228, dat 18.9.2009 ka vendosur:
i) Mospranimin e ankimit t br nga i pandehuri Ervis Nurkaj kundr vendimit nr. 36, dat
29.1.2009 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Shkodr.
III. Arsyetimi ligjor i vendimit t ankimuar
11. Gjykata e Apelit Shkodr, midis t tjerave, arsyeton: Kundr vendimit t Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Shkodr ka br ankim av. Ilir Kuka, ku n fund t ankimit sht shnimi: prfaqsues me prokur.
Nga shqyrtimi i akteve rezulton se n dosje nuk ka prokur nga i pandehuri Ervis Nukaj, pr t br ankim n
shkall t dyt. Ndodhur n kto kushte shtja, nga prokurorja e seancs u krkua mospranimi i ankimit, pasi
nuk jan respektuar kriteret ligjore t parashikuara nga neni 410/2 i K. Pr. Penale, pr brjen e ankimit nga
mbrojtsi, pasi n kt rast ai nuk sht person i legjitimuar pr t br ankim kundr vendimit ... n nenin 420,
shkronja a e Kodit t Procedurs Penale prcaktohet se ankimi nuk pranohet kur sht br nga personi q nuk
legjitimohet. N zbatim t dispozits s msiprme, Gjykata e Apelit Shkodr mon se ankimi i paraqitur nga
ana e t pandehurit nuk duhet t pranohet ....
Kolegji Penal i Gjykats s Lart, nisur nga fakti se n lidhje me prfaqsimin e t
gjykuarve n munges si dhe me t drejtn e mbrojtsve t caktuar kryesisht nga organi
procedues apo nga t afrmit e t pandehurve pr t br ankim, ka pasur nj sr praktikash
t ndryshme si nga ana e Gjykats s Lart, ashtu edhe nga ana e Gjykats Kushtetuese, ka
vendosur t kaloj shtjen n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
IV. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara:
12. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara me qllim unifikimin e
praktiks gjyqsore vlersohen t jen:
173
a) N kuptim t nenit 48/3 t K. Pr. Penale, n cilat raste nj i afrm i t pandehurit mund t
zgjedh mbrojts?
b) N vshtrim t prcaktimit ligjor t br nga ligjvnsi n nenin 50 pika 1 e 410 t K. Pr.
Penale, a sht e drejta pr t br ankim, nj e drejt e cila i rezervohet personalisht t
pandehurit?
c) A mundet i pandehuri ta delegoj t drejtn pr t br ankim te mbrojtsi apo te nj
person tjetr? Nse po, cilat jan mnyrat dhe forma e prcaktuar nga ligji pr kt delegim?
d) A legjitimohet mbrojtsi i caktuar nga gjykata, apo i zgjedhur nga nj i afrm i t
pandehurit, i cili sht gjykuar n munges, sipas prcaktimit t br nga ligjvnsi n pikn 3 t
nenit 48 t K. Pr. Penale, t bj ankim kundr vendimit t dnimit t dhn nga gjykata e
shkalls s par?
njsimit t praktiks dhe t pasojs q ka n lidhje me zgjidhjen e shtjes ishte si m posht:
i) Prokurori n lidhje me shtjen e par mbajti qndrimin se: Do t prbj shkak pr pavlefshmri
absolute t aktit procedural ku mbrojtsi i zgjedhur nga t afrmit e t pandehurit ka marr pjes,
si n rastet kur nuk respektohet vullneti i t pandehurit pr zgjedhjen e mbrojtsit, ashtu edhe kur
konstatohet se zgjedhja nuk sht deklaruar prpara organit procedues ose nuk sht br me akt
t shkruar personalisht nga i afrmi q bn zgjedhjen dhe depozituar pran mbrojtsit. Po kshtu,
kjo pavlefshmri shtrihet edhe mbi aktet e mbrojtsit t zgjedhur nga t afrmit e t pandehurit
kur kjo zgjedhje sht br jasht periudhs kur i pandehuri fizikisht sht duke ekzekutuar
masn e ndalimit, arrestimit apo burgimit.
ii) N lidhje me shtjen e dyt: nisur nga interpretimi i nenit 50 t K. Pr. Penale si dhe nga
elementet me karakter formal, mendojm se n t drejtat q i rezervohen personalisht t
pandehurit prfshihen t drejta t tilla si paraqitja e krkess pr gjykim t shkurtuar, krkesa pr
transferimin e shtjes n nj gjykat tjetr pr motive sigurie publike dhe, pa dyshim, mes ktyre
t drejtave hyn edhe e drejta e t pandehurit pr t ushtruar ankim si prcakton edhe neni 410 i
K. Pr. Penale.
iii) N lidhje me shtjen e tret: lidhur me formn e delegimit t s drejts s ankimit te
mbrojtsi mendojm se kjo form duhet t jet ajo q prcakton neni 109 i K. Pr. Penale pr
rastet kur ky akt lejohet t bhet edhe prmes prfaqsuesit t posam. Ashtu si prcaktohet
edhe n kt nen krkohet n do rast q delegimi i s drejts s ankimit t bhet me akt noterial,
ose me shkres t vrtetuar nga organet kompetente. Po kshtu krkohet q prokura t pasqyroj
edhe objektin e saj s bashku me faktet q lidhen me kt objekt. Kjo form delegimi sht e
detyrueshme vetm kur e drejta e ankimit ka cilsin e s drejts q i rezervohet personalisht t
pandehurit dhe jo edhe kur ajo trajtohet si nj e drejt q i takon edhe mbrojtsit, si sht rasti i
t pandehurve q kan qen t pranishm n gjykim. Lidhur me subjektin ku depozitohet ky akt
delegimi mendojm se, edhe pse n nenin 109 t K. Pr. Penale nuk thuhet hapur, sht ln t
kuptohet gjithsesi se ai depozitohet pran organit procedues. Kjo del indirekt nga parashikimi i
mundsis pr t vendosur mospranimin e aktit t prokurs kur nuk sht respektuar forma e
krkuar nga kjo dispozit, mospranim i cili normalisht sht kompetenc vendimmarrse e
organit procedues. Me organ procedues n kt rast do t kuptojm at organ i cili sht i
ngarkuar me shqyrtimin e ankimit t ushtruar nga i pandehuri dhe jo organi q Kodi parashikon
si organi ku depozitohet ankimi.
iv) N lidhje me pyetjen e katrt: pavarsisht nse mbrojtsi sht i caktuar apo i zgjedhur, dhe
pavarsisht nse sht i zgjedhur nga i pandehuri apo t afrmit e tij, n t gjitha rastet kur i
pandehuri sht gjykuar n munges, e drejta e ankimit shndrrohet n nj t drejt e cila i
rezervohet personalisht t pandehurit dhe si e till mund t ushtrohet vetm me autorizimin e
posam dhe t dokumentuar t vet t pandehurit. Kjo do t thot se n rastet e nj gjykimi n
munges, mbrojtsi, si ai i zgjedhur nga i pandehuri apo familjart e tij, nuk legjitimohet t
ushtroj ankim nse n favor t tij pran organit procedues nuk sht depozituar nj akt
prfaqsimi q ia delegon posarisht atij t drejtn pr t ushtruar ankim. Delegimi i s drejts s
174
ankimit sht i vlefshm vetm pr at procedim penal dhe at shkall gjykimi q prcaktohet
shprehimisht n aktin e delegimit. Delegimi i s drejts s ankimit pa prcaktuar shkalln e
gjykimit dhe procedimin penal prkats mendojm se duhet konsideruar si nj akt absolutisht i
pavlefshm, i cili nuk e legjitimon mbrojtsin t ushtroj t drejtn e ankimit n emr dhe pr
llogari t t pandehurit.
V. Qndrimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
A. N lidhje me pyetjen e par t shtruar pr unifikim:
14. Paraprakisht, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart (m posht t cituara Kolegjet e

Bashkuara ose Gjykata) ritheksojn se e drejta e mbrojtjes, n kuptimin thelbsor t saj, sht
nj e drejt themelore me karakter kushtetues e cila i prket ekskluzivisht t pandehurit dhe nuk
mund t transferohet te t afrmit. 58
15. Figura e mbrojtsit n procesin penal sht e natyrs teknike. Ajo ushtrohet nprmjet
dhnies s ndihms juridike pr t mbrojturin dhe prfaqsimit t tij n gjykim. N funksion t
autoritetit q jep tagrin e prfaqsimit, legjislacioni yn procedural penal njeh dy lloje mbrojtsish,
prkatsisht: i) at t zgjedhur nga i pandehuri (neni 48 i K. Pr. Penale); dhe ii) mbrojtsin e
caktuar nga organi q procedon, n rast se i pandehuri nuk ka zgjedhur mbrojts, ose ka mbetur
pa t, dhe gjithnj nse e krkon nj t till (neni 49 i K. Pr. Penale).
16. Mbrojtsi me marrjen e tagrave ka t drejtat (procedurale) q ligji i njeh t pandehurit,
prve atyre q i rezervohen personalisht ktij t fundit. Prsa u prket t drejtave dhe garancive
procedurale n aspektin teknik si subjekt procedural, ligji nuk bn dallime midis ktyre dy
kategori mbrojtsish. Edhe pse n krahasim me mbrojtsin e zgjedhur, n rastin e mbrojtsit t
caktuar kryesisht mungon raporti i besimit ndrmjet tij dhe t mbrojturit prej tij, prgjegjsia
profesionale dhe etike pr mbrojtjen e interesave dhe dhnien e nj ndihme juridike sa m
cilsore, mbetet e njjt pr t dy kta kategori mbrojtsish.
17. N dhnien prgjigje pyetjeve t shtruara, Gjykata do t bazohet, n radh t par, n
tekstin e ligjit (interpretimi tekstual), dhe m pas n kontekstin (interpretimi sistematik), dhe
qllimin e tij (interpretimi teleologjik).
18. Pika 3 e nenit 48 t K. Pr. Penale, parashikon se Zgjedhja e mbrojtsit pr personin e ndaluar,
t arrestuar ose t dnuar me burgim, derisa ky person nuk e ka br vet zgjedhjen, mund t bhet nga nj i afrm
i tij (...). Nga formulimi i ksaj dispozite rezulton se i afrmi sht i kufizuar pr t zgjedhur
mbrojts n dy drejtime: ratione personae, dhe ratione temporis.
19. N aspektin ratione personae, i afrmi lejohet pr t zgjedhur mbrojts vetm pr personin
1) e ndaluar, 2) t arrestuar ose 3) t dnuar me burgim. N lidhje me dy mundsit e para,
kuptohet lehtsisht se personi ndodhet n kushtet fizike t kufizimit t liris personale.
Ndrkoh, prsa i prket mundsis s tret t parashikuar nga neni 48 (3) i K. Pr. Penale, n
lidhje me personin e dnuar me burgim, nisur nga parashikimi n legjislacionin ton procedural
penal t institutit t gjykimit n munges 59 mund t paraqiten dy situata t ndryshme faktike.
20. Personi i dnuar me burgim mund t jet n kushtet e vuajtjes s dnimit me burgim n
nj institucion t ekzekutimit t vendimeve penale. N kt rast, statusi i tij in vinculis prkon me
situatn e personit t ndaluar ose t arrestuar. Element i prbashkt n t tria kto raste ka t bj
padyshim me gjendjen e personit n kushtet e kufizimit t liris personale.
21. Nj situat tjetr mund t rezultoj n rastin e gjykimeve n munges. N kt kuptim,
mundet q vendimi i dnimit me burgim t jet dhn n munges dhe ekzekutimi i vuajtjes s tij
t mos jet kryer ende. A legjitimohet i afrmi t zgjedh mbrojts pr personin e dnuar me
burgim edhe nse vendimi pr kt t fundit sht dhn n munges? Po ashtu, a mundet q i
afrmi t zgjedh mbrojts pr personin i cili gjykohet n munges, por q nuk ka marr njoftim
efektiv pr akuzat kundr tij? Para se ti jap prgjigje ksaj pyetjeje, Gjykata do t prqendrohet
n trajtimin e qllimit t nenit 48 (3) t K. Pr. Penale.
58
59
Kolegjet e Bashkuara, vendim nr.1, dat 20.1.2011, faqe 7; Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 30, dat 17.6.2010, faqe 15,16.
Pr rastet e gjykimit n munges, shih, infra, paras 32-35 t ktij vendimi.
175
22. E drejta pr t zgjedhur mbrojts, n funksion t nenit 31 (1) t Kushtetuts60 dhe nenit
6 (3) t Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut (KEDNJ ose Konventa) 61 sht nj e
drejt ekskluzivisht personale, q nuk mund tu transferohet t afrmve t t pandehurit. Edhe vet
mundsia e limituar, e dhn t afrmve pr t zgjedhur mbrojts, parashikuar nga neni 48 i K. Pr.
Penale, buron dhe sht pjes prbrse e ksaj t drejte vetjake t t pandehurit. N kt prfundim
arrihet jo vetm duke u bazuar n konfigurimin e ksaj dispozite si pjes prbrse e nenit 48 t K. Pr.
Penale, titulluar Mbrojtsi i zgjedhur nga i pandehuri, por edhe nga qllimi i vet norms n fjal, e
cila ka t bj me prmirsimin dhe fuqizimin e efektivitetit t institutit t mbrojtsit t zgjedhur.
23. Mundsia e parashikuar nga ligjvnsi pr t lejuar t afrmit e personit t ndaluar, t
arrestuar apo t dnuar me burgim pr t zgjedhur mbrojts, ka ardhur si rrjedhoj e nevojs pr t
siguruar ndihmn juridike pr t pandehurin q n momentet e para t procedimit penal. sht e
kuptueshme se personat t cilt gjenden t izoluar, n kushtet e kufizimit t liris personale, e kan
mjaft t vshtir pr t krkuar dhe zgjedhur nj mbrojts t cilit ti besojn prfaqsimin dhe
strategjin mbrojtse gjat procedimit penal q zhvillohet kundr tyre. Pr m tepr, mundsia e
zgjedhjes nga ana e t afrmve tenton t shmang mundsin e sugjerimit t emrave t mbrojtsve
brenda strukturave t burgimit dhe/ose paraburgimit. Nga ana tjetr, t afrmit e t pandehurit, duke
qen jasht, e kan m t leht pr t br nj krkim t gjithanshm e t plot me qllim zgjedhjen
e mbrojtsit q ata besojn se do ti jap ndihmn e duhur t afrmit t tyre. Prkundrazi, pr sa i
prket t pandehurit n gjendje t lir, t ikur, apo i cili nuk gjendet, kjo nevoj pr t krkuar dhe
zgjedhur mbrojtsin, mund t realizohet personalisht, pa nevojn e t afrmve.
24. N aspektin ratione temporis, i afrmi lejohet pr t zgjedhur mbrojts derisa ky person
(titullari i s drejts) nuk e ka br vet zgjedhjen. Pra, dispozita l t kuptoj q kjo zgjedhje nga ana
e t afrmit duhet t jet e kufizuar n koh, dhe me karakter t prkohshm. Ndonse ligjvnsi nuk
ka prcaktuar ndonj afat t caktuar prtej t cilit i afrmi i t pandehurit humbet mundsin pr t
zgjedhur mbrojts, ajo far del nga qllimi i dispozits, por edhe nga prdorimi i termit derisa,
sht parashikimi se zgjedhja e mbrojtsit nga vet i pandehuri do t ndodh n nj moment t
caktuar kohor t procedimit penal, n t cilin ky i fundit do t vendos t zgjedh nj mbrojts tjetr,
ose t pranoj vazhdimin e mbrojtjes nga i njjti mbrojts i zgjedhur m par nga t afrmit e tij.
Pranimi, n t kundrt, i mundsis s zgjatjes s tagrave t mbrojtsit t zgjedhur nga t afrmit e t
pandehurit pr t gjith kohzgjatjen e procesit penal, pa pasur vet i pandehuri mundsin pr t
br zgjedhjen e tij, do t prkthehej padyshim n nj shkelje t s drejts s mbrojtjes dhe procesit t
rregullt ligjor.
25. Pr kto arsye, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart konkludojn se prcaktimi
i ligjit se i afrmi i t pandehurit ka t drejt t zgjedh mbrojts, n kuptim t piks 3 t
nenit 48 t K. Pr. Penale, vetm n rastet kur i pandehuri gjendet i izoluar, n kushtet e
kufizimit t liris personale sht i qart dhe nuk ka nevoj pr interpretim unifikues. N
kt rast, mbrojtsi i zgjedhur nga t afrmit e personit n kushtet e kufizimit t liris
personale, do t konsiderohet, pr efekt t ligjit, si mbrojts i zgjedhur.
26. Gjykata tashm do t kthehet n trajtimin e rastit t t gjykuarit n munges si nj situat
komplekse n kuadr t procesit t rregullt ligjor referuar t drejts baz q ka do person pr tu
dgjuar n nj proces penal q zhvillohet kundr tij.
27. Kushtetuta, KEDNJ-ja por edhe Pakti Ndrkombtar pr t Drejtat Civile dhe Politike
(Pakti)62 n parim nuk i ndalojn a priori gjykimet n munges. GJEDNJ-ja ka pasur shpesh rastin
t shprehet se:
Edhe pse gjykimet e zhvilluara pa pranin e t pandehurit nuk jan n vetvete n
60 Neni 31 i Kushtetuts shprehet se: Gjat procesit penal kushdo ka t drejt: () t mbrohet vet ose me ndihmn e nj
mbrojtsi ligjor t zgjedhur prej tij .
61 Neni 6(3) i KEDNJ-s parashikon se: do i akuzuar pr nj vepr penale ka t drejtat minimale t mposhtme: (...) t mbrohet
vet ose t ndihmohet nga nj mbrojts i zgjedhur prej tij , ose n qoft se ai nuk ka mjete t mjaftueshme pr t shprblyer
mbrojtsin, ti mundsohet ndihma ligjore falas kur kt e krkojn interesat e drejtsis.
62 United Nations, Treaty Series, vol. 999, p. 171, miratuar me ligjin nr. 7580, dat 8.8.1991.
176
mosprputhje me nenin 6 t Konvents, padyshim do t konsiderohej nj mohim i drejtsis nse

nj person i gjykuar n munges nuk do ishte n gjendje t krkonte nga gjykata nj rivlersim t
themelit t akuzave, n rastet kur nuk provohet se ai ka hequr dor nga e drejta pr t marr pjes
n gjykim dhe pr tu mbrojtur, ose i sht fshehur gjykimit (...). 63
28. N lidhje me heqjen dor nga e drejta pr t qen i pranishm n gjykim, GJEDNJ-ja ka
mbajtur qndrimin sipas t cilit:
As shkronja dhe as fryma e nenit 6 nuk e ndalojn nj person pr t hequr dor,
vullnetarisht, n mnyr direkte ose t trthort, nga garancit e nj gjykimi t drejt. Megjithat,
n mnyr pr t qen efektive n kuptimin e Konvents, heqja dor e s drejts pr t marr
pjes n gjykim duhet t provohet n nj mnyr eksplicite dhe t shoqrohet nga standarde
minimale n prpjestim me rndsin e saj (...). Pr m tepr, nuk duhet t dal kundr ndonj
interesi publik t rndsishm (...). 64
29. N lidhje me fshehjen nga gjykimi, GJEDNJ-ja thekson se thjesht fakti se i pandehuri
nuk gjendet, nuk shrben pr tua shkarkuar barrn autoriteteve shtetrore pr t br t mundur
njoftimin efektiv t akuzs s t pandehurit. Pra, n veanti pr t pandehurin q nuk gjendet,
nuk mund t prezumohet se ai ka hequr dor nga e drejta e tij pr t marr pjes n gjykim. N
kt kuptim, GJEDNJ-ja thekson se:
Kur nj person i akuzuar pr nj vepr penale nuk sht njoftuar personalisht, nuk mund t
prezumohet thjesht nga statusi i tij si i ikur, e cila bazohet n nj prezumim n vetvete, t
pabazuar mjaftueshm n fakte, q i pandehuri ka hequr dor nga e drejta pr t marr pjes n
gjykim dhe pr tu mbrojtur (...). (GJEDNJ-ja) ka pasur gjithashtu rastin t theksoj se, para se t
pranohet se i pandehuri, nprmjet sjelljes s tij, ka hequr dor n mnyr implicite nga nj e
drejt e rndsishme e nenit 6 t Konvents, duhet m par t vrtetohet arsyeshm se ai i kishte
parashikuar pasojat e zgjedhjes s tij (...). 65
30. N do rast, sipas GJEDNJ-s, barra e provs u prket gjithnj autoriteteve shtetrore
dhe jo t pandehurit, i cili nuk duhet t provoj se ai/ajo nuk ishte duke krkuar ti fshihej
gjykimit, apo se mungesa e tij/saj ishte pr shkak t forcs madhore. 66
31. N Legjislacionin Procedural Penal Shqiptar, gjykimi mund t lejohet t zhvillohet n
munges n katr raste t ndryshme.
32. Rasti i par (mungesa dhe largimi i vullnetshm i t pandehurit) ka t bj me situatn e
parashikuar nga neni 352 (1) i K. Pr. Penale. N kt rast, i pandehuri, me dijeni dhe vullnet t
plot heq dor nga e drejta e tij pr t qen i pranishm n gjykim, duke u prfaqsuar nga
mbrojtsi. Sipas paragrafit 2 t nenit 252 t K. Pr. Penale, I pandehuri, i cili pasi sht paraqitur,
largohet vet nga salla, konsiderohet i pranishm, me kusht q t prfaqsohet nga mbrojtsi.
33. Rasti i dyt (i pandehuri i fshehur) lidhet me situatn kur i pandehuri arratiset ose kur
provohet se i fshihet drejtsis. Ky sht edhe rasti i parashikuar nga Kushtetuta n nenin 33 (2)
t saj. 67
34. Rasti i tret (i pandehuri q nuk paraqitet), ka t bj me situatn e parashikuar nga neni
351 i K. Pr. Penale, i cili parashikon deklarimin e mungess n rastin kur i pandehuri i lir ose i
paraburgosur nuk paraqitet n seanc, edhe pse sht njoftuar rregullisht. Me njoftim t rregullt
n kndvshtrimin e procesit t rregull ligjor sipas garancive kushtetuese t shprehura n nenin 31
t Kushtetuts dhe nenit 6 (3) t KEDNJ-s do t kuptohet marrja dijeni personalisht e t
gjykuarit n lidhje me akuzn kundr tij dhe procesin gjyqsor vetm n rastin kur njoftimi i sht
63 Sejdovic k. Italis, ap. nr. 56581/00, GJEDNJ, (DHM), 1. 3.2006, parag. 82 (duke cituar Colozza k. Italis, Ap. nr.9024/80,
GJEDNJ, 12.2.1985, parag. 29; Einhorn k. Francs, ap. nr. 71555/01, GJEDNJ, 16.10.2001, parag. 33; Krombach k. Francs, ap. nr.
29731/96, GJEDNJ, 13. 2.2001, parag. 85;
Somogyi k. Italis, ap. nr. 67972/01, GJEDNJ, 18.5.2004, parag. 66; si dhe Medecina k. Zvicrs, ap. nr.no. 20491/92, GJEDNJ,
14.6.2001, parag. 55).
64 Sejdovic k. Italis, parag. 86. Shih gjithashtu, Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 30, dat 17.6.2010, parag. 30; Gjykata
Kushtetuese, vendim nr. 45, dat 10.10.2011, parag. 18.
65 Sejdovic k. Italis, parag. 87.
66 Ibid, parag. 88.
67 Neni 33(2) i Kushtetuts: Nga kjo e drejt (pr tu dgjuar) nuk mund t prfitoj personi q i fshihet drejtsis.
177
komunikuar personalisht t gjykuarit. Dhe kt standard e prmbush pjesrisht vetm pika 1 e

nenit 140 t K. Pr. Penale, n pjesn ku parashikohet se: Njoftimi i t pandehurit n gjendje t lir bhet
duke i dorzuar atij kopjen e aktit (...).
35. Rasti i katrt (i pandehuri q nuk gjendet), prkon me situatn, disi anormale, e cila nuk
lidhet me t pandehurin e lir, t arratisur apo t paraburgosur, por me t pandehurin q nuk
gjendet, njoftimi i t cilit rregullohet nga pjesa vazhduese e nenit 140, si dhe 141 t K. Pr. Penale,
pra prve rastit kur njoftimi sht marr personalisht nga personi i gjykuar i cituar m lart. 68
Ndryshimi i ktij rasti, n krahasim me rastet e tjera t lartprmendura sht thelbsor. Kjo pasi
pr kt t pandehur nuk mund t thuhet se ka hequr dor n mnyr eksplicite nga t drejtat e tij
Kushtetuese t parashikuara n nenet 31-33 t saj, si dhe neni 6 i KEDNJ-s apo neni 14 i Paktit.
Ndrkoh q pr tri rastet e para mund t prezumohet se t pandehurit kan pasur mundsin q
t ushtrojn t drejtat e tyre t garantuara nga Kushtetuta dhe aktet e tjera ndrkombtare,
prfshir t drejtn pr t zgjedhur mbrojts prej tyre, pr rastin e t pandehurit q nuk gjendet,
ky pohim nuk mund t bhet, pasi t pandehurit akoma nuk i sht dhn kjo mundsi, pra t
vihet n dijeni t procesit kundr tij; t ket kohn e mjaftueshme pr t realizuar mbrojtjen; t
ket ndihmn e nj prkthyesi nse nuk njeh gjuhn shqipe; t mbrohet vet ose me ndihmn e
nj mbrojtsi t zgjedhur prej tij; tu bj pyetje dshmitarve ose ekspertve t pranishm dhe t
krkoj thirrjen e t tjerve etj.
36. Si vrehet, t gjitha t drejtat themelore t do personi n procesin penal lidhen, n
radh t par me njoftimin e akuzs s ngritur kundr tij. Sipas GJEDNJ-s, Njoftimi i akuzs luan
nj rol vendimtar n procesin penal, n kuptimin se sht nga momenti i dorzimit t saj q mund t thuhet se i
pandehuri sht njoftuar zyrtarisht pr bazn faktike dhe ligjore t akuzs kundr tij. 69 Prkundrazi, nse
nuk ka prova t mjaftueshme se i pandehuri i gjykuar n munges nuk ka marr informacion t
mjaftueshm mbi procedimin n ngarkim t tij (qoft ky jo vetm rasti i t pandehurit q nuk
gjendet, por edhe i t pandehurit t lir t cilit nuk i sht dorzuar personalisht njoftimi), ather
i lind detyrimi sistemit ton ligjor pr ti lejuar t gjykuarit n munges, rivendosjen n afat pr t
ushtruar t drejtat e tij themelore n procesin penal. 70
37. E thn me pak fjal, pr rastin e t gjykuarit n munges, ekziston mundsia q n
momentin q do t burgoset nga organet ligjzbatuese me qllim ekzekutimin e vendimit t
dnimit t dhn n munges, ky i fundit t lejohet t rivendoset n afat, me qllim ushtrimin e t
drejts s tij pr tu mbrojtur, prfshir t drejtn e zgjedhjes s mbrojtsit.
Neni 140 i K.Pr.Penale:
1. (...) njoftimi bhet n banesn e tij ose n vendin e puns, duke ia dorzuar aktin nj personi q bashkjeton me t ose nj
fqinji, ose nj personi q punon me t.
2. Kur vendet e treguara n paragrafin 1 nuk dihen, njoftimi bhet n vendin ku i pandehuri ka banimin e prkohshm ose vendin
ku qndron m shpesh, duke ia dorzuar at njrit prej personave t treguar n paragrafin 1.
3. Kopja e njoftimit nuk mund ti dorzohet nj t mituri nn 14 vje ose nj personi me paaftsi t dukshme intelektuale.
4. Kur personat e treguar n paragrafin 1 mungojn ose nuk jan t prshtatshm, ose refuzojn t marrin aktin ather
procedohet me krkimin e t pandehurit n vende t tjera. N rast se edhe n kt mnyr nuk mund t bhet njoftimi, akti
depozitohet n qendrn administrative t lagjes ose t fshatit ku i pandehuri banon ose punon. Lajmrimi i depozitimit afishohet
n portn e shtpis s t pandehurit ose t vendit ku punon. Ftuesi gjyqsor e lajmron at pr depozitimin me letr rekomande
me lajmrim marrje. Efektet e njoftimit rrjedhin q nga marrja e rekomandes.
5. Njoftimi i t pandehurit q kryen shrbimin ushtarak bhet duke i dorzuar aktin atij vet dhe kur nuk mund t bhet dorzimi,
akti i njoftohet komands e cila detyrohet t lajmroj menjher t interesuarin.
Neni 141 i K.Pr.Penale:
1. Kur njoftimi nuk mund t bhet sipas rregullave t caktuara pr njoftimin e t pandehurit t lir, autoriteti procedues urdhron
krkimin e t pandehurit. N qoft se krkimi nuk jep rezultat pozitiv, ather nxirret vendimi i mosgjetjes, me t cilin, pasi i
caktohet nj mbrojts t pandehurit, urdhrohet q njoftimi t bhet duke i dorzuar nj kopje mbrojtsit. I pagjeturi prfaqsohet
nga mbrojtsi.
2. Vendimi i mosgjetjes i pushon efektet kur prfundojn hetimet paraprake ose me dhnien e vendimit nga gjykata.
3. Njoftimi pr t pandehurin e fshehur ose t arratisur bhet nprmjet dorzimit t kopjes s aktit mbrojtsit dhe kur ai nuk ka
mbrojts autoriteti procedues cakton nj mbrojts kryesisht, i cili e prfaqson t pandehurin.
69 Sejdovic k. Italis, parag. 89.
70 Ibid, parag. 84: Rrjedhimisht, refuzimi pr t rihapur gjykimin e zhvilluar n munges t t pandehurit, pa patur ndonj prov se i pandehuri ka
hequr dor nga e drejta e tij pr t qen i pranishm gjat gjykimit, sht konsideruar si nj shkelje flagrante e s drejts q e ka br gjykimin n
kundrshtim t hapur t Nenit 6 ose t principeve t inkorporuar brenda tij.
68
178
38. Pr kt arsye, nuk mund t pranohet mundsia e zgjedhjes s mbrojtsit nga ana e t
afrmit n rastin kur i pandehuri nuk ka marr dijeni t mjaftueshme pr procesin kundr tij, pasi
vetm n momentin e marrjes dijeni lind e drejta e t pandehurit pr t zgjedhur mbrojts. N t
kundrt, nse do t pranohej zgjedhja e mbrojtsit nga t afrmit e t pandehurit t gjykuar n
munges, pr efekt t ligjit kjo zgjedhje do t konsiderohej si e br nga vet i pandehuri, ka do
t passillte praktikisht shkeljen e s drejts pr t zgjedhur personalisht mbrojtsin.
39. Megjithat, Gjykata konstaton se n praktik ka ndodhur shpesh q t afrmit e t
pandehurit q gjykohet n munges t zgjedhin mbrojts, edhe n rastin kur ky i fundit nuk ka
marr dijeni efektive mbi procesin q zhvillohet kundr tij. Gjykata e mirkupton shqetsimin e t
afrmve pr brjen e mundur t mbrojtjes s interesave t t afrmit t tyre t gjykuar n
munges. Sidoqoft, ky shqetsim nuk mund t tejkaloj dhe as t shkel t drejtat ekskluzivisht
personale t vet t pandehurit. Pr kt, Gjykata e gjen me vend t interpretoj statusin
procedural t mbrojtsit t zgjedhur nga familjart e t pandehurit t gjykuar n munges (kupto: i
pandehuri q nuk gjendet), jo si mbrojts t zgjedhur nga i pandehuri, por si mbrojts t caktuar
kryesisht n rast se i gjykuari nuk e ka miratuar kt zgjedhje t familjarve t tij.
40. Nga sa m sipr, Gjykata arrin n prfundimin se zgjedhja e mbrojtsit nga familjart e t
pandehurit, n kuptim t nenit 48 (3) t K. Pr. Penale, ndodh n rastet kur i pandehuri sht n
gjendje t kufizimit t liris personale, pra n disponibilitetin e autoriteteve t drejtsis dhe ka
dijeni t mjaftueshme pr zhvillimin e nj procedimi penal n ngarkim t tij.
41. N qoft se i pandehuri nuk sht fizikisht i paraburgosur dhe nuk ka prova t
mjaftueshme pr t besuar se ka njohuri pr procesin penal n ngarkim t tij, ather zgjedhja e
mbrojtsit nga ana e t afrmve t t pandehurit t gjykuar n munges do t konsiderohet, pr
efekt t ligjit procedural, si mbrojts i caktuar kryesisht. Pra, mbrojtsi i zgjedhur nga
familjart do t pranohet nga gjykata duke e legjitimuar por duke i njohur tagrat e
mbrojtsit t caktuar, q jan t drejtat procedurale q ka mbrojtsi n procesin penal me
prjashtim t t drejtave q ligji ia njeh si t drejta ekskluzivisht personale t pandehurit.
***
B. N lidhje me pyetjen e dyt t shtruar pr unifikim:
42. Neni 50(1) i K. Pr. Penale shprehet se Mbrojtsi ka t drejtat q ligji i njeh t pandehurit, prve
atyre q i rezervohen personalisht ktij t fundit. Ndrkoh, neni 410 (1) i K. Pr. Penale prcakton se I
pandehuri mund t bj ankim vet ose nprmjet mbrojtsit t tij. Kujdestari i t pandehurit mund t bj do
ankim q i takon t pandehurit.
43. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e gjejn me vend t rikujtojn se n lidhje me
kt shtje ka pasur qndrime t ndryshme midis ksaj Gjykate dhe Gjykats Kushtetuese. N
vendimet unifikues nr. 354, dat 28.7.1999 dhe nr. 386, dat 29.7.1999, Kolegjet e Bashkuara jan
shprehur, ndr t tjera, se:
Ligji procedural penal njeh nj sr t drejtash ekskluzive pr t pandehurin, si e drejta pr t
zgjedhur ose pranuar mbrojts, pranimi ose jo i veprs q i atribuohet, e drejta pr t dhn
shpjegime, e drejta pr tu ankuar ndaj vendimeve t gjykats, etj. 71
44. Ky qndrim i vendimeve t msiprme u rrzua nga Gjykata Kushtetuese, e cila me
vendimin nr. 17, dat 17.4.2000 do t shprehej n t kundrt, duke gjykuar se:
N kundrshtim nga sa arsyetojn Kolegjet e Bashkuara n vendim, e drejta e ankimit ndaj
vendimit t gjykats nuk sht nj e drejt ekskluzive, q i takon vetm t pandehurit, si sht e
drejta pr t pranuar ose jo veprn penale, pr t br ose mos br deklarime, etj. Sipas ligjit, e
drejta e ankimit i takon edhe mbrojtsit si nj nga kushtet pr realizimin e plot t mbrojtjes. 72
45. Megjithat, kto Kolegje rikonfirmuan qndrimin e tyre t mparshm n vendimin nr.
371, dat 27.10.2000, vendim ky i cili prsri u shfuqizua nga Gjykata Kushtetuese me vendimin
nr. 5, dat 7.2.2001.
46. N referenc t fuqis detyruese q kan vendimet e Gjykats Kushtetuese (neni 132 i
71
72
Kolegjet e Bashkuara, vendim nr. 354, dat 28.7.1999, faqe 3.

Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 17, dat 17.4.2000, faqe 2.
179
Kushtetuts) si dhe t shfuqizimit pjesrisht t piks 2 t nenit 410 t K. Pr. Penale n pjesn
nga i pandehuri me vendimin nr. 15, dat 17.4.2003 t Gjykats Kushtetuese, praktika
gjyqsore legjitimoi a priori mbrojtsin e zgjedhur nga familjart t bnte ankim pavarsisht nse i
pandehuri kishte dhn m par plqimin. Pr pasoj, n praktikn gjyqsore lindn probleme q
kishin t bnin me t drejtn e t gjykuarit n munges q pas njoftimit t vendimit ti jepej
mundsia e rishqyrtimit t shtjes si garanci e procesit t rregullt ligjor dhe parimit t siguris
juridike q imponohej nga shqyrtimi i shtjes n t gjitha shkallt e gjykimit mbi bazn e ankimit
t mbrojtsit t zgjedhur nga t afrmit.
47. N reflektim edhe t jurisprudencs s Gjykats Evropiane pr t Drejtat e Njeriut
(GJEDNJ), n veanti t shtjeve Somogyi K. Italis 73, si dhe Sejdovic K. Italis, 74 Gjykata
Kushtetuese vendosi t riinterpretoj praktikn e saj n lidhje me gjykimin n munges. N
vendimin nr. 30, dat 17.6.2010, Gjykata Kushtetuese do t shprehej:
Lejohet zgjedhja e avokatit nga ana e familjarve vetm nse kta t fundit shprehin vullnetin
e t pandehurit pr t hequr dor nga pjesmarrja n proces dhe jo t investohen me kt
zgjedhje nse nuk kan kontakte me t pandehurin, ka, sipas GJEDNJ-s, sht detyr e
organeve kompetente shtetrore. E njjta situat sht edhe pr sa i prket ankimit. Familjart e
t pandehurit mund t paraqesin ankim vetm n rast se jan duke prmbushur vullnetin e t
pandehurit dhe vetm nse i pandehuri ka dijeni se ndaj tij ka filluar e po zhvillohet nj proces
penal. 75
48. Kolegjet e Bashkuara mbshtesin vendimin e msiprm dhe mojn se e drejta e ankimit,
ashtu si e drejta pr t zgjedhur mbrojts, sht nj e drejt ekskluzivisht personale e t
pandehurit. Ky prfundim arrihet jo vetm n referim t qndrimeve t mparshme t ksaj
Gjykate, si dhe t qndrimit t siprcituar t Gjykats Kushtetuese, por edhe n referim t
interpretimit tekstual t nenit 410 t K. Pr. Penale, sipas t cilit i pandehuri mund t bj ankim
vet ose nprmjet mbrojtsit. Prdorimi i termit ose nprmjet mbrojtsit nga ana e
ligjvnsit, interpretohet nga Gjykata si nj vullnet pr ta cilsuar t drejtn pr t br ankim si
nj e drejt q i rezervohet personalisht t pandehurit. Kjo e drejt, q i rezervohet ekskluzivisht
t pandehurit, mund t ushtrohet nga i pandehuri vet personalisht, ose nprmjet mbrojtsit.
Ndrkoh, t drejtat e parashikuara nga neni 50(1) i K. Pr. Penale, jan t drejta q mbrojtsi i
ka, automatikisht me faktin e t qenit mbrojts i zgjedhur, ose i caktuar nga organi q procedon.
N kt rast, atij i dublohen t drejtat q ligji i njeh t pandehurit, prve atyre q i rezervohen
personalisht ktij t fundit.
49. Ky qndrim prforcohet edhe nga i vetmi rast prjashtimor, q ka t bj me kujdestarin
e t pandehurit, i cili sht i vetmi person q mund t bj do ankim q i takon t pandehurit.
Kjo sepse, n rastin e t pandehurit t cilit i sht caktuar kujdestar mungon vet prgjegjsia pr
t vepruar, njlloj si pr t miturin.
50. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n prfundimin unifikues se:
- E drejta pr t br ankim, n vshtrim t prcaktimit ligjor t br nga ligjvnsi
n nenin 50 pika 1 e 410 t K. Pr. Penale, sht nj e drejt e cila i rezervohet personalisht
t pandehurit.
- N rastin e t pandehurit t cilit i sht caktuar kujdestar, kjo e drejt i prket ktij
t fundit, i cili mund ta ushtroj personalisht ose nprmjet mbrojtsit.
***
C. N lidhje me pyetjen e tret t shtruar pr unifikim:
51. T drejtat q i rezervohen personalisht t pandehurit, ndahen n dy kategori: n ato q

mund tu delegohen personave t tret, prfshir ktu mbrojtsin; si dhe ato t drejta t cilat jan
thellsisht personale t t pandehurit, delegimi i t cilave nuk mund t lejohet. Ndr kto t
fundit, mund t prmendet, pranimi i veprs penale q i atribuohet; apo pranimi, n seanc
Aplikimi nr. 67972/01, GJEDNJ, 18.05.2004.
Aplikimi nr. 56581/00, GJEDNJ, [DHM], 1.3.2006.
75 Gjykata Kushtetuese, vendim nr.30, dat 17.7.2010, faqe 16, parag. 45.
73
74
180
gjyqsore i pezullimit t dnimit sipas nenit 63 t K. Penal. 76 Ndr t drejtat q prfshihen n

kategorin e par, mund t prmendet, e drejta pr t krkuar gjykim t shkurtuar. Sipas nenit 403 t
K. Pr. Penale, i pandehuri ose prfaqsuesi i tij i posam mund t krkojn q shtja t prfundohet
derisa t mos jet filluar shqyrtimi gjyqsor. N praktik mund t ndodh shpesh q, n t njjtin akt
me t cilin i jepen tagrat e prfaqsimit mbrojtsit t zgjedhur, i pandehuri t delegoj edhe t drejta
t tij ekskluzivisht personale, si sht e drejta pr t krkuar gjykim t shkurtuar. N kt rast,
mbrojtsi i zgjedhur do t ket njkohsisht edhe tagrat e prfaqsuesit t posam, pr sa i prket asaj
t drejte t deleguar. Po kshtu, i pandehuri mund t delegoj edhe t drejta t tjera, si sht edhe
vet e drejta pr t br ankim, e parashikuar shprehimisht nga neni 410 (1) i K. Pr. Penale. Pra, pr sa
i prket mbrojtsit, prgjigja e pyetjes s shtruar duhet t jet pozitive.
52. N lidhje me mundsin e delegimit t s drejts pr t br ankim tek nj person tjetr
(qoft i afrm apo jo), Gjykata konstaton se kjo mundsi nuk sht e parashikuar shprehimisht n
Kodin e Procedurs Penale. Megjithat, pyetja merr rndsi t veant n rastin e t pandehurit t
arratisur, i cili krkon t ushtroj t drejtn e ankimit, duke ia deleguar zgjedhjen e mbrojtsit nj t
afrmi (apo miku) t tij. N kto kushte gjykatat e themelit duhet t pranojn ankimin e mbrojtsit t
zgjedhur nga personi i tret vetm nse provohet se si: i) zgjedhja e mbrojtsit, ashtu edhe ii) delegimi
i mbrojtsit pr t ushtruar ankim, sht rezultat i vullnetit t plot dhe pa ekuivok t titullarit t ksaj
t drejte, q sht i pandehuri. Ky sht edhe qndrimi i Gjykats Kushtetuese, n vendimin e cituar
m lart, ku shprehej se familjart e t pandehurit mund t paraqesin ankim vetm n rast se jan
duke prmbushur vullnetin e t pandehurit dhe vetm nse i pandehuri ka dijeni se ndaj tij ka filluar e
po zhvillohet nj proces penal dhe se gjykata duhet t pranoj mbrojtsin e zgjedhur nga familjart
e t pandehurit vetm nse provon se ato po veprojn n baz t porosis q kan marr nga i
pandehuri 77 Nga ana procedurale, gjykata duhet t konsideroj kt veprim t kryer n baz t nenit
48 (1) (zgjedhje e mbrojtsit personalisht nga i pandehuri), si dhe n baz t nenit 410 (1) t K. Pr.
Penale (ankim prmes mbrojtsit). Gjykata thekson se ankimi nga mbrojtsi i zgjedhur nga familjari
nuk duhet kurrsesi t klasifikohet si zgjedhje e br n referim t nenit 48 (3) t K. Pr. Penale, por si
zgjedhje personale e vet t pandehurit (neni 48 (1) i K. Pr. Penale). Ndryshimi ktu sht thelbsor,
pasi si u shpjegua m lart, rastet e parashikuara nga neni 48 (3) i K. Pr. Penale kan t bjn me t
pandehur n gjendje t burgosur, i cili e ka t vshtir zgjedhjen e personit q do ta mbroj n
procedimin kundr tij; ndrsa rasti i delegimit t s drejts pr t br ankim ka t bj me t
pandehurin n gjendje t lir, i cili zgjedh personalisht mbrojtsin n baz t nenit 48 (1) t K. Pr.
Penale.
53. Pr sa i prket mnyrs dhe forms s prcaktuar nga ligji pr kt delegim, Gjykata mon se
kto jan t prcaktuara shprehimisht n pikn 2 t nenit 48 t K. Pr. Penale. Akti, nga i cili duhet t
vrtetohet qartsisht identiteti dhe vullneti i titullarit t s drejts, i jepet mbrojtsit personalisht ose i
drgohet me post rekomande.
54. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n prfundimin se:
- I pandehuri lejohet q personalisht t delegoj t drejtn pr t br ankim tek
mbrojtsi. Akti i delegimit mund t jet n t njjtin akt me t cilin bhet zgjedhja e
mbrojtsit, ose n nj akt t veant.
- I pandehuri lejohet gjithashtu t delegoj t drejtn pr t br ankim tek mbrojtsi,
duke e ushtruar kt vullnet nprmjet delegimit tek nj i afrm. I afrmi nuk zgjedh
mbrojts dhe as nuk delegon t drejtn pr ankim n mnyr autonome. Ankimi i mbrojtsit
t zgjedhur nga t afrmit lejohet vetm nse provohet se (i) zgjedhja e mbrojtsit, dhe (ii)
delegimi i mbrojtsit pr t ushtruar ankim, sht rezultat i vullnetit t plot dhe eksplicit t
titullarit t ksaj t drejte, q sht i pandehuri.
Neni 63 i K.Penal:
Pezullimi i ekzekutimit t vendimit me burgim detyrimi pr kryerjen e nj pune n interes publik:
2. Puna me interes publik nnkupton kryerjen nga i dnuari t nj pune, me plqimin e tij dhe pa shprblim, n favor t interesit
publik apo shoqats s caktuar n vendimin e gjykats, pr nj koh nga dyzet deri n dyqind e dyzet or.
3. Ky detyrim nuk mund t vendoset kur i dnuari refuzon pezullimin n seanc gjyqsore.
77 Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 30, dat 17.07.2010, faqe 16, parag. 45-46.
76
181
- Mnyra dhe forma e prcaktuar nga ligji pr kt delegim sht ajo e prcaktuar n
pikn 2 t nenit 48 t K. Pr. Penale.
***
. N lidhje me pyetjen e katrt t shtruar pr unifikim
55. N dhnien prgjigje pyetjeve t mparshme, Kolegjet e Bashkuara arritn n prfundimin

se: i) t afrmit mund t zgjedhin mbrojts, n kuptim t nenit 48 (3) t K. Pr. Penale, vetm n rastet
kur i pandehuri gjendet n kushtet e kufizimit t liris personale dhe ka dijeni pr procesin penal n
ngarkim t tij; ii) se e drejta pr ankim sht nj e drejt personale e t pandehurit; dhe se iii) kjo e
drejt mund t delegohet tek mbrojtsi apo tek t afrmit.
56. Duke pasur parasysh nga sa m sipr, Gjykata vjen rrjedhimisht n prfundimin se prgjigja e
pyetjes s katrt t shtruar pr unifikim duhet t jet negative:
- N rastin e t gjykuarit n munges, si mbrojtsi i caktuar nga gjykata, ashtu edhe ai i
zgjedhur nga t afrmit e t pandehurit (i cili si u tha m lart, konsiderohet t ket t njjtat
tagra me at t caktuar nga gjykata) nuk jan mbrojts t zgjedhur personalisht nga i
pandehuri. Rrjedhimisht, titullari i s drejts nuk ka deleguar t drejtn e tij pr t br
ankim.
57. Ky arsyetim vjen edhe n referim t nenit 410 (2) t K. Pr. Penale, ku parashikohet se Kundr
vendimit t dhn n munges, mbrojtsi mund t bj ankim vetm kur sht i pajisur me nj akt prfaqsimi t lshuar
n format e parashikuara nga ligji. Gjykata mban n konsiderat faktin se me vendimin nr. 15, dat
17.4.2003, Gjykata Kushtetuese shfuqizoi pjesn nga i pandehuri duke lejuar ankime edhe nga
mbrojtsi i caktuar dhe ai i zgjedhur nga familjart. Megjithat, si u theksua edhe m lart, ky orientim
sht tashm i tejkaluar nga vet Gjykata Kushtetuese, duke filluar nga vendimi i saj nr. 30, dat
17.06.2010. Edhe n vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, mbrojtsi mund t bj ankim kundr
vendimit t dhn n munges vetm kur sht i pajisur me akt prfaqsimi nga vet i pandehuri, n
format e parashikuara nga neni 48 (2) i K. Pr. Penale.
58. Ndryshe nga sa mund t perceptohet, Gjykata vjen n kt prfundim duke pasur si qllim jo
kufizimin e t drejts s mbrojtjes, por prkundrazi, garantimin sa m maksimal t saj, duke pasur
parasysh jo vetm krkesat e Kushtetuts, por edhe ato t instrumenteve ndrkombtare q lidhen me
t drejtat e njeriut, si jan KEDNJ-ja dhe Pakti Ndrkombtar pr t Drejtat Civile dhe Politike.
59. Kshtu, pr Gjykatn, rndsi kryesore ka brja e mundur q, n rast gjykimi n munges, t
gjykuarit ti jepet mundsia, nprmjet rivendosjes n afat pr t br ankim, pr t krkuar nj
prcaktim t ri n lidhje me themelin e akuzave kundr tij nga nj gjykat n prputhje me garancit e
gjykimit t drejt t parashikuar nga neni 6 i KEDNJ-s. Kjo nevoj vjen edhe n reflektim t
vendimeve Shkalla K. Shqipris 78 dhe Haxhia K. Shqipris, 79 n t cilt GJEDNJ-ja deklaroi shkeljen e
nenit 6 t Konvents n lidhje me gjykimet n munges kundr tyre. N t dy vendimet, krkuesit, t
cilt ishin gjykuar n munges, nuk lejoheshin t krkonin rivendosje n afat pr t kundrshtuar
vendimin e dnimit me burgim pasi kjo mundsi ishte shteruar m par nga rekurset e br nga
mbrojtsit e zgjedhur nga t afrmit, edhe pse vet krkuesit nuk kishin pasur dijeni efektive pr kt
zgjedhje. N shtjen Shkalla, GJEDNJ-ja theksoi se:
Fakti se krkuesi ishte mbrojtur n apel nga nj mbrojts i zgjedhur nga i ati, nuk do t thot se
ai kishte dijeni efektive t mparshme mbi procedurat gjyqsore kundr tij (...) N kto rrethana,
Gjykata vlerson se nuk sht provuar se krkuesi kushte dijeni t mjaftueshme mbi procedurat
gjyqsore kundr tij, se ai autorizoi n mnyr direkte ose t trthort veprimet e familjarve n apel,
apo hoqi dor n mnyr eksplicite nga e drejta e tij pr t marr pjes n gjykim duke iu shmangur
gjykimit. N lidhje me shtjen nse e drejta vendase i lejonte qartsisht mundsin e nj rigjykimi,
Gjykata rikujton prfundimet e saj n lidhje me mungesn e mjeteve ligjore efektive n dispozicion
t ankuesit (...). 80
Ndrkoh n shtjen Haxhia K. Shqipris, GJEDNJ-ja doli n prfundimin se:
Ardian Shkalla k. Shqipris, Ap. nr.26866/05, GjEDNj, 10.05.2011.
Haxhia k. Shqipris, ap. nr. 34783/06, GjEDNj, 05.11.2013.
80 Shkalla, parag. 72-75.
78
79
182
N rastin konkret, nuk sht e kundrshtuar nga palt q krkuesi sht gjykuar dhe dnuar
n munges. Nuk sht provuar se ai kishte njohuri t mjaftueshme pr procedurat gjyqsore
kundr tij. N fakt, sht e provuar se krkuesi u informua mbi dnimin n munges vetm me 3
qershor 2006, kur u arrestua nga autoritetet turke. As nuk sht provuar se ai n mnyr eksplicite
ose implicite autorizoi veprimet e familjarve t tij n gjykimin n apel (ose n Gj.L), ose t ket
hequr dor pa ekuivoke nga e drejta e tij pr t qen i pranishm n gjykim duke iu shmangur
vullnetarisht gjykimit. Sipas legjislacionit vendas, nuk kishte asnj mundsi pr krkuesin t
krkonte rivendosje n afat [sipas vendimit nr. 1/2011 t Kolegjeve t Bashkuara]. 81
60. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me qndrimin e mbajtur n vendimin objekt
shqyrtimi, vlersojn se arrihet t shmanget praktika e padshiruar kur i pandehuri i gjykuar n
munges humbiste do mundsi t kundrshtonte akuzat kundr tij, pasi kjo mundsi i ishte
shteruar m par nga nj mbrojts, i cili, edhe prse vepronte n interes t t pandehurit, prsri
nuk ka qen i zgjedhur personalisht nga ai. Si u konstatua edhe nga praktika e GJEDNJ-s,
moment ky pr ushtrimin e t drejtave q burojn nga neni 6 i Konvents, sht njoftimi efektiv
i akuzs t pandehurit. Qysh nga ai moment, do person duhet t ket t drejtn pr tu mbrojtur
dhe pr t kundrshtuar akuzat n themel, t paktn n nj instanc t procesit penal kundr tij.
Edhe prse gjykimi n munges t t pandehurit, n vetvete nuk bie n kundrshtim me
Konventn, ky fakt prsri nuk i liron shtetet Pal mbi detyrimin pr ti br t mundur do t
pandehuri ushtrimin e t drejtave t garantuara nga neni 6 i Konvents. Detyrimi i autoriteteve
shtetrore pr garantimin e neneve 31 e 33 t Kushtetuts, si dhe nenit 6 t KEDNj-s, quhet i
plotsuar vetm me: njoftimin efektiv t akuzs; mundsin e t pandehurit pr tu mbrojtur
personalisht ose me ndihmn e nj mbrojtsi ligjor t zgjedhur prej tij; si dhe mundsin pr tu
dgjuar n seanc gjyqsore dhe pr t kundrshtuar akuzat n themel.
61. N rastin e t gjykuarit n munges (rasti i katrt, i trajtuar m lart, n paragrafin 31),
njohja e t pandehurit me akuzn ndodh n nj faz t avancuar t procesit penal, shpesh pasi ka
prfunduar si hetimi, ashtu edhe gjykimi n shkall t par. Prandaj sht e nj rndsie
thelbsore q i pandehuri t ket mundsi, t paktn n gjykimin n apel - i cili sht gjithsesi nj
gjykim themeli - pr t ushtruar t drejtat e tij kushtetuese thelbsore si jan: e drejta pr tu
dgjuar, prfshir ktu t drejtn pr t zgjedhur personalisht mbrojtsin; pr t krkuar marrjen e
provave nprmjet prsritjes s hetimit gjyqsor si element i respektimit t parimeve t
kontradiktorialitetit dhe t barazis s armve. Vetm nprmjet plotsimit t ktij kriteri, pra
mundsimit t t pandehurit pr t zgjedhur vet ose miratuar strategjin mbrojtse, mund t
thuhet se sht garantuar zhvillimi i nj procesi t rregull ligjor, i cili nuk duhet t jet nj e drejt
thjesht n letr, por mundsimi i nj procesi t zhvilluar n kontradiktorialitetin e palve, duke
respektuar barazin e armve dhe garantimin e nj mbrojtje efektive.
62. Edhe nse mbrojtsi i caktuar kryesisht apo ai i zgjedhur nga t afrmit do t lejohej t
ushtronte ankim n apel, ky veprim prsri do t konsiderohej si pa efekte pr sa i prket t
drejts s mbrojtjes si e drejt kushtetuese, pasi kjo e drejt fillon, n do rast, vese me njoftimin
efektiv t akuzs ndaj t pandehurit. Prkundrazi, lejimi i ktyre dy kategorive mbrojtsish pr t
br ankim n apel jo vetm q nuk do t ishte i dobishm nga perspektiva e mbrojtjes efektive
dhe ekonomis gjyqsore (pasi n do rast t gjykuarit n munges do ti lejohej rivendosja n afat
dhe do t kishim nj dublikim t panevojshm t procedurave gjyqsore), por do t ishte i
dmshm edhe pr parimin e siguris juridike duke krijuar prplasje me parimin e procesit t
rregullt ligjor. N kushtet kur parimi i procesit t rregullt ligjor ka prparsi mbi at t siguris
juridike, investimi i gjykatave n nj proces, i cili m pas do t hapej me krkesn e t gjykuarit n
munges, do t sillte nj proces t pavlefshm dhe nj vendim t cenueshm q nuk krijon siguri
juridike. Kjo pasi rishqyrtimi i rekursit nga Kolegji Penal i Gjykats s Lart, n kushtet kur ai Kolegj sht
shprehur njher n lidhje me mospranimin e rekursit t paraqitur nga pala, jo pr shkak t paraqitjes s tij tej
afatit ligjor, bie ndesh me parimin e res judicata (gjs s gjykuar), pasi i njjti Kolegj nuk mund t shqyrtoj dhe
81
Haxhia, parag. 63.
183
shprehet dy her n lidhje me rekursin e paraqitur nga e njjta pal kundr t njjtit vendimi t gjykats s apelit. 82
63. Nga ana tjetr, Gjykata vlerson t nnvizoj se t drejtat e palve t tjera n proces nuk
cenohen. Si Prokurori, ashtu edhe ndonj i bashkpandehur eventual, q ka qen i pranishm gjat
gjykimit n shkall t par, vazhdojn t gzojn t drejtn e tyre kushtetuese pr t br ankim ndaj
vendimit t dhn n shkall t par, n munges t nj bashktpandehuri tjetr. Pra, fakti se
mbrojtsi i caktuar kryesisht ose ai i zgjedhur nga t afrmit e t pandehurit t gjykuar n munges
nuk legjitimohen t ushtrojn ankim n apel dhe se e drejta e ankimit pr t gjykuarin n munges
mund t ushtrohet n nj koh t mvonshme q lidhet me marrjen dijeni prej tij, nuk do t thot q
kjo ndales vepron edhe pr palt e tjera t legjitimuara n t drejtat e tyre pr t ushtruar ankim n
apel, ose rekurs n Gjykatn e Lart, pr sa koh q e drejta e ankimit pr palt sht e pavarur.
64. N kt kuptim, pr secilin bashktpandehur zhvillohet nj procedim teorikisht i pavarur
nga t tjert, q n funksion t ekonomis procedurale, mund t bashkohet (neni 92 K. Pr. Penale),
ose ndahet (neni 93 K. Pr. Penale). Gjithashtu, mund t ndodh q n nj proces me shum t
pandehur, nj ose disa prej tyre t krkojn gjykimin e shkurtuar, ndrkoh q gjykimi t vazhdoj
normalisht pr t tjert (duke pas sjell ndarjen e shtjes pr t part). Ashtu si vendimi i dnimit
jepet i veant dhe n mnyr individuale pr secilin bashktpandehur (edhe pse i shqiptuar n t
njjtin vendim), po ashtu edhe e drejta e ankimit mbetet individuale. Pra, nse nj i bashkpandehur
nuk ushtron t drejtn e ankimit brenda afatit ligjor, dnimi i tij merr form t prer. Pr rastin e t
gjykuarit n munges, n momentin e marrjes dijeni t vendimit kundr tij, ai mund t krkoj
rivendosje n afat, gjithnj nse nuk ka hequr dor m par n mnyr eksplicite nga e drejta pr t
marr pjes n gjykim, ka autorizuar familjart pr t br ankim, ose i sht shmangur hetimit.
65. Neni 416 i K. Pr. Penale prbn nj rast prjashtimor e t jashtzakonshm, n t cilin
ankimi i br nga nj bashk i pandehur, kur nuk bazohet vetm n motive personale, vlen edhe pr
bashktpandehurit e tjer, dnimi i t cilve ka marr formn e prer. Sidoqoft, shtrirja e apelit edhe
pr t bashk pandehurin q nuk ka paraqitur ankim n apel n koh (pavarsisht nse ka qen i
gjykuar n munges apo jo), nuk vlen in pejus. Ajo sht e kushtzuar nga suksesi i ankimit t bashk t
pandehurit q ka paraqitur apelin n koh. T dy kto kushte: i) motivi jo personal i ankimit; dhe ii)
suksesi i ankimit, jan kumulative pr prishjen e dnimit t forms s prer t bashk t pandehurit jo
ankimues.
66. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n prfundimin unifikues se:
Mbrojtsi i caktuar nga gjykata, apo i zgjedhur nga nj i afrm i t pandehurit, i cili
sht gjykuar n munges, sipas prcaktimit t br nga ligjvnsi n pikn 3 t nenit 48 t
K. Pr. Penale, nuk legjitimohet t bj ankim kundr vendimit t dnimit t dhn nga
Gjykata e Shkalls s Par.
- N do rast, i dnuari n munges ka t drejt t krkoj rivendosje n afat pr t
ushtruar ankim n apel ose rekurs n Gjykatn e Lart, prve rasteve kur ka prova t
mjaftueshme se:
i) kishte dijeni pr gjykimin e zhvilluar kundr tij;
ii) n mnyr direkte ose t trthort, ka autorizuar familjart pr tu ankimuar n apel;
ose
iii) ka hequr dor n mnyr eksplicite nga e drejta e tij pr t qen i pranishm n
gjykimin kundr tij, duke u fshehur nga drejtsia.
VI. N lidhje me rekursin e t gjykuarit
67. Nga studimi i akteve n fashikullin e gjykimit, konstatohet se prokura e prfaqsimit t t
gjykuarit Ervis Nurkaj sht lshuar nga i ati i tij, dhe jo nga vet i gjykuari. Gjithashtu, Gjykata vren
se nga aktet e gjykimit nuk del asnj element pr t besuar se midis t gjykuarit Nurkaj dhe familjarve
t tij t ket pasur ndonj kontakt, nga i cili Gjykata t deduktoj se i gjykuari ka marr dijeni t
mjaftueshme pr procesin penal t zhvilluar kundr tij.
68. Gjithashtu, prokura e posame e lshuar n dat 27.02.2009, me t cilin i ati i t gjykuarit,
shtetasi Aqif Nurkaj ka zgjedhur si mbrojts av. Ilir Kulla, nuk rezulton t jet prpiluar me
82
Kolegjet e Bashkuara, vendim unifikues nr. 1, dat 20.1.2011.
184
porosi t t gjykuarit Ervis Nurkaj. Madje n dhnien e tagrave nga ana e t atit, shkruhet: T m
prfaqsoj mua [Aqif Nurkaj] pran organit t akuzs, Prokuroris s Rrethit Shkodr lidhur me
akuzn e ngritur ndaj djalit tim t quajtur Ervis Nurkaj, akuzuar pr veprn penale t falsifikimit.
69. Prve ksaj, Gjykata thekson se edhe nse prokura e posame do t ishte prpiluar sikur
t ishte e br me porosi t vet t gjykuarit, ajo prsri nuk do t vlente e vetme, pa ekzistencn
e nj prokure tjetr t posame t vet t gjykuarit n t ciln i delegohet t afrmit e drejta pr t
zgjedhur mbrojts n emr dhe n porosi t tij.
70. Pr sa m sipr, rezulton se mbrojtsi i zgjedhur nga familjari i t gjykuarit nuk ka qen
person i legjitimuar pr t ushtruar ankim n apel n kuptim t nenit 410 t K. Pr. Penale. Po
ashtu, edhe rekursi i paraqitur nga i njjti mbrojts, nuk rezulton t jet br nga person i
legjitimuar.
71. Gjithashtu nuk ekzistojn prova t mjaftueshme pr t besuar se i ati i Nurkaj ka vepruar
n llogari t t gjykuarit, dhe as q vet i gjykuari t ket autorizuar n mnyr direkte ose t
trthort zgjedhjen e mbrojtsit gjat gjykimit n shkall t par, n apel, apo pr t br rekurs
n Gjykatn e Lart. N referim t arsyetimit t msiprm, Kolegjet e Bashkuara vijn n
prfundimin se mbrojtsi i zgjedhur nga familjart e t gjykuarit Nurkaj nuk sht person i
legjitimuar pr t ushtruar rekurs kundr vendimit nr. 228, dat 18.9.2009 t Gjykats s Apelit
Shkodr.
VII. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mojn se rekursi i paraqitur nga mbrojtsi i
zgjedhur nga familjart e t gjykuarit Ervis Nurkaj nuk sht br nga person i legjitimuar dhe pr
pasoj vendimi i gjykats s apelit sht i drejt dhe i bazuar n ligj.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 420 (1) (a) dhe 420 (2) t
Kodit t Procedurs Penale,
VENDOSN:
Pushimin e shqyrtimit t shtjes nr. 1/4 Akti, q i prket t gjykuarit Ervis Nurkaj, n
Gjykatn e Lart.
Ky vendim sht unifikues dhe njson praktikn gjyqsore pr shtjet objekt shqyrtimi n
Kolegjet e Bashkuara dhe drgohet pr botim n Fletoren Zyrtare.
Antar pro: Xhezair Zaganjori (kryesues), Ardian Nuni, Ardian Dvorani, Evelina Qirjako,
Majlinda Andrea, Medi Bici, Shklzen Selimi, Admir Thanza, Tom Ndreca.
Antar kundr: Aleksandr Muskaj, Guxim Zenelaj, Mirela Fana, Edmond Islamaj, Artan
Zeneli, Artan Broci.
MENDIMI I PAKICS
(Pr vendimin unifikues t Kolegjeve t Bashkuara nr. 1, dat 10.3.2014)
Ndryshe nga konkluzioni i arritur nga ana e shumics n vendimin unifikues nr. 1, dat
10.3.2014, lidhur me shtjet ligjore, t parashtruara pr njsimin e praktiks gjyqsore, gjyqtart e
mbetur n pakic (pakica) nuk pajtohen me qndrimin e arritur nga shumica sa i prket shtjes
s moslegjitimimit t mbrojtsit t zgjedhur nga t afrmit pr t ankimuar, pr arsyet q vijojn.
Shumica, n arsyetimin e vendimit, pohon n thelb, se e drejta e mbrojtjes, n kuptimin
thelbsor t saj, sht nj e drejt themelore me karakter kushtetues, e cila i prket ekskluzivisht
t pandehurit e nuk mund t transferohet tek t afrmit 83. Sipas saj mbrojtsi i caktuar kryesisht,
83
Vendimi nr. 1, dat 10.3.2014, paragrafi 14.
185
apo i caktuar nga t afrmit, nuk jan t legjitimuar t ankimojn nprmjet apelit apo rekursit,
vendimin e gjykats s shkalls s par, n qoft se nuk provohet - n mnyr t pa ekuivokt vullneti i personit n munges pr t ankimuar vendimin n fjal. Sipas ktij kndvshtrimi rrjedh
prfundimi se, derisa t shfaqet dhe t provohet vullneti i personit t dnuar n munges pr t
apeluar apo rekursuar, vendimi i gjykats s shkalls s par do t mbetet pa u ankimuar dhe se
eventualisht apelimi apo rekursimi mund t bhen edhe pas nj kohe relativisht t gjat, vetm
kur provohet shprehimisht vullneti i personit q ishte n munges.
Pakica argumenton se e drejta pr tu mbrojtur me nj mbrojts, sht nj e drejt
themelore e individit t akuzuar pr nj vepr penale, dhe si e till ajo duhet t gjej zbatim n
do shkall dhe faz t procedimit penal.
Pakica shpreh qndrimin se n fakt, nuk kemi t bjm me transferimin e nj t drejte t
parashikuar e garantuar nga ligji tek mbrojtsi i caktuar nga t afrmit apo ai caktuar kryesisht.
Sepse e drejta e mbrojtjes sht nj garanci objektive q duhet t respektohet, gjithmon, edhe n
rastin kur personi sht hetuar, gjykuar, dhe eventualisht, dnuar n munges.
N lidhje me shtjet q shtrohen pr unifikim, pakica shpreh qndrimin se, kemi t
bjm me t drejtn e mbrojtjes me an t nj mbrojtsi, si nj e drejt e vetme komplekse, e cila
mund t ushtrohet n varsi t kushteve dhe rrethanave, sipas nj renditjeje preferenciale t
prcaktuar zgjedhjeje, duke filluar s pari nga personi i interesuar, s dyti nga mbrojtsi i caktuar
kur sht caktuar nga organi procedues, apo mbrojtsi i caktuar nga ana e familjarve, kur kta
kan br zgjedhjen e tyre, derisa personi i interesuar nuk e ndryshon kto zgjedhje.
E drejta e t pandehurit pr t krkuar pafajsin sht nj garanci, e cila nnkupton
faktin se mbrojtsi duhet t ushtroj t njjtat t drejta q gzon i pandehuri, sepse pr shkak t
njohurive profesionale q ai ka mund t provoj pafajsin e t akuzuarit, prandaj ligji i vendos si
subjekte t procedimit penal, n nj plan t njjt, meqense jan dy figura t nevojshme pr
zhvillimin e gjykimit t rregullt e t drejt.
Ndryshe nga sa arsyeton shumica, pakica argumenton se n thelb kemi t bjm me nj t
drejt t vetme, - t drejtn e mbrojtjes me avokat - e cila n varsi t situats, mund t ushtrohet
nga kto subjekte, n radh t par nga i interesuari, kur ai nuk gjendet, nga t afrmit apo i
caktuar kryesisht. Mbrojtsi nuk sht nj subjekt i procedimit penal ather kur e cakton personi
i pandehur apo ai nn hetime, ai bn pjes n procedimin penal q nga momenti i lindjes s ktij
procedimi. Figura e mbrojtsit bn pjes e garancis objektive dhe e trsis s nocionit t
procesit t rregullt e t drejt. Ksisoj, vetm mnyra e zgjedhjes ose heqja dor prej tij, i takojn
personit t pandehur apo atij nn hetime, n munges t ktij personi, garancia e pranis s
mbrojtsit, si e drejt themelore duhet t konsiderohet si nj pjes e pazvendsueshme dhe
objektive, e cila n baz t nenit 15 t Kushtetuts qndron n themel t rendit juridik 84, dhe si e
till ajo duhet t vazhdohet t aplikohet n do shkall apo faz t procedimit penal duke
prfshir ktu edhe at t ankimit n gjykatn e shkalls s dyt dhe gjykimin e ligjshmris n
Gjykatn e Lart, deri n astin kur dhe n masn q personi i interesuar vendos dhe ka nj
vullnet ndryshe t kundrt.
Pra, pakica sht e mendimit se pr ushtrimin e t drejtave q jan n favor t personit n
munges, sipas parimit t favor impugnationis, nuk sht e nevojshme pajisja me prokur, pasi
ankimimi i mbrojtsit (t caktuar kryesisht apo nga t afrmit) do t konsiderohet si vazhdim i
pjess s misionit t tij pr t mbrojtur personin e pandehur, edhe kur ai sht n munges dhe
kur akoma nuk sht e vrtetuar nse ai ka dijeni efektive t procedimit penal.
Detyra e mbrojtsit, efektet dhe pasojat e veprimtaris s tij, nuk mund dhe nuk duhet t
kushtzohen duke u varur nga vullneti i personit nn hetime, i pandehur a i gjykuar n munges,
sepse prania e mbrojtsit n procedimin penal ka vetm efekte favorizuese pr personin e gjykuar
n munges, pasi prania e mbrojtsit prbn nj pjes objektive t sistemit ligjor procedural.
Pakica shpreh qndrimin se mbrojtsi, me fardolloj titulli emruar, gati barazohet me t
pandehurin n t drejtat. Sipas nenit 50 t K. Pr. P, parimi i prgjithshm sht q mbrojtsi ka t
84
Neni 15, paragrafi i par dhe i dyt i Kushtetuts t Republiks s Shqipris.
186
drejtat q ligji i njeh t pandehurit dhe garanton ushtrimin e shpejt t s drejts pr t ankimuar,
qoft nga ana e mbrojtsit t caktuar kryesisht ose atij t zgjedhur nga t afrmit e t pandehurit.
Gjithashtu e par nga ky kndvshtrim, kjo tez duket se i jep nj prgjigje juridike
problematiks pr akses n drejtsi t situats kur personi, i deklaruar n munges, teksa sht
gjykuar n shkall t par nga nj avokat i caktuar nga gjykata me nj nivel mbrojtjeje q ndofta le
pr t dshiruar, por ndrkoh, nprmjet nj vendimi q duket i padrejt, e personi nuk sht
gjetur ende, t afrmit e tij mund ta korrigjojn kt padrejtsi, duke caktuar nj mbrojts tjetr n
apel a Gjykat t Lart, duke synuar nj vendim m t favorshm dhe n koh m t shpejt,
pavarsisht vazhdimit t mungess s personit t proceduar n munges.
Sipas nenit 1 t Kodit t Procedurs Penale, legjislacioni procedural penal ka pr detyr t
siguroj nj procedim t drejt, t barabart e t rregullt ligjor, t mbroj lirit personale dhe t
drejtat e interesat e ligjshme t shtetasve dhe, sipas nenit 2 t K. Pr. P, respektimi i normave
procedurale sht i detyrueshm pr subjektet e procedimit penal, pr organet shtetrore,
personat juridik dhe shtetasit.
N kt kontekst, garancit dhe t drejtat e akorduara nga Kushtetuta e Republiks s
Shqipris dhe Kodi i Procedurs Penale, nuk mund t varen nga vullneti i individit q sht n
munges.
N lidhje me t drejtn e mbrojtjes, n nenin 6 t Kodit t Procedurs Penale, me titullin
sigurimi i mbrojtjes, parashikohet se: i pandehuri ka t drejt t mbrohet vet ose me ndihmn
e mbrojtsit, neni 9 i Kodit t Procedurs Penale, parashikon se: Personave q procedohen n
kundrshtim me ligjin ose dnohen pa t drejt u kthehen t drejtat dhe shprblehen pr dmin e
psuar.
Sipas nenit 48/3 t K. Pr. P, parashikohet prkatsisht se: Zgjedhja e mbrojtsit pr
personin e ndaluar, t arrestuar ose t dnuar me burgim derisa ky person nuk e ka br vet
zgjedhjen, mund t bhet nga nj i afrm i tij, n format e parashikuara nga paragrafi 2.
N kt kuadr, ndryshe nga sa arsyeton shumica, neni 48/3 i Kodit t Procedurs Penale
sht nj dispozit e cila nuk kufizon apo ndalon legjitimimin e llojit t mbrojtsit. Kushti ligjor
q parashikon dispozita n fjal nisur nga vendosja e dispozits n parimet e prgjithshme nuk
i referohet kufizimit t zhvillimit t gjykimit deri n shkalln e par dhe nuk sht e lidhur
ngushtsisht me kt faz t procedimit, por me shfaqjen e personit t proceduar n munges
dhe shprehjen e tij t nj vullneti ndryshe, q nuk lidhet me shkalln e gjykimit ku shprehet ky
vullnet. N t kundrt, do t krijohej nj dallim i paprligjur midis personit q gjykohet n
pranin e tij (in praesentia) dhe personit q gjykohet n munges t tij (in absentia). Dispozita e nenit
48/3, t Kodit t Procedurs Penale, nuk i referohet t drejts pr t pasur mbrojts, por mnyrs
dhe zgjedhjes s njrit prej mbrojtsve, si njrn prej alternativave t ofruara objektivisht dhe, pr
shkak t ksaj natyre, duhet t vazhdoj t mbetet n fuqi deri n manifestimin e nj vullneti
ndryshe nga ana e personit t interesuar rreth njrs prej alternativave t tjera m t volitshme pr
t.
N kto kushte, pakica shpreh qndrimin se prkatsisht mbrojtsi i caktuar nga afrmit e
personit t interesuar apo mbrojtsi i caktuar kryesisht, duhet t vazhdoj misionin e tij deri n
shprehjen e nj vullneti tjetr, nga ana e personit n munges, pasi pikrisht kjo mnyr sht e
parashikuar nga ligji procedural si form prfaqsimi.
Prokura, si akt prfaqsimi n procedimin penal, sht nj institut q ka t bj me rastet e
jashtzakonshme dhe me ato q jan ndryshe nga regjimi normal i garancive procedurale, si jan
rastet e heqjes dor, krkimit t gjykimit t shkurtuar, etj,, pra, jan rastet kur kemi t bjm me
nj paksim t garancive t parashikuara me ligj dhe q njihen objektivisht, pavarsisht vullnetit
apo pranis s personit t pandehur.
Sipas Kushtetuts kushdo ka t drejt t dgjohet para se t gjykohet, por nga kjo e drejt
nuk mund t prfitoj personi q i fshihet drejtsis, pra, e drejta dhe garancia e individit pr nj
proces t rregull zbatohet objektivisht dhe personi q sht n munges, duhet dhe mund t
mbrohet edhe nga ana e mbrojtsit t zgjedhur nga t afrmit e t akuzuarit ose atij t caktuar
187
kryesisht, sepse n nenin 43 t Kushtetuts parashikohet q kushdo ka t drejt t ankohet

kundr nj vendimi gjyqsor n nj gjykat m t lart, prvese kur n Kushtetut parashikohet
ndryshe. Pra, kjo e drejt konceptohet si garanci objektive dhe nuk konsiderohet si e drejt
vetjake dhe ekskluzive vetm e personit n munges, por edhe nj e drejt autonome e paralele q
ligji ia njeh edhe mbrojtsit t caktuar nga familjart, apo atij t caktuar kryesisht dhe mungesa e
nj vullneti t personit nuk mund dhe nuk duhet t shrbej pr t ndalur procedimin penal deri
n shkall t par, pr shkak se akoma nuk sht provuar padijenia efektive e personit t
deklaruar n munges.
Qllimi i procedurs penale sht vendosja e s vrtets, pra vrtetimi i fakteve ku vrtitet
akuza n respektim t garancive t mbrojtjes. Parimi i barazis s armve krkon q mbrojtja dhe
akuza t ballafaqohen n pozita thuajse t barabarta. Pra, qllimi i shkalls s dyt t gjykimit dhe
shkalls s ligjshmris n Gjykatn e Lart sht prkatsisht, pr apelin nse provat jan
mbledhur n mnyr korrekte dhe nse ato jan interpretuar me saktsi n kuadr t fajsis apo
t pafajsis s t pandehurit; ndrsa pr rekursin, nse ligji i zbatuar sht n mnyre korrekte
apo jo. Duke konsideruar kto premisa, pamundsia pr t vazhduar shkallt m t larta, pr
munges legjitimimi t mbrojtsit, do t prbnte shkelje t s drejts themelore pr tu mbrojtur
me avokat dhe nj dallim t paprligjur, pr shkak t moslejimit t mbrojtjes nga ana e mbrojtsit
t caktuar kryesisht ose atij t zgjedhur nga t afrmit e t personit t gjykuar n munges.
Shkaqet pr t cilat nj person mund t gjendet n gjendjen e mungess mund t jen t
ndryshme, ai mund t mos ket dijeni naive rreth procedimit penal dhe akuzave ndaj tij, ai me
vetdije mund ti fshihet drejtsis, ai mund t ket vdekur, ose e ka t pamundur fizikisht t
komunikoj pr shkak t qndrimit n nj vend tejet t largt apo n burg jasht vendit,
smundjes a shndetit, por jo atij mendor; pra, mund t ket raste jasht atyre kur pr t gjykuarin
mund t caktohet nj person si kujdestar, ku ai do t gjendet n pamundsi apo n munges pr
t ushtruar t drejtn kushtetuese pr tu mbrojtur. N kto kushte, n rastin e dhnies s nj
vendimi n munges, ata t cilt mund t ndjekin fatin e mtejshm t zhvillimit t procedimit
mund t jen t afrmit e tij, t cilt mund t caktojn nj mbrojts pr tu kujdesur pr gjykimin
e mtejshm, dhe n munges t t afrmve madje edhe vet mbrojtsi i caktuar kryesisht mund
t prfaqsoj interesat e personit t gjykuar n munges, duke ankimuar me apel apo rekurs
shtjen q i sht caktuar. Ligjvnsi nuk ka prcaktuar ndonj afat t caktuar prtej t cilit i
afrmi i t pandehurit humbet mundsin pr t caktuar mbrojtsin.
Ndryshe nga sa arsyetohet n vendim nga shumica, pakica argumenton se, nisur nga fakti q
garancia procedurale pr pranin dhe legjitimimin e mbrojtsit sht e natyrs objektive dhe e
pavarur nga vullneti i personit t interesuar, - deri sa ai nuk sht shprehur ndryshe - legjitimimi i
mbrojtsit t caktuar nga afrmit apo ai i caktuar kryesisht edhe pr ankimimin n shkall t tjera,
sht nj garanci prbrse e procesit t rregullt.
N rastin e gjykimit pas rivendosjes n afat, gjithsesi, ankimet dhe vendimet e dhna m par
nga mbrojtsi i caktuar nga t afrmit ose nga ai i caktuar kryesisht, nuk kan m efekte dhe duhet
t mbeten pa efekte, nisur nga fakti q rivendosja n afat sht nj mjet i jashtzakonshm, dhe
ankimet e mparshme nuk duhet t prbjn ndonj kontrast me parimin e gjs s gjykuar apo
at t konsumimit t ankimit.
Vendimet e dhna n baz t legjitimimit t mbrojtsit t caktuar nga t afrmit apo ai i
caktuar kryesisht mbeten pa efekte, pasi i gjykuari i rivendosur n afat po ushtron t drejtn e tij
kushtetuese t mbrojtjes dhe sht provuar mosdijenia efektive rreth procedimit penal. Gjithsesi,
edhe sikur t konsiderohet teza se vendimi dhn n baz t ankimimit nga mbrojtsi i caktuar
nga familjart apo ai caktuar kryesisht sht i forms s prer, ky prfundim nuk sht i
mjaftueshm pr t privuar personin e gjykuar n munges me vendim t forms s prer dhe t
rivendosur n afat nga mundsia pr tu gjykuar edhe njher n prani t tij. Edhe n rastin e
shum vendimeve t forms s prer n fuqi, kjo situat ligjore gjen parashikim dhe rregullim n
nenin 474 t K. Pr. P, duke favorizuar n do rast vendimin e forms s prer q sht m i
favorshm pr personin e dnuar.
188
Sa i takon shtjes s konsumimit t mjeteve t ankimimit nga ana e mbrojtsit e caktuar ose
atij t zgjedhur nga t afrmit n momentin kur vet i pandehuri shfaqet dhe sht rivendosur n
afat dhe shtjes nse do t ishin prpara gjs s gjykuar, pakica argumenton se shmangia nga
parimi i siguris ligjore nprmjet rishikimit n kushtet e parashikuara nga ligji ka si qllim
ndreqjen e gabimit gjyqsor n dhnien e drejtsis dhe krkesat e siguris ligjore nuk jan
absolute. Largimi nga parimi justifikohet vetm nse nj gj e till bhet e nevojshme nga
rrethanat dhe nga karakteri substancial detyrues ose kur ka arsye serioze legjitime q jan m me
pesh se siguria juridike.
Pakica arsyeton se pr sa i takon raportit me gjykimin e rivendosjes n afat, n rastin kur
personi i deklaruar n munges shfaqet, edhe pse duket se sht konsumuar nga ana e mbrojtsit
t caktuar kryesisht ose e atij t zgjedhur nga t afrmit e t akuzuarit e drejta e ankimimit, n
masn dhe n momentin kur personi i fshehur provon mosdijenin efektive t vendimit e t
procedurave t zhvilluara n munges, efekti i rivendosjes n afat pr ankimin e t pandehurit
sht nj zvendsim m garantues i ankimimeve t bra m par nga ana e mbrojtsit t caktuar
ose e atij t zgjedhur nga t afrmit e t akuzuarit. Pra, rivendosja n afat sht nj gjykim i
jashtzakonshm, q me krkesn e t pandehurit, prbn nj vendim t ri q deklaron nj
pavlefshmri absolute q ka t bj me mosrespektimin e garancis s nj procesi t rregullt sipas
Konvents Europiane dhe legjitimon rishtazi personin e pandehur t ushtroj mjetin e ankimit t
krkuar, duke ln pa fuqi aktet procedurale t mtejshme dhe vendimet e mparshme q tashme
nuk jan m t forms s prer. N baz t ktij kndvshtrimi, nuk bhet fjal pr konsumim
apo shterje t s drejts s ankimit, si pretendohet nga vendimet unifikuese t Gjykats s Lart.
Sipas ksaj linje arsyetimi legjitimon personin e pandehur t ushtroj mjetin e ankimit.
Pavlefshmria absolute n fjal, e cila mund t ngrihet n do gjendje dhe shkall t procedimit,
mund t bazohet n nenin 128/c t K. Pr. P, q ka t bj me thirrjen e t pandehurit, duke e
interpretuar togfjalshin: thirrjen e t pandehurit gjersisht dhe q prfshin t drejtn e personit
t akuzuar n munges pr t marr pjes aktivisht n procedimin n ngarkim t tij, pr krkuar
prova n favor t tij sipas nj interpretimi t orientuar drejt respektimit t vlerave dhe
standardeve evropiane dhe kushtetuese t procesit t rregullt ligjor.
Pra, pr shkak t ksaj pavlefshmrie absolute, ushtrimi i ankimimit dhe akteve t
mpasshme t bra nga ana e mbrojtsit t caktuar kryesisht ose t zgjedhur nga t afrmit nuk
do t kishte efekt, dhe n fakt, gjja e gjykuar pr shkak t pamundsis s marrjes dijeni s t
pandehurit nuk sht formuar akoma; prandaj mbrojtsi i caktuar nga vet i pandehuri mund t
ushtroj, pas rivendosjes n afat, t drejtn e ankimimit.
Pakica argumenton se neni 147/2 i Kodit t Procedurs Penale parashikon kushtin se kur
vendimi sht dhn n munges, i pandehuri mund t krkoj rivendosjen n afat pr t br
ankim kur provon se nuk ka marr dijeni pr vendimin. Pra, n dispozitn n fjal nuk
specifikohet vendimi i nj shkalle, apo ndonj kushti kur sht br nga mbrojtsi i caktuar
kryesisht apo ai i zgjedhur nga afrmit.
Pr m tepr, ky argumentim gjen mbshtetje edhe n nenin 141 t K. Pr. P, sipas t cilit, i
pagjeturi prfaqsohet nga mbrojtsi. Fakt ky q konfirmon tezn edhe t mundsis pr ta
ankimuar me avokat t caktuar kryesisht apo t zgjedhur nga t afrmit, kur nuk ka tjetr
alternativ tjetr. I vetmi kufizim pr mbrojtsit e caktuar ose ata t zgjedhur nga t afrmit e t
akuzuarit mbetet paraqitja e krkess pr rivendosje n afat, pr t ciln ata nuk mund t
legjitimohen pa nj prokur t posame nga i gjykuari.
Si baz ligjore n mbshtetje t qndrimit t pakics dhe pr legjitimin mbrojtsit t caktuar
nga t afrmit do t ishte neni 351 i K. Pr. P. (deklarimi i mungess), i cili n mnyr analoge
parashikon se vendimi q deklaron mungesn sht i pavlefshm kur provohet se ajo ka ardhur
nga mosmarrja e njoftimit ose nga pamundsia absolute pr tu paraqitur. N qoft se i pandehuri
paraqitet pas shpalljes s vendimit, gjykata revokon vendimin q ka deklaruar mungesn. Kur
paraqitja bhet para fillimit t diskutimit prfundimtar, i pandehuri mund t krkoj t pyetet.
Mbeten t vlefshme veprimet e kryera m par, por kur i pandehuri provon se njoftimi sht br
189
me vones jo pr fajin e tij, gjykata urdhron marrjen ose prsritjen e veprimeve q mon se
kan rndsi pr marrjen e vendimit. Edhe objekti i gjykimit t rivendosjes n afat, sipas nenit
147, mund t konsiderohet si vrtetimi pasaktsis (rectius: pavlefshmris) s vendimit t
deklarimit t mungess dhe t do akti t mpasshm, prfshir ankimin e br nga ana e
mbrojtsit t caktuar ose e atij t zgjedhur nga t afrmit e t gjykuarit n munges.
Praktika e Gjykats Europiane vren se, ndonse Konventa Evropiane nuk e parashikon pr
t tri shkallt e gjykimit t drejtn e t akuzuarit pr nj proces t rregullt e pr tu mbrojtur me
avokat, nse t tri shkallt jan t parashikuara nga sistemi juridik i brendshm, e drejta e t
akuzuarit pr nj proces t rregullt e pr tu mbrojtur duhet t garantohet n tre shkallt. Sipas
jurisprudencs s Gjykats Evropiane e drejta e dokujt t akuzuar pr nj vepr penale pr tu
mbrojtur efektivisht nga nj avokat prbn nj nga karakteristikat themelore t procesit penal
(rasti Van Geyseghem K. Belgjiks [DhM, 26103/95, 21 janar 1999), ku Gjykata Evropiane ka
parashikuar se edhe pse i pandehuri kishte shum raste pr t mbrojtur veten, ishte detyr e
Gjykats s Apelit t Brukselit pr t lejuar mbrojtsin t merrte pjes n seanc dhe ta mbronte
t pandehurin edhe n munges t tij. (Van Geyseghem K. Belgjiks [DhM, 26103/95, 21 janar
1999, 35). Kur nj i pandehur sht gjykuar n absentia, neni 6 (3) (c) krkon q avokati i tij t
jet i pranishm pr t prfaqsuar klientin e tij n munges (Karatas dhe Sari kundr Francs
(2002)), po ashtu edhe n rastin Krombach K. Francs, 29731/96, 13 shkurt 2001, 90-91.
Prfundimi i arritur nga ana e shumics, sipas s cils ankimi ndaj vendimit t shkalls s
par nga mbrojtsi i caktuar kryesisht apo ai i caktuar nga t afrmit pr personin n munges nuk
sht i lejuar kur mungon nj vullnet i shprehur i personit t gjykuar n munges nuk duket i
argumentuar, kjo edhe pr faktin se nuk prcakton nse kemi t bjm me vendime themeli, apo
fardolloj vendimi.
Le ta ilustrojm konkluzionin e arritur nga ana e shumics, n rastin e caktimit t nj mase
sigurimi nga ana e gjykats s shkalls s par dhe personi sht n munges, pasi ka ikur.
N kto rrethana, moslegjitimimi pr t kundrshtuar me mjetin apelit apo t rekursit,
vendosjen e mass s sigurimit nga ana e mbrojtsit t caktuar nga t afrmit apo atij t caktuar
kryesisht pa br kurrfar dallimi mes tyre sht evident n kundrshtim me nenin 249 t K.
Pr. P, i cili legjitimon mbrojtsin e personit t hetuar. Pra, n rastin e caktimit t mass sipas nenit
228 t K. Pr. P, pa pranin e mbrojtsit dhe personit t hetuar, mohohet e drejta e ktij t fundit
pr t br ankim n gjykatat m t larta. Ndrkoh, edhe vendimi unifikues i Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart nr. 4/2009, ka prcaktuar pa asnj dallim pr personin n
munges, se n asnjrin rast, e drejta kushtetuese pr t ankuar vendimin e gjykats [s shkalls
s par] nuk mohohet. Sa i takon shprehimisht nenit 249 t K. Pr. P, vendimi unifikues i
Gjykats s Lart parashikon q (...) dispozita e nenit 249 t K. Pr. Penale, kur bn fjal pr t
drejtn e ankimit brenda 10 ditve nga zbatimi ose njoftimi i vendimit t gjykats, merr kuptim t
plot jo vetm pr zbatimin, por edhe pr njoftimin e vendimit. sht lehtsisht e kuptueshme se
ndjekja e procedurs nga organet e procedimit n rastet e mos zbatimit t vendimit pr caktimin e
mass s sigurimit sjell si prfundim detyrimin pr njoftim t t pandehurit lidhur me kt mas, e
pr rrjedhoj, automatikisht edhe t drejtn kushtetuese dhe ligjore q brenda nj afati t caktuar
ai t ankimoj vendimin n nj gjykat m t lart. Bazuar sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart kan arritur n prfundimin unifikues se vendimi pr caktimin e mass s
sigurimit personal sht nj vendim i ankimueshm edhe nse ai nuk sht zbatuar, me kushtin q
personi ndaj t cilit sht dhn vendimi t jet vn n dijeni pasi t jet deklaruar me vendim
gjykate ikja e tij. [...] E drejta pr t ankuar vendimin e caktimit t mass s sigurimit nga personi,
ndaj t cilit sht caktuar kjo mas n mungese, lind brenda 10 ditve nga njoftimi apo marrja
dijeni e vendimit prej tij ose mbrojtsit.
N rastin konkret, Gjykata e Lart, mbi rekursin e mbrojtsit t personit t caktuar kryesisht,
ka prishur vendimin e Gjykats s Apelit t Krimeve t Rnda, e cila kishte vendosur
mospranimin e ankimit (apelit) nga mbrojtsi i caktuar kryesisht, me arsyetimin se ai nuk ishte i
legjitimuar pr t br ankim, duke e konsideruar n fakt si t legjitimuar pr t br ankim (apel
190
dhe rekurs) mbrojtsin e caktuar kryesisht nga ana e gjykats.

Gjithashtu, duke iu referuar edhe t drejts s krahasuar, pakica vren se vendimi i Gjykats
Kushtetuese Italiane nr. 317/2009 ka deklaruar paligjshmrin kushtetuese t nenit 175 t K. Pr.
P. italian, paragrafit t dyt (i ngjashm me nenin 147/2 t Kodit shqiptar t Procedurs Penale),
n masn ku nuk parashikohet lejimi i t pandehurit t gjykuar n munges pr tu rivendosur n
afat, kur ai nuk ka qen n dijeni t procedimit apo t vendimit, pr t ushtruar ankim kundr
vendimit t dhn n munges, sipas kushteve t parashikuar nga ligji procedural, edhe kur nj
ankimim i ngjashm sht br m par nga ana e mbrojtsit t t pandehurit.
N prfundim, pakica sht e mendimit se vendimi i Gjykats s Apelit Shkodr nr. 228,
dat 18.09.2008 duhet t prishej dhe shtja t drgohej pr rigjykim n gjykatn e apelit.
Gjyqtar: Aleksandr Muskaj, Guxim Zenelaj, Edmond Islamaj, Mirela Fana, Artan Zeneli,
Artan Broci.
VENDIM
Nr. 2, dat 3.11.2014
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn e dats 3.11.2014, mori n shqyrtim
shtjen penale q i prket:
KRKUES: Erion Borakaj
KUNDR: Prokuroria pran Gjykats pr Krime t Rnda
OBJEKTI: Parashkrim t ekzekutimit t vendimit penal
Gjykata e Shkalls s Par pr Krime t Rnda Tiran, me vendimin nr. 44, dat
25.07.2013, ka vendosur:
Pranimin e krkess.
Deklarimin e shuar t dnimit dhn ndaj t dnuarit Erion (Herion) Borakaj me vendim t
ksaj gjykate nr. 11, dat 11.02.2008, i ndryshuar me vendimin nr. 293, dat 26.03.2010 t
Gjykats s Lart.
Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda Tiran, me vendimin nr. 35, dat 09.09.2013, ka
vendosur:
Prishjen e vendimit nr. 44, dat 25.07.2013 t Gjykats s Shkall s Par pr Krime t
Rnda Tiran dhe drgimin e shtjes pr rigjykim pran asaj gjykate me tjetr trup gjykues (pr
shkak t njoftimit t krkuesit).
Gjykata e Shkalls s Par pr Krime t Rnda Tiran, me vendimin nr. 106, dat
04.12.2013, ka vendosur:
Pranimin e krkess.
Deklarimin e shuar t dnimit dhn ndaj t dnuarit Erion (Herion) Borakaj me vendim t
ksaj gjykate nr. 11, dat 11.02.2008, i ndryshuar me vendimin nr. 293, dat 26.03.2010 t
Gjykats s Lart.
Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda Tiran, me vendimin nr. 55, dat 30.12.2013 ka
vendosur:
Ndryshimin e vendimit nr. 106, dat 04.12.2013 t Gjykats pr Krime t rnda, Tiran.
Rrzimin e krkess s t dnuarit Erion Borakaj, me objekt: parashkrimin e ekzekutimit t
vendimit t dnimit nr. 20, dat 15.04.2008 t Gjykats s apelit pr Krime t Rnda.
Kundr vendimit t msiprm ka ushtruar rekurs nprmjet prfaqsuesit t tij, krkuesi
Erion Borakaj, i cili krkon prishjen e vendimit t Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda dhe
lnien n fuqi t vendimit t gjykats s shkalls s par, duke parashtruar kto shkaqe:
- Vendimi i gjykats s apelit sht i padrejt dhe i pabazuar n ligjin penalo-procedural dhe
vendimin unifikues t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart nr. 2, dat 14.10.2002.
- Gjykata e apelit ka interpretuar gabim fillimin e afatit t parashkrimit t dnimit ndaj t
dnuarit Erion Borakaj, duke konsideruar si fillim afati datn 26.03.2010, dhe jo at 15.04.2008.
191
- Fillimi i afatit ligjor pr parashkrimin e ekzekutimit t nj vendimi penal lind n momentin

e marrjes form t prer t ktij vendimi. N kto kushte ky vendim ka marr form t prer m
dat 15.04.2008.
- Ndryshimi q i ka br Gjykata e Lart, n drejtim t cilsimit ligjor t veprs penale n
ngarkim t t dnuarit Erion Borakaj, dhe mass s dnimit t tij, nuk ka prekur si ekzistencn e
veprs penale t kryer n realitet nga ai, ashtu edhe fajsin e tij. Pra Gjykata e Lart efektivisht
nuk ka prekur kto dy elemente t domosdoshme t veprs penale q lidhen me t dnuarin
Erion Borakaj.
- N mbshtetje t argumentit t mbrojtjes sht edhe vendimi unifikues, nr. 7, dat
11.10.2002 ku nnvizohet koha e fillimit t afatit t parashkrimit, i cili n rastin ton sht
mbshtets.
Pasi dgjuan relatimin e gjyqtarve Shklzen Selimi dhe Guxim Zenelaj; prokurorin Arqilea
Koa, i cili krkoi lnien n fuqi t vendimit nr. 55, dat 30.12.2013 t Gjykats s Apelit pr
Krime t Rnda; mbrojtsin e krkuesit av. Jorgo Dhrami, i cili krkoi zbatimin e nenit 68(c) t
K.Penal n drejtim t mosvnies n ekzekutim t vendimit penal t t dnuarit Erion Borakaj pasi
ai sht parashkruar; dhe pasi e biseduan shtjen n trsi,
VREJN:
1. Krkuesi Erion Borakaj sht akuzuar nga organi i ndjekjes penale, Prokuroria pran
Gjykats s Shkalls s Par pr Krime t Rnda, pr kryerjen e veprave penale t Rrmbimit
ose mbajtjes peng n bashkpunim, i paraprir ose i shoqruar me tortura fizike ose psikike dhe
Mbajtjes pa leje t armve luftarake n bashkpunim, t parashikuar prkatsisht nga nenet
109/3 e 25 dhe 278/2 e 25 t K. Penal. Ai sht akuzuar se n bashkpunim me t pandehurit e
tjer A.E. dhe L.E. kan rrmbyer dhe m pas kan vrar m dat 15.08.2004, shtetasin P.Z.,
banues n Vlor. Procesi ndaj ktij t gjykuari sht shqyrtuar n t gjitha shkallt e gjykimit duke
rezultuar me vendime fajsie kundr tij, pr kualifikime ligjore t ndryshme.
2. Gjykata e Shkalls s Par pr Krimet e Rnda Tiran, me vendimin nr. 11, dat
11.02.2008, ndr t tjera ka vendosur: Deklarimin fajtor t t pandehurit Erion Azis Borokaj pr
kryerjen e veprs penale t Vrasjes me paramendim pr interes, e kryer n bashkpunim, e parashikuar nga
nenet 78/2 e 25 t K. Penal dhe dnimin e tij me 21 vjet burgim. Deklarimin e pafajshm t t pandehurit Erion
Azis Borakaj pr veprn penale t Mbajtjes pa leje t armve luftarake, n bashkpunim, e parashikuar nga
nenet 278/2 e 25 t K. Penal. Vuajtja e dnimit t ktij t pandehuri i fillon ditn e ekzekutimit t vendimit dhe
t kryhet n burg t siguris s zakonshme.
3. Gjykata e Apelit pr Krimet e Rnda Tiran, me vendimin nr. 20, dat 15.04.2008, ka
vendosur: Lnien n fuqi t vendimit nr. 11, dat 11.02.2008 t Gjykats s Shkalls s Par pr Krimet e
Rnda Tiran.
4. Gjykata e Lart, me vendimin nr. 00-2010-517(293), dat 26.03.2010, ndr t tjera ka
vendosur: Deklarimin fajtor t gjykuarit Erion Borakaj, pr veprn penale t prkrahjes s autorit t krimit
dhe n baz t nenit 302/1 t K. Penal, dnimin e tij me 5 vjet burgim.
5. Si rezulton nga aktet e ndodhura n dosje, urdhri pr ekzekutimin e vendimit penal nr.
11, dat 11.02.2008 t Gjykats s Shkalls s Par pr Krime t Rnda ka dal m dat
09.05.2008 (rreth 3 jav pas shpalljes s vendimit t Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda).
Gjithashtu, me shkresn nr. 468/5, dat 26.05.2010 sht drguar prej Prokuroris pran
Gjykats s Shkalls s Par pr Krime t Rnda, n Drejtorin e Policis s Qarkut Tiran,
urdhri pr ekzekutimin e vendimit nr. 00-2010-517(293), dat 26.03.2010, t Kolegjit Penal t
Gjykats s Lart.
192
6. Me gjith krkimet e kryera nga ana e organeve ligjzbatuese, vendimi nr. 00-2010517(293), dat 26.03.2010, t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart ka mbetur i paekzekutuar, pr
shkak se i dnuari nuk sht arritur t kapet.
7. N kushtet kur vendimi i dnimit nuk sht vn n ekzekutim, krkuesi Erion Borakaj i
sht drejtuar Gjykats s Shkalls s Par pr Krime t Rnda me krkesn me objekt:
Parashkrim t ekzekutimit t vendimit penal (vendimit nr. 20, dat 15.04.2008 t Gjykats s
Apelit Pr Krime t Rnda). Krkuesi e mbshtet krkesn n nenin 68, germa c t
K.Pr.Penale, pasi nga momenti i marrjes form t prer t tij kan kaluar mbi 5 vjet pa u vn n
ekzekutim nr. 20, dat 15.04.2008 i Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda.
8. Gjykata e Shkalls s Par pr Krime t Rnda me vendimin nr. 44, dat 25.07.2013 ka
vendosur:
i) Pranimin e krkess.
ii) Deklarimin e shuar t dnimit dhn ndaj t dnuarit Erion (Herion) Borakaj me vendim
t ksaj gjykate nr. 11, dat 11.02.2008, i ndryshuar me vendimin nr. 293, dat 26.03.2010 t
Gjykats s Lart.
9. Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda, me vendimin nr. 35, dat 09.09.2013, ka vendosur:
i) Prishjen e vendimit nr. 44, dat 25.07.2013 t Gjykats s Shkall s Par pr Krime t
Rnda dhe drgimin e shtjes pr rigjykim pran asaj gjykate me tjetr trup gjykues (pr shkak t
njoftimit t krkuesit).
10. Gjykata e Shkalls s Par pr Krime t Rnda, me vendimin nr. 106, dat 04.12.2013 ka
vendosur:
i) Pranimin e krkess.
ii) Deklarimin e shuar t dnimit dhn ndaj t dnuarit Erion (Herion) Borakaj me vendim
t ksaj gjykate nr. 11, dat 11.02.2008, i ndryshuar me vendimin nr. 293, dat 26.03.2010 t
Gjykats s Lart.
11. Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda, me vendimin nr. 55, dat 30.12.2013 ka vendosur:
i) Ndryshimin e vendimit nr. 106, dat 04.12.2013 t Gjykats pr Krime t Rnda, Tiran.
ii) Rrzimin e krkess s t dnuarit Erion Borakaj me objekt: parashkrimin e ekzekutimit
t vendimit t dnimit nr. 20, dat 15.04.2008 t Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda.
III. Arsyetimi ligjor i vendimit t ankimuar
12. Gjykata e Apelit pr Krime t Rnda, n vendimin nr. 55, dat 30.12.2013, midis t
tjerave, arsyeton:
Domethnia kryesore e nj vendimi t prer, sht se tashm ka prfunduar s ushtruari pushteti i gjykats,
sepse shtja sht gjykuar thelbi i s cils konsiston n nevojn pr t siguruar, n nj moment t caktuar qartsi
dhe qndrueshmri ligjore, prfituar kjo me prfundimin e procesit [...] ndrkoh n planin penal ajo shnon
fillimin e afatit t parashkrimit t ekzekutimit t dnimit (neni 68 K. Penal), n planin procedural penal ajo
reflekton pamundsi pr t gjykuar rishtazi t njjtn shtje ngarkuar t njjtit person [...] nga sa sht e qart se
vendimi nr. 20, i gjykats s apelit ku ndaj tij sht ushtruar rekurs nuk sht i forms s prer dhe kshtu afati i
fillimit t ecjes s parashkrimit t ekzekutimit t dnimit nuk mund t llogaritet nga data 15.04.2008, q sht
data e shpalljes s tij, ky afat fillon t llogaritet kur vendimi i dnimit ka marr form t prer, pra kur ai nuk
sht m i ankimueshm e q nuk mund t ndryshohet e kshtu prfundimtar dhe q sht pikrisht data
26.07.2010 koh n t ciln gjykata e larta ka shpallur vendimin e dnimit pr t pandehurin Erion Borakaj
[...]
lidhje me prcaktimin se cili sht momenti q nj vendim gjyqsor penal quhet i forms
s prer, vendosi q pr njsimin e praktiks gjyqsore, n kt drejtim, shtjen q i
prket krkuesit Erion Borakaj, ta kaloj n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
IV. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara dhe
qndrimi i Kolegjeve t Bashkuara
193
13. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara me qllim

unifikimin e praktiks gjyqsore jan:
a) N munges t nj prkufizimi juridik t parashikuar nga K. Pr. Penale, do t kuptojm me shprehjen
vendim i forms s prer?
b) N aspektin teorik referimi n terminologjin vendim i ekzekutueshm, vendim i forms s prer dhe
gj e gjykuar duhen kuptuar si shprehje e t njjtit nocion juridik, apo duhet kuptuar si koncepte t ndryshme
nga njra-tjetra?
c) Si duhet kuptuar dhe interpretuar neni 432 i K. Pr. Penale, titulli Rekursi kundr vendimeve t forms
s prer dhe prmbajtja e tij pr efektet q lidhen me vnien n ekzekutim t vendimit penal?
d) N rastin kur palt n procesin penal pr pjesn e gjykimit q ka lidhje me fajsin ushtrojn ankim
(rekurs) n Gjykatn e Lart, dhe kjo e fundit n baz t nenit 441, paragrafi i par, germa c i K. Pr. Penale e
ndryshon vendimmarrjen pr efekt t parashkrimit t dnimit, cili do t konsiderohet vendim i forms s prer pr
efekt t llogaritjes s afatit kohor t parashikuar nga neni 68 i Kodit Penal?
e) Kur fillon llogaritja e afatit kohor t parashikuar nga neni 68 i Kodit Penal n rastin kur Kolegji Penal
disponon sipas nenit 441, paragrafi i par, germa d i K. Pr. Penale duke prishur vendimin e gjykats s apelit
dhe lnien n fuqi vendimin e gjykats s shkalls s par?
V. Qndrimi i palve n proces n lidhje me shtjet q duhet t unifikohen:
14. Prokurori n lidhje me shtjen e par mbajti qndrimin se: K. Pr. Penale jon nuk ka nj
prkufizim mbi vendimin e forms s prer, por si n referenc t tradits, ashtu dhe n referenc
t sistemeve t tjera ka nj prkufizim t gjithpranuar n lidhje me kt koncept si nj vendim i
cili pr disa arsye sht i pakthyeshm, i pandryshueshm, i pacenueshm prvese me mjete t
jashtzakonshme sikurse instituti i rishikimit. N thelb, vendimi i forms s prer nnkupton nj
vendim i cili nuk mund t revokohet nuk mund t ndryshoj. Ai ka karakter: 1) t detyrueshm,
pasi merr natyrn e ligjit pr shtjen konkrete dhe sht i detyrueshm pr t gjith n lidhje me
pjesn dispozitave; 2) t qndrueshm, sepse nuk mund t ndryshoj nga asnj struktur tjetr
shtetrore dhe nga asnj vendimmarrje tjetr, qoft kjo dhe gjykata q ka dhn vendimin vese
n mnyrn e prcaktuar shprehimisht n ligj; si dhe 3) ekskluziv, pasi sht shprehje e faktit se
pr nj sjellje t caktuar t nj individi t caktuar, ka nj qndrim shtetror i cili ndalon
rishqyrtimin pra nnkupton res judicata.
N lidhje me shtjen e dyt. Termi vendimi i forms s prer dhe gj e gjykuar, pavarsisht
se n aspektin e prkufizimit formal jan t ndryshme, prputhen n faktin se nj shtje e cila
prbn unitetin e nj sjelljeje t caktuar dhe t identifikuar penale me personin e identifikuar,
konsiderohet se sht gjykuar dhe nuk mund t rigjykohet, pra gj e gjykuar vese kur pr kt
shtje gjykata ka arritur n nj vendim t forms s prer. Pr sa i prket terminologjis,
vendim i ekzekutueshm, i cili edhe prse nuk gjendet n legjislacionin procedural penal, sht i
pranishm n fjalorin e prdorur nga jurisprudenca dhe ka nj lidhje t caktuar me konceptin
vendim i forms s prer. Kjo pr faktin se nj vendim prfundimtar bhet i ekzekutueshm
vetm kur ai bhet i parevokueshm, pra i forms s prer. Por prve ktyre vendimeve, ka raste
kur vet ligji, K. Pr. Penale parashikon kapacitetin ekzekutues t nj vendimi penal jo t forms s
prer. Kto jan rastet q lidhen kryesisht me masat e sigurimit personal apo pasuror. Pra nga sa
m sipr, termi vendim i ekzekutueshm sht m i gjer se termi vendimi i forms s prer,
pr shkakun se vendimi mund t jet i ekzekutueshm pr nj kategori vendimesh gjyqsore edhe
kur ato nuk kan marr form t prer.
N lidhje me shtjen e tret. Ka dy linja qndrimi ndaj problematiks s ngritur duke krijuar nj
ambiguitet q shkakton prplasje mes koncepteve tradicionale dhe parimeve themelore q duhet
t operojn nj shtet t s drejts. Nj linj i jep udh pikpamjes se vendimi i forms s prer
sht vendimi i cili nuk mund t ankimohet m vese nprmjet institutit t rishikimit, sipas nenit
449, t K. Pr. Penale. Kjo t on n prfundimin se nse sht br rekurs ndaj vendimit
prfundimtar/t themelit t gjykats s apelit, ky vendim nuk mund t jet i forms s prer e pr
rrjedhoj nuk mund t jet i ekzekutueshm. [...] N kt linj ka ecur ve nj pjes t praktiks
son edhe Gjykata Evropiane e t Drejtave t Njeriut n disa prej vendimeve t saj q lidhen me
194
Shqiprin. [...] Linja tjetr i jep udh pikpamjes se vendimet e gjykats s apelit (prve rasteve
t parashikuara n nenin 431 t K. Pr. Penale) jan vendime t forms s prer. Kjo linj bazohet
n parashikimet dhe interpretimet e nj sr dispozitave kushtetuese apo t K. Pr. Penale apo n
faktin e mungess s mjaft parashikimeve q do t argumentonin t kundrtn. [...] Ajo q
siguron ruajtjen e balancs s parimeve n nj sistem dyshkallsh sht natyra e jashtzakonshme
e rishikimin ligjor apo faktik t nj vendimi. Pr mendimin ton, rishikimi ligjor aktual nuk sht i
till [i jashtzakonshm] [...] Nga analiza rezulton se sistemi aktual i drejtsis penale shqiptare
prbn nj przierje joorganike mes sistemeve, e konkretisht mes sistemit dyshkallsh t
trashguar dhe sistemit trishkallsh t adaptuar kryesisht nga K. Pr. Penale italiane.
N lidhje me pyetjen e katrt. Nisur nga fakti se ndaj vendimit t Gjykats s Lart, pavarsisht
se si ka disponuar n lidhje me shtjen q shqyrton, nuk ka mjet ankimi, vendimi saj sht i
forms s prer. Nga ana tjetr, do vendim i saj, i ndryshm nga mospranimi i rekursit dhe nga
lnia n fuqi e vendimit t forms s prer t shtjes q shqyrton, sjell nj vullnet t ri gjyqsor, i
cili pr nga natyra sht i padiskutueshm, pra i forms s prer. [...] Vendim i forms s prer
edhe pr zgjidhjen e shtjes q shqyrtohet do t konsiderohet vendimi i Gjykats s Lart. Duke
konsideruar si t forms s prer kt vendim, nuk ka m dyshim se me momentin e deklarimit t
atij vendimi lidhen t gjitha pasojat apo institutet e tjera q kushtzohen nga ai vendim.
N lidhje me pyetjen e pest. Vendim i forms s prer do t konsiderohet ai i Gjykats s Lart,
e pr rrjedhoj dhe efektet q lidhen me nenin 68 t K. Penal do t nisin nga ky vendim. [...] Ka
dy arsye se pse ky vendim i gjykats [s Lart] do t konsiderohet i forms s prer e pr pasoj
dhe efektet e nenit 68 t K.P. do t fillojn nga ky vendim. S pari, nse ecim me logjikn e
msiprme t nevojs s konfirmimit t vendimit t gjykats s shkalls s par pr tu quajtur i
forms s prer, konstatojm se ky vendim nuk sht konfirmuar nga gjykata e apelit, n kt
mnyr konfirmimi i tij nga Gjykata e Lart i jep atij vendimi natyrn e forms s prer. S dyti,
[...] mund t argumentohet se nprmjet disponimit pr lnien n fuqi t vendimit t gjykats s
shkalls s par, Gjykata e Lart, n thelb, i jep fuqi nj vullneti t ri gjyqsor, i cili nuk ekzistonte
q pas vendimit t gjykats s apelit.
15. Mbrojtja, ndr t tjera, mbajti qndrimin se: Interpretimi i Gjykats s Apelit pr Krime t
Rnda nuk gjen mbshtetje ligjore, pasi vjen n kundrshtim me prmbajtjen e nenit 68 germa
c, t Kodit Penal, nenit 432 pika 1 t Kodit t Procedurs Penale, si dhe vendimin unifikues
nr. 7, dat 14.10.2002 t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart. [...] N rast se do t
pranojm pr nj moment argumentin se fillimi i afatit t vuajtjes s dnimit duhet t
prllogaritet nga momenti q Gjykata e Lart, ka ndryshuar kualifikimin e veprs penale si dhe
masn e dnimit, dhe jo at t Gjykats s Apelit t Krimeve t Rnda Tiran, i dnuari Erion
Borakaj duhet t vuaj nj dnim penal dy vjet m shum nga pes vjet q realisht ai sht dnuar.
Prfundim ky, absolutisht absurd, dhe pr rrjedhoj, i papranuar nga Ligji Penalo - Procedural.
Kjo, sepse vnia n ekzekutim t nj vendimi penal, kurdoher dhe n do rast, n mnyr t
domosdoshme, sht e kushtzuar me kohn e marrjes s forms s prer t tij. [...] Vendimi nr.
293, dat 26. 03. 2010 i Gjykats s Lart nuk ka goditur themelin e vendimit t Gjykats s
Apelit t Krimeve t Rnda Tiran, nr. 20, dat 15. 04.2008, [...] pasi ka operuar vetm n drejtim
t kualifikimit ligjor t veprs penale q realisht ka konsumuar i dnuari Erion Borakaj [...] nga
Vrasje me paramendim, n Prkrahje t autorit t krimit, dhe n baz t nenit prkats,
304/1 t Kodit Penal, dnimin e tij t mparshm, e kthen n maksimumin e ksaj dispozite, n
pes vjet burgim. [...] Duke mos u ndryshuar themeli i vendimit penal t Gjykats s Apelit,
vendimi i ksaj t fundit, n esenc, mbetet n fuqi, me gjith ndryshimet q ka br Gjykata e
Lart. Mendojm kshtu, sepse ndryshimi q ka br gjykata e Lart, nuk i ka dhn ndonj
kthes vendimit t Gjykats s Apelit, n prgjithsi, apo n drejtim t vnies n ekzekutim t tij.
Prandaj, sipas pikpamjes ton, fillimi i afatit t parashkrimit t ekzekutimit t vendimit penal n
ngarkim t t dnuarit Erion Borakaj, sht koha e marrjes s tij form t prer, dat 15.04.2008.
[...] N mbshtetje t mendimit ton, vjen dhe vendimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s
Lart, nr. 7, dat 11.10.2002, ku theksohet: ...nuk mund t ket zgjatje t afateve t parashkrimit
195
t ekzekutimit t dnimit (penal), pr asnj lloj shkaku. Kjo vlen si pr rastet kur vendimi i
dnimit nuk sht vn fare n ekzekutim, ashtu dhe pr rastet kur ky vendim sht vn n
ekzekutim [...] dhe vuajtja e mtejshme ndrpritet [...].
VI. Qndrimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
A. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, duke vlersuar se pyetja e par dhe e dyt e shtruar pr
unifikim jan ngushtsisht t ndrlidhura mes tyre, vendosn ti trajtojn njkohsisht. Pyetjet jan: N munges t
nj prkufizimi juridik t parashikuar nga K. Pr. Penale, do t kuptojm me shprehjen vendim i forms s
prer? N aspektin teorik referimi n terminologjin vendim i ekzekutueshm, vendim i forms s prer dhe
gj e gjykuar duhen kuptuar si shprehje e t njjtit nocion juridik, apo duhet kuptuar si koncepte t ndryshme
nga njra-tjetra?
16. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart (Kolegjet e Bashkuara ose Gjykata)
vrejn se termi form e prer gjendet i prmendur dyzet e nj her 85 n Kodin e Procedurs
Penale. Ndonse asnj nga kto dispozita nuk jep nj prkufizim t qart se far kuptohet me
termin n fjal, koncepti i forms s prer n doktrinn juridike lidhet, n pamje t par, me
pandryshueshmrin dhe forcn detyruese t nj vendimi gjyqsor, ka sht efekt i drejtprdrejt
i parimit t siguris juridike. Natyrisht, nj vendim gjyqsor, ashtu si do lloj vendimmarrje n t
gjitha fushat, mund t jet i gabueshm. Pr kt arsye, ligjvnsi, pr shkak t rndsis s t
drejtave dhe lirive themelore t individve n procesin penal (por edhe n at civil apo
administrativ), ka parashikuar mekanizma garancie, duke br t mundur kontrollin rishikues si
pr themelin, ashtu edhe pr ligjshmrin e vendimit prfundimtar t gjykatave t shkalls s par.
N kt kuptim, kontrolli i vendimit penal nga nj gjykat m e lart konsiderohet si pjes e
pandashme e s drejts pr nj proces t rregullt ligjor, duke ulur mundsin e gabimeve dhe
rritjen e drejtsis s vendimit penal. Megjithat, procesi gjyqsor nuk mund t vazhdoj
pafundsisht, pasi kjo do t binte n kundrshtim me parime t tjera t s drejts pr nj proces
t rregullt ligjor, si sht parimi i siguris juridike dhe ai i gjykimit brenda nj afati t arsyeshm.
Q ktu, del nevoja e gjetjes s nj balance ndrmjet ktyre parimeve, duke pasur nj sistem
drejtsie jo vetm cilsor, por edhe eficient.
17. N analizimin e kuptimit t shprehjes form e prer, Kolegjet e Bashkuara gjykojn se pr
sa i prket metodologjis, prqasja m e drejt do t ishte ajo q lidhet me efektet e forms s prer,
t cilat kan t bjn me shterimin e mjeteve t zakonshme t ankimit ose kalimin e afateve pr
ushtrimin e tyre. Ky sht edhe prkufizimi i zgjedhur jo vetm n shum legjislacione t ngjashme
me at shqiptar, 86 por edhe n marrveshje ndrkombtare n t cilat Shteti Shqiptar sht Pal.
Kshtu, n dhnien e nj prkufizimi t vendimit final Raporti Shpjegues i Konvents Evropiane
pr Vlefshmrin Ndrkombtare t Vendimeve Penale (Raporti Shpjegues)87 parashikon n lidhje
me nenin 1 se:
Vendimi duhet t jet final. Nj vendim sht final, nse, sipas shprehjes tradicionale, ajo ka
fituar fuqin e res judicata. Ky sht rasti kur vendimi sht i parevokueshm, q do t thot kur
nuk ka mjete t mtejshme t zakonshme n dispozicion ose kur palt i kan konsumuar kto t
tilla ose kan lejuar q afati t mbaroj pa ushtruar ankim. [...]
18. Gjykata vren se, ndonse shprehja gj e gjykuar sht gjersisht e prdorur n
doktrin -- dhe deri diku edhe n jurisprudenc -- kjo shprehje nuk gjendet askund n
85 Respektivisht n nenet 4(1); 7(1); 21(2); 34(2); 70(1); 71(1); 71(2); 75/b(1); 103(3); 156(1)(b); 192(1); 193(2); 193(5); 217(3);
219(1); 224(1); 268(1); 268(2); 271(4); 273(1); 286(2); 328(2)(e); 343(1); 432; 435(1); 449(1); 450(1)(a); 453(3); 454(2); 459(3);
462(1); 462(3); 470(2); 477(2); 482(1)(a); 483(2)(b); 498(1); 499(1); 514(1)(a); 514(dh); dhe 515(3) (Prfshir ktu edhe referime t
forms s prer n gjykimet civile apo administrative).
86 Shtete t cilat e lidhin formn e prer me shterimin e mjeteve t ankimit t zakonshm jan: Italia (neni 648 i K. Pr. Penale);
Greqia (neni 546 i K. Pr. Penale); Zvicra (neni 437 i K. Pr. Penale); Kosova (neni 485 i K. Pr. Penale); Maqedonia (neni 125 i K.
Pr. Penale); Bullgaria (neni 412 i K. Pr. Penale);
Bosnja (neni 178 i K. Pr. Penale); Mali i Zi (neni 220 i K. Pr. Penale); Serbia
(neni 275 i K. Pr. Penale) Sllovenia (neni 129 i K. Pr. Penale); Estonia (neni 408 i K. Pr. Penale); etj.
87 Raport Shpjegues i Konvents Evropiane pr Vlefshmrin Ndrkombtare t Gjykimeve Penale, CETS No. 70, br n Hag
me dat 28.05.1970, ratifikuar me Ligjin nr. 9068, dat 15.05.2003, Pr ratifikimin e Konvents Evropiane pr Vlefshmrin
Ndrkombtare t Gjykimeve Penale. Cituar gjithashtu nga Raporti Shpjegues i Protokollit nr. 7 t Konvents Evropiane pr
Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe Lirive Themelore, ratifikuar me Ligjin nr. 8137, dat 31.07.1996 Pr Ratifikimin e
Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe Lirive Themelore.
196
legjislacionin penal e procedural penal shqiptar. Pyetja e par q shtrohet, sht nse gjja e
gjykuar prkon me shprehjen form e prer, t gjendur n legjislacionin vendas. Pr kt,
Gjykata do t bazohet n prkufizimin e msiprm, pr t prcaktuar dispozitat prkatse n
legjislacionin vendas q parashikojn rastet e shterimit t mjeteve t zakonshme n dispozicion
dhe kalimin e afatit pa ushtruar ankim.
19. Gjykata Kushtetuese ka pasur disa her rastin t shprehet mbi parimin e gjs s
gjykuar. Sipas saj, n aspektin formal e procedural, gj e gjykuar nnkupton mosankueshmrin
e vendimit, prfshir vrtetimet e fakteve dhe zbatimin e s drejts 88, ndrsa, n at substancial,
nnkupton fuqin e detyrueshme t vendimit 89. Ndrkoh, n nj vendim tjetr, Gjykata
Kushtetuese ka ln t kuptoj se gj e gjykuar mund t prkoj me formn e prer, duke u
shprehur se:
Parimi i gjs s gjykuar (res judicata) pengon dhnien e do vendimi t ri mbi at q sht
gjykuar. Gjykata ka vlersuar se vendimi gjyqsor i forms s prer, q prbn gj t gjykuar,
sht shprehje e konkretizim i s drejts mbi marrdhnien juridike dhe ka qllim ti jap jo vetm
qartsi, por dhe siguri ksaj marrdhnieje. Cenimi i parimit t gjs s gjykuar do t onte n
cenimin e t drejtave, lirive dhe interesave kushtetues e ligjor t garantuara nga neni 42 i
Kushtetuts, pra n cenim t vet siguris juridike. Ndrsa, n rastin e vendimeve gjyqsore t
forms s prer, siguria juridike nnkupton q, n rastet kur gjykata ka vendosur prfundimisht
pr nj shtje, vendimi i saj nuk duhet t vihet n dyshim. Pra kur vendimi ka marr form t
prer, ai sht i detyrueshm pr palt, trashgimtart e tyre, pr personat q trheqin t drejta
nga palt, pr gjykatn q ka dhn vendimin dhe pr t gjitha gjykatat dhe institucionet e tjera. 90
20. Nj element i rndsishm n lidhje me shterimin e mjeteve n dispozicion sht vet
juridiksioni i Gjykats Kushtetuese. Sipas nenit 131(f) t Kushtetuts, individt mund t
investojn Gjykatn Kushtetuese pr shkeljen e t drejtave t tyre kushtetuese pr nj proces t
rregullt ligjor, vetm pasi t jen shteruar t gjitha mjetet juridike pr mbrojtjen e ktyre t
drejtave. Mjetet juridike pr mbrojtjen e ktyre t drejtave realizohen nga pushteti gjyqsor, i cili
n baz t nenit 135 t Kushtetuts, ushtrohet nga Gjykata e Lart, si dhe nga gjykatat e apelit e
gjykatat e shkalls s par, t cilat krijohen me ligj. Pra, vetm pasi shtja t jet shqyrtuar (pa
sukses) edhe nga Gjykata e Lart (dhe ndonse e limituar vetm n shqyrtimin e shkeljeve ligjore
e procedurale), mundet q individt t paraqesin ankes para Gjykats Kushtetuese.
21. Konfigurimi i pushtetit gjyqsor me tri shkall hierarkike gjykatash sht nj garanci e
shtuar kundr gabimeve gjyqsore. Pr sa u prket detyrimeve ndrkombtare, vlen t theksohet
se KEDNJ n Protokollin e Shtat Shtes t saj, 91 si dhe Pakti Ndrkombtar pr t Drejtat Civile
dhe Politike (Pakti)92 detyron do Shtet Pal q pr sa i prket gjykimeve penale, t parashikoj n
legjislacionin e brendshm t paktn nj shkall rishikimi t vendimit penal nga nj gjykat m e
lart, me prjashtim t rasteve t veprave penale me rrezikshmri t ult shoqrore. 93 N rastin e
legjislacionit shqiptar, por edhe shum legjislacioneve t huaja, kjo e drejt e t pandehurit pr t
pasur vendimin e dnimit kundr tij t kontrollohet t paktn nga nj gjykat m e lart sht e
garantuar akoma m tepr, duke u parashikuar jo vetm rishqyrtimi n apel i themelit t shtjes,
Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 24, dat 12.11.2008.
Gjykata Kushtetuese, vendim nr 29, dat 21.12.2006, faqe 10.
90 Gjykata Kushtetuese, vendim nr. 2, dat 16.01.2013, para. 10.
91 Supra, n notn 3. Protokolli nr. 7 i Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe Lirive Themelore,
ratifikuar me ligjin nr. 8137, dat 31.07.1996 Pr ratifikimin e Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe
Lirive Themelore.
92 UNTS, vol. 999, p. 171, miratuar me ligjin nr. 7580, dat 8.8.1991. Neni 14(5): do person i shpallur fajtor pr nj vepr penale
ka t drejt t krkoj q shpallja e tij fajtor dhe dnimi i tij t shqyrtohen nga nj instanc gjyqsore m e lart, n prputhje me
ligjin.
93 Neni 2. E drejta e apelit n shtjet penale:
1. do person i shpallur fajtor pr nj vepr penale nga nj gjykat ka t drejt t paraqes pr shqyrtim prpara nj gjykate m t
lart deklarimin e fajsis ose dnimin. Ushtrimi i ksaj t drejte, duke prfshir shkaqet pr t cilat ajo mund t ushtrohet,
prcaktohet me ligj.
2. Nga kjo e drejt mund t ket prjashtime pr vepra t lehta penale, si prcaktohen me ligj, ose kur i interesuari ka qen
gjykuar n shkall t par nga gjykata m e lart, ose shpallur fajtor dhe dnuar n vijim t nj apeli kundr pafajsis s tij.
88
89
197
por edhe kontrolli i ligjshmris n Gjykatn e Lart. Megjithat, konstatimi i numrit t shkallve
t gjykimit nuk do t thot automatikisht se vendimi i forms s prer (n kuptimin e gjs s
gjykuar) sht n shkalln m t lart, pra n Gjykatn e Lart. Pr t arritur n kt prfundim,
Gjykata duhet m par t analizoj nse rekursi n Gjykatn e Lart duhet konsideruar si mjet
ankimi i zakonshm apo i jashtzakonshm.
22. Gjykata rikujton vendimin unifikues nr. 3, dat 08.07.2013, n t cilin shprehej -ndonse trthorazi -- se rekursi n Gjykatn e Lart klasifikohej si mjet i zakonshm ankimi.
Duke shqyrtuar institutin e rishikimit, kto kolegje shpreheshin se:
Rishikimi sht mjet ankimi i jashtzakonshm dhe prjashtimor kundr nj vendimi
gjyqsor penal t forms s prer, i cili nuk mund t kundrshtohet nprmjet mjeteve t
zakonshme t ankimit (apeli dhe rekursi). N kto kushte, kur jan shteruar mjetet e zakonshme
t ankimit, vendimi sht i forms s prer dhe shtja konsiderohet e mbyllur n baz t parimit
t gjs s gjykuar (res judicata). 94
23. Gjykata i referohet edhe nenit 75/b t K. Pr. Penale, i cili parashikon se Gjykata e Lart
shqyrton rekurset pr shkelje t ligjit dhe krkesat pr rishikimin e vendimeve t forms s prer.
Q ktu, kuptohet se ligjvnsi ka krkuar t mbaj t ndar institutin e rishikimit t vendimeve t
forms s prer, nga rekursi pr shkelje t ligjit.
24. Rekursi n Gjykatn e Lart rregullohet n kreun III, titulli VIII t K. Pr. Penale. 95 S
pari, ndryshe nga krkesa pr rishikim, shkaqet e rekursit t listuara n nenin 432 96 t K. Pr.
Penale lidhen ngushtsisht me vendimmarrjen e gjykats s apelit, pra me kontrollin e zbatimit t
drejt t ligjit e t provave nga gjykatat e faktit. E kundrta ndodh me krkesn pr rishikim, ku
objekt i shqyrtimit gjyqsor nga ana e Kolegjit t Gjykats s Lart sht nse vendimi i forms s
prer ka rezultuar i padrejt pr shkaqe t jashtme, t panjohura pr gjykatn n momentin e
vendimmarrjes. 97 S dyti, qllimi i krkess pr rishikim, sht pikrisht rihapja e nj procesi
gjyqsor t mbyllur tashm, ndrkoh q pr sa i prket rekursit, qllimi sht prishja ose
ndryshimi i vendimit t gjykats s apelit. S treti, rekursi sht nj mjet ankimi, pra nj e drejt n
dispozicionin e palve, 98 t cilt mund ta prdorin pa nevojn e verifikimit t nj kushti extra
ordinem. I vetmi kufizim i palve n raport me ankimin n gjykatn e apelit ka t bj me
administrimin e provave, ka nuk sht e mundur n Gjykatn e Lart. S katrti, karakteri i
jashtzakonshm i rishikimit si mjet ankimi del edhe nga fakti se ligjvnsi nuk e ka kufizuar
brenda nj afati kohor ndrkoh q mjetet e zakonshme t ankimit duhet t paraqiten brenda
afateve strikte kohore me pasoj papranueshmrin e tyre. 99 S fundmi, n rastin e rekursit,
vendimmarrja e Kolegjit Penal t Gjykats s Lart (ose, sipas rastit, e Kolegjeve t Bashkuara),
n krahasim me gjykata supreme analoge, sht relativisht e gjer, pasi n baz t nenit 441 t K.
Pr. Penale, prve prishjes ose lnies n fuqi t vendimeve t gjykatave t faktit, mund edhe t
vendos edhe ndryshimin e vendimit pr cilsimin ligjor t veprs, pr llojin dhe masn e dnimit,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, vendim unifikues nr. 3, dat 08.07.2013, para. 24.
N lidhje me termin e prdorur n titullin e nenit 432 t K.Pr.Penale Rekursi kundr vendimeve t forms s prer, shih m
posht, n analizn e pyetjes s tret t shtruar pr unifikim.
96 Rekursi n Gjykatn e Lart kundr vendimeve t gjykats s apelit mund t bhet pr kto shkaqe:
a) pr mosrespektimin ose pr zbatimin e gabuar t ligjit penal;
b) pr shkelje q kan si pasoj pavlefshmrin absolute t vendimit t gjykats, sipas nenit 128 t ktij Kodi;
c) pr shkelje procedurale q kan ndikuar n dhnien e vendimit.
97 Rishikimi mund t krkohet:
a) kur faktet e vna n themel t vendimit nuk pajtohen me ato t nj vendimi tjetr t forms s prer;
b) kur vendimi sht bazuar n nj vendim t gjykats civile, i cili sht revokuar m pas;
c) kur pas vendimit kan dal ose jan zbuluar prova t reja, t cilat vetm ose s bashku me ato q janvlersuar njher, tregojn
se vendimi sht i gabuar;
) kur vrtetohet se vendimi sht dhn si pasoj e falsifikimit t akteve t gjykimit ose t nj fakti tjetr t parashikuar nga ligji si
vepr penale.
98 Ndryshe ka qen rasti i Rekursit n interes t ligjit, i cili ka qen nj mjet i jashtzakonshm ankimi, i shtuar me nenin 432/a
t K. Pr. Penale (shfuqizuar nga Gjykata Kushtetuese me vendimin nr. 55, dat 21.11.1997) n t cilin parashikohej e drejta vetm
e Prokurorit t Prgjithshm (dhe jo e personit t akuzuar) pr t kundrshtuar vendime t forms s prer pr interes t ligjit,
brenda nj afati prej 1 vit nga data e marrjes s vendimit form t prer.
99 Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, vendim unifikues nr. 3, dat 08.07.2013, para. 33.
94
95
198
pr pasojat civile t veprs penale; si dhe prishjen e vendimit dhe zgjidhjen e shtjes pa e kthyer
pr rishqyrtim.
25. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se duhet
rikonformuar pohimi sipas t cilit rekursi n Gjykatn e Lart prbn mjet t zakonshm ankimi,
shterimi i t cilit e kthen vendimin n form t prer n kuptimin e gjs s gjykuar. Pr efekt
t marrjes s vendimit gj t gjykuar n formn e shterimit t mjeteve t zakonshme t ankimit,
Kolegjet e Bashkuara do t kuptojn disponimin e Gjykats s Lart sipas neneve 433 ose 441 (1)
(a), 441 (1) (b), 441 (1) (c), 441 (1) (d) t K. Pr. Penale.
26. Pr sa i prket mnyrs tjetr t marrjes s vendimit form t prer (n kuptimin e gjs
s gjykuar) si pasoj e kalimit t afateve pr t paraqitur ankim, sht qartazi e kuptueshme se n
rast se pala lejon kalimin e afateve strikte pr t ushtruar ankim kundr vendimit t gjykats s
shkalls s par, ose rekurs kundr vendimit t gjykats s apelit, (t parashikuar respektivisht n
nenet 415(1) dhe 435(1) t K. Pr. Penale) ather vendimi prkats do t marr formn e prer,
n kuptimin e gjs s gjykuar, duke prfunduar kshtu n mnyr definitive procesin. 100 Pra sht
m se logjike se nse pala humbet afatin pr t ushtruar ankim n gjykatn e apelit, ajo humbet
do mundsi t mtejshme pr t kundrshtuar vendimin, prfshir ktu rekursin n Gjykatn e
Lart.
27. Kolegjet e Bashkuara vrejn se arsyetimi i msiprm rezulton n t njjtn linj edhe me
interpretimin e Gjykats Evropiane pr t Drejtat e Njeriut (GJEDNJ). N vendimet e saj
GJEDNJ-ja citon shprehimisht pjest e lartprmendura t Raportit Shpjegues101 duke
konfirmuar se nj vendim merr statusin e gjs s gjykuar (res judicata) nse palt: i) kan shteruar
ankimet n rrug t zakonshme; ose ii) kan humbur afatet pr t paraqitur ankim kundr
vendimit t dnimit, duke marr kshtu vendimi form t parevokueshme. 102
28. M posarisht, n disa vendime kundr Shqipris, GJEDNJ-ja ka vendosur shprehimisht
se, edhe nse vendimi i gjykats s apelit sht i ekzekutueshm, pr sa koh ekziston mundsia pr ta
apeluar n nj gjykat t nj instance m t lart si sht edhe Gjykata e Lart, ather ai vendim [i
gjykats s apelit] nuk do t konsiderohet si res judicata. Kshtu, n shtjen Gjyli k. Shqipris,
GJEDNJ-ja sht shprehur se:
Ankuesi pranoi se rekursi ishte nn shqyrtim nga Gjykata e Lart, por pretendon se vendimi i
Gjykats s Apelit Durrs ishte i ekzekutueshm. Gjykata e Lart nuk kishte pezulluar ekzekutimin
sipas nenit 479 t Kodit t Procedurs Civile.
N shtjen n fjal, Gjykata v re se vendimi i Gjykats s Rrethit Durrs [...] , i ln n fuqi
nga vendimi i Gjykats s Apelit t Durrsit [...], njihte t drejtn e ankuesit pr pagimin e
pagesave t tij [...]. N prputhje me nenet 510(a) dhe 511(a) t Kodit t Procedurs Civile, u lshua
nj urdhr ekzekutimi. Ndrkoh, pala e paditur apeloi n Gjykatn e Lart t dyja vendimet e
gjykatave m t ulta [...].
N kto rrethana, Gjykata sht e mendimit se vendimi i Gjykats s Rrethit t Durrsit t dats 24 tetor 2006
nuk mund t konsiderohet prfundimtar dhe detyrues, pasi ai ishte i hapur pr ankim. N fakt, procesi i apelimit
sht nn shqyrtim para Gjykats s Lart. Edhe nse nj ankes n Gjykatn e Lart nuk ka efekt
pezullues automatik dhe, pavarsisht nga kompetencat e Gjykats s Lart sipas nenit 479 t Kodit t
Procedurs Civile, Gjykata rikujton se neni 6 mbron zbatimin e vendimeve prfun-dimtare dhe
detyruese, dhe jo vendimeve t cilat mund t jen objekt i kontrollit t mpasshm t nj gjykate t nj
niveli m t lart, dhe, q eventualisht, mund t rrzohen [...].
100 Prve rasteve kur lejohet rivendosja n afat ose rishikimi i vendimit, ose rasti prjashtimor n t cilin ankimi i br nga nj i
bashkpandehur, kur nuk bazohet vetm n motive ekskluzivisht personale, vlen edhe pr t bashkpandehurit e tjer, dnimi i t
cilve ka marr formn e prer (res judicata). Sidoqoft, shtrirja e apelit edhe pr t bashkpandehurin(it) q nuk kan paraqitur
ankim n apel n koh sht e kushtzuar nga suksesi i ankimit t t bashkpandehurit q ka paraqitur apelin n koh. T dy kto
kushte (Motivi jo ekskluzivisht personal i ankimit dhe suksesi i tij) jan kumulative pr prishjen e dnimit t forms s prer t
bashkpandehurit joankimues.
101 Supra, n notn 3.
102 Shiko, ndr t tjera, GjEDNj, Nikitin v. Rusis, Ap. Nr. 50178/99, Vendim, dat 20.07.2004, para. 37; GjEDNj, Lucky Dev k.
Suedis, Ap. Nr. 7356/10, Vendim, dat 27.11.2004, para. 56; GjEDNj, Sergey Zolotukhin k. Rusis, Ap. Nr. 14939/03, Vendim, dat
10.02.2009, para. 107; GjEDNj, Xheraj k. Shqipris, Ap. nr.37959/02, Vendim, dat 29.07.2008, para. 70.
199
Duke pasur parasysh proceset nn shqyrtim n Gjykatn e Lart, ka do t thot q vendimi i

Gjykats s Rrethit Durrs nuk ka efekt res judicata, Gjykata sht e mendimit se kjo ankes nuk sht
e pranueshme, pasi sht e parakohshme dhe duhet t rrzohet sipas nenit 35 3 dhe 4 t
Konvents. 103
29. Gjykata vlerson se ky qndrim i GJEDNJ-s ka mbetur i pandryshuar dhe sht pjes e
praktiks s konsoliduar t asaj gjykate n lidhje me prcaktimin e shprehjes gj e gjykuar. 104 Pr sa
m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart gjykojn se shprehja gj e gjykuar (res judicata)
prkon me shprehjen form e prer e prdorur nga legjislacioni Shqiptar, pr vendimet q marrin
kt status n rastet kur:
a) Gjykata e Lart disponon sipas neneve 433 ose 441 (1) (a), 441 (1) (b), 441 (1) (c), 441 (1) (d)
t K. Pr. Penale; ose
b) Palt humbasin afatet e parashikuara n nenet 415(1) dhe 435(1) t K. Pr. Penale mbi
paraqitjen e ankimit n gjykatn e apelit ose rekursit n Gjykatn e Lart.
30. Gjykata m posht do t analizoj nse shprehja form e prer e prdorur nga K. Pr.
Penale prkon n mnyr ekskluzive me shprehjen gj e gjykuar, apo jo.
31. Q n fillim, Gjykata, konstaton se forma e prer paraqitet n kuptim tjetr (ose m sakt
jo n prputhje me konceptin e gjs s gjykuar) n pjes t tjera t Kodit t Procedurs Penale.
Dispozita m autoritare n kt vshtrim sht neni 432 i tij. Ky nen titullohet Rekursi ushtrohet
kundr vendimeve t forms s prer, dhe prcakton se rekursi n Gjykatn e Lart bhet kundr
vendimeve t gjykats s apelit. Megjithat, si u sqarua m lart, rekursi n Gjykatn e Lart nuk
mund t ushtrohet kundr vendimeve q kan marr formn e prer n kuptimin e gjs s gjykuar.
Gjithashtu, vet neni 435 i K. Pr. Penale shprehet se rekursi paraqitet me shkrim brenda tridhjet
ditve nga data q vendimi ka marr formn e prer. Ndrkoh, n lidhje me ekzekutimin e
vendimeve t dnimit, neni 462 parashikon se Vendimi penal i gjykats vihet n ekzekutim menjher
pasi t ket marr form t prer. 105 Nga interpretimi i ktyre dispozitave kuptohet qart se shprehja
form e prer e prdorur nuk prkon me konceptin e gjs s gjykuar, por me ekzekutueshmrin e
vendimit. N fakt, nj vendim i paankimuar n gjykatn e apelit ka marr formn e prer n kuptimin
e gjs s gjykuar, ndrsa nj vendim i gjykats s apelit, kundr t cilit ushtrohet rekurs brenda
afatit t 30 ditve ka marr formn e prer n kuptimin e ekzekutimit t tij.
32. Kjo kontradikt n dukje e shprehjes form e prer lidhet, n kuptimin e
Kolegjeve t Bashkuara, me vet zgjedhjen e ligjvnsit, i cili ka parashikuar se nj vendim
dnimi mund t vihet n ekzekutim pa marr ky i fundit domosdoshmrish statusin e res
judicata . Vendimi i gjykats s apelit sht i ekzekutueshm, por nuk prbn gj t gjykuar.
E thn ndryshe, do vendim dnimi q sht gj e gjykuar sht gjithnj i ekzekutueshm,
por jo anasjelltas, pasi jo do vendim i ekzekutueshm sht gj e gjykuar.
33. Nj zgjedhje e till e ligjvnsit (pra ndarja e koncepteve t ekzekutueshmris s vendimit
dhe gjs s gjykuar) sht e njohur edhe n t drejtn ndrkombtare. Pikrisht n lidhje me
ekzekutimin e vendimeve penale t huaja, Raporti Shpjegues i cituar m lart, shpjegon se:
Ky nen [neni 3 i Konvents] prmban dy kushte themelore [...] Nj kusht sht q sanksioni
duhet t jet i zbatueshm (paragrafi 1). Sipas nenit 1, nnparagrafi a, gjykimi duhet t jet final.
Edhe pse n shumicn e rasteve nj vendim sht i ekzekutueshm n qoft se sht edhe final, n
disa raste paraqitja e nj ankimi t jashtzakonshm mund t bllokoj ekzekutimin. N ann tjetr, nj
vendim i ekzekutueshm nuk sht domosdosh-mrish final meqense apeli mund t mos rezultoj
n pezullimin e tij. Prandaj, ekzekutueshmria nuk mund t identifikohet plotsisht me t
qenit final dhe pr kt arsye, u konsiderua e domosdoshme q t prcaktohej karakteri i
ekzekutueshm i nj vendimi si nj kusht tjetr i ndar nga t tjert. Ky kusht nuk mund t paraqes
GjEDNj, Gjyli k. Shqipris, Ap. Nr. 32907/07, Vendim, dat 29.09.2009, paras 31-34.
Pr vendimin m t afrt n lidhje me shtjen n fjal, shih, GjEDNj, Beaj k. Shqipris, Ap. Nr. 1542/13, Vendim mbi
pranueshmrin, dat 24.06.2014, paras 32-33.
105 Me prjashtim t vendimeve pafajsis, t prjashtimit t t gjykuarit nga dnimi dhe ai i pushimit t shtjes, vendime kto q
vihen n ekzekutim menjher pas shpalljes s vendimit.
103
104
200
asnj problem n praktik, sepse ekziston nj dispozit e shprehur n nenin 16 q autoriteti

kompetent i Shtetit krkues t vrtetoj nse vendimi sht i ekzekutueshm. Nj vrtetim i till do t
thot se vendimi penal konsiderohet si i ekzekutueshm n prputhje me rregullat e prcaktuara n
legjislacionin e shtetit krkues, dhe gjithashtu se gjykata n shtetin e krkuar nuk ka nevoj t bj
ndonj pyetje pr kt shtje. 106
34. Pr sa m lart, Kolegjet e Bashkuara arrijn n qndrimin unifikues se:
- N legjislacionin procedural penal shqiptar, me shprehjen vendim i forms s prer do t
kuptohet, sipas rastit, vendim q ka marr formn e gjs s gjykuar, ose vendim i
ekzekutueshm.
- Vendimi penal merr formn e prer n kuptimin e gjs s gjykuar kur:
a) Gjykata e Lart disponon sipas neneve 433 ose 441(1)(a), 441(1)(b), 441(1)(c), 441(1)(d) t K.
Pr. Penale; ose
b) Palt humbasin afatet e parashikuara n nenet 415(1) dhe 435(1) t K. Pr. Penale mbi
paraqitjen e ankimit n gjykatn e apelit ose rekursit n Gjykatn e Lart.
- N do rast tjetr me shprehjen form e prer do t kuptojm vendimin e
ekzekutueshm t gjykatave t apelit.
***
B. N lidhje me pyetjen e tret t shtruar pr unifikim: Si duhet kuptuar dhe interpretuar neni 432 i K. Pr.
Penale, titulli Rekursi kundr vendimeve t forms s prer dhe prmbajtja e tij pr efektet q lidhen me vnien
n ekzekutim t vendimit penal?
35. Si u sqarua n arsyetimin e msiprm, vendimi i gjykats s apelit, ndonse nuk ka
marr ende statusin e gjs s gjykuar, sht menjher i ekzekutueshm. Kjo kuptohet edhe
nga prmbajtja e nenit 417 t K. Pr. Penale (Pezullimi i ekzekutimit), i cili parashikon se
ekzekutimi i vendimit t ankimuar pezullohet deri n prfundimin e gjykimit n gjykatn e apelit.
N rastet e rekursit [...], vendimi mund t pezullohet me urdhr, [...], t Kryetarit t Gjykats s
Lart [...].
36. Neni 432 i K. Pr. Penale parashikon se:
Rekursi n Gjykatn e Lart kundr vendimeve t gjykats s apelit mund t bhet pr kto
shkaqe:
a) pr mosrespektimin ose pr zbatimin e gabuar t ligjit penal;
b) pr shkelje q kan si pasoj pavlefshmrin absolute t vendimit t gjykats, sipas nenit
128 t ktij Kodi;
c) pr shkelje procedurale q kan ndikuar n dhnien e vendimit.
37. Nga analizimi i prmbajtjes s nenit 432 t K. Pr. Penale, rezulton se kontrolli rishikues i
Gjykats s Lart lidhet me vendime t forms s prer (n kuptimin e ekzekutueshmris) t
gjykatave t apelit, t cilat mund t cenohen vetm pr shkaqet e parashikuara n kt nen t
Kodit. do vendim tjetr i cili ka marr formn e prer n kuptimin e gjs s gjykuar, si pasoj e
mosrespektimit t afateve pr t ushtruar ankim n apel ose rekurs n Gjykatn e Lart nuk
mundet n asnj mnyr t kundrshtohet me rekurs n Gjykatn e Lart, pasi n t kundrt do
t shkelej jo vetm neni 435 i K. Pr. Penale, por edhe vet parimi i siguris juridike, n prbrje t
t cilit jan parimet e res judicata dhe ne bis in idem. 107 N dispozicion t palve q kan lejuar
kalimin e afateve pr t ushtruar ankim n gjykatn e apelit ose rekurs n Gjykatn e Lart,
mbeten vetm mjetet e jashtzakonshme, q jan, sipas rastit, krkesa pr rishikim ose pr
rivendosje n afat.
38. Pr sa i prket ekzekutueshmris s vendimeve objekt rekursi n Gjykatn e Lart,
Kolegjet e Bashkuara i referohen arsyetimit t msiprm, sipas t cilit ligjvnsi ka parashikuar se,
ndonse kto vendime nuk prbjn gj t gjykuar (pasi jan kundrshtuar me rekurs n Gjykatn
e Lart n prputhje me afatet ligjore), ato jan menjher t ekzekutueshme.
106
107
Neni 3 i Raportit Shpjegues, supra n notn 3.

Mbi shkeljen e parimit t siguris juridike, shih, Xheraj k. Shqipris, i cituar m lart n notn 18.
201
39. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n qndrimin unifikues se:

- Neni 432 i K. Pr. Penale, titulli Rekursi kundr vendimeve t forms s prer duhet
kuptuar si rekurs kundr vendimeve q nuk kan marr statusin e gjs s gjykuar, por jan
menjher t ekzekutueshm.
- Paraqitja e rekursit n Gjykatn e Lart nuk e pezullon ekzekutimin e vendimit, prve rasteve
kur Kryetari i Gjykats s Lart vendos, me urdhr, n baz t nenit 417(1) t K. Pr. Penale,
pezullimin e vendimit t gjykats s apelit.
***
C. N lidhje me pyetjen e katrt t shtruar pr unifikim. N rastin kur palt n procesin penal pr pjesn e
gjykimit q ka lidhje me fajsin ushtrojn ankim (rekurs) n Gjykat e Lart, dhe kjo e fundit n baz t nenit
441, paragrafi i par, germa c i K. Pr. Penale e ndryshon vendimmarrjen pr efekt t parashkrimit t dnimit,
cili do t konsiderohet vendim i forms s prer pr efekt t llogaritjes s afatit kohor t parashikuar nga neni 68 i
Kodit Penal?
40. Pr t kuptuar m mir efektet e rekursit n Gjykatn e Lart, Kolegjet e Bashkuara e
gjejn me vend t ndalen n mundsit e disponimit t Kolegjit Penal (ose Kolegjeve t
Bashkuara) pas shqyrtimit t shtjes, n baz t nenit 441 t K. Pr. Penale. Ndryshe nga shum
gjykata supreme analoge (prgjithsisht gjykata kasacioni), t cilat mund vetm: 1) ta ln n fuqi
vendimin e ankimuar; ose 2) ta prishin at duke e drguar shtjen pr rishqyrtim n gjykatn m
t ult, n rastin e Shqipris, ligjvnsi i ka caktuar kompetenca t gjera Gjykats s Lart. Sipas
nenit 441 t K. Pr. Penale, Gjykata e Lart mund, jo vetm t vendos lnien n fuqi t vendimit
ndaj t cilit sht br rekurs (ose prishjen e vendimit t gjykats s apelit dhe lnien n fuqi t
vendimit t gjykats s shkalls s par); prishjen e vendimit dhe kthimin e akteve pr rishqyrtim;
por edhe ndryshimin e vendimit pr cilsimin ligjor t veprs, pr llojin dhe masn e dnimit, pr
pasojat civile t veprs penale; si dhe prishjen e vendimit dhe zgjidhjen e shtjes pa e kthyer pr
rishqyrtim.
41. N rastin nn shqyrtim, pra kur Gjykata e Lart disponon n baz t nenit 441, paragrafi i
par, germa b i K. Pr. Penale, mund t ndodh q masa e dnimit t caktuar nga Gjykata e Lart t
jet e ndryshme, m e lart ose m e ult se dnimi i caktuar nga vendimi kundr t cilit sht ushtruar
rekurs. Me kt vendimmarrje t Gjykats s Lart, shterohen mjetet e zakonshme t palve pr t
kundrshtuar vendimin, duke u kthyer kshtu vendimi i dnimit n gj t gjykuar. Nse gjat
shqyrtimit t rekursit n Gjykatn e Lart do t ket filluar ekzekutimi i dnimit, ather natyrisht q
vendimi i Gjykats s Lart do t mbahet parasysh n llogaritjen e vuajtjes s dnimit pasi vetm ky
vendim (i cili shteron mjetet e zakonshme t ankimit) prcakton n mnyr prfundimtare masn e
dnimit pr personin e dnuar. I njjti arsyetim vlen edhe nse vendimi i gjykats s apelit nuk sht
vn ende n ekzekutim gjat shqyrtimit apo dhnies s vendimit nga Gjykata e Lart. Vetm pasi t
prcaktohet n mnyr definitive se cila do t jet masa e dnimit q duhet t vuhet nga i dnuari, do
t bhet e mundur edhe llogaritja e nisjes s afatit pr efekt t parashkrimit t vendimit t dnimit.
42. Neni 68 i Kodit Penal (parashkrimi i ekzekutimit t dnimit) parashikon se:
Vendimi i dnimit nuk ekzekutohet kur nga dita q ka marr form t prer kan kaluar:
a) pes vjet pr vendime q prmbajn dnim me burgim gjer n pes vjet ose dnime t tjera m
t lehta.
b) dhjet vjet pr vendimin q prmban dnim pes gjer n pesmbdhjet vjet burgim;
c) njzet vjet pr vendimin q prmban dnim pesmbdhjet gjer n njzetepes vjet burgim;
43. Gjykata e vlerson t ritheksoj se n analiz t nenit 68 t K. Penal, me rndsi pr t
br t mundur llogaritjen e afatit t parashkrimit t dnimit, sht prcaktimi i sakt i mass s
dnimit, i cili prkon me marrjen vendimit t statusit t gjs s gjykuar. Sipas legjislacionit
shqiptar, vendimi i gjykats s apelit (i cili sht i ekzekutueshm) nuk prbn gj t gjykuar dhe si
i till sht i cenueshm n Gjykatn e Lart pr shkaqe nga ato t parashikuara nga neni 432 i K.
Pr. Penale. Pr sa koh q masa e dnimit me burgim e dhn nga gjykata e apelit mund
t ndryshohet nga Gjykata e Lart n rastet kur disponon n baz t nenit 441(1)(b) ose
202
441(1)(c) t K. Pr. Penale, nuk mundet q t kemi zbatim t nenit 68 t K.Penal, pasi
shprehja form e prer e prdorur nga ky nen i K. Penal lidhet pandashmrisht me
masn e dnimit e cila duhet t jet prfundimtare dhe e pandryshueshme. Natyrisht, kjo
nuk do t thot se prokurori duhet t pres deri n vendimmarrjen e Gjykats s Lart pr t
nxjerr urdhrin e ekzekutimit t vendimit penal n baz t nenit 462 t K. Pr. Penale.
Prkundrazi, organi prgjegjs pr ekzekutimin e dnimeve penale ka detyrimin pr t vn n
ekzekutim menjher vendimet e ekzekutueshme t gjykatave t apelit.
44. Gjithashtu, Gjykata vren se prdorimi i shprehjes nuk ekzekutohet nga dita q ka marr
form t prer [...] kan kaluar [...] nga neni 68 i K. Penal nuk lidhet me nxjerrjen e urdhrit t
ekzekutimit nga prokurori, por me momentin e fundit q ligji lejon kapjen fizike t t dnuarit
pr t br t mundur vuajtjen e dnimit q ka marr form t prer n kuptimin e gjs s
gjykuar, si pasoj e kalimit t afatit t paraqitjes s ankimit n apel, ose n rast rekursi n Gjykatn
e Lart, t disponimit nga kjo e fundit n baz t neneve 433, 441(1)(a), 441(1)(b), 441(1)(c), ose
441(1)(d) t K. Pr. Penale.
45. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se shprehja form e prer e prdorur nga neni 68 i K.
Penal duhet t kuptohet n formn e gjs s gjykuar dhe llogaritja e afateve pr parashkrimin e
vendimit t dnimit duhet filluar nga momenti q vendimi i dnimit t jet kthyer n gj t
gjykuar.
46. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n qndrimin unifikues se:
- N rastin kur Gjykata e Lart vendos n baz t nenit 441, paragrafi i par, germa
c i K. Pr. Penale duke ndryshuar vendimin kundr t cilit sht br rekurs, vendimi i
Gjykats s Lart do t jet vendimi i cili do t merret pr baz pr efekt t llogaritjes s
afatit kohor t parashikuar nga neni 68 i Kodit Penal.
***
. N lidhje me pyetjen e pest t shtruar pr unifikim. Kur fillon llogaritja e afatit kohor t
parashikuar nga neni 68 i Kodit Penal n rastin kur Kolegji Penal disponon sipas nenit 441,
paragrafi i par, germa d i K. Pr. Penale duke prishur vendimin e gjykats s apelit dhe lnien
n fuqi vendimin e gjykats s shkalls s par?
47. Si u parashtrua m lart, me rndsi pr t br t mundur llogaritjen e afatit kohor t
parashkrimit t dnimit, parashikuar nga neni 68 i K. Penal, ka prcaktimi i momentit kur
vendimi ka marr formn e prer n kuptimin e gjs s gjykuar. Vet vendimi i dnimit i gjykats
s shkalls s par nuk prbn form t prer as n kuptimin e ekzekutueshmris, dhe as n at
t gjs s gjykuar. 108 Pr m tepr, fakti se Gjykata e Lart mund t vendos pr lnien n fuqi t
vendimit t gjykats s shkalls s par, nuk do t thot se data e shpalljes s vendimit t gjykats
s shkalls s par duhet t marr formn e gjs s gjykuar n mnyr prapavepruese n koh.
Kjo dat do t jet vese momenti n t ciln vendimi (n rastin konkret, i shkalls s par) nuk
do t jet m i cenueshm me mjete t zakonshme ankimi. N t njjtn logjik, edhe kur Gjykata
e Lart vendos lnien n fuqi t vendimit t gjykats s apelit n baz t nenit 441(1)(a) t K. Pr.
Penale, ose kur vendos mospranimin e rekursit n baz t nenit 433 t K. Pr. Penale, prsri data
n t ciln vendimi do t marr form t prer (n kuptimin e gjs s gjykuar) do t jet ajo n t
ciln ka disponuar Gjykata e Lart, pasi vetm n at moment mund t thuhet se jan shteruar t
gjitha mjetet e zakonshme t ankimit.
48. Sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n qndrimin unifikues se:
- Llogaritja e afatit kohor t parashikuar nga neni 68 i Kodit Penal n rastin kur
Kolegji Penal disponon sipas nenit 441, paragrafi i par, germa d i K. Pr. Penale duke
prishur vendimin e gjykats s apelit dhe lnien n fuqi vendimin e gjykats s shkalls
s par fillon nga vendimi i Gjykats s Lart.
VII. N lidhje me rekursin e t gjykuarit
49. Nga aktet e dosjes rezulton se krkuesi Erion Borakaj sht deklaruar fajtor nga Gjykata
108
Prve rastit kur ka kaluar afati pr ushtrimin e ankimit n apel.
203
e Shkalls s Par pr Krimet e Rnda Tiran, me vendimin nr. 11, dat 11.02.2008, pr kryerjen e
veprs penale t Vrasjes me paramendim pr interes, e kryer n bashkpunim, e parashikuar
nga nenet 78/2 e 25 t K. Penal, duke e dnuar at me 21 vjet burgim, si dhe duke e deklaruar t
pafajshm pr veprn penale t Mbajtjes pa leje t armve luftarake, n bashkpunim, e
parashikuar nga nenet 278/2 e 25 t K. Penal. Ky vendim sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit
pr Krimet e Rnda Tiran, me vendimin nr. 20, dat 15.04.2008. Ndrkoh, Kolegji Penal i
Gjykats s Lart, me vendimin nr. 00-2010-517(293), dat 26.03.2010, duke disponuar n baz t
nenit 441(1)(b) t K. Pr. Penale ka vendosur ndryshimin e vendimit t Gjykats s Apelit pr
Krime t Rnda dhe prfundimisht Deklarimin fajtor t gjykuarit Erion Borakaj, pr veprn penale t
prkrahjes s autorit t krimit dhe n baz t nenit 302/1 t K. Penal, dnimin e tij me 5 vjet burgim.
50. N baz t arsyetimit t msiprm, rezulton se vendimi i Kolegjit Penal t Gjykats s
Lart nr. 00-2010-517(293), i dats 26.03.2010 sht i forms s prer n kuptimin e gjs s
gjykuar, dhe se nga data e shpalljes s tij do t filloj ecja e afatit kohor t parashikuar nga neni 68
i K. Penal pr efekt t parashkrimit t ekzekutimit t tij.
51. Rezulton gjithashtu, se n baz t nenit 68(1)(a) t K. Penal, vendimi i dnimit i Kolegjit
Penal t Gjykats s Lart nr. 00-2010-517(293), i dats 26.03.2010, me t cilin sht dnuar
krkuesi me 5 vjet burgim, nuk sht parashkruar.
52. Pr sa m sipr, vendimi nr. 55, dat 30.12.2013 t Gjykats s Apelit pr Krime t
Rnda me t cilin sht vendosur rrzimi i krkess s t dnuarit Erion Borakaj me objekt:
parashkrimin e ekzekutimit t vendimit t dnimit nr. 20, dat 15.04.2008 t Gjykats s apelit pr Krime t
Rnda duhet t lihet n fuqi.
VIII. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
53. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mojn se vendimi nr. 55, dat 30.12.2013 i
Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda sht i bazuar n ligj, dhe si i till do t lihet n fuqi, me
arsyetim t ndryshm pr sa m sipr.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 441 (1) (a) t Kodit t
Procedurs Penale,
VENDOSN:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 55, dat 30.12.2013 t Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda
Tiran.
MENDIMI I PAKICS
Ndryshe nga konkluzionet e arritura nga ana e shumics n vendimin unifikues nr. 02/2014,
lidhur me shtjet e parashtruara pr njehsimin e praktiks gjyqsore, gjyqtart e mposhtm t
mbetur n pakic (pakica) nuk pajtohen me qndrimin e arritur nga shumica pr arsyet q vijojn.
Modeli procedural penal n Republikn e Shqipris sht i konceptuar n sistemin e bazuar
n parimin, sipas t cilit vendimi i gjykats s apelit sht vendim i forms s prer dhe i
ekzekutueshm, prandaj objekti i rekursit n Gjykatn e Lart jan vetm vendimet e forms s
prer. Shqyrtimi i shtjes prfundon me zhvillimin e gjykimit n apel dhe Gjykata e Lart ka pr
objekt shqyrtimi, vendimet e forms s prer. asti kur vendimi sht i forms s prer sht
pikrisht, data e shpalljes s vendimit t gjykats s apelit, dhe nga kjo dat kur vendimi bhet i
objekt ekzekutimi nga ana e prokurorit, ndryshimet eventuale t vendimit t forms s prer nga
ana e Gjykats s Lart nuk lidhen me astin, pra me datn kur vendimi duhet t bhet i forms
204
s prer, por me ndryshimin e prmbajtjes s tij, dhe ky aspekt nuk sht relevant sa i prket
caktimit t momentit se kur duhet t filloj t eci afati i parashkrimit t dnimit t dhn me
vendim gjyqsor.
Sipas konkluzionit t shumics, Kodi i Procedurs Penale nuk e parashikon n mnyr t
shprehur konceptin se kur vendimi merr form t prer. Por kjo premis, sipas mendimit t
pakics nuk sht e mbshtetur. Koncepti i gjs s gjykuar nuk duhet t jet i barasvlershm me
at t forms s prer. Koncepti i vendimit t forms s prer dhe ai i llojeve t ankimit si jan:
apeli dhe rekursi jan t ndryshm dhe nuk duhet t konfondohen me konceptin e ekzekutimit
dhe afatin e fillimit t ekzekutimit t veprs penale, apo me afatin e parashkrimit t veprs penale.
Kshtu, neni 417 i Kodit t Procedurs Penale, me titull Pezullimi i ekzekutimit i cili
parashikon se: Ekzekutimi i vendimit t ankimuar pezullohet deri n prfundimin e gjykimit n gjykatn e
apelit. N rastet e rekursit ose t krkess pr rishikim, vendimi mund t pezullohet me urdhr, prkatsisht, t
Kryetarit t Gjykats s Lart ose t gjykats s rrethit gjyqsor[...], nga ku del qart forma e prer nuk
jepet n Gjykatn e Lart.
Edhe neni 432 i Kodit t Procedurs Penale, po t interpretohet i lidhur ngusht me mjaft
dispozita t tjera, sikurse sht neni 435 i Kodit t Procedurs Penale, i cili parashikon se:
Rekursi duhet t paraqitet me shkrim brenda tridhjet ditve nga data q vendimi ka marr form t prer, do
t thot pa ekuivok q marrja e forms s prer nuk sht e lidhur me afatin e paraqitjes s
rekursit apo me astin deri kur duhet t shprehet Gjykata e Lart.
Nga analiza dhe interpretimi sistematik q bn pakica, arrin n konkluzionin se fryma e
legjislacionit procedural penal, duke marr parasysh dhe at procedural civil, parashikon se
vendimi penal i apelit sht i forms s prer, duke u br i ekzekutueshm menjher, pr
pasoj, objekt rekursi jan vendimet e forms s prer.
Forma e prer e nj vendimi gjyqsor nuk jepet me mbarimin e shqyrtimit t rekursit n
Gjykatn e Lart apo me mbarimin e afatit ligjor t parashikuar pr ushtrimin e rekursit.
N nenin 417 t Kodit t Procedurs Penale parashikohet vetm pezullimi i vendimit me
paraqitjen e ankimit t apelit, pra zbatohet efekti pezullues i vendimit t shkalls s par, por e
njjta gj nuk mund t thuhet n rastin e ushtrimit t rekursit. Fakt ky q nnkupton se vendimi i
gjykats s apelit sht i forms s prer dhe menjher i ekzekutueshm, prve rasteve kur me
urdhr t kryetarit t Gjykats s Lart mund t pezullohet.
N kto kushte, pakica vlerson se vendimi i gjykats s apelit, pas prfundimit t gjykimit
n kt shkall gjykimit, duke filluar kjo dat nga ajo e shpalljes s vendimit pr paln q sht e
pranishme, apo nga data e njoftimit t tij, sht vendim i forms s prer dhe menjher i
ekzekutueshm.
Pakica vlerson se n nenin 263 t Kodit t Procedurs Penale jan parashikuar afatet e
kohzgjatjes s paraburgimit, kto afate i referohen vetm kohzgjatjes s paraburgimit sa i takon
gjykimit n shkall t par dhe gjykimi n apel, pra duke e konsideruar rekursin q ka pr objekt
vendimin e forms s prer, pikrisht, vendimin e gjykats s apelit.
N vendimin e saj shumica e antarve t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart ka
arritur n konkluzionin, sipas mendimit ton, t pambshtetur, duke shprbashkuar konceptin
dhe cilsimin e forms s prer nga cilsimi dhe koncepti i gjendjes s gjs s gjykuar.
Instituti juridik i gjs s gjykuar, i njohur ndryshe si parimi ne bis in idem, ngrthen n vetvete
dimensionin kushtetues dhe konventor, nga njra an, dhe at ligjor procedural dhe material, nga
ana tjetr. Dimensioni kushtetues dhe konventor i institutit t res judicata lidhet drejtprdrejt me
parimin e siguris juridike n gzimin e t drejtave dhe lirive themelore t do subjekti t s
drejts, i cili, mes t tjerash, krkon q aty ku gjykatat jan shprehur prfundimisht n lidhje me
nj shtje t caktuar, vendimi i tyre nuk duhet t diskutohet apo t vihet n dyshim.
N vendimin e saj shumica e antarve t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, ka
arritur n konkluzionin, sipas mendimit ton, t pambshtetur, duke shprbashkuar konceptin
dhe cilsimin e forms s prer nga cilsimi dhe koncepti i gjendjes s gjs s gjykuar.
205
N interpretimin e ndjekur nga shumica, cilsimi i termit form e prer zvendsohet me

cilsimin e termit t ekzekutueshmris, pra, duke e konsideruar vendimin e gjykats s apelit si
nj vendim t ekzekutueshm. N baz t ktij interpretimi, t gjitha vendimet e gjykats s apelit
jan vendime t ekzekutueshme, dhe jo t forms s prer. Por, pakica sht e mendimit se
ekzekutueshmria dhe efektet e saj nuk jan t lidhur me prcaktimin e kuptimit t forms s
prer n domethnien e saj si gj e gjykuar.
Pakica vlerson t vr n dukje faktin se Gjykata Kushtetuese n vendimin nr. 140, dat
03.07.2014, ka vendosur se gjykata referuese i ka orientuar argumentet e saj m tepr drejt
shtjes s modelit ligjor t przgjedhur nga sistemi shqiptar mbi konceptin vendim i forms s
prer, se sa si probleme antikushtetutshmrie t dispozitave t kundrshtuara, duke konkluduar
pr moskalimin e shtjes pr shqyrtim n seanc plenare.
Si prfundim pakica mban qndrimin se shtjet e parashtruara pr unifikim i kaprcen
mundsit e ktyre Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart dhe nuk mund t konsiderohet
vetm problem interpretimi juridik i nj dispozite, por n thelb, shtja duhet t konsiderohet nj
tagr i ligjvnsit.
Pr sa m sipr, ndryshe nga qndrimi i shumics, pakica shpreh mendimin se rekursi i
gjykuarit Borakaj duhet t ishte pranuar n themel, duke qen se vendimi nr. 55, dat 30.12.2013,
i Gjykats s Apelit pr Krime t Rnda sht marr n kundrshtim me ligjin.
Antar: Arjana Fullani, Aleksandr Muskaj, Artan Zeneli, Artan Broci.
VENDIM
Nr. 1, dat 27.4.2015
Kolegjet e Bashkuara Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore t dats 27.04.2015 morn n
shqyrtim shtjen penale me nr. 52601-00364-00-2015 Akti, q u prket:
KRKUES: Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Tiran
I GJYKUAR: Arben Mehmeti, prfaqsuar nga Av. Sknder Breca
AKUZA: Marrdhnie seksuale me t mitura, parashikuar nga neni 100 i Kodit Penal.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran me vendimin nr. 582, dat 25.03.2014, ka vendosur:
1. Deklarimin e pafajshm t t pandehurit Arben Bujar Mehmeti pr kryerjen e veprs penale t
Marrdhnies seksuale me t mitura, parashikuar nga neni 100/1 i Kodit Penal.
2. Urdhrohet lirimi i menjhershm i t pandehurit Arben Mehmeti nga dhomat e paraburgimit,
nse nuk mbahet i arrestuar, i ndaluar apo, i dnuar pr ndonj vepr tjetr penale.
3. Shpenzimet procedurale n fazn e hetimeve paraprake si dhe shpenzimet gjyqsore n
ngarkim t t pandehurit Arben Mehmeti.
Gjykata e Apelit Tiran me vendimin nr. 50, dat 21.01.2015, ka vendosur:
Prishjen e vendimit nr. 582, dat 25.03.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran dhe drgimin
e shtjes pr rigjykim pran po asaj gjykate, me tjetr trup gjykues.
Kundr vendimit m dat 13.02.2015, ka paraqitur rekurs i pandehuri Arben Mehmeti,
me ann e t cilit ka krkuar: Prishjen e vendimit nr. 50 dat 21.01.2015 t Gjykats s Apelit Tiran dhe lnien
n fuqi t vendimit nr. 582 dat 25.03.2014 t Gjykats s Shkalls s Par Tiran.
duke parashtruar edhe shkaqet prkatse :
Vendimi i gjykats s apelit sht n kundrshtim me ligjin sepse:
- Gjykata e Apelit Tiran mon se vendimi q ankimohet sht i pavlefshm pr shkak se sht
marr pas analizs, ve t tjerave, t provave t paraqitura nga palt ndrgjyqse, me dshmitar, dhe
n aktet e fashikullit nuk rezultojn pikrisht thniet e dshmitarve.
Arsyetimi i Gjykats s Apelit Tiran se riprodhimi audio nuk e zvendson procesverbalin n
kuptim t nenit 115/1 sht i gabuar. Po t analizojm nenin 115/2 t Kodit t Procedurs Penale,
206
sht m se e qart se procesverbali me dorshkrim bhet vetm n rastet kur nuk sht i mundur q
procesverbali t bhet me stenotipi apo mjet tjetr teknik.
- Bazuar n udhzimin nr. 282, dat 15.06.2012 Pr mbajtjen e procesverbalit t seancs
gjyqsore me mjete audio, n mbshtetje t nenit 102 pika 4 t Kushtetuts dhe paragrafit 7 e 8 t
nenit 6 paragrafit 2, t nenit 7 t ligjit nr. 8678, dat 14.5.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e
Ministris s Drejtsis, t ndryshuar, ministri i Drejtsis, jan prcaktuar rregullat e detyrueshme
mbi: a) mbajtjen fjal pr fjal t procesverbaleve t seancave gjyqsore, nprmjet regjistrimit audio,
prmes mjeteve digjitale, n t gjitha ambientet e gjykatave ku zhvillohen seanca gjyqsore, n
prputhje me nenet 77, 118 dhe 172 t Kodit t Procedurs Civile dhe nenet 115 deri 122 t Kodit t
Procedurs Penale dhe me do dispozit tjetr procedurale n fuqi;
b) funksionimin e sistemit t regjistrimit audio; dhe c) mnyrn e ruajtjes s materialeve t ktyre
regjistrimeve audio dhe prgatitjes, kur sht e nevojshme, t transkripteve t tyre. Ku parashikohet se
kur regjistrimi i seancs gjyqsore sht i pamundur t realizohet, pr shkak t defekteve n pajisje,
procesverbali i seancs mbahet n nj nga mnyrat e tjera t parashikuara nga Kodi i Procedurs
Penale ose Kodi i Procedurs Civile apo do norm tjetr procedurale n fuqi sipas prcaktimit t
kryetarit t seancs gjyqsore. N kt rast, n procesverbal shnohet shkaku i mbajtjes s
procesverbalit n mnyrn tjetr.
Kur, gjat seancs gjyqsore, pajisjet e regjistrimit jan ndezur, por shfaqen probleme me
funksionimin e tyre/regjistrimin, sekretari lajmron kryetarin e seancs, i cili urdhron q t vijohet
me nj mnyr tjetr t mbajtjes s procesverbalit gjyqsor.
- Ndryshe nga sa ka arsyetuar Gjykata e Apelit Tiran n vendimin e saj objekt rekursi, q
riprodhimi audio i pyetjes s dshmitarit prbn nj form dokumentimi t veprimeve t seancs
gjyqsore, e cila sht n funksion t transparencs s procesit, por nuk e zvendson procesverbalin
e seancs gjyqsore, i cili prcaktohet nga neni 115/1 i Kodit t Procedurs Penale, si i vetmi akt q
dokumenton veprimet e gjykats sht i gabuar pasi sht vet udhzimi nr. 282, dat 15.6.2012 Pr
mbajtjen e procesverbalit t seancs gjyqsore me mjete audio, i cili ka sanksionuar q kur regjistrimi
i seancs gjyqsore sht i pamundur t realizohet, pr shkak t defekteve n pajisje, procesverbali i
seancs mbahet n nj nga mnyrat e tjera t parashikuara nga Kodi i Procedurs Penale ose Kodi i
Procedurs Civile apo do norm tjetr procedurale n fuqi sipas prcaktimit t kryetarit t seancs
gjyqsore.
Nisur nga fakti se ka interpretime t ndryshme lidhur me mbajtjen e procesverbalit nprmjet
regjistrimit audio apo audioviziv, t parashikuar n nenin 115 dhe vijues t Kodit t Procedurs
Penale, si dhe nisur nga rndsia q paraqet kjo shtje pr t gjith praktikn gjyqsore, Kolegji Penal
i Gjykats s Lart, me vendimin e dats 10.03.2015, n baz t nenit 438/2 t Kodit t Procedurs
Penale ka vendosur t drgoj pr shqyrtim kt shtje n Kolegjet e Bashkuara, pr unifikimin e
praktiks gjyqsore.
Me an t ktij vendimi, Kolegji Penal ka shtruar pr diskutim para Kolegjeve t Bashkuara
shtjen e mposhtme:
1. Mbajtja e procesverbalit t seancs gjyqsore, si akt pr dokumentimin e
veprimeve n seanc gjyqsore, nprmjet regjistrimit audio ose audioviziv, a duhet t
konsiderohet n prputhje me nenin 115 e vijues t Kodit t Procedurs Penale?
pasi dgjuan relatimin e shtjes nga gjyqtart Artan Zeneli dhe Evelina Qirjako; prokurorin
Arqilea Koa, i cili krkoi prishjen e vendimit t Gjykats s Apelit Tiran nr. 50, dat
21.01.2015 dhe drgimin e shtjes pr shqyrtim n gjykatn e apelit, mbrojtsin e t pandehurit
av. Sknder Breca, i cili krkoi prishjen e vendimit t Gjykats s Apelit Tiran nr. 50, dat
21.01.2015 dhe drgimin e shtjes pr shqyrtim n gjykatn e apelit; dhe pasi e biseduan shtjen
n trsi,
207
VREJN:
Nga Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Tiran ka ardhur pr gjykim shtja penale n ngarkim t
t pandehurit Arben Mehmeti, i akuzuar se ka kryer veprn penale t Marrdhnies seksuale me
t mitura, parashikuar nga neni 100/1 i Kodit Penal, n dm t shtetases K.SH.
Nga procesverbali i seancs s dats 04.02.2014, ora 13:10, rezulton se jan shnuar
gjeneralitetet e dshmitares s pyetur nga gjykata, procedura e betimit t saj, por nuk jan shnuar
pyetjet e bra nga palt dhe gjykata dhe as prgjigjet (thniet) e dshmitares. N t njjtn mnyr
jan pasqyruar, n procesverbal, thniet e dshmitarve t pyetur n seancat e tjera gjyqsore.
II. Procedura gjyqsore
1. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran me vendimin nr. 582, dat 25.03.2014, ka
vendosur:
Deklarimin e pafajshm t t pandehurit Arben Bujar Mehmeti pr kryerjen e veprs penale
t Marrdhnies seksuale me t mitura, parashikuar nga neni 100/1 i Kodit Penal.
2. Duke arsyetuar mbi bazn e provave shkresore dhe atyre me dshmitar, t marra n
seanc gjyqsore, referuar kryesisht regjistrimit audio.
3. Gjykata e Apelit Tiran me vendimin nr. 50, dat 21.01.2015, ka vendosur:
Prishjen e vendimit nr. 582, dat 25.03.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran dhe
drgimin e shtjes pr rigjykim pran po asaj gjykate, me tjetr trup gjykues.
4. Me arsyetimin se: N kuptim t nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, dokumentimi i
veprimeve bhet me procesverbal, i cili prpilohet nga sekretari n form t plot ose t
prmbledhur.
Kur procesverbali prpilohet n form t prmbledhur, duhet br edhe riprodhimi
fonografik dhe po t jen kushtet, edhe riprodhimi audioviziv, kur sht i domosdoshm.
Sipas ktij rregullimi, procesverbali i pyetjes t dshmitarit n seanc, duhet t prmbaj,
qoft edhe n mnyr t prmbledhur, thniet e dshmitarit, dhe po t jen kushtet, duhet br
edhe riprodhimi audioviziv.
N gjykimin n shkall t par, n procesverbalin e seancs, jan shnuar gjeneralitetet e
dshmitarve t pyetur nga gjykata, procedurat e betimit t tyre, por nuk jan shnuar pyetjet dhe
pr m tepr thniet e dshmitarve t pyetur n seanc.
Riprodhimi audio i pyetjes s dshmitarit prbn nj form dokumentimi t veprimeve t
seancs gjyqsore, e cila sht n funksion t transparencs s procesit, por nuk e zvendson
procesverbalin e seancs gjyqsore, i cili prcaktohet nga neni 115/1 i Kodit t Procedurs
Penale, si i vetmi akt q dokumenton veprimet e gjykat.
Gjykata e Apelit Tiran mon se procesverbali i cili nuk paraqet thniet e dshmitarve t
pyetur nga gjykata, t cilat kan shrbyer pr t si baz e vendimit prfundimtar, nuk dokumenton
veprimet e kryera nga gjykata, sipas parashikimit t nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale.
Gjykata e Apelit Tiran mon se vendimi q ankimohet sht i pavlefshm pr shkak se
sht marr pas analizs, ve t tjerave, t provave t paraqitura nga palt ndrgjyqse, me
dshmitar, dhe n aktet e fashikullit nuk rezultojn pikrisht thniet e dshmitarve. N kto
kushte, ky vendim duhet prishur dhe shtja duhet t rigjykohet n shkall t par..
III. E drejta e zbatueshme
5. Nisur nga parashtrimi i msiprm i rrethanave t faktit dhe i qndrimeve t palve n gjykim,
pr ti dhn prgjigje shtjeve t parashtruara, pr sa i takon njsimit t praktiks gjyqsore, n
funksion t zgjidhjes s shtjes objekt gjykimi dhe n prgjigje t pretendimeve t parashtruara n
mjetin e rekursit, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se duhet t mbahen parasysh,
para s gjithash, dispozitat vijuese t Kushtetuts, t Konvents Evropiane pr Mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe Lirive themelore (KEDNJ) dhe t Kodit t Procedurs Penale.
6. Neni 31 i Kushtetuts s Republiks s Shqipris parashikon se: Gjat procesit penal kushdo ka
t drejt:
208
a) t vihet n dijeni menjher dhe hollsisht pr akuzn q i bhet, pr t drejtat e tij, si dhe ti krijohet
mundsia pr t njoftuar familjen ose t afrmit e tij;
b) t ket kohn dhe lehtsit e mjaftueshme pr t prgatitur mbrojtjen e vet;
c) t ket ndihmn pa pages t nj prkthyesi, kur nuk flet ose nuk kupton gjuhn shqipe;
) t mbrohet vet ose me ndihmn e nj mbrojtsi ligjor t zgjedhur prej tij; t komunikoj lirisht dhe privatisht me
t, si dhe ti sigurohet mbrojtja falas, kur nuk ka mjete t mjaftueshme;
d) tu bj pyetje dshmitarve t pranishm dhe t krkoj paraqitjen e dshmitarve, t ekspertve dhe t personave
t tjer, t cilt mund t sqarojn faktet.
7. Neni 42/2 i Kushtetuts parashikon se: Kushdo, pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe t interesave t
tij kushtetues dhe ligjor, ose n rastin e akuzave t ngritura kundr tij, ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik
brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.
8. N nenin 6 pika 1 t KEDNJ parashikohet se: Neni 6 E drejta pr nj proces t rregullt
N prcaktimin e (...) do akuze penale kundr tij, do person ka t drejt q shtja e tij t dgjohet drejtsisht,
publikisht dhe brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme. do person i akuzuar pr nj
vepr penale prezumohet i pafajshm, derisa fajsia e tij t provohet ligjrisht. do i akuzuar pr nj vepr penale ka t
drejtat minimale t mposhtme; ti jepet koha dhe lehtsit e prshtatshme pr prgatitjen e mbrojtjes; (...) t pyes ose t
krkoj q t merren n pyetje dshmitart e akuzs dhe t ket t drejtn e thirrjes dhe t pyetjes t dshmitarve n favor
t tij, n kushte t njjta me dshmitart e akuzs. (...).
9. Kodi i Procedurs Penale, n dispozitat relevante parashikon se:
Neni 115: Procesverbali
l. Dokumentimi i veprimeve bhet me procesverbal.
2. Procesverbali prpilohet nga sekretari i gjykats, n form t plot ose t prmbledhur, me
stenotipi, me mjet tjetr teknik dhe, kur mungojn kto mjete, me dorshkrim.
3. Kur procesverbali prpilohet n form t prmbledhur duhet t bhet edhe riprodhimi
fonografik dhe, po t jen kushtet, edhe riprodhimi audioviziv kur sht i domosdoshm.
Neni 116: Prmbajtja e procesverbalit
1. Procesverbali prmban tregimin e vendit, t vitit, t muajit, t dits dhe kur sht e nevojshme,
edhe t ors, n t cilat ka filluar dhe sht prfunduar, gjeneralitetet e personave q kan marr pjes,
tregimin e shkaqeve, kur dihen, mungesn e personave q duhet t marrin pjes dhe krkesat e
paraqitura nga palt.
Neni 117: Nnshkrimi i procesverbalit
1. Procesverbali, me prjashtim t atij q mbahet n seancn gjyqsore, pasi lexohet,
nnshkruhet n fund t do flete nga ai q e ka prpiluar, nga ai q procedon dhe nga personat q
kan marr pjes.
2. Kur njri nga pjesmarrsit nuk do ose nuk sht n gjendje t nnshkruaj, bhet vrejtje
ku tregohet edhe shkaku.
Neni 118: Transkriptimi i procesverbalit t redaktuar me mjete stenotipie
1. Shiritat e shtypur me shenja stenotipie transkriptohen me shkronja t zakonshme jo m
von se pes dit nga data kur jan formuar dhe lidhen me aktet bashk me transkriptimin.
2. Kur pr personin q ka shtypur shiritat ka ndalime pr t br transkriptim, gjykata
urdhron q transkriptimi ti besohet nj personi t prshtatshm, qoft edhe jasht administrats
shtetrore.
Neni 119: Riprodhimi fonografik ose audioviziv
1. Riprodhimi fonografik ose audioviziv bhet nga persona teknik, qoft edhe jasht
administrats shtetrore nn drejtimin e sekretarit t gjykats.
2. Kur bhet riprodhimi fonografik, n procesverbal tregohet asti i fillimit dhe i mbarimit t
veprimeve t riprodhimit.
3. Kur riprodhimi fonografik nuk kuptohet, si prov shrben procesverbali i prpiluar n
form t prmbledhur.
4. Regjistrimet fonografike ose audiovizive u bashkohen akteve.
Neni 120: Format e dokumentimit n raste t veanta
209
1. Gjykata vendos t bhet prpilimi i procesverbalit n form t prmbledhur kur veprimet

q duhet t pasqyrohen kan prmbajtje t thjesht ose kur mungojn mjetet mekanike t
riprodhimit ose ndihmsit teknik.
2. Kur prpilohet procesverbali n form t prmbledhur, gjykata kujdeset q t shnohen
pjest thelbsore t deklarimeve dhe rrethanat n t cilat jan br.
Neni 121: Deklarimet gojore t palve
1. Kur ligji nuk krkon formn e shkruar t dokumentit, palt mund t bjn, vet ose me
an t prfaqsuesve t posam, krkesa ose deklarime me goj. N kt rast sekretari i gjykats
prpilon procesverbalin dhe regjistron deklarimet. Procesverbalit i bashkohet, kur sht rasti,
prokura e posame.
2. Pals q e krkon, i lshohet me shpenzimet e veta nj vrtetim ose kopja e deklarimeve
t bra.
Neni 122: Pavlefshmria e procesverbalit
1. Procesverbali sht i pavlefshm kur ka dyshime rreth personave q kan marr pjes ose
kur mungon nnshkrimi i npunsit q e ka prpiluar.
Neni 345: Procesverbali i seancs
1. Sekretari mban procesverbalin e seancs, n t cilin tregohen:
a) vendi, data, ora e hapjes dhe e mbylljes s seancs;
b) prbrja e gjykats;
c) emri dhe mbiemri i prokurorit dhe t dmtuarit akuzues;
) gjeneralitetet e t pandehurit ose t dhna t tjera personale q vlejn pr ta identifikuar,
gjeneralitetet e mbrojtsve, t palve private dhe t prfaqsuesve t tyre.
2. Menjher pas mbylljes s seancs, procesverbali, i nnshkruar n fund t do flete nga ai
q e ka mbajtur, i paraqitet kryetarit pr ta vistuar.
3. Procesverbali i seancs prfshihet n fashikullin pr shqyrtimin gjyqsor.
Neni 346: Prmbajtja e procesverbalit
1. Procesverbali prshkruan veprimet e kryera n seanc dhe pasqyron n mnyr t
prmbledhur krkesat dhe konkluzionet e prokurorit, t t dmtuarit akuzues, mbrojtsve dhe
prfaqsuesve t palve private.
2. Urdhrat e dhn me goj nga kryetari riprodhohen trsisht. Urdhrat e shpallura n seanc
me an t leximit i bashkohen procesverbalit.
Neni 347: Krkesat e palve pr procesverbalin
1. Palt kan t drejt t krkojn shnimin n procesverbal t do deklarimi pr t cilin kan
interes. Memoriet me shkrim t paraqitura nga palt, n mbshtetje t krkesave dhe
konkluzioneve t tyre, i bashkohen procesverbalit.
2. Kryetari mund t urdhroj, edhe kryesisht, q sekretari t lexoj pjes t veanta t
procesverbalit me qllim q t verifikoj saktsin dhe plotsin e tij. Mbi krkesat pr korrigjim
ose shuarje, si dhe mbi ato q parashikohen n paragrafin 1, kryetari disponon me vendim.
Neni 368: Procesverbali i marrjes s provs
1. N procesverbalin e marrjes s provs shnohen gjeneralitetet e dshmitarve, ekspertve
e t prkthyesve, si dhe paralajmrimi q u bhet pr t thn t vrtetn dhe pr prgjegjsin q
kan n rast se bjn dshmi, ekspertim ose prkthim t rrem.
2. Sekretari i gjykats riprodhon pyetjet e bra nga palt dhe nga kryetari, si dhe
prgjigjet e personave t pyetur.
3. Kur gjykata vendos q procesverbali t mbahet n form t prmbledhur, kontrolli pr
saktsin e tij bhet nga kryetari.
10. Udhzimi i ministrit t Drejtsis nr. 353, dat 03.09.2013, Pr prcaktimin e

rregullave t hollsishme pr mbajtjen, ruajtjen dhe arkivimin e procesverbalit t seancs
gjyqsore me mjete audio ,
Neni 2: Fusha e veprimit

Mjetet digjitale audio t regjistrimit t seancave gjyqsore prdoren pr regjistrimin e
210
seancave gjyqsore t gjykimeve civile, administrative dhe penale, t zhvilluara n ambientet e

gjykatave ku zhvillohen seanca gjyqsore n t gjitha gjykatat e shkalls s par dhe t apelit n
Republikn e Shqipris.
Neni 3: Sistemi i regjistrimit audio
Procesverbali audio i seancave gjyqsore prbn procesverbalin zyrtar t seancs n
prputhje me nenin 118 t Kodit t Procedurs Civile, nenin 115 t Kodit t Procedurs Penale
dhe nenin 34 t ligjit nr. 49/2012 "Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative
dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative.
11. Urdhr i ministrit t Drejtsis nr. 358, dat 5.9.2013, Pr tarifat e transkriptimit
t procesverbalit t seancs gjyqsore, t mbajtur me mjete t regjistrimit audio ose

audioviziv;
12. Urdhr i ministrit t Drejtsis nr. 359, dat 5.9.2013, Pr ruajtjen dhe arkivimin
e procesverbalit t seancs gjyqsore apo t veprimeve t tjera procedurale q zhvillohen
jasht seance ;
IV. Arsyetimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart

13. Me qllim dhnien e prgjigjes mbi shtjen e shtruar pr unifikim, si dhe n funksion t
zgjidhjes s shtjes objekt rekursi, Kolegjet e Bashkuara mojn t analizojn, fillimisht, se far
nnkupton procesverbali, cilat jan llojet e mjeteve dhe format apo mnyrat e mbajtjes s tij,
bazuar n nenet 115 e vijues t Kodit t Procedurs Penale, pr t arritur n konkluzionin nse
regjistrimi audio ose audioviziv sht nj prej tyre.
14. N pjesn e par, titulli i tret, t kreut t par t seksionit t tret t Kodit t Procedurs
Penale jan parashikuar dispozitat e prgjithshme mbi dokumentimin e veprimeve procedurale.
15. Nj nga parimet themelore t Kodit t Procedurs Penale sht ai i oralitetit, n baz t
t cilit, kur nuk parashikohet ndryshe n ligjin procedural, veprimet e gjykats apo t palve, q
kan t bjn me procesin penal, normalisht, paraqiten me goj. Veprimtaria e dokumentimit t
akteve t procesit penal bazohet n nevojn pr ruajtjen, prshkrimin dhe pasqyrimin e
veprimeve dhe akteve procedurale me qllim q ato t kujtohen dhe vlersohen, gjat t gjitha
fazave t procesit penal. N kt mnyr, procesverbali shrben pr fiksimin e ngjarjeve, fakteve
dhe veprimeve procedurale ku do t bazohet, m pas edhe vendimmarrja e gjykats dhe
eventualisht t ushtrohet e drejta e ankimit.
16. Kolegjet e Bashkuara vrejn se veprimet procedurale t procesit penal duhet t
dokumentohen, n mnyr q t ruhen gjurmt e krijimit dhe prshkrimit te tyre, me qllim q t
sigurohet nj proces gjyqsor i drejt e i rregullt, sipas standardeve t gjithpranuara. N seancn
gjyqsore mbahet vetm nj procesverbal, i cili mund t mbahet me an t disa mjeteve
alternative t prshtatshme, n form t plot ose t prmbledhur.
17. Kodi i Procedurs Penale parashikon parimin e prgjithshm, sipas t cilit dokumentimi i
veprimeve bhet me procesverbal, i cili prpilohet nga sekretari i gjykats, n form t plot ose
t prmbledhur, me stenotipi, me mjet tjetr teknik, dhe kur mungojn kto mjete, me
dorshkrim.
18. N baz t ktij kuadri ligjor, vrehet se Kodi i Procedurs Penale i Republiks s
Shqipris nuk bn nj prkufizim t nocionit t procesverbalit, por prcakton karakteristikat m
themelore q e prbjn at. Karakteristika e par e veprimtaris s dokumentimit sht cilsimi i
subjektit procedural, q mban procesverbalin; pra, ai q e prpilon apo kujdeset pr hartimin e
procesverbalit, n varsi t faktit nse mbahet apo jo n seanc gjyqsore. Procesverbali sht nj
veprim publik q provon kryerjen e veprimeve t akteve procedurale q kan ndodhur apo jan
kryer n prani t ktij subjekti. Por q n vetvete, ky veprim nuk prbn prov t plot e t
paracaktuar. Si rrjedhoj, nga ana e gjykats mund t vlersohet lirisht ajo ka sht pasqyruar dhe
paraqitur n kt veprim dokumentues, si pr sa i takon korrektsis, ashtu dhe vrtetsis s
prshkrimeve t kryera n t gjat zhvillimit t gjykimit.
19. Karakteristika e dyt sht lloji i mjetit, domethn mnyra e krijimit t procesverbalit, e
cila ka rndsi pr dokumentimin e veprimeve. Kurse karakteristika e tret sht forma, q sipas
211
ligjit do t thot sasia e t informacionit t pasqyruar n procesverbal. Kjo karakteristik e fundit

ka varsi nga lloji i mjetit pr hartimin e procesverbalit, pikrisht sepse, nisur nga lloji i mjetit t
mbajtjes s procesverbalit, mund t jet "e plot apo "e prmbledhur". Forma e plot nnkupton
pasqyrimin integral dhe literal t asaj q ndodh, thuhet apo kryhet n seanc gjyqsore.
20. N kt kuadr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart mojn t analizojn fillimisht
shtjen nse ligji shqiptar (shih t drejtn e zbatueshme) parashikon mjete t tjera t mbajtjes s
procesverbalit, prve asaj me dorshkrim, q rndom prdoret sot si nj lloj mjeti pr
dokumentimin e veprimeve n procesin penal.
21. N lidhje me llojin e dokumentimit t veprimeve procedurale; pra, lidhur me llojin e
mjetit dokumentues, neni 115 i Kodit t Procedurs Penale parashikon tre lloje mjetesh pr
mbajtjen e procesverbalit kryesor, domethn t dokumentimit t veprimeve, prkatsisht: i)
procesverbali i prgatitur me mjetin e stenotipis; ii) procesverbali i prgatitur me mjet tjetr
teknik; iii) procesverbali i prgatitur me dorshkrim. Ndrsa, pr sa i prket forms s mbajtjes s
procesverbalit, si nj karakteristik prcaktuese e tij, sipas nenit 115 t Kodit t Procedurs
Penale, prcaktohet se procesverbali mund t hartohet: a) n form t plot ose b) n form t
prmbledhur. Kur procesverbali mbahet n form t prmbledhur, parashikohet detyrimi pr
riprodhimin fonografik, e po t jen kushtet, edhe riprodhimi audioviziv kur ai sht i
domosdoshm.
22. N analiz t ktij kuadri ligjor, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se, nisur nga formulimi i
dispozits s parashikuar n nenin 115 t Kodit t Procedurs Penale, rezulton m se e logjikshme
dhe e natyrshme, q forma e prmbledhur e procesverbalit, i referohet vetm llojit t procesverbalit t
mbajtur me mjetin e dorshkrimit. Kjo pr arsyen se, pr dy llojet e para t procesverbaleve t
mbajtur si mjet kryesor dokumentimi, domethn atij t br me an t mjetit t stenotipis dhe atij t
br me mjete t tjera teknike, duke qen ata vese t plot, nuk mund t bhet fjal pr nj
prmbledhje t tyre. Kjo sepse nuk do t kishte asnj kuptim prmbledhja e tyre, pr shkak se ata
prmbajn t pasqyruar gjithka q sht deklaruar apo kryer n seanc e n prani t gjykats.
Prandaj, n vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, dy llojet e para t procesverbalit t mbajtur si mjet
kryesor, duhet t konsiderohen vetm (n form) t plot. Riprodhimi fonografik apo audioviziv (jo
kryesor) n mbshtetje t procesverbalit t br n form t prmbledhur, bhet (vetm) n ato raste
kur sht mbajtur procesverbali me (mjetin me) shkrim, pikrisht n form t prmbledhur. Edhe n
kt rast, ka rndsi t theksohet se procesverbali n trsi prbhet nga: prmbledhja me shkrim e
mbajtur nga sekretari gjyqsor s bashku me riprodhimin fonografik apo audioviziv t veprimeve
procedurale.
23. Bazuar n formulimin e dispozits t sipas nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, por nisur
edhe nga parime t rndsishme q prshkojn ligjin procedural penal, t till si: parimi i oralitetit, ai i
kontradiktoritetit dhe ai i gjykimit t pandrprr, mjeti i stenotipis sht renditur duke u listuar
si i pari. Kjo edhe pr faktin se ai ishte nj mjet mjaft i njohur pr kohn kur sht miratuar Kodi
i Procedurs Penale. Nisur nga interpretim sistematik ky mjet pr mbajtjen e procesverbalit t
vetm t seancs nuk sht i vetmi. Krahas ktij mjeti, ligjvnsi jo pa qllim ka parashikuar edhe
mjete t tjera teknike, si alternativa kryesore pr hartimin dhe mbajtjen e procesverbalit pr
dokumentimin e veprimeve procedurale.
24. Kolegjet e Bashkuara vrejn se pr identifikimin e llojit t mjetit pr mbajtjen e
procesverbalit mbi dokumentimin e veprimeve veanrisht n seanc duhen mbajtur
parasysh: i) qllimi i ligjvnsit, ii) evoluimi i praktiks gjyqsore n raport me arritjet e
teknologjis s informacionit, n mnyr q t sigurohet nj mjet dokumentimi, i cili t ngrthej
objektivat e zhvillimit t nj gjykimi n koh t arsyeshme, si dhe nevojat pr saktsin,
korrektsin dhe ato t autenticitetit t paraqitjes s t dhnave n funksion t dokumentimit.
25. N baz t nj interpretimi sistematik t dispozitave t Kodit t Procedurs Penale dhe
fryms s legjislacionit n fuqi, Kolegjet e Bashkuara konstatojn se mjeti tradicional pr
dokumentimin e veprimeve procedurale dor-shkrimi sht renditur si i fundit, ndr mjetet apo
llojet e dokumentimit t veprimeve procedurale. N fakt, ai sht parashikuar si nj prjashtim,
212
duke u prdorur vetm n munges t mjetit teknik t llojit stenotipi, si dhe n munges t
mjeteve t tjera teknike.
26. Nisur edhe nga parimet e prgjithshme q prshkojn fazn e shqyrtimit gjyqsor, si
edhe nga fryma e dispozitave lidhur me dokumentimin e veprimeve t parashikuara n Kodin e
Procedurs Penale, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se prdorimi i mjetit kryesor t mbajtjes s
procesverbalit me dorshkrim dhe zgjedhja e forms s prmbledhur, n kushtet aktuale, kur
n gjykatat shqiptare jan t instaluara aparaturat prkatse dhe funksionon normalisht mjeti i
shrbimit t regjistrimit digjital audio apo audiovideo pr procesverbalin, do t pengonte
realizimin e nj seance gjyqsore n prputhje me parimin e oralitetit, dhe palt nuk do t kishin
mundsi efektive pr ndrveprimin sipas metods dialektike procedurale.
27. Pr sa i takon regjimit t mbajtjes s procesverbalit, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se
dispozitat e Kodit t Procedurs Penale, n parimet e prgjithshme t tyre, parashikojn nj
situat ligjore q ka mundsi t hapur mbi llojet kryesore dhe metodologjin e mbajtjes s
procesverbalit t seancs gjyqsore. Dispozitat n fjal parashikojn piknisjen nga parimi
tradicional i mbajtjes me dor t procesverbalit, pr t parashkuar edhe m tej. Pra, ligjvnsi ka
prcaktuar hartimin e proces-verbalit, duke filluar nga niveli mekanik (me dor) pr prpilimin e
procesverbalit t seancs gjyqsore, si garancia ligjore m minimale n kt drejtim t standardit,
por jo e vetmja alternativ. Kjo garanci minimale ka qen prdorur si m zakonisht, dhe sht e
lidhur me kushtet, kur u miratua Kodi i Procedurs Penale. Ky mjet, pr qllimin e dokumentimit
me procesverbal, mund t gjej zbatim n form t plot ose n form t prmbledhur. Por, duke
qen nj mjet i mbshtetur n formatin n letr, ligjvnsi ka parashikuar nj seri rregullash pr
nnshkrimin, datimin, dhe tregimin e elementeve t tjera, t nevojshme pr ti dhn besueshmri
dhe autenticitet zgjedhjes s ktij mjeti tradicional t dokumentimit t veprimeve. Gjithsesi, n
raport me dokumentimin e veprimeve, ligjvnsi jo pa qllim, n nenin 115/1 t Kodit t
Procedurs Penale, ka prfshir n parashikimin ligjor edhe mjete t tjera, duke mos i
prjashtuar ato nga legjitimimi dhe nga arritjet e mpasshme t zhvillimit t teknologjis s
avancuar digjitale. N kt mnyr, ligjvnsi ka parashikuar nj qasje elastike dhe t hapur edhe
pr lloje t tjera alternative, sa i prket krijimit dhe mbajtjes s procesverbalit t seancs, si jan:
mbajtja e procesverbalit me mjetin e stenotipis n form t plot, si edhe mbajtja e
procesverbalit me mjete t tjera teknike. Alternativa kto, t cilat nse plotsojn karakteristikat
dhe qllimin e dokumentimit, mund ti prgjigjen n mnyr ekuivalente krkesave dhe nevojave
pr dokumentimin e praktiks gjyqsore, duke sjell efekte cilsore dhe favorizuese pr palt dhe
gjykatn n procesin penal.
28. N kt kontekst, mohet t vihet n pah se kur sht przgjedhur dhe procedohet me
mbajtjen e procesverbalit me mjetin e dorshkrimit dhe n form t plot, mjetet dhe format e
tjera, n prputhje me parimin e ekonomis gjyqsore nuk gjejn prdorim, pasi n kt rast,
garancia sht m se e plot. Ndrsa, kur sht przgjedhur mbajtja e procesverbalit me
dorshkrim dhe n form t prmbledhur, ligji procedural parashikon q, krahas ksaj metode, t
bhet edhe riprodhimi fonografik apo eventualisht, kur sht rasti edhe ai audioviziv. Pra, n kt
rast, kur nuk sht zgjedhur si form kryesore, regjistrimi audio apo ai audiovideo, konsiderohet
si nj mjet riprodhimi pr nj veprim procedural. Kurse kur sht przgjedhur mbajtja e
procesverbalit me mjetin stenotipi, i cili nuk mund t mos jet vese n form t plot, ligji
procedural penal parashikon transkriptimin e plot t shiritave t shtypur me stenotipi.
29. Ajo q ka rndsi n prcaktimin ligjor t dispozitave procedurale sht parimi i
prgjithshm se, kur zgjidhet nj lloji i caktuar i dokumentimit me procesverbal, pra, si tipologji
kryesore, ather mjetet dhe mnyrat e tjera t dokumentimit vendosen n funksion mbshtets
dhe n shrbim t plotsimit t mjetit kryesor t dokumentimit. ka do t thot, se kur nuk sht
zgjedhur si mjet kryesor, regjistrimi fonografik apo eventualisht, edhe ai audioviziv, ai shrben si
mbshtets duke riprodhuar prmbajtjen e procesverbalit t mbajtur me mjet kryesor. N baz
t ktij argumentimi mund t thuhet se, kur zgjidhet si mjet kryesor teknika e regjistrimit digjital
audio apo audiovideo, mnyrat e tjera t dokumentimit, si jan shnimet apo transkriptimi,
213
duhet t vendosen n funksion t ktij mjeti kryesor dhe t mbshtesin kt mnyr kryesore t
mbajtjes s procesverbalit.
30. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se, pr nga mnyra e formulimit t nenit
115/1 t Kodit t Procedurs Penale, nuk prbn asnj penges pr prdorimin e regjistrimit me
mjetin audio apo audiovideo - kur ekzistojn aparaturat e instaluara n gjykat dhe shrbimi
funksionon normalisht- n zgjedhjen si mjet kryesor dhe alternativ, t atij t dokumentimit t
veprimeve me an t regjistrimit audio dhe audiovideo. Mjet ky q shrben, krahas atij t
stenotipis dhe eventualisht atij me dorshkrim, n mbajtjen e procesverbalit t seancs.
31. shtja q shtrohet prpara Kolegjeve t Bashkuara sht nse regjistrimet digjitale audio
apo kur jan instaluar ato audiovideo, mund t konsiderohen si mjete teknike, t cilat pr nga
vetit dhe karakteristikat e tyre jan ose jo, t afta dhe n gjendje q t dokumentojn veprimet
gjat procesit penal, e m konkretisht, veprimet procedurale si akte apo si fakte t ndodhura n
seancn gjyqsore n prani t palve pjesmarrse dhe t gjykats.
32. Pr t arritur n nj prfundim t drejt pr sa parashtrohet, Kolegjet e Bashkuara
mojn t vlersojn nse regjistrimet digjitale audio, apo audiovideo prmbushin kriteret dhe
karakteristikat q duhet t ket nj mjet teknik i aft dhe n gjendje pr dokumentimin e
veprimeve. Kritere, t cilat mohet t jen: besueshmria, siguria, autenticiteti dhe integriteti i t
dhnave, si dhe identifikimi i qart pjesmarrsve dhe prpiluesit t procesverbalit.
33. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se nga karakteristikat e ktij mjeti pr hartimin e
procesverbalit t seancs, i cili duke qen i llojit digjital-zanor apo digjital-pamor dhe zanor, i
kryer nn mbikqyrjen e sekretarit gjyqsor dhe t kryesuesit t seancs, mbi t cilin edhe nse
tentohet t ndrhyhet mbi t, mund t dallohen pjest e ndrhyra, faktin e ruajtjes s tij s
bashku me fashikullin gjyqsor, ose n nj vend tjetr publik, ai prbn nj mjet efektiv pr
mbajtjen e procesverbalit. Funksionimi efektiv i aparatit t audio apo audiovideo regjistrimit
mund t vrojtohet lehtsisht duke vzhguar, imazhin q prvijohet n monitor nga ana e
sekretarit apo e gjykats. Prandaj, mohet se ky mjet i prmbush kriteret e autenticitetit.
Gjithashtu, nisur nga vetia e ktij mjeti pr t identifikuar zrin e pjesmarrsit n gjykim apo
edhe figurn, ai mund t konsiderohet si mjet i besueshm pr dokumentim, domethn, i aft
pr paraqitjen e veprimeve dhe akteve t tjera t kryera n seancn gjyqsore, duke shfrytzuar t
gjith potencialitetin q ky lloj mjeti mbart n vetvete, lidhur me aftsit integrale t
dokumentimit t veprimeve procedurale.
34. Pr m tepr, vrehet se edhe elementet e tjera t nj akti procedural, si jan:
identifikimi i palve, tregimi i ors, i dats, i vendit, i emrit t personave pjesmarrs dhe
prmbajtja e deklarimeve t tyre, t cilat jan t domosdoshme kur zgjidhet si mjet dokumentimi
ai tradicional, mund t konstatohen a t perceptohen lehtsisht prmes dgjimit a shikimit t
regjistrimit kur ai riprodhohet n mjet (suport) videodigjital apo audiodigjital q disponohet nga
ana e gjykats. Po ashtu, kur gjykata ose njra nga palt e procesit e krkojn, mund t disponohet
transkriptimi i atyre pjesve relevante q kan rndsi pr zhvillimin e procesit. N mnyr t
ngjashme mund t thuhet edhe n rastin e mjetit dokumentues me an t tekniks audiovideo.
35. Elementet e dokumentimit procedural jan t domosdoshm n rastet e mbajtjes s
procesverbalit me mjete tradicionale, por vlersohet nuk sht e domosdoshme, n rastin e mbajtjes
s procesverbalit me mjetin teknik audio apo audiovideo, i cili dokumenton me tjetr mnyr, po aq
ekuivalente. Lidhja automatike e regjistrimit audio/audiovideo me shnimet e mbajtura dhe t
sinkronizuara, realizohet prmes nj gjurm kohore, e cila dshmon orn e sakt kur ngjarjet a aktet e
prshkruara ndodhin n seancn gjyqsore. Zri i subjekteve pjesmarrse n nj seanc regjistrohet
n kanale t veanta dhe t gjitha regjistrimet, t cilat kan datn dhe vendin e sakt ku sht zhvilluar
seanca, ruhen n serverin e gjykats. Prandaj, ashtu si t ish mbajtur me n form t plot e me
shkrim, procesverbali i mbajtur me mjetin e regjistrimit audio/audiovideo plotson t gjith elementet
karakterizuese t parashikuara n Kodin e Procedurs Penale.
36. Elementi i detyrimit t leximit sipas nenit 117 t Kodit t Procedurs Penale, vlen pr
hartimin e procesverbalit me mjete tradicionale. Ndrsa n rastin e mbajtjes s procesverbalit me
214
mjetin teknik audio apo audiovideo, meqense kemi t bjm me nj dokumentim-regjistrim, e jo

vetm thjesht me nj prshkrim, nuk sht i domosdoshm qndrimi i palve dhe nnshkrimi i tij.
Ndonse jo t gjitha krkesat formale procedurale t konceptuara pr procesverbalin tradicional gjejn
zbatim pr procesverbalin e mbajtur me mjet audio apo audiovideo. N fakt, ato gjejn zbatim gjat
transkriptimit t procesverbalit audio apo audiovideo, sepse rndsi themelore prbn mundsia e
parashikuar pr disponimin e transkriptimit nga ana e gjykats, duke prfshir edhe gjykatn q
shqyrton ankimin, apo qoft me krkes paraprake t palve, pr transkriptimin e prmbajtjes s
audio-verbalit apo audiovideo-verbalit.
37. N paragrafin e par t nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, parashikohet se
dokumentimi i veprimeve bhet me procesverbal. Sipas ktij pohimi ligjor mund t kuptohet se lloji
dhe forma e procesverbalit tradicional t shkruar nuk mund t jet dhe nuk duhet t konsiderohet si i
vetmi lloj i dokumentimit t veprimeve procedurale. Domethn ky mjet nuk sht parashikuar, si e
vetmja metod pr paraqitjen e akteve dhe fakteve t ndodhura n seanc gjyqsore nga ana e
sekretarit gjyqsor si dshmi dhe ruajtje e gjurmve rreth veprimtaris s kryer n seanc. Ky
prfundim gjen konfirmim dhe parashikohet si n nenin 346/2, ashtu edhe n nenin 368 /2 t Kodit
t Procedurs Penale. N t dy kto dispozita krkohet shprehimisht jo vetm pasqyrimi i
prmbledhur, por riprodhimi i plot i veprimeve procedurale apo akteve t parashikuara nga kta
paragraf, vetm kur eventualisht, sht przgjedhur mjeti i mbajtjes s procesverbalit me
dorshkrim, kontrolli pr saktsin kryet nga kryesuesi i seancs.
38. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se edhe mundsia e regjistrimit audio apo audiovideo, pr
mbajtjen e procesverbalit tashm, mund t konsiderohen, n vetvete, si mjete teknike (elektronike) t
afta pr paraqitjen e akteve dhe fakteve t ndodhura n seanc gjyqsore nga ana e sekretarit gjyqsor
si dshmi dhe ruajtje e veprimtaris s kryer n seanc. Madje, riprodhimi i faktit apo i aktit, si
mund t jen aktet deklarative si dshmi apo thnie t palve, rezulton t jet m tepr n prputhje
me efektivitetin e parimit t kontradiktoritetit dhe atij t oralitetit t sistemit procedural, sidomos n
fazn e hetimit gjyqsor. Ky mjet, krahas vetive t mjetit tradicional me shkrim, pasqyron edhe ato
dhna, shprehje joverbale zanore apo pamore vshtirsisht t paraqitshme me mjetin me shkrim dhe
sidomos, me at n form t prmbledhur. N kto kushte, prdorimi i procesverbalit mbajtur me
mjetin audio apo audiovideo, do t mundsonte vlersimin e drejtprdrejt dhe pa ndrmjets t tjer,
pr njohjen dhe shqyrtimin e akteve a veprimeve procedurale. Zgjedhja e ktij mjeti pr mbajtjen e
procesverbalit rezulton t jet i miratuar edhe n udhzimin e ministrit t Drejtsis. 109
39. Mbajtja e procesverbalit me mjetin alternativ t llojit audio ose audiovideo, prvese ka
karakteristikat e atij t mbajtura me mjete tradi-cionale, pra t mjetit me shkrim apo me stenotipi,
prmban edhe nj karakteristik t shtuar, e cila konsiston n regjistrimin nn kujdesjen e
sekretarit t seancs dhe t kryetarit t seancs. Pra kryerja e veprimeve dhe akteve procedurale,
do t mund t shqyrtohet prmes dgjimit apo shikimit, q lejon n riprodhimin sakt e besnik t
fakteve dhe akteve q kan ndodhur n pranin e gjykats, sikur ato t ken ndodhur n astin e
dgjimit apo shikimit t audio apo video-verbalit.
40. Disponueshmria e dokumentimit t veprimeve procedurale nprmjet regjistrimit me
mjetin audio ose audiovideo, si nj metod integrale pr prdorimin e saj si mjet kryesor, nisur
nga karakteristikat e brendshme t tij, nnkupton q ndjekja e t gjitha rregullave t parashikuara
nga Kodi i Procedurs Penale pr metodn e procesverbalit me dorshkrim nuk sht aq
rndsishme saq mosrespektimi i tyre t konsiderohet n rrafshin e pavlefshmris s
procesverbalit. Kjo pr arsye se shnimet dhe transkriptimet, kur regjistrimi audio apo ai
audiovideo sht zgjedhur si mjeti kryesor, n krijimin e procesverbalit, konsiderohen si
mbshtetse t ksaj metode. N kt aspekt, mohet se ky fakt i jep mundsin gjykats apo
palve pr t lehtsuar konsultimin me prmbajtjen e audio-verbalit apo audiovideo-verbalit t
seancs. N Kodin e Procedurs Penale, pavlefshmria e procesverbalit parashikohet n mnyr
shteruese vetm pr dy shkaqe, t cilt jan: i) kur sht e pamundur t identifikohen me saktsi
Shin, n pjesn e t drejts s zbatueshme t ktij Vendimi, Udhzimin e Ministrit t Drejtsis nr. 353, dat 03.09.2013, Pr
prcaktimin e rregullave t hollsishme pr mbajtjen, ruajtjen dhe arkivimin e procesverbalit t seancs gjyqsore me mjete audio.
109
215
personat pjesmarrs dhe ii) kur procesverbali nuk sht nnshkruar nga prpiluesi i tij.
41. Kolegjet e Bashkuara vrejn se shtja q mund t shkaktoj nj keqkuptim apo keqinterpretim mbi at ka prbn procesverbal apo mbi mnyrn e mbajtjes s tij sht, pikrisht
nnshkrimi, i parashikuar si element, mungesa e t cilit passjell pavlefshmri, sipas neneve 122
dhe 345/2 t Kodit t Procedurs Penale. Krkesa ligjore e detyrimit pr nnshkrimin, q
mund t oj n argumentin se procesverbalet jan t pavlefshm, kur nuk jan t nnshkruar nga
personeli q i ka prpiluar ato, sht e zbatueshme vetm pr procesverbalet e mbajtura me
mjetin me shkrim. Prandaj, ky argumentim nuk e ndalon apo prjashton mbajtjen e procesverbalit
t vetm me mjetin alternativ t audios apo audiovideos.
42. Meqense neni 115 i Kodit t Procedurs Penale, parashikon q procesverbali t mbahet
me mjetet e disponueshme teknike, dhe duke qen se dispozita mbi nnshkrimin i referohet
vetm procesverbalit me shkrim, ather mund t konkludohet serregulli i nnshkrimit nuk
sht i zbatueshm pr regjistrimin audio apo audiovedo, dhe rrjedhimisht dispozitat e nenit 122
dhe nenit 345/2 i Kodit t Procedurs Penale, gjejn zbatim vetm kur procesverbali sht
mbajtur me shkrim. N kto kushte, mungesa e shnimeve apo transkriptimeve kur sht
zgjedhur mjeti kryesor i dokumentimit t veprimeve procedurale npr-mjet regjistrimit audio ose
audiovideo duhet t konsiderohet si nj parregullsi, e cila mund t ndreqet kryesisht nga gjykata
apo palt e interesuara, duke krkuar shnimin apo transkriptimin e pjesve relevante t verbalit
audio apo audiovideo.
43. N prgjigje t pyetjes s shtruar pr unifikim, Kolegjet e Bashkuara arrijn n
prfundimin se mbajtja e procesverbalit t seancs gjyqsore nprmjet regjistrimit audio
dhe audioviziv, sht jo vetm n prputhje me nenin 115 e vijues t Kodit t Procedurs
Penale, por duke u parashikuar prej tij si nj nga mjetet e mbajtjes s procesverbalit, rrit
efektivitetin, eficienn dhe garanton transparencn n seancat gjyqsore duke
prmbushur n mnyr shteruese dhe autonome funksionin dokumentues t veprimeve
procedurale.
44. Meqense Kolegjet e Bashkuara kan muar si t pajtueshm me ligjin procedural
mbajtjen e procesverbalit me mjetin teknik t audios apo audiovideos, e vlersojn si t
nevojshme t ndalen n shtjen e pasjes s mundsis pr kuptimin dhe lehtsimin e prdorimit
n mnyr efikase nga ana gjykats t procesverbalit audio apo audiovideo. Veanrisht kjo, n
lidhje me procesverbalin e seancs gjyqsore, i cili prbn dhe objektin kryesor t shtjes s
shtruar pr unifikim, si edhe pr zgjidhjen e rekursit objekt gjykimi para Kolegjeve t Bashkuara.
45. Dokumentimi i veprimeve procedurale me an t mjetit teknik audio apo audiovideo
duhet t bhet n prputhje me parimin e procesit t rregullt n prputhje me nenin 42 t
Kushtetuts dhe me nenin 6 t KEDNj-s. Kjo do t thot se gjykata, kur e mon t nevojshme,
qoft kryesisht, qoft me krkes t palve, prve mundsis s mbajtjes s shnimeve t
sekretarit t sinkronizuara n procesverbalin audio apo audiovideo, duhet t disponoj sa her q
krkohet apo e mon t nevojshme, transkriptimin e atyre pjesve relevante q konsiderohen si t
nevojshme pr qllime t gjykimit dhe ushtrimit t drejtave ligjore q u jan njohur palve.
46. Kolegjet e Bashkuara vlersojn, se nisur nga fakti se procesverbali i vetm i seancs, i
hartuar me mjetin e regjistrimit audio apo video, sht nj mjet alternativ dhe kryesor pr
dokumentimin e veprimeve procedurale, mungesa e pasqyrimit apo prshkrimit t plot t
thnieve t dshmitarit apo provave t tjera t tipit deklarativ nuk duhet t konsiderohet nga ana e
gjykats s apelit si shkak pavlefshmrie, q ndikon n prishjen e vendimit t gjykats s shkalls
s par, por n kto raste gjykata e apelit, qoft edhe kryesisht, duhet t disponoj transkriptimin
e audio verbalit apo video verbalit, me qllim q t formoj bindjen e saj t brendshme dhe t
realizoj funksionin kryesor t saj, at t dhnies s drejtsis.
47. Gjithashtu, Kolegjet e Bashkuara mojn se n kushtet kur ofrohet nj lloj i mbajtjes s
procesverbalit t seancs gjyqsore me mjet m efektiv, mbajtja e procesverbalit t seancs
gjyqsore me mjetin e dorshkrimit n form t prmbledhur, sht nj form m pak efektive
sesa format e plota t dokumentimit t veprimeve n seanc. N rastet kur gjykatat e themelit do
216
t procedojn me hartimin e procesverbalit me mjetin e dorshkrimit n form t prmbledhur,

ato duhet t arsyetojn n mnyr t detajuar rreth shkaqeve q kan diktuar przgjedhjen e nj
mjeti dokumentimi m pak efektiv sesa ai alternativ t mbajtjes s procesverbalit me llojin audio,
apo audiovideo. Arsye q duhet t jen vetm objektive, t tilla si mund t jen: mungesa e
mbajtjes s procesverbalit me mjetin kryesor pr shkak t pamundsis s teknologjis, mungesa
apo defektet e paparashikuara t impiantit, mungesa e energjis elektrike, etj.
IV. Lidhur me zgjidhjen e shtjes
48. Duke iu kthyer shtjes objekt rekursi, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart
konkludojn se vendimi i Gjykats s Apelit Tiran q ka vendosur prishjen e vendimit t
gjykats s shkalls s par duke e ridrguar shtjen pr rigjykim n shkall t par, me
arsyetimin se: n gjykimin e shkalls s par n procesverbalin e seancs nuk jan shnuar pyetjet
dhe pr m tepr thniet e dshmitarve t pyetur n seanc, dhe se riprodhimi audio i pyetjes s
dshmitarit prbn nj form dokumentimi t veprimeve t seancs gjyqsore, e cila sht n
funksion t transparencs s procesit, por nuk e zvendson procesverbalin e seancs gjyqsore, i
cili prcaktohet nga neni 115/1 i Kodit t Procedurs Penale, si i vetmi akt q dokumenton
veprimet e Gjykat, sht nj vendim i marr n kundrshtim me ligjin procedural, prandaj
rekursi i paraqitur nga mbrojtja e t pandehurit sht i bazuar n ligj n masn dhe pr arsyet e
parashtruara si m sipr.
49. Ligji procedural nuk e parashikon si rast pavlefshmrie t procesverbalit mungesn e
thnieve t dshmitarit n t. Pavlefshmria e procesverbalit sht parashikuar vetm n rastet e
parashikuara n mnyr shteruese nga neni 122 i Kodit t Procedurs Penale. N rastin e
procesverbalit t mbajtur me mjetin audio nuk mund t flitet pr munges t thnieve t
dshmitarit, pasi procesverbali prbhet nga zri dhe mund t dgjohet.
50. N rastin konkret, meqense kemi t bjm me rastin e nj dshmitari t mitur, mbajtja e
procesverbalit me mjetin alternativ t regjistrimit audio ose audiovideo, do t prbnte edhe nj
garanci t shtuar pr mbrojtjen e interesit t t miturit, sepse do t evitonte pyetjen e tij t
shpesht, ri-viktimizimin dhe prekjen e tij si viktim vunerabl.
51. N mnyr t ngjashme, Gjykata Europiane e Drejtsis (Gjykata e Luksemburgut), n
rastin Pupino C105/03110, dat 16 qershor 2005, ka prcaktuar detyrimin e shteteve antare t
Bashkimit Europian ta interpretojn t drejtn e tyre t brendshme procedurale penale n
prputhje me t drejtn e Bashkimit Europian (vendim kuadr) dhe mbrojtjen e viktimave
vulnerabl, si jan t miturit, sa prket jets dhe privatsis s t miturit, duke dhn dshmin e
tyre n prputhje me masat e marra pr mbrojtjen e tyre sipas nj niveli t caktuar. Edhe
GjEDNj-ja n rastin Rosin k. Estonis, nr. 26540/08, dat 13.12.2013, 55, ka deklaruar si n
prputhje me Konventn Evropiane faktin e prdorimit si dshmi, t procesverbalit t regjistruar
audio gjat hetimeve paraprake t nj t mituri viktim e abuzimit seksual.
52. N kt mnyr, regjistrimi audio ose audiovideo do t shmangte ri-viktimizimin si dhe
ripyetjen e t miturs m shum se nj her pa qen e nevojshme n apel apo edhe gjat rigjykimit t
shtjes.
53. Pr sa m sipr, vendimi i gjykats s apelit duhet t prishet dhe shtja t drgohet pr
rishqyrtim n gjykatn e apelit me trup tjetr gjykues, i cili, duhet t shqyrtoj shkaqet e ngritura n
apel n baz t parimit t procesit t rregullt e t drejt, duke disponuar me dgjimin verbalit audio ku
paraqiten thniet e dshmitarve t pyetur nga gjykata, t cilat kan shrbyer pr t si baz e dhnies
s vendimit prfundimtar, dhe gjykimin e shtjes sipas prcaktimit t konkluzioneve dhe t fryms s
ktij vendimi.
Shih:
http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=60809&pageIndex=0&doclang=EN&mode=req&dir=&occ
=first&part=1&cid=603601
110
217
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart bazuar n nenin 438 dhe 441/ t Kodit t Procedurs
Penale,
VENDOSN:
Prishjen e vendimit nr. 50, dat 21.01.2015 t Gjykats s Apelit Tiran dhe kthimin e akteve pr
rishqyrtim n po at gjykat, me tjetr trup gjykues.
MENDIMI I PAKICS
1. Si gjyqtar n pakic, n ndryshim nga shumica, kam qndrimin se ishte vendi q Kolegjet e
Bashkuara t Gjykats s Lart t kishin disponuar lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Apelit
Tiran.
2. Shumica e Kolegjeve t Bashkuara kan disponuar prishjen e vendimit t gjykats s apelit
duke e drguar shtjen pr rishqyrtim po n at gjykat me tjetr trup gjykuese, n thelb, duke
arsyetuar se:
2.1 Nisur nga karakteristikat q kan, regjistrimet digjitale audio apo audiovizive konsiderohen
mjet tjetr teknik n kuptim t nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, n gjendje pr dokumentimin
e veprimeve dhe nj mjet efektiv pr mbajtjen e procesverbalit.
2.2 Ashtu si t ish mbajtur n form t plot dhe me shkrim, procesverbali i mbajtur me mjetin e
regjistrimit audio/audiovideo plotson t gjith elementet karakterizuese t parashikuara nga Kodit t
Procedurs Penale.
2.3 Mundsia e regjistrimit audio apo audiovideo, pr mbajtjen e procesverbalit tashm, mund
t konsiderohen, n vetvete, si mjete teknike (elektronike) t afta pr paraqitjen e akteve dhe fakteve t
ndodhura n seanc gjyqsore.
2.4 Zgjedhja e ktij mjeti pr mbajtjen e procesverbalit rezulton t jet miratuar edhe n
udhzimin nr. 353 dat 03.09.2013 t ministrit t Drejtsis.
2.5 Mbajtja e procesverbalit t seancs gjyqsore nprmjet regjistrimit audio dhe audioviziv
sht n prputhje me nenin 115 t Kodit t Procedurs Penale, duke u parashikuar prej tij si nj nga
mjetet e mbajtjes s procesverbalit dhe duke prmbushur funksionin dokumentues t veprimeve
procedurale.
2.6 Procesverbali i vetm i seancs, i hartuar me mjetin e regjistrimit audio dhe video, sht mjet
alternativ dhe kryesor pr dokumentimin e veprimeve procedurale. Mungesa e pasqyrimit t thnieve
t dshmitarit dhe provave t tjera deklarative nuk konsiderohet nga gjykata e apelit si shkak
pavlefshmrie pr prishjen e vendimit t gjykats s shkalls s par. Gjykata e apelit, qoft edhe
kryesisht, duhet t disponoj transkriptimin e audioverbalit, me qllim formimin e bindjes s saj pr
zgjidhjen e drejt t shtjes.
3. Si gjyqtar n pakic, kam mendimin se ky arsyetim sht rrjedhoj e nj interpretimi dhe
zbatimi t gabuar t ligjit procedural penal prsa i prket kuptimit t procesverbalit t seancs
gjyqsore, mnyrave t mbajtjes s tij dhe rasteve t ekzistencs e t pavlefshmris s ktij akti
procedural, sipas dispozitave t Kodit t Procedurs Penale.
Procesverbali si mjet i dokumentimit t veprimeve n procesin penal
4. Kodi i Procedurs Penale nuk prmban nj prkufizim t shprehur lidhur me
procesverbalin. N doktrin, kur flitet pr formn si nj aspekt t jashtm i akteve, mund ti
referohesh si mnyrs s shfaqjes n botn e jashtme ashtu edhe mnyrs s dokumentimit. Shfaqja
n botn e jashtme, q mund t jet me goj ose me shkrim, prbn mjetin q ka prdorur autori pr
t manifestuar dhe pr ta br t njohur pr t tjert, aktin, n momentin q po realizohet.
218
5. Dokumentimi i nj procesi bazohet n nevojn pr t risjell dhe vlersuar, me distanc

kohore, n t njjtn shkall ose n shkall t tjera t gjykimit, at q ka ndodhur n prani t subjektit
q e ka mbajtur procesverbalin. Pra, dokumentimi i veprimeve, duke pasur si qllim q t vr n
dispozicion gjurmn e asaj q ka ndodhur gjat procesit, e destinuar pr tu ruajtur n koh, garanton
n mnyr t veant mundsin e verifikimit a posteriori, n rast ankimi, t vendimeve t marra m
par n koh.
6. Prsa u prket formave t shfaqjes s akteve, n botn e jashtme, Kodi i Procedurs Penale
vendos si rregull parimin e oralitetit (neni 121), q do t thot se kur ligji nuk krkon formn e shkruar
t dokumentit, palt mund t bjn, vet ose me an t prfaqsuesve t posam, krkesa ose
deklarime me goj. N kt rast sekretari i gjykats prpilon procesverbalin dhe regjistron deklarimet.
Pals q i krkon i lshohet me shpenzimet e veta nj vrtetim ose kopja e deklarimeve t bra. Nj
rregull i till, n interpretim t ksaj dispozite, sht parashikuar pr aktet q paraqiten nga palt dhe jo
pr aktet e gjykats.
7. Referuar doktrins, procesverbali sht nj akt i shkruar, i prpiluar nga sekretari i gjykats, q
ka funksione pasqyruese dhe ruajtse pasi n t riprodhohen aktet dhe faktet q jan kryer dhe kan
ndodhur n prani t prpiluesit t tij. Pra kur flasim pr procesverbal, doktrina ka parasysh formn e
shkruar t tij dhe kjo form sht mnyra kryesore e dokumentimit t akteve t procesit. Pozicioni
superior n sistemin e mjeteve t dokumentimit, i ktij instrumenti tradicional, rezulton se
konfirmohet nga rrethana q edhe n ato raste kur Kodi i Procedurs Penale krkon q t bhet regjistrimi
fonografik apo audioviziv kto duhet gjithmon t shoqrohen me procesverbalin me shkrim, n mnyr t prmbledhur.
Mnyrat e mbajtjes s procesverbalit dhe format e tij
8. Duke konsideruar q parimet nga t cilat udhhiqet Kodi i Procedurs Penale jan thjeshtimi
maksimal i procedimit dhe adoptimi i metodave orale, kontrolli i asaj q ka ndodhur gjat procesit e
ka br t nevojshme q t prdoren edhe teknika t ndryshme nga ajo e redaktimit tradicional t
procesverbalit (q sht ai me shkrim). Prandaj jan parashikuar mnyra plotsuese t dokumentimit,
si regjistrimi fonografik e audioviziv.
9. Ligji procedural penal parashikon dy forma t dokumentimit t veprimeve n procesin penal.
S pari, sht forma shkresore, e cila, si rregull, redaktohet me stenotipi ose mjet tjetr teknik, me
parashikimin e zbatimit t mnyrs s dorshkrimit vetm n munges t ktyre mjeteve (neni 115 i
Kodit t Procedurs Penale). S dyti, riprodhimi fonografik dhe audioviziv. Lidhur me kt form, ajo
e riprodhimit fonografik sht i parashikuar, n mnyr t shprehur, q t gjej prdorim aty ku
procesverbali sht prpiluar n mnyr t prmbledhur (neni 115/2), ndrsa ajo audiovizive mund t
prdoret vetm kur sht e domosdoshme.
10. Prsa u takon akteve t fazs s hetimeve paraprake, n prgjithsi, n Kod parashikohet
forma shkresore e tyre, si p.sh. n rastet kur duhet t bhet njohja e personave, vendeve dhe sendeve;
ballafaqimi i personave q kan deklaruar t dhna q kan rndsi pr hetimin; n rastet e marrjes s
provave materiale; n rastet e prgjimeve kur duhen transkriptuar bisedat e regjistruara etj, madje n
disa raste Kodi parashikon q veprimet duhen prshkruar hollsisht n procesverbal 111. Ndrsa nga
interpretimi i prmbajtjes s nenit 315 t Kodit t Procedurs Penale rezulton q mund t mbahen
shnime, pr dokumentimin e veprimeve t prokurorit, kur ekzistojn rrethana t pakaprcyeshme q
pengojn dokumentimin aty pr aty t veprimeve, pavarsisht se Kodi nuk e parashikon n mnyr t
shprehur. Por edhe n kt rast, shnimet duhen materializuar menjher sapo zhduket rrethana q e
pengoi, n formn e procesverbalit me shkrim.
11. Prsa u prket mjeteve teknike pr prpilimin me shkrim t procesverbalit ligji procedural penal parashikon
at t stenotipis, nprmjet mjeteve t tjera teknike dhe dorshkrimin. Pra, Kodi t Procedurs Penale lejon dy
mundsi pr mbajtjen e procesverbalit: redaktimi prmes stenotipis (q transkriptohet n shkrim ose
mjeti tjetr mekanik shkrimi. N munges t tyre, lejohet prpilimi i procesverbalit me an t
dorshkrimit. Sipas ksaj dispozite i jepet prparsi prdorimit t mjetit t par, stenotipis ose mjetit
tjetr teknik t shkrimit. Dorshkrimi mund t prdoret vetm n rast t pamundsis ose mungess
s mjetit t stenotipis ose mjeteve t tjera ekuivalente teknike.
111
Nenet 170, 171, 188, 223 t Kodit t Procedurs Penale
219
Format e mbajtjes s procesverbalit me shkrim

12. Sipas nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, mbajtja (prpilimi) i procesverbalit pr
dokumentimin e veprimeve bhet me shkrim. Ndrkoh, prsa u prket mjeteve teknike pr mbajtjen e
procesverbalit me shkrim, ligji parashikon si mnyra, forma kryesore e parsore mjetin e stenotipis (i
cili n vetvete sht edhe ky nj mjet teknik) dhe mjete t tjera teknike t shkrimit t ndryshme nga
stenotipia (si p.sh. me kompjuter, makin shkrimi mekanike apo t tjera mnyra t shkrimit q ofron
teknologjia). Si prjashtim, n munges ose pamundsi t prdorimit t ktyre mjeteve teknike,
parashikohet mbajtja e procesverbalit me dorshkrim, pra nprmjet shkrimit t aktit nga sekretari pa
prdorim t mjeteve teknike.
13. Po kshtu, ligji procedural parashikon dhe dallon prpilimin e procesverbalit n formn e plot
(riprodhim) ose t prmbledhur. Ligji i jep prparsi dhe orienton q dokumentimi i akteve dhe veprimeve,
t realizohet nprmjet redaktimit n formn e riprodhimit (t plot), duke lejuar prdorimin e forms
s prmbledhur si prjashtim, si edhe n rastet kur norma e lejon n mnyr t shprehur (p.sh. neni
120 i Kodit t Procedurs Penale).
14. Nga formulimi i nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, n prmbushje t detyrimit ligjor
q procesverbali t mbahet me shkrim, si mjet teknik pr realizimin e ktij detyrimi sht parashikuar
stenotipia ose mjete t tjera teknike t shkrimit. Pra, gjykata ka mundsin q t prdor edhe mnyra
t tjera, t cilat, aktualisht ose n t ardhmen, i ofron teknologjia pr t ndihmuar dokumentimin e
sakt me shkrim t akteve dhe veprimeve t procedimit. Por, sipas Kodit t Procedurs Penale kto
mbeten gjithsesi vetm mjete plotsuese dhe t pamjaftueshme, si t vetme, pr t kryer, n kuptim t
ligjit rolin e procesverbalit me shkrim, si mjeti ligjor i pa-shmangshm pr dokumentimin dhe
riprodhimin e akteve, veprimeve, deklarimeve dhe thnieve q ndodhin gjat procedimit penal.
15. Me fjal t tjera, kto mnyra nuk mund t zvendsojn krkesn e shprehur dhe t qart t
ligjit pr dokumentimin me shkrim t proces-verbalit. N fund t fundit, procesverbali nnkupton
dokumentimin me an t shkrimit t veprimeve dhe thnieve, pavarsisht nse shkrimi realizohet
me mjete teknike apo me dorshkrim (pra pa prdorimin e ktyre mjeteve teknike). Prandaj, prvese
si nj mjet plotsues dhe aspak kryesor, njsoj si riprodhimi fonografik, edhe teknologjit e ndryshme
t regjistrimit audio apo audiovideo, t cilat madje shrbejn vetm pr tu prdorur me mas e
vetm kur sht e domosdoshme, mbeten mjete thjesht ndihmse e plotsuese t dokumentimit
tashm t realizuar me shkrim t veprimeve n procesin penal, sikurse parashtrohet m sipr.
16. Sipas nenit 115/2 t Kodit t Procedurs Penale, mbajtja e procesverbalit n mnyr t
prmbledhur shoqrohet me riprodhimin fonografik apo at audioviziv kur ky sht i domosdoshm.
Ndrkoh, neni 120/2 parashikon raste n t cilat forma e prmbledhur e prpilimit t procesverbalit
bhet pa ia bashkuar detyrimisht me riprodhimet e ndryshme teknologjike: a) pr dokumentimin e
veprimeve q kan prmbajtje t thjesht; b) kur mungojn mjetet mekanike t riprodhimit ose
ndihmsit teknik. N do rast mundsia pr t zgjedhur mes formave t procesverbalit i takon
gjyqtarit, duke u nisur nga nevojat e do rasti konkret.
17. Ather kur, si rregull i parashikuar nga Kodit t Procedurs Penale, pr prpilimin e
procesverbalit procedohet me prdorimin e mjetit teknik t stenotipis, merren n konsiderat dy
dispozita t tjera q prmbahen n titullin III, seksionin III: veanrisht neni 118, q parashikon
detyrimin e transkriptimit n shkrim t shiritave t stenotipis jo m von se 5 dit nga data kur
jan formuar, si dhe neni 119 q parashikon mundsin e riprodhimit fonografik ose audioviziv
nga personat teknik, qoft edhe jasht administrats shtetrore, nn drejtimin e sekretarit t
gjykats.
18. N ato raste kur procesverbali mbahet me mjetin teknik t stenotipis, kalimi i afatit t
transkriptimit nuk sjell ndonj pavlefshmri procedurale, duke u parashikuar e drejta e pals q t
krkoj shnimin n procesverbal t do deklarimi q ka interes dhe madje t krkoj nga kryetari
i seancs q t lexoj pjes t veanta t procesverbalit me qllim q t verifikoj saktsin dhe
plotsin e tij, pra edhe prputhjen mes asaj q sht transkriptuar edhe asaj q sht
regjistruar 112.
112
Neni 347 i K.Pr.Penale
220
19. Madje, krkesa pr transkriptimin e sakt dhe t menjhershm t informacionit t plot

t mbajtur me mjetin teknik t stenotipis sht tashm nj problem i zgjidhur nga teknologjia me
adoptimin e sistemeve teknologjike t stenotipis prmes lidhjes s tastiers me nj kompjuter q
siguron tekstin e redaktuar n karaktere t zakonshme.
20. Neni 115 i Kodit t Procedurs Penale parashikon individualizimin e dy formave t tjera
t dokumentimit, t ndryshme nga ato t prshkruara n paragrafin e dyt, t konsideruara si
tipike. Forma e par q mbshtet dokumentimin e veprimeve sht ajo e parashikuar n
paragrafin e tret t ktij neni: riprodhimi fonografik. Madje ky paragraf e prcakton si rregull
prezencn e prhershme t ktij mjeti teknik kur mbahet procesverbal i prmbledhur me shkrim.
Bjn prjashtim rastet e parashikuara n nenin 120 t Kodit t Procedurs Penale. Sipas
doktrins, sht vet Kodi ai q dikton nj vendosje n shkall hierarkie: n kuptim t nenit
119/3 t Kodit t Procedurs Penale, pr shkak se, n fakt, procesverbali n form t
prmbledhur (me shkrim) shrben si prov vetm ather kur regjistrimi fonografik nuk
kuptohet, duke i dhn kshtu n rast prjashtimor m shum besueshmri regjistrimit me z.
21. Forma e dyt q mbshtet dokumentimin e veprimeve n kuptim t ligjit procedural
penal, e parashikuar n nenin 115/3 t Kodit t Procedurs Penale, sht ajo e riprodhimit audio
apo audioviziv. Ky prbn nj mjet jo t zakonshm, i cli mund t prdoret vetm n raste kur
sht e domosdoshme. Por edhe ky mjet regjistrimi e riprodhimi audioviziv i bashkohet
gjithmon procesverbalit t redaktuar n mnyr t prmbledhur me shkrim.
22. Pra, regjistrimi fonografik ose audioviziv sht nj mjet q e shoqron procesverbalin e
prmbledhur me shkrim. Neni 120 i Kodit t Procedurs Penale parashikon dy situata n t cilat
gjyqtari mund t disponoj me procesverbalin e prmbledhur. E para ka t bj me veprimet q
kan prmbajtje t thjesht, por n t ciln prjashtohet faza e debatimit t provave. E dyta lidhet
me rastet kur mungojn mjetet teknike t riprodhimit ose ndihmsit teknik. Sipas doktrins, ktu
kemi t bjm me situata t mungess s aparaturave t regjistrimit zanor ose t ndihmsve
teknik. Fryma e Kodit t Procedurs Penale nuk sht ajo e lnies n diskrecionin e gjykats t
mbajtjes s procesverbalit prmbledhs n munges t aparaturave t stenotipis, por vetm n
munges t disponimit t aparaturave t regjistrimit zanor. shtja e mosdisponimit t mjeteve
ose t teknikve duhet kuptuar si prani e nj pengese t prkohshme dhe t mnjanueshme me
vnien n dispozicion t mjeteve t regjistrimit fonografik me pasojn e mosaplikimit t norms
pr mungesa t infrastrukturs n gjykat.
Vlera provuese e procesverbalit t seancs gjyqsore
23. Kodi i Procedurs Penale nuk prmban ndonj dispozit t shprehur njsoj si prmbajtja
e dispozits s nenit 30 t Kodit t Procedurs Penale t vitit 1979, sipas t cilit prbnin prov
edhe procesverbalet gjyqsore t mbajtura pr shtjen penale. Ky ometim i ligjit ka sjell debate
dhe qndrime t ndryshme n jurisprudenc n lidhje me vlern provuese t procesverbalit sipas
Kodit t Procedurs Penale n fuqi.
24. N doktrin ekzistojn dy orientime t kundrta. Sipas njrit orientim, heshtja e legjislatorit
ka zbehur efikasitetin provues t privilegjuar t cilin e gzonte procesverbali sipas Kodit t Procedurs
Penale t vitit 1979, duke mundsuar n kt mnyr q gjyqtari t vlersoj lirisht, sipas do
dokumenti, prmbajtjen e procesverbalit. Sipas qndrimit tjetr doktrinor procesverbalit, dhe n
prgjithsi t gjitha mjeteve t dokumentimit t prdorura n nj proces penal, i atribuohet vler e
privilegjuar, derisa nuk sht deklaruar falsiteti.
25. Kam mendimin se procesverbali i seancs gjyqsore n procesin penal prbn prov t plot
pr at q prmbahet n t, pr faktet q kan ngjar n prani t prpiluesit t procesverbalit ose pr
veprimet procedurale t kryera gjat ksaj seance. Ky procesverbal duhet t jet domosdoshmrisht i
nnshkruar, nga sekretari i seancs, me pasoj pavlefshmrie sipas nenit 122 t Kodit t Procedurs
Penale.
Mbajtja e procesverbalit n fazn e marrjes provave dhe debatit rreth tyre
26. Nisur nga rndsia e tyre e posame, Kodi i Procedurs Penale ka parashikuar rregulla t
veanta t prpilimit dhe mbajtjes s procesverbalit gjyqsor gjat marrjes s provave dhe debatit
221
lidhur me to. Ky Kod, pr kt moment procedural, edhe pse ndoshta jo me pasoj pavlefshmrin,
parashikon shprehimisht formn e mbajtjes s plot, pra jo atij t prmbledhur, t procesverbalit
gjyqsor, si psh pr deklarimet e t pandehurit, pyetjen e dshmitarve, ekspertve dhe palve
private 113. Ndrsa krkesat dhe pretendimet prfundimtare t prokurorit dhe t palve pasqyrohen n
procesverbal n mnyr t prmbledhur114.
27. Sipas nenit 368 t Kodit t Procedurs Penale rezulton se n procesverbalin e marrjes s
provs shnohen gjeneralitetet e dshmitarve, ekspertve e t prkthyesve, si dhe paralajmrimi q u
bhet pr t thn t vrtetn dhe pr prgjegjsin q kan n rast se bjn dshmi, ekspertim ose
prkthim t rrem. Pyetjet e bra nga palt dhe kryetari si dhe prgjigjet e personave t pyetur,
riprodhohen (me shkrim) nga sekretari. Pra pr fazn e marrjes s provave, n veanti t provave me
dshmitar dhe ekspert, Kodi ka dashur q ti vesh procesverbalit nj form t veant, duke
parashikuar formn e plot (riprodhimin) t shkrimit (me stenotipi, mjet tjetr teknik apo
dorshkrim). Kjo nisur edhe nga fakti q, gjat procesit t t provuarit, ndryshe nga procesi civil,
krahas provave shkresore, n procesin penal rndsi kryesore marrin provat me dshmitar, duke
qen shpesh edhe prova kye. Prandaj edhe pasqyrimi i sakt i tyre, n procesverbal, n mnyr t
plot, merr rndsi t veant.
28. Pra, veanrisht n rastet e nenit 368, mbajtja e procesverbalit me shkrim, n mnyr t plot,
prbn mnyrn e domosdoshme t dokumentimit t akteve q prpilohen n fazn e debatit t
provave. Ndrsa pr veprimet e tjera q ndodhin gjat ksaj faze t hetimit gjyqsor,ato mund t
pasqyrohen edhe n mnyr t prmbledhur sipas rregullave t parashikuara n nenin 120 t Kodit t
Procedurs Penale.
29. Rndsia e procesverbalit si akt i dokumentimit t procesit, rezulton edhe nga prmbajtja e
nenit 371 t Kodit t Procedurs Penale sipas t cilit procesverbalet dhe aktet q jan lexuar n seanc
gjyqsore si dhe dokumentet e paraqitura nga palt e t pranuara nga gjykata, futen bashk me
procesverbalin e seancs, n fashikullin e gjykats. Kjo dispozit qartazi i referohet forms s shkresore, t
plot, t mbajtjes s procesverbalit gjyqsor.
Mungesa apo pavlefshmria e procesverbalit gjyqsor
30. Bazuar n parimet dhe dispozitat n trsi t Kodit t Procedurs Penale, gjen zbatim parimi
sipas t cilit ekziston liria e zgjedhjes s forms s akteve me t cilat palt i drejtohen gjykats, prve
rasteve kur ky Kod e lidh vlefshmrin e aktit me nj form t caktuar. Ndrsa n rastin e akteve t
gjykats, zgjedhja e njrit apo tjetrit mjet t dokumentimit t veprimeve q kryhen n procesin penal, i
prket, si rregull, gjyqtarit, por kriteret pr t zgjedhur kt mjet jan ato t diktuara nga Kodit t
Procedurs Penale, si p.sh. neni 120.
31. Mbajtja e procesverbalit jo n prputhje me rregullat e vendosura n nenin 115 t Kodit t
Procedurs Penale, nuk parashikohet q t passjell zbatimin e ndonj sanksioni, as edhe pavlefshmri
t procesverbalit. T vetmet raste t pavlefshmris s tij jan ato t parashikuara n nenin 122 t
Kodit t Procedurs Penale, pra kur ekziston pasiguria absolute n lidhje me identitetin e personave
q kan marr pjes n redaktimin e aktit si dhe kur vrtetohet mungesa e nnshkrimit t npunsit q
e ka prpiluar (sekretarit t seancs).
32. Pra, duket se nuk prbn shkak pavlefshmrie, absolute apo relative, mosrespektimi i neneve
115-120 t Kodit t Procedurs Penale, prfshir edhe rastin e mbajtjes s procesverbalit t seancs n
mnyr t prmbledhur, duke mos pasqyruar veprimet q ndodhin n seanc, deklarimet dhe pyetjet e
palve apo thniet e dshmitarve t pyetur n seanc gjyqsore.
33. Megjithat, sht thelbsore t mbahet parasysh se, nse nuk mbahet procesverbal me
shkrim (me transkriptim nprmjet stenotipis, me mjete t tjera teknike t shkrimit apo me
dorshkrim) ather jemi prpara gjendjes s mungess trsore t procesverbalit gjyqsor.
34. Riprodhimi fonografik apo riprodhimi audio ose audioviziv nuk jan procesverbal dhe as
nuk jan mjet q e zvendson procesverbalin me shkrim. Procesverbali sht akt i shkruar, me mjet
teknik apo dorshkrim. Regjistrimi dhe riprodhimi fonografik, audio, audioviziv etj. nuk jan forma t
113
114
Neni 368 i Kodit t Procedurs Penale

Neni 347 i Kodit t Procedurs Penale
222
shkrimit t thnieve ose t prshkrimit t veprimeve, por jan forma t dgjimit apo shikimit t njeriut
me shqisat e tij nprmjet mjeteve teknologjike t ktyre thnieve dhe veprimeve. Por, Kodi i
Procedurs Penale, me formulime t qarta e t shprehura t dispozitave aktuale t tij, ka parashikuar
q, pavarsisht nga ekzistenca dhe prdorimi ose jo i mjeteve teknologjike t regjistrimit apo
riprodhimit t seancave, thniet dhe veprimet n procedimin penal duhet t dokume-ntohen me
shkrim, nprmjet procesverbalit gjyqsor.
35. Edhe kur ligji procedural parashikon formn e mbajtjes s procesverbalit t prmbledhur, ai e
parashikohen riprodhimin fonografik ose audioviziv si mjete shoqruese e plotsuese t detyrueshme
pr efekt t dokumentimit, pra edhe vrtetsis s thnieve dhe veprimeve q ndodhin gjat seancs
gjyqsore. Por, gjithsesi, Kodi i Procedurs Penale nuk lejon asnj hapsir q riprodhimi fonografik
apo audio ose audioviziv t konsiderohen apo zvendsojn procesverbalin me shkrim, t plot a t
prmbledhur, t seancs gjyqsore.
36. Nse procesverbali nuk gjendet n fashikullin e gjykimit, me shkrim, n form t plot apo t
prmbledhur me elementet e prmbajtjen prkatse sikurse e krkon qart apo shprehimisht ligji,
ather, n kuptim t nenit 115 e vijues t K.Pr.Penale, kt akt procedural nuk e prmbush a
zvendson rregullisht as edhe mbajtja e nj dokumenti shkresor, qoft edhe t quajtur
procesverbal, i cili vetm synon t dokumentoj ndonj aspekt q thjesht tregon se gjykimi ka
ndodhur, e t cilit i bashklidhet nj mjet i cili prmban rregjistrimin audio apo audiovideo t seancs.
N situata t ktilla nuk kemi t bjm me shtje vlefshmrie apo pavlefshmrie t aktit procedural,
por me munges, me mos ekzistenc formale juridike t dokumentimit t thnieve dhe veprimeve q
kan ndodhur gjat procesit gjyqsor. Sipas nenit 115 t Kodit t Procedurs Penale, qartazi, pa asnj
lloj dyshimi dhe alternative, parashikohet shprehimisht q dokumentimi i veprimeve bhet me
procesverbal dhe procesverbali mbahet me shkrim, me mjet teknik apo dorshkrim. Riprodhimi
fonografik, audio apo audioviziv nuk prbjn dokumentim t veprimeve n kuptim t ligjit
procedural penal.
37. Si prfundim, prsa i prket njsimit t praktiks gjyqsore, si gjyqtar n pakic kam
mendimin se Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin ardhur n prfundimin se pr dokumentimin e
veprimeve n seanc gjyqsore, duhet t mbahet procesverbal, i cili sht akt i shkruar, me an t mjetit teknik t
stenotipis e t transkriptuar, me mjete t tjera teknike t shkrimit ose me dorshkrim. Ky procesverbal me shkrim, nse
mbahet i plot, mund t shoqrohet me riprodhim fonografik apo regjistrim audio ose audioviziv. Nse procesverbali
mbahet n form t prmbledhur, prjashto rastet e nenit 120, shoqrimi me mjetin e riprodhimit fonografik apo
regjistrimit audio ose audioviziv, sht i detyrueshm pr gjykatn. Kto mjete nuk prbjn dhe as nuk zvendsojn
procesverbalin gjyqsor, por, nse prdoren sikurse parashtrohet m sipr, sigurisht q konsiderohen, n kndvshtrimin
teknik por jo n at juridik, si mjete plotsuese efikase e t prshtatshme pr t realizuar e ndihmuar n mnyr t
menjhershme, t sakt dhe autentike, dokumentimin ligjor me an t shkrimit t veprimeve q ndodhin gjat seancs
gjyqsore, si dhe trsin komplekse t riprodhimit t ngjarjeve, akteve apo fakteve q kan ndodhur n seanc, duke
prshir edhe dokumentimin e sjelljeve zanore apo pamore.
38. S fundi, si gjyqtar n pakic, kam mendimin se shumica e Kolegjeve t Bashkuara ka
zbatuar gabim parimet themeltare kushtetuese t fuqis dhe shtrirjes (fushs s zbatimit) s
efekteve normative t akteve nnligjore n procedimin penal. Shumica, gjat arsyetimit t
qndrimit t saj n trsi, e veanrisht n pikn 38, si argument t sajin pr ta konsideruar t
ligjshme mundsin e mbajtjes s procesverbalit me mjetin audio, i referohet edhe zgjedhjes s
ktij mjeti me udhzimin nr. 353 dat 03.09.2013 t Ministrit t Drejtsis Pr prcaktimin e
rregullave t hollsishme pr mbajtjen, ruajtjen dhe arkivimin e procesverbalit t seancs gjyqsore me mjete audio.
39. Por, ndryshe nga sa arsyeton Shumica e Kolegjeve t Bashkuara, si gjyqtar n pakic vrej se,
ky udhzim, pr nxjerrjen e tij, gjen mbshtetje t shprehur ashtu sikurse e krkon neni 118 i
Kushtetuts, vetm n paragrafin e fundit t nenit 118 t Kodit t Procedurs Civile ku parashikohet
se: Procesverbali sht pjes prbrse e dosjes gjyqsore dhe ruhet pr aq koh sa edhe vet dosja. Rregullat e hollsishme
pr ruajtjen dhe arkivimin e procesverbalit prcaktohen me urdhr t Ministrit t Drejtsis.
40. Si gjyqtar n pakic, kam mendimin se, s pari, nxjerrja e ktij akti nnligjor nuk i referohet
dhe as mbshtetet n ndonj delegim q ligjvnsi t'i ket br ministrit t Drejtsis prsa i prket
223
kryerjes s akteve procedurale dhe mbajtjes s procesverbalit n procesin penal. S dyti, nxjerrja e ktij
akti nnligjor i sht ngarkuar MINISTRIT t Drejtsis vetm lidhur me procesin gjyqsor civil. S
treti, nxjerrja e ktij akti nnligjor i sht ngarkuar Ministrit t Drejtsis vetm lidhur me shtjet e
ruajtjes dhe arkivimit t procesverbalit gjyqsor (civil), por aspak pr shtjet e mnyrs dhe formave
t lejuara t mbajtjes s procesverbalit gjyqsor, me mjete audio apo t do forme tjetr, pr shkak se
kto shtje i rregullon dhe duhet ti rregulloj vet ligji. S katrti, prve ksaj, ky udhzim i ministrit
t Drejtsis, pa respektuar urdhrimet kushtetuese (neni 118), n pjesn hyrse t tij, referon si
mbshtetje ligjore si Kodi i Procedurs Civile dhe Kodi i Procedurs Penale, por pa treguar dispozitn
konkrete t ktyre kodeve q e ngarkon at me kompetencn pr nxjerrjen e ktij udhzimi.
Ndrkoh q delegimin e prmban vetm paragrafi i fundit i nenit 118 t Kodit t Procedurs Civile.
S pesti, kjo dispozit deleguese e ngarkon ministrin e Drejtsis q, me an t nj urdhri, t
prcaktoj rregulla t hollsishme vetm pr ruajten dhe arkivimin e procesverbaleve gjyqsore
civile. Pra, nisur nga natyra prgjithsisht teknike e shtjeve t deleguara nga ligji, me an t aktit
nnligjor urdhr Ministri i Drejtsis duhet t miratonte nxjerrjen e nj Rregulloreje pr ruajtjen dhe
arkivimin e procesverbaleve gjyqsore civile, ndrkoh q ai ka nxjerr nj udhzim i cili sht akt
nnligjor i cili, pr nga natyra e tij, ndjek dhe prdoret n raste e pr qllime t tjera rregullatore.
41. Duke u kthyer n shtjen objekt gjykimi, nisur nga sa arsyetohet m sipr mbi interpretimin
e drejt t ligjit t zbatueshm, n ndryshim nga shumica, si gjyqtar n pakic kam mendimin se
Kolegjet e Bashkuara duhet t dispononin lnien n fuqi t vendimit nr. 50 dat 21.01.2015 t
Gjykats s Apelit Tiran, me t cilin ishte prishur vendimi i gjykats s shkalls s par duke e
drguar shtjen pr rishqyrtim po n at gjykat me tjetr trup gjykues. N kushtet kur mungon
procesverbali i plot apo edhe ai i prmbledhur me prmbajtjes sikurse e krkon shprehimisht ligji
procedural penal, e duke u zvendsuar me t quajturin procesverbal me mjetin audio, gjykoj se
jemi prpara mungess s nj akti procedural pa t cilin nuk mund t vrtetohet ligjrisht e rregullisht
dokumentimi i thnieve dhe veprimeve q kan ndodhur n procesin gjyqsor penal.
Antar: Ardian Dvorani
VENDIM
Nr. 2, dat 25.5.2015
N EMR T REPUBLIKS
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn e dats 25.5.2015, mori n shqyrtim
shtjen penale me nr. akti 52601-01615-00-2014 q i prket:
KRKUES:
Aleksandr Prenga
OBJEKTI:
Lirim me kusht
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Lezh, me vendimin nr. 36, dat 28.5.2014, ka vendosur:
Rrzimin e krkess s krkuesit Aleksandr Prenga si t pabazuar n prova dhe n ligj.
Shpenzimet gjyqsore si jan br.
Gjykata e Apelit Shkodr, me vendimin nr. 121, dat 18.9.2014 ka vendosur:
Ndryshimin e vendimit nr. 36, dat 28.5.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh, n kt
mnyr:
Pranimin e krkess s krkuesit Aleksandr Prenga.
Urdhrohet lirimi me kusht i t dnuarit Aleksandr Prenga pr pjesn e pavuajtur t dhn
me vendimin nr. 25, dat 2.5.2006, t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit, i ln n fuqi me
vendimin nr. 824, dat 17.11.2006, t Gjykats s Apelit Tiran, duke urdhruar vnien n prov
t t dnuarit pr nj periudh prej 18 muajsh.
Urdhrohet i dnuari t mbaj kontakte me Zyrn Vendore t Shrbimit t Provs Lezh
gjat periudhs s provs.
Urdhrohet lirimi i menjhershm i t dnuarit Aleksandr Prenga nse nuk ka mas
sigurimi Arrest n burg pr llogari t ndonj procedimi tjetr penal ose dnim tjetr me burgim.
224
Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Shkodr ka paraqitur rekurs, n datn 22.9.2014

Prokurori pran Prokuroris s Apelit Shkodr, i cili krkon ndryshimin e vendimit t msiprm dhe
lnien n fuqi t vendimit nr. 36, dat 28.5.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh, duke paraqitur
kto shkaqe:
- Lirimi me kusht nuk sht nj dispozit detyruese, pasi ajo parashikon se i dnuari me burgim
mund t lirohet me kusht nga vuajtja e dnimit vetm pr arsye t veanta.
- sht e rndsishme t prgjithsohet qndrimi se arsyet e veanta q justifikojn lirimin e
parakohshm t t dnuarit duhet t ken natyr jetike dhe t burojn nga shkaqe shndetsore,
familjare ose shoqrore q diktojn n mnyr t detyrueshme vijimsin e edukimit dhe t
rehabilitimit t t dnuarit pran familjes, komunitetit apo nn kujdesin e nevojshm mjeksor.
Praktika gjyqsore ka zgjeruar kufijt e vlersimit dhe n drejtim t llojit t veprs penale,
rrezikshmris s autorit dhe kohs s shkurtr t pavuajtur nga dnimit penal (vendimi nr. 445, dat
8.10.2008, i Kolegjit Penal t Gjykats s Lart).
- Vepra penale e kryer e t dnuarit paraqet rrezikshmri t lart shoqrore; n raport me masn
e dnimit, t dnuarit i mbeten edhe 7 muaj dhe 12 dit, periudh kjo e konsiderueshme n raport me
masn e dnimit.
- Shrbimi i Provs n raportin e prgatitur para gjykats nuk shprehet apo m sakt nuk
rekomandon lirimin e tij.
pasi dgjuan relatimin nga gjyqtart Shklzen Selimi dhe Artan Broci; prokurorin Artur Selmani, i
cili krkoi prishjen e vendimit t Gjykats s Apelit Shkodr dhe lnien n fuqi t vendimit t gjykats
s Rrethit Gjyqsor Lezh, mbrojtsin e caktuar kryesisht t krkuesit Aleksandr Prenga; av. Sonila
ekrezi, e cila krkoi lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Apelit Shkodr; dhe pasi e biseduan
shtjen n trsi,
VREJN:
I.
II. Rrethanat e shtjes
1. I dnuari, krkuesi, Aleksandr Prenga, ka vuajtur n Institucionin e Ekzekutimit t
Vendimeve Penale (IEVP), Shnkoll, Lezh dnimin e dhn me vendimin penal nr. 25, dat
2.5.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit. Sipas ktij vendimi ai sht deklaruar fajtor dhe
dnuar me 12 (dymbdhjet) vjet burgim pr kryerjen e veprave penale t Vjedhjes me arm n
bashkpunim, Plagosjes s rnd me dashje n bashkpunim dhe Mbajtjes pa leje t armve
luftarake t parashikuara nga nenet 140-25, 88/2-25 dhe 278/2 t Kodit Penal. Gjykata e Apelit
Tiran me vendimin nr. 824, dat 17.11.2006 ka vendosur lnien n fuqi t vendimit t msiprm.
2. Si rezulton nga aktet e ndodhura n dosje (kartela personale e t dnuarit Aleksandr
Prenga e plotsuar n datn 27.2.2007) ai sht arrestuar n datn 2.12.2005. I dnuari Aleksandr
Prenga, duke pretenduar se plotson kushtet e nenit 64 t K. Penal, i sht drejtuar Gjykats s
rrethit gjyqsor Lezh, me krkesn pr lirimin e tij me kusht.
3. Sipas dinamiks s vuajtjes s dnimit, prcjell gjykats me shkresn nr. 10161, dat
27.11.2013, rezulton se krkuesi Aleksandr Prenga sht arrestuar n datn 2.12.2005, dhe deri n
datn 2.12.2013 ka vuajtur 9 (nnt) vjet, 8 (tet) muaj e 7 (shtat) dit nga t cilat 5 (pes) muaj e 22
(njzet e dy) dit i ka fituar me paraburgim, 1(nj) vit, 2 (dy) muaj e 15 (pesmbdhjet) dit me
vendime gjyqsore pr ulje dnimi dhe i kan mbetur pr t vuajtur edhe 2 (dy) vjet, 3 (tre) muaj e 23
(njzet e tre) dit. Nga dinamika e vuajtjes s dnimit hartuar nga IEVP Lezh, e cila i sht prcjell
gjykats me shkresn nr. 4681, dat 19.5.2014 rezulton se krkuesi Aleksandr Prenga deri n datn
19.5.2014, t ket shlyer 11 (njmbdhjet) vjet, 4 (katr) muaj e 18 (tetmbdhjet) dit burgim dhe ti
ken mbetur pr t vuajtur 7 (shtat) muaj e 12 (dymbdhjet) dit. Ai ka prfituar ulje dnimi,
225
prkatsisht 1(nj) vit me ligjin nr. 22/2014, dat 10.3.2014, Pr dhnie amnistie dhe 1 (nj) vit, 5
(pes) muaj e 9 (nnt) dit me vendime gjykate pr ulje dnimi, n zbatim t ligjit Pr t drejtat dhe
trajtimin e t dnuarve me burgim.
4. Me vendimet penale nr. 288, dat 11.7.2011, nr. 295, dat 31.5.2010, nr. 150, dat
15.4.2009, nr. 148, dat 17.3.2008, nr. 342, dat 27.7.2012, nr. 108, dat 20.2.2013 dhe nr. 141,
dat 24.4.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh rezulton se t dnuarit Aleksandr Prenga
ti jet ulur dnimi si rezultat i zbatimit t ligjit nr. 8328, dat 16.4.1998, Pr t drejtat dhe
trajtimin e t dnuarve me burgim.
5. Krkuesi ka paraqitur dokumente t tjera shkresore, t cilat kan marr vlern e provs,
pr t vrtetuar se plotson kushtet e nenit 64 t K. Penal; t tilla jan:
i) Vrtetimi i gjendjes gjyqsore nr. 2, dat 3.5.2011, lshuar nga Drejtoria e Prgjithshme e
Burgjeve Tiran, nga ku rezulton se i dnuari Aleksandr Prenga sht dnuar vetm nj her
sipas vendimit penal t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit nr. 25, dat 2.5.2006, dhe t mos jet
recidivist n krim.
ii) Raporti i IEVP Shnkoll nr. 10163 prot, dat 27.11.2013 nga ku rezulton se i dnuari
Aleksandr Prenga sht dnuar me 12 vite burgim pr veprat penale te parashikuara nga nenet
140-25, 88/2-25 dhe 278/2 t K. Penal, sht i penduar pr veprn e kryer, nuk ka konsumuar
vepr tjetr penale, paraqitet me gjendje fizike dhe psikologjike t mir, ndrsa sjellja e tij gjat 3
(tri) viteve te fundit ka qen e mir.
iii) Vlersimi i sjelljes nr. 10162, dat 27.11.2013, i lshuar nga IEVP Shnkoll, Lezh, sipas
t cilit rezulton se i dnuari Aleksandr Prenga t jet vendosur n kt institucion n datn
26.2.2007, sht beqar, me arsim 8 klas, i penduar pr veprn e kryer pr t ciln shprehet se ka
ndodhur pr shkak t moshs; zbaton krkesat e rregullores, nuk sht i ndshkuar me mas
disiplinore pr tri vitet e fundit, ka marrdhnie q nuk kan rn ndesh me personelin,
reciprokisht t mira me bashk-vuajtsit, ndrsa me familjen ruan kontaktet dhe marrdhniet
korrekte, duke e pasur si burim mbshtetjeje. I dnuari nuk bn pjes n listn e t punsuarve,
nuk sht pjes e programeve t arsimimit profesional, por merr pjes n programet terapeutike,
duke pranuar kshillat, bisedn, punn n grup, si dhe ka aktivizim t mir e korrekt n veprimtarit
kulturore dhe sportive. Si konkluzion komisioni i vlersimit i IEVP Lezh e ka vlersuar pozitivisht
krkuesin pr periudhn 3-vjeare n lidhje me krkesn objekt gjykimi.
iv) Raporti i vlersimit i hartuar nga Zyra e Shrbimit t Provs Lezh, me nr. 30/2 prot., dat
20.1.2014, nga ku rezulton se kjo zyr t ket rekomanduar mospranimin e krkess s t dnuarit pr
shkak se riintegrimi i tij n shoqri sht i vshtir, pasi nga vlersimi i sjelljes, ajo vlersohet si sjellje
q nuk bie ndesh me personelin, dhe jo si sjellje e mir, se ai nuk sht i punsuar n institucion, se
me raste shfaq shenja pendese, apo se vepra sht nj tem q nuk preferon ti referohet, se kryerja
njkohsisht e tri veprave penale tregon rrezikshmri t tij, se ai n intervist ka shpjeguar se ka qen i
pir n kohn e kryerjes s veprs penale, fakt i cili nuk rezulton nga vendimi gjyqsor, se i dnuari ka
nivel arsimor t ult dhe n dyja raste nuk ka prfituar ulje t plot dnimi.
v) Nga raporti i shrbimit t provs rezulton se familja e krkuesit jetonte n Shnkoll dhe
prbhej nga dy prindrit, dy vllezrit dhe bashkshortja e vllait Arben. Familja e t dnuarit sipas
referencs nr. 158, dat 10.4.2013 rezulton t trajtohet me ndihm ekonomike dhe ajo jeton nga puna
sezonale e babait apo vllait t tij. Ajo jeton n kushte t vshtira ekonomike n nj banes me 4
dhoma. N gjendjen shndetsore t t dnuarit raportohet se ai ka psuar dy ndrhyrje kirurgjikale
nj pr apendesit dhe tjetrin pr heqjen e bajameve.
vi) Sipas vrtetimit t dats 15.12.2013 t lshuar nga firma Kopi rezulton q kjo firm t ket
marr prsipr q t punsoj krkuesin n rast t lirimit me kusht. Nga deklarata e dats 20.4.2013 e
Dioqezs s Rrshenit rezulton se pr ngjarjen e dats 29.11.2005 ku ishin vjedhur me dhun dhe
plagosur me arm zjarri n Klos-Fan, Mirdit nga t dnuarit Aleksandr Prenga dhe Robert Lleshi
murgeshat e dmtuara t ken deklaruar se i dnuari ishte falur prej tyre plotsisht. Ato kan
konsiderat nga gjykata marrdhniet e tyre kristiane ishin normalizuar krkuar q kjo deklarat
pajtimi t merret n pr lirimin me kusht t t dnuarit.
226
vii) Vrtetimi i Qendrs Shndetsore Shnkoll, i dats 12.12.2013, rezulton se prej dy vitesh,
nna e t dnuarit, shtetasja Dila Prenga vuante nga smundja nodulare me hiperfunksion t tiroides
q sillte si pasoj takikardi, stres dhe gjendje depresive psikotike.
viii) Nga shkresat nr. 9004/4 prot., dat 21.12.2012, nr. 10388, dat 13.11.2009, nr. 7838/1 prot.,
dat 21.8.2013 dhe nr. 2755/4 prot., dat 10.4.2013 t IEVP Lezh krkuesit Aleksandr Prenga i
sht dhn disa her leje shprblyese pr sjellje t mir dhe n nj rast pr gzim familjar dhe nuk
rezulton q ai t ket thyer kushtet e lejes. Sipas shkress nr. 5340 prot., dat 18.6.2014 t IEVP Lezh
rezulton se krkuesi t jet diagnostikuar me migren me aur (n muajin qershor 2014) dhe trajtohet
pr kt smundje, ndrkoh q nga historiku klinik rezulton t jet ankuar pr rregullime t gjumit,
ndrsa n shkurt 2012 i sht nnshtruar nj ndrhyrjeje kirurgjikale tonsillectomia.
6. Duke parashtruar sa m sipr krkuesi Aleksandr Prenga, nprmjet prfaqsuesit t tij ka
pretenduar se plotson kushtet e n. 64 t K. Penal pr lirimin e tij me kusht; prfaqsuesi i Zyrs s
Shrbimit t Provs Lezh, ka rekomanduar mospranimin e krkess s tij, ndrsa Prokurori pran
Prokuroris Lezh ka krkuar rrzimin e krkess.
III. Procedurat gjyqsore
7. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Lezh, me vendimin nr. 36, dat 28.5.2014, ka vendosur:
i) Rrzimin e krkess s krkuesit Aleksandr Prenga si t pabazuar n prova dhe n ligj.
ii) Shpenzimet gjyqsore si jan br.
8. Gjykata e Apelit Shkodr, me vendimin nr. 121, dat 18.9.2014, ka vendosur:
i) Ndryshimin e vendimit nr. 36, dat 28.5.2014, t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh, n kt
mnyr:
Urdhrohet lirimi me kusht i t dnuarit Aleksandr Prenga pr pjesn e pavuajtur t dhn me
vendimin nr. 25, dat 2.5.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit, i ln n fuqi me vendimin nr.
824, dat 17.11.2006, t Gjykats s Apelit Tiran, duke urdhruar vnien n prov t t dnuarit pr
nj periudh prej 18 muajsh.
Urdhrohet i dnuari t mbaj kontakte me Zyrn Vendore t Shrbimit t Provs Lezh
gjat periudhs s provs.
Urdhrohet lirimi i menjhershm i t dnuarit Aleksandr Prenga nse nuk ka mas
sigurimi Arrest n burg pr llogari t ndonj procedimi tjetr penal ose dnim tjetr me burgim.
IV. Arsyetimi ligjor i vendimit t ankimuar
9. Gjykata e Apelit Shkodr e ka gjetur t gabuar vendimin e gjykats s shkalls s par, dhe
ndr t tjera arsyeton se:
Sjellja e t dnuarit prgjat tri viteve t fundit t vuajtjes s dnimit vlersohet pozitive. I dnuari ka
respektuar n vijimsi krkesat e rregullores dhe n asnj rast nuk sht ndshkuar me mas disiplinore.
Ai ka marr pjes rregullisht n t gjitha aktivitetet e prbashkta kulturore, edukative e sportive dhe ka
qen pjes e programeve t karakterit psikoterapeutik. Shprehja e pendess pr veprn penale sht evidentuar n
vlersimin e sjelljes s tij pr efekt t lirimit me kusht, n t cilin shprehet se kur bie fjala pr veprn penale shfaq
shenja pendese dhe ia l moshs. [...]
Shrbimi i provs nuk ka analizuar faktin se kishte nj normalizim marrdhniesh me t dmtuarat nga
vepra penale dhe se i dnuari kishte nj ofert punsimi n rast lirimi nga burgu.
Gjykata e Apelit konstaton se q nga data e kryerjes s prllogaritjeve t fundit pr pjesn e pavuajtur t dnimit,
dat 19.5.2014, kishte kaluar rreth 4 muaj, nga prllogaritja e pjess s pavuajtur t dnimit n momentin e shqyrtimit
t shtjes n Gjykatn e Apelit atij ti mbeten pr t vuajtur edhe 3 muaj e 13 dit burgim. Fakti q gjat kohs q ai
ka qndruar n burg ka pasur rezultate pozitive , ka respektuar n vazhdimsi rregulloren, ka manifestuar nj sjellje t
mir me bashkvuajtsit dhe personelin dhe sht aktivizuar rregullisht n programet e edukimit tregon se ai ka br t
gjitha prpjekjet pr risocializimin dhe rehabilitimin etj. [...]
N lidhje me kushtet dhe rrethanat personale t veanta pr t cilat krkohet lirimi me kusht, gjykata e Apelit
vlerson se arsyet e veanta si kusht ligjor pr t motivuar nj krkes me lirim me kusht nuk gjejn nj rregullim ligjor t
mirprcaktuar, por ato vlersohen rast pas rasti nga gjykata. Ky qndrim sht mbajtur n vijimsi nga praktika
gjyqsore e Gjykats s Lart.
227
N rastin q po gjykohet, rezulton se i dnuari Aleksandr Prenga gjendet n rrethana veanrisht t vshtira
familjare duke qen se familja e tij trajtohet me ndihm ekonomike, se ai vuan nga nj smundje e till si migrena me
aur, si dhe nga ana tjetr nna e tij vuan nga smundje kronike prej dy vitesh.
Kto fakte jan raportuar edhe nga aktet e depozituara nga krkuesi, por edhe nga punonjsi i shrbimit t
provs.
Nga ana tjetr dy murgeshat e dmtuara nga vepra penale kan shfaqur miratimin e tyre pr lirimin me
kusht t t dnuarit duke pohuar se marrdhniet me t ishin normalizuar.
Nj element pozitiv n rastin e krkuesit Aleksandr Prenga sht edhe oferta e punsimit q ka br pr t
firma Kopi ofert e cila megjithse sht raportuar nga krkuesi nuk sht analizuar dhe vlersuar nga shrbimi
i provs. [...]
Punonjsi i shrbimit t provs deformon faktet duke referuar se i dnuari nuk ka sjellje t mir me
personelin, ndrkoh q nga vlersimet e sjelljes pr t dnuarin rezulton e kundrta. E njjta gj ndodh edhe me
referimin e uljes s pjesshme t dnimit, kur punonjsi i shrbimit t provs i referohet nj ulje t dnimit 45-ditore
t dhn n vitin 2008, periudh e cila nuk prfshihet n periudhn e fundit trevjeare t sjelljes dhe i referohet nj
vendimi t gjykats t dhn n vitin 2013, me t cilin sht aplikuar ulje e pjesshme, pr shkak se ulja sht dhn
pr nj periudh m t vogl se nj vit t plot t vuajtjes s dnimit dhe jo pr shkak t problemeve t sjelljes s t
dnuarit.
Raporti i Shrbimit t provs nuk sht vendimtar n vlersimin e rastit nga gjykata, pasi vlersimi, nse
ndaj krkuesit duhet aplikuar apo jo dnimi alternativ, sht nj atribut i gjykats, i cili lidhet ngusht me
vlersimin e ekzistencs s kushteve ligjore e veanrisht t atyre q kan t bjn me vlersimin e sjelljes s t
dnuarit gjat kohs s vuajtjes s dnimit dhe me faktin se sa ia ka arritur qllimit pr edukimin e t dnuarit
pjesa e vuajtur e dnimit, me qllim q i dnuari t mos prbj m rrezik pr shoqrin, t prfshihet srish n
aktivitete kriminale, si dhe me impaktin q krijon n shoqri lirimi me kusht i t dnuarit [...].
lidhje me kuptimin e togfjalshit arsye t veanta t parashikuar n nenin 64 t Kodit
Penal, n shqyrtimin e krkesave t t dnuarve me objekt Lirim me kusht, vendosi q
pr njehsimin e praktiks gjyqsore, shtjen penale q i prket t dnuarit Aleksandr
Prenga, ta kaloj n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
V. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara dhe qndrimi i
Kolegjeve t Bashkuara:
11. shtjet q shtrohen pr tu zgjidhur prpara Kolegjeve t Bashkuara me qllim unifikimin e
praktiks gjyqsore vlersohen t jen:
a) N munges t nj prkufizimi n Kodin Penal, far do t kuptohet me shprehjen arsye t
veanta t parashikuar n nenin 64 t Kodit Penal, n procesin penal me objekt lirimin para kohe me
kusht?
b) N rastin kur pranon krkesn e t dnuarit pr lirim para kohe me kusht, a duhet gjykata t
caktoj, gjithashtu, nj periudh kohe ku i dnuari t mbaj kontakte me shrbimin e provs dhe t
vihet n prov? Nse po, sa duhet t jet ky afat i mbajtjes n prov?
njehsimit t praktiks dhe t pasojs q ka n lidhje me zgjidhjen e shtjes ishte si m posht:
i) Prokurori n lidhje me shtjen e par mbajti qndrimin se: interpretimi m i drejt sht ai q e trajton nenin 64
t K. Penal sikur parashtron vetm nj kusht, at t arritjes s riedukimit t t dnuarit. Ky interpretim bn t nevojshm
q togfjalshin arsye t veanta ta trajtojm si sinonim t togfjalshit kur me punn dhe sjelljen e tij i dnuari tregon se
i sht arritur qllimit t riedukimit. Pra, sipas ktij interpretimi, kuptimi i shprehjes kur me punn dhe sjelljen e tij i
dnuari tregon se i sht arritur qllimit t riedukimit, nuk sht gj tjetr vese shpjegim apo zbrthim i vet shprehjes
arsye e veant. Kjo do ti bnte t gjitha rrethanat e tjera q lidhen me gjendjen ekonomike dhe shndetsore t
familjarve t t dnuarit krejtsisht t paprshtatshme pr tu parashtruar nga palt dhe aq m pak pr tu pranuar nga
Gjykata si rrethana q shrbejn pr t vendosur lirimin e t dnuarit para kohe.
ii) N lidhje me shtjen e dyt: Sugjerohet q t pranohet si praktika m e drejt dhe logjike ajo sipas s cils afati
i veprimit t kushtit sht vet masa e dnimit t pavuajtur nga i dnuari q do t lirohet. Kjo praktik sht logjike dhe
n frymn e ligjit, pasi sipas ktij interpretimit t afatit t zbatimit t kushtit, koha e kushtit sht n prpjestim t
228
drejt me masn e dnimit. Kjo vjen n prputhje me logjikn se koha e kushtit duhet t jet m e gjat sa m i lart t jet
risku i kryerjes prsri t nj vepre penale. Dhe sht e kuptueshme se ky risk sht m i lart pr nj person me dnim t
rnd n raport me nj tjetr t dnuar me nj dnim m t but.
iii) Mbrojtja n lidhje me shtjen e par: Arsyet e veanta nuk jan aspak ato t ndjekura deri tani gjat
praktiks gjyqsore, dhe q kan konsistuar prgjithsisht n kushtet shndetsore dhe social-ekonomike t personit t
dnuar dhe familjarve t tij. Nuk sht ekzistenca e ndonj prej ktyre arsyeve q duhet t prligjin lirimin me kusht. Po
t mbshtetemi n faktin se burgu sht nj institucion riedukimi i cili ka pr qllim riedukimin e t dnuarit pr ta br
at prsri t denj pr shoqrin, do t arrijm n prfundimin se sht pikrisht ky kriter q prbn arsyen e veant t
lirimit me kusht, pra arritja e qllimit pr edukim.
iv) N lidhje me shtjen e dyt: Referimi q i bhet nenit 59 t K. Penal n lidhje me periudhn e provs sht i
gabuar, pasi periudha e provs duhet t jet pr aq koh sa sht edhe periudha e mbetur pa vuajtur. Kjo periudh duhet
t shrbej si nj periudh q do ti shrbej t dnuarit si adaptim m normal me jetn jasht institucionit [t vuajtjes s
dnimit] nprmjet nj institucioni t specializuar q sht Shrbimi i Provs. Shtrirja e ksaj periudhe pr nj koh m t
gjat se ajo q t dnuarit i kishte mbetur pa vuajtur prbn nj kufizim t liris s tij prtej asaj q sht dhn me
vendim dhe bie ndesh dhe me kriterin e krkuar n nenin 64 t K. Penal, sipas t cilit personi q sht liruar me kusht
ia ka arritur qllimit t edukimit dhe pr kt arsye zgjatja e ksaj kohe do t prbnte nj kufizim t liris personale.
VI. Qndrimi i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart
A. N lidhje me pyetjen e par t shtruar pr unifikim: N munges t nj prkufizimi
n Kodin Penal, far do t kuptohet me shprehjen arsye t veanta t parashikuar n
nenin 64 t Kodit Penal, n procesin penal me objekt lirimin para kohe me kusht?
13. Ndonse n Kodin Penal nuk gjendet nj prkufizim se far do t kuptohet me shprehjen
arsye t veanta, parashikuar n nenin 64 t tij, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart (Kolegjet
e Bashkuara) vlersojn ti japin prgjigje pyetjes s shtruar duke u bazuar, n: i) qllimin e institutit t
lirimit me kusht; ii) interpretimit tekstual t dispozits n fjal; si dhe n iii) etapat e nevojshme q
gjykatat duhet t mbajn n konsiderat n gjykimet me objekt lirimin me kusht.
i) Qllimi i institutit t lirimit me kusht
14. Instituti i lirimit me kusht klasifikohet n Kodin Penal si nj nga alternativat e dnimit me
burgim (kreu VII i K.Penal). N vlersim t Kolegjeve t Bashkuara, lirimi me kusht sht nj institut
me karakter riedukues, human, dhe social.
15. Elementi riedukativ i ligjvnsit sht lehtsisht i kuptueshm dhe dallohet qart nga vet
teksti i nenit 64 t Kodit Penal, i cili parashikon se I dnuari me burgim mund t lirohet me kusht [...]
nse [...] me dnimin e vuajtur i sht arritur qllimit pr riedukimin e tij [...] (theksimi i Gjykats).
Pra, duket qart se objektivi kryesor i lirimit me kusht sht riedukimi i t dnuarit, me kusht
plotsimin e krkesave specifike t parashikuara n nenin 64 t Kodit Penal. Ndrkoh q dnimi
penal n vetvete, prmban elemente t teorive ndshkuese dhe parandaluese t krimit, orientimi i
tanishm n shum legjislacione penale evropiane, sidomos n lidhje me periudhn e fundit t vuajtjes
s dnimit, fokusohet n riedukimin (ose risocializimin) e t dnuarit. 115 Ky orientim bazohet n uljen
e rrezikshmris shoqrore t t dnuarit dhe riedukimin e tij, nprmjet puns dhe programeve t
ndryshme brenda dhe jasht institucioneve t vuajtjes s dnimit, me qllim dekurajimin e kryerjes s
veprave t tjera penale, si dhe riintegrimin n shoqri t t dnuarve.
16. Karakteri human i lirimit me kusht lidhet me shmangien e ndshkimit t panevojshm dhe
sht pasqyrim i drejtprdrejt i nj prej parimeve t Kodit Penal, parashikuar shprehimisht n nenin
1/c t tij. 116 Si u prmend pak m lart, edhe vet elementi ndshkues n teorin e s drejts penale
nuk duhet t konsiderohet si nj hakmarrje e shoqris kundrejt autorit t veprs penale, por m
tepr si nj shprehje e shpagimit s ksaj t fundit n lidhje me sjellje t patolerueshme pr nj shoqri
civile dhe demokratike. N kushtet e arritjes s qllimit kryesor t dnimit penal, pra riedukimit t t
Vinter dhe t tjer k. Mbretris s Bashkuar, Dhoma e Madhe, Aplikimet nr. 66069/09, 130/10 dhe 3896/10, vendim i dats
9.7.2013, n para 115.
116 Neni 1/c (Parimet e Kodit Penal):
Kodi Penal bazohet n parimet kushtetuese t shtetit t s drejts, t barazis prpara ligjit, t
drejtsis n caktimin e fajsis dhe t
dnimit, t mbrojtjes s interesit m t lart t fmijve, si dhe t humanizmit (theksim i Kolegjeve).
Zbatimi i ligjit penal me analogji nuk lejohet.
115
229
dnuarit, si dhe plotsimit t kushteve objektive t parashikuara nga neni 64 i Kodit Penal, 117 vazhdimi
i vuajtjes s mtejshme t dnimit do t konsiderohej si i panevojshm dhe i padobishm pr
shoqrin. Pr m tepr, edhe vet masa e dnimit penal, sht n vetvete nj parashikim nga ana e
gjykats i kohs q konsiderohet e mjaftueshme pr t arritur n riedukimin e t dnuarit, n raport
kjo me rrezikshmrin e veprs s kryer dhe t autorit t saj. Kjo koh e mjaftueshme, mund t jet e
ndryshme pr persona t ndryshm; dhe pikrisht pr kt arsye ligjvnsi ka parashikuar mundsin e
lirimit me kusht pr kt kategori t dnuarish, t cilt, pasi kan vuajtur nj pjes t konsiderueshme
t dnimit t dhn, jan riedukuar plotsisht dhe nuk ekziston m nevoja pr ti mbajtur n
institucionet e ekzekutimit t vendimeve penale.
17. Kolegjet e Bashkuara mbajn parasysh ktu edhe efektet sociale t lirimit me kusht, q
kan t bjn jo vetm me qllimin e prgjithshm t lirimit me kusht - duke shrbyer si shembull pr
t dnuarit e tjer q me pun dhe sjellje t mir mund t lirohen me kusht - por edhe me fenomenin
e mbipopullimit t burgjeve, duke ulur sadopak edhe barrn financiare t taksapaguesve pr sistemin
penitenciar, natyrisht duke mos u sakrifikuar objektivi kryesor q sht siguria e komunitetit ndaj
personave me rrezikshmri t lart shoqrore, si dhe detyrat e legjislacionit penal dhe parimet e Kodit
Penal, parashikuar nga nenet 1/b dhe 1/c t Kodit Penal. N kt kuptim, autoritetet shtetrore
duhet t prpiqen q t arrijn riedukimin e t dnuarve sa m shpejt t jet e mundur, duke evituar
masa dnimi me karakter thjesht ndshkues. Studime t shumta kan treguar se zbatimi i lirimit me
kusht sht nj nga mnyrat m efektive n arritjen e qllimit ndshkues, parandalues dhe riedukativ
t dnimit penal. 118 Vlen ktu t prmendet edhe Rekomandimi nr. R (99)22 i Komitetit t Ministrave
t Kshillit t Evrops n lidhje me Mbipopullimin e Burgjeve, sipas t cilit lirimi me kusht duhet t
konsiderohet si instrumenti m efektiv dhe konstruktiv, i cili jo vetm ul kohn e burgimit, por edhe
kontribuon n mnyr thelbsore n riintegrimin e t dnuarit n komunitet. 119
18. N konsiderat t sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se neni 64 i Kodit Penal,
n trsin e tij - prfshir ktu edhe arsyet e veanta - duhet t interpretohet n prputhje me
qllimin e parashikuar nga ligjvnsi, q sht riedukimi dhe riintegrimi i t dnuarit n shoqri.
ii) Interpretimi i shprehjes arsye t veanta
19. N interpretimin e shprehjes arsye t veanta, Kolegjet e Bashkuara e gjejn me vend
fillimisht t rikujtojn ndryshimet e psuara t institutit t lirimit me kusht. Sipas Kodit Penal t vitit
1995, i dnuari mund t Lirohej para kohe me kusht, kur:
Ka vuajtur jo m pak se 1/2 e dnimit t dhn dhe me sjelljen dhe punn e tij tregon se me
dnimin e vuajtur i sht arritur qllimit pr edukimin e tij.
N gjysmn e dnimit t vuajtur nuk llogaritet koha e prfituar me amnisti ose falje.
Nuk lejohet lirimi para kohe me kusht pr t dnuarit prsrits n krime.
Lirimi para kohe me kusht revokohet nga gjykata, kur i dnuari gjat kohs s kushtit kryen nj
vepr tjetr penale po aq t rnd ose m t rnd se e para, duke u zbatuar dispozitat pr bashkimin
e dnimeve.
20. Dispozita e vitit 1995 nuk bnte dallim ndrmjet llojit t veprs penale t kryer, dhe vendoste
vetm kushtin e vuajtjes t s pakts gjysms s dnimit t dhn. Ndryshimet m t mdha ndodhn
me reformn e ligjit nr. 8733, dat 24.1.2001. Neni 7 i tij ndryshonte nenin 64 t K. Penal si m
posht:
I dnuari me burgim mund t lirohet para kohe me kusht, nga vuajtja e dnimit vetm pr arsye
t veanta, nse me sjelljen dhe punn e tij tregon se me dnimin e vuajtur i sht arritur qllimit pr
edukimin e tij, si dhe t ket vuajtur:
- jo m pak se gjysmn e dnimit t dhn pr kundrvajtje penale;
- jo m pak se dy t tretat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi gjer n pes vjet burgim;
117 Kushtet objektive lidhen me: i) vuajtjen e nj pjese t dnimit n varsi t llojit t veprs penale t
kryer; ii) t mos ket qen
prsrits pr krime t kryera me dashje; dhe t mos jet dnuar pr vepra t veanta n nenet 78/a, 79/a, 79/b, 79/c apo paragrafi i
tret i nenit 100.
118 Memorandum Shpjegues i Rekomandimit Rec. (2003) 22 t Komitetit t Ministrave mbi Lirimin me Kusht, faqe 11.
119 Kshilli i Evrops, Komiteti i Ministrave, Rekomandimi nr. R (99) 22 i Komitetit t Ministrave t Kshillit t Evrops n lidhje
me Mbipopullimin e Burgjeve dhe Inflacionin e Popullats s Burgjeve, dat 30.9.1999 para. 24.
230
- jo m pak se tre t katrtat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi nga pes gjer n
njzet e pes vjet burgim.
N masn e dnimit t vuajtur nuk llogaritet koha e prfituar me amnisti ose falje.
Nuk lejohet lirimi para kohe me kusht pr t dnuarin prsrits pr krime t kryera me
dashje.
Lirimi para kohe me kusht revokohet nga gjykata, kur i dnuari pr nj vepr penale t kryer
me dashje, gjat kohs s kushtit, kryen nj vepr tjetr penale me dashje, po aq t rnd ose m
t rnd se e para, duke u zbatuar dispozitat pr bashkimin e dnimeve.
21. Si vihet re, reforma e vitit 2001 tentoi t sqaronte mundsin e aplikimit t institutit t
lirimit me kusht, element ky q evidentohet me identifikimin e arsyeve t veanta, si dhe n
diferencimin e trajtimit t veprave penale. Mundsia e lirimit me kusht pas vuajtjes s gjysms s
dnimit t dhn do t lejohej vetm pr kundrvajtjet penale, ndrsa pr krimet, koha e
nevojshme pr zbatimin e institutit t lirimit me kusht rritej, prkatsisht me dy t tretat dhe tre t
katrtat, n varsi t rrezikshmris s veprs penale (dhe rrjedhimisht t mass s dnimit).
Gjithashtu, n ndryshim me regjimin e Kodit t vitit 1995, me reformn e vitit 2001, lirimi me
kusht do t revokohej vetm n rastin e prsritjes s veprave penale t kryera me dashje, dhe jo
dolloj vepre penale, si ishte parashikuar me Kodin e vjetr.
22. N vitin 2008, me an t ligjit nr. 10023, dat 27.11.2008, nga instituti i lirimit para kohe
me kusht u hoqn fjalt para kohe, si dhe n paragrafin e fundit, heqja e fjalve po aq t
rnd ose m t rnd se e para, pr sa i prket revokimit t lirimit me kusht n rast t kryerjes
s ndonj vepre tjetr penale gjat kohs s kushtit. Gjithashtu, ky ligj parashikoi edhe krijimin e
shrbimit t provs, i cili sht organi shtetror q mbikqyr zbatimin e dnimeve alternative,
paraqet informacion dhe raporte para prokurorit ose gjykats, dhe ndihmon n ekzekutimin e
dnimit alternativ, si dhe ndihmon personin e dnuar n kaprcimin e vshtirsive pr
riintegrimin social. 120 M s fundmi, neni 12 i ligjit 143, dat 2.5.2013, eliminoi prfundimisht
mundsin e aplikimit t lirimit me kusht t t dnuarve pr dolloj vepre penale t vrasjes me
dashje (duke shtuar fjalt si dhe pr t dnuarit pr kryerjen e veprave penale t parashikuara n
nenet 78/a, 79/a, 79/b, 79/c apo paragrafi i tret i nenit 100).
23. Momentalisht, neni 64 i Kodit Penal n fuqi parashikon se:
I dnuari me burgim mund t lirohet me kusht, nga vuajtja e dnimit vetm pr arsye t
veanta, nse me sjelljen dhe punn e tij tregon se me dnimin e vuajtur i sht arritur qllimit pr
edukimin e tij, si dhe t ket vuajtur:
- jo m pak se dy t tretat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi gjer n pes vjet
burgim;
- jo m pak se tre t katrtat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi nga pes gjer n
njzet e pes vjet burgim.
N masn e dnimit t vuajtur nuk llogaritet koha e prfituar me amnisti ose falje. Nuk
lejohet lirimi me kusht pr t dnuarin prsrits pr krime t kryera me dashje, si dhe pr t
dnuarit pr kryerjen e veprave penale t parashikuara n nenet 78/a, 79/a, 79/b, 79/c apo
paragrafi i tret i nenit 100.
Lirimi me kusht revokohet nga gjykata, kur i dnuari pr nj vepr penale t kryer me dashje,
gjat kohs s kushtit, kryen nj vepr tjetr penale me dashje, duke u zbatuar dispozitat pr
bashkimin e dnimeve.
24. Kolegjet e Bashkuara do t kthehen tani n interpretimin e shprehjes arsye t veanta,
n kndvshtrimin e qllimit dhe tekstit t nenit 64 t Kodit Penal.
25. N praktikn gjyqsore, si gjykatat e rretheve gjyqsore dhe t apelit, ashtu edhe organi i
Prokuroris, vazhdimisht e kan interpretuar kriterin e arsyeve t veanta, si nj kriter shtes
dhe t jashtm me cilsit dhe personalitetin e t dnuarit. N shum shtje gjyqsore me objekt
120 Neni 10 i ligjit nr. 10023, dat 27.11.2008, i cili shton nenin 31/7 t ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve
penale.
231
lirimin me kusht, jan pretenduar si arsye t veanta rrethana t tilla si pr shembull, gjendja
familjare e rnduar e t dnuarit; smundja e rnd e prindrve apo e t afrmve t tjer; apo
qenia me fmij t mitur dhe me bashkshort n ngarkes t t dnuarit. N vlersimin e
Kolegjeve t Bashkuara, kjo qasje sht e papranueshme dhe e gabuar. Kjo, pasi n interpretimin
q i kan br shprehjes arsye t veanta, gjykatat m t ulta efektivisht kan shtuar me pa t
drejt nj kriter t jashtm t paparashikuar nga ligji si kusht ndalues pr efekt t pranimit t
krkess pr lirim me kusht. Megjithat, si edhe do t sqarohet m posht, 121 Kolegjet vlersojn
se rrethanat q kan t bjn me familjart e t dnuarit mund t merren parasysh nga ana e
gjykatave, jo si kusht thelbsor, por si rrethan q shkon n favor t krkess pr lirim me kusht,
n drejtim t analizs s gjykats pr riintegrimin e plot t t dnuarit pas lirimit.
26. S pari, pr sa i prket interpretimit teleologjik, orientimi i zgjedhur nga gjykatat m t
ulta q kushtzon zbatimin e lirimit me kusht me pranin e domosdoshme t nj kriteri jasht
kontrollit t t dnuarit (si mund t jet gjendja e rnduar e familjarve t tij), mohon pa t drejt
mundsin e lirimit me kusht t nj t dnuari t riedukuar plotsisht vetm pr arsyen se
familjart e tij nuk ndodhen n gjendje ekonomike apo shndetsore t rnduar. Kjo, jo vetm q
shkon kundr qllimit t institutit t lirimit me kusht - pasi prania apo jo e ktyre kushteve t
jashtme nuk ndikon drejtprdrejt n uljen e rrezikshmris s t dnuarit, por vetm n trajtimin
m human t t dnuarve - por edhe i vendos t dnuarit n pozita pabarazie prpara ligjit. Nse
do t pranohej prqasja e faktorve t jashtm nga puna dhe sjellja e t dnuarit, n mnyr
paradoksale, nj i dnuar, ndonse i riedukuar, do t duhej t shpresonte n ndodhjen e nj
fatkeqsie t familjarve t tij n mnyr pr tu liruar me kusht.
27. S dyti, ky orientim i gjykatave m t ulta mbetet i pambshtetur edhe pr sa i prket
interpretimit tekstual t tij. Nse arsyet e veanta do t konsideroheshin si t pavarura nga sjellja
dhe puna e t dnuarit, edhe teknika legjislative do t ishte ndryshe dhe do t kishte shtuar lidhsen
dhe pas shprehjes arsye t veanta. Pra dispozita do t lexohej: I dnuari me burgim mund t
lirohet [...] vetm pr arsye t veanta, dhe nse me sjelljen dhe punn e tij tregon se [...]. Mosprania e
lidhses dhe bn q arsyet e veanta t jen tekstualisht dhe logjikisht t lidhura me sjelljen dhe
punn e t dnuarit.
28. Megjithat, Kolegjet e Bashkuara theksojn se, ndrkoh q pranohet se arsyet e veanta
jan t lidhura ngusht me riedukimin dhe nuk kan t bjn me elemente apo faktor jasht
kontrollit t t dnuarit, kjo nuk do t thot se arsyet e veanta mund t lexohen thjesht si
riprsritje e sjelljes dhe puns s t dnuarit. Rregullat e interpretimit e imponojn Gjykatn t
shmang, me sa t jet e mundur, leximin e nj dispozite si prsritse apo t panevojshme.
Prkundrazi, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se shtimi i shprehjes arsye t veanta, br me
ndryshimet e nenit 64 t Kodit Penal nga ligji nr. 8733, dat 24.1.2001, ka pasur si qllim sqarimin e
aplikimit t lirimit me kusht dhe pranimin e tij vetm n rast se i dnuari, nprmjet rrethanave
konkrete q lidhen me punn dhe sjelljen gjat vuajtjes s dnimit, ka treguar se sht arritur qllimi i
riedukimit t tij. N rastin e arsyeve t veanta qllimi i ligjvnsit ka qen, n vlersimin e
Kolegjeve, kontrolli m rigoroz nga ana e gjykats dhe dhnia e arsyeve objektive, konkrete dhe
specifike mbi rezultatin e sjelljes dhe puns s t dnuarit n drejtim t riedukimit dhe gatishmrin e
tij ose saj pr tu riintegruar n shoqri.
29. Kolegjet e Bashkuara vrejn se Kolegji Penal i Gjykats s Lart (Kolegji Penal) ka pasur
shpesh rastin pr tu shprehur mbi shprehjen arsye t veanta. Sipas Kolegjit Penal arsyet e
veanta nuk duhen nnkuptuar si nj kusht shtes, por si nj kusht i vetm, i prbr nga fakte
t cilat provojn se sht arritur qllimi i dnimit penal n rastin konkret pr edukimin e t
dnuarit dhe ai/ajo sht i/e gatshm t riintegrohet n shoqri. 122 Kolegjet e Bashkuara e
vlersojn t drejt interpretimin e br nga ana e Kolegjit Penal dhe nuk gjejn arsye pr ta
Infra, para. 41.
Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendim nr. 10, dat 10.1.2012, para. 17; Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendim nr. 72, dat 7.3.2012,
para. 21; Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendim nr. 125, dat 2.5.2012, faqe 3; Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendim nr. 155, dat
16.11.2011, faqe 4; Gjykata e Lart, Kolegji Penal, vendim nr. 160, dat 8.6.2012, para. 15.
121
122
232
ndryshuar kt qndrim konstant t tij. Pr m tepr, Kolegjet marrin n konsiderat edhe

qndrimin e mbajtur nga prfaqsuesi i Prokuroris s Prgjithshme dhe nga ana e mbrojtjes, t
cilt iu bashkuan ktij qndrimi t mbajtur nga ana e Kolegjit Penal, duke pranuar se arsyet e
veanta nuk kan t bjn me elemente apo faktor t jashtm nga puna dhe sjellja e t dnuarit,
por me riedukimin dhe riintegrimin e tij n shoqri. 123
iii) shtjet e nevojshme q gjykatat duhet t vlersojn n shqyrtimet e krkesave me objekt
lirimin me kusht
30. N vijim Kolegjet e Bashkuara vlersojn t ndalohen n etapat e nevojshme q gjykatat
duhet t ndjekin n gjykimin me objekt lirimin me kusht.
31. Kolegjet vrejn se lirimi me kusht rregullohet nga neni 64 i Kodit Penal, si dhe neni
31/6 i ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale (shtuar me ligjin nr.
10024, dat 27.11.2008). Neni 31/6 i ktij t fundit parashikon ndr t tjera se:
Pas paraqitjes s krkess pr lirimin me kusht, drejtori i institucionit t ekzekutimit t
vendimeve penale paraqet n gjykat nj kopje t dosjes personale t personit t dnuar dhe nj
raport pr t. N raport prcaktohen natyra e veprs penale t kryer, qndrimi i personit t
dnuar ndaj veprs penale dhe ndaj viktims apo familjes s viktims, ndonj vepr e mparshme
penale, e kryer prej tij, gjendja fizike dhe psikologjike e personit t dnuar, si dhe dinamika e
sjelljes s tij n institucionin e ekzekutimit t vendimeve penale.
Gjykata i krkon shrbimit t provs t paraqes nj raport pr kushtet familjare dhe
prejardhjen shoqrore t t dnuarit, si dhe pr planet konkrete, pr t mundsuar riintegrimin e
plot t tij pas lirimit.
32. Si vrehet, ligji nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale i ka
prcaktuar qart detyrat dhe kompetencat si t drejtorit t IEVP-s, ashtu edhe t Shrbimit t
Provs. Ndrkoh q, i pari ka pr detyr paraqitjen e nj raporti pr t ndihmuar gjykatn t
kuptoj nse i dnuari, me sjelljen dhe punn e tij sht riedukuar, raporti i t dytit nevojitet pr t
ndihmuar gjykatn n parashikimin, me sa t jet e mundur, t suksesit t riintegrimit t t
dnuarit n shoqri.
33. Natyra e veprs penale t kryer sht nj nga elementet m t rndsishme q duhet t
merret parasysh nga ana e gjykats n shqyrtimin e krkess pr lirim me kusht. Sa m e lart t
jet rrezikshmria shoqrore e veprs penale t kryer, aq m i thell duhet t jet hetimi gjyqsor
n lidhje me riedukimin e t dnuarit. Gjithashtu, edhe rrethanat e kryerjes s veprs penale,
duhet t mbahen n konsiderat. Nj vepr penale e kryer n bashkpunim, me paramendim, apo
me dhun tregon pr nj shkall t lart rrezikshmrie t t dnuarit, ka duhet t shtyj gjykatn
pr t qen veanrisht e kujdesshme n pranimin e krkess pr lirim me kusht. N kto raste,
gjykata duhet t jet pothuajse plotsisht e bindur, nprmjet fakteve dhe rrethanave konkrete, se
i dnuari nuk do t jet burim rreziku pr shoqrin nse lirohet.
34. Qndrimi i personit t dnuar ndaj veprs penale dhe ndaj viktims apo familjes s
viktims sht elementi i dyt q ligji parashikon pr tu trajtuar n raportin e Drejtorit t IEVPs. Pendimi i t dnuarit duhet t rezultoj nga t dhna objektive. N kt kuptim, nuk mjafton
vetm deklarimi i t dnuarit para gjykats se shpreh pendes pr veprn e kryer, por ky qndrim
pendues t ket rezultuar edhe gjat vuajtjes s dnimit, n raport me bashkvuajtsit e tjer,
personelin e institutit penitenciar, me familjart e tij, marrjen pjes n aktivitete riedukuese,
dshirn pr t punuar etj. Pr sa i prket normalizimit t marrdhnieve me viktimn/t
dmtuarin apo familjart e tij, nse rezulton t ket ndodhur, gjykata duhet natyrisht ta marr
parasysh si element n favor t krkuesit. Megjithat, Kolegjet vlersojn se, ndrsa n vetvete
normalizimi i marrdhnieve nuk sht kusht i domosdoshm pr pranimin e krkess pr lirim
Faqja 8 e konkluzioneve t Prokuroris s Prgjithshme: Nse do t pranonim kt interpretim ather do t duhej q
Gjykatat t mos vendosnin lirimin para kohe t nj t dnuari totalisht t rehabilituar, thjesht sepse ai nuk do t kishte familjar t
smur apo nse familjart e tij do t ishin n gjendje t mir ekonomike. Ky lloj interpretimi duket se prmban nj ekses
krejtsisht t paarsyeshm dhe aspak relevant me logjikn e lirimit para kohe t nj t dnuari, pasi n kt mnyr do t arrihej n
mohimin e lirimit para kohe t nj t dnuari t riedukuar plotsisht dhe ai t mbahej n burg pr rrethana q nuk varen aspak prej
tij dhe as kan lidhje me qllimet e dnimit.
123
233
me kusht, me rndsi sht t paktn tentativa e t dnuarit pr t krkuar faljen dhe

normalizimin e marrdhnieve me personin e dmtuar/viktimn dhe familjen e tij, si dhe
zvendsimi i dmit t shkaktuar nga vepra penale ose ndihma aktive pr t zhdukur ose pr t
paksuar pasojat e veprs penale.
35. Ndonj vepr e mparshme penale, e kryer prej t dnuarit. N rast se i dnuari rezulton
prsrits pr krime t kryera me dashje, gjykata, n baz t nenit 64/3 t Kodit Penal, do t jet e
detyruar t rrzoj krkesn, pasi ky element konsiderohet si ndalues i dhnies s lirimit me kusht.
N rastet e tjera, hetimi mbi gjendjen gjyqsore t t dnuarit duhet t vlersohet n perspektivn
e rrezikut t recidivizmit t tij.
36. Gjendja fizike dhe psikologjike e personit t dnuar. Pr sa i prket gjendjes fizike t t dnuarit,
Kolegjet vlersojn se nse i dnuari ka nj gjendje t rnduar fizike apo mosh t madhe, kjo
rrethan do t konsiderohet n favor t t dnuarit, jo vetm pr arsye humanitare, por edhe pasi
rrezikshmria shoqrore n kt rast do t cilsohet si m e ult. Ndrkoh, n qoft se i dnuari
gzon gjendje t mir fizike, kjo rrethan do t konsiderohet si neutrale nga ana e gjykats, por jo n
disfavor t krkuesit. Kjo, pasi si u sqarua m lart, qllimi i ligjvnsit nuk sht neutralizimi i t
dnuarit, por riintegrimi i tij n shoqri.
37. Dinamika e sjelljes s t dnuarit n IEVP sht, s fundmi, nj element ky n lidhje me
provn e riedukimit t t dnuarit. Ky i fundit, jo vetm q sht i detyruar pr t zbatuar me
korrektsin maksimale rregulloren e brendshme t IEVP-s, por edhe t tregoj konkretisht, se gjat
periudhs s vuajtjes s dnimit, sjellja e tij ka qen e till sa pr t uar drejt prfundimit se i dnuari
vrtet ka treguar pendim, duke u sjell me korrektes me bashkvuajtsit; autoritetet e IEVP-s; ka
mbajtur (ose tentuar t mbaj) marrdhnie t rregullta me familjaret e tij; ka normalizuar (ose tentuar
ti normalizoj) marrdhniet me personin e dmtuar/viktimn dhe familjen e tij, si dhe ka
zvendsuar dmin e shkaktuar nga vepra penale ose ka ndihmuar aktivisht pr t zhdukur ose
paksuar pasojat e veprs penale; si dhe ka marr pjes n aktivitete pune, trajnuese, kulturore dhe
edukative.
38. N vshtrim t sa m sipr, Kolegjet vrejn se raporti i autoriteteve t IEVP-s n t ciln
vuan dnimin krkuesi, sht me rndsi pr gjykatn pr sa i prket analizs s saj n lidhje me
riedukimin e t dnuarit. Pr tu konsideruar si i riedukuar, i dnuari nuk duhet thjesht dhe vetm t
kt respektuar rregulloren e IEVP-s gjat vuajtjes s dnimit, por t jet aktivizuar duke marr pjes
n aktivitete riedukuese, kulturore, trajnuese, punsimi, prmes t cilave t kuptohet pendimi i t
dnuarit n raport me veprn e kryer dhe riedukimi i tij.
39. Shrbimi i Provs. Ndrkoh, ligjvnsi ka parashikuar q, prve kontrollit nse i dnuari
sht riedukuar apo jo, gjykata duhet t analizoj edhe mundsin, nse i dnuari do t riintegrohet
me sukses n shoqri dhe nuk do t rezultoj m prsrits veprash penale. Pr kt analiz, ndonse
t drejtuar drejt s ardhmes, gjykata ndihmohet nga raporti i Shrbimit t Provs. Sipas nenit 31/6,
pika 3 e ligji nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale, Gjykata i krkon
shrbimit t provs t paraqes nj raport pr kushtet familjare dhe prejardhjen shoqrore t t
dnuarit, si dhe pr planet konkrete, pr t mundsuar riintegrimin e plot t tij pas lirimit.
40. Kolegjet theksojn se roli i Shrbimit t Provs nuk duhet t ngatrrohet me rolin e
autoriteteve t IEVP-s. Ndrkoh q raporti i ktyre t fundit i shrben gjykats pr t vendosur nse
vuajtja e dnimit ka arritur qllimin e riedukimit t t dnuarit, raporti i Shrbimit t Provs, shrben
vetm pr t ndihmuar gjykatn n nj analiz t riskut t shmangies s recidivizmit dhe t
mirintegrimit t t dnuarit n shoqri pas lirimit t tij. N kt kuptim, ligjvnsi ka parashikuar q
raporti i Shrbimit t Provs t prmbaj: i) kushtet familjare dhe prejardhjen shoqrore t t dnuarit,
si dhe ii) planet konkrete pr t mundsuar riintegrimin e plot t tij pas lirimit.
41. N lidhje me kushtet familjare dhe prejardhjen shoqrore t t dnuarit, Kolegjet theksojn
se kushtet e vshtira ekonomike apo gjendja e rnd shndetsore e familjarve t t dnuarit,
ndrkoh q n raste dhe rrethana t caktuara mund t merren n konsiderat si element potencial pr
efekt t uljes s rrezikut t recidivizmit, ato nuk duhet kurrsesi q t konsiderohen, n vetvete, si
element n disfavor t pranimit t krkess pr lirim me kusht.
234
42. Pr sa u prket planeve konkrete t t dnuarit pr t mundsuar riintegrimin e plot t tij pas
lirimit, Kolegjet vrejn se kto duhet t jen sa m realiste, n raport me mundsit efektive t t
dnuarit, dhe duhet t shrbejn pr t br sa m t leht tranzicionin q i dnuari kalon n
periudhn menjher pas lirimit. Konkretisht, Kolegjet theksojn se planet pr t punuar apo sigurimi
i nj kontrat pune duhen konsideruar si nj element mjaft i rndsishm q shkon n favor t
krkuesit. Ndrkoh q sigurimi apo jo i nj kontrate pune nuk sht n vetvete nj kriter ndalues pr
pranimin e krkess, me rndsi sht qasja e t dnuarit pr t krkuar aktivisht punsimin, si mjet
efektiv i riintegrimit t tij n shoqri.
43. N kt aspekt, roli i Shrbimit t Provs nuk duhet t jet thjesht formal, por proaktiv n
mbshtetjen q i jepet gjykats n marrjen e nj vendimi sa m t drejt. Kshtu, n rast se gjat
shqyrtimi gjyqsor gjykata krijon dyshimin se, pr shembull, nj kontrat punsimi e paraqitur nga i
dnuari mund t jet fiktive, gjykata mund t aktivizoj Shrbimin e Provs duke i krkuar t hetoj
n terren dhe ti paraqes nj raport gjykats mbi situatn reale.
44. Gjithashtu, n rast se raporti i Shrbimit t Provs rezulton t jet formal apo i mangt, duke
mos dhn nj situat t qart rreth kushteve familjare apo planet konkrete t t dnuarit, gjykata
duhet q t krkoj plotsimin e raportit n fjal n mnyr q vendimmarrja e saj t jet e
mirinformuar.
45. Vetm pasi t ken kaluar etapat e msiprme, pra nse gjykata e konsideron t plot raportin
e Shrbimit t Provs, ajo mund t vendos pr pranimin apo jo t krkess pr lirim me kusht.
Ndrkoh q gjykata nuk sht e detyruar t vendos sipas konkluzionit t raportit t Shrbimit t
Provs, ajo duhet, n rast mosdakordsie, t sqaroj arsyet konkrete se prse e konsideron t gabuar
kt raport. Kjo mund t ndodh, pr shembull, n rastet kur raporti i Shrbimit t Provs sht
alogjik, apo bie n kundrshtim me provat e administruara n gjykim.
46. Kolegjet e Bashkuara e vlersojn me rndsi t theksojn se t dyja raportet q i
paraqiten gjykats, si ai i autoriteteve t IEVP-s, ashtu edhe ai i Shrbimit t Provs, duhen
domosdoshmrish t shmangin vlersime me karakter abstrakt dhe prgjithsues, por t jen
specifikisht t individualizuara pr t dnuarin konkret. Vetm n baz raportesh specifike, ku t
prshkruhen me hollsi sjellja e t dnuarit gjat vuajtjes apo kushtet familjare dhe planet e tij pr
t mundsuar riintegrimin n shoqri, do t bhet e mundur q gjykata t vlersoj me t dhna
objektive zbatimin apo jo t institutit t lirimit me kusht pr t dnuarin prkats. N rast se
rezulton e qart se i dnuari sht riedukuar dhe se ky i fundit sht i gatshm pr tu riintegruar
n shoqri, gjykata duhet (pra nuk ka diskrecionin) t pranoj krkesn pr lirim me kusht.
Megjithat, do vendimmarrje e gjykats, duhet t bazohet n elemente objektive dhe konkrete,
duke prshkruar qartsisht hapat ligjor t siprprmendur, n mnyr q t bj t mundur
kontrollin gjyqsor t gjykatave m t larta.
47. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n prfundimin unifikues se:
- Ligjvnsi duke prdorur shprehjen arsye t veanta ka br nj vlersim t
prgjithshm, pa i nominuar ato e duke e ln n vlersim t gjykats sipas rrethanave
konkrete q i paraqiten. Megjithat, kto arsye t veanta nuk jan t pavarura dhe
duhet t jen t lidhura ngusht me qllimin e institutit t lirimit para kohe me kusht, i
cili ka t bj me riedukimin dhe riintegrimin n shoqri t t dnuarit. Arsyet e veanta
nuk jan gj tjetr vese rrethana konkrete, t cilat provojn se me dnimin e vuajtur
sht arritur qllimi pr edukimin dhe i dnuari sht i gatshm t riintegrohet n
shoqri. Ky interpretim i paragrafit t par t nenit 64 t Kodit Penal t on n
konkluzionin logjik se kemi t bjm me nj kusht t vetm dhe arsyet e veanta nuk
jan gj tjetr vese fakte t cilat provojn se me pjesn e dnimit t vuajtur sht arritur
qllimi i dnimit penal n rastin konkret pr edukimin e t dnuarit dhe ai sht i
gatshm t riintegrohet n shoqri.
235
***
B. N lidhje me pyetjen e dyt t shtruar pr unifikim : N rastin kur pranon
krkesn e t dnuarit pr lirim para kohe me kusht, a duhet gjykata t caktoj,
gjithashtu, nj periudh kohe ku i dnuari t mbaj kontakte me shrbimin e provs dhe
t vihet n prov? Nse po, sa duhet t jet ky afat i mbajtjes n prov?
48. Kolegjet e Bashkuara vrejn se, ndryshe nga neni 59 i Kodit Penal 124 (Pezullimi i
ekzekutimit t vendimit me burgim dhe vnia n prov) - i cili ndonse sht nj institut i
ndryshm nga ai i lirimit me kusht, prmban gjithsesi elemente t prbashkta me t - neni 64 i
Kodit Penal nuk shprehet n lidhje me mundsin e caktimit, n rast pranimi t krkess nga ana
e gjykats, t nj periudhe prove ku i dnuari t mbaj kontakte me shrbimin e provs. I vetmi
kusht i parashikuar nga neni 64 i Kodit Penal gjendet n paragrafin e fundit t tij, i cili shprehet se
Lirimi me kusht revokohet nga gjykata, kur i dnuari pr nj vepr penale t kryer me dashje,
gjat kohs s kushtit, kryen nj vepr tjetr penale me dashje, duke u zbatuar dispozitat pr
bashkimin e dnimeve. Pra, ndryshe nga paragrafi i fundit i nenit 59 t Kodit Penal, i cili
parashikon sanksione n rast se i dnuari nuk mban kontakte me shrbimin e provs apo nuk
prmbush detyrimet e vna nga gjykata n baz t nenit 60 t Kodit Penal, 125 n rastin e lirimit me
kusht, i vetmi detyrim (dhe sanksion n rast shkeljeje) i parashikuar nga neni 64 i Kodit Penal,
lidhet vetm me moskryerjen e nj vepre penale tjetr me dashje.
49. Megjithat, Kolegjet vrejn se n fakt, nj detyrim i till, pra i mbajtjes s kontaktit me
Shrbimin e Provs gjendet n ligjin nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve
penale. Neni 31/6, paragrafi 5 i ktij ligji parashikon se: Personi i liruar me kusht duhet ti
raportoj rregullisht shrbimit t provs gjat kohs s lirimit me kusht. Ndrkoh, paragrafi i
fundit i po ktij neni parashikon se:
Shrbimi i provs mbikqyr ekzekutimin e vendimit t lirimit me kusht dhe, kur sht e
nevojshme, bashkpunon me organet e pushtetit vendor dhe ato t Policis s Shtetit. Shrbimi i
provs mund ti krkoj prokurorit ndryshimin e nj ose t disa detyrimeve t personit t liruar
me kusht, kur ai nuk sht n gjendje ti prmbush ato.
50. Si kuptohet qart nga leximi i paragrafit t fundit t nenit 31/6 t ligjit nr. 8331, dat
21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale, ndonse nuk e ka pasqyruar edhe n tekstin e
nenit 64 t Kodit Penal, ligjvnsi jo vetm q ka parashikuar mbajtjen e kontakteve me
Shrbimin e Provs, si dhe mbikqyrjen e saj t vendimit t lirimit me kusht, por edhe ka
nnkuptuar dhnien nga ana e gjykats, t nj ose t disa detyrimeve personit t liruar me kusht.
Qllimi pr mbajtjen e kontakteve dhe dhnia e nj ose e disa detyrimeve nga ato t parashikuara
nga neni 60 i Kodit Penal ka t bj natyrisht me nevojn pr t br sa m leht pr t dnuarin
Neni 59 i Kodit Penal: Pr shkak t rrezikshmris s pakt t personit [...], gjykata, kur jep dnim me burg deri n pes vjet,
mund t urdhroj q i dnuari t mbaj kontakte me shrbimin e provs dhe t vihet n prov, duke pezulluar ekzekutimin e dnimit, me
kusht q gjat kohs s provs t mos kryej vepr tjetr penale.
125 Neni 60 i Kodit Penal
Detyrimet e t dnuarit t vn n prov:
I dnuari i vn n prov, mund t detyrohet nga gjykata t plotsoj nj apo m tepr prej detyrimeve t mposhtme:
1. T ushtroj nj veprimtari profesionale ose t marr nj arsim apo formim profesional.
2. Shfrytzimi i pags dhe i t ardhurave t tjera ose i pasuris pr prmbushjen e detyrimeve financiare.
3. T riparoj dmin civil t shkaktuar.
4. T ndalohet t drejtoj automjete t caktuara.
5. T mos ushtroj veprimtari profesionale kur vepra penale ka lidhje me kt veprimtari.
6. T mos frekuentoj vende t caktuara.
7. T mos frekuentoj lokale q shrbejn pije alkoolike.
8. T qndroj n banesn e tij n orare t caktuara.
9. T mos shoqrohet me persona t caktuar, kryesisht me t dnuar apo bashkpuntort e veprs penale.
10. T mos zotroj, mbaj apo prdor arm.
11. Mjekimi ose rehabilitimi n nj institucion shndetsor ose nnshtrimi n nj program t trajtimit, mjeksor apo rehabilitues.
12. Heqja dor nga prdorimi i alkoolit ose drogs.
N prcaktimin e detyrimeve pr t dnuarin, gjykata merr parasysh moshn e t dnuarit, gjendjen mendore, mnyrn e jetess
dhe nevojat e tij, veanrisht ato t lidhura me familjen, edukimin ose punn, motivet e kryerjes s veprs penale, qndrimin pas
kryerjes s veprs penale, si dhe rrethana t tjera, q ndikojn n vendosjen e detyrimeve, sipas ktij neni dhe mbikqyrjen e tyre.
124
236
kalimin e periudhs tranzitore t kalimit nga gjendja e burgimit n at t liris, duke mundsuar
rikthimin e suksesshm t t dnuarit n shoqri. Pr kt arsye, Kolegjet e Bashkuara arrijn n
prfundimin se n rast pranimi t krkess pr lirim me kusht, gjykata duhet t caktoj nj
periudh kohe ku i dnuari t mbaj kontakte me Shrbimin e Provs.
51. N rast se i dnuari nuk mban lidhje me Shrbimin e Provs apo nuk prmbush
detyrimet e vna nga gjykata (me prjashtim t rastit kur nuk sht n gjendje ti prmbush ato),
Kolegjet vrejn se gjykatat mund t vendosin ndryshimin apo revokimin e lirimit me kusht n
baz t nenit 31/10 i ligjit Nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale, 126
nen i cili, n interpretim t Kolegjeve, jo pa qllim shmang referimin e nj instituti t veant,
duke iu referuar n prgjithsi, nj dnimi alternativ, t parashikuar nga Kodi Penal. Duke
pasur n konsiderat se Kodi Penal e liston institutin e lirimit me kusht si nj nga Alternativat e
Dnimit me Burgim (kreu VII), ather edhe neni 31/10 t ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr
ekzekutimin e vendimeve penale, duhet t konsiderohet si baza ligjore pr t vepruar n rast t
mosmbajtjes s kontakteve me Shrbimin e Provs dhe mosprmbushjeve me dashje t
detyrimeve t dhna nga gjykata.
52. N lidhje me kohn e provs, Kolegjet vrejn se as neni 64 i Kodit Penal, dhe as ligji nr.
8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale, nuk jep ndonj afat minimal apo
maksimal t periudhs s kushtit. N kt kuptim, Kolegjet vrejn se n disa raste praktike
gjyqsore, gjykatat kan zgjedhur pr analogji, kohn e caktuar nga neni 59 i Kodit Penal, q
varion nga 18 muaj deri n 5 vjet. Kolegjet e Bashkuara nuk ndajn kt qndrim.
53. S pari, n rastin e nenit 59 t Kodit Penal, i dnuari nuk vuan dnimin n nj IEVP dhe
vihet n prov, ndrkoh q n rastin e t liruarit me kusht, i dnuari ka vuajtur nj pjes t
konsiderueshme t mass s dnimit; sht riedukuar; ndrkoh q qllimi i mbajtjes s kontaktit
me shrbimin e provs sht vetm kaprcimi i vshtirsive pr riintegrimin social t t dnuarit.
Pr m tepr, kohzgjatja e teprt e periudhs s provs nuk sht e justifikuar pasi benefiti pr
t liruarin me kusht sht shum her m i vogl se n krahasim me t dnuarin q i pezullohet
ekzekutimi i dnimit me burgim.
54. S dyti, pr sa koh q ligjvnsi nuk ka prcaktuar qart periudhn e kushtit, nuk
mundet q gjykatat t marrin prsipr rolin e ligjvnsit duke caktuar n mnyr arbitrare
periudhn e kushtit pr personin q lirohet me kusht. N kt kuptim, Kolegjet vlersojn se n
munges t nj rregullimi ligjor mbi periudhn e kushtit dhe referim t qllimit t institutit t
lirimit me kusht, kjo koh nuk mund t jet m e shkurtr se koha q i mbetet pr tu vuajtur t
dnuarit. Ky interpretim mbshtetet edhe n argumentin se ndrkoh q do caktim i periudhs
s kushtit prtej kohs s mbetur t dnimit do t konsiderohej si i pambshtetur n ligj, rasti i
kundrt, pra caktimi i nj periudhe kohe m t shkurtr se koha e mbetur e dnimit, do t
shkonte kundr qllimit t institutit t lirimit me kusht, si dhe do t ulte efektivisht masn e
dnimit t dhn nga gjykata me vendim t forms s prer.
55. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara arrijn n qndrimin unifikues, si m posht:
- N rastin kur gjykata pranon krkesn e t dnuarit pr lirim para kohe me kusht,
n mbshtetje t nenit 64 t Kodit Penal dhe t ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr
ekzekutimin e vendimeve penale, ajo cakton nj periudh kohe ku i dnuari detyrohet t
126 Neni 31/10 i ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale:
Shqyrtimi i krkess pr ndryshimin ose revokimin e dnimit alternativ:
Gjykata, me krkes t prokurorit, shqyrton shkeljen e kushteve t dnimit alternativ apo mosprmbushjen e detyrimit t dhn
dhe mund t vendos ndryshimin ose revokimin e pjesshm a t plot t dnimit alternativ.
Gjat periudhs q shqyrton masn e revokimit t dnimit alternativ, gjykata mund t pezulloj ekzekutimin e tij dhe t urdhroj
q personi i dnuar t vendoset n nj institucion t ekzekutimit t vendimeve penale.
Kur gjykata vendos ndryshimin ose revokimin e dnimit alternativ, dnimi me burgim jepet n munges t dnimeve t tjera
alternative t prshtatshme. N do rast, gjykata merr parasysh mnyrn dhe shkalln e mosprmbushjes s detyrimeve nga i
dnuari.
Gjykata, pasi dgjon prokurorin, t dnuarin, mbrojtsin e tij dhe provat e krkuara prej tyre, merr vendim brenda 7 ditve nga
data e paraqitjes s krkess s prokurorit. Vendimi i njoftohet personit t dnuar, mbrojtsit t tij, shrbimit t provs dhe
prokurorit.
Ndaj vendimit t gjykats mund t bhet ankim, sipas rregullave t prcaktuara n Kodin e Procedurs Penale.
237
mbaj kontakte me shrbimin e provs, si dhe vendos, sipas rastit, nj ose m shum
detyrime n baz t nenit 60 t Kodit Penal.
- N munges t nj rregullimi t sakt ligjor, koha e provs do t jet e barabart
me kohn e mbetur t mass s dnimit me burgim pr t dnuarin q lirohet me kusht.
VII. N lidhje me rekursin e Prokurorit t Apelit Shkodr
56. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se vendimi i ankimuar sht i
mbshtetur n prova dhe n ligj dhe si i till, do t lihet n fuqi, me arsyetim pjesrisht ndryshe,
me plotsimin e ngarkimit t krkuesit Prenga si detyrim zbatimin e nenit 60, paragrafi I, pika 1 t
Kodit Penal, pr sa i prket ushtrimit t veprimtaris profesionale.
57. Nga aktet rezulton se krkuesi Aleksandr Prenga ka plotsuar krkesat objektive t
parashikuara nga neni 64 i Kodit Penal. Pr sa i prket kushtit t vuajtjes s t paktn t
dnimit t dhn (pr masa dnimi nga pes gjer n njzet e pes vjet burgim) rezulton se
krkuesi, i dnuar prfundimisht me 12 (dymbdhjet) vjet burgim, t ket vuajtur, deri n datn
2.12.2013, 9 (nnt) vjet, 8 (tet) muaj e 7 (shtat) dit burgim, nga t cilat 5 (pes) muaj e 22
(njzet e dy) dit i ka fituar me paraburgim, 1 (nj) vit, 2 (dy) muaj e 15 (pesmbdhjet) dit me
vendime gjyqsore pr ulje dnimi, dhe i kan mbetur pr t vuajtur edhe 2 (dy) vjet, 3 (tre) muaj
e 23 (njzet e tre) dit.
58. Pretendimi nga ana e akuzs se krkuesi nuk ka vuajtur plotsisht e dnimit t dhn
pr shkak t llogaritjes si koh e vuajtur dhe t uljeve q i dnuari ka prfituar n baz t ligjit nr.
8328, dat 16.4.1998, Pr t drejtat dhe trajtimin e t dnuarve dhe t paraburgosurve, nuk
qndron. Kolegjet e Bashkuara riprsrisin qndrimin e Kolegjit Penal se n referim t nenit 64/2 t
Kodit Penal 127 ligjvnsi ka prjashtuar n mnyr t shprehur vetm kohn e prfituar me falje dhe
amnisti, ndrkoh q nuk shprehet pr uljet e dnimit. Pr aq koh sa nuk ka nj dispozit ndaluese,
uljet e dnimit do t prfshihen si pjes e dnimit t vuajtur pr efekt t aplikimit t institutit t lirimit
para kohe me kusht. N kt kuptim, Kolegjet e gjejn me vend t theksojn parimin e prgjithshm
se normat e ligjit penal jan t ndrtuara, nga ana e tekniks legjislative, n aspektin negativ. Ndryshe
nga fusha t tjera t s drejts, ligji penal disiplinon vetm sjelljet e ndaluara dhe q konsiderohen t
dmshme pr shoqrin. do sjellje q nuk sht parashikuar n ligjin penal si e ndaluar (dhe pr t
ciln parashikohet edhe sanksioni prkats), sht natyrisht e lejuar. Gjithashtu, interpretimi i normave
penale duhet t orientohet gjithnj drejt parimit favor rei. Nse ligjvnsi do t kishte pasur pr qllim
prjashtimin, prve amnistis dhe faljes, edhe t uljeve t dnimit q i dnuari ka prfituar n baz t
ligjit nr. 8328, dat 16.4.1998, Pr t drejtat dhe trajtimin e t dnuarve dhe t paraburgosurve,
ather me siguri do ta shtonte kt kategori shprehimisht n tekstin e nenit 64 t Kodit Penal. S
fundi, edhe termi i prdorur nga organi i akuzs nuk sht i sakt. N rastin konkret, krkuesi nuk ka
prfituar nga faljet, dhnia e t cilave sht prerogativ absolute e Presidentit t Republiks; por nga
ulje t dnimit, q sht prerogativ e gjykatave; ndrkoh q dhnia e amnistive i takon Kuvendit.
59. Gjykata e Apelit Shkodr me t drejt ka arsyetuar se krkuesi sht riedukuar. Sipas saj
krkuesi Prenga ka marr pjes rregullisht n t gjitha aktivitetet e prbashkta kulturore, edukative e
sportive dhe ka qen pjes e programeve t karakterit psikoterapeutik. Shprehja e pendess pr veprn
penale sht evidentuar n vlersimin e sjelljes s tij pr efekt t lirimit me kusht, n t cilin shprehet
se kur bie fjala pr veprn penale shfaq shenja pendese dhe ia le moshs.
60. N lidhje me arsyet e veanta, Kolegjet vlersojn se ato jan plotsuar pasi me punn dhe
sjelljen e tij gjat vuajtjes s dnimit, por edhe n vshtrim t kushteve familjare; normalizimin e
marrdhnieve me t dmtuarit; si dhe sigurimin e nj kontrate pune, krkuesi sht riedukuar dhe
sht i gatshm pr tu riintegruar n shoqri.
61. N lidhje me natyrn e veprs penale t kryer, Kolegjet e Bashkuara vlersojn se veprat
penale t Vjedhjes me arm n bashkpunim, Plagosjes s rnd me dashje n bashkpunim dhe
Mbajtjes pa leje t armve luftarake t parashikuara nga nenet 140-25, 88/2-25 dhe 278/2 t Kodit
Penal, konsiderohen si vepra me rrezikshmri t lart shoqrore, pr t cilat krkuesi sht dnuar
prfundimisht me 12 (dymbdhjet) vjet burgim. N kt kuptim, rrezikshmria e lart shoqrore e
127
Neni 64/2 i K. Penal: N masn e dnimit t vuajtur nuk llogaritet koha e prfituar me amnisti ose falje.
238
veprave dhe e autorit (n kohn e kryerjes) vlersohet si element negativ n pranimin e krkess pr
lirim me kusht dhe nevojn pr tu siguruar se gjat kohs s vuajtur, krkuesi Prenga sht riedukuar.
62. Nga aktet e gjykimit rezulton se qndrimi i krkuesit Prenga ndaj veprave penale dhe ndaj t
dmtuarve nga veprat penale kan qen pendues. Gjykata e Apelit Shkodr me t drejt ka marr n
konsiderat raportin e autoriteteve t IEVP-s Lezh, nga ku rezultonte se sjellja e t dnuarit prgjat
tri viteve t fundit t dnimit vlersohej pozitive; ka respektuar n vijimsi krkesat e rregullores dhe
nuk sht ndshkuar me mas disiplinore; e konstatuar n mnyr indirekte kjo edhe nga prfitimi i
uljeve t dnimit n baz t ligjit nr. 8328, dat 16.4.1998, Pr t drejtat dhe trajtimin e t dnuarve
dhe t paraburgosurve. Pr m tepr, gjat ksaj kohe, krkuesi rezulton t ket marr pjes n
programe dhe aktivitete kulturore, edukative e sportive dhe ka qen pjes e programeve t karakterit
psikoterapeutik. Ndonse, si u prmend pak m lart, arritja e normalizimit t marrdhnieve me t
dmtuarin nga vepra penale nuk sht kusht ndalues n vetvete pr pranimin e krkess pr lirim me
kusht (ndonse krkohet t paktn tentativa pr t arritur normalizimin), n rastin konkret rezulton se
normalizimi i marrdhnieve ka ndodhur, ku me deklaratn e dats 20.4.2013 nga Dioqeza e
Rrshenit, murgeshat e dmtuara t ken deklaruar se i dnuari ishte falur prej tyre plotsisht. Pr sa
m sipr Kolegjet e Bashkuara e konsiderojn qndrimin e krkuesit Prenga ndaj veprave penale dhe
ndaj personave t dmtuar nga vepra penale si pozitive dhe n favor t lirimit me kusht.
63. N lidhje me kushtet e tjera t parashikuara nga neni 64 i Kodit Penal, rezulton se krkuesi
nuk sht prsrits pr krime t kryera me dashje, si dhe nuk sht dnuar pr kryerjen e veprave
penale t parashikuara n nenet 78/a, 79/a, 79/b, 79/c apo paragrafi i tret i nenit 100 t Kodit Penal.
N vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, kjo rrethan konsi-derohet si neutrale.
64. Gjendja fizike e krkuesit, sipas raportit t autoriteteve t IEVP-s rezulton e mir. N
vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, kjo rrethan konsiderohet si neutrale.
65. Sipas akteve rezulton, gjithashtu, se krkuesi ka marrdhnie q nuk kan rn ndesh me
personelin, reciprokisht t mira me bashkvuajtsit, ndrsa me familjen ruan kontaktet dhe
marrdhniet korrekte duke e pasur si burim mbshtetjeje. I dnuari nuk bn pjes n listn e t
punsuarve, nuk sht pjes e programeve t arsimimit profesional, por merr pjes n programet
terapeutike duke pranuar kshillat, bisedn, punn n grup, si dhe ka aktivizim t mir e korrekt n
veprimtarit kulturore dhe sportive. N vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, dinamika e sjelljes s
krkuesit Prenga gjat vuajtjes s dnimit duhet t konsiderohet si pozitive.
66. N vlersimin trsor t krkesave ligjore dhe n baz t akteve t administruara, Kolegjet e
Bashkuara vlersojn se Gjykata e Apelit Shkodr me t drejt e ka konsideruar pozitivisht raportin e
prpiluar nga autoritetet e IEVP-s Lezh, duke e cilsuar si t arritur qllimin e riedukimit t
krkuesit Aleksandr Prenga.
67. N lidhje me perspektivn e riintegrimit n shoqri t krkuesit, Gjykata e Apelit me t drejt
ka konstatuar se punonjsi i Shrbimit t Provs ka deformuar faktet duke referuar se i dnuari nuk ka
sjellje t mir me personelin, ndrkoh q nga vlersimet e sjelljes pr t dnuarin ka rezultuar e
kundrta. E njjta gj ka ndodhur edhe me referimin e uljes s pjesshme t dnimit kur punonjsi i
shrbimit t provs i referohet nj uljeje t dnimit 45-ditore t dhn n vitin 2008, periudh e cila
nuk prfshihet n periudhn e fundit trevjeare t sjelljes dhe i referohet nj vendimi t gjykats t
dhn n vitin 2013, me t cilin sht aplikuar ulje e pjesshme, pr shkak se ulja sht dhn pr nj
periudh m t vogl se nj vit t plot t vuajtjes s dnimit dhe jo pr shkak t problemeve t sjelljes
s t dnuarit.
68. Kolegjet e Bashkuara vlersojn se kushtet e rnduara ekonomike t familjarve t krkuesit
nuk duhet t konsiderohen si element negativ n pranimin e krkess pr lirim me kusht. Pr sa i
prket gjendjes shndetsore t tij dhe familjarve t tij, Gjykata e Apelit ka pranuar se vet krkuesi
vuan nga nj smundje e till si migrena me aur, si dhe nga ana tjetr nna e tij vuan nga
smundje kronike prek dy vitesh. N vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, ky element
konsiderohet n favor t pranimi t krkess pr lirim me kusht.
69. N lidhje me planet konkrete t krkuesit pr t mundsuar riintegrimin e plot t tij pas
lirimit, nga gjykatat sht administruar edhe oferta e punsimit e shoqris Kopi sh.p.k. e cila sipas
239
Gjykats s Apelit Shkodr, megjithse sht raportuar nga krkuesi nuk sht analizuar dhe
vlersuar nga shrbimi i provs. Si u cilsua edhe m lart, 128 planet pr t punuar apo sigurimi i nj
kontrate pune duhen konsideruar si nj element mjaft i rndsishm q shkon n favor t krkuesit.
Megjithat ky plan duhet t jet realist dhe i kontrollueshm. Pr kt arsye, Kolegjet e Bashkuara e
gjejn t me vend urdhrimin e detyrimit t krkuesit pr t mbajtur kontakte me Shrbimin e Provs
dhe zbatimin nga ana e tij t kushtit t parashikuar nga neni 60, paragrafi I, pika 1 e Kodit Penal n
lidhje me ushtrimin nga ana e tij t nj veprimtarie profesionale, sipas kontrats s puns t paraqitur
n krkesn pr lirim me kusht. N vlersimin e Kolegjeve t Bashkuara, plotsimi i ktij detyrimi, pra
ushtrimi i nj aktiviteti profesional, prbn nj faktor me rndsi n uljen e rrezikut t recidivizmit dhe
riintegrimin e krkuesit n shoqri nprmjet puns.
VIII. N lidhje me zgjidhjen e shtjes
70. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart vlersojn se vendimi i ankimuar sht i
mbshtetur n prova dhe n ligj dhe si i till, do t lihet n fuqi, me arsyetim pjesrisht ndryshe, me
plotsim-ngarkimin e krkuesit Prenga si detyrim t zbatimit t nenit 60, paragrafi I, pika 1, t Kodit
Penal, pr sa i prket ushtrimit t veprimtaris profesionale.
PR KTO ARSYE,
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 438 dhe 441/a t Kodit t
Procedurs Penale,
VENDOSN:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 121, dat 18.9.2014, t Gjykats s Apelit Shkodr me kt
plotsim:
Detyrimin e t dnuarit Aleksandr Prenga pr t mbajtur kontakte me Shrbimin e Provs,
duke i ngarkuar si detyrim zbatimin e nenit 60, paragrafi I, pika 1 e Kodit Penal, pr sa i prket
ushtrimit t veprimtaris profesionale, sipas kontrats s puns t paraqitur n krkesn me
objekt: Lirim me kusht
Ky vendim sht unifikues, njehson praktikn gjyqsore dhe drgohet pr botim n Fletoren
Zyrtare.
MENDIM PAKICE
Un, gjyqtari Medi Bici jam kundr vendimit unifikues nr. 02, dat 25.5.2015, t Kolegjeve
t Bashkuara t Gjykats s Lart, q i prket krkuesit Aleksandr Prenga, me objekt lirim para
kohe me kusht, parashikuar nga neni 64 i Kodit Penal, prandaj n prputhje me krkesat e nenit
112/5 t K. Pr. Penale, prpiloj kt procesverbal prmbledhs me motivet e kundrshtimit t
vendimit.
Nga shqyrtimi gjyqsor i shtjes ka rezultuar si m posht:
Krkuesi Aleksandr Prenga, ka vuajtur n Institucionin e Ekzekutimit t Vendimeve Penale
Shnkoll, Lezh dnimin e dhn me vendimin nr. 25, dat 2.5.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor
Mirdit. Ai sht deklaruar fajtor dhe dnuar nga kjo gjykat me 12 (dymbdhjet) vjet burgim pr
kryerjen e veprave penale t vjedhjes me arm, e kryer n bashkpunim, plagosjes s rnd me dashje,
e kryer n bashkpunim dhe mbajtjes pa leje t armve luftarake, t parashikuara nga nenet 140-25,
88/2-25 dhe 278/2 t Kodit Penal, vendim i cili sht ln n fuqi nga Gjykata e Apelit Tiran me
vendimin nr. 824, dat 17.11.2006.
Nga aktet e ndodhura n dosje rezulton q krkuesi sht arrestuar n datn 2.12.2005. Duke
pretenduar se plotson kushtet e nenit 64 t Kodit Penal, ai i sht drejtuar Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Lezh, me krkesn pr lirimin e tij me kusht.
128
Supra, para. 42.
240
Krkuesi Aleksandr Prenga sht arrestuar n datn 2.12.2005 dhe deri n datn 2.12.2013
ka vuajtur 9 (nnt) vjet, 8 (tet) muaj e 7 (shtat) dit burgim nga t cilat 5 (pes) muaj e 22
(njzet e dy) dit i ka fituar me paraburgim, 1 (nj) vit, 2 (dy) muaj e 15 (pesmbdhjet) dit me
vendime gjyqsore pr ulje dnimi dhe i kan mbetur pr t vuajtur edhe 2 (dy) vjet, 3 (tre) muaj e
23 (njzet e tre) dit. Nga dinamika e vuajtjes s dnimit e hartuar nga IEVP Lezh, rezulton se
krkuesi Aleksandr Prenga deri n datn 19.5.2014 ka shlyer 11 (njmbdhjet) vjet, 4 (katr)
muaj e 18 (tetmbdhjet) dit burgim dhe i kan mbetur pr t vuajtur 7 (shtat) muaj e 12
(dymbdhjet) dit burgim. Ai ka prfituar ulje dnimi, prkatsisht 1 (nj) vit me ligjin nr.
22/2014, dat 10.3.2014, Pr dhnie amnistie dhe 1 (nj) vit, 5 (pes) muaj e 9 (nnt) dit me
vendime gjykate pr ulje dnimi, n zbatim t ligjit Pr t drejtat dhe trajtimin e t dnuarve me
burgim.
Me vendimet nr. 288, dat 11.7.2011, nr. 295, dat 31.5.2010, nr. 150, dat 15.4.2009, nr. 148,
dat 17.3.2008, nr. 342, dat 27.7.2012, nr. 108, dat 20.2.2013 dhe nr. 141, dat 24.4.2014 t Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Lezh, rezulton se t dnuarit Aleksandr Prenga ti jet ulur dnimi si rezultat i
zbatimit t ligjit nr. 8328, dat 16.4.1998, Pr t drejtat dhe trajtimin e t dnuarve me burgim.
Sipas vrtetimit t gjendjes gjyqsore nr. 2, dat 3.5.2011, t lshuar nga Drejtoria e Prgjithshme
e Burgjeve Tiran rezulton se i dnuari Aleksandr Prenga sht dnuar vetm nj her sipas vendimit
penal t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit, nr. 25, dat 2.5.2006 dhe ai nuk sht recidivist
(prsrits) n krim.
Raporti i IEVP Shnkoll, nr. 10163 prot, dat 27.11.2013 tregon se i dnuari Aleksandr Prenga
sht dnuar me 12 vite burgim pr veprat penale, t parashikuara nga nenet 140-25, 88/2-25 dhe
278/2 t K. Penal, sht i penduar pr veprn e kryer, nuk ka konsumuar vepr tjetr penale, paraqitet
me gjendje fizike dhe psikologjike t mir, ndrsa sjellja e tij gjat 3 (tri) viteve t fundit ka qen e
mir.
Vlersimi i sjelljes nr. 10162, dat 27.11.2013, i lshuar nga IEVP Shnkoll, Lezh, konfirmon se
i dnuari Aleksandr Prenga sht vendosur n kt institucion n datn 26.2.2007, sht beqar, me
arsim 8 klas, i penduar pr veprn e kryer pr t ciln shprehet se ka ndodhur pr shkak t moshs;
zbaton krkesat e rregullores, nuk sht i ndshkuar me mas disiplinore pr tri vitet e fundit, ka
marrdhnie q nuk kan rn ndesh me personelin, reciprokisht t mira me bashkvuajtsit, ndrsa
me familjen ruan kontaktet dhe marrdhniet korrekte, duke e pasur si burim mbshtetjeje. I dnuari
nuk bn pjes n listn e t punsuarve, nuk sht pjes e programeve t arsimimit profesional, por
merr pjes n programet terapeutike, duke pranuar kshillat, bisedn, punn n grup, si dhe ka
aktivizim t mir e korrekt n veprimtarit kulturore dhe sportive. Si konkluzion komisioni i
vlersimit i IEVP Lezh e ka vlersuar pozitivisht krkuesin pr periudhn 3-vjeare n lidhje me
krkesn objekt gjykimi.
Raporti i vlersimit i hartuar nga Zyra e Shrbimit t Provs Lezh me nr. 30/2 prot, dat
20.1.2014, nga ku rezulton se kjo zyr t ket rekomanduar mospranimin e krkess s t dnuarit pr
shkak se riintegrimi i tij n shoqri sht i vshtir, pasi nga vlersimi i sjelljes, ajo vlersohet si sjellje
q nuk bie ndesh me personelin, dhe jo si sjellje e mir, se ai nuk sht i punsuar n institucion, se
me raste shfaq shenja pendese, apo se vepra sht nj tem q nuk preferon ti referohet, se kryerja
njkohsisht e tri veprave penale tregon rrezikshmri t tij, se ai n intervist ka shpjeguar se ka qen i
pir n kohn e kryerjes s veprs penale, fakt i cili nuk rezulton nga vendimi gjyqsor, se i dnuari ka
nivel arsimor t ult dhe n dyja raste nuk ka prfituar ulje t plot dnimi.
Nga raporti i shrbimit t provs rezulton se familja e krkuesit jeton n Shnkoll, Lezh dhe
prbhet nga dy prindrit, dy vllezrit dhe bashkshortja e vllait Arben. Familja e t dnuarit sipas
referencs nr. 158, dat 10.4.2013 rezulton t trajtohet me ndihm ekonomike dhe ajo jeton nga puna
sezonale e babait apo e vllait t tij. Ajo jeton n kushte t vshtira ekonomike n nj banes me 4
dhoma. N gjndjen shndetsore t t dnuarit raportohet se ai ka psuar dy ndrhyrje kirurgjikale
nj pr apendisit dhe tjetrin pr heqjen e bajameve.
Sipas vrtetimit t dats 15.12.2013 t lshuar nga firma Kopi rezulton q kjo firm ka marr
prsipr q t punsoj krkuesin n rast t lirimit me kusht. Nga deklarata e dats 20.4.2013 e
241
Dioqezs s Rrshenit, rezulton se pr ngjarjen e dats 29.11.2005 ku ishin vjedhur me dhun dhe
plagosur me arm zjarri n Klos-Fan, Mirdit nga t dnuarit Aleksandr Prenga dhe Robert Lleshi,
murgeshat e dmtuara t ken deklaruar se i dnuari ishte falur prej tyre plotsisht. Ato kan
konsiderat nga gjykata marrdhniet e tyre kristiane ishin normalizuar krkuar q kjo deklarat
pajtimi t merret n pr lirimin me kusht t t dnuarit.
Vrtetimi i Qendrs Shndetsore Shnkoll, i dats 12.12.2013, rezulton se prej dy vitesh,
nna e t dnuarit, shtetasja Dila Prenga vuante nga smundja nodulare me hiperfunksion t
tiroides q sillte si pasoj takikardi, stres dhe gjendje depresive psikotike.
Nga shkresat e IEVP Lezh rezulton q krkuesit Aleksandr Prenga i sht dhn disa her
leje shprblyese pr sjellje t mir dhe n nj rast pr gzim familjar dhe nuk rezulton q ai t ket
thyer kushtet e lejes. Sipas shkress nr. 5340 prot., dat 18.6.2014, t IEVP Lezh rezulton se
krkuesi t jet diagnostikuar me migren me aur (n muajin qershor 2014) dhe trajtohet pr
kt smundje, ndrkoh q nga historiku klinik rezulton t jet ankuar pr rregullime t gjumit,
ndrsa n shkurt 2012 i sht nnshtruar nj ndrhyrjeje kirurgjikale tonsillectomia.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Lezh, me vendimin nr. 36, dat 28.5.2014 ka vendosur:
Rrzimin e krkess s krkuesit Aleksandr Prenga si t pabazuar n prova dhe n ligj.
Gjykata e Apelit Shkodr, me vendimin nr. 121, dat 18.9.2014 ka vendosur:
Ndryshimin e vendimit nr. 36, dat 28.5.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Lezh, n kt
mnyr:
Urdhrohet lirimi me kusht i t dnuarit Aleksandr Prenga pr pjesn e pavuajtur t dhn me
vendimin nr. 25, dat 2.5.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit, i ln n fuqi me vendimin nr.
824, dat 17.11.2006 t Gjykats s Apelit Tiran, duke urdhruar vnien n prov t t dnuarit pr
nj periudh prej 18 muajsh.
Urdhrohet i dnuari t mbaj kontakte me Zyrn Vendore t Shrbimit t Provs Lezh gjat
periudhs s provs.
Urdhrohet lirimi i menjhershm i t dnuarit Aleksandr Prenga nse nuk ka mas sigurimi
Arrest n burg pr llogari t ndonj procedimi tjetr penal ose dnim tjetr me burgim.
Me rekurs t Prokuroris s Apelit Shkodr shtja ka ardhur pr shqyrtim n Gjykatn e Lart
dhe Kolegji Penal i Gjykats s Lart me vendimin e dats 22.1.2015, e ka sjell at pr unifikimin e
praktiks gjyqsore, duke parashtruar para Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pyetjet e
mposhtme:
N munges t nj prkufizimi n Kodin Penal, fardo t kuptohet me shprehjen arsye t veanta, t
parashikuar n nenin 64 t Kodit Penal, n procesin penal me objekt lirimin para kohe me kusht?
N rastin kur pranon krkesn e t dnuarit pr lirim para kohe me kusht, a duhet gjykata t caktoj, gjithashtu,
nj periudh kohe ku i dnuari t mbaj kontakte me shrbimin e provs dhe t vihet n prov? Nse po, sa duhet t jet
ky afat i mbajtjes n prov?
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me vendimin unifikues nr. 02, dat 25.5.2015 kan
vendosur:
Lnien n fuqi t vendimit nr. 121, dat 18.9.2014 t Gjykats s Apelit Shkodr me kt
plotsim:
Detyrimin e t dnuarit Aleksandr Prenga pr t mbajtur kontakte me Shrbimin e Provs,
duke i ngarkuar si detyrim zbatimin e nenit 60, paragrafi I, pika 1, t Kodit Penal, pr sa i prket
ushtrimit t veprimtaris profesionale, sipas kontrats s puns t paraqitur n krkesn me objekt:
Lirim me kusht.
Ky vendim sht unifikues, njehson praktikn gjyqsore dhe drgohet pr botim n Fletoren
Zyrtare.
Pakica vlerson se vendimi unifikues nr. 02, dat 25.5.2015, i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats
s Lart sht marr n kundrshtim me ligjin material penal, si pr sa i prket unifikimit t praktiks
gjyqsore, ashtu edhe pr sa i prket zgjidhjes s shtjes konkrete.
242
Pr sa i prket piks s par t unifikimit, shumica ka arritur n prfundimin q arsyet e

veanta, t parashikuara nga neni 64/1 i Kodit Penal duhet t lidhen me edukimin e t dnuarit
dhe se arsyet e veanta nuk duhet t merren si rrethana t jashtme (t veuara).
Ky prfundim q ka arritur shumica sht n kundrshtim me parashikimet e nenit 64/1 t
Kodit Penal, sepse arsyet e veanta dhe edukimi i t dnuarit mund t jen krejtsisht t pavarura
nga njra-tjetra. Vlersimi im sht se, shumica nuk ka arritur t kuptoj si duhet qllimin e ligjvnsit
n astin e ndryshimit t ksaj dispozite ligjore, duke e shkrir arsyen e veant me edukimin e t
dnuarit.
Pr ta br m t qart kt moment, duhet t kthehemi pas n kohn e ndryshimit t nenit 64/1
t Kodit Penal me ligjin nr. 8733/2001. Ky ndryshim i ligjit erdhi pas kontrollit t Inspektoratit t
Kshillit t Lart t Drejtsis n disa gjykata t vendit dhe sidomos n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor
Tiran n vitin 2000. Nga kto kontrolle rezultoi q nga gjykatat instituti i lirimit para kohe me kusht
ishte kthyer n nj mjet t zakonshm pr lirimin e t dnuarve menjher, sapo ato mbushnin
gjysmn e dnimit t dhn nga gjykata, pa marr parasysh asnj lloj kriteri tjetr, duke u konsideruar
gjith t dnuarit t edukuar.
Duke u ndodhur n kto rrethana, ligjvnsi jo vetm rriti pjesn e vuajtjes fizike deri n e
dnimit, por tha q instituti i lirimit me kusht mund t zbatohet nga gjykatat vetm pr arsye t
veanta, q do t thot se, nj i dnuar q krkon t lirohet para kohe me kusht jo vetm q duhet t
rezultoj me nj sjellje shembullore n burg, duke treguar qartsisht se me dnimin e vuajtur i sht
arritur qllimit pr edukimin e tij, por ai duhet t provonte para gjykats se ekzistonte t paktn edhe
nj arsye e veant, n mnyr q ai t ket t drejt q t prfitonte nga instituti i lirimit para kohe me
kusht. Arsyeja e veant i sht ln n dor gjykats pr ta vlersuar, duke arsyetuar n do rast se,
prse ajo q pretendon i dnuari prbn me t vrtet nj rrethan e veant.
N kohn kur ka br ndryshimin e nenit 64/1 t Kodit Penal, ligjvnsi ka pasur si qllim pr t
nxjerr n pah edhe natyrn humane t institutit t lirimit para kohe me kusht, q do t thot q
arsyeja e veant lidhet me natyrn humane t ligjit, si mund t jen: mbetja e fmijve t mitur pa
prindin tjetr, gjendja e rnd shndetsore e nj pjestari t familjes n ngarkim t t dnuarit, kur pr
kt nuk ka asnj person tjetr q t kujdeset etj. .
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart nuk kan kt bindje, por mendimi im sht se ato
ngatrrojn arsyen e veant me edukimin e t dnuarit, q n fakt kan ndryshime thelbsore me
njra-tjetrn, pasi edukimi i t dnuarit duhet t shikohet si kriteri i par (kryesor) pr tu
prmbushur nga i dnuari q krkon t lirohet para kohe me kusht dhe nse gjykata bindet plotsisht
nga provat sjella nga institucionet e riedukimit dhe shrbimi i provs se me kohn e dnimit t vuajtur
sht arritur qllimi pr edukimin e t dnuarit, kjo gj nuk mjafton q ai t lirohet para kohe me
kusht, por gjykata duhet t marr n shqyrtim edhe arsyen e veant, t pretenduar nga i dnuari.
Sipas vlersimit t pakics vetm edukimi i t dnuarit sipas kuptimit t nenit 64/1 t Kodit Penal nuk
i jep t drejt atij q t lirohet para kohe me kusht, po qe se nuk sht prezent t paktn edhe nj arsye
e veant. Arsyetimi i msiprm t on n konkluzionin se, pr tu zbatuar neni 64/1 i Kodit Penal
sht e detyrueshme q t prmbushen n t njjtn koh dy kushte, t cilat jan: Edukimi i t
dnuarit dhe arsyeja e veant (t cilat jan kumulative).
Arsyetimi q bn shumica n vendim se, duhet t ulet mbipopullimi i burgjeve sipas
rekomandimit t Bashkimit Evropian nuk qndron, sepse gjykatat zgjidhin shtjet e s drejts dhe jo
politikat q bjn shtetet me t dnuarit, t cilat jan n kompetenc ekskluzive e organeve t tjera
shtetrore. Mbipopullimi i burgjeve mund t zgjidhet fare lehtsisht me zbatimin e institutit t
amnistis, i parashikuar nga neni 71 i Kodit Penal, ose nga zbatimi i institutit t faljes, i parashikuar
nga neni 70 i Kodit Penal.
Duke bashkuar t dyja krkesat e parashikuara nga neni 64/1 t Kodit Penal n nj krkes t
vetme, shumica nuk bn gj tjetr vese ka shfuqizuar krkesn e par t nenit 64/1 t Kodit Penal q
prbhet nga togfjalshi vetm pr arsye t veanta, duke e uar dispozitn ligjore n gjendjen e saj
t parandryshimeve t vitit 2001, duke i hapur n kt mnyr rrugn lirimit para kohe me kusht t
gjith personave t dnuar dhe duke ulur tej mase rndsin q ka instituti i lirimit para kohe me
243
kusht, duke e br at nj instrument t zakonshm pr lirimin e t dnuarve, n nj koh q ligji yn

penal parashikon se, pr disa lloje veprash penale nuk ekziston instituti i lirimit para kohe me kusht,
ndrsa pr disa vepra penale t tjera gjykatat mund t urdhrojn q i dnuari t mos ket t drejt t
lirohet para kohe me kusht pa mbushur nj mas dnimi t caktuar. Kto argumente prforcojn
qndrimin q mban pakica se instituti i lirimit para kohe me kusht sht nj institut probabl (i
mundshm) i s drejts penale shqiptare, q do t thot se kurrsesi ai nuk mund t prdoret si nj
instrument i zakonshm pr uljen e mbipopullimit t burgjeve, por nga ai duhet t prfitojn vetm t
dnuarit me nj sjellje shembullore, t cilt provojn para gjykats se kan t paktn edhe nj arsye t
veant pr tu liruar para kohe me kusht.
Pakica e ka vn n pah edhe her t tjera se, nuk sht n kompetenc t Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart shfuqizimi, ndryshimi ose brja e ligjeve, pasi kjo kompetenc i prket
Kuvendit t Republiks s Shqipris, por sht detyr e Kolegjeve t Bashkuara q nprmjet
interpretimit t ligjit t mbushin boshllqet ose keqkuptimet q mund t lejoj ligji, n mnyr q t
udhzohet n mnyr t drejt dhe t rregullt praktika gjyqsore.
Edhe n pikn e dyt t unifikimit t praktiks gjyqsore, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s
Lart kan vepruar n kundrshtim me ligjin, sepse ato kan dal jasht funksionit t tyre kushtetues,
duke caktuar vet afate, pra n kt pik t vendimit, Kolegjet e Bashkuara kan br t kundrtn e
asaj q kan br n pikn e par unifikuese t vendimit, ku kan shfuqizuar pjesrisht ligjin (n pikn
e dyt unifikuese ato kan br ligj t ri).
Neni 64 i Kodit Penal dhe ligji nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale,
nuk parashikojn ndonj afat minimal apo maksimal t periudhs s kushtit. N disa raste gjykatat
kan zgjedhur pr analogji, kohn e caktuar nga neni 59 i Kodit Penal, q varion nga 18 muaj deri n 5
vjet. Shumica sht kundr ktij qndrimi q ka mbajtur praktika gjyqsore, duke arritur n qndrimin
unifikues se: N munges t nj rregullimi t sakt ligjor, koha e provs do t jet e barabart me
kohn e mbetur t mass s dnimit me burgim, pr t dnuarin q lirohet me kusht.
Jam i mendimit se n rastin konkret nuk jan gjykatat m t ulta ato q kan marr rolin e
ligjvnsit (ashtu si arsyeton shumica), pasi ato i jan referuar nj afati q sht i parashikuar n nenin
59 t Kodit Penal, i cili nuk i prket lirimit para kohe me kusht, por dnimit me kusht. Duhet theksuar
se kto dy institute t s drejts penale jan t ngjashme me njri-tjetrin, prandaj rolin e ligjvnsit e
kan marr Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, t cilat kan caktuar afate t reja (q jan t
ndryshme pr t dnuar t ndryshm). Meqense pr kt moment ka boshllk ligjor, pakica pajtohet
plotsisht me qndrimin q ka mbajtur deri tani praktika gjyqsore, q n lirimin para kohe me kusht
si afat duhet t zbatohet ai i parashikuar nga neni 59 i Kodit Penal, sepse kshtu gjykatat i bjn nj
interpretim t zgjeruar ligjit, duke e ruajtur funksionin e tyre, dhe jo t caktohen afate t reja nga
gjykata, q n fakt nuk sht gj tjetr vese brja e nj ligji t ri, gj e cila e nxjerr Gjykatn e Lart
jasht funksionit t saj kushtetues.
Pr sa i prket zgjidhjes s shtjes konkrete, pakica sht e mendimit q n rastin n shqyrtim
duhej t pranohej rekursi i paraqitur nga prokurori, prandaj shtja duhej t kthehej pr rishqyrtim n
Gjykatn e Apelit Shkodr, me tjetr trup gjykues. N rigjykim gjykata e apelit duhet t hetonte n
lidhje edukimin e krkuesit dhe arsyen e veant t pretenduar prej tij.
Pr t gjitha kto q u than m sipr, pakica krijon bindje t plot se vendimi unifikues nr. 02,
dat 25.5.2015, i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart sht marr n kundrshtim me krkesat
e nenit 64/1 t Kodit Penal, si pr sa i prket unifikimit t praktiks gjyqsore, ashtu edhe pr sa i
prket zgjidhjes s shtjes konkrete, prandaj vota ime sht kundr tij.
GJYQTAR
Medi Bici
244
MENDIM PAKICE
Ne, gjyqtart n pakic Ardian Nuni dhe Aleksandr Muskaj, nuk ndajm t njjtin qndrim
me shumicn n lidhje me zgjidhjen e shtjes penale n vendimin njsues nr. 02, dat 25.5.2015,
t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart.
Jemi dakord me konkluzionet e arritura nga Kolegjet e Bashkuara n lidhje me
shtjet e shtruara pr njsim se:
- Ligjvnsi, duke prdorur shprehjen arsye t veanta ka br nj vlersim t prgjithshm, pa i nominuar
ato e duke e ln n vlersim t gjykats sipas rrethanave konkrete q i paraqiten. Megjithat, kto arsye t
veanta nuk jan t pavarura dhe duhet t jen t lidhura ngusht me qllimin e institutit t lirimit para kohe, me
kusht, i cili ka t bj me riedukimin dhe riintegrimin n shoqri t t dnuarit. Arsyet e veanta nuk jan gj
tjetr vese rrethana konkrete, t cilat provojn se me dnimin e vuajtur sht arritur qllimi pr edukimin dhe i
dnuari sht i gatshm t riintegrohet n shoqri. Ky interpretim i paragrafit t par t nenit 64 t Kodit Penal t
on n konkluzionin logjik se kemi t bjm me nj kusht t vetm dhe arsyet e veanta nuk jan gj tjetr vese
fakte t cilat provojn se me pjesn e dnimit t vuajtur sht arritur qllimi i dnimit penal n rastin konkret pr
edukimin e t dnuarit dhe ai sht i gatshm t riintegrohet n shoqri.
- N rastin kur gjykata pranon krkesn e t dnuarit pr lirim para kohe me kusht, n mbshtetje t nenit
64 t Kodit Penal dhe t ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale ajo cakton nj
periudh kohe ku i dnuari detyrohet t mbaj kontakte me shrbimin e provs, si dhe vendos, sipas rastit, nj ose
m shum detyrime n baz t nenit 60 t Kodit Penal.
N munges t nj rregullimi t sakt ligjor, koha e provs do t jet e barabart me kohn e mbetur t mass s
dnimit me burgim pr t dnuarin q lirohet me kusht..
Mbi kt baz, duke vlersuar se arsyet e veanta nuk jan gj tjetr vese rrethana konkrete, t
cilat provojn se me dnimin e vuajtur sht arritur qllimi pr edukimin dhe i dnuari sht i gatshm
t riintegrohet n shoqri, vrejm se:
N lidhje me shtjen e par , ne gjyqtart n pakic, mojm se Kolegjet e Bashkuara jan
kontradiktore kur, nga njra an shprehen se arsyet e veanta jan t lidhura ngusht me riedukimin
dhe nuk kan t bjn me elemente apo faktor jasht kontrollit t t dnuarit, ndrsa nga ana tjetr
vijojn arsyetimin se rrethanat q kan t bjn me familjart e t dnuarit mund t merren parasysh
nga ana e gjykatave, jo si kusht thelbsor, por si rrethan q shkon n favor t krkess pr lirimin me
kusht, n drejtim t analizs s gjykats pr riintegrimin e plot t t dnuarit pas lirimit dhe se nj nga
shtjet e nevojshme q gjykatat duhet t vlersojn n shqyrtimin e krkesave me objekt lirimin me
kusht jan dhe kushtet familjare dhe prejardhja shoqrore e t dnuarit duke theksuar se kushtet e
vshtira ekonomike apo gjendja e rnd shndetsore e familjarve t t dnuarit nuk duhet kurrsesi
q t konsiderohen, n vetvete, si elemente n disfavor t pranimit t krkess pr lirimin me kusht.
E m tej, Kolegjet arsyetojn se vetm n baz t raporteve specifike, ku t prshkruhen me
hollsi sjellja e t dnuarit gjat vuajtjes apo kushtet familjare dhe planet e tij pr t mundsuar
riintegrimin e tij n shoqri, do t bhet e mundur q gjykata t vlersoj me t dhna objektive
zbatimin apo jo t institutit t lirimit me kusht pr t dnuarin prkats.
Lidhur me sa m sipr vlersojm:
S pari: Kushtet familjare apo sociale t t dnuarit jo vetm q nuk barazohen apo kan t
bjn me arsyet e veanta, por as nuk prfshihen n t, pasi jan nj faktor i jashtm, i cili nuk ka t
bj dhe nuk sht shprehje as e riedukimit, as e arritjes s qllimit t dnimit penal pr t dnuarin
konkret, i cili krkon q t lirohet me kusht.
S dyti: Kushtet familjare apo sociale t t dnuarit nuk jan t parashikuara si kriter ligjor n
nenin 64 t K. Penal mbi lirimin me kusht. Kjo dispozit, parashikon vetm dy kushte q duhet t
mbahen parasysh nga gjykata gjat shqyrtimit t krkesave pr lirimin me kusht, t cilat jan: i) arsyet
e veanta, pra kur me punn dhe sjelljen e tij tregon se sht arritur qllimi i edukimit t tij me
dnimin e vuajtur; dhe ii) n varsi t llojit dhe t natyrs s veprs pr t ciln sht dnuar, vuajtjen e
nj pjese t caktuar t dnimit.
245
Arsyetimi i Kolegjeve t Bashkuara se edhe kto kushte duhet t merren parasysh nga gjykata, n
favor t pranimit t krkess s lirimit para kohe me kusht apo q gjykata t vlersoj me t dhna
objektive zbatimin apo jo t institutit t lirimit me kusht pr t dnuarin prkats, jo vetm q sht i
pabazuar n kt dispozit, por nuk sht n interpretim t drejt me ligjin e posam. Neni 31/6 i
ligjit nr. 8331, dat 21.4.1998, Pr ekzekutimin e vendimeve penale, shtuar me ligjin nr. 10024, dat
27.11.2008, parashikon ndr t tjera se: Gjykata i krkon shrbimit t provs t paraqes nj raport pr kushtet
familjare dhe prejardhjen shoqrore t t dnuarit, si dhe pr planet konkrete, pr t mundsuar riintegrimin e tij pas
lirimit, duke mos e lidhur n asnj moment kt kusht me pranimin apo jo t krkess, por vetm me
mundsin e gjykats pr t vlersuar me objektivitet se cila do t jet rruga apo e ardhmja e t
dnuarit pas lirimit t tij me kusht, pra pr t qen sa m i leht
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, me vendimin njsues nr. 2, dat 25.5.2015
kan vendosur: Lnien n fuqi t vendimit nr. 121, dat 18.9.2014, t Gjykats s Apelit Shkodr me kt
plotsim:
Detyrimin e t dnuarit Aleksandr Prenga pr t mbajtur kontakte me Shrbimin e Provs, duke i ngarkuar si
detyrim zbatimin e nenit 60, paragrafi I, pika 1, t Kodit Penal, pr sa i prket ushtrimit t veprimtaris profesionale,
sipas kontrats s puns t paraqitur n krkesn me objekt: Lirim me kusht....
N kt vendim shumica ndr t tjera ka arsyetuar se: N lidhje me arsyet e veanta, Kolegjet
vlersojn se ato jan plotsuar, pasi me punn dhe sjelljen e tij gjat vuajtjes s dnimit, por edhe n vshtrim t kushteve
familjare; normalizimin e marrdhnieve me t dmtuarit; si dhe sigurimin e nj kontrate pune, krkuesi sht riedukuar
dhe sht i gatshm pr tu riintegruar n shoqri..
Pakica vlerson se, nuk duhet ngatrruar muarja e rrezikshmris, rrethanave personale,
qllimi riedukues dhe vlersimi i br n momentin e caktimit t dnimit me at t br n
momentin e shqyrtimit t krkess me objekt lirimin me kusht t t dnuarit.
N rastin e par, pra n momentin e caktimit t dnimit, gjykata mban parasysh nenet 47 e
vijues t K. Penal, n mnyr q t individualizohet dnimi duke i caktuar personit konkret
dnimin m t prshtatshm n funksion t arritjes s qllimit final, riedukimit t tij. Ndrsa, n
rastin e shqyrtimit t krkess me objekt lirimin me kusht, gjykata nuk sht m e lidhur me
rrethanat dhe kushtet e marra parasysh n caktimin e dnimit, por me sjelljen aktuale t t
dnuarit dhe zbatimi i ktij instituti, n thelb, nnkupton se i dnuari, ndryshe nga sht
disponuar n vendimin e dnimit, nuk ka nevoj m t mbahet i izoluar nga shoqria, pikrisht
sepse me sjelljen dhe punn e tij tregon se dnimi i dhn e ka arritur qllimin prpara se t
ekzekutohet plotsisht.
Lidhur me zgjidhjen e shtjes konkrete, pakica mendon se nuk sht detyr e Kolegjeve t
Bashkuara t Gjykats s Lart, por e gjykatave t faktit vlersimi i rrethanave konkrete t faktit
q kan lidhje me shtjen.
Shumica sht kontradiktore n qndrimin e saj pasi nga njra an shprehet se kushtet
familjare apo sociale t t dnuarit nuk jan t parashikuara si kriter ligjor n nenin 64 t K. Penal
mbi lirimin me kusht, nga ana tjetr i merr n konsiderat ato n lidhje me zgjidhjen e shtjes
konkrete, duke u shprehur se arsyet e veanta, jan plotsuar edhe n vshtrim t kushteve
familjare, si dhe normalizimin e marrdhnieve me t dmtuarit.
Kolegjet e Bashkuara, n shtjen konkrete kan vlersuar n mnyr kontradiktore me
qndrimin njsues, arsyet e veanta jan t lidhura ngusht me riedukimin dhe nuk kan t bjn
me elemente apo faktor jasht kontrollit t t dnuarit, duke marr n konsiderat si elemente q
konsiderohet n favor t pranimit t krkess pr lirim edhe faktin se nna e tij vuan nga nj
smundje kronike prej dy vitesh.
Pakica mban qndrimin se, edhe disponimi i shumics pr urdhrimin e krkuesit
Aleksandr Prenga pr t mbajtur kontakte me Shrbimin e Provs dhe zbatimin nga ana e tij t
kushtit t parashikuar nga neni 60, paragrafi I, pika 1, i Kodit Penal n lidhje me ushtrimin nga
ana e tij t nj veprimtarie profesionale, sipas kontrats s puns t paraqitur n krkesn pr
lirim me kusht, nuk sht nj shtje q mund t zgjidhej gjat gjykimit n Gjykatn e Lart si
gjykat ligji, por sht nj shtje q duhet t ishte objekt vlersimi nga gjykatat e faktit.
246
Gjithashtu, vendimmarrja e shumics sht kontradiktore me qndrimin njsues t arritur

prej saj, pasi ka ln n fuqi vendimin e Gjykats s Apelit Shkodr, i cili ka vendosur: Pranimin e
krkess s krkuesit Aleksandr Prenga.
Urdhrohet lirimi me kusht i t dnuarit Aleksandr Prenga pr pjesn e pavuajtur t dhn me vendimin
nr. 25, dat 2.5.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Mirdit, i ln n fuqi me vendimin nr. 824, dat
17.11.2006 t Gjykats s Apelit Tiran, duke urdhruar vnien n prov t t dnuarit pr nj periudh prej 18
muajsh.
Gjykata e Apelit Shkodr ka urdhruar vnien n prov t t dnuarit Aleksandr Prenga pr
nj periudh prej 18 muajsh, ndrkoh q nga aktet e dosjes gjyqsore, ka rezultuar se krkuesit
deri n datn e dhnies s vendimit n apel i kan mbetur pa vuajtur edhe 3 muaj e 13 dit
burgim.
Kolegjet e Bashkuara, n kundrshtim me qndrimin e arritur prej tyre, e shtrijn periudhn
e provs, edhe pr periudhn pas prfundimit plotsisht t dnimit prej krkuesit Aleksandr
Prenga.
Sa m sipr, duke vlersuar se rrethanat faktike t shtjes jan objekt vlersimi vetm nga
gjykatat e faktit dhe se vendimi nr. 121, dat 18.9.2014, i Gjykats s Apelit Shkodr sht
kontradiktor me vlersimin e tyre dhe inkoherent me qndrimin njsues, mendojm se shtja
duhet t kthehej pr rishqyrtim n Gjykatn e Apelit Shkodr. Gjithashtu, edhe urdhrimi i
krkuesit pr mbajtjen e kontakteve me shrbimin e provs duhet ti nnshtrohej shqyrtimit n
fakt.
Si prfundim, ne gjyqtart n pakic jemi t mendimit se vendimi nr. 121, dat 18.9.2014, i
Gjykats s Apelit Shkodr, duhej t prishej dhe shtja t drgohej pr rishqyrtim n po at
gjykat me tjetr trup gjykues.
Gjyqtar: Aleksandr Muskaj, Ardian Nuni
MENDIM PAKICE
Si gjyqtar n pakic, kemi qndrimin se Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart nuk duhet t
kishin disponuar lnien n fuqit vendimit nr. 121, dat 18.9.2014, t Gjykats s Apelit Shkodr me
plotsimin e detyrimit t t dnuarit Aleksandr Prenga pr t mbajtur kontakte me shrbimin e
provs dhe pr t zbatuar detyrimin pr ushtrimin e veprimtaris profesionale. Prkundrazi, disponimi
i Kolegjeve t Bashkuara duhet t ishte prishja e vendimit nr. 121, dat 18.9.2014, t Gjykats s
Apelit Shkodr dhe drgimi i shtjes pr rishqyrtim po n at gjykat me tjetr trup gjykuese.
Qndrimi yn i kundrt si gjyqtar n pakic n raport me shumicn e Kolegjeve t Bashkuara,
lidhet jo vetm me mnyrn e arsyetimit dhe t disponimit pr zgjidhjen e shtjes objekt i ktij
gjykimi, por edhe me interpretimin dhe prfundimet q shumica e Kolegjeve ka parashtruar pr
pyetjen e par t shtruar pr diskutim n funksion t njehsimit t praktiks gjyqsore.
S pari, shumica e Kolegjeve t Bashkuara ka arritur n prfundimin unifikues se, me
shprehjen arsye t veanta, t nenit 64 t Kodit Penal, ligjvnsi nuk i ka treguar konkretisht se
cilat jan kto arsye, duke ia ln vlersimin e ekzistencs s tyre konkretisht gjykats q
shqyrton shtjen konkrete.
Si gjyqtar n pakic ndajm t njjtin qndrim lidhur me kt prfundim t par t shumics
s Kolegjeve t Bashkuara.
S dyti, si gjyqtar n pakic, gjithashtu, kemi qndrim t njjt me shumicn e Kolegjeve t
Bashkuara edhe lidhur me prfundim se kto arsye t veanta nuk jan t pavarura dhe se
duhet t vlersohen njkohsisht, s bashku me kushtin tjetr, at t arritjes s qllimit t
edukimit t t dnuarit nprmjet vuajtjes s tij.
Por, n dallim nga shumica e Kolegjeve, ndonse i konsiderojm t lidhura ngusht me
qllimin e institutit t lirimit me kusht, me riedukimin e riintegrimin e t dnuarit, kemi qndrimin
se arsyet e veanta duhet t verifikohen nga gjykata si prmbushje ose jo t nj kushti tjetr, t
247
pavarur nga fakti nse sht arritur kushti i par, pra ai i riedukimit t t dnuarit, pr shkak se
kto arsye t veanta nuk jan element i vlersimit t ekzistencs dhe pjes e arritjes s kushtit t
par, atij t riedukimit t t dnuarit sipas sjelljes dhe qndrimit t mbajtur prej tij gjat vuajtjes s
dnimit.
S treti, si gjyqtar n pakic, kemi mendim t kundrt me shumicn e Kolegjeve t
Bashkuara lidhur me prfundimin e ardhur prej saj se arsyet e veanta nuk jan gj tjetr vese
rrethana konkrete t cilat provojn se me dnimin e vuajtur sht arritur qllimi pr riedukimin dhe i dnuari sht
i gatshm t riintegrohet n shoqri dhe se .kemi t bjm me nj kusht t vetm
Nse do t ishte ky interpretimi i ligjit, do t duhej t pranohej q shprehja vetm arsye t
veanta e nenit 64 t Kodit Penal, sht nj shprehje e teprt dhe e panevojshme. Por, pakica ka
qndrimin se nuk mund t pranohet q kjo shprehje, aq m tepr me fjaln vetm, sht e
lidhur me vrtetimin e rrethanave t arritjes s qllimit t riedukimit dhe cilsive t riintegrimit.
Sipas qllimit dhe n kuptim t nenit 64 t Kodit Penal, i dnuari duhet t rezultoj ose jo i
riedukuar, por nuk mund t ket konkluzion pr sjellje dhe pun q tregojn riedukim vetm t
veant apo thjesht t zakonshm, t dnuar shum t riedukuar apo mjaftueshmrisht t
riedukuar. Ligji krkon thjesht dhe qart q, n kt aspekt, t plotsohet kushti i par, ai q i
dnuari t vrtetohet se me sjelljen dhe punn e tij gjat vuajtjes s dnimit sht riedukuar.
Gjithashtu, shprehja vetm arsye t veanta nuk mund t lidhet as me rrethanat q kan t
bjn me kushtet e tjera ndalues, ato t parashikuara n nenin 64 t Kodit Penal, lidhur me
gjendjen dhe natyrn e recidivitetit t t dnuarit pr kryerje t veprave penale me dashje apo t
kryerjes s disa llojeve konkrete t veprave penale.
Prandaj, n ndryshim nga shumica e Kolegjeve t Bashkuara, n interpretim dhe zbatim t
drejt t parimeve kushtetuese t shtetit ligjor, barazis para ligjit, humanizimit, parimeve dhe
normave t tjera t lidhura me qllimin e dnimit penal, parandalimin e prgjithshm dhe at t
posam etj., si gjyqtar n pakic, kemi qndrimin se ligjvnsi ka vendosur m shum se nj
kusht q duhen t prmbushen njkohsisht n mnyr q gjykata t pranoj krkesn e t
dnuarit pr lirim me kusht.
Kushti i par sht ai i arritjes s qllimit t dnimit penal pr edukimin e t dnuarit, t
vrtetuar rast pas rasti nga sjellja dhe qndrimet e tij gjat periudhs s vuajtjes s dnimit.
Ligjvnsi, pr seciln figur t veprs penale ka parashikuar llojet e dnimit, minimumin dhe
maksimumin e dnimit penal dhe kriteret e individualizimit t dnimit, t cilat duhet t zbatohen
pr personin q ka kryer at vepr penale. Nprmjet ktij parashikimi, ligjvnsi ka prcaktuar,
n parim dhe si rregull, kufijt se sa duhet t jet kohzgjatja e vuajtjes s dnimit n mnyr q t
arrihet objektivi i parandalimit t posam dhe t prgjithshm, si edhe riedukimi i t dnuarit.
Por, meqense nprmjet veprimtaris edukative t shtetit dhe vet qndrimit e t sjelljes
personale t t dnuarit, riedukimi i tij mund t arrihet edhe prpara vuajtjes s plot t dnimit t
dhn nga gjykata, ather ligjvnsi parashikon edhe t drejtn q ky i dnuar t krkoj q
gjykata t vlersoj mundsin, gjithsesi jo detyrimin e saj, pr t zbatuar ndaj ktij t dnuari
lirimin me kusht edhe prpara prfundimit t plot t kohs s vuajtjes s dnimit. Ky
interpretim, si nj mundsi, e jo si nj detyrim, pr gjykatn rezulton nga vet dispozita e nenit 64
t Kodit Penal, e cila, n paragrafin e par, n fillim t tij, shprehet se i dnuari me burgim mund t
lirohet me kusht....
Kjo mundsi, ekzistenca e s cils vlersohet rast pas rasti nga gjykata, lidhet, s pari, me
plotsimin e kushtit q, i dnuari, ...me sjelljen dhe punn e tij tregon se me dnimin e vuajtur i sht arritur
qllimit pr riedukimin e tij....
Megjithat, ky kusht i par, arritja e qllimit t riedukimit nuk sht i mjaftueshm pr t
disponuar lirimin me kusht t t dnuarit.
N nenin 64, ligjvnsi ka parashikuar qartazi edhe disa kushte t tjera, plotsimi i t cilave
duhet t verifikohet njkohsisht me kushtin e par. Kto kushte t tjera nuk kan asnj lidhje me
arritjen e qllimit pr riedukimin e t dnuarit nga puna, sjellja dhe qndrimet e tij gjat pjess s
vuajtur t dnimit me burgim.
248
Nisur nga interpretimi q i bhet parimeve kushtetuese dhe normave penale lidhur me
dnimin dhe qllimet e tij, nuk do t kishte asnj arsye dhe logjik q, n kushtet e arritjes s
qllimit pr riedukimin e t dnuarit, n t njjtn dispozit t nenit 64 t Kodit Penal, ligjvnsi
t parashikonte edhe disa kushte t tjera t shprehura ndaluese apo nga ato q prfshihen n
kushtin vetm pr arsye t veanta e t vlersueshme nga gjykata rast pas rasti.
Nse do t pranohet arsyetimi i kundrt sikurse parashtron shumica e Kolegjeve t
Bashkuara, pra q kusht parimor, vendimtar dhe thelbsor, sht ai i arritjes s riedukimit, ather
lind pyetja se pr far arsye n Kodin Penal parashikohen edhe prmbushja e kushteve q nuk
kan lidhje me riedukimin e tij? P.sh., i dnuari, ndonse mund t konsiderohet dhe vrtetohet n
gjykim se sht trsisht i riedukuar dhe i gatshm pr riintegrim, njkohsisht duhet t ket
vuajtur:
- jo m pak se dy t tretat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi gjer n pes vjet burgim;
- jo m pak se tre t katrtat e dnimit t dhn pr krime me masa dnimi nga pes gjer n njzet e pes vjet
burgim.
N t njjtn logjik juridike, pr aq koh sa jan n fuqi dhe nuk ka ndonj vendim tjetr q
do ti konsideronte antikushtetues, mund t interpretohet edhe qndrimi tjetr i shprehur i
ligjvnsit n nenin 64 t Kodit Penal, i cili, pavarsisht se i dnuari mund t jet riedukuar, nse
ka kryer disa lloje veprash penale me dashje, nuk ka t drejt t krkoj dhe t prfitoj lirim me kusht:
Nuk lejohet lirimi me kusht pr t dnuarin prsrits pr krime t kryera me dashje, si dhe pr t dnuarit pr
kryerjen e veprave penale t parashikuara n nenet 78/a, 79/a, 79/b, 79/c apo paragrafi i tret i nenit 100..
Si gjyqtar n pakic, kemi mendimin se, n thelb, prgjigjja e ksaj pyetje qndron n faktin se
qllimi i dnimit penal ka n themel t tij jo vetm arritjen e riedukimit t t dnuarit dhe at t
parandalimit t posam, por edhe arritjen e qllimit t parandalimit t prgjithshm n t gjitha
dimensionet e tij prfshir edhe at t domosdoshmris s ndshkimit q duhet t vuaj i dnuari
pr veprn penale q ka kryer dhe pasojat q ajo ka sjell.
Prandaj, ndonse mund t riedukohet n nj koh shum t shkurtr, pr disa vepra penale
konkrete prsri i dnuari nuk mund t prfitoj lirimin me kusht pr shkak t kryerjes s ktyre
veprave, ndrsa pr kryerjen e veprave t tjera penale duhet t vuaj dnimin e dhn, qoft edhe si
nj person i riedukuar, deri n minimumin e afatit t parashikuara nga neni 64 i Kodit Penal, prpara
se ti lind e drejta pr t krkuar lirim me kusht.
N kt kontekst, si gjyqtar n pakic, kemi qndrimin se duhet t zbrthehen dhe t
interpretohen edhe kategoria e rrethanave q prfshihen n kushtin vetm pr arsye t veanta, t
parashikuara n paragrafin e par t nenit 64 t Kodit Penal.
Edhe kto arsyet e veanta jan t tilla q nuk kan lidhje me kushtin e arritjes ose jo t qllimit t
riedukimit nprmjet vuajtjes s dnimit deri n astin e paraqitjes s krkess pr lirim me kusht dhe
prfundimisht n at t dhnies s vendimit gjyqsor prkats.
N dallim nga rrethanat e tjera t siprcituara q kan t bjn me llojin e veprs penale t kryer
nga i dnuari dhe me kohzgjatjen minimale t vuajtjes s dnimit, t cilat jan kushte ligjore t
shprehura, taksative, me karakter ndalues ndaj krkess pr lirim me kusht, arsyet e veanta jan
rrethana t tilla, t cilat, nga njra an, nuk kan lidhje me arritjen e qllimit t riedukimit t t dnuarit
dhe, nga ana tjetr, duhet t verifikohen n gjykim rast pas rasti, pr t muar nse jan t tilla q jo
vetm nuk cenojn respektimin e parimit t drejtsis penale mbi parandalimin e prgjithshm, por
edhe jan t tilla q, mund t justifikojn lirimin me kusht t nj t dnuari tashm t riedukuar dhe t
gatshm pr riintegrim n shoqri.
Ligjvnsi nuk tregon n mnyr t shprehur se cilat jan kto arsye t veanta nisur nga
synimi i tij q gjykata, rast pas rasti, nse vrtetohet q i dnuari sht riedukuar, t verifikoj
njkohsisht edhe nse vrtetohen kushtet, rrethanat e tjera t mundshme t posame e konkrete, q
justifikojn lirimin me kusht, duke u kujdesur q t respektohen dhe t mos cenohen parimet
themeltare kushtetuese e ligjore t drejtsis penale lidhur me parandalimin e prgjithshm dhe at t
humanizmit.
249
Kjo kategori rrethanash, t verifikueshme rast pas rasti, duhet t jen vetm t karakterit t
veant, pra jo t zakonshme, t tilla q e justifikojn lirimin me kusht, por, gjithsesi, pa rn ndesh me
parimin e parandalimit t prgjithshm.
Nj aspekt tjetr, i ktyre rrethanave sht q ato t jen t veanta edhe n kuptimin e
rrethanave t karakterit personal e familjar, me natyr jo t zakonshme e prjashtimore, t tilla q, n
rastin konkret, t justifikojn lirimin me kusht para vuajtjes s plot t dnimit nga i dnuari tashm i
riedukuar, nisur nga zbatimi i parimit t humanizimit t shtetit pikrisht ndaj ktij t dnuari dhe
rrethanave t veanta personale e familjare t tij. Kto arsye t veanta, vrtet jo t zakonshme dhe
prjashtimore, duhet t jen rrethana t pavarura nga sjellja dhe qndrimi i t dnuarit, e t tilla q t
ken lindur, t jen rnduar dhe t ekzistojn pas dhnies s vendimit t dnimit penal, kjo pr
shkakun se vet ligji penal, n trsin e tij, sht ndrtuar dhe rregulluar duke e respektuar parimin e
humanizmit dhe gjykatat e dnimit e kan pasur parasysh at n kohn e gjykimit dhe t dhnies s
vendimit t dnimit penal. Po kshtu, kto arsye t veanta mund t shrbejn pr t justifikuar lirimin
me kusht nse jan t knaqshme dhe t justifikuara n varsi t shkalls s riedukimit, asaj t
prgatitjes pr t qen i integruar n shoqri, nevojs prjashtimore t pranis personale t t dnuarit
s bashku me zotrimin prej tij t personalitetit dhe t aftsive vetjake pr t prballuar rrethann e
veant personale e familjare etj.
N kt kuptim, nse kto arsye t veanta, verifikohen dhe vrtetohen gjat gjykimit,
ather ato mund t justifikojn lirimin me kusht t t dnuarit, n respektim t parimit t
parandalimit t prgjithshm dhe/ose atij t humanizmit, e njkohsisht pa e cenuar zbatimin e
drejt t parimit tjetr themeltar, atij t barazis para ligjit, prkundrejt t dnuarve t tjer t
riedukuar q nuk gjenden apo prballen me ndonj prej ktyre rrethanave, arsyeve t veanta.
Nisur nga formulimi aktual i nenit 64 t Kodit Penal, ligjvnsi nuk ka treguar konkretisht se
cilat jan arsyet e veanta, me vrtetimin ose jo t t cilave, e n munges t kushteve t tjera
ndaluese t shprehura po n at dispozit, t justifikohet lirimi me kusht nse njkohsisht
vrtetohet se sht arritur qllimi i riedukimit t t dnuarit.
Megjithat detyra e gjykats sht t interpretoj ligjin dhe t krkoj arsyet e veanta q
duhen verifikuar dhe q e justifikojn lirimin me kusht t t dnuarit, pikrisht nisur nga parimet
kushtetuese dhe ligjore, nga qllimet dhe objektivat mbi t cilt ngrihet dhe vepron drejtsia
penale dhe ligji penal. Kto arsye, rrethana, do t prbnin kushte q mund t bnin t
pranueshme ose jo krkesn e t dnuarit pr lirim me kusht.
Prandaj, n prmbushje t detyrimit t gjykats pr t interpretuar drejt ligjin dhe pr ta br
t zbatueshme normn sipas vullnetit dhe qllimit t ligjvnsit, si gjyqtar n pakic kemi
mendimin se arsyet e veanta duhet t krkohen dhe t verifikohen n rrethana t tilla,
prfshir edhe ato q trajton shumica e Kolegjeve, n pikat 33-36 e 41 t ktij vendimi unifikues,
t cilat mund t grupohen n:
nevojn pr t garantuar interesin dhe sigurin publike nga sjelljet dhe veprat penale,
nprmjet parandalimit dhe ndshkimit t tyre, n kohn e gjykimit t krkess pr lirim me
kusht;
natyrn e veprs penale q ka kryer i dnuari, pasojat q ajo ka sjell dhe qndrimin q mban
shoqria ndaj ktyre sjelljeve kriminale, n kohn e gjykimit t krkess pr lirim me kusht;
gjendjen e siguris publike dhe t krimina-litetit n kohn e gjykimit t krkess pr lirim me
kusht, parashikimin e pritshmris s publikut ndaj lirimit me kusht t t dnuarit, si edhe efektet
pozitive apo negative q mund t sjell n shoqri lirimi me kusht i tij prpara prfundimit t
vuajtjes s dnimit, veanrisht nisur nga natyra e veprs dhe pasojave q ka shkaktuar;
kryerja ose jo m par e veprave penale nga i dnuari;
personaliteti n trsi q shfaq i dnuari, krahas arritjes s qllimit pr riedukimin e tij, si
edhe aftsit e tij profesionale dhe dobishmria e tyre pr shoqrin nse ai lirohet me kusht;
historia e jets s t dnuarit, gjendja dhe rrethanat e tij personale e familjare etj.
Nse nuk ekzistojn kushtet ndaluese t shprehura q prmban neni 64 i Kodit Penal, si
edhe nse vrtetohet q sht arritur qllimi i riedukimit t t dnuarit, nprmjet verifikimit t
250
ktyre rrethanave t tjera n trsin e tyre, rast pas rasti, gjykata mund t arrij n prfundimin se
kemi t bjm ose jo me arsye t veanta, t cilat shrbejn si mbshtetje pr t disponuar
pranimin ose jo t krkess pr lirim me kusht.
N lidhje me zgjidhjen e shtjes objekt gjykimi, si gjyqtar n pakic kemi mendimin se
Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin disponuar pr prishjen e vendimit t gjykats s apelit dhe
drgimin e shtjes pr rishqyrtim po n at gjykat me tjetr trup gjykuese.
Kolegjet e Bashkuara, nga njra an, kan ardhur n prfundimin unifikues, se arsyet e veanta
nuk jan gj tjetr vese fakte t cilat provojn se me pjesn e dnimit t vuajtur sht arritur qllimi i
dnimit penal pr riedukimin e t dnuarit dhe riintegrimin e tij n shoqri. Nga ana tjetr, n
kundrshti me vet prfundimet e tyre unifikuese, shumica e Kolegjeve ka arsyetuar faktin dhe ka
pranuar q rrethana t tilla, si gjendja shndetsore, familjare etj., ndonse nuk jan kusht thelbsor,
gjithsesi jan rrethana q shkojn n favor t krkess pr lirim me kusht. M tej, shumica e Kolegjeve
ka vlersuar rrethanat faktike t t dnuarit, krkuesit Aleksandr Prenga, nse ato justifikojn ose jo
lirimin me kusht.
S pari, si gjyqtar n pakic kemi qndrimin se, shumica e Kolegjeve t Bashkuara, duke
arsyetuar n kt mnyr, gjendet n kundrshtim me vet qndrimet e saj pr interpretimin e ligjit
procedural n prgjigje t pyetjes s par unifikuese.
S dyti, duke vlersuar rrethanat e faktit, lidhur me arsyet e parashtruara nga krkuesi pr
gjendjen e tij shndetsore e familjare n mbshtetje t krkess s tij pr lirim me kusht, shumica
e Kolegjeve t Bashkuara ka arsyetuar e disponuar si gjykat fakti dhe jo si gjykat ligji.
N kt kontekst, shumica e Kolegjeve nuk mund t dispononte as pr urdhrimin e t
dnuarit pr t mbajtur kontakte me shrbimin e provs dhe pr t zbatuar kushtin q prmban
neni 60/1 i Kodit Penal pr ushtrimin e veprimtaris profesionale. Ky aspekt i gjykimit duhet ti
nnshtrohej hetimit gjyqsor nga gjykata e faktit, pra nga gjykata e apelit n rigjykimin e shtjes.
Prandaj, Kolegjet e Bashkuara duhet t kishin vendosur prishjen e vendimit t gjykats s
apelit dhe drgimin e shtjes pr rishqyrtim asaj gjykate, si gjykat fakti dhe ligji, duke i
prcaktuar udhzimet e nevojshme pr tu konsideruar n rigjykimin e shtjes.
S fundi, duke vendosur lnien n fuqi t vendimit t gjykats s apelit, shumica e Kolegjeve
ka lejuar q, n kundrshti me prfundimet e saj rreth pyetjes s dyt t shtruar pr unifikim, i
dnuari t mbetet n periudh prove prtej kohs s parashikuar pr vuajtjen e plot t dnimit.
Kjo pr shkakun se gjykata e apelit ka disponuar vnien n prov t t dnuarit pr nj periudh
prej 18 muajsh, disponim ky q nuk sht ndryshuar nga Kolegjet e Bashkuara.
Pr t gjitha motivet e parashtruara m sipr n kt mendimi pakice, kemi qndrimin se
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart duhet t dispononin prishjen e vendimit nr. 121, dat
18.9.2014, t Gjykats s Apelit Shkodr dhe drgimin e shtjes pr rishqyrtim po asaj gjykate,
me tjetr trup gjykues.
Gjyqtar: Artan Zeneli, Evelina Qirjako, Arjana Fullani, Ardian Dvorani
251

Permbledhese e Vendimeve Unifikuese Te Gjl2015

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Permbledhese e Vendimeve Unifikuese Te Gjl2015

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PRMBLEDHSE

OBJEKTI: T njihet dhe ti jepet fuqi vendimit t dats 22.12.2005 t

OBJEKTI: Shfuqizimin e aktit administrativ, urdhrit nr. 92, dat 31.5.2006

OBJEKTI: Shprblim dmi dhe ndalim i ushtrimit t aktivitetit n kushtet

Vendim nr. 3 OBJEKTI: - Kundrshtimi i pensionit t parakohshm.

OBJEKTI: Anulimi i vendimit nr. 1, dat 18.1.1996 i K.K.Pronave Dibr.

OBJEKTI: Anulimin pjesrisht t vendimit nr. 113, dat 19.12.2007 t

OBJEKTI I PADIS: Detyrimin e t paditurit, Gjok Shota, t m kthej

AKUZUAR: Pr veprn penale t dezertimit, parashikuar nga neni 33/1 i

OBJEKTI: Ankim kundr vendimit t pushimit dat 1.12.2009 t Prokuroris s

OBJEKTI: Kundrshtimin e urdhrit t Prokuroris s Rrethit Gjyqsor

AKUZUAR: Pr kryerjen e veprs penale t Falsifikimit t dokumenteve,

OBJEKTI: Parashkrim t ekzekutimit t vendimit penal

AKUZA: Marrdhnie seksuale me t mitura, parashikuar nga neni 100 i

OBJEKTI: Lirim me kusht

Nga t dhnat e akteve q ndodhen n dosjen gjyqsore, rezulton se gjykatat e t dyja

N rrethanat e msiprme, Kolegji Civil i Gjykats s Lart ka muar se shtja duhet t

Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n gjykimin e ksaj shtje vlersojn se mund t

nj arbitr ndrmjet ktyre institucioneve t administrats publike (qofshin kto t nivelit

Nga analiza e hollsishme e br m lart, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n

Vendimi q ka marr form t prer, n kuptim t nenit 451/a t K.Pr.Civile, sht i

Ekzekutimi i vendimit prbn nj element thelbsor t shtetit t s drejts dhe t vet

N respektim t konkluzioneve t arritura dhe m par q KSHC-ja ka tiparet e nj arbitri

i administrats shtetrore. Parimet dhe normat juridike t funksionimit t administrats

Kalimin e shtjes pr gjykim Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart pr

22.12.2005 t Gjykats Ndrkombtare t Arbitrazhit (I.C.C.), me arbitr t vetm prof. dr.

21. Pr sa i prket ndrgjyqsis, Kolegjet e Bashkuara vrejn se dispozitat e Kodit t

nj vendim gjykate t forms s prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns,

t forms s prer pr kthimin n vendin e mparshm t puns, pundhnsi sht

ktij vendimi t Kolegjeve t Bashkuara t zhvilloj nj hetim gjyqsor t plot dhe t

Kto zgjidhje t ligjvnsit, sikurse n shum vende t tjera perndimore, mbshteten n

3. Zgjidhja e kontrats pa shkaqe t arsyeshme sht e pavlefshme. Pundhnsi q ka zgjidhur kontratn

3. N rastet e zgjidhjes s menjhershme t pajustifikuar t kontrats s puns nga pundhnsi, gjykata,

punmarrsi t kthehet n vendin e mparshm t puns, si pr arsye t natyrs s shrbimit e t

D. N lidhje me unifikimin e praktiks gjyqsore

4. Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran ka ushtruar rekurs Drejtoria Rajonale e

administrative dhe statusin e gjyqtarve. Ky ligj parashikon, gjithashtu, edhe parime t

prcaktuar si mosmarrveshje administrative, pavarsisht n far gjendjeje, faz apo shkall

dyzetfishi i pags minimale, n shkall vendi;

Kufizimet financiare q parashikojn nenet 45 dhe 56 t ligjit nr. 49/2012, n lidhje me

N kt kontekst, si gjyqtar n pakic vlersoj se prmbushja e detyrimit pr identifikimin e

Arsyetimi i msiprm e on pakicn n prfundimin se vendimi nr. 3, dat 6.12.2013 i Kolegjeve

shkalls s par, ather kt duhet ta bj me nj urdhrim ligjor t shprehur, prndryshe do t

Shih vendimin nr. 31, dat 1.12.2005 t Gjykats Kushtetuese.

Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n seancn gjyqsore publike t dats 10.12.2013

Duke zbrthyer m tej shtjen, Kolegjet e Bashkuara i referohen n funksion t parimit t

N kto gjykime Kolegji Civil, n prcaktimin e kompetencs toksore pr shqyrtimin e

77. Pr sa m sipr, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart lidhur me pyetjen e dyt

9. Gjykata Kushtetuese n vendimin nr. 30/2005 ka vlersuar se Parimi i drejtsis krkon q t

b) rritjen nga 60 ha n 100 ha t kufirit maksimal t lejuar pr siprfaqen e toks bujqsore

pr kthim dhe kompensim, si dhe t ankimeve administrative.

Dauti kundr Shqipris; Driza kundr Shqipris

mosmarrveshjeve administrative. Pr rrjedhoj, kemi qndrimin se vendimi nr. 1823, dat

Vlor, sipas aktit t ekspertimit t prgatitur nga ekspertja Tefta Konomi.

siprfaqen e toks s dhn n pronsi me aktin e marrjes s toks n pronsi, ka krkuar

bashkthemelues t ish-ndrmarrjes bujqsore. Nga vrtetimi i lshuar nga Bashkia Orikum,

1. Kur gjat gjykimit t nj padie me natyr civile paraqitet nj kundrpadi q ka lidhje me

Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart n seancn gjyqsore publike, t dats 4.4.2014

bjn me fushn e s drejts administrative. Duke u mbshtetur n interpretimet unifikuese t

e padis dhe si pasoj e lidhjes apo i kompensimit q kundrpadia ka me padin.

30. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e mojn t rndsishme shtjen e kompetencs

shqyrton padin nuk mund t shqyrtoj kt krkim t t paditurit pr shkak t mungess s

39. N kto kushte, Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart e ndryshojn interpretimin