Understanding Appearance Measurement

้ ว
ความเข ้าใจในการตรวจวัดคุณลักษณะพืนผิ

บทนำ ้ วทีมี
ของพืนผิ ่ ความละเอียด ซึงเครื
่ ่ ดความ
องวั
คุณภาพของผลิตภัณฑ ์คือสิงที ่ ผู
่ บ้ ริโภค เงาไม่สามารถตรวจจับได ้
พิจารณาเมือท ่ าการเลือกซือและมั
้ กใช ้
รูปลักษณ์ของผลิตภัณฑ ์เป็ นตัวบ่งชีคุ้ ณภาพ สองแผ่นสีดงั ภาพที่ 1 แสดงให้เห็นลักษณะผิวมี
ลักษณะของผลิตภัณฑ ์ไม่เพียงแต่สเี ท่านั้น แต่ ความแตกต่างกันอย่างมากแต่คา่ ความเงามี
ยังรวมถึงคุณลักษณะต่างๆ เช่น ความเงา ความแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย
(gloss), ความขุน ่ มัว (haze), ลักษณะผิว
เปลือกส ้ม (orange peel) และคุณภาพของ
่
ภาพทีสะท ้อน (reflected image quality)

ควำมเงำ
ความเงา (Gloss) ถูกนิ ยามในหน่ วย gloss unit (GU) เป็ น ภาพที ่ 1 แสดงแผ่นสีทมีี่
่
การวัดปริมาณของแสงทีสะท ้ ว โดยทัวไปจะ
้อนออกจากพืนผิ ่ ลักษณะพืนผิ ้ วแตกต่าง
่ ม
กาหนดมุมวัดหรือทิศทางเชิงเรขาคณิ ตของค่าความเงาทีมุ กันแต่มคี า่ ความเงา
20°, 60° และ 85° ต่างกันเพียงเล็กน้อย

่
การกาหนดมุมวัดทีเหมาะสมในการวั ดความเงาของแต่ละ
้ ้ ่ ม 60° หลังจากนั้นให ้
พืนผิว ขันต ้นให ้ทาการประมินโดยวัดทีมุ
่ านได ้ หากน้อย 10 GU ให ้ใช ้มุมวัดที่ 85° หาก
ประเมินค่าทีอ่
มากกว่า 70 GU ใหใ้ ช ้มุมวัดที่ 20° แผ่นสี A แผ่นสี B
Gloss – 20° 85.6 84.0
GU @ 60° ความเงาตา่ ใช ้มุม 85° Gloss – 60° 95.2 91.3
< 10 GU Gloss – 85° 97.3 96.6
GU @ 60° ความเงาปาน ใช ้มุม 60°
= 10-70 GU กลาง ้
ตัวอย่างนี แสดงให ้เห็นว่าการใช ้ค่าความเงาอย่างเดียวไม่
GU @ 60° ความเงาสูง ใช ้มุม 20° เพียงพอในการประเมินคุณลักษณะของพืนผิ ้ ว
> 70 GU
การประเมินคุณลักษณะของพืนผิ ้ ว อย่างครอบคลุมสามารถทา
ข้อจำกัดของควำมเงำในกำรประเมินคุณลักษณะ ่ ม เช่น ความขุน
ได ้โดยใช ้พารามิเตอร ์เพิมเติ ่ มัว (haze), ความ
้ ว
พืนผิ ้ ว Distinctness of
แตกต่างของภาพจากการสะท ้อนบนพืนผิ
่ ้กันอย่างแพร่หลาย
ในอดีตการวัดความเงาเป็ นเทคนิ คทีใช ้ ว
Image (DOI) และระดับคุณภาพของภาพสะท ้อนบนพืนผิ
สาหร ับการประเมินคุณภาพพืนผิ้ ว อย่างไรก็ตามเราสามารถ
Reflected Image Quality (RIQ)
้ วมีคา่ ความเงาใกล ้กัน แต่ลก
พบได ้ว่าสองพืนผิ ่
ั ษณะทีปรากฏ
และประเมินด ้วยสายตาแตกต่างกันมาก

นี่ เป็ นเพราะข ้อจากัดทางเทคโนโลยีของเครืองวั

่ ดความเงา ซึง่
เซลล ์รูปโคน (cone cell) ในดวงตาสามารถมองเห็นลักษณะ

บริษทั โคนิ ก ้า มินอลต ้า บิสสิเนส โซลูช ันส ์ (ประเทศไทย) จากัด (Sensing Business Unit)
33 ซอยรามคาแหง 22 (จิตตรานุ เคราะห ์) ถนนรามคาแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร 10240 โทร: (66) 2 029 7000

1
 Understanding Appearance Measurement
้ ว
ความเข ้าใจในการตรวจวัดคุณลักษณะพืนผิ

ควำมขุ่นมัว (Haze) ่ ผลต่อระดับของผิวส ้มมีดงั นี ้

ปัจจัยทีมี
• การเตรียมผิวและการจัดเรียงตัวของวัตถุดบ ิ
ความขุน ่ น
่ มัวหรือภาพสะท ้อนทีขุ ่ มัว • เทคนิ คการพ่นเคลือบ
(Reflection haze) มีสาเหตุมาจาก • สูตรการผลิตสี
้ ขนาดเล็
พืนที ่ ้ วชันเคลื
กๆ บนพืนผิ ้ อบ • การกาหนดทิศทางในการ spray ขณะทาการพ่น
่
ทาการเปลียนทิศทางหรือหักเหแสง เคลือบ
ออกไปจากมุมตกกระทบเท่ากับมุม ่
• เงือนไขสภาวะแวดล ่ ๆ เช่น อุณหภูมิ
้อมอืน
สะท ้อน (specular angle)
ภาพที ่ 2 แสดงผิวเคลือบเงาทีมี่
ความขุน่ มัวและไม่มค
ี วามขุน
่ มัว ภาพที ่ 3 แสดงพืนผิ
้ วทีมี่
ลักษณะผิวส ้ม
้ วทีมี
การสะท ้อนบนพืนผิ ่ ความขุน ่ มัวจะทาใหเ้ ห็นภาพไม่ชดั เจน
้
นอกจากนี ยังเห็นเป็ นวงร ัศมีรอบๆ แหล่งกาเนิ ดแสงทีส่ ่ องบน
้ ว
พืนผิ

่
Haze เป็ นปัญหาทีพบได ่
้ทัวไป ในการพ่นเคลือบสี เช่น
อุตสาหกรรมยานยนต ์ การเคลือบแบบผง (powder coating) ในอดีต การประเมินลักษณะผิวส ้มทาโดยใช ้สายตาประเมิน
่ ้องการความเงาสูง
และการเคลือยทีต เทียบกับแผ่นมาตรฐานซึงมี ่ ระดับของผิวส ้มทีแตกต่
่ างกัน ซึง่
วิธก ้ อนข ้างเสียเวลามากและเป็ นนามธรรมขึนกั
ี ารนี ค่ ้ บการ
Haze มักเกิดจากกระบวนการผลิตทีด ่ าเนิ นการไม่ดเี พียงพอ ตัดสินเฉพาะบุคคล นอกจากนี ยั ้ งขาดข ้อมูลทีจ่ าเป็ นเพือช่
่ วย
เช่น การกระจายตัวของส่วนผสมไม่ดี หรือวัตถุดบ ่ า้ กันได ้
ิ ทีเข ่
ระบุสาเหตุเพือใช ้ในการแก ้ปัญหา
ไม่ดพ
ี อ ในกระบวนการขัดเงาผิวโลหะ Haze มักเกิดจาก
ร่องรอยจากการขัดหรือการตกค ้างของสารเคมีในการผลิต ี นึ่ งในการประเมินลักษณะผิวส ้ม DOI ความหมาย
DOI เป็ นวิธห
ตามตัวอักษรแล ้ว อธิบายถึงความคมชัดของภาพทีสะท ่ ้อนบน
หน่ วยของ Haze (HU) และค่า log Haze (HULOG) เป็ น ้ ้ ้
พืนผิว ถ ้าพืนผิวใดก็ตามมีการสะท ้อนภาพบนพืนผิวได ้อย่าง
่
พารามิเตอร ์ ทีสามารถบอกปริ ่ น
มาณของการสะท ้อนกลับทีขุ่ คมชัด ภาพชัดเจน พืนผิ ้ วนั้นจะมีคา่ DOI สูง ในทางกลับกัน
มัวโดยมีความละเอียดสูง ้ วใดมีการสะท ้อนภาพทีขาดความคมชัด
หากพืนผิ ่ ้ วนั้นจะ
พืนผิ
มีคา่ DOI ต่า
ลักษณะผิวส้ม (orange peel) และควำมแตกต่ำงของ
ภำพจำกกำรสะท้อนบนพืนผิ้ ว Distinctness of
Image (DOI) ภาพที ่ 4 แสดงค่า DOI
ทีสู่ งแต่ยงั คงมองเห็น
ลักษณะผิวส ้ม (orange peel) อธบยได ้โดยลักษณะพืนผิ ้ วมี ลักษณะผิวส ้ม
้ วทีมี
ความหยาบ ขรุขระ มองเห็นเหมือนกับผิวของผลส ้ม พืนผิ ่
่ ้องการในอุตสาหกรรมยานยนต ์และ
ลักษณะผิวส ้มไม่เป็ นทีต
่ ้องการความเงาสูง
การเคลือยทีต

บริษทั โคนิ ก ้า มินอลต ้า บิสสิเนส โซลูช ันส ์ (ประเทศไทย) จากัด (Sensing Business Unit)
33 ซอยรามคาแหง 22 (จิตตรานุ เคราะห ์) ถนนรามคาแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร 10240 โทร: (66) 2 029 7000

2
 Understanding Appearance Measurement
้ ว
ความเข ้าใจในการตรวจวัดคุณลักษณะพืนผิ

้
ในทุกวันนี เทคโนโลยี การเคลือบผิวได ้พัฒนาก ้าวหน้ามากขึน้ ่ อตรวจวัดคุณลักษณะพืนผิ
เครืองมื ้ ว รุน
่ Rhopoint IQ-S และ
ตามภาพที่ 4 พืนผิ้ วทีมี
่ ลก ่ ง
ั ษณะของผิวส ้มยังคงมีคา่ DOI ทีสู IQ Flex 20 สามารถตรวจวัดคุณลักษณะพืนผิ ้ ว ด ้วย
แผ่นสีดงั กล่าวมีคา่ DOI ทั่ 96.2 ซึงนั
่ บว่าสูงแต่ยงั คงมองเห็น พารามิเตอร ์ ความเงา (gloss), ความขุน่ มัว (HAZE), DOI
ลักษณะของผิวส ้มอยู่ ่
และ RIQ ได ้ในเวลาเดียวกัน ให้การตรวจวัดทีครอบคลุ มและ
้ ่
ระบุข ้อบกพร่องพืนผิวออกมาเป็ นค่าตัวเลขทีเป็ นรูปธรรมได ้
้ ว Reflected
ระด ับคุณภำพของภำพสะท้อนบนพืนผิ อย่างง่ายดาย
Image Quality (RIQ)
่ ยนรู ้เพิมเติ
ติดต่อเรา เพือเรี ่ มเรืองการตรวจวั
่ ดคุณลักษณะของ
เหมือนกับ DOI ค่า RIQ อธิบายถึงความคมชัดของภาพที่ ้ ่
พืนผิว หรือต ้องการสาธิตเครืองมือวัด ฟรี
้ ว แต่มค
สะท ้อนบนพืนผิ ่
ี วามไวในการตรวจวัดทีมากกว่ า เป็ น
่ ่
พารามิเตอร ์ทีมีความละเอียดแม่นยาสูง ซึงใช ้เทคโนโลยีการ
ตรวจวัดรอบมุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท ้อน (specular
่
angle) ทีลดลง

ตามภาพที่ 5 สามารถเห็นระดับของลักษณะผิวส ้มทีลดลง

่ จาก
่ ่
แผ่นที 1 ถึงแผ่นที 5 แต่คา่ DOI มีความแตกต่างกันเพียง
เล็กน้อย แสดงให ้เห็นว่า ค่า DOI ไม่สอดคล ้องกับการสังเกตุ
ด ้วยสายตา

ภาพที ่ 5 แสดงการเปรียบเทียบระหว่าง DOI และ RIQ

การใช ้ RIQ ในการประเมินคุณภาพพืนผิ ้ วทีมี

่ ความมันเงาสูง
จะเห็นว่าสอดคล ้องกับการประเมินด ้วยสายตาได ้ดีกว่า

บริษทั โคนิ ก ้า มินอลต ้า บิสสิเนส โซลูช ันส ์ (ประเทศไทย) จากัด (Sensing Business Unit)
33 ซอยรามคาแหง 22 (จิตตรานุ เคราะห ์) ถนนรามคาแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร 10240 โทร: (66) 2 029 7000