You are on page 1of 4

KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SANATIONAL TEACHERS

DAIGDIG: COLLEGE
ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016
Quiapo, Manila

National Teachers College Linggwistikang Filipino


DEPARTAMENTO NG PAARALANG GRADWADO
Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Pamfilo Catacataca
Linggwistikang Filipino / Propesor: Dr. Pamfilo D. Catacataca

KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA DAIGDIG: ISANG PAG-UULAT


ni: G. JUMEL IBE ABELLERA (Disyembre 2016)

Mula sa Toeryang Tore ng Babel, nagkaroon pa ng iba’t ibang maka-agham na pag-aaral hinggil
sa pinagmulan ng wika gaya ng Teoryang Bow-wow, Toeryang Pooh-Pooh, Teoryang Ding-dong at iba
pa. Ang wika, ayon kay Gleason (mula sa aklat nina Dolores, T., Petras, J. at Geronimo, J., 2016), ay
masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura. May mga taong naniniwala at nagsasabing ang wika ay
tinatawag ding Linggwistika. Gayunpaman, ang Linggwistika o Dalubwikaan ay ang pag-aaral sa wika
ng tao. Tinatawag naman na isang linguistic o linggwista ang mga dalubhasa rito.

Ayon kay McGregor (2009) ang Linggwistika ay isang penomenang pangkultura (cultural
phenomena) na palagiang gawain sa ibang kultura. Tulad ng ibang penomenang pangkultura, ito ay may
kasaysayan, kasama na ang mga tanong kung paano ito ginagamit.

SINAUNANG PANAHON: banyaga (foreign language) gamit ang mga

Tradisyong Babylon nakalimbag na sulatin.

(Babylonian Tradition)
Ang pinakaunang tekstong-naisulat sa Tradisyong Hindu (Hindu Tradition)

cuneiform sa tabletang luwad (clay tablet) ay Ang tradisyong Hindu sa linggwistika ay

mahigit 4,000 taon na ang nakalilipas. Sa simula nagsimulang lumakas noong unang milenyo

ng ikalawang siglo ng milenyo, sumibol ang buhat ng pagbabagong naganap sa Sanskrit

balarilang tradisyon sa katimugang bahagi ng (Indo-European, India), ang banal na wika ng

Mesopotamia (ngayon ay bahagi ng Iraq, mga tekstong panrelihiyon. Ang mga sinaunang

Kuwait, Syria, Turkey at Iran) na tumagal nang Indyano ay nangailangan ng tamang sagot at

halos 2,500 taon. Ang linggwistikong teksto paliwanag sa mga tekstong Vedic. Ang ritual ay

mula sa sinaunang tradisyon ay mga listahan ng nangangailangan ng tamang berbal na

mga Pangngalan sa Sumerian (isang nabubukod pagtatanghal sa mga tekstong panrelihiyon, at

tanging wika), wikang panrelihiyon at mga ang balarilang tradisyon ay sumipot upang

tekstong legal. Sa pang-araw-araw na gamit, maging tuntunin sa sinaunang wika. Ang mga

ang wikang Sumerian ay napalitan ng wikang mambabalarilang Hindu ay kinikilala bilang

Akkadian (Afro-asiatic). Subalit, nanatili namang kauna-unahang pangkat sa larangan ng

prestihiyoso ang wikang Sumerian at patuloy na Linggwistika. Ang pinakakilalang mambabalarila

ginagamit sa mga kontekstong panrelihiyon at sa tradisyong ito ay si Pānini, na nagsulat ng

legal. Dahil dito, ito ay itinuturo bilang wikang pormal na deskripsyon ng wikang Sanskrit sa

Page 1 of 4
KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA DAIGDIG: ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016

National Teachers College Linggwistikang Filipino


Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Pamfilo Catacataca

kanyang Astādhyāyī. Ang balarila ni Pānini ay ugnayan, na sa dakong huli ay nakubli ng


kinapapalooban ng ponetiko at morpolohiya. kumbensyon. Sa kabilang banda, si Aristotle
(384-322 BC) naman ay panig sa kumbensyon
Pagkaraan ng ilang siglo, ang higit sa kalikasan.
organisasyon ng mga tunog sa bawat yunit ay
mas naging malinaw at ang mga katinig na may Ang unang natitirang balarilang Europa
impit ay naging maayos. Ang pagbabagong ito ay ang paglalarawan ni Dionysius Thrax (c. 100
ay nagbunga ng isang sistematikong alpabeto, BC), ang Téchnē grammatikē. Ito ay
ang Brāhmī. Ang tradisyong Hindu sa tumatalakay sa ponetiko, morplohiya (kasama
linggwistika ay malayong malampasan ng na ang bahagi ng pananalita), at maraming
anumang nagawa sa Europa sa mahabang impluwensya sa deskriptibong balarila. Ang
panahon. Ang mga pagsusuring isinagawa ng palaugnayang Griyego (Greek syntax) ay
mga mambabalarilang Hindu ay naging simula naipaliwanag naman ni Apollonius Dyscolus (c.
ng mga pag-aaral sa ibang wika sa Europa. 110-175 AD) dalawang siglo na ang nakararaan.

Linggwistikang Griyego Tradisyong Romano


(Greek Linguistic) (Roman Tradition)
Nilinang ng mga griyego ang alpabeto Ang pangunahing kapakinabangan ng
batay sa dating gamit ng mga Phoenicians. Tradisyon Romano ay sa morpolohiya, kasama
Nagdagdag sila ng tanda para sa mga patinig at ang mga bahagi ng pananalita at anyo ng
sa ibang katinig upang matugunan ang pangngalan at pandiwa.
linggwistikang pagbabagong kinakailangan Sa ika-apat na siglo, sinulat ni Aelius
upang mapaliwanag ang mga epiko ni Homer. Donatus ang balarilang Latin, ang Ars
Ang mga mahahalagang ambag ng Grammatica na nagbigay kahulugan sa tekstong
linggwistikang griyego ay ang pinagmulan ng pampaaralan noong Panahon ng Kalagitnaang
wika, sistematikong bahagi ng pananalita, Siglo (Middle Ages). Ang mas maliit na bersyon
relasyon sa pagitan ng wika at isipan, at ang nito, ang Ars Minor ay tumalakay naman sa
relasyon sa pagitan ng dalawang aspeto ng walong bahagi ng pananalita, na naging kauna-
tanda sa salita – iconicity (ang anyo at unahang librong nailimbag noong ika-15 siglo.
kahulugan ay konektado sa kalikasan) o
arbitrary (purong kumbensyon). Tradisyong Tsina (China Tradition)
Katulad ng tradisyong Hindu, ang
Ang Cratylus ni Plato (427-347 BC) ay pilolohiyang Tsina (Xiaoxue o paunang pag-
kumakatawan sa argumento ni Socrates (469- aaral) ay nagsimula upang maunawaan ang
399 BC) na humihimok sa orihinal na likas na klasiko sa Dinastiyang Han. Ang Xiaoxue ay

Page 2 of 4
KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA DAIGDIG: ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016

National Teachers College Linggwistikang Filipino


Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Pamfilo Catacataca

nahahati sa tatlong bahagi, ang Xungu


(exegesis) o pag-iintindi ng teksto, ang Wenzi PANAHON NG KALAGITNAANG
(analysis) o pagsusuri at Yinyun (study of
SIGLO SA EUROPA:
sounds) o ang pag-aaral ng tunog.
Hindi gaanong umunlad ang pilolohiya
sa kalagitnaang siglo sapagkat ang
Dalawa sa pinakaunang nagawa sa
napagtuunang-pansin ng mga pala-aral ay kung
panahon ng Dinastiyang Han ay ang Fangyan,
papaanong mapapanatili ang Latin bilang wika
ang unang gawang Tsino hinggil sa dayalekto at
ng simbahan. Pedagohikong balarila sa Latin
Shiming, na nakatalaga sa pinagmulan ng salita.
ang lumabas para sa mga hindi taal na Latin.
Ang pag-aaral ng ponolohiya sa Tsina ay
Subalit, unti-unting nagkaroon ng interest ang
nagmula sa impluwensiya ng tradisyong Hindu,
mga iskolar sa wikang bernakular at lumitaw rin
matapos maging tanyag ang Budismo sa Tsina.
ang paraan ng pagsulat nito. Noong 1000, isang
abbot sa Britanya ang nagsulat ng balarilang
Tradisyong Arabe at Ebreo
Latin para sa mga batang Anglo-Saxon.
(Arabic and Hebrew Tradition)
Nailimbag din ang deskriptibong balarila sa mga
Ang tradisyong Griyego ay nagbungad
wikang bernakular.
na malaking impluwensiya sa Tradisyong Arabe,
na nakatuon sa morpolohiya. Ang tradisyong ito
ay kilala sa eksaktong deskripyon ng mga
MODERNONG LINGGWISTIKA
ponetiko. Pinaniniwalaang nagsimula ito noong
Nagsimula ang modernong linggwistika
ika-7 siglo sa pamamagitan ng gawa ni Abū al-
sa pagtatapos ng ika-19 na siglo kung saan ay
Aswad ad-Du alī (c. 607-688).
nagkaroon ng ibang tuon mula sa historikal na
pagbabago ng wika patungo sa wikang may
Sinasabing ang tradisyong Arabe ay
sariling sistemang istruktural. Nagkaroon ng
nakaimpluwensya sa tradisyon Ebreo na
mga pananaliksik sa pinagmulan ng wika na
nagsimula bandang ika-9 na siglo. Gumawa si
humantong sa pagkakapangkat-pangkat ng mga
Saadya ben Joseph al-Fayyūmī (882-942) ng
ito ayon sa pinagmulang angkan. Lumitaw rin
unang balarila at diksyunaryong Hebrew (Afro-
ang iba’t ibang disiplina sa linggwistika.
asiatic, Israel).

Noong ika-18 siglo, sinuri nina James


Mas nakilala ang balarilang Ebreo noong
Burnett at Lord Monboddo ang napakaraming
ika-13 siglo dahil sa gawa ni David Qimhi (c.
wika at hinuha ang mga lohikal na element ng
1160-1235), na nakaimpluwensiya ng malaki sa
pag-uswag ng wika ng tao. Ang kanyang pag-
linggwistikang Europa.
iisip ay napagitnaan ng naunang konsepto ng
ebolusyong bayolohikal. Sa The Sanskrit

Page 3 of 4
KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA DAIGDIG: ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016

National Teachers College Linggwistikang Filipino


Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Pamfilo Catacataca

Language (1786), iminungkahi ni Sir William London School, Noah Chomsky and Generative
Jones na ang Sanskrit and Persian ay may hawig Grammar at ang Relational Grammar.
sa mga wikang Klasikong Griyego, Latin, Gothic Sinundan ng Linggwistikang Istruktural
at Celtic. Mula sa ideyang ito, sumibol ang mga (Structural Linguistics) ang Historikal na
disiplinang komparatibong linggwistika Linggwistika, na nagbibigay diin sa pagsusuri sa
(comparative linguistic) at historikal na distribusyon ng mga ponema at morpema sa
linggwistika (historical linguistic), na naglalayong isang salita o pangungusap. Iba’t ibang
makita ang pinaka-ugat ng wika at mabakas ang mahahalagang pag-aaral ang isinagawa sa mga
pag-uswag nito. Lumitaw rin sa Historikal na dayalekto sa Asya, Australya at sa Amerika sa
Linggwistika ang semantiko at ilang anyo ng ilalim ng disiplinang ito. Taong 870 lumitaw ang
pragmatiko. International Phonetic Alphabet (IPA) na
Sa Europa, mayroong katumbas na gumagamit ng hindi kukulanging 400 na
paglinang ang linggwistikang istruktural na higit simbolo. Hindi nagtagal ay lumitaw ang ponema
na naimpluwensyahan ni Ferdinand de Saussure. (phonemes), na naging payak sa paglalarawan
Si Saussure ay mayroong Teorya ng Kahulugan sa palatunugan ng isang wika sapagkat
(Theory of Meaning). Napuna niya na ang wika kakaunting simbolo na lamang ang ginagamit.
ay isang hanay na magkakadikit na pangkat na Gumagamit din ang mga istrukturalista ng
natatangi sa walang katiyakang kalagayan ng katawagang morpema (morpheme) sa pagsusuri
ideya at tunog. Para sa kanya ang isang salita sa palabuuan ng mga salita ng isang wika.
ay pinagsamang konsepto at imaheng-tunog na Sa kasalukuyan, marami pang iba’t
nagkakahulugan sa isip. ibang modelo ang lumitaw sa linggwistika.
Mula sa kanyang pananaw, umusbong Patunay lamang na ang wika ay dinamiko,
ang iba’t ibang ideya sa linggwistika tulad ng buhay at patuloy na nagbabago.
Descriptionist, ang hinuha ni Sapir-Whorf,
Functional Linguistics: The Prague School, The

REFERENS:
Dela Cruz, Rosalyn V. (2013). Kasaysayan ng Linggwistika. www.slideshare.net/jhengcute/kasaysayan-
ng-linggwistika-1
Holcombe, Colin John (2016). A Background to Critical Theory: Text and References. Ocaso Press
McGregor, William B. (2009). An Outline of the History of Linguistics. Linguistics: An Introduction.
mcgregor.continuumbooks.net/media/1/history-outline.pdf
Taylan, D., Petras, J., and Geronimo, J. (2016). Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino. Maynila: Rex Book Store, Inc. p. 3
______________ (2016). Linggwistika. https://tl.wikipedia.org/wiki/Lingguwistika
______________ (2016). History of Linguistic. https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_lingguistics

Page 4 of 4

You might also like