You are on page 1of 15

MINDORO STATE UNIVERSITY

COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika

YUNIT 1: ANG LINGGWISTIKA

Aralin 3: Kasaysayan ng Linngwistika

KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA DAIGDIG

Masasabing nagsimula ang maagham na pag-aaral sa wika mula


nang magtanong-tanong ang tao ng ganito:

❖ Bakit hindi magkakatulad ang mga wikang sinasalita ng tao?


❖ Papaano nalikha ang unang salita?
❖ Ano ang relasyon ng katawagan at ng bagay na tinutukoy nito?
❖ Bakit ganito o gayon ang tawag sa ganito o ganiyong bagay? at
iba pa

Mga Teologo (Theologians)

✓ Sa kanila nagbuhat ang mga unang sagot sa mga gayong katanungan.


✓ Sinasabing nilikha ng Diyos ang wika.
✓ Sinasabing ang pagkakaroon ng iba‘t ibang wika sa daigdig ay parusa ng Diyos
sa pagmamalabis ng tao.

Subalit ang mga palaaral nang unang panahon, tulad nina Plato at Socrates, ay
hindi nasiyahan sa mga ganong paliwanag ng simbahan. Nagsimula silang maglimi
tungkol sa wika. Sa kanilang mga sinulat ay mababakas ang kanilang halos walang
katapusang pagtatalo-talo tungkol sa pinagmulan at kakanyahan ng wika.

Mga mambabalarilang Hindu

Kauna-unahang pangkat na kinilala sa larangan ng linggwistika. Nang


panahong iyon, naniniwala ang mga tao na wika ng Diyos ang ginamit sa matatandang
banal na himno ng Ebreo. Mahabang panahong hindi nila ginalaw ang estilo ng
lenggwahe ng nasabing mga himno kahit naiwan na ng panahon sa paniniwalang
paglapastangan sa gawa ng Diyos ang anumang isasagawang pagbabago rito.
Subalit nagpunyagi ang mga palaaral na Hindu. Sinuri nila ang matandang wikang
ginamit sa nasabing mga himno—sa palatunugan, palabuuan, palaugnayan, sa
layuning makatulong sa pagpaliwanag ng diwa ng halos di maunawaang mga himno.
Ang mga pagsusuring isinagawa ng mga mambabalarilang Hindu ay naging simula ng
mga pag-aaral sa ibang wika sa Europa. Mapapatunayan ito sa mga terminolohiyang
teknikal na ginamit ng mga unang mambabalarilang Hindu na hangggang sa
kasalukuyan ay ginagamit pa ng mga makabagong mambabalarila at linggwista.

Sa mga wikang Griyego at Latin, unang nagkaanyo ang wika sa tunay na


kahulugan nito, sapagkat ang mga wikang ito ang dalawang magkasunod na wikang
unang nalinang at lumaganap nang puspusan sa Europa nang panahong iyon.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
Mapapansing kung saan unang nalinang ang sibilisasyon ay doon din unang
nagkaanyo ang kauna-unahang maagham na pagsusuri sa
wika.

❖ Aristotle at ang pangkat ng mga Stoics


Ilan lang sa mga linggwistang laging nababanggit nang mga
panahong yaon. Itinuturing na siyang nanguna sa larangan ng
agham–wika.

Panahon ng Kalagitnaang Siglo (Middle Ages)

✓ Hindi gaanong umunlad ang agham-wika sapagkat ang Aristotle


napagtuunang-pansin ng mga palaaral noon ay kung
papaanong mapapanatili ang Latin bilang wika ng simbahan.

Panahon ng Pagbabagong-Isip (Renaissance)

✓ Dahil sa mabilis na pag-unlad ng sibilisasyon at paglaganap ng karunungan sa


iba‘t ibang panig ng daigdig mula sa Gresya at Roma, ay naging masusi at
puspusan ang pagsusuring panlinggwistika sa mga wikang Griyego at Latin
dahil sa napakarami at iba‘t ibang karunungang sa dalawang wikang ito lamang
matatagpuan.
✓ Ang pag-aaral sa mga wikang Griyego at Latin aynakaimpluwensya sa iba‘t
ibang wika sa Europa.

Wikang Ebreo - orihinal na wikang kinasusulatan ng MatandangTipan
- Pinaniniwalaang siyang wikang “sinasalita sa paraiso” kaya‘t
inakalang lahat ng wika‘y dito nag-ugat, pati na ang Griyego at Latin
na unang mga wikang kinasalinan ng nasabing Bibliya.

Pagsapit ng ika-19 siglo

✓ Nagkaroon ng malaganap na pag-unlad ang agham-wika.


✓ Nagkaroon ng mga pananaliksik sa pinagmulan ng mga wika na humantong sa
pagpapapangkat- pangkat ng mga ito ayon sa pinagmulang angkan.
✓ Ang pagsusuri sa mga wika ay hindi lamang palarawan (descriptive) kundi
sumasagot pa rin sa “bakit” ng mga bagay-bagay tungkol sa wika.
✓ Lumitaw ang iba‘t ibang disiplina sa linggwistika.
✓ Sa panahong ito‘y nakilala ang tungkung-kalan sa linggwistika na labis na
nakaimpluwensya sa larangan ng linggwistika sa Europa: Bopp (Sanskrito),
Grimm (Aleman) at Rask (Islandic)
✓ Ang mga linggwistang ito‘y sinundan ng marami pang iba tulad nina:
• Rappf • Madvig
• Bredsdorff • Muller
• Schleicher • Whitney
• Curtios • at marami pang iba
✓ Tinangka nilang ihambing ang mga wikang tulad ng Sanskrito, Griyego, Latin,
Italyano, Espanyol, Pranses, atbp. sa wikang Ebreo na itinuturing ngang
pinakasimula ng lahat ng wika sa daigdig ng mga panahong iyon.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
Ang mga pananaliksik sa larangan ng linggwistika sa teknikal na kahulugan nito ay
alam nating kara-karakang nauunawaan ng mga hindi linggwista.

❖ Muller at Whitney (1860-75) - Nagsikap na maging payak ang pagtalakay sa


mga prinsipyo at simulain at agham na ito upang mapakinabangan ng mga
paaralan.

Sa paglakad ng panahon, iba‘t ibang modelo o paraan ng paglalarawan sa wika


ang lumaganap sa daigdig. Lumitaw ang itinuturing na makabagong pamamaraan
ngunit masasabing nananatiling hindi nagagalaw ang makalumang pamamaraan.

• Hal. Hanggang sa ngayon ay wala pang kinikilalang pamamaraan na


maaaring higit na mabuti sa pamamaraan ni Panini sa paglalarawan
ng gramatika ng Sanskrito.
• Gayundin sa gramatika ng Ebreo na nalinang noong Kaligatnaang
Siglo at sa gramatika ng Klasikang Arabiko at Intsik.

Linggwistikang Historikal (Historical Linguistics)

✓ Itinuturing na kauna-unahang disiplina sa linggwistika na naglalayong


magpatotoo na ang mga wika sa daigdig ay mula sa iba‘t ibang angkan.
✓ Ang ganitong simulain ay pinatunayan sa pamamagitan ng pag-alam sa mga
salitang magkakaugat (cognates) sa mga wika.
✓ Sa payak na pakahulugan, ang mga wikang katatagpuan ng sapat na dami ng
mga salitang magkakaugat, bukod sa malaking pagkahawig sa palatunugan,
palabuuan, at palaugnayan ay pinapangkat sa isang angkan.

❖ Blumentritt - Isa sa nagpasimula sa pag-aaral sa


angkang Malayo-Polinesyo na pinagmulan ng iba‘t
ibang wika sa Pilipinas.
- Sinasabing siya ang nakaimpluwensya kay Rizal
upang magtangka ring magsagawa ng ilang pag-aaral
sa mga wika sa Pilipinas, tulad ng Tagalog.

Sumunod kay Blumentritt ang iba pang linggwistang


tulad nina: Otto Dempwolf, Otto Scheerer, Frank
Blake, C. Douglas Chretien, Carlos Conant, Harold
Conklin, Isidore Dyen, Richard Howard McKaughan, at
Cecilio Lopez ng Pilipinas. (cf. Gonzales, et. al., 1973)
Ferdinand Blumentritt

Linggwistikang Istruktural (Structural Linguistics)

✓ Sinundan nito ang Linggwistikang Historikal.


✓ Nagbibigay-diin sa pagsusuri sa distribusyon ng mga ponema at morpema sa
isang salita o pangungusap.
✓ Iba‘t ibang mahahalagang pag-aaral ang isinagawa sa mga diyalekto sa Asya,
Australya at sa Amerika sa ilaim ng disiplinang ito.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
Ngunit sa pagsusuri sa balangkas ng mga pangungusap sa iba‘t ibang wika ay
nangangailangan ang mga dalubwika ng mga simbolong pamponetika at
pamponemika upang kumatawan sa iba‘t ibang tunog.

Taong 1870, lumitaw ang IPA (International Phonetic Alphabet) na gumamagamit


ng hindi kukulangin sa 400 simbolo. Ang gayong dami ng simbolo ay naging suliranin
hindi lamang sa mga dalubwika kundi gayundin sa bumabasa ng bunga ng kanilang
pananaliksik. Nagsimulang umisip ang mga dalubwika kung papaano nila
magagawang payak ang kanilang isinasagawang paglalarawan sa mga wikang
kanilang sinusuri.

Ponema

✓ Hindi nagtagal ay lumitaw ang ponema (phonemes) na naging palasak na


palasak hanggang sa kasalukuyan.
✓ Sa pamamagitan ng ponema ay naging payak ang paglalarawan sa
palatunugan ng isang wika sapagkat kakaunting simbolo na lamang ang
ginagamit.
✓ Sa I.P.A. ay binibigyan ng katumbas na simbolo pati mga alopono ng isang
ponema kaya‘t lubhang napakarami ang ginagamit na mga simbolo.
✓ Ang ponema ay itinuturing na panulukang-bato ng linggwistikang-istruktural.
✓ Gumagamit din ang mga instrukturalista ng katawagang morpema
(morpheme) sa pagsusuri sa palabuuan ng mga salita
ng isang wika.

Ang linggwistikang istruktural ay naging popular noong


1925 hanggang 1955. Namukod-tangi sa panahong ito ang
pangalang Leonard Bloomfield ng Amerika. Subalit sa
paglakad ng panahon ay napansin ng mga dalubwika na
hindi sapat na ilarawan lamang ang mga balangkas ng mga
pangungusap. Inisip din nilang kailangan ding alamin kung
“bakit” at kung “paano” nagsasalita ang tao.

Ang mga pantas (philosophers), mga


sikologo(psychologists), antropologo (anthropologists), at
maging mga inhinyero (engineers) ay nangangailangan ng Leonard Bloomfield
isang wikang inilalarawan sa pamamagitan ng isang
maagham na pamamaraan upang kanilang higit na maipahayag ang kanilang
karunungan sa isang mabisa, tiyak at teknikal na paraan.

Logical Syntax

✓ Pinabuti at pinayaman ni Zellig Harris na hindi nagtagal at nakilala sa tawag na


transformational o generative grammar

Linggwistikang Sikolohikal (Psycho-linguistics)

✓ Sinasabing bunga o resulta ng gramatika-heneratibo upang lalong matugunan


ang pangangailangan sa larangan ng sikolohiya.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
✓ Si Harris ang kinikilalang transitional figure mula sa istruktural tungo sa
linggwistikang heneratibo.

Anthropological Linguistics

✓ Pinangungunahan nina Boas, Sapir, Whorf, Malinowski, Kroeber, at Trager.

Tagmemic Model ni Kenneth Pike

✓ Nagbibigay-diin sa pagkakaugnayan ng anyo (form) at ng gamit (function).


✓ Ang isang anyo at gamit sa disiplinang tagmemiko ay itinuturing naisang yunit
na may sariling lugar o “slot” sa isang wika.
✓ Ang isang yunit ay may iba‘t ibang antas:
• Antas ng Ponema (phoneme level)
• Antas ng Morpema (morpheme level)
• Antas ng Salita (word level)
• Antas ng Parirala (phrase level)
• Antas ng Sugnay (clause level)
• Antas ng Pangungusap (sentence level) at
• Antas ng Talakay (discourse level).

Phrase-Structure Transformational Generative Model

✓ Masasabing nag-ugat sa logical syntax


✓ Dito‘y namukod-tangi ang pangalan ni Chomsky
✓ May pagkakahawig sa linggwistikang sikolohikal - ang pagtarok sa
“sinasabi” at “di-sinasabi” ng nagsasalita sa kanyang sariling wika. Noam Chomsky

Modelong Generative-Semantics

✓ Sinundan nito ang transformational-generative


✓ Ito ay nagbibigay-diin sa meaning o kahulugan
✓ Dito‘y nakilala ang pangalang Lakoff, Fillmore, McCawley, Chafe, atb.

Sa Pilipinas, masasabing ang pinakapalasak na modelo ang linggwistikang


istruktural. Bukambibig na rin ang modelong transformational-generative ni
Chomsky at ng kanyang mga kasamang tulad nina Jacobs at Rosenbaum ngunit
waring ang modelong ito‘y hindi makapasok sa larangan ng pagtuturo ng wika sa mga
paaralan.

Ang modelong generative-semantics ay nagsisimula nang pumalit sa modelong


transformational-generative, gayundin ang modelong Case for Case ni Fillmore.
Panahon lamang ang makapagsasabi kung aling modelo ang sa dakong huli ang
totohanang papalit sa modelong istruktural. Sa kasalukuyan, marami pang lumilitaw
na modelo sa linggwistika.

Mathematical Linguistics o Linggwistikang Matematikal

✓ Ang pinakahuli at ang ipinapalagay na siyang magiging pinakamalaganap at


gamitin sa mga darating na araw.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
✓ Tinatawag din itong computational linguistics
✓ Hindi man ito gaanong nalilinang sa ngayon, halos natitiyak na ito‘y magiging
palasak sa malapit na hinaharap dahil sa pagdatal ng “computer” sa lahat halos
ng larangan ng pag-unlad.

KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA SA PILIPINAS

Ayon kay Constantino, ang pag-aaral sa mga wika ay mapapangkat sa


tatlong panahon: 1) Panahon ng mga Kastila, 2) Panahon ng mga Amerikano
at 3) Panahon ng Kalayaan o Kasalukuyang Panahon.

Panahon ng mga Kastila

✓ Nagsimula noong ika-16 na daantaon at natapos noong ika-19 na daantaon


✓ Ayon kay Scheerer, ang pag-aaral sa mga wika ay isinagawa ng mga
misyonerong Kastila na karamihan ay mga paring Heswita at Dominikano sa
layuning mapabilis ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
✓ Napatunayan ng mga misyonerong Kastila na higit na madali sa kanila ang
mag-aral sa mga katutubong wika kaysa ang mga “Indios” ang turuan ng
wikang Kastila
✓ Ganito ang naging karanasan ng mga misyonerong Kastila sa Timog at
Hilagang Amerika. Kaya‘t nang dumating sa Cebu noong Pebrero 13, 1965
ang 6 na paring Augustinian na kasama ni Adelantado Miguel Lopez de
Legaspi, ay gayon nga ang kanilang isinagawa sa pagpapalaganap ng
relihiyong Katoliko Romano.

Ang mga pag-aaral sa wika na isinagawa ng mga prayle ay mga pag-aaral na hindi
sopistikado. Natural lamang na magkagayon sapagkat ang linggwistika ay hindi pa
gaanong nalilinang ng mga panahong iyon, bukod sa mga prayleng nagsagawa ng
mga pag-aaral ay hindi nagkaroon ng pormal na pagsasanay sa larangan ng agham-
wika. Gayunpaman, ang isinagawang pag-aaral ng mga prayle ay maituturing na
napakahalaga bilang mga panimulang pag- aaral sa ating mga katutubong wika.

Sa larangan ng wikang Tagalog na naging saligan ng wikang pambansa,


masasabing bahagi ng kasaysayan ang sumusunod na mga isinagawang pag-aaral
ng mga prayle at ilang nakapag-aral na Pilipino:

Nauukol sa Gramatika
• Arte y Vocabulaŕio de la Lengua Tagala
- ni Pari Juan de Quiñones
- Nilimbag noong 1951
- Maraming naniniwala na ito ang kauna-unahang pananaliksik na
isinagawa ng mga prayle ukol sa wikang Tagalog

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika

• Arte y Reglas de la Lengua Tagala


- ni Pari Francisco Balancas de San Jose, O. P.
- Nilimbag ni Tomas Pinpin (Ama ng Limbagang
Pilipino) noong 1610.

• Arte de la Lengua Tagala


- ni Pari Gaspar de San Agustin
- Nalathala nong 1703 at muling nilimbag noong 1787
“Arte y Reglas de la Lengua Tagala”
• Nueva Gramatica Tagalog - ni Pari Juan ni Tomas Pinpin
Coria (1872)

• Ensayo de Gramatica Hispano-Tagala


(1878) - ni Pari Toribio Minguella

• Pari San Juan Plasencia - Sumulat ng isang gramatika sa Tagalog, isang


diksyunaryo sa Tagalog, at isang katesismo sa Tagalog na pinagtibay
ng Ecclesiastical Junta noong 1852.

Nauukol sa Talasalitaan
• Vale-Mecum o Manual de la Concervacion Familiar Espanyol -Tagalog,
Siglo de un Curioso Vocabulario de Modismos Manileños - ni T.M. Abella
(walang petsa)•

• Vocabulario de la Lengua Tagala


- ni Pari San BuenaVentura (1613)
- Sinasabing ito ang kauna-unahang talasalitaan sa Tagalog

• Vocabulario de la Lengua Tagala


- nina Pari Juan de Noceda at Pari Pedro de San Lucar (1754)
- Pinakamakapal ito sa mga nasulat noong panahon ng Kastila.

• Nuevo Diccionario Manual Español-Tagala - ni Rosalio Serrano, (walang


petsa)•

• Diccionario de Terminos Communes Tagalo-Castellano - ni Pari Juan


Coria (1869)

• Diccionario Hispano-Tagalog - ni Pedro Serrano Laktaw (1889)

Iba pang Pag-aaral


• Memorial de la Vida Christiana en Lengua Tagala - ni Pari Balancas de
San Jose (1605)
• Compendio del Arte de la Lengua Tagala - ni Gaspar de San Agustin
(1703)
• Arte de la Lengua Tagala y Manual Tagalog - ni Sebastian de Totanes
(1745)

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
• Sobre La Nueva Ortografia de la Lengua Tagala - ni Dr. Jose Rizal
(1889)

Ang itinuturing na pinakadahilan kung bakit napabilis ang pag-aaral sa mga


wikang katutubo noong panahon ng Kastila ay ang pagkakahati-hati ng kapuluan sa
apat na Orden noong 1594, bilang pagsunod sa kautusan ni Haring Felipe II. Ang
pagkakahati-hati ay gaya ng sumusunod:
• Ang Kabisayaan ay hinati sa mga Augustinian at Jesuitas.
• Ibinigay diin sa mga Augustinian ang Ilocos at Pampanga.
• Ang mga Intsik at ang mga lalawigan ng Pangasinan at Cagayan ay
ibinigay sa mga Dominican.
• Ang mga Franciscan naman ang pinangasiwa sa Kabikulan.
• Ang Katagalugan ay hinati rin sa apat na Orden.

Sapagkat nagkaroon ng kanya-kanyang tiyak na pangangalagaan ang bawat


Orden, nagkaroon ng sigla ang pag-aaral sa mga katutubong wika na humantong sa
paglilimbag ng mga gramatika at diksyunaryo. Ngunit kapansin-pansin na sinadya
man o hindia y napakaraming naisagawang pag-aaral saTagalog. Ayon kay Phelan,
hindi kukulangin sa 24 na aklat ang nalimbag tungkol sa wikang Tagalog, samantalang
5 lamang sa mga wikang Bisaya. Ang dahilan marahil ay sapagkat Tagalog ang
wikang ginagamit sa Maynila na siyang pinakasentro ng pamahalaan.

Panahon ng mga Amerikano

✓ Ang pagsakop ng mga Amerikano sa Pilipinas ang naging sanhi ng panibagong


pagtingin sa pag-aaral sa mga wikang laganap sa kapuluan.
✓ Ang mga linggwistang paring Kastila‘y napalitan ng mga linggwistang
sundalong Amerikano.
✓ Ang pangunahing layunin ng mga Amerikano ay maihasik sa
sambayanangPilipino ang ideolohyang demokratiko.

Ang naging suliranin ng mga prayleng Kastila at ng mga sundalong Amerikano ay


iisa, “ang kawalan ng isang wikang magiging daluyan ng komunikasyon upang
maisakatuparan ang kani-kanilang layunin”. At tulad din ng mga Kastila, inisip ng mga
Amerikanong higit na madali kung sila ang mag-aral ng mga pangunahing wika sa
kapuluan kaysa kanilang hintayin na matuto ng Ingles ang nakararaming Pilipino. Isa
pa, inisip din ng mga Amerikano na higit na magiging madali ang pagtuturo ng Ingles
sa mga Pilipino kung mauunawaan ng mga guro ang pagkakatulad at pagkakaiba ng
Ingles sa iba‘t ibang wika sa kapuluan. Noon nagsimula ang pagsusuri sa
mgapangunahing wika sa kapuluan, lalo na sa Tagalog.

Ilan sa mga isinagawang pag-aaral noon ang mga sumusunod:


• Handbook and Grammar in Tagalog ni MacKinlay (1905)
• Grammar of Ilocano ni Henry Swift (1909)
• Primer and Vocabulary of Maguindanao ni R. S. Porter (1903).

Ngunit hindi lubhang lumawig ang pagsusuring-wika na isinagawa ng mga


dalubwikang sundalong Amerikano dahil sa pagkakapalit ng pamahalaang sibil sa
pamahalaang militar noong 1901. Pumalit sa mga sundalong Amerikano ang mga
dalubwikang may higit na kakayahan at kasanayan sa pagsusuring-wika dahil

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
karamihan sa mga ito‘y propesora sa mga unibersidad sa Estados Unidos at sa
Unibersidad ng Pilipinas na itinatag noong 1908.

Ayon kay Constantino, sa mga pangunahing linggwista noong Panahon ng mga


Amerikano, ay nangunguna ang mga sumusunod;
• Cecilio Lopez (isang Pilipino)
• Otto Scheerer at H. Costenoble (mga Aleman)
• Morice Vanoberbergh (misyonerong Belhikano)
• Carlos Everett Conant, Frank R. Blake, at Leonard Bloomfield (mga
Amerikano)

Karamihan sa mga pagsusuring wika ay maituturing na


historikal at deskriptiba (historical at descriptive). Sina Conant,
Costenoble, at Scheerer ang kinilala sa disiplinang
historical .Ngunit ang higit na kilala ay si Conant na hindi
lamang sa larangan ng linggwistang historikal nakilala kundi
isa rin siya sa mga unang nagsasagawa ng pag-aaral sa
pagpapangkat-pangkat ng mga wika sa kapuluan.

Ang totoo, ang itinuturing na unang artikulo ni Conant


sa linggwistika ay tungkol sa mga tunog na f at v sa mga
Carlos Everett Conant
wika sa Pilipinas. Sinabi nyang karamihan sa mga wika sa
Pilipinas ay walang f at v, mga tunog na karaniwan sa
wikang Malay. Ganunpaman ay nakatagpo sya ng kataliwasan nito. Sinabi nyang ang
mga wika sa dulong timog at hilaga ng kapuluan, tulad ng Ibanag (at mga diyalekto
nitong Itawis), mga wika ng Igorot sa Bontoc at Benguet sa gawing Timog, at ng
Tiruray, Bilaan atTagakaolo sa gawing hilaga ay nagtataglay ng mga tunog na f at
v. Ito, anya, ay naiiba sa sinabi ni Brandstetter na ang wikang Malay lamang ang
nagtataglay ng f sa mga wikang kanluranin ng Malayo-Polinesyo. (cf. Conant 1908).

Maraming isinagawang pag-aaral si Conant tungkol sa


mga wika sa Pilipinas, ngunit ang pinakakilala sa kanyang mga
pananaliksik ay ang kanyang ―The RGH Law in Philippine
Languages (1910) at The Pepet Law in Philippine
Languages (1912) na tumatalakay sa nagaganap sa
pagbabago sa mga tunog ng iba‘t ibang wika sa kapuluan.

Hal. Ang tunog na r sa pagkakawatak-watak ng mga wikang


mula sa Proto-Austronesian ay nananatili sa ibang wika,
samantalang sa iba ay nagiging g, h, y.

Sa mga palarawan (desciptive) namang pag-aaral ay nangingibaw ang


dalawang linggwistang Amerikano, Blake at Bloomfield (sa kabila ng katotohanang
hindi sila nagkaroon ng pagkakataong magtungo rito sa Pilipinas kahit minsan) at
isang linggwistang Pilipino, Cecilio Lopez.

Sa pag-aakala ng mga Amerikanong ang Pilipinas ay mananatiling isang


kolonya ng Amerika, noong 1900,ay sinimulan sa Unibersidad ng John Hopkins ang
pagsusuri at pag-aaral sa iba‘t ibang wika sa Pilipinas. Si Blake, nagtapos sa nasabing
unibersidad ay naatasang magsagawa ng pagsusuri sa mga wika sa Pilipinas sa

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
pamamagitan ng mga impormante upang ituro sa mga Amerikanong may balak
magtungo saPilipinas.

Noong aralang-taong 1901-1902 ay sinimulan nya ang pagtuturo ng Tagalog


sa isang klase na may 8 mag-aaral. Nang sumunod na taon ay Cebuano naman ang
kanyang itinuro. Bagama‘t hindi gaanong pinahahalagahan ng pamahalaan ng
Estados Unidos ang proyektong isinasagawa sa Unibersidad ng John Hopkins ay
nagpatuloy pa rin si Blake sa pagsusuri sa mga wika sa Pilipinas na tumagal ng halos
50 taon.

Ayon pa rin kay Constantino, sa pagitan ng 1902 at 1950 ay nakasulat si Blake


ng hindi kukulangin sa 27 artikulo tungkol sa iba‘t ibang wika sa Pilipinas.• Ang ilang
halimbawa ay ang mga ss: (1) Ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga wikang Bisaya
(2) Ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga wikang Bisaya at ng Tagalog (3) Ang
mga salitang hiram ng Tagalog sa Sanskrito (4) Ang pag-aaral na isinasagawa ng
Unibersidad ng John Hopkins tungkol sa iba‘t ibang wika saPilipinas.(5) Ang tungkulin
ng pamahalaan ng Estados Unidossa paglinang ng agham-wika sa Pilipinas sa wika
(6) Pagsusuring-basa sa pagsusuring isinagawa ni Bloomfield tungkol sa Tagalog (7)
Pagtitipon ng mga pagsusuring isinagawa sa mga wika sa Pilipinas (8) Isang aklat
tungkol sa gramatika ng Tagalog (9) Isang monograp tungkol sa sistema ng mga diin
saTagalog.

Pinangkat din ni Blake sa tatlo ang mga wika sa Pilipinas: (1) Pangkat Timog,
na kinasasamahan ng Ilocano at Pangasinan, (2) Pangkat Sentral, na kinasasamahan
ng Tagalog, Bicol at mga wikang Bisaya. Ang Kapampangan ay nasa pagitan ng
dalawang pangkat na ito, (3) Sa Pangkat Hilaga ay kasama ang Maguindanaw at
Maranaw.

Ngunit ang itinuturing na pinakamahalagang ambag ni Blake sa linggwistika sa


Pilipinas ay ang kanyang aklat tungkol sa gramatika ng Tagalog (1925). Sa paraan
ng paglalahad ni Blake sa gramatika ng Tagalog ay malinaw na makikita ang
impluwensya ng mga pinakamahusay na mambababalarilang Kastila, tulad ni Totanes
(1865).

Sa pagsusuri ni Blake sa Tagalog at iba pang wika sa Pilipinas ay labis nyang


napag-uukulan ng pansin ang tatlong magkakaugnay na mga yunit sa mga gramatika:
Verb, Voice, Case. Sinabi nya na bilang alituntuning pangkalahatan, masasabing ang
lahat ng salita sa Tagalog, maging anumang uri, ay maaaring gawing pandiwa.

Ngunit hindi sang-ayon dito si Constantino, sa dahilang ang konklusyon ni


Blake ay hindi salig sa masusing pananaliksik. Ayon sa kanya, hindi lahat ng salita sa
Tagalog o sa alinmang salita sa Pilipinas ay maaaring kabitan ng makadiwang panlapi.
Gayunpaman, naniniwala si Constantino na ang kakayahan saberbalisasyon ng
Tagalog at ng iba pang wika sa Pilipinas ay malinaw na isang natatanging kakayanhan
ng mga wika sa Pilipinas; na ang kakanyahang ito ang isa sa ikinaiiba ng mga wika
sa Pilipinas sa ibang kaangkang wika ng Austronesya.

Ang pagsusuring isinagawa ni Bloomfield sa gramatika ng Tagalog ang higit


na kilala hanggang sa kasalukuyan. Ang totoo, may mga palaaral, tulad nina Lopez at
Constantino, ang naniniwala na hanggang sa ngayon ay hindi pa nahihigitan ang

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
pagsusuring isinagawani Bloomfield sa Tagalog. Ang pagkakalahathala ng aklat ni
Bloomfield namay pamagat na Language noong 1933 na kinapapalooban ng mga
mahahalagang pag-aaral sa gramatikang Tagalog at ang kaalinsabay na paglaganap
ng linggwistikang Bloomfieldian pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ang
naging dahilan upang ang pamamaraan ni Bloomfield ay gamiting modelo ng mga
sumusunod na palaaral sa wika.

Ang pagsusuri sa gramatikang Tagalog ni Bloomfielday lumikha ng rebolusyon


sa pagsusuri ng mga wika saPilipinas sa dalawang kadahilanan:
(1) Ang sapilitang paggamit ng mga impormante sa pagtitipon ng mga datos, at ang
(2) Paggamit ng mga bagong katawagang panggramatika na kapalit ng mga
katawagang tradisyunal upang bigyang-diin ang pagkakaiba sa ibang wika (hindi ang
pagkakatulad) ng wikang sinusuri.

Hinati ni Bloomfield sa tatlong bahagi ang kanyangpagsusuri sa Tagalog:


• Bahagi I - kinapapalooban ng mga salitang Tagalog na nasusulat sa
transkripsyong pamponemika. Kasunod ang katumbas sa Ingles
• Bahagi II - Kinapapalooban ng kanyang pagsusuri sa Tagalog na hinati
nya sa phonetics, syntax at morphology
• Bahagi III - katatagpuan ng talaan ng mga pormasyon at ng glossary.

Halimbawa: Sa seksyon ng ponemika ay inilarawan ni Bloomfield ang mga


makahulugang tunog ng Tagalog, ang pagpapantig at ang sistem ng diin. Sinabi nya
na ang mga tunog na i at e, gayundin ang o at u ay hindi maituturing na ponema,
maliban sa mga salitang hiram.

Sa morpolohiya naman ng Tagalog ay binigyan-diin ni Bloomfield ang


pagagamit ng mga panlaping ACTIVE at PASSIVE , ang relasyon sa isa‘t isa ng mga
ito at sa iba pang panlapi na nagbubunga ng (1) Mga salitang waring GERUND na
tinawag nyang ABSTRACTS OF ACTION, o (2) Mga NOMINALS na tinawag nyang
SPECIAL STATIC WORDS

Maliban sa kanyang natalakay sa kahalagahan ng diin at paglilipat ng diin sa


pagbubuo ng salita, ang talakay ni Bloomfield sa morpolohiya ng Tagalog ay
maituturing na hindi gaanong nakadagdag sa mga pagsusuring isinagawa ni Blake at
ng mga mambabalarilang Kastila.

Kinilalang kauna-unahang linggwistang Pilipino, si


Cecilio Lopez. Noong 1970 ay kinilala siya at
pinarangalan ng Pambansang Samahan sa
Linggwistikang Pilipino bilang AMA NG
LINGGWISTIKANG PILIPINO. At noong 1975 lumabas
ang isang Festschrift na may pamagat na Parangal kay
Lopez na handog ng Linguistic Society of the Philippines
bilang pagkilala sa kanya sa larangan ng linggwistika.

Nagsimula bilang isang mag-aaral ni Scheerer sa


Unibersidad ng Pilipinas. Mula roon ay ipinadala sya sa
Unibersidad ng Hamburg. Sa nasabing unibersidad niya
Cecilio F. Lopez natapos nya ang kanyang titulo sa pagkadoktorado sa

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
linggwistika noong 1928. Ang kanyang disertasyon ay tungkol sa pahambing na
pagsusuri ng Tagalog at Ilocano sa pamamatnubay ni Dempwolff.

Ang mga unang pananaliksik ni Lopez ay masasabing naimpluwensyahan ng


mga sinulat ni Blake. Ang ilan sa mga ito ay tumatalakay sa mga kakanyahan ng mga
wika sa Pilipinas, tulad ng paglalapi sa Tagalog, at ang mga salitang-hiram ng Tagalog
sa Kastila. Marami rin syang sinulat at ipinalathalang mga artikulo tungkol sa
pahambing na pagsusuri na mga wika sa Pilipinas sa paraang singkroniko at
dayakroniko.

Ang itinuturing na pinakamahalagang ambag ni Lopez sa larangan ng


linggwistikang Pilipino ay ang kanyang ipinalimbag na manwal na nauukol sa
gramatika ng wikang pambansa (1941).Nang sulatin ang nasabing manwal ay
kapoproklamapa lamang sa Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa ng
Pilipinas. Ang manwal ni Lopez ay isang maagham na pagtalakay sa gramatika ng
Tagalog na angkop gamitin ng mga guros a pagtuturo ng wikang pambansa.

Madarama sa manwal ni Lopez ang nagingi mpluwensya ng isinagawang


pagsusuri ni Bloomfield sa Tagalog at ng PHILOSOPHY OF GRAMAR ni
Jespersen.Hinati ni Lopez ang kanyang manwal sa apat na bahagi: isa sa ponetika,
dalawa sa morpolohiya at isa sa sintaksis.

Ang talakay ni Lopez sa sintaksis ng Tagalog ay makabago at higit na masusi


sa ginawang talakay ni Bloomfield. Sa mga sinulat ni Lopez na nalathala bago
matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay mababanggit ang mga sumusunod.
(1) Pagsusuring sikolohikal sa morpolohiya ng Tagalog
(2) Pahambing na pagsusuri sa mga leksikograpiya ng Tagalog at ng Malay (1939)
(3) Isang artikulong nasusulat sa wikang Aleman tungkol sa pagkakaugnayan ng
Tagalog at ng Malay (1930), at
(4) Isang artikulong tumatalakay sa kakanyahan ng mga wika sa Pilipinas(1931).

Ang mga sumusunod ay ilan lamang sa kanyang mga sinulat:


• Origins of the Philippine Languages‘, 1967
• Contributions to Comparative Philippine Syntax‘, 1965
• Some New Morphemes in Philippine Languages‘, 1970
• The Spanish Overlay in Tagalog‘, 1965
• Paghahambing sa mga Wika sa Pilipinas‘, 1972
• A Comparative Philippine Word-list - na inilathala ng The Archieve ng UP
na pinamatnugutan nina Constantino, Cruz at Paz

Panahon ng Kalayaan

✓ Nagsimula ang panahong ito pagkatapos ng IkalawangDigmaang Pandaigdig


at makamit ng Pilipinas ang kalayaan noong 1946.
✓ Sa panahong ito ay masasabing dumami nang dumami ang pagsusuri sa mga
wika sa Pilipinas
✓ Ayon kay Constantino, ang pag-unlad ng agham-wika sa Pilipinas pagkatapos
ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay naimpluwensyahan ng tatlong
mahahalagang pangyayari:

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
(1) Ang pagtatag sa Pilipinas ng Summer Institute of Linguistics noong 1953
(2) Ang paggamit ng makalinggwistikang pamamaraan sa pagtuturo ng Ingles sa mga
Pilipino nalumikha ng malaganap na pagnanais upang suriin angmga wika sa
kapuluan.
(3) Ang gradwal na pagdami ng mga linggwistang Pilipino, lalo na pagkaraan ng 1960.•

✓ Ang mga linggwistang Pilipinong ito ay mahahatisa dalawang pangkat:


(1) Mga nagsipagtapos sa mga unibersidad ng Estados Unidos at ng Canada.
Mababanggit dito ang ilang kilalang mga linggwista sa kasalukuyan, tulad nina
Constantino at Casambre ng UP, Sibayan at Otanes ng PNC, Gonzales ng De la Salle,
Llamzon at Pascasio ng Ateneo, Natividad ng DEC, atbp.;
(2) Mga nagsipagtapos sa Pilipinas. Sa Ateneo-PNC Consortium for a Ph.D. in
linguistics, halimbawa ay mayroon ng walong nakatapos- Ma.Lourdes Bautista, Elvira
Vergara, Gloria Chan-Yap, Rosa Soberano, Sis. Ma. Isabelita Riego deDios, Casilda
Luzares, Teresita Rafael at Emma S. Castillo.

Mapapansin na ang Pilipinas ay nagiging laboratoryo o larangan ng mga


linggwistang dayuhan na karamihan ay mga Amerikano. Sa katotohanan, di-iilang
wika sa Pilipinas ang ginagamit upang subukin ang mga modelong pangwika,
prinsipyo o pamaraan. Sa kasalukuyan, ang pag-aaral sa mga wika sa Pilipinas ay
masasabing isinasagawa ng iba‘t ibang pangkat ng mga linggwista.

Ang pinakamalaki at pinakamalaganap sa mga ito ay ang sangay sa Pilipinas


ng Summer Institute of Linguistics. Masasabing higit na pinag-uukulan ng pansin
ng pangkat na ito ang mga wikang di gaanong malaganap.Isinasalin sa mga wikang
ito ng nasabing pangkatang Bibliya at iba pang babasahing panrelihiyon.

Ang isa pang pangkat ng mga linggwista sa Pilipinas ay matatagpuan sa


Departamento ng Wikang Oryental at Lingwistika sa Unibersidad ng Pilipinas.
Sa katotohanan, ang pangkat na ito ang maituturing na pinakamatanda sa lahat ng
pangkat. Itinatag ang nasabing departamento noong 1923 upang magsagawa ng
pahambing na pagsusuri sa iba‘t ibang wika sa kapuluan.

Mababanggit dito ang isinasagawang proyekto ng nasabing pangkat sa huling


limang taon- ang pagtitipon ng mga datos na leksikal at gramatikal mula sa lahat ng
wika at wikain sa kapuluan upang gamitin sa pahambing na pagsusuri sa ponolohiya,
morpolohiya at sintaksis ng nasabing mga wika. Maaari ding magamit ang matitipong
mga datos sa pagsulat ng mga diksyunaryo sa bawat wika.

Ayon kay Constantino ay hindi kukulangin sa 2,000 pangungusap na


naglalarawan ng hulwarang morpo-sintaktikal at mahigit na 4,000 salitang-ugat ang
natitipon na mula sa 300 mga wika at wikaing sinusuri. Ang mga manuskrito at tapes
ay iniingatan ng Archieves of Philippine Languages and Dialects.

Ang iba pang pangkat ng mga linggwista ay matatagpuan sa Language Study


Center ng Dalubhasang Normal ng Pilipinas, sa Ateneo de Manila, sa De la Salle, sa
Unibersidad ng San Carlos, at sa Interchurch Language School. Ang New Tribes
Mission sa Pilipinas ay may isa o mga dalawang linggwista.

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
Ang mga panaliksik-wika sa iba‘t ibang wika saPilipinas ay mapapansing
isinasagawa hindi lamang ng mga linggwista sa Pilipinas kundi gayon din ng mga
linggwista at mag-aaral sa mga unibersidad sa Amerika, tulad ng Unibersidad ng Yale,
Unibersidad ng Michigan, Unibersidad ng California sa Los Angeles, at Unibersidad
ng Hawaii.

Masasabi rin na ang mga isinasagawang pag-aaral sa wika ay mauuri sa tatlo:


(1) pag-aaral na nauukol sa pagkaklasipika ng mga wika sa Pilipinas
(2) mga pagsusuring historikal, at
(3) mga pagsusuring palarawan.

Masasabing higit na napakiling ang mga linggwista sapagsusuring palarawan


pagkaraan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Masasabi ring karamihan sa mga
pag-aaral na isinagawa noon ay nakalundo sa ponolohiya ng isang wika. Ngunit nang
mga dakong 1960 ay dumami na nang dumami ang mga pagsusuring tumutugon sa
gramatika o sintaksis ng isang wika.

Mga Modelo sa Paglalarawang-Wika

Tatlong modelo ang nangibabaw sa paglalarawan ng mga wika sa Pilipinas


pagkatapos ng digmaan.
(1) Modelong ginamit ni Bloomfield sa paglalarawan sa Tagalog at Ilocano
(2) Tagmemic Model na nilinang ni Kenneth L. Pike na syang karaniwang ginagamit
ng mga linggwista ng SIL
(3) Transformational-Generative Model ni Chomsky na syang higit na pinaniniwalaan
ng mga linggwista ng UCLA at sa UP

Tagalog - masasabing higit na napagtutuunan ng mga linggwista, gaya rin ng


nangyari noong panahon ng Kastila. Kaunti lamang kung mayroon mang
mahahalagang naisasagawang pag-aaral sa ibang pangunahing wika. Marahil dahil
Tagalog ang batayan ng wikang pambansa.

Pinangkat ni Constantino ang mga pangungusapna predikatibo (predicative


sentences) ayon sa mga balangkas ng kanilang mga IC sa tatlong uri:
1. Definite
2. Indefinite
3. Situational

Ang pinakahuling pagsusuring isinagawa tungkol sa palatunugan ng Pilipino ay


ang kay Andrew Gonzalez (Acoustic Correlates of Accent, Rhythm and Intonationin
Tagalog) na nalathala sa PHONETICA. Sinuri ni Gonzales ang diin, ritmo, at
intonasyon ng Tagalog sa pamamagitan ng paggamit ng makabagong instrumentong
pangwika sa Unibersidad ng California, Berkeley, California, tulad ng Linc-8
Computer, Trans-Pitchmeter, Kay Sanograph, at Pitch Extractor. Lumitaw sa pag-
aaral ni Gonzales na angtono, lakas, at haba ay hindi nagiging resulta lamang ng diin
o stress at hindi ng haba o length na tulad ng lumabas sa pagsusuri nina Schachter
at Otanes

Pineda – Direktor ng Surian ng Wikang Pambansa. Sumulat ng An Introduction to


Tagalog Transformational Syntax. Ginamit nya sa sintaksis ng Tagalog ang

Glenda C. Castillo
MINDORO STATE UNIVERSITY
COLLEGE OF TEACHERS EDUCATION

Panimulang Linggwistika
modelong 1957 ni Chomsky. Sa unang bahagi ng kanyang aklat ay nagbigay siya ng
mga tuntunin sa pagbubuo ng mga pangungusap sa Tagalog. Sa ikalawang bahagi
naman, naglahad siya ng mga transportasyon at nagbigay siya ng mga halimbawa
kung papaanong magagamit ang mga ito sa pngungusap sa Tagalog.

Si Anderson, sa kanyang disertasyon sa pagdodoktorado noong 1965, ay nagsagawa


rin ng paghahambing sa pagsusuri sa Cebuano at Ingles na ginamitan naman ng
transformational model ni Chomsky.

Masasabing may kasiglahan ang kilusan sa linggwistika sa Pilipinas. Tatlong


pambansang samahang pangwika angnakatutulong nang malaki sa pagpapaunlad ng
disiplinang ito – (1) Linguistic Society of the Philippines, (2) Pambansang Samahan
sa Linggwistikang Pilipino, at (3) Philippine Association for Language Teaching. Ang
tatlong samahang ito‘y patuloy sa pagdaraos ng mga seminar pangwika at
pagpapalathala ng kani-kanilang journal na nagiging daluyan ng mga pag- aaral at
pananaliksik na isinasagawa sa larangan ng wika.

TANDAAN!

Isa sa mga kahulugan ng wika na ibinigay ni Henry


Gleason ay “masistemang balangkas ng sinasalitang
tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong kabilang sa iisang kultura”, na
nagiging batayan at kahalagahan kung bakit kailangang
pag-aralan ang istruktura o pagkakabuo ng wika.

Linggwistika – ang makaagham na pag-aaral ng mga wika ng tao.

Linggwist/Linggwista – taong ang pangunahing interes sa pag-aaral ng wika ay ang


maanalisa at mailarawan ang nakapaloob na sistema ng balangkas sa wika sa
sistematikong paraan.

Sangay ng Pag-aaral ng Gramatika at Istrukturang Filipino

Ponolohiya - makaagham na pag-aaral ng ponema

Morpolohiya - ang pag-aaral kung paano binubuo ang mga salita

Sintaksis - pag-aaral ng istruktura ng mga pangungusap

Pragmatiks - pag-aaral ng ugnayan ng mga anyong lingguwistiko at mga


gumagamit nito

Semantika - pag-aaral ng mga pagpapakahulugan ng isang wika

Glenda C. Castillo

You might also like