You are on page 1of 368

\/

A
TAGALOG ENGLISH
AND

ENGLISH TAGALOG
DICTIONARY

COMPILED AND PUBLISHED


BY

Gharles <Ni

tftf,

MANILA:
IMP. DE FAJAPvDO Y COMP. A
101 -CAHIMKIM) KH

im.
GIFT
N5

PAUNAWA
Ang dahilan nang pagsulat nitong ang maka
libro,i, dili iba kun di

abuloy nang pagpapakalat nang mahalagang nang Ingles na


\vika
ngayo,i,

lumalatag sa lialos lahat nang manga naciones; kaya ang nasa nang sumulat
ay ang tumulong hindi lamang sa manga Americano at Ingles na may pitang
matuto nang wicang Tagalog kundi lalonglalo na sa manga maginoong taga
rito sa Filipinas na ngayo,i, nagsusumikap sa pagaaral nang \vikang Ingles.

pamamagitan nang masiyasat at masinip na paghahalunkat


Pinagpilitan sa
ang pagtitipon nang nang manga matatanda at manga batang salita at
lahat

wikang Tagalog sampo nang manga kahulugan nang bawat isa upang mai-
frnlog sa wikang Ingles at gayon din naman ang wikang ito sa Tagalog at

gayondin naman pinihit ang ibinigay sa bawat isang \vika sa paghuhulog ang
halaga at kahulugan sa iba at gayon din na man ang manga tinatauag na
Frances baga, ay pinilit ang mag'-aroon nang tunay na kahulugan sa kaniyang
tunay na halaga sa iba.

Ang librong ito, ay nakasulat sa bagong ugali nang pagsulat nang

wikang Tagalog; Kaya ang na C ay naging K: ang Gui ay naging gi:


titic

ang Qui ay naging ki; at ang U ay naging W. At dahil dito kung may ha-

hanaping salita na sa C at hindi inakita ay dapat ha-


dati ay nasusulat sa

napin sa K. At gayon din naman ang manga dating nasa Qui ay dapat hanapin
sa Ki; at ang dati sa U ay hahanapin sa W.

A5Q
PREFACE
The author's object in compiling and publishing this
book is to put before the public a work that will aid
both the American and the Filipino in learning either
English or Tagalog whichever the case might be.
It has taken about three years to compile it and
each word has been thoroughly tested so that the
definitions will be found correct.
It is in what is called the New Tagalog
written
which from the old in the following respects.
differs
The G has become K, Gui has been shortened to gi; qui
has been changed to Ki and w is generally substituted
for U. Therefore should a person look for a word that
begins with C and fail to find it he should turn to K;
should, he be unable to find Qui In* should turn to Ki;
and in case of u lie should turn to \v.
(il.lSU

\
14. Ang karaniwang tunog ng dalawang letrang oh ay parang tsh, kung na-
sasaina sa Tangi lamang ang manga sumusunod:
salita. Machine,
Chagrin, Chivalry, Mustache, at Chaise; ang sa uanilo ay lutunog nang
]>arang sh. r
15. Rung ang dulo ng salita ay tion, cian <> sion tutunog na parang slum.
10. Rung ang dulo ng salita ay tons 6 teous ay tutimog na parang shus.
17. Kapag ang dalawang letrang gh at }>h ay nagkakasama ay tutunog ng F.
18. Run ang letrang G ay nauna sa A, O, at V, ay tutunog ng matigas.
19. Run ang titik na G ay sa katapusan ng alinmang salita ang pagwiwika
ay matigas ding para ng nauna.
20. Run ang dalaAvang letrang M
at B ay nagkakasama sa dulo ng isang
salita, ang B ay mamamatay sa pagwiwika.
21. Run ang dalawang titik na B at T ay magkal-. asama sa dulo ng isang
salita, ang B ay mamatay sa pagsasabi.
22. Run ang letrang G ay nauna sa N at M
ay patay ang G.
23. Ang titik na Hay patay sa manga salitang sumusunod: Honest, herb,
hour at honor.
'24. Ang letrang L ay patay kaylanma,t, nauuna sa manga titik na D R at M.
25. Run ang dalawang letrang M at N ay nagkakasama sa dulo ng isang
salita ay ang M lamang ang tutunog at ang N ay patay,
26. Ang letrang Q ay katimbang 6 kaparis ng R.
27. Run ang letrang ay nauuna sa Id ay dapat tumunog ng mahaba paris
ng Tagalog.
28. Run ang dalawang letrang ed ay malagay sa katapusan ng salita at ang
kaniyan sinusundan ay P at R ay ang ed ay tutunog na parang T.
29. Run dalawang oo ay nagkakasama at nauna sa P at R ay tutunog ng U.
30. Run ang dalawang oo ay nagkakasama at nauuna sa 1 ay tutunog ng U.
31. Run sa dulo ng isang salita ang E ay naiipit ng isang consonante at
D ea katapusan ang E ay patay at ang D ay siyang tutunog.
32. Run ang W ay nauuna sa letrang R ang \V ay patay.

Rules for pronouncing Tagalog.


1. The vowels have but one sound. The a-ah, the e-a; the i-e; o-o; and u-u.
2. When the ng is written with a wave over the n it lias the sound of ng in
the termination ang, while without the wave it is pronounced as t is spelled
3. The c is always hard.
4. The g is always hard as in gun.
5. The h has the same sound as h in English.
<. The accent in Tagalog should never be forgotten as it sometimes changes
the meaning of the word as Kayo-cloth while Kayo you.
The abbreviations used in this dictionary are the following.
Ang manga tanda ng ginagamit sa librong ito ay ang sumusunod:
a ndjctive, adjetivo Conj Conjunction, conjuncion
Adv-adverb, adverbio Pro.-pronom, prouomhre
n -in un, snstantivo Inter Interjection, Interjecion
prep.-prepoeition, propnsirion V-V<'rb, \'crlio
AKA ALT

\ \. . \kalain /'-To think; scheme; plan; de-


Aba-tnfer.-Alaa, vise; consider; contrive; imagine.
Aba-o-Miserable; wretched; dc jected. AkayM Brood.
Aba I'o <u>u Prayer to the Virgen Mary. Akayin-r-To lead; guide; teach; train;
Abahin-r-To tell; say. instruct; conduct.
Abala-n-Obstacle; impediment; hin- Akin->ro-My; mine.
drance; obstruction; nuisance; clog; Akma-a-Fit; proper; appropriate; con
arrest." venient; suitable; opportune fair; just;
Abalahin-v-To obstruct; impede; hin- apt; due.
der;block; botlier; clog; arrest; baf- Akma-a<ir,-Properly; .suitably; intentio-
fle; vituperate. nally; purposely; designedly.
Abay-w-Companion; retinue. Ako-jwo/I.
Abo-n-Ashes. Akoin-v-To promise; go bail; stand g.od.
Abogado-w-Lawyer. Aksayahin-t'-To Waste; mis-spend; la-
Abot-twfer .-There; well; what. vish.
Almloy-w-Help; assistance; aid; succor; Akyat-n-Ascension; acclivity; rising;
favor. mounting.
Abuluyan-u-To help; assist; aid suc- Alaala-n-Remembrance; recollection; me-
cor; furnish; provide. mory; momento; gratification.
Abutan (_Abutin)-v-To reach; overtake Alabok-n-Dust; powder.
arrive; obtain; amount to; (any mas id) Aladalad-w-Echo; resonance.
iscover; disclose; show. Alagaan-y-To watch; take care of; heed;
Adyangaw w-Pitch; rosin. keep; guard; protect.
Agad-w/r.-Soon; immediately; instantly; Alahas-w Jewelry; ornament.
presently; right away; betime; betimes. Alak-n-Liquor; gr< >g.
Agadagad-atZp.-Immediately; instantly Alakin-r-To distill.
very soon; speedily; in a trice in an Alalahanin-y-To remember; recollect;
instant; without delay; in a moment. bethink; mention; remind.
Agagan n-Cloth sieve or strainer. Alalayan (alalayin)-v-To sustain; main-
Agagin-t'-To sieve or strain through tain; assert; support; endure.
cloth. Alam-n-Knowledge; publicity; vulgarity.
Agahan-M-Breakfast. Alam nang madla--Public; vulgar; com-
Agamagam-m-Foreboding; scruple; doubt. mon; general.
Agap-n- Activity; haste diligence; antici- Alampay-n-Kerchief; large handkei chief.
pation. Alang-alang-n-Politeness; regard; respc'ct:
Agawin-f-To snatch; grab; take by force. veneration; kindness.
Agipo-n-Charcoal; half burnt wood. Alangan-rt-QuestionabJe; irresolute; un-
Agiw-w-Soot. decided.
Aglahi-w-Feast; festivity; rejoicing. Alanganin ang loob-a-Neutral.
Agnat-^-Space or distance of time. Alapaap-w-Cloud.
Agos--Ctirrent or course of a river. Alapaap nang loob-w-Jealousy; suspicion.
Agpang-a-Opportune; convenient; right. Alay-w-Offering; oblation; offer; gift;
Aha-n-Imagination; conception; fancy; contribution; obligation; homage;
purpose; design. present; gratification.
Ahas-n-Snake; serpent. Alayan-v-To offer one's love.
Ahit-w-Shaving. Ale-w-Aunt.
Ahitin-t' To shave. Ale sa pakinabang-w-Step-mother.
Akala-n-Opinion; idea; design; object Alibadbad-H-Xausea.
intent; intention; mind; notion; end; Alibugha-w-Jealousy Decrial; slander.
]>lan; perception; outline; scheme; AHkabok-n-Duet; powder,
view; purpose. Alila Scullion; servant; page; valet.
AM A
A lilting babayi-n-handmaid; handmaiden.
Alilisan-ft-Sugarmill.
_
Amagin-a-moldy; musty; mildewed.
Amain-w-Uhcle.
ANT

Alilisin-r-To .irrind; mill. Amain sa pakinabang-x-Step father.


Alimango-N-Sanderab. crab. Amala-^-Delay; detention.
Alimasag-M-Crab. A.MA NAMIN-w-THE LORD'S PHAYKII.
Alimurahin-v-To insult; abuse; outrage; Ama nang nuno-n-Great grand father.
offend; revile; curse. Ambag-n-Contiibution; assistance; aid:
Alin-^wo-Which, subscription.
Alindog-n-Caress; petting; fondling. Ambon-w-Mist; drizxle.
Aliuduguin-r-To caress; pet; fondle; hu- Amiban-n-Breexe.
mor; wheedle; coax; jollify. Amil-n-Stuttering; stammering.
A)ingasngas-x-Pispute; noise; rumor. Amow-Flattery; caress; love; liking.
Alinga \vngaw-M-Ruinor; noise. Amoin-v-To tame flatter; coax; wheedle.
Alinman-/>/v>.-Which so evei who so 1

;
Amoy-w-Smell; scent; stink; stench.
ever; anyone; someone: each; every Amoyan-f-To smell; scent.
one. Arapatin-v-To stop; check.
Alintana-n-Disregard; disobeyance; gibe; Ampon-n-Support; protection; patronage;
disrespect. shelter; aid.
Alintanahin-r-To disobey; disregard; Amponin-f-To support; protect; aid;
gibe; look down upon. shelter; patronize; provide; defend;
Alipin-n-Slave; serf; bondman; thrall. help; assist.
Alipinin-i'-To enslave; subject; oppress; Amuyan-r-To smell; scent.
overpower; crush; enthrall. Anak-w-Child; descendant; off si>ring;
Alipunga-'tt-Chafe. progeny; posterity.
Alipnsta-n-Insult; injury; wound; oblo- Anak sa asawang I-
auli-n-Stepchild.
quy; fleer. Anak sa ligaw-w-Bastard; illigitimate
Alipustain-r-To insult; offend; malign; child.
flout; fleer; wound. Anak sa pagka dalaga-n-Ba^tard; illigiti-

Alisaga-a-Inconstant; fickle; idle; la/y; mate child.


loitering. A nas-tt//r- Softly; gently.
Alisan-r-To take off; take axvay; remove. Anasin -r-To talk softly or gently.
Alisin-r-To take away: remove; subtract; A nat-n- Artery;
ligament,
extract; lessen; scratch out; divest; Anayad-a-Soft; delicate: docile.
abolish, oust. Anayad-(//vSoft]y; delicately.
Alitaptap-w-Fire fly. Andukha-n-Defence; protection; hel;
Alitiit-M-Sqneak;' creak. paid; assistance; patronage.
Alittuui-n-Echo. Anim-^-six.
AHw-tt-Delight; pastime; comfort; sat- Anim-n-Six,
isfaction. Anim na daan-'M-Six hundred.
AliwalafKl-Open; clear; plain. Anino-/i-$hade; shadow; spirit; ghest.
Aliwan-/?-Sporting place; sport; diver- Anis -M-Anis.
sion; pastime. Anis mascad<i-/'-Nut meg.
Aliwin-r-To console; comfort; cheer; Anitin /'-To strop.
amuse; entertain; solace, Aniton-Idol.
AlkagfH-tr " -Ilufflan. Ankin //
I'snrpation: fraud: chrat.
Almanake-n-Almanac; caU-mlar. Ankinin-r To usurp: defraud: cheat;
. \lmirol -// Starch. arrogate.
Almirolin-r-To starcli. Anluague n carpenter.
Alok-n-Presental ion; offering: pi-ol'fcr;
overture; proposition. Ano-m/r.-How; as: if.

Alon-n-Waye. Ano aug dahilan-Since \\ hen; why; what


Alijuotran-//-Tar; pitch. is the reason.
Alnlod-n-Eaveatrongh; c<nductor; uniicr, Anonian -/im. What so ever: who soever.
Drain; spout. Anoman Something; any thing.
//

Alulong-n-Kch". Anonian, v, wala None; not on<\ neither.


AlupoiiLT?/ Snake; serpent; \iper. Ano pa What else.
Alnvan // ( 'radle. Antak-// Pain ache.
Araa-n-Father. Antala ;/-I)elay; deference; iclardalioii.
Ama- //-.Mol.l; mil<le\\. Antalahin ' To defer; delay; retard; dally;
Amagin-r-To become moldy: milde\\. obstruct: omit.
BAA 9 BAB
Antok-n-Sleepiness; drowsiness; som- Asamasam -n Anxiety; hankering: an-
nuiubnlance; soinnambnlanry. guish: longing.
Anyahan-r-To invite; stand treat. Asamasamin-r-To hanker; long for;
Anyaya //-Invitation. desire.
custom: habit; outline;
Anyo'->/-('ivility; Asarol-w-Hoe.
plan; scheme; project; means; form; Asawa-w-Spouse.
manner; shape. Asawang babayi-n-Wife; helpmeet.
Apad-w-Colic: cramps. Asawang lalaki-n-Husband.
A pat-// Four. Asim-w- Crudity; crudeness; sourness.
A pat na d.-ian //-Four hundred.
Apat na pannlnkan-a Four cornered; Asinan-r-To salt; corn; pikcle; (Hire sea-
quadrangular. son; brine.
Apat na puo-^-Forty. Aso-w-Dog.
Apawan-r-To submerge: inundate; over As6-w-Smoke; steam; vapor.
Hfcw. Asong ulol-n-Mad dog.
Apdo-w-Bile, gall. Asiikal-n-Sugar.
Apellahan ang usap-n-To appeal. At-conj.-And.
Apo-M-Grand child; descondent. Ataho-n-Partition wall.
Apog-w-Lime. Ataul-n-Coffin; casket.
Aporo-w-Lining. Atay-; -Liver.
Apo sa talampakan-w-Great grand Atimin-i'-To bear with patience.
child. Atip-w-Thatching; thatch; roof.
Apoy-w-Fire; conflagration. Atipan-f-To thatch; roof cover.
Apuhapin-v-To feel or grope one's Atuhin-y-To weigh; poise.
way. Auspicio-w- Asylum.
Apuyan-w-Hearth; fire place stove. Awa-n-Mercy; clemency; condolence;
Aral-w-Doctrine; teaching; instruction; leniency; ruth; generosity; pity.
exhortation. Awak-w-Crow; raven.
Aralan-i'-To instruct; teach; advise; Awasan-v-To deduce; subtract; take
educate; drill; inform; apprentice. away; lessen.
Aral na patnugot-n-Maxim: axiom. Awatan-y-To separate; part,
Araro-n-Plow. Awatin ang hayop-i'-To wean animals;
Ararohin-t'-To Plow; furro ,v. Away-w-Dispute; quarrel; fight; riot;
Ara \\-n-Day. tumult; strife; affray.
Aarawaraw-aoJtf. -Daily. Awit-n-Song-legend; fiction.
Ara\v nang kapanganakan-w-Birthday; Ay ano-What else.
day., of birth. Ayaw^a Loth-unwilling.
A raw nang fiestas-Holiday. Ayaw magbait-a-Incorrigible.
Araw sa langit-n-Sun. Ayon-/?re/?.-According to; -about; per-
Ari-w-Fortune: farm; state. suant; coincident.
Ariin-r-To own-use. Ayos-a-Fit; proper; elaborate; to the
Ariin ang di kaniya-v-To usurp. purpose.
Ari nang sarili-n-Fortune; property; Ayos ^-Symmetry; aptitude, pertinence;
estate. array; opportunity.
Aropel-n-Tinsel; tinfoil. Ayunan-i'-To restore friendship.
Areglahin-6 -To
%

organize; arrange; Ayunan ang iba-v-To second, suscribe


regulate. consent; promise.
Arzobispo-n-Archbishop. Ayup-n Sarcasm: abuse.
Arokin-i'-To try; fathom; sound. Ayupan-v-To abuse ridicule.
Asa-w-Hope; expectancy. Ayusin-v-To conform; arrange propor-
Asahan-r-To hope for; expect; await. tion; array; police; marshall; methodize.
Asal-^-Custom; liabit; mode; style; action; Azogue-n-Mercury.
fashion. Azul-a-Blue.
A sal bata-n- Actions of a child. Azul ang mata-a-Blue eyed.

B.-B. Baakin-t'-To split; break,


Baakin-a-Fissile: capable of being split. Baba-w-Chin.
BAG 10 BAK
Bafjag-rt-Tumult; strife; contest; riot; Bagong tawo-n-Single man; youth.
quarrel; fray; scuffle; tight; dispute; Bagong tawong may edad-w-Bachelor.
*etto. Bagot-/i-Displeasure; disgust
Babagin-v.To scuffle; tight; dispute of- Bagok-n-Mud hole.
fend; irritate; hurt; injure. Bagsik-w-Stricness; strenuousness; stern-
Babalan Admonition; omen; advice; ness; severity; rigidness: rigor; narsh-
alarm; threat. ness; tyranny.
Babala sa madla-/i-Programe; announ- Baguhin-r-To renew; remodel; alter;
cement. change; modify; deviate; vary; amend:
Babalam-(&afoilan)-v-To imitate; induce; reform; convert; make over; retract;
request; require; investigate. take; hack; recall; annul; revoke.
Babasagin-dhWeak; delicate; brittle; frail; Bagwis-yi-Quill; quill pen.
fragile; thin. Bagyo n -Storm; tempest.
Baba\ i // Woman: female: lady; mistress: Baha-N-Flood; inundation.
concubine. Bahag-/A-Truss or bandage for ruptures
Babaying abay sa pagkakasal-n-Brid- gee string
esmaid. Bahag hari-n-Rainbow.
Babaying alila sa bahay-M-House-keeper. Bahagi-w-Piece; part; portion; share
Babaying banaI--n-Virgen. division; section segment; quota;
Babaying Guinoo-tt-Lady; damsel. fragment,
Baboy-n-Pig; hog; barrow, Bahagi ng isang hukbo-^-Scmad.
aboy ramo--Wild hog. Bahagihin-y-To divide; part; share.
alulusan-n-Beltaws. Bahagya-/7//r. -Scarcely; hardly.
adya-tt-Mockery; mimicry; tease. Bahang bigla at malaki-w-Torrent.
Badyahin-r-To tease; moc.; mimic; Bahawin-fl-To wound; seai scar. 1

imitate. Bahay-H House; habitation; edifice.


Baga />-Lung. Bah ay bata w-Womb.
Baga u-Live coal; ember. Bahay gagamba-n-.Cobweb; spiderweb.
Baga /i-Abcess; tumor. Bahay ginikan-^-Hayloft; strawloft.
Bagabag //-Vexation; mortification; dis- Bahay na pinagtitinaan-n-Dyeshop.
gust; disturbance. Bahay fig hari-w-Palace.
Bagabagin-t?-To vex; mortify; afflict; Bahay pukyutan-w-Beehive.
disgust; disturb. Bahid /'-mark; sing.
Bagal-M-Tediousness; prolixity; delay; Bahin ;/ sneexe.
la/iness; tardiness; sloth. Baho-;<-Stench; stink; corruption; polu-
Bagaman-y>/Tyy.-Yet; as yet, still; ever; tion: infection;
never; the less; though; however; not Bahog //Mixture; medley; mortar; com
with standing. pound.
Bagang // Back tooth; grinder; molar. Bait-//-Sense; prudence; intelligence; abi
Bagaso -// Bruised sugar cane. lity; mind; will; skill; knowledge;
Bagay // Object; tiling; item; desig; end; knack; circumspection; pirit; under-
circumstance. standing; disposition; standard; jud-
I '.a
gay proper; adequate; apt; com-
//.-Fit; gement; continence; continency.
petent; seasonable; appropriate; use- Baiki-n-Mumpe.
fur; deft; profitable; convenient; suit- BaitaiKjr -n Step of a flight of stairs; Rung
able; natural; punctual; exact; ap- I
of a ledder.
plicable. Baka 'ow; kine.
// (

T.agay lupa n Farthly; worldly: terrene. Baka I-// -Iron.


Bagbagin /--To farm; plow till. --Bakal ng kabayo -Horse shoe. //

Bagkus jtrr/t. nail con,}. If not ; but: except; Bakam-n-Groove; hack; mortise.
only; besides; excepting. Bakas Track; footprint; rut; sign;
// fur-
Bago // New; recent; modern; young row; mark; blot; vestige.
novel lirst. Bakat mlr not alike; unequal; rough.
Bago-//<7r. bet'*. re
Immediately: presently; Bakbakin r To unglue.
right away; here to fore; rather. Bakia // Wooden shoe pattin.
Bagongbago Very new.
// Bakin bakit <nh\ -Why; how.
Bagong binyagan-ft-Convert; neophyte. ^ Baklad // Fish corral.
Bagong hib < ^ a Olrgio ira!uate.
;l r.akman Sheeji
// ( // fold.
Bagong nagaaral Fieginner; no\irt: > Bakod
// Fence; // inclosiire: yard: jlay
learner; tvro; freslnnsui. ground court.
BAL 11 BAN
1

P-aktasan -//-Shortcut. Balisuso-rt-( nrly; curled.


I'.ilk u ran // To Feint'; inclosurc; court; Balisusuin-r-To ring: curl: encircle.
playground; railing. Balita // News; notice; message; omen;
Bakuran /'To fence; inclose. infoi'ination; report.
Bala // Theart; surprise; fright. Famous; celel)rat<-d; reno^ie<|;
P.alita-//

Bala-n-Bullet. accredited: distinguished.


Balitang mainam-//-l ]vang< l.
< i
Balabfttohin-a stony,
Balahibo -// lair; fleece; feather,
1 Baliw-r/-Furious; frantic: mad; cra/y.
Balahibo ng tupa // Wool. Baliwin-V-To mope: fool; be come de
Balaho -//-.Mud; mire. mented.
Balak // Proffer; proposition; estimate; Balok /i-Pellicule; 'uticle; inner skin of
computation; calculation; supputation; fruits,
account. l'.alon-'/-Well; Cistern.
Balakang-n-Loin. Balot->/-Bundle; ?)ai'<-el; pack: cover; co
Balakilan.//-( Yosspiece; cross timber. vering.
nalakin-r-To compute; proffer; reckon: Balot ng Kalawangrt Rusty.
calculate; count; estimate; notify. Balot ng sulat-w-Envelo]e,
Balakubak //-Dandruff; scurf. Baltak-tt-Hanl; pull; tug.
Balang-pro.-Each; every; someone; Balubaluman-ft-Crop; maw,
Balanga n-Round eartlien pot. Balukan-//'-Clean; hut-k; stri)> off links.
Balanguw //-Arc; bow. Baluktot-a-Curved; })o\ed; curvate.
l>ent;
Balang buan /^//--Monthly. Baluktutin-t'-To bend; curve; turn;
Balang lingo-w/r.-Wee ly. clinch: rivet.
Balang na-arftvsonie what; in a manner; Balungoyngoy n-Nosebleed: Hemorrhage
Balang na-^w.-Some one; whiehso ever. of the nose.
Balan-n-Piles. Balutan-v-To wrap up:
Balantok-o- Arched: be wed. Balutan-M- Parcel envelop.
Balat-/*-Peel; rind; crust; s in; pelt; hull. Balutan ng papel-w-Pad of paper.
Balat kayo-n-Fiction; falsehood; strata Balutan ng sapot-w-To enshnm<l.
gem; strategy. Balutin-w-To wrap up, embale, cover;
Balawis-o-Hot headed; quick tempered. envelop; pack; screen.
Balayi-// -Marriage; Baluti sa dibdib-/i-Nightmare.
PJaldokin-n-Canopy. Bambo-w-Gallows; bamboo cane.
Balbas-n-Beard; \\hiskera: barb. Bambohin-r-To cane.
Bali-w-Granary: mo\v. Banakal-n-The wood around the heart
Bali-/i- Break; fracture; crack. of a tree.
Balibul-w-Aujrer; gimlet; bit, Banal-a- Virtuous; pious; holy; pure;
Balibulin-y-To perforate: drill; bore virgen simple; just; merciful,
Baliin-r-To break; fracture; crack; crash; Banat-rt-tense; tight; stiff.
shatter: disrupt. Banatin-oTo stretch; lengthen; expand;
Balikat->i-Shoulder. haul tight; thwarl; tug; unfold; adjust;
I>alikatan--Firm; fast; hard; resolute. enlarge.
Balikatin-r-To shoulder; carry on the Banayad-rt-Moderate; modest circum-
shoulderH. spect; cautious; slow; sluggish;
J5alik--reversed inside out. tardy.
Balikin-i'-To verthro%\ reverse;
;
over- Banday-rt-hnpious; irreligious; profane.
turn; crush. Bandila-w-Flag; standard; banner; colors:
Balik\ad-a-Keverse; refractive; pennant; ensign.
Baliktarin-i?-To overthrow; overturn; re- Bandeja-w-Tray; salver.
verse; crush. Bandejada-tt-Platter,
Balilisin-r-To raise; lift. Banga-w-Xarrow necked olla.
Balindang->i-Canvas; sailcloth. Banga-M-Combat; fray; knock; collision
Balintuna-rtrfr-Againts; backward. clash; fight; encounter.
Balisa--Restlesness; hankering; anxiety. Bangain-r-To light; assail; attack; assault.
Balisa--Restless; anxious:. Bangalin-y-To cut off at the root; chop:
Balisaliin-r-To vex; disturb; perturb; off; maim.
harass. Bangan-/i-<Tranary; mow.
Balisaksakin-rt-Strong; robust; corpulent. Bangaw-/i-Horsefly.
Balisunsong-/<-Wrap; Stingy person. Bangbang-M-Canal; drain.
Balieunsongin-f-To twist; wrap. Bangbangin-/' To dig a canal or drain,
BAR _12 /BAT
Bangang gatasan-w-Milk pail. Baria-w-Coppers; pennies; cents.
Bangin-rt-Rough, corduroyed. Bariles-n-Barrel; keg; cask.
Banginbangin a-Rough cragged: rude; Baro-?&-Shirt; jacket.
rugged. Barongbarong-w-Hut; cottage: shack.
Bangis-?/-Tyranny severity; ferocity; Barrena-n-Gimble; auger.
mildness; cruelty. Barrio-^-Suburb.
Bangis-a-Tyraii-nical; severe; cruel; wild, Basa-a-Wet; damp; moist, (ny
fierce. dewy.
Bangit ^-Record; reference. Basabasahin-r'-To read; peruse.
Bangitin-i'-To mention; relate; refer; Basabasain-v-To dampen; moisten; wet.
touch; treat of; record; report; direct. Basag-a-BroVen- fractured destroyed.
Bangungot-w-Nightmare. Basag-w-Break; fractered crack.
Banguyngoy-ra-Hemorrhage; flux of blood Basagin-r-To break; fracture; bust; des
from the nose. troy; crack; crash; shatter.
Bango-n-S \veet smell; redolence. Basag ulo-n-Puzzle; perplexity;dissent;
Bangos-n-Shad. dissention; quarrel dispute.
Banhain-r-To frame; betnn Avork. Basahan-n-Rag fragment of cloth.
Banka-w-Boat: canoe; shallop: bar; Basahin-r-To read
Bankay-w-Corpse. Basahin fig patakbo-i'-To peruse; read
Ban'<ero-w-Boatman; ferryman. swiftly.
Bankoft-Bench. Bank. Basahin muli-y-To reread, read again.
Banlian-i'-To scald. Basain-r'-To wet;dampen; moisten; wa-
Banlik-w-Mud; mire; slime. ter; dabble; sprinkle.
Bansag-M-Xic'-'iiaine; alias. Batisan-w-Ford.
Bansagin-r-To nic name; ridicule. Bastos-fl-Coarse; rude; indecent; illbred;
Bantay ?/-Guard; watch; sentry; vigil; tough; rough; disreputable; fell; im-
sentinel; custody. moderate; contumelious, rustic, unbe-
Banta //-Idea; notion; fancy; admonish; coming; gross; unpolished, noisy;
forward; premeditate; permonish; blowzy; boorish; clamorous.
have a nntion. Bastos na ugali-rt- Abusive; insulting;
Bantain-n- To intend; design; fancy; illbred.
admonish; forward; premeditate; per- Bata-w-Child. boy; girl; lass; lad.
monish; have a notion. Batahin-r-To maintain; suffer; sustain;
Bantayan-w-Guard; watch; patrol. tolerate; endure; resist; abide; oppose;
Bantayin-r-To watch; keep guaud; keep: repel; comport.
protect; preserve. Batak-M-Tug; pill; haul, (na bti/la)
llantog-a-Celebrated; famous:
noted; Jerk.
renowned: illustrious: notorious; dis- Batakin-v-To pull; tug; touse; lenghten,
tinguished; accredited: noble; hono- stretch (mini/ jxiliif/ffi-) jer \
rable. liatang maganda-n-Cherub; (nmliit) In-
B:intoLr sa kaha!iibtigan-rt-Blo\vn; noto- fant; Italic.
rious. Batasan-w-Short-cut .

Bantuan-u-To assuage; tune: pou.i cold BATH A LA -//-GOD.


\\ater with \\ann. I'.ati //
Salute; greeting; salutation; curt-
Bai-y; Widow; widower. sy; observation; remark; note.
Bani: // Barren; sterile; nnl'ruit t'nl. Batia-//-\Vash tub; tub; laver.
Bao fig lari-// i^ncen do .va.irer.
1 Batibatihan-t^To beat; knock.
ulo n The erown of the head.
'

I'.an fit: Batil)ot-r/-Strong; robust; sound; st<>nt;


Bao sa bnhay /M irass \\idow; grass firm; solid; inflexible; hard; rigid;
widower. arduous; tight; entire; complete;
Bara-w-Vard stic\, shaft. stubborn; just; informed.
Baralia -n IMayinur i-ards; pack of cards Batiin r-To salute; greet; halloo; repii,
Barahin-'' To mi-asnre by yards. maud; rebuke; chide.
Barak n pale. Uatik-;/-Stain spot; blot; blemish.
Baraka // Market; market; place. I'.atikbatik u Sp.itted; speckled; mottled;
Barak sa takot-l'ale v, ith fright, brindle.
liarandillas //-Baluster. Batik >la -;/ 'i-iipper.
(

Barazo-n-Arm. Bato // Stone; rock; cli V.


Bara/' nu: da^at -//
Bay; giilf; sound: Hatobalani-//.Magnet ism; loadstone.
arm of the ocean. Batohin /-To B<
BEN 13 BIG
Marmol-M Marble. Benditahin -/ To consecrate.
Batong Maliit-/f-Cobble; cobblestone. Biak^-Half; crac.k, fracture; piece.
Bato ng kata\van-w Kidney. Biakin -/ -to have; break, crack; fracture.
IJatugan-rt-La/y; indolent, inatentive, in- Bianan-M- Father or Mother in law.
different, idle, slow; tardy. Bibi-w-( loose.
Batugan-r/f/r-I-.a/ily, indolently, tardily, Bibig-n- Month; chaps; orifice.
inattentively; slowly. Bibinga-M-Tile; piece of burnt clay.
Batulang^n-Basket, band-basket; pannier Bigas -it Uicc.
Batya ;/ Washing place; laundry. l>igasan-n-Place where rice is threshed;
Batyag-n Listeniiig; hearing. building in which rice is threshed
Batyagin-r-To bear; listen, hearken. or hulled.
understand; coin prebend. Bigat-x Weight; gravity, heaviness,
Baul-w-Trunk; locKer; coffer. heft,importance, consequence, toil,
I>annan-/< -Place of burial; grave; se- burden, trouble; cross moment.
pulcher. Bigatan-r-To poise; load, oppress, mor
Bawal-rt Furtive; clandestine; prohibited. tagage; try the heft.
Bawano-/Miarlic; cives. Bigay-n-Gift; present, donation, grant,
Bawas-n-reduetion; subtraction, de-due; gratuity; keepsake.
tion. Bigay lamang -a -(Jratis; free of cost;
Bawasan-r-To subtract; reduce, lessen, for nothing.
discount, deduct, deduce, pare, clip, Bigkasin-fr-To pronounce; express; name.
lighten* cut a ay. Bigkis-w-Bundle; parcel, pack, fagot;
1la wat-a-Each;every. (buan)-adv- monthly. sheaf.
Bawiin-r-To recover; win bac'-; regain. Bigkisan-v-To bundle; parcel, bind; tie-
Ilayad-n-Pay tee; stipend, salary, com- gird.
pensation, wages, retribution, pay- Bigkisin-/;-To bundle pack, bind, tiegird.
ment, satisfaction; re,\ard. Bigla-fl-Unexpeoted; unforseen; quicx-
Bayag -w-Testicle; (nang cainpana)-\ye\\\ sudden; rapid; cursory; injudicious;
clapper. indescreet.
Bayakan-w-Bat; vampire. Bigla-w/r-Hurriedly; unexpectedly; ra-
1
iayan-n-To wn city.;
pidly: suddenly; quickly; hastily.
Bayani-rt- Valiant; courageous, brave, in- Bigla-w-Error; mistake; hurry; sud-
trepid, audacious, strong, gallant, deness; quickness.
vigorous, noble, famous, celebrated, Biglaan-a- Urgent; pressing; executive.
illustrious, renewed, distinguished; Biglabigla-.- Unexpected sudden. ;

noted. Biglain-t'-To precipitate; hurry; hasten;


1

Bayani-//-(hampion; combatant. press.


I
Jayang tlnubuan-w-Birth-place. Biglangbigla-a-Sudden; hurried; preci-
Baybay-n-Shore; strand, limit, border, pitate: unexpected.
edge, (daff&fy-n-8hoTei beach sea shore Bigti-n-Suieide; hanging,
sea-coast; sea-side, Bigtihin-r-To hang, commit, suicide.
Uayaran-y-To pay; recompence, com, Bigyan-f-To give; present
pensate, retribute, idemnify, reward, Bigyan ang kahulugan-?;-To signil';
a debt, (muli)-v-Re.\>ay<
fee, liquidate mean; declare.
pay again, (nfflagpos)-v-Overpa\. Bigyan ang kailangan-f-To give the
Bayaw-w-Brother-in-law, necessities; provide; aid; succor de-
Bayawak-w-Guana; large lizard. fray; supply; furnish; minister.
Bayawang->-\\'aist; (ng damity Waist Bigyan kapangyarihan-r-To autori/e
band girdle. empower com mision.
Bayong-n-Sact ; bag; sac. Bigyan katibayan-r-To guarantee;
Bayubuan r-To turn the ground; veave ratify.
the edge of a tray or basket. Bigyang loob-w-To gratify; condescend,
Bayugo ng tuliod-n- Kneecap. indulge, submit, give way.
Bayuhan-?i-Place of flailing; mall, mallet- Bigyang pasiya-v-To judge; decide; de-
nail. termine; conclude; resolve.
Bayuhin-t'-To pound; flail, mall; drive Bigyang sala-/;-To blame; condemn,
with a mall or mallet. accuse, criminate, impeach; reproach,
Bayumbo-w-Screen. aggravate.
Belis-n-Half cent. Bigyang sindak-#-To friggten, scare,
Benditahan-w-Holy watering pot. dispirit, ren<ler de jected.
BIM ._ _ 14 BIT
Bigyan lakas
Tostrenghten;
/
cheer; check; dally; mono-
with hold; stop;
give strength or force; reanimate. poli/e; preserve-; suspend.
Bihagin-ff'rTo capture; spirit; kidnap.. Binat-w-Relapse: second fall.
Bihasa-a-Accustomed; used; capable,, Hinata-ft- Young;
youthful, juvenile.
skilful, practical, dexterous, sly, pru- .Binata -^-Juvenile;
youth.
dent: knowing, able, experienced; r>ingas-/<-Gap or notch in a tool.
clever, expert, astute, cunning, ele- Bingaw-M-Gap or notch in a tool.
gant, excellent, polite; civil; ccrteous, Bingi a- Deaf; hard of hearing.
graceful; smart; learned. Bingihhw-To deafent make deaf.
B5hasahin-/--To guide; teach; train: Binhi-n-Seed; grain; germ; bud.
educate. P>initliay-^ i^c i>. //Sifted.
Bihasang lubha-^-very learned; \\ise Bintang -//.False charge; imputation,
veil educated. piesumption; suspicion; imposture,
Bihasa sa pag-gawa-r/-Accustomed; rit; Bintangin /'-To accuse falsely; inculpate.
proper, convenient;. indict.
1

Bihira ^/-Scarce-uncommon; rare; old, Binti-//-( alf ofthe leg; shang.


excellent, Binubukalan-//-Sourct; spring; origen.
hira-tuZv.-Few; seldom, rarely, un- Bin wit //-Fishing tackle.
commonly. Binuli-a c^ ]>. p. Polished.
Bihis-ft-Change of clotaes. Binutas ng tanga rt-Moth-eaten.
Bihisan-n-Change of clothes; dress. Binyagan-//-('hriatian; convert; baptism.
Bihisin-r-To change clothes; dress. Binyagin-r-To christen; baptize.
Biik-/v-Shoat. Bira< lor-// -Wrench;
Biis // -Kevard; remunerarion. Birang-/i-Handkerchief.
Bikas-//-Shape; form, stature, sixe, as- Biro //-.Joke; jest,, pun, trick, buffoonry,
pect, measure, oste nt, mode, gnise, boa, rlirt, drollery, grimace.
will disposition; manner. Biroan-n^Caroucol,' revelry, rompin-r.
Biki-n:- Mumps jocularity; jocoseness, jollity, scuffle.
Bikik-Choking; small obstruction. .

(masaklap -sarcasm.
Biklarin /-To unfold; enlarge; extend. Biruin-t?-To 6oke; jolly, fool; revel; laugh
Bilang//, Count; computation; nume- at, ridicule; flirt.
ration. Bisa-/it-Activity, valor, force, fortitude:
Bilangin-w-To count; ennumarate; cal- vigor; courage; power authority; ab-
culate; compute; estimate; suppute. ility; possitivility.
Bilang ng j)amihon-/<-Date, Bisaklatin-r-To s]>read or extend the feet.
Bilango^M-Jail; prison; calabose. l>iscotso-//,-Toast.
Bilanguan-// .Jail; }>risoii, calabose, Biscuit //-Biscuit.
Bilaran -n, -Drying place; place where Bisto-^/^//'. F-'erhaps.
anything is dried. Bitag-//-Snare; trap.
Bilas //-Two people who marrp two Bitak-// Crevice: chink; cleft; crack,
sisters; sister and brother; or two rissuro.
brothers. Bitakbitak-a-Full of .micks or fissure^.
Bili->4-Cost price; buying price; value. Bitakin-r-To tissnre; chink; crack.
Bilibirin ng suga-v-To fasten with a Bitang-// Springe: Deer-net.
rope. Bitay-//-< Jallows.
Bilig sa mat a -// Cataract the eye. of Bitayin-r hang; execute by hanging.
Bilin-n-Message; errand; mission; char-
v

Bitbitayan-//-Scat!'old: gallows; la ]
i

ge; commission; request; mandate; execution.


injunction; order. l>itbitin-/--To carry suspended; grasp:
Bi ingbi I ingan-w- Windlass.
I catch.
Bilis //-Vivacity; roidness; excessiveness; Bithay-//-Sieve : riddle; crib; cribble.
rapidity; Bithayin-r-To sift; bolt.
Billar// Billiards. Bitil- -//-< iarter.
Billeten-Tii-ket. Bitiwan-/'-To go; forsake; yield untie;
let

Bilog-// IJoundness; circle; spahere; orb; loosen; discharge; slacken: selve;


globe: rotutnlitp; lisc; disk; total., permit: forego; set at liberty,
Bilog-a- Circular: round; whole; total; liitiwau an- d:ila-/--T lay down a
universal; entire. bm-den.
Bilugin /'To n.mud; sum; add; Bitlim/-//- Iling.
/ To retard; delay: Bito-//-|-Vj<st; festivity; rejoicing; holi<lay
BAH 15 BUL
Bituir.-/.-Star. Buhatan ang kasalanan-r-To :l cciis':
Bituka-n-Intestine; tripe; gut. impat'cli. criminate; incriminate.
Biwas-//-Tui:; ))ull, haul, wave; move. Buhatin-r-To raise lift, elc-x ate, heave:
Biwasin-r-To tnr;pull, haul, move; get up.
wave. Buhat ngayon-m/r. Hereafter.
Biwiin-r-To untwist. Buhawi-n- Whirls in<i.
Biyaya-/M iifl. present, uraut, favor, Buhay-n-Life.
keepsake, gratification, compliments; Buhay-''/- Active; livoly, sjirited, high;
pleasure. spirited.
Biyaya ng DIOS-x-TJnetion devotion Buhayin-f-To vivify, enliven, spirit,
anointing. electrify: insjtirit. ,55c\ V K\^
Bokot-a-Rough; rumpled;
' snarled. Buhayin muli-r To i-esusticate: restore,
Holu-y.'-Ball. to life revive acquire new life.

Bolinga-n-An obscure thought. Buhay na loob-a-Awake; lively: impet-


Bomba //-Fire engine. vivacious:
ous; active, fervent.
B.mgin-? -To rot, remove. Buhok-y/ Hair.
Buan-n-Month. Buhong-a- Haughty; lofty, rude, insolent,
Biian darating-/^ Proximo. shameless impudent.
Buan sa langit-*i-Moon. Buig-rt-Buuch racenne.
;

Bnaya--Alligator; crocodile, cayman; Buis-//-Taxes impost, excise, duty, levy:


caiman. contribution.
Bui as-//-Small tumor. Buisit-a- Ungrateful; bad, unlucky; un-
Bubo--Clown buffoon. fortunate.
Bubog-//-Ha)l: crystal: glass. Buisitin-r-To cause to be unfortunate.
Bubong-// Koof, thatching. Bukal-M-Origen; eource spring, jet, foun-
Bubong ng paa->? -Instep; tarsus. tain iinst cause.
Bubuan->/-Mold. Bucalan-w-Head-spring;spreng:foun tain.
Bubunfan-n-Roof; shed. Bukal sa loob-rt-Spontaneous; voluntary.
Bubuyog-M gumble-bee. Bucas-r/r/r-To morrow -Moro\v.
Buchebuche-n-Fritter. Bukas adr open.-rt-clear; open.
Budburin-?;-To sow; scatter: powder, Bukbok-M-Grub; weevil; rotted tooth;
Budlongin-f To punch; bore. Bukbukin-a-full of grubs or weevils.
Biiga-n-Pumice. Bukid-tt-Field; country, farm, soil, lan<i;
Buba x-Spit. ground; region.
Bugain-/;-To burnish: glaxe polish. Bukid na sinasaka-- Cultivated groun<l;
Bngawin-r-To scare away: frighten. or land.
Bugbog-n Contusion; bruise, hurt Bukiran-w-Field farm. ;

\\ound injury; blow. Bukirin-M-To farm cultivate.


IJugbugin /'-To contuse; bruise; hurt: Br.klaw 11 Tumor; extuberance.
injure: mongle; wound; maim; crip- Buklod-/i-Ring.
ple: pound crash. Buko-/i-Joint knuckle.
Bngnos-a-Loose, surplus. Buko -11 (Ti-een cocoanut.
t->ugnusin-r-To loosen, untie. Bukod-w//;.-more over, besides; except.
Bugok-rt-Addle; rotten, empty; void. Bukod-a#-The rest; others.
Bugsok-n- Basket; hamper, hand basket. Bukod-a- Special; particular.
Puigtong fi -only; single, particular, in- Bukod pa sa-odv.-besides; moreover.
dividual, unique, rare; singular. Bukod sa-f/r?/;.-Let; besides, more-over
Bugtong-cwfo-alone. except, away from; more than.
Bogtong-n-Enigma; puzjle, riddle, co-> Bukod sa iba-#-Strange; feroign, rare.
mundrum, poser, rebus; quiz. Bukod tangi-a- Distinct; particular.
Bngtong na anak-n-Only begotten child. Bukol-rt-Abcess; tumor, lump.
Buhaghag-tt-Spongy porous, fungus soft, Bukot-a-Crooked; hump-bac ed.
blended; thin- Buksan-r-To open: Jhowj disclose, dis-
Buhaghag-n-An idle talker. cover, display.
Buhaghagin-r-To thin rarify; flilute. Bula-n-Froth; foam; spume scum.
Buhalhal-n-Fool; madman; idi^t.
l>ulaan n Liar; imj>oster.
><uha!hal-rt-frank-open. Bulaan -Lying; erroneous.
Buhangin-'/t-Sand. Bulag-rt-Blindman.
BuhatrwZ/-. -Since; after: from. Bulag-a-Blind.
Buhat a -Originated; derived.. Bulagaw-a-Blue or gray eyed.
BUM 16 BUN
Bulagin-r-To blind; darken cheat. Buniangon-^-To arise; rise, get up.
Bulaklak-ft -Flower: blossom, posy. Biimasa-? -To read; peruse.
%

Buiakiakan-yy-Plaee of many Hovers; IHimati-r-To salute; hail, greet curtsy;


flower garden, halloo.
Piilanglang->i- Vegetable soup. Bumatis v-fo ford; wade.
Bulaos w-Path; trail. Bumautot-v-To stink.
Bulaw-n- Young will) boar. Bumawas-?^-To slump; dwindle, lessen
1
'.ulaw-rt-Faded; withered. Bnmawi-i'-To retrieve a loss; regain.
Bulati-n-Worm. Bumbuan w-CJrcwa of the head.
Bnlaybiilay->?-Meditation: contemplation. Buniigat-f-To grow heavy; increase in
r.ulaybulayin v-To meditate, muse, con- heft.
sider, contemplate. Bumigat ang damdan-v-To gro\\ worse
Buli-n-Polish. impair; deteriorate.
P.uIi->-Small tree snake. Bumigti-f-To hang.
Bnlihin-7'-To polish; burnish, finish; Bumihag-^-To captivate; kidnai, cap-
smooth. charm.
ture,
Bnlihin nuili-tf To repolish. Bumilang-v To count; enumerate, rec-
lUilinaw-M -Short or near sighted. calculate.
kon;
I u !<>-// -Calf; suckling. P>imili-r-To buy; purchase.
Bulok-a -rotten; corrupt; putrid. Buminyag-y:-T:o christen; baptixe.
Bulong-ft- Whisper. liumithay c To sift; separate.
Bulongrdkit? -Softly. Bunmay-?? To be unstable.
Bulongbulongan-n- Whisper; rumor, re- Burnubuga ng-r-To vomit; spit.
port; murmur. Bumubukal-H-Springing.
Bulo ng baka-n Calf; heifer; veal. Bumuga v To vomit; spit, expectorate.
Bulo>-// A roll of cloth. Bumugbog-r-To injure; hurt, wound,
Bulsa-//- Pocket; pouch. bruise, harm, cause pain; irritate.
Bulukan v-Kotiing place. Bumuhat-tJ-To raise; lift up; erect.
Bnlukiri-/;-To rot; corrupt; make putrid Bumuis-w-To pay taxes; contribute,
disrupt. promote.
Bulnlos-??- Diarrhea. Bumukal-r-To proceed from: issue or
Bumaba-/:-To lessen; louer, descend, go sprink from, bubble; emanate.
down, flow, slump; let down. Bumukas-t'-To open, dilate.
Bumabag-r-To light, contend, dispute. Bnmukod-r-To sort, separste, remove.
struggle. dissuade.
r.iimaba ang loob-r-To humble, tame. Bumukol-i'-To lump.
Bumabasa-n-Beader. rumula-r-To foam; froth, spume ef-
Bumaho-rTo stink; smell, bad; get or fervesce.
P.umaka-r-To war; fight, oppose, con- Bunmlok-r-To rot; addle, debauch,
tend;
struggle. decompose.
Bumala-r-To threaten, menace; pro- Bnmulong-r To whisper, murmur,
claim announce. purl.
r>um;tgo /--To renew; alter, change; dis- Bumulongbulong-V-To \\
hisper; mutter,
turb! murmur, grumble; growl.
r,mn:ilnk-r-To propose; otter, announce; P>umiilubok-r-To bubble.
proclaim. P>umuno-/'-To wrestle; contend; stnigdr.
I',umalik-/--To return; go back, fall back, Buiiiuti-r-To bette?-; thrivi'; pi-osper.
retrograde; rctrocede. Bumutil-r-To gi-ain.
Piimial Unas To over-turn, donbU-, du-
/ Bundok -^-Monntain; hill, mount; knoll
plicate; turn over. Bundok iia hato //-CliiV; rock: moun-
P.muaioi)'_'-r T- spring from; sprinii: tain of rock.
iue or jroceeil from, be^in. grow; Bundok na napiiputok ;/-\'olcano.
have it's heginniiii: in. liunga-// -l-'ruit; fruitage.
Ilumalong ;iii'_ dugo-/'-To bleed.
r
Bunga ng bayabas-/-( iuava.
r,uinaluktot-/--To curve bend. Biingang a raw// Prickly heat.
r

linn Kin at roextend;enl;irge;L'row larire.


/
Bimgi '/ Toothless.
I'liiinaiiLM ''-To attack; ns>ault. attempt Bungin / To i-orrnpt; rot. maVe putrid.
light; collide. Bungin <;
Rough; coarse.
'is--- To l>ecome or gr.\\ r.ungo /< Skull, cranium.
Bungo 77 Clash; <ollision, kn< k. blow.
DAG 17 DAG
encounter; shock; push: light; con I'.urak // Mml; mire; slime.
fusion; sudddon mooting. Burakburak-tz-Mudy; miry; slimy.
Buni-w-Scurt'; teller; scurvy. liurol y/-Dry bod of a river; corpse.

Bunihin-a-Scurvy. Buruhin-r-To salt; season; sprinkle.


r>uno-^-\\'rcstle; \\restling; tussle; strug- Busilak-tt-Snow; frost.
gle; strife. Buslo-n-Basket; hamper.
Buntal-//-Slap; blo\\ v itli the open hand. lUisog '/-Full; satiated; satisfied.
r>untalin-r-To slap; strike with the Biisugin-r-To satiate; fill with food,
open hand. satisfy.
Buntoh-n-Heap; pile; stack; crowd. Butas-n-Hole; aperture; eye; puncture.
])iiutonbunton-a-Piled; Having many Butasan-v-To perforate; puncture; bore.
piles. Butasin-v-To perforate; puncture; bore.
Buntong hininga-n-Tail; train: cue; cau- Buti-n-Kindness; goodness; improve-
Buntot-H-Tail; train: cue; caudal ap- ment; generosity; benificence; be-
pendage. nignity; clemency; good will.
ilal a]>]>endage. Butiiian-n-Kindness; goodness; generos-
Buntutan-r-To follow; pursue; persecute; ity; grace; gallantry; spruceness;
dog; importune; implore; dun. smartness; pertection; delicacy; ga-
Bumiliaii-n-Fish corral; place of wrest- yety; finery.
ling. Butihin-^-To better; make good or
Bunot-n-Pull; tug. better.
Bunutin-?>To pull up; eradicate; ex- Butiki-w-Eft; small lizard.
tract; abstract. Butiktik-n-Reptile.
Bunyi-a-Illustrious; noble; famous; ce- Butil-n-Frain; grain of corn.
lebrated; noted; conspicuous; no- Butlig-n-Pimple; pustle.
torious. Buto-n-Bone; seed; kernel.
Buo-rt-entire; whole; complete; full; per- Buto ng balakang-n-HauDch bone.
fect; integral; chock; intact; utter; Buto ng paypay-7i-Scapula; shoulder
sound; just; informed; candid. blade.
Buo ang loob-a- Valiant; brave; bold; Butong malambot-w-Gristle.
courageous; v.hole hearted. Butones-w- Button.
Buo at paikpik-a-Solid; firm; sound; Butuhan-a-Reward, premium; satisfact-
consistent. ion: gratification.
Buoin-i' To sum; add; fill up; fill, in- Buya-n-Re ard; premium, satisfaction;
tegrate; complete. gratificstion.
Burahin-f-To blot; blur; erase; raze; Buyain-v-To Reward; satisfy; satiate;
efface; abolish; expunge; cloud. gratify.

Cabelleria-??-Cavalry.
O
Capital-n-metropolis; capital.
Cabelleriza-n-Barn; estable. Carbon-w-Coal; charcoal.
Cajon-n-Box; casing; Circo-w-Circus; Hippodrome.
Cay-^rcp.-of; with; from; on; for; by;
to. Clima-w-Climate.
Camison-n-Smock. Cosmetico-n-Cosmetlc.
Canta-n-Chorous; song. Cornetin-n-Cornet.
Cantador-n- Chorister. Cuartel-w-Barrack.

JD
Daan-n-Road; street; lane; gangway; place, amendment; patch; repair; fringe;
spot; time; ocasion; leisure; itinerary. porder; binding.
Daan ng araro-w-Furrow. Dagdagan-?>To add to; increase; aug-
Daga-w-Rat; mouse. ment; add; enlarge; exaggerate amend ;

Daganan-i'-To cover; put below. aggrandize, (ang b?'gat)--o\er\O3id.


Dagat-n-Ocean; sea; gulf; bay. Dagdagan ng malabis-v-To superadd.
Dagatdagatan-n-Lake. Dagdagin-v-To augment; add; increase,
Dagdag-?i- Addition; increase; increment; enlarge; amend.
3
_ DAL 18 DAM
Pagison-w-Assistance; aid; help. Dalagang may edad-n-Old maid.
Dagli-ewfo.-Soon; speedily; quickly; hur- Dalahan--Hand basxet.
riedly; swiftly. Dalain-u-To frighten; scare; cause to
Dagok-?i.Blo\v; cuff; knock. be vvary or cautious.
Dagta-w-Sap; gum; juice. I)alamhati-H-Troul)le; j)i(me; displeasure
Dagukan-t'-Te punch; strike; beat; knock. cross; pain; hardship; toil; ache;
Pahak-M-Cough. fatigue; grief; sorrow; concern;
Pahandahan-odtvSlowly; softly; gently; uneasiness.
by degree. 1
>alang-ft-Petition; prayer.
Paha&OT-Courage; boldness, strength of Dalangan-f-To rarii'y; dilute, thin.
heart, vigor; force, Dalangin-v-To petition; entreat, jiray
Dahasan^-To ferce; urge, give force- Dalas-w- Frequency.
invigorate; strengtbeu. l)alaw-- Visit.
Dahidahilan-w-Excuse; pretence, reason: Dalawa-o-Two both.
pretext. Da la \\a-w-T\\o.
Pah ilan-w- Excuse; pretence; reason; Dalawa ang kulay-a-Bi-colored.
pretext; motive; cause; plea; right; Dalawahin-v-To duplicate; repeat, halve.
occasion; allowance; forte; sake Dalawahin-o-doiible
probability. Dalav, in-r-To visit.
Dahil dito-ar/r. -Therefore; thus; so also; Dalhin-v-To carry; c-onvey, conduct,
for this reason; in this manner. transport.
Dahilig--Sloping; inclined; slanting. Dalhin dito-6--To fetch.
Pahilig na lupa-n-Peclevity; slope; I)ali--Moment; instnnt.
incline. Width of a ringer.
l)ali-y/-

Dahil sa />rcy>.-For; be cause; about; as; Dalidalian (dalidaliiri)-v~TQ hasten; pre-


by; through; on account. cipitate; pispose of; alleviate; dispatch.
Dahon -Leaf. I
>aliri--Finger; digit.
Itahuoan-a- Leafy. Dalisay-w-Clean; pure; neat; clear; chaste,
Daigin-r-To overpower; overcome., sur- untouched; innocent; simple; cor-
pass, excell: surmount. dial; perfect; unmingled: simple; cor-
Pain g-w-La mentation; lament; complaint; dial; delicate; genuine; smart; mere;
petition; plaint; dole; wail; suplication; free; glad,
request; remonstrance;
grievance; Dalisayin-r-To cleanse; purify; refine;
murmur; groan; entreaty; dolor pray- perfect.
er; evening prayer. Dalisdis-^ Sloping; slanting; inclined.
Pakila-'M Jrand; noble; illustration: ma- Dalisdis na lupa--Deelevity.
gestic; splendid; honorable; magaili- Dalisdisin-r-To cut away the edge.
cent; eminent: protcnt; famous; su- Palit-?/-Son#; ditty dirge.
blime; solemn; exalted; palatial; gor- Dalita //-Misery; ]overty; torment; jtain;
geous; lofty; high; elevated; great; anguish;' torture; patience; tolerance.
powerful; wealty; patrician; trans cien- Dalitaan-r-To sut'ffe; bear; tolerate; abide,
dent; tremendous. comport, torment; torture.
Dakip //
Cappure; spoils; prize. Dalitain-r-To suffer; hear; abide; com-
Dako^prep.-To wards; about near; in the deign; condesend; pain.
poort;
direction of. Dalit na malumbay-// Lamentation.
Dakong kali \\a-To the left side. Dalosdalos^ Impetuous; hasty, unex-
Dakong 1 anan To the right side. pected; precipitate; sudden; violent;
I >ako rito mlr. Nearer; hither. tierce.
Dako roon -<nlr. -Farther; forward; on Dalosdalos H Idrot; madman; fool.
the other side. Dalubay -n -Inti-rpivter; translator.
Dako saan />/v/>. Towards; about; near; I
>aluhoiig // Assault attack.
in the direction of. Daluhungin -/--To assail; attack, assault.
Dakot-// Hand full. Dalumat //-Sufferance; suffering, tole-
Dakot-o-Few. ration.
Dakpin-r-To capture; sei/.e; catrh; im- Dalumatin-r-To suffei-; tolerate; abide:
prison. comport.
Dala -O-C autious; \\a?-y; suspicious. Daluyom: " \\':i\ c; sui'f; sv ell of the sea.
Ihiladalav ang taon-Oal?.- I'.i-eimial. I
'amag mlr all night:
Dala-a /'^'oiin.u lal\; S'niLde lady; Lass:
r
Damahin To feel; louch;
/
Lri-o|.e:
e\
Maiden; miss. aiuine; investigate; prove; procure;
DAP 10 DAY
experiment; treat <>f: move; inspire; hapat mahalin-a-Preferable; commen-
tempt. dable: appreciable; laudable; pi-ai^
Damara //-Shade; lent . e A oil I
iy.
I>amasko >amask.
// I
Dapat pan.u-iisapin -a Reprehensible
Dam dam-n- Affliction; disease; sul't'erini:: Dapat paniwalaan;-a-Creditable' worthy
sufferance; grievance; feeling. <>f credit or belief.
Damdamin-r To suffer; grieve; feel; Dapat parusahan-a- Culpable; puisha-
perceive. ble,
Dami //-Maltitude; ero\vd. l>apat patawarin-^-Pardonable; justifia-
Damihan-v-To ougment; increase; sum; ble, exc'Usable; venial.
enlarge. Dapat purihin-^-Praise orthy; laudable;
Damit-n Clothes; dress; robe; costume plauditory, eulogistic. laudatory;
garb; habilament; vesture. estimable.
Damit na pang-ibabaw-nLoose garment; Dapat sisihin-rt-Reprehensible; suffera-
Nu>m over the shoulders, overcoat. ble,
Damot-^-Stingy; miserly; eloselisted, Dapat tangapin-rt-Keceivable; admissible,
avaricious.
scant; short; proper; fit.

Damot-n-Stingmess; elosefistedness. Dapit-ri-The accompanying from one


Damotin-rTo suffer; abide; telerate; place to another; meeting and con-
comport; grasp; seize. veying from one place to another,
Dampot-ft-Grasp; hold. Dapitin-?>To take frem one place to
-

Damputin-r-To grasp; hold; seize; pilfer; another; call; summon; meet and
receive; hold up; heave, get tip; raise. convey.
Damtan-r-To furnish; provide; sopply; Dapit sa^>re/>. -To wards; about; near; in
hive. the direction of.
1
)aniuhan-n-Hay-field; Meadow. Dapog-n-Oven; fireside; hearth.
Danaw-n-SmaU lake; pond; loch lough. Dapugan na labasan ng aso-n-Chim-
Danay-M-Boundary; limit; district. ney; smofCe-stack; stack.
Dangal-w-Honor; reputation fame; glory Darak-n-Bran; shorts; chaff.
excellent; kindness; excellency; Darating panahon-n-Future time.
triumph; esteem. I )asal -^-Prayer; oration.
Dankal-n-Palm; hand breadth. Dasal na sumangpalataya-w-Creed;
Daong-M-Ship; vessel, schooner, coaster. articles of faith.
Dapat-o- Worthy; deserving, adequate, Dasal sa umaga w-Matin.
competent, fit, apt, condign, conven- Datapua-prc/). -Except; yet; besi<les;more
exact, punctual; meritorius.
ient, over; however; now be it.
Dapat-v.a.-Must; ought. I
)atapwa-cwy'.-But.
|)apat akma-a-Fit; seasonable, apt. Dati-n Original.
Hapat batiin-o-One who should be Datl-a-Original; quondam.
saluted. Datihan-a-Aceustomed; used; excellent;
Da pat damdamin-a-Senslble; perceptible; dexterous; original.
feeling. Datnan-^-To overtake; reach; meet en-
I )apat-r/- Reputable; estimal)le. counter.
Dapat giliwin-a-Adorable; lovable, Dawag-?z--Perplexity; impassible place.
amiable; affectionate. Da\\ is-;/- Anguish; anxiety; grief; sorro .\ .

Dapat ibigin-rt-Amiable; lovable, ador- Daya-7i-Cheat; delusion; impos-


deceit;
able; pleasing, affectionate; kind; loving. ition; fallacy; fraudulence; dodge; de-
Dapat igalang--Respectable; hanorable. ceitfulness;trap;affectation;sham;trick,
Dapat ilagan-a- Avoidable; n-That which canard; claptrap, sleight; gull guile.
should be avoided. Daya-a-false; deceitful; delusive, sham,
Dapat ipag-dangal-f/-Iliustrious; noble; claptrap; fraudulent; not real.
honorable. Dayain-^-To cheat; delude; defraud; de-
Dapat ipag-tagubilin-a-Commendable; ceive; counterfeit: falsify; impose
laudable, praiseworthy; deserving. upon; default; sham; fleece; gull;
Daj>at isumbong-a-Accusable; blamable. jockey; cozen; allure.
.Dapat katakutin--A ful; friglitful, Dayami-w-Straw.
dreadful, terrible, fearful: ferocious. I
hiyap //-Lime; lemon.
Dapat matapos-rt-Terminable. Dayu-w Visit; challenge.
Dapat magalingin-a-Preferable; nepec- Dayuhin-f-To challenge; visit.
table; praiseworthy. Dayukdok-wG-lutton; hungry person.
PI 20 DI
Demonio-n-Devil; satan; the evil one. Di magka-kaila-a-Irrefutable; indispu-
Di akma a-Unfit; improper; inconve- table.
nient; inexpedient. Di mahigpit-a insecure: unstaple.
Di bagay-a-Uiifit; unbecoming; improper, Di makababawi-a-Irrecoverable.
mal apropos; inexpedient; unseemly; Di maka-kilala-a-Incog; incognito.
inconvenient. Di niaka-kita-a-Blind; Latent.
Di bagay sa anak a-Unfilial. Di maka-raraan-tt-Impassible.
Di binyagan-w Pagan; heathen; savage; Di maka-sisira ^-Harmless; pure.
idolater. Di maka-titiis-a Insuperable
Dibdib-w-Breast , Di maka-tulog-a-Sleepless.
Di buo ang loob-a-Half -hearted. Di malapatan-a-Unli e; unequa.
Diciembre-M-Deeember. Di malirap--Imperceptible.
I )iccionario-w-
Dictionary. Di malirip-a-Iuscrutable; fathomless.
Didal-w-Thimble. Di malupo-a-impalpable; intangible.
Di da pat patawarin-a-Inexcusable. Di mapakali-a Impatient; restless; fid-
Dighal n-Belch. gety; peevish-
Digma-w-War; combat; fray; fight, Di mapalagay-a-Im patient; restless; fid-
Di hikayat sa masama-a-Incorruptable. gety: peevish.
Di hinihintay-a-Unexpected; unforseen; Di mapasok ang hatol-a-Inflexible; In-
sudden. variable.
Di kamukha-a-Unlike; dissimilar; dif Di maramdaman-a-Imperceptible; im-
ferent, passive.
Di karampatan-a-TIn\vorthy; unjust; in- Di marating-a-Inaccessible.
convenient; perverse; imprope; un- Dimarim-n-Reluctance; aversion; repug-
becoming. nance.
Di karaniwan-a-Old; queer; non descript. Dimarim ng sikmura na tila ibig mag-
not general. suka-n-Nausea.
Dikdikin-v-To crash; powder; pulverize; Di marinig-a-Imperceptibie.
triturate, bray; pound. Di marunong mag-sinnugaling-^-Vera-
Dikit-w-Beauty; fairness; comeliness; cios; truth teller.
godliness. Di marunong mapagod-a-indefatigable
Dila-n-Tongue; tang. unwearied.
Dilaan-v-To lick; lap. Di marunong tumanaw ng utang na
Dilag-n-Splendor; brillancy; beauty; glo- loob-a-Ungrateful.
ry, greatness; granduer; finery; lus- Di masalat-a-Im palpable; untangible.
tre, luster; magnitude. Di masasaktan-rt-Invulnerable.
Dila ng compana-n-Bell-clapper. I>i
masaysay-a- Unspeakable.
Dila ;t; dila-One and all. Di masupil--Invincible; unconquerable.
Dilaw-o-Yello* yello \\ish.
;
I>i
matagos-o-Impenetrable.
Dilhay-w- Belch. I>i matarok-o-tlnfathonable; incompre-
Dili-//-Rellcction; thought. hensible; fathomless; impenetrable.
Diu-tiufo.-Perhaps; maybe; perchance. Di inatibay-a-Sliaky; instaple; frail.
Dilidili-w- 1 n lamination; fancy; concep. Di matiis-o-In tolerable; insufferable.
tion. Di taatingkala-o-Incomprehensibls.
Dilig-W-Sprinklirig; Catering. Di mawawala-a-Indestructible.
Diligin-r-To sprin le; water; spray. Din ti'lr. also; a same; similar; like;
Dilim-// Dar ness; obscurity; gloom, selfsame.
gloominess; opacity. Di b&gdadalita-a-Lnsensible; impassible.
l)i in;i:inin;i. j
(
n Oj)a(|iic-; not 1
i-iinsjiarcnt. 1 >i jialiahati -ti -Tndivided.
Di ninni-i-a imjiossildc; iiMprnrtirable' l >i naka-tnt ulo.u- a- Sleepless.
Di mababngo a Immutable; stable; sta- Di i::il i!- ilala n Tnkimwn; not known.
I>la, anchangable; permanent; lixed; Di N"aka-Bulat o-Nuncupatory; nuncupa-
lasting. tive, un-written; oral.
Di niiianinaw r/
Ini].ercei)til)le; opaque. Di natmimunga-a-Sterile; unfruiifnl;
Di mababawas ti-\ rreducil.le. barren.
Di niahait n h'estless; im-nrrigiblc. Di nararapat n V \\\\ orthy; iindeservin.LS
Di mabasa <i Illegible. unfit; unjust; unseemly
Di mabul)Ui-a-^ Indelilile. Di naeasalang-a-Untouched;
J)i
magagaling-a-Irremediable; incura- pure; clean.
ble. Di nawiwili-a-Unfavorable.
DU 21 DUM
Dinaya-a &p. p. -Deluded; deceived, Duende-w-Fairy; sprite, fray, elf; goblin-
cheated; swindled. Dugo-n-Blood.
r<
I JindiiiLT ^-Partition wall; wall. 1)iiL xlugoan.a-Bloody; sanguinary.

Dingin-t'-To hear; listen, understand; Dugtong-M-Addition; Kplice; affix.


comprehend. ])ukha-- Helpless; destitute, poor, pe-
Dini-w/r.-Here; hither, this way. nurious, mean, niggardly, paltry;
Dinig-M-Hearing; listening, understand niggard.
ing; comprehension- Dukuangin-t/-To overtake; reach; obtain.
I>I()S->; -(JO I); THK LORD. Dula sa kapwa-^-Resentment; grudge;
Dios ng alak-n-Bachus; the god of wine. anger.
I
>ipa /rHrace; spread of the arms. Dulang-n-Table,
Di pagka-hilagay-M- Restlessness; unea- Duling-a-CrosH-eyed: torvous.
sines.s Dulo-^Point; end extreme, extremity,
Di pngka-palagay-a-Inconstanty; fickle- suniit, headland, ujwhot; pinnacle/
ness. ])ulo-a-Last; end, latest, late, latter,
Di pagod-o-Refreehed; unwearied, rested. final; extreme.
Di pagka-tunaw ng pagkain sa sikmu- Dulot w-Present; gratification.
ra-//- Indigestion. Duinaan-v-To pass by a place; go by; j>ass.
Di pa nasusupil-a-Untamed; wild. Dumabog-v-To growl; snarl, grumble;
Di paniniwalain-a-Incredulous; unbe- murmur.
lievable. Dumadalaw n- Visitor.
Di pa panahon-a-Unseasonable: undue, Dumahak-v-To spit; expectorate; cough.
out of season. Dumahing laruin-y-To frisk; romp; sport.
Di pa siguro-a-Comparative; not very Dumaing-v-To lament; bewail, remon-
certain. strate, wail, crave, complain, resent,
Dirain-a-Blear-eyed. reprimand; expostulate.
Diri-w-Despicability; loathing. Dumakip-v-To apprehend; captyre.
Di sapat-a-Insufficient; inadequaty, lack- Dumakip-n-Apprehender.
ing. Dumal-n- Aversion; abhoreiice.
Discipulo-w-Disciple; scholar. Dumalagang manok n -Pullet .

Di sinasaysay-a-Xon descript. Dumalagang-tvTo thin; rarify.


Dispunte-w-Back-stich. Duinalangin-'y-To implore; beg, entreat,
Di sukat nangyari-a-Impossible; im- solicit, crave; pray.
practicable. Dumalas-v-To frequant; repeat often.
Di susuko-a-Indomnitable. Dumalaw-w-To visit.
Di tatalonin-a-Insurmountable. Dumalisay-v-To refine; purify; cleanse.
Dito-arfc.-Here; hither. Dumalo-y-assist; support, produce, visit.
Dito at doon-a- Passim. Dumalulong-v-To attack; assail, assault,
Diwara-n-Ciiriosity; conversation. undertake; attempt.
Diwara-rt-Curious; inquisitive. Dumalusong-v-To assail; assault; attack.
Diwi-n-Spirit; soul. Dumami v-To thicken; swell, increase,
]
tiyan-atZv.-There; yonder. grow, thrive, improve; grow rich.
Di yari-a-Imperfect; incomplete, faulty; Dumainpot v-To pick up.
defective. Dumapit-u-To meet at one place and
Doon-adv. -There; yonder, thither, oppo- escort to another.
site; on the other side. Dumapo v-To perch; roost.
Doongan-n-anchorage; place of anchor- Dumating-v-To arrive; come, approach;
ing, harbor, port;
landing. reach,
Dowahagi-w-Persecution; harass, dun: Dumhan-i/'-To stain; polute, soil, dirty,
persuit. daub, dab, bespatter, darken, cor-
Do A ahaginin-r-To harass; persue*, dun, rupt; profane.
importune, persecute, aid; sustain. Dumi-w-Dirt; dross, slags, filthiness,
Duag-n-Goward. nastiness, feaces; grime.
Duag--Cowardly; craven, chickenhear- Dumihan-a-To dirty; soil, dab, daub,
ted,
pusillanimous, timorous, timid, darken, obscure, cloud; confuse.
faint-hearted; fearful. Dumi iig tinta-?i-Blot of ink.
Duble-ft-I)ouble; duplicate. Dumikit-v-Td stick; cling, cohere; paste.
Dublihin-y-To double; duplicate. Dumilhay-w To belch.
Dublihin ng tatlo-v-To treble; triplicate. Duminig v-To hear; listen, understand,
Duda-w-Doubt; mis-trust. comprehend; overhear.
<iAfl >
(JAL
humoon-.v-To lodge; rest, reside, dwell. Pungis sa ])iiri-?/-Stain or spot on one's
I
)umoong-r-To anchor. character.
Humoong sa gawa-.,-To complete one's Dungit-w-Point; extremity, end, summit;
work. headland.
Pumoon sa-r-To he at. Dungo <7-Pusillaminous; timid, dull, co-
Pumpolin-f-To tinge; dye; stain. wardly, timorous, rude, obscene;
Pumudugo-r-Bo bleed. torpid.
Pumudugo-fl-Bleedrng; bloody, sangui; Dungol-'tt-Blow with the fist.

nary. Pungot-n-Summit; apex, top, point,


Pumugo-r-To bleed. extremity, end; edge.
Dumulas-r-To slip; slide. Dupok-o-Brittle; weak, frail; fragile.
Pumulas sa kamay-r-To slip from the Punong-?<-Sience; knowledge, accuracy,
hand. wisdom, understanding, excellence;
Dumulang-r-To wash gold. excellency.
Pumulog-v-To present; arrive, reach; Dupong-n-Half burnt wood; charcoal.
apppoximate. J)uraduhin-?--To gilt; gild, adorn.
Puniunong-?'-To illustrate; experience Puro-n-Stitch.
gro or become wise. Purog-^/.-Po dered; broken, ushed.
Dumupo /--To become weak or infirm. Purugiu-t*-T(j powder; crash, ])ound,
I)umusta-r-To become low or abject. shatter; pulverize.
Pumusta ng masama sa lapwa-w-Of- l)uruin-?;-To stitch; penetrate.
fender; delinquent. 1)usa-^-('hastixement; punishment.
Punguis-tt-Stain; blot, filthiness, dirty, Pusta-rt-Bad; low, objec-t, miserable,
daub, grime; nastiness. Puyan-n-Cradle; hammock.
Pungisin-^-To stain; blot, daub, dirty, Puyan ng lubid-//-Swing.
darken; con upi. Puyo ng bilanguan-;i-Pungeon.

Ejdad-n-Age. Escandalo-x-Scandal.
1'jnpatso //-Indigestion. Elspada-w-Sword.
Eiiero-w-Januarv,

V >
Formal a Formal; im-
Fav<ir->z-Favor; boon. serious, solemn;
.
FebreKHt-Febrnaiy. portant.
l''echa-^/-I)at(
epoch. ;
l-'feno n I>ridle.
;
FiHpino-n-Philippino. l renohan-/--To bridle;

< iaan-//- Lightness; levity; celerity. (iahisin-r-To force; allure.


iaanan-rTo lighten; alleviate. (iahisin and lalaga-/--To ra|>e force
Jaano How many; ho .v much. ravish.
!abay-/<- Balustrade: banister. (Jala-ff-Mrrant wandering; erring.
rabok-fl Mist; ]>ov. der.
I (iala-//-\Valk.
ialiokin r To jiowder. <Jalak // IMeasm-e; ulee, content: mer-
<!al>'> na tiinto 'la!.e gold; dust.
// l
f

riment, rejoicing, festivity, joy, hap-


< iabukin-rSo powder: piness; satisfaction.
<
iagad // Imitiit ion; counterfeit; copy. <
ralakgak-n-Loud laugh.
(
ia^ahin-r To usurp. Gralang-n- Courtesy; civility, respect.
<
lagarin-r To imitate; i-oiinterteit, t'orire regard, veneration, esteem, polite-
mimic, copy, mock, !'M>ut, ape. ness; ^-ood manners, purity, revei'ence
<
iahasa -a Impetuous; vioN-nt, tierce. urbanity, breeding, education, man-
< iahi j/-Teai-; lacerat ion; mark. ners, gentility, geuteeluess; hom.-iLje-
(Jahiin-/--To tear; lacerate, rend: ( ialang-//-Small band-basket; liook-clasj),
mark. band cuff.
GAN [ GAW
(
rklapong-n-Flour. remuneration, compensation, i-etri-
( Jala A
-y/-Agitation: move. hution, ]iremium, honor, amends,
<ialawin-y-To agitate; move. fee, wages, stipend, salary, payment
(iala^ing niuli y T alter. dismiss glory, requital, meed expiation.
change; remove. ;
(iantihiu r To revenge; re ard, recom
Galing-n- Goodness; heheiit, sutility. pence, gratify, indulge, remunerate,
Kindness, health, welfare, pros retribute, recjuit, expiate; disgorge.
perity. (iantihin ang lool>-r-To reward recom
salvation; generosity. pence.
ialing sa-a-Originated derived from. (Janting looh-y/.-l'ivmiinn; reward,
manye.
ialis-//-Itch: prize.
ialisin-^-Itchy mangy. (ianting |alad-//-lie : ard: premium,
ialisin-y-To have the itch ormange. pri/.e; bounty.
iah't-y/ Anger rage, animosity; indig- ( ian/.a n-( loose.
nation spite, madness, odium, annoy. ( ia')d;// -Paddle; scull.

annoyance, rancor enmity: discom- (


place of harvesting.
lapasan-//-! larvest
posure, choler dudgeon. (
lapasin-y-To harvest; reap mow.
Galit-#-Angray; mad, firetful. peevish- (
iapusin-r-To manacle; hand-cuff; tram
irate. wroth, indignant, at
ireful, mel. gyne.
variance with another. (iapusin ang paa ng hayop-t'-To hopple.
(ialit na bigla //-Anger: rage: passion. Garabaneo-tt-Pea.
(ialit na galit-r/ Mery angry; furious: Tiaring-y/- Ivory.
enraged. (iasa-y/- Border; edge, brim; margin.
(ialit na labis-y/-Spite, hatred. <Jasaan-r-To chide; scohl.
(iallera //
Cockpit. (
iasgas-y/-\Vaste; expenditure.
(ialletas-// Hardtack: crac ers (
Jasgas-a-Used; worn.
(
ialos-y/-Seratch; scrape; scar. <
iasgasin-r-To waste; expend, wear by
(ialosan-y-To scratch; scrape. use.
Gamit-ct-Used; experienced, skilful, <
iasta-y<-Cliarge; expense; cost.
practical. Gastos-w-Charges; exjjenses, costs; out-
Gamit-n-Use; disposition, }>ractice, ex- lay.
perience. (
iata-M-Jnice, sap.
(Jamitin-y-To use; serve, wear, prac- Gatas-n-Milk.
tice, accustom; adopt, employ, make (iatasan r-To milk.
use of, allay, espouse, v.ield, affil- Gatasan-a- Milch.
iate; (tin liiyi a Idict. ( iatasan-y/-Milk cellar.
Gaimtin-a-Useful; employed. Gatong-w-Tinder; kindlings, lire-wood.
Gamot-w-Medicine; physic; portion. ( Jawa-y/.- Work; means, toil, occupation,^
(iamot na may halong apian-w-Opiate. task, business, pursuit, labor, hus-
(iamutin-y-To dotor-cure; heal, mend; bandry, operation, deed, action, act,
remedy. conduct, management, procedure, cut,
Gamogamo-ft-Horsefly dragon fly. fashion, shape, iigure; make.
Ganap-a-Perfect; complete, exact, right, Gawaan-ft-Mftnufactury; factory.
linished, jmnctnal, clever integral, (.iawaang hunhang-n-Foppery; impru-
whole, candid, just, entire, faultless. dence, folly; foolishness.
critical. (Jawa na inarangiil-w- Masterpiece.
(ranapin-y-To complete; perfect, finish. (iawaan ng katad //-Tannery.
(ianda-y<-Beauty; godliness, fairness, be- (
Ia-..aaii ng Jibro-^-Book binder.
neficence, indness. i
(Jawang bastos //-.Meanness, malice.
(ianda ng tikas-y/-( ieiitility; elegance, (
Jawang bata--//-('hildish doings.
easiness; freedom. (lawang dapat tularan n-Example, pre-
Ganid-o-Cruel; hard-hearted; severe. cedent copy; pattern.
(
ianii'i-ar/y.-So; thus, also, therefore: (Jawang hamak-// .Malice; meanness,
vedilecit. navery; injustice.
(
ianito-r/r/y.-So thus; also, therefore, in (Jawa ng kamay-a- Hand- made.
this manner. (Jawang labas sa ma; \\\d -\Vrong; // in-
(
iansal-cy-( >dd. unequal-uneven, justice.
Gansal-y/-That which is left over. <
iawang mabuti-// Remedy; good.
(
Janti-^Revenge; i-ewai-d, recompence, (
Jawang mahalay-n-Knavery; malice;
gratification, satisfaction, triumph. wantonness.
GAY 24 GIY
Gawang marangal-?i- Glorious deed, mas- Gayon nawa-Amen.
terpiece. Gayon nga-a-Right; adr. -that way.
Gawang masama-?i-Wic' ednes, iniquity, Gayuma-n-Fascination; hypnotism; en-
guiltness, criminality, ugliness; rude- chantment.
ness, impurity, dulness; lewdness. Giba-w-Deetruction; ruin.
Gawang pangit w-Moral depravity; tur- Gibain-u-To destroy; demolish, ruin,
ugliness.
pitude; plunder lerbel.
Gawang ulol-w-Frenzy; folly, silliness; Gibang n-Reel; stagger.
foolishness. Gibang-a-Reeling; staggering.
Gawgawin-z;-To stir; revert; return. Giikan-w-Threshing place; threshing.
Gawi-a-Common; frequent' inclined. Giikin-r-To thresh.
Gawi-n-Inclination; frequence, frequen- Gilagid-n-The gums.
cy, style, use; custom. Gilalas ^-Temerity: bashfulness.
Gawin-v-To do; work, operate, make, Gilalasin-a-Timdi; bashful; coward.
perform; execute, manufacture, pro- Gilalasin-v-To frighten; make bashful.
duce, construct, form; realize. Guilid-n-Edge; border, margin, brim,
Ga\\i fig loob-w-Tendeney; propensity; verge, fringe, limit; sire.
inclination. Gilid ng kayo-n- Edge of cloth; selvage.
Gawing ginto-?;-Ts convert into gold, Gilig-n-Chaff.
Gawing kalunuran-a-Occidental; western. Gilik-n-Dnst; powder.
Gawing k alimuran-odr.- Westerly. Gikban-r-To help: aid; assiat.
Gawing kanan--Right. Gikban ako-mfer.-Help me.
Gawing labas ng panulukan-n- Angle; Gilingan-?i-Mill; grinder.
corner. Gilingang munti-n-Hand-mill.
Gawing lagi-?;-To practice. Gilingin-v-To grindi mill.
Gawing likod-n-Group; back-side. Gilit-w-Cut; slice.

(Jawing muli-v-To iterate; do again, re- Gilitan-i'-To cut slice.

produce; reconstruct. Gilitan ang liig-v-To behead.


Gawing panibago-r-To renew; repair Gilitin-w-To cut; slice.

regenerate. Giliw-a-Beloved; dear; estimable.


Gawing parisukat-v-To square. Giliw-n- Esteem; lovet delicacy.
Gawing tabas-v To shape; give shape, Giliwin-v To love; esteem, amuse; make
form. happy.
Gawing tatlong duble-r-To treble; tri- Gimbal-n Kettle-drum.
ple; triplicate. Ginagawa ng taontaon-r/Y/r. -Yearly.
Gawin ng pasulipat-v-To do or place Ginaw-w Cold; frigidness, frigidity.
anytliing obliquely, Ginawa sabay-cr-Simultaneous.
Gayak-w-Preparation; pomp, show, de- (Jinday-w- Affected gait or walk.
coration, adornment, embellishment, Ginawa-a-Easy; light; convenient; fit.

ornament, preparative; dress. Ginibanggibang-a-Oscillating; vibra-


Gayak-a-Preperative; providefit, orna ting.
mental; pomptimis. Ginikan-n-Straw.
Gayakan-?;-To embellish, adorn, orna- Ginisa-w-Stew
1

ment, prepare; provide. Ginoo-n-Mister; gentleman, master; sir


(
Jayakin-r -To prepare; ornament, adorn; (
Jinoo-tt-Gentlemanly; polite.
embellish. Ginto-y/ ( Jold.
Gayak na malaki-n Splendor; pomp; (iiutoiu r-To convert into gold.
gayety, Giray n-\\ 'ahhle; affected air or gait.
Gayat-n-Piece; slice. Giray-a-Reeling; staggering.
<
iayatiu-r-To pick to pieces; cut, s[fice; <lisahin-/--To stew.
divide. ( iisi //-Small piece; t'ragmont. tear.
< lavou-w/r.-So also; as, such, tlierct'ore. ( Jisiiu-r-To tear; reu<l, la<'erate.
as much, as n-a1, in this manner;
r
'_ (
lisin-_'//-\N atchful; lively; wakeful.

similarly. GfaAng-adv. Awake: alive.


<
rayonditltflkte.-Equally; unirormly, even- Gisinj>in-/--T<i \\ake; awaken; waken,
ly, also, liKcwisc. morcnvcr, such, (Jitla //-Surprise; astouishmeut, 1'riglit.

like, eke, straightway; ditto. amazement


Gayon maiw/'/r.-Yet; notwith, stand- Gitlahin-r-To surprise; astonish; ama/.e.
ing, still, nevertheless, however; <
iitna-jM'enter; middle, midst; uiediuiii.
although. Giyon -u -Hyphen.
GUM 25 GUM
Gobierno-/M lo\ eminent. Gumagawa-w- Workman; doer; laborer;
Gobiernador-w-Governor; prefect. worker; journeyman.
( ionia->Mium; rubber. (iunialaw-u-To move; stir.
( iorra //-Cap. (
Jumaling-f-To recover; get or grow
(
rrifo-H-Faucet; hydrant. well; convalesce.
<uang->/-.\ hollow spot; in \\ood. <
iumanap r-To execute; perform; dis-
(Hihat->.'-Woods; forest; hackvoods. charge.
Gubatin-w-To pillage; plunder; lay was- Gumanda->;-To beautify; embellish;
te; desolate. adorn; decorate.
Gugol-n-Expenees; diaries; costs. Gumaod-w-To row; )>addle; scull.
Guhit-H-Line; mark; design; plan; Gumapang-v-To crawl; creep; go on all

sketch; vestige. Rob or steal at


fours, Sec. night.
Guhitin-r-To line. Gumapas-v-To mow; cut, reap; harvest.
Guitara-n-Guitar. Gumasta-v-To spend; waste; wear away.
Gukgok-n-Grunt. Gumatas-v-To milk.
Guk-gok-a- Disheveled. Gumanting loob-v-To correspond; suit;
<
rulagiilanit-a-Ragged. agree.
Gulangft-Age, Gumawa-y-To do; make, manufacture;
Gulang ng isip-n-Solidity; firmness or execute, labor; construct; build; per-
integrity of thought. form; form; produce; practice; ope-
(iulsinit-w-Rag hanging from clothes, rate; cause; act.
(
Jnlanit-a-Ragged; wornout. Gumawa ng antos-v-To digest; consider
Gulat-n-Fright; consternation; astonish- assist; produce.
ment; alarm. Gumaua ng hatol-w-To judge; make
Gnlatan-f-To frighten; astonish; sur- zudgement.
prise. Gumawa ng kautusan-?;-To make or
Gulatin-r-To frighten; alarm; startle enact laws.
make tremble. Gumawa ng salitaan-v-To contract; sti-
Gulat na gulat-a-Fearful; awful; scared. pulate.
Gulay-n- Vegetables; herbs; verdure. Gumayak-ij-To prepare; adorn; get ready;
Gulil'i-n-Trifle. caparison; clean.
Gulo-n-Perplexity; confusion; distur- Gumayak agad-?;-To prepare hastily.
bance; turmoil; tangle; chaos; chayos; Gumayongayon-v-To idle loiter; lounge-
discord; dissention; din; revolution; be careless.
sedition, scrape; agitation; shindy; Gumibik-.?;-To Aid; assist; help; save;
discomposure; disquietude; disquiet- succor; support.
ness; entanglement; ado; pother. Gumugiti-rt-Growing.
Gulo-rt-Reverse; intricate; tangled; con- Giimiik-*;-To thresh.
lused; chaotic. Guniiit--Lo meddle; interfere.
Gulod-n-Hillock; barrow; slope. Gumiliw-y;-To love; like adore; esteem.
Gulok-f^Bolo; large knife; corn-knife. Guminday-f-To \valk with an affected
Gulo ng isip-n- Bewilderment; air or gait.
Gulong-n-Wheel; circle. Guminhawa-t'-To thrive; prosper; ease-
Gulonggulongan-w-Windpipe; gullet. become easier.
Gulugod-7-Spine; backbone; chine. (iuminhawa ang sakit-v-To recover trom
Guluhin r-To disturb; entangle; tangle; sickness.
perturb; ensnare; ro\\; subvert; per- Gumiraygiray-w-To swagger; wabble;
plex; disconcert; alarm; disquiet; dis- stagger.
compose, confound, reverse, overturn, Gnmiri-r-To clamor; howl.
overthrow; stir; agitate. CJumisa-r-To irritate; smart.
Guluhin ang isip-r-To bewilder; con- Gumiti-v-To bud; grow; shoot; begin to
fonnd; ]>erj)lex. appear.
Gulungin-r-To wheel; roll. Gumugol-t;-To expend; spend; waste.
Gumaan-?--To lighten; alleviate. (Tiimuhit-y-To draw; line.
Gumabi-r-To grow dark; benight; grow Gumnkgok-s/-To grunt.
late. inmulo-r-To disturb;
<
perturb; riot;
Gumagad-?>To imitate; minic; ape; Hunt, destroy; be noisy; perplex.
Gumaganti--Retributive; vengeful; re- Gumiilong-w-To roll.
tribnting. (Tiimulong sa lupa-y-To tumble.
Gumagatas-/<-Miller. To roll.

4
HAL 26 HAL
Gnnaiiigimain-n-Memory; memorial; me- Gupitin ang buhok-v-To cut hair
moirs; reflexion. Gupo-w-Fall.
<iunigimi-H-Fancy; imagination; pre- ( hi rlis-w -Scratch.
sumption; pantom, hallucination. < Tiisarin ang lupa-oTo clean ground.
Guniguni -a- Fantastical; fantastic; whim- GfUBi-n-Large china jar.
imaginary; fanciful; chemerical.
sical; Gusot-o-Tangled; intricate; difficult:

Gunigunihin-v-To imagine; fancy; sup- snarled.


pose. Gusutin-r-To entangle; snarl.
Giinting-M Shears; scissors; snips. Gutom-M-Hunger.
Gnntingin-r-To shear; rut with shears Gutom-tt-Hungry;
or scissors. Gutumin-/;-To make hungry; starve.
Uupitin-r-To cut shear.

Haba-w-Length. Halagahan-r-To appraise; value, esti-


llabaan-f-To lenghten: prolong; pro- mate, assess; prize.
tract; distend; extend; amplify; en- Halagahang muli-v-To reassess.
large; stretch out. Halagahin-tvTo value; prixe; esteem, es-

Habag-M-Clemency; companion; pity, timate.


condolence; mercy. Halak-w-Horselaugh; loud or boister-
[abagatrft-North wind.
1 ous; laugh.
lIabagin-/'-To j)ity; have companion; Halakhak-n-Horse-laugh; loud or bois-
commiserate; condole; afflict; tor- terous laugh.
ment, pain; grieve. Halamanan-M-Garden; orchard.
Habagin-a-C'ompassionate: commisse- Halap-N- Alarm; notice of danger.
rate. Halae-n-TJlcer.
Habi-/t- Weaving; plat. Halata-a-Sensible; noticable; notable;
Habihan--Loom. plain.
Habihan-rTo weave. Halatain-v-To notice; feel; note; scent;
llabihin r-To weave. recognize.
Habulin-w-To pursue; vex; persecute; Halay-y#-rgliness; rudeness; homliness;
chase; catch. moral depravity; turpitude; impurity,
I ladliad-v/-. \brasure; sci-atch; wound. lewdness; depravity.
Hadlang-//-Stall;<-ell; obstacle; impe- Halayin-r-To ridicule; censure; decry;
diment; obstruction. slight; disregard; laugh at.
Hadlangin-r-To stall; partition; obstruct; Haligi-nPost: pillar; support.
impede, hinder; restrain. Halik ;/-Kiss; osculation.
Hagdan-// Stairs; staircase; steps; stair- Halikin-r-To kiss; osculate.
way. Halikuatin-r To raise on edge; pry.
Hagdanan-y/ Staircase; stairway, stejis. Halimbawa //-Kxample; pattern; <'<p.v;
ladder; stile. precedent; exemplar; instance.
Ifaging-//-NVliistle; whistling; hum; whir; Halinghing-// Sigh; moan; groan.
whrtr; hiss. Halinhan-r-To change; exchange: subs
Haglcan-n*Hug kiss. titute, succeed, surrogate.
lla.L
r
kan-/'-To hug; kiss. Halo-// Mixture; compound: medle\;
HagulffOl-n-Flood of tears; mourning. mortar; admixture.
I
Infill-in ,- To >o|'len; pummel. Ilalobaybay //-Anchovy.
Hahalili-y/ Substitute. Halohalo// Mixed; promiscuous; con fused
Haka -// Thoii-lit; meditation; idea; de- Haloin /'To mix; stir.
sign;
supposition. Halomigmig-o-Luke-warm; neither hot
llakain/'To suppose; meditate; think; nor cold; slippery.
design. Halomigmig//-A small mixture.
Ilakum n-Fresupposition. Il;ilosr/r//-. -Almost; nearly, well-nigh.
Halaan -w-IJivalve; shellfish. Halos \\ala /////-.-Scarcely; hardly.
JIalaga //Cost; jirice;charge; value; Halubid; Stroke; with a whip or rope.
amount; \\orth; nmiin-nt: valuation; Haluin /'-To stir: mix; revert; derange;
appraisal; estimate; estimation, ex- eonufse: l.reak the thread f inter
pense. c'.iirse.
2T HAtt
Halumigmig a-Damp; humid; moist. Haiigaiw/<^'.-even; till; as far as: also;
Hamak-a-Lo\\; abject; contemptible; Elanganan-ft-Boundary; limit; end; ter
vulgar; despicable iiit'amous, unU' mination; goal; milestone; district,
..mint;; vile; mean;knavish; bast*; period; term,
unworthy; rout uinelioiis; cursed; llangang di-c/-Provisional.
Undeserving; discreditable; clamo- Hangang ngayon-^^/-.-Here to; here to-
rous; menial; servile; sneaking; sla- fore; here unto;
now. till

vish, petit; plebian. Hanghang-w-Pungency: acrimony: pique


Hamakin-rTo underrate; undervalue; Hangin-;/-Wind; air.

de|reciate. disobey; lo\\er the stan 1


langin hilaga-//-North-\\ ind.
dard. Ilangin sa ara\\-// Bast-wind.
Hambal-n-Grief; anguish; affliction. Hangin sa balas y/-North-wind.
Ham bog- n- Pride;
haughtiness. Hangin sa kalunuran-vi -West-wind.
Qambog-a-Haughty; supercilious; arm Hanguin-r-To extract; ta^e out; take
gant; proud; vain; presumptuous; from- remove; bring out; extort; de-
preposterous; disdainful; ostentatious. duce; ransom; release; liberate; re-
1
Iamog-?i-Dew. deem set at liberty; acquit.
free;
Hamon-w Challenge Impeachment Hanguin sa sakit-r-To heal; cure.
threat; fight, Hantungan-w-Halting place; stay so
Hampas-M-Stroke; scourge; blow. journ; habitation.
Hampasin ng tungkod z/-To came. Hanip-?i-Louse; flea, small thing.
Hampas lupa-M -Vagabond; vagrant: Hapak-n-Cutlass.
tramp. Hapdi-M-Pain; prickling; smarting.
Hamunin-r-To challenge; rival; Fight Haj)di ng kalooban-w- Wound ;aflliction;
threaten. anguish.
Hanapbuhay--Oceupation; situation; Hapis-n Gloom; sadness; grief; pain;
employment, employ; profession; vo- ache; anxiety; hardship; disgust;
cation; work. sorrow: grievance.
Hanapin v To search; look for, find, Ha|>is-<7-(irievous; sad; dejected; dis-
hunt. gusted; dispirited; painful; pained;
Hanay-M Row; file; line; arrangement; peevish.
order. Hapisin-r-To vex; mortify; afflict; pain;
Hanayin-v-To put in line; order file; sadden; pain; torment; grieve; dis-
arrange. gust; render dejected.
Handa-M- Preparation; pomp; show; pro- Hapitan-w-To press.
vision. Hapitin v-To press.
Handa-rt-Preparative; prepared; provi- Hapo-a-Exhausted; weary: worn out.
dent; cautious. Hapo-n- Fatigue; hardship; anguish;
Handa na malaki-w-Splendor; pomp; pain.
large feast. Hapon - Afternoon.
Handog //-Offer; gift; grant; homage; Hapunan-n-Supper.
tribute; gratification; pleasure; com- Hapunan-w- Perch; roost.
pliance. Harang-w-Hold-up; aml>uscade; rol)bery;
Handuka-n-Tolerance; patience; for- stop.
bearance. Harangin-v-To hold-up; ambuscade; rob;
Handulungin-v-To assault: assail; attack. plunder; beset- waylay; stop; restrain.
Hanga-M-Limit; boundary; border; goal; Harap-rwfo;.- For ward; lead: l>efore.
district; milestone; bound; butt; con- Harap-a-Front.
fine; contour; term; milepost; land- Harapan-w-Front; Face; fore-end; fore-
mark; end; edge; crisis; margin; pe- ])art; lead.
riod; frontier; condition. Harapan ng bahay-n- Facade; face of a
Hangahan-n-Boundary; limit; landmark, house.
border, frontier. Harapin-i;-To present; ones self.
Hangad-w-Concern; interest; desire. Hariw-Monareh; king; severign; ruler
Hangal-a-Foolish; stupid; ignorant; in- autocrat,
decent; rude; coarse; clownish. Harina-n-Flonr.
Hangalin-?'-To astonish; stupefy, infa- Hari nga -inter. -WoilW to (}()!); (JOD
tuate; fool; be rude; deceive; sur- grant.
prise; cheat. Harumpak-n- Waste; expense.
Hangan-rc-Kxtreme: extremity. I
Jarumpak-rt- Active; wasteful.
him 28
Harumpakin-i'-To expend; waste. Higtan ang balicak-v-To shrug the
Hasikan-n-Place of sowing. shoulders.
Hasikan-r-To drill; sow. Higupin-^-To swallow; sip.
Hatdan ng viatico ang may sakit-r -to Hihigan-n-Couch; bed.
administer sacraments. Hihigan ng hay op sa damo-w-Lair,
Hati-a-mid; half. Hika-M- Asthma.
Hatid-n-Conveyance; conduction. Hikaw-n- Earring.
Hatiin-L'-To divide; halve; part; share; Hikayat-n Attraction; invitation; faei-
compart; cut apart. nation.
Hating gabi-w-Mid-night, Hikayatin-f-To attract; facinate; invite.
Hatol-n-Decision: judgement; sentence; Hikuatin-v-To pry up.
verdict; issue; advice; opinion, reso- Hila-w-Draw; pull, tug; drag.
proceedure; council.
lution; Hilaga-?? North; North- wind.
Hatulan-v-To sentence; judge; decide; Hilaga-a-Northern; boreal.
resolve; determine. Hilagaan-w-North.
Hawak-^-Clasp; clutch grasp. 1 1 i
lagaan-a- Northern boreal.
Hawakan-z;-To grasj); clutch; catch; Hilagaan-flwfa/.-Northerly.
hold. Hilahin-v-To haul; tug; drag, pull; draw;
Hawan-a-Free; clean; neat; pure; clear- hale.
disengagad. Hilakbot-w-Horror; dread; fear.
Hawanan-?;-To free; dissengage; facil- Hilamusan-^-Lavatory; wash-stand.
litate make easy; ease; expedite. Hilatsa-w-Thread of cloth.
Haya-w-Sheaf. Hilaw-a-Crude; green; rare; raw; -unripe
Hayag-a-Manifest; plain; clear; public; unfinished.
general, open, vulgar; perceptible. Hilawan-r-To separate; pick.
Hayin-w-Gift; oblation; offering. Hilawin-u-To make crn<le.
Hayop-^-Animal; brute; beast. Hilbana-n- Basting.
Hayop na apat ang paa-n-Quadruped. Hilera-?i Row; file; line.
Hayop na walang gulugod-n-Inverte- Hilig-n-Inclination; propensity; tenden-
brate. cy; disposition.
Hayuma-n-Patch. Hilig-a-inclined; disposed.
Haynmahin-f-To patch; mend fix. Hilig ng loob ^-Inclination; fancy; pro-
Hibaybay-n-Boundary; district; limit; pensity.
territory. Hiligan-n- Anything to lean on.
1 1 ibik-w-
Lament; lamentation; groan; Hilik-n-Snore; harsh sound
sob. Hilo-rt- Drunk; intoxicated; di//y.
Hihla-9t Fiber; yarn, Hilongo-w- Drunkard.
lliho-n-Cheat; fraud; deceit; delusion; Hilot-n-Mid;wife.
decoy; sham; claptrap dodge; trick; Hilurin-?;-To soften; rub; stroke; act as
guile. n iid- wife.
11 in-v-To cheat; decoy ;deceive; seduce;
i I >< Jlilutin-r-To rub; act as mid-wife:
sham;
guile; jockey; co/.cn. stroke.
Hilmin-r-To cheat; co/en; deceive; de- Himagas-;*- Dessert.
coy; sham; victimize; jockey Himala// Miracle; \\onder.
sed'ncc. Mimanhiinan-//-KIatery; cajolery.
Hilmin sa pag ibig-v-To jilt.
1 limanhiman -r/.-1'rudent.
Hielowlce. I
limimlay-r-To rest; i-ejiose.

Higanti-n-Vengence. Himatay-y/-Fainting; swoon; taint.


t<>
Higitin-?;-Ti> enlarge; stretch; len--tlien; Himatiiyin-^ Suhjcct fainting.
surpass, IIima-,\a-//-rlasplieiny.
IIigo-/< Fig. Himawain-r-To HlasphiMiu-.
I
ligup //Swallow; draught; sip; absorj)- Eiimpakhimpakan-n*Loihfl of an animal.
tion. Himpakhimpakan-ti- Baahfulnesa.
IliLiuit //
Tenacity;
pertinacity; contu- Iliiniilliol-//-Small knot in cloth.
macy; asperity; closeness; tightness; Ilimnlmol-^ Ragged; tattcrc.l.

narrowness; straight n- llii!iiiliiH)|-//-Small knot in cloth.

Higpitan-/--T( compel; press; oblige; Himnlmulan-r-To pluck.


oppress, squeeze; tighten, restrain, I mnt ok
1 i 'on plaint; murmur,
// ( i

bind; compact. llina //


\\Cakiu-ss; |.rostration.
Jligpitin uli-r-To retighten.; repress. Iliuahi p. p. \\o\on.
29 Alt
Hinabi-M-That which has been woven. Hindi mangyaring mabahagi-a- In< v 1 i i
-

Hinabing lino-M-Linen. sible.


Hinagap-M-Suspicion; jealousy. Hindi mauso-a-Obsolete; disused; pas-
Hinagap-w-To beleive; credit; give faith. sed;gone by.
Hinagpis-// Tribulation; anguish;- aflic- Hindi mapawi-a-Indelible.
tion; anxiety; envy; eompasion; pity. Hindi marunong-a Stupid; ignorant.
Hinahon-//- Modern! ion; forbearance; pru- Hindi marummg sumunod a-Obstinate;
dence; continence; contineney. disobedient.
Hinala-n- Dread; fear; suspicion; jea- Hindi masaysay-a-Indefinite; indeter-
lousy; presumption; supposition, ma- mined.
lice; conjecture. Hindi matangap-a-Inacceptable; inad-
Ilinalili-/;. /;. -Changed. missible.
Hinanakit-j/-Complaint: murmur; disgust Hindi matarok-a-Unfathomable.
I
[inang-n-Sokknr. JSIindi alipin-a-Free.
nangin-n-To solder.
I 1 i Hindi nababago--Constant; firm; loyal;
Hinapang-n-Courage; valor; mind; in- permanent; durable; lasting; ma-
tention. nifest.
Hinawan ng kamay n- Wash-stand. Hindi nabubulok-a Incorruptible; im-
Hinay-?i-Delay; detention; lingering; perishable.
slowness. Hindi nagagalaw-rt-Untouched;. pure;
Hinayang-7i-Grief; pity; compassion; un mingled.
condolence. Hindi nagagayak-a-Informal; indispo-
Hinayhinay adv.-~Litt\e by little. sed.
Hindi nagbuhat sa iba-a-Ooriginal; i>ri-
Hindi Ayos-a-Disheveled; irregular. mitive; first.
Hindi ayos-wZr.-Uulike; disorderly. Hindi nagpapaamo-a-Free; frank; lib-
Hindi binyagan-ft-Pagan; heathen. eral.
Hindi dapat-a-Unbecoming; unworthy; Hindi nakaalam-a-Stupid; ignorant;
unlawful, illicit; undeserving. unkno vn.
Hindi gamit-a-Disused; obsolete. Hindi nalulupo-a-Pure; untouched; un-
Hindi ganap-a-Imperfect; faulty; de- mingled; chaste.
fective. Hindi mapaamo-a-Un tamable; inflex-
Hindi gumagalaw-a-Quiet; undisturbed. ible.
Hindi kaayon-a-Contrary; unlike. Hindi napaguusapan-a-Pure; clean (per-
Hindi kailangan-ft-Unnecessary; super- taining to conversation.)
fluous; dispensible. Hindi pa nalalaman-a-Unknown.
Hindi kamu ha-a-Strange; foreign; un- Hindi pa nangyari-rt-Unfinished; in-
dissimilar.
like; complete; lacking.
Hindi kaoffido-a- Foreign; different vo- Hindi pa napaamo-a-Untamed; wild.
cations. Hindi paris-a-Unlike; unequal; dif-
-* Hindi kaparis-a-Unlike; dissimilar; con- ferent.
trary; different.
Pd/vC^n (*/)) Hindi patag.a-Rough; cragged; craggy.
Hindi kaugalian-a-Stran^B; Vmsmnvn, Hindi payag-a-Inadmissible.
foreign. Hindi rin-a & co/i/.-Neither; nor.
Hindi quilala-rt-Strange; un nown; 1
fo- Hindi sagrado-a-Profane; not sacred,
reign. Hindi sinasadya-a- Accidental; casual:
Hindi mabahagi-a-In visible. unintentional.
Hindi mabuti-a-Bad; false; faulty; Hindi tama-a-Amiss; false; not true;
untrue. untrue, wrong.
Hindi mabuti ang lasa-a-Sour; bad- Hindi tapat na loob-a-Unfathful; false;
tasting; pungent. feigned; infidel; disloyal; instable;
Hindi magkaayos-a-Confused; disorderly; fickle; uncertain.
perverse; intricate; difficult; contiary. Hindi tinatalaga-a-Casual; uninten-
Hindi mahalata-a-Imperceptible; hidden; tional, unexpected; accidental.
unseen. Hindi tinatangap-a- Unacceptable; inad-
Hindi makamalay ta\vo--Spiritless missible.
weak; feeble. Hindi totoo--Fictitious; untrue; false;
^
yHindi malayo-arZf.-Near; not far. fabulous; feigned; uncertain; spurious.
Hindi man-rt<ir.-Though; notwithstand- Hindi tumupad sa ipirianumpa a-Per-
ing. jured; forsworn.
HIT HU
Hindi tunay a- False; untrue, feigned rancc; phase; likeness; mien; g;.rb;
counterfeit, imitated. guise; ostent; cut; fashion; face.
Hingal w-Pant; palpitation; difficult Hi wa-w-Slice; cut; incision.
breathing. H waga-n-Mystery
i .

Hingalo-w- Agony; gasp; last breaths; Hiwain-r-To cut; slice; carve.


of a dying person. Hiwalay-n- Separation.
Hingbubuli-n-Lizard. Hiwalayin-v-To separate; assort; sort
Hingil a-Propensity; inclination; desire. compart; renounce; divorce; divide part.
Hingil-a-Disposed; inclined. Hiwas-w-A cut on a bias.
Hingil sa-rwfo.-Moreover besides; over, Hiwas-rt-Slanting; squint-eyed; incorrect.
above; according to; relating to: Hivvasan-?;-To cut en a bias or slant.
concerning. Hiwid--Hipshot; lame.
Hingkod--Lame; hipshot. Hiya-w-Shame; })ashfulness: modesty:
Hinhin-w-Urbanity; civility; calmness: embarrasment; compunction.
tranquility, politeness; kindness, fru- Hiyain-v-To shame; embarrass; affront:
gality; bashfulness. insult.
Hinkod-a-Lame; hipshot. Hiyas--Ornainent; adornment; trim-
Hinlalaki-n-Thumb. ming, furniture.
Hinlog-w Lineage race, forfathers;
;
oft' Hiyasan-v-To ornament;adorn;embellish.
spring; class; parents; relatives; kin- Hiyaw-n-Shout; cry; seream; howl;
dred; pedigree. outcry; clamor; hoot.
Hinog-a-Ripe: mature- Hiyawan-^-Outcry; clamor; shout; cry;
Hintay-w-Stay; stop; hope. hoot; howl.
Hintayin-t/'-To await; hope; expect. Hiyawin-?;-To shout; cry-out; ho\\l;
Hinto-M-Stop; halt; pause. huz/a, clamor; hoot.
Hintuan-w-Stopping place; halting place. Hodyat n- Countersign; watch word
Hinubahin-r-To collect, deduce; infer. passport.
I
iipag-w-Sister-in-law. Hodyatan--Countersign; wart ch word. I

Hipan-r-To l)lo\v; play on a musical rendezvous; appointment.


instrument Hogyat-n Alarm; notic.e of danger;
Hipo-w-Touch; blind man's stick watchword.
Hipoin-r-To feel; touch; grope. Holhol-n-Howl; cry of horror.
Hipon-n-Shrimj). Ho\\ad-n-Counterfeit; imitation; co|,y;
Hipon sa dagat-w- Lobster. forgery
Hipuin-v-To feel; touch; grope. Howaran-?>To counterfeit; copy, imitate;
Hirani-a-Lent; forge, mimic; pirate.
Hiram-wThe thing \\hich is lent. Huad-n-Counterfeit; copy; forgery; imi-
Hirainin-r-To borrow; loan; tax. likeness; transcript:
tation;
Hiran-//-Kxample; instance; pattern. Huag-IM&r.- Shan't; do not; don't; stop.
Hirang-a-Selected; chosen; select; choice. Huaggawin-u-To neglect; quit; relinquish;
I 1 a g //-Selection; choice.
i i 1 1
forsake; leave, yield; let; omit; retnse
1
lirangin-r-To select; choce pick. to do.

Harap-ft-Hardship; pain; torture; grief; Huag gumanting palad-/'-To be dis-


toil, torment; misery; poverty; distress; agreeable. uncominimising.
affliction; anguish; cross; trouble; I
hiag ipakaloob-r-To refuse; deny.
anxiety; fatigue; ado; dolor. Huag ipatuloy-r-To desist; discontinue;
Hirap ng kal>ban-// \\ ound; affliction: supercede; stop. '

injury. I
Inag isama-r-Tn exclude; shut out; eep
Hiraran-tt-Example; instance. separate.
I "-Accustomed; used,
lirati Huag l-alingayin-r-To slight; disregard.
li iratihin-r To accustom; use. Huag kumilala To / disown; disclaim.
Hiraya /> Illusion; apprebensiou. ignore; refuse to recogni/e.
Hiriuga //-Syrin-c. Huag kumilala ug utaug na lool-r To
lliringahin-r To syringe. i>e
disagroedabto; aagrateful.
listoria n-\ Huajr kupkupin-r-To leave in dani:* !-;
1
I 1
istory.
Hita-n-Thigh. refuse to help; aid; shelter or protect.
II itad n NN'hore; harlot; prostitute. Huag magalingin r-To reject; cundemn
Hitit-w-Surk; smoke. lo\\ci- refuse to approve.
Hititin-r-To smoke; siu-h. Huag mairsalita r To refuse to talk
form, mode, apjiea- hush; remain silent.
HUK 31 HUM
Huag mahalata-7'-To hide; coiureal; keep Hula- n~ Prediction; prophecy; conjecture;
secret. surmise; omen; divination; augury;
Huag mahalin-?'-To slight; disregard. precursor.
Huag makipag-usap-r-To stand mute; Hulaan-y-To predict; foretell; prophecy;
remain silent. soothsay; prognosticate; divine.
Hulhol *7- Howl;
Huag makilala-r-To diso\\n: disavow; yelp; yelping.
refuse to recognize. Huli-ar7r.-Late; yelp; yelping.
Huag inalaman-wTo disown; disavow; Huli-M-Capture; spoils; prize.
be ignorant of. Huli n<> sasakyau <l Stern.
Huag bilangin-r-To exclude; shut out; Hulihan-M-The pack part; stern.
refuse to count. Hulihan ng hokbo-n-Rear-guard.
Huag mapanabi-r-To restrain; refuse to Hulihin-r-To ca]>ture; seize; catch; got;
tell or say: bind. apprehend.
Huag matanto-r-To be ignorant of; not Huli sa lahat-a-Last.
to know. Hulma-n-Mold; mitrice.
Huag pahintulutin- t'-To disapprove; dis- Hulo-a-Upper.
favor; discountenance; refuse to permit. Hulo ng ilog-w-Souree of a river.
Huag pamanahin-r-To disinherit, Hulog-n-Fall: tumble.
Huag purnayag-r-To refuse; object; Bulugin-y-To throw down; cast.
disfavor; veto. Hulugin ng gracia ng DIOS-y-Tosrnctify;
Huag sabin-r-To refuse to tell or say bless.
keep secret or silent; seal; secrete. Humaba-tf-To lengthen; protroet; pro-
Huag samantalahin-r To fail to take long.
advantage of; fail to gain advantage; Humabi-r-To weave; plat.
fail to procure. humabol-r-To catch; run after.

Huag tamaan-r-To err; misjudge; Humagkan-tf-So hug; kiss.


mistake. Humaging-r-To >\hir; uhur, whistle,
Huag tangapin-i'-To reject; refuse; whiz; hum.
object to. Humagpos-Y>To slip; slide, skulk; escape
Huag tunmpad-t; To shirk fail to do. from danger.
Huag umiinik-f-To remain silent; hush Humahalo w-Rocker; one who stirs.

keep still. Humakbang-u-To step; stirs.


flubad-rt Naked; nude. Humal a- Nasal.
Hubaran-f-To denude; underss; enipov- Humalaw-v To choose; select; elect.
erish; make jtoor. Humalay-'tf To consume decry.
Hubaran ang luksa-r-To leave off Humalik t'-To kiss; osculate.
mourning. Humalili-f-To exchange; change, alter-
Hubdan-/'-To undress; deude; disrobe. nate, reciproerate; supercede.
Hubog-a Curver; bent; crooked. Humalimhiin-i'-To set; hatch, (per to
Hubog-a-Bent; curved; crooked. fowls).
Hubog-n-Bend curve; arch; crook. Humalinghing-tf-To sigh; groan; moan;
Hubog-/>. 7>.-Bent; curved; arched. lament.
Hubugan-r-To bend; arch; curve. Humamak-r-Grovol: lower; degenerate.
Hubugin-r-To bend; arch; curve. Humamok-^-To bedew fog.
Jd udyatan rZ-Passport; co u n ters gn i ; Huiiiainok-fl-To h'ght; struggle; contend.
watchword. Huinamon-v-To anger; provoke; light.;
Hngasing--To wash; lave bath. irritate; offend; excite; contend;
Hugos ng conipana-'. Bell-clapper. struggle.
Hugutin-?;-To extract; remove; take out; Humanap-f-To tind; search for; hunt;
deduce; draw out; abstract; extort. search; look for.
Hukay-n- Excavation; hole; pit; hollow; Humanda-y To prepare; get ready.
cavity. Hurnanga-f-To limit; "finish; end; close.
Hukayin-r-To dig; excavate; hollow. Humangitin-v-To gnaw; molest.
Hukayin muli-r-To extume. Fumangos- t'-To pant; palpitate;
Humantong- t'-To stop; halt; desist.
Jt-,
t-^Hukom-/z Governor; judge; arbiter. +* Uumapdi- t'-To smart; irritate; hurt;
Hukluban-?i-Place of covering any thing; prickle.
rotting place. Humapis-y-To oppress; grieve; mourn.
Hukuman- t'-To Judge. Humapon-f-To eat supper.
Ilukuman ^-Province; governor's house. H iirnapon-f-To perch.
IBA 32 IBA
Humarap-v-To present; appaer; confront; Hurniya \v-77-To oyell; shout; exclaim.
witness. H umpay-n-Intermission; interrudtion.
Humatol-f-To judge; give sentence; sen Hiimpayin-v-To interrupt, intermit;
tenee, decide; condemn. discontinue.
Humawak-?--To clasp; clutch; hold; have. Humuad-tf-To counterfeit; falsify; copy;
Humbak-w-Concavity; hollo\\ness. imitate; mimic.
Humibik-u-To sob; lament; groan. Bumubad-tJ-To undress; denude.
Humigit r-To exceed; surpass; excell. Humubo-u-To undress; denude.
Humigit-o-More. Humubog-?;-To undress; denude.
Humigit-offc/.-More; over. Humukay-v-To dig; excavate; hollow;
Humigop-i?-To sip; suck; absorb; imbibe. delve; enter.
Humihip-r-To blow. Humula-v-To foretell; prophesy; perdict;
Humikayat-z; To attract; draw; invite. portend; prognosticate; announce con-
Humilig-v-To incline; tend; lean; recline. jecture.
Huinilik-y-To snore. Humula-w-Predictor; prophet.
Huuiimalay-v-To take what is left. Humuni-r-To neigh.
Humimawav-To blaspheme; curse. Humupa-v-To rest; calm; grow quiet;
Huniimig-v-To bubble; appear; answer. become thin or weak.
Humimpay-r-To cease, forbear; desist; Hurnntok-v-To arch; bend; curve.
stop. Hunhang-a-Foolish; silly; ignorant;
Humimpil-v-To appease; calm; pacify; stupid.
becalm; rest; repose; stop. Buni-n-Neigh.
Humina-v-To grow weak; debilitate, Hnrno-n-Oven.
impair; weaken; pall; enfeeble; Husay-w-Order; regulation array.
languish. Husay-a-Regulated; arrayed; elaborate;
Humindusay-v-To weaken; give up an orderly.
intention; dispirit. Husayin-v-To arrange; perfect; regulate;
Huminga-f-To respire; breathe, exhale; array; adjust class; order; correct;
expire. set off; put in order; rectify; repair;
Humingal t?-To pant; palpitate. patch; conform; improve; mend;
Ilumingi-v-To ask; request; petition; modify.
beg; entreat; implore; demand; claim; Husaying muli-v-To rearrange; rearray;
exact. Husto-a- Enough; complete; complete.
Huminkod-7/-To limp: deviate. perfect; exact; right; sufficient ef-
Huminkodhinkod-v-To limp. fectual, equitable; upright honest;
Horn into- v-To stop; halt; desist; rest; clever.
repose* Hustuhin t'-To complete; perfect; finish;
Humitit-r-To smoke; suck. execute, perform.
Humi \\alay-f-To separate; diverge; de- Hntukin-f-To arch; bend; curve.
viate. Huwarin-r-To imitate; copy; simulate

Iabang-7'-To wait for; watch for; Ibabalar-To explain; announce; antici


await. ]>ate; foretell; signify.
labotrTo proffer; hand; offer: reach. I
hahao-n-Topside; outside; cover; surface.
I;iL a
r ' To foresee; anticipate; preoccu- Ibadbad-t?-To soak; steep; imbue.
py, prepare. Ibagay /-To make Convenient; conform.
lalay r To offer; dedicate; picsent; give [bagO-n-To renew; make over; clian-e.
lalis -* To to take away; discanl; move; Ibabin r To change; translorm; alter;
obviate, leviate. remove; vary; convert; re
lalok /'-To offer; bold out; proffer; offer I'm in; transfigure; transmute; modify.
for sale; entrust; propose. Ibabin ang bitsura To change the /

I:yn> To rr-ulate; arrange;


/
array; shape; lisgui>e.
busk; put ill or<ler. Ibahog-rT< mix; mingle; unite; incor-
Iba n dissimilar; different; ili\-ei>e; 1111 porate.
like; other. Ibalabag r To throw; cast.
Iba-/>/v. ( )tber. [balibag-tvTo throw.
Ibaba-r-To lover; j-ut d\\ n. IbalikrTo return; i-estore: devolve.
Jb;i,t. iba a- Jbalita / 'I'o iclate: report: telhannoiince;
IDA
say; mention; notify; apprise; make /.To dispatch; dispose of, com-
kuo vn: narrate; proclaim plete; verih'cate.
Ibalot-r-To envelop. Malay r-To stretch; unfold; expand.
lbangon-r-To raise; stand up, elevate; Idatig-r-To unite join, put together.
heave. Ideposito r To deposit.
Ibang tawo-/> Stranger; foreigner. Idi it /'-To stick; paste; glue.
tie; fasten. Idiktji-y-To dictate.
[banting-tJ-To
lbaon-r-To bury; inter. submerge: Idukit-r-To sculpture engrave.
conceal. lyalang r-To esteem; respect, venerate
Ibaon-r-To preoare or tix for a journey. reverence, regard, appreciate, have
Ibarka-r-To load 01- freight a ship. regards for; notice.
Ihatay-r-To prop, build; upon; be sup- Igawgaw r-To mix; mingle, unite, join,
ported. coalesce, consolidate, copulate, incor
Ibawal-r To prohibit. porate; conjoin.
Ihhan-r-To change; diversify. Tgayak-r-To prepare; get ready; adjust
Ibig-n-Love: friendship. arrange.
Ibiirav-rTo give present, bestow, do Igi-n-Ease; goodness, kindness.
uate, cede; afford. Tgiba-r-To destroy; demoish; obliterate.
Ihitray nava ng Diox-inter. GOD grant: Iganagayak-i)-To prepare.
would to GOD. F guhit /'-To draw; trace/ line.
Ihighi-v-Lo love; like. Iguho-r-To demolish; obliterate; destroy.
Ihilad-r-Todry: sun, put in the sun. rgumon;7'-To roll; wallow; humble.
lhilango-/--To imprison; arrest, confine; Ihal>ilin-7'-To comission; give c,harge.
shut up. Ihagis-7'-To throw; cast.
Ibitin-r-To suspend; hang up. Ihagis ng pabigla-7/-To jerk.
Ihalabos-7'-To boil; cook-in Avater.
lower; take away; forgive.
lltsan /'-To Ihalal-7'-To elect; choose.
Ibual-r-To overbalance; tip over, turn Thalang-7'-To put cross-wise.
over; discomfit. Ihalili-7'-To substitute/ change/ ex-
Ilmho-r-To mold; cast; founder. change/ surrogate.
Ibudbod-v-To sprinkle; scatter, sow; dis- Ihalo-7'-To mix/ mingle/ alloy/ join,
tribute. unite/ coalesce/ admix/ intermix/
Ibnho-y-To empty; clear; induce; promj>t. intermingle/ blend.
Ibuhol-r-To tie; knot; join or unite by Ihampas-7'-To strike/ beat/ whip.
knotting. Ihanda-7'-To prepare/ get ready/ supply.
Ihuhos-r-To pour; s})ill, empty; effuse. provide/ arrange/ adjust/
Ibukod-7'-To separate divide, except, Ihapay 7'-To incline/ lean.
exclude, preclude, set apart, blink, lharang-?;-To stop; check/ hold up.
segregate, keep out; discriminate. Tharap-;/-To present/ exhibit/ confront,
Ibukod ang tuliapes sa palay-r-To compare,
winnow. Ihasa-7'-To sharpen.
Fbulid-r-To precipitate; expose to ruin. Ihatid-v-To convoy/ accompany; convoy.
Ibuluak-r-To pour; spill; leak. conduct/ carry/ transport.
Ibulnsok-7'-To precipitate; expose to Ihawin-7'-To roast/ toast/ bake; grill.
ruin. lhayag-7'-To publish; disclose/ show; ex
[bongo-t/-To collide. pose; apprise] divulge; lay open/ reveal.
lbunton-r-To heap; pile U]*, put together. Thayin-7'-To otfer; present, give.
Ibunyi-rTo extoll; praise; magnify. Ihi //-Trine.
Ibusa-r-To parch: roast. Lhian-/7-Retreat.
Jhuyo-r-To induce; insj>ire, incite, rouse, Ihiga-7'-To lay/ down; stretch; unfold,
stimulate, imbue; persuade. expand.
Fdagdag-7'-To add to; inscrease, accrue, Ihilabos-7'-To boil; cook in water.
aggrandize, aggregate; superadd. strike svveepingly.
Maing-/' To implore: complain; beg, Jhilbana-0-To baste.
petition, appeal; entreat. Ihilig-7/-Toincline/ recline; lean lack:
Idaiti-?;-To unite; join; touch. influence/ imbue/ persuade/ induce,
ldalangin-w-To intercede; mediate. lhinang-7'-To solder; mend with solder.
Idamay-r-To implicate; effect Ihinday-z/-To move to a distance.
Fdaraing ?;-To complain. Jhingil-7>-To incline; influence, induce,
Tdarang To scrn-tcb; singfe: heat.
-

persuade.
f)
IKA 8 ILA
Ihiwalay-;-To separate; divide; set Ikao-/j/v;.-You; thou.
apart; subtract; lay aside; revoke; Ikapit-7/-To apply; adapt; adjudge.
with-draw; sunder; sort; remove; Ikapito-n- Seventh.
discriminate; divorce; segregate. Ikapito-a-Seventh.
Ihiwas-r-To slant; sling; diagonally. Ikasiimpuo-;/-Tenth.
Ihuli-r-To put last or at the end. I
kasampu(j-r/-Tent h .

Jhulog-r-To throw down; translate; Ikasal-7'-To marry; betroth; match.


interpret. Ikating-7'-To incorporate; j<

Ihulog kapwa
ang sa inrierno-7'-To consolidate; unite.
damn; condemn to eternal tormenst. Ikatlo--Third.
Ihulog sa ibang wika-7' To translate; Ikatlo-a-Third.
interpret. I kawalo-w- Eighth.
Iihan-//-Chamber pot. Jka\\alo-r/-lMghth.
linit-r-To heat; kindle. Ikawalong -rtr/r.-pjighthly.
by one.
Iisa;t;isa-r//?7'.-One Ikawalong puo-o-Eigfataeth.
Iit-//-Mckname. I ka\\ ing-7/-To fasten; add; paste; tie;
Ikaanim-;7-Sixth. stick.
Ikaanim-^-Sixth. Ikiling-7'To incline; induce; persuade.
Ikaanim na puo-//-Sixtieth. I
kinabubuhay-;/- Nourishment; food;
Ikaanim na puo--Sixtieth. inaintainence; sustenence; ration;
I
kaapat-;/ -Fourth. livlihood.
I
kaapat-rt Fourth. Ikintal-7'-Tostamp; j>rint; imprint.
Ikababayad-//-Payment; that which is
[kiran--8pindle; ]>ivot; axle, bobbin.
paid; pay; reward; satisfaction. Ikiran-7'-To wind; convolve.
Ikabit-7'-To fasten; stick; join; tie; paste; Ikiskis-7'-To scratch; smooth ]>o]ish;
add to. rub; burnish.
Ikadalawang puo-a-Twentieth. I kit-;;- Turn.
Ikadalawang puo-w-Twentieth; vigesimal Jklian-7'-To shorten; abridge; reduce
Jkadkad-7'-To unfurl; unroll; unfold confine; restrain; pare; clip.
stretch; expand. Ikmo-tf-Betel nut leaf.
Ikahon-7'-To box; embale; pack. Ikog-n-Turn.
Ikaila 7'-To deny; lie; negative; gainsay; Ikumpas-7'-To beat time.
refuse to tell. Ikuskos-7'-To scratch; scoin ; rub.
1

I ka isang li l>o-" Thousandth. Ikusot-7'-To wrinkle; rumple.


Ikaisang-lilxi // Thousandth. Ilabas-7'-To remove: ]>ut out; exclude
lkait-7'To' deny; reject; nefuse. extract; extort; reject; eject; effuse
Ikalabing apat-;/ Fourteenth. shut out.
Ikalabing apat-rt-Fourteenth. Ilabas sa kata\\an-7'-To excrete.
Ikalabing dalawa-^-Twelvth. Iladlad-7'-To unfurl; unfold; expand.
Ikalabing dalawa-^-Twelvth. stretch.
Ikalabing isa--Kleventh. Ilag-;;-Shyness; fright, scare: avoidance
Ikalabing isa " l^leventh. exasion.
Ikalabing pito-w-Seventeenth. I
-Begone: keepoff.
lag-////''/-.

Ikalabing pi to-" Sevententh. llagak-7'-To de])osit; entrust leave


Ikalabing tatlo;/ Thirteenth. with another.
Ikalabing tatlo-"-Thirteenth. Ilagan-7'-To evade: shun; avoid; parry
Ikalabing walo-// Eighteenth. stave off;blink; obviate: escape.
Ikalabing walo-"- Eighteenth. llagay-7--To put; place: set; lay; arran-
Ikalat 7'-To scatter; distribute; disjierse: ge; appoint; situate; wager; pledge;
diffuse; extend; publish. mortgage.
Ikalaua //-Second. Ilagay ng manga dingding ? To par-
Ikalaua-" -Second. tition.
Ikaling-7'To unite; join. Ila.^ay sa ara\\-7'-To to put or place in
Ikama-7'To adapt; ajiply: adjixlgc con the sun.
solidate; copulate; join; conjoin; unite; Ilagay sa grado-7--T' grade; class; Has
collect sify.
Jkama ang isang bagay 7- To intervene Ilagay sa hulihan r- To put or place
insert. la si.

Ikanlmg7' To hide; i-i.mval: defend. -\ iban-_ r


\\ika; ['.
inierpret:
di--nise. keep -ecict.
ILI 3 INA
1
lagay sa kasukatan r- To appraise, Ilikmo -7' To become.- lit; suit, establish;
value. smooth.
1
lagay sa codigo-7'-To codet'y. llimbag-7'-To stamp; print; emboss; seal.
Ilagom-v-To congregate; unite; join; llimbang-f-To take a rouud about way.
meet. Ilingid-7'-To hide; conceal; bury; keep
Ilagpak-7'To tumble or throw down; secret; diminish.
overturn. llipat-7'-Totransform; remove; move;
Ilahok-7'-To mix; breu comprise; inter-
; cross:
passover; transpose; transport,
mingle. llipat ang tanim-7'-To transplant.
llak-7'-To solic'it; collect. llitan-7'-To envy; pay less than 01 it-

1la k -//Col lection; solicitation. should for anything; underpay.


Ilakip-7'-To Reconcile; unite; join; Ilitaw-7'-To disclose; sho\\ .
adduce; dis
league; congregate; coalesce; con cover.
join; tie; bind; alloy; copulate. Ilog-^-River; creek; stream.
Ilalim-^/7'.-rnderneath; below under. Hog na munti-/7-Rivulet; creek.
llalim nang-/vy>.-rnder; below. Ilong-w-Nose; snout.
llang-m/7'. Deserted; lonely; barren. Ilual-7'-To advance money.
Hang-;/- Lonely place; desert. Ilubog-7/-To sink; submerge; immerse;
llang-tf -Sundry; several; various. dip; put under water; douse; duck;
llan*r-How many. merge.
Ilangkap-7'-To unite; join; conjoin; Ilugmok-7'-To wallow; roll.
incorporate; knit; coalesce; comprise; Iluhog-7'-To beseech; appeal; ask; pray;
contain: include. implore; harangue.
Ilap-//-Y\ 'illness; shyness; coldness; Ilulan-7/-To load; ship: lade; freight.
temerity; avoidance; bashfulness. Ilimod-7>-To sink; submerge; immerse
Ilapat-7' To unite; join; inclose. Imali-v-To err; misjudge; equivocate;
Ilapit-7'-To approach; bring near: mistake
approximate. Imang-ha-7/-To stupefy; surprise.
Ilarawan sa papel-7'-To portrait; pho- Imarka-7/-To mark; stamp.
tograph; take pictures. Imbak-a-Old; cured.
Ilatag-z'-To unfold; stretch; out; evolve; Imbot--Concern; interest.
expand. Imot-^-Economy; frugality.
llatag ang bato-7/-To pave. Imot-a-Economic; frugal; close.
Ilathala-7'-To declare; manifest: ex- Impas-afh'.- Equal; even.
pound; explain; divulge; publish; Impis-7/-To thin; diminish; lower.
present. Impitin-7'-To press; prolong the appear-
Ilaw-;/-Lamp; light; clarity; clearness. ance.
Hawaii-;/- Light lamp. Impukin-7'-To kee}> guard; watch;
Ilawit-7'-To hang up; reach. observe.
Ilaylay-7'-To hang up; hoist; reach. Imukha-2/-To resemble; conform; favor;
Ilayo-7'-To remove; separate; divorce; assimilate.
distance; retire; withdraw; retract; Ina- //-Mother; mamma.
lay aside. Inaakala-7'-To intend; mean; design.
llibing-7/-To inter; bury; intomb; Inaalon-rt Wavy; unc u hit o ry
1 .

sepulcher. Ina-ama-;/-God-f Cither.


Ilibad-7'-Te to take turns; cause to Ina-anak-^-God-son; God-daughter.
disappear. Inaaralan-7'-To counsel; advise; teach:
Iligaw-7'-lo lose; err; commit a mis- correct.
take; go astray; cause to mis judge. Inahin-w-Hen; Female (/n-r. 1<> <rnntiti/j
Tligin-7'-To move to and fro; handle ^.-Shaved.
Inahit-jt).
much. Tna-ina-n-( lod-mother.
Iligpit-7'-To gather; collect; hide; hoard; Inam-n-Beauty; goodliness, fairness;
conceal. delight; pleasure.
Iligtas-7'-To rescue; redeem; ransom; Inam ng kilos--Gentil5ty; elegance;
succor; save; free; exempt; acquit; good breeding.
excuse; liberate; pardon; relieve; remit. Inam ng tikas-w-Genteelness; elegance,-
Ilihim-7>To conceal; keep secret; hide; bravery.
disguise; reserve. .
Inamoy^p. j).-8meleed; scented.
Ilihis-7'-To separate; obviate; misguide; Inang-#-Mamma.
remove. bad.
IPA J ^
IPA
apo->r-Grandchild; descendant; pos- Ipaalam-i7-To ask permission; bid adieu.
Interity. Ipabigay alam-7/To encourage; entice;
Inawak-7/-Yeil; cover. reward; induce.
Incenso ^-Incense. Ipabuya-v-To encourage; entice; reward;
Indahin-7/ To feel; perceive; grieve. induce.
Infierno-77-Hell; purgatory. Ipadala-7'-To send; dispatch; remit;
Ingat-n-Care; solicitude; caution; guard; transmitt expedite; convey.
precaution; pains; attention; watch; lpagayak-7'-To provide get ready.
observation; circumspection; protec Ipag-a\vit-7'-To sing; chant.
tion. Ipagbala-7'-To threaten; menace.
Ingatan-7/-To guard; protect; observe; Ipagbalobalo-7'-To feign; pretend; affect.
watch; care for; look after; heed; keep. Ipagbanda-7'-To Proclaim; announce.
Ingay--Noise; carousal; revelry; romp- Ipagbawal-7'-To prohibit; interdict:
ing; scuffle; racket. forbid; refuse; deny; ban.
Ingles-rt-English. Ipagbilin-?;-To charge; enjoin; recom-
Ingles-ft-English. mend.
Inig-H-Tremble; ghsC e; quake; quiver; Ipagdiwag-v-To shout; huzza; applaud.
quaver. [pagdiwang-t?-To celebrate; feast:
Iniginig-ti-Shake; tremble; oscillation. solemnize: praise; verify.
Inihalili-n-Substitute; delegate. Ipaghabla-7;-To accuse: demand; inform .

lm-\\)}g-p.p. &. a. -Loved; beloved. Ipagintindi-?/-To signify; intend; mean;


Ini-ibig-fl-Dear; estimable. declare: annunce.
Ini-ibig--Dear. lpa-gitna-r-To center; jiut in the center.
Ini-irog-_p.j.-Loved; belove 1 .
lpagkaila-?;-To deny; contradict; refuse:
lni-irog-rt-Beloved; dear. disown.
Iningat--Reserve; secret; exception. Ipagkait-r-To deny; contradict; keep
Ingit-;/-Envy; jealousy. secret; disown.
Inimot-arf7'.-Geritly; softly; little by litile. Ipag aloob-r-To cencede; cede; donate;
Inip-w-Envy; impatience; eagerness; bestow; confer; assign.
hastiness. Ipagkapuri-?--To honor; respect: dignify;
lnis-??-Choking; suffocation; smother; credit.
oppression. Ipagkilala-f>To introduce; present.
Inisin-7'-To smother; oppress; choke; Ipag atiwala^'-To give credit; confide;
suffocate. deposit.
Init-w-Heat; warmth/ zeal; fervor; chafe. [paglaan-v-To prepare; persist; main
I nomin-n- Beverage; drink. tain.
Inomin-7/-To drink. [paglaban-v-To defend; protect; main
Inotinot r/^7'.-<Jently; softly; little by tain; argue; sustain: persist; hold;
little. dispute.
Inpo-7'-To become; smooth; suit; esta Ipaglagay-r-To put or place for another.
blinh. Ipagmasa it r- To interest; concern;
Insik-;;-C'hinaman; chino. defend; protect: give share in; en-
1

Jnsik-a-( hino; Chinese. join; charge.


Instrumento-;/- Instrument. [pagmatowid-v-To argue; regulate:
I
nteres-w-Interest,- behalf. dispute; contend; straighten.
Inugin-7'- To yo nmnd; encompass: en- !}>agpag r-To shake, brandish,
circle. Ipagpalmli-r-To put hehind:
Inumin-;/ Drink; beverage. behind.
Inumin-7/To drink. Ipagpala.iray /'-To suppose.
Inuman-jy-Afterbirth. Ipagpalit /'!' pennute;
Inunos-a- vs orm-eaten. hai-ter.

Inupahan-w-Hackney; hack. [pagpalumat-V-To remove; 1ran>poi-t:


Inuto^ -7' To <:ro\\- lartre; eidaLic; harden transfer; convey; hold anything until
(not uscilj. it increases in value.
I nnto&pp. -Ordered; sent; bade. IpaLrpasial -To lake for
; a walk.
Inumit-w-Theft. l|>a<_ri>ista->--To feast; celebrate; solem
I
numit-^./?. -Stolen. nixe; praise.
Inuyat-n-Treacle; sorghum. Ipagpauna-r-To expect; anticipate.
Ipaala-ala-v-To remind; hint; suujt -i ;
Ipagt>angalang-r-To defend; maintian,
prompt; mention. -tain: protect; support.
IPA 7 IPI
Ipagsabi-w-To tell; publish; reveal: lpamahagi-/--To apportion; distribute;
proclaim. part; dispart; divide.
Ipagtaboy-r-To divorce; separate; dis J pamalit-t'-To exchange^ permute;
miss. change.
Ipagtabuyan-j'-To Divorce: separate; Ipamudnmd-r-To sprinkle; distribute;
dismiss. diviile; part: apportion.
[pagtangol-V-To defend; protect: aid; IpamulsarTo imburse; put in the
save; helj>; support; maintain; sus- pocket; pocket; pouch.
tain. Ipanabi-r-To tell; publish: reveal;
Ipagtuloy r -To protract;
prolong; con proclaim; say.
tiuuo: hold. Ipanagano-r To dedicate; consecrate.
Ipagtulakan /--To push: imdel; shove. Ipangako-r-To promise; insure.
Ipagwisi -r-To sprinkle. Ipanganak-r-To give birth; bear chil
Ipahalang-r-To lay crossways or dren.
crosswise; thwart. Ipangat-?:-To exiose; lay open; boil.
Ipahalata r-To display; show; make Ipangayaw ?--To refuse; retrocede; retire;
known. deny.
Ipahalay-r To thwart. Ipangusap-r-To advice; counsel; fore;
lpahatid-r-To semi an escort: dispatch; show.
send. Ipanhik-?;-To go up; take up; invite
[pahayag-v-To proclaim; publish; an- up.
nounce; reveal; herald; cite; make Ipanumpa-r-To swear in; adjure.
known; impart; declare, manifest; Iparis-tf-To favor; pair resemble;
apprise;: send; forth; communicate; Ipasan-r-To loard; land, put on the
emit: divulge. shoulders.
Ipahayag muli-r-To repnhlish; rean- Ipasial-?--To take for a wal\'.
nounce. Ipasya-v To ordain; decide; enact;
Ipahintulot r-To leave; let; permit: give determine conform.
consent; consent; agree; condescend; Ipasok-r-To place in; put in; enter;
sanction; privelege. interject.
Ipaibabaw-?--To add; augment; put Tpaspas-z? To shake.
upon; boot. Ipataas-r-To lift up; raise; emboss;
Ipailalim-?--To put under; put below; aggrandize.
bury; cover. Ipatag-??-To level; make level.
Ipainom-r-To give to drink; invite to [patalastas-v-To make known; manifest;
drink. explain; announce; declare; construe;
Ipakilala-?;-To introduce; present; mani- impart.
fest; demonstrate. Ipatalo-r-To lose; cause to lose; lose
Ipakilos-f-To actuate. purposely; let lose.
Ipakipagtalo-r-To dispute; controvert. Ipatanaw-?,'-To show exhibit; expose:
Ipakita-r To show; exhibit; lay before; lay before; point out.
point out; explain; expound; present; Ipatawad-r-To forgive; pardon.
display; evince; produce; bespeak. Ipatong-r-To add to; put on; "load;
Ipakiusap-r-To beseech; implore; appeal; boot.
intercede; entreat; harangue: ask; Ipatmigot-7'-To direct; teach; guide;
pray. show the right way; manage; con-
Ipako-?;-To nail; spike; peg. duct; show; rule; govern.
Ipako sa crux r-To crucify. Jpatuad-i'-To invert; turn upside down.
Ipakuskos-r-To order to clean 01- i-ul>. Tpatuloy-t'-To continue finish; persue;
Ipalabas -r -To put out: effuse. follow; accomplish.
Ipalagay-/--To choose; elect; name. Ipaunawa-i'-To expound; explain; point
Ipalagay sa loob-?;-To put within. out; announce; teach; lay before.
Ipalaman-v-To put insi<le. Ipawis-f-To perspire; sweat.
IpaHgid-v-To beset. Ipayag-y-To concede; allow; admit; grant:
Ipalit-f-To change; barter; substitute; conform.
exchange. Ipilig-f-To shake.
Ipaloob-v-To put within; enter; Ipinanganak sa bundok--Mountaineer
sheathe. highlander.
Ipalubog-r-To sink; immerse; inundate: Ipinahiram-n-Loan; that which has
hide; conceal. been lent.
ISA 3 ITA
Ipinta r-To paint. Isaw-fMint; tripe; intestine; entrail.
Ipinta ang tabas-r-To draw the out- Isawsow-15-To dip.
lines; trace. [sda-w-Fish.
Ipis-w Cockroach. Isikad r To kick spurn.
Tpisan-v-To unite; join; congregate. Isiksik r-To cram in; force, put in by
I
pit-?* -Tweezers; pincers. force.
l[)itin-?;-To j)inch; press. Isilil-7-To put in; pack; place in.
Ipoipo-w-Whirlwind; vortex. Isilid sa supot-/;To sack
Ipukol-r-To throw; cast. Isiuga-r-To blow the nose.
Ipunin-y;-To gather; store; hoard; lay up. Iisingit-i>-To cram; put in by force.
Ipunta-r-To point; direct. Isip-n-Reason; thought; sense; will .

IraoH-r-To finish; complete. understaading; mind; idea; medita-


Ire />r<>. -This. tion judgement; notion; fancy.
I ri //-Groan. Isipin-u-To think; reason; meditate; con-
Irog-rt-Dear; beloved. ceive; contrive; fancy; suppose.
Inigin-r-To love: esteem. Isiping-T-To ]ut or j)lace by the side;
lsa-'/-One. lay beside.
Isipot-v-To cause to appeal dis
1

Isa-rt- Digit. ; show;


Isabat r-To interru}>t. close.
Isabit-r-Tohang up; suspend. Isisid-f-To duck; put under water; dip;
Isabog-r-To scatter; throw broadcast; douse.
bestrew; squander; lavish; misspend; Isisin-r-To scrub; wash; mop.
(sa //M/o;-discomfit; disperse. Isubo-i* To eat with the fingers.
Isabong-f-To fight or pit cocks. Isuga-r-To tie to a rope; tethei-.
lsadya-t--To do intentionally or pur- Isugba-v-To precipitate.
posely. Isufat-^-To write.
saL'i r-To use out of place or when Isulat ang huling kalooban-r-To write
one should not. a will; bequeath.
Tsa-isa-one by one; one at a time;-w/r.- Isulat ang ngalan sa isang libro-r-To
singularly. inarticulate; register; enroll; record.
Isakay-f-To ride; embark. Isulong-?>To propel; shove along.
lsalangsang-t'-To oppose; object; con- Isumbong-^-To accuse; inform.
tradict; trespass cross; go through. Isuot-t/'-To put on; wear.
Isalin-r-To copy; transcribe; transfer. Isurot-r-To indicate; point out.
Isalit r-To alternate; mix; mingle. Isurot sa isip-r-To suggest; hint;
Isalong ang sandata-i/'-To sheathe. prompt.
Isaloob ang hindi totoo-r-To suppose. Isusi-v-To lock.
IsamarTo unite; conjoin; conso-
join; Itaan-r-To dedicate; consecrate; re-

lidate, associate; adjoin; include; ac- serve.


company; incorporate; collect; alloy; Itaas-r-To lift; raise up; heave up; ele
mingle; affiliate; knit.
mix; vate; upbear.
Isambulatr Toascatter; squander lavish. Itaas-m/r. -above; over; high.
Isampay-r To hang up; suspend. Itaboy-r-To divorce; remove; sepa
Isandig-r -To recline; lean back. rate.
Isandok rTo dish; stir with a spoon. Itagal-r-To suffer; tolerate; abide: com
Nangag-/-To toast; torrefy. port; prolong.
1-aiiL! dali // Instant; trice. Itaguilid-r-To raise on edge.
l>ang docena// Do/en. To hide; conceal; guard; keep
NaiiLT kasnotang hnsto // A complete secret; reserve; idclose.
suit. /-To patch; mend.
l>ang laksa /'/-Ten thousand. ltagpos-r-To continue; hold; protract;
Kan- kisap mata // An instant. lengthen; endure.
Isang pnlnton.Lr -n A platoon. Itahan-r-To <^uiet; still; place, put.
l.sanla-/'-To mortgage; pledge; pawn; Itak // I'.olo; < Mini knife.
hyjiothecate.
plight: ltakad-/--To move by de-Tee-^.
Isara-rTo dose; shut. Italatag-/-To exhibit or show all.
Isarin /'!'< resemble; be alike. Italay /'-To dedicate; consecrate.
Isauli /-To
return; restore; reestablish. [takwil-V-To reject; repel: gainsay; Cn
Jsawala-7--To cause to lose; make lose; tradict
lose, To tie; fasten; bind; obli-c.
KAA 3 KA
ltanihal-r-To strenghen; join 01- unite Itulak r-To push; impel; shove; drive;
in order- to strengthen. press; forward.
Itampok rToem boss,-ex toll; aggrandize. Itulos-r-To set <>n end; set posts.
ItandarTo remember; note; record; ltulot-r-To compare; dedicate; permit:
register. give permission.
Itangi r-To except; exclude; keep out; ltnlay-rTo continue; keep; on; persne.
separate; divide; lay aside; refuse; ItimgorTo dii-ect; conducl; incline;
deny: disown. influence.
Itanong-r-To ask; question: quaere. Itungkol-r To destinate; pertain.
Hanyang r-To present; extoll; manifest; Ituro /--Toteach; train; guide; direct:
magnify; exhibit. show; construe; point out; denote.
Itaob-r-To overbalance; put face down; Judyok-r-To induce; egg on; encourage;
overset persuade; prejudice.
ltapal-r-To poultice; put on; apply. lugoy-r-To swing; rock; move.
Itapon-r-To throw away cast; lavish; lukol-f-To destinate; pertain.
mis-spend; waste; discard, Iuli-?'-To restore; reform; reestablih
'tapon ang may sala sa ibang lugar-f-To mend; renew.
banish; deport; exile. Inna-j'-To anticipate precee<l; forego,
Itapon sa labas r-To eject. lunat r-To unfohl; extend; stretch out.
Itatag-7'-To establish; institute; found; Iutos-y-To order; enact; ordain; send;
ordain; fix; enact. command.
Itatua-r-To deny; cuntradict; gainsay; Iwa-/>-t'ut;gash.
disown; refuse. lwaan-y;-To cut; slash: gash.
ltayo-7'-To establish; build; situate; Iwagwag-r-To shake wave.
construct. jwaksi-v-To separate; reject; condemn;
ltayong-f-To delay; suspend. repel; preclude.
Itayo uli-v-To rebuild; reestablish; re- Iwala i'-To lose; miss.
construct. Iwan-?;-To leave; let; abandon; forsake;
Itigil-r-To discontinue; suspend; delay; omit; quit; relinquish.
stop. Iwayway-v-To wave; shake.
ltim-r/-Black; jetty; blackish; gloomy. Iwisik-v-To sprinkle.
Itim-M That which is black; blackness. [yak--Cry; howl,
Itimbuang-r-To leave or let lay. lyak ng tupa-i- Bleat.
Itirik-r-To set posts. [yan-fl-That.
iwa lay- r-To separate; sort; divide re-
It
Ivan-pro. -That.
move; divorce; withdraw; lay aside; lyangyang-y-To dry: put in the air; air.
dissuade. lyang manga -a- Those.
Itiwasay-r-To calm; tranquilixe. Ivan man ga-pro. -Those,
Etlog-H-Egg; testicle. lyan nga-/*o.-That.
Ito-a-This. Iyo-y>ro.-Thy; thine; your; yours.
Ito-pro.-This. lyon-a-That.
Itoon-?'-To join;unite; add; increase. Eyon-jpro.-That.
Itowid r To straighten; make right. lyuko-u-To bow; incline or lower ones.
]tudla-r-To point with the ringer. head.
Itulag-r-To throw a spear. Jvukod-r-To humble; Imxer.

.lelea-/t-Jelly; jam. .hidio-a-.Jewish; .)e\\: hebre\\


.lesu CristO-n-Jesua Christ; Messiah. Jumento-M- Jackass; ass.
Judio-x-.Jew; Hebrew.

Kay>ro.-You; Thee. Kaaga\\-/^-Uival; competitor; antagonist


Ka r/^r.-Very. opponent.
Kaabalahan-n-Obstacle; impediment. Ka-agulo //-.Mistress; concubine.
JKAB 40 JOB
Ka-agusan-n-Current; torrent. Kabagay-a-Fit; appropriate; sympathet-
Ka-akma-a-Sympathetic. ic; accomadating.
Ka-alaban ng loob-w-Fervor; \varmtli; Kabagayan-w Fitness; propriety; relia-
zeal; ardor. bleness; reliability; adaptation;
Ka-alakbay-w-Companion; chum; com aptitude.
pany; accomplice: associate. Ka 1
>agl' al >ag-?/ -Small bat
Ka-alam-M-Aecomplice associate; confe- l
Kabag. ikan-w-Severity; harshness; rigor,
derate. asperity; cruelty; truculency; sharp-
Ka-alimurahan-tt-Abufle; insult; con- ness; inhumanity; force.
teinpt. outrage. Kabagong tawohan-w- Youth; celebacy.
Ka-alisagaan-M-Inconstaney: levity; fic- Kabahagi-w-Part; piece; portion.
kleness. Kababayan-n- Place of many houses.
Ka-alit-w-'Enemy; antagonist. Kabahoan-w-Fetidness; stench; stink.
Ka-aliwan-M-Solace; sport; consolation; Kabaitan-n- Wisdom; knowledge, pru-
happiness; relaxation. dence; skill; moderation; judge-
Ka-anioan-n-Tameness; kindness; humil- ment; learning; discretion; moral-
ity; modesty. ity.
Kaamuan-% Tameness; meeknes; gen- Kabaitan sa pagpalapat-w-Equity; right;
tleness; mildness. justice; impartiality; moderation;
Kaanayaran-n- Softness; gentleness; concientiousness.
mildness; delicacy: meekness. Kabaitan sa pagtupad-w Equity; jus-
Kaarig-n-Dyer's copper. tice, impartiality; concientiousness;
Kaapit 1 >ahay- n- N eighbor. moderation.
Kaasalan-ft Rite;ceremony;custom;habit. Kabalikan-n-Wrong side; back part;
Kaawa-awa-a-Pathetic. reverse.
Kaaway -- Enemy; opponent; antagonist; Kabalisahan->i-liestlessness; unrest;
competitor. commotion; disturbance.
Kaaya-aya-<v-Smiling; agreeable; peace- Kabaluktutan-w-Crookedness; l>en<l;
ful; pleasing; delightful delicious. curvation: curvature.
Kaayahan-w-Festivityl rejoicing; gayety; Kaban-w Trunk; chest; coffer; locker.
happiness. Kaban ng sombalilo-w-Hat-box.
Kaayawan-tt-Reluctance. Kabanalan-??-Virtue; purity; sanctity;
Kaayawan gumawa-w-Idleness; laziness; holiness; godliness.
reluctance to do work. Kaba ng dibdib-M-Palpitation; pant;
Kaavon w-Unanimity. heaving of the breast.
Kaayon-rt-Vnanimous. Kabanayaran-n-Prudenee; equity; jus-
Kaayos-rt-Unanimous. tice; right; mildness; impartiality;
Kaayupan-//- Paseness; rudeness; in- moderation.
sult; humiliation. K a ban g-w- Coffer; bier.
Kaba-//-Fear;dread; suspicion; emotion. Kal>angisan-w-Cruelty; inhumanity; tru
Kababaan-w-Metkness; humility; mild- culency; asperity: ferocity.
ness; inferiority; modesty. Kabanguhan-/* Fragrance; fragracy.
Kababaan ngkilos-n-Meanness; lo\\
Kabatugan-*l-Fame; celebrity: glory;
ness; leudness. reputation; renown: name; excellence.
Kababaan ng loob-w- Humility; mil<l- Kal>astusan-/Mvoughness: r u d e ness;

ucss; modesty; meekness. conrsenesss; rowdyism contumely.


K inbala^r ha \\.n- Impediment; obstacle;
si I Kahastusan-//- Roughness; rudeness,
prevention; anything that can ]><T coai'sen* ss; rudeness; vile conduct;
turb the mind. meanness: contumely; rowdyism.
K'aliangisan-// l-'crocity; \\ildnrss: enmi- K a bat nan-//- Youth; girlhood; buy ho. id:
ty; inhumanity. childhood.
Kaiiahayan /' l-'ollo\\--citi/en; country Kabatuganan-/ Slowness; slovenliness
man. carelessness.
Kabag-/*-(iust of wind from the stomach; Kahayanihan// Heroism; bravery; eoti-
colic. rage.
Kabila /'-V ave of the hanl. Kabayo-n-Horse; shelte; hackney; ]>lug.
Kabagalan-w-Slowness; lira vi ness: dul- Kahayong ainagamit nang sundalo //

ness; turpitude; rarelessni'ss; slo- .har-cr; cavalry horse.


venliness iinpurity: lewdness; u-jli Kahayon- kargalian /'-Pack-horse.
K:d>:iyonLr knlaklanj:-" Spotted
KAB 41 KAG
Kabayong ngnso //-Peevish horse. Kabutihan ng isip //
Wisdom; know-
Kabayong siklan // Stallion. ledge; prudence.
Kabiak->/-Half; counterpart. Kabntingtingan Kolly; tedium; useless
//

Kabiawan //Sugar-mill; cane press. work.


Kabigatan //-Heaviness; heft; Kabnyaan ;/ Satiet y; sat iation satisfaction

gaavity; enormity; seriousness. Kadaghan -Promptitude; activity.


>/

Kaluga van-//- Liberality; giving. Kadakilaan-M-Greatness; sublimity; mag


Kabiglaan-n-Speed; quickness; promp- nitude; j)reeminence; su]>eriority; roy-
titude; rapidity; promptness; activity; alty; grandness; dignity; loftiness;
haste. majosty; siunptiiousness.
Kabiglaanan-n-Haste; activity; speed; Kadalagahan-;/-Maidenhood.
urgency; exigence; ({iiichness; prompt- Kadalamhatian-n-Grief; disgust; abhor-
ness; promptitude rence.
Kabihasahan //-Habit; custom. Kadalasan-n- Frequence; frequency.
Kabihasanan //-Learning; wisdom; know- Kadali-^-Instant.
ledge; skill; ability; sagacity. Kadalian-vi-Quicknese; activity; speed;
Kahihasnan -//-Revelation; illucidation; promptitude; rusht facility; ease; hur-
illustration; the forming of a habit. ry; pressure; ready compliance.
Kabilangan ng tawo sa isang lugar-n- Kadalitaan-w-Poverty; misery.
census/ population Kadataan-,'/-Softness; delicacy; tender-
Kabilugan--\Vhole; total; totality; ness; suavity.
roundness/ account. Kadiliman-n- Darkness; obscurity; den-
Kabilugan ng buan-w-Full moon. sity; opacity.
Kabingihan-/z-Deafness. Kadingatdingat a-Unexpected; unfor-
Kabinian--Modesty; decency: chastity; seen; sudden.
gentility; genteelness; meekness. Kadingatdingat-arfc'. -Suddenly; unex-
Kabinyagan--Day of baptism. pectedly.
Kabkab-//-('avity in wood. Kadiosan-n-Diety; divinity; sanctionai-y.
Kable-n-Cable. Kadiwaraan-?i-Curiosity; inquisitiveness.
Kabo-M Corporal. Kadlit-w-Small cut; incision.
Kabog-//-Fall;hurt; contusion; blow; Kadlitan-v To incise; make a small cut.
knock. Kadoongan-fi- Harbor; anchorage.
Kal Hibuliran-w-Precipice; fall. Kado wahagian-A f fl i c t i o n ^humiliation;
Kabuisan-;?-Revenue; tax; rent. injury.
Kabulaanan-tt-Fictitiousness; falsity; Kadugo-n-Kindred; relation;-having the
uncertainty; lying; unreliability. same blood; of the same blood.
Kabulagan-;/-Blindness; error; stupidity; Kadugtong-w-Addition; continuation;
dulness. end; postscript.
Kabuluhan-;/-\Veight; worth/ conse- Kadukhaan-w-Lowness; lewdness; vile-

quence; importance; moment; use. ness; degradation.


abjection;
Kabulukan-w-Corruption; pollution; Kaduluhan--End; extremity.
putrefaction: depravity; rottenness. Kaduluhan-a-Last; end; extreme.
Kabulukan ng sugat-n-Proudflesh; gan- Kadungan-w-Contraction; humiliation;
gren; pus. humility; backwardness.
Kabundukan-n- Mountain system. Ka<lunguan-w-Bashf ulness; backward
Kabuntisan-w-Pregnancy. ness; temerity; pcrtness.
Kabunyian-n-Fame; glory; reputation; Kadustaan-n-Lowness; vileness; lewd-
excellence; name. ness; abjection.
Kabuoan-n-Total; totality/ entirety; sum: Kadustadusta-a-Humiliating; ignoble;
amount/ roundness ignominous; disgraceful; low; abject;
Kabuoan ng loob-/i- Valor; bravery; bold- mean.
ness;courage/ intrepidity. Kagaanan-n-Levity; lightness.
Kabuoan ng puso-w- Serenity/ valor; in- Kagabi-n-Last night.
trepidity. Kagagawan-;t-Action; doing; feat; event;
Kaburakan-n-Quagmire; slough; marsh; fact.
swamp; miry place. Kagalang-n-Pair; the other.
Kabusugan-w-Satiety; satiation; satis- Kagalangan-n-Respect; reverence; re-
faction. gard; politeness; civility; homage; cour-
Kabutihan-rt-Goodness; kindness; tesy;goodmanners;education;breeding;
benefit; utility; benevolence. manners, observance; obedience.
9
kAH 42 KAH
Kagalanggalang-ft-Respectable; polite; K ahalakhan-ra- Boisterous laughing.
respectful; courteous; reverend; civil. K ahalakh alak-a- H appy joyful.
;

Kagalavvan-M-Movement; disturbance; Kahalayan-w-Lowness; lewdness; ugli-


moving. ness; obscenity; impurity; unchastity;
Kagalingan-n-Goodness; k indness; dishonor; dishonesty; rudeness; sor-
gentility. didness; turpitude; covetousness.
Kagalit-n-Knemy; opponent; antagonist. Kahalili-w-Substitute; exchange substi-
Kagalitan^-Anger; indigiuition; vex- tution; relief; successor; alternate;
tion; passion; rage. delegate; successor.
Kagalitan-7' To anger; perturb vex. Kahalo-n-Mixture; accomplice.
Kagarnitan-w-Use; custom; utility; profit. Kahamakan-n-Lowness; lewdness; base-
Kagamitan-a-Ordinary; usual; customary. ness vice; contumely; infamy; dis-
Kagampanan-n- Compensation; value. honor; scoundrelism; accident.
Kagamutan-M-Remedy; reparation; cure; Kahambalhambal-fi-Sad; deplorable;
redemption; recourse. lamentable; dismal; doleful; hor-
Kagandahan-w-Beauty; elegance; come- rible..
liness, kindness, gentility; amia- Kabambugan-n-Braggartism; haughti
bility; genteelness. ness; an-ogance; presumption; vanity;
Kagandahan nang loob->i-Muniriceme; boast; pompuosity; disdain; vaunt;
kindness; benignity; benificence; ostentation; pride.
generosity; benevolence; liberality. Kahanga-n-Limit; bound.
Kagasohan //-Noisiness; restlessness. Kahangahanga-a-Miraculous; wonderful;
Ku^as])angan-//-Rudeness; rougbness; admirable; marvelous; astonishing.
coarseness; illbreding; stupidity; Kahanginan-n-Braggartism; brag; boast;
rusticity. j (resumption; ignorance; foolishness;
Kagat-n-Bite; mouthful. clownishness; emptiness.
Kagatin-v-To bite; gnaw; nip. Kahapisan-n-Suffering; hardship; suf-
Kagawian-n-Inclination;habit;use;custom ferance; infelicity; calamity.
Kagayat-#-Slice; Piece; cut. Kahapishapis-a-Doleful; sad; dismal;
Kagilit-n- Companion. deplorable.
Kagilit adv.-side by side. Kahapon-n-Yesterday.
Kaginbawaban-ft-Ease; facility; pros Kahapon-odt;.-Yesterday.
perity. Kaharian-^-Kingdom; crown; dynasty;
K a .Lr insagmsa-ar/t\ -Suddenly; unexpec- realm.
tedly. Kabayopan-w-Brutality; inhumanity.
Kagiosaginsa a-Sudden; unforseen. Kahigpitan-M-Tightness; tenacity; con-
Kagipitan 7/,-Narro wness; closeness; tumacy; pertenacity; severity; harsh-
straightness; bard straits. ness.
Kagulangan-y? Maturity. Kahigtan-W-Surplua; increase; augmenta-
Kagulanggulang-a- Mature. tion; overplus; preference; difference.
Kagulatan-n-Fright; scare. Kahigtau s:i
iba-^-Snperiority.
Kagulatgulat- a- Dreadful; r g h t ut' i t' 1
; Kahihiyaan-n-Baslifulness; shame; con-
shocking. fusion: humilation; com)>romise.
Kaguluhann- Disturbance; confusion; Kahilawan-M Crudeness; crudity.
commotion; carousal; tumult; revelry; Kahiman-jprcp.-Thougb; not^ith stan-
Hcufflle; romping; quarrel; perturba- ding.
tion; overthrow; noise; ti^rlit. Kahimanawari-////<r.- Would to (i()I>

K:gmigkon^-y/-Noise; danior; bustle; (iOD grant.


dispute; tumult; rumor. K ahimpak-ft-Large slice.
KagyatWr. -Hardly; with trouble; scar- Kahinaan-//-Weakness; debility: feeble-
cely, almost. ness;Prostration.
Kagyatin-v-To prepare. Kahinaan ng loob //-Kffeminence; ef-

l\;iliabaan-w-Lenirth; prot ract ion. feminency.


Kaliabaaiiir m:ilabi> // 'I'tMlionsnes. Kahinahinayan-n-Compassion; pity.
Kahabaan ug bui)ay-/?-I.on-etivy. Kabingian-n-Petitionj request; claim;
Kahaba-an Wretched; misery.
//
lirayei-; demand.
Kahabaghabag-o-Wetched; miserable, Kabinhinan-n-Decoruni; purity; honor;
do\\ nt'allen. circnms]>eclion; mddesty; chastity;
Kahalagahan >i
AppriUseineut; \ -a l nation; dereiK-y, res] .e.i; meekness; gravity,
value; price; \\irtli.
tfAI 43 KArt
Kahinugan-n-Maturity; ripeness. Kailanman liindi nai'inig-a-Unheard of;

Kahirapan-tt- Hardship; poverty; misery; strange; foreign.


sufferance; disaster; suffering; duress; Kainaman-//-Neatness, beauty; elegance;
yoke; disadvantage: calamity. prrttiness; linery; nicety; goodness.
Kahit-odv.-Though; notwithstanding. Kainain manalita-n-Fluency or elegance
Kahitman-/r/;. -Though; not withstand- of speech.
ing, Kaiuan -y/- Feastdinner; banquet.
Kahiwa-n-Slice; cut; piese; part. Kaing-w-Basket.
Kaliiyahiya a- Disgraceful) sha me f u I
;
Kaingatan-jvCare; pi-udence; caution.
inglorious; low; loud. Kainguyan ;/-
Noise; carousal; revelry;
Kahon-y/-Box; crate. romping; clamor; scuffle; jargon;
Kahoy-n-Timber;wood;tree;cudgel;stick. racket; bustle.
Kahoyan-w- Grove; woods; timber. Kainipan //-Knvy; impatience; eager-
Kahuad-n -Likeness; imitation; ropy; ness; hastiness.
counterfeit. Kainitan-n Heat; fervor; warmth; zeal;
Kahubaran-n-Nakedness; nudity. ardor; zest.
KahuUhan-n-Posteriority. Kai 11 aan-w- Pro verb.
Kahulihulihan-o-Laat; hindmost; latest Kaisa a-Identical; similar; equal: uni-
mizzen; utmost; uttermost. form,- like; unanimous; united.
Kahulihnlihang pasiya-n-Ultimatum. Kaisa-w-Unanimity; similarity.
Kahulihulihang salita-n-Ultimatum. Kaitaasan-n-Top; peak; summit.
Kahulugan-M-Signification; definition; Kaitiman-M-Blackness; darkness.
prognostic; utility. Kaiva-n-Fish-basket.
KahumaJan-n-NasaHty. Kakaiba-a-Eccentric; strange; absurd
1

Kahnmbakan-?/-( oncavity; liollowness. ridiculous.


Kahung-hangan-n-Foolishness; silliness,- Kakaibang umisip ^/-Paradox.
rusticity. K akai langan-;/-St ri ngency.
Kahusayan-w-Decency; order; arrange- Kakal na may ugipin M-Curry-comb.
ment; propriety. Kakanan ng hayop-n-Manger; crib;
Kahustuhan-??-Sufficiency; enough. rack.
K aiba-#- Foreign; strange; rare. Kakapalan-?/ -Thickness; density.
K aiba-- Difference- strangeness. Kakapusan-//-Lacking; shortcoming:
Kaibahan-M-l)ifferenee; diversity; va- lack.
riety. Kakapusan ng isip-n-Incapability; in-
Kaibhan ng lalakisa babayi-ft-Sex. capacity; inability; dulness; stupidity;
Kaibigan-?i-Inclination; desire; mind; ignorance; folly.
wish; intention. Kaunti-a- Scanty; scare; limited: small;
Kaibigan-w-Friend. little; slight.
Kaibuturan-w-Center; interior; inside. Kakaunti ang halaga-ft-Trifling; of little
Kaidkoran-n-Scraper: cylinder; roller; value; valueless; worthless.
meanness; avarice. Kakikita-acfo/.-Recently; seen.
Kaigutan-n-Penury; avarice; meanness; Kakilakilabot-a-Horrible; awful; mons-
paltriness: poverty; difficulty. trous; terrible; horrid; dire; direful;
Kaiklian-w-Shortness; l)revity. grime; grisly; ghastly; horrific.
Kaiklian ng isip-n-Dulness; stupidity; Kakilala ^-Acquaintance; friend.
ignorance; turpitude. Kakinangan-w-Brightness; smoothness;
Kaila-tf-Negation; denial; refusal; re- terseness; puiity.
pulse. Kakinisan-;z-Brightness; delicacy; finery;
Kailagan-n Wildness; bashfulnesss; shy- cleanliness; beauty; terseness.
ness; backwardness Kakiputan-;z-Narrowness ; straightness;
Kailangan-a-Necessary; needful; requi- closeness.
site; stringent; esssential. Kakitiran--Narrowness; straightness;
Kailangan-/z-Necessity; need; want; re- closeness.
quisition; essential; requisite. Kakubaan--Hump; curvature; Hum])
Kailangang malubha-n-Indespensible; back.
needful. Kakubutan-n-Curvature; huni])-back.
Kailanganin-?'-To require; need: neces- Kakulangan ->/- Lacking: defect; defi-
sitate; want. ciency; shortcoming; shortage; slight;
Kailanman adv. -Never; always; at one discrepancy; want; need; neces-
time. sity.
KAL 44 KAL
Kakulangan ng ayos-;z-Discord; dis- Kalakal-w-Merchandise; commodity.
arrangement. Kalakaran-M-The usual or ordinary cus-
Kakulangan nang palad-w-Misfortune; tom or habit.
mishap; misery; unhappiness; dis- Kalakasan-tt^Strength; force: vehemence;
appointment. vehemency; hardiness; robustness.
Kakulangan ng bait ;/-Folly; nonsense; Kalakhan-/^ Si/e; amplitude; greatness.
indescretion; absurdity. Kalakhan nr kata \van-w -Corpulence/
Kakuparan-w-Slowness; sloth; sloth- corpuledcy.
fulness; la/iness; indolence. Kalakhan ng puso-w-Liberality; gen-
Kakupinan-*-Slowness; laziness: indo- erosity; largeness of heart.
lence; slothfulness. Kalakihan-M-Size; largeness; amplitude;
Kala-n-Shell of the turtle; turtleshell. grandness.
Kalaban-w-Opponent; competitor; an- Kalakip-;/-Annexation; joining; inclo-
tagonist; rival; onemy. sure.
Kalabasa-n-Squasli. Kalali man-;;- Depth;profundity.
Kalabaw-;z-Carabou. Kalaluan-;/-Surpassing; excess; surplus;
Kalabisan-n-Excess: surplus; overplus; superfluity.
superfluity; profuseness; residue, Kalamangan n-Overplus; surplus; ex-
remainder. cess; residue.
Kalabnawan-tf-Liquidity; thinness. Kalambutan-;7-Softness; delicacy; ten
Kalabog-w-Fall; tumble; noise; clamor; derness; mildness; suavity; pliability;
bustle. pliableness.
Kalabuan-;/-Muddiness; opacity; opaque- Kalamigan-n-Oold; coolness; t'rigidness.
ness; dulness; stupidness. Kalamkam-n-Tickling.
Kalagayan-ft-State; condition; aspect; alamnan-w-Hip; buttock; rump.
situation; rank/ attitude; disposition; Kalan-^-Fireplace; forge; hearth.
mode; consistence; consistency; pre- Kalanda-w-Bier; hearse.
dicament; manner; quality. Kalang-^/- edge; prop.
Kalagayang mahirap-n- Peasantry. lvalap-;z -Timber,- wood.
Kalagayang bata-72-Childhood; perulity. Kalaparan-n-Width; space; capacity,
Kalagayan ng loob w-Humor; mood. interval.
Kalagin-r-To unhitch; unfasten; untie/ Kalapastanganan-w-Offense; injury; in-
loosen/ absolve; pardon. solence/ impudence; transgression.
Kalagin sa sala-?'-To pardon; acquit; Kalapati--Pigeon; dove.
forgive. Kalapit-a-Neigboring; next; proximate;
Kalagitnaan-n-Middle; center/ midst; mediate/ contiguous/ conjunct; unit-
medium; average; half; diameter. ed; near.
K a hiL'ok-;/- Swallow; draught. Kalapitan-n-Proximity: closeness, vicin-
Kalagposaiw/'Surplus; overplus; super- ity; contiguity.
fluity; excess; superabundance. Kalapsawin-?;-To stir revert.
Kalagpusan-^-Surplus; overplus/ super- Kalaputan-H-Thickness; density.
fluity; excess; superabundance. K alasag-n-Shield.
Kalaguan-;/-Fertility/ plenty; .fruit- Kalasin-n-Chaise.
fulness. Kalasin-7'-To undo.
Kalaguan ng sanga-w-Thickness of fo- Kalasing-n Clatter; jingle; jangle.
liage. Kalat-v/.-I >istribution/ si-attei-ing.
Kalaguyo-tf-Companion; comrade; part- Kalatis-n-Noise made in walking.
ner; friend. Kalato^-// N"i>c made by shaking any-
Kalahatan-tt-Totality; total; entirety; thing/ sound; report.
whole. Kalaulin-r-To t'orsee; know beforehand.
Kalahati-a-Half; semi: moiety. Kalaunang panahon //-Antiquity.
Kalahatian-??-Half; middle; mi<lst; av- i\ala\\an- ;/ l{u>t. stain.

erage. KalawaiiLMn-^-Kusty; moldy.


Kalaliati ng bilog-;/-Semicircle; halt' Kalawangin-7'-Ti rust.
circle. Kalawang ng lanso -//-X'erdigi-is.
Kalahok //-Inirrc'lieiit; mixture; l\ala\\ it it-] look.
Kalau ilin ? To hook.
Kaiaitlait-a-Nefarioiis; a bom n a 1)1 e; Kalayaan // l-'i-enlom; liberty: release.
hideous; despicable; vile; reprehen-i Kalayolayoan-rt-Farthest :
fai'thermost;
ble; low. utmost/ uttermost.
KAL 45 KAM
Kalendario Calender.
// Kalooban-n-Will; mind; sense; under-
Kalesa-//-Uhaise; gig. standing; sheathe; interior.
Kalibangau //-Neglect; joy; pleasure; Kalooban-6k2v.-A1 will.
amusement. Kalooblooban a-Most (-(Mitral; most
Kalibugan-fl-ObBcenity; immodest
y; inward; inmost.
imchastity; lewdness: sliamelessness: Kalaobl(^()l)an-n-Center.
impudence: impurity lust; ugliness; Kalos-;/-Strickle; level.
rudeness; turpitude; lo\\nes. Kaluagau //-Breadth; width; freedom
Kalidad-*f -Quality. liberty.
Kaligayahan-ft-Happiness; joy; gayaty; Kalualliatian-?i Glory; honor; sanc-
conviviality. tionary; fame; felicity.
Kaligharan^n-Spitting; expectoration. Kaluban-tf-Implement shed; place for
Kaligharaan-v-To spit; expectorate. keeping implements.
Kaligtaan-- Forgetful ness; carelessness; Kalubayan-n-Stop; compliance.
neglect; omittance. Kalubayan ng loob n- Amiability; pru-
Kalihim-n-Secretary detective; allay; dence; affability; serenity; meekness;
confederate; emissary. mildness.
Kaliitan-// Smallness; nicety; sutility. Kalubong-;/-Cover; covering net.
Kaliksihan-M-Quickness; activity; agility; Kalugolugod-a-I)elightfull; pleasing, ac-

promptness: promptitude; accelera- ceptable; happy; ddlickms.


tion; nimbleness; velocity: lightness; Kalugkog-w- Anything that serves to
speed; accuracy. make a noise.
Kalikutan-M-Restlessness; mischievous- Kaluguran-w-Happiness; gayety; con-
ness; trick; wile. viviality; amusement.
Kalilohan-M-Treachery; perfidy; treason; Kalukungan-ft-Convexity.
disloyalty; felony; overthrow; over- Kaluluwa-w-Soul; spirit; ghost; spright.
turning. Kalunitan-^-Obscurit} closeness.
7
;

Kaliluhan-w-Treachery; perfidy; Trea- Kalungkutan-n-Sadness; sorrow; gr'ef;


son; disloyalty; overthrow; overturning. contrition; contriteness; infelicity.
Kalimutin-?;-To forget; neglect; over- Kalunitan-n-Obscurity; closeness.
look; miss. Kalunoslunos-a-Deplorable; lamentable;
Kalinawan-tf-Clarity; purity. detestable; Wretched.
Kalinawaii ng isip-7'-Illustration; sane- Kalunuran-a-West; Western.
ness; sanity; clearness of thought; Kalunuran-n-West.
illucidation. Kalunya-;/-Mistress; cone ubine.
Kaling-^-Door-knocker; crossbar. Kalupaan-n-Earthliness; sensuality;
Kalingain-7/-To favor; patronize protect. lewdness; moral depravity; ugliness;
Kalinisan-;z-Cleanliness; chastity; pur- homliness; turpitude.
ity; neatness; decency; decorum; Kalupitan-n- Cruelty; inhumanity; detes-
excellence; frankness; modesty; cor- tation; hatred. .

diality; accuracy; honesty. Kalutpit-lupit-a- Detestable; hateful,


Kalipulan-77-Destruction; havoc. loathesome; cruel; inhuman.
Kalisan-?/-To scrape. Kalupkop-w- Noise/ horse shoe; any-
Kaliskis-w-Scales. thing that serves to make a noise.
Kalituhan w-Confusion; ])erj)lexity; per- Kalupkupan-w-Cover; spread.
turbation; lightheadedness; overthow; Kalupkupan-v-To cover; overspread;
overturning. screen.
Kaliwa--Left. Kalusakan-n-Muddy place; rubbish.
Kaliwa n -Left. Kamaganak-w-Parent; relative; kindred;
Kaliwagan-w-Delay; protraction; tar- relation.
diness Kamaganakan-?i-Lineage; kindred; re-
Kaliwanagan-n Illustration; clearness; latives; offspring.
brightness; clarity. Kamahalan-/j-Dignity; honor; rank; re-
Ka Hwang kamay-The left hand. putation; nobility; purity; respect;
Kalo-n-Pulley. decency; decorum; valor; distinc-
Kalog-a Ernputy; hallow. tion; splendor; glory; lustre; gen-
Kal6g-n-Olatter. erosity.
Kaloob-w, Gift; grant; present; gratiti- Kamahalan po ninyo--Your Grace,
cotion; keepsake; donation; boon; Your worship.
benefaction. Kamakalawa--The day before yesterday.
KAN KAP
Kamakalawa odv.-Day before yesterday. Kaniya-7>ro.-His; hers.
Kamalbasan->i-Mallow ground; place Kaniyahin-z/-To aj)j)ropriate; usurp:
where mallous grow. defraud; cheat.
Kamalian-w-Wrong; error; mistake; Kanlungan-w-Conversation a mo ng
blunder; fault; slip; injustice. many; group of talkers.
Kamalisr-n-Store house. Kanltmgin-P-To shelter; protect; defend.
Kamahin-v-To knead. Kanot-a-Bald.
Kamanahan-n-Inheritance; heirloom. Kanta-^ Song.
Kamandag--Poison. Kantero-;/-Mason; bricklayer.
Kamandagan-r-To poison. Kanugnog-n-Limit; bound.
Kamanghamangha-fl- Wonderful; stu- Kanunuan-//- Ancestry; foref ethers.
pendous; miraculous; extraordinary; Kanyon-w- Cannon.
fabulous. Kapabayaan-w -Negligence; neglect;
Kamangmangan-w-Stupidity; folly; fop- abandonment; carelessness; laziness;
pery; ignorance; foolishness;nonsense; inadvertance; inadvertancy; lassitude;
incapability;inability;dulness;uglmess; indolence; idleness; tardiness; inac-
rudeness; absurdity; inca-pacity. curacy.
Kamatayan-/z-Death; mortality; fate; pest. Kapag-ady.-How; as; if; after; just as.
fatality. Kapagalan-n-Service; work.
Kamaw-w- Wrist; earthen pan, Kapahamakan-n-Calamity; disappoint-
Kamay-ft-Hand. ment; accident
Kamiyaw-n-Accomplice; associate. Kapahingahan-w-Rest; quiet; tranquil-
Kamiyawin ?>To stir;- associate; begin; ity; repose; quietude.
move. Kapahintulutan-/z-Permission; leave;
Kamkaan-n-Proverb. liberty; freedom.
Kamkam-??- Avarice; envy. Kapain-^'-To search; grope; feel;
Kamote-n-Sweet-potatoe. touch.
Kampapalis-n-S wallow. Kapaitan-M-Bitternes;s asperity; ]oig-
Kampit-w-Knife. nancy.
Kamnkha-rt-Like; sinilar; uniform; equal; Kapakinabangan-w-Utility; profit; gain;
alike. advantage; usefulness.
Karnukha-wZr.-Alike; on a par. Kapakumbabaan-w- Submission; compli-
Kaiutan-v-To attain; obtain; collect; ance; modesty; meekness; density;
gather; possess multitude; creation.
Kamuluan-t>To hate; abhor; detest; Kapal-//-Ticknes; coarseness; density;
deslike. multitude; creation.
Kamumuo-n-Bee. Kapalagayan-w-Trauquility; rest; repose
1

Kamunti-//-Mite; whit. calmness.


Kamunti-^?z;.-Very little; some Jiat. Kapalagayang loob-//- Confidence.
Kamuntian-//-Smallness. Kaptilagayang loob-a -Confident.
Kamuraan-// Immaturity; tenderness; Kapalaluan-n-Pride; presumj)tioii; ar-
sauvity; delicacy; softness. ogance; haughtiness; vanity; loft-

Kamurahan--Cheapness; insult; infamy; iness; pornpnosity; pompuousness;


censure; affront; outrage; baseness; inflation; swelling.
lowness; dishonor; humilliation. Kajiiilan-w-To thicken; strengthen; make
Kamutin-f-To scratch; scrape. thick.
Kanan-n-Right. Kapalaran-n-Fortune; success; chance;
.
luck; fortuity; doom; fate, con-
hap;
Kanawin-?;-To dilute; dissolve. tingent; contingency; ha/ard; hap-
Kandara-;/- Latch. piness.
Kan<lila-n;7-Candle. Kapalibhasaan-fl Affront; outrage; in-
Kandirit-w-Hop. famy; dishonor.
K&nga-n- Wagon. T
Kapalit-Exchange, snstitntion; substitu
Kanginong-/>/-o.-\\ hosc. te; bai'ter; delegate; commutation.
Kanila-pro. -Their; theirs. Kapalit nang'/y/vy^.-l-'or. by. about; as
K;uiingasan //-Fervor; warmth xcal; by; on account.
ardor; flame; vehemence; vehemcncy. Kapanaghilian-tt- Mnvy; covetuonsne->s.
Kaninong-pro.-Whose. Kapanahon -^Contemporary; time.
Kanipisan-n-Thinness; nicety; tenuity; Kapanahnnan//.Maturity; season; time,
subtileness; delicacy; acutenees. term; age; epportunity.
KAP 47 KAR
Kapaniitagan-/;-jrran(jiiilityj rest; repose; Kapisanan-7i--Reunion; congregation;
peace; calmness; quiet; security. meeting; facition; c-]i(|ue.
Kapangahasaiw/-Zeal; valor; bravery; Kapisanan ng bundok-^-liange of
boldness; insolence; impudence; mountains.
precociousness; precosity. Kapisanan ng kalap-W-Baft of logs.
Kupangana an-//-Nativity; birth. Kapisanan ng mga utos ng gobierno-//-
Kapanganakan-a-Natal; native. Gode of laws.
Kapanganiban-tt-Danger; risk.- baxard. Kapisanan ng mga hayop-M-Flock; herd;
Kapangitan ;/-l gliness; hideousness;
:
drove.
homliness; sordi<lness; moral depra- Kapisanan ng manga tawo-;z-Society;
vity; covetousness.
turpitude; 1partnership; corporation.
Kapanglawan-w-Gloom; sadness, obscur- Kapisanan ng mga utos-w-Digest.
ity/ darkness. Kapistahan-n-Feast; holiday; festivity;
Kapangyarihan-/!- Power; authority; a- exhibition; presentat On.
jurisdiction,- ineanis; right; eo-
bility; Kapit balmy -w- Neighbor; fellow crea-
nimand; dominion; virtue; faculty. ture.
Kapangyarihan guma \\n-n- Authority or Kapootan-;/- Anger; vexation; rage;
power to do. hatred.
Kapangyarihan ng hukom-w-Jurisdiction. Kapormalan-w- Formality; seriousness;
Kapantay-ft-Equal; similar/ uniform; gravity; circumspection.
equable. Kapos--Lacking; insufficient; wanting;
Kapantayan-^- Similarity; equivalence; inadequate/ short; scanty; small.
uniformity; equinamity; equalization. Kapo wa-jtfro.-Both .

Kapara--Identical, equal; similar/ Kapewa tawo-n-Fellowcreature.


alike. Kapulaan ng sahing-v-'Jo paint or
Kaparis--Alike; similar; equal; iden- cover with pitch.
tical; unifom; even; equable. Kaptirihan-w-Purity; chastity ; excellency
Kaparisan-n-Equality; uniformity; sim- Kapurulan-;z-I)ulness; turpitude* ugli-
ilarity likeness/ comparison. ness; impurity; stupidity; rudeness;
Kaparte-n-Partieipation; part. lewdness.
Kapaslangan-M-Impudence; insult; out- Kapuspusaii-;*- Roun<lness; fullness.
rage; abuse; contempt. Kapusukan-ri-heat; vivacity.
Kapatagan-w- Evenness; levelness. Kaputican-n- Marsh; slough miry place,
Kapatak-#-Drop/ little. Karagdagan-;z-Addition; increase; im
Kapatawaran-;/- Pardon; absolution; for- provement.
givenness/ acquital. Karakaraka-o^i-.- mmidiately; instantlyt
Kapatid /i-Brot her; sister. suddenly.
Kapatid na lalaki-;/-Brother. Karakot-/^- Hand ful; fewness.
Kapatid na babayi-;i-Sister. Karak ot-a-Fe w.
Kapatid ng ama-ti-Dncle. Karatula sa ibabaw ng lib{ng-M-Kpitajh.
Kapausan-;/-Hoarseness. Karalangan-//-Rarity; looseness.
Kapayapaan-n-Rest/ repose; tranquility; Karamihan-n- Abundance; plenty; mul-
calmness; quietness; quietude; peace; titude; torrent.
pacification. Karamiramihan-a-Most.
Kapayatan-;/-Feableness; leanness; thin- Karampatan-a-Fit; proper; conveneut;
ness* corresponding.
Kape--Coffee. Karampot-n-Mite; whit.
Kapighatian-/'/- Disgust; vexat on/ an- Karamutan-;/-Stinginess; penury; pov-
tipathy/ mortification; humiliation. erty; avarice; covetousness; paltriness;
Kapi layan--Lameness. meanness; voracity; .voraciousness;
Kapilipitan-w- Sinuosity. sordidness:
Kapilitan-w-Force; perseverance/ i>ersis- Karang-;/-Cover; covering; awning.
tence; persistency/ necessity; indis- Karangalan-w-Glory; honor; dignity;
pensibility/ persuasion. royalty; fame; prestige; majesty; exel-
Kapinsalaan-7i- Reunion/ obstacle; im- lence; eminence; sublimity; elevation;
pediment; herd; flock/ drove. loftiness; superiority.
Kapintasan-;/-Fault; defect; censure. Karaniwan-rt-Usual; ordinary; familiar;
Kapirangot-7z-Particle. customary; vulgar; common; epidemic;
Kapiraso-n-Piece; slice; cut; fragment; prevalent; prevailing; mediocre; ple-
scrap/ part/ portion; share. bian; hackney.
KAS 48 KAS
Karaniwan tawo-#-Plebian. Kasal-H-Marriage; wedding; espousal;
Karapatan-n-Dignity; condignity; inert. betrothal; betrothment; espusal.
Karapatan-a-Just; deserving; correspon- Kasalanan-n-Fault; crime; guilt; trans;
ding. givssion; offence: defect; slight-
Karatig-rfr.-Near; close; neighboring. infringement; failure; deficiency;
Karatula sa ibabavv ng libing-w-Epitaph. infraction.
Karayom-n-Needle. Kasalatari-tt-Want; need; necessity; pen-
Karayom mi panahi ng supot-n- Packing; ury; poverty; meanness; paltriness;
needle. narrowness; misery; bereavement
Kareton-a-\Yag< m; cart. blight; misadventure.
Kargador-n- Porter; packer. KasaJauIaan-ft-Filth; dirt; sordidness;
K argahan-//-Pack. filthiness;- obscenity; impurity; lust;
Kargahan-r-To pack; load. immodesty; unchastity; rudeness,
Karikitan-n-Ne.atness; beauty, elegance; lewdness; squalor; squalidness; squa-
prettiness; gentility. lidity; uglinesss; impudence.
Karne-;z-Meat. Kasalbahian-w-Savagery; savgaeness;
Karne ng baboy-w-Bacon; pork. truculence; truculency.
Karromata-n-Chaise; gig. Kasaliwaan-n-Misfortune; mishap; mis-
Karuagan-/z-Cowardice; dastardness; ery; stubbornness; contrariness.
poltroonery; effeminence effiminency. Kasaliwaang loob-n-Inconstency; lic-

Karugtong-n- Annex; addition; annexa; pleness; contrariness.


tion; sequence; sequel. Kasaliwaang palad-n-Calamity; misfor-
Karukhaan-H-Penury; poverty; misery; tune; mishap; disaster; illiluck; bad-
lowness; lewdness. luck; fatality; unhappiness.
Karamihan-n-Dirt; filthiness; obscenity; Kasalukuyan-- Actual; present; real; ef-
impurity; sordidness slovenl ness. fective.
Karunungan-n-Wisdoin; knowledge; Kasama-n- Corn pan ion; colleague;
learning; science sagacity; ability, company; ]iartner; comra<le; help-
ken; erudition; discretion; art; illustra mate.
tion; sapience; virtue; culture; apti- Kasama-a-In elusive, united.
tude; cleverness; dexterity; exce- Kasama-flklv.-Near; c-lose; near at hand.
llence. Kasamaan-n- Malice; wickedness; iniqui-
Karupukan-n-Frailty; britleness; wead- ty; lowness; vileness; infamy; base
ness feebleness. ness; dishonor; profligacy; evil; bane
Kuryaguu-H-Clearness; clarity; front or vice criminality,
right side of anything. Kasamaan ng lasa-n-Bitterness; asper-
Kasabay-n-Contemporary; companion; ity; \\ant or lack of taste.
company. Kasamahan-n-Companion ; accomplice;
tu\-adr. -Together; simultaneously;
K:i sal colleague.
at the same time. Kasamasamaan-" Worst.
Kasabihan-n- Pro verb; maxim. Kasama sa paggawa-n-Cooperator; ac-
-
Kasaganaan-M-Abnndance; j)lenty; pi-< complice.
fuseness; profusion; fullness; ampli- Kasana van-;/ -Practice; ability, aptitude.
tude; lavislmess; multitude; excess. Kasandok //-Spoonful; hulle.

Kasaganaang malal>is-)*-Overabundance; Kasangkapan-n-Instruinent; tool; I'm-

superfluity, overplus, surplus; excess. niture; appliance; apparatus.


Kasaganaan ng pagaari-w-Opuleuce; Kasaugkapan panugat ng araw-/ Heli-
wealth; affluence. ometer.
Kasagsagan -// Trot: haste. Kasaiiguhui-//-Infancv, childhood; be-
Kasakiman-// Avarice; stinginess; cove ginning.
tousness. Kasaiitosan-;/-Sanctity; holiness. u"|,
K;isakitan-;/-Sickness; suffering; suf- liuess
ferance-, calamity; hardship; CFOBS; K asa ut csantosan-'/- Most h"ly.
toil; trouble; epidemic; anger; vex- Kasapatan-)(-Suflicien< y.
ation. Kasara pa u -//-Sweet ness; delicacy.
Masakitsakit-^-Painfiil; >ensitive. Kasariwaan-H-Freshne>s; coolm'ss.
Kasaklapan-n-Deteetation; acerbity, Kasayahan-H-Happiness; j.-culai-ity. -av-
asperity; sharpness; roughness or ety; mirth; glee: joy; festivity; rejoic-
severity of taste. ing; content; pleasure; coined}';
Kusaksaan -y/-Timo; season; opportunity, comicality; conviviality; vivacity:
KAS 40 KAT
vivacionsness; jocoseness; comicality; Kasowayan n Ivcbclliousness; stuborn
comicalhess. ness; disobedience.
Kasaysayan// Signification; explanation; Kastilav/ -Spaniard.
interpretation: account: comment; Kastila ^-Spanish.
declaration; definition; affirmative; Kasubha -n Saffron.
narration; relation. Kasuitikan-n-Theft; thieving; rascality;
Kasia-a-Sufficient; apt; lit; proper; t'raudnlence; cheating.
enough. Kasukaban-//-Threachery; disloyalty/
Kasiba-n-Splinter. perfidy; felony; crime.
Kasihaan->/-( ilottony. Kasukalan-// -l>irt; tilth; soi'didness; filth-
Kasiguruhan-n-Security; certainty; bail; iness; rubbish; dumping-ground.
sponser; probability. Kasukalan ng loob-n-Mortification; vex-
Kasiitan^-Crove of bamboo. ation.
Kasikian-w- Impediment; obstruction; Kasukasuan-w- Joint.
obstacle; difficulty; nuisance. Kasukatan-;?-Measure; dimension mea-
Kasikipan-tt-Narrowness; closeness; in- surement; justice; right; enough;
timacy. sobriety; equality.
Kasikpan-v/-Xarrowness; intimacy; clo- Kasuklaman-?*-H ate; disgust; abhorrence;
seness. detestation; repugnance; dislike; an-
Kasmdakan-n-Fright; scare; horror. tipathy; revulsion; curse; execration;
Kasmdaksindak-a-Awful; horrible; ter- Kasuklamsuklam-rt-Detestable; hateful;
rible; dreadful; horrific; tremen- loathesome; dreadful; awful; horrible.
dous. Kasulatan-w- Writing; deed; contract;
Kasing-rtr?r-So: as much as; so much; treatise; document; maxim; abstract;
as much; as well. accord; accordance; schedule.
Kasing buti-fldv.-Afl good as. Kasulatan ng isang puno-//- Attestation;
Kasing halaga-a-Kquivalent; of the same disposition; or command in wri-
value. ting.
Kasinsinan-H-Pensity; thickness; solidi- Kasunod-w- Successor; follower; one who
ty; closeness; compactness. follows.
Kasinungalingan->?-Lying; untruth; false Kasunod-a-Successive following; con-
hood; fib; fiction; fallacy; delusion; secutive; next.
deceit. Kasunod-a$7/.-Then following.
Kasipagan-H-Industry; diligence; acti- Kataasan-w-Height; eminence; eminen-
vity; promptness; promptitude; light- cy; superiority; preeminence; arro-
ness; quickness. gance; haughtiness.
Kasiping-r/r/r. -Beside; near; mediate. Kataastaasan-a-Supreme; paramount;
Kasiraan-^-Destruction; fault; defect; tallest; most high; highest; omnipo
scath; error; mistak; disadvantage; tent; most powerful; almighty.
rotting. Kataastaasan lugar-n-Highest place;
Kasiraan malaki-H-Calamity; havoc; dis- acme.
appointment. Katabaan-n-Corpulence; corpulency; obe-
Kasiraan ng bait-H-Madness; insanity sity; fat.

derangement of the mind. Katabaan ng lupa-n-Fertility; fruitful-


Kasiraan ng lool)-?-Dementea. ness.
Kasiraan ng puri-w-Shaiiie; disgrace; Katabi-r/r.-Beside; conjunct; near.
dishonor; fall; baseness; degeneracy; Katad-n-Skin; leather; hide.
degredation; discredit; stain or spot Katagan-^-Conveniency.
on one's character. Katahimikan-n-Peace; tranquility; i>ac*
Kaisiraang tinatangap-w-Prejudice; in- ification;quietness; quietude; rest-
jury; detriment; damage; dishonor. calmess; serenity; composure; silence:
Kasiyahan-n-Suffieiency frugality; corn- repose; selfpossession; continence-
mensuration; sobriety; proportion; continency; dispassion; lull; hearts-
competence; moderation; temperate- ease; quiescence.
ness; abstinence; justice; temperance; Katakataka-rt-Strange; rare; -scarce; stu-
thrift; method. pendous; wonderful; marvelous; as-
Kaskasan-//-Grater; scraper; raker; rol- tonishing; miraculous; fabulous; ad;
ler cylinder. mirable; unheard of; excellent; fool
Kas asan-i'-To grate; scrape; rake. ish; silly; egregious; awful; dire;
Kasko-;/-Casco; barge. dreadful; extraordinary.
7
KAT 50 KAT
Katakawan-n-Glutton. ity;c()ndusion; goal; result; boundary;
Katakottakot--Awful; dreadful; terrible; termination.
horrible; dire; fearful; monstrous; Katas-W-Juice; saj); substance; essence.
direful; tremendous; formidable ghast- Katasahan-n- Valuation; appraisal; ap.
ly; grim; grisly; grand. pn )ximation; appraisement;calculati n-
Kataksilan-w-Treason; perfidy; treachery; Katasin-r-To draw out the sap; saj.
instability; criminality. Katas ng katawan-;/-Humor; mood.
Katalasan-w-Sagacity; sharpness; cun- Katatagaan-n-Medium; middling suf-
ning; craft; wisdom; sagaciousness; ficient.

ability; prudence; skill; learning; sa- Katatagaan-^^/r.-So so, middmg; even.


pience; handiness; Katawan--Body.
Katalinuhan-n-Learning; wisdom; abil- Katha-n- Fiction; fabulosity; invention of
ity; sagacity; sagaciousness; prudence; the minde.
skill; handiness; sharpness; quickness. Kathain-r-To bring forth; produce; gen-
Katalo-M-Rival; antagonist; opponent; erate.
adversary; competitor. Kati-n-Ebb.
Katam-w-Plane Kati-n-Itch.
h atamanan-;z-Constancy; perseverance; Katibayan--( Juarantee; plight; bail; doc-
persistence; loyalty; persistency; ument; firmness; solidity; steadi-
Katamaran-;;-Laziness; idleness; indo- ness; stability.
lence; slovenliness; negligence; tar- Katibayan ng loob-?i-Inflexihility; per-
diness; lassitude; neglect; carelessness. severance/ constancy; loyalty; firm-
Katamasan-n- Ad vantage; gain. ness; candor: proof reliance.
Katamin-v-To plane. Katig-w-Out-riggers; balance.
Katamisan-w-Sweetness; fineness. Katigasan-w-Hardness; stiffness; firm-
Katamisan ng dila-n-Eloquence. ness; stubbornness.
Katamlayan-?? -Sadness; indisposition; Katigasang maki])agusap-?^- Harshness
gloominess; coolness toward a friend. or severity of speech.
Katampalasanan-M-Jnsolence; impuden- Katiisan-w-Forbearance; suffering; pa.
ce inclivility; insult; disrespect; dis- tience: respite; indulgence; ])enance
regard; flippancy; petulence; haught- Katin it iman-/?- Prudence; moderation;
iness; inhumanity. modesty.
Katampatan-ft-Justification; j ustice; Katimtiman ng loob-^-Constanck; lo-

right; concientiousness; reason; mod- yalty; fidelity; firmness.


fealty;
eration; impartiality; uprightness; Katingan-;/- Boiler; cauldron.
exactitude; righteousness. Katinig-w-Unison; two things \\hii-h
Katampatan-a-Equitable; just; honora- have the same sound.
ble; impartial. Katipunan-n- Meeting; congregation;
Katamtaman-n-Sufficiency; enough. reunion; society; secret society.
Katamtaman-tt Sufficient; fit; propro- Katialwa-n- Agent.
tional. Katiwasnyan-n-Tranquility; repose; quie-
Katamtaman-<7^?'. -Middling; so so. tude; serenity; peace.
Katandaan //-Antiquity; longlevity; age; K at iyagaan -;/-(. Constancy; loyalty; per-
old-age; decrepitude.
anteriority; severance; i
>ers st a nee.
i

Katanghalian //-Noon; lateness; dinner; Katng n -IMow; knock.


lunch. Katotohanan-n-Truth; veracity; truism;
Katangihan-^-Refnsal; denial; negation; reliableness; reliability; criterion;
exception; difference. proof; reality: et|uity; testimony:
Katapangan-y/- Hold ness; bravery; sauci certification; witness; reason, indi-
ness. cation.
Katapatan //<
>pposition; convenience. Katowiran-// Right; justice; loyalty;
reason; sufficiency; equality; nmli lawfulness; reason; cause upright
dence. ness; exactitude; sUaightness; pre
Katapatang lodb-n-Loyalty; sincerity; POgative; consideration; argnment:
frankness; rordiality; fidelity: honesty; forte; moderation.
fealty; enndor: troth. Katugou //
Response; rej>ly; answer:
Katapusaii Last; latest; final; hind aid; help.
iiKist; extreme; conclusive; detennina Katulad // Similarity; uniformity; like-
live; end. ness: resemblance; simile; facsimile
Katapiisan /' Kn<l\ final; finish; i-xtrem equality.
KAU KAW
Katulad na lubos r/-Like
similar; equal: Kanpahan-/<-\\ 'agis;p ay meiit; fee; salary.
even; on a par. Kaupasalaan-n-Threachery; perfidy/ in-
Katulinan-n-Swiftnese, agility; activity; constancy; treason.
rapidity; promptitude; speed; quiek- Kuusap //Companion in conversation;
ness; celerity; accleration. the person with \\hich one conver-
Katulisan-//-Sharpness; keenness. ses or speaks.
Katulong-v/-ro operator; accomi>lice; Kausutin-r-To move; touch; manage;
helper; helpmate. direct.
Katulungin-r-To associate; cause to K ant a Ian-// Stammering; stuttering.
help or aid. Kautusan// Proclamation; order/ com-
Katunayan //-Reality; truth; fact; cer- mand; errand; message, edict; pre-
tainty; legitimacy; legitimateness; se- cept; rule; law; mandate.
curity; truthfulness. Kawa-n-Caldron; boiler.
Katungkulan-tt -Position/ occupation; Kawad-n-Wire.
duty; employment; obligation/ work; Kawalaan w-Loss; deficiency/ lack; ab
profession; situation,- business; trade; sence. ^
engagement; employ; contract; com Kawalang hiya-n-Shamelessness; im-
mand; power; authority; prefec- pudence; insolence; immodesty.
ture. Kawalan magampon-n-Lack of support;
K at unugan-// -Sonorousness. destitution.
Katuparan-H-Compliance; excution; dis- Kawalan ng awa- //-Inhumanity; cruelty/
charge. inclemency/ rigor; severity.
Katusuhan-n-Craft; cunning; astuteness; Kawalan ng ayos-/z-Slovenliness; i-are-

sagacity; sagacousness; ability. lessness; disarrangement.


Katutubo-a-proper; lit. Kawalan ng bait--Impudence; indes-
Katutubong hilig-o- Natural. cretion.
Katuwaan-M-Joy; gladness; drollery; Kawalan ng damdam-n-Health; welfare;
mirth; merriment; diversion/ gayety; prosperity; apathy.
happiness; comicality: comedy; comi- Kawalan ng damit-;/- Nakedness; nu-
calness/ joyfulues. dity.
Kaugalian-- Custom; habit; use; usage; Kawalan ng dunong-/z-Inaptitude: in-

style; fashion; mode; manner; rite; ability; ignorance; lack of know-ledge.


skill. Kawalan ng galang-n-Incivility: impu-
Kaugaliang sarili-/z-Natural custom. dence; disrespect; inattention; lack
Kaugoygoyan-// Underbrush; copse; of beauty.
shrubbery. Kawalan nang ganda-n-Awkwardness;
Kaukol-w-Coreespondent. lack of beauty.
K aukulan-n-Correspondence; relevance- Kawalan ng gawa-w-Liesure; lack of
relevancy; pertinence. work; idleness.
Kaululan-//-Xonsense; foolery; foolish- Kawalan ng gusto-n-Displeasuse; lack;
ness; bosh; madness; insanity. of taste; dissstisfaction.
Kaunahan-H-Preference; preceedence. Kawalan ng hiya-w-Impudence; shame-
Kaunaunahan-a-First. fllippancy.
Kaunaunahan-affo/. -First. Kawalan ng interes-n Sangfroid.
K aunaunahan martir-n-Protomartyr. Kawalan ng kailangan-/i-Necessity want;
Kaungasan-n-Nonsense; ignorance/ stu- need; lacking.
pidity; foolishness; turpitude. Kawalan ng kailangan-n-Inattention;
Kaunti-a-Some; few; little; scanty; not abandonmant; carelessness.
much. Kawalan ng kaya-n-Incapability; inca-
Fauntian-w-Smallness; scantiness: pau- pacity; inability; inaptitude.
city. Kawalan ng laman-n- Vacancy; vacuity;
Kauntian ng pagmamahal-w-Lack of emptiness.
respect; scorn; contempt. Kaawlan ng lasa-w-Want or lack of
K auntiuntian-rt-Minimum; least. bad taste; disgust.
taste;
Kauntiuntian-ft- Minimum. Kawalan ng pag-ibig-n-Lack of love;
Kanunuan-n- Ancestry; fore fathers; an- unconcern.
cestors. Kawalan ,ng pagmamahal-n Scorn; con-
Kaunuran-w-Dulness; stupidity; non tempt.
sense; ignorance; foolishness. Kawalan ng pananampalataya->i-Incre-
Kaunuran-ft-Contidante; crony. dulity; unbelief; disquisition.
KIN
Kawalan ng paniniwala-?i-Incredulity; Kiba-?-Fish-hook.
unbelief; disquisition. Kibal-//-Bend; curve.
Kawalan ng puno-n-Anarehy. Kibitz Grimace; wry face.
Kawalan ng tikas-w-Awkwardnees. Kibitin-r-To make a grimace or wry
Kawalan ng tuto-?-Ignorance; stupidity; face; shrug; hook.
error; blindness; lack of knowledge. Kibitin hook a ush.
ang isda-u-To
Kawalan ng ugali-n-Disrespect; inci- Kibot--Pant; palpitation; nervous move-
vility; lack of manners. ment.
Kawalan ng wasto-n-Uncleanliness; iil- Kidkirin-?;-To unwind; wind.
thiness; carelessness; lack of care. Kidlat-;/-Flash.
Kawali-N-Griddle; skillet. K ikil-n-File; rasp.
Kawan-><-Herd; flock; bunch; multitude. Kikilin-?/-To flle ; rasp.
Kawangis-a-Like; similar; alike. Kikio--Desire.
Kuwungis-N-Li eness; simile; similarity. K ilabot->?-Pore; Horror; fright; scare.
Kawangki-a-Like; similar; alike; equal. Kilala-n-Acquaintance.
Kawanki-M-Similarity; likeness; equal- Kilalanin-7--To acquaint; know.
ity; resemblance; simile. Kilalanin maaga-v-To anticipate; forsee.
Kaway-w-Brandish; flourish. Kilalanin roabuti-t?-To ascertain; consi-
Kawayan-/2-Bamboo; cane. der; recognize; know well.
K awayan-^-To call or summon by signs; Kilap--Splendor; brilliancy, trloss; lus-
signal; brandish. tre.
Kawikaan-n- Pro verb. Kilay M-Kyebrow.
Kawiliwili-a-Agreeable; pleasing; amu- Kilig-rj-Shrug.
sing; attractive; delightful.
Kawit-w-Hook; gaff; drag-hook. 1\ ilikin-'tr-To take in ones arms.
Kaya-w-Ability; power; aptitude; capa- Kiling-/*-Inclanation; sid])motion; de-
city; authority; possibility. clevity.
Kaya-odv.-Since; perhaps; then; by what Kiling--Mane.
way. Kilingan sa masama-v-To defend any
Kaya nga-prep. -Therefore. one who is bad.
Kayabangan-n-Braggartism; brag; boast; Kiliti-N-Tickling; tickle.
vaunt; pompuosity; pompuosness. Kilitiin-u-To tickle.
Kayabungan ng sanga-w-Thickness of Kilkilin-v-To, file; rasp.
foliage. Kilos-n-Act; action; move; movement;
Kayainanan-w-Riches; wealth; treasure; manner; form; deportment; civility;
fortune; property; pelf; potency af- antic todo.
fluence; opulence; mamon. Kilua-w- Mustard.
Kayamoan-w-Gluttony; excess; super- Kilusin-r-To move act; excite; inspi-
fluity. re; touch.
Ka\ arian-n-Cut; shape; make; fashion; Kimi-H-Temerity; shyness bashfulness.
figure termination; completion; per- Kimpot-??-Temerity; shyness; hasht'ul-
pection; faultlessness. ness; pant; paljtitation.
Kayariang lubos -//-Completion; perfec- Kinagatan-j9.jo. -Bitten.
tion; faultlessness. Kinakabagan-o- Windy; indigestible;
Kayasan-7'-To scrape; clean; polish. col iky.
Kayas ^-Scrape. Kinalong ng abogado /(-Client.

Kayayari pa lamang-a-Recent; modern; Kinamtan-y>./>. -Gotten.


new. Kinaniian-//-rnition; joint; addition.
Kayo-M-Cloth; texture. Kinang //-Gloss; polish; finish; bright-
Kayo-joro.-You. ness; splendor; terseness.
Kdyong panluksa-H Crape. Kindat-n-Wink,
Kdyong sutla--// Silk; siludoth. Kindatin r-To wink.
K:ty<. jni-y//vi.- You. Your honor; your Kindi ;/-An a'sected air or walk.

worshij); you sir. Kinikit . // \\a-es; salary; earnings; |>ay.


Kayin._r stitla at inakintab-// Satin. K inis ,, I'olish; finish; brightness; Ins

Kay sa COM, Than. tre; -_rloss; fineness; lei-seness.


KayuinaiiL i-'/ Broun; suarthy; dralt.
r
Kinsay //Celery.
KayuinaiiLri Drab; bru\\n.
// Kintal- /-< iloss; j.olish: shine; finish;
Knyu maiming mura-a-Brownish. bright nes-; sheen; shimmer; twinkle;
Kelooy-n-Mire; mud; quagmire. -liniiiier; glittej; corruscat ion.
KUI 53 KUM
Kintal-ft-Seal; signet; sign; crucible; Kuitib-n-Blackant.
melting jot. Kokak--Toad.
Kintalan-v-To purify; cleanse; clean. Knko-j/ Nail; claw; hoof; talon.
Kintalin-rTo smelt; melt. Kukob-a-Convex; con vexed.
Kinukulungan-n- Place \\here anything Knlam-// l''a.vcination; enchantment;
or anyone is con lined. Kulambo-n-Mosquito net.
Kinolty-H-Tanning. Kulamin-?'-To fascinate; charm; enchant;
KinusuWr.- Intentionally; purposely, Kulamos-n-A furrow made by a plane.
designedly; knowingly. Knlandong-n-Cover; covering; a \\nin.ir;
Kipot-n- Narrowness. curtain
KipUtan-V-To norn>\v; contract; cur- Kulang-rt-Defective; lacking: deficient;
tail; restrain; constrain; tighten. faulty; incomplete; wanting; insufli
Kirot-w-1'ain; ach. cient; inadequate; scrimp; scant; less.
K.iflap--Flash; wink; brilliance; sheen; Kulangan ng anoman-f-To discount;
shimmer; corruscation twinkle. deduct; curtail.
Kisap mata- Instant wink of the eye; Kulang ng ngipin-a-Toothless.
moment; jiffy. Kulang palad-a- Unlucky; unhappy: mis-
Kiskis-n-Polish; file; scarf. fortunate; miserable; wretched dejected.
Kiskisin-?'-To file; polish; smooth; rub. Kulang sa pagkain-a-Hungry.
Kita-??- Appearance; face; looks; likeness, Kulapulan-T^-To besmear; smear.
Kitang-ft-Roimdfish. Kulay-n-Color; hue.
Kitang-w-Fish-net. Kulay dalanghita-H-Xanthia.
K itid- n- N arro wness
.
Kulay dugo-a-Bloodcolored.
Kitia-n-Fish-net. trawlnet; trawl. Kulay ginto-a-Gold colored.
Kitiran-r-To narrow. Kulay kapis-a-Pearl colored.
K omediahan-n-Theaire; theatricals. Kulay lila-a-Lilac colored; mauve.
Komediante-n-Actor; player; comedian. Kulay pula-a-Red; ruby; rud<ly.
Komerciante-/i- Merchant; dealer. Kulay pulot-a-Honey colored.
Konowa-a- False; apparent; deceitful; Kulay rosas--Rose colored.
hypocritical. Kulay suha-rt-Orange colored.
Konowari--False; hypocritical; deceit- Kulay tabaco-a- Tobacco colored,*
ful; apparent but not real. Kulay talon-a-Livid.
Konvento-w-Convent; priory. Kulay trigo-a-Brownish.
Kopa-n-Cup; goblet; wine-glass. Kuliglig-n-Katydid; cricket; locust.
Kosina-n-Kitchen. Kulkulin--6/-To scrap; scratch.
Kosina ng sasakyan-n-Galley. Kulo-n-Boil; boiling-
Kosinero-n-Cook. Kulog-n-Thunder.
Korona-n-Crown; diadem. Kulos--Rustle; rustling; noise.
Koronahan-r-To crown. Kulot-w-Curl; ringlet.
Kotsero-n-Coachman. Kulot-a-Curly; crisp.
Kreosote-n-Kreosote. Kuluban-H-Sweater; sweating; place.
Kruz-w-Cross; intersection. Kulubot-w- Wrinkle.
Kuago-H-O\\l. Kulubot-a- Wrinkly; rugose.
Kuako--Pipe. Kulungan-n-Coral; pen; inclosurej'place
Knarta-n-Money; coinage. of confinement.
Kuarto-n-Room; chamber. Kulungan ng tupa-n-Sheepfuld.
Kuarto ng babayi sa Turkia-n-Harem. Kulungin-?/-Toshutup; pen up; lock up;
Kuba-a-Humpback; deformed; crooked. seclude; circumscribe; immune:
Kubo-i-Cabin; hut; barrack; shed; Kulutin-v-To twist; curl.
shanty. Kumaba ang dibdib-7/-To pant; palpitate
Kubkob--Defense; protection. Kumabila-v-To cross go over.
Kubkubin-77-To defend; protect; sustain. Kumagat-r-To bite; gnaw; nip.
Kudkuran->i -Grater; scraper. Kumagungkong-v-To make a noise.
Kuenta-n-Calculation; example; problem. Kumain-y-To eat; dine.
Kuentahin-7'-To calculate; reckon; figure; Kumain ang agahan-r-To breakfast;
compute; estimate. eat; breakfast.
Kuetis-n-Skyrocket. Kumakaw-r-To bark; howl.
Kugon-w-Straw; mountain-grass. Kumalasing-^-To jingle; jangle; sound;
Kuha-tftfer.-There; well; what. rattle.
Kuintas-?i-Rosary. Kumalat-i'-To scatter, throw broadcast.
FUM 54
Kumalinga-7/-To care for; protect; look Kumimpuni-r-To repair; patch; mend
out for administer; govern serve. fix,
Kumalog-rTo clatter; make a noise Kumumtrato-7'-To contract.
from within. Kuinunti-v-To lessen decrease; grow;
Kumapal-v-To thicken; grow; increase/ smaller.
swell; augment; enlarge. Kimmpas-i/'-To fade.
Kumapit-r-To grasp; sie/e. Kumurot-y-To pinch; nip.
Kumasal-y;-To espouse. Kumnsta-r-To greet.
Kumaskas-7ATo rub. Kunmsta-n-Compliments; greeting.
Kumatas-?;-To extract the sap or juice. K umuto-v-To be lousy; have lic<'.
Kumatha-7'-To think; plan; invent; Kiinnitog-7.'-To palpitate; pant/ flutter.
create; appoint. Kundi-roH/.-But.
Kamati-r-To itch; smart. Kundi-odtJ.-Yet; besides; moreover; if

Kumati ang tubig-r-To ebb; recede. not; except.


Kumatig-V-To take hold of anything Kundol-n- Citron,
to keep it from falling. Kung-prep.-If,- thongh; when.
Kuniatog-u-To knock. Kung gayon-arfy.-Then; at that time.
Kinuausap-v-To talk; speak. Kung hindi-arfi/vlf not; on the con
Kumayod-v-To grate. trary.
Kuinidlat-r-To fiash; lighten. Kung sacali-If perhaps; provided; if

Kumilap-v-To glitter; glow; shine; should happen.


it

glisten. Kunin-v-To get; take; fetch; extract;


Kumilig-t'-To shrug. remove; subtract; seize; grasp; re-
Kumiling-v-To incline; lean. ceive.
Kumilos-tvTo move; act. Kuning ilabas-v-To extract; draw out.
Kumirnot-f-To economize; save; hoard. Kunotin-r-To corrugate.
Kumindat t'-To wink. Kunotkunot-a-Rugose; wrinkly.
Kumindi-?:-To assume an affected air Kuno \va-rt
Fictitious; fabulous; hypocrl
or walk. deceitful; illusive; .delusive.
tal;
Kuniinig-r-To tremble; vibrate. Kupas-O-Faded/ discolored; colorless
Kumintal-r-To glitter; glow; shine; withered; decayed; pale.
glisten; corruscate; twinkle; glimmer. Kuj)itin-z;-To steal rob; theive.
Kuinipot-w-To narrow; contract. Ku[)kupin-?;-To aid; help; succor/protect;
Kumirap-v-To move the eyelids; wink. defend; assist; champion shelter; ad-
Kumisap-t; To shine; glisten; glitter; vocate/ preserve.
glow; corruscate; twinkle. Kural-n-Coral.
Kumislot-r-Make a sudden move, move Kurap-n-Movment of the eyelids.
suddenly; act quickly. Kuripot-tt-Stingy; petit; close; miserly
Komita-v-To gain/ earn; see. Kurlit-w-Comma.
Knmitid-r-To narrow; contract. Kuro-n-Imagnation; fancy; conception.
Kumitil-?;-To pinch; cut; gather one Kurot-n-Pinch/ scratch; nip; flip; \\eak. t

by one. Kurso-n-Diarrhea.
Kumiyaw-r-To brag; threaten. Knruin-7'-To imagine; fancy; calculate;
Kumonjn-Toil6t; closet. concept.
Kumot-tt-Blanket; Comforter; counter- Kurus-;/ Cross.
pane. Kurusan-r-To cross.
Kumot na linso-w-Bed-sheet. Kurutin-r-To j>inch/ tweak; scratch.
Kumpari->M rod-father. Kus:i-;/ Sjiontaneousness/ spontaneity;
Kumpisal /M'oiitVssion. voluntariness; voluntariness.
Kumpisalin -/ -To t-ontVss; hear con- Kneina-n- Kitchen.
1'i-ssion/ ascartain. Kuskusin.-r-To scrub; rub; polish.
Kumptmibin-v-To recompose; mend: ! usot-;/ Shavinirs; sawdust.
make over. Kusutin ?' -To rub; scrub clean.
Kumiidkod-7'-To -jrale. K uta // Uanipart/ fort; wall; castle.
Kumiiha Taker.
n K utab ;/-< ironve; hack; mortice.
Kumulang sa-^//v Nearly; almost, in Kutin.L'-^-Kitten; kit.

sufficient; less than; scrimp. Kutkutin-/--To excavate; hollow; in-


Kunmlo-/--To boil seethe; simmer el' vestigate.
ferve Kilt".// l.ouse.

Kumulog-f-To thunder. Kutod-o- Short


LAB 55 LAG
Kutod ang bunt >t r/-Shorttailed. 1\ntnhin-r-To plait; fold; double crimplc.
Kntog ng pueo-n-Forebodingj movement Kntuliin ang kayo /'To fold cloth.
of the heart. Kutyain-?'-To censure; decry; criticise;
Kntong aso-//-Flea. defame; deride.
Kutsara Spoon.
11
Kuyumpis c/-\Yrinkled; denied; timid;
Kutuhin-o-Lousy. pusillanimous.
Kntnhin-r-To become lus\. Kuyusin 'To nib against.
?

Laan //-Secret; reserve. Labing tatlo-//-Thirteen.


Laba //-Wash; Washing. Labis-^-Kxcess; surplus; superfluity;
Labag-n-Contradiction; resistance. remainder; residue; overjtlus; refuse;
Labahin-V-To contradict; gainsay; op- debauch.
pose; resist. Lablab-n-Quagmire; mud; mire/ marsh.
Labahin-V-To wash; laundry. Labnutin-i?-To ]>luck out; ])ull out.
Labak-n-Puddle; rut; pit; pond. Laf)o-//-( )bscurity; dai 1

!ness.
Laban-a-Adverae; contrary; opposite. Labuan-i?-To cloud; ol>scure; darken;
Labanan-//-\Var, light; setto; assault; delay make muddy.
attack. Labiilan-?/-To feed by scattering;
Lah;inan-r'-To \vai right; resist; assault; Laceta->*-Knife/ skean.
%

assail attack. Lagablab-w-Flame; 'blaze; lire-light.


Labangan-//-Crib; rack: manger; trough; Lagak-n That which is left with another.
hog-trough. Lagalag-N-Tramp; vagabond; bum.
Laban cay-prep.-Against; by favor of. Laganap-a-Universal; general; public.
Labanos-/!-Radish. Lagapae-j/-Sound or report made by
Laban sa-^rep.-Against; counter. the falling of anything.
Lahan sa kato\vinin-rt-lllegal; unlawful. Lagari-// Sa w.
Laban sa pagkabulok--Antiseptic. Lagariin-7/-To saw.
Laban sa pinuno--Against the gover- Lagasan-^-Xo strip; draw.
inent; insurrectionary. Lagasan ng dahon-7' To strij) oH' leaves.
La l>as-;>rr/).- Besides; excej^t that, w:th- Lagasan ng ngipin-7'-To draw teeth.
out; excepting: over and above. Lagay-w-State; condition; rank; status;
Labaaa-n* Razor. category; form; shape; appearance;
Labasan-n-Outlet; result. look; likeness; face aspect.
Labasan ng log-;/ The mouth of a river.
i
Lagay na loob-a- Frank; outspoken;
Labas ng bayan-r/r/?'. Abroad; in public. clear.
Labas sa hirap at sakit-a-Healthy; Lagay ng loob-)i-State or condition of
sound; well. the mind.
Labas sa katowiran--Illegal; unlawful; Lagi-adtvAlways.
unjust; unrighteous. Lagi--Per])etual; everlasting; habitual
Labas sa matowid-a-Wrong; faulty. permament; durable; stable; firm;
Labas sa panahon-r/-Unseasonable; abor- steady; continuous.
tive; untimely. Lagim-H -Sadness; gloom gloominess;
La has sa panganib-a-Safe: unhurt; gathering-
undamaged. Lagi na-^y/7'. -Always; fre(iuently.
Labay-w-Skein. Lagi na-rt-Perpetual; everlasting; ha-
La hay an -//-Reel. bitual; frecjuent.
Lahhan-7'-To wash; laundry. Laging madilim-H-Perj)etual darkness.
Labi-n-Lip. Laglag-n-Fall;
Labing a)>at-a- Fourteen. Lagnat->/-Fever.
Labing apat j-P"ourteen. Lagot-//- Draught; swallow; tragus; pot ion
Labing dalawa-rt-Twelve. Lagot-/?-Break.
Labing dalav a-w-Twelve. Lagjtak //-Fall; collapse.
l>abing isa-a-Eleven, Lagpos-w-Exeess; surplus; remainder;
Lal>ing isa-n-Eleven. overplus; overtime.
Labing hma-a-Fifteen. La gposr/- Excessive; supei'fluous; exhor
Labing makapal-4. -Thick lip. bitant; extravagant; lavish; enor-
Labing tatlo--Thirteen. mous.
Lagpos
travagance.
LAK
Too much.
sa pag-gasta-H-Lavishness; ex-

Lagpus-a-Superfluous; excessive;
vish.
Lagpusan ang karampatan-7'-To trans
gress; exceed.
la-

hoard.
I
_
Laki at
caj)acity; bulk.
Laki ng anoman-w-Magnitude;
ness; granduer.
Laknip-w-Cream.
Laksa-a-Ten thousand.
Laksa-w-Ten thousand.
LAM
lapad-;/-l)imensions; extent;

great

Lagumin-v-To Gather; collect; Laksi-;/-Confidence; aid; help.


La<uisaw-w-Noise made by the rust- Laktaw-#-Omission;
liny of paper or the shaking of Lalaein-t'-To Undo; gather; collect.

water; movement. Lalagyan-w-Place of putting,


Lagusaw-r/c/r. -Spread out. Lalagyan ng asin-w-Salt-cellar.
Lagutin-r-To break; pull apart. Lalagyan ng ginikan-N-Hay or straw
Lagutok-;;-Crack; crackling; clash. loft.

Lagyan-r-To put; place. Lalagyan ng labasa-<-Razorcase.


Lagyan ng asin-7/ To salt.
:
Lalagyan ng manga kopa-??-Cupboard.
Lagyan ng bubong-7'-To roof. Lalagyan ng palaso-w-Quiver.
Lagyan ng butas-r-To perforate. Lalagyan ng salapi-)?-Till.
Lagyan ng halaga-v-To estimate; value; Lalagyan ng salsa-- Saucer.
appraise. Lalagyan ng sombrero-n-Hatbox.
Lagyan ng ribete-?;-To hem. Lalagyan ng
tabaco-w-Tobacco-pouch.
Lagyan ng sangka-v-To construct ca- Lalaki->j-Man; male.
nals or drains. Lalaking bagong kasal-H-Groom.
Lagyan ng sello-7>-To stamp. Lalamin-r-To reserve; retain, restrain;
Lagyan ng siya sa kabayo-7'-To saddle with-hold; suspend.
a horse. Lalamunan-n-Throat; gullet; windinpe;
Lagyan ng sopas-r-To put soup. esophagus; gorge.
Lagyan ng tanda-?;-To seal; sing. Lalang-i-Strategy stratagem; snare; in-
Lagyan ng tandang krus-7' To make the dustry; trick; wile; cunning; craft;
sign of the cross. slyness; skill; creation; invention ;

Lahang-w-Crack; cleft; fracture; chink. handiness,- handicraft; work; toil;


Lahangin-v-To crack; cleave; split; frac- labor; employment.
ture. Lalangin-7'-To produce; create; generate
Lahangin-a-Brittle; frail; fissile; fra- make; institute bring forth.
gile. Lalas-N-Banishment; extermination.
Lahat-a-All; whole; entire; each; every; Lalasin-w-To banish; exterminate; halve.
total; gross; universal. county; shire.
Lalawigan-n-Province;
LahaMahat-i7//r- Wholly; entirely; guite, Lalikan-?/-Axletree; wheel.
Lahat-lahat-a-Kntire; all; whole; every; Lalikin-r-To turn; wind around.
total. Lalim-H-Pepth; profundity; })rofound-
Lahi-w-Progeny; race; clan; lineage; ness.
sept; foction; class; offspring. Lalo-ar/7'.-More.
Labi ng hari- Dynasty. I>alo-w-More.
Lahok-H- Ad mixture, mixture. LaloiiLT r/r/7'.More.
Lait-H-Insult; abuse; execration; curse. Lalonir dakila-o-Superior; paramount.
Laitinr'To insult; abuse; curse revile; La Ion.u lalom/7'.-l Vinci] ially.
r

execrate. Lalong mabuti ^-Better.


Lakad w-Walk; step; pace; passage; Lnlnng magaling-f/ lUMU-r.
excursion; journey. Lalnnir malaki -a-Higger; lamer; more
Lakal ng paa->/-Pe|-strian. -i-and; sn]ierior; paramount.
l.akad n panahon // -( 'oiirse or sjiace Lalong maliit-r/ Smaller.
of time. Lalung masjima -//-Worse.
Lakas ^Strei'LTt li; hardiness; \i-_r or Lalon- mataas-r/ -Higlier; loftier; su
force; valor; brawn; miirht;
fortitude; perior.
thew; impetus: violence; minis" LMIUMII )i-Snl)stance; esscence.
activity; jibility. l.aman ng tiyan.*/-Visrera.
Lakas ng loob-tt*Ri88olution; courage; LamaiiL' "'/''. Alone; solely; sole.
decision: fortitude; \\ill; p<>\\er. LamaiiL'-" Si.le; sin.irular.
strength of mind; pTOBDptitutde, Lamasiu V 1'" i-iiead; j.ummi'l; han-lell.
Laki-n-Sire; lai-ei ,,
Lama1-//-('ra-k; cliink.
_
Lambanog-w-Sling.
Kambat
Lambo
// Net;
//-Tassel;
Lambong-n-Blftck
LAN
snare.
tuft.
veil;
l.ambot-// Softness; delicacy tenderness.
57
Lantahin-r/- Perishable.
LAT
T.antaln'n 7/-To perish; fade; wither.
l,antot->/-Stench; fetor: stale water.
Luim-f/ Old; stale; musty.
Laon n Duration; age; preservation;
Lambutin-?'-To soften; mollify. prolixity; prolixness; oldness; time;
Lamig-N-('ol<l; freshness; coolness; frig- continuance.
idness; dam]); frigidity. Laot-x-Middle; center.
Lainok-n-Moequitb/ gnat. La ova -)i -Stew.
Lampara-/>-Lamp; light. Lapail--\Vidth.
l.ampas H More; exssive; exhorbitant. Lapak->t-Break; fracture.
Lampaa-n-Excess; surplus; remainder; Lapakm-Tv-To break; slice; part.
residue; superfluity; overplus: Lapang-n-Piece; slice; part.
Lampas sa
panahon-a-Overdue. Laj)aran-?y To widen; extend; outspread;
Lanmgin-r-To puniel; make soft; soften. expand; enlarge; amplify.
Lamunin-r-To swallow, glut; eat hur- Lampastanganan-n-Insult; offense; out-
riedly; stuff ones self; imbibe; en- rage/ abuse.
gulf, gorge; gobble; gormandize; gulp: Lampastanganin-7/-To insult; offend;
devour; consume; absorb. abuse; outrage; depreciate.
Lamuymoy-a-Th r e a d bar e; shabby; Lapat-a-Exact; even; punctual apt;
ragged. proper; fit.
frail.
Lamuyot-n-Deceit; fraud; imposition. Lapok-rt-Weak; feeble; forceless;
Lamuyutin-c To deceive; delude; seduce; Lapukin-7/-To enfeeble; make weak/ rot;
impose: upon; pick to pieces. make brittle.

Lamuyutin ang isang dalaga-7'-To se- Larak-n- Proof; review.


duce a young lady. Lakaran-y-To review: prove; observe.
Landas-N-Path; trail; defile; pathway; way. Lara wan-n -Effigy; image, figure copy;
Langam-N-Ant. portrait.
Langaw jj-Kly. Lara wan ng Jesu Cristo-n-Crucifix.
Langaylangayan-WrSwallpw. (bird ) Larga vista-n-Telescope.
Langib-H-Scab; scurf; Lario-n- Brick.
Langis-n-Oii. Laro-w-Play; sport; game/ jest; amuse-
Langislangis--Oily; unctons; greasy. ment.
Langit-^-Sky; heavens. Laroan-^- Plaything.
Langitngit-H-Creaking/ crackling; creak; Larong karat-w-Lottery.
Larong rifa-w-Raffle; lottery.
Langkumin-7'-To fold; gather; unite/ Larong tanga-w-Play that resembles
collect; hoard. pitching.
Lango-r/-J)runk; intoxicated; inebriate<l. Larot-a-Leaky; ragged; broken; de-
Lango-H- Drunkenness. stroyed.
Lango-H-Drunkard. Lasa-n-Taste; palate; relish; flavor;
Langotse--Gunny. essence; smack; gust; aesthetics; de-
Langoy--Swim/ swimming. light; pleasure; satisfaction; substance.
Languay-u-Beetlenut box. Lasang matapang-H-Tang; taste.
Languhin-t'-To inebriate; intoxicate; Lasap-n-Taste; smack/ relish;
palate;
make drunk. gust; aesthetice; pleasure; delight.
Lansa--Stench,- fetor; bad smell. Lasapin-v-To taste; relish; smack; like;
Lansag a-Ruined; broken. sip; enjoy; try.
Lansag-?? -Destruction; ruin. Lasa sa pananalita-t-Wit.
Lansagin r-To destroy; ruin; tear to Laseta-)i-Knife.
pieces. Lasing-a-Inebriated; intoxicated; drunk.
Lansakin-r-To congregate at a certain Lasing-n-Drunkard.
place to do a piece of work. Lason-H-Poison; venom.
Lansangan--Street; road; lane; avenue. Lasunin-T/-To poison; envenom.
Lansetang panagra--Lancet; small knife Lata-n-Weakness; feebleness; debility.
or lacne. Lata-H-Can.
Lansi-n-Trick; stratagem; wile; craft; Latag-a-Flat; extended; outspaead.
thrust in fencing/ throwing of a lance. Latag-n-Extension paving.
Lanta--Fading; withering. Latagan-v-To unfold; expand; stretch.
Lanta-a-Faded; wfthered; parched. Latak-n-Sediment; silt.
8
LIG 58 LIN
Latak ng alak-H Lee. Ligisin-v-To mill; pound; break into;
Latigo-n-Whip; scourge. bits; powder.
Latok -a- Rotten; putrid. Ligtaan-f-To neglect; forget; omit.
Lawa-n-Pool; pond; lake; reservoir. Ligtas-o-Free; saved; exempt; un-
Lawak-n-Width; extension; size. governed.
Laway-H-Spit; saliva. Liguan-- Bathing place
Lawin-n-Hawk; castrel; falcon. Lilia-w-Emery.
Laya-rt-Ungoverned/ free, exempt; inde- Lihia-w-Ginger.
pendent, unencumbered; unrestrained Lihim--Secret; termination; secrecy;
Laya-H-lreedom independence; exemp;
,
clandestination; caution; silence.
tion. Lihim-ode/.-Secretly,' hiddenly.
Layag->/-Sail. Lihim--Hidden; secret; clandestine;
Lay ia-w -Tramp; fugitive. reserved; private; silent.
Layaw'-r-Caress; favorite. Lilim-H-Shade.
Layawin-/;-To caress; favor; free. Lihis-H- Avoidance; shunning; escape.
Layo-wfer.-Keep off; begone. Lihisan-77-To evoid; shun; escape.
Layout-Distance. Lihis sa daan-a-Misguided lost;
Layog-w-Distance. Lahis sa matowid-a-Wrong; illicit;
Layolayo-Kather far. unlawful; unjust.
Layolayo ang pagkalagay-At certain Liig-n-Neck.
distances. Liig ng pantong-'M-Urethra.
Layuan-y-To distance; put at a distance. Liit-//-SmaUness; littleness.
I,eccion-M-Lesson. Liitan-/>To decrease; curtail; clip;
Letra-n-Letter. abridge; impair; reduce; lessen.
Ley-w-Law. Lija-n-Fruits.
Liad-a bent back. Lija-H-Joint of bamboo.
Libag-M-Filth; dirt; nastiness. Likat-n-Intermission; interruption.
Libagan v-To dirty; make filthy or nasty Liko-a-Illegal; unlla \vful; illicit; wrong.
Labdgan--Gossi j
> .
Liko-n-Angle; turn; salient; ply.
Libak-n-Mockery; ridicule; sneer; scoff; Likod-tt-Back' reverse.
derision; jeer; moc . Likod ng hukbo-n-Kear guard.
Libakin-v-To deride; ridicule; scoff; Liksi-o- Activity: lightness.- speed;
mock; sneer at; laughat; reprimand, quickness; promptness; nimbleness.
I,iban-affo?.-Less; except. Likuran-n-Back part; croup; back.
Liban-n-Happiness; gayety. Lila-ft-Toaster; roaster.
Libangin-?'-To make happy; distract. Lilik w-Scythe/ sickle; reaping hook.
Liban sa-wfr'.-Away from; except; with- Lilim-w-8hade.
out; excepting. Lilis-n-Baiaing of the pantle.-j.
Libing-//- Funeral; burial. Lilis ang binti-a Barelegged.
Libingan->i-Grave; sepulchre; vault; Lilo--Unfaithful/ treacherous; dis-
tomb. piM-lideous; infidel.
loyal;
Libingang marila.t:-?'-MauHoleum. l.ilukan-7'-To engrave; cut in metal.
Libis H-l)eclevity; low land. Lima-;*- Five.
Libo ^-Thousand. Lima-a-Five.
I>il)o-rt-Thousand. Limangpuo-n-Fifty.
l.ibi-o-n-Book; volume. Limangjpuo-a- Fifty.
Ligalig-n- Perturbation; vexation; con- Limbag-o- Print; printing: edition.
fusion; la/iness; riot. Limbagin-tT-To print; stamp.
Ligaligjn-t^-To perturb. \cx,- disturb; Limbag'n muli -/ -To rejtrint; republisp.
nmlcst; cont'iisr. Limonada Lenifinade; sodc water; pop.
//

Ligas-//-< iarter. Limos-//-( Miarity; alms.


Lij:aw--FalHe;(MT<>n('ous:]iicd;irious;lost. Liniutin-v-To forgot omit.
I
agaw-w-Fugitive. 1
.iuab-a-Greasy. fatty.
Li^awan-7'-T<> love; court; prc-tend. Linan-in To <-ulti\ate; farm.
a ML: lupa-r-

Li^aw na lialita //-Silliness; false news. Linaw-n-Clarity; cloarm-


Li<raw sa akala-r/- Deluded; deceived. Liua\\an-/'-To clarify; clear; illuminate;
Li<iaw sa daan-^-Mis<,Miide<l; illa<l\ isecl. lighten.
l.iiraya //Mirth; merriment; pleasure. Lindol-- Earthquake.
lia||tiiH'ss; felicity; delight, cumfort: Lingap -n \oti-o; appi ci'iation; regard
satisfaction; caprice. observation,
LIW 59 LUB
Liugapin-rTo regard; notice; appre- Liwanagan ang isip?'.T( enlighten the
ciate; watch; observe; behold. mind.
Linki >d-><- Servant. Liwanag na malaki-x/ Splendor; irreat

Linkod sa isang dalaga-;/-W<>er; lover. light.


Lingo //-Sunday; week. l/i
\\anag nang isi])-n-Illustration; illuci-
Linguhan-w/r. -Weekly. dation; revelation; clearness of
Li nis //-Cleanliness; neatness. thought.
Linis-a-Clean; neat; pure. Liwayway-ff-Dawn; twilight.
Linisin-?;-To clean; clear; purify; cleanse; Lobo-^-Wolf.
scour. Loco-a-Crazy; daft; delerious.
Linisin ng walis-v-To brush; sweep. Longib--Cave; grot; cellar.
Linkaw-w-Sickle. Loob-n- Interior; inside.
Linso-n-Linen. Loob-a-Interior.
Linta-n- Leach; blood-sucker. Loob ng bulaklak-n-Corol; corollo.
Lintik-;7-Klectricity; lightning. Loob ng bubungan-n-Ceiling.
Lintos-//-Blister. Loob ng dibdib-- Breast busom.
Lipa-- Nettle. Loob ng siml>ahan-^-Nave.
Lipak-n-Callous. Look-n-Bay; gulf.
Lipas-tt-Old; stale; gone by; musty; Loteria-;?-Lottery.
obsolete; disused; passed. Luad--Mud; mire.
Lipay-//-Yine. Luag-w- Width.
Li pi-n-Off spring; descendent; race. Luagan-t'-To widen; loosen; free; ease;
Lipos-rt-Full; replete, complete. slacken.
Lipolin-r-To destroy; abolish; oblitarate; Lualhati-w-Glory: honor; fame.
annihilate/ exterminate; suppress; Lualhati-a-God-like: famous; glorious
raze; rase efface. holy.
Lisa-w-Egg of a louse. Luang-w-Width.
Listahan-n-List; dock; bill; catalogue; Luagin-7'- To -widen; free; extend;
role; file; register; schedule. enlarge.
Listahan ng manga bagay sa isang Luat-n-Delay; protraction; length of
lugar-w- Invoice. time; prolixity; prolixnees.
Listahan ng mga salita n-Vocabulary. Luatan-v-To delay; prolong; protect;
Listahan ng mga tawong tumatahan extend; lengthen; postpone
1

sa isang lugar-^-Census; poll; voice; Luat ng isang panahon-w-Era; age,


register. length of time.
Listahin-^-To list; schedule; invoice; Lubag-a-Toose; free.
register. Lubagin-7'-To loosen free: slacken; ease.
Liston-n-Ribbon. Lubak-w Hollow; hole.
Litak-w-Crevice; fissure; chink; cut/ Lubha-ad7A-More; greatly; very.
cleft; crack. Lubhang-a-Exhorbitant; enormous; ex-
Litang-n-The spreading of a ladder cessive.
so that the rounds fall out. Lubhang dakila-a Superior; supreme.
Litaw-a- Vulgar; apparent; public; gen- Lubhang duag-a-Tirnorous.
eral; notable; sensitive; sencible. per- Lubhang galit-rt- P'urious; frantic.
ceptible. Lubhang hambog-a-Presumptious
Litaw -Upshot; apearance. Lubhang hunghang-a-Savage; barbarous;
Litid-n-Nerve; ligament. very ignorant.
Litiran-a-Nervous; strong, rolmst. Lubhang mabaho-a-Fetid; stinking.
Lisanin-r-To choose; select. Lubhan mahalaga -a- 1 n e s t m a b i 1 e ;

Litiran-y;-To cut the cord or ligament invaluable.


of the ankle. Lubhang mahigpit-a-Austere; strict;
Litohin-tvTo amuse; entertain. rigorous.
Lituhin-u-To amuse; entertain. Lubhang mainam-a-Exquisite; super-
T.iwag-n-Delay. fine; excellent,
Liwanag--Clarity; clearness; bright- Lubbang tago-a-Hidden;secret;ab struse.
ness; splendor; refulgence; refulgen- Lubid-a-Rope; cord.
cy; illumination, explanation. Lubid na may silo-n-Halter.
Liwanagan-7/-To clear/ clarify; illumi- Lubirin v-To twist; make rope.
nate/ lighten; illustrate; explain; Lubluban-n- Wallowing place.
ivolve. Lubog-w-Dip; souse: douse.
LUM 60 LtM
Lubos-a-Complete; full; perfect; utter; Lumabag-w-To disobey; oppose.
quite; plenary; absolute; plentiful. Luinal>ag sa kautusan-v-To violate;
Lubos ang inam a-Beautif ul; fair; hand- oppose.
some; fine. Lumaban-t?-To fight; war; oppose; de-
Lubugin-r-To sink; submerge; put under fend; protect; attack; combat; con-
watar/ dip; souse; douse. tend;resist; repel; conflict; cope;
Lubukii*-v-To aid; assist; preserve. advocate; antagonize; champion; tilt;
Lubunutan-v-To pluck. rival; undertake; attempt; defy.
Lubusin-i;-To complete; perfect; finish; Lumaban sa utos-?;-To violate.
crown. Lumaban sa utos-ra- Violator.
Lugal-n-Place; position; spot; region; Lumabas-v-To go out/ sally; depart;
time; occasion; leisure; stead; lien. proceed forth.
Lugal na aliwan-w-Place of recreation; Lumabis-7'-To exceed; overflow; surpass.
play ground. Lumabis na lubha-f-To superabound.
Lugal na doongan-w-Place of anchor- Lumabnaw-t-To thin; rarify.
ing; port; harbor. Lumabo v-To grow dim; darken; bedim.
Lugal na gawaan ng lario-n-Brickyard. Lumaganap ?'-To extend in all parts.
Lugal na gawaaan ng lubid-w Rope- Lumagay 7/-To put; place
walk,- ropery; ropefactory. Lumagi-v-To endure; last; persist.
Lugal na gawaan ng tisa-n-Tile works. Lumagitig-v-To crack; crackle.
Lugal ng ilang-n-Desert. Lumago-v-To grow; thrive; improve;
Lugal na labahan-n-Washing place. increase; swell; become fruitful or
Lugal na madulas n Slippery place. fertile; fertilize.
Lugal ng liig-w-Throttle. Lumago muli-^-To resprout,
Lugal na patakbuhan ng cabayo-w- Lumagpak-i/'-To fall; collapse; plumb] tod.
Racetrack. Lumagpos-v-To exceed; su])erabound.
Lugal ng parusahan-n-Place of pun- Lumagutok-7'-To crack; crackle.
ishment. Lumahang-v-To split; crack; splintei-;
Lugal na patuyuan-w-Place of drying. chink flaw.
Luagl na piriagaalakan-w-Distillery; Lumahok-i'-To mix; mingle.
still; brewery. Lumalait n-Insulting person.
Lugal na pinagpapatayan ng hayop-^- Lumakad-?;-To walk; go away; depart;
Slaughterhouse. amble; march.
Lugal na pinagtuturuan-#-School; eol- Lumakad ang hukbo-7>-To decamp:
lega; studio; place of study. march.
Lugal na tago w-Place of privacy. Lumakas ?'-To strengthen: become or
Lugal na yangyangan-n-Drying place. grow strong.
Lngi-w-Loss; perdition; disadvantage. Lumaki-7'-To swell; increase; aggrandi/o;
Lugod-w- Pleasure; delight; comfort; ascend; eke; grow large; accrue; <li-
joy; mirth; merriment; satisfaction; late; ])lumbpo<l.
joyfulness; choice. Lumalo 7'-To increa-^t-: ngirrandi/o.
Luha-n-Tear. Lumahikad-y/'Petlestrian; pussongrr.
Luhaan-n-Place where the tears come Lumalak-y/-( )ne who tri-ows.
from. Lumalang-7'-To create.' found; institute:
Luhaluhaan-arf?;.-Weepingly. invent.
Luhog-w-Request; entreaty; petition; Lumalik-r-To wind about; turn; in-
suplication; oration; demand. crease; aggrandise/ outvie.
Lukba-M-Bulb. Lnnialo-r-To exceed; surpnss; excel;
Lukob-w-Gouge; round chisel. increase; a.ir;_f randi/e; outvie.
Lukubin r To gouge. Lunuimhiit-r To soften; eniolliate; grow
Luksa-n-Mourning; sorrow. or become soft: limber.
Lukso-w-Jump; leap; hound. LuniampasT'To exceed; surpass; excel.
Lula-n-Seasickness; di//ii LumnntVitnjrit-r-To s<ineak; creak; grate.
Lulan Load; baggage.
>*
Lum'anj>oy-/--To swim.
Lulod-n-Tibia; shinhone. 1 To dra'.v near; approach;
uma|.it-/-
Lulon-n-Swallow; drauglit. advance; join; arrive.
abut;
Luluan ?>To gain; profit. Lnmapnt-r-To thicken; condense; cur-
Lulunin ? -To roll up; swallow. dle; grow; thick.
Luma-;/-Old; stale; rank, antique; musty; Lnmata-r-To become or grow \\ea\;
archaic; worn out. enfeeble.
LtM 1 LAS
Lumayag-r-To sail. Lumukso-tf-To leap; jump; rebound.
Lumayo-?;-To separate; quit; absent .u'o Lnnm Ian- r-To load; ship;
freight; embark
a\\ ay; abandon; forsake; leave; evade. Lumnlntang sa tubig-f/- Natatory.
Lnml>ay->/-Sorrow; grief; concern; Lumundag-v-To leap; jump; rebound.
gloom; anguish; affliction; melancholy. Lumura-^-To expectorate; spit
Lumbayin-v-To render dejected, dispiri- Lnmusob-f-To fight; combat; attack as-
ted, sad, gloomy or melancholy. sail; assault.
Lumbo-n- Drinking gourd. Lumusontr-r-To descend; flow; go down;
Lumibak-7'-Toridicule;roast; make fun of help another do work.
Lumibat-w-To repeat; try again. Lumusot-t'-To fall through; pass in a
Lumibis-r-To descend ;let or go down; flow running match.
L umigalig-7'-To perturb; disturb; terrupt; Lumutang-?'-To float; be on the surface
harrow. of the water.
Lumigpit-r-To collect; gather; hide; Lunas-n- Antidote.
conceal. Lunas ng ilog-^Bod of a river.
Luinihis-r-To separate; remove; sort; Lundag-n-Jump; leap; bound.
escape; lose ones way. Lunga-w-Cave; grotto; grot; cellar.
Lumiit-7'-To grow smaller; descend; fall; Lunga ng daga-n-Rathole.
descrease; lessen. Luningning-H-Spleiidor;finery;brillance;
Lumiklik- -To go round; encompass.
%

brilliancy; glory.
Lumikmo-/;-To sit: Lunit-n-Frequence; frequency.
Lumiko-t-To sheer; digress; turn. Lunusin-u-To affect: move; touch.
Lumiko sa kanan-?;-To turn to thn rtglit. Lupa-M-Ground; soil; land; earth; globe:
Lnmiksi-r-To be active; accelerate. universe.
Lumilim-/;-To be came or grow shady. Lupain-;z-Large tract of land.
Luminbutod-r-To jut out. Lupang alatan-w ISalt marsh; land that
Lumindol-7/-To quake. is reached by the tide.
Luminaw-?*-To clear up; grow or become Lupang asinan-w-Saltmarsh.
clear; clarify. Lupang maluag at patag -n- P 1 a 5 n ;

Lumipad-7/-To fit; transfer. prairie; champaign.


Lumipad na magpasikosiko-?;-To flutter. Lupang may tanim namansanas-^-
Lumipana-7/ To extend to a certain prmt- Apple-orchard.
Lumipas-v-To pass; grow stale; elapse. Lupang panagulan-^-Riccland.
Lumipat-7>-To transfer; transport; re- Lupang patag-^- Prairie; plain; level
move; convey. ground,
Lnmitak-v-To creack; split; splinter. Lupang puti-ra -Chalk.
Lumitaw-r-To appear; come out; occur; Lupang sinasaka-n-Farm; estate; grange;
result; come into view; seem; resemble plantation.
Lnmiwanag-7'-To clear up; clear; illumi- Lupang tuyot at inahina-n- Barren-
nate; lighten; explain; be come serene; ground; sterile ground.
clarify. Lupang walang damo-n-Desert.
Lumkalin-v-To inspect; survey; investi- Lupaypay-w- Weakness; debility.
gate; register; record. Lupaypay na loob-a-Languid; down-
Lumpo-w-Dingue; inability to walk; weak- fallen; feeble.
ness of the lower limbs. Lupian-n-Place of doubling or turn-
Lumpon-w-Crovvd; group; bunch. ing; folding; turning.
Lumuag-7'-To loosen; free; ease; slacken. Lupigin-v-To usurp; apropriate by
Lumuag ang loob-v-To appease grow force.
calm; be come pleasant or generour. Lupit-w-Sternness; harshness; cruel-
Lumuang-u-To broaden; widen; extend; ty; inhumanity; rigor; moral de-
loosen; free; ease. pravity; inclemency.
Lumubog-f-To sink; submerge; inundate; Lupon-w-Reunion; meeting; congrega-
put; under water. tion.
Lumuha-v-To weep; mourn; lament be- Lupong-n-Reunion; meeting; congrega-
wail. tion; gathering.
Lumuhod-f To kneel. Lura-n-Spit; saliva.
Lumuhod-i;.?'wj9. -Knelt- Luraan-n-Spittoon.
Lumuhog-v-To beg; petition; crave; im- Lusak-w-Mud; mire.
plore; prty, solicit; entreat; demand; Lusaw-n-Liquid; fluid.
claim; covet. Lusaw-rt-Liquid; fluid,
MAA
Lusa \\in-r-To liquefy; dilute; dissolve; Lutasan-v/- Finish; termination; con-
melt; cosume; mis-spend. clusion; end:
Luslos-w-The unwinding; giving out; Lutasin-7'-To terminate; finish; con-
freedom. clude; close; end; dispatch; dispose of.
Luslosan-r-To unwind; give more rope; Luto-^-Cooking; manner of cooking.
free: give more freedom; increase. Lutos-w-Rottenness.
Lula-/r-Profit; advantage; improve- Lutusin-7/-To rot on the inside.
ment; proficiency; progress; utility. Lutuin-v-To cook; boil.
Lutuin sa mantika-7'-To fly.

IMI
Maaaring ipahintulot-a-Permissible; Maaluningning-rt-Brilliant; sparkling.
admissible; allowable. Maaluningning-a-Brilliant; sparkling:
Maaaring mabiak-a-Fissile. magnificent.
Maabala-?:-To be embarrassed. Mamag-ft-Musty; mouldy.
Maabot-a- Attainable; obtainable. Maamo-rt-Tame; meek; gentle; mild; be
Maabot ng isip- Comprehensible; con- nign; benignent
ceivable. Maamong loob-a Soft- affable; meek;
Maabot ng isip-v-To comprehend; un- placid; jovial; gay; merry; cheerful.
derstand. Maamoy-a-Sented; oderous; oderiferous.
Maaboy-*;-To be led; taken to. Maanghang-a-peppery; sharp.
Maaga-wfa.-Early; soon. Maangilin-7'-To growl; demand in a
Maagap-a-Active; smart; quick; alert; loud voice.
diligent; ready. Maangilin-a-Gro'.vling: snarling.
Maagap-rtifcv Early; soon; quickly; dili- Maaninag a- Transparent.

gently. Maanta-a-Rank; stale; strong scented.


Maagasan-v-To miscarry; menstruate. Maantala-?;-To retard; defer; delay;
Maagaw-r'-To be stolen. detain.
Maagaw tulog-v-To doze; nap; be Maasahan-a-Sanguine; hopeful; ex-pet 't-
drowsy. ant.
Maakma-a-Proper; fit; suitable; atjree Maasim-a-Sour; acrid; sharp salty;
able. crude; briny; salted-
Maakma-v-To be proper; fit;
cor- Maaso-o-Smoky; fumy; full of smoke.
respond; be ready; fit.
suit; Maawa-rt-Clement; compassionate.
Maaksaya-r To be spent foolishly; mis- Maawa-?;-'o pity; be clement; be sorry
spend. for another.
Maakyat-r-To ascend; go up. Maa\vain-a-Clement; humane; compas-
Maalaala-a- Memorable; memorial. sionate; commiserate; magnanamous:
Maalab-rt-Fervent; ardent. generous; merciful; touching; nol>lc;
Maalaga-a- Diligent; active; officious; godly.
careful; obsequious. Maawain sa mahirap-a-Chai'itable; gene-
1

Maalam na looh-n-Gentle; mild; mee ; rous; liberal


quiet; pni<lent. Maaya--Kloquent; pleasant; pleasing.
Maalam ng lahat-a-( icneral; omnis- Maayos -a- Honest; pure; arranged; clean;
cient; omnipotent. convenient; decent; reasonable mod-
Maalas-v-To note. est; suitable.
Maalatrt-Salty; salted; briny; husky; Mal>aak-7'-To be cleaved, quartered ta-

brakish; saltish. ken to pieces.


Maalikabok-o- Dusty. Mababa-a-Low; abject; ordinary; vulgar;
Maalindog-a- Facetious; happy. plebian; dulL
Maalis ang galit-v-To become appeased; Mababa ang halaga-^-Chcap; inferior.
appease. Mababakla-7'-To be disturbed, pertur-
Maalis ang puit-t'-To lose the bottom. bed or vexed.
Maalisan ang atip-7'-T<> unroof. Maliatia sa il>a-r/ Inferior; lower.
Maali\\ 7'-To rest; sport; live at ease. Mababang loob-// -Jlunihle; meek; suit-
Maaliw a- Diverting; free; happy. missive; gentle; tjuiet; mild; tame;
Maaliwalas-r/ Spacious; capacious; wide; simple: plain, i-esiirnc'l; respectful.
commodious; free. Mababasa a- Legible.
MAK 63 MAB
Mababaw-f/ Low; shallow; superficial. Mubasag-7'-To become bi-oken.
Mabagal-ff-Slnw; dull; tar.lv; la/y; Mabatbat-rTo be scratched or sera
indolent; dilatory; slavish ped.
Mabagay-tf-Fit; proper; suitable: con- Mabatid-r-To understand; hear.
venient; becoming; adaptable; agree- Mabato-o-Stony; rocky.
able. Mabawasan-r-To diminish; lessen; waste.
Mahagbag ang sasakyan-v-To be ship- Mabawi-7'-To recover; gain l>ack.
r

wrecked. Mabiak-7'- ro crack; cleave.


Mahugo-7'-To be altered; changed or Maligat--Heavy; burdensome; weighty,
renewed. important; grievous; offensive; se-

Mabagsik-O;Rigid; severe; rigorous: rious; cumbrous; ponderous; grave;


austere; cruel, truculent; fell; stern; onerous.
arbitrary; tierce; terrible; grim; Mabigat gawin-a-Laborious; tiresome;
tyrannical; bard-hearted; despotic; painful.
rough; ugly. Mabigla-v-To surprised or astonished;
Mabahagi-77-To be divided or parted. do without thinking or in a hurry.
Mabahaw ang sugat-/;-7< heal or cure Mabihasa-7/-To be accustomed in-
a wound. trained.
Mabaho-^ -.Stinking; bad-smelling. Mabihasa.a-Wise.
Mahait-a-Prudent; judicious; modest; Mabilango-r-To be confined or im-
discreet; just; fair; honest; honora- prisoned.
ble; reasonable; skillfull; capable; Mabilis-a-Rapid; cjuick; precipitate;
smart; clever; candid; wise; sensi- swift; light.
ble; circumspect; decent; sharp; Mabilog-tt-Round; circular; spherical.
mature; continent; becoming; suita- Mabilog na haba-a-Oval; plump; egg-
ble; considerate. shaped; oblong.
Mabait ang ugali-a-Decorous; decent. Mabilog ang katawan-a-Plump; plumb.
Mabakbak-f-To unglue. Mabinat-7/-To relapse; devolve.
Mabalahibo-o-Wooly; fleecy; hairy. Mabingbing-7/-To be impeded, checked,
Mabalaho-a-Swampy; marshy; muddy; or stopped.
Mabalakubak-a-Scurvy; scurry. Mabingi-7/-To become or grow deal';
Mabalat-rt- Unpolished; unfinished; rus- deafen.
tic; skinny. Mabini-a-Quiet; peaceful; modest;
Mabalatong-7'-To be intercepted; de- chaste: decent; unassuming.
viate. I\Iabisa-a-Stout; strong; fervent; ardent:
Mabalda7'-To be interrupted. active; effective; diligence; vigorous.
Mabali-7>-To break. Mabitin-7/-Tosuspend; be suspended.
Mabalian ang buto-r-Break a l>one. Mabood-f-To be obstructed; impeded.
Mabalisa-/;-To be restless; disturbed; Mabual-7/-To tumble; fall; topple.
perturb. Mabubo-t'-To overflow; run over.
Mabaliw-?'-To mope;fool; be mopish. Mabudbod-tf-To be distributed; divided.
Mabaliwag--I)eep. Mabugnos-^To come untied; open.
Mabalot-v-To be embaled; packed. Mabuhaghag-7/-To become loose; free.
Mabalot - Having many wraps. Mabuhangin-rt- Sandy .

Mabaanagan-7>To have an idea. Mabuhay-w-To live; be alive.


Mabanga*t?-To bump against, collide. Mabuhay-a- Lively; active; alive.
Mabangis-a-Severe; cruel; hard-hearted; Mabuhay sa gugol ng iba-7/-To live on
tyrannical; despotic; sanguinary; another; live on another's salary.
ugly; wild; fierce; savage; ferocious, Mabuhay na mahaba sa iba-f-To out-
arbitrary/ truculent grisly: grim; survive.
live;
intolerable. Mabuhay uli-v-To restore to life; re-

Mabango-a-Fragrant; arromatic; redo- vive; resusticate; live again.


lent; oderiferous; oderous. Mabuhok-a-Hairy.
Mabantog-a-Famous; noble; honorable; Mabukid--landed.
great; grand; celebrated; renowned. Mabula-a-Frothy; foamy.
Mabao-v-To be come a widow or wi- Mabulalas-y-To be frank, open or in-
dower. discreet.
Mabasa-tf-To become wet or moist. Mabulalas-rt-Talkative; generous; spend-
Mabasa-a-Wet; moist. thrift.
M al )asag--Broken. Mabulid-7'-To fall; tumble; topple.
MAD J64
MA
Mabulo-a-Wooly; fleecy. Madaling araw-;?-Day-light; dawn.
Mauulok-a-Kotten; spoiled; damaged; Madaling galawin-a-Movable; variable;
putrid. unsteady; shifting.
Mabulok-k'-To rot; spoil; decay; corrupt; Madaling gawin-a-Practicable; feasible;
putrefy. easily done.
Mabulungin-rt-Grumbiing. Madaling gumalaw-rt-Unsteady; mova-
Mabunga-a-Fruitful; fertile, ble; variable; shifting.
Mabuni-a-Scurvy. Madaling gumulong-Easily rolled.
Mabunot-f-To be pulled up. Madaling hubugin-a-Eithe.
Mabunton-7'-To be heaped up; piled. Madaling humalata-Easily noted or dis-
Mabunyi-a-Celebrated; famous; renow- tinguished.
med; noble; extolled; excellent; mag- Madaling intindihin-a-Intelligible; con-
nificent. ceivable; easily understood.
Mabura-a-Erasable. Madaling kalagin-a-Soluble; solvable.
Mabura-v-To blot; be effaced or clouded. Madaling kuruin-a-Intelligible; conceiva-
Maburak-a-Muddy; miry; H arnpy. ble; easily; understood.
Mabusog-v-To be satisfied; tilled; satiate. Madaling macaraan-a- Transitory.
Mabuti-a-Good; \vholesome; suitable; Madaling mamuo-o-Congealable.
healthful; salutary: useful; fit; pro- Madaling maniwala-a-Believable cred-
per; profitable covenieut. ible; trustworthy.
Mabat -dy-Well. Madaling masira-a-Brittle.
Mabuti ang gayak-rt-Elegant. Madaling matunaw-a-Soluble.
Mabutihin-7/-To make good; justify; Madaling matunaw sa sikmura-a-l)igest-
accept. ible.
Mabntil-rt-Seedy: granulous, granular. Madaling ulolin-a-Simple; artless.
Mabuting kapalaran-n-Good-luck; suc- Madalita-a-Poor; penurious; suffering.
cess; prosperity. Madapat-7/-To become; behoobe; concern;
Mabuting loob-/z- Kindness; generosity; belong to.
benevolence; magnanimity. Madapat-a-Proper; fit; corresponding;
Mabuting ngalan-n-Fame; good name; convenient.
reputation. Madapilas-r-To slip; slide.
Mabuting paguugali--Urbanity; good; Madatay-y-To be laid smoothly.
manners; civility. Madawag-rt-Thorny; shiny.
Mabuti sa katawan a-Healthful salu Madaya-a-I)eceiving; delusive.
tary. Madidikit-o-Vicid; viscous,- sticky.
Mabuto-r/,-Bony; seedy. M ad i la w-a- Yellow; xanthia.
Mabuya-7'-To stuff or glut one's self. Madilim-a-Dark; gloomy; ha/y; shady:
Mabiiyo-?'-T<> be induced or persuade. opaijue; murky; obscure; uniutelli-
Mad&gdftgan-f-To be augmented. gible.
Madairil/'-To wear away by friction Madiwara-o-Curious; troublesome pry-
gall; chafe. ing; cautious.
Madahakin-7/-To spit phlegm. Madia ^-Public; multitude.
Madahon-rz- Leafy. Madla-a-Much; abundant; |lentit'ii(;
Madaig-7' To lose; be c<ii(|uered. many.
Madakila a -( Jrand; superior; i)arainount; Maduag--( 'ouardly; dastardly.
excellent; glorious; noble; honorable. Madugo-f/ Hlood\-; samruine; gory.
Madala-r-To avoid; be scared or fright- Madulas-r/-Smo(tb,- slippery.
ened; become timid; evade; shun. Madulas ?' 'I'o slip; slide.
Madala-7>To be carried or conveyed. Madumhan ?--To besmear; be covoivd
Madalang-a-liare; scarce; wide; spare. with <lirt or lilth.

Madalang-'/'/r'. Seldom. Madungis-// Nasty; dirty; filthy.


Madalasf/7v/ Frequently; often. Maduugo-f/ Silent; dumb; repellent.
Madalas-a-Fre<|ii(Mit habitual. Madurog /--To break; |)owder.
Mftdali-ikfe/.-Quickly; promptly; briskly; Maestro y/Master; teacher; pedagogue.
urgently; actively; swiftly; soon. Maestra //-Lady teat'her.
Madali -a -Quick; urgent; pressing,- brisk; Mag r To grow; do.
brief; prompt; ready; nimble; co&dse; Magaan-a-Light; gay; nimlile; swift;
active; swift; cursory. agile; spry.- buoyant; jaunty; janty,
Madiilian-7'To b<- in a hurry: be in giddy; iriHncr.
haste; bo (puck or active. Ma -aan aim dugo-o-Sympathetic.
MAG .

J 5
JMAG
Ma gaang hasahin a Legible; easily read. Mag ampon-T'-To shelter;
aid; help;
Mag aaraw// hay lain >rer; journeyman; protect; assist.
laborer. Maganda-rt-Beautii'ul; pretty: handsome!
Mag ahot r-To reach; amount to. fine; fair; delicate; smart; neat; ex-
Magagalitin-o-Hot-headed; cross-grained quisite; gorgeous; winsome/ comely
intractable; seasily enraged; Magandang kalooban-w-Gentility; mag-
grumbling; snarling. nanimity- generosity, liberality; be-
Magagamit-O-Usual; customary; ordi- nevolence; nobility.
nary/ profitable; useful; fit; servici- Magandang loob-fl-Generous; magnana-
ble; helpful. mous; benignant; liberal; bounteous;
Magagapas Kit to be harvested. benevolent; benign; gracious; noble.
Magagawa-a- Possible; feasible, prac- Magandang tikas-n-Elegant: graceful;
ticable. exquisite; gallant; gay; gentle; polite,
Mag akala-r-To think- plan; wish/ excellent; brave; strong; robust.
design; invent fancy, imagine; try; Maganit-a-Tough; glutinous.
intend; desire; discuss. Mag aral-v-To study; learn; pore.
Mag alaala-v-To remember; remind. Mag araro-t?-To plow; plough.
Magalab-r-To burn; bla/e; glow. Mag asawa-Man and wife.
Mag alaga-v-To breed; bring up; care Magaslaw-a-Rompish; boisterous; noisy;
for; heed; nurse; educate. fidgety; restless.
Mag alak- 7 /-To distill; still. Mag asawa-7'-To betroth; espouse; wive;
Magalang--Urbane; polite; respectful: marry; match.
kind; obliging; decorous; decent, Mag aso-7/-To smoke.
courteous. Magaspang-a-Coarse; rough; rude; ill-

Mairalang-r/r/r. -Respectfully; courteously; bred; incident; blowzy; gross.


kindly: obligingly; politely. Magasta-a-Expensive; costly.
Magalangin-rt-Courteous/ polite; civil; Maga\va-w-To do; be done.
wellhred. Mag away-7/-To fight; wrangle; war;
Magalaw-a-Lively; noisy; boisterous; quarrel; dispute; struggle; oppose.
restless; mischievous. Magagawi-a-Inclined.
Mag alay-7'-To dedicate; consecrate; Mag-ayos-7/-To arrange; put in order;
sacrifice; offer; pay homage. place.
Magaling-rt-Gallant; gay; smart; elegant; Mababag-?;-To struggle; fight
noble; genteel; polite; fine; perfect; Magbabaliwag-w-Haberdasher.
delicate; civil; good; precious; valua- Mag bago-v-To be eformed; reform;
ble; magnanainous; generous; libe- renew; correct/ mend; change; alter;
ral; attentive/ heedful. transfer.
Magalingin-r-To respect:
appreciate; Magbahala-y-To care for/ take earn of;
have regard for; honor; be polite; man; manage/ run; take charge of.
credit; dignify; approve; prefer; like; Magbahin-y-To sneeze.
enjoy; adorn; be pleased with. Magbakod-y-To build fence; make a
Magaling kay sa iba-a-Better. fance.
Magaling na lubha-a- Wonderful; as- Magbala-v-To threaten; menace.
tonishing; miraculous; marvelous. Magbalak-t'-To proffer; announce.
Mag alipusta-y-To blackguard; defame; Magbalatkayo-7/-To go incognito; de-
run down. lude; deceive.
Mag alis f-To leave off; take away. Magbalita-7'-To inform; report; relate;
Mag alis
ang luksa-r-To leave" off proclaim; announce; give notice;
mourning. herald; warm; tell.
Mag alisaga-?;-To loiter; idle; lounge. Magbaliwag-v-To traffic: trade.
Mag alisan-f-To take off or away. Magbaliwas-^-To pull up a pole and
Magalit-- Angry; mad. line.
Magalit-r-To be angry; irritated of- Magbalobalo-t'-To feign; pretend; de-
fended; enraged; exasperated; pro- lude.
voked; displeased; disgusted. Magbanalbanalan-t'-To feign; pretend; be
Mag aliw-y;-To intertain; keep in hope; a hypocrite.
amuse; delight; comfort; rest; gratify; Megbangay-v To combat; fight; attack.
recreate; sport; live at ease. Magbangit-u-To allude; mention.
Magamit-a-Usual; customary; ordinary; Magbankat-y To reinforce; tie; bind;
useful. fagot.
9
MAG ( i
MAG
Magbangon-v-To arise; rise; get up; Magbuhat-u-To originate; arise from;
edify; build; erect. commence; begin; descend from; occur;
Magbanhay-v-To frame. happen.
Magbanli-t;-To scald. Magbuhat kailan-Since; when.
Magbansag-7>To nickname; dub. Magbuhol-v-To knot; tie in a knot.
Magbantay-v-To patrol; guard; watch. Magbukid-v-To farm; plow; plough;
Magbasabasa-?;-To moisten; dampen; wet. cultivate; till.

Magbasag-ulo-v-To dispute; fight quarrel; Magbukod-v-To separate; remove; sort;


wrangle. dissuade.
Magbatikbatik-a-Spotted; speckled. Magbulaan-?;-To lie; falsify; deceive.
Magbawal-v-To prohibit; divest. Magbulaybulayan-y-To cogitate; muse/
Magbawas-v-To lessen; reduce; decay; think; meditate.
sink; decline; abridge; grow smaller. Magbuno-tf-To wrestle; struggle; tussle.
Magbayad-7/jTo pay; recompence; retri- Magbuntod-7/-To pile up heap; accumu-
bute; disburse; liquidate a debt. late.

Magbayaran-^-To pay; recompence; re- Magbuntong hininga-z;-To sigh; draw


tribute. a deep breath.
Magbeberso-w-Poet; Author. Magburil-z;-To engrave; polish.
Magbigay- y-To give; grant; concede; Magcompisal-z'-To confess.
allow; admit; donate. Magdaan-t'-To go by; pass; walk.
Magbigay alam-v-To inform; warn; tell; Magdagta-y-To gather sap.
give notice; participate; advise. Magdahilan-v-To feign; give a reason;
Magbigay daan-t; To allow; give way; give an excuse.
admit; give a reason; assign amotive. Magdala-v-To carry; wear; bring; bear.
Magbigay galang-v-To salute; hail greet; Magdalit-i;-To sing; cant; hum.
pay one's regards or respect Magdalita--z/-To suffer.
Magbigay loob-v-To condescend; sub- Magdamdam-v-To feel; be sensible of;

Magbigay lugod-v-To please; gratity; hu- suffer; grieve; resent; be sorry; be


mor; content; satisfy, affected or moved; deplore; lament;
mit; comply; allow. bewail; smart; irritate.
Magbigay ng fianza-^-To bail; give Magdaragat-n-Mariner; seafaring man;
security. sailor; seafarer.
Magbigay ng katibayan-v-To bail; give Magdaragat-^-To sail the seas.
security. Mairdaraya-rt-Knavish;Counterfeit;clieat-
Ma^bigay pa.gkain-v-To give food; feed; ing; false/ untrue; fraudulent; sham;
nourish; maintain. deceitful; guileful; vile.

Magbigay pakinabang-7>To give or yield Magdaraya-n-Impostor; defaulter/ sharp-


a profit. er swindler; cheat; defrauder.
Magbigay parte-v-To give notice; par- Magdasal-v^To pray; beseech.
ticipate. Magdenuncia-?'-To denounce; blame;
Magbigay puri-w-To purify honor; res- accuse.
pect; credit; dignify; adorn. Maudibulio-7'-To draw; litlxrgraph.
Magbigay sala-^-To criminate; accuse; .MaLTlilad51a-7'-To flatter; coax; delight;
impeach. please.
Magbigti-tvTo commit suicide by hanging Magdilig-7'-To s]>rinV,le; spray; water;
Magbihis-r-To dress; change clothes. moisten.
M;r_rl>iiiata-y-To act like a child. .MaL-dilim-T'-To grow
'
dark; da/.e.

Magbingibingihan-v-Ta grow deaf; act Magdilim ang buan ara\\ r-To tach.
like u deaf person. eclipse.
Mai:bintang-v-To accuse falsely; imjtute; Magdiwang-v-To celebrate,
attribute: susj.ect; criminate. M:igdiwara-/--Ti) pry; be inquisitive.
Magbinyag-r-To christen; baptize. Maududa -; TO doubt; niisti'iist

Ma.i;dngton.L -'''l'o add; cxa-uerate; at-


r

Magbiro-v-To play; joke; palter pun; jest.


Magbithay r To sift; sieve. Magdulast/To sli;p slide.

Magbitin-/--'I*o hang up: suspend. .Magduling-7'-To look crosseyed,


Magbuh<>-7'-To found; cast. .M:gLr alaw-/--To move; travei-c.
Ma.u hnhong-/--To roof.
r
Maggalawin-/--To stir hogin; move.
Magbugbugin rTo contuse
1
, bruise. -T- To d..ctor.

Ma-bu^rnos-r-To loosen; untie; free: an r'-To iwen,u e; r


retiibute,
extricate. ii'c ]>ence.
MAG 6? MAG
.Maggasta-7'-To spend; disburse. Maghingutuhan-Z'-To criticise oiu i
an-
Maggili\van-r-T<> amnse one anothei other.
1

love one another. Maghinto-v-To stop; ]>ause; halt;


Maggisa-r-To cook. cease.
Maggrado-v-To grade; class; reach a Mai_r hirap-r-To grow or become dif-
certain class or grade. ficult.

Magguhit-t'-To draw. Maghubad-7/-To denude; undress; doT.


Magguniguni-v-To imagine; cogitate; Maglmbo-7'-To denude; undress; doff.
muse. Maghugas-f -To M ash: bathe.
Maghahalaman-n- Gardener |
horticul- Maghusay-7/-To arrange; put in order;
turist. adjust.
Maghain-7'-To offer; present; sacrifice. Mag iba-7/-To alter; change; .reform.
Maghaka-/;-To deliberate; reflect; con- Mag iba-v-To fall; over; topple.
tip
sider; imagine; fancy. Mag ihaw-7>-To roast; bake.
Maghakbanjr-r-To step. Mag ikit-u-To turn.
Maghalaman-t?-To garden. Mag ilaw-v-To enlighten; illuminate.
Maghalimbawa-v-T<> give or set an Magiliw-a -Tender; loving; affectionate;
oxamj)le; instance. amorous; friendly.
Maghalinhinan-r-To take turns; alter- Maginaw-a-Cold; frigid.
nate; exchange. Maginawin--Chilly.
Maghalo-7/-To mix; mingle. Maging-v-To become; be; be current;
Magbambog-tT-To brag; boast; blow; exist; belong to; behoove; concern;
bully; swagger; vaunt; infatuate. beseem; worth.
Maghampas-v-To chastize; punish; Maging alak-7'-To ferment.
strike; whip. Maging asawa-v-Future wife.
Maghampas lupa-v-To tramp; loiter; Mag ingat-y-To care; heed; watch; be
lounge; lead a licentious life. on one's guard; reck; beware.
Maghamunan-T/-To defy; rival; chal- Mag ingay-v-To make a noise; be
lenge. noisy; be boisterous.
Maghanda-t;-To prepare; get ready; Maging bagay-v-To beseem.
provide; furnish; cater; busk; dispose; Maging bastos-v-To become coarse.
dispatch. Maging buto-t;-To ossify.
Maghandog-v-To present; offer; sac- Maging bubog v-To vitrify.
rifice; dedicate; pay homage. Maging paano ay hindi in no degree;
Maghangad-7/-To desire; wish; long by no means.
for; require; demand. Maging para sa isa-v-To become like.
Maghangin-7/-To boast; brag; blow; Maginhawa-a-Prosperous; successfu 1
;

swagger. fortunate; happy; easy; eminent;


Maghaplit-v-To hustle; hurry; rush; potent; wealthy.
bustle. Mag inis-v-To smother; oppress.
Magharang-v-To hold up; rob on the Mag init-w To heat.
public highway. Maginoo-a-Principal ;
honorable.
Maghari-7'-To govern; reign; command; Maginoo--Sir; mister: miss; master;
predominate; be king. madam; gentleman; lady,
Maghaeik-w-To plant by drilling; sow. Mag isda-v-To fish.
Maghatid-v-To conduct; accompany. Magising-77-To wake; awake.
Maghigab-<; To yawn; gape. Mag isip-v-To think; reason; meditate;
Maghikab-v-To yawn; gape. muse; contemplate; consider; pore;
Maghilatsa^v To ravel. deem.
Maghilik-7'-To snore. Mag isip isip-7>To meditate; muse;
Maghimatay-i'-To faint; swoon. deliberate; reflect; consider/ con;
Maghimutok-v-To lament; complain; cogitate; ponder.
resent; murmur. Mag isis-c-To scrub.
Maghinagap-v-To believe; credit; give Magitla-7'-To be surprised or starled.
faith. Magitlahin-a-Timid; fearful; akittlish.
^Iaghinakdal-i;-To receive; protect; Magitna-r-To be between.
give shelter. Mag i wan -7'- To leave; forsake; aban-
Maghinala-i--To presume; suppose; con- don.
jecture; suspect. Mag iwi-7/-To nurse; breed; bring up;
Maghingalo-u-To gasp expire. care for.
MAG ! MAG
Magkaakma-t;-To sympathize; be sympa- Magkandili-u-To bring up; breed; cart'
thetic. for; watch.
Magka amag-c-To moss; cover with Magkanlong-u-To protect; hide; shield;
moss. conceal.
Magkaanohan-justly or unjustly; by Magkano-How much.
all means. Magkanta-c-To sing.
Magkabungo-c-To bump against; col- Magkaparis-f-To resemble; be alike.
lide. Magkapuri-r-To honor; respect; digni-
Magkabutasbutas-t'-To be perforated. fy; credit.
Magkagalit-v-To displease; anger; offend. Magkarinigan-u-To misunderstand; con-
Magkagusto-?>To be pleased; like; found; confuse.
enjoy; relish. Magkaroon- u-To have; get; beget; con-
Magkahalaga-r-To amount to. tain; possess; attain, obtain; procure;
Magkahiang-r-To sympathize; be sym- take; hold fast.
pathetic. Magkaroon ng karampatan-^-To de-
Magkaiba-i;-To dissent. serve; merit.
Magkaibigan-r-To be friends. Magkaroon ng pag-asa-f-To hope.
Magkaibigan-f-Friends. Magkaroon ng ugali-v-To have habits.
Magkaila-T^-To negative; disclaim; Magkasakit-c-To be sick; feel indis-
contravene; abjure; recant. posed; ail.

Magkailangan-7'-To want; need; neces- Magkasakitan-r-To pester; annoy.


sitate; be in need. Magkasala-f-To sin; infract; commit a
Magkailangang mahigpit-tr-To be ur- misdeed.
gent or absolutely necessary. Magkasalot-r-To pester; annoy.
Magkailanman-rt^7'.-Always;perpetua]ly. Magkasalungat-'*>To oppose.
Magkainkil-u-To wear or waste away MagkasamA ang loob-r-To displease;
by friction; collide. offend.
Magkaisa-i;-To resemble; be equal; Magkasiksikan-''-To stuff; ram; jam.
agree; coincide; be of the same Magkasunduan-v-'l o agree; accord.
opinion. Magkatam-t'-To plane.
Magkaisa ang layo-Equally distant; of Magkataon-f-To happen; befall; be-
an equal distance. chance; hap; be casual; take place.
Magkaisaisa-7/-To agree; concert; be Magkatipon-u-To assemble; meet; con
united. gregate.
Magkakaayon-a-Accordant. Magkatiwala-r-To be an agent.
Magkakahoy-w- Woodsman; woodcutter. Magkatkat-u-To cast a net; unfold.
Magkakalakal-w-Merchant; trader; shop- Magcatulad-r-To assimilate; resemble;
keeper; dealer. favor; be equal.
Magkakalap-n-Wooddealer; timber-mer- Magkaumpog-u-To collide.
chant. Magkayayat-7>-To extenuate; debilitate;
Magkalabog-?>To fall and make an waste away; emaciate.
noise. Magkidkid-u-To \\rap up; reel; \\ind.
Magkalagot-t'-To pull; apart; break. Magkidlat-7/-To flash; lighten.
Magkalakal-^-trade; buy and sell. Ma-kita-r-To meet; see; encounter.
Magkalaman-7'-To grow fleshy; be of Mjigkono\va-v-To counterfeit; ]>retend;
the same flesh and blood. forge; mimic; pirate.
Magkalawas-r-To tie; bind; fagot. Vagkonowari-f-To counterfeit; pretend;
Magkalilim-t)-To be shady. mimic; pirate; feint; dissemble.
Magkaloob-7/-To allow; give; bestow; Magkontrato-r-To contract.
grant; concede; admit. Magkrus-f-To cross; intersect: make
Magkalugat-f-To contain. the r
si<, n <>t' the cross.
Magkalunatlunat-7/-To defer; delay Magkuako-r-To smoke a pipe.
differ. Magkulang-V-To fall short; lack; r>e

Mugkamali-v-To err; make a mistake; deficient; fail; lessen, diminish;


mistake; commit an error. decline; decay; sink; waste shrink.
Magkamatayan" Mortal; fatal. Magkulang sa kautusan-r-To sin;
Magkamit-r-To reach; overtake; come offend.
up; obtain; attain. Magkulung-r-Tn imprison; shut up.
Mag amtan-r-To acquire; get; beget; win. .Ma-knlimlim-j.-To darken; become
Magkanlalabis-r-To overt'* \\ . dark.
Magkumot-?'-To blanket: use a blanket. Maglinie-V-To clean; scour; purity.
Magkumpuni-?'-To repair; li\; mend; Magi i
pat- To transfer; alter the posi-
adjust. tion; transmit.
Magkunot-/--Ta wrinkle; plait; knit. Maglipnt ng pananim-v-To transplant.
Magkupkupan-7'-To help one another. Magl!tak-v*To crack; split.
Magkural-v-To pen up; corral. Magliwanag-v-To glitter; shine; glow;
Magkuro-7/-To muse meditate; reason; gleam; become clear: illuminate.
contemplate; provide/ get ready; fur- Magluat-v-To prolong; extend; protract;
nish; conceal. retard; lengthen; defer; delay; .dally;
Maglaan-r-To reserve; restrain; separate; remain.
provide; get ready; furmish; conceal. Magluha-v-To weep; cry.
Maglaban-0-To flght; contend; war; Magluksa-u-To be in mourning.
invest; wager; sustain; defend. Magluluat-a-Perpetual; tedious tardy.
Maglabatiba-v-To syringe. Maglunas-v-To build the bottom of a
Maglagay-v-To put; place; set; lay; ap- canal.
point; wager; arrange. Maglunas-T^-To massage.
Maglagay ng iit-w-To nickname; give Maglundag-tr-To jump/ caper; frolic;
an alias. spring; bound.
Maglagay ng nota-7/-To make note of; Maglungkot-?/-To mourn; pine; lament
note; mark. be sorrowful.
Maglagay ng tanda-?/-To note; mark. Maglura-7/-To spit; expectorate.
Maglagay sa loob-z;-To put in. Magluraan-y-To spit at one another.
Maglagda-v-To legislate; enact laws. Magluto-7'-To coo .

Maglagos-v-To omit/ exeed/ overlook. Magmadalas-v-To frequent; haunt.


Matrlaitan-f-To insult; scoff; deride; Magmadali-7/-Tohurry; be in haste .be-
ridicule; criticize in an insulting stir; bustle; hustle; hie; rustle.
manner; execrate; curse. Magmagaling-7/-To make good; become
Maglakad-r-To walk; march journey. good or agreeable.
Maglakbaybayan-7/-To go from place to Magmahalan-7/-To value; prize; love;
place; travel. respect.
Maglalabra ng bato-zt-Stonecutter. Magmalikmata-?;-To change appearance
Maglalario-n-Brick maker. assume different aspects; be trans.
Maglaman-7'-To contain/ comprise- figured.
Maglamas-7ATo knead. Magmamana-n-Interior/ heir.
Maglamas-r-To handle. Magmana-7/-To inherit.
Maglampaso-v-To play; gambol. Magmamarinot-i;-To be stingy, penuri-
Maglaro-w-To play; ganblo. ous, closefisted or cordid; act the
Maglaro ng rifa-7:'-To rafflle. miser; act miserly.
Maglasing-v-To get drunk; inebriate; Magmasa-v-To knead.
intoxicate;besot; tope. Magmasid-7/-To observe; watch; notice;
Maglatag-r-To unfold/ stretch out. heed; behold; look; mind; scrutinize.
Maglatag ng bato-^-To pave. Magmasiran-7/-To spy; watch; closely;
Maglaway-r-To spit; expectorate. scrutinize.
Magliab-?;-To blaze; glow; burn. Magmatigas-v-To become hard; harden/
Maglibakan-v-To scoff; ridicule; insult; persist; persevere; be obstinate.
laugh at; criticize. Magmatuid-w-To argue; reason/ correct;
Maglibang-y-To sport; rest; live at ease; remonstrate; set aright; make right;
amuse one's self. object; oppose; protect; assist.
Magligaw7/-To become lost;lose one's way Magminindal-v-To lunch.
Magliguak-7'-To spill. Magmithi-7/-To resent; fail; begin to
Magliit-7/-To shorten; become smaller. give way.
Magliit ng gastos-v-To reduce expenses. Magmuang-v-To cast; throw.
Maglikot-?;-To caper; frolic; frisk; jest; Magrnkuha-v-To resemble.
joke; be restless; be mischievous Mamgukhang angel-*>To resemble an
Maglilingo-odv- Weekly. angel.
Maglilingo-o- Weekly. Magmula-i-To begin; commence; arise
Maglimas-^-To bail. orignate/ proceed from; issue; spring
Maglingas-v-To blaze; burn; glow. from came from; occur; happen.
Maglingkod-z'-To court; wait upon; woo; Magmuli-v-To repeat
love Magmura-7'-To sprout; bud.
MAC* 70 MAG
Magmura-v-To curse; slander; insult; Magpakita-7'-To show; exhibit.
blakguard; censure. Magpako-7/-To nail; spike.
Magmurahan-7'-To blackguard; insult Magpakumpisal-f-To confess/ receive
abuse/ revile. confession.
Magnakaw-i;-To steal; rob; plunder; Magpalagay-7/-To adduce; suppose.
purloin. Magpalagi-?;-To accustom; frequent.
Magnana-v-To suppurate. Magpalago-7/-To make fruitful; maintain
Magnanakaw-ra-Thief robber; freebooter;
;
or nourish plants.
pickpocket. Magpalahaw-tf-To exclaim shriek.
Magnangis-f-To whine; whimper; snif- Magpalakas-T^-To strengthen; make;
fle; cry. stronger; cheer; reanimate; give
Magnasa-7/-To wish; desire; long for; stregnth.
covet; claim; demand. Magpalaki-y-To increase; aggrandize/
Mayigasab-v-To smack;
masticate. make larger.
Magningas-7'-To burn/ blaze glow. Magpalalo-7/-To boast; drag; bully; be
Magningning-v-To glitter; glow; shine; proud or haughty.
glisten; gleam; radiate; sparkle; twinkle. Magpalamig-f-To cool; refresh,
Magnutnot-^-To ravel. Magpalibhasa-7'-Lo insult; revile; abuse;
Magpaalaala-7'-To remember; record; revile.
mention. Magmaligid-7'-To encompass; go round;
Magpaaraw-?;-To put oa dry in the sun. encircle.
Magpabaya-7/-To neglect; forget; over- Mapaliit-7/-To lessen; diminish; make
look/ lounge. smaller.
Magpabuis-v-To loan money on interest Magpalimps-v-To beg; ask alms.
rent to another. Magpalipas-v-To pass; cause to pass/
Magpabuya-7/-To recompence; reward; leave or let become stale.
gratify. Magpalipatlipat-v-To fly across.
Magpadala-7/-To dispatch; send; trans- Magpalit-7/-To change; exchange; trade;
mit; carry. barter; transfer.
Magpagal-r-To tire; work until tired. Magpalitan-7>-To barter; exchange.
Magpagalit #-To exasperate; irritate; Magpamana-v-To bequeath demtze.
anger; offend. Magpamangha-^-To astonish; amaze.
Magpahalata-77-To cause to feel. Magpamula-7/-To commence; begin.
Magpahamak-i/'-To damage; injure; hurt; Magpamulsa-^-To reimburse put in the
lower; make worthless. pocket.
Magpahayag-v-To announce;
say; tell; Magpanayan-v-To continue; ma^e equal.
declare: manifest; expound/ express; Magpangako-v-To promise; plight.
explain. Magpangalan-7'-To call; name; summon
Magpahid-v-To wipe; smear. by name.
Magpahinga-T'-To rest; stop; repose/ Magpangkat-v-To chapter; divide into
cease; live at ease. chapters or paragraphs; paragraph.
Magpahingalay-v To rest; repose; live; Magpapalayok-n Potter.
at ease; stop work. Magpapari-7/-To admonish; correct, ad-

Magpahiram-7/-To lend. vise.


Magpahirap-v-To oppress; inake poor; Magpapaupa sa maghapon--Workman;
everpower; crush; squeeze; press. journeyman; laborer.
Magpa^ahirap-v-To hurt one's self by Magpaputok-v-To have shot; cause to
work. shoot.
Magpakailanman arfy.-Never; for ever Magparaan-7'-To leave or let pass;
and ever. jesort.
Magpakain-v-To feed; nourish; inaint lin. Magparatang-v-To accuse; charge; im-
Magpakaimmi-r-To drink often. pute; attribute.
Ma gpakalaon-i>To prolong; delay; retard; Magpari-r-To be ordained; be a priest.
defer. Magparis ?' -To compare; make all e

Magpakaluat-r-To prolong; defer; delay; or equal.


retard; detain. Magparusa-7'-To chasti/e; jnmish; re-
Magpakasakit v-To work until one be- monstrate; sentence.
come sick. Mairpasakit-r-To cause or ^ive paini
Magpakilala-v-To make known; intro- feel.
duce; lay before; expound. .Maiipasalamat-L'-To thank.
MAG 71 MAG
Magpasalubi-7>-To except; exclude; keep Magpuno-t'-To direct; preside; command;
out. govern.
Magpasandali-v-To lend. Magpurol-u-To become r
dull; get dull.
Magpasawatan-r-To compromise with- Mag[)iistahau-r- ro bet; wager.
out advantage. Magputok-c-To shoot, fire; break; burst;
Magpasial-?'-To take a walk; stroll; split; crack
SHU HUM-. Magputok sa towa-?'-To burst with;
Magpasimuno-tf-To begin; commence. laughter.
Magpasiya-v-To sentence; resolve, de- Magpuyat-7>-To stay up all night.
termine; give sentence. Mag rabo-f-To mortise.
Magpasok-r-To put in. Magrenuncia-f-To renounce; resign; give
Magpastol-7'-To herd; watch cattle. up; abjure.
Magpasu8O-t*-To nurse; give suck. Magsabi-r-To tell; say; speak; express.
]\lagi>atal>a-y To fatten. Magsabi ng cahanginan-c-To brag; boast.
Magpatahimik-w-To calm; pacify; ap- Magsabi ng mabuti-<;-To expound; ex-
pease. j)lain; interpret; translate.
Magi>atama-7'-To hit the right thing. Magsabog-r-To scatter; propagate; sow
Magpatawa-f-To cause to laugh; make broadcast; throw broadcast.
laugh. Magsabog ang ari-;-To mi88pencl
Magpatawad-v-To pardon; forgive. squander; lavish; dissipate.
Magi>atbtoo-7/-To assure; approve; prove; Magsabong-v To pit cocks.
credit. Magsagsag-r-To trot; be in haste.
Magpatubo-f-To. loan money on inter- Magsaka-oTo till; cultivate.
est; cause to grow. Magsakdal-u-To go to another and ask
Magpatuloy-f-To shelter; protect; con- a favor; petition.
tinue; protract. Magsalaghati-f-To resent.
Magpatupat-c-To smoke a pipe. Magsalamangka-r-To juggle.
Magpatutot-7/-To be lewd; prostitute. Magsalangsang-0-To oppose; contradict;
Magpatutot-n-Harlot; prostitute; strum- confute.
pit; whore. Magsalansangan-c-To impugn; contra-
Mdgpaugap-/ -To counterfeit; forge; dict; confute.
mimic; feign: affect; pretend. Magsalat-D-To Hunger; want; need; lack;
Magpauna-c-To advance; go first. famish; starve; be hungry or in
Magpaunawa-c-To announce; proclaim; need.
advertise. Magsalita-oTo talk; speak reason ad-
Magpaunti-L'-To diminish; lessen; shor- dress; harangue; converse.
ten make smaller. Magsalitaan-r-To converse; talk toget-
Magpaupa-r/-To rent; hire; let. her; convenarit; parley.
condition;
Magpayo-r-To reconcile; council. Magsalungatan-r To contradict; gainsay.
Magpighati-u-To grieve; disgust; detest; Magsamasama-7'-To unite put together;
feel/ consume with rage. bind; alloy; mix; league; coalesce;
Magpilapil-7/-To embank; terrace. collect; gather.
Magpilipit-u-To distort; twist. Magsanay-c-To practice; exercise.
Magpinta-7'-To paint; delineate/ picture. Magsangalang-r To defend; protect;
Magpisan-f-To join; associate; adhere; assist: prohibit.
be united; unite; assemble; congre- Magsangayon-r-To associate; join; unite;
gate; meet; abut; adjoin. be united.
Magpteik-t-To sputter. Magsankletas-r-To wear toe slippers.
Magpita-u-To desire; wish; long for; Magsapantaha-u-To suppose; suspect;
require. conjecture; presume.
Magpugad-7'-T6 nestle; dwell. M agsasabon-n-Soapmaker.
Magpugay-o-To salute; hail; greet. Magsasaka-n-Farmer; agriculturist.
Magpugot-v-To behead; decapitate. Magsaulian-f-To return; restore; give;
Magpulikat-f-To cramp; convulse. back.
Magpumilit-r-To persist; exert; enforce; Magsaya-c-To be happy; enjoy one's
contend; force; urge; persevere. self; be comforted; sport.
Magpunas-u-To wash the hands and Magsayaw-c-To dance.
face. Magsaysay-c-To to relate; report; ex-
Magpunla- -To propagate; make a nur- plain; announce; tell; characterize*
sery; sow broadcast. Magsikad-f-To kick.
MAG 72 MAG
MagsiVap-7/-To economize; save. Magtanga-a-Motheaten.
Magsilbe-/:-To nerve; be useful. Magtangal-u-To take apart; take to
Magsinok-f-To hiccough. pieces; discompose.
ItagsiDgkaw-u-To hitch up; harness; yoke. Magtangkal-r-To lump.
Magsinungaling-u-To lie; fib; deceive; Magtangol-f To defend; protect; help;
falsify. assist; resist; oppose; repel.
Magsira-i;-To break; r ot; degrade. Magtanim-v-To sow; plant.
Magsiraan ng puri-r-To tarnish or Magtanong-y-To ask; question; enquire;
darken one's reputation. consult.
Magsirain->'-To blacken or dar' en. Magtapon-c-To throw away; mis-spend.
Magsisi-i'-To repent; rue; bemoan. Magtapon ang ari-v-To mis-spend.
Magsiste-i'-To assist; make or cause Magtatag-r-To found; institute; build;
to laugh. set up; establish; construct; edify.
Magsubsob-r-To fall down; crawl un- M agtatagal-ft-Lasting; durable.
der anything. Magtatapayan-n- Potter; earthen ware
1VI
agsubukan-v-To trig spig; watch; rival. maker.
v agsugal-v-To play cards; gamble. Magtayo-c-To build; found; institute;
\fagsuhol-r-To bribe. edify; construct; form.
Magsuitik-t'-To rob; plunder. Magtihaya-t-To fall on the back; lay
Magsuka-/;-To vomit; disgorge. face up.
Magsulsol-tf-To provoke; induce; excite; Magtiis-r-To suffer; endure; abstain;
arouse. refrain; tolerate; submit; resign;
Magsumakit-i'-To economize; lay up; lay undergo.
away; hoard. Magtika-u-To determine; decide.
Magsumbong-f-To Accuse; blame; tell; Magtimbang-/'-To weigh.
denounce. Magtinda-r-To sell; vend; cater.
Magsumikap-r-To economize; lay away. Magtipid-'--To economize; lessen ex-
Magsungad-z'-To pit two animals. penses.
Magsuot-^-To put on; wear; cover; screen; Magtipiran-u-To economize; curtail or
pui in. clip expensess
Magsuot sa gubat-f-To hide in the Magtipon-r-To accumulate; gather; lay-
woods. up; store; save; lay away; cumu-
Magsupling-x'-To sprout; shoot; bud; late.

germinate. Magtira-'--To reserve; defer; exempt;


Magsuri-t'-To fold; plait; double; crim- conceal; separate; restrain; leave.
ple; probe; investigate; eaxmine. Magtirik-c-To set on end.
Mageusutla-n-Silkmercer. Magtitinapay-''- lo Baker; hreadmaker.
Magtaan-t'-To reserve; defer; exempt; Magtitisa-n-Tilemaker.
conceal; separate; restrain; leave. Magtrabaho-c-To work; labor.
Magtabil-r-To gossip. Magtubo-r-To gain; profit; grow; in-
Magtaglay-t'-To fetcb; carry; wear. crease.
Magtago-i'-To hide; conceal; disguise; for-
Magtulak-C-To ])ush; impel; pi-ess
hoard; collect; protect; shelter. ward.
Magtahan-?/-To cease; desist; forbear. ^agtulakan-c-To push; shove.
Magtaka-r-To marvel; wonder. Magtuli-U-oT circumsi/e.
Magtakapan-t'-To insult. Magtuloy-r-To continue; proceed; ad-
Magtaobo-r-To run; caper; frolic; frisk. vance; stay; sojourn.
Magtali-r-To tie; bind; fagot. favor.- jrotect;
Magtulungan--T6 lii-lp;
Magtalo-r-To dispute; contend; rival; assist, aid.
fight; struggle; antagonize; cope. Magtunaw-r-To dissolve; liijiiefy;
Magtaman-t-To suffer; tolerate. melt.
Magtamasa-f-To gain; succeed; procure; Magtanayaw-C-To curse; swear; blas-
acquire. I>heme; execrate.
Magtamo-r-To pursue; reach;
follow; Magturing -? To |)nipose; -ness; ha--
overtake; come
up; obtain. gle; higgle; offer a certain price.
Magtampo-r-To pout; be sulky. Maturo-C-To teach; educate; breed;
M flgtanan-f-To run away; leave secret instruct; drill; discipline; roai-h;
ly; skip out. edify.
Wagtanan ng sumlalo-r-Tn doert. Magtnruan-/ -To discipline; drill;
y agtanka To be motheaten.
?
punish.
MAG 73 MAH
To balance an account; close
Magtuos--?/ Magwari v-To think; meditate/ muse
an account; redeem a pledge. contemplate; consider reason; reflect,
Mag ubo-i'-To cough. cogitate; ponder; theorize.
Man- iiLr :it ang hahunanan v-To take Magward wari-v-To think; meditate; muse;
root; sprout. consider; contemplate; reflect; cogi-
Magugol-o-Expensive; costly; highpri- tate; con; deem; reason.
ced. Magyabang-v-To boast; brag; vaunt.
Mag ugnay-i'-To add to; exaggerate; re- Magyari-r-To complete; finish.
compose; put in order. Ma-\;iring salitaan-7^-To contract.
Mag ugoy-t'-To awing; rock; move to Mahaba-a-Long; lengthy.
and fro. Mahabag-a-Oompaseionate; clement;
Maguhit-f/-Full of lines. sympathetic.
Magnho-r-To fall; collapse. Maliabag-y-To sympathize; pity; have
Mag ukol-y-To pertain; belong to. compassion; grieve; be sorry.
Mag ukol parang may ari-r-To master; Mahabagin-^-( Compassionate; merciful
domineer. pious; piebald; holy; godly.
Mag ulak-i;-To reel; wind; wrap up- Mahabang lublia-a-1'rolix; tedious; very
Magulang-tt-Ripe; mature; parent; aged. troublesome.
long;
Magulang-n- Parent. Mahal-ft-Costly;
~ dear/ high priced;
Mag ulap-r-To cloud; darken, obscure. magnificent; grand: splendid.
Magulat-i'-To be astonished, startled, Mahalaga-a-Precious; dear; costly; ex-
surprised; astonish, surprise. pensive; valuable.
Magulatin-o-Timid; skittish; easily Mahalal-u-To be elected; elect; choose;
frightened. declare; decree.
Mag uliuli-k-To whirl; eddy. Mahalata-t'-To feel; note; percieve.
Magulo-a-Noisy; truobled; disorderly; Mahalata-a-Notable ; percievable.
troublesome; chaotic; clangorous; Mahalay-a-Indecent; immodest; obscene;
blatant, shameless; lewd; impure; mean;
Magulo-r-To put heads together. homely; ugly; bad; depraved/ licen-
Magnlo kalooban-a-Turbulent; un-
any: tious; sordid; rude; imprudent; unbe-
quite; dissatisfied; perturbed. coming; malicious; dirty; dishonest;
Magulungin-a-Rolling; wheeling; easily slow; dull/ torpid.
rolled. Mahalan-z/-To grow dear; overvalue;
Mag umpok-u-To converse; hold or raise the price.
carry on a conversation. Mahalin-v-To have regard; overvalue;
Magimigimihin-t'- Apprehensive; fanciful; value; prefer; endear; enshrine; praise
visionary; fearful; timid; sensitive. appreciate; love.
Mag usap-r-To talk; converse; litigate; Mahal kay sa iba-a-Superior; paramount;
contend; dispute. dearer; more dear.
Mag usbong-f-To sprout; shoot up; bud; Mahal na
ugali-a-Noble; honorable;
germinate. gentlemanly;
ladylaike; prudent.
Mag usisa-t'-Investigate; pry/ reconnoi- Mahambal-a-Mournful; sad.
ter: espy; reconnoitre. Mahangal-a-Stupid; dull; mean; low;
Magustuhan-r-To like; enjoy; be peeased abject.
with; be delighted. Mahapdi-a-Sensitive; painful; smarting;
Magutom-a- Hungry/ ravenous; starved. prickly; pungent.
Magutom-c-To hanger/ starve; famish; Mahapdian v-To irritate; smart; cause
be hungry. a sharp pain.
Mag utos-f-To order; send; command; Mahapis--Sad; mournful; grievous.
ordain/ enact. Mahapis-y-To sadden; afflict; be mourn-
Mag utos parang may ari-t'-To master ful.
domineer. Mahapishapis- a- Woebegone.
Magviage-w-To travel, journey; ma!.e Mahawig-v-To incline/ be disposed.
a journey. Mahibang-?:-To rave; dote; become mad;
Magvisita-7'-To visit. go crazy; become demented.
Magvoto-v-To vote. Mahiga-i'-To lie down; lay down.
Magwagi-i'-To wave; brandish. Mahigit a-More.
Magwalis-v-To sweep; brush. Mahigpit-a-Tight; tenacious; exact; se-
Magwangki-v-To appear; see; hypocri- vere; harsh; strict/ taut; rigid; close;
inflexible; narrow.
10
MAH 74 MAI
.Mahigpit kumapit-a- Tenacious; linn; Mahubog-- Pliant; easily bent.
obstinate. ^lahubog sa lambot-7v-To bend because
Mahigpit na nasa-tt -Eagerness; violent of the softness.
desire. Mahnkay-o-Pitted; full of holes.
Mahikayat-7>-To excite; rouse; stimulate; Malmlaan-r-To foretell; prophesy.
be attracted. Mahnlagpos-?>To avoid; escape libe-
Mahilig-?'-To incline; be inclined. rate; avoid punishment.
Mahilig-rt-Liable; subject, Mahulog-4?-To fall; yield under a difti-
Mahilig sa pakikipagtalo--Peevish; culty
touchy. Mahulog sa il>ang wica-r-To interpret;
Maliilig sa basagulo-a-Ensnaring; quar- translate.
relsome. Mahulog sa iba-?>-To relapse; fall back.
Mahilig sa Vasiyahan-a-Temperate/ reg- Mahusay-tt Sound; healthy; wholesome;
ulated; quiet, arranged/ secure; discreet; generous;
Mahilig sa pakikipagsama a-Sociable; noble; safe; sincere; just.
corteous; social. Mahusayin-7/ To arrange; justify; make
Mahiman-a-Prudent; slow; moderate. good; classify.
Mahina-a-Weak; languid: imfirin; feeble; Maibigan-7'-To like have regard for;
rickety; delicate; frail; tbin; imbecile/ appreciate.
insecure; withered. Maibigan-o- Friendly; beloved; tempe-
Mahina ang tainga-a-Hard of hearing. rate.
Mahinahon-rt- Moderate; prndent; tempe- Maibigan sa kasiyahan -Loving; friend-
rate; circumspect/ abstemious; affable/ ly; beloved.
peaceful; courtious; confidential; quiet; I\laibsan-?;-To throw off.

frugal; continent; reserved. Maigot-fl-Paltry; niggard; niggardly.


Mahinahon-rate.-M oderately; calmly; Maigot-r-To be bound tightly.
quietly; peacefully. Maiha\v-7/-To be roasted; roast.
Mahinang loob-a-Coward; languid; weak; Maiinom-c/-Potable; drinkable.
forceless. Maikli-a Short/ brief; concise; small;
Mahinang umintindi-rt-Stupid; slow to limited; diminished; compendious;
comprehend; dull minded. summary.
Mahingil--Liable; subject; inclined. Maikli ang isip-</ -Dull minded.
Mahinhin </-t 'baste; pure; modest/ decor- Mailag?'-To avoid,- be bashful or shy
ous; polite; kind; obliging; honest; be afraid of.

moderate; attentive; circumspect; de- Mailagan-a-A voidable; evitable; eludible;


cent; heedful; unassuming.
virtuous; that which may be avoided.
Mahinog-r-To ripen mature; mellow. .Mailaj) c/-\\ ild; unsocial; intractable.
Mahinto-7'-To stop. Maimot-a-Close; chary.
Mabinto muna -r-To stop before. Maimot at masakim-c/-. \\aricious.
Mahipohipo-a Tactile; frequently han- Mainam </-l landsome,- fair; pi-etty; line;
dled. genteel; dainty,- tasty: cheerful; neat:
Mahirap-a-Poor; hard; difficult; bur- entertaining; beautiful; exquisite:
densome: needy; grievous; important; gorgeous; janty; jaunty.
dissatrous; dolorous; \\eary; anxious: .Mainam na lubos-^-Klegaut; exquisite;
painful; decrepid; tiresome; onerous; excellent; graceful; dexterous.
arduous; profound; disadvantageous; Ma in gat -^-Careful prudent: moderate;
abstract; inaccessible; faint, modest; circumspect; vigilant; mind
Mabirap gawiiw/ Laborious; difticult; ful; solicitious; cautious; chary; con-
tiresome: painful; hard to accomplish. fidential: aware; precautionary; pre
Mahirati "-I'snal; ordinary; used; ac cautional: reserved.
customed. ^laingat n Can-fully; ni(<lerately; pru-
Mahiva-T'-To be ashamed; blush. dently.
Mahiya //-Shameful; timid; backward. 'Mainip 'I'o
/ Ix- impatient, restless, lid

M alii vain -<7 -Tin lid; shameful: backward; -cty or jealous; vex; irritate.
bashful; shy. Mainipau u llcstless; ini|>atient fidgety: ;

MahiyaiiL'-' -To le acdimnted, unite|, jealous.


or accustomed. Mainis-r To smother.
Malliyawin-a < 'lamoroiis; \<>ciferous; Mainit-^/ Hot. warm; liery; sultry.
boisterous; loul voiced. Mainit ang ulo-o-Qmck tempered; b"t-
Midmbdau-T'-To denu.k' disi <>!(. hcadcd.
MAK 75 MAK
Maintindihan r-To understand; compre Makalinga-a-( 'areful; solicitous; vigilant;
bend. mindful; assiduous; attentive; diligent;
Edaipagkakaila-a Deniable. anxious; obsequeous; compliant.
Maipahihintulot a-Permissible. Ms'.kalugod-7'-To be pleasinir, griitit'ying
Maipapalit-rt-Changeable; pei-mutable. or humorous.
Mairog^ Loving; lovable; line; tender; Ma kalulugi-//.- Disadvantageous losing.
affectionate; delicate: mild; kind/ Makalulugod-a- Agreeable; (leasing; smil
j

pleasing; perfect. ing; humorous.


Mairogin-a-Lovable; amiable; pleasing. MakalunO8-r-To cause sadness.
Mais-n-Corn. Makalunos-a- Painful; sad; piteous.
Maisan-;/-Corn field. Makamaniatay-^/ Deadly; mortal.
Maisasabit-a Fit to be hung up. M a kamandag-c/- Poisonous; venemous.
-//-that which may be hung up. Makamandagan-v-To be poisonous; tie

Maisipan-7' To remember remind; think; affected by poison.


meditate. Makanaw-r-To dilute; dissolve.
Maisipan '/ Pensive/ thoughtful. Makapagbigay lilim-r-To make shady;
Maitatago-a-O >ncealable. produce shade.
Maitatangi-o- Deniable. Makapal-a-Thick; large; corpulent;
Maitim-a-Black; blackish; jetty; obscure; coni])act; numerous; serried; stocky;
gloomy; dark; raven; ebony; dark- gross.
brown. Makapal ang buhok rt-Hairy.
Maiwan-/--To leave; forego; quit. Makapamahala-7i- Jurisdiction; authority.
Maka /--('an; could; having the power. Makapamala-7'-To -heed; watch; manage.
Makabubuhay-a-Nutrimental; nourising. Makapangyarihan-a: Powerful; potent;
Makagagaling-a-Sanative; sanable; omnipotent; most powerful, al-
healthful. mighty; eminent; wealthy.
Magkagigilit-n Cutter. Makapangyayari-a-Powerful potent;
.Makabalin ang loob-7'-To call or court mighty; wealtli\*.
the love of another. Makapangyayari sa lahat-a-Omnipotent;
Makahapis-o- Painful; sad; piteous. almighty; most powerful.
Makaha\va-?'-To contage; be contageous; Makapasok-?>To contain; be able to en-
infect; corrupt; pervert. ter.

Makahawig-a-Propitious. Makapitong doble-a-Sevenfold.


Makahinga sa harap-r-To breathe audi- Makapulas-7y- o escape/ avoid danger.
bly; perspire. Makapupurga-^-Cathartic.
Makahihhva-rt-Sectile. Makaraan-i'-To elapse; go by; pass.
Makahilagpos-v-To pull apart; elude; Makasalanan //-Sinner; offender; delin-
slip away/ get away. quent.
Makahon-y-To embale; be packed or Makasama-v-To hurt; injure; cause pain;
boxed up. Makasapat-7/-To be just or sufficient,
Makahuhubog-o-Pliable. satisfy; -
gratify.
Makaisa ang halaga-?'-To be equiva- Makasasama-a-Injnrious; harmful.
lent; be of equal value. Makasasawa-fl-Tiresome.
Makaisa ang layo-7'-To be of an equal Makasilaw-r-To dazxle.
distance. Makasilingit-r-To crowd in; slip in-
Makaiyak-a-Crying. take part after the proper time.
Makakaiba--Alterable: alterant. Ma asing layo Of an equal distance.
Makakain-a-Eatable; edible; comestible. Makasira-f To be able to break or des-
Makakamtan-rt- Attainable; ol)tainal>le. troy.
Makakita-r-To see. Makasistra-c/-Harmful; injurious; not
Makahit-r-To scatter; extend. healthful; deleterious; disadvan-
Makalawang-o-Rusty. tageous; noxious.
Makaligtas-7'-To liberate; save from Ma katana \\-r-To see; look view.
danger. Makatas-i7-.Juicy; sappy; succulent.
Makalilim-a-Shady. Makatata wa-f/ Laughable; ludicrous;
Makalilimot-a-Omissible. smiling; agreeable; droll; absurd.
Makaliliwanag-rt-Illuminative; illumi- Mafcatawan-a-Vast; massive; corpulent;
nating. fat; large.
Makalimot-t'-To forget; omit; miss; Makatekas-/;-To cheat; deceive; swin-
neglect. dle.
MAL
Makatimbang-v-To balance; counter- Makipagcasundo-v-To reconcile; comply;
poise; weigh. be friends or congenial.
Makatitiis-a-Bearable; forbearing; pa- Makipaglamas-u-To attack; assault; fight;
tient. combat.
Makatulad v-To be lake; resemble. Makipaglikutin-v-To be boisterous; be;
Makatulog-i;-To sleep. rompish or noisy.
Makaulinig-^-To misunderstand; hear Makipagmook-'i/'-To fight; war; oppose
imperfectly. combat.
Makawala-i/'-To escape; avoid. Makipagpasiya-t-To feel; grieve.
Makawangis-a-Alike; equal; similar; as- Makipagsalitaan-r-To converse; talk;
similated. enter into a conversation.
Makaya-v-To be able; have the power Makipagtalo-^-To dispute; argue; litigate;
or ability. contend; quarrel; resist; oppose; repel;
Makayamutan-v-To displease; offend; murmur; snarl.
disgust. Makipagusap-c-To litigate; dispute;
Makialam-v-To interfere; meddle; in- study; talk; discuss; contend; converse;
termeddle. speak; reason; confer; harangue.
Makiapid-v-To seduce; fornicate adul- Makipagyari-oTo complete; finish.
terate. Makipot-a-Narrow; close; tight.
Makiayon-7/-To coincide; acquiese; yield: Makiskis-f-To scratch; waste by fric-
have the same idea. tion.
Makibagay-y-To sympatize; accomodate. Makisama-i>To be friends; be with.
Makihalubilo-7/-To be one of a multi- Makisap-a-Brilliant; shiny; bright; lucid;
tude. lucient; glossy.
Makiisa v-To yield; coincide; agree; Makita-;-To see; look; meet; ken.
attest; comform; prove. Makitalamitam-f-To meddle; inter-
Makiisa sa pasiya-f-To feel or grieve fere.
for another. Makitang muli-u-To review; see or
Makilala-v-To know; understand; detect; meet again.
meet; ascertain/ discover; recognize; Makitid-a-Narrow; close; tight; rigid;
judge. exact.
Makiling-a-Leaning; inclined. Makiusap-u-To entreat; speak; haran-
Makilitiin-a-Ticklish. gue; reason; implore; crave; beg pray;
Makimatyag-7>To look after, care for; request; petition.
attend to pay attention Makiugali-i'-To sympathize; be con-
Makina-n-Machine. genial.
Makinabang-?;-To gain; profit; interest. Makuha-r-To get; take.
Makinang-o-Bright; shiny; polished; Makulot-a-Curly.
glossy; brilliant; lustrous. Makulot-i;-To curl.
Makinang pangapas-w-Harvester; mower; Makunan-v-To miscarry; menstruate
reaper. very strongly.
Makinig-z/-To hear; listen. Makupad-a-Diliatory; lazy; dull; indo
Makinis-a-Glossy; elegant; fine; sliiny; lent; late; slow.
nice; gay; graceful; lucid; shilling; Makui>itin-c-To purloin; pinch; knock
plain; neat; natty; terse; slick. down.
Makintuh-a- Showy; shiny; lambent; lu- Makuro-v-To know; understand
cient; glossy. Makuto-a-Lousy.
Makintal-v-To print: stamp; emboss: Malaban-a-Opposite.
Makipagaway-7/-To dispute; litigate; con- .Mnhibas-r-To be excluded or kept
tend; fight; rival; quarrehopposse pick; out; be exempt.
a quarrel. Ma'ubis n l-:\ce>sive; exhorbitant: enoi-
Makipagbabag-v-To fight; rival: con- iinuis; profuse; alnnlant; lavish;
tend; quarrel. extreme.
Makipagbaka-v To war; fight; attack; Malahis m/r. Abundantly; lavishly: c\
combat; opj>' cessive"ly; profusely.
Makipagdamdfun-v-To feel; grieve. Malabis w-Rest; remainder; residue.
Makipaghamon-v-To fight oppose; rmn- Malabis na kasamaan //-I 'or \ ei- s y i t ;

bat defy; challenge. wickedness.


Makipagcapowa-v-To be cordial, kind, Malabis na luat-n-Tedium; tedoinsness;
social or corteous. prolixity.
MAL 77 MAL
Malabis na pagmamahal-n-Predilection; Malaiiian-r To know; wit; ken; under-
excessive love. stand; minpivluMid; cogni/e.
Malahis ng tipid '/Miserable; mean; Malainbot-a-Soft; spongy; pliable; lim-
stingy.
miserly; ber; bland; mellow; tender; lithe;
Malahnaw-tf Thin,- rare; diluted. flexible; delicate; docile plaint; weak;
Malabo-O-Muddy; obscure; murky; dark; mild.
gloomy; dubious; indistinct; unintel- Malambot ang ugali-a-Submissive; hum-
enigmatic; thick.
igible; ble; resigned; affable; meek; gentle;
Malagak-7'-To put in charge of an- placid; solft tempered; lenient.
other; Malamig-a-Cold; frigid; cool; bleak;
Malagamgamgam-a-Tepid; lukewarm. refrigerant.
Malagas ang dahon-a-To fall off ( JUT Malangib-a- Scabby; scurvy; scurry;
to ! <(/
res). mangy.
Malaglag-7/-To fall. Malangis-a-Oily; oleagneous; line.
Malagkit-a-Sticky/ unctious; greasy- Malanta-v-To pine or fall away wither;
mucous; gluttinous; soft. dry up.
Malago-O-Leafy; fertile; luxuriant, Malaon-w-Time; tide; term; season; age;
t'ruitrul; copious. duration.
Malago ang buhok-a-Hairy. Malaon-rt-Prolix; old.
Malagot-f-To break; pull apart. Malapad-a-Wide; open; spacious; capa-
Ma la got ang hininga-t'-To expire, cious.
<lie. Malapad-n-One cent.
Malagpos-a-Exxcessive; overabundant. Malapit-a^7/.-Near; close.
Malagpos-arfv.-Excessively; abundantly; Malapit-a-Proximity; next; negbhbor-
profusely. ing; contiguous; mediate; impending.
Malagpos-w-Residue;
'
remainder; over- Malapit na rnalapit-arfv.-Very near;
plus. nearly; almost.
Malagpos ang dami-a-Overabundant; Malapot-a-Thick; dense; close.
exuberant; too many. Malasa-a- Palatable; tasty; mellow.
Malagpos ang kababaan-a-Obese; too Malasin-77-To run over; peruse; survey
fat, review; revise; observe; notice; heed;
Malait-a-Contemptible; despicable; low; mind.
abject. Malason-t'-To be poiasn.
Malakad ang paa-f-To go afort; walk. Malason-a-Poisonous; venemos.
Malakas-a-Strong; stout; firm; husky; Malata-a-Tender; weak; delicate; languid
vigorous; mighty; tlrawny; burly; faint; soft, heartless; withered
hale; corpulent- robust; rigid; per- Malawak-a-Large; extensive; ample;
fect; sound; solid; stocky; inflexible; wide; capacious; spacious; champaign.
hard; coarse; brave; valiant; active; Malaway-a-Salivous; salivary.
effective; bouncing; vehement. Malawig-7/-To explain in a round about
Malakas ang katawan-a-Healthy; sound. way.
Malakas kumain w-Glutton; healthy Malayo-a-Distant; remote; outlying;
eater. far; retired; solitary.
Malakas uminom-;z-Tippler; drunkard. Malayo sa kaguluhan--Quiet c;alm.
Malakhin-v-To honor; respect; dig- Malayo sa kapowa-a-Shy; diffident.
nify; adorn. Malayo pa sa-odt?. -Beyond; farther; on
Malaki-a- Large; great; vast; huge; burly; the other side.
gigantic; heavy; weighty; important; Mali-n-Mistake; error; fault; d efect ;

compact; strong; lofty; corpulent; oversight; blunder.


circumspect; arduous; stout; grievous. Mali-a-False; mendacious; erroneous;
Malaking lakas-n-Power; might. bad; incorrect; faulty.
Malakingmalaki-a-Very great or large; Mali sa sulat 6 limbag-n-Erratum.
chief; principal. Malibag-a-Dirty; greasy; filty.
Malaking pag-ibig n-Deep love. Malibog-a-Lewd; lustful; immodest;
Malaking tawo--Largeman; gentleman. indecent; obscene; impure; shameless.
Malaki pa-a-Larger; greater. Maligaw-7/-To mistake; commit an error
Malakuko-a-Warm; lukewarm; tepid. lose one's way; err.
Malalaluan-a-Superable; conquerable. Maligaya-a- Joyful; pleasant; merry;
Malalim a-Deep; profouud. happy; fortunate; prosperous; con-
Malaman-rt-Fleshv; full of meat. vivial; holiday.
MAL 78 MAL
Maligo-?--To bathe; take a bath. Maliwanag na malabis-a-GHstening; too
Maligtas-r-To be saved. shiny or bright.
Malihim-o-Secret: reserved; cautious; Alalowag-^-Wide; free; open; loose.
confidential; silent. Malowag-a-Loose; free; open; wide.
Malihis-i'-To err; mistake; misjudge; Maluag ang kamay-^-Spendtrhift; prod-
become lost. igal.
Maliit-fl-Lettle small; short; scanty. Maluag ang loob-a-Free hearted; gene-
Muliit na kuta-w-Bulwark; defence. rous; calm; free; good natnred.
Maliit na maliit-a-Yery small; very Malualhati-a-Blessed; glorious, hap))y;
litle. beloved.
Maliit pa sa-^ Smaller; less. Maluag-f/-\Vide. diffuse; ample; ojien;
Mali ot-a-llestless; boisterous; mis- spacious; champaign: diffusive; capa-
chievous; lively; noisy; turbulent. cious; slow.
Maliksi-ot- Active; quick speedy, expe- Maluang mangusap-a-Eloquent.
ditious; smart; nimble; light; free; Malaat-a-Slow; tardy; protracted; pro-
prompt; lithesome; highspirited; swift; lix; tedious.
ready; spry: diligent; loose, mercu- Malubay-r/ Kasy; pliant; amiable; pleas-
rial. ing; slow; easy of success.
Malilim-a-Shady; umbrageous. Malubay ang asal-a-Amiable; pleasing;
Malilimutin-a-Forgetful; o b li vious / good natured.
neglectful. Malubay makipagusap-r/-Mild of
Malimbag-r-To stamp; -print. speech.
Malimit-a-Close dense; thick; compact; Malubay na loob-a Meek; gentle; tame-
condensed. quiet; mild.
Malimutan-v-To forget; neglect; omit; Mai ubha-<7- Excessive; extreme.
mistake; unlearn. Malubha-ar/7'. Too; very.
Malinamnam-tt-Delicious; select; mel- Malubog-i'-To sink; submerge.
low; buttery. Malugas-v-To fall out; shed hair.
Malinaw-a-Crear; bright plain; dis- Malugod-a- Amiable; pleasing; happy;
tinct; open; evident; manifest; pub- merry; convivial; good natured.
lic transparent; sheer; obvious. Malugod-v-To be happy, contented,
Malinaw dingin-a-Intelligible; con- pleased, satisfied, delighted or con-
cievable; pronounced. vivial.
Malingatin-i--To neglect; forget; over- Malukong-;/-Concave; concavity; hollow;
look; skip. hollowness.
Malingat a-Forgetf ul; neglectful. Malulan-f-To contain; hold; have; com-
Malinis-a-Clean; pure; clear; decent; prise; be held.
unmixed; free/ neat; plain; immocu- Malulutang a-Bouyant.
late; unadulterated; virtuous; devout; Maluma-r-To become old, stale or mus-
tidy; honest; modest; refined; mere. ty.
Malinis na loob a-Sincere; clear; frank, Malumanay-7'-To Docile; gentle; slow;
cordial; puro. meek; tame.
Malinsad ?;-To disjoint. Malumbak-a- Pitted; full of holes.

Malipo-7'-To extinguish; become exter- Malumbay-a-Glomy; sad; sorrowful; mo-


minated or destroyed. urnful; |)laintive; mean.
Malipos-"-l'ustly; full of pustles. Malumbay-v-To be afilicted or sad.
Malij.os-7'-To be full of. Malumbay na loob-r/-Sad; mournful.
Malirot-a-Unsavory; having a bad taste. Malumot-a- Mossy; oo/.y; slimy.
Malited-'/-Strong; robust; nervous; vig- >rilunipo7' To have the dingur; give
orous. uay in the knees.
To mistake; err; embarrass;
Malito-/- Malundo -^/-Sagged.
be uneasy or discomposed. MalungUot-" Sad; sorrowful; gloomy;
Maliwag-a-Slow; tardy; slothful; indo- unhappy: mournful; melancholy;
lent; la/y. mean; I'ueful; bleak; hapless; down-
Mali wag qaangyari-a-Difficult; hard. crestfallen; chapl'allen; contrite
cast;
Maliwanag -n 'lear; bright; evident; ob-
(
plaintive; pensive. disconsolate.
vious; luminous; hu-id; listinct; Maluniugning ^-Bright: shining; bril-
refulgent; overt; <tstensibl<-; express; lant; glistening glittering.
notable; quite; pronounced: point Malunnsan To Ke / sail or moui-n-
blank sheer. ful.
MAM 7<) MAN
Malupa-'/Karthy; having much hind; Maminsanminsan-r/'/r. Now and then>
territorial. sometimes; from time to time.
Malupaypay-v-To grow or become \\rak Mamiutas 7'-To find fault; censure;
or languid. ridicule; cristici/e.

Malupaypay-a-Languid; weak. Mauiiriiisa-r-To iron.


Malusaw-o-Liquid. Mamohaghag-Z/-To rarify; become thin.
Malusaw 7. --To dilute; dissolve. Mamook-/ -To \\-ar;
1

light: oppose.
Maluto-r-To boil; cook. -Mamualan-r To (ill; stuff; satisfy.
Malutong-'/- Britt le; fragile. Mamuhi r-To disgust; disjilease; offend;
Mamaang-r To Bonder; stare. vex; molest; loathe; excite.
Mamaga-v-To swell; become swollen,- Mamuhunan-/- To I'ouml; furnish capital.
tumefy. Mamuisan-y-To loan on interest; rent
Mamagitan-v-To intercede; interpose; for cash.
mediate; bespeak. Mamukha-7/-To resemble; be li.^e; favor;
Mamahal-r- -To grow or become dear; Mamukod 7'-To separate; divide; be dis-
raise tbe price. tinct; except; distinguish.
Mamahala-r-To manage; look after; heed; Mamukod sa lahat-V-To surpass; out-
take care; keep; govern; command, exceed; excel.
vie;
direct; administer; man, wield; reek; Mamula-y-To redden; blush; dye red.
boss. Mamulaklak-v-To flower; bloom; flour-
Mamagpag-2>-To shake; wag. ish; thrive.
Mamalagi-v To continue; endure; ha- Maraulamula-a Reddish.
bituate; subsist; protract. Mamulangos-?'-To slip or run through
Mamalago-r-To become fruitful; be the lingers.
abundant. Mamulayan-f-To have knowledge.
Mamali-r-To err;mistake; equivocate; Mamulayan-a-Wiee; knowing.
blunder; misjudge; commit a mis- Mamunga-v-To bear fruit; produce;
take. bring forth; flower; be fruitful.
Mamali ang dinig-r-To misunderstand. Mamumula-That which will become
Mamalo-7'-To falsify; be false. red.
Mamalso-H- Falsifier; falsificator. Mamulubi-v-To beg; be poor; im-
Mamamayapa-tt-Pacificator; pacifier. hunger; starve; famish.
poverisli;
Mamana-7'-To inherit. MamVmo-?;-To command; lead; head:
Mamauas-r-To swell; tumefy. marshal.
Maroangha-tvTo wonder; marvel; stare. Mamunmhunan >i-Ca}>italist.
Mamanhid-r-To numb; benumb; cramp; Mamuti-7'-To whiten.
become torpid or senseless. Mamutik-i;-To become muddy.
Mamanhik 7'-To intercede interpose; Mana-w-Inheritance; heirloom; rheum;
mediate; go up. patrimony.
Mamansa-u-To brag; glory/ boast. I\Ianabako-7/-To smoke cigars.
Mamansag-7' To spot. Manada-w-Flock; herd.
Mamantal-r-To be flea biten. Managal-y;-To last; continue; subsist;
Mamantika-rc- Buttery; mellow; i'at; cor- endure; persist.
pulent; coarse; obese. Managhoy-7'-To lament mourn; grieve;
'

Mamantog-7'-To inflate; fill with wind; cry; bewail.


blow full of wind. Managot-f-To bail; answer.
Mamaos-7/-To become hoarse. Manahan-7'-To inhabit; rsside: dwell.
Mamaos-a-Hoarse. Manaig-^-To conquer; predominate; ex-
Mamasdan-7'-To see; watch; detect; find; cel; ou.tdo; surpass.
discover; meet with; hit upon. Maiming /'-To lament; bewail; tell one's
Mamaslang 7' To be rude or disre- misfortuness.
spectful. Manainga-i'-To listen; hear en; hear;
AIamatay-7'-To die; perish; end; go out; attend.
stop; terminate or conclude life Alanakanaka-r/^r.-Sometimes; now and
Mamanlo-7'-To fill; be filled or stuffed. then; from time to time.
Mainaya-atf?;. -Presently; soon: immedi- Manakif 7'~To hurt; wound; offend.
ately; right av, ay; at once; then; be- Mana. ot-To frighten; terrify; daunt,
fore long; in a moment; after. intimidate; scaie.
Mamili-r-To choose; buy; purchase; Manalangin-7''-To petition; harangue;
go shopping; prefer. beseech: pray; plead; invocate invoke.
MAN 80 JVIAN;_
Manalig-T'-To have faith. Mangaligkig-?;-To shiver or tremble
Manalo-v-To win; gain; conquer; exult; with cold.
triumph. Mangaling-v-To come from; issue from;
Manamanahan-rt-Hereditary. arise, proceed or spring; from; ori-
Manambitan-7/-To lament; mourn; cry; ginate in.

grieve; bewail. Mangaling sa-v-To descend or come


Manampalasau-v-To insult; offend; from.
make; angry; revile; abuse; injure. Manga manok-n-Poultry.
Mananagot-n- Bondsman. Mang amba-7/-To pretend to threaten.
Mananagpi-??-Cobbler; one who patches. Mangangahoy-w-Woodsman; woodcutter;
Mananagwan-w-Rower; paddler. timber merchant.
Mananakop-#-Savior; rescuer/ redeemer. Mangangalakal-;z-Merchant; dealer; tra-
Manananim-w-Planter; one who plants. der; shopkeeper.
Mananaya \v-n Dancer. Manganib--t/-To be in danger.
Manangis-7>-To cry; mourn; snivel; sob; Manganinag-tf-To be transparent.
grieve; lament; bewail. Manga pagkain-n-Victuals; provisions.
Manaog-7/-To descend; go down. Mangapit-7/-To grasp; seize; catch;
Manariwa-7/-To grow or become green. snatch.
Manatili-v-To continue: protract; endure; Mangas-n-Sleeve.
subsist; last; fix; fasten: persist. Mangas na maluag-w-Poke.
Manbabayo-- Mallet. Mangaso-v-To hunt; chase; go hunting;
Man dala-n- Stack; rick. course; gun; go on a chase.
Mandaya-w-To deceive; cheat. Manga sundalong bantay-n- Guard.
Mftnduduit-n-Thiel; robber; freebooter; Mangatal-u-To oscillate; vibrate; shiver;
pillager; plunderer. tremble.
Mandudurog-n-Pounder; one who flails. Mangangatal--Tremulous; quivering.
Manekas-?;-To cheat; defraud; swindle; Mangangayat-r-To become or grow
gull; impose upon. thin, weak or poor.
M anenegosio-a- N egotiable. Mangati-7/-To attract by deceit.
Manenekas-#-S windier; defaulter. Mangatowiran-t? To argue; reason; dis-
Mangaahit-n-Barber. cuss; discourse; affirm; give a rea-
Manga anak-jg-Children. son.
Manga bagaybagayan-w-Chattels; fix- Manga upang bato-;z- Judge's fees.
tures; furniture. Mangayayat-7'-To become weak; thin
Manga bagay nakasamsam sa kaaway- or languid; debilitate.
n-epoils; capture; prizes. Mangbabasag-w-B reaker; one who
Manga bituka-n-Entrails; intestines. breaks.
Mangabayo-TATo ride a horse- Mangbadya-f-To imitate, scoff; mock;
Man ga damit-w-Apparel. ridicule; copy.
Mangagamot-w-Poctor; physician. Mangbansag v-To nickname,
Mangagainot na hindi nag-aral-;MJuarl<- Mangbihag-V-To cai)ture; captivate.
doctor. Mangbihag ng sasakyan-7'-To pirate.
Manga^amot ng hayop-tt-Vetrinarian; Mangbububo^w-Founder.
ferrier; horse doctor. Mangdirigma-w- Warrior; soldier.
Mangagaod-n-Rower; paddler. Mangubat-v-To go to the woods; work
Mangagapas-//- Reaper; harvester; mower; in the \\oo'ls; become or grow woody.
one who reaps or harvests. Mangugupit-n-Barber.
Manga gastos-n-Expenses; chai'-cs. Manglui--Won<k'r; admiration; ama/.e-
Manfagaw-#-Bobber; phmdcriM-; thief. nient.
Mangagawa-n-Doer; maker; author. Manghahabi-n- Weaver.
Mangjigsiwa iiL 1-arilcs // Cooper.
r
Manghahabi nang suthi-ji Silkweaver.
MaiiL a.^awa ng knt^ilio //-( 'ntler.
r
Manghahalo-//-Mixer; mller.
Ma r
n.L.
r
a.L at -/-'!'> hite: Manghaharang*n-Hfghwaymaxi; )>andit :

Maogagkayonkayon-v-To agree; consert; robber,


decide. Ifanghabayuma-M-Patcher; rnbiih-r
M:mg:ihas " .\'_'n-ssi\e; saury; bold.- Mangharung-r-Ti hold; up. ml.; plunder;
plucky; intrepid; forward.- slalwnrt; assault.
stahvortli; spunky; pi-erorious; high- Manghawak-v- To attach; hoi.i uj>; ratrh;

spirited. hold of,


/--To ilare; defy; venture: try. Mauu hiliin:'ii:_'-;
r
MANG 81 MAN
Manghimasok-v-To interfere; interrup; Mang umit-v-To steal; pilfer; rob; seize;
meddle. grasp.
Manghimatay r To faint; swoon. Mang nnay-r-To benumb.
Manghina T-To weaken; pine; away; de- Maim- uiulMt-r-ToNvrinUle; become wrink-
bilitate; extenuate: waste away. ly.
Manghina ang loob-r-To dishearten; be- Mang urong-7/-To revoke; retract; retreat;
come; discouraged; grow dejected/ retire; go back.
become weak. Mang usap-w-To talk; utter; converse
Manghinapang^/-To become coura- speak; reason; harangue.
geous; strengthen; invigorate; enforce; Mangusap na hindi mawatasan-v-To
exert; reinforce, gather farce/ make mumble; mutter.
strong or brave. Mangyari n-Result, consequences.
Manghingutn ;'-To lonse; clean from; Mangyari-v-To happen; be done; have;
lice or (leas. may; can/ be possible; be able or
Manghiniksik-7'-To louse; clean from feasible; possess.
lice or fleas. Mangyari-co/jy'.- Because.
Manghinuha-7'-To collect; gather. Mangyaring bigla-v-To do in a hurry.
Manghiya-7'-To shame; make ashamed; Manyayari-tt-Fe^isible: practicable; pos-
cause to be ashamed. sible; easy.
Manghuhula-n-Prophet. Mangyayari sa arawaraw-a-Quotidian.
Mang iba-r-To alter; change. Mangyayariring ihiwalay-a- Separable.
Mang iba sa capowa-7/-To distinguish Mangyayaring mabusog-a-Satiable.
one's self. Mangy ay aring mamali-a-Fallible.
Mang iit-w-To nickname; ridicule scoff; Man gy ay ari n g mapagali ug-a- C u r ab le ;

censure. healable.
Mangilabot-u-To terrify, frighten; scare. Mangyayaring matapos-a-Terminable.
Mangilalas-7'-To marvel; wonder. Mangyayaring matawa-a- Laughable; lu-
Mangilid-v-To approach the edge or dicrous.
shore. Mangyayaring tiisin-a-Sufferable; en-
Mang imay-t'-To shell. durable.
Manginig-r-To tremble/ sparkle; oscil- Manhid-w-Numbness; ache.
late; vibrate. Mahilakbot-77-To terrify; scare; frighten.
Mangiti-f To smile look pleased or Manhinayang-7/-To pity; have compas-
happy. sion; grieve for; be sorry for.
Mangitiog-i'-To lay eggs. Manibasib-v-To attack; assault; under-
Mang iyaw-r-To mew. take; attempt.
Mangkok-w-Orock; bowl; porringer. Manibay-r-To strengthen; secure; make
Mangkulam-v-To bewitch. fast; prop; affirm.
Mang-labari-v-To struggle; fight; war; Manigarrillo-v-To smoke cigarrettes.
o])]>ose; strive; contend; resist. Mamihasa-v-To accustom/ inure.
M anglalik--Turner. Maniin-w-To prop up; build upon; raise
Manglibak-t'-To deride; scoff; jeer; on the hands/ support on anything.
mock. Manika-n- Wrist.
Mangliligis-n- Miller; grinder. Manikad-v-To kick; fling out.
Manglilinag--CultiVator; gardener; hor- Manikluhod-i/-To ask; beseech; petition;
ticulturist. beg.
Mangloob-t'-To plunder; assault; pillage; Maniko-?/-To elbow.
rob. Manilbihan-y-To serve; favor; make
Manglulusog-tt-Plunderer; destroyer; pil- use of.
lager; consumer. Manindal-7>To be added or supported
Mangmang a-Folish; idiotic; stupi<l; dull; by another.
conxvardly; ign<^rant; rude; silly. Maningas-a-Fervent; ardent; vehement.
Mangmang-n-Brute; idiot. Manigid-w-Trower.
Mangmumuli-n-Grinder; miller. Maningil-7/-To collect,
Mangulo-i' To wrangle; fight; perturb; dis- Maningning--Bright; sparking; radiant;
turb; harrow. shining/ luminous; lucid; refulgent;
Mang ulo r-To head; command; be chief; grittering; lucient; quivering.
govern. Maningning-v-To sparkle; shine; glitter;
Mangulam-7'-To eat nothing but meat. radiate scintillate.
Mangulo-t'-T ocurl. Maniningil-w-Collector; taxgatherer.
11
MAN 82 MAP
Manininta-w-Lover. Manunulid-ft-Spinner of thread; exam-
Maninira-n-Breaker; destroyer; misdeal- iner.
er; corruptor. Manunulong-n- Helper; aid; assistance;
Maninira ang ari ng may ari-n-Defaul- one who aids or assists.
ter; defrauder. Manunulsa-?i-Raper; papist.
Maninira ng pagaari--Spend thrift; Manununog-n-Incendiary; burner.
squanderer. Manuya-v-To flatter; coax; deligth;
Maninira ng puri-w-Defamer: slanderer. please.
Maninirahan sa isang lugar-ra-Inhabitant. Maolingan-r-To bespatter with oot.
Manipis-a-Thin; slender; fine; sleazy. Maowi-7/-To return; devolve; become.
Manirahan-v-To dwell; live; lodge; re- Mapa-n-Map.
side; inhabit. Mapag aglahi-a-Joking; funny happy.
Manirintas-r-To braid. Mapag aksaya--Spen<ithrift; prodigal.
Manhvala-i>To believe; trow; credit; Mapag aksaya ang pag aari ;?-Spend-
trust; have faith. thrift; squanderer; prodigal.
Maniwalain-rt-Trustful. Mapagal-77-To fatigue; tire.
Manlalabra-n-Stonecutter. Mapag ampon-a-Generous; noble; lib-

Manlalagari-n-Sawyer eral;magnanimous; kind.


Manlalalik w-Turner. Mapagnumpa--Oursing.
Man lamang-ar?t'.-Thongh;at least;searce- Mapagbalbas-n-Flatterer.
ly; hardly; otherwise. Mapagbanalbanalan-a-Hypocritical; in-
M an liso-?' Tramp; spasm. sincere.
Manlulupig-n-Usurper. Mapagbasagulo-a-Quarrelsome; entan-
Manok-w-Rooster; cock; chanticleer. gling; ensnaring; coutious; bellicose;
Mano na-mfrr.-Would to GOD; for controvertible.
heaven's sake. Mapaobata-a-Childish.
Manong-/fcr.-At least. Mapagbigay galang -Rebpectful; polite.
Manong-arf:/. -Though; at least; scarce- Mapagbigay loob-a-Obedient; attentive;
ly; hardly; otherwise. compliant.
Manotnot-r-To ravel. Mapagbiyaya-a-Extraavagant; generous;
Mansa-w-Spot; stain; blot; blur; blotch; wasteful; magnificent; grand; splendid.
blemish; faeces; dirt. Mapagbuhos-a-Effusive.
Mansahan-7/-To stain; spoil; blur; blot; Mapagdasal-rt-Prayerfnl; pious.
tarnish; bespatter; daub; contaminate; Mapagmagaling-rt-Curable; healable.
blotch. Mapaghamon-a-Pro vocative; irritative;
Mansuhin-7'-To tame; domesticate. })rovocating;provoking.
Mantel-M-Mantel; tablecloth; altardoth. Mapaghangin-o-Boastful; arrogant.
Mantika-w-Grease; lard; fat. Mapaghilik a-Snoring.
Mantinihin-v-To maintain; support; sus- Mapaghinala-o-Fearful; distrustful; sus-
tain; hold up. picious; suspective; jealous.
Mantiquilla-n-Butter. Mapag isip-tf-Thoughtful; imutri native;
Manuag-r-To hook ^ith the horns; fanciful; contemplative.
butt. Mapagkit-a-Vicid viscous; sticky.
Manuba-7--To deceive; cheat; defraud; Mapagkonowari-^-Hy])ocritical; deceit
swindle; impose upon. fill; false; untrue; counterfeit.
Mamil>;i" Deceitful; cheating. Mapaglantunay-^-S loth fill; tardy; slouch-
Manubig-?'-To urinate; emit urine. y-
Manubok-/--To spy; espy; watch; test; Mapaglaro-rt-Playful; jesting; rompish;
try. wanton.
Manuka-i'-To peck. Mapaglaway-o-SalivouB.
Manukod-r'-To jut out; surj)ass/ excel' Mapaglinkod //-('(.mi'liant: loving: kind;
.Mamiluyan-f-To lodge; board; re)>osc: obliging; obsequeous.
entertailn in one's home. Mapag lura-o-Salivoufl
M:inumiia-i;-To swear; inal e oath; cui>c, Mapagmarikit-rt-Spruce. ji-oud; haughty;
blaspheme. blown.
Manumpa ng knsinungalingan-7'-To per Mapagmarunong-w-Pretender; sciolist.
jure; swear falsely. Map:igmasid-//-< Hwrviug; careful; can
Manunuba-M -Swindler; cheat. tious.
ManunuV)fik //-Spy; hanglo.i. Mapa-.'mayabiHii: " 'omvite.l;
r
. (
proud;
Mariunula // 1'oet. haughty,
MAP g MAP
Vile; slandering; low; Mapakikinabafigan I'n.fitaMe;
r/ serv-
Mapagmura-rt
slanderous. iciblc; ntseful; beneficial.
Mapagnasa-^ lU'sirous; eager; greedy; Mapalad ^/-Happy; lucky; fortunate; bles-
longing: lewd. sed; prosperous; successful; thriving.
Mapagod-r-To be or become tired; be Mapalagay-i-To elect; chose; nomina-
fatigued or worn not. te.

Mapagimbabaw-rt- Feigned; false. Mapalaran-7>To be lucky, happy; or for-

Mapagpalaro-a-Playful. tunate.
Ma pagpanaginip-o- Dreamy. Mapamanhin-a-Superstitous.
Magpagpasial-a-Strolling; walking. Mapamansa-a- Spotted; dirty; proud; ar-
Mapagpasiya-o- Abstinent.
Mapagpatawa-f/ Laughable; happy; gay; Mapamula-u-To commence; begin.
joyful; ludicrous. Mapanaog-w-To go down; descend; let or
Mapagpatubo a Fertile; profitable. send down.
A a]>agpigil--Temperate; frugal mod- Mapang agad-a-Quick; early.
erate; abstemious; prudent; sober. Mapang agad-atfo.- Early; quit-Iky.
Mapagpita-a-Respectfully; kind; gene- Mapangaw ang gulong 7/-To stick in the
rous. rnud.
Mapagpitagan-a-Polite; respectful; kind; Mapangbabayi-a-Lewd; lustful.
obliging; generous. Mapanghibe-a- Deceitful; cheating.
Mapagpasimmgaling-rt-Lying; deceitful; Mapanglibka-cr-Scoffing; ridiculous.
erroneous. Mapanglibak-w-Scoffer; scorner; cen-
Mapagsiste-tf- Joyful; gay; festive; happy; sor.
graceful. Mapanghicayat-a- Attractive; exciting.
Mapageugal-n- Gambler. Mapanhinayang-a-Attractive.
Mapagsumbong-n-Telltale. Mapangiba-w-Gainsayer.
Mapagsumbong--Informer; telltale; tale- Mapanglaw-a-Gloomy: dark; obscure; sor-
bearer. rowful; sad; mournful; sullen; som-
Mapagtago-n-Secret; underhanded. ber; cheerless; rueful- mean; murky;
Mapagtago ang galit-a Rancorous; spite- hazy.
ful. Mapanggulo-a-Turbulent; seditious; mal
Mapagtamasa-a-Profuse; lavish; showy; content; discontented; noisy; boister-
abundant. ous.
Mapagtanim sa loob-a-Rancorous; spite- Mapanhik-v-To mount; ascend; go up; in-
ful. crease.
Mapagtapon-a-Spendthrift; prodigal. Mapanira-n-Destroyer; breaker.
Mapagtawa-o- Laughable. Mapanirang puri-n-Defamer.
Mapagtiis-a-Patient; forbearing; accomo- Mapansin-y-To feel; note; understand;
dating; abstinent. hit upon.
Mapagtumpak-a-Prudish; fastidious. Mapantay-y-To become equal or matched.
Mapagtungayaw--Cursing; slanderous; Mapanumpa-tt-Foulmouthed; vile.
vile; foul mouthed. Mapanuy a-a-Flatte ri ng.
Mapagupasala-a-Critical; slandering; in- Mapaos-a- Hoarse; husky.
sulting. Mapalitan-a-Changeable.
Mapagwari-a Prudent; considerate; mad- Maparafigalan-a-Boastf ul arrogant;
;

itating; oontemplative. proud; haughty.


Mapagbamak-o-To injure; hurt. Mapasa iba-f-To fall to another/ devolve;
Mapahinga-i/-To rest; repose; be calm; relapse.
breathe; respire. Maparie-u-To belike or equal; resemble;
Mapaigatan-a-To interpose; intercede. match.
Mapaikpik r-To compress; press. Mapasal-y-To meddle; interfere.
Mapainom-7'-To invite to drink. Mai>asalan-?;-To be obstructed or choked
Mapait-a-Mordant; bitter; poignant; up.
pungent; rough to the taste. Mapasigaw-r;-To exclaim; cry out.
Mapakaila-7'-To deny; retract. Mapasok-y-To enter; go in.
Mapakaila-a-Deniable. Mapatawa-o-Comic; comical.
Mapakaluma-v-To be old or stale. Mapatong-v-To put on; add to; aug
Mapakatanda-^'-To be very old. ment.
Mapakialam-a-Maddlesome; interfe- Mapatpat-t'-To go to a place without
ring. any difinite object in view.
MAR 84 MAR
Mapatulala--astonishing; s t ufeyin g ; Maraming nabasa sa libro--Learnel.
wondefull. Maraming pagaaring lupa-?i-Land-holder .

Mapawis-7/-To be sweaty or sweated. planter.


Mapawis-a-Sweaty/ perspiring. Maraming panulukan-rt-Angular; cor-
Mapeka-7'-To feel angry or hurt. nered.
Mapekas-o-Angry; disgusted; hurt. Maraming taba-a-Greasy; fatty; c<rj in-
Mapiga-v-To squee/e; press. lent; obese.
Mapaghati-rt-Antiphatethic; irritated. Maraming sanga-a-Branchy; ramous;
Mapigil-v-To be bound or restrained. ramose; having; many brandies.
Mapiiay v -To become lame; limp; sprain. Mara mot-a- Stingy; miserly; paltry;
Mapilipit-7'-To be twisted or twined; twist; niggardly; petit; close; mean; close-
twine about. fisted; penurious; tight; grasping;
Mapilit-rt-Urgent; compulsory. frugal; voracious; selfseeking; mis-
Mapilitin-?;-To press; urge; compel; erable; churlish narrow.
oblige. Marangal-rt- Eminent; honorable; noble;
Mapintasae-a-Censorious. Particular. illustrious; solemn; exellent; sublime;
Mapoot-v-To be exasperated, irritated, grand: great; fine splendid; sump-
offended or provoked. tuous; surpassing; potent; just; fair;
Mapoot-rt-sulky; testy. honest; patrician; transcendant;
Mapootin-a-Touchy; moody; fretful; ir- exalted; powerful; wealthy; large;
rascible. huge; lofty, important.
Mapudpod-a-Blunt; dull; stupid. Marapat-r-To deserve; merit; have due:
Mapula-a-Red; reddish; ruddy. appertain/ belong to.
Mapula ang mukha-a-Redfaced. Marapatin-u-To incur; merit; have due.
Mapulang mukha-w-Blush. Marapatang tangapiiw/- Acceptable.
Mapulapula-a-Pink; reddish. Marapat nasain-a-Desirable.
Mapulot-f-To find; pick up; detect; hit Marapatpagpalain o-Meritablejdeserving,
upon; meet. NJarapat parusahan-a-Punishable; that
Mapulot-ft-Full of honey; having much which should; be punished.
honey. Maratihan-7/-To accustom; be ex peri
Mapungay ang mata-a-Squinteyed; enced, able or accustomed to.
sleepy. Marawal-a-Unworthy; undeserving; un-
Mapuno-v-To fill; stuff. meritable.
Mapurol-o-Dull; obtuse; blunt; spiritless. Marawal ang ugali -n-Impolite; rude;
Maporol ang isip-a-Dnll; torpid; stupid; false;bad mannered.
inert; slow. Marawasan-c-To know; experience, be
Maputi-a-White. able.
Maputik-a- Muddy; miry. Margen-w-Margin; edge.
Maputiputi-a-Whitish. Marikit-a-Beautiful; graceful; pretty gen
Maputla-rt-Pallid; pale, discolored; color- seel; elegant; excellent; nice ueai;
less; sallow; ghastly. fair; handtome; gay; gallant; fine;
Marabilis-n-Maravedi. exquisite; dexterous.
Marahan-odv -Slowly; little by little; by Marilag-rt-Kmineut; grand; famous; illus-
degrees. trious; magnificent; noble; honorable;
Marahas-a-Brave; valiant; bold; auda- splendid; graceful; gay.- sliiiiiugjucid.
cious; forward. Mariiiero-/rSailor; marine; scalaring
Marahil m/r- Probably; perha})s; maybe; man.
can be; haply. Marinig-r-To hear; understand; pay
Maralita--Needy;poor; poverty-stricken; attention; percieve; overhear.
In want. Marka-// Mark; stamp.
r

Maramay r-To ct't'c. t:


inciilpntc. Markalian l'o stamp;
'
mark; brand.
Maranidainaii-T'-To feel; grieve; percieve; Marques n-Marqnis.
note. Martillo //-Hammer.
Maramdamin ^/-Sensible; tender; not- Marumhan-r-To dirty; soil; U-dpatter.
able; sensitive; tender/ hearted; af- MMi-nmi-f/ l>irty; soiled; nasty; filthy;
fectionate. foul; sordid: indecent ; dingy; grimy;

Marami -// Many; numerous; copious; dowdv; droosy; ohscene; licentious;


abundant; plentiful; manilol<l, several. obscure; jetty; gloomy; unbecoming.
Mara mi n.L buto-a-Bony.
r
Marungis-^ I>irty; soiled; filthy; foul;
-Maraming dalion-w-Leafy; full of leaves. nasty; dowdy; droosy; sordid; dingy;
MAS & MAS
uninndtece; becoming:; liewd; licen Masama at hilig-a-Sinister; inauspicious;
tious; obscene. vicious.
Marmiong-a-Wise; learned; knowing; Masamang hitsura-a-Illehaped; de-
discreet; prudent; judicious; SM.LTC; formed.
erudite; shrewd; proficient; prndeu Masamain-c-To disapprove; censure;
tial; conversant; able; civilized; sa- reprove; make or cause to
dislike
}>ient; reserved. be bad; hate; adhor; detest; loathe.
Maranong-jf-Sage; wise man. Masamang kaugalian-a-Illbred; rude.
Marunong magingat ng libim-a Secret; Masamang ugali-a-Illmannerred; impo-
silent; reserved. lite; illbred.
Marunoiig makipagkapwa, tawo-ft-polite; Masama pa-a- Worse.
urbane; courteous; wellbred. Masama sa lahat-a-Worst.
Marupok-a Brittle; frail; feeble; fragile; Masambulat-r-To scatter; KO\\ broad-
delicate; forceless; frangible; weak. cast.
Marzo-n-March. Masanay-7/-To practice; know; experi-
Masabi-a-Loquacious; talkative. ence; be accustomed or able.
Masadhan-e-To be obstructed or choked .Masandat-v-To fill; stuff; satisfy; glut.
up. Masanga-a-Branchy; ramose.
Masagan a- a-Abundant; excessive; plen- Masansang-a-Strong scente< I.
tiful; wealthy; rich. Masapantaha-v-To presume; suppose,
Masagana-aeft/.- Abundantly; evcessively; ]\Iasapong-7/-To meet; encounter; col-
plentifully. lide; hit upon.
Masagana sa dugo-a-Sanguine. Masarap-rt Palatable; sweet; savory; de-
Masagana sa pagaari-d-Rich; opulent; licious; rich; dainty; tasty; nice;
affluent; wealthy. select; delicate.
Masagi-r-Gall; wear away by friction. Masarapan-z'-To be sweet; sweeten;
Masagutin-o- Answerable; responsive; make palatable or savory.
r
respondent. Masaj a-a-happy; joyful; cheerful; jocose;
Masahin-t>-To knead. jocular; entertaining; merry; halcyon;
Masakim-a-Avaricious; greedy; mi- facetious; pleasant; affable; convi-
serly. ,vial; bouyant; gleeful; jaunty; viva-
Masakit-a-Sick; painful; dolorous; la- cious; winsome; comical; comic; good
borious. natured; cavalier; festive; amusing;
Masaklad-a-Sour; mordant; rough to tasty.
the taste; unpleasant; disagreeable; Masayang-?/-To throw away; fail of
Masakop-r-To protect; defend; be an- success; do in vain.
nexed; be included; impend. Masaya ang loob-v-Happy; gay; jovial;
Masaktan-f-To cripple; hurt; injure; merry; cheerful; compliant.
main; wound; affend; grieve. Masaya ang mukha-a- Smiling; agreeable.
Masaktin-rt-Unhealthy; painful; sickly Masculino-a-Masculine.
Masakuna-rt-Disastrous. Masdan-n-Exploration; watching; exam-
Masalab-r-To scortch; singe. ination; study; observation; notice;
Masalanta-*;-To be of no use. spying.
Masalita.- Loquacious; talkative; con- Masebo-a-Greasy fatty; fat.
versant; garrulous; voluble. Maselang-n-Clean; neat; tidy; fastidious,
Masalubong-r-To encounter; meet: join;^ cleanly; particular cleanly.
hit upon. Masiba-a-Gluttinous; fond of dainties.
Masalungat-u-To oppose; repugn; con- Masid-w-Observation; glance; gaze;
tradict. look.
Masama-a-Bad; evil; wicked; vile; per- Mas idli-a-Active; affective.
verse pernicious; unbecom-
vicious; Masigla-a-Diligect; active; merry; amus-
ing; indecent; baneful; deleterious; ing.
harmful; abusive; profligate; arrant; Masikap-a-Officious;diligent; industrious;
despicible depraved; infamous; omi- solicitous; anxious; assiduous.
nous; destructive; dreadful; false; Masiki-a-Shy; bashful; embarrassed.
ferocious; terrible; fatal. Masikip-a-Narrow; close; tight.
Masania-mf':. -Perversely; viciously; per- Masiksik-^-To fill up; stuff.
niciously; banefully. Masilaw-7y-To be dazzled; daze.
Masanni-// Kvil; bad harm; faul; hurt; Masindak-ty-To be startled, surprised,
injury; mischief. or astonished.
MAS i MAt
Masinop- Curious; inquisitive. Masusuklam-rt-Repulsive.
Masinsay-r-To be clear, evident or Masuwayin-a-Obstinate; obdurate; stub-
known. born; conceited.
Masinsay-rt-Clear; evident. Masuvo-r/,-Obedient; attentive; compliant;
Masinsin-rt-Close; thick; compact; firm; civil; polite; courteous.
solid; consistent; gross; tight; strong; Mataas-a-Tall; high; elevated; lofty tran-
massive. scendant; majestic.
Masintahin-rt-Affectionate; kind; loving; Mataas ang gitna-fl-Convex; con vexed.
pleasing. Mataas magsalita--Grandiloquent.
Masintahin sa Dios-a-Pious; holy; mer- Mataas ang halaga-a-Dear; costly; high
ciful. priced.
Masipag tf-Diligent; industrious; thrifty; Mataas pa-a-Higher; taller; sujierior.
sedulous; officious; ready; prompt; Mataba-a-Fat; obese; greasy; chubby
quick; active; smart. chunky; plump; thickset; corpulent
Masipag magaral-a-Studious. unctious; fertille; fruitful; copious.
Masipak-?/-To break (per. to, the jaws). Matabang-a-Tasteless; insipid; dull;
Masira-7/-To break; damage; rot; spoil; heavy.
impair. Matabil-a-Talkative; loquacious.
Masira ang isip-v-To go crazy; become Mataboy-7/-To be divorced or se]a-
demented or crazy. rated.
Masiyasat-rt-Curious; inquisitive. Matagal-a- Staple permanent; firm; stead-
Maso--Nave; hub. y; lasting; durable; prolix; indefatiga-
Masobasob-v-To full down. ble; unwearied.
Masowail-tt-Stubborn; rebellious; con- Matagid-i/'-To be obstructed; take the
tradictory; disobedient. clear and leave the muddy.
Masawayin-tt-Disobedient; contradictory; Matagilid-a^v.-Sidewise.
stubborn; obstinate; rebellious; con- Matagintlng--Sonoreus; pleasing; har-
ceited. monious.
Masubok-v-To try; experiment; attempt; Matago-t'-To be hidden or concealed.
experience. Matago-a- Hidden; concealed.
Masubucan v-To wound; hurt; cause Matagpos-a-To be deficient; fail.
pain. Matagpuan-a-To find detect; meet! en-
Masuhin-7/-To drive or pound with a counter; discover; hit on.
mallet. Matagumpay-f-To triumph exult;
Masucal-rt-Dirty; filthy; slattern. Matahimik-r-To become calm: peaceful;
Masucal ang loob f/-Malcontent; discon- serene or quiet.
tented. Matahimik-orft/.-Quietly; calmly.
Masuklam-rt-Acrid; detestable; loathe- Mataho-?/-To know; be able; expe-
some; execrated, antipathetic. rience.
Masuclam ang loob-a-Angry; irritated. Matacaw a-Gluttonous; greedy; sharpset;
Masnlat-?--To be written or composed. ravening; hoggish.
Masnlong ?'-To swell increase; continue; Matakot-O-Airald; terrified; intimidated
be brave or bold. tremulous; timid; fearful.
Masumpong-7/-To run against; meet Matakutin-rt-Tremulous; timid; fearful;
by chance; strike or butt against. cowardly; apprehensive; sensitive;
Masundo-/;-To be called or sent arter. coward; chicken hearted.
Masuud uin-r/- Reconcilable.
i
Matalas-rt-Cute; cunning; sly; sagacious;
Masungit-w-Cross; intractable; severe; fine; smart; lively; knowing; crafty; dil-
harsh; arduous; crampy; cynic;fell; rig- igent; adroit; 'shrea.l; discerning;
id; arbitrary; combative; cynical; pug- ready; delicate; perfect.
nacious; vixenish; vixenly; crabbed. Matalas ang isip-w Learned; sharp; intel
Maeunod-v-To Follow, come next. ligMit; skillful; skillful; awake; kn \v;

Masuno'j /'!'" burn; bla/.e; inllame. ing; ingenious; able; sagacious; keen;
Masunnfin <i-\ )ocile; convenient; gentle; sapient; sage; \\atchful; lively.
moderate; obedient; attentive; com- .Matalas ang mata-r/-Sliar|> eyed.
pliant submissive; humble; dutiful; Matalas magma$id-a-Cunning; ^a^a
amiable; resigned: duteous; indulgent. ciollS.

Masupok-i'-To he on sumed. Matalastas-rTo know, understand; com-


Masustancia-a-Succulent, juicy, nourish prehend; pnve;dtMinnstrate: manifest;
ing. experience.
87
Matalim-r/-Sharp; pointed; edged. obstinate; contumelious; dog-
Matalino-a Cigar; circumspect; witty; ged; tenaceous.
prudent; judirious; wise; knowing; Maliginak-r-To impregnate; l>e im-
sharp; sensible; light; acute; discreet; pregnated; soak.
learned; smart; intelligent; skillful; sa- Matiis-n-Tolorable; sufferable; constant;
gacious; sage; sapient; mature. abstaining; obstinent; firm; loyal;
Matalo-7'-To lose. manifest.
Matambog-v-To throw to another. Matikman-i?-To try; attempt; experience;
Matambok-a-Swollen. taste; experiment.
Matamis-M-Sugar sweets. Matili--Shrill.
Matamis-a-Sweet dulcet. Matimbang-7'-To balance; counterpoise/
Matampuhin-o-Sulky; touchy; pout- be weighed.
ing. Matindi o-Heavy; weighty; cumbrous;
Matanda-o-Old; aged; decrepid, ancient; strong; cumbersome.
antiquated; antique. Matinik-rt-Thorny; spiny.
Matandang galit-n- Rancor; grudge. Matining-^-To resound; tingle.
Matandaan -a Mindful; retentive. Matining na kalooban-a-Brave; strong;
Matanga-7>-To astonish; stupefy. valiant.
Matangisin--Touchy; snivelling. Matining na loob-n-Moderate; forbear-
Matankad-o-Tall; straight. ing; temperate; kind; obliging; polite;
!\Iatanto-f-To understand; hear. constant; manifest; brave; valiant;
Matapang-o-Brave; valiant, bold,- n- firm; loyal.
trepid; spirited;vigorous; gritty: re- Matinkal-a-Cloddy.
doubtable; courageous; stong; firm; Matipi-a-To compress; be compressed.
gallant; doughty; graceful: stalwart; Matipip-a- Economic; frugal/ econom-
stalworth; spunky; plucky; agressive; ical; close; stingy.
saucy/ pungent; poignant. Matira-v-To remain; stay; stop over;
Matapos-f-To finish; terminate; end; reside.
perish; die; conclude. Matisod-v-To stumble/ stub.
Matarok-7/-To enter; penetrate: remark; Matisuran-a-Stumbling; tripping.
sound; be understood; judge. Matitiis-a-Tolerating; abstemious; suf-
Matastas-p-To rip; ravel. ferable; abstaining.
Matatag-fl-Strong; robust vigorous: firm; Matitirahan-a-Inhabitable; habitable.
fast, resolute; consistent inflexible; Matiyaga-a-Constant; loyal; firm; dili-
solid/ stubborn; tight. gent: tolerating; sufferable.
iMatatag-7'-To be established, ordained Matong-n-Hamper; basket.
or enacted. Mato\va-7/-To be happy, gay, merry, de-
Matatahanan-a-Inhabitable. lighted; rejoiced.
Matatakutin-a- Fearful; timorous; timid; Matowid-a-Right; legal; la ful; just;
coward. constitutional honest;
;
upright;
Matatangap-a-Admissible, acceptable; straight; direct; pointblank.
fit; proper; recievable. Matowid a^y.-Rationally; justly; honest-
Matatawanin-a-Smiling; agreeable. ly; gihteously.
Matayog-o-High; tall; elevated. Matsing-n-Monkey.
Matayong-v-To obstruct; check stop. Matuiran-7/-To debate; discuss; dispute;
Matibay-a-Firm; storng; staple; com- controvert; reason.
pact; stout; sound/ permament; per- Matiibo-rt-Lucrative; profitable; flour-
fect; fast; resolute;
stead}*: secure; ishing; thriving; increasing; growing.
entire; constant; coarse; complete; Matuklasan-r-Te discover; detect; find;
solid; vigorous ;hard; rigid; informed, search.
close. Matulin-a-S\vift; quick; fast, nimble;
Matibay na loob-a-Constant; loyal; ma- rapid; prompt; hasty; precipitate/
nifest; steadfast; firm. spry.
Matigas-a-Hard; solid; stubborn/ firm; Matulin-ieZv. -Rapidly; lightly; quickly;
inflexible; vigorous; tight. ready; promptly; precipitately.
Matigas ang buhok 6 balahibo-a- Matulad-rTo resemble; be similar.
Bristly. Matulis-rt-Sharp pointed; marked.
Matigas ang ugali-a-fctubborn; pertina- Matulog-7'-To sleep; doze; slumber.
ceous; obstinate. Matuloy-r-To continue; proceed;
Maligns? ang tilo-MStubborn; pertina- accomplish.
MAU SS MAY
Matumal-rt-Dull; depressive, Mauyam-a-Critical; scoffing; sarcastic;
Matumbakan-z/-To conjecture; assert; sardonic.
guess; hit upon; stamp. Mawanki-f-To be similar or like; resem-
Matunaw-z/-To dissolve; liquefy; melt. ble; be alike.
Matunaw ang kinain-f-To digest. Ma\vala-v-To lose, be lost.
Matnngkol--zy-To respect; belong or per- Mawalan-v-To lose; be lost.
tain; to appertain; concern; relate; Mawalan ang hiya-v-To become shame-
refer, behoove; correspond. less; lose one's sense of same.
Mat unog-a- Sonorous; resounding; loud. Mawala ang dili-?y-To lose one's sense
Matuto-u-To learn; experience: com- of honor,
prehend. Mawalan ang pitagan-v-To lose one's
Matutol-n-Reepondent; replier. selfrespect; become rude or impru-
Matuto-a-Ready; having the last word. dent; be disrespectful.
Matutol-s/-To respond. Mawatasan-?/-To understand; compre-
Matutuhan-?;-To learn. hend; know.
Matuwa-rt-Happy; joiful; content; sat- May-t'-To have; possess; contain; hold.
isfied; fain; gleeful; good humored; Mayabang-a-Boasting; bragging; boast;
joyous. ful; vaunting; conceited; blown; vain-
Matnyo-v-To dry up; dessicate; fall; proud; haughty; whimsical.
pine away; become lean or thin. Mayabang (a9)-n-Boaster; bragger.
Mauban-a-Hoary; grey headed: <*ld; Mayabong-a-Leafy; luxuriant; branchy;
hoar- sprightly.
Maubos-v-To give out; expend; run out Mayaman-a-Rich; potent; wealthy; opu-
of; use up. lent; powerful; eminent; affluent.
Maubo-a-Hoarse with a cold. Mayamot-v-To disgust; vex; displease;
Maubuhin-a-Subject to colds or hoar- molest; loathe; irritate lose patience-
seness. Mayamutin-a-Tedious; tiresome; dis
Maugat-a-Nervous; robust: lithe; vigorous gusting irksome; loathe some irrita.
Mauhaw-a-Thristy; dry. ble; vexatious.
Maukol-y-To pertain; belong to; ap- May anim na panulukan--Sixcornered;
pertain. May apat na mukha-a-Four faced; qua-
Maukol sa-77-To belong; pertain; con- drilateral; having four faces.
cern; behoove. May apat na paa-a-Fourfooted; quad-
Maukol sa amoy--Olfactory; pertain- ruped.
ing to the sense of smell. May ari-;/-Owner; propietor; lord;
Maulaiw/'Rainy; showery; pluvious; master.
pluvial. May ari :
ng daong-n Shipowner.
Maulap-a-Cloudy; hu/y; foggy; misty. May ari ng gilingin-?i-Miller; mill-
Mauliniugan-7'-To hear imperfectly; owner.
hear indistinctly. May asin-O-Saltyy briny; saline.
Maulol-?;-To dement; become cra/y or May l>ait-r/-. Judicious; prudent; discreet.

demented. May buig-n-Bunchy; full of bunches.


Maumid-o-Mute; short. ^'ay buto-a-Bony.
Maumid-v-To stand mute or silent; May damdani ^ Suffering; sick; indis-
shorten. posed; tVHing; patient.
Man in po;:-r-To bump against; run May dangal-o- Honorable illustrious; no-
against. ble; gentlemanly, honest.
.Mauna /--To go before; anticipate, go May day a-fl- Counterfeit; false; cheating.
ahead; preceed. May duda-O-Doubtful; inislrnstful.
Mauntog-?' To hnni]) against; oollide, May dunong-o-Wise; Intelligent; a|>t
strike against. erudite; knnwing: tit; learned.
Manpo -/--To sit down. May galit-f/-Angry; nuul.
Mausisa-r-To inquire; investigate; be May -aua //. \iitiior; maker.
curious. May gawa f/-liusy.
Mausisain-a-Inqaisitiye; curious. May ^nhit '/Striped; full of lines.

Mautftk-a-Bramy. May gusto-a- Voluntary.


Mautak mahinahon-" Prudent; sedate.
at May gusto m//-- Voluntarily.
.Mautal /' To
Mutter; stammer. May haligi-//-('iilumnar.
Mantas-r-To finish; terminate; end; con- May ha long In pa a Terrene; earthy.
clude. May halloa " Limited; finite; bounded
MAY _8 MAL_
May isip ^/-Rational; prudent; judicious; May salapi-a-Rich wealthy.
sensible. May sugat-a- Wounded.
May karoandag-o-Baneful; poisonous. May sungay -a- Horned.
May kapal-n-Creator. May supil sa kamatayan-a-Mortal; fa-

May kasalanan-a-Culprit; delinquent. tal; deadly.


May katawan-a- Corporeal; corpulent May sutla-^-Silken.
plump; fat; obese. May tali-rt-Subject; tied; knotted; bound.
May kato\viran-<7-Jtistitieable. May tangan-Motheaten.
May katungculan-n-Office holder; One May tanim sa loob-a-Angry, wroth;
who has a trade or vocation. odious.
May katungeulan magbayad-;/-Paymas- May tatlong ngipin-a-Trident.
ter. May tatlong rigipin-/z-Trident.
May kaya ^-Competent; fit; able; apt; May tatlong panulukan-a-Triangular.
proper; sufficient; enough. May tatlong panulukan-/z-Triangle.
May lalang -^-Creator. May tatlong \vika-a-Trilenguar.
May langibtt-Seabby. May tinik-a-Thorny; spiny.
May lipak-a-Callou&. May tubo-a-Profitable; gainful.
May luha a- Weeping. May tuka-a-Beaked.
May malaking nasa-<7-Greedy; ravenous; May tulis-a-Pointed; sharp.
very desirous. May uban a Hoary, white headed;
- -

May mansa-rt-Stained; spotted; dirty. rfiaffy.


May masamang kalooban-a- Malevolent; Mayungib-a-Pitted; full of holes.
malignant; malicious; angry. May uod-a-Wormeaten.
May maraming butas-a-Cellular May usap-w-Litigant.
May maraming hitsura-a- Multiform. Mayuscula-n-Capital letter.
May nana-a-Purulent. May utang-n-Debtor.
May figipin-rt-Toothed. May walong silaba-a-Octosyllabic.
Mayo--May. Melon-??-Melon.
May paiigintindi-a-Intelligent; skillful; Mercurio-n-Mercury.
learned; knowing; wise. Mey-v-To have; possess; contain.
May pagitan-ac/-z/.-At intervals; by Microbe-n-Microbe.
intervals. Mina--Mine.
May pagcaiilolulol-a- Foolish; silly; half- Minamahal v Beloved;
- -
dear; favorite;
witted. darling.
May pagsala-a-Fallable. Minana-fl-Inherited.
May pakinabang-a-Profitable useful; Mina ng asin-n-Salt mine.
gainful; proiicious. Minindal-w-Lucheon; lunch.
May pahid na sebo--Greasy; greased. Mitsa-w-Lamp-which: which.
May pakpak-a -Pennate. Mo-^ro.-Thy; thine; your; yours.
May pafigako-o-Votary. Moliiiette-w- Windlass.
May panganib-rt- Dangerous; perilous, Monja-n-Mun.
hazardous. Monje-/i-Monk.
May panganib mahulog--Wevering; Muang-a-Foolish, ignorant; artless;
unsteady; unstable. simple.
Msy panganib inahulog-acfi/'.-Waveringly. Mugmog-72-Gargle.
May pa\vis-'/-S\veaty; perspiring- Mugmogin-t'-To gargle.
May ]>itagan-a-Respet'tful; honorable; Mahi-;z-Molestation xexation; disgust;
noble; gentlemanly. abhorence; hardship; detestation;
May puri-rt-Honorable, honest; pure; grievance.
just; fair; virgen. Muhiin-a-Disgusting; tej^jtus; irritable^.
May putik-rr-Muddy; miry. impatient; loathesome.
Mayroon-t'-To have; possess; contain. Mukhaji-Face/ aspect; surface; shape;) ,

May outside; countenance; looks; tvsml


.'

pakit-a-Sick; ill; unwell; infirm; front;


patient. cover; side.
May sakit-n-Patient; sufferer; sick Mukhaan-v-To face; make a face.
person. Mukha ng dahon ng libro-n-Page of
May sala-- Faulty; guilty; dilinquent; a book.
amiss. Mukhang angel-a-Seraphic angelic.
May sala-w-Dilinquent; offender; crimi- Mula-n-Beginning; origination; origin.
nal. Miila-^rep.-Since; after.
12
NAD 90 NAG
Mula-odv.-Since; after. Muni-n-Peanut.
Mulaan-To commence; begin; under- Muni ka-n- Doll.
take;attempt. Munti-a-Small; little.

Mulain-7>-To commence; begin; attempt; Munti ang halaga-a-Trifling; light; of no


undertake; examine; investigate. consequence.
Muli-oefo.-Again. Munting duende-tt-Elfin.
Mulihin-7/-To grind. Munting damdam-w-Indisposition.
Muliing-a-Foolish. Munting trabaho-n-Chore.
Muling bumalik 7/-To return; come back Muog-w-Rampart; wall.
again. Munting piraso ag lupa-w-Plot; plat.
Muling gawin-7'-To reproduce; do again; Mura-rt-Cheap; valueless; tender; young;
do over. modern, new; recent.
Muling ibigkis-7/-To rebuilt lie; rebin 1. Mura-n- Curse; imprecation.
Muling ipatnugot-v-To renew a lease or Mura ang halaga-o- Cheap; valueless;
contract. trifling.
Muling kathain-v-To reproduce. Murahin-7/-To insult; revile; abuse;
Muling mubuhay-v-To acquire new life; affront; accurse; curse; detract; vilify;
revive. vituperate.
Muling magsisui-v-To resprout. Muselina-/2-Muslin.
Muling magsupling-7/-To resprout. Musica-^-Music.
Muling tingnan-v-'l o review; revise. Musico-w-Musician .

Multa-v-Mulct; fine; forfeit. Mus m-M-Landmark.


Multahan-v-To fine; mulct; make pay a Mustasa it- Mustard/ mustard greens.
forfeit. Mutain-a-Soreeyed.
Multiplicando-#- Multiplicand. Mutya -Love;
Muna~odt?.-Before; prior. Mutyang-rt-Beloved; dear; darling.
Mundo-*&- World.

Na-^?ro/).-\Vho; whicb; that; whom. Nagaabotw-Givr; donator; doimr.


Naagaw tulog-a-Sleepy; drowsy. Nagalay-n-Dedicaton; giver; donator;
Naayon sa niato\vid-r/-.Iust; fair; ecjui- donor.
table; honorable; according to right. Xag-aalon-alon n Wavy; undulatory.
N;uiyos-a-Shipshape; arranged. Nag aampon-a-Tutelary; heli>fnl; tute-
Xaayos sa mabuting caugalian- .Just; lar; protecting.
simple; sacred; honorable; noble; vir- Nag aantok-a-Sleepy; dr;)\vsy; somnam-
tuous. bulent.
Naayos sa tnatowid-S Lawful; just; ac- Nagaaral-// Student; Scholar; }>upil; di-

cording to law. sciple.


Nababagay--Gonvenient; (it; pmpiMv Xagaaraw-//-Laborer; journeyman; mer-
suitable; proportional; cnrrcspoudinjr. cinary.
Nabangit-a-Said; at'oresai<i; aforcincn N a gaasahan-^/- Expectant.
tioned; abovementioned. Nagaaso -r/-Smoky; full of Smoke.
Nabibitin ^-Pcmhint :
haniring; unpaid. Nagagalit-o-Angry; mad; hostile;
Nabuhuliay sa limos-//-Jicgg:n-. Na-auatid; /-'!'(> In- speechless; unable
Nabubnkod-r/ Solitary, scjtaratcd; lone; to explain.
>
extra; eHj)ecial; special; extraor- Na-a-ayak ^-l re|>ared; j.rovident ; ready.
dinary; exceptional; rare uncommon. Nagbabalita /<-Narratin; relatei-. ivpor-
tfabubulok-#- Corrupting. ler. hei-ald.
Nabulok-a-Corru pt .
Nau'habalita (/Monitory; newsy: admon-
Nndadapat-a-Proper; fit; merited; cor- itory.
responding. Xagbabanalbanalatt-fl 1
lypocrite.
Nadadaya n Delusive; cheating; <lecie\ -
Nagbabanalbanalwi -
Hypo critical;
ing. false; lemur.
Nadarapat-A- Proper lit; corresponding; Nagbabayad-a-Retributive; retributing;
merited. paying.
Nadarapat sa ilong^ Nasal; Nagbabayad-x'-Payrr; he \\lmpays.
to the nose. y-// <iiver; donor.
NAGt NAH
Nagbibili-w-Bnyer; seller. tfaglalaman-a-Increasra^ thriving/ or
Xagbibili ng asin -n -Salt growing.
Nagbibintang-ii-Iinputor, accuser. Nagliliwanag-a-Radiant; resplendenl ;

Nagbibisita-ft- Visitor. shining; glittering.


Nagbigti-n-Suicide. Naghilulan n Containing; having.
tfagbubuig-o-Bunchy, full of hunches Nagmana->/ Heir; legatee.
or clusters. Nagnakaw-y/-Rol)ler; peculator; thief.
Nagbubunga-n-Fertilizer. Xagnanasa-r/-Desirious; longing; eager;
Nagdadakop-a-Needy; in want. greedy.
Xagdadalit-// Vocalist. Nagn in ingni ng-rt- Resplendent; glitter ing;
XaiT'ladalaiuhati //-Sorrowful; low spi- shining.
rited; dejected. Nagpangako-n-Votarist/ votaress; votary.
Xadanidani// Sorrowful; low spirited; Nagpapahunga -// -Fruit grower.
dejected. Nagpapadala-#-Sender; remitee; remit
Nagdaraan-a-Transitory. tor.

Nagdidiwang-n-Celebrator; one who Nagpapahina- a- Extenuating.


celebrates. Nagpapayayat-a-Extenuating.
h< n
Naghabilin-n-Repositor. Xag})apagayongayon-^-Tramp; il
i;

Naghahalal-n-Elector, chooser. bum.


Naghahalaman-vM Jardener; horticultu- Nagpapakati a-Diminuitive.
rist. Nagpapakono \vari-a- False; feigne<l.
Naghahandog-n-Donater; giver; donor. Nagpapala as-a-Strengthening.
Naghahatid-n- Convoy. Nagpapalambot-a- Softening; mollifying.
Xaghahavag //-Herald; reporter. Nagpapaliit-a-Diminuitive.
Xaghihiiuan-r-To exist; cause; make; Nagpapalimbag-w-Editor.
form/ practice; produce. Nagpapalimos-^-Beggar.
Naghihingalo-a-Dying; near death. Nagpapaluang-a-Laxati ve.
Nag iibig-rt-Loving; desirous; longing; Nagpapamana-n-Legator.
eager. Nagpapastol-/z-Herder; cowboy; herds-
Nag iinainalon-a-Wavy; undulatory. men; herdman.
Nag iisa-rt-Solitary; lone; only; sole; Nagpapasulsol-n- Agitator.
singular; single; individual; particu- Nagpapaupa sa arawrw- Laborer; jour-
lar; especial; solus; lonely. neyman; vor man.
Nag iisa-arfv.-Alone; purely; simply. Nagpipigil--Detainer, one who stops.
Nag iisipin-a-Pensive; thoughtful. Nagpipita-a-Desirous, longing; eager.
Nagising-a-Awake; watchful; lively. Nagsasalawahan-n- Irresolute undecided;
Nagkakaakma-a-Uniform; agreeing; tit; flirting.
proper; convenient. N a gsay say -n- Narrator; relator; reporter;
Nagka-kadugtong-chictong- a -Continues; analyst.
lasting; asiduous. Nagsisisi-w-Penitent.
Nagkakahati-a-Halved. Nagsusumbong-w- Accuser; inf< rmer;
NaLrkakaisa-rt-Attesting; unanimous; uni- denouncer.
form; confirming. Nagsusugal--Gambler.
Nagka-kaloob-i-Donor: giver. Nagtatangi-7'-To deny; refuse.
Nagka kapisan - adv. - Unanimously; un- Xagtatakbo--Runner.
iformly; joinedly; conjointly. Nagtatanim-w- Planter; farmer.
Nagka-kataon-f- Accident; casualty; ha]>- Nagtitiis-?^ Sufferer; patient.
pening. Nagtitinda-w-Seller; vender.
Nagkaroon-v.-Jm/?.-Had. Nagtitinda ng bin hi-n- Seedsman.
Nagkasala-w-Violater; sinner; delinquent; Nagtitinda ng bungang kahoy -Fruit-
malefactor. vender.
Nagkataon-a- Accidental; casual; un- Nagtitinda ng mga pagkain-n-Grocer.
expected/ fortuitous; haphazard. Nagtitira sa bundok-w- Mountaineer.
Nagkataon-#-Contingent; accident. Nagtuturo n-Teacher/ educator.
Na.tjlalakad -n- Pedestrian; traveler/ Xaguas-n-Petticoat.
walker. Xag utos-r. Zmp.-Bade.
Naglalako ng asin-?i-Saltdealer. Naghahalal sa katungkulan-w-Elect; the
Naglalaro-)j-Player. chosen.
Nagliligaw-n-Lover; >\ooer; one who Xahahanga-a-Bordering; neighboring.
courts. Nahahapis-o-Grievous; pitiful.
92 NAK
Nahibo--Victim. Nakhihinayang-a.Pitiful; sad; doleful,
Xahihiya-a Ashamed; shy; coy; crest- sorrowful.
fallen; mortified. Nakahibiya-o-Shameful; nefarious; aboin-
Xahuhuli-a-Last; hindmost; posterior. nible: hienous; shameless.
Xaibigan-a- Lovable. Nakahilig-a-Minded; inclined.
Xais-72-Wish; desire; will; want; longing; Nakahiwalay-w?-/;.- Apart; asunder.
eagerness; hankering; lust/; mind; as- Nakaiisip-a- Abstracted.
piration; cupidity; whim anxiety. Nakakairi-&-Eatable; nutritous; nutritive.
Nais ng sarili-72-Selfwill. Nakakalakip-ady.- Jointly; unitedly;
Xaka-aakit-a- Attractive; inductive. conjointly.
Xaka-aalibadbad--Xauseous. Nakakalat-a- Scattered; wide; open.
Xaka-aalimura -a- Outrageous; d i s h o n- Xakakalat-a^77.-Broadcast; wide.
orable. Nakalabas-a-Free; unencumbered; inde-
Xaka-aaliw-a-Loving; recreative; divert- pendent; exempt unrestrained.
ing; comfortable. Nakalagay-a-Situated; situate.
Xaka-aanyaya sa katamaran-a-Lazy; In- Nakalaman-a-Full of meat; having
dolent; inattentive. sustinence.
Xaka-aaral-a-Wise; learned; sage. Nakalilibang-a-Recreative; diverting.
Xakaahon sa mga utang-a-Solvent. Nakalilinis-a-Cleansing; purifying.
Xababagot-a-Sharp; rough; mordant; dis- Nakaliliwanag-a Luminous; luminary;
agreeable. light giving.
Nak ababa was-aDiminuiti ve. Nakaluhod-w. p. j9.-Knelt.
Xakabibigkis-a-Bundled. Nakalulugod-a-Affable; recreative; pleas-
Nakabitdn-o-Pensile; suspended. ing; agreeable; comfortable; happy;
Nakabubulok-a-Curruptive; putrifying. placid; gentle.
Xakabubuti-a- Wholesome; heathful; sal- Nakalulumbay-a-Mournful; sad; mel-
utary. ancholy; saddening.
Xakabukod-a-Distinct;discrete;exelusive. Nakamamangha-a-Marvelous; wonderful;
Xakadadaya-a Delusive; illusive; deceit- astonishing; awe inspiring.
ful; affected; claptrap; sham. Xakamamatay-a-Fatal; deadly.
Xakadayti-a-Touching; adjacent. Nakamatay-n-Murderer; cutthroat.
Xakadudulit-a-Terrifying; frightful. Xakamumuhi-a- Disagreeable; disgust-
Xakadudusta--Ignominious disgraceful;; vexatious; agravating.
ing;
dishonorable; reproachful; shameful. Xakangiti-a Smiling; agreeable; pleasant.
Xakadugtong-a- Adjunct. Nakapagaantok-a-Sleepy; <lrowsy.
Nakadugtong-//- Appendix. Nakapagkakasakit a-Morbid; unhealth-
Nakagagaling- a- Sanative. ful; sickening.
Nakagagalin sa katawan-a-Healthful; Xakapagpapalakas-rt-Healthfui; whole-
wholesome. some; salutary.
Xakagagalit-rt-Offensive; onerous; dis Xakapagpapalambot-a-Softening; mol-
agreeable; unpleasant; vexatious; ug!y; lifying
immodest; homely; fastidious; Nakapangingilabot-a-Hideous; fright t'ul;
grievous. shocking; disgraceful; awful.
Nakagayak-a-Prepared; ready; prompt. Nakapangingimbubo-o-Enviable,
Nakahahalina-a-Alluring; attrac ti vc ; Nakapapagod-o-Tiresome/ tedious; anx-
instructive. ious; painful.
Nakahalo-a-Mixed; mingled. Nakapapangit-a-Ugly; disfigurimr.
Nakahanda- a- Prepared; prompt; ready; Nakapipilit-a-Provocative; exciting
fit. persistent; inciting.
Nakahanga-a-Bordering. Nakapilipit-a- Twisted.
Nakaharap-a-Present .
Napapftwis-a- Sudorific,
Nakaharap-a^u.-Present; in front of. Nakaraan na a-Preterit; past; ur -ie by/
Nakfihiga-a-Laid down; lu>ri/onl;il. Nakaririmarim-a-Nasty: filthy; dirty;
Nakahigpit-a-Tight; close; contracted. ugly; homely; immodest.
Nakahihibo-a-Cheating: dcccivini:; illu- Nakasabit-a- Pensile; suspended.
sive; alluring; claptrap; guileful; Nakasa.dsad-a> Anchored.
sham; simulate. Nakasasakhiw sa lahat ^-L'uiversal-
Nakahihikayat-a-Pro vocative; .ireneral.
quarrelsome; incitin-. Nak:isasama-a-]Iannfiil; bad; evil; pre-
Kakahihila-a- Attractive; induct iv-. judicial; pernicious; vicious; \\icUed.
NAM ^ NAN
Nakasisindak-o-Terrifying; terrible; Namamanhid-o-Numb.
awful; terrific; dreadful. Namamaos-a-Husky.
Nakasisira-a-Corruptive; pernicious; Namamanginoon-^-To hunt a superior;
Nakasisira ng katawan a-Unhealthfnl; recognize one's superiors.
sickening. Naman-ody.-Also/ likewise; moreover;
Nakasisira n nialaki -a.-Destructive. even; still/ yet; as yet; never the-
Nakasisira nj puri-rt-lgnominous; dis- less; equally; evenly.
graceful; blighting; ugly; homely; Namatay-f. nn\>. -Died; dead.
immodest. Namimili ng asin-w-Saltbuyer.
Nakasusuka-a-Xanseous. Naminami-a-Naseous; loathesoine' des-
Nakasusuklam-a Disgusting; ugly/ picable.
homely/ immodest. Naminami-n-Nausea; despicableness.
Nakasusimok-a-Sweet but not palatable; Namnam-n-Taste; relish; pleasure; de-
sickening sweet. light; choice; caprice; mind.
Xakasusuya-a-Sweet but not palatable; Namnamin-v-To taste: relish; lik.e;enjoy.
sickening sweet. Namumukod-a-Singular; single; individ-
Xakataan sa DIOS-a-Sacred; holy. ual/ particular; surpassing; excellent.
Nakatagilid-adp.-Sidewise. Namumuho ang dugo-v-To contuse.
X a katataho-a-Lear ned. Namumula-a-Reddish.
Xakatatakot a- Timorous; timid; fearful. Nainumula-tf-To become red.
Nakatatalastas-a-Learned; wise. Namumunga v-Te bear fruit.
Xakatatawa-a-Laughable; ludricous; fa- Namumuti-z/-To whiten/ become white.
cetious; jocose; good natured. Namamutla-a-Discolored; pale; pallid;
Nakatatawag sa iba-a- Attractive; allur- colorless.
ing; inductive. Namumutla-v-To grow or become pale
Nakatayo-a- Perpendicular. or pallid.
Nakatitibay-a-Strengthening; corrobor- Xana-w-Pus; gleet.
ative. Nanalo-z/. imp.-Won.
Nakatotowa-a-Cheerf ul; e n t e r t a i n ing Xanalo-n- Victor; winner.
happy, joyful. Nananainga-n- Hearer; listener; auditor.
Nakatutulong-a-Co-operative. Xang-pre/?.-For; about; to; in; on; with
Nakatufigo-a-Directory. if; as by; on account.
Nakatutuwa-rt-Pleasing; happy; enter- Xangagaw ng isang babayi-- Rapist;
taining; cheering; cheerful; joyous. ravisher.
Nakatutuyo-o-Dessicated. Nangangalakal ng puri ng isang ba-
Nakaupo-a-Sitting. bayi-w-Pimp.
Nakaupo-7/. p. jp.-Sat. X'anganganinag-'i'-To be transparent.
Nakaw-n-Theft; robbery. Nangangaral-7i-Preacher; orator; speaker.
Nakawala-a- Astray. Xangangatal-a-Tremulous/ quivering.
Xakawin-?'-To steal; rob; plunder; pec- Nang hindi-v-To refuse.
ulate; filch; thieve. Nagi-inter.-Meaning disgust.
Nakayarnot-a-Grievous; vexatious. Nangingibig-?i-Lover.
Nakayayamot-a- Fastidious; disagreeable; Xanginginig-a-Tremulous; quivering.
tedious; unpleasant; offensive. Nangingitim-u-To blacken; become
Nakita-n-That which was seen. black, dark, or brown.
Nakita^/-imp. Saw. Xangis-w-Whimper;crys; obsnivel; whine
Na;ita-n- Wages; salary; earnings. Nang panahong yaon-a^t'.-Then; at
Nalaban-a-Opposite; adverse/ contrary. that time.
Nalalahok-a-Mixed; mingled. Xangyari na-,p. j?.-done.
Nalalayo-a-Distant; far. remote. Xangyari na-v. imp, -Did.
Nalaman-?/-/;>/y;.-Knew. Xangyari na-a-Preterit; past.
Naliligaya-rt-Glad; content; joyful. Nangyaring sabay-a-Simultaneou.s.
Nalilihim-a-Secret; confidential. Nayayari-w-Event; issue; success.
Nalilimutan-a-Forgetful. Naninigas-v-To become hard; harden.
Nalimutan-v. tmp.-Forgotten; forsaken. Xaninigid-a-Prickling;piquant;acrid;hot.
Nalulugod-a-Happy; glad; gay; cheerful; Nanininta-a- Lover: sweetheart.
content. Nanonood-n-Spectator; looker on; by-
Namaga-rt-Turgid. stander; gazer
N amain agitan-a-Intervening; interme- Nanugat-n-\>'ounder.
diate; mediating. Nanunuod-w-Spectator.
NAD
Nanumpa ng di totoo-n-Perjurer; for- Xauiikol sa anak-a-Filial; cliildish; }>er
swearer. taining/ to children.
Nanunultiyan-w-Lodggr; boarder: guest. Xauukol sa ara -rt-Solar.
N'

Napahiya-v-To be ashamed. Xauukol sa aso-a-Canine; doggish.


Napakadakila-a-Excellent; magnificent/ Xauulol sa awit-a-Legendary.
potent; fine; grand. XT auukol sa babayi rt-Feminine; woman-
N apakatulis-fl-Yery sharp. ly; womanish.
Napakatuyo-fl-Very dry. Xauukol sa baboy-a-Porcine.
Xapapagal-a-Tiresome; fatiguing; griev- Xauukol sa bakang lalaki--Ta urine.
ous. Xauukol sa bata-a-Perule; childish.
Napapaloob-f/e?7/.-Withim. Xauukol sa Bathala-a-Sacred; godly;
Nararamdaman--Sensitiva; feeling; sen- holy.
sible; perceptible; painful. Xauukol sa bubog-a-Vitreous.
Nararapat-a-Vv orthy; meritable; suit- Xauukol sa buto-a-Bony.
able; serving. Xauukol sa kristal-a-Vitreous
Nasunog-v. wwp.-Burned; burnt. Nauukol sa dati-a-Primeval.
Xasusuklam ang loob-rt Disgusted; rest- Xauukol sa dugo-a-Sangune;
dugo-a-Sanguine; sangui-
less; sorrowful. nary.
Xasusulok-v-To be in the corner. Xauukol sa gatas- Milky; lacteal.
N atakpan-a-Covered. Nauukol sa gawa-a-Pertaining to work.
Natatago a-Secret; hidden; dark: con- Nauukol sa gol)ierno-- Administrative;
fidential. gobernatorial.
Natatalaga-a. -Intentional; disposed, Xauukol sa halamanan-a-Horticultural.
ready. Nauukol sa hilagaan-a-Polar, pertaining
Natatalaga-odfo. -Purposely; i n t e n- to the north.
tionally; always. Xauukol sa hi s toria-a- Historical; histo
Natatangi-a-To be retired; refuse; sep- ric.
arate; divide. Xauukol sa hukom-a Juridic; juridical.
Natatapat-o-Proper; fit; convenient. Xauukol sa ilog-a-Fluvial.
Xatatapat-arf?/. Opposite; in front. Nauukol sa ilong-a-Xasal.
Xatatapos-a-Termi nable; transitory tran- X'auukol sa infierno-a-Hellish; infernal.
sient. Xauukol sa itim-a-Ethiopic; ethiopian,
Natay-w- Cutthroat; murderer. pertaining to black.
Natay sa ama-r<-Patricide. Xauucol sakaluluwa-a- Spiritual; ghostly.
Natay sa hari-;/-Regicide Nauukol sa kalunuran-a-Occidental; west
Xatay sa ina-w-Matricide. ern.
Xatay sa. kapwa-ft-Homicide; murder. Xauucol sa kapanganacan-a-Natal; na-
Natay sa sarili-?z-Suicide. tive.
Natimawa-a-Free; unencumbered; inde- Xauukol sa karunungan-^-Si-ientilic.
pendent; exempt; unrestrained. Nauukol sa kasal-o-Nuptial; connubial;
Xatotowa-a-Glad; pleased; happy; gay; conjugal.
merry; cheerful; joyous; entertaining. Nauukol sa katawan-v/-P>odily.
Naturan na-rt-Aforesaid;above mentioned. Nauukol sa konvento a-Monastic.
Natutungcol-a- According; belonging; per Nauukol sa kosina--Culinary.
taining. Nauukol sa lalaki-rt-Male; virile.
Natutungcol sa regla-a-Kegular; ac<-ord- Nauukol sa lamesa-a-Tabular.
ing to rules or regulations. Nanukol sa la\vay-^-Salivous.
Natutwa -ti <
ilad; happy free;
pleased; Nauukol sa liig-a-.Iugular.
joyous; merry; content; contentted. Nauukol sa likid-^-Drsal.
Nauna-a-Foremost; first; previous; jtri- Xauukol sa limbag-o-Editoial.
meval. Nauukol sa lingoc/-\\"eckly.
Nauuhaw-r/-Thirsty; dry. Nanukol sa lulodc/-Til)ial.
Nam;kol d-'Va pertain or belong to. Noimkol sa lupa-f/-Kartly; tci'rcnc; world-
Nauukol --Kit; apt. ly; earthy.
Nauukol sac/ Kcxclant. Nauukol sa lupMiig tinubuan-rr Vernac-
Xauukol sa alipin -n SM vile; slavish; ular.
menial. Nauukol sa pagkakasama-"-Sorial; cun-
Nauukol sa alon-r/-Tidal; \\avy. panionable; sociable.
Xauukol sa ama-a-Patrimonial; \
ato- Nauukol sa mana-//- l!crcditary.
nal; fatherly. Nauukol sa niga kulay-r/ -Chromatis.
ONZ O-PO
Nauukol sa pag iisip-rt-lntellet tual; Ngiba-a-Singular; individual; particular.
mental; ideal. Ngibit-w-Grimace; wry face.
Nauukolsa pagkain -a Nut ritious; uutrive Ngiki-n-Chill.
Nauukool sa p&gkakapatid-a-Brother Ngimi->/. emerity; scare; fright.
ly; fraternal. Noiiigi-n-The edge of the eyelids or
Nauukol sa pagsasaysay //-Narrative. lips.
Nauukol sa pagtangi-a-Negative; neg- Ngipin-n-Tooth.
atory. Ngipinin at paglapatin-7'-To moilise.
Nauukol sa pagtatawa-a-Laughable. Ngiti )/-Smile
Nauukol sa panahon-a Chronic; prime- N>i\\ ;/-( irimace.
i

val. Ngumasab-v-To crunch; munch.


Nauukol sa parang-rt-Rural; rustic. Ngumiaw-y-To Mew.
Nauukol sa paskong mababa-a-Quad- Ngiimiki-v To chill.
rigesimal. Ngumiti-p-To smile.
Nauukol sa patay-a- Obituary. Ngumuso-t?-To pout; ]>ucker.
Nauukol sa puso-a-Cordial; sincere. Ngumuya-?;-To masticate; chew.
Nauukol sa religion-a-Sacred; holy. Nguni-ttwy'.-But; nevertheless; except;
Nauukol sa sacramento a-Sacramental. yet.
Nauukol sa salapi-a-Pecuniary. Nguso-^-Upper-lip.
Nauukol sa katawohaiw/- National. Nguso ng baboy 6 hayop-w. Snout; nose.
Nauukol sa serafiu-a-Seraphic; angelic. Ngusuan-ft-Longsnouted.
Nauukol sa sulat-a-Graphic. Ngusuyan-/--To point with the nose.
N'auukol sa tingin-a- Visual. Nguyain-77-To chew; masticate.
Nauukol sa tiyan-o-Ventrial. Ni-prep.-To; of; from; wit; on; by; for.
Nauukol sa umaga-a-Matin. Nila-pro. -Their; theirs.
Nauukol sa voces-o- Vocal. Nilay-it-Thought; meditation, idea.
Nauukol sa volcan-n- Volcanic. Nilayin-7/-To think; muse; moditate;
Nauna-a-Primitive; former; anterior; pre- contemplate; consider.
ceeding. Nilimbag-n-Pamphlet; printed matter;
Nauuso-a-Customary; fashionable; fre- edition.
quent. Ninakaw-w-Theft; robbery; that which
Nauutal-a-Tongue-tied; stuttering; stam- has been stolen.
mering. Ningas-w-Fervency; flame; ferventness;
Nauntas-7'-To finish; terminate. ardency.
Nawala ang diwa--Spiritless; languid; Ningning-n-Lusteo, glitter; brilliancy;
weak; down-hearted. shine; refulgency; reful-
brightness;
Nayon-;/-Suburl); district; territory; ham- gence; scintilla; shimmer; gleen.
let; burg; small village. Niog-;/-Cocoanut.
Negro-;/- Negro; ethiopian; ethiop. Xij)i.s w-Thinness.
Nuetro-a-Neuter. Nipisan-w-To thin; make thin.
Nga-r/t'.-Well; then, since; therefore. Niya-pro.-His; her/ it's; hers.
Ngalan-H-Name; vocable; denomination. Niyon-ad*;.-Then; at that time.
Ngalanan-/;-To name; denominate; give N ()<)-? -Forehead.
name; nickname.
a Noon-^t'.-Then; at that time; when.
Ngala-ngala-n-The roof of the mouth; Nunal^-Mole.
pharnyx. Nnno- Grand fat herjgrandmother; spec-
Ngasab-n-Munching; cruni'hing. specter/ spight; pan torn.
tre;
Xgatngat-^.-Gnaw; gnawing. Nuno sa talampakan-n-Great; great;
Ngatngatin-7/-To gnaw. grandfather.
Ngayon-ar?7/.-Now; at the present time. Nutnut-w-Kavellings.
Ngayon araw-acfo/. -To-day. Nutnotin-w-To unravell.
Ngayon din-fltffa'.-Now; immediately; in- Nuynoy ^-Exploration; examination.
plumb.
stantly; Nuynoyin-7y-To explore; examine; name,
Ngiaw-w-Mew. specify.

Octubre-w-Oetober.
O (
)o-^/?r.-Yes; sure; aye; yea; indeed.
(
)nza-//-Ounce. O-opo-adi: Yes-sir; yes-ma'am.
PAB 96 PAG
Oras--Hour; time. gitout; hum.
Oroy'-inter. Begone,-
Orasion-n-Orison; even; eve. Owang--Horned bug which rembles the
Oras ng camatayan-n-The hour of death. June bug.
Orason-w-Cloek; watch; timepiece. Oyam-w-Mockery; scoff ery; jeer; sneer,
Ordenanza-fl-Ordenance bylaw. scoff; hoax.
Oropel-w-Tinsel. Oyamin-v-To riducule; scoff; jeer.

Pa-a/Zt'-Yet; still; notwith standing. Padakilain-r-To extol; exalt; sublimate;


Paa n-Yoot. elevate/ magnify.
Paalarn-n-Goodbye; adieu; valediction; Padaluyan ng tubig-w-Canal; gutter;
valedictory. drain.
Paalisin-z'-To dismiss; send away; put Padapa-a-Prone; facedown.
out; dispel. Pader na lupa-n-Mud-\vall.
Paamoin-r-To tame; domesticate. Padilagin-v-To embellish; aggrandize;
Paamuin-v-To tame; domesticate. beautify; adorn; emboss; raise;elevate;
Paa ng ibon 6 hay op na matilis ang illustrate.
kuko-w-Talon; claw. Padilimin-v-To blacken/ darken; blind;
Paanayarin-v-To soften; mollify; mitigate. obscure.
Paano-a<fc/.-How; as; why; in what man- Padparan-7/-To pare/ shorten; cut away;
ner. delineate.
Paano iyan-How is that. Padparin-f-To equalize; match; make;
Paano na ay hindi-By no means; in no equal.
degree. Padron-w-Census.
Paasahan-77-To give hope. Pag aagawan-n-Scrambling; snatching;
Paaasohan-z/-To make or cause to scrambling match.
smoke. Pag aalaala-n-Remembrance; reflexion;
Pa asohan-w-Smoke stack; chimney. thought; thinking; meditation; con-
Paasohin-f-To smoke; fumigate. templation.
Pababain-#-To lower. Pag aalab ng loob-n-Passion; rage; an-
Pababain ang loob-v-To humble; hu- ger; strong love.
miliate; tame/ dishearten. Pag aalaga-n-Tutelage education Breed-
Pabalik-rt-Reverse; backward. taking care of; bringing up.
ing;
Pabalikan-v-To reverse; rebut, Pag aalay-w-Dedication; consecration;
Pabaliktad rt-Contrary; reversed. present; offer; gift.
Pabangisin-i'-To make wild or tierce. Pag aalis -fi-Going; leaving; evacuation.
Pabango-?i-Perfume; odor. Pag aaliw-i- Diversion/ sport; merry-
Pabangohan-v-To perfume. making; liesure; recreation; consola-
Pabaya-fl-Indolent; neglectful; lazy; tion; comfort; entertainment; amuse-
negligent; careless; heedless; inju- ment; pastime.
dicious; indesereet, inert; forgetful; Pag aalsa-^-Rebellion; uprising; insur
indifferent; devious; inadvertent; mutiny; riot.
i-ection;
improvident; slovenly; slouchy. Pag aampon-;/-Protection sii]port; main
P:\bayaan-t--To neglect; omit; forget; tainance: kindness; favor; })atron-
overlook: abandon; countenance; <|uit, age; help; aid; tutelage.
leave; let; relinquish; forsake. I'a u aanin--z/-To lighten; aleviate;
r make
i
abalungan-n-Spring. lighter.
Pabigat-rz-Weiglit; burden/ ballast. Pair aanito-//-Idolatry; inordinate love-.

Pabiglabigla-atftvl iastily; hurriedly; Pairaanyaya-w-Invitation.


precipitately.
Pag aapoy-;/ -Kindling; ignition; setting
Pabilin-n-Complirnents; message; errand. on h're.
commission. Pag aaral-w-Study; learning; instruction;
Pabuis--Interest; profit; gain. apprenticeship.
Pabulabukin sa lalamunan-7/-To gargle. Pan aari-;;- Fortune; wealth; estate farm.
Pabuya-//-Preiniun; prize; reward; boun- Pa-aari sa salajiing buisan-n-Mortgage;
ty/encourageiiR'iit; inducement, stimu- pledge; security.
lant. Pacr aa.-a\\a sa
PAG 97 PAG
Pag aaway //-Finht; war; combat; dis- Pag ayusin-'tf-To arrange/ regulate; set ,

pute; quarrel; conflict; contest; disa- in order.


greement. Pagbaba-n-Descent; desc-encion.
Pug abuloy-n-Aid; help; sinvor; as- Pagbabadbad-n-Steeping; soaking; wet-
sistance. ting.
Pat: a.irap-//-.\ctivity.- laerity; quickness; Pagbabag--Fight; mutiny: riot,
prevention. Pagbabaga-M- Kindling; ignition setting
Pag agaw-n- Scrambling; snatching; on fire.
rape, pillage; plundering; marauding Pagbabago-w-Renewing, change; altera-
Pag ahit-H-Shave; shaving. tion-, transfiguration;
metamorphosis.
Pag ah<>n-/MJoing up; ascendency, Pagbabagong lakas-n-Convalescence: re-
mounting. covery.
Pag akay-n-Leading; teaching; drawing. Pagbabahagi-n- Partition division.
Pag agkyat-rt- Ascension; ascendency. Pagbabahin-w-Sneezing; sneeze.
Pagal-n-Fatigue; hardship; weariness; Pagbabahog-7i-Incorporation.
molestation; work. Pagbabaka-n-War; fight; conflict; fray
Pagal-r. -Wearisome; tiresome; fatiging; combat/ dispute.
painful. Pagbabala-a-Threat; menace; intention.
Pag:ila //-Pelican. Pagbabalbas-w-Flattery.
Pag alangan ng loob-;/ -Uncertainty; per- Pagbabalayi-;z-Wedding; nuptials.
plexity; irresolution; wavering; hesi- Pagbabalibag-?i-Throw; cast; casualty.
tation; suspicion; suspense. Pagbabalintuna--I)oing of anything by
Pag alimura-w-Insult; abuse; reproach; another, that should be done by one's-
slander; denunciation. self; reverse; perpersity; perverseness.
Pag alalay-tt-Support; help; assistance. Pagbabalita-w-Narration; relation; notifi-
PagaUngin-v-To cure; heal; mend; cation reference; telling of news.
heighten; extol. Pagbabaliwas-w Traffic/ trading; com-
Pagalingin-c-To clean or clear land; merce.
prepare brush land for planting. Pagbabalot-n-Package; wrapping; baling.
Pag alispusta-w-Insult; abuse; offence; Pagbabaluktot-n-The bending; clinching.
effontry; contempt; denunciation; vi- Pagbabanaln- Virtue; sanctification; vir-
tuperotion; vilification; injury; alms- tuousness; purity/ chastity.
iveness. Pagbabasta ng kalakal-;?- Packing; pac-
Pagalis-n-Start; departure; egress; kage/ baling.
agression; exodus. Pagbabawas-#-D i in u n i t i o n decline;
;

Pagaliton-t?-To anger; make angry. fall.


Pag alitan-n-Cause of a quarrel. Pagbabayad-n- Payment; pay; retribution-
Pag ambag--Contribution; subscription; reward; disbursement; quittance.
tax. Pagbabayad ng lubos-n-Satisfaction; grat-
Pagandahin-^-To beantlfy: embellish; ification/ recompence.
adorn; decorate; emboss. Pagbabayad ng upa-;z-Payment; recom-
Pag angil-w-Growling: snarling; grum- pence.
bling. Pagbagayin v-To adjust; adapt; fit; make
Pag ani n-Crop; harvest. proper or convenient.
Pagano-n-Pagan. Pagbago-ft-Renewal; alteration; renewing;
Pagapan-rt(/6-.-Creepingly. transition.
Pag apa \v--Inundation; overflow. Pagbaha--Overflow; inundation.
Pag api-?i-Grievance. Pagbala-?i-Threat; challenge; impeach-
Pag apid-;/-Adultery. ment.
Pag aguhap-;/ -Groping: hunting for any- Pagbalak-n-Intention; innouncement.
thing by feeling; blind man's stick. Pagbalik--Return; devolution.
Pag asa-n Hope; expectancy. r
Pa,L banalbanalan-w-Hypocricy.
Pag asiste-M-Help; assistance; aid. Pagbangit-n- Mention; allusion.
Pag ato-/-Poise. Pagbasa-;z- Wetting; moistening.
Pa.ir ayaw-;;-liefusal denial; (mitting. Pagbasa-/^- Read ing.
Pagayongayon-a-Lazy; indolent; idle; Pagbatak-;? Pull/ haul; tug/ draw; pul-
careless/ negligent/ wandering/ slip- ling; tu.urging; regress.
shod; harumscarum. Pagbati- Salutation; greeting; salute.
Pagayongayon-fw/f-Indolently; carelessly; Pagbatiin-^-To salute;g reet; reconcile.
lazily/ negligently. Pagbawalan-w-Prohibition; prohibiting.
13
PAG I
PAG
Pagbawalan-7ATo prohibit; deprive; Pagbulok-n-Rottening; pus; corruption;
suspend. decomposition.
Pagbawan ng kahoy-w-The felling of Pagbunot-^-Eradication; pulling up.
trees. Pagbutasbutasin parang bithay-w-Per-
Pagbawas-n-Dwindle. foration.
Pagbawi-fl-Recovery; redemtion; redeem- Pagbuti-n-Im pro vement ; improving;
ing; retaliation. progress; advancement; growth; addi-
Pagbayaran-n- Payment; recompence. tion.
Pagbibigay-n-Giving; offer; gift; bequest; Pagdabog-n-Grumbling; growling; mur-
legacy; present; presentation; gratuity. muring.
Pagbibigay ng upa-w-Payment. Pagdadala-n-Carrying; carriage; trans-
Pagbibigay parte-w- Notification; par- portation; transporting.
ticipation. Pagdadahilan--Excuse; plea; allowance;
Pagbibigla-n-Haste; hurry; confusion; apology.
tumult; speed. Pagdadalawahin-n-Bi- section.
Pagbibilang--Count; counting; enume- Pagdadaop-w-Dispute; disagreement; the
ration. closing of two things.
Pagbibilango-f-Imprisomment: imprison- Pagdahak-n-Hawk; hawking.
ing. Pagdahas-w-Force; courage; vigor; for-

Pagbibilin n Commission;
- -
command; titude; valor; violence; co-ersion.
errand; charge/ request/ recommenda- Pagdadalhin-n Transportation.
tion. Pagdaing-w-Lamentation; entreaty; im
^agbibilog-w-Rotation/ rounding sum. ploration; expostulation.
Pagbibintang--Impotation; accusation; Pagdaka-arfv.-Soon; immediately; in-
indiction indictment. stantly; suddenly; right away; pres-
Pagbibintangan-f-To accuse; blame; ently: speedily.
impeach. Pagdaka-a-Sudden; unexpected; im-
Pagbibithay-w-Sifting; bolting. mediate; plumb.
Pagbigat-w Gravity/ weight; importance. Pagdakip-w-Seixure; capture.
Pagbigkas-n-Pronunciation; publication; Pagdalangin-v-To request; entreat; pe-
saying of anything without thinMng. tition; pray.
Pagbigyang lingkod--Courtship; love- Pa.^lalaw-n- Visit; visitation.
making. Pagdalo-n-Succor; assistance; aid; help.
Pagbigyang loob-n-Indulgence; compli-
ance Pagdamay-n-Implication; inculpation.
Pagbitakan-n-Cracking; splitting. Pagdamdam-n-Sentiment; perce])t ion;
Pagbitakin-v-To crack; split. feeling: sensation; indisposition.
Pagbual-n-Tumbling, tumble; demolition. Pag<lami-?i-Jncrease; multiplication; pro
Pagbububo-tt-Founding; casting; fusion; ticiency.
smelting. 1 raan-w- Passing; review.
'aizi la

Pagbabugbog-tt-Bruise; contusion. 1
gdaragdag-n- Addition; increase.
'a

Pagbububat-n-Origin; baginwing; raising; l*agdaraglag ng lakas-n-Reinforcement.


lifting. Pagdaramdam-n-Suffering; feeling; suf-
I'agbubucoi //-Separation; segregation;
I tVrance; indisposition; sensation.
preclusion. Pegdarasal-n-Prayer.
I 'a gbu >u la ;/-
1
Effervescence; efferves- Pagdaraya-A-Cbeating; allurement; de-
cency. ceit; fiction.

Pagbubulaybulay-tt-AIeditation; contem- Pagdatal-xArrivaly coming.


plation; musing;thought idea. Pagdating-//-. \rrival: com ing.
Pagbobalnngbulan^an-fi-Whisp^r; \\ liis- PagdayO^n-Visit; visitation; going to a
})<M-ing; gossip gossiping. place for a certain purpose.
Pagbubuno- -\Vivst ling; \\rcstlc; scuf- Pagdodfposito-// Depositing; deposition.
fling. 1'aLT'le'lestiero-tt-Deportation; banisli
Pagbugaw-n-Scaring; fright. iiMMit; exile.

Pagbugbog //-Contusion; hruise. Pagdidikit-n-GluingJ co-hesion; coher-


Pagbuhat-;/-Lift; i-aising. ence; coherency.
Pagboboe // Mffusion; pouring. Pagdidilidili-n- Meditation; musing; con-
Pagbakal-w-Springing up; templation.
nation. Pagdidi ig-/? Sprinkling; watering.
I

Pagbuli-n-Polish. ng araw--Eclipse of the -un.


Pagdidilim ng biian-n-Ecli])se of the Paghahdmok-n Dispute; dissagreement;
moon. tight; war; battle; conflict.
Pngdidiwang-77-Celebration. Paghahandc >g-n-Preparation; prepari ng;
Pftgdool-n-Pervendon; perversity; per- pleasure; present; gratification.
Paghahati-tt- Division; partition; appor-
1'agdowahagi -// IVrsecution; i lltreat- tionment/ compartment/ distribution.
ment; abuse. Paghahatid-n-Conduction condii'-in-;
Pagdowaha.iriin-w-To persecute/ illtreat; accompanying.
abuse. Paghahayin-#-Oblation; offering.
Pagduduble-n- Doubling; duplicati< >n Paghahalal-n-Election; choice; electing;
Pagdudurog-fl Pulverization; powder- choosing.
ing. Paghalay-n- Awkwardness; scorn; con-
Pagdulog-if- Presentation; presenting. tempt; depreciation.
Pagtluruin-tJ-To prick; perforate; pnncli Paghalo-w-Mixture; mixing.
through. Paghaluhaluin-v-To mix; jumble.
Paggahis-^-Bape; ravishment; allure- Paghaluin-7/-T<> mix; mingle.
ment. Paghahanga-ft-Limitation, limit; dis-
Paggala-;/- Stroll; gadding; going. trict; bounds.
Paggalang-?*-Respect; adornation ; Paghaiuak-n- Depreciation; disregard;
worship. scorn; contempt; insult.
Paggala w-wMovement; commotion. Paghamog-w-The falling of the dew.
Paggaling-n-Recovery; growth advance; Paghamon-n-Challenge; threat; provo-
progress; advancement. cation.
Paggamit-;/-rse; service; employment; Paghanap-n-Search; hunt; searching;
custom; adoption; affiliation; style; looking for
espousal; fashion. Paghandulong--Assault; attack.
Paggamot-n-Remedy; reparation; cure; Paghapis-w-Excruciation.
healing; doctoring; recourse. Paghapit n-Pressure.
Pagganti--Remuneration; revenge; re- Pagharap-w Presence; presenting/ pre-
ward; retribution. sentation; exibition.
Pagganti ng utang na loob-w-Gratifica- Paghatol-n- Sentence; j udgement.
tion; satisfaction; gratitude. Pahawaii-n-The felling of trees.
Paggapas-n-Harvesting; harvest/ reap- Paghibik-?! Groan; sob.
ing; gathering of a crop. Paghibo-n-Seduction; deceit; illusion/
Paggasliw-n-Liking; affection; taste. imposition; cheating
Paggasta-?i-Expense; costs; charge; dis- Paghigpit-w.Tightening; oppression; cru-
bursement. elty; hardship.
Paggawa-n-Work; construction; opera- Paghihigop-n-Supping; sup; absorption;
tion; working. swallow.
Paggawa uli-w-Iteration. Paghihimagsik-w-Rebelliournes; severi-
Paggiba-n-Destruction; overturning; des- ty; stubbornness.
olution; devastation. Paghihimagsik ng bayan laban sa
Paggibik-w-Succor; assistance; aid; help. puno-n-Re volution; sedition; insurrec-
Paggiik-n-Threshing. tion; rebellion.
Paggisi ng balat-n-Itch; itching. Paghihimpil-n-Alleviation.
Paggitti-n-Sprouting Paghihintay-/z-Expectation; stop; stay/
Pagguhit-n-Lining; line; drawing of sojourn; pause; expectancy.
lines. Paghihip-n-Blow; blast; puff.
Paggulamos--Scratching; pinching. Paghihirap-/z-Excruciation; pain.
Paggulong- The rolling. Paghihiwalay-;?-Separation; disunion;
Paghahaba-n-Lengthening; prolongation. segregation; divergence; devergency;
Paghahabilin-w-Trust; recommendation. compartment.
Paghahalaga-^- Valuation; appraisal; Paghila-tf-Draw; drawing; haul; hauling.
appraisment. dragging; tug; tugging; towing; tow.
Paghahalaman-n-Horticulture. Paghilig-n-Inclination; fancy, propensity;
Paghahalili-n-Change; substitution; reclining.
reliel; exchange; succession; surro- Paghilo ^-Dizziness.
gation; remission. Paghilot-n-Softening; mollifying.
Paghahamak-n-Depreciation; contempt; Paghiluman ng sugat-rt-The knittisg to-
scorn; disregard; insult. gether of a wound.
t>AG 100 PAG
Paghim'angit-^-The tearing into small Pag ikit-n-Rotation; turn; tunning.
bits. Pag ilag-n-Avoidance; evasion.
Paghinapangin-f-To fortify; strengthen; Pag iling-#-Negation; denial; negative;
give courage. refusal.
Paghingal-^-Pant; palpitation; respira- Pdgina-7/-Page.
tion; breathing. Pag intindi-;z-Intelligence; understand-
Paghingi-#-Entreaty; request; petition; ing; ability; sense; spirit.
skill;
prayer; claim; demand; imploration. Paging-i7-To be; become; exist.
Paghinto-72-Stop; pause; suspension; ces- Pagitan-n-Space; interval; interlude; dis-
sation; relay; delay. tance; middle.
Paghinuhod-w-Apology. Pagitan-_prep.- Among; between.
Paghipo-^-Touch. Pagitna-a-Intermediate; intervening; me-
Paghiwa-n-Cut; cuttings slicing. diate.
Paghiwa-hiwain-c-To cut into small Pag inis-w-Smothering; hardship; op-
pieces. pression.
Paghiwalay-#-Division; separation; sun- Pagiwi-n-Nursing;tutelage; guardianship.
der. Pag iyak-n-Cry; seeping; act of corying;
Paghiwalayin-v-To separate; divide; part; mourning.
sunder. Pagka-arZy.-After; afterwards.
Paghuad-?/-Counterfeit; imitation; copy. Pagka abaw-Misery; humiliation.
Paghuhula-w-Prognostication; prophecy. Pagka agas-w-Miscariage; strong mens-
Paghuhulog-w-Falling; fall; throwing truation.
down. Pagka ahon-n-Ascencion; ascendency.
Paghuhulog ng isang wika sa iba-w- Pagka ahon sa pagka alipin-n-Freedom.
translation; interpretation. from slavery.
Paghukay-rt-Excavation. Pagka akma-n-Corespondence; fitness.
Pgahukay muli-//-Exhumation. Pagka alaala->i-Remembrance; recogni-
Paghupa-w Decay; decline; fall; decli- tion; memory.
nation extenuation. Pagka alila-ft-Servitude; state of being
Pagi-n-Dog-fish. a ser\r ant.
Pag ibig-w-Love; affection; esteem; at- Pagka alipin-n-Servitude; bondage; sla-

tachment; desire; estimation; philan- very; thralldom; thrall; yoke; oppres-


thropy; good nature. sion.
Pag ibig sa DIOS-w-Piety. Pagka antala-72-Detention; delay; obsta-
Pag ibig ng mahigpit-n-Fraternity; bro- cle.
therhood. Pagka api-n-Degredation; fall; degen-
Pag igi-fi-Improvement; easing; alle- eracy; diminuitive.
viation. Pagka ayos-^- Arrangement; order.
Pag igihin-v-To ease; alleviate. Pagka ayos sa matowid-ft-Justification;
Pag iiba-w- Alteration; transformation; equity/ justice.
change; metamorphosis. Pagka Itabay/- Degeneracy; declination;
Pag iikit-w-Giration; turning. fall; decline.
Pag iilag-w-Wildness; evasion; scare. I'a.^kahagbajr njr sasakyan-?/-Shipwreck.
Pag iilagan-w-Wildness; temerity; eva- raukal>alani-;/-Detention; delay; slow-
sion; scare.
Pag iilagin-n-I)iarrhea. Pa^kahalatong-w-Accident,- incident; de-
Pag iilagin-a-Wild; timid. lay caused by the breaking of an
Pag iingat-w-Care; caution: precaution; instrument or machine.
prudence; painstaking; safeguard Pagkabalisa-ft-ReetlessmesB; perturbat-
watching; heed; reserve; security. ion; uneasiness.
Pag iin'og-// Iy ration; turning.
<
Pagkabantay-n-Guard; \\atch.

Pag iipon-w-Hoarding; gathering; laying Pagkabasa-n- Wetting; moistening.


away; storing; putting away. Pa.u;k::ha-<a^ n.u; sasakyan-//-Ship-\vreck.
Pag iisa-ft-Solitudc;unison; lonliurss; Pau'kaoala // -Chil.l iiood; perulity: juven-
agreement; conformity. ility.
Pag iisip-//. Thinking; thought; ivasi-n; Pagkabawi-n-Recevery; regaining.
talent; mind; brain; anderat&nding{ I'airkahayani // lioldness; fmra.ire auda
intention; justice; consideration; i>ru city.
deuce; tight; principle; ability. Pa-^kahiurat an-;/- Heaviness; overload! n-;
Pag iiwan-??-Abandonmant; quittance. surcharging.
PAG 101

Pagkabigla-n-Hurry; quikni'ss; activity; Pagkaing ikinabubuhay-n-Food; main-


promptitade; speed. tenance; snbsistaiior.
Pagkabihag--Captivity; con moment. t
Pagkaisa-;/ Uniformity; unison; unity;
Pagkabili-w-Cost cost-price; price.
,

conformity.
Pagkabitin-;/-8uspension; hanging. Pagkaitan-ft-B&fnsal; denial; negation.
Pagkabawal-n-Tumble; fall; overbalance; Pagkaa akgpang ng inga tawo-w-Frat-
ox-crturning. ernity; brotherhood.
Pagkaluiliav // Maintainence; support; Pagkaka alit-n-Dispute; disunion; dif-
sustinence; subsistence; life. ference; controversy; discord; disagree-
Pahkabuhay na inuli-^-Resurection re- ment; misunderstanding/ variance.
vival. Pagkaka ayaw-n-Refusal; denial.
Pagkabuhos-//- Effusion; pouring. Pagkaka ayon-?i-Accord; accordance;
Pagkaboli-n-Polish; tinish. conformity; uniformity; unity; coin-
Pairkabulok-71-Rottenness; putrefact ni; i cidence.
pollution; corruption; infection; Pagkaka ayos-w- Arrangement; equality;
putridness; di'jravity; depravation. alliance; unity.
Pagkabttsog-^rSatiety; fullnes of the Pagkakagalit-n-Discord; anger; dispute;
stomach. rage; passion.
Pagkadalaga-n^Virginity; girlhood. Pagkakagalitan-n-Qurreling; misunder-
Pagkaduble-ft-Duplication* standing; disagreement; dispute.
PagkaduUis-H-Smoothness/ slipping. Pagkakagulo-w-Revolution; insurrection;
Pagkagalit-//- Anger; rage. disturbance; sedition..
Pagkadios-n-I)iety; divinity. Pagkakahalo-n-Mixture; mixing.
Pagkagawa--Work; cut; sliape; fashion; Pagkakahiwalay-w-Separation; disunion;
make; doing. division.
Pairkagastahan-?i-Expense; cost. Pagkakaiba-?i- Alteration; difference.
1
'agkagawgaw-n-Mixing. Pagkakaila-#-Denial; contra ventiom
Pagkaginoo-n-Rank; honor; decorum; Pagkakailangan-w-Necessity; want; need;
honesty; decency: nobility; distinct- urgency; exigence.
ion; respect. Pagkakaisa-n-Unity; agreement/ unan-
Pagkagitla-n-Surprise; amazement. imity.
Pagkagulo n-Disturbance; fight/ noise; Pagkakakuha-w-Seizure; capture; taking;
war; insurrection/ commotion; tumult; getting.
confusion; perturbation.
riot; Pagkakalagay-^-State; condition.
Pagkahamak-?i-Infamy; dishonor; dis- Pagkakalakip-72-Juncture; joint; unity;
grace; humiliation; baseness. state of being together.
Pagkahandu-;/-Preparation; pomp; show. Pagkakalapat-;z-Juncture/ union; con-
I'a-kahango-w-Redeinption; taking out; nection; uniting; combination/ joining;
ransom. unity; coalition/ contiguity.
Patrkahapay-n-Inclination. Pagkakalapit-w-Proximity vicinity;
;

Pagkahapo-xr-Inability. proximation; approximation. .

Pagkahapon-flkfe/.-AfternooB; after din- Pagkakaling-w-Reference; relation.


ner; in the afternoon. Pagkakalinga-w-Heed; care; attention;
Pagkahawa-n-Infection; contagion. colicitude; caution; watching.
Pagkahibang-n-Delirim; dotage; rant. Pagkakaloy-n-Timbrel maker or seller/
1
'a-rkahilig-n-Inclination; inclining. stamp maker.
Pagkahilig ng loob-w-Affecdon; inclin- Pagkakarnag anakan-w-Relation; rel-
ation;
fancy; liking; taste. atives; kindred.
Pagkahinog-n-iMaturity; ripenness. Pagkakamali--Error; mistake; blunder;
PaL kahubo-?i-Nakedness.
r
oversight.
Pagkahukluban-w-Decrepitude; old-age. Pagkakaiiiatay-w- Mortality; death.
Pagkahuli-/i- Posteriority;. Pagkakamit-n-Attainment.
Pagkahulog-w-Fall. Pagkakamtan--Attainment; acquisition .

Pagkaiba-- Dissimilarity; dissimilitude; Pagkakamukha-w-Resemblance siiui


inequality. larity; likiness; eciuity; equaelity/ si-
Pagkaibig--Love; liking; desire; choice; militude; simile.
caprice. Pagkakapantay-?i-Equality; similitude.
Pagkain-n-Food/ victuals/ viand; ration; Pagkakaparis-n-Kquality; similitude;
Tare; sustenance. similarity; simile; equivalence; equi-
Pagkaina-w-Maternity, motherhood. ty; likeness.
102 PAG
Pagkakapisan-n-Unity; union; combi- Pagkakuha ng kabuntisan-w-Miscarri-
nation; meeting; congregation/ al- age; abortion.
liance. Pagkakulo-n- Effervescence; efferves-
Pagkakapatid-w- Fraternity; brother- cency.
hood. Pagkalagay-w-Attitude; position; state;
Pagkakasal-n-Esponsal; nuptials; wed- condition; rank.
ding. Pagkalalaki-n-Virility.
Pagkakasalimoot-n-Deusity; closeness; Pagkalanta-n- Withering; fading.
compactness. Pagkalasa-n -Taste.
Pagkakasalingsaling-w-Tradition. Pagkalat-w-Scattering; distribution; dis-
Pagkakasalot-*/- overty; badlnck; pes- persion.
tilence. Pagkaligpit-n-Picking up; gathering;
Pagbakasama-n-Juncture; joining; uni- putting away> putting in order.
tion. Pagkalimot-n-Forgetfulness; careless-
Pagkakasangayon n- Unity of time. ness; heedlessness; oblivion.
Pagkakasira-w-Discord; variance; misun- Pagkalipa-n-Leveling.
derstanding; disunion; corruption; Pagkalipol-9i-Extermination; distruction;
pollution. extinction.
Pagkakasunduan-w-Reconciliation; con- Pagkalis-n- Scraping; taking of the edge.
cord. Pagkalito n-Confusion; perplexity; per-
Pagkakasunod-n-Succession; series. turbation; lightheadedness.
Pagkakasunodsunod-n-Row; flle. Pagkalunok-n-State or condition of pov-
Pagkakatalaga-n-Intention; a p p r o p r ia- erty.
tion; propriety; manner; mode. Pagkaloob-n-Giving; gift; presentation;
Pagkakatali-?t-Tie; tying; binding. offering.
Pagkakatalo-n- Dispute; opposition; ar- Pagkalubog-n-Snbmersion; immersion.
gument; contradiction. Pagkalugso-n Destruction.
Pagkakataon-n-Accident; occurence; oc- Pagkalula-n-Svvoon,dizziness;seasickness.
casion; happening; bap; opportunity. Pagkalulo-M-S oon.
Pagkakatimbang-n-Equilibrium; balance. Pagkalusaw-n-Fluidity; 1 i q u e s c e n c y ;

Pagkakatipon-w- Meeting; gathering; con- squandering of an inheritance.


gregation; hoarding; laying up. Pagkaluto-n-The manner of cooking;
Pagkakatipon ng madla-n-Multitude; cookery; decoction.
crowd; meeting, congregation. Pagkamaan-)?- Amazement; charm.
Pagkakatotoo-n-Proof; realization; Pagkamalahininga-n-Tepidity.
truth. Pagkamalakuko-iz -Tepidity.
Pagkakatulad-7* -Resemblance; simili- Pagkamapagpatawa-n- Jollity; joy fulness.
tude; likeness; similarity. Pagkamaramdaman-w-Tenderness; deli-
Pagkakaumpog-M-Company; meeting. cacy.
Pagkakatapat-- Equality; equivalence. Pagkamasdan-?i-Look; review; examina-
Pagkakawanag-n-Reference; relation. tion.
Pagkakawangis-Tz-Comformity; likeness; Pagkamatay--Death; decease; mor-
resemblance; similarity; simile; simil- tality.
itude. Pagkamot-n-Scratch; scmtc-hing.
PM gkaka wanki-w-S i m i 1 i t ude ;
rese m- Pagkanlong-w-Hiding; protection con-
blance; likeness; simile. cealment; shading; palliation; detVn>-.
Pag akwasto-w-^rder; likeness; uniform- Pagkapa-w-Feel; toucli.
ity; regularity. Pagkapalabunga-w-Fruitf ulness; fertility.
Pagkakayas-n-Whitling; shaving. Pairkapalagay-w- Adulation.
Pagkakikil-;/- Filings. I
^igkajiaos-w-Hoarseness.
Pagkakiskis-?*- Scratch ing; friction. Pugknpatawad Aciiuittance; acquittal;
Pagkakabahog-fi-ft- [ncorporation; com- forgiveness.
bination; mixing- Pagkapilay-n-Lamenees; sprain; limp-
I^gkakilala n Amnesty; cogni/ance; disability; halt.
intelligence; kno\vlcl^c. skill; abil- Pagkapilipit-ft^Twiat; wreathin.ir; con-
ity; friendship. tortion; twining.
Pagkakiling-^- Inclination; declination. Pagkapoeta-n*Poet,
Pagkakfaltal**! Stamp, print; edition; Pagkapuno-n-Repletion.
impression. Pagkaraka-r/y/7'. Suddenly; instantly;
Fagkakola-n-Gluing. immediately.
PAG 103 PAG
Pagkasagi-w- Brushing of one's clothes; ng ut:ing na loob-n-Gratitude;
airainst another; \\alking where one gratefulness.
should not. Pagkipagkitaan-n-Meeting; visiting; en-
Fagkasukit-H -Disability; sickness. counter.
Pagkasakhiw-M-Universalit} .
Pagkit-jMtlue; mucilage; waxtaper.
Pagkasala -u Violation. 1'a-kulikol) sa isang lu.u'ar--Siege.
Pagkasalangasang-n-Contravention. Pagkuenta-w-Samming; addition.
Pagkasala wahang loob-n-Inconstanry; Pa^kuha-x-Taking; seixing; graspin-:
infidelity; uncertainty; suspicion; grasp; i-apture; sei/ure.
doubt; hesitation. Pagkuha ang di kaniya-n-Usurpation.
Pagkasauli-H-Return; reintegration. Pagkukulang-n-Lack^ shortage; want.
1
agkasira-ft'Ruin; downfall,- pollution; Pagkukulong-n-Oonfinement; seclusion.
corruption; putrefaction. Pagkukulon- sa kusa-i/ Hermit; recluse.
Pagkasnnduan-ft-Accord; accordance; Pagkukunuwari-w- Affectation; deceit;
amenity; reconciliation; accommoda- hypocricy.
tion. safe-
Pagkukupkup-n-Shelter; protection;
Pagkasunodsunod-n-Alteration; succes- guard.
sion. Pagkukuro-n-Correction; regulation.
Pagkasupil-n-Subjection; submission. Pagkukuton-n-Wrinkling; wrinkle; ruf;
Pagkatagpo-H-Find: discovery. rling.
Pagkatakid-it-Trip; stumble. Pagkulo-n-Bolling.
Pagkatangi-N-Singularity; separation re; Pagkupas-n-Pading; withering.
moteness; solitude. I
^gkurot-w-Nip; pinch.
Pagkstangi-n-Refusal; denial. Pagkuskus-n-Scrape; catching; friction.
Pagkatapos-wr/7'. -After; afterwards; then; Pagkusot-M-Rumple; rumpling.
next. Paglabag-n-Resistence; stubbornness; re-
Pagkatapos-n-Termination; end. belliousness; rebellion/ insurrecction.
1>agkatapos nang-jarep.-Af ter. Paglabag sa kautusan-n- Violation.
Pagkati-n-Kbh. Paglaban-H-Resistenee; tight; war; an-
Pagkati-u-Itching. taganism; opposition; assualt.
Pagkatina-n-Dye; dying; act of dying. Paglabas-n-Departure; start; exit; exo-
Pagkatingnan-H-Review; examination. dos; going out.
Pagkatisod-H-Stumble; trip; impediment; Paglabnot-n- Pluck; plucking.
obstacle; difficulty. Paglagin-ra-Prequence; frequency; per ma
Pagkatulisan-)< -Outlawry. nency; duration.
Pagkatima \v-H-Smelting; melting. Paglago-n- Proficiency; profusion; im-
PagkatunaW ng kinain-n- Digestion. provement; addition.
Pagkaugnay-t-Referenoe; relation; uni- Paglagom-n-Unieion; uniting; joining;
ty union. juncmre; joint.
Pagkaugpong-n- Juncture; union; con- Paglahang-n-Crack; cracking.
nection. Paglahok-n-Inclusion; incorporation.
Pagkaulianin-w- Decrepitude; old age; Paglahu in-f-To incoporate; include.
repitition. Paglait-n-Abuse;contempt; outrage;
Pagkaulila-H-( )rphanage. insult.
Pagkaulit-H-Repitition; reiteration. Paglakad--Walk; march.
Pa.<rkaulol-M-Delirium; dotage; rant; Paglaki-n- ncrease; growith; swelling;
craxiness; insanity. dilation.
Pagkautal->*-Hesitation; stammering; Paglakip--Unision; joining; alloy; unit-
stuttering; haw. ing; coalescense gathering.
Pagkautas--Finish; termination; Paglakasan-A/- Strengthening; exertion;
end. invigoration; enforcement.
Pagkawala-n-Lobs Paglaktaw j-Omission; skip; leaving; out
Pagkawala ng diwa-n-Loss of sense. Paglaktaw ng isang salita-n-Elipsis.
Pagkawalang dalita-n-Impassibility. Pa.L lala-n- Weaving.
r

Fagkawalan ng loob-w-Perturbation; Paglalaba-n- Washing; wash.


uneasiness. Paglalagari-w-Sawing.
Pagkaway-H- Waving; motioning. i
aglahok-n- Inclusion; incorporation;
PagkawiH-n-Affection; liking taste- mixture;
mixing.
pleasure Paglalacbay-n-Travel; travelling; journey;
fagkikikil-n-The tiling. passage.
PAG 104 PAG
Paglalakip-w-Joining: union; juncture; Paglipol-n-Extinction; destruction; ex-
conjunction; coalition; combination; termination; abolition.
alliance. Pagliyasin-n-Try; attempt; examination;
Paglalang-w-Creation; creating. proof.
Paglalaro-n-Play; playing; romping; Paglitakin-n-Cracking; crack; split, split-
amusement; sport; game. ting.
Paglalatag ng bato-;z- Paving; pavement. Pagliwahag-n- Solution; illumination.
Faglalaway-n-Salivation; spitting. Pagluat-w- Duration; protraction; prolon-
Faglamas-w-Kneading. gation retarding; delay; deference.
Paglamatin-z/-To flaw; crack. Paglubay-w-Stop; cessation.
Paglamutak-n-Kneading. Paglubo-n-Flattery; flattering; coaxing;
Paglamuyot-w-Seduction. decoy.
Paglangitngit n-Creaking; squeaking. Paglubog-n-Inundation; sinking; over-
Paglapad-n- Width; widening. flow; immersion; Occident; west; sub-
Paglapastanganan-w-Outrage; insult; af- mersion.
front; abuse; contempt; injury; slight, Paglubog ng araw-n-The setting of the
injustice; wrong; offense. sun.
Paglapit-n- Approximation; approach; cal- Pagluhog-w- Request; duplication; en-
culation. treaty; imploration; petition.
Paglasap-N-Tasting; taste; relish. Pagluluat-n-Slo ,\ness; delay; detention;
Pagsalon-w- Poison; poisoning. lingering; prolongation.
Paglayo-w-Retreat, distance; privacy. Palulubog--Submersion; immersion.
Paglibak-n-Slander; defamation; rid- Paglululan-n-Embarkation; sipping; load-
icule. ing.
Pagligalig-w-Laziness; indolence; deprav- Paglupig-n-Usurpation.
ity; carelessness; tramping about Paghipi-n-Fold.
without any definity object. Paglupilupiin-n- Redoubling; refolding.
Pagligaw-n-Love making; courtship. Paglura-n-Spitting; expectoration.
Fagligawligavv-w-Sub version. Paglusob-w- Attack; assault.
ragligpit-H-Gathering up; putting in ,
Pagmamadalae-n-Frequence; frequency.
order; putting away. Pagmaniadali-n- Haste; hurry; speed; ex
Fagligtas-w-Salvation; saving; preserva- igence; hastiness; celerity, rush;
tion. promptitude.
Pagliit-H-J)imimition; declination; de- Pagmamagaling-n-Fiide; selfesteem.
cline. Paguoamahal-n- Affection; estimation:
Fagliko-n-Sheer; digression. esteem; endearment; value; price.
Paglilibang-n-Recreation; amusement; Pagmamahal ng tangi ^Brotherhood;
pastime; diversion; sport; play; jest; predilection.
fraternity;
game; festivity; feast; vacation; re- Pagmamaka ano-n-Suplication; recpiost ;

joicing; liesure. petition; doing in any way.


Paglilibing-w-Funeral burial; sepulture. Pagmamalikmata Transfiguration.
//

Pagliligaw-w-Lovesuit; love; courtship. Pagmamana-n- Heirdom; inkeritance.


Paglilihim-M-Secret; reserve; secrecy; ex- Pagmamarati-n-Durability; permanency;
reption. stability; duration; durance; minute;
I'a gl li kot-tt-Re8tle88nes8,boisterousness;
i ness.
uneasiness. Pajrmamasid-j/-( )lisc'rvanrc; oliservation,
Paglilimbag-n-Stamping; printing; edi- nuti-; scrutiny; remark.
tion. Pagmamatowid-n-Reasoning; ar-nment.
Paglilinkod-u-Servire; courtship; atten- discussion; corrc'ction; (lis.|iiisition;
dance; compliance. dissentation; ilisjiute.
Paglifinis-n-Cleansing; cleaning. Pagmamatwiran Reasoning; argument,
Paglilipat-n-Transition; transfer, tian- dispute; discussion; disquisitation; dis-
sportation. sentation.
Faglimot-n-Neglect; forgetfulness neg- I'a-innninklia n Moile; face; aspect; cmin-
liLrcnce; disrognrd. tenance; look; appearan<-e; front; out-
PagliDang-n-l hm-ov ing. line; arrangement; manner.
PaglinUuran )/Sci-\ !<(; rmirlship. ra-nimnultiplirar -Mull iplirat ion.
Paglipana-n-xtension; sraiin-ing; skir- 1a-ninra-;/ Slander; insult; abuse; vi-

mishing. tuperation; vilification; slandering: ill-

I aglipat-H- Passage; transition; transtVr. suiting.


PAG 105 PAG
Pagmura sa hindi kaharap-u Backbiting; Pagpapahid-n-Smearing: wiping.
gossiping. Pagpapahinfa-n-Rest; vacation; cessa-
Pagnacaw-n-Theft; robbery; larccncy; tion; pastime; repose; diversion/inter-
(xviilat i<m; ])illage. mission; liesure.
Pagnanaknak ng sugat-w-riceration. Pagpapshin^a ng hokbo-n-Cump; en-
Pagngatngat-tt-t niawing. campment.
Pagoginiti*tt Smiling. Pagpapahinog-w-Maturity; maturing; rij*

Pagngiti-ft-Smile. ening.
Pagngiwi->Mlriniace; \vry face. Pagpapahintulot-n-Permission, leave;
Pagnguso-w-Pout. permit
Pagnitin-n-Unglueing. Pagj)a])ahiram-n- Lending; loaning.
Pago4'H'Anguish; fatigue; weariness; Pagpapahirap-n-Illtreatment; abuse; giv-
anxiety. ing or causing of pain.
Pagod na malabis-rt-Fatigue; hardship; Pagpapakababa-n-Humility; submission;
anguish. meekness; humiliation; self-contempt.
Pagong-n-Turtle; tortoise; terrapin. Pagpapakabanal-n-Sanctification; virtue.
Pagpaalis-rtrExpulsibn. Pagpapakain-n-Maintenance; sustinence;
Pagpagalan-w-Work; fatigue. feeding; giving of food.
Pairpag-//-Shake; nourish; brandish. Pagpapaiwan-n-Leaving; abandonment.
Pagpagpag-n-Shaking; brandishing; flour- Pagpapakilala-w-Presentation, introduc-
ishing. tion; acquintance; explication; man-
Pagpakonowari-n-Sham; fiction; false- ifestation.
hood; stratagem; pretense; deceit. Pagpapalagay-w-Supposition; putting.
Pagpalabas-n- Ejection; ejectment; expul- Pagpapalago-w-Fertilization.
sion. Pagpapalalo-n -Bragging; pride; haught-
Pa gpalagay-#- Ascription. iness.
Pagpalain-r-To help; support; shelter; Pagpapaligo-w-Bathing.
protect; heed; take care of; do well; Pagpapalimos-w-Beggary; mendicancy;
imj)rove; mend; meliorate. begging.
Pagpalaki-n-Increase; aggrandizement. Pagpapalit-n-Changing; permutation.
Pagpalayaw-n-Cajolery; favoritism; ca- Pagpapalitan--Commutation; change;
ress. exchange;
Pagpalitan-n-Change; barter; permutation Pagpapaloob-?i-Insertion; putting in.
Pag]alitan ng ngalan-n-Misnaming; alias; Pagpapalumagak-n-The leaving of any-
taking of another name. thing with another.
Pagpalitpalitan-n Changing with fre- Pagpapamook-n-Affray; scuffle; strife;
queacy. struggle.
Pagpalo-n-Strike; beating- whipinng.- hit. Pagpapanaw-n-Deportation; banishment
Pagpana-7i-Shooting of an arrow, ar- transportation.
chery. Pagpapanday-ft-B lack smithing.
Pagpanaog-n-Descent; descension. Pag] til] >antay-;/:Equalization
Pa gpanaw-n- Deportation; exile; banish- Pagpaj)aratang-n- Imputation; accusation
ment. charge.
Pagpanibaguhan-tt- Renewal; mending; Pagpaparusa-n-Punishrnent; chastize-
reiteration; reformation. ment.
Pagpaalaala-n-Kemembrance; momento. Pagpapasakit-n-Tortue; pain; torment;
Pagpapaalis-Ti-Expiilsion; sending away; anguish.
banishment. Pagpapasiyal--Stroll: walk.
Pagpapabaya-w- Abandonment; neglect; Pagpapasiya-w-Sentence; judgment ad-
negligence,- carelessness. vice; determination.
Pagpapabunga-n-Fertility; fruitfulness. Fag] >apatalastas--A nnouncement;notice;
Pagpapabuti;n-Betterment. declaration; annunciation.
Pagpapala-n-Remittance; remission; re- Pagpapatawad-ft-Pardon; relief; reniib-
mittal; remitment. sion; absolution; liberation; for-
Pagpapagayongayon-n-Idleneas; i nd <> -

giveness.
lence; laziness. Pagpapatawag-n-Call; calling; notice;
Pagpapahangin-n-The airing. notification; summons; admonition.
Pagpapahayag-n- Relation; notice; anun- Pagpapatay-*- Murder; assasination.
ciation; manifestation; declaration, Pagpapatibay-w-Strengthening; confir-
revelation; proclamtiaon. mation; ratification; fortification.
14
PAG 106 PAG
Pagpapatigil-n-Suspension; cessation; Pagpili-w-Election; choice; choosing.
stop. Pagpilipit-ra-Twisting; twist; twining;
Pagpapatiwakil-;? Exasperation; indig- wreating; contortion; winding.
nation. Pagpilit-n-Persistence; force; urgency;
Pagpapatotoo-n-Confirmation: ratifica- coersion; enforcement; compulsion;
tion;affirmation; certification; testi- violence.
mony; assertion. Pagpilit sa babayi-w-Rape.
Pagpapatuloy-n-Continuation; contin- Pagpipigil-n-Stopping; checking; stop;
uance. check.
Pagpapaupa--Hire. Pagpipiging-w-Festivity; feasting.
Pagpapanpa ng puri-n-Brothel; whoring. Pagpi])ilit-^-Urging; persistence,
Pagpapautang-n-Giving credit; credit- Pagpipinsan n-Cousinship.
ing; loaning. Pagpipisan--Reunion; meeting; congre-
Pagpapawis-w-Perspiration; perspiring/ gation.
su eating. Pagpipisik-;z-Sputtering; sputter.
Pagpapayo H-Advice; exhortation. Pagpipista-^-Feasting; rejoicing; feast.
Pagparoon-w-Going. Pagpiral-n-The twisting of the ear.
Pagpasdin-H.- Contusion; bruise; burn. Pagpisan-i-Accumulation; heaping;
Pagpasalamat-n-Thanksgiving; thanks; unision; uniting.
thanking. Pagpitagan-w- Respect; regard; esteem;
Pajrpaslang-n-Illtreatment; abuse; of- veneration.
fence; injury, insult; lack of respect; Pagpugot-n-Beheading; decapitation.
transgression. Pagpukol-9i-Thow; cast.
Pagpasok-n-Entranee; ingress; entree/ Pagpulandit-n-Spattering.
entry; importation; beginning; inter- Pagpupulo-^-Congregation; meeting.
jection. Pagpupuiong-- Meeting/ congregation.
Pagpasuko-;/ Repulsion. Pagpupulong ng congreso-;/-A session
Pagpasulong-n-Propulsion; drive. of congress.
Pagj asus< )-;;-- Lactation; nursing. Pagpupuri-n-Plaudit; eulogy.
Pagpatalastas-fltAnnunciation; proclama- Pagpuputong ng korona-w-Coronation.
tion; announcement. Pagpuputukan ng baril-w-Shooting of
Pagpatawad-M-< Quittance; pardon. a gun.
Pagpatay-H Murder. Pagpupuyat-w-Night- watch ing.
I'aupatay sa hari n-RegicIde. Pa^[)iiri-w-Commendation; esteem; esti-

Pagpatay sa kapwa-w-Homicidc; mur- mation; virtue; acclamation.


der. Pagpuri ng kabutihan-n-Praise.
Pajrpatay sa sarili-n-Stticide. Pagpusta-n-Wager; bet.
Pagpatay sa sariling ina-w-Matricide. Pagputok--Shooting; shot; explosion;
Pagpatibay-n-Corifirmation; ratification; crack; report.
fortification: strengthening. Pagputol-n-Amputation; cutting cut.
Pagpatotoon- Affirmation; testimony; Pagputol ng kahoy-w-The felling of trees.
proof; attestation; evidence; indica- Pagsabog-w- Dispersion; scattering.
tion; verification. Pagsabunot-n-Plucking out.
Pagpauna wa-ft- Annunciation ; proclama- Pagsadsad-w- Anchorage; anchoring;
tion. beaching.
Pagpatuad-n-Inversion. demolition .
Pa,L sa^(t-/A Answer;
r
reply; repartee;
Pagpjiwala nang halaga-u-Depreciation contestation; response.
in value. Pagsagsag- jj-Trot; 1 1' >t t i
ng.
Pagpayapa-n-]'aj;ification; quietude; Pagsaka~- Cultivation; agriculture.
calmness; (piict ness; (juiet; tranquil- Pagsakay-jj-Tlie riding; ride.
- -
lity. Pa^rsakop n i;e<lenipt ion; salvation;
Pagpsyohan /' Advice; advisiujz. ransom; taking under protection.
Pagpayuhan^n- Advice; admonition/ in- Pagsalakay-n-Stealing; thieving; Burprise.
fluence. Pag8ftlangsangfl Resistance; op)>osition;
Pagpiga-w-Pressure; squeeze. conti-adiction, j-efuiatioii; contrariness;
Pag])iglisitian j/-I)isgist; loathing. violation.
Pagpigil-n-Suppression; s us pensio n; Pagsalat-^-Touch; tonchini:; notation;
stop; check; constraint. comprehension.
Pagpigilan-n-Checki sti>pj)inr. Pa.irsalat //-.Misery; hardship; proverty;
Pagpigilan ng kalooban ^-Moderation. bad-luck.
tA<3 10? PAG
Pagsalin-fl-Transcription; c
)> y
< i n g ;
Pegsiyasat-n- Inquiry; investigation; ex-
empting from one \cssel into another. amination;.
Pagsalsal-72-FJattening; riveting; dinclt- Pngsiga\v->/-('ry; screaming; yell; yel-
ing; expending; wasting. ling; calling; vociferation.
-
Pagsalubong-N Reception; meeting; en- Pagsi la 1 1 i
ig a i-aw-n-The risi ng of the sun.
counter; compromise. I'agsilbihan //-Serving, making use of.
Pagsalungit ^-Contrariness; opposition; Pagsimaiiu-w-Turn; oi'der; succession,
disobedience; stubbornness; contra vicissitude.
riety; reverseness. Pagsimba-w- Worship.
Pagsama-w- Connecti on; meeting; com- Pausinga-n-The blowing of ahe nose.
pany; retinue; corporation; affiliation; 1'asingaw-n Steaming; exhalation.
uniting; joining; aggregation; aggre- Pagsinta-n-Love; loving; courtship.
gate. Pagsipot--Appearance; a)>parit'n>n; em-
Pagsama-w-Per version; perversity; dep- anation; birth.
ravation; wickedness; disobedience. Pagsi ra-n.- Breaking; destruction; disrup-
Pagsamahin-ft-The joining, collection; tion; demolition; dilapidation; de-
gathering; spoils; capture; of anything. stroying; rotting.
Pagsamasamahin-^ Collection; gather- Pagsirang puri--Slander; defamation.
ing. Fagsilid-n-Putting in; sacking up.
Pagsamsam-;2-Collection; capturing;gath- Pagsisisi-n-Repentance; penitence;
ering. regret,
Pagsandig-/2-Reclining; leaning; against. Pagsisiyasat-ff-Examination; invest iga-
Pagsapsap-w- Munching; crunching tion; inquiry; ins])ection; survey.
Pagsasabi-n-Telling; report; narration; Pagsoway-n-Disobedience; contrariness;
relation; predication. contradiction; opposition.
Pagsasabon-M-Making of suds; soaping. Pagsuhol-n-Bribery; subordination.
Pagsasagupa-n- Scuffle; strife; fight; Pagsukat-w Measurement; mensuration;
affray. measuring.
Pagsasaka-n-Cultivation; farming. Pa gsu!\o-r Subjection; surrender; rendi-
Pagsasakdal-w-Recourse; appeal; pe- tion; yielding.
tition; entreaty. Pagsukol-n-Prevention.
Pagsasalab-n- Scortching. Pagsukot-n-Humilliation; self-contempt;
Pagsasalaysay-w Explanation; narration; shame; submission.
signification; saying. Pagsulat-- Writing; contract; treatise:
Pagsasalin-w-Putting from one vessel Pagsulong-w Progress; ad van cement;
into another; copying transcribing. growth; augmentation; improvement;
Pagsasalita-n-Talking; saying; conver- proficiency; addition; increase.
sation. Pagsuma-n-Sum; summing; up; total; ad-
Pagsasalitaan-72-Conversation chat; dition; amount; conclusion.
conference; talking. Pagsungab-n- Wrestling; wrestle.
Pagsasamba-n-Homage. Pagsunod-n-Qbedience; submission; ob-
Pagsasandokan-72-The taking by spoons- servance; following; succession.
ful; ladling. Pagsunod -n- Burning; conflagration;
Pagsasangla-n- Hypothecation. combustion; burn.
Pagsasauli-?t-L)evolution; returning; Pagsuob ^-Fumigation; smoking; fumi-
restitution/ reintegration. gating.
Pagsaway-tt-Stopping checking, Pagsupil-?i-I)omination; control; govern-
Pagsasaysay-n-Relation; narration; ing.
report; explication; declaration; Pagsusulatan- Correspondence; writing;
account; saying; telling. intercourse.
Pagsauli-n- Devolution; restoration. Pagsusulsol -n- Instigation; infusion;
Pagsa \va-n- Full ness. domination.
Pagsasaya-n-Feasting; rejoicing; fes- Pagsusumakit-ft- Work; working; with care.
tivity; happiness; celebration. Pagsasumbong-n- Accusation; impeach-
Pagsayaw-w-Dance. ment; accusing.
Pagsaysay-w-Narration; reference/ rela- Pagsusupling-n-Sprputing; germination.
tion; solution; predication; portrayal; Pagtabas-w Shape; shajnng; cut; outline.
analysis Pagtabas-n-Cutting; delineation.
Pagsesello-w- Stamping. Pagtagupak-7? Slap.sonnd;made by a.slap.
Pagseserm on- n- Preach ing. Pagtahol-n-Bark; barking.
PAG 108
Pagtakal-N-Measurement; measuring. Pagtatanim sa loob-n-Anger; passion;
Pagtakas-n-Migration; escape; elope- rage.
ment; secret leaving. Pagtatankilik-n-Protection; support;
Pagtakbo-n-Run; running; flight. maintenance.
Patakpan-n-Cover; covering. Pagtatanod-n-Guard; watch; sentinel.
Fagtalikod-n-Denial; negation, Pagtatapat-n-Fidelity; constancy; the
Pagtalop-/z-Paring; peeling. telling of the truth; comparison of
Pagtangan-n-Hold; holding. two things.
Pas'tangap-w-Receipt; acceptance; recep- Pagtatapon-n-Throwing away; wasting;
tion; acceptation; receiving. cast; scattering.
Pagtangi-n-Denial; refusal; negation. Pagtatapos--Conclusion; finish; finish-
Pagtangis-n-Crying; we-eping; bewailing; ing; ending.
snivelling. Pagtatatag-n-Institution; founding; es-
Pagtapak-n-Tread; tramp. tablishment; edification.
Pagtapakan-jj-Treading; trampling. Pagtatayo-n-Edification; building; found-
Pagtarok-n-Sounding; sound. ing; establishment; establishing; in-
Pajrtatae na may halong dugo-n-Dys- stitution.
entery. Pagtatlong bahagi-w-The dividing into
Pagtatagal-n-I)uration; continuance; sta- three parts.
bility; continuation; subsistence; pro- Pagtawad-w-Bartering; haggling; offer-
longation; tardiness; slowness. ing of a certain price for anything.
Pagtatagpi-n-Mending; patching. Pagtawag-jy- Calling; announcement;
Pagtatagumpay-n-Defense; protection; announcing; summons.
support. Pagtayo ng bigat-n-Weighing.
Pagtataka-n-Wonder;amazement; charm; Pagtibayan-H-Ratification; affirmation;
admiration; amaze. fortification; strengthening; corrobo-
Pagtatakapan-n-Dispute; fight with ration; making; fast; security.
words; argument in which bad words Pagtigil-n-Stop; check; pause; delay;
are used. suspensio'n; suspence; sojourn.
Pagtakip-n Cover; covering hiding; Pagtigpas-w-The act of cutting or slic-
concealment; concealing. ing.
Pagtatakpanan--Covering; concealment Pagtikhim-w-Taste; tasting.
hiding. Pagtiklop-n-Fold; folding; doubling.
Pagtataktak-w-Branding; marking; seal- Pagtikloptiklopin-w-Refolding.
ing. Pagtilansik-n-Splashing; splash .

Pagtatali-w-Tying. Pagtimbangan-n- Weighing; balancing.


Pagtatalo-w-Dispute; quarrel; strife tight; Pagtingin--Sight; respect; regard; ven-
contest; conflict; rivalry; competition; eration.
antagonism; argument; difference; lit- Pagtipirin-w-Economy.
igation; lawsuit; controversy. Pagtira--Habitation; lodging; dwelling;
Pagtatalunan-^-Cause of a dispute or living; inhabiting.
argument; argument; quarreling. Pagtitiis-w-Patience; endurance; toler-
ance; toleration; sufferance; suffer-
Pagtatamo-fl-Sufference; suffering; tol-
erance; toleration. ing.
Pagtataman-tf- Elopement. Pagtitina-n-The act of dyeing.
Pagtatanan ng sundalo-w- Desertion; de- I'airtitipan-w-Notification; agreement: an
serting. nouncement.
Pagtatanaw-n-Dicernment; view. Pagtitipid-n-Economy; frugality.
Pagtatanda-?i- Memorization; remember- Pagtitipon-n-Gatlierin^; boarding lay-
ing; marking; branding; sign. ing away; collection; collectin.tr; con-

Pagtatangal-?t-Solntion; disintegration; gregation; meeting.


taking to pieces. Pagtubo -jj-Increase; growth; augmenta-
Pagtatangap-w-Receiving; acceptance; tion; profit; gain.
acceptation; taking. Pagtubos-n-Redemption; ransom; remis
Pagtatangol-n-Shelter; protection; de- sion.
fen- Pagtudla-n-Throw; cast.
Pagtatanim-n-Planting; wowing. PagtiiL tr)g-//-The playing of musical in-
r

Pagtatanim galit w-Hatred; aversion; struments.


Pa-_ tiiirt"u ni kainpana
r r '1'lie tolling of
//
rancor; grudge.
//-Uarrr-i; av-rsi.n. a bell.
Pagtatanimsakapwa
109
Pagtuka-w-The pecking; peck. Pag uuli-w-Restoration; restitution; de-
Pftgtukson Teasing; joking; jesting-. volution; renewing; reeatablishment.
temptation. Pag uulit-n-Iteration; reiteration; du-
Pagtutukin-n-The collision. plication.
Pagtnlad-j/- nutation
1
copying. Pag nurong-H Recession; backing down.
Paktulak-n-Shove; push; propulsion. Pag uusap-n- Dispute; litigation; lawsuit;
Pagtulong-n-Help; assistance; aiil: co- contract.
operation,- safeguard. Pag ausapan-n- Session; conference; con-
Pagtapad-*-Compliance; complying; ob- \ ci'sation.
servance, obedience. Pag usbinig ^-Germination.
Pauturo-n-Teaching; instruction; doc Paguueisa-n- Examination; resea rch ;

trine. icview; probation; inquiry.


PagtUtukain-ft-Peck or pecking of a fowl. Paguusisang muli-n-Revision; review.
Pagtutulangan-A-Cooperation; aid; as- Paguuyam-w-Ridicule.
sistance help. Pairvo\ -oto-w-Voting; vote; poll; ballot.
Pagtutunaw-n-Thawing, melting; smelt- Pagwawaksi-w-Separation; division; cul-
ing; loss; losing of money. ling; refusal; negation.
Pagtiituro-n-Teaching; instruction; edi- Pag awari-w-Meditation; deliberation;
fication. reflection; cogitation/ contemplation/
Pagdulot - ;/ Rebounding
-
returning; reasoning.
bouncing; retrocession. Pagwiwika-n-Talking; talk; saying.
Pag nga-w- Rocking; moving; commotion; Pawiwika ng masama-n-Backl)iting/
movement. slander; gossip; bad talk.
Pag ugpungin-n-The joining at the ends. Pagwivvika ng katampalasanan-n-Insult;
Pag ugtungan-n-The joining at the ends. abuse; slander; libel; abusiveness;
Pag uli-w-Repetition; reiteration. libeling.
Pag ulit n-Reiteration/ repetition. Pagwiwisik-n-Sprinkling.
Pagulogulo-acfo. -Disorderly; madly; sil- Pagyamanin-v-To enrich; make rich;
lily. make fruitful or fertile.
Pagulungin-?;-To roll; run; on wheels. Pagy a w-w- Departure.
Pag umit-n-Peculation, stealing. Pa.u vari -n- Construction; termination;
Pag uno-n-Hesitation; wavering; stam- finish.
mering; stuttering. Pagyasak-n-Trampling; treading.
Pag unti-n-Dimunition; decline; fall; Pa,uyukod-;z-Respect veneration; hom-
declination; dwindle; decay. age; reverence; backwardness.
Pag upak-#-Clap. Pagyurak-w-Trampling; treading.
Pag upak-n The husking. Pahaba arf^.-Lengthwise; sidelong.
Pag upat--Instigation; flattery; persua- Pahalang-n-Crosspiece; cross-timber.
sion; destitution; leaving of another Paham-w-Learning; wisdom.
in destitute circumstances. Pahanginan-7/-To air; dry in the air.

Pag uraly-w-Instigation; impulse; per- Paharap-a^y.-Face forward.


suasion; opinion. Pahayag-n- Notice, proclamation; reve-
Pagurin-?;-To tire; make tired. lation; publication.
Pag urong-w-Retrocession; taking back; Pahayag ng kasal-n-Banns
return. Pahayag ng patay-n-Obituary.
Pag nsad-n-Crawling; creeping/ wooden Pahid-n-Smear; wipe.
rattle. Pahiga-a^y.-Horizontally.
Pag usig-n-Persecution. Pahiga-a-Horizontal.
Pag usisa-?i-Examination; investigation; Pahigitin-v-To excell; exceed; surpass.
inquiry. I'ahigtin-v-To tighten; press.
Pag usisain-7/-To inquire; investigate; Pahimpilin-7/-To ease/ lighten; calm;
review. cease.
Pag uugali-w-Proceedure; conduct: man- Pahinain-y-To weaken; make weak.
ner; demeanor; use; custom; style; fash- Pahinain ng loob-u-To dishearten; <lis-
ion; mode; form; method; deportment. courage; dismay.
Pag uugnay-w-Conformity; contiguity; Pahinayin-v-To prepare for cooking.
combination/ union; conjunction/ or- Pahindi-w-Denial; refusal; negation; con-
der; unity; composition. tradiction; disowning.
Pag uugoy-n-S winging; moving; rocking. Pahinguhan // Resting place; place of
Pag uuko]-H-J)estination pertainence. rest.
110
Pahintoin-7/-To stop; check; detain; keep; Pakakaisa-^-ITnity; agreement; unanim-
retard. ity: union.
Pahintulot-w-Perrnission; assent: leave; Pakakinisin-v-To polish; smooth; finish.
license; privelege; approval; admit- Pakalayaan-n-Liberation; giving of free-
tance; approbation; sanction; consent; dom; setting at liberty.
indulgence; furlough; liberty; author- Pakaligisin-f-Pulverizatiou.
ity; right; power; good will. Pakaliningin-n- Review; revision; in-
Pahintulotin v-To permit; leave; con- quiry; close observance; examination;
sent; approve; admit; give permis- investigation.
sion; let; sanction; assent; privelege; Pakalinisin--z/-To clean; cleanse; purify.
license. Pakalog n Rattle.
Pahinugin-z;-To ripen; make ripe. Pakamasdan-w-Look; observation; in-
Pahiran-7/-To wipe; smear. quiry; review; revision; examination.
Pahiran ng alkitran-7/-To tar. Pakamusta-?i-Compliments; message.
Pahiran ng cebo-z;-To grease. Pakana-^-Idea; notion; fancy; design.
Pahirapan c-To chastize; punish; in- Pakanasain-a-Anxious; desirous.
jure; abuse; aggrieve; agonize; dis- Pakanin-r-To feed; give to eat.
tress. Pakapilitin-n-Twisting; twining.
Pahiwalayan-7/-To separate; divide. Pakapilitin--Perseverance; i>ersistence;
Pahiwas m/r. -Slantingly; slopingly. inciting.
Pahiwas-fl-Sloping; slanting. Pakasalin-2/- o betroth; marn match.r
;

Pahiyain-v-To shame; disgrace; em- Pakasamuin-7/-To condemn.


barrass. Pakasintahin-z/-To love.
Pahumal-a-Nasal .
Pakasiyasatin-r-To ascertain; examine;
Pahupain-7/-To diminish; make thin; investigate.
weaken. Pakatinain-v-To dye.
Pahusayin-7/-To arrange; put in order. Pakatingnan-n-Review; revision; look;
Paibabaw-rt-Uppermost; top; superficial; sight; watching.
investigation;
shallow. Pakaway-M-Mo veme.it of the hands,-
Paikit-ady.-Gyratory. weight/ balance.
Pakipik-a- Tight; compressed; pressed; Pakay-?i-Intention/ desire; end; goal;
solid. object; design-
Paikpikin-7/- ! o press; tighten/ make sol- Pakikiapid-- Adultery; seduction.
id; tamp. Pakikinabangan-a-Protitable; useful.
Pailangilang- Scatter! ngly. Pakiki]>ag usap-H-Style of address or
Paimbabaw-Tz-Hypocrisy; haughtiness. conversation.
Paina-- Shelf. Pakikisama-n- Partners hip; company; so-
Painamin-r-To adorn; embellish; deco- ciety, treatment; behavior; gallantry;
rate; beautify; extol; exalt; honor; compact.
magnify. Pakikitungo-/z-Compact; contract; traflic;
Painisin-y-To overwhelm; smother. trade.
Painitin-7>-To heat; warm. Pakinabang-?i- Profit; revenue; gain; ail-
Painog-f/v.-< lyratory. vantage; utility; benelit interest; ben-
Painom-tt-Drink; beverage. efaction; lucre; improvement; income;
Painugin-v- o spin,- twirl.
1 tax; usefulness; acquisition; rent.
)
Painumin-2/-To invite to drink; give to I
akina)>ungan-7/-To profit; benefit,- gain.
drink. rakinangin-r-To smooth; polish.
Faisipan-a-Thoughtfttl; incditating. Paking-o-Distracted.
>
l
aisipaii-//-I'ux/le; enigma. Pakingan-c-To listen; hear; heed; hark;
1'ait-n Chisel. hearken; comjireheml; nmlerstyml.
1ait //-Bitterness. Pakinisin-r-To smooth; polish; finish;
I'aitan-c-To chisel. brighten.
Paitiman-//-Tn blacken; darken; el).mi/.c. Pakintabin-7'-To brighten, polish;
Pagkaasahan-n-Hope; smooth; finish.
Pagkabanal-9-Pnrity; virtue. Pakirami la m-;/ -Feeling; sensibility; not-
Pagkabanalan sa gi-acia iiLr P. Dios-w- ability.
Sanctilication. Pakita-n-Appearance.
Pakgadurugin--Powdering; pulvcri/ing. Pakitang loob n-( iallautry; manners.
Pagkagiliwin-r-To hive; make love. Pakiusap->/-Keqiiest; entreaty; pitition
Pagkagiliwin-n-Deep love/ anxious desire. suj)lication; prayer.
PAL Ill PAL
Pakiusapan-tf-To request; entreat; beg Palahungi u -r/- Roast ful; bragging.
or petition. Palaihi-o-Contintially making water.
Pakli-?/ Intercalation; contestation; dis- Tala isipan //-kiddle; enigma; iu//le;
tant answer. rebus.
Pako-n-Nail. Pala iaipin-o-Thougtful; meditating.
Pakong hakal na walang ulo // P.rad; Palak-a-Distant; remote, separated.
tenon; spile. Palal<-r///;'.-At a distance.
Pakon^ kahoy-n-Wooden peg; pen trun- Palaka-//-Kn>g; toad.
nel." Palakad-n-Proceedure; condiu-t; demean-
Pakong maliit-M-Tack; shingle nail; or; management; manner; custom;
small nail. use; usage/ mode; method.
Pakong sanitan ng papel-y/-Paper file. Palakad lakad a-Wandering/ vagabond;
Pakpak-//-Wing; lean to; addition; erring; errant; excursive.
pennon. Palakaiu //-< Jlutton.
Pakuan-n- Watermelon. Palakain--( Jluttonous.
Pakuluin-'t'-To boil. Palakang kakapsoy -// Toad.
Pakumosta-n-Compliments; expressions Palakasin-i>To invigorate; strengthen,
of kindness.
fortify; inspire or give courage;
make
Pakupasin-u-To fade; wither; cause to courageous; renove fear.
fade or wither. Falakhin-?;-To enlarge; aggrandi/e; in-
Pakypkop-n-Protection; help; aid; as- crease; heighten; augment; improve.
sistance; favor. Palakihin-4:-To augment; increase; en-
Pakunutin-oTo wrinkle. large; aggrandize; heighten.
Paknnutin ng noo-n-To wrinkle the Palakihin ang isip-^-To educate; in-
forehead. struct; breed; bring up; teach; broad-
Paknyompisin-w-To shrink; contract. en the mind.
Pala-tf-Shovel; spade. Palakihin ang katawan-r-To make fat;
Pald-n-Improvement; gain,- reward; prof- fatten.
it; compensation: triumph; gratifica- Palakol-n-Axe; ax.
tion; glory. Palakolin-c-To chop; hew; cut with an
Pala-tnfer.-So. axe.
Pa]aanito-?t-Idolater; pagan. Palakpak-n-Slam; sound caused by the
Palaantok-a-Lethargic; sleepy. fall of anything; wooden -rattle.
Palaaway-n-Quarreller. Palalasing-fl-Intemperate; immoderate.
Palaaway-o-Quarrelsome; noisy; touchy; Palalimin-?;-To deepen; profound.
peevish. Palalo-a-Proud; haughty; supercilious;
Palaba-n-Wash; washing. overbearing; arrogant; lofty; presump-
Palabahan-tt-Place of washing; laundry. tuous; insolent; impudent boastful;
Palaba ng buan-n-The raining at night inflated.
when the moon shines. Palaluin-j; To make pround or haughty;
Palabiro-a-Jocoee; jocular; droll. exceed; excel; surpass; overcome;
Palabiro--Joker; jester; wag; droll. overpower.
Palabisin-t'-To exceed; excel!; surpass; Palamara-n-Traitor.
overcome; give more than is neces- Palamara-a-Infidel; inconstant; untrue;
sary. traitorous; ungrateful; shameless.
Palabuin-y-To darken; blur; blot; ob- Palambutin-/>To soften; mollify; make
scure; cloud; confuse; make muddy soft, hland or tender.
or murky. Palampasin-77-To exeed, excel; surpass
Palabunga-a Fruitful; prolific. go beyond; pass.
Palacio-;/-Palace.
Palanangis-o-Sni veiling.
Palad-n-Chance: fate, luck; doom, hap; 1'alanangis-jj -Sniveler.
happiness; prosperity; felicity. Palanas-;/ Stony place; fiat rock.
-
Palagay n- Supposition; election; ap- Palangana-n-Washbasin; basin.
pointment. Palangoy-rt- Floating; bouyant .

Palagay na loob-a-Calm; serene; tran- Palangoyin-r-To make or cause to swim.


quil; affable meek; plain. Palansikin-z/-To bespatter; s]>lash
Palaguin-f-To make leafy; unfold; unroll; dab.
increase. Palamigin-f-To refresh; cool; refrige-
Palahangin-y-To 'crack; split; cleave; rate.
flaw; chink. Palapala-;/-Scaffold; shade.
PAL 112 PAM
Palaputin-v-To thicken; condense; cur- Paliparin-?/-To cause to fly.
dle. Palipisan-tvTemple.
Palapasial-n- Walker; one who is on Palis-a-Clean.
the go all the time; gad-about. Palis--Place.
Palaso-7/-I)art; arrow. Palit-w-Change; barter; exchange; sur-
PalasHigal-n-Qambler. rogation; commutation.
Palasumbong-n -Taleteller; telltale. Palikatin-v-To split/ cleave; crack-
Palatain-77-To cause to wither or fade. Palitaw-w-Ap})arition; appearance/ overt.
Palatak-tf-Click. Palitan-v-To change/ exchange; barter;
Palatanong-8- Querist. substitute/ surrogate; commute; per-
Palatanong-r/ Quizzical. mute/ replace.
Palataw-?-Hatchet; broad axe. Paliwanagin-z/-To explain; clear; ex-
Palausap-a-Quarrelsome; touchy. pound; lay open; evince; make plain
Palawit w-Anything that is hung up as or clear, demonstrate.
an adornment. Pali was a- transverse; oblique.
'

Palay-;z-Rice that is still in the hull. Paliwas-n-Evasion; avoidance.


Palayan-n- Rice-field. Palo-n-Pole; mast; stick; cudgel; blow
Palayasin ?'-To send away; dismiss; oust. with anything.
Palayaw-n-Caress; cajolery; dandle; pet- Palopalo ng damit- Clothes-beater.
ting; freedom. Paloob-t'-To put in enter; meddle; in-
Palayawin-''-To caress; pet- cajole; hu- terfere.
mor; cheer/ coddle; dandle; free lib- Palso-tt-False.
erate; give much freedom. Palsohin-?;-To falsify; counterfeit.
Palayok na gatasan-w Milk-jar. Paltos-n-Burn.
Palayok-w-.Jar; olla. Paluagin-v-To loosen; free/ liberate.
Palayok na tanso-v-Copper kettle. Paluagin ang loob-y-To appease; calm/
Palayuin-f-To distance; remove to a tranquilize.
distance; send away; separate: part. Palubalub-v-To wallow; roll in mud.
Palibid-n-Circumference; circuit/ envi- Palubalub sa bisio-v-To wallow in vice.
rons. Palubayin-f-To mitigate; assuage; ap-
Palibhasain-r-To depreciate; insult; re. pease; calm; stop; check; soften.
vile; abuse. Palubugin-v-To submerge; inundate.
Palibot-n-Circumference; circuit! envi- Palugit-^-Advantage; start; handicap;
rons. li stance.
paligid-n-Circumference; circuit; per- Palugit ng panahon-n-Increase of time;
imeter; periphery. furlough.
Paluin-v-To beat; strike; belabor; pum-
Paligid-/;rr/;. About. mel; scourge.
Paligiran-r-To circuit; skirt. Palumatlnmatin-r-To crack; split; defer;
Paligin-f-To bathe lave. delay/ dally.
Pali han-n-Anvil. Palumatin-7/-To crack; split.
Palihim-rtdv.-Secretly; hiddenly; snrrep- Palundagin-r-To cause or make jump.
tuously; treacherously. Palungkutin-7/-To make or cause to be
Falikid-x-Ball of string. sorrowful or sad.
Palikoliko-odv.-Fluttoringly. Faliiputan-r-To wrap nj>.
Palikoliko-a- Fluttering; crooked; turn- Paluputin-v-To wrap up.
ing; tortuous. Palutang-w/r. Floating; bonyant.
Palikpik ng kayo-w-Fringe of cloth. Paniagain-?;-To cause to or make swell.
Paliligo-// Bath. PaiTKigat-/J-Ymv; promise.
Paliling-cklv.-Obliquely. Pamngat-w Nickname; alias; denomina-
Paliliii'j a )lli<|in-.
<
tion.
Palinainiiaiiiin-?/-To taste; relish; give ?' -To nickname; give an alias;
I'amaLi'atan
taste. denominate; make a vow or promise.
Palinawin-r To dear; make plain; ex- Pamahalaan-r-To manage; heed/ care
plain; expound; demonstrate the for; keep; irnard; govern; direct; con
truth. duct; domineer.
Palinsarin ang buto-r-Tn disjoint; jmll Pamahid-M- Wiping rag; packers waste.
part. Pamahid ng pawis -Ihindki'rchief.
/>

Palinuhod-o- Humble, meek; begging; ramahin //-Superstition.


kneeling. Pamakpak>n- Addition/ lean t<> ; wing.
PAM 113 PAN
Pamalimali-a-Errorjeous; full of mis- Pamimintnho //-Petition, prayer; ask"
takes,- inconsiderate. ing; service; obedience; submission-
Pamamaga-ft-Swelling; inflamation; tu- Pamimintnho sa I
)ios-w-Prayer to God.
midity; tumidness. Parningihiri-n-To deafen.
Pamamagpak-ft-The waving of one's Paminsan-adz/.-Once.
arms; cruse; beginning; appearance. Paminta-?i-Pepper.
Pamamag itan-- Intercession, interven- Pamitpit-n-Instrument for cutting.
tion; mediation. Pamugaw-tf-Scarecrow.
Pamamahagi u Partition;
-
distribution; Pamula n-Origin; source; beginning;
division; dividing. root; entree; entry; element; prin-
Pamamahala-x-Care; cargo: watch; guard; ciple; motive.
duty; management; government, Pamulaan--z/-To commence; begin; under-
Pamamahala na mabagsik -//-Tyranny; take; attempt.
severity; rigidity of government. Pamumubok-n-Crystalixation.
Pamamahay- Habitation; abode; res- Pamumukod-n-Separation; distinction;
'

idence; lodging; mansion. singularity.


Pamamalagi-//-Stability; lasting; habitua- Pamumula ng mukha-w-Blush; bashful-
tion; subsistence. ness.
Pamamalat-//-Hoarseness. Pamumuno-H-Govermnent; commanding;
Pamamalita //-Narration; speaking; re- commandment; leading; heading.
velation; speech; talk; talking. Painmnutla ng balat--Pallor; wanness;
Pamamanas-n-Beri-beri; swelling caused paleness; ghastliness.
by a cold. Pamunas-7t-Washingcloth; dusting
Pamamanglaw-n-Solitude; lonliness; cloth; trifle.

gloominess. Pamungahin-v-To fertilize; make fruit-

Pamamansag-n-Nickname; alias. ful.

Pamamantog-n-Inflation. Pamuti-w-Adorment; adornation; or


Pamamaos-n-Hoarseness. nament; embellishment.
Pamamarati-n-Stability; duration; per- Pamutihan-v-To adorn; embellish; set-
manency; eternity. off; n't up; ornament; clean.
Pamamayad-w-Pa y rne nt ;
compen- Pamutihin-7/-To decorate; embellish;
sation. adorn; set off.
Pamana-n-Legacy; inheritance. Pamutiin-7/-To whiten; make white.
Pamanahan-v-To legate; inherit. Pana-/z-Arrow; dart.
Pamanghain-y-To amaze; cause to stare Panabihan-n-Toilet; retreat.
or wonder; astonish. Panabing-w-Curtain; covering; awning;
Pamankin n-Xephew; neice. screen.
Pamankin na babayi-n-Niece. Panabing sa pinto-n-Screen.
Famankin na lalaki--Xephew. Panagano-n-I)edication; consecration;
Pamankin sapakinabang-//-Stepchild. inscription.
Parnansa-//-Promise; denomination; de- Panagap ng bula-n-Skimmer.
termination. Panaghiling banal-n-Emulation; envy;
Pamantugin-r-To inflate; fill with wind. jealousy.
Pamaoy-n-Scare crow. Panaghoy-w-Lamentation; dole; dolor;
Pamaratihin-7' To accustom; inure; fre- lament; bewailing; wail/ strong sen-
quent, timent.
PamagataD-n- Level; anything used for Panaghoy na malumbay--Sad lamen-
leveling. tation.
Pamatay ng ilay-H-Light extinguisher. Panaginip-w Dream.
Pamawis-w Handkerchief. Panagpi-w-Patch .

Pamaypay-w-Wag; fan; shaking. Panagutan-w-Guarantee; bail; response;


Paniibigan-w-Talk; anything that is responding; answering.
put in the mouth. Panahod-n-Receiver; small bucket.
Pamigkis-w-Belt; sash; girdle; band; lig- Panahok-n-vSpice.
ature; scarf. Panahon-n-Time; era; term;
age; tide;
Pamigkis ng balat-n-Leather belt. season; epoch; occasion; opportunity.
Parnihasanin-r-To abuse; inure; ac- Panahon mabuting ipagtanim-w-Seed-
custom. time.
Pamimili-n-Purchase; buying; selection: Panahon na magkasing luat ang araw
choice; volition. at gabi-n-Equinox.
15
PAN 114 PAN
Panahon nakaraan-w-Past time/ past Pandampe-n-Blotter.
tense. Pandareta-n-Tambourine.
Panahon na walang gawa-n-Rest; re- Panday-^-Blac ksmith; ironsmith.
pose; recreation. Pandayan-n-Blacksmith | shop; forge;
Panahon nang babayi-n-Periodical in- iron works.
disposition ef women; menses. Pan de sal->i-Salt
bread; bun; bunn.
Panahon ng gapasan-H-Iiarvest time. Pandilig-n-Sprinkler; watering pot.
Panahon ng pagani-w-Harvest time. Pandinig-n-Ear trumpet; ear.
Panahon ng tatlong buan-H-Quarter. Pandulo--Final; conclusion; acme;
Panahon salat sa ulan-7z-Drought. finish; termination; crisis; goal.
Panahunan n-Turn; time; succession. Panduro-w-Punch.
Panakip-w-C'Over; lid; stopper. Panga-n- Jawbone.
Panakip ng hihigan-n Coverlet; bed- Pangadya -n-Any thing used to defend
spread. something else.
Panakot-H-Scarecrow. Pangahas-t-Daring; boldness; sauci-
Panaksak-^-Poniard; dagger; dirk; ness; forwardness; insolence; impu-
stil.leto. dence; dissolution; audacity; intre-
Panaktak-#-Branding iron. pidity; fearlessness; spunk.
Panalangin-H-Prayer; petition; invo- Pang ahit-n-Razor.
cation; oration; evening prayer. Pangako-n-Promise; guarantee; plight.
PanalMi-String; thong. Pangalag ng tornillo-w-Scre driver. -A

Panali ng zapatos-n-Shoestriiig. Pangalan-n-Name.


Panaluyan bahay-n- Hotel; inn; board- Pangalavva-^-Second; assistant.
ing house. Pangalawa buhat sa dulo-w-Penulti-
Panambil-H-Covering; screen; cover; mate; the last but one.
inclination; vocation. Pangalawang ngalan-n-8urname, nick-
Panambitan-w- Lamentation; lament; name.
moan. Pangaling-n-Brush-hook; instrument for
Pajianahan n-Habitation; abode; living cutting away brush.
at a certain place. Pangalos-w-Scraper; anything used as
Pananakot-n-Fright; threat; surprise. a craper.
Pananalig n-Hope; expectancy; firmness; Pangamba-n- Doubt; susi>icion; jealousy;
constancy. fear; plight; indicision; dread sus-
Pananalita-7i-Talk; discourse; conversa- pence; hesitation.
tion; idiom; language. Pangambahin-a-Fearful; distrust 1'ul;
Pananalo-w- Victory, winning. jealous suspicious.
Pananamit-n-Garb; wearing apparel; Pangamoy n Nostril; nose.
clothes; complete suit. Pangangalakal-w-Traffic; t rad e; com -

Pananampalataya-^-CVedence; 1'aTth ;
merce.
creed; belief; troth; theory; credit. Pangangalakal ng ka t a wan-- Brothel,
Pananamsam-M-Plunder; spoils; pillage. whoring; prostitution.
Pananatili-n-Stability; permanence; du- Pangangalan--The giving of a name;
ration; tenacity; continuance; persis- naming.
tency. Panganganak-n- Birth; giving birth.
Pananauli-w-Resto ration; devolution. Pangangaral'/z-Pi-eaching; sermon; ex-
Pananda-n-Brandin^-iron; stencil; mark- hortation.
er; marking iron. Pangangaso -//Hunt- chase; gunning.
Panangis-n- Weeping; crying; snivelling. Pangangatawan-n-Shape or form of the
Pananim-w-Seed; sowing; seed time; body.
that which is planted. Pangangnyaw //-.\e^ati<.n; unwillingness.
Panat-rt-Tight; hard; linn; solid. Panganga\ aval //-I']xtennation; feeble-
Panata-n- Promise; offer. ness; weakness debilitv; wasting awa\\
Panatag-w-Secure; constant; tramiuil: Pan.iangaynpapa n Su unissi on. humilia-
I

quiet; calm; rest. tion; yielding; losing in a fight.


Panauhan-w-Border; lodger; guest. Panganib-w- Danger; risk; peril; jeopardy;
Panay-rf-Kveu; eipial; rontinuous, all. ha/anl.
Panay-adtvKvenly; equally; totally. Pangapas-n-Sietle; scythe; reaping-
Panaya-n Continuance; e ven ness; houk; gyiie.
equality. PangajHin-;r Discard.
Pandak-a-Sh(.>rt;cl ml >'>y; stocky; chunky. ng paa-^-ShurkJos; IKJJIC..
iiB PAN
Puugapos ng kamay-tt- Handcuffs. Panghinnli //-Karphick.
sermon; advice.
Pangaral-><- Discourse/ Panghuhula-n-Pfophety! sm-misc; con-
preach ing. jecture.
Pangaralan-r-To exhort; preach. Panghuit-w-Lever; fulcrum.
Paniiaral kristiano-n-Settnoti. Panghukay-n-Spade; hoc.
Pangarap-;/- Dream. Panghuli ng isla-;/-Kishtrap.
1

Pangaso-x ( hase: hunt. Panghuli--Trap.


Pan gati-n- Decoy; snare. Pangiki-n-Chill.
>

Paiigating ibon-n-Decoy bird. l


angil-//-l\vetooth; fang; tusk.
Pangatlo-/f-The third. I'angimayin /--To bcniinili; cause to be
Pangathgat-n-Bite; gnaw; nible. senseless.
Pangayayatin-7' To
>

extenuate; debili- l
<

anginibr.]io-;/-l ;nvy; jealousy.


tate; make weak or thin. Pan|ingiba-tt*8ingtrlarity; distinct ion;
Pangayod-n-Grater: scraper. novelty; strangeness.
Pangbatak-ft-PulI; tug; haul; attraction. Pangingilal)ot'-;/ l^right; terror.
Pangbatid-n-Dam. 'angingilag-w- Avoidance; evasion.
I

Pangbayo-n-MaUet; mall. Pangigilalas-n-Ad mi ration; wonder;


Pangbulok-#-Any thing that will make amazement; stupor.
or cause another to rot. Panginginig-;/ -Trembling; shaking; quak-
Pangbutas-n-Atfger; gimble; punch/ ing; sparkling.
weevil; puncheon. Pangingis<la-w-Fishing.
Pangbuya-H- Incitement; spur; stimulous. Pangingitlog-n-The laying of eggs.
Pangdamdam-tt-Sensibility; sense/ sen- Pangingitlog ng isda-n-The spawning
timent; perception. of fish.

Panggapus-n-Trammel; handcnff; shack- Panginoon-^-Master; overseer; propietor;


le. owner; mistress; lord.
Panggising-n-Alarm clock; alarmbell. Pangintindi-n-Sense; spirit; intelligence;
Panghahapdi-n-Smarting; stinging- knowledge; skill; ability.
smart pain. Pangispiki-ra-Lever/ fulcrum; hand-
Panghaharang -n- H i
g h w a y rob b e r y ; spike.
holdup. Pangit^-Ugly; homely; immodest; dis-
Panghahalili-?*-Substitute; that which is figured; dirty; deformed; sordid huge;
put in place of another. Pangitlugan-n-Hen's nest; haunt of a
Panghalina-ft- Attraction; magnet. hen.
Panghalo-n-Mixer; rocker; mortar; any- Pangkat-n-Chapter. part; clan.
thing that is used to mix with. Pangkat ng bayan-n-District; part.
Panghapit-?-Pestle. Panglalata-w-Prostration; languidnessj
Panghihiganti-ft-Vengeance, retaliation. weakness.
Panghihimagsik-;? Sternness; rigor; Panglasap-n-Palate; taste; relish.
strictness; severity. 'Panglaw-v//-( iloom; sorrow; grief; sad-
Panghihimagsik laban sa puno w-Insur- ness; lonliness; depression of spir-
rection; rebellion; sedition. its.

Panghihina--Debility; weakness; ex- Panglilibak-?i-Slander; insult; ridicule.


tenuation; feebleness; wasting; away. Panglingot ng tapon-n-Corkscrew.
Panghihina ng loob-/?-Lack or want oi' Parigiold6b--Robbery; rol>bing.
courage; temerity; weakness of heart; Pangnamnam-n-Taste; palate; relish.
faintheartedness. Pangpahiirrp'il^fi Sedative; anything
\\ hich serves to quiet; ease; or calm.
Panghihinang-n-Soldering.
Panghihip rig platero-n-.Jeweler's l>low- Pangiti-7-Smile; budding of blossoms.
pipe. Pangpakilos-n- Motor.
Panghihiwalay-n-Separator. Pangpalakas-n-Corroborative; anything
Panghikaat-Lever; fulcrum. which serves to strengthen.
Panghila-n-Attraction; anything which Pangpan<Lr--Shore; strand; bank.
serves to draw another. Pangpawis-w-SttdorifieJ
Pangliilamos-n-To\vel; the washing of Pangpasuka-n-Emetic:
the face and hands. Pangpastilong- //
-
Propeller; incitement;
Pan ghina-ra- Any thing which serves to inducement.
weaken another. Pan^jjatibay-n-Corroborative; guarantee;
Panghinang-n-Solder; soldering-iron. anything which serves to strengthen.
Pan gh ninga- w-Toothpi ck
i .
Pangpatulog n-Marcotic/ drug.
_ PAN 116 PAN
Pangpatuyo-w-I )r ien .
Paniningil-n-Collection of outstanding
Pangpiga-w-Press; pestle. debts.
Panpigil-w- Brake. Panininta-w-Courtship; love-making; love
Pangpihit-n-Wreneh. suit.

Pangsual-w-Handspike. Paninirang puri-w-Slander; gossip; back-


Pangsurong-w-Shovel; spade. biting.
Pangtala-tt-Rule/ marker; that which Paninira sa isang lugar-w-The living or
serves to govern. lodging at a certain place.
Pangudngod-n-Grater; scraper. Paniwala-n-Belief; faith; credit; credence;
Pangulo-w-Leader; commander; c h ef
i ; confidence; testimony.
principal; head. Panipit-^-Tongs; princers; clamp.
Pangunahan-n-Head/ leader. Panira ng puri-w-Slander; defamation.
Pangungulili n Sordidness; Pani ala w-Belief; credence; credit.
- -
filthiness;
dirtiness. Paniwalaan-r-To believe; credit; have
Pangungundot-ft-Lance; blunt instru- faith in.
ment used for purposes of defen.se. Paniwalain a-Credulous; simple.
Pangungurong-w- Contraction bucking; Panlimas-n-Bail.
shortening; retraction; retirement; Panot-a-Bald; hairless; baldheaded.
backing down. Pansinin-a-Notable; perceptible; sensi-
Pangungusap-w-Advice/ talking; lecture; ble; sensitive; thoughtful.
locution; speech. Pantain-^-To level; make equal.
Pangusap-Ti-Correction; advice; charge; Fantas-7z-Sage wise man; writer.
reprehension; reproach; censure; Pantay-a-Equal; uniform; level; even,
reprimand; reproof. similar; of the same height.
Pangusapan-i/-To advise; reprimand; Pantayin-v-To equalize; level; make
censure; reprehend; admonish; lec- equal; match; make similar.
ture. Panti-w-Net.
Pangusap na masaklap-w-Reprimand; Pantuyo-?/-Drier.
reproof; lecture. Panual-#-Lever; push; shove.
Pang uumit-M-Theft; peculation; steal- Panudlok-w-Stimulan; billiard cue.
ing; thieving. Panugtog ng kampana-n-Bell clapper.
Pangwakas-M-Final/ conclusion; deter- Panukat-n- Measure; taje line.
mination; end; remembrance. Panukat ng ulan-7i-Udometer.
Pangwakas-a-Final; conclusive; last. Panukaba-n-Design; intention.
Pangyayari-M-Accomplishment; event; Panulat-n-Penmanship.
incident; issue; success; reali/ation; Panulukan-tt- Angle; corner/ nook.
casuality. Panuluyanan-w-Inn; hotel; inn of a mon-
Pangyayaring bigla-n-Sudden happen- astery.
ing. Panumpa-/* Adjuration.
Panibago-rc-New; renewed. Panumpaan-v-To make oath; swear;
Panibagong pagbabangon-w Rebuilding: promise.
reconstruction. Pannngkit-n-Hook; gaff; window pole;
Pan ibugho-w- Jealousy; envy. provocation.
Pan nba-w-Bucket.
i i
Panunuap-ft-Lodging; chamjion; friend.
Panirnba-//-Closhes used to go to church Panunuba-^-'rrick; deceit; trap; fraud.
in. Panunubok-n-Secret observation or
Panimbang-n- Weight; balance. watching; sur]>rise.
Panimdim-fl Meditation; anxiety; rest- Pa n unuin )alik-n-Restoration; devolution
I

lessness caused by thinking of another. Panunumpa n-Vo WJ oath; curse; inipi'e-


Paningasin-r To kindle; set afire. cation.
Paningilan-/y-rollection of debts; place I'aniinunipa n hindi totoo n-Perjury;
of collection. false oath.
Paninigalan-w-Sideboard; dre.-sci. Paniub-- Disinfectant.
Paninilaw-n-Pallor; jrhastliness; wan- Panutoir-j/- Prick.
ness; pallidness. Pa nu tog ng pabete // Snuffers.
1'aninilay //-Meditation; rontcmphition; Panutsot-//\N'histle,- call.

musing. Panuyo The askinir of the father for


,t

Paninilbihan-n-Service. sevitude. the hand of his daughter in mar


Paninilo at pagbabalat ng libro >/ the riage; gallantry; service of love; con-
binding of books. gratulation.
ill
Panuyuan-i'-To court; love; w<><>. Paraanan ng masid ang isang libro-2'-T
Panyito ng damit-jf-Gore of a skirt. peruse; run over; read hurriedly.
Panyo-//-Hankerchief. Paraanin r-To pass; let pass; give
Panyo aa liig-n- Kerchief. way.
Paos-w- H
oarseness. Paraanin sa-v-To make go a certain
Papa-n-Pope; pontiff. way; compel to go a certain way.
Papag aralin-y-To send to school, make Paragala-n-Girt; reward; present.
or cause to study; teach. Paragos-w- Harrow; drag.
Papag alsahin-t'-To cause to raise. Paralis-#-Roller; rolling pin.
Papsgbagahin-v-To rubify; make like a Paralis ng nagliligawan-n-Piinji.
live coal. Paramihin-v-To multiply; increase; aug
Papagdalitain-r-To cause to suffer. ment; dilate; diffuse; propagate.
Papaghirapin-v-To give or cause pain; Parang-w-Country; field; meadow.
impoverish; make poor. Parangalin-r-To extol; exalt; elevate;
Papag initin-7'-To heat; make angry. sublimate; honor.
Papag asunduin-7/-To reconcile; cause Parang apoy-a Fiery, r
become friends again. bato-a-Stony. L
t<>

Papaglamatin-r-To crack.
Parang
Parang hayop-a-Brutal. ^
Papagluatin-v-To prolong; stretch; Parang hindi-a^.-As if not; as if it

lengthen (per. to time.} were not.


Papagpasain-7/-To bruise; burn; con- Parang langib-a- Scabby scablike.
;

tuse. Parang ng pastulan-n- Pasture.


Papagtakahin-?;-To astonish; amaze Parang nuno-a-Ghastly.
cause to wonder or stare; surprise. Parang serafin-a-Seraphic, angelic, r
Papanghimagsik-n- Vengeance; cruelty; Parang sutla-a-Silky-
tyranny. Parang uhog-a-Mucous; slimy.
Papangilabutin-7'-To terrify; scare. Parapara-ar/T/.-Equally; uniformly; even-
Papangilinin-f-To observe; sanctify; ly-
respect; worship. Para sa-prcp.-For; to; towards; in order
Papangitan-7/-To pollute; stain; make to; to the end that.
ugly or homely. Paratang-#-Accusation; charge; impu-
Papangitin-v-To pollute; stain; make tation.
homely or ugly. Paratangan-y-To accuse; charge; impute;
Papanglawin-TATo sadden; make or criminate; impeach.
cause to be sad, gloomy, dark or Parati-ady.-Always.
mournful. Paraya-w-Deceit; fraud.
Papang undutin-7/-To contract; wrinkle; Paraya-n-Suffering; patience; toleration.
shrink. Pareja-n Pair; brace; couple; match;
Papang urungin-7'-To contract; shrink. doublet.
Papaniwalain-v-To persuade; imbue; Pari-n-Priest; clergyman; divine; eccle-
induce; make or cause to believe. siastic.
Papasok-;/-Entering; manner of enter- Parikit-n-Ornament; adornment.
ing; entrance. Parikitin-u-To ornament; beautify; em-
Papayo-fl-Advice. bellish; adorn.
Papal -n- Paper. Parinsa-n-Sadiron.
Papel na bastos-n-Wrapping paper. Parinsahin-7/-To iron.
Papilipit-rtffo'.-Twistingly; on the con- Pares-n-Pair; brace; doublet.
trary. Parisan-n-Pattern; precedent; type;
Papulahin-7'-To redden; rubify; stain; model; example.
make or cause to blush. Parisan-t'-To imitate; counterfeit; mimic;
Papulanditin-v-To squirt. forge; pattern.
Papurihan-7'-To honor; respect; dig- Parisukat-n-Square; quadrate.
nify. Parisukat-a-Square; quadrate; quad-
Paputihin-?;-To pick. ratic.
Paputiin-i?-To whiten. Parisukatin-v-To square; quadrate.
Paputukin-v-To shoot; burst; break open. Parol-n-Lanteriy
Paraan-w-Path;mode; method; way; Paroodin-v-To go after; send; after.
'

manner; form; course; gangway; dis- Paroparo-#-Butterfly.


position; will; aspect. Parti-w-Quota; part.
Paraan ng isip-w-Theory. Partihin-z'-To part divide.
118 fAf
Parus.a-w- Punshment; chastizement; Paslangin-v-To insult; profane; dare;
penality; correction; requittal. be impudent; violate; impute.
Parusahin-7'-To punish; chastize/ cor- Paslit-a-Mucous; mucky; low; abject;
rect; requit. ignorant; despicible; depraved.
Parusahin sa salita-7'-To rebuke; cen- Paso-w-Burn.
sure; scold. Paso-r? -Ear then ]>an or tub.
Pasa n-Bruise; burn; contusion. Paso-w-Pass.
Pasabi-w- Message; errand. Pasok-n- En trance.
Pasabugsabog-<i7/.-Helterskelter. Pasolo-n-Sharp point.
Pasa ng dugo-/z- Serous blood. Paspas--Shaking; dusting; instiga-
Pasakabila ng bundok-v-To go over tion.
the mountain. Faspasin-v-To dust/ shake.
Pasak-72 Plug; stopper; calk; peg. Pastol ng tupa-^-She.pherd.
Pasakin-y-To calk; plug; stop; check. Pastor--Castor; divine; ecclesiastic.
Paeakit-w Torment,- torture; pain; an- Pastulan-n-Field; meadow; pasture.
guish. Pasubali-n-Exception; condition; con-
Pasakitan-v-To pain; distress; torment; ditional promise.
.
torture/ afflict; chastize; mortify; Pagsubali sa-n-On condition that.
disgust; disable. Pasugo-#-Embassador; counsel.
Pasal-72-Oakum. , Pasuin-7/-To burn; scortch.
Pasalah-i'-To calk; stop a leak; block Pasukab-#s7A -Treacherously , under-
up. handed.
Pasalapaap-a- Shallow; superficial. Pasukal-fwfo'.-Treacherously; under-
Pasaliwa-flwfo/.-Backhanded. handed; low; dirty.
Pasalunga-adv.-Reluctantly; contrarily; Pasukalin ang loob-r-To vex; disgust;
reverse; pepugnantly. disturb; molest; displease.
Pasalungat-a-Contrary; reluctant; re- Pasukuin-f-To subdue: quell; overcome
pugnant; reverse; against.
.

conquer; subject worst/ overwhelm;


Pasamahin-v-To unite; join; put to- caiise to surrender; captivate; charm.
gether. Pasulat-n-Pictation; order to write.
Pasamain-7/-To deprave/ corrupt; make Pasulungan-7/-To drive; impel.
or cause to be bad. Pasunod-n- Example; precedent; copy;
Pasa main ang loob-v-To displease; pattern.
disgust. Pasupil-n-Triumph; subjection; conquer-
Pasan-n-Load. ing; overcoming; overwhelming.
Pasanin-^-To carry or put on the- Pasupilin-7'-To overcome; subdue; over:
shoulders. whelm:
Pasarapin-v-To relish; give zest. Pasuotsuot-arfa/.-Twistingly; tortuously.
Pasaulan-n- Devolution: restoration. Pasuotsuot-a-Twisted; crooked; winding;
Pasayahin-w-To gladden; cheer; make Piisusuhin-w-To nurse; give suck.
happy, Pasutsot-;/-\Vhistle.
Pasial-w Stroll; walk; saunter. Pataasin-v-To raise; elevate.
Pasialan-n-Promenade; avenue; walk. Patabain-i/'-To fatten; batten; Fertili/i 1
;

Pasigan-w-Shore; strand; beach. maka tVuitful.


Pasiirlahin-'y-To vivify; incite; excite; Patadw-Kosin.
imbue; revive. Patag-//- Level; Hat; even; plane; linn;
Pasimalaan-T-To commence; begin. cijiial; similar; uniform;' contain; con-
Pasimulan-w-Beginning; commence! unit. sistent; tranquil; smooth.
Pafiinungalingan -To ,
give the lie; Pataiir.'.-r-To level; flatten.
contradict. Palago m/r.-Hiddenly; secretly; clan-
Pasiya-n- Decision; verdict; judgenu-nt; destinely,
sentence; resolution; determination. Pataliiniikin-r-To calm/ tramniili/e;
decree/ rebuke. j'acify; appease; settle; quiet.
Pasko-n-Christmas. Patak it- )roji,- blot; dri|>.
1

Paskong mahaba-n-Quadrigesima. Patakasin-v-To cause or help to es-


Pasko pa-kalnihav
nj> Kuster. //
cape; steal.
>

Paslangin-a Skittish. l atalim-//-Steel,- cutting edge.


Paslangin-f-To surprist-; make a sud- Patalimin-7'-T sliarpen; make keen.
den movement. Patanaw-x-Sight; aiiparition; model,
Paslang-n-Insolence; impudence; daring. pattern.
PAT 119 PIG
Patangahiii-ft-To canse to l>e la/y or Patungot-H-Small a<ldition;or preniimn-
indolent. Patiinngin-'z/ To whistle; make a noise
Pataniv/ Lima beans. or sound on anything.
Patapangin-tJ-To encourage; strenut IHMI; Patupat-n-Pipe.
invigorate/ enforce; make valiant, Patutot--Whore |>oostitute; harlot.
exert. Patuyo ml r. Dryly; morosely.
Patahanin-v-To quiet; pacify; appease; Patuyuin-v-To dry; dfssicate.
tranquilize. Patuyuin sa hangin-7/-To dry in the air.

Pataw--Weight. Pault'il-m/7'.-Foolishly; sillily; madly;


Patawad-M-Pardon, absolution; pallia harumscarum.
tion/ forgiveness. Paulol-n-Increase; addition.
Pattiwarin-y-To forgive; pardon; ab- Paulol u\ol-adv. Foolishly; madly; sillily;

solve; spare; acquit; condone; palli- precipitately; rashly.


ate. Paululin-v-To make foolish.
Patawin-r-To weight. Pdululin-u-To till; augment; add to.

Patayan-tt- Killing; slaughter; carnage; Pautang-n Credit; trust; bill; note.


slaughter house. Pawa-a-All; each; every; all; whole.
Patayin-r-To kill; murder; assassinate; Pawalaan-u-To loosen; slacken; free/
quenca: put out; extinguish. liberate; set at liberty.
Patayo-a-Perpendicular. Pawalan ang alipin-v-To emancipate;
Fatay sa kapatid-n-Fratricide. liberate.
Patay sa sariling ina-n-Matricide. Pawalan ang halaga-i'-To condemn; de-
Patibong-n-Trap; deceit; fraud; cheat. preciate/ diminish the value.
Patibong na panghuli ng daga-n-liat. Pawalan ng kabuluhan-v-To condemn;
trap. depreciate; diminish.
Patid-n-Break; cut. Pawiin-v-To blot; erase; abolish;
extin-
Patigasin-r To toughen; harden. guish; efface; put out; suppress.
Patilansikin-f-To spatter: splash; dab; Pawiin ang antok-^-To wake.
bespatter. Pawiin ang kulay-z/-To discolor; fade
Patingkayad-a-Tiptoe; walking on the wash out.
toes. Pawiin ang uhaw-u-To quench thirst.

Patiningin-n-To clear up; settle; make Pawikan--Tortoise.


serene. Pawis-w-Perspiration; sweat.
Patirin-y-To cut asunder; break; fracture. Payamanin-7/-To enrich; make rich.
Patis-Ji-Brine. Payamoyin 7/-To chafe; disgust.
PatitiinrZ/-To drain. Payanigin-?/-To make or cause to trem-
Pati tis-/f- Lampblack. ble.

Patiwasayin-v-To tranquili/e; calm; pac- Payaos-a-Husky; hoarse.


ify. Pay apaa- Pacific; tranquill; calm; quiet;
Patnugot--Maxim; adage, motto. mild.
Patong-- Addition; boot; premium; aug- Payapain-7/-To calm; pacify; tranquili/e,
mentation. quiet; allay; settle; appease.
Patos ng gulong-ff -Clinch. Payat-a-Weak; lean; thin; poor; meagre;
Patotohanan-v-To ratify; verify; prove/ delicate; slender; gaunt; wizen; infirm;
manifest; testify; confirm. faint; barren.
Patotohanin-u-To make true; prove rat; Payatin-t'-To prostrate; exhaust; debil-
ify; verify; true. itate; make thin or lean.
Patuad-a-Inverted. Pay 0-72- Advice; admoniton.
Patuad-adv. -Upside down. Payong-w- Parasol; umbrella.
Patubo-H-Interest; profit; gain. Payong na munti-w- Parasol.
Patuhin-v-To toss; pitch. Paypay-w-Fan.
Patulinan-?/-To accelerate; enliven. Paypayin-v-To fan.
Patuloy-n-Continuation; succession. Pekas ng mukha-n-Freckle.
Patuluyan-k'-To continue; lodge. Pepino-w-Cucumber.
Patuluyan ang kapwa-^-To receive- Peras-n Pear.
lodge; entertain; protect/ give shel- Perdegones--Buckshot.
ter. Pidpid-w-Stick; s}>linter.
Patnluyin-t'-To lodge; let
lodgings. Pidpirin ang kahoy-y-To ch(jp wood.
Patungan-7/-To add; augment; give boot; *Piga ^-Squeeze; press; crush.
give premium. Pigain-v-To Squeeze; press; crush.
PIN 120 PIN
Pighati-#-Disgust: melancholy; annoy; Pinagkakautangan-n-Creditor.
annoyance; distaste; dudgeon; griev- Pinagkaratihan-M-fjabit; custom.
ance; grief; sorrow; gloom; sadness; Pinagkaskasan-n-Filings; scrapings.
afflliction. Pinagkasunduan-n-Agreement; reconcil-
Pigi-n-Breech; buttock; haunch; hip; iation.
rump/ posteriors. Pinagkikilan-w- Filings.
Pigil-H-Ourb; check; stop. Pinaglagarian-ii-Sawdust.
Pigilan-7/-To stop; curb; check; rein. Pinaglilibangan-n-Place of recreation or
Pigilin-7'-To stem; constrain; check; amusement.
curb; bridle; stop; obstruct; restrain; Pinaglilimbagan-/i- Printing shop.
withhold. Pinaglmisan-w-Cleanings; rubbish.
Piging-n Banquet; feast; fete. Pi naglulutuan-w- Place of cooking.
Pigingin-7/-To banquet give; a feast in Pinagmulan-w-Source; origin; beginning;
honor of another. motive; cause; occasion; principle;
Pigsa-w-Tumor, abcess;tumefaction; boil. inception.
Pigtain-y-To drench; soak. Pinagpag-f. imp.-Shook.
Pihit-w-Turn; sinuation. Pinagpagihan-n-Filings made by tiling
Pihitin--z/-Toturn; tighten; sinuate. with the tail of the pagi.
Pikit-fl-Wink; blink. Pinagpilian--Remainder; residue; ref-
Piklat-n-Scar. use; leavings; offal.
Piko-n-Pick Pinagpupugutan n-Place of beheading;
Pilak-n-Silver. garrote.
Pilapil-n-Terrace; dike; dam; embank- Pinagputulan-w-Hesidue or remainder
ment; imbankment. of anything that has been cut.
Pilay-a-Iame. Pinagsabunan-w-Soapsuds; suds; lather.
Pilayin-y-1 o lame; disable; truncate; Pinagsasabunan-?z-Place of making
make lame. suds.
Pilduras-n-Pill. Pinagsugpungan-n- Joint; juncture.
Pilegas-w-Plait; ruff; ruffle. Pinagtabasan-w -Clippings or leavings
Pilegasan-v-To plait; ruffle crimple. of a tailor.
Pili-//-Choice; volition; selection. Pinagtatalan-n-Chips; fagots.
Pilat-w-Scar. Pinagtinghasan-w-Chips; fagots.
Palihin-f-To twist; warp; disort; turn; Pinag usapan-H-Contract; subject of con-
curl. versation; argument; agreement.
Piliin-v-To choose; select elect. Pinagtutunguhan-jj-Design; purpose;
Pilikmata-?;-Ey clash. object.
Piling-n-Cluster; bunch. Pinag uueapan-n-Object; design; pur-
Pilipit rt-Sinous,twisted; contorted. pose; subject; of conversation.
Pilipit-a-Sinuation; twist Pinag utusan-n-Servant; agent; errand
Pilipitin-oTo twist; curl; sinuate. hoy.
Pilit w-Persuasion; obligation; enforce- Pinagyagitan-n-Place of congregation;
ment; compulsion. stolen articles.
Pilitin-v-To persuade; urge; enforce; Pinakamatanda sa lahat-w-Senior.
oblige; extort; press; persist; beset; Pinamili-w-Purchascs.
compel; ply; prevail; convince; drive; Pinarnili-17. vm/9.-Bought; pnrcliascd.
persevere. Pinanglin5an-n-Source; origin; head-
Pina-n-Pine. spring; l)eginnin.tr; cause; ancestry,
Pina // Pincnpi-U-. ancestors; forefathers; root, germ.
Pina aapuyan-H-IIejirt It, flreplace; stove. Pindang-?j-.Ierked beef; dried beef.
Pinag aaralan- n- Breeding: education; Pindangin-r-To jerk or dry beef.
manners. Pindot-n-Pinch; niji; j.ress; stjuee/e;
Piling bubuan-x-Kiiundry; casting house. tweak.
Pina Imhatau-jM'ause; occasion; begin- Pindutin-r-To pinch; nip; s-niee/e; press,
ning; motive; source; origin; germ; in- tweak.
ception; principle; ancestry; fore- Pin.lutin-T'-To pinch; squeeze: press;
father. t\\eak.
Pinag gagawan ng sabon-w-Soap fac- Pinga-n-Lever; carrying stick.
tory. Pingan-j/ Plate.
Pinag hogasan-n-Dirty water left after Pingan n;i malaki-)>-Platter.
1

washing. Pingas-)-C hip; notch; chink; gap.


PIT 121 PUL
Pingasan--z/-To notch; chip; chink. Pitoa-Seven.
Pinsan-n-Cousin. Pi t6-ri- Seven.
Pinta-n-Paint Patong daan-a-Seven hundred.
Pintahin-v-To paint.
'
Pitong daan-w-Seven hundred.
Pintakasi-n-Mediator; favor; patron; Pitpitin-v-To mash.
protector; intercessor; solicitor; one Piyaos-a- Hoarse; husky.
who does a favor. Platero-n-Jeweler; silversmith.
Pintas-n-Fault; defect; drawback; de- Plaza-w-Square; park.
crial; disappointment; criticism; Pohia-w-Boiler; kettle; dyers copper;
scorn; contempt; censure; aspersion. copper dipper.
Pintasan-v-To criticize; censure; un- Po ky otan-n-Honeybee.
derrate; undervalue; dissapprove; re- Policia-n-Police.
prove; find fault; asperse. Pook-w-Corner; point; place.
Pintasin-v-To find fault; criticize; carp; Poon-n-Lord; saint.
censure; gibe; inculpate. Poot-n-Indignation; dislike; disgust;
Pinto-n-Door; gate; entry; gateway. aversion.
Pintuho-n- Veneration; reverence; re- Porcelena-n-Porcelain.
spect; regard. Pootin-v-To irritate; provoke; disgust;
Pintuhuin-r-To respect; venerate; rev- cause to be indignant or to dislike.
erence; esteem; obey; have regard for. Pormal-a-Formal; serious; ritual; .ear-
Pinuno na walang sinusunod na utos nest; grave.
-n Tyrant; despot. Potro-n-Colt.
Pinya # Pineapple.
: Presidente-n-President,mayor;chairman.
Pipi-a-Dumb; mute; silent. Prituhin-^-To fry.
Piral-n-A pull or twist of the ear. Pronombre-n-Pronoun.
Piralin-v-To twist or pull the ear. Provincia-n-Province; country.
Piraso-n-Piece; fragment; scrap; shred; Puang-n-Space; interval; distance; breech.
sherd; morsel, Pudpod-a Dull; blunt.
Pirasong manipis/n-Slice; thin piece. Pugad-n-Nest.
Pirasong munti ^-Fragment; morsel; Pugaran-w-Hen's nest; haunt of a hen.
nip; pinch, small piece. Pugay-w- Salute; salutation; greeting.
Pirito-a-Fried. Pugo-n-Quail; bob white.
Pirma-w-Signature. Pugpog-7Z-Knoll; low hill.
Pirmahan-a-To sign; attach one's Pugot-a -Headless; decapitated; be-
signature, headed; blunt; cut off.
Pirmahin-f-To sign; attach one's sig- Pugutan ng ukvz/-To behead; decapitate.
nature. Puhunan-w-Capital; fund.
Pisak ang isang mata-a- One eyed. Puit-n-Bottom; breech; hinder.
Pisanin-v-To meet; congregate gather. Pukaw-n-Fright; surprise; scare.
Pisaw-n-Large knife, resembling a Pukavvin-z/-To surprise; excite; scare;
cornknife. frighten; rouse.
Pisi-w-Cord; string. Pukulin-v-To throw cast.
Pisigan-a-Strong; stout; vigorous/ robust. Pukulin ng bato-^-To stone.
Pisik-n-Sputter; flicker. Pukliin-v-To stone; throw; cast.
Pisngi-i-Cheek. Puklo-?i-Udder; bag of a cow.
Pista-w-Feast; banquet; holiday. Pukol-n-Throw; cast.
Pistahin-i?-To feast; banquet. Pukot-n-Fishing boat or smack.
Pisunin-v-To level; flatten; stamp; ram; Pukpok-n-Hammer; stroke with a
drive down. hammer.
Pita-n-Desire; wish; liking; lust; mind; Pukpukin-i?-To hammer.
ambition; aspiration; cupidity.
* Pukpukin ng maso-z/-To pound with a
Pitagaii-n-Respect; politeness; vene- hammer.
ration; reverence; homage; kindness. Pula-n-Red; ruby; color of flesh.
Pitahin-v-To wish; desire/ like; aspire; 1'ula-w-Criticism; censure.
have ambitions. Pulaan-7/-To criticise; censure.
Pitik-n-Chalk line; snap. Pula ng itlog-i-Yolk; yelk.
Pitikin--To chalk line; snap. Palgas--Flea.
Pitisin-?; To squeeze; pr^ps; wind; Piilikat-n Spasm; cramp; convulsion.
tighten. Pulo-n-Island.
Pito-n-Whistle; picolo. Pulong-n-Reunion;meeting; congregation
16
MJM 122
Pulos-fl-All; entire; whole; each; every; Pumunit-r-To tear; touse.
equal; uniform. Pumuno-t;-To fill. pod.
Pulot-n-Honey; molasses. Pumunta-tJ-To go; wend.
Pulpol-a-Blunt; dull; obtuse. Pumusta-77-To wager; bet.
Pulubi-w-Beggar. Pumutok-^-To buist; shoot; explode;
Puluhan-w-Handle. break open; breach; fulminate.
Pulutin-f-To pick up; gather. Pumutol-7/ To chop; cut down.
Pulutong-#-Plattoon. Pumuyat-v-To stay up; keep awake at
Pumagod-v-To tire; weary; fatigue; night.
molest; irk. Punal-n-Dagger; poinard.
Pumagpag-v-To shake; flop. Punasan-v-To clean with a rag.
Pumaibabaw-v-To be superior; put on. Punduhan-n-Anchoring place; anchor-
Pumalatak-t;-To click. age; harbor; port; place where people
Pumalit-7/-To change; barter; alter. stop to rest.
Pumalo-z;-To beat; strike; cudgel; drub. Pungke-#-Pannier; basket; dust pan.
Pumalo-w-Gudgel; club. Pungusin-7>To slice; cut away; pare off;
Pumana-?;-To shoot a dart or an orrow. shorten.
Pumanaw-t;-To absent one's self; go Punla-^-Sprout; shoot; seedling.
away; leave. Punlaan-7/-Seed plot; nursery; hot-bed.
Pumanday-v-To blacksmith. Punin-v-To fill; stuff.

Puinangit-v-To grow or become ugly or Punit-n-Tear; touse.


homely. Punit-a-Torn; ragged.
Pumanhik-v-To go up; ascend; mount. Punitin-v-To tear; touse.
Pumanhik sa kabayo-/>To mount ahorse. Punitpunit-a-Ragged; torn: very ragged.
Pumantay-7'-To equalize; match; become Puno-a-Full; replete; chock; plenary;
equal or of the same height. complete;
Pumagaypay-77-To wave; undulate. Puno-n-Commander; chief; leader; prin-
Pumaroon-t?-To go,- resort; wend. cipal; prefect; trunk.
Pumasok-v-To enter; go in/ interfere; Puno-n-Beginning, principle; motive;
meddle. cause.
Pumatak-v-To drop; drip; dribble. Puno ng alikabok-a-Dusty; full of dust.
Pumatakpatak-v-To drip; drop; fall in Puno ng banlik--Muddy; full of mud.
drops. Puno ng kasamaan-a- Malicious; wicked-
Pumatay v-To kill; murder; assassinate. bad.
Pumatnugot-z;-To defend; guard; attend; Puno ng lukban-n-Orange tree.
accompany; go with. Punong aral-n-Axiom; maxim; rule;
Pumawidpa\yid-v-To Stagger; waver. standard; proverb.
Pumawis-tfTo perspire; sweat. Punongpuno-#-Replete; full to the
Pumayag-v-To concede; permit: allow; brim.
cede; agree; acquiesce; grant; coincide; Puno sa catedral--Dean.
accord; countenance. Puntahin -v To point; aim.
Pumayapa-f-To calm; pacify; appease; Puntas-n-Lace; edging; bobbinet.
tranguili/e; allay; settle; rest. Punto-w-Point.
Pumayapa-n-Paciricator; pacifier. Punto sa pagsasalita-w-Style or man-
Pumiga-v-To' squeeze; press out. ner of speech.
Pumihit-7/-To turn; go back; return. Punuin-r-To fill; replete; stuff; satis-
Pumikit-?;-To blink; wink. fy; satiate.
Pumili-w-To choose; prefer; elect. Purga--Purge; cathartic.
Pumiling-/;-To cluster; bunch. Purgahin-w-To purge.
Pumilipit-v-To twist; twine. Puri-n-Virture; honor; reputation; rank;
Pumili-v-To urge; persist; force; oltlige. fame; glory; applause; dignity.
Pumipintas-H-Critic; faultfinder. Purihin-f-To praise; honor; respect;
Pumirma-i/'-To sign; subscribe; under- dignify; commend; plaudit; eulogi/e:
write. extol.
Pumisan-v-To join; congregate; meet; Pusa-w-Cat; pussy; puss.
collect; unite; aggregate; associate. Piisak-n-Movement; moving.
Pumisik-z/-To sputter; nicker. Pusakal-a-Accustomed.
Pumukpok-7/-To hammer; trob. I'usali-jjMud; mire; slime; clay.
Puinalaan-v-To commence; begin. Piisalian-//- Place that is muddy; sink-
tj
]>ick up/ gather: acquire, liole; sink,
SAB $AK
Puso-//-Heart. Putik-tt-Mud; mire; clays.
Puso ng mais-TZ-Ear of corn. Putla-n-Paleness; wanners; pallor; ghast-
Pusod-w-Center of anything. liness.
Puaod-n-Chignon. Putlain-?>-To extenuate; grow pale.
Pusod ng ti van //-Novel. Putlin-T'-To cut; chop; amputate; trim
Puso k -a- Proud; bragging; passionate. cate; renind.
Pusok na loob-a-Fervent; impetuous. Putlin ng manga sanga-T/-To prune.
fiery,- lively. Putok-n-Shot; burst; report; crack;
Puson-rt-Groin. cracking; sound.
Pusot //-Bottom; bed of a stream or Putol-n-Piece.
river. Putol aug kamay-ft-Handless.
Puspos-tt-Full; replete; round; circular; Putong-n-Crown; wreath; coronet.
complete. Putulin-w-To chop; cut; resind; truncate;
Puspos ng kalualhatian ^-Glorious; ex- amputate.
cellent. Putungan ng corona-v-To crown.
Pusta-/i-Wager; bet. Putusan-i?-To fill.
Pustahan-v-To wager; bet. Pututin-v-To rape; ravish; force.
Pustahan-- Wager; bet. Puyat-n- Vigil; night watch.
Puta-/i- Whore; harlot; prostitute. Puyat a-Sleepless.
Putakti H-Hornet; wasp; yellow jacket. Puyatin-v-To keep awake.

Q,
Queso-w -Cheese. Quitd You, l)v me.

IR,
Rabo-n-Mortise. Ketrato-n-Portrait; picture.
Regla-n-Rule; order; precept; method. Rienda-;/-Rein.
Religion w-Religion; faith; cree<l; be- Rifa-n-Raffle; lottery.
lief. Rigudon-w-Quadrille; cotillon.
Retaso-n- Remnant. Rin-a^''.-Also; too; self same; similarlv

Sa-p>vp.-To; of; from; with; at; for; on; Sabaw-- Broth.


or; about; through; towards; in. Sa bawat sandali-m/r. -Momentarily; ev-
Sa aba ko-tjffer.-Poor me; unlucky me; ery moment.
pity me. Sabay-wfo.-Together; at the same time.
Saan-arfr.-Where; whither; to or at what Sabay-sabay - adv. Simultaneously; to-
-

place. gether; at once; at the same time.


Saan banda-a^?;.- Where; whither; at Sabi n-Talk; speech; citation; narration.
what place; at which side. Sabihin-v-To say; tell; narrate; cite;
Saan man-ark/.-Whereever; every where; speak; talk; predicate.
anywhere. Sabihin ang ngalan-v-To name; call by
Sabado-w-Saturday. name.
Sabak-w-Crotch; joint; mortise; groove. Sabihin uli-r-To reiterate; repeat; say
Sa balasan-n-Northwind. or tell again.
Sabarin-i;-To vex; harrow; perturb; dis- Sabisabi-w-Rumor; report; gossip; fool-

turb; interrupt; interfere; disgust. ish talk.


Sabat-n- Wedge. Sabisabing lihim-w-Secret; gossip.
Sabatan v - To Wedge; split vith a
-
&abitan-#-Hook; hanger; peg; coat-rack;
wedge. anything that is used to hang things
Sabatin-v-To ambush; ambuscade; lay on.
in wait; meet; encounter. Sable w-Sabre.
SAH _____ 124 SAK
Sabon-n-Soap. Sa huli-arfc/.-Lastly; after; behind; back
Sabsaban-w-Trough; hog trough. wards.
Sabsaban-T/-To scrape but leave the Sa hulihan-adv.-Lastly; after; behind;
scrapings; clean but leave the clean- then.
nings. Sa hulo-adv.-At the upper part, at the
Sabugan-n-Scattering. source.
Sabugan-v-To scatter; throw broadcast. Sahurin-u To receive; accept.
Sabunin--z/-To soap. Sahurin ang upa-?/-To receive one's
Sadhan-v-To obstruct; close; block up; pay or salary.
seal. Sa ibaba-ady.-Below; beneath; under.
Sadia-a$z/.-Intentionally purposely;
;
Sa ibabaw-ad-z/.-On; upon; above: on top.
avowedly; disignedly; deliberately. Sa ibayo-adv.- Beyond; on the other side.
Sadya-adt'.-Intentionally ; purposely; Sa ilalim-arfo.-Under; beneath; below.
avowedly; designedly; deliberately; Sa ilalim a- Nether.
knowingly; on purpose. Sa isang dali-adv.-In a moment; pre-
Sagad-a-Brim full; replete; exhausted. sently in a trice.
Sagad na sagad-a-Brim full; replete. Sa itaas-adv.- Above; over; high up.
gagana-a-Abundant; copious; plentiful; Sa ito-adv.-Here in; hereon; herewith.
profuse; rich; numerous; much; many; Sa iyo For, with, to, of, from you.
lavish; bounteous; provident; fertile; Saka-adu. -After; afterwards; next.
fruitful: large in quantity. Saka-cowjf.-And.
Sagana-arfc'.-Fullv; completely; abun- Sa kaduluhan-a^-t/. -Lastly; at the end.
dantly; copiously; plentifully; boun- Sakag-n-Fish net.
teously; magnificently. Sakang-a^r.-Open-legged.
Sagapan-w-S kimmer. Sakang-a-Bowlegged.
Sagapan ang bula v-To skim. Sakali-a^z/.-Perhaps; by chance; at least;
Sagawing-rtdv.-In the direction of; to- should it come to pass.
ward. Sakasakali-arf^.-Perhaps; if by chance;
Sa gawing hilagaan-a<fo.-Northerly;north- should it come to pass.
ward. Sa katapusan-arfo'.-Lastly; at the end;
Sa gawing kalunuran-ady.-Westerly ; then; at last.
westward. Sakdal-fl-Full; replete; complete.
Sa gawing silanganan-offo.-Easterly; east- 8akdalan-#-Protection; shelter.
ward. Sakit n-Sickness; desease; torture; pain;
Sa gawing timugan-adz/.-Southerly; hardship; anguish; torment; ail; dis-
southward. tress; dolor: malady; afliction; suffer-
Sagiok-n-Crack; snap. ing; ache; trouble.
Sagipin-v-To save; succor; deliver. Sakit ng himatay-n-Fainting; swooning.
Saglit-arfo.-Shortly; briefly; in a short Sakit na nakahahawa na buhat sa ga-
space of time. waang kalupaan-w-Venerial desease.
Sago-n-Sago. Sakit na pasma-9i-Spasm; convulsion.
Sagot-n- Answer; reply; retort; response; Saklap-H-Bitternees; disgust; harshness;
repartee; contestation. severity.
Sagpangin-r-To snap; bite quickly. Saklaw-n-Hold up; heading off;
Sagsag-#-Trot. turning.
Saguan-n-Paddle; oar; scull. Saklawin-v-To head off; hold up; turn.
Saguing-?t-Banana; plantain. Saklolo-n-Defense; help; protection;
Saguingan-n-Banana grove or plantation. support; aid; suffrage.
Sagutan-v-To answer; respond; contest; Saklolohan-v-To help; aid; succor; pro-
guarantee. vide; support; protect; defend.
Sagutan-n-Answer; debate; response; Sakong-n-Heel.
guarantee. Sakramento-H-Sacrament.
Sa harap-arf?/.-In front; against; before; S:iksak-j-Stab; thrust.
in presence of. Saksakin-?/-To stab; stick; dirk.
Sa hayag-arfo.-Abroad; in public; at Saksi->r\Yitness.
sight; publicly. Saksi nakakita ng pinaguusapan-n-An
Sahig-w-Floor. eye-witness.
Sahigan-z'-To floor. Saktan-r-To hurt; wound; pain; cripple;
Sailing //Pitch; rosin. maim; lame; chastixe; agrrieve; of
Sa hipo-atfr.-By the touch. fend; irritate.
SAL 125 SAL
Sakuna-n-Disaster; calamity; misfortune; Salat-a-Poor; needy; helpless; destitute;
misadventure; mishap; misery; acci- disconsolate; poverty stricken; scarce;
dent. scanty; wanting; lac-king; deficient,
Sakupin-v-To take or put under the penurious; paltry; mean; short; close.
control of another; subdue; subject; Salatin-v-To touch; feel; sound; probe;
subordinate; overcome- investigate; procure.
Sala-w-Sin; fault; crime; culpability; in- Salat sa bunga-a-Hterile; fruitless; bar-
fraction; infringement; violation; guilt; ren; unfruitful.
offense; transgression; defect; vice; Salauiain-z/-To soil; make foul, nasty,
deficiency; slight. or filthy.
Salaan-n-Strainer; collander; sieve; fil- Salawal-n-Pant; pantaloon; trouser.
ter; cullander. Salay--Nest; receiver; dripping pan.
Sa labas-ewfo.-Out side; abroad; in pub- Salaysay-w-Relation; narration; account;
lic; publicly; moreover. explication; declaration; proposal.
Salabin-v-To scortch; singe. Salaysayin-fc'-To narrate; relate declare;
Salag-tt-Man midwife. account; tell; explain; refer; pro-
Salag-n-Contradiction; opposition. pose.
Salagin-t?" To stop anything that is Salbahi-w- Savage.
thrown toward you. ttalbahi-a- Savage; truculent; mean; rude
Salaghati-w-Resentment: grudge; dis- bad.
gust; loathing; restlessness; inquie- Sa likod-odv.-Behind; after; at the back.
tude. Sa likuran-rtrfa.-Behind; at the back;
Salain-z'-To strain; filter. after; following.
Salain muli-v-To restrain; refilter. Salilongan-rc-Redemption; ransom; as-
Salagubang-n-Junebug. sistance; defense; guard; shelter.
Salakuban-n-Leather bag or pouch. Salilungan-n- Vindication; defense; pro-
Salahin v-To reject; condemn; find tection; shelter; guard.
fault; criticize; Salin-n-Copy; transcript; likeness; coun-
Salahin-v-To weave. terpart; duplicate.
Salahula-a-Sloppy; dirty; filthy; slat- Salinan-91 Place of copying or transcrib-
tern: slatternly; slutish; squalid; ing.
dowdy. Salinsing-n-Wild growth of grain.
Salamangka-n-Jugglery; leger de main. Salisalita-n-Foolish talk; rumor.
alamat-n-Thanks. Salita-n-Discourse; speech; talk; word;
Salambaw--Fish net, snare, or trap. conversation;, converse; gab; locution;
Salamin-n-Looking glass; mirror; spec- vocable; term.
ulum. Salitaan-#-Conversation; agreement;
Salamin sa mata-w- Eyeglasses; specta- contract; discourse; colloquy; parley;
cles. chat; argument; conference; conven-
Salamin ng tainga-n-Eardrum. tion; convenant; pact; paction; par-
Salangin-v-To touch. lance.
Salang palad-n-Bad luck; misfortune. Salitaan ng dalawa-a- Dialogue.
Salang palad-rt Unlucky; unfortunate; Salita at kilos palalo-n-Braggartism.
miserable. Salitain-t/-To speak; talk; reason; ha-
Salangsang-n-Trespass; contravention. rangue; narrate; say; tell; relate.
Salangsangin-v-To contradict; confuse; Salita .na may maraming silaba-w-Pol-
oppose; resist; controvert/ dispute; ysyllable.
transgress; trespass; refute; reject; re- Salita ng isang nacion 6 kapulungan-w
pel; contravene; object. Language; idiom; dialect.
Salanta-n- Abuse; illtreatment; misuse; Salitang hunghang-n-Nonsense.
mistreatment. Salitang makaisa ang kahulugan-w-Syn-
Salanta-a-Illused; mistreated; abused. onym.
Salantain--z/-To misuse, i 1 1 1 r e a t
; Salitang mahalay-n-Rude word, phrase,
abuse. or speech.
Salapang-n-Fork, pftch fork; spear. Salitang malasa n-Wit; witty talk.
Salapi-n-Money; cash; pelf; specie. Salitang panininta--Love talk.
Salaping katubusan sa anoinan-n-Ran- Salitin-7/-To mix; mingle; alternate; jum-
Bom. ble.
Salapungan ng daan-n-Crossroad, Salitsalit-a-Streaked or interlined with
Salas-w-Salon; saloon; hall. fat and lean; alternate.
SAM SAN
Salavvahang loob-n-Fickleness; infidelity; Samantalahin-r-To whille away time;
indicision; inconstancy. take advantage of; improve.
Saliwahang loob-n-Inconstancy; infidel- Samantalang-a- Provisional.
ity; indicision; fickleness.; Sa may-To him who has; in the di-
Saliwang kapalaran-w-Bad or ill luck; rection near to.
of; near;
misfortune. Sambahan-n-Church; temple; place of
Saliwang loob-a-Unhappy; unlucky; un- worship.
fortunate. Sambahin-f-To worship; reverence; hal-
Salmon-H-Salmon. low; sanctify.
Salong-n-Cabin; barrack; hut. Sambahin ang anito-?/-To indolize; wor-
Salongan-n-Place of concealment; pro- ship idols.
tection; help. Sambalilo-n-Hat.
Sa loob-a^TA -Within; inside; internal. Sambilatin-*;-To scatter promiscuosly;
Sa loob fl-Nether. throw about; tumble topsy-turvy.
Salopilin-r-To dam; obstruct; augment; Sampaguita-n Small white flower.
exaggerate; add to. Sampal-n-Slap; blow whith the open
Salpok--Blow; knock; encounter; clash; hand.
shock; fight; sudden meeting. Sampalataya-77-Faith; creed; belief.
Salsal-a-Obtuse; blunt; dull; flat nosed. Sampalatayanin-T/-^ believe; credit; give
Salsalin-7'-To blunt; dull the point; rivet; faith.
clinch; squander or spend money Sampalin-^-Slap.
foolishly. Sampalok-w-Tamarind; tamarac.
Salubsob-n-Thorn on splinter that has Sampayan-n-Clothes line; line used to
been run into the foot slantwise. hang things on.
Salubong-rc-Gift; present. Sampayin-^-To hang up.
Salubungin-v-To meet; encounter. Sampong-adtvTill; until; also; even; as
Sa lugar ng-adc.- Instead. far as.
Salukan-v-To skim; take off. Sampulong-a- Whole; entire; all.
Salungahan-w-Ascension; acclivity. Sampuo-n-Ten.
Salungat-a-Opposed; contrary. Sampuo-a-Ten.
Salungatin-v-To oppose; contradict; ob- Sampuong utos ng DIOS-w-The Ten com-
ject; resist; brush back; turn back; mandments of GOD.
impugn. Samsaman-n-Collection; gathering.
Salungat sa-a-Opposite; contrary. Samsaman-v-To collect, gather; take
Salungat sa-ar?7/.-On the contrary. away; congest.
Salungatin-r'-To raise with the point of Samsaman ng sandata-z'-To disarm.
a needle or pin; reach with a pole Samsamin-7/-To capture; collect; gather.
or stick. Sanay-#- Practice; experience; exer-
Saluysoy-w-Ravine; gully; brook; rill; cise.
rivulet. Sanay-a-Experienced; expert; able; skil

Sama-w-Ugliness; wickedness; evil; bad- ful; capable; fit; adroit; graceful; deft;
ness; imperfection; fault; mischief; dexterous; practical.
injury; hurt: harm; moral depravity; Sanayin-?/-To teach; instruct; practice;
homliness; turpitude; misfurtunc. train; exercise; break in; learn by
Sa mabuting panahon-a-Opportune. experience; accustom.
Sa magisang sarili-adu.-Alone; only. Sandali--Instant; moment; trice; jiffy
Samahan-fl-Society; company; partner- short space of time.
ship; assembly. Sandalias-w-Sandals.
Samahan t>To accompany; unite; join. Sandat-a-Full; replete^ abumlant; sa-
Sa maikling panahon-arf?A-S h o r 1 y 1
; tiated; satisfied.

briefly; soon; in a short time. Sandata-n-Sword; weapon; arm.


Samakalawa-adv.-Day after to-inorro\v. Sandatin-v-To satiate; satisfy; replete;
Samakalawa-w-The day after to -inorn\v. gratify.
Samd ng loob-w-Displeasure; disgust; sloping; leaning.
San(liy:-rt-Slanting;
uneasiness; resentment; grudge; anger; San.li-an n-Couch; baluster; anythin.L' to
discontent; asperity; pique. lean on.
Samang palad-#-Bad luck; ill luck; mis- Sandigan-f-To put a rail or balustrade
fortune. >n the side of a stairway.

Samantala-w/c. -\Vhile; in the meantime; Sandok 1 ti


adle; large spoon.
meanwhile; interim. Sandok na
SAP 127 SAY
Sandokin-v-To scoop; take out with a Sa pilitan-a-Obligatory; binding, neces"
spoon; ladle. sary; needful; precise; indespensible-
Saiig-w-A; an; one. Sapin Shoe; shoes.
//

Sanga-H-Branch; sprig. Sapol sa ugat-ar/7'. l-'roni the root; en-


San; daan-n-One hundred. tirely.
San daan-rt-A hundred. S&pot-ft- Shroud; Winding sheet.
Sangdaig-digan-M-The universe. S;ipsapan-?/-To husk; strip off hunks;
Sanghaya -u -IMgnity; rank. peel.
Sang haya- Hand full. Saputin-tJ-To enshroud.
Saiigka->M'anal; drain; sluice, ditch. Sara-?*-Cl(jsing; sealing.
Sangkang patubigan-n-Canal; drain. Saraguete-n-Truant; rascal.
Sangkap -Jewel; ornament; part piece. Sara ng sulat-w-The sealing of a letter.
Sangia-n-Pledge; pawn; mortgage; at- Sarap -//-Taste; relish; pleasure; sweet-
tachment; plight; security. ness; delight; gratification.
Sanglang lupa-n-Mortgage. Sarili-a-Self.
Sanglilmtan-))-The earth; globe; Sarili-;/-Self,
universe. Sarih ng araw--Solar; belonging to
Sangol-M -Creature; babe; baby. the sun.
Sangtaon-N-One year. Sarili ng mga alipin 6 alila-a-Servile;
Sariib-n-Junctnre; joint. menial; slavish.
Sanepa-* Picture frame. Sariling asawa ng isang babayi-n-Hus-
Sankalan-n-Butcher's block. band.
Sankap-tt-Implement; tool. Sariling asawa ng isang lalaki-n-Wife.
Sankatawohan-w-Humanity/ nation. Sarili nila-/;ro-Their; theirs,
Sankleta-H-Slipper. Sarili niya-jpro.-His; her; hers.
Sankutsahin-t'-To parboil. Sarisari-i-Notions.
Sansalain-r-Ta impede; hinder; ob- Sarisari-a- Various; miscellaneous; mul-
struct; restrain; detain. tiple.
Santa Biblia-ra-Holy bible; evangel. Sarisaring kulay-a-Motley.
Santa escritura-M-Holy scripture. Sariwa-w-Fresh; green; young; delicate.
Santo-u-Saint. Saro-n-Jar; pot.
Sapa-H-Rivulet; brook; creek. Sasakyan-w-Ship; vessel.
Sa paanomang paraan-wfo'.-Resolutely Sa sarili-To him or her.
justly or unjustly; by all means; in Sa silong-^2'.-Down stairs; beneath; be-
any possible way; no matter what low; under.
passes. Sastre-w-Tailor.
Sa pagitttn-jwep.-Between] betwixt;among. Satsat ng pari-)i-Bald spot on a priest's
Sa pagitan-odtvMeanwhile; meantime. head.
Sapagka't-wn/. Because; for; as; since. Sa tabi ng-odv.Beside; on the brim or
Sapakin-?;-To break. edge.
Sapakin ang bibig-v-To break the jaws. Sa tanyag orfr.-Abroad; in public vis-

Sapal- -Trash; crushed sugar cane. ibly/


Sa palibid-rtdt-.-Round; about; around; Sa tanyag-a- Visible; public.
round about; on every side. Sa tapat-rt^?'. -Opposite; facing; in front.
Sa paligid-a/fo;-Round: about; around; Sa towitowi i\&-adn. Always; momentar-
Sa palibot-adu.-Round; about; round a- ily; frequently; every moment.
bout; around; on every side. Saulan-v-To restore; give back; return.
Sa pamagitan ng-adv,-By means of; by Sa uli u\i-adv.- Again; again and again.
virtue of; by favor of. Sawa-a-Enough; sufficient; full; complete.
Sa panahon-tfd?/. -Timely; in time. Sawain-v-To prohibit; interdict; forbid.
Sa panahon-a-Opportune; Sawatain-v-To impede; hinder; obstruct;
Sapantaha-n-Supposition; hypothesis; restrain; detain.
conjecture; presumption; suspicion. Sawi-ocfr'.-Opposite; contrary.
Sa paraan ito-odv.-Hereby; herewith; Sawing kapalaran-w-Ill luck; bad luck;
hereon. misfortune.
Sapat-a-Sufticient; anough; full; com- Saya-w-Skirt.
plete; replete. Saya.w-Joy; happiness; glee/ festivity,
Sapatos-w-Shoes. mirth, merriment; gladness; pleasure;
Sapatos na bakal-w-Horseshoe. gayety; joyfulness: airiness.
t'. -Bv force or persuasion. Saya na
SIG 128_ SJN
Sayang-w-Grief; pity; compassion; con- Sigawin-a- Vociferous; clamorous; noisy;
dolence; waste. howling.
Sayang -inter. -Pity, what a pity. Sigirin-v-To prick; pierce.
Sayangin v-To waste; squander; throw Sigla-tt-Boldness; courage; activity;
away. livliness; vivacity.
Sayaw-n-Dance. Sigwa-n-Storm; tempest.
Sayawan-n-Ball; dance. Sihang-w- Jawbone.
Sayasatin-v-To examine; investigate. Sikad-w-Kick; spurn; thrust with the
&aysay-n-Explication; declaration; dem- foot.
onstration; signification; narration; Sikang--Cross timber; long bolster of
account/ proposal; precept; method; a bed.
order. Sikap-n-Diligence; industry; activity;
Saysayan-77-To decide; distinguish; de- afficiousness; assiduity.
termine; give importance; explain; tell; Sikapat-n-Shilling; bit; 12^ cents.
narrate; account; expound. Sikapat labing dalawa-w-Twenty cents.
Saysayin-v-To Explain; portray; say; tell; Sikapat sikolo-n-Eighteen and three
narrate; recite; translate; relate, cite; quarters cento mex.
predicate; analyze interpret; signify; Sikaran-^-To kick; spurn.
lay open; expound; manifest; report; Sikat-n-Appearance; rising.
rehearse; construe; declare; charac- Sikat ng araw-n-The rising of the
terize; demonstrate; mean; denote. sun.
Saysayin ang kahulugan-v-To interpret; Sikmura-n-Stomach.
translate; tell the meaning. Sikmura ng hayop-n-Maw.
Saysayin mabuti--z/-To explain. Siko-^-Elbow; hock.
Saysayin malinaw-u-To define describe; Sikolo-n-Si\ and a quarter cents mex.
explain; delineate. Sikpinin-v-To Narrow; contract.
Saysayin maliwanag-tt-To describe; ex- Siksik-a-Dense; close; thich; compact.
plain; define; say or tell clearly. Siksikin-7/-To pack closely; cram; stuff;
Saysayin sa pintas-7/-To comment. jam; force in.
Sebada-w-Barley. Si kulate-n-Chocolate.
Sebo-n-Grease; fat. Silab-n-Burn; parch; scortch.
Sebuyas-w-Onion. Silabin-v-To burn; scortch; parch.
Sentencia-w-Sentence; decision; judge; Silanganan n-The east; orient.
ment. Silay-n-Glance; glimpse.
Serinon-w-Sermon. Silid-w-Room; chamber; apartment.
Sermon sa paglilibing--Obsequy. Si lidna tulugan-?i-Bed chamber; bed
Servilleta-n-Doile; napkin. room; sleeping apartment.
Sesgo-n-Gore; plait. Silip-n-Glance; glimpse; blink; peep.
Sexo--Sex. Silipin-y-To peep; glance; blini<.
Siasatin-?y-To investigate; examine; in- Silla-n-Chair.
spect; review; survey; study; probe; Silo-?i-Snare.
revise; register. Silong-n-The first stm-y.

Siap-n-Puling; chirping; chirp. Silsilin-v To clinch; rivet; secure.


Sibd-n-Gluttony. Sibangot-n-Frown; displeasure; wryface.
Sibad-w Running like the wind. Simaron-rt-Intractible; wild; savage;
Sibak-n-Split cross grained.
Sibakin-v-To split Simbahan-w-Church; temple; house of
Sibat-w-Spear; lance: pike; staff. worship.
Sibatin-v-To spear; lance. Simot-a-Exhausted; fatigued; tired;
Sicante-n-Blotter. used up; totally drained.
Sidhi-n-Rigor; sternness; harshness; Simpan-w-Economy; guard; \\atcli.

keenness; fullness; completeness. Simpniiin-t'-To economize; keep; guard.


Siga-n-Bonfire. Sinal>i-v. /?. ^?.-Said.
Sig^n-r-To set afire; kindle; burn. Sinadyar/ Intentional.
Sigaw-n-Cry; shriek; yell; loud call; Sinai|ya-a^f,-Intentionally; designeilly;
scream; howl; shout; screak; scheech. avowedly; purposely.
Sigawan-v-To shriek; call; ciy mit, Sinan<lali-7'-To borrow.
gowl; shout; hoot. Sinapete-n Anchor.
Sigawin-?/-To shout; howl; scream, cry; Sinapupunan-n-Grons.
exclaim; hoot; clamor. Sinasama-f-To l>e unhappy; unlucky.
SIR 129 SUB
Sinasapantaha-rt-Putative; supposed; used up; useless.
suppositional. Sir;i-//-Break; scath; breach: blight;
Sinasay say -a- Affirmative. putridness; putridity.
Sir.-i ang isang iiiata^/-<)ne
Sinaysay sa libro /--To quote; ai'linn. eyed.
Sindak-v/. Fright; terror; dread, scare. sir; :uig isip-^-l'ra/.y; insane; delirious;
(

mad; frantic; furious.


surprise.
Sindalvin-r ;
To scan-; frighten; surprise. Sirain-r-To destroy; ruin; in-
break;
Sindi Fire; light; burning. jure; fracture; scathe: disrupt; blight.
Siinliliaii-r'-To kindle; light; set fire to. dilapidate; hurt pervert, polute;
Sinelas-// Slippers. corrupt; infect; deprave; shatter;
Singaw // -Appearance; eruption. stain; impair; waste; misspend; de
Singaw na aiu>iiian sa halat-// Eruption teriorate.
or outbreak of the skin. Sirain-a Brittle; fragile; perishable.
Sinjfhot-n-Snuff.' snuffle. Sirain ang loob-f-To dishearten; alien-
Singilin-r To collect; dun,- request iate.
payment. Sirain ang rnabuting kaugalian-r-To
8ingit--Groin/ crack. corrupt; viliate; mar; seduce; bribe.
Singkad o-Chief; principal; important. Sirain ang puri-f-To stain; viliate;
great; collective. degrade; deprave; detract; profane;
8ingkftw-n- Yoking; hitch. stain or tarnish one's character.
Singkawin-tJ-To hitch; yoke. Sisid-M-Pive; immersion; dip; plunge.
Singsing-n-Ring/ linger ring. Sisi-H-Repentence.
Sinkad-o-Full; c<nnplete; replete. Sisihin-7'-To repent; scold; reprimand;
Sinkanias-H Turnip. admonish; blame.
Sino-fwo.-W-ho; which. Sisiw //-Chick; small chicken.
SinokrH-Hiccough. Sisiwa-7t-\Yet nurse.
Sinoniau ;;ro. -Anyone; anybody. Sitaw-H- Beans.
Sinoman-n-Somebody. Sitsit-n- Gossip; false rumor.
Sinoman ay hindi-/>/ -

o Xuhooly,- none S.iya-/>ro.-He; she; it.


1

Sinoi>-//-C uriosity; inquisitivenees; in- Siyii-m/rr. -Enough; stop; halt.


quisition. Siya-n- Saddle.
Si nsay-o-Il legal; illicit; unlawful. Siva nawa-^-Amen.
Sinsin-H-Solitlity; thickness; closeness; Siya nawa r/(/7'.-Amen
compactness. Siva nga-ff///;.-Sure; surely; yes; yea.
Sinyinan-i'-To condense; thicken, confine; Siyasat --n.-Inquiry/ investigation;
pi'ess; condense; put close together. examination; imiuisition; survey
Sinsinin-7/-To thicken; confine press,
1

; curiosity.
condense; put close together. Siyasatin-H-To inquire; investigate;
Sinta-n-Love; courtship. examine; explore; search; try; prove;
Sintahin-'"-To love; court. scrutinize; scan; survey; peruse; detect;
riintae-n- Ribbon. lind.
Sintaron-M-Belt; straj),- Siyasating maingat-f-To search; pry
Sinulat ng nagpapalimba.ir-^-loditoi ial. into; consult.
Sinn lid -?i-Th read. Siyasatin ang lihim-r-To scent; pry or
Binungaling-n-Lie; cheat; im poster/ liar; peep into; discover secrets.
swindler; sharper. Sobrej* Envelope.
Sinungaling-o-Lying; false; fraud; un- Sombrero-/t-Hat; castor.
faithful; inconstant. Soriso Sausage.
S innsnn da n-n- Former antecedent. So\vail-fl-Obstinate; disobedient; perti-
Sipa-n-Kick; spurn. naceous; rebellious; intractible; (log-
Sipag->i-Diligence; attention; industry; ged.
thrift: officiousness. Suabe-a-Soft; tender; delicate.
Sipain-To kick; spurn. Suabe-ar^;.-Softly; tenderly; delicately.
Sipakin-7/-To split; cleave. Snag n-Butt; hook.
Sipan-n-Toothbrush. Suagin-?'-To butt; hook.
Siphayo-M-Insult; censure; reproach. Suatan-f-To fail to keep one's word
Sipiin ?'-To compile; copy. because of an accident,
Sipit-;/-Tweezers; pincer; tongs. Subiang-n-A thorn or sliver that is run
Sipon-n-Constipation; catarrh. into the foot slantingly.
Sira-w-Putrid; broken; disrupt; cracked; Subo-n-Mouthful.
17
SUK 130 SUM
Subok--Proof; assay; trial; indication; Sukat na-infer.-Enough; halt; stop.
sign; token; evidence; reason. Sukat ng anoman-w-Measurement; size;
Subukin-v-To try; prove; assay; ex- dimensions; measure.
amine; try one's strengh. Sukdan-j9re^.-Though; notwithstanding;
Sudsod-ri-Plow point; colter; coulter. never the less.
Sudsuran-z/-To give the lie; contradict, Suki-n-Customer; patron.
Sudlan-n-Spindle. Suklam-n-Disgust; dislike; reluctance;
Sudya-n Gore; plait, repugnance; antipathy; nausea; loath-
Suela ng sapin-n-Sole; sole leather. ing.
Sueldo-w-Pay; wages; salary; stipend; Suklam r/-Nauseous; dispicable; disgust-
fee; payment. ing; loathesome.
Suga-n-Thether; stake line; stake rope; Suklam ng loob-/i- Aversion; abhorence;
lariat: displeasure; loathing.
Subukiri-17-To spy; watch closely; lurk/ Suklay-n-Comb.
surprise; overtake/ astonish. Suko-n Defeat; surrender; subjection;
Sugal-n-Game; gambling; card-playing. vanquish ment; cession/ repulse.
Sugahin-v-To tether; stake out. Sukob-n-Buckram.
Sugat n- Wound; cut; incision; injury. Suksukan ng palaso-n-Quiver.
Sugatan-a-Ulcerous; easily hurt, Suksukin-7^-To shuffle.
Sugatan-7'-To wound: hurt; injure. Sulambi-w-Kow; aisle; flank; brim.
Sugat ng pana-#-Arrow wound. Suklob--Cover; covering; lid.

Sugat ng saksak-n-Stab. Sulasurin-7>To fall headlong; stumble


Sugpo-;2-Large shrimp; Lobster. into errors.
Sugpong-w-Joint; juncture; union. Sulat->i-Writing; deed/ letter; contract;
Suhay-n-Prop; fulcrum; support, treatise/ inscription; epistle.
Suhol-n-Bride; bribery; subordination; Sulat kasama sa testamento 6 huling
incitement. kalooban-n-Codicil.
Suhulan-v-To bribe; suboni, Sulat kamay-n-Mantmcript.
Suhulin-v-To bribe; suborn. Sulat nu bastos-n-Scribble.
Sui-n-Shoot or sprout of a banana plant. Sulat ng banhay-n-Uough draft.
Suit-Small bowl. Sulat na maikli-^-Summary.
Suitik n-'} hief; robber; higwayman. Sulat na paninta-n-Billetdoux.
Snitik-a Cheating; infidel; disloyal; in- Sulat sa iba]>a\v ng libing-n-Epitapb.
constant/ crafty. Suliap -n-Glance; peep; gaxe; glimpse;
Sukab-a Treacherous faithless; infidel; ogle.
false, inconstant; traitorous; perfidmis. Suliaw-n-Cup/ crock; bowl.
Sukal-n-Diegust; garbage; filth dirt. Suligi-n-Dart; bamboo; lance.
Sukal ng loob-ft-Disgust; displeasure; Sulipat- -Oblique, scjuint eyed.
discontent; anger. S,iliraii-r-T<t s|iin; weave.
Sukat-n-Measure: rule; dimension; ex- Suliran--Spindle.
tent; capacity; bulk. Sulit -u-Examinatiou; investigation.
Strtcat-tnfer-Enough. Sulitiu-r-To invcstigato; examine; ex-
Sukata-Sufficient; enough; effectual; plore.
mete; apt; fit. Snl<'>-//-Torch; firebrand.
Sukatin 7/-T<> measure mete. Sulnk-H-Corner; angle.
Sukatin anj: lalim ng tubig-f-To sound. Sulol-n-Shoot; sprout.
Sukatin muli-r-To re-measure. Sulong-/;/^'/'. -Hurry up; continue; be
Sukat kamtan-o-Obtainable; attaina))le. gone/ get away; iret out; go on.
Sukat mabusog-o-Satiable. Sulsol*M-AgitatiOn; excitement; incite 1

Sukat magasta-a-Expendable* ment; instigation; temptation.


Sukat magawa ^-Feasible; ]. radical; prac- Snlsnlan T'-To incite excite; agitate,
ticable. tempt; ur.irc; instigate; proni]<t; hint;
Sukat mfrtiyari-a-Feaible; practical; prac- suggest.
ticable. Sninaa-l -/ To inform; advise; admonish;
Sukat makadaya-a-I 'elnsi\ e; deceitful. warn.
Sukat makHli wsinaL'-" -I lliiminative. Sumaba-7'-To be at home or in mourn
Sukat mamuo-d-Congealable; that which ing.
may or can be melted. Sninabang-t'-To fall headlong; remit.
Sukat matalastasin n Snmabit /--To clinir; lian^r; catch on.
conceivable. vSumadsad-z/-To anchor.
stint 131 SUM
Sumagana-v-To teem; in-
Swell; grow; Sumariwa-?;-To green; become green.
crease; abound; grow abundantly. Snmasagana-a-Luxuriant; abundant ;

Suniagana ng malabis -/ To siijM-ra superfluous,- superabundant.


bound. Sunuisaklaw sa lahat-a-Universal; pub
Sumagiok-r-To smack the lips. lie; vulgar; general.
Sumagot-'Z/-To answer; reply; respond: Suinasal-r-To irritate.
acknowledge; guarantee. Sumasama ang loob-7/-To disgust; dis-

Snmagsag-tf-To trot; be in haste. pleaee.


Sumaguan-r-To row; paddle; scull. Sunuisamba aa anito-w-Adolater.
Sumahod-7'-To receive; accept. Sumaua -r-To tire; loathe; disgust; grow

Sumakay-?>-To ride; embark. tired of anything.


Snmakay sa cabayo-v-To ride a horse. Sumaway-y-To stop; check; dissuade.
Suinakit-f-To pain: hurt; smart. Sumaya-v-To elate; exult; be happy.
Sumaklaw-f-To ambush; encounter; meet; Sumbang-n-Headlong fall; dis])iite; quar-
lie in wait; be bounded by. rel contradiction.
Sumnkop-^-To join with another; be Sumbangin-u-To fall headlong; dispute;
under the control of. contradict; gainsay.
quarrel;
Sumaksi-7/-To testify; certify; be a wit- Sumbi-n-Slap; blow; cuff; box.
ness; give evidence. Sumbong-^- Accusation/ complaint.
Sumala-i'-To miss; fail; violat-e; be de- Sumentencia-77-To sentence; condemn.
ficient; be guilty. Sumiap-v-To pule; chirp; peep, pip.
Sumalangsang-v-To oppose; go against; Sumibol-v-To bprout; bubble/ spring;
violate; resist; contradict. appear.
Sumalig-7/-To recline; lean back; lie back. Sumigaw-T^-To cry; scream; shout/
Siiinalilong-u-To be sheltered, protected, shriek; exclaim; clamor; vociferate;
helped or favored. halloo; hoot; screech; screak.
Sumalin-v-To copy; transcribe. Sumikat-v-To appear; rise/ sally.
Sumalipad-lipad-u-To nutter. Sumikat ang araw y-To rise (per. to the
Suinaloysoy--z/-To gully. sun.)
Sunialubong-i?-To meet; join; encounter. Sumiki-v-To narrow; contract; mix;
Sumalunga-u-To mount ascend. mingle.
Snmama-i;-To accompany; attend; go Sumikip t'-To narrow; contract; grow;
with; join/ associate; follow; adhere; less; lessen.
unite/ be united. Sumilakbo ang tubig-y-To bubble; spring;
Sumama-^-To be bad; go to the bad; gush.
deprave; corrupt, become depraved. Sumilang-r-To appear; grow out; occur.
Sumamba-7/-To praise worship. Sumilip-wTo glance; peep;- peek.
Sumamo-v-To implore; petiton; beg; pray; Surniphayo-v-To insult; slander; abuse.
crave. Suinimangot-v-To pout; make a wry
Sumampa-v-To mount; ascend; rise. face.
!Smnainpalataya-z;-To believe; trow; cred- Sumimba-7y-To go to church; hear mass.
it; have faith in. Sumingap-z/-To draw a long breath af-
Sumampalataya sa Dios-7/-To believe in ter drinking.
God. Sumingasing-v-To sniff; blow one's nose.
Sumamyo-v-To smell. Suminghot-w-To sniff; snuffle.
Sumandal-y-To recline; lean back. Suminsin-v-To grow thick; condense; be-
Sumandali rt'/r. -Shortly; briefly; imme- come dense.
diately; instantly. Sumiuta-tf-To love; woo; court.
Sumandig sa siko 7'-To lean on the el- Sumisinta-tt-Lover; sweetheart,
bow. Sumipot-i>-To appear; begin; sprout;
Sumanguni-r-To consult; take or receive; eininate; loom; grow out.
advice. Sumipot na walang abog abog-v-To sur-
Sumanib-v To join; unite; associate; ad- prise; overtake; astonish; come with-
here. out notice; appear suddenly.
Sumansala-77-To prohibit; interdict for- Sumira-v-To break; impair; delapidate;
bid/ stop; check. ruin.
Sumapaw-v-To appear; sprout; shoot/ Sumisi-7/-To repent.
overflow. Sumisi sa namamali-n-Reprehender.
Sumapit-z>To arrive; reach; fetch a- Suinisid-^To dive; plunge; dip.
mount to; approach; join; end.. Surmsigaw-w-Shouter; clamorer/ cryer.
-
SPN 1 & SUY
Smnoway-v-To resist; disobey; oppose; Sundalong nagtanan-n-Deserter.
violate. Snndan-r-To persue; follow; go after;
Sumpa-n-Curse; imprecation; oath. obey.
Sumpain-r-To curse; detract; accurse; Sundang-n-Poinard; pointed knife.
swear; make oath; imprecate. Sunday-rt-Inclined; leaned against;
Sumuway-7'-To disobey; violate; oppose. propped.
Sumuway sa kautusan--Delinquent; of- Sundin-f- To follow; obey; submit; com-
fender. ply; persue; persecute.
Sumubo-t?-To eat with the fingers. Sundulin-r.-To punch.
Sumubsob-7>-To crawl under; fall head- Sungaban-w- Wrestling; sc'rambling.
long. 8ungaban-r-To wrestle; (catcl <is catrli <-<n< .

Sumugat-7'-To hurt; wound; injure. Sungay-rt-Horn.


Sumugat-w-Wounder; striker. Sungayan-a Horned; horny.
Sumuhol-v-To bribe; suborn. Sungkal-n-Rooting (per. to tin' liotf).
Sumukab-7'-To be traitorous, unfaith- Sungkal-;;- Disorder.
ful, inconstant, bad, infidel or evil. Snngkalin-' -To root.
Sumuko-r-To Surrender; truckle; be Sungoy-n-Gulch; gully.
defeated. Suno-w-Guest; lodger; boarder.
Sumukot-f-To crouch; stoop. Sunodsunod a-Successive; following; al-
Sumulat-7/-Towrite/ compose. ternative; consecutive; alterate.
Sumulat ng bastos-y-To scribble. Sunodsunod-rt<f';. -Successively; consec-
Sumulat sa bato-w-To lithograph. utively.
Sumulid-r-To spin. Sunog-n-Fire; conflagration, burn; burn-
Sumulong-r-To continue; advance; go ning; combustion.
ahead. Sunok-n Distaste; aversion to the taste.
Sumumpa-?;-To swear imprecate; blas- Suntok-n-Blow; fistycuff; punch with
pheme; execrate; accurse; curse; make the fist.
oat h. Sunugin-r-To burn; fire; scortch; set
Sumundo-7'-To send for. afire; kindle.
Suinungkal-7'-To loosen; rot; scatter Snob-;? Fumigation; disinfection.
about. Suobin r-To fumigate; disinfect; smol^e.
Sumuno-?;-To board; lodge; live with Supil-;?-Domination; subjection: repivs-
another. sion; humiliation; reduction.
Sumunod-r-To com-
follow; obey/ yield; Supil ^-Mound or circular comb.
ply; submit; ensue; be inherent. Sii})ilin-r-To subject; dominate/ subdue;
Sumunod sa mangyari-r-To happen; conquer overcome; humble; curb;
supervene. rein; subjugate; subordinate; repress;
Sumunod sa iba-r-To follow
another; confine; humiliate.
'omply; yield; yield to another's wish SapliHg--Sprouty shoot.
or desire. Slipot-fi-Sack; bag; jiocket/ pouch; poke.
Sumunodsunod c/- Following; ensue! ng. Supot ng dalawang itlog-H-Scrotum.
Sumunodsunod sa uso-r-To be in use. Sii])ot ng sulat-n-Mail bag.
Sumunodsunod sa uso ^ -Fashionable; Suri-H-Kuff, ruffling; pleat.
customary. Suriin-r-To ruffle; pleat.
Snmurot-f-To point. Surot-;/-I>edbug.
Sumuso-/;-To suck. pointing with the finger.
Surt')t-;/-The
Sumustento-r-To sustain; support; Surutin-r-To surprise by pointing with
maintain. the tinker.
Sumusulat ng historia ;/ Historian. Susi-)/-Key; cock.
Sunmsunod <t
Successive/ following; con- Su son-Teat; <lug; pap.
secutive. Suson- Layer.
Sumusunod sa aral-a-Seetary. Siisuhau ^ Having large teats.
Sumususo-)?-Sucker <ne who sucks. Susi'ihan-r-To \veave the corners of a
.Sumutsot-v-To whistle; whix. batr or basket.
Sumuyo-r-To love; court. Sutla-;/-Silk.
Sundalo-7t-yoldier. Sutsot n Distaste; aversion to the taste,
Snndalong dagat-w Marine; marine sol- Suvo //Distaste; aversion of the taste.
dier. Suyo //-Courtship; courting; love
Sundalong lakad--( irenadier; infan- making; loving,
tryman. Suyo'/rCompliance; civility.
TAG-
Snynin-r-To love; court; make love; Suyod-//-Fine haircomb.
comply; bo civil or polite. Suvurin-r-To comb with a fine COmb.

Taan ?-Reserve, exception; secret; cau- Taga gising-n- Alarm.


tion. Taga ibang bayan-n-Stranger; foreigner.
Taas-M-Height; highness. Taga infierno-a-Hellish; infernal.
Taas ng katawan-N-Staturc; height of Tagak-n-Crane; heron ;
swan.
the body. Taga kabila ng bundo .-w-Transmoiin-
Taasan-t/-To raise; heighten. taineer.
T:ihu-//-(irease; lard; t'at; corpulaucy. Taga kabila ng l)undok-rt-Transmoun
Tahad-H -Scratch; call by \\histling. tane; belonging to the other side of
Tahagan-r-To increase; augment. the mountains.
Tabak-lt-Long knife; point; lack of spice Taga kilala-n- Examiner.
or seasoning. Tagal-w-Duration; time; protraction; de-
resTT. lay; prolixness; prolixity.
Tabang-N-Lack of spice or seasoning; Tagalan-z/-To protract; delay; prolong;
insipidity; insipidness, lengthen postpone.
Tabaran-?;-To Scratch; cause to bleed. Taga langit-n-Saint
to or
Tabas-H-Cut; shape; fashion; appearance; Taga langit-a-Heavenly; belonginir
aspect; look from heaven.
Tabasan-r-To cut; delineate; pare off. Taganas-a-Clear; neat; pure; clean.
Tabasan-n-Tailora pattern; tailor's table. Taga pag alaga /i-Breeder; trainer; nurse;
Tabas pusod-a-Naval shaped. janitor.
Tabi-w-Side; edge; brim; limit; border; Taga pagdala-j*-( Conductor; carrier.
inargen; fringe; verge; shore; bank; Taga pag inas-w-Transporter; carrier.
strand. Taga pagkanlong n 1 )ef ender; abettor;
- -

Tabig-w-Push; shove. protector.


Tabing-w-Curtain; veil; screen. Taga pagkudkod-n-Scraper.
Tabing ng pinto-w-Door-curtain. Taga pagluto-n-Cook.
Tabla ;/-Board. Taga pagpasan-w-Porter; carrier.
Tab lung makapal-n- Plank. Taga pagpasuso-n-Wet-nurse.
Taboy -?<-Divorce. Taga pagsalin ang sulat-w-Copyist.
Tabsing a- Saltish; brakish. Taga pagsunog-?t-Incendiary burner.
pagtangol n 1 )ef ender; protector;
-
Tal)lado-//-Scaffold. Taga
Tabnnaii-r-To cover anything with dirt, supporter.
chaff, straw, grain or sand. Taga pag ugoy-n-Rocker; one who rocks.
Tadhanaan-r-To determine, assign or Taga pamagitan-n-Intercessor; mediator;
give time; set a limit. petitioner; solicitor; advocate.
Tadhaanaan-w-Time; limit; duration; sea- Taga pangusap-w-Speaker; one who
son. speaks.
Tadtarin-H To chop fine; make into Taga pigil-n-Brakeman.
sausage. Taga panubok-?i-Kxaminer; scout; spy.
Tadyak-w-Kick; tread. Taga pulo-ft-Islander.
Tadyang-w-Rib. Taga Roma-7Z-Roman.
Tae-n-Flux; excrement; faeces. Taga n&-prej). -Belonging to; from.
Taeng bakal-M-Slags; dross. Tau a
r
sa ibang bayan <>
lui>a-w-Foreign-
Tae ng hayop-n-Dung; manure. er/ stranger.
Taira //-Fishhook. Taga siyasat-?t- Examiner; investigator;
Taga-?i-Cut; slash; gash. surveyor.
Taga-jwep.-From; of. Taga Hiilat-n-Writer; secretary; notary;
Taga bayad-w-Paymaster; paying-teller; clerk.
payer. Taga tangap ng buis-?i-Tax collector.
Taga bilang-n-Acomptant. Taga taktak-w- Sealer.
Taga Filipinas-n-Filipino. Taga tupad-?t-Complier; one who com-
Taga gawa-- Workman; artificer; mak- plies; envoy.
er/ author/ mechanic. Taga tawag-w-Call boy; bellboy; caller.
134 TAL
Tagdan->t-Handle. Takapan-v-To quarrel; dispute; insult.
Taghoy-w-Lamentation; grief; complaint; Takaw-n-Gluttony.
story of hardship. Takaw na malabis--Greed.
v

TagUiran-?7-Side; flank; margen; brim; Talas-n-Cunning; craft; sharpness; wit;


edge. quickness of thought.
Tagiliran kanan ng sasakyan-- Star- Takbo-n Run; scamper; running; sprint;
board. course.
Tagiliran kali\va ng sasakyan-n-Lar- Takbo ng panahon--Lapse or space of
board. time.
Taginting-w-Sonorousness. Takbuhan-//-Race
Taglay-n-Equivalent. Takdaan-u-To determine; distinguish;
Taglayin-v-To equalize; fetch; carry. decide; resolve.
Tagliran-w-JSide; fllank, verge. Takip-n-Cover; lid; covering; casing.
Tago-a-Hidden; concealed; secret; clan- Takipan-^-To cover; case; put on the
destine; profound; deep; private lid.

Tag6bana-?z-Porosity; porousness. Takip ng lamesa--Tablecover; table-


Tagobilin w-Recomendation; charge; in- cloth.
junction; praise; command. Takot-n-Fright; terror; affright; temer-
Tagpi--Patch. ity; timidity; cowardice; dread; con-
Tagpian-t'-To patch. sternation.
Taguan-#-Storehouse; repository; place Takot ng marami-H-Panic.
of concealing anything. Takpan-y-To cover; overspread; hide;
Taguan ng damung tuyo-n-Hay loft. thatch; conceal: stop up.
Taguan ng labasa 7z-Razorcase. Takotin-77-To scare; frighten; overawe.
Tagumpay-n-Defense; protection; sup- Takpan muli-7/-To recover.
port. Taksay-n-Fishing boat.
Tagupak-n- Report of a slap; clapping; Taksil-a-Treacherous; perfidoua; disloyal ;

clap. false; unfaithful; infidel; inconstant;


Tahanan-w-Habitation; abode; residence; instable; seditious.
lodging; mansion. Taktak-n-Seal; stamp; brand; mark.
Tahanan-f-To live; reside; lodge; in- Takutin-v-To scare; frighten; apall; cow;
habit. overawe.
Tahid-w-Spur (of a chicken}. Tala-7i-Star; sign; mark.
Tahi-z-8ewing; stich. Taliian-f-To mark; assign; designate;
Tahiin-r-To sew; stitch. brand; note.
Tahian-w-Tailor shop; dressmaking estab- Talaan-72-Clam; bivalve; cockle.
lislnnent. Talaba-n-Oyster.
Tahiin inuli-i;-To resew. Talaga-c/r/r. -Avowedly; disignedly. inten-
Tahiin na bigla-n-To baste/ sew quick- tionally.
ly. Talagahan-u-To intend; do intention-
Tahimik-a-Quiet; peaceful; calm; pa- ally or avowedly.
cific; placid, noiseless: gentle; undis- Talagahin-t'-To do intentionally; or a-

turbed; serene; tranquil; mild; tame; vowedly.


meek; self possessed: dispassionate; Talahib-w-lJeed grass; rushes.
halcyon; quiescent,- composed; con- Talaksan //-Measure of wood. (' 1 X r, 1

tinent; tacit; mature; judicious. X :J-J inches, .tihmt ?:i en. ft.)
Tahon-;/ Bivalve; shellfish. Talampakan-n-The sole of the foot.
Tahul--Bark; howl. Talampakin-r-To tread; trample under
Tainan-n-Tdnacity; flexibility. foot.
Taimtim a-I.oving; affectionate; inti- Ta!ampakin-'--To speak clear, frankly,
mate. plainly <>r openly.
Tainga-w-K;u. Talus-jM'nnninu; slyness; wit; skill;

Tdkal-n-Measure; extent; dimension; ca- sharjUK'ss of wit; handiness; craft.


-

pacity; bulk: mete; ^ua.L'c; cnnients. Talas-^-I 'ri|>; di'ljiping.


Takalan-r-To measure, /"/' wiHi'tw Talas ng isip-;/-Talcnt; ability; genius;
cite .
understanding; \\'it.
Takalin-u-To measure; mete, gua _'-. Talalasok-// \\'oo<len \\eil-e.
Takalin muli-r-To remeasure. Talata -n Row; file; line.
Takapan-w-Quanel; dispute; insult; tight; Talbos //Vegetables mrh as the squash
affray. and siccct potatoe).
TAM 135 TAN
Tali-n-Garter; band; tie; litigation; string. Tambak-a-Level; even.
Talian-r-To tie* bind; hitch; chock. Tambakan-v-To level; even.
Talian-n- Place of tying. Tambal-M-Joining; putting together;
Taliba-//-<uianl; watch. addition,- exaggeration.
Talil>aan-r-To guard; watch. Tambalan-v-To join; put together; add
Talibis ua lupa-//-llavine. to exaggerate.
Talibugso-M-Knot. Tamban-H Anchovy.
Talikuran-r-To turn the back; retract; Ta bing-flkiv.-ImmediatfJly/
1 1 1
instantly;
take back; renounce; reject; abjure; hastily; away; presently.
ri^ht
negative; disclaim; recant; disown. Taml)ingin-?'-To do immediately; pre-
Talim-// Sharpness; cutting edge; steel. pare hastily.
Talinhaga-H-Proverb; allegory; exam- Tanabol-w-DruBa.
ple; mystery. Tambubong--Granary; mow; place
Talino-M-Clearness of thought; wisdom; where traders stop or meet to buy
gnickness of thought. and sell.
Ta li no ng isip-n- Talent; ability; wisdom; Tamimli-n-Hunter's horn; deerliorn.
genius; clearness of thought. Tamlay-n-Indisposition; sorrow/ down
Talipandas-o-Exempt; unrestrained; heartedness.
loose; dissolute; rude; insolent. Tarn nan- <;-To sow; plant.
Talis-n-Sharp prickle; fork; point. Tain nan muli-u-To resow; replant.
Talisuyo-n-Serf; slave; servant; lover; Tainnan panibago-y-To resow; sow
one who courts. again; replant.
Talo-?/-Setto; dispute; dissension; per- Tamuhin-v-To feel; bear; wear; suffer;
dition; repulse. forbear; lead;
carry.
Talob n-Cover; lid. Tampan-Advance of money on any-
Talohaba-rt-Oval; oblong. thing.
Talohaba-n-Oval; oblong; elipse. Tampahan-v-To advance money on a crop.
Taloktok--Top; apex. Tampak-jpr^).- Against; opposite.
Taloktok ng bundok-n-The top of a Tarnpal-n-Slap; cuff; blow with the
moutain. open hand.
Talon-n Jump. Tampalasan-n-Insolence; d i s c o u r t e sy ;

Talonin-r To jump; overcome; overpower. discourteousness; rudeness; abusive-


Talonin ang hari-v-To dethrone. ness; insult; immodesty.
Talon ng tubig-n-Falls; cascade, cataract; Tampalasan-a-Insolent; rude; discour-
Talong-j P^ggplant. teous; impudent; flippant; abusive,
Talop-ft-Peeling; peel. profligate disreputable; overbearing,
immoderate; contumelious; in-
Taltalan-tt-Dispute; quarrel; argument. lofty;
Taltalan-v-To dispute; quarrel; argue. human: perverse; haughty;
soulless;
Taluban-z/-To cover. Tampalasanin-7/-To insult; abuse; injure.
Taludtod-n-Row; file; line; lay. misuse; malign; illtreat; mistreat;
Taludtod ng bundok na simodsunod-n- maltreat.
A chain of mountains. Tampalin-w-To slap: cuff.
Taludtod ng haligi-n-Colonnade. Tampi-w -Blow; knock; cuff; slap.
Talu ap ng mata-n-Order; method; rule; Tampo--Pout; resentment; anger;
example; precept; following. Tampuhan-z/-To sulk; pout; resent,
Taluntonin-f-To follow. foi-sake; abandon.
Talupan-7/-To peel; shell; bark; husk; Tamtam-n-Compensation;idemnifi cation;
pare. Tamtaman-^-To indemnify; compensate;
Tama-a-Right; exact; dogmatic; dog- repair.
matical; upright; faithful; honest. Tamuhin-r To Reach; gain; feel; suc-
Tamad-a-Lazy; indolent; idle; inatten- ceed; procure; obtain; attain; bear;
tive; neglectful; heedless; negligent; suffer; forbear; lead; wear.
careless; slow; tardy; inert. Tanaw-n-View; sight; prospect; look.
Tamad-odz/.-Slowly; lazily; idly; tardily. Tanawan-w- Place of watching; ken.
Taman-w-Firmness; steadiness; con- Tanawin-?y-To view; behold; observe;
stancy; resolution. watch; notice; discern,
Tamanan-TATo be constant; firm; res- Tanda-n-Mark; emblem; sign; standard;
olute or steady. note; symptom; precursor; score,
Tama sa katuiran-w-Reasonable; fair; badge; significant; prognostic; note,
just; right. brand; seal; banner; print; stamp.
TAN 136 TAR
Tandaan-n-Catalogue; list; role; .
file; Tankilik-H-Shelter; protection; aid.
memoramdum. Tanod-?i-Custody; guard; watch; sentry;
Tandaan-f-To remember; mark; seal; sentinel.
record; note; stamp; name; score. Tanong-n-Question; inquiry, interro-
Tandaan ng nangamatay-n-lSecrology. gation.
Tandos-w- Spear, lance; javelin. Tanso-n-Brass; co]>per.
Tanga-a Stupid; slow; dull; ignorant; Tansong dilaw-n-Brass.
wondering; staring. Tansong pula-n-Copper.
Tanga-^-Moth. Tantia--Comprehension; umlerstand-
Tanga-w-A game which resembles ing.
pitching. Tantuin-''-To comprehend; understand.
Tangaan-u-To cause to stare or wonder; consider; try; ascertain; recognize.
scare. Tanyag-a-Manifest; <-lear; open; plain.
Tangal-w-l)isconnection. Taob-arZc.-Overset; up side down; face-
Tangalin-c-To disconnect; take to down.
pieces; disunite; disintegrate; take Taon-w-Year.
apart; disarm; disband. Taontaon-ark'.- Annually; yearly.
Tangapin-r-To reseive; take; accept. Taontaon-n- Anniversary; annual.
Tanghali--Noon; noontime; midday. Taos- Affection; liking.
Tanghali-rt^r. -Midday. Taos na loob-a-Affectionate; intimate.
Tanghalian-- Dinner. Taos sa puso-a-Cordial; sincere.
Tanghalan-n-Fair; exposition. Tapa-;z-Driedbeef; jerked beef.
Tangi-a-Singular; single; individual; Tapak-M-Footstep; foot print; tread;
particular; rare; strange; unequalled; track.
special; foreign. Tapal-u-Cover; poultice; cataplasm.
Tangi-adr. -Solely; only; purely; alone. Tapal na pangtibay ng sikmura-u- Ab-
Tangi-w-Refusal; denial; contravention. dominal bandage.
Tangihan-c To deny; refuse; contra- Tapang-//-Courage; bravery; fortitude;
vene; resign; disown. intrejndity; boldness; valor; vigor;
Tangi ng inam-a-Exquisite; excellent. spunk; grit; mind; intention.
Tangi aa-pr^p.-Besides; without; above; Tapat-rt-Just; straight; upright; honest
over. lawful; perfect; strong; sound; com-
Tangi s&-adv.- Besides; moreover. plete; steadfast; evident; certain.
Tangis-n-Snivel; crying. Tapatan-;/-Short cut.
Tangkakal-n- Defense; protection; vindi- Tapat ng loob-n-J^oyal; confident; linn;
cation; aid; assistance. faithful; honest; sincere; frank cor
Tangkalag- //-Block. dial; pure; gentle.
Tan*: ilik-n-Protection; defence; aid; Tapat sa matnid-ar/i/vStraightly; justly;
shelter. honestly;
frankly.
Tangkilican-7y-To shelter; protect; as-
Tapayan-H-Ewer; large earthen pot or jar:
sist; aid. Tapiasan-r-To .cut slantingly or on a
Tanglaw-n-Light: clearness; clarity. slant.
Tangnan-ra-Handle, Tapik-//-Slap; clap of the hands.
Tangnan-r-To take; hold; have; grasp; Tapon-H-Cork; plug; bung.
catch; obtain. Tapos-w-Finish; end; linal: close; ter-
Tangnan ng baldi -u-Bail. mination; conclusion.
Tangnan ng palakol--Helve. Tajisin-rt-B rakish; saltish.
Tango-n-Nod of the head signifying T&punan-ft-] >nn!ping; ground.
yes; conformity. Tapunan ng yagit-i-Dunghill.
Tanikala-w-Chain. Tapusan-r-To Close; finish; terminate;
Tanim-// Plant; seed; 8ee<ltime; plant end; conclude.
Tapusin-r-To Close; linish;en<l; terminate.
Taniin na lmb // -Uanrnr; aiiLicr; li;itrc<|; Ta]msin-T/-To finish; end; terminate;
"Hum. close; conclude; complete; perfect;
Taning-n-Term; end. crown.
Taningan-u-To determine; deci.lc. Tarak--Stake
Taning na aravv-w-Last day; writ. Tarik- Steep slope.
Taning na panahon-w-Crisis; end of Tarik-a-Steep.
time. Tarok--Depth; profoundity; skill; judg-
Tankay-w-Stem; handle; culm; hanlon. ment; wisdom.
TAW 137 TIB
Taro8--Prudenoe; knack; activity; skill; Ta \vonjr hamak-jt-Plebian; hangdog;
judgment. varlet.
Taruhin-O-To measure; compare; esti- Tawonir kumakain an^ kaj)\va-7/-Can-
mate nibal.
Tarukin-r-To try; fathom sound; probe; Tawng itim-n-Negro; ethiop; ethioj.-
investigate; perforate; penetrate; ian.
sift. Tawong mababa-w-Plebian.
Tarukin ng isip r To comprehend un- Tawoujj; malakas-/;-('ai-l.
derstand; enter the mind. Tau< )!).<,' mahirap -u- Peasant.
Tarunahar.-r-To hoard a floor. Tawonjr maramot // Codirer; stingy per-
Tasa-H Tup. stn.
Tasahan-i) To appraise; value. Tawong marunjiis n Dowdy person;
Tasahan-' -To sharpen; point. slouch.
Tasak-tt-Plng; cork, bung. Tawong marunonjr -Sage; savant. ;/

Tasakan-r-To plug; cork; stop a Tawong matakaw-n-<;iutton; gormaiul;


crack. gourmand.
Tasik-// Hrine. Tawong matalas-n-Wit; genius; witty
Tasok-n-Plug; wooden stopper; cork; person.
wedge; stah. Tawong mayaman-M Potentate.
Tastas -M-Rip. Tawong napakababa-w-Dwarf.
Tastasin-t-To rip; unseam. Tawong napakasuitik-;i-Sharper; cheat;
Tata-//-Papa. swindler.
Tatag-n-Equilibrinm; solidity; integrity; Tawong natatanoha-w -Overseer; fore-
firmness; establishment; founding. man; inspector.
Tatahan at muling babalik-rt-lntermit- Tawong sinoman--Anybody; any per-
tent. son.
Tatak-ft-8tamp; brand; sign; seal; mark. Tawong taksil-n-Traitor; turncoat.
Tatakan-7/ To seal; stamp; brand; mark. Tawong ulol-n-Lunatic; cra/y person;
Tatal-n-Splinter; chip, madman.
Tatang-n-Papa. Taya-w-Bet; wager.
Ta t an g nan -n- Handle. Tayaan-?;-To bet wager.
Tatay-n-Papa; father. Tayantangin-Ty-To be well or accus-
Tatlo-n-Three. tomed.
Tatlo-a-Three. Tayantangin-mk/-- Little-by-little.
Tatlo ang kulay-a-Tricolored three Tayo n-Position; posture; attitude; form;
colored. situation; shape; size; mode.
Tatlong kulay-a-Tricolored; three col- Tayog-n-Height
ored. Tayom-n-Indigo: indigo plant.
Taula ng paggawa-^-Glorious deed; no- Tayum-n- Suspense; uncertainty.
ble work. Teatro-w-Theatre.
Tawa-M-Langh; laughter; gi<r<zle. Tekaa-n- Pickpocket; cheat; swindler;
Tawad-n-Bid; immunity; pardon. gull.
Tawa-f-w-Call; summons; announcement; Tekasin-f-To cheat; swindle; victim i/e;
proclamation. gull.
n-r-To call; summon; name; an- Tiaga--Sufferance; constancy; tolerance;
noiv.ice; proclaim; evoke. tenacity.
Ta\\;ig sa madla-n-Proclamationj publi- Tiakad-??-8tilts; booth.
c;i ion; notice. 1 ii\\-n -Abdomen;
:
belly; paunch.
Ta\vas-;/-Alum. Tianak n- Goblin; s]rite; spirit.
Tawiran-n- Ferry. Tibag-?t-Bank; avalanche; cave in.
Tawirin-v-To ferry; cross on a ferry; Tibagin-v-To cave; slide; down quarry.
ferry across. Tilay-?/-Solidity; firmness; fortitude:
Ta \vo-H-Person; man; individual ;\vomaM; strength; integrity; force; vigor.
people; nation. Tibayan-f-To strengthen; plight; man;
Tawong bastos--Curmudgeon; carl; fortifv; support.
myrmidon; rude person. Tibay na loob-n-Fortitude; forbearance;
Tawong bukid-n-Tike; farmer; person. strength of heart.
Tawong dnag--Coward; poltroon. Tibo-n-Thorn; fishhook.
Tawong gubat-ft-Back woodsman. Tibok-n-Pant; palpitation.
Tawong ginoo-n-Gentleman; lady. Tibok ng puso-n-Palpitation; forboding.
18
TIM 138 TIN
Tibyaya-n-Squash. Timsim-ft-Wicking.
Tigagal-w-Idler; loiterer; indolent person. Timtim-n- Modesty; decency; chastity;
Tigas-w- Hardness; solidity, stiffness; firmness.
firmness; strength; force; fortitude; Timtirnan-a-Decent; chaste; unassum-
violence; inflexibility. ing; modest.
Tigas ng loob-^-Resolution; decision; in- Timtiman-n-Chastity; decency; modesty;
flexibility; tenacity; hardness of heart. firmness.
Tigdas-n- Measles; pimple. Timtimin-'i'-To extract; remove; inves-
Tigdasen-^-To break out with the meas- tigate; inquire.
les or with pimples. Timug-n-South.
Tighabol-ft-Augmentation; increase; ad- Timugan-n-South; south wind.
dition. Tina-w-Dye; stain; indigo.
Tigil-w-Stop; halt; lull; cessation. Tinaan-v-Dye shop; place of dyeing.
Tigil-Wifer.-Halt; stop; beware. Tinag-n-Touch.
Tigmak-t-Stain; drench; Tinagin-v-To nove; touch; direct; guide;
Tigmakin-v-To wet; drench; stain; damp- manage; use.
en. Tinago-a- Hidden; secret.
Tigpas-n-Slice; cut. Tinago-y. p, jp.-Hidden; secreted.
Tigpasin--z/-To cut; slice; divide. Tinain-i'-To dye; stain.
Tihaya-cr/fo.-Face up. Tinalaga-adtf. -Intentionally; designedly;
Tihaya-a-Faeed. knowingly; deliberately; purposely;
Tiis-n-Toleration; sufferance; endurance; avowedly.
repentance; patience. Tinali-^. p. jo.-Tied; bound.
Tiisin-f-To suffer; tolerate; endure; Tinapay-n-Bread.
bear. Tinuturuan-w-Scholar; ])upil.
Tika-n-Intention; meaning; mind; view; Tinda-?i- Notions; anything that is sold;

design; purpose; intent. fund.


Tikas ft-Form; shape; size; mode; de- Tindahan-w-'Store; shop; canteen.
sign; manners; gentility. Tindahan ng gatas-n-Dairy.
Tikim-n-Taste; palate; relish; proof; Tindahan ng alak-n- Groggery; grog-
experiment. shop; saloon.
Tikis-adv.-Intentionally; purposely; de- Tindahan ng mga pagkain-?i-Grocery.
signedly; knowingly. Tindi-;z Weight; gravity; importance;
Tiklop-n-Fold; plait; ply. burden; guarantee.
Tiklupin-Ty To fold; plait; double. Tindig-n-Stand; position.
Tiklupin muli-7/-To refold; redouble. Tindigan-^To stand; guarantee; be
Tikinan-?/ To try; taste; prove; experi- responsible.
ment; probe; attempt; assay; grope; Tin.lihan-n-Stretcher; place of stretch-
investigate. ing anything.
Tikt.ik--Si>y; hedger; scout; one who Tinekas--Yictiiii.
aids another to win at can Is. Tinga-n-Lead.
Tiktikan-?/-To spy; watch secretly; lurk, Tingalan ng asin-n-Salt marsh.
Tila-ar^-Like; it seems; it appears. Tingang puti--Tin; tin-plate.'
Tila patay--(ihastly. Tinghas-^Chip; splinter; sharp ])<int.
Tili-ft Shriek; loud cry. Tinj>in-w-Sight; look; gaze; glance; pros-
Timain-rt-Fusible. pect.
Timawa-n-Peaee; tranquillity; freedom. Tingin sa labas-y<-A])pearancc: fare;
Timawa-a-Peacefnl; calm; tranquil; quiet; likeness.
free. Tingkal /'
Lnnq*; clo.l.
Timawain-u-To free; liberate; tranquil- Tingkayad-f/f/T'.-( )n tiptoe.
ize; make tranquil. Tingkayad-a- Squatted; stooped.
Timawain ang alipin--z/-To emancipate; i v'-To h.dU; see.
free a slave. inuli-T'-'I'o review; revise; look
Timbang-n-Wei.irht; balance; poise.
Timbangin-v-To weigh; balance; Tingnan muna-r-To foresee; see be-
counterpoise. fore.
Timog --South; south wind. Tini.Lr-// Sound, tone; echo; time.
Timpla-n- Temper. Tiniis;'. //./>. -I'li-lei-went; nntlergone.
Timplahin t'-To temper. Tinik n Thorn; lislibone; thistle.

Timplahin-z/-To temper. Tilling-;/- Sett lings: residue; remainder.


riw
Tiningal-- Pro vision. Tiwasay-a-Firm; secure; safe; clear.
Tiningal-wfo. -Stored away; put away. Tivan -a- Abdomen; belly; paunch.
Tilling ng loob-;/- Determination; res- Tiyot-w-Drought.
olution: intrepidity; bravery; valor; Toktok-w-Top; crest; crown.
boldness; courage; moderation; for- Tono-n-Tone; tune; volume.
bearance. Toro-n-Bull.
Tinitingnan-// The object winch is Totohanin-v-To be serious; verify; ac-
seen; that which one is looking at. complish; affect; make; true.
Tinkal-;/-Clod lump. Totoo-a-Certain; serious; evident; true;
Tinta-?t-Ink. positive; sure; effectual; devout;
Tinutulugan-n-Bed chamber; bed; downright; veritable; dogmatic; dog-
place of sleeping. matical; peremptory; reliable; catagor-
Tinutungtungan-H- Route; ending; ob- ical.

ject; itinerary; goal. Totoong-ad?;.-Very; greatly.


Tipa-n-Convention; appointment; con- Towa-n-Joy; pleasure; glee; mirth; mer-
tract. riment; gayety; delight; comfort; re-
Tipan-?i-Promise; vow; testament. joicing; satisfaction.
Tipanan-n- Convention: contract; agree- Towid-n-Right; straightness.
ment; utility; profit. Towid-a-Right; straight; just.
Tipiaw-n-Trip; stub; stumble. Towi na-a<it>.-Always; often; frequently.
Tipid-a-Economical; frugal; close. Towirin-v-To straighten; rectify; justify;
Tipi-rt-Compact; firm; close; solid; com- make right; right; clarify.
pressed. Trabajador-w- Worker; workman; laborer;
Tipiin-v-To press; compress. journeyman; artificer; mechanic.
Tipirin-v-To enonomize; clip or cur- Trabajo-n-Work; task; labor; husbandry.
tail expenses; be frugal or saving. Trangka--Gate; gateway.
Tipo-fl-Gap or notch in a tool. Trangkahan-n-Gate; gateway.
Tipo-a-Toothless. Trato-;z- Contract; agreement.
Tipon-n-Gathering; meeting; assembly; Tresagio-n-Matin.
congregation. Tresillas-n-Gimp.
Tipuin-0-To break; nick; notch. Tresiete-n-Whist.
Tipunin--t/-To gather; unite; compile; Trono-n-Throne.
pouch; congregate; meet. Tropa-n-Troupe; company.
Tira-n-Gleanings; residue; remainder; Tropang lakad-#-Infantry.
remains; residium; excess; refuse; Trote w-Trot.
overplus; remnant. Tsa-n-Tea.
Tirahan-n- Habitation; abode; house; Tubig n-Water; lymph.
home; place of living. Tubig na bumukal-n- Spring water.
Tirahan-z/-To save; leave over; reserve; Tubig na ulan-n-Rain water.
set aside; 1-eep for. Tubo-w -Interest; profit; gain; lucre; rev-
Tirik-a-Steep;perpendicular. enue; emolument; acquisition; ad-
Tirikan ng kandila w-Candlestick. vantage; growth; increase.
Tirikan-v To put a candle in a candle- Tubo-n-Sugarcane.
stick. Tubo-w-Lamp chimney.
Tirintas-n-Braid. Tubos w-Redemtion; ransom.
Tirintasin-v-To braid. TubO sa ibang bay an-a- Strange; for-
Tisa-n-Tile. eign.
Tisain-t'-To tile. Tubo sa ibang lupa-n-Stranger; for-
Tisod-w-Stub; stumble; trip; slip; imped- eigner.
iment; obstacle; difficulty. Tubsin-v-To ransom; redeem.
Tistisin-7/-To sew; hem. Tubsin ang sangla-7/-To redeem a pledge.
Tisurin-a-Tripping; stumbling. Tubuan-n-Sprout: growing; growth.
Tisurin-v-To cause to stumble. Tubuan-v-To grow; sprout.
Titik-n-Letter; deed; writing. Tubuan ng ngipin-v-To cut teeth.
Titingkatingkayad-t'-To walk on tiptoe Tubusin-z.'-To redeem; rai.som.
or in a cowering manner. Tudla-w-Aim; point.
Titulo-n-Title; diploma. Tudlain-y-To aim; point.
Tiwalag-a-Separated; distant; far; re- Tudling-w-Furrow.
tired; divided. Tudlingan--t/-To furrow; plow.
Tiwangwang-adv.-Wide; open. Tudlok--Punch; point.
TUL 140 Ttflt
Tudlukin-y-To punch; poke; point; shoot Tulig-n-Foolish; stupid; torpid; ignorant-
with a cue. idiotic-; senseless.
Tugak-M-Frog. Tulig-w-Fool; idiot; madman.
Tugatog-tf-Hill; knoll, hillock; small; Tuliin-7/-To circumcise.
mountain; hommock. Tulin-n-Speed; velocity; quickness; ac-
Tugno-n-Brine. tivity; promptness; promptitude; nim-
Tugon-n-Answer/ repartee; reply; re- bi eness.

sponse; retort. Tulingad-n-Fool; idiot; madman.


Tugtog-n-Play; piece of music; playing Tulis-n-Sharpness; point; acuteness; end.
on musical instruments. Tulisan n-Robber; highayman; bandit.
Tug tog muna sa kanta-w Overture. Tulisan 7/-To sharpen; point.
Tugtog ng loob-n-Inspiratioir Tulisan sa dagat-n-Pirate; corsican.
Tugtog ng musico-w-The playing of a Tulo-n-Leak.
band or an oschestra. Tulog-n-Sleep; slumber.
Tugtugan-n- Piece of music; playing of Talong-n-tlelp: aid; assistance; sunMort;
musical instruments. succor; vindication.
Tugtugan na walang ayos-n-Dissonance; Tulongan-;z-To help; ai<l; assist; ;ic'-or;
discord. defend; facilitate; protect.
Tugtugin v-To play on a musical in- Tulos-n-Stake.
strument. Tulot-n- Permission; license; furlough;
Tuhod-n-Knee. leave; admittance.
Tuhog - n Stringer; that upon which Tuloy--Continued; successive; con-
anything is strung. tinuous; lasting; following.
Tuhuguin-v-To string; impale; pass Tuloytuloy-a-Prompt; speedy; expedi-
through. tious; continued without interruption.
Tuhuran-v-To push or shove with the Tulungan -v-To assist; defend; aid; help;
knee. protect; furnish; favor; minister;
Tuka-w-Beak; bill; peck. supply.
Tukain-u-To peck; pick. Tulungin-a-To help; aid: assist; defend;
Tukarol-n-Cap; bonnet; turban. protect.
Tuko H-Small li/ard. Tuliitaii-u-To permit; license; give leave
Tukod-n-Post; prop; support; Protec- orpermission.
tion. Tuluyan-i? To continue; keep going;
Tukso-n-Teasing; temptation; vexation; terminate.
aggravation; enticement; instigation. Tuluyan-w-Hotel; boarding house.
Tuksuhin-v-To teasje; vex; entice; tempt; Tumaan-r-To reserve; j)iit away; keej>
instigate; worry; chaff; haggle; in- separate.
veigle. Tumaas-7y To grow in height; ascend;
Tuktok-rc-Top; crest. mount; rise; raise.
Tuktok ng manok n-Comb of a chick- Tumaba-7'-To grow or become fat or
en. fleshy; fatten.
Tuktok ng ulo--The crown of the Tmnaba ang lupa-i'-To fertili/e; grow
head. or become fruitful- (per. in /and .

Tula-n-Poem. Tnmadiak-v-To kick.


Tu!ud-w-Copy; counterfeit; imitation. Tumae ang ibon-Ty-To mute.
Tulag-fl-Spear, lance; dart; javelin. Tumagal-7'To last; prolong; endure;
Tulagin-v-To throw a dart or sjit'ar; suffer; dally; subsist.
lance. Tumagilid-/ -To
%
turn sideways; lay on
Tulak-n-Push; shove; thrust; drive. the side.
Twlakin-7/-To shove; push; thrust. Tunaaginting v-To sound.
Tulala-a Stupid; lazy; ignorant; indo- Tumagistis ang luha-/--To cry; weej>;
lent; idle; weak; feeble; imbecile. run (per. to tears).
Tulalain-r-To-astonish.- stupefy. Tumago-r-Tu hide; conceal; ]>ut away.
Tularan-7>-To imitate; copy; counterfeit; Tumagos-r-To i>enetrate; leak; run
mimic. through.
Tularan-;/ Precedent; example; pattern. Tumagupak7'-T<i flan; make a noise
Tulatcd "-Last; hindmost. by clapping the hands or stamping
Tulatod H-Kunip; croup. the feet.

Tulay-tf-Bridge. Tuiiialiaii-r-To dwell; nestle; reside;


Tul i-M-Circumcision. lodge.
ttJM l-ll

Tumahan-r-To calm; appease; grow or Tumatatua-n-Backalider; one who denies


become quiet or peaceful. anything; gainsayer; contradictor.
1 umahi-tf-To sew; stitch. Tumatawa-n-Daugher; one who; laughs.
Tumahol-T'-To bark; yelp; yap; yaul; Tumatoa-V-To deny; contradict; gain-
howl. say.
Tumahimik-f-To appease; become or Tumawa-v-To laugh; giggle.
grow peaceful or calm; calm; rest; Tumawag-v-To call; summon; name;
repose; lull. term; send for; announce; evoke;
Tumakas-r-'lo decamp; escape; slip off; hallo.
leave on the sly, sneak off; leave Tumaya-f-To bet; wager.
secretly. Tumayo-17-To establisli; build; edify.
Tnmakbo-j'-To run sprint; course; Tumba-;/-Tower; grave stone.
hasten; flow. Tumba ng patay-n-Toinb vault; sepul-
Inmakot-T'-To intimidate; frighten; cher; tomb stone.
scare; terrify. Tumborig-M-Anns; fundament.
Tumal-M-Depression; scarcity; slowness; Tumibay-c-To fortify; strengthen; af-
scantiness. firm; guarantee.
Tumal a-Slow; depressed; not salable. Tumihok-y;-To palpitate; nutter.
Q nmalas-?ATo fllter; strain; leak; trickle; Tumigas-v-To harden; indurate.
trill; pour down; ooze. Tumiguil-7/-To stop; cease; stay; lull;
Tumalas-7'-To become or grow witty. remain; leave off; work.
Tumali-r-To tie; bind. Tumiin-?/-To ooze; leak.
1 umalikod-v-To turn one's back; take Tumika-v-To limp.
hack: retract; recant. Tumikim-v-Taste; try; attempt; assay.
Tnmalikod sa kanyang handila-r-To Tumikim-i'-To cough; draw ones atten-
desert one's flag. tion.
lumalima-T'-ro yield; submit: obey. Tumila-i?-To cease.
Tumalima-7>To c^n|radict; oppose; Tumili--z/-To shriek; scream; cry in a
gainsay. high tone.
Tumalon--6/-To jump down; precipitate. Tuinimbang-t7-To weigh.
3 umama-y- To hit; guess; conjecture/ Tumimbuang-v-To lay down, stretch
Tiimanan-oTo run away: elope; sneak one's self on a bed.
off; make off; leave secretly. Tumindig-y-To arise; rise; stand up.
Tnmanira-7> To prohibit; interdict; for- Tuminag'V'To he brisk or smart.
bid. Tumingin ?/-To see; look; view; gaze;
1 umangan-r-To have hold. behold; observe; watch; notice; dis-
lumangap-i/'-To receive; accept; take. cern; vide.
Tumangap-n-Receiver; taker; rec-ipient. Tnmingkayad-7/-To stoop; squat; walk
Tumangi-?y To refuse; renounce; deny; or stand on the toes.
resign. Tumira-v-To dwell; live; reside; lodge;
1 umangis-r-To weep; mourn; lament; inhabit; nestle.
bewail. Turaira-v-To remain; be left over.
Tumango-?;-To consent; agree; confirm; Tuuiita-7/-To drain; let fall drop by
affirm; promise. drop.
lumaning-oTo give or prolong time; Tumitig-v-To eye; glance; look.
extend time; reprieve. Tumitis ang pawis-v-To sweat or per-
Tumankilik-f-To protect; defend; sup- spire freely.
port; favor; corroborate; confirm; hold Tumiv\alag-?'-To separate; remove; sort;
up; prop. dissuade.
Tumanong-?;-To ask; question; inquire; Tumpa-n-Last journey or tri}>; going.
interrogate. Tumpa gawi-;/- Inclination; tendency;
Tumantan-f-To rest; quiet; appease. fancy.
Tumaos-v-To penetrate; pierce. Tnmpak-n- judgment; prudence;
Skill;
Tumapang-f-To encourage; become knac mischievousness; restlessness.
;

brave,courageous, bold or valiant. Tunipok-n Small round heap; patty.


Tumarok-^-To sound; delve. Tumubo-7/-To grow; increase; swell.
Tumatahan sa isang lugar 6 bahay-w- Tumubo puinaton.tr sa ibabaw-t'-To out-
Inhabitant; lodger. grow.
Tumugon-v-To answer; respond; reply;
Tumaf ana w^Spectator. acknowledge.
TUW
Tumugtog-v-To play on a musical Tungayaw-72-Curse; imprecation; oath
instrument; ring a bell. malediction; swearing; ban.
Tuinuka-f-To peck; pick. Tung ayawin-u To curse; swear; im-
Tumuktok-u-To beat, strike or knock precate; ban.
with the knuckles. Tungkay-n-Object; design; end; intent.
Tumulad-i'-To equalize; make equal; Tungkod-n Cane; staff; prop; fulcrum;
match. support; protection; truncheon.
Tnmulak-r-To push; shove; thrust. Tungkol-p. a.- According; pertaining;
Tunmlo-r-To leak; drip; fall drop by drop. concerning.
Tumulong-r-To help aid assist coop- Tungkol-^re/?.-About; over.
erate; favor; succor; support; serve; Tungkol--I)uty; obligation; contract;
defend; protect; corroborate; hold up; agreement.
confirm; prop; minister. Tungo-n-Bow; nod; object; behavior;
Tumulotulo-v-To drip. trend.
Tumumba-v-To Tower. Tungo-a-Inclined; disposed.
Tumumog na malakas-n- Resolution; Tungo-n-Tuber.
couiage; mind; promptitude; aid; de- Tungo ng loob-n-Intent; design; purpose,
termination. Tungtong-n-Cover; lid; pot Jid.
Tuinunaok-v-To gather; crowd. Tunod-^- Magnetic needle; the unrolled
Tumumpa-v-To carry down; have the leaves of the palm or banana.
last of anything. Tunog-;z- Sound; noise; report; clank;
Tumunaw-?/ To melt; liquefy; dissolve. clang; ring; resonance.
Tumungo-v-To wend; trend; bend; bow. Tunog na bagol-n-Grating; harsh sound.
Tumunog-'i;-To sound; clank; clang; Tunog ng voces^-Tune; tone.
ring. Tunsoy-n-Shiner.
Tumuntong-r-To tread; trample; stamp, Tuntungan-n-Objective; place that one
put on; accupy. is heading for.

Tumupad-v-To execute; discharge; per- Tupa-n-Sheep.


form; comply; heed; do one's duty; Tupad-w Compliance; doing of one's
dispense; observe. duty.
Tumurote-z;-To trot. Tupang babaye->i-FAve.
Tumutul-^-To reply; answer; respond; Tuparin-77-To comply; do one's duty.
affirm; allege; oppose; fight. Turing-n-Bid; asking; price proposal;
Tumutol sa pagtangol-v-To fight for overture; proposition; guess.
another; defend; argue in another's Turo-n-Teaching; instruction; doctrine.
favor. Turuan-f-To teach; instruct; educate;
Tunang-tf-Outcry. discipline; imform; civilize; point out.
Tunang malaki-n-Tnmult; out cry; riot. Tuso-a-Sly; cunning; crafty; sagacious;
Tunaw-w-Liqiiid; fluid. vulpine; keen; sapient; wily.
Tunawin-z/-To melt/ liquefy; dissolve; Tusok-n-Stitch.
smelt; consume; spend. Tustusin-*>To loosen; slacken.
Tunawin-a-Soluble; solvable; meltible Tusiikin-/:-To stitch; j>rick.
liquefiable. Tuto- Skill; learning; knowledge; judg-
Tunawin ang kinain v-To digest. ment; prudence; \\isdoni; sagacity;
Tunay-a-True; sincere; loyal;
cordial; circumspection.
'constant; firm; manifest; solemm; dog- Tutol-// Answer; reply; response; repar-
matic; dogmatical; certain; downright; tee.
reliable; legitimate; actual; candid Tutop ;/ Patch; cover.
confident; real; peremtory; important. Tutos ;,'
Stitch; union.
Tunay w/7/. -Really;
truly; actually; loy- Tutsan-.; /-
l.ristle,
ally; candidly;
certainly; seriously; Tutu,uin-r'-To s^-parate or take out the
surely; positively; evidently. ashes; ri-duce to ashes.
Tunay n<>a a True; serious, certain; pos- Tutupan-r To patch; mend; splice.
itive. 'Iutusin-r- T stilc'n; se\\.

Tunga-a-Slow; halt' wilted; ignorant; Tu\\a-// Happiness; mirth; merriment;


torpid; rude; foolish. joy; pleasure; content; solace; con-
Tungag-17-Halt' \\itted; foolish; dull; solation; gladness; gaycty; festivity;
torpid; slow; ignorant; rude; wild; rejoicing.
obscene. Tuwa-o-Glftd; joyful, merry; happy.
Tungaw-w-Tick; woodtick. Tuwi-a-Each; every; all; entire; vhole.
UKO 143 UMA
Tuwituwina-tufc.-Often; frequently. scar; sere; wizen.
Tuya-w-Flattery; false praise, Tuyongtuyoa-Very dry.
Tuyain-v-To flatter. Tuyot-a-Dry; dessieated.
Tuyo-a-Dry; barren; withered; arid; Tuyuin-a-To dry, dessieate.

TJ
Uban-rt;Hoary; gray headed; \\hite. Ukol sa sikmura-a-Gastric; pertaining
Uban-//-< ray } liair; ehat't'. to the stomach.
Ubanin-a-Old; hoary; grayheaded. Ukol sa lupa-n-Terrestrial; belonging or
rbanin To grow old or gray headed.
;
pertaining to the earth.
Ubas-n-Urapes; grape. riak-;/-S|>indie; reel; pinfeathers.
Ubo-n-Cough. ria!:an-)(- Wrapping frame; spindle; reel.
Ubod-j -Heart; center. riakin-v-To wind; roll up; wind around.
Ubod ng hirap-n- Worst misery. Ulam-n-Meat.
Ubong malakas-?i- Whooping rough. Ulam-n-Rain; shower.
rin >s -/{-Termination; consumation; end- Thing bigla at masasal-w-Heavy.
ing. shower of rain.
Ubos-a-Terminated. consumed; used up. Ulap-n-Cloud.
Ubusin-r-To consume; use up; end; Flak na makapal at mababa-n-Mist;fog.
terminate; expend; waste. Ulapot-n-Rag hanging from the clothes.
Udiok-n Stimulation; incitement; per- Ulian-a-Wornout; decrepid.
suasion; inspiration; instigation. Ulianin-a-Old; worn out; decrepid.
Udiokan-w-To incite; stimulate; insti- \J\\-adv. -Again.
gate; excite; persuade; induce; im- Uliin-v-To repeat; renew; patch; make;
bue. over.
Udiukan-TATo Persuade; incite; induce, Ulila--Orphan.
prevail upon; inspire; move. Ulilang lubos-n-Orphan; child who has
Udlok-w-Boman. neither father nor mother.
TJdyok-n-Persuasion; incitement excite- Uling-w-Coal; charcoal; soot; cinder;
ment; stimulation; inspiration; en- grime; lampblack.
couragement. l'liran--Type; pattern; example.- model.
Udyukan-?>To inspire; persuade; induce; Vlit-adv.- Again; once more.
incite; ply; imbue. Ulitin-v-To repeat; duplicate; rene\v;
Uga--Move; rock. double; iterate; reiterate; rehearse;
Ugain-n-To rock, move. d<j or try again.
Ugali-/z-Use; custom; habit; disposition; TTlitingmadalas-c-To repeat frequently.
usage; wont; fancy; temper. Uliuli-n-Whirlpool; eddy; vortex.
Ugaling parang-a-Rough; illbred; rus- Uliyaw^-Echo.
tic. Ulo-n-Head; poll.
Ugangin-7/-To make foolish. Ulog--Movement; management; direc-
Vgat-n-Root; vein; blood vessel; bud; tion.
source/ origen; spring. Ulogin-y-To move; manage; direct,
Ugit-w-Plow beam; plo\v handle; helm. Ulol-w-Lunatic; madman; idiot; dolt;
Ugong-n-Noise; clamor; crack; clash; gump; loggerhead; crazy man.
din. Ulol-a-Demented; cra/y; insane; mad;
Ugoy-n-Rocking; swinging. daft; delirious; foolish; stupid; dis-
Ugoyin-J>To rock; swing. tracted; idiotic; ignorant; unlearned.
T
I" halea-9J-Buttonhole. I long ulo-a-Baldheaded.
Uha\v-n-Thirst. riong-7z-Meeting; union; congregation.
Uhaw na uhaw a- Very thirsty; dry. Tins ng sandata-^-Slash or stab.
riuiw-n-Head of grain. Ulug-w-Handling; moving.
Uhog-n-Mucous; slime; snot; muck. I"lugin-i;-To handle; move to and fro.

Uhugin-a-Mucous; slimy; snotty. Ululan-v-To exaggarate; add to; in-


Ukit--Dettt. crease.
Ukitin-77-To dent. riuling-f-To infatuate; stupefy; make;
Ukol-w-Correspondent; trustee; agent. or cause to be foolish; alienate.
Ukol sa-a-Pertaininjjf to; concerning; Umabala-f-To interfere; oppose; pre-
apt; fit; ready. vent; molest; trouble; vex; prolong.
UMA 144 UMU
Umabot-v-To reach,overtake; catch up; rmaral-w-To advise; warn; inform.
approach; arrive; come up; get; ob- Umari-c-To own; have.
T
tain; abut. L mari ng hindi kaniya-t'-To usurp; ap-

Urnabuloy-77-To assist; help, aid; support; propriate anything that is not one's
serve; contribute/ suffice; defray; suc- own.
cor; minister; promote. Umasa-y-To bope, await; desire; expect.
Umaga-w-Morning; forenoon. I'masim-u-To sour; become salty or
Umaga-&2&.-J$arly; soon; betimes. briny,
Umagang umaga-arfi/.-Very early. Tmaso-c-To smoke; fume; reek.
Umagang timaga-n-Dawn; break of day. Umaso-a-Funy; smoky; fuming; smoking.
T

Umagap-7>-To preoccupy; foresee; an- I masok-z/-To


smoke; fume.
ticipate; be quick or active. Umaway-u-To right; war oppose; dis-
rmagaw-v-To steal; snatch. pute: rival; contest.
I'magaw sa isang babayi-n-Rapist; rav- Umayon-v-To conform; coincide; acqui-
ish er. esce; agree; accord.
Umahon-v-To go up; ascend; land, Vnawit-z/-To sing; carrol.
mount; climb up disembark. Umayaw-f>To resign; decline; quit; re-
domesticate.
rniakin--6/-To tame; nounce; reject; stop.
Umakyat-w-To climb; ascend; mount; go Umayos-r-To arrange; agree; put in
up; increase. order.
Tmakyat na magukiabit-y-To climb Umbok ang gitna-a-Convex/ convexed.
with the use of the hands, Umibig-v-To love; like; wish; desire;
rmalalad-7>To resound; jingle/ clink. court; will.
Uinalalay-v-To support; help; assist; Umibis-r-To dismount; get off.
aid; maintain. Umigi-v-To ease; improve; appease/ be-
Umali-v-To succeed; happen. come less painful.
rmalimura-r-To insult; revile. riiiihi-i;-To urinate.
rmalingasaw-7'-To rise; extend; tran- rmiki-v-To limp.
scend. TTmikit-w-To turn; revolve; roll; gyrate.
Tmalingasaw ang baho-v-To stink; Umiko-t7-To limp.
smell; bad. Umilag-v-To dodge; avoid/ escape; shun;
rmalingawngaw-7/-To echo; resound; gr<w or become wild.
rumble; rumor. Uinimik-w-To murmur/ mutter; mumble;
rinalis-r-To go; leave; sally; retire; reply; respond; answer.
abandon; forsake; quit; emigrate; ab- Umindayog-u-To oscillate; vibrate;
sent one's self. move.
T
I'malitiit-v-To grate; creak/ scrape. I mingos-;-To grumble/ snarl; growl.
I'malsa-v-To rise; loosen; grow fluffy; Uminis-7/-To smother; oppress; over-
uprise. power; crush; subject.
I'niambag-T'-To contribute; give; pro- Uminog-y-To turn; gyrate; roll; spin.
mote. (Jminom-0-To drink; imbibe.
rmambon ''-To mist; drizzle; mi//lt'.
T
t inintindi-i'-To understand; compreheml

rmamo-r-To tame; domesticate; become Umisip-r-To think; invent; plan; plot;


domesticated. contrive; meditate.
Umampon -To help; protect; aid; de-
/
Umitim-y-To blacken; become black;
fend; support, corroborate; favor con- darken.
form. I'mitim-v-To steal/ peculate; pilfer;
I'mainoy -?' -To smell. cabbage; purloin; filch.
I'mangil-r-To howl/ snarl; growl; mur- riniyak-r-Tocry; weep; bewail; lament;
mur; grumble. n low; bleat
I" i i
yak ang hayop-i/'-To
rmangis-r-To stink; smell had. howl; Lr runt.
I'mani To gather; harvest; reap.
/
rmpog-)/-rollisii>n; encounter/ clash;
-To pull.
I'liiauit-/ sln;c';<; push.
I'mankin-v-To appropriate; usurp. rni|)ok-n-Conversation; converse.
I'manod r-To descend; How \\ith the rinudlot-/--To rebound/ bounce: recoil.
so
current. Dmiig*ft-Moih/ the fouling of irr.iiu
Umanta-tf-To grow rancid or stale. that it lumps.
TImapaw-c-To overflow; inundate; over- Umuga-y-To move; shake; vibrate.
run. I'muguin-f-To uiolder; lump because of

rmapid-z/-To seduce; abort. dampne


145 US!
steer; pilot. Ungo-w-Monkey.
rmugitsa sasakyan-x-Pilot; steersman; rngnng babaye-u- Female monkey.
helmsman. rngos-H-Spruit; shoot; anything that
*miig<>ng-r-T<> make a noise. protrudes from another.
'mugong parang ktilog-y;-To fnlminale; rnos-H-Tornado; tempest; storm; hurri-
make a noise like thunder. cane; heavy shower of rain.
'mngoy-r-To rock; swing. I
in>siii-L--To storrn.
"mnkit-r-To dent. I 'nonno Stammer; stutter; stuttering;
"mayabit-?'-To claw; scratch. stammering.
T

mnlayaw-r To coax; wheedle; fnixlle; I'nsayanin-f/ Rickety; chaffy; without


pet; humor. resistance.
'mulan-u-To rain; shower, Untiunti-w/r. -Slowly; little by little;
"mulan ng busilak-v-To snow. by degrees; gradually
I'mnlan ng bubog-?/-To hail. Tntian-r-To lessen; curtail; clip; de-
Umuliaw-f-To echo; resound. cline; sink;
decay.
I"nmlit-7>-To pilfer: steal; peculate; Untog-n-Collision; encounter; blow;
filch. contusion.
rnuma-r-To go before; go first; anti- I'od H-Worm; larva; larvae.
cipate; forsee; expect. Upa-n- Wages; salary; pay; fee; recom-
rmunat-f-To stretch; lengthen; adjust; pence; stipend.
enlarge upon. rpahan-?;-To pay; recompence.
I'mugot-t-To whisper. Tpahan ng araw-n-Daylaborer; jour-
l"munouno-z'-To stutter; hesitate; stam- neyman.
mer. Upak-n-Bark; peel; rind; crust; skin.
T
Vmunti-a-To lessen; decline; fall; de- T pakan-c-To bark; peel; skin.

scend; dwindle; grow or become Upasala-n Insult; scorn; derision; de-


smaller. famation; slander; mockery.
t*mupasala-7>-To defame; slander; in- t'pa sa pagtawid-w-Bridge or ferry toll.
sult; deride. Qpat-a-Bald; hairless; destitute.
I'mupo-i'-To sit. Upat-n-Deceit; delusion; fraud.
Uniupo-i?. imp.-^iii. ITpatan-c-To deceive; defraud; delude;
rmuriturit-7'-To stammer; titter; stut- impose upon; leave bald.
ter; hesitate. T pa \\-a-Bald headed; bald.
I'murong-i'-To recoil; fall back; retro- Upawin-y-To make bald.
grade; back; regress; backslide. ITpo-n-Squash.
rmurong ang kabayo-r-To balk. ri>o-;z-Seat; sitting.
rmurong ng marami-y To quaff. Upuan-n-Chair; seat.
rnmsig-r-To investigate; inquire; ex- l7ralian-r-To imbue; instigate; inspire;
amine; follow; register. persuade; induce; incite; stimulate;
I'musos-f-To go down; descend. urge.
[Tmutalutal:Z/-To stutter; stammer; haw; r ruling masama-n-Temptation; entice-
hesitate. ment; incitement.
Una-fltofo.-Soon; early; iirst.
Craing-n-Stake; cudgel; clul).
Fna-fl-First; primitive. Cria-n-Border; fringe.
Unahan-^/-To go first; preoccupy; pre- Triin-n-To assay; examine; look into.
ceed; lead; anticipate; expect; fore- Urongsulong rt-Undecided; irresolute.
see. I'roy -/Wo-.-det out; git.
T
Vnahan-w-Front; lead; fore end; begin- t roy-n-Mockery; scoff; jeer.
ning. Vrungan-i;-To retrocede; take back;
Unan--Pillow. back.
Unang araw ng bnan sa Iangit-/*.-Neo- Usa-n-Deer.
nienia; first night of the new moon. I'sang babayi-w-Doe; roe.
T'nano-M-Dwarf; pigmy; manakin. Usang inahin-n-Doe/ roe.
Tnatin-y-To stcatch, unfold; expand. I
sang lalaki-n-Hart; buck.
I'natin ang baluktot-r To straighten. (Jsap-n- Dispute; litigation; lawsuit; con-
Vnauna-r/r/7'. -First; principally; chiefly. test; strife; dissent; contract.
Qnga-n-Lowing; low rsbong-;/-,Sprout; shoot; sucker.
Ungal-;<-Howl; cry of horror. Usigi-t-To examine; investigate; per-
Ungas-a Stupid: foolish; <lull ignorant; sue; follow.
simple; idiotic. Usisa-w-Probation; examination.
19
WAL 146 WAL
Usisain-v-To examine; investigate, sur- ITtong-fi-Nipple.
vey; inquire; inspect; scrutenize; I'tos-H-Law; order; command; rule; stat-
probe scan; discern; espy. ute; precept; edict; injunction; man-
Uso-M-Use; habit; custom; usage. date; errand; message; proclama-
Usok-n-Smoke; vapor; steam. tion.
Usos-w-Rupture; (of the scrotum.) Utusan-v-To send; convey; command;
Utak-n-Brain. order; edict.
Utak ng buto-n-Marrow. Utusan-7/-To send; convey; command;
Utal-a-Stammering; stuttering; hesita- order; edict,
ting; tonguetied. Utusan-n-Servant; errandboy; messen-
Utal-w-Stammering; stuterer. ger; porter.
Utang-w Debt; obligation; duty. Uupan-M-Chair; seat.
Utas-a-Finished; closed; concluded. Uyam-n-Sarcasm; mockery; ridicule-
Utasin-vTo finish; terminate; end; con- disdain; decrial.
clude; close; bring to an end. ryamin-r-To mock; scoff; deride ridi-

Utayutay-rtdtvGently; softly; easily. cule; scathe; ma!- e fun of.

^1 Varnis-n- Varnish. Virgen-n-Virgen.


Vervo-n-Verb; predicate. Visagre-n-Hinge.
i\Verso-n- Verse. Visita-n-Visit; chapel;
^Viage-w- Voyage; passage; journey; ex- Visitahin-2/-To visit; examine.
cursion. Vocabulario-w- Vocabulary.
Violeta-w- Violet. Volcan-n- Volcano.
Violins-Violin; fiddle. Voluntaries-^- Volunteer.
Violinista-n-Violinist. Voto-H-Vote.

"W"
Wagas-a-Neat; pure; clean; clear; free; Walang bait-o- Thoughtless; imprudent.
innocent; virtuous; genuine. Walang baro-a-Shirtless.
Wahiin-v-To tear; rend; lacerate; cut; Walang basagulo-a-Peaceful; calm; se-
wear out; break; fracture. rene.
\Yakal-n-Termination; end; conclusion; Walang bayad-a-Gratis; free of cost;
extremity; edge; border; extreme; gratuitous.
limit; boundary; bounds. Walaim huhay-^/ Lifeless; inanimate.
Wakas-n-Extreme; extremity; end; limit; Walang buhok-a-Bald; haldlieaded.
bound; boundary; edge; border; con- \\'alang daan-rt-Impossihle; impracti-
clusion; termination. cable.
Wala-n-Nothing; naught. NValang dalita-^-Painless; well.
not; in on degree.
Wala-rt(?7/.-No; V\'alang damdam-f/ Insensihle; well-
Wala-a-Distant; absent; not present. without pain; painless.
\\~alang ala ala-a-Calm; free; tran<|iiil; NValang da mit-^- Naked.
peaceful; havingnothingtothink about. NValang <langal-a-Inl'amous; vile; dcspi-
Walang asa ^/-iH-sperate. calile; low; aliject.
\\"alang asawa-a-Sin.L'le; unmarried. \\ alaiiL' dulo-'/- Pointless.
\\ahin.L' asa\\a /^r.achcli.r; old maid. NValang day a-a> Equitable.
T

Walang a\va--Heartless; cruel; ruthless; \\ alanir galang-f/.-I Disrespectful; i'U il e;

inclement, fell; inhuman; hard- impudent; morose; insolent; haughty;


hearted; soulless. peevish, inattentive; thoughtless; Nif-

Walang ay.sv/ hisarrau-e-!; disorderly; ty; discourteous.


slovenly; careless, filthy; confused; NN'nlani: galang ^r/r. -Peevishly; impu-
pellmell; immethodical; unclean; dently, moi-osely; insolent ly; discour-
harum-scarum. teously; thoughtlessly.
Walang bahid dnmi-r/-('lean; untouche.l; N\ alaiiLT galit "-(^uiet; serene; calm: 'u-

pure; neat; unmingled; innoceni; molested.


virtilous; holv. NN'alang gawa-u-Liesuie.
WAL 147
Walang gulo-f/ Sik-nt; quiet ; still; ralni; Walang kapintasan-a Immaculate; fault-

traiKiuil; noiseless; loyal; constant; less; perfect. T


faithful. Walang karapatan--l njust; unjustifia-
Walang gulugud-a-In vertebrate. ble; unlit; unreasonable; without jus-
Walanir gusto-a-Loath; loth. tire.

Walang habag a-Cruel; heartless; hard- Walang kasama-a-Solitary; sole; only.


hearted; inclement; incompassionate; Walang kasama -ailo.-\ lone; solely.
inhuman; soulless. Walang katapusan-a- Endless; intermi-
Walang halaga-f/ Worthless; trifling; nable; immortal; without end; infi-

vain; frivolous; mean; vul.irar; empty; nite.


void; fruitless. Walang katawan-a-Bodiless; immate-
Walang halo-rt-Pure; unmixed; unmin- rial.

gled; clean; neat; mere. Walang kat ale do- Unequalled; matchless;
Walang hanap buhay-a-Destitute; help- unparalleled; special; peerless; without
less; without work or
employment. comparison; incomparable.
Walang handa-a-Extempore; informal. Walang caya-a-Unable; incomparable;
Walang hangan-a-Boundless; endless; unfit; powerless.
interminable; perpetual; everlasting; Walang kibo-rt-Silent; quiet; dumb.
immortal; infinite; infinitive. Walang kimi-a-Free; disengaged; unem-
Walang hanganan-a-rnlimited; bound- barrassed.
less; interminable; endless; everlast- Walang kimot-a-Silent; quiet; undis-
ing; infinite; without end. turbed; dumb; motionless; noiseless.
Walang hiya-a-Sbamelesa; impudent; Walang kinikilingan-a-Impartial; just;
insolent; forward: disrespectful; ob- unprejudiced.
scene; petulant; without self re- Walang kulang-a-Complete;entire; whole;
spect. integraljperfect; exact; right; finished;
Walang humpay-a-Continual; incessant; enough.
uninterrupted; continuous. Walang labas sa matowid-a-Just/lawful;
Walang ikababayad-a-Insolvent. true; fair; truthful.
Walang ingat-a-Careless; incautious; Walang laman a-Empty; addle; vacant;
heedless; reckless; forgetful; neglect- void.
ful. Walang lasa-a-Tasteless; insipid; flat.
Walang interes-a-Impartial; uninterest- Walang lihim-a-Open; frank; clear; un-
ed; candid; just; loyal. reserved.
Walang kaba-a-Bold; intrepid; daunt- Walang likat-a-Perpetual; everlasting;
less; valiant; firm; constant; serene. continuous/ continual; endless; erect.
Walang kabuluhan-a- Worthless; trifling; Walang likit-a-Straight; erect; contin-
catchpenny; futile; addle; void; emp- uous.
ty; incapable. Walang makakamukha-a-Matchless; in-
Walang kahulilip-a-Incomparable;matcli- comparable; unparalleled, une-
less; singular; unequalled; unpar- qualled.
alleled. Walang mansa-a-Immaculate; spotless;
Walang kahulugan-ft-Senseless; unmean- pure.
ing; trifling; wortless; useless; fool- V, alang hanga at inula-a- Endless; eter-
ish nal; without end.
Walang kalinga-a-Inattentive; careless; Walang nag aampon-a Helpless; desti-
thoughtless; heedless; negligent; neg- tute.
lectful. Walang nagkukupkop-a-Helpless; des-
Walang kaluhva- a- Soulless; inani- titute; solitary; lonely.
mate; lifeless. Walang nasa-a-Disinterested; not de-
Walang kamahalan-a-Insolent; impu- sirous.
dent; haught3 ;vulgar;ordinary; shame-
r
Walang ngipin-a-Toothless.
less; without; dignity.
ignorant; Walang pagod-o- Indefatigable; unwea-
Walang kapalaran-a Hapless; luckless. ried.
Walang kapara-a-Matchless; special; Walang pagtitiis-rt-Insufferable; intol-
unequalled; unparalleled; incompar- erable.
able; particular; singular. Walang pakiramdam-a-Insensiblejsense-
Walang kaparis-a-Singular; special; less; indifferent; shameless.
unequalled; unparalleled; matchless; Walang palad-a-Unfortunate; unlucky;
particular; peerless. sad; hapless.
YAN 148 YAY
Walang pananampalataya-a-Incredulous; Walang ulo-a-Headless.
unbelievable. Walang \vasto-a-I)isarranged; confused;
W alang
T
pangalawa-a-Matchless; unpar- disorderly; simple; silly; artless.
alleled; solitary; singular; un- Wala sa horas-a- Unseasonable; un-
equalled. timely.
Walang pangdamdam-o Insensible; in- Wala sa capanahunan-a- Abortive; un
different; shameless. timely.
Walang paniniwala-a-Incredulous; un- Wala sinoman-w-Nobody; none,
believable. V* alasinoman-pro Neither.
Walang pinag aralan-a-Coarse; rough; Walis-n-Broom; duster.
illbred; rustic; ignorant; abject; low. V. alisin-c-To sweep; dust.

Walang puri-rt-Infamous; vile; despica- Walo--Eight.


ble; shameless. Walo-o- Eight.
Walang sakit-a-Hale; well. Walong puo-M- Eighty.
Walang sandata-a-Disarmed. Walong puo-ft-Eighty.
Walang sapin- a- Barefoot. Wari--Reasoning; thought; idea; medi-
Walang sigla-a Infirm; lifeless; inactive; tation.
slow; weak. Wariwariin-7'-To think; reason: med-
Walang sinelas-a Barefoot. itate; recall to mind.
Walang sukal--Clean; pure/ free; neat; Watak-a-Wide open; clear; separated.
cleanly. Watakwatak-a-Wide; open; clear/ sepa-
Walang taba-a-Lean; meagre. rated; at or by intervals.
Walang tahan-a-Continual; endless; in- Wawa-w-The mouth of a stream.
cessant; uninterrupted; continuous. \Vika-7i-Language; idiom; discourse talk;
Walang tahi-a-Seamless. lingo/ dialect; conversation; converse.
Walang takot-a-Bold; fearless; intrepid; Wikain-v-To talk; converse; pronounce;
speak; say; tell; discourse.
7
dauntless; audacious; valiant; pluck} .

Walang testamento-7.-Intestate. Wikain labas sa matowid-r-To lie; tell


Walang tigil-a-Incessant; continual; a falsehood.
uninterrupted. - Wika ng Judio 7i-Febrew.
Walang turing-a-Ungrateful; low; abject; Wilig-^-Sprinkling.
mean; ignorant. W iligan-z;-To
r
Sprinkle.
Walang tuto-a-Ignorant; dumb; silly; Wisik-w-Sprinkler.
unlearned; foolish. Wisikan-^-To sprinkle; water; spray.

Yabag-n- Footstep; tread; noise of a Yano-a-Average; regular; even; ordinary,


footstep. mediocre; plain; flat; neither good
Yagyag-n-Trot. nor bad.
Yarap-w-Hug/ embrace. Yantas-n-Tire; felloe.
V:icaj)in-7'-To hug; embrace; imbosom. Yaon-pro-That-
Yaman-n-Riches; mammon. Yaon din fldv.-Ditto; idem.
Vaman -ink- Since; well; then; now that. Yapakx Tread; footstep.
>'ari-//-Cut; sha]>e; make; ligure; work;
Ywnan-prep-Therefore.
Yamut-w-Disgust; abhorrence; molota form; fashion; termination; linisli,

tion; dis])leasure/ impatience; vexa- ending.


tion; loathing/ disturbam-e; rhatV; Vari /*n>.-This.
disquiet; distaste. Yariin-f-To finish; close; terminate;
Yamuan-w-Rasure; scrapings; filings; end; do; make; effect.
paringa. Yasak-//-l>esolation; break; destruction;
Yamutin-t/-To disturb; displease: vex; tear:
jnolest; irritate; worry; bother; dis- Ya<akin-r-To desolate; destroy: break;
gust. tear; lay waste.
Yangyangan-n-Place of stretching any- Yasyas //-"Polish;planing.
thing; stretcher. Yasyasin-7'-To ])lane; smooth; polish.
Yanig-w-Oscillation; vibration; shake; Yawe-ft-Stopcock.
trembling; wave. Yaya-// Invitation.
Yanigin r-To wave; shake. Yayain '--To invite; stand treat.
YUM 140 YUP
Yay amang- prep. -Th erefore; yet; Yiimamot-i'-To vex; disgust; displease;
since. glut; pique; irk.- molest; disturb, af-
Yayang-ttrfo/.-Then; now then; now that; flict; be displeased or vexed; an-
Yayat-n-Extenuation; weakness; lean- ger; oppress.
ness; languidness. Yumi-a-Faded; withered; decayed.
Yimot-//-0akum; tow; tow cloth. Yumiim-w-To fade; wither; decay.
Ymari-v-To make; form; produce; cause; Yumuko-y-To bow; nod; bend; stoop.
exist; be. Yumukod-7/-To nod; bow; stoop; bend
Yuko--Bow; stoop; salutation; bend; the head.
inclination. Yuniurak-K-To tread; trample; stamp.
Ynkod-t'-Salutation; bow; salute; nod; Yungib-K-Cave; grotto; cellar; hole;
greeting. cavern; haunt; pit.
Yiimagyag-7>-To trot; jog; be in haste. Yupi-n-Bend; fold; double.
Yumainir-r-To tremble; vibrate; oscil- Yurak-n-Stamp; tramp.
late. Yurakan-r-To tread; stamp; trample.
Yumaman-7'-To enrich; grow or become Yusakin-?;-To tread; trample; stamp.
rich; thrive; prosper. Yupiin-r-T<> told; double; bend.
151

Adan-w-Adam. Knnaii--Herinan.
Adel&ida-n-Adelaide. Eugenio-w-Eugede.
Aldriuno-i? -Adrian. Eva--Eve.
Alberta-H-Bertha. Federico-w-Frederick.
Alberto-w- Albert. Feli/.-w-Felix.
Alejandraw- Alexandra. Fernando-w-Ferdinand.
Alejandro-;*- Alexander. Felipe-w-Phillip.
Alfonso-n-Alphonso. Flora-n-Flora.
Andrea-n-Andrea. Florencia-n-Florence.
Andres-w-Adrew. Francisca-n-Francis.
Angel-n-Angelo. Francisco-w-Frank.
Angela-n-Angeline. Gabriel-n-Gabriel.
Ana-n-Anna. George--George.
Anselma-#-Selma. Geroninia-n-Jeremy.
Antonio /i- Anthony. Geronimo-n-Jeremiah; Jerome.
Arturo-n- Arthur. Gil-n-Gil.
Agustin-n-Augustin. Gregorio-w-Gregory.
Barbara-M-Barbara Guillerma-n-Wilhelma.
Bartolome-/i-Bartholomew. Guiilermo-n-William.
Basilio-ft-Basil. Herodes-n- Herod.
Beatricia-n- Beatrice. Herculano-w -Hercules.
Benancia--Bernice. Isac-w-Isaac.
Benjamin-n-Benjaniin. Jacob -n -Jacob.
Bernaldo-n-Bernard. Jarme-7i- James.
Bibiano-n- Vivian. Job-n-Job.
Cain-n-Cain. Jos4-n- Joseph.
Canuto-w-Kenith. Josepa-w-Josaphine.
Carlos-//-Carl-Charles. Juan-n-John/ Jonathan.
Carlota-?i-Charlotte. Juanita-w-Juniata.
Carolina-n-Caroline. Julia-n-Julia.
Catalina-n-Kathrine; Kate. Julian-n- Julian.
Cec-ilia-71-Sisilia. Juliana-n- Juliana.
'

Cristina-n-Chistiana. Julio-w-Julius.
Cristino-n-Chistian. Justo-n-Justus.
dara-n- Clara. Laura-n-Laura.
Claro-w Clare. Leon-i-Leon.
Claudio-n-Claude. Leonardo-n-Leonard.
Clements n-Ruth. Leoncia-n-Leona.
Conrado--Conrad. Leoncio-M-Lionel.
Constantina-w-Constance. Leonora-w-Leonoir.
Dan iel-n- Daniel; Dan. Lorenzo-n-La \vrence.
David-n-David. Lucas-n-Luke; Lucas.
Diego-i-Diego. Lucia-n-Lucile; Lucy.
Dionieio-w-Dennis. Luis n- Lewis; Louis.
Dora-n-Dora. Luisa-w-Louisa.
Dorotea-n Dorothy. Magdalena-n-Magdalene.
Doroteo-n-Dorchester. Magallanes-n-Magallan.
Eduardo-n-Edward . Manuel-w-Emanuel.
Elena-n-Helen; Lena; Ellen. Marcelo-n-Marshall.
Elias-n-Elias. Marcelino-n-Marshall .

Emilia-n-Emily. Marcos-72-Marcu8/ Mark.


Emilio-n-Emil. Margarita-^ -Margarita Margery.
,

Engracia -Grace. Maria-n Mary; Marie.


Enoc-i-Enoch. Mariana--Miriam.
Enrique--Henry. Mariano-n-Marion.
Enriquetta-n-Henrieta ; Harriet. Marta-n-Martha.
152
Martin-n-Martin. Sara--Sarah.
Mateo-#-Matthew. Silvestre-n-Silvester.
Matias -w-Matthias. Simeon-n-Simeon.
Mauricio-n-Maurice. Simon-Simeon.
Melecio-n-Michael. Sofia-n-Sophia.
Meliton-w-Milton. Salomon-w-Solomon.
Moises-n-Moses. Susana n-Susanna.
Nicolas-n-Nicolas. Teobaldo Theobald.
Patricio--Patrick. Teodora-H-Theodora.
Paula; Paulina-n-Paulina. Teodoro--Theodore.
Paulino-n-Paul. Timoteo-w-Timothy.
Pedro-n-Peter. Tobias-#-Tobias.
Rafael-n-Ralph. Tomas-n-Thomas,
Raymundo-n-Raymond. Trinidad-n-Trinidad.
Rebeca-n Rebecca. Vicente-n- Vincent.
Ricardo--Richard. Victor-n- Victor.
Roberto--Robert. Victoria-n- Victoria.
Rosa-/i-Rose; Rosa. Virginia-^- Virginia.
Rosalia-w-Rosalind. Yreneo-n-Ira.
Rufino-w-Rufus. Yrene-^- Irene.
Ruperto-n-Rupert. Ysabel-n-Isabel.
Salome-n-Salome. Ysayas-n-Isaiah.
Samuel-n-Samuel. Zoilo-n-Zoilus.

MANGA BUAN.
Enero-w January. Julio-w-July.
Febrero-n-February. Agosto-w-August.
Marzo-n-March. Septiembre-?i- September.
Abril-n-April. Octebre-n- October.
Mayo -n- May. Noviembre ?i-November,
Junio-ii-June. Deciembre-w-December.

ARAW.
Lingo-?i-Simday. Jueves-/i-Thursday.
Lunes-w-Monday. Viernes-Friday.
Martes- n-Tuesday . Sabado--8aturdav
Miercoles-n-Wednesday.
153

names
Adelaide-n-Adelaida, Fl<ra-;*-Flora.
Adam-M-Adan. Florence -n-Florencia.
Adrian-w-Adriano. Francis //-Franc.isca.
Albert*- Alberto. Frank w-Francisco.
Alexander-?*- Alejandro. Fivderick-n-Federico.
Alexandra-;*- Alejandra. (iabriel n-Gabriel.
Alphonso-n-Alfonso. George-M-George.
Andre-?}- Andres. Gil-H-Gil.
Andrea-fi-Andrea. Grace-w-Engracia.
Andrew-n-Andres. Gregory-n-Gregorio.
Angeline-;/-Angela, Angelina. Harriet--Enriqueta.
Angelo-n- Angel. Helen-n-Elena.
Anna-w-Ana. Henrietta-n-Enriqueta.
Anthony-n-Antonio. Henry-n-Enrique.
Arthur-w-Arturo. Hercules-n-Herculano.
Augufltin-n-Agustin. Herman-w-Erman.
Barbary-w-Barbara.
Herod-n-Herodes.
Bartholomew-w-Bartoloine. Ira-n-Yreneo.
Basil-;/- Basilic, Irene-n-Yrene.
Beatrk-e-ji-Beatricia. Isaac-n-Isac.
Isabel-n-Ysabel.
Benjamin n-Benjamin
Bernard-#-Bernaldo. Isaiah-n-Ysayas.
Berniee-w-Benancia. Jacob-n-Jacob.
Bertha-^- Alberta. James-n- Jaime.
Jerenfiah-n-Geronimo.
Cain-w-Cain,
Carl-w-Carlos. Jeremy-n-Geronima.
Job-n-Job.
Caroline-:!- Carolina.
John-n-Juan.
Charles-w-('arlos.
Johnathan ;z-Juan.
Charlotte-w-Carlota.
Christian-n-Cristino. Joseph-n-Jose.
Christiana-?i-Cristina. Josaphine-n-Josepa
Julia-^-Julia.
Clara-n-Clara.
Julian-M-Julian.
Clare-n-Claro.
Juliana-n-Juliaiia
Claude-w-Claudio.
Julius-)t- Julio.
Conrad-n-Conrado.
Juniata-n-Juanita.
Constance-w-Constancia.
Justus-w-Justicio; Justo.
Dan-n- Daniel. Kathrine-2i-Catalina.
Daniel-w-Daniel. Kenith-n-Canuto. -

David-n-David. Laura--Laura.
Dennis-w-Dionicio. La \vrence-n-Lorenzo.
Diego n Diego. Lena-n-Elena.
Dora-w-Dorotea. Lenoir-n-Leonora.
Dorchester-n-Deroteo. Leon-n-Leon.
Dorothy-n-Dorotea. Leonard-n-Leonardo.
Edward-i-Eduardo. Lewis-n-Luis.
Elias-n-Elias. Lionel-n-Leoncio.
Ellen-w- Elena. Louis-n-Luis.
Emanuel-n- Manuel. Louisa-n-Luisa.
Euail-n-Emilio. Lucile n-Lucia
Emily-w-Emilia. Lucy-n-Lucia.
Enoch-w-Enoc. Magdalene-n-Magdalena.
PAigene-w-Eugenio. Magellan-n-Magallanes.
Eva-n-Eva. Marshall-n-Marcelo.
Felix-n-Felix. Marcus-/*- Marcos.
Ferdinand ^-Fernando, Margarette-n-Margarita.
154
Marie-n-Maria. Rupert-n-Ruperto.
Marion--Mariano. Ruth-n-Clementa.
Mark-#-Marcos. Salorae-w-Salome.
Martha-n-Marta. Samuel->i-Samuel.
Martin-tt-Martin. Sarah-n Sara.
Mary-n- Maria. Selma-n-Anselma.
Matthew-n-Mateo. Sisilia n-Cesilia.
Mathias-tt-Matias. Silvester-w-Silvestre.
Maurice--Mauricio. Simeon-n-Simeon; Simon.
Michael-n-M elicio. Solomon-n-Solonion.
Milton-n-Meliton. Sophia-n-Sofia.
Moses-n-Moises. Susanna-n-Susana.
Nicolas -n-Nicolas Theobald--Teobaldo.
Patrick--Patricio. Theodora-n-Teodora.
Paul-n-Paulino. Theodore-n-Teodoro
Pauline-n-^aulina; Paula. Thomas-n-Tomas
Peter-#-Pedro. Tobias-n-Tobias.
Phillip-w-Filipe. Trinidad-n-Trinidad.
Balph-n-Rafael. Victor-n- Victor.
Raymond n-Raym undo. Victoria-w- Victoria.
Rebecca--Rebeca. Vincent-n- Vicente.
Richard-n-Ricardo. Virginia-w-Virginia.
Robert-n-Roberto. Vivian-n-Bibiano.
Rosalind-n-Rosalia. Wilhelnia-w-Guillerma.
Rose-Rosa-n-Rosa. \V il liam-n-Gui llernio.
Rufus-n-Rufino Zoilus-w-Zoilo.

months of tj)c pear


January-n-Enero. July-n-Julio.
February -n- Febrero .
August-n-Agosto.
March-n-Marzo. September-?i-Septienibre.
April-n-Abril. October-n-Octubre.
May-w-Mayo. Novernber-w-Noviembre.
June-w-Junio. December-n-Dhiembre.

OapS Of tftC IDCCfe


Sunday-;/- Lingo.
Thuraday-M-Jueves.
Monday-n-LuneH.
Friday -w-Viernes.
Tuesday-w-Martes.
Saturday-M-Sabado.
^'edneeday-n-Miercoles.
AfeE 156 ABO

A-a-Isang; sang. Abeyance-?i-Pag aasahan; pag aantay.


Aback-ad^.-Sa likod; sa gawing likod. . Abhor-v-Masuklam sa kapwa; magalit;
Abacus-w-Kasangkapan pangbilang. kaniuluan; mapoot; mamuhi; yuinamot.
Abaft-offa/.-Sa gawing likod; sa gawing Abhor rence-w-Dumal; kasuklaman;
hull. muhi; suklam ng loob sa kapwa; ya-
Abandon-v-Umalis; maiwan lumayo; pa- rn ot.

bayaan; tampuhan. Abide--z/-Tumira; maghinto; magluat;


Abandon ment-w-Pag iiwan; pag alis; ka- dalumatin; damotin; batakin; dalitain;
pabayaan; kawalan ng kalinga. magtiis; umayon,
Abase-v-Magpahamak; ibaba ang loob Ability-n-Kaya; kapangyarihan; kasana-
ng kapwa. yan; bisa; karunungan; katalinnlian;
Abate--z/-Bumaba; humimpil; lunmbay; lakas; talas ng isip; pag iisip.
umigi; guminhawa. Abject-a-Hamak; nuibal>a; inalait; wa-
Abbet-n-Convento. lang dangal; walang pinag aralan.
Abbot-w-Amo ng convento. Abjure-t'-Talikuran; inakaila; mag re-
Abbreviate-^-Ik Ian. nuncia.
Abbreviation-w-Pag iikli. Ablaze-a^.-Naniningas.
Abcess-n-Pigsa; baga; bukol na ma- Able-rt-Makaya; sanay; may kaya; ma-
nana. tali no; marunong bihasa.
Abdicate-v-Ibigay sa ibu ang kaharian; Ablution-ft-Ang pag lilinis.
nnialis sa pagkahari. Aboard-r//'.-Nasa sasakyan; nakasakay
Abdication-n- A.ngpagaalis sa pagkahari. sa sasakyan.
Abdomen-n-Tian; tiyan. Alxxle M-Tiraluin; baliay; tuhanan; pa-
Abdominal-rt-Nauukol sa tiyan. inaiiiahay.
Abduct-v-Itanan; agawin; iagaw. Abolish-^-Lipulin; alisin; burahin; auta-
Abduction-n-Pagtanan; jcit: a.uaw. lahin; j.awiin.
Abed-ad7/.-Nakahiga; uasasa hihi.iran. Abolition-ft-Pftgkalipol; paglilipol.
Abet-7/-Kalongin; AbomiiiahU' '/-Nakahihiya; liainnk; ma-
Abettor-n-Taga sama; kahiyahiya.
157 AC6
Abominate-y-Magpahamak; hamakin. Abundant-a-Sagana; hueto; inaraiui; ma-
Abomination n Pagpahamak;
-
kaha
- -
sagana.
niakan. masagana.
Abundantly-oeto.-Malabis;
Aboriginal-rt-Caunaunahan; unang. Abuse- v-Lampastanganin; alimurahan;
Aborigines-n Ang mga nnang tawo na luinait; pamihasanin; pasla-
laitan;
tuniira sa isang hi gar. alipuslain; inurahin.
ngin; salantain;
Abortion-j-Panganganak labas sa pana- Abuse-n-Lai)astangan; paglait; i>agaali-
hon; pagkakunan. mura; katampalasanan; dovvahagi;
Abortive-a Labas sa panahon; \\alanu pagmumura; kalapastanganan.
kabuluhan. Abusive-a-Tampalasan; bastos; masama.
Abonnd-^-Sumagana; masagana. Abusiveness-n- Kalapastanganan; pag-
About-arfo'.-Malapit; saan; dako; sa pa- alimura.
libid; sa paligid. Abut-v-Magpisan; umabot; lumapit.
About-prcp.-Nang; ay on; dahil sa; sa. Abntment-7z-Pader na bato.
Above-prep.-Hingil sa; tangi sa; mataas Abysnial-rt-Malalim na totoo; walang pu-
pa sa. sod 6 puit.
Above-otfo.-Sa itaas; sa ibabaw. Abyss-n-Lugal na totoong malaliin.
Above nientioned-a-Xabangit; nasabing. Academic-Academical a-Nauukol sa aca-
Abreast-arZv.-Sa tabi; katabi. sa tagilid. demia.
Abridge-i;-Iklian; liitan; magbawas; su- Academy-n-Academia.
malin; awasan. Accede -2/-Pumayag; umabot; abut-in;
Abridgement-w-Pag ikli; pagkaliit; pag- k am tan.
babawas; salin. Acelerate-7'-Tumulin; lumiksi.
Abroad-adv.-Sa tanyag; sa labas ng ba- Acceleration-w-Tulin; katulinan; liksi;
hay; hayag. kaliksihan.
Abrupt-a-Bigla; golpe. Accent-n-Accento; lakas.
Abscond-t'-Tekasin; nuinekas; tumekas. Accent-T/Jlagay ng accento 6 lakds.
Absconder--Manenekas. Accentuate- u-Ilakas.
Absence-w-Pagkawala; kawalan. Accentuation-n-Pagkalagay n<> accento.
Absent-a-Wala. Accept-v Tangapin; tumangap; damotin.
Absent-t'-Umalis; luniayo; lumayan. Acceptable- a -Dapat tangapin; marapat
Absentee-n Ang umalis na; ang hindi tangapin; matatangap; nakalulugod.
huinarap. Acceptance-w-Pagtangap.
Absolute-a-Totoong; tunay; makapang- Acceptation n- Ang pagtatangap; kahulu-
yayari. gan.
Absolution-n-Patawad; pag papatawad. Access-w-Pag abot; pag lapit.
Absolve-v-Patavvarin. Accessible-a-Makakaabot; makakamtan.
Absorb-77-Higupin; humigop; humitit. Accession-n-Pag abot; pagkamtan; pag-
Absorption-n-Higop; hitit. kamit.
Abstain-^-Magtiis; tiisin. Accident-n-Ang nangyari na hindi sina-
Abstaining-a-Matitiisin. sadya;
nagcacataon; pagkabalatong;
Abstemious-a-Matitiisin; in a p a g p i g i 1 ; sakuna.
mahinahon. Accidental-a-Hindi sinasadya; nagka-
Abstinence-w-Pagtiis; kasiyahan; kasu- taon; hindi tinatalaga; mataonan.
katan. Acclaim-v-Purihin; parangalin.
Abstinent-a- Mapagtiis; majjagpasiya. Acclaim-w-Pagpupuri.
Abstract-^-Hugutin; bunutin; hiwalayin; Acclamation-n-Pagpupuri.
ialis. Acclivity-w-Tibag; akyatan; tirik.
Abstract--Kasulatan. Accomodate-v-Magbigay loob; makil>a-
Abstracted-a-Nakahiwalay; nakabukod; gay; magkasundo.
ala sa Accomodating-rt-Mapagbigay loob; ma-
-
\\
isip.
Abstraction-w-Pagkahiwalay; hiwalay; pagtiis.
hugot; bunot. Accomodation-n Pagkasunduan.
Abstruse-a-Malalim; mahirap talastasin; Accompany-^-Sumama; isama; .sumabay;
malabo. ihatid; maghatid.
Absurd-a-Makatata\va; walang kabulu- Accomplice-w-Ang kasama sa paggawa;
han; walang casaysayan. kamiyaw; kasama; katulong.
Absurdity ^-Kamangmangan; kaululan. Accomplish u-Tapusin; yariin; totoha-
Abundance -n - Kasaganaan; karamihanj nin.
kahustuhan; kasukatan. Accomplished-a-Yari; natapos na.
158 ABD
Accomplishment-n-Pagkayari; pangya- Acorn-n-Bunga ng kahoy na tinata-
yari; katapusan. wag (acorn).
Accomptant-n Taga bilang. Acoustic-a-Nauukol sa dinig.
Accord-fl-Kasulatan; salitaan; pagkasun- Acoustics-n-Karunungan sa pandinig.
duan. Acquaint-v-Kilalanin.
Accord-i'-Pumayag; uinayon; mag-ka- Acquaintance-w-Kakilala; kilala; pag-
sundo. kikilala; pagpapakilala.
Accordances- Salitaan; pagkasunduan. Acquiesce- t'-Makiay on; pumayag.
Accordant-fl-Nagkakaayon. Acquiescence--Pakikiayon pagkapayag;
According-a-Ayon; nauukol. pagkaayon.
According to law-Naayon sa matowid. Acquire-v-Makinabang; magkamtan;
Accordion-;/ -Cordion. magkaroon; pumulot; pulutin.
Accost- v- 1 lapit; lumapit; bumati' Acquirement--Pagkamit; pagkakaroon;
Account-n-Balak; saysay; taring; salay- pagabot
say; kasaysayan; kuenta Acquisition--Pagkakamtan; tubo; paki-
Account-v-Salaysayin; balakin; saysayin; nabang.
magturing. Acquisitive-a-Mahilig sa tubo.
Accountable-a-Masasagutin; taga pana- Aquittal-w-Pagpatawad.
got. Acquittance-w-Tawad; recibo.
Accountant-n-Taga bilang ng kuarta. Acre-w-Pirasong lupa na may 123 baras
Accounter-i'-Ibigay ng kailangan. dankal ang haba at 4i>
at tatlong i

Accouterments-n-Manga kasangkapan ng baras ang lapad.


ng sundalo. Acrid-a-Mapait; maasim; naninigid.
Accredit-v-Ibigay ng katowiran <> ka- Acrimony-n-Kapaitan; hanghang.
pangyarihan; pnmayag. Acrimonious-a-Mapait; masaklap.
Accred'ited-a-Balitang; bantog. Acrobat-n-Tawong malakas at sanay.
Accrue-v-Magdagdag; lumaki. Acrobatic-a-Malakas at sanay.
Accnmulate-7/-Magii)on; bunnmton; umi- Across-jorep.-Sa kabila; nakahalang.
pon; lumaki. Acooss-a^v.-Sa ibayo; pahalang.
Accumalation-n-Pag iipon; dagdag, i>ag- Acrostic-n-Bugtong na may isang sali-
sasamasainn. tang nakatago.
Accurate-a-Ka\vanlan ng mali; dunong. Act-n- Kilos; gavva; bawat isa ng manga
Accurse--z/-Sumpain; sumumpa; manum- bahagi ng teatro.
pa; inagtungayaw; tungayawin. Act-v-Kumilos; gumawa; magkomediante.
Accursed-a-Hamak; inalait. Act like a child-v-Kumilos parang bat a;
Accusation-n-Bintang; sumbong; para- magbinata.
tang. Action-n-Kilos; ga\va; asal.
Armsative-a-Dapat sumbungin. Actor-n-Komediante.
Accusable-a-I)apat isumbong. Actress-n-Komedianteng babayi.
Accuse-v-Isumbong; sumbungin; bin- Active-a-Maliksi; buhay; harumpak; ma-
tangin; paratangan; magsurabong; agap; masigla; madali; jnabisa; biliasa;
magparatang; inagbigay sala. matalas.
Acc-ustom^-Mamihasa; bihasuhiii; pa- Activeness-w-Kaliksihan; agap; kasi pa-
maratihin; hiratiban; gamitin. gan; kabihasanan; sigla; liksi.
Acriistomed-rt-Hirati;bihasa; datihan; Activity-w-Liksi; agap; si}>ag; kaaipagan;
palagi. kaliksihan; sikap; bisa; katulinan;
Ace-n-Alas. sigla.
Acerbity-w-Kasaklapan. Actual-a-Kasalukuyan; tunay.
Ache-7/-Sumakit; Inimajxli, humajMs; Actually-ac/T'.-Kasalukuyan funny.
magdamdaiii. Actuate-?;-Ipakilos; iudyok.
Ache-w-Sakit; damdani; liapdi; antak. Acute-a-Matulis,- matalino; matalas.
dalamhati; hapis; kirot. Acuteness-71-Katulisan; katalasan.
Achieve-v-Gawin; tapusin. Adage-w-Patnugot/ salita nangaling sa
Arhievement-n-Pagyayari; tapos. kauunuan.
Acid-n-Aksido. Adapt-r-Ikama; gamitin; ikapit.
Acid-a-Maasim. Adaptable-n-Mabagay; bagay.
Acidity-71-Asim kaasiinan. A-dRptation-ft-PaggagUDit; pagkama.
Acknowledge-i7-Sumagot; tumugon. Add-z/-I)agdagan; bilugin ipatong; pa-
Acknowledgernent-w-Sagot/ tugon. tungan; magsuma; magdagtong; mag-
Acme-w-Pan<lul<>; Uataastaasan In^ar. ugnay; i]i:iibnba\v.
ADM 159 ADV
Adder-n-Alupong. Adniiral-//-Admirante; puno ng mga
Addible-Addable-ft-Makasusuma. sasakyan de guerra.
Addictrv-Gumamit na lagi. Adniiration-w-Pagkapuri; manglia; pag-
Addition--SumaiY pagdaragdag; kara.tr- tataka; pagmanianglia; pangingilalas;
dagan; dagdag; dugtong; pa^lmti; Admire-v-Pnrihin; ipagpuri; mamangHa;
pamakpak. mangingilalas; magtaka.
Additdonal-a-Nakadagdag pa. Admissible-a-Dapat tangapin; inatatan-
Addle-a-Bugok; walang kabulahan; \va- gap.
lang lainan. Admission-n-Pahintulot: pagpasok.
Addle-z'-Bumulok. Admit z/-Ipasok; ipahintulot; magbigay
Address-v-Magsalita; batiin. daan; magkaloob; tuinangap.
Address-tf-Sermon; pagsasaysay; dis- Adinittance-w-Pahintulot; tulot pagpa-
curso; kinatitirahan; pagbati. sok.
Adduee-7/-Ilitaw; iharap; ipakita. Admix z/-Ihalo; ilahok.
Adept-a-Bihasa; sanay; marunong; ina- Admixture-n-Halo laHok.
talas. Admonish-v-Aralan; pangusapan; sisi-
Adept-#-Tawong marunong at sanay. hin; sumaad; bumala; magpasiya;.
Adequate-a-Husto; sukat; sapat; bagay; payuhin.
sagana. Admonition-n-Babala; payo; pa s i
ya
Adhere-v-Sumama; dumikit; magpisan; pagpasisi.
sumapit; puinisan. Ado-i-Gulo; hirap.
Adherence-w-Pagdidikit; pagkapisan; Adobe-n-Ladrillo na natuyo sa a raw
pagsapit. lam ang.
Adlierency-n-Pagdidikit; j>
a g k a p i s a n; Adopt-v-Gamitin.
pagsapit. Adoption-7/-Paggagamit.
Adherent-a-Nak adikit. Adore-v-Gumiliw; lumigaw; gilivvin; li-
A<lhesion n-Pagdidikit. gawin; umibig; ibigin.
Adhesive-a-Nakadikit. Adorable-a-Dapat giliwin; dapat iYngin.
Adieu--Paalam. Adoration-n-Paggiliw; ]>agibig.
Adipose-a-Puro taba. Adorn --t/'Gayakan; igayak; pamutibin;
Adjacent-a-Malapit; katabi, Hindi ina-
magalingin; gumaya^'.
layo. Adornment--Gayak; Hiyas; painuti.
Ad j ecti ve-n- Ad j ec ti vo .
Adrift-a-Nakalutang.
Adjertively-adt/.-Parang adjective. Adrift-aiiz/.-Nakalutang.
Adjoin-^-Ipisan; isama; magdngtong. Adroit-a-Matalas; tuso; sanay.
Adjourn-u-Tumapos; tumigil ang kapi- Adulation-w-Pagpalayaw-Paglalangis ng
sanan. dila.
Adjourninent-n-Pagtitigil ng kapisanan. Adulatory-a-Nauukol sa pagpapalayaw.
Adjudge-u-Mag hatol; hatulan. Adult-a-Matanda; may edad.
Adjudicate-z/-Humatol; hatulan. Adult-n-Tawong husto na ang laki.
Adjadication-n- Paghah atol .
Adulterate-a-May halo.
Adjunct-a-Makadugtong. Arlultery-n-Pakikiapid.
Adjuration-?i-Panalangin; panunipa. Advance-v-Sumulong; magtuloy; luina-
Adjure--z/-Manunipa; ipanunipa. pit
Adjust v-Ayosin; husayin, banatin; iga- Advance-n-Sulong; paglalapit; pagtuloy.
yak; ihanda; maghusay. Advancement-n-Pagbuti; pagsulong, pajr-
Adjustable-a-Makakaayos. galing; paglalapit.
Adjustment-7i-Pagkakaayos; pagkaka- Advantage-n-Pakinabang; tubo; luta; a- 1

Husay; katotohanan. tamasan.


Ad j utant-n-Ayudante. Advantage-Ty-Makinabang.
Adniinister-z/-Kumalinga; niainaliala; Advantageous a-Pakikinabangan; maki-
suyuin; manuyo. kinabang.
Administration-n-Pamamaliala; pagpu- Advent-n-Ang nagyari na; nagkakataon.
piino. Adventure-n-Ang Hindi sinasadya ang
Adniinistrator-n-Ang namainahala; taga nagkakataon.
bantay ng ari ng iba; 6 kapwa. Adventure- c-Magkataon.
Aduiinistratrix-H-Ang babaying nama- Adventurous-a Matapang; mangahas.
niahala sa ari ng ka]>\\a. Adverb n-Adverbio.
Admirable-a-Katakataka; dapat puriliin, Adverbial--Nauukol sa adverbio.
inainam. Adversary-n-Kalaban; katalo.
AFF 160 AGG
Adverse-a-Laban; malaban. Affray-v-Takutin; labanin.
Adversity-n-Kasalatan kahirapan. Affright-n-Takot.
Advertise-t'-Ipahayag; ipabalita. Aff right- r-Takutin.
Advertisement-n-Babala; pahayag balita. Affront- n - Kaniurahan; kapalibhasaan;
Advise-n-Aral; babala; pangungusap; paglapastangan; pagaalipusta.
payo; inaaralan; pagpayo. Affront-c-Murahin; lapastanganin; ali-
Advise-v-Aralan; payuhan; suniaad; pustain; hiyain.
pangusapan; ipangusap; umaral. Afghan-a-Nauukol sa Afghanistan.
Advisable-a-Dapat sundin. Afghan-w-Taga Afghanistan.
Advisedly-odu.-Dapat slmdusunduin. Afield-oefo.-Sa parang 6 bukid.
Avisory a-Marapat sumunod. Arire-a-Nalilingas; naliliab.
Advocate n-Ang taga pamagitan.
:
Afire-a^.-Nakalilingas.
Advocate-v-Mamagitan; lumaban; kup- Afloat-aiiu.-Nakalutang; langoy; lumu-
kupin. lutang.
Adz or adze-n-Dahas. Affoot adv. Nakaladlad; palakad.
Aerial-w-Nauukol sa hangin. Afore ad w.-Nauna; nabangit; sinundan.
Aesthetic-a-Nauukol sa lasa. Aforesaid-a-Nasabing; nasabi na; na-
Aesthetics-w-Lasa; lasap. naturan na.
bangit;
Aether-n-Etero. Aforementioned-a-Nabangit; nasabing;
Afar-a^f.-Sa inalayo. naturan na.
Affability-n-Saya; kasayahan; lugod; Aforetime-arfc/.-Nauna sa panahon.
kaluguran. Afraid-a-Natatakot; matakot.
Affable-tt-Maamong loob; malambot na Afresh-affa/.-Uli; panibago.
ugali; nakalulugod- niasaya; palagay. Aft-arfv.-Sa gawing likod.
Affableness-w-Saya; lugod; kasayahan; After-arfo.-Pagkatapos; sa hulihan; sa
kaluguran. hull.
Affair-n-Gawa. After-prep. -Pagka; pagkatapos.
Affect-v-Magkonowari; ibahin; maukol. After-a-Sumunod; nakasunod; lulling.
Affectation-M-Pagkokonowari/ kaibhan; A ftermath-n-Hapon; pagkatanghali.
kaukulan; daya. Afternoon-^-Hapon.
Affected -a- N akadaday a. Afterward-adv.-Pagkataj)Os; pagka; sa
Affecting-a-Nauukol sa. hulihan.
Affection-n-Pag ibig; pagakwili; paggi- Afterwards arZy.-Pagkatapos; pagka; sa
li\v. hulihan; sa huli; saka.
Affectionate-a-Magiliw; inairog/ mairu- Again-adv.-Uli; nuli; ulit.
gin; masintahin; taos sa loob; ma- Against-pre/?.-Sa harap; laban sa; ba-
gandang loob; dapat ibigin; maram- lintuna; laban kay.
dainin. Agate-Tz-Isang metal na niararaini ang
Affidavit-n-Kasulatan na ipinanumpa. kulay.
Affiliate- t/-Isama;
<

gamitin. Age--Gulang; edad; panahon/ kapana-


Affiliation-n-Pagsasama; pag gaganiit. hunan; katandaan/ laon.
AtTmity-n-Pagkakamaganak dahil sa Age-?;-Tuinanda; lumaon; luinipas.
lag aasawa. Aged-a Matanda; inagulang; laon.
Affirm-v-Tibayin; tumutol; tumibay; ina- Agency-n-Oflclna ng isang kati \vala; pag
nibay. kakatiwala.
Affirmation-w-Pagpapatotoo; pagtibayan. Agent-n-Katiwala; encargado.
Affirinative-a-Sinasaysay. Agglonierate-u-Puinisanpisan sa isang
Affirinative-n-Kasaysayan. bola.
Affix-7/-Idugtong sa dulo Aggrandize-7/-Dagdagan; idagdag; lunia-
Affix-n-Dugtong sa dulo. ki; lumalo; magpalaki; pagdilagin.
Aftlirt-u-Habagin; hapisin; pasakitan; AggrandizementrH-Pagpalakij pagilarag-
yaiiiutiii; yuinaniot;humai)is; malinpis. dag.
Aflliction-w-Damdam; linnhay; jtighati; A'j-ravate-'' I'asaniain; haniakin; yamu-
kahirapan; kasakitan; hanibal; liiiijig- tin pagalitin.
pis; alipusta. Air^ravation->/-Tuk8o; kahamakan.
Affluence-n-Kayamanan; kasaganaan. AL !_ rfL atc 1'inabot; abotin; duinagdag;
r r r
/

.
\niuent-a-Mayaman; sagana; husto. idagdag puniisaii.
Afford-w-Tbigay; puinayag. :f_r :itc-a -J'.ilojr; buo nakapisan.
Affray-7i-Away; pagsasagupa; laban; pag- A j'jic-.-i (<//- Huo;
r
kabilu.iraii; |.a-_ >asai!ia;

papainook; takapan; babag. kalaliatan;


A IS 161 ALL
Ajar -m/r.-Nakabukas nj}; kannti.
r
;
pa.L. pipisan;
Kalahatan. Akimbo-a-Baluktot; naTcabaluktot,
Aggression-It- Pag lahan; pag aalsa. Akin-^r Kama.izanak sa thiL kamuklia. r
;

Aggressiye^Matapang; man Dallas. Alabastt-r //-liicarbonati) dc. cal.

Aggressor y<- An .L: luinalalian; uiiaiiL,' In Ahi'Tity n Liksi; kaliksilian; tulin; agap,
maban. Al aiiM)de-/^/r.-Ay<in sunod sa ugali;
('

Aggrieve-tvMfagpahirap; saktan; pahi- sunod sa uso.


rapin Alarm ;/:( iulat; ^ulo; takt; babala; ba-
Agbast-a-Kakilakilabot; nakataka. litanu niasaiua.
Aghast-cMfc.-Nakamanianghaj kakilakila- Alarm clock-^-Ixclos na panjrising.
bot Alarm r-(iulalin; takntin; ^nluhin.
Agile-tf-Maliksi; masigla, inagaan; ma- Alas /yj/rr.-Sayang; kaawa.
agap, AJbatros-n-Ibon sa daj;at.
Agitate-u-Sulsulin; udyokin; tukeubip. Albiet-adty.rBagarnan; yamang.
tlatajma;
Agitationt-n-Suleol; gulo; udyok. Albiet-/>/'cy>. Datapuat; bagaman.
Agitatov--Ang Bumulsol; mangugulo. All)ino--Bata na inaputi ang bnhok.
Aj.r<-f/rfr'.-Xakaraan na; lipas. Album-w-Libro na kinalalagyan n.i> inga
A going-odz/.-Pagalaw; lumalakad. larawan 6 sulat.
Agonize-0-Pahirapin; tuksohin: suma- Albumen-n-Ang puti ng itlog.
kit na lubha; maghingal<. Alcohol-n-Alak na M.
Agony--Hirap; hingalo; s:ikit. Alcoholic-a-May halong alak.
Agree-u-Ma;*kaisa; umayon; pumava.Lr; Alcove-n-Lugar na tago sa isang silid.
tmnango; pahintulutin; ipahintulot. Aldennan'-n-Consejal.
Agreeable-o-Mabagay; makalolugoa; na- Ale-n-Alak.
kangiti; niatatawanin; inakatatawa. Alee-a^y.-Sa gilid ng sasakyan na wa-
Agreeably-a<it?.-Kawili\vili; kalugodlugod. lang hangin.
A greenient - n Kasulatan; pinagkasun-
-
Alert-a-Maliksi; inaagap; buhay.
duan; salitaan; tipanan: trato; pinag- Algel)ra-n- Algebra.
usapan; pagkaisa; pagkakaayon. Alias-i-Bansag; pamagat.
A gricolture-- Agricultural pagsasaka. Alibi-n-Ibang lugar.
A griculturist-n-Magsasaka. Alien-o-Buhat sa ibang lupa; iba.
Agroond-tuiv.-Nakasayad sa lupa. Alien-w-Tawong taga ibang lupa.
Ague-n-Ngiki. Alienate-u-Sirain ang niabuting kauga-
Ah-mfer.-Aba. lian; ilipat ang pagibig; In mayo.
Aha-cwiw.-Aba; aroy; Alienation-n-Paglipat ng pagibig; kaulu-
Aliead-ar^y.-Nauna; sa tina; sa harap; lan.
sa dulo. Alight-?'-Umibis.
Aid-r-Tulungin; amponin; abuluyan; sa- Alike- ar?i?.-Magkaparis; niagkamuklia;-
klolohan; guunibik; kupkupin; tang- kawanki; ka\vangis; kaniukha.
kilikin. A ment--Pa#kain
I i .

Aid-n-Tulong; andukha; abuloy; pag- Alimental-a-Nauukol sa pagkain; may


hibik; saklolo; tangkilik; pagaabuloy; sustanoia.
manunulong. Alimentary-a-Nauukol sa pagkain; may
Ail-f-Magkasakit; magdamdani. sustanda.
Ail-;/-Sakit; danidam. Alimony-n-Pagsusustento; salapin^ na
Aim-n-Tudla; punta. rnauui sa asavvang babaye kung
Aim-z/-Tudlain; puntahin. nataboy sa kaniyang asa\\a.
Aimless-a-Walang dulo; pabaya. Aliquot-a-Makakahati na \valang labis.
Air-;/-Hangin; kahambugan. Alive-a-Buhay; maliksi; tnabuhay.
Air-7^-Ibilad; iyangyang; patuyuin sa All-a-Lahat; lahat lahat; pulos.
hangin. All-w-Ang kalahatan.
Airily-o<ii;.-Magaan; masaya. All-r/i\-Lahatlahat.
Airiness--Saya; kasayahan; gaan ng Allay-L--Patabimikin; payapain; tumahi
katawan. mik; pumayapa; umigi.
Airing-?t-Pasial;pagpapahan^in, Allegation-n-Palagay; pa^kalagay.
Airy-a-Parang hangin; inagaan; nauukol Allege-f-Magpalagay; magsabi; sabi-
pa .hangin. hin.
Airtight-a-Di makapasok ang hangin. Allegoric-a-Tinatalinirhaga.
Aisle-n-Sulanibi; daan sa pag itan ng Allegorical-a-Tinatalinghaga.
dalawang taludtod uupuan 6 banko. Allegory-7i-Talinghaga.
21
ALT 162 AME
Alleviate-t'-Gaanan; umigi; pahimpilin; Alterable-a-Makakaiba; umubrang iba-
humiinpil. hin 6 baguhin.
Alleviation-w-Pag iigi; paghihiinpil. Alterant-a-Nakakaiba.
Alley-w-Daang makipot; paraan; paso. Alteration-r/-Pagkaiba; pagbabago.
Alliance-w-Pagkapisan; pagkasama; pag Altercate-Ai-Umaway; makipagtalo.
kakalakip. Altercation-n-Away pagtatalo; pagaa-
Alligator-w-Buaya. way.
All-night-affo.-Magdamag; damag. Alternate-f-Humalili.
Allot-v-Ibigay; ikalat; ipagkaloob. Alternate-n-Kabalili.
Allotment-n-Pagbibigay: pagkalat. Alternate-a-Sunodsunod.
Allow-z'-Pahintulutin; pumayag; paba- Alternation-w-Pagkahalili.
yaan; magbigay loob; magbigay A Iternati ve-v-Makapipili.
daan. Alternative-w-Pagkapili sa dalawang
Allowable-a-Dapat pahintulutan. bagay.
Allowance-w-Pagkapayag; pagpapahintu- Although-coj.-Datapua; baga man.
lot; dahilan; pagdadahilan. Altitude-w-Taas.
Alloy-w-Halo; lahok. Alto-w-Voces ng babaying kumakanta
Alloy-v-Ihalo; ilahok. ng mababa.
All Saints day-w-Kaluluvva. Altogether-mfa/'.-Sabaysabay; lahatlahat.
All souls Day i-Undas; kalulmva. Alum-?i-Tavvas.
Allspice-n-Bunga ng paminta. Alway-Always-a^f.-Lagi; sa boong pa-
Al-lude-w-Ibangit. nahon; parati; towitowi na; lagi na;
Al-lure-w-Dayain; gahisin. magkailan man.
Al-luring-a-Nakahahalina. Am-r-Ay; may.
Al-lurement-n-Pagdadaya; paggagahis. Amain-adv -Biglangbigla; malakas.
Al-lusion-w-Pagkabangit. Amalgam->j-Halo ng mga metal.
Al-lusive-w-Nauukol sa bangit. Amalgamate-v-Ihalo ang azogue sa
Ally-v-Isama/ ilakip; magpisan. ibang metal.
Al-ly-w-Katulong; kapisan; kasama. Amalgamatlon-w-Ang paghahalo nang
Almanao-n-Almanaque. azogue sa ibang metal.
Almighty-a-Makapangyayari. Amanuensis-w-Taga sulat ng idinidikta;
Ainighty-w-Ang May-kapal; Bathala. ng iba.
Almost-acTv.-Halos; malapit na malapit; Amass- v-Ipunin; tipunin; samsamin.
kumulang sa. Amatuer-n-Ang hindi pa lubhang sa-
Alms-n-Limos. nay.
Alnishouse-w-Bahay na tinitirahan ng Amaze-7/-Magpamangha; gitlahin.
niga pulubi. Amaze -w-Gitla; mangha.
Aloft-ady.-Sa itaas. Ama/ement-w-Mangha; taka; pagtataka;
Alone-a-Bugtong; nagiisa; nabubukod; pangingilalas.
walang kasama; natatangi. Amazon-w-Babaying malakas at may
Alone-ad!i'.-Lainang; natatangi; walang ugaling lalaki.
kasama. Ambassador-n-Katiwala ng isang Go-
Along-odv.-Kasama sa gawi. bierno sa ibang lupa.
Alongside-ad?;.-Sa tabi kasiping. Ambassadress-w-Ang asawa ng aiulnis-
Aloof-fw/v.-Buhat sa malayo; nabubukod; sador.
naka})uk<><l. ang kahulugan.
A!iil)igiious-a-Mararanii
Aloof-prp.-Nakabukod sa; buhat sa. Ambiguity-w-Pagkarami ng mga kahulu-
Aloud wfc'.-Malakas. gan.
Alpliabet-/z-Alfabeto; mga titik na gi- Amhition- Sipag; nais; pita.
nagamit sa isang salita. Ambitious-a-Masipag; mapita.
Alphabetic-a-Nauukol sa mga titik; A inble-?>Lumakad; magpasial.
sumusiinod sa mga titik. Ainl)ulance-n-Ambulansa.
Alphubetical-rt-Nauukol sa mga titik;
snmusunod; sa mga titik. AmbuHcade-7J-lIarangin; ))agliarang.
Already-a^t'.-Ngayon na. Aiiibusr:ide-r-liaranCr in; sabatin.
Also-arfo/.-Naman; gayon din; din; rin; Amhush r Harani:.
man; gayon. Ambush-r-HaranLr'in; sabatin; suinaklaw.
Altar-n-Altar. Ameliorate-i'-Butihin; bumuti.
Alter-?'-Ibahin; baguhin; magbago; ili- A melioration-M-Pagbubuti.
pat; bumago. nawa.
ANA 163 ANI
Auon-M-Ang siya nawa. Analysis-w-Pagsasaysay; salayeay.
A it>etiable-a-Manaiiagotin; makapapa- Analyst-n-Ang nagsasaysay.
rusa. Analytio-Analytical-oNauukol sa Kasay-
Aiuend-y-Baguhin; ibahin. say an.
Amecidatory-a-Malcaiiba; makababago. Analyze-^-Saysayin; magsaysay; salay-
Aiuendment-n-Dagdag; pagkabuti. sayin.
Amends-tt-Ganti, Anarch--Ang autor ng kataksilan la-
Aiueaity-n Kagandahan ng loob; kaga- ban sa Gobierno.
langan. Anarchist-n Ang lumalaban sa Gobierno.
American-n-Tawong taga America; Ame- Anarchy-N-Ang kataksilan laban sa Go-
ricano. bierno; Pag aalsa.
An*eru'an-/z-Nauukol SSLAmerica. Anastrophe-u-Pagkabaliktad ng dating
Americ'anism-tt-Ang pagkagusto sa ayos 6 kahusayan.
America. Anatomic-Anatomical-a-Nauukol sa ka-
Americanize-tf-Gawin parang America; tawan 6 sa paghihiwa ng katawan.
Gawin parang Americano. Anatomist-)i-Ang marunong tungkol sa
Amiable rt-Magsusunuram mairog; mai- katawan.
rogin; dapat ibigin. Anatomize-7J-Siyasatm ang katawan.
Amiability-n-Kabutihan ng loob; kai- Anatomy -ft- Ang karunurigan tungkol
naman ng asal. sa katawan.
Amicable-a-Masusunuriri,- tab i m i k ; Ajaee&tor-Jfc-Nuno; kanunuan; pinagbu-
magkakaibigari; mabait; mabini. hatan; pinangalingan. (nauukol sa
Amicability-ff-Kabutihan ng ugali 6 T^TV
loob; kabaitan; kabinian. Amcestnail-a-Nauukol sa kanunuan.
Amid-AmidBt-jprep.-Sa pagitan. A.ttoes.fcry-i-Kanunuan.
Amiss-a-Mali. A>nelio>r-j-Sm<epete; kasangkapan na gir
Amiss-Ctffo/.-Hindi tama; may sala. nagajaait sa pagpundo ng sasakyan.
Amity- w-Pagkakaibigan. jbttdaor-o-Suinadsad; pumundo dumo-
Aminonia-n-Espiritu de amonia. ocg.
Ammunition-n-Mga kartucho 6 bala Anchorage-^-Doongan; punduhan.
ng baril. Aikchoned--Nakapundo/ nakasadsadi.
A mnesty-n-Pagkakalimot; patawad. Anehovj-^-Halobaybay.
Amnesty-v-Patawarin. Andent-^-Matanda; luma; unang; laon.
Among-Among8t-prp.-Sa pagitan. Ajieen.t-,nUnang tawo.
Amorous-a-Mahilig sa pagibig; magi- And-ce^'.-At; saka.
liw; maningas ang loob. Au-ecdote-^-Aral na patnugot.
Amount-^- Umabot; abutin; sumapit; Aiikew-(^57.-Panibago;bago; uli; muli; ulit.
magkahalaga. Amgel-jK- Angel.
Amount-n-Halaga; kalahatan; kabuoan. Angelica- Parang angel; mukhang an-
Amphitheatre-w-Teatro. pek nauukol sa angel.
Ample-a-Maluang; husto; sapat; sagana; Angr-^-Galit; kasamaan ng loob; ka-
alivvalas; malawak. pootan; pagkagalit; sama ng loob.
Amplify-L'-Habaan; laparan/ gawing Anger-7-Pagalitan; yamotin; magpagalit.
husto; luangan. Angle-^t-Sulok; liko/ gawing labas ng
Amplitude-n-Kalakihan, kahustuhan; ka- panulukan.
saganaan. Angle-f-Mangisda; magbin\\it.
Amputate-v-Putlin; pugotin. Angler-w-Ang nagbibinwit.
Amputation-n-Pagpuputol pagpugot. ; Angrily-a<fo.-Magalit; pagalit.
Amuck-a-Pabaya; walang ingat. Angry-a-Galit; nagagalit; masarna ang
Amuse-^-Giliwin; lituhin: mag aliw; loob.
magpasaya; sumaya. Anguish-M-Kahirapan; hapis; hirapj sa-
Amusement-n-Kasayahan; aliwan; saya; kit; dalita; dawis; hambal;
binag]is;
paglilibang; libang; pag aaliw. pighati; lumbay.
An-a-Isang; isa; sang. Angular-a-Maraming panulukan; ma-
Anaconda--Sawa. panulukan.
Anaesthegia-w-Kawalan ng damdam. Angularity--Karamihan ng mga pa-
Anaesthetic-n-Gamot na pangpatulog. nulukan.
Anal-a-Nauukol sa tumbong. Angularly-afZv.-Mapanulukan.
Analagous-a-Kamukha; nagkakahawig. Anil-w-Tinang azul nangagaling sa In-
Analogy-n-Pagkakafaawig. dia.
ANS 164 ANT
Aniinal-fl-Hayop. Answerable-<7-Masasagutin; nmkasasa
Animate- i--Buhayin; paliksihin;pagilasin. got.
Animate-r/-Biihay; maliksi. Ant-n-Langam.
Animated-o-Bohay; maliksiDg maliksi. Ant-eater--Hayop na kninakain nang
Animatibn-w-Pagpaliksi. Ian gam.
Animosity tf-Galit. Antagonisni-w-Pag lalaban; i>agtatalo;
Ankle-n-Kasukasuan. laban; talo; a\vay; salangsaug.
Anklet-n Sankap na isinusuot sa ka- Antrvgoinst-??-Kalaban,- katalo.
Bukoeuan. Antagonize 7/-Lumaban; magtalo; suina-
Annals-tt-Mga kasaysayan tungkol sa langsang.
historia. Antarctic-o-Antartico.
Anneal-?>Painitin at pagkatapos ay Antecedent -rt-Nauna; nnang.
palamigin sa tubig; timplahin. Antecedent-??-Ang nasasa nna.
Annex-77-Dugtungin. Antedate-n-Unang fecha 6 bilang ng
Annex-n-Dugtong; kartigtong. panahen.
Annexed-fl-Nakadugtoug; kasama. Antedate-?'-Ilagay nang ferluing uaka-
Annexation-?)-Pagkakarugtong. raan.
Annihilate-a-Lipufiri. Antediluvian a-Xauuna sa j>ag lubog
Annihilation-7/-Paglipol/ i>agpapalipol. ng sang kalibutan sa ]>analion ni
Anniversary -rt-Taon taon. Noah.
Anniversary-w-Kapistahdn. Antediluvian-'M-Ang tawong nabuhay
Announce-r-Magbalita; magsabi; ipaha- nauna sa paglul>og ng inundo.
yag; magpahayag; ibalita; magbigay Antelope-n-Isang hayop sa ranio na
tuinawag; tawagin ipaunawa.
alain; kamukba ng usa.
Announcements -Balitft; pahayag; tawag Ant.eineridian--Sa nmaga.
bal>ala; paunawa. Antenuptial-a-Nauuna sa kasal.
Annoy- r-Yiunntin; jagalitin; payamutin; Antepascbal--Xanukol sa kuaresina.
pasuklamin. Anterior-^ Sinusundan: nauna.
Annoy-w-Pighati; galit; yaniot. Antbem-??-Kanta sa simbaban.
Annoyance-//- L'agpagalit; yaniot; suklain Anthropoid-a-Mnkhahg tawo.- nakak;
1
.

Lr alit; kayamiitan. hawig sa tawo.


Annual-a-Mangyayari sa taon taon. Anthropoid -w-TJngong inalaki.
Annual-n-Ang nangyayari sa taon taon. Anthropology-;; -Ang karunungan tung-
Annually-m'/vSa taon taon. kol sa sari ling uatawan.
Annuity-w-Salaping tinatangaj) sa taon Antic-})-Kilos; kilos na nakakatawa.
taon. Antic-v-Kumilos ng nakakatawa.
Aiiniil-v;-Pawalaii
ang kal)iilnlian. Anticbrist-^-Ang ayaw sumanipalataya
Annular- Annnlary-a-Xauukol sa sing- sa I>ios.

sing 6 buklod. Anticbristian-rt-Nauukol sa Anticliristi.


Annunciate- r- tabayag; ipannawa.
1 j
Anticipate-7'-laga]>; ipagpauna; innaban;
Annunciation-?/- I'abayag; pagpapaha- uinunu; kilalanin niaagaj).
yag; paunawa; pagpapauna\va. Anticipation-w-Agap; jnig aasaban.
Annus-n-Tumbong. Antidote //-(ianiot na jianlaban sa ka-
Anodyne-w-Gainot na r
|<au<_
r
paiL i
ng sa- niandag.
kit.' Antijtatby ^-Pigbati; kapigliatian; kasu\-
Anoint I'.uliusan o paliiran ng langis.
/
lainan; suklain; galit.
Anomalism-n-Ang kawalan ngpagsunod Antipathetic-a*Mapighati; ma suklain.
Antipo(U'-//-Ang tawong tuinitira sa Ka-
Anomalistic- A nomalistical-a-Hindi su- bila ng inundo.
niusuuo'l sa aiminang r^^gla. Antiquanan-a-Nauukol sa unang parta-
Anonia]y-;/-Pag libis sa rcgla. iion.

Anon-<wif^Agad; mayaniia, sa ibang pa- Antiijuatod a Luina; niatanda; malaon.


nahon; noong; inuli. Anti(|iic n- 1, unia; niatanda; malaon.
Anmiiiiioiis -n walang Antiipu n \uoinang ba.izay na lumaiu'
1
1 >i nnkikilala; .

pirma. luina o niatanda.


Another a-Iba; isa j>a. Antipiity-j l.aon; katandaan.
Answer -^-Sagot; tugon; pagsasagot; tu- Laban sa bulok.
.\ntis'piir-f/
tol; kasagutan. Anlisi'pti-->/iainot na panlahan sa ka
<

Anawer-7'-Sa<jutin; tuniugon; suina-nt; bulukan.


tuinutol. Antler x-SunC :iy ng usa.
r
APP 1(55 APP
Anvils PalHian. Appetite-n-Ahgi pagkagusto sa pag kam
Aiixiius-r/ lialisa; niasikaj>. A ppi'ti /<'-<- -Ma^bi.uay l;is:i.

Aiiv-'/-llaiiLi; manga. Applaud-r-1 pagdhvang; purihin.


Anybody-// Sinonian. Applause-H-Pagdiwang; pagpupurL
Aparo ^'/r.-.Matulin; bigla; pal)igla; Apple-yf-Mansanas.
Apart r^/7'.-Nak;il)iikod; nakalmvalay. Appliance n Kasanukaban; pa-_; iramit.

A}Kirt!!HMlt-//-Siiid. Appli'al)le-rt-r>agay; akiua.


.\;'atlH'ti('-^-\\'a!aiig dam da in. Applicant-,* Ang humihingi ng di.stino
Apathy-ff-Kawalan ng danidam. trabajo.
(')

Ape-/; -l>aknla\v: nngong malaki. Application-n-Paghihingi r.g distino o


Ape-7'-( lumagad; gagarin. trabajo.
-^ -!'>utas. Apply-r-liamitin; ikapit; ikania; gnma-
'x-/, Dnlo. init.

A].iary-^-Lugar ng nuigalaga ng manga Appoint-u-Jfaglagay; piliin.


pokyntan. Appointee-74-Ang nakalagay sa katnng-
Api6ce-ckit>.-Balang isa. kulan.
Apish -a-Mukhang nngo; i>arang ungo. Appointment-n-I>istino; katnngknlnn.
Apod--Hayop na \valang paa. Apportion-v-Ipamahagi; ipannnlinod; ha-
Apodal-o-Walang jiaa; iiauukol sa ha- liin.

y>p na walang ]>aa. Apportion men t*tt-Paghahati; |>aiuania-


Apologetic-Apologetical--Naxiuko] s a hagi.
])agliingi ng pata\vad. Apposite-a-Bagay; aknia; karapaitan.
Apologist-n-Ang humihingi ng tawad. Apposition-?;.-Paglaban; laban; da^dau;
Apologixe-r-Hnniingi ang ta\v;id; niag- A|>praisc-7'-IIalagahan/ ilagay ang ha-
dahilan; tmnangkakal. lau-a; lagyan rig lialaga; tusahan.

Apologue-w-Talinhaga. Appraisal-n-Pagtatasa; [)aglaiagay ang


Apology-n-Dahilan; tangkakal; paghi- halaga.
ngi ng tawad; pagdadaliilan. Ap])raisement-n-Paglalagay ng halaga;
Apoplexy-ft-Hipari ng hangin. katasahan; paghahalaga.
Aport-a^t'.-Sa gawing kaliwa. Appreciable-^-Dapat malmlin.
Apostasy-n-Pagtatalikod sa dating pana- Appreciate-v-Igalang; magalingin; ina-
nampalataya. halin; maibigan.
Apostle-w-Apostoles. Appreciation-/^-Paggalang; jtagma-inahal.
Apostleship-.v-Ang pagka apostoles. Apprehend 7/-Hulihin; dakipin; idakip.
Apostolie-Apostolii-al-a-Xanukol sa Apos- Apprehender-w-Ang dmnaki]); taga huli.
toles; Apostolieo. Apprehension-/z-Hiraya; akalang mali.
Apostrophe-n-Knrlit na ginagamit sa Apprehensi ve-a-Magunigui li n 1 1 i .

lugar na may laktaw ng isang titik. Apprentice-n-Ang nagaaral ng hanap-


Apostrophize-?;- 1 lagay ng knrlit. buhay 6 katungkulan.
Apotheeary--Ang marunong ilahok 6 A iprentice-r-Aralan
i
.

gnmavva ng mga gamot. Apprenticeship-7i-Pag aaral.


Appall-7/-Takntin. Apprise-v-Ibalita; ipahayag.
Apparatus-n-Kasangkapan. Approach-v iLomapit sumapit; ilapit;
Apparel-n-Manga damit. Approach-w-Daan sa paglapit; paglapit.
Apparel- ^-Isuot ang damit. Approachable-a-Makakala})it.
Apparent--Mali\vanag; makakikita. App i-obation-n- Pa h n tu lot.
i

Apparently-rtrfy.-Malivvanag; tila. Approbative-a-Makai)apahintulot.


Apparition-n-Pagsipot; pag litavv. Approbatory-a-Mapahintulotaii.
Appeal-n-Panalangin; daing; pakinsap; Appropriate -v-Ariin; umari; lupigin;
luhog. umankin; ankinin; kaniyahin.
Appeal-r-Dumaing; manalangin; ipaki- Appropriate-a-Bagay a k ma. ;

usap; ilnhog. Appropriation-n-Pagkalupig; i)agaankin;


Appear-y-Lumitaw; sumipot; sumilang; pagbubukod ng anoman.
sumikat; sumingaw; matagpuan. Approve-v-Pahintulotin: magpatotoo; ma-
Appearance-n-Hitsura; pagsipot; pagsi- gal ingin.
kat; tabas; tingin sa labas; palitaw. Appro val-w Pahintulot; katotohanan.
Appease-i?-Humimpil; magpatahimik; pa- Approximate-v-Dumulog; ilapit.
tahimikin; pnmayapa; tumahimik. Approximate-a-Malapit.
Appendix:W-Ang nakadugtong. Approxiniation-^-Paglapit; katasahan ^
Appertain-?;-Maukol; marapat;matungkol pagkakalapat.
ARE 166 ARR
Appertenance-n- Pagkaukol. Are-w-Isang sukat na lupa na may isang
Appricot-n-Bungang kahoy na kamukha daan metros quadrados.
ng mansanas. Area-w-Laki ng isang lupa.
April-n-Abril. Arena--Lugar na pinag labanan.
Apron-n-Topise. Argal-n-Tartaro.
Apropos-a-Bagay; mabagay; akma. Argent-a-Makintab; maktnis.
Apt-a-Bagay; akma; dapat; marapat; Argentiferous--May halong pilak.
kasia; sukat; sapat; nauukol; ukol. Argil #-Lupang ginagamit sa pag gaga-
Aptitude-H-Kabagayan; kasanayan; ka- wa ng tapayan.
sukatan; kaya. Argillaceous- Argillous-a-M ay halong
Aqua-ra-Tubig. lupa.
Aquarium-n-Estanke na kinalalagyan Argol-w-Tartaro.
ng manga isda 6 hayop sa tubig. Argue-^-Magmatuiran; mangatowiran;
Aquatic-a- Nauukol sa tubig. makipagtalo. salitain; taltalan.
Aqued uct-t-Sangka. Argument-w-Pagmamatuiran; taltalan;
Aqueous-a-Parang tubig. pagtalo; pinag usapan; katowiran.
Aquiline-a-Nauukol sa aguila. Argumentative-a-Nauukol sa pagtatalo
Arab-w-Taga Arabia. 6 pangatowiran.
Arabic- a- Nauukol sa Arabia. Arid-a-Tuyo; karat.
Arabic-w-Wika ng taga Arabia. Aridity-Aaidness-rc-Pagkatuyo.
Arable a-Dapat ararohin. Aright-adv.-Tama.
Arbiter-w-Hukom. Arise-2/-Magbangon; tumindig; buma-
Arbitrary-a-Mabagsik; masungit; ma- ngon; magmula; magbuhat; umali-
bangis; matigas ang ulo. ngasaw.
Arbitrate-i'-Pakingan at magpasiya. Aristocrat-w-Tawong mataas 6 dakila.
Arbitration-n-Pagkasunduan. Aristocratic-a-Mataas; dakila.
Arbor-n-Kahoyan. Arithmetic-n-Aritmetica.
Arboreous-a- Nauukol sa mga kahoy. Arithmetical-a-Nauukol sa aritmetica.
Arborescent-a-Mukhang kahoy. Arithmetician--Ang marunong ang arit-

Arc-n-Balangaw; arco. metica.


Arcade-n-Mga arcong nakasunosunod. Ark-n-Bangkang malaki at may bubu-
Arcanum-n-Lihim. ngan.
Arch-ra-Arco; hubog. Arm-n-Baraso; bisik.
Arch-z/-Humubog; gumawa ng arco. Armament-n-Kayangkapan panlaban.
Arch-a-Kaunaunahan; puno; malaki sa Armful-n-Pangko.
lahat, Arjnhole-n-Kilikili; subo.
Arched-a-Balantok; hubog. Armistice-n-Pagpapahinga ng labanan,
Archaic-a-Nalaon; luma. Arnilet-t-Munting baraso.
Archan gel- n- Angel na kataastaasan. Armor n- Ang bakal na nakalagay sa
Archbishop-n-Arsobispo. mga tabi ng sasakyang panlaban.
Archdeacon-//-Puno sa simbahan at Armory-w-Gawaan ng mga kasangka-
mababa lamang sa arsobispo. pang panglaban; taguan ng annas.
Archer-n-Ang nagpapana. Armpit-n-Kilikili.
Archery-^ -Ang pagpapana. Arms--Armas; mga sandata.
Archipelago-n-Kapuluan. Ai-iny-n-Hukbo.
Architect-n-Ang gumawa ng piano ng Arnica-n- Arnica.
bahay. Aroma-w-Amoy.
Architectural-a- Nauukol sa pagga\va ng Aromatic-rt-Mabango.
bahay. Around-arfu.-Sa paligid; sa palibid; sa
Architecture--Ang karunungan sa pag- palibot; malapit.
gawa ng bahay. Around-prep. -sa paligid; sa palibot; sa
Archives--Mga sulat ng isang Go- palibid.
l>ieno. Arouse-u-Sulsulan; buhayin,- hamunin.
Ar<-hvvay-w-I)aan sa ilalim ng arco. Arow-a^c.-Nakakahusay.
Arctic-a- Nauukol sa Hilagaan. Arraign-t/'Iharaj) sa Juex; o sa hukom.
Ardent-a-Maningas; mainit; maalab. Arraignment )i
-ra.irpaharaj) ya hukom 6
Ardor-n-Init; kaningasan; ningas. juez.
Ardurous-a-Matibay; maningas; mainit; Arrange-r-Husayin; ayusin; ihanda;
malakas; batibot, maeungit. areglahin; igayak; magayos; iligjMt.
Are--z/-Ay. Arrangement-n-Pagkakaayos;ayop;husay
ASH _167 ASS
Arrant-a-Masama; hamak. tabi.
Array-tf-Husay; ayos. Asinine-a-Mukhang 6 ugaling jumento.
Array-7'-Ayusin husayin. Ask-v-Magtanong; itanong; ipakiiiHap;
Arrear-Arrears-Arrearag-z/-Kakulangan; tumanong; manalangin.
u tang. A skant-Askance-a-Pahalang.
Arrest-t'-Ibilango;abalahin/ ilagay sa A skew-a^T/.-Pabalang.
bilanguan. A slant-adTA-Pahalang.
Arrest-w-Abala; pagkabilango. A sleep-a^y.-Natutulog.
Arrival-w-Pagdating; pagdatal. Aslope-o^T/.-Pababa; paliwaa.
Arrive-t'-Dumating; dumulog; lumapit/ Asp-n-Alupong.
pumantay; sumapit/ umabot; abutin. Aspect--Hitsura/ bikas; lagay; mukha;
A rro<jance-n-Kapulaluan; kahambugan; tabas.
kataasan. Asperity-n-Higpit; kasungitan; kabag-
Arrogant-rt-Hambog; palalo; mapagha- sikan; sukal ng loob; sama ng loob;
ngin. kapaitan; kasamaan ng lasa.
Arrogate-7/-Ankinin; kanyahin/ lupigin. Asperse-T/'Pintasin; pumintas.
Arrow--Pana. Aspersion-n Pintas.
Arsenal-H-Gawaan at taguhan ng mga Asphyxia-A sphyxy-n-Kalagayan parang
kasangkapan ng hukbo. patay; pagkalagay parang patay.
Arson-w-Pagsisigan ng ari ng may ari. Aspirant-n-Ang may nasa/ may gusto.
Art-n-Arte; karunungan. Aspirate-v-Itunog parang kung may
Arterial -n-Nauukol sa ugat. kasamang h.
Artery -n-Ugat ng dugo. Aspiration-n-Nasa; pita; asa.
Artful-a-Tuso; matalas. Aspire-?>Magpita; asahan.
Article-n-Bagay; pangkat. Ass-n-Ulol; jumente.
Article-r-Pumangkat. Assail-v-Mangloob; bungain; daluhungin;
Articular-rt Nauukol sa kasukasuan. dumaluhong; gulatin; labanin.
Articulate -v-Sabihin; wikain. Assailant-w-Ang bumanga; ang duma-
Articulately-rt^7/.-Isaisa. luhong; ang lumalaban.
Articulation-w-Pagsasabi; pagwiwika. Aassassin-n-Ang nakamatay; pumatay.
Artifice-n-Lalang; Assassinate-77-Pumatay sa kapwa.
Artiflcer-w-Taga gawa; trabajador. Assassination-?t-Pagkapatay.
Artificial-^ Ginawa lamang; hindi dati. Assault-w-Lusob; labanan/ pag lusob,-
Artillery -n-Artilleria. paghandulong; daluhong banga.
Artisan-n-Machanico; mangagawa. A?sault-v-Lumusob; lumaban; mangloob;
Artist-w-Artista. dumaluhong; bumanga/ bangain.
Artless-a-Banayad; mababang loob; Assay-w-Tikim; pagtitikman.
muang; walang wasto. Assay-v-Tikman; uriin/ magmasid na
As-o^7'.-Gayon; din; rin; naman; man; mabuti ang metal.
kasing; paano. Assemblage-n-Kapisanan ng rnga tawo.
As yet-adivBagaman. Assemble-v-Magtipon.
Ascend 7/-Tumaas; umakyat; pumanhik; Assembly--Kapisanan; tipan; katipu-
sumalunga; umahon; sumampa. nan; samahan.
Ascendant-a Paahon. A.ssent-w-pagkapayag.
Ascedencyrn-Pagaahon; pagpaahon pag- Assent-t'-Pumayag; umayon.
akyat; pagtataas. Assert-i'-Sabihin; magsabi; alalayan;
Ascension--Pagaayat; pagaahon. matumpakan.
Ascent-w-Pagahon; pagpanhik. Assertion-w-Sabi; alalay; pagpatotoo;
Ascertain-i;-Kilalamn; talastasin; siyasa- paniniwala.
tin; tantuin; pasiyasatin. Assertor-n-Ang nag aalalay; nagsabi;
Ascribe-v-Ilagay; ipalagay. nagbalita.
Ascription-n-Pakalagay. Assess-v-Halagahan; tasahan.
Ash-w-Kahoy na maputi; malambot at Assessment-n-Paghalaga; halaga.
matibay. Assessor-n-Ang tumatasa.
Ashamed-a-Nahihiya. Assets-w-Ang yaman ng sarili.
Ahen--Maabo. Asseverate-v-Magsabi ng formal.
Ashes-n-Abo. Asseveration a Pagsasabi ng totoo.
Ashore-a^u.-Nasasa baybay dagat; nasa Assiduous-a-Masikap; makalinga.
pangpang, Assiduity -n- Pagkakalinga/ sikap;
Ashy-a-Kulay *abo. sipag.
AST 168 ATT
Assign-v-Ilagay; idistino; maglagay; sa Astronomer-^- Ang nagaaral ng bituin.
lugar; tadhanan; ibigay ng katungku- Astronomoy-n-Ang karunungan sa ma-
lan. nga bituin.
Aesign-n-Tadhana; talaan. Astute-a-Bihasa; tuso; marunong.
Assiguable-^-Makapagtadhanan; mata- A sunder-rt6fc/.-Nakasabog; nakahhvalay.
talaan. Asylum-w-Bahay ng manga ulol; aus-
Assignee-??- Ang nagtatadhan onagtatala. picio.
Assignor- Assignor-*}- Ang nagtatadhan
6 nagtatala.
Aseignment-tt-Pagkalagay sa distino; Atheism-x-Ang })agkaayaw snmanipala-
pagkatadhanan pagtatala. taya sa P. Batliala.
Assimilate-r-Iparis; inmkha; itulad; Atheist-H-Ang ayaw sumampalataya sa
tularan; rnagkawangis. P. Bathala.
Assimilation-n-Pagkakaparis; pagkaka- Athirst-a-Nauubaw/ mapita; maasahan.
tulad; pagkakawangis. Atldete-w-Tawong malakas at sanay.
Assist-7'-Turnulong; tulungin; abuluyin; Athletic-tt-Nanukol sa tawong malakas
umabuloy; gumibik; ampunin/ uinain- at sanay; malakas at sanay.
pon; lubukan; andukhain. Athwart-arfj'.-Pahalang.
Assistances- A nipon; tulong; abuloy; A tlantic-n- Atlantic*).
andukha; gibik; katulong; tangkakal. Atlas-w-Kapisaiian ng manga mapa sa
A ssistant-a-Pangalawang. isang libro.
Assistant-n-Ayudante; katulong; panga- H
A tmosphere-n- angi n .

lawa. Atmospheric- Atmospherical -a-Nauukol


Associate-y-Ipisan/ isama kamiyawin; sa hangin; mahangin.
pumisan; magsangayon; sumaina; Atoll-y-Gantihin; magtiis; ba \viin.
sunianib. Atom-n-Pirasong; muntingmunti.
Associate ^-k'asamang. Atomic-Atomical-rt-Muntingmunti.
A ssoriate-w -Katulong; kaulayaw; kasa- Atomize-v-Pirasuhin nang n'nongpino
ma; karaniay; kaalakbay; abay. gawin ng parang alikabok.
Association-n-Pagsasama; pagpipisan; Atone-v-Magtiis; gantihin; bawiin.
pagkapisan; pagkaalay. Atonement-n-Pag gaganti; j>agtitiis.
Assort-u-Hhvalayin; ibukod. Atop-at/y.-Sa ibabaw; sa itaas.
AssortineMt-71-Paghihiwalay; pagbubu- Atrocious--Katakot takot; kakilakila-
kod; manga sarisaring bagay na naka- bot; bastos.
kapisan. / ti-ocity-^-Kaliastnsaii; k a \\alanghiyaan.
t ssuage-f-Bantnan; palubayin. Attach-7'-Idugtoiig; mahalin.
Assuasive--Palair)botlainbot. Attachiuent-x-Dugtong; sangla,- iagibig.
Assume-?;-( Jainitin: magpalagay. Attack. T'-Lalianin.- bangain; bumanga;
Assuniption-w-Pagkapalagay; palagay. makipag lamas; lumusol); liarangin;
Assui-ance n-Patotolianan; patunayan; magbangay.
pangako. Attack-w-Pag aalsa; pgg laban/ hanga;
A 8Hure-7/-Magpatotoo. laban; lamas; daluhong; dalusong.
Assuredly-afZ^/.-Totoongtotoo. Attain-c-Magkaroon; uniabot; abutin;
Aster-#-Bulaklak na marikit at inaba- magkamtgn; kamtan; datnin.
ngo ang anioy. Attainable-r/-Makakaabot; maabot; ma-
A8tern-^7'.-Sa gawing likod; sa likod. kakamtan; sukat makamtan.
Asteroid-Ti-Kometang munti. Attainment-//-Pag aabot; j>agkakamtair
Asteroid-//-! lika. Attempt-T'-Tiknum; mulaan; pamnlain.
Astonish-?'-* Jitlaliin; magpatulala; gu- Attempt-w-Tikliim; pagtitikman; pag-
latin; hangalin; tulalain. lilisay.
Astonishing-a-Kagitlagitla; naka ma Attend-t'-I)ala\vin; dnmalaw; sumama;
mangha. magingat; ingatin; inamahala; manuod.
A8tonishnic-nt-Mangha; gitla; gulat. Attendance-//-Pagiingat; paglilimrkod;
Astound y-Imangha; inagpainanglia. panunuod.
A st raddle-rt^v.-Pahalaiig. A ttendant-n- Alila.
Astral-a-Nauukol sa bituin. Attention-n-Ingat; sipag; pagkakalinga.
Astray-o^/;.-Nakawala. Attentive-rt-Maingat mahinhin: maka-
linga; maanyo; mapagbigay loob.
Awtrologer-n-Ang liuinuhiila ang mang- Attenuate-?/-A>vasan ang taba; pahi-
yayari dahil sa bituin. naliin.
AUT 169 AVE
Attest-^- Snmaksi; magsabi ng katoto- Authentic-rt-Totoo; tama; tunay.
hanan. Authenticate-f-MagBabi 6 ibigay ng ka-
Attestation-Pagkasaksi; pagsasabi nang totohanan.
katotohanan. Authentication-n-Pagbibigay 6 pagsasa-
Attic-w-Ang loob ng bubungan. bi ng katotohanan.
Attire v-Magbihis; isuot. Authenticity-n-Ang katotohan.
Attitnde-w-Tayo; lagay; hilig; kiling. Author-n-Ang gumagawa; mang gagawa;
Attorney-n-Katiwala; abogado; taga Kan autor; may gawa.
long. Anthoress-n-Ang babaying autor.
Attract- v-Hikayatin; huniikayat. Authoritative-a-Makapangyayari; may
Attract by
deceit-7/-Mangati. kapangyarihan.
Attraction-H-Paghalina; p a n g h i nan g; Authority-;/-Kapangyarihan; pahintulot;
panghikayat. bisa.
Attractive-o-Mawili; nakahahalina; ma- Authorization-n-Pahintulot.
panghalina; rnapanghikayat. Authorize-7/-Pahintulutin; ibigay ng ka-
Attribute-?'- Magparatang magpalagay
: .
pangyarihan.
Attribution-w-Pagparatang; pagsumbong; Authorship-H-Ang kalagayan autor.
pagpajagay. Autobiography-w-Ang pagsusulat nang
Attributive-a-Mapaparatangin. sariling kabuhayan.
Auburn-M-Kulay kayumanging mura. Autocrat-?t-Hari.
A iu'tion-?t- Almoneda. Autocratic- Autocratical-a-N a u u ko1 sa
Auctioneer-tt-Ang may katungkulang mabagsik; masungit.
hari;
mag almoneda. Autograph-w-Ang sulat ng sarili.
Auctioneer-v-Mag almoneda. Autographic- Autographicai-a-N a u u k o 1

Audacious-rt-Matapang; mangahas; wa- sa sulat ng sarili.


lang takot; tampalasan; \valang biya. Automatic-Automatical-a-Talagang eu-
Audarity-M-Pangahas; tapang; katampa- musunod na walang magturo.
palasanan. Autonomy-n-Ang kapangyarihan 6
Audible--Makaririnig; katowiran na magogobierno sa sarili.
Audience-n-Ang manga nanunuod. Autopsy-n-Pag uusisa ng dahilan ng
Audit-7'-Isulat 6 ilista ya libro. Siyasatin kamatayan.
ang nakasulat sa libro. Autumn-n-Tag araw.
Audit-?i-Pagsisiyasat ng manga libro. Autumnal-a-Nauukol sa tagaraw.
Auditor-w-Ang duminig; taga siyasat Auxiliar-Auxiliary-a-Nakatulong.
ng manga libro. Auxiliary-n-Katulong.
Auditory-//-Ang manga nanunuod. Avail-7y-Ganapin; gumanap.
Auger-n-Balibol; barrena; pangbutas. Avail-n-Pag ganap.
xVught--Wala/ -vvalang anoman. Available-a-Makaganap.
Augment-T/'Dagdagan- knmapal; lumaki; Avalanche--Tibag ng busilak.
ipaibabaw; dumami; damihan; patu- Avarice-n-Kamkam; karamutan; sakim;
ngan; salopinlin; palakhin. kasakiman; kaingitan; ingit.
Augment-n-Patong; dagdag; tubo; Avaricious-a-Masakim; matakavv; kuri-
Augmentation-n-Patong; dagdag: pag- j)ot; maramot.
daragdag; pagtutubo; ]>agpalaki; Avast-m^er.-Lumayas; layas.
Augur-n-Pangbutas; barrena. Avaunt-^fer.-Layas; sulong; maalis.
Augur- v-barrenahin; butasin. Avenge-u-Gantihin.
Augury-n-Hula. Avenue--Pasialan; Carsadang mahaba
Angust-a-Mainam; dakila; marangal. at may tanim na mga punong kahoy
August-n-Agosto. sa dalawang tabi.
A.irustness-w-Kadakilaan; karangalan; ka- Aver--z/-Patunayin; patotohanan; sabihin
inaman. saysayin.
Aunt-i-Ale. A verage-a- K arani wan k atatagan
;
.

Aural-a-Nauukol sa tainga. Average-7/-Ilagay sa k atatagan.


Aurich-n-Tainga. Average rc-Katatagan.
Atiricular-a-Nauukol sa tainga. Averse-a-Ayaw; laban.
Aurist-n-Mangagamot ng tainga. Aversion--Suklam nang loob; dumal;
Aurora-n Madaling araw. pighati; kasuklaman; tanim sa loob.
Auspicious-a-Makakabuti ang hula. Pagtatanim gatit.
Austere- a-Mabagsik; masungit. Avert-t>Lihisan; ilayo; pigilin ang ano-
Austerity-H-Kabagsikan; kaeungitan. man upang huag mangyari.
22
BAG 170 BAL
A-viary-n-Lugar ng mag alaga ng mga Awe-#-Mangha; gitla.
ibon. Awe-y-Imangha: gitlain.
Avidity-w-Nasang mahigpit. Awful-a-Makapaiigingilabot; kasindak-
Avocation-n-Hanap buhay. sindak; nakasisindak; dapat kata-
Avoid-v-Lihisan; umilag; mahulagpos; kutan.
ilagan. Aweather-a<it\-Sa gawi ng hangin.
Avoidable-a-Dapat ilagan; mailagan. Awliile-a^t'.-Samantala.
Avoidance-w-Pag iilag; paliwas. Awkward-a-Bastos; di mainani.
Avouch-u-Magsabi; saysayin. Awkwardness-n-Kawalan ng ganda ng
Avow-v-Manumpa; magpatunay. kilos; kabastosan.
Avowal-n-Katibayan ng salitaan; pa- Awl-n-Panduro.
numpa. Awn--Tabing.
Avowedly-flrfv.-Sadya; tinalaga. Awning-7i-Tabing; kulandong.
Await-^-Hintayin; antayin; mag antay. Awoke-i?. ^m^.-Nagising; ginising.
Awake-v-Gisingin gumising. Awry-a. arZv.-Masamang hitsura.
Awake-a-Buhay ang loob; gising; ina- Ax-Axe-w-Palakol.
talas ang isip. Axial-a-Nauukol sa palakol.
Awaken-i/'-Gisingin; gumising; buhayin. Axiom-n-Patnugot; punong aral.
Award-n -Premie; ganting palad. Axis-w-Likiran; ikiran.
Award-^-Magbigay ng premio 6 ganting Axle-Axletree-^-Lalikan; ikiran.
palad.
Aware-a-Maingat, Azore-a-Azul.
sa labas 6 malayo. Azure-n-Azul.

Baan-Iyak ng tupa. Backwoods-n-Gubat.


Baa-w-Umiyak ng tupa. Backwoodsman-w-Tawong gubat.
Babble- v-Masalita ng kaululan. Bacon-H-Tosino.
Babble-w-Salita na walang kabuluhan. Bad-rt-Masama; mahalay; bastos; wa-
Babbler-w-Ang nagsasalita ng walang lang kabuluhan.
kabuluhan. Bad-Bade -v. imp. - Inanyaya; ipinag
Babe-n-Bata; sangol; nilalang. utos.
Baboon-n-Ungong malaki. Badge-n-Tanda.
Baby-w-Bata; sangol. Badger-v-Tuksuhin.
Baby-a-Nauukol sa bata 6 sa sangol. Badinage-n-Tukso.
Baby-hood-n-Panahon nang pagkabata; Badly-oat?.-Sa masamang paraan; naka-
kalagayan bata. sasama; papaano.
Babyish-rt-Parang bata. Badness-n-Kasamaan.
Bachelor-^-Bagong tawong may edad; Baffle 7/-Al)alahin; talunin.
lalaking may edad at wala pang asawa. Bag-/-lJayong saco; supot.
Back-n-Likod. Bagging--Kayong ipinagagawang la-
Back-a-Sa gawing liked. yong.
Back-7/-Umurongang kabayo; tumalikod. Bagasse- u-Bagaso.
r>a.. yage-w-Ang baul ng damit na dina
r
Backbite-f-Sumitsit, magalibugha; nia-
galimura. la sa viage.
Bac-kbiting-?i-Pagaalimura; sitsit; pagaa- Bail-n-Katibayan; panagutan.
libugha. Bail-n-Tangnan; panglimas.
Backbone-n-Gulugod. Bail-^-Ibigay ng katilayan;
Background-/?- Lupa sa licuran. Bail-?;-\Iai]gliinas; maglimas.
Backhanded-rt-Pasaliwa. Bailiff-n-Katiwala <' kahalili ng sheriff.
Backside-n-Ang likod. Bairn-o-Bata,
Backslide- ?>rmurong tumalikod. Bait-n-Panghuli.
Backward-Backwards-arft'.-N ak all a rap Bait-y-Ilagay ng panghuli.
ang likod; sa gawing likod; sa pa Bake-f-Iha \\in; magihaw; ilut<> sa hunm.
nahon nakaraan; nakasasauia. Bakery-71-Panaderia; gawasui ngtinapa>.
Backward-a-Sa likod; nahihiya. Balahce-n-Timbang; jtakaway; panim-
Backuardness-w-Kaduagan; pagyuyn- bang; ang natitirang utang utang 6
kod; hiya; karuagan. pautaug,
171

Balanee-v-Timbangin; iiiatimbaii.ir, tn- Bainsh-v-Itapon ang may sala sa ibang


mimbang; magtuas. lupa 6 lugar/ i]>adiHtierro.
Balcony-M-Balnui. P.anishment-n-Pagpapanawin; pagpapa-
Bald-a-Panot: upat,- uban. alis; pagdidistierro; jagkatapon nj>

Bald-head-Baldpate-n-Tawong panot. may sala sa ibang lupa 6 lugar.


Baldheaded-rt Vpat; j>anot. r.anister-n-Barandillas; gabay.
Balderdash-n-Lahok na walang kabulu- Banjo-n-Banduria.
han. Bank-n-Pangpang; tabi ng ilog; tibagan*
Bale-?i-Bigkis; pamigkis. Bank-u-Magpi lapi 1 .

Bale-c-Ibigkis; mairbigkis. Bank-n-Pilapil.


Bale-/;-Kahirapan; kasalatan; Bank-n-Bangko.
Baleful-a-Mahirap; salat. Bank-f;Ilagay ng salapi sa bangko.
Balk-nAbala; hinto; urong. Banker-i-Ang may ari
ng baugko.
Balk-L'-Huag ararohin; huminto ng pa- Banking-9i-Katungkiilan ng may bangko.
bigla; umurong. Bankrupt-n-Ang hindi makal:abayad
Balky-rt-Palaurongan. ng kanyang utang.
Ball-/t-Bola; anomang bagay na raabilog. Bankrupt-a-Hindi makakabayad ang
Ball-v-Guma\va ng bola; maging bola. utang.
Ball-n-Sayawan. Bankrupt-v-Ubusin ang salapi 6 pu-
Ballad-n-Kanta; awit. hunan na kailangan sa isang nego-
cio 6 sa pangangalakal; tunavin.
Ballast-rt-Pangbigat na nalnlan sa sa-
sakyan. Bankruptcy-n-Kalagayan na hindi ma-
r>allast-v-Ilulan ng panbigat. kakabayad ang utang.
Balloon-w-Globo ng hangin na inainit. Banner-n-Bandila; bandera.
Ballot-n-Yoto; pagvovi^to. Banns-n-Pahayag ng kasal; tawag sa
Ballot-7/-Magboto. simbahan ng mga may ibig mag-
Balm-n-Pabango. asawa.
Balm-v-Pabangohin. Banquet-w-Piging; pista; kainan.
Balmoral-w-Sapatos na mataas. Banquet-v-Pigingin; ipiging; magpiging.
Balmay-a-Mabango. Ban tarn -w-Manok na nangaling sa Javia.
Basam-?i-Balsanio. Banter-n-Biro; tukso.
Baluster-M-Barandilias; gabay. Banter-v-Biruin; tuksuhin.
Balustrade-n-Gabay. Bantling-n-Batang munti; sangol.
Bamboo-w-Ka\vayan; buho; bucaue, Baptism -n-Pagbibinyag; pagkabinyag.
Bamboozle z/'Hibuin; dayain. Baptismal-a-Nauukol sa pagbibinyag.
Ban-n-Hayag; nuinpa; hayag ng kasal. Baptist-^-Ang nagbibinyag.
Ban-w-Tungayawin; ipagbaxval; magba- Baptize-y-Magbinyag; binyagin; bumin-
\val. yag.
Banana-n-Saging. Bar-w-Bara; kapisanan ng mga abogado.
Band-n-Tali; bigkis; pamigkis; sinta- Bar-y-Barahin; iwaksi; ifuera; ibukod.
ron. Barb-w-Balbas.
Band-u-Talian; ibigkis. Barb-n-Tinik ng kawad.
Band-n-Banda. Barbarian-n-Tawong salbahi; salbahi;
Bandage-n-Pamigkis; balot. tawong hindi marunong.
Bandage- v-Ipamigkis; balutin. Barbarian-a-Nauukol sa salbahi.
Bandanna-n-Panyong mapula. Barbaric a-Salbahi.
Bandbox-?i-Lalagyan ng sombrero. Barbarity-w-Kasalbahihan.
Bandit-w-Tulisan. Barbarous-a-Salbahi,
Bandy-n-Banda, (Isang laro) Barber-n-Mangugupit; mang ahit
Bandy-v-Magbanda. Bard-?i-Poeta.
Bandylegged-a-Mabilog ang binti. Bare-a-Walang damit 6 takip; bubo;
Bane-n-Kamandag; kasamaan. hubad.
Baneful-a-May kamandag; masama. Bare--z/-Alisin ang takip; maghubo; mag-.
Bang-v-Paluin. hubad.
Bang-n-Palo; lagpak; putok. Barefaced-a- Walang hiya.
Bang-n-Mga kulot malapit sa noo. Barefoot-a-Walang sinelas; hubo ang
Bang-v-Gupitin ang buntot ng ka))ayo. paa; \valang sapin.
Bang-Bangue-n-Gamot na may halong Barely-a-halos hindi; laman.
kamandag. Bargain-w-Pinagkasunduan; kasulatan.
Bangle -n-Pulcera. Bargain-i/'-Magusap.
Barge-w-Kasko. Basting*n-Hilbana,
Baritone-M- Voces ng lalaki na kung Bat-n-Bayakan; paniki.
kumanta ay alanganin. Bat-n-Pumalo.
Bark--Balat ng kahoy. Bat-v-Pumalo.
Bark-T/-Alisan ng balat; upakin; kuma- Batch-n-Hango.
kaw; talupan. Bath-n-Liguan; paliligo; pagpapaligo.
Bark-w -Tahul. Bathe-v-Maligo; paliguan.
Bark-o" Tumahnl. Bathe-7i-Ligo.
Bark-Barque-w-Sasakyan na may tatlong Batsman-w-Ang pumapalo.
palo at layag. Battalion-w-Isang bahagi ng hukbo.
Barley-n-Sebada. na may apat na daan sundalo.
Barm-w-Labadura. Batteii-7'-Patabain/ yumaman.
Barmy-a-May halong lavadura. Batten-7/-Tapalin.
Barn-w-Caballeriza; bahay ng hayop. Batten-w-Tablang makipot; panapal.
Barnacle-w-Talaan na dumidikit sa mga Batter-v-Pitpitin.
bato at sasakyan. Batter-n-Pinagbatihan.
Barometer-w-Kasangkapang panghula Batter-n-Ang pumapalo.
ng panahon. BaUery-n-Kuta na may kanyon; isang
Barouche-n-Carruage. companiang sundalong artilleria.
Barque-n-Sasakyan na may tatlong palo Batting-w-Ang pagpalo.
at tatlong layag. Battle-n-Pag laban; labanan; pag aaway.
Barraek-n-Cuartel; balankas. Bauble-n-Bagay na walang halaga.
Barrack-v-Tumira sa cuartel. Bawl-t'-Sumigaw; umiyak ng malakas.
Barrel--Bariles. Bawl n-Sigaw; hiyaw; iyak na malakas.
Barrel-i/'-Ilagay 6 isilid sa bariles. Bay-n-Baraso ng dagat.
Barren-rt-Tuyo; tuyot; karatjdi mamunga. Bay-a-Mapula.
Barren-n-Karat na lupa; lugar na ilang. Bay-n-Tahol.
Barricade-n-Kutang munti. Bay-u-tumahol.
Barricade-f-Magkuta; ilagay ng kuta. Bayonet-^- Bayneta.
Barrier-n-Pangharang; abala, Bayonet-7/-Saksakin ng bayneia.
Barrister-n-Abogado. Bayou--Baraso ng dagat.
Barrom-w-Tindahan ng alak. Bayrum-w-Rum y quinina.
Barrow -n-Kareton; na may isang gu- Bazaar- Bazar-n-Basar.
long; lamang. Be-v-Ay; mag; yari; magka.
Barrow-n-Baboy na kinapon. Beach-n-Baybay dagat,
Barrow-n-Gulod. Beach-i?-Ilagay sa Itaybay dagat.
Barter-n-Palit. Beacon-n-Siga na pananda.
Barrytone-n- Voces na alanganin. Bead-w-Batong munti na may butas.
Barytone-rt-Alanganin ang voces. Bead-?;-Ituhog ang kuintas
Basalt-n-Batong matigas. Beadle-?t-Utusan na taga ta-.vag _nang
Jiase-a-Masama; mababa; hamak; ma- hukom.
halay. Beagle-M-Asong munti na ginagamil
Base-n-Fondo; paa. sa pangangaso.
Base-v Ilagay sa fondo 6 paa. Beak-H-Tuka.
Baseball -n-Besbol. Bea,ved-a-May tuka.
Basernent-n-Silong. Beaker-n-Tabo.
Baseness-n-Kahamakan; kahalayan. Beam-w-Kilo; ana-man pinga (ofaplow)
Bashaw-w-Maginoo sa turkia. Kabayo ng araco.
Bashful-a-Nahihiya. Beam-7/-Maningning; lumitaw; kumin-
Bashfulness-w-Kahimpakhimpakun; hin- tal>; ijuilitaw.
hin; kahihiynjm; hiya; kaniagan; kinipot. Bean-n-Sitaw; i>atani.
Basin-n-Pahuigann. Bear-v-Tiisin; magtiis.
Baais-n-Pinagmulaan; pinagbnhatan. Bear-Jt-Oso.
Bask-tT-MagbiUd; ibilad. Bear-?;-Ibaba ang halaga.
Basket--Batulang; bakol; bugsik; l>ns Bearable-a-Makatitiis.
lo; kaing. Beard-n-albaa.
Bass-w- Voces na iiiababa. l-r Batakin ang balbas.
Bass-a-Mababa ang vocey. Kilns; nssil; ugali.
Bass viol-w-Viola. Beast-n-Hayop.
BaBte-r-Jhilbana. Beastly-a-Bastoe; parang hayop.
BEF 173 BEL
Beat-w-Palo; Riiko. Befriend-f-Kupkupin/ tulungin.
Beat-u-Pumalo; paluin; hampasin; da- Beg-7/-Mag})aliii)os;pakiusapan; maki-
gukan: usap; sumarno; manalangin; huminjgi.
Beat-v-Lampasin; lusutin. lU'uan-v. imp.-Pinamulaan; nagmula.
Beauteous-rt-Maganda inainam marikit. Beget- i7-Magkaroon; niagkamtan.
Beautiful rt-Maganda, marikit; niainain. Beggar-n-Pulubi; tawong walang ha-
Beautify-;-Parikitan; gumanda; pagan- nap buhay at nagpapalimos; nagpa-
dahin; painamin. paliraos.
Beauty-n-Ganda; kainaman; karikitan; Beggar-u-Magpahirap; upatin.
dikit; ganda; dilag; inain. Beggarly-a-Parang pulubi.
Becalm-v-Humimpil; tumahimik; lumu- Beggary-n-Kalagayan nagpapalimos; pag
bay. papalimos.
Became-v. twp.-Nakabagay; naging. Begging-n-Pagpapalimos; pahinuhod.
Because-coity.-Sapagka't. Begin-v-Magmula; pamulaan; banhain,-
Bechance-7>-Magkataon, mangyari. pasimulaan; magbuhat; mulain; bu-
Beck-#-Ka\vay; bati. malong sumipot; magpasimuno.
Beck-f-Kawayin; batiin. Beginner-i-Bagong nag aaral.
Beek-w-Sapa. Beginning-n-Pinagmulan; pinangali
Beckon-?;- Kawayin ngan; pamulan; pinagbuhatan; pa-
Become-v-Mabagay; making; maoui. mula.
Becoming-a-Bagay; akina. Begone-mffr.-Layas; alis.
Bed-;/- Hihigan; tinutulugan; cat re. Begot-Begotten-7/. ?'/>^.^.jo.-Nangyari; nag
Bed-7/-Ilagay sa hihigan. karoon; nagkamtan; kinamtan.
1

Bedaub-t'-Kulapulan; pahiran ng putu .


Beguile-v-Aliwin; paalindugan.
Bedclothes-w-Manga damit ng hihi- Begun-v. p. jo.-Pinasimula.
gan. Behalf-n-Pakinabang; interes.
Bedew-u-Humamog. Behave-v-Tumungo; sumunod sa mabu-
Bedfellow-?i-Kasiping sa hihigan. ting kaugalian.
Bedim-v-Lumabo; labuin; dumilim. Behavior-ii- Kilos; tungo; kaugalian.
Bedlam-n-Bahay na tinirahan ng mga Behead-77-Pugutin ang ulo; magpugot; pu-
ulol; gulo; kaguluhan. gutin.
Bedlam-a-Ulol. Beheld-v. mp.-Nakita; nakakita.
Bedlamite-n-Ulol. Behest-n-Utos.
Bedrid-Bedridden-a-Ang hindi makaba- Behind adv.-S& likod; sa huli.
bangon; ang nakafirme sa hihigan. Behind-pre/?.-Sa huli; sa likod.
Eedroom-w-Silid na tulugan; tinutulu- Behindhand-a-Huli.
gan. Behold-v-Makita; makakita; tanawin; tu-
Bedsheet-w Kumot na linso. mingin.
Bedstead-??-Hihigan. Beholden-a-Kailangan.
Bedtime-n-Oras na dapat matulog. Behoove-v-Matungkol; maukol.
Bee-n-Kumumo pukyutan. Being-w-Tawo.
Beech-w-Punong kahoy na tumutubo sa Belabor-r- Paluin; hampasin.
America. Belate-v-Luatin; magluat.
Beef-n-Laman ng baca 6 calabaw. Belay-7;-Magluat.
Beef steak -w-Isang hiwa na manipis ng Belch-v-Duminghal; dumilhay.
laman ng baca 6 calabaw. Belch-71-Dilhay; dinghal.
Beehive-n-Bahay pukyutan. Beldam-Beldame-n-Impo; nunong babayi;
Beeline-n-Matowid na guhit. matanda at pangit na babayi.
Been-2/. imp. &p.p. -Naging; nagka Beleaguer-v-Ipaligid ng hukbo.
Beeswax-w-Kalaba. Belie-7/-Mag alibugha; sumitsit ng ma-
Beetle-r-Pukpok na kahoy. sama.
Beetle-v-Pukpokin ng pukpok na kahoy. Belief-w-Paniniwala; pananampalataya;
Beetle-w-Bicho. sampalataya; religion.
Beeve-n Baca. Believe- c-Mani \vala; suinampalataya;
Befall-^-Mangyari; magkataon .
sampalatayanin; hinagap.
Befit-w -Maging bagay. Believable-a-Paniniwalaan; dapat mani-
Before-^re^.-Nauna; umuna. wala.
Before-^z/-.-Muna; nauna. Belittle-u-Pintasin; untian.
Beforehand-a^v.-Naman. Bell-n-Compana.
Befoul-i'-Bumulok; bulukin. Bell-t'-Ilagay n| compana,
BER 1-74

Bell clapper-w-Bayag ng compana; panug- Berg-n-Bundok ng hielo.


tpg ng compana. Berry-n-Bungang munti.
Belle-w-Dalagang maganda. Berth-n-Tinutulugan sa sasakyan 6 tren.
Bellicose-rt-Mapa<rbasagulo. Beseeeb-7'-Ipakiusap; mamanikluhod;
Belligerent-a-May gustong lumaban; ibig manalangin; dumaing.
lumaban. Beseem-7/-Maging; maging bagay.
Belligerent-n-Ang may gustong luma- Beset-^-Ipaligid; pilitin; harangin.
ban.
Beside-^re/?.-Bukod pa sa; bukod sa;
Bellow-H-Sumigaw; humiyaw; umiyak ng kundi.
malakas. Besides-arZv.-Sa tabi; nakabubukod sa;
Bellow-w-Sigaw; iyak; hiyaw. mahigit pa.
Bellows--Balulusan; hungkoy. Besides-^>rc^.-Bukod pa; kundi.
Belly-w-Tian; tiyan. Besiege-u-Ipaligiran ng sundalo ang
Bellyband-#-Pamigkis ng tiyan. isang bayan at huag palabasin ang
Belong-f-Matungkol; maukol. tavvo 6 ipasok ang mga pagkain.
Beloved-p. j9.-Iniibig; ginigiliw. Besmear-y-Kulapulan; pahiran 6 pu-
Beloved-a-Ginigili w; giliw; iniibig; iniirog. nuin ng putik-
Eelow-acZ^.-Sa ilalim; sa ibaba. Besot-z/-Mag lasing.
Belt-n-Pamigkis; bigkis; sintoron. Besought-t p. ^.-jpinakiusap; namanik
1 -
.

Belt-v Bigkisin. luhod dinaing.


Bemoan-v-Dumaing. Bespatter-u-Patilansikan; mansahin :

Bench-n-Banko. marumhan; tilansikan.


Bend-v-Hubugin; humubog; balukturiny Bespeak-?;-Mamagitan; ipakita.
bumaluktot; yupiin/ humutok hutu- Best-a-Kabutibutihan.
kin. Best-%-Ang kabutibutihan.
Bend-n-Hubog/ kibal; pagkabaluktot; Best-a^T/.-Kabutibutihang.
yupi; tungo; kabaluktutan. Be-stir-7/-Magmadali; magbaplit.
Beneatb-arZi;.- Sa ilalim; sa ibaba.
k
Bestow-i/-Ibigay; ipagkaloob.
Beneath-2>rejp.-Sa ilalim. Eestrew-u-Isabog; ikalat; Ipawalat.
Benediction-n-Bendicion. Bestride-v-Ihakbang; umupo na naka-
Benefaction-w-Kaloob; pakinabang. cruz ang binti.
Benefactor-n-Ang gumawa ng mabuti Bet-?/-Pusta; taya; pagpusta.
sa kapua niya. Bet--z/-Magpusta; tumaya; magtaya; pu-
Benefactor-w-Ang babaying gumawa ng musta.
mabuti sa Kapwa niya. Betake-v-Maukol.
Beneficence-w-Kagandahan ng loob. Bethink-i;-Alalahanin.
Beneficent-a-Maganda ang loob; mapa- Betime-Betimes-orfv.-Sa mabuting ]>a-

kinabangan; may pakii abang. nahon; agad; madali.


Beneficial-a-Mapakinabangan. Betoken-v. ewp.-Naukol; nakaukol.
Beneficiary-a-Mapakinabangan. Betook:-v. tmp.-Naukol.
Benelit-n-Pakinabang; tubo; kabutihan/ Betray-v-Ihayag ang hindi dapat; tu-
galing. maksil sa capwa.
Benefit-T/-Tumubo;pakinabangan; ma- Betroth-v-Ipakasal.
kinabang; bumuti. Betrothal-Betrothment-?i-Kasal.
Benevolence-n-Kagandahan ng loob; ka- Better-Bettor-n-Ang nagpnpusta.
mahalan ng ugali. Better-a-Lalong mabuti; mabuti pa.
Benevolent-a-Maganda ang loob; ma- Better-n-Ang lalong mabuti.
gandang loob; maawin. Better-adf-Mabuti pa.
Benight-7/-Gumabi; gabihin. Better-^-Butihin; gumaling.
lienign-rt-Magandang loob; maamo. Betterment-n-Pagpapa})nti.
Benignant-o-Magandang loob; maamo. Between-Bet wixt-prjo.-Sa pagitan.
Benignity -w-Kagandaban ng loob. Bevel-w-Halang.
Bent-v. mi^ffc^.^.-Hinubog; nakahubog; Bevel-a-Halang.
binaluktot. Be vel- i/'-Ipahalang.
Benumb-^-Mangimay; pangimayin; ma- Be verage-n-Inon n i i .

ngumay; mamanlml. Bevy n-Kapisanan ng manga ibon.


Bequeath-v-Magpamana. Bewail -v-Dumai 11 g; manangis.
Beque8t--Pagbibigay. Beware-^-Mag ingat ingatin.
Bereave-v-Salatin; masalat.
Bereavement-71-Kasalataii. Bewilder-T/-Guluhin; gitlahin.
_ BIN _
Bewilderment-w-Ang paggugulo ng
gulo ng isip.
Bewiteh-z'-Kulamin; mangkulani.
Feyond-arf^.-Sa ibayo malayo pa.
Beyond-prep. -S&
Bias-w.Joint.

Bias-7/-Pahalangin;
ibayo.

halangin.
isipj
175
Binate-a-Duble; dalawa.
Bind-^-Talian; higpitan;
pigilan;
Bind-w-Tali.
pagipitan-.

Bindery-w-Gawaan ng libro.
BLA

Binding-H-Yari ng libro; pagbalot.


Binnacle-n Kahon na kinalalagyan ng
gujon ng sasakyan.
magkalawas;

Bib-n-Pangibabaw ng damit ng bata. Biography--Historia ng sariling buhay.


Bible-n-Biblia. Biographer--Ang sumulat ng historia
Biblical-a-Xaimkul sa biblia. ng sariling buhay.
Bibulous-rt- Mabutasbutas. Biographic- Aiographical-a-Naiuikol sa
Bk-ker-v-Magtalo; magusap; inagaway. historia ng sariling buhay.
Bicyele-n-Bick'leta. Biped-n-Tawo. Ang hayop na may da-
Bid-w-Tawad; turing. lawang paa lamang.
Bid-r-Tumawad; magturing. Bird-n-Ibon.
Bidder-w-Ang tumawad. Bird-^-Hulihin 6 barilin ang manga
Bidding-n-Pagtatawad ibon; mangati.
Bide-w-Tumira; magtiis. Birdseye-a-Nakita buhat sa itaas.
Biennial-a-Dalawa dalawang taon; nang- Birth-n-Panganganak; kapanganakan;
yayari sa towing makalawang taon. pagsipot.
Biennial-n-Ang nangyayari sa towing Birthday-w-Araw ng kapangapakan.
dalawang taon. Birthday-a-Nauukol sa araw ng kapa-
Eiennially-ady.-Sa towing dalawang nganakan.
taon. Birthplace-n-Lugar ng panganganak;
Bier-n-Kalanda. bayang tinubunuan.
Big-a-Malaki. Birthright-n-Katowiran na nagbuhat sa
Bigness-#-Kalakihan. kapanganakan.
Bigamist-w-Ang tawong may dalawang Biscuit-w- Bisquit.
asawa; ang nag aasawa sa dalawa. Bisect-z^-Biakin; dalawahin; hatiin.
Bigamy-n-Ang pagaasawa sa dalawa. Bisection-n-Paghahati; pagdadalawahin;
Biggin-n-Gorra ng bata. pagbibiak.
Bight-ti-Sulok. Bishop-n-Obispo.
Bigot-w-Ang tawong na umiisip na Bit-w-Pangatngat; pirasong munti.
nasa kaniya ang lahat ng katowiran Bit-7/-Ilagay ng pangatngat sa bibig.
at sa iba ang lahat ng inali. Bit-t:-/wp.-Kinagat.
Bigoted-a-Matigas ang ulo; magda- Bitch-n-Asong babayi.
raya. Bite-n-Kagat.
Bigotry-w-Katigasan ng ulo. Bite-7AKumagat; kagatin.
Bile->i-Apdo. Bitter-a-Mapait; masaklajt.
Biliary -a-Xauukol sa apdo. Bitterness-72-Kapaitan; kasaklapan.
Bill-H-Tuka. Bivalve n Talaan; tahong.
Bill-f-Tukain. Bivouac-n-Hantay ng isang hnkbo.
Bill-n-Listaban ng anoman. Biweekly-a-Balang dalawang lingo.
Bill-v-Ma^lista. Biweekly-a^t?.-Sa towing dalawang
Bill-n-Kasulatan. lingo.
Billet n-Sulat na maikli. Biweekly-n-Pahayagan na lumilitaw
Billet-i;-Patuloyin ang manga sundalo sa towing makalawang lingo.
sa bahay ng manga paisano. Blab-z/-Madiwara; sumitsit; magbunga-
Billetdoux-n-Sulat na paninta. ngaan; magtaltalan.
Billiard-a-Naukuol sa billiar. Blab-n-Bunganga taltalan.
Billiards-n-Billiar. Black-a-Maitim; itim; mapanglaw; wa-
Billiard cue-n-Panudlok. lang awa; mabangis.
Billion-n-Isang libong angawangaw. Black-71-Ang itim; kaitiinan.
Billion-a Sang libong angawangawng. Black-c-Paitiman.
Billow-n-Malaking alon. Blackamoor-n- Negro.
Billy-n-Palo ng policia. . .
Blackant-w- K uitib.
Bin->i-Taguan 6 sisiglan ng palay 6 Blackball-/i-Huag ihalal.
trigo. Blackbird-7i-Martinez; ibon na maitim,
J3inary-a-Nakahalo sa dalawa. Blackboard-n-Pisarang rnalaki r
BLI 176 BLO
Blacken-r-Umitim; paitiman; padilirnin. Blind-7/-Bulagin.
Blackguard- y-Mag alibugha; maginura; Blind-n-Ang bulag.
magalipusta; alipustain; inurahin. Blindfold--z/-Taki)anin ang mata.
Blackguard-ra-Tawong pala alipusta; Blinfold-a-Natatakpan ang mata.
tawong hamak. Blindness-n-Kabulaanan; kabulagan.
Blackguard-a-Hamak; masama. Blink-v-Pumikit; ilagay; ibukod.
Blacking-w-Paiiitim. Blink-w-Pikit; silip.
Blacklead-n-Tingang itira. Blinker--Panakip ng mata ng kabayo.
Blackness-w-Kaitiman; kadiliman. Bliss-w-Saya; kasayahan; kaluguran.
Blacksmith-n-Panday. Blissful-a-Masaya; matuwa; maligaya.
Bladder-?i-Pantog. Blister-w-Lintos.
Blade-n-Talim/ dahon. Blister-v-Lumintos.
Blaln-n-Sugat. Blithe-a-Makinis; mainam.
Blame-Ty-Bintangin; magbigay sala; Blithesome-a-Makinis.
sisihin sumbungin; magparatang. Bloat-7/- Mamaga.
Blame-w-Sala; kasalanan. Block 7i-Tangkalag.
Blameless-a-Walang kasalanan. Block-^/-Abalahin; ilagay ng tangkalag.
Blanch-u-Mamutla. Blockade-n-Pagsasara ng bibig ng ba-
Bland-a-Malambot. hia upang hindi makalalabas at maka-
Blank--Walang sulat. papasok ang manga sasakyan.
Blank-w-Papel na walang sulat. Blockade- t7-Isara n&labasan ng bahia.
Blanket- ;z -Kumot. Blockhead-n-Tawong hindi marunong.
Blanket-u-Magkumot. Blond-Blonde-a-Maganda; maputi ang
Blarney-?i-Salitangmakadadaya. balat at rnaganda.
Blarney-u-Magsalita ng nakadadaya. Blond--Ta\vong maputi at maganda
Blaspheme-u-Tumungayaw/ sumpain; ang balat.
manumpa. Blood-;2-Dug6.
Blasphemy-n-Tungayaw; sumpa; hima- Blood colored-a-Kulay dugo.
wa. Bloodheat-;z-Init na paris ang init ng
Blast-w-Putok na panibag. katawan 6 dugo.
Blast-f-Putukan. Bloodless-a-Walang dugo.
Blatant-a-Magulo. Bloodshed-w-Kamatayan; patayan.
Blaze-n-Liab; lingas; lagablab; apoy. Bloodshot-a-Mapula ang mata.
Blaze-T/'Magliab; lumagalab; masunog; Bloodsucker-n-Linta.
inaglingas. Bloodthirsty-a-Walang awa; mabangis;
Bleach- v-Mamuti. walang habag; dumudngo.
Bleak-a-Malamig; malunkot; mapang- Blood vessel-n-Ugat ng dugo.
law. Bl(Jody-a-Madugo; dugoduguan; dumu-
Blear-y-Lumabo at puniula ang mata. dugo.
Blear eyed-a-Dirain. Bloody-z/-Dumugo; pahiran ng dugo.
Bleat-w-Iyak ng tupa* Bloom- v-Bumuka; bumulaklak.
Bleat-z/-T T miyak ang tupa; umiyak pa- Blossom-n-Bulaklak.
rang tnpa. Blossom-^-Bumulaklak.
Bleed-^-Dumugo. Blot--Mansa; dnngis; dumi.
Blemish-n-Dungis; batik, mansa. Blot-v-Dungisin; mansahin; manimhan.
Blemish-^-Mamansa; dumungis; dungi- Blotch-n-Mansa.
sin. Blotch-v-Mansahin.
Blench-7/-Umurong; tumakot. Blotter-^ -Sicante; pan< la m >>.
j

Blend-7/-Ihalo; ilahok. Blouse-w-l:aron.u ]>ang ibabaw.


Blended-a-Nakalahok; nakahalo; buhag- Blow-^-Umihip; ihijian; hipun; humihi]>;
hag; may halo; may lahok. Blow-n Ihip.
Bless-tf-Hulugin ang gracia ng Dios. Blow-n-Sumbi; bugbog; tampi; dagok;
Blessed-a-Mapalad; malvvalhati. Rimtok; bungo; salpok.
Blessing-w- Gracia ng Dios/ Kapalaran. Blow-v-Bumuka.
Blest-a-Masaya. Blow-n- Bulaklak.
Blet--Pagkabnlok ng buuga dahil SM Blower-n-Taga ihi)>.
kahinugan. Blown-?', p. 7).-Nakaihip.
Blight-z/-Sirain. Blown-fl-Hambog; mayabang.
Blight-n-Sira; pagkabutod. kasiraan. Blowpipe-w-Pangihip.
Blind-a-Bulag. Blowse-?i-Barong pang-ibabaw;
BOG 177 B60
Blowze-/z-Babaying mataba at mapula Bogue-o-Howad; hindi totoo; falso.
ang muklia. Boil-r-Kumulo; inaluto; hituin; kuluin;
Blo\v/y rt-Magaspang; last<>*. magpakulo; ihalabos.
Blubber-n-Taba ng isdang malaki. Boil-n-Kulo; pagkukulo.
Blubber T/-Umiyak; pinnangit dahil sa Boiler-w-Pobia.
pagiiyak, Boisterous-a-Malikot; maharot; maga-
Bludgeon-n-Palong maikli; palo. law; mapang gulo.
Blue-a -Ay.ul. Bold-a-Matapang; vvalang Kaba; mara
Blue-w-Kulay a/.ul. has.
Blue-v-Tinain ng a/.ul. Boldness-w-Tapang; katapangan; tining
Blues-n-Kalungkutan; Kapanglawan. ng loob; kapangahasan; sigla' dahas;
Bluff-a-Maluag. kawalan ng takot.
Bluff-n Batong matirik at malaki. Bole-?t-Ang puno ng kahoy.
Bluff-v-Takutin. Bole-n-Isang sukat 6 panukat.
Blunder- //-Mali; pagkakamali. Bole-n-Pusali na ginagamit sa pag ga-
Blunder- u-Mamali. gawa ng tapayan.
Blunderbuss-n-Baril na maiksi at ma- Bolster-n-Tungkod/ tukod.
laki ang butas. Bolster-r-Itungkod; itukod.
Blunt-a-Pudpod; salsal ang dulo. Bolt-n-Tornillo na may ulo.
Blunt-f-Pulpolin; salsalin; pudpuran. Bolt r-Magsabi ng pabigla; bithayia;-
Blur-f-Palabuin; lumabo. ibukod.
Blur w-Mansa. Bomb-n-Bomba.
Blurt-v-Sabihin ng pabigla at malakas. Bonibard-2/-Ihagis ng bomba; barilin ng
Blush-n-Pamumula ng muc-ha. kanyon.
Blush-v Mamula ang muc-ha. Bombsbell-n-Bala ng kanyon.
Bluster-i/- Maggulo; magalit; magsalita Bonbon-n-Matamis.
ng malakas at hambog. Bond-n-Katibayan; panali; panagat.
Bluster n-Kahambugan; kayabangan. Bond-r-Tibayan ng panali 6 panagot.
Boa-a-Sa\va. Bond-rt-Kulong; preso.
Boar-n-Baboy na lalaki. Bondage-n-Pagkapreso; kalagayan alipin.
Board-n-Tabla. Bondmaid n-AHping babayi.
Board-v-Ilagay ng tabla; ilatag ng tabla. Bondman-?*- Ali pin.
Board-v-TumuIoy; sumuno; manuluyan; Bondsrnan-7i-Taga panagot.
Boarding -?i-Pagsusuno/ pagtutuloy. Bone-n Buto.
Boarding house n Tuluyan. Bone-f-Alisin ang buto.
Boast-n-Hambog; kahambugan; kahangi- Bonfire-n-Siga.
nan; kayabangan; yabang. Bonne-n-Ang pagaalaga sa isang bata
Boast-v-Maghembog; magbangin; ma- taga alaga ng bata; taga iwi.
mansa. Bonnet-n-Tukarol.
Boastful-a-Hambog. maparangalan; ma- Bonny-a-Maganda; masaya; maligaya.
paghangin; mayabang. Bonny( labber-n-Gatas; na inalapot.
Boat--Bangka; banka. Bonus-n-Ganting palad.
Boat-u-Mamanka. Bony-a-Mabuto; butuhan.
Boatman-?i-Bangkero. Booby-n-Ulol/ bubo.
Boatswaim-n-Ang puno na namamahala Book--Libro.
sa mga banka ng isang sasakyan. Book r-Ilagay sa libro.
Bob-;-Kiliisin ng pabigla. Bookbinder--Taga gavva ng libro; ang
Bob-t-Kumilos ng pabigla. guma^awa ng libro.
Bobbin-n-Ikiran. Bookbindery-n-Tahian at balatan ng
Bobbinet-n-Puntas. libro.
Bobtail-n-Maikling buntot. Bookcase-?i-Lalagyan ng mga libro.
Bob\\ hite-w-Pugo. Bookish a-Masipag rnagaral.
Bodiless-a- Walang katawan. Book k eeper-w-Tenedor de libro.
Bodily-a-Nauukol sa Kata\\an. Book keepiing-w-Ang pagtatanda sa
Bodkin-n-Kasangkapan pangbutas. libro.
Body-91-Katawan Pookseller-;/-Ang nagtitinda ng mga
Body -p-Ibigay ng liiteura. libro.
Bog-n-Burak kaburakan; banlik. Bookworm-n-Ang tawong walang gawa
Boggle-r-Gawin ng pabigla; gawin ng kundi bumasa sa manga libro; ang
pabastos. maraming nabasa sa libro.
23
BOU 178 BRA
Boom-n-Palo ng sasakyan na lumampas Boulevard- w-Carsadang maluang.
sa .dulo ng cable 6 tanikala na na- Bounce-i-Udlot.
kakahalang sa labasan ng ilog. Bounce-i;-Udlotin; umudlot.
Boom-w-Sigaw na malakas. Bouncer-n-Bagay na malaki; tawong
Boom-c-Sumigaw ng malakas. sinungaling.
Boon-w-Kaloob; favor; kapalaran. Bouncing-a- Malakas; malaki.
Boon-a-Masaya; masagana. Bounds- Hanga; wakal; wallas; udlot;
Boor-n-Tawong mahirap. lundag; lukso.
Boorish-a-Bastos; magaspang. Bound- c-Ilagay ng manga hanga.
Boost- oBuhatin; tulungin. Bound- u-Lumundag; umudlot; lumukso.
Boot-?i-Patong; gamot. T^ouud-i'.imp. & p.^.-Tinali; nakatali.
Boot-u-Makinabang; ipatong; tumubo. Boundary-n-Hangahan; hanga; wakal;
Boot-n-Bota. wakas; danay; hibaybay; katapusan.
Boot-u-Sipain; isuot ng bota. Bounden-a-Dapat gawin.
Booth-n-Tiakad; peria. Boundless-a- Walang hanga.
Bootjack-w-Kasangkapan pangpaalis ng Bounteous-a-Sagana; inaganda ang loob.
sapatos. Bountlful-a-Masagana; husto.
Bootless-a-Walaiig sapatos: walang ka- Bounty-n-Pabuya; ganting palad.
buluhan; di pakikinabangan. Bouquet-H-Tali ng manga bulaklak.
Booty-w-Ang ninakaw. Bourn-Bourne-n-Sapang munti.
]-5orax-#-Sal de sosa. Bout-n-Talo; away; laban.
Border--Gilid; tabi; vvakal; wakas; bay- Bovine-a-Nauukol sa bale ang lalaki
bay; dagdag; gasa; hanga; hangahan. otoro.
Border- c-Uinabot sa gilid; abutan ang yumuko; iyuko; sumuko.
Bow-c-Batiin;
gilid. Bow--Yuko; bati; tango.
Bordering-rt-Nakaka hanga. Bow-n-Anomang bagay na baluktot.
Bore-y-Butasin; balibulin; barenahin. Bowed-a-Balantok; baluktot.
Bore-w-Butas; tawong ikinayayamot. Bowel-;z-Isaw; bituka.
Borough-n-Bayan. Bowel-u-Alisan ang manga bituka.
Sorrow- u-Manghiram; hiramin; suman- Bower-;fc-Bahay na munti sa halama-
dali. nan na walang dingding at may
Bosh-#-Kaululan. mga uupuan sa loob.
Bosom-n-Dibdib; puso. Bower-n-Ang bumati; ang yumuko.
Boss-n-Aino; panginoon; puno; jeffe. Bowknot--Tali na mainam.
Boss t;-Mamahala; magpurio; magjeffe. Bowl n-Mangkok.
Botany-H-Karunungan tungkol sa mga Bowlder-^-Botong malaki.
gulay; kahoy/ at bulaklak. Bowlegged-a-Mabilog ang binti.
Botch-n-Pamamaga; mansa; gawa na Bowline-n-Lubid ng layag.
hindi tama. Box-n-Kahon; kaha.
Botch-i;-Mansahin; gawin ng pabastos. Box-w-Sumbi; sampal; palo; tampal.
Both-a-Dalawa; kapwa. Box-t'-Ilagay 6 isilid sa kahon; ikahon.
Both-^>ro.-Ang dalawa; kapwa. Box-f-Sampalin; magboxiug.
Bother-rx-Yamutin; abalahin; yumamot; Boxer-n-Ang niariinong magboxing.
umabala. Boxing-w- Boxing.
Bother-n-Yamot; abala; hirap; pagal.
.
Boy-n-Batang lalaki.
Botheration-n-Abala; yamot, kayaniu- Boyish-a-May ugaling batang lalaki.
tan. Brace-^-Pareja,- tun^k ><1; <li|ia,- dalawa.
Bots-Botts-n-Bulati sa lalamunan ;
bi- Iirace-''-ltun i:k i
nl.

tuka at sikinura ng kabayo.


}
Bracelet-w Pulsera.
-

Bottle- ,;-Bote. I)i acket-?/-Tungkod.

Bottle- c-Ilagay 6 isilid sa Bote. Bracket-v-Itungk( >d .

Bottom-a-Ang sa ilalim. Brakish-a-Maalat.


Bottom-n-Pusot; puit; ang ibaba. I'.rad w-Pakong maikli; pakong maliit
Bottomless a- Walang pusot; di mata- at walang ulo.
rokl r
;
maghambog niagha-
Boudoir-n-Silid ng lialmyi.
Bough-Malaking sanga. Brag-?i-Kahambiigan; kayabangan; ka-
Bought-7/-/^. Binili; namili. hanginan.
Bouillon n-Sabaw Brag-a-Mahambog; hambog mayabang-
Boulder -w-Batong inalaki. Braggart-n-Tawong hambog 6 mayabang-
Bill

Braggartism-w-Kahambugan; kayaba- Break- n Basag; sira; tipo; lagot; kasi-


ngan; kahanginan. raan; puang.
Braid-w-Trintas. Breaker-w-Ang maninira; maninira.
Braid-r-Trintasin; mamirintas. Breakfast-**- A Dalian.
Brain w-Utak; sa ulo. Breakfast-^ Kumain ang agahan.
Brake-n Pangpigil. Breakneck-w-Lugar na matirik.
Brakeman w-Taga pigil, Breakneck-rt-Matulin na matulin.
Brakish--Tapsim; maalat; maasim. Break water-n-Harangan ng tul>i^.

Bramble--Kaugoygoyan na may tinik. Breast-n-Dibdib; loob ng dibdib.


Bran-n-Darak. Breast-v-Salubungan; lumaban; huuia-
Branch-n-Sanga. rap.
Bram-h-rt-Kasanga. Breastbone--Buto ng dibdib.
Breastpin-w-Alfiler.
Brand-i-Tanda; marka; tatak; tala; ka- Breastwork -n-Kuta.
sangkapang pang lagay ng tanda. Breathe-w-Ang hininga.
Brand-7'-Tandaan; markahin; lagay ng
i
Breatbe-?;-Huminga.
tanda; tatakan; talaan; Breathing-n-Paghihininga.
Branding-n-Pag lalagay ng tanda; pa- Breathless-a-Walang hinga.
nananda; pananaktak. Bred-u imp. &p. ^.-Nagalaga.
Brandish- r-Kawayin; pagpagin; ipag- Breeeh-w-Puit.
pag. Breech-r-Ibigay ng salawal.
Brandish-M-Kaway; pagpag. Breeches-w-Salawal.
Brandnew-ft-Bagongbago. Breeching--Salawalin.
Brandy-n-Alak. Breed-n-Magiwi; magalaga.
Brant-w-Gansang ramo; bibi; itik. Breed-;/-Lahi
Brash-a-MarupOK; mainit ang ulo; ma- Breeding-n-Kagalangan; kaugalian; asal;
butlig. galang; turo; dunong; karunungan;
Brash-n-Butlig. kagalingan; inam ng kilos; pinaga-
marunong guma-
Brasier-Brazier-n-Ang ralan.
wa ng mga kasangkapan ng tansong Breeder-w-Taga alaga.
dilaw. Beeze-n-Hangin; amihan; habagat
Brass-n-Tansong dilaw. Brent-n-Gansang lalaki.
Brassy-a-Parang tanso; may halong Brethern-n-Magkakapatid.
tanso. Brett-n-Carruageng mahaba.
Brat-n-Batang hamak. Breve-n-Nota ng musica.
Bravado-w-Tawong hambog. Brevet-n-Kalagayang mataas pero wa
Brave-a-Matapang; mangahaa bayani; lang dagdag ang sueldo.
marahas; marikit. Brevity-n-Kaiklian.
Brave-n-Tawong matapang. Brew-v-Ilahok.
Bravery-n-Katapangan; dahas; kapanga- Brew-^-Gumawa ng servesa.
hasan; tining ng loob. Brew-n-Lahok.
Bravo-M-Tulisan na matapang. Brewery-n Gavvaan ng serv esa. r

Bravo-?w^er.-Mabuti; tapang. Brewhouse-w-Gawaan ng servesa.


Bra\vl--Gulo; talo; away; usap. Brewing-n-Pag gagawa ng servesa.
Brawl-i^-Makipagtalo; mag usap. Bribe-n-^uhol.
Brawn-w-Lakae; kalakasan. Bribe u-Suhulin; suhulan.
Brawny--Malakas. Bribe ry-n-Suhol;pagsusuhol.
Bray-v-Durugin; dikdikin. Bricabrac-n-Manga sangkap na munti
Bray-t>-Pumutok. ang halaga.
Pray--Iyak ng kabayong mula. Brick-n-Lario; ladrillo.
Bray-v-Umiyak ang mula. Brick-ti-Ilagay ng lario.
Brazen-a-May halong tanso; bastos. Brickbat-w-Pirasong lario.
Breach-ji-Puang; sira; puit ng baril. Brick kiln-n-Gawaan ng ladrillos 6 lario.
Breach-t/-Pumutok. Bricklayer-?i-Kantero.
Bread-w-Tinapay. Brickmaker-w-Ang gumagawa ng lario.
Breadth-?? -Luang; lapad; kapalarun; Bridal-a-Nauukol sa kasal.
kaluagan. Bride-w-Mapangasawa.
Break-v-Basagin; Birain; tipuin; biakin; Bridegroom-?i-Lalaking bagong kasal.
lapakin; bumasag; masira/ tumipo; Bridesmaid-M-Babaying abay ea kasal.
lumagok; lagutin: masayang. Bridge-w-Tulay.
fiRO 180 BUG
Bridge-v-Ilagay ng tulay; gumavva ng Brogue-n-Salitang utal.
tiilay. Broil 7/-Lutuin sa baga.
Bri<lle-n-Cabesada .
'Broke-v.imp -Sinira; sumira.
Bridle-^-Pigilin. Broken-z;-Basag; sira.
Brief-a-Maikli. Brokenhearted-a-Malunkot na malun-
Briefly-a<i?y-Agad; mayamia. kot; malumbay.
Brier- Briar-w-Tinik. Broker--Kativvala; negociante.
Briery-a- Matinik. Broma-w-Pagkain.
Brig-w-Sasakyan na may lamang dala- Bronchial-a-Nauukol sa baga.
wang palo. Bronchic-a-Nauukol sa baga.
Brigade-n-Tatlong regimientong sundalo. Broncho-n-Kabayong Americano na
Brigand-n Tulisang; masamang tavvo; munti at matigas ang ulo.
tawong suitik. Bronze-n-Lahok ng manga metal na
Bright-a-Makintab; maningning/ inali- tila tansong pula.
wanag; makisap/ malinaw/ malinis. Brooch-n-Alfiler sa dibdib.
Brighten-v-Lumhvanag; liwanagan/ pa- Brood-w-Akay.
kintabin/ pakinisin. Brood-u-Takpanin ng itlog 6 akay; mag-
Brightness-w-Kaliwanagan; kisap; ki- isipisip; magwariwari.
nang; kintab; kinis; dilag. Brook n-Saloysoy; ilog na munti; sapa.
Brilliance-n-Ningning; kisap; dilag. Brook -v-Magtiis; matiisin.
Brilliancy-w-Kisap; ningning; dilag. Broom-n-\Valis: lavvis.

Brilliant-a-Makinis; maningning; inaki- Broomstick-^-Tangnan ng walis.


sap; makinang; makintab. Broth-n-Saba\v.
Brilliant-n-Brilliante. Brother n-Kapatid na lalaki.
Brim w-Gilid; gasa; tagiliran. Brotherhood-w-Ang pagkakapatid; kati-
Brim-v-Punuin; pumuno hangang sa punan.
gilid. Brother-in-law-n-Bayaw; siaho.
Brimful-rt-Puno hangang sa gilid. Brotherly-a-Parangkapatid.
Brimstone-tt-Batong Matigas. Brougham->i-Carruage.
Brindel-Brindeled-rt-Batikbatik. Bro\v--Noo.
Brindle n- Batik. Browbeat- i;-Takutin ang kapwa sa salita
Brine-n-Patis; tasik. lamang.
Brine-^-Asinan. Brown-a-Kayumangi.
Bring-y-Dalhin; magdala; ilapit. Bro\vn-w-Knlay kayumangi.
Briny-a-Maasim. Brown-v-Tinain ng kayumangi.
Brisk-a-Maliksi; magdala; masaya. Lrownish-a-Kulay trigo; kayumanguing
Brisket n-Dibdib ng hayop. mura.
Bristle-n-Tutsang. Bruise --Bugbog.
Bristle-v-Tumutsang. Bruise-2/-Bugbugin; bumugbog.
Bristle-v-Tumindig ang tutsang. Bruiser-n-Tawjng bastos at malakas.
Bristly-a- Matutsang. Brunette-?*-Babaye na hindi ma])iiting
British-a-Naunkol sa Inglaterra. inaputi.
British-n-Ang tawo sa Inglaterra. Brunt- -Alsa, Lakas ng isang suntok;
Briton-n-Tawong Ingles; Ingles. untog.
Brittle-a-Marupok; laluingin; malutong; Brush-H-\\"alis na munti; escoba.
bitakin. J3rush-7/-Escobahin; la \visin.
Broai-h--Aspile; kasangkapang matulis. Brushwood-// K
r
Broach-7/-Butasing; ipahaya.s_ .
Brusqae-o-Magaapang,
Broad-a-Malapad; nuilnang. Brutal-a-Bastos. walang a\va; parang
Broadax-w-Palataw na malapad ang ta- hayop; lundi inanmmig inaawa.
lim. Brutality-n-Kawalang ng a\\-a; kabas-
Broadcast-n- Pagsaaabog. tosan: kalialayan; kahayupan, kabag-
Broadcast-a-Masabog. sikan.
1
rute-n-Hayop; tawong bastos.
Broadcloth-n-Kayo parang merino.
Broaden-z/-Luangin; unman-:. I Bnbble-M-Bula.
Broadside-n-Tagl ra n
i .
Bubble-V-Bomula; bumnkal; liumining;
Broads word-n-Sabat na malapad at ma sumilal- IMI, luimulubok.
talim. I'lu'caneer-n-Tulisan dagat.
Frogan-w-Sapatos na magaspang. Biu'k-// Tsang lalaki/ negro.
ftflN 181 BltS
Buck-r-Sumu wail; uiuurong. Bung-n-Tap6n; pasak.
Bucket -tf-Timba; baldi; paniiuba. Bunghole n-Butaa ng bariles.
Buekle-n-Hibilla. Bungle-7/-Gawin na Rung papaano.
Buckle-v-Hibillahin. Bungling a-Bigla.
Buckle-^Humubog; bumaluktot. Buak-n-Hihigan; catre.
Buckram-n-Sukob. Bank-v-Mabiga sa hihigan; tuinira sa.
Buckshot-n-Per de gones. Bunker-w Lalagyan ng uling.
Backskin-fi-Katad ng tupa 6 usa. Bunting-n-Kayong pangayak.
Bud-n-Buka. Bunyon->i-Pamamaga ng daliri ng paa.
Bud-u-Bamuka; iaabak. Buoy-?i-Tanda na lumutang sa ibabaw
Budge-u-Gumalaw. ng tubig at tinuturo kung saan dapat
Budget-n-Ang Bayong at ang laman. inagdaan ang manga sasakyan.
Huff x-Katad na ipinagamot sa langis. Buoy-y-Palutangin.
Buffalo-n-Kalabaw. Buoyancy -tt-Gaan.
Buffoon-n-Bubo; payaso. Bouyant-a-Magaan; masaya.
Buffoon-Buffonish-a-Matuwa. Burden-H-Tinibang; bigat; gawa; kahi-
Buffoonery-n-Biro; katuvvaan. rapan; kapagalan.
Bug-n-Surot. Burden-r-Ipatrabohin ng mabigat.
Buggy-a-Masurot Eurdensome-a-Mabigat;niahirap;matindi.
Buggy-n-Karruageng munti. Burdock-n-Mores.
Bugle-n-Corneta. Bureau-H-Aparador; officina.
Bugler-n-Ang corneta. Burg-n-Nayon.
Build- t'-Itayo. gumawa; gawin. Burgess- w-Hukom sa nay on
Bnild-w-Yari ng isang bahay/ paraan sa Burgher-n-Ang tuniitira sa nayon.
pagtatayo. Burglar-n Magnanakaw.
BuilcQug-n.Babay. Burglarize-f-Gumapang: magnakaw; na-
Bulb-n-Bukba. kawin sa bahay.
Bulb- v- Man laga: hmia\e. Burial-n-Paglilibing; baunan.
Bulbous-a-Mabukba. Burin-n-Kasangkapan ng platero.
Bulge --Hubog sa labas. Burlesque-n-Katuwaan.
Bulge-r-Humubog sa labas. Burlesque-a-Matuwa.
Bulk-n-Laki. Burly-a-Malakas; malaki.
Bulky--Malaki. Eurn-w-Sapa/ saluysoy.
Bull-*H-Toro; bakang lalaki. Burn-w-Sunog; paso, silab; paltos.
Bull-a-Malaki; mabagsik; mabangis. Barn-v-Sunugin; silabin; sigan; papag-
Bulldose-z/-Takotin sa salita lamang. pasain; maglingas; magliab; mapaso;.
Bullet-n-Bala. masunog.
Bulletin-n-Pabayag. Burner-n-Manunog; tagasunog. .

Bull frog--Palaka. Burning-a-Mainit.


Bullion--Ginto 6 pilak na hindi pa. Burning-n-Pagsunog; pagliab; paglingas;
Bulloek-n-Bulo. pagsilab.
Bulls eye-n-Gitna ng targeta. Burnish-z;-Bulihin/ pakintabin.
Bully ft-Tawong hambog at masama, Burnish--Buli.
Bully- v-Maghambog; lumampastanganin. Burnt-v p. ^.-Nasunog; na^asunog.
Bulwarl .-w-Maliit na kuta. Burro-n-Jumento.
Bumblebee-n- Bubuyog. Barrow-i/-Nayon; Hukay ng hayop.
Bump-n-Umumpog; untogin. Burro w-v-Huk-ayin ang lupa; humukay
Bump-y-Umpog; untog. sa lupa.
Buniper-n-Panumpog. Burst-2/-Pumutok; suuiabog.
Bumpkin-n-Tawong bastos; hamak 6 Burst-y-Magputok.
ulol; tawong bukid. Burst-n-Putok.
Bumptious-a-Mangahas. Burthen--Bigat; hirap; kahirapan,
Bun-Bunn-n-Pandesal. Burthen-v-Bigatan; mahirapan.
Bunch >i-Buig-n-Kiwan. Bury--6/-Ilibing; ibaon; humukay.
Bunch r-Bumoig; isama. Bush-n-Ugoygoy.
Bunrhy-a-May buig; mabuig. Bush-t>-Magsanga.
Bund--Katipunan. Bushel-n-Caban.
Bundle--Bigkis; balot. bushy-a-Masanga: malago.
Bundle-v-Ibigkis; ibalot; balutan; big- Burtily-t?-Masipag.
kiean. Busk-f-Iayos, ihanda.
CAl 182 CAL
Busom-w-Loob ng dibdib. Buttery-rt-May mantiquilla.
Buss-w-Halik. Buttock-w-Baywang; pigi.
Buss-7/-Humalik; halikin. Button -w- Bu tones.
Bust-72-Larawan ng ulo at balikat. Button-?/-Magbutones.
Bustle-n- Kadalian; kasipagan; ha- Button hole-n-Uhales.
plitan. iutress-n-Haliging bato na pangpatibay
Bustle-v-Maghaplit; magmadali. sa bahay.
Busy -Masipag; may ginagawa. Buxom-a-Mataba; malakas; masaya.
Busy-t'-Sumipag; maghaplit. Buy-^-Bumili; mamili.
But-cow/-Bagkus ,
ngunit; datapua; Buyer-w-Ang namimili.
yamang. Buzz-n-Haging; Haginit.
But-ady.-Yamang; bagkus. Buzz-i?-Humaging.
But-w-Hanga. Ry-prep.-Sa sakay.
Butcher-w-Mangigilit. By-adv.-Sa, tabi; malapit sa.
Butcher-y-Patayin ang hayop. By-Bye-i-Paalain.
Bucherknife-n-Cuchillong malaki. Hy-end-n-Sariling interes.
Butchery-n Pagpatay; kamatayan. By gone-a-Nakaraan.
Butler-to-Tagaingat ng mga alak at By gone-n-Anomang bagay na nakaraan.
pagkain. By-lavv-n-Ordenanza; utos.
Butt-w-Malaking bariles. By-name-n-Bansag.
Butt v-Idugtonjr. By-name-v-Bansagin.
Butt end-w-Dulong malaki; puit. Bypath-n-Landas na tago.
Butter-w-Mantiquilla. Byroad-n-])aan na tago.
Butter-7'-Ipahiran ng mantiquilla. ?ystander-n-Ang nanunuod.
Butterfly-w-Paroparo. Byway-n-Daan na tago.
Bnttermilk-w-Gatas na walang laknip. Byword-n Karaniwang salita; talinhaga

Cab-)t-Carromata. Cairn -^-Bunton ng bato.


Cabal-n-Kapisanan ng tawo; katipunan. Caisson-w-Sisiglan ng bala ng kanyon;
Cabal-7/-Magakala. lalagyan ng bala ng kanyon.
Cabbage-n-Repolio. Caitiff-i-Tawong hamak 6 bastos.
Caitiff-a-Masama; hamak bastos.
1

(
al)l)age-r-Umitin; umuniit.
Cabin-w-Salong; kubo. Cajole v-Palayawin.
Cabinet-n-Aparador. Cajolery-w-Pagpapalaya\v.
Cabinet ma er w-Ang gumagawa nang (
1

ake-n-Mamon; bara.
mga
aparador. maging matigas.
Cake--z/-Tumigas;
Cable-n-Kable. Calamitous-a-Mahirap; mahapis; ma-
Cable v-Magtelegrama. sakit; masakuna.
Cable-gram-w-Telegrama; Hatid Kawad. Calaboose-^-Bilango; calaboso.
Caboose- w-Coche. Calamity-n-Sakuna; kahapisan; kahira-
Cacao-n-Cacao; Puno ng cacao. pan; kapahamakan; kasakitan; ka-
Cackle-v-Tumilaok. siraan ng puri.
Cackle-n-Talaok. Calash--Carruage na uniiibrang alisin
Cad-w-Tawong bastos. ang itaas.
Cadaver-?i-Bangkay; Enrol. Calcareous-rt-Parang apog; may halong
Cadaverous-ft-Parang patay; maputhi; jppg.
mukhang patay. Calcimine -w-Pamalitada.
Caddisli-^-l'astos; linnuik; jalal<). Calciininc r-Pumalilada.
Cad<ly -//-Maliit na sisiglan ng cha. Calculate ?'-Balakin: kuentahin; bilangin:
Cadence-n-Pagkaayon ng voces sa pag tasahin; bumilan.i:.
sasalita. Calculation-n-BilangJ kucnta; lialak; ka-
Cadet-n-Ang na.L
r
aural nj> mairpunn sa tasahan,- kabilugun.
hukbo. CaK-ulntor-w-Taga bilan.tr; ang gumaga-
Cafe-w-Kestaurant; fmda; kai-ilian. wa ng kucnta.
Cage--Jaula; kulungan ng ibon. Calculous-a Parang bato.
Cage-^-Ilagay sa jaula. t'alculous// Bato sa loob ng pantog;
Caiman-N-Buaya. Paraan ng imgkuenta.
CAN 183 CAN
Caldron-n-Kawa katingan. Cancel-y-Lipulin; burahin; umayaw.
Calendar-tt-Calendario; almanake. (
'ancellaton-n-Pagbura; paglipol.
Calf-H-Bulo. Cancer-n-Pigsa.
1
Caliber-n-Laki. ( /anc'erous-rt-aNuukol sa pigsa.
Calico-n-Cita; sita. Cancrit'orm-a-May hitsurang aliiuango;
Calipers-n-Panukat nang inga bagay na hitsurang aliinango.
mabilog. Cande-labrum-n-Lalagyan nang candila;
Calisthenics-n-Ejerou'io; Pagsanay. candilero,
Calix-n-Balat ng bulaklak. Candid-OrTanay totoo; ganap: rnabait;
Calk-w-Pasakin; tasakin. tapat ang loob; walang labas sa ina-
Calk-n-Pasak; tasak. towid.
Call-i'-Tumawag; tawagin; dapitin; inau: Candidacy-w-Pagkacandidato.
dumalaw.
1

visita; visitahin; ( anlidate-n-Candidato.

Caller-n-Ang magvisita; Tagatawag. Candidature-w-Pagkacandidato.


Calling-n-Tawag; hanap buhay. Candidly-atfa/.-Tunay; totoo; tapat.
Calligraphy-w-Sulat na mainain. Candle w-Candila.
Callosity-n-Kalipakan. Candle-stick-w-Tirikan ng candila; can->
t'allous-w-Lipak. dilero.
Oillous-a-Malipak. randle-light-n-Ilaw ng candila.
Callow-o- Walang balahibo. Candor-^ -Katapatan 6 katibayan nang
Oaim-n-Kawalan ng hangin. loob.
Calm-a-Tahimik; walang gulo; payapa; Candy-w-Matamis.
mahinahon. Cane-n-Cawayan; baston; tungkod.
Calin-r-Katahimikan; humimpil; tuma- Cane-f-Hampasin ng baston.
himik; pahimpilin; palubayin; paya- Cane brake-w-Tubuhan.
pain; itiwasay; puraayapa. Canine-a-Parang aso; nauukol sa a.so;
Calmness-H-Katahimikan; kapalagayan; Canister-n-Bala ng kanyon na kung lu-
kapayapaan; kapanatagan. magpak ay
sasabog.
Caloric-^-Taginit; panahon ng init. Canker-w-Gibik ng suso; pamamato ng
Caloritic-a-Mainit; nauukol sa init. suso.
Calumniate-7'-Bintangin; niagbingtang. Canker-7/-Gumibik ang suso; mamata
Calumniation--Bintang; pagbibintang. ang suso.
Calumniator-n-Ang nagbintang; hindi Cannel coal-w-Ulingna maitim at matigas.
taina; masama; falso. Cannibal--Ilongot; ang tavvong kuina-
Calumniatory-a-Falso; hindi tama; si- kain ang kapwa.
nungaling. Cannibalism-/?- Kasalbahian; pagkasal-
Calumny-w-Paratang na falso; alibugha. bahi; pagkakain ng Kapwang tavvo
Calve-7y-Manganak; (nauukol sa kalabaw Cannon-??- Kanyon.
6 baka. Cannonade-^-Kumanyon. ,

Calyx-w-Manga dahon sa labas ng bu- Cannonade-n-Pagpuputok ng kanyon.


laklak. Cannon ball-n-Bala ng kanyon.
Cambric-M-Cambray, Cannon shot-n-Putok ng kanyon.---
Came-t* ttnp.-Dumating.
. Cannot- Walang kaya; di inaka.
Camel-w-Camelo. Canoe-w-Bangka.
Camera-H-Kasangkapan sa pagkuha ng Canoe-t>Mamangka.
1
retrato. ( anon-n-IJtos; regla.
Camp-n-Lugar ng pagpabinga ng huk- Canonic-Canonical-a- Nauukol sa regla.
bo; pahingaban ng hukbo. 6 utos.
Camp-v-Magpahinga. Canonize- v- 1 lagay sa pagkasanto ang
Campaign-?t-Panahon ng pag lalaban ng namatay.
hukbo. Canopy-n-Tabing; baldokan.
C amphor-w- Alcampor. Canopy-z/-Itabing; ilagay ng tabing.
Camphorate-f-Ilagay ng alcampor. Cant-v-Kuinanta; mag awit.
Can-f-Maka; umubra. Cant-n-Salita na nal>akahawig sa kanta
Can-?i-Lata. labas ng sulok.
Canal-n-Sangka; padaluyan ng tubig; Canteloup-Canteloupe-;j-Munting melon.
sangkang patubigan. Cantata-w-Poema na may halo ang mga;
Canard-7i-Daya; hibo. kanta.
Canary-w-Ibon na munti at azul ang Canteen-H-Tindahan; lalagyan ng tubig.
kulay. Canter-n-Takbo.
CAR 184 CAR
Canter--z/-Tumakbo. Carat-^-Timbang ng ginto.
Canticle-w-Ang kanta ni Salomon. Caravansary-?;-Tulutan.
Canton rlannel-n-Frenela. Carbine->i-Baril na maikli.
Canvas-w-Balindang. Carboli c-a-Carbolico.
Canvas-back-#-Patong dagat. Carbon-n-Uling.
Canvass-z'-Siyasatin; humanap ng voto. Carbonaceous-a-May halong uling.
Canvass-n-Siyasat; paghanap ng voto. Carboy-ft-I)amajuana.
Cap-7i-Tukarol; gorro. Carbuncle--^-Pigsa.
Cap-i>Tuptopin; takpan; tapusin. Carcass-n-Bangk ay.
Capable-a-May kaya; bihasa; mabait; sa- Card-w-Suklay ng balahibo.
nay; sapat. Carl-w-Sulat na maikli; Pirasong carton
Capacious-a-Maaliwalas; maluag; ma- na may nakasulat ang ngalan; ba-
luang; malaki. raha.
Capacity -fj-Kalaparan; sukat; takal; laki. Card-r-Suklayin ang balahibo.
Cap-a-pie-arfv.-Mag buhat sa ulo hangang Card board-n-Carton.
sa paa. Cardia-w-Puso.
Caparison -n-Kasangkapan ng cabayo. Cardiac-a-Nauul\ol sa puso.
Caparison--z/-Gayakin. Cardialgia-CardiaJgy-^-Sakit ng puso.
Cape-n-Kapa. Cardinal-rf-Unang; mahalagang.
Caper-u-Maglikot; maglundagan. Cardinal-w-Cardinal.
Caper-n-Likot; lundag. Care-n-Ingat; pagkakalinga; pagiingat;
Capillary-^- Parang buhok. pamamahala; kahirapan.
Capital-a-Nauukol sa buhay 6 ulo. Care-?7-Ingatin; pamahalaan; mamabala.
Primero sa halaga; mainam; marikit. Careful-a-Maingat; maalaga; makalinga;
Capitals-Capital; mauscula. mapagsunod.
Capital-n-Puhunan. Careless-a-Pabaya; walang ingat; maba-
Capitalist-?-Ang may puhunan; ang na- gal; walang kalinga; walang ayos.
mumuhunan. Carelessness-/z-Kapabayaan; kaligtaan;
Capitalize-r-Mamuhunan . katamaran; kabagalan; kawalan ng
Capital letter-?-Letrang mauscula. ayos.
Capitat,ion-H-Pagpugot. Careen-y-Hnmilig; humapay.
Capitol-n-Bahay ng gobierno. C^areer-w-Carrera/ palakad; hanapbuhay.
Capitulate-2/-Sumuko. Career-t'-Lumakad ng matulin*
Capitulation-n-Pagsuko. Caress-v Alindugin; palayawin.
1

Capon-n-Kapon. (aress-n-Alindog; anis; palayaw.


1

Caprice-w-Ligaya; inam; pagkaibig. (are\vorn-a-Pagod; mahirap,


Capricious-a-Mainam; maligaya. Cargo-fi-Panramahala; ang nilulan.
Capsicum-n-Paminta. Caribou--Kalabaw.
Capsize-7/-Itaub; tumaub. Caricature-n-Retratong mapanatawa.
Cai>sixe-r-Pagtataub. Caricature-f-Guma\va nang retratong
Capsular-Capsulary-a-Hitsurang ca])sula; falso.
nauukol sa capsula. Caricaturist-n-Ang gumawa ng retratong
('also.
Capsule-n-Capsula.
Carl-i-Tawong mala bastos.
1

Captain-n-Kapitan; puno. .
as; tawong
Captaincy-n-Pagl,a! apitan, kalagayan rarnian-w-Cochero.
kapitan. Carminative-n-Carni na v< i t i .

Caption w-Pandulo. Carnage-n-Lainan 6 carne ng tawo >

Captions-a-Makapiphitas; hayop na patay; ainatayan. 1

Captive-n-Preso; ang nakulong. Carnal-?i-Mataba; malaman.


Captivate-f-Biba^'iii; bumilug; pasul uin. Carnation-n-Carnaci6n,
Captivity -n- Ta-kaprcs..; Camation-o-Mapulapala.
Captor-n-Ang bumihag. Garni val-^-K arc aval,
Capture-v-Bihagin; l)ui)iib:ig; Carnivorous ^ Ma!-aKain ng karne.
dakpin. Carol-n-Kanta; A wit.
Capture-n-I'a^l aliilia^j: j,ai:l< ulia; pag- Carol-r-Kuinanta; Mag awit.
samsam; pngbihag. ('ai-(.usal-//-Kalikuta^; ing:iy; k:igulnlian;
( ;u //-Karo;
bagol.
Cavabine-n-Baril na maikli. Carousf-r-rniinoin at i

Caracole- v-Gulungin. Cariuse-/-Ang pag iinom at pag gugulo.


Caramel-?i-Caramelitos. Carp-v-Pintaein.
CAS 185 CAU
Carp-n-Bunxbuan. Casualty-?^- Ang nagkakataon; pangya
Carpenter-*- Anluagne. yari; ang hindi sinadya.
Carpentry //-Pag :i:iiiln:iL. uc.
r
Cat-n-Pupa.
Carper -//-An.ir pumipintas. Catacomb-H-Lngar ng tipunin ang mga
Carpet-w-Kayong makapal na naka la- luito ng iian.u-anialay.
tag sa suing. Catalepsy-n-Kalagayan parang patay.
1

Carpet-bag-;/-Saco de noche. ( ataleptic-rt.-Nauuk()l HII himatay.'


Carriage-n-Carruage; pagdadala. Catalogue n-Tandaan.
Carrier- n-Tagadala; ang nagdadala; taga Catalogue- u-Ilagay sa tandaan; ilista <)

pasan. isulat sa tandaan.


Carrion->i-Carneng nabubulok. Catamaran //
Sasakyan na may dalawang
Carrorn-w-Carom. katawan.
Carry r-Magdala; pasanin; dalhin. Cataniount-n-Hayop na mabangis na
Cart n-Bagol; careton. nakakahawig sa tigre.
Cart-v-Dalhin; ilagay sa bagol. Cataplasm-n-Taj >a I .

Cartage-n-Pag lululan sa bagol. Catapult-n-Panghagis na mga bato at


Carter-n-Cochero. pana.
Cartilage-n-Butong malambol. Cataract-n-Talon ng tubig; (inalaki).
Cartilageous-a-Nauukol sa butong ma- Catarrh- -Sipon.
lainbot. Catarrh al-o-Nauukol sa sipon-
Cartridge-n-Cartucho; punlo. Catastrophe-w-Sakuna.
Carve-v-Guhitin; hivvain. Catawba--Alak.
Carving-??-Ang pagguhit; paghhva. Catboat-n-Bangka.
Cascade n-Talonan ng tubig. Catch-u-Hulihin; hunuili; iimabot; abu-
Oaee-n-Bahay; lalagyan. tin; dakpin; habulin; humabol; ku-
Case-i/-Isilid sa lalagyan. nin.
Case-n-Usap; ang nangyayari. Catch--Ang nahuli; ang hinuli-
Caseous-a- Parang queso. Catching-n-Paghuhuli.
Cash-// Salapi; kuarta. Catch penny-a- Walang kabuluhan.
Cash-o-Ipanialit ng kuarta. Catchup-Catsup-n-Sarsa.
Cash book-)t-Librong tandaan ng pag- Catechise-v-Magturo sa pagtatanong.
pasok at pag labas ng kuarta sa Catechism-w-Catecismo.
raja. Category--Lagay; V alagayan.
C'ashier-n-Tenedor de libros. Categorical-a Nauukol sa lagay; totoo.
Cashier-Jj-Ialis sa katungkulan. Cater--z/-Maghanda nang pagkain; mag-
Casing- n-Takip; kahon; lalagyan. handa.
Cask-n-Bariles. Caterpillar-n-Uod; higad.
Casket-n-Ataul. Catfish-n-Kanduli.
Cascjue-w-Bariles. Catgut n-Pisi ng bituka.
Cassiinere -/i-Kayo de lana. Cathartic-w-Purga.
Cassock-n-Habito. Cathartic-a-Nauukol sa purga.
Cast-Ty-Hagis; pukol; balibag; tapon; Cathedral-w-Katidral.
pagpukol; pagtapon; pagtudla. Catholic -a- Katolico.
Cast-M-Ipukol; ibalibag; itapon; ihagis. Catholic-n-Ang sumasampalataya sa re-
Casta way-v-Tawong hamak. ligiong catoliro.
Casta way-a-Hamak; walang labulu- Catholicism-Catholicity--Pananampala-
han. taya sa religiong catolico.
Caste v;-Kapisanan ng tawo; lahi. Catholicize-f-Pilitin ng magiging cato-
Caster-v-Gulong ng iriga kasangkapan lico.

ng bahay. Catkin-w-Tinik.
Castigate- u-Parusahin; paluin; hampa- Catmint-Catnip-n-Kabling.
sin. Catsup-n-Sarsa.
Casting r-Pagbububo; ang binubo. Cattle-n-Manada ng baka; mga baVa.
Castle-f-Kuta; bahay na mainam at Caucus-w-Kapulongan ^ng mga partida.
matibay. Caucus-f-Magtipon ng partida.
Castor-v- Sombrero. Caudal-a-Nauukol sa buntot.
Castor oil->Aceite de castor. Caudate-a-May buntot.
Castrel-v-Lawin. Caudle-n-Inumin ng mainit para nang
Casual-rt-Hindi sinasadya; mataonan. may sakit.
Caeual-v-Sundalong walang distino. Caught-r. iitfp.&p.p.'Hmuft] nakahuli.
24
186 CER
Caul-ra-Panakip ng ulo. Cellar-n-Lunga; longib; yungib.
Cause--Pinagmulan; piiiagbnhatan; pi- Cellular-a-May maraming butas; butas-
nangalingan; dahilan; katowiran; ka- butas.
tainpatan. Ceraent--Cimento.
Cause-z/-Yumari; ibigay ng pinagbuha- Cetnent-7/-Ilagay 6 pahiran ng cimento.
tan 6 pinagmulan. Cemetary-#-Pantion.
Causeless-w-Walang dahilan. Censer-n-Incensario.
Cause way-Causey-w-Daan na inataas. C'ensor-n-Taga pintas: ang pumipintas:
Caustic-a-Mapapasuhan. mamimintas.
Caustic-tt-Gamot na paugpaso. Censorious-a-Mapintasin; pala ^intasin.
Cauter-w-Bakal na mainit na pamaso. Census-n-Censo; kabilangan ng manga
Cauterize-r-Pasuhin. tawo sa isang lugar.
Cautery-n-Pagpaso. Cent-n-Baria; cuarta.
Caution-w-Ingat; siyasat; bait/ unahan. Cental-n Isang daang libra.
Caution-v-ITmabala; magbigay alarn. Centenarian-a-Nauukol sa isang daang
Cautionary-a-Nauukol sa ingat. taon.
Cautious-a-Dala; maingat; mapagmasid; Centenarian-n-Tawo na may isang
mahinahon. daan taon ng gulang.
Cavalcade-w-Procession ng mga tawong Centenary-w Luat ng isang daan taon.
nakasakay sa kabayo. Centenary-a-Nauukol sa isang daan
Cavalier-7z-Ang nakasakay sa kabayo. taon; may isang daan taon.
Cavalier-a-Masaya. Centenial-a-Nauukol sa isang daan
Cavalry-w-Kabailiria. taon.
Cave-n-Yungib; lunga; longib; tibag. Centenial-n-Pagdiwang sa katapusan ng
Cave-7/-Tibagin, itibag; tumibag. isang daan taon.
Cavern-w-Yungib; longib; lunga. Center-TT-Gitna; ubod; kaibuturan; laot;
Cavernous-a-Nauukol sa yungib; ma- kalooblooban.
yungib. Center-r-Ipagitna;pirmihin.
Oavil-w-Dahilan na walang kabuluban. Centesimal-a-Icaisangdaang bahagi.
Cavil-t?- Magbigay ng dahilan na walang Centigrade-a-May isang daang grado.
kabuluhaii. Centigram-n-Oentigramo.
Caviler-n-Ang nagbigay ng dahilan na Centiliter-w-Centilitro.
walang kabuluhan. Centimeter--Cent5metro.
Cavity-n-Hukay; ukit; butas. Centiped->i-Uod na may maraming paa.
Cavv-v-Magwaka. Centipede-w-Uod na may maraming paa.
Caw-w-Wak. Central-a-Sa gitna; nauukol sa gitna.
Cayenne-w-Paminton. Centralize-i'-Ipagitna.
Oayrnan-n-Buaya. Centric-rt-Gitna.
Cease-v-Tumiaril; humimpil; tumahan. Centrical-a-Gitna.
Ceaseless-a-Walang tahan. Centrifugal-rt-Nakakaalis sa gitna.
Cedar wKahoy na malambot at mapula. Centripetal-a-Nakakalapit sa gitna.
Cede-v- Magbigay; ibigay; ipagkaloob; Centuple-a-Isanj laang dulilo.
puinayag. Centuple-v-Dublihin nang isang daang
Ceil-7/-Maglagay ng kisarne. veces.
C3iling-n-Kisame. Century-w-Luat ng isang daang taon.
Celebrate- r-M.i^ 'li \vaiig, ipagpista; mag-
r
Ceramic-a-Nauukal sa mga taj>ayan.
fiesta. Ceramics-w-Karunungan sa pag gagawa
bunyi; ba-
r
Celebrated-a-Bantog; balita; iiL niua tapayan.
yani; mabantog. Cereal-rt-Nauukol sa mga mais, palay.
Celebrity -n-Bantog; kabayanihan. trigo, etc.
Celebration >j I )i wang: pista. Cereal-n-Maiz, palay, trigo, etc.
Celebrator-n- A.ng nagd d \va n ir.
i i (^eremonial-a-Nauukol sa ceremonio.
Celerity-w-Katuliiian, kadaliau; liksi; Cerernonial-w-Oeremonio.
tulin. Ceremonious-a-Naunkol sa ceremonio;
Celery-n-Kinsay. dak la; ayon sa kaugalian.
i

Celestial-a-Nauukol si insik. Ceremony-w-Ceremonio; kaugalian; ka-


Celestial-w-Insik. asalan.
Celibacy-w-Kalagayan na walang asavvaj Certain-rt-Totoo;
tunay.
pagkabagongtawo. totoong.
Certainly-rt^r.-Ttmay;
Cell-w-Hadlang/ butas. Certainty-w-Katunayan; katotohanan.
CHA 187
Certifieate-n-Titulo; katotohanan. Channel-n-Agos ng tubig; pusod nang
Certiticate--t/-Patotohanin. ilog.
Certification-71-Pagpapatotoo; pagpapa- Chant-?/-Mag awit; magkanta.
tibay. Chant-n-A\vit; kanta; dalit.
Cert if y-y-Sumaksi. ChantirlU-r ;/ Manok.
Certitude-n-Katotohanan. Chaos-t-(ul<>.
lVryi-al-^ Nauukol sa liig. Chaotic a-Biaguio.
Cervine-a-Nauukol sa lisa. Chap--Alipunga.
Cessations Righinto; paghimpil; ttipos; Chap->/ -Panga; sihang; lalaki; batang
paglubay. lalaki.
Cession-n-Suko. Chaparral-w-Kaugoygoyan.
Chafe--z/-Yumamot; yamutin. Chapean--8ombrert); sambalilo.
Chafer- Yan ot; alipunga. Chapel-n-Visita.
Chaff -w-Darak; gilig; uban. Chaperon-n-Ang niatandang babayi na
Chat'f--z/-Tiiksuhin. taga ingat sa inga. dalaga na nasa
Chaff y-#-Unsayanin. isang funcion.
Chagrin-z/-Pighati; hiya; yaraot. (.
haperon-u-Ingatan ng matandang ba-
Chain-^-Tanikala; kadena. bayi ang mga dalaga.
Chain-v.-Talian ng tanikala. Chapfallen-rt-Malungkot; nahihiya.
Chair-n-Upuan; silla. Chaplain--Capillan; Pari nang manga
Chairman-n Presidents; ang namumuno sundalo.
sa isang katipunan. Chaplet- n- Rosar io.
Chaise-n-Karromata. Chapman-n-Ta wong mangangalakal .

Chaldron-n-Takal ng uling na may pi- Chaps-n-Bil>i,u.


tongpuong aroba. C hapter-n-Pangkat.
Chaliee-n-Calis; kupon. Chapter-i;-Magpangkat.
Chalk-n-Yeso; lupang puti. Char-T/-Sunugin.
Chalk-7/-Guhitin 6 pahiran ng yeso. Character--Kaugalian; ugali; asal; kaa-
Chalky-a-Parang yeso. salan.
Chalk line-H-Pitik. Characteristic-a-Gawing; nauukol.
Challenge-w-Hamon; dayo; bala; dayuhan Characteristic-n-Kaugalian.
Challenge f-Humamon; harnunin; da- Characterize-c-Saysayin; magsaysay.
yuhin. Charcoal-n-Uling.
Chamber-n-Kuarto; silid. Charge- c-Ipagbilin; humingi.
Chamber-77-Ilagay sa silid. Charge-n-Hingi; gasta; gugol; halaga;
Chamberlain-w-Puno sa bahay nang bilin; tagobilin; paratang; bintang.
gobierno. Chargeable-a-Dapat humingi ang bayad.
Chamber-maid-n-Alila sa bahay. Charger-n-Kabayo ng sundalo.
Chameleon-n-Buti k i , Charitable--Maawain; maluang ang
Champ-v-Ngumasab. loob/ magandang loob.
Champagne-n-Champagne. C harity-n-Limos.
Charnpaign-w-Lupang maluang at patag. Charlatan-n-Ang nagsasalita ng walang
Champaign-a-Patag; maluang; malavvak kabuluban.
Champion--Puno; tawong bayani. Charm-n-Panghalina; panghinayang;
Champion-?;- Lumaban; kupkopin. pagtataka; puko.
Chance-w-Kapalaran; palad. Charm--z/-Patakanin; pasukuin.
Chance-2/-Ilagay ea kapalaran. Charming-a-Mainam; dakila.
Chance-a-Nagkataon. Charnel-a-May lulan ng mga bankay.
Chancel-n-Lugar nang altar sa simbahan. Charnel house-w-Libing; pantion; bahay
Chancellor-w-Hukom, na ikinalalagyan ng mga bangkay.
Chandelier-n-Lalagyan ng kinki; aranya. Chart-n-Mapa.
Chandler-w-Ang magtitinda ng candila; Chart- y-Gumawa ng mapa.
mangagawa ng candila. Charter-w-Pahintulot ng gobierno/ kasu-
Chandlery-w-Tindahan ng candila. latan.
Change-i;-Baguhin; palitan;halinhan; Charter- v-Upahan.
ibahin; jpamalit: bumago/ humalili; Chary-a-Maingat; maimot.
magpalit; suklian. Chase-?;-Habulin; mang-aso; humabol.
Change--Sukli; palit; pagkabago; kaib- Chase-w-Paghabol; pangangaso.
han; .
halili. Chaser-w-Ang humahabol.
Changeable Changeful a- Hindi firme. Chasm -w-E
CH[ 183 CHO
Chaste-a-Mahinahon; wagas; dalisay; Chief-a-Unang; malaki; primerong.
mabini; mahinhin. Chief-n-Puno; singkad.
Chasteness-w-Kabinian; kalinisan; ka- Chiefly-a^i'.-Nauna.
purihan. Chieftain-n-Puno.
Chasten- u-Dalisayin: linisin. Chaignon-w-Pusod.
Chastening-n-Pagdadalisay; pag lilinis. Chilblain-w-Alipunga.
Chastity-n-Kabinian; kapurihan; kali- Child--Bata.
nisan; timtim; katimtiman. Childhood-w-Pagkabata; kasangulan.
Chastise-v-Hampasin; paluin; parusa- Childish-a-Parang bata; ugaling bata.
hin; magparusa. Childless--Walang anak.
Chastizement-M-Parusa; hampas; palo. Childlike-a-Parang bata; ugaling bata.
Chat-#-Salitaan; salita; usap. Chill-n-Ngiki.
Chat-v-Magsalitaan; makipagusap. Chill-v-Ngumiki.
Chateau--Bahay sa parang. Chilly-a-Malamig na kaunti/ malaraig-
Chattel-n-Bagay; kasangkapan. lamig.
Chatter-v-Magsalita ng matulin. Chime--Tugtog ng compana.
Chatter-n-Salita. Chime-?>Tumugtog ang compana.
Chatterbox-n-Tawong masalita. Chimerical-a-Maguniguniin.
Chatty-a-Masalita. Chimney-?i-Palabasan ng aso; dapugan
Cheap-v-Mura; hamak. na Ial3asan ng aso.
Cheapness-n-Kamurahan. Chimpanzee-w-Ungong malaki.
Cheapen-?;- Ba was an ng halaga. Chin-w-Baba.
Cheat-n-Tekas; patibong: hibo;
daya; China n China;
tawong magdaraya; tasvong suitik; Chinch-?t-Surot.
paghibo; Manunuba. Chin cough-7i-Ubong rnalakas.
Cheat--Hibuin; dayain; tumekas; te- Chine-n-Gulugod.
kasin; manuba; ankinin. Chinese-a-Nauu'xol sa Insik-
Check-n-Pigil; billete. Chinese-n-Insik; tawong insik.
Check-f-Pigilin; putnigil; ampatin; pa- Chinese-n-Wika ng Insi'-c.

hintoin; awatin. Chink-w-Bitak; lamat; lahang.


Cheek-?i-Pisngi. Chink-v -Bitakin; lahangin; lumahang.
Cheer-n-Sigaw ng tuwa. Chintz -n-Sita.
Cheer-w 8u migaw dahil sa tuwa. Chip-n Tatal/ pingas.
Cheer-w-Higyan lakas. Chip-t?-Pingasin; tatalin.
Cheerful-a-Masaya; maligaya; nakalu- Chips-w-Pinagtatalan.
lugod; nakatutuwa; matuwa. Chirp-w-Siap.
Cheerless-a-Malunkot; ina})aiigla \v. Chirp-?;-Sumiap.
Cheese-w-Queso. Chirrup-n-Siap.
Cheesy-a-Parang queso. Chirrup- y-Sumiap.
Chemise-w-CamiHon. Chisel-n-Pait; lukob.
Chemist-w-Kernista. Chisel-?;-Magpait; maglukob; lukubin'
Cheque-n-Cheque. Chit-w-Batang inunti; sapling.
Cherish-ji-Palayawin; ingatin. Chit chat-n-Salita.
Cheroot-n-Taba(^o. Chivalric-a-Mabuting loob, nauukol sa
Cherry -n-Ceresa. kaginoohan.
Cherry-a-Mapula. Chivalrous-a-Mabuti ang loob; maginoo;
Cherub-w-Sangol; batang magandii. maganda ang loob.
Cherubic Cherubk-al-a-Nauukol sa ba- Chi va ry-M Pagkaginoo.
1

tang inaganda. Chive-n-Sibuyas na niuuti.


Chest-w-Kaban; baul. Chloroform-n-Gloroformo.
Chestnut-n CaHtafi'i. Chlorofortn-7/-Patulu'j;iii sa Cloroforni >.

Chevalier-j-Tawong sumasakay sa ka- Chock-v-Taliau,


bayo. Chock-od0.-JPuno; lubos; punong-
Chew-v-Nguyain; ngumuya. puno.
Chick n-Sisiw. Chocolate-w-Si k olate.
Chicken-n-Manok. Choice-?i-Hirang; pili; lugod; pagpili;
Chicken-hearted-a-Duag; rnahina ang paniimili.
loob; inatatakutin. Choice-a-Hirang; mainain.
Chicken pox-n-Bulutong tubig. Choir- Coro.
Chide-v-Gasaan; tuksuhin. Choke-T/-Inisin; uminis.
CID 189 CIT
thoter-n-Galit. Cigar-n-Tabaco.
Cholera ?t-Colera. Cigarette-n-Cigarri 1 1<>.

Choler-n-Apdo. Cilia-n -Pilikmata.


Choleric-a-Nauukol sa galit. CilUry-o-Nauukol sa pilikmata.
Choleric -a Xauukol sa apd<>. ('in<ler- -tiling; Abo.
Cholera morbua-n-Colera morbo; colerin. Cinnamon -
Cauela.
Choose- tT-Ihalal; piliin; pumili; humi- Cion-n-Supling.
rang; hirangin; humalaw; maghalal; Cipher-H-Zero.
lisanin. Cipher- u-Kuental in; i 1 1 1
agkuenta.
Chop-7/-Putolin; tadtarin; palakolin. Circle-n Bilog; kal)ilugan.
Ohop-n Putol; pagpuputol; tadtad. Circle-u-Paligirin; junnali^id.
Chop-n-Bifstek. Circlet-n-Munting bilog.
Chop stick-w-Cubiertos ng manga Insik. Circuit-n-Palibid; bilog; palibot; paligid.
Choral-a-Nauukol sa coro. Circuit-oPumaligid; puinalibot/ putna-
Chord-n-Kuerdas. libid.
Chord-z'-Ilagay ng kuerdas. Circuitous-a-Mabilog/ palikoliko; pa-
Chore-w Munting trabajo. suotsuot.
Chorister-n-Cantador. Circular-a-Mabilog.
Chorus-n-Kapisanan ng manga canta- Circular-;/-Pahayag ng isang bagay.
dores. Circularity-n-Kabilugan.
Chose-7'. imp.-Pinili; pumi.li. Circulate-olkalat; ipamalat.
Chosen-!?, p. p.-Pinili na; nakapili na. Circulation-w-Ang pagkakalat.
Chowder-w-Pagkasahog ng pagkain. Circumference-?t-Paligid; palibid; kabi
Chowder- v-Lutuin ng sahogsahog. lugan.
hrist--Cri8to. Circumflex-n-Kurlit.
Christen-v-Binyagin; buminyag; mag- Circumflex-a-Nauukol sa kurlit.
binyag. Circumlocution-n-Salitang baliktad.
Christendom-?? -Lupain ng manga bin- Circurn navigate-v-Paligiring ang mundo;
yagan. pumaligid sa mundo.
Christian-n-Binyagan; ang bininyagan. Circum navigationn-Pag pa paligid ng
Christian-a-Nauukol sa pagbibinyag. mundo.
Christianity-n-Pagkabinyagan. Circum polar-a Malapit sa hilagaan ng
:

Christianize-7'-Binyagin; magbinyag. mundo.


Christmas-w-Pasco. Circumscribe-i'-Kulungin; paligirin ng
L hromatic-a-Nauukol sa manga kulay. guhit.
Chrome-n-Metal na maputi at matigas. Circumscription-n-Guhit sa labas ng
Chronic-a-Nauukol sa panahon. anomang bagay 6 lugar.
Chronicle-n-Tandaan ng manga bagay Circumspect-a-Mabait marunong: ma-
na nangyari sa iba,t, ibang panahon. hinahon; banayad; mahinhin.
Chronicle-v-Listahin ng manga nang- Circumspection-n-K a h i n h n a n ; bait; i

yari saiba,t, ibang panahon. tuto; dunong; karunungan; hinahon.


Chronometer-n-Kelos 6 Orasan na mabuti. Circumstance-?i-Ang Nangyari.
Chub H-Halobaybay. Circumstancial-a-Nauukol sa manga
Chubby-rt-Pandak; mataba. bagay.
Chuck- v-Sumiap. Circum vent-v-Manalo sa pagdadaya;
Chuck-n-Siap. magbalatkayo.
Chuckle w-Tavva. Circum vention-n-Pagdaraya; p a n a n a o 1

Chum-w-Kaulayaw; kalaguyo; kaibigan. sa pagdaraya; day a.


Chum-7/-Magkalaguyo/ magkaulayaw. Circus-w-Circo.
Chunk-w-Piraso. Cis atlantic-a-Sa gawi rito ng dagat
Chiinky-a- Mataba: pandak. na atlantico.
Church-w-Simbahan. Cistern-n-Balon.
Church man-w-Tawong simbahan. Citadel-n-Kuta ng bay an.
Churchwarden-w-Piscal ng simbahan. Cite v-Sabihin; saysayin; magsaysay;
Churchyard-n-Patio. magsabi; magpahayag; pahayagin.
Churl-n-Tawong bastos at may masa- Citation-n-Pagsabi; pahayag.
mang kaugalian. Citenzen-n-Tawong bayan.
Churlish -a-Maramot at bastos. Citric-a-Nauukol sa kundol 6 dayap.
Churn-v-Pagpagin; galawin. Citron-n-Kundol.
Oider--Katas ng mansanas; alak. City-w-Bayan na malaki; malaking bayan.
CLA. 190 CLI
Cives-n-Bawang. Clatter-v-Kumalog.
Civic-a-Nauukol sa paisano. Clatter-n- Kalog.
Civil-a-Masuyo; mabait; magalang. Clause-n-Pangkat.
Civilian-n- Paisano. Clavicle-n-Buto ng liig.
Civility-w-Anyo; .suyo; galang; hinhin; Claw-oKuko ng paa ng hayop 6 ibon.
kilos na mainam; bandog. Claw-7/-Umuk yabit.
Civilization-n-Dunong; kalagayan ma- Clay-w-Pusali.
runong. Clay-i;-Pahiran ng pusali.
Civilize-iJ-Turuan. Clay ey-a- May halong pusali; nauukol
Civilized-a-Marunong; may dunong. sa pusali.
Clabber-M-Paglalapot ng gatas. Cleana-Malinis; wagas; walang halo;
Clabber--^- Lumapot. maselang; hawan; taganas; maayos.
Clack-^-Ngumasab. Clean-arfu.-Wagas; \\ alang halo; walang
Clack-n-Ngasab. sukal.
Clad-v. imp. & p. j?.-Nakasuot ; si- Clean-^-Linisin; maglinis; kayasin; kin-
nuot. talin; pakalinisin; ayusin.
Claim-v-Humingi; ariin. Cleanliness-n-Kalinisan; kakinisan; ka-
Claim-n-Hingi. linawan.
Claimant--Ang humihingi. Cleanly-arfv.-Malinis; walang halo; ma-
Clam-n-Talaan. selang.
Clamber- w-Uinakyat. Cleanse-v-Dalisayin; linisin; pakalini-
Clammy-ft-Maputik/ parang ubog* sin.
Clamor-v-Guluhin; maggulo; umugong; Clear-a-Puro; tunay; totoo; maliwanag;
sumigaw; humiyaw. hawan; hayag; di malabo.
Clamor-/i-Gulo;ingay; ugong; kalabog; Clear-tf-Malinis; watak, maaliwalas.
hiyaw; kaguluhan; kaingayan. Clear-a^/;.-Wagas; walang halo; mali-
Clamorous-a-Maingay; magulo. nis; aliwalas.
Clamp-w-Panipit. Clear-v- Liwanagin; dalisayin; linisin.
Clamp-i;-Ipitin. Clear-w-Lugar na walang kahoy sa gubat.
Clan-n-Lahi. Clearance-n-Pag lilinis.
Clansman-n-Balang tawo, ng isang lahi. Clearing-;z-Lugar na malinis.
Clandestine-a-Libim; tago. Clearness-71-Liwanag; kaliwanagan; ka-
Clandestination-H-Lihim. linawan.
Clang- c-Tumunog. Cleat-n-Tablang makitid.
Clang-n-Tunog. Cleavage n-Pagbibiak.
Clangor-w-Gulo; ingay. Cleave-v-Lahangin; biakin.
Clangorous-ft-Magulo. Cleaver-w-Palataw.
Clank-w-Tunog. Cleft-n-Bitak; lahang.
Clank v-Tumunog. Cleft-rt-Mabiak.
Cla{)-v-Tumagupak; tagupakin. Clematis-w-Lipay na may bulaklak.
Clap-n-Tagupak. Clement-a-Maawain.
Claptrap-n-Hibo; daya. Clemency-n-Awa; habag; kaawaan.
Claptrap-a-Nakadadaya; nakahihibo. Clergy -w-Kapisanan ng mga jari.
Claret-n-Tinto. Clergy man-w-Pastor.
Clarify --^-Towirin: husayin; liwanagin; Cleric-n-Taga sulat; pari.
dalisayin; lumiwanag. Cleric-Clerical-a-Nauukol sa pari; nauu-
Clarinet-Clarionet-n-Clarinete. kol sa taga sulat.
Clarion-M-Trumpeta. Clerk-n-Escribiente; taga sulat; ang
Clasb-v-Umumpog; bumungo. nagtitinda; tindera.
Clash-n-Bungo; banga; umpog; untog. Clever-a-Bihasa; marunong; ganap; inu-
Clasp-v-Huniawak; hawakin. bait.
Claep-n-Hawak. Cleverness-n-Karunungan; dnnong.
Class-w-Clane; hinlog; lahi. Clew-w-Bola ng pisi.
Clas8-7/-Ilagay sa grado. Click-r-Pumalatak.
Classic-n-Gawa na mainam. (Mick-n-Palatak.
Classic-Classical-a-Nauukol sa pagaaral. Client-n-Ang kinalong ng
CJassification-n-Paglalagay ea grado. Cliff-w-Batong matarik.
Classify-u-Ilagay sa grado 6 ea ka- Climate-n-Clima
rampatan. Climax--I)ulb; pandulo.
CJjciNsinate-n-Kasarna sa pagaaral. Climb-n-Umakyat; umahon.
cm 191 COD
Clime-n-Clima. Club foot-n-Pilay ang isang paa.
Clinch-f-Silsilin. Clue-w-Guni; tanda.
Glinch-n-Silsil. Clump-w-Bunton na walang hitstira.
Cling- v-Sumabit; duinikit. Clumsy- a-Bastos; mabagal.
Clink-?'-Umalalad. Clung-v. p. ;>.-Nakadikit; dinikit; sina-
Clink-n-Alala. bit; nakasabit.
Clinker-n-Abo ng tiling. Cluster-u-Pilin^r.
Clip-7/-Bawasan; awasan; untian; gupi- Cloeter-^Pumiling.
tin; hiwain. Clutcb-n-Hawak.
Clip-n-Gupit hiwa. Clutch-v-Hawakan; humawak.
Clipper-n-Ang gumugupit. Coach -n-Corhe.
Clipping-n-Paggngupit. Coach-7'-Magturo.
Clipping-n-Pinaj? gupitan. Coachman-n-Cochero.
Clique-w-Kapisanan. Coadjutor-w-Ang lalaking tumutulong
Cloak-?? -Dam it na pang ibabaw. sa iba.
Cloak-7/-Isuot ng pang ibabaw. Coadjutrix-n-Ang babaying tumutulong
Clock-n-Relos; orasan. sa iba.
Clock work-n-Makina ng relos. Coal-#-Uling.
Clod-w-Tingkal. Coal-7/-Ilagay ng uling; punuin nang
Clod-7'-Tumingkal. uling.
Cloddy-a-Matingkal. Coalesce-v-Ihalo; ilakip; ilangkap;isama;
Clod hopper-;z-Tawong bastos; tawong sumama; humalo.
parang; tawong hamak. Coali tion-n-Pagkakalapat; pagkakalaki p;
Clog-n-Abala. pagkakapisan.
Clog-v-Abalahin. Coal pit-n-Hukayan ng uling.
Cloggy-rt-Makakaabala. Coarse -a-Magaspang; bastos; hangal;
Close-v-Tapusin; isara; yariin; utasin; walang pinag aralan.
tumapos: sadhan. Coarseness-n-Kabastusan; kapal.
Close-a-Tipi; masinsin; maramot; mati- Coast-n-Baybay dagat.
pid kuripot; mahigpit; gipit. Coast-v-Lumayag malapit sa baybay
Close-a^L'.-Malapit; makipot; makitid. dagat.
Close-n-Tapos; katapusan. Coaster-n-Sasakyan na hindi lumayo
Closed-rt-Utas. sa baybay dagat.
Closely-rtdy. -Malapit na malapit. Coat-w-Baro.
Closeness-n-Lapit. kalapitan; kakitiran; Coat-v-Ilagay sa baro.
kasikipan; kagipitan; kakiputan ka- Coax-v-Palayawin; alindugin; paamoin;
sinsinan. manuya; magdiladila.
Closet-n-Silid na kinalalagyan ng mga Coaxing-w-Pag lalayaw; pag aalindog;
damit. pagdidiladila.
Clot-w-Patak ng dugo. Cob--Busal.
Cloth-n-Kayo. Cobble-Cobble stone-w-Batong munti.
Clotbe-u-Isuot ng damit. Cobble-v-Tutupan ng magaspang.
Clothes-n-Manga damit. Cobbler-n-Taga tutop.
Clothing n-Dam it. Cobra de capello-n-Tankaiba,
Cloud-n-Ulap; alapaap. Cobweb-?i-Bahay gagamba.
Cloud-v-Damihan; labuan; padilimin. Cochineal-n-Tinang mapula.
Cloudless-a-Walang ulap; maliwanag. Cock-n-Manok; yawi.
Cloudy-a-Maulap; may ulap; malabo. Cockade-w-Buhol sa sombrero
Clout-n-Tutop; pakong munti at wa- Cockle -n-Talaan .

lang ulo; Cockney-w-Taga bayan ng Londres.


Clout- v-Tutupan. Cock pit--Sabungan; gallera.
Clove-w-Buna ng paminta. Cockroach-n-Ipis.
Cloven-a-Biniak nabiak. Cocks comb-w-Tuktok ng manok.
Clover-n-Damo. Cock svvain-n-Ang umuugit sa sasakyan.
Clown-w-Bobo. Cocoa- w-Cacao.
Clownish-rt-Parang bobo. Cocoa-n-Punong cacao.
Cloy-t'-Mabusog; yumamot. Cocoa palm--Puhong niog.
Club-n-Palo; tungkod pumalo. Cocoanut-n-Xiog.
Club ?/-Paluin; pumalo; paluin nang Cocoon-n-Bahay ng uod.
tungkod. Cod-w-Bakalaw.
COL 192 COM
Coddle-7/-Palayawin. Colicky--Kinakabagan.
Code-n-Kapisanan ng manga utos nang Collapse-v-Lumagpak; masira.
gobierno. Collar- n- Liig; cuello.
Codger -w-Tawong maramot. Collar-i;-Isuot ang cuello; hawakan sa
Codicil-w-Sulat na kasama sa testa- liig.
mento. Collation-n-Pagtatapat; minindal.
Codify-v-Ilagay sa codigo. Colleague-n-Kasama; kasabay.
Coefficient-n-Katulong. Collect-v-Iponin; samsamin; tipunin;
Coequal-n- Kapantay .
magsamsam; magtipon; ikama; mag-
Coerce-2/-Pilitin; hibuin; dayain. tipon; magsamasama: pumisan.
Coercion-n-Pagpilit; hibo; daya. Collect-n-Dasal na niaikli.
Coercive-rt-Makapipilit. Collected-a-Naipon; nasamsam; buo ang
Coeval- n-Kalaban; katalo. loob.
Coffee-n-Kape. Collector->i-Maniningil; taga paningil.
Coffee pot-?i-Kapetera. Collection -Paniningil ; pagsamsam;
Coffer-n-Kaban; ataul; baul. pagtitipon; pag-ipon.
Coffin-n-Ataul. Collective-a-Sinkad; magkakasabay.
Cog- v- Hibuin. Collectively-^?;.-Sabaysabay; samasama.
Cog-f-Hibo; Ngipin ng gulong. College-#-Colegio.
Cogency--Kalakasan. Collegian-n-Ang nagaaral sa colegio.
Cogent-a-Malakas; di makalalaban. Collegiate-a-Nauukol sa colegio.
Cogitate-i>-Magwari wari; magbulaybu- Collegiate-n-Ang nagaaral sa colegio.
layin; magwari; magisipisip. bumungo; umumpog;
Collide-f-Ibungo;
Cogitation-n-Pagwawariwaii; wari; pag- magumpugan; umuntog.
bubulaybulayin; pagiisipisip. Collier-n-Ang maguuling; mariinibag.
Cognac-n-Conat. Collier-n-Sasakyan na may lulang ulmg.
Cognate -a- Kambal; kambal. Colliery-n-Tibagan ng uling.
Cognation-n-Pagkakamaganak. ColIision-n-Umpog; untog; bungo.
Cognition-w-Alam; pagkakaalam. Colloquial-a-Nauul>ol sa salita.
Cognizable-a-Magkakaalam. Colloquialism-^- K araniwang pananalita.
Congnizance--Pagkakaalam; alara; pag- Colloquy--Pananalita; salitaan.
kikilala. Collusive--Nauukol sa salitaang lihiin.

Cognize-?;-Malaman; makialam. Cologne-w-Pabango.


Cognomen-n-Apellido. Colonel-n-Koronel; puno ng isang regi-
Cog wheel-w-Gulong na may ngipin. mientong sundalo.
Cohere-v-Dumikit Colonelcy-Colonelsbip-^-Kalagayan ko-
Coherence-Coherency-?t-Pagdidikit. ronel.
Coherent -a-Makadikit. Colinist-n-Colonista.
Cohort-w-Pulutong ng sundalo. Colony-n-Colonia.
Coil-f-Ikirin. Colonnade-n-Taludtod ng mga haligi.
Coil-w-Ikit; bilog. Color-n-Kulay; color.
Coin-n-Salapi; kuarta. Color-v-Tinain.
Coin-v-Guma\va ng salapi. Color ing-n-Color/ pagtitina.
Coinage-n-Salapi; paggagavva ng salapi. Colored a-May kulay; rnakulay.
Coincide z/'Umayon; makiayon; makiisa; Colossal-a-Totoong malaki.
umayos. Colossus-n-Larawan na totoong malaki.
Coincidence-n-Ang nangyari sa isang Colt-n-Potro.
panahon; ang pagkayaring sabay. Coltieh-rt-Nauukol sa potro; parung
Coincident-rt-Nauukol sa isang panahon. potro.
Coir-n-Bunot ng niog 6 rnansana. Colter-Ji-Sudsod.
Coken-Uling ng metal. Column-n-Halij.'i.
Coke-2/-Gumawa ng.uling. Columnar-a-May maraming haligi.
Colander-n-Salaan, Coma-n Cotna.
Cold-a-Malamig; maginaw. Comate-a-Mabuhok.
Cold-n-Lamig; ginaw. Comb-w-Suklay.
Coldness-n-Kalamigan; 1< aginawan. Comb-(o/ a cA/dten)-Tuktok ng nianok.
Cole-n-Gulay parang repollo. Comb-v-Suklayio, magsuklay.
Cole wort-n-Repollo na malambot ang Combat- r-Magav ay; umavvay; lumaban;
ulo. magbangay; lumusob; bumaka;
Colic-n-Kabag; apad. magbaka.
COM 193 COM
Combat- w-Digma; pagbabaka; labanan; Commiserate- u>Maa wain.
laban; pag-aa\\a\. Commiseration // A\\a; liahag.
Combatant-a-Nauuko] sa digma. CommisHion-w-Bilin; katungknlan.
Combatant-n-Mandirigma; ang lumala- Commission-r-Ibigay ng katungkulan;
ban; ang nagbabaka. ipagbiUu.
Combative-o-Masungit; mabagsik. Cominit-r-Isangla; sanglain: gawin.
Combination-v-Pagkakalapat; pagkaka Commitment--Sangla; pagsasangla.
pisan; pakakasama. Committee-w-Kapisanan ng tawo.
Combine-?'-Isania; i la pat. Co mm od ou s-a- Maaliw alas; m a 1 u a n g
i

Combustible-a-Mada n g a gl
1 i n g: \ \ \ i 1 i i s. malaki; maluag.
Combustible-n-Ano niang bagay na ina- Commodity-^ Kalakal.
dalipg maglilingas. Commodpre-n-Puno ng mga sasakyan
Combustion-n-Lingas; sunog; paglingas. na pandirigma.
Come-f-Pumating,- lumapit; manual ing. Common-a-Karanivvan; gawi.
Come up-7Apumanhik; tlmahon. Common n- Solar: plaza.
Comedian-n-Kumediante. Commoner -Karaniwang tawo.
Comedy--Kasayahan; komedia. Commonly-a^v.-Gawing; karaniwang.
Comely-a-Maganda. Common-plaee-a-Karanivvan.
Comeliness-n-Kagandahan. Common-place-n-Karaniwarig sagot 6 tu-
Comet-n-Cometa. gon; karanivvang tutol.
Cometery-Cometic-a-Nauukol sa kometa. Common-wealth-n-Isang nacion; sang
Comfort w-Aliw; tuwa. katawohan; manga tawo nang isang
Comfort-7/-Aliwin: matuwa. nacion.
Comfortable-a-Xakakaaliw; nakalulugod; Common-weal-n-Isang nacion; sang ka-
magaling. tawohan; manga tawo nang isang
Coniforter-w-Kumot. nacion.
Comfortless-a-Walang kaginhawaban; Commune-u-Magsalitaan.
walang alivv; hindi maaliw. Communicant-w-Ang tawong naUkina-
Comic-Comical-a-Masaya; mapagpatawa. bang.
Comicality-Comicalness-w-Kasayahan. Communicate-v-Magsabi; magbigay alam;
Coming-a-I)arating. sabihin ipahayag.
Coming-n-pagdating/ pagdatal. Communication-n-Pahayag; balita; sulat;
Comma-n-Kurlit. salita.
Command n-Utos; pamumuno; kapang- Communicative-a-May gustong mag sa-
yariban; 1-atungkulan; pamamahala. lita.
Command- t?-Maguto8j maghari; mamuno. Communion-n-Comunion.
Commandant n-Puno. Commnnity-n-Kapisanan ng tawo.
Commander- w-Puno. Commute-v-ralitan; pumalit.
Command men t-w-Utos. Commutation-n-Kapalit; palit.
Commemorate-7/-Magdiwang, Compact ^-Malaki; masinsin; siksik; tipi.

Commemoration-n-Pagdiwang. Compact-L'-Higpitin; ipitin.


Commence-Ty-Mulaan; buhatin; magmula; Compact-w-Salitaan; trato.
pasimulan; magsipamnla. Compactness-n-Katibayan; ^asinsinan.
Commencement-n-Pasimula; pinagbuha- Companion-tt-Abay; kasama; kaalakbay;
tan; pinagmulaan , kalaguyo; kalihim: kasabay; kausap.
Com mend- ?;-Purihin; igalang. Companionable-o-Mainam makisama.
Commendable-a-Dapat purihin; dapat Companion-ship-n-Pagkakasama.
meh-ilin; dapat ipagtagubilin. Company-w-Tropa; compania; kaalak-
Commendation-n-Pagpupuri. bay; kasabay; kasama; pagkalatipon;
Commensurate-a-Parisukat. katipunan; kapisanan.
Commensurate-y-Husayin; ayusin, pari- Comparable a-Makakaharap.
sukatin. Comparative-a-Di pa siguro.
Comment-7/-Saysayin sa pintas. Compare-c-Iharap; sukatin; magparis;
Comment-n-Pintas; kasaysayan. taruhin/ itulot.
Commentary-n-Kahulugan; kasaysayan; Comparison-n-Pag tatapat; pag harap;
salaysay. pagsukat.
Commentater-w-Ang nagsasaysay. Compart-v-Hatiin; hiwalayin.
Commentator -w-Ang nagsasaysay. Compartment-n-Kuarto; silid; isang ba-
Commerce-7i-Pangangalakal. hagi.
Commercial-o-Naxiul ol sapangangalakal Compass-n-Agnhon.
25
COM 194
Compass- v-Pumaligid. Complimentary-a-Mapuri.
Compassion-n-Awa; habag; kahinahina- Comply-7/-Tumupad; tuparin; umayon;
yang; hinagpis. magbigay loob; pahinuhod; surnunod;
Compassionate-a-Maawain; maavva; ha- umayos.
bag; niahabag. Component-a-Nakatulong.
Compassionate-v-Maawa; habagin. Component-n-Bahagi.
Compel-z/-Pilitin; higpitan. Comport-v-Dalitain; dalitaan; dalumatin;
Compend-w-Kasaysayan; sulat na ina- damutin.
ikli. Compose-v-Isulat; gumawa ng sulat.
Compendious rt-Maikli. Composed-a-Buo ang loob; tahimik.
Coinpendium-w-Tandaan. Composedly-adv.-Tahimik.
Compensate- c-Bayaran; magbayad; upa- Composer-n-Ang gumagawa ng sulat.
hin; umupa; tamtaman,- upahan. Composites-May isang bahagi.
Compensation-tt-Bayad; upa; lagam- Composition-i-Halo; lahok; ang sinulat
pan; ganti. ng sarili.
Compete-t;-Lumaban; labanin. Compost-n-Dumi ng hayop.
Competence-n-Kabagayan; kaya, kasu- Composure-7i-Katahimikan.
katan. Compound-^-Haluhin; lahokin; ilahok.
Competency-w-Kaya; kasukatan; kaba- Compound-a-NakaUahalo; nakakalaho :,
gayan. Compound-n-Halo; lahok.
Competent-a-Makaya; bagay; ttkma. Comprehend-^'-Tarukin ng isip; umin-
Competition n-Paglaban; pagtatalo. tindi; dingin/ mawatasan; duminig;
Competitive-a-Xauukol sa paglaban. tantuin; abutin ng isip.
Competitor-?: -Kaagaw; kaavvay; kalaban; Comprehension-w-Pang intindi; dunong.
katalo. Comprehensive-a-Maabot ng isip.
Compilation-n-Pag gagawa nang anoman. Compress- c-Tipiin; pai-pikin; ipitin.
Compile-'Z/-Tipunin/ gawin. Compress-n-Tipi pan gpaikpi k
;
.

Complacence-n-Saya; wili; kasayahan. Compressed-a-Paikpik; tipi.


Complacency-w-Saya; wili; kasayahan. Compression-^ Pagpapaikpik.
Complacent-a-Masaya; masunurin. Comprise-v-Ilahok; ilangkap; maglaman.
Complain ^-Dumaing; magdaing; mag- Compromise-n-Salitaan; pagkakasundu-
damdam; maghimutok; managhoy. an; pinagkasunduan.
Complainant-w-Ang dumadaing. Compromise-^-Magkasundo.
Complaint--Daing; sumbong; taghoy; Comptroller--Puno.
hinanakit/ damdain; karamdaman. Compulsion-w-Pagpilit.
Complement-w-Kahustuhan; kasukatan. Compulsory-a-Mapilitan.
Complete-a-Lubos/ husto; puno; ganap; Compulsive-a-Mapilitan.
lipos; sakdal. jmspos; sinkad; savva; Compunction-?t-Hiya.
walang kulang. Computation-n-Bilang; kabilugan.
Complete-v-Tapusin; ganapin; idaos; Compute-?;-Bilangin; bumilang.
hustuhin. Comrade-n-Kaulayaw; kasama; kaibigan;
Completeness-w-Kayarian lubos; sidlii. kalaguyo; Kasabay.
Completion-w-Kayarian; sidlii. Con-t>Magwariwari magisipisip.;

Complex-a-Pasuotsuot; hindi; inaliwa- Concave--Malul% ong.


nag; mahirap tarukin; inaguln. Concave-t-Hubog; hukay.
Coinplexion--Kulay at hitsura nang Conc-avity-w-Kahnnibakan.
mukha. Conceal-t?-Itago; tuma^o; magtago; ibaon;
Compliance-n-Pagtupad; bandog; suy<>, iligpit; lumijrpit; ikalong; kumalon^;
paglinkod; kapakumbabaan. ilihim; itaan.
Compliant-a-Mapaglinkod; mapaghigay Concealed-t;. j>. jo.-Tinago.
loob; malambot ang ugali; masunu- Concealment oi-Pagtatago; pagkalong-
rin; masaya ang loob; masuyu. pagtatakpan.
Complirate-v-Guluhin; pilipitin. Concede-z7-Pumayag; umayon. sunmnod;
Complicate-a-Magulo; pasuotsuot. magbigay; mugkaloob; sumuko.
Complication-n-Kaguluhan; kapil i
pi t :u i
; Conceit )(-Sal>ang; hambog; kayabangan;
gulo. kahambdgan; kapalaluan.
Coinpliment-//-Pakumnsta; jialiilin, li .
.

yaya; bilin; kunuista. Conceive V .


\kalain; isi|in; iiinisij).
Compliment-y-Pnrihin; jralangin. Conceivable-f4-Maal>"t ii.irisiji; madaling
Complimental-a-Mapuri. inaiiilindilian.
CON
Concentrate-v-Ipagitna; isama. Candone-^-Patavvarin.
Concentration-w-Pagpapagitna,- pagsa- Conduce-^-Ihatid; ihilig; maghatid.
saniasama. Conducible-a- Mahilig.
Conception-n-Aha; dilidili; banta. Conduct-v-Maghatid; akayin; dalhin-
Concern--z/-Maukol; marapat; matngkol; iliatid; saklawin.
ipagmasakit Conduct-n Kilos; anyo; gawa; laka<l.
Concern-n-Sakit; dalamhati; iinbot ha- Conductor-n-Tagahatid; taga dala. t
ngad; lumbay. Conduit--Tubo ng grifo.
Concerning />/T/;. -Tungkol sa/nauukol sa. Conen-Cono.
Concert-u-Magkaisa; umayon; husayin. Confection-w-Manga rnatamis.
Concert-n-Pagkakasunduan. Confectioner-n-Taga gawa nang manga
Concertinas-Concertina. inataniis.
Concession-n-Pagpayag; pagsuko. Confectionery-n-Manga inatainis.
Concierge-n-Concierge. Confederacy-?^ Kapisanan.
Conciliate-)>Pagkasunduan;magkasundo Confederate-a-Nakikisama.
Conciliation-n-Pagkakasundo. Confederate-n-Kalihim; kaulayaw.
Conciliatory-a-Nauukolsaj>agkakasundo. Confederate-7/-Isama; pumisan.
Conclude-oTapusin;yariin; utasin; mau- Confederation-rc-Kapisanan.
tas; tumapos. Confer-?y-Ipagkaloob.
Conclusion-n-Tapos; yari; dulo; pandulo; Conference-n-Pangungusapan.
pagtatapos; pang wakas; katapusan. Confess-v-Magcompisal.
Conclusive-a-Pang wakas. Confession-w-Compisal.
Concoct-v-Ihalo/ ilahok. Confessional-n-Compisionario.
Concord-M-Salitaan; pinagkasunduan. Confessional-a-Nauukol sa pananampa-
Concordance-n-Salitaan; pag kakasun lataya.
duan. Confidant ?i-Kalihim; kaunuran.
Concordant-a-Nagkakaayon. Confide v-Ipagkatiwala.
Concourse-n-Pag galaw/ kilos; bunton Confidence-n-Katapatan ng loob; liksi;
ng tawo. tapang; kabuoan ng loob.
Concrete-tf-Nakakapisan. Confident-a-Buo ang loob; matapang
Concrete-n-Paglakapisan ng mga bagay- mapalagay ang loob.
bagay; halo; ng bato at cimiento. Confidential-a-Malihim; palihim; mahi-
Concrete-?/- Isamsam; pumisan. nahon; nalilihim.
Concretion-^-Pagsasamsam. Confidentially-ad-zA -Palihim.
Concubine-?i-Kaagulo; kalunya. Confine-n-Hanga.
Concur-v-Umabuloy; magkaisa; uinayon. Confine-v-Kulungin; bawasan; awasan;
Concurrence-n-Abuloy; pag kakasundo; padilimin.
pinagkasunduan; salitaan. Confinement--Fakulong; pagkabihag.
Concurrent-a-Nauukol sa salitaan 6 Confirm-?7-Tibayan; tumangkilik; tumu-
abuloy. long; patotohanin.
Concussion- Ai-Putok Confirmation-n-Pagpapatotoo; tibay ng
Condemn-v Bigyan sala; humatol; su- anoman; pagpapatibay.
mentencia. Confirmative-a-Matitibayan.
Condemnable-a-Dapat pintasin. Confirmatory- rt-Matitibayan.
Condemnation-w-Pagbibigay sala. Confiscate-t?-Kunin ng gobierno.
Condensation-n-Paglalapot; sinsin. Confiscation-w-Pagkakuha ng gobierno
Condense-^'-Lumapot; cinsinan; palapu- Conflagration-n-Sunog.
putin; suminsin. Conflict-n-Talo; laban; away.
Condescend-7/-Bigyang loob; magbigay Conflict-v-Lumaban; guluhin.
loob; umaayon; sumunod; dalitain. Confluence-n-Bunton ng tawo.
Condescension-?i-Pagbibigay loob. Conform-u-Umayon; ibagay; imukha.
Condign-a-Dapat nararapat, a^ma. Conformable-a-Kumukha; kaparis.
Condignness-7i-Karapatan. Conformation-n-Pagkakasunduan; pinag-
Condiment-n-Karampatan. kasunduan.
Condition-n-Lagay: kalagayan; kabaga- Conformity--Kasukatan; pagkakaisa;
yan; pagkakalagay; kalidad. pagkakapisan; pagkakawangis; pag-
Condition-r-Magsalitaan. kaugnay; tango.
Conditional-a-May condiciones. Confound-v-Guluhin.
Condole- r-Maawain; habagin. Confounded-a-Gulo; magulo.
Condolence-?i-Habag; a\va? hinayang. Confront-r-Iharap; humarap.
_ (JON
Confuse-v-Lumabo;
196 CON
gumulo; guluhin. Connection-n-Kadugtong; pagkakalapat;
Confused-a-Magulo; walang ayos. pagkakaugpong kaukulan.
Confusion-w-Kagiiluhan; kahihiyaan; ka- Connive-v-Huag makita ang mali.
liluhan; ligalig; pagkalito. Connoisseur-n-Taga pintas.
Confutation-n-Kaayawang pumayag. Connubial-a-Nauukol sa kasal.
Confute-v-Manalo sa pangungusap; pa- Conquer-f-Manalo/ isakop; magpasuko.
tahimikin. Conquerable--Malalaluan.
Congeal-v-Mamuo. Conquest-n-Pananalo.
Congenial a-Magkaparis; kamukha; ka- Consanguineous- -Kadugo.
paris; makibagay. Consanguinity-n-Kadugo.
Congeniality-n-Pagkakamukha. Conscience-n-Isip/ loob.
v
Congenital-a-Buhat ipinangana!-:; bu at Conscientious-a-Ayon sa isip.
sa panganganak. Conscious-a-May isip; may pangdamdam.
Conger-n- Palo?, Conscript-a-Nakalista; nakatanda.
Conger eel-w-Palos. Conscript--Sundalo.
Congest-v-Samsamin; iponin. Conscription-n-Paglilista.
Congestion-n-Pagsasamsam pagiipon.
; Consecrate-r-Benditahin; ipanagano;
Conglomerate-v-Maipon; uniipon. lalay; magalay; itaan.
Conglomerate-a-Nakapiling. Consecrate-a-Maalay.
Conglomeration-n-Pagiipon. Consecratlon-n-Pagaalay; panagano.
Congratulate- z/'-P-urihin; panuyoin. Consecutive-a-Sunodsunod.
Congratulation-n-Panuyo. Consent-w-PaMntulot.
Congratulatory-a-Panunuyo. Consent-^-Ipahintulot; tulutin; tumango.
Congregate-i;-Pumisan; tumipon; luma- Coiisequence-w-Bigat; kahulugan; dulo.
kip; lumagom. Consequent-a-Nakakasunod.
Congregation-^-Katipunan; tipon; ka- Consequent-n-Pandulo.
pisanan; pagpupulo; pagtitipon;lupong. Consequential-rt-kSumunod.
Congregational-a-Nauukol sa pulong 6 Consequently-arf<;.-Dahil dito.
tipon 6 katipunan. Conservation-n Pagluluat; luat; tagal.
Congress--Congreso. Conservative-a-Matibay; di mabubulok.
Congressional-a-Naunkol sa congreso. Conservator-n-Taga kalong; ang luma-
Congruence-n-Kabagayan; pagkakasun- laban; para sa iba.
duan. Conserve-n-Conservas; matamis.
Congruency -w-Pagkakasunduan. Consider-7y-Ak;ilain;bulaybulayin;isipin;
Congruent-a-Masunurin. magisipisip kilalaning mabuti;
Congruity-n-Pagkakasunduan. inagvvari; magwariwari.
Congruous- a-Masunurin. Considerable-fl-Maranii ng 1-aunti.
Conic-a-Parang cono. Considerate-a-Mabait; inapaguari; ma-
Conical-a-Parang cono. hinhin; mahinahan.
Conjectural-tt-Hindi pa siguro. Considerationw-Dahilan; katamtaman;
Conjecture-n-Hinala; sapantaha; hula; katampatan; katowiran.
tumbak; bintang. Consign-7/-Ipagkaloob.
Conjecture-7/-Maghinala humula; su- Consignment-n-Pagpapadala.
mapantaha. Consist'7/-Magkaroon.
Conjoin-v-Iga\vga\v; ihalo; ilakip; isanui. Consistence-n-Kalapiyan; katibayan.
Conjoint-a-Nakafsapisan; riakakasaina. Consistency-w-Kalagayan; atibayan. I

Conjugal-a-Nauukol na kasal. Consistent-a-Masinsin; matatag.


Conjugate- v-Ibahin ng kahulugan ng Consolation-n-Aliw; kaaliwan; par aliw.
isang verlxt. Consolatory-a-Maaliw.
Conjugate a-Nnkakajiisan.
Conjunct-a-Kalapit; katabi. Consolidate-r Isaina; ilakip.
Conjunction--Conjunccion; pagkakahi- Consolidation-?i-Pagsasaina.
pat; pagkakapisan; pagkakalakip; Consonant-/?- Consona e 1 1 1

paguugnay. Consort-w-Kasaiua; asawa.


Conjunctive-o-Nauukol sa pagkakapiaan; Consort-r-Magsama.
nakakalapat; nakakapisan. Conspicuous-a-Bunyi; liaiito^; litaw; ma-
Con junctor-w-Pagsasa ma. liwanag.
Conjure-x'-Tumavva; panumpain. Conspiracy-n-Hibo isij) na inasama.
Connate-a-Kambal. (nis|iirator-//-Ang umisip; gumawa ng
(.

Connect-t'-Isunia; ilapat; i<lugtong. inasama.


Conspire-t/'-Isipin ng masama; dayain. Contemptible-a-Hamak; mababa; malait;
Conspirer-w-Ang uinisipgumawa ng masama.
masama. Contemtuous-a-Mapaglait.
Constable-tt-Policia; constable. Contend^-Lumaban; umaway; bumabag;
Constancy-n-Katiyagaan; tibay ng loob; humamon; ipagrnatowid; pumilit.
katibayiin ng loob; katainanan; paua- Content-n-Tuwa; katahimikan; galak;
naligt kasayahan.
Constant-a-Tiaga; matibay; matitiis; Content-a-Masaya; natutuwa; malugod.
matiyaga/ firme ang loob; patau r
; Content--z/-Matuwa.
walang gulo; hindi mababago. Contention-n-Pagtatalo; talo; laban.
Consternation-w-Takot; guhit; gulo. Contentious-a-Nakakahilig sa laban;
Constipate-?>Sumipon. mapagpatalo; mapagbasagulo.
Costipation-tt-Sipon. Contentment-n-Katuwaan; kasayahan.
Const ituency-w-Kapisanan ng manga Contest-v-Umaway/ lumaban; rnagtalo;
nagvovoto. magusap.
Constitution-n-Constitucion. Coutest-n-Talo; usap; away; buno.
Const! tutional-a-Ayon sa utos; matowid; Contestation-n-Pakli; tugon; sagot.
tama-, walang laban sa utos. Contestable-a-Matatalo.
Constitutionality-w-Pagkakaayon sa cons- Contestant-w-Ang nakikipagtalo.
titucion. Context-;*- Mga pangkat ng sermon.
Constrain-*;- Pigilin. Contiguity-;/- Lapit; lakip; paguugnay;
Constraint-n-Pagpigil. pagkalakip.
Constrict-7/-Talian; isama. Contiguous-a-Malapit: katabi.
Constriction-?*-Pagtatali; paghigpit. Continence n-Hinahon; bait; katahimi-
Construct-v-Gumawa; gawin; itoyo; kan; kabaitan.
magtayo. Continency-H-Bait; hinahon; kabaitan;
Construction-n-Paggagawa; pagtatayo. katahimikan.
Construe-v-Ipatalastas; ituro. Contingence-n-Palad; kapalaran,
Consuls-Consul. Continency-n-Palad; kapalaran.
Consulate-w-Officina ng consul. Contingent-a-Nag ataon/ hindi sinasad-
Consulship-w-Kalagayang consul. ya; hindi tinatalaga.
Consult--t/-Sumangunit; magtanong. Continent-n-Mahinahon; tahimik; mabait
Consu'tation-n-Pagsasanguni. Continent-w-Continente.
Consume-v-Ubusin; lamunin; lusawin; Continental-a-Xauukol sa continente.
garni tin. Contingent-w-Pulutong ng mga sundalo.
Consummate-7/-Tapusin. Continual-a- Walang
tigil; walang likat;
Consummately-a-Matatapos. walang humpay; walang tahan.
Consummation-w-Tapos. Continuance-n-Laon; pagtutuloy; pagta-
Consumption-w-Pag ubos: pag gagamit. tagal; kapanayan.
Consumptive-n-Tawong natutuyo. Continuation-M- Pagtutuloy; pagtatagal,
Contact--Hipo; sagi; salubong. kapanayan.
Contage-v-Makahawa. Continued-a-Tuloytuloy; sunodsunod.
Contagion--Pagkak aha wa. Continue-z/-Sumunod; ipatuloy; mama-
Contagious-a-Makakahawa. lagi; magtuloy; ituloy.
Contain-r-Magkaroon; mag^augat; mag- Continuity-i-Pagtutuloy.
kalaman; malulan; may. Continuous-a- Walang tigil; walang hum-
Contaminate-^-Mansahin; bulukin. pay; walang tahan; lagi; panay; nag-
Containination-M-Pagkakamansa. kakadugtong dugtong.
Contemn v-Murahin; hamakin. Contort-r-Pilipitin.
Contemplate-v-Bulaybulayin; wari vva- Contortion--Pagpipilipit.
riin mag isip isipin; nilayin. Contour-n-Hanga.
Contemplation-n-Pag wawariwari; pag- Contraband-a-Laban sa utos nang go-
alaala; pagdilidili. bierno.
Contemplative-rt-Mapag wariwari; mapag Contract-n-Kumuntrato; mag salitaan;
isip; isipin. magkasunod; magtrato.
Contemporaneous-a-Makasabay. Contract-T/-Salitaan; pinagkasunduan; ti-

Contemporary -n- Kasabay; kapanahon. pan; trato; kasulatan.


Contempt-^-Pintas; kawalan nang ga- Contracted-a-May bawas; may hanga.
lang kaalimurahan; pag lait; pag- Contraction-w-Pangungurong; bawas; pag-
pahamak. urong.
COO
Contractor-n-Ang may salitaan; ang Convention-n-Tipanau; pulong; katipu-
pumapakyaw ng ano man. nan.
Contradict-?/-Magkaila; itatua; labagin; Conventional-a-Makikiayon; bagay.
tumangi; isalangsang: sumumbang; Converge-v-Lumapit sa isang dulo.
ipagkait; tumalikod. Convergence-w-Paglalapit sa isang dulo;
Contradiction-n-Pagtatalikod; pagkaka- paglalapit ng dalawang bagay.
ila,- paglabag; tatua; pagkait. Conversant-<z-Marunong; rnagsalita.
Coutradietory-a-Sowail; matigas ang Conversation n-Salita; pag-usap; vvika.
ulo. Conversational-a-Xauukol sa salitaan.
Contrariwise-flkfe.-Pabalilctad; sa kala- Converse-v-Magsalitaan; vvikain; mag-
ban; pabalik; pasalungat. umpok; mangusap.
Contrary-a-Salungat; sowail; matigas Converse--Salita, wika.
ang ulo; pabaliktad. Conversion-w-Pagiiba ng pananampa-
Contrast-z'-Salangsangin. lataya.
Contrast TZ-Salangsang. Convert-w-Baguhin; ibabin; biiiyagin.
Contravene-7'-Lumaban; sumalangsang; Convert-n-Bagong binyagan.
sumoway. Convertible-a-Madaling baguhin/ ma-
Contravention-#-Salangsang; paglaban; daling mabago.
pagkakaila; pagsoway. Convex-a-Umbok ang gitna; kukob;
Contribute- r-Magambag; umambag; nma- mataas ang gitna.
buloy. Convex-7z-Kukob.
Contribution-7z-Ambag; abuloy. Convey-v-Dalhin; ihatid; maghatid;
Contrite-a-Malungkot; malumbay. isama; sumama; akayin; iakay.
Contriteness-n-Kalungkutan; lumibay. Conveyance-n-Paghahatid; kasangka-
Contrition-n-Kalungkutan; kalumbayan. pang pandala.
Contrivance-72-Kasangkapan. Convict-v-Magbigay sala.
Contrive-?;-Akalain; isipin kumatha. Convict-^-Ang may kasalanan; ang na-
Control-w-Kapangyarihan; kapal; parna- kukulong sa bilango; ang nabibilango;
mabala. ang nagkasala.
Control-v-Mamabala; supilin. Conviction-n-Pagbigay sala.
Controller-n-Ang namamahala; ang may Convince-v-Liwanagin; pilitin.
kapangyarihan. Convivial a-Masaya; maligaya; malugod.
Controversial-rt-Nanukol sa basagulo. Conviviality-i-Kasayahan; kaluguran;
Controversy-n-Basagula; pagtatalo. kaligayahan.
Controvert-v-Ma'< ipagtalo; magtalo. Convoke-v-Tawagin; sunduin; tumawag
Controvertible a-Hilig sa basagulo. sa marami.
Contumaceous-a Matigas ang ulo. Convocation-n-Pagtitipon; pulong.
Contumacy-n-Katigasan ng ulo higpit; Convolve--z/-Ikirin.
kasungitan. Convoy-f-Ihatid; maghatid.
Contumelious-.v-Hamak; bastos; tarnpa- Convoy-w-Tulong; kumboy.
lasan. Convulse-v-Pumulikat.
Contumely n-Kabamak an; kabastusan; Convulsion-n-Pulikat.
tampalasan. Cony-n-Conejo.
Contuse v-Bugbogin; dikdikin; mamuho Coo-^-Sumiap.
ang dugo. Cook-n-Tagaluto; cocinero.
Contusion-n-Bugbog; pamumuo ng dugo. Cook-v-Lutuin; magluto; magkosina.
Conundrum-n-Bugtong. Cookery--Pag luluto ng ]>a<>kain.
Convalesce f-Mangaling sa sakit; guina Cooky-^-Mamon; hupia.
ling sa sakit. Cool-a-Malamig; sariwa.
(
unvalescence-n-Pag galing sa sakit. Cool-j'-Magpalamig; lumamig.
Con valescent-a- Na tr)
>a |
>alakas. Coolie-n-Taga pasan.
Convalescent-n-Ang tavvong bagong ga- Coolness-n-Kalamigan.
ling sa sakit. Cooly-n-Taga pasan; trabajador.
Convene-v-Magtipon; pumisan. Cool-n-Kalamigan.
Convenience n Kata|)atan; kal>a-ayan. Coop-w-Kulungan ng manok; tangkal.
Convenient-a-Ginbawa; bagay; aknri. Coop-v-Ilagay sa kulungan.
agpang; tama; maayos; mabuti; da- Co-oper-n-AiiL' uuinagawa ng bariles;
pat. taga gavva ng bariles.
Convent-w-Konvento. Cooperate-t'-Tulungin; sumabay sa tra-
Conventual-a-Nauukol sa konvento. bajo; tumulong.
COR 199 COT
Co-operation-w-Pagtutulong. Corporeal-a-May katawan.
Co-operator-n-Ang tumutulong. Corps-w-Hukbo.
Co-ordinate-a- Magkaisa ang tans ng ka- Corpse-n-Bangkay; burol.
tungkulan. Corpulent-rt-Mataba; nialakas; inalaki;
Co-ordinate-^-Makaisn. makipal; may katawan.
Co-ordination-n-Pagkakaisa . Cor pule nce-7i-Katabaan.
Coot-n-Ulol, tawong mangmang. Corpulency-n-Katabaan.
Copartner-n-Kalaguyo; kaulayaw. Correct-o-Tama; totoo.
Cope-i-Habito ng pari. Correct-oTowirin; correhin; husayin;
Cope->Lumaban; magtalo; subnkin. aralan magrnatuwid.
Copier-n-Taga salin. Correction-n-Pagaayos; paghusay; pag-
Coping-w-Ibabaw ng pader. aaralan.
Copious-a-Marami; maluang; malaki. CorreHpond-v-Uinayon; matugkol gu-
Copiously-a^?/. -Masagana. manting loob; magsusulatan.
Copper-n-Baria; tansong pula. Correspondence-n-Pagkakaayon pagsu-
Copper- v-Ibalot ng tanso; ilubog sa sulatan; kaukulan; pagka'<aakma.
tanso. Correspondent-n-Katugon; ang sumu-
Copse-w Kaugoygoyan. sulat.
Copulative w-Conjunci6n. Correspondent-a-Maukol; tungkol; ayon.
Copy-n-Tulad salin; howad; pasunod. Corresponding-rt-Karampatan.
Copy-f-Howaran; tularin; tumula<i;
t
ga- Corridor-72-Salas.
garin; gumagad. Corroborate-i;-Tumaiikilik; umayon; su-
Cjpyier-Copyist-i-Taga sulat. maksi; magkaisa.
Coquet-?i-Kalakero; babaying salawahang Corroboration-n-Tankilik pagtitibayan.
;

loob. saksi; pagkakaisa sa salitaan.


Cord-?i Lubid; pisi. Corrode-v-Kumalawang.
Cord-^-Talian ng pisi. Corrosions Kalawang.
Cordage n-Mga lubid at pisi. Corrosive--Makakalawangin.
Cadate-a-Hitsurang puso. Corrugate-?>Kutunin; kunntin.
Cordial-a-Tapat na loob. Corrupt- ?;-Mabulok; bulukin; diunhan,-
Cordiality--Katapangan ng loob. dumumi; sasamain; suinama. bunm-
Core-n-Ubod; puso. lok.
Core-^-Alisan ng ubod 6 puso. Corrupt a-Bulok; marumi; madungis;
Cork-^-Tapon; tasok. masama.
Cork-v-Ilagay ng tapon; tasakin. Corruptible a- Marumi; mabulok.
Cork screw-w-Pang alis ng tapon; tira- Corruption-n-Baho; dungis; kabulukan;
buson. pagkabulok.
Corn-w-Mais. Corruptive-a-Nakakabulok.
Corn-^-Asnan; magpaksiw. Oorsair-w-Tulisan dagat.
Corn cob-w-Busal ng mais. Coruscate-t'-Kumintab; kumisap.
Corner-w-Sulok; panulukan. Coruscation-^-Kintab; kisap; kislap.
Corner--^- 1 lagay sa sulok: gi}>itin. Corvine-a-Nauukol sa wak.
Cornered-a-Nakasulok. Cosmetic-n-Blankete; cosmetico.
Cornet-^-Cornetin. Cosmopolitan-n-Tawong la ad; tawong
Cornice-?i-Gilid ng pader. walang bahay na pirme.
Corn knife-n-Itak, pisaw. Cosmos-^-Sangkalibutan; sang katawo-
Corn shuck-n-Balat ng mais. hau.
Corn stalk-?i-Puno ng mais. Cost-v-Mahalaga; magkahalaga.
Corn starch-n-Almirol. Cost-n-Halaga; gasta.
Corol-Corolla-M-Loob ng bulaklak. Costal a-Nauukol sa tad y ang.
Corona-w Corona. Costly-a-Mahalaga; mahal.
Coronary-a-Hitsurang corona. Costume-n-Damit.
Coronation-n-Pagpuputong ng corona. Costumer-ii-Ang nagtitinda ng damit.
Coroner-n-Taga siyasat sa patay. Cot-Cote--Bahay na munti; kubo.
Coronet-n-Putong. Cot-Cott-n-Hihigan na munti.
Corporal-w-Kabo. Contemporary-n Kapanahon; kaalakbay.
Corporal-a-Nauukol sa katawan. Coterie-w-Kapisanan; katipunan.
Corporate-a-Samasama. Cotillion-w-Rigudon.
Corporation--Kapisanan ng mga ma- Cottage- n- Bahay na munti; barong ba-
ngangalakal. rong.
cou 200 CRA
CottPr-w-Susi. Court house-w-Bahay ng juzgado.
Cotton-*- Bulak. Courtly-a-Magalang; nauukolsa juzgado.
Coiich-n-Sandalan; hiligan; hihigan na Court-martial-n-Juzgadong militar.
munti. Cout-plaster-n-Patko.
C*ugh-u-Uniubo; tumikhim. Court-ship-w-Pagligaw; paglilingkod.
Cough-w-Ubo; tikhim. Cousin-n-Pinsan.
Could-v-Maka. Cove-^-Yungib; lalaki.
Coulter-n-Sudsod. Covenant-w-Salitaan.
Council-w-Consejo. (""ovenant-r-Magsalitaan; magtipanan.
Councilman-n-Concejal. Cover--z/-Tutupan; takpanin; atipan; ba-
Counsel-n-Hatol; pasiya. lutin; itakip.
Counsel- r-Aralan; magpasiya. Cover-n-Tutop; balot; tungtong/ tapal;
Count-n-Bilang; Kabilangan. karang takip.
Count-^-Bumi lang. Covering-n-Balot; karang takip.
Countenance-n-Mukha; pagmumukha. Covert-a-Natakpan.
Countenance-r-Pumayag; ipahintulot; Covert-n-Lugal na tago.
pabayaan; Hayaan. Coverlet-n- Kumot; na mantil.
Counter-w-Panbilang. Covet-v-Magnasa; maingit.
Counter-a-Kalaban; laban. Covetous-a-Maingitan; maramot; masa-
Cunteract-v-Lumaban. kim.
Counteraction-n-Timbang; katimbang. Covetousness-n-Kasakiman; kararnutan,
Counterfeit-n-Howad; tulad; katalad; kahalayan; kaingitan.
kahuwad. Covey-^-Akay ng ibong.
Counterfeit-a-Howad; konowari; falso; Cow-n-Baka.
hindi tunay. Cow-v-Takutin; tumakot
Counterfeit-i--Ho\varan; parisan; gagarin; Coward-a-Duag; mahina ang loob; ma-
gumagad. tatakutin.
Counter-mand-?/-Bagiihin ang utos. Coward-w-Duag
Counter-pane-n- Kumot. Cowardice-n-Karuagan; pagkaduag.
Counter-part-n-Kabiak. Cowardly-a-Duag; maduag; matata utin
Counter-poise- v-Tumimbang. mahina ang loob.
Counter-poise-w-Katimbang. Cower-?y-Tiimakot.
Counter-sign-n-Hodyat; hodyatan. Cow herd-^-Ang nagpapastol; pastol.
Counter-sign-z;-Puiiiirma. Cow hide-n-Balat ng baka.
Countess-w-Asawa ng visconde. Cowl-n-Tukarol ng pari.
Counting-house--Banko. Coy-a-Nahihiya; mahihiyain.
Countless-a-Di makabilang. Cozen-2/-Dayain; hibuin.
Country-n-Parang; bukid; kabukiran. Cozy-a-]\Iainam; maganda.
Country-a-Nauukol sa parang 6 bukid. Crab- Alimango; talangka; alimasag.
Country-man -w-Taga bu id; kababayan. Crabbed-a-Masungit;mabagsik;maramot.
Country-woman-n Babaying taga bukid. Crack -7'-Puinutok; lumahang; lahangin;
County-n Lalawigan. baliin; lamatin.
Couple n- Ang dalawa; paris. Crack-H-Ugong; putok; lahang; lamat;
Couple i-Isama, kurnasal; ikasal. basag; bali.
Coupling--Panali. Crack-fi-Sanay; marunong; makinis; mai-
Courage-n-Tapang; bisa; dahas; lakas nam.
loob; sigla; pagkabayani. ^racker-n-Galleta.
Couiageous-a-Matapang; malakas ang Crackle-y-Humaging; lumagutok; luma-
loob; buo ang loob; inarahas; bayani. gitik.
Courier-n-Taga dala ng telegrama. Cnu-kle-n Lagitik; lagutok; langitngit.
Course n-Paraan; daan; takbo. Cradle-n-Duyan.
Course-z/-Pumaraan; tumakbo duniaan. Cradle- v-Ilagay sa duyan; iduyan.
Courser-n-Mangangaso; kabayong raa- Craft-n-Talas; katalasan; katusuhan/
tulin. lansi: Katalinulian.
Court-n-Juzgado; Imkuinan. Crafty ^-Matalas; tuso; suitik.
Court-f-Luniiga\v; luminckod; manuyo. Cra.ir -// r.aton.Lr inataas at matarik.
Courteous-a-Magalang; bihasa; maru- Cragged-a->ial)at<; hindi patag.
nong makipag kapwa tawo. Craggy-rt-Mabato; hindi patag.
Courtesy-w-Galang; yuko; yukod. Orain-r Siksikin; isiksik.
Courtesy-v-Yumuko; gumalang. Cramp-n-Pulikat; manhid; apad.
ORE 201 CRO
Cramp-?>-Pumulikat; mamanhid. C'reep- y-Gumapang.
Crane-w-Tagak; grua; kamaboy. Creeping-n-Paggapang.
Cranium-w-Bao ng ulo. Oeeper-n-Ang gumagapang.
Crank-#-Puluhan. Creinate-v-Sunugin ng bangkay.
Cranky-a-Masungit; mabagsik. Crernation-n-Pagsunog ng bankay.
Cranny-n Litak; sulok. Crept- wimp. & p. p.-Gumapang.
Crape-n-Kayong manipis at maitim; Cre^it--Paglaki nang buan; bagong
kayong panluksa. buan.
Crash-n-Bungo; lagpak; kalog; umpog. Crest--Tuktok.
Crash-z/-Bumungo/ luinagpak; kumalog; Crest-v-Ilagay ng tuktok.
durugin. Crested-a-May; puaot; may tuktok.
Crate-w-Kahon; kaing; loelang; buslo. Crestfallen-a-Malungkot; nahihiya.
Crater-i-Bibig 6 butas ng volcan. Cretaceous--May halong yeso.
Cravat-n-Corbata. Crevasse-n-Baris; saluysoy;'sungoy.
Crave w-Magnasa; maingit; sutnamo; Crevice-n-Baris; saluysoy; sungoy.
manalangin; dumaing. Ore \v-n- Ang mga tawong nagtatrabajo
i

Craving-tt-Ingit; nasa; pita. sa isang sasakyan.


Craven-a-Duag; maduag; mahina ang Crew-v. m^?.-Turnalaok.
loob. Crewel-7i-Torcilla.
Craw-;/-Balunbalunan. Crib-?i-Bithay; kakanan ng hayop laba-
Crawl- u-Gumapang. ngan.
Crawl-n-Pag-gapang. Crib-v-Bithayin/ magbithay.
Crawl-n-Kulungan ng isda; baklad. Cribbing-n-Pagkulong/ pag-umit.
Crawfish-w-Alimasag. Cribbage-w-Laro ng baraha.
Crayon-n-Yeso. Cribble--Bitbay.
Craze- u-Maging ulol; maulol. Cribble- v- Magbithay; bithayin.
Craze-n-TJso; ugali; kaugalian; modo. Crick-n-Manhid ng liig.
Crazy-a-Ulol; baliw; sira ang isip. Cricket-^-Paklong.
Crazyma/z-w-Tawong ulol/ tawong sira Cried--z/.
imp. p. ^?.-Umiyak; nakaiyak.
ang isip; ulol. Crier-n-Taga tawag.
Creak -c-Umalitiit; lumangitngit. Crinie-)i-Kasalanan; sala.
Creak-n-Alitiit; langitngit. Criminal-a-Laban sa utos.
Cream-w-Laknip. Criminal-n-Ang may kasalanan; ang
Oreamy-a- Malaknip. nagkasala.
Craziness-w-Kaululan; kasiraan ng isip; Criminality-n-Gawang masama; kasa-
pagkaulol. lanan; kasamaan,kataksilan.
Crease-w-Bakas ng tiklop. Criniinate-2/-Magbigay sala paratangin;
Crease--6/-Bakasin sa pagtiklop. bintangin.
Create -v-Lumalang; magsangol. Crimp-w-Kuton; pilegas.
Creation-n-Kapal; lalang; paglalang. Crimp-v-Kutonin; pilegasin.
Creator-w-Ang may kapal. Crimson->i-Pula.
Creature-n-Nilalang; sangol; hayop. Crimson--Mapula.
Credeiice-/z-Pananampalataya; panini- Crimson-v-Pulain.
wala. Oinge-v-Umurong.
Credent-a-Pananampalatayanin. Cringe-n-Urong.
Credential-n-Titulo. Crinkle-z/-Kutonin.
Credible-a-Dapat maniwala; tapat ang Crinkle-n-Kuton.
loob. Crisis--Pandulo; hanga; taning na pa
Credit-w-Pautang; pananampalataya; nahon.
paniniwala. Crisp-a-Kulot.
Credit-t'-Pautangin; sumampalataya; Crisp-r-Kulotin; kutonin.
maniwala; magbigay puri. Criterion-w-Katotohanan.
Creditor-n-Ang nagpapautang; pinag- Critic-w-Ang pumipintas; taga pintas.
kautangan. Critical-a-Ganap; mabigat.
Credulons-a-Dapat maniwala. Criticize-v-Pintasin; kutyain; pulaan.
Credulity-n-Sampalataya; pananampala- Crochet-t-Magganchillo; gumanchillo.
ya; paniniwala. Crock-n-Tapayan; kamaw.
Creed-w-Pananampalataya sa Dios. Crock-a-Uling.
Creek-?^-Ilog; sapa. Crock- c-Umuling.
Creel-n-Buslo. Crockery -w- Manga tapayan.
26
CRU 202 CUL
Crocodile -Buaya. Cruise-v-Lumayag sa dagat.
>oft-r/-Pitak na lupa; Munting bukid. Cruiser-n Sasakyan pandirigma.
>one-?i-Matandang babayi. Cruller-n-Mamon na nakaluto sa rnantika
>ony-w-Kaulayaw; kalaguyo; kaunuran. Crumb-w Pindot ng tiiiapay; pirasong
>ook-n-Bukot; hubog. munti.
>ook-7/-Bukotin; hubugin; baluktotin. Crumb-v-Pumiraso; pirasohin ng munti.
>ooked-a-Hubog; baluktot; pasuotsuot. Crumple- v-Kusotin; kutonin.
>op-fl-Balunbalunan. Crunch-v-Ngumasab.
>op-7Z-Ani; inani; pagani. Crunch-^-Ngasab; sabsab.
>op-i;-Putlin ang dulo; kumain ng Crupper-n-Baticola.
damu. Crusade-n-Lakad ng hukbo.
>osier-#-Tungkod ng Arsobispo. Cruse-n-Tasa; bote.
>oss-w-Krus; bigat; dalamhati; kasa- Cruset-n-Pangpatunaw ng platero.
kitan. Crush-z'-Inism; uminis; inisin; dikdi-
>oss--Masungitj mabagsik. kin; durugin;
>oss-v-Kumabila; tumawid. Crush--Dikdik; durog; bunton.
>oss bar-n-Anoman. Crust-n-Upak; balat.
"ross bow-#-Pana. Crusty-a-Mabalat; maupak.
>oss examine-77-Tanongin ng saksi. Crutch-n-Tunkod.
>oss-eyed-a-Duling Cry-n-Sigaw; iyak; tangis.
>oss grained-a-Masungit. Cry-v-Tumangis; umiyak; sumigaw.
>ossing-n-Krus; Cry of danger-n-Hulhol.
>oss]y-<7(fa/.-Pasungit, Crypt-n-Libing sa ilalim ng simbahan.
>ossness-n-Kasungitan. Criptogram-n-Zero; tanda;
>oss-question-i-Tanongm ng saksi. Cryptograph-w-Zero; tanda
>ossroad--n-Salubungan ng daan; krus Crystal-a-Parang bubog.
ng carsada, Crystal-n-Bubog.
>oss-timber-?i-Anoman; balikilan. Crystaline-a-Parang bubog.
>oss wuy-n-Krus ng daan 6 lansangan. Crystalize-7/-Maging bubog.
"rosswise-arZ-z/.-Pahalang. Cub-)i-Mimting oso; bagong nagaaral ng
>otch--Sabak. katungkulan; batang bastos.
>otchet-^-Gumanchillo. Cube-w-Kubo; tangkalag.
>ouch-v-Yumuko. Cubic-a-Nauukol sa kubo.
>onp-n-Likuran; gavving likod. Cubeb-n-Cigarrillo ngbunga ng'paminta.
>ow-w-\Vak; a\vak; talaok. Cubit--Ang haba ng baraso buhat sa
>ow-^-Tuinalaok. siko hangang sa dulo ng malaking
>owbar-n-Bareta. mangmang.
>owd-M-Bunton ng tawo; kakapalan Cucumber-w-Pepino.
ng tawo. Cud-n-Ang ningunguya ng baka.
3rowd-v-Kumapal ng tawo; tumulak. Cuddle-7/-Sumiping ng malapit.
>own-w-Korona; putong; kaharian. Cudgel-n-Pumalo; palo: kahoy.
>own--Putungan ng korona; korona- Cudgel-v-Paluin; kahoyin; orangin.
hin; tapusin. Cue-7z.-Buntot ng insik.
>ucial-a-Hitsurang krus. Cuff-n-Sampal; tampal; tampi.
>ucible-n-Pangpatunaw ng medico. Cuff-y-Sampalin; tampalin.
'nirifix-?i-Larawan ni Jesu-Cristo na Cuisine-w-Koaina.
nakapako sa krus. Culinery-n-Nauukol sa kosina.
>uciiixion-i-Pagpayako sa krus. Cull-7/-Iwaksi, iliiwalay.
>ociform-a-Hitsurang krus. Cullender-;/-Salaau.
>ucify-7/-Ipako sa krus. Cully-n-Tawong mahina ang isip.
>ude-a-Maasim; hilaw. Culni-n-Puno ng mais.
"rudeness-n-Asini; k ah i la wan. Culminate-u-Abutan ng kataastaasang
"i-iidily-n-Kaasiinan; asiin; kaliila\\:in. lugar (>
grado.
xruel-a-Walang awa; ganid; walang Culpa-n-Kasalanan; sala.
halnig; niahangis; nialta.izsik; inalupit. Ciili)able-^/-May kasalauau; dapat pa-
'ruelly-ai7'.-Kalu|)itlu]it. rosahan,
>uelty-n-Kawalan ng a\va; kabangisanj Culprit-w-Ang may kasalanan.
kabagsikan; kasamaan kalupitan. Cnltivate-7'-F>airl)a.i;in; linangin ng lupa;
'ruet-n-Lalagyan ng suka. magwaka.
sa dagat. Cultivatkni-x-Pagsayaka; paglinang.
CtfR
Cultivator-M-Ang nagsasaka; magsasaka. Curtsy- r-Bumati; yumuko.
Culture-'/i-Karunungan. Curvate-o-Baluktot.
Culture-iMiiagturo. Curviition-w-Pagkabaluktot; kakubaan.
Culvert-n-Imbornal; sangka sa ilaliin Curvature-n Kakubaan.
ng lansangan. Curve-n-Yuko; hubog; kabaluktutan.
Cumber 7/-Bumigat; tuina^il. Curve a-Baluktot.
Cumbersome-a-Mabigat; matindi. Curve-oYumuko; hubugin; baluktutin;
Cunibnince-n-Abala. bumaluktot; humubog.
Cum 1 irons -f/-Mabigat; malaki. Curbity-n-Kabahiktutan.
Cirmilate-v-Mag ipon; bnmunton. C5ushion-u-Upuan na malamb6t.
Cunning-rt-Tuso; bihasa; matalas; madi- Cuspid-n-Pangil.
wara; suitik. Cuspidal-o-Matulia ang dulo.
Cunning-M-Karunungan; katusuhan; Cuspidate-t>-Tulisan.
katalasan. Cuspidor-n-Luraan.
Cup-n-Tasa; kopa. Custard-w-Chiflan.
Cup bearer-n-Taga abot ng tasa sa Custodian n- Ang nagbabantay; taga
isang funeion. bantay.
Cupboard-w Lalagyan ng mga pagkain. Custody--Tanod; bantay; pagkaban-
Cupidity-n-Nais; ingit; kaingitan; ka- tay.
sakiman; karamutan. Custom-n-Kaugalian; ugali; uso; modo;
Cur-w-Asong walang kabuluhan. gawi; anyo; asal; kaasalan.
Currish-a-Bastos; hainak. Customary-a-Karanivvan; magawi; kau-
Curable-a-Magagalingin. galian.
Curate-7z-Cura. (3ustomer-n-Kasuki
Curative-a-Makakagaling. Custom-house--Aduana.
Curator-n-Puno taga pamahala. Cut-v-Hiwain; tigpasin; putulin; gilitin;
Curb-:>-Pigilan; pumigil. hiwasin.
Curb-rc-Pigii. Cut-w-Hivva; gilit; putol; tigpas; yari
Curb stone--Bato sa tabi ng lansangan. hitsura.
Curd-c-Lumapot. Outaneous-a-Nauukol sa balat ng tavvo.
Curdle-v-Lumapot Cute-a-Tuso; matalas; maganda.
Cure-n-Gamot; kagamutan; pag gagamot.
Cure-u-Gamutin; gumamot; pagalingin. Cutlass-w-Hapak.
Curfew-w-Tugtog ng compana sa alas Cutler-?i-Ang nagtitinda ng mga lance-
nueve. , ta, gunting at iba pang kasankapang
Curiosity-n-Kadivvaraan; nasang maki- panghiwa.
alam. Cutlery-w- Manga kasangkapang pang-
Curious-a-Madiwara; masinop. hiwa.
Curl-^-Kulutin; balisurin; pilipitin. Cutter-n-Mangigilit; taga hiwa.
Curl -Kulot. Cut throat--Ang natay sa kapwa; ang
Cur-mudgeon--Tawong bastos. nakamatay.
Currant-w-Pasteles. Cutting-?^-Pag gilit; paghiwa; pag gupit.
Current-a-Lumalakad. Cut worm-n-Uod.
Current--Agos ng tubig; kaagusan. Cycle-?i-Bicicleta.
Curry-v-Linisin ng kabayo. Cycler-Cyclist-#-Ang sumasakay sa bi-
Curry-comb-?t-Parilinis ng kabayo. cicleta.
Curse-i>-Sumpain/ manumpa; murahin; Cyclone-n-Bagyo.
tungayawin. Cylinder-n-Bilog; kaidkuran.
Curse-w-Tungayaw; sumpa. Cylindric-(3ylindrical-a-Mabilog.
Cursed-a-Hamak; malupit. Cymbal-n-Piang.
Cursory-a-Bigla; madali; pabaya. Cynic-72-Tawong masungit.
Curt-a-Maikli. Cynic Cynical-a-Masungit.
Curtail-v-Untian, abalahin; iklian; pu- Cynicism-n-Kasungitan.
tlin ng buntot; inagtipiran. Czar-n-Hari sa Kuso.
Curtain-;/-Tabing. Czarina-w-Asawa ng Hari sa Ruso.
Curtain-v-Ilagay ng tabing. Czarowitz-n-Panganay na anak na la-

Curtsy-n-Bati; yuko. laki ng hari sa Ruso.


DAS 204 DEB

Dab-w-Tawong sanay; hampas na ma- Date-^-Bilang ng panahon; fecha.


gaan. Date-^-Ilagay ng fecha.
Dab-v-Hampasin ng magaan. Daub-v-Dumhan; dungisin; mansahin.
Dabble-v-Basain. Daub-w-Dungis; dumi.
Daft-a-Ulol; loco; sira ang isip. Daughter-w-Anak na babayi.
Dagger-n-Punal; panaksak. Daughter-in-law-w-Manugang babayi.
Daily-a-Araw araw. Daunt-a-Supilin; takutin.
Daily-n-Pahayagan na lumitaw sa araw Dauntless-rt-Walang takot; a m t a p a ng;
araw. hindi marunong matakot.
Dainty-a-Mainam; malasa. Dawdle-v-Sayangin ang panahon.
Dainty-n-Bagay na mainam. Dawn n Madaling araw; livvayway.
Dairy-n-Bahay lalagyan ng gatas. Dawn-.a-Lumiwanag sa umaga.
Dale-n-Parang. Day-n-Araw; kaarawan.
Dally-z/-Magluat; tumagal. Day-before-yesterday-Kamakalawa.
Dam-n-Salopilan; harangan ng tubig. Day break-n-Madaling araw.
Dam-a-Salopilin. Day-laborer-n-Ang nagpapaupa sa mag-
Dam-r-Harangin ang tubig. hapon; mangangaraw.
Damage-72-Kasiraan; sira; pagkasira. Day light-w-Liwanag ng araw.
Damage-v-Sirain. Day spring-n-Madaling araw; pinagmu-
Damask-w-Damasko. laan; pinangalingan.
Dame-w-Babaying puno sa isang fami- Day time-w-Panahon ng araw buhat sa
lia 6 escuelahari. madaling araw hangang sa dilim.
Damn-?;-Ihulog ang kapowa sa infierno. Daze-v-Tumulig; masilaw.
Damp-#-Basa; halumigmig; lamig. Dazzle-v-Makasilaw; sumilaw, patakain.
Damp-w-Basa; lamig. Dead-a-Patay; walang buhay; namatay.
Dampen-v-Basain; basabasain. Dead-a^T/.-Patay.
Damper-M-Panharang ng as6. Dead--Ang nangamatay.
Damsel-n-Binibini; babaying ginoo. Deaden-v-Patayin.
Dance-7/-Sumayaw; magsayaw. Deaf-a-Bingi.
Dance-w-Saya\van sayavv. Deafen-v-Bingihin: mamingi.
Dancer-n-Mananayaw. Deaf-mute-n-Tawong bingi; at pipe.
Dandle-v-Palayawin; iwiin. Deal--Pangangalakal.
Dandruff -z--Balakubak. Deai--z/-Mangalakal; magtinda.
Dandy-n-Tawong hambog. Dealer-w-Mangangalakal.
Danger-n- Panganib; kapanganiban. Dealing-n-Pangangalakal.
Dangerous-a-Mapanganib; may panganib. Dean-n-Puno sa katidral.
Dangle-7/-Isabit; sumabit; sabitin. Dear-a-Iniibig; mahal; minamahal; inii-

Dapper- a-Munti at maliksi. rog; irog.


Dare-v-Mangahas; ipangahas. Dear-n-Iniirog; palayaw; ang iniibig.
Dare-n-Pangahas; paslang. Dear-adf.-Mahal.
Dark-a-Madilim; malabo; maitim. Dearth-n-Kawalan; kakulangan.
Dark-w-Dilim; itim. Death-n-Kamatayan; pagkamatay.
Darken-v-Umitim; dumilim; dumhan; Deathless-a- Walang ka matayan.
dungisan; labuan; lumabo. Deathly-a-Makakamatay.
Darkness n-Kadiliman; kapanglawan. Death-bed-n-Huling oras ng buhay; hi-

Darling-a-Minamahal; pinalayaw. ngalo; kainatayap.


Darling-n-Ang minamahal. Debar-v-Ibukod; iwaksi.
Darn-r-Sursihan. Debase- c-Hamakin; bawasan.
Darn-n-Sursi. Debasement-n-Pagkahamak; pagbu\\as.
Dart-n-Palaso; suligi; sibat. Debatc-v-Ipagmatowiran; magmatowid.
Dart-v-Ihagis ng palaso; itulag. Debate-n-Pagmainnto\\ iran.
Dash-rt-Takbo. Debauch-y-Maglasing; maghilo; bumu-
Dash-u-Ihagis ng malakas. lok.
Dastard-?i-Karuagan; duag. Debauch-w-Ang labis.
Dastard-a-Duag. Debauchery-w-Paglalasing; pagkabulok.
Dastardly-a-Maduag; mahina ang loob. Debilitate-r-Mangayayat; humina.
DEC
Debility-n-Kahinaan; lata; pangangaya- Declamation-w-Pagsasalita sa m'arami.
yat; hina. Declare-7/-Sabihin; ipahayag; ipakilala;
Debit-n-Utang. ipatalastas; salaysayin; saysayin/
Debit-v-Pautangin. bumalak.
Debonair-a-Magalang; mapagbigay loob. Declaration-n-K asaysayan; s a ay say
1

Debris-n-Pinagpilian; kasukalan. pahayag; pagpapatalastas.


Debt-w-Utang. Declension--Pagba was; paguunti .

Debtor-rc-Ang may utang; ang nagka- Decline-v-Bumawas; umunti; umayaw/


utang. tumangi.
c
Debut-n-Prirnerong litaw. Decline-n-Paghupa; pagba\va paguunti.
;

Decade-n-Luat ng sampuong taon. Declination-n-Paghuhupa; pagbabawas;


Decadence-w-Pagkabawas; pagkabulok. paguunti.
Decadency-n-Pagkabawas; pagkabulok. Declevity-w-Dahilig na lupa; dalisdis;
Decaliter-fl-Takal na may sampuong; lupang matarik; tibagan.
litro. Decoct-^-Haluin; ihalo; ilabok.
Decalogue-w-Ang sampuong utos ng Decolor-i/'-Alisin ang kulay; putiin.
Dios. Decolorize-^-Putiin.
Decameter-n-Layo ng sampuong metro. Decompose-?/ Bumulok.
Decamp-^'-Tumakas; umalis. Decomposition-w-Pagbulok.
Decant-v-Ibuhos. Decorate-v-Gayakin; pagandahin; pai-
Decanter-w-Lalagyan ng mga alak. iiamin.
Decapitate-^-Pugutm; magpugot. Decorated-n-Tagagayak;anggumagayak.
Decapitation-w-Pagpugot. Decoration-n-Paggayak paghanda.
;

Decay-i/'-Bumulok; lumipol; sumira. Decorati ve-a-Na k agagaya k .

Decay-n-Pagkasira; pagkabulok. Decorous-a-lMahinhin; mahinahon; ma-


Decease-n-Pagalis; pagkamatay. bait; maginoo.
Decease-t'- Mamatay. Decorum-n-Kabaitan; kahinhinan; ka-
Deceit-w-Daya; hibo; patibong; kasi- mahalan; kalinisan.
nungalingan; panunuba; paghibo. Decoy-v-Hibuin; dayain.
Deceitful-a-Magdaraya; daya; nakadaya; Decoy--Hibo; pangati.
manuba. Decrease-u-Bumawas; umunti; umikli;
Deceive-?;- Hibuin/ magdaya;
dayain; lumiit.
magsinungaling/ magbulaan; manekas. Decrease-n-Pagbawas; pag uunti.
December-n-Diciembre. Decree-w-Utos; pasiya.
Decency--Kabaitan; timtim; kamahalan; Decree-v-Mag utos.
kabinian; kahinhinan; kahusayan. Decrepid-a-Ulianin; mahina-; matanda.
Decennary-n-Luat ng sampuong taon. Decrepitude-^-Katandaan; kahinaan; pag
Decennial'a-Nauukol sa luat ng sam- kahukluban.
puong taon. Decrial-n-Uyam; pintas; alibugha.
Decent-a-Matimtim; magalang; maginoo; Decry-^-Mag alibugha; halayin; kut-
mabait; mabini. yain.
Deception-n-Daya; hibo; kasinungali- Dedicate-?;- Mag alay; ialay/ ipanagano.

ngan. Dedication-n-Pag alay; alay.


Deceptive-a-Makakadaya. Dedicator-n-Ang nag aalay.
Decide-v-Magbigay hatol; hatulan; hu- Deduce- v-Hanguin; hugutin; awasan.
matol; magtika. Deduct- u- A wasan; bawasan/ untian; ku-
Decided-a-Buo ang loob. langin.
Decimal-n-Bahagi; decimal. Deduction-n-Pagbawas.
Decimal-a-Nauukol sa decimal. Deed-w-Gawa; titulo.
Decimal fractions-n-Quebrados; decima- Deed-f-Ibigay ng titulo.
les. Deem-t'-Mag isip; magwari.
Decipher-7/-Hanapin ng kahulugan; ihu- Deep-a-Malalim.
log; saysayin. Deep-adv.-Malalin.
Decisioii-w-Hatol/ tigas ng loob; kabu- Deep-n-Laot.
oan ng loob; pasiya. Deepen-?7-Ipalalim; palaliman.
Decisive-a-Totoo; huli. Deer-n-Usa.
Deck-n-Sahig ng sasakyan; balasa. Deface-v-Sirain; sirain ang mukha.
Deck-i'-Bihisin;takpanin. Lefamatory-a-Maninira ng puri.
Declaim-v-Magtalumpati; magsalita sa Defamation-w-Panira nang puri; upa-
marami; manalangin. sala,
206 DEM
Defame-7>-Murahin; mag alimura; umupa- Deign- u-Pamayag; paging dapat.
sala/ kutyain. Deject-7^-Humamak; maglungkot.
Default-n-Daya; tekas. Dejected-a-Aba; hamak; hapis; mahapis
Default-t-Manekas; dayain; kaniyahin. kulang palad.
Defaulter-w-Manenekas. Dejection-)i-Pagkahamak; lungkot; ka
Defeat-2>Pasukuin; talonin; supilin. kulangan ng palad.
Defeat-w-Talo; suko. Delay-;<- Abala; antala; pigil; pagluat.
Defect-w-Kakulangan; kulang; pintas; Delay-u-Umabala; antalahin.
kapintasan; mail; sala; kasalanan. Delectable-a-Maaliw; magiliw; malugod
Defection-n-Kamalian; kakulangan. masaya.
Defective-a-Di yari; hindi ganap; ku- Delectation-n-Saya; lugod; aliw.
lang. Delegate-w-Kahalili; katiwala; kapalit.
Defence-n-Saklolo; tulong; ampon tan- Delegate- f-Ipagkatiwala; humalili; mag
kilik. katiwala.
Defend-v-Tulungin; tumulong; kanlon- Delegation-n-Kapisanan.
kupkupin; ipagtangol; tumanki-
gin; Deleterious-a-Makasisira; masama.
lik; amponin. Delf-n-Manga tapayan.
Defendant-??- Ang kinakanlong; ang tina- Deliberate- f-Sadyain; magwari; mag
tangol. isipisip.
Defense-w-Kanlong; tankilik; tulong; Deliberately-ad^.-Tinalaga; sinadya.
saklolo; pagtatagumpay; tagurnpay. Deliberation-n-Pagwari; sadya.
Defenceless-Defenseless-a- Walang mag- Delicacy-n-Kabutihan; kainaman; kalain
aampon. butan; lambot kakinisan.
Defer-?;- Antalahin; bimbingin; maantala; Delicate-a-Banayad/ malambot; manipis
ipagpaluat. marupok; maselang.
Deference--Antala; abala/ galang. Delicious-a-Masarap; malasa; kaalivvaliu
Deferential-a-Magalang. kalugodlugod.
Defiance-n-Kapangahasan; hamon. Delight-tf-Tuwa; aliw; inam; lugod; lasap
Defiant-a-Mangahas. katuwaan; ligaya.
I)eficience-Deficiency-?i-Kakulangan; ka- Delight- v-Manuya; maglugod; magsaya
walan. Delighted-a-Masuya; malugod; maaliw.
Deficient-a-Kulang. Delightful-a Kaalivvaliw; kalugodlugod
Deficit-7i-Kakulangan; kulang. kasayasaya.
Defile-w-Landas. Delineate-i;-Tumabas; padparin; say
Defile-f-Bumulok; sumira; dungisan. sayin.
J)efilement-?i-Pagkabulo A pagkasira.
; Delineation-w-Pagtabas.
Define-i -Saysayin; salaysayin; ihulog.
l
Delinquenoy--Pagso\vay sa utos; ka
Definite-a-Firme; totoo. kulangan/ pagkakasala.
Definition-yA-Ka'uiliigun; kasaysayan. Delinquent-a-May kasalanan.
I)eflect-7/-Iliko lumiko. Delinquent-;*- Ang may kasalanan.
Deflection-n-Pagliko. Delirious-a-Ulol; sira ang isip.
Deflexure-w-Pagliko. Delirinm-n-Pagkasira ng isip; pair
I)efoliation-n-Paglalaglag ng dahon: kaulol.
Deform-?;-Pumanj>it ang hitsnra. DeUver-t?*Magdala; sagipin.
])eformity-^-Pi)gkapangit ng hitsura. Deliverance-n-Pagdadala; pagsagip; pag
Defraud-7AManekas; manuba/ dayain; ligtas.
kaniyahin. Delivery-n-Paghahatid; pagdadala; pag
1

Defray- ^- Abuluyan; umabuloy; amponin. sagip.


I)eft-a-Bagay; marunong; sanay. Dell-n-Parang.
Defunct-a-Patay; walang bnliay. Delta-n-Lab&san ng ilog.
T)efy-T-Lum:ilian; liainnnin: huiiianion. |)clndc -r rpatin; dayain; liibuin.
Degeneracy -n-Pagkahaoaak. Deluge-)) \pa\v; lubog.
.

I)egenerate-a Hamak; mababa; walang lU'lngc-r-rmapaw; i


lubog.
kabuluhan. Delusion*9t-Pagflpat; daya; hi bo; kasi
I)egenerate-v-Humamak; bumaba.
Degredation-n-Pa^kalianiak; pagkftbaba. Delusive-^/- Makakadaya; magdaraya.
I >'Lr rade-7/-Sumira; sirain; linnianiak. Delve-i/'-Hutnukay; tumarok.
Degraded-a-Hamak; mababa ang lHMn:iL "ii-iio--Puiu ng isang Katipnnai:
r

tawo. I
>cinand-7/-Humingi: lumuhog.
Degree-?i-Grado. I>oiiiand-v-Ang hiningi; hingi/ luhog.
DEN 207 DRR
)emarcation-;z-Hanga; hanganan. Deny v-Magkaila; tumangi. tangihan-
)emean-#-Guimi\va. r
ipairUnloob; i|>:ni; ayaw.
luia,u
)emeanor-n-Ga\va; paguugali; ugali; pa- Deodori/c-?'-. \lisan n^> ainoy.
lakad; asal; Kilos. l>c|.art I'malis; luniakad; tumakas.
/

HMmMitate-o-Ulol; walang isip. Departure-n-Pagalis; iaglayas; pagtakas.


)emented-a-Ulol; sira ang isip. Department-n-Departamento.
)enientia-//-Kaululan;pagkaulol kasi- I)epend-7/-Sumabit; mabitin; humilig.
raan ng isip. Depict-v-Pintahin; ipinta; saysayin Hwa-
)emerit-n-Pintas; gawa 6 kilos na ma- nagin.
sama. Depicture-n-Pagliliwanag.
)emijohn-tt-Damajuana. Depicture-^-Liwanagin; lumiwanag.
)emise-;/-Kamatayan. Deplorable-a-Kahambalhambal; kahapis-
Jemise-v-Magpamana. hapis; kalunoslunos.
)eruolish-n-Lipolin; sirain; gibain; gu- Depopulate-r-Umalis ang manga tawo
luhin. sa isang lugar.
)emolition-n-Paglipol; pagsira; kasiraan. Deplore-^-Magdamdam.
)emon-i-Demonio. Deport-z/'Ipaaiis sa isang lugar.
)emoniac-a-Nauukol sa denionio. ])eportation-w-Pagpapana\v; pagdedes-
)emoniacal-a-Nauukol sa demonio. tiero.
)emonstrate-r-Ipakilala; ipakita; pali- Deportment-n-Kilos; ugali.
wanagan; ipatalastas. Deposal-n-Pagpaalis sa katungkulan.
)emonstration-n-Kilos; kasaysayan; pag- Depose-f-Ialis sa katungkulan.
papakita. Deposit-2/-Ideposito/ ilagay; ipagkati-
)emonstrative-a-Sinasaysay. wala; kilaga.
)emonstrative-n-Kasaysayan. ])eposit-w-Deposito; lalagyan.
)emoralization-n-Pagkasira ng mabuting I)eposition-H-Pagdedeposito.
kaugalian. I)epot-n-Deposito.
)emoralize-z;-Sirain ng mabuting kauga- I)epravation-n-Kabulukan; kahamakan.
lian.
Deprave-y-Humamak; pasamain.
)emur-c Sumalangsang; tumigil. Depraved-o-Paslit,* masama; hainak.
Demur-n-Tigil. Depravity-n-Kahamakan; ligalig; pag-
;)enmre-a-Mababang loob. kabulok.
[)en-?i-Yungib. Deprecate-v-Manalangin.
Dengue--Lumpo. Deprecation- w-Panalangin.
Deniable-a-Maipagkakaila; mapagkaila. Depreciate-^'-Hainakin; bawasan ang
Denial-M Pagkakaila;
pagkaayaw; pa halaga; halayin; laparan. .

hindi; kaayavvan; pagkatangi. Depreciation-w-Pagalipusta; paghamak.


Denizen-w-Ang tumitira sa isang lugar. Depreciatory-a-Mapakahamak.
Denominate-u-Pamagatin; puma gat; Depredate-T^-Nakawin; manduit.
magsaysay. Depredation-n-Pandudui t.
3enominate-a-May ngalan. Depress-17-Hamakin; inisin; tumumal.
Denomination-n-Tawag; ngalan; pama- Depression-n-Pagiinis.
gat; bansag. Depressive-a-Hatumal.
)enote-v-Tandaan. Deprivation-n-Kawalan; pagkawala.
)enounce-v-Magdenuncia; i
pag ai t
1 ; Deprive-2/-Alisan ang kailangan; iwala.
isumbong. Depth-w-Lalim; kalaliman.
)ense-a-Siksik; masinsin. Deputation-n-Kahalili; katiwala.
)ensity-w-Kasi!.sikan; kasinsinan kapal, Deputy-n-Katiwala; kahalili.
kadiliman. Derail- c-Umalis sa railes.
)ent-n-Ukit. Derange-w-Sirain ang ayos.
)ent -^-Ukitin; umukit. Derangement-?i-Pagkasira ng ayos.
fental-a-Nauukol sa ngipin. Dereliction-w-Pag-iiwan.
)entist-w Mangagamot ng ngipin; Deride-v.Umnpasala; uyamin; libakin.
dentista. Derision-n-Upasala; uyam; libak.
)entistry-n-Karunungan sa paggaga- Derisive-a-Mauyam.
mot ng ngipin. Derive-v-Hanguin sa iba.
)entoid-a-Hitsurang ngipin. Derivation-n-Pagkuha sa iba.
)enudation--Paghubad. Derivative-;/-Salita na nangaling sa
)enude-i;-Hubaran; humubo; humubad; ibang wika.
maghubo; maghubad; hubdan. Derive-v-Kunin sa,
Derm-w-Balat.
DES _208 _____ DET
Despatch-u-Ipadala; tapusin.
Derogate-v-Pawalan ng kabuluhan. Despatch-?i-Telegrama; hatid kawad.
Derogate-a-Sira; may bawas. Desperado-w-Tulisan; magnanakaw.
Den >gation-72-Pagbawas. Desperate-a-\Valaiig asa.
Descend-^- Lumusong; manaog; bumaba; Desperation-n-Pagkawala ng pagaasa.
bumawas. Despicable-rt-Haraak; walang puri; ma-
Descendant-rc-Anak; lahi, hinlog; inapo. diri/ mahalay; malait; masama.
Descendent-a-Mangaling sa. Despise-u-Yamutin; yumamot/ masu-
Descension-n-Pagpanaog; paglusong. klam.
Descent-w-Paglusong; lusong. Despite-w-Galit; tanim sa loob.
Describe- v-Liwanagan: saysayin; sabi-
hin ng maliwanag. Despiteful-a-Masama; hamak.
Description-w-Kasaysayan; pagsasaysay. Despoil-v-Sirain; lansagin; gibain.
Descry- u-Tana win; tumanaw. Despoliation- w-Pagk asira; paglansag.
Desecrate- v-Sirain;
sumpain; tumunga- Despond-?;-Humina ang loob; inawala
yaw. ang pagaasahan.
Desecration-n-Pagtutungayaw:tungayaw. Despondency-n-Kawalan nang pagaasa;
sumpa; pagpasira. paghina ng loob.
Desert-iy-Magtanan. Despondent--Walang ipagaasahan;
Desertion-n-Pagtatanan. malungkot.
Desert-ra-Lugal na ilang; ilang. Despot-w-Punong mabaksik; baring;
Desert-a-Ilang; karat. mabagsik.
Deserter-n-Sundalong nagtanan. Despotic-a-Mabagsik; mabangis; masama.
Deserve- v-Magkaroon ng karampatan; Despotism-n-Kabagsikan; kabangisan.
paging dapat. Dessert-w-Himagas.
Deservedly-adv.-Nararapat. Destination-n-Destino; pag uukol; kau-
Deserving-a-Nararapat. kulan; taan^
Des habille-a- Walang ayos ang pagbi- Destine-v-Ipadistino; idistino.
bihis. Destiny-w-Distino.
Desiccate-v-Tuyuin; matuyo. Destitute-a-Walang hanap buhay; salat;
Desiccation-n-Pagtutuyo. walang mag aampon; dukLa.
Desiderate-y-Magkailangan; magkaroon Destitution-w-Kasalatan; kahamakan; ka-
ng kailangan. dukhaan.
Desiderative-a-May nasa; mapipitain. Destroy-v-Sirain; basagin gibain; lan-
Design- u-Guhitin:' akalain; isipin; ga- sagin; igiba.
win. ., Destructible-a-Makasisira.
Design-w-Plano; guhit; tika; akala; ban- Destruction-n- Kasiraan; pagkalipol; pag
ta; pag gagawa. kalugso.
Designedly -a^.-Tinalaga; sinadya; ki- Destructive-a-Makasisira.
nusa. Detach-2/-Ibukod; tangalin; tumangal.
Designing-a-Nakahihibo. Datachment-n-Destactamento; pagtangal;
Designate- u-Ituro; sabihin; pagbukod.
Designation-^-Pagtuturo; pagsasabi: pili; Detail n-Kasaysayan.
tungo. Detail-oMagsaysay.
Desirable-a-Maibigan; nasain. Detain-^-Pigilin; magluat; pihitin.
Desire-^-Magnasa; nasain; magpita; Detect-v-Tul;lasin; tagpuan; makita; usi-
umibig; humangad. sain; siyasatin.
Desire-n-Nasa/ ibig; gusto; nais. Detection-w-Pag uusisa; siyasat.
Desirous-a-Magnanasain: maiibigan; Detective-a-Nauukol sa secreta.
mapagnasa; mapagpita; mapagha- Detective-n-Policia secreta; policiang
ngad. lihim.
Desist- v Huminto; maghinto; tuini.iril: Detention-n-Pagluat; pagpigil; abala.
humimpil; magtahan Deter-z/-Umabala; pigilin.
Desk-n-Kupitre. Deteriorate-v-Sumama; bumigat ang sa-
Desolate-a-Mapanglau-: ilang. kit 6 karamdaman; sumira; lumipas.
Desolate-?5-Lipulin: gibain: sirain. Deterioration --Pagsasama; pagkasira.
Desolation-w-Pagyasak; kasiraan. Determination-n-Pasiya; kabuoan nang
Despair-':- Ma \\ala ng pag asa; humina loob.
ang loob. Determine--z/-Hatulan;magpasiya; bumuo
Despair-n-Kawalan ng pagaasa. ang loob.
DEX 209 DIF
reterminate-^-Ilagay ng inga hanga; say- Dextrous-a-Sanay; ma rum nig; matalas"
say in. bihasa.
Determined-a-Buo ang loob. I Malx.'tcs-y/ -Sakit na madalan umihi ang
Detest- v-Suklamin; yumamot. may sakit.

Detestable-o-Kaiupitlupit; kusuklam- Diablery-;/-Kalikotau.


suklam; kalunoslunos; masuklam. Diabolic- a- Nauukol sa demonio.
Detestation-n-Pagsusuklam; kuliipitan; Diabolic-al-rt-N'anukol sa demonic.
kasuklaman. Diadem --Korona.
Dethrone- t'-Talunin ang liari. Diagram-;/-Plano; gubit; tabas.
Dethonement--Pagtatalo sa hari. Dial-//-Mukba ug orasan.
Detoiir-;z-Luniakadng pasuotsuot. Dialert-n-Salita ng inga tawong hindi
Detract-*:-Manumpa; tunmngayaw; sum- marunong; dialecto.
pain; ali sin; bawasan. Dialogue //-Salitaan ng dalawa.
Detraction-n-Pagalie; paglwv.us; panum- Diameter-n-Kagitnaan.
pa; pagsumpa; tungayaw. J)iametric-rt Nauukol sa kagitnaan.
Detriment-n-Abala; bagay na makasa- Diametrical-a-Nauukol sa kagitnaan.
satmi. I
>iamond-;z-Diamante; brillante.
Detrimental-a-Makasisira; makasasama. Diaper-7z-Lam pen.
Devastate-y-Gubatin; sirain; lipulin. Dia{)bragni-n-Balat sa pag itan ng dib-
Devastations- Kasiraan; paglilipol. dib at ng tiyan.
Develop-r-Bumuti; butihin: isulong. Diarrbea-?t-Buliilo^; pag iilagan.
Developrnent-n-Pag sulong; pag kaka- Diarrhoea--Pag iilagan; bululos.
buti. Diary -7i-Tandaan ng nangyayari sa araw
Devest-^-Alisin; hubdan; hubarin. araw.
Deviate- v-Bagubin; ibain; ilipat; luma- Dia-tribe--Pagtatakapan.
pat: bumago; huminkod. Dibble-H-Panaksak.
Deviation-^-Pagkabago; I
aibhan; hin- Dice-w-Kubo na may bilang ang mga
kod. inukha.
Device-H-Kasangkapan. Dickers Kapalit; pagpalit; pagtuturing.
Devil-n-Deraonio. Dictate-v-Idicta.
DeH il-?;-Maniikso; tuksohin.
7
Dictate-w-Utos.
Devilish-a-Parang deraonio; nauukol sa Dictation-w-Pagdidicta.
demonic. Dictator-n-Ang nagdidicta; ang nagu-
Deviltry--Kasamaan; gawa nang de- utos.
monio. Dictatorial-a-Nauukol sa pagdidicta.
Devious-a-Pasuot suot; pabaya; tama'd. Diction -n-Wika; salita; pagpili ng sa-
Devise-f-Akalain; isipin; magpamana. lita.

Devi8e->i-Mana; huling sulat ng nanga- Dictionary-w-Diocionario;


matay. Did-7/. imj9.-Nangyari; gumawa; ginawa.
Division-n-Paghahati; pagbihiwalay. Didst-v. zm^j.-Ginawa; gumawa; nang-
Devoid-f-Alisin; bawas. yari.
Devoid-n-\Valang laman; salat. Die-^-Mamatay; tumapos.
Devolve-7/-Bumalik mauwi sa dati; ma- Die-n-Huhnahan.
binat. Diet-n-Pagkain; dieta.
Devolution-w-Pagbalik; pagsasauli. Diet-y-Magdieta.
Devote-v-Alayin; ialay. Diety-n-Kadiosan; pagkadios.
Devoted-a-Masipag, tapat; naibig. Differ- y-Magkaiba.
Devotion-n-Alay; pagtatapat ng loob. Difference n-Kaibhan; pagkakaiba.
Devotional-a-Nauukol sa pag aalay. Different-a-Iba; hindi taparis 6 katil-
De vour-7/- Lamuni n . lad.
Devout-a-Totoo; tapat; malinis. Diflicult-n-Mahirap; magulo.
Dew-n-Hamog. Difficulty-n-Kahirapan; kahigpitan.
Dew-?7-Humamog. Difh'dent-a-Ayaw sumanpalataya; mata-
Dew-Drop-w-Patak ng hamog. takutin; ayaw maniwala.
Devvy-a-Mahamog. Diflidence-n-Katakutan.
Dexter-a-Nauukol sa kanan. Diffuse-7/-Ibuhos; luinakij isabog; ica-
Dexterity-w-Kasanayan; katalasan; karu- hayag: ipatalastas.
nungan. Diffuse-a-Maluag; malawak.
Dexterous-a-Matalas; marunong; sanay; Diffusion-n.-Pagpaparami; karamihan;
biliasa. pagbubuhos
27
D1R 210 DI3
Dig-v-Hukayin: humukay. Directress-n-Babaying marunong ma-
Dijgest-v-Tumunaw ang kinain. mahala.
Digest-w-Codigo; kapisanan ng manga Direful-a-Katakottakot; kakilakilabot.
utos. Dirge-n-Dalit sa paglilibing.
Digestible-a Mangyayaring matunaw sa Dirk--Panaksak; punal.
sikmura. Dirk-u-Isaksak.
Digestion-w-Pagtunaw ng kinain. Dirt-n-Dumi; dungis; karumihan; ka-
Digit-n-Daliri isa. sukalan; kasalaulaan; lupa; putik.
Dignify- -Ipagpuri; magalingin; purihin.
1' Dirt-f-Dumhan; dungisin.
m
Dignity -n- Dangal; puri/ k a a h a 1 a n ; Dirty-v-Marumi; marungis; masukal; sa-
karangalan; karapatan. lahula; panit; malibag; may mansa.
Digress-v-Lumiko; lumayo. humiwalay. Dirty-v-Dumhan; dungisin.
Digression-ra-Paghihiwalay; pagliko. Dis able-a-Pilayinkapilay; kapilayan.
Dike-n-Pilapil; harangan; ng tubig. Dis ability-7i-Pag.
Dike-v-Magpilapil. Dis advantage-n-Lugi; kahirapan; kasi-
Dilapidate-^/ Sumira; sirain. raan.
Dilapidation-??- Pagkasira sira.
; Dis advantageous-a-Mahirap makalulugi;
Dilate-^ -Bumuka: dumilat; lumaki. nakasisira.
Dilation-n-Pagbuka; paglaki; pagdilat; Dis agree-?;-Magkasira; huag umayon.
Diliatory-a-Pabaya,
~ mabagal; tamad; Dis agreeable--Masamang ugali; masu-
huli. ngit; makayayamot; nakababagot na-
Diligence-?-Kasipagan; sipag. kagagalit.
Diligent-a-Masipag; maagap; mabisa; Dig agreement-w-Pagkasira-, pagkagalit;
masigla; masikap. kasiraan.
Dilute-k*-Labnawin; lumabnaw; tunawin; Dis allow-?;- Huag ipahintulot.
tumunaw. Dis annul-v-Pawalan ang kabuluhan.
Dilute- r-Lusaw; malabnaw. Dis appear-^- Ma walan.
Dilution-n-Pagtutunaw. Dis appearance w-Kawalan.
Dim-a-Madilim; malabo. Dis appoint-?;- Magdaya; yumamot; ku-
Dime-w-Sangbillion. mulang; matalo.
Dimension-n-Sukat; laki at lapad. Dis appointment-w-Kakulangan kasiraan;
Diminish-r-Bumawas; umunti; umimpis; pagkatalo.
lumiit; bawasan. Dis appro val-n-Katangihan; pagkaayaw.
Dimunition-?t-Pagbawas; pagkulang; pag- Dis approve-t'-Huag ipahintulot; pinta-
paunti; pagpaliit. sin; tumangi.
Diminutive-a-Nagpapaliit; nababawas. Dis arm-v-Alisan ang manga sandata.
Dimity- w-Kayong sita. Dis armament-n-Pagtangol ng manga
Dimple-n-Butas ng pisngi. sandata.
Din-w-Gulo; ugong. Dis arrange-v-Sirain ang ayos; guluhin.
Dine-v-Kumain. Dis aranged-a-Walang ayos; magulo.
Dingle-n-Parang munti na sa pagitan Dis arrangement-n-Kawalan ng ayos 6
ng dalawang bundok. wasto.
Dingy-a-Marumi; marungis; mapanglaw. Disaster-n-Kahirapan; sakuna.
Dinner-n-Tanghalian. Disastrous-a-Masakuna; rnahirap.
Dint-n-Ukit; lakas; kapangyarihan. Dis avow-z/-Malimutan; huag malanuui.
Dint-v-Ukitin. Disband-??-Tangalin ang manga sun-
Diocese-^- Kapangyarihan ng obispo. data ng manga sundalo.
Dip-u-Isawsaw; isisid; ilubog. Disbelief -w-Kawalan ng pananampala-
Dip-w-Lubog; sisid; ligo. taya.
Diploma-n Titulo. Disvelieve-v-Huag maniwala o snmam-
Diplomacy--Salitaan ng dalawang na- palataya.
ciones; karunungan; katalasan. Disburse-u-Magbayad gastahin
. .

Dipper-n-Tabo lumbo. Disbursement-w-Pag babayad; pag ga-


Dire-Direful-a-Katakottakot; kakilakila- gasta.
bot: masama. Disc-n-Bilog.
Direct-a-Matowid walang liko. Discard-v-Itapon; ialis; magdisoarte.
Direct-v-Tinagin; ulogin; akayin; itungo; Discard-n-Barahang pauapon.
mamahala. Discern-y-Tanawin; makita; turn in gin.
Director--Ang narnamahala. Discerniu^-a-Matalas; matalino; tuso.
Directory-a-Nakatungo. Discern ment-n Pagtatanaw.
DIS 211 DTS
Discharge-r.-Turnupad; bawasan; bitiwan; Disco ver--z/-Tuklasin; tumuklas; buksan!
guimmap; ialis sa katungkulan. makita ang di pa nakita.
Discharge-n-Pagkukumpli. Disrovery-n-Ang bagong tinuklas.
Diseiple-w-Alagad; dicipulo. l>iscredit-n-Kawalan ng paniniwala; ka-
Disciplinarian-a-Nauukol sa pagtnpad 6 kulangan ng paniniwala.
sa gobierno. Discredit-oHuag maniwala.
Disciplinarian-w-Maestrong mabagsik; 6 Discreditable-a-Hamak; bastos.
masungit. Discreet-a-Mabait tusc; matalae; ma-
;

Discipline-n-Disciplina; pagtupad sa runong; matalino.


kautusan. Discrepancy-w-Kakulangan ; kanialian;
Disciplines- Aralan; magturo; turuan. kaibhan.
Disclaim-7/-Magkaila; talikuran; huag Discrepant--Iba; kulang; inali.
Kumilala; umayaw. Discrete-a-Nakabukod; inalayo.
Dislaimer->i-Ang nagkakaila; ang tuma- Discretion-K-Kabaitan; karunungan; ka-
likod. talasan.
Disclose-/;-Buksan; ilitaw; ipalitaw; pa- Discriminate- u-Ibukod; hiwalayin.
hay ag; ihayag. Discrimination-71-Pagkabukod paghihi-
;

Disclosure-n-Pahayag; paglitaw. walay.


Discolor-i;- Kurnupas. Discuss- r-Matagpuan; magmatowiranj
Discoloration-w-Pagkupas. magsalitaan.
Discolored-a- Kupas jmaputla. Discussion-n-Pagrnamatowiran.
Discomfit-v-Manalo; talunin. Disdain-H-Uyam; tanipalasan; kahaui-
Discomfort-M-Kakulangari ng kaginhawa- bugan; kapalaluan.
han; kahirapan. Disdain-o-Maghambog; uyamin.
Discomfort-^-Yumamot; humina ang Disdainful-a-Palalo; hambog; inauyam.
loob; pagalitin. Disease--Damdam; saUit.
Discommode-t?-Abalahin ; pagalitin. Diseased-a-May sakit.
Discompose-f-Sirain ang ayos; guluhin. Disernbark-v-Umibis; umahon.
Discomposure-n-Galit; gulo. Disembarkation-n-Pag ibis sa sasakyan.
Disconcert-v-Guluhin. Disembarrass-v-Hanguin sa kahiyahiya.
Disconnect-v-Tangalin; hiwalayin. Disembody- c-Alisin sa katawan.
Disconnection--Pagkatangal tangal. Disencumber-y-Hanguin sa kagipitan.
Disconsolate-a-Malungkot; salat; niaha- Disengage-z/-Hanguin; iligtas.
pis; mahapis. Disengaged-a-Walang gawa.
Discontent-^- Yamot; sibangot: galit. Disentangle-v-Hanguin sa kaguluhan.
Diecontent-a-Galit; masama ang loob. Disfavor- v-Huag ipahintulot.
Discontent-iJ-Yumamot; magalit. Disfavor-n-Kakulangan ng galang.
Discontented-a-Sowail; galit. Disfigure-u-Mansahin; pangitin.
Discontinuance-^ Pagtigil. Disfigurement-w-Pagpapangit.
Discontinuation-n-Pagtigil. Distiguration-n-Pagpapangit.
Discontinue-z/-Tumigil; pigilin. Disfranchise-v-Alisin ang pahintulot.
Discord-n-Gulo; galit; pagkasira; kasi- Disgorge-^-Sumuka; isauli; gantihin.
raan. Disgrace-v-Pahamakin; ipahamak.
Discordance-n-Kaguluhan; kasiraan. Disgrace-w-Kaharnakan kahiyahiyaan.
;

Discordancy--Pagkasira ; kasiraan. Disgracef ul-a-Nakahihiya ; nakadudusta;


Discordant-a-Magulo; di maayos. hamak.
Discount-7/-Bawasar ; kulangin. Disguise-v-Ibahin ang hitsura; magba-
Discount-n-Ang por cientc ; pagbawas. latkayo.
Discountenance--^- Huag ipahintulot. Disguise- w-Pagkabalatkayo.
Discourage-v-Pahinain ang loob. Disgust-^-Yumamot, yamutin; mamuhi;
Discouragement-w-Kahinaan ng loob. pasamain; sumama ang loob.
Discourse-n-Discurso; pagmamatowid; Disgust- n-Yamot; sama ng loob; kapig-
salitaan. hatian; hapis; kadalamhatian; poot.
Discourse--z/-Wikain; niagmatowid. Disgusted-a-Hapis; nasusuklam.
Discourteous-a-Walang galang; tampa- Dish-n-Pingan.
,
lasan. Dish-^-Isandok.
Discourteousness-i-Kawalan ng galang; Dishearten-i^-Humina ang loob; tumakot.
katampalasanan; -paslang. Disheveted-a-Walang ayos; magulo; gu-
Discourtesy-w-Kawalan ng galang ka- sot.
tarapalasanan. Dishonest a-Mahalay; taksil; suitik.
212 DIS
Dishonesty-n-Kasuitiknn; kahalayan; ka- Disorganize-r-Guluhin; sirain ang ayos.
taksilan. Disown-7'-Huag kilalanin; huag kumi-
Dishonor--Kahamakan kahalayan kahi- lala; talikuran;
magkaila.
hiyaan: kamurahan kasamaan. Disparage-v-Hamakin; pintasin.
Dishonor-v-Mapapahiya; hiyain. Disparagement-n-Pagpaharnak; pintas;
Dishonorable-a-Nakadudusta; kahiyahi- kapintasan.
ya; mahalay; suitik. Disparity-w-Kaibhan ng kalagayan <>
Disincline-t'-Huag pumayag. gulang.
Disinclination-H-Kawalan ng gusto; Dispassion 9^-Katahimikan.
kawalan ng kahilingan. Dispassionate-a-Tahirnik/ walang gulo.
Disinfect-7/-Suobin; sumuob; linisin. Dispatch-v-Dalidaliin; idaos; ipahatid;
Disinfection-n-Kalinisan; ptiir. tapusin; magpadala; magtapos.
Disinherit- r-Fuag pamanahin. D5spatch-n-Telegrama; hatid kawad.
Disintegrate-t'-Tangalin; tumangal. Dispel- v-Isabog; palayasin; paalisin.
Disintegration-n-Pagtatangal. Dispensable-a-Di kailangan.
Disinterested-a-Walang interes; waiting Dispensary-n-Tindahan ng gamot.
nasa. Dispensation-n-Paghahati; pagkalat; pag-
Disjoin-?;- Palinsarin; .
luminsad. bigay.
Disjoint-f-Palinsarin; luminsad. Dispense-t'-Tkalat; isabog.
Disk-ft-Bilog. Disperse-v-Isabog; sabugin/ kalatin.
Dislike-D-Yuroamot: sumama; masukla- Dispersion- n- Pagkalat; pagsabog.
min. Dispirit-^-Takutin; pahinain ang loob.
Dislike-n-Yamot; kasuklaman; poot; Displace-7/-Ilayo sa lugar; baguhin ang
suk lain; kaayawan. lugar/ ibukod.
Dislocate-r-Palinsarin; luminsad; inawala Displacement- ?z-Pagbabago ng lugar.
sa lugar. Display-?' Ipakita; ipahalata; buksan.
Dislocation n-Pagpapalinsad. Display-n-Pagpapakita; kainaman.
Dislodge-v-Alisin sa lugar. pasamain ang loob.
Displease-'Z'-Pagalitin;
Dislodgment-w-Pagkavvala sa lugar. Displeasure-n-Yamot; galit; kawalan ng
Disloyal-a-Malilo; masukab; lilo. taksil; gusto; dalamhati.
suitik. Disposal-;/-Paraan; pamamahala.
Disloyalty--Kaliluhan; 1
asukaban; ka- Dispose-/;-Idaos; tapusin; aytisiu; ikulat
suitikan. at ilagay sa lugar; humilig.
Dismal-rt-Mapanglaw; malungkot; ma- Disposed-a-Nakahiling; natatalaga.
hainbal; mahapis. Disposition-n-Ugali; ayos; kilos; bait;
Dismantle- u-Hubaran; alisan ng damit kalagayan; paraan.
6 kasangkapan. Dispossess-^- Kaniyahin; angkinin.
Dismay-c-Pahinain ang loob; takotin; Disposeeesion-n-Pag aankin.
tuinakot; humina ang loob. Disproof-n Pagbigay nang kasinungali-
Dismay-w-Kahinaan ng loob/ takot. ngan.
Dismember-i'-Hatiin; hiwalayan; pira- Dieproportion-n-Kawalan sa sukat.
suhin. Disproportion -v-Grawin ng hindi tama
Disroemberment-n-Paghihiwalay ng l<a- s;i sukat.
tawan. Disprove- w-Ibigay ng kasinangalingan
Dismiss-v-Itaboy; paalisin; palayasin; sa iba.
ipagtabuyan. Disputable-o-Makapagpapatalo.
Dismissal-n Pagtaboy,- pagpaalis; pag- Disj>utant-n-Ang nag uusap; ang naki-
palayas. kipagtalo.
Dismount- u-Umibis; lumusong. Disputation-^ Pagmamatowiran; png uu-
Disobedience-n-Pagsowail; katigasan ng sap; lasagulo.
ulo; jilintana. I
d8pate-7/-Makipagtalo; magmatowiranj
DiBobedientm-Sewail; matigas ang ulo; uiiiuway; salan^sangin; DKILT usap.
masowayin. DispUte-tl-Pagtatalo; usap; pan mama-
I)isolHy-7'-Siiinii\v;iy; !na,u
r
:ilintan:. towiran; hasnizulo; alingasn<>as.
Diaoblige-^-Pagalitin; huag tumupMil. Disqualification-n-Kakalangan;
Dieobliging-a-Makagagalit. kaknlangan ng kaya.
Disorder-j?-(iiil(),ka\val:in ng ayos 6 wasto Disqualify -f-HllHg ahutin ang
Disorder-?' Juluhin; sirain an.t; ayos.
(
pintasin.
Disortterly-a-Magulo; pa.unlogulo; hindi Disquiet-n-Kakulangan nC K
r

malait; gulb,
DIS 213 DIV _

Disquiet-v-Guluhin. Distend- r-Lumaki; huinaba.


Disquietude n-Gulo;kaguluhan. Distention-H- Kabul man; pagbaba.
Disquisition-n-Pagmamatowirau. Distill-7'-Alakin; guinawa ng alak.
Disregard-7/-Huag inahalin; huag kali- Distillation-n-Pag gagawa ng alak.
ngayin; hamakin; halayin. Distellery-N-Gu\va:in ng alak.
Disregard-n-Alintana; tampalasan. Distinct-rt-Maliwanag; bukod tangi.
Disreputable-a-Bastos; hamak; tampa- Distinction-n-Pamumukod; pangingiba;
lasan. kaibhan; kaniahalan.
Disrepute-n-Kahamal<au; lahalayan; ka- Distinguish-t'- Kilalanin; inaniukod; tak-
bastusan. daan; saysayin.
Disrespect--Ka\valan ng galang; tampa- Distinguishable-a-Maliwanag; madaling
lasan; kalnistusun. makikilala.
Disrespect-n-Huag kilalanin; huag su- Distinguished-a-Balita; bunyi; bantog;
munod. bayani.
Disrespectful-rt-Bastos; tampalasan; wa- Distort-7'-Pilihin; pumilipit; pilipitin.
lang galang; walanir liiya; masama. Distortion-n-Pagpipilipit.
Disrobe-r-Hubaran; alisan ang damit; Distract-r-Guluhin ang isip.
T
maghubo at inaghubad. Distracted--T lol; gulo ang isip.
Disrnpt-a-Sira; bulok; bali. Distraction-72-Kaguluhan ng isip.
Disrupt- t'-Sirain; Italiin; punitin. Distress-n-Hirap; pighati; sakit; kahi-
Disruption-^- Kasiraan. rapan; kasakitan.
Disrupture-??-Kasiraan. Distress- r-Pahirapin.
Dissatisfaction-n-Kawalan ng gusto; ka- Distribute v-Ipamahagi; kalatin; ikalat.
samaan ng loob. Distribution-??-- Pagbati; pa mam
a h agi;
Dissatisfy-?;-Pagalitin; huag tumupad. pamumudmod; pagkalat.
Dissect-w Pirasuhin; usisain. Distributi ve-a- Nakakasabog.
Dissection-;/- Pagpipiraso. District-n-Danay; hanga; lugar; pagkat
Dissemble-/'-Magkono\vari. ng bayan; nayon; distrito.
Disseminate-z Isabog ang binhi.
1

District-v-Ilagay ang hanga ng mga


Dissemination-i-Pagsasabog ng binhi. danay 6 nayon.
Dissension-n-Pagtatalo; basagulo gulo, Distrust- t'-Magagama gam ang loob;
Dissent-v-Umayaw; huag sumunod; mag- kumulang ang katapatan ng loob.
kaiba, Distrust-^-Kakulangan ng katapatan ng
Dissent-w -Basagulo. loob,
Dissentation->?-Pagmamato\viran. Distrustf ul-a-Mapangambahin; k u 1 a n g;
Dissimilar-a-Hindi kaparis; gansal; hin- con flan /a.
di kamukba 6 katulad. Disturb-i/'-Yamutin; bagabagabin; gulu-
Dissimilarity -?i-Pagkakaiba; kaibhan. hin; pasuklamin ang loob; sabarin;
Dissimulate-t!-Magkonowari. tuksuhin; balisahin.
Dissimulation-n-Pagkakaiba kaibhan. Disturbance-?i-Gulo; kaguluhan; yamot;
Dissipate ?;-Maglasing. kabalisahan.
Dissipation-n Paglalasing. Disunion-n-Paghiliiwalay/ pagkabukod.
Dissolute-a-Pabaya; talipandas; tamad. Disunite-^'-Bumukod; tangalin; ihiwalay.
Dissolution-;/-Kapabayaan; kavvalan ng Disuse-n-Kawalan ng paggamit.
kalinga. Disuse-?;-Huag gamitin.
Dissolve-7'-Tumunaw: tuna win. Ditch-n-Sangka.
Dissonance-n-Pagkakasira ng tugtog. Ditch v-Gumawa ng sangka.
Dissonant-rt-Masama ang tunog. Ditto-n-Ang nabangit na.
Dissuade-v-Pigilin; pasiyahin. Ditto-a^y.-Paris ang dati; gayon din;
Dissuasion-w-Pagpipiguil; pagpapasiya. naman; idem.
Distaff -rc-Panulid. Ditty-ra Awit; dalit.
Distance-7i-Layo; pagitan; pa1 u gi t ;
Diurnal-a-Arawara\v.
pu.ing; kalat. IMve-v-Sumisid.
Distance-v-Ilayo; lumayo palayuin, Dive-n-Sisid; hititan ng apian.
Distant a-Malayo; tangi, Diverge-7/-Humiwalay; Jumayo.
Distaste-^- Yamot; pighati. Divergence-n-Paghihiwaiay.
Distasteful-a-Makayayamot mapighati. Divergency -n-Paghihiwalay.
Distemper- w-Yamutin. Divers-a-Marami; ilan.
Distemper-jj-Katigasan ng ulo; sipon Diverse-a-Iba;hindi kamukhajnakabukod
ng kabayo. Diversification*}!- Kaibhan.
DOL 214 DOV
Diversify-u-Ibhan; baguhin. Dolorous-a-Mahirap, juasakit.
Diversion-w-Kaibhan; aliwan kasaya- Dolt-n-Ulol.
han; pagpapahinga; kutuwaan. Domain-w-Kapangharian; nayon; lupain.
Diversity-n-Kaibhan. Domestic-n-Alila sa bahay.
Divert-v-Lumiko/ ilikoy aliwin. Domestic-a-Nauukol sa sariling bahay;
Diverting-a-Nakakaaliw. maamo.
Divest-t'-Hubaran; alisin; magbawal. Domesticate-v-Paamoin.
Divide-^-Hatiin; hiwalayin, itiwalay; bu- Domesticity-n-Kaamoan.
mahagi; humiwalay. Domicile--Tirahan; tahanan.
Divider-w-Taga pamahagi. Dominate-v-Supilin
Divination->i-Paghuhiila; hula. Domination-n-Pagkasupil;
Divine-a-Nauukol sa langit. Dornineer-7/-Mamahala ng mabagsik.
Divine-ra-Pari; pastor Dominion-w-Lupain; lupa. nayon.
Divine-z/-Humula; hulaan. Domino-n-Domino.
Divinity-w-Bathala; Dios. Don-7/-Isuot.
Division-n-Pamamahagi; paghihiwalay; Don-n-Maginoo.
paghahati. Donate- v-Magbi gay; ipagkaloob/ iambag
Di vorce-n- Pagtaboy .
Donation-w-Bigay; caloob; ambag.
Divorce- v-Itaboy; ipagtabuyan; ihiwalay; Done-v. p. ^>.-Ginawa; nangyari na,
ilayo. Donkey-w-Kabayong munti at mahaba
Divulge-v-Ipahayag; ihayag; tuklasin: ang tainga; ulol: jumento.
tumuklas sabihin. Donpr-w-Ang nagbigay.
Dizziness-w-Pagkalula; pagkahilo. Doom-n-Hatol; kapalaran; pasiya.
Dizzy-a-Hilo; lula. Doom-u-Sumentencia. hurnatol.
Do-z/-Gawin; gumawa. Dooms day w-Kaarawan ng paghahatoL
Docile-a-Maamo; banayad; masunurin. Door-w-Pinto; pintuan.
Docility-^- K aamoan; k aanayaran. Door keeper-n-Ang namamahalasa isang
Dock-v-Putlin ang buntot;iklian;bawasan bahay; taga bantay ng pinto.
Dock-?/-Punduhan ng sasakyan kung li- Door way-n-Pintuan.
linisin. Dormant-a-Natutulog.
Docket-w-Listahan. Dorsal-a-Nauukol sa likod.
Doctor-n-Mangagamot. Dose-w-Takal ng gamot; doses.
Doctor-7/-Gamutin. Dose-w-Magpainom ng gamot.
Doctrine-n-Pananampalataya; doctrina; Dost-T/'Gumawa.
pagtuturo. Dot-i-Punto.
Document-n-Documento; kasulatan; ka- Dot-^-Ilagay ang punto; puntuhan.
tibayan. Dotage-w-Kaululan; pagkaukol.
Documental-a-Nauukol sa kasulatan. Dotal-a-Nauukol sa panhik.
Dodge-'z/'Umilag; mawala. Dotard-w-Tawong matanda at maliina
Dodge n Hibo; daya. ang isip.
Doe-n-Usang babayi; inahing usa. Dote-v-TTmulol; humibang.
Doer-n-Ang gumagawa. Doth-7/-Gumawa.
Does-?/-Gumagawa. Double--Yupi; tiklop.
Doff-7/-Maghubad; alisin. Double--z/-Yupiin; tiklnpin; ulitin; du-
Dog-n-Aso. blihin.
Dogfisli-n-Pating na munti. Double-a-Doble; ulit.
Dog-v-Sumunod ng pilit, Doublet-n-Paris; pareja.
Dogged a-Mati gas ang ulo; so wail.
'

Doubly-odf.-Doble.
Doggerel-a-Mababa at bastos; hamak. Doubt-n-Agamagam ang loob; pangamba..
Dogma-n-Pananampalataya; isip. Doiibt-/-Manggainl);i; huag inanivvala.
Dogmatic-a-Totoo; tunay. Doubtful-a-Agamagam ng loob; hindi
Dogmatical-a-Totoo; tunay. pa siguro.
Doily n-Servilletang munti. Doubtless-a Siguro, walang agamagam
Doings-n- Manga ginagawa. ng loob.
Dole-n-Daing; panaghoy. Dough-n-Harinang; minasa para sa tina-
Doleful-a-Kahambalhambal; kahapis- pay; minasa.
hapis; mapanglaw; malungkot. Dough nut-tt-Buchibuchi.
Doll-n Munika. Doughty a- Matapang mangahae.
Dollar-n-Dollar; piso. Douse- u-Ihu log sa tubig.
Dok)r--Sakit; hirap; dain; panaghoy. Dove-w-Kalapati.
DRA 215 PRO
Dove cot-tf-Bahay ng kalapati. Draw-7t-Batak/ hila; paghila.
Dove cote-n-Bahay ng kalapati. Drawback-7i-Pintas; abala.
Dove like-a-Maamo; magandang loob. Drawer-n-Kaja.
Dove tail-w-Pagngingipingin at pagla- Drawing--Pag-guhit paghila.
patan ng kahoy. Drawl-v-Magsalita ng dahandahan.
Dove tail-v-Ilapat ng inabuti. Drawl-n-Pagsasalita ng niarahun.
Dowdy-rt-Marungis; salahula; marumi. Dray-w-Bagol.
Dowdy-n-Tawong marungis. Dread-w-Kah;i; jiaujjainba; takot, sindak.
Dowel-n-Pakong Vahoy. Dread-7/-Kumaba; tumakot.
Dowel-r/-Ipako ng pakong kahoy. Dread-a KataUot-takot kasindak-sindak.
Dower-w-Kaloob; bigay; ang minana ng Dreadful-a-Kasindaksindak; katakot-ta-
asawang babayi ng nangamatay. kot; manaina; kagulatgulat; kakila-
Down-w-Balahibong malambot. kilabot
Down-adv-S& ibaba; sa gawing ibaba. Dream-n-Panaginip; pangarap.
Down-prf^. -Sa ibaba. Dream-v-Managinip; mangarap.
Down-rt-Malungkot. Dreamy-a-Mapagpanaginip.
Down east-a-Malungkot. Drear-a-Mapanglaw; malungkot;
Down cast-w-Tingin na malungkot. Dreary-a-Mapanglaw; malungkot.
Down fall-n-Pagkasira* Dredge-w-Panhukay ng lupa sa ilalim
Down right-a-Tunay; totoo. ng ilog.
Down right-ad?/.- Sa gawing ibaba. Dreg-w-Tira
Down ward-Downwards-odv.-Sa gawing Drench-7/-Tigmakin/ basahin.
\ mababa. Dress-w-Damit; bihisan.
Dowry-n-Rigay; kaloob; Yaman ng asa- Dress-v-Magbihis: isuot ang damit.
wang babayi. Dressy-a-Maingat sa pagbibihis.
-

Dowse-v-Isisid; ilubog. Dribble-' -Puniatak; tumalas.


Doze-a-Matulog. Dribblet-w-Pirasong munti.
Dozen-n Labing dalawa; isang docena. Dried-beef-w-Tapa; pindang.
Dozen-a-Labingdalawa; isang docena. Drier-7z-Pangpatuyo/
Drab-w- Kayumangi. Drift-n-Pagpasulong; paglutang kasama
Drab a- Kay umanging, ng agos; tungo.
Drable-v-Basahin; tigmakin. Drift-v-Lumutang.
Draft-n-Pagpili; cheke. Drill-n-Pagsasanay; aral; pangbutas.
Draft-r-Guhitin ang banhay; paliin ang Drill-t'-Aralan; magturo; butasin.
sundalo. Drilling-n-Pagpaaral; pagturo.
Drafts inan-n-Taga gawa ng piano 6 ka- Drink-v-Uminom; inomin,
sulatan. Drink-7i-Inomin.
Drag-^-Hilahin; humila. Drip-v-Tumalas; pumatak.
Drag-w-Paghihila; paragos Drip-w-Patak.
Draggle-7/-Basabin at hilahin sa lupa. Dripping pan-n-Salay.
Dragonfly-n-Gamogamo. Drive-y-Pasulongin; pilitin; magmane-
Dragon-w-Sundalongnakasakaysakabayo jar ng kabayo; itulak.
Dragoon-v-Pahirapin. Drizzle-v-Umambon.
Drain -z/-Tumita; patitiin. Drizzle-w- Ambon.
Drain-w-Sangka. Droll a-Makatatawa,- palabiro siste.
Drainage-n-Pagtita. Droll--Tawong palabiro.
Drake-n-Patong lalaki; bibi. Drollery--Biro; katuwaan.
Drama-w-Teatro. Drone -w-Tawong tamad.
Dramatic--Nauukol sa teatro. Drone-7/-Magpabaya.
Dramatical-a-Nauukol sa teatro. Droop-7/-Yumuko; lumanta.
Drank-v.mp.-Ummom; nakainom. Drop-n-Patak.
Drape-i;-Takpanin ng kayong itim. Drop^-Lumagpak; malaglag; pumatak.
Draper-n-Ang nagtitinda ng kayo. Dropsy-n-Sakit na manas.
Drapery-n-Manga kayo; katungkulan Dross-w-Dumi; tae ng bakal; tira.
ng nagtitinda. Drossy-a-Marumi.
Draught-w-Lagok; higop; pag-guhit ng Drought-Drought-w-Tuyo; panahong 8a-
banhay; paghila; lat sa ulan.
Draught-7/-Humula; hilahin; gumawa ng Droughty-a-Matuyot; matutuyot.
piano. Drove-v. twja.-Pinasulong.
Draw-i>Humila; iguhit. Drove-n-Manada/ kai>iwanan ng hayop
DUN 216 DYS
may
Drover-/i-Ang ari
ng maraming baka. Dunce-n-T T lul; bobo;
tawong
Drowr-oLumunod; malunod. karunungan.
Drowse-v Magantokantokan. Dung-n-Dumi; tae ng hayop.
Drowsiness-w-Antok. Dungeon-n-Bilangong madilim.
Drowsy-a-NagaantoU; maantok. Duo w-Dalawa.
Drub-77-Pumalo; paluin. Duodesimal--Ikalabing dalawang ba-
Drubbing-7z-Pagpapalo; paghahampas. hagi.
Drudge-7/-Pumagal; magtrabajo ng ma- Duodecimo--Ang may labing dalawang
lakas. dabon.
Drudge-n-Alipin sa trabajo. Dupe-v-Dayain; hibuin.
Drudge-n-Gawa na mabigat. Duple-Duplex-a-Duble;
Drug-w-Pangpatulog, gamot. Duplicate-7/-Dublihin; ulitin; parisan;.
Drng-r-Patulugin; painumin ang pang- tularan/ dalawabin.
patnlog. Duplicate-n-Salin,' parisan; howad.
Druggist-z-Ang nagtitinda ng gamot. Duplication-^- Pa gkaduble.
Drum-#-Tambol. Duplication-n-Pag aduble; Lataksilan^
Drum-v-Magtambol. kasuitikan.
Dr-im stick--Palo ng tambol. Durability-n-Tibay; tagal; pamamarati.
Drunk-rt-Hilo; lasing; lango. Durable-o* Hindi masisira; matagal;
Drunkard-n-Tawong palaging naglalasing lagi.
Drun^en-a-Lango lasing. Durance-n-Tagal; kahirapan.
Dry-a-Tuyo. Duration-n-Tagal; laon; pamamarati.
Dry-v-Tuyuin; ibilad; patuyuin. Duress-w-Kahirapan.
Dry ly -adv. Patuy o.
-
During^prep.-Samantala.
Dub-y-Magbansag; batisagin. Turst-'y. m/;.-Pinangangabas.
Dubious a Malabo. Dusk-- Madilim.
Duck-n-Pato; itik. Dnsk-n-Orasion.
Dnck-v-Isilid; ilubog. Dusky-a-Maitim; madilim.
Duckling-n Patong munti; sisiw ng Dust-n-Alikabok; alabok; gilik. .
pato; sisiw ng itik. Dust-r-Alisin an alikabok; paspasin^
Duct-?i-Sangka. budburin ng alikabok; dikdikin.
malambot.
Ductile-a Masunurin; Duster-n-Walis.
Dudgeon-^-Tangnan ng punal 6 ng pa- Dustpan-n-Pungke.
naksak. "Ousty-a-Maalikabok.
Due-a-Bagay; akma; marapat. Putcb-a-Nauukol sa Hollandesa.
Due-^y.-Totoo; tunay. Dutch-n-Hollandesa,
Due-n-Utang. "Puteous-a-Masunurin.
Duel-w-Hamon. I)utiable-<7,-May buis; dapat ibuis.
Duel-v-Humamon: Dutiful-a-Masunurin.
Duet n-Kaata ng dalawa. Duty-7t- Katungkiilan; }>
a m a in a h a 1 a ;:

Dug v. imp & p. /;.-Hinukay; humukay. utang; buis ng aduana.


Duke-7t-Duke. Dwarf -n-Unano.
Dukedorn-w-Kalagayang duke. Dwarf- c-Pandakin.
Dulcet-n-Mainam sa dinig. Dwell- r-Tumira; manahan/ tumahan.
Dull-a-Maputol; mapudpod; dungo; ma- T)welling-w-Bahay.
hangal; walang kabuluhan; torpe. Dwindle-Bumawas; umunti.
Dull-^-Purulin; jmnnirol; pudpurin. Dve-v-Tinain; rnagtina.
Dullness-w-Kapurulan; talabuan. Dye-w-Tina.
Duly-a Karampatan. Dyei ng-n-Pagti ti na.
Dumb-a Pipe; walang tuto; hamak. Dyer-n-Ang nagtitina.
Dumb-bell n Peso. "-Nan 1:111 uitay; naghihingalo.
DyiiiLT
Dutinny-n-Tawong pipe; larawan ng Dyke-n Pilapil.
tawo; sa teatro. Dynamite-H.Dinamita.
Dummy-a-Tabimik; walang kibo. Dynasty n-Kaharian; lain ng hari.
Duinp-n-Bual; kasukalan. Iljysentery-n-Iti; pagdudumi na may
Dump-f-Ibual itapon. halong dugo.
Dumpy-a-Pandak; at mataba. Dyspepsia ?/-Sakit ng si^mura.
Dun-a-Maitini ang kulay. Dyspeptec-a-Nauukol su sakit nang
Dun-oManingil; singilin. Bikmura.
Dun-n-paniningil. Dyspeptic-a-Ang may sakit ng sikmura-
EBO 217 EFF

Karh-rt-Balang; tmvi; l);i\vat; bawat isa. Ebony-w-Ebono.


Each-;>ro.-Balang isa. Ebony-a-Yari ng ebono; maitim.
Eager-a-Mainip; mapagnais. Eccentric-n-Mangaling sa gitna; hindi
Eagerness >/ -Kainipan; nais; pita. karaniwan; katuwa.
Eagle-w-Aguila. Ecclesiastic a-Nauukol sa simbahan.
Eaglet-n-Aguilang munti. I'rdesiastic-w-Pari; pastor.
Ear-w-Tainga; puso ng mais. Echo-n-Uliyaw; alingawngaw; aladalad.
Ear-f-Tuniulx) ang puso ng inais. Echo-v-Umuliyaw/ umalingawngaw.
Kclipse-n-Pagdilim ng buan 6 araw.
r
Earless-o-Walang tainC a.
Early-rt Maaija; unang; agap/ maagap. Eclipse--z/-Dumilim ang araw 6 buan;
lampasin.
Ear mark-a Tanda sa tainga. Ecliptic-n-Daan ng araw.
Earn-f-Makita; kumita. Economic : Economical-a-Tipid; matipid.
Earnest-a-Totoo; hindi biro; pormal. Economist-n-Ang tawong marunong
Karnest-n-Katotohanan; kapormalan. magtipid.
Earnings-w-Ang kinita ng isa. Economize-n-Tipirin; tumipid; magtipi-
Ear ring-n-Hikaw. ran.
Earth--Lupa; sang kalibutan. Economy-n-Pagtitipid; katipiran.
Earth-v-Ibaon sa lupa. Ecstasy-w-Saya na malabis.
Eartben-a-Bagay lupa/ yari ng lupa; Eddy->i-Tubig na tulog; uliuli.
malupa. Eddy-v-Umuliuli.
Earthliness-;z-Kalupaan. Edentate-n Hayop na walang ngipin;
Earthly-a-Bagay lupa; nauukol sa lupa. kundi ang bagang.
Earth quake --Lindol. P^lge-w-Gilid; laylayan; wakal; wakas;
Earth \vorm-n-Bulati; uod. baybay; dungot; gasa; hangang; tabi.
Earthy-a-Malupa; may halong lupa. Edge-u-Lumapit sa gilid; gumawa ng
Ease-n-Kaginhawahan; kaigihan; igi; gilid.
kadalian; kalubayan. Edged-a-Matalim.
Ease-r-Umigi; lumuag; lumubay; bu- Edging-w-Gilid; tabi/ puntas na makitid.
rn im pi 1. Edge ways-Edge wise-a^.-Pagilid; sa ga-
East-n-Silanganan, wing gilid.
East-a-Sa gawing silanganan. Edible-a-Makakain.
East-z/'-Pumunta sa silanganan. Edict--Utos; kautusan.
Easter-n-Kuaresma; paskong raahaba. Edification-?i-Pagtatayo; pagtuturo.
Easterly-a-Nangaling sa silanganan; Edifice-?z-Bahay
sa gawing silanganan. Edify-L'-Magtayo; gumawa; magturo.
Easterly -odlz/.-Sa yawing silanganan. Edit-i;-Maglimbag.
Eastern-rt-Xasa silanganan/ sa gawing Edition-?i-Limbag; pinaglimbagan.
silanganan. Editor-w-Ang nagpapalimbag.
East ward -<#?;. -Sa gawing silanganau Editorial-a- Nauukol sa pag lilimbag.
Easy-rMlinhawa.- madali. Editorial--Ang sinulat nang nagpapa-
Kat-r-Kuniain; 7/o////////// lumamon. limbag.
Eatable-a-Makakain. Educate-?: -Turuan; magturo/ palakhin
Eatable-n-Pagkain. ang isip.
Eat dinner-7/-Mananghali. Education-n-Galang; karunungan; du-
Eat supper-t/'-Humapon. nong; aral.
Eaves-n-Lambang: balisbisan. Educational-a-Nauuokol sa karunungan.
Eaves trough-n-Alulod. Educator--Ang nagtuturo.
Eaves dropper-w-Manunubok. Educe-7Alpalitaw; hanguin.
Eavesdrop-f-Pakingan; ng palihim. Eel-?i-Palo8.
Ebb-K-Pagkati ng tubig. 'E'en-adn. -Masque; hangang sa.
Ebb-?y Kumati. E'er-acfy.-Kailan man; sa ano mang
Ebon-fl-Parang ebono. panahon.
f Paitiman; umitim. Efface-v-Burahin; lipulin.
28
EDJ 218 ELO
Ef feet n- Ang nangyayari; kaya ri a n ; Eke-^-Lumaki; magdaragdag.
gawa. Eke-rfc.-Naman; gayon din.
Effect-v-Maramay; idamay; yariin. Elaborate a- Ayos; mainam; maganda.
Effective-a-Kasalukuyan; mabisa; ma- Elaborate-u-Ayusin tapusin ng mahu-
lakas; masidla. say,
Effectual-a Husto; sukat; totoo. Elapse-v-Lumipas; magdaan; macaraan.
Effeminacy-w-Karuagan; kahinaan ng Elastic-a-Parang goma.
loob. Elastic w-Ligas.
Effeminate-a- Parang babayi; duag; ma- Elate-a-Mataas; masaya.
hina ang loob. Elate-v-Sumaya.
Efferveece-t>Kuinulo; bumula. Elation-n-Saya; tuwa; kalugurah.
Effervescence-ft-Pangkakulo; kulo. Elbow-n-Siko.
Effervescent-a-Kumukulo. Elder-n-Tawong matanda.
Effete-a-Lipas; karat walang kabulu- Elder-a-Lalong matanda; matanda pa.
han; gasgas. Elderly-a- Matanda.
Efficacious-a-Malakas; mangyayari. Eldest-a- Matanda sa lahat; katandatan-
Ef fi ciency-n-Pagyay ari kahustuhan.
; daan.
Efficient-i-Husto; mangyayari. Elect-a-Pinili; hinalal.
Effigy-w-Larawan. Elect- c-Humalal; pumili; ipalagay.
Effort-i-Tikhim; subok. Elect-n-Ang pinili.
Effrontry-w-Lampastangan; tampalasan. Election-w-Paghahalal; eleccion.
Effulgence-/z-Kalinawan; kaliwanagan. Electioneer-u-Tumulong sa isang candi-
Effulgent-rt-Malinaw; maliwanag. date.
Effuse-t'-Ibuhos; ipalabas. Elective-a-May kapangyarihan pumili.
Effusion-w-Pagbuhos; pagpalabas. Elector-^-Ang may katuwiran magvoto.
Effusive-a-Mapagbuhos; bumukal. Electoral-a-Nauukol sa paghahalal.
Eft-n-Butiki. Electric-a-Nauukol sa lintik.
Egg-w-Itlog. Electrical-a-Nauukol sa lintik.
Egg-c-Iudyok; isulong. Electricity-n-Lintik; kidlat.
Egg plant-w-Talong. Electrify -t>-Buhayin.
pjgotism-n-Kariputan; kasakiman; kara- Elegance-n-Inam; inam ng kilos; kai-
mutan; kapalaluan. naman/ karikitan; kagandahan.
Egregious-a-Lampas; katakataka. Elegant-a-Mainam; makinis bihasa; ma-
H^ress-^-Pag labas; pag alis. ganda; dakila; marilag; magaling; ha-
Egyptian-o-Nauukol sa taga P^gipto. lata; maayos.
Egyptian-w-Taga Egipto. Element-n-Bahagi; parte; pinagmulaan,
Mli inter.-A.no. Elemental -a-Nauukol sa piraso; nauukol
Eight-o-Walo. sa parte 6 pinagmulan.
Eight-w-Walo. Elementary -rt-Primero; bago.
Eighteen-a-Labing walo. Elephant-n-Elepante.
Eighteen-n-Labing \valo. Elephantine-a-Malaki.
Eighteenth-o-Ikalabing walong. l-.lcvate-^-Itaas; ibangon; padnkilain.
Eighteenth-n-Ikalabing walo. levation-n-Pagpapataas; kadakilaan.
Eighth-a-Ikawalong. Elevator--Makinang pangpataas.
Mi<:hth-w-Ikawalo. Eleven-a-Labing isa.
E&ghthly~adv.' I kawalo. Eleven-n-Labing isa.
Bightieh-o-Ikawalong puong. Eleventh -a^IkalabiDgisang.
Mightieh-n-Ang ikawalong puo. Kleventh-n-Ang ikalabingisa.
1

Eighty-a-Walong puong. l-'Jl //-Duende.


Eighty-n-Walong puo. Mlfm-a-Nauukol sa duende.
Mithcr-a-Alin. Ellin-w-Munting duende.
Either-joro.-Alinraan. Mlicit-v-Hanguin; i
pal it aw.
Mither-eow;'.-Alin. Eligi ble-a-Mararapat.
Ejaculate- c-Magsalita nj> bigia. Mlixir-n-Gamot na halohalo.
Ejaculation-w-Salitang bi^la. Elk-n-Malaking usa.
Eject-o-Itapon; ipalalms. Eniipse-n-Talobaba,
Ejection-71-Pagpalaba.s; pagtapon sa Ellipsis-n-Paglaktaw.
labas. Mlocution-^-Pagsasalita/ |)agdidiscUT8O,
Ejectrnent-M-Pagtapon sa laba ElocutioDary-a-Nauukol sa salita <> .-a

labas. discurso.
EtfA
Elocutionist-w-Ang nagsasalita 6 nag- Embrace-v-Yumakap; yakapin; humag-
didiscorso. kan.
Elongate-t>-Humaba; unatan. Einbraoe-n-Yakap; hagkan.
Elongation-H-Paghaba; pagunat. Embracement-n-Pagyakap.
Eloper- Magtanan . Embrocat-v-Pahiran ng gamot; hilnrin/
Elopement-n-Pagtatanan. hilutin.
Eloquence-H-Kainaman ng pagsasalita. Ebrocation-n-Paghilot; pagpahit nang
Eloquent-a-Maaya; inainam nw.irsalita. gamot.
Else-a-Iba. Embroider-v-Gumawa ng puntas.
Else-pro.- Iba. Kmend-v-Ayusin; linisin.
Else-arfv.-Bukod sa rito. Emendation-Tz-Paglinis ng kasalanan.
Else-tfoty.-Bukod sa ito. Emerge-z/-Lumitaw.
Else \vhere-adv.-SsL ibang lugar. Emergency-n-Ang nangyari na hindi
Elude-i>-Umilag. sinasadya.
Eludible-o-Maiilagin. Emery-n-Liha.
Elusion-n-Ilag; pagkailag. Emetjc-n-Gamot na pangpasuca.
Klnsory-a-Makadadaya. Emetic-a-Nakasusuka.
Elve n-Duende. Emigrant-n-Ang lumipat sa ibang lupa.
Klvish-a-Nauukol sa duende. Emigrate-v-Lumipat sa ibang lupa.
Emaciate-v-Pumayat; mangangayayat. Emigration-n-Paglipat sa ibang lupa.
Emaciation-w-Pangangayayat. Eminence-n-Kadakilaan; karilagan; ka-
Emanate-v-Sumipot/ bumukal; manga- rangalan.
ling. Eminency-n Karangalan; kadakilaan;
Emanation-n-Pagsipot; pagbukal. karilagan.
Emancipated-Pa walan angalipin; mag- Eminent-a-Dakila; marangal; makapang-
bigay ng kalayaan. y ay ari.
Emancipation-w-Pagbibigay nang kala- Emissary n-Kalihim.
yaan. Emissary-a-Malihim.
Emasculate-v-Kaponin. Emission-n-Pagpalabas; ang lumitaw sa
Emasculate-a-Mahina; duag. isang panahon.
Embalm-i'-Gamutin ang bangkay upang Emit-v-Iutos; ipalitavv; palabasin.
huag mabulok. Emmet-w-Langam.
Embank-i?-Magpilapil. Emolliate-u-Lumambot; lambutin.
Embankment-n-Pilapil. Emollient-a-Malalarnbutin.
Embarcation-n-Pagsakay sa sasakyan. Emolument-n-Pakinabang; tubo.
Embargo--Pagbawal ng pag alls ng Emotion-n-Pakirarndam; damdam; ka-
isang sasakyan sa isang puerto. ramdaman; kaba.
Embark-v-Ilulan; maglulan; isakay; su- Emotional-a-Nauukol ea pakiramdam.
makay. Emperor-n-Emperador/ hari.
Embarrass-v-Hiyain. Emphatic-a-Malakas.
Embarrassment-w-Hiya. Empire-n-Emperio; kabarian.
Embed-r-Ilagay sa hihigan. Employ-7/-Gamitin, upahan.
Embellish-v-Gumayak; gayakan; guman- Employ-w-Hanap buhay; katungkulan.
da; pagandahin; pamutihan pariki- Employee-n-Ang nagtatrabajo.
tan. Ernployment-n-Hanap buhay; katung-
Embellishment-w-Pag gagayak; pagpa- kulan.
paganda; gayak; pamuti. Emporium-w-Lugar ng pangangalakal;
Ember-w-Baga. plaza; palinke.
Phubexzle-^-Manekas; ankinin ang ini- Empo\ver-v-Ibigay nang kapangyarihan^
lagak sa isa. sa isa.
Embezzlement-n-Tekas/ pag aankin ng Empress-n-Haring babayi.
ari ng iba. p]mpty-aWalang laman; bugok; kalog;
Emblem-w-Tanda. walang kabuluhan.
Emblematic-a-Nauukol sa tanda. Empty-u-Ibuhos; alisin ang laman/ isa-
Emblematk-al-tt-Nauukol sa tanda. lin.

Embodyment-n-Pag sasania sama; pag- Emulate-;-Lumaban; pasukuin; lampasin


ipon. Kinulation-w-Hiling ng loob.
Embody-v-Isama; iponin. Eniulsion-n-Gamot.
Embolden-y-Tumapang. Emulsive-rt-Makalalambot.
Emboss-T'Itampok; padilagin. Enable-^-Magkaroon ng kaya; makaya.
Enact-v-Iutos;gumawa ng leyes.
*
Engagement-n-Pangako; dulog.
Enaetment-n-Paggagawa ng mga utos. Engine-w-Makina de vapor.
Enamor-v-Umibig ng mahigpit. Engineer-n-Makinista;taga suk at ng lupa.
Encamp- u-Magpahinga ang hukbo. Engineer-u-Mainahala.
Encampment-n-Pagpapahinga ng hukbo. Engineering--Karunungan sa makina.,
Encampment-?j-Gayuma. English-a-Engles.
Encircle-^-Paligirin; ipaligid. English-n-Engles; taga Englaterra.
Enclose-v-Bakurin; magbakod; kulungin; English-v-Ihulog sa wikang Engles.
ipaligid. Engrave-i-Idukit; lilukan; gumuhit.
Enclosure-tf-Lugar sa loob ng bakod; Engraving-w-Pagdukit; dukit.
kural. Engross-f-Isalin ang sulat.
Encompass-v-Paligirin. Engulf- r-Lamunin.
Encore-adv.-Ulit; muli. Enhance-v-Tumaas;lumaki;magdaragdag
Encore-mfer.-Ulit. Enhancement-n-Paglaki; pagdaragdag.
Encore-n-Pagpuri; paghingi ng ulit. Enigma-n-Bugtong; talinhaga.
Encounter-u-Sumalubong; u m u nto g ; Enigmatic-a-Malabo.
bumanga; sabatin. Enjoin-v-Ipagbilin; ipagmasakit. buma-
Encounter-n-Umpog; untog; salubong; la; magbilin magbawal.
banga; laban. Enjoy-^-Magustuhan; ibigin; umalhv;
Encourage-z/-Iudyok; ipabuya. sumaya.
Encouragement-n-Pagudyok. Enjoyment-w Kasayahan; tuwa; kaali-
Encroach-z/-Ankinin. wan.
Encumber-t'-Abalahin; antalahin; uma- Enlarge 7/-Lumaki; magpalaki; dumanii;
bala. biklarin; habaan; humaba.
End-w-Dulo; tapos; katapusan; wakal; Erilargement-n-Paglaki; pagdami.
wakas; dungot; hanga; hangahan. Enlighten-7/-Liwanagan; magilaw; inag-
End-r-Tapusin; tumapos; yariin; utasin; turo.
mamatay; humanga. Enlightenment-n-Pag livvanag; pagturo.
Endanger-r-Ihulog 6 ilagay sa may pa- Enlist-t'-Pumasok sa servicio.
nganib. Enlistment-?* Pagpasok sa servicio.
Endear-i/-Mahalin. Enliven-i'-Buhayin; lumiksi.
Endearment-n-Pagmamahal. Enmity -n-Galit; sama ng loob; tanini
Endeavor-D-Tumikim; subukin. sa loob.
Endeavor-n-Tikim; subok. Enormous-a-Malaki ng totoo; dakila;
Ending-n-Utas;] katapusan; dulo; pag- lubha: malabis.
kayari. Enormity-n-Laki; kalakihan; kabigatan.
Endless-a-Walang dulo; \valang hanga; Enough-o-Husto; sukat; sa\va.
'
walang katapusan; walang mula at Enough-adu.-Sukat.
hanga. Enoughs Kasukatan; kaliustuhan.
Endorse-v-Pirmahin; pumayag. E)nquire-u-MagtanoDg; tanongin; tnma-
Endow--z/-Magpamana. nong.
Endo\vment--Mana; karunungan; du- Enquiry -n-Tanong.
nong. Enrage-i-Pagalitin; magalit.
Endure-?/-Magtiis; tiisin; mamalagi; lu- Enrich-r-P;iv;uiianin.
magi, alalayan; batahin. Enroll-7/-Listahin; puminna.
Endurance-n-Pagtitiis; pamamalagi .
Enrollment--Paglilista.
Endways-Edwise-tzdz/.-Patayo; pahalang. Ensample-n-Halimbawa.
Enemy-n-Kaalit; kalaban; katalo; ka- Ensconod'U-ItaffO; kanlongin; kup';upin.
away. Kn shrine -z/-Mahalin.
Energy-n-Lakas loob; liksi; kasipagan. Enshroud-v-Balutin ng sapot.
Energetic-a-Malakas ang loob; maliksi; Ensign-;/-Bandila.
masipag. Enslave-v-Supilin; all pin in.
Enfeeble-v-Humina. Enslavement-n-Pagpaalipin.
Enforce-u-Pilitin; patapangin. Ensue- t/'-Sumunod; buntutan.
Enforcement-n-Pagpilit. Ensure-v-Tibayin; tumibay.
Enfranchise-T/-Hanguin sa kagipitan 6 Entangle-u-Gulnhin.
pag kaalipin; magbigay nang kala- Entanglement-n-Pagpapagulo.
yaan. Mn tangling a-Mapagbasagulo.
Engage- v-Itali; isama; lumaban; labanin. Enter-y-Pumasok; pasukin.
Engaged-a-May pangako. Enter the mind-u-Tarukin ng isip.
EQU 231 ElttJ
Enter prise-n-Gawa; trahajo. Equal-a-Tmpas; ma.Lrkaisa; niagkatiilail;
Enterprising -a-Buhay ang loob. magkawanki.
Entertnin-oAliwin; lituhiii; inagpa- Equal-n-Pagkatulad; pagkaisa.
saya. l'".(|ual-7/-Pantayin; tularan.
Entertaining-a-Masaya; inaaliw. ICijuality-;/. Pau'kakapantay; pagkakatu-
Entertainment-n-Pagpaaliw; kanayalian. lad; pagkak-iisa; kasukatan.
Enthrone-z/-Ilagay sa trono. Eqaalization--P0gkakapantay; pagtu-
Knthronement-n-Paglagay sa trono. tnlad.
Enthusiasm-n-Pagka\vili; interes. Equali/e-r-Pantayin; pumantay; parisan;
tularin.
Enthusiastic-a-May interes; buhay ang
loob. Equally-a^y.-Naman;gayon din.
Entice- c-Tuksuhin. Equanimity--Kapantayan; pagkakaisa.
Enticement-n-Tukso; uraling maxima. Equator-n- Equado r.
Entire-a-Lahat; buo; ganap; pulos. Equestrian -a -Nauukol sa kabayo.
Entirety-Entireness-w-Kalahatan; kabu- Equestrian-w-Ang marunong sumakay
oan. sa kabayo.
Entitle-i>-Marapatin. Miluiangular-a-Magkaparis ang mga su-
Entomb-i; Ilibing. lok.
Entrails n-Manga bituka; isaw. Equiangular-a-Magkaisa ang layo.
Entrance-n-Pagpasok ; pintuan. Equilateral-a-Magkaisa ang sukat ng
Entranee-t'-Patulugin; tulugin. mga gilid 6 hanga.
Entrap-v-Hulihin; bitagin. Equilibrium-n-Tirnbang; tatag.
Entreat- v-Dumaing; manalangin; humi- Equine-a-Nauukol sa kabayo.
ngi; ipakiusap. Equinox-n-Panahon na magkasing haba
Entreaty--Pakiusap; luhog; daing. ang araw at ang gabi.
Entree-n-Pagpasok. Equip-t?-Magbigay ng kailangan.
Entrust-^-Ialok; ilagak. Equipage-n -Pagbigay narig manga kai-
Entry-w-Pagpasok; pintuan. langan.
Enumerate-k'-Bilangin; saysayin nang Equipment-w-Pagbibigay ng kailangan.
isa't isa. Equipoise-n-Timbang.
Enumeration-w-Pagbilang; kabilangan. Equitable--Matowid;husto;walangdaya
Enunciate-ty-Magpahayag; magsabi. Equity-n Katotohanan; kabanayaran.
Enunciation n-Pagpahayag; pahayag; Equivalence-n-Katimbang; kasukat ka-
pagsasabi. palit.
Envelop-^-Ibalot; balutin. Equivalent-a-Magkasing halaga; mag-
Envelop-Envelope-n-Balot ng sulat. kaparis.
Envious-a-Maingit. Equivocal-a-Nakakamali.
Environ-t?-Ipaligid. Equivocate -z/-Mamali; lumihis; maligaw.
Environment--Pagpapatigid;kahilingan Equivocation-n-Kamalian; mali; pag-
Envoy-n-Taga bilin; taga utos; utu- lihis; pagliga\v.
san; taga tupad. Era-w-Panahon.
Envy-n-Kaingitan; ingit; paninibugho. Eradicate- u-Labnutin; alisin; magbuhat
Envy-f-Maingit: mainip. sa ugat; bunutin.
Epicene-a-Nauukol sa lalaki atbalxiyi. Eradication-n-Pagbunot.
Epidernic-a-Hayag; karaniwan. Erase-v- Burahin; pavviin.
Epidemic-n-Kasakitan. Erasure-a-Bura/ pagbuburan.
Epidermis--Balat sa labas. Ere-a^v.-Nauna.
Epiphany-n-Pagsipot; litaw; pista ng Ere-pre/?.-Nauna.
tatlong Hari. Erect-a-Matuwid; patayo; maayos.
Episcopate-i-Kapisanan ng mga pari. Erect-v-Itayo; magtayo.
Episode w-Kasaysayan. Erection- n-Pagtatayo.
Epistle-n-Sulat. Ere long adv. -Hindi maluluatan.
Epistolar-a Nauukol sa sulat. Err-z/-Mamali; huag tumama; maligaw.
Epitaph-n-Karalula sa ibaba\v ng li- Errand-i-Utos; bilin; pasabi.
bing. Errant-a-Pabaya; tamad.
Epitome-n-Maikling kasaysayan. Erratic-a-Palakadlakad; walang ayos.
Epoch-?i-Panahon; fecha. Erratum-w-Mali sa sulat.
Epsom salt-n-Magnesia calsinada. Erroneous-#-Nakamamali; may mali.
Equable-a-Pantay at magkaparis; ka- Error-n-Mali; kamalian; kabulaan.
wanki; katulad, Erudite-a-Marunong; may dunong.
EUP EVO
Erudition n-Karunungan. Euphony-w-Ayos ng tunog.
Eruption-w-Pagputok. Europe--Europa.
Erysipelas-w-Sakit ng balat na nal-.aka- European-a-Nauukol sa Europa.
hawig sa bungang araw. European-w-Taga Europa.
Escapade-w-Kalikutan; biro. Evacuate-v-Umalis.
Escape-7/-Makawala; umilag; makapulas. Evacuation-n-Pagalis.
Escape-w-Pagkawala; pagkaligtas. Evade-u-Umilag; lumayo.
Eschew-7'-Umilag. E vanesce-u- M awala.
Escort-n-Kumboy; bantay. Evanescence-w-Pagkavvala.
Escort-?'-Ihatid; maghatid; sumaina. Evangel-n-Mabuting balita; Santa
Escrotoire-w-Mesang sulatan. Biblia.
Esculent-a Makakain. Evangelic-a-Nauukol sa Santa Biblia.
Esculent-w-Anomang bagay na kinain Evangelical-a-Nauukol sa Santa Biblia.
ng tawo. Evangalist-n-Pari na walang distino na
Esophagus-w-Lalamunan. firme.
Especial-a-Especial; bukod; nagiisa. Evaporate--z/-Sumingaw; Matuyo.
Espousal-n-Kasal; pagagamit. Evaporation-w-Pagtutuyo; pagsingavv.
Espouse-v-Magasawa; kumasal; gamitin. Evasion-n-Pagiilagan.
Espy-u-Usisain; manubok. Evasive a-Maiilagan; di malivvanag.
Essay-;* -Tikim. Eve-Even-n-Orasion.
Essay-r-Tumikim. Even-a-Yano; pantay; patag; hangang;
Essence-n-Kaukulan; ubod; amoy. panay.
Essential-a-Kailangan. Even-f- Pantay in; pumantay.
Essential-n-Ang kinakailangan. Even-a:fc/.-Bagaman; gayondin: pati.
Establish-v-Magtayo; itayo; itatag; mag Evening-w-Hapon; orasion; panayan.
pundar. Event-n-Ang nangyari; Ang nagkaka-
Establishment-n-Pagtatag; bahay. taon; pangyayari.
Estate- w-Ari; pagaari; lupa. Eventful-a-Maraming nangyayari.
Esteem-7/-Galangin; gumalang; maha- Eventual-a-Tapus; sa katapusan.
lin. Ever-af?7/.-Kailanman; sa anomang pa-
Esteem--Galang; kamahalan; pagma- nahon-, lagui.
mahal. E ver-glade-7z -Lawak.
Estimable--Dapat igalang; magalang; Ever-lasting-a- Walang tapos; lagi/
dapat mahalin. walang likat.
Estimate-i'-Taruhan; tas-.ihan; magla- Ever-lasting a-Pagkakalagi.
gay; ng halaga/ kuentahin. Ever-more ad .-Lagi; palagi; walang
Estimate-w-Tasa; halaga. tigil.
Estiniation-n-Galang; pag gagalang; pag- Every-a-Balang; bawat; pulos; tuwi.
puri. Every-body-w-Lahat ng tawo.
Estrange-v-Lumayo; umilag. Every day-a-Araw-araw; balang araw.
Estrangement-?;-Paglalayo; kailangan. Every-one-n-Lahat ng tawo.
Etch-v-Gumuhit sa metal. Every-thing-w-Lahat ng manga bagay-
Etching-w-Guhit sa metal. bagay.
Eternal-a-\Valang mula at hanga. Every-where-adv.-Sa lahat ng lujrar.
Eternally-o^r.-Sa buong panahon. Eve-trough-9z, Altilod.
Ether-w-Etero. Evict-r-Alisin sa katungkulan
Etherial-a-Magaan parang hangin; nau- Eviction-n-Pagpaalis sa katungkulan.
nkol sa langit. Evidence-n-Subok katotohanan; pn _<:(
Ethiop-w-Negro; tawong itim. saksi.
Ethiopic-Ethiopian-a-Nauukol sa negro. Evidence-v-Ipakita; ipalialata.
Ethiopic-n- \Vika ng negro. Evident-a Mali wanag; malinaw; totoo;
Etiquette-n-Galang; kainaman ng ki- tu nay; tapat.
los. Evil-a-MaH:un;i.
Euchariat-n-Pakinabang; cumnnion. Evil-n-Kasamaan.
Eulogistic-a-Dapat purihin. Evil -^/7'.-Kasam:isaina.
Eulogium-7i-Pagi>ui i
Kviiu-i'-r-Ipakila; ipahalata.
Eulogize-?:-Pnriliin. l\vitable- Maiilagan.
l-'.ulugy-w-Kasaysayan ng paginipuri. I'.voke-?;-Tawagin; tumawag.
Kuplionic-o-Makikiayon sa tunog ng Evolution-M-Paglaki; tubo.
voces. Evolve-7/-Ilatag; liwanagan.
EXO 223 RXI
Ewe-w-Tupang babayi. Exclade-y-Huag isama; ibukod, ilayo;
Ewer-n-Tapayan. ifuera; ilabns.
Exact-a-Husto; tania; sukat; ganap; Exclusion-n-Pagkabukod; kalayuan.
\\alang knlang. l\xclii8ive-?y-Nakabubukod.
Exact- t>-Humingi. i:\minintinicate-^-Ialis sa simbahan.
Exaction-ra- Katowiran. Excommunication -n-Pagpaalis sa sim
Exactitude- n-Kato wi ran . bahan.
Exaggerate-z/-Ululan; dagdagan. Excrement-7t-Tae; dumi.
Exaggeration-n-Pagdaragdag. pagpalaki. Excrete-7/-Ibukod at itapon.
Exalt-v-Pnrih in. Excretion-w-Pagtapon.
Kxa 1
tation-n-Pagpupuri. Excruciate- u-Pahirapin; maghirap.
Examine-tt-Umusig; usisain; siyasatin; E xcruciation-?i Pagpapahirap.
ipaglisayin; magexamin. Exculpate-u-Hanguin sa pagkakasala.
Kxamination-n-Paguusisa; siyasat; pag- Exculpation-w-Pagpatawad sa kasalanan
r
usig. Excursion->t-Lakad; v iaje.
Example-n-Halimbawa; tularan; uliran; Excursive-a-Palakadlakad.
parisan; talinhaga. Exeuse-7/-Patawarin.
Exasperates-Pagalitin. Excuse- ft-Dahilan; katowiran.
Exasperation-n-Galit; poot. Exec-rate-?/ Manumpa; magtungayaw
Excavate- v.Hukayin, humukay. laitan,
maglait.
Kxcavation-fi-Hukay. Execration-n-Kalaitan; pagtutungayaw.
Exceed- v-Humigit; lumampas; lumabis; Execute-v-Bitayin; patayin; gawin; gu
lumagpos; lumalo. manap; ganapin; hustuhin; tumupad
Exceeding-a-Lalo; mahigit. Executer-n-Ang tumutupad.
Exce)-y-Humie:it; lumampas; lampasin. Execution-w-Pagpugot; pagbitay; pag
Excellence-j-Dangal; dunong puri; ka- gagawa.
niahalan; kaguinoohan; kalinisan. Executioner-w-Taga pugot; ang pumatay
Excellency-?i-Kainaman; kaginoohan; Executive-a-Nauukol sa pagtupad.
karunungan. Executor--Taga tupad; ang gumagawa
Excellent-a- Vlainam; bihasa; marunong; Executress-Executrix^-Babayingalibasi
marilag; marangal; dakila; bunyi. Exemplar-n-Halimba\va; tularan.
Excelsior-a-Mataas pa. Exemplary-a-Dapat sumunod.
Except- y-Ibukod; itangi; mamukod. Exemplification-n-Halimbawa;pagliliwa
Except-^re/?.-Bagkus; bukot; bukod sa nag.
liban. Exemplify-i'-Magbigay rig halimbawa
Except-cowj.-Bagkus; bnkod; nguni; da- Exempt-v-Ilayo;patawarin;ibukod;iligta!
tapua. Exempts-Malaya; laya.
Exception-n-Katanguihan; pamumukod. Exemption-//- Kalayaan; patavvad.
Exceptional-a-Nakabukod; nagiisa. Exercise-tt-Sanay; gawa.
Excess-n-Kalabisan; kalagposan labis; Exercise--z/-Magsanay; gumawa.
lagpos. Exert-v-Pilitin; pumilit; tumapang.
Excess! ve-t'-Malabis; lagpos; lampas. Exertion-w-Pilit; kapilitan.
Exchange-z/-Palitan; ipamalit; halinhan, Exhalation-w-Pagsingaw.
humalili. Exhale-i>-Huminga.
Exchange-n-Pagpalit; kahalili; kapalit. Exhaust-f-Ubusin; umubus; tapusin.
Exchangeable-a- Makapapalit. Exhaust-a-Naubos.
Excise--Buis. Exhaustion-w-Pagubus.
Excises-Bum uis; magbayad ang Exhibit-z/-Iharap; ipakita; itanghal.
buis. Exhibit--Tanghalan.
Exciseman-n-Maniningil ng buis. Exhibition-n-Pagpapakita.
Excision-w-Pagputol; paglipol. Exhilerate-t?-Sumaya/ pasayain; buhayii
Excite-z/-Ibuya; iudyok: udyukan; sul- Exhileration-w-Kasayahan; saya.
sulan. Exhort-v-Magpasaya; hulaan; aralan.
Excitability-w-Kasiglahan. Exhortation-n-Aral; pasiya; hula.
Excitable-a-Masigla; Magulatin. Exh,ume-v-Hukayin muli.
Excitement-n-Gulo; sigla/ gulat; gitla. Exlmmation-w-Paghukay muli.
Exciting-a-Masigla; makagugulat. Exigence-Exigency-n-Kakailangan.
Exclaim-w-Humiyaw; sumigavv. Exigent-a-Kailangan.
Exclamation-w-Hiyaw sigaw. Exile- w-Idestiero; itapon ang may sah
Exclamatory-^ Makasisigaw. sa ibang lupa.
EXP_ 224 EXT
Exile-n-Tawong ipinadestiero. Explain-p Saysayin; liwanagin;
.
mag-
Exist-u-Magkaroon; rnaging. saysay; salaysayin; magturo ilat-
Existence-w-Yari; paging; ang pagka- hala.
kataon. Explanation-?i-Kaliwanagan; kasaysayan
Exit-n Palabasan; pintuan. salaysay.
Exodus-?i-Pag alis; pag labas. Expletive-a-Mapupuno.
Exonerate-c-Hanguin sa pagkakasala; Expletive-n-Salitang ginagamit sa pag-
patawarin. puno.
Exoneration n-Pagpapatawad. Explicit-a-Tunay; maliwanajr.
Exorbitant-a-Malabis; mahal na mahal. Explode-v-Pumutok.
Exotic-a-Nangaling sa ibang lupa. Exploit-n-Gawa.
Expand-i;-Lumaki; lumuang; umabot; Exploit- f-Gamitin.
idatay; umunat. Explore- k'-Siyasatin; tuklasin.
Expanse-^-Paglaki; laki; luang. Exploration-n-Pagtuklas.
Expan sion-n- Paglak i .
Explosion-n-Pagputok.
Expatiate-v-Lumaki; lumaki kung saan Explosive-a-Nauukol sa pagputok.
may gusto. Explosive-n-Anomang bagay na mada-
sa ibang lupa.
Expatriate-z/-Itapon ling puputok.
Expatriation-n-Pagtapon sa ibang Export-v-Ipadala sa ibang lupa.
lupa. Export-n-Ang mga bagay na ipinadala
Expect-f-Asahan; umasa; magpita mag- sa ibang lupa.
antay. Exportation-w-Pagpapadala ng msnga
Expectance-Expectancy--Pagasa. bagay bagay sa ibang lupa.
Expectant-a-May inasahan. Expose-z/-Ibulid; ibulusok; ipalitaw
Expectorate-v-Lumura maglaway; du- paliwanagin.
mahak. Exposition-n-Tanghalan.
Expectoration-n-Paglura; lura; pagla- Expostulate-v-Dumaing; managhoy.
way; pagdahak; dahak. Expostulation-n-Daing; taghoy.
Expedience-rc-Kadalian. Exposure-n-Pagpakita.
Expedient-a-Madali; mapakinabangan. Expound- y-Liwanagin; saysayin; salay-
Expedient-^- Kasangkapan. sayin; ilathala; magsabi.
Expedite- v-Tumulong; hawanan; ipadala. Express-f-Magpanayag; ipahayag; mag-
Expedition-w-Paglakad; viaje. sabi; sabihin.
Expeditious-a-Tiiloytuloy; inadali. Express-a-Maliwanag; tunay.
Expel-v-Ilabas; ifuera. Expression-?i-Salita-. wika.
Expend-v-Ubusin; gastahin; gumugol; Expulsion-71-Pagpaalis; pagpalabas.
gumasta; gasgasin; gamitin; gumas Expunge-^-Burahin; lipulin.
gas. Exquisite-a-Mainam; maganda; marangal
Exj)endible-a.Sukat magasta. Exsert-a-Napaliko.
Expenditure-n-Paggagasta; pagubos. Extant-a-Napako.
Expense-w-Gastos; halaga; gugol; pag- Extempore-a-Walang handa.
gasta. Extend-7^-I3iklarin; banatin; habaan;
Expensive-a-Mahalaga; mahal. unatin.
Experience-w-8anay; kasanayan; du- Extended-a-Banat; maluag inahaba.
nong; karunungan; taho. Extension-n-Haba; luang; kaluagan.
Experience-v-Magsanay/ matanto; ma- Extensive-a-Malawak; maluag.
tnlastas; duir.aan. Extent-n-Luang at lapad.
Experieneed-a-Sanay? marunong; biha- Extenuate- r-Mangaya yat; puma vat.
sa; matalas. Extenuated-a-Payat; mabina.
Experiment-w-Pagsubok; subok. Extenuation-n-Pangangayayat; kalii-

Experiment-y-Tumikman; usisain. naan.


Expert- d-Matalas; marunong; bihasa; Exterior--Ang labas.
sanay. Exterior-a-Labas.
Expert-n-Tawong marunong 6 mat a Exterminate-r-Lipolin; patayin.
las. Extermination-n-Paglipol kamatayan.
Expiate-v-Gantihin; gumamti. External-a-Labas.
Expiation-n-Paggaganti; ganti. External-^ Ang labas.
r
l
.x]>iration-n-TapO8; katapusan; dulo. Extinct-a-Patay;\v:il:mj> buhay.
Expire-v-Mamatay; tumapos; malagot Extinction-n-Kamatayan; ]agpapatay.
ang hininga. Extinguish-u-Lipulin; lumipol;. patayin.
FAQ 225 FAL
Extirpate-v-Bunutin; pitas! n. Extrication-n-Paghango; paghugot.
Extirpation-n-Pagbunot; pulpit as. Kxuberancy-w-KalagpuHan; kalabisan. .

Extol-r-Ilmnyi; purihiii; itampok. K \uberant-a- Malagpos; malabis.


Extort-r-Pilitin; pumilit. Exult-f-Sumaya; maglugod.
Extortionary -rt-Mapilitin; mabagsik. 10 xullant-rt-Malugod.

Extra-rt-Nakabiik<< 1 . Exultation-w- K asayahan.


Ext ra-H- Bagay na nakabukod. Eye-w-Mata.
Extract-' --Alisin; hugutin; hanguin; ku- Eye-'"-Tuiuinin.
nin sa iba. Eye ball-n- \Iata.
Extract-w-Anomang bagay na kinuha Eye brow--Kilay.
sa iba. Eye glass-n-Salamin ng mata.
Extraction-n-Paghngot; paghango. Eye lash-n-Pilik raata.
Extraordinary-a-Katakataka; kamangha- Eye lid-n-Talukap ng mata.
mangha; bukodtangi. Eyeless -a-Walang mata.
Extravagance4-Fagkaburara. Eye let-w-Matang munti.
Extravagant-a-Borara,- mapagbigay. Eye piece-n-Salamin ng mata.
Extreme-a-Huli: malabis; malubha dulo. Eye sight--Tingin; paningin.
Extreme--Dulo; kaduluhan; katapusan. Eye tooth-n-Pangil.
Extremity-M-Dulo; wakal; wakas; du- Eye witness-n-Saksing nakita ang nang-
ngot/ katapusan. yari
Extricate-z'-Hanguin; alisin; kunin. Eurie-n-Pugad ng lawin 6 ng aguila.

Fa-w-Fa. Factitious-a-Hindi totoo; konowari.


Fable--Awit; kuento. Factor-w-Katiwala; bahagi.
Fable- -r-Magkuento;
magsalita ng kasi- Factory-w-Gavvaan.
nungalingan. Faeulty-w-Kapangyarihan; karunungan.
Fabric-n-Paggagawa ng anoman. Fad-n-Ugali; kaugalian; uso.
Fabricate- D-Gumawa ng anoman. Fade-L'-Kumupas; lumanta.
Fabrication-^-Paggagawa ng anoman; ka- Faded-a-Kupas; yunii.
sinungalingan. Fag-T/'Pumagod; pumagal.
Fabulist-n-Ang taga sulat ng mga ka- Fag-n-Alila.
sinungalingan. Fag-end-n-Tirahan; ang natitira.
Fabulosity-n-Kabulaanan; kasinungali- Fagot--Bigkis; kalawas.
ngan. Fagot-v-Ibigkis; magtali; kalawasin.
Fabnlous-a-Hindi totoo; dakilangdakila; Fail-?;-Mamatay; kumulang; bumawas;
katakataka; konowari; kamangha- niawala.
mangha. Fail-w-Kakulangan; kulang.
Facade-n-Harapan ng bahay. Failing-n-Kakulangan; kahinaan; sakit;
Face--Mukha; kita sa labas; harapan. Failure-n-Kakulangan; sala.
Face-/;-Itihaya. Fain-a-Masaya; matuvva; malugod; bagay.
Faced-a-Tihaya. Fain-adv.-M&y malaking gusto.
Facet-n-Mukhang munti. Faint-a-Malata; mahina.
Facetious-a-Masaya; maalindog. Faint-v-Manghimatay.
Facile-a-Ginhawa; madali; masunurin. Faint-w-Himatay.
Facilitate- u-Hawanan; gamitin; ibigay. Fair-a-Marangal; niaganda; mainam; ak-
Facilitation-n-Pag gagarait; kaginhawa- ma; tama; walang interes 6 daya.
han.
Facility-H-Kaginha\vahan; kadalian. Fair-n-Tanghalan; kapalaran.
Facination-n-Gayuma. Fairness-n-Dikit; ganda.
Facing-n Mukha; aporo. Fairy-H-Duende.
Facing-afZy.-Nakatapat; nakaharap. Fairy-a-Nauukol sa duende.
Facsimile-n-Salin; katulad; parisan. Faith-n-Pananampalataya; paniniwala;
Fact-w-Katotohanan; kilos; gawa. religion; katuparan sa pangako.
Faction-?i-Kapisanan; lahi; gulo; kagu- Faithful-a-Tapat ang loob; tama.
luhan. Faithless-a-Sukab/ suitik; taksil.
Factlous-a-Magulo. Falcon-n-Lawin.
29
FAR 226 FAV
Fall-z/'-Mahulog; lumagpak; malaglag; Farmer-n-Magsasaka.
bumawas. Farming-n-Pagsasaka.
Fall-n-Lagpak; laglag; hnlog; pagbawas; Farrier-?t-Ang nag babakal sa kabayo;
pagkabual. mangagamot ng hayop.
Fallacions-a-Magkasalanan; magdaraya; Farrow-n-Manga biik na inakay nang
makahihibo. inahing baboy.
Fallacy-n-Kasinungalingan; daya, hibo. Farrow-v-Manganak ang inahing baboy.
Fallen-a-Nalaglag; hamak; patay. Farther-a-Malayo.
Fallible-a-Magk akasala. Farther-ad?'. -Malayo pa; lalong inalayo.
Fallibility-n-Kahiligan sa pagkakasala. Farthest a- Kalayo layoan.
Fallow-a-Mapulapula. Fascinate- r-Manghalina.
Fallow w-Ararohin. Fascination-7i-Panghalina.
False-a-Hindi tama; masama; hindi to- Fashion-n-Asal; kaugalian; kayarian; ta-

too; magdaraya; mapag banal bana- bas; yari.


lan; sukab sinungaling falso. Fashion-f-Gumawa; tabasin.
False hood--Balatkayo;kasinungalingan. Fashionable-a-M^so; kaugalian.
Falsify-v-Dayain; mag daraya; huwa- Fast-a-Matibay; matulin; malakas; lagi.
ran; hunmwad; palsohin; magsinu- Fast a(i7/.-Matulin.
ngaling. Fast-v-Huag kuinain; magcolasion.
Falsity -n-Kabulaanan; kasinungalingan; Fasten- f-Ikabit; isabit; talian; ikawig.
daya. Fastening-n-Pagkakabit; tali.
Falter-v-Mag utal; kumulang; maghinto. Fastidious a-Hambog; mayabang.
Fame-w-Kabantugan; pagkabantog ba- Fastness w-Katapatan ng loob; katiba-
lita; bunyi; kabunyian; karangalan; yan ng loob.
lualhati. Fat-a-Mataba.
Fame-t>-Magbalita; ipagbantog. Fat-n-Taba.
Familiar-a-Sanay; karaniwan. Fat-u-Patabaln; tumaba.
Faimliar--Kasaina; kalaguyo. Fatal-a-Makamarnatay.
Familiarity-w-Kasanayan. Fatalism-n-Kamatayan.
Familiarize- z/-Magsanay; mamalagi. Fatality -w-Kamatayan.
Family-n-Familia. Fate-w-Palad; kapalaran.
Famine--Gutom; kagutuman. Fated -.1 Talaga.
Famish- v-Magutom; gutumin, marnulu- Father -n-Ama; tata; tatay; tatang.
bi; gumutom. Father-v-Magama.
Famous-a-Balita; bantog; bunyi; ma- Fatherhood-^ Kalagayan ama.
bantog; dakila. Father-in-law-n-Bienang lalaki.
Fan -ft- Pay pay; abanico. Father land-i;-Bayang tinutubuan.
Fan-v-Pumaypay. Fatherless-a-Walang ama; ulila sa ama.
Fanatic-a-Masigla. Fatherly-a-Parang ama.
Fanciful-a-Maguniguni. Fathom-n-Dipa.
Fancy-n-Ugali; isip; wari; guniguni; hi- Fathom-t/'-Tarukin; dipahin.
lig ng loob; aha; banta. Fathomless-a-Hindi iwutatarok; di ma-
Fancy z/Jsipin; mag wari; maguniguni; tarok; di malirip.
akalain; bantain. Fatigue-J4-Pagal; kapngalan; pagod; hi-
Fang-n-Pangil. rap; dalamhati.
Fantastic-a-Maguniguni; konowari. Fatigue- c-Pumagal; puraagod; pagin'in.
Far-a-Malayo. Fatten- v Tumaba; patabain; magpataba.
Far-adv.-Malayo. Fatty-a-Mataba.
Farce-n-Konowa; kabiroan; bagay na Faucet-z'-Grifo.
hindi tama; kasamaan. Kasahman; kakulangan; pintas;
Fault-//-
Farcial-a-Konowaring. kapintasan; sala; kamalian; kasiraan;
Fare-v-Lumakad; maglakad; suinii- sama; kasamaan.
long; bumuhay. Faultless-a-Walang pintas; makinis; wa-
Fare--Halagang; 6 kuartang; nagba- lang kapintasan.
yad sa pagpapahatid; uj)a; pagkain. Faulty -a-May sala; di yari; may pintas.
Fare well-m^r.-Paalam. Favor -Tankilik; tulonir; ampon; abu-
Fare vell-n-Ang paalam. !<>y; pMiikakalinga; biyaya.
Fare well-a-Huling. Favor'/'-'I'innankilik; umampon; tuniu-
Farm-w-Bukid; lupang sinasaka. long/ abuluyan; amponin; imukha;
Farm-v-Magsaka. pumaris.
FEL 227 PET
Favorable-a-Mabuti; maganap. Felloe-ii-Kama.
Favorite-a-Minamahal; layaw. Fellow-n-Tawo,
Favorite-n-Ang rainaniahal; kaulayaw. Fello\v-feeling-w-Pagdamdam sa kapwa.
Fawn-w-Munting nsa. Fellow-ship-n-Pakikisama; kalaguyo; ka-
Fawn-v-Purihin ng hindi totoo. lagayang kaibigan.
Fawn-w-Pagpupuri ng hindi totoo. Felly-n-Katna.
Fay-n-Duende. Felon-w-Tawong suitik; Tawong taksil.
Felon-a-Suitik; taksil.
Fay-tf-Idugtong.
Fealty -n- Katapatan ng loob. Felonious -a-Taksilj masuitik.
Fear-n-Takot; hinala. Felony-w-Kaliluhan; kasuitikan/ katak-
1-V.ir -r-Maghinala; tumakot- silan; kasamaan.
Fearful-a Matatakotin; mapag hinala; Felt--z/. imp. &p. p.-Kinapa; hinipo; di-

mapangambahini katakot takot; ma- namdam.


sama. Felt-n-Fieltro.
Fearless-a Matapang; walang takot; ma- Female-n-Babayi.
gah as.
tt Female-a-Nauukol sa babayi.
Feasible-a-Makagagawa;sukat mangyari. Feminine-a-Nauu'<ol sa babayi.
Feast-n-Piging; b'ito; piesta; kapistahan; Femoral- a-Nauukol sa bayawang.
pagpipiging aglahi. Fen-n-Lawak.
Feast-t'-Magpiging; rnagbito; ipagpista; Fence--Bakod; bakuran.
raagalahi; pumista. Fence-i;-Magbakod; bakuran.
Feat-w-Gawa; yari; kagagawan. Fenoing-a-Pagbabakod; kabakuran.
Feather-n-Balahibo ng ibon. Fend-^-Iwaksi; lumaban.
Feather-v-Tumubo ang balahibo. Fender-n-Ang lumalaban.
Feathery-a-Mabalahibo. F ennish-a -Malawak.
Feature-n-Yari; kayarian; hitsura; Ferine-a-Mailag; ramo; mabangis.
mukha. Ferment w-Pagkulo ng alak.
February-n-Febrero. Ferment-v-Bumula ang alak.
Fed-^-Ipinakakain .
Fermentation--Pagbubula ng alaV.
Federal-a-Nauukol; sa Federal. Ferocious-a-Mabangis; masama; masu-
Federals-Federal. ngit.
Federation-n-Kapisanang Federal. Ferociousness-n-Kabagsikan;kabangisan.
Fee-w-Upa; ganti; bayad; kaupahan. Ferocity-n-Kabagsikan; kabangisan.
Fee-T/-Upahan; magbayad; gantihin. Ferret-u-Hanapin ng pilit.
Feeble-a-Mahina. Ferriage-n-Upa sa pagtatawid.
Feebleness--Kahinaan; yayat. Ferric-a-Nauukol sa bakal.
Feed-y-Magpakain; pakanin; kumain. F erry-w-Ta wiran.
Feed-w-Pagkain; kainan. Ferry man-n-Taga tawid.
Feel-v-Hipuin; humipo; magdamdam; Fertile-a-Mataba; mabunga; malago.
apuhapin; kapain; damdamin; inda- Fertileness-w-Katabaan ng lupa; kala.
hin salatin. goan.
Feel-n-Damdam; hipo; salat. Fertility-n-Katabaan ng lupa.
Feeling-w-Maramdamin. Fertilize-i;-Patabain ang lupa.
Feeling-?^-Pakiramdam, karamdaman. Ferule-n-Buklod; ikog.
Feet--Mga paa. Fervent-a-Maningas; mabisa; pusok na
Feign-f-Magkonowari; magbalatkayo. loob.
Feigned-a-Hindi totoo; mapagpaimba- Fervid-a-Maningas; mainit ang loob.
baw; sukab. Fervor-n-Kaningasan ng loob; kainitan.
Feint-n-Pagpapakonowari. Festal-a-Masaya; maligaya.
Felicitate-^-Sumaya; pasayahin-. alivvin. F ester-f -Magnana.
Felicitous--z/-Maligaya: masaya; malugod. Fester-w-Sugat na nagnanana.
Felicitation-n-Pagpapaligaya; kaaliwan. Festival-a-Masaya; nauukol sa pista.
Felicity-n-Ligaya; kaligayahan; kasaya- Festival--Piging;
ban; kaaliwan. Festive-a-Nauukol sa piging; masaya;
Feline-a-Nauukol sa pusa. maligaya.
Fell-v. mjp.-Nahulog; lumagpak. Festivity-w-Kasayahan; kaligayahan.
Fell-a-Masama; bastos; mabagsik; wa- Fetch-z/-Dalhin; magdala.
lang awa. Fetch-w-Hibo; daya; biro.
Fell-n-Balat ng hayop. Fete-n-Piging; kasayahan.
Fell-r-Magtagd ng kahoy. Fete f-Magpiging.
228
Fetid-a-Mabaho; bulok. Fig-w-Higo.
Fetlock-#-Balahibo 6 buhok sa munika Fight-n-Away; banga; babag; bungo;
ng paa ng kabayo. labanan.
Fetter-w-Pangapos ng paa. Fight-z/-Labanan; bumabag; umavvay;
Fetter- ^-Gapusin ang paa. invayin; labanin; babagin; humamon.
Feud-n-Galit; pagkakaaway. Figurative-a-Halimbawa.
Feudal-a-Nauukol sa galit. Figure-n-Numero; yari; kayarian.
Fever-n-Lagnat. Figure-v-Kuentahin; magkuenta.
Feverish-a-Malalagnatin. Filament-n-Sumilid.
Few-a-Bihira; ilang. Filch-7/-Umumit; umitin; nakawin.
Fiance-n-Ang may compromise. File-n-Kikil; taludtod; pagkakasunod-
Fiancee-n-Babaying may compromiso. sunod.
Fiasco -n-Kakulangan. File-v-Kikilin;kumikil.
Fiat-w-Utos. Filial-a-Nauukol sa anak.
Fib-v-Kasinungalingan. Filigree-n Sangkap ng ginto 6 pilak.
Fib--z/-Magsinungalin. Filigree-a-Mainam; makinis.
Fiber-n-Hibla. Filings-w-Pinag kikilan; yumauam.
Fibrous-a-Mahibla. Fill-v-Punuin. pumuno; bumusog; ma-
Fibula-n-Hebilla. maulo/ masandat.
Fickle-a-Alisaga; walang firme; hindi Fill-n-Kabusogan; kahustuhan; pagka-
matibay ang loob. puno, kasandatan.
Fickleness-n-Kaalisagaan; kabulaanan; Fillet-w-Munting bigkis; pirasong karne
kasalivvahaii ngloob. na walang buto.
Fictitious-a-Hindi totoo. Filly-n-Inahing kabayo.
Fiction-w-Awit; balat kayo; kasinunga- Film--Balat na manipis.
lingan; katha. Filter-n-Salaan; pangpatalas.
Fiddle-n- Violin. Filter- y-Tumalas; salain.
Fiddle-v-Tumugtog sa violin. Filth-n-Karamihan; dumi; kasalaulaan;
Fiddle-mfer.-Hum. sukal; kasukalan; dungis.
Fiddler-#-Ang tumutugtog sa violin; Filthiness-n-Karumihan; kasukalan.
violinista. Filthy-a-Marumi; marungis; malibair.
Eidelity-w-Katapatan ng loob. Filtrate -c-Tumalas.
Fidget- <;-Maglikot; bumalisa. Fin-w-Palikpik.
Fidget-w-Kabalisahan; likot. Final-n-Tapos; katapusan; pandulo.
Fidgety-a-Malikot; balisa; mapakali; Final-a-Huling; katapustapusan.
di mabait. Finality-)!- Katapusan.
Fie-mfcr.-Oroy. Finale-n Katapusan.
Fief-n-Ziiipang kinamtan dahil sa pag- Finally-a^t;.-Sa katapusan.
seservicio. Finance-w-Kuarta ng bayan.
Field-n-Parang; bukid; pastulan. Financial-a-Nauukol sa kuarta.
Field piece-n-Kanyon na may gulong. Financier-w-Ang humawak ng kuartn
Fiend-n-Demonio. ng bayan.
Fiendish a-Parang demonio; nauukol sa Find-y-Humanap; hanapin; makita.
demonio. Finding-n-Paghanap; pagkain; paghatol.
Fierce-a-Mabagsik; mabangis; gahasa. Fine-a-Mainam; marikit; manipis; ma-
Fiery-a-Malingas; maningas, maliah; kinis; mngaling; fino; maganda.
pusok na loob. Fine-n-Multa.
Fife-n-Pito. Fine-?y-Multahin; maginultu.
Fife--z/-Tumugtog sa pito. Finery-^-I >ilag; kainainan; sangkap.
Fifteen-a-Labing lima. Finger-n-Daliri.
Fifteen-tt>Labing lima. Finger-c-Fipuin ng madalas.
Fifteenth-rt-lk:ila})in lima. Finical-^-Tila maiiiain.
Fifteenth-n-Ang ika labing lima. Finis-tt-TapOB; katapusan; diilo.
Fit'th-a-Ikalima. Kinish r-'I'apusin; tapusin; utasin; ya-
Fiftli-w-Ang ika lima. riin; L :inapin; h imanira; lutasin.
r

Fit'thly-odu.-Sa ikalima. Finish-w-Tapos; yari; lianga; kinis ki-

Fiftieth-a-Ikalimangpuo. nang; kintab.


Fiftieth -Ang ikalimangpuo. Finite-a-May hanga.
Fifty-n-Limangpuo. Finless-a-Walang palikpik.
Fifty-a Limang puo. Finny-a-May palikpik.
PLE
Fire-w-Sunog: apoy; sigd. Fizz-9t-Hanin; suit.
Fire-i;-Sunugin; ilagay ng apoy. Fizz-#-Suit; haginjj.
Fire arrii-n-Baril. Fiz/le-7/-Sumuit; humaging; kumulang.
Fire brand-w-Sulo. Fizzle-n-Kakulangan.
Firefly-n-Alitaptaj). F labby-a-Mataba.
Fire inan-H-Fogonero. Flag-n Bandila; bandera.
Fire place-n-Pinag aapuyan. Flag-v-Pigilin;Immina.
Fire proof-a-l)i inakasusunog. Flagon-n-Lalagyan ng alak.
Fireside-?i-Tabi ng pinag aapuyan. Flagrant-fl-Maningas; mainit; masama.
Fire wood-i-Gatungan. Flag ship-n-Sasakyan ng almirante.
Fire work-n-Kuetes. Flag staff-/z-Palo ng bandila.
Firm-a-Matibay; tapat ang loob; lagi; F lail-?i- Pambay o.
malakas; matigas; matiis; matiyaga; Flail-t;-Magbayo.
matapang; hindi rnababago. Flake n- Pa tak ng busilak; suson.
Firm-n-Kapisanan. Flambeau-ft-Sulo.
F irmament-n-Langit. Flame-n-Lingas; kaningasan; liab.
Firmness-?!- Katibayan; katimtiman. Flame-y-Mag lingas; mag liab.
First-a-Unang; kaunahan. Flange-n-Gilid.
Flank-n Gilid; tagiliran.
First-born-n-Panganay. Flank-7/-Tumayo sa galit.
First-class-a-Primerong classe; F lannel-w-Frenela.
kabutibutihan. Flap-n-Tabing.
Firth-n-Baraso ng dagat. Flap-y-Galawin; sampalin; ilagpak.
Fiscal-a-Xauukol sa kuarta ng isang Flap jack-n-Bibingka
bay an. Flare-u-Lumiab; mag lingas.
Fiscal-n-Fiscal. Flare-it-Kaningasan; ningas; lingas liab.
Fish-n-Isda. Flash-v-Kumidlat.
Fish-v-Mangisda. Flash-n-Kidlat; kisap.
Fish bone-?i-Tinik. Flash-a-Makisap; makintab.
Fisher- w-Mangingisda. Flashy-a-Makinis; kintab.
Fish corral-w-Baklad. Flask-n-Frasko.
Fisher man-n Mangingisda. Flat-a-Yano; patag; pantay.
Fishery-w-Katungkulang mangisda. Flat-n Lupang patag; isang grado ng
Fish hawk-w-Limbas. isang bahay.
Fish hook-w-Kiba; taga; kalawit. Flatten-v-Patagin; aalsalin; pulpulin.
Fishing-n-Pangingisda. Flatter-v-Tuyain; manuya; magdiladila;
Fish monger-n-Ang nagtitinda ng isda. purihin ng hindi totoo.
Fish-net-7i-Kitid; sakag; panti; lambat. Flattery-n-Pagpupuri ng hindi totoo.
Fish spear-n-Salapang. Flaunt-v-Isabog; ipakita.
Fishy-a-May maraming isda. Flautist-n-Flautista.
Fissile-a-Baakin. Flavor-n-Lasa; lasap.
Fissure-n-Lahang; lamat; biak. Flavor-v-Magbigay lasa.
Fist-w-Ikom. Flaw-n-Lahang; sala; pmtas; lamat.
Fisticuff--Sampal 6 suntok ng kamay. Flaw-u-Lumahang.
Fit-a-Bagay; ayos; dapat; akma kasia; Flay-v-Bayuhin; rnagbayo.
inagagamit. Flea-n-Hanip; pulgas; kutong aso.
Fit-7/-Ilapat; sukatin; ibagay; iakma. F leam--Tulag.
Fit-n-Lapat; akma; pasma. F leck-n-Mansa.
Fitful--Hindi panay; walang ayos. F leck--z/-Mansahin.
Fitting-a-Bagay; akma. F lection-n -Paghubog.
Fitting--Paglapat; pagkakaakma. Fled-v. imp. &p. j9.-Nagtanan.- tumakbo;
Five-n-Lima. nakatakbo.
Five-a-Limang. Fledge-t;-Tumubo ang balahibo.
Five fold-a-Limang duble. Fledge-z/-Tumubo ang balahibo.
Fix-u-Manati)i; kumpunihin; ayusin. Flee-c-Magtanan; tumakas; tumakbo.
Fix-7i Kagipitan. Fleece-n-Balahibo ng tupa.
Fixed-a-Matibay; manatili. Fleece-v-Manekas; dayain.
Fixedly-^L-.-Matibay. Fleecy-a-Mabalahibo.
Fixture-n-Kasangkapan. Fleer-v-Alipustahin; uyamin; murahin.
Fizz-u-Humaging; sumutsot. Fleer-w-Uyam; alipusta.
FLO 230 FOL
Fleet-a-Matulin; maliksi. Flourish-n-Pagpag.
Fleet-tf-Magmadali; tumulin. Flonry-a-Parang harina.
Fleet-w-Kapisanan ng mga sasakyan. Flout-v-Alipustain. gagarin.
Flesh-w-Laman ng tawo; karne. Flow-77-Umagos; bumaba.
Flesh-v-Ipakain ng karne. Flow-n-Agos.
Fleshy-a-Mataba; makalaman; malaman. Flower-n-Bulaklak.
Flew-v. zwp.-Lumipad; nakalipad. Flower-f-Mamulaklak; mamunga.
Flex-v-Humubog. Flowery-a-May maraming bulaklak.
Flexible-a-Malambot. F lown-?;. p. ^.-Nakalipad na.
Flexion--Pagbubog. Fluctuate- c-Bumawas; bumaba.
Flicker-v-Pumisik. Fluctuation-w-Pagbawas.
Flicker-n-Pisik ng kandila. Flue-H-Paasuhan.
Flier-w-Ang lumilipad; ang nagtanan. Fluent-a-Malangis ang salita; mainam
Flight-n-Takbo; tanan; takas. magsalita; mainam manalita.
Fligbty-a-Palipad lipad ang isip. Fluency-n-Kainaman magsalita.
Flimsy-a-Di nmtibay. Fluid-a-Tunaw; lusaw.
Flinch- ;-Umurong. Fluid-^-Anomang bagay na lusaw.
Flinders-w-Manga piraso. F luidity-n-Pagkatunaw.
Fling-?y-Itapon; ipukol ihagis; ibalibag. Flume-n-Daanan ng tubig.
Fling-n-Hagis; pukol; balibag. Flumrnery-n-Bagay na walang kabuluhan.
Flung- ?/, imp. & ^p.^.-Hinagis;
1

Flint-n-Batong matigas. pinukol;


Flinty-a-Matigas na matigas. binalibag.
Flip-w-Pagkakahalo ng mga alak. Flunky-n-Alila.
Flippancy-n-Kawalan ng galang. Flurry-n-Gulo.
Flippant-a-Masalita; walang galang. Flurry-v-Guluhin; gulatin.
Flipper- w-Palikpik. Flush-y-Umapaw; mamula ang mukha.
Flirt-v-Magbiro; magsaliwahang loob. Flush-n-Apaw; pamumula ng mukha.
Flirt-n-Babaying salawahan. Flusb-a-Puno; pulos.
Flit-v-Kumilos ng pabigla. F luster-t'-Guluhin.
Flitch--Toaino. A ^ -| C t >
, O^ Fluster-n-Init; gulo.
Flitter-n-Gulanit; piraso; basahan. Flute-n-Flauta,
Floats- Ano mang bagay na lumulutang. Flutist-n Flautista,
Float-z/-Lumutang. V, Flutter-^-Kumilos na bigla; guluhin;
Flock n-Kapisanan; kawan. tumibok.
Flock-v-Umipon; pumisan. Flutter- n-Tibok; kadalian; kaguluban.
Floe-n-Agos ng hielo. Fluttering-a-Palikoliko.
Flog-v-Hampasin; paluin. Fluvial-a-Nauukol sa ilog.
Flood-n-Baha; apaw. Flux-n-Dumi; tae.
Flood-f-Umapaw; apawin; bumaha. Flux-7/-Dumumi.
Floor-n-Sahig Fly-v-Lumipad; magliparan.
Floor-v-Gtimawa ang sabig. Fly-//-Langaw.
Flooring--Tabla ng sahig. Fly blown-a-Mabulok.
Flop-v-Pumagpag; kumilos ng pabigla. Fly trap-n Panghuli ng lan.ia\v.
Floral-a-Nauukol sa bulaklak. Foal-n-Potrong bagong pinanganak
Floret-w-Muting bulak-ak. Foal-z/-Manganak ang inahing kabayo.
Florist-r-Ang nagtitinda ng bulaklak. Foam w-Bula.
Florid-a-Makintab;maliwanag ang kulay. Foam-7/-Bumula.
Flos8-n-Sutld Fob-v-Kayrel.
Flotage-n-Paglutang. Fob-?>Dayain.
Flotation-n-Pagpapalutang. Fodder-?t-Pagkain ng hayop.
Flotilla-w-Kapieanan ng mga sasakyang Foe-n-Kalaban; kaaway; katalo.
munti. Fog--Ambon.
Flounce--z/-Ihagi8 ang manga baraso at Fog-T'-Umambon; lumabo.
binti. Foggage-n-Kugon.
Flounce-w-Pilegas. 1
,,j._ry-a-Balot ng iilap: inaambon
F lonnder-n-K itun g. Foi;y-}.-Taw<>ng mapurol ang isip.
Flounder-v-Kumilos; InmiindaglundaL:.
;
Flour-w-Harina. l oil>le-?i-Pinta8; sala.
Flour-u-Budburan ang barina. Foil-t/-Abalahin; pigilin.
Flourish-r-Iwavwav; tunnibo luinaki. Fold-f-Tiklupin;lupiin;pilegaein;V.utonin.
FOR 231 FOR
Fokl-M-Lupi; tiklop; pilegas. For bidding rr.Mupagbawal; malabo.
Fol de rol-ft-Kaulnlan. Force n Lakas; katibayaii; kalakasan;
Foliage--iManga dahon ng kahoy. apilitan; pagj>ilit.
Foliate-a-May dahon. Force-v-Gahisin; puersahin.
Folio-n-Dahon ng libro. Forcible-a-Malakiis; mapilitin.
Folk-w-Manga towo. Forceps-w-Sipit.
Follow-u-Suinunod, bumuntot. Ford-w-Batisan.
Following-n-Pag sunod; pagkakastmod: Ford-u-Magtawid; bumatis.
sunod. Fore-a-Naunang; na sa harap.
Following-a-Sumusunod; kasunod. Fore-a^r.-Na sa harap.
Folly-n-Kaululan; gawang hunghang; Fore and aft- Ang harap at likod.
kabutingtingan. Fore bode-v. fwp.-Ipinagbawal.
Foment- /;-Itapal ang tubig na mainit. Fare boding-n-Kaba ng dibdib; agam-
Fomentation-tt-Pagtatapal ng tubig na agam ng loob.
mainit. Fore cast-o-Humula; hulaan.
Fond a-Mawiwili; maiibigin. Fore cast-n-Hula.
Fondle-oAlindugin; pawilihin. Fore close-v-Magtuos; iwaksi.
Fondling-w-Ang minamahal. Fore closure-n-Pag tutuos.
Font-w-Bukalan. Fore end-w-Dulo sa una.
Food-w-Pagkain; ikinabubuhay. Fore father-n-Kanunuan; magulang.
Food-a-Makakain. Fore fend-ollagin; umilag
Fool-n-Ulol; tawong tulig; kawalanng isip. Fore finger-w-Hintuturo.
Fool-v-Ululin/ biruin; tuligin. Fore go--z/-Maiwan; bitiwan.
Foolery-n-Kaululan; kabiruan. Fore ground-w-Lupa sa harapan.
Fool hardy-a-Maulol; tulig; \valang ka- Fore head-^-Noo.
buluhan. Foreign-a-Buhat sa ibang lupa.
Foolish-a-Tulig; hunhang rnangmang; Foreigner- n-Taga ibang lupa.
walang isip; tungak; ungos. Fore know-i"-Maagap malaman.
Foolishness-n-Kaululan; kaungusan ka- Fore man-n-Taga pamahala; ang nama-
mangmangan. mahala; tawong natatanoha.
Fools cap-w-Papel de barba. Fore mast-w-Palo sa una.
Foot-n-Paa; panukat na may isang dang- Fore most-a-Kaunaunahan.
kal at kalahati ang haba. Fore noon n-Umaga.
Foot-oL umakad. Fore rank--Taludtod sakaunahan; ha-
Footing-n-Lugar ng paa. rapan.
Foot ball-n-Bolang malaki. Fore sail-n-Layag sa una.
Foot fall--Yabag ng paa. Fore see-z;-Unahan; urnagap; umuna.
Foot man-n-Sundalong lakad. Fore show-oHulaan; ipakita.
Foot note-n-Huling sabi. Forest-n-Gubat; kagubatan.
Foot sore-a-Pagod; mapagal. Forester-n-Taga gubat.
Foot step-w-Bakas ng paa. Forestry-#-Karunungan tungkol sa gu-
Foot way-n-Landas. bat.
Fop-w-Tawong hunghang 6 mangmang. Fore stall-f-Unahan; asahan.
Foppery-n-Kaululan; kamangmangan; Fore taste-n-Tikirn.
gawang hunghang. Fore taste- u- Asahan.
Foppish -a-Mangmang; muang. Fore tell-u-Hulaan; humula.
For-prep -Para sa; nang. Fore thought-n-Asa; hula.
For-cow/.-Para; sa; nang. Fore token-n-Tanda.
Forage-w-Sakati. Fore tooth-ft-Ngipin sa harap.
Forage-v-Humanap at kumuha masque Fore top-w-Buhoiv sa noo.
hindi kaniya. For e ver-arfy.-Magpakailan man; walang
For as-much-cori/.-Sapagka't. hanga.
F oray-n-Panduduit. Fore warn-L--Bumala; sabihin muna.
Foray-v-Manduit. Forfeit-n-Prenda; multa.
For bade--z/. ?'mj9.-Ipinagbavval. Forfeit- f-Magprenda.
For bear-v-Tumigil; humimpil; tumangi; For gave-u. im^?.-Ipinatawad.
umayaw. Forge-n-Pandayan/ kalan.
For bearance-n-Tigil; paghimpil; kutim- Forge- f-Huwaran; tularan; palsohin.
timan; hinahon; kahinhinan. Forger-n-Ang pumalso sa sulat.
For bid-2/-Magbawal; ipagbawal. For get-u-Malimutan; pabayaan.
FOU 232 FRA
For getful-a-Malilimutin; pabaya; %va- Foul-n-Gulo; umpog.
lang ingat; maligtaan. Founds, imv. &. p. j).-Pinulot; nakita;
For give-f-Patawarin; rnagpatawad. nakapulot.
For giveness-w-Patawad; pagpapatawad. Found- z;-Itatag; itayo; rnagtayo; luma-
For giving-a-Makapag papatawad. lang.
For got-v. twp.-Nalimutan. Foundation-n-Tatayuan ng bahay.
For gotten-v.jp.^>.-Nilimutan Founders- Ang nagtatayo ng bahay.
Fork-n-Tinedor. Foundling-n-Ulila sa ama at ina at
Fork-?>Humiwalay. walang tinutuluyan.
For lorn-a-Malungkot; malumbay. Foundry-n-Bubuan.
Form-n-Hitsura; tayo; bikas. Fount-^-Bukalan.
Form-?>Ga\vin ang hitsura. Fountain-n-Bukalan.
Formal-a-Pormal. Four-a-Apat'
Formalist-72-Ang nagpopormal. Four-n-Apat.
Formality-w-Kapormalan* Four fold-a-Apat na duble.
Formless-a-Walang hitsura. Four footed-tt-May apat na paa.
Former-w-Ang unang; ang dati. Four score-d-Walongpuo.
Formerly-ad^.-Sa una noong dati. Fourteen-a-Labmg apat.
Formidable-a-Malakas; katakot takot. Fonrteen-n-Labiang apat.
Formula-w-Regla; patnugot. Fourteenth-a-lka labing apat.
Formulation-w-Paggagawa ng reseta. Fourteen ih-n- Ang ika labing apat.
For sake-v Mai wan; umalis; huag gawin. Fourth-a-Ika apat.
For sooth adv-Totoo', tunay; sa katoto- Fourth-n-Ang ika apat.
hanan. Fourthly-fl^v.-Sa ika apat.
For swear-v-Manumpa ng kasinungali- Fowl-n-Ibon.
ngan. Fowler-w Taga hull ng ibon.
Fort-n-Kuta. Fox-w-Zorra.
Forte-w-Katovviran: dahilan. Fox-u-Maglasing.
"Forth-adv.-Sa, gawing una. Foxy-a-Tuso; matalas.
Forth-a-Ikaapat. Fracas--Gulo; talo; usap.
Forth-n-Ang ikaapat. Fraction-n-Bahagi; quebrado.
Forth coming-a-Darating. Fractious- a-Mapootin; masungit; sovvail.
Forth with-adv.-Dahil dito. Fracture-w-Bali; basag; lahang.
Fortieth--Ikaapat na puo. Fracture-v~Basagin; baliin; lahangin.
Fortieth-w-Ang ikaapat na puo. Fragile-a-Marupok.
Fortification-n-Kuta. Fragility-w Dupok; karupukan.
Fortify-^-Tibayin; guraa\va ng kuta. Fragment-w-Piraso; bahagi; kapiraso.
Fortitude-n-Tapang; tibay; tibay na loob; Fragrance-Fragrancy -n- Amoy na maba-
lakas; tigas; lakas loob. ngo; kabangohan.
Fort night-n-Panahon ng dalawang lingo. Fragrant--Mabango; mainam ang amoy.
Fort nightly -adv.- Sa tuvving dalawang Frail-w-Buslo; pangnan.
lingo. Frail-a-Marupok; babasagin; mahina.
Fortress-n Kuta. Frailty-n- Dupok karupokan.
;

Fortuitous-^ Hindi sinasadya; nagkaka- Frame-^-Banhay.


taon; hindi tinalaga. F rame-u-Magbanhay .

Fortuity- -Kapalaran. Frame work-w-Banhay.


Fortune--Yaman; kayamanan, kapala- Franchise--Pahintulot ng gobierno.
ran; pag aari. Franchise-7/-Ipahintnlot; pumayag.
Fortunate-a-Mapalad; mapalaran. Frangible-a-Marupok; dapok.
Forty-i-Apat na puo. Frank-a-Tapat ang loob; inaliwanag.
Forty-a-Apat na puo. Frank-y-Ipadala ang sulat na walang
Forum-w-Bahay ng hiicuinan. sello.
For ward-a-Mangahas. Frank-n-Si Francisco.
For wards-a^z/.-Sa gawing harapan. Frunkin-eense-n-Adiyangaw.
For ward-r-Ipadala. Frankness-n-Katapatan; liwanair.
Foster-v-Pakanin; tumapang. Frantic-a-Baliw; galit na galit; nl>l:
Fought-?/, imp. & ^>.jp.-Lumaban; buma- sira ang loob.
bag. umavay. Fraternal-M-Nauukol sa pagkakajtatid.
Foul-a-Mabulok. Fraternity-w-Pagkaka]>ati(l.
Foul-v-Bumulok; bulukin. Fraternize-v-Sumama parang kapatid.
233 FUG
Fratricide-;/- A ng natay sa sariling ka- Frill-n-Pilegas.
patid. Frill-7j
Pilegasin.
Fraud-72-Daya; liibo; patibong; paraya. Fringe-w-Uria; gilid; dagdag; borlas.
Fraudulent-a-Magdaraya; suitik. Frisk-Jj-Mag aliw; rnag likot; maglu
Fraiight-a-Puno; may lulan. dag; tumakbo.
Fray-M-Pagtatalo; babag; laban; bangay; Frisk-n-Aliw; lundag.
bun go. Frisky-a-Maaliw; malugod.
Kray-7'-Gasgasin/ kuskusin. Fritter-w-Buchebuche; maruya.
Freak --Su.mpong. Fritter-u-Pirasohin.
Freckle-n-Mansa ng mukha. Frivolous-rt- Walang halaga; walang ]

Free-a Timawa malaya; dalisay walang buluhan.


tali. Friz-Frizz-u-Knlutin ang buhok.
Free-u-Timawain; iligtas; paluagin; ha- Friz/le-t?-Kulotin.
nguin. kulot.
Free booter-n-Magnanakaw; manduduit. ;
sa gawing likod nan
Free born-a- Hindi alipin. Frock-n-Kamisola.
Freed man-?? -Tawong malaya. Frog-n-Palaka; tugak.
Freedom-n-Kalayaan. Frolic-a-Masaya.
Free man-w-Tawong malaya.' Frolic-n-Saya; kasayahan; lugod.
Free will-n-Sariling gusto; kusa. Frolic-v-Maglikot; mag lundag; tumakl
Freeze-v-Maging bielo. Frolic some-a-Masaya; malugod.
Freight-n-Ang nilulan. Yrom-prep.-Euhsi\; nang; buhat sa; taj
Freight-7/-Ilulan; lumnlan. Front-n-Harap, harapan; mukha.
French-tf-Franceis; nauukol sa Franceis. Front -77-Tiimapat: humarap.
French --Tawong Frances. Front-a-Harap; nasa harap.
French man-w-Taga Frances. Frost-n-Busilak.
Frenzy-n-Kaguluhan ng igip; galit. Frost-v-ITmulan ng busilak.
Frequence-Frequency-w-Kadalasan; pa- Frost}7 -a-Mabusilak.
mamarati; pagkalagi. Froth-n-Bula; subo.
Frequent -a- Madal as; towi: gamit. Bumula.
Froth-7/-
Freqnent-f-Madalas dalawin; magmada- Frothy a-Mabula.
las; pamaratihin; mamalagi. Frouzy-a-Mabulok.
Frequently-a^v.-Madalas. F ro w- w-Woman .

Fresh-a-Sariwa; bago. Fro \vard-a-Matigas ang ulo; sowail.


P>eshen-7/-Panariwain. Frown-n-Sibangot.
Freshet-n- Rah a. Frown-?j-Makasibangot.
Fresh man-^-Ang bagong nag aaral, Frowsy-a-Sabog sabog; gusot ang buh(
Fresh water--Tubig na matabang. Frozen-a-Hielo.
Fret- c-Magtampo; niagbalisa. Fructification-^-Pagpapataba ng lupa
Fret-n-Tampo. Fructify-v-Patabain ang lupa,
Friar-n-Fraile. Frugal-a-Matipid; maramot.
Frairy-n-Kapisanan ng mga Fraile. Frugality-n-Pagtitipid; katipiran; ka
Friction-n-Pagkuskos. yahan; kahinhinan.
Friday -Viernes. Fruit-n-Bunga.
Fried-/;, imp. & p. ^;.-Nakaluto/ naka- Fruitage-n-Manga bunga,
prito. Fruitful-a-Mabunga; malago; mataba.
Friend-#-Kaulayaw. kalaguyo; kaibigan; Fruitfulness-w-Katabaan ng lupa.
magkaibigan. Fruition-w-Paggagamit; kagamitan.
Friendless -a- Walang kaibigan. Fruitless-a-Walang bunga; karat.
Friendly -a- Maiibigan; inagilivv. Frustrate-?;- Abalahin; supilin.
Friend ship-n-Pagkakaibigan. Frustrate-a Walang kabuluhan.
Fright-w-Tako1 ; sindak; gulat ngiini. Frustration-n Pagpawala ng kabuluhs
Fright-?j-Tumakot; magulat. Fry-v-Prituhin; lutuin sa mantica.
Frighten-7>Takutin; gulatin; manakot; Fry-w-Ano mang bagay na pinirito.
pukawin. Fuddle-oPalasingin; maglasing/ luma
Frightful-a Katakottakot; kakilakilabot; ang isip dahil sa alak.
kasindaksindak. Fudge-n-Kahambngan. *
Frigid--Maginaw; malaniig. Fudge-v-Magsalita ng walang kabuluha
Frigidity-w-Ginaw/ kalamigan; lamig. Fuel-n-Gatujngan; uling.
Frigidness-w-Ginaw; kalamigan; lamig. Fugitive-a-Natatakbo; nakatago.
30
GAI 234 GAL
Fugitive-w-Ang nagtanan; turnekas. Furcate-a-May sanga.
Fulcrum-n-Tungkod; panghuit; suhay. Furfur-n-Balakubak.
Fulfi ll-zy-Ti-imupad gumanap.
; Furious-v-Balivv; galit na galit.
Fuln'llment-tt-Pagtupad. Furl-v-Ibalot; balutin.
Full-a-Puno; lubos; puspos; sakdal; Furlong-H-Layo ng 250 baras.
busog, Furlough--Tulot; pahintulut.
Full-w-Kabusugan ;
kasakdalan. Furnace-n-Apuyan.
Full-ady.-Lubos; puspos. Furmsh-i;-Tulungin; ibigay ng kaila-
Full-T/'Punuin. ngan.
Fullness-w-Kasaganaan. Furniture-w- Manga kasangkapan sa
Fuhninate-z/-Pumutok; kumulog. bah ay.
Fulmination-w-Pagputok. Furrow-n-Tudling; bakas; linang.
Fulsoine-a-Labis na labis; makasusu- Furrow-^ Itudling; tumudling; ibakas.
klainin; masusuklam. Further-a^t?.-Malayo pay sa gawi roon
Fumble-y-Biglain; gawin nang hindi pa.
tama. Further-a-Dako roon.
Fume-ra-As6; usok. Further-z/-Pasulungin: isulong; tumu-
Fume tf-Umaso; umusok. long.
Fumigate-v-Isuob; sumuob; suobin. F urtherance-n-Pagpasulong.
Fumigation-/z-Pagsuob. Further more-arfi'.-Bukod pa sa ritojlam-
Fumy-a-Maas6; mausok. pas pa rito; mahigit pa.
Fun-w-Saya; tuvva; kasayahan; ali\v. Further most-a-Kalayo layoan.
Function-n-Katungkulan. Furtive-a-Tuso; ninakaw.
Functionary-w-Ang may katungkulan. Fury-i-Galit.
Fund-tt-Pundo; puhunan; tinda. Fuse-f-Tunawin; tuinunaw.
Fund-v-Mamuhunan. Fusible-a-Maaling matunaw.
F undam ent- /i-Tumbong. Fusion-n-Pagtuna\v.
Fundamental-a-Unang. Fuss--Gulo; talo; pagtatalo.
Funeral-n-Paglibing. Fuss-v-Guuiulo; magulo; magtalo.
Funeral-a-Nauukol sa paglibing. F ussy-a-Magulo.
Funereal-a-Nauukol sa paglibing. Fust-n-Amoy na masama.
Fungous-a-Buhaghag. Fusty-a-Maamag.
Funk-w-Baho alingasaw. Futile-a-Walang kabuluhan.
Funk-u-Bumaho; umalingasaw. Futility-w-Kawalang ng kabuluhan.
Funnel-n-Paasuhan. Future-a-Nauukol sa panahong dera-
F unny-a-Masaya. ting; magiging.
Fur-n-Balat at balahibo ng hay op. Future-w-Panahon darating.
Furbish-u-Kiskisin; bulihin. Futurity-n-Panahong darating,

O-
Gab-w-Bibig, salita. Gaily-^.-Masaya; maaliwaliw.
Gab-?/-Mag.salitang kaululan. <
rain-n-Pakinabang; tubo.
Gabble-T/-Magsalita ng walang kaluilu- Gain-v-Tumubo, magtubo; maiuilo ta-
han. inuhin; niakinabang.
Gabble--Salitang walang kabuluhnn. Gainsay-?/-Talikuran; itatua; magkaila:
(
iad-w-Pasial. tuinaliina.
Gadr-Gumala. Gait-^-Lakad; palakad.
Gad a-bout-n-Tawong mapagpasial. Gaiter-n Taki]> ng bukongbukong.
Gadder-n-Tawong mapagpasial. Gala-n-Piging; pista.
Gad fly-n-Pangaw. <
ialc--Bagyo.
Gaff-w-Kalawit; panungkit. (iall-w-Dagli; apdo; kapaitan; tampala-
Gaff-7/-Sungkitin. aan.
Gage-n- Kati bavan .
Gall-v-Gumasgas.
Gage-0-Tibayiw sa kasulatan. (iallant-a-Magandang loob; mainam:
Gage-?i-Panukat. muginou; matapang.
6age-?>Stikatin; manukat. Gallantry-?i-Tapang, lakas; kagandalmn
Gaiety--KaHayahan; say a. ng kilos.
(US
Galley-H-Kosina ng sasakyan. Gasp-n-Hingalo.
Gallon-n-Galon. Gastric-a-Nauukol sa sikmura.
Gallop-v-Tumakbo. Gate -Trangkahan; trangka.
(
Jallop-/z-Takbo. Gate way-w-Paraan; daan; trankahan.
Gallo ws-n-Bibitayin . umani; anihin; iligpit;
Gather-j;-Iponin;
Galvanic-rt-Nauukol sa galvanieo. tumipon; magpisan; magtipon.
Galvanize-^'-Mag galvanizado. (rathering-w-Pagkatipon; katipunan; ka-
Gal van ized-rt- Galvanizado. pisanan.
Gamble-z/-Mag sugal. Gaud-n-Sangkap na walang kabuluhan.
Gambler-w-Magsusugal; tawong mapag- Gaudy-rt-Mayabang; hambog.
sugal. Gauge-^-Takalin.
Gambol-w-Laro. Gauge-n-Takal.
Gambol- r-Mag laro. Gaunt-a-Payat.
(iambrel-n-Paa ng kabayo. Gauntlet-n-Guanta.
Game-#-Laro; biro. Gauze-a-Manipis; magaan.
Game-a-Matapang. Gauzy-a-Manipis; magaan.
Game-v-Magsugal; magsabong. (lave-v. UMp.-Binigay; nagbigay.
Gamin-w-Batang gala. Gavel-n-Talumpo.
Gamster-w-Ang naglalaro; magsusugal. Gawk-n-Ulol.
(iamler--( iansang barako. Gawk-^/-Kumilos ng paulol.
Gang-w-Kapisanan ng tavvo; bunton ng Gawky-a-Bastos.
tawo. Gay-a-Masaya; malugod; natutuwa; ma-
Gan grene-n-Gangrena. kinis; maaliw.
Gan grene-y-Buinulok ang sugat. Gayety-n-Tuwa; kasayahan; lugod; ka-
Gangrenous-a-May nana 6 gangrena. luguran; saya; katuwaan; kaligaya-
Gang -\vay-n-Paraan; daan. han.
Gaol-;2-Bilango; kalabuso. Gaze-2/-Tumingin; silayin.
Gap-#-Tipo; puang. Gaze-w-Tingin; masid; silay.
Gap-v-Tipuin; bingawin. Gazette-n-Pahayagan.
Gape--Hikab. Gear-^-Damit; kasangkapan.
Gape-i:-Maghikab. Gear-v-Magbihis; isuot ang damit.
Garb-v-Damit; hitsura; pananamit. Geese-w-Manga gansa.
Garbage-n-Sukal; kasukalan. Gelatin-n Jelea.
Garble-v-Dikdikin; piliin. Gelatinous-a-Malagkit.
Garden-n-Halamanan. Gem-n-Sangkap.
Garden- v-Maghalaman. Gender-n-Kaibhan nang lalaki sa ba-
Gardener-^- Ang maghahalaman. bayi.
Gadening-n-Paghahalaman. Genealogical-a-Nauukol sa lahi.
Gargle-7/-Mugmogin. General-n-General; puno ng hukbo.
Gargle-n-Mugmog. General -a-Karani wan; litaw; alam nang
Garish-a-Hambog; mayabang. madia; hayag.
Garland-w-Koronang bulaklak. Generally-adw.-Sa karaniwan; hayag.
Garlic--Bavvang. General ship-n-Kalagayang general; ka-
Garment--Damit; pananamit. tungknlang general; pagkageneral.
Garner-v-Ilagay ang palay sa bangan. Generate-?/- Paramihin; gumawa; gawa.
Garner-n Bangan. Generations- Lahi.
Garnish-v-Gayakin; pamutiin. Generator-n-Ang gumagawa.
Garnish-w-Gayak; pamuti. Generosity-n-Kagandahan ng loob; ka-
Garret-n-Loob ng bubungan. butihan ng loob; kamahalan.
Garrison-w-Manga sundalong nakadis- Generous-a-Magandang loob; mabuting
tino sa isang lugar. loob; magaling; mapagaampon.
Garrulous-a-Masalita;magulo. Genesis-n-Genesis.
Garrulousness-n-Kalagayang masalita. Geniel- a-Maawain.
Garter-n-Ligas; panali; tali. Genital-a-Nauukol; sa isang panahon 6
Garter-r-Talian ng ligas. sa isang lahi.
Gas-?i Gas. Genitive-a-Nauukol sa kalagayang lala-
Gaseous-a-May kahalong gas. ki 6 sa kalagayang babayi.
Gash-v-Tumaga; tagain; hivvain; humiwa. Genitor-w-Tawong marunong at matalas.
Gash-n-Taga; hiwa. Genteel-a-Magalang.
Gasp-7/-Maghingalo. Gentile-?t-Gentiles; ang hindi binyagan.
236 GLf
tfentile-a-Hindi binyagan. Gild-t/-Pahiran ng ginto; duraduhin.
Gentility-w-Galang; kagalangan. Gill-n-Hasang.
Gentle-a-Malambot na loob; mabait; Gill-w-Takal; gatang.
banayad; ruaawain. Gim crack-n-Kasangkapan na walang
Gentle folk-w-Tawong maginoo. kabuluhan; laroan.
Gentleman-w-Tawong maginoo; ginoo. Gimblet-Gimlet-n-Balibol.
Gentlemanlike-a-Parang ginoo; magi- Gimp-w-Trencillas.
noo; mahal. Gin-n-Ginebra.
Gentle manly-a-Mahal; magalang; magi- Ginger-n-Luya.
noo. Gingerly-a^L-.-Mainam; matatakotin.
Gentle woman-n-Bmibini. Gingham-n-Sita; kayong sita.
Gently-a-Anas; inot inot; dahandahan; Gipsy %-Hampas lupa; tawong walang
utay utay. tinitirahan.
Gentry-n-Manga tawo. Gird ^/-Bigkisin; paligirin.
Genuine-a-Wagas; tunay; totoo; dalisay. Gird-n-Pamigkis; sakit; pintas.
Geographic-a-Nauukol sa geografia. Girdle-n-Pamigkis.
Geography-w-Geografia. Girdle-v-Paligirin; bigkisin.
Gealogical-a-Nauukol sa bato. Girl-w-Batang babayi.
Geometrical-a-Nauukol sa Geometria. Girl hood--Pagkabata ng babayi,
Geometry-n-Geometria. Girlish-a-Nauukol sa batang babayi.
Germ-n-Pinangalingan; pinagmulan; pi- Girt-v. imp.-B'imgkis.
nagbuhatan; binhi. Girth-n-Ang bilog.
German-7Z-Taga Aleman. Gist-w-Pandulo; kahulu?an.
Germane-a-Nauukol; bagay; akma. Give-v-Magbigay; bigyan; ipagkaloob;
Germinate-^-Sumupling; magusbong. tulutan.
Gestation-w-Pagkabuntis. Giver n- Ang nagbibigay.
Gesture-n- Kaway ng camay. (Hzzard-7Z-Balunbalunan.
Gesticulate-; -Kawayin; kumilos. Glacial-a-Nauukol sa hielo.
Get-v-Magkaroon; manalo; magaral; Glacier-n- Bundok ng hielo.
kamtan; niagkamit. Glad-a-Tuwa; natutuwa; masaya; malu-
Gewgaw-w-Bagay na walang kabuluhan. god; maligaya; matu\\a.
Geyser-n-Bukalan ng tubig na mainit. Glad-v-AHwin; pasayahin.
Ghastly-a-Parang patay; maputla; ka- Gladden-?;-Sumaya; pasayahin.
takot takot. Glair-w-Ang puti ng itlog.
Ghastly-acfc/.-Katakot takot; kakilakila- Glair-v-Ipahid; pahiran.
bot; maputla-putla. Glairy-a-Nauukol sa puti ng itlog.
Ghost-n-Nuno; guniguni; capre. Glance-n-Silip; tingin; maeid; silay; su-
Ghostly-w-Para 6 nauukol sa nuno. liap.
Ghoul-w-Demonio. Glance-?/-Silayin; silipin; suliapin; tu-
Giant n-Giganti; tawong; malaki. iningin.
Giant-a-Malaking malaki. (lhm<lers-M-Sakitng liig ng kabayo.
Giantess-w-Giganting babayi. Glare-r-Tuiningin ng rnasama.
Gibbet-w-Bi bitayan. (Jlare-n-Masamang tingin.
<
iibbof-y-Bitayin; ibitin sa liig. (ilass--Cristal; bubog; baso; kopa.
Gibbon-7i-Ungong malaki at walang Glassy a- Parang cristal.
buntot. (irleam-M-Sinag.
<iil)bous-a-Hubog. Gleam- r-Lumiwanag.
Gibe-fl-Murahin; pintasin; alipustain; Glean-trMaghimalay.
uyamin. (
ileanings-n-Himalay.
(iibe-n-Alipusta; pintas; uyam.
<
ilf'lt('-//-l,u|)ang simbahan.
Giblets-n-Puso; atay at buche nang (}lee-n-To\va; saya; lugod.
manok. Gleeful-a-Masayn; malugod; malipiya.
Giddy-a-Magaan ang ulo; maliliw. (
Jlib-a-Malangis; niasalita.

Gift-n-Bigay; salubong; alay; kaloob; Glide-o-Dumaplis; madapilas.


hayin. <iliin-H Haw nC kaiulila.
r

Gig--CalBa; salapang. < 'liiumer-w-Ilaw ng kandila.


< iliinincr -7' Kumintab; inaningning.
Gig-v-Salapangin ang inda.
Gigantic-a-Malaking malaki.
<
ilim])Sf-;/-Suliap; silay.
Giggle-2;-Tumawa.
<
ilistt-n-r Kuinislap; kuinintal*; kumi-
Giggle-w Tawa.
000 237 GftW
G litter- u-Kumislap; kumisap; magning- God child-M-Inaanak.
ning. God daughter-n-Inanak. (odbayi).
Glitter-w-Kislap. kintab. God dess-n-Babaying maganda.
GlitteriBg-tt-Maningning; makislap. God father-n-Iriaama.
< ilol>e )> -Mundo; bilog; sangkalibutan. Godless-a-Walang Dios.
Globular-o-Mabilog. God like-a Malualhati; parang Dios.
Gloaming-// Onisinn. Godliness-tf-Kalinisan ng kalulua; kapu-
Gloom-w-Dilim; kapanglawan; lumbay; rihan; puri; dikit; ganda.
lungkot. (
"iO(lly-rt-Magalang; mapagdasal.
Glooni-i>I)umiliin. God mother-w-Iniina.
Gloomy-a-Mapanglaw; malungkot; nui- ( ",(nl
send-w-Bahay na ipinagkaloob ng
dilim. P. Dios.
Glorification n-KaluaJhatian. God son-n-Inaanak; (lalaki).
Glorify-u-Malualhati. Goggles-n-Salamin sa mata.
<ilorious-a -Malualhati. Going-n-Pagparoon; pagpunta; pag alis.
Glory-w-Lualhati; kalualhatian; dangal; Gold--Gint6.
karangalan; ganti; kabantugan; puri; Gold dust-w-Gabok ng gint6.
kabunyian; kamahalan. Golden-a-May halong gint6; maginto.
Glory-r-Maglualhati; magparangalan. Gold smith-w-Platero.
Gloss-w-Ningning; kintab; kislap; kinang; Gone-t\^>. ^>.-Nakaalis; umalis na.
kinis. Gong-w-Kuliling.
Gloss-v-Kumintab; kumislap. Good-n-Mabuti; masunurin.
Glossy-a-Makintab; makislap; makinis; Good-w-Kabutihan; buti; kaamoan.
maiuningning .makinang. Good-a^u.-Mabuti buti.
Glottis-n-Lalamunan. Good-by-Good-bye- n- Paalam .

Glove-w-Guantes. Good-by-Good-by sinter.- Paalam.


Glow-r-Kumislap;kumisap;mag liwanag. Goodly-a-Mabutibuti; mainam; malaki.
Glow-w-Kislap; ningning; liwanag. Good-natured-a-Masunurin; mabuti ang
Glow worni-n-Uod. ugali.
Glue-n-Pagkit; pandikit. Goodness-w-Kabutihan.
Glue-r-Idikit. Good-teuipered-a-Mabuti ang ugali ma-
Glum-a-Madilim ang mukha. sunurin-
(ilume-M-Ipa. Goody -goody-a-Mabuti.
.Glut-y-Lamunin. Goose-n-(:ransa.
Glut-w-Kabusugan; kahustuhan abala. Gore-n-Sesgo; dugong nanmo.
Glutinous-a-Maganit. Gore-v-Magsesgo; suagin.
Glutton-H-Tawong matakaw. Gorge-n-Saluysoy.
Gluttonous-a-Matakaw. Gorge-c-Lamtmin.
Gluttony-n-Kasibaar ; k atak awan. Gorgeous-a-Mainam; dakila; maganda.
Glycerine n-Glicerina. Gorilla-a-Musang.
Gnarl-?j-Kuton. Gormand-n-Tavvong matakaw.
Gnarl-?/-Umangil; tumahol. Gormandize-v-Lamunin.
Gnash-v-Sumagpang. Gory-a-Madugo.
Gnat-n-Pulgas. Gosling -7i-Inakay ng gansa.
Gnaw-c-Kagatin; kumain; ngatngatin. Gospel-n-Biblia; passion.
Gnome-?i-Nuno: unano. Gossamer- w-Kalapiaw.
Go-f-Pumaroon; pumunta; magpunta. Gossip-n-Sitsit.
Goad-n-Panudlong; tudlong. Gossip-v-Sumitsit.
Goad-f-Tudlungin. Got-u. ww^.-Xagkaroon kinarntan.
Goal-w-Hanga; dulo; hanganan; hanga- Gouge-n-Lukob.
han; patay. Gouge-z/-Ltikubin.
Goat-n-Kambing. Gourmand->i-Ta \vong matakaw.
(ioatee n-Balbas. Gout-n-Sal<it ng Bukongbukong.
Goat herd-n-Ang nagpapastol. Govern-i;-Manuno; maghari; mamahala.
Gobble-f-Larnunin; umiyak ang pavo. Governor-n-Hari; puno; gobernador.
Gobbler-w-Pavo; pavong barako. Governess-w-Maestra.
Goblet-?i-Baso; kopa. Government-7i-Pamumuno; paghahari;
Goblin-H-Tianak; duende. pamamahala; paggogobierno.
Go-by-w-Kapabayaan. tangi. Governatorial-a-Nauukol sa gobierno.
GOD-w-BATHALA; DIGS. Gown-n-Damit.
GRA GRE
Grab-u-Dakutitt; agawin. Graphic-a-Nauukol sa salat.
Grab n-Agaw; dakot. Graphite--Tinga.
Grace-n-Gracia; ganda ng kilos; kaina- Grapple-a-Magbuno; bumuno.
man ng ugali. Grapple-w-Buno; sungaban.
Grace-i;-Ihulog ang gracia. Grasp- v-Hawakan; humawak ; k unin ,

Graceful-fl-Maganda; marikit; makinis; agawin; darnpptin.


mainam ang kilos. Grasp-^- Hamak; dampot.
Graceless-a-Bastos; hamak. Grass hopper-n-Balang; lukso.
Gracious-a-Magandang loob; mabuting Grassiness-n-Kalaguan ng damo.
*loob. Grass- widow -n-Bao sa buhay. (baba-
Gradation-7i-Pagsulong ng untiunti; pag- &)
ayos; paghusay. Grass-widower-w-Bao sa bubay (lalaki).
Grade-^-Ayusin; ilagay sa grado. Grassy-a-Maramo.
Grade-#-Grado; lagay. Grate--Alitiit.
Gradual-a- Untiunti. Grate-f-Umalitiit. ikudkod; kumayod;
Graduate-M-Ang bagong labas sa escuela. lumangitngit.
Graduate--z/-Tumangap ang titulo; tapu- Grater-n-Kudkuran; panudkod.
sin; ang carera. Grateful-a-Marunong magutang na loob.
Graduation-tf-Paglabas sa escuela. Gratification 7i-Ganti; biyaya; dulot; ka-
Grain-n-Butil; binhi. loob; alay; bayad; upa.
Grain--z/-Bumutil. Gratify-7/-Gantihin; gumanti; magbigay
Gram-#-Gramo. loob; bigyang loob; ipabuya.
Grammar-n-Gramatica. Gratis -a- Walang bayad.
Grammarian-w-Ang sumulat ng grama- Gratitude-n-Utang na loob.
tica. Gratuitous-a-\Valang bayad.
Grammatical a-Nauukol sa gramatica; Gratuity -w-Bigay; pagbigay; kawalan ng
ay on sa gramatica. bayad.
Granary-n-Bangan; taguan ng trigo; pa- Gratulate-v-Batihin; bnmati.
lay, at mais. Gratulation-n-Pagbabati.
Grand-a-Dakila; marangal; maginoo; Gratulatory-a- Masay a.
malaki; magalang; bantog; mahal; Grave-a-Pormal; mabigat; totoo; walang
kagalang galang. biro.
Grand childn-Apo; ihapo. Grave-w-Libing; kabaon; libingan.
Grand daughter-w-Apong babayi. Gravel-n-Buhangin na magaspang.
Grande-n-Tawong dakila; 6 marangal. Grave stone--Tumba ng patay.
Grandeur--Kadakilaan; kalakihan; kai- Grave yard-n-Pantion.
naman. Gravitate 7/-Humiling; tumuntong.
Grand father-n-Nunong lalaki; ingko. Gravitation-n-Pagkahiling.
Grandiloquence-n-Salitang marangal ; Gravity-n-Tuntungan.
kainaman ng pananalita. Gravy-n-Sawsaw.
Grandiloquent-a-Mainam manalita. Gray-a-Upat; mura; kayumangi.
Grand mother-n-Nunong babayi; impo. Gray-;z-Kulay na kayumangi.
Grand sire-n-Ingkong. Gray beard-n-Tawong matanda.
Grand son-ji-Apong lalaki. Gray headed-a Mauban; maputi ang ulo.
Grange-7i-Ari ng may lupa. < i ravish-^- Kayumangi.
Granite-n-Batong mainam parang mar- <
rraze-V'Magpastol.
mol. (
Jra/ing-??- Pagpapaatol.
Graniverous-a-Kumal<ain ng palay. Grease -n-Mantika; sebo.
(irant-i/-Pumaya^; ipahintulot; tnlotin; Grease-^'-Pahiran ng sebo; pabiran ng
magkaloob; r
nKi^rl)iL :>y. mantika*
< J rant-;/- 1
r
i^ ;iy; l-::iloob. Greasy-^Maniantika; mataba; mascbo;
( irantcc -/?-.An.ir tuinaiiLrap nj> kalooh. malagkit; maliba.^.
(irantor-w-Ang nagbigay.
'
in-at -i-;iinl 'hiM -n-\ po sa tuhnd.
Granular-o-Parang butil; mabutil. Great-granddanghter-n-Apo sa tuhod
Granule-n-Butil. (babayi).
Granulous-w- Mabutil. Great-grand Ama
father-**- nj> nuno.
Grape-w-Ub.-s. < it-cat -irrnnd inothcf ;i Inang nuno.
Grapery--Halamanan ng ubas. < ircat -grand son- Apo sa tuhod (lahih'i i.

(4rape stone-n-Buto ng ubas. <iix-be-n-Pilepile.


Grape vine-w-Lipay ng ubas. Grecian-;/ -Ntuuikol sa griego; Griego.
6RO 239 GUE
Greed-w-Kaingitan; nasa; katakawan; ka- Grog-n-Alak.
sakiman. Grogery-Grogshop-71-Tindahan ng alak.
Greedy-a-Matakaw; mapagnaea; maeakim. (
iroin-n-Sinapupunan; singit.
(ireek-a-NauiiM)l sa taga Griego. Groom -n-Lalaking bagong kasal.
Greek-n-Griego. Groom- v-Magalaga sa kabayo.
Green-rt- Verde; hilaw; sariwa iiuira. Grooms man- -Abay ng lalaki sa Vasal.
G reen-n-Kulay verde. Groove w-Bakam; bakas.
Green-oSumariwa. Groove- oBakasin.
Greenish-a-Verde; hilaw. Grope -zx-Apuhapin; damahin; kapain.
Green horn-w-Tawong hindi niarunong; Gross-a-Bastos; rnagaspang; masinsin;
bagong nagaaral. inapurol; makapal; walang hiya.
Greet-v-Batiin; yuinuko; kumustahin. (rross n-Bilang ng isangdaan at apat na
Greeting.n-Bati; yuko; kumusta. puo at apat; 144.
Grenadier-w-Sundalong lakat. Grot-Grotto-n-Yungib; lunga.
(rrew-'z/. tmp.-Tufdubo; nakatubo. (
ii-otesque-a-Makatatawa.
Grey-a-Kayumangi. Ground-?;. imp.-Giniling.
(rriddle-n-Ka waling mababavv. Ground-n-Lupa, bukit.
(rridiron-n-Ihawan. Groundlees-v- Walang katowiran.
Grief-fl-Dalita; lunkot; hambal; davvas; Ground nut w-Muni.
luinbay; hapis; dalamhati; taghoy. Ground work-w-Tatayuan ng balmy.
Grieve-v-I)amdamin; magdamdam; hu- Group--Grupo; bunton; katipunan.
mapis; rnaglumbay; magdalita; ma- Group- f-Ibunton; pumisan; tumipon.
naghoy. (rrout-w-Mais 6 bigas na durog; binlid.
Grievance-w-Hapis; dalamhati; pighati; G rove-/z-Kahoyan.
daing; taghoy. Grovel-^-Gumapang sa lupa; humamak.
Grievous-a-Mahapis; agraviado; mapig- Grow-v-Tumubo; tumaas; dumami; lu-
hati; malumbay. mago; sumilang.
Grill- t'-Iha win; magihaw. Growl-^-Umangil;' dumabog; dumaing.
Grim-o-Mabagsik; madilim ang mukha. (nrowl-n-Angil; dabog; daing.
Grimace-n-Ngiwi; kibit. Grown-v. p. ^.-Tumubo na; na!<atubo
Grimace-i?-Kumibit; ngumiwi. Growth-n-Tubo; paglaki.
Grimalkin-7i-Pusang matanda. Grub-v-Hukayin; putulin sa ugat.
Grime-n-Dungis; uling; dumi. Grub-n-Uod.
Grime--z/-Dumungis; dumumi. Grudge-n-Dula sa kapua; tanim sa kapua.
Grimy-a-Marungis; rnarumi. Grudge-77-Dumula sa kapua.
Grin-f-Ngumiti. Gruel-n-Sabaw.
Grin-n-Ngiti. Gruff-a-Bastos.
Grind-7/-Gumiling; mulihin; alilisin. Grum-a-Tahimik; madilim ang mukha.
Grinder-?i-Ang gumiling; bagang. Grumble- c-Bumulongbulong; dumalxjg;
Grind stone-n-Hasahan. dumaing; magdalamhati.
Grip-z/-Hawakin; humawak. Grunt n-Gukgok.
Grip w-Havvak Grunt-v-Gumukgok.
Gripe-u-Hawakin ng mahigpit; maglii- Guana-n-Bayawak.
rap; sumakit ang tian. Guano-w-Dumi ng ibong dagat.
Gripe-?i-Hapis; hirap; hawak. Guarantee-*; Tibayan; katibayan; tindi.
Grippe -n-Sakit ng lalamunan. Guarantee-v-Tibayin; tindigan; bigyang;
Grisly-a-Katakottakot; kakilakilabot. ng katibayan.
Grist-n-Mais na giniling. Guaranty-n-Katibayan; tindi.
Gristle-w-Butong malambot. Guard-t;-Alagaan; bantayin; ingatin ;

Grit-n-Buhangin;tapang;kabuoan ng loob. itago.


Grit-z/'-Gilingin; gumiling. Guard-n-Bantay; ingat; tanod; Ang nag-
Gritty-a-Matapang. aalaga.
Grizzle-n-Kayumangi. G uardedly-adr.-Maingat.
Grizzly-a-Kayumangi. Guardian-7i-Poder; taga ingat ang yaman
Groan-n-Hibik; Halinghing. \ ng ulila.
Groan 7i-Halinghing; hibik. G ua va-w-Bayabas.
Grocer-7z-Ang nagtitinda ng manga Gubernatorial-a-Nauukol sa gobernador,
pagkain. Guess-i;-Tumuring/ tumama.
Grocery-n-Tindahan nang manga pag- G uess-w-Turing; tarna.
kain. Guest-n-Visita; nanunuloy.
HAF 240 HAL
Guffaw-w-Halaklnk; tawang malakas. Gun-w-Baril.
Guidance-n-Pagturo; pagakay. G un-v- Mangaso.
Guide- oAkay in; ituro. Gunner-n-Ang marunong bumaril.
Guide-n-Taga turo; taga akay. Gunning- w-Pangangaso.
Guile-n-Hibo, daya. Gun powder-n-Pulvora ng baril.
Guileful-a-Nakahihibo; magdaraya. Gun shot-n-Putok ng baril.
Guileless-a-Walang daya. Gunsmith-w-Ang marunong inagkmn-
Guillotine w-Makinang pamugot ng ulo. poni ng baril.
Guillotine-v-Pugutin ang ulo. Gun stock-n-Tangnan ng baril.
Guilt-n-Kasalanan; sala. Gurgle-^-Mugmogin.
Guiltless-o-Walang kasalanan. G urgle-- Mugmog.
Guilty-a-May kasalanan. G ush--t/-Bumukal.
Guise-w-Hitsura; bikas. Gush-n-Bukal.
Guitar-n-Guitara. Gusset-n-Sukob.
Gulch-n-Sungoy; saluysoy. Gust--Lasap; lasa; hipo ng hangin.
Gulf-n-Baraso ng dagat; loob- Gusto-n-Lasap; gusto.
Gull-v-Dayain; manekas; tekasin. Gusty-a- Mahangin.
Gull-Tz-Daya; tekas. Gut-n-Bituka; isaw.
G ullet-n-Lalam unan . Gut-w-Alisan ang bituka.
Gullible-a-Makakadaya; madaling da- Gutta-percha-n-Goma parang adyangaw.
yain. Gutter-n-Sangka; alulod.
Gully-n-Sungoy saluyeoy. Gutter-n-Ilagay ang alulod.
Gully-i'-Sumaluysoy. Guttural a-Nauukol sa lalamunan.
Gulp-r-Lamunin. Guy-n-Lubid na pangpatibay.
Gulp-w-Ang nilamon; anomang bagay na Guzzle-t;-Uminom ng madalas.
nilamon. Gymnast-^- Gimnastico.
Gum-n-Dagta; katas; goma. Gypsy-n-Hampaslupa.
<j>iim-z/-Kumatas; lumapot. Gyrate--Uminog; umikit.
Gum-n-Gilagid ng ngipin. Gyration-w-Paikit; painog.
Gummy-a-Madagta; makatas. Gyratory-a-Pagikit; paginog.
Gump-n-Ulol. Gyve-w-Pangapos.
Gumption-w-Katusnhan; talas. Gyve-r-Gapusin.

Ha-Hah-m^r.-Ha. Hag-n-Babaying masama at ]>angit.


Habiliment-n-Damit. pjaggard-a-Pagod; inahina.
Habit-n-Ugali; kaugalian; kagawian; pi- Haggle-v-Magturing; tuksuhin.
r
nagkaratihan. Hai:u ling-n-Turing.
Habit-^-Tumira; tumahan; dalawin ng Jlail-;/-Bugbog; bati.
madalas. Hail-m^er.-Aba.
Habitable-a-Gawi; matitirahan. Hail-t'-Umulan ng bubog; bumati; batiin;
Habitat-7A-Dating tirahan. magpugay.
Habitation-w-Tirahan; tabanan; ban Hail Btorm-A-Ulan ng bubog.
tungan. Hair-u-Buliok; balahibo.
Habitual -a- Lagi; lagi na. Hair breadth-a-Lapad ng isang bnhok.
HabitoAte^-Lnmagi; msi H:.ir breadth-n-Ang lapad nC isang bu- r

Habituation-w-Pamamala^i. hok.
i
lack-?y-Tagain; hiwain; tadtarin. Hairless-rt-\Valanir buhok; panot; uj.at.
Hack -Hiwa; tagd; tadta-1. Hair pin-?i-Ipit.
Hack--Carruaging inupahan. Hair spring-n-Kuonlas na inunti ng
Hack-rt-Inupahan. orasan.
Hackle-v-Suklayin ang sinulid <> bulak. !
[airy-o-Mabobok.
Ilarkle-n-Suklay ng sinulid o bulak. I
l;ilcyun-?/-Liinl)as.
Hackney-a- K abay5. Halcyon-" Tahimik; niasaya.
Hackney-rt-Karaniwan, inupa-luin. Hale-rt-Malakas; walang sakit.
Had-?;, imp. p, p.-Xagkaroon. Hale-r-Hilahin.
Haft-?i-Bitbitan; tangnan. HiUf-//-Kabiiik; ;ing kaluhuti.
HAN 241 HAR
Half-rt-Kalahati. Hanging--Pagbitay.
Halfbreed-n-Mesti/o; mestiza. Hangdog-n-Tawong hamak at bastos.
Half brother-H-Kapatid sa ama 6 sa jina. Hangdog-a-Hamak; bastos; mababa.
Half caste-n-Mesti/o; mesti/a. Hang man-v-Verdugo; taga bitay sa may
Half penny-n-Isang kuarta. kasalanan.
Half sister ng ama 6 sa ina
n-Kapatid Hank-n-Bigkis ng sinulid.
(babayi). Hanker-v-Mognasa; nasain; magpita.
Half witted-rt Mahina ang isip. Hankering-n-Nasa; pita.
HaU-*-Salas. Hap w-Kapalaran; palad.
alleluiah-Hallelujah-?>/fcr.-Jesus,
Ma- Hap-v-Mapalaran; magkataon.
Hria y .Tose\ Hap hazard-a-Walang ayos.
Hallo--Sigaw na malakas; hoy. Haphazard-n-Kapalaran; ang pagkaka-
Halloo-?:-Snmigaw na malakas. taon palad.
Hallow-f-Sambahin. Hapless-a-Walang palad; sawing kapala-
Hallucination-;* -Guniguni; daya. ran; malungkot.
Halo--Limbo.
Haltn-Tigil; hinto: kapilayan. Happen-v-Mangyari; magkataon.
kalu-
Halt-w-Humantong; tumigil; huminto. Happiness-n-Kasayahan; lugod;
H al ter- w-Morti gon .
guran; kaligayahan; ligaya.
Halter-r-Tlagay ang mortigon. Happy-a Masaya; maaliw; malugod; ma
Halve-r-Hatiin: biakin; dalawahin. mapagaglahi.
ligaya;
Halves-ra-Kabiak. Harangue-tf-Pangungusap.
Halyard-;/-Lubid ng layag. Harangue-v-Makipagusap; m a ]< i u s a p ;

Ham-n-Hamon. magdiscurso.
Hamlet-tt-Nayon. Harass-t-Dowahaginin; yamutin; paga-
Hammer-n-Martillo; pukpok; pamukpok. litin.

Hammer-w-Pukpokin; pnmukpok. Harbinger-w-Tanda.


Hammock-7z-Duyan. Harbor-n-Punduhan; ng vapor 6 sasak-
Hamper- w-Buslo- Kaing; abala. yan.
Hamper-v-Abalahin; ilagay sa buslo. Harbor-7/-Ituloy; ikalong.
Ham string-n-Litid. Hard-a-Matigas; malakas; batibot; ma-
Ham string--t/-Litirin. sipag mahirap; hindi malambot; ma-
Hand-n-Kamay. bagsiV-; masungit.
Hand-?;-Iabot; umabot. Hard-adivMatigastigas.
Hand breadtb-w-Dangkal. Harden-?y-Tumigas.
Hand cuff-n-Pangapos rig kamay. Hard hearted-a-\Valang awa; ganid.
Hand cuff-r-Gapusin ang kamay. Hardihood--Tapang; pangahas.
Hand full-n-Isang haya; dakot. Hardily-a^7/.-Mangahas.
Handicap-w- Abala; palugit. Hardness--Katigasak.
Handicap-u-Palugitin. Hardship-n-Kapagalan;kahirapan;pagal;
Handicraft-n-Katalasan: talas; lalang. hirap.
Handily-a-Ginbawa; madali. Hard ware--Manga bagay sa bakal.
Handiwork-n-Ginawa ng kamay. Hardy a- Malakas, matapang.
H andkerchief w-Panyo; birang. Hare-wConejo.
Handle-r-Ulugin; ugitin; lamasin; hi- Harebrained-a-Ulol; mahina ang isip.
maglamas.
puin; Hare lip-t-Hiwas.
Handle--Tatangnan; bitbitan; tankay; Harem-w-Kuarto ng babayi.
puluhan. Hark-v-Pakingan.
Hand made--Yari ng kamay. Harlot-n-Hitad; puta; patutot.
Hand maid-Handmaiden n-Alilang ba- Harm--Sakit; hirap; kahirapan.
bayi. Harm-7/-Pasakitin; sirain.
Hand saw-ft-Lagaring munti. Harmful-a-Makakasira; masama.
Handsome-a-Maganda; marikit; mainam. Harmless--Di makakasira; maamo.
Hand spike-n-Pangsnal. Harmonic-??- Silendro.
Hand kamay.
vvriting-r?-Snlat Harmonium-n-Silendro.
Handy-a-Mata]as; sanay; marunong. Harness-n-Guarniciones.
Hang-z/-Bitayin; ibitin; ilaylay; isam- Harness-7/-Magsingkaw; singkawin. ,

pay; isabit; sampayin; sabitin. Harp-^-Arpa.


Hang-w-Sabit; pagsampay. Harper-n-Ang marunong tumugtog sa
Hanger--Sabitan- sampayan. arpa.
31
HAF 240 HAL
Guffaw-n-Halakhak; tawang malakas. Gun-w-Baril.
Guidance-n-Pagturo; pagakay. Gun-v-Mangaso.
Guide- u-Akayin; ituro. Gunner-^-Ang marunong bumaril.
Guide-n-Taga turo; taga akay. Gunning-n-Pangangaso.
Guile-n-Hibo, daya. Gun powder-n-Pulvora ng baril.
Guileful--Nakabihibo; magdaraya. Gun shot-n-Putok ng baril.
Guileless-a-Walang daya. Gunsmith-n-Ang marunong magkum-
Guillotine w-Makinang pamugot ng ulo. poni ng baril.
Guillotine-v-Pugutin ang ulo. Gun stock-n-Tangnan ng baril.
Guilt-n-Kasalanan/ sala. Gurgle--z/-Mugmogin.
Guiltless-a-Walang kasalanan. G urgle-- Mugmog.
Guilty-a-May kasalanan. Gush-7/-Bumukal.
Guise-w-Hitsura; bikas. Gush-n-Bukal.
Guitar-n-Guitara. Gusset-n-Sukob.
Gulch-n-Sungoy; saluysoy. Gust-w-Lasap; lasa; hipo ng hangin.
Gulf-n-Baraso ng dagat; loob- Gusto-n-Lasap; gusto.
Gull-iy-Dayain; manekas; tekasin. Gusty-a-Mahangin.
Gull-/z-Daya; tekas. Gut-n-Bituka; isaw.
Gullet-n-Lalamunan. Gut-v-Alisan ang bituka.
Gullible-a-Makakadaya; madaling da- Gutta-percha-n-Goma parang adyangaw
yain. Gutter-n-Sangka; alulod.
Gully-n-Sungoy saluysoy. Gutter-n-Ilagay ang alulod.
Gully-v-Sumaluysoy. Guttural a-Nauukol sa lalamunan.
Gulp-i;-Lamunin. Guy-n-Lubid na pangpatibay.
Gulp-n-Ang nilamon; anomang bagay na Guzzle-u-Uminom ng madalas.
nilamon. Gymnast--Gimnastico.
Gum-n-Dagta; katas; goraa. Gypsy-n-Hampaslupa.
i5iim-t/-Kumatas; lumapot. Gyrate--Uminog; umikit.
Gum-n-GilaRid ng ngipin. Gyration-w-Paikit; painog.
Gummy-a-Madagta; makatas. (iyratory-a-Pagikit; paginoir.
Gump-n-Ulol. Gyve-?i-Pangapos.
Gumption-n-Katusnhan; talas. Gyve-f-Gapusin.

Ha-Hah-m/(T.-Ha. Hag-n-Babaying masama at pangit.


Habiliment-n-Damit. Tqaggard-a-Pagod; inahina.
Habit-n-Ugali; kaugalian; kagawian; pi- Haggle-v-Magturing; tuksuhin.
nagkaratihan. Haggling-Tt-Turing.
Habit-z;-Tuinira; tumahan; dalawin ng Hail-w-Bugbog; bati.
madalas.
Habitable-a-( lawi matitiraban.
; Hail-v-Umulan ng bubog; buniati; butiiii;
Hat>itat-n-Dating tirtihan. magpugay.
Habitation-n-Tirahan; tahanan; han- Hail storm--Ulan ng bubog.
tungan. Hair -u-Buhok; balahibo.
Habitual -rt-Lagi; lagi na. Hair breadth-a-Lapad ng isaiig btilmk.
Habituate-7/-Lumagi; mamalat:i. Hair breadth-n-Ang lapad ng isang bu-
Habituation-n-Pamamalagi. bok.
Ilack-7/-Tagain; hiwain; tadtarin. Hairless-a-Walang buhok; panot; upnt.
Hack -Hiwa; taga; tadtad. Hair ](in-//-Ipit.
Hack--Carruaging innpahan. Hair spring-n-Kucnlas na munti ng
orasan.
Hackle-r-Suklayin an^r sinulid bulak. <'
Hairy-o-Mabuhok.
'

Hackle-n-Suklay ng sinulid bulak. I


lalcyon ?/ l.imltas.

Hackney-rt- K abayd. Halcyoii-r/ Taliiniik; inasaya.


Hackney-ft-Karaniwan, inupa-lian. Hale-a-Malakas; walang sakit.
Had-?;, imp. /), /?.-Nagkaroon. Hale-r-Hilahin.
Haft-?i-Bitbitan; tangnan. llalf-^-Kubiak; ting kaluhati.
HAN 241 HAR
Half-a-Kalahati. Hanging--Pagbitay.
Half breed -n-Mestizo; mestiza, Hangdog-n-Tawong hamak at bastos.
Half brother-w-Kapatid sa ama 6 sa |ina. Hangdog-a-Hamak; bastos; mababa.
Half caste-n-Mestizo; mestiza. Hang man-v-Verdugo; taga bitay sa may
Half penny-n-Isang kuarta. kasalanan.
Half sister ng ama 6 sa ina
n-Kapatid Hank-n-Bigkis ng sinulid.
(babayi).
Hanker- v-Mognasa; nasain; magpita.
Half witted-a Mahina ang isip. Hankering-w-Nasa; pita.
Hall-a-Salas. Hap n-Kapalaran; palad.
alleluiah-Hallelujah-mfcr.-Jesus,
Ma- Hap-v-Mapalaran; magkataon.
Hria y Jose". Hap hazard-a-Walang ayos.
Hallo-ii-Sigaw na malakas; hoy. Hap hazards- Kapalaran; ang pagkaka-
Halloo-?>Suimgaw na malakas. taon palad.
Hallow-v-Sambahin. Hapless-a-Walang palad; sawing kapala-
Hallucination-^ Guniguni; daya. ran; malungkot.
Halo--Limb6.
Haltw-Tigil; binto: kapilayan. Happen-v-Mangyari; magkataon.
kalu-
Halt-?>Humantong; tumigil; huminto. Happiness-n-Kasayahan; lugod;
H al ter-n-Morti gon .
guran; kaligayahan; ligaya.
Halter-f-Tlagay ang mortigon. Happy- Masaya; maaliw; malugod; ma
Halve-v-Hatiin: biakin; dalavvahin. mapagaglahi.
ligaya;
Halves-w-Kabiak. Harangue-w-Pangungusap.
Halyard-w-Lubid ng layag. Harangue-v-Makipagusap; m a }c i u s a p ;

Ham-n-Hamon. magdiscurso.
Hamlet-w-Nayon. Harass-t>-Dowahaginin; yamutin; paga-
Hammer-n-Martillo; pukpok; pamukpok. litin.

Hammer-w-Pukpokin; pumukpok. Harbinger--Tanda.


Hammock--Duyan. Harbor-w-Punduhan; ng vapor 6 sasak-
Hamper-n-Buslo Kaing; abala. yan.
Hamper-v-Abalahin; ilagay sa buslo. Harbor-7/-Ttuloy; ikalong.
Ham string-n-Litid. Hard-a-Matigas; malakas; batibot; ma-
Ham string-sy-Litirin. sipag mahirap; hindi malambot; ma-
7
Hand-n-Kamaj .
bagsi'<; masungit.
Hand-v-Iabot; umabot. Hard-adv.-Matigastigas.
Hand breadth-?i-Dangkal. Harden-7/^Tumigas.
Hand cnff-n-Pangapos rig kamay. Hard hearted-a-Walang awa; ganid.
Hand cuff-r-Gapusin ang kamay. Hardihood--Tapang; pangahas.
Hand full-n-Isang haya; dakot. Hardily-adz/.-Mangahas.
Handicap-w- Abala; palugit. Hardness-w-Katigasak.
Handicap-v-Palugitin. Hardship-n-Kapagalan;kahirapan;pagal;
Handicraft-n-Katalasan: talas; lalang. hirap.
Handily--Ginbawa; madali. Hard ware-w-Manga bagay sa bakal.
Handiwork-n-Ginawa ng kamay. Hardy a- Malakas, matapang.
Handkerchief n-Panyo; birang. Hare--nConejo.
Handle- r-Ulugin; ugitin; lamasin; hi- Hare brained-a-Ulol; mahina ang isip.
pnin; maglamas. Hare lip-n-Hiwas.
Handle--Tatangnan; bitbitan; tankay; Harem -M-Kuarto ng babayi.
puluhan . Hark -v-Pakingan.
Hand made-a-Yari ng kamay. Harlot-n-Hitad; puta; patutot.
Hand maid Handmaiden n-AHlang ba- Harm-w-Sakit; hirap; kahirapan.
bayi. Harm-'Z/'Pasakitin; sirain.
Hand saw-w-Lagaring munti. Harmful-a-Makakasira; masama.
Handsome-a-Maganda; marikit; mainam. Harmless-a-Di makakasira; maarno.
Hand spike-n-Pangsual. Harmonic-w-Silendro.
Hand \vriting-w-Sulat kamay. Harmonium-n-Silendro.
Hand \-a- Ma talas; sanay; marunong. Harness-n-Guarniciones.
Hang-2/-Bitayin; ibitin; ilaylay; isam- Harnes8-7^Magsingkaw; singkawin. ,

pay; isabit; sampayin; sabitin. Harp--Arpa.


Hang-w-Sabit; pagsampay. Harper-w-Ang marunong tumugtog sa
Hanger-;* -Sabitan' sampayan. arpa.
31
HAY 242 HE A
Harpoon--Salapang. Hayloft--Taguan ng damong tuyo.
Harpoon-7/-Salapangin. Haymow-w-Taguan ng damong tuyo.
Harpooner-w-Ang marunon gumawa 6 Hay rick-n-Timbon.
ihagis ang salapang. Hay stack-n-Mandala.
Harrow-ra-Paragos. Hazard-n-Kapalaran; palad; panganil).
Harrow-7/-Sabarin. Hazard-v-Ilagay sa panganib.
Harrowiug-n-Pagparagos. Hazardous-a-May panganib.
Harry-c-Nakawin; magnakaw; manduit. Haze-n- Ambon.
Harsh-a-Mabagsik; masungit. Haze-*>Tuksuhin; manukso.
Harshuess-/z-Kabagsikan; kasungitan. Kaze-a-Kayumangi.
Hart-n-Usang lalaki; sungayan. Hazy-a-Maulap; malabo; mapanglow.
Harts horn-n-Sungay ng usang lalaki. He-pro. -S\y&\ (lalaki).
Harum-scarum-a-Paulol; papaano. Head-n-Ulo; pandulo; pangulo; puno;
Harvest-n-Pagaani; paggapas; ani. ang namumuno.
Harvest-tf-Umani ariihin; gapasin. Head-7/-Tumungo; itungo; mamuno.
Harvester-n-Ang gumapas. Headache-^-Sakit ng ulo.
-Has-f-Mayroon. tleaddress-ft-Damit sa ulo.
Hash-n-Pagkain na sahogsahog. Heading-^-Pandulo.
Hash--z/-Tadtarin. Headland--Dungot.
Hasp-w-Seradura; kandaro. Headless-a-Walang ulo.
Hast-u-Mayroon. Headlong-a-Papaano.
Htase-n-Kabiglaan; kadalian. Head piece-M-L>amit sa ulo.
Haste-Hasten-c-Biglain; magmadali; tu- Head guarters-n-0ficina;bahay nangpuno
makbo; maghaplit; haplitin. Heads man-w-Taga pamugot ng ulo ng
Hastines-w-Kadalian; kabiglaan. may kasalanan.
Hasty-a-Bigla; madali. Head-spring-n-Piiiangalingan; bukalan.
Hat-n-Sombrero; sambalilo. Head stall w-Mortigon.
Hatch-t-Pumisa; humalimhim. Head strong-a-Matigas ang ulo.
Hatch-n-Pagpisa; halimhiin. Head \\ay-w-Lakad; tubo.
H atchet-n- Palataw. Heady-a-Sovvail; matigas ang ulo.
Hate-w-Galit; tanim sa loob. Heal-v-kumaling; pagalingin; gamutin.
Hate-f-Magallt. Health--Kawalan ng sakit; galing.
Hateful-a-Kalupitlupit; kasamasama; Healthful-rt-Mapagaling; mabuti sa ka-
kasuklamsuklam. tawan.
Hatred--Tanim ng loob;galit; kalupitan. Healthy-o-Magaling; walang sakit; ma-
Haughty-a-Hambog; palalo; tampalasan; husay.
paiamara; mayabang; mapagmaya- Heap-w-Bunton.
bang; mapagmarikit. Heap-c-Ibunton.
Haughtiness-n-Kahambugan;kapalaluan; Hear-v-Dingin; marinig; duminig; ma-
katampalasanan. kinig; manainga; pumakingan.
Haul-i;-Buinatak; hilahin; batakin. Hearing n-Dinig; pandinig;litis;paglitis.
Haul-n-Batak; hila. Hearken-v-Pakingan; manainga; batya-
Haul-n-Dayami gin; dingin; nuikiiuatyag.
Haunch-7i-Pigi. Hearsay-n-Siteit; alingawngaw; l>alita.

Haunt-v-Mamamalagi; lumagi. Hearse n-Ca no.


Haunt-n-Yungib; kagawian. Heart-n-Puao; ubod.
Have-( -Magkarooir, niangyari. Heart i'elt-a-Buhat sa puso; lapat na
Haven-n-Punduhan; lugar na walang loob; malalim.
kapanganiban. Heart h-w-pjiiagaaptiyan; a]>uyan.
Haversack-n-Dalaan ng pagkain. H!eartl688-o-Walang a\\a; mabagsik; wa-
Havoc-n-Kasiraan; r
j);i.L li]nil. lang liabag; liiinli marunon^ maawa.
Uaw-n-Pagkautal. Heartlessness-n-Ka \\ala n ng awa n m>
Haw-i/-Umutal. liabag.
Hawk-n-Lawin. Heart rending-a-Mabigat; malungkot na
Ha\vk-^-Dumahak. malungkot.
Hawk-w-Dahak. Heart's-ease-w-Katahimikau.
Hawk-eyed-a-Matalaw ang inata. Hearty-a-Masaya; btihat sa jmso.
Hawser-n-Malaking lubid. Heat-n-Init.
Hay-w-Damung tuyo. Heat-c-Painitin; idarang; uminit,
Hay cock-n-Taluinpok. Heatlic-n -//-Tawo na liindi binyagan.
HEM 243 HIC
Heathen-a-Hindi binyagan. Hemisphere-n-Kalahating
Heathenish-a-Xauukol sa hindi binya- Hemorrhage-w-Banguyngoy,
gan. Hemp-n-(^Jopra; abaka.
Heave-t'-Itaas; buhatin; magbuhat. Hen-w-Inahin.
Heave-n-Pagbuhat. Hence-o^y.-Dahil dito.
Heaven-i- Langit. Hence forth-Hencefrward-cTfZ^.-Buhatnga-
Heavenly-a-Para na sa langit; nauukol yon; magbuliat ngayon.
sa langit. Hen coop-^-Kulungan ng manok.
Heaven ward-wZr.-Sa gawing langit. Her-pro. ^.-Kaniya; niya.
Heaver-H-Taga buhat. Herald-n-Pahayagan.
Heaviness-n-Kabigatan; bigat. Herald-tJ-Ipahayag; magbalita.
Heavy-a-Mabigat; malaki; matindi. Herbage-w-Damu.
Hebrew-^-Judio; wika ng Judio. Herculean-a-Malakas na lubha.
Hebrew-a-Judio; nauukol sa Judio. Herd-7/-Manada.
Hectic-a-Ayon sa utos. Herd-z?-Magpastol.
Hectic-n-Lagnat; tisis; tuyo. Herds man-w-Ang nagpapastol.
Hector-n-Tawong bastos at hambog. Here -adv,- Dito dini.
Hedge-n-Bakod. Here about-Hereabouts-a^.-Dito; dini;
Hedge- r-Magbakod: kulungin. sa gawing dito.
Hedge row-w-Bakod. Here after-ari?;.-Bubat ngayon.
Heed-t'-Tumupad; magingat; alagaan Here after-n-Ang panahong darating.
ingatin; makinig. Here at-adu.-Dabilan dito.
Heed-n-Ingat; pagkakalinga. Here by-a^v.-Dahilan dito.
Heedful-a-Maingat; mahinhin; mabait. Hereditary-a- Nauukol sa mana.
Heedless-a-Pabaya; walang ingat 6 ka- Here in-a^.-Sa ito.
linga. Here of-ado. -Buhat ngayon.
Heel-r-Sakong. Here on-arZ/\-Dahilan dito.
Heel-7y-Yurakin ng sakong. Heresy-w-Mali sa pananampalataya.
Heft-n-Bigat; kabigatan. Heretic-n-Ang narnali sa pananampa-
Heifer-ra- Bulo ng baka 6 kalabaw; ba- palataya.
kang dumalaga. Hereto-Hereunto-adv.-Hangang ngayon.
Height--Tayog; mataas. Here tofore-a<iy.-Hangang ngayon.
Heighten-7/-Itaas; palakihin. Here unto-acfa/.-Hangang dito 6 ngayon.
Heinous-a-Katakot takot; kalupitlupit; Here upon-ad'vDabilan dito.
bastos;hamak. Here with-acfo-Dariil dito.
Heir-n-Ang nagmamana; (lalaki). Hermetic-a-Nauukol sa kemico.
Heirdom-ft-Pagmamana. Hermit-#-Ta\vong ayaw sumama sa ka-
Heiress--Ang nagmamana; (babayi). puang tawo.
Heirloom-7t-Mana. Hermitage-n-Bahay ng tawong kulung
Held-v. imp (fe^.^.-Hinawak; tinanganan. sa kusa.
Hell-n-Infierno. Hero-n-Tawong bayani; tawong mata-
Hellish-a-Nauukol sa infierno; parang pang.
na sa infierno. Heroic-a-Matapang; bayani; bunyi.
Helm-n-Ugit ng sasakyan. Heroine-n-Babaying bayani.
Helms man-M-Ang umugit sa sasakyan. Heroism-n-Pagkabayani.
Helmet-n-Capecete. Heron-n-Kamuboy.
Help-n-Tulong; ampon; katulong; abu- Hers-jpro.-Kaniya; niya; (babayi).
loy; paggibik; kupkop. Her self pro.-Siya rin; (babayi).
Help-u-Tumulong; amponin; kupkupin; Hesitate- u-Umutal. umunouno.
gikban; abuluyan; umampon; gumi- Hesitation-a-Pag uutal; kautalan.
bik. Heteroclite-a-Walang ayos.
Helpful-a-Makatutulong. Hew-?;-Tagain; tumaga; putulin; putlin;
Helpless-a-Walang katulong; dukha; magtaga.
walang hanapbuhay. Hexagon-n-Plano na may anim na gi-
Help mate-n- Katulong; kasama. lid.

Help meet-n-Asawang babayi. Hexangular-a-May anim sa sulok.


Helter skelter-a-Pasabogsabog. Hey-inter.-Oy.
Helve-t-Puluhan ng palakol. Hibernal- a- Nauukol sa taglamig.
Hem-w-Lupi. Hibernian-n-Irlanders.
Hem-v-Lupiin, Hiccough-n-Sinok.
HIS HOM
Hiccough-f-Magsinok. Historian-n-Taga sulat ng historia
Hid-Hidden-v. imp. &p. p.-Tinago; nata- buhay.
go. Historic-Historical a-Nauukol sa Histo
Hidden-a-Lihim; patago; tago. ria.

Hiddenly-ade.-Patago; palihim. History-n-Historia.


Hide-u-Magtago; itago; ilihiin. Hit-y-Hampasin; tumama; tamaan; pj
Hide-n-Balat/ katad. luin.
Hideous-rt-Pangit; kalait lait. Hit-f-Hampas; palo; tama.
Hie-u-Magmadali. Hitch-t;-Magsingkaw; isingkaw; talia:
Hierogliph-n-Sulat Egipto. Hitch-n-Buhol; abala.
Higgle-^-Magturing; mangatowiran. Hither-ad^.-Dini, dito.
High-a-Mataas; dakila. Hither to-atfa/.-Hangang dito; hangan
H igh-ad v -Itaas. ngayon.
Higher-a-Mataas pa; lalong dakila. Hive-w-Bahay Pukyutan; butlig.
Highest-a-Kataastaasan. Hive-u-Itago; ipunm.
High-flown-a-Hambog; palalo. Hi ves-w- Bulling.
High-handed-a-Tampalasan. Ho-Hoa-m^er.- A ba.
Highland-w-Lupang mataas. Hoar-a-Maputi; mauban.
High lander-n-Taga bundok. Hoard-n-Anomang bagay na nakatagc
Highly-a<fo/.-Totoong marami. kayamauan.
Highness n-Kataasan; taa8. Hoard-^-Ipunin; itago.
High road-w-Lansangan. Hoarfrost-n-Hamong na maputi.
High-spirited-a-Maliksi, mangahas. Hoarse-a-Mapaos; maalat.
Hight-n-Taas; kataasan. Hoarseness-w-Paos.
High way-w Carsada; lansangan. Hoary-a- Mauban; maputi ang buhol
High wayman-w-Tulisan; magnanakaw. Hoax-n-Biro; uyam.
Hilarious-rt-Malikot; masaya; magulo. Hoax-c-Biriiin; magbiro.
Hilarity-w-Kasayahan; kalikutan. Hobble-v-Humingkod.
Hill-n-'l'ibag; tugatog; gulod; pugpog. Hobble-TZ-Lakad na pilay.
Hillock-^-Pugpog; gulod. Hobby-Hobbyhorse-^-Laroan na kabayc
Hilly-a-Mabundok. Bobgoblin-n-Demoniong munti.
Hilt-n-Tangnan ng sable 6 punal. Hod-rc-Panghakot ng ladrillos.
Him-jpro.-Siya (lalakij. Hoe--Asarol.
Him self ^pro.-Siyaring (lalaki). Hoe--6/-Asarolin; magasarol.
Hind-w-Likod; Likuran. Hog--Baboy.
Hind-a-Likod. Hoggish a-Matakaw; salahula.
Hinder-d-Likod. Hog pen-w-Kulungan ng baboy.
Hinder-v-Abalahin; umabala. Hoiden-w-Babaying mangahas.
H inderance-n- Abala. Hoiden-a-Tanipalasan; bastos.
Hinder most-a-Huli sa lahat; kahulihu- Hoist-v-Itaas; buhatin; taasan.
lihan. Hold-w-Bawak; Tangnan.
Hind most-a Huli sa lahat; kahulihuli- Hold-r-Havvakin; humawak; mamalagi
han. tangnan; manatili.
Hindoo- Hindu-w-Indio. Hole-w-Hukay; butas.
Hindustani-n-Wika ng Indio. Holiday--Kaaravvan ng pista; kapie
Hindrance n- Abala. tahan.
Hinge-n-Visagra. Holiday-a-Masaya; maligaya.
Hinge-f-Isabit ang visagra. Holiness-n- Kabanalan kasantosan.
;

Hint-v-Isurot sa isip; sulsulan. Holland-n-Hollanda.


Hint--Sulsol. Hollo w-\Valang laman; kalog; kuyuir
Hip-w-Pigi. pas.
Hippodrome w-Circo. Hollow-w-Hukay.
Hip shot--Hingkod; hiwid. Hollow-v-lhukay; hukayin.
Hire-v-Upahan. Holster-w l>alagyan ng rebolber.
Hire-n-T T pa; bayad. Holy-a-Banal; lualhuti; .Santa.

Hireling-w-Ang nagsusundalo dahil sa Holy.day-n-Araw ng pista.


kuarta. Homage-n-Galang; paggalang.
Bis-^ro.-Kaniya (lalaki). Home-w-Bahay na tinitirahan.
Hiss-n Haging; Haginit. Home-ac/z/.-Sa bahay.
Bist inter. -Huag. Homeless-a-Walang tirahan.
MOR 245 HOW
Homely-a-Pangit; hindi maganda. Horse-t/-Ibigay ang kabayo; sumakay
Hornemade-a-Yari sa bahay. sa kabayo.
Homesick a-May gustong umuwi. Horse back-n-Likod ng kabayo.
Homespun-a-Yari sa bahay. Horse fly-n-Bangaw.
Home stead n-Lupa ng magsasaka. Horse hair-n-Buhok ng kabayo.
Homeward-arfrt.-Sa gawi ng bahay. Horse laugh -n-Halak.
Homieide-fl-Ang natay sa kapowa. Horseman-w-Ang marunong sumakay sa
Homilist-n Pari/ pastor. kabayo.
Hoinmock-n-Gulod; pugpog. Horse play-n-Larong bastos
Hone-n-Hasaan; talaran. Horse shoe-n-Bakal ng kabayo.
Hone-v-Ihasa; Talarin. Horse whip-n Latigo.
Honest-a-Mahinhin; marilag; tapat ang Hortieulture-^i-Paggagawa ng halaman.
loob; hindi magdaraya. Horticulturist--Ang naghahalaman;
Eonesty--Katapatan ng loob; karanga- maghahalaman.
lan. Hosarina-w-Josana.
Honey-n-Pulot pokyutan. Hose-w-Medias.
Honey-z/-Maging pulot; mapulot. Hosier-w-Ang nagtitinda ng medias.
Honey bee-n-Pokyutan. Hosiery -n-Manga medias.
Honey comb-n-Kalaba. Hospitable-a-Magandang ugali 6 kauga-
.
Hohey moon-n-Panahon ng ligaya at sa- lian; magalang.
rap ng bagong kasal; luna de miel. H ospital-n-Ospital.
Honor-n-Karangalan; dilag; galang; puri. Hospitality-;z-Kainaman ng ugali.
Honor- v-Igalang; purihin; mahalin. Host-n-Ang may bahay: may visita
Honorable-a-Marangal; bunyi; bayani; ang bunton ng tawo.
marilag; dakila. Hostess-n-Ang may bahay (babayi).
Hood-n-Kulambo. Hostile-a-Galit.
Hoodlum-n-Tawong hamak at bastos. Hostility -w-Galit;laban; away.
Hood wink-^-Dayain. Hostler-w-Ang nagaalaga sa kabayo.
Hoof-w-Kuko ng kabayo. Hot-a-.VJainit; maningas.
Hook-n-Tagakalawit; panungkit; sabitan. Hot bed-w-Punlaan.
Hook-ir-Kibitin; isabit; kalawitin; kuma- t otel-w-Bahay tuluyan.
lawit. Hot-head-n-Tavvong matigas ang U!D.
Hooked-a-Baluktot. Hotly-a^i;.-Mabagsik; madali.
Hoop-w-Bilog; pamigkis ng bariles. Hotness-n-Kainitan; gulo.
Hoop-t;-llagay ang pamigkis. Hot spur- n-Tawong mainit ang ulo.
Hoot-^-Hiyawin; huiniyaw. H ough-n-Bukongbukong.
Hoot-n-Hiyaw; sigaw. Hound-n-Asong mataas at manipis ang
Hop-n-Kumandirit. katawan.
1 op-r-Kandirit. Hound-z/-Buntotin. pilitin.
Hope-n-Asa, pagasa; pananalig. Hour-^-Oras.
Hope-r-Umasa; asahan. Hourly-a-Orasoras.
Hopeful-a-Ma-aasahan 1. ourly-cwfo.-Sa orasoras.
Hopeless-a-Walang asa; walang pagasa. House-n-Bahay; tirahan.
Hopple-n-Gapusin ang paa ng hayop. House-^-Ilagay sa bahay.
Hopple-n-Pangapos ng paa ng hayop. House-breaker w-Magnanakaw.
Horde-w-Bunton ng tawo. House hold-w-Manga tawo sa isang bahay
Horizontal-a-Pahiga; nakahiga. House keeper-n-Taga ingat ang bahay;
ijOrn-n-Sungay. taga pamahala sa bahay,
Horn-t-Suagin; manuag. House keeping-n-Pamamahala sa bahay.
Horned-a-May sungay. House maid--Alila sa bahay.
Hornet n-Putakti. House wife-n-Ina ng isang familia.
Horny-a-Masungay, parang sungay. Hove-imp.-Tinaas; binangon.
Horrible-a-Katakottakot; kakilakilabot; Hovel--Kubo na walang kabuluhan.
katakataka; kasindaksindak. hlover-^-Huag umalis.
Horrid-a-Masama; pangit; masuklam. How-adz/.-Paano; sa anong paraan; ba-
Horrific-a-Katakottakot; kakilakilabot; kin.
kasindaksindak. How-beit-cory.-Datapuat.
Borrify-r-Takutin; gulatin. How ever-How-so-ever-adz/.-Sa anomang
Horror-w-Kilabot; takot. paraan.
Borse--Kabayo. However-cwy'.-Datapuat.
left

Howl-t>Tumahol; umangil: humulhol. Hundred- n-Isa ngdaan .

Howl-n-Tahol; angil; holhol; sigaw. Hundred-a-Isangdaan.


Howler-n-Ang sumigaw. Hundredth-a-I k aisangdaan.
Hub-n-Maso. Hundredth-n-Ang ika isangdaan.
Hubub-n-Gulong malaki; kaguluhan. Hung-v. imp. & p. ^>.-Sinabit; sinampay
Huckster-w-Maglalako. binitbit: nakasabit.
Hukster-z?-Maglako. Hunger-n-Gutom.
Huddle--^ -Umipon. Hunger-?7-Magutom; mamulubi.
Huddle w-Ipon;bunton; gulo; kaguluhan Hungry-a-Nagugutom; magutom.
Hue-n-Hukay. Hunk-#-Piraso.
Huff-w-Galit; poot; tawong hambog. Hunks-n-Tawong masakim.
Plnff-^'-Lumaki; humambog; magmaya- Hunt-^-Mangaso; humanap; hanapin.
bang. Hunt-n-Paghanap; pangangaso.
Hui'fy-a-Mapootin; hambog. Hunter n-Mangangaso.
Hug-n-Yakap; hagkan. Huntress-^-Mangangaso; (bobciyi).
Hug-^-Hnmagkan; yumakap; yakapin; Hunts man-n-Mangangaso.
Huge-a-Malaki; dakila. Hurdle-n-Bakod: pangharang.
Hulk-7i-Katawan ng sasakyan. Hurl-v Ihagis: ipukol.
Hull-n-Katawan ng sasakyan; balat, Hurl-n-Hagis; pukol.
IIull-7/-Balatin. Hurricane-w-Unos.
Hum-n-Awit. Hurriedly-arZ^.-Biglangbigla.
Hum-r-Mag awit. Hurry-n-Pagmamadali; kadalian.
Hum-inter. -Or oy. Hurt-r-Babagin; saktan; sugatin; bug-
Human-a-Nauukol sa tawo; maawin. bogin.
Humane-a-Maawain. Hurt-n-Sira; sakit; bugbog.
Humanity-n-Sang katawohan. Hurtful-a-Masakit; makasisira: makasa-
IIumanize-c-Maging tawo. sama.
Humble-a-Mababa ang loob; tahimik. Husband-w-Asawang lalaki.
Humble-v-Hiyain. Husband-f-Magsaka.
Humble bee-w-Kumnmo. Husband man-n-Magsasaka; ang nag])a-
Humbng-n-Daya; kayabangan; kaham- paupa sa araw araw.
bugan; tawong hambog 6 magda- Husbandry-n-Gawa; trabajo.
raya. Hush-v-Huag kumibo; patahimikin.
Humbug-?;-Dayain; magdaraya. Hush-n-Katahimikan; kawalan ng kibo
Humdrum a-Makayayamot. 6 gulo.
Humid : a-Basa. Husk-n-Balat,
Humidity-n-Pagkabasa Husk-r-Balatin;alisin ang balat.
IIumiliate-v-Hiyain; snpilin. Husky-a-Malakas; paos; mapaos.
Humiliating-a Nakahihiya; nakadudustn. Hussar-n-Sundalong caballeria.
Humiliation-7/-Hiya; pagkahiya. Hussy-n-Babaying tampalasan.
lIiiniility-H-Kababaan ng loob; pagyuko. Hustle-u-Sumipag; maghaplit; magma-
Hnmming-a-Humaging. dali
Hummock-?i-Gulod; pugpog. Hustle-?i-Pagmamadali; kadalian; kasi-
Humor-w-Kaugalian; kilos. sipagan.
Humor-v-Palayawin; sumunod ang gus- Hut-n-Kubo.
to ng kapwa. I
lu/,za-7/-Ipagdi\vang.
Humorist-a-Tawong mapagsiste. Hydrant-n-Grifo.
Humorous-a-Masaya; mnligaya; mal a- Hymn-w-Dalit na pagpupuri.
tatawa. IIvninal-^-Nauukol sa dalit.

Hump n Kaknbaan; kakubutan. HypluMi -//( lion; giynn.


Hypothecate-v-Iyangla; mairsangla.
Hunch-n-Kuko; tulak ng siko. I
[ypdthecatioik-tt-PagsaxigkL
I Inncli-''-Isiko; tulakin iii> siko. IIypotln>is //-Sapanlaha; |>alagay.
Hunch back-w-Ta\voiig kubn. Hysteri:i->/ llipan ng liangin.

I-pro.-Ako. Ice berg-n-Bundok ng hiolo.


Ice-w-Hielo. Icy-a-Malamig; mahielo.
Ice-K-Maging hielo. Ichorous-a-Malabnaw.
ILL 247 IMM
I'd-con.Ako'y nagkaroon. Illness-n-Sakit kasakitan.
Idea-it- Wari; ang inisip; akala; banta; lllouiral-a- Walang tuto.
haka; pakana. 111-stan-ed a-Walang palad; sawing ka-
Ideal-a-Sa isip lalang. palaran.
Ideal-n-Halimbawa, Illude-c-Iudyok.
Idem-a-Yaon dm. Illuiiie-f-Li\vanagin; magilaw.
Identical-rt-Yaon din. Illuminate-v-Liwanagin; magilaw.
'
Llentincation-n-Pagkikilala. Illmnination-n-Pagpaliwanag; ilaw.
Identify-v-Kilalanin; kuniilala. Illusion-n-Akalang mali; hiraya.
Ideiitity-n Pagkakilala. Illusi ve-tt-Makadadaya; konowari.
Idiocy-n-Kalagayang ulol; kanlulan. Illustrate- c-lpakita; livvanagin; ipakita.
Idiom-n-Wika; salita. lllustration-n-Kalinawan; kaliwanagan;
Idiomatioa-Nauukol sa wika.. pintura.
Idiot-w-Tawong maulol; ulol. Illustrative-a-Nauukol sa pag paliwa-
Idiotic-a-Maulol; tulhigad; tulig. nag.
Idle a-Tulala; walang trabajo; batugan; Illustrious-a-Bantog; bunyi; balita; ma-
pagayon gayon; pabaya. rangal; dakila; marilag.
Idle-f-Humayon gayon; pabayaan. Iniage-n-Larawan.
Idleness-w-Katamaran; kapabayaan. hnagery-n-Pag gagawa ng larawan.
Idol-n-Anito; larawan. Imaginable-a-Maguniguni; hindi totoo;
Idolater-n-Ang sumasaniba sa anito. sa isip larnang.
Idolatress-w-Babaying sumasamba sa Iniaginary-a-Hindi totooj sa isip la-
anito. mang.
Idolatrous-a-Nauukol sa anito. Iniagination-n-Ciiiniguni; kuro; dilidili.

Idolatry-n-Pagsasamba sa anito. Imaginative-a-Nangaling sa guniguni.


Idolize-olbigin ng malabis 6 lubha. Imagine-t;-Gunigunihin; isipin; akalain;
I-conj.-K\mg; kailan. maghaka.
Igneous-a-ftauukol sa apoy/ nangaling Imbank-y-Magpilapil.
sa apoy. Imbanknient-n-Pilapil.
Ignite-v-tiindihin maglingas.
: Imbecile-a-Mahina; tulala; inahina ang
Ignition-n-Pagsindi; paglingas. isip.
Ignoble-a Kadusta dusta/ hainak; ma- Imbecile-n-Tawong mahina at tulala.
sama. Imbecility-n-Kalagayang tulala at ma-
Ignominious-a-Hainak; kadusta dusta. hina.
Ignorniny-n-Kadustaan/ kahamakan. Imbed-t'-Ilubog; ilagay sa.
Ignoramus-w-Ulol; tawong hindi inaru- Imbibe-2/-Uminoni.
nong. Imbitter-v-Pagalitin.
Ignorant a-Hindi marunong; ulol; ma- Imbosom-y-Yakapin; hagkan.
purol ang isip; tulig; tulala; tuli- Imbricate-a-tlubog; baluktot.
ngad; ungas; walang tuto. Iiiibrication-n-Paghahubog.- kabaluktu-
Ignore-?y-Huag kilalanin. tan.
Ill-a-Masakit. Imbro wn-0-Tinain.
Ill a-Masama. Iuibrue-f-Ibadbad 6 tigmakin nang
Illapse-y-Huag ituro. tlugo.
Ill-bred-a-Hamak; walang pinagaralan; Imbrute-v-Humayop; humainak.
bastos; magaspang. Imbue-z/'Iudyok; udyokan; ipabuya.
Illegal-a-Laban sa utos; hindi ayon sa Imitable-a-Dapat tularan.
katowiran. Imitate- c-Tularan; huwarin; humuad;
Illegality-n-Pagkalaban sa utos. gagarin, gumagad.
Illegible-a-Di naabasa. Inntation-;z-Hagad; hovvad; pagtutulad;
Illegibility-w-Kalabuan. paghovvad; parisan; salin.
Ill-favored-a-Pangit. Imitative-a-Hindi dati.
Illiberal-a-Maramot; masakini. Iniinaculate-a-Malinis;mapuri;inaselang.
Illicit-a-Laban sa utos; lihis sa ma- I mmaterial-a- Walang kabuluhan: wa-
towid. lang katowiran.
Illimitable-a-Walang hanga; walang Iinmature-w-Di pa tapos 6 magulang;
ubos. di pa panahon.
Illiterate-a- Walang tuto; walang pina- Jmmeasurable-a-Di masukatin; malaking
garalan. malaki.
1
11-natured-a-Masamang kaugalian. Iininediate-a-Karakaraka; tambing.
IMP 248 IMP
Immediately-adivPagdaka; karakaraka ;
Impheacment-n-Pagbibigay sala; bin-
tambing; ngayon din; agad agad; sam- tang; paratangr.
po, pagkaraka. Impede-r-Abalahin; umabala; pigilin;
Immemorial-a-Maluat na maluat, pumigil.
Immense-rt-Malaki; walang hanga. Impediment-?t-Abala; kasiraan.
Immensity-n-Kalakihan. Impel-7/-Pilitin: tulakin; itulak.
Immerse-v-Iltibog. Impend- v-Maabala.
Immersion-w-Paglubog. Impenetrable-a-Di matagos; 6 matarok;
Immethodical-fl-Walang ayos. di makapasok.
Immigrant-#-Ang tawong lurnipat sa Impenitence-n-Katigasan ng ulo.
ibang lupa at doon tumitira. Impenitent-a-Matigas ang ulo.
I m migrate- v-Pumasok sa ibang lupa. Imperative-a-Kailangan; mapilitin; ma-
Immigration-n-Pagpasok sa ibang lupa. taas.
Imminent-a-Malapit; mapanganib. Imperceptible-a-Di malirip; di maram-
Imminence-w-Lapit; panganib. damin.
Immiscible-a-Di makakahalo. Imperfect-rt-Divari; kulang may sala.
Immobility-tf-Tibay; pagkapirme. Imperfection-w-Kakulangan kalagayan
;

Immoderate-a-Bastos hindi mabait: tam- na di pa yari: pintas.


palasan; mapag lasing. Imperial-a-Nanukol sa hari.
Immodest-a-Bastos; salaula; malibog; Imperialism-n-Kapangyariham ng hari.
walang hiya. Imperil-v-Ilagaysa panganib.
Immodesty-n-Kasalaulaan; kawalan ng Imperious-a-Nauukol sa utos; kaila-
hiya; kalibugan. ngan.
Immolate-f-Patayin at ialay sa Dios. Imperishable-a-Hindi nabubulok; mala-
Immolation-n-Pag alay sa Dios. luatan.
Immortal-a -Walang hangan; walang ka- Impersonal-^-Hindi nauukol sa sarili.
tapusan; di mamamatay. Impersonate-7'-Gagarin ang kapwa gu-
Immotal-a-Masama; rnahalay; malibog. magad sa ibang .tawo.
Immortality-^-Kawalan ng hanga; ka- Impersonation-w-Ho\vad.
walan ng tapos. Impertinence-n-Tampalasan; kawalan ng
Immovable o-Di magalaw. galang.
Immovability-w-Katibayan; kaluatan. Impertinent-a-Walang galang; tampa-
Immunity-n-Tawad; patawad. lasan.
Immure-r-Kulungin. Imperturbability-n-Katahimikan.
Immutable-a-Di mababago. Tmperturbable-a-Di magagalit.
Imp-w-Demoniong munti* Impetuous-a-Maningas; malakas ang
Impact-f-Ilapat. loob; mabigla; dalosdalos.
Impact--Umpog. Impetuosity-n-Kalakasan nang loob;
Impair-v-Sumira; humina. kabiglaan.
Impale-?;-Itulag; ituhog sa sibat. Impetus-n-Lakas.
Impalpable-a-Di mahipo; manipis na Impiety-n-Kasamaan; kakulangan ng
manipis; walang katawan. tralang sa P. Dios.
Tmpanel-v-Ilista. lin]>inge-r-Mahulog/ umumpog; umun-
Inparity-?t-Kaibahan. tog;lumaban.
Impart-r-Sabihin; magsabi; magbalita; Impious-a-Masama;ayaw sumampalataya
magbigay alam; ipahayag. sa P. Dios.
Irnpartial-a-Walang interes; walang ki- Implacable-a-Di matatahimik; walang
nikilingan; walang tinitingnan. awa.
Tinpartiality-n-Kawalan nang interes Implant-?;-Magtanim; ibaon.
kabanayaran; kabaitan sa pagtupad. Implement--Kasan^kai):\n.
Impassibility -n-Kawalan ng daan. Implicate-v-Idamay; isaiua.
Iinpassible-a-Di makaraan. liii]>lication-w-Pa'i(laniay.
Impassible-a- Walang damdam. liiiplicit-a-Maniwalang lubos.
Impassionate-a-Malaking damdam. hu-
r
Implore -z/-Dumain.u ;
manalangin;
Impassioned-a-Maningas vulo ang isip. niingi; ipakiusaj*.
Impassive-a- Walang damdam. Imploration-n Daing,- panalangin; hin.ii;
Impatient-a-Balisa; mainip,- muhiin. pagdaiti}*.
Impatience-n-Balisa; muhi; kainipan. Imply-?>Sabihin;magbigay kahulugan.
Impeach-v-Bintangin; magbintang; mag Impolicy-n-Masamang halimbawa.
bigay sala; magparatang. Impolite-a- Walang galang tampalasan.
IMP 249^
INC
Impolitic-a- Walang galang tampalasan. Iinpud<.
>
m e-;z-Tampalasan;
i

pasla.ng; ka-
11
>orous-rt-Walang butas.
1 1
1
\\alan ng hiya; kawalan ng galang;
Ini|>ort-7'-Ipasok. kalapastanganan.
Import-n Kalakal na nangahng sa ibang lni])tident-a- Walang liiya; tampalasan.
In pa. Impugn- r-Magsalangsang; lumaban.
Importance-n-Tindi; kabigatan/ kabu- Iinj)ulse-w-Buya; pag nurali.
luhan. Inipnlsioii-M-Huyav pabuya; tulak.
Important-a-Totoo; mabigat; pormal; Impulsive a-Maningas; buhay ang loob.
kailangan. Impunity-n-Pag ligtaa; pag adya.
lmportation-n-Pagpasok sa ating lupa. Impure-a-Mahalay, marumi; walang puri.
Importunate-rt-Kailangan. Impurity-n-Kahalayan; kawalan ng puri;
Importune-7'-Manalangm; burning! ng kalibugan; karumihan.
pilit. Imputation- w-Paratang; bintang.
Importunity-n-Daing; hingi; panala- Impute-v-Magbintang; paratangin; mag-
ngin. paratang; bintangin.
Impose-i'-Dayain; ilagay; ilugar. In-prep.-Sa, loob; nang; sa.

Imposing-rt-Magdaraya. In-ady.-Sa loob.


linposition-tt-Daya kasinungalingan. Inability-n-Kakulangan; kawalan nang
Impossibility-n-kalagayan na hindi ma- kaya; kamangmangan.
ari. Inaccessible-a-Di makararating.
Impossible-a-Di magagavva; di maari; Inaccurate-a-Mali; may mali; hindi tama.
hindi mangyayari. Inaccuracy-n-Kamalian.
Impost-w-Buis. Inaction-w-Kawalan ng kilos.
Imposter-?i-Ta \vong magdara. Inactive-a Walang kilos; tahimik.
Inipostiire-?i-Kasinungalingan; day a. Inactivity-n-Kawalan ng kilos.
ImpoteiH'e-Impoteney-;2-Kawalan ng la- Inadequacy ?*-Kakulangan.
kas; kahinaan. Inadequate-a-Kulang; kapos; di sapat.
Impotent-a-Mahina; walang lakas. Inadmissible-a-Hindi matatangap; dapat
Impotent ?i-Tawong mahina. urungan.
Impoverish- c-Maghirap. Inadvertence-Inadvertency-n-Kapabaya-
Impracticable ffi-Di maari; hindi dapat an.
gawin; mahirap gawin. Inad vertent-a- Pabaya.
Imprecate- t'-Manungaya\v; manumpa. Inamorata ?i-Babayi; kalunya; bato.
Imprecation- w-Tungayaw/ sum pa. Inamorato-n-Lalaking lumiligaw; mani-
Impregnable-a Di rnakaraan; di mana- ninta.
nalo. Inane-a-Walang laman; tuyo.
7
Impregnate^' Matigmak tigmakin. Inanimate-;i-W alang buhay; walang ka-
Impregnation-n-Pagtitigmak. luluwa.
1
mpress-t'-Itatak taktakin Inanition-Inanity-n-Kawalan ng laman.
Impress-n-Tatak; taktak. Inapplicable-a-Hindi magagamit.
Impressible-a-Maramdamin. Inapplication-w-Katamaran.
Impressive a-Mabigat; formal. Inappreciable-a-Di dapat galangin.
Imprint-v-Kintalin; ikintal. Inapt-a-Di bagay; di akma.
Imprint-w- Kintal; limbag. Inappropriate-a-Di bagay.
Im prison- t'-Ibilan go. Inaptitude-n-Kalagayan na hindi bagay
Imprisonment-n-Pagbibilango. 6 akma.
Im probability-w-Kalabuan. Inarticulate a-Hindi maliwanag; di ma-
Improbable-a-Marahil hindi. sabi; utal.
Impromtu-ocfc.-Bigla pagkaraka. Inas inuch-odv.-Dahil dito.
Improper-o-Di bagay: tampalasan. Inattention-n-Kapabayaan; katamaran.
Impropriety-n-Tampalasan. inattentive-a-Pabaya; tamad.
Improve v Bumuti; umigi; gumaling. Inaudible-a-Di makarinig.
Improvement-w-Dagdag; pagigi; paglago; Inaugurate-i>-Ilagay sa katungkulan.
pagbubuti. Inauguration-?i-Paglagay sa katungkulan.
Improvidence-n-Kapabayaan. Inauspicious-a-Di bagay; masama at
Improvident-o-Pabaya. hilig; inabalay.
Imprudence-a-Gawang hunghang; kaku- Inbreath z-v- H uminga.
langan ng bait. Incage-z/-Kulungin. sa haula.
I mprudent-a- Walang bait; walang ga- Incalculable-a-Di makabibilang.
lang; walang hiya. Incandescence n-Kaliwanagan; liwanag.
32
INC 250 INC
Incandescent-a-Maputi dahil sa init; Incoherent-a-Hindi maintindihan; ma'
maliwanag; malinaw. labo.
Incapability-n-Kakapusan. kakulangan; Incombustibility-n-Kalagayan na hindi
kawalan ng kaya. masusunog.
Incapable-a-Kulang/ walang kaya; wa- Incombustible-a-Hindi masusunog.
lang kabuluhan. Income-n-Ang kinita; upa; bayad; sahod
Incapacitate-f-Alisin ang kaya. Incoming-a-Dumarating.
Incapacity-w-Kakulangan. Incomensurable-a-Walang katulad 6 ka-
Incarcerate-v-Ibilango; kulungin. pantay.
Incarceration-n-Pagkulong; p a g b i b i- Incommode-v-Magmolestia; abalahin.
lango. Incommodious-rt- Kulang; masikip.
Incarnate-a-May laman. Incommunicable-a-Hindi makasasabi.
Incase-v-Ibalot; balutin. Incommunicative-a-Ayaw magsabi; wa-
Incautious-a-Walang ingat; pabaya. lang kibo.
Incendiary -n-Taga sunog; manunu- Incomparable-a- Walang kaparis 6 katu-
nog. lad; walang kahulilip.
Incendiary-rt-Nauukol sa sunog. Incompatible-a-Sowail.
Incense-v-Pasubuin ng incenso. Incompetency-n- Kakulangan ng kaya.
Incense-w-Incenso. Incompetent-a- Walang kaya; hindi ba-
Incentive-?t-Dahilan; udyok. gay.
Inception-#-Pinagbuhatan;pinagmulaan. Incomplete-a-Kulang; kapos; hindi pa-
Inceptive a-Nauukol sa pinagbuhatan. yari.
Ineertitude-M-Agamagam ng loob. Incomprehensible-a-Hindi makaintindi-
Incessant-a-Walang lubay 6 tigil; walang han; hindi; matanto.
himpil. Inconceivable-a-Hindi matanto.
Inch-w-Pulgada; dalawang dali. Inconclusive-a-Hindi pa tapos; ku
Inchoate-a-Bago. lang.
I nchoation-n-Pinagbuhatan; p i n a g m u- Incongruous-a-Hindi bagay; kulang.
laan. Inconsequence-n- Kawalan ng halaga.
Incidence-;z-Pagkabalatong. Inconsequent-a- Walang kabuluhan.
Incident-n-Mabalatong. Inconsequential-^- Walang halaga 6 ka-
Incidental-a-Kakaunti ang halaga. buluhan.
Incipient-a-Bago; una. Inconsiderable-a-Kakaunti; walang ma-
Incise-v-Hiwain; maghiwa; hiwasin. rami.
Incised-a-Nakahiwa. Inconsiderate-a-Bigla, mali; pabaya.
Incision--z/-Hi\va. Inconsistency-w-Gulo.
Incisive-a-Makahihiwa; matulis; ma Inconsistent-a-Sowail; magulo.
saklap. Inconsolable-a-Hindi humimpil.
Incisor-w-Pangil ng aso. Inconstancy-n-Kasaliwahan ng loob;
udyokan; ipabuya.
Incite-t/-Sul8ulan; kaalisagaan; kataksilan; kasuitikan.
Incitement-w-Udyok pabuya. Inconstant-a-Saliwahan; alisaga; taksil.
Inci vility-n-Katampalasanan; kawalan Incontestable-a-Di magkakaila.
ng galang. Incontinency-w-Kalibugan: kabi^laan.
Inclemency-w-Kabagsikan; kawalan ng Incontinent-a-Bigla; malibog; mal>al>a
awa; kasungitan. ang isip.
Inclement-a-Walang awa; mabagsik; Iiicontinently-a^v.-Pabigla; ngay 011-
walang habag. din.
Incline-f-Himiilig; humiling; ihapay; JIH ontrovertible-a-Di magkakaila; totoo;
ihingil, itungo. walaiig kapintasan.
Incline-n-Dahilig na lupa; dalisdis. Inc< nvenience w-Molestia; abala.

Inclined-a-Dahilig; nakahilig. Inc'nvenient-a-l)i karumpatan; hindi


Inclination-n-Hilig hiling; ugali; yuko; m:iba.i:ay; di bajray.
pagkahilig. tncorporate-a-Guiiiguni.
Incloee-z/-Magbako<l; lakuran; isama. Ln corporate- v-Pumisan; maLrtijion.
Inclosure-w-Bakuran. [ncorporation*n-Pau>ipi0An ng manga
Include-r-Isaiiia. mangangalakaL
Inclusion w-Pagsama; paglahok. Incorpoi'i-al ^-\\'alang katawan;
Inclusi ve-a- Kasama .
guni.
Incog-Incognito-a-Di nakikilala; nakaba- Iiicnrr.ect-rt-Hindi tama; mail/
latkayo. 1'also.
IDE ___ 251 IND
[ncorrigibility-n-Kasamaan na Idemnitication-n-Pagsasauli; pagganti;
luababago. kabayaran.
Incorrigible-a-Ayaw magbait; masama; Idemnify-v-Isanli.
di mabait. [demnify-T/-Isauli; bayaran; gantihin.
Incorrigible-n-Tawong totoong masama. Idemnity-n-Ganti; Katibayan; tawad.
Incorrupt-a-Hindi nabulok; mahusay; Indent-v-Bingawin; Ukitin.
malinis. Indent-n-Bingaw; ukit.
Incorruptibility-n-Kalagayan na hindi Indentation-n-Pagbinga\v; pagukit.
masisira. Independence-w-Kalayaan; laya.
Incorruptible-a-Hindi masisira. Independent-a-Malaya.
Increase-t'-Lumaki; tuniubo; magdagdag; Indescribable-ft-Hindi masaysay.
idagdag; dnmami; kumapal; hu- Indestructible-a-Hindi masisira.
migit. Indeterminable-a- Hindi masaysay; hindi
[ncrease-n-Dagdag; tubo,- paglaki; pag- masabi.
dadaini. Index-w-Anoman bagay na tumuturo;
Incredible-rt-Di dapat maniwala. hintuturo.
Incredulous-a-Hindi naniwala; walang Index-v-Ilista.
pananampalataya. Indian-n-Indio.
Increment-n-Dagdag; tubo; paglaki. Indian-a-Nauukol sa indio.
1
nculcate-^-Magturo. Indian corn-w-Mais.
Inculcation n-Pagtuturo. India rubber-w-Goma.
Inrulpate-v-Idamay; magparatang; mag- Indicate-w-Ituro; ibig sabihin; ipakita.
bintang; bintangin. Indication-?i-Pagpakita; surot; hula;
Inculpation 9i-Bintang; paratang. tanda.
Incumbency-n-Paghiga; timbang; katung- Indicative- a-Tinuturo.
kulan. Indices-w-Lista.
Incumbent-rt-Xakahiga; kailangan. Indict- v-Bintangin; magparatang.
Incumbent-w-Ang nakahiga; ang may ka- Indictment-w-Bintang; paratang.
tungkulan. Indifference-w-Kawalan ng interes; ka-
Incumber-u-Abalahin; pigilin. pabayaan.
Incumbrance-w-Abala; pagpigil. Indifferent-a-Walang interes; pabaya;
Incur-7/-Marapatan; magkaroon; kamtan; walang pakiramdam; batugan.
magkamit. Indigent-a-Wualang hanapbuhay.
Incurable-a- Hindi magagaling. Indigestible-a-Di matutunaw sa sikmura.
Incursion-w-Umpog; untog. Indigestion-w-Empatso; sakit na kina-
Incur vate-a-Hubog; baluktot. kabagan.
Incurvation--Pagbabaluktot; kabaluk- Indignant-a-Galit; nagagalit.
totan. Indignation n-Galit; poot.
Indebt-v-Pautangin. Indignity-rt-Kahamakan; kabastosan; ka-
Indebted n-May utang. tampalasanan.
Indecency-w-Kabastosan; kahalayan; ka- Indigo-n-Tayom; tina.
libugan; kasamaan. Indigo plant-n-Tayom.
Indecent-a-Malibog; bastos; mahalay; Indirect-a-Hindi matowid; hindi tapat;
masama; magaspang. malabo.
Indedsion-w-Agamagam ng loob. Indirection-n-Pagdaraya.
Indecisive-a-Hindi buo ang loob. Indiscreet-a-Pabaya; bigla walang bait.
Indecorous-tt-Bastos; tampalasan. Indiscrete-a-Masinsin; nakapisan.
Indecorum-n-Kakulangan ng bait; ka- Indiscretion-n-Kakulangan ng bait.
bastosan; katampalasanan. Indiscriminate-a-Walang ayos; magulo.
Indeed-apu.-Totoo baga; totoo nga. Indiscrimination-w-Kawalan ng interes;
Indefatigable-a- Walang pagod 6 pagal; katapatan.
hindi marunong mapagod. Indespensible-a-Kailangan ng totoo 6
Indefensible-a-Hindi makupkopin. ng mahigpit.
Indefinable-a-Hindi magsaysay; hindi Indispose -z/-Sumira; magdaramdam.
masaysay. Indisposed-a-May sakit.
Indefinite-a-Malabo; walang hanga. Indisposition-n-Damdam; tarnlay.
Indelible-a-Hindi mabubura. Indisputable-a-W indi magkakaila.
Indelicacy-n-Kabastosan; kasamaan ng Indissoluble- a-Di matutunaw.
ugali. Indistinct-a-Malabo; mahina; utaU
Indelicate-a-Masamang ugali; bastoe. Indite-v-Sumulat; diktahin.
JNE 252
Individual-a-Nagiisa; nakabukod; bug- Inexhaustible-a-Hindi maubos.
tong; tangi. Inexorable-a-Matigas ang ulo/ buo ang
Individual-n-Tawo. loob; walang awa.
Individuality-n Pagkakaisa; pagkakasa- Inexpedience-ft-Kasamaan.
ma. Inexpedient-^ Hindi bagay; wala sa
Indivisible a-Hindi makababahagi. panahon.
Indocile-a-Mapurol ang isip. Inexperience-H-Kakulangan sa pagsa-
Indoctri n at e-v- Magturo. nay; kawalan ng sanay.
Indolence-/z-Kapabayaan; katamaran; Inexpressible a Di makasasabi.
kakuparan. Inextricable-a-Hindi makahahango; gu-
Indolent-a-Tamad; pabaya. long gulo.
Indomitable-a-Di susuko; matapang. Infallible-a-Tama; totoo; hindi mama-
Indoor adv.-S& loob ng bahay. mali.
Indoor-n-Loob. Infamous-a- Walang dangal; hamak; ma-'
Indorse-v-Pirmahin. sama; walang puri; katakot takot.
Indorsement-n-Pagpirma; sulat sa li- Infamy-n-Kapalibhasaan; kasamaan; ka-
kod ng isang kasulatan. siraan ng puri; kahamakan.
Induce-v-Ipabuya; pilitin; udyukan. Infantile-a-Nauukol sa pagkabata.
Inducement-w-Pabuya; udyok. Infant-n-Sangol; batang munti.
Induct-v-Ipasok; dalhin; sa loob; ilagay Infant-ft-Nauukol sa bata.
sa katungkulan. Infantry--Sundalong lakad.
Inductile-a-Maganit; hindi malambot; Infatuate-oHangalin; niasira ang isip
matigas at marupok. sa pagibig.
Induction n-Pagpasok; pinagmulaan. Infatuation-n-Kaululan; kahangalan.
Indulge-?/-Magbigay loob; pumayag. J
nfect-i/'-Sumira; makahawa.
Indulgence-n-Pagbigay loob. Infection--Ha\ya; pagkahawa.
Indulgent-a-Mapagbigay loob. Infectious-a-Nakakahawa.
Indulgent-a-Matigas; mabagsik; walang Infelicitous-a-Hindi masaya; malungkot;
awa. mahapis.
Indurate-r-Tumigas; maging mabagsik. Infelicity-n-Kalungkutan; kahapisan.
Induration-n-Katigasan; kabagsikan. Infer-v-Awasan; magbigay kahulugan.
Industrial-rt-Nauukol sa industria; nau- Int'erence-n-Kahulugan.
ukol sa nagtatrabajo. Inferior-a-Mababa; may pistas; kulanu.
Industrions-a-Masipag; masikap. Inferior--Ang mababa sa iba.
Industry-n-Trabajo; gawa; kasipagan; Inferiority-?? Kababaan sa iba.
kasikapan; lalang. Infernal-rt-Nauukol sa infierno.
Inebriate-t?-Maglasing; maglango. Infertile--Karat; di mamunga.
Inebriate-n-Tawong lasing 6 lango. Infertility-//-Kakaratan ng lupa.
Inebriation-n-Kalasingan. Infest z/'Yamu tin; pagalitin.
Inebriety -n-Kalasingan. Infidel a- Ayaw sumampalataya sa Dios.
Ineffective-a- Walang kabuluhan. Infidel-^-Ang ayaw sumampalataya sa
Ineffectual-a- Walang kabuluhan. Dios.
Inefficacious-a- Walang kabuluhan. Infidelity-a-Kasukaban; kataksilan; ka-
Inefficient-a-Kulang; pabaya. suitikan.
Inelegance-^- Kapangi tan .
Infinite-a-Walang hanga.
Inelegant-w-Pangit; bastos; magaspang. Infiniteness-w-Kawalan ng hanga.
Inelligibility-n-Kalagayang di maihalui- Infinitesimal a-Lubhang munti.
lal. Innnitive-a-Walang hanga.
Inelligible-a-Di maihahalal. Infinitude n-Kawalan ng hanga.
Inequal-a-Hindi kaparis 6 katulad; iba; Infirm-a-Hindi matihay; niahina.
hindi kawanki. In!innary-?/-()sj,ilal.
[nequality w-Kakaibahan. [nfirmity-n-Kahinaan; kapayatan.
inert-a-Pabaya; tamad; mapurol ang Inflame z/-Mag lingas; mag liab ?
umi-
isip. nit.

Inertness-n-Katamaran; kapabayaan; Inflammable a-Madaling maglilingas mai-


kapurulan ng isip. nit ang ulo.
tnestimable-a-Lubhang mahalaga. Inflammation-;/- Pa- lin^as; |)amumula ng
Inevitable-a-Di maiilagan, manryayari balat; galit; kainitan ng ulo.
na 'walang sala. lnflammatory-a-Madaling masunog; tak-
[nexoneable-a-Di dapat patawarin, sil; mainit ang ulo.
1NO
Inflate-z/-Punuin nang hangin; maman- Inherent-a-Nangaling sa pinagmulaan.
tog. Inherit--z/-Magmana.
Inflation-w-Pamamantog; pag lalagay ng Inheritanee-n-Mana; ari.
1

hangin. Inheritor-n-Ang nagrnana.


Inflect-v-Ibahin ang kahulugan; baguhin Inhospitable-a-Hindi rnarunong maki-
ang kahulugan. pagkapwa tawo.
Inflection-n-Pagbago ng kaliulugan. Inhuman-a- Walang awa; walang habag;
Inffexibility-n-Katigasan; katibayan ng mabagsik; masungit; hindi tawo.
loob. Inhumanity-tt-Kabagsikan; kawalan ng
Inflexible-a-Malakas; batibot; matigas awa 6 habag; kalupitan; kasungitan.
ang loob. Inimical-a-Galit; malaban.
Inflexion-n-Pagkabago ng kahulugan. Inimitable-a-Hindi magagagad.
Inflict-^-Gamitin na pilit; multahin. Iniquitous-a-Masama; makasalanan.
Infliction-n-Multa; parusa. Iniquity-n-Kasamaan; gawang masama;
Influence-w-Kapangyarihan. kasalanan.
Influence-7/-Ihiling; itungo; ihilig. Initial-a-Unang; primero; walang pinan-
Influential-a-May kapangyarihan. galingan.
Influenza-?i-Hika. Initial-n-Manga letra ng ngalan.
influx-AZ-Pagpasok. Initiate-v-Magmula; magsimula; mulain.
Infold-7/-Balutin. Initiation-n-Pamurnula; pamula.
Inform -t'-Sabihin; ipagbalita; magbali- Initiative-a-Nauukol sa primero.
ta; magbig^y alam; isumbong. Initiative-n-Pamulaan; pinagbuhatan.
Information-w-Balita; alam; bala. Inject-?;-Ihagis sa loob; ipasok.
Informer-Informant-w-Ang nagsabi/ ang I njection-w-Pagpasok.

sumumbong; manunubok; manunum- Injudicious-a-Pabaya, bigla; hindi ma-


bong. bait.
Infraction-n-Sala; kasalanan. I njunction-w-Utos.

Infrequency-w-Dalang; kadalangan. Injure- v-Bugbugin; pahamakin; saktan;


Infrequent-a-Madalang; hindi rnadalas; sirain; hamakin.
bihira. Injurious-a-Makasisira; masama.
Infringe-?7-Magkasala. Injury-n-Kasamaan; kasiraan; sakit.
Infringement- n- Kasalanan; sala. Injustice-w-Kalapastanganan; kasiraan;
Infuriate--z/-Pagalitin. kamalian; kawalan ng justicia.
Infuriate-a-Magagalit; galit. Ink-w-Tinta.
Infuse-7/-Isalin; ibuhos; ipabuya. Ink-i;-Pahiran nang tinta; lagyan nang
Infusion-?i-Pagsalin; pabuya. tinta.
Ingenious-a-Matalas ang isip; matalino; Ink stand-n-Lalagyan ng tinta.
marunong. Inky-a-May tinta.
Ingenuity-/z-Katalasan ng isip. Inland-a-Malayo sa dagat.
Ingenuous-a- Malaya; dakila; marangal. Inland-n-Lupang malayo sa dagat.
Inglorious-a Kahiyahiya; hamak; masa- Inlay-^-Maging bote.
ma; mahalay. Inlet-n-Daan sa pagpasok.
Ingot-n-Bara ng metal. Inly-a-Loob.
Ingrate-H-Tawong palamara 6 hindi ma- Iu\y-adv. Sa loob.
runong ng utang na loob. Inmate-w-Ang tumitira sa isang bahay.
Ingratiate-z/-Magustuhan. Inmost-a-Kaloob looban; kaibuturan.
Ingratitude-n-Katampalasanan; kabasto- Inn-w-Bahay na tinutulayan; tuluyan.
san; kasuitikan; pag kapalainara. Innate-a-Natural dati; talaga.
Ingredient-n-Kalahok; kahalo. Inner-a-Sa loob; loob.
Ingress-n-Pagpasok. Inner most-a-Kaloob looban;kai buturan.
Ingression-n-Pagpasok. innocence-rc-Laya; kawalan ng sala.
lngulf-z;-Lamunin. Innocent-a-Walang kasalanan; wagas;
Inhabit-z;-Tumira; manahan. may puri.
Inhabitable-a-Matatahanan. Innocent-n-Ang tawong walang kasala-
Inhabitant-n-Ang tumitira sa isang lu- nan; ang tawong may puri.
gar. Imiovate-v-Baguhin ang kaugalian.
Inhale-f-Huminga. Innoxious-a-May puri; malinis.
Inhalation-n-Paghinga. Innumerable-a-Di mabibilang.
Inharmonic-a-Masama ang tunog. I noderous-a- Walang amoy.
Inhere 7/-Dumikit; maukol; sa. Inolfensive-a Tahimik; mabait; raaamo,
254 INS
Inofficial-ft-Hindi oficial. Insoluble-a-Hindi matutunaw; di ma-
Inoperative a-Mabagal. saysay.
Inopportune-a-Wala sa sa panahon; di Insolvency-n-Kalagayan na hindi ma-
bagay. kakabayad ang utang.
Inordinate-a Lubha; lampas; malubha. I nsolvent-a-
Walang ikababayad.
I norganic-a- Walang buhay. In-so-much-arfv.-Dahilan dito.
Inquest w-Paguusisa. Inspect-?;-Siyasatin; usisain; magmasid;
Inquietude--Kaguluhan. magmasdan; lumkalin.
Inquires/'Umusig; magtanong; tanungin; Inspection-n-Pagsisiyasat; pagmasid; pag-
usisain; siyasatin. uusisa.
Inspire-?;-Umud} ok; uralian; damahin.
T
Inquiry-n-Tanong; paguusisa; siyasat.
Inquisition-n-Siyasat, kadiwaraan; si- Inspiration-n-Udyok; sumpong; isip.
nop. Inspirit-?;- Buhay in.
Inquisitive-a-Madiwara; masinop. Instable-a-Hindi matibay; mahina.
Inquisitor-n-Ang nagtatanong. Install-2/-Paupuan; ilagay sa katung-
Iriquisitorial--Madiwarang totoo. kulan.
Inroad-n-Pagpasok ng sundalo. [nstance-n-Halimbawa; hiraraan.
Insane-a-Ulol; sira ang ulo. Instance-^- Maghalimbawa.
Insanity-fl-Kasiraan ng isip. Instant-n-Dali; kisap mata.
Insatiable-a-Di mabubusog. Instant-a-Tambing.
Insatiety-n-Kalagayan na hindi mabu- Instantaneous-a-Agad; madali; tambing.
busog. Instantly-a^i/.-Pagkaraka, pagdaka; tam-
Inscribe-f-Isulat. bing; ngayon din.
Inscription -n-Sulat. Instate-7/-Ilagay sa katungkulan.
Inscrutable-a-Di malirap; hindi mahala- Instead-a^v.-Sa lugar ng.
ta; di matanto. Instep-n-Bubong ng paa.
Insect-n-Hanip. Instigate-7/-Sulsulan; udyukan; isulong;
Insecure-a-Mahina; hindi matibay. iudyok.
Insecurity-n-Kahinaan; kakulangan ng Instigation-n-Sulsol; udyok.
tibay. Instill-v-Isalin.
I nsensate-ft- Walang dam dam; tungak; Instinct-n-Kilos na bigla.
mapurol ang isip; vvalang diwa. Institute-77-Magtayo; itatag; lumalang.
Insensible-a-Walang damdarn; walang Institute--Instituto.
pakiramdam; walang diwa. Institution--Pag tatatag; pag tatayo.
Inseparable-a-Di makahihiwalay. Instruct-v-Magturo; turuan; akayin.
Insert-v-Ipasok. Instructor-n-Ang nagtuturo; maestro.
Insertion-n-Pagpasok. Instructress-n-Ang nag tuturo maestra.
Inside-ftrZi;.-Sa loob. Instruction-w-Pagtuturo.
Inside-n-Loob. Instrurnent-?i-Kasangkapan; instrumen-
Insiduous-a-Matalas; tnso. to.

Insight--Tingin sa loob; tarok n isi]>. Insubordinate-Tv-Lumaban; sumuay.


Insignia-w-Tanda. [Deubordination--Pag8uay; pag laban.
I nsignifieant-rt- Walang balaga. Insufferable-a-Hindi matitiis.
Insim-ere-a-Lilo; taksil; suitik; hindi Insufficiency--Kakapusan kakiilangan.
tapat ang loob. Insufiicient-a-Kapos; kulang; di luisto,
lnsincerity-n-Kaliluhan; kataksilan; ka- di saj>at-
suitikan. Insular-a-Insular.
Insinuate-v-Magbintang; magparatanir. Insult-f-Lampastanganin; murahin; la-

hisinuation-w-Bintang; })aratan^. itin; hiyain; luinait; aliinurahin;


I
nsipid-o-Walang lasa; mataY>ang. paslangin; magiiiura.
Insipidity-n-Kakulangan n.C lasa. [nsult-n-Paslang; lait; kalaitan; aliinura;
r

Insist-v-Pilitin;
pumilit. si))liayi; kaaliinurahan.
Insnare-v-Hibuin; dayain. Insuperable-o-Di iiuulaig.
Insobriety-w-Kalasiii'j.-iii. Insiip|M)rtable-f/-I)i makatiliis.
Insnlate-v-Ibilad; lilarin. [nsurance-n-Katibayan; siguro.
Insolence ;/
Kalapastaiiganan; tain])ala- Insure-T/'Tibayin; gawin ang katihayan.
san; pangahae; kapangahasan; pas- InsnrgtMit-f/ Nanukol sa insuivi-tn 6 sa
lang; kawalan njj galang. tuga labas.
Insolent-a-Walang hiya; tampalasan; Insurgent-w-Ang lumalaban sa gobier-
walang galang; talipandas; buhong. no.
INT 255 INT
Insurmountable-rt-Di matatalonin. Interjeetion-H-Pagpasok; pagsalit.
Insurrection-n-Pag aalsa laban sa Go- Interlace-f-Idugtong; ilapat; talian.
bierno. Interlard -v- 1 halo; ilahok.
Intact-a-Buo; lubos. Interline-v-Sumulat; sa pagitan nang
Intangible-a-Di maramdamin. guhit.
Integer --Numero. Interlineation-n-Pagsulat sa pagitan
Integral-a-Walang kulang; buo; lubos. ng mga guhit.
Integral-n-Bilang; nuniero. Interlocution-n-Salitaan.
Integrate-y-Buoin; bilugin. I
nterlocutor-^-Ang nagsasalita.
Integrity-n-Kabuoan; katibayan; kata- Interlope-v-Magtinda na walang licen-
patan ng loob. cia; makialam.
Intelleet-7z-Karunungan; bait; dunong. Interloper-n-Ang nakikialam.
Intellectual-a-Marunong; mabait; mata- laterlude-n-Puang.
lino; matalas. Intermarry--z/-Maging kamaganak dahil
Intelligence-n-Karunungan: bait; du- sa kasal.
nong. kabaitan pangintindi. Intermeddle-t?-Makialam.
Intelligent-a-Marunong; mabait; mata- Intermediate-a-Na sa pagitan.
las; matalino; may dunong. Intermediary-a-Nasa pagitan.
Intelligible-a-Madaling matalastas. Interment-7i-Paglibing.
Intemperance-n-Kalasingan. Interminable-a-Walang hanga; walang
Intemperate-a-Mapag lasing; hilon- katapusan.
go- Intermingle-'z/-Lumahok; ihalo.
Intend-v-Bantain; akalain; isipin. Intermission-n-Likat; puang; pagpapa-
Intendant-w-Superintendente; puno. nga.
Intense-a-Masinsin; mabagsik; pormal; Inter mi t-v-Lumikat; magpahinga.
labis; lubha; matalas. Intermitent-a-Tatahan at muling baba-
Intent-w-Banta; ang inisip; 6 inaka- lik.
la, Intermix-v-Ilahok; ihalo.
Intention-n-Isip; akala; banta. Internal-a-Na sa loob; loob.
Intentional-a-Sinadya; tinalaga. International--Alam nang lahat nang
Inter-7/-Ilibing. nacion.
Intercalation-n-Pakli; sabat Interpose-v-Mamanhik; mamagitan; bu-
Intercede-^-Mamagitan; ipakiusap; ma- mala; ipagitna.
manhik. Interposition-^-Pagpapagitna; pamama-
Intercept-t'-Harangin; abalabin. gitan.
I
ntereeption-n-Pagharang abala. Interpret-7/-Ihulog; magsaysay; salay-
Intercession-?i-Pamamagitan. sayin.
Intercessor-n-Taga mamagitan; pinta- Interpretation-;z-Kahulugan; kasaysa-
kasi. yan; salaysay.
I nterchange- v-Magpalitan .
Interrogate-v-Itanong; rnagtanong.
Interchange-n-Palitan. Interrogation-n-Pagtatanong; tanong.
I
nterchangeable-a-Maipapalit. Interrogative-a-Nauukol; sa tanong.
Intercourse-w-Kasulatan; salitaan; sa- Interrogatory-n-Tanong.
lita. Interrupt-o-Umabala; sabarin; maki-
Interclude-z/-Harangin; abalahin. alam; isabat/ abalahin.
Interdict-y-Ipagbawal; magbawal. Interruption-n-Abala; sabat; likat.
Interdiction-n-Pagbawal. Intersect-v-Magkrus.
Interest-n-TubO; imbot; patubo; I ntersection-n-Krus.
paki-
nabang; interes. Intersperse v-l halo; ikalat.
Interest-v-Maimbot; magkaroon ng in- Interstice-n-Puang; likat.
teres. Inter val-n Puang; pagitan.
Interested a-May interes. Intervene-u-Mamagitan; makiusap; ipa-
Interesting-a-Malibang; maaliw. gitna.
Interfere-^-Umabala; makialam; mang- Intervention-n-P a mamag i t an ; p a k i-
hiinasok; sabarin. tisap.
Interference-n-Abala; pakialam. Interview-n-Usap; pagtatanungan; sali-
Interim-n-Interino; pagkasamantala. taan.
Interior-w-Loob. Intervie\v-z/-Magtanong; magusap.
Interior-a-Na sa loob; loob. I
nterweave-v-Lumahok; humalo.
Interject- 1 -Ipasok; ipagitna; isalit. Intestate -a-Walang testamento.
INV 255 JRR
Intestine-n-Bituka; isaw. Invent-v-Tuklasin; umisip; isipin; kumat
Intestinal-a-Nauukol sa bituka. ha; lalangin.
Intimate-a-Tapat na loob; taos Invention-n-Ang kinatha 6 nilalang.
tim ang loob. Inventor-n-Ang kumatha 6 lumalang.
Intimate-u-Ipahalata; magsabi. Inventory-n-Listahan ng manga bagay.
Intimation-?z-Pagpahalata; sabi. Inverse-a-Kalaban: iba.
Intimidate-v-Takutin; gulatin. Inversion-n-Pagpatuad; pagkaiba.
Intimidation-ft-Takot. Invert-u-Ipatuad; ibalik'
Into-prep.-Sa loob; sa. Invertebrate-a-Walang gulugod.
Intolerable-a-Di matitiis; di dapat In vertebrate- n- Hay op na walang gulu-
tiisin.. god.
Intolerance-w-Kabagsikan; kawalan 11
g Invest-i?-Lumaban; bumangay; hamonin.
pagtitiis. Investment--Paglalagay ng kuarta sa
Intoleiant-a-Di makatitiis. comercio.
Intomb-v-Ilibing. Investigate- u-Siyasatin; usisain.
Intone-^-Magdalit; magawit. Investigation-n-Paguusisa; siyasat.
]ntoxicate-v-Maglasing; maglilo. Inveterate-a-Matibay; matigas ang ulo;
Intoxication-w-P aglalasing; ka1a - so wail.
singan. Invigorate-r-Buhayin; dabasin.
lntractable-v-Di masusunurin; masungit; Inv igoration-n-Paglalakas.
mabagsik. Invincible-a-Hindi masupil; di susuko.
Intransitive-a-Sarili. Inviolable-a-Malualhati.
Intrench-v-Gumawa ang trinchera. Inviolate-a-Di nasira; buo pa; malinis.
Intrenchment-w-Trinchera. Invisible--Di makakita.
Intrepid-a-Matapang; mangahas; bayani; Invite-f-Anyayahin; maganyaya.
walang takot; walang kaba. Invitation-n-Anyaya; hikayat.
Intrepidity-?z-Tapang; katapatapangan; Invocate-nManalangin; tumawag.
pagkabayani; kawalan ng takot. Invocation-w-Panalangin; tawag.
Intricate-rt-Pasuotsuot; gulo; malabo; Invoice-u-Listahin ang manga bagay sa
mabirap gawin. isang lugar 6 sa isang tindahan.
Intrigue-^ Salitaan na masama. Invoice-w-Listahan ng manga bagay sa
Intrigue-j;-Magsalitaan ng palihim. isang lugar 6 tindahan.
Intrinsic-a-Sa loob; totoo; kailangan. Invoke-t'-Manalangin; tawagin.
Intruduce-u-Ipakilala; magpakilala. Involuntary-tt-Wala sa loob.
Introduction-'W-Pagpapakilala. Involution-w-Pagtiklop; kaguluhan.
Intrude u-Makialam; abalahin; pumasok. Involve- r-Balutin; itiklop.
Intrusion-it-Pakialam; abala. Invulnerable-a-Di masasaktan.
Intrusive-a-Makikialaman. Inward-fl Na sa loob.
IntiU8t-z/-Ialok; ipagkatiwala. Tn\\ard-rt<i?;.-Sa gawing loob.
Intuition-w-Katotohanan; isip na bigla. Iracible-a-Magagalitio; mapootin.
Jntwine-v-Pilipitin; pumilipit. Irate-a-Galit; masama ang loob.
Ihundate-? -Umapaw; apa\\ in; bumaba. Ire-n-Galit; tanim saloob.
Inundation-n-Baha; pagbaha; pagapaw. Ireful-a Galit; magagalitin.
Inure- f-Mamihasa/ m
aga wai inaina- ;
Iris-n-Bahag hari.
lagi. Irish-a-Nauukol sa Irlandes.
Inutility-7z-Ka\valan ng kabululian Irisli-w-Tawong Irlandes.
Invade-?;-Lumapit; at. lumaban; puniii- Irk-T/-Purnagod yunianiot.
sok sa ibang lupa at niaglabanan. Irksome-a-May amut i n .

Invalid-a-Walang kabululian; hindi uma- Iron-n-Bakal.


yon sa utos. Iron r-Maiuirinsa; liakaliu.
Invalid-n-Tavvong may sakit; ang may Ironics-ronioal'O-Masaklap.
snkit. Irony //-Kasaklajian; tuyo.
[nyalidate-v-Pawalan ang kabululian. Irradianre-n-Ningning; kai unman.
Invaluable-a-Lubhunir mahalaga. Irradiate r I. u in \\anag- liwana.iran.
i

Jnvariable-a-Hin<li mababago. Irrational-rt-Di ay<>n sa kat<i\\ iran.

Invasion--Pagpaeok ng sundalo sa Irreconcilable-a-Hindi bubuti.


ibang lupa. Irrecoverable-a-Di makababawi.
Invective-a-Maalipustain; nialait . li-i-cdeemable-rt-HiiKli innkahabawi.
Invective-w-Alipusta; salitang mabigat. Irreducible-a-Di >a >a \\ asan,
1 1

1 rrefutable-o-Di
Inveigle-^-Tukyuhin; udyukan. magkakaila.
JAN 257 JEL
Irregular-a-Hindi karaniwan; iba,t, iba; Irritate- v-Yamutin; bagbagin; humap-
di matowid. di.
Irrelative-a-Walang interea. Irritation-n-Yamot; hapdi; poot.
Irrelevant-a Di bagay 6 di akma. Irruption-n-Butlig; pagputok.
Irreligion-n-Kakulangan ng religion. Is-f-Ay; may; mag.
Irreligious-a-Banday; walang religion. Island -n-Pulo.
Irremediable-a-Di magagaling; siru. Isle-w-Pulo.
Irreparable-rz Hindi magagaling; di- Isolate--z/-Ilayo sa iba; ibukod.
maiuuli. Isrealite-n-Taga Israel.
Irrepressible a-Di masupil. Issue-t;-Ikalat; magmula; mangaling sa
Irreproachable-o-Di mapipintasin; wa- magbuhat.
lang pintas. Issae-w.-Pangyayari; paglabas.
Irresistible-a Di makakalaban. It-pro.-Siyn; iyon; iyan; ito; ire.
Irresolute a- Alangan; urong sulong; sa- Italian-a-Italiano.
lawahan; hindi firine. Italian-n-Taga Italia.
Irrespective-a- Walang pinipili. Italic-a-Nanukol sa Italia.
Irresponsible-a- Walang isasagot; di kai- Itch -z/'Humapdi; kumirot; kumire.
langan in an a got. Itch-n-Galis.
makakabawi.
Irretrievable-a-Di Item-n-Bagay.
Irreverence-n-Kakulangan ng ga- Itemize-v-Isulat ng isaisa.
lang. Iterate-t'-UHtin; gawing muli.
Irreverent-a-Walang galang. Iteration w-Pagulit.
Irrevocable-a-Di mababago. Itinerant a-Paglakadlakad.
Irrigate-^- Patubigin. Itinerant n-Tawong mapaglakad.
Irrigjation-n-Pagpapatiibig. Itinerate-^-Lumakad at magdiscurso.
Irritability -72-Yamot; poot. Itself-^;ro.-Iyondin; siyarin.
Irritable-a-Mayamutin; mapootin; ina- Ivory-n-Marfil.
hapdi. Ivy-n-Lipay.

Tabber n-Salita na walang kabuluhan. Janty-a-Magaan; makinis; mainam.


Jabber-v-Magsalita ng walang kabuluhan. January- n-Enero.
Jack-n-Bansag ng ngalan ni Juan; Mag- Japan-w-Japon; pintang itim.
daragat; bandera; sota ng baraha. Japan f-Pintahin ng itim.
Jackanapes-n-Ungo; tawong malikot at Japanese- a-Nauukol sa Japon.
hambog. Japanese-rt-Taga Japon; wika ng Japon.
Jackass-n Jumento; tawong ulol. Jar-^-Jaro; saro.
Jacket--Barong maikli. Jargon-n Salitang utal 6 di maintindi-
Jack kni f e-n-Laseta . han.
Jacobin-n-Fraile Dominico. Jargon-w-Magsalita ng hindi maliwa-
Jaculate- f-Itulag. nag.
Jade n-Kabayong masama; babaying ma- Jaunt-tJ-Magpasial.
sungit. Jaunt -Pasial.
Jade-r-Pumagal; pumagod. Jaunty-a-Makinis/ magaan; mainam.
Jag-n-Bingaw; tinik; piraso. Javelin-?i-Tulag; sibat.
Jagged- a- Magaspang. Jaw--Panga.
Jaguar-n-Tigre Americano. Jawbone-w-Sihang; panga.
Jail-?A-Bilango; kalabuso. Jay-n-Tawong bukid.
Jailer-n-Ang mamahala sa bilango. Jealous fl-Siloso; mangambahin; maiin-
Jam-xr-Jelea. gitin.
Jam--z/-Ipitin; bugbogin; kumapal ang Jealousy-n-Pangimbubo; ingit; hinala;
tawo. pangamba; alapaap ng loob.
Jamb-n-Gilid ng pinto. Jean-n-Kayong magaspang; gris.
Jangle-^-Kumalasing; makipagtalo. Jeer-v-Uyamin; tuksuhin; hiya\vin.
Jangle-n-Kalasing; pagtatalo. Jeer-w-Tukso; uyam; hiyaw.
Janitor-n-Katiwala ng bahay. encar- Jehovah-n-Dios; bathala.
gado; ang namamahala sa isang bahay. Jelly-n-Jelea.
33
JOU 258 JUN
Jeopardize-v-Ilagay sa panganib. Jounce--Galaw; untog; umpog.
Jeopardy-^-Panganib. Journal-n-Pahayagan; dahon.
Jerk-v-Batakin; ihagis na pabigla. Journey-w Lakad; viaje;
Jerk-n-Batak. Journey- v-Mag viaje; lumakad; mag la-

Jerky-a-Di panay. kad.


Jest-n-Biro; laro. Journey man-n-Trabajador; ang nag pa-
Jest-v-Biruin; magbiro. paupa sa maghapon.
Jesuit-w-Jesuita. Jovial-a-Masaya; malugod; maligaya;
Jesuitic-a-Nauukol sa Jesuita. niaamo ang loob.
Jet-w-Bukal. Joviality-Jovialness-n-Kasayahan; kali-
Jet-r-Lurnabas ng pabigla. gayahan.
Jetty-n-Muella. Jowl-n-Panga; pisngi; sihang.
Jetty-a-Maitim; itim. Joy-n-Kasayahan; kaligayahan; tuwa;
Jew-#-Judio. kalibangan; katuwaan.
Jevvel-w-Sangkap; brillante. Joy-y-Surnaya; maligaya.
Jeweler-n-Platero. Joyous-Joyful-a-Masaya; natutuwa; ma-
Jevvish-<z-Nauukol sa Judio. libang; mapagpatawa; mapagsiste.
Jib-u-Umurong. Joyless-a-Walang saya 6 kasayahan;
Jibe-olbahin ang tuntungan ng sasak- walang tuwa.
yan; magkasundo. Joyfulness-w-Kasayahan; kaligayahan.
Jiffy-w-Sangdali. Jubilant-a-Masaya; maligaya.
Jiggle-?;-Galawin; gumalaw; kalogin. Jubi lati on-n- Kasayahan .

Jilt-n-Babaying salavvahan ang loob. Jubilee-w-Kapistahan.


Jilt-v-Dayain 6 hibuin sa pag ibig. Judaic-a-Nauukol sa mga Judio.
Jingle- oKumalasing; kumalog. Judaism-n-Pananampalataya ng manga
Judio.
Jingle-w-Kalasing; kalog.
Job-n-Trabajo; gawa. Judge-n-Hukom; juez.
Jockey-?/- Hibuin; dayain. Judge ^-Humatol; hatulan.
Jocose-a-Masaya; palabiro. Judgment-n-Hatol; pasiya; tuto; pag
Jocoseness Jocosity--Kasayahan; biro; hatol; taros; bait; isip; akala.
kalibangan. Judicative-a-May kapangyaring huma-
Jocular-a-Masaya; palabiro. tol.

Jocularity-n-Kasayahan; kaligayahan; Judicial-a :


Nauukol sa hukom.
pag tatawa; kalibangan; katuwaan. Judiciary-a-Nauukol sa hukom.
Jog-v-Sumagsag. Judicious-a-Mabait; mahinhin; matali-
Jog-w-Sagsag. no; tahimik.
Joggle-v-Kumalog; kalugin. Jug-72-Lalagyan; ng manga bagay na
Join-v-Idugtong; ikama; ilangkap; ila- lusaw.
pat; isama; ihalo, igawgavv; pumi- Juggle-v-Magsalamangka.
san. Juggle--Sa!amangka.
Joint-n-Hiwas; bias; sanib; bukongbu- Jugglery-n-Pagsasalamangka.
kong; kasukasukuan. Jugular-a-Nauukol sa liig 6 lalamu-
Joint-a Kasama. nan.
.loint-i'-Hiwasin; biasin. Juice-n-Katas.
Juiceless w-Walang katae.
Jointly-tt^r.-Samasania; sabay sabay.
Joist-n-Solero. Juicy-a-Makatas.
Joke-n-Biro aglabi; badya.
-.

July-w-Julio.
,Toke-^-Magbiro; biroin; magbadya. Jurnble-v-Haluin; guluhin.
Jollification-n-Pagsasaya; kasayahan. Jumble--Halo; kaguluhan.
Jollity-J<)lliness-i/-Kasayahan; kaligaya- Jump-?;-Lumuudag; lumukso; magtalon;
han. turnalon; laktawin.
Jolly-a-Masaya; maligaya. Jump-w-Lukso; lundag; talon; laktaw.
Joltrt/'UmumpOg; tumulak; umuntog. Junction-n-Sanib.
Jolt-n Umpog;untog; tulak. Juncture-n-Sanib; dugtong.
Jcstle-f-Magninpog; bumanga; umuntog. June-n-Junio.
Jostle-n-Umpog; untog; banga. Jungle-n-Lasaw.
Jot-n-Pirasong nninti; punto. Junior-a-Bata pa; binata.
Jot-r-Sumulat sa tandaan;. isulat sa .)uiiiority-?&-Pagkabata.
tandaan. Junk n-Manga bagay na walang kabu-
Jounce-^Galawin; uummpog. luhan.
259
Junket-n-Mamon; matamis. Justice-w-Katowiran; katampatan; kasu-
Junket-?/-Magpiging. katan; kahustuhan.
Juntas-Junta; katipunan; lupong. Justifiable-a-Dapat patawari; may ka-
Junto-n-Katipunan. towiran.
Juridic-Juridical-rt-Nauukol sa hucom. Justin* cation-n-Katowiran.

Jurisdiction-n-Kapangyarihan; lupang Justify -c-Magbigay ng katowiran.


sinukuban; lupang sinakupan. Jut-v-Luminbutod; lumiko.
Jury-a-Interino. Jut-ra-Liko.
Just-ft-Tapat; matowid; ayon sa kato- Juvenile-a-Binata.
wiran; batibot; husto; sukat. Juvenile-72-Bagong tawo; binata.
Just-adtvSukat; husto. Juvenility-w-Pagkabata.

Kail n Repolio. Kindred-n-Hinlog; manga kamaganak;


Kale-n-Repolio. kamaganakan.
Katy did-w-tipaklong. Kindred-a-Magkamaganak.
Keel-n-Puit ng sasakyan. Kine-n-Baka.
Keen-a-Matalas; matalino; tuso. King-w-Hari.
Keep-c-Alagaan; bantayin; ikalong; Kingdom-n-Kabarian.
ingatin. King fisher-n-Lumbas.
Keeping- Ji-Pagaaiaga; pagingat. Kingly-a-Parang hari.
Keepsake-n-Kaloob; bigay; biyaya. Kink-^-Kunot.
Keepsecret-v-Huag sabihin-. Kink-u-Kumunot.
Keg--Bariles na munti, Kinky-a-Kumunot; makulot.
Ken-n-Malaman; kilalanin; kumilala; Kins folk-w- Manga kamaganak.
karunungan; tanawan; pagkikilala. Kinsman-ii-Kamaganak na lalaki.
Kennel-n-Kubo ng aso, Kins woman-n Kamaganak na babayi.
Kept-r. imp. &p. p.-Iningat; binantay. Kip-?2-Katad ng bulo.
Kerchief-n-Alampay; birang. Kirk-n-Sambahan.
Kernel-n-Butil. Kirmess-n-Piging at pista.
Kerosene-n-Gas. Kismet- w-Kapalaran.
Ketchup-w-Katsup; sarsa. Kiss-w-Halik/ hagkan.
Kettle-^-Kawali; kawa. Kiss-u-Humalik; halikin; humagkan.
Kettle drum-w-Kaja. Kit-w-Pusang munti; kuting.
Key-n-Susi. Kitchen-n-Kosina.
Key-c-Susiin; isusi. Kite-n-Buladol.
Key hole-w-Butas ng susian. Kitten-n-Kuting.
Key stone-n-Batong pansara ng arko. Knack-n-Tuto; karunungan; bait.
Kick-^-Sipa; sikad. Knap-^-Dulo; dungot.
Kick-v-Isikad; sumikad; sipain. Knarl-7z-Mata ng kahoy.
Kid-n-Bata; tupang munti; kambing na Knave-n-Tawong masama; tawong ha-
munti. mak 6 mahalay.
Kidnap-u-Bihagin; bumihag. Knavery-w-Gawang masama 6 mahalay.
Kidney-n-Bato ng katawan. Knavish-a-Mahalay; masama.
Kill-v-Pumatay, patayin. Knead-v-Masahin; magmasa.
Killing-n-Patawan. Kneading-n-Pagmamasa.
Kiln-n-Hurno. Knee-n-Tuhod.
Kilo Kilogram-n-Kilogramo; kilo. Knee cap-n-Bayugo.
Kin-n-Kamaganak. Kneel-7/-Luinuhod.
Kind-n-Clase; lahi. Knell-n-Tugtog ng kampana.
Kind-n-Mabuti ang loob; mabuti; ma- Knelt-v.imp cfc^._p.-Nakaluhod; lumuhod.
pagpitagan. Knew-^. i'wj9.-Nalaman; kinilala.
Kinder garten-n-Escuela nang mga ba- Knickerbockers-w-Sa)awal na putot.
ta. Knickknack-n-Bagay na walang halaga.
Kindle-v-Sunugin; sindihan; magsindi. Knife-n-Laseta; batavia.
Kindness-7Z-Kabutihan ng loob; kabu- Knife-v-Hiwain ng laseta; saksakin.
tihan; pitagan; hinhin. Knit-u-Isama; gumanchillo.
LAt> 260 LAN
Knitting-n-Paggaganchillo. Know-n-Malaman; kilalanin; matutuhar
Knives-n-Mga laseta 6 batavia. maravvasan
Knob-?i-Buhol/ tangan ng pinto. Knowing rt-Bihasa; marunong; matala:
Knock-72-Tugtog; tuktok; bungo4 dagok; tuso; matalino.
katog. Knowledge-n-Karunungan; dunong; ti

Knock- v-Tumuktok; bumungo; dagukan; to; bait.


kumatog. Knuckle-n-Buko ng kainay.
Knoll-n-Tugatog; pugpog; gulod. K u ck e - ?;- S n n u ko
11 1 i .

Knot-n-Buhol; tali; mulinol; talibugso. Knurly-a-Magaspang.


Knot-v-Buhulin; magbuhol; humulmol. Kraal n-Nayon; kulungan ng elepai
Knotted--Mabuhol. te.

Knotty -a- Mabuhol, Kreosote--Kreosote.

La-n-La. Lady likfi-a-Binibini; mabait; malu


Label-w-Tanda. na ugali.
Label -t'-Ilagay ang tanda. Lady love-n-Ang nililigawan; ang pini
Labial-a-Nauukol sa labi. ngangasavva.
Labial-w-Salita ng labi. Lady ship-n-Binibini.
Labor-w-Trabajo; gawa. Lag-a-Huling: katapusan.
Labor-v-Magtrabajo; guinawa; pumagal. Lag-u-Magpabaya.
Laborer-n-Ang nagtatrabajo; ang gu- Laggard-/i-Tawong tamad 6 pabaya.
magawa. Laggard-a-Tamad; mabagal; marahar
Laborious-a-Mahirap; matrabajo. hull.

Laboratory -n-Labatorio. Lagoon-w-Dagat dagatan.


Labyrinth-?t-Lugar ng maraming Ian- Laid-7A imp. ifej?.j>.-Nilagay; nakalaga;
das. Lain-?;. ;?.>. -Nilagay; nakalagay.

Lace-n-Puntas; panali. Lair-n-Hihigan ng hayop sa damo.


Lace-a-Talian; ilagay ang puntas. Lake n-Dagat dagatan.
Lacerate-?/ Hi wain; pilasin; wahiin. Lamb n-Tupang muriti.
Laceration-n-Paghiwa; pagwahi; hiwa; Lambkin-n-Tupang manti.
pilas. Lambent-a-Makintab; makisap.
Lache-n-Katamaran. Lame-a-Pilay; niapilay; hiwid; hingkoi
Lachrymal-a-Nauukol sa luha. Lame-77-Pilayin; pumilay; hurningkoc
Lachrymose-a-Maluha. hivvirin.

Lack-v-Kumulang. Lameness-n-Kapilayan; pagkapilay.


Lack-w-Kakulangan; kulang kakajmsan; Lament-t?-Manangifl; dumaing; mana<
pagkulang. hoy; tnmangis.
Lacking-w-Pagkulang. Lament-?<-Tangis; daing; panaghoy; ps
Lacker-Ji-Varnis. nambitan.
L at-key-n- Ay udante. Lainentable-a-Mahaba^;; kaawaan.
Laconic-a-Maulol; loco. Lamentation-n- Daing; hibik; panumb
Lacquer- n-Vami s. tan; panaghoy.
Lacquer-j;-Pahiran ng varnis; varnisiii; Lamp-n-Ila\van; lampara; ilaw.
magvarnis. Lamp black-n-Uling.
Liicrynial-a-Nauukol aa luha. Lampereel-n-Palofl,
Lactation-w-Pagpasuso. Lampoon-n-Uyam. '

Lacteal-a-Nauukol sa L atns. r Lance n Tulag; sibat.


Lactean-Lacteons-a-Magatas. Lanci'-u -Sibatin; tula-in.
1.a. tescent-a-Magatas. Lancet*ft-LaB6tang j)anai:ra.
Lad I'.atantr lalaki.
>/ Lunch p-Itulag; salapangin.
Ladder-n-Hagdanan. Land-n-Lupa,
l.ade-v-Ipasan; ilulan. Land-?;-lIujj;ay sa punirpan.ir; isa.lsad.
Lading-n-Paglulan; pagpasan. Landed n May niarainini; lupa.
Ladle ^-Sandak. Landing ->j- )oongan.
1

Ladle- f-Sandukin; magsandok. Landlord-n-Ang may uri nj> hotel


Lady-wB.nibini, babaying ginoo. buhav pur.uluyaii (lalaki}.
261 LfiA
League-v-Magtipan; magtipon; ilakip, Latter- a-Huli,
Leak-n-Tulo; talas. Laterly-a<it-\-Sa kahulihan.
Land lady-n-Ang may ari ng hotel 6 Laud-fc'-Purihin; niagdivvang.
bahay panuluyaii (bdbayi). iT/aud-w-Pagpuri; puri; lualhati.
Land mark-n Muson. Laudable-a-Dapat purihin.
Lane-n-Daan. Laudation-w-Pagpuri.
Language-n-Wika; salita. Laudato ry-a-Dapat p uri 1 ii 1 1 .

Languid-rt-Mahina; inalata; payat. Laugh-n-Tavva.


Languidness-n-Lata; kahinaan; kapaya- Laugh-v-Tumawa.
tan. Laughable-a-Matata wani n makatata \va; ,

Languish-r-Lumata; humina pumayat. nuipagpatawa.


Larguor-n-Lata; kapayatan; kahinaan. Laughing-n-Tawa.
Lank a-Payat; mataas. Launch-w-Lancha; vaporsito.
Lantern-w-Parol; laterna. Laurch-u-Dumapilas; magmula.
Lap-w-Kandungan; sinapupunan. Launder-^-Maglaba;
Lap-u-Dilain. Launderer-n-Maglalaba; labandero.
Lapel-w-Tiklop ng damit. Laundress-n-Labandera.
Lapse-v-Puang: likat; paglipas. Laundry-n-Palabahan.
Lapse-v-Lumikat; lumipas. Lavatory-a-Nauukol sa paglalaba.
Lar board-n-Ang gawing kaliwa nang Lave--z/-Huasin; maligo.
sasakyan. Lavatory-n-Hilamusan; lavador.
Larcency-n-Pagumitj pagnakaw. Lavender-n-Kulay purpura.
Lard-v Mantika. Laver-n-Batia.
Lard-c-Mantikahin. Lavish-a Sagana: labis; mapagmamasa;
Larder-n-Banguera. burara.
Large-a-Malaki; dakila. Lavish-v-Itapon; mag sabog; mag bu-
Largeness-n-Laki; kalakihan. rara.
Lariat-/.-Silo ng lubid. Law-n-Utos; ley.
Lark-n-Batobato; kabiruan. Lawful-a-Ayon sa utos 6 ley.
Lark-i'-Magbiro. Lawfulness-n-Pagkakaayon sa katowi-
Larva-Larvea-n-Uod. ran.
Larny x-n- Lalamunan. Lawless-a-Laban sa ley 6 utos.
Lash-n-Latigo; pilikmata Lawn-n-Bakuran.
Lash-v-Talian. Lawsuit-n-Usap; pagtatalo; pag usap.
Lass-?t-Batang babayi. Lawyer-n- Abogado.
Lassitude--Kahinaan;kapaguran;pagod. Lax-a-Pabaya; tamad.
Lasso-n-Silo. Laxity-Laxness-?i-Katamaran; kapabaya-
Lasso-v-Siluin. an.
Last-a-Huling; kahulihulihan; katapu- Lay-i; imp.-Himga; nahiga.
san. Lay-7/-Ihiga; ilagay.
Last-v-Tumigas; tumagal. Lay-w-Kanta; awit.
Lasting--Matibay; di masisira; matagal. Layer--Suson.
Last-w-Li-ilan. Laxiness--Katamaran; kapabayaan; li-
Lastly-odtvHulinghuli; sa kahulihuhan. galig; kakuparan.
Latch -n-Kandaro. Lazy-a-Tamad; p?baya; alisaga; batu-
Latch-i'-Ikandaro. gan; mabagal; ayaw magtrabajo.
Latchet-n-Tali ng sapatos. Lea-n-Bukid na pastulan.
Late-a-Bago; huling. Leach-n-Linta.
Late-a(iy.-Tanghali; gabi na. Lead-^-Akayin; umakay; tamuhin; una-
Lately-odo.-Ngayon lamang. han.
Latency-w-Kalabuan. Lead--Unahan; pamumuno.
Latent-a-Di makakita; malabo; tago. Lead-w-Tinga.
Later-a-Mayamaya pa; hull pa. Leaden-a-Tinga; may halong tinga.
Latest-ft-Kahulihulihan. Leader-n-Pangulo; puno.
Lather-w-BuIa ng sabon. Leaf-n-Dahon.
Lather-^-Magpahid ng sabon. Leaf-v-Lumago ang dahon.
Latin-n-Latin. Leaflet-w-Munting dahon.
Latin-a-Nauukol sa latin. Lep f y-a-Madahon.
Latitude-?i-Layo sa hilagaan 6 sa ti- League-n-Layo ng isang oras ng lakad;
mugan. kapisanan; katipunan; tipan.
262 LEX
Leak-v-Tumulo; tumalas. Legislature-w-Katipunan ng manga mag-
Leakage-n-Tulo/ pagtulo. lalagda.
Leaky-a-Larot. Legitimacy--Katunayan.
Lean-v-Ihapay; ipahalang; ihiling. Legitimate-a-Tunay; totoo.
Lean-a-Payat. Leisure-n-Kalibangan; lugar; panahon
Lean-n-Laman. na walang gawa.
Lean to-w-Pakpak; sibi. Leisure-a-Walang gawa.
Leap-^-Lumundag; lumukso. Leisurely-t-Dahandahan.
Leap-n-Lundag; lukso. Lemon-^-Limon; dayap.
Learn-n-Magaral; matuto. Lemonade-ft-Limonada.
Learned-a-Marunong; matalas; matali- Lend-v-Magpahiram; pahiramin.
no,t, bihasa. Length-w-Haba.
Learner-n-Ang nagaral. Lengthen-7/-Habaan; unatin; banatin;
Learning- w-Karununga; paham; dunong. batakin.
Lease- v-Ipabuis; bumuis. Length ways-ac?^.-Pahaba.
Lease-n-Kasulatan tungkol sa pagbuis. Length wise-acfo.-Pahaba.
Leash-n-Panali; suga/ tatlo. Lengthy-a-Mahaba.
Least-a Kauntiuntian. Leniency-n-Awa; habag.
Leather-w-Katad. Lenient-a-Mahabag; maawain.
Leather a- Yari ng katad. Len/ity--Awa; habag.
Leathery-a- Parang katad. Leiit-u. imp. & p. ^.-Ipinahiram; nagpa-
Leave-r-Maiwan; tirahin; magtira; biti- hiram.
wan; ipahintulot; umalis; pahintulotin. Lent-72-Kuaresma.
Leave-n-Pahintulot; kapahintulotan. Leonine-a-Parang leon.
Leaven-n-Lavadura. Leopard-n-Leopardo.
Leaves-w-Manga dahon ng kahoy. Leper-w-Lepra.
Leavings-#-Ang tinitira; Pinagpilian. Leprosy-n-Sakit na lepra; san lazaro.
Lecture-7z-Discurso; pangungusap. Leprous-a-May sakit na lepra; nauukol
Lecture-i'-Magdiscurso; pangusapin. sa Lepra.
Led-v. imw.-& p. ^?.-Inakay. Less-a-Kulang; kapos; liban.
Ledge-w-Paris. Less-ady.-Kapos; bukod pa.
Lee-^-Latak ng alak. Lessen-v-Umunti; kumulang; bumawas;
Leesh-n-Linta. bawasan.
Leer-r-Tumingin ng pabastos. Lesser n-Ang munti.
Leer-w-Tingin na bastos. Lesson-n-Leccion; pinagaralan.
Lee ward-aSv.-Sa gawi na may hangin. Lessor-n-Ang nagpapaupa ng bahay.
Left-2/. imp. & p. ^?.-Iniwan; tinira; uma Lest-cowji'.-Baka sakali.
Jis. Let-v-Ipahintulot; pumayag; m a wan
i

Left-a-Kaliwang. abalahin.
Left-w-Kaliwa. Let-Abala.
Left hand-w-Kamay na kaliwa. Lethargic-a-Nagaantok; palaantok.
Left-handed-a-Sanay ang kamay na Lethargy-w-Antok.
kaliwa. Letter-n-Sulat; letra; titik.
Leg-w-Hita. Letter-f-Letrahin; titikan; isulat.
Legacy-n-Mana. Lettuce-w-Litsuga.
Legal -a-Matowid; ay on sa utos ng Levant-a-Nakatayo; nakatindig.
Gobierno. Levant r-Umalis; lumayas.
Legalize 7/-Ilagay sa Katowiran. Levee-Ji-Panharang ng tubig.
Legality -w-Katowiran. Level-a-Patag; pantay.
Legate -n- Pi ntakasi. Level z/-Patagin; pumatag.
Legatee-w-Ang tumatangap ng inana. Level-n-Kapatagan; kapantayan.
Legator-w-Ang nagpamana. Lever-z;-Panghikuat; panghuit; pangis-
Legend-w-Awit; kuento. pike.
Legendary-a-Nauukol sa awit. Levity-n-Gaan.
Lager de main-w-Salamangka. Levy-t-,Buis.
Legible-a- Makababasa. Levy-v-Ipabuis.
Legion-n-Hukbo; bunton ng tawo. Lewd-a-iMalibog;hamak; mahalay.
Legislate-t;-Maglagda gumawa ng utos. Lewdness-w-Kalibugan; kahamakan; ka_
Legislative-a-Kauukol sa paglalagda. halayau.
Legielation-n-Paglagda. Lexical-a- Nauukol sa salita, 6 'lexion-
LIG 263 LIO
Lexicographer-n-Ang gumagawa ng Lightneas-n-Gaan; kagaanan; kaliksihan
diccionario. Lights-n-Baga.
Lexicography-n-Paggagawa ng diccio- Ligneous-a-Yari ng kahoy; parang
nario. kahoy.
Lexicon-n-Diccionario. Lignite^n-Uling.
Liable-a-Mahiling; mahangad. Like-o-Magkaparis; kawanki; kaparis.
Liar--Tawong mapagsinungaling. Ijike-adv. -Paris; nga; rin.
Libel-n-Pagwiwika ng katampalasanan. Like-c-Umibig; ibigin; giliwin; gumiliw;
Liberal-a-Magandang loob; mapagampon magustuhan; maibigan.
sakapwa. Liking-n-Nais; pita; gusto; nasa.
Liberal n-Liberal. Likely-affc/.-Marahil.
Liberality--Kagandahan ng loob; kalak- Liken-u-Iparis; tumulad; itulad.
han ng puso. Likeness-n-Kaparisan; tingin sa labas;
Liberate u-Pawalan; patawarin; tima- lagay; pagkakawanki.
wain; palayain- Like wise-adtvGayondin; naman.
Liberation-w-Pagkawala; pagpatawad; ta- Lilac-n-Lila.
wad, Limb-n-Sanga; hita 6 baraso.
Liberty-n-Kalayaan; timawa; pahintulot. Limber-a-Malambot.
Lice-n- Manga kuto. Limber- r-Lumambot.
License-n-Licencia; tulot. Limbo--Bilango.
License-i;-Ipahintulutin; tulutin; ibigay Lime-w-Apog.
ng licencia. Lime-w-Limon dayap.
Lick-/>Dilaan. Limekiln-w-Gawaan ng apog.
Lick- si-Pagdi dilaan . Limestone-w-Banton apugan.
Lid-K-Tungtong; talob; takip; panakip. Limit w-Hanga; hanganan; wakal;wakas;
Lie-?/- VTagsinungaling. gilid; baybay; danay.
Lie-n-Kasinungalingan. Limit- n-Ilagay ng hanga magtaan.
Lief -adz/.-Nakahi ling. Limitation-w-Paghanga; paglalagay ng
Liege-n-Nauukol sa buis. hanga.
Liege n-Mayari 6 encargado ng.lupang Limitless-a-Walang hanga.
buisan. Limp-w-Hingkot; iko.
Lien-w-Fianza; katibayan. Limp-u-Humingkod; umiko.
Lieu-w-Lugal; lugar. Limp-a-Malambot.
Lieutenancy-n-Kalagayan tiniente. Limpid-a-Malinaw maaninag; makintab;
Lieutenant-n-Tiniente. maliwanag.
Limpidity-Limpidness n Kaliwanagan;
- -
Life-n-Buhay; kabuhayan.
Lifeless-a-Walang buhay; patay; payat; liwanag; kintab, aninag.
mabagal. Linchpin--Tarugo; susi.
Lifelike-a-Parang may buhay. Line-v-Guhitin; gumuhit.
Lift-iJ-Itaas; buhatin; damputin; iba- Line-w-Lubid; rienda; guhit; taludtod.
ngon. Lineage-w-Lahi; hinlog; kamaganakan
Lift-n-Tulong; ampon; pagbuhat. kanunuan.
Ligarnent-;z-Anat; litid. Lineal-a-Nauukol sa guhit.
Ligature-n-Pamigkis. Lineament-?i-Hitsura.
Light-n-Apoy; ilaw; liwanag; araw. Linear-a-Nauukol 6 parang guhit.
Light-a-Magaan; maliwanag; maliksi; Linen -n-Hinabing lino; linso; kayu-
mabilis. mangi.
Light-v-Sindihan; magsindi. Linger-u-Lumuat; magluat; tumagal.
Lighten-u-Bawasan; gaaning; g u a a n m ; Lingering w-Pagluluatan; luat; hinayang.
luminaw; lumiwanag; kumidlat. Lingering-a- Mahinayang.
Lightening-n-Pagpapagaang;pagpalina\v; Lingual-a-Nauukol sa dila.
pagliliwanag. Linguist-n-Ang tavvong marunong sa
Lightning-?i-Kidlat ng lintik; lin- manga wika.
tik. Linament-w-Gamot na pamahiran.
magaan ang ulo.
Light-headed-a-Hilo; Lining-n-Aporo.
^ight-headedness-w-Kagaanan ng ulo; Link-/z-Silo.
pagkahilo. Link--6/-Idugtong.
Light-hearted-a-Masaya; magaan ang Lint-n-Pamigkis ng sugat.
loob. Lion-w-Leon.
Light-ruinded-a-Magulo ang isip. Lioness-n-Babaying leon; inaling leon.
LOA 264 LON ___
Lip-n-Nguso; labi. Loan- w- Hiram; anomang bagay na ipi-
Lipothymy-n-Himatay. nahiram.
Liquation-n-Pagtunaw. Loan-t:-Magpahiram; pahiramin.
Liquefraction-72-Pagtutunaw. Loath-a-Ayaw; walang; gusto.
Liquefiable-a-Matutunaw; malusaw. Loathe-f-Mamuhi; yumamot; masamain.
Liquid-a-Malabnaw. Loathful-rt-Makayayamot; masuklamin.
Liquid-n-Anomang bagay nalusavv. Loathing-w-Suklam; kasuklaman; yarnot;
Liquidity -n-Kalabnawan; pagkalusaw. kayamutan; dalamhati.
Liquidate-r-Humiwalay; magbayad. Loath some-a-Makayayamot; masusukla-
Liquidation-n-Hiwalay; pagbayad. man: madiri; muhiin.
Liquor-n-Alak. Lobate-a-May ngipin.
Lisp-?y-Umutal. Lobby-n-Silid na munti.
Lisp-w-Kautalan. Lobe-n-Tainga.
List-n-Listahan; tandaan. Lobed-a-Parang tainga.
List-f-Maglista; ilista; listahin. Lobster-ft-Hipon dagat.
Listen-z/-Batyagin; pakingan; duminig; Local--Nauukol sa isang lugar.
marinig; makinig. Locality--Lugar.
Listener-n-Ang nakikimatyag. Locate-y-Lumagay; hanapin.
Listless-a-Pabaya; tamad; inahina. Location-n- Lugar.
Lit-r. z'wp.-Sinindihan; tumuntong; si- Loch -n- Dana vv.
niga. Lock--Seradura.
Litany-n-Dasal; litania. Lock-i Isara; isusi.
Liter-Litre-tt-Litre. Locker-n-Baul; kaban.
Literal-a-Ayon sa salita. Locksmith-Ji-Ang gumagavva ng sera-
Literary.-a-Nauukol sa sulat 6 sa libro. dura.
Literature-n-Manga libro; karunungan; Locket-w-Kayrel.
dunong. Lockup-n-Bilango; kalabuso.
Lithe-a-Malambot; maliksi. Locomotion-n-Kilos; galaw.
Lithesome-rt-Maliksi. Locomotive-w-Makina ng tren.
Lithograpb-f-Magdibuho; isulat sa bato. Locust-w-Balang; kuliglig.
Litigant-o-Nauakol sa usap. Locution-n-Salita; pangungusap.
Litigant-7i-Ang nag uusap. Lode-n-Daan ng tubig,
Litigate-L--Mag usap. Lodge-n-Bahay: kubo.
Litigation-w-Usap; talo. Lodge-f-Magpahinga.
Litter-n-Arag arag; kalanda. Lodger-w-Ang sumusuno, ang tumitira
Litter--t/-(iuluhin. sa bahay ng kapwa.
Little-a-Munti; maliit; kaunti. Lodging--Tulnyan; bahay.
Little-w-Kakaunti. Lofty-a-Mataas: palalo; dakila maya-
Live-v-Burnuhay; tumira; tahanan. bang.
Live-a-Buhay; bnhay ang loob; masaya. Log-n-Troso: puno ng kahoy. bordon.
Livlibood-w-Hanapbubay; ikinabubuliay. Log-7/-Magtaga at maglabas ng mga
Livel ong-a-Sa habang buhay. kahoy.
Lively-a-Maliksi; masigla; malikot; bu- Logger head-w-Tawong mapurol ang isip;
hay ang loob. ulol.
Liveliness-w-Kaliksihan; sigla; liksi. Lo.iric-?i-Dunong; karununuan.
Lively-.odz'.-Kasayasayd Loi^ical-a-Marunong.
Liver-w-Atay Logician-w-Tawong marunong.
Lives--Mga buhay. Logwopd-R>Kahoy na mapula.
Livid -f/-Mapula; kulay talong. Loin-?? -Sinapujiunan; singit; balakang.
Li ving-rt- Buhay;
mabuliay. Loiter-v-Magpabftya-gamayongayon; mag
Living-n-Kabuhayan; pagkabuhay. alisaga.
Lix.ard-n-Tuko; butiki; l>aya\vak. Loiterer-n-Tawong tamad '>
pabaya.
Loal-w--rij;at; lulan. Loll-i>Magpabeya.
I.'iad-'-.Ilulan; ipasan; kargabin; mag- Lone-rt-Bugtiini; na.u'iisa.
lulan. Lonely -^-Majtauirlaw: malangkot; wa-
Loaf-w-Tinapay na nialaki. lanir kasama; nagiisa.
Loaf-v-Mag alisaga; magpabaya. Loneliness-^ -Kalun^kutan; kapangla
Loafer-?i-Hampas lupa; tawong pabaya \vaan.
at tamad. Lonesome-a-Malungkott mapanglaw
Loam-n-Lupang itim. Long-a-Mahaba.
LOU 285 LUG
Long-i'-Mainip; kainipan: nais. Lousy-a-Makuto: kutuhin.
Longevity-??-Kahabaan ng buhay. Loul-n-Tawong; ulol 6 ligalig.
Long-lived r/Mahaba ang buhay. Loutish-a-Ulol; bindi marunong.
Longsbore-rt-Nauukol sa buybay dagat. Lovable-a-Maiibigan.
Long-sighted-a-Malinaw ang tingin; 6 Love--Pagibig; kaibigan; paglingkod;
mata; matalas; matalino; tuso. suyo; ligaw; pagsinta.
LoDg-Buffering-a-Matitiisin. Love-v-Sintahin; ibigin; nmibig; snmin-
Long-suffering n-Pagtitiis. ta; lumingkod; ligawin; lumigaw; su-

Long-tongued-rz-Mahaba ang dila; masa- muyo.


Loving-a-Maibigan.
Long ways rt<f?:.-Pahaba. Loveless -a-Walang umibig; di maibi-
Long-winded-a-Mahaba ang hininga; ma- gan.
lakaa ang ba.ua. Love lorn-a-Nai wan
ng lumigaw.
Long wise-rt-Pahal>a. Lovely--Maganda; mainam.
Look-r-Tumingin; tanawin; tumanaw. Lover-n-Ang lumiligaw; ang sumisinta
Look -n-Tin gin; hitsura; lagay. 6 Inmilingkod; manininta.
Looking- glass-n-Salamin. Low-a-Mababa; hamak; mababaw; pas-
Looks-?i Hitsura. lit; walang pinagaralan.
Lookout-n-Bantay; tanod. Low--Iyak ng baka; unga.
Loom-n Habihan. Low-arZu.-Kadustadusta.
Loom-i/'-Sumipot; lumitaw. Low-v-Umunga.
Loon-M-Tawong masama. Lowbred-a-Hamak; mababa 6 hamak
Loop--Silo; buhol; bilog. ang pinangalingan.
Loop-r-Siluin. Lower -a- Mababa pa.
Loopbole-n-Butas sa kota. Lower--t/-Ibaba; ilusong; ibsan; umim-
Loose-a-Bugnos; maluag; lubag; tali pis; yumuko.
pandas. Lower most-a-Kababababaan.
Loose-v-Lurnubag; lumuag. Lowery-a-Maulap; mapanglaw; malung-
Loosen-v Luagin; kalagin; bnmugnos. kot.
Loot-n-Ang ninakaw. Lowland-n-Lupang mababa at patag.
Loot--6/-Manduit; nakawin. Low-lived-a-Hamak; bastos.
Lop-u-Putlin; putulin; iklian. Lowly-a-Mababa.
Lop-a-Nakasabit. Lowness-n-Kababaan.
Lopeared-a-Mahaba ang tainga. Low-spirited-a-Mabagal; mahina ang
Loquacious-a-Masalita: masabi; matabil. loob; malungkot.
Loquaciousness -n-Kalagayang masalita. Loyal -Ayon sa katowiran; tapat ang
Loquacity-n-Pagsasalita ng marami. loob.
Lord-n-Dios; Bathala; Ang May kapal. Loyally-a-Tapat.
Lord-v-Ang namamahala. Loyalty -n-Katapatan ng loob; pagkaayon
Lord-c-Mamahala. sa katowiran.
Lordly-a-Mataas; dakila. Lubber -Tawong bastos 6 hamak.
Lore-n-Karunungan; dunong. Lubricant-a-Malangis.
Lorn-a-Iniwan. Lubricant-n-Langis.
Lose-u-^Iawala; iwala; iligaw; matalo; ]^ubricate- c-Langisin.
maligaw; rnalugi. Lubricous-a- Madulas.
Loss n- Ang nawala; pagtalo; ang nata- Lucent a-Maningning; makislap; maki-
lo; kawalan; lugi. sap.
Lost-a-Nawala; natalo; naligaw. Lucid a-Makintab; maningning; makis-
Lot-w-Kapalaran; pagkataon; solar; ba- lap; makisap.
hagi; karamihan; danii. Luck-n-Kapalaran; palad.
Loth-rt-Ayaw. Luckless-a-Walang kapalaran; sawing
Lotion -Gamot na pamahid. kapalaran.
Lottery-n-Loteria; rifa. Lucky-a-Mapalat.
Loud-a-Malakas. Lucrative-a-Pakikinabangan; matubo;
Loud-fldt7.-Malakas. Lucre-n-Pakinabang; kayamanan.
Lough n-Dan aw. Ludicrous-a-Matatawanin.
Lounge--z/ Magalisaga; magpabaya. Lug-n-Tainga.
Lounge-?j-Sandalan; hiligan Lug-i?-Dalhin; magdala,
Lounger-n-Tawong tamad: 6 tigagal. Luggage-n-Baon; ang dinala sa viage.
Louse-a-Hanip; kuto. Lugubrious-a- Ma lungkot.
34
MAE 266 MAG
Lukewarm-a-Malakuko; malagamgam. Lurch-77-Kumilos.
Lull-^-Tumahimik; tumigil. Lurch-^- Kilos na bigla.
Lull-^-Tigil. Lure-f-Hibuin; dayain.
Lullaby-n-Awit Lure-^-Hibo; daya.
Lumbago w-Sakit ng gulugod at bala- Lurid-a-Maputla; maputi.
kang. Lurk-^'-Harangin humarang.
Lumbar-a-Nauukol 6 malapit sa bala- Luscious-a-Masarap: matamis.
kang. Lush-a-Puno ng katas.
Lumber-n-Manga tabla; kahoy. Lust--Pita; nais; nasa; kalibugan
Lumber-T/-Magkahoy. kasalahulaan.
Lumber man-w-Mangangalakal ng kahoy; Lust-2/-Magnasa.
magkakaboy. Lustful-a-Malibog; mapagnasa.
Lumbering-n-Pangangahoy. Luster-rc-Ningning; kintab; kisap.
Luminary-a-Nakaliliwanag. Luistiness-n-Lakas; liksi.
Luininous-a-Malivvanag; maningning; na- Lustrate-c-Linisin; dilagin.
kaliliwanag. Lustre-w-Ningning kintab; dilag.
Lump-w-Bukol; tangkal. Lnsty-a-Malakas.
Lump-u-Eumukol; magtangkal. Luxuriance-n-Kalaguan; kasaganaan.
Lumpy-a-Man tangkal; mabukol. Luxuriant-a-Malago; masagana; maya-
Lunacy-Kaululan. bong.
Lunar-a-Nauukol sa buan. Luxuriate-u-Lumago; sumagana,
Lunatic-a-Ulol; loco; maulol. Luxury-n-Kasaganaan; kalaguan.
Lunatic-w-Ulol; tawong maulol. Luxurious-a-Sagana; malago; husto.
Lunch-w-Minindal. Lymph-n-Bukalan ng tubig.
Lunch-z/-Magminindal. Lynch-v-Bibitayin.
Luncheon-w Minindal. Lynx-eyed-a-Matalas ang mata.
Lung-n-Baga. Lyre--Lira.
Lunge-n-Tulak; saksak. Lyrest-n-Ang marunong tumugtog sa
Lunge-v-Itulak; isaksak. lira.

Ma- I ma; inang. Magazine-n-Taguan ng manga bala at


Ma'am-M-Binibini; babaying maginoo. polvo.
Macadamize-^ Lagyan ng batong durog Magdalen-n-Putangbumabait.
sa lansangan. Maggot-w-Uod; tiis.
Mace-n-Tungkod; palo. Maggoty-a-Manod/ may tiis.

Machine-w--Makina. Magi--Mago.
Machinery-n Makina. Magic-;z-Salamangka.
Machinist-w-Ang marunung magkum- Magician--Mago.
puni sa makina. Magisterial-a-Nauukol sa maestro; may
Mackintosh-n-Capote. kapangyarihan.
Mad-a Galid; ulol; hunghang. Magistracy-?i-Katungkulang Jnez 6
Mad-v-Pagalitin. hukom.
Madam-n-Pabaying ginoo; binibini. Magistrate-n-Hukom; jnez.
Madcat-a-Maharot; vvalang takot; ina- Magnanimity-n-Kagandahan ng loob;
ngahas. raagandang kalooban.
Madden-v-Pagalitin. Magnanimous -a-Maa\vain; mapagamptin;
Made-v. imp. & p. jp.-Ginawa; niyari. rnagandang loob; magaling.
Mademoiselle-w-I)alaga; binibini. Maumite-w-Tawong dakila at mayaman.
Mad house-n- Auspicio. M uMiesia-n- Magnesia.
; i

Magnet-n-Bato na may batobahfiii;


Madman-n-Ulol; tawong ulol. pangh inang.
Madnes8-/*-Galit; kagalitan. Magnetic-Magnetical-o-May batobalani:
Madonna-w-Larawan ng mahal na N'ir- niapaghinayanir.
gen na si Maria. 3Iagnetize-v-Lagyan ng batobalani; j>a
Maelstrom-n-Uliuli. hinayangin.
Maestro-w-Maestro. Magnifiable-a-Magpalaki.
267 MAN
Magnific-a-Malaki; dakila; marangal; Malignant-n-Tawong masama.
marilag. Malignity-72-Kasamaan, kabastosan.
Magnificence-7Z-Kadakilaan; karilagan. Mall--Panbayo.
Magnify ~v-Magpalaki; dagdagan; ilmnyi; Mall-z/-Magbayo; bayuhin.
itanyag; painamin; purihin. Mallard-w Patong malaki.
Magnitude-n-Kalikahan; kadakilaan laki; Malleable-a-Makunat.
karangalan. Mallet-n-Panbayo.
Magpie-7i-Martinez. Mai practice-w-Masamang pagsanay.
Mahogany-w-Narra; asana. Mai practice- v-Magsanay ng kasamaan.
Maid-n-Dalaga; alilang; babayi. Malt--Palay na binabad sa tubig na
Maiden-n-Dalaga. mainit.
Maiden a-Nauukol sa dalaga. Mai treat- v-Lampastanganin; alipustain.
Maidenly-a-Parang dalaga. Mai treatment-n-Tampalasan ; 1 am p a s-
Maid servant-;/- Alilang babayi. tanganan.
Mail-w-Correos. Mamma-n-Ima; inang.
Mail-v-Ilagay sa correo. Mammal-n-Hayop na malaki.
Maim-tr-Pilayin; saktan; bugbugin. Mammon-w-Yaman; kayamanan.
Maim-w-Sakit; kapilayan; bugbog. Mammoth- a- Malakingmalaki.
Main-n-Lakas. Man-n- Lalaki; tawo.
Main-a-Unang; principal. Man-v-Mamahala.
Mainland-n-Lupa malayo sa dagat. Manacle-n-Pangapos ng karnay.
Main spring-??- Kuerdas ng orasan. Manacle-v-Gapusin ang karnay.
Main stay-;z-Katulong; kupkop. Manage-v-Mamahala; ulogin; ipatnugot;
Maintain-v-Batahin; tumagal; umalalay; galawin; palakarin.
ingatin; manatili; ipaglaan; ipagtangol. Manageable-a-Madalin ulogin 6 palakarin.
Maintenance-n-Kupkop; abuloy; panana- Management-w-Parnamahala; ulog; p&la
tili; alalay. kad.
Maize-w-Mais. Mandate-n-Utos.
Majestic-a-Mataas; dakila; marangal. Mandatory-a-Nauukol sa utos.
Ma jesty-n Kadakilaan; karangalan; ka- Mandible-w-Sihang; panga.
taasan. Mandrel-n-Bara ng bakal.
Major-a-Malaki pa. Mane-w-Kiling.
Major-n-Commandante. Maneuver-n-Pagulog; palakad.
Make-^-Gumawa; yaring; gawin. Maneuver- t'-Ulogin; palakarin.
Make-n-Yari; gawa; kayarian; pagkagawa. Mange-n-Galis.
Maker-n-Ang gumawa; mangagawa. Manger-n-Kakanan ng hayop.
Make-believe-^-Magkonowari. Mangle-v-Bugbugin.
Make-believe-a-Hindi totoo; konowari. Mango-n-Manga.
Malady-n-Sakit. Mangy-a-Magalis.
Mal-apropos-a-Di bagay; di akma. Man hood^- Kalagayan lalaki.
Malaria-n-Sakit ng lagnat at ngiki. Mania-n-Kaululan.
Malarial-Malarious-a-Nauukol sa lagnat Maniac-n-Ulol.
at ngiki. Maniac-a-Nauukol sa ulol.
Malcontent-a-Mapagbasagulo; masukal Manifest-a-Tunay; totoo; tanyag; mati-
ang loob; galit. ning na loob; hindi mababago.
Male-a-Nauukol sa lalaki. .
Manifest-T/-Ilathala; ipakita; itanyag;
Male-?i-Lalaki. ipahayag; ipatalastas; ipakilala;
Malediction--Tungayaw; alipusta. ipasabi.
Malefactor-n-Ang nagkasala; tawong Manifesto- Manifestation-n-Pakita; paha-
masama. yag; tangyag; alaala; pagtatalastas.
Malevolent-a-Masama; hamak. Manifold-a-Marami.
Malfeasance--Kasamaan; pagkakasala. Manakin-n-Tawong pandak; unano.
Malice-n-Galit; kasamaan; gawang bas- Manipulate-z/-Mamahala; ulogin.
tos 6 hamak. :
Manipulation-w-Pamamahala.
Malicious-a-Masama; bastos; hamak. Mankind--Lahat ng manga tawo.
Malicioness-n-Kasamaan; kabastosan. Manlike-a-Parang lalaki.
Malign-i'-Palabintangan; niasama. Manner-n-Tayo; kilos; kaugalian; ugali;
Malign-z/-Bintangin; tungayawin; ura- anyo; bikas; kagalangan.
liin; alipustain. Mannerism-n-Kilos na hambog; kaham-
Malignant-a-Maeama; hamak. bugan,
MAR 268 MAT
Mannerly-a-Mapitagan; magalang. Maroon-n-Kayumangi.
Mannish-a- Parang lalaki. Marquis-?*-Markis.
Man-of-war-?i- Vapor de guerra. Marquise-w- Asawa ng markis.
Manse-n-Bahay ng pastor. Marriage-n-Kasal; pagkakasal; balayi.
Mansion-w-Bahay na malaki at mainam. Marriageable-^ -Qmubraug magaasa\va.
Manslaughter-w-Pakatnatay sa kapowa Marrovv-?^-[Jtak ng buto.
dahil sa pagdedefensa. Marry- f-Ikasal. kumasal; magasawa.
Mantel-n-Mantel; takip. Marsh n-Lawak; lupang rnababa at basa.
Mantilla-a-Panalon. Marshy-a-Mabalaho rnalawak .

Martyr-n-Martir. Marshal-n-Pano; policia.


Mantle-t;-Itakip; itakpan. Marshal-?;-Ayusin; mainuno.
Mantuamaker-n-Babaying mananahi . Mart-n-Baraka; palinki; tiangi.
Manual-a-Nauukol sa kamay; yari ng Marten-n-Martinez.
kamay. Martial-a-Nauukol; sa militar.
Manual-w-Librong munti. Mantle-n-Takip; pangibaba\v.
Manufacturer -Paggawa; gavva. Martyrdom-n-Kamatayan ng inartir.
Manufacture-v-Gumawa; gawa. Marvel-w-Bagay na dakila; bagay na
Manuf actury-n-Gawaan .
makamamangha.
Manumission-w-Pagbigay ng kalayaan sa Marvel-v-Magtaka; mamangha.
alipin. Marvelous-a-Makarnamangtia; magaling
Manumit-v-lbigay ng kalayaan sa alipin. na lubha.
Manure-n-Dumi ng hayop. Masculine-a-Masculino; nauukol sa lalaki.
Manure-v-Patabain ang lupa. Mash-n-Pitpit.
Manuscript-a-Sulat kamay. Mash-v-Pitpitin.
Manuscript-tt-Sulat kamay. Mask-n-Maska; panakip.
Many-a-Marami. Mask-i'-Itakpan; ilagay ang maska.
Many-n-Karamihan. Mason-w-Kantero; ang mag lalabra ng
Map-n-Mapa. bato.
Map-tt-Gumawa ang mapa. Masonry-n-Manga kuta 6 pader na bato.
Mar-r-Sirain; labuin. Masque--Maskara.
Mar-w-Sira; kalabuan. Masquerade-w-Say a wan; panaki p.
Marasmus-n-Tisis. Masquerade-v-Magtago ang mukha.
Maraud-v-Manduit. Mass-ft-Kalahatan; kabilngan.
Marble-7z-Marmol. Mass-y-Mag ipon; umipon.
Marble-a-Marmol. Massacre-n- Kamata) an patay an
r
;
.

March-w-Marzo. T
Massacre-i/-Pata) in; kamatayan.
March-w-Lnkad; paglakad. Massive-a-Malaki/ masinsin; may kata-
March-Ty-Lumakad. wan.
Marchioness-w-Asawa ng markis. Mast-n-Palo ng sasakyan.
Mare-n-Inahing kabayo. Master-n-Ginoo; puno; panginoon; maes-
Margin-w-Gilid; gasa; hanga; ladlaran. tro.

Marginal-a-Nauukol sa gilid 6 ladla- Master-v-Supilin.


ran. Masterly-a- Nauukol sa panginoon; mai-
Marguerite-n-Margarita. nam.
Marine-a-Nauukol sa dagat. Masterpiece-n-Gawa na marangal.
Marine-w-Sundalong dagat; marina. Mastery-w-Pagpasupil; pananalo.
Mariner-n-Magdaragat. Masticate-y-Ngumuya; nguyain.
Mariolatry-a-Pagsamba sa Mahal na Vir- Mastication-w-Pangunguya.
gen. Mat--Banig.
Marital-a-Nauukol sa asawa. Mat-v-Guma\va <j:nvin an-j banig.
('>

Maritime-a-Nauukol sa dagat. Match //-Tasat'iiego; katulad; kalaban.


Mark-n-Guhit; tanda; murkii; tala; sa Match -z/'Tularan; tumulad.
Alemania ay kahati, Matchlese-a-Walang katapat; walang ka-
Mark-7/-Tandaan; ilagay ng tanda; gu- tulad 6 kaparis.
hitin. Mate-n-Kasama; kalaguyo.
Market-n-Baraka; palenke; tiangi. Mate-v-Parisan.
Market- r-Magbaraka; ipagbili sa Palin- Material-a-May katawan.
ki. Material-n-Kasangkajuui,
Marline-n-Munting lubid. Maternal-a-Nauukol sa ina.
Marly-Marlaceous-a-May halong lupa. Materiiity-n-Kalagayang ina,
MEV 269 MEE
Mathematic-o-Nauokol sa aritmetica. Mealtime-n-Panahon ng kumain.
Mathematical-rt-Nauukol sa aritmetica Mean-D-Saysayan; magsaysay; ipagin-
6 kuenta. tinde.
Matnemetician-n-Ang marunong mag- Mean-a-IIainak; dukha; masama; ma-
kuenta. bagsik.
Mathematics-?!- Manga kuenta. Mean--Kagitnan.
Matin-a-Nauukol sa uinaga. Meander-n-Lakad; pasial.
Matin-n-Dasal sa uinaga. Meander-v-Lakad ng pasuot suot.
Matinee- w-Komedia sa hapon. Meaning-n-Kahulugan; kasaysayan; sa-
Matress-n-Hihigan na malarnbot. laysay.
Matricide-n-Ang natay sa sariling ina. Means -n-Yaman; kapangyarihan.
Matriculate- u-Pumasok; pumirma. Meant v. imp. & p. ^.-Ibig sabihin.
Matriculation-w-Pagpasok; pagpirma. Meantime-Meanwhile-a&'.-Samantala.
Matrimonial-a-Nauukol sa kasal. Mean time-Mean while-n-Sa panahong ito.
Matri nony-n- Kasal. Measles-n-Tigdas.
Matrix-;/- Bahay bata. Measly-a-May tigdas; tigdasin.
Matron-w-Asawa; bao; ang namamahala Measure-n-Sukat; panukat; takal.
sa bah ay. Measure-o-Sukatin; sumukat; takalin.
Matronal-a-Nauukol sa asawa 6 sa bao. Measureless-a-Walang takal 6 sukat;
Matronize-z/-Mamahala. walang hanga.
Matter-i-Sakit; sustancia; kankulan; Measurement-w-Kasukatan; sukat; takal;
nana. pagta takal.
Matter-7/-Maukol. Meat-n-Carne; ulam.
Matting-n-Banig. Mechanic-^-Mecanico.
Mattock-n-Piko. Mechanical-a-Nauukol sa mecanico.
Mattress-n-Hihigan na malambot. Mechanician-n-Mecanico.
Maturate-v-Pahinugin; huminog. Mechanics-n-Karunungan sa pagmeme-
Maturation-n-Pahinog. canico.
Mature- r-Huminog; gumulang. Mechaiiism-/z-Kasangkapan ng makina.
Mature-a-Magulang; hinog; mabait; ma- Medal-a-Medalla.
lasa; tahimik. Medalic-a-Nauukol sa medalla.
Maturity-ft-Kahinugan; gulang; kapana- Medallion-t-Medalla.
hunan. Meddle-/;-Gumiit; makialam.
Maudlin-a-Maulol; halos lasing. Meddlesome-a-Madiwara; mapakialaman.
Maul- n - Pambay o. Medial-a-Nauukol sa kalagitnaan.
Maul-^-Bayuhin; paluin. Mediate-a-Kasiping; katabi.
Mausoleum-w-Libingang marilag. Mediate-t'-Mamagitan.
Mauve-a-Kulay lila. Mediation-n-Pamamagitan.
Mauve-n-Kulay lila. Mediator-n-Ang namamagitan; taga pa-
Maw-n-Sikmura ng hayop. magi tan.
Maxilla-w-Sihang; panga. Medical-a-Nauukol sa gamot.
Maxillar-Maxillary-a-Nauukol sa sihang Medicanient^-Gamot.
6 panga. Medicate- u-Gamutin.
Maxim-n-Pnnong aral; patnugot; kasa- Medication-n-Pag gagamot.
bihan. Medicinal-a-Nauukol sa gamot.
Maximum-?t-Kalakilakihan. Medicine-w-Gamot.
Maximum-a-Kalakilakihan. Mediocre-a-Karanivvan; yano.
May-n-Mayo. Meditate-v-Mag wariwari; mag gunam-
May v-Maka. gunam; magbulaybulayin; mag wari;
Maybe-ar?v.-Marahil; kung sakali. mag isip isip; magnilaynilayin; gu-
Mayor-n-Presidente. namgunamin.
Mayoralty-n-Pagka presidente. Meditation-n-Pagninilay; wari; pag wa-
Maze-n-Kaguluhan; kalabuan; kawalan wari.
ng ayos. Meditating-a-Mapag wari.
Maze v Patakahin. Mediterranean-n-Mediteranio.
Me-^ro.-Ako. Medium -n- Kalagitnaan; gitna.
Mead-n-Pulut at tubig. Medley-n-Kanta; awit.
iMeadw-Meado-w-Parang. Meed-n-Ganti.
Meagre-a-Walang taba; payat; mahina. Meek-rt-Maamo; mabanayad; maamong
Meal-n-Harina; pagkain, loob,
Mflrt MEW
Meekness-n-Kaamoan. Mention-n-Bangitin; alalahanin.
Meet-?y-Sumalubong; salubungin; pumu- Mentor-n-Tawong murunong.
long; magtipon; masapong; umabot. Mercantile-a-Nauukol sa pangangalakal.
Meet-n-Salubung; pagtipon. Mercenary-a-Inupahan; masakim.
Meeting-n-Pulong; tipon; katipunan; Mercenary-n-Sundalong inupahan.
lupon. Merchandise-?i-Kalakal.
Meeting house-n-Bahay na pinagtiti- Merchant-n- Mangangalakal.
punan. Merchant-a-Nauukol sa pangangalakal.
Melancholic-a-Malungkot; maninimdim. Merchantable-a-Mapagtinda.
Melancholy-a-Malungkot; malumbay. Merchant man--Sasaky an.
Melancholy-n-Kalungkutan;kalumbayan; Merciful-a-Maawain; mahabagin.
pighati. Merciless-a-V\'alang awa; mabagsik.
Melliorate-^-Pagalingin; butihin. Mercurial-a-Maliksi; Nauukol sa azague.
Melliferous-a-Mapulot. Mercury-n-Azogue.
Mellifluent-Mellifluos-a-Mapulot. Mercy-n Awa; habag.
Mellow-a-Malambot; malasa. Mere-a-Malinis walang halo.
Mello\v-i/-Lu mambot. Mere-n-Hanga lawa.
Melodeon-Tz-Harmonica. Merge- c-Isama; ilubog.
Melodious--Mainam dingin. Meridian-a Nauukol sa katanghalian.
Melody-?t-Kanta; awit. Meridian-n-Katanghalian .

Melon-ft-Melon; pakuan. Merino- n-Merino.


Melt-77-Tunawin; tumunaw. Merino-a-Merino.
Melting--Pagtutunaw. Merit-w-Katapatan;kabutihan;kaakmaan.
Member-n-Kasali; kasama. Merit-w-Marapatin.
Member ship-n-Pagkakasama. Meritorious-a-Magaling; dakila.
Membrane-n-Balat na manipis. Merriment-n-Kasayahan; tuwa; galak li-
Memento-n-Alaala bigay. gaya,
Memoir-n-Alaala; gunamgunam. Merry-a-Natutuwa; masaya; malugod.
Memorable-a-Maalaala; marangal. Mesh-n-Mata ng titid 6 dala.
Memoranda m-n-Tandaan. Mesh-iJ-Humigit.
Memorial-a-Maalaala. Mess-n-Pagkain sa lamesa.
Memorial-'W-Dangal; alaala: gunamgunam. Message-tf-Bilin; telegrama; hatid kawad.
Memorize-v-Isaulo; cabesaduhin. Messenger-n-Utusan.
Memory-n- Alaala. Messiah-n-Jesu Cristo; Mesias.
Men-w-Manga lalaki. Mesieurs-w-Manga ginoo.
Menace-w-Panganib. Met-v-imp. &. p. p.-Sinalubong; snina-
Menace-v-Umabala. lubong.
Mend-f-Baguhin; tutupan; iuli; husayin. Metal-n-Metal.
Mendacious-a-Mali sinungaling.
;
Metallic-<z-Nauukol sa metal; may h;i-

Mendacity-n-Kasinungalingan; kamalian. long metal.


Mendicancy-n-Pagkapulubi. Metamorphose-i;-Ibaliin; baguhin.
Mendicant-n-Mamulubi. Metaphor-n-Tularan.
Mendicant-n-Pulubi. Mete-v-Sukatin; takalin.
Mendicity-n-Pagkapulubi . Mete-n-Sukat, takal; panukat.
Menial-a-Mababa; hamak; naunkol sa Meter-n-Metro.
alila. Methinks-r-Tila; sa akala ko.
Menial-n-Alila. Method-n-Palakad; regla.
Mensal-o-Mangyayari sa buanbuan: Methodic-Methodical-a-N a u u k < > 1 s a
buanbuan. regla.
Mensal-a-Nauukol sa lamesa. Methodize-!'- Ay nsin; husnyin.
Menses--Kapanahunan ng babayi. Metric- Metrical-a-Nauukol sa metrico.
Menstrual-a-Mangyayari sa buanbuan; Metropolie-n-Bayang tinubuan; rapi
nauukol sa panahon ng babayi. tal.
Menstruate-r-Mamanahon. Metropolitan-a-Metropolit:tiio.
Menstruation-n-Pamamanahon. Metropolitan-n-Metropolitano.
Mensurable-a-Masusukatin. Mettle-n-Buhay <'> liksi ng loob; iakas
Mensural rt-Nauukol sa sukat. loob.
Mensuration-w-Pagsusukat; pjigtatakal. Mettlesome-a-^Ialakas aiiir loob.
Mental-a-Sa ulo; bindi nasulat. Me\v-7/-Ngumiya\\.
Mention-w-Pangit. Mew-w-Ngiya\\.
MIL 271 MIR
Mewl-i/'-Umiyak parang bata. Milt-n-Atay.
Mi-n-Mi. Mimic-a-Nakahawig; gumagad.
Mice-n-Manga daga. Mimic-v-Gumagad; gagarin; badyahin.
Microbes-Microbe. Mimic-n-Ang gumagad sa iba.
Mid-rt- Kalahati; <ritna. Mimicker-n-Ang bumadya; manbabadya.
Mid day-n-Tanghali; katanghalian. Mimicry-w-Badya.
Middle-w-Kagitnaan; kalahati; laot. Miniatory-a-Maabala.
Middle-a-Ang sa gitna, nasa laot. Mince-v-Tadtarin.
Middling-v-Katatagaan; alanganin; Mince meat-H-Carneng tinadtad.
Midge-n-Langaw na rnunti. Mind-w-Isip; bait, wari; kalooban akala;
Midged-n-Unano; tawong munti. namnian; tapang.
Midland-a-Malayo sa dagat. Mind-u-Magingat; ingatint bantayir;
IMidland-n-Lupang malayo sa dagat. akalain.
Midmost-a-Na sa gitna. Minded-f-Nakahiling.
Mid night-a-Hating gabi. Miudf ul-a-Mabait; maingat; masusunurin;
Mid night- a-Hating gabi. matatandain.
Midshipman-n-Punong mababa sa isang Mine-^ro.-Akin.
sasakyan. Mine-n-Mina.
Midships-a^i.-Sa gitna ng sasakyan. Mine-7/-Magmina.
Midst n-Gitna; laot. Mineral-w-Mineral metal.
Midst-adz/.-Sa pagitan. Mineral-a-Nauukol sa mineral.
Mid way-n-Kalahati ng daan. Mingle-^-Ihalo; haluin; ilahok; salitin.
Midway-adw.-Na sa kalahati ng daan. Miniature-n-Larawan na munti.
Midwife-w-Hilot, Minim-n Anomang bagay na munting-
Mien-n-Hitsura; kilos. munti.
Miff-^-Galit; poot; kapootan. Minimize-t'-Liitin; untian.
Might-v-Maka; marahil. Mininum-w-Kauntiuntian.
Might-#-Lakas; kalakasan. Minion -Alila.
M ightily-orfv.-Malakaslakas. Minish--Umunti; bumawas.
Mighty-a-Malakas. Ministers-Pastor; alila; katiwala.
Migrato-f-Pumunta 6 magpunta sa Minister- i;-Magalila; magbigay ng kai-
ibang lugar, langan,
Migration-w-Pagpunta sa ibang lugar. Ministratjon-n-Pagbibigay ng manga
Migratory-a-Palipatlipat. kailangan.
Milch-a-Magatas; gatasan. Minnow-n-Isang munti.
Mild-a-Maamo; mairog; tamhimik. Minor-a-Muntl.
Mildew-w-Amag. Minor-/z-Tawo na wala pa sa edad na
M ildew-7/-Maamag. karampatan.
M ildness-n-Kaamoan; katahimikan. Minority-w-Kauntian.
Mile-n-Milla, Minster-?t-Simbahan ng monasterio.
M illitant-a-Nakakalaban. Mint-w-Gawaan ng salapi.
Military-o-Nauukol sa hukbo 6 . sa Mint-?;-Gumavva ng salapi.
militar. Minus-a-Kulang.
Military-n-Militar; hukbo. Minute-7i-Minuto.
Militate-^-Lumaban. Minute-a-Muntingmunti.
Militia--Hukbo. Minute-v-Tandaan.
Milk-n-Gatas. Minx-n-Babaying mangahas.
Milk-z'-Gatasin; gurnatas, Miracle-7i-Gavva ng Dios.
Milky-a-Magatas; may halong gatas. Miraculous-a-Marangal; kamanghamang-
Mill-w-Gilingan. ha; katakataka; magaling na lubha.
Mill-s-Dikdikm; gumiling; gilingin. Mire-w-Putik; burak; balaho; banlik;
Mill dam -7i-Harangan ng tubig. lusak.
Millenial--Xauukol sa isang libong Mire-n-Kaburakan.
taon. Mire-Mabalaho sa putik.
Millenary -w-Isang libong taon. Mirk-Mirky-a-Mapanglaw; madilim.
Miller-w-Ang mayari ng gilingan. Mirk-n-Kadiliman; kapanglawan.
Milliard-w-Isang libong angawangaw. Mirror-n-Salamin.
M illing-?i-Paggiling. Mirth--Kasayahan; tuwa; lugod; liga
Million-w-Isang angawangaw; angaw. ya.
JM illionare--Tawong totoong mayaman. Mirthful-a-Masaya; natutuwa; malugod.
MIS 272 MIS
Miry-a-Mabalaho; maputik. Misgiving-^-Duda; agamagam na loob.
Misadventure-w-Kasalatan; sakuna. Misgotten-a-Falso ang pagkamit.
Mis apply-* Mamali; sa paggamit.
1 -
Mis govern-z;-Mamahala 6 mamuno ng
Misapplication TZ-Kamalian ga paggamit. masama.
Misapprehend-77-Maulinig; mamali sa Misgoverment-?i-Pamamahala ng falso
pagdidinig. 6 masama.
Misapprehension-n-Kamalian nang pag- Misguidance-^-Pagturo ng hindi tama.
dinig. Misguide->Ituro sa hindi tama,
M is appropriate- v-Ankinin. Mishap-n-Kakulangan ng palad; kasa-
M is appropriation-n-Pagaanki n. liwaan ng kapalaran.
M s behave- v-Maglikot.
i
Misinform-u-Ipatalastas ang hindi tama.
Misbehavior-n-Kaharotan; kalikutan. Mis interpret-^-Magkamali.
Miscalculate-f-Mamali sa pagbilang. Misinterpretation-;z-Mali sa pagsasay-
Miscalculation-n-Mali sa pagbilang. say.
M is carriage-w-Pagkunan; agasan. Mis judge-7/-Mamali; huag tamaan.
M is carry-r-Makunan; maagasan. Mis judgments-Mali; kamalian.
Miscellaneous-a-Sari-sari. Mismanage-v-Mamahala ng masama 6
Mischance-#-Sawing kapalaran. falso.
Mischance-^- Masawing palad. Mismanagement--Kapalsohan ng pa-
Mischief-n-Kalikutan; sama. mamahala.
Mischievous-a-Malikot. Mis name-?; -Ibahin ang ngalan,
1M is chievousness-n-Kalikutan. Misplace-f Ilagay sa hindi karampa-
Misconceive-0-Maulinigan. tan lugar.
JV isconception-w-Kaulinigan. Mis placemen t-n-Paglalagay sa hindi ka-
Misconduct-M-Kilos na masama. rampatang lugar.
M is conduct-?;- Mamahala ng hindi tama. Mispronounce-'Z/-Sabihin ng pautal
1

Misconstruct-'Z/'Saysayin ng hindi tama; Mispronunt'iation-;z-Mali sa pagsabi.


mamali sa pagsasaysay. Misrule-v-Mamahala 6 maghari ng di
Mis construction-n-Kamalian sa pag sa- ay on sa katowiran.
saysay. Misrule-w-Kabagsikan nang pag gogo-
Misconstrue-u-Mamali sa pagsasaysay. bierno.
Mis count- v-Ma mail sa pagbilang. Miss-w-Dalaga; binibini.
Mis count-n-Mali sa pagbilang. Miss-n-Laktaw; rnali.
Miscreant-n-Tawong masama. Miss-v-Ilaktaw; mawala- sumala.
Miscreant-a-Masama: hamak; bastos. Miss al-n-Libro ng misa.
Misdate-z/-Mamali sa paglalagay ng fe- Missend-v-Mamali sa pagpadala.
cha. Misshapen-a-Masamang hitsura.
Misdatc-n-Mali sa pag lalag^y nang fe- Missile-?i-Kasangkapang panghagis.
cha. Mission-^-Bilin;dahilan.
Misdeed--Kilos na masama; kasala- Missive-n-Sulat na maikli; bilin.
nan. Misspend-^-Musawin 6 isabog nng pag-
Misdemean-r-Kumilos na masama; mag- aari.
kasala. Mis statement-n-Kamalian sa pagsasay-
Misdemeanor-M-Sala; kasalanan. sav.
Misdirect--z/-Ituro ng hindi tama. Mist--Angi; ambon.
Misdirection-#-Pagtuturo nang hindi Mist-r-Umangi; umambon.
tama. Mistaken--z/-Namali; mali.
Misdo-L'-Gawin ng hindi tama. Mistake-?J-Mamali.
Misdoer-w-Tawong may kasalanan. Mistake-n-Mali; kamalian.
Miser--Tawong masakim 6 maramot. Mistate-v-Mamali sa pagsasnysay.
Miserly a-Moramot; masakim. Mister-?i-Ginoo.
Miserable-a-Malungkot. hamak; aba. Mis treat-f-Lumapastangan.
M Jeery-?i Kahijaj an; hirap; kasalatan; Mistrcss-M-Babayi kalunya,
kasaliwaan; karukhaan. Mistruat-w-Duda.
Misfit-a-Di bagay. Mis trust-7/-Magduda.
Mis fortune-w-Sawing kapalaran. Mistmstful-o May duda.
Misfortnnate-a-Kulang palad; sn\\in- \-.\- Misty-a-Maambon.
lad. Mistiness-n-Ambon; angi.
Mis give-fc-Magduda; mag agam agam na Misunderstand-v-Maulinigan: mamali;
Joob. pagdinig.
MOL 273 MOP
Mis under stnndini;-//-Kaiilmigan; galit; Molest-y-Abalahin; umabala; magmolew-
kagalitan; pagtatnl<>. tia; niiihiin; payamntin.
Mis use-u-Hamakin; salbahiin. Molestation-w-Abala; muhi; yamot.
Misuae-nPagpahamak. Mollification--Kalambiitan.
Mite-w-Bagay na mnnti. Mollify-v-Lambutin; lumarnbot.
Miter-n-Gorra ng arsobispo. Molt-?'-Malngas ang buhok.
Miter-t'-Idugtong. Molten-a-Natunavv; lusaw; tunaw.
Mitigate-u-Lumambot; maawa. Moment-n-Dali; kisap mata; bigat halaga.
Hitigation-if-Awa; lambot. Momentary-a-Hindi pirme.
Mix-t'-Ihalo; haluin; ilahok; ibahog. Momentarily-arfo.-Sa bawat isang dali.
Mixture-7i-Kahalo; pag lahok; halo; la- Momento-n-Alaala.
hok; pagkakahalo. Momentous-a-Mabigat; mahalaga.
Mizzen-a-Kahalihulihan. Momentum -n-Bili a; tulin; lakas.
Mizzle 7'-Umambon; uniangi. Monarch--Puno; hari; monarca.
Mizzle-n- Ambon; angi. Monarchal-a-Nauukol sa hari. ,

Moan-v-Humalinghing. Monarchy-ft- Kaharian.


Moan-??-Halinghing. Monastery-n-Convento.
Moat-n-Sangka. Monastic-a-Nauukol sa convento.
Mob--Bunton ng ta\v>. Monday n-Lunes.
Mobile-a-Magalaw. Monetary-rt-Nauukol sa salapi.
Mobility-n-Pag galaw; galaw. Mongol-Mcngolian-n-Irisik; hapon.
Moccasin-w-Sapatos 6 sinelas ng Intlio Mongolian-a-Nauukol sa Insik.
Americano. Monition-?^ Pangaral; babala.
Mocha-n-Bayan sa Arabia. Monitor-n-Ang nagtuturo.
Mocha-;*-Kafe nangaling sa Arabia. Monk-n-Monje.
Mock-^-Gagarin; gumagad, badyahin. Monkey--Ungo.
Mock-n-Badya; uyam. Monkey-i'-Magbiro.
Mock-a-Mabadya; hindi totoo; konowari. Monogamy-n-Kasal; pagkakasal.
Mockery-n-Pagbabadya; uyam; libak; Monopolize-v-Kunin ang lahat; ariin ang
upasala. lahat.
Mode-?i-Paraan; asal; hitsura; kaugalian; Monotonous--Masasawa; masusuklaman.
lagay: palakad. Mon-soon-72-Bagyo.
Model-n-Halimbawa; huvvaran; tularan. Monster ?i-Bagay na totoong inalaki;
Moderate-a-Mabait; banayad: mahinahon. Hayop.
Moderate -v- H usayin; baguhin. Monstrous-a-Katakot takot; kakilakila-
]\Ioderation-?i-Kabanayaran; bait; kaba- bot.
itan hinahon; tining na loob. Month-w-Buan.
Modern-a Bago; mura. Monthly-a-Buanbuan; balang buan.
Modernize-v-Baguhin. Monthly-n-Pahayagan na lumitaw min-
Modest-a-Mabait; banayad; mabini; ma- san sa bawat buan.
ingat. Monthly-adv.-Sa buanbuan; buanan.
Modesty -n-B ait, kabaitan; kabinian; Monument-w-Monumento.
timtim; kalinisan. Monumental-a-Nauukol sa naonumento.
Modify-r-Baguhin; husayin. Moo n-Iyak ng baka; unga.
Modificationn-Pagkabago; paghusay; Mood-n-Lagay ng isip.
kahusayan. Moody-a-Mapootin.
Mohair-n Balahibo ng kambing. Moon-n-Buan sa langit.
Moiety-w-Ang kalahati; kagitna. Moon light-n-Liwanag ng buan.
Moist-a-Basa. Moonshine-w-Sinag ng buan.
Moisteri-i;-Basain. Moor-n-Lawak; yaong taga Africa.
Moisture- H-Hamog. Moor-u-Sumayad ang sasakyan.
Molar-a-Xauukol sa bagang. Mooring-n-Punduhan.
Moorland-w-Lupangmalawak 6 mabalaho
Molasses-w Pulot; inuyat. Moory-a-Malawak; mabalaho.
Moot-?y-Mangatowiran; magsalitaan.
Wold-y-Umamag. Moot-n-Pangangatowiran.
Molding--Marko. Mop-w-Pangisis.
Molder-r-Maging alikabok. Mop-r-Magisis.
Moldy-a-Maamag. Mope-77-Magbaliw.
Mole-^-Humnkay Mopish-a-Baliw; tamad.
35
MOU 274 MUL
Moral-a-Nauukol sa kaugalian. Mound-i-Pugpog; gulod.
Moral-n-Talinhaga. Mount-v-Umakyat; umahon; pumanbik;
Morality-n-Kalinisan; puri. sumalungat.
Morass-w-Lavvak. Mounting-n-Pagakyat.
Morbid-a-Nakababagot; sira ang isip. Mountain-n-Bundok.
Mordant-a-Mapait; masaklap. Mountain-n-Nauukol sa bundok.
More-a-Lampas; lubha; lalo. Mountaineer-n-Tawong taga bundok.
More-rtdy.-Lubhang; lalong. Mountainous-a-Mabundok.
More over-arfz/.-Bukod pa sa ito; bukod; Mourn-^-Magluksa; tumangis; manam-
lainpas pa rito. bitan; manangis.
Morn-Morning-n-Umaga. Mournful-a-Malungkot; malumbay; ma-
Morn-Morning-a-Maaga. panglaw.
Morocco-n-Katad na fino. Mourning-n-Luksa; panambitan.
Morose-a-Matigas ang ulo; masungit; Mouse-n-Daga.
bastos. Mouse-w-Hulihin ang daga.
Morphia-Morphine-n-Extracto de Apian. Mouse hole-n-Butas na ginawa ng daga.
Morrow-n-Samakalawa. Mouse trap--Panghuli ng daga.
Morsel-n-Pirasong munti. Mouth-n-Bibig.
Mortal-a-Masupil sa kaniatayan; mag- Mouth-2/-Ilagay sa bibig.
kakamatay. Mouthful-n-Kagat.
Mortal-/z-Tawo. Move-v-Kumilos; gumalaw. baguhin; lu-
Mortar-w-Almires; dikdikan. mipat; galawin; kilusin; ilipat.
Mqrtgage-n-Sangla. Movement--Kilos; galaw.
Mortgage- i>Isangla. Mo\ ing-n-Paggalaw; kilos.
7

Mortgage-v-Isangla. Mow-n-Taguan 6 sisiglan ng dayami 6


Mortiiication-#-Hiya; kapighatian. damung tuyo.
Mortify-u-Mahiya; bagabagin. Mow-17-Gapasin; gumapas.
Mortise-n-Rabo. Mower-#-Pangapas.
Mortise-v-Magrabo. Mr.-n-Ginoo.
Mosaic-n-Palamote. Mrs.-n-Binibini.
Mosaic--Nauukol sa kay Moises. Much-a-Marami.
Mosquito-n-Lamok. Much-n- Karamihan.
Mosquito-net-n-Kulambo. Much-a-Maraming.
Moss-n-Luinot. Mucilage-w-Pandikit; pagkit.
MosH-y-Magluiuot. Mucilaginous-a-Pagkit; malagkit.
Mossiness-n-Pagkalumot. Muck-n-Pusali; putik; balaho.
Mossy-a-Malumot. Mud-w-Putik; balaho;pusali; burak; banlik.
Most-a-Karamiraniihan. Mud-;-Pumutik; buraalaho.
M< >st-dy.-Karamiramihan. Muddle-c-Guluhin; labuin.
Mostly-o^v.-Halos labat. Muddle-w-Gulo; kapurolan.
^lote-n-Pirasong munti. Muddy a-Mabalaho; mapi-itik; niaburak;
Moth-/i-Tanga. mabanlik.
Moth eaten-a-May tanga. Muddy-i'-Pumutik; labuin.
IMother-n-Ina. Mufrin-n-Torta.
Mother-a-Natural; dati. Mug-Ti-Tasa.
Mother hood-n.Pagkaina; kalagayan ina. Muggy-a-Basa.
Mother-in-law-n-Bienang babayi. Mufatto-n-Mesti/ong negro.
Motherless-a-Ulila sa ina. Mulch-n-Dayaming bulok.
Motherly-a-Nauukol sa ina. Miilct-n-Multa.
Motherly-orfr. Parang ina. Mulct- i"-Mul tab in; nia^nuilta.
Motion-w-Kilos; galaw. Mule-w-Mula; kabayong mula.
Motion- u-Kavvayin. Muleteer-n-Cochero ng niula.
Motionless--Walang kilos; walang kibo. Mulish f/Nauukol sa niula.
Motive-w-Dahilan; pinagnmlaan; pinag- Mullet--Bumbuan.
buhatan. Multiped-n-Hayop na maranii au^r paa.
Motley-a-Sarisaring kulay. Multiplication-w-Pagdadaini; pagmninul-
Mottle-u-Mamansa. tiplicar: pag]>aparHini.
Motto-n-Patnugot. Multiply-v-Maginultiplicar; parainiliin.
Mould-n-Marka. Multitude-n-Kakapalan ng tawo; bun-
Mounts-Bundok. ton ng tawo.
Multitudinous-rt-Makapal; malaki. Musket--Baril.
Mum--Tahimik; walang kibo. Musk-melon-M-Melon.
Mum-tnfer.-Huag. Muslin-n-Frenela; musilina.
Mumble-v-Umimik. Musquito-n-Lamok.
Mumble-n-Imik. Musa-n-Gulo; kaguluhan.
Mummy-n-Bangkay ng tawo na liindi Muss-u-Guluhin.
mabubulok. Must-a-Dapat; marapat.
Mump-u-Umangil; dumaing
1
Mustache-n-Balbas sa ngnso; bigote.
Mumps-^-Baiki. Mustang-w-Kabayong munti at in at gas i

Munch-v-Kumain; nguyain. ang ulo.


Mundane-rt-Nauukol sa lupa. Mustard-n-Mustasa; kiluwa.
Municipal-a-Nauukol sa munh'ipio. Muster-w-Pagtipon ang sundalo.
Municipality-n-Municipio. Muster-w-Magtipon ang sundalo.
Munificence-n-Kagandang ng loob. Mutable-a-Makapapalit.
Munificent-a-Magandang kalooban. Musty-a-Maamag; amagin; laon.
Munition-w-Kasangkapang panlaban. Mutation-w-Pagpalit.
Murder-n-Patayan; pag patay; matay. Mute-a-Tahimik; walang kibo.
Murder-7/-Purnatay; patayin. Mute-n-Tavvong pipe.
Murderer-n-Ang nakamatay; ang natay Mutilate -z/-Sirain; pilayin.
sa kapwa. Mutilation--Pagsira; pagkapilay.
Murderess-n-Babaying nakamatay. Mutinous-a-Ibig lumaban sa puno.
Murderous-n-Makamamatay. Mutiny-n-Pag alsa ng manga magdara-
Mnrky-a-Malabo; mapanlaw. gat laban sa kanilang puno.
Murmur-w-Imik; bulongbulongan; hina- Mutiny-i'-Lumaban sa puno.
nakit; himutok; dabog. Mutter w-Imik.
Murmur-v-Dumabog; umimik; maghi- Mutter-T/-Umimik.
mutok. Mutton-w-Karne ng tupa.
Muscle-n-Lakas; litid. Mutual-a-Magkaayon; magkaisa.
Muscular-a-Malakas; malitid. Mutuality-w-Pagkakaayon.
Muse-u-Magwariwari; raagkuro; magdi- Muzzle--Bibig ng baka.
lidili; magisipisip. My-^?ro.-Akin; ko.
Muse-7i-Pagkuro; wari; pagdidili- Myriad-a-Isang laksa.
dili. Myridom-w-Tawong bastos.
Mush-w-Lugaw. Myself-^ro.-Aking sarili; sarili ko.
Music-w-Musica. Mysterious-a-Lihim; malalim.
Musical-a-Nauukol sa musica. Mystify--z/-Ipalihim.
Musician-w-Musico. Myth-w-Kuento; a wit.

Nab--z/-Kunin; dampotin. Narrate-v-Magbalita; magsaysay; salay-


Nabob-n-Tawong mayaman. sayin; magsabi.
Nag-M-Kabayo. Narration w-Salay say; balita; kuento.
Nag-v-Tuksuhin;' manukso. Narrative--Balita; kuento; kasaysayan;
Nail-n-Pako. salaysay.
Nail-u-Pumako; pakuin. Narrow-a-Makitid; makipot.
Nailer-n-Ang mamamako. Narrow-r-Kumipot; kumitid.
Naked-a-Hubad; hubo; walang damit. Narrow-n-Kakiputan; kakitiran.
Name-n-Pangalan ngalan. Nasal-a-Nauukol sa ilong; humal.
Name-v-Magngangalang. Nastiness-w-Kasukalan; kasalahulaan;
Nameless-Walang pangalang. libag; dungis; dumi; karumihan.
Namely-adn.-Sunodsunod. Nasty-a-Marumi; marungis, malibag;
Name sake-n-Kangalang. salahula.
Nap-w-Siesta; tulog sa tanghali. Xatal-a-Nauukol sa kapanganakan.
Nap-f-Magsiesta; matulog. Nation-n-Sang katawohan; nacion.
Nape-n-Batong. National-a-Nauukol sa sang katawohan;
Napkin-w-Servilleta. 6 nacion.
Narcotic-n-Pangpatulog. Nationality--Pagkatawo.
NOV 278 NYM
Norse-w-Taga Norwega. v -Ngayon.
Norman-7z-Taga Norwega. Now a days-adv. Sa panahon ngayon.
Norse man-w-Taga Norwega. Now-and-then-Maminsan minsan.
North-/i-Hilagaan. Noway-Noways-a^v.-Sa anomang pa-
North-a-Hilaga. raan ay hindi.
North-v-Magpunta 6 ipadala sa hila- No where-arfy.-Kahit saan.
gaau. Noxious-a-Makasisira.
Norther-n-Hangin nangaling sa hilagaan; Nozzle-n-Nguso.
balas. Niu-leate-a-Mabutil.
Northerly a-Hilagaan. Nucleus-n-Butil.
Northerly-cwfovSa gawing hilaga. Nude-a-Hubo; hubad; walang damit.
Northern-a-Hilaga. Nudge-n-Tulak.
Northener-n-Taga hilaga. Nudge-2/-Maniko; tulakin ng siko.
Northern most--Malayo sa hilagaan. Nudity-w-Kahubuan; kahubaran.
North ward-Northwards-a/fe.-Sa gawing Nugatory-^- Walang halaga 6 kabulu-
hilaga; patungo sa hilagaan. han.
Northeast-w-Habagat. Nugget-n-Butil: tingkal; pirasong me-
North eastern-a-Habagat, na mahal.
tal
Nose-n-Ilong; nguso. Nuisance-n-Kinasusuklaman.
Nose-u-Makialam. Null-a-Walang; kabuluhan.
Nose bleed-#-Balanguy ngoy . Nullification-n-Kawalan nang kabulu-
Nostril-w-Butas ng ilong. han.
Nullify- u-Pawalan ng kabuluhan.
Notable-a-Halata; mahalata. Numb a-Namamahid.
Notably-adr.-Mahalata. Numb-v-Mamamahid.
Notary-7/-Notario. Number--Bilang; niimero.
Notch-fi-Ukit; bingaw. Number-v-Bumilang; bilangin.
Note-n-Sulat; tanda; nota. Numberless-a-Di mabilang.
Note-v-Tandain; talastasin; halatain. Numeral-a-Nauukol sa kabilangan.
Note book-n-Librong tandaan. Nurneral-w-Bilang; numero.
Noted-a-Bantog; bunyi; mabalita. N unierable-a-Makabibilang.
Noteworthy-a-Dapat purihin. Nunerally-adv.-Ayon sa bilang.
Nothing-n-Wala; walang ano man. N umerate- r-Bumilang; bilangin.
Nothing -odtvWala. Numeration-w-Pagbilang; kabilangan.
Notice-n-Pahayag; paunawa. Numerator--Taga bilang.
Notice-?;-Humalata; magmasdan; pansin; Numeric-Numerical-a-Nauukol sa bilang
makita. Numerous-a-Marami; makapal.
Noticeable-a-Mapapansinin; raahalata. Num skull-w-Ulol; tawong hindi maru-
Notification-n-Pahayag; balita; pauna- nong; tawong mapurol ang isip.
wa. Nun-w-Monja.
Notifiy-v-Ipatalastas; ipahayag; iba- Nuncupative- Nuncupatory-a-Di nakasu-
lita. lat; sinabi lamang.
Notion-n-Akala; isip; ang inisip; wari; Nunnery-w-Bahay ng mga monja.
pagwawari; gunamgunam; pakana. Nuptial-a-Nauukol sa kasal.
Notoriety-n-Kabalitaan; kabantugan. Nuptials--Kasal; balayi.
Notorious-a-Mabalita; bunyi. Nurse-n-Magsisiwa; taga iwi ng bata.
Not with standing -adtvDatapua't; ngu - Nurse- v-Magiwi.
ni't. Nursling-n-Bata; sangol.
Not with.8tanding-^rc/).-Datap uaM ; ngu- Nurture--Pagsisiwa;pag iiwi; pag tutum.
ni't. Nurture-z/-Mag iwi; rnagtnnt.
Nought-n-Walang ano man. Nut-n-Bito.
Nought adv.-Via}*. Nut-v-Magbito.
Noun-n-Nombre. snstantivo. Nulant-a-Nakayuko.
Nourish-c-Pakanin; magpalago. Nut meg-w-Anis mancada.
Nourishment-n-Pagkain; ikinabubulmy. Nutrient-a-May sustancia.
Novel-a-Marilag; bago. NulrinuMit.- Sustancia.
Novel-w Novela; a\\it. N ut I'itii nis- N ul ritive-a-Nauukol sa }>ag-
N >\ elty-7t-Pangingiba; kaibhan. kain; ikinabubuhay; mabuti.
November-^i-Noviembre. Nutshell--Balat ng buto.
Novice-w-Ang bagong nagaaral. Nymph-n-Duende; tianak; nuno,
OBS 279 GOT

O
( hikum-n-Yimot; gulot. Obseure-t/'Padilimin; durailim; lumabo;
Oar--Gaod; sagwan. palabuin.
Oar-v-Sumagwan; gumaod. Obscureness-Obscurity-n-Kalabuan; di-
Oars man-w-Ang sumagwan 6 gumaod. lim; kadiliman.
Oath-n-Sumpa; tungayaw; Obsequeous-a- Mapaglingkuran.
Obduracy-?i-Katigasan ng ulo. Obsequy-n Responso.
Obdurate-a-Matigas ang ulo; suwail, Observance w-Masid; katuparan; pag-
Obdurateness-n-Katigasan ng ulo. masid; paguusisa; kabaitan; bait.
Obedience-w-Katuparan; kagalangan. Observant-a-Mapagmasid; mabait; inau-
Obedient-a-Masusunurin; mapagbigay sisain.
loob; magalang. Observation-w-Masid; pagmamasid; pag-
Obeisance-n-Katuparan; pagbibigay loob. uusisa.
Obese-a-Mataba na lubha. Observatory-w-Observatorio.
Obeseness-n-Kaabaan. ,
Observe-v-Usisian; masirain; magmasid;
Obesity-w-Katabaan. magmasdan; malasin.
Obey-f-Sumunod; pintuhuin; tumalima; Observing-a-Mapagmasid.
tumupadsa utos; sumunod. Obsolete-a-Lipas; nakaraan; laon.
Obfuscate-u-Padilimin. Obstacle-n-Abala, kaabalahan; kapinsa-
Obit-w Kamatayan. lan; kahirapan; hirap.
Obituary-w-Pahayag tungkol sa nanga- Obstinate-a-Sowail; matigas ang ulo;
matay. masowayin.
Obituary-a-Xauukol sa nangamatay. Obstinacy n-Katigasan ng ulo.
Object-n-Patungo; dahilan; pakay; pi- Obstreperous-a-Magulo; malikot.
nagusapan; salitaan. Obstruct-z/-Abalahin; harangin; pasalin;
Object- c-Lumaban; umayaw; isalang- pigilin; sadhan; pumigil.
.

sang; salungatin; huag pumayag. Obstruction-w-Abala; harang; bood;


Objection-n-Salangsangan; pintas; kaa- kahirapan.
yawan. Obstructi ve-a- Mabood.
Objectionable a-May pintas. Obtain-r-Kamtan; abutin; magkamit;
Objective-n-Dahilan; pinagtutunguhan. magkaroon; tamuhin.
Oblate-a-Pudpod Obtainable-a-Makaabot; sukat; kam-
Oblation-n-Alay. tan.
Obligate-?;-Pilitin; pumilit. Obtrude-t>Makialam; sumabat.
Obligation-n-Katungkulan. Obtrusion-n-Pakialam.
Obligatory-a-Kailangan. , Obtrusive-a-Mapakialam.
Oblige-u-Pilitin; pigipitin. Obtuse-a-Mapurol; pulpol; salsal.
Obliging-a-Masunurin; niahinhin. Obviate-t;-Ilagan.
Oblique-a-Mahalang; hi was. Obvious-a-Maliwanag; malinaw.
Oblique- t'-Ipahalang; ihapay. Occasion-w-Dahilan: panahon.
Obliquity-n-Pagkahapay; hi was. Occasional-a-Maminsanminsan.
Obliterate-r-Lipulin; burahin; gibain. Occident-n-Kalunuran, pag lubog.
Obliteration-w-Pagbura; kaburahan; ka- Occidental-a-Gawing kalunuran.
lipulan. Occiput-/i-Likod ng ulo.
Oblivion-n-Kadiliman; pagkalimot. Occult-a-Tago; lihim; di nakikilala.
Oblivious-a-Madilim; malilimutin. Occupant-n-Ang nakalugar.
Oblong--Talohaba. Occupation-n-Gawa; hanap buhay.
Obloquy-n-Alibugha; alipusta. Occupy-v-Makalugar; gamitin.
<
^)noxious-a-Makayayamot. Occur-v-Mangyari; lumitaw; magmula;
<>bovate-rt-Hitsurang itlog. sumipot.
Ol)scene-a-Malibog; mahalay; marumi. Occurrence-n-Pangyayari; pagsipot.
Obscenity-w- Kalibugan; kahalayan. Ocean-w-Dagat.
Obscuration-?i-Kadiliman. Oceanic a-Nauukol sa dagat.
Obscure-a-Malabo; madilim; mapang- Octagon -w-Bagay na may walong panu-
law. lukan.
OLD 280^ OPP
Octagonal-a-Nauukol sa bagay na may Oldish-a-Matanda ng kaunti.
walong panulukan. Old-maid-n-Dalagang matanda.
Octangular-a-May walong panulukan. Oleaster--Puno ng olivas.
Octennial-rt-Nauukol sa luat ng walong Olfactory-a-Nauukol sa amoy.
taon. Olive-n-6liva.
October-n-Octubre. Omelet -n Tinortas na itlog.
Octuple-a-Makawalong duble. Omen-a-Hula; tanda.
Ocular a-Nauukol sa mata. Omen-v-Humula.
Oculist-M-Mangagamot ng mata. Ominous-a-Nauukol sa hula 6 tanda,
Odd-rt-Gansal; iba; walang kaparis. Omit-v-Ilaktaw; laktawin; maiwan; ma-
Oddity-n-Kaibhan. limutin: ligtaan.
Odds-72-Patong; differencia. Ommissible-a- Makalilimot.
Ode-w- Verso; kanta; a wit. Ommission-w-Laktaw; kalimutan.
Odious-&-Magagalitin; nagagalit. Omnipotence-n-Kapangyarihan kakapa- ;

Odium-n Galit; tanim na loob. lan.


Odor-n-Amoy; pabango. Omnipotent-a-Makapal; makapangyaya-
Odorous-Odoriferous-a-Mabango. ri; maalam ng lahat.
O'er-j^rep.-Sa ibabaw; sa itaas. Omniscience-w-Karunungan sa lahat.
O'erady.-Sa ibabaw; sa itaas. Omnisoient-a Marunong sa lahat ng
Of-^rep.-Nang; sa; ni; sa cay: nila. manga bagay.
Off-<wfe/.-Malayo. On-prep. -Sa; sa ibabaw.
OWprep.-Sa', di sa. Once-adv -Minsan. At-cmce-Ngayon din.
Off-a-Kalayolayoan. One n-Isa.
Off-mfer.-Layas; alis. One-a-Isang.
Offal-w-Laman sa loob. Oneness-n-Kaisahan.
Offend-v-Magkasala; pagalitin; yamutin; One by one-n-Isaisa; isa,t,isa.
manampalasan. Onerous-a-Sowail; mabigat; matigas ang
Offense-n-Sala; kasalanan; alipusta; ka- ulo.
paslangan; katampalasanan. Onion-n-Cebuyas.
Offensive-a Hamak; masama; maalipusta. Only-a-Bugtong.
1

Offer-n-Alay; alok; panata; hayin. Only-a^.-Lamang


Offer-i?-Ialok; ialay; maghayin. Onset-n-Pagmula; babag.
(
)ffering-n-Pagalay; pagalok. Onslaught-n Babag; laban.
Off hand-mir.-Ngayon din; madali. Onward-a-Suraulongsulong.
Office-n-Oficina. Onward-afZw.-Sa gawing harap.
Officer--Puno; official. Ooze-^-Putik; na rnalabnaw.
Officer- ?> Mam uno. Ooze- c-Tum alas; tumiin.
Ofiicial-a-Oficial. Oozy-a-Maburak; malumot.
Official-n-Puno. Opacity-n-Kadiliman; kalabuan
Officiate-tvMamuno; Opal -n Batong mahal.
Officious-a-Masipag: masikap. Opaque-a-^ladilim; di maaninag.
Of iiciousness-n-Kasi pagan hasikapan. Opaqueness-^- Kalabuan; kadilinian.
Offing-n-Laot ng dagat; layo rnagbuhat Ope-rt-Bukas.
sa pangpang. Ope-v-Buksan; bumukas.
Offish-<z-Maulol; loco. Open-a-Bukas; maliwanag; maluang; wa-
Off set--Matimbangin; tumapat. tak; hayag; maaliwalas.
Offspring--Lahi; manga anak at ina- Open-?;-Buksan; bumukas; luangin; liwa-
po. nagin; lumtiang.
Oft-Often adv.-Madalas; tovvitowi na. Opera-w-Opera.
Often times-Of times-a^u.-Madalas. Operate-v-Mamahala; ulugin; gawin;
Oglle-j'-Magmasdan; rnagmata. Lruniawa.
Oh-mfer.-Aba; naku. Operator-n-Ang namamahala.
Oil-w Gas; langis. Operation -Gawa; pagulog.
Oil 7/-Pabiran ng langis; langisin. Operative-a-Nauukol sa gn\v$i.
Oilcloth-n-Tapete. Opiate--Gamot na may halong apian.
Oily-a-Malangis. O|>ine-?;-Suniapantaha; magakala.
Ointment-n-Ibuhos ang langis sa ulo. <
)})inion-n-Akala; sapantaha.
Old-tt- Matanda; laon; luma; magulang; ()piuni-i- Apian.
ubanin; dati. Opponent-n Kaagaw; kalaban; katalo;
Olden-a-Dating; matandang. kagalit.
ORG 281 OUT
Opponent-^ Kalaban; nakatapat. Organic-Organical-a-Nauukol sa harmo-
Opportune-a-Sa mabuting pan ah on; nica.
bagay. Organist-^-Taga tugtog sa harmonica.
Opportuneness-n-K a p a n a h u n a n
; pa
-
Organize-v-Itayo; itatag; magpundar;
nahon. arreglahin.
Opportunity-n-Kapanahunan; panahon. Organization-n-Pagtatayo; pagpundar.
Oppose-^-Lumaban; umaway; makipag- Orient-n-Silanganan.
talo; nagtalo; sumuay; isalangsang; ma- Orient-Oriental-a-Nauukol sa silanganan.
kipagaway; humamon. Oriental-n-Taga silanganan.
Opposite-a-Katapat; harap; laban. Orientate-77-Pumaroon sa silanganan.
Opposite-n-Katapat; kalaban. Orifice-n-Bibig.
Opposition-7z-Katapatan; away; laban; Origin-n-Pinagmulaan; pinagbuhatan ;

paglaban; pagsoway. pinangalingan.


Oppress-^-Inisin; alipinin; magpahirap; Original-a-Dating; unang.
pahirapan. Original-w-Ang dati.
Oppression-n-Paginis; kahirapan. Origination-#-Pinagbuhatan; pinanga-
Oppress! ve-a-Mabangis; napakahirap. lingan; pinagmulaan.
Optative-a-Nauukol sa nais 6 sa pita. Originally-atZ'Z/.-Sa dati.
Optic-#-Mata. Originality-n-Datihan; kaunahan.
Optic Optical-a-Nauukol sa tingin 6 sa Orison-n-Orasion.
mata. Ornament--Gayak; sangkap; pamuti;
Optimist-n-Mangagamot ng mata. biyaya; hiyas.
Option-w-Kapangyarihan hurnalal; pili; Ornament-u-Gayakan; pamutiin; guma-
katowiran ng bumili 6 sa ipagbili. yak.
Optional-a-Nakapipili. Ornamental-a-Maganda; mainam.
Opulence-n Yaman; kayamanan. Ornamentation-n-Paggayak; pamuti.
Opulent-a-Mayaman. Orphan-n-Ulila.
Or-con/.-Kung; ni; nila; 6. Orphan-a-Nauakol sa pagkaulila.
Oracle--Tawong marunong. Orphanage-n-Kalagayan ulila.
Oral-n-Hindi nakasulat. Orthography-^-Pagsulat ng mahusay.
Orange-n-Dalandan; dalanghita. Oscillate-v-Maningning; mangatal; ku-
Orange-a-Kulay dalandan. mislap; kumintab.
Orang-outang- w-Bakulaw. Oscillation-n-Luningning; kisap; pagatal;
Oration-n-Sermon; luhog; panalangin. ningning.
Orator-w-Ang marunong magsermon. Ossification- ^-Paging buto.
Oratory-^-Pagsesermon; pangangaral. Ossify-f-Maging buto.
Orb-n-Bilog. Ostent-n-Hitsura; bikas; pakita.
Orbed-a-Mabilog. Ostensible-a-Maliwanag.
Orbit-^-Lakad ng isang planeta, Ostentation-n-Kahambugan; p a k p a p a-
Orchard-n-Halamanan. kita.
Orchestra-n Orkesta. Ostentatious-a-Hambog.
Ordain-v-Iayos; ayusin; itatag; ilagay sa Ostler-n-Ang nagalaga sa kabayo.
katungkulan. Ostracea-^-Talaan.
Ordeal-w-Subok na mahirap. Ostracize- v-Huag isama sa kapwang
Order--Utos; kautusan; ayos; husay; tawo.
pagkakawasto. Other-a-Iba.
Order-^-Magutos; iutos; ayusin; husayin; Other-n-Ang iba; kasama.
mamuno. Other wise-atfa/.-Kung hindi; sa ibang
Orderly-a-Maayos; mahusay, mabait. paraan.
Orderly-n-Sundalong utusan ng puno. Ottoman-a-Nauukol sa kaharian ng
Ordinal-a-Nauukol sa kahusayan. Turko.
Ordinance-w-Utos ng Munidpio. Ought-at?7/.-Dapat.
Ordinary-a-Karaniwan; gawi; hirati; Ought-7/-Dapat.
bayag. Ounce-n-Onza.
Ordinary-n-Karaniwang bagay. Our-^ro.-Amin; atin; namin; natin.
Ordination-n-Pagpili; paghalal; kautu- Ours-^>ro.-Namin; natin.
san; pagutos. Our self-^ro.-Sarili namin; amin sarili;
Ordnance-n-Kasangkapan ng hukbo. sarili natin; ating sarili.
Ore-n-Metal. Oust-v-Paalisin; alisin; palayasin.
Organ-n- Harmonica. Out-adv.-Sa labas; labas.
36
OVA 282 OWN
Out balance-v-Bumigat; lumampas. Oval-a-Talohaba.
Out bid-v-Tawarin ng mataas sa iba. Ovate-Ovatcd--Hitsurang itlog.
Out break -n-Pagalsa; alsa. Ovation-n-Kapurihan; pagpuri.
Out building-ri- Bahay 6 kamalig na na- Oven--Hurno.
kabubukod. v.-Sa itaas.
Out cast-n-Tawong di makikisama sa Over-a-Itaas; lampas; mahigit.
iba. Over-^rep.-Mahigit sa; sa.
Out cast-a-Nakabukod; panapon. Over abundance-n-Kalagpusan.
Out come-#-Pandulo; ang lumitaw; ang Over abundant-a-Malagpos; labis.
nangyari. Over awe-7/-Takutin.
Out cry-tt-Tunang; sigaw ng marami. Over balance-^-Ibual bumual.
Out door-a-Nauukol sa labas nang ba- Over balance--Pagbual.
yan. Over bear-7/-Supilin.
Out doors-apz/.-Sa labas ng bahay. Over bearing-a-Palalo, tampalasan.
Outer-a- Labas. Over board-arfe/.-Na sa tubig.
Outer most-a-Kalayolayoan. Over cast-v-Labuin; tiklupin.
Out fit-n-Manga kasamaan. Over coat-n-Damit na pangibabaw.
Out go-i)-Pumaroon sa ibabaw; luinayo. Over come-v-Daigin; supilin.
Out go-n-Gastos. Over due-a-Lampas sa panahon.
Out grow-7/- Lumampas ang paglaki. Over flow-v-Umapaw; bumaha.
Out growth-w-Pandulo. Over flow n-Apaw; paglubog; pagapaw;
Out house n-Bahay na nakabukod. pagbaha; kalabisan.
Out landish-a-Katakataka. Overhaul-v-Baguhin; kumpunihin.
Out last-t>-Tuinagal sa iba. Overhead-adz/vSa itaas.
Out law-tt-Taga labas; tulisan. Overhear-u-Marinig; duminig.
Out lawry-M-Pagkatulisan. Overjoy-n-Kasayahan.
Out lay-Gastos; gugol. Over Ian d-adv.-Sa, lupa ang daan.
Out let--Labasan. Overlook-v-Laktawin; ilaktaw; malinm-
Out line-n- Piano; banhay. tin.
Out Hne-?;-Gawin ang piano. Over plus-w- Kalabisan; kalagpusan; la-
Out live-u-Bumuhay na mahaba sa iba. bis; lagpos.
Out look--Pakita. Overpower--z/-Supilin, daigin.
Out lying-a-Malayo. Overreach-v-Lumampas ang pagabot;
Out post-w-Bantay na malayo sa hukbo. dayain.
Outrage-w-Kalapastanganan; tampalasan; Over rule-v-Supilin; daigin.
kapalibhasaan; paglait. Over see-v-Mamahala; mamuno.
Outrage-i?-Gahisin; lapastanganin; ma- Over seer-^- Ang namamahala; kapatas.
mihasa; laitin. Over set--z/-Itaub; ibual.
Outrageous a- Katakot takot; bastos ma- Over shoe-n-Sapatos na pang ibabaw.
sama. Over shoot-7/-Huag tumama.
Out ride-z/-Sumakay nang matulin sa Over sight-w-Mali; kamalian.
iba. Over spread-^-Ilatag; itakpan.
Outright-a-Tunay; totoong; hayag. Overt-a-Maliwanag; palitaw.
Out run-z/-Tumakbo ng matulin sa iba. Overtake-v-Abutin; umabot; magkamit;
Out sail-v-Lumayag ng matulin sa iba. datnin.
Out set-n-Pinagmulan; pamula. Overthrow-v-Ibual; talonin.
Ont side-n-Ang labas. Over thro w-n-Kalituhan; pagtatahmin.
Out side-a-Labas. Overture n-Balak; alok.
Out skirt-n-Gilid; hanga. Overturn-?;-ButiKilikuas; balikuasin.
Out spread-i-Latagin; banatin. Over turn-n-Balikuas; kalituhan.
Out vie-v-Humigit; mamukod. Over ween--z/-Maghambog.
Out walk-^-Lumakad nang matulin sa Over weigh-v-Lumam pas ang bigat.
iba. Overwhelm-?;-Supilin; patakahin.
Outward-Out wards-adc.-Sa gawing la- Oviform-a-Hitsurang itlog.
bas. Owe-v-Mangutang.
Out wear-v Tumagal sa iba. Owl-w-Kuago.
Out weigh- z/-Bumigat sa iba.
<

Owlet-w-Kuagong munti.
Out wit-u-Manalo sa talas ng isip; daigin Owlish-a-Parang kuago; nauukol ya
sa dunong. kuago.
Oval-//-Talohaba. Own-v-Ariin; umari; magkaroon.
283 PAtf
Own-a-Sariling. Owner ship-n-Pagkaari.
Owner-n-Ang may ari; panginoon. Ox-n-Bakang malaki na nakapon.
Oyster-n-Talaba.

Pabular-fl-Nauukol sa pagkain. Palaver-w-Salita.


Pabulum-9t-Pagkain. Palaver-v-Magsalita.
Pace-w-Hakbang; lakad; tulin. Pale-a-Putla; maputla; kupas.
Pace-v-Lakarin; hakbangin; lumakad. Pale-v-Mamutla; kumupas.
Pacific-fl-Tahimik. Pale-w-Tulos; hanga; bakod.
Pacification-tt-Katahimikan. Paleness-w-Putla; kaputlaan.
Pacify-r-Patahimikan; tumahimik. Paleography-n-Ang dating paraan nang
Pack-u-Balutan: balot; bigkis; karga. pagsulat.
Pack-n-Balutin; ibalot; bigkisin; pasa- Palestra-n-Pagbubuno.
nin; ikahon: isilid; magpasan. Paletot-n-Damit na pang ibabaw.
Package n- Halutan. Palfrey--Kabayong pangsakay.
Packer-n-Kargador; taga pasan. Paling-n-Manga tulos; hanga; bakod.
Pad-n- Halutan ng papel. Palisade-n-Tulos na malaki; bakod ng
Pad-77-Sapinin. mga tulos na malaki.
Padding-M-Sapin. Palisade-z;-Magbakod ng tulos na ma-
Paddle-n-Gaod; sagwan. laki.
Paddles-Gum aod; maglaro sa tubig. Palish-a-Maputlaputla.
Paddock-n-Pitak. Pall-n-Damit na pang ibabaw.
Paddy ;z-Pitak. Pall bearer-n-Taga pasan ng kalanda.
Padlock-?z-Seradura. Palliate-v-Ikanlong; itago; magbigay ng
Padlock-v-Ilagay ng saradura; susuhin dahilan.
ng seradura. Pallid-a-Maputla; mamutla.
Padrone-w-Patron. Pallidness-Pallid ity-n- Kaputlaan.
Pagan-w-Ang ayaw sumampalataya sa Pallor-n-Pagkaputla; kaputlaan.
Panginoon Dios; tawong hindi bin- Palm-w-Dangkal; ramos; balalaw.
yagan. Palm-u-Dangkalin.
Pagan-a-Nauukol sa hindi binyagan. Palm-n-Palad ng kamay.
Paganish-a-Parang hindi binyagan. Palmate-a-Hitsurang kamay.
Paganism-n-Kalagayang hindi binyagan. Palm Sunday--Lingo de ramos.
Page-n-Mukha ng dahon; pag ina; alila. Palpable-a-Makararamdam sa hipo.
Page-v-Bilangin ang dahon. Palpitate-z/-Tumibok; kumutog; kumaba.
Pagoda--Simbahan sa India, Japon at Palpitation-n-Tibok kutog; kaba.
sa China. Palsy-n-Sakit na pasma.
Pail-n-Timba; baldi. Palsy-v-Mapasma.
Pailful-w-Laman ng baldi. Palsied-a-Pasmado.
Pain-n-Sakit; bugbog; hirap; dalamhati; Palter-?;-Dayain; tumaksil; mamali; mag-
hapdi; hapis; kirot. biro.
Pain-i;-Sumakit,- humapis. humapdi. Paltriness-^-Karamutan; kasakiman.
Painf ul-a Masakit; mahapis; makirot; Paltry-a-Maramot; masakim.
mahapdi. Pamper-v-Pakanin ng husto; bumusog.
Painless-a-Walang sakit 6 damdam. Pamphlet-n-Pampleta; munting libro.
Pains-n-Ingat; kaingatan. Pan-ra-Lalagyan ng anoman.
Pains taker-n-Tawong maingat. Panacea-n-Gamot sa lahat nang manga
Pains taking-^ Pag ingat.
1

sakit.
Pains taking-a-Maingat. Pancake-n-Bibinkang harina.
Paint-n-Pinta. Pandemonium-n-Kaguluhan.
Paint v-Magpinta. Pane-n-Cristal ng bintana.
Pair-n-Paris. Panel--Bahagi ng pinto.
Palace-n-Palacio; bahay ng hari. Pang-n-Gulat; kaba ng dibdib.
Palate-n-Lasap. Panic--Takot ng marami.
Palatable-n-Malasa; masarap. Pannier-n-Batulang; bakol.
Palatial-a-Nauukol sa bahay ng hari; Pant-n-Hingal.
mainam/ maganda, Pant-z/-Huminfal; humangos,
PAR 284 PAS
Pantaloon--Salawal. Parochial-a-Nauukol sa paroquia; maki
1
Pantry-#-Silid nang manga pagkain; tid; makipot; may hanga
bangera. Parol-n-Salita ng bibig.
Pap-n-Suso; pagkain na malambot para Parol-a-Nakasabi lainang.
sa mga bata. Parole-n-Pangako.
Papa-w-Tatang/ tata; tatay; amang. Parole v-Patawarin; hanguin; iligtas;
Papacy-Tz-Katungkalang papa. ibigay ng kalayaan.
Papal-a-Nauukol sa papa. Parricide-w Ang natay sa sariling ama-
Papaw-w-Papaya. 6 ina.
Paper-w-Papel. Parrot-n Loro.
Paper-u-Ilagay 6 idikit ng papel. Parry-u-Ilagan; umilag.
Papist-n-Katolico. Parsimonious-a-Mararnot; kuripot.
Papistic-Papistical-a-Nauukol sa Cato- Parsimony-n-Kariputan; karamutan.
lico 6 sa papa. Parson-w- Pastor.
Par-w-Kapantayan ng halaha. Parsonage-n-Bahay ng pastor.
Parable-w-Talinhaga. Part-n-Bahagi; kapiraso; parte.
Parade.-n-Procession. Part-^.Bahagiin; biakin; hiwalayin hu-
Parade-v-Magprocession. miwalay; lumagot.
Paradise-w-Garden ni Adan; kasayahan. Par take-7/-Sumali; kumain; kumuha.
Paragon-w Halimbawa ng kabutihan. Partial-a-Di buo; mabahagi; mahilig may
Paragraph-n-Pangkat na maikli. tinitignan.
Paralell-a-Katabi/ kasiping; pantay. Partiality-n-Kahiligan; kabilingan.
Paralysis-n-Pasma. Participate-z/-Sumali.
Paralytic--Ang may sakit na pasma. Participation-n-Pagkakasali.
Paralytic-Paralytical-a-Nauukol sa sakit Particle--Piraso; kapiraso; kapirangot.
ng pasma. Particular-a-Bugtong; nakabukot; bantog.
Paralyze- v-Mapasma. Parting--Paghihi\valay.
Paramount-a-Kataastaasan; mataas sa Partisan-n-Kasali.
lahat. Parti tion-w-Paghihiwalay; dingding.
-

Parapet-w-Kuta. Partition-u Ilagay an,u dingding.


Parapbrase-n-Kasaysayan. Partly-arfz'-.Di buo.
Paraphrase-u-Ihulog sa ibang wika; Partner -n-Kasama; kaulayaw.
magsaysay. Partnership-n-Samahan.
Paras ite-wAng bumubuhay sa gugol ng Parturition-n-Panganganak.
iba. Party-^-Samahan; katipunan; kapieanan.
Parasol-w-Payong. Party-colored- Parti-co lore d-a-S a r s a r i i

Parboil--z/-Kuluin ng kaunti. ang kulay.


Parcel-w-Balutan; balot. Parvenu-w-Tawong hambog 6 palalo,
Parcel-u-Balutin; ibalot. Pas-n-Hakbang; unahan.
Parch-v-Ibusa. I 'ascha-w-Kuresma.
Parchment-n-Katad ng tupa na .uinayak Pass-t'-Lumipas; inakaraan; duinaan;
sa pagsulat. niainatay.
Pardon-n-Patawad; paglitos; pagkalag sa Pass-;/ Passes; paliintulot; hakbanjr; Ian-
sala; pagpata\\a<l. das; paso.
Pardon-r-Kalagin sa sala; patawarin. Passable-w-Makararaan.
Pardonable-a-Dapat patawarin. Pasaa^e-n-Paraan; lakad.
Pare-t/'-Talupan; balutan; bjiwasan; ik- Passenger-n-Ang samasakay;
r
an.L, luma-
lian. lakad.
Parent-n-Mftgnlang; liinlog. Passimrrt^'X-Dito at di<m.
Parentage-n-IIinld^; pinatranakan. Passing N-l'a.L 'laan.
r

Parental-a-Nauukol sa ina^ulaii^. Paasing-a-Makaraan.


Parish-w-Hukiiinan nj> isatm pari; lu- Passion (ialit; jiagkakagalit; kagalitan;
))ang nasasakop ng kapan.^yarihun tanim na loob.
ng isang pari. Passion-n-Pasion.
Parity-w- Kajtantayan. Passionate-a-Mainit an-: ul<>.
Park-n-Pla/a; luneta. Passive a-Tahiinik; inaaino; matitiis.
Parlam-e-w-Salitaan. Pas> piii-t //-Pahintulot.
Parley-n-Salitaaii. Past a Nakaraan; lipas.
Parley u-Magsalitaan. Past //-An.- panahdii n ikaraan.
Parlor-n Silid na tinatawag ang loob. Paste--Pagkit; pandikit.
285 PEE
Paste-v-Idikit. Pauperize-^ -Lubug sa hirap.
Paste boards-Carton. Pause-w-Hinto; utal kautalan.
Pastil-Pastilles-Pasteles. Pause-z/-Maghinto; magutal.
Pastime-H-Aliw; kaluLrurun; aliwan. I'M \o-v-Ilatag ang bato sa karsada.

Pastors-Pastor; pari. Pavement-n-Latag ng bato sa karsada.


Pastoral-a-Nauukol sa pastor. Paw-n-Paa ng hay op.
Pastorate-Pastorship-n-Kalagayang pas- Pawn-v-Galawin; kurutin.
tor. Pawn-n Sangla.
Pastrys-Manga mamon. Pawn-u-Isangla.
Pasture-v-Pastulan. Pawnbroker-n-Ang mayari ng bahay na
magpastol.
Pasture--z/-Ipastol; sanglaan.
Pasturages- Pastulan; pagpastol. Pay-n-Upa; bayad; kaupahan; ikaba-
Pasty-a-Madikit; majwgkit. bayad.
Pat-a-Bagay; akma; ay on sa panahon. Pay- c- Bayaran; m a gbay ad ;
11 mupa ;

Pat -odr.-Sa mabuting panahon. upahan.


Pat'n-Layaw. Payee-n-Ang tumangap ang bayad 6
Patch -n-Tutop; tagpi; dagdag. upa.
Patch-z/-Tutupan; itagpi; hayumahin; Payer-n-Taga bayad; ang magbabayad.
husayin/ kuinpunihin. Payment-w-Pagbayad; kabayaran; bayad;
Patch work-n-Pagtutup; paghahayama. kaupahan; upa.
Pates-Bao ng ulo. Pea-n-Guisante.
Patella-n-Bayugo ng tuhod. Peaces- Katahimikan; kapanatagan; ka-
Patent-o-Maliwanag; hayag; bukas. payapaan.
Paternal -a-Nauukol sa am a. Peaceable-a-Tahimik; walang basagulo;
Paternity-n-Hinlog; lahi; familia; kala- payapa.
gayang ama. Peaceful-a-Tahimik; mabini; mahinahon;
Paths-Landas; daan. walang basagulo; payapa.
Pathless-a-Walang landas. Peach-n- Meloco tones.
Pathetic a-Kaawa. Peach-v-Bintangin; paratangin.
Pathologist-n-Mangagamot. Peak-n-Tuktok ng bundok.
Pathologys-Karunungan sa mga sakit. Peals-Tunog na malakas.
I*atli way--Landas; daan;
paraan. Peal-v-Tugtugin ng malakas.
Patient-a-Matitiisin. Peanut -w-Muni.
Patient-?i-Ang may sakit. Pears-Peras.
Patience-n-Katitiisan; katimtiman ng Pearl-n-Perlas.
loob. Pearly-a-Parang perlas.
Patriarch-n-Puno ng isang familia; Peasant-n-Taga buked; tawong mahirap.
Tawong matanda. Peases-Guisante.
Patrician-a-Marangal dakila. Pebble-n-Batong munti.
Patricide-w-Ang namatay sa ama. Pebbly-a-Mabato.
Patrimonial-a-Nauukol sa mana. Peck-n-Tuka.
Patrimony-n-Mana. Peck-i;-Tumuka; tukain.
Patriot-n-Patriota. Pectoral-a-Nauukol sa dibdib 6 sa sakit
Patriotism--Pagibig sa lupang tinu- ng dibdib.
buan. Peculate-v-Umitin; umumit; nakawin;
Patrol-i/-Magpatriilia; magbantay. magnakaw.
Patrol--Bantay. Peculation-w-Pagumit; pagnakaw.
Patron-n-Kasuki; pintakasi. Peculator-a-Magnanakaw; mangungumit.
Patronage-w-Pagkakasnki; pagampon. Pecuniary-a-Nauukol sa salapi.
Patroness n-Kabaying kasuki. Pedagogues-Maestro.
Patronize-f-Sumuki; magkasuki. Pedagogy-n-Karunungan sa pagtuturo.
Patten-?^-Bakia. Pedal-a Nauukol sa paa.
Patter-v-Puniatak. Peddle-v-Ialok; maglako.
Patters-Katapakan; pagpapatak. Peddler-n- Maglalako.
Pattern %n-Hu war an; tularan; kahowad. Pedestal-n-Puno ng haligi.
Pattern-v-Humnwad; tumulad; tularin. Pedestrian-a-Nakalakad; lumalakad.
Paucity-n-Kadalangan; kautian. Pedestrians-Tawong lakad.
Paunch -n-Tiyan. Pedestrianism-n- Paglalakad.
Pauper -n-Pulubi. Pedigree-w-Hinlog; lahi.
Pauperism-w-Kalagayang pulubi. Peek-v-Sumilip.
Peek-n-Silip. Penurious-a-Maramot; madalang.
Peel--z/-Balatin; talupan; upakan. Pennry--Kahirapan; kakailangan/ kai-
Peel-n-Balat; upak. gutan; karukhaan.
Peep-?;-Sumilip. People-'/i-Manga tawo.
Peep-72-Silip. People-^-Magkaroon ng maraming tawo;
Peeper-w-Sisiw. dumami ang mga tawo.
Peer-n-Sumilip. Pepper-n-Paminta.
Peer-n-Kasama; kaulayaw. Pepper-z/-Ilagay 6 ibudbuod ang pa-
Peerless-a-Walang kapantay 6 kahulilip. minta.
Peevish-a-Mapootin; magagalitin. Peppery-a Maangbang,
Peg-w-Pakong kahoy. Peradventure-a^v.-Marahil.
Peg-77-Tpako. Perambulate-?;-Lakarin; lumakad.
Pelf-n-Salapi; kayamanan. Perambulation-n-Lakad; paglalakad.
Pell-n-Balat. Perambulator-n-Ang lumakad.
Pellet-n-Bolang munti. Perceive-v-Kapain; humalata; indahin;
Pellicle-n-Balok. intindihin; sumahod.
Pellmell-a-Walang ayos. Perceivable-a-Maclaling maintindiban.
Pellucid-a-Maaninag. Percentage n-Por ciento.
Pelt-w-Balat ng hayop. Perceptible-a-Nahalata; litaw; maliwa-
Pelt-7/-Batuhin; ipukol. nag.
Pelvic-a-Nauukol sa buto ng bayawang. Perceptibility--Pakiramdam.
Pelvis-n-Buto ng bayawang. Perceptive-a-Maramdamin.
Pen-n-Kulungan. Perception-n-Pakiramdam; damdam; pa-
Pen-v-Kulungin; kumulong. ngintindi.
Pen-w-Pluma. Perch-7i-Hapunan.
Penal-a-Nauukol sa parusa. Perch-?/- Humapon.
Penalty--Parnsa. Perchance-a-Marahil.
Penance-n-Katiisan. Percolate-77-Salain.
Pence-w-Dalawang kuarta; isang mala- Percuss-T/-Ilagpak; itupak.
pad. Percussion-n-Lagpak; tagupak.
Pencil -n-Lapis. Perdition-^-lAigi; kalipulan; kasiraan;
Pencil-v-Sumulat. kamatayan.
Pend-u-Bumitbit; ikabit. Peregrinate-v-Lumakad.
Pendency-n Sabit; kabit. Peregrination-7t-Lakad.
Pendent-a-Nakasabit; nakabitin. Peremtory-a-Totoo; tunay.
Pendulous-a-Nakasabit; nakabitin. Perennial-a-Matagal; maluat; walang
Pendulum-i-Paniktik ng orasan. tigil 6 likat; panay.
Penetrate-u-Tumagos; rnatarok. Perfect-a-Lubos; puspos; walang kulang
Penetration-w-Tagos; tarok. dalisay; ganap; magaling; maganda.
Penitence-n-Pagsisisi. Perfect-?;-Tapusin; ganapin; gumanap;
Penitent-a-Nakapagsisi. tumapos; yariin.
Penitent--Ang nagsisisi. Perfectibility -n- Kayarian; katapusan.
Penitential-a-Nauukol sa pagsisisi. Perfectible-a- Makatatapos.
Penitentiary-w-Bilango. Perfection-n- Kayarian; katapusan; ka-
Pen knife n-Laseta. ganapan.
Penman-n-Ang marunong sumulat. Perfidious-a-Taksil; sukab; suitik; li!o.
Penmansbij)-K-Sul;it kamay. Perfidy-n-Kataksilan; kasuitikan; kalilu-
Penant-n-Bandera. han; kasukaban.
Perforate-v-Butasin; tarukin; balil)ulin.
Pennate-Pennated-a-May pakpak.
Pennilegs-a-Mahirap; sal at; walang Perforation-n-Pagbutas; pagkabutas bu-
kuarta. tas.
Pennon-n-Bandila; j)akpak. Perforce-rtr/r.-Sa ktikailangan; sa lakas.
Pensile-a-Nakasabit; nakabitin. Perform-v-Gumawa; tninupad; tuparin;
a win.
Pensive-a-Palaisipin; mapag wari; ma- i!

lungkot. Performance-n-Kilos; teatro; acto.


Pent-t'. imp. & p. p.-Nakakulong. IVi I'miie-w-Pabango.
Pentateuch-n-Ang mga ut<s ni Moises. Perfume-v-Pabangohin; ilagay ng paba-
Pent house-n-Sibe; pakpak ng bahay. ngo.
Penult-n-Ang hull fuera caining isa. Perfumery-n-Pabango.
Penumbra-n-Pagdidilim ng buan. Perhaps arff-Marahil; dili; sal? all,
PER 287 PHA
Peril --Panganib. Personify-Ty-Gagarin ang kapwa.
Perilous-a-Mapanganib; may panganib. Perspective-a-Nauukol sa piano.
Perimeter-w-Paligid. Perspective- n-Tingin; piano.
Period-n-Panahon; luat; punto. Perspire-7/-Puinawis.
Periodic- Periodical-a-Nauukol sa pana- Perspiration-n-pawis.
hon. Persuade-Tx-Iudyok; ihiting;] pilitin;
Periphery-n-Paligid. pumilit.
Perish-f-Mamatay; luinipol. Persuasible-a-Makapipilit.
Perishable-a- Mamamatay. Persuasion-?* Kapilitan; udyok.
Perisome--Balat ng hayop na vvalang Pert a-Mangahas.
gulugod. Pertain-i-Maukol.
Periwig-^-Buhok na postiso. Pertinacious -a- Mati gas ang ulo; matibay
Perjure-i/'-Manumpa ng kasinungalingan. ang loob.
huag tumupad sa ipinanumpa. Pertinacity-n- Kalakasan ng loob; kahig-
Perjury-72-Kasinungalingan. pitan; katigasan ng ulo.
Permanence-Permaneney-w-P a n a n a t ill ; Pertinent-a-Akma; bagay; nauukol.
pamaraarati; katibayan; pagkalagi. Pertness-n-Pangahas.
Permament-a Lagi; matibay. Perturb- u-Sabarin; yamutin; tuksuhin;
Permeable-a-Makatatarok; matatarukin. guluhin ang isip.
Permeate -v-Tarukin. Perturbation-tt-Kaguluhan nang isip; li-
Permissible-a-Maaring ipahintulot. galig.
Permission-n-Tulot; kapahintulutan. Perusal-?/- Pag babasa.
Permit-v-Tulutan; ipahintulot; paraanin. Peruse -v-Burnasa ng patakbo; umusig;
Permit-n-Tulot; pahintulot. malasin.
Permissive-a-Maaring ipahintulot. Perverse-a-Nakalihis; matigas ang ulo;
Permutation-n-Kapalitan; pagpalit. masama.
Permute-z/-Ipamalit; palitan; pumalit. Perverseness-n- Katigasan ng ulo; pag
Pernicious-a-Masama; makasasanaa ma- kabalintuna.
kasisira; makamamatay. Perversity-n-Katigasan ng ulo; pagkaba-
Perpendicular-a-Patayo; tirik; nakatayo. lintuna.
Perpendicular-w-Tayo; tirik. Pervert- u-Iakay samasama; pasamain.
Perpendicularity-w-Pagka tayo; katiri- Pervious-a-Makapapasok; matatarukin.
kan. Pest-n-Peste.
Perpetrat3-u-Gumawa; gawin; magkasala. Pester-n- Yamutin; sabarin.
Perpetration-n-Pag gagawa; gawa. Pestiferous-a-Nauukol sa peste; maka-
Perpetrator-w-Ang gumawa. kahawa.
Perpetual-a-Walang hanga 6 likat; lagi; Pestilence-n-Peste.
pareti. Pestilent-a-Mahilig sa masama.
Perpetuate-t/-Gawing lagi; ipamalagi. Pestle--Pandurog.
Perpetuation--Pagkalagi; pamamarati. Pet-7/- Palayawin.
Perpetuity-n-Pamamarati; pamamalagi. Pet-n-Ang minamahal.
Perplex-v-Guluhin ang isip. Pet-a-Minamahal.
Perplexity n-Basagulo; gulo ng isip. Petal-w-Dahon ng bulaklak.
kalabuan; duwag. Petit-a-Munti; walang kabuluhan; ku-
F ersecute-v-Habulin; yarnutin; pahira- ripot.
pan; sundin; ipagdowahagiin. Petition-n-Panalangin; samo; daing.
Persecution-w-Kahirapan; dov/ahagi. Petition-v-Manalangin; sumamo; duma-
Perseverance-n-Katiyagaan; kalakasan ing.
ng loob; katibayan ng loob. Petrification--Pagiging bato.
Persevere-?>Pilitin; magtagal; tumagal. Petrify-v-Maging bato.
Persist-v-Ipaglaon; lumagi; pilitin; pu- Petroleurn-w-Gas.
milit. Petticoat-w-Naguas; enaguas.
P ersistence-Persistency-w-Kapilitan; ka- Pettish-a-Mapootin.
tiyagaan; pagpilit. Petty-a-Munti; walang kabuluhan.
P ersistent-a-Nakapipilit; mapipilitin. Petulance-Petulancy-fi-Kapootan; poot.
Person--Tawo. Petulant-a-Mapootin.
Personage-n-Katawohan. Pew--Upuan sa simbahan.
Personal-a-Nauukol sa tawo 6 sarili. Phalanx-n-Pulutong ng sundalo.
Personalty-n-Ari ng sarili. Phantasm-tt-Panaginip; guniguni.
Personate- u-Gumagad sa iba; saysayin. Phantom-n-Nuno; guniguni.
PIE 288 PIP
'

Pharisee-w-Fariseo. Piece meal-adv.-Untiunti; dahandahan


Pharmacy -n- Pag gagawa nang gamot; pahintohinto.
botica. Pied-a-May maraming kulay mansado.
Pharnyx-n-Ngalangala. Piet-n-Pilar; haligi ng bato.
Phase-#-Hitsura. Pierce- u-Tarukin butasin; tumagos.
Phenominal-a-Kataka taka; kamangha- Piety--Pagibig sa Bathala.
mangha* Pigeon-^-Kalapati.
Phial-n-Boteng munti. Pig-n-Baboy.
Philanthropic-Philanthropical-a-Mabuti 6 piggish-a-Matakaw.
magandang loob. pig-headed-a-Matigas ang ulo.
Philanthropy-M-Kagandahan ng loob. pigment-n Tina.
Philter-w-Gayuma. pigmy-n-Tawong pandak; unano.
Fhiz-w-Mukha. Pike-^-Pakong malaki.
Ihlegm-n-Kalagra, Pilaster-n-Haligi.
Phlegmatic-a-Makalagra. Pile-n-Bunton; haligi.
Phonetic-a-Nauukol sa voces. Pile-^-Ibunton; punuin.
Phonetics-n-Karunungan tnngkol sa Pilfer-z/-Umitin; umumit.
manga tunog. Pilgrim -^-Tawong mapaglakad.
Phonic-a-Nauukol sa tunog. Pilgrimage-n-Lakad.
Phonics-n-Karunungan tungkol sa manga Pill-n-Pilduras.
tunog. Pillage- i;-Mangloob; gibain; manduit.
Phonographic-a-Nauukol sa fonografo. Pillage-n-Panduduit.
Phonograph- w-Fonografo. Pillar-n-Haligi ;
pilar.
F hotograph -ji-Retrato . Pillow-/z-Unan.
Photograph-u-Kunin ang retrato. Pillow-i-Mahiga sa unan.
Photography-n-Karunungan sa pagkuha Pillow case-n--Punda ng unan.
ng retrato. Pilot-n-Ang umugit sa sasakyan.
Phrase-n-Maikling kasaysayan. Pilot--z/-Umugit; umakay; akayin.
Phrenology-n-Karunungan tungkol sa Pimple -Butlig.
utak ng ulo. Pin-n-Aspili.
Phrensy-n-Kaululan. Pm-v-Aspilihin.
Phthisiow-Tisis. Pinafore-n-Camisola.
Phthisical-a-May tisis. Pincers-n-Sipit; panipit.
Phthisis-n-Tisis. Pinch-u-Kurutin; kumurot.
Physic-n-Purga: gamot. Pinch--Kurot.
Physic-v-Purgahin. Pinch beck-a-Hindi totoo; sinungaling.
Physical-a-Nauukol sa catawan. Pinchers-n-Sipit panipit.
Physician-w-Mangagamot. Pincushion-n-Lalagyan ng aspili.
Physics-n-Karunungan tungkol sa fi- Pine-v-Lumungkot; manimdim.
sica. Pine-n-Pina.
Physiognomy-w-Hitsura; mukha. Pine apple-n-Pina.
Piano-Pianofortr-n-Piano. Pinery-n-Gubat ng pina.
Pianist-n-Pianista. Pinion--Balahibo; pakpak; pangapos
Picayune-w-Sikolo. ng baraso.
Pit-k-c-Pumulot; tukain; gayatin. Pinion-t-Gapusin.
Pick-n-Tuka; piko. Pink- a-Mapulapula.
Pick ax-Pick axe-w-Piko. Pink-n-Saksak.
Picket-n-Tungkod na matulis. Pink-T/'Butasin.
Pickle-w-Atsara. Pinnacle-n-Lugar na mainas.
pick pocket-n-Manenekas. Pint--Takalan ng manga bagay na
picnic-n-Kasayahan; kainan sa gubat. lusaw.
picnic-z/-Magkainan sa gubat. Pintle-n-Aspiling mnnti.
pictorial-a-Nanukol sa manga pintura. Pioneer-n-Tawong lumipat sa bagong
picture--Pintura. lupa.
Picture frame-n-Sanepa. Pioneer-v-Umuna.
Pie-n-Pastel. Pious-a-Mapagdasal; banal.
Pie bald-a-May maraming kulay. Pip-n-Sakit ng manok; binlii.

Piece-w-Piraso; bahagi; kagyat; kapiraso; Fip-r-Sumiap.


Fipen-Kuako; tubo; flauta.
lapang.
Fiece-v-Pirasohin; bahagiin. 1
i]>e-i--Tumugtog sa tiauta
PL A PLI
Piquant-fl-Masaklap; mapait;maanghang. Plantation-n-Lupang sinasaka.
Pique-n-Galit; dalamhati; yamot; Planter-w-Manananim.
Pique-u-Yamutin; pagalitin. Plash -w-Labak; tilansik.
Piracy-n-Pagnanacaw sa dagat. Plash-v-Tumilansik ang tubig.
Pirate-w-Magnanakaw sa dagat; tulisang Plashy-a-Malabak.
dagat. Plaster--Halo ng apog at buhangin.
Pirat'cal-a-Nauukol sa tulisang dagat. Plaster-v-Pahiran ng apog.
Piscatorial-a-Nauukol sa isda. Plat--Humabi.
Piscivorous-a-Kumakain ng isda. Plat-w-Habi; kapirasong lupa.
Pistol-n-Revolber; pistola. Plate-w-Pingan; pirasong metal.
Pit-w-Hukayj baunan; tibag. Plateau-n-Lupang mataas at patag.
Pit-v-Hukayin. Platform--Tablado; plataforma.
Pitch-n- Alketran; itsa. Platoon-;2-Pulutong ng sundalo.
Pitch -r-Magitsa; pahiran ng alketran. Platter--Bandejada.
Pitch-dark-a-Madilim na madilim. Plaudit-u-Pagpuri.
Pitch er-n-Pitchel. Plaudit-#-Purihin.
Pitch fork--Panghakot ng damung tuyo. Plausible-a-Bagay; dapat purihin.
Pitchy-a-May halong alketran. Play-n-Laro; teatro; acto.
Piteous-a-Kahapishapis; malunos. Play-z/-Maglalaro.
Pithy-a-Malambot ang loob. Player-w-Maglaro.
Pitiable-a-Dapat umawa. Play f ellow-n-Kalaro.
Pitiful-a-Mahabagin; maawain. Play mate-n-Kalaro.
Pitiless v-Walang habag; walang awa; Playful-a-Masaya; mapaglaro.
mabagsik; mabangis. Play thing-n-Laroan.
Pittance-fl-Limos. Plea-n-Dahilan.
Pity-n-Habag; awa; hinagpis; hina- Plead-77-Manalangin; mamanhikluhod.
yang. Please-v-Aliwin; magbigay lugod; pala-
Pity-r-Maawa; habagin. yawin.
Pivot-?*-Ikiran. Pleasantry-72-Kasayahan; kaligayahan:
Pivot-/:-Umikit. galak.
Placard-n-Pahayag; paunawa. Pleasing-a-Maaliw; masaya; malugod;
Placard- ?>Ipah ay ag. maligaya; kaaliwaliw; kalugodlugod;
Place-n-Lugar; daan. mairogin; nakalulugod.
Place-f-Ilagay sa lugar; lagyan; luma- Pleasant-a-Maaliw; masaya; maligaya;
gay; ayosin; maglagay. malugod; maaya.
Placid--Maamong loob; tahimik; wa- Pleasure-n-Kasayahan; tawa; galak; han-
lang gulo. dog; inarn; kainaman; lasap; ligaya.
Plague-w-Peste. Pleat-n-Suri.
Plague-v-Yamutin; payamutin. Pleat-v-Suriin.
Plaid-w-Sita. Plebian-a-Hamak;mababa; karaniwan-
Plain-a-Maliwanag; yano; aliwaswas; Plebian--Tawong hamak; tawong ka.
hayag. raniwan.
Plain-n-Lupang patag. Pled-v. imp. & p. ^.-Namagitan; naman-
Plaint-w-Daing: panalangin; panaghoy. hikluhod; dumaing.
Plaintive-a-Malungkot; malumbay. Pledge-n-Sanla.
Plait n-Kunot; suri. Pledge-v-Isangla
Plait-v-Magsuri; magkunot; kunotin. Plenary-a-Puno; .lubos.
Plan-72-Anyo; katha; piano. Plentitude-n-Kasaganaan; karamihan.
Plan-e/-Isipin; kumatha. Plenteous-Plentif ul-a-Masagana; marami.
Plane-n-Katam; pangkayas. Plenty-n-Karamihan; kasaganaan.
Plane-a-Yano; patag. Plenty-a-Sagana; marami.
Plane-v-Katamin. Pleura-w-Loob ng lalamunan.
Planet-n-Planeta. Pleurisy-w-Sakit ng lalamunan.
Planetary-a-Nauukol sa planeta. Plexiform-a-F'asuotsuot; magulo.
Plank-n-Tablang makapal. Pliable-a-Malambot: mahubugin.
Plank-^-Ilatag 6 takpanin ng tablang Pliant-a-Malambot; malubay.
makapal. Pliancy --Kalambutan.
Plant-n-Punla. Pliers-n-Sipit na munti.
Plant-z/-Magtanim. Plight-w-Sangla; katibayan; kapangani-
Plantain-^-Saging. ban; pangako.
POK 290 POM
magpangako.
Plight-y-Isangla; Poet-7z-Mammula.
Plod-v-Lumacad. Poetess-n-Babaying manunula.
Plot-n-Lupang munti; isip na masama. Poetic Poetical-a-Nauukol sa tula.
Plot-77-Umisip. Poetry -n- Verso; tula.
Plough-^ Araro; kasangkapang pan- Poh-mfer.-Oroy.
linang. Poignancy-w-Kapaitan; kaanghangan.
Plough-u-Ararohin: magararo; magli- Poignant-a-Maanghang; mapait.
nang. Point-n-Dulo; tudla; tudlok; tulis;
Plow-n-Araro; kasangkapan panlinang. dungot.
Plow-v-Ararohin; magararo; maglinang. Point- v-Ituro; itudla; tumudlok; tuli-
Plow boy-Plowman-n-Ang nagaararo. san.
Plo w share-w-Sudsod. Point blank-a-Matowid; mali.wanag.
Pluck-w-Tapang; batak. Pointed- a-Matulis.
Pluck-7/-Himnlmulan. Pointer-^-Panturo.
Plucky-a-Matapang; mangahas; walang Pointless-a- Walang dulo.
takot. Poise-M--Timbang; bigat.
Plug-n-Tasak; tapon; tasok. Poise- v-Timbangin.
Plug-v-Tasakin. Poison-^-Lason; kamandag.
Plum-n-Sinegiielas. Poison-v-Lasunin; pakanin ng kamandag.
Plumage-72 Balahibo ng mga il^pn. Poisonous-a-May lason; malason; may
Plumb-a-Patayo; tama. kamandag.
Plumb-n-Hulog. Poke-w-Bayong; supot; mangas na ma-
Plnmb-i:-Towirin ang tayo ng haligi. luang; tudlok.
Plumb line-w-Hulog. Poke-v-Tudlukin; tumudlok.
Plume-n-Tuktok. Poker-n-Panudlok.
Plump-a-Mali!og; mataba; may katawan. Pole-n-Palo, haligi.
Plump-f-Lumaki; tumaba. Polar-a-Mauukol sa hilagaan.
Plump-adz/.-Ngayon din; pagdaka. Police-7i-Policia
Plunder-#-Ang pagumit; ang inumit; Police- j;-Linisin; ayusin; husayin.
umit. Police man-w-Policia.
Plunder-^/ Nakawin. manduit. Policy-^-Billete sa loteria.
Plunge--z/-Sumisid; sumulong nang pa Polish-t'-Bulihin; pakinisin; pakintabin;
bigla. kiritabin.
Plunge-i-Sisid. Polish-n-Kinang; kintab; buli.
Pluperfect-a-Puspos; puno; walang pin Polite-a-Magalang; mahinahon; masuyo;
tag; lubos. bihasa; matining na loob.
Plural a-Mahigit sa isa. Politeness-n-Galang; kagalangan.
Plurality-n-Kahigtan; karamihan. Politic-a-Politico.
Plus--Totoo; dapat idagdag. Political-a-Politico.
Plush-n-Trespelo. Politician-n-Ang marunong mag gobier-
Plutocrat-w-Ang may kapangyarihan no.
dahil sa kanyang yaman Politics-w-Karunungan tungkol sa pag-
Pluvial-a-Nauukol sa ulan. gogobierno.
Ply-ty-Tanungin; pilitin; magtrabajo. Polity-w-Pag gogobierno.
Piieumatic-a-Mahangin. Polka-n-Polka.
Pneurnonia-n-Sakit ng baga. Poll-w-Padron; listahan ng lahatngtawo
Pneumonic--Gamot sa baga. sa isang lugar.
Poach-^-Prituhin sa tubig; umitin; Pool-n-Ilista ang lahat ng tawo sa isang
magnakaw. lugar.
Pock-n-Bulutong. Pollute- r-Dumhan; pangitin; sirain.
Pock hole-Pock mark-w-Bulutong. Pollution-^-Dumi; kabulukan; pagka
Pocket-n-Bulsa. sira.
Pocket- D-Ipamulsa; ilagay sa bulsa. Poltroon-n-Tawong duag.
Pocket book-w-Lalagyan nang knarta 6 Poltroon ery-n-Karuagan.
salapi. Polygamy-w-Pag aasawa sa rnarami.
Pocket knife-^-Laseta. Polyglot-n-Ang marunong sa maraming
Pocky-a-Mabulutong; bulutongo. wika.
Pod-n-Bahay ng binhi. Pomade-Pornatum--(^osmetico.
Pod : o-Tumaba; lumaki, Pominel-n-Bukol.
Poem-n-Tula,
POR 291 POT
Pomp-w-Gayak; handa; kainaman; kari- Portmanteau--Saco de noche.
kitan. Portrait-n-Retrato; larawaii.
Pompous-a-Maganda; mainam; marikit. Portray-r-Gumawa nang larawan; say-
Pond-w-Labak. sayin. ,
,
j

Ponder-v-Magwari; magisipisip. Portrayal-w-Pagsasaysay.


Ponderous-a-Malaki; mabigat. Portress-n-Babaying utusan.
Poinard-n-Panaksak. Pose-v-Ayusin; ilagay sa lugar.
Pontiff-n-Ang papa. Pose-n Kalagayan; tayo.
Pontifical a-Nauukol sa papa. Poser-w-Bugtong.
Pontifieate-n-Kalagayan ng papa. Position-w-Lagay; lugar; tayo; kalagayan.
Pony-w-Kabayong munti. Positive-a-Totoo; tama; walaug sala; tu-
Poodle-n-Asong munti at mahaba ang nay.
buhok. Positive-w-Katotohanan; katunayan.
Pooh-wfer.-Oroy. Possess-v-Magkaroon; kamtan; rnagka-
Pool-n Labak. mit.
Poop-c-Hampasin sa puit. Possession-n-Posession.
Poor-a-Mahirap; nasalat; dukha; payat. Possessor-n Ang mayari.
Pop--Putok; soda. Possibility-^- Bisa; kaya.
Pop--z/-Pumutok. Possible-a-Mangyayari.
Pope-n-Ang papa. Post--Haligi; tukod; correo.
Popedom-w-Katungkulan ng papa. Post-v-Ilagay sa correo.
Popery-n-Pananampalataya sa simbahan Postage-?? -Bayad sa correo.
Catolico. Postage stamp-w-Sello.
Pop gun-n-Pasiblang. Postal-a-Nauukol sa correo.
Popinjay-w-Loro; tawong hambog. Post diluvial- u-Pagkatapos ng panahon
Popish-a-Nauukol sa 6 tinuro ng papa. ni Noah.
Populace-w-Manga tawo sa isong lu- Poster--Pahayag.
gar. Posterior-a-Huli sa panahon; pagkata-
Popular-a-Nauukol sa lahat ng tawo pos; huli; sa likod.
bagay sa karamihan ng tawo. Posteriors-n-Bayawang ng hayop.
Populate-v-Dumami ang mga tawo sa Posterity n-Inapo; lahi; kanunuan.
isang lugar. Postern-n-Pintuan sa likuran nang ba-
Population-w-Manga tawo sa isang lu- hay.
gar. Post haste- n- Kadalian.
Populous-#-Matawo. Post msiTi-n- Ang namamahala sa correo.
Porch-n-Sibi. Postmark--Tanda na nakalagay sa su-
Porcine-a-Nauukol sa baboy. lat ng malaman kung saan nanga-
Pore-w-Kilabot. ling.
Pore-v-Magaral; magisip. Post niaster-w-- Ang namamahala sa cor
Pork-n-Carne ng baboy. reo.
Porker-n-Baboy. Postmeridian-a-Sa hapon.
Porous-a-Buhaghag; mabutas. Post-mortem-a-Pagkanarnatay.
Porpoise-n-Pagong. Post-office-n-Oficina ng correo.
Port-n-Doongan; punduhan ng sasak- Postpone-v-Ilayo; ilipat; lipatin.
yan. Postponement-n-Paglipat sa panahon.
Portable-a-Makadadala. Post script-n- Ang dugtong sa isang mi-
Portage--Pagdadala; halaga. lat.
Portal-w- Pinto. Posture-n-Tayo.
Portemonnaie-w-Lalagyan ng salapi. Posy-n Bulaklak.
Portend-y-Humula. Pot-n-Palayok.
Portent--Hula; tanda. Pot-v-Isama.
Porter-n-Utusan; kargador. Potash-n-Sosa.
Porterage-n-XJpa sa kargador. Potato-n-Papas.
Portfolio-n-Lalagyan ng mga papeles. Potency -^-Kadakilaan; karilaganj-, ka-
Porthole-n-Butas sa gilid ng sasakyan. kayamanan.
pangyarihan;
Portiere n-Tabing ng pinto. Potent-a-Mayaman; dakila; makapang-
Portion-n-Bahagi; kapiraso. yayari; marilag.
Portion-i;-Hiwalayin. Potentate-n-Hari; ang makapangyayari.
Portionless-a-Di mababahagi. Potential-a-Nauukol sa kapangyarihan.
Portly-a-May katawan; mataba. Pother-w-Gulo; kaguluhan,
PRE 292 PRE
Potion-n-Gamot; lag-ok. Precaution-n-Ingat; kaingatan.
Potter-n-Magtatapayan. Precautional--Maingat.
Potter-v-Gumawa ng tapayan. Precede-'y-Mauna;umuna.
Pottery- w-Paggagawa ng mga tapayan. Precedence--Kaunahan.
Pouch-n-Supot malaking tian. Precedent-w Ang sinundan; halimbawa;
Pouch-v-Ipamulsa; ipunin. tularan.
Poultice-n-Tapal. Precept-n-Utos; talunton.
Poultice- v-Itapal. Preceptress-n-Babaying nag uutos.
Poultry-n-Manga manok. Preceptor-n-Ang nag utos.
Pounce-w-Pulvo; kuko ng ibon. Preceptorial-a-Nauukol sa utos.
Pounce-v-Hulihin. Precinct-n Bario; nayon.
Pound-n-Libra. Precious-a-Mahal.
Pound-v-Durugin; bugbugin; dikdikin. Precipice-w-Kabubuliran; saluysoy.
Pour-v-lbuhos; ibulusok. Precipitate-f-Biglain; dalidaliin; ibulu-
Pout-u-Magtampo; ngumuso. sok; isugba.
Pout-#-Nguso; tampo. Precipitate-a-Bigla madali; dalosdalos;
Pouter-n-Ang nagtatampo. mabilis; matulin.
Poverty-n-Kasalatan; kahirapan; dalita; Precipitation-n-Kadalian; kabiglaan.
karukhaan. Precipitous-a-Biglangbigla.
Powder-n-Pulvo; alabok; alikabok. Precise-a-May hanga; tunay: totoo.
Powder-v-Dikdikin; durugin; budburin; Preclude- L'-Ifuera; ibukod; iwaksi.
ligisin. Preclusion-w-Pagkabukod; pagkawaksi.
Power-n-Kapangyarihan; kapal. Precocious-a-Mangahas.
Po werf ul-a-Malakas; makapangyayari ; Precocity-n- Kapangahasan.
may kapal. Preconcert-.i-Magsa litaan.
Powerless-a-Mahina; walang kapang- Preconcert--Salitaan.
yarihan. Precursive-a-Mauna,
Practicability-n-Cadalian gumawa. Precursor-n-Manunula.
Practicable-a-Madaling gumawa gin- Predecessor-n-Ang hinalinhan.
hawa. Predial-a-Malupa.
Practical-a-Mangyari; madaling magawa. Predicable-a-Nauukol.
Practice-n-Kasanayan; paggamit; sa- Predicament-n-Kaguluhan ng isip.
nay. Predicate-z/-Magsabi.
Practice-#-Magsanay; gamitin. Predication-n-Pagsasabi.
Prairie-n-Lupang malaki at patag. Predict- ?;-Humula; hulaan.
Praise-n-Pagpuri; pagmamahal. Prediction-^- Hula.
Praise-D-Purihin; Mahalin. Predilection-w-Pagmamahal ng labis.
Praise worthy-a-Dapat purihin. Preeminence-n-Kadakilaan; karilagan.
Prance-n-Lundag; lakad. Preeminent-a-Dakila; mataas; marangal.
Prance-?;- Lumakad ng pahambog. Preface-n-Kasaysayan sa harapan ng
Prank-n-Biro; tukso. isang libro; tadhana, paunawa.
Prank-^-Gumayak. Prefer-f-Mamili; pumili.
Prate- u-Magsalita nang walang kabulu- Preference-n-Kahiligan; kahilingan; ang
han. pinili.
Prate-w-Salita na walang kabuluhan. Preferment-n-Kapilian; kahilingan.
Prattle-w-Salita na walang kabulu- Preferable-a-Dapat magalingin.
han. Prefiix-w-Dugtong sa una.
Prattle-^-Magsalita parang bata. Pregnancy-w-Kabuntisan.
Pray-v-Magdasal; lumuhog. Pregnant a-Buntis.
Prayer-w-Dasal; luhog; panalangin; da- Prehension-w-Pagknlia; pagdampOt.
ing. Prejudge-7/-Hatulan nang hindi pa inn
Prayer-n-Ang nagdadasal; towong ma- sisa.

pagdasal. Prejudgment-n-Paghatol ng hindi pa-


Prayer book-n-Librong dasalan. inuusisa.
Prayerful-a-Mapagdasal. Prejudicial-a-Makasisira.
Preach-z/-Mag8ermon; mangaral. Prelection-w-Sermon.
Preacher-n-Ang nagsesennon. Premature-rt-Hindi pa panahon.
Preaching n-Pagsesermon. Prematurity- n- Kaagaj>an .

Prebend-n-Upa; bayad. Premeditate- c-Mag wari 6 wari wariin


Precarious a-May panganib. niuna.
PRE 293 PRI
Premeditation-n-Banta; wari. Pretext--Dahilan; katowiran.
Premier-a-Uunang; mabuti; magaling. Pretty-a-Maganda; marikit; mainam.
Premium-w-Ganti; ganting palad; pabu- Prevail-v-Pilitin; pumilit; supilin; mag-
ya; ganting loob. kamit; kamtan; magkaroon.
Prepare-u-Gumayak; gayakan; maghan- Prevailing-a-Malakas; karaniwan.
da; ipaglaan. Pre valence-n- Kalakasan.
Preparation-n-Gayak; handa; paghan- Prevalent-a-Karaniwan; malakas.
dog. Prevaricate-v-Magsinungaling.
Preparative-n-Gayak; handa. Prevarication-w-Kasinungalingan.
Preparatory-a-Nakagayak. Prevaricator-n-Tawong sinungaling.
Prepay- u-Magbay ad muna. Prevent-c-Sowain; abalahi; pigilin.
Prepay ment-n-Pagbabayad ng hindi pa Prevention-w-Pagpigil; abala.
yari. Preventive-n-Abala.
Preponderate-ivBumigat sa iba. Previous-a-Nauna.
Prepositive-a-Nakalagay sa una. Prey-n-Ang ninakaw.
Prepossessing-a-Magandang loob; ma- Prey-u-Nakawin.
pagpapahalina. Price -n-Halaga.
Preposterious-a-Hindi tama; hambog. Price-v-Halagahan.
Prerogative-n-Katowiran. Priceless-a-Mahal na lubha.
Presage-n-Hula. Prick-w-Duro.
Prescribe-v-Magsabi; gumamot. Prick-v-Duruin.
Prescription-#-Gamot. Prickle-n-Hapdi.
Presence-n-Pagharap; harap. Prickle-w-Humapdi.
Present-a-Nakaharap; sa harap. Prickle-a-Mahapdi.
Present-w-Ginaldo; bigay; salubong; bi- Prickly heat--Bungang araw.
yaya; regalo. fride-TZ-Kapalaluan; kahambugan; ka-
Present-^-Magbigay; ibigay; magbigay tampalasanan; kayabangan.
ng ginaldo; ipagkilala; iharap. Pride-77-Maghambog; magmayabang.
Presentiment-tt-Hinala. Priest-n-Pari.
Presently-a^v.-Bago; maya maya; pag- Prig--Tawong mangahas.
daka. Prig-7/-Umitin; umumit.
Preservation-w-Laon; tagal. Prigish-a-Hambog; palalo; mayabang.
Preserve-u-Bantayin; gumawa ng con- Prim-a-Ayos; husay; mahusay.
servas. Primary-a-Primero; naunang.
Preserves-n-Concervas. Primate-n-Arsobispo.
Preside-u-Mamuno; mamahala. Prime-a Unang; mainam.
Presidency--Kalagayang presidente. Primer-w-Cartilla.
President-n-Presidente. Primevial-a-Naunang; nauukol sa unang
Presidential a-]Sauukol sa presidente. panahon.
Presidentship-w-Katung kulang presi- Primitive--Nauukol sa kaunahan.
dente. Prince-n-Principe; anak ng hari.
Press-u-Hapitin; higpitan; ipitin; pili- Princess-n-Princessa; anak ng hari.
tin. Princely-a-Parang principe; dakilang-
Press-w-Hapitan. dakila.
Pressing-a-Kailangan. Principal-a-Unang: totoong; tunay; ma-
Pressure-n-Hapit; kadalian; kakailangan. ginoo.
Presume-u-Sumapantaha; magsapantaha. Principal-n-Puno.
Presumption-n-Sapantaha; hinala; bin- Principality-w-Kalagayang principe.
tang; kahambugan; kahanginan. Principally-a-Lalonglalo.
Presumptive-a-Marahil. Principle-w-Pamula; pinagbuhatan pa-
Presumptuous-a-Hambog; palalo. raan; pinagmulaan.
Presuppose-?;-Hakain. Print-z/-Maglimbag; ikintal; kintalin.
Presupposition -n-Haka. Print-n-Bakas limbag; guhit.
;

Pretend-i'-Magkonowari; magbalobalo. Printing-n-Paglimbag.


Pretense-Pretence-n-Dahilan; pagkoko- Prior-a-Nauna.
nowari; sapantaha. Prison-n-Bilango, kalabuso.
3
Pretension-w-Dahilan; katowiran. !
rison--z/-Kulungin; ilagay sa bilango;
Pretentious-a-Hambog; mayabang. ibilango.
Preterit-a-Nakaraan; nangyari na. Prisoner-n-Preso.
Pretermit- f-Laktawin; maiwan. Private-a-Nagiisa.
294 PRO
Privacy-#-Kaisahan; pagkaisa. Proffer-n-Alok; balak.
Private-n-Sundalong ultimo. Proficiency -;z- Kasanayan; luta; karu-
Privateer-n-Sasakyan ng tulisan dagat. nungan.
Pri vation-w- Kakailangan; kahirapan. Proficient-a-Marunong sanay.
Privilege-w-Pahintulot; kapahintulutan; Proficient-^-Tawong marunong at sa-
tulot. nay.
Privilege-7/-Ipahintulot. Profile-M-Larawan; retrato.
Privy-a-Nauukol sa isang tavvo lamang; Profit w-Pakinabang; tubo.
lihim; hindi hayag. Profit-v-Turnubo; pakinabangin; maki-
Prize-%Ganting palad; pabuha.
Prize-v- Halagahan. Profitable-a-May pakinabang; matubo;
Probable-adivMarahil. bagay; akma; pakinabangan; mabuti.
Probably-arfo.-Marahil. Profitless- a-Walang tubo 6 pakina-
Probate-n-Katibayan Kg testamento. bang.
Probation-w-Tikhim; kasanayan; subok. Profligacy-n-Kasamaan; kasiraan.
Probe-v-Usisain; siyasatin. Profligate-a-Masama; hamak; mahalay;
Probity -n-Katapatan ng loob. walang hiya.
Problem n-Kuenta. profound-a-Malalim.
Problematic-a-Nauukol sa kuenta. Profoundness-w-Lalim.
Probosis-w-Ilong ng hayop. Profundity-n-Kalaliman; lalim.
Proceed-f-Sumulong; magtuloy; buma- Profuse-a-Sagana; marami.
long; bumukal. Prof usen^ss-Prof usion-- Kasaganaan;
Proceedings-w-Gawa; hatpl. karamihan.
Proceeds-ra-Tubo; piuagbilan. Progenitor-n-Nuno; kanunuan.
Process-n-Paraan; gawa. Progeny-n-Angkan lahi; kamaganakan.
Procession-n-Procession. Prognostic-n-Tanda; hula.
Proclaim-w-Tawagin tumawag; ipaha- Prognosticate- r-Humula; hulaan.
yag; ihayag; ipatalastas. Prognostication-n-Paghula.
Proclamation-w-Pabayag; tawag; utos. Program-Programme-w-Babala sa madia.
Proclivity-n-Kabiligan; kahilingan. Progress-n-Pagbuti; pagsulong; kaga-
Procrastinate- i'-Ipagluatin. lingan.
Procrastination-71-Kaluatan; katagalan. progression-w-Pagsulong; galing.
Procumbent-a-Nakadapa. Progressive-n-Mapagsulong; mabubuti.
Procuration--Pagkamit; pagkakamtan. Prohibit--z/-Magbawal; ipagbawal sowa-
Procure-u-Magkamit; isamsam; magka- yin.
roon; damahin. prohibition--Pagbawal ; pagsoway .

Procurement-n-Pagkamtan; p a g k a m i t; Project-n-Bala; balak; akala; anyo.


pagsamsam. Project-7/-Bumalak; akalain.
Prodigal-a-Burara. Projectile-w-Bala ng kanyon.
Prodigal-n-Tawong burara. Projection-n-Liko.
Prodi gality-n-Pagkaburara. Proli fic-a-Manrjunga.
1'rodigious-a-Malaki na totoo; lubhang; Prolix-a-Matagal; malaon; maluat; bagal;
rnalaki. mabagal.
Produce-u-Gumawa; gawin; kathain; Prolixity-Prolixness-n-Katagalan; kalua-
magkaroon; mamunga. tan; kabagalan.
produce-w-Ang inani. Prolocutor-w-Taga pamagitan.
Product-n-Bunga; anomang bagay na Prolong-v-Tumagal; itagal; luatan; bu-
yari. rn aba.
Production-n-Paggagawa; gawa. Prolongation-n-Kaluatan; katagalan; pag-
Productive-a-Mataba. tatagal; pagluluat.
Profanation-n-Pagpaslang; kapaslangan. Promenade-w-Pasialan.
Profane-a Banday; m
an u nun gay aw. Promenade-oMagpasial.
Profane--z/-Paslangin; tungayawin. Prominence-Prominency - n Kadakilaan;
Prof anity-n-P agtutungayaw; kapas- karilagan; kaginoohan.
langan. Prominent-a-Dakila; marangal; mataas;
Profess-^-Magsabi; ipahayag. bantog bunyi.
Profession n-Katungkulan. Promiscuous-a- Walang ayoa; halohalo
Professional-^ Sanay na lubha. hindi mahusay. .
Prof essor-n- Professor. Promise-n-pangako tipan; salitaan.
Proffer-v-Iabot; ialok; ialay. Promise-r-Mangangako; ipangako,
PRO 295 PRO L __
Promontory-w-Lupang mataas at maki- Prospectus-n-Plano.
tid. Prosper-7/-Gumaling; guminhawa.
Promote-77-Ipataas; umabuloy. Prosperity-n-Kaginhawahan; galing; ka-
Promotion-w-Pagpataas; abuloy. galingan; kawalan ng damdam.
Prompt-a-Maliksi; matulin; masipag; Frosperous-a-Magaling; masaya; mabuti
nakagayak; nakahanda. Prostitute-v-Magputa; magpatutot.
Prompt-f-Ibuho; isurot sa isip. Prostitute-^- Hitad; puta; patutot.
Premptitude-Promptness -w- Kaliksihan; Prostitution-n-Paghihitad; pagpuputa.
katulinan; kasipagan. Prostrate-a-Tihaya; nakahiga.
prone-a-Nadapa; nakadapa Prostrate-v-Ihiga; itihaya; baliktarin.
Pronominal-a-Nauukol sa pronombre. FroBtration-w-Pagtitihaya: kalungkutan;
Prong-n-Dulong matulis. kopanglawan*
Pronoun-w Pronombre. Protasis-w-Patnugot; punong aral.
Pronounce-T/-Wikain; .Magsabi; sabihin. Protect- v-Ikalong; knpkopin; tulungin;
Pronunciamento-TZ-Pahayag; paunawa. turuankilik; ipaglaban; bantayin; ipag-
Pronunciation-w-Kasaysayan; pagsasa- sangalang; magtangol.
laysay. Protection-n-Kupkop. tulong; andukha;
Proof -n- Katotohanan; katunayan. ingat; bantay.
Prop-n-Tukod; tungkod; abuloy. Protector-;2-Taga tangol; pintakasi; taga
Prop-t'-Itukod; tungkod; umabuloy. kalong.
Propagate-y-Maghasik; magpunla; para- Protege-#-Tawong na sa kapangyarihan
mihin. ng iba.
Propagation-n-Pagsulong; paghasik. Protest-v-Dumaing, lumaban.
propensity-w-Kagawian 6 kahilingan ng Protest-n-Daing; paglaban.
loob. Protestant- a- Protestante.
Proper a- Akma; bagay; dapat; karampa- Protestant-n-Protestante.
tan; maakma; nararapat. Protestation-#-Daing.
Proper ty-?i-Lupa; ari; kayamanan. Protomartyr-w-Kaunaunahan martir.
Prophecy-w-Hula. Protract- v-Humaba; maglnat; luatan;
Prophesy-v-Humula; hulaan. tumagal.
Prophet M-Manghuhula; mago. Protracted-n-Maluat; matagal.
Prohetic-a-Nauukol sa hula. Protraction-w-Luat; haba; kahabaan; ka-
Propitious-a-Nakahawak. luatan. tagal.
Propitiate-u-Patahimikin; pahimpilin. Protrude-v-Surnipot; lumitaw; ilabas.
Proportion-w-Ayos. Protuberance--Liko; bukol.
Proportion-ir-Ayusin; hatiin; hiwala- Protuberant-a-Litaw; nakabukol.
yin. Protuberate-v-Mamaga; bumukol.
Proportional-#-Masiya; matamtaman. Protuberation-n-Pamamaga: bukol.
Proportional-w-Kasiyahan; katamtaman. Proud a-Palalo; hambog; mayabang.
Propose-7/-Bumalak; ibalak; magturing; Prove-7/-Damahin; siyasatin; ibigay ang
ialok. katotohanan.
Proposal-w-Balak; turing. Provender-n-Pagkain ng hayop. .

proposition-n-Turing; balak Proverb-z/-Talinhaga; halimbavva; kasa-


propound-v-Ialok; magsaysay. bihan kawikaan; kamkaan; patnugot.
proprietor-w-Ang mayari. Proverbial-a-Nauukol sa talinhaga'
proprietress-n-Ang may ari babayi. Provide-v-Ibigay ang kailangan; tumu-
propriety-w-Kahusayan; kaayusan; ayos. long; bigyan ng kailangan.
propulsion-n-Pagsulong; tulak. Provided -cow/.- Kung; sakali.
Propulsive-a-Pasulong. Providence-n-Gayak; bandog; handa.
Proscribe-v-Bintangin; ihulog sa in- Provident-a-Nakagayak; nakahanda.
fierno; magbigay sala. Province-7i-Hukuman; lalawigan.
Proscription-w-Bintang; pagbibigay sala. Provincial-a-Nauukol sa hukuman 6 sa
Prose-/i-Karanivvang sulat. lalawigan.
Prosecute-v-Ihabla. Provision-w-Paghanda; paggayak; manga
Prosecution-n-Paghabla; Bagong bin- pagkain.
yagan. Provision-t'-Bumili ang manga pag-
Prosecutor--Ang naghahabla. kain.
Prospect-n-Tanawan; tingin. Provisional-a-Hangang hindi; interino.
PrQspect-v-Usisain; tumingin, Proviso-?i-Condition; salitaan.
Prospection-w-Paguusisa. Provocation-n-Dahilan; katowiran; sul-sol.
PUL 296 PRU
Provoke-v-Humamon; hamunin; yamu- Pull-n-Batak; hila; biwas.
tin; magsulsol; pagalitin; uclyok. Pullet--Manok.
Prow-w-Dulo ng sasakyan. Pulley- w-Kalooey.
Prowess-n-Lakas; kalakasan. Pulmonic-Palmonary-a-Nauukol sa baga.
Prowl-v-Gumapang. Pulmonic-w-Gamot sa baga.
Proximate-a-Kalapit; malapit; kasunod. Pulpit-n-Pulpito; altar.
Proximity-t-Kalapitan; pagkasunod. Pulsate-v-Pumukpok; tumibok; kumaba.
Proximo-n-Ang buang darating. Pulsation-n-Pukpok; tibok; kaba.
Prudence-w-Kabaitan; bait; dunong; ka- Pulse-w-Pulso.
runungan; tuto; hinahon; kabanaya- Pulse-i)-Pumulso.
ran; tumpak; taros; katalinuhan. Pulverization-w-Pagdurog; dikdikan.
Frudent-a-Mahinahon; mabait; maru- Pulverize-tf-Durugin; dikdikin.
nong; matumpak; maalam; bihasa; Pump-n-Bomba.
matalino; maingat; tahimik himan- Pun-w-Bugtong; tukso.
himan. Punch-n-Suntok; surot.
Frudential-a-Marunong; nangaling sa ka- Punch-^-Suntukin; sumuntok; budlu-
runungan; mabait. ngin.
Prune-f-Putlin ang manga sanga nang Pnncheon-n-Pangbutas.
kahoy. Punctual-a-Bagay; maagap; maliksi.
Pry-r- Madiwara; usisain; mag usisa; mag- Punctuality-w-Kaganapan; kaliksihan;
diwara; itaas. kadalian.
Pry-n-Panghuit; kadiwaraan. Puncture-n-Butas.
Prying-a-Madiwara. Puncture-i;-Butasin.
Psalm-n-Salmo; kantang nauukol sa Ptingency-w-Kasaklapan; kapaitan.
P. D. Pungent-a-Masaklap-. mapait.
Pealmist-n-Ang sumulat ng mga kan- Punish-u-Parusahin; hampasin.
tang nauukol sa P. Dios. J'unishable-a-Dapat parusahin.
Pseudonym-w-Ngalan na hindi totoo. Punishment-n-Parusa; dusa.
Pshaw-mfcr.-Oroy; ba Punster-n-Tawong mapagbiro.
Psycbe-n-Kaluluwa; isip. Puny-a-Mahina at munti.
Psychic Psychical-a-Nauukol sa kalulu Pup--Tuta.
wa. Pupil-n-Ang nag aaral.
Public-a-Alam ng madia; hayag; kara- Pupilage-n-Kalagayang nag aaral.
niwan. Puppet n-Muneka.
Public-#-Madla. Puppy-w-Tuta.
Publicity-w-Pagkaka alarn nang madia; Puppyish-a-Parang tuta; mapootin.
alam; hayag Pur-f-Sumiap.
Publican-w-Maniningil; mayari nang Pur-w-Siap.
hotel. Pur blind-a-Balangaw.
Publication-n-Pag limbag; tawag sa Purchase-v-Bumili; mamili.
madia. Purchase-n-Ang pinamili.
Publish-*;- 1 pahayag; ipalastas; ilathala; Pure-a-Dalisay; malinis; banal; wagas;
ikalat walang halo; tapat ang loob.
Pucker-#-Nguso. I- urgation-w-Pagpurga.
Piicker-v-Ngumuso. Purgative-a-Makapagpurga.
Puddle-n-Labak. Purgative-i-Purga.
Puddle-7/-Lumabak. Purgatory-n-Purgatorio.
Pml^ry-a-Pandak at mataba. Furgatory-a-Nauukol sa purgatorio.
Puerile-a-Parang bata. Purge-v-Purgahin.
Puerility-n-Kalagayang bata. Purge-n-Purga.
Puff-n-Ihip ng hangin. Purification-n-Paglilinis; kalinisan.
J uff-v-TImihip;mamanns. Pnrify-/--Linisin; dalisayin; kintalin.
Pug-j;-Tasakin ng pusali. Purity -n- Kalinisan; kadalisayan; kama-
Pugilism-?? Suntukan. halan: kapurihan; \mr\.
Pngnaceous-rt-Mapagbasagulo. Purl-n-Borlas.
Pngnose--Tlong masapad. ang borlas.
Purl-''-Ilagay
Pule-r-Sumiap. Purlieu--Lugar na malapit.
Puke-L'-Snmuka; magsuka. Furlin-n Anoman.
Pull-f-Batakin;. bumatak; biwasin; bu- Purloin- U-Umitin; nmuinit; nakawin
miwas; hilahin; humila. magnakaw.
QIU 297 QUE
Purple-#-Purpura. Pusillanimity -n-Karuagan.
Parport-n-Kahulugan. Pnsillanimous-a-Duag/ dungo.
Purport-^ Magbigay kahulugan. Puss-Pussy-w-Pusa; kuting.
Purpose-n-Akala; kahulugan; tungo. Pustule-ft-Butlig.
Purposes- Akalain; magbigay kahulugan. Pustular-a-Mabutlig.
Purr-v-Ngnmiaw. Put-v-Ilagay; maglagay; lagyan; ihagis.
Purse-n-Bulsa; bulsikot. Put-n-Hagis.
Purse-u-Ngumuso. Putative-a-Nabalita.
Purse-proud-a-Hambog dahil sa kaya- Put off-v-Ilayo.
nianan. Put out- -Ilabas; palabasin.
Pursuance-n-Pagkasunod. Putrefy-u-Bumulok; mabulok.
Pursuant-a-Ayon. Putrid-a-Bulok; mabulok.
Pursue- t'-Habulin humabol. Putridity-Putridness-n-Kabulukan.
Pursuit-n-Paghabol. Puzzle-w-Basagulo; bugtong.
Pursy-a-Mataba at maikli ang hininga. Puzzle-v-Magbugtong.
Purulent-a-May nana. Pygmy--Unano.
Purvey-z/-Ialok; maglako; magtinda. Pygmy-a-Muntingmunti; unano.
Purview-w-Katawan ng isang laravvan Pyjama-w-Carsoncillos.
kapangyarihan. Pyriform-a-Hitsurang peras.
Pus n-Nana; kabulukan ng sugat. Pyrotechnics-n-Paggawa at paggamit
Push--z/-Tumulak; itulak; tulakin. ang kuetes.
Push-w-Tulak; untog. Python-n-Sawa.

Quack-w-Iyak ng itik 6 bibi. Quake--Inig; galaw.


Quack-n-Mangagamot na hindi nag aral. Qualification-n-Pag abot sa grado.
Quack--z/-Umiyak ang itik 6 bibi. Qualify-7/-Umabot sa grado.
Quadragesima-n-Koresma. Qual ity-w- Kal idad.
Quadragesimal-a-Nauukol sa koresmang Qualm-w-Kahinaan; agam again na loob.
mahaba. Qualmish-a-Masakit ang sikmura.
Quadrangle-w-Anomang bagay na may Quandary -n- A gam agam ng loob; kagu-
apat na sulok 6 panulukan. luhan ng isip.
Quadrate-a-Parisukat. Quantity-7i-Karamihan; dami.
Quadrate-n-Parisukat. Quarantine-n-Kuarentenas.
Quadratic-a-Nauukol sa parisukat. Quarrel-n-Basagulo; talo usap.
Quadrennial a-Mangyayari minsan sa Quarrel-v-Mag basagulo; makipagtalo;
balang apat na taon. mag usap.
Quadrilateral-a-May apat na gilid at Quarrelsome-a-Mapag basagulo; palaa-
apat na panulukan. way.
Quadrilateral-n-Anomang bagay na may Quarry-n-Pinaghukayan ng bato.
apat na gilid. Quarry-v-Maghukay; mag tibag.
Quadrille-n-Kigodon. Quart-n-Takal na may dalawang gatang
Quadrillion-w-Isang yutang angawangaw. ang laman.
Quadruped-?fc-Hayop na may apat na Quarter-n-Kahati; ikaapat; na bahagi;
paa. luat ng tatlong buan.
Quadruped-a-May apat na paa. Quarter- u- Apatin.
Quadruple-a-Aapat na duble. Quarterly-a-Balang tatlong buan.
Quadruple-n-Ang apat na duble. Quash-^-Huinimpil; lumubay; durugin;
Quadruple-u-Dublihin ng makaapat. inisin.
<iuaere-7/-Magtanong; tanungin. Quaver-v-Uminig; maningning.
Quaff-T/'ITminom ng marami. Quaver-w-Inig; ningning.
(^uagmire-^-Lablab; lawak. Quay-n-Muella.
Quaggy-a-Malablab. Qrean-w ^abayi; batang babayi.
Quail-?AManginginig. Qacasy-a Masakit ang sikmura maki-
Quail-n-Pugo. litiin. ,

Quaint-a-Di karaniwan; iba. Queen-n-Haring babayi.


Quake-t?-Manginig; uminig. Queenly-a-Bagay ea baring babayi.
38
RAD 298 RAI
Queen consort-ft-Asavva ng hari. Quiet-v-Tahimikin; magpahinga.
Queen dowager-n-Bao ng hari. Quietude-Quietness-n-Katahimikan; pag-
Queen mother-n-Ina ng hari. papahinga.
Queen regent--Haring babayi. Quill-fi-Puno ng balahibo ng ibon.
Queer-a-Hindi karaniwan; iba. Quilt-w-Kumot.
Queer-w-Kuartang masama. Quilt-u-Magkumot.
Quell-v-Tahimikin; supilin. (^uinine-a-Kinina.
Quench- z/-Patayin ang apoy 6 sunog.
i

Quinquagesima-a-Ikalimangpuo.
Querist-n-Ang nagtatanong. Quinquangular-a-May limang panulukan.
Query-n-Tanong. Quinquennial- a-Mangyayari minsan sa
Query-z/-Magtanong; tanungin. balang limang taon.
QuesWz-Hanap; paghanap. Quinsy-n-Sakit ng lalamunan.
Question--Tanong. Quintal--Kintal; isangdaan libra.
Question-v-Magtanung; itanong. Quintuple-a-Dinuble ng makalirna.
Questionable-a-Falso; hindi totoong ma- Quip-n-Uyam; alibugha.
linis 6 mahusay. Quip-^-Magalibugha.
Questionless-rt-Malinis; totoo; tunay; da- Quire-w-Dalawangpuo at apat na dahon
lisay; mahusay. ng papel.
Queue-n-Buhok ng insik. Quirk-it- Kilos.
Quibble-n-Kailagan sa tanong. Quit-v-Maiwan; umalis; patawarin; ba-
Quibble-u-Umilag sa tanong. yaran.
Quick-a-Matulin; maliksi; maagap. Quite- a^v.-Lubos puspos.
Quick-adv.-Madali. Quittance-/*- Kabayaran.
Quicken-^-Tumulin; magmadali. Quiver-w-Lalagyan ng palaso.
Quick lime-w-Apog. Quiver-v-Urninig.
Quick silver-Azogue. Quiz--z/-Magbugtong.
Quid-n-Pirasong mascada. Quiz-n-Bugtong.
Quiescent-a-Tahimik; walang kibo. Quondam- a- Dating; unang.
Quiet-a-Tahimik; walang gulo; inabini; Quota-n-Bahagi; parte.
mabait; mahinahon. Quote-v-Sabihin ang sinabi ng iba.
Quiet-n-Katahimikan; pagpapahinga; Quoth-v. imp. -Sinabi; winika.
kapahingahan. Quotidian-a-Mangyayari sa arawaraw.

Kabbit-n-Conejo. Radiate-a-Maningning; makislap; maki-


Kabble-n-Bunton ng tawo. sap.
Rabid-a-Maulol; uloi; sira ang isip. Radical-a-Nauukol sa ugat 6 sa pinag-
Race-i-Hinlog; lahi; pareja; takbuhan. mulaan.
Kace-n-Tumakbo; magpareja. Radical-n-I)ating salita.
Racer-n-Ang tumakbo; mananakbo. Radically-ar^.-Buhat sa pinagmulaan.
Raceme--Piling 6 buig ng bunga 6 Radicate- v-Magtanim.
balaklak. Radicel-n-Munting u^ :it.r

liaciness-n-Lasa. Radish-n-Labanos.
ng pagkain ng hayop;
Rack-7i-Lalagyan Radius-n-Layo magbuhat ang gitnu han-
kakanan ng hayop; kasiraan. gang sa gilid ng bilog.
Rack-u-Ilagay sa kakanan. Radix-w-PinauMiiulann.
Rack-v-Lumakad na matulin; banatin; Raffle-n-Rifa.
pahirapan. Raffle-t;-Parit'ahin
Racket n-Gulo; kaingayan; ingay. Uaft-n-Balsa.
Rackety- a-Maingay/ magulo. Raft-u-Magbalsa.
Racy-a-Malasa; sariwa. Rafter-n-Balsero.
Ka<lial-n-Nauukol sa kagitnaan. Rag-n-Basahan; gulanit.
Radiance-n-Ningning; kintab; kakinta- Ragged-a-Punit punit; punit.
bun; ki^ap; kislap. Rage-n-Galit; kagalitan; kapootan.
Radiant-a-Maningnig; makintab; maki- Rage-f-Magalit
eap. Rail-n-Railes; baramlillas;gabay.
Ba<iiate-z;-Kumislap; kuwieap. Rail-y-Magalibugha; uyaaiin; lajtui.
299 RAT
Railing-?i-Bakuran; bakod. Ransom-w-Pagtubos; kuartang ibinayap
Railer--Tawong tampalasan. sa pagtubos.
Raillery-n Katampalasanan; alibuglia. Ransom -u-Tubusin tumuboe.
Rail way-Railroad-n-Tren. Rant-v-Magsalita ng kaululan.
Raiment-n-Damit. Rant-n-Tawong ulol; tawong hambog.
Rain-n-Ulan. Rap--Tugtog: tuktok.
Rain-v-Umulan; umunos. Rap-v-Tumuktok; tumugtog.
Rain bow--Bahaghari. Rapacious-a-Mahiling sa pagnakaw; ma-
Rainy-a-Maulan. sakim-
Raise-v-Itaas; balilisin; buhatin; bumu- Rapacity-Rapaciousness-w-Kahilingan sa
hat; nmalsa; damputin; ibangon; pagnakaw; kasakiman.
itayo. Rape-7/-Gahisin; agavvin ang babayi;
Raisin -n-Pasas. umagaw sa babayi; puersahin ang ba-
Rajah-w-Hari sa Persia. bayi.
Rake-n-Pangkalaykay; pangalaykay. Rape-n-Paggahis; pagpupuersa; pagagaw
Rake-v-Magkalaykay; kalaykayin. ng babayi.
Rally-w-Katipunan. Rapid-a-Mabilis; matulin.
Rally-v-Magtipon. Rapid-w-Agos na matulin.
Ram-n-Tupang lalaki. Rapidity-Rapidness-w-Katulinan; b i s;
1 i

Ram--z/-Umpugin; untugin. kaliksihan.


Ramble-n-Lakad na walang tuntungan. Rapier-n-Sable; sandata.
Ramble-v-Lumakad na walang tuntungan. Rapist-n-Ang pumuersa sa babayi.
Rami noation-w-Pagsasanga. Rapt-z/. imp. & p. ^>.-Inagaw; umagaw.
Ramify-f-Magsanga; hiwalayin. Rapt-a-Inagaw.
Rammish-a-Malansa; malibog. Rapture-n-Kawilian; kagustuhan.
Ramose-Ramous-a-Masanga; may mara- Rapturous-a-Mawili; makagusto.
ming sanga. Rare-a-Bihira; bugtong; madalang; hilaw,
Ramp-u-Lumundag; maglaro. Rarefaction-7i-Kalabnawan.
Ramp-w-Lundag; lukso. Rarefy-7/-Labnawin; lumabnaw; buhag-
Rampage-n-Kaharotan. hagin; dumalang.
Rampancy-n-Kaharotan. Rarity-n-Kadalangan; kalabnawan; pag-
Rampant-a-Maharot; malikot na totoo. kabugtong.
Ram part- n-Kuta. Rascal-n-Tawong masama; saragate.
Rampart-7/-Gawing ang kuta. Rascal-a-Masama; malikot.
Ram rod-n-Baketa. Rascal-a-Masama; hamak; taksil.
Ran-?;.mj9.-Natakbo; tumakbo. Rascally-n-Kasuitikan; kataksilan.
Ranch-w-Hacienda. Rase-u-Burahin; pantayin.
Ranch man-n-Ang mayari ng hacienda. Rash-a-Bigla; magaspang.
Ranchero n-Nagpapastol; ang tumitira Rash-n-Tigdas.
sa hacienda. Rasher-n-Hiwa na manipis ng tosino.
Rancho-n-Bahay ng manga nagpapastol. Rasp-n-Kikil na magaspang.
Rancid-a-Malansa. Rasp-v-Kikiling; kumikil.
Rancidity-Rancidness-n-Lansa. Rasure-w Kaburahan; pagpapantay.
Rancor-n-Galit; tanim; na loob; poot. Rat-n-Dagang malaki.
Rancorous-a-Magalit; nagagalit; mapag- Rate-v-Tasahan; halagahan.
tanim na loob. Rate-w-Tulin; halaga.
Random-n-Kilos na walang ayos. Rather-adv.-Bago; gusto pa;
Random-a-Pagulogulo; walang ayos. Ratification-n-Katibayan; tibayan.
Rang-v. imp.-Tumugtog; tinugtog. Ratify-v-Tibayin; pumayag; umayon.
Range-w-Taludtod; hilera; tayo. Ration-n-Kaukulan ng isang bagay sa
Range-v-Hilerahin; ituludtud. iba.
Ranger-w-Tawong mapaglakad; ang na- Ration-w-Pagkain; rasion.
mamahala sa lupa ng gobierno. Rational-a-May isip; mabait.
Rank-w-Lagay; kalagayan; dangal; pag- Rationality-w-Katowiran; dahilan.
kaginoo. Rationally-a^o.-Ayos sa katowiran.
Rank-v-Ilagay sa carampatang lugar. Rattan-w-Yentok.
Rank-a-Malansa; lipas; luma; laon; ma- Ratten-r-Nakawin ang kasangkapan.
bulok. Rattle-n-Kalatog; kalog; pangkalog.
Rankle-v-Maging magalit; maginit. Rattle-?/- Kumalatog; kalogin; kumalog.
Ransack-f-Hanapin ng pilit. Rattoon-w-Supling ng tubo,
REA SCO &EC
Rattoon-z/- Sum upling. Rear-v-Itaas; magalaga; palakihin.
Ravage-#-Kasiraan; paggigiba. Rear guard-n-Bantay sa huli.
Ravage-z/-Gibain; nakawin; sirain. Kearward-n-Bantay sa huli.
Ravager-tt-Maninira. Rear ward-a^.-Sa gawing huli.
Rave-77-Masira ang isip; Magsalita ng Reason-n-Katowiran; dahilan; akala; isip;
kaululan; magbaliw. katha;
Ravel-v-Manutnot. Reason-v-Magisip; isipin; magakala;
Raven-n-Wak; awak. mangatowiran; akalain; magsalita.
Raven-a Maitim. Reasonable-a-Akma; tama sa katowiran.
Raven-z/'Agawin; umagaw. Reasoning fi-Pangangatowiran.
Ravenous - a-Mataka w. Reassure-n-Magpangako uli.
Ravenousness-w-Katakawan. Rebels- Ang lumalaban sa sarili niyang
Ravine-?t-Saluysoy; sungoy; baris. bandila.
Ravish-v-Agawin; puersahin; gahisin. Rebel-v-Lumaban sa sariling bandila.
Ravisher-n-Ang umagaw sa isang ba- Rebellion-n-Pag alsa; pag laban sa sa-
bayi. riling bandila.
Ravishment-^-Pagagaw sa isang babayi; Rebellious-a-Sowail; malabag.
mamumuersa. Rebound--z/-Umudlot; lumukso.
Ra .v-a-Hilaw; sariwa. Rebuff-n-Pigil; tangi; pagkaayaw.
Raw boned-a-Payat. Rebuff -v-Tangihan; tumangi; pigilin;
Rawhide-n-Latigo ng katad. umayaw.
Ray-n-Sinag. Rebuild-7/-Magtayo uli; itayo ng pani-
Rayless-a-Walang sinag; madilim. bago.
Raze-v-Lipulin; gibain; burahin. Rebuke-v-Parusahan; pasiyahan.
Razor-n-Labasa. Rebus-n-Bugtong.
Razure-w-Pag gigiba; kalipulan. Rebut-v-Lumaban; sumalangsang.
Reach-v-Umabot; abutin; dumating dat- Recall-u-Baguhin; bawiin; tawagin.
nin; tamuhin; iabot; magkamit. Recant-7/-Magkaila; talikuran; tumalikod.
Reach-n-Abot; dipa. Recantation-n-Kaila; pagtatalikuran.
React-v-Kumilos uli. Recapture-v-Bawiin ang manga sandatay
Read-7/-Bumasa; basahin. rnasamsam ng kalaban.
Read-v. imp. tfc^.^.-Nakabasa; binasa. Recede-w-Umurong; burnaba.
Readable -a-Makababasa. Receipt-w-Recibo; pagtangap.
Reading-n-Pagbasa. Receipt- t'-Magbi gay ang reoibo.
Reader-w-Ang bumasa. Receivable-a-Dapat tangapin.
Readily-a^.-Maagap; madali; nakahanda. Receive-v-Tangapin; tumangap; suma-
Ready-a-Masipag; matalon; matulin; maa- hod; sahuran.
gap; natatalaga. Receiver-n-Taga tan gap.
Ready-adz/. -Maagap; madali; nakahanda. Recency-n-Kasariwaan; pagkabago.
Ready-made-a-Yari na. Recent-a-Bago; sariwa.
Real-a-Tunay; totoo. Recentness-i-Pagkago.
Reality-n-Katotohanan; katunayan. Receptacle-n-Kasangkapan panahod.
Realize-z/-Totohanin, tumubo. Reception-n-Pagtangap.
Realization w-Pagkatoto; pangyayari. Receptive-a-Nauukol sa pagtangap.
Really-o^i;.-Totoo ba; tunay kaya. Recess-n-Recreo; pagpahinga.
Realm-n-Kaharian. Recess-v-Magpahinga.
Realty--Haring lupa. Recession-n-Pagurong; pagsasauli .

Ream-w-Bagkis ng papel na may apat Recipe-n-Kasulatan tungkol sa pa.ir.iia-


na daan at walong puong dabon. wa ng anoman.
Ream-v-Palakihin ang butas. Recipient--Taga tangap: ang tumangap.
Reanimate-7AMagpalakas; buhayin. Recipient-a-Matatanuuj n. i

Reannex-v-Idugtong uli. Reciprocal-a-Nauukol sa kapua.


Reap-v-Gapasin; gumapas; magani. Redprocate-L>Humalili; maukol sa ka-
Reaper-w-Mangagapas. pwa; tumangap at magbigay.
Reaping-hook-n-Lilik. Reciprocation-n-Paghahalili;
Reappear-v-Lumitaw o suinipot uli. Recite- v-Saysay in; sabibin.
Reappearance-n-Pagli taw 6 pagsipot Recital-n-Kasabihan; pagsalaysay.
ninli. Recitation-n-Pagsalaysay.
Kear-n-Likod; likuran. Reck-z/'Magingat; mainahala; maukol.
Bear-rt-Huling; likod; Reckless-a-Walang ingat; pabaya,
REG 801 REP
Reckon-f-Magkaenta; bumilang. Rectify-v-To\viring; hut-say in.
Reckoning-n-Pagkuenta; kabilangan. Reetilineal-a-Matowid ang guhit.
Reclaim-v-Kunin uli. Rectitude-w-Katapatan ng loob.
Recline-c-Humilig; sumandal. Rector-w-Pastor; puno.
Recluse--Kinulong na kusa. Rectory-w-Hucuman ng pari; balmy ng
Recluse--Tawong ayaw sumama sa ka- .pastor 6 pari.
pwa niya. Rectum-n-Tumbong.
Recognition-^-Pagkikilala; pagkakaha- Recumbency-w-Sandalan; katamaran.
luta. Recumbent-a-Nakasandal; nakahilig.
Recognizable-a-Makikilala. Recuperate-z/- Lumakas; gumaling;
Recognize-v-Makilala; halatain; kilalanin; Recur-f-Umulit; bumalik uli.
tantuin. Recurrence-n-Pag ulit.
Recoil-2/-Umurong; umudlot. Recurrent-a-Maulit.
Recoil-n-Urong/ udlot. Recurvate-z/-Lumiad; humubog.
Recollect-v-Tandaan; alalahanin. Recurvation-n-Pag liliad.
Re-collect-7/-Singilin uli. Recurvate-a- Nakaliad.
Recollection-n-Alaala; pag aalaala. Red-a-Mapula.
Recommence-z/-Masimula uli. Red-n-Kulay na pula.
Recommend-v-Ipagbilin; ipagmasakit. Redden-v-Pumula mamula.
Recommendation-w-Pagbilin; tagobilin. Reddish-a-Mapulapula.
Recommit- u-Ga win muli; sumala uli. Redeem-v-Tubusin; tumubos; hanguin
Reeompense-n-Bayad; ganti pala; upa. sa kagipitan.
Recompense-v-Bayaran; upahan; mag- Redemption-w-Pagtubos; katubusan.
bayad; gantihin. Red-gum-n-Tigdas.
Recompose-i>Gawin muli. Redness-w-Pula; kapulaan.
Reconcile-v-Magkasundo; papagkasun- Redolence- Redolency-w-Bango; kaba -

duin. ngohan.
Reconciliation-n-Pagkakasundo. Redolent-a-Mabango.
Recondite-a-Nakatago. Redouble-v-Dublihing muli; tikluping
Reconnoisance-n-Paguusisa; siyasat. muli.
Reoonnoiter-t/-Magusisa; usisain; subu- Redoutable-a-Matapang.
kin; manubok. Redound-v-Lumago.
Reconsider-77-Isiping muli. Redo vva-n- Say awan Parang ball.
Reconstruct-u-Magtayo muli; itayo ng Re-dress-v-Magbihis; bihising muli.
Redress-y-Ayusin; husayin.
Reconstruction-w-Pagtatayo ng pani- Redress-n-Ganti.
Reduce--^- Bawasan/ saysayin.
Record- u-Tandain; lumkalin; bangitin. Reducible-a-Mababawasan.
Record-n-Tandaan. Reduction-w-Pagbawas; bawas.
Recount-v-Bilangin uli. Redundancy--Kalabisan.
Recount--Muling pagbilang. Redundant-a-Malabis.
Recourse-n-Kasakdalan; pagdulog; pag- Reed-w-Kugon.
gamit. Reed organ-n-Armonica.
Recover- u-Bawiin; bumawi; magkamit Reef-w-Manga bato sa ilalim ng tubig.
uli. Reef-v-Tiklupin ang layag.
Recoverable-a-Makababa wi . Reek-n-Aso; usok.
Recovery-n-Pagkabawi; paggaling. Reek-w-Uinuso/ umasok.
Recreancy-n-Karuagan; kapalsohan; ka- Reel-n-Gibang; ikiran; giray.
pabayaan. Reel--z/-Magulak; ikirin; giniraygiray.
Recreant-a-Duag; falso; pabaya. Reenact-t'-Maglagda muli.
Re-create-u-Lalangin uli. Reenaction-Peenactment-n-Pag lalagda.
Recreate-v-Magaliw; maglugod. muli.
Recreation-n-Aliwan; pagaalhv. Reenforce-v-Palakasin;dagdaginid;agdag
Recreative-a-Makalulugod. Reenforcement-w-Pagdaragdag.
Recriminate-v-Magbintang. Reenter-7/-Puinasok uli; muling pumasok.
Recrimination-n-Pag bibintangan. Reestablish-v-Muling itayo; iuli.

Recruit-v-Kumpunihin; punuin ang ka- Reestablishment-w-Muling pagtatayo.


kulangan; lumakas; gumaling. Reeve-v-Isuot ang lubid sa kalooy.
Recruit-^ -Sundalong bagong pasok. Refashion-v-Baguhin ang uso.
Rectification-w-Paghuhusay; pagtotowid. Refer-u-Bangitin; salaysayin; ibalita.
REG 302 REL
Referable-a-Umubrang bangitin. Regent-a-May kapangyarihan.
Referee-n-Sentensiadof. Regent-^ -Hari; puno.
Reference-w-Pagbangit. Regicide-w-Ang natay sa hari.
Refine-r-Linisin; dalisayin. Regime-w-Panahon.
Refined 0-Malinis; makinis; dalisay. Regimen-n-Paggogobierno ng mahusaj r
.

Refinement-n-Kalinisan; kadalisayan. Regiment-n-Regimento; ka\val ng sun-


P.eflect-u-Gunigunihin; mag wari wari; dalo.
mag isip isip. Regimental-a-Nauukol sa regimiento.
Reflection-w-Gunam gunam; pag wawari- Region--Lugar.
wari. Register-Ti-Registro.
Reflex-a-Nakaliad. Register- r-Isulat ang ngalang.
Refold-v-Tikluping muli. Registrar-n-Taga ingat ang registro.
Reform-2/-Husayin; ayusin; baguhin. Registration-w-Pagsulat ng ngalang sa
Reform-n-Pagkabago. registro.
Reformation-n-Pagbabago. Regnancy-n-Kapangyarihan.
Refract-v-Hubugin; baliin. Regnant-a-May kapangyarihan.
Refraction-7i-Pagkahubog; pagkabali. Regress-w-Pagbalik.
Refractory-a-Baliktad. Regret--z/-Magsisi.
Refrain-v-Magtiis; tiisin; pigilin. Regret-w-Pagsisisi.
Refrain-w-Kanta; awit. Regretful-a-Masisisihan.
Ref resh-v-Magpalamig; magpahangin; Regular-a-Yano; karaniwan.
magpahinga. Regular-n-Sundalong regular.
Refreshment-w-Pagpapahinga; inumin. Regularity-n-Pagkakawasto; ayos.
Ref ri gerant-a-Malami g. Regulate-^-Ayusin; husayin; iayos.
Refrigerant-w-Pangpalamig. Regulation-n-Pagaayos; ayos: husay.
Refrigerate ?/-Pa lam gin.
i
Rehearse-t/-Magsanay; saysayin; ulitin.
Refrigerative-a-Malamig. Rehearsal--Kasanayan; kasaysayan.
Refrigerator-n-Lalagyan ng hielo. Reign-n-Panahon ng pagkahari.
Refuge-n-Kupkop; kalong. Reign-v-Maghari.
Refugee-n-Ang tumekas. Reimburse- v-Isauli ang kuartangginesta.
Refulgence-Refulgency-n Ningning; kin- Rein-n-Rienda.
tab; kislap; kisap. Rein-v-Pigilin.
Refulgent-a-Maningning; pakislap; ma- Reinforce-v-Magbangkat; bangkatin; pa-
kisap; maliwanag. lakasin; idagdag.
Refund-u-Isauli. Reins-w-Manga riendas.
Refusal-w-Katangihan; pagkaayaw; ka- Reinstate-u-Ilagay uli sa dati.
*
ayavvan. Reissue-u-Ikalat muli.
Refuse-c-Tumangi; tangihan; umayaw; Reissues-Milling pagkalat.
huag tangapin. Reiterate-^-Sabihin uli; ulitin.
Refuse-w-Bagay na walang kabuluban; Reiteration-n-Pagsasabi uli; pagulit; pag-
pinagpilian; kasukalan. sasabi ng panibago.
Ref use-a- Walang kabuluha". Reject-u-Tangihan; tumangi; iwaksi; ta-
Refute-r-Patotohanin. likuran.
Regain-^-Bawiin; bumawi. Rejection--Pagtangi; pagkawaksi.
Regal-a-Parang hari; Nauukol sa hari. Rejoice-u-Sumaya magaliw.
Regale-v-Magpiging. Rejoicing-n-Kasayahan; aglahi; ]>aglili-
Regale-n-Piging. bang.
Regalement-n-Pagpapiging. Rejoin-i;-Muling magpisan 6 pumisan.
Regalia-w-Ang nauukol sa kaharian; ga- Rejoinder-w-Sagot; tug* >u.
lon. Rejuvenescence-w-Pagbalik sa pagka-
Regality-w-Kaharian. bata.
Regard w-Alangalang; pagtingin. Rejuvenate-i;-Bumalik sa pagkabata.
Regard-v-Maukol; tumingin. Relapse-n-Binat.
Regardful rt-Maingat. Relapse-v-Bniniiuit; niabinat.
Regardless-a-Walang ingat. Relate t-Sabihin; magsabi; saysayin;
Regency-w-Katungkulang hari; pagka- magbalita; matungkol; maukol.
hari. Relation-w-Pagsasabi; kasaysayan; ka-
Regeneracy w-Muling pagsipot 6 pag- maganak.
gawa, Relationship-n-Kaniairanakan; kaukulan
Regenerate-r-Mnling gawin 6 Relative-a-Nauukol; tungkol.
REM 303 REP
Relative-n-Kamaganak. Kemodel-i>-Baguhin.
Relator-n-Ang nagsabi 6 nagbalita. Remonstrance-w-Daing; luhog; dalita.
Relax-z/-Lumuag; luagin. Remonstrate-c-Dumaing; mapasiya.
Ralaxation-w-Kaluagan; kaalhvan. Remorse-w-Hiya; pagkabalisa; lungkot.
Relay-7/-Muling ilatag. Remorsef ul-a-JSahihiya malungkot.
.

Release-v-Ilaya; hangin; magbigay ng Remorseless a- Walang awa.


kalayaan. Rernote-a-Malayo.
Release-w-Kalayaan. Removal-?;-Pagpaalis; paglipat.
Re!egate-#-Ialis; ipadistierro; palayasin. Reniove-z/-Iali8; ilipat; ibukod; ihiwa-
Relegation-n-Pagpapalayas. lay.
Relent-z/'Maawa; mahabag
1
Remunerate- y-Bayaran; upahan; ganti-
Relentless-a-Walang awa 6 habag. hin.
Relevance -Relevancy-n Kaukulan. Remuneration-rc-Pagbayad; kabayaran;
Relevant-rt-Nauukol sa. bay ad; upa; ganti.
Reliability--Katotobanan; katapatan. Remunerative-a-Maytubo 6 pakinabang.
Reliable-a-Totoo; tunay. Renal-a-Nauukol sa lugar ng bato ng
Reliance-w-Katibayan ng loob; kata- katawan.
patan ng loob. Rencontre- c-Sumalubong; lumaban.
Relict-n-Baong babayi. Rencounter-f-Sumalubong; lumaban.
Relief-w-Kahalili; kaginhawahan. Rend-u-Punitin; biakin.
Relieve-7/-Humalili; halinhan. Render- f-Isauli; ibigay; sumupil; ihulog
Religions-Religion; pananampalataya. sa ibang wika; mantikahin.
Religious-n-Banal; mapagdasal. Rendesvous-w-Hodyatan; gawi.
Relinquishment-u-Bitiwan; mai wan. Rendition-w-Fagsupil; paggawa; suko.
Relinquishment-w-Pagbibitiw. Renegrade-n-Tawong taksil.
Relish-oLasapin; magkagusto/ palinam- Renew- u-Baguhin; ulitin.
namin. Renewal-v-Pagulit; pagkabago
Relish--Gusto; lasap; lasa/ tikim. Rene wedly-adv .-U litulit.
Reluctance-n-Kaayawan; kasalungatan. Renounce-v-Tumangi; tumangal; humi
Reluctant-a-Salungat; sovvail; ayaw. walay; magrenuncia.
Rely-r-Maniwala. Renovate-v-Lmisin.
Remain-u-Maiwan. Renovation-n-Paglinis; pagkabago.
Remainder-w-Ang natitira; pinagpilian, Renown-w-Balita; bantog; Dunyi; kaban-
kalabisan; lagpos. tugan.
Remains -i-Kalabisan; bangkay; burol. Renowned a-Balita; mabunyi; bayanj;
Remark-u-Magsabi; matanto. bantog.
Remark-7i-Sabi; kasabihan/ kasaysayan. Rent-v. imp. & p. ^.-Pinunit.
Remarkable-a-Katakataka; k a m a n g ha Rent-w-Upa.
mangha. Rent- u-P aupahan.
Remediable-a-Magagamutin. Rent-n-Upa sa bahay.
Remedial-a-Magagamutin. Renunciation-n-Pagtatagal; paghihi wa-
Remedy-n-Gamot; kagamutan. lay; katangihan.
Remedy-z;-Gumamot; gamutin. Reorganization-^- Muling pagkaayos.
Remembers- Alalahanin; tandain; mai- Reorganize-f-Muling ayusm.
sipan. Repair-v-Iuli; husayin; Daguhin; tutupan.
Remernbrance-n-Alaala. Repair-n-Tutop; dagdag.
Remind-v-Ipaalaala. Reparation-w-Paguli; pagbabago.
Reminiscence-n-Alaala. Repartee-72-Sagot; tugoii; tutol.
Reminiscent-a-Maalaala. Repast-i-Piging; pagkain.
Remiss-a-Pabaya; tamad; mabagal; wa- Repay z/-Muling Dayaran; bayaran uli;
lang ingat. gantihin; isauli.
Remission-^-Patawad. Repayment-^-Muling pagbabayad; ba-
Remit--z/-Isauli, bitiwan; sumupil; awa- yad; ganti.
san; patawarin; ipadala. Repeal-^-Baguhin ang utos; pawalan
Remittance-w-Pagpapadala; a ng kabuluhan.
pagpapata-
wad. Repeats- Ulitin; dumalas; sabihin uli.
Remitment-n-Pagpapadala. Repeat-ra-Pagulit; muling pagsasabi.
Remittent-a-Titigil at muling susulong. Repeatedly-af?c.-Madalas; niuii,t, muli.
Remittor-H-Ang nagpapadala. Repel-v-Lumaban; bumabag; itakwil;
Remnant-w-Retaso. i \vaksi.
REP 304 RES
Fepent-r-Magsisi; tiisin. E epublication-n- Muling
paglimbag.
B epentance-^-Pagsisisi. Bepublish-v-Muling maglimbag; muling
B epentant-a-Nagsisisi; mapagsisi. ipahayag.
I epentant-#-Ang nagsisisi. Eepudiate--t/-Talikuran; tumangal; tan
E epitition-w-Pagulit. gihan.
Bepine-z'-Dumaing. Eepudiation-w-Katalikuran; katangihan;
Replace-2/-Palitan; iuli; ilagay uli sa pagkahiwalay.
lugar. Eepugnancy-n-Dimarim; suklam; kasu-
R eplacement-n-Paguli . klaman.
Replendish-?;-Punuin. Eepugnant-a-Masusuklaman;marimarim.
Replete-#-Lubos; puno; puspos; walang Repulse- y-Ltimaban; alisin.
kulang. Repulse-n-Laban; paglaban.
Repletion--Kabuoan; kasandatan; pag- Repulsion-n-Paglaban.
kapuno. Repulsive-a-Nasusuklaman.
Beplication-n-Sagot; tugon. Repurchase- 77-Bumili uli.
Eeply-r-Sumagot; tumugon; sagutin. Reputable-a-Dapat maniwala; dapat ga-
Beply-n-Sagot; tugon; tutol. lingin.
Eeport-n-Ealita; putok; alam; repor; bu- Eeputation-n-Puri; dangal; kabantugan;
longbulongan; kalatog; sabisabi. mabuting ngalan.
Eeport-^-Magbigay alam; mag balita; Eepute-u-Sabihin; ilagay sa katowiran.
ibalita. Eepute H-Lagay; kalagayan.
Repose-z/-Magpahinga; huminto; humim- Request-w-Bilin; hingi; luhog; pakiusap.
lay. Request-v-Lumuhog; manalangin; maki-
Repose-n-Pagpapahinga; hinto. usap; humingi.
Repository-n-Kamalig; taguan. Requiem-w-Dalit.
-
Repossess-u-Muling magkamit. Require u-Magkailangan; pilitin.
Reprehend-^-Sisihin. Requirement-?!- Kakailangan.
Reprehensible a-Dapat sisihin. Requisite-a-Husto; kailangan.
Reprehension-n-Pag pasisi; pangusap; Requisite-w-Ang kailangan.
parusa. Eequisition-n-Ang kinakailangan.
R eprese nt-z/ -Magkati wal a .
Requital-n-Ganti; bayad; parusa.
Representation-n-Pagkakatiwala. Requite-^- Gantihin; parusahin.
Representative-n-Pintakasi; katiwala. Rescind-t'-Putulin; putlin; pawalan ng
Repress--z/-Supilin. kabuluhan.
Repression-ft-Pagsupil. Rescue- f-Iligtas; sagipin; hanguin.
Reprieve-iy-Palugitin. Rescue-n-Pag ligtas; kupkop; pagsasa-
Reprieve-n-Palugit. gip-
Reprimand-n-Pangusap; pagpasisi. Eesearch-f-Usisain siyasatin uli.
uli;
Reprimand-z/-Sisihin. Besearch-it- Muling
pagsisiyasat.
Beprint--z/-Limbagin uli; muling mag- Resemblance-w-Pagkakamukha; katulad.
limbag. Resemble-v-Imukha; magkamukha; pu-
Reprint--Muling pag lirnbag. maris; tumulad.
Reprisal-w-Mnling pagkuha. Resent-v-Tampuhin; tumampo; magalit.
Reproach- v-Sisihin; murahin; tangihan. magsalaghati.
Reproach-n-Pagsisisi; kamurahan; hiya. Resentment-a-Mapootin; tampuhin.
Reproachful a-Nakadudusta; hamak. Resentment-n-Galit; salaghati; dalain-
Eeproachless-a-Malinis; mabuti. liati; yamot; tampo.
Eeprobate-a-Masama; hamak; pabaya. Reservation--Lihiin; taan.
Reprobate-w-Tavvong masama. Reserve z/-Itago; ipaglaan; tirahin; mag-
Reproducer-Milling gawin; muling ipa tira.
litaw. Reserve w-Taan; hinahon.
Reproduction-n-Muling pag litaw. Eeservedly-a^v.-Pali 1 \ i n i .

R eproof--Pangusap. Reservoir--Lawa; labak.


Reprove-v-Pintasin; aralan, ipangusapan. Beset--z/-]VIuling ilagay.
Reptant-a-Giimaga]ang. Reside-'y-Tuiuira; tuinahan.
Reptile-tf-Ahas; sawa; hayop na walang Pesidence-xTiralian; talinnan; luihay.
paa at pakpak. Resident-w-Ang tuiuiva sa isang lugar.
Reptile-a-Gumagapang. Residual o-Naaakpl sa natira.
Republic-w-Republica. l\csi<lue-n-Tira; pinagpilian; kalabisan;
Eepublican-a-Nauukol sa republica. lagpos.
RES 305 RET
Residiurn-n-Tira; pinagpilian; ang na- Restitution-n-Pagsasauli.
titira; kalabisan. Restive-a-Balisa; malikot.
Resign-7ATumangi; tumangal; umayaw; Restless-a-Malikot; balisa; magalaw.
magrenuncia; magtiis. Restlessness-w-Kalikutan; pagkabalisa.
Resignation-n-Pagrerenunt'ia; pagtatan- Restoration-w-Pagsasauli.
gal. Restore-v-Isauli; saulan.
Resigned-a-Mababang loob. Restrain-u-Pigilin; pumigil; higpitan; sa-
Resin-w-Adiyangaw. watain; awatin.
Resist- v-Lumaban;bumabag; salungatin. Restraint-w-Pigil; kahigpitan; pag pi-
Resistance-w-Pag laban; pag labag. pigil.
Resistless a-Mahina; di makalalaban. Restrict-v-Kulungin; ilagay ang hanga;
Resolute-a-Malakas ang loob; buo ang pigilin.
loob; matibay; matatag. Restriction-w-Pagkulong; paglalagay ng
Resolution-n-Kalakasanng loob; kabuoan manga hanga.
ng loob; katibayan. Result-n-Litaw; sagot; ang nangyayari;
Resolve-n-Takdaan; pasiyahan; lumakas ang lumitaw.
loob. Result-i;-Lumitaw; mangyari.
Resolve-w-Takdaan; inisip; banta. Resume-v-ttuloy; kunin uli.
Resonance w-Tunog; aladalad. Resumption-w-Pagmumula ng muli.
Resonant-a- Matunog. Resurrection-n-P agkabuhay ng muli;
Resort- ;-Gumawi; pumaroon. muling pagkabuhay.
Resort-n-Gawi. Resusticate-r-Buhayin uli.
Resound-v-Tumunog; umalalad. Resustication-n-Muling pagkabuhay.
Resound-n-Tunog. Retail-t'-Ipagbili ng untiunti.
Resource-n-Pinangalingan; pinagmulaan Retail-n-Pagbili.
Respect-M-Galang; paggalang; pitagan; Retain-v-Bimbingin; lalamin; huag bi-
kamabalan; pagpuri. tivvan.
Respect-r-Gumalang; galangin; pintu- Retainer-n-Lalam; bimbing.
huin; pumintuho; magbigay puri; mau- Retaliate-^-Gantihin; gumanti.
kol; matungkol. Retaliation-n-Ganti.
Respectability--Galang; kagalangan; pu- Retard- c-Antalahin' pigilin; luatan;
ri; kamahalan; pagkaginoo. magluat.
Respectable-a-Magalang; ginoo; binibini; Retardation-n-Pagpigil; antala.
mabini. Retention--Pagkulong; antala.
Respectful-a-Magalang; mapagpitagan. Retentive a-Maantalahin; maabala.
Respecting-^rep.-Nauukol sa; tungkol Reticence-n-Kaayawan magsalita.
sa. Reticent-n-Ayaw magsalita.
Respect! ve-a-Karampatan; sarili. Reticle-n-Munting supot 6 bayong.
Respell-oTitikin uli. Reticular-a-Hitsurang kitid.
Respirable-a-Mabuti sa paghinga. Reticule-n-Munting bayong.
Respiratory-a-Xauukol sa paghinga. Retina-w-Gitna ng mata.
Respiration--Hininga. Retinue-n-Manga kasama; katulong.
Respire-7/-Huminga. Retire- u-Umurong; humiwalay; lumayo.
Respite--Pal ngit. Retirement-n-Pagurong; paglayas; ka-
Respite-'u-Palugitin. tahimikan.
Resplendent-a-Maningning; makisap; ma- Retiring-a-Nahihiya; tahimik.
luningning; makislap. Retort- v-Sumagot; tumutol; tumugon.
Respond-t?-Sumagot; 'turnugon; tumutol; Retort-n-Sagot; tugon; tutol.
matungkol; maukol. Retrace--z/-Guhitin; uli; bumalik.
Respondent-w-Ang sumasagot; ang tu- Retract-v-Baguhin ang salita; tumalikod;
mutol. talikuran; magkaila; umurong.
Response-n-Tugon; sagot; tutol. Retraction-n-Pag urong pagkakaila.
Responsible-a-Mananagutin; may ka- Retreat-v-Umurong; lumayo.
tungkulang managot. Retreat w-Pag urong; pag layas/ ihian;
Rest-n-Pahinga; aliw; hinto; katahimi- panambitan.
kan; kapahingahan; kapayapaan; Retribution-n-Bayad; ganti; upa.
ang labis; ang natitira. Retrievable-a-Makababawi.
Re8t-7/-Magpahinga; maghinto; huminto; Retrieve-?;- Bawiin; bumawi. :
. .

humupa. humimpil; tumahimik. Retrocede-f-Bumalik sa dati; umurong;


Restaurant-w-Karihan; restaurant. sumama.
39
REV 306 RIG
Retrocession-n-Pag balik sa dati; pag- Revolt-n-Paghihimagsik ng bayan laban
urong. sa kanilang puno.
Retrograde--z/-Bumalik; umurong; su ma- Revolution-w-Pagkakagulo.
ma. Revolutionary-a-Nauukol sa gulo.
Retrogression-w-Pag urong; pagbalik. Revolutionize- j--Baguhin; ibahin.
Retrospect --z/'Lumingon; alalahanin. Revolve-77-Umikit; uminog.
Retrospect-w-Pag lingon; alaala. Revolver-w-Rebolber.
Return -y-Bumalik; muling bumalik; isa- Revulsion-n-Kasuklaman.
uli; saulan. Reward-v-Gantihin; bigyan ng "ganting
Return-n-Pagbalik; pagsasauli.
Reunion-n-Katipunan; pagtitipon: kapi- Reward-n-Ganti; pala; bayad; pabuya.
sanan. Rheum-n-Nana.
Reunite-v-Pumisan uli; muling ilakip. Rheumatism-n-Rumatismo.
Reveal-v-Ipakita; ipasabi; ilitaw. Rhyme--Verso; tula.
Revel-n Piging: Kasayahan; biro. Rhyme-7^-Tumula; magverso; manula.
Revel-u-Magbiro; suinaya. Khymster-n-Ang marunong magverso;
Revelation-ra- Pakita; pagpahayag. manunula.
Revelry-n- Kasayahan; biroan; ingay; Rib-t;-Tadyang.
kaguluhan; kaingayan. Rib-^-Maglagay ng tadyang.
Revenge-y-Gantihin. Ribbon--Liston; sintas.
Revenge-n-Ganti. Rice-^-Palay; bigas.
Revengeful-a-Ibig gantihin; ayaw pata- Rich-a-Mayaman; masagana; masalapi.
warin. Riches-#-Kayamanan; yaman.
Revenue-n-Pakinabang; tubo; buis. Rick n-Mandala.
Reverberate- f-Umalingawnga w; kumala- Rickets-n-Sakit ng buto.
sing. Rickety-a-Usayanin; mahina.
Reverberation-n-Alingawngaw. Rid-^-Alisin; palayasin.
Revere-v-Galangin; gumalang; sambahin; Riddance--Pagpalayas.
pintuhuin. Ridden-v. p. j9.-Nakasakay.
Reverence-z/-Galangin; pintuhuin. Riddle-ty-Bugtong; bithay.'
Reverence-n-Pintuho; galang; pi- Riddle-v-Magbithay; bithayin.
tagan. Ride-w-Sumakay; sakayan; isakay.
Reverend-a-Magalan; banal. Ride-n-Sakay; pagsasakay.
Reverent-a-Magalang; mababang loob. Rider-w-Ang sumasakay.
Reverential-a-Magalang; mapitagan. Ridge--Palupo.
Reverie-n-Bulayan; wari; pagwawariwari. Ridicule-z/-Bansagin, uyamin; tnksuhin;
Re versal-n- Kabaliktaran. libakin
Reverse-7/-Baguhin; baliktarin; bawiin; Ridicule-n-Uyam; libak.
talunin. Ridiculous-a-Makatatawa; matata \van n i .

Reverse-n-Pagkabaliktad. Rife-a-Uso; sagana; nuirami.


Reverse-a-Baliktad; gnsot; magulo. Riffraff-n-Sukat manga tawong hainak.
Reversion-w-Pagkabaliktad. Rifle-v-Xakawin; manduit.
Revert-z/-Baliktarin; bumaliktad; buma- Rifle-w-Rifle; baril.
lik. Rifler-n-Manduduit.
Review-?;- Muling magmasiran; siyasatin Rift-w-Lahang; bitak.
uli. Rift-v-Lahangin; lumahanu'.
Revievv-n- Muling paguusisa; repaso; IliiM'-Sasakyan; kasangkapan.
pagulit* Ivi.n-r-Magbihis; gayakan.
Revile-z/-Murahin; alimurahin: laitin; Rigging-i-Manga dainit.
magalibugha. Right-?i-Kato\\irai);katampatan; kaba-
Revisal--Paggagawa ng panibago. nayaran.
Revise-v-Baguhin; gawing panibago. Right-a Hustong; matowid; ganap; \\i\-
Revise n-Ikalawang burador. lang kulang.
Revision-n-Pagkabago. Right-7/-Towiran; ganapin; gumanap;
Revival-w-Pagbabago. husayin; ayusin.
Revive-f Buhayin. Righteous-rt-Banal; matowid; ayon sa
Revocation-n-Pagurong. katowiran.
Revoke-v-Umurong; paurungan, CM \\alan Rightful-a-Ayon sa kat<. \\iran.

ang kabuluhan. Rigid-a-Batibot; matibay; mabn^ik; ina-

Revolt-z^-Magalsa; lumaban sa puno. sungit.


Rigidity-Rigidness->i-Katibayan; t bayi ; Robber-n-Manloloob; manghaharang;
kabagsikan; kasungitan. tnagoanakftw; tulisan.
Rigmarole-n-Salitang hunghang. Robbery-n-Pangloob; pagnakaw; pag-
Rigor-n- Kabagsikan; sidhi; kahigpi* utuit.
tan. Robe-n-Damit.
Rigorous-a-Mahigpit; mabagsik. Robev-Isuot ang dainit.
Rile-v-Labuin. Robust-aMay katawan; mataba; bali-
Rily-fl-Malabo. saksakin; batibot; pisigan; maugat;
Rill-n-Sapa. malakas; malaki.
Rim n-Gilid; tabi. Rock-w.-Bato; uga.
Rime-n-Lahang; bitak; baitang ng hag- Rocket w-Kuetes.
danan. Rock-v-Ugain; lagyan ang bato.
Rind-n-Balat; upak; talop. Rocky-a-Mabato; mahina; masama.
Rinderpest-w-Peste ng kalaba\v. Rod-w-Pirasong bakal; panukat na may
Ring-w-Singsing; buklod; bilog. anim na baras ang haba.
Ring-T'-Bilugin; balisusuin. Rode--z/-Nakasakay; sumakay.
Ring-n-Tunog. Rodent-a-Mangatngat.
Ring-u-Tumunog; tunugin. Rodent-w-Hayop na mangangagat.
Ring leader-n-Puno. Roe--Babaying usa; usang inahin.
Ringlet-n-Sinsing na mimti; kulot. Rogue -#-Tawong masama; hampaslupa.
Riot-w-Away; gulo ng marami; pagaalsa; Roguery-?t- Kasamaan.
tunang malaki. Roguish-a-Palabiro; mapagbiro; masama.
Riot-v-Magalsa; gumulo ang marami. Roie-w-Gawa ng komediante.
Riotous-a-Magulo; palaaway Roll--Bilog; balot,
Rip--Tastas. Roll-f-Gumulong; gulungin; gumumon.
Rip-v-Tastasin; tumastas. Rolling pin--Paralis.
Ripe-fl-Hinog; magulang. Roman-a-Nauukol sa Roma 6 sa Ro-
Ripen-?;- Huminog; gumulang. mano.
Ripple-n-Munting alon. Roman Catholic-w-Catalico Romano.
Rise-n-Pagbangon; pinangalingan; pinag- Romance-n-Kuento.
mulaan; pagpapataas; taas. Romance-^- Vlagkuento.
Rise--z/-Bumangon; tumaas. Romanesque-a-Nakakahawig sa Roma.
Risible-a-Makatatawa. Romanism-n-Kaukulan sa Roma.
Risk-w-Kapalaran; kapanganiban. Romanize-?;- Gawin Catolico.
Risk-f-Ilagay sa kapalaran. Rornp-v-Maglaco magbiro.
Risky-a-May panganib. Romp-w-Laro.
Rite-n-Sermon. Rompish-a-Magulo; malikot; rnapagpa-
Rival-a-Malaban; kalaban. laro.
Rival-w-Kalaban; katalo; katapat. Roof-n-Bubong; bubungan.
Rival-?y-Lumaban; magkatalo. Roof-v-Lagyan ang bubungan.
Rivalry-Rivalship-n-Pagkakatalo; pag- Roofing-^-Kasangkapang ginamit sa bu-
laban. bungan.
Rive-v-Lahangin; lumahang; bitakin. Roofless-a-Walang bubong.
River-w-Ilog. Rookery-n-Bahay na malapit masira.
Rivet-n-Pakong maikli at makapal. Room-w-Silid; kuarto.
Rivet-v Silsilin; baluktutin. Room-v-Tumira sa cuar-o.
Rivulet-n-Sapa. Roominess-w-Kaluagan; kaluangan.
Roach-n-Ipis.] Room ma te-w-Kasama sa kuarto.
Road-n-Lansangan, daan; carsada. Rooniy-a-Maluag; maluang.
Road stead-^-Punduhan. Roost-w- H apunan .

Roam-i'-Lumakad; gumala. Roost-u-Humapon.


Roan-a-Rosillo. Rooster-n-Manok.
Roan-?i-Rosillo.| Root-n-Ugat; pinagmulan.
Roar-u-Umangil; tumahol. Root-?'-Ngumuso.
Roar-^-Angil; tahol. Rootlet--Ugat na munti.
Roast-7/-Ihawin; ibusa. Rope--Lubid.
Roast-n-Ihaw; pagbusa. Rope-u-Talian ng lubid.
Roast-a-Naihaw; inihaw. Ropery-w-Gawaan ng lubid.
Rob-v-Nakawin; harangin; magnakaw; Rope walk-w-Gawaan ng lubid.
umuniit; umitin. Rosary-w- Rosario.
ROY 308 RUS
Rose-w-Rosas. Royalty-w-Karangalan; kadakilaan; ka-
Rose-v, ^wp.-Nabangon; bumangon. harian; tubo.
Roseate-a-May maraming rosas. Rub-u-Hilurin humilot; kusutin*
Rose bud-n-Rosas na hindi pa bumuka. Rub-w-Hilot; kusot.
Rose bush-w-Puno ng rosas. Rubber-n-Goma.
Rosin-n-Adyangaw; resina; patada. Rubbish-n-Kasukalan; pinag linisan.
Roster-n-Listahan. Rubify-^-Papagbagahin.
Rosy-a-Kulay rosas. Ruby-^-Batong mahal.
Rot-v-Bumulok; bumugok; boogin; la- Ruby-a-Mapula.
pukin; dumapok. Rudder-n-Ugit.
Rot-n-Kabulukan; kaboogin; lapok. Ruddy-a-Mapula; mamula.
Rotary-a-Mabilog. Rude-a-Bastos; bangingbangin; buhong;
Rotate-a-Sunodsunod. walang galang; tampalasan; talipan-
Rotate-u-Uminog; bumilog; humalili. das.
Rotation-n-Paghahalili; pag ikit. Rudiment-n-Pamula; pinagmulan.
Rotten-a-Mabulok; bugok; latok. Rue-v-Magsisi.
Rottenness-n-Kahulukan; kahamakan. Rueful-a-Malungkot; mapanglaw.
Rotund-a-Mabilog; lubos; puspos; pa- Ruff-rc-Pelegas.
wang; buo. Ruff-^-Pelegasin.
Rotunda-w-Bilog; kabilugan. Ruffian-w-Tawong bastos; ang nakama-
Rotundity-Rotundness-n-Kabilugan. tay.
Rouge-a-Mapula. Ruffian--Masama; bastos.
Rouge-w-Blankete. Ruffle-72-Pelegas.
Rouge-v-Magblankete. Rug-n-Banig.
Rough-a-Magaspang; bastos; walang pi- Rugged-a-Malakas; mabanginbangin.
nag aralan' makapal ang balat/ ha- Rugose-a-Kunot kunot; kulubot.
mak. R,uin-n-Kasiraan; paglilipol; sira; Ian-
Rough-w-Tavvong bastos. sag; pagkalansag; pagkasira.
Roughness-7i-Kagaspangan; gaspang; ka- Ruin-Tz-Sirain; lipulin; lansagin.
bastosan. Ruination-n-Pagkasira; pagkalansag; ka-
Round-a-Mabilog. siraan.
Round-n-Bilog. Ruinous-a-Makasisira.
Round-rtdv.-Sa paligidligid. R-ule-n-Regla; utos; halimbawa; punong-
Round -prep.-Sa paligid. aral.

Round-u-Bilugin. Rule-c-Maghari; magpuno; mamuno.


Round about-a-Pasuotsuot; magulo. Ruler--Reglador; hari; puno.
Round about-n-Tio vivo. Rum-n-Alak.
Roundish-a-Mabilog. Rumble-v-Umugong.
Round-shouldered-a-Hubog ang balikat; Ruminant-a-Nangunguya.
kuba Ruminate-v-Nguyain.
Rouse-v-Udyukan; ipabuya; buhayin. Rumination-n-Nangunguya.
Rout-w-Supil; suko; yalo. Rummage-n-Paghanap.
Rout-v Manalo; supilin; pasukin. Rummage-7/-Hanapin ng pilit.
Route-n-Daan. Rumor-w-Balita; alingawngaw; sabisabi.
Routine-n-Pagkasunodsunod. Eumor-f-Magbalita; umalingawngaw.
Rove-v-Lumakad na walang tinutuntn- Rump--Pigi; kalamnan.
ngan. Rumple-u-Gumusot; gusutin.
Row-n-Taludtod; sulambi; talata; pag- Rumpus-//-Basagulo; gulo; pagtatalo.
kakasunodsunod. Run-v-Tumakbo.
Row-v-Gumaod; sumagvvan. Run-n Takbo.
Row-n-Gulo; basagulo. Rung-v. p. p. Tinugtog.
Rowdy-n-Tawong bastos at magulo. Rung-n-Baitang ng hagdanan.
Rowdy-a-Bastos. Ixiinlet-n-Apa.
Rowdyish-a-Bastos. Runner-n-Ang tumakbo.
Ro wdyism-n- Kabastosan. Runt-n-Tawong pandak.
Row lock-n-Lalagyan ng gaod 6 sagwan. Rupture-w- Pagkasira; pagputok.
Royal-a-Marangal; dakila; nauukol sa Rupture u-Sumira; puinutok.
hari. Rural-a-Nauukol sa bukid.
Royalist-n-Ang sumusunod sa utos ng Ruse-w-Paraan; daya; hibo.
hari. Rush-v-Biglain; sumulong ng pabigla
_SAG 309 SAL
Rush-n- Kabiglaan. Rusticate-?y-Tumira sa bukid 6 parang-
Rusk-fi-Biskit. Rustication-n-Pagtitira sa bukid.
Russ-n-Ang taga Russo. Rusticity-w-Kagaspangan; kahungha-
Russet-a-Mapulapula. ngan.
Russian-?i-Tawong taga Ruso. Rustle-?;- Kumaluskos.
Rust-w-Kalawang. Rustle-n-Kaluskos.
Rust-v-Kumalawang. Rusty-a-Makalawang; kalawangin.
Rustic-a-Taga bukid; magaspang; ma- Rut-w-Bakas.
balat. Ruth-n-Awa.
Rustic-w-Tawong taga bukid 6 parang. Ruthless-a-Walang awa 6 habag.

Saan-w-Tawong gubat. Sagacity-n-Talas; katalinuhan; katala-


Sabbath-n-Panahon ng pag papahinga; san; pagkatuso.
lingo. Sagamore-#-Puno sa manga Indio sa
Sabatic-tt-Naunkol sa lingo. America.
Saber-w-Sable; sandata. Sage #-Tawong marunong; mago.
Sabot-w-Bakia. Sage-a-Marunong; matalas.
Sabre-n-Sable. Sagittal-a-Parang pana.
Sac-w-Bayong. Sago-n-Sago.
Saccharine-a Matamis. Said-y. imp. cfe^?.^.-Sinabi; nagsabi.
Sack-n-Payong; supot. Sail-n-Layag.
Sack-t/vEsilidsa bayong. Sail-v-Lumayag; layagin.
Sack cloth-^-Langotse. Sailboat-n-Bangka na may layag.
Sacker-n-Manduduit. Sail cloth-#-Kayo na ginamit sa paggawa
Sackful-n-Laman ng bayong. ng layag.
Sacking-n-Langotse. Sailer-n-Sasakyan na may layag.
Sacrament-n-Sacramento. Sailor ?/-Magdaragat; marinero.
Sacramental-a-Naukol sa sacramento. Saint--Santo.
Sacred-a-Nauukol sa Bathala; inalay; Saintliness-w-Kasantosan.
banal. Sake-n-Dahilan; katowiran.
Sacrifice-n-Alay. Sal-w-Asin.
Sacrifice-v-Ialay. Salaam-n-Bati; yukod.
Sacrilege-n-Pagmura sa ngalan ng Dios. Salaam-v-Umukod; batiin; bumati.
Sacrilegious-a Ayaw sumamba sa Dios. Salable-a-Mabili.
Sad-a-Malungkot; mapanglaw; mahapis; Salaeratus-n-Sal de sosa.
mahambal; kahainbalhambal. Salam-n-Bati; yukod; yuko; pugay.
Sadden- Ty-Malungkot; pumanglaw; huma- Salam-v-Bumati; batiin.
pis; humambal. Salary-n-Sahod; ang kinita; upa; bayad.
Sadness-#-Kalungkutan; kapanglawan; Sale-n-Pagbibili; almoneda.
hapis; kahapisan; hambal. Saleable-a-Mabili.
Saddle-n-Siya ng kabayo. Saleratus-n-Sal de sosa.
Saddle--z/-Lagyan ng sia sng kabayo. Sales man-n-Ang nagtitinda.
Sad iron-n-Plancha. Salient-a-Palundag; palukso.
Safe-a-Walang panganib; tiwasay; ina- Saliferous-a-May kahalong asin; maalat.
husay. Salify-i'-Haluin ng asin.
Safe-w-Kaja ng bakal. Saline-a-May kahalong asin.
Safe guard-n-Bantay; katulong. Saline-w-Bukalan ng asin.
Safe-keeping-w-Pagiingat. Saliva-n-Laway.
Safety-n-Katiwasayan; kahusayan; ka- Salival-Salivary-a-Malaway.
walan ng panganib. Sallow-a-Maputla.
Sag-t'-Humubog; bumaluktot. Sallowness-n-Putla.
Sagacious-a-Matalas; tuso; matalino; Sally-t'-Lumabas ng pabigla.
marunong. Sally-n-Pag labas; labas.
Sagaciousness-n-Pagkatuso; katusuhan; Salmon-n-Salmon.
katalinuhan; karunungan; dunong; Salon-w-Salas.
katalasan; talas. Saloon--Salas.
SAtf 316 SAV
Salt-n-Asin. Hanitarium-n-Tinitirahan ng inga may
Salt-a-Maasin. sakit.
Salt-v-Asinan; asnan. Sanitation-u-Sanidad.
Saltish-a-Maasin. Sanity--Kalinawan ng isip.
Salubrious-a-Makabubuti. Sank--z/./wp.-Nalunod; umanod,,
Salubrity-n-Kabutihan ng buhay. Sap-n-Gata; katas; dagta.
Salutary-a-Magaling: mabuti. Sap-u-Gumasgas; humina.
Salntation--Bati; yuko. Sapid-a-Malasa; malasap.
Salute-w-Bati; yuko; pagbati; pugay. Sapience-M-Karuimngan; dunong; kata-
Salute-v-Yumuko; bumati; magpugay; linuhan; katalasan; katusuan-
magbigay galang. Sapient-a-Marunong; matalas; rnatalas;
Salvage-n-Pagligtas ng sasakyan. tuso.
Salvation-n-Kalualhatian; pagligtas. Sapless-a-Walang katas; walang gata.
Salve-^-Gamot na pamahid sa sugat. Sapling-n-Munting kahoy.
Salver-w-Bandeja. Saponaceous-a-Parang sabon; masabon.
Salvo-n-Taan; dahilan. Saponify-?;- Maging sabon.
Salvo-n-Pagputok ng kanyon. Sappy-o-Madagta.
Same-a-Yaon din; nga; din; magkatu- Saracen--Tawong taga Arabia.
lad. Saracenie-Seracenical-a-Nauukol sa Ara-
Sameness-w-Katulad pagkatulad; pagka- bia.
kawangki. Sarcasm-n-Uyam; alipusta; birong ma-
Sample-n-Halimbawa; tikim; katulad. saklap.
Sample-y-Tumikim; tikraan. Sarcastic-a-Mauyam maalipusta.
;

Sanable-a-Makagagaling. Sardine-n-Sardinas; halobaybay; tunsoy.


Sanative-a-Makagagaling. Sardonic-a-Mauyam.
Senatorium-w-Tinitirahan ng manga may Sarsaparilla-n-Sarsaparilla.
sakit. Sash-n-Pamigkis; pasamano.
Sanctification-n-Gracia ng Dios; kaloo- Sat-t?. tmp.-Umupo/ nakaupo.
ban ng P. Dios. Satan-n-Satanas; ang demonio.
Sanctimonious-a- Banal; mapagdasal. Satanic-Satanical-a-Nauukol sa demonio.
Sanctimony-n Kabanalan. Satchel-n-Saco de noche.
8anctify-v-Sambahin; ialay sa P. Dios. Sate r/-Mabusog.
Sanction-w-Pahintulot; tulot; kapaya- Satellite-n-Alila ng tawong dakila.
gan. Satellite -a- Malapit;
kasama; kalapit.
Sanction-i;-Pumayag; pahintulutin; ipa- Satiate-f-Bumusog; busugin; magkasia,
hintulot. sandatin/ buyain.
Sanctuary-n-Lugar na laulhati. Satiate-a-Busog; puno.
Sanctum-n-Lugar na rnalualhati. Satiation-Satiety-w-Kabusugan; kabn-
Sand-n-Buhangin. yaan: pagkasiya.
Sand-i;-Magbudbod ng buhangin. Satin-n-Kayong sutla na makintab.
Sandal-n-Sandalias; sinelas Satire-n-Uyam.
Sand crab-^-Alimango. Satiric-Satirical-a-Mauyam.
Sand paper-n-Papel de lija. Satirize-c-TJyamin/ magalibugha; ali-
Sandwich-w-Dalawang pirasong tinapay pustain.
na may isang hiwang carne sa git- Satisfaction-n-Tuwa; aliw; bay ad; lu.irod;
na. galak; ganti; kabusugan/ ikababa
Sandy-a-Mabubangin. yad.
Sane-n-Buo ang isip; malinaw ang isip. Satisfactory-a-Matuwa, husto; maaliw.
Saneness-n-Kalinawan ng isip. Satisfy-f-Busugin; bayaran; gantihin.
Sang-v. imd.-Kumanta; magkanta. Saturate-v-Ibadbad; basabin.
Sang-froid-7i-Katahimikan; kawalan ng Satnration-n-Pagbabasa; pagbabadbad.
interes. Saturday-n-Saba< 1< >.

Sanguiferous-a-May kabalong dugo. Sauce-n-Sarsa.


Sanguification-n-Paggawa ng dugo. Sauce-v-Ilagay ng sarsa.
Sanguinary-a-Dugodugoan; dumudugo. Saucy-a-Mangahas; niatajmng.
Sanguine-a-Mapula; kulay dugo; mani- Sauer kraut-n-Repolio.
ngas/ maasahan. Saunter-v-Magpasial.
Sanguineous-a-May maraming dugo; kn- Saunter-n-Pasial
lay dugo. Sausage-n-Soriso.
Sanies-w-Nanang malabnaw. Savage-w-Salbahi; tawong gubat.
SCA 311 SCI
Savage-a-Lubhang hunghang; salbahi. Seart'enesK-Sc'arcity-n-Kadalangan;katir
Savageness-Savagery-71-Kasalbahian. inalan.
Savant-n-Tawong marunong; mago. Scare-f-Takutin; tumakot; bugawin; gu-
Save-u-Tubsin; iligtas; sagipin; gumihik; latin; gitlahin.
magtipon upunin. Scare--Takot; gitla; gulat.
Save-_pre/).-Bukod sa. Scare crow-n-Pamaog; panakot; pamugaw.
Saving-a-Maimot; hindi gastador; hindi Scarf -n- Pamigkis.
burara. Scarf skin-M-Balat sa ibabao.
Saving-prep. &
crw/.-Bukod sa. Scarlitina-w-Escarlatina.
Saving-n-Ang inipon. Scarlet-n-Mapula.
Savior-n-Dios; Bathala; ang may kapal; Scarlet-n-Pula.
ang mananakop. Scarlet fever--Escarlatina.
Savor-w-Lasa. Scath-n-Kasiraan; sakit; kasakitan; ka-
Savor-i'-Lasahin; inalasa. salivvahang palad; sakuna; kasalatan.
Savory-a-Malasa; masarap. Scathe-v-Itapon; sirain; lipulin; saktan.
Saw-y. zwp.-Nakita; kinita. Scatter-2/-Isabog; ikalat; budburin; sa-
Sa \v-M-Lagari. bugin; sumabog; isambulat; sambula;
Saw-v-Maglagari; lagarian. tin;; sabugan; ibudbod.
Saw dust-w-Pinaglagarian. Scatter-brain--Tawong mahina ang isip.
Saw mill-M-Makinang lagarian. Scavenger--Taga linis ng dumi.
Sawyer-n-Maglalagari. Scene-n-Tingin; acto.
Saxon-n-Aleman. Scent- c-Amoyin.
Say-v-Magsabi; sabihin; wikain; magwi- Scent-n-Amoy.
ka; saysayin; magsaysay. Scepter-Sceptre-n-Tungkod ng hari; ka-
Say-n-Pagwiwika; pagsasabi; kasaysayan. pangyarihan ng hari.
Saying #-Patnugot; kasabihan. Sceptic-w-Ang may duda.
Scab-n-Langib. Sceptic-^-May duda.
Scabbard-n-Baina. Schedule-n-Listahan; kasulatan.
Scabby-a-Malangib. Schedule-^-Ilista listahin.
Scaffold-n-Bitbitayan; tablado; Scheik-^-Puno.
Scald--z/-Banlian. Scheme-n-Katha; paraan; akala.
Scald-n-Banli. Scheme-2/-Akalain; kathain.
Scald-a-Malangib. Schilling-/z-Sicapat.
St-ale-n-Kiskis; kaliskis; panimbag. Schism -n- Paghi hi walay .

Scale-v-Kaliskisin; alisin ang kaliskis. Schnapps-n- Genebra.


Scalp-v-Tuktok ng ulo. Scholar-n-Ang nagaaral; tawong maru-
Scalp-^-Alisin ang tuktok ng ulo. nong; mago; tinuturuan.
Scaly-a-May maraming kaliskis- Scholarly-w- Marunong.
Scamp--Tawong masama. Scholarship-n-Karunungan; pagaaral
Scamper-u-Tumakas; tumakbo; maglaro. Scholastic-a-Nauukol sa nagaaral 6
Scamper -Takbo. sa escuelahan.
Scan-v-Tumingin; siyasatin. School-n-Escuelahan.
Seandal-w-Escandalo. School-^-Ipagaralin; turuan; magturo.
Scandalixe-^-Hiyain ang kapwa; guma- School book-w-Libro na ginagamit sa
wa ng escandalo; mag escandalo. escuelahan.
Scandalous-a-Masama; makahihiya; es- School boy-w-Batang lalaki na nagaaral.
candaloso. School fellow-n-Kasarna sa escuelahan.
Scant-a-Kulang; kakaunti; damot. School girl-w-Batang babayi na nagaa-
Scant-v-Ilagay ng hanga. ral.
Scantling-72-Trocillo. School house-n-Bahay ng escuela.
Scanty-a-Salat; kaunti; kulang; tumal; School master-w-Maestro sa escuelahan;
maliit. ang nagtuturo.
Scape-v-Tumekas; umalis; makawala. School mistress--Maestra; babaying nag-
Scape grace-w-Tawong masama. tuturo.
Scapula-n-Butong pay pay. Science-n-Karunungan.
Scar-n-Piklat; galos. Scientific-a-Nauukol ea karunungan.
Scarce--Damot; tumal; madalang; salat; Scientist--Tawong marunong; mago.
bihira. Scintilla-w-Pirasong munti.
Scarce-a^z/.-Halos wala, kagyat; halos; Scintillant-w-Maniiigning; maningas,
hindi. Scion-^-Supling.
SCR 312 SEA
Scissors-v-Gupitin; guntingin. Scrawl-v-Sumulat ng hindi mainam.
Scissors-w-Gunting. Sera wny-a- Payat,
Scoff-n-Uyam; libak. Screak-v-Sumigaw; umalatiit.
Scoff-v-Uyamin; manguyam; libakin; Screak-n-Sigaw; alitiit.
laitan; mangbadya. Scream-u-Sumigaw; tumili.
Scold-u-Sisihin; gasaan. Scream-w-Sigaw; tili.
Scold-n-Ang nagpapasisi. Screach-u-Sumigaw; tumili.
Sconce-fl-Kuta; kubo; hadlang; bao ng Screach-n-Sigaw; tili.
ulo. Screen-n-Tabing; panabing; panambil.
Scoop-n Sandok na malaki. Screen-?7-Kumalong; kalongin; tumabing.
Scoop-v-Sandokin; magsandok. Screvv-^-Tornillo.
Scope-n-Tudla. Screw-driver-n-Pangpihit ng tornillo.
Scorch-u-Silabin; umangi. Scribble-v-Sumulat ng hindi mainam.
Score-n-Tanda. Scribble-n-Sulat na bastos.
Score-u-Tandaan. Scribe-?i-Taga sulat.
Scorn-^-Umupasala; uyamin; libakin; Scrimage--Laban; basagulo; talo.
laitin. Scrimp- u-Kulangin; kumulang.
Scorn--Libak; uyam; upasala. Scrimp-a-Kulang.
Scornful-a-Mauyam; maupasala; malibak. Scrip--Maikling sulat.
Scornfulness-#-Kalaitan; kalibakan. Scriptural-a-Nauukol sa Santa Escri-
Scot-n-Tawong taga Escosia. tura.
Scotch-z/-Sugatin; saktan. Scripture-n-Santa Escritura.
Scotch-n-Sakit; sugat. Scrivener-n-Taga sulat.
Seot-free-a-Walang bayad; walang su- Scroll-n-Balutan ng papel; listahan.
gat. Scrotum-n-Supot ng dalawang itlog.
Scoundrel-w-Tawong hamak at masama. Scrub-v-Magisisi; maglampaso.
Scoundrel-a-Masama; hamak; suitik tak- Scrub-a-Masama; karaniwan; hamak.
Bil. Scrub-n-Tawong hamak. .

Scoundrelism-w-Kahamakan; kasuitikan; Scrubby-a-Magaspang/ bastos.


kataksilan. Scruff--Batok.
Scour-v-Hilurin; ikuskos; kuskosin; kis- Scrunch- i/-Ngumasab.
kisin; maglinis; linisin. Scrupulous-a-Maingat; may duda.
Scourge-72-Palo; latigo; hampas; pang- Scrutinize- u-Siyasatin; usisain.
hampas. Scrutiny-w-Pagsisiyasat; pag uusisa,
Scourge-u-Paluin; hampasin. Scudv-Kumilos ng maliksi.
Scout-v-Tumangi; huag tangapin; manu- Scuffle-n-Sungaban; babag; kaingayan;
bok; subukin; tumiktik; tiktikan. buno.
Scout-n-Tiktik; taga panubok; manunu- Scuffle-v-Magbuno; magsungaban; mag-
bok. -.
maingay.
Scowl-w-Sibangot. "SjCulk-z/-Tumago; magtago; tumakas.
Scowl- i)-Makasibangot; sumimangot. l">cull-w-Gaod; saguan.
Scrabble-7/-Agawin; magsungaban; isun- Scull-i/'-Gumaod; sumaguan.
gab. Scullion-n-Alila sa kosina.
Scrabble-n-Pag aagaw; agawan; sunga- Sculptor-n-Escultor.
ban. Sculptural-a-Nauukol sa escultura.
Scrag-#-Bagay na manipis 6 payat. Sen pture-n-Escultura.
1

Scraggy-a-Payat; manipis. Sculpture-t'-Idukit.


Scramble--z/-Umagaw; agawin. Scum-n-Subo; bula.
Scramble-n-Pag agaw; agawan. Scum-v-Salukan.
1
vScrap-n-Piraso. Scurf n-Buni; balagubak; langib.
Scrape-v-Galusin; kaskasin; kuskusin; Scurfy-a-Mabalakubak; may buni.
kalisan; umalitiit. Scurf y-z/-Umalis na madali; tumaklxt.
Scrape-w-Galos; kaskas; kuskos. Scurry-w-Biglang pagalis.
Scraper-w-Kudkuran; kaskasan; panga- Scurvy--Buni.
los; pangayod. Scurvy-a-Malangib; may Imni.
Scrapings-n-Pinagkaskasan. Scuttle-c-Tumakbo; magmadali.
Scratch-z/-Kamutin; kumamot; umuk- Scuttle-n-Kadalian; pagmamadali; takbo.
yabit. Scythe-n-Lilik.
Scratch-n-Kamot; ukyabit
galos; Sea-w-Dagat.
Scrawl-n-Sulat na hindi mainam. Sea board-n-Baybay dagat.
SED 313 SEL
Sea breeze -Han|iDg nangaling sa da- Sedentary-a-Palaging nakaupo.
gat. Sediment-n-Latak.
Sea coast-w-Baybay dagai. Sedimentary-a-Nauukol sa latak.
Seacoast-a-Nauukol sa bay bay dagat. Sedition-w-Gulo; paghihimagsik; pang-
Sea farer-n-Magdaragat. hihimagsik laban sa puno 6 gobierno.
Sea hog-n-Pagong. Seditious-a-Magulo; sowail; laksil.
Seal-w-Tanda; timbre. Seduce-v-Umapid; makiapid lumuyatan;
Si'ain-w-Dugtong; tahi. igahis.
Seam-v-Tahiin. Seduction-n-Pakikiapid; apid; lamuyot.
Sea man-w-Magdaragat, Seducer-n-Ang nakikiapid.
Seamless-a-Walang tahi. Sednctive-a-Mapanghalina.
Seamstress-n-Mananahi. Sedulous-a-Masipag.
Seaport-n-Bayan na nilapitan ng manga See-v-Turningin; makita; tanawin.
sasakyan. Seed-w-Binhi; buto.
Sear-a-Tuyo malata; lanta. Seed-v-Tamnan; magtanim ng binhi.
Sear-u-Matuyo; lumanta. Seedling-n-Punla.
Search- r-Hanapin; humanap; kapain; Seeds man-n-Ang nagtitinda ng binhi.
siyasatin; usisain. Seed time-n-Panahon ng pagtatanim.
Search-tf-Paghanap. Seedy-a-May maraming binhi; mabinhi;
Sea shore-w-Baybay dagat. ulianin; luina; laon.
Sea sick-a Lula; malula. Seek-';- Humanap; hanapin.
Sea sickness-n-Sakit na lula. Seem-i/'-Maghitsurang; tumulad; niaka-
Sea side-w-Baybay dagat. hawig; humawig.
Season-n-Panahon; kapanahunan. Seeming-a-Tilang.
Season- c-Pasarapin.
Seasonable-a-Ayon sa panahon. Seemly-a-Bagay akma.
Seasoning-n-Manga paminta at asin. Seen-7/. p. p.-Nakakita; uakita; kinita;
Seat-n-Upuan. tiningnan; tinanaw.
Seat-v-Umupo. Seer-n-Ang nannnuod.
Sea ward-odu.-Sa gawing dagat. See saw-ft-Laro ng mga bata.
Sea weed n-Damo sa dagat. Seethe-v-Kumulo.
Secede-c-Umalig; humivvalay; lumayo. Segment- /i-Putol; parti; piraso.
Secession-n-Paghihiwalay; pag alis. Segregate-w-Hiwalayin; partihin.
Seckel-n-Peras na munti at matamis. Segregation -n-Pag hihiwalay; kahiwala-
Seclude-c-Itago; kulungin. yan.
Seclusion-n-Pagtatago. Seine-n-Kitid; panti; lambat.
Second-a Ikalawa; kasunod: isa. Seismal-Seismic-a-Nauukol 6 ginawa ng
Second-w-Kasama; ang ikalawa. lindol.
Second-t7-Uniayon. Seize--t/-Hulihin; dakpin; kunin; darnpu-
Secondary-a-Ikalawang. tin; hawakan ng mahigpit..
Secondary-n-Pangalawa. Seizure--Pagkuha; pagdampot; dakip;
Second hand-a-Hindi bago; nagamit na. dampot.
Scondly-ar/r.-Sa ikalawang lugar. Seldom-adu.-Madalang; bihira.
Second-rate-a-Ikalavvang classe. Select-a-Hitang; malinamnam; pinili.
Secret-w-Lihim. Select-j;-Humirang; pumili; lisanin; hu-
Secret-a-Nakatago; tinago; lihim. malaw.
Secretary-n-Taga sulat; kalihim. Selection-n- Pagpili; paghirang.
Secretaryship-n-Katungkulan kalihim. Self-a-Sarili.
Secrete-v-Itago; magtago; itaan. Self abasement-n-Hiya; pagpahamak ng
Secretion-n-Pagtatago. sarili.
Sect-w-Lahi; hinlog. Self-conceit-n-Kahambugan;kapalaluan.
Sectarian-a-Nauukol sa lahi 6 hinlog. Self-defense-w-Pagtatangol sa sarili.
Section-w-Hiwa; parte; piraso,- bahagi. Self-denial-?*- Pagtitiis; katiisan.
Secnre-a-Matibay; tiwasay; mahusay. Self-esteem-w-Pagmamahal sa sarili.
Sccure-o-Higpitan; talian. Self-evident-a-Talagang maliwanag.
Security->i-Katibayan; kapanatagan; ka- Self-government-n-Pag gogobierno sa
siguruhan. sarili.
Sedate-<z-Mabait; tahimik. Self-interest--Sariling interes.
Sedateness-n Katahimikanp kabaitaii. Selfish:-a-Maihgitin; maramot; kuripot;
Sedative-a-Map"ahimpil. masakim.
40
SEN 314 SER
Selnshness-w-Kariputan; karamutan; pag 8ensuality-n-Kalibugan.
kakaingit. Sent-^. imp. & p. jp.-Ipinadala.
Self-love-w-Pag ibig sa sarili. Sentence-n-Hatol; pasiya; sentencia.
Self-made-a-Ginawa ng sarili. Sentence-^-Hatulan; magpasiya.
Self-possession-n-Katahimikan;kabaitan; Sententious-a-May kahulugan; uiaikli
kabinian. at masaklap.
Selfsame-a-Yaon din; yaon nga. Sentiment-n-Akala; pakiramdam; panag-
Self-seeking-a-Maramot. hoy.
Self-sufficient-a-Hindi kailangan ng ka- Sentinel-w-Bantay; tanod.
tulong; husto. Sentry-w-Bantay; tanod.
Self-will-H-Katigasan ng ulo; lakas loob. Sepal-n-Dahon ng bulaklak.
Self-willed-a-Matigas ang ulo. Separable-a-Mangyayaring ihiwalay.
Sell-t'-Magtinda; magbili; ipagbili. Separate-a-Iba; di kasama; tangi.
Sell--Kabiruan; biro. Separate-7/-Ihiwalay; hiwalayin; ibukod;
Selvage-selvedge-n-Gilid ng kayo. itangi; ilayo; lumayo; mamukod; tu-
Selves-a-Sarili rin. miwalag.
Separation-n-Paghihiwalay; p a in u in u
-
Semblance-n-Hitsura; pagkakatulad.
Semi annual-a-Nangyayari ng makalawa kod; pagtaboy.
sa taontaon. Sepoy-v-Tawong taga India.
Semi brebe #-Nota su musica. Sept-n Lahi.
Semi circle #-Kalahating bilog. Septangle w-Anomang bagay na may
Semi colon--Punto y coma. pitong sulok.
Semi diameter-n-Layo buhat sa ubod September-^-Setiembre.
hangang sa lasbas ng isangbilog. vSeptenary-a-Nauukol sa pito.
Semi fluid -a-Malapot pa; hindi malab- Septennial-rt-Magluat ng pitong taon.
n aw. Septuagenarian-w-Ang tawo na may pi-
Semi hmar-rt-Hitsurang kalahati ng buan. tong puong taon ng gulang.
Semi monthly-tt-Mangyayari ng makala- Septuagentiry-a-Nauukol sa 6 mayroong
\va sa buan buan. pitong puong taon.
Semi monthly-n-Ang nangyayari nang Septuple-a-Makapitong duble.
makamakalawa sa buan buan. Sepulcher-n-Baunan; libing; libingan.
Seminal-a-Nauukol sa binhi. Sepulcher-f-Ilibing.
Seminary-ft-Colegia ng babayi. Sepulchral-a-Nauukol sa libing 6 sa ba-
Semi tone-ft-Kalahating voces. il nan.

Semi weeky-a-Mangyayari ng makama- Sepulture-;z-Paglilibing.


kalawa sa lingo lingo. Sequel-w-Karugtong.
Senary-a-Nauukol sa anim. Sequence-n-Karugtong.
Senate-n-Kapisanan ng mga nag lalagda Sequent-w-Sumusunod.
sa America. Sequester-v-Itago sa may ari.
Send-y-Ipadala; sunduin, ipasundo; utu- Seraph-w-Angel.
san; paroonin; magpadala. Seraphic-a-Nauukol sa angel.
Senescent-a-Tumatanda. Sere-a-Tuyo; lata.
Senile-a-Nauukol sa katandaan. Serenade-n-Serenata; hanina.
Senility-/i-Katandaan. Serenade-v-Magseranata; magliaraiia.
Senior-a Matanda su lahat. Serene-a-Taliimik; maaliwalas. inabait.
Senior-n-Ang matanda sa lahat sa isang walang kaba.
lugar. Serenity-Sereneness-n-Katahimikan; ka
Seniority-n-Kalagayang matanda sa la- tiwasayan.
hat. Serf-n-Alipin; talisuyo.
Sensation-n-Pagdaramdam;karamdaman. Serfage-Serf dom-n-Pagkaali pin.
Sense-n-Bait; dunong; karunungan; isij; Serge-n-Kayong de lana
Sergeancy-sergeantship- n -Pagkasa r ire
-
kalooban. 1 1

Senseless-a-Walang damdam; walang ka- to.

hulugan; tulig. Sergeant-;/-Sargent< >.

Sensible a-Maramdaman; mahalata; ma- Series-n-PagkakasunodsuiK M 1 .

nipis. Serious-a-Pormal, totoo; tunny; maga-


Seaeitive-a-Maramdamin; mahapdi; tna- lang.
nipis. Sermon-w-Sermon.
Sensual-d-Nauukol sa daindam; malibog; Serous-<z-Malabnaw.
hamak; malandi. Serpent-n-Ahas; alupong.
Serpentine-n-Nauukol sa ahas 6 sa alu- Shabbiness-n-Kahamakan; pagkapunit-
pong. punit ng damit.
Serried-a-Masinsin; makapal. Shabby-a-Lamuymoy; punitpunit ang
Servant-H-AJila; utusan; talisuyo. damit; hamak.
Serve-v-Alindugin; magsilbe; silbihan; Shackle-n-Pangapos.
maglingkuran. Shackle-r-Gapusin,
Service-n-Servicio; alindog; lingkod; Shad--Bumbuan; katkat.
bandog; kapagalan; panuyo. Shade-w-Lilim; kalong.
Serviceable--Magagamit; mapagki ki- Shade-?;-Ikalong; lumilim.
nabangan. Shadow-n-Anino; lilim.
Servile-a-Hamak; nauukol sa alila. Shadow-v-Maanino; bumuntot.
Servility -w-Kahamakan; pagkaalila. Shadowy-a-Maanino; makalilim.
Servitude-n-Pagkaalila; pagkaalipin. Sbady-a-Malilim.
Session-n-Sesion ; pagkakapulong. Shaft-rt-Tangnan; bitbitan; kasangkapang
Set-i;-Ilagay; maglagay; naglagay. panlaban.
Set-rt-Pirme; matibay. Shagged-a-Magaspang.
Set-n-Paglubog. Shah-n-Hari sa Turkia.
Set of f -w-Sangkap. Shake-v-Pagpagin; yanigin; ipagpag; pas-
Setose-Setous-a-Matutsang. pasin; pumaspas.
Settee-w-Uupuan na mahaba. Shake-n-Paspas; pagpag; yanig.
Settle-n-Uupuan na mataas ang san- Shaker--Pamagpag; pamaspas.
dal an. Shaky-a-Mahina; hindi matibay.
Settle-i:-Bayaran; payapain; tapusin; Shale-n-Balat.
magtuos; tubsin; tumindi. Shall-u-Kailangan.
Settlement-?* -Pagbabayad pagtuos.
; Shallop-w-Bangka.
Settlings-n-Latak: tining. Shallow--Mababaw.
Setto-n-Laban; talo; babag; away. Shallow-w-Lugar sa ilog na babaw.
Seven-a-Pitong. Sham-w-Daya,- hibo; kasinungalingan.
Seven-n-Pito. Sham-a-Magdaraya; nakahihibo.
Seven fold-a-Makapitong duble. Sham-u-Magkonowari; hibuin; dayain.
Seventeen-a-Labing pitong. Sbamble-77-Lumakad ng pagiraygiray.
Seventeen-n-Labing pito. Shambles-w-Patayan.
Seventeenth-a-Ikalabing pito. Shame-w-Hiya; kahiyahiyaan; kasiraan;
Seventh-n-Ang ikalabing pito. pagsukot.
Seventh-a-Ikapito. Shame-v-Hiyain.
Seventh-n Ang ikapito. Shame faced-a Nahihiya.
Seventieth -a-Ikapitong puo. Shameful-a-Kahiyahiya; mahihiyain na-
Seventieth-w-Ang ikapitong puo. kadudusta.
Seventy-a-Pitong puo. Shameless-a-Walang hiya; tarnpalasan;
Seventy-n-Pitong puo. walang kamahalan; bastos; malibog;
Sever-u-Ihiwalay; humiwalay; tumangal; walang puri; mahalay.
tangalin. Shank-n-Binti.
Several-a-Ilang. Shant-u-Huag.
Shanty-n-Kubo.
Severance-n-Pagtatangal. Shape-w-Hitsura; tayo; bikas; yari; anyo;
Severe-a-Mabagsik; mabangis; masu- kayarian.
ngit. Shape-c-Tabasm; gawin ang hitsura.
Severeness-Severity-w-Kabagsikan; kasu- Shapeless-a-Walang bikasbikas; walang
ngitan. hitsura.
Sew-w-Manahi; tumahi; tahiin. Shapely-a-May hitsura.
Sewer-n-Mananahi. Share-w-Parte; bahagi.
Se wer-n- San gka. Share-u-Hatiin; bumahagi; pnmarte.
Sex-w-Kaibhan ng lalaki sa babayi. Shark-w-Pating.
Sexagenerian-n-Tawo na may anim na Sharp-a-Matulis; matalim; maasim.
puong taon ang gulang. Sharp-n-Tulos.
Sexagenary-rt-May anim na puong taon. Sharp-7/-Tulisan; tasahan.
Sextant-n-Ikaanim na bahagi ng isang Sharpen-i;-Ta8ahan; tulisan; ihasa.
bilog. Sharper-n-Tawong suitik; 6 taksil; mag-
Sextuple--Makapitong duble. ^daraya.
Sexual-rt-Nauukol sa sexo. Sarpness n-Katulisan; talim; tnlis.
SHI 316 SHO
Sharp-set-a-Matakaw. Shin-T/-Umakyat.
Shatter-i7-Basagin; durugin; Shine-v-Kumisap; kumislap; kumiiitab;
Shave-n-Ahit. magningning.
Shave-z/-Mangahit; ahitin. Shine-w-Kilos.
Shaver-w-Mangangahit; batang lalaki. Shiner-?i-Tunsoy.
Shaving-n-Pinagkataman. Shining-a-Makintab; maningning; ma-
Shawl n-Panuelon. kisap.
She-jpro.-Siya (babayi). Shinty-w-Gulo.
Sheaf-n-Haya; bigkis. Shiny-a-Maningning; makintab; makis-
Shear-v-Gupitin. lap; makisap.
Shear-w-Gunting. Ship-n-Sasakyan; daong.
Sheath-w-Kalooban; baina. Ship-v-Ipadala; ibarka; ilulan sa daong
Sheathe- -u-Ilagay sa baina 6 kalooban. 6 sa sasakyan.
Sheabe-n-Kaloob; kalo. Shipmate-n-Kasama sa sasakyan.
Shed-n-Malugas ang buhok. Ship ment-n- Ang manga bagay na ipi-
Shed-w-Kubo. naglulan ng mayari.
Sheen-w-Ningning; kintab kisap. Shipper-n-Ang nagpapalulan sa sasa-
Sheep-rc-Tupa. kyan 6 sa daong.
Sheep cot-Sheep cote-Sheep fold-n-Kulu- Ship ping-n-Paglulan.
ngan ng tupa. Shipshape-a-Malinis; maselang.
Sheepish-a-Mahihiyain; mukhangtupa. Shipwreck-w-Pagkasira ang sasakyan.
Sheep skin-n-Balat tupa; titulo.
ng Ship wrevk-z/-Masira ang sasakyan.
Sheer-a-Maliwanag; malinis; walang halo; Shipwright-n-Taga gawa ng sasakyan.
patayo. Shipyard-n-Gawaan ng sasakyan.
Sheer-u-Lumiko; lumihis. Shire-n-Lalawigan.
Sheet n-Dahon. Shirk v-Huag tumupat; magkulang.
Shelf-w-Hanga; paina. Shirk-n-Ang kakulangan; sa pagtupad.
Shell-n-Balat. Shirr-n Suri; urong.
Shell- c-Balatan; magbalat. Shirred-a-Nakasuri.
Shellac-w- Barm's. Shirt-n-Baro; camisa dentro.
Shell bark--Balat ng kahoy. Shirtless-a- Walang baro; hubad.
Shelly-a-Mabalat. Shiver-n-Uminig; manginig.
Shell fish-a-Tahong; halaan. Shiver-n-Inig; utal.
Shelter-w-Ampon; tankilik; kupkop. Shoal-a-Mababaw.
Shelter-n-Amponin; tumankilik; ika- Shoat-w-Lichonin; biik.
long; magtangol. Shock-/;-Umumpog; umuntog; bumungo.
Sheltie-#-Kabayo. Shock--Umpog; untog; bungo.
Shelve-v-Ilagay sa pahina 6 hanga. Shocking-a-Kakilakilabot; nakapangt-
Shepherd n-Ang nagpapastol sa manga ngilabot.
tupa. Shod-c-Nagbakal; binakal.
Shepherdess-n-Babaying nagpapastol sa Shoddy-a-Masama; hindi mabuti.
mga tupa. Shoe-w Sapatos; bakal.
Sherd-n-Piraso. Shoe-v-Magbakal.
Sheriff-w-Sheriff. Shoemaker-M -Mangagawa ng sapatos.
Sherry-n-Alak na matapang. Shone--z/. imp- &p. p.- Kumisap; maning
Shetland pony-w-Kabayong inunti. ning; kumintab.
Shew--^. im^.-Ipinakita. Shook-'Z/. /ip.-Ipinag}>ag; ipinaspas.
Shield-?i-Kalasag. Shoot-w-Ungos; supling; usbong; punla;
Shield-v-Magtangol; tumankilik. sulol.
Shift-^-Galawin; gumalaw; lipatin. Shooc-v-Bumaril; un.u&Lung; M'.inupling.
Shift n-Paglipat; paggalaw. Shop-n-Tindaban.
Shiftless-a-Pabaya; tamad. Shop-v-Mainili.
Shifty-a-Masipag; magalawin. Shopkeeper-n-Magtitinda; aim may tin-

Shilling-n Sikapat. da.


Shillyshally-arfu.-Pagayongayon. Shore-w-Pangpang; baybay.
Shilly shally-v-Gumayongayon. Shoreless-a- NValang bay bay 6 pan.L'i'ani:.
Shily-adv.-Mahihiyain. walang hanga.
Sliiminer-oKumintab; kumisap. Shorn-u. p. jp.-Ginupit.
Sliimmer-n-Kintab; kisap; ningning. Short-a-Maikli; inaiksi; dainot; kulang;
Shin-?*-Lulod. maliit; maumid.
SHU 31?
Short-adv.-Sumandali; bigla. Shunt-u-Ilihis; iliko.
Shortage-n-Kakulangan. Shut-7/-Isara; ipuera.
Short coming-n-Kakulangan. Shut-a-Nakasara;
Shorten-7/-Iklian; bavvasan; paclparin. Shutter-w-Persiana; takip ng bintana.
Shortening-/i-Pagl)awas. Shy-a-Nahihiya; mahihiyain; mailag;
Short-liyed-a-Maikli ang buhay. duag; madaling takutin.
Shortness-w-Kaiklian. Shyness-w-Kimi; ilap; kimpot; hiya.
Short sighted a-Bulinaw. Si-n-Si.
Short-winded-a-Maikli ang hininga. Sibilant-a-Mahaginit.
Shot-w-Putok; perdegones. Sic ady.-Sa ganito.
Shot-?;, imp. & p. ^.-Pinutok; binarik. Sick-a-May sakit; masakit.
Shote-/2-Lichonin. Sicken- v-Magkasakit.
Should-i/-Dapat. Sickish-a-May sakit ng kaunti.
Shoulder-w-Balikat. Sickle-w-Lilik.
Shoulder-u-Balikatin; ilagay sa balikat. Sickly-w-Masakit.
Shoulder blade-n-Butong paypay. Sickness-;?-Sakit; kasakitan.
Shoulder strap-n-Galon. Side-n-Gilid; tabi.
Shout- ft-Sigaw; hiyaw. Side-z/-Nauukol sa gilid; 6 sa tabi.
Shout-u-Sumigaw; humiyaw. Side-v-Sumarna sa isang partida.
Shove-v-Itulak; tulakan; ipagtulak. Side board-n-Paninigalan.
Shove-w-Tulak Side \mg-adi\ -Pah aba.
Shovel-w-Pala; pangsurong. Side long-a^7/.-Pahaba.
Shovel-i;-Magsurong. Sidelong-a-Sa gilid.
Show-z/ Ipakita; ipatanaw; iharap. Side ways-Side wise-a-Patagilid.
Show-n-Kita; gayak; handa. Sideral-Sidereal-a-Nauukol sa bituin.
Shower-M-Ulan; ungos. Sidle-^-Kumilos ng patagilid.
Shower-v-Umulan. Seige-w-Pagkubkob.
Showery-a-Maulan. Sienna-n-Pusali.
Showy-a-Makintab; makisap. Sierra-^-Pagka^unodsunod ng bundok.
Shrew-?i-Babaying bungangaan. Sieve-n-Agagan; bithay.
Shre\vd-a-Matalas; tuso; matalino; ma- Sift-u-Bithayin; bumithay; magbithay.
runong. Sigh-v-Magbunton hininga; humaling-
Shrewish-a-Nauukol sa bungangaaan. hing; burnunton hininga.
Shriek-n-Tili. Sigh-n-Bunton hininga; halinghing.
Shriek- y-Tumili. Sight-n-Tingin; tanaw; pagkita.
Shrift-n-Pangungumpisal. Sight-v Tumingin; tanawin; tumanaw.
Shrill-a-Matili. Sightless-a-Bulag.
Shrimp-u-Hipon. Sightly-a-Malivvanag; mabuti sa tingin.
Shrink- v-Umurong; makuyumpisin. Sign-n-Tanda.
Shrink-^-Kuyumpis; pagurong. Sign-z/-Pumirma; pirmahin; Ilagay ng
Shrinkage-w-Pagurong. tan da.
Shrive-z/-Tangapin ang kumpisal. Signal-^-Tanda; kaway.
Shrivel-^-Umurong. Signal-v-Tandain; kawayin; kumaway.
Shroud-n-Balot na maputi. Signature-w-Pirma; kintal.
Shroud-u-Balutin ng maputi. Signet-n-Latak.
Shrwb-n-Kaugoygoyan. Significance-Significancy-n-Kasaysayan.
Shrubbery-^-Kaugoygoyan. Significant-a-Masasaysay; may kahulu-
Shrubby-a-Makahoy. gan.
Shrug-u-Kumilig. Signification-n-Kasaysayan; kahulugan.
Shrug-72-Kilig. Signify- c-Bigyan kahulugan.
Shrunken-i;. p. ^?.-Nakaurong; umu- Signor-n-Maginoo; senor.
rong na. Signora--Senora; binibini,
Shrunken-a-Xakaurong. Signorita-w-Senorita; binibining dalaga.
Shuck-n-Balat. Silence-n- Katahimikan; kavvalan ngkibo.
Shuck-?y-Balatin; magbalat. Silence-n-Huag kumibo; patahimikan.
Shudder-n-Manginig sa takot. Silent-a-Walang kibo; tahimik; pipe.
Shudder-n-Panginginig sa takot Silk-n-Sutla.
Shuffle- ?>Suksukin; magsuksok. Silken Silky-a-Masutla; parang sutla.
Shuffle-n-Pagsuksok; suksok. Silk mercer-w- Ang nagtitinda; ng sulat.
Shun-c-Umilag; lumayo. Silk-worm-n-Uod na gumagawa ng sutla.
StN SIX
Sill-w-Pasamano; soleras. Singe-^-Salabin; idarang.
Silliness-n-Kaululan; kamangmangan; Singe-n Salab; darang.
kawalan ng tuto. Singer-n-Ang kumanta.
hunghang;
Silly-rt-Maulol; mangmang; Single-aNag iisa; bugtong; tangi; bu-
walang wasto 6 tuto. kod; iba.
Silt-?y-Latak. Single-v-Ibukod; hiwalay; hiwalayin.
Silt-v-Mapuno ng latak. Single-n-Isa.
Silver-n-Pilak. Singular-a-Walang kahulilip; bugtong;
Silver a May halong pilak; yari nang walang katulad; lamang; nakabukod;
pilak. walang pangalawa.
Silver-t'-Ilagay ng pilak. Singular-?t-Isa.
Silver smith-w-Platero. Singularity-^-Pagkakaisa/ kaisahan; pag
Silvery-a-May halong pilak; mapilak. kakatangi.
Similar-a-Kamukha; katulad; kawanki; Sinister-a Masama; kaliwa; mali.
kaisa; magkaisa; kapantay; magkaparis. Sinistrous-a-Masama; nakahilig sa ka-
Similarity-n-Pagkakawanki; pagkaka- liwa.
mukha; kaisahan; pagkakaisa pag- Sink-c Lumubog; umanod; umunti; bu-
kakapantay. mawas; ilubog.
Simile-Similitude- n-Katulad; pagka- Sink-w-Sangka.
wanki; pagkakamukha; pagkakapan- Sinless-a-Walang kasalanan.
tay; pagkakaparis. Sinner-w-Ang nagkasala; ang makasn-
Simmer-v-Kumulo. lanan.
Simoom-Simoon-ii-Bagyo. Sinuate-i/'-Pumilipit/ humubog.
Siraper-v- Ngumiti. Sinuous-a-Mapilipitan; maknnat.
Simper-w-Ngiti. Sinuosity -w-Kabaluktutan; kapilipitnn;
Simple-a-Walang halo; malinis; bana- kunat.
yad dalisay; muang; ungas. Sip--u-Higupin; humigop.
Siuipleness-Simplicity-n-Pag kadalisay; Sip-w-Higop,
kadalisayan; kabanayaran; pagka- Sir-n-Ginoo.
muang; kamangmangan. Sire--Ama; lalaking hayop.
Simplification-n-Pagliliwanag; kaliwana- Sire-u-Manganak (nauukol sa hayop).
gan; pagliliwanag. Sir name-Tz-Apellido.
Simplify-u-Liwanagan; dalisayin. Sirup-w-Pulot; katas ng tubo.
Simulate-f-Huwarin; maghuad. Sister-w-Kapatid na babayi.
Simulate-a-Naghihibo; hindi totoo; ko- Sisterhood ra-Kapisanan ng manga ba-
nowari. bayi.
Si mulation-w-Pagkokono wari .
Sister-in-law-n-Hipag.
Simultaneous-a-Sabay sabay ;
sab ay ; Sisterly-a Parang kapatid.
nangyaring sabay. Sit-v-Umupo.
Sin n-Sala: kasalanan. Sitting-w-Pagupo.
Sin-z/-Sumala; magkasala; kumulang; sa Site-n-Lugar.
kautusan. Situate-Situated*a-Nakalugar; nakal a-
Since-a^.-Buhat sa; kaya; mula sa.
..gay.
8ince-^re/?.-Yamang; magmula sa. Situation-n-Lugar; tayo; kalagaynn; ka-
Since-con/.- Yamang. tungkulan; hanap bnhay.
Sincere-a-Tapat na loob; dalisay; ma- Six-a Anirn.
linis; ang loob. Six-w-Anim.
Sincereness-Sincerity-n-K atapatan ng Six fold-a-Anim na duble.
loob. Six pence-w-Sikolo.
Sinciput-i-Noo; harap ng nlo. Sixteen-a-Labing anim.
Sine-prejo.-Walang. Sixteen-w-Labing anim.
Sine cure-w-Katungkulan na walang nia- Sixtenth-a-Ikalabing anim.
raming gawa. Sixteenth-n-Ang ikalabing anim.
Sinew-n-Litid. Sixth-a-Ikaanim.
Sinewy-a-Malitid. Sixth-n-Ang ikaanim.
Sinful-a-Masama; makasalanan. Sixthly-odt/.-Sa ikaanim.
Sinless-a-Walang kasalanan; niabnti; Sixtieth-a-Ikaanim na puo.
malinis ang loob. Sixtieth-n-Ang ikaanim na ]uo.
Sing-v-Kumanta; magkanta; mag awit; Sixty-a-Anim na puo.
magdalit; umawit. Sixty-w-Anim na puo.
319 SLI
S /able--Malaki
i .
Slanderous-a-Maalipusta; na a u pasa1a ;

Size-n-Laki, mapagmura.
Size-9-Aynsio ayon sa kalakiliaii. Slang-w-Salitang bastos.
Si/ing-N Pagkit n a
- m a ab n a w
1 ; pan -
Slangy- a-Hastos ang salita.
dikit. Slant-6'-Ihapay; ihilig.
Sizzle-n-Sulak. Slant-w-Hapay: hilig.
Sizzle-v-Mainuslak; sumulak. Slanting-a-Mahapay; nakabilig.
Skean-n-Laeeta. Slap-u-Tumampal; tagupakin; sampalin;
Skein-n-Labay. manarnpal; sumampal.
Skeleton-w-Manga buto ng tawo. Slap-;i-Tapik; sampal; tampal.
Skeptic-H-Ang aya\v maniwala; ang ay aw Slap-arfv.-Madalingmadali.
sumampalataya sa Dios. glash-u-Hivvain; maghiwa; tagain.
Sketch-H-Kasaysnyan. Slash-n-Hiwa; taga.
Sketch-t)-Saysayin. Slat-n-Tablang makitid at manipis.
Skiff --Bangkang munti. Slate-^-Pisara.
Skill-w-Dunong; katalasan; kabaitan: ka- Slate- u-Isulat sa pisara.
runungan; tuto; katalinuhan; tarok. Slating-n-Tisa.
Skilled-Skilful-tt-Sanay; marunong; ma- Slattern-w-Babaying salaula.
talas; matalino. Slattern-a Salaula.
Skillet-w-Kawali. Slatternly-a- Salaula.
Skim-r'-Salukan; sagapin, Slaughter-n Patay an.
Skinimer-n-Panagap ng bula. Slaughter-7/-Patayin; pumatay.
Skin-w-Balat; upak. Slaughter house-n-Bahay patayan.
Skin-77-Balatan; upakin. Slave-n-Alipin; talisuyo.
Skin-deep-rt-Lalim ng balat. Slave-7/-Magtrabajo ng maluat at ma-
Skin fiint-n-Tawong masaina; tawong sipag na walang bay ad.
suitik. Slave holder-n- Ang mayari ng alipiu.
Skinless-a-VValang balat. Slavery-w-Pagkaalipin.
Skinny-rt-Payat; mabalat. Slavish-a-Nauukol sa alipin.
Skip-n-Laktaw; lundag; kandirit. Slaw--Repoliung ensalada.
ISkip-y-Luniaktaw; laktavvin; inaglundag; Slay-u Patayin- pumatay.
kumandirit. Sleave-n-Sutla.
Skipper-?i-Puno a sasakyan na munti. Sleave-f-Hiwalayin.
Skirmish- y-Lumaban. Sleazy-a-Manipis.
Skinniyh-w-Laban. Sled-n-Careta.
Sled-v-Ilagay sa rareta.
Skirt-17-Pumaligid; paligirin. Sledge-n-Pukpok na malaki; panba-
Skittish-a-Magulatin; matatakutin. yo.
Skulk-z'-Matago; magtago; umilag. Sleek-a-Makinis; makintab; tuso.
Skull--Bungo; bao ng ulo. Sleep-n-Tulog.
Sky-w-Langit. Sleep--z/-Matulog; tuinulog.
Sky-blue-a-Azul parang langit, Sleeper-^-Ang natutulog.
Sky-high-a-Magkasing taas ng langit. Sleepiness-w-Antok.
Sky larking-n-Pag lulundag; kayayahan. Sleepless-a-Walang antok.
Sky light-n-Bintana sa bubungan. Sleepy-a-Nagaantok.
Sky rocket-n-Kuetes. Sleet--Bubog.
Sky ward-ad v.-Sa gavving langit. Sleet-?7-Uiiiulan ng bubog.
Slab-n-Tablang manipis. Sleeve-w-Mangas.
Slabber-w-Laway. Sleeveless- a- Walang mangas.
Slack-Slacken-2/-Lumuag: lumuang. Sleight-n-Daya; karunungan; dunong;
Slack-a-Maluag; maluang. katalasan.
Slender-a-Payat; manipis.
Slag-?i-Dumi. Slept-?:', imp. cfc^.|}.-Nakatulog; natulog.
Slake-c-Ilubog sa tubig; iiiauiatay. Slice-w-Hiwa; tigpas, kapiraso; lapang.
Slam 77-Itagupak; isara ng malakas. Slice-?y-Tigpasin; hiwain; pirasohin; ga-
Slam-w-Tagupak;
T
palakpak. yatin; lapangin.
Slander-?7-L mupasala; murahin; mag- Slick-a-Makinis; madulas; tuso.
alibugha; magwika ng masama. Slick-v-Pakinisin; padulasin.
.-lander-/i-Pagwiwika ng masama, ali- Slick-w Pait na malapad.
puata; upasala; pagmumura; siphayo. Slide-v-Dumu-as; madapilas; hulagpps.
SLU 320 SMO
Slide-w-Pagdudulas; pagdadapilas; da- Slumber-n-Tulog.
pilas; hulagpos. Slump-v-Tumumal; bumawas.
Slight-a-Kaunti. Slung-?;, imp. & p. j9.-Hinagis; pinukol;
Slight-w-Kakulangan; kasalanan; sala. sinabit.
Slight-v-Huag kalingayin: huag maha- Slunk- v. imp. & p. jp.-Tumakas; natakas.
lin; huag tumupad sa katungkulan. Slur-t-Lampastanganin.
Slur-n-Tampalasan.
Slim-a-Payat; manipis. Slush-n-Putik na malabnaw.
Slime-w-Uhog; burak; pnsali. Slut n-Babaying salahula; babaying as<>.
Slimy-a-Mauhog; maburak; mabanlik; Sly-a-Tuso; matalas; bihasa; mgtalino;
malumot. saraguete.
Sling--Paghagis. S\y\y-adv.-M.&tuso.
Sling-v-Ihagis; hagisin. Slyness-n-Katusuhan; pagkatuso; katala-
Slink-7/-Tumakas. san; katalinuhan.
Slip-t/-Dumulas; hilagpos; madapilas. Smack-n-Lasa; lasap.
Slip-n-Dulas; dapilas; hulagpos. Smack- ;-Lasahin; lasapin.
Slipper--Sinelas. Small-a-Maliit; munti; kaunti.
Slippery-a-Madulas. Small-n-Kakaunti; kamurahan.
Slip shod-a^y.-Pagayongayon. Small pox-n-Sakit na bulutong; bulutong.
Slip slop-w-Alak na masama. Smart-c-Humapdi.
S)it-c-Hiwain; tastasin; sundutin. Smart-n-Hapdi.
Slit-n-Hiwa; sundot. Smart-v-Marunong; matalas; rnahapdi;
Sliver-w-Tinik; patpat. maganda.
Sliver-v-Matinik. Smash- c-Sirain; durugin; ipalagpak.
Slobber-n-Laway. Smash-n-Sira; durog; lagpak.
Slobber-u-Maglaway. S matter v-Magsalita ng walang kabu-
Sloop-of-vvar-n-Sasakyan pandirigma. luhan.
Slop-w-Pinaghugasan. Smattering--Kaunting karunungan.
Slop-v-Tumilansik; ibuhos. Smear-v-Pahiran; pumahid.
Slope-n-Dahilig sa lupa; gulod. Smear-n-Pahid.
Slope-?;-Ipahalang ipahilig. Smell-n-Amoy; lansa.
Sloping-a-Dahilig; dilis; sandig. Smell-v-Amuyin; uniamoy; malansa.
Sloppiness-n-Kasalahulaan; putik; kapu- Smelling-w-Pagaamoy; anioy.
tikan. Smelt-7/-Tuna\vin.
Sloppy-a-Salahula; basa; maputik. Smelter -w-Hurno.
Slot-n-Butas. Smerk-n-Ngiti.
Sloth w-Katamaran; kakuparan; kapa- Smerk-f-Ngumiti.
bayaan. Smile-7/-Ngumiti.
Slothful-a-Tamad; pabaya; mabalantu- Smile-n-Ngiti.
tay; mabagal; mapagbalantutay. Smirch-v-Marumhan; duinhan.
Slouch-w-Tawong pabaya 6 salahula. vSmirch-n-Dumi; mansa.
Slouch--z/-Mag pabaya; mapag balantutay. Smirk-u-!Ngumiti.
Slough-n-Laog; kasukalan; baburakan. Smirk-w-Ngiti.
Sloughy--Maburak. Smite-v-Harnpasin; tuniaina.
Sloven-a-Pabaya; salahula. Smith-n-Panday.
Slovenliness-w-Kapabayaan; kabatuga- Siiiitliy-n-randayan.
nan; karumihan. Smock--Camison.
Slow a-Dahan; mabagal/ tumal; tunga; Smoke-n-Aso; usok; ]>aghihitit.
banayad; batugan; malavvag; tanga. Smoke-v-Humitit; umaso; mausok.
Slow-v-Dumahan; bumawas. Sinokeless-a-Walang usok 6 aso.
Slowness-w-Katumalan; kabatuganan; Snmke Btack-n-Paasuhan.
kahinayan; kabagalan. Sinoky-a-Maaso; mausok.
Slunge-w-Pusali; banlik burak. Smolder-Smoulder- c-Samunog na wa-
Slue-v-Pilitin; pumilit. lang ningsis.
Sl\ig-?i-Tawong tainal. Smooth-rt-Makinis; yano; niabuli; naka
Slug-7'-Hampasin; suntukin. yasyas.
Sluggard-n-Tawong tamad. Smooth-t'-rakinisin: kinisin; l)uliliin:

Sluggish -a-Tamad; pabaya. yasyasin; kiskisin; pakintabin.


Sluice-n-Sangka: patilhiyan ng tubig. Smoothness-;/- Kakintahan; kakinisan.
Slnmber-^-Matulog. Siintte-7'. //n/).-Hinanipas; tinaniaan.
SNU 321 SOL
Smother-v-Inisip; uminis. Snub-z/-Paslangin; tampalasananin.
Smother i9 Asp; inis. Snub-n-Tampalasan; paslang.
Bmoulder-U'Samunog nu valang lin^as. Snuff-n-Tabacong dinikdik.
Smudge-/z-Siga na walang linens. Snuff-v-Sumingbot.
Smug-a-Maselang: malinis. Snuffle-?;-Magsalita ng pahumal.
Smuggle-?/ Dalhin ng palihim. Snufrle-w Salitang humal.
Smut-n-Uling. Sniig-a-Mainam; makitid.
Smutch-n-Mansa dumi. Snuggle-?;-Magsiping; magpugad.
Snmtrli-r-Mainansa diimumi. So adv.-Da\\\\ dito; ganiri; ganito; at
Smutty-fl-Maninii; nialibog. ngayon; kasing; naman.
Snack--Parte; bahagi; kapiraso. So-('ow^'.-Kung sakali.
Snaffle-n-Bitbit. Soak-u-Basahin; ibadbad.
Snag-n-Abala; buhol. Soap--Sabon.
Snuil-w-Suso. Soap-a-Sabunan.
Snail-pared-a-Marahan na marahan. Soap bubble-n-Bula ng sabon.
Snake-n-Ahas; alupong. Soap factory--Gawaan; ng sabon.
Snap-?>Baliin; Kagatin ng pabigla; su- Soap maker-72-Magsasabon.
magot ng masaklap. Soap suds-n-Pinagsasabunan.
Snappish-a-Mahilig sa parykakagat. Soapy-a-Masabon.
Snare-n-Bitag; panghuli. Soar-v-Lumipad sa mataas.
Snare-'z/'-Bitagin; hulihin. Sob-w-Hibik; iyak; tangis.
Snarl- u-Umangil; dumabog. Sob-v-Manangis; tumangis; umiyak; bu-
Snarl-?i-Angil; dabog. mibik.
Snatch-7/-Aga\vin. umagaw. Sober-a-Malinaw ang isip; hindi la-
Snatch-n- Pagaga w. sing.
Snath-n-Havvakan ng lilik. Sober-v-Cnimaling sa pagkalasing.
iSneak-v-Tumakas. Sobriety -w-Kasukatan.
Sneak-n-Tawong bamak. Sobriquet-n-Bansag.
Sneaking-a-Hamak; mababa. Sociable-a-Mahilig sa pakikipagsama;
Sneer-v-Ipabamak; bamakiii. masaya; malugod.
8neer-n-Pagpahamak. Sociable-n-Piging; diwang.
8neeze-7i-Bahin. Social-a-Mahilig; sa pakikipagsama-
Sneeze- f-Magbahin. masaya; marunong; makipagkapua;
Snicker-t/-Tumawa ng palibim. tawo.
8nicker--Tawa na lihim. Society-w-Katipunan; kapisanan; pakiki-
Sniff-y-Amoyin; sumingliot. sama.
Sfiiff--Amoy; einghot. Sock-n-Medias.
Snigger-?;-Tumawa ng palihim. Socket--Butas.
8nigger-n-Ta\vang lihim. Sod-w-Lupa na may tinubuang daino.
Snip-z/-Gupitin; gumupit. Soda-n-Soda; liinonada.
8nip-n-Gupit. Sodden-a-Nakulo; kinulo; mainit.
iSnivel-7/-Manangis. Sodium-n-Sosa.
Snivel-n-Nangis; tangis. Safa-n-Hiligan; sandalan.
Sniveler-Sniveller-w-Ang mananangis. Soforth-#-Sa ganito.
Snob-n-Tawong hambog. Soft-a-Malambot; anayad; buhagbag;
Snobbish--Hambog. malagkit; malata.
8nooze-n-Tulog. Soften- t'-Lumambot; lambutin; buhag-
Snooze-z/-Matulog. hagin; hagurin; hilutin; humilot; la-
Bnore-w-Hilik. masin; lamugin.
humilik.
vSnore-w-Maghilik; Softly-a^y.-Utayutay; dahandahan; lunas.
Snort-n-Singa na malakas. Softness-n-Kalambutan; kaanayaran ka-
Snort-v-Suminga ng malakas. dataan.
Snot--Uhog. Soggy-a Basa; buhaghag.
Snout-w-Ngnso; ilong. Soil-w-Bukid; lupa; dumi; sukal.
Snout--z/-Ngumuso. Soil-u-Durnhan; dumumi; mansahin.
8now-n-Bubog; busilak. Soiree-n-Piging sa gabi.
Snow flake-w-Patak ng busilak. Sojourn-n-Hinto; hantungan.
Snow storm -n-Bagyo ng }>usilak. Sojourn-T/-Humaiitong.
Snow-white-a-Mapnti parang busilak. Sol--Araw; ginto; sol.
Snowy-a-Mabusilak. Solace-w-Kaaliwan; lugod.
41
SOM 322 SOR
Solace-v-Aliwin. Some thing-n-Anoman; anomang bagay.
Solar-a-Nauukol sa araw. Some thing-afZv.-Kaunti.
Sold-v. imp. & p. jp.-Ipinagbili; nagbili. Some time-/z-Sa ilang panahon.
Solder-n-Panghinang; tinga. Some time-affa/.-Xoong panahon.
Solder-v-Hinangin; manghinang. Some times-afZi;.-Maminsanminsan; ma-
Soldier-w-Sundalo; kawal. nakanaka.
Soldier- v-Magsundalo. Some vvhat-adr.-Mahigit kumulang.
Soldierly-a-Parang sundalo. Some where-a-Saan man.
Soldiery-n-Pagsusundalo. Somnambulism-^-Pag lalakad kung ma-
Sole-w-Suelas ng sapatos. tulog.
Sole-?/ Ilagay ng suelas. Somnambulist-n-Ang lumalakad ng raa-
Sole-a-Bugtong; nagiisa; walang kasama; tulog.
tanging. Somnolence-Somnolency-w-Antok.
Solely-adc.-Lamang; tangi. Somnolent-a-Nag aantok.
Solemn-a-Pormal; dakila; magalang. Son-w-Anak na lalaki.
Solemnity--Kapormalan; kadakilaan; Sonant-a-Nauukol sa tunog; matunog.
galang. Sonant-w-Voces; tunog.
Solemnize-r-Purihin;magdiwang;ganapin. Sonata--Sonata.
Solicit-z/'Humingi; mamagitna; manala- Song- Kanta; awit; dalit.
ngin. Songster-n-Ang lalaking marunong ku-
Solicitation--Daing; hingi; panalangin; manta.
pamamagitan. Songstress-n-Babaying palaging kuma-
Solicitor-n-Ang namamagitan; taga hi- kanta.
ngi 6 pamagitan. Son-in-law-n-Manugang na lalaki.
Solicitous-a-Maingat; makalinga; masi- Sonnent--Awit; dalit.
kap. Sonorous-a-Mataginting; matunog.
Solicitude-n-Ingat; kalinga; pagkakali- Son ship-n-Kalagayang auak.
nga. Soori-a^^'.-Agad; agad agad; dagli; pag-
Solid-a-Masinsin; matigas; buo at pa- daka; sa isang dali.
ikpik; tipi; matibay. Soot-n-Ulin; agiw.
Solid-H-Ano mang bagay na malaman. Soot-u-Umagiw.
Solidify- oPatigasin. Sooth-n-Katotohanan.
Solidity-n-Kasinsinan; katibayan; tigas; Soothe-v-Tumahimik; sowayin.
tipi. Sooth say-u-Maghula; hulaan; ihula.
Sooth sayer-w-Manghuhula.
Solidness--Kasinsinan; tigas; katigasan; Sooth saying-n-Paghuhula
pagkatipi; tipi. Sooty-a Maagiw; mauling.
Soliloquize-z/-Magsalita sa sarili. Sop-n-Sawsaw.
Soliloquy-n-Pagsalita sa sarili. Sop-T/'Isawsaw.
Solitaire-n-Soltario. Sophism-TZ-Kamalian.
Solitary-a-Nagiisa; bugtong; walang ka- Sorcerer-w-Mankukulam.
ama; natatangi. Sorceress-?i-Babaying mangkukulam.
Solitude-^-Pagkaisa; kaisahan; pagka- Soncery-n-Pagkulam.
tangi; katangihan. Sordid a-Maluilay; marumi; maramot.
Soluble a- Matutunaw; tunawin; madaling Sordidness n-Kahalayan; karumihan; ka-
saysayin. salaulaan; kasukalan.
Solus-a-Nagiisa; bugtong. Sore-a-Mahapdi; masakit.
Solutions- Kasaysayan; kaliwanagan; Sore-n-Sugat.
pagtatangal. Sorghum-w Pulot.
Sol ven-w-Say savin; magsaysay; gawin. Sororicide w-Ang natay sa kapatid na
Solvency-n-Kalagayan makababayad ang
utang. Sorrel-;* Castafio.
Solvent-a-Makababayad ang utang. Sorrovv-n-Kalungkutan; lungkot; hapis;
Solvent-w-Ang tawong makabayad ang kahapisan; pighati.
kaniyang utang. Sorrow- v-Maglungkot; m
agda1a mha t i;

Somber-a-Mapanglaw; malungkod. hiiinapis.


Some-a-Ilang; mga ilan. Sorrowful-a-Malungkot; mapanglaw.
Some body-n-Sinoman. Sorry-a-Malungkot; nagsisisi.
Some how-arfz/.-Sa anomang paraan. Sort-n-Classe; lagay; grado.
Some one-w-Sinouian;alinman balang na. Sort-v-Hiwalayin; ibukod; magbukot.
SPA 323 SttB

Sortie-n-Pag labas ng hukbo. Spare-w-Patawarin.


Soso-wfc/.-Katatagan. Spare- a-Madalang; labis; bihira.
Sot-ii-Tawong palaging lasing; lasengo. Sparmg-a-Maimot.
Sottish-a-Naunkol sa kalasingan. Spark-n-Liab; lingas.
Souchong-n-Cha na maitim. Hpark-t'-Mag lingas.
Sough-n-Haging; haginit. Sparkle -w-Inig; ningning; kintab.
Sough--z/-Humaging; humaginit. Sparkle-77-Kumintab; magningning
Sought- v. imp. <l^. jp.-Hinanap. Sparkling-a-Maningning.
Soul-w Kalulua, Sparrow-?i-Maya.
Soulless a Walang kalulua. Sparse-a-Madalang.
Sound--Tunog; tinig. Spasm-w-Pasma; manliso; pulikat.
Sound- v-Tumunog; tuminig; tarukin; Spasmodic-Spasmodical-a-Di panay.
tumarok; knmalog; kumalasing; su- Spat-r-Nag lura; nag laway; niluran.
katin ang lalim ng tubig; salatin. Spatter-v-Tumilansik; tilansikan.
Sound a-Tapat; matibay mahusay; wa- Spattering n-Pagpulandit; tilansik.
lang pintas. Spawn-y-Mangitlog ang isda.
Soundings-n-Pagtatarok. Spawn-/z-Pangingitlog ng isda.
Soup-?i-Sopas; sabavv. Speak-^-Sabihin; magsabi; mag wika;
Sour-a-Maasim. wikain; magsalita.
Sour-w-Kaasiman. Speaker-n-Ang mananalita.
Sour-v-Umasim. Speaking-n-Pagsasalita; pag wiwika.
Source-ft-Pamulaan; pinagbuhatan; pi- Spear--Sibat; tulag; salapang.
nangalingan; pinagmulaan; ugat; bi- Spear-v-Sibatin; itulag; salapangin.
nubukalan; bukal. Special-a-Bukod; tangi.
Souse-w-Tinunies. Speciality-n-Bagay na nakabukod.
Souse-f -Isawsaw. Specie-?t-Salapi.
South-n-Timog; timugan. Species-?i-Manga classe.
South-a-Timugan; Specific-a-Tunay.
South-cZz'.-Sa gawing timog. Specific-n-Gamot na panlanban sa sakit.
South-z/-Iliko sa gawing timog. Specification-n-Kasalitaan; sa1it aan

Souther-n-Bagyo nangaling sa timog. trato.


Southerner-w-Taga timugan. ng maliwanag.
Specify-i;-Sabihin
Southing-n-Kahiligan sa pagpunta sa Specimen-n-Halimbawa.
timugan. Specious-a-Maliwanag; masangkap.
Southron-n-Taga timngan. Speck--Mansa.
South ward-Southward-arfa/.-Sa gawing Speckle-^-Mansahin.
timugan. Spectator-n-Nanunuod.
Souvenir-n-Alaala; recuerdo. Specter-?i-Nimo.
Soverign-w-Hari; pirasong ginto na may Spectral-a-Nauukol sa nuno.
halagang pfs.4.86. Spectrum-w-Sinag ng araw.
Soverignity-n-Kaharian. Specular-a-Parang salamin.
Sow-n-Inahing baboy. Speculate-v-Magwariwari; magbulaybu-
Sow-^-Buclburin; rnagtanim; tamnan; ha- layin; magnegocio.
sikan; maghasik; isabog. Speculation--Pagnenegocio.
Spa-n-Cebul; bukalan ng tubig na may Speculative-Speculatory-a-Nauukol sa
halong metal. negocio.
Space-n-Lugar; kalaparan; gitna; puang. Sped-?;, imp. & p. jp.-Tumulin; tumakboj
Space-v Lagyan ng puang. nakatakbo.
Spade-n-Pangsurong; pala. Speech-n-Salita;pamamalita; pangaral.
Spade-?;-Isurong. Speechless-a-Walang kibo; pipe.
Span--Dangkal. Speed-n-Tulin; kabiglaan; kadalian.
Span-v-Dangkalin. Speed-#-Tumulin; magmadali.
Spangle-w-Sangkap. Speedy-a-Matulin, madali; mabilis.
Spaniard-w-Kastila. Spell-z/-Titikan.
Spanish-a-Nauukol sa kastila. Spell-n-Panahon.
Spanish-n-Kastila. Spell bound-a-Namamangha.
Spanish-n-Wikang kastila. Speller-w-Ang nag leletra.
Spank-v-Sampalin sa puit. Spelling-n-Pagtititik.
Spanker-n-Mananampal. Spelt-v. imp. &^?.^.-Tinitik; niletra.
Span worm-n-Uod. Spend-z/-Gumasta; gastahin,
SPt 324 SPR
Spend thrift-w-Mananabog ng pag aari; Splash-ft-Tilansik.
tawong gastador; tawong burara. Splashy-a- Matitilansikan.
Spent-u. imp. &p.p.-Ginasta. Splendid-a-Makinis; mainam; dakila;
Spermary-w-Itlog. maganda; marilag.
Sphere w-Bilog. Splendor-n-Kainaman; kadakilaan; kari-
Spheric-Spherical-a-Mabilog. lagan, kinang; liwanag; gayak; kaina-
Spherule--Munting bilog. halan.
Spice-w-Labul. Splice-t/-Idugtong; magdugtong.
Spice-7/-Labulin. Splice-n Dugtong.
Spicy-a-Maanghang; malasa. Splint-n Bangkat.
Spicular-a- Parang palaso. Splint-i/ Bangkatin; ibangkat.
Spiculate-7/-Tulisan. Splinter-n-Tatal; patpat.
Spider-w-Gagamba. Splinter-?y-Lmnahang; lumitak.
Spider web-n-Bahay gagamba. Split-7/-Biakin; bumiak; litakin; sipakin.
Spike-w-Pakong malaki. Split-n-Biak; sipak; litak.
Spike-7/-Pumako; pakuin. Splurge-n- Kahambngan.
Spiked-a-Nakapako. Splurge- v-Maghambog.
Spikelet-n-Pako. Spoil-v-Sirain; mabulok; bumulok.
Spiky-a-Parang pako; mapako. Spoil-w-Ang mga bagay na sinamsam.
Spile-n-Haligi. Spoke- 1\ fmp.-Nagsalita, sinabi; winika;
Spill-z;-Lumiguak; maliguak. nagwika.
Spill-n-Liguak. Spoke-n-Rayos 6 tukod; ng gulong.
Spin-t;-Painugin; humabi. Spoke-i-Lagayin ng rayos.
Spinach-n-Gulay. Spoken-n. p. p. -Sinabi na;
Spinal-a-Nauukol sa gulngod. Spoken-7'. p. ^>.-Sinabi na; winika na;
Spindle-n-Llak; suliran. nagsalita na.
Spindle-c-Sumupling. Spokes man-72-Ang nagsasalita.
Spindle-legged-Spindle-shanked-rt-Maha- Spoliate-i?-Nakawin; manduit.
ba ang binti at hita. Spoliation-n-Pagnanakaw; panduduit.
Spine-n-Gulugod. Spoliator-n Magnanakaw; nianduduit.
Spinner-w-Maiighahabi. Sponge-n-Espongha
Spinous-a-Madawag; matinik. Sponge- c-Pahiran 6 magpunas ng es-

Spinster-n-Daiagang matanda. pongha.


S])iny-a-Matinik; madawag. Sgongy-a-Buhaghag; malambot.
Spiracle-n-Butas ng ilong^ Sponsor--Katibayan; kasiguruhan.
Spiral--Nauukol sa tore. Spontaneous-a-Bukal sa loob.
Spire -Tore. Spool-n-Ikiran.
Spirit-n-Kaluluwa; tianak; diwi. Spool-tJ-Ilagay sa ikiran; ikirin.

Spirit-oBuhayin; sulsulan; bihagin. Spoon-n-(3uchara.


Spirited-a-Mabuhay; buhay; matapang. Spoonful-n-Laman ng isang cucbara.
Spiritless-a-Mawalan ng diwi; mabagal; Spoor-n-Landas ng- hayop sa damo.
batugan; malungkot. Sport-;^-Kasayahan; kaluguran; aliw;
Spiritous-a-Naunkol sa kaluluwa. kaaliwan; saya.
Spiritual-a-Nauukol sa kaluluwa. Sport-v-Sumaya; maglibang; maguliw.
r
Spiritiuili/e-';-Purihin. nialiiL )d-.
Sportive-Sportful-a-Masaya;
Spirituelle-a-Parang kaluluwa; malinis; maaliw.
mapuri. Sports inan-n-Mangangaso.
Spiiituous-a-Parang kaluluwa; mapuri; Spot-n- Batik; daan; mansa.
inalinis; maningas. Spot-i/'-Hanapin; mansahin; batikin l>u-

Spirit-?;-Tumilan8ik; bumukal. matik.


8piry-a-Nauukol sa t(^re; inataas. Spotless-a-Muy })uri; wahing bahid du-
Spit-n-Buga; lura; laway. ini; malinis;
Spit-u-Bumuga;rnaglavvay;lurain;niaglura. Spotty -a- May niansa.
Spite-n-Galit; tanim ng loob. Spousal-n-Kasal; pagkakasal.
Spite- r-Pagalitin. Spouse-*- Asawo.
Spiteful-a-Mapagtanim sa loob. Spout-n-Alulod. >
<

Spitfire-n-Tavvong mainit ang ulo. Sprain -? -J uini lay.


Spittle-w-Laway. Sprain n-Pilay; kapilayan.
Spittoon-n-Jjuraan. Spravvl-T/-Umunat; duniapa;
Splash-f-Tumilansik. Spray-n-Sangans; munti.
SQU 325 STA
Spray--z/-Diligin; magdilig. Squander-w-Gumasta; gastahin; isabogi
Spread-f-Ilatag; idatay; iunat/ kalup- isambulat; sayangin.
kupan. Square-n-Parisukat-
Spread-n-Datay; kumot; latag. Square-T/'Parisukatin.
Sprig-7z-Sangang munti. Squa*sh-n-Kalabasa; upo; tibyaya.
Spright-n-Kaluluwa; nuno. Squash-7/-Idiin; inisin.
Sprightless-a-Mapurol; mabagal; tamad. Squashy-a-Malambot.
Sprightliness-w-Kaliksihan; kasipagan. Squat-v-Tumingkayad; yumuko.
Sprightly-a-Maliksi; matulin; mayabong. Squat-a-Nakatingkayad; nakayuko.
Spring-u-Lumundag; lumukso; bumukal. Squat-w-Tingkayad; yuko.
Spring-n-Bukalan; bukal, lundag; lukso. Squawk-7/-Umiyak.
Springe-n-Bitag. Squawk-n-Iyak.
Springy-a-Parang goma. Squeak-v-Lumangitngit; umalititiit,
Sprinkle-u-Wiligin; diligin; wisikan; mag- Squeak w-Alitiit; langitngit.
dilig; magwisik; magwilig. Squeal-u-Umiyak; gsumigaw.
Sprinkle-;/- Wisik; dilig. Squeal-n-Iyak; sigaw.
Sprinkler-n-Pandilig; pangwisik. Squeamish-a-Makayayamot.
Sprinkling-n-Pagdidilig; pagvviwisik. Squeeze-?;-Higpitin; pigain; pindutin;
Sprint-f-Tumakbo. pitisin; idiin.
SprinWz-Takbo. Squib-w-Kuetes na munti.
Sprite-n-Tianak; duende. Squint-a-Sulipat.
Sprout-w-Usbong; supling; sulol; punla. Squint-z/-Magduling.
Sprout-?y-Magusbong; sumudling. Squinteyed-a-Hivvas ang mata. -

Spruce-a-Mabuti; makinis; ayos; mahu- Squirm- 1;- Kumilos.


say; raalinis; mapagmarikit. Squirt-u-Papulanditin.
Spruceness-ft-Kalinisan; ayos. Squirt-n-Pulandit.
Sprung-^. p.j9.-Nakalundag; bumukal na. Stab-n-Saksak.
Spry-a-Maliksi; matulin; magaan; maa- Stab-^-Saksakin; sumaksak.
gap. Stability- n-Katibayan; tibay; laon; luat.
Spue-u-Sumuka; magsuka. Stable--Caballerisa.
Spume-n-Bula-. subo. Stable-iy-Ilagay sa caballerisa.
Spume-y-Bumula. Stable-a-Matibay; maluat; matatagal.
Spumous-Spumy-a-Mabula; Nauukol sa Stack-n-Mandala.
bula. Stack-v-Magmandala.
Spun-v. imp. & p. p.-Ipinainog; hinabi. Staff-n-Tungkod.
Spunk--Tapang; pangahas. Stag-n-Usang lalaki.
Spunky-a-Matapang: mangahas. Stag beetle-n-Oyang.
Spur-w-Babala; pabuyo. Stage-n-Entablado.
Spur-f-Bumula; ipabuyo. Stagger-v-Gumiraygiray/pumavvidpawid;
Spurge-n-Gulay na may katas na ma- magulat; gitlahin.
puti. Stagger-w-Giray.
gpurious-a-Hindi totoo; falso. Stagnancy-n-Lansa.
Spurn- u-Manikad; sicaran. Stagnant-a-Malansa; Hindi malinis.
Spurt-n-Bumukal; tumilansik. Stagnate-t/-Malansa; lumansa.
Sputter- f-Pisik; pagpisik; Staid-v. & p. ^.-Naghinto; nakahinto.
Sputter- u-Pumisik; magpisik. Stain-v-Tigmakin; tinain; dumhan man-
Spy-n-Tiktik manunubok. sahin.
Spy-z/-Tiktikan; manubok; subukan; mag- Stain-u-Mansa; tigmak; tina; dumi.
masiran; siyasatin. Stainless--Walang bahid dumi; mali-
Spy glass-tf-Larga vista. nis; maselang.
Squab-a-Mataba; makapal: pandak. Stair-n-Hagdan; hagdanan.
Squabble-u-Magtalo; makipagtalo. Siair way-Stair case-n-Hagdanan.
Squabble-n-Basagulo; pagtatalo; talo. Stake-w-Uriang; tulos
Squadron-n-Escuadra. Stake-u-Tulusin.
Squalid-a-Salahula; marumi. Stale-a-Maanta; malansa; lipas.
Squalidness-n-Kasalahulahan. Stalk-n-Puno.
Squall-n-Bagyo sa dagat. Stalk-u-Lumapit ng palihim.
Squally-a-Mabagyo. Spall-n-Hadlang.
Squallor-n-Kai*ilahulahan; dumi; kasu- Stall- f-Ilagay sa hadlang.
kalan; karumihan. Stalliont-w-Kabayong bulugan,
326 Sf EJ
Stalwar-Stalworth-a-Matapang;iiiangahas. Stay-v-Humantong; magluat; huminto;
Stammer- v-Umutal. pigilin.
Stammering-n-Kautalan; paguutal. Stay-n-Tigil; hinto; hantong.
Stainp-i;-Itatak; tumuntong; yurakir;; yu- Stead-n-Lugar.
murak; limbagin; imarka. Stead fast-a-Matibay ang loob; tapat
Stamp-n-Sello; yurak; tatak; yasak. ang loob.
Stampede-n-Takot ng maraming hayop. Steady-a-Panay; patag.
Stampede-c-Tumakbo ang rnanada nang Steady-v-Panayin; pigilin.
hayop. Steady-n-Hiwa ng carne.
Stanch-a Matibay tapat ang loob. Steal-v-Mangungumit; magnakaw; naka-
Stanch-c-Pigilin; pumigil. win; umitin.
Stand- c-Tumayo; tumindig. Stealer-n-Mangungumit; magnanakaw.
Stand-n-Tindig; tayo; lagay. Stealth-n-Pagnakaw; pangungunmit;
Standard-n-Bandera: Bandilla; bait. lihim.
Standing-a-Patindig; -nakatindig; naka- Stealthy-a-Dahandahan; palihim.
tayo. Steam-n-Usok.
Standing-n-Tayo; tindig; lagay; Steam-?;- Umusok.
Stanza-72-Pangkat. Steam boat-n-Sasakyan de vapor.
Staple-a-Matibay; matatagal; magluat: Steam boiler-n-Caldera.
Star-n-Bituin. Steam engine-?i-Makina de vapor.
Star-v-Kumintab; maningning. Steamer-n-Vapor.
Starch-n-Akoirol. Steam ship-n-Vapor.
Starcrf-v-Almirolan; mag almirol. Steamy-a-Mausok.
Stare-u-Tumingin ng maluat. Sted-n-Lugal.
Stare-w-Tingin. Sted fast-a-Tapat ang loob; matibay.
Stark-a-Matigas; malakas; makapangya- Steed-n-Kabayo.
yari; may kapangyarihan. Steel-?i-Patalim.
Start-^-Ipagmulaan; umalis. Steel- f-Ipatalim; patalimin.
Start -w-Pamula; pag alls. Steelya-Matalim.
Startle -w-Gulatin. Steel yard-n-Panimbang.
Starvation-n-Kagutuman. Steep-a-Matarik.
Starve-v-Magutom; masalat. Steep-w-Lugar na matarik.
State-w-Asal; lagay; kalagayan. Steep-v-Basahin; ibadbad.
State-a-Nauukol sa gobierno. Steeple-n-Tore.
State- r-Sabihin; magsabi. Steer- f-Umiigit sa sasakyan.
Stated-a-Nasabing. Steer-w-Bakang lalaki na kinapon.
Statement-n-Kasaysayan; pagsasabi. Steerage-w-Pag uugit sa sasakyan.
State house-n-Bahay ng gobierno. Steers man-n-Ang umugit sa sasakyan.
Stately-a-Dakila; marangal. Stellar Stellary-a-Nauukol sa bituin.
Station-w-Estacion; lugar; kalagayan; Stellate-Stellated- a- Parang bituin.
lugar. Stelliferous-a-Mabituin.
Station t'-Idistino; ilagay sa lugar. Stelliform-a-Hitsurang bituin.
Stat\onary-a-Firme; matibay; hindi ma- Stellular-a-Farang bituin.
gagalaw. Stern-;? Tangkay puno.
Stationern-Taga tinda; ng manga pe- Stem-r-Lunuiban; pigilin; pumigil.
pel. Stench-n-Amoy lansa.
Stationery-;z-Manga papel, tinta, at Stencil-n-Pananda.
pluma. Stencil-?:-Isulat.
-

itanda.
Statuary--Mangagavva ng manga lara- Step-^-Humakbang.
wan; karunungan sa paggagawa ng Step-n-Hakbang; bayitang; baitang.
manga larawan. Step brother-i-Anak na lalaki ng amain
Statue--Larawan; poon- 6 ale sa pakinabang.
Statuette-n-Munting larawan. Step daughter-n-Pamangkin sa pakina
Stature-n-Bikas; tayo; taas ng katawan. bang.
Status-n-Lagay. Step father-n-Amain sa pakinabang.
Statute n-Utos. Step mother-n-Ale sa pakinabang.
Statulory-a Ayon sa utos. Step sister-w-Anak na babayi ng amain
Staunch-a- Matibay; tapat. 6 ale sa pakinabang.
Stave-v-Sirain; puniutok; ilayo. Step son-w-Pamankin sa pakinabang.
Stave off-t'-Ilagin. Sterile a-Karat.
STO 327 STR
Sterility-w-Kakaratan. Stock holder-n-Kabilang ng kapisanan.
Sterling-v-Totoo; tunay; malinis. Stock man-w-Magpapastol; rnayari ng
Stern-a Masungit; inahigpit. manga hayop.
Stern-n-Hulihang sasakyan. Stock -still -a-Tahimik; firme.
Sternal-a-Nauukol sa buto ng dibdib. Stocky -a- Pan dak,
Sternness-w-Kasungitan; kahigpitan. Stoke--z/-Igatong.
Steve--z/-Ilulan. Stoker--Fogonero.
Stew-n-Gisa; laoya. /wp.-Ninakaw; inumit.
Stole-z/.
Stew-v-Gisain; igisa. Stolen-^, p. j?.-Ninakaw; inumit.
Stevvard-n-Ang jmno ng mga alila Stolid a-Mapurol arig isip.
Stich-n-Taludtod; hilera. Stolidity-Stolidness-n-Kapurulan ngisip.
Stick-n-Patpat; palo; tungkod. Stomach-n-Sikmura; tokong.
Stick-v-Dumikit; ikapit; idikit. Stomach- y-Ilagay sa sikmura.
Sticky-a-Malagkit. Stomachic- r-Nauukol sa sikmura.
Stiff-a-Banat; rnatigas. Stone-n-Bato.
tStiffen-i' -Tumigas; manigas. Stone-v-Batohin; puklin.
Stiff ness-n-Kaiigasan; tigas. Stone-blind-a-Bulag.
Stifle-n-Siko. Stone coal-n-Uling na matigas.
Stifle-v-Inisin; umunis;patayin;pumatay; Stone's cast->i-Pukol ng bato.
lipulin. Stone's throw-w-Pakol ng bato.
Stile-w-Hagdanan. Stone ware-n-Kasangkapang bato.
Stiletto-n-Panaksak. Stone work-n-Gawa sa bato.
Stiletto-'Z/ Saksakin. Stony-a-Mabato; batobatohin.
Still-o-Tahiinik; walang gulo. Stood-v.imp. &^?.^.-Tumindig; nakatin-
Still-v-Patahimikin; tumahimik. dig.
Still-n-Gawaan ng alak. Stook-n-Bunton ng mga haya.
'

Still-actZA-Bagaman; pa. Stool-n-Upuan na walang sandalan.


Stilly-a-Tahimik. Stoop- v- Yumuko; tumingkayad.
Stilt-ft-Tiakiad Stoop-^-Yuko; tingkayad.
Stilt-v-Magtiakad. Stop v Pigilin; huminto; tumigil; human-
8tinmlant-n-Pangpalakas; pang udyok. tong; magpahinga; pasakin.
Stimulate-u-Udiokan; umudyod. Stop-n-Hinto; tigil; hantong.
Stimulus-n-Pang udyok; panudlok. Stop cock-w-Grifo.
Sting-w-Tinik; kagat nang bubuyog 6 Stoppage-n-Pagpigil.
kamurao. Stopper-n-Tasok; pasak; tapon.
Sting- i'-Kagatin; humapdi. Stopper- u-Tasakin; ilagay ng tapon.
Stingy-a-Maramot; kuripot; masakim. Stopple-w-Tasak; pasak.
Stink-7/-Umilingasaw; bumaho; umangis; Storage--Pag ipon.
bumantot. Store-t'-Itago;ipunin.
Stink-n-Baho; alingasaw; amo}r na ma- Store-n-Tindahan.
lansa. Store house-n-Kamalig; taguan.
Stint-D-Pigilin; pumigil. Store rom-n-Taguan; bangan.
Stint-n-Hanga. Storm-n-Unos; bagyo; sigwa.
Stipend-n-Upa; ganti; bayad; sahod. Storm- oUumunos; bumagyo.
Stipulate-^-Sabihin; gumawa ng salitaan. Stormy-a-Maunos; magulo; mabagyo; ina-
Stipulation-n-Salitaan. sigvva.
Stipulator-n-Arig gumawa ng salitaan. Story-n-Kuento.
Stir-u-Gawgawin; galuhin; haluin; ka- Story-2/-Magkuento; magsinuugaling.
lapsawin; kamiyawin. Stoup-n-Panakal 6 lalagyan ng tubig;
Stir-n-Halo; gulo. benditahan.
Stirrup-w-Estribo. Stout- a-Malakas; batibot; malaki; pisi-
Stitch-77-Tusukin; tumusok; duruin. gan; magandang tikas.
Stich-^-Tusok; tutos; duro ng karayoin. Stout-w-Cervesang matapang.
Stitchy-a-Matusok; matutos. Stove-72-Apuyan kalan.
Stock--Puno; manga hayop. Stow-v-Ibunton; itago.
8tock-^-Itago; iponin. Strabismus-Ti-Pagkaduling.
Stockade-/z-Bakod nang manga tulos na Straddle-c-Sakyan; sumakay.
malaki. Straggle-z/-Lumakad nang pagayongayon.
Stock company-n-Kapisanan ng mga ma- Straight-a-Tapat/ matowid; walang liko.
ngangalakal. Straighten-z/-Towirin; unatin..
STR 328 STU
Straight forward-a-Maliwanag; matowid. Strike-w-Dagok; tuktok; hampas.
Straightly-adv.-Matowid; tapat. String-w-Sinulid; pisi; kuerdas.
Straightness-w-Katowiran; higpit; kata- String-?i-Tuhugin; kuerdasin.
patan. Stringed-a-May pisi.
Straight-out-a-Mali wanag; tapat ang S tri n ger-n-Tu hog.
loob. Stringency-n- Kabagsikan; kasungitan.
Straight way-adv.-Ngayondin. Stringent-n-Mabagsik; masungit.
Strain-v-Tumalas; salain; agagin. String halt-n-Uingkod.
Strainer-w-Talaan; agagan.! Strip-t'-Alisin; ang takip; talnpan; mag-
Strait- a-Makitid; balat.
mahigpit; mahirap;
masungit. Strip-w-Pirasong tabla na makitid; ta-

Strait-#-Kahirapan; kahigpitan. bla ng lupa.


Straiten-?;-Higpitin; pigilin; gipitin. Stripe-w-Guhit.
Strand-^-Baybay. Stripe-v-Guhitin.
Strand-7/-Sumadsad; sumayad. Stripling-n-Batang lalaki
Strange-a Katakataka; iba; buhat; sa Strive-77-Awayin; matikman; subukin;
ibang lupa. lumaban; pumilit: pilitin.
Stranger-n-Taga ibang lupa. Stroke-n-Hampas; dagok; suntok.
Strangle-v-Urninis; inisin. Stroke-^-Hilutin; hilurin.
Strangulation-w-Pagiinis. Stroll-n-Pasial; gala.
Strap >z-Sinta; pamigkis; panali ng ba- Stroll-7/-Gumala; magpasial.
lat; sinturon. Strong-a-Malakas; tapat; balisaksakin;
Strap-v-Hampasin ng sinturon. batibot; malitid; matibay; bayani; buo.
Strapping-a-Malakas. Strong hold-^-Kuta.
Stratagem-n-Hibo;daya;paraan;balatkayo Strop--Pirasong katad.
Strategy-w-Paraan; daya; balatkayo. Strop- olhasa sa katad.
Straw-n-Dayami; ginikan; ktigon. Strove-i?. tfnp.-Natakmto; sinubok; pini-
Stray- u-Maligaw; luinihis. lit.

Stray-a-Gansal, nakaligaw. Strow--z/-Isabog; ikalat; kalatin.


Stray-n-Hayop na nakawala. Struck-^, imp. & p. j9.-Hinampas; sinun-
Streak-w-Guhit. tok; dinagok; tinamaan.
Streak-i;-Giihitin; gumuhit. Structure-it- Pagpatayo; pagpapaga\\ a;
Stream-w-Ilog. bahay.
Stream-n-Ibuhos. Struggle-t>-Bumabag; lumaban; umaway;
Streamer-w-Tanda; bandera buniuno; puinij)!!.; humamon; hainu-
Streamlet-w-Munting ilog; sapa. nin.
Street-w-Lansangan; carsada. Struggle-w-Tal<>;away; babajr; laban;
Strength--Lakas; tibay; tigas; kalaka- buno; pagpapamook.
san; katibayan. Strnng-r. hup. <( p. ^.-Tinuhog.
Strengthen-?;-Tuinibay; tibayin; lumakas; Strut-l/-Lulnakad nang pahambog; hu-
itambal; kapalin, palakasin. maznbok.
Strenuous-a-Masipag; maningas; mata- Stub--Puno; tisod; upoy; l>eha.
pang. Stub-i;-Matisod; bunutin; labniitin.
Stress-n-Lakae. Stubbed-a-Pandak; mapurol; mapupod.
Stretch-v-Banatin; unatin; batakin; hu- Stubble-H-Paeiok.
inaba; humigit; umabot; idatay, Stubborn-a-Matigaa ang ulo; sowail.
Stretch-w-Tiixli. Stubbornnees-n-Katigasan ng ulo;kas<>-
Stretcher-w-Tindihan. wayan.
Strew-f. iwp.-Kinalat; winisik. .Stu'-n-r-Pal)iran ng apog.
Strickcn-r. i>. />.-Tinanian. Sturk-r. hup. & )>. y>.-I>inikit.
Strict-O-Mahijrpit; nuisungit; inabngsik. Stud v/-Kilo.
StU(l(>iit-N-Aiiur ostudiaute.
Strictness-n-Kahigpitan; kabagsikan; ka- uairaaral;
Himgitan. Stiidit-d
-irMarunong.
Stricture-n-Pintas; kajiintasan. Studio-n-Estudio.
Stride-?i-Hakbang. Sludious-a-Masipag magaral.
Stride-v-Humakbang; luiunkad. Study-n-AraL
Strife-n-Babag; laban; away; talo; par- Study-?' Magaral.
papamook.
Strike-w-Tuniuktok; dagukan; hampasin; Stufl'-j'-Manuialan; siksikan; isiksik; bu-
humampas; tumama; mamalo. mnsog.
SUB 329 SUB
Stuffing-/*- Ang lainan. Sublinguarr/ Sa ilalim ng dila.
Stumble r-Malisod; tumipiaw; niailaja. Sublunar-Sublunary-a-Nasa ilalim ng
Stumble-// Tisod; tipiaxv; dapa. buan.
StumbHng-a-Tieurin; Submarine-a-Nasa ilalim ng dagat.
Stlinop-n-PuQO ng kaboy; upos; heha. Submerge-v-Ilubog; lumulxig; ilunod;
Stump-w-Matal>a; pandak. umanod; apawin.
Stun-7'-.Matulig; tuligin. Submergence^j-Paglnl)(g; anod.
Stung-7'. iinj). <('/>. /j.-Kinagat. Submerse-Subraersed-o-Nasa ilalim ng
Stunk-/'. ;>.-Rumabo.
j>. tubig.
Stunt-r-Pigilin ang pagpalaki. Sul>meision-n-Paglubog; anod.
8 tupefaction- n-Pagkatulig; kaultilan ka- Subiuission-n-Kapakumbabaan; pagsu-
hangalan. nod; ]agsuk(>; pagkaayon; kalambu-
Stupet'y-7'-Tuligin; tulain; bangalin; mag- tan ng loob.
patulala, Sulimissive-^-Masusunuriii; mababang
Stupendous-rt-Malaki ng totoo; kamang- loob; malambot ang ngali.
hamanglia. Submit -w-Sunmko; ipahintulot; pumayag;
Stupid rt-Tulig; ulol; mangmang; ungas; magbigay loob; sumunod; umayon.
hangal; niapurol ang isip. Subordinate -a-Mababa pa.
Stupidity-Stupidness--Kapurulan nang Subordinate n-Kababaan.
isip; kaunuran; kagas]>angan. Subordinate- f-Ibaba; pahamakin.
Stupor -Tulig; pagkatulig. Subordination-tt-Pagsupil; pagsakoj).
Sturdy-a-Malakas; matigas; niatibay. Suborn-^-Sumubol; sulmlan.
Stutter-v-Umutal; umuriturit; umunu- Subornation-^-Pagpasuhol; subol.
uno. Subscribe-i'-Pumirma; pirmahin.
Stutter n-Kautalan; pagkautal. Subscriptlon-n-Ambag; pagpirma;*
Stuttering-^-Paguutal; kautalan; ainit; Subsequence-n-Pa^kasunod.
amil. Subse(iuent-M-Sumusunod.
Sty-?4-Gnliti. Subserve- ':-Ipasulung; sulungin.
Style-w-Asal; uso; modo; gawi; kauga- Subsidiary--Xauukol sa abuloy.
lian; ugali; yari. Subsidiary-n-Auxillar; katulong.
Stylieh-o-Marikit; mainam; inauso. Subsidize-7AAbuluyan; magbayad nang
Suave-rt-Snave; malambot. buis.
Suavity-n-Kalambutan; giliw; kadataan; Subsidy--Abuloy; katulong; pahintulot
inahabag; ng gobierno.
Subacid-a-Maasim ng kaunti. Snbsist-7/-Mamalagi; tumagal; manatili.
Subaltern-a-Mababa pa; kulang. Subsistence-n-Ikabubuhay; pagkabubay;
Subalternate a-Sunodeunod; mababa [>a. Snbsoil-n-Lupa na sa ilalim.
Subaqueous-a-Sa ilalim ng tubig. Substance-n-Sustancia laman.
Subcutanepus-a Sa ilalim ng balat. Substantial-a-Matibay; di inasisira.
Subdivide-r-Hatiin at niuli hatiin; ha Substantiality-n-Tibay; tagal; luat.
tiin ang ipinagkahati na. Substantiate-y-Totohanin; sumaksi.
Subdue-f-Supilin; ])asukin; sakupin. Substantive-a-Malayo; matagal; matibay.
Subject-n-Pinagusapan; pimigmulaan; Substanti ve-n-Sustanti vo.
ang nasa kapangyarihan ng iba. Substitute-w-Kahalili; kapalit.
Subjei-t-a-Mahilig; may tali. Substitute-z/-Halinhan humalili; pali-
Subj^ct-w-Supilin; pasukin; alipnin; sa- tan; ipalit.
kupin. Substruction-n-Kinatatayuban.
tSubjection-w-Paginis; pagkasupil; supil; Substructure-n-Kinatatayuhan.
pagsakop. Subtend-7/-Mapailalim; lumaban.
8ubjective-a->Iaflupil. Subterfuge-n-Paraan; dabilan.
S u bj
>i n v- 1 d u <r ton
-
<
g. Subterranean-Subterraneous a Nasa ila-

Subjugate-7'-Supilin. lim; ng lupa.


Subjugation-n-Pagpa.supil. Subtile-a-Matibiy; manipis; mainam;
Sul)junction-n-Dugtong. matalim; matalas; matalino.
Suldimate-r-Tumaas ang kalagayan. Subtileness-n-Kanipisan; kainaman; ka-
Sublime-rt-Dakila: marangal; bunyi. talasan; katalinuban.
Sublime-;/ -Kadakilaan; ka ran gal an ;
Subtilization-?t-Pagpainaman.
dan gal. Subtilixe-t'-Painamin.
Sublime-i'-Dakilain; parangalin. Subtil ty-n-Kanipisan; kainaman; katala-
Subliinity-w-Karangalan. san.
42
SUF SUN
Subtle-a-Manipis; matalas; matalino; tuso; Sufficiency-n-Kahustuhan; kasapatan;
taksil; suitik. kasiyahan; katapatan.
Subtly-a-Tuso; matalas. Sufficient-a-Husto; kasiya; sapat; kata-
Subtract-v-Awasan; bawasan; kunin; ali- tagan; may kaya.
san. Suffix-TZ-Dugtong sa huli ng isang salita.
Subtraction-n-Pagbawas; pagkuha. Suffix-v-Idugtong.
Subtrahend-ra-Ang binawas. Soffocate-v-UminiB; inisin.
Suburb-w-Nayon; barrio. Suffocation-/? -Pag iinis; pag inis.
Suburban-a-Nauukol sa barrio. Suffrage-w-Voto; voces.
Subversion-7i-Kalipulan; kasiraan, pag- Suffuse-i>-Itakpan; tumakpan.
tatalonan. Suffusion--Pagtatakpan.
Subvert- e-Lipulin; sirain; talonin. Sugar- n-Matamis; asukal.
Subway -n-Daan sa ilalim ng lupa. Sugar-v-Haluin ng matamis.
Succeed-v-Manalo; halinhan; siiniunod; Sugar cane-w-Tubo.
humalili; magtamasa; bumuti; mag- Sugar mill-n-Kabiya\van.
kamit; kamtan. Sugary-a-Matamis; may halong mataiuis.
Success-n-Pananalo; pagsusunod; dulo; Suggest-v-Isurot sa isip; yulsulan; ipa-
pagkamit, palad; kapalaran. alaala.
Successful-a-Mapalad; maginhawa. Suggestion-n-Sulsol; paalaala.
Succession-n-Kahalili; paghahalili. Suicidal-a-Nauukol sa pagbibigti.
Success! ve-aTuloytuloy; sunodsunod. Snieide--Ang nagbigti.
Successor n Kahalili; kasunod. Suicide-?7-Mabigti.
Succint-a-Masinsin; nakabigkis. Suit-n-Kasuotan; terno.
Succor--z/-Iligtas; abuluyan; amponin; Suit-i?-Bumagay; maakma; umayoii; ina-
ha*nguin sa kagipitan; tuniulong; gu- rapatin.
mibik; kupkopin; saklolohiu. Suitable-a-Bagay; akma; nararapat; ma-
Succor-n-Abuloy;ligtas; pagligtas; tulong; buti.
kupkop; arnpon; saklolo. Suite n-Kapisanan; bunton.
Succotash n-Mais sa lata. Suitor >i-Ang lumilingkodjafagluniiligRw.
Succulence Succulency-n-Sustancia. Sulk-'i-Magtampo; mapoot.
Succulent-a-Masustancia. Sulk-n-Tampo; poot.
Succumb-v-Sumtiko; masupil. Sulks w-Tampo; katampuhan.
Succussion-n-Untog; tulak. Sulky-a-Matampuhin.
Such-a-Gayon; ganyan. Sulky-w-Kalasin.
Suck-oHumitit; humigop; sumuso. Snllen-a Galit; matigas ang ulo.
Suck-w-Hitit; higop. Sully-t;-Mansahin.
Sucker-w-Usbong; supling. Sulphate-w-Sulfato.
Suckling-w-Hayop na hindi pa inawatan Sulphur-i-Sulfuro.
sa pagsususo. Sulphurate-a-Nauukol sa sult'uro.
Suckle-^'-Pasusuhin. Sulphurate-^-Lagyan ng suli'uro.
Suction-n-Paghitit. Sulphureous-Sulphurous-a-May
Sudden -a-Bigla; biglangbigla; dalos; ka- sulfur* >.
ginsaginsa; pagdaka. Sulplniry-r/-?Iay hah nig sulfuro.
Suddenly-a^z/.-Kadingatdingat; kadali- Sultan--Hari sa turkia.
dali; kaginsakaginsa. Sultry-o-Mainit.
Sudoriferous-a-Xakapapuwis; Sum jj-Kahilngan; l)a-u<>an.

Sndorific-o-Mapawis; nakapapawis. Sum-V-Bilugin; sumahin; buoin.


Sudoriric-/z-Gamot na pangpapawiB. Suniniary-^-Maikli.
Suds-n-Pinagsabunan. Suniinai-y-^-Sulat na maikli.
Sue-v-Maghabla; Huinnnod. Sniiii)ialii>n-H-Kal>iln.L:an; kahnoan.
Suet-n-Taba. SuiniiK.'!- // Taijinit.
Suety-a-Mataba. Suinniit ;/-liiiigot; dulo. tuKt"],.
Buffer* V-MagtiiSj tiisin; liinuigal; luita- Siiniiiioii -/- T:'\\aLrin; tnniauau.
hin; tamuhin; maglalita, dalitain. SumiiMHis-//-'! a wag.
Sut't'erable-a-Makatitii.-. Suni[)tU(.sity ;/-Kadakilaan. k
Sufferance- w-Katiisai); ]iagtitiis; tiaga; Supintntnis-(/ Maranji:*!. dakila.
damdam; kasakitan, Uaiiij-apan. Sun-w-Ara\v.
Suffering-?i-Kahirapan; kahu])isan. ka- Sun beam n Sina- nQ araw.
sakitan. Sun burn '-Maniula ttMg halar dahil sa
Suffice- v-Humusto;- sumapat. araw.
SUP 80R
Sunday-n-Lingo. Supervisor--Taga pamahala; puno.
Sunder-i;-Ihiwalay; liiwalayin. Supervisory-a-Nauukol sa pamumuno.
Sunder--Paghihiwalay. Supination-w-Pagtitihaya ng kamay.
Sun down-w-Paglubog ng araw. Supine-rt-Nakatiliaya; matirik; tamad;
Sundries-w-Sitsiria; manga bagay na pabaya.
iiiunti. Supper-n-PIapunan.
Sundry-a-Ilang; Supperless-a-Walang hapunan.
Sun lish->i-Malakapas. Supolant-v-Halinhan; ialis.
Sung-r. p. p.-Kurnanta na; nakakanta. Supple^a-Malambot; madaling mahubog.
Sunk-?', p. />.-Nilubog; nakalubog. Supplement-w-Kadugtong; katapusan.
Sunken-a-Nakalubog. Suppliance-Ji-Panalangin; luhog.
Sunless -a-Walang a raw. Suppliant-a-Mananalangin.
Sun light-n Haw ng araw; liwanag ng Supplicant-n-Ang nananalangin; ang du-
a raw. madaing.
8unny-a-Maaraw. Supplicate-t/'-Dumaing; manalangin; lu-
Sun rise-Sun rising-w-Pagsikat ng araw. muhog.
Sun set-Sun setting-?t-Pag lubog ng araw. Supplication-w-Daing; panalangin.
Sun shine-n-Liwanag ng araw; sikat ng Supplicatory-a-Nauukol sa panalangin;
araw. nauukol sa pagdaraing.
Sup-oHumigop. Supply-v-Magbigay ng kinakailangan.
Sup-w-Higop; kaunti. Support-c-Amponin; abuluyan; tulungan;
Superabound-f-Lumagpos; lumabis; su- umampon; umabuloy; tumulong.
inagana ng malabis. Support-?i-Ampon; tangkilik; katulong.
Superabundance-w-Kasaganaan; kalabi- Suppose-u-Sumapantaha; hakain; huma-
san; kalagpusan. ka; maghinala; magpalagay; ipagpa-
Superabundant-ft-Malagpos; malabis. lagay.
Super add-r-Dagdagin. Supposition-Supposal-w-Sapantaha; pala-
Superannuate-v-Dagdagan ng lakas. gay; haka.
Superb-a-Dakila; marangal; mainam na Suppress-z;-Inisin; pigilin; daigin; ta-
malabis. lunin.
Supercede-v-Huag ipatuloy. Suppression-n-Paginis; pagpigil; pagpa-
Suppercilious-a-Hambog; palalo. pasuko.
Superficial-a-Mapaibabaw; mababaw. Suppurate-7>-Magnana.
Superfine-a-Lubhang mainam. Suppuration-n-Pagnana.
Superfluity-n-Kalabisan; kalagpusan; ka- Supramundane-a-Lampas sa kapangya-
yamuan; kasaganaan; kalaluan. rihan ng mnndo.
Superfluous-a-Malabis; malagpos. Supremacy--Kataasan; kapangyarihan.
Super human-a-Lampas sa kapangyari- Supreme-a-Kataas taasan; rnataas sa la-
han ng tawo. hat.
Superincumbency-n-Pagkasandal sa iba. Sural-a-Xauukol sa binti.
Superincumbent-a-Nakasandal sa iba. Surcharge-v-Ilulan ng mabigat.
Superior-n- Kataastaasan .
Surcingle-w-Pamigkis ng siya.
Superior a-Mataas pa; lubbang dakila. Sure-a-Totoo; tunay; tapat; bagay; siguro;
Superiority-w-Kadakilaan; kataasan; ka- matibay.
hugtan; karangalan. Sure-footed-a-Di matitisurin.
Superlative-a-Kataastaasan. Surely-a^2/.-Siguro; oo nga; tunay.
Superlative-n-Kataastaasang lagay. Surety-n Katibayan; tibay.
Supernatural-a-Lampas sa kapangyari- Surf-w-Daluyong.
han mundo. Surface-n-Balat; mukha; ibabaw.
Supernumerary-a-Mahigit sa kailangan. Surfeit-^-Lampasan; kumain ng dema-
Supernumerary-?t-Ang labis sa kaila- siado.
ngan. Surfeit-??-Katakawan; kabusugan.
Superscribe-r-Pumirma sa itaas. Surge-?i-A]on na malaki.
Superscription-w-Pirrna sa itass. Surge-t Umalon.
Supersede-r-Humalili. Surgeon-;/- Mangagamot.
Supersedure-w- Kahalili. Surgery-w-Paggagamot; karunungan tung-
Superstition-^ Guniguni; pamabian. kol sa gamot.
Superstitous-a-Maguniguni. Surgical-a-Nauukol sa mangagamot.
Supervise--z/-Mamuno; mamahala. Surliness-n-Kapaslangan; katampalasa-
Supervisions upervisal-?i-Pamamahala. nan; kasungitan.
SWA 382 SW1
Surly-fl-Mapaslang; mapanglaw. Swallow-n-Kumpapalis.
Surmise- v-Sumapantaha; sapantahain; Swains. tmp.-LuijQangoy na; nakala-
isipin; humalata. ngoy.
SUrniise-w-Sapantaha; halata. Swamp n-Kabarakan; laog: kabanlikan.
Surmount-c-Daigin. Swamp-c-Tumaob ang bangka.
Surname-wApellido. Swampy -a-Mabalabo.
Surpass- '--Lampasin; lumampas; luma- S\vap-w-Palitin; pumalit.
lo; daigin; humigit; lumagposj nia- Swap-?i-Palit; kaj)alitan.
naig. Sward -Lupa.
Surplice-n-Maputing habito ng pari. Sware--z/. nagtungayaw.
/y/^.-Nannnpa;
Surplus-n-Labis; kalabisan; kalagpusan. Swarm-n-Bunton.
Suprise-i'-Gitlahin; gulatin; magitla; ma- Swarm-z'-Bumunton.
gulat; hangalin; imangha. Swarthy- a- Mai tin; kayn-mangi.
Surprise-n-Gulat; gitla; mangha. Swarthiness-n-Kayuniangi; kaitiman.
Surrender- f-Sumuko. Swash-'z/'Tumilansik; lumiguak.
Surrender-n-Suko. Swash-n-Liguak.
Surreptitious-a-Niyaring palihiin. Swathe-r-Balutin.
Surrogate- ?;-Halinhan; humalili; pali- S \vay-r-Gala win; gumalaw.
tan. Sway-n-Galavv.
Surrogation-n-Paghahali; kahalili. Sweal-y-Tumunaw.
Surroiind-v-Pumaligid paligirin. Swear-v-Manumpa; sumumpa; tumnnga-
Survey-v-Usisain; lumkalin; sukatin ang yavv, manungayaw.
lupa. Sweat-?;-Pumawis.
Survey-n-Paguusisa; pagsukat ng lupa. Sweat n-Pawis.
Survive-i>- Lampasin; lumampas. Sweaty -o-Mapawis.
Susceptible a-Makahilig. Sweep- y-Magwalis; maglawis.
Suspect- f-Magbintang; sumapantaha. Sweep-n-Lawis; walis.
Suspect-n-Ang binintangan. Svveepings-n-Pinagwalisan; pinaglawi-
Suspend-z/'Ibitin; kabttin; isampay; ita- san.
yo; magbigti. Sweet-a-Matamia.
Suspender-w- Sakbat. Sweet-w-Matamis.
Suspense-n-Pangamba . Sweet bread-n-Tinapay na inatamis.
Suspension-n-Pagpigil; pagkasabit; pag- Sweeten-?y-Lagyan ng matamis; i>ata-
bitin. misan; tumaniis.
Suspensory-t;-Nakabitin. Sweetish-a-Mataniistainis.
Suspensory-n-Sabitan. Sweet meat-ft-Matamis.
Suspicion-?i-Hinala; alapaap ng loob; S\veetness-H-Kata,niisan.
hinagap; sapantaha. Sweil-f-Matnaga; tumaas; hunaki; umal-
Suspicioue-a-Maalapaap ang loob; dala; sa; lumago; dumanii. kuinapal; nia-
mahinagap; mapaghinala. manae.
Sustain-v-Alalayin; batabin; ipaglaban; Swell-n-Mainam; dakila.
ipagj9aDgala&g; sumustento. Swelling jj-Paiiiumaira.
Sustenance-Sustentation n-l k n a b n i 1) u- Sweltei--/ -Suiuiiko sa init.

hay; sustento. Swept-?'. iinj>. <(


^>./>.-Niwalisan: nilawi-
Suter-n-Mangangalakal sa niga ka\\:il san.
ng hukbo. Swerve-v-Lumiko.
Suturn-?i-Pananahi. Swit't-^f-.Ma.uaan niatulin madali.
Swab-n-Pangisis. S\\ ft ness //-Ka till ina n. ka-laliau.
i

Swab-v-Linisin; isisin. Swig-U-UminODQ n.iJ:


malakas.
Swaddle v-Painigkisin. Swig-/rHiiM>|> na malaki.
Swag-?;-< Jumiray; uiuugny; liuniubog. S\vill-r-Laniunin; inaglasing.
Swag-7i-<iiray; ang ninakaw. Swill-n-1'a.L'kain nj>
Svvagger-f-Maghanilx)^ sa Swim-f-Maglangoy;
Swagger-n-Lakat na haiiil)og.
Swaiii-H- An.L
r
iKiiiiiiitanir taga luikid. Swindle -/-.Manckas; tunu'kas.
Swale-n-Lal>ak; lawak. Swindle-n-Tekas.
Svvale-f-Tumunaw at ma\\ala; silabin. Swindler u -.Ma nr u'kas. i

Swallow-// Hig(|; lagok. Su int'-y/ Maii-a haboy.


Swallow-z/-Higupin; luniagok; lamu- Swine herd'/V'Magpapastol r
n,C manga l>a-

nin. IM.V.
TAC 333 TAL
Swinish o-Parang balmy; salaula. Syllable-n-Silaba,
Swing-7'-ITgoyin; umnga; ugain. Sulph-n-Duende.
S \\ing-w-Ugoy; uga; dnyan. Sypliid--Munt.iiiK duende.
Swinge-tt-Hampssin; parusahin. Symbol-n-Kahulugan; tan<la.

Swinging-o-Malaki. Syiubnlir Symbolical-^ Nauukolaa tanda.


S\\ -ingle-r-l.inisin sa hampas. Symbolize-c-TandaiQ;ibigayngkftbttlogan
Swinish-a-Parang baboy; salahula. Symuietrical-rt-Maayos.
S\\ iss-r/ Nannkol sa Suisa. Syniinetry-n-Ayos.
Swiss-M-Tuga Suisa. Sy in; >at betic-Sy inpathetical- a -Mahabag;
Switch-r-Iliko; ilipat. maawain.
Swob--Panglinis Sympathize v-Mahabag; maawa.
S\vob-r-Linisin. Sy n >athy-w-Awa; habag.
i
i

Swollen-r. p. 7>.-Xamaga; namanas; na- Symptom-n-Tanoa.


tainbok. Symptomic-Syinptomical-a-Naunkol sa
Swoon-v-Manghimatay; hinimatayin. tanda.
Swi on-n-Himatay. Synagogue-n-Simbahan.
Swoop-i;-Sungaban; kunin; agawin. Syneopate-y-Bawasan ang letra.
S \vop-r-Palitan; pumalit. Synonym-n-Kahulugan; katulad.
Swop-n-Palit; kapalitan. Synopsis-?j-Pagtingin.
S \vord-w Espada. Syringe-n-Labatiba; hiringa.
Sword tish-w-Pa<:i. Syringe-v-Labatibahin; hiringahin.'
Swore-?'-Nainingayaw; nanumpa. Syrup-n-Palot.
Swutn-r.^.^.-Lumangoy na; nakalangoy. System-n-Sistetna; ayos; htisay.
Swuni-v. p. p.-Nauga na; nakaduyan na. Sy eternize- 1> Ay usin; husayin.

Tab-n-Pantas na makitid. Tactic-Tactical-rt-Nanukol sa gawa nang


Tabby-n-Pusa; <lalagang matanda; bagay hukbo 6 ng mga pandirigma.
ng masitsit. Tactics-n-Pamamahala sa hukbo.
Tabernacle-w-Tabernaculo; templo; sim- Tactile-rt-Xauukol sa hipo.
bahan. Taction-?i-Hipo; kapa; hawa.
Tabernacle-r-Tumahan; tumira. Taffeta-Taffety-n-Sutlang makintab.
Table-i-Dulang; mesa. Taff rail-n-Gawing likod ng sasakyan.
Tab e-c-Ilagay sa mesa. Taffy--Matamis; inuyat; uyam.
Table cloth-n-Mantel ng mesa. Tag-n-Tanda.
Table-land-w-Lupang patag at mataas. Tag-7/-Idugtong; isabit.
Table spoon-n-Cwhara. Tail-n-Buntot.
Table spoonful-w-Cucharada. Tailor-n-Sastre.
Tablet-n-Munting mesa; innkha; ta- Tailoress-n-Modista; babaying mananahi.
bleta. Taint- r-Mansahin; malansa.
Taboon-Pagbawal. Taint-n-Mansa; lansa.
Tabor-n-Tambol; caja. Take-v-Kunin; kumuha; damputin; su-
Taborat-n-Munting tambol. mampot; tangapin; turnangap.
Tal)orine-n-Pandereta. Taking-n-Pagkuha; pagtangap.
Tabonret-n-Upuan na walang sandalan; Take apart- f-Tangalin; magtangal.
silleta Tale-n-Balita; kueato; kasaysayan.
Tabnlar-a -Xauukol sa lamesa. Tale bearer-w-T a w o n g inapagsumbong;
Tabnlate-u-Gawin parang isang dulang. tawong juilasainbungin.
Tachygraphy-n-Sulat na matulin. Tale bearing-n-Pagsnmbong.
Tacit-a-Tahimik; walang kibo. Talent-n-Katalasan ng isip; katusuhan;
Taciturn-w-Palaging tabimik. katalinuhan; dunong; karunungan.
Tack-n-Pakong aspili. Talented-a-Marunong; mapalad.
Tack-v-Ipako ng pakong aspili. Talipes-n-Kapilayan ng paa.
Tackle-w-Kasangkapan; manga lubid at Talk-u-Magsalitft; magwika; magsaysay;
kelooy. mag usap; kausapin.
Tackle-t;-Sungaban; sumungab. Talk-n-Salita; pagsasalita; wika; parna-
Tac-t-^-Damdam; sanay; bait karunungan. !
malita; kasaysayan.
TAR TEA
Talkative-a-Masalita. Tarry-u-Mag luat; maghinto; tumagal.
Tall-a-Mataas; matayog; matangkad. Tarry-n-Hinto; kaluatan; tagal.
Tallow-* Pagkit Tarry-a-May halong alketran.
Tallow- z;-Pahiran ng pagkit. Tarsus-M-Bubong ng paa.
Tally-w-Tanda; kasama; katulad; binga\v; Tart-/i-Hupia na may laman.
tandaan. Tart-a-Matapang; mapakli; maanghang.
Tally- v- Tan dain. Tartar-w-Latak na mapula.
Talon-M-Knko ng ibon. Tartarean-Tartareous-rt-Nauukol sa in-
Tamable-rt-Madaling; inaamo. fierno.
Tamaraek-n-Sampalok. Tartarus--Infierno.
Tamarind-n-Sampalok. Tartness-?i-Pakli; angbang.
Tanibour-n-Kaja. Task-w-Trabajo; gawa; kapagalan; ka-
Tambourine-n-Pandereta*. tungkulan; banapbnhay.
Tame-a-Maamo; manmak. Task 7y-Magbigay ng trabajo; pahirapin.
Tame-v-Umamo; paamuin; nmakin. Task master-??-Panginoon;taga pamahala
Tamper-f-Makialam; gala win. Taste-?;-Lasahin; tikman; lasapin; nam-
Tan-v-Gawin katad ang balat ng hayop; nannn.
inaiTiula ang balat. Taste-n-Lasa; lasap; namnam; tikim.
Tan-n-Kayumangi. Tasteful-a-Malasa; malinamnam.
Tandem-a/itr.-Sunodsunod. Tasteless-a-Walang lasa; matabang.
Tangn-Lasang mapakli; pakli; anghang; Tasty-a-Malasa; mainam; masarap; ma-
tunog. kinis.
Tangency-n-T)ati; kasama. Tater-t'-Punitin; pumunit; magulanit.
Tangent-a-Nahipo; nakadayti. Tattered-w-Punit; gulanit.
Tangible-a-Makahihipo. Tatter de mallion--Tawong snmusuot
Tangle 7/-Gulnbin; gumulo; gusutin. ng damit na punit; bampashipa.
Tangle-n-Kagulubao; gnlo; gusot. Tatting-n-Puntas ng sinnlid.
Tank-n-Lalagyan ng tubig; estanka. Tattle-c-Sumumbong; magsumbong; big-
Tankard-w-Baso ng alak na may takip. kasin ang dila.
Tannery-n-(jla\vaan ng katad. Tattle-M-Salitang walan kabuluhan.
Tantalism-Tantalazation-n-Tukso. Tattoo-w-Tanda; marka.
Tantalize 7'-Tuksuhin. Tattoo-7/-Markahan; tandain.
Tantamout-rt-Ma<rkaisa ang balaga. Taugbt-7/. imp. &p. ^.-Nagturo; tumuro.
Tantivy-a-Matulin; madali. Taunt-v-Tuksuhin; payamutin.
Tantrum-w-Kapootan; katampohan. Taunt-rc-Tukso.
Tap-v-Hilurin; butasin. Taurine-a-Nauukol sa manga baka.
Tap-n-Tuktok; butas. Taurus-w-Bakang lalaki; manga baka.
Tape-w-Panali ng kayo. Tant-a-Mahigpit; nabanat; matibay.
Tape line-n-Panukat. Tavern 7i-Bahay tuluyan.
Taper-w-Kandilang munti. Ta\vdry-a-Makulay; mura.
Taper-v-Lumiit Tawny-a Kayumangi.
Tapestry -n-Manga tabing nang sutla at Tax-?2 -Buis.
lana. Tax-v-Magpabuis;bintangin;magparatang
Tape worm-n-Bulati na niahabn. Taxable-a-Dapat ipabuis.
Tapis-n-Manga tabing na sutla at lana. Taxation-n-Pagpapabuifl.
Tea-n-Cba.
Tar-n-Alketran. Teacupw-Tasa ng cha.
Tar ?'-I'aliir;ui nji alkctran. Teach -/--Magturo; turnan; itnro; pag ara-
Tanuitnla-w Inyambji na inalaki.
(
lan; magpanral.
Tanly-w-Mab:igal; huli; batu-jan; tainad; Teachable^ Makatntiii'o; niaamo.
inahi.irat; mai-ahan; nialiuanau'. Teacbin.ir -Pagtutnro.
Tare-)(-rinaL pilian;
r
sukal. Tea )!it a ( harrra.
Target // '
ai-^cta; tuntiiii^aii. 'I'ca BpOOD-fl Kutsarang munti.
Tarift'-M-TariJ'a; btiis. Tral-//-Pjit(ing sa <lanio.
Tarlatan ?<-Kayong manipis na Team //-I'art'ja n> kal'ay>.
mit sa say a. Train iirro.
Tarn--l>ana\v sa bundcik. Tear-?/ I.nlia.
Tarnisli-7'-Maiiiar.sa. Tear^'-Punitin; i-nmunit; pilasin.
Tarnish-7i-Mansa. Tear w-Lnha.
Tari>aulin-w-Tarapal. Teai-i'-Punitin; pumunit; pilasin.
TRU TRR
Tear-n-Punit pilas. Temporal a-Nauukol sa panahon.
Tearful-rz-Maluha. Temporary-a-Interino; hindi malulutaan;
Tearless-a-VValang Inha. ngayon lainang.
Tease-r-Tuksuhin; tiunukso; manukso. Temporize v-Smmmod sa panahon.
Tease-7t-Manunukso; Qianbabadya. Tampt-y Tuksuhia; manukso; datnahin.
Teaser-n-Manunukso; manbabadya, Temptation-n-Takso,
Teat-n-Suso. Tenn-Sampo.
Tvrh im'ss-jf-Kapootan. Ten-a Sampuo.
Techiiir-Technical a-Nauukol sa manga Tenacious-a-Mahigpit; niaganit; inara-
katimgkulan 6 arte. mot; matigas ang ulo.
Techy-o-Matampohin; mapopootin, Tenacity-Tenaciou8ne8s--Katiga8an ng
Tertonic-a-Nauukol sa pag tayo nang ulo; kahigpitan; ganit
bahay. Tenancy-// .-I'agtitira sa isang bahay.
Ted 7/-Bilarin ang damung sarivva. Tenant-n-Ang tumira sa isang bahay.
Tedious-r/-Makaya van iot; ma y a in u t n i
; Tenant-r-Tumira sa isang bahay.
mabagal; maluat; makapapagod; ma- Tenantable-y;-Bagay ipaupahan.
kasunok. Tenantless a-Walang tumira.
Tediutn-n-Kayanmtan; kabagalan; kabu- Tenantry-n-Manga tawong inmitii-a sa
tingtingan. bahay na inupahan.
Teem v-Lumitaw; ilitau; inamunga; iiia- Tend-f-lNIag alaga; alagaan; tulungan;
nganak; sumagana. bantayin; magbantay; humilig.
Teens-Jt-Munga taong ng gulang bnhat Tendency-n-Hiling, kahilingan.
sa labingisa hangang sa labing siain. Tender-?*-Taga alaga; ang niamahala.
Teeth-?t-Manga ngipin. Tender-*; -lalok; iab< >t .

Teeth-?;-Tubuan ng ngipin. Tender-a-Malambot; malata; nuiramda-


Tetotal-rt-Buo; labat; lubos. min; mairog.
Tetotally-ar^'.-Lahat lahat; lubos. Tender-n-Lambot; loob.
Tegument-vt-Takip; })anaki]. Tenderness n-Kalambutan.
Tegumentary-a-Nauukol sa takip. Tenon -/i-Litid.
Telegram-n-Telegrama; hatid kawad. Tendril--Lipay.
Telegraph-n-Telegrama. Tenement-w- Bahay na ipinaapahan.
Telegraph-v-Mag telegraina; mag hatid Tenet-n-Pananampalataya.
kawad. Ten l'old-tt-Makasani]>uong duble.
Telegrapher-Telegraphist-w-Telegrafista. Tenon-n-Ral)o.
Telegraphy-n-Karunnngan tungkol sa Tenon-v-Magrabo.
telegraraa. Tense--Panahon ng vei'lto.

Te]ephone-w-Telefono. Tense-a Tnat; banat.


Telephone-i'-Magtelefono. Tensile-a -Nauukol sa }>ag laki.
Telephonic-a-Xauukol sa telefono. Tension--Pag unat; kaunatan.
Telescope-n-Largavista. Tent-w-Damara; torda.
Telescope- y-Ipaloob. Tent-y-Tumira sa torda.
Tell-v-Sabihin; mdgsabi; ipahayag; iba- Tentative a Xauukol sa subok.
lita; magbalita; wikain; magwika; mag- Tentative-n-Subok.
salita; magbigay alain. Tenter-n-Sampayan.
Teller-n-Ang nagsabi; ang nagbalita. Tenter-77 Isampay.
Tell tale-n Tavvong
palasumbong; ang Tenth rt-Ikasanpuong.
tawong hindi marunong ingatin ang Tenth-n-Ang ikasampuo.
lihim. Tenthly rt^/r.-Sa ikasampno.
Temerity-n-Karaagan; takot; kilabot. Tenuity -n Kanipisan; kaiabnawan; kada-
Temper-n-Timpla; isi]; ngali. langan.
Temper-r-Ti mplahin. Tenaous-a-\fanipis;malabnaw;madalang.
Temperament w-Kaugalian; kaa^alan. Tepid-dhMalagamgam; inaiakuk< >.

Temperance -n-Katiisan sa >


pag itiom. Tepidity-Tepidiiess-/i-{ a.u-kainalahininga.
Temperdte-a-Mahinahon; katatagan; ka Term-n-Kapanahunan; panahon; liangu.
tamtaman. Term-i-Tumawag.
Temperature-w-Init 6 lamig nang pa- Termagency-ft-Kaguluhan kaingayan.
nahon. Termagent-tt-Babaying magulo.
Tempest-w-Bagyo; unos. Termagent-a-Magulo; ujaingay.
Tempestuous-o-Mabagyoi magulo. Terminable a-Makatatauos; dapat; tapu-
Temple-w-Tejtnplo; simbahan; palispisan. sin; mangyaring mataposi
TEX 338 THE
Terminal-a-Tapos; katapuaan. Text-book-n-Librong pinagaralan.
Tenninal--Kiitapusan. Textile-a-Xannkol sa paghahabi.
Terminate-oTapusin; tumapos; ubnsin; Texture--Kayo.
unnibos; yariin; inayari. Thaler-w-Pisong Aleman.
Teanrination-w-Katapnsan; tapos; pag- Than-c;o>y.-Kay sa; nang.
ubos; yari; kayarian. Thank r-Magpasalauiat.
Terminns-w-Tapos; katapnsan. Tbank-M-Pagpapasalamat.
Termite-w-Langani na niaputi. Thankful-a-Marunong;magutang na lool).
Ternary-a-Sumulong ng tatlotatlo. Tbankless-rt-Hindi marunong magutang
Terra n-Lupa. na loob; bastos.
Terra cotta-w-Lnpang dilaw. Thans giving-n-Pagpapasalamat.
Terrace-w-Pilapil. Tbank worthy -a -Dapat mag[)asalanuit.
Terra iirrna-n-Lupang matigas.. Thatch n-Atip ng kugon.
Terrapin-n-Pagong. Thatch-w-Atipan ng kugon.
Terrestrail-a-Naunkol sa Inpa. Thaw-c-Tunawin; tumunaw.
Terrible a-Kakilakilabot; katakot takot; Thaw-n-Tunavv; pagtutunaw.
kasindak sindak. The-a-Ang.
Terrier-n-Asong innnti at matapang. Theater-Theatre-n-Teatro; komediahan.
Terrific-rt-Malakas; nakadndulit: katakot- Theatric-Theatriral-a-Nauukol sa.
takot; kakilakilabot. Theatrirals-n-Komediahan.
Terrify-v-Takutin; manakot; manhilak- Tbeca-n-Baina; lalagyan.
bot. Thee ^) o.-Moiyo.
%

Territorial-a-Naunkol sa lupa. Theft-n-Fag limit; pagnakaw.


Territory -n-Lnpain; nayon; hibaybay- Their^ro.-Kanila; nila; sarili nila.
lalawigan. Themjwo.-Nila; kanila.
Terror-n-Sindak; takot. Theme-n-Dulo; pinagsnlatan.
Terrorize-r-Takutin. Them selves--Sila rin; kanilang sarili.
Terse-a-Maikli; niahigpit. Then-adc.-Noong; niyon; knnjj gayon;
Terseness-?i Kahigpitan; kaiklian. ng panabong yaon; saka; sa kahuli-
Tertial-a-Ikatlo. han; })agkatapos.
Tertian-a-Mangyayari sa balang tatlong Then con] Dahi dito; knng gayon.
1

a raw. Thence rtrfy.-Dabil dito; magbuhat doon;


Tertian--Sakit na humihimpil at buina- magbuhat noon.
balik sa balang tatlong ara\v. Thence fortli -a//r.-Magbuhat noon.
Tertiary-r/-Ik;it]onggrado. Thence for ward- odo.-Magbuhat noon.
Test-7/-Subukin; inanubok. Theorize-v-Mag wari.
Test-n Su)>ok; katotolianan. Theory-;/-Katha; isip; akala; paraan.
Testament-n Teatamento. Therapeutic-Therapeutical-a-Nauukol sa
Teytamental-^-Nanukol sa testanKMitn. pag gagamot.
Testainentary-rt-Nauukol sa testainento. There adv. -Doon; divan; sa gawi roon.
Testate rt-May iniwan ng testaniento. There aboiit-There al>onts c^/r.-Sa dako
Testator-?(-La]aking nangainatay na may roon; malapit doon.
iniwang isang testaniento. There at-odv.-Doon; divan; daliil dito.
TeHtatrix-w-Babaying nangainatay na There by-<wit?.-Dahilan dnon; malapit
may iniwang isang testaniento. loon.
Trstil'y-r-Sumaksi; patotohanin. There Eor-flkfo.-DahilaD doon.
There fore <nh\-( iayon; dahilan doon.
Testimonial //-Katot .hanan; saksi. There fore -roiij. Kaya; yayamang; dahil
Testimony n-Katotohan;ui; ]ag doon.
too. There trom-ddc.-Magbuhal yaon; mag-
Testy '/-Mapootin; masnngit. bnhat nito.
Tete a-tete-)j-Salitaan n<> dala\\a. There in-^Jr. S;i ito; sa Ir.gar yaon.
Tete-a-tete -nth:.- 1'alihim. There into mlr. >;\ lu-ar yaon.
Tether- u-Isuga. There of mh-.- Nan.ir ito.
Tether-n-8uga. Theie on mlr.->:\ ibabaw nito.
Tetragon n I'aano na ipay :i|
at na ^ilid T here to (ulr. -Sa ito.
at apat na sulok. Then- unto mlr. Hangang do<m.
Tetter-n-Buni. There up>n-//'/r.-I >ahilan dito; agadagad;
Tentonic-rt-Nannkol sa salitang Alenian. nCiayon din.
Text--Pinagsalitaan; There with W/vFuk>d pa sa rito.
TflO 337 THR
There withal-a^w.-Kesabay. Thoracic-a-Nauukol sa lalamunan.
Thermal tt-Naunkol sa init; mainit. Thorax-w-Lalamunan.
Thermonieter-M-Panukat ng init. Thorn-w-Tinik.
Thermometric-Thermometrical-a-Nai^Q- Tliorny-a-Matinik.
kol sa panukat ng init. Thorough-a-Di pabaya; lubos; puwpos.
These-7>ro.-Itong manga. Thorough bred-a-Matapang; malikot.
Thew-w-Lakas; litid. Thorough fare-n-Lansangan; karsada;
They-pro.-Sila. daan.
Thirk-rt-Makapal; malapot; masinsin; Thoroughly-rt^T/.-Lubos; yaringyari.
niahibn: mapurol; mabagal; batugan. Thorough paced -Lubos; puspos; tapos.
Thick-*-Kapal. Those-pro.-Yaong manga.
matulin; madali.
Thifk-arfe/.-Madalas; Thou-pro.-Tkaw.
Thicken-v-Lnmapot; kuniapal; kapalan. Though-a^y.-Kahiman; kung: mascjue.
Thicket-w-Kangoygoyan. Though-fon;'.-Kahitman; kahiman.
Thirknesp-n-Kakapalan; kalaputan; ka- Thought-w-Isip; dili; akala; wari.
sinsinan. Thought-*;, imp. p. & j0.-lnisip; inakala.
Thick set-rt-Mataba; makatawan. Thoughtful-a-Mahinahon; maingat; ma-
Thief-#-Magnanaka v; mangungumit. pagisip; mabait; mapagwariwari.
Thieve 7/-Magnakaw; nakawin; mangu- Thoughtless--Pabaya; walang isip; ma-
mit; umitin. purol ang isip.
Thievery-n-Paknakaw. Thousand-n-Isang libo.
Thievish-a-Naiuikol sa pagnakaw; pala- Thousand-a-Sanglibong.
nakaw; mahilig sa pagnanakaw. Thousandth a-Ikasanglibong.
Thigh-n-Pigi; hita. Thousandth-n-lkaisanglibo.
Thill-n-Baras. Thrall--Alipin; pagkaalipin.
Thimble-n-Didal. Thrall-7/-Alipinin; alipnan.
Thimbleful-n-Laman ng isang didal. Thralldom n-Pagkaalipin; kalagayan ali-

Thin-a-Manipis; payat; malabnaw; ma- pin.


gaan; mahina; buhaghag. Thrash-v-Gumiik; hampasin; paluin.
Thin-arZy.-Malabnaw; buhaghag. Thrasher-n-Mangi:iik.
Thin-T/-Labnawio; lumabnaw; pumayat; Thread-w-Sinulid.
dnmalang. Thread-;-Isuot ang sinulid sa inata ng
Thine-?;ro.-Iyo; mo. karayom.
Thing-w-Bagay; kasangkapan. Thread bare-a-Kupas; lamuymoy; magu-
Think-v-Mag isip; isipin; mag wari; mai- lanit.
sipan; akalain; umisip; kumatha. Threat--Bala; hamon.
Thinness-n-Kanipisan; kalabnawan; pa- Threaten-c-Bumala; ipagbala; hamunin.
yat, kahinaan; kapayatang. Three--Tatlo.
Third-a-Ikatlo. Three-a-Tatlong.
Third- Ikatlo; ang ikatlong bahagi. Three fold-a-Tatlong duble.
Thirdly-^.-Sa ikatlo. Three penny-a-Mahirap; hamak; walang
Thirst-n-Uhaw; nasa; j)ita; nais. kabuluhan.
Thirst-/'-Mauhaw; umuhaw; magnasa; Three-s(;ore-a-Anim na puo.
magj)ita. Threody w-Dalit sa pag libing.
Thirsty-a-Mauhaw. Thresh-y-CTiikin; gumiik.
Thirteen-w-Labingtatlo. Thres hold-n Gilid; tabi; pasukan.
Thirteen-o-Labingtatlo. Threw-v-Hinagis; pinukol; binalibag.
Thirteenth -a-Ikalabingtatlo. Thrice-a^v.-Makatlo.
Thirtieth-a-Ikatatlongpuo. Thrift-^-Pagsulong; sipag; pakinabang;
Thirtieth--Ang ikatatlongpuo. kasipagan.
Thirty-M-Tatlongpuo. Thriftiess-a-Pabaya; tamad.
Thi rty-a-Tatlongpuo. Thrifty-a-Masipag.
This-pro.-Ito; yari. Thrive-2/-Suinulong; bumuti; guminha-
This-rt-Ito:yaring. wa; dumaini.
Thistle-w-Tinik. Throat-n-Liig;lalamunan.
Thistly rt-Matinik. Throb-n-Pukpok; kaba.
Thither-wfc/.-Doon, sa gawi roon; doon Throb-^-Pumukpok; kumaba.
pa. Throe-w-Sakit na malabis.
Thither ward-rtrZr.-Sa gawi roon. Throne-?i-Trono; upuan ng hari.
Thong-'/t-Panali na katad. Throne- y-Ilagay sa trono.
TIP 338 TIN
Throng-w -Bunton ng tawo. Tidy-w-Servilleta.
Throng-v-Kumapal ang tawo. Tie-u-Talian; tumili; itali; ibuholj big-
Throttle-n-Lugar ng liig. kisin; magtali.
Throttle 7/Sakalin. Tie-n-Tali; buhol; pagkatali.
Through-prep. ;Sa gitna ng. Tier-n-Hilera; taludtod.
Throogh-odo.rSa gitna. Tier-t'-Maghilera.
Through out-prep. Samantalang. Tierce-w-Bariles na malaki.
Throw-T/'Ihagis; humagis; ipukol; puk- Tiff-n-Lagok ng alak; poot; tampo.
ling; balibagin; bumalibag. Tiger-n-Tigre.
Throw-n-Pukol; balibag; hagis. Tigress--Babaying tigre.
Throw down-v-Ihulog. Tight-a-Mahigpit; makipot; makitid;
Thrush-n-Sakit sa paa ng hayop. banat; salat; gipit.
Thrust 77-Itulak; tumulak; itudla; tud- Tighten-v-Humigpit; higpitan.
lain. Tigrish a- Parang tigre.
Thncl-w Lagpak. Tike -Tawong bukid.
Thng-w-Ttnvong bastos. Tile n-Tisa; bibinga.
Thuin-n Hinlalaki. Tile-y-Ilatag ang tisa.
Thump-M-Hungo untog; hampas. Till n Lalagyan ng kuarta 6 salapi.
Thump y Hampasin; bniiiiingu. Ti\\ prep Hangang.
Thuiider-/i Kulog. Till-2/ Magsaka.
Thunder- u-Kumulog. Tillable-a-Lupang sakain.
Thunder bolt--Kidlat ng lintik. Tillage-n-Pagsasaka.
Thunder clap w-Kulog. Tiller-n-Magsasaka.
Thunderous a- Parang kulog; matunog. Tiller-n-Ugit ng sasakyan.
Thunder shower-n-Ulan na may kasa- Tiller-w Supling.
mang kulog. Tilt-^-Itikwas; ihapay.
Thunder storm -z/-U Ian na may kasa- Tilt-n-Pagkahapay; pagkatikvvas.
mang kulog. Timber-n-Kahoy; kalap.
Thunder strike-z/-Gitlahin; i
patakai n; Timbrel-n-Kaja; tambol.
imangha. Time-n-Panahon; lugar; oras; laon; luat;
Thunder struck-a-Nagitla; namangha. kapanahunan; pagulit.
Thursday-n Jueves. Time ^-Sabihin aug panahon.
Thus-o^z/.-Sa ganito; ganito; ganoon; Timely-a-Na sa sa panahon.
ganyan gayon. Timely-adtf.-Sa mabuting panahon.
Thwack-v-Hampasin. Time piece-n-Orasan; relos.
Thwack-i-Hampas. Time table-n-Listahan ng pagalis at
Thwart <z-Pahalang; nakahalang. pagdaling ng mga tren.
Thwart-v-Ipahalang, abalahin. Timid a-Duag; magulatin; dungo; gila-
Thy pro-Iyo\ mo. lasin; matatakutin.
Thy eelf-^ro-Ikaw rin; iyong sarili. Tiinidity-Timidness-w-Katakutan; karua
Tiara-n-Krona ng papa. gan; gulat.
Tibia--Lulod. Tiinorous-a-Duag; dungo; magugulatin.
Tibial-a-Nauukol sa lulod. Timothy-n-Timoteo.
Tick--Hanip/ Tin-n-iSim; tingang puti lata.
Tick--Taktak ng arasan. Tin-tf-Balutin ng tingang puti.
Tick-w-Timiaktak/ ilista. Tinner-Tinman--Mangagawa ng lata.
Ticker--Arasan. Tinc,ture-w-Mansa; kulay.
Ticket-n-Billeta. Tincture- v-Mansahin.
Ticket-z/ Magbigay ng l>illete. Tinder-n-Gatong.
Tickle-7/-Kilitiin. Tine-n-Ngipin ng tenedor.
TickliHh-a-Makikilitiin. Ting-n-Timog ng kompana.
Tidal a-Nauukol sa paglaki at pagka- Ting-u-Tngtugin ang koni]>ana.
ti
ng tubig. Tinge-n-Mansa; kulay.
Tidbit-w-Matarnis. Tinge-v-Mansabin.
Tide-n-Panahon; ]>aglaki at pagkati ng Tingle-r-Humapdi; sumakit.
tubig; ilog; agos. Tink-t-Tumunog; kumuliling.
Tide-v-Tumawid; Hiimama Ha agos. Tink-n-Tunog; kuliling.
Tidily-a^v.-Maselang; malinitj. Tinker-n-Mangagawa.
Tiding-n-Balita. Tinker ?/-Gumawa.
Tidy-a-Malinis; maselang. Tinkle-n-Kuliling.
TOB TON
Tinkle-v-Kumuliling. To-day-ar/v.-Ngayong araw.
Tinsel-rt-Oropel. To-day-n-Ang araw nito.
Tint-w-Mansa. Toddle-v-Lumakad parang bata.
Tint-r-Mansahin. Toddy-n-Halo ng alak at matamis.
Tiny-a-Munting munti; maliit na nia- To-do-n-Kilos; galaw; kadalian.
liit. Toe-7i-Daliri ng paa.
Tip-n-Pabuya; dulo; dungot. Toe-v-Idayti ang daliri ng paa.
Tip-v-Ipabuya. To gether-a^u.-Sabaysabay; makasabay.
Tippet-n-Alampay. Toil-n-Gawa; hirap; bitag; panghuli.
Tipple-v-Mag lasing. Toil-v-Magbirap; pumagal; magtrabajo;
Tipple-w-Kalasingan. gumawa.
Tippler-n-Tawong palalasing; tavvong la- Toilsome-a- Mabirap; mabi'gat.
singo. Toilet-n-Panabihan; paninigalan.
Tipsy-a-Hilo sa alak; lasing; lango. Token-n-Aalay; alaala; tanda.
Tipsily-arfz/.-Palango lango. Told-v. imp. &p. p.-Sinabi na; winika na;
Tipsiness-w-Kalasingan; kahilohan. nagsabi na.
Tip toe-n-Lakad na patingkayad. Tolerable-a-Makatitiis; matitiisin; kata-
Tip top-n-Kataastaasang dulo; dungot. tagan; alanganin.
Tip top-fl-Mabuti sa lahat; kabutibuti- Tolej^nce-w-Tiis; katiisan; pagtitis.
han. Tolerant a-Matitiisin; masunurin; niapag-
Tirade-?i-Katampalasanan; kapaslangan; tiis.

alipusta; alibugha. Tolerate-v-Tiisin; mag tiis; pumayag;


Tire-i-Yentas. umayon; dalitain.
Tire-r-Pumagod; pumagal; pagalin; pa- Toleration-w-Pagtiis; katiisan.
gurin. Toll-v-Tugtugin ang compana.
Tired-a-Pagod; mapagod; mapagal. Toll-n-Buis upa sa pagtawid.
Tiredness-n-Kapagalan; kapaguran. Toller-Tollman--Maninin|il ng buia.
Tireless-a-Walang pagod; hindi maru- Toll gatherer-n-Maniningil ng buis,
nong pumagod. Tomahawk-n-Palataw.
Tiresome-a-Nakapapagod; mabirap ga- Tomato #-Kamates.
win; makasasawa; masusuya. Tomb n-Libing/ tumba nang patay; ka-
Tissue-n-Ang hinabi. baong; libingan.
Tit-n-Kabayong munti; kapiraso; pira- Tombless ct-Walang tumba.
ngot. Tomboy-n-Babayi na may ugaling la-
Titbit-n-Munting bagay; butingting. laki,
Tithe-a-Ikasampong bahagi bahagi. Tomb stone-n-Tumba ng patay.
Titilate-v-Kilitiin; kumiliti. Tom cat-n-Pusang lalaki.
Title-n-Titulo. Tome-n-Libro; tomo.
Title-i;-Bigyan ng titulo. Tomfool-n-Ulol.
Titter-v-Umurit urit; tumawa. Tomfoolery-w-Kaululan.
Titter -w-Urit; tawa. To-morrovv-a^u.-Hangang bukas; bukas
Tittle-n-Kapirangot; pirasong munti. nga.
Tittle-tattle-w-Salitang walang kabulu- To-morrow-n-Bukas.
han. Ton-n-Tonelada.
Tittle-tattle-v-Magsalita ng walang ka- Tone-n- Voces; tunog.
buluhan. Tone-v-Tumunog.
Titularly-adcvSa titulo lamang. Toneless-a- Walang tunog.
Titularly-a-May titulo; nauukol sa ti- Tongs-n-Panipit; sipit.
tulo. Tongue-n-Dila.
To-prep.-S&\ nang. Tongueless-a- Walang dila; pipi; walang
Toad-n-Palaka- palakang kalapsoy. kibo.
Toad-eater-w-Hayop na kumakain ng Tongue-tie-n-Kautalan.
palaka. Tongue-tied-a-Utal.
Toady-a-Tawong mauyam. Tonic-w-Gamot na pangpalakas.
Toady-u-Uyamin. Tonic-rt-Nauukol sa tunog 6 sa salita.
Toast-t?-Tostahin; ihawin; ibusa; isangag To-night arfc/.-Mayamayang gabi.
Toast-n-Tinapay na inihaw. To night-w-Ngayon gabi; itong gabi
Tobaeco-w-Tabaco. nito.
Tobacco box-?i-Lalagyan ng tabaco. Tonnage--Lulan ng isang sasakyan.
Tobacconist-w-Mangangalakal ng tabaco. Tonsil-w-Taguan ng laway.
340 TRA
Tonsile-a-Makapuputol. Tortoise--Pagong.
Tonsor-w-Barbero; mangugupit. Tortuous-a-Paliko liko; pasuot snot; ba-
Tonsorial-a-Nauukol sa mangugnpit. luktot.
Tonsil re-n- Paggupit. Torture-w-Kahirapan; kasakitan; hapis;
Too-arZtf.-Naman; din, rin; gayon din. pagpapasakit.
Took-?/. iwip.-Kumuha; kinuha. Torture -v Pahirapin; saktan; hapisin
Tool-n-Kasangkapan. Toss-n-Itsa; pagiitsa.
Toot-w-Tugtog. Toss v-Magitsa; itsain.
Toot-<:-Tumugtog; tugtugin. Tct-w-Batang inunti.
Tooth --Ngipin. Total-w-Kabilugan; kabuoan; kalahatan;
Tooth-v-Ngipinin; lalagyan ng ngipin. suma.
Tooth ache-n-Sakit ng ngipin. Total-a-Lahat; buo; puno.
Tooth less-a-Wal ang ngipin; bungi; tipo. Totality-n-Kalahatan; kabilugan; ka-
Tooth pick-n-Panghininga. buoan.
Toothsome-a-Masarap; inalasa. Total \y-adv.-~Lahat lahat.
Top-n-Dungot; dulo. Totter- v- G u m i ray gi ray .

Top-v-Tumaas; takpanin ang dulo; lu- Touch-oHipuin; kapain; hnmipn; tina


mampas; lumagpos; alisin ang dulo. tuminag; maukol; bangiiin.
gin;
Topaz w- Baton g topas. Touch-n-Hipo; kapa; tinag; dayti.
Tope-r-Maglasing. Touching-^ Maawain; inahabag; naka-
Toper--Tawong palaging lasing. dayti.
Top-.heavy-a-Mabigat ang itaas. Touchy-a-Mapootin; matampuhin.
Topic-n-Pinag usapan. Tough-a-Maganit; bastos.
Topic-Topical-a-Nauukol sa lugal; may Toughen-v-Tomigas; patigasin.
hanga; nauukol sa pinag usapan. Tour-w-Lakad.
Top knot-n-Tuktok; pusot. Tour-y-Lumakad; mag lakad.
Top most-a-Kataastaasan. Tourist-n-Ang lumalakad.
Topographer-w-Ang nagbigay alam tung- Tournament-n-Laban tungkol sa karn-
kol sa isang lupain. nungan; subukan.
Topographic-Topographical-a-Nauukol sa Tourney-n-Fagsusubukan.
isang lupain 6 isang lugal. Touse-Touze-u-Batakin; bumatak; pila-
Topography-n-Kasaysayan tungkol sa sin; pumilas; pumunit; puriitin.
isang pirasong lupa. Tousle-v-Gusutin; guluhin.
Topple-r-Mabual; bumual. Tow-77-Hilahin; akayin; humila.
Top sail-n-Layag a itaas. Tow-w-Ang hinihila.
Topsy-turvy-a-Walang ayos; magulo. Towage n-Paghila.
Torch-n-Sul6. Toward-Towards-pr^p.-Sa dako; dapit sa;
Torch bearer-n-Taga dala ng sulo. sa gawing.
Torch light-n-Ilaw ng sulo. Toward-Towards odu.-JA a a p t naka I i ;
-

Tore-y. mip.-Pinunit; pumunit; niapunit; handa.


pinilas. Towel-w-Towalia.
Torinent-n-Tukso; dalamhati; sakit; hi- Tovver-w-Tore.
rap; kahirapan. Tower-v-Lumampas sa taas.
Torment-7/-Pahirapin; tuksuhin; manuk- Tovvn-w-Bayan.
so. Town ship-w-Lupa nauukol sa nasasacop
Torn-v. p.^.-Nakapilas; pinilas na; na- ng isang bayan.
punit na. Towns man-w-Tawong taga bayan.
Tornado-n-Bagyo. oy-n-Laroan.
'I

Torpedo-n-Torpedo. Toy-v-Maglaro; ipaglaroan.


Torpid-a-Dungo; tulig; mapnrol ang Toy inan-n-Mangangalakal nanir niaujra
isip. laroan.
Torpidity-Torpidness-w-Pagkatnlig; tulig; Trace--Tirante; guhit; bakas.
kadunguan; kapurulan; ng isip. sumunod.
Trace-c-(itibitin;
Torpor-n-Manhid; kapurulan; kawalan Trachea-n Lalamunan.
ng kilos. Track-n-Bakas.
Torrefaction n Silab; pagsilag. Track-c- Mumakas; Hiiniunod sa bakas.
bakas o w a la n
Torrefy 7/-Ibusa; silabin. TracklesH-a-Walang
Torrent n Hog na inalakas umagos. daan landas.
')

Torrid a-Mainit. Tract-n-Pirasong lupa.


Torsion-w-Pilipit; kapilipitan. Tractable-a-Masunurin; maaino.
TKA 341 TIU
TraiiHfer-v-Ilipat; lipatin; maglipat; isa-
Tractableness-Tractability-n-KaainoHn;
kaanavaran ng ugali. lin.
Tractile-a-Malawbot. Transfer-n-Pagpalit; paglipat.
Tractility-n-Kalambutan. Transl'erable-a-Makalilipat.
Tnu-tion-M-Hila. Transference-n-Pag lipat.
Tract! ve-a-Mahinayang. Traiisfiguration-n^NTalikmata.
Trade-n-Pangangalakal; pulitan; m'gicio; Transiigure-v-Baguhin ang hitsura; mag-
eometcio. balatkayo.
Tnule-n-Pangangalakal; magkalakal; pu- Transfix-u-Tuhugin.
malit; magpalitan. Transforrn--z/-Baguhin ang hit sura.
Trader-n-Mangangalakal. Transfuse-olsalin; ilipat.
Trade-mark-n-Tanda ng kalakal. Transfusion-n-Pagsalin.
Trades man-w-Mangangalakal. Transgress- o-Makasala.
Tradition--Kuento. Transgression-n-Sala; kasalanan.
Traclitional-a-Nauukol sa knento. Transgressor-n Ang may kasalanan.
Traduce-r-Hiyain; sirain ang puri ng Transient-a-Hindi pirme; makaraan.
kapna; alipustain. Transit-w-Pagdaraan.
Traducer -n-Maninira ng pnri ng kaj>\va. Transition-n-Pagbabago.
'I rat'Hc n-Pangangalakal. Transit! ve-a-Magdaraan.
Traffic- 0-Mangalakal. Transitory-a-Makararaan.
TrafhVker-Tz-Mangangalakal. Translate-v-Ihulog; saysayin, salaysayin.
Tradegy-n- Kamatayan; sakuna. Translation-w-Kahulugan; paghulog sa
Tragic -Tragical-a-Nauukol sa kamatayan. ibang wika; kasaysayan; salaysay
Trail-rt-Landas; bulaos. Translator-n-Ang marunong maghulogsa
Trail v Sumunod; hilahin. ibang wika.
Train-?t-Tren. Transmarine-a-Sa kabilang ibayo ng
Train-v-Magturo; turuan; ituro. dagat.
Trained-a-Bihasa; sanay. Transmigrate-v-Lumipat sa iba,t, ibang
Trait--Ugali; Kaugalian; asal. lupa.
Traitor-w-Tawong taksil 6 suitik. Transmigration-n-Paglipat sa iba,t, ibang
Traitoress w-Babaying taksil 6 suitik; lupa.
babaying sukab. Transmissible a-Makalilipat.
Traitorous-a- Taksil; palamara; sukab. Transmission-n-Pag lipat.
Traitress-n-Baba ying sukab 6 taksil. Transmit-u-Dalhin; magdala; ipadala.
Tram-n-Bagol. Transmittal-Transmittance-n- Paglipat,
Tram mel-n-Bi tag; panghuli; panggapos. Transmutable-a-Makapapalit.
Trammel v-Hiluhin; gapusin. Trarismutation-n-Pagbabago ng hitsura.
Tramp n-Hampaslupa; lakad; yurak. Transmute-v-Ibahin ang hitsura.
Tramp-z/ Maghampas lupa; lumakad; yu- Transparency-n-Aninag; pagkaaninag.
yumurak; tumapak.
rakin; Transparent-a-Maaninag.
Trample-v-Yurakin; tumuntong; yumurak Transpicuous a-Maaninag.
Trance-w-Kalagayan parang patay. Tranpierce-u-Itarok; butasin.
Tranquil-a-Tahimik; walang gulo; mapa- Transpiration-w-Hinga.
lagay ang loob. Transpire- c-Mangyari.
Tranquility-Tranquilness-n-Katahimikan Transplant-v-Ilipat ang tanim.
timawa; payapa; kapayapaan; katiwa- Transplantation-n Paglipat ng tanim.
sayan. Transport-?;- Magdala; dalhin; alisin; li-

Tranquilize-Tranquillize-^-Patahimikin; pulin.
tumahimik; timawain; pumayapa; pa- Transportation-n-Pagdadala; paglipol.
yapain. Transpose- u-Halinan; ilipat.
Transact--z/-Gawin; mangalakal. Transposition n-Paghahalili; paglipat.
Transactment w-Paggagawa. Trans-ship-u-Isalin sa ibang sasakyan.
Transactor n Man gaga wa. Transverse -a- Baliktad; pahalang.
Trans alpine-rt Sa kabila ng bundok. Trap w-Hibo; bitag; panghuli, panunuba-
Trans atlantic-a Sa kabila ng dagat. Trap-i;-Humuli; manuba; hulihin; hi
Transcend v-Tumaas; lumampas; lam- hagin.
pasin; humalimuyak. Trapan-n-Hibo; daya; panghuli.
Transcendent-a-Marangal; dakila; mataas Trapan-v-Bihagin; hibuin; bitagin.
Transcribe-f-Isalin. Trappings-n-Manga kasangkapan.
Transoript-n Salin. Traps-w Manga kasangkapan.
THE 342 TRI
Trash -Sukal. Trencher-w-Taga; hukay; palaton nang
Trashy-a-Masukal. kahoy; la mesa; pagkain.
1 ravel-z/-Mag lakad; mag lakbay lakba- Trend-u-Tumungo.
yan. Trend-v-Tungo.
Travel-w-Pag lakad; Jakad; viage; lak- Trepan--Bitag; hibo; panghuli.
bay. Trepan-v-Bitagin; hibuin.
Traveler-Traveller-rc-Ang nag lalakbay- Trepan-a-Manenekas.
lakbayan. Trepidation-n-Inig; takot; gulat.
Traverse-a-Pahalang. Trespass-i>-Magkasala; ^alangsangin; su-
Traverse-w-Anomang bagay na nakaha- muway.
lang. Trespass-w-Kasalanan; salangsangan; ka-
Traverse-v-Ipahalang; lakbayin. so way an.
Trawl-n-Kitid; panti. Tress-n-Kulot ng buhok; trintas.
Trawl--z/-Mag kitid. Trestle-?i-Banhay; panukod.
Tray n-Bandeja. Trot n-Kalabisan.
Treacherous-a-Sukab; lilo; taksil. Trevet-n-Upuan na may tatlong paa
Treacherously-arfc/.-Pasukab. lamang.
Treachery-w-Kasukaban; kataksilan; ka- Trey-n-Tatlo; (nauukol sa bar aha).
suitikan; kalilohan. Triad-n-Kapisanan ng tatlo; trinidad.
Treacle-n-Inuyat. Trial-n-Subok; pag litis; prueba.
Tread-v-Yurakan; yumurak; tumuntong; Triangle-n-Anornang bagay na mayroong
yumapak; humakbang. tatlong panulukan lamang.
Tread-w-Yurak; yabag; tapak; tadyak; Triangular-Triangled a-May tatlong pa-
hakbang. nulukan.
Treadle-w-Panyurak; pantadyak. Tribe-n-Lahi: kapisanan; katipunan.
Tread mill-n-Gilingan na munti. Tribulation-n-Kahirapan; dalamhati; hi-
Treason-72-Kasukaban; kataksilan; ka- nagpis.
liluhan; pagtatalikod sa sariling ban- Tribunal-n-Bahay ng hukom; tribunal.
dila. Tribune-w-Dating hukom sa bayan ng
Treasonable-a-Taksil; sukab. Romi.
Treasure-a-Yaman; kayamanan. Tributary-a-Nasasakop; mababa sa iba;
Treasure-7/-Mahalin; itago. hindi malaya.
Treasurer-w-Taga ingat ng yaman; te- Tribute-n-Buis; ambag.
sorero. Trice-^-Talian ng lubid.
Treasury-n-Tesoreria. Trice-w-Isang dali; dali; kisap mata.
Treat-y-Painurain; gamitin; gamutin; Trick-n-Lalang; daya; panunuba.
magdiscurso. Trick-v-Manuba; magdaraya; dayain.
Treat-n Kasayahan; kaluguran. Trickish-a- Mapagdaraya,
Treatise-w-Kasulatan; pagsulat. Trickster-n-Magdaraya; manunuba.
Treatment-n-Trato ng isa sa kapwa. Tricky-a-Mapagdaraya.
Treaty-w-Kasulatan; ng dalawang kata- Trickle z/-Tumalas.
wohan. Tricolor--Bandera ng manga Frances;
Treble a-Tatlong duble. tatlong kulay.
Treble-t/-Tatlohin ang dnble; dublihing Tricuspid-a-May tatlong ngipin
makatatlo. Tricycle-;z-Kasangkapan na may tatlong
Tree-w-Punong kahoy. gulong.
Tree-u Ipanhik sa kahoy. Trident-w Salapang na may tatlong tulis
Tree nail-n-Pakong kahoy. 6 ngipin.
Trellis-n-l^alag; salang madalang. Trident-a May tatlong ngipin.
Tremble-v-Manginig; kuminig. Tridentate w-ridentated-a-May tatlong
Tremble-n-Inig. ngipin.
Trembling-n-Panginginig. Triennial-a-Mangyayari sa balang tatlong
Tremendous a-Malaking malaki. taon.
Tremor w-Inig. Trier-n-Manunubok.
Tremulous a-Manginginig; matatakutin; Trihd-a-Nakatatlong bahagi.
mangangatal. Trifle-n- Bagay na munti ang halaga.
Trench ?i-Hukay na mahaba; trinchera. Trifle-v-Magbiro; biruin; huag totoha-
Trench-u-Humukay ng trinchera. nin.
Trenchant-a Matalim; mawaklap; mabag- Trifling,rt Magaan; walang halaga; wa-
sik; masungit. lang kabulahan.
TRI 343 TRU
Trifoliate-a-May tatlong dahon. Troche-n-Tableta.
Triform a-May tatlong hitsura.
:
Trod-Trodden-v. imp. & p. ^.-Niyurakan;
Trig-a-Puspos; lubos; puno; mainam; tinapakan; niyurak.
maselang; malinis; makinis. Troll--z/-Hilahin ang taga sa tubig; mag-
Trig-J'-Pigilin. baliwas.
Trigger- w-Pangpigil. Troll-n-Galaw; kilos.
Trigon-#-Bagay na may tatlong sulok. Trollop-n-Tawong tamad; tawong sala-
Trihedron-n-Bagay na may tatlong mukha. ula; patutot; puta.
Trilateral-a-May tatlong tabi 6 gilid. Trombone-n-Trpmbon.
Trill-n-Inig ng voces. Troop-n-Hukbo; bunton ng tawo; tropa
Trillion-w Isang libong angawangaw. Troop-7/-Lumakad; bumunton.
Trim--Malinis; ayos; husay. Trooper-n-Sundalong kaballeria; kabayo
Trim-y-Ayusin; huyasin; putlin ang sa- ng sundalo.
nga. Trophy-n-Alaala ng isang labanan.
Trimmer-w-Taga ayos. Trot-77-Sumagsag; yumagyag.
Trimming-n-Hiyas; sangkap. Trot-n-Sagsag; yagyag.
Trinal-a-Nakatatlong duble. Trotter-n Kabayong mainam sumagsag.
Trine-a-Nakatatlong duble. Troth-w.-Pananampalataya; katotohanan;
Trinitarian-a Nauukol sa trinidad. katapatan ng loob.
Trinitarian-n-Manampalataya sa doctri- Trouble-n-Kahirapan; abala; kabigatan;
na ni Santisima trinidad. kasakitan; gijlo.
Trinitarianism-n-Pananampalataya sa Trouble-i-Abalahin; pahirapan; umaba-
Santisima Trinidad. la; tuksuhin.
Trinity-n-Santisima Trininad; katipunan Troublesome-a-Magulo; mahirap; maka-
ng tatlo. yayarnut; mayamutin.
Trinket-n-Laseta; sangkap na munti. Troublous-a-Mahirap; maraming abala;
Trinominal-a-May tatlong parte. mabigat.
Trio-n-Tatlo. Trough--Labanan; sabsaban.
Trip-n-Tisod; tipiaw; dapa; paglalak- Trounce-i'-Hampasin; paluin.
bay; paglakad. Troupe-w-Kapisanan ng manga kome-
Trip--z/-Tumipiaw; tumisod; madapa?' du--- diante.
mapa. Trousers--Salawal.
Tripe w-Tokong; bituka; isaw. Trousseau-n-Traje de boda; damit na
Tripetalous-a-May tatlong dahon) na- pangkasal.
uukol sa bulaklak). Trow-v-Sumampalataya; sumapantaha.
Triple-a-Makatatlong duble. Trowel-n-Cuchara.
Triple-f-Dublihin ng makatlo. Truant-a-Pabaya; tamad.
Triplet-n-Kapisanan ng tatlo. Truant-n-Tavvong pabaya; tawong tamad.
Triplicate-a-May tatlong duble; tripli- Truce n- Pagpapahinga ng labanan.
cado. Truck-n Gulong na munti; pangangala-
Triplicate-w-Isa sa tatlo. kal; manga bagay na munti.
Triplication-n-Pagtataluhin. Truck- u-Ilagay sa gulong; mangalakal.
'i'ripod-n-Tukod na may tatlong paa. Truckage-n-Pangangalakal.
Tripping-n-Pagtitisod. Truckle-7t-Gulong na munti.
Tripping-a-Matisurin. Truckle-v-Umayon; pumayag; sumunod;
Trisect-7/-Tatluhin. sumuko.
Trisection-n-Pagtatatluhin. Truck man-n-Mangangalakal; kargador.
Trite a-Luma; laon; gasgas: ulianin. Truculence-Truculency-n-K as a b ahian;
1

Triumph-n-Pananalo; pala; dangal; pag- kabagsikan; kabangisan.


supil. Truculent-a-Mabangis; mabagsik; salba-
Triumph-v-Manalo. hi; bastos.
Triturate-v-Dikdikin; gumiling; durugin. Trudge-w-Lumakad.
Trivet-w-Bagay na may tatlong paa. True-a-Tunay; totoo; tapat ang loob.
Trivial-a-Munti ang halaga; walang ha- True-?>Ayusin; totohanin.
laga 6 kabuluhan. Truism-n-Katotohanan.
Triviality-n-Kawalan ng halaga. Trump ^.-Trumpo.
1 riweekly-a-Mangyayari makatatlo sa Trump-z/-Lagyan ng trumpo.
isang lingo. Trumpery-it-Hibo; kahibuan; daya; ka-
Triweekly-n-Dahon 6 pahayagan na lu- sinungalingan.
mitaw ng makatatlo sa isang lingo. Trumpet--Trumpeta.
TUM 344 TUS
Trnmpet-f-Ipahayag sa
trumpeta; ipa- Tnmult-n-Gulo; ingay; away; babag; pag-
hayag; ipatalastas; tnmunog. kagulo ng madia.
Truncate-w-Putlin; pilayin. Tumultuary-Tumultuous-a-Magulo; mai-
Truncate-a-Putol; pilay. ngay; malikot; balisa; walang ayos.
Truncation-w-Kapilayan, pagputol. Tun-n-Bariles na malaki.
Truncheon-n-Tungkod. Tune-n-Tunog; voces; tugtog.
Trundle-n-Gulong na munti. Tune-v-Tumugtog; tumugtog; ayusin ang
Trundle-v-Gumulong; gulungin. tunog ng kuerdas.
Trundle-bed-n-Hihigan na mnnti. Timeful-a-Matunog.
Trunk-w-Puno; katawan; haul; kaban. Tuneless-a-Walang tunog; walang ayos
Trunnel-n-Pakong kahoy. ang pagtugtog.
Truss-n-Pamigkis. Tungsten-ft-Metal na matigas at marti-
Truss-v-Talian ng rnahigpit. pok.
Trust-n-Paghahabilin; pananampalataya; Tunic--Baro.
katapatan ng loob; pautang. Tunnel-n-Butas sa ilalim ng lupa; hu-
Trust-v-Pautangan; ipaghabilin. kay sa bundok.
Trustee-n-Ukol; katiwala; pintakasr Tunnel-v-Hurpukay sa bundok; butasin
Trnstful-a-Maniniwalain tapat ang loob. ang bundok.
Trust worthy a-Dapat maniwala; dapat Turban-n-Tukarol .

ipaghabilin. Turbid-a-May latak; malabo; niagulo;


Trusty-a-Dapat maniwala; tapat ang loob. mar a mi.
Truth-n-Totoo; katotohanan. Turbinate-a-Napapainog.
Truth ful-a-Walang labis at walang 4ui- Turbin6--Galong na iniinog ng tubig.
lang; totoo; hindi sinungaling; totoo. Turbulence--Kalikotan; kaharutan; pag-
Try-v-Subukin; tantuin; tikman; ma- kabalisa.
nubok. Turbulent-a-Malikot; maharot; balisa.
Trying-a-Makayayamot; mayanwtin; ma- Tureen-i-Lalagyan ng sopas; supera.
hirap. Turf -n- Lupa.
Tub-n-Batia. Turfy-o-Malupa.
Tub-w-Ilagay sa batia. Turgid-o-Namaga; namanas.
Tube--Tubo. Turk-w-Turko.
Tuber-n-Tungo. Turkey-w-Pavo.
Tnbercle- Bukol. Turkey red a Kundiman.
TuberculosiH-n-Sakit ng baga. Tnrkish-a-Nauukol sa turko.
Tuberose-rt-Mabukol. Turkish-^- \Yikang turko.
Tubing--Tubo. Turmoil r-Grulo; kaguluhan.
Tubular a- Parang tubo. Turn-u-Pihitin; pumihit; luniiko; ]>ilihin;
Tubulate-a-Parang tul><. lunialik; luiningon.
Tubiiliform-a-Hit8urang tubo. Turn-n-Pagsiniana; pagkit; lik<>; piliit;
Tuck-n-Tunog ng tambol; tiklop ng da- paghahalili.
mit; urong; plegas. Turning a-Paiki tiki t.
Tuck-v-Urungin. Turning i-Pagikit.
'1'ucker-v-Pumagal; puinagod; pagalin; Turner-n-Manlalalik.
pagurin. Turn coat-w Tawong tuinaliko<l sa kaui-
Tuenday-n-Marten. yang bandera <> sa kaniyang manga
Tuft-w-Lambo; tali ng buhok <') (laino. kaibigan; tawong taksil lilo. (')

Tufty-a-Malainl)o. Tumip-n-Singkamas.
Tng-M-Batak; hila; biwas. Turn key-w-Bantay sa bihingo.
'J
ng-/;-l uniatak; batakin; biwasin; hu- Tin mmt-w-Pagsipot; diwang.
inila; liilahin. Turnover-n-Pagkalual.
Tuition-n -Kuartung nagbabayal sa maes- Turnpike-n-Laneangan; daan.
tro. Turpitixlc //-Kapurulan ng isip; kaulu-
Tumble-v-Buinual; niabual: ibual. lan; kalialayan; kasainaan; sama; ka
Tnmble-n-Bual; pagkabual. paugitaii; kalu|>aan.
Tumefartion-w-Patnainajra; bukol; pigsa. Turquoise-n-Pagong.
Tumefy-v-Mama<ra; buinukol; Turret TMI-IT na
>/ nial>al>a sa ihala\v
Tuinid-a-Nania^a; nakabukol. ng paodirigma.
Tumidity -Tumidness -n -Panianiaga. Turtle-n-Psgong.
Tninor-M-Bukol; pigsa. Turtle dove-n-Kalapati.
Tumu!ar TuinuloiiH-rt-Nakabuntoii. Tush Tusk //-Pangil.
ULC 345 ULT
Tussle-w-Buno. Twinkling--Kisapmata; dali.
Tussle -r-Magbuno; Inmaban. Twirl--z/-Ikirin; umikit.
Tut-wfer.-Oroy. T \virl-n-Tkit.
Tutelage-n-Pagsasang galang; pag iiwi; Twist-?/ Pumilipit: pilipitin; lubiriu; ba-
pag iingat; pagtnttiro. lisunsungin-
Tutelar-Tutelary-a Naunkol sa pag iingat Twist-w Pilipit.
o sa pagtnturo. Twisted-a-Nakapilipit.
Tutor-n-Taga turo; maestro; taga ingat. Twit z'-Biruin; tuksuhin.
Tutor-r Magtnro; turuan; niamahala. Tvvitch-r-Bumatak; agawin, batakin.
Twaddle-7'-Magsalita ng walang kabu- Twitch-n-Batak.
luhan. Twitter-n Manunukso.
Twaddle-ft-Salita na walang kabuluban. Twitter-f-Sumiap.
Tvvain-n-Ang dalawa. Twitter--Siap.
Twain a- Dalawa. Two a-Dalawa.
Twang M-Tunog ng kuerdas. Two-n-Ang dalawa.
Twatig-v-Tumunog parang kuerdas. Two-edged a-Vay dalawang gilid; may
Tweak -v-Pindutin; kurutin; pumindot; dalawang talim.
piralin. Two-handed-a-May dalawang kamay.
Tweak-?i-Pindot; kurot; piral. Tymbal n-Kaja.
T
Tweezere-n-Ipit; sipit; panipit. Ty])e-n-I liran;parisan;limbag;mangalitik
Twelftb-a-Ika labing dalawa. na ginagamit sa limbagan; tulad; lahi.
Twelfth-n-Ang ika labing dalawa. Type writer-n-Makinillang sumulat.
Twelve a-Labing dalawa. Type writing-n-Paggamit ng makinilla
Twelve-w-Ang labingdalawa. sa pagsulat.
T\velvemontli-?i-Taon. Ty]>boid-n-Tifodea.
Twentieth-a-Ikadalawangpno. Typhoon-n-Sigwa; bagyo sa dagat.
Twentieth-?/- Ang ikadalawangpuo. Typhus 9i-Tif odea.

Twenty-a-Dalawangpuo. Typic-Typical-a-Nauukol sa titik.


Twenty-?i-Ang dalawangpuo. Typify 7^-Farisan.
Twice-arZ/vMakalawa. Typographer-7t-Taga limbag.
Twiddle-f-Hipuin; kapain. Typography-w-Paglimbag.
Twig-n-Sangang munti. Tyrannic'-Tyrannical-rt-Nauukol sa ba-
T\vig-?y-Malaman;maintindilian;manub<)k ring mabagsik; mabagsik; walang awa;
Twiligbt-;/-Liwayway. mabangis; bangin.
Twilights Lumiway way. Tyrannicide-n-Ang natay sa baring ma-
Twin-it- Kambal. bagsik.
Twine -Pisi; pilipit. Tyrannize-v-Maghari ng mabagsik.
Twine-2/ Pnmilipit. Tyrannous-a-Mabagsik; mabangis; ba-
Twinge-n-Batak; pindot; sakit; bapdi. ngin; walang awa; walang habag.
Twinge---Batakin; sumakit; pumindot; Tyranny--Kabagsikan; bangis; pamama
pindutin; humapdi. hala ng mabagsik.
Twinkle-y-Magningning; kumisap; ma- Tyrant-//-Haring mabagsik.
nginig. Tyro-?i-Bagong nagaaral.
Twinkle w-Ningning^ kislap; kisap; inig. Tzar-n-Hari sa Huso.

TJ
Ubiquitary-TJbitjUitous-a Nakakabarap sa Ulceration-n-Pagbubulok ng sugat.
lahat ng lugar. Ulcerous-a May nana.
Ubiquity -n-Pagkakaharapsalabatnglugal Ullage w-Kakulangan sa pagptirio ng
Udder-n-Puklo. bariles.
Vdometer w-Panukat ng ulan. Ulster-w-Damit na pangibabaw.
Ugly -Pangit; bamak; bastos; nakasu- LT lterior--Sa
malayo; malayong; malayo
suklam; nakaririmarim. pa; ibayo.
Ug]iness-t-Kaparigitan; kahamakan; ka- Ultimate a -Huling; kahulihulihan.
halayan; kalibugan; kalupaan. Ultimaturn-n-Fuling utos ng bukom;
Ulcer-n-Sugat na may nana. kahulihulihan g }>asiya 6 salita ng bari
Ulcerate- t'-Tdaguana; ang 6 bukom.
44
UNO 346 UND
Ultimo-a Nakaraan lamang. Unchristian-a-Hindi binyagan; di bagay
Ultra a-Labis; lampas; lagpos; sa bininyagan.
Ultra-marine-a-Sa kabilang ibayo ng Uncivil-a-Di inarunong gumalang; wa-
dagat lang galang.
Ultra montane-a-Na sa kabilang ibayo Uncivilized-a-Salbahi; hindi marunong.
ng bundok. Uncle-w- Amain; tata; kapatid na lalaki;
Ultra mundane-a-Na sa itaas ng kapang- ng ina 6 ama.
yarihan ng mundo. Unclean-a-Marumi; salahula: marungis.
Umber a-Maitim; kayumangi. Uncleanliness-n-Kasalahulaan; karumi-
Umbilica-Niuukol sa pusod. iian; dungis.
Umbilicus-w-Pusod ng katawan. Uncomfortable-a-Balisa; di magaling sa
Umbles n-Manga isaw at laman ng usa. katawan.
Umbrage-;z-Lilim;kaliliman; selos; again Uncommon-n Di karani wan; hindi hayag.
agam na loob. Uncompromising-a-Matigas ang ulo;
Umbrageous a Malilim. ayaw umayon.
Umbrella n-Payongna pangu-lan:payong. Unconcern-w-Kawalan ng interes 6 ka-
Umpire-n-Taga hatol. linga.
UUn-Wala. Unconcerned-a- Walang interes; hindi
Unable a- Walang kaya. nflkikialam.
Unabridged a Walang hanga. Uncuiiditional-a-Walang yalitaan.
Unacceptable-a-Di dapat tangapin. Unconscionable-a-Matigas ang ulo.
Unaccountable-a-Di kailanga.n sagotin; Unconscious a Walang damdam.
malihim. Unconstitutional-a-Hindi umayon sa
Unadvisable-a-Di dapat. manga utos.
Unalloyed-a- Walang halo. Uncontrollable-a-Di masupil. .

Unamiable-a-Mapootin; di mabuting loob. Uncouth-a-Salahula.


Unanimous-a-Magkaisa; walang kapin- Uncover ^/-Alisin ang takip.
tasan ng lahat. Unction-n-Pagdidilig ng langis sa ulo.
Unani mity-w-Pagkakaisa; pagkakaayos. Unctious-a-Mataba; malangis; malagkit.
Unanswerable-a-Di makasasagot. Umlaunted-a- Walang takot; niata})ang.
Unap-a-Di bagay. Undeceive -v-Liwanagan; hanguin sa
Unassuming-a-Mahinahon; mabait. pagkahibo.
Unavoidable a-Di mailagin. Undecided-a-Nagsasalawahan; s a1i wa -

Fnaware-aDi nalalaman; pabaya. hang loob.


Unawares-arZc.-Bigla; hindi inisip muna; Undeniable a-Di magkakaila; di mata-
pagdaka. likuran.
Unbalanced-a-Di nakatimbang. Under-rtf^-.-Nasasa ilalim.
Unbecoming a- Di bagay; masama bas- Under-^re/>.-Sa ilalim.
tos; hindi dapat. Under-a-IJalim.
Unbelief n-Kakulangan ng pananampu- Under brusbf-n-Kftugoygoyan.
lataya. Under clothes-n-Manga damit sa loob.
Unbeliever-w-Ang ayaw eumampalatnya. Under do-t>Kumulang.
Unbend-?:-Towirin. alisin ang hubog. draiii-n-Sangka sa ilalim iuuiu r

alisin ang tali.


Unbind-ix'-Kala^in;
Unborn-a-Hindi pa ipinaganak. Under go--z/-Magtiis; tiisin.

Unbounded-rt-Walang hanua. Undergraduate-w-Ang nagaaral na wala


Unbreakable -Di mababasag;di masisira pang titulo.
Unbraid i;-Kalagin ang tinirintaa. Qndergroundr-a-Nasa sa ilalim ng lnj)a.
Unbridle-t/'Aliein ang kabesada; kalagin. Underground-odv.-Sa ilalim ng lujia.
Unbroken a-Di nasira; buo. [Jndergrowth-M-KasukalaD na tumutubo
Unburden-v-Alisin ang l>igat. sa
Uncalled-for a Hindi kailangan. ;
ma;:daraya.
I 'ncertain -Di pa totoo; may duda. Qnderhanded-a-Magdaraya,palihim; ma-
Uncertain! y-n-Kal n laan; la yum. lihim.
Uncharitable-a-Walang a\\a; walang lia- CiKh-rlay-r Ilagay sa ilalim.
bag; hindi marunong maawa. Qnderlie-v-Lumagay sa ilalim.
Unchaste a-Marumi;marungiy; hindi ma- Underline-v-Gahutin sa ibaba.
linis; malibog; mahalay. Dnderlining-M-Pagguguhit sa ibaba.
Unchastity-w-Kalibugan; kar u m i han , Un<lerling-//-Tawong liamak mahaba <">

dungis; kahalayan. ang kalagayan; tawong malungkot.


UNF 347 UNI
Undermine-u-Hukayin buhat sa ilalim. -f/ Di pa utas; di yari; ku-
Undermost-a-Ang napailalim na lahat. laug pa; hilaw.
I'nderneath-a^i/'.-Sa iialiin. i
bagay; walang kaya.
Underneath-;>;r/j.-Nasa sa ilulim. I'niil .-,-'- Mawala ng kaya 6 kabagayan.
Underrate -v-Hamakin; halagahin. ng ('iii'.)l(l-i;-Ilatag; magkatkat; banatin;
mababa. unatin. s

Underscore-u-Guhitin sa ibaba. Unfortunate-a- Walang kapala^an; sa-


Undersell-^-Magbili ng mura pa kay wing kapalaran; buisit; masama.
sa iba. Int'orseen-a-Hindi sinadya; hindi ti-
Understand-r-Maialasta*; talastasin; ma- nalaga; hindi inisip muna.
latnan; mawatasan; napakingan; du- Unfounded-^- Walang katowiran.
minig; nuibatid; umintindi. Unfriendly a-Di inarunong magkaibi-
Undersianding-n-Karnungan; dunong; gan; galit.
vvatas; bait. Unfruitful-a- Karat; baog.
Undertake-7/-Subukin; matikman; mu- Unfurl- u-Iladlad.
lang; magsimula. Unfurnish--z/-Alisin
ang kasangkapan.
Undertaking-n-Gawa; paggagawa. Ungainly--Pangit; bastos; tnagaspang
Undertones-Voces na mababa. Ungenerous-a-Kuripot; maramot; di ma-
Undertook-v. /wp.-Nagmula; inumpisa; ganda ang loob.
sinubok. Unglued--Nabak bak.
Under valae-t?-Halagah an ng wala sa Ungodly-a-Di binyagan; makasalanan;
karapatan. masama; laban sa utos ng P. Dios.
1 "nderwent-z/. imp.-Tiniis. Ungovernable-a-Di masupil.
Underwood-w-Kaugoygoyan. Ungraceful-a-Magaspang; bastos. ,

Underwrite-^- Pirmahin; sumulat sa ila- Ungracious -a-\\'alang galang; bastos;


lim ng ibang sulat. masamang ugali.
Undeserving-a-Di marapatin; marawal; Ungrateful-a-Hindi marunong magutang
hamak; di dapat. na loob; buisit.
Undo-v-13aguhin; baliktarin. Ungent-w-Gamot na pangpahid sa su-
Undoubted-a-Maliwanag; walang duda. gat.
Undress-i;-Maghubad; maghubo; ihubad; Ungula-n-Paa; kuko.
ihubo; hubaran; humubdan. Ungulate n- Anomang hayop na may
Undress-n-Pagkahubo; pagkabubad. apat na paa.
Undue-a-Di pa panahon. Unhallow-v-Lumampastanganan sa nga-
Undulate-u-Umuga; umalonalon. lang ng P. Dios.
Undulation-#-Panginginig. Unhallowed-a-Laban sa utos ng P.
Unearth-u-Ipalita'>v; ilitaw; tukJasin. Dios.
Unearthly-a-Hindi nauukol sa lupa. Unhandy-a-Bastos ang gawa.
Uneasiness-?i-Pagkabalisa; balisa; kali- Unhappy-a-Di masaya; malungkot; ma-i
kutan. Inmbay; kulang palad.
Uneasy-a-Balisa; malikot. Unhealthy-a-Makasisira sakatawan; may
Unequal-a-Hindi parejo 6 kapantay; iba; sakit.
bakat; hindi tama; hindi ayos. Unhinge-^-Alisin ang visagra.
Unequaled-a-Walang kaparis; walang Unhitch-u-Kalagin.
katulad. Unholy-a-Laban sa utos ng P. Dios; ma-
Unerring a-Walang sala; di magkasala. kasalanan.
Uneven-a-Hindi patag 6 pantay. Unhorse-u-Mahulog sa kabayo.
Unexampled-a-Walang katulad; hindi Unhurt a-Walang sakit.
sumnnod sa anomang halimbavva. Unfoliate-a-May isang bulaklak la-
Unexceptionable-a- Walang kapintasan. mang.
Unexpected a-Bigla; hindi tinalaga; Uniform-a-Makakaakma; magkakaisa;
hindi inisip muna. nagkaparis; ayos; pantay.
Unfair-a-Di tama; daya; magdaraya. Unit'ormity-n-Pagkakaisa; pagkakaayos;
Unfaithful-a-Taksil; lilo; suitik. pagkakaayon.
Unfasten-?y-Kalagin; kumalag. Union-n-Pagkakalapat; kapisanan; ka-
Unfathomable-a-Di matarok. tipunan.
Unfavorable-a-Di mawiwili. Unintelligible-a- Hindi maintindihan: di
Unfeeling-a-Walang pakiramdam. rnatalastasin.
Unfilial-a-Di bagay sa bata; di bagay Uniped^a-May isan^ paa lamang.
sa anak. Unique-a-Di karamwan; bugton^.
= UNN 348 UNS
Unison-w-Pagkakapisan; pagkakaisa; Unpack-v-Buksan ang balutan 6 kahon
pagkakalakip. at alisin ang laman.
Unisonance-n- Pagkakaisa; pagkakaayon. Unpalatable-a-Walang lasa; matabang,
Unisonant-a-Nakapipisan; magkakaisa. makasusnya; inakasusunod.
Unit-n-Isa. Unparalleled-a Walang katulad 6 kapa-
Unitarian-n-Ang sumampalataya sa P. ris; gansal.
Dios lamang at ayaw sa Anak at I'lipin-y-Alisin ang aspili.
sa Espiritu Santo. Vnpleasant-aMasusuklam; malungkot;
rnite-v-Pumisan; isama; idugtong; masaklap.
ilangkap; magsangayon; ibahog; iday- Unpolished-a-Bastos; inagaspang; ma-
. ti; ilakip; ikaling. balat.
United-a-Nakakapisan; kasama; naka- Tnprecedented-a- Walang nauna;primero.
halo; nagkakasama. Unprejudiced-n-Hindi naingit,
Unitedly- a<ir.-Sabaysabay; nakakalakip. ITnpretending-tt-Alahinahon; mabait; ina-
Unity-w-Pagkakaisa; pagkakaayon; pag- bini.
kakapisan. I T nprincipled-a- Walang kabanalan; ha-
Univalve-n-Suso. mak; taksil.
T
Universal--Maalam sa lahat; alam ng T nproductive-a-Hindi makikinabangan;
lahat; nakasasaklaw; karaniwan. di manmmunga; karat.
Universally-arfo/.-Kasali ang lahat; wa- Unprofitable-ft- v
alang pakinabang; wa-
lang ipinwera. lang tubo.
Universe-tt-Sangkalibutan; sangkatawo- Unpromising a-Di magaling; hamak.
han; sandaigdigan. Unqualified-rt-Hindi umabot sa grado.
Unjust-rt-Hindi tama; hindi tapat ang Unquestionable-a- Walang tanong; di
loob; falso. maitatanong; toto; maliwanag.
Unkind-a-Bastos; mabagsik hiridi ma- Unquiet-a-Balisa; malikot; magulo.
runong maawa. Unravel- o-Tumustos.
Unkindly-w-Mabagsik; bastos. Unready-rt-Di pa nakagayak.
Unknown-a-Di nakikilala; di kilala. Unreal a-Hindi totoo; sinungaling.
Unlawful-a-Laban sa kautusan; lihis sa Unreasonable a-Walang katowiran; ina-
katowiran. tigas ang ulo.
Unlearn-i>-Malimutan. Unreliable-a-Di dapat maniwala; walang
walang tuto.
Unlearried-rt-Ulol; kasiguruhan.
Unless-mw/.-Kung hindi; kundi. Unremitting-a-Walang lubay, walang
Unlike-a-Iba; hindi katulad; hindi ka- patid.
paris. Unreserved-rt-Walang lihim; tapat ang
Fnlikely-arZL-.-Hindi siguro; walang ka- loob,
siguruhan. Unrest-w-Pagkabalisa; kalikotan; kaba-
Unlimited-a-Walang hanga. lisahan; kawalan ng tulog;kaguluhan-
Unload- c-Ibisan 6 ibsan ang nilulan. Cnit-strained-a-Malaya; maluag; walung
Unlock "n-Buksan ang seradura. hanga.
Ilnrighteous-a-Masama; makasalanan; la-
Unlooae-v-Luagin kalagin.
UnlooHen-^-Kalagin; luagin; luinuag. ban sa utos.
Unlucky-a-VYalang kapalaran; kulang rnripe-a-Hilavv; sariwa; hindi pa ma-
palad; sawing kapalaran. gulang; mura.
Unman-f-Humina ang loob. I'liroll-iy-Banatin; unatin; ilataj:,
Unmanly-a-Di parang lalaki. walang galit;
Unrut'fled-a'l'ahiinik; m:i-

Unmannerly-a-Masarnang kilos; bastos; kinis; hindi


magusot.
walang galang. Unsaddle-?;-Humulog sa siya.
Unmeaning-a->?\ alang kaliulugan. Unsafe-a-iMay pau^anib.
Unniereiful-a-Walaiigawa: walanghabag. Unsay-f-Baguhin ang salita.
Unmeritable--Di marapatin. 1 nsci't'u 7'-Alisin ang tornillo.

rnniistakable-a-Walang Hula; walang I


"nsci-upulous-rt- Walang galang; bast'>,
mali. siiuuigaling; hindi tapat ang lool.
Unnatural-a-Di natural. Unseal-^-Bakbakin.
Unnecessary-a-Hindi kailangan. Unsearchable-rt-Di nmhahanapin.
Unneigborly-a-Di inarunong niakipag- Unseasonable-a-\\"ala sa panahon; labas
kapwa tawo. sa panahon.
Unnerve-?;- Dumuagv hiunina; ang loob. Unseat- v-Mahulog sa upuan.
rnnumbered-a-Hindi UnstH'iiily-f/-I)i baj^ay; di dapat.
tlPB 349 USA
Unseemly-rt<iy.-Malibog. Unbraid-v-Pintasin; parusahin; payohan;
Unseen-a-Hindi nakakita; Hindi niaha- pasiyahan: murahin; alipustain.
lata; Hindi .sinadya. Upheave-i-Tumaas.
Unsettle--z/-Gumalaw; galawin; gumulo. U phea val-n-Pagal sa .

l'nsightly-rt-Pangit. Upheld-u & p. p.-Tinaas; sinustento; lu-


rnskillt'til-^-IIindi inatalas; mapnrol ang
isip; hindi sanay. Uphill-a-Sa gawing itaas ng bundok.
Unsociable a- Ay a \v nnikipagkapwatawo. Uphold-7/-Magsustento; lumaban; kuma-
Unsound-a-Di matibay; mahina; may Long,
sakit Upholster-2/-Lagyan ng sapin sa manga
Unsparing-fl-Walang tavvad. kasangkapan..
Unstring-o-Alisin ang kuerdas. Upland-n-Lupang mataas.
I'nsuccessful-a- Walang palad. kulang Uplif t-?y-Itaas; buhatin.
palad; malnngkot; rnalumbay [Jpmost-a-Kataasari; mataas sa lahat;
Unsuitable-a-Di bagay. naipaibabaw sa lahat.
rntangle-v-Ayusin; iayos. Upon-^?rep.-Sa ibabaw.
Untbinking-a-Di maisipan; pabaya. Upper-a-Ibabaw.
Untie-oMabugnoB; ibugnos. kalagin; lua- Upper-n-Ang nasasa ibabaw.
gin ang tali. Upper-lip-n-Nguso.
Until-j0m*.-Hangang, Upper most-a-Kataastaasan.
Until-6'on/.-Hangang. Uppish-a-Palalo; hambog.
Untimely-a-Wala sa panahon. Upraise-tr-Itaas; buhatin.
Untimely-acrl-Labas sa panahon. Upright-a-Matowid; tapat; husto.
Unto-^rep.-Hangang. Upright-a^z/.-Patayo.
Untold-a-Hindi pa sinabi. IIpright-n-Haligi.
Untouched-a-Dalisay; malinis; bindi na- Uprise-u-Umalsa; lumaban.
bipo. Uproar-w Kaguluhan: kaingayan.
Untoward-a-Pabaliktad. Uproarious-a-Magulo; maingay.
Untowardly-arf-o.-Pabaliktad. Uproot-v-Bunutin buhat sa ugat.
Untrue-a-Sinungaling; hindi totoo. Upset--z/-Ibual.
Untruth-n-Kasinungalingan. Upset-n-Pagkabual.
Untwist-v-Tuvvirin. Upset-a-Nakatayo; fijo; halagang totoo
Unusual-a-Di karaniwan. buo ang loob.
Unutterable-a-Di masabi. Upshot-n-Dulo; ang nangyari.
Unvarnished-a-VValang varnis. Upside-n-Mukha sa itaas.
Unveil-r-Alisin ang takip. Upside down-arZy.-Nakataob.
Tmvarrantable-a Di dapat; walang ka- Upstart-w-Tawong palalo at hambog.
rapatan. Upstart-^- Kumilos ng pabigla.
Unwearied-a-Di pagod; walang pagod. Upward-Upwards-arf/;.-Sa gawing itaas.
Unweave-v-Ilatag; tumastas; ang hi- Upward-a-Gawing itaas.
nabi. Urban-a-Nauukol sa bayan,
Unwell-a-Di magaling; may sakit; may Urbane-a-Magalang; makinis maganda;
karamdaman. marunong makipagkapvvatawo.
Unwholesome-a-Di magaling sa katawan; Urbanity-n-Galang mabuting paguugali;
di bagay sa sikmura. kabanalan.
Unwieldy-a-Malaki; mahirap mamahala. Urchin-w-Bataug lalaki.
Unwilling-a-Ayaw; walang gusto. Urge-v-Pilitin; pumilit; iudyok.
Unwind-z/'-Luslosan; kidkirin. Urgency -n-Kakailangan; kapilitan.
Unwise-a-Hindi marunong; ulol. Urgent-n-Kailangan.
Unwittingly-adc.-Wala sa loob. Urinal-n Ihian.
Unwonted-a-li karaniwan. Urinary-a-Nauukol sa ihi.
Unvvorthy-a-Marawal; hamak; walang ka- Urinary-n-Ihian.
rapatan. Urinate-z;-Manubig.
Unwrap-u-Buksan ang balutan. Urine w-Ihi.
Unwritten-a Hindi nakasulat. Urn-n-Vaso.
Unyoke- <;- Kalagin. Us-proi.-Karni; tayo; apiin; atin; amin;
Up-arZy.-Sa itaas. natin.
Up-prep. -Sa itaas. Use-t> Gamitin; tinagin.
Up-n-Taas. Use-w-Paggamit; uso; kaugalian.
Upbear-i'-Itaas; lumaban, Usage-n-Paggamit; kaugalian; uso.
VAL 350 VAR
Useful-a-Magagamit; makikinabangan; Utilize-7/-Gamitin.
magagamitin; bagay. Utmost-a-Kalayolayoan; kahulihulihan;
Usefulness-?i-Pakinabang; paggamit; ka- kadulodulohan; kalakilakihan.
gamitan. Utmost-n-Kaduluan; kalakihan; hanga.
Useless-a-Di ginagamit: walang kabulu- Utter-a-Lubos; puspos; buo.
han; walang kahulugan. Utter- y-Magsabi; magsalita; sabihin.
Usual-a-Karaniwan. Utter most-a Kadulodulohan.
Usurp-77-Angkiniri; lupigin; gagahin. Uterrance-n-Kasabihan; salita; pagsabi;
Usurpation-n-Pagaangkin; lupig; kalu- sabi.
pigan. Uveous-a-Parang uvas.
Utensil-n-Kasangkapan. Uxorious-a Masupil 6 surauko sa asa-
Utility ?i-Paggamit; kagamitan; pakina- wang babayi;
bang; kasaysayan; kahulugan. Uxoriousness--Pagsuko sa asawa.
Utilization-?i-Pag-gamit; kagamitan.

Vacancy-n-Kawalan ng laman; katama- Valet-n-Alila ng isang lalaki.


ran; pagpapahinga. Valiant-a-Malakas. matapang; mangahas;
Vacant a- Walang laman; malaya; wa- matinig na loob.
lang ginagawa. Valid-a-Matowid; ayon sa utos.
Vacate-u-Umalis; maiwan; pawalan ng Validity- Validness-w-Katowiran; pagka-
kabuluhan. kaayon sa utos.
Vacation-n-Pagpapahinga; paglilibang. Valise-n-Saco de noche.
Vaccinate-T/'Magtanim ng bulutong. Valley-n-Bukid sa pagitan ng dalawang
Vaccinator-n-Magtatanim ng bulutong. bundok.
Vaccination-w-Pagtatanim; ng bulutong. Valor-n-Bisa;tapang; katapangan; ka-
Vaccine-a-Nauukol sa baka. pangasan; hinapang; kamahalan.
Vacllate-i> Gumiraygiray; gumalaw. Valorous-rt-Matapang; mangahas.
Vacillation-n-Giray; galaw; paggigiray- Value-n-Halaga.
Value-v-Halagahan; tasahan; lagyan ng
Vacuity--Ka\valan ng laman. halaga; niahalin.
Vacuous-a-Walang laman. Valuable-a-Mahalaga; may halaga.
Vacuum-w-Lugal na walang laman. Valuation-w-Halaga; katasahan.
Vagabond-n-Hampaslupa. Valueless-a-Walang halaga; walang ka-
Vagabond-a-Harnpaslupa. buluhan.
Vagabondage-Vagabonder y-Vagabon- Vamp-w-Itaas ng sapatos.
dism-n-Pagkahampaslupa. Vampire-H-Bayakan.
Vagary-n-Paglipad ng isip; nais; pita; Van--Harapan ng hukbo; bagol.
nasa. Vane-w-Kasangkapan na tir.uturo kung
Vagrancy-w-Paghahampaslupa. saan nangaling ang hangin.
Vagrant-a-l abaya; hampuslupa. Van guard--Bantay sa una.
Vagrant-w-Hampasluita, Vanish-^-Mawala; kumupas; lumipol.
Vague-a-Malabo; di maliwanag; magulo; Vanity-n-Kapalaluan; kahambagan; ka-
walang ayos; di siguro. yabangan.
Vagueness--Kalabuan. Vanquish-f/'Daigin; supilin; pasuknin.
Vail-?i-Tal)ing; takip ng muklui. \ 'ainiuishinent-n-Pagpasuko; pagtuupil.

Vail-v-Maglagay ngtabing; itak]>an ang Vantage ^-Pakinabang; tubo.


mukha. Vapid-^-.Malansa; lipas; matabang; \\a-
Vain ft-Palalo; hanil"L r
.
lan.ir lasa.
\';uiiness-n-Kahaiiil)iiur aii; kapalaluan. Vapor-n-Uaok; vaj>or.
Vain glorious-a-Palnlonm>ahilo. Vapor-t/-UmnBok.
Vain glory-n-Kapalaloanj kalianilin-an; Vapiri/.f '" M aging nsok.
kayabangan. \'arial>h'-r/ I lindi pinnc; iba.t, ilia.
Vale-n-Paran-:. Variablenees-Variability n>Kaibhan.
\'ak'<liction -w-Paalam. Vai-iance-?t-Kaibhan; i^a.utatalo; away;
Valedictory-w-Pagpapaalani. basagulo.
Valedictory-a Nauukol sa pi. Variation -Kail>han.
VEM 351 VRR
Variegate-z/-Mangiba,t, iba. Vendue-n- Almoneda.
Variety-tf-Sarisari; pagkakaiba. Venerable a-Dapat igalang.
Varitila-M-Bulutong; sakit na bulutong. Venerate v-Igalang; galangin.
Variolar-Variolous-" May hnlutong. Veneration-n-Paggalang; kagalangan; ga-
Varioloid-o-Nauukol sa bulutnng. lang; walanggalang.
Varioloid-w-Bulutong tiling. Venerator-n-Ang gumagalang.
Various a-Sarisari; iba,t. iba. Venereal-a-Nauukol sa pakiapid.
Varlet-n-Tawong baniak at bastos. Venery-w-Pakiapid-
Varnish n-Varnis. Venery-w-Pangangaso.
Varnish--6/-Magvarnis; pahiran ng var- Venesection-?t-Pagbukas ng ugat upang
nis. niadugo.
Vary-r-Magbago: bumago. Vengeance-?i-Ganti; higanti.
Vase n-Vaso. Vengeful-a-Mahiganti.
Vaseline-n Vaselina. Venial-a-Dapat patawarin.
Vassal-n-Alila; alipin. Venicon-n-Carne ng usa.
Vassa-rt-Nauukol sa alila 6 sa alipin. Venom-n-Kamandag; lason.
Vasaalage-ft-Pagkaalipin; pagkaalila. Venous-a-May kamandag; malason.
Vast M
a a ki
-
1aram i
;
m .
Vent-n-Butas; daan ng hangin.
Vast-n-Ltipang karat; lugal na walang Vent-7/-Palabasin; magsabi.
hanga. Ventilate-v-Buksan ng pinto upang mag
Vastness-n- Kalakihan; karamuhan. daan ang hangin.
Vat-ji-Kawa; kaang. Ventral-a-Nauukol satiyan.
Vaticinate- 1> Hum
manghula.
til a; Venture-n-Kapanganiban; kapalaran.
Vault-n-Yungib; libing; libingan; kabaon; Venture-v-Ilagay sa kapalaran; manga-
lundag; lukso. has.
Vault-v-Lumundag; lumukso. Ventursome-a-Matapang; mangabas.
Vaunt -u-Maghambog; magrnayabang. Venturous-a-Matapang.
Vaunt-w-Kahambugan: kayabangan. Venue-w-Kapitbahay; lugal na pinagka-
Veal-jt-Carne ng bulo. yarian.
Vedette-n-Bantay. Veracious a-Di marunong magsinunga-
Veer-7/-Lumiko; ibahin ang tungtungan. lingan.
Vegetable-w-Gulay. Veracity-n-Katotohanan.
Vegeiable-a-Magulay; nauukol sa gulay. Veranda-n- Veranda.
Vegetal-a-Nauukol sa gulay. Verb-w-Verbo.
Vegetarian-?i-Ang tawong ayaw kumain Verbal-a-Hindi nakasulat sinabi lamang.
ng karne. Verbalism-n-Salita.
Vegetate-y-Tumubo; lumaki; sumupling; Verbally-ac?n..Sa salita lamang.
pumunla. Verbatim -ado.- Ay on sa salita.
Vegetation-w- Manga gulay. Verbiage-n-Paggamit ng maraming salita.
Vebenience-Vehemency-n-Kalakasan; ka ngunit walang kabuluhan.
ningasan; lakas. Verbose-a-Magsalita.
Vehernent-a-Malakas; maningas. Verbosity-n-Karamihan ng salita.
Vehicle-n-Carromata; curruage; bagol. Verdancy-n-Pagkasariwa; kamurahan.
Veil-n-Tabing takip ng mukha. Verdant-a-Sariwa; mura.
Veil-u-Itabing; itakpan. Verdict-w-Hatol; pasiya.
Vein-n-Ugat. Verdure--Verde; kamurahan; kasari-
Vein-c-I'umuno ng manga ugat. waan.
Vellicate-v-Kumilos na bigla, Verge-n-Gilid; tabi.
Velocity-n-Katulinan; kalakasan; tulin. Verge-;-Lumapit; lumusong,
Vena-n-Ugat. Verification-n-Kasaksihan; pagkasaksi.
Venal-a-Makabibili; upahan. Verify- c-Patotohanin; sumaksi.
Venary-a-Nauukol sa pangangayu. Verily-odo.-Totoo; tunay. .

Vend-v-Magbili; magtinda. Verisimilar-a-Tila totoo; marahil.


Vendee-w-Ang mamili. Veritable-a-Totoo; tunay; tama.
Vender-/z-Ang nagbili; ang nag tinda. Verity-n-Katotohanan.
Vendible-#-Umubrang ipagbibili. Verjuice-n-Katas na maasim; kaasimau;
Vendible-n-Anomang bagay na ipinag- anghang; kapaklian.
bibili. Vermicella-n-Fideos.
Vendition-w-Pagbibili; pagtitinda. Vermicular-a Nauuukol sa bulati.
Vendor-n-Ang nagtitinda. Vermiculate-a Hitsurang bulati.
VIC 352 VIR
Vermiculose-Vermiculous-a-May bulati. Vicious-a-Mabangis; mabagsik; masama.
Vermifuge-n-Gamot laban sa bulati; ga- Vicissitude-n-Pagkasunodsunod ng pag-
mot sa bulati. lipat.
Yermillion-n-Pula. Victim-n-Ang nahibo; 6 dinaya.
Vermin-w-Hayop na malikot. Victim ize-v-Tekasin; hibuin.
Yernacular-a-Nauukol sa lupang tinu- Vic,tor-w-Ang nanalo.
buan. Victory-w-Pananalo.
Vernacular-n-Wika ng isang tavvo. Victorious--Nanalo.
Vernal-a-Naimko! sa tagaraw; nauukol Victual- w -Pagkain-
sa pagkabata. Victual-n-Bigyan ng pagkain.
Yersatile-a-Makapipihit; mababago. Vide-w-Tingnan.
Verse-fi- Verso; pangkat. Videlicet-rt-Sumusunod; ganiri.
Versed-a-Marunong; sanay. Vidette-n- Bantay .

Versification-n-Paggagawa ng verso. Vie-y-Lumaban; magtalo.


Versify-v Gawin verso. View-n-Tingin; tanaw; kita.
Version-n-Salaysay; kahulugan; kasay- View-v-Tumingin; tanavvin.
sayan. Vigesimal-a-Ikadalawangpuo.
Versus-prerp. -Laban kay. Vigil-n-Bantay; pagingat.
Yertebra-n-Isang buto ng gulugod. Vigilance-n-Pagingat; pagkakalinga; ban-
Verterbral-Vertebrate-Vertebrated-a-May tay.
gulugod. Vigilant-rt-Maingat makalinga.
Yertex-n-Dulo; pandulo; kataasan. Vigor-n-Takas; kaliksihan; katibayan; ti-
Vertical-a-P^tayo; nakatayo. bay; bisa; kasapatan.
Vertigo a-Lilio; hilo. Vigorous-^ Matapang; rnalakas; matibay;
Very-ado.-Totoong; tunay. mabisa; matigas; litiran; malitid;
Yesica-n-Pantog. maugat.
Vesicate-?/-Lumintos. Yile-a-Masama; hamak.
Vesication-n-Paglilintos. Vilification n-Pagaalipusta; pagmumura;
Vesper-n-Bituin sa gabi. pagpapahamak.
Vespers-tt-Orasion. Vilify-z;-Hamakin; murahin; alipustain;
Vessel -Vaso. pasamain.
Vest-n-Chaleco. Villa-n-Tirahan 6 tahanan sa parang.
Yest-v-Magbihis; bihisan; bigyan ng ka- Village-ra-Nayon; bayan na nmnti.
pangyarihan. Villain-n-Masamang tavvo.
Vestal-a-Banal; maselang; malinis. Villainous a Masama.
Vested-a-Nakabihis. Villainy-n-Kasamaan.
Vestige-i Bakas; guhit; tanda. Vindicate-7/-Lumaban; magtulong.
Vestment-n-Dainit; habito. VindicatioQ--Paglaban; katulong.
VeHture-n-Manga dainit. Vindictive-rt-Mahiganti.
Veteran-a-Sanay; dati. Vine-?i-Lipay.
Veteran-n-Tawong sanay. Vinegar-?i-Sukha.
Veterinanan-n-Mangaganiot ng hayo[. Vine yard-w-Haluinanan ng uvas.
Veterinary-rt-Nauukol sa paggamot sa Vinous-a-Nauuk'>l sa alak.
manga hayop. Vintner-n-Mangangalakal ng alak.
Veto-v-Magbawal; umayaw; liuag punia- Viol-Viola-n- Viola; violin na inalaki.
yag- Violate- o-Magkasala; lumaban sa utos.
Vex-y-Abalahin; yamutin; sabarin. Violation-n-Pagkakasala; kasalanan.
Vexation-n-Yainot; tukso; abala. Violator-n-Ang bagkasala.
Vexatious--Makayayaniot; niayamutin; Violence-w K alakasan.
mapighati. Violent a-Malakaa; gahasa.
Yia-a<iy.-$a parang ng; sa gawi ng. Violet n-Violeta.
Yiolt-t n Kuhiy purpura.
Yiadui-t-?i-Tulay-.
Vial-n-Boteng nmnti. Violin -n Violin.
Viand-n-Pa^kain. Violinist-n-Violinista.
Vibrate- v-l'mi nig; mangatal. ViptM- 91- A hi pong.
Vibration-w-Iliig; panginginig; atal. Viperous n Slay kamandag; parang alu-
Yicar-n Katulong; kahalili. pong.
Vii-arage w-Bahay
r
n.C kaliliini. Virago-M-Babaying malikot at manga-
Vice-/z-Bisio; kasamaan; sala; kasalanan. lias.

Vicinity-n-Lugal na malapit; paligid. Virgen-//-Virgin; babaying banal.


voc VUL
Virgin-a-May puri; banal. Vociferation-n-Pagsisigaw; hiyaw.
Virginity-?/ Kabaualan; pagkadalaga. Voriferous-a-Malakas; matunog.
Viri descent- a- Verde. Vogiu'--Kaugalian; USD; modo.
Virile <7-Parang lalaki; nialakas. Voire-n-Voces.
Virtue-;/ Kabanalan; virtud; puri; kala- Voice-?;-Mag8abi; sabibin.
kasan; kapangyarihan. Voiced-^-.May voces; sinabi,
Virtuousa-rt-Banai; may puri; inalinis; \'oiceless-a->Valang voces.
rnaselang. Vnidv/-\Valang balaga; walang kabulu-
Virulence ?i-Pagkakabawa lian; walang laman.
Virulent-^/ Makahahawa; may kamandag. Void-n-Lugal na walang anomang laman.
Virus-;/-Nana na ma^ababawa. Void-/--Alisin ang laman.
Visage-n-Tingin; niukha; hitsura. Voidance-n-Kawalan ng larnan.
Vis-a-vis-<7'\-Makakaharap. Volant-a-Nakalili[)ad; maliksi; matuHn
masi})ag.
Vi.- cera-n-Laman ng tiyan. Volatile rt-Masaya; saliwabang loob; ma-
Visceral-rz Nauukol sa manga bituka. daling sumingaw.
Viscerate-?;-Alisin ang laman ng tiyan. Volcanic-a-Nauukol sa volcan.
Viscid a- Malagkit; madidikit. Volcano--Volean.
Viscoantrw-Visconde. Volley-n-Pagputok ng sabaysabay.
Viscountess -//-Asawa ng visconde. Volt-n-Panukat ng lintik.
Viscous -a-Malagkit; main mot. Voluble-a-Masalita.
Vise-n-Pangipit. Volume-w-Toino; libro.
Vise-7>-Ipitin. Voluminous a Malaki; may maraming
Visible-a-Makakikita. tomo; masagana.
Vision-n-Tingin; kita; pagtatanaw. Voluntariness-n-Pagkakaayon sa kabi-
Visionary-rt-Magunignni; mapagwari. lingan.
Visit-n-Visita; dalaw; pagdadalavv. Voluntary-a-Ayon sa kabilingan.
Visit-z/'-Dalawin; magvisita. Volunteer-n-Voluntario.
T

Visitation-n-Pagdadalaw. \ olunteer- y-Magprisinta.


/

\"isitor-n-Ang durnadalaw. Voluptuary-rt-Masagana.


Vista--Tanaw. Vomit z/-Sumuka; magsuka;
, sukain.
Visual-a-Nauukol sa tingin. Vomit--Suka; pagsusuka.
Vital-a-Kailangan na totoo. Vomition-n-Fagsusuka.
Vitality-w Kakailangan ng mahigpit. \"omitive-a-Makasusuka.
Vitiate-v-Sirain. Vomitory --Pagsnka.
T
\ itreons-a-Naunkol savaso. Voracions-tt-Matakaw.
\'itric-a-Parang oristal. Voracity-Voraciousness w-Kataka wan.
Vitrifaction-Vitrifacture-n Paggagawa ng Vortex-n-Uliuli; ipoipo.
manga bagay ng cristal. Votary--May pangako.
Vitrify-v-Maging cristal. Vote-w-Voto.
Vituperate-/--Murahin; magmura. Vote-/;-Magvoto; ihalal.

Vitnperation-n-Kamurahan; pagmnmura. Vouch-v-Mangako.


Vituperator-n-Ang nagmumura. Voucber->i-Keribo.
Vivacious -</-Masaya; bubay na loob. Vouchsafe-v-Paging clapat; pumayag;
Vivacity-n-Kasayalian; saya. ipagkaloob.
Vivid-a-Ayon sa buhay; buhay niaia- Vow-n-Nunipa; pangako.
kas. Vow-v-Manumpa; mangako.
Vivi1'y-'--P)uliayiii; pasi]>agin. Vowel-WrVocal.
Vixen-^-Babaying man gab as. Vo we 1-a- Vocal.
Vixen ly-Vixenish-a-Masungit; mangabas. Voyage-ft-Lakad; viage.
Vocable-n-Salita; ngalang. \'oyage-r -Maglakad; mag viage.
Vocabulary--Vocabolario; listaban ng Vulcanian -a- Nauukol sa volcan,
manga salita. Valgar-a-Karaniwan; bayag; alam ng
Vocal -a-Nauukol sa voces, madia; bamak; mababa.
Vocal ist-w-Magdadal it. \'ulgarness-w-Kabamakan; kabal>aan.
Vocality n-Pagdadalit. Vulgar! ty-n-Kahamakan; kababaan; ka-
Vocali/e-t'-Tunugin. balayan.
\'ocation-w-Hanapbnbay; kabiligan. Vulnerable-->Makasisira; umubrang sa-
Vociferate- f-Sumigaw; sigavvin; hiya- gutin.
win. Vulpine-rt-Matalas; tuso.
45
WAN 354 WAS

\Vabble-7/-Gumiraygiray; nminig. Wandering--Paglibot.


Wabble n Giray: paggigiraygiray; inig. Wane-r-Tuinaliimik; bumimpil; luinubay ;

Wad--Takip. bumawas; humina.


Wad-v-Takpaain; itakpan. V"ane-n-Pagbawas; kahinaan.
Wadding n-Takip; pauakip. Wanness--Kaputlaan; kahinaan.
Waddle v-Lumakad na parang bata. Want-n-Kakailangan ibig; kakulangan;
Wade-y-Rumatis; magbatis; luinakad sa g a torn.
tu big. Want-c-Magkailangan; maibigan; mag-
Wader-n-Ang bumatis. nasa; magpita.
Wafer -Galletang manipis. Wantinga-Kulang.
n Galletaog manipis.
A\ at'fle Wantion-a-Malaya; pagayongayon; mati-
Wal't Luiuutang Inmipid; lumayag.
/: gas ang nlo; tarnpalasan.
Wag v Pnmagpav; iwayway V.'anton-n-Tawong malulx >g.
Wag /i-Tagnag: way way; tauong masava. Wauton-z'-Maghampaslupa; maglubog.
Wage-r-Luiuabaii; magpusta. Vv ar- Labanan; paglaban; digma; pag-

Wage-r-Lnmaban; uiagi)iista; kaupahan; <lirigma; pagbabaka.


n})a; bayad. War-w-Lumaban; mabaka; rnagdirigma.
Wager-v-Magpusta; pustahin; tumaya. V."arble-7/-Kumanta.
Wager-n-Pusta; taya. Warble w-Kanta.
V/aggle-r-1'agpagin ang buntot; galawin; Ward-?;-I>antayin; magbantay.
ang buntot. Ward-7z-Silid; kuarta.
r
^^'aL, <>n-?^ t>agol. Warden -n-Taga ingat; taga bantay; puno
\\jiifn-Batang walang tiraban; batang Warder-n-Taga bantay; bantay.
lansangan. Wardrobe-n-Manga dainit; lalagyan ng
Wail ?i-I)aing; binagpos. dainit.
Ware-t'(
Jnmasgas; ganiitin.
VVainScot-n-Dingding na kahoy. Ware-n-Kalakal.
Waist-w-Bayawang. Ware house-w-Kamalig.
Waist band--Pmigkia sa bayawang. \\'ur fare-w-Pagdirignia; j)aglalal)an.
\\'aist coat-n-Cbaleco. V.'arily r^'r.-Mailag.
V.'ail /--Magantay; antayin. Wariness n-Ingat; ilag; kailagan.
^'ait-u I'ngaaiitay. Warlike-rt-Bagay sa labanan; Nannkol
\\'ait<'r-;/-Alila sa lanic^a. sa pagdii-igina.
VVaitreflB-n-Babayini; alila sa lames. :. a riii c/-Maii lit; ina lagan gain; i malakuko.
\\"ai\'O r Uitiwan; ifucra; inaiwan. \\"ariu-''-I'ainitin, nininit.
Wake-t Bj'kas ng sasakyan. V.'annib-^ Init; kaningasan; kainitan.
\\'akc-//. I'uyiit; pagj)iiyat. V ;irn-7/-II>alita; inagbigay alain; inagba-
\\'akc-o '
iiiinisiirj. lita.

Wakeful-a-Magising; gising. Warning u-Bala; Itabala; alam.


\\'akcii-r-< -uinising; gi^ingin. Warp-z/-Baluktutin; bumaluktot.
\\';il<- //
1,,-i'ay ng hampas; guliit. \\'ar]> /v-Kalialuktotan.
Walk n-Lakad; pasial; gala; paglilmt. Warrant n-Tibayan; katibayan; demanda;
\\";il!< Magpasial; luinakad; guniala;
/ In kasulatan.
mtbot. Mat-rant Tibayin; ; niag.U-inar.da; ma-
\\ al l-n-I >ingdinir; psidcr. ging dapat.
Wall 7'Onniawa ')
ilagay ng dimpling Warrantable-*/ May kat>\\ iran; naging
jiadcr.
'>

'
<!a]iat; karani])atan.
\\allct n I'.ulsikot; lalagyan ng kuarla V, arrant y-//-K:isul:it an;
pangaku.
I
salapi. Warrior-n-Sundalo; mandirigma.
Wall<p-r-Hanipasin; jialnin. Wart- Kalug'i.
\\ altx-u Hal: sayaw.
Warty-a-Makalago.
Waltc 9-Snmayaw ng bal; mairsayau-. \V;ii-y-^-Maingat; mailag; inabinalicii.
x
\ an ^Mapntla; nainntla; nialiina. \\ as -r. ''ni/>.- Ay; naging; nagka.
\\'and-x-Maikling tungknd. \Vsish-r-Mnglaba; lablian; inagbngas; liu-

Wander- v-Maglibot; lumib.it. gasin.


WRA WEL
Wash Laba; paglalaba.
// Weaken-t-Hinain; liumina; lumata.
\Yasher-H Makinang panlalaba; magla- WeaknesB-n-Kahinaan; lata.
laba. Weal-n-Kalagayan inalmsay; kalmsayan.
Washer won ian--l',al >aying
maglalaba. \\'cal 7' ( Juhilin.
\Yash stand-;/-Hina\van ng kaiuay; lii- \\\'alth ii Yainan; kayanianan.
lamusan. \\
ealtby--Yaman; maknai-la; inasalapi.
Waehy-a-Matubig; hasa; mahina; payat; \\'ean A \\atin sa pagauso;huagpasu8uin
r-

1m.' Weapon-H-Kasangkapan n.C sundalo; ka- r

Waep-n-Putakti, sangkapang panlaban.


Waspish-a Nauukol sa putakti;raapootin. Wear-v-Garaitin; isuot; gumasgas.
Wast-r. -Ay; na<:ing.
/,////. \\"ear n 1'agganiit; r
kaganiitanu iagsuot.;
Waste- V-Isabog; sayangin; gastahin sa gasgas.
walang kabuluhan. Weary -a -Pagod: niapagal; naliirapan.
\Yaslc-rt-I.abis; stikal; nakasabog. \\'i'ary-/' I'uiiiagod; pumagal; yunianiot.
Waste w-Kasnkalan; kalabisan. Weather n-Panabon.
Watch -//-Oi-asan; relos na innnti bantny; Vreather-7^-Tninagal sa kabirapan.
tanod. Weather <tock ff-Kasangkapangpahgturo;
Watch-v-Bantayin; magbantay; magi- ng ])inangaling ng hiingin.
ngat; ingatin talibaan. Weave-y;-Hunui!)i; ntaglala; salahin;.
Watcbful-a-Masipag magbantay; mai- Weaver n-Manghahabi.
ngat; gising; nialiksi. Wea/en-ft-Puyat; mahina.
\\'atch man-#-Bantay; taga igat. Web-w-Bahay gagamba.
\'-"atch word-w-Hodyatan; tanod. Webbed-a-Hindi makahiwaJay ang ma-
Water n-Tubig. nga tlalii-i ng ]>aa.
Water- r-Tubugin; diligan; magdilig; Wed-V, /w^.-Kinasal; kumasal; nakasal;
wisikan, saV)iiyan. nagasavva; nagbalayi.
V atery a-Matubig; basa. Wedding n-Kasal; balayi; pagkabalayi.
^v atercourse n-Daan ng tubig. Wedge-7^ Sabat; kalang.
Waterfall --Hulugan ng tubig; paghulog Wedge- vSabatin.
ng tubig. Wed lockn-Kasal.
Water fowl n- 1 bon na nawivvili sa tubig. Wednesday >t-Miercoles.
Water melon -Paku an. Weed--i>among magaspang.
\Vater proof-a-Di masisira sa tubig. Weedy-a-Maramo; masukal,
Water spout--Sigvva. W eek-7i-Lingo.
T

Water-tight-a-Di makapapasok ang tu- Week day-w Manga araw bnkod sa lingo.
big. Weekly-a-Balang lingo; twing ling".
Waul-t'-TImiyak. Weekly-afZt?.-Sa lingolingo; lingolingu-
Wave-w-Alon; daluyong; kaway. han.
\Vave-T/ Kawayin; kunnuvay umalon; pu- Weekly-n-Pahayagan na lumitaw min-
niagpag; pagpagin. san sa isang lingo.
Waveless-a- Walang alon. Ween-r-Magisi]i; magwari.
\Vavelet-i-Alon na inunti; munting alon. Weep-v-Umiyak; magnangis; magluba;
Waver-v-Gumiray; lumikoliko. lumulia.
Wavering-a-Mahina; mabubual; hindi Weeping-a-Maluha; nananangis.
pirme. Weevil n-Bukbok; pangbutas.
Wavy-o-Maalon. Weigh-z/ Timbangin; tuniimbang; biga-
W ax-- Kalaba. tin; bum igat.
Wax-f-Pahiran ng kalaba. Weight-w Bigat; timbang; kabigatan.
.Waxen- \Vaxy-a-Makalaba; may halong Weight-r-Pabigatan; patawin.
kalaba. Weightless a- Walan g bigat.
Way-n-Daan; paraan; landas; la) o; ka-
r
Weighty-fl-Mabigat; malaki; mabalaga.
\(

hiligan; hangad. eir-n-Pangharang ng tubig.


Wayfarer-n-Tawong lakad. ^ eird-a-Nauukol sa nuno.
Waylay-v-HaraDgin; humarang. Welcome-a-Masaya; mainam sa visita.
Wayside--Tabi ng daan. Welcome-v-Tangapin ang manga visita.
Wayward a-Pabaya; matigas ang ulo. Welcome-it Pagtangaj) n<> visita.
We--|>ro.-Kami; tayo. Welcoine-T^-Taugapin ang visita; tuman-
Weak-o-Mahina; payat, marnpok; malata; gap sa visita.
dapok; babasagin. V.'eld--Hinang.
Weaklv-ar?t'.-Mahinahina. Weld-r-Hinangin; magbinang.
WHE 356 WHf
Welfare-/z-Kalagayan; kabutihan. Whelp-n-Anak ng hayop; tuta; batang
Welkin-n-Langit. hamak.
Well n-Balon; bukalan. When-m/z/.-Kailan; nang; niyong; noon.
Well-w-Bnhos; umagos. When ever-When so ever-a^t;.-Kailan
Well-a-NYalang sakit; masaya. man.
Well-acfe/.-Mabuti; matowid; mahusay. Whence adit. Saan; knng saan; paano.
Well-being H-Kalagayang walang sakit; Whfnce so ever arZy.-JMagbuhat. sa.
kasayahan: kabutihan. Where-<7^t?.-Saan; saan banda.- saan man.
\Vell-born-a-Hindi nagbuhat sa masa- Where about- Where abouts-ad'z/.-Saan
ma. man; malapit sa.

Well-bred-a-Magalang; mabuting ugali. Where abouts-#-Lugal kinalalagyan.


Well-favored-a-Maganda. Where as-cowj.-'Dahil dito; yayamung;
Well head-n-Bnkalan; binukalan; pinan- upang.
galinga; pinagbubatan. Where at -a^w.-Dahilan dito.
Well-nigh-arfc/.-Halos. Where fore-ar^u.-Dahilan dito.
Well-spring-n-Bnkalan; pinagbnhatan; Where of-arfo.-Nang ano.
pinangalingan. Where on-ar^u.-Sa yaon 1

We'll-Kami'y tayo'y. \Vhere so ever Oft?.Saan saan; saan man.


Welt-n-Gilid; tabi. Where to adv.-tta lugal yaon.
Welt-c-Lagyan ng gilid. W here
T
upon.-ado.-At ngayon.
Welter-?;-Mahiga sa putik; lumublob. Whet-v-Ihasa.
Wen-n-Pigwa. Whet-n-Paghahasa.
Wench-#- Babaying negra. Whet stone-n-Asahan.
Wend-w-Pumaroon; sumunod. W hether-conJ.-Kung.
T

Went--z/. ?'wp.-Naparoon; nagpunta. Whey-n-Gatas na malabnaw.


Wept-77. imp. & p. jp.-Umiyak na; nakai- Which pro. -Alin; kung alin.
yak. Which ever-Which so ever-^ro.-Alinman.
Were-v. imp.-Ay; naging. Whiff--Ihip; hitit,
West-n-Ang kalunuran. Wiffle-c-Uminig; gumiraygiray.
West-a-Kalunuran. Whiffle tree-n-Pansabit ng tiranti.
\\"est-a^.-Sa gawing kaluntiran. W hile-?i-Panahon;
r
dali.
Westerly-a-Sa kalunuran. While adivSamantalang.
Westerly-ar^.-Sa gawing kalunuran. \Vliile-/;-Samantalahin.
\Vestern-a-Kalunuran. mamnsanminsan.
West ward- West wards- arfu.-Sa gawing Whilst-a^c.-Samantala.
kalunuran. Whim-?i-Sumpong; nais pita.
Wet-a-Basa; natigmak. Whimper ^-Umiyak; manangis.
Wet n-Pagkabasa. W himper-n-Iyak;
T

nangis.
Wet-v-Basain; bumasa; matigmak. Whimsical-a-Mapootin; masumpungin.
Wetness n-Pagkabasa. Whine-v-Umiyak; dumaing; manangis.
Whack-T/-Hampaain. Whine-w-Ningas; daing.
Wback-Ji-Hampas. Whinny-v-Humuni ang kabayo.
Wharf -n-Muella. W 7

hinny-w-Huni ng kabayo.
What^pro.-Ano. Whip-w-Latigo.
What-a-Anong. Whip-v-Latiguhin; hampasin ng latigo.
What ever-m'o.-Ano man; alin man. Whir-n-Haging; haginit.
What so ever-p-o.-Ano man; alin man. \\
"hir-t'-Humaging; humaginit.
What so ever-a Ano mang. Whirl-u Umikit.
\Vheat-w-Trigo. Whirl-n-Ikit; pagiikit.
Wheaten-a-Nanukol sa trigo. Whirl pool-n riiuli
Wheedle-?>Alindugin; amoin; palayavvin; Whirl wind-w-Ipoipo; buhaui.
pawiliin.
Wlieel-w-(Jnlong. Whisk-:i-Walis; lawis.
Wheel-y-Ciulungin- \Vhisker-n-Balbas.
Wheel wright n-Mangagawa ni> Whiskey-n-Wiske.
\Vhee/e-r-Maghika. \\'liis])ei--r-P)Umulong; magbulnngan.
Wheeze-n-Hika. \\'hisper-n-Bulungan bulong.
\\ hee/y a Mahika. W T
hist-//;^T.-Siit; tahan.
Whelk--Bntlig. Whista-Tahimik; walang kibo.
Whelm-v-Supilin. Whist-n-Tres y siete.
WIG WIT
Whistle-v-Sumutsot; lunnaging; huma- Wild-a-Mailap; mabangis; ramo; l)angin
ginit. tungak.
Whistle-w-Haginit; sutsnt; panutsot. Wild--Gubai
Whit-n-Kakaunti. Wflder-v-Gumulo ang isip.
\\ hite-rt-Maputi. Wilderness-n-Gubat; kagubatan.
\Vhite-n-Kulay pnti; puti. \Viltlness-w-Ilap.
Whiten-t'-Pumuti; putiin. Wile-w-Daya; hibo; lalang; lansi.
Whitish-a-Maputiputi. Will w-Loob; isip, lakas loob.
White smith*?!' Man gagawa ng la l
a. Will-v Maibigan.
White wash-72-Halo ng apog at tubig. Willful-a-Matigas ang ulo; lakas loob.
White wash-oPahiran ng apog. Willfally-arZy.-Tinalaga; sinadya.
Whither-rtffo'.-Saan; saan banda. Willing-a-Masusunnrin,
White so ever -ado. Saan man. Wilt-?;-Lumanta; kumupas.
Witlow-H-Parnamaga ng mga daliri. Wily-a- Tuso; magdaraya.
Whittle-w-Kayasin; kuniayas; magkayas. Wim ble-?i- Pangbutas-

Whttle--Pagkayas. W in-v-Manalo;
r
magkamit.
Whix-v Humaging; humaginit. Wince- y-Umurong; matakot.
Whi/e-n-Haginit; haging. Winch-w- 1'anghuit; pangikit.
Who-pro.-Sino; sinosino. Wind-n-Hangin.
Who ever-W'o.-Sino man. Wind-y-Ikiran; umikit.
Whole -a-Lahat; buo; ganap. Windless-a Walang hangin.
Whole n-Kalahatan; kabuoan. Wind mill-n-Makinang ipinalalakad ng
Whole some-a-Makapagpapalakas; ma- hangin.
kagagaling sa katawan. Wind pipe-n-Lalamunan.
Wholly-ody.-Lahatlahat; buongbuo. Windo w-n Bintana.
Whom-jWo.-Sino man; alin man. Wine-w-Alak; tinto.
Whom so ever-pro.-Sino man. Wine glass-w-Kopa ng alak.
Whoop- Sigaw; hiyaw. Wing-n-Pakpak.
Whoop-v Sumigavv; hiyavvin. Wing-u-Pilayin.
Whose-^ro.-Kanginong; kanikaninong. Winged-a-May pakpak.
Whose so ever-/jro.- Kangino man kangi- Wingless a- VValang pakpak.
kanino man. Wink-v-Kumindat; pumikit.
Who so ever-^ro.-Sino man. - Wink-n-Kindad; pikit.
Whur-w-Haging; haginit.
Whur-v-Humaging humaginit. L *^
*
^ Winning-n-Panalunan.
Winning-a-Mananalo.
Why-odw.-Baktt; bakin; paano'kaya ang Winnow-t;-Magpahangin.
dahilan. Winsome a-Maganda; masaya.
Wick-w-Mitsa. Winter-?t-Taglamig.
Wicked-a-Masama; malupit; hamak. Wintery-a-Malamig; maginaw.
Wickedness-ft Kasamaan; kalupitan. Wipe-v-Pahiran; magpahid.
Wicker-n-Sangan munti- Wire-n-Kawad.
Wide-a-Maluag; maluang; malapad; ma- Wire-v-Lagyan ng kawad.
aliwalas; tivvangwang; madalang; ma- Wiry-v-Nauukol sa kawad; malakas;
lawak; watak. maliksi.
W\de-adv.- Maluang; malapad. Wisdom-w-Karunungan; dunong; pahani;
Wideness-n-Kalaparan; lapad; luang. kabihasahan; katalinuhan.
Width n-Lapad; luang; kalaparan. Wise-a-Marunong; tuso; matalas; mata-
Widen-w-Lumapad; lumauang. lino; bihasa.
Widow-u-Baong babayi; babaying bab. Wise acre-n-Ulol.
r

Widow-v-Magbao; maging bao. \V ish-?;-Ibigin;magnasa;magpita;magnai.s

Widower-^-Lalaking bao. Wish-n-Ibig; nais; nasa; pita.


Widow hood n-Kalagayan bao. Wishful-(Z-Maibigan; mapagnasa; mapag-
Wield-v-Mamahala; gamitin. pita.
Wife n-Asawang babayi. Wisp-n Munting bigkis.
Wife hoop-w-Kalagayan may asawa. Wistful-a-Maingat.
Wig-n>Buhok. Wit-w-Lasa; lakas ng isip; katalasan
Wiggle-v-Kamilos. katalinuhan.
Wiggle-n-Kilos. Wit-v-Malaman; talastasin.
Wight-n-Tawo. Witch-w-Babaying magkukulam.
M'igwam-n-Bubo. Witch-i;-Kularain; mangkulam.
woo 358 WOV
Witch craft-n-Mangkukulam. Wood man--Tawong gubat; manga-
With-prep.-Kasama ng; nans; sa; ni. mananaga ng kahoy.
ngaso;
AY thai rtfZt/'.-Sabaysabay; naman; gayon
i
AYoodsman-n-Tawong gubat; mananaga;
din. mangangaso.
Withal j9rep.-Kasama ng; nang; sa. workw-Sawa sa kahoy.
\\"<j(>d
With draw-r-Magrenuncia; umurong; tu- Wood y a Makahoy.
mangi; itiwalay; luinayo. Wool-w-Balahibo ng tupa.
\Yith drawal-n Pagurong; pngtangi; pag- Woolen a-De lana.
tangal. Woolens m-Manga damit na makapal.
Withe-M-Pamigkis. Wol ly-a Mabalahibo.
\N ither-v-Lumanta; kunuipas. Word ?i-Salita; wika; pangako.
Withers-n-Batok ng kabavo. Word-w-Magaaiita; magsabi.
\\"ith hold-c.'-Ifuera; ibukod; huag sabi- AVording-^-Pagsasalita.
hin; huag magsabi. Wordj -a-Masalita; may maraming
7
salita.
With in-acZy.-Nasasa loob. Wore-7'. imp.-Ginarnit; sinuot; ginasgas.
With in-^wep.-Napapaloob. Work n Tra haint fftL\vn' kapagal a n
-
.

With out-tff/7/.-Wala. Work-z'-Magtrabajo; gumawa; pumagal.


W ith out-prcp.-Sa.
T

labas; labas sa. Work box---Tampiping munti.


V, ith Ntaad-?;-Tumagal; lumaban; labanin. Worker-w-Mangagavva; ang gumawa.
Wit ess-a-Vlol; mapurol ang isip. Work house n-Bilango.
Witness-n-Saksi; manunupd. Work man-n-Mangagawa.
Witness- oSumaksi; inarmed. Work manship-tt-Paggagawa.
Witling-tt-Ta\vong hindi marunong. Work shop-n Gawaan.
Witty-a-Marunong; rnatalas; inatalino. World-n-Sangkalibutan; lupa; mnndo;
Wive v Magasavva; makasal. sangkatawohan.
Wizard-n-Tawong marunongf mago. Worlding-n-Tawong lupa.
Wizen-a-Payat; tnyo. Worldly a-Xauukol sa lupa; bagay lupa.
Woe-u-Kahirapan; saknna; hirap. Worm-n-Uod; bulati.
Woe-begone-a-Nakakaha]is. Worm-t?-Pumagal; pumagot.
Woeful -Woful a Kaawa: inaiungkot. Worm-eaten-a-May uod; may bukbok.
Wolfn-Lobo. \\~orn-7'. //_/>. -Ginamit; nakasuot.
Wolt'ish-rt-Xauukol sa lobo. Worry-v-Tuksuhin; yamutin; i>agalitin.
Wolve8-- Manga lobo. Worry-;/-Tukso; galit; yamot.
Woman -w-Babayi. Worse a-Lalong masama; masama i>a;
Woman hood-w-Pagkababa} i; kalagayan lubhang masama.
babayi. Worse-odz/.-Masama pa.
Womanish a-Parang babayi. Worship-n-Pagsimba; pagsainba: pagga
Woman kind-;/-I^ahi
ng babayi. lang.
Womanly-a Parang babayi. Worship-v-Magsamba; sambabin,
Womb-n- Matrix; bahay bata. Worshipper n Ang sumasaml:i.
Won-/-. iiK/i. & p. p.-Nanalo; tinalo. Worshipful-a Dapat galangin; dapat pn-
Wonder-n-Pamamangha; pagtataka. rihin.
Wonder 7/-Mamangha; niagtaka. Worst -a-Kasamasamaan.
Wonderful-d-Makamamangha; magta- Worst-n-Ang masama sa laliat.

taka; niagaling na lubha. Worrft-w-Supilin; pasukuin; manalo.


Wondi'OU8-a-Makamainangha;magta,taka. Worsted-n-Torcillo.
Wont /'-Hindi niagawa. Wurth 7'-Maging; marajtatin.
Wont--Kaugalian; paguugali. Worth-w-Halaga,
Woo-t'-Lumigavv; lumingkod; inagling- Worth-a-May
kod, Worthinnes ;/ Kai-ami>atan.
Wooer-n-Ang nnglilingkod. Worthless -tl-Walang halaga; walang ka-
Wood n-Kahoy; kalap. buluhan.
W(ii)d-7'-TuniulM) an^ manga kahoy. Worthy a-Nararapal; ma.r.patin.
Woodbine-)/- lUilnklak. Would-'-- Kaya; ba.
Wood rutter-n-Mananaga ng kalmy. Wnuiil-//-Sugat; bugbog; liiwa; laga.
Wooded a-Makahoy; may kalmy. Wonnd-y-Sugatin; sumugat; buglnigin;
Wo(den-r/-Vai'i DU kahoy. l>agb:igin; hiwain.
Wooden rattle n-Pagupak. Woiind-7'. <iit]>. <V' ]>. y'.-lnikid.
Woodland-n-Lupang gubat; gubat. \\'ove ?'. imp.-Hinabi; humabi.
Woodland-a-Xauukol sa gubat. Woven -i'. p. ^.-Hinabi na; nakahabi.
YEA 359 YET
Wrangle-y-Magtalo; makipagtalo; mag- Wright*- Man gaga wa.
basagulo; inagusap. Wring-v- Pilipitin.
Wrangle H-l'sap; tal<>; l>asagnl<>. Wi-iiikle-n-Kunot; kulubot.
Wrap-7'-I>alntin; palupntin; magkidkid; Wrintlo I'-Kuniiniot; kuluhutin; kiinntin
ikirin; magulak. \Vrinkly-r/.-Makunot; niakululxit.
Wrapper-n-Balot;balutan;lalairyanbahay Wrist-j/ Kaniau; inanika nj> kamay.
Wratli-//-(Jalit; tanini ng loob. \Yrist band-n Painigkis sa kainay.
Wrathful-o-Magalit. VVrit-n-Sulat;kasulatan.
Wivak-r-Hapisin; gavvin. Write-v-Sumulat.
Wreath-n-Putdng. \\'ritcM'-n-Ta^a sulat.
Wreath-?;- Paniuton; putungin. \Yrithe-r-KumiIos ina.irhirap.
Wreck-v-Sirain. Writing--Kasillatan snlat.
Wrecksn-Pagkasira; kasiraan. Wrong-a Hindi tania; inali.
:

Wrench-n-Birador; pangpaikit. Wrong-w-Kamalian,


Wrench-Tv'-Pih.itin; batakin. Wrong-v-8umawail; saktan.
Wrest-v-Agawin; pilipitin. Wrongful-a-Masama; inamali.
Wrestle-u-Magbuno; sumungab. Wrote-f i'wjp.-Sinulat; sinulatan; suinu-
Wrestle w- Bun uh an; buno; wungaban. lat.

\Vresfler-?i-Ang marunong niagbuno. Wroth- a-Gal it; nakayayamot.


Wretch--Tawongma6aona;tawoiighamak Wrought-?? imp. & p. ^-(iinawa.
\\iTtched-a-Hamak; masaina; nmhing- Wrung--z/ imp. & p. jp.-Pinilipit.
kot; niababa. Wry-a-Napili])it.
Wriggle-c-Kuriilds; gunialaw. \Vye-w-Ang titik Y.

Xantbic-a-Kulay dalanghita; madihuv. matigas.


Xiphoid-a-Hitsurang sundata. Xyter-^i-Kasangkapang ginaniit n inaii-
Xylocarpoua o-Namumunga ng bungang gamot upang kayasin ang manga buto.

Yacht- n-Sasaky an. Yearn-i/-Magnaea; magpita.


Yachting-n-Paglayag. Yearnings-Pita; nasa.
Yager-n-Sundalong lakad. Yeast-n-Lavadura.
Yani--Kamoting dilaw Yelk--Pula ng itlog.
Yankee-n-Taga America. Yell-7/-Sumiga\v.
Yap-7/-Sumigavv; tumahol. Yell-n-Sigaw.
Yap--Sigaw; tahol. Yello \v-a-Madilaw.
Yard-M- 'akuran; bara.
1 Yellow -w-Dilavv; kulay dilaw.
Yard stick-w-Bara. Yellow bird-w-Ibong na madilaw.
Yarn-n-Pisi na malambot; estambre. Yellow hammer--Ibong na madilaw
Yataghan-n-Panaksak ng tnrko. dibdib.
Yaup-t>-Umiyak parang bata; sumigaw. Yellowish-a-Madilawdilaw.
Yaup-w-Sigaw iyak. Yr ellow jaclcet-n-Putakti.
Yawl-v-Umiyak sumigaw; nmangil. Yelp-f-Urnangil; sumigaw.
Yawn-v-Humikab; maghikal). Yelp-w-Iyak; angil, sigaw.
Yawn-w-Hikab; hi^rab. Yerman-n-Tawong karani \\aii.
Ye-^>'o.-Ika\v; kayo. Yerk-v-Batakin; bumatak.
Yea-a^7/.-Oo; oopo; tango. Yerk-w-Batak.
Yea-n-Pagkaoopo.
Yean-v-Manganak. Yester-a-Nauukol sa kahapon.
Year-n-Taon. Yesterday -w-Kahapon.
Yearling-w-Hayop na may isang taon Yesterday arZz/.-Kahapon.
ang edad. Yet-rZv.-Pa; man; yam ang; gayon-
Year]y-a<fo/.-Sa tuwing taon/ sataon taon. man.
ZER 360 ZYG
Yet-conj.-Datapnat; ngunit; b a g a in a n ;
You-proj9.-Ika\v; kay6.
yamang; baukod pa sa ito. Young-a-Binata; bata pa; mura.
Yield-^-Pumayag; sumuko; umani. Young-n-Inakay; ang anak.
Yield-n-Ani. Youngish-a-Bata pa; hindi pa matanda.
Yoke n-Singkaw; pagkaalipin; kahirapan. Youngister-n-Bata; binata.
Yoke-v-Isingkaw; singkawin. Yourjwv-Iyo; inyo; mo; ninyo.
Yokefellow-Yokemate -n-Kasama.
t
Your self-^ro-Iyong sarili; sarili mo;
Yolk-n-Pula ng itlog ikav rin.
Yon-a-Iyan; iyon. Youth-n-Bata; bagongtawo.
Yon-wfa/.-Diyan; doon. Youthful-a-Bata pa; binata; di pa ma-
Yonder-a-Iyan; iyon; yaon. tanda.
Yonder-arfo.-Diyan; doon. Yule-n-Kuaresma.
Yore adtf.-Noong panahon. Ywis-affa/.-Oo;totoo;tama;siguro;marahil.

Zeal-w-Kasipagan; sipag; kaningasan; Zest-n-Kainitan; kaningasan; kasipagan.


kainitan ng loob. Zig/ag-arfe. Palikoliko; pasuotsuot.
Zealot-#-Ta\vong maoipag na lublia; ta- Zig/ag-^-Lumikoliko; lumakad ng i>ali-

wong napakasipag. koliko.


Zealotry -n Kasipagan. Sim na malambot.
Zinc-Ji
Zealous-a-Masipag; mainit ang loob; Zodiaon-Daan ng aravv sa langit.
maningas; mangabas. ZonenLugar; pamigkis.
Zenith-w-Kataastaasan lugal; pandulo. Zounds-mfcr-Lintok.
Zephyr-n-Hangin nangaling sa kalunu- Zygoma-n Si hang; panga.
ran. Zy^(jmatic-a-Nauukol sa sibang 6 sa
Zero-n-Zero. ]>anga.
RETURN MAIN CIRCULATION
TO ^
ALL BOOKS ARE SUBJECT TO RECALL
RENEW BOOKS BY CALLING 642-3405

DUE AS STAMPED BELOW

.HIM 4 1QQ4

You might also like