You are on page 1of 26

Si Emilió Aguinaldo y Famy[1] (22 Marso 1869–6 Pebrero 1964) ay

isang Pilipinong heneral, politiko at pinúnò ng kalayaan, at ang unang Pangulo


ng
Republika ng Pilipinas (20 Enero 1899–1 Abril 1901). Isa siyang bayaning nakibáka
para sa kasarinlan ng Pilipinas. Pinamunuan niya ang isang bigong pag-aalsa
laban sa Espanya noong 1896. Makaraang magapi ng Estados
Unidos ang Espanya noong 1898, ipinahayag niya ang kalayaan ng Pilipinas at
umupo bilang unang pangulo ng Pilipinas noong Hunyo 1899. Malakas ang
kaniyang loob subalit nilarawang baguhan sapagkat naniwalang tatangkilin ng
Estados Unidos ang kaniyang hangarin. Nang maging ganap at lantad ang
mga hangarin ng Estados Unidos hinggil sa Pilipinas, muli niyang pinamunuan
ang isang pag-aaklas mula 1899 hanggang 1901. Nadakip siya sa bandang hulí
ng mga Amerikano noong Marso 1901, makaraang makipaglaban sa loob ng
dalawang taon. Nanumpa siya ng katapatan sa Estados Unidos subalit nagsuot
ng isang itim na bow tie hanggang sa tuluyang nakamit ng Pilipinas ang
kalayaan noong 1946. Tumakbo siya bílang pangulo noong 1935 ngunit nagapi
sa halalan niManuel Quezon. Sa mga hulíng panahon ng kaniyang búhay,
nagsilbi siya sa Konseho ng Estado ng Pilipinas.[1][2] Siya rin ang pinakabatang
pangulo ng Pilipinas.
Kabataan
Ipinanganak siya sa Cavite el Viejo, Cavite noong 22 Marso 1869 kina Carlos
Aguinaldo y Jamir at Trinidad Famy y Valero (1820-1916) Si Don Carlos ay
isang gobernadorcillo at dahil may lahi siyang Tsino, Tagalog at Mestizo,
nagkaroon sila ng yaman at kapangyarihan. Bilang bata, nakatanggap siya ng
edukasyon mula sa isa niyang lola at maya-mayang nag-aral ng elementarya
sa paaralang elementarya ng Cavite el Viejo noong 1880. Pagkatapos, nag-
aral naman siya ng sekundarya sa Colegio de San Juan de Letran, ngunit,
tumigil siya noong nasa ikatlong taon na siya para tulungan ang kaniyang
nabiyudang ina na patakbuhin ang kanilang bukid. Sa edad na 28, si Miong ay
naging cabeza de barangay sa Binakayan, ang pinakaprogresibong barrio sa
Cavite el Viejo. Hinawakan ang posisyon na ito ng 8 taon. Noong 1893, ipinasa
ang Maura Law na ibinago ang sistema ng lokal na gobyerno, binago nito ang
tawag na gobernadorcillo sa capitan municipal. Kaya noong 1895, si Aguinaldo
ang pinakaunang taga-Cavite el Viejo na tinawag na capitan municipal..
Si Manuel Luis Quezon y Molina[1] (19 Agosto 1878 – 1 Agosto 1944)
ay ang ikalawang Pangulo ng Republika ng Pilipinas (15 Nobyembre
1935 – 1 Agosto 1944). Siya ang kinilala bilang ikalawang pangulo ng
Pilipinas, kasunod ni Emilio Aguinaldo (na ang administrasyon ay
hindi kinilala ng ibang bansa sa mga panahong iyon at hindi kinilala
bilang unang pangulo sa mga kapisanang internasyunal).

Ipinanganak si Manuel L. Quezon sa Baler, sa lalawigan ng Tayabas


(tinatawag na ngayong Aurora) noong 19 Agosto 1878. Ang tunay
niyang pangalan ay Manuel Luis M. Quezon. Anak siya nina Lucio
Quezon at Maria Dolores Molina, kapwa mga guro. Nagtapos siya
ng pag-aaral mula sa Colegio de San Juan de Letran noong
1893.[1] Bilang isang binata, nakilahok siya sa pag-aalsa laban sa
mga Kastila. Nakipaglaban din siyang kasama ng mga Pilipinong
Nasyonalista sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano, bilang
katulong ni Emilio Aguinaldo. Naipakulong siya dahil sa gawaing ito.
Makaraang palayain, nanumpa siya ng katapatan sa Estados
Unidos.[1]

Naging manananggol si Quezon sa Baler. Noong 1906, nahalal siya


bilang gobernador ng lalawigan ng Tayabas, ngunit nagbitiw upang
makapangampanya para sa Asambleya ng Pilipinas, kung saan
nakamit niya ang pagiging pinuno ng Asambleya. Mula 1909
hanggang 1916, nagsilbi si Quezon sa Estados Unidos bilang
naninirahang komisyonero para sa Pilipinas. Sa panahong ito
naipasa ang Batas Jones (Jones Act), nagtatanggal sa Komisyon sa
Pilipinas ng Estados Unidos at nagbibigay ng mas mataas na antas
ng pamamahala sa mga Pilipino. Dahil dito, itinuring na bayani si
Quezon nang muli siyang magbalik sa Pilipinas.[
Si Sergio Osmeña (9 Setyembre 1878 – 19 Oktubre 1961), higit na
kilala ngayon bilang Sergio Osmeña, Sr. ang
ikalawangpangulo ng Komonwelt ng Pilipinas (1 Agosto 1944 – 28
Mayo 1946). Siya ang ama ni dating Senador Sergio Osmeña Jr. at
lolo nina Senador Sergio Osmeña III, John Osmena, dating
Gobernador Lito Osmena ng Cebu at Mayor Tomas Osmena.
Isinilang siya noong 9 Setyembre 1878 sa Lungsod ng Cebu. Si
Osmeña ay nanguna sa mga nagtapos ng primarya sa kanyang
paaralan. Nag-aral ng sekundarya sa Seminario ng San Carlos sa
Cebu. Nagtungo siya sa Maynila at nag-aral sa San Juan de Letran,
kung saan nakilala niya si Manuel L. Quezon.
Nang sumiklab ang rebolusyong Pilipino noong 1896, bumalik sa
Cebu si Osmeña. Ipinadala siya ng lokal na liderato ng Cebupara
ibalita kay Emilio Aguinaldo ang sitwasyon sa Cebu. Noong 1900,
naging tagapag-lathala at patnugot siya ng pahayagang El Nuevo
Dia.
Nagbalik siya sa Maynila para mag-aral ng abogasya sa
Unibersidad ng Sto. Tomas, kung saan ay muli silang nagkita ni
Quezon. Noong 1903, siya at ang kanyang mga kamag-aral ay
pinahintulutan ng Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas na kumuha
ng eksamen sa bar kahit tatlong taon pa lamang ang kanilang
natapos. Si Osmeña ay pumangalawa sa naturang eksamen sa bar.
Dalawampu’t limang taong gulang siya nang maatasang
pansamantalang gobernador at pagkapiskal ng lalawigan ng
Cebu. Pagkaraan ng dalawang taon, naging gobernador siya ng
lalawigan.
Nagbitiw siya sa kanyang katungkulan bilang gobernador nang
maitatag ang Asemblea Filipina noong 1907. Tumakbo siya at
nanalong kinatawan ng ikalawang distrito ng Cebu. Nahalal siyang
ispiker ng asemblea, isang posisyong hinawakan niya ng sumunod
na 15 taon. Naging senador siya mula 1923 hanggang 1935.
Tinanghal siyang "Senate President Protempore" noong 1923-1933.
Naging kasapi rin siya ng Misyong OsRox (Osmeña-Roxas), isa sa
mga misyong ipinadala sa Estados Unidos para ikampanya ang
kasarinlan ng Pilipinas. Nahalal siyang pangalawang pangulo
ng Komonwelt ng Pilipinas noong 1935.
Si Manuel Acuña Roxas (Enero 1, 1892 - Abril 15, 1948) ay isang pulitiko
sa Pilipinas. Siya ay nagsilbi bilang Pangulo ng
Pilipinas mula Mayo 1946hanggang sa kanyang kamatayan
noong Abril 1948.
Isinilang si Roxas noong Enero 1, 1892 sa lungsod na ipinangalan sa kanya
nang siya ay mamatay, ang Lungsod ng Roxas sa lalawigan ng Capiz.
Sina Gerardo Roxas at Rosario Acuna ang kanyang mga magulang.
Nagtapos siya ng abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the
Philippines)noong 1912 at naging topnatcher sa Bar. Nag-umpisa siya sa
pulitika bilang piskal panlalawigan. Nagsilbi sa iba-ibang kapasidad sa
ilalim ng Pamahalaang Komonwelt ni Manuel L. Quezon. Noong 1921,
naihalal siya sa House of Representatives at sa sumunod na taon ay
naging speaker. Pagkatapos maitatag ang Komonwelt ng Pilipinas (1935),
naging kasapi si Roxas sa National Assembly, nagsilbi (1938-1941) bilang
Kalihim ng Pananalapi sa gabinete ni Pangulong Manuel Quezon, at
naihalal (1941) sa Senado ng Pilipinas. Noong Ikalawang Digmaang
Pandaigdig, binihag siya (1942) ng pwersa ng mananakop na Hapon.
Ngunit sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, nanilbihan siya
sa ilalim ng Republika ng Pilipinas na itinaguyod ng mga Hapon. Sa
panahon din ito, siya ang nagsilbing intelligence agent para sa mga
gerilya. Hinuli ng mga bumalik na pwersang Amerikano si Roxas sa
paghihinalang pakikipagtulungan sa mga Hapon. Pagkatapos ng
digmaan, pinawalang-sala siya ni Heneral Douglas MacArthur kasama
kay pangulongSergio Osmena kasama ng mga Pilipinong heneral na
galing sa Sandatahang Lakas ng Pilipinas na sina heneral Basilio J.
Valdes at si heneral Carlos P. Romulo at ibinalik ang kanyang
nombramyento bilang opisyal ng Hukbong Sandatahan ng Estados
Unidos. Ito ang nagbigay-buhay sa kanyang buhay politika, at sa suporta
ni MacArthur, nanalo siya sa halalan sa pagkapangulo noong Abril
23, 1946 laban kay Sergio Osmeña. Bilang pangulo, pinawalang-sala niya
ang mga nakipagtulungan sa mga Hapon. Noong Abril 15, 1948, inatake
bigla si Roxas sa puso at siya ay namatay, habang nagbibigay ng
kanyang talumpati sa dating base militar ng Estados Unidos sa Clark Air
Base. Siya ay sinundan ni Elpidio Quirino.
Si José Paciano Laurel y García (Marso 9, 1891 - Nobyembre 6, 1959) ay ang
ikatlong Pangulo ng Republika ng Pilipinas(Oktubre 14, 1943-Agosto 17, 1945) sa ilalim
ng mga Hapon mula 1943 hanggang 1945.

Isinilang si Laurel sa Tanauan, Batangas noong Marso 9, 1891 anak nina Sotero Laurel at
Jacoba Garcia. Nagtapos siya ngabogasya sa U.P. noong 1915.

Pagkatapos ay, Hinirang na Kalihim Panloob ni Gob. Hen. Wood noong 1923 at naging
Associate Justice noong 1935. Nanungkulan siya bilang Pangulo ng Kataas-taasang
Hukuman nang sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig at itinalaga siyang
Kalihim ng Katarungan ni Quezon bago lumisan. Pinili si Laurel ng mga Hapon upang
magsilbing pangulo ng Ikalawang Republika ng Pilipinas. Pinangalagaan niya ang
kapakanan ng bansa sa gitna ng mga kalupitan ng mga Hapon. Ibinilanggo siya
bilang "collaborator" pagkaraan ng digmaan ngunit pinalaya ni
Pangulong Roxas noong 1948. Noong Nobyembre 6, 1959, namatay si Laurel sa
grabeng atake sa puso at istrok.

Maagang buhay[
Si José Paciano Laurel y García ay ipinanganak noong Marso 9, 1891 sa bayan
ng Tanauan, Batangas. Ang kanyang ama ay sina Sotero Laurel, Sr. na isang opisyal ng
pamahalaang rebolusyonaryo ni Emilio Aguinaldo at lumagda sa Saligang Batas ng
Malolos noong 1898. Ang kanyang ina ay si Jacoba García. Habang isang tinedyer, si
Jose Laurel ay kinasuhan ng pagtatangkang pagpatay ng katunggaling manliligaw ng
kanyang kasintahan gamit ang isang kutsilyo. Habang nag-aaral, nangatwiran siya
para sa kanyang sarili at napawalang sala. Nagtapos siya ng batas sa Unibersidad ng
Pilipinas Kolehiyo ng Batas noong 1915 kung saan siya nag-aral sa ilalim ni
Dekano George A. Malcolm na kanyang hinalinhan sa Korte Suprema ng Pilipinas.
Nakamit niya ang Master of Laws degree mula sa Unibersidad ng Santo Tomas noong
1919 at pagkatapos ay pumasok sa Yale Law School kung saan siya nagtapos ng
Doktorado ng Batas.

Noong 1911 ay pinakasalan niya si Pacencia Hidalgo at nagkaroon sila ng 9 na anak.


Si Elpidio Rivera Quirino (16 Nobyembre 1890—29 Pebrero 1956) ay
isang politiko at ang ikaanim na Pangulo ng Republika ng
Pilipinas (17 Abril 1948-30 Disyembre 1953).
Isinilang si Quirino sa Vigan, Ilocos Sur noong 16 Nobyembre 1890
kina Mariano Quirino at Gregoria Rivera. Nagtapos siya ng
abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines)
noong 1915.
Nahalal sa Kongreso noong 1919. Hinirang na Kalihim ng Pananalapi
ni Gob. Hen. Murphy noong 1934 at naging kasapi ng "Constitutional
Convention". Naging pangalawang pangulo siya ni Manuel
Roxas noong 1946. At nanumpa bilang Pangulo pagkaraang
mamatay si Roxas noong 17 Abril 1948. Kinaharap ng
administrasyong Quirino ang isang malubhang banta ng kilusang
komunistang Hukbalahap. Pinasimulan niya ang kampanya laban sa
mga Huk. Bilang Pangulo, muli niyang itinayo ang ekonomiya ng
bansa, pinaunlad niya ang pagsasaka, at mga industriya.
Tinalo ni Ramon Magsaysay sa kanyang ikawalang pagtakbo bilang
pangulo. Namatay siya sa atake sa puso noong 29 Pebrero 1956 sa
gulang na 66.

Maagang buhay
Si Elipidio Quirino ay ipinanganak sa Vigan, Ilocos Sur kina Don
Mariano Quirino ng Caoayan, Ilocos Sur at Doña Gregoria Mendoza
Rivera ng Agoo, La Union. Siya ay nag-aral sa Caoayan sa
elemantarya, sa Vigan High School sa sekundarya at pagkatapos ay
tumungo sa Maynila bilang junior computer technician sa Bureau of
Lands at property clerk sa departamentong kapulisan ng Maynila.
Nagtapos siya sa Manila High School noong 1911 at nakapasa sa
pagsusulit ng serbisyong sibil. Noong 1915, siya ay nagtapos ng
abugasya sa Unibersidad ng Pilipinas at nakapasa sa bar
Si Ramón' '"Monching" del Fierro Magsaysay[1] (31 Agosto 1907 – 17 Marso 1957) ay ang
ikapitong Pangulo ng Republika ng Pilipinas (30 Disyembre 1953-17 Marso 1957), na
nagsilbi hanggang sa kanyang kamatayan sa di sinadyang pagbagsak ng eroplanong
kanyang sinasakyan.

Siya ay isinilang sa Castillejos, Zambales noong ika-31 ng Agosto, 1907 kina Exequiel
Magsaysay at Perfecta del Fierro. Nag-aral siya sa Pamantasan ng Pilipinas at sa Jose
Rizal College (na ngayon ay kilalang Pamantasang Jose Rizal).

Naglingkod siya bilang tagapamahala ng Try-Tran Motors noong panahong bago


magdigmaan. Nang bumagsak ang Bataan, inorganisa niya ang "Pwersang Gerilya sa
Kanlurang Luzon" at pinalaya ng puwersang Amerikano at Pilipino ang Zambales
noong 26 Enero 1945. Noong 1950, bilang kalihim ng Pagtatanggol, kaniyang binuwag
ang pamunuan ng mga Hukbalahap. Pinigil niya ang panganib na binabalak ng
Pulahang Komunista at naging napakatanyag sa mamamayan. Noong eleksiyon ng
1953, tinalo niya si Quirino at naging ikatlong pangulo ng Pangatlong Republika ng
Pilipinas. Ang kanyang pangalawang pangulo ay si Carlos P. Garcia.

Iniligtas ni Pangulong Magsaysay ang demokrasya sa Pilipinas. Ito ang kanyang


pinakamahalagang nagawa. Pinigil niya ang paghihimagsik ng Huk o ng komunista.
Si Luis Taruc, Supremo ng Hukbalahap o ang pinakamataas na lider ng komunista, ay
sumuko sa kanya. Kaya si Magsaysay ay tinawag na "Tagapagligtas ng Demokrasya".

Siya ay tinawag na "Kampeon ng mga Masa" at ang pinakamamahal na Pangulo ng


Pilipinas dahil ibinalik niya ang tiwala ng mga mamamayan sa pamahalaan.
Winakasan niya ang korupsiyon sa pamahalaan at pinatalsik ang mga
inkompetenteng heneral.

Kabataan

Si Ramon Magsaysay ay ipinanganak sa Iba, Zambales sa panday na si Exequiel


Magsaysay at gurong si Perfecta del Fierro. Siya ay nag-aral sa Zambales Academy sa
sekundarya at Unibersidad ng Pilipinas sa kolehiyo sa kursong pre-inhenyerya. Lumipat
siya sa Institute of Commerce sa Jose Rizal College (1928–1932) at nakapagtapos ng
kursong Komersiyo. Nagtrabaho siya bilang tsuper habang nag-aaral. Siya ay
nagtrabaho bilang mekaniko ng Try Tran Bus Company sa Maynila at kalaunang
naging manager nito. Sa opisina ng Try Tran na nakilala niya ang kanyang asawang
si Luz Banzon na kumukuha ng kabayaran para sa kompanya ng bus na ipinagbili ng
ama ni Banzon sa Try Tran. Sila ay ikinasal noong Hunyo 10, 1933.
Si Carlos Polistico Garcia (4 Nobyembre 1896 - 14 Hunyo 1971) ay
isang Pilipinong makata at politiko at ang
ikawalong Pangulong Republika ng Pilipinas (23 Marso 1957–30 Disyembre
1961). Naging pangalawang pangulo at miyembro ng gabinete niRamon
Magsaysay si Garcia. Nanumpa siya bilang pangulo nang mamatay si
Magsaysay. Kilala si Garcia kanyang pagpapatupad ng patakarang
"Pilipino Muna" ("Filipino First

Maagang buhay[baguhin | baguhin ang batayan]


Isinilang si Garcia noong 4 Nobyembre 1896 sa bayan ng Talibon, Bohol.
Ang kaniyang mga magulang ay sina Policronio Garcia at Ambrosia
Polistico. Nag-aral siya sa Pamantasang Silliman sa Lungsod ng
Dumaguete, at kinalaunan nagtapos din siya ng abogasya sa Philippine
Law School at nakapasok sa bar noong 1923 sa Maynila.
Iniwan niya pagsasanay ng abugasya at naging guro ng highschool.
Kapulungan ng mga Kinatawan[baguhin | baguhin ang batayan]
Una niyang pinasok ang politika noong 1926 bilang kaanib
sa Kapulungan ng mga Kinatawan at naglingkod hanggang 1932.
Gobernador ng Bohol[baguhin | baguhin ang batayan]
Nagsilbi si Garcia bilang gobernador ng Bohol mula 1932 hanggang 1941.
Senado[baguhin | baguhin ang batayan]
Nahalal siya sa Senado ng Pilipinas noong 1941 ngunit hindi
nakapaglingkod dahil sa pananakop ng mga Hapones noong Disyembre
1941. Ipinagpatuloy niya ang paglilingkod bilang Senador nang
mapalaya ang Pilipinas sa pananakop ng mga Hapones noong 1945. Siya
ay nanungkulan mula 1945 hanggang 1953. Tumungo si Garcia Estados
Unidos upang ilobby ang kabayaran para pinsala sa digmaan ng
Pilipinas. Siya ay nagsilbi ring delegado ng bagong nabuong United
Nations sa San Francisco. Sa Senado, siya ay naging pinuno ng minorya at
namuno sa mga impluwensiyal na komite hingil sa pamahalaan, hukbo,
katarungan at ugnayang pandayuhan ng Pilipinas.
Si Diosdado Pangan Macapagal (28 Setyembre 1910 - 21 Abril 1997)
ang ikasiyam na Pangulo ng Republika ng Pilipinas (30 Disyembre
1961-30 Disyembre 1965). Ama siya ni Gloria Macapagal-Arroyo na
naging pangulo rin.

Talambuhay
Tinagurian si Diosdado Macapagal bilang "Batang Mahirap mula sa
Lubao" dahil anak siya ng isang mahirap na magsasaka. Isinilang
siya sa San Nicolas, Lubao, Pampanga noong 28 Setyembre 1910
kina Urbano Macapagal at Romana Pangan. Tumira siya sa isang
tahanan at pumailalim sa pangangalaga ni Don Honorio Ventura
hanggang magtapos ng pagka-Doktor sa mga Batas mula sa
Pamantasan ng Santo Tomas noong 1936 at pumasok sa politika.
Bayaw siya ni Rogelio de la Rosa, embahador ng Pilipinas sa Cambo
at siya ay presidente.

Sariling buhay
Naging unang asawa niya si Purita de la Rosa. Nang sumakabilang
buhay ito, naging pangalawang asawa niya si Evangeline
Macaraeg. Anak niya si Gloria Macapagal-Arroyo, ang sumunod
na Pangulo ng Pilipinas, at sina Maria Cielo Macapagal Salgado,
Arturo Macapagal , at Diosdado Macapagal, Jr.
Si Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos (11 Setyembre 1917 – 28 Setyembre 1989)
ay ang ika-10 Pangulo ng Republika ng Pilipinas mula 30 Disyembre 1965 – 25
Pebrero 1986. Siya ay isang abogado at nagsilbing kasapi ng Kapulungan ng
mga Kinatawan ng Pilipinas mula 1949 hanggang 1959 at kasapi ng Senado ng
Pilipinas mula 1959 hanggang 1965 bago naging Pangulo ng Pilipinas noong
1965 para sa apat na taong termino. Sa kanyang unang termino, sinimulan ni
Marcos ang paggugol sa mga gawaing pampubliko kabilang ang pagtatayo
ng mga lansangan, tulay, mga health center at mga eskwela. Kanyang
napanatili ang kanyang kasikatan sa kanyang unang termino at noong 1969 ay
muling nahalal bilang pangulo para sa ikalawang 4 na taong termino.
Gayunpaman, ang kasikatan ni Marcos bilang pangulo ay bumagsak sa
kanyang ikalawang termino. Ang pagbatikos kay Marcos sa kanyang
ikalawang termino ay nagmula sa panlilinlang sa kanyang 1969 kampanya at
talamak nakorupsiyon sa pamahalaan.[1] Nagkaroon din ng isang
pangkalahatang kawalang kasiyahan ng mga mamamayan dahil ang
populasyon ay patuloy na mabilis na lumalago kesa sa ekonomiya na nagsanhi
ng mas mataas na kahirapan at karahasan. AngNPA ay nabuo noong 1969 at
ang MNLF ay nakipaglaban para sa pakikipaghiwalay sa Pilipinas ng Muslim
Mindanao. Sinamantala ni Marcos ang mga ito at ang ibang mga insidente
gaya ng mga pagpoprotesta ng mga manggagawa at mga estudyante at
pambobomba sa mga iba't ibang lugar sa bansa upang lumikha ng isang
kapaligiran ng krisis at takot na kanyang kalaunang ginamit upang
pangatwiranan ang kanyang pagpapataw ng Batas Militar o Martial Law. Sa
panahong ito, ang popularidad ni Senador Benigno Aquino Jr. at ng
oposisyong Partido Liberal ay mabilis na lumago. Sinisi ni Marcos ang mga
komunista para sa nakakahinalang pambobomba ng rally ng partido Liberal
sa Plaza Miranda noong 21 Agosto 1971. Ang isang isinagawang
pagtatangkang pagpaslang sa kalihim ng pagtatanggol ni Marcos na si Juan
Ponce Enrile ang isang dahilang ibinigay ni Marcos upang ipataw ang Martial
Law ngunit ito ay kalaunang inamin ni Enrile na peke. Noong 23 Setyembre 1972
ay idineklara ni Ferdinand Marcos ang Batas Militar o Martial Law at binuwag
ang Kongreso ng Pilipinas na nag-aalis ng tungkulin sa mga senador at
kinatawan. Sa ilalim ng Batas Militar, nagkaroon ng
kapangyarihang lehislatibo o paggawa ng batas si Marcos.
Si María Corazón Sumulong Cojuangco-Aquino (ipinanganak bilang María Corazón
Sumulong Cojuangco) (25 Enero 1933 – 1 Agosto 2009[2]) na lalong mas kilala sa
palayaw na Cory ay ang ikalabing-isang Pangulo ng Republika ng Pilipinas at kauna-
unahang babaeng naluklok sa nasabing pwesto (25 Pebrero 1986 – 30 Hunyo 1992).
Tinagurian siyang Ina ng Demokrasya dahil sa pagsuporta niya sa pagpapanumbalik
ng demokrasya sa Pilipinas. Ipinanganak siya sa Tarlac nina Jose Cojuangco
Sr. at Demetria Sumulong. Nakapag-aral siya sa Estados Unidos at nakapagtapos nang
may digri sa Wikang Pranses. Siya ay kabiyak ni Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. , ang
pinaslang na lider ng oposisyon noong panahon ni dating PangulongFerdinand E.
Marcos. Nailuklok siya sa pamamagitan ng isang mapayapang rebolusyon (Unang
Rebolusyon sa EDSA) noong 25 Pebrero 1986 at ibinalik niya ang demokrasya sa bansa.
Siya ay ina ng artistang si Kris Aquino at ang kasalukuyang Pangulo ng Pilipinas na
si Benigno Aquino III. Pumanaw siya noong 1 Agosto 2009 at inlibing noong ika-5 ng
Agosto.

Si María Corazón "Cory" Sumulong Cojuangco ay ipinanganak noong 25 Enero 1933


sa Paniqui, Tarlac at ikaapat na anak nina José Cojuangco, Sr. at Demetria Sumulong.
Ang kanyang mga kapatid ay sina Pedro, Josephine, Teresita, Jose, Jr. at Maria Paz.
Ang kanyang ama ay isang kilalang negosyante sa Tarlac at politiko at apo sa tuhod ni
Melecio Cojuangco na kasapi ng Kongreso ng Malolos. Ang kanyang ina ay mula sa
maimpluwensiya sa politikang pamilyang Sumlong ng Rizal. Ang isang kasapi ng
kanilang angkang si Juan Sumulong ay tumakbo laban kay Manuel L. Quezon noong
1941. Si Aquino ay nagtapos sa St. Scholastica's College sa Manila sa kanyang
elemetaryang edukasyon at lumipat sa Assumption Convent sa unang taon ng mataas
na paaralan. Ipinagpatuloy niya ang kanyang kolehiyo dito. Siya ay tumungo sa Mount
Saint Vincent sa New York City kung saan nagmajor sa Matematika at Wikang Pranses.
Siya ay nagboluntero para sa pangangampanya ni United States Republican
presidential candidate Thomas Dewey laban sa Pangulo ng Estados Unidos Harry S.
Truman noong 1948 halalang Pagkapangulo. Pagkatapos ng kolehiyo ay bumalik sa
Pilipinas upang mag-aral ng Batas sa Far Eastern University na pag-aari ng mga in-law
ng kanyang kapatid na si Josephine Reyes. Siya ay nag-aral ng isang taon. Pinakasalan
niya si Sen. Ninoy Aquino na anak ng dating Ispiker na si Benigno S. Aquino, Jr.. Sila ay
nagkaroon ng limang anak: María Elena (ipinanganak noong 18 Agosto 1955), Aurora
Corazón (ipinanganak noong 27 Disyembre 1957), Benigno Simeon III(ipinanganak
noong 8 Pebrero 1960), Victoria Elisa (ipinanganak noong 27 Oktubre 1961) at Kristina
Bernadette (ipinanganak noong 14 Pebrero 1971).
Si Fidel Valdez Ramos (ipinanganak 18 Marso 1928) ay ang ikalabing-
dalawang Pangulo ng Republika ng Pilipinas (30 Hunyo 1992 – 30 Hunyo
1998).
Sa ilalim ni Ferdinand Marcos, siya ay inatasan na maging pinuno
ng Philippine Constabulary noong 1972, hepe ng Integral National
Police noong 1975, at pangalawang pinuno ng Sandatahang Lakas
noong 1981.
Sa ilalim ni Corazon Aquino, siya ay nagsilbing chief of staff ng
Sandatahang Lakas ng Pilipinas at kalaunang Kalihim ng Pambansang
Pagtatanggol.
Siya ay nahalal na Pangulo ng Pilipinas noong 1992.

Talambuhay[baguhin | baguhin ang batayan]


Isinilang siya noong 18 Marso 1928 sa Lingayen, Pangasinan. Panganay
siya sa tatlong anak nina Narciso Ramos at Angela Valdez.
Nagtapos siya sa United States Military Academy sa West Point noong
1950. Kumuha rin siya ng masteral ng civil engineering saUniversity of
Illinois, Masters in Business Administration sa Pamantasang Ateneo de
Manila, at nanguna sa klase niya sa Infantry training at kursong Special
Forces/Pay Operations/Airborne sa Fort Benning, Georgia.
Bumalik siya sa Pilipinas noong 1951 at naging heavy weapon platoon
leader ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Ipinadala rin siya sa mga
digmaan ng Korea at Vietnam. Naging tanyag siya sa pamumuno sa
isang pulutong ng mga sundalong tumalo sa pwersang komunista ng
mga Tsino sa Labanan sa Burol ng Eerie. Kabilang sa mga medalya at
parangal na natanggap niya bilang sundalo ang Philippine Legion of
Honor, ang Gold Cross, ang Philippine Military Merit Medal, ang United
States Legion of Merit, ang French Legion of Honor at ang U.S. Military
Academy Distinguished Award.
Si Fidel V. Ramos ay kasal kay Amelita Martinez at mayroon silang limang
anak na babae.
Si Jose Marcelo Ejercito (ipinanganak 19 Abril 1937), na mas kilala bilang Joseph
Ejercito Estrada, o Erap[1] ang ika-13 Pangulo ng Pilipinas mula 1998 hanggang
2001. Siya ay nahalal na Mayor o Alkalde ng Maynila noong 13 Mayo 2013.
Siya ay isang dating aktor at nagsilbi bilang alkalde ng San Juan, senador at
pangalawang pangulo bago naging pangulo ng Pilipinas noong 1998. Siya ay
napatalsik sa pagkapangulo noong 2001 matapos akusahan ng korupsiyon na
humantong saimpeachment at pagpoprotesta ng mga tao sa tinatawag na
"EDSA II". Siya ay nahatulang nagkasala sa kaso ng pandarambongat
nahatulan ng Reclusion perpetua. Siya ay humiling ng kapatawaran at
pinatawad ni Gloria Arroyo noong 2007.

Talambuhay
Si Joseph Estrada ay ipinanganak noong 19 Abril 1937 sa Tondo, Maynila kina
Emilio Ejercito, Sr., na isang inhinyero at Maria Marcelo. Siya ay pinatalsik sa
kanyang mga pag-aaral na pang-primarya sa Ateneo de Manila University at
kalaunang pumasok sa kursong inhinyerya sa Mapua Institute of Technology.
Huminto sa pag-aaral si Estrada sa kolehiyo upang pumasok sa larangan ng
pelikulang Pilipino sa edad na 21. Nakagawa siya ng mga humigit kumulang na
120 pelikula, karamihan sa mga ito ay nauuri na action-comedy kung saan siya
ang bida na ginaganapan ang mga papel ng mga taong mahirap o mga
mababang antas ng lipunan. Napagwagian niya ang ilan sa pinakamataas na
Gantimpala at Gawad sa Pag-arte at pagiging Direktor ng Pelikula. Si Estrada
ay nagpakasal kay Dr Luísa "Loi" Pimentel Estrada at nagkaroon ng 3 anak:
sina Jinggoy Estrada, alkalde ng San Juan (1992–2001) at Senador (2004–),
Jackie Ejercito (na ikinasal kay Beaver Lopez na anak ng Meralco chairman
Manuel Lopez) at Jude Ejercito. Si Estrada ay may lima pang ibang mga anak
sa ibang mga babae: sina JV Ejercito, Jojo Ejercito sa dating modelong si Joy
Rowena, si Jerika, Jake at Jacob Ejercito sa dating aktres na si Laarni Enriquez. Si
Estrada ay kapatid ng aktor na si George Estregan at tiyuhin ng aktor na si Gary
Estrada.
Si Maria Gloria Macapagal-Arroyo (ipinanganak bilang Maria Gloria Macaraeg
Macapagal noong 5 Abril 1947) ay ang ikalabing-apat na Pangulo ng Republika
ng Pilipinas (20 Enero 2001 – 30 Hunyo 2010). Siya ang ikalawang babaeng
pangulo ng bansa, at anak ng dating pangulong si Diosdado Macapagal.
Isang propesor ng ekonomiks, si Arroyo ay pumasok sa pamahalaan noong
1987, na naglingkod bilang pangalawang kalihim
atundersecretary ng Kagawaran ng Kalakalan at Industriya sa pag-talaga sa
kanya ni Pangulong Corazon Aquino. Pagkatapos maglingkod bilang senador
mula 1992 hanggang 1998, siya ay nahalal na Pangalawang Pangulo sa ilalim ni
Pangulong Joseph Estrada kahit na ito ay tumakbo sa kalabang partido.
Pagkatapos maakusahan si Estrada ng korupsiyon, nagbitiw siya sa posisyon
niya bilang gabinete bilang kalihim ng Kagawaran ng Kagalingang Panlipunan
at Pagpapaunlad at sumali sa lumalaking bilang ng mga oposisyon sa Pangulo,
na humarap sa paglilitis. Si Estrada ay napaalis sa pwesto sa pamamagitan ng
tinatawag ng mga tagapagtaguyod nito bilang mga mapayapang
demonstrasyon sa lansangan ng EDSA, ngunit binansagan namang ng mga
kritiko nito bilang pagsasabwatan ng mga elitista sa larangan ng politika,
negosyo, militar at ni Obispo Jaime Kardinal Sin .

Talambuhay
Isinilang siya bilang Maria Gloria Macaraeg Macapagal sa amang politikong
si Diosdado Macapagal at sa asawa nitong siEvangelina Macaraeg-
Macapagal. Kapatid siya nina Dr. Diosdado "Boboy" Macapagal, Jr at Cielo
Macapagal-Salgado. Una siyang nanirahan sa Lubao, Pampanga kasama ang
kanyang dalawang nakatatandang kapatid mula sa unang asawa ng kanyang
ama.[2] Sa gulang na apat, pinili niyang manirahan sa lola niya sa kanyang
nanay sa Lungsod ng Iligan.[3] Nanatili siya doon ng tatlong taon, at hinati ang
kanyang panahon sa Mindanao at Maynila hanggang siya ay maging 11
gulang.[3] Matatas siyang manalita ng Ingles, Tagalog, Kastila at iba pang
wikang Pilipino, gaya ng Kapampangan, Ilokano at Sebwano.
Noong 1961, nang si Arroyo ay 14 taon gulang, nahalal ang ama niya bilang
pangulo ng Pilipinas. Lumipat ang kanilang pamilya sa Palasyo ng Malacañang.
Isang bayan ang isinunod sa kanyang pangalan, ang Gloria, Oriental Mindoro.
Nag-aral siya saDalubhasaang Asuncion para sa kanyang mababa at mataas
na pag-aaral, at nakapagtapos ng valedictorian noong 1964.
Si Rodrigo "Rody" Roa Duterte[6] (ipinangnak Marso 28, 1945), kilala rin
sa kanyang bansag na Digong, ay isang Pilipinong abogado at
politiko na kasalakuyang naninilbihang ika-16 na Pangulo ng
Pilipinas.[7][8][9] Siya ang unang nanging pangulo na mula
sa Mindanao.[10]
Si Duterte ay isa sa mga pinakamatagal na nanilbihang alkalde sa
Pilipinas at naging alkalde ng Lungsod ng Davao, isang "highly
urbanized city" sa isla ng Mindanao ng pitong termino, o mahigit 22
taon. Nagsilbi rin siayng bise-alkalde at kongresista ng lungsod.

Unang bahagi ng búhay


Si Duterte ay isinilang noong Marso 28, 1945, sa Maasin (na ngayon
ay kabisera ng Timog Leyte ngunit dati ay bahagi ng insular
province ng Leyte sa Komonwelt ng Pilipinas). Ang ama niya na si
Vicente G. Duterte ay isang abogadong Sebwano at ang kaniyang
ina na si Soledad Roa, isang katutubo ng Cabadbaran, Agusan, ay
isang guro at civic leader na Maranaw. Ang ama ni Duterte na si
Vicente, bago maging gobernador ng lalawigan ng (na dáting hindi
magkakahiwalay) na lalawigan ng Davao, ay naging acting mayor
ng Danao, Cebu.

Pagkapangulo
Noong Mayo 30, 2016, hinalal ng ika-16 na Kongreso ng Pilipinas si
Duterte bílang President-elect ng Pilipinas matapos nitong manalo
sa opisyal na bilangán ng mga boto ng Kongreso ng Pilipinas noong
Mayo 27, 2016, na may 16,601,997 boto, mas mataas nang 6.6
milyon kaysa sa kaniyang pinakamadikit na katunggaling si Mar
Roxas.
Si Benigno Simeon Cojuangco Aquino, III (ipinanganak noong
Pebrero 8 1960) higit na kilalá sa paláyaw na Noynoy Aquinoo sa
tawag na P-Noy ay ang ika-15 Pangulo ng Republika ng Pilipinas (30
Hunyo 2010 hanggang kasulukuyan).

Talambuhay
Ipinanganak sa Maynila, natapos ni Aquino ang kaniyang Batsilyer
sa Sining na Dalubhasa sa Ekonomiks mula sa Pamantasang Ateneo
de Manila noong 1981, at sumáma sa kaniyang pamilya nang
ipatapon ng pamahalaang Marcos ang mga ito sa Estados Unidos.
Bumalik siya sa Pilipinas noong 1983 pagkatapos ang pagpaslang sa
kaniyang ama at humawak ng ilang mga posisyon sa pribadong
sektor. Noong 1998, nahalal siya bílang Kinatawan ng ika-2 Distrito
ng lalawigan ng Tarlac.
Siya ang ikaapat na henerasyon ng mga politiko sa kanilang
pamilya: ang kaniyang lolo sa tuhod, si Servillano "Mianong" Aquino,
ay naglingkod bílang delegado sa Kapulungan ng Malolos; ang
kaniyang lolo, si Benigno Aquino, Sr., ay naglingkod bílang
Tagapagsalita ng Mababang Kapulungan ng mga Kinatawan ng
Pilipinas mula noong 1943 hanggang 1944; at ang kanyang mga
magulang na sina dating Pangulong Corazon Aquino at
Senador Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. Kasapi si Aquino ng Partido
Liberal ng Pilipinas.[1]
Si Aquino ang kauna-unahang pangulo ng Pilipinas na binata at
wala pang anak. Dáting kasintahan ni Aquino si Shalani Soledad,
isang konsehal sa lungsod ng Valenzuela at pamangkin ni dating
senador Francisco Tatad.[2][3][4] Noong Nobyembre 2010, kinumpirma
ni Aquino na naghiwalay na sila ni Soledad.[5] Dati niya ring sinuyo
si Korina Sanchez,[2][6] Bernadette Sembrano,[2] atLiz Uy.[5][7]
Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonzo Realonda [1] (19 Hunyo 1861– 30 Disyembre
1896) ay isang Pilipinong bayani at isa sa pinakatanyag na tagapagtaguyod ng
pagbabago sa Pilipinas noong panahon ng pananakop ng mga Kastila. Siya ang
kinikilala bilang pinakamagaling na bayani at tinala bilang isa sa mga pambansang
bayani ng Pilipinas ng Lupon ng mga Pambansang Bayani.[2]

Pinanganak si Rizal sa isang mayamang angkan sa Calamba, Laguna at pampito sa


labing-isang anak ng mag-asawang Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at
Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos. Nag-aral siya sa Ateneo Municipal de
Manila, at nakakuha ng diploma sa Batsilyer ng Sining at nag-aral ng medisina
sa Pamantasan ng Santo Tomassa Maynila. Ipinagpatuloy niya ang kanyang pag-aaral
sa Universidad Central de Madrid sa Madrid, Espanya, at nakakuha ngLisensiya sa
Medisina, na nagbigay sa kanyan ng karapatan sanayin ang medisina. Nag-aral din
siya sa Pamantasan ng Paris at Pamantasan ng Heidelberg.

Isang polimata si Rizal; maliban sa medisina, mahusay siya sa pagpinta, pagguhit,


paglilok at pag-ukit. Isa siyang makata, manunulat, at nobelista na ang pinakatanyag
sa kanyang mga gawa ay ang nobela ng Noli Me Tángere, at ang kasunod nitong El
filibusterismo.[note 1][3] Isa ring poliglota si Rizal, na nakakaunawa ng dalawampu't
dalawang mga wika.[note 2][note 3][4][5]

Itinatag ni José Rizal ang La Liga Filipina, isang samahan na naging daan sa pagkabuo
ng Katipunan na pinamunuan niAndrés Bonifacio,[note 4], isang lihim na samahan na
nagpasimula ng Himagsikang Pilipino laban sa Espanya na naging saligan ng Unang
Republika ng Pilipinas sa ilalim ni Emilio Aguinaldo. Siya ay tagapagtaguyod ng
pagkakaroon ng Pilipinas ng sarili nitong pamahalaan sa mayapang pamamaraan
kaysa sa marahas na himagsikan, at susuportahan lamang ang karahasan bilang
huling dulugan.[7] Naniniwala si Rizal na ang tanging katwiran sa pagpapalaya sa
Pilipinas at pagkakaroon nito ng sariling pamahalaan ay ang pagbabalik ng
karangalan ng mga mamamayan,[note 5] at kanyang winika "Bakit kalayaan, kung ang
mga alipin ngayon ay magiging maniniil ng hinaharap?"[8] Ang pangkahalatang
napagsang-ayunan ng mga dalubhasa sa buhay ni Rizal ay ang pagbitay dito ang
naghudyat upang magsimula ang Himagsikang Pilipino.
Si Andrés Bonifacio y de Castro (30 Nobyembre 1863 – 10 Mayo 1897) ay
isang Pilipinong makabayan at rebolusyonaryo. Binansagan siyang "Ama ng
Katipunan". Siya ang nagtatag at lumaon naging Supremo ng
kilusang Katipunan na naglayong makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas mula
sa Espanya at nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.[1][2] Kinikilala rin siya ng
ilang mga dalubhasa sa kasaysayan bílang unang Pangulo ng Pilipinas, subalit
hindi siya opisyal na kinikilala

Pagkabata at ang kaniyang Pamilya


Anak si Andres nina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro ng Tondo,
Maynila, at panganay sa limang magkakapatid. Ang kaniyang mga kapatid ay
sina Ciriaco, Procopio, Troadio, Esperidiona at Maxima. Mananahi ang kaniyang
ama na naglingkod bílang teniente mayor ng Tondo, Maynila, samantalang
ang kaniyang ina ay isang mestisang ipinanganak mula sa isang Kastilang ama
at isang inang may Pilipinong may lahing Tsino. bílang kaugalian, isinunod ang
pangalan niya sa kapistahan ng santo ng araw ng kaniyang kapanganakan,
siSan Andres.
Naulila sa magulang nang maaaga sa edad na 14. Naging tindero siya
ng ratan at pamaypay na gawa sa papel de hapon. Nagtrabaho din siya
bílang clerk, sales agent at bodegista (warehouseman). Nahilig siyang basahin
ang mga nobela ni Jose Rizal at nang itinatag ang La Liga Filipina, sumapi siya
kasáma ni Apolinario Mabini.
Bagamat mahirap ay mahilig bumasa at sumulat ng mga bagay na may
kabuluhan lalo na kung ito ay tungkol sa bayan, karapatang-pantao at
kasarinlan ng inang-bayan. Siya ay may diwa ng paghihimagsik laban sa
malupit na mananakop na Kastila. Siya rin ay nagnais na magbangon ng
pamahalaang malaya na naging daan upang kaniyang maitatag
ang Katipunan na kakatawan sa himagsikan at upang maging wasto at
panatag sa kaniyang adhikaing kalayaan ng bayan. Noong 1892, matapos
dakpin at ipatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan, itinatag ni Bonifacio
ang Katipunan o kilalá rin bílang "Kataastaasan,Kagalang-galang Katipunan ng
mga Anak ng Bayan" (KKK), isang lihim na kapisanang mapanghimagsik, na 'di
naglaon ay naging sentro ng hukbong Pilipinong mapanghimagsik. Kasama ni
Bonifacio ay sinaValentin Diaz, Deodato Arellano (bayaw ni Marcelo H. del
Pilar), Teodoro Plata (bayaw ni Bonifacio),
Si Lapu-Lapu (nakilala 1521) ay isang datu sa pulo ng Maktan, isang pulo
sa Kabisayaan, Pilipinas, na nakilala bilang pinakaunang katutubo
ng kapuluan na lumaban sa pananakop ng mga Kastila. Siya rin ang dahilan ng
pagkamatay ng manlalakbay na siFernando Magallanes.[1] Itinuturing siya
bilang pinakaunang bayaning Pilipino.[2][3] Kilala rin siya sa mga
pangalang Çilapulapu,[4] Si Lapulapu,[5] Salip Pulaka,[6][note 1] at Khalifa Lapu
o Caliph Lapu (ibinabaybay din bilang Cali Pulaco),[7] subalit pinagtatalunan
ang pinagmulan ng mga pangalan nito.
Ang mga mamamayan ng Kapuluan ng Sulu ay pinaniniwalaan na si Lapu-Lapu
ay isang Muslim na mula sa mga Tausug.[8]Pinaniniwalaan din na si Lapu-Lapu at
Rajah Humabon ay mga nagtatag ng Kasultanan ng Cebu.[9]
Bilang isang pinuno ng Maktan, si Lapu-lapu ay sadyang may matibay na
paninindigan. Bilang patunay dito, ay mariin niyang pagtanggi sa mga
mapanlinlang mga alok ni Magellan. Ayon kay Magellan, bibigyan niya ng
magandang posisyon at natatanging pagkilala si Lapu-lapu, subalit kapalit nito
ang pagkilala at pagtatag ng pamahalaang Kastila sa kanyang nasasakupan
at sa ilalim pa nito, ay ang sakupin ang buong Pilipinas at angkinin ang mga
lupang tunay na pag-aari ng mga nitibo at partikular na ang kamag-anak at
pamilya Lapu-Lapu (Lapulapu). Labis na ikinagalit ni Magellan ang pagtanggi ni
Lapu-lapu sa kanyang alok.
Samantala, isang anak na lalaki ni Datu Zulla, kaaway ni Lapu-lapu, ang
pumanig kay Magellan at kanilang binuo ang paglusob sa lokal ng Maktan.
Hatinggabi ng 26 Abril 1521 nang si Magellan, kasama ng kanyang mga
kapanalig na mahigit na isang libo ay naglayag upang sakupin ang lokal ng
maktan.Sa Opon kung saan matatagpuan si Lapu-lapu noon at sampu sa
kanyang mga kaanak. Sa kabilang dako ay handa namang salubungin ito ng
may 1,500 mandirigma ni Lapu-lapu. Sila ay nakapuwesto sa may baybaying-
dagat. Nang magsalubong ang dalawang puwersa ay nagsimula ang isang
umaatikabong labanan sa Maktan. Sa bandang huli ay nagapi ni Lapu-lapu si
Magellan nang tamaan niya ito sa kaliwang binti. Si Magellan ay bumagsak sa
lupa at dito siya tuluyang pinatay ng mga sakop ni Lapu-lapu.
Si Apolinario Mabini y Maranan (Hulyo 23, 1864—Mayo 13, 1903), kilala bilang ang
"Dakilang Lumpo" o "Dakilang Paralitiko", ay isang Pilipino teoretista na nagsulat
ng konstitusyon ng Unang Republika ng Pilipinas noong 1899-1901, at naglingkod bilang
ang kauna-unahang punong ministro noong 1899. Ipinanganak siya sa
Talaga, Tanauan, Batangas sa mahihirap na mga magulang, sina Inocencio Mabini at
Dionisia Maranan.

Siya ay natuto ng abakada mula sa kanyang ina at ang pagsulat ay sa kanyang


ingkong natutuhan. Nag-aral siya sa mataas na paaralan at nagpatuloy sa Colegio de
San Juan de Letran na kung saan natamo ang katibayan sa pagka-Bachiller en Artes
at naging propesor sa Latin. Sa Unibersidad ng Santo Tomas naman siya nakapagtapos
ng pagkaabogado noong 1894. Samantalang nag-aral ng batas, sumapi siya sa La
Liga Filipina ni Jose Rizal.

Si Mabini ay nagkasakit noong 1896 ng paralisis ng bata na lumumpo sa kanya.


Ipinasundo siya ni Aguinaldo at sila'y nagkamabutihan. Siya'y lihim na ipinatawag
ni Aguinaldo at hinirang siyang opisyal na tagapayo. Nang pasinayaan ni Aguinaldo
ang Pamahalaang Republika inatasan niya si Mabini bilang kalihim panglabas at
pangulo ng mga konseho. Sa panahong ito isinulat niya ang kanyang tanyag na
akdang "Tunay na Dekalogo".

Noong 1899, si Mabini ay nabilanggo sa Nueva Ecija. Kanyang isinulat noon


ang "Pagbangon at Pagbagsak ng Himagsikang Filipino", "El Simil de Alejandro", at "El
Libra". Noong ika-5 ng Enero, 1901, si Mabini ay ipinatapon sa Guam, ngunit kusa siyang
nagbalik sa bansa noong Pebrero, 1903 kapalit ng panunumpa ng katapatan
sa Estados Unidos. Siya ay nagkasakit ng kolera at namatay noong ika-13 ng
Mayo, 1903 sa Nagtahan, Maynila.

Ayon sa paglalarawan sa kanya ni Arthur MacArthur, Jr., "Si Mabini ay isang lubos na
edukadong binata na, sa kasamaang-palad, ay paralisado. Siya ay may isang klasikal
na edukasyon, isang napaka-kakayahang umangkop, mayroong malikhaing isip, at ng
mga tanawin ng Mabini ay komprehensibo kaysa sa alinman sa mga Pilipino na ako
ang nakakamit. Ang kanyang ideya ay isang panaginip ng isang Maphilindo. Hindi ang
Luzon o ang kapuluan ng Pilipinas, ngunit ang ibig kong sabihin ay dugo ng Lahing
Malay. Siya ay may pangarap, ngunit isang napaka-tatag ng pagkatao at siya aty
napakabuti. Tulad ng nasabi, sa kasamaang-palad, siya ay paralisado. Siya ay isang
binata, at gusto niya na walang pag-aalinlangan na maging mahusay na paggamit sa
hinaharap ng mga isla na parang ito ay hindi para sa kanyang pagdadalamhati."[2]
Si Emilió Aguinaldo y Famy[1] (22 Marso 1869–6 Pebrero 1964) ay
isang Pilipinong heneral, politiko at pinúnò ng kalayaan, at ang
unang Pangulo ng
Republika ng Pilipinas (20 Enero 1899–1 Abril 1901). Isa
siyang bayaning nakibáka para sa kasarinlan ng Pilipinas.
Pinamunuan niya ang isang bigong pag-aalsa laban
sa Espanya noong 1896. Makaraang magapi ng Estados
Unidos ang Espanya noong 1898, ipinahayag niya ang kalayaan ng
Pilipinas at umupo bilang unang pangulo ng
Pilipinas noong Hunyo 1899. Malakas ang kaniyang loob subalit
nilarawang baguhan sapagkat naniwalang tatangkilin ng Estados
Unidos ang kaniyang hangarin. Nang maging ganap at lantad ang
mga hangarin ng Estados Unidos hinggil sa Pilipinas, muli niyang
pinamunuan ang isang pag-aaklas mula 1899 hanggang 1901.
Nadakip siya sa bandang hulí ng mga Amerikano
noong Marso 1901, makaraang makipaglaban sa loob ng dalawang
taon. Nanumpa siya ng katapatan sa Estados Unidos subalit nagsuot
ng isang itim na bow tie hanggang sa tuluyang nakamit ng Pilipinas
ang kalayaan noong 1946. Tumakbo siya bílang pangulo noong
1935 ngunit nagapi sa halalan niManuel Quezon. Sa mga hulíng
panahon ng kaniyang búhay, nagsilbi siya sa Konseho ng Estado ng
Pilipinas.[1][2] Siya rin ang pinakabatang pangulo ng Pilipinas.
Si Melchora Aquino-Ramos na mas kilala sa bansag na Tandang
Sora ay hinahangaan at nagsilbing inspirasyon sa mga
katipunero.Kahitsiya’ymay edad na buong puso pa rin
siyang tumulong nong panahon ng himagsikan na pinamunuan ni
Andres Bonifacio noong taong 1896.
Si Melchora ay isinilang sa Banlat,Caloocansa National Capital
Regionnoong Enero 6,1812.Ang kanyang mga magulang ay sina
Juan Aquino at Valentina de Aquino.
Siya hindi nagkaroon ng pagkakataong makapag-aral subalit siya
ay biniyayaan ng mabuting kalooban. Siya ay relihiyoso at magaling
makisalamuha sa kapwa . Siya rin ay pinagkalooban ng
kagandahan sa panlabas na kaanyuan. Kaya naman siya ay laging
tinatanghal bilang Reyna Elena ng kanilang lugar.Halos lahat ng
kabinataan ay nabibighanisa kanyang tinataglay na kagandahan.
Si Melchora ay nagkaroon ng napakaraming manliligaw.At isa sa
kanyang masigasig na manliligaw si Fulgencio Ramos na kanyang
naging kabiyak.
Ang kanilang pagsasama ay naging mabunga. Nakaroon sila ng
anim na anak na pinangalanang Juan, Simon, Estefania, Saturnino,
Romualdo, at Juana. Si Fulgencio ay isang cabesa de barangay.
Ngunit ito’y pumanaw rin noong pitong taong gulang pa lamang
ang kanyang bunsong anak. Tinaguyod ni Tandang Sora ang
kanyang anim na anak.Siya ay nakaranas ng kunting hirap sa
pagtataguyod sa kanyang mga anak.
Si Tandang Sora ay tumulong sa himagsikan. Kinukupkop niya ang
mga katipunerong nakatakas sa mga kastila. At nang ito’y
natugunan ng mga kastila siya ay ipinatapon sa pulong Marianas.
Bumalik siya sa Pilipinas nang ito ay nasa pamahalaan na ng mga
Amerikano. Siya ay nagmistulang pulubi dahil siya ay matandang-
matanda naat wala ng nalalabing ari-arian. Namatay siya sa
karalitaan noong Marso 2, 1919. Siya ay nakahimlay sa kanyang
bakuran sa Balintawak. Inilibing siya sa Musoleo ng mga Belerano ng
Rebolusyong Pilipino sa Cementerio del Norte.
Si Gregorio del Pilar ay ang pinakabatang heneral na lumaban
sa Digmaang Pilipino-Amerikano. Siya ay isinilang
sa Bulakan,Bulakan noong Nobyembre 14, 1875 kina Fernando del
Pilar at Felipa Sempio.
Si del Pilar ay unang nag-aral kay Maestro de la san jose at
pagkatapos ay nagpatuloy sa paaralan ng mananagalong na si
Pedro Serrano Laktaw. Nag-aral siya sa Ateneo Municipal de
Manila noong 1880 at tumira sa bahay ng kanyang tiyo na
si Deodato Arellano kung saan sinasabing itinatag ang Katipunan.
Sa murang isipan ni del Pilar natimo ang mapanganib na
mensahero ng mga propagandista. Noong Marso 1896, nagtapos
siya sa Ateneo sa kursong Bachiller en Artes, binalak niyang magturo
subalit sumiklab ang apoy.
Sa murang gulang sumapi siya sa Katipunan. Naging pinuno ng mga
katipunero at sumanib siya sa tropa ni Col. Vicente Enriquez kung
saan napalaban siya at bunga ng maigting na pagtatanggol siya
ay nahirang bilang tinyente sa gulang na 19. Ginawa siyang heneral
ng isang brigada sa gulang na 22. Ang pagsalakay niya
sa Paombong, Bulakan at Quingwa (ngayon ay Plaridel, Bulakan)
ang nagpatanyag sa kanya. Napahanga niya si Aguinaldo at
itinaas siya bilang tinyente kung saan pinalaya niya ang lalawigang
ito. Nang mamatay si Hen. Antonio Luna si del Pilar ang humalili sa
maliit na hukbo ni Aguinaldo. Nang tinugis sila ng
mga Amerikano saPasong Tirad noong Disyembre 2, 1899,
nagpaiwan siya upang abangan ang mga kaaway habang
tumatakas si Aguinaldo.
Si Josefa Llanes Escoda (Setyembre 20, 1898 – Enero 6, 1945) ay isang
kilala Pilipinang tagapagtaguyod ng mga karapatang pangkababaihan sa
Pilipinas (kabilang ang panghalalan) at tagapagtatag ng Mga Batang
Babaeng Tagapagmanman ng Pilipinas(Girl Scouts of the Philippines).

Maagang bahagi ng buhay

Ipinanganak si Josefa Llanes Escoda noong Setyembre 20, 1898 sa Dingras,


Ilocos Norte|Dingras, Ilocos Norte. Siya ang pinakamatanda sa pitong mga
anak nila Mercedes Madamba at Gabriel Llanes. Isa siyang balediktoryana sa
mababang paaralan at salutatoryana sa Mataas na Paaralan ng Ilocos Norte.
Nag-aral siya sa Philippine Normal University|Paaralang Normal ng Pilipinas sa
Maynila upang makamtan ang kanyang degri sa pagtuturo, at nagtapos ng
may mga parangal noong 1919. Habang naghahanapbuhay bilang isang guro,
nagkamit siya ng katibayan sa pagkaguro sa mataas na paaralan mula sa
Pamantasan ng Pilipinas noong 1922.

Pagkaraan makatanggap ng katibayan sa pagkaguro, naging isa


siyang manggagawang panlipunan para sa Kabanatang Pampilipinas ng
Amerikanong Pulang Krus (isang kolonya ng Estados Unidos ang Pilipinas noong
panahong iyon). Binigyan siya ng Pulang Krus ng isang iskolarsip sa Estados
Unidos, kung saan nakapagkamit siya ng degring masteral sa Sosyolohiya.

Sa unang paglalakbay niya sa Estados Unidos, habang nasa Pandaigdigang


Liga para sa Kapayapaan ng mga Kababaihan (Women's International League
for Peace) noong 1925, nakatagpo niya si Antonio Escoda, isang reportero mula
sa Tanggapan ng Pagpapahayag ng Pilipinas (Philippine Press Bureau) na
pinakasalan niya sa paglaon. Nagkaroon sila ng dalawang mga anak, sina
Maria Theresa at Antonio. Noong 1925 din, nakatanggap siya ng Degring Pang-
master sa Gawaing Panlipunan mula sa Pamantasan ng Columbia.
Si Gabriela Silang (19 Marso 1731 – 20 Setyembre 1763) ay ang
unang Pilipinong babae na namuno sa isang paghihimagsik noong
kolonisasyon ng mga Kastila sa Pilipinas. Nang namatay ang asawa niyang
si Diego Silang, ipinagpatuloy niya ang pinaglalaban ng asawa.
Siya ay ipinanganak bilang Maria Josefa Gabriela Cariño Silang noong 19 Marso
1731 sa Caniogan, Ilocos Sur (Santa, Ilocos Sur). Siya ay nagpakasal laban sa
kanyang kagustuhan nang siya ay isa pa lamang menor de edad. Ang lahat ng
mga pangyayaring iyon ay pawang kagustuhan lamang ng kanyang ama.
Natupad ang nais ng ama ni Gabriela nang napunta kay Gabriela ang
kayamanan ng kanyang asawa nang ito ay namatay at siya ay maagang
nabiyuda.
Lumipas ang ilang taon at napangasawa naman ni Gabriela si Diego Silang.
Magiting na lumaban si Diego sa mga Kastila at napalaya ang Vigan. Sila ay
nanirahan sa Vigan magmula noong Setyembre, 1762, hanggang sa mamatay
si Diego at muli nitong pagkabiyuda.
Ang naudlot na pakikipaglaban ni Diego Silang ay buong giting niyang
ipinagpatuloy. Subalit sa kasamaang palad, ang kanyang puwersa ay
nawalang laban sa libu-libong lakas ng mga Kastila at kawalan interes ng mga
Ingles nang nilagda ng kasunduan sa pagtatapos ng Pitong Taong
Digmaan sa Paris noong Pebrero 1763. Si Gabriela ay dinakip at binitay noong
20 Setyembre 1763. Siya ay tinaguriang Unang Babaeng Heneral at Unang
Babaing Martir dahil sa kanyang katapangan at kagitingan para sa kapakanan
ng bayan.
Ang kanyang katapangan ang naging inspirasyon ng pagtatag ng partido
pampolitika na GABRIELA.
Si Emilio Jacinto y Dizon (15 Disyembre 1875 — 16 Abril 1899),
ay isang Pilipinong rebolusyonaryo at kilala bilang Utak
ngKatipunan.

Talambuhay

Ipinanganak si Emilio Jacinto sa Tondo, Maynila at ang mga


magulang niya ay sina Mariano Jacinto at Josefa Dizon.
Nag-aral siya sa Colegio de San Juan de Letran, at lumaon
at lumipat sa Unibersidad ng Santo Tomas upang mag-aral
ng abogasiya. Naging kamag-aral niya rito sina Manuel
Quezon at Sergio Osmeña. Hindi siya nakapagtapos sa
kolehiyo, at sa gulang na 17, si Emilio Jacinto ang
pinakabata sa lihim na samahan na tinawag na Katipunan.
Naging tagapayo siya sa mga usaping pampiskalya at
kalihim ni Andrés Bonifacio. Lumaon ay nakilala siya
bilang Utak ng Katipunan. Inatasan siya ni Bonifacio na
mamuno sa Laguna. Siya ay nakasulat ng mga akda tulad
ng A Mi Patria at ang Kartilya ng Katipunan. Siya rin ay isa sa
mga sumulat ng pahayagan ng Katipunan na tinatawag
na Kalayaan. Sumulat siya sa pangalang "Dimasilaw" at
ginamit ang alyas na "Pingkian" sa Katipunan.

Namatay sa sakit na malarya si Jacinto noong 16 Abril 1899


sa Magdalena, Laguna.

You might also like