Masusing Banghay-Aralin sa Filipino 9

I. LAYUNIN
Sa katapusan ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:

A. Nabibigyang-kahulugan ang pag-ibig.

B. Nailalahad ang pagkakaiba ng taong umiibig sa taong nahihibang.
C. Naipapaliwanag ang mga kaisipang nakapaloob sa sanaysay.
D. Nakalalahok nang buong husay sa mga gawain na may kaugnayan sa paksa.
E. Nakapagbabahagi ng sariling karanasan kaugnay ng paksang tinalakay.
F. Naisasabuhay ang mga aral sa sanaysay.

II. PAKSANG-ARALIN
A. Paksa
“Umiibig ka nga bang Talaga?” ni Marlene Legaspi-Munar
B. Sanggunian
Yaman ng Wika at Panitikan III, dd. 187-189
C. Kagamitang Panturo
powerpoint presentation, kagamitang biswal, teksto at video presentation

III. PAMAMARAAN

Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral

A. Aktibiti

Naghanda ako ng isang video presentation. Nais

kong pagtuunan ninyo ito ng pansin upang mailahad
ang nais nitong iparating.

Ang aming napanood ay tungkol sa dalawang

taong nakaramdam ng pag-ibig sa unang
pagkikita pa lamang.

Ano ang inyong naramdaman habang pinapanood

ang video presentation?

Labis na naantig ang aking puso habang

pinapanood ang video presentation dahil
naramdaman ko ang tunay na pagmamahalan
ng dalawang tao.

Paano nababago ng pag-ibig ang isang tao?

Nababago ng pag-ibig ang isang tao sa

paraang nakakalimutan niya ang kanyang
problema at nagiging positibo ang kanyang
pananaw sa buhay.
 Pagpapalawak ng Talasalitaan

Panuto: Piliin sa kahon ang kasingkahulugan ng mga salitang di-pamilyar upang mabuo
ang hugis puso.

1 humihimok
.

2 mapagtanto
.

3 tutuligsain
makukuha
. kakalabanin

4 mahihita
.
natutuwa mapagbigay
5 nagagalak
.

masigasig nanghihikayat malaman

6
.

7 mapagparaya
mawawala silakbo
.

8 mapapawi
. masugid maakit

9 simbuyo
9

10. mabuyo

Sagot:

1. nanghihikayat
2. malaman
3. kakalabanin
4. makukuha
 5. natutuwa
6. masugid
7. mapagbigay
8. mawawala
9. silakbo
10. maakit

B. Analisis

Ano ang pamagat ng sanaysay na ating

tatalakayin at sino ang may-akda nito?

Ang pamagat na ating tatalakayin ay

“Umiibig ka nga bang Talaga” ni Marlene
Legaspi-Munar.

Ano ang kahulugan ng pag-ibig?

Ang pag-ibig ay isang damdamin na

nagtuturo sa isang tao kung paano maging
dakila, maghintay at magpatawad.

Ang pag-ibig ay damdaming nagiging dahilan

upang ang isang tao ay maging mabait, hindi
marunong mainggit at maghambog.

Paano nagkakaiba ang taong umiibig at

nahihibang?

taong umiibig
taong nahihibang
-tumitingin sa iba pang bagay maliban sa panlabas na
-naaakit sa panlabas na anyo anyo
-madaling kiligin sa simpleng bagay o madaling
-parehong -higit na nagpapahalaga sa pagkakasundo nila ng
magsabi na gusto ang isang tao
nagmamahal kanyang sinisinta
-mabilis magbago ang damdamin ng -hindi makasarili, maunawain,
nahihibang kapag may nakita siyang mapagpasensiya at mapagparaya
higit sa katangian ng una
-nakakaramdam
-may malasakit at iniisip ang
-interesado lamang sa ng kasiyahan
kapakanan ng minamahal
makukuha
-nanatili ang pagmamahalan kahit
-hindi napapansin ang mga magkalayo sa isa’t isa
kamalian at kahinaan nito
- mapagpasensiya at
-naniniwala sa love at first sight
mapagparaya

Bakit kaya mahirap pa ring makilala ang

pagkakaiba ng kahibangan sa tunay na pag-ibig sa
kabila ng nabanggit na mga kaibahan nito sa isa’t
isa?

Mahirap makilala ang kaibahan ng nahihibang

at umiibig dahil parehong nakakaranas ng
kasiyahan kapg kasama ang kanilang iniibig o
kinahihibangan.

Bakit nasabing nahihibang ang isang tao sa unang

pagtatagpo pa lamang?

Sinasabing nahihibang ang isang tao sa unang

pagtatagpo pa lamang dahil maaaring
nakabatay siya sa pisikal o panlabas na anyo
lamang.

Ano ang nais ipakahulugan ng pahayag na ito

“Madaling mahibang pero kailangan ng panahon
bago mapaibig ang isang tao?”

Ang nais ipakahulugan ng pahayag na ito ay

ang madali tayong mabighani sa pisikal na
anyo ng isang tao ngunit hindi ito
nangangahulugang tunay na pag-ibig dahil
ang tunay na pag-ibig ay kinakailangan ng
panahon upang mas makilala nang lubusan
ang taong iibigin.

Kailan masasabing lubusang umiibig ang isang

tao?

Lubusang umiibig ang tao kapag nakilala na

niya ang buong pagkatao ng kanyang
minamahal at hindi agad napapawi ang
nararamdaman niya para rito.

Bakit di kaagad nabubura sa puso’t isipan ng

umiibig ang kanyang minamahal kung sakaling
matapos ang kanilang relasyon?

Hindi kaagad nabubura sa puso’t isipang ng

umiibig ang kanyang minamahal kung
sakaling matapos ang kanilang relasyon dahil
may mga alaalang mahirap kalimutan lalo na’t
mga masasayang alaala gayundin kapag
nakasanayan mo na lagi siyang kasama.

Ano ang ibig sabihin ng pahayag na “Mapanira

ang resulta ng kahibangan, maganda ang bunga ng
pag-ibig?”

Nangangahulugan ito na ang kahibangan ay

nakasisira lamang dahil ang karaniwan nilang
ginagawa ay managinip nang gising kaya ang
kanilang pag-aaral o trabaho ay napapabayaan
samantalang ang umiibig ay buo ang loob at
malinaw ang pag-iisp sa lahat ng bagay.
Bakit madaling mabuyo na manligaw o sumagot
ng manliligaw?

Madaling mabuyo na manligaw o sumagot ng

manliligaw ang isang kabataan ngayon dahil
sa panahon ngyaon na mabilis madala ang
kanilang damdamin at kung minsan hindi na
nila isinasaalang-alang kung ano ang ugali ng
tao na gusto nilang ligawan at sagutin.

Kailan nakabubuti ang pagseselos sa isang

relasyon? Kailan naman ito nakasasama?

Nakabubuti ang pagseselos sa isang relasyon

dahil sa pamamagitan nito naipapakita ng
isang tao na mahal niya ang kanyang
karelasyon at may pakialam pa siya rito,
nakasasama naman ang pagseselos sa isang
relasyon kapag napapasobra na kung minsan
ay wala na rin sa lugar kaya naman
nakakaramdam ng pagkasakal ang karelasyon.
Ayon sa may-akda, anu-ano ang dapat iwasan ng
taong umiibig at nahihibang? Sumasang-ayon ka
ba rito? Bakit?

Ang mga dapat iwasan ng nahihibang at

umiibig ay ang relasyong sexual dahil ang
isang relasyon ay dapat na manatiling malinis
hangga’t ito ay wala pang basbas ng
simbahan.

Dapat din nilang iwasan ang pagbibigay ng

lahat at pagiging masyadong seryoso.

Iwasan din nila ang pagturing sa kanilang

minamahal o kinahihibangan bilang sentro ng
kanilang buhay.
Bakit mahirap na makilala ang pagkakaiba ng
kahibangan sa pag-ibig?

Sinasabing mahirap itong makilala dahil

kapwa ito nakararanas ng matinding
damdamin para sa kasalungat na kasarian.

C. Abstraksyon
Bakit “Umiibig ka nga bang talaga?” ang pamagat
ng sanaysay?
“Umiibig ka nga bang talaga?” ang pamagat
ng sanaysay dahil nagpapaliwanag ito kung
pag-ibig nga kaya ang nararamdaman ng tao
at naglalaman din ito ng pagkakaiba ng taong
umiibig sa taong nahihibang.
Sa edad ninyo ngayon, dapat bang pagtuunan ng
pansin ang pag-ibig? Bakit?

Sa ngayon masasabi kong hindi muna dapat

na pagtuunan ng pansin ang pag-ibig bagkus
ay mag-aral munang mabuti upang makatapos
at matupad ang mga pangarap.
Sa paanong paraan ninyo maisasabuhay ang
mensahe ng akda?

Maisasabuhay ko ang mensahe ng akda sa

pamamagitan ng hindi pagmamadali sa pag-
ibig dahil ang tunay pag-ibig ay darating sa
tamang panahon.

D. Aplikasyon

Bumuo kayo ng isang malaking bilog at ipapasa ninyo ang kahon na naglalaman ng mga
katanungan kasabay ng musika, kung sino ang matigilan ng tugtog ang siyang sasagot sa
tanong.

Mga Tanong:

1. Kailan nagiging makatwiran ang paghihiwalay?

2. Bakit may mga tao pa ring nagmamahal ng mga taong hindi naman kayang suklian ang
pagmamahal na kanilang ibinibigay?

3. Bakit laging nasasaktan kapag umiibig?

4. Paano naging makapangyarihan ang pag-ibig?

5. Hanggang saan mo kayang ipaglaban ang iyong nararamdaman para sa iyong minamahal?

6. Nararapat ba na magkaroon ng batayan sa pagmamahal para masabing umiibig kang talaga?

7. Ano ang isang bagay na kaya mong isakripisyo para sa iyong minamahal?

8. Paano mo nabibigyang solusyon ang problema sa pag-ibig?

9. Kailan mo masasabing siya na ang nakatadhana para sa iyo?

10. Bakit laging mas matimbang ang puso sa isip pagdating sa pag-ibig?

IV. PAGTATAYA

Panuto: Basahing mabuti ang siniping pahayag mula sa sanaysay. Isulat sa patlang ang inyong
PANGALAN kung tama at kung mali naman ay isulat ang tamang salita bago ang
bilang.
 1. Ang mga taong nahihibang ay nagtatama ng mga pagkakamali ng kanyang
kinahihibangan at perpekto na sa paningin ng umiibig ang kanilang iniibig.
2. Madaling mapaibig ngunit kailangan ng panahon bago mahibang ang isang tao.
3. Maunawain, mapagpasensiya at mapagparaya. Iyan ang mga katagang tatak ng umiibig.
4. Ang pangako at layunin ng umiibig ay panghabambuhay.
5. Mabilis mawala ang kahibangan ngunit hindi agad napapawi ang tunay na pag-ibig.
6. Ang taong umiibig ay naniniwala sa tinatawag na “love at first sight.”
7. Ang pagseselos ay kapwa nararamdaman ng taong umiibig at nahihibang.
8. Hayaan mong damdamin at karanasan ang magturo sa iyo ng tunay na pag-ibig.
9. Ang mga taong umiibig ay tumitingin sa panlabas na kaanyuan lamang.
10. Ang nahihibang at umiibig ay kapwa nakararanas ng matinding damdamin para sa
kasalungat na kasarian.

Sagot:

1. umiibig
2. mahibang
3. PANGALAN
4. PANGALAN
5. PANGALAN
6. nahihibang
7. PANGALAN
8. panahon
9. nahihibang
10. PANGALAN

V. TAKDANG-ARALIN

Pagganyak na Tanong: Paano mo mabibigyang kahulugan ang pagngiti, pagbungisngis at

pagtawa ng isang tao?

Panuto: Basahin at unawain ang sanaysay na “Ang Ngiti” ni Miguel C. Arguelles at

sagutin ang mga sumusunod na katanungan:

1. Paano mo mailalarawan ang iba’t ibang uri ng ngiti?

2. Ano ang pangunahing kaisipan ng sanaysay?
3. Sa paanong paraan mo maisasabuhay ang mensahe ng sanaysay.

Sanggunian
Wika at Panitikan III
dd.211-213