Четврта писмена работа по македонски

јазик и литература
Матеј Ристески

“Човекот е осуден да биде слободен” –

Сартр
Човекот е слободен да направи свој избор, но е „осуден“ да биде
слободен, затоа што ние самите не се создадовме на почетокот. И покрај
тоа што луѓето се ставени на Земјата без нивна согласност, ние мора да
избереме и да дејствуваме слободно од секоја ситуација во која се
наоѓаме. Сè што правиме е резултат на тоа да бидеме слободни затоа
што имаме избор. Не само што сме осудени да бидеме слободни затоа
што не избравме да постоиме, туку и ние сме осудени да бидеме
слободни затоа што ние сме единственото нешто што постои што треба
да одговара за своите постапки. Сепак, од каде знаеме дека Бог нема сè
определено за нас и само нè наведува да веруваме дека сме слободни?
Вистината е дека не знаеме и нема да ја напуштиме земјата. Сега зависи
од нас да одлучиме дали треба да се цени нашата слобода и да го
избереме начинот на кој сакаме да ја користиме нашата слобода.

Oд моментот кога сме фрлени во светот, мора да бидеме целосно

одговорни за сите наши постапки. Нема вечни вредности или етика што
можеме да го засноваме начинот на кој живееме. Нема смисла да се
користат зборовите „Не можам, или морам“ на нешто, затоа што на
крајот имаме избор за сè што правиме. Кога делуваме на одреден начин,
не можеме да го обвинуваме никого, туку самите себе, и мора да
преземеме целосна одговорност за нашите постапки, иако можеби
навистина не сакаме. Сартр вели дека не можеме да кажеме дека
одбравме една акција над друга затоа што тоа го сакаше Бог или затоа
што тоа беше во наша природа. Одговорноста е само наша. Сартр
верувал дека во текот на секое наше постоење, ние мора да создаваме
значење во секој од нашите животи, и тоа е она што значи да се постои.
Ние сме одговорни за нашата судбина и начинот на кој живееме се
формира од она што го правиме ние. Јас мислам дека Сартр со оваа
мисла сака да ни каже дека слободата е проклетство. Употребата на
фразата „осудени да бидат слободни“ звучи како Сартр да ја гледа оваа
слобода како непријатности, отколку благослов. Ако човек не верува во
Бог, едно лице не може да се оправдува за своите постапки, затоа што
не постои Бог на што ќе одговори, и тој сам ги избрал постапките.
Осудени сме да се соочиме со животот и одговорноста што доаѓа со неа.
Дури и ако не веруваме во Бог. Ако Бог би постоел, тогаш некои луѓе би
одлучиле да дозволат Бог да ги донесе своите одлуки за нив, што им
дава изговор на луѓето за своите постапки и им го одзема сетилото на
слобода. Или луѓето ќе треба да одлучат дали сакаат на прво место да
ги следат Божјите правила, и тогаш ќе треба да бидат одговорни за оваа
одлука. Како луѓе, ние мора да го најдеме нашиот пат низ целиот свет и
да направиме свои избори за тоа што ќе го цениме, што очекуваме едни
од други и да одлучиме што е „добро“ ,а што „лошо“. И покрај тоа што
Сартр не верува во Бог и мисли дека човекот е „суштински сам“, тој исто
така признава дека неизбежно сме поврзани со други луѓе. Дури и ако не
постои Бог да не суди, треба да сфатиме дека секој наш акт ќе има
влијание врз друго човечко суштество. Што и да избереме да правиме,
другите ќе бидат погодени и тие можат да реагираат негативно.

Секогаш кога човекот ќе постапи грешно тој пробува да ја избегни

грешката ,а не да се соочи со неа и да постапи правилно. На пример, Ако
менаџер постапи грешно тој пробува да ја избегни грешката со
обвинување на работниците или пак некој сопственик на бизнис го
загубува бизнисот заради некоја пандемија и сета вина ја префрла на
пандемијата ,а не на неговото лошо раководство. Затоа Верувам дека
целта на Сартр е да нè разбуди од идејата дека можеме да користиме
изговори за нашите постапки.