ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო

უნივერსიტეტის შორეული აღმოსავლეთის რეგიონმცოდნეობის

მაინორის სტუდენტის რეფერატი თემაზე :

„ბუდიზმი ევროპაში“

საგანი - ბუდიზმი

ხელმძღვანელი - ნანა გელაშვილი

კურსი: IV

სტუდენტი -მამასახლისი მარიამი

2020წ.

შესავალი
ბუდიზმი - მსოფლიო რელიგიაა,რომელსაც შემოქმედი ღმერთის ცნება არ გააჩნია.მას
„შინაგან რელიგიას“, ანუ „შინაგანი სამყაროს რელიგიას“ უწოდებენ,რადგან
მედიტაციის(ლოცვის) მეშვეობით მორწმუნე არა ღმერთს ,არამედ საკუთარი სულის
სიღრმეს უკავშირდება. ამ იდეალის მიღწევისათის საჭიროა დრო და
უნარი,პიროვნული მონდომება და ასკეტიზმი.ამ აზრით, ბუდისტების მოძღვრება და
პრაქტიკა უფრო ფილოსოფიაა,ვიდრე სარწმუნოება.მისთვის უცხოა საღვთო
მოძღვრება და საღვთო გამოცხადება, შესაბამისად .საღვთო წერილი ,როგორც
შეუვალი ავტორიტეტი.ამის გამო ბუდისტების თეორიასა და პრაქტიკას არ
ახასიათებს მკაცრი დოგმატიზმი და არ გააჩნია წეს-განგებათა უნიფიცირებული
ნიმუში, ე.წ. ტიპიკონი. ვისაც ბუდისტების ქვეყნებში უმოგზაურია იცის, რომ
არამცთუ ოლქებსა და ქალაქებს ,არამედ სოფლებსა და უბნებსაც კი ერთმანეთისგან
შესამჩნევად განსხვავებული აღმსარებლობითი ტრადიცია აქვთ.

ბუდიზმს ზოგჯერ ათეისტურ რელიგიას უწოდებენ და არცთუ

უსაფუძვლოდ.ბუდისტებისათვის უცხოა პიროვნული ღმერთის რწმენა.მათი
რელიგია არც მონოთეისტურია, არც პოლითეისტური და არც პანთეისტური.ისინი
ყურადღებას არ ამახვილებენ სამყაროს შემქმნელის,მფარველისა და განმგებლის
შესახებ.ღმერთი,მათი განგებით,განუსაზღვრელობაა,ოკეანეა,საიდანაც გამოსხლტა
ადამიანი და სადაც უნდა დაბრუნდეს მისიის აღსრულების შემდეგ.ბუნებრივია,ასეთ
ღმერთს -ნების ,ფიქრისა და სურვილის არმქონე არსებას (უფრო
სწორად,არარსებობას)-ვერ ვიგულვებთ მხსნელად.გზა ხსნისა პიროვნებამ თვითონ
უნდა მოძებნოს.ესაა ცხოვრება ბუდას მოძღვრების კვალდაკვალ.

სახელწოდება დაკავშირებულია დამაარსებელთან-სიდჰარტა გაუტამასთან.რომელიც

გახდა ბუდა-გასხივოსნებული.ამირომ ბუდას მიმდევრები და თაყვანისმცემლები
ბუდისტებად(გასხივოსნებულად) იწოდებიან.

წარმოიშვა ზვ.წ . 6-5 საუკუნეების მიჯნაზე.მისი სამშობლოა ინდოეთი, მაგრამ

ფართო ასპარეზი ამ ქვეყნის გარეთ პოვა ,განსაკუთრებით ჩინეთში,ჩინეთის გზით
კი-იაპონიაში,კორეასა და შორეული აღმოსავლეთის ბევრ სხვა ქვეყანაში.ბუდიზმის
ძლიერი კერა არსებობდა ტიბეტში,სადაც ტიბეტურ ენაზე შეიქნა უმდიდრესი
ბუდსიტური ლიტერატურა.ტიბეტის გავლენით ბუდიზმი მონღოლებს შორისაც
გავრცელდა.ბუდისტთა თემები ყველა კონტინენტსა და ქვეყანაშია.იგი სულ უფრო
მეტად იკიდებს ფეხს დასაცლეთ ევროპასა და ამერიკაში.

ბუდისტების საერთო რიცსვი დღეს 359 მილიონს აღემატება.ამ თვალსაზრისით,

ბუდიზმი მეოთხე მსოფლიო რელიგიაა ქრისტიანობის, ისლამისა და ინდუიზმის
შემდეგ.

ბუდიზმი ევროპაში
ადრეული ისტორია
მე-19 საუკუნის გვიანი მეორენახევრიდან ბუდიზმით ფართოდ დაინტერესდნენ
ევროპაში ,თუმცა პირველი შეხება ევროპის ბუდისტურ რელიგიასთან ჯერ კიდევ
ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-3 საუკუნეში მოხდა,როცა ალექსანდრე III გაიმარჯვა
ჩრდილო-დასავლეთ ინდოეთში.ბერძენმა კოლონისტებმა შეისწავლეს ბუდიზმი და
მათ თავისებური ხედვებიც დაუმატეს, მის ტრანსოფრმაციას კი საუკუნეების
მანძილზე ცდილობნდენ.იმის გამო,რომ ბუდიზმში დოგმათა და წეს-განგებათა
სისტემა არ არსებობს, ეს რელიგია მრავალ მიმდინარეობად და ტრადიციად
იყოფოდა.ევროპელებიც ცდილობდნენ მიეღოთ ეს რელიგია და თან თავიანთი
ცხოვრებისეული წესებიც შეეტანათ , მაგრამ რადგან უკვე ბუდიზმი დიდი ხნის
შექმნილი იყო,რა თქმა უნდა, არ შეეძლოთ მათი ძირფესვიანი შეცვლა ,მისი
გამავრცელებლებიც ცდილობდნენ ,რომ ბუდიზმის წესები გადაეცათ მათთვის უკვე
საუკუნეების წინათ დაწერილი დოგმებით.

თანამედროვე ისტორია

1870 წლიდან უკვე ნელ-ნელა უფრო და უფრო ინტერესდებოდნენ ბუდიზმით

ევროპაში,განსაკუთრებით კი ინტერესტებოდნენ აკადემიკური წრეები მისით,
მაგალითად ისეთ ფილოსოფოსები ,როგორებიც იყვნენ არტურ შოპენჰაუერი
,ფრედრიხ ნიტზჩე.დღეს-დღეობით სულ იზრდება თანამედროვე ბუდიზმის
მიმდევრები ევროპაში.იტალია, ავსტრია და რუსეთი არის 3 ქვეყანა ევროპაში,
რომლებმაც ბუდიზმი აღიარეს ,როგორც ოფიციალური რელიგია.უნგრეთიც ცნობს
ასევე ბუდიზმს, როგორც უკვე აღინიშნა ბუდიზმი თვისი შინაარშიდან ,მისი
უჩვეულო კულტურიდან გამომდინარე მისით უფრო ინტერესდება ისეთი ხალხი
,ვისაც შეუძლია მოგზაურობა აზიის ქვეყნებში ,სადაც ის არის გავრცელებული და
შეუძლიათ საკუთარი თვალით ნახონ,შეისწავლონ ის..ბუდიზმს დამკვიდრება
ევროპაში საკმაოდ უჭირს ,მიუხედავად იმისა ,რომ მიმდევართა რიცხვი მუდმივად
იზრდება, ის ფაქტი ,რომ ისეთი რელიგიები ,როგორიცა ქრისტიანობა,ისლამი ,
იუდაიზმი არსებობს მის ირგვლივ, რომლებიც საუკუნების მანძილზე არსებობდა
ევროპელი ხალხის თვალსაწიერში , ამის გამო ბუდიზმს ,როგორც რელიგიას კიდევ
დიდი წინააღმდეგობების გადალახვა მოუწევს წინ...

დიდი ბუსდისტური ტაზრები ევროპაში

დასავლეთ ევროპა
Das Buddhistische Haus  (ქართ.ბუდისტური სახლი) მდებარეობას ფრონჰაუში
,ბერლინი ,გერმანია.ეს არის ყველაძე ძველი ბუდისტრი ტაძარი ევროპაში.ამ თაძრის
დიზაინი შექმნა არიტექტორმა მაქს მეიერმა ექიმი პაულ დალკესათვის , რომელიც
იყო ფიზიკოსი და პირველი მოსფლიო ომის შემდეგ ის გახდა
ბუდისტი.დღესდღეობით სწორედ აქ ხდება ბუდიზმის ქადაგება ,შესწავლა ..ის არის
მთავარი ბუდისტური ცენტრი დასავლეთ ევროპაშო...

Plum Village Monastery(ლანგ მაი)

ეს ბუდსიტური მონასტერი მდებარეობს დორდონგში (სამხრეთ საფრანგეთი).ის
აშენდა ორი ვიეტნამელის მიერ ,  Thích Nhất Hạnh (ტიკ ნჰათ ჰანჰ) და  Chân Không
(ჩან ხონგი) 1982..ამ ტაძარში დღემდე იმ განრიგით ხელმძღვანელობენ ,როგორიც
თავდაპირველად შექმნის დროს დაიწერა .კერძოდ იღვიძებენ დილის 5 ზე , 6 საათძე
ჯდომით და სიარულის მედიტაციას აკეთებენ ,7 ზე საუზმობენ,9 საათზე იწყება
მეცადინეობები ,11:30 ზე ისევ სიარულის მედიტაცია აქვთ, 12:30 ლანჩი,
1:30ისვენებენ ,3:00 მედიტაცია,6:00 საერთო ვახშამი , 8:00 პირადი სწავლებები ,ფიქრი
,9:30 სიჩუმეში მედიტაცია, 10:00 შუქი ქრება...

ჩრდილოეთ ევროპა:
Samyé Ling  კომპლექსი შოტლანდიაში 53 წელია უკვე რაც აშენდა,ის საკმაოდ დიდი
კომლექსია ,ხშირად ხვდებიან ევროპის ,სხვა და სხვა ,ქეყნის წარმომადგენელი
ბუდიზმის მიმდევარი ბერები სწორე ამ ტაძარში ერთმანეთს.

სამხრეთ ევროპა:
Benalmádena Stupa  ეს არის 33 მეტრიანი ტაძარი ,რომელიც მდებარეობს სამხრეთ
ესპანეთში,სწორედ ის არის ყველაზე მაღალი შენობა ევროპაში,ბუდიზმში სწორედ
stupa არის აღმნიშვნელი სიმშვიდისა და ჰარმონიის,ეს ტაძარიც ერთ-ერთი
მნიშვნელოვანია ბუდზმის მიმდევართათვის..

ბუდიზმი იტალიაში
იტალიაში ბუდიზმი მოსდევს ისეთ გავრცელებულ რელიგიებს ,როგორიც არის
ქრისტიანობა და ისლამი..მთელ ქვეყანაში 160 000 მიმდევარი ჰყავს ბუდიზმს,რაც 0.3
% ია მთელი მოსახლეობის.ბუდიზმის გავრცელება იტალიაში 1960 დაიწყო.
არსებობს იტალიური ბუდიზმის გაერთიანება,რომელიც შეიქმნა 1985 წელს და
ოფიციალურად სცნო იტალიის პრეზიდენტმა 1991 წელს..იტალიაში არსებობს ორი
გამორჩეული ბუდისტური ტაძარი: Ensoji il Cerchio(წრის ტაძარი ) და Santacittarama.

Ensoji il Cerchio(წრის ტაძარი)

ეს ტაძარი დაარსა იტალიელმა ძენ მასტერმა  Carlo Zendo Tetsugen Serra. "Il Cerchio
Enso-ji , ასევე შედის იტალიის ბუდიზმის გაერთიანებაში. სწორედ აქ იყენებ სოტო
ტრადიციულ მეთოდებს ,რომელიც დამყარებულია მჯდომარე მედიტაციასთან..
zazen (坐禅)  ასევე ცნობილია ,როგორც  shikantaza (只管打坐, „მარტივი ჯდომები")

Santacittarama
მდებარეობს რომში ,ასევე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ბუდისტური ტაძარია
იტალიაში და არა მარტო მთელ ევროპაში.

სოკკა გაკკაის იტალიური ბუდისტური ინსტიტუტი

1970 წელს შეიქმნა ეს ორგანიზაცია , ყველაზე ცნობილი ორგანიზაცია ევროპაში
ბუდისტურ ორგანიზაციებს შორის .სწორედ მისი დამსახურება , რომ იტალიაში
ბუდიზმი გამოცხადდა , როგორც ოფიციალური ენა ..(შემოკლებული აბრევიატურით
,მას ხშირად ვხვდებით ,როგორც SGI-Italia, SGI-Italy, და SGI-I.)

ბუდიზმი კალმიკიაში
კალმიკიის მოსახლეობა არის ერთადერთი მოსახლეობა ევროპაში , რომლის
ოფიციალური რელიგია არის ბუდიზმი .

ბუდიზმი ისლანდიაში
ისლანდიაში ბუდიზმი არსებობდა 90-იანი წლებიდან, ბუდისტური პოპულაციის
ქვეყნებიდან, ძირითადად ტაილანდიდან ემიგრაციის შემდეგ. 2008 წლის
მდგომარეობით, ისლანდიაში არსებობს სამი ბუდისტური ორგანიზაცია, რომლებიც
ისლანდიის მთავრობამ ოფიციალურად აღიარა რელიგიურ ორგანიზაციებად.
ყველაზე ძველი და ყველაზე დიდი არის ისლანდიის ბუდისტური ასოციაცია,
Theravada ჯგუფი, რომელიც 1996 წელს იქნა აღიარებული და 2010 წელს 880 წევრი
ჰყავდა. კიდევ ერთი ჯგუფი, ისლანდიის Zen - Night Pastur, Zen ჯგუფი,
აღიარებულია 1999 წელს და 75 წევრი ჰყავდა 2010. უახლესი ჯგუფი არის
ისლანდიაში SGI, Soka Gakkai ჯგუფი, რომელიც 2008 წელს აღიარებული იქნა 135
წევრით. ერთად, ეს სამი ორგანიზაცია წარმოადგენს ისლანდიის მოსახლეობის
დაახლოებით 0.3% -ს. ეს უფრო მეტია, ვიდრე ისლამური ჯგუფები, მაგრამ უფრო
ნაკლები ვიდრე წარმართული ჯგუფები.

ბუდიზმი ნიდერლანდებში
ბუდიზმი ნიდერლანდების უმცირესობის რელიგიაა, მაგრამ მან აჩვენა სწრაფი ზრდა
ბოლო წლებში.2006 წლის შეფასებით, 170 000 ჰოლანდიელმა ხალხმა აღნიშნა, რომ
თავიანთი რელიგია ბუდისტურადაა (მთლიანი მოსახლეობის დაახლოებით 1%).

ნიდერლანდებში ბუდიზმის შესახებ ცნობიერების პირველი ცნობა შეიძლება

ნაპოვნი იქნას ადრეულ წიგნებში, ბუდიზმზე მოხსენიებული , 1651 , 1843 და 1878
წელს.პირველი წიგნი, რომელიც ბუდიზმზე იყო დაწერილი. ჰოლანდიური ენა 1879
წელს.

ბუდიზმის სამეცნიერო შესწავლა დაიწყო ნიდერლანდებში, ჰენდრიკ კერნის

დანიშვნისას, როგორც ლედენის უნივერსიტეტში სანსკრიტის კათედრის პირველ
პროფესორად.მან გამოაქვეყნა ორი ისტორია და ბუდიზმის სახელმძღვანელო.

მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, ბუდიზმისთვის ძლიერი მოკავშირე თეოსოფისტების

ფორმით გამოვიდა. თეოსოფიური საზოგადოების ჰოლანდიური მდივანი ადიარი,
ქალბატონი სპრეიტენბურგი, დაბრუნდა ინდოეთიდან და დაიწყო 'შეკრებები' თავის
სახლში Huizen- ში, რომელიც მოზიდული იყო ათობით ადამიანი მთელი ქვეყნის
მასშტაბით. მათ შორის იყო ერნსტ ვერვაალი, რომელმაც დააფუძნა ‘Buddhistische
Vriendenkring Den Haag’ (ბუდიზმის მეგობრების წრე ჰააგა),

1966 წელს ჰოლანდიურმა ბუდიზმის წრეების მეგობრთა წრე შეიცვალა

სახელწოდება "ნიდერლანდების ბუდისტური საზოგადოება". ახალმა საზოგადოებამ
ჩაატარა ისეთი ღონისძიებები, რომლებიც ლიბერალურად იყო გათვლილი
ბუდიზმის ყველა სკოლისთვის. ამ ეკუმენურმა პოლიტიკამ განაპირობა გარკვეული
დაპირისპირება და მოგვიანებით ორგანიზაცია განახლდა როგორც ”Stichting
Nederlands Buddhistisch Centrum” (ჰოლანდიური ბუდისტური ცენტრის ფონდი) 1967
წლის 8 ნოემბერს, რომლის მიზანია ”შეისწავლონ ბუდიზმის პრინციპები მთელი
თავისი მრავალფეროვნებით და ამ პრინციპების პრაქტიკული გამოყენების
წახალისება. 1968 წლიდან დღემდე, ცენტრმა გამოსცა ჟურნალი.1978 წლიდან
მოყოლებული, ნიდერლანდებში ბუდიზმის ისტორია ძირითადად
ინდივიდუალური ბუდისტური ტრადიციების ისტორიაა. ამასთან, BUN კვლავ
მოქმედებს მათი სახელით მთავრობისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების მიმართ,
რაც იწვევს მაგ. BOS "Boeddhistische Omroep Stichting" (ბუდისტური სამაუწყებლო
არხი) და ბუდისტური პატიმრების კაპიტანი, რომელიც სხვა რელიგიებს თანაბრად
ცნობს.

ძენ-ბუდიზმი ნიდერლანდებში:
1968 წელს ლეო ბერმა და ჯანვილემ ვან დე ვეტერნგმა დააარსეს ძენის ჯგუფი და
ორი წიგნის მეშვეობით.1968 წელს ლეო ბერმა და ჯანვილემ ვან დე ვეტერნგმა
დააარსეს ზენის ჯგუფი და ორი წიგნის მეშვეობით.

ნიდერლანდების რამდენიმე ორგანიზაცია არსებობს:

Genzo Roshi- ს Kanzeon Sangha - რომელსაც ფესვები აქვს Taizan Maezumi Roshi- ს
თეთრი ქლიავი Asanga- ში, მოიცავს რამდენიმე ორგანიზაციას:

ნიკო ტიდემენ სენსეი ხელმძღვანელობს ძენ ცენტრის ამსტერდამის ცენტრს,

რომელსაც აქვს საკმაოდ დიდი ზენდო ამსტერდამის ცენტრში.

თერავადა:
1971 წელს ჰოლანდიელმა ვაჭარმა Monshouwer- მ შეიკრიბა რამდენიმე ადამიანი,
რათა განეხილათ ტერევადას ტაძრის დაარსების შესაძლებლობა ტაილანდის ელჩის,
სომპონგ ტესარიტკულის მხარდაჭერით. 1973 წელს ტაძარი ოფიციალურად დაარსდა
Walwijk. თავდაპირველად ტაძარს ეწოდა Wat Dhammasucaritanucharee, მაგრამ ორი
წლის შემდეგ დაერქვა ბუდარაამის ტაძარი, საკუთარი დამხმარე ფონდით,
სახელწოდებით "ახალგაზრდა ბუდისტების ნიდერლანდები". ამ ფონდს ჰქონდა
საკუთარი ჟურნალი. მოგვიანებით დამფუძნებელი აბატი ვენ. მეტავიავი გადავიდა
ამსტერდამში და იქ დაიწყო ვიპასანას პრაქტიკოსების ცალკეული საზოგადოება.
ფონდი, რომელიც ხელს შეუწყობს ტაილუიკში ტაილანდის ტაძარს, ეწოდა
"ნედერლანდს ბუდა დჰმას სტიქტინგი" (ჰოლანდიური Buddha Dhamma Foundation)
და ახლა ის ძირითადად ტაილანდელი ემიგრანტების მიზანია.

ტიბეტური ბუდიზმი:
1977 წელს ჰან დე ვიტმა, კაჯიუ ლამას უფლებამოსილმა მოსწავლემ ჩოგამიამ
ტრუნგპამ, დაარსა ცენტრი ამსტერდამში [4], რომელიც დჰარას სწავლებას და
მედიტაციას ასრულებს ტიბეტური ტრადიციის შესაბამისად. ოგსგესგესტში
არსებობს უფრო პატარა ცენტრი, რომელიც ასევე დააარსა დე ვიტმა და ჯგუფები
კიდევ ორ სხვა ქალაქში (უტრეხტი და ნიმეგენი). ასევე წარმოიშვა კარმა კაგუის სხვა
ცენტრები სხვადასხვა ხაზიდან, მაგ. Naropa Institute of Cadzand– ში, ადგილობრივად
ცნობილი Stupa– ის ტაძარი Hantum– ში და Diamond Way Buddhism– ში (Ole Nydahl).
ტიბეტური ნიინგმას ტრადიცია წარმოდგენილია რამდენიმე ჯგუფის მიერ. მათ აქვთ
ცენტრი (Nyingma Centrum, Nederland) და ამსტერდამის წიგნების მაღაზია. ეს
ჯგუფები ეკუთვნის Tarthang Tulku- ს ორგანიზაციას, რომელიც კალიფორნიაში
ცხოვრობს. Gelugpa- ს ტრადიცია (FPMT) ორგანიზებულია მაიტრეიას ინსტიტუტში
და ფლობს უკანდახევის ცენტრს ლუენენში, აპელდორნში და ამსტერდამის ქალაქის
ცენტრში. მაიტრიას ინსტიტუტის ცენტრები აქ დაფუძნებულია პაულა კოულკინის
ინიციატივით 1976 წელს. 1979 წლის აგვისტოში ლამას ტუბენ ეშემ და ლამა ზოპა
რიპოჩემ ასწავლეს. 2013 წლისთვის ლამი გესე სონამ გიალცენი და ლამა სონამ
ნგოდრუპი მუდმივი საცხოვრებელი ადგილის მასწავლებლები არიან. ტიბეტური
ბუდიზმის Sakya- ს ტრადიციამ საფუძველი ჩაეყარა 1976 წელს, როდესაც გესე ლამამ
შერაბ გიალცენ ამპამ ჰაგაში დააფუძნა ‘Sakya Thegchen Ling’. ამ ოთხი ძირითადი
სკოლის გვერდით ასევე წარმოდგენილია უფრო ეკუმენიური და განაწილებული
ტიბეტური ჯგუფები. Მაგალითად. Rigpa- სგან Sogyal Rinpoche- დან, Dzogchen- ის
საზოგადოება Chogyal Namkhai Norbu- სგან, ახალი Kadampa- ს ტრადიციისა და Jewel
Heart- თან დაკავშირებული მრავალი Rinpoche- სგან.

მიმდინარე სიტუაცია:

1971 წელს ნიდერლანდებში 900 ბუდისტი იყო. 1971 წლიდან ბუდისტების რიცხვი
მნიშვნელოვნად გაიზარდა, ალბათ, საზოგადოებაში "ალტერნატიული"
შეხედულების ამაღლებასთან და ქრისტიანობის დაცემასთან. ბუდიზმისადმი
გაზრდილი ინტერესი აშკარაა ბუდისტური ცენტრების რაოდენობის ზრდის
შედეგად. 1990 წელს სულ ორმოცდაათი ჯგუფი იყო. ოთხმოცდაათ ასი შორის,
ჯგუფებს შორის, რომლებიც დაკავშირებულია უფრო დიდ ეროვნულ ცენტრთან.
ბუდისტური სამაუწყებლო არხი (Boeddhistische Omroep Stichting) გთავაზობთ
პროგრამირებას ეროვნულ ქსელში. 2004 წელს ნიდერლანდებში 170 000 ბუდისტი
იყო - მოსახლეობის დაახლოებით 1%. ასევე ბუდისტური ციხის
სამლოცველო ,'Boeddhistische Zendende Instantie', ოფიციალურად აღიარებულია
მთავრობის მიერ, იღებს თანაბარ სუბსიდიას, როგორც სხვა ძირითადი რელიგიები
და ამსტერდამის თავისუფალ უნივერსიტეტთან თანამშრომლობით ეწევა
პროფესიონალური ტრენინგის მოწყობას.

ბუდიზმი საბერძნეთში
Dharmarakṣita (სანსკრიტი "დაცული იყო დარმასგან", პალი Dhammarakkhita), იყო
ერთ-ერთი მისიონერი, რომელიც გაგზავნა მაურიანის იმპერატორმა აშოკამ
ბუდიზმის პროზელიტიზაციისთვის. იგი აღწერილია, როგორც ბერძენი (პალი: Yona,
lit. "Ionian") Mahavamsa- ში, და მისი საქმიანობა მიანიშნებს ზოგიერთი ელინისტური
ბერძნული ენის შესახებ, რომლებიც ბუდიზმის ადრეულ საუკუნეებში მოჰყვა.

323 წლის ალექსანდრე მაკედონიის დაპყრობის დროიდან ბერძნული თემები

მეზობელ ბაქტრიასა და ჩრდილო – დასავლეთ ინდოეთში იყო, და ძვ. ზოგადად,
ბერძნებს უძველესი დროიდან მთელ კლასიკურ სამყაროში აღწერდნენ, როგორც
"იონა", "იონაკა", "იოჰანასი" ან "იავანასი", ნათ. ”იონიელები” .ისინი იყვნენ ბუდიზმის
მწვავე მიმღები და დარმარაკიტას მაგალითზე მიუთითებს, რომ მათ აქტიური როლი
შეასრულეს ბუდიზმის გავრცელებაში, როგორც წამყვანმა მისიონერებმა.

დასკვნა
ბუდიზმს რელიგიასთან ერთად უწოდებენ პრაქტიკულ ფილოსოფიას ,წლების
მანძილზე თითოეულ ქვეყანაში ბუდიზმის შინაარსობრივი მხარე განიცდიდა
შეცვლას, ისინი ერწყმებოდა ქვეყნის მოსახლეობას ,მათ ტრადიციებსაც და
ამავდროულად არ კარგავდა საკუთარ მთავარ შინაარს , რომ ბუდიზმის
მიმდევრებისათვის მნიშვნელოვანია სულიერი სიმაღლე ,მათთვის ცხოვრებაში
მთავარ ძალას არ წარმოადგენს ქონებრივი და ხორციელი კეთილდღეობა...აქვთ
წესები ,რომლის მიხედვითაც ქადაგებენ მათ რელიგიას , რომ საჭიროა მართალი
ზრახვები, რათა უარი თქვას სიცრუეზე, ცილისწამებაზე..., მართალი ქმედება, რათა
არ ავნოს ცოცხალ არსებებს — არც ადამიანს, არც ცხოველს, არც მწერს. მართალი
ცხოვრება, რათა პატიოსნებით მოიპოვებდეს ცხოვრების სარჩოს. მართალი
ძალისხმევა, რათა მუდამ იშორებდეს ამაო ფიქრებსა და ცუდ გავლენებს. მართალი
მეხსიერება, რათა მუდამ ახსოვდეს, თუ კიდე რა დარჩა შეუსრულებელი ჭეშმარიტი
ცხოვრების გზაზე. რთალი თვითჩაღრმავება, რათა მიაღწიოს შინაგან სიმშვიდეს.

ევროპელები კი მუდამ გამოირჩეოდნენ იმით ,რომ ისინი ყოველთვის

ინტერესდებობდნენ სხვა კულტურული განსხვავებებით, იცნობდნენ მათ და
სურვილისამებრ იღებდნენ ...ბუდიზმი არც ისე დიდი ხანია მათ
წარმოდგენაში,მაგრამ უკვე საკმაოდ ბევრი მიმდევარი ჰყავს ბუდმიზმს ევროპაში...რა
თქმა უნდა, ელემენტარული წესების ტრანსფორმაცია მოხდა ევროპული
ბუდიზმში ,შედარებით უფრო ლოიალური სახე მიიღო მან ევროპაში,ინდოეთსა და
განსაკუთრებით ტიბეტური ბუდიზმის მიმდევარი ბერები საკმაოდ მკაცრ გამოცდას
გადიან იმისათვის ,რომ მიაღწიონ ნირვანას ,ევროპაში კი ამას მედიტაციების
საშუალებებეით ცდილობენ...ისინი მედიტირებენ ,უფრო მეტად ურთიერთობენ
ხალხთან ,ვიდრე ამას აზიის ბუდისტური ბერები აკეთებენ,მაგრამ არსებობს ისეთი
მიმდევრებიც ,რომლებიც წინააღმდეგნი არიან მის ტრანსფორმირებაზე და ისინი
შეცლის გარეშე მიჰყვებიან ძველ დაწერილ წესებს...ბუდიზმი გამოირჩევა მისი
ფერადოვნებით,ევროპას კი ეს ყოველივე უყვარს ,შესაბამისად მათი ტაძრები
გაფორმებულია მრავალფეროვანი ბუდას ქანდაკებებით ,ფერადი ნივთებით და სხვა
ბუდისტური კულტურისთვის დამახასიათებელი ნიშნებით...

საბოლოოდ ჯამში შეიძლება ვთქვათ ,რომ ევროპა ჯერ კიდევ გაცნობის პროცესშია
ბუდიზმის ,მაგრამ სხვა რელიგიებთან შედარებით ,მას საკმაოდ ბევრი მიმდევარი
ჰყავს ,ამიტომ ვფიქრობ ,რომ ეს რიცხვი მომავალში კიდევ უფრო გაიზრედება....