Aralin 1: Wika

Pormal na Talakayan

1.1 Wika
Ang salitang wika ay nagmula sa salitang Latin na ‘’lengua’’ na ang literal na
kahulugan ay “dila”, kung kaya’t magkasingtunog ang dila at wika. Ito raw ay simbolong
salita ng mga kaisipan, saloobin, behikulo o paraan ng paghahatid ng ideya, opinion,
pananaw, lohika o mga kabatirang ginagawa sa proseso na maaring pagsulat o pasalita.
Mayroong pagpapakahulugan ang iba’t ibang awtor sa wika ilan na rito ay ang mga
sumusunod:
 Archibald Hill
"Ang wika ang pangunahin at pinakamabusising anyo ng gawaing pansagisag
ng tao."
 Thomas Carlyle
"Itinuturing ang wika bilang saplot ng kaisipan; gayunman, mas angkop
marahil sabihing ang wika ay ang saplot-kalamnan, ang mismong katawan ng
kaisipan."
 Pamela Constantaino at Galileo Zafra
"Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng
pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o makapagkomyunikeyt ang isang
grupo ng mga tao."
 FE Dance 
"Ang wika ay isang sistematik na balangkas na may binibigkas na tunog na
pinipili at isinasaayos sa paraang arbitrari upang magamit ng mga taong may iisang
kultura." 
 Valentine 
"Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng
pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o makapagkomyunikeyt ang isang
grupo.

1.2 Ang Wikang Pambansa, Panturo, at Opisyal

Ang WIKANG PAMBANSA ay isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-
unlad bilang simbolo ng kaunlaran ng isang bansa. Kinikilalang pangkalahatang midyum ng
komunikasyon sa isang bansa. Kadalasan, ito ang wikang ginagamit sa pang-araw-araw na
pamumuhay ng lahat ng mamamayan ng isang bansa. Ayon sa Saligang Batas ng 1987
gagamitin ang Filipino bilang wikang pambansa.
Ang WIKANG OPISYAL ay isang wika o lenggwahe na binigyan ng bukod-tanging
istatus sa saligang batas ng mga bansa, mga estado, at iba pang teritoryo. Ito ang wikang
kadalasang ginagamit sa lehislatibong mga sangay ng bansa, bagama't hinihiling din ng
batas sa maraming bansa na isalin din sa ibang wika ang mga dokumento ng gobyerno.
Bago maging opisyal ang isang wika, maraming pag aaral ang isinagawa upang malaman
kung ano ang pinaka karapat dapat na wika para sa bansa.
Ang WIKANG PANTURO ay ang opisyal na wikang ginagamit sa pormal na
edukasyon. Ito ang wika ng talakayang guro-mag- aaral na may kinalaman sa mabisang
pagkatuto dahil dito nakalulan ang kaalamang matututuhan sa klase.
1.3 Una at Pangalawang Wika
Unang Wika
Ang unang wika ay tinatawag din bilang katutubong wika. Ito ay arteryal na wika na
natututunan natin mula ng tayo ay ipinanganak. Batayan para sa pagkakakilanlang
sosyolinggwistika ang unang wika. Bukod dito, ang unang wika ang wikang madalas nating
ginagamit sa pakikipagtalastasan sa loob ng bahay.
Halimbawa ng Unang Wika:
 Filipino para sa mga Pilipino
 Ingles para sa mga Amerikano
 Unang wikang naririnig sa tahanan
Pangalawang Wika
Ang pangalawang wika, ayon sa dalubwika, ay tumutukoy sa alinmang wikang
natutuhan ng isang tao matapos niyang maunawaang lubos at magamit ang kanyang
sariling wika.
Halimbawa ng Unang Wika:
 Ingles para sa mga Pilipino
 Espanyol para sa mga Amerikano

1.4 Bilinggwalismo at Multilinggwalismo

Ang bilinggwalismo ay ang paggamit ng dalawang uri ng lenggwahe o wika. Mula sa
partikular na rehiyon o probinsiya na ating kinabibilangan tayo ay may sariling
dayalektong ginagamit sa loob ng ating tahanan. Pagtungtong naman natin sa paaralan ay
may mga wikang tinuturo ang ating mga guro tulad na lamang ng Ingles. Mga wikang
natutunan at nadedebelop nating gamitin sa pakikipag-usap natin sa ating mga kaeskwela
at mga guro.
 Ang multilinggwalismo ay hango sa salitang ingles na “multi” na ang kahulugan ay
marami at salitang lenggwahe na ang ibig sabihin ay salita o wika. Sa kabuuan ang
multilinggwalismo ay “maraming salita o wika”. Ang Wikang Filipino ay binubuo ng
maraming wika. Mula sa ating wikang pambansang gamit, may mga nabuo pang salita
hango sa ating mga kasalong wika.