WMSU-ISMP-GU-031.

00
Effective Date: 24-JUNE-2020

ANG KULTURANG PILIPINO

Aralin 5
_____________

PANIMULA

Ang bawat indibidwal ay may natatanging kaugalian at katangian na

bukog-tangi o kakaiba sa ibang indibidwal. May sarili siyang pamamaraan sa
kanyang ikinikilos, pananalita at nakagawiang gawin upang matamo ang kanyang
mga mithiin sa buhay. Natututuhan niyang makihalubilo sa iba na gamit ang
sariling wika at paraan ng pakikitungo sa iba. Sa aspektong ito, kultura ang
nagpapakilala sa kaniyang identidad bilang tao upang mabuhay sa mundong
ibabaw. Ang anumang katangian, kaugalian, paniniwala at ikinikilos ay
maituturing na kultura.

Mula sa pagkasilang ng isang indibidwal, kasapi na siya sa komplikadong

sosyal na grupo. Ang kaniyang pakikipamuhay sa lipunang kinabibilangan ay
isang mahalagang pangangailangan para makamit ang kanyang mga pangarap sa
buhay. Dahil dito, naging kasangkot na siya sa lipunan ng kanyang pamilya, sa
mundo ng kanyang mga kalaro o ibang batang kanyang nakakasalamuha at
maging sa malawak na tatahaking buhay kasama ang ibang tao. Sa pagmulat ng
kanyang isipan, kasali na rin siya sa lipunan ng kanyang mga kamag-aral,
kasamahan sa trabaho at ang pag-adap ng banyagang kultura kung siya man ay
mapalad na makarating sa ibang bansa. Upang matamo ang mapayapang sosyal
na pakikitungo, kailangan niyang alamin at maunawaan ang kultura ng iba.

1
 MGA LAYUNIN
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Nabibigyang kahulugan ang kultura.

2. Napahahalagahan ang sariling kultura .

3. Nakapagbibigay ng halimbawa ng mga kulturang Pilipino.

4. Napahahalagahan ang kultura ng iba .

5. Nasusuri ang pagkakatulad ng mga kultura ng mga katutubong pangkat

sa Mindanao.

6. Natutukoy ang mga paraan ng pakikitungo sa ibang indibidwal na

may ibang kultura.

BALANGKAS NG PAKSA

KABANATA 2

Aralin 1 – Ang Kulturang Filipino

1.1 . Kahulugan ng Kultura

 SUBUKIN NATIN !

PANUTO : Basahin ang mga sumusunod na senaryo at sagutin ang tanong na nasa ibaba
nito. Maaari ring gawing pasalita ang kanilang sagot.

yo A.

g salta ka sa isang pamayanan na pinaninirahan ng mga tao na may kakaibang kultura. Ang kulturang ito ay wala sa kinagisnan mong ku

ka makikitungo sa kanila?
ang iyong paraan upang makuha mo ang kanilang loob upang kayo ay magkakasundo?

anilang salusalo. May naobserbahan kang kakaibang kultura habang ika’y nakikisalamuha sa kanilang pamilya. Ang kulturang
 PAG-ISIPAN MO ! (CMO 1 S.2019)

A. PANUTO : Mag-isip ng tatlong senaryo na may kinalaman sa pagpapahalaga sa

sariling kultura at kultura ng iba.

1. Senaryo A :

2. Senaryo B :

3. Senaryo C :

B. PANUTO : Ibigay ang kahulugan ng Kultura ayon sa iyong sariling opinyon o

konsepto.

KULTURA
 RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN
 MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

ANG KULTURANG PILIPINO

1.1. KAHULUGAN NG KULTURA

Ang salitang kultura ay may katumbas na salitang “kalinangan” na may salitang-

ugat na linang (culture) at linangin (to develop/ to cultivate). Kung kaya, ang kultura o
kalinangan ay siyang lumilinang at humuhubog sa pag-iisip, pag-uugali at gawain ng tao
( Timbreza, 2008).

Sang-ayon kay Edward Burnett Tyloy na tinaguriang Ama ng Antropolohiya,

ang kultura ay isang kabuuang kompleks na may malawak na saklaw sapagkat kabilang
dito, ang kaalaman, paniniwala, sining.

Ipinahayag ni Leslie A. White, ang kultura ay isang organisasyong phenomenal na

sumasaklaw sa aksyon at iba pang mga kasangkapan, ideya, kilos at valyu.

Iba pang kahulugan ng kultura ayon sa iba’t ibang awtor ;

a.Hudson (1980) - binigyang kahulugan ang kultura bilang socially achieved knowledge.

b.Ward Goodenough (2006) - Ayon sa kanya, ang kultura ay naituturing na patterns of

behaviour (way of life) at patterns for behavior (designed for that life).

c.Timbreza (2008) - Ang kultura ay kabuuan ng mga natamong gawain, mga natutuhang
huwaran ng pag-uugali at mga paraan ng pamumuhay sa isang takdang panahon ng isang
lahi o mga tao
 MGA KATUTUBONG PANGKAT

mga T’Boli. Gumagawa sila ng tela para sa mga damit mula sa T’Nalak na hinabi mula sa hibla ng abaka. Maaaring magasawa

kanilang pangangaso,
ikinabubuhayay
pangingisda, at
Larawan ng isang T’boli sa Cotabato pangunguha ng mga prutas sa

Ang mga Maranao o Meranaw ay nakatira sila sa paligid ng lawa ng Lanao. Ang kahuluga

kung kanilang Marawi

saan hinangoang
lungsod
pangalan.Ang
ang ng tinaguriang
mga dugong
bughaw ng Maranao. Buo pa rin at hindi nai- impluwensiyahan ang kanilang kultura katulad ng disenyo ng damit,
 Ang mga Tausug na nakatira
malapit sa dagat ay mga
mangingisda, at magsasaka
naman ang mga nasa loobang
bahagi. Naninisid ng perlas na
kanilang ipinangpapalit ng
tanso at bakal sa mga taga
Borneo at ng pagkain sa mga
magsasaka. Ang kalakalang ito
ang nagdala ng Islam sa Sulu.

Ang mga Sama-Badjao ay

naninirahan sa Sulu. Sama ang
kanilang wika. Nakaira sila sa
bangkang-bahay na may iisang
pamilya na binubuo ng dalawa
hanggang

tatlongpu. Pangingisda ang

pangunahin nilang hanapbuhay.
Gumagawa din sila ng mga
Vinta at mga gamit sa
pangingisda tulad ng lambat at
bitag. Karamihan sa mga
Badjao ay mga Muslim.
 Ang mga Subanen ay matatagpuan sa kabundukan ng Zamboanga del Norte at ZamboangadelSur. Kayuma

Ang mga Bagoboay

y mais ang kanilang buhok na may natural na kulot. Napapangkat sa tatlo ang tradisyunal na lipunan ng mga Bagobo. Ang Ba
 Ayon sa mga Yakan ng Basilan, noong
1970’s sa panahon ng Batas Militar,
karamihan sa mga Yakan ay
naninirahan sa mga malalayong bundok
upang makaiwas sa mga kaguluhang
nagaganap sa mga kabayanan. Dahil
dito, sila’y tinatawag noong mga
“Yakan Puntukan” na
nangangahulugang mga taong bundok.
Kaya naman nabanggit din ng mga
Yakan na kilala din sa pagtatanim o
pagsasaka kung saan ito na ang
pangunahing hanapbuhay ng mga
Yakan sa Basilan hanggang sa
kasalukuyan. Pinatotohanan ito sa
artikulo ni Gorlinski sa Britannica
Encyclopedia kung saan sinabi niyang
ang mga Yakan ay tinatawag na inland-
dwelling agriculturalists kung saan sila
ang orihinal na tagatustos ng mga bigas
sa mga Tausug at Sama na mga
pangkat-etnikong naninirahan din sa
probinsiya ng Basilan at ilan pang
mga kalapit na isla sa rehiyon.

Ang mga Mangyan ay nakatira sila sa liblib na pook ng Mindoro. Kumukuha sila n

ikinabubuhay pangisdaansakagubatan,
atkalakal sa
abeto ang gamit sa pagsulat ng mga pagpapantig. Ang ambahan ang kanilang panitikan na napanatili sa pamamagitan ng pag
 GAWIN NATIN !

GAWAIN 1

PANUTO : Ipaliwanag sa sariling ideya ang mga katagang binanggit ng mga awtor sa
kanilang pagpapakahulugan sa kultura.

HUDSON (1980)

“Socially achieved knowledge”

WARD GOODENOUGH (1980)

“Patterns of behavior (way of life) .

LESLIE A.WHITE

“Organisadong phenomena na sumasaklaw sa aksyon.”

 GAWAIN 2
PANUTO : Sumulat ng isang sanaysay tungkol sa “ Mahal ko, kultura ko”.
 GAWAIN 3 (CMO 2 S.2019)
PANUTO : Magtala ng mga bagay na iyong nakagawian bilang bahagi ng inyong
Kultura. Ilarawan at ipaliwanag ito ayon sa sariling saloobin.
Gawain 4

Panuto: Gamit ang Venn Diagram, suriin ang mga pagkakaiba, pagkakatulad at kahalagahan
ng pagpreserba ng mga kultura ng mga katutubong pangkat.

Pagkakaiba Pagkakatulad Kahalagahan

 KABANATANG PAGSUSULIT

PANUTO : Hanapin sa loob ng kahon ang tamang sagot at ilapat ito sa nakalaang patlang
bago ang bilang.

Hudson (1980) kalinangan

Ward Goodenough (2006) Salazar (1996)
Timbrea ((2008) cognition
Edward B. Tylor Donna M.Golnick
Leslie A. White kultura

1. Ang salitang kultura ay may katumbas na

2. Ay nagsabing ang kultura ay isang organisadong phenomena
na sumasaklaw sa paraan ng pag-uugali.
3. Ang kultura ay kabuuan ng mga natamong gawain, mga
natutuhang huwaran ng pag-uugali at mga paraan ng pamumuhay sa isang takdang panahon.
4. May kulturang ginagawa o sinusunod dahil iyon ang
kinagisnan ng isang grupo o pangkat.
5. Nakuha ang kultura sa mga kasamahan na nasa paligid
lamang.
6. Ang kultura ay ginagamit para sa maayos na paraan ng may
kapangyarihan at mga makapangyarihang tao.
7. Walang kulturang hindi dala ng isang wika bilang saligan at
kaluluha na siyang bumubuo, humuhubog at nagbibigay-diwa sa kulturang ito.
8. Ito ay ang pagkaalam sa lahat ng bagay na magbibigay-
patnubay sa tao na pagkilala niya sa kapaligiran at sa ibang tao.
9. Ang kultura ay isang kabuuang kompleks na may malawak
na saklaw.
10. Ito ay nagpapakilala kung sino at ano tayo.

II- PANUTO : Basahin ang senaryo na nasa ibaba. At ibigay ang iyong tugon sa tanong . (5
pts)

Senaryo :

Inatasan ka ng iyong guro na magsagawa ng pananaliksik tungkol sa kultura ng mga

katutubo partikular sa mga katutubong Sama Badjao . Nabatid mo sa iyong sarili na ang
kanilang kultura ay ibang-ibang sa kulturang iyong kinamulatan at nakasanayan.

1. Ano ang dapat mong gawin upang makuha mo ang kanilang loob na makipag-
cooperate sa datos na iyong kailangan para sa iyong pananaliksik? Magbigay ng 5
paliwanag.
 RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN
 KATANGIAN, MANEFESTASYON, AT MGA
KOMPONENT NG KULTURA
Aralin 6
_________

PANIMULA

Nabanggit na sa mga naunang aralin na ang Pilipinas ay kilalang bansa na hitik

o mayaman sa kultura. Sinasabing, ang kultura ay repleksyon ng ating pagkatao sapagkat
sa pamamagitan ng kultura na mayroon tayo ay nakikilala kung anong klase ng pagkatao
mayroon ang isang indibidwal. Ang bawat gawi, kilos , paniniwala, paraan ng pakikitungo,
pananamit, pananalita at maging ang ating estilo sa anomang gawain ay bahagi ng ating
kultura.

Katulad din ng isang tao na may mga katangian na nagpapabatid ng kaniyang

pagkatao, ang kultura ay may mga katangian din kung paano ito natututuhan, naibabahagi,
naaadap at ang pagiging dinamiko nito. Ang kultura ay sadyang natututuhan kapag tayo
mismo ay may pagkukusang matututuhan ang anomang kultura lalo na kung ito ay may
mabuting naidudulot sa atin. Minsan naman, kailangan nating mapag-aaralan o alamin ang
kultura ng iba upang makamit ang kapayapaan. Ang pag-adap natin ng ibang kultura ay
magsisilbing daan upang makamit ang pagkakaunawaan, pagkakaisa tungo sa mapayapang
lipunan.

Sa araling ito, ay tatalakayin ang tungkol sa katangian, manifestasyon, mga

komponent ng kultura, kultura at ang grupo, Pandaigdigang hulwaran ng kultura , mga
alternatibo, pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura ng iba, kultural na
katangian ng ibang tao at katangiang komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands.
 MGA LAYUNIN

Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natutukoy at natatalakay ang mga katangian ng kultura.

2. Napahahalagahan ang manefestasyon ng kultura sa pagtamo ng pagkakaunawaan at

pagkakaisa tungo sa mapayapang lipunan.

3. Natatalakay ang mga komponent ng kultura

4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura

ng iba.

5. Napahahalagahan ang kultural na katangian ng ibang tao, kultura at ang grupo at mga
alternatibong kultura.

BALANGKAS NG PAKSA

ARALIN 2 – KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG

KULTURA

2.1. katangian ng Kultura

2.2. Manefestasyon ng Kultura

2.3. Mga Komponent ng Kultura

2.4. Kultura at ang Grupo

2.5. Pandaigdigang Hulwaran ng Kultura ( Universal Pattern of Culture )

2.6. Alternatibo / Mga Alternatibo

2.7. Pagtingin ng ibang Tao sa Sariling Kultura at Kultura ng

Iba 2.8.Kultural na Katangian ng Ibang Tao

2.9.Katangiang Komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands

 SUBUKIN NATIN !

A. PANUTO : Gumuhit ng icons o graphics na sumusimbolo ng iyong pagkatao. Sumulat

ng maikling talata tungkol sa larawan.
 PAG-ISIPAN MO! !

PANUTO : Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa T-chart.

MGA TANONG SAGOT

1.Ano-anong kultura ang iyong

pinaiiral? Pangatwiranan.

2.Alin sa mga kulturang ito ang inadap

mo sa ibang kultura? Pangatwiranan.

3.Paano mo pahahalagahan ang iyong

kultura? At maging ang ibang kultura?
 RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN
 MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG KULTURA

2.1 . KATANGIAN NG KULTURA

1. Natutuhan ( Learned )

May dalawang proseso ng pakikipag-interak ng tao sa isang lipunan : a) enculturasyon at b.)

sosyalisasyon. Ang enkulturasyon ay isang proseso ng pagkuha ng mga katangian ng ibang kultura at
maging bahagi siya ng kulturang iyon. Ang sosyalisasyon naman ay ang pangkalahatang proseso sa
pagkilala sa mga sosyal at istandard na kultura.

2. Ibinabahagi ( shared )

3.Naaadap (adapted)

4.Dinamiko (dynamic)

2.2 MANIFESTASYON NG WIKA

a.) Valyu - ito ay tumutukoy sa kung ano ang karapat-dapat at nakabubuting ugaliin.

b.)Di-Berbal na Komunikasyon – Ang pagpapabatid ng iba’t ibang paraan sa pagkilos,

pagkumpas, aksyon at ekspresyon ay naglalarawan ng konteksto ng kultura.

2.3. MGA KOMPONENT NG KULTURA

a.) Materyal na Kultura - Ito ay tumutukoy sa mga materyal na objek na ginawa ng mga taong
may kakayahan sa paggawa ng mga kasangkapan na ginagamit ng mga tao mula sa pinakasimple
hanggang sa malalaking bagay gaya ng arkitektural na disenyo, mga kotse, makina at iba pa.

b.) Di-Materyal na Kultura - Ito ay binubuo ng mga norms, valyu, paniniwala at wika.

 Norms - Ito ay tumutukoy sa karaniwan at pamantayan.

 Folkways – isa itong kaugalian na nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang mabuting
kapakanan ng isang pangkat.
 Mores – ito ay tumutukoy sa pamantayan ng kaasalan na iginagalang at pinahahalagahan ng
isang pangkat o grupo.
Batas – Ang batas para sa mga sosyolohista ay pormal at karaniwan na ginagawa at isinasabatas
ng federal state o lokal na awtoridad.
 Valyu - tumutukoy sa mga mabubuting pag-uugali na dapat tularan, gawin at
maipakita.

 Paniniwala – Ayon sa mga sosyologo, ito raw ay persepsiyon ng isang tao sa mga
nangyayari sa kanyang kapaligiran at mundo.

 Wika – ( Tingnan ang kahulugan nito sa mga naunang pahina ).

 Technicways – ito ay pakikiangkop ng lipunan sa mga pagbabagong dala ng

teknolohiya.

2.4. KULTURA AT ANG GRUPO

May tatlong mahalagang tungkulin ang kultura ng isang pangkat na ang anumang
kultura ay :

1. Isang paraan upang Makita ang biyolohikal na pangangailangan ng grupo upang mabuhay.
2. Nagbibigay sa isang indibidwal na kasapi ng grupo na mag-adjust o makikibagay sa
sitwasyon ng kapaligiran.
3. Sa pamamagitan ng komon na kultura, nagiging tsanel upang makapag-interak ang bawat
miyembro ng isang pangkat at maiwasan ang anomang alitan.

2.5. PANDAIGDIGANG HULWARAN NG KULTURA ( Universal Patterns of Culture )

Ang bawat lugar ay may iba-ibang kultura subalit may mga kulturang komon at
makikita sa mga grupo sa bawat lipunan. Universal pattern of culture ang tawag sa
unipormidad na ito. Ang lahat ng ginagawa na may kaugnayan sa wet rice agriculture sa
Pilipinas ay halimbawa ng hulwaran ng kultura.

Ayon sa isang amerikanong antropolohista na si Winsker, ay siyang unang nagbigay ng

kahulugan sa universal pattern of culture. Dagdag pa niya, ang lahat ng tao sa mundo ay may :

1. Wikang ginagamit sa pagsasalita.

2. Kulturang materyal tulad ng ;
a. Kinasanayang pag-uugali sa pagkain.
b. Pamamahay
c. Transportasyon
d. Kagamitan / kasangkapan
e. Pananamit
f. Sandata
g. Trabaho at industriya
 2.6. MGA ALTERNATIBO

Ang bawat lipunan ay may mga kaugaliang sinusunod at mayroon ding hindi
sinusunod na tinatawag na alternatibo. Ang isang indibidwal ay may opsiyon o kalayaang mamili
ng kung ano ang sa tingin niya ay tama at nakabubuti para sa kanyang kasiyahan.

2.7. PAGTINGIN NG IBANG TAO SA SARILING KULTURA AT KULTURA NG

IBA

Ang pagpapahalaga ng isang tao sa sariling kultura ng iba ay maaari niyang ibatay sa mga
sumusunod ;

a. Noble savage

b. Etnocentrism

c. Cultural Relativity

d. d. Xenocentrism

2.8. KULTURAL NA KATANGIAN NG IBANG TAO

Polychronic – sa ibang kultura, may mga taong gumagawa ng isang bagay o gawain nang
sabay-sabay.

Monochronic – dito, ang isang indibidwal ay gumagawa ng trabaho nang paisa-isa.

2.9. KATANGIANG KOMUNIKATIBO AYON KINA HOFSTEDE AT TRIANDS

Ang katangiang komunikatibo – individualist at collectivist ayon kay Hofstede (1984) ay

maaaring uuriin sa dalawa :

Individualist (sarili lang ang iniisip kung ano ang mahalaga sa kanya.)
Collectivist (mahalaga ang damdamin o nararamdaman ng iba.)

Bukod sa nabanggit, inuri naman ni Triands (1990) ang katangiang komunikatibo bilang
allocentric at idiocentric.

Allocentric (iniisip ng isang indibidwal na mahalaga para sa kanya ang iba )

Idiocentric ( sarli lamang ng isang tao ang mahalaga )

 GAWIN NATIN !

GAWAIN 1

PANUTO : Magtala ng halimbawa ng kulturang iyong nakasanayan o kinagisnan

ayon sa mga sumusunod na komponent;

A. Kulturang Materya at Di-Materyal

Kulturang Materyal Kulturang Di-Materyal

1. 1.

2. 2.

3. 3.

4. 4.

5. 5.

B.Folkways

1. 3.

2. 4.

C. Valyu

3.
1.

2. 4.
 D. Paniniwala

1. 3.

2. 4.

GAWAIN 2
PANUTO : Sumulat ng isang katha na tumutugon sa tanong na : “ Paano mo mapatutunayan sa
iyong sarili na dapat pahahangaan at tutularan ng iba ang inyong kultura ?
 GAWAIN 3
PANUTO : Magbigay ng tig dalawang halimbawa ng senaryo ng mga sumusunod ;
(Maaaring gumamit ng extra sheets)

a. Noble savage

b. Etnocentrism

c. Cultural Relativity

d. d. Xenocentrism

e. Polychronic

f. Monochronic

g. Individualist

h. Collectivist
 KABANATANG PAGSUSULIT

PANUTO : Piliin ang titik ng tamang sagot . At isulat sa nakalaang patlang ang titik.

1. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng kulturang di-materyal?

A. Pagkain B. sasakyan C. arkitektural na disenyo D. kagalakan
2. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang di-materyal maliban lamang sa
isa ;
A. Kalungkutan B. kagandahang loob C. kahinhinan D. kakanin
3. Ito ay kaugaliang nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang magandang
kapakanan ng isang pangkat.
A. Norms B. folkways C. mores D. technicways
4. Pakikiangkop ito sa lipunan sa mga pagbabagong dala ng teknolohiya.
A. Batas B. valyu C. technicways D. paniniwala
5. Ang unang nagbigay ng kahulugan sa universal pattern of culture.
A. Winsker B. Triands C. Timbreza D. Collins
6. Paniniwala ito ng iba na ang kanilang kultura ay tama at nakahihigit sa ibang
kultura.
A. Noble savage B. Etnocentrism C. Cultural relativity D. Xenocentrism
7. Dito, tanggap niya kung ano siya.
A. Xenocentrism B. ethnocentrism C. polycheronic D. noble savage
8. Iniisip ng isang tao ang kapakanan ng lahat.
A. Collectivist B. Individualist C. Allocentric D. Idiocentric
9. Ang mga tao ay paisa-isang gumagawa ng kanilang gawain.
A. Polychromic B. monochromic C. collectivist D. idiocentric
10.Nagsasabing, ang katangiang ito na sarili lamang ng isang tao ang mahalaga.
A. Allocentric B. Individualist C. polychromic D. Idiocentric

II - Ipaliwanag ang mga sumusunod ; (5 pts)

1. Ang kultura ay natutuhan -

2. Ang kultura ay ibinabahagi -

3. Ang kultura ay naaadap -

 RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN