Astuto, Maubrick Khian D.

BSAC – 1B
KATANGIAN, MANEFESTASYON, AT MGA
KOMPONENT NG KULTURA
Aralin 6
_________________________________________________________

PANIMULA

Nabanggit na sa mga naunang aralin na ang Pilipinas ay kilalang bansa na hitik

o mayaman sa kultura. Sinasabing, ang kultura ay repleksyon ng ating pagkatao sapagkat
sa pamamagitan ng kultura na mayroon tayo ay nakikilala kung anong klase ng pagkatao
mayroon ang isang indibidwal. Ang bawat gawi, kilos , paniniwala, paraan ng pakikitungo,
pananamit, pananalita at maging ang ating estilo sa anomang gawain ay bahagi ng ating
kultura.

Katulad din ng isang tao na may mga katangian na nagpapabatid ng kaniyang

pagkatao, ang kultura ay may mga katangian din kung paano ito natututuhan, naibabahagi,
naaadap at ang pagiging dinamiko nito. Ang kultura ay sadyang natututuhan kapag tayo
mismo ay may pagkukusang matututuhan ang anomang kultura lalo na kung ito ay may
mabuting naidudulot sa atin. Minsan naman, kailangan nating mapag-aaralan o alamin ang
kultura ng iba upang makamit ang kapayapaan. Ang pag-adap natin ng ibang kultura ay
magsisilbing daan upang makamit ang pagkakaunawaan, pagkakaisa tungo sa mapayapang
lipunan.

Sa araling ito, ay tatalakayin ang tungkol sa katangian, manifestasyon, mga

komponent ng kultura, kultura at ang grupo, Pandaigdigang hulwaran ng kultura , mga
alternatibo, pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura ng iba, kultural na
katangian ng ibang tao at katangiang komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands.
 MGA LAYUNIN

Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natutukoy at natatalakay ang mga katangian ng kultura.

2. Napahahalagahan ang manefestasyon ng kultura sa pagtamo ng pagkakaunawaan at
pagkakaisa tungo sa mapayapang lipunan.
3. Natatalakay ang mga komponent ng kultura
4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura
ng iba.
5. Napahahalagahan ang kultural na katangian ng ibang tao, kultura at ang grupo at mga
alternatibong kultura.
_______________________________________________________

BALANGKAS NG PAKSA

ARALIN 2 – KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG

KULTURA

2.1. katangian ng Kultura

2.2. Manefestasyon ng Kultura

2.3. Mga Komponent ng Kultura

2.4. Kultura at ang Grupo

2.5. Pandaigdigang Hulwaran ng Kultura ( Universal Pattern of Culture )

2.6. Alternatibo / Mga Alternatibo

2.7. Pagtingin ng ibang Tao sa Sariling Kultura at Kultura ng Iba

2.8.Kultural na Katangian ng Ibang Tao

2.9.Katangiang Komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands

 SUBUKIN NATIN !

A. PANUTO : Gumuhit ng icons o graphics na sumusimbolo ng iyong pagkatao. Sumulat

ng maikling talata tungkol sa larawan.

Ang larawan na nasa itaas ay isang Red Panda, sapagkat ako ay isang introvert

at nocturnal. Hindi ako masyado nakikipagsalamuha sa mga tao maliban kung

may importanteng gagawin o itatanong at ako’y aktibo tuwing gabi at hindi

aktibo tuwing umaga, tulad ng graphics na nasa itaas. Ang Red Panda ay isang

ancient endangered species at sila ay natatangi di lang dahil sa kanilang kulay at

balahibo, ito ay dahil mayroon silang sariling pamilya at ito ay tinatawag na

Ailuridae. Ang pangunahing tirahan nila ay ang mga punong kahoy.

 PAG-ISIPAN MO! !

PANUTO : Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa T-chart.

MGA TANONG SAGOT

1.Ano-anong kultura ang iyong Ang aking pagiging family-oriented kung saan
pinaiiral? Pangatwiranan. ay inuuna kong gampanan kung ano mang
pangangailangan o kahit ano mang pamilyang
aspeto ang naapektuhan.

May malaking porsyento ng populasyon ng

katoliko ang Pilipinas at karaniwan sa mga Pilipino
ay mga relihiyoso. Ang aking pagiging relihiyoso
ay nasa puntong akin ng nakagawian ang
pagsimba tuwing lingo. At kung may mga okasyon
sa simbahan o may ginugunita ay akin itong
dinadaluhan.

Ang kultura na aking kinagisnan ay ang

mahabang selebrayon natin ng pasko kung saan
ay nagsisimula ito kapag BER months o kahit nga
sa August ay may maririnig ka ng mga
pangpaskong mga kanta.

2.Alin sa mga kulturang ito ang inadap

mo sa ibang kultura? Pangatwiranan. Itong mg kulturang ito ay esentyal sa mga
Pilipino kaya’t hindi na katanungan na ako ay
makaadap sapagkat ako bilang Pilipino ay inaaply
ko rin sa aking sarili.

Bilang isang Pilipino ay may mga katangian

tayo na magkakapareho sa aspetong valyu, norms
o mga ginugunitang mga tradition na kahit noon
pa man ito nangyari ay ginagawa parin ito sa
kasalukuyan
3.Paano mo pahahalagahan ang iyong
kultura? At maging ang ibang kultura?

Mapapahalagan ko ito sa pamamagitan ng

pag aaply ko nito sa aking sarili tungo sa mga tao
at kultura. Mas mabibigyan ito ng halaga sa
aspetong ito ay igunita at ipalita bilang simbolo sa
debosyon o simbolo ng pagrespeto ng siyang
kultura.

RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
 Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN
 MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG KULTURA

2.1 . KATANGIAN NG KULTURA

1. Natutuhan ( Learned )

May dalawang proseso ng pakikipag-interak ng tao sa isang lipunan : a) enculturasyon at b.)

sosyalisasyon. Ang enkulturasyon ay isang proseso ng pagkuha ng mga katangian ng ibang kultura at
maging bahagi siya ng kulturang iyon. Ang sosyalisasyon naman ay ang pangkalahatang proseso sa
pagkilala sa mga sosyal at istandard na kultura.

2.Ibinabahagi ( shared )

3.Naaadap (adapted)

4.Dinamiko (dynamic)

2.2 MANIFESTASYON NG WIKA

a.) Valyu - ito ay tumutukoy sa kung ano ang karapat-dapat at nakabubuting ugaliin.

b.)Di-Berbal na Komunikasyon – Ang pagpapabatid ng iba’t ibang paraan sa pagkilos,

pagkumpas, aksyon at ekspresyon ay naglalarawan ng konteksto ng kultura.

2.3. MGA KOMPONENT NG KULTURA

a.) Materyal na Kultura - Ito ay tumutukoy sa mga materyal na objek na ginawa ng mga taong
may kakayahan sa paggawa ng mga kasangkapan na ginagamit ng mga tao mula sa pinakasimple
hanggang sa malalaking bagay gaya ng arkitektural na disenyo, mga kotse, makina at iba pa.

b.) Di-Materyal na Kultura - Ito ay binubuo ng mga norms, valyu, paniniwala at wika.

 Norms - Ito ay tumutukoy sa karaniwan at pamantayan.

 Folkways – isa itong kaugalian na nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang mabuting
kapakanan ng isang pangkat.
 Mores – ito ay tumutukoy sa pamantayan ng kaasalan na iginagalang at pinahahalagahan ng
isang pangkat o grupo.
Batas – Ang batas para sa mga sosyolohista ay pormal at karaniwan na ginagawa at isinasabatas
ng federal state o lokal na awtoridad.
 Valyu - tumutukoy sa mga mabubuting pag-uugali na dapat tularan, gawin at
maipakita.

 Paniniwala – Ayon sa mga sosyologo, ito raw ay persepsiyon ng isang tao sa mga
nangyayari sa kanyang kapaligiran at mundo.

 Wika – ( Tingnan ang kahulugan nito sa mga naunang pahina ).

 Technicways – ito ay pakikiangkop ng lipunan sa mga pagbabagong dala ng

teknolohiya.

2.4. KULTURA AT ANG GRUPO

May tatlong mahalagang tungkulin ang kultura ng isang pangkat na ang anumang
kultura ay :

1. Isang paraan upang Makita ang biyolohikal na pangangailangan ng grupo upang mabuhay.
2. Nagbibigay sa isang indibidwal na kasapi ng grupo na mag-adjust o makikibagay sa
sitwasyon ng kapaligiran.
3. Sa pamamagitan ng komon na kultura, nagiging tsanel upang makapag-interak ang bawat
miyembro ng isang pangkat at maiwasan ang anomang alitan.

2.5. PANDAIGDIGANG HULWARAN NG KULTURA ( Universal Patterns of Culture )

Ang bawat lugar ay may iba-ibang kultura subalit may mga kulturang komon at
makikita sa mga grupo sa bawat lipunan. Universal pattern of culture ang tawag sa
unipormidad na ito. Ang lahat ng ginagawa na may kaugnayan sa wet rice agriculture sa
Pilipinas ay halimbawa ng hulwaran ng kultura.

Ayon sa isang amerikanong antropolohista na si Winsker, ay siyang unang nagbigay ng

kahulugan sa universal pattern of culture. Dagdag pa niya, ang lahat ng tao sa mundo ay may :

1. Wikang ginagamit sa pagsasalita.

2. Kulturang materyal tulad ng ;
a. Kinasanayang pag-uugali sa pagkain.
b. Pamamahay
c. Transportasyon
d. Kagamitan / kasangkapan
e. Pananamit
f. Sandata
g. Trabaho at industriya
 2.6. MGA ALTERNATIBO

Ang bawat lipunan ay may mga kaugaliang sinusunod at mayroon ding hindi
sinusunod na tinatawag na alternatibo. Ang isang indibidwal ay may opsiyon o kalayaang mamili
ng kung ano ang sa tingin niya ay tama at nakabubuti para sa kanyang kasiyahan.

2.7. PAGTINGIN NG IBANG TAO SA SARILING KULTURA AT KULTURA NG

IBA

Ang pagpapahalaga ng isang tao sa sariling kultura ng iba ay maaari niyang ibatay sa mga
sumusunod ;

a. Noble savage

b. Etnocentrism

c. Cultural Relativity

d. d. Xenocentrism

2.8. KULTURAL NA KATANGIAN NG IBANG TAO

Polychronic – sa ibang kultura, may mga taong gumagawa ng isang bagay o gawain nang
sabay-sabay.

Monochronic – dito, ang isang indibidwal ay gumagawa ng trabaho nang paisa-isa.

2.9. KATANGIANG KOMUNIKATIBO AYON KINA HOFSTEDE AT TRIANDS

Ang katangiang komunikatibo – individualist at collectivist ayon kay Hofstede (1984) ay

maaaring uuriin sa dalawa :

Individualist (sarili lang ang iniisip kung ano ang mahalaga sa kanya.)
Collectivist (mahalaga ang damdamin o nararamdaman ng iba.)

Bukod sa nabanggit, inuri naman ni Triands (1990) ang katangiang komunikatibo bilang
allocentric at idiocentric.

Allocentric (iniisip ng isang indibidwal na mahalaga para sa kanya ang iba )

Idiocentric ( sarli lamang ng isang tao ang mahalaga )

 GAWIN NATIN !

GAWAIN 1

PANUTO : Magtala ng halimbawa ng kulturang iyong nakasanayan o kinagisnan

ayon sa mga sumusunod na komponent;

A. Kulturang Materya at Di-Materyal

Kulturang Materyal Kulturang Di-Materyal

1.Kasangkapan 1.Edukasyon

2.Kasuotan 2.Valyu

3.Pagkain 3.paniniwala

4.tahanan 4.sining

5.musikang intrumento 5.wika

B.Folkways

1.Harana 3.Festivals

2.Pamamanhikan 4.Pagsisimba ng 9 na araw bago

magpasko

A. Valyu

3.”Hospitable” sa kapwa
1.Mano

2.paggamit ng “po” at “opo” 4.Matulungin

 A. Paniniwala

1.Bawal magbunot sa gabi 3.Bawal magwalis kapag gabi

2.Bawal maggupit kapag gabi 4.Kapag unang gupit ng isang bata kailangan iipit
sa libro.

GAWAIN 2
PANUTO : Sumulat ng isang katha na tumutugon sa tanong na : “ Paano mo mapatutunayan sa
iyong sarili na dapat pahahangaan at tutularan ng iba ang inyong kultura ?

Maraming paraaan kung paano mapapatunayan sa aking sarili na dapat pahalagahan

at tulara ng iba ang aking kultura. Isa na ditto ay ang pagbabahagi ko ng karunungan

o ang aking pagturo sa kanila ng kung anong nakapaloob sa aking kultura. Dapat ay

aking inaaply sa aking sarili ang kulturang aking kinagisnan at kailangang ibahagi to

kahit sa maliit na paraan lamang. Ang isang kultura ay may mas malalim pa na

nakapaloob ditto, maraming pinagmulan, maraming pagsubok at maraming

historikal na pangyayari na mas naeengganyo ang mga tao na tumuklas o maranasan

ang siyang isang kultura. Isa rin ang paggunita ng mga kultura sa mga tao.

Halimbawa ay ang mga festivals kung saan ay nakikihalubilo ang mamamayan sa

iisang layunin, ang pagselebra ng mga Festivals. Ma matutularan tayo sa

pamamagitan ng pagpapakita sa kanila n ating kultura.

 GAWAIN 3
PANUTO : Magbigay ng tig dalawang halimbawa ng senaryo ng mga sumusunod ;
(Maaaring gumamit ng extra sheets)

a. Noble savage
• Isa sa halimbawa na aking maibabahagi ay ang katapangan ni Jose Rizal kunng saan ay
pinalaya niya tayo sa pamamagitan ng kanyang katapangan at pagsulat.At dahil sa
kanya ay nakamtan nating ang kalayaan.
______________________________________________________________________

b. Etnocentrism
• Ang isang halimbawa ng etnocentrism sa kultura ay ang mga kulturang Asyano sa lahat
ng mga bansa sa Asya. Sa buong Asya, ang paraan ng pagkain ay ang paggamit ng mga
chopstick sa bawat pagkain. Maaaring malaman ng mga taong ito na hindi
kinakailangan upang makita na ang mga tao sa ibang mga lipunan, tulad ng lipunang
Amerikano, kumakain gamit ang mga tinidor, kutsara, kutsilyo, atbp.

• Halimbawa ay ang pagkain ng mga tsino ng mga exotic na pagkain tulad ng insekto at
kung ito ay disgusto sa atin ngunit kanila na ito kultura kaya’t sanay at masarap ito para
sa kanila.

c. Cultural Relativity

• Isa sa mga scenario sa aking isipan ay ang debosyon ng mga katoliko. Tuwing
prosecyon ay may malakaing imahe o bulto raw na sinasamba ang mga katoliko
ngunit sa totoo lang ay isa lamang itong simbolo at hindi na dapat pang punan at
gawan nga mga masasamang komento.

• May mga tao parin na sarado ang isipan at sa aking naobserba ay may mga tao
paring ignorante sa mga Muslim na nagsusuot ng Hijab at pag nakikita ng mga
tao ito ay pinupunan na aga nila ito bilang isang terorista ngunit ito ay isang
kasuotan na nakatatak na sa kultura ng mga Muslim at walang mali sa pagsuot
nito.

d. d. Xenocentrism
• Dahil sa influwensya ng mga Koreano o Kpop. Sa kanilang mga istilo at pananamit
bilang makabagong fashion icon sa mundo ay naging inspirasyon sila upang gumaya
ang iba lalong lalo na ang pilipinas kung saan ay tinatangkilik na rin ng mga Pilipino
ang kanilang mga kasuotan na nagbibigay ng angas at makabagong trend.

• Ang Jollibee ay isang fast food chain sa Pilipinas kung saan ay ng mga tinitindanito ay
mga pagkaing angkop sa panlasa ng mga Pilipino ngunit hindi lamang ang mga Pilipino
ang nawindang sa sarapa kundi sa ibang parte ng mundo o internasyonal. Ang Jollibee
ay isang pambansang kainan ng mga Pilipino.
 e. Polychronic
• Ang Brazil at France ay dalawang halimbawa ng mga kulturang polychronic (mga
kultura kung saan ang multi-tasking at paggawa ng maraming bagay nang sabay-sabay
ay pinahahalagahan bilang isang positibong bagay). Ang mga karaniwang halimbawa
ay makikita sa pang-araw-araw na buhay sa pamamagitan ng paraan ng pagbibigay ng
mga tao ng anumang uri ng serbisyo sa isang counter o sa mga restawran. Sa mga
kulturang polychronic, ang mga tao sa likod ng isang counter ay hahawak ng tatlo o
higit pang mga kliyente nang sabay. Nangangahulugan ito ng paggawa ng mga bagay
nang mas mabilis, ngunit nangangahulugang hatiin ang kanilang pansin sa iba't ibang
mga customer.

f. Monochronic
• Sa mga monochronic na kultura tulad ng Netherlands, ang mga taong nagbibigay ng
serbisyo ay inaasahang bibigyan ang kanilang buong pansin sa isang customer nang
paisa-isa. Nangangahulugan ito na ang iba pang mga customer ay kailangang
maghintay ng kanilang oras, kung kailan makakatanggap sila ng kabuuang pagtuon at
pansin ng service provider, ngunit hindi bago iyon.

g. Individualist
• Isang halimbawa nito ay ang pagiging independent ng isang tao, sa pamamagitang ng
pagtaguyod nito sa sariling mga paa.

h. Collectivist

• Ang halimbawa o scenario ay ang pangkatang layunin o ang kapakanan ng mga

mamamayan.
• Ito ay may malaking impak di lamang sa isang tao kundi ay para sa lahat.
 KABANATANG PAGSUSULIT

PANUTO : Piliin ang titik ng tamang sagot . At isulat sa nakalaang patlang ang titik.

____D____ 1. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng kulturang di-materyal?

A. Pagkain B. sasakyan C. arkitektural na disenyo D. kagalakan
____D____ 2. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang di-materyal maliban lamang
sa isa ;
A. Kalungkutan B. kagandahang loob C. kahinhinan D. kakanin
____B____ 3. Ito ay kaugaliang nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang magandang
kapakanan ng isang pangkat.
A. Norms B. folkways C. mores D. technicways
____C____ 4. Pakikiangkop ito sa lipunan sa mga pagbabagong dala ng teknolohiya.
A. Batas B. valyu C. technicways D. paniniwala
____A_____ 5. Ang unang nagbigay ng kahulugan sa universal pattern of culture.
A. Winsker B. Triands C. Timbreza D. Collins
_____B____ 6. Paniniwala ito ng iba na ang kanilang kultura ay tama at nakahihigit sa ibang
kultura.
A. Noble savage B. Etnocentrism C. Cultural relativity D. Xenocentrism
_____C___ 7. Dito, tanggap niya kung ano siya.
A. Xenocentrism B. ethnocentrism C. polycheronic D. noble savage
______C___ 8. Iniisip ng isang tao ang kapakanan ng lahat.
A. Collectivist B. Individualist C. Allocentric D. Idiocentric
_____B____9. Ang mga tao ay paisa-isang gumagawa ng kanilang gawain.
A. Polychromic B. monochromic C. collectivist D. idiocentric
____D_____10.Nagsasabing, ang katangiang ito na sarili lamang ng isang tao ang mahalaga.
A. Allocentric B. Individualist C. polychromic D. Idiocentric

II - Ipaliwanag ang mga sumusunod ; (5 pts)

1. Ang kultura ay natutuhan – Kung bukas ang ating isipan o bukas ang ating sarili na
alamin o maging interesado na tuklasin ang kultura ay siguradong matututuhan natin
ito. Maraaming mga dapat malaman at matutunan sa kultura kasi may malalim ng
dahilan o historikal ang nakapaloob nito.

2. Ang kultura ay ibinabahagi – Sa pamamagitan ng pagbahagi ng kultura ay mas

magkakaintindihan ang magiging magkaisa ang mga tao sapagkat nagkakaintindihan
ito at kung ano man ang mayroon sa kultura ng bawat isa ay may katumbas na respeto
ang sukli ng bawat isa.

3. Ang kultura ay naaadap - Ang kultura ay naadap kung ito ay nakagisnan ng tao o
nawitness o natutunan lamang pero madali lang din talaga maadap kung ikaw ay
determinadong malaman o makatuklas ng panibagong kaalaman at kultura.

RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .
 Napakahusay Katamtaman Di-gaanong
Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN