KATANGIAN, MANEFESTASYON, AT MGA

KOMPONENT NG KULTURA
Aralin 6
_________________________________________________________

PANIMULA

Nabanggit na sa mga naunang aralin na ang Pilipinas ay kilalang bansa na hitik

o mayaman sa kultura. Sinasabing, ang kultura ay repleksyon ng ating pagkatao sapagkat
sa pamamagitan ng kultura na mayroon tayo ay nakikilala kung anong klase ng pagkatao
mayroon ang isang indibidwal. Ang bawat gawi, kilos , paniniwala, paraan ng pakikitungo,
pananamit, pananalita at maging ang ating estilo sa anomang gawain ay bahagi ng ating
kultura.

Katulad din ng isang tao na may mga katangian na nagpapabatid ng kaniyang

pagkatao, ang kultura ay may mga katangian din kung paano ito natututuhan, naibabahagi,
naaadap at ang pagiging dinamiko nito. Ang kultura ay sadyang natututuhan kapag tayo
mismo ay may pagkukusang matututuhan ang anomang kultura lalo na kung ito ay may
mabuting naidudulot sa atin. Minsan naman, kailangan nating mapag-aaralan o alamin ang
kultura ng iba upang makamit ang kapayapaan. Ang pag-adap natin ng ibang kultura ay
magsisilbing daan upang makamit ang pagkakaunawaan, pagkakaisa tungo sa mapayapang
lipunan.

Sa araling ito, ay tatalakayin ang tungkol sa katangian, manifestasyon, mga

komponent ng kultura, kultura at ang grupo, Pandaigdigang hulwaran ng kultura , mga
alternatibo, pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura ng iba, kultural na
katangian ng ibang tao at katangiang komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands.
 MGA LAYUNIN

Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natutukoy at natatalakay ang mga katangian ng kultura.

2. Napahahalagahan ang manefestasyon ng kultura sa pagtamo ng pagkakaunawaan at
pagkakaisa tungo sa mapayapang lipunan.
3. Natatalakay ang mga komponent ng kultura
4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa pagtingin ng ibang tao sa sariling kultura at kultura
ng iba.
5. Napahahalagahan ang kultural na katangian ng ibang tao, kultura at ang grupo at mga
alternatibong kultura.
_______________________________________________________

BALANGKAS NG PAKSA

ARALIN 2 – KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG

KULTURA

2.1. katangian ng Kultura

2.2. Manefestasyon ng Kultura

2.3. Mga Komponent ng Kultura

2.4. Kultura at ang Grupo

2.5. Pandaigdigang Hulwaran ng Kultura ( Universal Pattern of Culture )

2.6. Alternatibo / Mga Alternatibo

2.7. Pagtingin ng ibang Tao sa Sariling Kultura at Kultura ng Iba

2.8.Kultural na Katangian ng Ibang Tao

2.9.Katangiang Komunikatibo ayon kina Hofstede at Triands

 SUBUKIN NATIN !

A. PANUTO : Gumuhit ng icons o graphics na sumusimbolo ng iyong pagkatao. Sumulat

ng maikling talata tungkol sa larawan.

Ito ang napili kong imahe na nagsisimbolo saaking pagkatao sapagkat katulad ng
isang puno masasabi kong ako ay nagiging matatag kahit ano mang hamon ang
aking kakaharapin ay kaya kung lagpasan at mananatiling matatag sa mga
hamon sa buhay. Sisikapin ko maging isang matayog at matibay na puno na
kahit ano mang bagyo ang dadating saking buhay upang subukin ang aking lakas
at paniniwala ay hindi nito ako matitinag at mananatili parin na buo ang loob at
tiwala sa sarili.
 PAG-ISIPAN MO!

PANUTO : Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa T-chart.

MGA TANONG SAGOT

 Palabra de Honor - Isang kaugalian nating mga Pilipino

ay tumanaw ng utang na loob kahit ang ating
pagpagkonsumo ay naiimpluwensyahan nito.

 Ang bayanihan ay ang pagiging isang bayan, ang

1. Ano-anong kultura ang iyong kaugaliang ito ay syang di na mawawala sapagkat
pinaiiral? Pangatwiranan. ito ay parte na ng kultura at pagkatao ng mga Pilipino.

 Ang pagmamano ay isang kaugalian ng mga Pilipino

upang ipakita ang paggalang sa mga nakakatanda.
Karaniwan itong ginagawa bilang pagbati o bago umalis
at pagdating. Maaga itong itinuturo sa mga bata bilang
tanda ng paggalang.

 Ang Palabra de Honor sapagkat nakikita ko sa aking

mga kaibigan ng kung saan na iba ang kanilang kultura.
Nakikita ko ang pagiging totoo atang pagtamo ng utang
na loob.

 Ang bayanihan sapagkat kahit saan man ako magpunta

2.Alin sa mga kulturang ito ang inadap nakikita ko ang mga tao na nagtutulungan kahit hindi
mo sa ibang kultura? Pangatwiranan. nila kilala ang isa’t isa.

 Ang pagmamano, katulad sa pagtanaw ng loob nakikita

ko na ang pagmamano ay isa rin sa patuloy na
ginagawa.
  Sa pamamagitan ng pagmamalaki ng mga nagawa ng
bawat Pilipino ‘di lang ating bansa pati narin sa ating
mundo.

3.Paano mo pahahalagahan ang iyong  Tangkilikin ang sariling atin at paunlarin ito.
kultura? At maging ang ibang kultura?
 Huwag hahayaan mawala at dapat patuloy pa rin ito.

RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .
Napakahusay Katamtaman Di-gaanong
Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
 Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN

MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

KATANGIAN, MANIFESTASYON AT MGA KOMPONENT NG KULTURA

 Valyu - tumutukoy sa mga mabubuting pag-uugali na dapat tularan, gawin at
maipakita.

 Paniniwala – Ayon sa mga sosyologo, ito raw ay persepsiyon ng isang tao sa mga
nangyayari sa kanyang kapaligiran at mundo.

 Wika – ( Tingnan ang kahulugan nito sa mga naunang pahina ).

 Technicways – ito ay pakikiangkop ng lipunan sa mga pagbabagong dala ng

teknolohiya.

2.4. KULTURA AT ANG GRUPO

May tatlong mahalagang tungkulin ang kultura ng isang pangkat na ang anumang
kultura ay :

1. Isang paraan upang Makita ang biyolohikal na pangangailangan ng grupo upang mabuhay.
2. Nagbibigay sa isang indibidwal na kasapi ng grupo na mag-adjust o makikibagay sa
sitwasyon ng kapaligiran.
3. Sa pamamagitan ng komon na kultura, nagiging tsanel upang makapag-interak ang bawat
miyembro ng isang pangkat at maiwasan ang anomang alitan.

2.5. PANDAIGDIGANG HULWARAN NG KULTURA ( Universal Patterns of Culture )

Ang bawat lugar ay may iba-ibang kultura subalit may mga kulturang komon at
makikita sa mga grupo sa bawat lipunan. Universal pattern of culture ang tawag sa
unipormidad na ito. Ang lahat ng ginagawa na may kaugnayan sa wet rice agriculture sa
Pilipinas ay halimbawa ng hulwaran ng kultura.

Ayon sa isang amerikanong antropolohista na si Winsker, ay siyang unang nagbigay ng

kahulugan sa universal pattern of culture. Dagdag pa niya, ang lahat ng tao sa mundo ay may :

1. Wikang ginagamit sa pagsasalita.

2. Kulturang materyal tulad ng ;

2.1 . KATANGIAN NG KULTURA

1. Natutuhan ( Learned )

May dalawang proseso ng pakikipag-interak ng tao sa isang lipunan : a) enculturasyon at b.)

sosyalisasyon. Ang enkulturasyon ay isang proseso ng pagkuha ng mga katangian ng ibang kultura
at maging bahagi siya ng kulturang iyon. Ang sosyalisasyon naman ay ang pangkalahatang proseso
sa pagkilala sa mga sosyal at istandard na kultura.

2.Ibinabahagi ( shared )

3.Naaadap (adapted)

4.Dinamiko (dynamic)

2.2 MANIFESTASYON NG WIKA

a.) Valyu - ito ay tumutukoy sa kung ano ang karapat-dapat at nakabubuting ugaliin.

b.)Di-Berbal na Komunikasyon – Ang pagpapabatid ng iba’t ibang paraan sa pagkilos,

pagkumpas, aksyon at ekspresyon ay naglalarawan ng konteksto ng kultura.
 GAWIN NATIN !

GAWAIN 1

PANUTO : Magtala ng halimbawa ng kulturang iyong nakasanayan o kinagisnan

ayon sa mga sumusunod na komponent;

A. Kulturang Materya at Di-Materyal

Kulturang Materyal Kulturang Di-Materyal

1. Pananamit 1. Edukasyon

2. Pagkain 3. Kaugalian

4. Tirahan 2. Paniniwala

5. Kasangkapan 3. Relihiyon

6. Sandata 4. Pananalita

B. Folkways

1. Pag-aayos ng hapag-kainan 2. Pagmamano sa nakatatanda

3. Paggamit ng “po” at “opo” 4. Pagsasama-sama ng pamilya

tuwing linggo

C. Valyu

1. Pagsunod sa relihiyon 2. Kakayahang umagkop,

adaptability, pagkamalikhain

3. Kasipagan 4. Maalaga
 D. Paniniwala

1. Naniniwala na isa lang ang Diyos 2. Paniniwala sa mga banal na

kasulatan

3. Paniniwala sa mga anghel 4. Paniniwala sa mga propeta at sugo

ng Diyos

GAWAIN 2
PANUTO : Sumulat ng isang katha na tumutugon sa tanong na : “ Paano mo mapatutunayan sa
iyong sarili na dapat pahahangaan at tutularan ng iba ang inyong kultura ?

Sa pamamagitan ng simpleng pagsunod o paggawa sa

mga nakaugalian at paniniwala sa aking kultura ay isang
malaking bagay na upang mapatunayan na dapat
pahalagahan ang kultura. Dapat natin hindi ikahiya sa
iba ang ating kinagisnang kultura maliban na lamang
kung hindi ito angkop at mayroong natatapakang ibang
kultura. Hindi natin mapipilit na sa lahat ng oras ang
ibang tao na tuluran ang ating kultura sapagkat mayroon
din silang kanya kanyang kinagisnang kultura, ngunit
maari natin ipagmalaki an gating kultura at panatilihin
itong buhay sa ating pamayanan o bansa.
 GAWAIN 3
PANUTO : Magbigay ng tig dalawang halimbawa ng senaryo ng mga sumusunod ;
(Maaaring gumamit ng extra sheets)

a. Noble savage
 Isang Muslim kung saan ay nakatira isang lugar na napapaligiran ng kristiyano, hindi
nya kinahiya kung ano at kung sino siya
 Isang estudyante sa paraalan ng may kakaibang kulay hindi niya ito ikinakakahiya at ito
ay kaniyang pinagmamalaki kung ano at sino man sya.

b. Etnocentrism
 Sa ibang bansa naniniwala na ang paraan ng tradisyunal na damit, tulad ng may suot na
headscarves at hijabs, ay kakaiba o nakakaiba.
 Sa Muslim ang pag aasawa ng higit sa isa ay hindi mali habang sa mga kristiyano
naman aymali ito.
c. Cultural Relativity

 Sa isang lipunan kung saan ang mga kababaihan ay nirerespeto kahit ano pa man ang
kanilang suot.
 Sa paaralan kung saan walang diskriminasyon ang nangyayari kahit iba’t ibang
relihiyon, kutis o pinanggalingan ng isang tao.

d. Xenocentrism
 Mga taong napagsasabay ang mga gagaiwan tulad ng isang Ina kung saan ang mga
gawaing bahay ay nagagawa nya sabay
 Mas gustong gayahin ang pamumuhay ng banyaga kaysa pamumuhay na kinasanayan
ng Pilipino.
d. Polychronic
 Mga taong napagsasabay ang mga gawain tulad ng isang Ina kung saan ang mga
gawaing bahay ay nagagawa nya ng sabay.
 Isang working student na pumapasok sa paaralan sa umaga at nagtatrabaho naman
pagkatapos ng klase.

e. Monochronic
 Pagtatapos ng isang gawain ayon sa oras.
 Hindi pinagsasabay ang lahat ng gawain.

f. Individualist
 Isang tao kung saan nakakasakit ng mga damdamin ng tao halimbawa ito ay kaniyang
binastos.
 Isang indibiduwal na nasisiyahan bago ang mga taong iyon ng grupo.
 g. Collectivist

 Isang tao kung saan binibigyan konsiderasyon ang damdamin ng iba.

 Mas inuuna ang kapakanan ng iba kaysa sa sarili.

KABANATANG PAGSUSULIT

PANUTO : Piliin ang titik ng tamang sagot . At isulat sa nakalaang patlang ang titik.

D 1. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng kulturang di-materyal?

A. Pagkain B. sasakyan C. arkitektural na disenyo D. kagalakan
D 2. Ang mga sumusunod ay halimbawa ng kulturang di-materyal maliban lamang sa
isa ;
A. Kalungkutan B. kagandahang loob C. kahinhinan D. kakanin
B 3. Ito ay kaugaliang nakikita sa isang sitwasyon na tinitingnan ang magandang
kapakanan ng isang pangkat.
A. Norms B. folkways C. mores D. technicways
C 4. Pakikiangkop ito sa lipunan sa mga pagbabagong dala ng teknolohiya.
A. Batas B. valyu C. technicways D. paniniwala
A 5. Ang unang nagbigay ng kahulugan sa universal pattern of culture.
A. Winsker B. Triands C. Timbreza D. Collins
B 6. Paniniwala ito ng iba na ang kanilang kultura ay tama at nakahihigit sa ibang
kultura.
A. Noble savage B. Etnocentrism C. Cultural relativity D. Xenocentrism
D 7. Dito, tanggap niya kung ano siya.
A. Xenocentrism B. ethnocentrism C. polycheronic D. noble savage
A 8. Iniisip ng isang tao ang kapakanan ng lahat.
A. Collectivist B. Individualist C. Allocentric D. Idiocentric
B 9. Ang mga tao ay paisa-isang gumagawa ng kanilang gawain.
A. Polychromic B. monochromic C. collectivist D. idiocentric
D 10.Nagsasabing, ang katangiang ito na sarili lamang ng isang tao ang mahalaga.
A. Allocentric B. Individualist C. polychromic D. Idiocentric

II - Ipaliwanag ang mga sumusunod ; (5 pts)

1. Ang kultura ay natutuhan - hindi humihinto ang pananaw na ito sa enumerasyon

lamang ng mga tao, lugar, bagay, pangyayari, konsepto at iba pang sagisag-kulturang
Filipino.

2. Ang kultura ay ibinabahagi - ibinabahagi ng kultura ay nagbubuklod sa mga tao

bilang isang pagkakilanlan ng kanilang pangkat.

3. Ang kultura ay naaadap - ang kultura ay nag-aakomodeyt ng kapaligirang

nagkokondisyon ng isang tao sa likas o teknolohikal ng resorses.
 RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .
Napakahusay Katamtaman Di-gaanong
Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Napakalinaw at Hindi gaanong Mahirap
1.Sistematiko at malinaw sistematiko ang malinaw at maayos maintindihan ang
paglahad ng ang pagkalahad ng ipinahahayag na
na pagkalahad ng detalye detalye detalye detalye
Angkop ang Hindi gaanong Walang ibinigay na
2.Kaangkupan sa nilalaman ng angkop ang bago at angkop sa
paksa nilalaman ng paksa nilalaman ng paksa
nilalaman ng paksa
Mahusay na Hindi gaanong Hindi mahusay ang
3. Pagsunod sa tuntuning nasunod ang nasunod ang ilang pagsunod sa
tuntuning tuntuning tuntuning
panggramatika panggramatika panggramatika panggramatika
Napakalinis at Maayos subalit Madumi at magulo
4.Kalinisan at kaayusan napakaayos ang hindi gaano malinis ang paraan ng
pagkakasulat ang pagkakasulat pagkakasulat
sa pagsulat

KABUUAN

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Napakahusay Katamtaman Di-gaanong

Pamantayan (5) (3) Mahusay Marka
(2)
Malinaw na Hindi gaanong Mahirap
1.Malinaw ang pagkalahad ng malinaw ang malinaw ang intindihin ang
pagkalahad ng pagkalahad ng ipinahahayag
detalye. detalye detalye na detalye
Nasunod nang Hindi gaanong Hindi nasunod
3. Nasunod nang wasto ang wasto ang nasunod ang ang panuto
panuto panuti
panuto
Napakalinis at Maayos Madumi at
4.Kalinisan at kaayusan sa napakaayos subalit hindi magulo ang
ang gaano malinis paraan ng
pagsulat pagkakasulat ang pagkakasulat
pagkakasulat

KABUUAN