ВОВЕД

Логистикатапретставуваеднаоднајзначајнитеактивностивосовременотоопштество.

ЛOГИСТИКАТАсезанимавасопланирањењеиконтроланапротокнаматеријалииинфор
мацииповрзанисоистотовосамитеорганизации,
каковојавниоттакаивоприватниотсектор.
ЛОГИСТИЧКИОТСИСТЕМесоставенодобјектиповрзанисотранспортниуслуги.
Објектисеместакадештоматеријалитесепроцесираат (производство, складирање,
сортирање, продажбаилиупотреба).
Тукасевклученицентризапроизводствоисклопување, магацини,
дистрибутивницентри (ДЦ), местанапретовар, транспортнитерминали,
малопродажниместа, местазасортирањенапошта, печкизапалењеѓубре,
депонииисл.2
Транспортнитеуслугигидвижатматеријалитепомеѓуобјектисопомошнавозила -
какокамиони, трактори, приколки, палети, контејнери, колиивозови.
СИНЏИРНАСНАБДУВАЊЕекомплексенлогистичкисистемвокојсуровинитесеп
ретвораатвозавршнипроизводиипотоаседистрибуираатдоконечниоткорисник.
Синџиритенаснабдувањечестосеквалификуваникако push или pull системи. Во pull
(илинаправи-по-нарачка (НПН)) системот,
завршенитепроизводисепроизведенисамокогаклиентотќ египобара. Во push
(илинаправи-за-залиха (НЗЗ)) систем,
одлукитеповрзанисопроизводствоидистрибуцијасебазираатнапредвидувања.
Какорезултатнатоа, производствотопредвидуваефективнапобарувачка,
апроизведенатастокасечувавомагацинииликајдобавувачот.

Всушностмисијатаналогистикатаедагидоставивистинскитематеријалинавистинскот
оместововистинсковреме, ворамкинабаранитепараметри (напр.

1
каконамулавањенавкупнитеоперативнитрошоци),
придржувајќ исеконзададенитеограничувања(напр. какоограниченбуџет).
Клучнатопрашањеедонесувањетонаодлуказатоакакоикогаќ есевршинабавка,
транспортискладирањенасуровини, полуготовииготовипроизводи.

1. OСНОВНА ТЕОРИЈА НА СИСТЕМОТ

СИСТЕМОТезбирнасубјектиштогосочинуваеднацелина,
вокојасекојсубјектеповрзансоеденилиповеќ еелементи, каде:
I. Секојоднивможедавлијаенаприродатанасистемот,
II. Никојоднивнеможесамостојнодавлијаенадругите
променивоцелинаивофункционирањетонацелина

Системотецелина,
поголемаодзбиротнанеговитеделовиинеможедасесведенанив. Содругизборови,
системотнеможедасеподелинадваилиповеќ енезависниделовибидејќ итоабипретстав
увалодваилиповеќ енезависнисистеми.

Постојатнеколкудефинициизапоимотсистем:
I. Системотсеподразбиракакозбирнаелементивоодреденимеѓусебниврски,
заснованиврзодреденизакониипринципи.
II. Системотезбирнаповрзани, оперативниелементи.

2
 III. Системотекомплекснаелементикоисемеѓусебноповрзани.

Субјектитеиодноситејаправатструктуратанасистемот.

Постојатвлезнииизлезниодноси.
- Влезнитеодносиимаатсвоиматеријали,
енергичнииинформатскиструктури.
- Излезнитеодносигипретставуваатрезултатите. Какоштосе:
*трансформиранивредностинаматеријата;
*енергијата (важноста) наинформациите.

2. ЛОГИСТИКА ОД СИСТЕМСКО-ТЕОРЕТСКА ГЛЕДНА ТОЧКА

Организацијатаесложенкомпјутерскисистемвокојлуѓетосестрематконтоасопоставув

3
ањенаконцептспремасретсватазатруд,
задаможатдајаостваратцелтапорадикојатиесездружиле.

Организирањетонадизајнотееденсложенидолгпроцеснанамерноконтролиранразвој
наодреденопретпријатие (производство),
атоапретставуваосебенаважностнаеденсообраќ аец,
соцелзаподобрувањенаефективностаиефикасностананеговоимпровизирање,
особеноважнозасложенитесистемскиструктури.

Современитесистемисесостојатодеднсистем,
којсесостоиодповеќ еподсистемикоисемеѓусебноповрзаниинтеракции,
коиможатдополнителнодасеразделатвоподсистемисопонизокредитаканатамудефин
иранисистемскигранициилиподсистеми.

Подтерминот‘СИСТЕМ’сеподразбирахиерархискисклопнатехничко-
технолошкиелементисомеѓусебниврскикадештонивнатаповрзаностеусловенасозако
ниипринципи, асеизразувасоодреденацел.
Основниелементинасекојсистемпретставуваат:предметизаработа,
средствазаработаисаматаработа(работниците).,
коипонатамуможатдасеподелатспремаразличникритериуми.

Основнитризаедничкикарактеристикинасекојсистемсе:
*секојсистемеделоднекојпоголемсистем;

*секојподсистемимасвоиодреденицелиифункциониразадагиисполнисопственитедеј
ностиицелитенасистемотнакојпретставуваподсистем.

*променатавокојбилоподсистемпредизвикувапроменаивоостанатитеделовинасисте
мотбидејќ исенаоѓаатвоинтеракции.

4
 Вооваасмисла,
логистикатаимасвојаспецифичноствозависностодтоанасистемотзакојстанувазборим
ожедасенабљудувапреку:
* економскисистемчијаосновнадејностевршењеналогистичкиуслови;
*економскисистемчијаосновнадејностевршењеиндустриско-
производственаилинекојадругадејностсоилибезсистемзареализацијаналогистичкит
еуслуги.

Секојлогистичкисистемпоседуваодреденисвојствакоивлијаатнанеговотопонашање,
коисепотребнидасеследатпреку:
*сложеностаиструктурата;
*детерминантностиверојатност;
*динамичностиинтеграција;
*моделирањеиоптимизација;
*контрола.

3. EЛЕМЕНТИНАЛОГИСТИЧКИОТСИСТЕМВОТРАНСПОТНИОТПРОЦЕС

5
Секојлогистичкисистемсесодржиоднизаелементикоисеповрзаниивлијаатнатрошоци
тезатранспорт, складирањеиракувањесостоките.

Логистичкиотсистемсесостоиодтрипод-системи:
*набавка;
*внатрешнодвижење;
*испорака.

Логистичкиотсистемсесостоиодследнивеелементи:
*транспорт;
*складирање;
*материјали;
*дистрибуција;
*манипулација:
*човек;
*информации;
*интеграција.

Насоздавањелогистичкиуслугивобрзиоттранспорткојеповрзансоскладирање,
манипулацијаидистрибуцијавлијааттранспортнитетокови.

Основнипараметриодкоисепочнуваприанализатанатранспортнитетоковисе:
*количинанаробата;
*патотпокојпоминува;
*времетовокоесеодвиватранспортот.
Елементитеналогистичкиотсистемможедасепроучуваатспоред:
*врстанаработавопроизводнитепретпријатија;
*транспортнасубјектитеиобјектите;
*фазанапроизводствоч
*искористувањенаскладишниотпростор;

6
 *изборнапревозносредство;
*рокнаробата.

Елементитеимаатширокаивременскафункцијавочиеостварувањепокрајпроизводите
лотипотрошувачотучествуваатиразличнипосредниципревозници, агенти,
складишта, контроланаквалитетотиквантитетотнаробата, осигурувањенакуќ ите,
банките, царинаиниздругиинституции.
Eлементитеможатдагоследатлогистичкиотсистемоддвааспекти:
микроимакросистеми.

*Макро-
логистичкиотсистемпретставуваделнаеднаорганизацијаштокакоделодосновнатадеј
ностпроизведувалогистичкиуслугиикакотаковсесостоиоддваилиповеќ емикро-
логистичкисистеми.

Макро-логистичкитеорганизациигиопфаќ аатследниве:
*транспотниорганизации,
* шпедициониорганизации,
* складишта,
*центризаробата,
*терминал.
Макро-логистичкитесистемисеследатодследнивеаспекти:
*транспортнатаинфраструктура;
*транспортнисредства;
*техникатаитехнолигијатанатранспортот.
Структурнитекомпонентинамакро-логичкитесистемисемикро-логичкисистеми.
Овиевклучуваатразличнипроизводствени, трговскипретпријатија, територијално -
производственикомплекси. Намикрониво, нивонапретпријатие,

7
логистичкиотсистемможедабидепретставенвоформанаследнивеглавнипод-системи:
1.Набавка - под-системштообезбедувапротокнапротокнаматеријал.
2.Планирањеиуправувањесопроизводството-
подсистемотгоземапротокотнаматеријалиодпотсистемотзанабавкиигоконтролирав
опроцесотнаизвршувањенаразличнитехнолошкиоперациикоигопретвораатпредмет
отнатрудотвопроизводнатрудот.
3.Продажба - под-
системштообезбедуваотстранувањенапротокотнаматеријалиодсистемотзалогистик
а.
Транспортнатаинфрактута(транспортнитепатишта) седелина:поморски,
речен, железнички, воздушен, цевоводниителекомуникацискитранспорт.

Макрологистичкиотсистемееденпосложенпроцес,
атојпроцесдоаѓадоизразувањевоголемитеинфраструктурниобјекти.

4. ПРИМЕНАНАПРОЦЕСЕНСИСТЕМВОЛОГИСТИКАТА

Моделирањетосезаснованасличностанасистемитеилипроцесите,
коиможатдабидатцелосниилиделумни.
Теоријатанасличностзалогистичкитепроцесиефундаменталнавонивнотомоделирањ
еисезаснованадимензиитенафизичкитеколичиништогокарактеризираатуправување
тосологистичкитепроцеси.
Вологистиката, процесотсесметазаодреденанизаактивности, што,
одеднастрана, енасоченаконпостигнувањенаодреденилогистичкицели,
аоддругастрана, гокористипринципотнакорелацијанарезултатитеитрошоците, т.е.,
постигнувањенаодреденирезултатисонајнискацена

Запоефикасениправиленизборнаработнипроцесиможатдасекористатследнивепонуд
и:

8
*можностзаиндентификацијанаситеилиделодпроцеситезаостварувањенапосакувана
тацел;

*утврдувањенаредоследотнареализацијанапроцесотнаорганизацијатаилимеѓусебен
впечатокзаизбраниотпроцесвофункцијанаорганизацијата;
*идентификацијаипратењенавлезиизлезодпроцесот;
*обезбеденимеркиипостапкизареализацијанаситепроцесииактивности
(надлежност) зауправувањесопроцесите;
*пристапностдотехнолошкитеелементи,
податоцииинформациивоврскасопроцесот;
*мерење, пратењеиконтроланапроцесот;
*превземањенанеопходниактивностизаостварувањенапланираните
(крајните) резултати.

Постојатголембројнапринципиврзкоисебазирапроцесотпристап:
1. бизнисоттребадасесфаќ акакосистем
(сокористењенасистематскипристап)
- секоепретпријатиесесметазасистемнамеѓусебноповрзанипроцеси;
- ситепромениповрзанисоспецифичнипроцесисеразгледуваатсамо
воодноснавлијаниетоврзкрајниотрезултат;
- системвокојнесеслучуваатпроменинееостварлив;
-
решениетоналокалнитепроблеминегорешавапроблемотнасистемоткакоцелин
а.
2. Секојаактивностсесметазапроцес:
- Секојпроцесможедасеоптимизира;

9
 - Процесотимавлезповрзансоресурсизаспроведувањенаовојпроцесиисход
(резултатнапроцесот)
-
Ситепроцесивопретпријатиетосемеѓусебноповрзанииподреденинаеднаглавна
цел;
- Секојпроцесимавлезенизворнаресурсиипотрошувачнаизлезенпроизвод.
3.Одговорностистандардизација:
- Лидерствотонаситенивоатребадабидеодговорнозасвоитеодлуки;
- Персонализацијанаодговорноста, т.е. секојпроцесморадаимасвојсопственик;
-
Изборотнапроцеситребадасезаснованаодреденистандардиидабидештоеможн
опојасен.
Ресурситепотребнизаспроведувањенаделовниотпроцесгираспределуваперсоналот,
опремата, суровинитеисуровините. Залогистиката,
фундаменталноеваженфактотзапривлекувањересурсиприимплементацијанаделовн
ипроцеси, штосоздаватрошоци. Спореддефиницијатаналогистиката,
каконауказаоптимизирањенаодреденивидовиактивности,
теоријатанаделовнитепроцесиеефикаснаалатказапостигнувањеналогистичкицели.
Способностадасеспоредатовиетрошоцисодобиениотрезултатеосновазараздвојување
наделовнитепроцесивонезависнаекономскаединицанапретпријатието.
Врзоснованагоренаведеното, деловниотпроцесседефиниракакозбирнаактивности,
работавотекотнакоја, прикористењенаресурси,
создаваисходштоимавредностзапотрошувачот.

5. ПОДЕЛБА НА ЛОГИСТИЧКИТЕ СИСТЕМИ

Логистичкитесистемиможатдаседелатспремаследнивеаспекти:институционални,

10
функционални, спремастепенотнасложеностанаструктурата, попотеклото,
целитекоисеостваруваат, времето, материјалнатаструктура, предметитенаработа.

Споредприроднитеентитетиседелатна:

11
 *апстрактни;
*конкретни.
Споредбројотнаентитетитеседелатна:
*елементаренилиедноставен;
*комплексенилисложен;
*хомогенилиедноврстен;
*хетерогенилиповеќ еврстен.
Споредрелациитесистемитеможатдабидат:
-Воодноснанасокатанарелацијата:
*едносмернарелацијапомеѓуентитетите;
*двосмернарелацијапомеѓуентитетите.
-Воодноснабројотнарелациитепоентитетите:
*едноструктивнирелации;
*повеќ еструктивнирелации.
-воодноснаоколинатанасистемите:
*беввлезиизлез;
*самосовлез;
*самосоизлез;
*исовлезисоизлез.
-Воодноснаактивноститесистемитеможатдабидат:
*стационираниилинеменливи;
*нестационираниилименливи;
*детерминистичкиилиодредени;
*стохастичкиилизначајни.
-Споредстабилностанасистемотседелатна:
*стабилниилипрогнозираниизлезнитеголемини;
*нестабилниилинепрогронизираниизлезниголемини.
-Споредструктуратанасистемотседелатна:
*интерноструктуираниилиструктурнинезависнисистеми;
*екстерноструктуирани.
Влезнитекомпонентивологистичкиотсистемсе:технолошкитеелементи,

12
којаеповрзанасоедноилиповеќ епревознисредства, обработувапакување, транспорт,
претовар, заеднососоодветнитеинформации.

7. РАЗВОЈНИ ТЕНДЕНЦИИ НА ЛОГИСТИЧКИОТ СИСТЕМ

Вонашитеусловибавниотразвојналогистичкиотсистемвопретходниотпериодсекарак
теризирасо:

*непотполнавидливостнапроцесотнавнатрешностаналогистичкиотсистемиланецот
наснабдливост;
*недоволноусогласувањенаинформатичкатехнолија;
*недоволнософпаѓањенатранспортните,
претоваритеискладишнитекапацитети;

*недоволнаконцентрацијанаодредениединициистатусотнакапацитетотиинфраструк
туратасоактивноститеоколунивноангажирање;

*невременскокоординирањеикооперирањенаучесницивоподатоцитеиинформациит
е;
*обезбедувањеналогистичкиресурсизакратковреме;
*непознавањенасаканатонивоналогистичкитесистеми;
*функционалнаориентацијаналогистичкитесистеми;
*недоволнопознавањеналогистичкитетрошоци;

*недоволнопознавањенаразвојотнаинтелигентнитесистемиипаметнатаструктура.
Восовременотоопштестворазвојотналогистичкиотсистемсевршимногубрзоспоред:

*зголемувањенаглобализацијатаиинтернационализацијатаналогистичкитеиланцит

13
енаснабдливостсоситепонуди;
*потполнаинтеграцијаналогистичкитеорганизации;

*потполнаинтеграцијанасителогистичкипроцесииконцентрацијанатехнологијата;
*усмереноработењеспремаусловитенакупувачот;
*снабдливостусмеренанапринципотзалихаводвижење;

*потполнаинтервенцијаврзинформатичкататехнолигијавологистичкитепроцесисор
астечкадигитализацијаиголемабрзинанареагирањеипрецизностворазменанаподато
цииинформациибазиранинаonline пристапи;
*деценрализираниоперативниструктурибазиранинавиртуелнимрежи;

*зголемувањенавредноститевологистикатаиланцитезаснабдувањеврзоптималното
намалувањенаваријабилнитевредности;

*сеповеќ ебројанановикорисниципрекуграфичкитеwww.browseraсолесенпристапнаw
ww;
*повеќ емултимедија, восмисланапратењеробатавотранспотот;
*виртуелниреалности;

*новисовршенипротоколисовозможностзаповеќ еинформациивостандарднитепрото
коли;
*зголемувањенамултидисциплинскитезнаењазаорганизирањенатранспортот.

Користењеналогистичкиотпристапвовнатрешностанакомпанијатаовозможуваатост
варувањенаследниверезултати:
*иницијативазаподобрувањенаквалитетотнаасортниманот;
*подобрувањенапристапотнапазарот;
*намалувањеназалихатанаробатавоситенивоа;
*смалувањенавреметонабарањатаивреметонапротоколот;
*смалувањенатрошоцитенапроизводството;

*смалувањенаколичинатанаробатавопроцеснапроизводствотокакоипоголемстепенн

14
анабавка, производтвоидистрибуција;
*подобрувањенаорганизацијатанаскладиштатаидистрибуцијата;
*користењенаекономскилогистичкисистемисредствазапроизводство;
*зголемувањенавкупнатапродуктивностнапретпријатието;

*меѓусебнаинформацискаповрзаностпомеѓуситесубјективологистичкиотланец;

*поголемонивонасвествозначењетонатрошоцитеирезултатотнафункционирањевос
итенивоа.

Содржина

ВОВЕД.........................................................................................................................................................2
1. ОСНОВНА ТЕОРИЈА НА СИСТЕМОТ........................................................................................................3
2. ЛОГИСТИКА ОД СИСТЕМСКО-ТЕОРЕТСКА ГЛЕДНА ТОЧКА...................................................................3
3. EЛЕМЕНТИ НА ЛОГИСТИЧКИОТ СИСТЕМ ВО ТРАНСПОТНИОТ ПРОЦЕС.............................................5
4. ПРИМЕНА НА ПРОЦЕСЕН СИСТЕМ ВО ЛОГИСТИКАТА..........................................................................7
5. ПОДЕЛБА НА ЛОГИСТИЧКИТЕ СИСТЕМИ..............................................................................................8
6. СТРУКТУРА НА ЛАНЕЦ НА ЛОГИСТИЧКИОТ ПРОЦЕС............................................................................9
7. РАЗВОЈНИ ТЕНДЕНЦИИ НА ЛОГИСТИЧКИОТ СИСТЕМ........................................................................10

15
Користена литература:
*http://nblib.library.kz/elib/%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%8B
%20%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%85%20%D0%9A
%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%202014/%D0%9E
%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%8B
%20%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B4%D0%B5%D0%BD%20%D0%90%D0%BA
%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%BA%20%D0%9D
%D0%98%D0%90%20%D0%A0%D0%9A/007-%D1%82%D0%BE%D0%BC%20%D0%9B%D0%BE
%D0%B3%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0.pdf
*https://www.ic-geoss.si/wp-content/uploads/2018/11/4-Izro%C4%8Dki-1-Uvod-in-temeljni-pojmi-o-
LOGISTIKI-Predstavitev-11.pdf
*https://studfile.net/preview/3203471/page:7/
*http://pnu.edu.ru/media/ejournal/articles-2014/TGU_5_148.pdf
*

16