1

ชุดการเรียน
เรือ
่ ง
้ ทีผ
พืน ่ วิ และปริมาตร

้ ทีผ
ชุดที่ 1 พืน ่ วิ และปริมาตรของ
ปริซม ึ

นางวราภรณ์ สายศรี
ครูโรงเรียนสอนแก้วว่องไววิทยา อำเภอ
เมือง จ ังหว ัดยโสธร
สำน ักงานเขตพืน ้ ทีก
่ ารศกึ ษายโสธร เขต
1
 2

คำนำ

ชุดการเรี ยน เรื่ อง พื้นที่ผวิ และปริ มาตรของปริ ซึม ที่จดั สร้างขึ้นนี้ เป็ นชุดการ
เรี ยน
ที่ 1 ใน 7 ชุด ซึ่ งเป็ นเอกสารประกอบการเรี ยนโดยเน้นทักษะกระบวนการที่ให้นกั เรี ยนเป็ น
ศูนย์กลาง ชุดการเรี ยน เรื่ อง พื้นที่ผวิ และปริ มาตรนี้ ประกอบด้วย ใบกิจกรรม แบบฝึ กหัด
ใบความรู้ ข้อทดสอบหลังเรี ยน เฉลยใบกิจกรรม เฉลยแบบฝึ กหัด ซึ่ งเป็ นการส่ งเสริ มให้
ผูเ้ รี ยนสามารถคิด วิเคราะห์ แก้ปัญหาด้วยตนเองและสามารถเรี ยนรู ้ได้ดว้ ยตนเอง ซึ่ งมี หน้า
ทั้งหมด
7 ชุคูด่มือดัการใช้
งนี้ ชุดการเรี ยน 1
ผลการเรี1.ยนรูชุ้ทดี่คทีาดหวั
่ 1 พืง้นที่ผวิ และปริ มาตรของปริ ซึม 2
จุดประสงค์ 2. กชุารเรี
ดทีย่ 2นรูพื้ ้นที่ผวิ และปริ มาตรของทรงกระบอก 2
สาระการเรี 3. ยนรู
ชุด้ ที่ 3 พื้นที่ผวิ และปริ มาตรของพีระมิด 2
สื่ อการเรี4.ยนรู้ ชุดที่4 พื้นที่ผวิ และปริ มาตรของกรวย 2
ใบกิจกรรมที5. ชุ่ 1ดที่ 5 พื้นที่ผวิ และปริ มาตรของทรงกลม 3
ใบความรู6.้ที่ 1ชุดที่ 6 การเปรี ยบเทียบปริ มาตร 13
แบบฝึ กหั7.ดที่ชุ1ดที่ 7 การนำความรู ้เกี่ยวกับพื้นที่ผวิ และปริ มาตรไปใช้ในการแก้16ปัญหา
การจัดทำชุงดเรีการเรี
ข้อทดสอบหลั ยน ยนนี้ สำเร็ จลงได้ดว้ ยความช่วยเหลือจาก ผูอำ ้ นวยการโรงเรี
17 ยน
สอนแก้ วว่องไววิ
เฉลยใบกิ ทยา นางสุ
จกรรมที ่ 1 ภาพร สุ นทรา รองผูอำ ้ นวยการโรงเรี ยนสอนแก้วว่อ20
งไววิทยา
คณะครู กลุ่มสาระการเรี
เฉลยแบบฝึ กหัดที่ 1ยนรู้คณิ ตศาสตร์โรงเรี ยนสอนแก้วว่องไววิทยา 1 จึงขอขอบคุ 23 ณมา
ณ ที่นเฉลยข้
้ ี อทดสอบหลังเรี ยน 24
เอกสารอ้างอิง 25

นางวราภรณ์ สายศรี
ครู โรงเรี ยนสอนแก้วว่องไววิทยา

สารบัญ
3
1
 1

คู่มือการใช้ ชุดการเรียน เรื่อง พืน้ ที่ผวิ และปริมาตร

ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

คำชี้แจง

1. ชุดการเรี ยนนี้ ตอ้ งการให้ผเู ้ รี ยนเกิดการเรี ยนรู ้ดว้ ยตนเอง โดยศึกษาชุดการเรี ยนร่ วม
กัน ยนรู้ ที่คาดหวัง นักเรี ยนสามารถ
ผลการเรี
1. อธิบายลัเป็กนษณะและสมบั กลุ่ม ๆ ละ ต4ิของปริ – 5 ซคน ึ ม พีระมิด ทรงกระบอก กรวย และทรงกลมได้
2. 2.หาพืให้้นนทีกั ่ผเรีวิ ของปริ
ยนทุกคนศึ ซึม กพีษาผลการเรี
ระมิดทรงกระบอก ยนรู ้ที่คาดหวั
กรวยง/จุ ดประสงค์การเรี ยนรู ้ และ สาระ
และทรงกลมได้
3. หาปริการเรี ยนรู้อย่างละเอี
มาตรของปริ ยด
ซึม ทรงกระบอก พีระมิด กรวย และทรงกลมได้
4. ใช้ความรู้เกี่ยวกับพื้นที่ พื้นที่ผวิ และปริ่กำ
3. นั ก เรี ย นจะต้ อ งปฏิ บ ต
ั ิ ต ามขั ้ น ตอนที มาตร หนดให้ ในชุ
ไปใช้ แก้ดปการเรี ยนนี้ อย่างเคร่ งครั
ั ญหาในสถานการณ์ ต่างดและมี
ๆ ได้
5. ตระหนัความซื ตย์ต่อตนเองสมผลของคำตอบที่ได้
กถึ่องสัความสมเหตุ
จุดประสงค์4. กถ้ารเรี
านักยเรีนรูยนกลุ ้ นัก่มเรีใดมี ปัญหา สงสัย หรื อไม่เข้าใจสามารถขอคำแนะนำจากครู ได้
ยนสามารถ
ความรูตลอดเวลา
้ 1. อธิบายลักษณะและสมบัติของปริ ซึมได้
5. เมื่อทำแบบฝึ2. หาพื้นกทีหั่ผดวิ ระหว่ ของปริ างเรีซึมยนในชุ ดการเรี ยนแล้
และนำความรู ้ไปใช้วแนัก้ปกเรีั ญยหาในสถานการณ์
นสามารถตรวจคำตอบได้ ต่าง ๆ ได้
จาก 3. หาปริ มาตรของปริ ซึม และนำความรู ้ไปใช้แก้ปัญหาในสถานการณ์ ต่าง ๆ ได้
เฉลย4.ที่อตระหนั ยูด่ า้ นหลั
กถึงงของชุ ดการเรี ยสนนี
ความสมเหตุ ้
มผลของคำตอบที ่ได้
6.ทัเมื
กษะ ่อนักเรี ยมีนศึ ทกั กษะกระบวนการกลุ
ษาและทำกิจกรรมจากชุ ่ม การแก้ดการเรี
ปัญยนนี
หา ้ จการให้
บแล้ว เนัหตุกเรีผลยนแต่ละคนต้องทำ
ข้อทดสอบหลั
เจตคติ มีความซื งเรี ย่อนให้
สัตย์นกั มีเรีรยับนส่
ผิดงชอบ
เพื่อตรวจเป็ นคะแนนเก็บระหว่างเรี ยนและนักเรี ยน
สาระการเรียต้นรู องได้
้ คะแนนร้อยละ 60 ของคะแนนเต็มขึ้นไปจึงจะผ่าน
7. ถ้ลัานักษณะและสมบั
1. กเรี ยนคนใดได้ตคิขะแนนจากการทำข้ องปริ ซึม อทดสอบหลังเรี ยนได้คะแนนไม่ถึงร้อยละ 60
2. พืของคะแนนเต็
้นที่ผวิ และปริมมจะต้ องศึกษาชุ
าตรของปริ ซึมดการเรี ยนนี้ อีกครั้งแล้วทดสอบใหม่
ใช้ เวลา 3 ชัว่ โมง

สื่ อการเรียนรู้
 ชุ ดใช้
 เวลาในการศึ
การเรี ยนชุ ดที่ 1กษาและทำแบบฝึ กหัดมระหว่
เรื่องพืน้ ที่ผวิ และปริ างเรี ยนชุซึมดการเรีประกอบด้
าตรของปริ ยนชุดที่ 1วยเป็ นเวลา
2 ชัใบกิ
ว่ โมง 30 นาที
จกรรมที ่1
 ใบความรู้ที่ 1
 แบบฝึ กหัดที่ 1
 ใช้ เวลาในการทำข้
ข้อทดสอบหลั อทดสอบหลั
งเรี ยนชุดทีง่ เรี1ยนชุดที่ 1 เป็ นเวลา 30 นาที
ชุดการเรี
 เฉลยใบกิ ยน ่ 1เรื่อง พืน้ ที่ผวิ และปริมาตร
จกรรมที
 เฉลยแบบฝึชุดที่ ก1หัดพืทีน้ ่ 1ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 เฉลยข้อทดสอบหลังเรี ยนชุดที่ 1
 2

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 3

คำชี้แจง : ใบกิจกรรมนีม้ ี 2 ตอน

ตอนที่ 1 ให้ นักเรียนศึกษาใบกิจกรรมนีใ้ ห้ ถ่องแท้
1. ลักษณะและส่ วนต่ าง ๆ ของปริซึม

สูง
ฐาน

นิยาม รู ปเรขาคณิ ตสามมิติที่มีฐานทั้งสองเป็ นรู ปเหลี่ยมที่เท่ากันทุกประการ ฐานทั้ง

สองอยูบ่ นระนาบที่ขนานกันและด้านข้างแต่ละด้านเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมด้านขนาน เรี ยกว่า ปริ ซึม

การเรี ยกชื่อปริ ซึมจะเรี ยกตามลักษณะของฐาน เช่น

ปริ ซึมสามเหลี่ยม ปริ ซึมสี่ เหลี่ยม ปริ ซึมหกเหลี่ยม

พิจารณารู ปปริ ซึมต่อไปนี้

H G 1) ฐานของปริ ซึม คือ  ABCD และ  EFGH

2) พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม ได้แก่ พ.ท. ADFE + พ.ท.
E F DCGF + พ.ท. BCGH + พ.ท. ABHE
B 3) ส่ วนสู งของปริ ซึม ได้แก่ AE, DF, CG, BH
C

A D

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 4

2. พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

2.1 พืน้ ที่ผวิ ของปริซึม
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม หมายถึง ผลรวมพื้นที่ทุกด้านของปริ ซึมรวมกับพื้นที่ฐานทั้งสอง

รู ปที่คลี่

พื้นที่รูปคลี่ท้ งั หมด เรี ยกว่า พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม

ดังนั้น พืน้ ที่ผวิ ของปริซึม = พืน้ ที่ฐานทั้งสอง + พืน้ ที่ผวิ ข้ าง
พืน้ ที่ผวิ ข้ าง = ความยาวรอบฐาน  สู ง

พืน้ ที่ผวิ ของปริซึม = พืน้ ที่ฐานทั้งสอง + พืน้ ที่ผวิ ข้ าง

พืน้ ที่ผวิ ข้ าง = ความยาวรอบฐาน  สู ง

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
ตัวอย่ างที่ 1 ปริ ซึมรู ปหนึ่งมีฐานเป็ นรู ป สี่ เหลี่ยมคางหมูหน้าจัว่ ซึ่ งด้านคูข่ นานยาว 12 เซนติเมตร
 5

และ 22 เซนติเมตร เส้นตั้งฉากระหว่างคูข่ นานยาว 12 เซนติเมตร ถ้าปริ ซึมสูง 40

เซนติเมตร จะมีพ้นื ทีผ่ วิ เท่าไร

วิธีทำ
D 12 C D 12 C
12
A 22 B A 5 E B
F
22
40

จากสามเหลี่ยม ADE ; AD2 = AE2 + DE2

= 52 + 122
= 25 + 144
= 169
AD = 13 เซนติเมตร
ดังนั้น BC = 13 เซนติเมตร
1
พื้นที่ฐานของปริ ซึม =  (22 + 12)  12 ตารางเซนติเมตร
2
1
=  34  12 ตารางเซนติเมตร
2
= 204 ตารางเซนติเมตร
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= (12 + 13 + 13 + 22)  40
= 2,400 ตารางเซนติเมตร
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= 2,400 + 2(204)
= 2,808 ตารางเซนติเมตร
ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 6

2.2 ปริมาตรของปริซึม
ทรงสี่เหลีย่ มมุมฉากมีความกว้าง ความยาว และความสูง ซึ่งยาวเท่ากับ 1 หน่วยเท่ากันหมด เรี ยกว่า
1 ลูกบาศก์หน่วย

1 หน่วย

1 หน่วย
1 หน่วย

ดังนั้น จากรู ป จะได้วา่ ทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากนี้ มีปริ มาตร 1 ลูกบาศก์หน่วย นัน่ คือ

ปริมาตรของทรงสี่เหลีย่ มมุมฉาก = ความกว้ าง  ความยาว  ความสู ง

หรื อ
ปริมาตรทรงสี่เหลีย่ มมุมฉาก = พืน้ ที่ฐาน  สู ง

ถ้าทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากที่มีดา้ นกว้าง 2 ซ.ม. ด้านยาว 3 ซ.ม. และสู ง 2 ซ.ม.

ปริ มาตรทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉาก = พื้นที่ฐาน  สู ง
= (2  3)  2
= 12 ลูกบาศก์เซนติเมตร
แต่ทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉาก ก็คือ ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมมุมฉากนัน่ เอง

ดังนั้น
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง

ปริมาตรของปริซึม = พืน้ ที่ฐาน  สู ง

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 7

ตัวอย่ างที่ 2 พื้นที่ผวิ ของปริ ซึมเป็ น 210 ตารางเซนติเมตร ฐานของปริ ซึมเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมจัตุรัส ยาว
ด้านละ 5 เซนติเมตร ปริ ซึมนี้ สูงเท่าไร
วิธีทำ
พื้นที่ฐานของปริ ซึม = ด้าน  ด้าน
= 55
= 25 ตารางเซนติเมตร
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
210 = (ความยาวรอบฐาน  สู ง) + พื้นที่ฐานทั้งสอง
210 = (4  5  สู ง) + (2  25)
210 – 50 = 20  สู ง
160
สูง =
20
ดังนั้น ปริ ซึมสูง = 8 เซนติเมตร

ตัวอย่ างที่ 3 ความยาวรอบฐานของปริ ซึมฐาน สี่ เหลี่ยมจัตุรัส เป็ น 12 เซนติเมตร ความสู งของปริ ซึม
6 เซนติเมตร พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึมเป็ นเท่าไร
วิธีทำ
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= 12  6 ตารางเซนติเมตร
= 72 ตารางเซนติเมตร
ดังนั้น พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึมเป็ น 72 ตารางเซนติเมตร

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
ตัวอย่ างที่ 4 ปริ ซึมฐานสี่ เหลี่ยมผืนผ้ามีดา้ นกว้าง 3 ซนติเมตร ด้านยาว 4 เซนติเมตร และสู ง 12
 8

เซนติเมตร จงหาปริ มาตรของปริ ซึมนี้

วิธีทำ
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
= (3  4)  12
12
ซ.ม. = 144 ลูกบาศก์เซนติเมตร
3 ซ.ม.
4 ซ.ม.

ตัวอย่ างที่ 5 ตูเ้ ลี้ยงปลากระจกมีขนาดภายในกว้าง 18 นิ้ว ยาว 20 นิ้ว สู ง 15 นิ้ว ถ้าใส่ น ้ำลงในตู ้
3
ของตู้ ปริ มาตรของน้ำในตูป้ ลาเป็ นเท่าไร
4
วิธีทำ
ปริ มาตรของน้ำเต็มตูป้ ลา = พื้นที่ฐาน  สู ง
= (18  20)  15 ลูกบาศก์นิ้ว
= 5,400 ลูกบาศก์นิ้ว
3 3
แต่น้ำในตูป้ ลาเป็ น ของตู ้ =  5,400 ลูกบาศก์นิ้ว
4 4
ดังนั้น ปริ มาตรของน้ำในตูป้ ลา = 4,050 ลูกบาศก์นิ้ว
ตัวอย่ างที่ 6 ถังน้ำรู ปสี่ เหลี่ยมมุมฉากมีฐานยาวด้านละ 18 เซนติเมตร สู ง 22 เซนติเมตร ถ้าใส่ น้ำลง
ในถังสูง 11 เซนติเมตร ปริ มาตรของน้ำในถังเป็ นเท่าไร
วิธีทำ
ปริ มาตรของน้ำในถัง = พื้นที่ฐาน  สู ง
= (18  18)  11 ลูกบาศก์เซนติเมตร
22 ซ.ม. 11 ซ.ม. = 3,564 ลูกบาศก์เซนติเมตร
18 ซ.ม.
18 ซ.ม.
ดังนั้น ปริ มาตรของน้ำในถัง = 3,564 ลูกบาศก์เซนติเมตร

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 9

ตัวอย่ างที่ 7 ปริ ซึมสามเหลี่ยมมีฐานยาว 39, 42, 45 เซนติเมตร ถ้าปริ ซึมสู ง 50 เซนติเมตร ปริ ซึมนี้ มี
ปริ มาตรเท่าไร
วิธีทำ
ให้ a = 39, b = 42 และ c = 45
42 39
ซ.ม. ซ.ม. abc
จะได้ s =
45 2
ซ.ม.
39  42  45
=
50 2
ซ.ม.
= 63

ดังนั้น พื้นที่ฐานของปริ ซึม = s(s  a)(s  b)(s  c)

= 63(63  39)(63  42)(63  45) ตาราง
เซนติเมตร
= 63  24  21  18 ตารางเซนติเมตร
= 756 ตารางเซนติเมตร
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
= 756  50 ลูกบาศก์เซนติเมตร
= 37,800 ลูกบาศก์เซนติเมตร

นัน่ คือ ปริ มาตรของปริ ซึม 37,800 ลูกบาศก์เซนติเมตร

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 10

ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนเติมข้ อความหรือจำนวนในช่ องว่ าง

ตัวอย่ างที่ 8 ปริ ซึมสามเหลี่ยมหน้าจัว่ มีความยาวรอบฐาน 30 นิ้ว ถ้าปริ ซึมสู ง 15 นิ้ว และ มีพ้ืนที่
ฐาน 41 ตารางนิ้ว ปริ ซึมนี้ มีพ้ืนที่ผวิ ข้างและพื้นที่ผวิ เท่าใด
วิธีทำ
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= ................................ ตารางนิ้ว
= ……………………. ตารางนิ้ว
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= 450 + (2  41) ตารางนิ้ว
= …………………….. ตารางนิ้ว
= ……………………. ตารางนิ้ว

ตัวอย่ างที่ 9 จงหาพื้นที่ผวิ ข้างและพื้นที่ผวิ ของปริ ซึมฐานห้าเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า ฐานยาวด้านละ 5

1
ฟุต สูง 9 ฟุต และ 5 ของพื้นที่ฐานเท่ากับ 10.5 ตารางฟุต
วิธีทำ

พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง

พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม
= ...................................... ตารางฟุต
= ...................................... ตารางฟุต
= พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= ……………………… ตารางฟุต
= ……………………… ตารางฟุต
= ……………………… ตารางฟุต

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

ตัวอย่ างที่ 10 ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมคางหมู มีความยาวรอบฐาน 22 เซนติเมตร ผลบวกของด้านคู่ขนาน

เท่ากับ 17 เซนติเมตร ความสู งของฐาน 3.5 เซนติเมตร ปริ ซึมยาว 15 เซนติเมตร
ปริ ซึมนี้มีพ้ืนที่ผวิ เป็ นเท่าใด
วิธีทำ
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= 22  15 ตารางเซนติเมตร
 11

พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม
= 330 ตารางเซนติเมตร
= พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= ……………………….. ตารางเซนติเมตร
= ……………………….... ตารางเซนติเมตร
= ……………………….. ตารางเซนติเมตร

ตัวอย่ างที่ 11 จงหาปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า ซึ่ งมีพ้ืนที่ฐาน 71 ตารางนิ้ว

และปริ ซึมสูง 12 นิ้ว
วิธีทำ

ปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า = พื้นที่ฐาน  สู ง

= ………………….
= ............................ ลูกบาศก์นิ้ว
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า = ………….. ลูกบาศก์นิ้ว

ใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

ตัวอย่ างที่ 12 ปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉากมีดา้ นประกอบมุมฉากยาว 12 นิ้ว และ 15 นิ้ว และ

ปริ ซึมยาว 21 นิ้ว จะมีปริ มาตรเท่าใด
วิธีทำ
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉาก = พื้นที่ฐาน  สู ง
= ......................................... ลูกบาศก์นิ้ว
= ………………. ลูกบาศก์นิ้ว
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉากเป็ น .................. ลูกบาศก์นิ้ว

ตัวอย่ างที่ 13 ขวดบรรจุน ้ำดื่มทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉาก โดยที่กน้ ขวดกว้าง 5 เซนติเมตร ยาว 6

เซนติเมตร ใส่ น้ำสูง 30 เซนติเมตร จะมีน ้ำในขวดเป็ นเท่าใด
วิธีทำ
 12

ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง

ปริ มาตรน้ำในขวด = ........................
= ...................... ลูกบาศก์เซนติเมตร
ปริ มาตรของน้ำในขวด = ........................ ลูกบาศก์เซนติเมตร

ใบความรู้ที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 13

ปริซึม
ทรงสามมิติที่มีฐานทั้งสองเป็ นรู ปเหลี่ยมที่เท่ากันทุกประการ ฐานทั้งสองอยูบ่ นระนาบที่ขนาน
กันและด้านข้างแต่ละด้านเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมด้านขนาน เรี ยกว่า ปริ ซึม

สู ง

ด้านข้าง

ฐานหรื อหน้าตัด

ปริ ซึมมีชื่อเรี ยกตามลักษณะของฐานของปริ ซึม เช่น ปริ ซึมสามเหลี่ยม ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมจัตุรัส
ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมผืนผ้า ปริ ซึมห้าเหลี่ยม เป็ นต้น
พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
พืน้ ที่ผวิ ของปริซึม
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึมหาได้จากรู ปคลี่ ดังนี้

ดังนั้น พืน้ ที่ผวิ ของปริซึม = พืน้ ที่ผวิ ข้ าง + พืน้ ที่ฐานทั้งสอง

ใบความรู้ที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 14

ปริมาตรของปริซึม
ปริ มาตรของปริ ซึม = ความยาวของด้านกว้าง  ความยาวของด้านยาว  สู ง
หรื อ
ปริมาตรของปริซึม = พืน้ ที่ฐาน  สู ง

ตัวอย่ าง ต้องการสร้างสระน้ำขนาดยาว 50 เมตร กว้าง 30 เมตร พื้นสระเอียงลาดจากระดับตื้นที่สุด

1.5 เมตร ไปสู่ ระดับลึกที่สุด 3 เมตร จงหาพื้นที่ผวิ ของสระน้ำทั้งหมด และถ้าต้องการ
ปูกระเบื้องขนาด 4 แผ่น ต่อ 1 ตารางเมตร ต้องใช้กระเบื้องประมาณกี่แผ่น
วิธีทำ
1 เมตร
1 เมตร
30 เมตร

1.5 เมตร 3 เมตร

50 เมตร
1
พื้นที่ขอบสระรู ปสี่ เหลี่ยมคางหมู 2 ด้าน =  50  (1.5 + 3)  2 ตารางเมตร
2
= 50  4.5
= 225 ตารางเมตร
พื้นที่ขอบสระด้านตื้น = 1.5  30
= 45 ตารางเมตร
พื้นที่ขอบสระด้านลึก = 3  30
= 90 ตารางเมตร
พื้นที่กน้ สระ = 50  30
= 1,500 ตารางเมตร
รวมพื้นที่ท้ งั หมด 225 + 45 + 90 + 1,500 = 1,880 ตารางเมตร

ใบความรู้ที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 15

ดังนั้น พื้นที่ผวิ ของสระน้ำทั้งหมด = 1,880 ตารางเมตร

1,880
ต้องการปูกระเบื้องขนาด 50  50 ซม. = แผ่น
4
= 465 แผ่น
 ต้องใช้กระเบื้อง 465 แผ่น

ตัวอย่ าง ทองแท่งรู ป  คางหมู ดังรู ป จะมีปริ มาตรเท่าไร

วิธีทำ
3 ซ.ม.
1 ซ.ม.

8 ซ.ม.

2 ซ.ม. 1
พื้นที่หน้าตัดรู ป  คางหมู =  สู ง  ผลบวกของด้านคู่ขนาน
2
1
=  1  (3 + 2) ตารางเซนติเมตร
2
5
= ตารางเซนติเมตร
2
ปริ มาตรของทองแท่ง = พื้นที่ฐาน  สู ง
5
= 8 ลูกบาศก์
2
เซนติเมตร
= 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร
ปริ มาตรของทองแท่ง 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร

แบบฝึ กหัดที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนแสดงวิธีหาคำตอบจากโจทย์ต่อไปนี้

1. ปริ ซึมสูง 5 เซนติเมตร พื้นที่ฐาน 8 ตารางเซนติเมตร ปริ ซึมนี้ มีปริ มาตรเท่าใด
 16

..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
2. ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมมุมฉากรู ปหนึ่งวัดด้านกว้างได้ 3 เซนติเมตร ยาว 4 เซนติเมตร สู ง 5 เซนติเมตร ปริ ซึม
นี้จะมีพ้ืนที่ผวิ เท่าไร
..............................................................................................................................................
.......................................................................................
........................................................................................
5
.......................................................................................

3. ปริ มาตรของปริ 3 ซึมหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า มีดา้ นยาว 4 เซนติเมตร ปริ ซึมยาว 12 เซนติเมตร

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
4. ปริ ซึมอันหนึ่งมีพ้ืนที่ฐาน 18 ตารางเซนติเมตร มีปริ มาตร 126 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะมีส่วนสู งเท่าไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
ข้ อทดสอบหลังเรียน
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

คำชี้แจง : ข้อทดสอบฉบับนี้ มี 2 ตอน คือ

ตอนที่ 1 เป็ นข้อสอบแบบปรนัย 4 ตัวเลือก จำนวน 14 ข้อ 14 คะแนน
ตอนที่ 2 เป็ นข้อสอบแบบอัตนัย แสดงวิธีทำ จำนวน 2 ข้อ 6 คะแนน
ตอนที่ 1 ให้นกั เรี ยนเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว
1. พื้นที่ฐานของปริ ซึมหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่าเป็ น 56 ตารางเซนติเมตร มีปริ มาตร 616 ลูกบาศก์
เซนติเมตร ปริ ซึมนี้ สูงเท่าใด
ก. 11 เซนติเมตร ข. 10 เซนติเมตร
ค. 9 เซนติเมตร ง. 8 เซนติเมตร
 17

2. ถังทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากกว้าง 2 เมตร ยาว 3.5 เมตร สู ง 1 เมตร สามารถจุขา้ วได้กี่ลิตร

ก. 6,000 ลิตร ข. 6,500 ลิตร
ค. 7,000 ลิตร ง. 7,500 ลิตร
3. บ่อเลี้ยงปลาทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากกว้าง 1 เมตร ยาว 1.40 เมตร สู ง 0.80 เมตร ถ้าจะ
ปูกระเบื้องภายในบ่อนี้ดว้ ยกระเบื้องขนาด 14 16 ตารางเวนติเมตร จะต้อใช้กระเบื้องอย่างน้อย
ที่สุดกี่แผ่น
ก. 136 แผ่น ข. 198 แผ่น
ค. 234 แผ่น ง. 297 แผ่น
4. รถบรรทุกสามารถบรรทุกข้าวได้ 3.5 เกวียน ถ้ารถมีกระบะยาว 3.5 เมตร กว้าง 2 เมตร
จะบรรจุขา้ วได้สูงกี่เมตร
ก. 1.8 เมตร ข. 1.5 เมตร
ค. 1.2 เมตร ง. 1 เมตร
5. กล่องทรงสี่ เหลี่ยมจัตุรัสมีดา้ นยาวด้านละ 4 นิ้ว จะมีพ้ืนที่ผวิ เท่าใด
ก. 16 ตารางนิ้ว ข. 25 ตารางนิ้ว
ค. 36 ตารางนิ้ว ง. 96 ตารางนิ้ว
6. แก้วแท่งหนึ่งหน้าตัดเป็ นรู ปห้าเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่ามีปริ มาตร 585 ลูกบาศก์เซนติเมตร แท่งแก้ว
ยาว 18 เซนติเมตร มีพ้ืนที่หน้าตัดเท่าใด
ก. 28.5 ตารางเซนติเมตร ข. 30.5 ตารางเซนติเมตร
ค. 32.5 ตารางเซนติเมตร ง. 34.5 ตารางเซนติเมตร

ข้ อทดสอบหลังเรียน
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
7. กล่องนมสดทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉาก ฐานเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมจัตุรัสยาวด้านละ 7 เซนติเมตร สู ง 20.4
เซนติเมตร กล่องนี้จุนมได้ประมาณกี่ลิตร
ก. 0.9 ลิตร ข. 1.0 ลิตร
ค. 1.2 ลิตร ง. 1.5 ลิตร
8. ถังทรงสี่ เหลี่ยมด้านเท่ายาวด้านละ 50 เซนติเมตร จะมีพ้ืนที่ผวิ เป็ นเท่าไร
ก. 15,000 ตารางเซนติเมตร ข. 17,500 ตารางเซนติเมตร
ค. 18,000 ตารางเซนติเมตร ง. 21,000 ตารางเซนติเมตร
9. ปริ ซึมสิ บเหลี่ยมด้านเท่ามีดา้ นยาวด้านละ 8 เซนติเมตร สู ง 12 เซนติเมตร จะมีพ้ืนที่ผวิ ข้างเท่าไร
ก. 480 ตารางเซนติเมตร ข. 768 ตารางเซนติเมตร
ค. 960 ตารางเซนติเมตร ง. 980 ตารางเซนติเมตร
10. สระน้ำทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากแห่ งหนึ่ง กว้าง 12 เมตร ยาว 20 เมตร ถ้ามีน ้ำอยูใ่ นสระ 1,920
ลูกบาศก์เมตร น้ำสูงจากก้นสระกี่เมตร
ก. 14 เมตร ข. 12 เมตร
ค. 10 เมตร ง. 8 เมตร
 18

11. กล่องใส่ น ้ำตาลทราย จุได้ 600 ลิตร ถ้ากล่องใบนี้สูง 1.50 เมตร จะมีพ้ืนที่กน้ กล่องกี่
ตารางเซนติเมตร
ก. 4,000 ตารางเซนติเมตร ข. 4,500 ตารางเซนติเมตร
ค. 9,000 ตารางเซนติเมตร ง. 40,000 ตารางเซนติเมตร
12. ถังน้ำทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากมีฐานกว้าง 18 เซนติเมตร ยาว 22 เซนติเมตร ถ้าใส่ น ้ำในถังสู ง 11
เซนติเมตร ปริ มาตรของน้ำในถังเป็ นเท่าใด
ก. 4,350 ลูกบาศก์เซนติเมตร ข. 4,356 ลูกบาศก์เซนติเมตร
ค. 4,450 ลูกบาศก์เซนติเมตร ง. 4,456 ลูกบาศก์เซนติเมตร
13. กล่องบรรจุน ้ำผลไม้ทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากมีความจุ 1 ลิตร ถ้ากล่องยาว 8 เซนติเมตร
กว้าง 6.25 เซนติเมตร กล่องน้ำผลไม้น้ ีสูงเท่าใด
ก. 20 เซนติเมตร ข. 16 เซนติเมตร
ค. 14 เซนติเมตร ง. 12 เซนติเมตร
14. ไม้ตนั ทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉากมีปริ มาตร 64 ลูกบาศก์นิ้ว จะมีพ้ืนที่ผวิ เท่าใด
ก. 64 ตารางนิ้ว ข. 80 ตารางนิ้ว
ค. 96 ตารางนิ้ว ง. 144 ตารางนิ้ว
ข้ อทดสอบหลังเรียน
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

ตอนที่ 2 ให้นกั เรี ยนแสดงวิธีทำ

1. ปริ ซึมฐานสี่ เหลี่ยมจัตุรัสมีปริ มาตร 378 ลูกบาศก์เซนติเมตร สู ง 10.5 เซนติเมตร จะมีพ้ืนที่ผวิ
กี่ตารางเซนติเมตร
...............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................

2. ถังบรรจุน ้ำมันทรงสี่ เหลี่ยม มีฐานเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมจัตุรัสยาวด้านละ 32 เซนติเมตร ถังสู ง 55

เซนติเมตรมีน ้ำมันบรรจุเต็มถัง ถ้านำน้ำมันบรรจุลงขวด ขวดละ 0.64 ลิตร จะได้กี่ขวด
...............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
 19

..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................

เฉลยใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนเติมข้ อความหรือจำนวนในช่ องว่ าง
ตัวอย่ างที่ 8 ปริ ซึมสามเหลี่ยมหน้าจัว่ มีความยาวรอบฐาน 30 นิ้ว ถ้าปริ ซึมสู ง 15 นิ้ว และ มีพ้ืนที่
ฐาน 41 ตารางนิ้ว ปริ ซึมนี้ มีพ้ืนที่ผวิ ข้างและพื้นที่ผวิ เท่าใด
วิธีทำ
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= 30  15 ตารางนิ้ว
= 450 ตารางนิ้ว
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= 450 + (2  41) ตารางนิ้ว
= 450 + 82 ตารางนิ้ว
= 532 ตารางนิ้ว

ตัวอย่ างที่ 9 จงหาพื้นที่ผวิ ข้างและพื้นที่ผวิ ของปริ ซึมฐานห้าเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า ฐานยาวด้านละ

1
5 ฟุต สูง 9 ฟุต และ 5 ของพื้นที่ฐานเท่ากับ 10.5 ตารางฟุต
วิธีทำ

พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง

= (5  5)  9
= 225 ตารางฟุต
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= 225 + 2 (5  10.5 ) ตารางฟุต
= 225 + 108 ตารางฟุต
= 333 ตารางฟุต
 20

เฉลยใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

ตัวอย่ างที่ 10 ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมคางหมู มีความยาวรอบฐาน 22 เซนติเมตร ผลบวกของด้านคู่ขนานเท่ากับ

17 เซนติเมตร ความสู งของฐาน 3.5 เซนติเมตร ปริ ซึมยาว 15 เซนติเมตรปริ ซึมนี้ มี
พื้นที่ผวิ เป็ นเท่าใด
วิธีทำ
พื้นที่ผวิ ข้างของปริ ซึม = ความยาวรอบฐาน  สู ง
= 22  15 ตารางเซนติเมตร
= 330 ตารางเซนติเมตร
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
1
= 330 + 2 ( 2 17  3.5) ตารางเซนติเมตร
= 330 + 59.5 ตารางเซนติเมตร
= 389.5 ตารางเซนติเมตร

ตัวอย่ างที่ 11 จงหาปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า ซึ่ งมีพ้ืนที่ฐาน 71 ตารางนิ้ว

และปริ ซึมสูง 12 นิ้ว
วิธีทำ

ปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า = พื้นที่ฐาน  สู ง

= 71  12
= 852 ลูกบาศก์นิ้ว
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า = 852 ลูกบาศก์นิ้ว

เฉลยใบกิจกรรมที่ 1
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม
 21

ตัวอย่ างที่ 12 ปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉากมีดา้ นประกอบมุมฉากยาว 12 นิ้ว และ 15 นิ้ว และ

ปริ ซึมยาว 21 นิ้ว จะมีปริ มาตรเท่าใด
วิธีทำ
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉาก = พื้นที่ฐาน  สู ง
1
= ( 2 12  15)  21 ลูกบาศก์นิ้ว
= 1,890 ลูกบาศก์นิ้ว
ปริ มาตรของปริ ซึมฐานสามเหลี่ยมมุมฉากเป็ น 1,890 ลูกบาศก์นิ้ว

ตัวอย่ างที่ 13 ขวดบรรจุน ้ำดื่มทรงสี่ เหลี่ยมมุมฉาก โดยที่กน้ ขวดกว้าง 5 เซนติเมตร ยาว

6 เซนติเมตร ใส่ น ้ำสูง 30 เซนติเมตร จะมีน ้ำในขวดเป็ นเท่าใด
วิธีทำ
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
ปริ มาตรน้ำในขวด = (5 6)  30
= 900 ลูกบาศก์เซนติเมตร
ปริ มาตรของน้ำในขวดเป็ น 900 ลูกบาศก์เซนติเมตร

เฉลยแบบฝึ กหัดที่ 1
ชุ ดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

1. ปริ ซึมสูง 5 เซนติเมตร พื้นที่ฐาน 8 ตารางเซนติเมตร ปริ ซึมนี้ มีปริ มาตรเท่าใด

ปริ มาตรปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
= 85 ลูกบาศก์เซนติเมตร
= 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร
 22

2. ปริ ซึมสี่ เหลี่ยมมุมฉากรู ปหนึ่งวัดด้านกว้างได้ 3 เซนติเมตร ยาว 4 เซนติเมตร สู ง 5 เซนติเมตร

ปริ ซึมนี้จะมีพ้ืนที่ผวิ เท่าไร
พื้นที่ผวิ ทั้งหมดของปริ ซึม
5
= พื้นที่ผวิ ข้าง + (2 พื้นที่ฐาน)
= 2(3  5) + 2(4  5) + 2(3  4)
= 30 + 40 + 24 ตารางเซนติเมตร
= 94 ตารางเซนติเมตร

3
3. ปริ มาตรของปริ ซึมหกเหลี่ยมด้านเท่ามุมเท่า มีดา้ นยาว 4 เซนติเมตร ปริ ซึมยาว 12 เซนติเมตร
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
= 6
3 ด้าน 2 สูง
4
= 6
3 16 12 ลูกบาศก์เซนติเมตร
4
= 18  16  3 ลูกบาศก์เซนติเมตร
= 288 3 ลูกบาศก์เซนติเมตร
4. ปริ ซึมอันหนึ่งมีพ้ืนที่ฐาน 18 ตารางเซนติเมตร มีปริ มาตร 126 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะมีส่วนสู งเท่าไร
ปริ มาตรของปริ ซึม = พื้นที่ฐาน  สู ง
126 = 18  สู ง
126
= สู ง
18
7 = สู ง
ปริ ซึมสูง = 7 เซนติเมตร

เฉลยข้ อทดสอบหลังเรียน
ชุดที่ 1 พืน้ ที่ผวิ และปริมาตรของปริซึม

ตอนที่ 1 ให้นกั เรี ยนเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว

1ก 2ค 3ค 4ง 5ง 6ค 7ข
8ก 9ค 10 ง 11 ก 12 ข 13 ก 14 ค
ตอนที่ 2 ให้นกั เรี ยนแสดงวิธีทำ
1. ปริ ซึมฐานสี่ เหลี่ยมจัตุรัสมีปริ มาตร 378 ลูกบาศก์เซนติเมตร สู ง 10.5 เซนติเมตร จะมีพ้ืนที่ผวิ
กี่ตารางเซนติเมตร
 23

วิธีทำ ปริ มาตรของปริ ซึมฐานสี่ เหลี่ยมจัตุรัส = พื้นที่ฐาน  สู ง

378 = พื้นที่ฐาน  10.5
378
พื้นที่ฐาน = 10.5 = 36 ตารางเซนติเมตร
แสดงว่า ปริ ซึมมีฐานยาวด้านละ 6 เซนติเมตร
พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม = พื้นที่ผวิ ข้าง + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= (ความยาวรอบฐาน  สู ง) + พื้นที่ฐานทั้งสอง
= (4  6  10.5) + (2  36 )
= 252 + 72 = 324 ตารางเซนติเมตร
ดังนั้น พื้นที่ผวิ ของปริ ซึม 324 ตารางเซนติเมตร
2. ถังบรรจุน ้ำมันทรงสี่ เหลี่ยม มีฐานเป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมจัตุรัสยาวด้านละ 32 เซนติเมตร ถังสู ง 55
เซนติเมตรมีน ้ำมันบรรจุเต็มถัง ถ้านำน้ำมันบรรจุลงขวด ขวดละ 0.64 ลิตร จะได้กี่ขวด
วิการศึ
ธีทำ กษานอกโรงเรี ยน, กรม.ซึม(2538). แบบเรี
ปริ มาตรของปริ = ยนวิชพืาคณิ ้นที่ฐตานศาสตร์
 สู งหมวดวิชาคณิตศาสตร์ 2
ปริ(วิมชาตรของน้ำมั (พิงมพ์ครั้งที่ 5).= กรุ งเทพฯ
าเลือก) เล่มน1.ในถั 32 : 32 โรงพิ ม5พ์5 คุรุสภาลาดพร้ าว. เซนติเมตร
ลูกบาศก์
จินดา พ่อค้าชำนาญ. (2539). แบบฝึ กทักษะคณิ = ตศาสตร์ 56,320ค 012 ชั้นมัธยมศึกลูษาปี (พิมเพ์มตร
ที่ 3.เซนติ
กบาศก์
ครั้งทีป่ ริ1).
ขวดมี กรุ งเทพฯ : โรงพิมพ์ท=ิพย์พิสุท0.64
มาตร ธิ์ . ลิตร
ฉวีวรรณ เศวตมาลย์ และคณะ. (2545). ชุ=ดปฏิรูป0.64 การเรีย1,000
นรู้ หลักสู ตรการศึกลูษาขั ้นพืน้ เซนติ
กบาศก์ ฐาน เพ.ศ.
มตร
2544 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ = ช่640 วงชั้นที่ 3 ม.1– 3 สาระที่ 2ลูการวั ด. เซนติเมตร
กบาศก์
กรุนงบรรจุ
น้ำมั เทพฯล:งในขวดได้
โรงพิมพ์ประสานมิต=ร. 56,320
ชาย พงษ์พฒั นาศิลป์ . (2550). คู่มือสาระการเรียนรู้ เพิ640 ม่ เติมคณิตศาสตร์ ม.3. (พิมพ์ครั้งที่ 5).
กรุ งเทพฯ : สำนักพิมพ์บา้ นอัจฉริ ยะ. = 88 ขวด
ทรงวิทย์ดังสุนัว้ นรรณธาดา.
น้ำมันบรรจุ ลงในขวดได้
(2547). 88 ขวดค คณิตศาสตร์ พนื้ ฐาน 3 ช่ วงชั้นที่ 3
แบบฝึ กมาตรฐานแม็
(ม.1–3) เล่มที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3. กรุ งเทพฯ : สำนักพิมพ์แม็ค
ยุพิน พิพิธกุล และสิ ริพร ทิพย์คง. (2550).เอกสารอ้ างอิง ฒนาการคิดวิเคราะห์ เสริมสร้ าง
ชุ ดกิจกรรมพั
คุณธรรม จริยธรรม ค่ านิยมที่ดงี าม คณิตศาสตร์ ม.3 เล่ม 1. กรุ งเทพฯ : สำนักพิมพ์
พัฒนาคุณภาพวิชาการ.
วิชาการ, กรม, กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). การจัดสาระการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 1 – 6 ตามหลักสู ตรการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศักราช
2544. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุ งเทพฯ : โรงพิมพ์องค์การรับส่ งสิ นค้าและพัสดุภณั ฑ์.
ส่ งเสริ มการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, สถาบัน, กระทรวงศึกษาธิ การ. (2548). คู่มือครู
สาระการเรียนรู้ พนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ เล่ม 1 ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3. (พิมพ์ครั้งที่ 1).
กรุ งเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.
________. (2541). คู่มือครู วชิ าคณิตศาสตร์ ค 012 มัธยมศึกษาตอนต้ น. (พิมพ์ครั้งที่ 3).
กรุ งเทพฯ : องค์การค้าคุรุสภา.
24