Module 3:

Ang Pagproseso ng Impormasyon

Interaktibong Filipino sa Multidisiplinaryong Larangan

Pagbabalik- Aral

(1) Pagtatanggal ng Filipino sa Kolehiyo

(2) Mga dahilan at mga punto mula sa
mga napanood na bidyo
Bigyan natin ito ng pansin:

Ang module 1 at 2 ay nagbibigay sa atin ng

impormasyon at pagpapalawak ng pagtingin sa
kahalagahan ng wikang Filipino at mga
pangunahing kaalaman dito.
Ngunit sa Module 3, gagamitin na natin ang wika sa
disiplina ng “Komunikasyon”
 Ang Filipino sa Komunikasyon
Ito ay isa nang aplikasyon kung paano dapat
ginagamit, pinag-uusapan, inuunawa ang wikang
Filipino sa multidisiplinal na larangan.
Paano mo ba sinasabi ang
pahayag na “mahal kita”?
May iba’t ibang paraan kung paano
ginagamit ang wika:
1. PASALITA
2. PASULAT
3. DIGITAL
4. Non- Verbal
 Ngunit may tinatawag na Barayti
at Register ang Wika
Ito ay isang review lamang, siguro ay paglilinaw na rin.
 Tandaan na nabubuo ito dahil sa (3) Konsepto:
a. Social Structure
b. Geographical Condition
c. Pyschological Condition
Barayti at Register
(Pagkakaiba-iba ng gamit ng wika sa Lipunan)
 1. Pormal- ito ay structured na gamit sa wika.
Ibig sabihin ay sumusunod sa nakatakdang
pamantayan( grammar)
a. Ginagamit sa pormal na sulatin (akademiko)
1. Tumatakbo si Jose.
(Panaguri bago ang simuno; Karaniwang ayos)
2. Si Jose ay tumatakbo.
(Di-karaniwang ayos)
 Barayting Di- Pormal
Isang halimbawa nito ay mga barayti ng wika na nabuo sa
Istruktura na lipunan. Hinahanay at tinatawag itong
Sosyolek:
1. Kolokyal- wikang pang-araw-araw ginagamit.
(mga pinaikling salita: Mayroon - meron)
2. Balbal- Slang o ang salitang kalye.
(Social Conditioned)
2.1 Konyo
2.2 Slang
2.3 Jologs
2.4 Jejemon
 Barayting Di- Pormal
3. Idyolek- indibidwal na gamit ng wika.
(Psychological conditioned)
3.1 Paki-get mo nga ang chair.
3.2 Pakikuha mo nga ang upuan.
3.3. Pakikuha mo nga ang silya.
Iba pang baryasyon ng wika:
1. Lalawiganin- mga wika sa ibang rehiyon
ng bansa.
a. Ala, eh! Tayo’y uminom ng kapeng barako.
b. Napakaganda, hane.
2. Jargon- mga teknikal na gamit ng wika.
a. Pa- order nga po ng isang milktea large no pearls, wintermelon.
b. Sir, yes sir! Susundin ko po ang order ni General.
c. De Guzman! Sundin ang proper order ng pila! ‘wag nang
malikot!
 IBIG SABIHIN, KAILANGAN LANG NATIN
MASURI O MAPILI KUNG ANONG VARIETY
(BARAYTI) NG WIKA ANG DAPAT GAMITIN
SA IBA’T IBANG PARAAN AT SITWASYON.

Samakatuwid, wala talagang “malalim na salita”

II. Paggamit ng Filipino sa Pormal
na Komunikasyon
Apat Na Paraan sa Pagproseso ng Pormal na Komunikasyon
at Integrasyon nito sa Pagsulat ng Isang Pormal na Sulatin

1.Pagpili ng Batis ng Impormasyon

2.Pagbabasa at Pananaliksik ng Impormasyon
3.Pagbubuod at Pag-uugnay-ugnay ng Impormasyon
4. Pagbubuo ng Sariling Pagsusuri Batay sa
Impormasyon.
1.Pagpili ng Batis ng Impormasyon
 KAHULUGAN
Ito ay mga sources ng impormasyon na
nakukuha ng mga nagbabasa at nakikinig at
sumusuri na maaring gamitin sa pagsulat at o
pagsusuri ng mga teksto at iba pa.
Sa mas madaling sabi, ito ay ang “sources of
information” o “basis” ng mga sinusulat natin.
 URI NG BATIS NG IMPORMASYON
1. Primaryang Batis
Mga orihinal na pahayag, obserbasyon at
teksto na direktang nagmula sa isang
indibidwal, grupo o institusyon na nakaranas,
naka-obserba, o nakapagsiyasat ng isang paksa
o penomeno.
URI NG BATIS NG IMPORMASYON

2. Sekondaryang Batis
Pahayag ng interpretasyon, opinyon, at
kritisismo mula sa mga indibidwal, grupo, o
institusyon na hindi direktang nakaranas,
naka-obserba o nagsaliksik sa isang paksa o
penomeno.
 SEKONDARYANG BATIS
● Ilang artikulo sa diyaryo at magasin kagaya ng
editorial, kuro-kurong tudling, sulat sa patnugot, at
tsismis o tsika
● Encyclopedia, teksbuk, manwal at gabay na aklat
● Diksyunaryo at tesoro
● Kritisismo, komentaryo
● Sanaysay
SEKONDARYANG BATIS

● Sipi mula sa orihinal na hayag o tekstoo

● Abstrak
● Mga kagamitan sa pagtuturo kagaya ng ppt
● Sabi-sabi
 URI NG BATIS NG IMPORMASYON

3.Tersyaryang Batis
Ito ay ginagamit upang organisahin at hanapin
ang pangunahin at sekondaryang batis.
 TERSYARYANG BATIS
•Indexes – inilalahad nito ang mga sipi o citations
na tumutukoy nang husto sa mga impormasyon
katulad ng may-akda, pamagat ng aklat,artikulo at
isyu,pahina bilang o,dyornal, naglathala, petsa ng
publikasyon, bilang ng bolyum
•Mga Abstrak – kabuuan ng pangunahin at
sekondaryang batis
TERSYARYANG BATIS
•Databases – ito ay mga online indexes na
karaniwang isinasama ang mga abstrak
para sa pangunahin at sekondaryang batis,
at maaari rin naming isama ang digital na
kopya ng batis o sanggunian.
Apat Na Paraan sa Pagproseso ng Pormal na Komunikasyon
2.PAGBABASA AT PANANALIKSIK
NG IMPORMASYON 
Pagkatapos makakuha ng impormasyon kailangan
naman natin magbasa at manaliksik ng
impormasyon.
Apat Na Paraan sa Pagproseso ng Pormal na Komunikasyon

3.PAGBUBUOD AT
PAG-UUGNAY-UGNAY NG
IMPORMASYON
Pag-uugnay ng batis ng impormasyon na napili sa
nasaliksik.
 Apat Na Paraan sa Pagproseso ng Pormal na Komunikasyon

4. PAGBUO NG SARILING
PAGSUSURI BATAY SA
IMPORMASYON
PAGBUO NG SARILING SANAYSAY/ ARGUMENTO