Professional Documents
Culture Documents
Bansot
Bansot
Pagdulog Realismo - Ipinaglalaban ng teoryang realismo ang katotohanan kaysa kagandahan. Sinumang tao,
anumang bagay at lipunan ayon sa mga realista, ay dapat maging makatotohanan ang paglalarawan
o paglalahad. Karaniwang nakapokus ito sa paksang sosyo-pulitikal kalayaan, at katarungan para sa mga naapi.
Pagdulog Sosyolohikal - Ang teoryang sosyolohikal ay may paksang nagbibigay ng kaapihang dinanas ng tauhan sa
kwento. ang akda rin ay nagiging salamin sa mga tunay na nangyayari sa lipunan.
Uri ng Banghay
Linear
Uri ng tauhan
Bilugang Tauhan (Round)
Uri ng Paningin
Paningin sa pangatlong panauhan
Tauhan -Isang taong likha ng imahinasyon na gumagalaw o gumaganap sa kwento. Sila ay may mga
motibasyon o sapat na dahilan upang kumilos ayon sa dapat nilang gampanan.
Tagpuan - Tumutukoy ito sa pook at panahong pinangyarihan ng mga tagpo sa akda, naglalarawan ito ng ginagalawan o
kapaligiran ng mga tauhan. Inilalarawan ito ng buong linaw, pati na ang kaugalian ng mga nasa kapaligiran ay masisinag
sa mabisang pamamaraan.
Sa isang Nayon
Sa gilid ng moog
Banghay –
tumutukoy ito sa pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari sa kwento.
Panimula - Dito nakasalalay ang kawilihan ng mga mambabasa. Dito rin kadalasang pinapakilala ang iba sa mga tauhan
ng kwento.
Nakisilong si Lani sa lilim ng moog.
Kasukdulan - Dito nagwawakas ang tunggalian. Pinaka- masidhing pananabik ang madarama ng mga mambabasa
sa bahaging ito sapagkat dito pagpapasyahan ang kapalaran ng pangunahing tauhan o ng bayani sa kuwento.
Subalit bago sumapit ang pinakarurok na ito ng kasabikan, kailangang magduyan muna ang pananabik ng
mambabasa sa isang lundo na sa ilang saglit, mabibitin ang tinurang pananabik sa kahihinatnan ng pangunahing
tauhan.
Habang natutulog ang kanyang ama palihim niyang kinukuha ang mga pait at martilyo para sa kanyang
binabalak gawin.
Natuklasan niyang sa likod ng mataas na pader na iyon ay isang malawak na tubuhan lamang.
Tunggalian - Ito ang nagbibigay-daan sa madudulang tagpo upang lalong maging kawili-wili at kapana-panabik ang
mga pangyayari kaya’t sinasabing ito ang sanligan ng akda. Nagsisimula ito sa paghahangad ng pangunahing tauhan na
hahadlangan ng sinuman o anuman sa katuparan. Ang sagabal o katunggaling lakas ay dapat na nababagay sa kahalagahan
ng layunin; at dapat na magdulot ng pananabik at kasiyahan sa mga mambabasa sa dakong huli.
Tauhan laban sa tauhan
Kwento ng Tauhan
Pagsusuri:
Pagdulog Realismo
Pagdulog Sosyolohikal
Patunay:
Maliit na bata lamang si Lani. Labintatlong taon, ngunit lubha siyang maliit para sa kanyang gulang. Ito ang
pinaghihinanakit ni Lani: lalo’t kung naririnig niya ang taguring bansot.
(talata 2)
“Ang liit mong ‘yan. Parang papel kang ililipad ng hangin paghihip nang malakas.”
(talata 15)
Bansot (Buod)
Ni Aurora I. Cruz
Ang kwentong Bansot ay patungkol sa isang batang nagngangalang Lani. Si lani ay isang batang tinawag na
Bansot dahil sa kanyang gulang na labing tatlo ay sobrang liit nito. Lagi nitong naitatanong sa sarili kung ano ang mali sa
pagiging maliit na inaapi siya lagi. Si Lani ay walang naging tunay na kaibigan dahil halos ng mga kabataan sa kanilang
nayon ay inapi siya. Nakahiligan ni Lani na magpasilong sa likod ng bakod nina Kabesang Pilo. Ang bakod ay kilala sa
kanilang Nayon dahil sa mga kumakalat na mga balitang pinaninirhan umano ang malaking puno sa loob niyon na mga
malign, anito at kung anu-anong mga katatakotan. Bunga noon ay tumubo ang kuryosidad sa utak ni Lani ninais niyang
malaman kung ano nga ba talaga ang mayroon sa loob ng bakod na iyon. Buhat sa isiping iyon ay nakabuo siya ng plano.
Planong tanging siya lang ang nkakaalam. Papangiti nalang siya ng lihim. Nang mga sumunod na mga araw ay hindi na
siya nakabalik pa sa moog na batong iyon dahil sa malimit na pag-ulan sa kanilang Nayon. Dahil dito ay nakahiligan
niyang mangisda sa ilog ng kanilang Nayon. Habang siya ay nasa kalagitnaan ng pangingisda, dumating sina Kaloy
kasama ng mga barkada nito. Nakahumalingan niya ang panghuhuli ng isda sa kabila ng makulit na pagtutol ng barkada
nina Kaloy.
“Huwag ka nang sumama. Walang sasagip sa iyo kung mahulog ka sa tubig. Madulas at maputik ang mga pilapil
kung ganitong tag-ulan.” “Ang liit mong ‘yan. Parang papel kang ililipad ng hangin paghihip nang malakas.” Iyan ang
mga katagang sinabi nito sa kanya. Habang nasa ganoong usapan sila ay nadako ang kanilang usapan sa moog nina
Kabesang Pilo. Napag-usapan nila ang mga katatakotan umanong nanyayari sa likod ng bakod na iyon. Tinanong si Kaloy
ng isa sa kanyang kaibigan nito kung nasilip na ba nito kung ano ang nasa likod ng bakod. Maagap itong nakasagot na
hindi pa dahil sa taas at madulas ito. Bumalik sa ala-ala ni Lani ang plano niya. Nasambit na lamang niya sa isip “maliit
man ako magagawa kong alamin ang nasa luob niyong bakod na iyo. Umuwi siya. “Isang linggong singkad na hindi
naglalayo ng bahay si Lani. Sa tahilan ng bahay nila’y palihim na isinuksok niya ang isang pait na nakakapitan ng
makapal na kalawang at ang kaputol na hasaang baton na hiniram niya kay Mang Indo.” Si Lani’y sumasalok ng tubig sa
balon ng kanilang kapitbahay. Maingat niyang ibinababa ang pait at hasaan mula sa tahilang kahoy at nauupo siya sa
isang bangkitong mababa. Katabi niya ang isang tabong pingas na may lamang kaunting tubig na sinalok niya sa balon at
isang kabibing matalim ang labi. Matiyaga niyang kinukudkod ng kabibi ang nagsingit na kalawang sa lukong ng pait, at
Makaraan ang ilang araw na pagpaplano sa binabalak. Isasakatuparan na ni Lani ang binabalak. Maaga siyang
bumangon, hindi pa tuluyang sumisisikat ang araw ay nagtungo na si lani sa daanang papunta sa sinasabing bakod.
Naglalaro sa kanyang balintataw ang namumulang mukha ng Amang niya, ang nakatawang may bahagyang pagkahukot,
at ang nakataas na kanang bisig na may kamay na nakakuyom sa paligid ng isang putol na yantok. Kailanman ay hindi
madudulas ang kanyang dila sa pangangahas niya sa martilyong nakaligpit sa bayong sa may kakalanan.” Nakarating na si
Lani sa sinasabing Bakod. Tinanaw niya ang kahabaan nito, hinihintay niya ang mga malignong sinasabi ng
magbarkadang sina Kaloy ngunit wala. Wala ni isang nagparamdam. Sinimulan niya na ang binabalak. Tinandaan ni Lani
nang pantay-mata ang dalawang bilog na sinlalaki ng pera sa pamamagitan ng kapirasong uling. Masigla niyang iniunat at
ibinaluktot ang mga batibot na bisig saka itinuon ang dulo ng pait sa isang bilog na may tanda. Palalo ang igkas ng
kanyang bisig, ngunit tinanggap ng kaliwa ang kakayahan ng una nang ito’y mayanig sa sunud-sunod na bayo ng
martilyong tumatama sa dulo ng puluhan ng pait. Matigas ang batong ito. Lalong matigas ang katiting ng bakal.
At nagtagumpay siya nagawa nga niyang mabutasan ito, upang masilip kung ano ang nasa loob nito. Napangiti
siya, namalas niyang ang likod pala nang bakod na iyon na sinasabing pinamumugaran na mga maligno ay isang malawak