ANG PANITIKAN NG PILIPINAS

Charmjane T. Magalang
BEED 3- 2071

PANAHON NG MGA KASTILA

MODULE 3
GAWAIN (ACTIVITY)

ANSWER:

1. Marcelo H. del Pilar

2. Apolinario Mabini
3. Antonio Luna
4. Emilio Jacinto
5. Gregorio del Pilar
6. Jose Rizal
7. Andres Bonifacio
8. Julian Felipe
9. Jose Palma

PAGLALAPAT (APPLICATION)
ANSWER:
 Ang pagkakaiba ng Panunuluyan, Sarsuela at Sinakulo ay una Ang
panunulúyan ay tradisyonal na dula sa bisperas ng Pasko hinggil sa paghahanap
ng matutuluyan nina Birheng Maria at San Jose sa Herusalem at pagsisilang kay
Hesus sa isang sabsaban. Mula ito sa kulturang Espanyol, partikular mula sa
bansang Mexico, na posadas—isang tradisyon ng pagdiriwang sa ginawang
paghahanap ng mag-asawa ng posada o taberna na matutuluyan. Tinatayang
pinasimulan ito ni San Ignacio de Loyola noong siglo 16 nang imungkahi niya ang
pagdaraos ng isang nobena sa Pasko na magpupugay sa paglalakbay nina Maria at
Jose. Ang mga bahay na dalawin ay naghahandog ng pagkain, kakanin, at iba pa sa
mga táong nanonood. Magwawakas ito sa isang malaking belen sa harap o altar
ng Simbahan at doon isisilang ang sanggol na si Hesus. Pagkatapos nitó isinusunod
ang espesyal na misa sa Pasko.
May dalawang paraan ng pagsasadula ng panunuluyan: ang pagsasadulang
may mga tunay na aktor at aktres at ang pagsasadula na gumagamit ng mga
rebulto nina Birheng Maria at San Jose. Pinipili ang magiging aktor at aktres at
dinadamitan silá tulad ng sa mag-asawa. Magtutungo silá sa bawat bahay at ang
Simbahan ang dulo ng kanilang prusisyon.
Ang Sarsuwela naman ay isang dulang may kantahan at sayawan, na
mayroong isa hanggang limangkabanata, at nagpakita ng mga sitwasyon ng
Pilipino na may kinalaman sa mga kuwento ng pag-
ibig at kontemporaryong isyu. Ang sarsuwela ay impluwensiya ng mgaKastila. Kun
gihahalintulad natin ang sarsuwela sa isang realistikongdula, ito ay walang
gaanong kaibahan,kaya lamang ang ibang linya sa sarsuwela ay kadalasang
kinakanta at patula ang dialogo nito.
Kadalasan ang sarsuwela ay nagtatapos palagi sa masayang pagwawakas, k
asiyahan onakakaaliw na tagpo. Ang tunggalian nang sarsuwela ay pahaplis at
pahapyaw lamang. Ito ayipinangalan sa la Zarzuela ng Espanya
Ang Senakulo naman ay Maituturing na isang sanga ng komedya ang dulang
senakulo bagaman natatangi dahil hinggil lamang sa hulíng yugto ng buhay ni
Hesukristo at itinatanghal lamang kung Mahal na Araw.

Mula ito sa salitang Espanyol na cenaculo, ang tawag sa pook o silid na

pinangyarihan ng Huling Hapunan. Tulad ng pasyon, may mga pook na
isang panata ng komunidad ang pagtatanghal at pagganap sa dulang ito.

Tulad sa komedya ang mga katangian ng senakulo, mula sa paggamit ng

makukulay na kasuotan, mga diyalogong patula, hanggang sa paggamit ng
kababalaghan. May mga iskrip na hinalaw lamang sa pasyon ang diyalogo.

Sa paglipas ng panahon, nagkaroon ito iba’t ibang paraan ng pagtatanghal,

mula sa mga payak na pagsasadula sa Marinduque hanggang sa mas magarbong
produksiyon sa Cainta, Rizal.

PANGHULING PAGTATAYA SA KABIHASAAN NG MODYUL

I. Isulat ang may-akda ng mga sumusunod:

ANSWER:

1. Padre Marcos Lisboa

2. Mateo Sanchez
3. Francisco Lopez
4. Diego Bergaño
5.  Juan de Noceda, Pedro de Sanlucar, Pablo Clain
6. Francisco De San José, Fray, and Tomas Pinpin
7. Diego Bergaño
8. Modesto De Castro
9. Fray Antonio de Borja
10. Juan de Plasencia

II. Pagtapat-tapatin: Hanapin ang sagot sa Hanay A sa Hanay B.

ANSWER:

1. C
2. F
3. I
4. K
5. A
6. D
7. G
8. B
9. E
10.H

PANAHON NG PAGBABAGONG ISIP

MODULE 4

GAWAIN (ACTIVITY)
ANSWER:

1. Jose Rizal
2. Marcelo H. Del Pillar
3. Graciano Lopez Jaena
4. Antonio Luna
5. José María Panganiban
 6. Mariano Ponce
7. Dominador Gomez
8. Jose Rizal
9. Mariano Ponce
10.Graciano Lopez Jaena

PAGLALAPAT (APPLICATION)
ANSWER:

Ang liham ni Bonifacio (Andres) kay Oryang ( Gregoria de Jesus) ay isang

napakaganda at napakalalim na pagpahayag ng kanyang wagas na pagmamahal sa
kanyang asawa.

Mauunawaan natin sa liham na hanggang sa huli ay magsasama sila. Hindi

sila dumaan sa anumang pagsubok kung maghihiwalay lamang sila sa huli.
Pinapanatag ni Bonifacio ang loob ni Oryang na kahit sila man ay magkawalay
dahil sa magulong sitwasyon, kailanma'y ang pa-ibig niya rito ay hindi magbabago.
Inihahalintulad  din ni Bonifacio ang pagmamahal niya kai Oryang bilang asawa, sa
kanyang pagmamahal sa inang bayan.

Nais din niyang sabihin na mali si Oryang sa akala nito na siya ay nalimot na.
Hinding hindi ito mangyayari. Napakarami nilang masayang ala-ala at
pinagdaanan para lamang bitiwan niya at kalimutan ang kanilang sumpaan na
habangbuhay na magmamahalan.
 Mararamdaman mo talaga sa liham na ito kung gaano nangungulila si
Bonifacio kai Oryang at kung gaano kalalim ang kanyang pagmamahal sa asawa.

PANGHULING PAGTATAYA SA KABIHASAAN NG MODYUL

I. Isulat ang may-akda ng mga sumusunod:

ANWER:
1. Jose Rizal
2. Marcelo H. del Pilar
3. Pedro Paterno
4. Graciano Lopez Jaena
5. Antonio Luna
6. Jose Palma
7. Andres Bonifacio
8. Mariano Ponce
9. Antonio Luna
10.Jose Ma. Panganiban

II. Turan kung kani-kaninong sagisag ang mga sumusunod:

ANWER:

1. Marcelo H. del Pilar

2. Antonio Luna
3. Mariano Ponce
4. Jose Rizal
5. Marcelo H. del Pilar
 6. Jose Maria Panganiban
7. Jose Rizal
8. Marcelo H. del Pilar
9. Mariano Ponce
10.Marcelo H. del Pilar

III. Piliin ang titik ng tamang sagot:

ANSWER:
1. A
2. B
3. D
4. C
5. A
6. B
7. C
8. B
9. D
10.B