Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.

com

CHƯƠNG: LÝ THUYẾT CHUỖI

Un
 1
n
 1 
*Chú ý: nlim  n
1   e . Dạng tổng quát: lim  1   e

  U n 
 Un 
1. Chuỗi số.

Cho một dãy số vô hạn Un n1 : u1  u2  u3  ...  un  ... 

u 1 được gọi là một chuỗi số.
n 1
n

- u1: được gọi là số hạng đầu.

- un: số hạng tổng quát của chuỗi (1).
- Sn  u1  u2  u3  ...  un  ... gọi là tổng riêng thứ n của chuỗi (1).
- Chú ý:
 Nếu lim Sn tồn tại và hữu hạn thì ta nói chuỗi (1) hội tụ.
n

 Nếu không tồn tại lim Sn hoặc lim Sn   thì ta nói chuỗi (1) là chuỗi phân kỳ.
n n

 Nếu chuỗi (1) hội tụ và lim Sn  S . Khi đó ta có thể viết
n
u
n 1
n .

- Điều kiện cần để chuỗi số hội tụ:


 Định lý 1: Nếu chuỗi số u
n 1
n hội tụ thì lim un  0.
n


 Định lý 2: (chú ý) Từ định lý (1) ta thấy nếu lim un  0 thì chuỗi
n
u
n 1
n phân kỳ.

- Các tính chất của chuỗi hội tụ:

 
 Nếu chuỗi  un hội tụ và có tổng là S thì chuỗi
n 1
 k.u
n 1
n cũng hội tụ và có tổng là k.S.

  
 Nếu chuỗi  un và
n 1
vn hội tụ và có tổng lần lượt là S1 và S2 thì chuỗi
n1
u
n 1
n  vn  cũng

hội tụ và có tổng là S1  S2 .
2. Chuỗi số dương.

Chuỗi số u
n 1
n được gọi là chuỗi số dương nếu un  0n  *
.

*) Nhận xét: Sn  là dãy tăng, nếu Sn  bị chặn trên. Suy ra Sn  hội tụ   un hội tụ.
n 1

(***) Các quy tắc xét sự hội tụ của chuỗi số dương.

 
 Định lý 1(Quy tắc so sánh): Cho hai chuỗi số dương  un và
n 1
v n1
n . Nếu

un  vn n  n0  n0  *
 thì:

Page 1
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com
 
- Nếu chuỗi  un hội tụ suy ra
n 1
v
n1
n hội tụ.

 
- Nếu chuỗi vn phân kỳ suy ra
n1
u
n 1
n phân kỳ.
 
 Định lý 2(Quy tắc tương đương): Cho hai chuỗi số dương  un và
n 1
v
n1
n và thỏa mãn

 
u
lim n  k  0 . Khi đó hai chuỗi
n v
 un và
n 1
v
n1
n cùng hội tụ và phân kỳ.
n

1
Chú ý: Chuỗi Riman  n
n 1
hội tụ khi α > 1và phân kỳ khi   1.

un1
 Định lý 3(Quy tắc Đalambe): Cho chuỗi số dương u
n 1
n có lim
n u
r.
n

- Nếu r  1 thì chuỗi u
n 1
n hội tụ.


- Nếu r  1 thì chuỗi u
n 1
n phân kỳ.

- Nếu r  1 thì chưa có kết luận về sự hội tụ, phân kỳ của chuỗi u
n 1
n .


 Quy tắc côsi: Cho chuỗi số dương u
n 1
n và thỏa mãn điều kiện lim n un  r .
n 


- Nếu r  1 thì chuỗi u
n 1
n hội tụ.

- Nếu r  1 thì chuỗi u
n 1
n phân kỳ.


- Nếu r  1 thì chưa có kết luận về sự hội tụ, phân kỳ của chuỗi u
n 1
n .

3. Chuỗi số bất kỳ.

3.1. Hội tụ tuyệt đối và bán hội tụ.
 
*)Định lý 1: Nếu chuỗi  un hội tụ thì chuỗi tổng
n 1
u
n 1
n hội tụ.

*) Điều kiện cần và đủ để một chuỗi số hội tụ. u
n 1
n hội tụ khi và chỉ khi:

  0, n0  *
: m, n  0 ; Sn  Sm   .
 
*) Hội tụ tuyệt đối và bán hội tụ: Chuỗi số u
n 1
n được gọi là hội tụ tuyệt đối nếu chuỗi u
n 1
n hội tụ.

Page 2
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com
 
-Chuỗi số  un được gọi là hội tụ nếu nó hội tụ nhưng
n 1
u
n 1
n phân kỳ.

3.2. Chuỗi đan dấu.


Chuỗi đan dấu là chuỗi có dạng: u1  u2  u3  ...  un  ...    1
n1
un với un  0n  *
.
n1


 1
n 1
 Quy tắc Lepnit: Cho chuỗi đan dấu un . Nếu dãy (un) giảm và hội tụ về 0 khi
n 1


 1
n 1
n   thì chuỗi đan dấu un là hội tụ và có tổng S  u1.
n 1

4. Chuỗi hàm số.

Phương pháp tìm miền hội tụ của chuỗi hàm số:
 Bước 1: Xét un  x   0  x1 , x2 ,... thay vào chuỗi (1) và xét sự hội tụ của nó.
un1  x 
 Bước 2: Xét un  x   0 . Tìm lim  r  x .
n un  x 
- Nếu r  x   1  x   a; b  thì (1) hội tụ.
- Nếu r  x   1  x1 , x2 ,... và thay vào chuỗi (1). Xét sự hội tụ của nó.
*) Hội tụ điểm và hội tụ đều.

- Hội tụ điểm:  u  x  được gọi là hội tụ trên tập X nếu nó hội tụ tại mọi điểm x  X . Khi đó
n 1
n


tổng f(x) là một hàm số xác định trên X và ta viết S  x    un  x  x  X .
n 1

- Hội tụ đều:  u  x  được gọi là hội tụ đều trên X đến S(x) nếu dãy hàm S  x  hội tụ đều
n 1
n n

trên X, tức là   0 n0  *

sao cho n  n0 ta đều có Sn  x   S  x   x  X .
5. Chuỗi lũy thừa.

Chuỗi hàm số có dạng:  a .x
n 0
n
n
 a0  a1  a2  ... an .xn  ... ( Trong đó: an là hằng số không phụ thuộc

vào x). Được gọi là chuỗi lũy thừa.

 Định lý 1: (Định lý Abel)

- Nếu chuỗi lũy thừa  a .x
n 0
n
n
hội tụ tại x0  0 thì nó hội tụ tại mọi điểm sao cho x  x0 .

- Nếu chuỗi lũy thừa  a .x
n 0
n
n
phân kỳ tại x0  0 thì nó phân kỳ tại mọi x thỏa mãn x  x0 .

 Định lý 2: (Tìm bán kính hội tụ)

Page 3
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com


an1
Cho chuỗi lũy thừa  a .x
n 0
n
n
và lim
n an
 l (hoặc lim n an  l ) thì bán kính hội tụ của nó
n

1 khi 0  l  
 l
được xác định: 0 khi l   .
 khi l  0

 Tính chất của chuỗi lũy thừa.

 Định lý 1: Chuỗi lũy thừa  a .x n
n
hội tụ đều trên a; b   R; R  .
n 1

 Định lý 2: Tổng S(x) của chuỗi lũy thừa  a .x
n 1
n
n
là hàm số liên tục trên  R; R  .
'
    
Định lý 3:   an .xn     an .xn    n.an .x n1 x    R; R  .
'

 n 0  n 0 n 0

 b 
  n
b
 Định lý 4:    an .x  dx     an .x n dx  x   R; R  .
a  n 0  n 0  a 
 Phương pháp tính tổng của một chuỗi:

1
  xn  1  x  x2  ...  xn  ...  x   1;1 (*) .
n 0 1 x

x
 x
n1
n
 x  x2  x3  ...  xn  ... 
1 x
x   1;1 (**) .
'
    x 
  '

  x  1
  n.x
n 1
n 1

n 1
n '
   xn     
 n1   1  x  1  x 
2
x   1;1 .


xn1   x n  x   n  x
1
 
n 0 n  1
    x dx      x  dx   dx x   1;1 .
n 0  0  0  n 0  0 1 x

Page 4
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com

BÀI TẬP VÍ DỤ CÁC DẠNG

1. Chuỗi số dương.

n 1
Bài 1: Xét sự hội tụ của chuỗi số sau:  (1).
n 1 n 22


1
- Xét chuỗi n n
n1
(2) là chuỗi số dương.

- Chuỗi số (1) là chuỗi số dương.

n 1 1 1
n2 . 1  1
n n. n  1
lim n  lim n  2  lim
u 2
n  lim n  1.
 lim
n v n 1 n  n 2
 2 n   2  n   2 
n n 2 . 1  2   1 2 
n n  n   n 
Do chuỗi (2) hội tụ nên chuỗi (1) cũng hội tụ.
2. Áp dụng quy tắc Đalambe.

n
Bài 2: Xét sự hội tụ của chuỗi:  n (1)
n1 3

- Ta có chuỗi (1) là chuỗi số dương.

n n 1 u 3n.  n  1
- un  n ; un1  n1  n1  .
3 3 un n.3n1
un1 3n.  n  1 n 1 1
- lim  lim n 1
 lim  1.
n u n n.3 n 3n 3
n

Vậy chuỗi (1) là hội tụ theo tiêu chuẩn Đalambe.

3. Áp dụng quy tắc Côsi.
 n2
1 n 
Bài 3: Xét sự hội tụ của chuỗi:  n   (1)
n 1 3  n  1 
n2
1 n 
- Ta có chuỗi (1) là chuỗi số dương vì un  n   0 n  *

3  n  1 
n2
1 n  1 1 1
- lim un  lim
n
 n
  lim   1.
 n 1 
n n
n  n  3 3 n  1  3e
1  n 
 
Vậy chuỗi (1) hội tụ theo tiêu chuẩn Côsi.
4. Áp dụng quy tắc so sánh.

sin n
Bài 4: Xét sự hội tụ của chuỗi  2 .
n 1 n  1

sin n 
1 1 1
- Ta có: un   2
n 1 n 1 n
2
 2 n  *
mà chuỗi n
n 1
2
hội tụ.

Page 5
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com
 
sin n
Theo quy tắc so sánh   un hội tụ. Suy ra n hội tụ.
n 1 n 1
2
1
5. Áp dụng quy tắc Lepnit (Chuỗi đan dấu)

 1n1 .
Bài 5: Xét sự hội tụ của chuỗi số sau: 
n 1 n

 1 n 1
1 1 1
- Ta có: 
n 1 n
 1     ... Suy ra chuỗi đã cho là chuỗi đan dấu.
2 3 4
1 1
- an  ; an1   an  an1 suy ra dãy an  là dãy giảm.
n n 1
1
Mà lim an  lim  0
n n n

Suy ra chuỗi đã cho hội tụ theoc tiêu chuẩn Lepnit.

6. Áp dụng phương pháp của chuỗi hàm.

xn
Bài 6: Xét sự hộ tụ của chuỗi :   1 .
n
(1)
n 1 2n  1
 Trường hợp 1: Nếu x  0 .
x x2 xn
Ta có: Sn  x      ...   1 . . Suy ra Sn  0  0  lim Sn  0  0
n

3 5 2n  1 n

Với x  0 thì chuỗi (1) hội tụ.

 Trường hợp 2: Nếu x  0 , ta có:
un1  x   1 .x n1  2n  1  2n  1  2n  1 . x 
n 1

lim
n  u  x 
 lim .  lim  1 x.  lim x
n
n  2n  3  1n xn n 2n  3 n  2n  3
- x  1  1  x  1   1;1 là khoảng hội tụ của chuỗi (1).

 1n  1n 
1
- Với x  1 suy ra chuỗi (1)  n 1 2n  1

n 1 2n  1
là chuỗi số phân kỳ vì nó tương


1
đương với n.
n 1


 1n 1n  
 1n
- Với x  1 suy ra chuỗi (1) 
n 1 2n  1
 2n  1 là chuỗi số đan dấu vì
n 1

1 1 1 
 1n
an 
2n  1
 an1 
2n  3
và lim an  lim
n n 2n  1
 0 suy ra chuỗi  2n  1 hội tụ theo quy
n 1

tắc Lepnit.
Vậy miền hội tụ chuỗi (1) là:  1;1 .

x 4 n 3
Bài 7: Tìm miền hội tụ và tính tổng của chuỗi: 
n 1 4n  3
(2)

Page 6
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com

 Miền hội tụ: Giải tương tự cách trên ta thấy miền hội tụ của chuỗi (2) là (-1;1).
 Tính tổng:
 x  x 

x4n3 
x
1
x   1;1 ta có: S x       x4n4 dx      x4 n1  dx   dx
n 1 4n  3    4
n 1  0  0 n 1 0 1 x

1 x 1  x   1  x 
2 2
1 x dx 1 x dx
  dx = 
2 0 1  x2  2 0 1  x2 

2 0 1  x2 1  x2 
1 1 1 x
 arctan x  0  arctan x  ln x   1;1
x

2 4 1 x
1 1 x
Vậy S x  arctan x  ln x   1;1 .
4 1 x

Page 7
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com

BÀI TẬP ÁP DỤNG

Bài 1: Xét sự hội tụ của các chuỗi số:
  
1 1 1 1
a.  b.  (1  cos ) c.  n sin
n 1 n(n  1) n 1 n n1 n


2n  3n 
3n (n!)2 1
d. 
n 1 4  2n
n
e. 
n 1 (2n)!
f. 2
n 1
n
sin  
 n! 
 n ( n 1) 
1 1 2  n 1  7n (n!)2


g. n
(1 )n h.    i.  n2 n
n 1  n  1 
n1 5 n n 1

 k. l.
1 1 2
j. 2
n 1
(1 )n
n
n
Bài 2: Xét sự hội tụ của chuỗi số có dấu bất kỳ sau:

n2 n 
n 1
n  3n  4 
 (1)

a.  (1)n n b.  (1) 
n
c.
 2n2  5
n 1 2 n 1  2n  1  n 1


cos n 
cos n2 
cos n
d. 
n1 n2
e.  n
2
f. 
n 1 n2  n  1
n 1

Bài 3: Tìm miền hội tụ của chuỗi lũy thừa sau:


( x  2)n 
xn ( x  4)n

a.  b.  n n c. 
n 1 n2 n 1 2  3 n 1 n

(1)n1 n 
 n 1 
n
( x  5)2 n

d.  n
x e.     ( x  2)
2n f.  2 n
n 1 n.2 n 1  2n  1  n 1 n .4

HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP ÁP DỤNG PHẦN CHUỖI SỐ

Bài 1:
1
a. un ~ v n  nên chuỗi phân kỳ.
n
1
b. un ~ v n  2 nên chuỗi hội tụ.
2n
1 1 1
c. un ~ v n    3 nên chuỗi hội tụ.
n n n2
n
3n  3 
d. un ~ v n   nên chuỗi hội tụ.
4n  4 
u 3
e. Dùng tiêu chuẩn D’Alembert n1  nên chuỗi hội tụ.
un 4

Page 8
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com
 
1 v
f. un ~ v n 
n
mà n1  0 nên chuỗi
vn
vn hội tụ. Vậy
n1
u n 1
n hội tụ.

1 1 1
g. Dùng tiêu chuẩn Cauchy n un   (1 )n  nên chuỗi hội tụ.
5 5 5e
n 1
 n 1  1
h. un  
n
  2 nên chuỗi hội tụ.
 n 1  e
un1 7
i.  2 nên chuỗi hội tụ.
un e
n
1 1 e
j. n un  1   nên chuỗi phân kỳ.
2 n 2
Bài 2:
 
n2
a. Xét chuỗi trị tuyệt đối  un   n
n 1 n 1 2
 
n2 n 1 n2
Đặt: vn  n , vn  nên u n hội tụ.   (1)n . hội tụ tuyệt đối
2 2 n1 n 1 2n
 3n  4 
  n  
3
b. Xét chuỗi  u   2n 1 
n 1
n
n 1
; n un 
2
nên u
n1
n phân k.  u
n 1
n phân kỳ


n 1
c. Dùng tiêu chuẩn Leibnitz  (1)
n 1
n

2n2  5
hội tụ

  
1 1
d. un 
n2
 vn , mà n
n 1
2
hội tụ. Vậy u
n 1
n hội tụ   un hội tụ tuyệt đối.
n 1
n  n  
1 1 1
e. un  
2n  2 
mà    hội tụ. Mà
n 1  2 
 un hội tụ   un hội tụ tuyệt đối.
n 1 n 1

cos n
f. Ta có: cos n  (1)n dùng tiêu chuẩn Leibnitz 
n 1 n2  n  1
hội tụ.

Bài 3:
a. Bán kính hội tụ là: R = 1; Miền hội tụ của chuỗi là: 1 ≤ x ≤ 3.
b. Bán kính hội tụ là: R = 3; Miền hội tụ của chuỗi là: -3 < x <3.
c. Bán kính hội tụ là: R = 1; Miền hội tụ của chuỗi là: 3 ≤ x <5.
d. Bán kính hội tụ là: R = 2; Miền hội tụ của chuỗi là: -2 < x ≤2.
 n 1   n

e. Đặt: X  ( x  2) chuỗi đã cho trở thành chuỗi  

2
 .X
n

n 1  2n  1 
Bán kính hội tụ là R = 2
Miền hội tụ của chuỗi là: 2  2  x  2  2

1
f. Đặt X  ( x  5)2 , chuỗi đã cho trở thành chuỗi n 4
n 1
2 n
Xn

Page 9
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Lý thuyết chuỗi Blog: www.caotu28.blogspot.com

Bán kính hội tụ là R = 2

Miền hội tụ của chuỗi là: -7≤ x ≤ -3

---Hết----

Page 10
BS: Cao Văn Tú Email: caotua5lg3@gmail.com

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt