Критериуми за оценување Македонски јазик

*Во согласност со критериумите и стандардите за оценување на учениците што ги изготвува БРО, а во корелација со целите и
очекуваните исходи предвидени со оваа програма во продолжение се дадени табели за критериуми за оценување на учениците по
предметот македонски јазик за VIII одделение:

5 4 3 2

Знае за македонскатата преродба и за македонските автори од 19 век + + + +

Препознава елементи од македонската варијанта на старословенскиот јазик + + + +

Поврзува елементи на јазикот во творбите на македонските писатели од 19 век и преродбата + + +

Изложува заеднички елементи на јазикот на кој твореле македонските писатели опд 19 век + + +

Разликува редување и испуштање на гласовите во зборовите + + + +

Дава примери за акцентски целости + + + +

Дава примери за испуштање и редување на гласовите во зборовите + + +

Толкува редување и испуштање на гласовите + +

Применува акцентски целости + +

Пребарува дополнителни знаења за редување и испуштање на гласови и за акцентски целости + + +

Разликува заповеден и можен начин + + + +

Разликува глаголи во предминато ,минато,идно и идно прекажано време + + + +

 Критериуми за оценување Македонски јазик
Дава примери за заповеден и можен начин + + + +

Објаснува употреба на предминато,минато ,минато идно и прекажано време + + +

Препознава предлози и сврзници + + + +

Менува глаголи од заповеде во исказен начин и обратно + + + +

Применува глаголи во трите глаголски времиња (при изразувањето усно и писмено) + + + +

Толкува употреба на предлози и сврзници + + +

Истражува во врска со употребата на глаголските времиња,предлозите и сврзниците + +

Наведува функции на именските зборови во реченицата + + + +

Толкува функции на именските зборови во реченицата + + +

Применува именски зборови со различни функции во речениците + +

Истражува специфики во примената на именските зборови во речениците + +

Знае структура на проста и сложена реченица + + + +

Препознава независносложени и зависносложени реченици + + + +

Препознава сврзнички и бесврзнички реченици + + + +

Применува независносложени и зависносложени реченици + + +

Менува сврзнички во бесврзнички реченици и обратно + + +

Анализира структура на проста и сложена реченица + +

Разликува црковнословенизми,дијалектизми,неологизми,интернационализми. + + + +

Дава примери за дијалектизми,неологизми и интернационализми + + + +

 Критериуми за оценување Македонски јазик
Толкува дијалектизми,неологизми и интернационализми + +

Истражува примери со дијалектизми,неологизми и интернационализми + +

Знае во кој литературен род припаѓаат творбите + + + +

Дискутира за спецификите на трите литературни родови + + + +

Демонстрира примери на текстови од трите литературни родови + + + +

Разликува елементи на драмски текст + + + +

Зне што е дијалог а што монолог + + + +

Разликува комедија,трегедија и современа рдама + + + +

Дискутира за елементите на драмски текст + + +

Прераскажува драмски текст + + +

Дискутира за елементите на трагедијата,комедијата и современата драма + + +

Испробува да напише некои од елементите на драмскиот текст(афиш,пролог,исказ на лик) + + + +

Демонстрира дијалог од драмски текст + + +

Драматизира прозен текст + + +

Анализира драмски текст + + +

Експериментира настап со монолог + +

Дебатиира за поимите комично,сатирично трагично-трагикомично + +

Разликува роман наспроти расказ + + + +

Именува вид на роман според содржината + + + +

 Критериуми за оценување Македонски јазик
Разликува видови лирски песни и стилски фигури + + + +

Објаснува специфики на видовите романи + + + +

Прераскажува извадови од романи со нагласување на нараторот + + +

Објаснува мотиви во видовите лирски песни + + +

Објаснува мотиви во видови лирски песни + + +

Дава примери за стилските фигури + + +

Толкува атрибути на ликовите во романите + + +

Применува знаења за лирските елементи при творењето(мотиви,стилски фигури) + +

Толкува лирски и епски елементи во поема + +

Анализира извадоци од видовите романи + + +

Споредува дијалози во романи и драма + +

Открива преплетување на мотиви во лирска песна +

Анализира поема + + +

Разликува хронолошко од ретроспективно раскажување и прераскажување + + + +

Одбира описи во творбите + + + +

Раскажува и прераскажува хронолошки и ретроспективно + + +

Опишува лик и личност,екстериер и ентериер + + +

Користи соодветни изразни средства и елементи при раскажувањето,прераскажувањето и + +

опишувањето
 Критериуми за оценување Македонски јазик
Менува дијалози од раскажувачки текстови во драмски дијалози и обратно + +

Спротивставува лични ставови за животни појави(усно и писмено) +

Дебатира за одредени животни појави +

Зне што се известување ,интервју,записник и реферат + + + +

Објаснува што содржи известувањето,интервјуто,записникот и рефератот. + + +

Применува знаења во пишување известување,записник и реферат селектирајќи податоци и + + +

обликувајќи ги технички

Формулира теми и куси и јасни прашања за правење интервју + +

Разликува поими режисер,костимограф,сценограф,кореограф. + + + +

Дискутира за улогата на режисерот,кореографот,костимографот и сценографот + + +

Толкува време и простор во театарска претстава и во филмска претстава + +

Разликува филмска идеја,синопсис и сценарио + + + +

Објаснува елементи на филмска идеја,синопсис и сценарио + + +

Толкува едукативна улога на научно-популарни филмови + +

Споредува драмски текст и сценарио за филм +

ПОМНЕЊЕ- РЕПРОДУЦИРАЊЕ
Знаењата се однесуваат на запомнување и репродуцирање-за оцена 2 ученикот треба да совлада (50-70%),за оцена 3 од(70 – 90%),за
оцена 4 од(70-90%) и за оцена 5 ( 90-100%)
 Критериуми за оценување Македонски јазик

РАЗБИРАЊЕ И СФАЌАЊЕ Знаењата се однесуваат на разбирање и сфаќање на материјалот.За оцена 2 ученикот треба да
има совладано (50-70%) ,за оцена 3 од (70--90%),за оцена 4 од (70-90 %) и за оцена 5од (90-100%)

ПРИМЕНА –Знаењата се однесуваат на примена на научениот материјал во конкретни задачи ссо познати и нови
елементи и во други нови ситуации .За оцена 2 ученикот треба да има совладано 10% ,за оцена 3 од910-5-%,за оцена 4 од(50-7-%) и за
оцена 5 од (70-100%)

АНАЛИЗА,СИНТЕЗА И ВРЕДНУВАЊЕ-Знаењата се однесуваат на средување и комбинирање елементи во нови целини и

способност за вреднување или научноста на некое тврдење.За оцена 3ученикот треба да совлада 10%,за овена 4 од(10-40%),за оцена 5
од(40-80%)

Односно за 2 ОД 26-39%од наставната програма

За 3 од 39-63% од наставната програма

За 4 од 63-76% од наставната програма

За 5 над 76% од наставната програма

 Критериуми за оценување Македонски јазик
*Во зависност од потребите критериумите и стандардите изложени во годишната програма можат да претрпат измени во зависност од
составот на паралелките и нивото на предзнаења на ученивите.

ДРУГИ НАСТАВНИ БАРАЊА КОИ СЕ ОДНЕСУВААТ НА СИТЕ НАСТАВНИ ТЕМИ ЗА УСПЕШНО РЕАЛИЗИРАЊЕ НА
НАСТАВНИТЕ СОДРЖИНИ

МЕТОДИ:

-разговорен(насочен,тематски,информативен),индивидуален,фронталенизлагање,објаснување,

дескриптивен,компаративен,набљудување,демонстративен,илустративен,аудиовизуелен,-текст метод,-експериментален
метод,аналитичко-синтетички,грозд метод,призма техника ,бура на идеи,мапирање.

ФОРМИ:

-фронтална,работа во парови и групи,индивидуална

 Критериуми за оценување Македонски јазик
СРЕДСТВА И ТЕХНИКИ:

-изработени шеми,цртежи,графикони,текстови,наставни ливчиња,аудитивнии аудио-визуелни средцтва,CD,списанија,речници

,енциклопедии,Интернет,дела од познати автори,илустрации,домашни изработки

-учебник,тетратки,табла,креда

УСЛОВИ ЗА РАБОТА

-училиште,училишна библиотека опремена со потребната литература,културно-историски споменици и образовни институции

АКТИВНОСТИ

-за наставникот

-изработка на шеми,цртежи,графикони,прибирање и проверка на техники за работа,изработување на наставни ливчиња и др

текстови,прибирање дела од познати автори,презентирање,демонстрирање,следење и прибирање на податоци,водење на
забелешки,проверување и прегледување на писмени работи и контролни задачи,координирање и следење на активностите на
учениците,вреднување на учениците.

За учениците

-активно следење на часот,одговорност и исполнителност,самостојна активност,изработка на проекти,ѕидни

весници,графикони,дебатирање,користење на Интернет,истражување,прибирање и средување на податоци,посета на културно историски
 Критериуми за оценување Македонски јазик
споменици,изработка на лектири и домашни задачи,одржување на ред и дисциплина во училницата,однесување во корелација со
правилата на однесување во училиштето,итн.

КОРЕЛАЦИЈА НА НАСТАВНИТЕ СОДРЖИНИ СО ДРУГИ ПРЕДМЕТИ

-со странските јазици,географија,историја,биологија,музичко и ликовно образование.

СРЕДСТВА И ПОСТАПКИ ЗА ВРЕДНУВАЊЕ:

*вреднувањето на постигањата на учениците ќе се врши согласно со новите методи и техники за работа односно на два начини
ФОРМАТИВНО И СУМАТИВНО

ФОРМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕ-ќе се врши во текот на целата ученбна година и ќе служи за насочување и поучување на
учениците,Преку него тие ќе треба да си ги гсогледаат пропустите и греќките односно слабите страни и да дадат придонес во нивно
елиминирање.

Во формативното оценување ќе се вреднува:

Заинтересираноста и одговорноста,исполнителноста и точноста,усните знаења и вештини,јавно дебатирање и заземање став за

прочитано и сработено дело,спроведени истражувања,разговор на часот и усна повратна информација.

-формативното оценување ќе се спроведе преку:аналитички и холистички листи за оценување,чек листи,прашалници ,работни

листовилисти за меѓусебно оценување,,евидентни листови итн,УПИ итн.,ученичко портфолио и студија на случај.
 Критериуми за оценување Македонски јазик
СУМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕ ќе се врши исто така во текот на целата година а резултат ќе бидат оцените кои учениците треба да ги
добијат како краен продукт на нивниот вложен труд во текот на даден период.Сумативното оценување во некои сегменти ќе се поклопи
со формативното но со него главно ќе се вреднуваат заокружени информативни,ментални и психомоторни процеси кај учениците .Тоа
главно ќе се спроведе со помош на неколку методи и техники кои се соодветни за видот на наставните содржини по македонски
јазик(објективни тестови,усни и писмени одговори,есеи,усни презентации,есејски прашања,демонстрации итн).За олеснување на
формирањето на крајната оцена на учениците направени се табели за спецификација по теми но тие би можеле да послужат како алатка
на крајот на годината бидејќи сите теми се преплетуваат меѓу себе и не би можело според нив да се изведе тромесечна оцена.За таа цел
изготвена е уште една табела на спецификација според која ќе се изведат тромесечните оцени а потоа во крајната оцена ќе влезат сите
три оцени изведени според табелите за спецификација за тромесечна оцена но и ќе се изврши изведување на оцена и според процентот
за совладаност на материјалот по теми.Па така наставникот ќе води евиденција и за оцени забележани по теми и за оцени забележани од
методите и техниките на оценување односно која оцена ја има ученикот од усни одговори ,која од есеи,од објективни тестово(се вади
просек ),која оцена ја добил за темата фонетика,морфологија итн.

*Важно е да се напомене дека можеби некои оцени ќе бидат за една повисоки или пониски бидејќи табелите не се најрелевантен
индикатор за крајната оцена .Во неа би влегле и посветеноста и активноста на ученикот како и давање на можност за барано оценување.