Експлозиви, видови експлозиви

и нивни карактеристики

Експлозив
  Експлозив e реактивна супстанца којашто содржи големо количество на
потенцијална енергија што може да предизвика експлозија доколку дојде до
нејзино случајно ослободување, всушност тоа е секоја материја која во допир со
кислород, без или во присуство на искра или оган, согорува за многу кратко
време, при што ослободува големо количество на топлинска и кинетичка
енергија.
 Според начинот на кој што се употребува да се дојде до експлозија разликуваме
два вида на експлозиви: иницирачки и бризантн
o Иницирачките експлозиви се користат за активирање и многу се осетливи
на пламен и удар. Поради својата активност се користат исклучиво за
правење на иницијални каписли и запалки.
o Бризантните експлозиви хемиски се многу стабилни и разорната моќ им е
многу силна. Тие најчесто се користат за воени цели (бомби, ракети,
гранати итн.) или во за стопански (економски) цели - рударство,
градежништво итн. Постојат голем број на вакви експлозиви, а најпознати
се: динамит, тротил, нитроцелулоза, и амон -нитрат. Во главно, сите овие
експлозиви се произведуваат во вид на прашкеста агрегатна состојба и се
користат во вид на патрони.

Поим за експлозија
  Експлозијата претставува брзо и ненадејно избувнување на гасови од одредено
подрачје (центар) во останатиот простор придружено со топлина (високи
температури), удар и силен звук. Експлозиите можат да бидат причини за пожар,
но многу чести се случаите тие да се одвоени од пожарите и претставуваат
специфичен начин на деструкција која е често пати поопасна од пожарот. Имено,
брзината на експлозијата е голема, па според тоа и деструкцијата трае
релативно кратко време за да можат да се спречат последиците, додека кој
пожарот тоа е можно со ефикасна работа на противпожарната служба.
 Процесот на настанување на експлозијата зависи од видот на експлозивните
материи. Според тоа експлозиите може да се поделат на хемиски (брзо
претварање на цврста или течна експлозивна супстанција во гас), физички
(зголемување на притисокот - односно котел) и нуклеарни (фисија - цепење на
атомот, фузија - составување на атом). Меѓутоа, експлозиите како последица на
хемиски реакции се сметаат за прави, вистински експлозии, додека експлозиите
кои настанале како последица на физички спаѓаат во експлозивни појави.

Експлозија во хемијата – хемиски експлозив

 Експлозијата е вид на спонтана хемиска реакција која што еднаш се иницира е
проследена од голема егзотермичка промена (одлично ослободување на
топлина) и голема позитивна промена на ентропија (се ослободуваат големи
количини на гасови) при одење од реактанти до производи, а со тоа што
претставува термодинамички поволен процес, покрај оној што многу брзо се
шири.
 Енергетската стабилност на гасовитите производи и нивната генерација
потекнува од формирање на силно врзани видови како јаглерод моноксид,
јаглерод диоксид и (ди) азот, кои содржат силни двојни и тројни врски со јакост
на врската од скоро 1 MJ / мол. Како резултат на тоа, повеќето комерцијални
експлозиви се органски соединенија кои содржат  NO2, ONO2 и NHNO2 групи кои,
кога се активирани, ослободуваат гасови како гореспоменатите
 Експлозивот е класифициран како низок или висок експлозив според неговата
брзина на согорување : ниски експлозиви согоруваат брзо, додека високите
експлозиви се детонираат . Додека овие дефиниции се различни, проблемот со
прецизно мерење на брзината на распукување го отежнува практичното
класифицирање на експлозивите.
 Традиционалната механика на експлозив се заснова на брза оксидација на
јаглерод и водород до јаглерод диоксид, јаглерод моноксид и вода во форма на
пареа чувствителна на шок. Нитратите обично го обезбедуваат потребниот
кислород за да горат горивото на јаглерод и водород. Високите експлозиви
имаат тенденција да ги содржат кислородот, јаглеродот и водородот во еден
органски молекул, а помалку чувствителните експлозиви како ANFO се
комбинации на гориво (јаглерод и водородно гориво) и нитрат на амониум .
Сензибилизатор како што е алуминиум во прав може да се додаде во експлозив
за да се зголеми енергијата на детонацијата. Откако ќе се детонира, азотниот
дел од експлозивната формулација се појавува како азотен гас и токсични
азотни оксиди .
 Распаѓање 
o Хемиското распаѓање на експлозивна може да трае со години, денови,
часови, или дел од секунда. Побавните процеси на распаѓање се одвиваат
во складирање и се од интерес само од стабилна гледна точка. Од поголем
интерес се и другите две брзи форми покрај распаѓање: дефлагација и
детонација.
 Дефлагација
o При дефлагација, распаѓање на експлозивниот материјал се пропагира со
пламен фронт кој полека се движи низ експлозивниот материјал со брзина
помала од брзината на звукот во рамките на супстанцијата (обично под
1000 m / s) за разлика од детонацијата, што се јавува со брзина поголема
од брзината на звукот. Дефлагацијата е карактеристика на нискиот
експлозивен материјал.
 Детонација
o Овој термин се користи за да се опише експлозивен феномен при што
распаѓањето се пропагира со експлозивен ударен бран што минува низ
експлозивниот материјал со брзина поголема од брзината на звукот во
рамките на супстанцијата. Шок-фронтот е во состојба да помине низ
високиот експлозивен материјал со суперсонична брзина, обично илјадници
метри во секунда.
Карактеристики на експлозивни материјали
 Сензитивност
o Чувствителноста се однесува на леснотијата со која експлозивот може да се запали
или активира, т.е. количината и интензитетот на шок , триење или топлина што се
бара. Кога се користи терминот чувствителност , мора да се внимава да се разјасни за
каква чувствителност се разгледува. Релативната чувствителност на даден експлозив
на удар може да варира во голема мерка од неговата чувствителност на триење или
топлина. Некои од методите за тестирање што се користат за да се утврди
чувствителноста се однесуваат на:
 Влијание - чувствителноста се изразува во однос на растојанието преку кое
мора да се спушти стандардна тежина врз материјалот за да може да
експлодира.
 Триење - чувствителноста се изразува во однос на количината на притисок
што се применува на материјалот со цел да се создаде доволно триење за
да се предизвика реакција.
 Топлина - чувствителност се изразува во однос на температурата на која се
јавува распаѓање на материјалот.
o Специфични експлозиви (обично, но не секогаш мошне чувствителни на една или
повеќе од трите горенаведени оски) може да бидат идиосинкративно
чувствителни на такви фактори како што се пад на притисок, забрзување,
присуство на остри рабови или груби површини, некомпатибилни материјали или
дури и во ретки случаи Uc нуклеарно или електромагнетно зрачење.
 Стабилност 
o Хемиска конституција. Во најстрога техничка смисла, зборот „стабилност“ е термодинамичен
термин што се однесува на енергијата на супстанцијата во однос на референтната состојба
или на некоја друга супстанција. Сепак, во контекст на експлозивите, стабилноста обично се
однесува на леснотијата на детонацијата, која се занимава со кинетика (т.е. стапка на
распаѓање). Можеби е најдобро, тогаш, да се направи разлика помеѓу термините
термодинамички стабилни и кинетички стабилни со тоа што се нарекува „инертен“. Спротивно
на тоа, за кинетички нестабилна супстанција се вели дека е „лабава“. Општо е познато дека
одредени групи како нитро (NO2 ), нитрат (ONO2), и азид (N3), се интензивно лабилни.
Кинетички, постои мала бариера за активирање на реакцијата на распаѓање. Како резултат на
тоа, овие соединенија покажуваат голема чувствителност на пламен или механички шок.
Хемиската поврзаност во овие соединенија се карактеризира како претежно ковалентна и со
тоа тие не се термодинамички стабилизирани со висока јонско-мрежна енергија. Понатаму, тие
генерално имаат позитивни енталпии на формирање и има малку механистичко спречување на
внатрешното молекуларно преуредување за да се добијат постепено-стабилно (посилно
врзани) производи за распаѓање. На пример, во олово азид , Pb(N3)2 , азотните атоми се веќе
врзани едни на други, така што распаѓањето во Pb и N2 е релативно лесно

o Температура на складирање. Стапката на распаѓање на експлозивите се зголемува на

повисоки температури. Сите стандардни воени експлозиви може да се сметаат дека имаат
висок степен на стабилност при температури од -10 до +35 ° C, но секој има висока
температура на која нејзината брзина на распаѓање брзо се забрзува и се намалува
стабилноста. Како правило на палецот, повеќето експлозиви стануваат опасно нестабилни на
температури над 70 ° C.

o Изложеност на сончева светлина . Кога се изложени на ултравиолетовите зраци на

сончевата светлина, многу експлозивни соединенија што содржат азотни групи брзо се
распаѓаат, влијаат врз нивната стабилност.