You are on page 1of 2

Kodi etik

(Etika ose morali duhet të kuptohet jo vetëm si kryerja e disa veprimeve të mira, por si formimi i një
shpirti të ndjeshëm. -Kampet e Viktorisë.)

Respekti
-Respekti i takon çdo qenieje njerëzore, sepse secili prej jush është një qendër absolute e vlerës.
-Ky element i vlerës është i rëndësishëm në këtë këndvështrim sepse është i brendshëm, është
pjesë e thelbit të qenies njerëzore.
(See Hippias DK87 B 44. C ooper 2012, c hapter 4)

Kërkohet moralisht dhe pa kushte: statusi dhe vlera e personave është e tillë që ata gjithmonë duhet të respektohen).
Një qenie njerëzore e konsideruar si një person, domethënë, si subjekt i arsyes morale praktike, është lartësuar mbi
të gjitha çmimet… si qëllim në vetvete ai zotëron një dinjitet me të cilin ai sjell respekt për veten nga të gjitha qeniet
e tjera në botë. Të respektosh personat do të thotë t'i konsiderosh ata si absolutisht, të pakushtëzuar dhe të
pakrahasueshëm të vlefshëm, t'i vlerësosh ata në vetvete dhe jo vetëm në krahasim me të tjerët ose për aq sa janë të
vlefshëm për dikë ose mund të jenë të dobishëm si një mjet për të çuar përpara një qëllim, dhe të pranojmë në një
mënyrë praktike që dinjiteti i tyre imponon kufizime absolute në trajtimin tonë ndaj tyre.

Respektimi i të tjerëve si persona (negativisht) duke mos bërë asgjë për të dëmtuar ose shkatërruar
aftësinë e tyre për autonomi, duke mos ndërhyrë në vendimet e tyre autonome dhe ndjekjen e tyre (të
pranueshme moralisht) të qëllimeve që ata vlerësojnë, dhe duke mos i detyruar ose mashtruar ata ose
duke i trajtuar ato në mënyrë paternaliste.
Gjithashtu respektimi për ata (pozitivisht) duke i mbrojtur ata nga kërcënimet ndaj autonomisë së tyre (e
cila mund të kërkojë ndërhyrje kur vendimet aktuale të dikujt duket se vendosin në rrezik autonominë e
tyre) dhe duke promovuar autonominë dhe kushtet për të (për shembull, duke lejuar dhe inkurajuar
individët për të marrë vendimet e tyre, për të marrë përgjegjësi për veprimet e tyre dhe për të
kontrolluar jetën e tyre).
Respekti përfshin gjithashtu konsideratë për interesat e të tjerëve; kështu, ne duhet t'i ndihmojmë ata të
promovojnë dhe mbrojnë atë që vlerësojnë dhe të ndjekin qëllimet e tyre, me kusht që këto të jenë në
përputhje me respektin e duhur për personat e tjerë dhe ne duhet të bëjmë një përpjekje për të
vlerësuar vlera që janë të ndryshme nga tonat.

(Kant's Account of Respect for Persons)  (Benn 1988, Feinberg 1970).

- "Veproni në mënyrë të tillë që ju ta trajtoni njerëzimin, qoftë në personin tuaj ose në personin e
ndonjë tjetri, kurrë thjesht si një mjet, por gjithmonë në të njëjtën kohë si një qëllim " (Grundlegung zur
Metaphysik der Sitten (Baza e Metafizikës e Moralëve) (1785/1996, 4: 429).

- Detyrimi ynë themelor moral, pra, është të respektojmë personat; veprimet e duhura moralisht janë ato që shprehin
respekt për personat si qëllim në vetvete, ndërsa veprimet e gabuara moralisht janë ato që shprehin mosrespekt ose
përbuzje ndaj personave duke mos i vlerësuar ata si përfundon në vetvete (Wood 1999).

-Respekti nderues është një ndjenjë unike jo vetëm në atë që prodhohet vetëm nga arsyeja, por edhe nga ajo
që është e vetmja ndjenjë që ne mund ta njohim apriori, që do të thotë të mund të dimë se përvoja morale e
çdo agjenti njerëzor është domosdoshmërisht dhe në mënyrë të pashmangshme respektimi respektues të ligjit
moral, sepse ne nuk mund të jemi të vetëdijshëm për ligjin moral përveç respektimit (Stratton-Lake 2000).

Thjeshtesia
Te kesh aftësi për të qenë i kënaqur dhe i kënaqur me veten, pa marrë parasysh sa qesharake ose budallaqe
apo e zakonshme mund t'u duket dikujt të tjerëve.
Një njeri i thjeshtë nuk është një poser; ai nuk ka nevojë të shikojë mbi supe për të parë se çfarë mendojnë të
tjerët; nuk ka dëshirë për të kërkuar miratimin e ekspertëve ose kolegëve të tyre (Patrick Kavanagh’s)

Toleranca -

You might also like