Final

KURIKULUM SA FILIPINO: KATANGIAN, NILALAMAN AT MGA TUNGUHIN 1
Modyul 1
Yunit 5. Pagpaplanong Pampagtuturo: Mithiin ng
Pagtuturo, Tunguhin at mga Layunin
Mahalaga ang pagpaplano at dapat na isinagawa ito ng lahat ng guro.

Bago pumasok sa klasrum ang isang guro, taglay na niya ang mga ideya kung
paano tuturuan ang kanyang klase. Bawat guro ay may sariling paniniwala kung
paano ang mabisa at epektibong pagbabahagi ng pagkatuto.
Sa Yunit 5, mabibigyan ng sapat na kaliwanagan ang mga guro balang

araw sa Filipino ukol sa mga mithiin ng pagtuturo, tunguhin ng pagtuturo at mga
layunin ng pagtuturo.
Inaasahang Bunga ng Pagkatuto:
Sa katapusan ng Yunit 5, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

a. nakapagsasagawa ng interbyu sa mga gurong nasa matagal na serbisyo ukol sa
mga dapat isaalang-alang sa mabisang pagpaplanong pampagtuturo;
b. nakabubuo ng isang pagpaplanong pampagtuturo batay sa mga mithiin ng
pagtuturo, tunguhin at mga layunin.
Pretest/Panimulang Pagsusulit
P.S. Antabayan ang petsa at oras ng pasulit
For Instruction Use Only

Nilalaman
Ang Pagpaplano sa Pagtuturo
Kalikasan ng Wika Ano ang dapat

matutuhan?
Ano-ano ang
mga salik sa
Salik/Pamamaran sa Mabisang Gaano ang maaaring
Epektibong matutuhan?
Pagpaplano sa
Pagkatuto
Pagtuturo?
Paano ang
Mga Hadlang sa Paano ang
Pagkatuto
Pagpaplano?
pagkasunod-sunod
ng hakbang?
Mga Mithiin, Paano tatayain at

Tunguhin at Layunin pahahalgahan ang
pagkatuto?
Mga Isinasaalang-alang sa Pagpaplano

Ayon kay Badayos (2008) ang isang guro ay nagpaplano upang makontrol niya ang
maaaring kalalabasan ng pagkatuto. Magagawa niya ito sa pamamagitan ng pag-alam sa mga
salik at pamamaraan na nakaiimpluwensiya sa pagkatuto sa mga tiyak na sitwasyon. Sa
pagpaplano, kailangan ng isang guro na gamitin ang kanyang kaalamansa: kalikasan ng wika;
pagkatuto ng wika; paano natutuhan ang wika; mga salik, pamamaraan, dulog at teknik sa
epektibong pagkatuto; mga sagabal sa pagkatuto, mga kagamitang pampagtuturo at mga
tunguhin, mithinn at layunin ng pagtuturo.
Ang Pagpaplano ng Aralin

Ang pagtuklas kung paano ang mabisang pagpaplano ay isang habambuhay na proseso.
Ito ay isang sining na masasabing ang kadalubhasaan ay natatamo lamang pagkatapos ng
maraming taon pagsasanay. Sisikapin din na tingnan ang isyu na dapat isalang- alang sa
pagpaplano ng aralin (Badayos, 2008).

Ano ang Aralin/Leksyon?

Ang aralin/leksyon ay isang yugto ng pagkatuto kung saan ang mga gawain ay mahusay
na pinag-ayaw-ayaw sa paglinang ng isang tiyak na layunin.Halimbawa, posibleng magkakaroon
ng mga gawain sa pagsasalita, pakikinig, pagbasa at pagsulat ang isang leksyon sa pagbasa
subalit ang ibang gwaing binanggit ay pangsuporta lamang para sa lubusang paglinang ng
layuning itinakda sa pagbasa.
Ang leksyon ay binubuo ng iba’t ibang yugto-simula; gitna at katapusan. Halimbawa sa
pagbasa, may binanggit tayong: bago bumasa; habang bumabasa at pagkatapos bumasa
(Badayos, 2008).
Bakit Mahalaga ang pagpaplano ng Aralin (Banghay-Aralin)?
1. Mabigyan ng pagkakataon ang guro na mapagtimbang-timbang ang mga bagay na may

kaugna ng aralin upang makapamili nang mabuti ng mga gawaing angkop ilapat sa bawat
episode ng pagkatuto bago ito ilahad sa klase.
2. Magsisilbing parang isang mapa ang banghay-aralin na tutuntuni ng guro sa pagtuturo.
3. Magagawang maihanda ng guro ang kakailanganing software at hardware sa pagtuturo
kung mas maagang mabubuo ang banghay-aralin.
4. Maaaring sanggunian ng guro sa mga darating na araw upang makakuha ng
impormasyon hinggil sa kung anong mga gawain ang mabisa sa pagkatuto.
Mga Salik na Isinasalang-alang sa Pagbabanghay-aralin

1. Ang mga panlahat na layunin at mga tiyak na layunin na inaasahang matatamo.
2. Katangian ng mga mag-aaral
3. Dating kaalaman ng mga mag-aaral.
4. Mga gawain sa pagkatuto
5. Mga Kagamitang pampagtuturo
6. Wikang kakailanganin sa pagsasagawa ng mga gawain
7. Oras o takdang panahon
8. Partisip[asyong guro-mag-aaral
9. Pagbabalanse sa pagtatakda ng oras para sa mga gawain
10. Pagsunod-sunod at pag-aanras ng mga gawain.

Ang mga Layuning Pampagtuturo

Ang mga layuning pampagtuturo ang tumitiyak kung ano ang inaasahang isasagawa ng
mga mag-aaral bilang kiunalabasan ng kanilang pagkahantad sa nilalaman ng isang pagtuturo-
pagkatuto sa loob ng klasrum.
Ang Mga Mithiin (Goals), Tunguhin (Aims), at Layunin (Objectives ) sa Pagtuturo
Ang mga Mithiin (Goals)

Ang mga mithiin (goals) ay malawak na pagpapahayag ng direksyon para sa isang
programang pang-edukasyon. Ang mga ito ay karaniwang binibigyang-liwanag ng mga
dalubhasa sa pagbuo n mga palising pambansa. Halimbawa, sa taong 2020, inaasahang ang
mga mag-aaral na Pilipino ay magtatamo ng mga kasanayan sa larangan ng matematika at
agham sa Timog-Silangang Asya.
Ang mga mithiing ito ay naglalarawan ng set ng mga pambansang parayoridad para sa
programang pang-edukasyon at pampaaralan. Ang mga ito ay repleksyon ng mga
pagpapahayag at mga pananagutang panlipunan.
Ang mga Tunguhin (Aims)

Ang tunguhin ay mas tiyak at mas may pokus kaysa sa mithiin. Ang mga Ito ay
nagbibigay ng direksyon para sa isang tiyak na aralin, Kumakatawan din ang mga ito upang
maisakatuparan ang isang mithiin at pagdalisayin ang pokus nito upang maiugnay sa mga
inaasahang pagkatuto ng mga mag-aaral. Isa sa mga susing tanong ng guro habangtinitiyak
ang tunguhin ng aralin ay: Ano ang dapat na matutuhan ng mga mag-aaral sa mga aralin sa
kurikulum na may tuwirang kaugnayan sa mga hangaring itinakda ng pamayanan para sa mga
paaralan? Halimbawa ang MITHIING naglalayong makalinang ng mga “may pananagutang
mamamayan” ay maaaring magbigay-daan sa pagbuo ng mga TUNGUHIN gaya ng itinala sa
ibaba para sa isang klase sa Agham Panlipunan sa paaralang sekondarya:
 Maunawaan kung paano nagiging batas ang isang panukalang batas
 Malalaman kung paanong ang kapangyarihan at pananagutan ay maingat na pinaghati-
hati sa mga sangay ng ehekutibo, lehislatibo a hudisyal sa ating pamahalan.
 Atbp.
Ang mga Layuning Pampagtuturo

Ang mga layuning pampagtuturo (instructional objectives)ay pagpapahayag sa tiyak na

pananalita ng mga pagkatuto ng gawain na inaasahang maipapakita ng mga mag-aaral
pagkatapos ng isang pagtuturo. Ang mga ito ay nararapat isaad sa isang paraang tiyak, ang
pagganap ditto ay nakikita at ang bunga o kinalabasan ay nasusukat.
Ang ABCD Pormat sa Pagbuo ng mga Layuning Pampagtuturo

Ang ABCD Pormat sa pagbuo ng mga layuning pampagtuturo ay isang praktikal na
lagom ng mga talakay hinggil sa katangian ng isang mahusay na layuning pampagtuturo.
A o Audience- tumutukoy kung kanino nakatuon ang pagtuturo at kung sino ang gagawa ng
mga task o gawain.
B o Behavior- paglalarawan ng mga nakikita o namamasid na gawi o kilos na inaasahang
maipapakita ng mga mag-aaral bilang bunga o reslta n kanilang pagkakahantad sa isang
pagtuturo.
C o Condition- paglalarawan ng uri ng pagtataya o ebalwasyong gagamitin upang makatiyak
kung mayroong masteri sa itinakdang kilos o gawi sa pagkatuto.
D o Degree- paglilinaw hinggil sa pinakamababang sukat o antas ng pagganap sa gawain
bilang ebidensya ng masteri.
Halimbawa:
Ang bawat pangkat ay nakasusulat ng isang sanaysay
A B C
na naglalahad ng limang dahilan kung bakit napiling pambansang bayani si Dr Jose Rizal.
D
Ang mga Domeyn ng Layuning Pampagtuturo

May tatlong batayang uri ng mga layunin sa pagtuturo:
1. Kognitib domeyn – mga layunin na lumilinang ng mga kakayahan at kasanayang
pangkaisipan ng mga mag-aaral.
2. Apektib domeyn – mga layunin na lumilinang ng mga saloobin, emosyon, kawilihan at
pagpapahalaga ng mga mag-aaral.
3. Saykomotor domeyn – mga layuning ang tinutungo ay ang paglinang ng mga
kasanayang motor at kasanayang manipulatib.

Ang Pagtuturo ng Wika sa Batayang Edukasyon
Sa Philippine Star (Agosto 20, 1988), ganito ang sinabi ni Dr, Isagani Cruz sa kanyang
kolum:
Practically, all so called Filipino courses in the elementary school, high school, and even
in college are really courses in Tagalog and not Filipino. This is where DECS (DEPED sa
ngayon) and CHED shuold crack the whip because our Filipino teachers are, without
exaggeration, generally the most misguided of all our educators (Badayos, 2008).
Ayon kay Badayos (2008) sa papel na binasa sa isang kumprehensya sa UP, inisa-isa ni
G. Arturo Cabuhat (binanggit din ni Resuma, 2002), isang Filipino specialist ng Deped, ang nga
obserbasyong nakalap ng kanilang departamento sa mga sumusunod:
1. Paulit-ulit na itinuturo mula elementarya hanggang tersyarya ang istrukturang gramatikal
sa paraang hindi nagsasagawa ang guro ng linggwistik na pagsusuri at pag- aanalisa.
2. Hndi naihahanda ang mga batayang lebel ng mga estudyante tungo sa pagpapalawak
ng kaalamang kailangan sa kolehiyo.
3. Hindi lubos na nadedelop ang mga kakayahang gramatikal, sosyo-linggwistik, diskorsal
at estratehiya na mga komponent ng kasanayang komunikatib.
4. Hinid nabibigyang-diin ang pagdedevelop samga kasanayan at kaalamang kabilang sa
iba’t ibang lebel komprehensyon.
5. Hindi lubusang nakatutulong ang paggamit ng Filipino upang matutuhan ang ibang
sabdyek na Filipino ang wikang panturo.
Ang nabanggit na problema ay ilan sa mga dahilan kung bakit kinakailangan rebisahin ng
Deped ang kurikulum sa Filipino sa batayang edukasyon batay sa mga tinatanggap na
konsiderasyon ng pagkatuto at pagtuturo ng Filipino mula sa mga eksperto.Naging mahalagang
konsiderasyon sa pagbuo ng bagong kurikulum sa Filipino ang mga pangunahing dahilan kung
bakit kailangan matuto ng wika ang mga mag-aaral ayon kay Otanes (2001):
makapaghanapbuhay, makipamuhay sa kanilang kapwa at makapaghalaga sa kagandahan ng
buhay na kanilang ginagalawan (Binanggit sa BEC Patnubay ng Operalisasyon). Kinonsider din
sa pagbuo ng kurikulum ang mga teorya sa pagkatuto at pagtuturo ng wika. Ayon kay Espiritu
(2001), sa pagtuturo ng wika sa sekundarya, nararapat na malinang ang kognitib/akademik na
kasananyang pangwika ng mga estudyantye, kasabay ng pagdedebelop ng kanilang

kakayahang maglinaw, magsuri, mag-ebalweyt at magsintesays ng mga natutuhan (Binanggit din

BEC Patnubay ng Operalisasyon). Sa kasalukuyan, ipinatutupad na ang malawak na 2002 nBEC
(Basic Education Currriculum) sa Filipino sa lebel elementarya at sekundarya, sa mga paaralang
publiko man o pribado (Badayos, 2008).
Noong 2002 at maging mga ilang buwan pa iyon, nang unang ipalabas ng Deped ang
BEC, iba-iba ang naging reaksyon ng mga guro sa Filipino. Ang karamihan ay naging negatibo
ang reaksyon. Nangangahulugan kasi ang bagong kurikulum ng pagtalikod sa kasanayang
sistema, pag-aaral ng mga bagong paradaym at pag-i-implement ng isang bagong programa na
hindi naman nila hiniling o ginusto. Sadyang ang anumang bago sa atin ay laging sinasalubong
nang may resistans, nagkakaiba nga lamang ang porma at digri. Ngunit sa kasalukuyan, ang
kurikulum ay hindi na isang paksang dapat pang talunan. Hindi na rin ito isang opsyon na maaring
piliin o hindi. Isa na itong opisyal na programa sa bisang Deped Order No. 37, s.2003 na nasa
yugto na ng malawakang implementasyon. Sabihin pa, dapat ay inaadap na natin ito sa ating mga
klasrum, gusto man natin o hindi at maging anuman ang palagay natin dito. Lahat ng guro sa
Filipino sa elementarya at hayskul ay dapat nang tumalima rito, lalo na iyong mga nasa paaralang
publiko, matanda man o bata, luma man o bago, sa lalawagin man o sa lungsod. Samakatwid,
kailangan maging lubos na pamilyar sa BEC ang lahat ng guro sa Filipino bilang implementor ng
napapanahong bagong akademik na kurikulum na ito. Isa sa mga unang dapat mabatid ng bawat
guro sa Filipino ay ang pokus sa pagtuturo ng Filipino sa lebel na kanyang tinuturuan. Pansinin
natin ang mga ito mula sa pinakamababang lebel (Grade 1) hanggang sa pinakamataas na lebel
(4th year high school) sa batayang edukasyon (Badayos, 2008).
Sa kabuuan, ang mga tiyak na layunin at mga inaasahang bunga ng Filipino sa BEC ay
malalagom sa pamamagitan ng kasunod na ilustrasyon.
Lebel Pokus/Tiyak na Layunin/Inaasahang bunga

Lebel 1-3 Ang kasanayang makro ay idedebelop sa mga komunikasyong sitwasyonal
sa tulong ng iba’t bang gradwadong materyal tulad ng mga tugma, dyinggel,
istorya at dayalog na ang layon ay makapagtamo ng masteri ang mga bata.
Lebel 4-6 Ang pantulong na sadbyek na ito ay idedebelop sa kakayahang at
kasanayan ng mga mag-aaral na gamitin ang Filipino sa malikhain at kritikal
na pag-iisip upang maging epektib na komunikasyon.
Lebvel 7-8 Pokus sa pag-aaral nito ang masusing pa-aanalisa sa mga tiyak na
istrukturang gramatikal sa pamammagitan ng maunawang pagbasa ng iba’t

ibang teksto. Upang maisakatuparan ito, pagdedebelop ng kasanayan sa

akademiko wika sa tulong ng iba’t ibang uri ng teksto: dyornalistik,
prosidyural, pulitiko-ekonomik, reperensyal at literari.
Lebel 9-10 Pokus sa pag-aaral dito ang pagdedebelop ng higit na kumplikadong
kasanayan sa akademik ng wika at mapanuring pag-iisip sa pamammagitan
ng kritikal na pagbabasa at pag-unawa ng iba’t ibang genre ng panitikang
lokal, rehiyunal, pambansa at asyano.
Pagtuunan natin ng pansin ang patuturo ng wika sa hayskul, partikular sa una atikalawang
taon. Sa lebel na ito, ang unang pitong linggo ng bawat markahan ay nakatuon sa pag-aaral ng
teksto at gramatika sa pamammagitan ng ayon sa isang tiyak na proseso na mailalarawan batay
sa bawat sumusunod na sesyon sa limang araw sa loob ng isang linggo.
1. Unang Sesyon: Paglalapit ng Teksto sa Mambabasa

1.1. Mga Panimulang Gawain
1.1.1. Malikahaing Pagganyak
1.1.2. Malikahaing Paglalahad
1.2. Pagbasa sa Tekstong Lunsaran
1.3. Pagbubuod
2. Ikalawang Sesyon: Pagsuri sa Nilalaman ng Teksto

2.1.1. Pag-uugnay
2.1.2. Paglalahad
2.2. Pagsusuri sa Pokus (isa lamang)
2.2.1. Tema at paksa
2.2.2. Opinyon
2.2.3. Paniniwal
2.2.4. Pananaw
2.2.5. Saloobin
2.3. Pagbuo ng Sariling:
2.3.1. Opinyon
2.3.2. Paniniwala
2.3.3. Pananaw

2.3.4. Saloobin
2.4. Pagbuo ng Sintesis
3. Ikatlong Sesyon: pagsusuri sa Teskto batay sa Ispesipik na Karakteristik at Uri

3.1. Pagkilala sa tiyak na karakteristik (Gamit ng Bagong Teksto na Kauri ng
Tekstong Lunsaran)
3.1.1. Tono ng Teksto
3.1.2. Layon ng Teksto
3.1.3. Paraan ng Pagkakasulat
3.1.3.1. Pagsisimula, pagpapalawak, pagwawakas
3.1.3.2. Lebel ng Pormaliti ng Wika
3.1.3.3. Pagbubuo ng Pangungusap
3.1.4. Relasyon ng Teksto sa Sumulat
3.1.5. Relasyon ng Teksto sa Mambabasa
3.1.6. Pananaw ng Teksto
3.2. Pagkilala sa Uri ng Teksto
3.2.1. Deskriptib ba?
3.2.2. Impormatib?
3.2.3. Argyumentatib?
3.2.4. Persweysib?
3.2.5. Ekspositori
3.2.6. Prosidyural
3.2.7. Reperensyal
3.2.8. Naratib?
3.3. Pagsusuri sa Tekstong Lunsaran Btay sa Tiyak na Karakterisktik at Uri
4. Ikaapat na Sesyon: Pagsusuring gramatikal
4.1. Mg panimulang Gawain
4.1.1. Malikhaing Pagganyak
4.1.2. Pagbibigay ng Input ng Guro Tungkol sa Gramatikang Susuriin
4.1.3. Muling Pagbasa
4.2. Pagsusuri
4.3. Pagsasanay

5. Ikalimang Sesyon: Ebalwasyon

5.1.1. Pag-uugnay
5.1.2. Pagbasa sa Bagong Teksto
5.2. Pagsusuri sa Teksto Batay samga Napag-aralan sa Apat na Araw ng
Talakayan
5.2.1. Kalapitan sa Mag-aaral Bilang Mmababasa
5.2.2. Ispesipik na Karakteristik
5.2.3. Tiyak na Uring Kinakabibilangan
5.2.4. Gramatikang Sinusuri
5.3. Pagsulat: Pokus sa Teksto Tinalakay
5.3.1. Ispesipik na Karakteristik
5.3.2. Uri
5.3.3. Gramatika
Sa pamamagitan ng prosesong ito, inaasahan kung gayon, na sa pagtatapos ng

unang taon sa hayskul o lebel 8, ang isang mag-aaral ay nararapat na nagtataglay na ng
sapat na kasanayan at kaalamang magagamit nang wasto ang mga angkop na
istrukturang gramatikal sa isang iskolarling pakikipagtalastasan sa tulong ng mapanuring
pagbasa ng iba’t ibang uri ng teksto.
Samantala sa pagtatapos naman ng ikalawang taon o lebel 9, ang isang mag-
aaral ay dapat na nagtataglay na ng kognitibong kasanayan at kahusayan sa maunawaing
pagbasa ng iba’t ibang teksto at nagagamit nang wasto ang angkop na istrukturang
gramatikal sa isang akademikong pakikipagtalastasan.
Sa punto ng guro naman, inaasahan nang:
(1) Naituro ang wika batay sa mga tiyak na teorya ng pagkatuto nito; ang pagdedebelop
ng Basic Communication Skills (BCS) at Cognitive Academic Language Proficiency
(CALP);
(2) Naituro ang Filipino kasabay ng pagdedebelop ng pag-unawa ng mga mag-aaral sa
mga paksang pagnilalaman (content area themes) at
(3) Nadedebelop ang lalong matass na kasanayan sa pag-iisip (Higher Order Thinking
Skills o HOTS) ng mga mag-aaral sa anumang dalawang taon sa hayskul.

Mga Karaniwan at Pinakamagiting na Estratehiya sa Pagtuturo ng Wika
Sa pagpili ng ebidensya sa pagtuturo ng iba’t ibang leksyong pangwika, kailangang

ikonsidera rin ng guro ang adbentahe, disadbentahe at mga preparasyong kinakailangan ng/sa
bawat estratehiya. Kaugnay nito, pansinin natin ang paglalarawang ginawa ng ADPIRMA (2005)
sa mga karanawing at pinakamagiting na estratehiya sa pagtuturo.
Estratehiya Adbentahi Disadbentahi Preparasyon

A.Direktaha -Napakaispesipik ng mga - Nasasagkaan ang -Kailangang
ng layunin sa pagkatuo pagmalikhain ng guro maorganisa ang
pagtuturo -Malinaw sa mga -Nangangailangan ng kontent
estudyante ang mahusay na organisasyon -Kailangang may
kahalagahan ng kontent at preparasyon ng kontent impormasyon ang
-Madalimg masukat ang at ng kasanayansa oral na guro hinggil sa
ganansya ng mga komunikasyon dating iskima sa
estudyante - Ang hakbang ay leksyon ng mga
-Malawak ang pagtanggap kailanganang sundin ayon estudyante
sa metodong ito sa pagkakasunod-sunod
-Epektibo sa pagtuturo ng -Maaaring hindi maging
mga ispesipik na epektibo sa paglinang ng
katotohanan (facts) at mga HOTS depende sa
salalayang kasanayan. batayang kaalaman at
kasanayanng guro.
C. Lektyur - Sangkot ang mga - Ang kakulangfan sa oras - ailangan ng
na May estudyante matapos ang ay maaring makaapekto sa kahandaang
Diskasyon lektyur mga oportunidad sa sumagot sa mga
- Maaring magtanong at diskasyon tanong
manghingi ng kalinawanang - Ang epektibnes ay - Kailangang asahan
mga estudyante konekted sa mga angkopna at paghandaan ang
- Ang lektyur ay maaring tanong at diskasyon mahihirap na tanong
magbigay linaw sa at ang mga angkop
diskasyon na sagot sa bawat
isa
D. - Natitipon ang mga ideya at - Hindi praktikal sa klaseng - Kailangan ng
Diskasyon karanasan mula sa mga may higit sa 20 estudyante maingat na

mag-aaral - Maaaring madomina ang pagpaplano ng guro

- Epektib matapos ang ilang estudyante upang magabayan
presentasyon ng isang film - Maaaring hindi lumahok ang diskasyon
on karanasang kailangangi- ang ibang estudynate - Kailangan ng
analisa - Kumakain ng oras balangkas ng mga
- Maaring magkaroon ng - Maaring malayo o tanong
partisipasyon ang bawatvisa mawala sa paksa ang
sa isang aktibong diskusyon
proseso
E. -Namamaksimays ang -Kailangan ng maingat na - kailangang
Diskasyon partisipasyon ng bawat pag-iisip ng layunin ng maghanda ng mga
ng Maliit na estudyante pangkat ispesipik na Gawain
Pangkat - Madalas na mas -Maaaring malayo o at tanong para sa
komportable ang mga mawala sa paksa ang bawat pangkat
estrudyante sa malilit na diskasyon ng mga pangkat
pangkat
-ang mga pangkat ay
maaaring makabuo ng
consensus
F. Panel ng - Epektib sa paglalahad ng - Maaaring mapokus ang - Kailangan

mga iba’t ibang opinyon talakayan sa mga makoordineyt ng
Eksperto - Nakakakpagprobowk ng personalidad at hindi sa guro ang pokus ng
mas mabuting diskasyon kontent panel
- Higit na nakakapagpanatili - Ang mga eksperto ay - Kailangang
ng atensyon bunga ng madalas na hindi epektibna paghandaan ang
pagpapalit-palit ng ispiker ispiker introduksyon at
- Maaaeing hindi maging pagbubuod/sintesis
lohikal ang pagtatalakay - Kailangang
- Hindi angkop sa maoryent ang panel
elementarya
- Magastos at mabusisi
G. - Napepersonalays ang - Maaaring hindi magaling - Kailangang mag-

Simposyom paksa ang ispiker anyaya at

makoordinyet ang
isipiker
- Kailangang
maihanda ang
introduksyon sa
ispiker
H. - Nadedelop ang kasanayan - Maaaring mawalan ng - Kailangang
Bagyuhang sa pakikinig at malikhaing pokus maingat na piliin ang
Utak(Brainst pag-iisip - Kailangang ilimita ang paksa
orming) - Humikayat ng ganap na oras - Kailangang maging
partisipasyon dahil lahat ng - Kung hindi handa ang guro na
ideya ay itinatala mapamamahalaan nang mga-interbin sa
- Nakabantay sa kaalaman epektib, maaaring proseso
at karanasan ng mga magkaroon ng kritisismo at
estudyante negatibong ebalwasyon
- Nabubuo ang isipirit ng - Ang balyu nito ay
kooperasyon nakadepende sa maturity
- Ang isang ideya ay level ng mga estudyante
maaaring magbunga ng iba
pang mga ideya
I.Paggamit - Nakaaliw na paraan ng - Maaring maglahad ng - Kailangan ng
ng mga pag-iintrodyus ng kontent at napakaraming content at paghahanda ng mga
video tapes paglalahad ng mga isyu mawalan ng pokus ang kagamitan
o slides - Madalas na diskasyon - Epektib lamang
nakapagpanatili ng - Maaaring hindi maging kung ang guro ay
atensyon ganap ang participasyonsa handa sa diskusyon
-Mukhang propesyunal diskasyon matapos ang
- Nakahihimok ng diskasyon presentasyon
J.ROLE - Nagbibigay ng - Maaring mahiya ang ilang - Kailangang
PLAYING oportunidad sa mga estudyante malinaw ang
estudyante upang - Hindi angkop sa sitwasyon at mga
gampanan ang role ng iba malalaking pangkat gampaning-papel
at kung gayo’y nakatutulong - Kailangang

4
sa paglinang ng malinaw ang mga

pagpapahalaga sa direksyon
pananaw ng iba
- Maaaring maeksplore ang
mga solusyon
- Nagbibigay ng opotunidad
upang maisapraktis ang
mga kasanayan
K. Paggamit - Napag-iisip ang mga - Magagamit lamang sa - Kailangan
ng mga estudyante nang hindi maikling panahon maihanda ang mga
Worksheets naiimpluwensyahan ng iba handouts
- Ang mga idibidwal na
iniisip ay maaring ibahagi sa
mlaking pangkat

Kooperatib-Kolaboratib na Pagkatuto: Kahulugan, Katangian at Kahalagahan
Dumalo na tayo sa pinakapokus ng aking diskurso, ang kooperatib at kolaboratib na

pagkatuto.
Tinukoy ni Myers & Paris (1978) ang depinisyong-diksyunaryo ng kolaborasyon at
kooperasyon. Ayon sa kanya, ang kolaborasyon na mula sa wikang Latin ay nakapukos sa
proseso ng sama-samang paggawa; samantalang ang kooperasyon ay nagbibigay diin sa
produkto ng gawain. Ang kooperatib na pagkatuto ay maiuugnay sa mga turong Amerikano lalo
na sa pilosopikal na akda ni John Dewey na nagbibigay diin sa kalikasang soyal ng pagkatuto
at sa mga akda ni Kurt Lewein hinggil sa group dynamics. Samantala, ang kolaboratib na
pagkatuto ay maiuugnay sa mga kaisipang nagmula sa Britanya. Batay ito sa mga akda nga mga
gurong ingles na nag-eeksplor ng mga paraan upang matulungan ang mga estudyante sa pag-
aaral ng literartura sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng higit na aktibong tungkulin sa
kanilang sariling pagkatuto.
Ayon naman kay Panitz (1996) ang kolaborasyon ay isang pilosopiya ng interaksyon at
personal na estilo ng pamumuhay: samantalang ang kooperasyon ay isang istruktura ng
interaksyon na dinisenyo upang mapasileteyt ang pagsasakatuparan ng isang pangwakas na
produkto o layunin.
Para kina Myers & Paris (1978) at Panitz (1999), may malaking distinksyon sa pagitan
ng kolaboratib at kooperatib na pagkatuto. Gayon din ang sinasabi sa marami pang ibang
literatura hinggil dito ngunit aminin natin, mahirap gawan ng malinaw na distinksyon ang dalawa.
May mga elemento kasing magkakahawig, kung hindi man magkakatulad, ang kolaboratib at
kooperatib na pagkatuto. Halimbawa, ang mga grupo at mga ispesipika nagawain ng bawat
grupo ay may esensyal na elemento ng dalawa. Mapanganib din kung pipilitin nating paghiwalayin
ang dalawa.
Batay sa unang pagpapakahulugan, tinukoy ni Cooper (1990) ang mga sumusunod na
elemento na kooperatib-kolaboratib na pagkatuto:
1. Positibong Interdependens
2. Harapang Interaksyon
3. Indibidwal at Pangkatang Akawntability
4. Interpersonal at Pangkatang Kakayahan
5. Pangkatang Proseso

Tinukoy naman nina Johnson at Johnson (2001) ang mga sumusunod na katangian nito
batay sa kanyang sariling pagpapakahulugan:
1. Istruktura
2. Lumulikha ng Komunidad na Pangklasrum
3. Sustenadong Pagdulog
4. Nangangailangan at lumilinang ng mga Kakayahang Pangkomunikasyon
5. Binabalanse ang Interdependens at Indibidwal na Akawntabiliti
6. Tumutugon sa Daybersiti sa Klasrum
Idinagdag ni Cooper (1990) ang mga benepisyong maiuugnay sa kooperatib-kolaboratib

na pagkatuto na lumilinang (increases, enhances, promotes, develops) sa mga sumusunod:
(1)student learning academic achievement,
(2)student retention ,
(3) student satisfaction with their experience,
(4) skills in oral communication,
(5) social skills,
(6)student self-esteem at
(7)positive race relations.
Wika nga ni Davis (2003), “students learn best when they are actively involved in the
process. Researches report that, regardless of the subject matter, students working small groups
tend more of what is taught and retain it longer than when the same content is presentedin other
instructional formats. Students who work in collaborative groups also appear more satisfied with
their class”
Mga Estratehiyang Kooperatib-Kolaboratib
Mula sa website na (https://edtech.kennesaw.edu/intech/cooperativelearning.htm) narito ang

ilang mga estratehiyang kooperatib-kolaboratib at ang mga hakbang ng pagsasagawa ng bawat
isa. Sinipi ang mga ito sa naturang website nang walang pagbabago dahil sa limitasyon ng
pagsasalin sa Filipino (Badayos, 2008).

1. Jigsaw. Groups with five students are setup. each group member is assigned some
unique materials to learn and then to teach to his group members. To help in the learning
students across the class working on the same sub-section get together to decide what is
important and how to teach it. After practice in these “experts”groups the original groups’
reform and students teach each other; (Wood, p.17). test or assessment follows.
2. Think-Pair-Share. Involves a three-step cooperative structure. During the first step
individuals thinks silently about a question post by the instructor. Individuals pair up during
the second step and exchange thought. In the third step, the pairs share their responses
with other pairs, other teams, or the entire group.
3. Three-Step Interview. Each member of the team chooses another member to be a
partner. During the first step, individuals interview their partners by asking clarifying
questions. During the second step, partners reverse the roles. For the final step, members
share their partners response with the team.
4. Round Robin Brainstorming. Class divided into small group (4 to 6) with one person
appointed as the recorder. A question is posed with many answer and students aregiven
time o think about the answer. After the “think time” members of the team responses with
one another round robin style. The recorder writes down the answer of the group
members. the person next to the recorder starts and each person in the group in-order
give an answer until time is called.

5. Three-minute Review. Teachers stops any time during a lecture or discussion and give
teams three minutes to review what has been said, ask clarifying questions or answer
questions.
6. Numbered Heads. A team of four is stablished. Each member is given numbers of 1, 2,
3, 4./ questions are asked of the group. Groups work together to answer the question so
that all can verbally answer the question. Teacher calls out a number (two) and each two
is asked to give the answer.
7. Team Pair Solo. Students do problems first as a team, then with a partner, and finally
on their own. It is designed to motivate students to tackle and succeed at problems which
initially are beyond their ability. It is based on a simple notion of mediated learning.
Students can do more things with help (mediation) that they can do alone. By allowing
them to work on problems they could not do alone, first as a team and then with a
partners, they progress to a point they can do alone that which at first they could only with
help.
8. Circle the Stage. First the teachers polls the class to see which students has a special
knowledge to share. For example, the teacher may ask who in the class was sable to
solve a difficult math homework question, who had visited Mexico, who knows the
chemical reactions involved in who salting the streets helps dissipate snow. The teacher
then has the rest of the classmates each surround a sage, with no two members of
thesame team going to the same sage. The sage explains what they know whole the
classmates listen, ask questions, and take notes. All students then return to their teams.
Each in turn, explains what they learned. Because each has gone to a different sage, they
compare notes. If there is disagreement, they stand as a team. Finally the disagreement
are aired and resolved.
9. Partners. The class is divided into teams of four. Partners move to one side of the room.
Half of each team is given an assignment to master to be able to teach the other half.
Partners work to learn and can consult with other partners working on the same material.
Teams go back together with each set of the partners teaching the other set. Partners quiz
and tutor teammates. Team reviewshow ell they learned and taught and how they might
improve the process.
Ang Interaktib na Pagdulog sa Pagtuturo ng Komunikasyon
Maraming dahilan kung bakit kailangan ang interaksyon:

Una, naipahahayag ang sariling ideya o kaisipang nais pawalan ng kausap.

Pangalawa, inuunawa ng tagapakinig ang sinasabi ng kausap.

Pangatlo, nasasagutan ng kausap ang tanong o kaisipan nais iparating ng kanyang kaharap.
Pang-apat, nagaganap ang kontekstong pagbigayan habnag nakikipag-usap.
Panlima,nagaganap ang pagkakatutong indaktib at dedaktib.
Pang-anim, nagaganap ang pagbabago ng mga ideya.
Pampito, nararagdagan ang kasanayang pangwika ng tagapagsalita at tagapakinig.
Dahil dito, kailangang magamit ang interaksyon sa iba’t ibang sitwasyon sa loob ng
klase. Naritoang ibang teknik sa pagsasagawa ng interaksyon:
1. Sa panig ng mga guro, dapat muna niyang isaalang- alang ang mga salik sa pagkatuto
ng mga mag-aaral: gulang, pinag-aralan, paraan ng pagkatuto, layunin sa pag-aaral,
interest o hilig, libangan at iba pa.
2. Matapos maisaalanag-alang ang mga salik na nabanggit ay dapat na hikayatin ng guro
ang kanyangt mga mag-aaral sa mga gawaing pangwika na tutugon sa kanilang mga
pangangailangan at lilinang sa kanilang mga kaalaman.
3. Dapat niyang hanapin ang pagdulog na naangkop sa pagkatuto ng kanyang mga mag-
aaral.
4. Mahalagang maisaalang-alang ng guro ang mga kagamitan panturo na magiging epektib
sa klase, kabilang ang mga awtentikong matereyal buhat sa mga nalikom na artikulo po
adbertisment sa dyaryo, magasin, pamphlet, brosyur at iba pa o mga resibo ng mga
biniling produkto, tubig, ilaw, telepono, imbitasyon, tiket, ng iba’t ibang sasakyanat iba pa.
5. May pagkakataon ding mahikayat ang mga mag-aaral na maghanda ng mga malikhaing
gawaing tutugon sa mga pangangailangan ng inihandang Gawain gaya ng pagsasadula,
pag-iinterbyu, pag-uusap sa palengke o barbeya, pagbabalita sa radyu at telebisyon, at
iba pa.
6. Pangkatin ang mga mag-aaral para sa mga Gawain sa pagpapalano o paghahanda ng
programa para sa isang palatuntunang pangklase. Maaring ang pangkat ay makabuo ng
iba’t ibang komite- programa, paanyaya, pamahatid-uhaw, pag-aayos ng tanghalan,
props, musika na pag-iilaw, kasuotan, ebalwasyon at iba pa.
Ang mga Estratehiya sa Kolaboratib na Pagtuturo ng Wika at Pagbasa

Ang Kalikasan ng Kolaboratib na Pagkatuto
Ang Kolaboratib na pagkatuto ay isang prosesong transaksyunal na may bukas na

pagpapalitan ng mga ideya ng mag mag-aaral sa kanilang kapwa mag-aaral sa kanilang guro
na nagsisilibing pasiliteytor (Davis at Donnelly, 1999; Badayos, 2008).
Ayon naman kay Galbaraith (1991) may anim na simulaing gumagabay sa proseso ng
kolaboratib na pagkatuto (Davis at Donnelly, 1999; Badayos, 2008).
1. Ito ay isang pilosopikal na oryentasyon na tinitingnan ang mag-aaral bilang

katuwang o partner na may parehong responsibilidad sa proseso ng
pagkatuto.
2. Ito ay isang rekognisyon o pagkilala sa nagagawa ng dibersidad o pagkakaiba-

iba ng proseso ng pagkatuto
3. Ito ay nagbibigay ng isang sikolohikal na kapaligiran ng paggalang sa isa’t isa,

pakikipagtulungan, pagtitiwalaan, pagsuporta, at pagiging bukas sa hamon at
kritisismo, pagharap sa anumang maaring bunga ng ginawang pasya,
pagkalugod at pakikipagkaibigan;
4. Ito ay isang set o kabuuan ng plinong interaksyon na humahamon sa mag-

aaral upang mag-sisp nang mallaim at makipagpalitan ng ideya;
5. Ito ay isang proses na naglalaan ng kritikal na pagninilay o repleksyon;
6. Ito ay isang proseso na kapwa na nagsusulong at umaasa sa pagiging

independent ng mag-aaral.
Mga Palagay Ukol sa Kolaboratib na Pagtuturo
Nagbigay si Las Calaveras (2000) ng limang mahalagang komponent ng kolaboratib na

pagkatuto (Badayos, 2008):

1. Positibong interdendens – mag-aaral na ang kontribusyon o ginawa ng bawat isa ang

nakaapekto sa gawa o tagumpay ng buong grupo;
2. Nahihikayat na interaksyon – tinutulungan, hinihikayat at sinusuporthanan ng mga mag-

aaral ang isa’t isa sa proseso dahil natutunan nilang demepende sa isa’t isa;
3. Indibwal na akawntabilidad - nagbibigay ang mag-aaral ng input sa pagtataya ng guro

sa kanilang perpormans;
4. Mga kasanayang sosyal – epektibong nagtutulungan kaya natutuhan din ang kasanayang
sa pamumuno, pagbuo ng desisyon, pagtitiwala sa grupo, komunikasyon at pamamahala
ng konplik;
5. Pagproseso ng pangkat – sinusuri ng mga mag-aaral ang naisakatuparan ng pangkat at

ang pangkalahatang realsyon ng bawat isa sa grupo sa pagsagawa ng Gawain.
Ilang Pamamaraan sa Kolaboratib na Pagtuturo
Nagdebelop si Slavin (1983) ng dalawang popular na pamamaraan sa pagkatutong

kooperatib; ang Student Team Achievement Division (STAD) at ang Team-Assisted Instructions
(TAI). Makapagbigay ang dalawang pamamaraang ito na higit na pananagumpay sa mga pag-
aaral kung maitutupad nang wasto (Badayos, 2008).
Ang Student Team Achievement Division (STAD)
Sa STAD, bumubuo ng mga team na may apat o limang myembro na binabalanse ayon sa
kakayahan, kasarian o etnisidad ng mag-aaral. Nira-rank ang mga mag-aaral batay sa kanilang
iskor sa nakaraang mga pagsusulit o marka at hinahati sa ikatlo o kwarter. Bubuuin ang bawat
team ng isang mag-aaral o kasali mula sa bawat ikatlo o kwarter ng ranking ng klase, kasama
ang isa o dalawa pang mag-aaral na nasa gitnang ranggo para makumpleto ang apat o limang
myembro sa grupo. Kinapapalooban ang STAD ng mga sumusunod na hakbang o proseso;
1. Inilalahad ng guro ang aralin sa buong klase sa isa o dalawang peryod.

2. Sisimulan ang pag-aaral ng team pagklatapos ng isa o dalawang peryod. Tutulungan ng

mag-aaral na nagawa nang masteri o matutunan ang aralin o ibinigay na materyal ang
may kahinaang kasama sa team. Maari silang magtanungan o magtalakayan. Nagbibigay
rin ang guro ng pagsasanay. Sa pangkat na may apat na myembro, dalawang papel ng
gawain at papel ng mga sagot ang ibinibigay upang mahikayat ang interaksyon at
pagtutulungan.
Hindi pa maaring tapusin ng team ang kanilang gawain hangga’t hindi nakakaiskor
ng 100% ang lahat ng mga kasapi nito. Nagpapaliwanag din ang mga mag-aaral
ukol sa kanilang mga sagot. Umiikot sa buong klase ang guro para ma-monitor
ang mga gawain ng bawat team, at nagbibigay ng karagdagang tulong kung
kinakailangan.
3. Nagbibigay ng maikling pagsusulit sa klase para malaman kung natutunan ng mga mag-
aaral ang materyal.ibinabalik ng mag-aaral ang upuan sa dating ayos o inilalayo sa iba
kapag may pagsusulit.
Ang iskor ng mga mag-aaral ay ina-average sa iskor ng team, para lalong
maramdaman ng team ang kahalagahan ng pagtutulungan. Ang iskor sa mga
pagsusulit ay ibinabatay sa naging progreso ng team upang magkaroon ng
pagkakataong makakakuha o makatanggap din ng rekognisyon ang mga pangkat
na may kahinaan. Tsinetsek agad ng guro ang mga papel o nagpapalitan ang
mga mag-aaral sa pagwawasto ng papel para sa pagbibigay ng pidbak.
4. Binibigyan ng rekognisyon o pakilala ang mga team na nakakuha ng mataas na iskor o
nag-iimprub ang iskor. Maaring idispley ang papel, bigyan ng sertipiko o ilagay sa
newsletter ng klase ang mga nakakuha ng mataas o mag-iimprub ma iskor.
Pinahahalagahan din ang magandang perporman ng bawat grupo upang mapanatili ang
motibasyon. Gayunpaman, nararapat maipakita ang kaibahan ng gantimpalal o reward sa
papuri dahil sa nagawa ng pangkat dahil maaring makapagpatas ito ng kompetsyonat
makabawas ng kooperasyon.
5. Binabago ang mga tema pagkatapos ng apat o limang lingo upang magkaroon ng
oportunidad ang mga mag-aaral na makasama ang ibang mag-aaral at upang bigyan ang
grupo na mababa ang nakuhang iskor ng panibagong pagkakataon.

Ang Team-Assisted Instruction (TAI)
Ang mga Hakbang sa STAD ay halos katulad ng mga hakbang sa Team-Assisted

Instruction (TAI). naiiba nang kaunti ang TAI dahil higit nitong binigbigyang-diin ang pagtataya
sa kahinaan o pag-diagnose sa pamamagitan ng panimula at pangwakas na pagsusulat at
masteri ng mga kasanayan sa pamamagitan ng mga praktis na pagsusulit sa mga team. Sa una
ay ang mag-aaral ang sumasagot nang sarilinan sa gawaing papel tsinetsek ito ng kasama niya
sa team at naglalaan din ng tulong (Badayos, 2008).
KASANAYAN SA PAGKATUTO AT INOBASYON (LEARNING AND INNOVATION SKILLS)
A. Pagkakamalikhain at pagkamapag-alam (creativity and curiosity)

B. Mapanuring pag-iisip, paglutas sa problema (critical thinking problem solving skills)
C. Paghaharap sa mga hamon (risk taking).
D. Epektibong kasanayan pangkomunikasyon (communication skills)
E. Kasanayan sa kolaboratibo, interpersonal at panggrupong gawain (collaboration and
interpersonal skills)
F. At Pantrabahong Gawain (life and career skills)
G. Fleksibilidad at pag-aangkop sa mga sitwasyon (flexibility and adaptibility)
H. Pagkukusa at kakayahang makagwa sa sarili (initiative and self-direction)
I. Sosyal at cross kultural na kasanayan (social and cross-cultural skills)
J. Pagiging produktibo, at akawntabilidad (productivity and accountability)
K. Pamumuno at responsibilidad (leadership and responsibility)
L. Etikal, moral; at espiritwal na pagpapahalaga (ethical, moral and spiritual values)
Ano nga ba ang tinataguriang 21st Century Skills?
Tumutukoy ito sa masteri ng mga ubod na mga asignatura (core subjects) at ang mga
tema nito ay mahalaga sa mga mag-aaral sa kasulukuyang siglo (Casanova, 2013). Kabilang sa
mga ubod na asignatura ang English, PAGBASA O SINING NG WIKA MGA WIKAIN SA MUNDO,
MGA SINING, MATEMATIKA, EKONOMIKS,, AGHAM, HEOGRAPIYA,
KASAYSAYAN, AT PAMAHALAAN AT SIBIKA. Pinalaganap ng 21 st century skills ang pag-
unawa ng mga akademikong nilalaman sa higit na mataas na antas sa pamamagitan ng
pagsasaayos ng mga interdisiplinaryong mga tema sa mga mag-aaral ng mga ubod na
Asignatura.Kabilang sa mga interdisiplinaryong tema ang mga sumusunod: GLOBAL
AWARENESS; FINACIAL, ECONOMIC, BUSINESS, AND ENTREPRENEURIAL LITERACY;

CIVIC LITERACY; HEALTH LITERACY; AT ENVIRONMENTAL LITERACY. Kaakibat ng mga

pagharap sa mga interdisiplinaryong tema ang paglinag ng mga pagkatutuo at inobatibong
kasanayan (skills), pagkamalikhain (craetivity); kritikal na pag-iisip at paglutas ng suliranin (critical
thinking and problem-solving); komunikasyon at kolaborasyon (commjunication and
collaboration); kasanayan sa buhay ay karera (life abd career skills); atr kasanayn sa
impormasyon, midya at teknolohiya (information, media and technology skills).
ASPEKTONG PAG-UNAWA (SIX FACETS OF ENDERSTANDING)
1. PAGPAPALIWANAG- (EXPLANATION) – Ang mga mag-aaral nay maaaring

makapagbigay ng maselan at angkop na mga paliwanag at teorya na nagtataglay ng
kaalaman at katanggap-tanggap na paglalahad ng mga pangyayari, pagkilos at mga
ideya.
2. PAGPAPAKAHULUGAN – (INTERPRETATION) – Ang mga mag-aarl ay lumilikha ng
sariling kahulugan sa kanilang natatanggap na karunungan at kaalaman.
3. PALALAPAT – (APPLICATION)– Ang mga mag-aaral ay nagtataglay ng kakayahan na
magamit ang kanilang natutuhan nang epiktibo sa bagong sitwasyon at malalim na
konteksto
4. PAGBIBIGAY NG SARILING REAKSSIYON – Nakikita ng mga mag-aaral ang kritikal at
malalim na punto. ang mga mag-aaral ay maaring magbigay ng sariling pananaw hinggil
sa anumang pangyayari, katangian at kilos ng mga tauhan. iba’t ibang sitwasyon,
kalagayan panlipunan, at iba pa. maaring ibatay ang pananaw sa namamasid,
nararamdaman, at nararanasan.
5. PAKIKISANGKOT (PAGPAPAHAYAG/PAGDAMA NG SARILING DAMDAMIN) – Pag-
uugnay ng sariling damdamin at damdamin ng iba kung ikaw ang nasa kalagayan nila.
6. PAGKILALA SA SARILI- Kasamang unawain ang limitasyon ng kanyang hangganan o
kakayahan at kung paano ang takbo ng kanyang pag-iisip at pagkilos pati ang
kinakailangang pag-unawa.

Gawain #1. Deadline of Submission: Rubriks, p.
Panuto:
A. Mag-interbyu (Online) ng mga guro (3) sa Filipino na nasa matagal na serbisyo ukol sa mga
sumusunod:
1. Reaksyon sa Binagong Kurikulum sa Batayang edukasyon
2. Pinakamabisang dulog; pamamaraan, at estratehiya sa pagtuturo ng Wika at Panitikan sa
kurikulum ng edukasyong Sekondarya
3. Pinakamainam na gamiting Format ng banghay-aralin sa pagtuturo ng wika at panitikan.
B. Manatiling pribado ang mga pangalan ng gurong iniinterbyu.
Gurong Reaksyon sa Pinakamabisang Pinakamainam na Pangkalahatang
Iniinterbyu Binagong dulog; gamiting Format ng Impresyon
Kurikulum sa pamamaraan, at banghay-aralin sa
Batayang estratehiya sa pagtuturo ng wika
at panitikan
Edukasyon pagtuturo ng
Wika at
Panitikan sa
kurikulum ng
edukasyong
Sekondarya(Lah
at ng nabanggit
sa Yunit 3 at
Yunit 5 ay
maaaring
itanong)
Guro # 1
Guro #2
Guro # 3
Gawain # 2.Sagutin ang tanong.(P.S. Rubriks sa Sanaysay)
A. Naniniwala ka bang ang epektibong pagtuturo ay nakabatay sa isang masusing pagpaplano o

mayroong iba pang mga tradisyunal na gawi na mas malaki ang impluwensya sa mahusay na
pagtuturo? Kung mayroon, ano-ano ang mga ito?

QUIZ
P.S. Antabayan ang petsa at oras ng pasulit.

Modyul 1
Yunit 6. Pagpaplano ng Aralin sa Pagtuturo ng

Makrong Kasanayan
Nilalayon ng Yunit 6 na mapalawak ang kaisipan ng mga gurobalang

araw sa Filipino hinggil sa transaksyunal na dulog sa pagtuturo at pagbibigay
–diin sa isang perspektibong literasi sa halip na hiwa-hiwalay napagtanaw sa
paglinang ng pagbasa, pagsulat, pagsasalita, pakikinig, pagtanaw at pag-
iisip. Lumalabas sa maraming pag-aaral at pananaliksik ang ideya na
holistikong natutuhan ng mga mag-aaral ang wika sa halip na hiwa-hiwalay
at paunti-unti (Halliday, 1975, Badayos, 2008).
Inaasahang Bunga ng Pagkatuto
a. nakabubuo ng reperensyal na pagsulat gaya ng pagsulat ng piling liham na angkop sa

komunikasyon sa trabaho ayon sa inilahad sa patnubay ng korespondensya opisyal;
talumpating pinaghandaan; dokumentasyon at malikhaing pagsulat gaya ng pick up lines
at textula.
Pretest/Panimulang Pasulit
P.S. Antabayan ang oras at Petsa

Nilalaman
Ano ang Pakikinig?
Ang pakikinig ay pagbibigay diwa o pakahulugan sa wikang sinasalita. Ito ay ang

pagbuo ng kahulugan sa pamamagian ng pandinig, pag-aasam, paghuhula, pagpopokus,
paglalarawan, pag-uugnay, paglalahat, at pagpapahalaga. Ito rin ay may kakayahang
maunawaan at matukoy ang sinasabi ng ating kausap (Yagang, 1993, Badayos, 2008).
Mga Layunin sa Pagtuturo ng Pakikinig sa Paaralan (Badayos, 2008)
Elementarya
Nagagamit nang may ganap na kahusayan ang mga batayang kasanayan sa

pakikinig.
Sekondarya
1. Napalalawak ang mga kasanayan sa pag-unawa, pakahulugan, pagsusuri,

pagbibigay-halaga at mga kaisipan o paksang napakinggan.
2. Nahuhubog at napauunlad ang mga kasanayang mag-isip ay kakayahang
mangatwiran sa pamamagitan ng pakikinig tungkol sa mga kaalamang pangwika at
pampanitikan;
3. Napalalawak ang nakalaang pagkakataon sa pakikinig sa radio at mga kauring
talastasan bilang mabilis at matipid na daanan ng impormasyon o komunikasyon.

Ano ang Pagsasalita?
Ang pagsasalita ang pinakagamiting pagpapahayag sa wika. Halos lahat ng bata ay

may taglay na katatasan sa pagsasalita bago pa man sila pumasok sa paaralan. Ang
pasalitang –wika ay mahalagang sangkap sa pagkatuto (Cazden, 1986, Badayos, 2008).
Mga Layunin sa Pagtuturo ng Pagsasalita sa Paaralan (Badayos, 2008)
Ang mga layunin sa pagtuturo ng pagsasalita ay mas higit na nakapokus sa

tungkuling interaksyunal kaysa tungkuling transaksyunal.
Ilang halimbawa ng Tungkuling Ilang halimbawa ng Tungkuling

Transaksyunal: Interaksyunal:
 Paghingi ng impormasyon  Pagtatanong kung nakatitiyak

 Pagtatanong kung may ang isang tao sa isang bagay
nalalaman ba ang isang tao sa  Pagsasabi ng inaakala na
isang bagay maaari/possible o di
 Pagsasabi nang may alam sa maaari/imposible
isang bagay  Pagmumungkahi
 Pagpapaalala  Pagtutulad
 Pagsasabing hindi tama ang  Paghingi ng pahintulot
isang bagay  Pagrereklamo
 Atbp.  Atbp.
Ano ang Pagbasa?
Ayon kay Goodman (1973), ang pagbasa ay isang psycholinguistic guessing game
na kung saan ang nagbabasa ay nagbubuong muli ng isang mensahe o kaisipang hango sa
tekstong binabasa. Ayon naman kay Coady (1979), sa kanyang elaborasyon sa kaisipan ni
Goodman (1973) para sa lubusang pag-unawa ng isang teksto, kailangang ang dating
kaalaman ng tagabasa ay maiugnay niya sa kanyang kakayahang bumuo ng mga
konsepto/kaisipan at kasanayan sa pagpoproseso ng mga impormasyong masasalamin sa
teksto.

Mga Layunin sa Pagtuturo ng Pagbasa sa Paaralan (Badayos, 2008)
1. Matulungan ang mga mag-aaral na magkaroon ng kusa sa pagbabasa nang

malaya.
2. Lilinangin ang kasanayan sa pagtugon sa teksto.
3. Tulungan ang mga mag-aaral na magbasa nang may sapat na pag-unawa.
4. Tulungan ang mga mag-aaral na magbasa nang may angkop na bilis.
5. Tulungan ang mag-aaral ng epektibong pagbasa nang tahimik.
Ano ang Pagsulat?
Ang pagsusulat ay pagsasalin ng talino sa papel. Ito ay pormal na pinag-aaralan.

Ang paglalapit ng lapis sa papel ay isang mabagal at kompleks na proseso. Ito ay isang
sining na nangangailangan ng malalim na pag-unawa at pag-iisip (Badayos, 2008).
Ang mga Layunin sa Pagtuturo ng Pagsulat sa Paaralan (Badayos, 2008)
1. Ang mga gawain sa pagsulat ay mahalagang daan upang mapagsama-sama at

mapatibay ang mga kasanayang natamo sa iba pang makrong kasanayan gaya ng
sa pakikinig, pagsasalita at pagbasa.
2. Ang mga gawain sa pagsulat ay iba’t iba at ito ay maaaring silbing pangganyak at
maaari ring tanawin bilang tagapamagitan sa mga gawain sa pagbasa o pagsasalita.
3. Ang mga gawain sa pagsulat ay maaaring tagatala ng kung ano ang mga natutuhan
sa pagsasalita at nakatutulong din sa pagpapanatili ng mga natutuhang talasalitaan
at mga istruktura ng pangungusap.
4. Ang pag-uugnay ng pagsulat sa iba pang mga kasanayang pangwika ay
magbubunsod ng isang realisasyon hinggil sa kahalagahan ng pagsulat sa tunay na
buhay, hal.; pagsagot sa telepono at pagtatala ng mensahe na nais ipabatid ng
kausap sa telepono.
5. Ang pagsulat ay isan mabisang paraan ng pagtataya para sa malaking bilang n mga-
aaral.

Ang Pagpaplano ng Pagtuturo ng Makrong Kasanayang Pangwika
Ang pangunahing layunin ng edukasyon ay magturo, malayo sa tinatawag na tradisyunal

na uri ng pagkakaloob ng transportasyon, kundi yaong dinamikong prosesong intersektoral na
tumutuklas at kumilala sa potensyal at kapasidad ng mga mag-aaral sa paglinang ng mga
kaalaman at kasanayan, sa paghubog ng halahang pantao at sa pagbuo ng etika ng paggawa ng
mahalaga para sa responsible at pruduktibong buhay sa lipunan.
Noong mga nakaraang taon ay ginulantang ang mga guro sa pagrereporma ng
kurikulum sa edukasyon. Binawasan ang mga asignatura sa layuninng maibalik ang mga
batayang kaalaman ng mga mag-aaral na nang malaunan ay tinawag na millennium curriculum.
Sa mga repormang nagaganap sa kurikulum, hindi maipagkakailang maraming nagpahahayag
ng pagsang-ayon at pagtutol. Nagpapatunay lamang na umiiral pa ang demokrasya sa bansa.
Nagpapatunay ring malakas ang paggamit ng mga administrador at guro ng kanilang kritikal na
pag-iisip upang makapagsuri at makapagpahayag. Ngunit sa limang batayang asignaturang
ipinatupad ng DepEd- English, Filipino, Matematika, Agham at Makabayan ay iisa rin ang tiyak:
ang Filipino ay tinatanggap nating lahat nang walang pagtutol. Pagpapatunay lamang na hindi
nagkamali ang DepEd na panatilihin ang Filipino bilang asignatura dahil ang wika ay buhay,
daynmiko, malikhain, arbitraryo at patuloy na nagbabago.
Kung paano ituturo ang Filipino bilang asignatura sa bagong kurikulum ay hindi isang
malaking problema dahil ang wikang Filipino ay gamit ng midyum sa pagtuturo mula pa noon
hanggang ngayon. Kailangang ipokus ang pagtuturo sa apat na makrong kasanayan:
pakikinig, pagsasalita, pagbasa, at pagsulat.
Ang mga Estratehiya sa Pagtuturo ng mga Makrong Kasanayan Batay sa Kompentensi
Kompetensi 1 Mga Estratehiya at Kasanayan sa Pagbasa at Pagsulat
1. Ituro ang ponetika at pagsusuring istruktural sa pagbuo ng salita:

a) Paghahanap ng salitang-ugat
b) Paglalapi
c) Pagpapantig
2. Ibigay ang kahulugan ng salita sa tulong ng mga panlapi
3. Iugnay ang dati nang nalalaman sa lahat ng pinagkunan ng impormasyon sa teksto
sa pagbasa ng pasalita.

4. Palawakin ang talasalitaan:

a) Malawakang pagbasa
b) Pag-aaral ng salita
c) Pakikinig
d) Pagtatalakayan
e) Book talk
f) Pagtatatag ng book clubs
g) Pagdaraos ng seminar
h) Panonood
i) Pagsasatao
j) Pag-aaral sa kahusayan ng awtor
5. Gumamit ng mga kagamitang mula sa iba’t ibang sanggunian:
a) Diksyunaryo
b) Glosaryo
6. Magpabasa ng mga babasahin mula sa materyal na pinili ng mga mag-aaral na

makatutulong sa kanilang:
a) Katatasan ng pagbigkas/pasasalita
b) Pagbuod ng kaalaman
c) Pagpapalawak ng talasalitaan
Kompentensi 2 Pag-unawa sa Tekstong Nabasa, Narinig o Napanood
1. Gumamit ng mga estratehiyang metakognitib upang maunawaan ang binasa

a) Muling pagbabasa
b) Paunang pagbabasa
c) Paghingi ng tulong
d) Pagbasa nang mabilis
e) Pagtatanong
f) Pagsasalaysay sa sariling pangungusap
g) Pagkukwentong muli
2. Magpabigay ng interaksyon sa teksto bago bumasa/makinig/manood; habang
bumabasa/nakikinig/nanonood;at pagkatapos bumasa/makinig/ manood sa
pamamamgitang ng:

a) Pagbuo ng layunin
b) Pagbasang muli ng teksto
c) Pagtitimbang
d) Pagtatanong
e) Pagahahanap ng impormasyon para sa mga tiyak na layunin
f) Pakikipag-ugnayan
g) Paggamit ng istruktura ng kwento at pagsusunud-sunud ng teksto upang
maunawaan.
3. Magbasa ng barayti ng mga teksto:
a) Piksyon
(1) Maikling kwento
(2) Nobela
(3) Kababalaghan
(4) Kwentong-bayang
(5) Pabula
b) Di-piksyon
(1) Talambuhay
(2) Liham
(3) Artikulo
c) Tula
(1) Salawikain
(2) Bugtong
(3) Simpleng tula
(4) Dula
4. Ipakilala at pabigyan ng kahulugan ang mga elemento ng piksyon at di-piksyon at

sumusorta sa pamamamgitan ng paggamit ng teksto sa pagkilala ng:
a) Layunin ng awtor
b) Banghay
c) Tunggalian
d) Pagkakasunod-sunod
e) Paglutas ng suliranin
f) Aral o mensahe
g) Pangunahing ideya o mga sumusuportang detalye

h) Sanhi at bunga
i) Katotohanan at opinion
j) Pananaw ng awtor at ng tauhan
k) Paggamit ng mga tayutay
5. Pabuuin ng kongklusyon, pagawan ng paglalahat at pangangalap ng suporta sa

paggamit ng teksto
6. Ipabuo ang pangunahing ideya mula sa isinulat o isinalitang tekstong
7. Magparining habang:
a) Nakaharap sa tagapagsalita
b) Isinasagawa ang kontak ng mga mata
c) Nagtatanong upang linawin ang mensahe
d) Nagtatanong upang makakuha ng karagdagang impormasyon o ideya.
Pinagkukunan: Badayos, 2008

Gawain # 1. Deadline:
A. Panuto: Punan ng masining na mga salita ang mga pick-up line na nasa ibaba.
P. S Rubriks ng Pick up line sa p.166.
Halimbawa: “Ang love parang bayad sa jeep.. minsan, hindi nasusuklian”
1.) Alam mo, para kang pader

2.) Nagpapabango ka ba?
3.) Tatakbo ka ba sa eleksyon?
4.) May alaga ka bang hayop?
5.) Nakarating ka na ba sa disyerto?
B. Pagbuo ng limang (5) TEXTULA (I-TEXT ang TULA); Rubriks, sa pahina 170.
Panuto: Mag-isip ng paksang gagawin mong TEXTULA.Gawing gabay ang KISS (Kahit
Ilang Simpleng Salita) upang makabuo ng epektibo at nakakaaliw na TEXTULA.
Halimbawa: (Maaaring ang paksa ay mga totoong karanasan sa buhay)
Pagkamulat ng mata
Meron akong nakita
Babaeng maganda
Ikaw pala yan, aking ina!
Binabati ka namin sa pagtatapos mo

sa Gawain #1 ng Yunit na ito!!!!
Laban lang!!!

Gawain # 2. Deadline:
Panuto: May tatlong aktibiti (A, B, C) sa Gawain #2. Mamili ng isang (1) aktibiti sa
ibaba at ipasa sa messenger o email ad.
A. PAGBIGKAS NG TALUMPATING PINAGHANDAAN (Inspirational

Message); (video)-Paksa: Ang Estado ng mga Kabataan sa Panahon ng
Pandemya
P.S. Rubriks ng PAGBIGKAS NG TALUMPATING PINAGHANDAAN, P.167.
B. Pagsulat ng ilang uri ng mga liham sa trabaho (Mortera, 2019)
Panuto: Pumili at sumulat ng isa sa tatlong (3) uri ng liham sa tabaho: Ilang halimbawa ng
uri ng trabaho:
1.Pagbati/Letter of Congratulations;
2.Kahilingan/Letter of Request;
3. Pagtatanong/Letter of Inquiry)
P.S. Rubriks ng Liham sa Trabaho (ayon sa Korespondensya Opisyal, 2015),p. 162.
Binabati kita sa ipinakikita

mong talento at husay sa
pagsasagawa ng Gawain # 2
sa Yunit na ito!!!
Bilib ako sa ‘yo!!!!!

Modyul 1
Yunit 7. Pagpaplano ng Aralin sa Pagtuturo ng

Talasalitaan
Ang paglinang ng talasalitaan ay dapat iangkop sa yugto ng kognitibong

debelopment ng mga mag-aaral. Habang umuunlad ang kakayahang kognitibo
o pag-iisip ng mga bata, kasabay rin nilang natutuhang gamitin ang mga salita
sa kaparaanang hayrarkikal. Kaya, sa Yunit na ito, dapat isaalang-alang ng mga
bagong guro balang-araw sa Filipino ang mga katangian at kalikasan ng mga
salita kung nais niyang maituro nang mahusay ang talasalitaan.
a. nakasusulat ng malikhaing gawain para sa paglinang ng talasalitaan.

Nilalaman
ANG GURO AT ANG PAGLINANG NG TALASALITAAN
Malinaw sa atin na kailangang may alam ang mga mag-aaral sa pagpapakahulugan ng

iba’t ibang uri ng mga salita kung nais nilang maging mahusay sa pagbasa. Ngunit ang hindi
malinaw ay kung ano ang tungkuling mahusay sa pagbasa. Ngunit ang hindi malinaw ay kung
ano ang tungkuling dapat magampanan ng guro upang matulungan ang mga mag-aaral sa
pagtatamo ng kahusayan sa pagbibigay-kahulugan sa mga salita. Tanggapin natin na lahat halos
ng pagtuturo ay sinisimulan sa paglinag ng talasalitaan dahil sa mga salita napapaloob ang mga
konseptong bumubuo ng isang kaalaman o kaisipan. At totoong magiging mahirap ang pag-unawa
ng anumang aralin kung walang panimulang gawain sa paglalahad at pag-alam ng kahulugan ng
mga bagong salita na gagamitan sa akto ng pagtuturo.
Maraming pagkakataon sa ating pang-araw-araw na pakikipag-ugnayan ang

nangangailangan ng paghahanap ng bagong mga salita. Ang mga salitang inaakala ng guro na
nabago para sa mga mag-aaral ay binigyan niya ng kaukulang paglilinaw at pagpapakahulugan.
Minsan pa nga, hindi ka naman nagbabasa ngunit ang pag-alam sa kahulugan ng salita ay
mahalaga gaya ng demostrasyon na isinasagawa ng isang tagasanay ng tennis upang
maipaliwanag ang kahulugan ng volley. Sa kabuuan, ang pokus ng kabanatang ito ay ang
pagtuklas kung ano ang pinakamabisang pamamaraan sa paglinang at paglago ng sarling
talasalitaan.
Ang isang tao ay maaring magtaglay ng isang komprehensibong set ng mga bokabularyo
at may tiyak ding set ng mga salita. Narito ang mga pangunahing uri ng bokabularyo na dapat
ay may kabatiran ang bawat guro at edukador (Badayos, 2008).
 Bokabularyong receptive - lahat ng salitang nauunawaan ng isang tao kapag ang

mga ito ay nakita o naring (kasama rito ang mga bokabularyo sa pagbasa at pakikinig)
 Bokabularyong pampaningin – lahat ng mga salitang agad nabibigkas kapag nakikita
 Bokabularyo sa pagbasa – lahat ng kilalang mga salita sa anyo nitong limbag (kasama
rito ang mga bokabularyong pampaningin)
 Bokabularyo sa pakikinig – lahat ng kilalang mga salita sa anyo nitong pampakinig
 Bokaburlayong ekspresib – lahat ng mga salita na nagagamit nang wasto sa
pagsasalita o pagsulat.

 Bokabularyo sa pagsasalita – lahat ng mga salitang nagagamit nang tama sa anyong

pasalita
 Bokabularyo sa pagsulat – lahat ngmga salitang nagagamit nang wasto sa pasulat
 Bokabularyo sa teknikal - lahat ng mga salitang kauganay ng isang tiyak na larangan
ng pag-aaral
 Bokabularyong panlahat - lahat ng mga salitang walang kaugnayan sa alinman sa
mga tiyak na lawak na pag-aaral
Mahalaga rin sigurong tanawin ang mga uring ito ng bokabularyo bilang mga pares na
nagsasalungat gaya halimbawa ng ekspresib vs reseptib na bokabularyo; teknikal vs panlahat;
pagbasa vs bokabularyo sa pakikinig; at iba pa.
ANO ANG TALASALITAAN?
Ang mga salita na itinuturing na pinakadiwa ng isang wika ay ang kabuuang talasalitaan
ng wikang ito. Ayon sa mga Anglo-Saxon, ang talasalitaan ay isang imbakan ng mga salita na
dapat angkinin at mahalagahin. Sa mga Intsik naman, ito’y isang malwak na dagat ng mga salita
na dapat huluhin. Alin sa dalawang kaisipang ito ang inyong hihgit na sinasang-ayunan?
Gumagamit tayo ng mga salita sa pagpahayag ng ating naiisip at nadarama. At dapat

isaisip na mahalaga ang wastong paggamit ng mga salita sa ating pang araw-araw na
pakikipagtalastasan. Ngunit dapat din nating mabatid na ang nagaganap na kawastuhan at
kaliwanangan ng isang mensahe ay nakabatay sa mga salitang ating pinili. Ang mga salita bilang
pinakamahalagang sangkap ng wika ay mauuri natin sa dalawang pangkat: mga salitang
pangnilalaman (content words) at mga salitang pangkayarian(function words).
1. Mga salitang pangnilalaman

Ito ay mga salitang may isang tiyak na kahulugan at nagsisilbing mahahalagang
salita sa loob ng pangungusap. Ang mga salitang ito’y maaring tumukoy sa isang tao,
halimabawa, titser; isang bagay- lapis; kilos o galaw- tumayo, lumundag: katangian-
maganda;o di kaya’y isang kalagayan-matiwasay. Ang mga salitang ito’y may taglay
ng sariling kahulugan kahit na hindi pa isama sa ibang salita. Kabilang sa mga
salitang pangnilalaman ay mga pangnglan, pandiwa, pang- uri, at pang-abay.
2. Mga salitang pangkayarian

Ito ay mga salita o kataga na nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan kapag

nasa pangungusap at tungkulin nito na mapagsama-sama at mapag-ugnay-
ugnayang ang mga salitang pangnilalaman, upang makabuo ng pangungusap.
Kabilang sa mga salitang pangkayarian ang mga pangatnig, pang-angkop, pang-
ukol, pantukoy, at pangawing.
ANG PAGLINANG NG TALASALITAAN

Ang pagtatamo ng mga salita ay maaring bunga ng isnag pagliunag ng talasalitaan. Ayon
kay Channel (1998), ang isang bagong talsalitaan ay maangkin lamang ng mag-aaral kung
maibibigay niya ang kahulugan alinsunod sa gamit nito sa loob at labas ng isang konteksto at
magagamit din niya ito nang buong husay sa pakikipagtalastasan.
1. Ano ang ibig sabihin ng pag-alam sa kahulugan ng isang salita?

Kailangang may sapat na kamalayan sa iba’t ibang katangian ng isang salita ang mag-
aaral bago lubusang sabihin na alam niya ang salitang ito. Dapat may kabatiran ang mag-aaral
sa kahulugan nito sa kasalukayang konteksto; ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa ibang
saliuta na may katulad na kahulugan; ang ibang kahulugan na maari nitong taglayin; ang ibang
anyo nitong panggramatika; paano ginagamit an salita at mga sitwasyong pinaggamitan nito.
Halimabawa: pansinin ang iba-ibang kahulugan ng mga salitang iisa ang baybay ngunit
magkakaiba ng bigkas.
a. Tubo
Maaaring kahulugan:
Tubó – isang uri ng pananim
Tubo – bakal na padaluyan ng tubig
Tubò– pakinabang sa isang negosyo
Tubô – sumibol na
b. Paso
Maaring kahulugan
Paso – makitid na daan
Pasó – lipas na
Paso – taniman ng halaman

Pasò – lapnos dahil sa init
2. Mga salik na nakaiimpluwensya sa paglinang ng talasalitaan

May ilang salik na nakakaapekto sa paglinang ng talasalitaan ng mga mag-aaral. May
mga pag-aaral na nagpapatunay na ang mga salitang natutuhan sa pamamagitan ng aktibong
paggamit nito ay higit na matatandaan kaysa sa mga salitang naririnig lamang o nababasa kaya.
Ang pag-uulit at malimit kaysa sa mga salitang naririnig lamang o nababasa kaya. Ang pag-uulit
at malimit na paggamit ng mga salita ay mahalaga para sa pagtatamo nito. Ang sampung
minutong pagsasanay sa paglinang ng talasalitaan sa araw-araw ay mas mabisa kaysa sa
minsang limampung minutong pangklase.
3. Mga talasalitaang aktib at pasib

Aktib at pasibong nagagamit ng isang taal na tagapagsalita ng wika ang mga salita o
talasalitaan.
 Aktibong ginagamit ng isang tao ang mga salita kapag siya’y
nagtatalumpati o di kaya’y nagsusulat.
 Pasibong nagagamit ang mga salita sa pakikinig at pagbasa. Ito’y
tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na maunawaan ang mga salitang
ginagamit sa pagsasalita at pagsulat ng ibang tao.
4. Ang Aktibo at Pasibong gamit ng mga Salita
Tinatayang mas maraming salita ang nauunawaan ng isang tao kaysa sa mga salitang
aktibo niyang nagagamit. Ayon kina Richards et al. (1985), ang isang taal na tagapagsalita ng
wika ay maaring magtaglay ng mahigit sa 100,000 pasibong talasalitaan ngunit ang taglay niyang
aktibong talasalitaan ay maaring nasa pagitan lamang ng 10,000 hanggang 20,000 salita.
Sa pagtuturo at pagkatuto ng wika, dapat pagpasiyahan ng guro ang mga salita sa

palagay niya’y karapat-dapat na ituro para sa aktibong gamit at aling mga salita ang mahalagang
nakikilala o natutukoy ng mga mag-aaral kapag silay nakikinig o nagbabasa. Kaya sa pagtuturo
ng talasalitaan, hindi kailangang bigyan ng magkakaparehong diin ang mga salitang nililinang.
Kailangang maglaan ang guro ng mahaba-habang panahon para sa pagbibigay ng mga
halimbawa, pagbibigay ng mga tanong at paglikha ng mga pagsasanay kung saan magagamit
ng mga mag-aaral ang matutuhang mga bagong salita upang lubusang malinang ang aktibong
talasalitaan ng mga mag-aaral. Madaling maituturo ang mga pasibong

talasalitaan. Halimbawa, maaaring himukin ang mga mag-aaral na hulaan ang kahulugan ng
isang salita ayon sa pagkakagamit nito sa pangungusap. Dapat ding ipabatid sa mga mag- aaral
na hindi nila kailangang alamin lahat ang kahulugan ng mga salitang makakaharap nila sa araw-
araw. Sa halip, kinakailangang marunong silang pumili ng mga salitang sa palagay nila’y kapaki-
pakinabang. Higit pa rito, malamang na makatagpo ang mga mag-aaral ng mga salitang sa
palagay nila’y mahalaga para sa kanilang personal na pangangailangan, ituro o hindi ng
guro.
ANG MGA SALITA AT PAGPAPAKAHULUGAN SA MGA ITO
Maraming dapat alamin ang guro tungkol sa kalikasan at katangian ng mga salita kung
nais niyang maituro nang mahusay ang talasalitaan. Tatalakayin sa bahaging itoi ang ilang
konsepto o kaisipan na may kaugnayan sa mga salita at ang kanilang taglya na kahulugan.
1. Denotasyon
Kung pinag-uusapan ang mga pagpapakahulugan sa isang salita, karaniwan nang
tinutukoy ay ang kahuhlugan nitong konseptwal, iyong kahulugang nag-uugnay rito sa isang
bagay, ntao, lugar, o pangyayari. Ito ang tinatawag nating kahulugang denotatib. Halimbawa,
ang denotasyon ng salitang bahay ay isang tirahan- isang gusali na itinayo para sa tirahan
ngmga tao. Ang denotibong kahulugan ay ipinalalagay ito kahit na sa iba’t ibang konntkeksto.
Ang denotibong kahulugan ay ipinalalagay na sentral o pangunahing kahulugan ng isang
talasalitaan.
2. Konotasyon
Bukod sa kahulugang denotibo, ang isang salita ay maaringmagtagalay ng mga pahiwatig
na emosyonal o pansaloobin. May mga salitang nagtataglay ng positibo o negatibong
konotasyon.Samatanlang ang iba’y maaring neutral ang kahulugan. Suriin natin ang mga
salitang panukala at pakana na parehong nangangahulugan ng isang proyekto o prosisyon.
Kung ang panukala ay may positibong konotasyon, negatibo namna ang pahiwatig ng salitang
pakana.
Ang mga pagpapakahulugan konotibo ay maaring mag-iba-iba ayon sa saloobin,

karanasan at sitwasyon ng isang tao. Halimbawa, ang salitang dagat ay maaring magkaroon ng
iba-ibang pakahulugan tulad ng malawak, tahimik, masungit, mapanganib, at iba pa.

Mayroon ding pagpapakauhulugang konotibo na kaugnay sa sosyo-kutural na kaligiran

na ikinakapit ng isang pangkat ng tao sa isang aytem na leksil. Ang kulay na pula, halimbvawa,
ay may konotasyon nag kasaganaan at magandang kapalaran para sa mga intsik, samatalang
sa ibang tao, ito’y maaring maghudyat ng panganib o di kaya’y pagsalakay.
3. Salita na maraming kahulugan (Polysemy)
May mga salita na iisa ang anyo subalit nagtataglay ng dalwa o mahigit pang kahulugan.
Polysemy ang tawag sa mga salitang ito. Kung bababsahin o di kaya’y maririning natin ang
salitang kamay, agad na pumapasok sa ating isipin na itoy bahagi n gating katawan. Ngunit maari
rin itong magtaglay ng iba-ibang kahulugan gaya ng mga sumusunod na halimbawa: kamaya na
bakal, mahabang kamya, malikot na kamay, atbp. Samaktuwid, hindi sapata na masasabi ng
mag-aaral ang kahulugan ng salita ayon sa pagkakagamit sa pangungusap. Dapat ding talayin
ang lawak ng mgagamit nito na magpapakita ng isang dimension ng kakakyahang komunitib ng
mag-aaral.
ANG PAG-UUGNAY NG MGA SALITA
Sa ating pagtuturo ng talasalitaan, karaniwan nating itinatanong ang sumusunod.
Anong ibang salita ang kasingkahulugan ng ?
Ano ang kasalungat ng ?
Ano ang panlalaki/pambabaeng anyo ng salitang ?
Kung si Jaypee ay pamangkin ni Rod, ni Jaypee si

Rod?
“ano ba ang tatyaw?
“iyon ay ”
Alin ang hindi kasama sa pangkat: baso, pinggan, platito, kutsara,

tinidor, batya?
Kung: mag-aaral: paaralan: nars: ?

Ginagawa natin ang ganitong pagtatanong dahil mas madaling matutuhan at

mauunawaan ang isang salita kung ito’y maiuugnay sa ibang salita. Halimbawa: ang tiyangge
ay madaling maunawaan kung maiuugnay ito sa palengke o pamimili: ang takam na takam ay
maiuugnay sa pagkain.
1. Kasingkahulugan
May mga salita na halos pareho ang kahulugan. Kung ang isang salita ay may
kahulugang katulad o halos kasingkahulugan ng salita, gaya ng yungib atkuweba,
magkasingkahulugan ang tawag sa mga salitang ito, iba pang halimbawa ang mga
salitang magkasingkahulugan.
 Magsagupa – mag-away >suhay - tukod

 Namtaan – nakita >supling - anak
 Mapintong – matambok > sukab - taksil
 Bagwis – pakpak > mandarambong – magnakaw
Ngunit dapat linawin sa mag-aaral ang lawak ng gamit ng mga salitang

magkakasingkahulugan. Halimbawa: may magkakasingkahulugang salita na hindi maaring
magkapalitan sa gamit tulad ng matangkad at matayog.
Matangkad na babae.
Matayog na puno.
2. Magkasalungat
Ang mga salitang kabaligtaran ng kahulugan ng isang salita ay sinasabing

kasalungat na salita. Ang magkasalungat na mga salita ay ipinakikita sa dayagram sa ibaba
Mga salitang Magkasalungat
Mga Naantas/Nasusukat Tugunan

Mga Komplimentaryo
magbigay – tumanggap mabait-masama

Lalake – babae bumili – magbili maganda-pangit
Buhay – patay
Limot - tandaan mabango-mabaho
Puti - itim

Batay sa dayagram sa itaas, ang mga salitang magkasalungat ay mauuri natin

bilang mga komplimentaryo, mga naantaso nasusukat at mga tugunang salita.
3. Mga Hayponim (Hyponym)

May mga salita na nagkakaugnay sa kahulugan kaya’t ang kahulugan ng isang
salita ay maaring sumaklaw sa kahulugan ng iba pang salita, iyon nga lamang, mas
pangkalahtan ang kahulugan ng isang salita kay sa karamihan. Halimbawa, sa salitang
muwebles, kasama nito ang tiyak na salitang silya – ito ang tinatawag na hayponim. Ang tawag
naman sa salitang muweblis ay superordineyt.
Superordineyt
Muwebles
Kama silya mesa tokador
Mga Hayponim
Kaya nga, ang salitang halaman ay tiyak ito’y tutukuyin na isang punongkahoy.
Pangkalahatang tawag Tiyak Mas tiyak

halaman puno punong Mangga
sasakyan kotse Toyota
tirahan bahay bungalow
IBA PANG URI NG UGNAYAN NG MGA SALITA
Ugnayang bahagi-kabuuan (part-whole relations)
Ang halimbawa sa ibaba ay makatutulong sa iyo upang maunawaan mo nang lubos

ang pagkakaiba ng ugnayan superordineyt—hayponim sa ugnayang bahagi—kabuuan. Ang
kotse ay hayponim ng salitang sasakyan. Isang uri ito ng sasakyan. Samantala, ang manibela
ay hindi isang uri ng kotse ngunit bahagi ng kotse. Ang dahon ay isang bahagi ng halaman, hindi
isang halaman.

Mga sistema
May ilang salita na magkakaugnay dahil sa kabilang sila sa isang sistema. Halimbawa,
ang umaga, tanghali, hapon, at gabi ay mga bahagi ng isang araw. Ang tagsibol, tag-araw,
taglagas, at taglamig ay kabilang sa kategorya ng mga panahon. Anong mga salita ang kabilang
sa sistemang may kaugnay sa paghahati-hati ng taon?
Mga Aytem na Kaugnay ng Isang Salita
Isang teknik sa pagtuturo ng talasalitaan na isinalaalang-alang ang dating ala at

nagpapakita ng kaugnay ng bagong salita pinag-aaralan sa dating ala na ay ang mapang-
konseptwal. Ang mapang-konseptwal ay binubuo sa pamamagitan ng pagtatala ng mga aytem
na may kaugnayan sa isang particular na konsepto. Pag-aralan ang mga halimbawa sa ibaba:
Pinagkukunan: Badayos, 2008,p.389.

PAMANTAYAN SA PAGTUKOY NG MGA TALASALITAANG LILINANGIN
1. Pagkamaituturo (teachability)
Mga salita na mailalarawan o maipapakita nang tuwiran.
2. Pagmakatulad (similarity)
Ito iyong mga salita na may katulad o kasingkahulugan sa W1.
Halimbawa, ang mga salitang magkaugat.
W1=W2
Bahay = balay
Bigas = bugas
Ugat = urat
3. Pagkamakukuha (availability)
Agad na pumapasok na isipan kapag nakita ang salita, e.g. mag-anak, agad na kabuntot
na mga salita nito ay tatay, nanay, kuya, ate, atbp.klasrum…
4. Pagkamasasakop (coverage)
Mga salita na sakop o kaangkan sa pagpapakahulugan ng ibang salita, e.g.
upuan..bangko, silya, batibot, sopa, atbp
5. Lakas sa pagpapakahulugan
Mga salita na kalukob ng isang salita kapag binibigyan ito ng kahulugan.
Pamandong – bandana, paying, sombrero
Sisidlan– karton, baul, maleta
MGA ISTRATEHIYA SA PAGLINANG NG TALASALITAAN
Narito ang ilang teknik o istratehiya sa paglinang ng talasalitaan.

A. Pagsusuri pangkayarian (structural analysis)
Maunawaan ng isang mag-aaral ang isang salita sa pamamagitan ng pagsusuri ng
kayarian nito tulad sa salitang-ugat, mga panlapi, paraan ng pagkakabuo ng salita tulad
ng payak, maylapi, inuulit, o tambalan.
Halimbawa:

Ibigay ang kahulugan ng mga salita ayon sa panlaping ginagamit o paraan ng

pagkakabuo.
Ligaya
Kaligayahan
Maligaya
Kahoy
Makahoy
Kahuyin
Kamoteng-kahoy
B. Paggamit ng mga palatandaan na nagbibigay-kahulugan (context clues)
Ang mga palantandaan o pahiwatig ay makikita sa pamamagitan ng pagsusuri at pag-

uugnay ng mga salitang sinusunodan o sumusunod sa di-kilalang salita. Nasa ibaba ang iba’t
ibang paraan ng pagpapakahulugan ng mga salita sa tulong ng mga pahiwatig.
1. Sa pamamagitan ng kasingkahulugan ng salita na nakapaloob din sa pangungusap

Halimbawa:
May ganap na kasarinlan ang mga mamamayan kung may kalayaan sila sa
pagkilos at pagsasalita.
2. Sa pamamagitan ng kasalungat na kahulugan ng mga salita
Halimbawa:
Umibis ang babae sa tapat ng kaniloang bahay at hindi nito namataan ang
asawang dali-dali naming sumakay na traysikel.
3. Sa pamamagitan ng katuturan o kahulugan ng salita

Halimbawa:
Marubdob ang hangarin ni Andrew na matapos ng pag-aaral kaya’t dibdibin
siyang mag-aaral.
4. Pag-uugnay sa sariling karanasan

Halimbawa:

Dahil mabilis ang pagtaas ng tubig-baha, agad na inilikas ang mga taong nakatira
sa mababang lugar.
5. Ayon sa sitwasyon pinaggagamitan ng salita

Halimbawa:
Naglahong parang bula ang mga salarin nang dumating ang pulutong ng mga pulis
na tutugis sa kanila.
6. Sa pamamagitan ng buod o lagom ng binasa

Halimbawa:
Naranasan niya ang matinding kahirapan sapol pagkabata. Halos sumala sila sa
pagkain at nanlilimahad ang kanilang anyo. Mula siya sa isang maralitang mag-anak.
7. Sa pamamagitan ng pagbibigay ng halimbawa

Halimbawa:
Maiiwasan ang sigalot tulad ng patayan, Nakawan, awayan kung ang bawat isa
ay magbibigayan.
8. Sa pamamagitan ng pormal na depinisyon ng salita
Halimbawa:
Bata pa siya’y sumusulat na siya ng tula. Ito ay isang angyo ng panitikan na may
sukat at tugma.
9. Sa pamamagitan ng paglalarawan
Halimawa:
Sa hawas ng kanyang mukha’y makikitang unti-unti na siyang nagbabago.
Mapupula na ang kanyang mga labi at palagi na siyang nakabihis ng magagandang damit.
Ito’y nagbabayda na sumapit na siya sa yugto ng pagdadalaga.
10. Sa pamamagitan ng paghiwatig na tono o damdamin
Halimbawa:
Napawing bigla ang aking agam-agam nang maulinigan ko ang kanyang tinig.
C. Ang pag-uugnayan ng mga salita (word association)
Hindi lamang kayarian at gamit ng salita ang dapat bigyang-pansin sa
pagpapakahulugan ng mga salita. Mahalaga ring Makita at mausri ang kaugnayan ng mga
salita sa iba pang salita o ideya upang magkaroon ng kabuuang pananaw sa kahulugan
nito.

Narito ang ilang paraang magagamit ng mga mag-aaral sa pagpapalawak ng

kanilang mga aktibo at pasibong talasalitaan.
1. Pagsasama-sama ng angkop na mga salita upang makabuo ng ibang kahulugan
(collocation)
May mga salita na sadyang magkabagay na pagsamahin dahil sa kung ang isang
say isasama sa ibang salita na hindi nito kabagay, malamang na maging maligoy ang
kahulugan nito.
Halimbawa:
a. Sinasabi nating pusong-bato sa halip na pusong-matigas.
b. Matang-lawin sa malilinaw ang paningin sa halip na matang-kuwago.
c. Iba pang halimbawa: sampay-bukod; kutong-lupa; hubog-kandila; kutis-
porselana.
2. Pagbibigay ng iba pang mga salita na halos kapareho rin ng kahulugan ng naunag
salita (clustering)
Halimbaw:
Tanawin= tingnan, masdan, sulyapan, atbp.
3. Pagkilala ng ugnayan ng mga salita ayon sa antas o tindi ng kahulugan na

ipinahahayag
Pansinin ang pagkakaayos ng mga salita ayon sa tindi ng damdaming ipinahahayag.

4. Pagkilala sa istilo ng pagsasalitaan na ginagamit sa pakikipagtalastasan
Ang istilo sa kontekstong ito ay may kinalaman sa lebel o antas ng

pormalidad sa pagsasalita. halimbawa:
kolokyal, impormal, pormal, slang, katawa-tawa, pauya, patuya, at iba pa.
Mga halimbawa:
A. “Hanep ang porma natin, pare. Saan ba ang lamay”

B. “Pare, ang utol kong hoodlum. Ingat ka diyan”
C. “Siya po si Rosa, ang kabiyak ng aking puso”
D. “Pare, arbor naman. Ala na akong bread”
E. “Yosi kayo diyan”
5. Pagpapangkat ng salita ayon sa punong salita o paksa (classification)
Mga halimbawa:
Panlasa: matamis, maskad, mapakla, mapait, matabang, maalat
Kilos: magaslaw, malikot, mabagal, mabilis, mabini, maharot
Pandinig: malagong, dagundong, matinis, malambing, maugong
Paningin: madilim, malinaw, Malabo, maulap

MGA TEKNIK AT MGA GAWAIN SA PAGTUTURO NG TALASALITAAN
Maraming paraan ang maaring gamitin ng guro sa pagbibigay-kahulugan ng isang salita.

Pag-aralan ang halimbawa sa ibaba.
Isinulat ng guro ang salitang kaligayahan sa pisara.
Guro: Sino ang nakakaalam ng kahulugan ng salitang ito?
Kalian mo ito ginagamit? .... ito’y isang damdamin…
Tignan ang larawan. Tama! Ito’y isang bertdey parti.
Pansinin ang mukha ng batang babae.
Oo, siya’y nakangiti.
Ano sa palagay mo ang kanyang nararamdaman?
Sa pagtuturo ng salitang Kaligayahan, maaring gumamit ang guro ng iba’t ibang teknik.
At ang apat na pangunahing teknik sa pagtuturo ngtalasalitaan ay ang sumusno: paggamit ng
biswal, paggamit ng mga salita, paggamit ng diskyunaryo, at pagsasalin.
Paggamit ng biswal
Pagsasalin SALITA paggamit ng mga salita
Paggamit ng diksyunaryo

1. Paggamit ng biswal
Ang mga nakikita at tiyak namga salita gayang mga bagay sa loob ng kalsrum,
mga hayop at mga halaman pati na ang mga lawak ng talasalitaan na batay sa iba’t ibang
tapik o paksa tulad ng mga pagdiriwang, hanapbuhay, pook-dalanginan ay mabisang
maituturo sa tulong ng iba’t ibang mga pantulong na bisawl. Ilan sa mga pantulong na
biswal ay ang mga sumusunod: mga drowing sa pisara, tsart, litrato, plaskard, mapa at
mga tunay na bagay o realia.
Bukod sa mga pantulong na biswal, maaring gamitin din ang guro ang mga
kumpas o galaw, ekspresyon ng mukha at panggagagad.
Paggalaw ng kamay at mga daliri (bilis, maliit, paliko, puluputin, malawak)
Ekspresyon ng mukha sa pagpapakita ng damdamin (masaya, tumatawa, mainit,

nauuhaw, galit, pagod, pagtangi, gusto)
Paggagad ng kilos (kain, madulas, gisingin, dahan-dahan, mabilis, mabagal)

N
arito ang ilang gawaing gumagamit ng biswal sa pagtuturo ng talasalitaan.
a. Ugnayang salita- larawan

Magpakita ng isang larawan at pagbigyan ang mga mag-aaral ng mga
salitang maiugnay nila rito.
Halimbawa:
Ang larawan ng oras ay maaring makakilala ng mga salita gaya ng oras sa:
pagmamadali, huli, maagap, trapik. Maaring isagawa ito nang pasalita o pasulat.
b.Paggamit ng dayagram
Ang paggamit ng mga dayagram at mga grap ay mabisa rin sa pagpapakahulugan

o pagpapaliwanag ng mga konsepto hinggil sa agham, matematika, ekonomik, atbp. Ang
iba’t ibang uri ng mapa ay mabisa rin sa pagpapaliwanag ng mga salita may kaugnayn sa
heograpiya.

2. Paggamit ng mga salita

Kung ang bibigyang-kahulugan ay mga konseptong mahirap maunawaan
(abstrack), mas makabubuting gamitin ng guro ang iba’t ibang berbal teknik gaya ng
sumusunod:
 Paggamit ng kasingkahulugan at depinisyon

 Paggamit ng kasalungat at pagkokontrast
 Paggamit ng konteksto
 Pagsusuri ng kayarian ng mga salita
 Pag-uugnay ng mga salita
Mga halimbawang gawain sa pagtuturo ng talasalitaan na ginagamit ang berbal

na teknik.
A. Larong tugunan
Magpapangkat ang klase sa dalawa. Magbibigay ng isang salita ang unang pangkat at
tutugunan ito ng katugmang salita ng ikalwang pangkat.
Halimbawa:
Pangkat A Pangkat B
Bahay Buhay
Puno Puso
Dakila Payapa
Araw Dalaw
Harana plaka
A. Pagbubuo ng mga salita
a. Ipahanap ang maliit na salitang matatagpuam sa loob ng isang mahabang salita

(magkakasunod na titik lamang)
Halimbawa:

Salita: sumasampalataya
Masa pala sampalataya
Asam asa umasa
Sampal alat sampa
Lata latay
b. Paramihan ng mabubuong salita mula sa isang salitang-ugat sa tulong ng mga

panlapi
Halimbawa:
salitang-ugat: sulat
maaring mabuong mga salita: sulatan, isulat, sinulat, nasulatan, pasulatan, isinulat,
pagsulat, susulatan
c. Pagpuno ng titik
Isulat ang nawawalang titik sa puwang upang mabuo ang salitang kaugnay ng
kahulugan sa kanan.
Salitang-ugat: tanda
Tanda _ _ - huwag kalimutan
_ _tanda- hindi bata
3. Paggamit ng Diksyunaryo
Ang isang mag-aaral na nakakagamit ng diksyunaryo sa pag-alam ng kahulugan
ng isang salita ay malamang na mapauunlad din ang sariling imbakan ng mga talasalitaan.
Magagamit din niya ang diksyunaryo sa paglilinaw ng ilang lawak ng kaalaman tungkol sa
isang gaya ng bahagi ng pananalita, wastong pagbigkas, wastong baybay o di kaya’y ang
pinagmulan ng salita.

4. Pagsasalin
Sa isang kalagayang bilinggwal, ang pagsasalin ay maaaring gamitin para sa

higit na ikalilinaw ng salitang bibigyang-kahulugan. Dapat na maging maingat ang guro
sa paggamit ng pagsasalin dahil sa ito ay ipinapayong gamitin kung wala nang iba pang
paraan o teknik na magagamit sa pagpapakahulugan ng isang salita.
MGA SIMULAIN SA PAGLINANG NG TALASALITAAN (Badayos, 2008)
1. Paglalaan ng makabuluhan, kawili-wili at iba’t ibang karanasan.

Maglaan ng mayamang karanasan sa mga bata. Dalhin sila sa iba’I ibang lugar
tulad ng taniman o bukid, supermarket, zoo, museo, baybay-dagat o mga opisina.Tiyaking
may kaukulang pagle-lebel na maikakapiy sa mga bata sa karanasang ilalaan ng guro.
Halimbawa kung sa zoo maglalakbay-aral ang mga bata, kailangang naibibigay nila ang
ngalan ng mga hayop sa zoo na kanilang binisita. Maaari ring mga karanasang di-tuwiran
o vicarious gaya ng panonood ng telebisyon, videotape o pelikula ay makadaragdag ng
kanilang karansan.
2. Pag-uugnay ng talasalitaan sa karanasan
Mahalagang maiugnay ang mga talasalitaan sa pang-araw-araw na karanasan ng
bata.
3. Pagpapakita ng pag-uugnayan ng mga bagong salita sa isa’t isa.
Maaaring ipakita ang ugnayan hinggil sa magkasingkahulugan at magkasalungat
na kahulugan, klasipikasyon ng mga salita o di kaya’y paggamit o pagbuo ng mga graphic
organizer.
4. Pagpapalalim ng kahulugang taglay ng mga salita.
Maaaring isagawa ito sa pamamagitan ng paggamit ng salita sa iba’t ibang
konteksto o di kaya’y pagpapabigay ng depinisyon ng salita.
5. Malimit na paglalahad/paggamit ng salita
Mas mabilis ang pag-alaala sa salita kung malimit itong nakikita o nagagamit sa
iba’t ibang lawak.
6. Pukawin ang kawilihan sa pagsasalita
Gumamit ng iba’t ibang gawain gaya ng bugtong, word wizard at iba pa.
7. Patnubayan ang mga mag-aaral kung paano matutuhan ang mga bagong salita.

Gumamit ng iba’t ibang teknik tulad ng context clues, morphemic analysis at

dictionary skills.
Quiz/Maikling Pasulit

Gawain # 1. Mamili lang ng isa (Letter A or Letter B)
Panuto:
A. Lets Go ASEAN! . P. S. Rubriks sa p.164

Tatawagin natin ang gawaing ito na Lets Go ASEAN. Ibig sabihin, magtatala
kayo ng humigit-kumulang 25 salita/parirala na trending sa taong 2019-2020 at
mula sa iba’t ibang bansa sa Asya. Isalin ito sa Filipino at gamitin sa sariling
pangungusap o talata (maaaring sariling karanasan; maaaring nabanggit ang
ilang salita sa loob ng talata; maaaring gumamit ng naratibong pagpapahayag
o deskriptibo).Maaaring lapatan ng larawan o dekorasyonpara sa konsepto ng
salita.
B. Family Words of the Day. Magtala ng sampung (10) talasalitaan sa Filipino at ibigay
ang kasingkahulugan/paraan ng ugnayan ng salita (maaaring gumamit ng graphic
organizer)- 5 points bawat salita batay sa paraan ng pagbibigay ugnayan at
kahulugan. Basahin ang panuto sa ibaba.
 Dapat pag-aralan ang wikang Filipino bilang kapamilya sa loob ng
tahanan.(Learning a language as a family).Ang mga magulang ay hikayating
pag-aralan ang wikang Filipino bilang L2 o L3 sa loob ng bahay.
a. Gawing libangan ng pamilya ang pagsasalita ng Filipino sa loob ng bahay.
b. Magkamali. Magkamali ng ilang beses sa paggamit ng wikang Filipino dahil

ang ilang beses na pagkakamali sa pag-aaral ng wika ay katumbas ng ilang
beses ng pagkatuto nito.
c. Araw-araw. Gawing araw-araw ang pag-aaral ng wikang Filipino sa loob ng

bahay. Maaaring magkaroon ng “words of the day” (talaarawan-itala sa loob
ng pitong araw)sa bahay mula umaga hanggang gabi sa loob ng isang linggo.
*L2-pangalawang wika Binabati ka namin

sa iyong
*L3-pangatlong wika kasipagan sa pag-
aaral ng
talasalitaan!!!

Modyul 1
Yunit 8: Pagpaplano ng Aralin sa Pagtuturo at Pag-aaral

ng Panitikang Lokal at Internasyonal.
Ang panghabambuhay na pagmamahal ng mag-aaral sa panitikan ay nakasalalay

sa wasto at maayos na pag-akay at pamamatnubay ng mabuting guro ng panitikan (Ugot,
2015). Ang panitikan ay isang sining kung kaya wala itong tiyak o istandard na paraan ng
pagtuturo. Gayunpaman, sa Yunit na ito, may ilang simulain na maaaring makatulong
para sa pagpaplano ng aralin sa pagtuturo ng panitikang local at
Internasyonal.

a. nakagagamit ng kasanayan sa pagtatanong at nailalapat ang HOTS sa pagbuo ng
tanong sa iba’t ibang akdang binasa
b. nakabubuo ng workbook sa pagtuturo ng mga piling akdang-pampanitikan na
nagdala ng malaking impluwensya sa lipunan.

Nilalaman
Pagtuturo ng Panitikan sa Batayang Edukasyon: Mga Implikasyon
Ang panitikan sa lebel sekundarya ay itinuturo sa ikatlo at ikaapat na taon. Binigyang- diin
sa bagong kurikulum na ang deskripsyon ng pag-aaral na ito ay panunuring pampanitikan o
maunawaang pagbasa. Ang paggamit ng salitang panunuri at maunawaan ay tila nagpapaalala
na ang pag-aaral ng panitikan sa bagong kurikulum ay higit na mataas sa dating kurikulum at
kung gayo’y lumilinang hindi lamang sa literal comprehension kundi lalo’t higit sa Higher Order
Thinking Skills ng mga mag-aaral.
Ang Filipino sa ikatlong taon ay nakatuon sa pagsusuri ng iba’t ibang genre ng
pambansang panitikan, samantalang pagsusuri ng iba’t ibang genre ng panitikang bernakular at
panitikang Asyano (Apendiks A) naman sa ikaapat na taon. Ang pagtuturo ng bawat akda ay
nahahati sa limang sesyon na kinapapalooban ng mga sumusunod na hakbang (BEC Patnubay
ng Operasyon, ND).
Unang sesyon: Paglalapit sa akda sa mga Mag-aaral

6. Mga panimulang Gawain
a. Malikhaing Pagganyak
b. Malikhaing Paglalahad
7. Pagbasa
8. Malikhaing Pagbubuod
Ikalawang sesyon : Pagsusuri sa Akda

2. Pagsusuring panglinggwistika
3. Pagsusuring pangnilalaman
4. Pagsusuring pampanitikan (paglalapat ng tiytak na teorya)
Ikatlong Sesyon: Pagpapahalaga

2. Mga panimulang gawain
3. Pagpapakita ng pakikisangkot
4. Pagpapakita ng paghahambing
5. Pagpapakita ng patatay
Ikaapat na Sesyon: Paglikha

7. Paghahanda sa paglikha
a. Pagtukoy sa mga Tiyak na Kryatirya/Pamantayan
8. Paglikha
9. Pagpapahalaga sa ilang pagsisimula
10. Paglilinaw (Guro)
Ikalimang Sesyon: Ebalwasyon

1. Mga pang-ugnay na Gawain
2. Pansariling ebalwasyon
3. Panggurong ebalwasyon
4. Panghuling input (Guro)
Ano ang implikasyon ng prosesong ito? Ibig sabihin lamang nito na ang pagtuturo ng
panitikan sa mataas na paaralan ay kailangan maging interaktib at kolaboratib. Pinalalawak nito
ang interaksyon pangklase sa pagitan ng guro at mga mag-aaral, ngayo’y kailangan magkaroon
din ng malawak at makabuluhang interaksyon ang mag-aaral sa kapwa mag-aaral, ang mga mag-
aaral sa teksto at maging ang mag-aaral sa komunidad.
Ang proseso ng pagtuturo-pagkatuto ay hindi na rin monopolisado ng guro. Wika nga ni

Garcia (2003), nalipasan ka na ng panahon kung laging ikaw ang bida sa iyong klase. Ang
prinsipyong ito ay nakabatay sa mga sumusunod na paniniwala (Badayos, 2008).
1. Hindi monopolisado ng guro ang karunungan at kaalaman.
2. Ang estudyante ay isang nilikhang pag-iisip at nagsasaliksik, kung kaya’t may
nalalamang hindi natin alam
3. May malaking bagay na nawawala kung aariin nating ganap ang mga kaalamang
lagpas sa ating pinag-aralang espesyalisasyon.
Paano ito naisasagawa sa klasrum? Matalinong pagpili ng estratehiya ang sagot dito. Ang
kailangan lamang ay pagpili ng angkop na estratehiya sa isang partikular na akda at

paggamit ng barayti ng mga ito upang ang klase sa panitikan ay hindi maging kabagut-bagot at
labis na prediktib sa mga mag-aaral.
Isa pang kapansin-pansing katangian ng inilahad na proseso ay ang paglalapat ng tiyak

na teoyang pampanitikan sa bawat akdang tatalakayin sa klase. Ano kung gayon ang implikasyon
nito? Ibig sabihin lamag nito na kailangan maging ganap na pamilyar ang bawat guro sa panitikan
sa bawat teoryang ilalapat sa klase. Balik-aralan natin ito kung kinakailangan. Marami nang mga
aklat, babasahin at artikulong nailathala tungkol sa paksang ito, makatutulong ng direksyon ang
pagsusuri sa bawat paksa, hindi iyong parang padamput- dampot lamang tayo ng mga tanong sa
hangin.
Pokus sa Pagsusuri ng mga Akdang Pampanitikan
Sa kurikulum sa batayang edukasyon, binigyang-diin ang paglinang sa Higher-Order

Thinking Skills (HOTS). Kaugnay nito, makatutulong marahil kung ating babalikan ang taksonomi
ni Benjamin Bloom (1984) sa pagkakategorya ng lebel ng abstraksyon ng mga tanong na
karaniwang ginagamit sa anumang edukasyunal na setting. Ang taksonomi ni Bloom ay
nagbibigay na kapaki-pakinabang na istruktura kung paano makategorya ang mga tanong
pantalakayan at pampagsusulit. Ang aking paniwala kasi ay ito: kung madedetermina ng guro
ang mga tanong na nakapaloob sa bawat particular na lebel kauganay ng isang leksyong
pampanitikan, hindi na magiging mahirap para sa kanya ang pagpili ng angkop na estratehiyang
kanyang gagamitin ( Badayos, 2008).
Pansinin natin ang kasunod na paglalarawan sa taksonomi ni Bloom (1984)
Kompitens Indikeytor/Skills Demonstrated Question Cues

Kaalaman -Obserbasyon at pag-alala ng impormasyon Ilista..bigyang-
-Kaalaman sa petsa, pangyayari, lugar kahulugan.sabihin.ilarawan
-Kaalaman sa mga pangunahing ideya .tukuyin.ipakita.lagyan ng
leybel.itabyuleyt.quote.
ano.sino.kailan. saan
Komprehensyon -pag-unawa sa impormasyon Ibuod.ilarawan.
-pag-unawa sa kahulugan i-interpret.ihambing at
-pagsasalin ng kaalaman sa bagong konteksto ikontrast.hulaan.hinuhain.

-pag-i-interpret ng mga facts, paghahambing at iugnay.lestimeyt.talakayin.

pagkokotrast
-pag-aayos, pagpapangkat, paghihinuha ng
sanhi
-paghuhula ng kalalabasan
Aplikasyon -paggamit ng impormasyon i-aply.
-paggamit ng mga metodo, konsepto,teorya sa idemonstreyt.kalkulahin.
mga bagong sitwasyon kumpletuhin.
-nalulutas ang mga suliranin gamit ang mga i-ilustreyt.
kakayahan at kaalaman lutasin.imodipay.baguhin
.iklasipay.mag-
eksperimento.tuklasin
Analisis -pagtuklas sa mga patern Suriin.ihiwalay.isaayos.pa
-organisasyon ng mga bahagi g-ugnay-ugnayin.hatiin..
-rekognisyon ng mga nakatagong kahulugan piliin..
-pagtukoy sa mga component
Sintesis -paggamit ng dating kalaaman sa paglikha ng Ikombayn.iintegreyt.planu
mga bagong kaalaman hin.lumikha.magdisenyo.
-pagbuo ng paglalahat mula sa mga ibinigay na mag-imbento.paano kaya
tala kung..mag-
-pagbuo ng kongklusyon pormuleyt.anong
paglalahat/kongkulsyon.isi
ntesays.isulat muli.
Ebalwasyon -paghahambing at pagdidiskrimineyt ng mga i-ases.
ideya pagpasyahan.magpasya
-pag-aases ng halaga ng mga teorya, .iranggo.markahan.
presentasyon subukin.sukatin.magmung
-pagpili ng mga choices batay sa makatwirang kahi.kumbinsihin.husgaha
argumento n.idiskremineyt.
-pagbeberipay ng halaga sa ebidensya suportahan
-pagkilala sa subjectivity

Sa pagsusuri ng mga akdang pampanitikan, mahalaga ang mga inilarawang taksonomi at

maging ang sining ng pagtatanong ng guro. Kaugnay nito, pansinin nating ang pgalalarawan ng
Manwal na Operalisasyon ng BEC sa tatlong antas na pagsusuri (Badayos, 2088).
Ang pagsusuring panlinggwistika ay ibabatay sa mga tiyak na elementong ponemiko

tulad ng sukat/tugma, pag-uulit ng mga salitang pantig, letra, onomatopeya. Sa bahaging ito,
masusuri ang akda batay sa mga ibig sabihin ng salita (pamimili ng salita, pahiwatig ng
kapangyarihan ng salita, pag-aagawan ng kahulugan ng salita, etimolodyi ng salita). Sa bahagi
ring ito maaring suriin ang akda batay sa pagkakabuo ng mga pangungusap (haba, iklli, pag- uulit,
pagbabagu-bago).
Sa pagtatalakay naman ng akda sa aspektong pagsusuring pangnilalaman, susuriin
ang akda batay sa mga nais sabihin nito, sa mga tiyak na tradisyunal na elemento, pagtukoy sa
bisa ng akda sa lipunan (kamalayang panlipunan).
Sa pagsusuring pampanitikan, ang akda ay susuriin batay sa mga tiyak na teorya,

pamantayan sa pamumuna, katawagang pampanitkan at ugnayan at pagkakaayos ng mga tiyak
na elemento ng akda.
Bilang paglalarawan sa tatlong antas ng pagsusuring ito, gamitin nating halimbawa ang
mga akdang nakapaloob sa kukurikulum ng ikaapat na taon. Pansinin kung paano malilinang ang
HOTS gamit ang planadong pagtatanong para sa talakayan at pagsusulit at ang barayti at multi-
lebel na tanungan batay sa taksonomi ni Bloom (Bernales, 2004, Badayos, 2008).
Ang Integrasyon Metakognitib sa Pagbasa at Pagtuturo ng Filipino
Ayon kay Royo (2001), maisasanib ang pagtuturo ng mga kasanayang metakognitib sa
pagtuturo ng Filipino sa pamamagitan ng pagtuturo ng pagkontrol sa sariling pag-unawa sa
pagbasa. Maisasagawa ito sa pamamagitan ng mga sumusunod:
1. Paglinang ng kaalaman sa gawain

2. Paglinang ng kamalayan sa istruktura ng teksto
3. Paglinang sa paggamit ng mga estratehiya sa pag-unawa, pagmomonitor at
pagtataya

1. Ang paglinang ng kaalaman sa gawain. Saklaw ng gawaing ito ang istruktura o hulwaran
ng organisasyon teksto sa tuwiran at di-tuwirang paraang gaya ng mga sumusunod:
1.1. Pagtatalakay kung anong impormasyon ang mahalaga
1.2. Paglinang ng pamantayan ng kahalagahan
1.3. Pagkakategorya ng uri ng impormasyon ayon sa genre ng teksto
1.4. Pagbibigay-diin sa kahalagahan ng impormasyon sa pamamagitan ng
pagtatanong.
2. Ang paglinang ng kamalayan sa istruktura ng teksto. Saklaw ng gawaing ito ang nistruktura
o hulwaran ng organisasyon ng teksto sa tuwiran at di-tuwirang paraang gaya ng mga
sumusunod:
2.1. Tuwirang pagtuturo ng iba’t ibang hulwaran o istruktura ng teksto

2.2. Pagbibigay ng papel ng graphic organizer
2.3. Pagsasaayos ng impormasyon o ideya sa teksto
3. Ang paglinang sa paggamit ng mga estratehioya sa pag-unawa, pagmomonitor at

pagtataya.
3.1. Pagsusuri ng propayl ng mambabasang metakognitib

3.2. Pagbibigay ng pagsasanay sa pagbasa- bago, habang at pagkatapos
bumasa
3.3. Pakikipagpanayam
3.4. Pagmomodel o pagpapakita sa mag-aaral ng mga estratehiya bago,
habang at pagkatapos bumasa
3.5. Paggamit ng embedded na mga tanong sa teksto
4. Pang-apat, nagaganap ang kontekstong pagbigayan habnag nakikipag-usap.
4.1. Paggamit ng iba’t ibang subok nang estratehiyang
4.2. Pagtuturo ng pagtatala o paghahaylayt
4.3. Pagpapasulat sa dyornal ng mga insayts
4.4. Pagsusuri ng pagsubaybay sa pag unawa at pagkatuto
4.5. Pagbibigay ng tseklist ng mga metakognitibong kasanayan sa pagbasa

Mahalagang makapasagawa ng maraming kasanayang pangmetakognitib sa pagbasa

ang guro sa filipino na makatutulong sa mga mag-aaral tungo sa kanyang pundamental na mga
pangangailangan para sa kanyang sariling pag-unlad.
Ang Pagtuturo ng Tula
Mahalaga sa isang guro na maiupaunawa sa kanyang mga mag-aaral ang kahulugan ng

tema, nilalaman at mensahe ng makata sa tula, bukod dito, mahalaga ring mailapat ang
interpretasyon ng tula batay sa pagkaunawa ng mga mag-aaral at sa reaksyon o sariling saloobin
ng mg amakata kung siya’y makapanayam ukol sa nilikhang tula.
Dalawa ang batayan ng pagtuturo ng tula:

1. Ang pag-unawa
2. Ang pagsusuri
Ang mga sumusunod na hakbang sa pag-unawa ng tula:
1. Basahin sa sarili ang tula. Hanapin ang mga salitang mahirap unawain. Kilalanin ang
persona, paksa at genre.
Halimbawa:
Ang Punong-kahoy, ni Jose Corazon de Jesus
 Sino ang persona?
 Ano ang paksa?
 Ano ang genre?
2. Basahing muli ang tula at magtala ng mga imahe at tayutay. Isipin ang mga layunin
ng mga ito.
Halimbawa:
“Kung tatanawin mo sa malayong pook
Ako’y tila isang nakadipang kurus. Pagtutulad/simile
Paghihirap (simbolismo)
3. Basahin ang tula nang malakas. Pakinggan ang mga natatanging gamit ng mga
tunog gaya ng ritmo, aliterasyon (pag-uulit) at onomatopeya (tunog).
Halimbawa:
Pag-uulit Onomatopeya
Ikaw ang aking pag-ibig Tumatalbog-talbog ang puso ko sa tuwing nakikita ka
Ikaw, ang hulog ng langit

4. Basahin muli ang tula at palitan ang pangungusap sa bawat taludtud.

(Paraprase-paglilipat ng tula sa tuluyan)
5. Magtala ng mga imahen, tayutay, tunog at iba pang mga elemento ng tula.
Upang masuri ang tula nang wasto at may kabuluhan, ipasagot ang mga sumusunod:
1. Makata, pamagat at tema
2. uri ng tula, persona, tagapakinig at sitwasyon
3. porma ng tula, sukat at istruktura
4. tayutay
Ang Pagtuturo ng Maikling Kwento
Ayon kay Genoveva Edroza-Matute (1991), ang maikling katha ay maikling

pagsasalaysay na may layong mag-iwan ng isang bisa sa tulong ng pinakamatipid na paraan.
Ang kaiklian ay makatutulong ng malaki sa pag-iiwan ng isang kakintalan, kung susundin ang
mga dapat malaman tungkol sa pagsulat.
Ano-ano ang mahahalagang impormasyon sa pagtuturo ng panitikan ang dapat maituro
sa mga mag-aaral?
1. Mga elemento ng maikling katha, gaya ng tagpuan, karakter at banghay
2. Ang kabuuan ng banghay gaya ng eksposisyon, komplikasyon, krisis, kasukdulan,
katimpian, pananaw, tema, imahe/simbolo, at pahiwatig.
Limang pangunahing kategorya o mga estratehiyang tutugon sa pag-aaral ng panitikan
upang ganap na maunawaan at mapahalagahan ang binasang teksto literari (Badayos, 2088).
1. Pakikisangkot – ito’y paglalapat ng karanasang emosyonal o relasyon ng
mambabasa sa teksto.
2. Pakikipag-ugnayan - ito’y pagsasalaysay ng magkakatulad na
karanasan,saloobin at kaalaman ng tekstong binasa sa iba pang teksto
3. Paglalarawan – ito’y pagsasalaysay ng kilos, ugali, paniniwala, layunin at plano ng
may-akda gamit ang wika.
4. Pagbibigay-kahulugan – ito’y ang pabibigay ngf hinuha, pagpapaliwanag samga
kahulugan ng mga simbolong ginamit ng may akda, kabilang din dito ang intensyon
ng may-akda, ang persepsyon ng karakter at mga prediksyon sa pag-unawa ng
binasang kwento.
5. Paghatol- ito’y ang pagkritik sa mga karakter o kalidad ng tekstong binasa.

Ang Mga Teksto sa Pagtuturo ng Di-Piksyon
Tekstong Di-Piksyon
Pagbabalik-Gunita
Pagsasalaysay muli ng mga pangyayari
Tungkol sa sarili talambuhay

Awtobayograpi saksi/testigo
Mga alaala orbitwaryo
Mga tekstong Prosidyural
dayagram, larawan, leylebs resipi, manwal, brosyur
Mga tesktong may pagkasunud-sunud
May hulwarang nagpapakita ng magkakasunod na impormasyon
Pambilang aklat, kalendaryo, atlas, siklo siklo ng libro, siklo ng buhay,direktoryo ng

telepono , timeline

Ang mga Tekstong Impormasyunal
Detalyado relasyong sanhi at bunga
Patalastas catalog
bookjacket cereal layer
book report tsart
brosyur ulat panlaboratoryo
Mga Tekstong Dyornalistik
Pitak mga artkulong pang-internasyunal
Komiks mga local na artikulo
Entertainment sports
Human interest stock
Artikulong pangkomunidad paglalakbay
negosyo kalagayan ng panahon

Mga Tekstong Persweysib
Paghingi ng paumanhin liham sa editor
billboards liham na nagrereklamo
rebyu sa ak lat na binasa liham na nagprotesta
panya
pangangam rebyu ng pelikula
editoryal rebyu ng musika
sanaysay poster
sales
MGA TEORYANG PAMPANITIKAN (Villafuerte, 2000; Ugot 2015)
1.) HUMANISMO
Maaring ilapat ang humanismo sa maraming paniniwala, pamamaraan at pilosopiyang

nagbibigay-tugon sa kalagayan at karanasan ng tao. Ang batayang premis ng humanismo ay
nagsasabi na ang tao ay rasyunal na nilalang na may kakayahang maging makatotohanan at
mabuti. Sa pilosopiya ,ang humanismo ay pagpapakita ng atityud na nagbibigay diin sa dignidad
at halaga ng indibidwal. Malawak ngang masasabi ang tema ng humanismo. Sa katunayan ay
mayroon itong iba’t ibang uri tulad ng literal humanism, secular humanism,religious humanism at
iba pa. Sa pagsusuri ng panitikan ayon sa pananaw na humanistiko,mainam na tingnan ang mga
sumusunod:
a. pagkatao:
b. tema ng kwento
c. mga pagpapahalagang panatao;moral at etikal
d. mga bagay na nakaimpluwensya sa pagkatao ng tauhan;at
e. pamamaraan ng pagbibigay ng pagbibigay-solusyon sa problema.
2.) IMAHISMO
Binibigyang-diin ng imahismo ang pagpili ng tiyak na salita, kalayaan sa pagpili ng mga

paksa at ang paggamit ng mga salitang karaniwang ginagamit sa araw-araw. Karamihan sa mga
imahismo ng manunulat ay nagusulat sa malayang verso kaysa sa formal na may sukat na
paraan para magkaroon ng istraktura ang tula.
3.) ROMANTISISMO
Sumibol ang romantisismo noong huling bahagi ng siglo 1800 at pagpasok ng siglo 1900.
Ibinabandila ng Romantisismo ang indibidwalismo kaysa kolektivismo, ang revolusyon kaysa
konservatismo, ang inobasyon kaysa tradisyon,imahinasyon kaysa katwiran at likas kaysa
pagpipigil. Dahil dito,itinuturing ang Romantisismo bilang isang pagtatakwil sa pagpapahalagang
klasismo tulad ngh kaayusan, kapayapaan, pag-uugnay-ugnay, ideya at rasyunal. Ilan pang
katangian ng romantisimo ay ang malalim na pagpapahalaga ng kagandahan ng kalikasan; ng
pagpapalutang ng damdamin kaysa isipan; ng pagkaabala sa mga henyo; bayani at pambihirang
katauhan ;ng pagkahirati sa internal na tunggalian;at ng mahiwaga at kababalaghan.
Masasabing may dalawang uri ang romantisismo: ang tradisyunal at ang

revolusyunaryo.Ang tradisyunal na romantisismo ay humihilig sa makasaysayan at pagpapanatili
o pagbabalik sa mga katutubo at tradisyunal na pagpapahalaga tulad ng nasyonalismo,
pagkamaginoo at pagkakristiyano.Ang revolusyunaryong romantisimo naman ay bumabaling sa
pagtatatag ng bagong kultura na may pagpupumiglas,kapusukan at pagkamakasarili.
4.) KLASISMO
Ito ay ang paggamit ng istilo o estetikong prinsipyo ng mga Griyego o Romanong klasikong
arte at literatura. Sa makabagong panahon, tumutukoy rin ito sa paggamit sa mga prinsipyo sa
musika. Matipid sa paggamit ng wika ang mga klasista. Sila’y maingat sa pagsasalita at
pagpapahayag ng damdamin. Para sa kanila ay hindi angkop ang paggamit ng mga salitang
balbal. Hindi rin angkop ang labis na emosyon. Ang mga akdang klasiko ay may pagkamalinaw,
pagkamarangal,pagkapayak,pagkamatimpi,pagkaobhetibo, pagkasunod-sunod at pagkakaroon
ng hangganan. Klasikong maituturing ang Florante at Laura ni francisco

Balagtas dahil sa mga katangiang taglay ng paksa, nilalaman at paraan ng pagkakasulat na

inilahad sa awit at magagandang kaisipan kabilang ang limang uri ng pag-ibig ng makata.
5.) DEKONSTRUKSYON
Si Derrida Jacques, (1930),isang pilosopong Pranses , ang siyang pinagmulan ng pag-

aaral ng dekonstruksyon. Ang pamamaraang ito ng pagbabasa ay isang paghamon sa
Kanluraning ideya na ang teksto ay hindi magbabago at may nag-iisang kahulugan.
Kinuwestitiyon ni Derrida ang umiiral na palagay lalo na sa Kanluraning kultura na ang pananalita
ay isang malinaw at direktang pamamaraan ng pakikipagkomunikasyon.
Ayon kay Derrida, nagbibigay ng maraming maling pag-aakala ng ibig sabihin ng

teksto ang tradisyunal na pammaraan ng pagbasa. Hindi raw maaaring tanggapin na lamang ang
mga pananalita ng manunulat dahil pinarami nito ang lehitimong interpretasyon ng teksto.
Ang dekonstruksyon ay nagpapakita ng maraming layer ng kahulugan. Sa

pagdedekonstrak ng gawa ng isang iskolar, ipinakikita na ang lenggwahe ay madalas na pabagu-
bago. Ito’y isang paraan ng pag-aanaliza ng teksto base sa ideya na ang mambabasaat hindi
ang manunulat, ang sentral sa pagbiibigay dito ng kahulugan.
6.) FEMINISMO
Ito ay ang pagsusuri ng panitikan at awtor mula sa punto de vista o pananaw ng isang
feminista. Naniniwala ang mga feminista na ang panitikan ay hindi neutral o walang pagkiling
kundi ito’y isang produkto ng panlipunan at pangkulturang kalagayan. May pagkakataong
malakas ang dating ng feministang pagsusuri dahi; kailangang yugyugin ang mga kalakaran at
malalim na paniniwala ng tao. Ang feminismong literaryong pag-aaral ay nakatuon kapwa sa mga
kababaihan bilang mambabasa at sa mga kababaihan bilang manunulat.
Sinusuri sa feminismong kritisismo ang papel na ginagampanan ng mga babaeng

karakter at ang mga temang ikinakabit sa kanila. Ipinakikita rito na ang mga karakter sa panitikan
ay malinaw na pinagsama-samang konstruksyon, hindi lamang ng mga manunulat kundi maging
ng kulturang kinabibilangan nila para itaguyod ang patuloy na dominanteng kalagayan ng mga
lalaki sa lipunan at kultura. Sa pagtakbo ng panahon at kasaysayan,maramio ang namulat sa
pangangailangang bigyang-pansin ng mga kababaihan kung hanggang saan ang partisipasyon
nila sa mga institusyong panlipunan. Lumalakas ang pagnanasang baguhina ng ttradisyon na
ang anakasulat na akda ng kalalakihan ay sapat na upang kumatawan din sa

karanasan at mundo ng babae. Ito ang batayan sa pangangailangan ng pagbabago upang

malayang mabuo ng babae ang kanyang sarili.
7.) NATURALISMO
Ito ang teoryang nag-uugnay ng syentifikong pamamaraan sa pilosopiya sa pamamagitan

ng paniniwalang lahat ng nilalang at pangyayari sa sangkalawakan ay natural at ang lahat ng
karunungan ay maaaring dumaan sa masusing pagsusuri.Hindi naniniwala ang mga naturalistiko
sa mga bagay na supernatural. Pinaniniwalaan sa naturalismo na maaaring makilala at mapag-
aralan ang kalikasan sapagkat mayroon itong regularidad,kaisahan at kabuuan batay sa likas na
batas nito. Nakikita ito sa walang katapusang paghahanap ng tao ng mga kongkretong katibayan
at batayan para sa kanyang paniniwala at karanasan. Dahil dito, laging inihahambing ang
naturalismo sa ibang teorya tulad ng dualismo, monismo.ateyismo,teyismo at ideyalismo na
sinasabing ilan lamang sa malawak na varyasyon na pananaw ng naturalismo. Sa larangan ng
panitikan, layon ng naturalismo na ipakita ng walang apghuhusga ang isang bahagi ng buhay.
May pagkakapareho ito sa realismo.kaya tinawag din itong ekstensyon ng realismo.
8.) MORALISTIKO
Batay ito sa kombensyon (conventional) ng lipunan o relihiyon. Tandaan lamang na ang
pagsusuri ng akda ay hindi ihihiwalay sa panahon sapagkat iba ang kombensyon noon at
ngayon. Sa pag-aaral ng akda ay naroon ang moralistikong pananaw at binibigyang-diin ang
layuning dakilain at pahalagahan ang kabutihan at iwaksi ang kasamaan. Dito, ang pagsusuri ay
matamang pagtitimbang-timbang ng lakas at kahinaan, ang tatag at karupukan ng tao sa harap
ng mga pagsubok sa kanyang pakikipagtunggali sa buhay.
9,) ARKETIPAL
Tinatawag din itong totemiko, mitolohikal o ritwalistiko. Kasisinagan ng mga tauhang
galing sa Bibliya, sa mga klasiko ng Romano at Griyego, Sa klasiko madalas mabanggit ang
gandang Venus o Aprodite. Ang mga arketipo ay mga simbolikong imahen na paulit-ulit na
ginamit sa mga unang salaysay ng mga mito, alamat at kuwentong-bayan.
10.)HISTORIKAL
Mahalagang matuklasan sa teoryang ito ang pwersang pangkapaligiran at panlipunanna
may malaking impluwensya sa buhay ng manunulat. Dito ay may mahalagang papel na
ginagampaman ang institusyon sa pagbibigay-dan sa uri ng panitikang susulatin ng may-akda
kung kaya’t ang pagsusuri ay nakatuon sa puwersa ng lakas ng paraan at istruktura ng
institusyon.

Gawain # 1. ( For Summative Assessment-Deadline: December 9, 2020)
P.S. Rubriks ng Workbook/Lesson Plan sa p.167-169.
Panuto: Pagbuo ng Workbook sa Pagtuturo ng Panitikan (Kolaborasyong Gawain sa

Yunit 5 hanggang Yunit 8)
1.) Mamili ng:

a. dalawang maikling kuwento (Lokal-1 at internasyonal/Asyano -1) ;
b. isang tula at ;
c. nobela mula sa Noli Me Tangere (1 Kabanata) at El Felibusterismo (1 Kabanata)
2.) Gumawa ng banghay-aralin sa napiling mga akda.
Pormat ng Banghay-Aralin: Mala-masusing Banghay-Aralin (Appreciation Lesson)
I. Layunin
II. Paksa
III. Kagamitan
IV. Pamamaraan
A. Pangganyak (Graphic Organizer)
B. Paglalahad
1.) Paglalahad ng paksa
2.) Paghahawan ng Sagabal (Gumamit ng graphic organizer)
C. Pagbasa (Isaalang-alang ang mga Yugto ng Pagbasa)
Bago Bumasa; Habang bumabasa; Pagkatapos bumasa (Lapatan ng
Istratehiya/Teknik; Lapatan ng Teorya sa Panunuring Pampanitikan)
D. Pagtalakay
1.) Paglalapat ng HOTS sa tanong(Higher Order Thinking Skills)
2.) Pagbuo ng story mapping(kuwento)/ story grammar/graphic org( tula)
E. Pagpapahalaga (Pangkatang Gawain-Ilahad ang mga kaugnay na gawain
sa bawat pangkat)
V. Ebalwasyon
VI. Takdang-aralin

Bravo!!!!
Hinahangaan ka namin sa
iyong pagpupunyagi na
mairaos ang lahat ng mga
gawain mula sa Yunit 1
hanggang Yunit 8 ng Modyul
1…!!!
Pagpalain ka nawa ng
Poong Maykapal….

MGA SANGGUNIAN
Alwright, D. & Bailey, K.M. (1991). Focus on the language classroom: An introduction to
classroom research for language teachers,
Badayos, P.B. (2008). Metodolohiya sa pagtuturo at pagkatuto sa Filipino: Mga teorya,
simulain, at istratehiya, Ikalawang Edisyon, Philippine Normal University.
Bernardo, A.C. & Guillermo, N. (N.D.). Kasaysayan ng kurikulum.Retrieved from:
https://www.academia.edu/35816310/Kurikulum_Written_Report.docx
Blooms, B. C. (1956). Taxonomy of educational objectives: Cognitive domain
Cazden, C (1986). ESL teachers as language advocates for children; National Council of
English Teachers.
Cooper, J. M. (1990). The teacher as a decision-maker: Classroom teaching skills
Dangcalan. R. J. & Trajano, B. E. (2020). [Opinion] Ang pagbaba mula sa tore ng akademya,
Retrieved from: https://www.rappler.com/move-ph/ispeak/264927-opinion-coming-down-
ivory-tower-academe
Drake, D. C. (2018). Sitwasyong pangwika sa kalakalan, pamahalaan, edukasyon at register ng

wikang ginagamit sa iba’t ibang sitwasyon. Retrieved from:
https://kompanyero.wordpress.com/2018/10/10/sitwasyong-pangwika-sa-kalakalan-
pamahalaan-edukasyon-at-register-ng-wikang-ginagamit-sa-ibat-ibang-sitwasyon/
Finocchiaro, M. & Brumfit C. (1986). The functional-notional approach: From theory to practice,
Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=ED227698
Galeon, KJ S. (2016). Filipino sa piling larangan at sining
Genoveva, E. M. (1991). Mapanuring pagbasa
Geronimo. J. Y. (2015). Pagtuturo at paggamit ng Filipino ay limitado pa rin. Retrieved from:
https://www.rappler.com/nation/110910-filipino-kolehiyo-reporma-kwf

Goodman, K.S. (1967). Reading : A psycolinguistic guessing game. Journal of reading specialist.
Gonzales, A. (1998). Ang pagtuturo ng Filipino sa antas tersyarya, susing talumpati sa

pambansang seminar sa pagpapatupad ng Filipino language component ng new general
educational curriculum, Manila, Philippine Normal University.
LIwanag, L. B. (2013). Ang kurikulum sa Filipino: Batayan ng pagtuturo ng Filipino sa sekondarya,

Retrieved From: https://www.slideserve.com/shay/ang-kurikulum-sa- filipino-batayan-
ng-pagtuturo-sa-sekondarya
Liwanag, L. B. (2017).Mga batayang kaalaman sa pagsusulit pangwika Retrieved from:

https://phrelcsfi.files.wordpress.com/2017/05/mga-batayang-kaalaman-sa-pagsusulit-
pangwika-dr-liwanag.pdf
Mayos, N. S. et. al., (N.D). Ang guro ng bagong milenyo: Mga kagamitang panturo sa Filipino
Mga tuntunin at mga regulasyong pampatupad ng batas sa pinagbuting batayang edukasyon ng

2013 (2013). Retrieved from: https://www.officialgazette.gov.ph/2013/09/04/mga-tuntunin-
at-mga-regulasyong-pampatupad-ng-batas-sa-pinagbuting-batayang-edukasyon-ng-
2013/
Modyul sa Filipino 4: Introduksiyon sa pag-aaral ng wika (N.D.) Retrieved from:

http://introduksyonsapagaaralngwika.blogspot.com/2017/03/kabanata-1_27.html
Moffett, J. (1968). A student-centered language arts curriculum: A handbook for teachers.

Boston: Houghton Mifflin.
Mortera, M. O. (2019). Pantulong sa kontekstwalisadong komunikasyon sa Filipino (Kursong

Filipino sa Mataas na Edukasyon)
Myers M. & Paris S. (1978). Childrens metacognitive knowledge about reading: Journal of
educational psychology
Panitz, Ted (199). Collaborative teaching and learning
Regidor, E. (2014). Pagtuturo ng Filipino 1, Retrieved from:

https://www.slideshare.net/elviraregidor9/pagtuturo-ng-filipino-1
San, Juan, D.M., et. al. (2019). SANGANDIWA; Dalumat sa Filipino

Skinner, B. F. (1957). Verbal Behavior (The century psychology series), Retrieved from:
https://www.google.com/search?q=skinner+b.+f.+verbal+behavior&rlz=1C1ASUC_enP
H750PH750&oq=Skinner+B+F+Verbak+Behavior&aqs=chrome.1.69i57j0.11546j0j7&so
urceid=chrome&ie=UTF-8
Sta. Ana, N. S. (2013). Curriculum and instruction: Ang pagtuturo ng Flipino sa batayang
edukasyon, Retrieved
from:file:///F:/ /module_Filipino%20sa%20Kurikulum%20ng%20Batyang%20Eduk.pdf
Tiongan, J. C. (2010). Ang kagamitang pampagtuturo, Retrieved from:

https://www.google.com/search?q=Kagamitang+pampagtuturo+ni+Jenny+Tiongan&rlz=
1C1ASUC_enPH750PH750&oq=Kagamitang+pampagtuturo+ni+Jenny+Tiongan&aqs=c
hrome..69i57.18741j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Ugot, I. V. ( 2015). Pagtuturo ng Wika at Panitikan
Vega, S. B. (2010). Ang wikang Filipino bilang wikang panlahat: Iba pang kautusan para sa
imlementasyon ng mga patakarang pangwika kaugnay ng Konstitusyon ng 1987, p.72-
79, Komisyon sa Wikang Filipino.
Villafuerte, P. V. (2000). Panunuring pampanitikan (Teorya at pagsasanay)
Villanueva, V. M. (2016). Makabayang pedagohiya sa pagpapatupad ng OBTEC (Outcomes-

Based Curriculum) Filipino sa Pamantasang Normal ng Pilipinas .Retrieved from:
https://pdfs.semanticscholar.org/9b50/a69e400e9888fa26c073dc8df641f41a1c92.pdf

RUBRIKS
Rubriks Sanaysay; Lathalain; Reaction Sheet;PAGSULAT ng

Talumpating PInaghandaan
Higit na Nakamit ang Bahagyang Hindi nakamit Walang Marka

Kategorya inaasahan Inaasahan Nakamit ang ang inaasahan Napatunaya
(5) (4) inaasahan (2) n
(3) (1)
Pamantayan
Nakapanghihi Nakalahad Nakalahad sa Hindi malinaw Hindi
kayat ang sa introduksyon ang nakita sa
introduksyon. introduksyon ang introduksyon at ginawang
Malinaw na ang pangunahing ang sanaysay.
Introduksyon nakalahad pangunahin paksa subalit pangunahing
10% ang g paksa hindi sapat paksa. Hindi rin
pangunahing gayundin ang nakalahad ang
paksa ang pagpapaliwa panlahat na
gayundin ang panlahat na nag ukol dito. pagpapaliwana
panlahat na pagtanaw g ukol dito.
pagtanaw ukol dito.
ukol dito
Makabuluhan Bawat talata May Hindi Walang
ang bawat ay may kakulangan nadebelop ang napatunay
Diskusyon talata dahil sapat na sa detalye mga an
50% sa husay na detalye. pangunahing
pagpapaliwa ideya.
nag at
pagtalakay
tungkol sa
paksa.
Lohikal at Naipakita Lohikal ang Walang Walang
mahusay ang ang pagkakaayos patunay na napatunay
pagkasunod- debelopmen ng mga talata organisado ang an
Organisasyon sunod ng t ng mga subalit ang pagkakalahad
ng mga Ideya mga talata subalit mga ideya ay ng sanaysay.
10% ideya;gumam hindi hindi ganap
it ng mga makinis ang na
transioyunal paglalahad. nadebelop.
na pantulong
tungo sa
kalinawan ng
ideya.

Nakapangha Naipakikita Hindi ganap May Walang

hamon ang ana na naipakita kakulangan at napatunay
Kongklusyon kongklusyon pangkalahat ang walang pokus an
10% at naipakikita ang palagay pangkalahata ang
ang o pasya ng palagay o kongklusyon
pangkalahata tungkol sa pasya
ng palagay o paksa batay tungkol sa
paksa batay sa mga paksa batay
sa katibayan katibayan at sa mga
at mga mga katwirang
katwirang katwirang inisa-isa sa
inisa-isa sa inisa-isa sa bahaging
bahaging bahaging gitna.
gitna. gitna.
Walang Halos Maraming Napakarami at Walang
Mekaniks pagkakamali walang pagkakamali nakagugulo napatunay
10% sa mga pagkakamali sa mga ang mga an
bantas, sa mga bantas, pagkakamali sa
kapitalisasyo bantas, kapitalisasyo mga bantas,
n at kapitalisasy n at kapitalisasyon
pagbabaybay on at pagbabaybay at
. pagbabayba . pagbabaybay.
y.
Walang Halos Maraming Napakarami at Walang
Wastong pagkakamali walang pagkakamali nakagugulo napatunay
Gamit 10% sa estruktura pagkakamali sa estruktura ang an
ng mga sa ng mga pagkakamali sa
pangungusap estruktura pangungusap estruktura ng
at gamit ng ng mga at gamit ng mga
mga salita. pangungusa mga salita. pangungusap
p at gamit at gamit ng
ng mga mga salita.
salita

Rubriks Paglikha ng Video/Media Campaign
Kategorya Napakahusay(4) Mahusay(3) Di-gaanong Di-mahusay(1) Marka

Mahusay(2)
Pamantayan
Konsepto (20%) Malinaw ang Malinaw ang Hindi Hindi malinaw
mga konsepto at mga konsepto masyadong ang konsepto at
ang mga mayorya ng
malinaw ang hindi sumunodsa
itinakdang itinakdang
layunin ay layunin ay konsepto at ilan itinakdang layunin
makikita sa makikita sa lamang sa mga ang mga
larawan larawan
itinakdang larawan
layunin ay
makikita sa
larawan
Nilalaman (40%) Wasto at Wasto at Wasto at Hindi wasto at
makabuluhan makabuluhan makabuluhan hindi
ang nilalaman ng ang malaking
ang ilan sa makabuluhan
video campaign bahagi ng
nilalaman ng nilalaman ng ang nilalaman ng
video campaign pananaliksik pananaliksik
Pagkamalikhain Ang lahat ng Karamihan sa Ilan sa mga Ang mga
at Orihinalidad mga larawan ay mga larawan ay larawan ay larawan ay hindi
(20%) nagpakita ng nagpakita ng
nagpakita ng nagpakita ng
pagkamalikhain pagkamalikhain
at orihinalidad at orihinalidad pagkamalikhain pagkamalikhain
at orihinalidad at orihinalidad
Videography at Wasto ang Wasto ang Wasto ang Hindi wasto ang
Editing ( 20%) pagkakahati sa pagkakahati sa pagkakahati sa pagkakahati sa
mga video karamihan sa
ilan sa video video footage at
footage at video footage at
napakaayos ang maayos ang footage at hindi maayos
pagkakalapat ng pagkakalapat ng maayos ang ang
mga elemento mga elemento
pagkakalapat ng pagkakalapat ng
upang mahikayat upang
ang mga mahikayat ang mga elemento mga elemento
manonood mga manonood upang upang mahikayat
mahikayat ang ang mga
mga manonood manonood

Rubriks Pagsulat ng Article/News Review
Kategorya Napakahusay Mahusay (3) Di-gaanong Di-mahusay Marka

Pamantayan (4) Mahusay (2) (1)
Pagpili ng Napakalakas ng Malakas ang Di-gaanong Walang
paksa ng balita hatak sa interes hatak ng interes malakas ang malakas na
(10%) at atensyon ng at atensyon sa hatak ng interes at hatak ng
mambabasa; mambabasa; atensyon sa interes at
ang paksa ay ang paksa ay mambabasa; ang atensyon sa
makabuluhan at makabuluhan at paksa ay mambabasa;
kakaiba. kakaiba. karaniwan ang paksa ay
di-
makabuluhan
Wastong Walang mali sa May ilang mali Marami-raming Napakaraming
Baybay ng mga pagbabaybay ng sa pgbabaybay mali sa mali sa
salita at mga salita at ng mga salita pagbabaybay ng pagbabaybay
Kawastuhang wala ring at/o may ilang mga salita at/o ng mga salita
panggramatika kamaliang kamaliang mga kamaliang at/o mga
(15%) pangramatika panggramatika panggramatika. kamaliang
panggramatika
Kabuuan ng Kumpleto ang Karamihan sa Iilan sa mga Wala sa mga
mga Elemento lahat ng mga mga bahagi ng bahagi ng bahagi ng
sa Pagtalakay elemento sa elemento sa elemento a elemento sa
(30%) pagtalakay. pagtalakay ay pagtalakay ay pagtalakay ay
nasa balangkas. nasa balangkas nasa
balangkas.
Pangkalahatang Mabigat ang Mabigat ang Hindi gaanong Hindi mabigat
Bigat ng panunuri at karamihan sa mabigat ang ang karamihan
Argumento argumentong panunuri at karamihan sa sa panunuri at
(30%) inilahad. argumentong panunuri at argumentong
inilahad. argumentong inilahad
inilahad.
Personal na May kaugnayan Malaking bahagi Iilang bahagi ng Ang nilalaman
Pananaw (15%) ang paksa sa ng nilalaman ay nilalaman ay may ay walang
personal na may kaugnayan kaugnayan ang kaugnayan sa
karanasan ng ang paksa sa paksa sa personal paksa at sa
may-akda, may personal na na karanasan ng personal na
orihinalidad at karanasan ng may-akda, may karanasan ng

nagpapamalas may-akda, may orihinalidad at may-akda at

ng katotohanan. orihinalidad at nagpapamalas ng walang
nagpapamalas katotohanan. orihinalidad at
ng katotohanan. walang
katotohanan.
Rubriks Pagsulat ng Liham/Liham ng trabaho (Korespondensya Opisyal, 2015)
Kategorya Napakahusay(4) Mahusay (3) Di-gaanong Di-mahusay Marka

Pamantayan mahusay(2) (1)
Nilalaman at Lubhang Bawat talata ay May kakulangan Hindi
Kalinawan nailahad ang may sapat na ang nadebelop ang
(50%) opinyon at paglalahad ng paglalahad ng mga
suhestiyon sa opinyon at opinyon at pangunahing
pagsusulong ng suhestiyon sa suhestiyon sa ideya at
wikang Filipino pagsusulong ng pagsusulong ng pakay.
wikang Filipino wikang Filipino
Wastong Walang mali sa May ilang mali Marami-raming Napakaraming
Baybay ng pagbabaybay ng sa pgbabaybay mali sa mali sa
mga salita at mga salita at ng mga salita pagbabaybay ng pagbabaybay
Kawastuhang wala ring at/o may ilang mga salita at/o ng mga salita
panggramatika kamaliang kamaliang mga kamaliang at/o mga
(25%) pangramatika panggramatika panggramatika kamaliang
panggramatika
Personal na May kaugnayan Malaking bahagi Iilang bahagi ng Ang nilalaman
Pananaw ang paksa sa ng nilalaman ay nilalaman ay ay walang
(25%) personal na may kaugnayan may kaugnayan kaugnayan sa
karanasan ng ang paksa sa ang paksa sa paksa at sa
may-akda, may personal na personal na personal na
orihinalidad at karanasan ng karanasan ng karanasan ng
nagpapamalas may-akda, may may-akda, may may-akda at
ng katotohanan. orihinalidad at orihinalidad at walang
nagpapamalas nagpapamalas orihinalidad at
ng ng katotohanan. walang
katotohanan. katotohanan.

Rubriks Pagsulat ng Balita (News Writing) /Pagbabalita(News Casting)
Kategorya Napakahusay Mahusay Katamtaman Kailangan ng Marka

(5) (4) (3-2) Pagsasanay(1)
Pamantayan
Pagdeliber ng Lubhang de May mataas na Katamtaman Kailangan ng
ulat (kalidad ng kalibre ang kalidad ng ang kalidad ng pagsasanay sa
boses, Tamang kalidad ng boses; boses; tamang boses; tamang pagdeliber ng
Pagbigkas at tamang pagbigkas ng pagbigkas ng ulat.
angkop na pagbigkas ng mga salita at mga salita at
Ekspresyon) mga salita at angkop na angkop na
(40%) angkop na ekspresyon ng ekspresyon ng
ekspresyon ng mukha. mukha.
mukha.
Nilalaman ng Lubhang nailahad Nailahad ang Iilang detalye Kailangan ng
Balita at Etika ang detalye ng maraming ng balita ang pagsasanay sa
(News Writing) balita at detalye ng balita nailahad at di- pagsulat ng
(20%) isinasalang – at Isinasalang – gaanong balita.
alang ng balita alang ng balita Isinasalang –
ang mahigpit na ang mahigpit na alang ng balita
etika at etika at ang mahigpit
pamantayan sa pamantayan sa na etika at
pinagkukunan; pinagkukunan; pamantayan
may orihinalidad. may orihinalidad sa
pinagkukunan;
di-tiyak ang
orihinalidad
Anyo sa Kamera Lubhang Nagpapamalas Di-gaanong Kailangan ng
(10%) nagpapamalas ng ng nagpapamalas pagdebelop ng
tiwala sa sarili; tiwala sa sarili; ng tiwala sa sarili at
may kaaya-ayang may kaaya- tiwala sa sa personalidad.
personalidad. ayang sarili; may
personalidad. personalidad
Dating/Hikayat Lubhang de Maayos ang Di-gaanong Kailangan ng
sa Manonood kalibre ang paraan ng maayos ang pagsasanay sa
(10%) paraan ng pakikipag-usap paraan ng pakikipag-

pakikipag-usap sa sa awdyens/sa pakikipag- usap/pagsasalita

awdyens/sa harap ng usap sa sa harap ng
harap ng kamera. kamera. awdyens/sa kamera.
harap ng
kamera.
Daloy ng Buong Lubhang maayos Maayos at Di-gaanong Kailangan ng
Programa (20%) at malinis ang malinis ang maayos at pagsasanay
pagkasunod- pagkasunod- malinis ang para makuha
sunod na daloy sunod na daloy pagkasunod- ang kaayusan at
ng programa. ng programa. sunod na kalinisan ng
daloy ng pagkasunod-
programa. sunod na daloy
ng programa.
Rubriks Pagsasaling-wika
Kategorya Napakahusay Mahusay Katamtaman Di-Mahusay Marka

(5) (4) (3-2)) (1)
Pamantayan
Kawastuhan/Ka- Lubhang Isinasaalang- Di-gaanong Hindi
angkupang-salin isinasaalang- alang ang isinasaalang- isinasaalang-
(40%) alang ang kaisahan sa alang ang alang ang
kaisahan sa anyo anyo ng mga kaisahan sa anyo kaisahan sa
ng mga salitang salitang ng mga salitang anyo ng mga
hinihiram sa hinihiram sa hinihiram sa salitang
ibang wika ibang wika ibang wika hinihiram sa
ibang wika
Katapatan, Lubhang Pinahalagaha Di-gaanong Hindi
Kaayusan at pinahalagahan n ang wikang pinahalagahan pinahalagahan
Kalinawang-salin ang wikang kasalukuyang ang wikang ang wikang
(30%) kasalukuyang ginagamit ng kasalukuyang kasalukuyang
ginagamit ng bayan kaysa ginagamit ng ginagamit ng
bayan kaysa wikang bayan kaysa bayan kaysa
wikang nakasulat. wikang wikang
nakasulat. nakasulat. nakasulat.
Pagkakaugnay Lubhang Malawak ang Di-gaanong Hindi malawak
ng diwa (30%) malawak ang kaalaman sa malawak ang ang kaalaman

kaalaman sa genre ng kaalaman sa sa genre ng

genre ng isasalin isasalin at sa genre ng isasalin isasalin at sa
at sa pagsasalin pagsasalin ng at sa pagsasalin pagsasalin ng
ng mensahe at mensahe at ng mensahe at mensahe at
hindi ng mga hindi ng mga hindi ng mga hindi ng mga
salita. salita. salita. salita.
Rubriks Pananaliksik (Salita ng Taon)
Kategorya Napakahusay Mahusay (3) Di-gaanong Di-mahusay (1) Mark

Pamantayan (4) Mahusay (2) a
Pagpili ng Napakalakas ng Malakas ang Di-gaanong Walang malakas
SALITA NG hatak sa interes hatak ng interes malakas ang na hatak ng
TAON (10%) at atensyon ng at atensyon sa hatak ng interes interes at
mambabasa; mambabasa; at atensyon sa atensyon sa
ang paksa ay ang paksa ay mambabasa; mambabasa;
makabuluhan at makabuluhan at ang paksa ay ang paksa ay di-
kakaiba. kakaiba. karaniwan makabuluhan
Wastong Walang mali sa May ilang mali sa Marami-raming Napakaraming
Baybay ng mga pagbabaybay ng pgbabaybay ng mali sa mali sa
salita at mga salita at mga salita at/o pagbabaybay ng pagbabaybay ng
Kawastuhang wala ring may ilang mga salita at/o mga salita at/o
panggramatika kamaliang kamaliang mga kamaliang mga kamaliang
(15%) pangramatika panggramatika panggramatika. panggramatika
Kabuuan ng Kumpleto ang Karamihan sa Iilan sa mga Wala sa mga
mga Elemento lahat ng mga mga bahagi ng bahagi ng bahagi ng
sa Pagtalakay elemento sa elemento sa elemento a elemento sa
(30%) pagtalakay. pagtalakay ay pagtalakay ay pagtalakay ay
nasa balangkas. nasa balangkas nasa balangkas.
Pangkalahatan Mabigat ang Mabigat ang Hindi gaanong Hindi mabigat
g Bigat ng panunuri at karamihan sa mabigat ang ang karamihan
Argumento argumentong panunuri at karamihan sa sa panunuri at
(30%) inilahad. argumentong panunuri at argumentong
inilahad. argumentong inilahad
inilahad.

Kabuluhang Mataas ang Medyo mataas Hindi gaanong Hindi mataas

Panlipunan antas ng ang antas ng mataas ang ang antas ng
(15%) kabuluhang kabuluhang antas ng kabuluhang
panlipunan ng panlipunan ng kabuluhang panlipunan ng
salita sapagkat salita sapagkat panlipunan ng salita sapagkat
malinaw at malinaw na salita sapagkat hindi malinaw na
masinsin ang kaugnay ito ng hindi gaanong kaugnay ito ng
kaugnayan nito kontemporaryon malinaw na kontemporaryon
ng g mga isyung kaugnay ito ng g mga isyung
kontemporaryon nakaaapekto sa kontemporaryon nakaaapekto sa
g mga isyung mga g mga isyung mga
nakaaapekto sa mamamayan. nakaaapekto sa mamamayan.
mga mga
mamamayan. mamamayan.
Pinagkukunan: San, Juan, D.M., et. al (2019). SANGANDIWA; Dalumat sa Filipino
Rubriks Pamantayan sa Pagbuo ng Pick-up Line (Galeon, KJ S., 2016)
Pamantayan sa Pagbuo ng Pick-up Puntos

Line
Kasiningan sa Paggamit ng Salita 3
Nilalaman/Mensahe 3
Kaangkupan sa napiling Tema 2
Impak 2
Kabuuan 10

Rubriks Pagbigkas ng Talumpating Pinaghandaan (Villafuerte, 2000)
Nilalaman 20%
Piyesa ................................................... 5%
Kaangkupan ng diwa at
damdamin ........................................... 15%
Hikayat 40%
Hikayat sa manonod .............................. 5%
Kakanyahang Pantanghalan ................. 5%
Kilos, Galaw,Kumpas.......................... 15%
Ekspresyon ng mukha ........................ 10%
Kasuutan................................................. 5%
Tinig/Bigkas 40%
Intonasyon/Pagpapahaba.............. 15%
Pagpapalutang ng boses…............. . 10%
Bigkas ................................................... 15%
Kabuuan 100%
Rubric Lesson Plan( file:///D:/Leasson%20Plan%20rubrics.pdf)
Exceeds Meets Expectations Needs Does Not Total

Expectation Improvement Meet
Expectati
ons
Purpose- Matched and clearly Matched but notclearly Not adequately Not matched or
Goals connected to KS connected to KS matched or connected to
Standards; Major standards; Most connected to KS KS Standards;
concepts and concepts and Standards; Concepts and
assumptions of learning assumptions of Concepts and assumptions of
are developmentally learning are assumptions of learning are not
(10 %)
appropriate developmentally learning are clear or not
(10-9 points) appropriate sometimes not listed
(8-6) clear or not listed (2-0)
(5-3)

Objectives * Objectives are Objectives are Objectives are Objectives are

Subject obviously observable somewhat observable either not not observable
matter and measurable; and measurable observable or not and also are not
knowledge Clearly stated ; Stated application measurable; measurable;
, skills and application of subject of subject matter Minimal Application of
application matter knowledge and knowledge and application of subject matter
skills; Includes thethree skills; subject matter knowledge and
Reaso domains; Some domains are knowledge and skills not
ning cognitive, affective, included, but not all skills; Domains evident;
ability psychomotor – across three or not acrossall and levels are Domains and
all reasoning levels; levels addressed levels are not
(20 %) lower, middle, high (17-15) limitedly addressed
(20-19 points) (14-0)
(14-8)
Anticipat Lesson is creatively Some attempt to open Limited attempt Does not tap
ory Set opened by tapping lesson by tapping to tap interest & interest & prior
interest & prior interest & prior prior knowledge, knowledge, and
knowledge, and knowledge, and and describe describe
(5 %)
procedures are describe procedures procedures procedures
described (3-2) (1) (0)
(5-4 points)
Procedures Detailed all content and Detailed some content Limited details Details are not
resources required for required for instruction; provided to teach provided to
instruction; Includes a Some teaching content; Teaching teach content;
variety of teaching strategies included strategy not clear Teaching
strategies using with use of MI theory; or MI theory not strategy not
Multiple; Intelligences Some methods of evident; Limited clear or MI
(20 %) theory; Used multiple student inquiry listed; methods of theory not
methods or inquiry for some open ended student inquiry evident; Methods
student learning questions included; used; lower level of student inquiry
incorporating Bloom’s appropriate use of questioning; not evident;
taxonomy; effective technology some use of lower level
use of technology (17-15) technology questioning;
(20-18 points) limited use of
(14- technology
12) (11-0)

Special Specific strategies Strategies designed to Some strategies Strategies not

Accommo designed to promote allow success for most not specific specific enough
dati ons success for all students based on enough to support to support
students based on Time- Circumstances, student learning student learning
Time- Circumstances, Tasks, based on Time- based on Time-
Tasks, Communication, Circumstances, Circumstances,
Communication, Response Modes; Tasks, Tasks,
(20 %)
Response Modes; Some Differentiated Communication, Communication,
Differentiated Instruction evident Response Modes; Response
Instruction clearly (17-15) Limited evidence Modes; No
evident of Differentiated evidence of
(20-18 points) Instruction Differentiated
Instruction
(14-12) (11-0)
Closure Summary provided to Some summary Limited use of Summary not
reinforce learning and provided to reinforce summary to evident or does
(5 %) link to future learning learning reinforce not reinforce
(5-4 points) (3-2) learning learning
(1) (0)
Assessment Appropriate and Appropriate; Connected to Not connected to
connected to all connected to some objectives to a objectives or not
(20 %) objectives objectives; Plans for limited degree; appropriate;
Specific description of both formative and Plans for either Does not include
both formative and summative formative or plans for either
summative assessment; States at summative formative or
assessments; Details at least two different assessment; summative
least two different ways ways to represent States one way to assessment;
to represent learning; learning; represent Does not include
e.g. concept map, quiz, e.g. concept map, learning; e.g. any ways to
reflective response quiz, reflective concept map, represent
(20-18 points) response quiz, reflective learning
(17-15) response (11-0)
(14-12)
Total
Percentage
Earned:

Rubriks Pagbuo ng TEXTULA (Galeon, 2016)
PINAKAMAHUSAY MAHUSAY KATAMTAMAN ANG NAGSISIMULA

4-5 puntos 3 puntos 2 puntos 1 puntos
Napakalinaw at may Malinaw at tiyak ang Malinaw at tiyak ang Malabo ang
katiyakan ang mga mga impormasyon. mga impormasyon kaisipang inilahad
impormasyon. May May pagkasunod- sa textual.
kasiningan sa sunod na kaisipang
pagbubuo ng inilahad sa textula.
sunod-sunod na
kaisipang inilahad
sa textula.

GLOSARI
Akademik. May kinalaman sa pag-aaral o edukasyon
Awtentiko. Tunay na bagay, babasahin o pamamaraan ng pagtataya.
Istruktura. Kayarian o pagkakabuo ng wika.
Kontent. Nauukol sa nilalaman
Lapit.Maaaring tawaging dulog;set ng mga pagpapalagay hinggil sa kalikasan ng

wika;pagkatuto at pagtuturo.
Pagpaplanong Pampagtuturo. Ang ganitong kalagayan ay ang paglulundo sa paghahanda at

pagbubuo ng mga layuning pampagtuturo.
Pagtataya. Sistema ng pagkalap ng impormasyong magiging batayan ng pagsusuri ng

kinalabasan ng proseso ng paguturo at pagkatuto.
Pamamaraan.Panlahat na Pagpaplano para sa sistemang paglalahad at paglinang ng wika at

nababatay sa dulog o lapit
Pagsusulit-wika. Anumang gamit ng wika na maaaring tayain o bigyan ng grado. Ang lahat ng
awtentikong gamit ng wika ay pagsusulit sa wika kung ito ay naaayon sa sitwasyon at may
kahulugan at kumprehensyon
Praktikal. Angkop sa tunay na pagamit; taglay sa isip ang ibubunga, kabuluhan.

kapakinabangan at iba pa (tagaloglang.com)
Rubrik. Set ng mga pamatayan sa pagmamarka ng nagkakaibang antas ng produkto at

proseso ng pagkatuto.
Salik. Mga Elemento o component; kadalasang tinutukoy kapag pinag-uusapan ang mga
bagay na nakaaapekto.
Teknik. Mga tiyak na gawain na malinaw na makikita sa pagtuturo at naaayon o tumutugon sa

pamamaraan o dulog.
Teorya. Set ng mga paniniwalang kadalasan ay batay sa obserbasyon, analisis at pag-aaral.

Susi ng Pagwawasto (Yunit 1)


Susi ng Pagwawasto Yunit 5 (Pretest)
Susi ng Pagwawasto Yunit 7 ( Pretest)

Apendiks A
MGA PILING KUWENTONG ASYANO

Saanmang bahagi sa daigdig, popular ang katutubong salaysay na Cinderella na inuuri naman sa
kontekstong Kanluranin sa tawag na panitikang fairy tale. Ilan sa mga nagging popular na bersiyon ng kuwentong
ito ang Rhodopis (Ehipto); Aschenputtel (Alemanya); La gatta cenerentola (Italya); at Cendrillon on La Petite
pantoufle de verre (Pransya) ni Perrault na pinaghalawan din ng animation film ng Walt Disney. Samantala, ang
Yeh-hsein ni Tuan Ch’eng-shih ng bansang Tsina ang sinasabing isa sa pinakamatandang bersiyon ng bantog
na kuwento na naisulat noong 850-860 CE.
Halos may pagkakahawig ang mga naisulat na bersyon ng kuwento sa iba’t ibang pantig ng daigdig.
Bagama’t ipinapalagay na natatangi ang bersiyon ng Tsina sa aspekto ng pagtatanghal nito ng mga sinaunang
kultura at pamumuhay ng mga Tsino sa kanilang matandang sibilisasyon at naipamana hanggang sa kasalukuyan.
Matutunghayan sa babasahing akda ang pagpapahalaga sa sining ng disiplinadong paglikha ng banga ng mga
Tsino; kagandaha’t sa malilit na paa ng mga babae sa Tsinan a malaon ay nagging simbolo ng kaantasang
panlipunan; at ang pagkahilig nila sa makukulay na pista at pagdiriwang.
Yeh-hsein: Ang Cinderella mula sa China

Isinalin ni Eugene Y. Evasco
Noong unang panahon, bago pa man ang dinastiyang Ch’in at Han, may isang ermitanyo sa yungib na
nagngangalang Wu. Tinatawag ang lugar na iyon bilng yungib Wu. Dalawa ang naging asawa ni Wu. Yumao na
ang isa. Mayroon siyang anak na babaeng nagngangalang Yeh-hsein na simula pagkabata ay matalino at
magaling lumikha ng mga palayok gamit ang luad. Mahal na mahal siya ng kanyang ama.
Ilang taon ang lumipas nang pumanaw ang ama, pinagmalupitan si Yeh-hsein ng kaniyang madrasta. Lagi
siyang inuutusang mangahoy sa mga peligrosong lugar at pinag-iigib pa sa malalalim na balon.
Minsan, may nahuling dalawang pulgadang isda si Yeh-hsein, pula ang mga palikpik nito at ginintuan ang
mga mata. Maingat niya itong inilagay sa mangkok na may tubig. Habang tumatagal, palaki ito nang palaki
hanggang saw ala nang mahanap si Yeh-hsein ng mapagsisidlang mangkok. Ibinalik niyang muli ang isda sa
balon. Kung may natitira mang pagkain sa hapag, ibinibigay niya ito sa isda. Tuwing lalapit si Yeh-hsein sa balon,
lulutang ang isda at ilalantad ang kanyang ulo. Ngunit kapag may ibang taong dumarating, hindi ito lilitaw, hindi
magpapakita.
Lingid kay Yeh-hsein na matagal na siyang minamatyagan ng madrasta. Nakaisip ito ng masamang balak.
“Napakasipag mo, Yeh-hsein! Dahil diyan, ibinili kita ng bagong damit.” Pinagbihis niya ito. Pagkaraan, inutusan
niya itong mag-igib ng sariwang tubig sa malayong bukal. Dali-daling isinuot ng madrasta ang libaging damit ni
For Instruction
Yeh-hsein, nagdala paUseng
Only
patalim, at nagtungo sa balon. Tinawag niya ang isda. Nang lumitaw ang isda, bigla
niya itong hinablot at saka tinadtad. Halos sampung talampakan na ang isdang iyon. Niluto niya ang nahuli, at
nang ito’y kanyang tinikman, di hamak na mas masarap ito kaysa karaniwang isda. Ibinaon niya ang mga tinik ng
isda sa dumi ng kalabaw.

Kinabukasan, nang dumating si Yeh-hsein sa balon, walang isdang lumitaw. Tawag siya nang tawag pero
wala ang kaniyang isda. Nagtatakbo siya sa kabukiran, humahagulgol sa pighati. Walang ano-ano, may lumitaw
na matandang lalaki; mahaba ang buhok nito hanggang balikat at may maligasgas na damit. Bumaba ito mula sa
langit, at inalo ang tumatangis na si Yeh-hsein. Sabi nito, “Huwag kang umiyak. Pinaslang ng iying madrasta ang
isda at inilibing ang mga tinik nito sa dumi ng kalabaw. Sige, kunin mo ang mga tinik na ito.” Sinunod ni Yeh-hsein
ang payong ito, at mula noon, nabibiyayaan siya ng ginto, perlas, magagarang damit, at anumang naising pagkain.
Ipinagdiriwang na ang kapistahan at isinama ng madrasta angb tunay niyang anak sa salo-salo, at
sinigurado niyang babantayan ni Yeh-hsein ang mga punong namumunga sa kanilang hardin. Naghintay lang si
Yeh-hsein na makalayo ang mag-ina, saka siya sumunod at isinuot ang balabal na yari sa balahibo ng peskador
at ang sapatos na yari sa ginto. Nakita siya ng kanyang hermanastra at biglang nagwika sa ina nito na, Ang
babaeng iyon ay kamukha ni Yeh-hsein,” Iyon din ang suspetsa ng madrasta. Natunugan sila ni Yeh-hsein, na
nakayakap pa sa binabantayang puno sa hardin.
Malapit sa isang pulo ang yungib, at sa pulong ito matatagpuan ang kahariangT’o-han. Ipinagbili ng lalaki
ang gintong sapatos na kaniyang napulot sa kaharian, at nakarating naman sa hari ang nasabing pambihirang
sapatos. Ipinag-utos ng hari na ipasukat sa lahat ng mga babae sa kaniyang palasyo ang nasabing sapatos, ngunit
ito’y napakaliit kahit sa babaeng may pinakamaliit na paa. Ipinasukat man niya ang gintong sapatos sa niya lahat
ng mga babae
sa kaharian niya, ngunt hindi pa rin mahanap ang tamang paang kasukat nito.Kasinggaan ito ng balahibo at hindi
lumilikha ng anumang ingay kapag itinataktak sa bato.
Sa paggalugad,natunton ng hari ang tahanan nina Yeh-hsein at natuklasang sukat na sukat ang sapatos
sa nasabing dalaga. Isinuot pa ni Yeh-hsein ang isa pang pares ng sapatos at ang kanyang balabal na yari sa
peskador. Tila ba nilalang siya mula sa langit. Taglay ang mga tinik, sumama siya sa hari ng T’o-han at naging
pangunahin itong asawa ng hari. Sa unang taon, nagging sakim ang hari at humihiling nang humihiling ng mga
jade at perlas. Sa sumunod na taon, napagod na ang tinik at hindi na sinunod ang utos ng hari. Inilibing ng hari
ang mga tinik sa dalampasigan at tinakpan ng daan-daang perlas. Hindi naglaon, tinangay rin ito ng mga alon.
Tinamaan naman ng lumilipad na bato ang madrasta at ang anak, at sila’y dagling namatay. Ibinaon ang
mga bangkay ng mga taong yungib at ang pinaglilibingan ay tinawag na Puntod ng Dalawang Babae. Sa ngayon,
nagtutungo rito ang kalalakihan upang mag-alay ng panalangin at ang kanilang lagging hiling ay maging kabiyak
ang babaeng tunay nilang sinisinta.


Apendiks B
User’s Evaluation Form
Date:
Dear Student,
The evaluation form will help us in the production of upcoming editions of the instructional
materials. Please fill out the form and detach before submitting the IM to your professor at the
end of the semester. Put it in sealed envelope and submit this form to the Instructional materials
development Office (IMDO) in your campus. Thank you for your compliance.
Director for Instructional materials

Development
Name
(optional):
__
Course in which the IM is

used:
Academic Year: ( ) 1st Semester ( ) 2nd

Semester
Date of Evaluation:
Title:
Author(s):
Please rate the IM on the scale of 1-4
4- Strongly Agree 3- Agree 2- Disagree 1- Strongly Disagree
1. The IM is well-organized, complete, and is integral to the understanding of the course.
2. The IM utilized learning outcomes which target future skills graduate attributes.
3. The content is well-structured, internationalized, and are based on the learning

outcomes.
4. The learning activities and assessments are congruent with the learning outcomes.
5. There are adequate spaces for the learning activities and assessments.
6. The language used is gender-sensitive, easy to understand, and is appropriate to the

level
of users.
7. The examples/illustrations, and the body text are clear, set in APA 7 th edition format, and
are appropriate to the level of users.
8. The IMs are free from errors, misspellings and irrelevant pictures/illustrations.
9. The IM contains front and back contents (e.g. preface, acknowledgement, rubrics,
answer
key, appendices, glossary)
10. The IM follows the institutional format of the University.
Overall rating of the IM (please check one).
Highly useful Useful Somewhat useful Useless
For other comments and suggestions, please use the space below. Thank you.

Final

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KURIKULUM SA FILIPINO: KATANGIAN, NILALAMAN AT MGA TUNGUHIN 1

Mahalaga ang pagpaplano at dapat na isinagawa ito ng lahat ng guro.

Sa Yunit 5, mabibigyan ng sapat na kaliwanagan ang mga guro balang

Inaasahang Bunga ng Pagkatuto:

Sa katapusan ng Yunit 5, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

P.S. Antabayan ang petsa at oras ng pasulit

For Instruction Use Only

Ang Pagpaplano sa Pagtuturo

Kalikasan ng Wika Ano ang dapat

Mga Mithiin, Paano tatayain at

Mga Isinasaalang-alang sa Pagpaplano

Ang Pagpaplano ng Aralin

For Instruction Use Only

Ano ang Aralin/Leksyon?

Bakit Mahalaga ang pagpaplano ng Aralin (Banghay-Aralin)?

1. Mabigyan ng pagkakataon ang guro na mapagtimbang-timbang ang mga bagay na may

Mga Salik na Isinasalang-alang sa Pagbabanghay-aralin

For Instruction Use Only

Ang mga Layuning Pampagtuturo

Ang Mga Mithiin (Goals), Tunguhin (Aims), at Layunin (Objectives ) sa Pagtuturo

Ang mga Mithiin (Goals)

Ang mga Tunguhin (Aims)

Ang mga Layuning Pampagtuturo

For Instruction Use Only

Ang mga layuning pampagtuturo (instructional objectives)ay pagpapahayag sa tiyak na

Ang ABCD Pormat sa Pagbuo ng mga Layuning Pampagtuturo

Ang mga Domeyn ng Layuning Pampagtuturo

For Instruction Use Only

Ang Pagtuturo ng Wika sa Batayang Edukasyon

For Instruction Use Only

kakayahang maglinaw, magsuri, mag-ebalweyt at magsintesays ng mga natutuhan (Binanggit din

Lebel Pokus/Tiyak na Layunin/Inaasahang bunga

For Instruction Use Only

ibang teksto. Upang maisakatuparan ito, pagdedebelop ng kasanayan sa

1. Unang Sesyon: Paglalapit ng Teksto sa Mambabasa

2. Ikalawang Sesyon: Pagsuri sa Nilalaman ng Teksto

For Instruction Use Only

3. Ikatlong Sesyon: pagsusuri sa Teskto batay sa Ispesipik na Karakteristik at Uri

For Instruction Use Only

5. Ikalimang Sesyon: Ebalwasyon

Sa pamamagitan ng prosesong ito, inaasahan kung gayon, na sa pagtatapos ng

For Instruction Use Only

Mga Karaniwan at Pinakamagiting na Estratehiya sa Pagtuturo ng Wika

Sa pagpili ng ebidensya sa pagtuturo ng iba’t ibang leksyong pangwika, kailangang

Estratehiya Adbentahi Disadbentahi Preparasyon

For Instruction Use Only

mag-aaral - Maaaring madomina ang pagpaplano ng guro

F. Panel ng - Epektib sa paglalahad ng - Maaaring mapokus ang - Kailangan

G. - Napepersonalays ang - Maaaring hindi magaling - Kailangang mag-

For Instruction Use Only

Simposyom paksa ang ispiker anyaya at

For Instruction Use Only

sa paglinang ng malinaw ang mga

For Instruction Use Only

Kooperatib-Kolaboratib na Pagkatuto: Kahulugan, Katangian at Kahalagahan

Dumalo na tayo sa pinakapokus ng aking diskurso, ang kooperatib at kolaboratib na

For Instruction Use Only

Idinagdag ni Cooper (1990) ang mga benepisyong maiuugnay sa kooperatib-kolaboratib

Mga Estratehiyang Kooperatib-Kolaboratib

Mula sa website na (https://edtech.kennesaw.edu/intech/cooperativelearning.htm) narito ang

For Instruction Use Only

For Instruction Use Only

Ang Interaktib na Pagdulog sa Pagtuturo ng Komunikasyon

Maraming dahilan kung bakit kailangan ang interaksyon: