Presentatie & Styling

Introductie:
Etaleren
Om klanten te lokken is het belangrijk dat winkels hun artikelen zo mooi mogelijk
presenteren. Dat doen ze onder andere in hun etalages. Een mooie etalage maakt
mensen nieuwsgierig naar het aanbod in de winkel en lokt ze naar binnen.
Prikkelende etalages zijn het werk van een visual merchandiser, letterlijk: een
visuele verkoper. Als geen ander weet een visual merchandiser hoe je artikelen
aantrekkelijk presenteert aan het winkelende publiek.
Bedrijfsinformatie
Vintage Mix is een winkel die tweedehands meubels en kleding
verkoopt. Ze richten zich vooral op jongeren. Hun missie is om
jongeren te interesseren voor vintage en duurzame producten op
het gebied van mode en design. Vintage Mix is onderdeel van een
landelijke winkelketen. In de vestiging in Mixdam werken zeven
mensen. Jij bent als medewerker aangenomen om ervoor te
zorgen dat de etage in Mixdam klanten inspireert om een kijkje te
komen nemen in de winkel
Praktijkopdracht
Aan het eind van dit hoofdstuk maak je een praktijktoets. Deze toets bestaat uit een
inrichten van twee etalages aan de hand van een aantal eisen. Aan de achterzijde
van de etalage bevind zich een draperie. Maak gebruik van de theorie uit het
hoofdstuk tijdens het uitwerken van de opdracht. Lees eventueel voordat je de
praktijktoets laat beoordelen de theorie nogmaals door en check of je aan alle eisen
hebt voldaan.
Overzicht
Pagina 2 §1 Visual merchandiser
Pagina 4 §2 Compositie
Pagina 6 §3 Kleuren
Pagina 8 §4 Draperen
Pagina 10 §5 Etalage opbouwen

Economie & Ondernemen Presentatie & Styling schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 1 Visual merchandiser

Theorie:
Prikkelende etalages zijn het werk van een visual merchandiser, letterlijk: een
visuele verkoper. Als geen ander weet een visual merchandiser hoe je artikelen
aantrekkelijk presenteert aan het winkelende publiek. De visual merchandiser maakt
etalages. Maar zijn werk is breder dan dat. Hij zorgt ook voor het interieur van de
winkel, de sfeer, de kleur, de belichting en hoe de schappen of rekken worden
ingedeeld. Hij houdt zich bezig met visual merchandising: het zo aantrekkelijk
mogelijk presenteren van het assortiment aan de klant.
Een goede visual merchandiser is creatief en commercieel tegelijk; hij weet hoe hij
producten aantrekkelijk kan presenteren, zodat mensen ze willen hebben.
Bij grotere winkelbedrijven zijn er strakke bedrijfsregels voor visual merchandising.
Daar moeten alle winkels precies dezelfde uitstraling hebben. Kijk maar eens naar
de winkels van H&M of Albert Heijn. Als je er geblinddoekt naar binnen zou gaan,
zou je na het afnemen van je blinddoek toch meteen weten in welke winkel je staat.
Etalage
Een etalage is de ruimte achter een groot raam aan de straatkant van een winkel. In
de etalage worden artikelen gepresenteerd die je in die winkel kunt kopen. Er zijn
open en gesloten etalages. Een open etalage geeft de klant gelegenheid om door de
etalage de winkel in te kijken. Bij een gesloten etalage ziet de klant de achterkant
van de etalage. De etalage van een winkel of bedrijf kun je vergelijken met de cover
van een boek of tijdschrift: het is het eerste wat je ziet. Hierop baseer jij je of de
winkel spullen verkoopt die voor jou interessant zijn.
Een goed ingerichte etalage heeft de volgende kenmerken:
 een hoge attentiewaarde
 toont producten die in de winkel te koop zijn
 ‘trekt’ klanten naar binnen
 ziet er netjes en verzorgd uit
 past bij het imago van de winkel
 heeft een thema dat past bij het seizoen of de mode van het moment
 verandert vaak en is dus up-to-date
Klanten lopen meestal langs een etalage. Ze kijken dus meestal op een punt na
binnen en daarna pas na de rest van de etalage, dit punt ligt meestal op 1,60 meter
(ooghoogte). Het kijken van punt na punt noemen we de ooggeleiding. Vaak bevindt
de etalage zich aan de rechterhand van de klant, klanten zien dus eerst het midden
en daarna de rechterzijde van de etalage.
Een goede etalage is rustig opgebouwd. Het eerste aandachtspunt ligt op kijkhoogte,
dus op ongeveer 1.60 meter hoogte. Het tweede aandachtspunt ligt rechts onder het
eerste aandachtspunt. Het derde aandachtspunt ligt voor en onder de eerste twee
aandachtspunten. Door ooggeleiding zorg je ervoor dat de voorbijganger de hele
presentatie ziet.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 1 Visual merchandiser

Opdrachten:
1.
Artiekelen aantrekkelijk precenteren

Noem drie taken van een visual merchandiser.

Nummer 1 omdat, daar kijken mensen als eerts

2. Bij welk nummer in afbeelding wordt het belangrijkste artikel geplaatst.

3. Verklaar aan welke eisen een goed ingerichte etalage moet voldoen.

Aantrekelijke kleuren het meest verkochte product

een bijpassende zweer

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

4. Leg uit wat het begrip “ooggeleiding” betekent.

De plekken waar mensen als eerste kijken

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 2 Compositie
Theorie:
Het samenvoegen van diverse losse onderdelen in een etalage tot een geheel
noemen we de compositie. Composities zijn symmetrisch of asymmetrisch. Bij een
symmetrische compositie zie je vanuit het midden links en rechts hetzelfde. De
presentatie is gespiegeld. Door de strakke opbouw ziet de etalage er overzichtelijk
uit. De aandacht van de klant wordt naar het midden van de etalage getrokken.
Een asymmetrische compositie heeft geen twee gelijke helften. Vanuit het midden
kun je de presentatie niet spiegelen. De etalage krijgt hierdoor een speelser
karakter. Maar je moet goed opletten dat je compositie één geheel blijft vormen. Bij
een horizontale compositie is sprake van een opbouw waarbij producten zoveel
mogelijk liggend zijn geplaatst. Bij verticale compositie zijn de producten juist staand
geplaatst. Als er sprake is van een diagonale compositie loopt alles schuin omhoog.

Symmetrische compositie Asymmetrische compositie Horizontale compositie Verticale compositie Diagonale compositie

Bij een goede presentatie of etalage moet je rekening houden met de vorm van je
artikelen, het decoratiemateriaal en het opbouwmateriaal. De vormen moeten bij
elkaar passen.
Vormgevers maken een indeling in tweedimensionale en driedimensionale figuren.
 Tweedimensionale figuren hebben twee afmetingen: lengte en breedte.
Voorbeelden van tweedimensionale figuren zijn een vierkant, een rechthoek en
een driehoek.
 Driedimensionale figuren hebben drie afmetingen: diepte, breedte en hoogte.
Voorbeelden van driedimensionale figuren zijn een kubus, een balk, een piramide
en een cilinder.

Tweedimensionale figuren Driedimensionale figuren

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 2 Compositie

Vormen in een etalage

Als je producten hebt die meestal staan

Opdrachten:
5. Leg uit wat een compositie is?

6. Waarom zou een winkel kiezen voor een verticale compositie in haar etalage?

7. Noem drie voorbeelden van producten die Vintage Mix verkoopt waarbij duidelijk
een driedimensionale figuur zichtbaar is als ze worden geplaatst in de etalage.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

8. Zoek op internet naar afbeeldingen van de drie verschillende composities.

Plak ze hieronder en noteer er onder om welke compositie het gaat

Broeken ´
Schoenen
shirts

Paragraaf 3 Kleuren
Theorie:
Kleur geeft sfeer en roept emoties op. Dit noem je de psychologie van kleur. Als je in
een etalage bijvoorbeeld een zwembroek tegen een blauwe achtergrond ziet, krijg je
zin om te gaan zwemmen. De kleur rood roept agressie, liefde en passie op. De
kleur geel ervaren we als zonnig en vrolijk. De kleur roze heeft te maken met
vrouwelijkheid en onschuld. Groen staat voor gezond leven en frisheid. De kleur
oranje roept het gevoel van gezelligheid en warmte op. Bruin heeft te maken met
aardsheid en rijkdom. Van de kleuren zwart, wit en grijs kun je zeggen dat ze te
maken hebben met status en elegantie.
Goed gekozen kleuren maken een artikelpresentatie mooier. Te veel kleur kan een
etalage te druk maken, waardoor het artikel te weinig aandacht krijgt. Bij het kiezen
van kleuren in de etalage let je op de volgende punten.
 De kleuren moeten passen bij het imago van de winkel.
 De kleuren moeten passen bij het artikel dat je presenteert.
 De kleuren moeten goed bij elkaar passen.
 De kleuren mogen nooit overheersen en zo de aandacht van het artikel afleiden.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Met kleur kun je diepte suggereren. Dit kun je doen door:

 in de achtergrond minder felle kleuren te gebruiken dan in de voorgrond
 overlappende figuren of voorwerpen te gebruiken
 grote en kleine voorwerpen te gebruiken. Plaats de grotere voorwerpen vooraan,
de kleinere voorwerpen achteraan
 door schaduw op en naast de voorwerpen aan te brengen
In de styling van producten gebruiken stylisten de term ‘ton-sur-ton’. De letterlijke
betekenis is tint op tint: het naast elkaar gebruiken van tinten van eenzelfde
kleursoort. Het maakt niet uit of we het dan over stoffen, haarkleuren of make-up
hebben, we bedoelen allemaal hetzelfde. Namelijk dat de kleuren een overeenkomst
hebben. Het zijn kleuren met dezelfde opbouw, uit dezelfde kleursoort. Om de
kleuren goed te kunnen onderscheiden gebruiken we een kleurencirkel. Hierbij zijn
de kleuren rood, geel en blauw primair. Het mengen van deze kleuren levert de
secundaire kleuren op. Worden de secundaire kleuren gemengd dan ontstaan de
tertiaire kleuren. Complementaire kleuren zijn kleuren die tegenover elkaar staan in
de kleurencirkel, ze steken goed bij elkaar af en versterken elkaars werking.

primaire kleuren:
rood, geel en blauw
secundaire kleuren:
oranje, violet en groen
tertiaire kleuren:
indigo, scharlaken rood, turkoois, goudgeel,
felgroen en magenta.

Paragraaf 3 Kleuren
Opdrachten:
9. Op welke punten moet je letten bij de kleurkeuze van een etalage?

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

10. Welke kleur past het beste bij het inrichten van een etalage voor ……

Wat voor producten je verkoopt en wat voor zweer je in je winkel wilt

11. Hoe
kun
je
ervoor zorgen dat er diepte ontstaat als je een etalage inricht?

Valentijnsdag: roze/rood
Voorjaar: groen/geel
Koningsdag: oranje
Herfst: oranje/bruin
12.

Dingen achter elkaar zetten

Welke kleuren zijn complementair aan elkaar volgens de kleurencirkel?

Paars geel
Groen rood
Blouw oranje

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 4 Draperen
Theorie:
Stoffen mooi neerleggen of ophangen heet draperen. Je moet de stof zo draperen
dat er prachtige plooien in de stof komen. De geplooide stof noemen we draperie.
Met draperie kun je sfeer aanbrengen in een etalage. Draperieën zijn decoratief, je
gebruikt ze om je etalage mooier te maken. Bedrijven die gespecialiseerd zijn in
woninginrichting maken veel gebruik van draperieën.

Twee bekende technieken voor draperen zijn de platte plooi en de stolpplooi.

Om deze twee plooien te kunnen vouwen voor de achtergrond van de etalages
maken we gebruik van een houten frame. Op dit frame bevestigen we de stof en
vouwen we hem in de juiste vorm. Als de plooien op de juiste wijze zijn gevouwen
plaatsen we dit scherm aan de achterzijde van de etalage. Hierdoor lijkt het net alsof
er gordijn is geplaatst. Het is van groot belang dat de draperie aansluit bij de kleuren
en de compositie die gebruikt zijn in de presentatie zodat ze een mooi geheel
vormen.

Platte Plooi
1. Leg de stof in de lengte neer.
2. Plooi de linkerzijde 10 centimeter naar achteren om.
3. Leg het frame in de breedte van de stof.
4. Maak de linkerbovenhoek van de stof vast op het hout met een punaise.
5. Maak opnieuw een plooi van 10 centimeter in de richting van de andere plooi.
6. Maak deze plooi op 5 centimeter van de linkerzijde vast aan het frame.
7. Herhaal stap 5 en 6 tot alle stof in gelijkmatige plooien is vastgespeld.
8. Maak het eind vast aan de rechterzijde van het frame.
Stolpplooi
1. Leg de stof in de lengte voor je neer, met de mooie kant naar je toe.
2. Vouw de stof over de lengte dubbel. Geef het midden aan met een speld.
3. Bepaal hoe 'breed' jouw stolplooi moet worden. Speld de stof op die plek aan
elkaar. Bijvoorbeeld 20 cm uit het midden.
4. Vouw de stof weer open.
5. Verdeel de plooi in gelijke delen over links en rechts. De speld die het midden
aangeeft, breng je naar de plek waar je de stof aan elkaar hebt gespeld. Nu heb
je de plooi gelijk verdeeld over links en rechts.
6. Speld de uiteinden van de plooi links en rechts vast.
7. Leg de lat boven aan de stof.
8. Vouw de stof om de lat.
9. Spijker de stof vast aan de achterkant van de lat, of gebruik punaises.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Paragraaf 4 Draperen

Meer duisternis

Bekleding voor het plafond en gewone kleding

Opdrachten:
13. Gordijnen stollplooi

Waarom worden gordijnen vaak gedrapeerd opgehangen?

14. Geef naast gordijnen nog twee voorbeelden van draperie.

15. Welke twee vormen van draperen staan in de theorie genoemd.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

16. Vraag je docent om een tissue en vouw hem zodat er een telkens een plooi
ontstaat. Welke plooi vond je het moeilijkst om te vouwen

Paragraaf 5 Etalage opbouwen

Theorie:
Een etalage bouw je op uit de volgende onderdelen:
o
Weet ik nog niet het a
rtikel 
dat je
wilt

verkopen; Dit is natuurlijk het belangrijkste onderdeel van je presentatie, hier

moet alle aandacht naar uitgaan.
o opbouwmateriaal; om ervoor te zorgen dat klanten jouw artikel op kijkhoogte
zien, plaats je het bijvoorbeeld op een verhoging. Het opbouwmateriaal kan van
alles zijn: een plankje, een pilaar, maar ook touwtjes waardoor je het artikel op
ooghoogte kunt ophangen.
o decoratiemateriaal; dit gebruik je ter ondersteuning van het artikel. Bijvoorbeeld
een strandbal en een parasol bij de presentatie van zonnebrandcrèmes. De
artikelen vallen zo meer op. Decoratiemateriaal roept ook meteen een bepaalde
sfeer op.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

o kleur; alle materialen hebben een kleur. Wanneer je onderdelen samenbrengt let
je erop dat de kleuren goed bij elkaar passen en de juiste sfeer oproepen.
o licht; om de etalage goed te kunnen zien, heb je verlichting nodig. Met
(gekleurde) spotjes kun je de aandacht vestigen op bepaalde artikelen. Met
verlichting breng je extra sfeer aan en zorg je voor diepte in de presentatie.

Dan kunnen ze een beetje zien hoe het er uit komt te zien

Voordat je een etalage gaat inrichten maak je eerst een schets. Deze schets heeft
weer welke kleuren je gaat gebruiken, welke artikelen je wilt promoten en eventueel
welke opbouw- en decoratiemateriaal je nodig hebt. Let op, een schets hoeft niet
nauwkeurig te zijn. Kortom, je hoeft niet te kunnen tekenen om een schets te maken.
Als de kleuren en materialen maar wel in de schets verwerkt zijn. Een goede visual
merchandiser begint met een korte samenvatting van de producten die hij of zij wil
gaan gebruiken. Daarnaast laat hij zijn schets beoordelen door zijn collega’s.
Eventueel past hij de schets aan als de klant dit wil. Als de klant tevreden begint hij
met het verzamelen van de artikelen.
Voordat de etalage wordt ingericht moet eerst geïnventariseerd worden welke
materialen beschikbaar zijn. Denk hierbij ook aan decoratiemateriaal en of
opbouwmateriaal. Pas als alles voorhandig is kan worden gestart met de etalage.
Begin altijd met het plaatsen van de belangrijkste artikelen en controleer continu of
de compositie juist is, de kleuren overeenkomen en het thema duidelijk na voren
komt. Laat het eind resultaat beoordelen door een collega en daarna door de klant.
Als hij niet tevreden is, dan pas je hem alsnog aan voordat je de draperie plaatst.
Eventueel plaats je ook verlichting op de aandacht te vestigen op het belangrijkste
artikel van jouw presentatie.

Paragraaf 5 Etalage opbouwen

Opdrachten:
17. Waarom wordt eerst een schets gemaakt voordat de etalage wordt opgebouwd?

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

18. Geef drie voorbeelden van opbouwmateriaal .

19. Geef drie voorbeelden van decoratiemateriaal.

Krukjes kasten blokken

20.

Vintage Mix wil haar voorjaarscollectie presenteren in de etalage. Welke drie

artikelen zou jij dan in de etalage plaatsen? Verklaar je antwoord.

Plantjes gordijnen lichtjes

Tuinmeubels zomerkleding bloemen

Praktijkopdracht Twee etalages

Bedrijf:
Q-Styling is een bedrijf dat zich richt op het inrichten van
etalages voor winkels en bedrijven in Mixdam. Het bedrijf
biedt jou de mogelijkheid om voor hem te komen werken.
Hiervoor moet je wel een proeve van bekwaamheid doen.

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021

12 Presentatie & Styling
Etaleren

Benodigdheden:
 Wit papier , A4-formaat
 Etalages (lokaal 316)
 Artikelen die passen bij het thema (mogelijk aanwezig in lokaal 316)
 Opbouw- en decoratiemateriaal (mogelijk aanwezig in lokaal 316)
 Informatie per etalage
Informatie:
Houdt bij het etaleren rekening met het volgende:
Etalage 1:
 Diagonale compositie
 Thema: winter
 Achterzijde: draperen met een platte plooi.
Etalage 2:
 Horizontale en Asymmetrische compositie
 Thema: kerst
 Achterzijde: draperen met een stompplooi.
Opdracht:
Etaleer de twee etalages volgens de bovenstaande eisen. Begin eerst met een
schets waarin je kort weergeeft hoe de etalage eruit komt te zien. Om dit te kunnen
moet je eerst even kijken welke producten en decoratiemateriaal aanwezig is en wat
je eventueel zelf zou kunnen meenemen. Lees hiervoor goed de theorie. We gaan
ervan uit dat de etalages altijd ruimte vullend zijn. Als je klaar bent maak dan foto’s
vanaf de voorzijde van de etalages en plaats deze op je website. Laat daarna de
etalages beoordelen door je docent. Breek ze pas weer af als je hiervoor
toestemming hebt gekregen. Schrijf daarna een korte beschrijving van je keuzes
voor decoratiemateriaal en gebruikte producten.
Plaatsen op de website:
 Schets op A4 formaat papier.
 Korte beschrijving van maximaal ½ A4-tje
 Twee foto’s, per etalage één (zorg ervoor dat ze duidelijk herkenbaar zijn)

Economie & Ondernemen VMBO B/K KEUZEVAK PRST schooljaar 2020-2021