Filipino

Ikaapat na Markahan – Modyul 8:

Pagbibigay ng Mungkahing
Solusyon sa Suliraning Nabasa sa
Isang Teksto o Napanood

CO_Q3_Filipino3_Module8
Filipino – Ikatlong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 8: Pagbibigay ng Mungkahing Solusyon sa Suliraning
Nabasa sa Isang Teksto o Napanood
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Via Valerei R. Bacugan, Boots Liwayway P. Relampago, Ritche E. Carillo,
Nino F. Dabalos, Marife M. Bohol
Editor: Ritche E. Carillo
Tagasuri: Ame Grace I. Pamongcales, Iris Kristine Mejos, Patrick John P. Peresores
Tagawasto: Ramon S. Gravino Jr., Myleen C. Robiños, Juvy A. Comaingking
Tagaguhit at Tagalapat: Thonver R. Sampaga, Nino F. Dabalos, Marife M. Bohol,
Jestoni A. Amores
Tagapamahala: Evelyn R. Fetalvero Cristy C. Epe
Janette G. Veloso Beverly S. Daugdaug
Analiza C. Almazan Mary Joy B. Fortun
Ma. Cielo D. Estrada Imelda T. Cardines
Mary Jane M. Mejorada Joan M. Niones

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region XI

Office Address: F. Torres St., Davao City

Telefax: (082) 291-1665; (082) 221-6147
E-mail Address: region11@deped.gov.ph * lrms.regionxi@deped.gov.ph
 3

Filipino
Ikaapat na Markahan – Modyul 8:
Pagbibigay ng Mungkahing
Solusyon sa Suliraning Nabasa sa
Isang Teksto o Napanood
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino at
Ikalawang Baitang ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul
para sa araling Pagpapahayag ng Ideya o Damdamin sa
Napakinggang Teksto.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at
sinuri ng mga edukador mula sa pampubliko at pampribadong
institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang
matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang
pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-
aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain
ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong
matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang
kanilang mga pangangailangan at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto,
makikita ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o
estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang

kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na
ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang
hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang
mga gawaing nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Filipino at Ikalawang Baitang ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Pagpapahayag
ng Ideya o Damdamin sa Napakinggang Teksto.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong
pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-
aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat
mong maunawaan.
 Alamin

Kumusta ka? Maligayang pagdating sa modyul na ito!

Naranasan mo na bang magkaroon ng suliranin o

problema? Paano mo ito binibigyan ng solusyon? May
pagkakataon bang mayroong nagbibigay sa iyo ng payo upang
mabigyan ng solusyon ang iyong problema? Ano ang tawag
dito? Tama ka! Ito ay mungkahing solusyon.

Sa pagbibigay ng mungkahing solusyon sa suliranin,

mahalagang matutuhan mo ang gabay upang matugunan ang
hakbang tungo sa kaayusan ng nababasa o napapanood.

Sa modyul na ito, matutuhan mo ang pagbibigay ng

mungkahing solusyon sa teksto. May mga gawain akong inihanda
para sa iyo upang mahasa ang iyong kaalaman tungkol dito.

Pagkatapos ng modyul na to, ikaw ay inaasahang:

• nakapagbibigay ng mungkahing solusyon sa suliraning nabasa
sa isang teksto o napanood (F3PB-IVh-13).

2
 Subukin

Bago ka magpatuloy sa iyong aralin, sagutin mo muna ang

panimulang gawain. Kung tama lahat ang sagot mo, maaari
mong laktawan ang modyul na ito at magpatuloy sa susunod na
modyul o aralin.

Basahin ang sumusunod na sitwasyon. Piliin ang nararapat

na solusyon sa bawat problema. Isulat ang titik ng napiling sagot
sa iyong kuwaderno.

1. Nakatira sa malayong bukirin si Utoy. Tuwing papasok siya sa

paaralan ay kailangan pa niyang maglakad ng ilang
kilometro kaya lagi siyang nahuhuli sa klase. Ano ang iyong
maipapayo kay Utoy?
A. Huminto na siya sa pag-aaral.
B. Hindi na papasok sa klase at maglaro na lamang. Commented [USER1]: Huwag nang pumasok sa klase at
maglaro na lamang.
C. Magpatuloy lang sa pag-aaral dahil masusuklian din
ang lahat ng kaniyang pagod at hirap balang araw.

2. Hindi tinanggap ni Kristian ang pagkatalo niya sa Quiz Bee sa

asignaturang sinalihan bagkus nagbitaw siya ng masasakit
na salita sa katunggali nitong si Nitoy. Bilang kaibigan ng
dalawa, ano ang iyong maaaring gawin sa pangyayari?
A. Makikipag-away ka rin sa kanila.
B. Pabayaan lamang silang mag-away.
C. Pagbatiin ang dalawa at sabihing bumawi na lamang
sa susunod na kompetisyon.

3
3. Kulang ang pambayad ni Clarissa sa proyekto nila sa
pagluluto ng ginataang gulay. Hindi kasi natapos ng
kaniyang tatay ang ipinagagawang bahay ng kanilang
kapitbahay dahil sa walang tigil na pag-ubo at madalas na
pagsakit ng ulo. Ikaw ang lider ng inyong grupo, paano mo
tutulungan ang iyong kaklase?
A. Papahiramin ko muna siya ng pera.
B. Ako na lang ang magbabayad para kay Clarissa.
C. Papaalisin siya sa grupo dahil wala siyang pambayad.

4. Malapit na ang pasukan at alam mong higit na kailangan

ang gadget tulad ng cellphone sa iyong pag-aaral. Ano
ang iyong gagawin upang magkaroon ng cellphone na
gagamitin sa pasukan?
A. Hindi na lang ako mag-aaral.
B. Hihintayin ko na lang na bigyan ako ng cellphone ng
aking Ina.
C. Tutulong sa magulang sa pagbebenta ng kakanin
upang makapag-ipon ng perang pambili ng cellphone.

5. Nahihirapan ang iyong magulang sa pagtatrabaho at

madalas kulang na kulang ang kita nito upang matustusan
ang inyong pagkain sa araw-araw. Ano pa ang ibang
solusyon na iyong maaaring gawin upang makakain?
A. Hahayaan ko lang silang magtrabaho.
B. Maghihintay lang ako hanggang sa may tumulong sa
aming pamilya.
C. Susubukan kong ibenta ang mga gulay na nakatanim
sa aming bakuran.

4
 Pagbibigay ng
Aralin
Mungkahing Solusyon sa
Commented [USER2]: Pakilipat po sa sunod na pahina.

1 Suliraning Nabasa sa Isang

Teksto o Napanood
Sa araling ito, nawa’y magkaroon ka ng mas malaking
interes sa pagbibigay ng mga mungkahing solusyon sa suliranin
ng tekstong iyong mababasa o mapapanood.

Balikan
Basahin at tukuyin kung alin ang angkop na kalalabasan ng
mga pangyayari. Piliin ang titik ng tamang sagot. Gawin ito sa
iyong kuwaderno.

1. Habang naglalakad kayo ng kaibigan mo papuntang

palengke, napansin ninyong may nag-aaway na mga bata
sa kalye. Pinuntahan sila ng isang barangay tanod. Ano ang
gagawin ng barangay tanod sa kanila?
A. huhulihin at ipapakulong
B. pababayaan lamang na magkasakitan
C. Pagbabatiin at pagsasabihan na hindi tama ang
kanilang ginawa.

5
2. May libreng bakuna laban sa flu para sa lahat ng mga bata
sa inyong barangay. Pinabakunahan ka ng iyong Ina at
hindi ka natakot. Ano ang magiging resulta nito sa iyong
kalusugan?
A. Magkakasakit ka ng flu.
B. Tatamlay ang iyong katawan dahil sa bakuna.
C. Lulusog ang iyong katawan at makakaiwas ka sa
sakit.
3. Umakyat sa puno ang iyong pinsan. Nabali ang sangang
kaniyang tinatapakan. Ano ang mangyayari sa kaniya?
A. mahuhulog B. masasagasaan C. magiging
masaya
4. Habang papauwi ka sa inyong bahay galing sa paaralan ay
biglang umulan. Nabasa ka pati ang iyong mga gamit. Ano
ang posibleng mangyayari sa iyo?
A. maiinitan B. matutuyo C.
magkakasakit
5. Nag-aaral ka nang mabuti ng iyong mga leksiyon pagdating
mo sa bahay. Ano ang magiging resulta nito? Commented [USER3]: Palagi kang nag-aaral nang mabuti
ng iyong mga leksiyon pagdating sa bahay.
A. Mawawalan ka ng gana sa pag-aaral.
B. Tataas ang iyong marka sa bawat pagsusulit.
C. Mas lalong wala kang maiintindihan sa klase.

6
 Tuklasin

Basahin mo ang kuwento.

Ang Aming Kapaligiran

Masaya kaming naglalaro sa tapat ng aming bahay kasama

ng aking mga kaibigan. Ngunit, bigla akong nalungkot nang
makita ko ang aming paligid.

7
 Maraming basura ang nakakalat sa daan. Marami na rin ang
nagkakasakit dulot ng polusyon sa hangin. Kapag bumuhos ang
malakas na ulan ay bumabaha. Naawa ako sa sitwasyon ng
aming lugar.
Pero sa kabila ng mga pangyayaring ito, alam kong
masosolusyonan ang mga problemang ito balang araw. Tinawag
ako ng mga kaibigan ko at patuloy kaming naglalaro.

Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang titik ng iyong

sagot sa kuwaderno.

1. Sa tingin mo, ano ang pinakamabisang solusyon upang

maiwasan ang pagkakasakit ng mga tao sa kanilang lugar?
A. Magpagamot sa doktor.
B. Matutong maglinis ng kapaligiran.
C. Sunugin ang mga plastik na basurang nakakalat.

2. Sa paanong paraan mapipigilan ang pagbaha?

A. Lagyan ng harang ang mga kanal.
B. Itapon ang mga basura sa tamang lalagyan.
C. Hayaang mapuno ang kanal ng mga basura.

8
3. Ano ang dapat gawin upang maiwasan ang pagbaha sa
kanilang barangay?
A. Lumipat ng tirahan. Commented [USER4]: Pakilipat po sa sunod na pahina.

B. Putulin ang mga puno.

C. Ayusin at linisin ang mga kanal.

4. Paano maiiwasan ang pagkakaroon ng polusyon sa hangin?

A. Magtanim ng maraming puno.
B. Huwag itapon ang basura sa ilog.
C. Huwag sunugin ang mga plastik na basura.

5. Bilang isang bata, paano ka makatutulong upang maiwasan

ang mga sakunang nabanggit sa kuwento?
A. Ipahayag sa buong mundo na kaya mo.
B. Tawagin ang mga kaibigan at maglaro buong araw.
C. Magkaroon ng disiplina sa pangangalaga ng kalikasan.

9
 Suriin

Panoorin ang gagawing pagsasadula ng dalawang kasama

mo sa bahay. Magpapanggap na guro ang isa mong kasama at
magiging estudyante naman ang isa. Gamitin ang script na nasa
ibaba bilang kanilang gabay. Commented [USER5]: Maaari ding magbigay ng iba pang
paraan kung sakaling hindi ito magagawa.

Karen: Magandang umaga po sa inyo Ma’am.

Guro: Magandang umaga rin sa iyo Karen.
Huwag mong kalimutang mag-aral mamayang gabi
ha? May pagsusulit tayo bukas.
Karen: Opo Ma’am.
(Kinagabihan, hindi nag-aral si Karen ng kaniyang
aralin. Naglaro lamang siya ng computer games at
nanood ng mga palabas sa TV. Sinabihan siya ng
kaniyang mga magulang na mag-aral ngunit hindi siya
nakikinig kaya siya ay pinagalitan. Kinabukasan…)
Karen: Magandang umaga po, Ma’am. (Magmamano sa
kaniyang guro.)
Guro: Magandang umaga rin Karen. Kumusta? Nag-aral ka
ba kagabi para sa pagsusulit?
Kare: Opo Ma’am.
(Pagkatapos ng pagsusulit ay nakakuha si Karen ng
mababang marka kaya siya ay nalungkot. Nadismaya
rin ang kaniyang guro sa resulta ng kaniyang
pagsusulit.)

10
 Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang titik ng iyong
sagot sa kuwaderno.

1. Ano ang dapat gawin ni Karen pagdating niya sa bahay?

A. matulog kaagad
B. maglaro ng computer games
C. mag-aral sa kaniyang leksiyon
2. Ano dapat ang ginawa ni Karen upang hindi siya mapagalitan
ng kaniyang mga magulang?
A. makinig sa mga magulang
B. sundin ang gustong gawin
C. magbingi-bingihan sa mga sinasabi ng magulang
3. Ano ang maaaring solusyon upang makakuha si Karen ng
mataas na marka sa susunod na pagsusulit?
A. mangopya sa katabi
B. hulaan ang tamang sagot
C. mag-aral nang mabuti ng mga aralin
4. Ano kaya ang dapat gawin ni Karen upang hindi madismaya
ang kaniyang guro?
A. Huwag makinig sa magulang.
B. Balewalain ang sinabi ng guro.
C. Makinig sa payo ng guro na mag-aral nang mabuti.
5. Bilang isang mag-aaral, ano ang maimumungkahi mong
solusyon para sa mga batang ayaw mag-aral gaya ni Karen?
A. Hintaying mag-aral ang mga kaklase.
B. Ipagpatuloy ang pagiging tamad sa pag-aaral.
C. Gawing inspirasyon ang mga pangarap sa buhay.

11
 Dapat mong tandaan na ang bawat problema
ay may solusyon.
Ang pagbibigay ng mungkahing solusyon sa
isang suliranin sa tekstong narinig o napanood ay
nararapat na maisabuhay upang maging handa sa
pagbibigay ng solusyon sa problemang kakaharapin
sa totoong buhay.

Pagyamanin

Basahin ang bawat problema na nasa Hanay A. Hanapin

ang maaaring solusyon ng bawat problema sa Hanay B. Isulat
ang titik ng iyong sagot sa kuwaderno. Commented [USER6]: Hanapin sa Hanay B ang maaaring
solusyon ng bawat problema sa Hanay A. Isulat ang titik ng
iyong sagot sa kuwaderno.
Hanay A Hanay B
1. Tuwing gabi ay sumasakit A. Kumain ng
ang ngipin ni Ruru. masusustansiyang pagkain
kagaya ng gulay at prutas.
2. Palaging nahuhuli sa klase B. Matulog nang maaga.
si Val.
3. Nahihirapan ka sa C. Tapusin muna ang mga
asignaturang Matematika. gawaing bahay.
4. Hindi ka pinapayagang D. Ugaliing magsipilyo ng
maglaro sa labas ng bahay. ngipin araw-araw.
5. Masakitin ka kaya palagi E. Mag-aral nang mabuti
kang liban sa klase. sa bahay.

12
 Isaisip

Kompletuhin ang diwa ng pahayag. Punan ng tamang salita

ang patlang. Piliin ang iyong sagot sa loob ng kahon at isulat ito
sa iyong kuwaderno.

Ang pagbibigay ng
________________ sa problema ay
nararapat na matutuhan upang sagot
_______________ sa pang-araw-araw
na karanasan. Ang solusyon sa resulta
isang problema ay _______________
mungkahing solusyon
na maaaring magbigay ng tamang
___________ sa bawat magamit
pagkakamaling nagawa.

Isagawa

Basahin ang bawat sitwasyon at ibigay ang angkop na

munghaking solusyon sa problema. Piliin ang iyong sagot sa loob
ng kahon at isulat ang titik ng iyong sagot sa kuwaderno. Commented [USER7]: Piliin ang iyong sagot sa loob ng
kahon. Titik lamang ang isulat sa kuwaderno.

13
 A. Bibigyan ko ng baon ang aking kaibigan.
B. Pagsasabihan ang kaklase na mali ang kaniyang
ginawa at ipapasauli ang kaniyang kinuha sa aking
kaibigan.
C. Sasabihin ko ang katotohanan at hihingi ng tawad
sa aking kaklase at sa kaniyang magulang.
D. Sasabihin ang totoong nangyari sa guro at hihingi ng
paumanhin sa kaniya.
E. Bibigyan ko ng pagkain ang kapitbahay.

_____1. Naglaro kayo ng iyong kaibigan. Hindi sinasadyang

naitulak mo siya. Nadapa siya at nasugatan. Nagsumbong
siya sa kaniyang magulang. Pumunta ang kaniyang
magulang sa paaralan. Ano ang gagawin mo?
_____2. Dahil sa sakit na COVID-19, nagugutom na ang inyong
kapitbahay dahil nawalan ng trabaho ang nanay at tatay
ng pamilya. Ano ang puwedeng maging solusyon sa
problemang ito? Commented [USER8]: Dahil sa pandemya, nawalan ng
trabaho ang nanay at tatay ng inyong kapitbahay.
_____3. Nalaman mong walang baon ang kaibigan mong si Riza. Nangangailangan sila ng tulong lalo na sa pagkain. Ano ang
puwedeng maging solusyon sa problemang ito?
Ano ang puwede mong gawin?
_____4. Naglaro kayo ng iyong mga kaklase sa loob ng inyong
silid-aralan. Nabasag ang bintana dahil natamaan ito ng
bola. Ano ang solusyon sa problemang inyong nagawa?
_____5. Nakita mong kinuha ng iyong kaklase ang isang kahon ng
krayola ng iyong matalik na kaibigan. Hinahanap ng iyong
kaibigan ang kaniyang krayola. Paano ka makatutulong

14
 upang malutas ang problema na hindi mapapahiya ang
kumuha sa krayola ng iyong kaibigan?

Tayahin

Magaling! Ipagpatuloy mo ang iyong nasimulan. Basahin

at unawain ang maikling kuwento. Sabihin ang iyong mga
mungkahing solusyon sa suliraning nakapaloob sa teksto. Isulat sa
malinis na papel ang iyong sagot.

Paano Nga Ba?

Sa panahon ng COVID-19 Pandemic,
susubukin nito ang kakayahan ng mga mag-
aaral upang maipagpatuloy ang pagkatuto
at makapag-aral kahit wala sa loob ng silid-
aralan. Sa pagbubukas ng klase, magiging
malaking hamon ang mga inihahandang
pamamaraan na makapag-aral ang mga
kabataan habang nasa bahay lang.
Kailangang masisiguro na ang mga bata ay
tunay na mag-aaral at magiging tapat sa
mga gawain bilang mag-aaral sa bahay.
Ikaw ngayon ay isang mag-aaral sa
ganitong pangyayari na ngayon mo lang
nararanasan. Ano ang iyong mungkahing
solusyon bilang mag-aaral para ikaw ay
patuloy na matututo kahit nasa bahay lang?

15
 Mungkahing Solusyon
1. ___________________________________________________________________
2. ___________________________________________________________________
3. ___________________________________________________________________
Karagdagang Gawain
4. ___________________________________________________________________
5. ___________________________________________________________________

Masdang mabuti ang larawan sa ibaba. Magbigay ng

mungkahing solusyon sa pangyayari. Itala ang iyong mga
3 mungkahi sa kuwaderno.

16
 17
Karagdagang Gawain
Isagawa Tayahin
Mga posibleng sagot:
1. C Mga posibleng sagot:
2. E -maging masinop -maging masunurin sa mga
3. A - mag-aral nang mabuti kahit babala o panuto.
4. D wala sa loob ng silid-aralan
5. B -maging tapat sa mga -itapon nang maayos ang
gawain mga basura sa basurahan
-makinig sa payo ng guro sa
mga dapat gawin
- mag-aral ng bukal sa
kalooban
Suriin Pagyamanin Isaisip
1. C 1. D mungkahing solusyon
2. A 2. B magamit
3. C 3. E
sagot
4. C 4. C
5. C 5. A resulta
Subukin Balikan Tuklasin
1. C 1. C 1. B
2. C 2. C 2. B
3. B 3. A 3. C
4. C 4. C 4. C
5. C 5. B 5. C
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian

Department of Education. 2016. K to 12 Gabay Pangkurikulum

Filipino (Baitang 1)
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph