B GIÁO DO

I HC BÁCH KHOA HÀ NI

---------------------------------------
NGUY

NGUY
K THUT 

NGHIÊN CC TÍNH H THNG TREO KHÍ NÉN

D

LU THUT
K THUT 
KHOÁ:2017A

Hà Ni  
 B GIÁO DO
I HC BÁCH KHOA HÀ NI
---------------------------------------

NGUY

NGHIÊN CC TÍNH H THNG TREO KHÍ NÉN DNG HAI



Ngành: K thut 

LUK THUT
K THU

NG DN KHOA HC:

    

Hà Ni  
 
L ...................................................................................................... 3
DANH MC KÝ HIU VÀ CH VIT TT ....................................................... 4
DANH MC CÁC BNG ........................................................................................ 7
DANH MC CÁC HÌNH V  TH ................................................................... 8
LI NÓI U ........................................................................................................... 9
. TNG QUAN ................................................................................... 13
1.1.  thng treo trên ô tô ................................................................... 13
1.1.1 Công dng, yêu cu ca h thng treo .....................................................14
1.1.2 Các b phn trên h thng treo ....................................................15
1.2. Tng quan h v ng ca ô tô .................................................................17
1.3. Ch ng ..............................................................................18
1.3.1. Ch tiêu v  êm du ...............................................................................18
1.3.2. Ch tiêu v ti trng ........................................................................19
1.3.3. Ch tiêu v không gian b trí h thng treo ............................................. 21
1.4.  .........................................................................21
1.4.1.  ..............................................................................................21
1.4.2.  ..............................................................................................22
1.4.3.  .................................................................................23
1.5.  ...................................................24
1.5.1.  ................................................................................24
1.5.2.  .........................................................................24
1.6.  .........................................................................................24
1.7.  .......................................................................................25
1.8.  ...........................................................................................25
NG LC HC CA H THNG TREO KHÍ
NÉN .......................................................................................................................... 27
2.1. ng hc h  ......................................................................27
2.2. m ca treo khí nén ...............................................................................29

1
 2.3. c tính phn t i .................................................................................30
2.3.1. c tính ti ca bui ................................................................33
2.3.2.  cng ca phn t i khí nén ......................................................36
2.3.3. Tn s ng riêng..............................................................................37
2.4. Tính toán b phi ...............................................................................38
2.5. c tính phn t i khí nén.....................................................................40
2.5.1 Tính toán các thông s .............................................................................40
2.5.2 ng kính piston dw.......................................................................40
2.5.3 c tính phn t àn hi khí nén .............................................................42
2.6.  ...........................................................................................44

 ..................................................................... 45
3.1. u sau .............................................................45
3.2.  ..........................................................................50
3.3.  .................51
3.3.1.  w ....51
3.3.2. Khc tính ca b phi ....................................................52
3.4.  ...........................................................................................60
 .............................................................................................................. 61
TÀI LIU THAM KHO ...................................................................................... 62

2
 LI 
u ca tôi. Nhng nc
trình bày trong luc hin vi s ng dn khoa hc ca thy
giáo PGS.TS-   , cùng các thy giáo trong B môn ô tô và xe
chuyên dng- i hc Bách Khoa Hà Ni. Toàn b ni dung trong lu
hoàn toàn phù hp vi n        t ca Hi ng
T i hc Bách Khoa Hà Ni. Các s liu, kt qu trong lu   
thc.
Hà Ni, ngày 24 
Tác gi

Nguy

3
 DANH MC KÝ HIU VÀ CH VIT TT
Danh mc các ký hiu
Ký hiu Tên gi 
G0 Trng toàn b xe không ti N
Gt Try ti N
G10 Trt lên cc khi không ti N
G1t Trt lên cy ti N
G20 Trt lên cu sau khi không ti N
G2t Trt lên cu sau y ti N
g Gia tc trng m/s2
WB Chi mm
LW Chiu dài toàn b ca xe mm
BW Chiu rng toàn b ca xe mm
HW Chiu cao toàn b ca xe mm
BT1/ BT2 / sau mm
Rbx Bán kính bánh xe mm
Htmax Chin nht mm
Hmin Khong sáng gm xe mm
 Góc nghiêng ngang tr ng ( góc Kingpin) rad
 S i góc nghiên ngang rad
0 Góc nghiêng ngang bánh xe ( góc Camber) rad
r0 Bán kính bánh xe quay quanh tr ng mm
ft  võng  mm

f  ng mm
f0T  võng ca h treo  trng thái không ti mm
Kr Chiu dài tr ng mm
hs Tâm quay tc thi ci mng mm
Fp Ti trt lên bui N

4
F20 Lc tác dng lên b phi xe không ti N
S Din tích làm vic bui m2
U H s bii din tích làm vic  trng thái tc thi
Us H s bii din tích làm vic  tr
pa Áp sut khí quyn N/m2
p Áp sut khí nén trong bui N/m2
p0 Áp suu  trng thái không ti N/m2
pz  chênh áp sut ca bung khí nén N/m2
ps Áp sut khí nén  tr N/m2
pps Áp sut bui  chi N/m2
pp Áp sut bui  chiu cao tc thi N/m2
V Th tích bui  chiu cao tc thi m3
Vs Th i  chi m3
Vtt Th tích bung tích tr khí m3
n Tr s n cng
dw ng kính piston mm
z Chuyn v ca piston mm
C  cng ca bui N/m
C0  cng b phi N/m
Cs  cng phn t i  tr N/m
Cz  cng phn t i  trng thái làm vic N/m
0 Tn s ng riêng Hz
0s Tn s ng riêng  tr Hz
 0z Tn s ng riêng  trng thái làm vic Hz
d w0 ng kính hiu dng ca piston mm
d w1 ng vi hành trình tr ln nht mm
d w2 ng vi hành trình nén ln nht mm
lt Chi mm

5
ld Chii mm
Khong cách t tâm quay khp trong ca càng ch n
lbx mm
bánh xe
llx Khong cách t tâm khn v t balon khí mm

6
 DANH MC CÁC BNG
. ................................................................ 50
Bng 3.2. Áp sut khí nén khi ti tri ................................................... 54
Bng 3.3. Lc tác dng lên balon khí khi ti tri .................................. 58
Bng 3.4. T l i li ca balon khí so vi trng thái không ti .... 58

7
 DANH MC CÁC HÌNH V  TH
1/4 ............................................................................................. 22
 ............................................................................................. 22
 .............................................................. 23
 ..................................................................... 24
 th ng hc h  .................................................... 27
 th xây dng quan h ng hc h ....................... 27
 th chuyn v ca bánh xe ................................................................... 29
Hình  cng và tn s ng ca h  ............. 30
 tính toán phn t i ............................................................... 31
Hình 2.6. Quan h ca F và z ................................................................................... 32
 cng ca bui ....................................................... 36
Hình 2.8. Quan h gia lng kính piston ................................................... 39
Hình 2.9. ng kính balon ti v trí nén, tr ln nht ............................................ 40
Hình 2.10. Kt cng hc ca h thng treo ....................................................... 40
 ..................................... 41
 .................................................... 42
Hình 3.1. Cu to h thng treo khí nén cu sau ..................................................... 45
u khin h thng treo khí nén.................................................. 47
 u chnh t ng mc treo ca xe ............................................... 47
Hình 3.4. Treo khí nén ............................................................................................. 48
Hình 3.5 ............................................................. 54
Hình 3.6i ...................................................... 54
Hình 3.7i ca h thng treo khí cu sau  mc ti trng
100% ti.................................................................................................................... 56
Hình 3.8i ca h thng treo khí cu sau  các mc ti trng
khác nhau.................................................................................................................. 57
 th t l i li ca balon khí so vi trng thái không ti
.................................................................................................................................. 60

8
 LI NÓI U
Trong quá trình công nghip hóa, hii hóa  c ta, vic phát trin các
ngành khoa hc k thut là vô cùng quan trng và cn thin xut ô tô
 t trong nhng ngành cn chú tr u. Công ngh sn xut ô tô
không ngc ci tin vi s  v khoa hc k thut cc tiên
tin. Ngành sn xuc tr thn ca nn kinh t
c ngày càng phát trin, nn kinh t Vit Nam có nhc phát trit
bi s   c nâng cao, cùng vi vic chính ph   t
nhiu vào quy hoch và xây dng h thng giao thông vn ti,  n ô tô tr
i tin nghi và ph bic nhii quan tâm. Không
 c phát trin, vi Vit Nam thì ô tô vn là ch  mi m c bit là
nhng ng dng công ngh tiên tin trên xe. Vì th vic nghiên cu v ô tô là rt
cn thit.
Trên th gii
 sn xut bc nhng thành
tu công ngh vô cùng to ln, ô tô tr n vn quan trng v hành
khách và hàng hóa   cho s phát trin kinh t ng thi tr 
ti c có nn kinh t phát trin. Hin nay  c ta s ô tô
i s ng ca nn kinh tc
nâng cp và m rng không theo kp s a ô tô, nên m ô tô ngày càng
cao, mng d ng. u này dn v phm bo an toàn khi ô tô
tham gia giao thông.
Khi chuy   ng, có rt nhiu yu t nh hng phát sinh dao
ng i trng, vn tc chuyng, lc cu kin mng
không bng phngng ng   i và gây ng không
nh ti quá trình chuyng ca xe, nó làm ng xn hàng hóa, tui th
cc bii lái và hành khách mt an toàn tính mi
ngi trên xe. u c bit nguy him cng là ni chu lâu trong
tình trng b rung, xóc nhiu s gây mt mi. Mt s nghiên cng g

9
v ng cn sc khn kt lun: Ni b
ng mng xuyên cng thì s mc phi bnh thn kinh và
não.
Trong vn ti c      i quy nh ch yu cho an toàn
chuy ng và mi ch tiêu khác. N  ng ca xe nm ngoài phm vi dao
ng cho phép (80-120 ln/ phút) thì s u khin ci lái, gây ra
hàng lot nhng nguy hin tính mng ci và hàng hóa.
 c phát tring cc quan c bic nghiên
c mc t gin mc thp nht nhng tác hi cn con
ng thi th c phc treo.
Vi yêu cu ngày càng cao ca công ngh vn ti v k thu tính
thm m thì tính tin nghi ca ô tô ngày càng phi hoàn thic bit là tính
êm du chuyng c ti cm giác thoi mái khi ngi trên
xe, các nhà sn xu u th gi   ng nâng cao cht
ng sn phm ca mình v ki bc bit s tin nghi, thân thin
mang li s thoi s dng. Và mt trong nhng nghiên cu
nhng nhng yêu cu v h thng treo. Do yêu cu
nâng cao chng ca h thng treo trên ô tô nhm bo kh u và
an toàn chuyng, ngày nay nhi h thu
khin t vi nhi i chi cng
ca h thng treo phù hp vi s i ti trng và b mng khác nhau.
Xut phát t v trên, ng nghiên cu ca  tài là: Nghiên cc tính
h thng treo khí nén di tích, t
thuyt phc v ng ca xe con nói r
s khoa hc trong quá trình hoàn thin thit k ô tô nói chung.
Mc tiêu ca lu
- ng hc ca h th
- nh lc tác dng ca phn t i khí nén;

10
 - Kho sát c tính h thn t i khí nén
khi ti tri.
ng nghiên cu:
ng nghiên cu ca luc la chc trang b h
thn t i khí nén.
Phm vi nghiên cu:
nh a phn t i khí nén trên h th
ngang khi ti trng và áp sut khí nén i.
Ni dung và b cc ca lu:
Ni dung nghiên cu ca lum các phn chính sau:
- ng quan;
- ng lc hc ca h thng treo khí nén;
- c tính h thn t i
khí nén;
- Kt lun.
Nhng kt qu c ca lu
- Nghiên cu và khi;
- Xây dng lc hc h thng treo hai ;
- Kho sát c tính h th có phn t i khí nén khi
ti tri.
c tin ca lu
Kho sát nh c tính h th có phn t i khí nén
ca xe ô tô    xut các sáng kin, ci tin k thut nâng
cao ch ng tính êm du chuyng
ca xe.
Lu  c thc hin ti B môn ô tô và xe chuyên dng, Vi  
ng l i hc Bách khoa Hà Ni s ng dn khoa hc ca thy giáo
   . Tác gi chân thành c   ng dn cùng các
thy trong b     ng dn trong sut quá trình thc hin lu 

11
c tp tng.
Mu n l, thi gian nghiên cu còn hn
ch nên các v c trình bày trong lui nhng sai sót.
Tác gi s rt c  mi s      lu  c hoàn thin

Hà Ni, ngày 24 


Nguy

12
 . TNG QUAN
1.1.  thng treo trên ô tô
H thng treo có nhim v  toàn b khc t trên các
cu hoc bánh xe. M ng có các khng: thân xe
(khc treo); cu xe và các bánh xe (các khc treo). H
thng b cng ca h  cn gim chn. Bánh xe (lp
xe) là phn t liên kt gia khc treo vng. Xét v mt dao
ng, thân xe có ba h t  suy r        
th ng, chuy ng lc dc, chuy ng lc ngang. Vi bánh xe chuyn
 i ta
có th i
ta nghiên cu mô hình 1/4 nó có vai trò trong vic chn thông s t và nghiên
cu v u khin h thng treo tích c có th c h thng treo
mt cách toàn din, i h
thng treo c n. Vì vy, mt s tác gi h bày 4 mc tiêu ca h thng treo

a) Cách ly ng ca mi vi thân xe vi m
êm du.
 êm dnh bi gia tng ca thân xe, xác
nh ti v trí ci ngy mc tiêu này cc khi gia tc
t cc tiu.
b) m bu kin bám vi mng.
Kh ng là thông s rt quan trng quyn kh 
truyn lc dc và kh n lc ngang ca bánh xe. ng thì áp lc
gia bánh xe và m n lc dc và ngang  bánh
i. S  các bánh xe và ng pha. H
thng treo phi c thit k sao cho phn lc này không i nhiu so
vi ti trThông s  c tiêu này là s chuyn v i gia
cu xe vi mng; tc là s bin dng kính ca lp.

13
c) H thng treo phi thit k sao cho ít xy rp cng gia thân xe và bánh
xe, ngoài ra cn phi hn ch góc lc dc, góc lc ngang là yu t gây ra s i
u các phn lc  các bánh xe. Nhng s i các
lc bám dc và lc bám ngang d i qu o không mong mun
ci vi các ô tô truyn thng thì v êm du là mc tiêu s m
i vi các ô tô cao tc lc truyn  ng
t  giá tr cn vt lý. Vì vy mc tiêu s mt ca h thng treo nm bo n
nh chuyng ca ô tô.
d) H thng treo phm bo không gian làm vic nh.
H thng treo ph  toàn b kh c treo, nu ch  
quá ln thì d n làm cho không gian treo l
toán cn ch  hp.
1.1.1 Công dng, yêu cu ca h thng treo
* Công dng
H thng treo là h thng liên kt bánh xe và khung xe hoc v xe. Mi liên
kt ca xe là mi liên ki thc hin nhng nhim v n sau:
- Liên kt mm gia bánh xe và khung xe, làm gim ti trng thng
m bn ng.
- Truyn lc t bánh xe lên thân xe và c li,  xe có th chuyn ng, ng
thm bo s chuyn dch hp lý v trí ca bánh xe so vi thùng xe.
- Dp tng ca mng lên thân xe.
* Yêu cu:
- m bo tn s ng riêng thích hp cho phc treo (ph thuc ch
y  t).
-    ng h       p lên các  hn ch  p
bng cao su.
-  dp tng hp lý.
- m bo ô tô không b nghiêng khi quay vòng hoc phanh.
- m bo chiu r      t ca các tr ng ca các bánh xe

14
di.
- m b    ng hc bánh xe d ng v ng hc dn
ng lái.
-   tin cy l  u kin s dng phù hp v    thut,
ng bt ng.
-  bn cao.
- Giá thành thp và m phc tp ca kt cu không quá ln.
- Có kh ng rung và chng n truyn t bánh xe lên thùng, v tt.
1.1.2 Các b phn trên h thng treo
a. B ph hi
Ch phn ni mm gia bánh xe và thùng xe, làm gim nh các
ti trng tác dng t m b êm du cn thit khi di
chuyn nhm bii tn s ng cho phù hp v i (khong
60  90 ln/ph). B phi có th b 
bánh xe có th dch chuyng ng.
B phi có các phn t ng gp là:
- Nhíp;
- Lò xo;
- Thanh xon;
- Phn t i loi khí;
- B phi bng cao su;
- Kiu thy khí.
b. B phn gim chn
Trên xe ô tô gim chc s dng vi các m
+ Gim và dp tt các va p truyn lên khung khi bánh xe  trên nn ng
không bng phng nhm bo v c b ph      n nghi cho
i s dng.
+ m bo dao ng ca phn không c treo  mc  nh nht, nhm làm tt
s tip xúc ca bánh xe vi mt ng m bo tính  lái và  tc  

15
chuyng an toàn.
+ Nâng cao các tính cht chuyn ng ca xe  kh   tc, kh 
toàn khi chuyn ng.
Gim chn có 2 loi gm:
- Gim chn 1 lp v;
- Gim chn 2 lp v.
c. B phn dng
Vi ch  m bo chuyn v t  ng th m bo kh  p
nhn lc dc, ngang gia bánh xe và thùng xe, b phn d c xem xét
 phn dng cn quan tâm ti các yêu cu:
- m bo bánh xe dch chuyn thng trong gii hn hành trình cn thit
ca bánh xe mà không gây ra chuyn v i s a bánh xe
ng.
- m bo truyn các lc dc, ngang và mô men t bánh xe lên thân xe.
- Trng kt cu nh bn làm vic.
Hin nay trên xe con h thng treo bao gm 2 nhóm chính: H thng treo
ph thuc và h thc lp.
 H thng treo ph thuc
c  ca h thng treo ph thuc là các bánh xe lp trên mt dm cu
cng hp cu xe là b ng thì dnh hình,
ng hp là cu ch ng thì dm là phn v cu trong  có mt phn ca h
thng truyn lc.
 H thc lp
c m
- Hai bánh xe không lp trên mt dm cng mà là lp trên loi cu ri, s chuyn
dch ca 2 bánh xe không ph thuc vào nhau.
- M    c liên kt b     y s làm cho khi
ng phc treo nh y mô men quán tính nh n
ng êm du.

16
 - H treo này không cn dm ngang nên khong không gian cho nó dch chuyn
ch yu là khoy s h thc trng tâm ca
xe và s c vn tc ca xe.
Trong h thc lc phân ra các loi sau:
- D
- Dng treo Mc.Pherson;
- H  dc;
- H c có thanh ngang liên kt.
1.2. Tng quan h v ng ca ô tô
Ngành ô tô trên th gin trên m
ch to ô tô hin nay phát trin rt cao, s ng ô tô càng nhiu, vn tc ô tô nhanh
c hoàn thi   êm du. Nhng phát trin
t bin nhng v mi cho xã h
m phá hy mng ngày càng nghiêm tr nhng nghiên cu v
 hoàn thin các kt cu ca ô tô nhm nâng cao an toàn chuyng và gim
ng xu cng ca ô tô vi mng là mt nhu cu cn thit ca
c.
Nghiên cu v ng ô tô nói riêng và v ng lc hc ô tô nói chung ngày
 c quan tâm        t ca h nhiu vt, các khi
c liên kt vi nhau bng các phn t c tính phi tuyn phc tp, ví
d i, s va chm ca bánh xe.
Vic nghiên cc tin hành t rt lâu vi công sc ca nhiu tác
gin tn nhc Mitschke
biên son tp trung vào tác phm ni ting c
vit v ng ô tô. Tác gi  cp ht các lon vi
 cp các yu t phi tuyn, v p
cc c n.
Khái quát v nghiên cng ta có th thy n
vc sau:

17
 + Ch ng;
+ ng;
+ ng bao gm mô hình vt lý và mô hình toán hc;
+ Thí nghing.
Nhng thành tu ca nghiên cng ô tô s giúp ích rt nhiu cho vic
nghiên cu nâng cao chng êm d
ng c bn ca cng trong quá trình ô tô chng.
1.3. Ch ng
ng c ng có tính lch s
giá  ng c  ng ô tô theo 2 ch    êm du và ti tr ng,
 n tui th chi tit.
Ngày nay, do nhn thc mi v  ng c  ng, các ch  c
xác lp theo ch tiêu m
* Ch tiêu v  êm du
+ Ch i vi hành khách;
+ Ch i vi hàng hóa.
* Ch tiêu v ti trng
+ Ch tiêu v  bn chi tit;
+ Ch tiêu v m ng;
+ Ch tiêu v an toàn ng lc hc;
+ Ch tiêu v không gian b trí h thng treo.
1.3.1. Ch tiêu v  êm du
 êm du chuyng là khái nim ch s cm nhn ch quan ci
v ng. Cc phng vn trc tii khác nhau và
   êm du (ng) là ch       o các nhà
khoa h     thut, y t, bo hi  ng, k thut chng rung,
chng n quan tâm. Các nhà khoa hc ch ra rng có ng xn
i và hàng hóac bit làm gim kh u khin ca lái xe.
Ch tiêu v  êm dc Hip hi k  

18
Tiêu chun quc gia VDI-  c T chc tiêu chun quc t chp nhn
thành tiêu chun ISO 2631-1:1997.
 êm du chuyng là cm giác ca con ngi nhiu thông
s v  ch m
i.
+ KB = 20 gii hn êm du;
+ KB = 50 gii hu khin;
+ KB = 125 gii hn gây bnh lý.
* Ch tiêu v an toàn hàng hóa:
Ch tiêu v an toàn hàng hóa mi ch thy Hip hc BFSV nêu
v . D   i vic nghiên cu  ng c  ng v ng,
 
+ 
 = 3 m/2 sgii hn cnh báo;
+ 
 = 5 m/2 sgii hn can thip.
Gii hn cnh báo, theo Mitschke, là t thng treo hoc m
hn mc phi có k hoch sa cha. Gii hn can thip theo Mitschke là ti
ng nng, các nhà giao thông phi can thip sa cha ngay.
1.3.2. Ch tiêu v ti trng
Ch      i ti tr ng ca cu xe, nhiu mô hình
c yu t này. Muc ch tiêu ti trng trong
mô hình phc phn lc t ng lên bánh xe, khác vi vic nhiu tác
gi ly Fzmax = G0.kd.
Ti tr ng c i (Fzd,max) làm gim tui th chi tit, gây tn hi cho
ng. H s ti trng k dmax  n chi tit, h s áp
lng w  ng cng vng.
* Ch tiêu v  bn chi tit
H s ti trng c


19
 max  
Fz,d) 
k   
dmax Fz, st

kdmax : h s ti trng ci;

Fz,d : phn lng t mng lên bánh xe;
Fz,st : phn l mng lên bánh xe.
* Ch tiêu v m thân thin vng
Sau nhi trng ln, t trng kinh t ca cu
u
ca Anh, M t v nghiên cu ng ci vi cu và
 i ta thy rng m   ng c     i vi cu và
ng t l vi s  c 4 ca áp lc bánh xe vng. H   m
Road strees Coeficient, tm gi là h s áp lng w, là h s có th  
m ng cng ô tô vi c.
Theo tác gi, công thnh h s áp lng w 
w = 1 + 62 + 44
T:

max  
FCL,d) 
   
j Fz, st

Vi FCL,d : phn lng t mng lên bánh xe

Khi xe có i bánh xe thì áp lc toàn xe là:
i
 w( i) Fz, st (i)
W 1
i
 Fz, st (i )
1
* Ch tiêu v ng lc hc
Gii hn v chuyng ô tô, kh n lc và phanh, gi
nh qu o chuyn u ph thuc vào m m ti trng
ca bánh xe xu ng. Do v    s ti trng

20
ng cc tiu kd,min  ch ra s gim kh n lc bánh xe.

max  
Fz,d) 
k   
dmim Fz, st

kd,min = 0,5: gii hn cnh báo;

kd,min = 0: gii hn can thip.
1.3.3. Ch tiêu v không gian b trí h thng treo
Ch tiêu này ch ra kh           
vic xác lp v t vu hn ch hành trình treo.
f t  y max( z) fn
d d

( z) : chuyn v  i ca kh  c treo và kh c
treo;
fdn  ng hành trình nén h thng treo, v t vu hn ch hành trình
nén;
fdt  ng hành trình tr h thng treo, v t vu hành trình tr.
1.4. 


        
.
1.4.1. 
A 



21
 
                
A
1.4.2. 

 xA , JAx
                1
 2 



22
                 

1.4.3. 








23
 

   ca   là      

1.5. 
1.5.1. 
:
- 
- a h th có phn t i khí
nén trên xe con .
1.5.2. 
xây dng hc h thng
.
Xây drình tính toán lc ca phn t i khí nén có tit din
i, 

 khc tính ca
1.6. 
a h thn t

24
i khí nén trên xe con     

               s nh
ng t ng ca phn
t i khí nén.


        
t


1.7. 

- ;
- ;
- Kho sát c tính h th có phn t i
khí nén;
- .
1.8. 

                  
                  
       







25
 s i áp sut khí nén ca b ph
hi khí nén h



26
NG LC HC CA H THNG
TREO KHÍ NÉN
2.1. ng hc h treo 
B th tác gi ng hc h th


Hình 2.1.  th ng hc h 

- Khi xe chuy ng, h thng treo bin dng thì góc nghiêng tr ng và
khong cách gia hai vt l    m tip xúc ca bánh xe vi mt
ng lt là: 0,1,2,3. Góc nghiêng ngang tr ng lt là: 0, 
1, 
2, 3

Hình 2.2.  th xây dng quan h ng hc h 

27
 - T  th ng hng   n: lt , ld
+ i  tr C1C1'' ld .sin 1 ;

+ Khi bánh xe dch chuyn lên m n S  m C1 l t s dch

chuyn trên cung tròn tâm O1 bán kính ld mn l t là: C1 C1' 
ngang s t góc 1 .Lúc này góc quay gi 

u s là 1  1 . Vì góc dch chuyn rt nh nên ta có th m
''
C1' gm thng n C1 C1 

C1'C1'' ld .sin  1 ,

1  
+ D ta thn C1 C1' n dch chuyn ca bánh xe theo
ng, tc:
ld .sin 1
S C1 C1'' C1' C1''  ld .sin 
1 1
l .sin 1 
 S
 sin 1  1  d
ld
l .sin 1 
 S 
 1 1 arcsin  d ;

 ld 
+  vc:

l .sin 2 
 S 
2 2 arcsin  t ;
 lt 
S.sin 1 , t 
M sai lch vt lp xe B  
th quan h ng hc ca h 
T th c các chuyn v B,  dch chuyn ca bánh xe
theo ng:
B  f  S ,
 f  
S .

28
 Hình 2.3.  th chuyn v ca bánh xe
2.2. m ca treo khí nén
- 

 
 




  -  - 



 

                 


29
    

 thu khin t 
+ Lc gim chn có th c;
+  cng lò xo và chiu cao xe có th c bu chnh th
tích không khí;
+ Có các ch c;
+ Gim thiu s mòn lp;
+ ;
+ 
+ .

Hình 2.4.  cng và tn s ng ca h 

2.3. c tính phn t  hi
 b phi ca h thng treo khí nén có d
, 
 -5mm, bên trong có môi cht là
khí nén, áp lc to ra ph thuc vào ti trng bên ngoài. 
- 
;
- ;
- ;

30
 - ;
- .

Hình 2.5.  tính toán phn t i

Vi:
- Fp : Ti trt lên bui;
- pa: p sut khí quyn;
- p: p sut khí nén trong bui;
- S: Din tích làm vic bui.
F p = (p -pa)S (2.1)
Hay là: Fp = pzS

- pz  chênh áp sut ca bung khí nén.

- S = d w 2 là din tích làm vic ca bung khí nén vng kính dw. N
4
dw i, có th vit: S=f(z).
 tri trt lên bui là:
F s = (ps -pa)S (2.2)
: p s là áp sut khí nén  tr
Mi quan h ca F p c th hi th sau:

31
 a) Buồng xếp b) Buồng gấp
Hình 2.6. Quan h ca F và z


      


cao và 
itrogen, Carbon Dioxin.
                 
.


 
             

                

               

               

32
           
 



c tính nh ti ng vi chiu
ca bui, quan h ca áp sut p z i. Trong thc t
      nh sao cho: áp sut pz c gi   i
(khoy quan h gia F và z  trsao cho vi áp sut
i.
S bii ca S theo khong nh dz gi là h s bii din tích làm vic
U:
dS
U= (2.3)
dz
Khi z = 0, áp sut khí nén khong 0,5Mpa. Giá tr c
U > 0 – din tích làm vi
U = 0 – din tích làm vii;
U < 0 – din tích làm vic gi
Giá tr U có th biu th nh th tích không gian bên trong. N tích
làm vic gim xung, có quan h v s bii th tích nh ca bung khí nén:
dV= - dS.dz
dV
hay là: dS
dz

d 2V dS
o hàm mt ln na: U
dz 2 dz
 
2
  U  d V2 ( gi là h s bii dii chiu cao).
dz
2.3.1. c tính ti ca bui
Quan h S=f(z), S=f(pPc gc tính hình hc ca bung
i.

33
  tri các thông s:
- Chiu cao a bui H s (chiu cao ct ca bui);
- Ti tra bui Fs ;
- p lc khí nén trong bui pp ;
- Din tích làm vic Ss hay là h s bii din tích làm vic U s.
i tác dng ca ti tr t lên bu n hi chiu cao bu  i
bi  ng xuyên, dn t  i giá tr din tích làm vic và th tích ca
bui. C hai giá tr này chu ng ca kt cu bui (dng
ci th tích dn ti áp sut trong bui. Coi
khí nén trong bung và bin.
ng thái biu th quan h ca áp sut và th tích.
p.Vn = const (2.4)
Quan h ca các trng thái:
ps .Vsn=p.V n (2.5)
Trong :
- ps = pPs+ pa: p sut tuyi ca khí nén ng vi chi
hi;
- p = pP + pa: áp sut tuyi ca khí nén ng vi chii ca bung
i.
Thay vào công thc (2.5) và bii :
n
V 
pP =  s  ( p ps pa )  p a (2.6)
V 

- pa: p sut khí quyn;
- pps: p sut bui  chi s;
- pp: p sut bui  chiu cao tc thi;
- V: Th tích bui  chiu cao tc thi;
- Vs: Th tích bui  chi;
- n: Tr s n ca ng.

34
  gi thi     i phi tha mãn gi
thit sau:
Khi bin d  ng ca bu     i, tc là khi làm
vic bui không np và x khí nén bu chnh.
Khi b nén, piston di chuyn mn z. Th tích bung khí nén  trng thái
tc thi:
V Vs  
V

 V là s i th tích balon khí theo s chuyn dch z.

 +  i vi hành trình tr;
 -  i vi hành trình nén.
Ta có:
n n
V   V 
pP =  s ps  ps  s 
V  Vs  V 
Ti trt lên bui  chiu cao làm vic tc thi (z) và din tích
tc thi S: F = S.pP
Vs n   Vsn 
F =   p s p a S =  n
p s p a S
 (2.7)
V 
 
 (Vs  V) 

Trong công thc (2.7) V=f(z) (b qua s i nh ca S bi s i
ca áp sut). Quan h này có th biu bin b th i vi áp sut hay lc tác
dng (p p = f(z)).
Quan h F = f(z) gc tính ti ca bui.
H s n n ph thuc vào t i th tích ca bui,
nhi ng, t dòng khí cng.
Ta có th gi thi:
- Khi xe chng không bng phng, s i th tích nhanh n = 1,38
(hay 1,40) ng vi trng thái pVn = const;
- Khi chy ng vòng hoc quay vòng (có s nghiêng ngang thân xe) s
i th tích chm n =1 ng vi trng thái pV = const;
- Quan h F = f(z) khi n = 0 ng vi trng thái pp = const.

35
 ng cong khi n = 1,0 gc tính ta bui.
ng cong khi n = 1,4 gc tính tng ca bui.
2.3.2.  cng ca phn t i khí nén
 cng ca bu  i có th  nh     
c tính  ti trng 
 F= f(z) tm kho sát. Công thc cc tính toán ti lân cm z =
, vi :
F ( z 
10 ) F ( z 0 )
C= (2.8)
10

Hình 2.7.  cng ca bui

M cng ca bunh theo lí thuyt.
dF 
 c  (N/m)
dz 

Nu coi: F = S.pP , vi s i th tích ca bui dn ti
áp sut khí nén và din tích truyn ti trng thì:
dF n. ps.Vsn. S2
C=  (2.9)
dz (Vs  V) n 1

T  (2.9) ta th cng ca phn t i C bao gm hai thành
ph ci th  ci din tích S.
 cng th tích to nên bi s  i th tích và ph thuc vào áp sut
tuyi ps và áp sut khí nén pps.

36
  cng dic to nên bi s i din tích làm vic hu ích. S
gim th cng C trong thc t c tin hành bng s i din tích làm
vic ca piston.
 tr cng ca bunh:
n. ps .S 2
Cs = (2.10)
Vs


- ps t tuyng vi chia bui (H s).
Vi ti trt lên bui: F = Fs = pps.S = (ps -p a).S
 cng  tr
n.( Fs  pa S )S
Cs = (2.11)
Vs

 trng thái làm vic ca bu cng ca buc xác
nh:
n.( Fz  pa S )S
Cz = (2.12)
V
z là ti trng  trng thái làm vit lên bui.
Khi ti tri thì áp lc cnh:
Fz  pa .S
p=
S
ng hp khi, tn ti s i th tích khí do
s i nh ca ti trng thì:
ps F  pa .S
V= Vs = s Vs
p Fz  pa .S

 cng ca phn t :

2
Cz = n.( Fz  pa S )S = n.( Fz  pa .S) S
V ( Fs pa .S).Vs

2.3.3. Tn s ng riêng

K  cng ca phn t i ta có th nh tn s ng
riêng theo  sau:

37
 Cs C s .g
o = = (2.13)
m ( ps  pa )S

 ca phn t :

n. p.g .S
os = (2.14)
( ps  pa )Vs

y  tn s  thp thì th tích bu i ln. Tn s dao
ng riêng  ti mt v trí nh nh không ph thuc vào ti trt lên bung
i.
Tn s ng riêng  trng thái làm vic:
Cz C z .g
oz = = (2.15)
mz Fz

T s ca tn s ng riêng ca h thng không có gim chn  là:
s C s.F z Fs pa .S F z F m
= =  z = (2.16)
 C z.F s Fz pa .S Fs Fs ms

Nu b qua ng ca áp sut khí quyn, th tn s ng riêng ca h
thi trng s  c hai ca s ng,
xe có ti s c tính xi xét v tính tin nghi êm du.
Chúng ta gi thit rng: khi ti trng  th tích bu  i không
bi cng ca phn t i khi
 là:
n.( Fz  pa S )S
Cz =
Vo

T s ca tn s ng riêng ca h thng không có gim chn s là:
s F .F F .p S .
= C s .F z = z s s a  1 (2.17)
 C z .F s F s .F z F z.p a.S

Các quan h ng hp b pht trc tip lên bánh xe.
2.4. Tính toán b phi
Các thông s ca treo khí nén:
- Lc chu ti c      nh b  c hình hc ca

38
balon khí (din tích hiu dng A w) và áp sut khí hong bên trong p i, ta có:
d w2
F Aw. p  .p N
4

Hình 2.8. Quan h gia lng kính piston

ng kính hiu dng ca treo khí dng gnh bng kính
tm thp nht ca np gp:
dw1: Tng vi hành trình tr max;
dw2: Tng vi hành trình nén max.
 n ng kính piston d w   thay
 ti din tích Aw dn F  lên balon
khí.
c trên, l i tùy thuc vào ti tr
xe,  bng cách i
áp sut bên trong treo khí. Các áp sut khác nhau  ti trng
, kt qu ng  c cng thay
i t l vi s  xe, trong khi tn s ng là không i.
Trong hành trình di chuyn cng kính hiu dng d w i t dw1 ti
dw2.

39
 Hình 2.9. ng kính balon ti v trí nén, tr ln nht
2.5. c tính phn t i khí nén
2.5.1 Tính toán các thông s


Hình 2.10. Kt cng hc ca h thng treo

2.5.2 ng kính piston dw

40
 Hình 2.11. 
Chn áp suu  trng thái không ti: p0 = 6 (bar) = 6.10 5 (N/m2)
Trng ca cng hp không ti G20, suy ra trng
tác dng lên mt bên h thng treo cu sau:
G
Z  20
2
Lc tác dng lên b phi:
Z.lbx
F20 
llx.cos 


F20 : Lc tác dng lên b phng hp không ti;
Z: Ti trng tác dng mt bên bánh xe;
lbx: Khong cách t tâm quay khp trong ca càng ch n bánh xe;
llx: Khong cách t tâm quay khn v t balon khí.
2
Mt khác: F20  Aw0 . p0 .d w0 . p0
4
ng kính hiu dng cc tính:
4.F20
d w0 
. p 0

41
  cng ca b phi:
F0
C0 
f0t

2.5.3 c tính phn t àn hi khí nén

Hình 2.12. 

* Hành trình nén
Ta có:
dw1 dw0
tan 1 

z
i ph thuc vào chuyn v z theo công thc:
dw2 dw0 z.tan2

Th i mng vi các chuyn v z. Nu coi hình

dng ca piston là hình nón thì th c tính:

V  .( dw2 0 dw 0 
d w2 dw2 2 ). z
3
-  trng thái không ti: F20, p0=6 (bar).
c tác dng lên b phi  c tính bng:
n 2
 Vs  dwi
Fi  .p 0 .
Vs  Vi  4

Vi:
n: Tr s n cng.
 hành ng ly n=1,4.

42
 .dw2 0
Vs  . h0 Vtt
4
Vs: Th u  tr
Vtt: Th tích bung tích tr khí.
Chn th u: Vs = 6.10 -3 (m3)
-  try ti:
Ta có lc tác dng lên b phi  try ti  tng 
G2t l
F2t  . bx .
2 llx .cos 
F p .S  F20 p 0 .S 0
F2 t  pt .St
 tn s     i vi mi ti tr     
i vi mi ti trng. Nên  tri vi mi ti.
Nên St = S0, Suy ra:
F2t pt F
  pt  2t . p0
F20 p 0 F 20
c tác dng lên b phi  c tính bng:
n
 V  dwi2
Fit  s .pt .
V
s  Vi  4

* Hành trình tr

 hành trình nén, lc tác dng lên b phi ph thuc vào th
i trong quá trình dch chuyn.
dw 0 dw1
Ta có: tan 1 


i ph thuc vào chuyn v z theo công thc:

dw1 d w0 z.tan 1

-  trng thái không ti: F20, p0=6(bar).

c tác dng lên b phi  hành trình tr c tính bng:

43
 n 2
 Vs  dwi
Fi  .
 0p .
Vs  Vi  4

-  try ti:
n
 Vs  dwi2
Fit  .pt .
Vs  Vi  4

2.6. 
 


                
. Q

 
 xe ô tô con. X
.
       
trên
.

44
        

C
, v
 thông 

                  

  khi xe ch
.
3.1.  cu sau

Hình 3.1. Cu to h thng treo khí nén cu sau

45
 Toàn b h thng bao gm:
- Mt b u khin h thng treo;
- Mt lò xo khí và mt cm bin mc trong mi góc;
- Mt máy nén khí vi b sy không khí và cm bin nhi;
- Mt block van solenoid vi 4 van, 1 van dn, 1 van áp sut và các cm bin áp
sut;
- M
- ng không khí t 
- Mt cm bin gia tc bánh xe;
- Ba cm bin gia tc thân xe.
Ba m cao có trên xe:
- Mng (NN);
- Mng xu;
- Mc treo thp (TN) nh  c (NN) 15mm chi   c chn t
ng ph thuc vào t ng.
H th chuyn sang ch  t ng vi các mc khác nhau tùy thuc
vào tình trng ca xe, khi lái xe  t cao chiu cao xe t ng h thp t mc
 cao xung m ng mà không cn s la chn ci lái.
i vi cc và sau, h thng bao gm:
- H treo khí t u chnh kt hp vi t i mc treo;
- B gim chn có th u chnh liên tc.
B phu khin trung tâm ca h thng là b phu khin treo t ng
J197. H th c vn hành b  u chnh gim chn hoc nút t u
chnh treo b     ng dn s dng.    t
trên bu khing sau cn gt s. Nhn phím thích hp s m ra
mt ca s bt lên bng kê trong màn hình thông tin. u chnh b  u
chnh núm xoay.

46
 Hình 3.2. u khin h thng treo khí nén
 Chiu chnh h thng treo t i mc treo
V trí thân xe liên quan tng 4 cm bin mc xe, không
khí cn thit cho s t i mc cung cp bng máy nén (áp li

-  t u chc kim soát bng máy nén.
- Ti các t  i 35km/h,  u ch c kim soát bng bình tích
  t u chnh:

Hình 3.3.  u chnh t ng mc treo ca xe

47
Mc t ng gim xung:
- HN xung NN:  vn tc v > 120km/h;
- NN xung TN:  v > 140km/h sau 30s hoc ngay ti v > 180km/h.
Mc t :
- n NN:  v < 100km/h sau 60s hoc ngay ti v < 80km/h.
Các ch  c bit ca h thng treo t i mc:
- Trong mt s ng hc bit cn phi ngng ch u chnh ca
h th s dng nút bm.
- H thng t i mc kích hot li bng cách nhn c 2 phím
hoc t ng khi b phu khin xác nh ri v > 10km/h.
- Nâng xe c cho phép ra khi c 4 lò xo
n khi b u khinh chic xe  trng thái cao.
 Treo khí nén
Vi phn t i là bung khí nén có tác dng nhiu trong các ô tô có trng
ng phc treo li nhii xe: xe buýt, xe t
Hin nay treo khí g ng dng trên h treo ca ô tô con hii.

Hình 3.4. Treo khí nén

48
 * m:
+ Có kh   cng ca h thng treo (bi
áp sut khí nén bên trong phn t i hoc din tích làm vic h cho
ng vi các ch  ti tr n s ng riêng ca
phi .
+ Gi cng ca h thng treo s  êm du chuyng t
Mt là gi dch chuyn ca bung lái trong vùng có tn s thp, hai
c s cng xung vùng có tn s thm gia tc thng
ca bung lái và gim s dch chuyn ca v và bánh xe.
+ c tính ca h thng treo khí nén là phi tuy hành
trình nén và tr, nên dù cho khng phc treo và phc treo b
gii hn do các dch chuy êm du ca h thng treo vn
tt.
+ H thng treo khí nén còn có mm n
các phn t i, trng ca phn t i bé và gic chng
m ting n t bánh xe lên bung lái.
+ Khi s dng h thng treo khí nén có th c v trí ca v i
vi mi chiu cao cht ti.
+ Tr ng ca h thng treo này ch yu là  tr ng b phn dn
ng và trang b  cung cp khí còn chính trng ca bn thân b ph
hi li rt bé.
* m:
m ln nhi vi h  ng. Phn
t i là bui va là b phn dn
 h i vi nhíp lá. Kh n lc dc và ngang ca
h treo khí nén là rt kém. Do vy mà phi thit k u dng phù hp và
m bo kh n lc tt nht.
Viu khin h thng treo khí nén có 2 lo

49
 - u khi: Tín hiu khin ly t 3 cm binh chiu cao
thân xe. Chii s u khiu chnh hong. 
loi này viu khit cu khá phc tp.
- u khin t:  lou khin n t này s có 3 cm bit  cu
c và cu sau dn tr ng cách gia cu xe và thân xe. Các cm bin
này gi thông tin ti b u khii dng xung tín hiu, các tín hiu
c x u khin t cp và x khí nén. Chiu cao thân xe luôn
gi  mt v     ng vi ti tr  ng thi van còn có kh
u khin chiu cao thân xe t  c lên xung thun li.
3.2. 

  
 4x2
Trng toàn xe khi không ti G 0 N 14550
Try ti Gt N 17550
Trt lên cc khi không ti G 10 N 8000
Trt lên cy ti G1t N 9000
Trt lên cu sau khi không ti G20 N 6550
Trt lên cy ti G2t N 9550
Chi WB mm 2670
R x C) mm 4520 x 1806 x 1400
 B T/B S mm 1545/1520

min mm 120

 inch 205/65 R15

bx mm 301,08

Góc nghiêng ngang tr ng (góc Kingpin)  0  130

S i góc nghiêng ngang   1,50

50
Góc nghiêng ngang bánh xe (góc Camber) o  00

Bán kính bánh xe quay quanh tr ng ro mm 60

 T mm 180

 mm 144

0T mm 138

 r mm 210

3.3. 

-  w
- V
- Áp sut khí nén p t
-  it
3.3.1.  ng kính piston dw
Chn áp suu  trng thái không ti: P0 6b ar 6.105 N / m2 
;

Trng ca cng hp không ti G20 = 6550 (N), suy ra
trng tác dng lên mt bên h thng treo cu sau:
G 6550
Z  20  3275N

2 2
Lc tác dng lên b phi:
Z .lbx 3275.448
F20   6274 N

llx.cos  240.cos(13)

l bx=448mm; llx =240mm

Mt khác:

.d 2
F A . p  w0 . p
20 w0 0 4 0

ng kính hiu dng cc tính:

4.F20 4.6274
dw0   0,115 m
 115
 mm
.p 0 3,14.6.105

51
 cng ca b phi:
F0 6274
C0   45465 N / m
f0 t 0,138

nh ng kính piston ti v trí ca hành trình nén và tr ln nht:
- Ti v trí ti tru (z= 0): F0=C0.ft
- Ti v trí ca hành trình tr ln nht (z= -80 mm):
F1 C 0. f1
138 
f 1  ft ftr  80 58

F1 C 0. f1 45465.0,058 2637

T v trí cân bn v trí tr ln nht, lc tác dng lên b phi thay
i mng: F = F0  F 1 = 6274  2637 (N)
π 2 2
ΔF=p0 .ΔS=p0 . .(d w0 -d w1 )
4

4ΔF 4.3637
2
dw1 = dw0 - = 0,1152 - 5
=75.10-3 (m)  75 mm
π.p0 3,14.6.10

- Ti v trí ca hành trình nén ln nht ( z  

80 mm ):
F2 C 0 . f 2
f 2  ft fn 138 
80  mm
218 
F2 C 0 . f 2 45465.0, 218 9911N


T v trí cân b n v trí nén ln nht, lc tác dng lên b ph i
i mng: ΔF = F2 - F0 = 9911 - 6274 = 3637 N

π 2 2
ΔF=p0 .ΔS=p0 . .(dw2 -dw0 )
4

4ΔF 4.3637
2
dw2 = dw0 + = 0,1152 + 5
= 145.10-3 m  145 mm

π.p0 3,14.6.10

Chiu cao ca bui: h  f tr(max) + fn(max)  80 + 80 = 160 (mm)

Chn h 0 = 180 (mm).
3.3.2. Kh c tính ca b phi
* Hành trình nén
Ta có:

52
 d w2-d w0 145-115
tan(2) = = = 0,375
z 80
Suy ra: 2 = 200
i ph thuc vào chuyn v z theo công thc:
dw2 = dw0 + z.tan(2 )
Th i mng vi các chuyn v z. Nu coi hình
dng ca piston là hình nón thì th c tính:

V  .( dw20 dw0 . d w2 
d w22 ). z
3
c tác dng lên b phi  c tính bng:
n 2
 Vs  dwi
Fi  .p
 0 .
Vs  Vi  4

Vi: n=1,4. Chn th u: Vs 6.103 m3

 tn s     i vi mi ti tr     
i vi mi ti trng. Nên  tri vi mi ti.
Nên St = S0
Suy ra:
F2t p F
= t  p t = 2t .p 0
F20 p0 F20
-  trng thái không ti: F20 = 6274 (N), p0= 6 (bar).
Ta có lc tác dng lên b phi  try ti  tr
G2t l
F2t = . bx
2 llx .cosδ
c tác dng lên b phi  c tính bng:
n 2
Fit 

Vs .p . dwi
 t
V
s  Vi  4

- Khi ti tr i, lu o sát áp sut khí nén  các mc ti khác
 trong bng 3.2:

53
 Bng 3.2. Áp sut khí nén khi ti tri
 (N) 6274 6993 7711 8429 9148 9723
Ti trng %/ Kg 0% 25% 50% 75% 100% 120%
Pt (bar) 6 6,68 7,37 8,06 8,75 9,3

 khi

Hình 3.5. 

T  th trên ta thy khi ti tr 0-120% ti thì áp su
c u chnh  cho ng vi các ch  ti trng khác
nhau. Áp sui trong di t 6-9,3 bar.

Hình 3.6. lc 

54
 T  th trên ta thy khi ti tr 0-120% thì lc tác dng lên balon
.
* Hành trình tr
 hành trình nén, lc tác dng lên b phi ph thuc vào th
i trong quá trình dch chuyn.
Ta có:
d d
tan(1) = w0 w1 115 75 0,4
z 80
Suy ra: 1 = 26,50
i ph thuc vào chuyn v z theo công thc:
dw1 = dw0 - z.tan(1)
Vi: n = 1,4. Chn th u: V s = 6.10-3 (m3 )
 tn s     i vi mi ti tr     
i vi mi ti trng. Nên  tri vi mi ti.
Nên St = S0, Suy ra:
-  trng thái không ti: F20 = 6274 (N), p0 = 6 (bar).
c tác dng lên b phi  hành trình tr c tính bng:
n 2
 V
s
 d wi
Fi    . p .
Vs  V  0 4
 i 
-  trng thái khi ti tri:
n 2
 V
s
 dwi
Fit  . p t.
Vs  V
 i

 4

ng hp li tác dng lên balon khí  mc ti trng 100% ti


55
 Hình 3.7. i ca h thng treo khí cu sau
100% ti
Hình 3.7 th hin kt qu kho sát li tác dng lên balon khí ca h
thng treo sau  mc ti trng 100% ti vi áp sut u khin ca khí nén 8,75 bar.
 th th hin h thng treo có kh  i l  i ca h thng
treo bi din tích làm vic h ng vi các hành
trình dch chuyn ca bánh xe. Do hành trình dch chuyn ca bánh xe là phi tuyn
t ca balon khí nghiêng so vng nên s i l
hi ti balon khí s  ca h th
thm bo tn s i.
 th 3.7 ta thy:  hành trình nén, l hi n t thn
cao theo chiu tin c (0-80) mm.
 hành trình tr: l  i  dn t thp lên cao theo chiu tin hành
trình piston  (-80; 0) mm.
 n nén thì lc cn ca gim chn nh  gim ch ng ca gim
chn ng i dng th 
ca b phic hp th và tiêu tán thông qua gim chn

56
 hành trình tr vi lc cn gim ch.
n tr thì lc cn ca gim chn   hp th ng
c tích  nên li ca balon khí s gim xung và
i nhiu trong khong dch chuyn ca balon khí.
8i  balon 
i mc ti trng khác nhau trong di [0%-120%]. Vi h thng treo khí nén
i á6-9.3] bar.

Hình 3.8i ca h thng treo khí c

trng khác nhau
 th ta nhn thy, khi ti tri ca c hành
trình nén và tr  l vi ti trng và chuyn v ca balon khí.  th
th hin h thng treo có kh i li ca h thng treo bng cách
i áp sut khí nén bên trong phn t ng vi các ch  ti
trng   n s ng ca ô tô i khi
ti tri.

57
 Xét các v trí sau theo bng 3.3: Ta xét các v trí chuyn v z ca piston  các
v trí -80; -06; -04; -02; 0; 20; 40; 60; li tác dng lên balon khí
 các mc ti trng khác nhau ng ng sau:
Bng 3.3. Lc tác dng lên balon khí khi ti tri
Ti
0% 25% 50% 75% 100% 120%
z
80 mm 56340 N 62793 N 69244 N 75696 N 82147 N 87308 N
60 mm 23649 N 26357 N 29065 N 31773 N 34481 N 36647 N
Nén 40 mm 13517 N 15065 N 16613 N 18161 N 19708 N 20947 N
20 mm 8845 N 9858 N 10871 N 11884 N 12896 N 13707 N

0 mm 6232 N 6946 N 7660 N 8373 N 9087 N 9658 N

-20 mm 4398 N 4902 N 5405 N 5909 N 6412 N 6815 N

Tr -40 mm 3180 N 3545 N 3909 N 4273 N 4637 N 4929 N
-60 mm 2321 N 2587 N 2852 N 3118 N 3384 N 3596 N
-80 mm 1687 N 1880 N 2073 N 2266 N 2459 N 2614 N

T giá tr bc t l i li ti các v trí ca balon khí
i ti tr



 s giá tr % ti trng (i= 0, 25,50,75,100,120) và n ch s v trí ca
balon khí nén (n= 0,20, 40, 60, 80).
Bng 3.4. T l i lc i ca balon khí so vi trng thái không

Ti
0% 25% 50% 75% 100% 120%
z
80 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550
Nén 60 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550
40 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550

58
 20 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550

0 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550

-20 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550

Tr -40 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550
-60 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550
-80 mm 1 1,115 1,229 1,344 1,458 1,550
Nhìn vào bng 3.4 ta nhn thy li  ca c hành trình nén và hành
trình tr  l vi ti trng c th 
 mc ti trng 25% thì t l  li tác dng lên balon khí so vi
0% ti là 1,115 ln c hành trình nén và hành trình tr.
 mc ti trng 50% thì t l i tác dng lên balon khí so vi
0% ti là 1,229 ln c hành trình nén và hành trình tr.
 mc ti trng 75% thì t l i tác dng lên balon khí so vi
0% ti là 1,344 ln c hành trình nén và hành trình tr.
 mc ti trng 100% thì t l i tác dng lên balon khí so vi
0% ti là 1,458 ln c hành trình nén và hành trình tr.
 mc ti trng 120% thì t l i tác dng lên balon khí so vi
0% ti là 1,550 ln c hành trình nén và hành trình tr.
y t l i li khi ti tri hoàn toàn không ph
thuc vào chuyn v ca balon khí nén. Tuy nhiên t l i này nh
i t l i trng ( Ví d: Khi i thì l
11,5%). Quan h gia s i và ti trc th hin trên hình
3.8. T  th trên ta nhn thy s i tuyn tính vi s i
trng. m b cng ca phn t àn hi ch ph thuc vào ti trng
và bng viu khin áp sut khí nén ca balon khí thì s m bc tn s
ng ci.
T bng 3.3 t l i li ca balon khí so vi ch  không ti ta
xây dc  th th hin t l li tuyn tính vi s i trng

59
c th 

 th t l i li ca balon kh

ti
3.4. 

 khí nén dng 
 

-           gii     
u khin khi              

-  này tác gi tìm ra gii áp suu khin theo ti trng ca xe.
- i ca balon khí nén ta có nhn xét sau:
+ Li ln  hành trình nén li nhiu theo chuyn v ca
balon khí so vi hành trình tru nay cho phép kt hp vc tính gim chn
nhm dp tng ca ô tô.
+ T l i  các ti trng không ph thuc vào chuyn v ca
balon và tuyn tính vi t l   i tr   m bo kh  u
khin áp su c tn s ng ci khi thay
i ti trng.

60
 
1.  tìm hiu tng quan và xây dng hc
ca h thng treo khí nén d
2. Lung kính biên dng balon khí
 ng yêu cu v li ca h thng treo.
3. Luu khin áp sut h thng treo theo ti
trng ca xe.
4. Khc tính cc lp trên h thng treo khí nén
dvà có nhng nh
+ Li ln  hành trình nén li nhiu theo chuyn v ca
balon khí so vi hành trình tru nay cho phép kt hp vc tính gim chn
nhm dp tng ca ô tô.
+ T l i  các ti trng không ph thuc vào chuyn v ca
balon và tuyn tính vi t l   i tr   m bo kh  u
khin áp su c tn s ng ci khi thay
i ti trng.

       



61
 TÀI LIU THAM KHO
I. 
1. Nguyn Hu Cc Thnh, Ph
Vàng,  NXB Khoa hc và K thut, Hà Ni-
2. Nguyn Trng Hoan, Thit k tính toán ô tô, Tp bài gi   Hà
Ni- 2011.
3. Nguyn Khc Trai, Nguyn Trng Hoan, H Hu Hi, Ph  ng,
Nguy  ng, Trnh Minh Hoàng, Kt cu ô tô. NXB Bách Khoa Hà
Ni, Hà Ni- 2010.
II. 
4. Volkswagen, The Phaeton Air Suspension with Controlled Damping, Design
and Function-Self-Study Programme 275,
5. Ammonn, D (1997), Modellbildung und Systementwicklung in der
Fahrzeugtechink, BG Teubner.
6. Huseyin Akcay and Semiha Turkay, Influence of tire damping on mixed H2/H
synthesis of half-car active suspensions, Journal of Soundand Vibration 322 (2009)
1528.
7. Yuping He and John McPhee, Multidisciplinary design optimization of
mechatronic vehicles with active suspensions, Journal of Sound and Vibration 283
(2005) 217241.
8. J. Sobieski, J. Kodiyalam, R. Yang, Optimization of car body for noise,
vibration and harshness and crash, in: Proceedings of the 41st
AIAA/ASME/AHS/ASC, Structures, Structural Dynamics, and Materials, Number
AIAA- 2001-1273, Atlanta, 2000.
9. Zhu FEM analysis on a vehicle of drive axle
housing of different thichness-1.

62