- Là 1 YHCT

- ra và hình thái,
các trong con
- - : Các quan có tàng . Có
: tâm, can, . tâm
-
bào là 6
- - : Các quan thu và giao
: Có là: tràng,
bàng quang và tam tiêu. Ngoài ra còn có các
: não, cung,

- TÂM

- là tim, tuy nhiên theo

YHCT, tâm
+ Là Quân
+ Tâm , tâm
. Tâm cùng vai trò
hoàn
này liên quan hành
hành khí, âm .
 - TÂM - TÂM

+ Tâm hãn:
là tinh Hãn là hôi, là thanh
trí tri con tân, qua lý
liên quan Các hãn : hãn, hãn, vô
tàng tâm tâm an hãn liên quan tâm. Khi tâm
âm, khai không tàng thì hôi vã ra
liên quan: hãn, sáp
an

- TÂM - TÂM

- Tâm : tâm quý nhanh), khí

môi
tím tái, vi hoa chóng
. Nên dùng tâm an
hóa khí,
- Tâm túc: tim
nhanh, hay quên, hay
da xanh xao, thân
nên dùng an
 - TÂM - CAN

- Tâm : vùng tim, tim - gan, song

nhanh, môi móng tay thâm tím. Nên dùng theo YHCT can :
hành khí, hành + Can tàng : can là kho và
- Tâm : niêm cho . Khi
can
nóng lòng bàn tay bàn chân Các liên quan:
nóng, Nên dùng thanh âm, hành khí
an

- CAN - CAN

+ Can cân: Cân là gân, bao dây

này kém co là nói
khó teo em men gan, giúp cho tiêu hóa
. không
Các liên quan: can không tiêu, hoàng
kinh
kinh
liên quan: can hành
khí, hành
 - CAN - CAN

+ Can : nóng cáu

. hay cáu
can này liên quan
can liên quan can tàng tàng và can
và can tàng
Các liên quan: an bình có liên quan: can
can an can túc, can
thanh âm,

- CAN - CAN

- Can phong : Ngã hôn mê

- Can khí : 2 bên bán thân méo
kinh .Các kinh, Histeria
này. Nên dùng
không viêm gan
bình can phong, an
tính, Nên dùng can
can
hành khí, hành
- Can viêm:
- Can : là da vàng, hay
vàng máu cam . Nên dùng thanh
khí . Nên dùng thanh
táo
 - -

-
- theo mà suy
ra thì bao quan mang
dày, thu
tràng, tràng,
giúp cho tiêu hóa

- -

có vai trò khí thiên, khí chúng

dinh cung cho
sau khi thu qua
hóa thành các dinh
liên quan: ích khí, tâm thông qua kinh toàn thân
hành khí, này kém dinh
phù phù do dinh
liên quan: ích khí,
tiêu
 - -

này thu nang béo

thông trong lòng ; chân tay
tràn ra ngoài lòng teo em suy dinh
. Khi có có còi
nguyên nhân, trong xem xét teo
nguyên nhân do quan tâm
liên quan: kiêm liên quan: ích khí,
âm, âm,

- -

+ khí lên trên, lên

tiêu)
khí lên trên cho các
trí nhiên nó
trung khí và hãm tiêu
làm sa giáng. Ví sa gan, -
sa cung, sa lá lách, (thoát giang, lòi
dom). dùng bài trung ích
các này
liên quan: ích khí
khí, tiêu hành khí,
 - -

- -

- Hàn : -
không toàn thân
ê
Nên dùng hóa kiêm hành khí, ôn
trung tán hàn,

- -
+ tâm, :
giúp tâm lý rành
có quy các giúp
tâm tàng
+ bì mao: là
có công lý chân
lông) thân và hôi
các tà xâm vào
qua lý
gây các ho,
 - -
+ thông
khai lý có
Ví : viêm tính do khí thông trong liên quan
kém, lâu ngày lý thô to, hóa
chân lông giãn làm hôi ra coi là trên, giúp là
da thô thanh bình
liên quan: ho, hóa này kém
bình khí phù
liên quan: khí,
hóa ho, hành khí,

- -
+ khai ra
khí luôn có khuynh thái
giúp thông qua
Khí gây ho, hen, liên quan: tùy . VD
thanh tân
liên quan: hành khí, khí,
ho, bình hóa
+ khí thanh: Âm thanh, nói - Phong hàn :
cao, ho, toàn
có qua thân. Nên dùng kiêm ho
nói,
 - -
- âm : ho, ít trong có có tia là trong YHCT
máu, nóng âm giá cao, là thái trong
trong Là trí sau tâm là quân .
Nên dùng âm, kiêm ho, hóa thái con nào do

- : Ho, -vàng- có tác khôn khéo và

mùi hôi, . Nên dùng hóa
sáng .
hàn, ho bình thanh
- khí : Ho mà loãng,
có ý phát
ra hôi, nói thành, con
. Nên dùng khí, ho hóa là 2
hãn,

- -

+ tàng tinh các

tinh tiên thiên có cha thoái hóa
trong có tinh sinh loãng liên quan
tinh thiên có
sau khi hóa nuôi sinh khác
tích
thông não (não vi chi do não
không tàng tinh và có liên quan
thân nó mà còn tàng tinh
liên quan: âm, Các liên quan: âm,
âm âm,
 - -

thanh vai trò hô giai

trong là liên không khí vào khí). này kém
quan thông gây khó .
trên là liên quan ta thích các hormon
hóa tâm (adrenalin, noradrenalin) làm giãn khí
này khí thông vai trò quan trong hô
liên quan: hóa lâu ngày chú ý
ho bình hành khí, vào
âm liên quan: khí,
hóa bình

- -
+ khai ra tai và âm âm,
môn long âm)
hàm ý ra nóng duy trì qua tai: khí kém
. này kém chân tay gây tai ù, tai . Thính kém
gió, thân
cung nóng cho qua âm: kém
ôn hóa này bí không
kém canh di tinh, bí
vào canh -viêm tràng có liên quan:
tiêu hóa kém, kém khai tinh sáp
liên quan:
hóa ôn trung, tiêu
 - -
túi
- : . Theo YHCT có các :
chân vô sinh. là trung tinh (trung tinh chi vì
Nên dùng kiêm khí trong có tinh là
- âm túc: tai ù, ra
hôi . Nên dùng Khí can vào mà thành
âm kiêm hãn, tinh
- khí : chân tay vô Tính công
di tinh, . . trung chính, là
Nên dùng khí, tinh sáp xác
các khác

- -
khí suy cho dày.
. VD: Theo YHCT có các thu
Can . tiêu hóa
làm cho không bình tràng. không gây ra
hoàng (vàng da) khí
gây nôn
can
tích gây ra các sôi
làm cho nhân hay cáu
chua, nôn
cao áp
hàn gây ra sôi nôn ra dãi
liên quan: thanh táo
gây ra khô khát, chua, hôi
hành khí can lý khí,
niêm
 - -
Khi quan sát tình công
làm cho tình

Khi khí làm :

khí sinh, vô khí
liên quan: tiêu hành
khí, thanh giáng khí,
âm,

- -
bã qua tràng
bàng quang thành . già, có bã
tràng có quan hình tràng làm
thành bã ra ngoài
tràng quan tâm vì bã do tràng
chính các dinh mà tràng tràng thu
thu vào mà tâm trong .
thu này kém
liên quan tràng: thanh do tràng hàn sôi
táo tiêu phân nát
 - - BÀNG QUANG
tràng thu bàng quang bàng
quang y
quá táo .
Bàng quang có và
Táo lâu ngày .
bàng (phân tròn có bao sau khi qua phân thanh
quanh) thanh vào
Kinh tràng có liên quan bàng quang làm thành . Công này
còn là công khí hóa, có liên quan
do có
tràng. tràng táo bón, bàng quang: bàng quang
tràng khí vàng bàng quang
liên quan: thanh táo liên quan: thanh
táo thanh
tiêu sáp

- TAM TIÊU - TAM TIÊU

Tam tiêu là nguyên khí phân Tam tiêu chia làm ba vùng: tiêu, trung
ra vào, khí, coi tiêu và tiêu. hình dung ra tam tiêu, thiên
toàn khí hóa trong Vinh sinh sách Linh khu nói:
Nguyên khí môn là khí tam tiêu mù, trung tiêu
tiêu. Nguyên khí cùng khí tiêu ngòi
khí khí tam tiêu tam tiêu có 2 công chính là:
mà hành trong ngoài thân, 12 trì các khí và thông
kinh hoàn
thành tác khí hóa cua
 - TAM TIÊU - TAM TIÊU
- tiêu: - Trung tiêu: trên dày
trên dày, công dày. Công
tiêu là: trung tiêu là:
+ Thu không nôn ra + Làm chín hóa tân
ngoài
+ thu khí ra, phân + thu tinh khí hóa sinh ra khí
vùng toàn thân ôn - tiêu: trung tiêu vùng
cho các và da
tiêu là
thanh, bài bã, khí tiêu
ra mà không vào

- TAM TIÊU

-
-
 -NÃO- - -NÃO- -
Não trong .
trong thông não và
thông toàn thân.
Công não là thông sáng
tai linh tay chân mình - -
và tinh
sinh trong mà nuôi
cho sách nói là
làm cho

- -

-
 -
cung còn là bào, bào cung, có và trong có quan
công kinh và nhau
thai nhi liên quan quan
cung có quan . Nhâm và .
xung bào cung. Do ánh quan lý vì
cung cùng và xung nhâm có là
quan . khí bào cung
phát kinh giúp cho
thai ; khí và
xung nhâm kém kinh,
sinh con kém vô sinh

-
- -tâm-
Can, tâm, ba liên quan nhau
tâm can tàng

khí can -
sung túc, tâm dào, hành
thông
khí can túc, tâm quý,
tâm suy kém
chân tay rã
 giúp cho can khí bình -
hoá tinh hoa
âm túc, không vào mà lên .
can quá trình khí hoá ra, khí
dinh mà thành tông khí
các hoa chóng
tai ù, di tinh và cùng
khí, cho
Do chân âm, âm là khí làm khí
khí can ho hen. Khí không
thông, không không
hoà gây phù

- liên quan và
và liên quan hô khí, - liên quan - tràng- : Các
khí. Hai cùng làm này liên quan nhau tiêu hoá.
hô
và làm
thông thì khó
giúp tiêu hoá, tràng thu dinh
khí không thông thì bí .
âm âm
ho khan - tràng và tràng liên quan
- liên quan và
thu dinh và
khoáng,...và bã
hoá tiêu hoá, song này
giúp kém - tràng và bàng quang liên quan
không hoá : ôn hoá bài bã
 - Can và liên quan
có quan lý men, giúp tiêu hoá
- và tràng liên quan
- và liên quan tiêu hoá, khí hoá. khí kém làm tràng khô
thu dinh cho khí gây táo bón, khí tràng kém gây
cho khí
- Tâm và tràng liên quan - và bàng quang liên quan
thu dinh làm sung túc. Tâm thanh làm cân
dinh thanh thanh
toàn giáng

TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
Tinh, khí, là 3 sinh Tinh
con tuy là 3 khác nhau Là sinh
không tách
có tinh tiên thiên và tinh thiên
Tinh là có tinh có do
tinh toàn Tinh tiên thiên do cha cho, tàng

Tinh là khí, tinh sinh ra khí, không có Tinh thiên . Tinh thiên
khí con không nuôi tinh tiên thiên và
vô khí, nhân vô khí bì mao gân còn tàng
Do tinh khí không phân chia, : tàng tinh
chúng cùng và cùng vong Tinh bao tinh và tân
 TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
- Tinh là nguyên khí trong -
thân
Do tinh còn là chân âm nguyên
âm . Tinh không có phát
mà còn có sinh
phát . Tinh chính khí có
lùi tà khí (nâng cao kháng,
gây cho
Khi tinh hao âm thì khí
theo

TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
+ Công -
Trong có dinh hành : Tân là trong
trong nuôi toàn thân. theo khí tam tiêu mà
hành quan vào lý bì phu ôn
cung dinh và làm da lông. Tân
vào lý làm thành hôi, bàng
VD: nhìn tai nghe chân quang làm thành
nuôi .
nuôi tân hao thì ít hôi và
tê các dùng sinh tân khát.
tai ù, . ra hôi quá
làm tân
 TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
- : do 2 này cùng trên lâm
: là hóa sàng không phân rành mà
sinh, theo mà thông chung là tân
trong ra ngoài và - hoàn tân
mô các Tân ra ngoài nuôi nhu
ích não tai cho da, gân, não, và
- khác nhau tân và : các trong .
Tân và là hóa sinh . thành hôi và còn
Tân là trong và nên theo khí tam vào tôn mà kinh thành
tiêu ra và nên vòng hoàn tân . hoàn
hành gân các bài thì
hình thành

TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
- NGUYÊN KHÍ: bao khí nguyên âm,
- là tinh khí nguyên hóa sinh tinh tiên
và dinh thiên
hành trong khí hô Nguyên khí phát tàng
- hai là các thông qua tam tiêu hành toàn
khí kinh cung cho
Khí chia ra khí tiên thiên và khí
thiên. Khí tiên thiên hay nguyên khí - DINH KHÍ (VINH KHÍ): Là tinh khí sinh ra
cha . Khí thiên có hành trong hóa
khí . Khí thiên nuôi sinh dinh toàn thân. Dinh
khí tiên thiên và là cho khí trú thái âm kinh, hoàn 14
kinh, hành liên các
 TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
- KHÍ: có - TÔNG KHÍ
hành ngoài . Bên trong thì phân Dinh khí, khí hóa sinh cùng
các màng có màu ngoài khí vào
thì hoàn và bì phu tiêu, nhau thành tông khí, tích
khí có ôn khí sau khi hoàn toàn thân
bì phu. khí . Khí khí là tông
khí tuy hành ngoài song khí
theo phân ban ngày Tông khí vào quá
hành và túc tam trình hô vào tâm hành
kinh. Ban hành âm khí . Tông khí liên quan
phát túc âm kinh, sau nguyên khí, hành trong kinh
tâm can duy trì cho

TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
là tinh ý tri giác, duy, chi YHCT quan : can tàng
các con . tàng phách, tàng ý, tàng chí.
sinh ra tinh tiên thiên song tinh là có liên quan
thiên nuôi . sinh các tinh tuy
hình thành ngay lúc bào thai nhiên cao khác nhau. Trong
hình thành tâm cao là quân
sung suy tàng

bào phách, ý, chí, tàng

các
 TINH-KHÍ- TINH-KHÍ-
- Can tàng : là tinh - tàng phách: Phách là
con song tinh
nhìn là do can giác theo tính bú
là do can khóc, sinh, giác nóng,
can tàng liên lanh, da
can tàng tàng phách chính xác
Các liên quan can tác, bén giác.
tàng : khí, âm, an thái lóng
kinh, ngóng tác, tinh linh
giác

TINH-KHÍ-
- tàng ý: ý là trong
tinh là vi ý
trí . này kém gây lo âu .
lo âu làm
- tàng chí: Chí là tinh
cao, mang tính ý và kinh nó
trù loài
này tính sáng
và tinh con .
thái tinh ý
trí suy