1.

Khái niệm:
Công ty xuyên quốc gia trong tiếng Anh là Transational Corporations – TNCs
Một công ty xuyên quốc gia là một doanh nghiệp được cấu thành bởi các thực thể ở ít nhất
2 nước, các thực thể này hoạt động dưới một hệ thống ra quyết định chung và định hướng
chiến lược phát triển chung.
Công ty xuyên quốc gia bao gồm công ty mẹ ở một nước, và thực hiện các đầu tư FDI ra
nước ngoài để hình thành các công ty con. Các công ty mẹ con này ảnh hưởng lẫn nhau và
cùng chia sẻ kiến thức, nguồn lực và trách nhiệm lẫn nhau. Doanh nghiệp mẹ được định
nghĩa là một doanh nghiệp kiểm soát tài sản của các quốc gia khác với quốc gia của mình
thường bằng cách sở hữu một phần vốn cổ phần nhất định. Một phần vốn chủ sở hữu từ
10% trở lên của cổ phần phổ thông hoặc quyền biểu quyết đối với một doanh nghiệp hợp
nhất tương đương với một doanh nghiệp chưa hợp nhất thường được coi là ngưỡng kiểm
soát tài sản.
Tập đoàn xuyên quốc gia là một doanh nghiệp liên quan đến việc sản xuất hàng hóa hoặc
dịch vụ quốc tế, đầu tư nước ngoài hoặc quản lý thu nhập và tài sản ở nhiều quốc gia. Nó
thiết lập các nhà máy ở các nước đang phát triển vì đất và lao động rẻ hơn ở đó Công ty
xuyên quốc gia có đặc điểm nổi bật đó là sức mạnh tài chính (trong 100 thực thể kinh tế lớn
nhất thế giới thì có tới 51 là công ty xuyên quốc gia; TNCs chiếm 2/3 tổng thương mại thế
giới về hàng hóa và dịch vụ thế giới trong đó 1/3 là thương mại nội bộ công ty, 1/3 là
thương mại giữa TNCS và các thực tế bên ngoài )
2. Phân biệt công ty đa quốc gia và công ty xuyên quốc gia.
 Về định nghĩa:
TNCs – Trasnational Coporation: Các công ty xuyên quốc gia là các công
ty trách nhiệm hữu hạn hoặc vô hạn, có cơ cấu tổ chức gồm công ty mẹ và
hệ thống công ty chi nhánh ở nước ngoài, theo nguyên tắc công ty mẹ sẽ
kiểm soát tài sản của các công ty chi nhánh thông qua góp vốn cổ phần.
MNCs – Multinational Coporation: Các công ty đa quốc gia là công ty sản
xuất hay cung cấp dịch vụ ở ít nhất hai quốc gia. Là công ty cổ phần đóng
góp từ nhiều cá nhân của các quốc gia khác nhau. Các công ty đa quốc gia
lớn có ngân sách vượt cả ngân sách của nhiều quốc gia.
 Các tiêu chí khác:
TNCs MNCs
 Cơ cấu tổ chức Gồm công ty mẹ và Công ty mẹ đặt tại
các công ty con nằm ở nước khác.
các nước khác trong đó
công ty mẹ được đặt
tại nước sở tại.

Hình thức tài sản Do các quốc gia tự túc Có quan hệ phụ thuộc
và toàn quyền. chặt chẽ với nhau.
Tuy nhiên khi nhìn nhận dưới góc độ tổ chức sản xuất, công ty đa quốc gia
được định nghĩa là chủ thể của quá trình sản xuất mang tính quốc tế, khi
quá trình này có thể diễn ra ở một nước, nhưng lại do một công ty có trụ sở
ở nước khác kiểm soát. Theo cách hiểu đó công ty đa quốc gia được hợp
nhất với khái niệm công ty xuyên quốc gia. Chính vì thế mà người ta
thường gộp hai khái niệm về TNC và MNC là một.