16] भारतीय राज्यघटना भाग -१ संघराज्य व त्याचे राज्यक्षेत्र (Union & Its Territory)

१) संघराज्याचे नाव व राज्यक्षेत्र (भूप्रदे श)

भारत हा राज्यांचा संघ असेल (Union Of States)

२) नवीन राज्ये दाखल करून घेणे ककंवा स्थापण करणे

३) नवीन राज्याची ननर्मिती तसेच ववद्यमान राज्यांची क्षेत्रे, सीमा, नावे यां्यात ददल करणे

४) कलम २ व कलम ३ अंतर्ित करण्यात आलेले कायदे हे कलम ३६८ नुसार घटनादरु
ु स्ती
कायदा समजण्यात येणार नाही. सामान्य ववधिननयम प्रकिया सािे दहुमत
17] भारतीय राज्यघटना भाग -२ नागररकत्व (Citizenship)

५) घटने्या प्रारं भीचे नार्ररकत्व

६) पाककस्तानातून स्थलांतर करून भारतात आलेल्या व्यकतींचे नार्ररकत्व

७) स्थलांतर करून पाककस्तानात र्ेलेल्या व्यकतींचे नार्ररकत्व

८) मूळ्या भारतीय असलेल्या पण भारतादाहे र राहणाऱ्या व्यकतींचे नार्ररकत्व

९) एकेरी नार्ररकत्व

१०) संसद जो कायदा करे ल त्या्या अिीन राहून नार्ररकत्व

११) संसदे ला नार्ररकत्वाचे संपादन व समाप्ती आणण नार्ररकत्वववषयक अन्य सवि दादींसंदि
ं ी
कायद्याने तरतूद करण्याचा अधिकर आहे
नागररकत्व कायदा १९५५

नार्ररकत्वा्या संपादनाचे मार्ि :-

१) जन्म तत्त्वाद्वारे

२) वंश तत्त्वाद्वारे

३) नोंदणी तत्त्वाद्वारे

४) स्वीकृती तत्त्वाद्वारे

५) प्रदे शा्या सार्मलीकरणाद्वारे

नार्ररकत्वाचा लोप/समाप्ती:-

१) नार्ररकत्वाचा त्यार् करणे

२) नार्ररकत्व संपष्ु टतात येणे

३) नार्ररकत्व काढून घेणे