ĐỀ CƯƠNG MÔN VIÊT

LO| WI|T }IH HRIĂM

I, TỪ ĐA NGHĨA
Đặt câu với từ đa nghĩa – có nghĩa khác nhau và dịch nghĩa Tiếng Việt

Từ đa
Nghĩa từ câu ví dụ Dịch ra tiếng kinh
nghĩa

Tên Hlei ana\n ih? Anh (chị) tên gì?

1 Ana\n
Đấy, đó Hlei hia ana\n? Ai đang khóc đó?
Lớp Aguah anei, adu\ drei mdei Sáng nay, lới chúng tôi nghỉ
Phòng Adu\ kâo ma\ bru\a điêt đei Phòng tôi làm việc hơi nhỏ
2 Adu\
Ih mâo adu\ mơ\? Anh (chị) có dù không?
Dù
Kâo blei sa [e\ adu\ Tôi mua một cái dù
Tốt Êdeh wai anei jăk snăk Xe đạp này rất tốt
3 Ja\k
Ngon Ih huă êsei jăk mơ\? Anh (chị) ăn cơm ngon không?
Kâo dôk mnăm kphê ho\ng [i\ng Tôi đang uống cà phê với bạn của
Đang
găp kâo tôi
4 Dôk Còn Ami\ ama kaâo adôk hla\k ai Bố mẹ tôi còn trẻ
Ở Mô\ kâo dôk ti [uôn pro\ng HCM Vợ tôi ở thành phố HCM
Lấy ~u mrâo dôk ung. Nó mới lấy vợ
Kâo đi\ êdeh pơ phu\t nao hriăm
Tôi đi học tiếng êđê bằng xe máy
Đi klei êđê
Kâo kha\p sna\k đi\ eâdeh wai Tôi rất thích đi xe đạp
Trèo Kâo đi\ pe\ boh Tôi trèo lên hái qủa
5 Đi\
Leo Hruê mdei kâo kha\ng nao wah kan Ngày nghỉ tôi thường đi câu cá
Lên Ih đi\ sang Anh lên nhà đi
Cưỡi Kâo khăp đi\ êman Tôi thích cưỡi voi
Tăng Ară anei, ênoh kphê đi pral snăk Bây giờ, giá cà phê tăng cao
Ala ]ar drei pro\ng leh anăn siam
Chúng ta Đất nước tôi dài và rất đẹp.
6 Drei snăk
Con (đếm vật) Ami\ kâo rông pă drei êmô Mẹ tôi nuôi 4 con bò
Thu\n anei mđiă mtang ana\n yơh Năm nay trời nắng nóng nên nước
Hạn hán/cạn
7 Khuôt ea khuôt cạn
Khát Adiê mđia\ kâo khuôt đo\k Trời nắng tôi khát nước
Adei kâo dôk boh ]hum ao Em tôi đang giặt quần áo
8 Boh Giặt
Kâo kha\ng boh ]hum ao ho\ng Tôi thường giặt quần áo bằng máy
 2

mai\
Kâo nao blei boh kneh Tôi đi mua trái cây
Trái, cục Hla\m krah eâlan maâo sa boh tâo
Ở giữa đường có một cục đá lớn
pro\ng
chiếc, cái (đếm) Ti dlông Jhưng mâo dua boh k]ok Trên bàn có 2 cái cốc
Rau Kâo nao sang ]ơ blei djam puăn Tôi đi chợ mua rau muống
9 Djam
Canh Ami\ kâo dôk ngă djam ti sang pui Mẹ tôi ở trong bếp nấu canh
mặt trăng Mlan pu\r Trăng tròn
10 Mlan
tháng Sa mlan mâo du\m hruê? Một tháng có mấy ngày
Năm Hlăm sa thu\n mâo du\m mlan? Trong một năm có mấy tháng
11 Thu\n Con trưởng của anh (chị) bao nhiêu
Tuổi Anah khua ih mâo du\m thu\n leh?
tuổi rồi?
Dây Amai kâo băk klei mah Chị tôi đeo dây chuyền vàng
Đào Ayo\ng kâo klei [lu\ng êa rông kan Anh trai tôi đào ao nuôi cá
12 Klei Kâo nao hriăm klei Êđê Tôi đi học tiếng Êđê
Tiếng, bài
Hruê anei drei hria\m klei 20 Hôm nay, chúng tôi học bài 20
Sự việc Đăm ngă klei jhat ôh. Đừng làm việc xấu
Với Ho\ng hlei ih nao? Anh đi với ai?
13 Ho\ng Trống rỗng Sang kâo ho\ng kdo\ng Nhà tôi trống rỗng
Bằng Jhưng anei ngă ho\ng kyâo Cái bàn này làm bằng gỗ
Xem, Nhìn, Kâo dlăng TV Tôi xem tivi
14 Dlăng trông, coi ~u dôk dla\ng kơ sang mrâo Nó đang nhìn về ngôi nhà mới
Đọc Adei kâo dlăng [ao\ Nhân Dân Em tôi đọc báo ND
Leh [ơ\ng huă, kâo nao hiu ho\ng Ăn cơm xong, tôi đi chơi với bạn
xong rồi
[i\ng găp kâo tôi
15 Leh
Adei kâo dôk leh djam hlăm sang
nếm Em tôi đang nếm canh trong bếp
pui
Ruộng Hmei nao pla mdiê hlăm lo\ Chúng tôi đi cấy lúa trên ruộng
Lo\ la] bi klă/ Hãy nhắc lại 1 lần nữa/
16 Lo\ Lui đăm lo\ la] ôh đừng nói nữa
Lại, nữa, còn
~u lo\ la] sa bliư\ Nó nói một lần nữa
Ya mnơ\ng ih lo\ ]hi\ đa? Ngoài ra anh còn bán gì nữa?
Cháu Ami\ kâo mâo ]ô leh Mẹ tôi có cháu rồi
17 ]ô Gội đầu Kâo ]ô ko\ dua hruê sa bliư\ Tôi gội đầu 2 ngày một lần
Đếm số người Sang kâo mâo êma ]ô mnuih Nhà tôi có 5 người
Trưởng Khua [uôn nao k[i\n leh Trưởng Buôn đi họp rồi
18 Khua
già Ami\ kâo khua thu\n leh Mẹ tôi già rồi
 3

Amung mtei anei khua leh Buồng chuối này già rồi.
Hruê mbruê kâo nao sang ]ơ blei sa Hôm qua tôi đi chợ mua một đôi
Đôi
19 Hlâo hlâo jep dép
Chày Hlâo anei pioh ta\p mdiê Cái chày này để gĩa lúa
Ăn Kâo kha\p [ơ\ng djiam tro\ng phi\ Tôi thích ăn canh cà đắng
20 {ơ\ng Sắc (bén) Kga\ anei [ơ\ng êdi Xà gạc này sắc lắm
Cháy Pui [ơ\ng dliê Cháy rừng
Gây rối Bi pu\k hdăng găp Các bạn gây rối
21 Pu\k
Làm đục Adei kâo bi pu\k êa jing êkăl Em tôi làm nước đục ngầu
Dòng sông Kâo nao wah kan ti êa krông Ana Tôi đi câu cá tại Sông Krông Ana
22 Krông
Càng (Cua) Kâo khăp sơnăk [ơ\ng krông ariêng Tôi rất thích ăn càng cua
Thèm Kâo mhao [ơ\ng boh kroh Tôi thèm ăn trái cây
23 Mhao
Khát Kâo mhao mnăm êa Tôi khát nước
Đứt Klei mah kâo tloh leh Dây chuyền của tôi đã bị đứt rồi
24 Tloh
Xứng đáng Ih tloh ênoh êdi Bạn thật xứng đáng
Pha Kâo dôk kar kphê Tôi đang pha cà phê
25 Kar
Lọc Kâo dôk kar êa hlăm to\\ Tôi đang lọc nước trong chai
Mmông mnei kâo dhông jih asei
Cò kị Khi tắm tôi kì cọ khắp người
mlei
26 Dhông
Hlăm krmơ\ng dhông mâo lu
Khe(hang) suối Trong khe suối có nhiều cua và ốc
ariêng leh ana\n abao
Gió thổi làm lúa trong cánh đồng bị
Thổi Ang^n puh mmdiê [ơ lo\ êbuh jih
27 Puh đổ
Lùa (con vật) Ama kâo puh êmô mut hlăm war Bố tôi lùa bò vào chuồng
Kâo kha\ng nao ma\ brua\ kjuh
Thường Tôi thường đi làm 7h sáng
28 Khăng mmông aguah
Cứng Êkei anei kha\ng ko\ êdi Thằng naày cứng đầu
Xông lên Phung khan ksu\ng nao bi mblah Các binh lính xông lên đánh trận
29 Ksu\ng
Súc miệng Kâo ksu\ng êgei ho\ng êa hra Tôi súc miệng bằng nước muối
Đẻ, Ya thu\n ara\ng k’kiêng kơ ih? Anh sinh vào năm nào?
K’kiên
30 Góc (đường) ~u dôk guôn kâo ti k’kiêng êlan Nó đang đợi tôi ở góc đường
g
Khủy K’kiêng kngan kâo rua\ êdi Khủy tay tôi đau lắm
Xanh Kâo mâo sa blah ao mtah Tôi có một cái áo màu xanh
31 Mtah Sống Boh kneh anei adôk mtah Quả mít này còn sống
Tươi Kan nei dôk mtah êdi Cá này còn tươi lắm
32 Hruh Tổ Ti dlông ana kneh mâo sa hruh ]i\ Ở trến cây mít có 1 tổ chim chào
m pliêu mào
 4

Gói Kâo nao blei sa hruh ha\t Tôi đi mua 1 bao thuốc
Hdruôm hra\ hria\m klei êđê mâo
Sách học tiếng Êđê có 50 trang
Trang (quyển) 50 po\k
33 Po\k
Kâo mrâo blei 12 po\k hdruôm hră Tôi mua 12 cuốn sách
Mở Kâo po\k [ăng bha\ điêt Tôi mở cửa sổ
Sang amai kâo rông dua drei asâo
Cái Nhà chị tôi nuôi 2 con chó cái
34 Ana ana
Cây sang kâo pla ana boh kneh nhà tôi trồng cây mít
Kngan djo\ kga\, ana\n `u mâo Tay tôi bị xà gạc chém, nên nó có
mủ (làm mủ)
35 Ênah ênah mủ
rẫy mới Kaâo nao jik hma ênah Tôi đi làm cỏ rẫy mới
Kâo msa\m aba\n kpal Tôi đắp mền dày
Đắp (mền)
36 Msăm Adiê ê- ăt, kâo msăm abăn Trời lạnh, tôi đắp chăn
Chua Boh kruê\ anei msa\m sna\k Qủa chanh này chua qúa
Bó Kâo blei sa ]a\p djam puăn Tôi mua một bó rau muống
37 Ca\p
Trói Kâo ]a\p jơ\ng `u Tôi trói chân nó
Hôm kia Hruê mdih, kâo êku\t sang hra\ Hôm kia, tôi vắng học
Đăm nga\ kơ hđeh mdih ôh! Đừng làm đứa bé thức giấc
38 Mdih
Thức (dậy) Aguah ưm, kâo mdih pi\t êma
Buổi sáng, tôi thức dậy lúc 5giờ
mmông
`u mâo sa aruăt klei băk mrâo Nó có một sợi dây chuyền mới
Kim, sợi
39 Aruăt Brei kơ kâo sa aruăt êru\m Đưa cho tôi 1 cái kim may
Gân (cốt) `u kmlê] aruăt Nó bị bong gân
Chảy Êa đoh Nước chảy
40 Đoh
kéo Hmei đoh brei ih nao ho\ng hmei Chúng tôi kéo anh ấy đến chúng tôi
Cái (quần áo, chăn,
Kâo mrâo blei dua blah ao Tôi mới mua 2 cái áo
41 Blah chiếu , màn)
Chẻ (củi) Ami\ kâo nao blah djuh Mẹ tôi đi che củi
Go\ Nồi cơm Kâo mrâo blei sa boh go\ êsei Tôi mới mua 1 cái nồi cơm
42
êsei Gia đình Go\ êsei kâo mâo pă ]ô mnuih Gia đình tôi có bốn người
Riêng Ung mô\ kâo dôk mdê leh Vợ chồng tôi đã ở riêng
43 Mdê `u khăp hlăp ]ưng boh, kâo dê mdê, Nó thích chơi bóng đá, tôi thì khác,
Khác
kâo khăp lăp pah boh tôi thích chơi bóng chuyền
Quý Kyâo ktê yuôm snăk Gỗ cà te rất quý
44 Yuôm
Đắt Ênoh kphê yuôm snăk Giá cà phê rất đắt
Kâo lo\ nao mkra ao anei `u dlông
45 Dlông Dài Tôi đi sửa lại cái áo vì nó dài quá
đei.
 5

Cao Awan dhuăn dlông dli\n Dáng cao ráo

Dễ dàng ~u êlưih êdi Cô ấy dễ dàng
46 Êlưih
Rẻ tiền Mnơ\ng êlưih yua amâo rơ\ng ôh. Vật rẻ tiền ko bền
cắm (câu, cờ) Kâo ]u\t mnơ\ng ti asei wah Tôi cắm mồi vào lưỡi câu
47 }u\t Đeo ~u ]u\t krah mah Nó đeo nhẫn vàng
Mặc ~u bi ]u\t ]hum ao kơ anak `u Nó mặc quần áo cho con của nó
Để Kâo ]hi\ kphê pioh blei êdeh Tôi bán cà phê để mua xe
Đặt `u pioh hdruôm hră ti dlông jhưng Nó để cuốn sách trên bàn
48 Pioh
Kâo pioh ]hum ao hlăm hi\p mdơ\
Cất Tôi cất quần áo trong tủ đứng
ng
Con rể Mtâo ih anăn he\! Con rể anh đây à?
49 Mtâo
Ma quỷ Ayang mtâo ah
Ra qủa Kphê sang ami\ kâo mboh lu êdi Cà phê nhà mẹ tôi ra rất sai qủa
50 Mboh Mnu\ ana sang ami\ kâo `u mboh Gà mái nhà mẹ tôi nó đẻ được 4
Đẻ (trứng)
mâo 4 asăr leh trứng rồi
Kâo amâo khăp [ơ\ng mtei bi asăr
Hạt Tôi không thích ăn hạt chuối
ôh
51 Asăr Kâo nao blei 4 asăr boh kruê\ du\
Qủa Tôi đi mua 4 qủa bưởi
ng
Trứng `u mrâo mboh 2 asăr leh Nó mới đẻ được 2 qủa trứng
Tìm kiếm Kâo nao tui duah ami\ kâo Tôi đi tìm mẹ tôi
Tui
52 Kâo gi\r tui duah tui hriăm mnê\] Tôi cố tìm hiểu, học hỏi phương
duah Tìm hiểu
ma\ bruă pla mjing pháp trồng cây
Mnuih [uôn sang êđê mă djuê ti\ng Người trong buôn ê đê lấy theo họ
Họ
kơ ami\ mẹ
53 Djuê
Mâo lu djuê hlô mnơ`ng hdi\p Có nhiều loại thú rừng sống trong
Loài
hlăm kmrơ\ng dhông rừng rú
Ngoài Arăng suôt ti êngao adu\ Bị đuổi ra ngoài lớp
54 Êngao
Bên ngoài Aê anăn êngao kơ pluh kjuh thu\n Ông ấy ngoài bảy mươi tuổi.
Hơn Ih êgao kơ kâo Nó hơn tôi
55 Êgao
Vượt Kâo nao êgao kơ `u Tôi vượt anh ấy
Khỏi bệnh ~u mrâo hlao êngoh Nó vừa khỏi bệnh
56 Hlao
Mâm, khay Mdơ\ng ho\ng hlao Dọn bằng mâm
Cắn (rắn) Ala mtah ]oh kngan kâo Rắn lục cắn vào tay tôi
Cuốc(cỏ thưa, măng) Ama kâo ]oh [ur Bố tôi đang dẫy đám cỏ non
57 }oh
Đớp(cá) Kan ]oh mnơ\ng Cá đớp mồi
Mổ (gà) Mnu\ ]oh mdiê Gà mổ thóc
 6

Trong lúc còn sống, chúng ta phải

Trong lúc, lúc Êjai adôk hdi\p, bi mă he\ brua\
58 Êjai làm việc
Vừa Hmei êbat êjai, yăl dliê êjai Chúng tôi vừa đi vừa nói chuyện
Chuồng (gà ,heo, bò) Krư\ êmô hlăm war Nhốt bò trong chuồng
59 War
Vườn Sang ih mâo war djam mơ? Nhà anh có vườn rau không?
Lật Anak mniê kâo mrâo thâo bliư\ Con gái tôi mới biết lật
60 Bliư\ Kâo khăng nao wah kan sa hruê
Lần ( đếm) Tôi thường đi câu cá một tuần 2 lần
kăm 2 bliư\
Đâm Ayo\ng kâo yua kju pioh tlo\ kbâo Anh tôi dùng giáo để đâm trâu
61 Tlo\
Tiêm Tlo\ vacxin laxota kơ mnu\ Tiêm vắc xin laxôta cho gà
Ami\ kâo tu\k djam tro\ng phi\ jăk
Đắng Mẹ tôi nấu canh cà đắng rất ngon
62 Phi\ snăk
Mật Drei đăm mdjiê kgâo mă phi\ ôh Chúng ta đừng giết gấu lấy mật
May Ami\ kâo k]oh ]hum ao Mẹ tôi may quần sao
63 K]oh
Băm (thịt, rau) Ami\ kâo k]oh ]i\m u\n Mẹ tôi băm thịt heo
Đeo Kâo buh kông Tôi đeo vòng
64 Buh
Trỉa (lúa) Hmei nao buh mdiê Chúng tôi đi trỉa lúa
Phung djuê ana Êđê khăng mă djuê Người dân tộc Ê-đê thường lấy họ
Phía/hướng/bên
65 T^ng t^ng kơ Am^ bên Mẹ
Tính toán Kâo dôk t^ng prăk ]h^ kphê Tôi đang tính tiền bán cà phê
Da Bai ngă ho\ng kl^t mya Cái túi làm bằng da cá sấu
66 Kl^t
Cuốn (chiếu) Am^ dôk kl^t a`uê Mẹ tôi đang cuốn chiếu
Xấu Êdeh kâo jhat leh Xe của tôi đã hư rồi
67 Jhat
Hư Mniê ana\n jhat sơnăk Cô ấy xấu lắm
Vứt ~u hwiê he\ gơ\ Nó vứt đi rồi
68 Hwiê
Mây (cây song) Amai kâo nao ]h^ ana hwiê Chị tôi đi bán cây song
Tự ~u ]ia\ng nao mb^t ho\\ng hmei Nó muốn đi cùng chúng tôi
69 }o\ng
Chóp/Đỉnh }o\ng ]ư\ adih dlông êdi Đỉnh núi kia cao thật
Nhẫn Mô| kâo ]u\t krah siam êdi Vợ tôi đeo nhẫn rất đẹp
70 Krah
Đẽo/gọt Ama kâo dôk krah kyâo Bố tôi đang đẽo gỗ
Mề Kâo khăp sơnăk [ơ\ng kđăl mnu\ Tôi rất thích ăn mề gà
71 Kđăl
Đóng/khóa Kâo kđăl [ăng jang leh Tôi đã đóng cổng rồi
Gió Ang^n dhu|t êđăp drưm Gió thổi mát rượi
72 Ang^n
Khí Mlam mâo lu ang^n các-bô-níc Ban đêm có nhiều khí các-bô-níc
Giá/kệ (để đồ) Kâo dôk dăp ]hiên hlăm pra Tôi đang xếp chén lên kệ
73 Pra
Giàn Pra êyăn siam êdi Giàn mướp đẹp thật
 7

Tre Ayo\ng kâo nao koh kram Anh tôi đi chặt tre
74 Kram
Chìm/đắm }ho\ng kram hlăm êa Thuyền chìm dưới nước
Chọc/đâm ~u k]u\t giê hlăm [ăng hluh Nó đâm cây vào lỗ
75 K]u\t
Khiếu nại/tố cáo ~u khăp k]u\t kơ arăng Nó thích tố cáo người khác
Trông, ngóng Adei kâo ]ang Ami w^t Em tôi đang ngóng mẹ về
76 }ang
Viếng Ami Ama kâo nao ]ang djiê Bố mẹ tôi đi viếng tang
Con rể/ con dâu Sang kâo mâo dua ]ô mtâo mniê Nhà tôi có 2 cô con dâu
77 Mtâo Arăng la] `u mtâo, khăng nao hiu Người ta nói nó là mai lai, thường
Ma lai
im arăng hay đi ám người khác

Đúng Ih ]ih djo\ boh blu\ Anh ấy biết đúng từ

78 Djo\
Trúng Kâo djo\ ang^n Tôi bị trúng gió
Hđeh năm thu\n dưi nao mu\t adu\ Trểm sáu tuổi được vào học lớp
Được
sa môtj
79 Dưi Adei kâo dưi mu\t sang hră gưl Em tôi đã đậu vào trường đại học
Đậu
pro\ng ti Hà Nội tại Hà Nội
Thắng ~u dưi leh hlăm klei bi lông Anh ấy đã thắng trong cuộc thi
Ti anei mâo ]o\ng ]ư\ Phan-xi-păng
đỉnh Ở đây có đỉnh núi PXP cao 3.142m
80 }o\ng dlông 3.142m
tự nhiên có ~u ]o\ng mâo ma\ Nó tự nhiên mà có
Trái ,chiếc- cái(dùng Kâo mâo dua boh êdeh wai jơ\ng Tôi có 2 chiếc xe đạp
81 Boh
đừgs sau số từ), giặt Kâo dôk boh ]hum ao Tôi đang giặt quần áo
~u dd^ êdeh pơ phu\t nao ma\ brua\ Anh ấy đi xe máy đi làm
82 Đ^ Trèo lên,leo. Cưỡi,đi
~u kha\p dd^ êman Anh ấy thich cưỡi voi
~u kha\ng mse\ boh tâo Nó cứng như đá
Kha\
83 Thường, cứng Kâo kha\ng nao mna\m k’phê ho\ Tôi thương đi uống cà phê với bạn
ng
ng [^ng ga\p kâo . tôi
Kâo kha\p [ơ\ng tro\ng tlê Tôi thích ăn cà giã
84 Kha\p Yêu ,thích
Kâo mâo [i\ng kha\p leh Tôi có người yêu rồi
Đọc, xem,nhìn , Hmei dôk dlăng phim. Chúng tôi đang xem phim
85 Dlăng
khám(bệnh) Kâo dôk dlăng hra\ Tôi đang đọc sách.
Am^ ]h^ hra hla\m djam Mẹ nếm muối trong canh
86 ]h^ Bán,nêm (gia vị)
Kâo nao ]h^ k’phê Tôi đi bán cà phê.
Bổ,chẻ, cái, Am^ kâo dôk blah djuh Mẹ tôi đang bổ củi.
87 Blah
chiếc( khi có số đếm) Kâo blei dua blah ao sa\ Tôi mua 2 chiếc áo len
Aguah anei hmei nao buh mdiê . Sáng nay chúng tôi đi trỉa lúa.
88 Buh Đeo,trỉa (lúa)
Kâo buh kông Tôi đeo vòng.
89 Thu\n Na\m ,tuổi Kâo mâo pa\ pluh thu\n leh. Tôi được 40 tuổi rồi.
 8

Thu\n anei, sang kâo blei êdeh

Năm nay , nhà tôi mua xe mơi ,
mrâo .
Aê kha\p [ar kpin hla\m hruê m’ak. Ông thích đóng khố vào ngày hội.
90 {ar Mặc(váy), đóng(khố)
~u [ar m’iêng siam êdi Chị ấy mặc váy đẹp thật
Ama kâo dôk ]ar mnu\ng. Bố tôi đang chẻ lạt.
91 }ar Tỉnh, chẻ
Kâo kha\p kơ ]ar DakLak Tôi yêu tỉnh Đak Lak
Ở buôn tôi ,nước ngập hết cánh
Ti [uôn hmei, êa lip jih ta] lo\.
92 Lip Cái nong,ngập lụt đồng.
Aê kâo dôk m`am lip.
Ông tôi đang đan cái nong.
Kâo kha\p kơ mnga s’na\k !
Tôi rất yêu hoa !
93 Mnga Hoa, lời lãi. Kâo ]h^ mnia amâo mâo đei mâo
Tôi buôn bán không được lời lắm.
mnga.
Kâo jing anak tal dua hla\m sang . Tôi là đứa con thứ 2 trong nhà.
94 Tal Thứ , tầng
~u nga\ sang lu tal . Anh ấy xây nhà nhiều tầng.
Tóc tôi phồng lắm.
{u\k kâo buk sna\k.
95 Buk Nệm , phồng,phình. Tôi mới mua cái nệm nằm cho
Kâo mrâo blei buk đih kơ anak
con .
Kâo nao pe\ djam pua\n. Tôi đi hái rau muống.
96 Djam Canh, rau
Kâo dôk tu\k djam Tôi đang nấu canh.
Anak kâo kha\p ]u\t ]hum mtah. Con tôi thích mặc quần xanh.
97 }u\t Đeo , mặc
Mô| kâo ]u\t krah siam êdi . Vợ tôi đeo nhẫn đẹp thật.
Hruê anei , kâo nao blei bro\ng êa .
Bồ lúa,bồn nước, bể Hôm nay , tôi đi mua bồn nước.
98 Bro\ng Am^ kâo dôk tuh mdiê hla\m bro\
nước Mẹ tôi đang đổ lúa vào bồ lúa.
ng
Kâo mâo lu ga\p snak. Tôi có rất nhiều bạn.
99 Ga\p Bạn , mái(nhà)
Ga\p sang anei ta\m ho\ng hlang. Mái nhà này lợp bằng tranh.
Mta dho\ng anei [ơ\ng s’na\k.
Lưỡi dao này bén thật.
100 Mta Loài,lưỡi(dao, cuốc) Hla\m kmrơ\ng mâo lu mta hlô
Trong rừng có nhiều loài thú.
mnơ\ng .
Kâo ma\ brua\ r^ng jia , Tôi làm nghề thu thuế.
101 R^ng Bộ, thu
Sa r^ng mâo lu boh ]ing Một bộ có nhiều chiêng.
Ênoh mnuih nao hria\m klei êđê
Số lương hv đi học ngày càng
[rư\ hruê [rư\ lu hi\n.
đông.
102 Ênoh Số lượng, giá cả Ênoh k’phê [rư\ hruê [rư\ đ^.

Giá cả cà phê ngày càng tăng.

Kâo jing nai mtô hđeh . Tôi là giáo viên.

103 jing Là, thành, tốt
Đang djam anei jing êdi . Vườn rau này tốt thật.
104 [le\ Mọc ( Mặt Trời, Mặt Yang hruê [le\ siam êdi . Mặt trời mọc đẹp thật.
tra\ng ) ~u tlao tơl [le\ êa ala\ . Cô ấy cười đến chảy nước mắt.
 9

Chảy

--------------------------------------------------

II, PHẦN TẬP LÀM VĂN

Viết một đoạn văn ngắn bằng tiếng Êđê khoảng 70 – 90 từ

Đề 1: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngắn bằng tiếng Êđê giới thiệu về gia đình,
dòng tộc của mình.
* }ih ya\l dliê kơ go\ sang pô
Bài mẫu 1:
Găp djuê kâo êngu|m snăk, aneh apro\ng, amiêt awa kâo hd^p ti lu kdriêk mdhê
mdhê, maao pô mă brua\ nai kai, mâo pô ngă brua\ lo\ hma,…
Am^ ama kâo leh ana\n phung ayo\ng, amai adei kâo hd^p sa go\ sang ti să ……
kdriêk …… Am^ ama kâo mă brua\ lo\ hma leh ana\n ]iêm rông u\n mnu\. Amai kâo jing
nai mtô hđeh gưl sa, adei ê kei kâo dôk hriăm hră gưl tlâo.
Bi go\ sang kâo dôk ti să …… kdriêk…… Sang kâo mâo tlâo ]ô mnuih, ung mô| kâo
leh ana\n sa ]ô anak êkei. Mô| kâo thu\n anei mâo…… thu\n, `u jing nai mtô hđeh gưl sa.
Anak kâo tlâo thu\n leh.
Jih jang găp djuê hmei thâo bi mguôp leh ana\n mâo klei hd^p ja\k, dd^ kyar nanao.
Go\ sang hmei hd^p bi hl^ leh ana\n thâo bi khăp h’iêng sna\k. Kâo khăp sna\k kơ găp
djuê leh ana\ go\ sang kâo.
Bài mẫu 2:
Gra\p ]ô drei kkiêng ăt mâo s’a\i klei mbha\ mbhai leh anăn yâo m’ak, kyua dah drei
dưi hd^p, dd^ pro\ng eemo\ng bo\ hla\m go\ êsei trei mđao, anôk mâo lu gưl hd^p mda.
Go\ êsei kâo mâo êma ]ô mnuih: Am^ kâo, ung mô| kâo leh anăn dua ]ô anak kâo.
Gra\p ]ô mnuih hla\m go\ êsei kâo thâo bi đu\p gưt leh anăn bi khăp h’iêng hdơ\ng găp
s’a\i, thâo bi đru hla\m dja\p mta ra brua\ mâo hla\m pưk sang.
Am^ kâo thu\n anei mâo sa păn pluh thu\n leh. ~u jing khua anôk brua\ knu\k kna
mdei leh brua\, ung mô| kâo mă brua\ nai mtô hđeh ti sang hra\ gưl sa s’awi.
 10

Go\ êsei kâo hd^p trei mđao, yâo m’ak leh anăn ja\k j^n sna\k, kyua dah gra\p ]ô
hmei thâo bi khăp ]ia\ng, đru ]ung ba hdơ\ng găp.

Đề 2: Anh (Chị) hãy viết một bài văn ngắn bằng tiếng Êđê về việc học tiếng Êđê
và ý nghĩa của việc học tiếng Êđê đối với công việc của anh(chị).
* }ih yăl dliê kơ klei yuôm mơ\ng brua\ hria\m klei Êđê hla\m klei mă brua\ knua\
pô
Bài mẫu 1:
Ana\n kâo …… kâo jing nai mtô hđeh …… ti sang hră …… să …… kdriêk ……
Sang hra\ kâo mtô dôk ti krah [uôn sang Êđê sna\n mâo lu hđeh hria\m hra\ djuê ana Êđê.
Kyua ana\n kâo nao hria\m klei Êđê ]ia\ng mâo klei thâo sa\ng hla\m klei dôk dơ\ng [ơ\ng
hua\, klei dhar kreh leh ana\n klei blu\ aguah tlam djuê ana Êđê. Mơ\ng ana\n săng đru
kâo lu hla\m klei mtô mjua\t phung hđeh ti anei.
Êlâo adih hla\k kâo ka nao hria\m adu\ hria\m klei Êđê kâo tuôm ho\ng lu klei dleh
dlan sna\k hla\m brua\ knua\ mse\ si klei mdê klei blu\, dleh dlan hla\m brua\ bi je\ êrô
ho\ng phung hđeh hlăm adu\, ka mâo klei thâo săng klei bhia\n klei jua\t, dhar kreh di
gơ\. Sna\n mmông kâo mtô hđeh amâo đei khăp leh ana\n di gơ\ anăn di gơ\ amâo ja\k
săng klei kâo mtô. Sna\n kâo nao hria\m klei Êđê.
Êjai mrâo hria\m klei Êđê kâo [uh dleh sna\k, boh nik `u hla\m klei dla\ng boh blu\
leh anăn hria\m ênhiang blu\. {ia\ dah leh hria\m mâo dua tlâo hruê ka\m, ho\ng klei mtô,
ep mjua\t mơ\ng nai mtô leh anăn ho\ng klei g^r kt^r jih ai tiê pô, kâo hria\m [rư\ hruê
[rư\ thâo h^n [uh klei hria\m amâo đei lo\ dleh ôh, kâo dưi blu\ yăl ho\ng mnuih [uôn
sang leh anăn hđeh hria\m hra\ ho\ng klei Êđê mblang kơ kâo, mơ\ng anăn klei mtô mjua\
t adu\ kâo mâo lu klei tu\ dưn.
Leh hria\m jih gưl hria\m klei Êđê, kâo lo\ hria\m kơ kâo pô lu klei thâo hla\m klei
Êđê leh anăn thâo sa\ng h^n kơ klei dôk dơ\ng [ơ\ng hua\, klei dhar kreh, klei dh^p phung
Êđê. Ti djiuê anăn lo\ đru kâo mâo klei s^t suôr, je\ gia\m ho\ng phung hđeh hria\m hra\,
[uôn sang ba lu klei tu\ dưn hla\m brua\ mtô mjua\t. Kâo kha\p sna\k hria\m klei Êđê.

Bài mẫu 2:
Dja\p mta klei hria\m ba w^t klei tu\ dưn s’a\i kơ gra\p ]ô mnuih, hria\m klei Êđê ăt
mse\ sna\n mơh. Leh ruê| adu\ hria\m klei Êđê, kâo thâo ]ih leh boh hra\ klei Êđê, mb^t
ana\n tơ dah [uh mnuih [uôn sang djuê ana Êđê hiu êbat hla\m klông êlan kâo ăt jho\ng
nao blu\ hra\m leh anăn êmuh digơ\.
 11

Hla\m brua\ knua\ mă, kâo thâo ba yua boh blu\ klei Êđê kâo dưi hria\m dla\ng, hưn
mdah, dla\ng mblang leh anăn đru k]e\ kơ mnuih [uôn sang djuê ana Êđê kơ mnê] rah pla,
dla\ng kriê wiê êna\k hla\m brua\ pưk hma, brua\ pla mjing, brua\ rông mnơ\ng ]ia\ng kơ
di gơ\ thâo duah [ơ\ng mse\ si ayo\ng adei Yua\n, thâo ba hdra\ mnê] kreh knhâo, mrâo
mrang hla\m brua\ pô.
Mb^t anăn, kâo sra\ng mblang du\m hdra\ êlan mtru\n mơ\ng Đảng, hdra\ bhia\n mơ\
ng knu\k kna kơ mnuih [uôn sang djuê ana [ia\ dưi thâo săng kla\ h^n, mtru\t mjua\t,
mtru\t mđ^ ai hla\m brua\ răng mgang, kriê pioh knhuah dhar kreh… K`a\m msir klei ư\
êpa, bi hro\ klei [un knap kja\p h^n, g^r ktưn kpưn đ^ kơ mdro\ng sah, treh mđao, ja\k
yâo h^n.

Đề 3: Anh (Chị) hãy viết một bài văn ngắn bằng tiếng Êđê về việc tuyên truyền
giữ gìn sức khoẻ và bảo vệ môi trường.
* }ih yăl dliê kơ klei hâo hưn brua\ ra\ng kriê klei suaih pral leh anăn răng
mgang anôk hd^p.
Hla\m hruê pluh tlâo, mlan dua pa\n mrâo anei, sang hra\ hmei mrâo mko\ mjing sa
aguah hưn brua\ ra\ng kriê klei suaih pral lah anăn răng mgang anôk hd^p kơ phung hđeh
sang hra\.
Năng ai hla\m brô sa păn mmông aguah, jih sa boh sang hra\, wa\t nai leh anăn
phung hđeh hria\m hra\ [uh [ô| mta ênu\m ênap ti wa\l sang hra\. Tal êlâo, khua sang hra\
hưn mdah klei ]ia\ng mko\ mjing klei hưn brua\ răng kriê klei suaih pral leh anăn răng
mgang anôk hd^p. Hla\m mmông anei, phung nai mblang kơ jih jang phung hđeh klei
yuôm hla\m klei răng kriê klei suaih pral leh anăn răng mgang anôk hd^p mse\ si: kria\ng
khăt kkâo jơ\ng kngan, mnei ghei bi doh, kih waih wa\l pưk sang, sang hra\ bi doh,…
Grăp hruê mâo kria\ng ep mjua\t asei mlei. Knal tu], nai mko\ mjing klei hla\p lee` :
êmuh mđa\o kơ phung hđeh ]ia\ng ]ih kđa\m jih klei di gơ\ mrâo hmư\.
Sna\n kâo [uh mmông hâo hưn brua\ răng kriê klei suaih pral leh anăn răng mgang
anôk hd^p bo\ ho\ng klei yuôm bha\n kơ phung hđeh, ]ia\ng kơ di gơ\ hriê kơ pro\ng hla\
m klei suaih pral. Kâo ]ang hamng sang hra\ hmei leh anăn lu sang hra\ mka\n sra\ng
mko\ mjing lu mmông mtô mblang, ata\t ktrâo kơ phung hđeh hla\m răng kriê klei suaih
pral leh anăn răng mgang anôk hd^p boh nik `u kơ phung hđeh kr^ng taih kbưi.
Đề 4: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về nét văn hoá đặc
trưng của người Êđê mà anh (chị) tâm đắc nhất.
* }ih yăl dliê kơ gru dhar kreh djuê ana Êđê di ih khăp mrô sa
 12

Bài mẫu 1:
Phung djuê ana Êđê ti Dak Lak la] hja\n leh anăn ti Lăn Dap Kngư la] mb^t mâo lu
klei dhar kreh siam ja\k mse\ si: klei tông ]ing ]har, klei kưt mmu`, klei khan, klei tuh trô]
pin êa, klei ngă yang wa\t asei mlei, klei hua\ mna\m bla\m thu\n… Hla\m anăn kâo khăp
sna\k kơ sa mta klei dhar kreh jing klei tông ]ing ]har, kyua dah ]ing ]har jing mnơ\ng
yuôm hla\m phung găp djuê ti Lăn Dap Kngư la] mb^t leh anăn găp djuê ana Êđê la] hja\
n.
Dơ\ng mơ\ng đưm dă la\ êlâo, klei tông ]ing ]har drei [uh hla\m dja\p klei hơ\k m’ak
điêt pro\ng; hla\m klei [ơ\ng bla\m mna\m thu\n, [hur su\n êya, klei [ơ\ng hua\ lui m’sat…
`u jing mnơ\ng pioh yua blu\ ho\ng yang adiê, bi truh klei ]ang hmang mnuih [uôn sang
kơ phung yang ]ư\ yang êa. Tông ]ing jing mse\ si sa arua\t klei bi mguôp jih jang mnuih
[uôn sang, bi hmô kơ klei mdro\ng sah [uôn sang. Gra\p blư\ hmư\ ênai ]ing ai tiê kâo
bhơk nanao, bi hdơr kơ kâo du\m hruê mlan hd^p mb^t ho\ng mnuih [uôn sang Êđê phu\n
dô.
Kâo [uh klei răng kriê leh anăn dja\ pioh klei dhar kreh anei jing yuôm bha\n êdi.
Klei tông ]ing ]har Lăn Dap Kngư năng dưi UNESCO yap jing klei dhar kreh yuôm bha\n
hla\m ala lăn. Kâo khăp sna\k hmư\ ênai ]ing ]har Lăn Dap Kngư.

Bài mẫu 2:
Am^ k’kiêng kâo ti wa\l krah, [ia\ dah kâo đ^ pro\ng êmo\ng bo\ leh anăn hd^p ti
kr^ng Lăn Dap Kngư. Hla\m klei hla\p ]hưn, mje\ mjuk ti kr^ng Lăn Dap Kngư mâo lu
mta klei, [ia\ dah kâo khăp êdi hmư\ ênai ]ing ]har ti kr^ng anei. Hmư\ phung mbrua\
tông ]ing, ênai m`ê kwang êdi, kdra\m k’ah bo\ ]ư\ dliê, đa đa hmư\ mse\ si ênai ]oh drai,
ênai ]im ]ap, ênai êwa ang^n.
Ênai ]ing ]har kwang hla\m [uôn sang `u mse\ si ]ia\ng hưn mthâo kơ gra\p ]ô mnuih
hla\m [uôn sang pô mâo klei yâo m’ak amâo dah ênguôt hn^ng hluê si mdê mdê bi
ênhiang ]ing dưi tông.
Hmư\ ênai ]ing ]har ai tiê kâo m’ak m’ưr êdi yơh. Kâo h’ê] hmưi kơ mnuih [uôn
sang kr^ng Lăn Dap Kngư drei dưi dja\ pioh leh anăn mđ^ lar nanao gru yua dhar kreh
leh anăn ênhiang tông mơ\ng ]ing ]har kr^ng hla\m klei hd^p mda aguah tlam mlam hruê,
kyua dah anei jing knhuang dhar kreh mâo leh mơ\ng đưm đa\ la\ êlâo adih, dơ\ng mơ\ng
ênuk gưl aê aduôn, atâo atiêt, am^ ama ba truh kơ hruê [hur êsun êya drei mâo leh
ênai ]ing ]har.
Đề 5: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về sự phát triển ở buôn
làng của người Êđê ngày nay (kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế)
 13

* }ih yăl dliê kơ klei dd^ kyar mnuih [uôn sang Êđê hla\m dja\p mta ara\ anei.
Bài mẫu 1:
Đảng leh anăn Knu\k kna mđing dla\ng nanao kơ phung djuê ana [ia\, mtru\n lu
hdra\ êlan pioh kơ djuê hriêt hla\m klei duah [ơ\ng hua\, mtô mjua\t, dhar kreh, leh anăn
klei răng kriê klei suiah pral. Kyua anăn, du\m thu\n gia\m anei, klei hd^p mnuih [uôn
sang Êđê [rư\ hruê [rư\ đ^ kyar hla\m dja\p mta.
Hla\m klei duah [ơ\ng hua\, êlao dih, phung Êđê kno\ng nga\ lo\ hma, rông mnơ\ng
phưi tha pioh yua hla\m găp djuê, ngă yang đu]. Ara\ anei, di gơ\ thâo ba mnơ\ng rông,
pla ]h^ mnia. Êngao kơ ma\ brua\ lo\ hma, di gơ\ lo\ ma\ lu brua\ mka\n mse\ si: ]h^
mnia, nai êa drao, nai mtô… Hla\m klei dhar kreh, Êlâo adih, klei hd^p mnuih [uôn sang
Êđê amâo thâo đ^ kyar ôh, lu klei dhar kreh siam [rư\ hruê [rư\ lu] êjai. Ara\ anei, klei
hd^p di gơ\ mâo lu klei bi mlih ja\k h^n, lu klei dhar kreh siam dưi kia\ kriê leh ana\n
dja\ pioh.
Hla\m klei mtô mjua\t, êlâo adih anak aneh di gơ\ amâo nao sang hra\ m’ar ôh. Ara\
anei, jih jang phung hđeh dưi nao sang hra\ s’a\i, amâo lo\ mâo hđeh kbia\ sang hra\ ôh,
mâo lu hđeh hria\m knhâo leh anăn di gơ\ mă lu mta brua\ đa đa nai mtô, nai êa drao…
Di gơ\ lo\ w^t đru mđ^ kyar [uôn sang pô. Mphu\n dô hla\m [uôn sang amâo mâo
sang êa drao ôh, tơ dah rua\ di gơ\ khăng iêu mjâo ngă yang, lu mnuih rua\ kdjam mdrao
amâo djo\ sna\n tơl djiê. Bi ara\ anei, dja\p kr^ng [uôn mâo sang êa drao să leh anăn mâo
leh nai êa drao s’a\i, tơ dah mâo klei rua\ di gơ\ nao ba dla\ng leh anăn mdrao kơ sang êa
drao, klei răng kriê klei suaih pral hla\m [uôn sang [rư\ hruê [rư\ mâo klei mđing dla\ng
h^n.
{uh klei hd^p mda mnuih [uôn sang drei đ^ kyar dnei, kâo m’ak s’na\k! }ang hmang
du\m hruê mlan ti ana\p, Đảng leh anăn Knuk kna sra\ng lo\ mâo lu hdra\ êlan ja\k j^n ]ia\
ng lo\ mdd^ kyar [uôn sang kdlưn h^n.

Bài mẫu 2:
Ara\ anei, du\m kr^ng mnuih [uôn sang djuê ana [ia\ ti dja\p kr^ng, kwar đ^ kyar leh
êdi hla\m dja\p mta brua\, boh nik [uôn sang mơ\ng mnuih [uôn sang djuê ana Êđê ti
kr^ng Lăn Dap Kngư jing sa klei bi êdah kdlưn êdi.
Kyua mâo hdra\ êlan k]ah mtru\n kơ mnuih djuê ana [ia\ sna\n klei hd^p mda mơ\ng
mnuih [uôn sang mâo leh klei bi mlih êdi mka\ ho\ng êlâo adih leh anăn jih jang mnuih ti
kr^ng anei ăt mâo klei hd^p mse\ si ti [uôn pro\ng mơh.
Hla\m du\m thu\n mlan giăm anei mâo leh 100% ênoh go\ êsei mâo pui kmla\, mâo
êa doh yua hla\m klei hd^p aguah tlam hruê mlam, êlan klông ti kr^ng [uôn sang dưi ngă
 14

mkra ho\ng gru dro\ng ja\k siam, amâo lo\ kdlu\t kdla\t mse\ êlâo ôh. Jih jang phung hđeh
dưi nao sang hra\ m’ar hria\m hra\ ,truh anei, mâo lu phung hđeh dưi mâo nao mu\t hria\
m hla\ du\m boh Sang hra\ gưl pro\ng, Cao đẳng ti buôn pro\ng.

Đề 6 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê nói về công việc của
anh (chị)
* }ih yăl dliê kơ brua\ knua\ pô
Bài mẫu 1:
Ana\n kâo …… kâo jing nai mtô hđeh …… ti sang hră …… să …… kdriêk ……
Sang hra\ kâo mtô kbưi ho\ng sang năng ai `u pluh êma km. Gra\p hruê, hla\m brô
năm mmông aguah kâo bbia\ mơ\ng sang nao kơ sang hra\ mtô hđeh. Hla\m sa hruê ka\m
kâo mtô dơ\ng mơ\ng hruê sa truh kơ hruê êma. Kâo mtô jih sa hruê. Sang hra\ kâo mtô
mâo lu phung hđeh djuê ana Êđê. Hla\m klei kâo ma\ brua\ mtô mjua\t tuôm ho\ng lu klei
dleh dlan mse\ si: plah wah nai ho\ng hđeh amâo thâo săng klei blu\, dleh dlan kơ klei
mtô mblang, lu am^ ama hđeh nao mă brua\ kbưi, phung hđeh go\ amâo mâo pô mtru\t
mjar nao sang hra\ sna\n ênoh hđeh khăng êku\t sang hra\ lu sna\k, lu phung hđeh go\
sang knap m`ai amâo mâo dja\p mnơ\ng hria\m hra\ m’ar,… Khă dah mâo lu klei dleh
dlan kâo pô la] hjan leh anăn jih jang phung nai mtô hla\m sang hra\ anei amâo êdu ai ôh.
Hmei kha\p kơ phung hđeh leh anăn g^r ho\ng jih ai tiê mtô mjua\t kơ di gơ\ jing mnuih.
M^\n h^n kơ hmei jing mâo khua sang hra\ thâo uê|` leh anăn mâo klei mđing dla\ng kơ
nai leh anăn hđeh sang hra\. Brei hmei nao hria\m klei Êđê leh anăn nao hria\m lu adu\
mbo\ ju\m klei thâo hla\m klei mtô mjua\t.
Kyua anăn, ara\ anei sang hra \hmei [rư\ hruê [rư\ mâo lu klei tu\ dưn hla\m klei mtô
mjua\t phung hđeh. Kâo khăp sna\k kơ phung hđeh hria\m hra\ leh anăn sang hra\ kâo
mtô. Kâo ]ang hamng sang hra\ kâo sra\ng mâo lu boh mnga hla\m thu\n hria\m anei.

Bài mẫu 2:
Kâo jing knua\ druh ma\ brua\ hla\m kdriêk, dja\p mta ra brua\ kâo mă djo\ tuôm ho\
ng hra\ êlan mtru\n mơ\ng Đảng leh anăn hdra\ bhia\n mơ\ng knu\k kna s’a\i. Kyua anăn
kâo hur har, g^r kt^r jih ai tiê ma\ brua\ knua\ mb^t anăn kâo ăt mđing hmư\ nanao klei
m^n, klei akâo ]ia\ng mơ\ng mnuih [uôn sang ti alu\ wa\l kdriêk mơ\ng anăn kâo yơh jing
pô lo\ hưn mdah ho\ng knơ\ng brua\ djo\ tuôm mâo hdra\ k]ah mtru\n kla\ nik, djo\ guôp
ho\ng klei ]ia\ng leh anăn ba w^t klei tu\ dưn kơ jih jang mnuih [uôn sang pô.
 15

Êngao kơ klei hur har, g^r ktưn mă brua\ knua\, kâo ăt lo\ tui ksiêm hria\m lu mta
hra\ m’ar, klei ]ih, hdra\ mtô bi hria\m leh anăn mă klei hria\m hla\m hdra\ mă brua\ mơ\
ng phung ayo\ng amai adei knua\ druh êlâo anăn, ]ia\ng kơ kâo dưi ma\ brua\ pô ja\k h^n.
Kâo khăp êdi kơ brua\ kâo, `u đru kâo pô dưi thâo săng lu h^n kơ hdra\ êlan k]ah
mtru\n mơ\ng knu\k kna, boh nik đru kơ kâo dưi dje\ gia\m s^t suôr h^n ho\ng mnuih
[uôn sang lu h^n.

Đề 7 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về việc giúp thanh niên
đồng bào Êđê ở vùng sâu vùng xa làm kinh tế.
* }ih yăl dliê kơ brua\ đru phung êdam êra Êđê kr^ng taih kbưi nga\ brua\
duah ]ơ\ng hua\.
Ara\ anei, hla\m kdriêk …… mâo lu [uôn sang kr^ng taih kbưi adôk knap m`ai. Lu
phung hđeh êdam êra amâo mâo brua\ mă ôh, kno\ng nga\ brua\ lo\ hma amâo dah nao
ma\ brua\ anôk kbưi bo\ ho\ng lu klei dleh dlan.
Sna\n [uh klei dleh dlan knap anăn. Sang ]ư\ êa kdriêk, să leh anăn du\m boh sang
hra\ mb^t mđra\m mko\ mjing klei đru phung [uôn sang knap m`ai. Hla\m anăn mâo brua\
đru phung hđeh êdam êra djuê ana [ia\ hla\m klei nga\ brua\ duah bơ\ng hua\. Hmei nga\
lu brua\ ]ia\ng đru di gơ\ mse\ si: po\k adu\ mtô brua\ (mkra êdeh, nga\ pưk sang, pla
mmao,…), po\k adu\ k]e\ mtô kơ klei ma\ brua\ rông mnơ\ng pla mjing, ktrâo brei kơ klei
ruah djuê mnơ\ng pla, mnơ\ng rông djo\ guôp ho\ng yan adiê leh anăn lăn kr^ng pô, ata\t
ktrâo kơ hdra\ ]iêm rông leh anăn hdra\ êlan pla mnơ\ng hla\m ham ba lu boh mnga.
Tơ dah leh di gơ\ hria\m ruê\ dưm adu\ hria\m anăn, Sang ]ư\ êa kdriêk, sa\ đru
duah brua\ ma\ kơ di gơ\. Bi sang hra\ hmei, ăt mâo mơh hdra\ êlan đru mse\ si: jih jang
phung nai hla\m sang hra\ đru bi mguôp pra\k blei brei mjeh mnơ\ng rông amâo dah mnơ\
ng pla brei kơ di gơ\ ]iêm rông, ngă brua\,…
Sna\n kâo [uh jih jang brua\ đru êdam êra kr^ng taih kbưi hla\m klei duah [ơ\ng hua\
khă dah tuôm ho\ng lu klei dleh dlan dưn [ia\ dah mâo lu klei ja\k. Kâo ]ang hmang hla\m
kdriêk …… la] hja\n leh anăn ]ar Dak Lak la] mb^t sra\ng mâo lu hdra\ sra\ng mâo lu
hdra\ êlan đru phung hđeh êdam êra kr^ng taih kbưi hla\m klei duah [ơ\ng hua\ ]ia\ng kơ
klei hd^p mnuih [uôn sang [rư\ hruê [rư\ đ^ kyar.

Đề 8 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê kể lại một chuyện đến
thăm buôn làng người Êđê của anh (chị)
* }ih yăl dliê kơ klei hiu ]hưn kơ [uôn sang Êđê.
Bài mẫu 1:
 16

Năng ai gơ\ sa păn mmông aguah, kna\m năm, hruê … maln… thu\n …, nai mtô leh
anăn jih jang adu\ hria\m klei Êđê nao ]hưn ti [uôn …… să …… kdriêk …… ]ia\ng dla\
ng klei bi mlih hla\m klei kd^p [uôn sang leh anăn hria\m blu\ klei Êđê ho\ng di gơ\.
Leh truh kơ [uôn, hmei đ^ ti sang dhar kreh, Khua [uôn leh anăn phung amai adei ti
anei tu\ drông hmei êmha] ]ha]. Awa ya\l dliê brei kơ hmei hmư\ du\m klei bhia\n ngă
yang pin êa gra\p thu\n hla\m [uôn sang leh anăn mâo 146 go\ êsei jing mnuih djuê ana
Êđê . Êlâo adih, klei hd^p mnuih [uôn sang găp djuê Êđê adok lu klei kbah leh anăn dleh
knap, anak ]ô amâo dưi nao hria\m hra\ m’ar ôh, [ia\ dah ara\ anei klei hd^p di gơ\ mâo
leh klei bi mlih lu sna\k, lu go\ sang thâo ksiêm duah mnê|] mă brua\ mrâo mse\ si: ]h^
mnia, rông mnơ\ng… pioh mđ^ klei hd^p mda, [ia\ dah hla\m [uôn adôk mâo sa dua go\
êsei adôk dleh dlan sna\k. Leh ya\l dliê awa ata\t hmei hiu ]hưn hla\m [uôn. Truh yang
hruê dơ\ng, hmei hua\ bơ\ng leh anăn mna\m kpiê ]eh mb^t ho\ng jij jang ti sang dhar
kreh [uôn.
Kyua mâo klei hiu ]hưn adu\ hria\m mko\ mjing snei, sna\n hmei mâo klei thâo sa\
ng lu h^n kơ klei bhia\n, klei dhar kreh djuê ana Êđê, boh nik `u klei hd^p mnuih [uôn
sang. Blu\ ya\l ho\ng phung [uôn sang ti anei kâo [uh di gơ\ mha] ]ha], s^t suôr sna\k
kyua anăn leh găn klei hiu ]hưn anei kâo [uh kâo pô khăp hria\m klei Êđê h^n.

Bài mẫu 2:
Hla\m kna\m năm, hruê ka\m êlâo, hmei dưi nao hiu ]hưn leh ti {uôn Đon. Êpul
hmei mâo năm ]ô, gra\p ]ô hmei đ^ tlâo boh êdeh ph’phu\t. Truh ti [uôn, hmei jưh jơ\ng ti
sang khua [uôn Ama Ha. ~u leh anăn go\ sang drông hmei m’ak leh anăn ja\k j^n êdi. ~u
ma\ kngan, blu\ tlao êmuh k`a, iêu hmei đ^ kơ sang, ma\ êa jua, [ê` ke\o brei jih jang
hmei yua. Go\ sang `u ăt kuh ku\m ênu\m ênap dôk ]hưn mb^t ho\ng hmei mơh, bi ya\l
dliê yơh dria dria kơ klei hd^p, brua\ duh pla mjing hla\m [uôn sang.
Bi phung hmeu ăt hâo hưn, mtô mblang kơ `u leh anăn go\ sang du\m hdra\ êlan
mtru\n, hdra\ bhia\n mơ\ng Đảng, Knu\k kna, đru k]e\ kơ hdra\ mnê] duh mkra pla mjing
ba yua kdra\p kreh knhâo, mrâo mrang, kơ brua\ rông mnơ\ng, brua\ răng mgang lăn êa
wa\l anôk hd^p mda, mb^t anăn hmei ăt mta\ kơ di`u thâo bi răng mgang, bi mdoh asei
mlei pô ]ia\ng gang mkhư\ du\m mta klei rua\ tưp sra\ng bluh mâo.
Leh êbeh dua mmông dôk ya\l dliê, êmuh k`a, di`u ata\t leh hmei nao hiu ]hưn ti
Anôk lăn mnga êa m’ak {uôn Đon, hiu đ^ êman, hla\p lê` leh anăn bi tuôm ho\ng mnuih
[uôn sang djuê ana Êđê hla\k dôk tinei.
 17

Truh kơ tlam, êpul hmei lo\ w^t kơ [uôn pro\ng yơh, jih jang hmei kkuh alum, mă
kiê kngan ho\ng jih jang di`u. Hmei [uh anei jing sa gưl hiu ]hưn ja\k êdi. }ang hma\ng
hla\m ti ana\p hmei sra\ng lo\ dưi hriê ]hưn tinei.

Đề 9 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về việc tuyên truyền
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và nhà nước.
* }ih yăl dliê kơ klei k]ah mtru\n, hnơ\ng ]ua\n, brua\ kia\ kriê mơ\ng Đảng, knu\
k kna
Bài mẫu 1:
Hla\m ]ar Dak Lak mâo leh lu klei k]ah mtru\n kơ brua\ kia\ kriê klei đa\o hla\m
hdră bhia\n knu\k kna. K]ah mtru\n du\m mta klei đa\o mâo hla\m ]ar dưi hluê ngă brua\
djo\ ho\ng klei bhia\n, mb^t anăn dôk ti gu\, ktuê ksiêm mơ\ng Anôk mă brua\ knu\k kna
mơ\ng ]ar, [uôn pro\ng truh kơ brua\ knu\k kna. nah gu\, ktuê ksiêm dla\ng klei đa\o đăm
mâo klei nga\ soh ho\ng du\m hnơ\ng ]ua\n kơ klei đa\o, iêu mthưr kơ jih jang phung đa\o
thâo hd^p ja\k – đa\o djo\ hluê si klei bhia\n mtô mta\ leh.
Iêu mthưr mnuih [uôn sang hluê đa\o ăt g^r ktưn hla\m klei ma\ brua\ knua\ hla\m
pưk hma, duh mkra pla mjing, mko\ mjing ala [uôn kreh dhar leh anăn răng mgang kja\p
klei êđăp ênang lăn ala, êa djuh pô.
Mb^t anăn, ăt mtô mblang kla\ mnga] kơ mnuih [uôn sang hluê đa\o leh anăn wa\t
kơ jih jang mnuih [uôn sang amâo hluê đa\o thâo săng amâo hluê đa\o thâo săng nik kơ
phung roh, phung soh jhat ]ia\ng bi rai klei bi hgu\m mguôp djuê ana pô. Mta\ kơ mnuih
[uôn sang brei răng, amâo hluê leh anăn hmư\ du\m mta mnê] m]u|t m]hur mơ\ng phung
roh soh jhat anăn ôh.

Bài mẫu 2:
Đảng leh anăn Knu\k kna mđing hmư\ nanao kơ phung djuê ana Êđê la] hja\n leh
anăn jih jang phung djuê ana [ia\ hd^p ti lăn ]ar VIệt Nam la] mb^t. Klei anăn drei [uh
kla\ hla\m du\m hdra\ êlan hla\m: klei duah [ơ\ng hua\, klei dhar kreh, klei mtô mjua\t leh
anăn klei răng kriê klei suaih pral Đảng leh anăn Knu\k kna pioh kơ djuê ana [ia\.
Hla\m klei duah [ơ\ng hua\, mâo du\m hdra\ mtru\n mơ\ng Đảng leh anăn Knu\k
kna: đru do\ng go\ sang [un knap; tuh jia kơ du\m hdra\ brua\ duah [ơ\ng hla\m [uôn sang;
mtô mblang mnê|] mă brua\ mrâo;… Sna\n klei duah [ơ\ng di gơ\ đ^ kyar. Hla\m klei
dhar kreh, Đảng leh anăn Knu\k kna mtru\n lu hdra\ êlan đru klei lo\ w^t mko\\ mjing du\
m hruê m’ak djuê ana: Klei nga\ yang tuh pin êa, klei ngă yang akâo êa hl^m hjan,… leh
anăn lui he\ du\m klei bhia\n amâo ja\k: ]uê nuê, dôk ung mô\ ka truh thu\n,… Kyua anăn
 18

klei hd^p di gơ\ mâo lu klei bi mlih ja\k h^n, mâo lu klei dhar kreh dưi dja\ pioh. Hla\m
klei mtô mâo lu klei đru kơ phung djuê ana hriêt: mbha hra\ m’ar, amâo r^ng pra\k hria\
m, mko\ mjing sang hra\ hla\m dja\p kr^ng [uôn, …Kyua anăn, ara\ anei, amâo lo\ mâo
hđeh amâo nao sang hra\ ôh, mâo lu phung hđèh nao hria\m brua\, hria\m sang hra\ gưl
pro\ng leh anăn ma\ lu mta brua\: nai êa drao, nai mtô,… Di gơ\ lo\ w^t đru mđ^ kyar
[uôn sang pô. Klei răng kriê klei suaih pral hla\m [uôn sang [rư\ hruê [rư\ mâo klei mđing
dla\ng h^n. Dja\p kr^ng [uôn mâo sang êa drao sa\, mâo nao êa drao s’a\i, mbha hra\ dla\
ng mdrao klei rua\ mang kơ [uôn sang…Kyua anăn, klei suiah pral mnuih [uôn sang [rư\
hruê [rư\ kdlưn h^n.

Đề 10: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về sự bảo tồn và phát
triển vốn văn hóa dân tộc của người Êđê.
* }ih yăl dliê kơ brua\ kriê pioh leh anăn đ^ kyar dhar kreh mnuih djuê ana Êđê:
Brua\ răng mgang, kriê pio, mđ^ lar knuah dhar kreh kơ djuê ana ti kdriêk Krông
Bông dưi bi êdah leh hla\m brua\ dja\ kriê pioh knhuah dhar kreh djuê ana mâo mơ\ng
đưm, knhuah dhar kreh ti alu\, kring, mơ\ng anăn dưi mđi leh klei hdi\p mda kơ mnuih
buôn sang ti alu\ wa\l êjai. Leh anăn dưi kriê pioh kdra\p, knuah dhar kreh mơ\ng hđa\p
đưm êjai.
Du\m kdra\p knuah dhar kreh mơ\ng djuê ana mâo mơ\ng đưm mse\ si: Kna\m m’ak
tông ]ing ]har, kna\m tuh ako\ pia êa, kna\m hua\ êsei mrâo…Êngao kơ năn, lo\ mâo du\
m knuah dhar kreh mnuih buôn sang djuê [iă mko\, gru đưm leh anăn dliê mnga lăn êa
m’ak mse\ si: {ăng ê-ê-ưng Dak Tuôr- sa\ }ư Pui, Ana Mnu\t T50- sa\ Hòa Phong, Drai
êa Krông K’Mar, wa\l ]ư ]hiăng Sin… ba leh lu klei hing ang.
Grăp thu\n êngu\n mlan, mâo nanao phung tuê hriê hla\p ]hưn ti drai êa, hmư\ nai
drai êa bhô bhô, ênai ]im ]ap m`ê m’ak m’ưr. Hla\m yan anei yơh, phung êkei êdam mniê
êra mko\ mjing klei kdo\ mmui`, hla\p lê` kna\m bi hdơr kơ k`am m’ak thu\n mrâo

Đề 11 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về nghề dệt thổ cẩm
truyền thống của người Êđê.
* }ih yăl dliê kơ brua\ pơ\k m`am mnuih djuê ana Êđê:
Bài mẫu 1:
Leh gra\p bliư\ jih yan jah ênah ngă pưk hma sua^ êmăn, hnê] du\m mn^t mnông
dôk mang, amâo mă brua\ knua\, phung mniê mnuih djuê ana Êđê, ti alu\ Êa Tam, [uôn
pro\ng Buôn Ama Thuột, car Daklak lo m]h^t m’uăt bi pơ\k m`am. Mơ\ng du\m arua\t
mrai mâo djăp mta êa kulơr ti gu\ kiê kngan brua\ êdi mơ\ng phung mniê djuê ana Êđê ti
 19

kr^ng Dap Kngư, gra\p arua\t mrai anei dưi mjing leh lu mta mnơ\ng ja\k siam êdi hluê
ho\ng hdra\ pơ\k m`am mse\ si: Kdra\p ]u\t h’ô mâo mơ\ng đưm mơ\ng mnuih djuê ana
Êđê (Ao, m’iêng ho\ng phung mniê; Kpin ho\ng phung êkei ), abăn, truh kơ abăn [ă
phung hđeh điêt ja\k siam lehanăn mdê hjăn êdi dlăng. Klei mdê tinei , jing du\m gru yua,
boh đê] dưi pơ\k m`am, bi êdah kla\ nik êdi ho\ng dua mta êa kulơr phu\n jing Ju\ leh
anăn Hrah- Anei jing dua mta êa kulơr phu\n hla\m kdra\p ]u\t h’ô, ngă mkra mnơ\ng
mnuih djuê ana Êđê ti kr^ng Dap Kngư… đa đa mâo mơh lo\ bi hlai mb^t ho\ng du\m
mta êa kulơr mkăn ]ia\ng bi siam h^n mse\ si k`^, mtah…
Du\m kdra\p [ar, ]ut h’ô anei dưi pơ\k m`am amâo djo\ kno\ng ma\ [ar, ]ut h’ô hla\m
du\m kna\m m’ak đui] ôh, bia\ dah hla\m klei hd^p guah tlam mlam hruê ti du\m [uôn
sang, phung êkei êdam, mniê êra Êđê ho\ng m’iêng, ao leh anăn kpin djuê ana pô mơ\ng
đưm mjing leh sa klei ja\k siam êdi hla\m ai tiê mnuih tuôm hriê ]hưn leh kơ
kr^ng ]ư\ ]hia\ng anei.
Leh anăn, brua\ kriê pioh, mđ^ lar brua\ pơ\ k m`am mâo mơ\ng đưm anei ho\ng
phung mniê krinh Dap Kngư mse\ si sa klei kha\p m’ai, gra\p ]ô mnuih thâo s’ai kơ brua\
anei, leh ana\n dưi kriê pioh nanao mơ\ng đưm êlâo truh kơ ara\ anei.

Bài mẫu 2:
Djuê ana Êđê mâo lu klei dhar kreh siam, hla\m anăn mâo klei dhar kreh m`am kpa`.
Ti [uôn Tơ\ng Ju\, sa\ Êa Kao, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột mâo mko\ mjing êpul m`am
kpa` knhâo mbrua\. Anei jing klei ja\k hla\m klei ra\ng kriê klei dhar kreh siam djuê ana
Êđê. Phung mniê kmiê jing pô phu\n hla\\m klei m`\am kpa`\.
Mnơ\ng pioh m`\am mâo mse\ si: giê msa\, giê mniêng, giê đê|], mrai lu kdruêh tui
si klei ]ia\ng pô, mrai kdruêh hrah leh anăn ju\ khăng mă yua lu h^n kơ kdruêh mka\n…
ara\ng khăng pơ\k m`am lu mnơ\ng pioh yua mse\ si: m’iêng, ao, kdô c\iêng, aba\n msa\
m, aba\n ba\, c\hia\m,… mdê mnơ\ng mâo mdê kdruêh ja\k siam, bi mguôp jing wa\p
mnga klei kdhar dreh djuê ana siam ja\k.
Jih mnơ\ng anăn pioh yua hla\m gra\p hruê leh anăn hla\m klei [ơ\ng hua\ pro\ng
amâo dah hla\m klei bi kuôr ung mô|, djiê bru\,… Mphu\n dô phung mniê m`\am kpa` ho\
ng kngan, pioh yua hla\m ga\p djuê đu], jih jang mniê kmiê đưm, dơ\ng mơ\ng êra truh
kơ mduôn thâo m`am s’a^ .Bi ara\ anei, di gơ\ lo\ m`\am ho\ng ma^ đa ]ia\ng kơ pral, jih
mnơ\ng pơ\k m`am di gơ\ ba ]h^, hrui ba w^\t lu pra\k ka\k kơ go\ êsei pô. Ara\ anei
amâo djo\ mse\ phu\n dô ôh, [ia\ sna\k mniê thâo pơ\k m`\am.
 20

Kâo khăp sna\k kơ klei dhar kreh m`am kpa`! Kâo [uh `u ba w^t lu klei tu\ dưn kơ
du\m go\ êsei leh anăn djuê ana pô. Kâo c\ang hmang jih jang drei sa ai bi răng kriê, dja\
pioh leh anăn mđ^ kyar klei dhar kreh anei.

Đề 12 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về Bảo vệ Tổ Quốc.
* }ih yăl dliê kơ brua\ ra\ng mgang ala ]ar:

Kluôm ala ]ar drei mâo 54 djuê ana ayo\ng adei hra\m mbi\t hdi\p mda hla\m du\m
gưl ênuk mơ\ng đưm đa\ la\ êlâo adih , mâo knhuah bhia\n bi hgu\m mguôp tliêr kja\p
hla\m dja\\p mta ra brua\ , mơ\ng hdra\ brua\ kru\ kgu\ kdơ\ng , ra\ng mgang klei êđa\p
ênang , hnu\k êngiê kơ la\n ]ar truh kơ du\m mta bru\a bluh mâo hla\m klei hd^p
aguah tlam mlam mbruê .
Dja\p djuê ana đru mguôp leh ai tiê hla\m hdra\ brua\ kru\ kgu\ kdơ\ng , tuh êrah
m]ah klang , êa k’ho\ hang , sa\n asei djiê êngia\ kơ la\n ]ar kha\p h’iêng . Sna\n , la\
n ]ar drei jing la\n ]ar mbi\t kơ jih jang mnuih [uôn sang du\m djuê ana Việt Nam.
Kyua ana\n ,drei amâo dưi bi kah ôh , ka\n dưi duah hmư\ phung roh kar kak m]u\t
m]hur nga\ ma\k [ai, phung jhat m]eh luar, mplư mplê] brei nga\ ru\ng . Kyua phung
jhat anei ]ia\ng bi kah ana mbha djuê , ]ia\ng bi lu\] klei bi hgu\m mguôp leh ana\n bi ru\
ng klei êđa\p ênang hla\m yang [uôn la\n ]ar drei.
Sna\n , brei jih jang drei bi thâo sa ai tiê ra\ng mgang la\n ]ar kha\p h’iêng pô.

Đề 13 : Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về Lợi ích chăn
nuôi.
* }ih yăl dliê kơ brua\ hla\m klei tu\ dưn mnơ\ng brua\ rông mnơ\ng .
:
Thu\n 2021, knơ\ng brua\ brei phung hmei nao hưn kơ mnui [uôn sang thâo sa\ng
hla\m klei tu\ dưn mnơ\ng brua\ rông mnơ\ng . Sna\n hmei nao ti [uôn Kdu\n ,sa\ ]ư\
Eebur , {uôn pro\ng {uôn Ma Thuột, phung hmei mâo 45 ]ô mnuih nao mb^t.
Truh ti [uôn ,hmei nao mtuoom ho\ng khua [uôn leh ana\n phung ma\ brua\ hla\m
[uôn mơh đa. Sa hruê êdei , khua [uôn iêô jih jang mnuih [uôn sang bi k[i\n ti sang k[^n
kơ mnuih sna\n kâo bi ala kơ phung hmei mtô mblang kơ mnuih [uôn sang thâo kla\
brua\ rông mnơ\ng , Đru gra\p boh go\ êsei đi\ kyar lkei hdi\p . Kâo bi hmô leh ana\n
ata\t ba kơ di gơ\ thâo ruah mnơ\ng rông tui hluê mdhê go\ êsei ]ia\ng rông mse\ si
rông u\n mâo dah mnu\ , bê . êmô .bip sin ,kan, đa đa [ia\ dah tơ rông mnơ\ng bi nga\
 21

he\ war, mnơ\ng [ơ\ng dja\p , kih waih rao nanao leh ana\n tlo\ mgang he\ tơ dah [uh
mnơ\ng rông ana\n mâo klei rua\.
Kâo bi mdah kơ mnuih [uôn sang [uh , thâo kla\ bru\a rông mnơ\ng jing mâo lu
klei tu\ dưn.

Đề 14: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về việc tuyên truyền
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và nhà nước cho đồng bào dân tộc thiểu
số.
* }ih yăl dliê kơ klei k]ah mtru\n, hnơ\ng ]ua\n, brua\ kia\ kriê mơ\ng Đảng, knu\
k kna kơ mnuih djuê ana [ia\ .

Brua\ nao mtô mblang hdra\ êlan mtru\n mơ\ng Đảng leh anăn\ knu\k kna kơ
mnuih [uôn sang djuê ana [ia\ jinh brua\ nga\ kơ jih jang knua\ druh nai kai . Thu\n
2021 , knơ\ng brua\ jao kâo nao mtô mblang ti [uôn }uôr Ka\p, sa\ Hòa Thắng , [uôn
pro\ng {uôn Ma Thuột.
Hmei nao mtuoom ho\ng khua [uôn }uôr Ka\p leh ana\n trông ]hai ho\ng go\ . êsei
sra\ng mko\ mjing sa tlam bi k[^n mnuih [uôn sang . sna\n mâo sa tlam hmei mtô mblang
kơ mnuih [uôn sang thâo sa\ng hdra\ êlan mtru\n mơ\ng Đảng leh ana\n knu\k kna mtru\n
kơ mnuih [uôn sang . Kâo la] : Đảng leh ana\n knu\k kna mđing dla\ng s’na\k klei hd^p
mnơ\ng mnua\ leh ana\n ai tiê mnuih [uôn sang ho\ng hdra\ djuê ana djo\ s^t ,hdra\
mdru\n kla\, sit\ êm^t mse\ si : mko\ng mdơ\ng đoh êa [uoorr, anôk nga\ hma ala [uôn ,
mkra mjing êlan điêt , pui kmla^, sang hra\ m’ar ,sang êa drao , anôk mđung asa\p rup ,
mko\ mjing [uôn dhar kreh , msir ư\ êpa , mhro\ [un knap......
Tlam hmei mtô blang anei mnuih [uôn sang truh ti sang k[^n êbeh kơ dua pa\n êtuh
]ô mnuih . Di gơ\ dôk mđinh hmư\ hmei dôk mblang . Leh ruê\ kâo bi mi\m hla\m ai tiê
s^t n^k mnuih [uôn sang sra\ng tui hluê leh ana\n la] ja\k kơ Đảng , knu\k kna thâo đru
leh mnuih [uôn sang ho\ng hdra\ êlan kla\ s^t êdi .

Đề 15: Anh (chị) hãy viết một bài văn ngăn bằng tiếng Êđê về việc tuyên truyền
phòng chống bệnh sốt rét cho đồng bào dân tộc Êđê .
* }ih yăl dliê kơ klei ra\ng mgang klei suaih pral , klei êngoh ktư\ kơ mnuih [uôn
sang djuê ana Êđê .
Brua\ nao hâo hưn kơ mnuih [uôn sang thâo ra\ng mgang klei suaih pral boh n^k klei
êngoh ktư\ kơ mnuih [uôn sang djuê ana Êđê jing brua\ kơ jih jang mnuih kmưn drei .
 22

Thu\n adih , knơ\ng bru\a jao kơ phung hmei nao ti [uôn Êa Ana ,sa\ êa Ana ,kdriêk
Krông Ana.
Tal êlâo phung hmei bi k[^n jih jang mnuih [uôn sang leh ana\n mtô mblang kơ di gơ\
ra\ng mgang klei êngoh ktư\ yơ\ng . Brei di gơ\ thâo mta phu\n mâo klei êngoh ktư\ anei
kbia\ hriê mơ\ng kê] [loh ke\, kê] [loh dôk hla\m dja\p anôk , boh n^k hla\m êa nao , êa
[lu\ng , anôk êa kdơ\ng , hla\m war êmô kbao.
}ia\ng ra\ng mgang kơ klei êngoh ktư\ , drei thâo bi ra\ng kriê he\ klei bi doh pưk sang ,
wa\l ala , dơr he\ anôk [lu\ng êa kdơ\ng , war êmô kbao nga\ kbưi ho\ng sang dôk , djah
djâo ]uh he\ leh ana\n tơ dah p^t drei bi p^t he\ hla\m mu\ng .
Leh ruê\ gưl nao mtô mblang kơ mnuih [uôn sang djuê ana [ia\ Êđê , [uh mnuih [uôn
sang thâo sa\ng , hmư\ , hluê nga\ klei anei . Kâo bo\ ho\ng ai tiê hơ\k m’ak êdimima.

Đề 16: Anh (Chị) hãy viết một bài văn ngắn bằng tiếng Êđê về ý nghĩa của việc
học tập và làm theo tấm gương Bác Hồ ,.
* }ih yăl dliê kơ klei Ep hria\m leh ana\n tui hluê knuah ja\k Awa Hô .
Ep hria\m klei leh ana\n tui hluê knuah ja\k Awa Hô hla\m gưl ênuk ara\ anei jing sa
mta klei yuôm bha\n , kdrưh k’ang ho\ng gra\p ]ô knua\ druh . Đảng wiên leh ana\n
gra\p ]ô mnuih [uôn sang dja\p djuê ana Việt Nam .
Kyua dah knuah ja\k Awa Hô mko\ mjing lu mta ]ia\ng kơ jih jang drei bi tui hluê
ep hria\m he\ mse\ si knuah ja\k Awa Hô Chí Minh hla\m klei mko\ mkra Đảng drei s^t
n^k doh ja\k , kja\p hla\m klei mi\n doh siam.
Sna\n gra\p ]ô drei bi gir ktưn he\ klei ep hria\m knuah ja\k Awa Hô Chí Minh ho\
ng brua\ ma\ ja\k , thâo mâo ai tiê kha\o ]ia\ng kơ ala ]ar , mdd^ ai ktưn yua klei kna\m
mnuih [uôn sang dd^ kyar mdro\ng , la\n ala kja\p , yang [uôn mta\p mddoowrr, nga\
phu\n ma\ pô . doh siam .Nga\ ja\k dja\p hdra\ êlan mtru\n mơ\ng Đảng , klei bhia\n knu\
k kna , mâo klei m^n ja\k , klei bhia\n ma\ brua\ hluê nao mb^t mơh.