NAME: Mary Jane Rampula Mr.

Manny Mitre

BSED.FIL – 2ND YEAR Fil-119

MGA HALIMBAWA NG URI NG DULA

DULANG MELODRAMA DULANG TRAHEDYA

PAMAGAT: “MGA YAGIT” PAMAGAT: “HIBLANG ABO”

AWTOR: EDGARDO REYES AWTOR: RENE VILLANUEVA

DULANG PARSA DULANG KOMEDYA

PAMAGAT: “ANAK NG DAGAT” PAMAGAT: “IISIP LANG AKO MUTYA”

AWTOR: PATRICIO MARIANO AWTOR: RICHARD DE GUZMAN

DULANG TRAGIKOMEDYA DULANG PANTELEBISYON

PAMAGAT: ANG ULONG GINANG PAMAGAT: EZPERANZA

AWTOR: LOPE DE VEGA AWTOR: JOSE MARIA RIVERA

 MGA YAGIT ( DULANG MELODRAMA )
Sa mundong ginagalawan natin karamihan sa ating bansa ang mga tao ay
naghihirap. Sa kadalasang ang mga ito rin ang ang syang gumagawa ng kahirapan. sa
panahon ng martial law sa pamamalakad ni Fidel Ramos presidenteng umayon sa martial
law at sa batas na ito ang mga tao ay halos walang kalayaan pero naging maayos naman
ang kanilang pamumuhay.

Kapag tayo ay nakakarinig ng salitang yagit naisasaisip natin na ito ay ang mga
taong lansangan na walang matirahan, walang pamilya, walang patutunguhan. Pero sa
dulang ito malalaman natin kung ano nga ba ang mga yagit. Alam naman natin na sa
panahon ngayon ay kylangan bago makapagtrabaho ay kinakailangan makapagtapos ng
pag aaral. Kung kaya’t ang mga taong naghihirap ay di makapagtuloy ng pag aaral. Ang
mga yagit ay yaong mga taong walang tamang pamumuhay sa kanilang buhay kung
kaya’t sila ay walang patutunguhan. Pero kahit ganun pa man ang takbo ng kanilang
buhay patuloy pa rin sila sa pakikisalamuha sa kanilang buhay kahit sila ay nahihirapan.

“ANAK NG DAGAT” ( DULANG PARSA )

 Ito ay mundo ng dagat ng pangingisada sa laot o karagatan. Ang aking
ama ay nauwi sa pagiging isang simpleng mangingisda dahil na nakpagtapos ng kahit
elementarya noong kanyang kapanahunan. Kaya natural lamang sa aming magkakapatid na
mamulat sa buhay dagat bilang isa sa pangunahing pinagkukunan ng kabuhayan ng aming
pamilya.

Mahigit isang kalahating dekada na rin yata ng buhay ko ay nagugol sa

mga karansasan sa dagat at paglaot, partikular na ang panghuhuling alimasag sa
pamamagitan ng lambat. Hindi madali ang ganitong buhay dahil bukod sa babad ka lagi sa init
ng araw minsa’y ay may nakaumang mga panganib na bagyo at habagat. Kaya ilang beses
ko ring naisumpa ang pagdarag at laot na kapag ito ay nakakasagabal sa aking mga
gawain at libangang. Kaya ipinangako sa aking sarili na kailanman ay magsisikap ako sa
akingbuhay hanggang sa nakamit ko ang aking pangarap na makalaya sa pangingisda at
nag aral at naging propesyunal.

Sa pagpunyagi ng aking mga magulang ako ay nakatapos ng pag aaral at

aking pinangako kailanman ay hindi na babalik kami s pangingisda. Sa paglipas ng panahon
natuwa ang aking mga magulang na ballpen at papel ang aking hawak at hindi ang lambat at
sagwan. Katulad nya na nakaupo sa tabing dagat at sa ilalim na tirik na araw. Hindi
ko man binigo sila sapagkat iyon din naman talaga ang nais ko na matuklasan ang
mundo ng karagatan.

ESPERANZA ( DULANG PANTELEBISYON )

Ang serye na ito ay sinisundan ang paghanap ni Esperanza ng kanyang tunay

na pamilya. Mukhang ang nanay ni Esperanza, Isabel, at ang kanyang tatay na si Juan
Salgado, ay nagpakasal na walang aproba ng nanay ni Isabel. Para maging sila
tumanggi si Isabel na pakasalan ang lalaki na pinangako ng nanay niya, Jamie
Elustre, at si Juan ay iniwan ang nililigawan niya noon, Sandra.

Ilang taon na ang lumipas si Isabel ay ipinanganak ang tatlong bata, dalawang
anak na babae at isang anak na lalaki. Isang araw ang nanay ni Esperanza ay kinuha siya,
pati ang kanyang ate, at kuya sa isang bus trip upang bisitahin ang isang tao. Dahil sa
aksidente sa bus, sila ay nahiwalay at kala ni Juan ay sila ay namatay na.

“IISIP LANG AKO MUTYA” ( DULANG KOMEDYA )

Mayroon dalawang bahagi sa dula nito. Ang pamagat ng unang bahagi ay "Santong Tao"
ni Tomas Remigio at ang pamagat ng ikalawang bahagi ay "Ang Sistema ni Propesor
Tuko" ni Al Santos. Kahit anong manonood, nakatatawa ang lahat na dula nito.

Ang unang bahagi, "Santong Tao" ay tungkol sa dinaya ang isang babae sa
tatlong mayaman at malibog na lalaki para kukuha ng pera nila. Sa wakas ng dula nito, hinabol
ang asawa ng babae sa mga lalaki at nanalo ng babae dahil kinuha siya ng pera. Halos
tradisyunal ang bahaging dula ito dahil ang pinangyarihan ay sa panahon ng kastilla. Nakita ko
ito sa mga trabaho ng dalawa sa tatlong lalaki: May Prayle at Sakristan Mayor at sa mga damit
ng mga tauhan. Walang pinakaliit na shorts o 'high-heel' sa dula. Konserbatib na baro't saya
para sa mga babae lamang. Nakita pa rin ako na may istruktura ng magsasalita ng mga tauhan.
Kapag nagusapan sila, may tugma sa mga salita nila. Masyadong mahirap magiintindihan dahil
sa gamit ng malalim na nagsalita (o sobrang tanga ako sa Filipino. Wenk) subalit, kahit
tradisyunal ang anyo ng dula nito, may kaunting modernong elemento. Nakita into sa
maraming magbibiro na mabastos (pero nakakatawa) at mga magbibiro na may modernong
konteksto ( *ubo* Edward Cullen *ubo*). 

Ang ikalawang bahagi, "Sistema ni Propesor Tuko", ay tungkol sa apat na batang estudyante,
sina Kiko, Bubbles, Ningning at Bonjing, at ang guro nila, si Propesor Tuko. Ang buong dula
nito ay moderno. Malaya ang pagkausap ng mga tao o ibig sabihin, walang istruktura sa
pagsasalita katulad sa unang dula, "Santong Tao". Nahalo ang Ingles at Pilipinong magsasalita
at dahil dito, masmadali maiintindihan (o masmasanay lang ako sa Ingles. Hai). Moderno pa rin
ang mga musika na ginamit doon (halimbawa: Ang anyo ng kanta ni Bubbles at Neneng ay
rap). Hindi ko nakita ng mga tradisyunal elemento o aspeto rito maliban sa panahon noong
ginamit si Propesor Tuko ng kapirasong tabla para papalo ang mga bata subalit isip lang ako
iyan dahil sa panahon ng kastila, maaaring nasaktan kay sa mga bata kung pasaway sila.

“ANG ULONG GINANG” ( DULANG TRAGIKOMEDYA )

Ang manuskrito ng Ang ulong ginang natagpuan din niya ang kanyang sarili sa
gitna ng mga gusot na ito. Bagaman hindi lahat ng mga istoryador ay sumasang-ayon sa
teorya na ito, inaangkin na ang orihinal na teksto ay isang regalo mula sa manunulat ng
dula sa kanyang kasintahan, ang artista na si Jerónima de Burgos, asawa ng teatro
director na si Pedro de Valdés. Ang ulong ginang... o ang kapangyarihang pang-
edukasyon ng pag-ibig Si Lope de Vega ay bumuo ng isang pagtatalo sa paligid ng
dalawang kalaban, ang magkapatid na Nise at Finea. Napagpasyahan nilang harapin ang
umiiral na machismo sa loob ng lipunang Iberian, bawat isa ay sumusunod sa iba't ibang
mga diskarte. Sa huli, pareho silang sumusuko sa kapangyarihan ng pag-ibig. Sa isang
banda, nag-apela si Phinea sa kanyang katalinuhan at umaasa sa kanyang intelektuwal na
"kataas-taasang kapangyarihan." Upang harapin ang ayaw niya sa kawalan ng pagiging
isang babae, Ang Finea ay nakatuon sa pagsusulat halos mapilit. Sa kabilang kamay, Nise
pantay apila sa katalinuhan, ngunit nagpapanggap na hangal at walang muwang
(Maliwanag na nadala ito ng mga disenyo ng mga third party). Gayunman sa kalaliman
ng kanyang pag-uugali ay bahagi ng isang maselan na plano upang makawala dito.

HIBLANG ABO ( DULANG TRAHEDYA )

Lugmok na nakaupo si Huse sa silya. Nag-iisa. Nakapako ang tingin sa sahig.
binabaybay ng lipaking palad ang hilatsa ng puluhan ng lumang tungkod.
Naglalakbayang tingin sa mga bakanteng kama. Babalong sa mata ang luhang hindi
malaglag-laglag. Mapupuna mo sa mga kilos ni Huse na naaalala niya ang mga kasama
niya sasilid na iyon at mahahalata mo din na siya ay nalulungkot dahil sa mga nangyari
noon. Naalala niya ng una niyang makaharap si Misis Salvacion sa opisina nito. Paulit-
ulitsiyang tinanong nito tungkol sa kanyang pagkatao. Nang umupo si Huse sa silya
nanakaharap sa mesa ay bigla niyang naalala ang tatlong matanda na kanyang kasama.Sa
dilim, muling mabubuhay ang ala-ala. Isa-isang pumasok sina, Blas, may 70na taong
gulang; Sotero, may 75 na taong gulang; at Pedro, may 72 na taong
gulang. Aayusin ng tatlo ang kanilang higaan. Makikita dito na si Sotero ay nangungulila 
sakanyang bunsong anak na si Victoria. Gabi-gabi ay napapanaginipan ni Sotero
siVictoria. Ang kanyang anak na si Victoria ay hindi na niya nakita simula ng siya
aymakulong. makulong. 

Ang apat na matanda ay laging nagtatalo. Ito ay dahil kay Sotero. Hindi pa rinmat
anggap ni Sotero na ang kanyang anak ay patay na. Si Blas ay ang lagingnakakasagutan
ni Sotero. Tuwing gabi na lamang kasi ay hindi maayos ang tulog niladahil kay
Sotero.Madaling araw ng magising si Blas. Madilim na madilim sa tanghalan.
Pagkaraanng ilang saglit habang unti-unting lumiliwanag ang ilaw ng silid ay bumangon
na si Blasupang gisingin si Huse, Pedro, at Sotero. Habang ginigising ni Blas si Sotero ay
bumalikna naman ang kanyang pagka-ulila sa kanyang anak. Kung anu-ano na naman
angkanyang pinagsasabi. Nang suwayin siya ni Blas na tigilan na niya ang
kanyangginagawa ay tumayo si Sotero at sinugod si Blas gamit ang kanyang natitirang
lakas.Sinakal niya si Blas, ngunit nanlaban din naman si Blas. Inawat ni Huse ang
dalawangunit tinulak siya ni Blas. Nangisay si Sotero. Nang marinig ni Blas ang malakas
nanguyngoy ni Pedro ay doon pa lamang siya tumigil. Lumabas si Blas upang pumunta
samisa na ginaganap sa ibaba. Naiwan namang umiiyak si Pedro sa sulok at
nilapitannaman ni Huse ang hindi na gumagalaw na katawan ni Sotero. Nang oras ding
iyon aynamatay na si Sotero. Dinala na siya sa ospital.