Hãy đọc 3 hình chiếu vuông góc của vật thể sau:

Có thể hình dung rãnh khoét bên trong của vật thể:

Hoặc
?
Làm sao để
biểu diễn rõ ràng
cấu tạo bên trong
12/3/2019
của vật thể? 1
HÌNH CẮT ISO 128-40:2001

Để biểu diễn rõ ràng

cấu tạo bên trong của vật thể
 2. Quy 4.
1. Khái 3. Ký hiệu
định Phân
niệm vật liệu
chung loại

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 3

1. KHÁI NIỆM
Thiết lập hình cắt:
Bước 1: Tưởng tượng dùng 1
mặt phẳng cắt qua vật thể
Bước 2: Bỏ đi phần vật thể giữa mặt
phẳng cắt và người quan sát
Bước 3: Chiếu phần vật thể còn lại lên mặt phẳng song
song với mặt phẳng cắt
Hình biểu diễn thu được gọi là HÌNH CẮT
HÌNH CẮT: có vẽ đường gạch gạch lên
MẶT CẮT THUỘC HÌNH CẮT
Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT
12/3/2019 4
1. KHÁI NIỆM

Nhận xét:
Việc cắt và bỏ đi một phần vật
thể chỉ là sự tưởng tượng
A-A
Chỉ có ý nghĩa trên hình cắt
tương ứng
Các hình biểu diễn khác vẫn
phải vẽ đầy đủ
A A
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 5
1. KHÁI NIỆM
Nhận xét:
Sau khi tưởng tượng cắt và bỏ
đi một phần vật thể A-A
Các bộ phận bên trong nếu trở
thành bộ phận thấy (theo hướng
chiếu đang vẽ)
Phải được vẽ bằng nét liền đậm

A A
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 6
 2. QUY ĐỊNH CHUNG
Mỗi hình cắt phải được đặt tên rõ ràng, gồm:
• NÉT CẮT: nét gạch dài chấm đậm
Chỉ vị trí mặt phẳng cắt A-A
• MŨI TÊN: nét liền đậm, góc 30° hay 90°
Chỉ hướng chiếu

• CHỮ CÁI: viết hoa, đặt bên cạnh mũi tên

Chỉ tên gọi A A
7
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT
2. QUY ĐỊNH CHUNG
h=5

Khi vẽ tay, sử dụng ruột

chì 0.5 hoặc 0.7 để vẽ nét
liền đậm, nên vẽ nét cắt,
mũi tên và chữ cái theo
số liệu thực hành như sau:
16
6 h=5

13 5
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 8
3. KÝ HIỆU VẬT LIỆU TCVN 7-93

Mỗi loại vật

liệu có ký hiệu
khác nhau:

Nếu không nói

rõ loại vật
liệu, sử dụng
đường gạch
gạch để vẽ ký
hiệu vật liệu:
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 9
3. KÝ HIỆU VẬT LIỆU TCVN 7-93

0m
1 1 ÐẤT ÐẮP
2 2 2 SÉT PHA CÁT LẪN LATERITE

4
3 3 CÁT PHA SÉT

6
4 4 SÉT PHA CÁT
8

10

12 5 5 CÁT MỊN LẪN BỘT

14

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 10

3. KÝ HIỆU VẬT LIỆU TCVN 7-93
NGUYÊN TẮC VẼ ĐƯỜNG GẠCH GẠCH
ISO 128-50:2001
Đường gạch gạch vẽ nghiêng góc so với đường
bao chính hay đường trục của miền cần gạch,
góc nghiêng nên là 45o:

? Khi nào cần sử dụng góc nghiêng không là 45o ?

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 11
3. KÝ HIỆU VẬT LIỆU TCVN 7-93
NGUYÊN TẮC VẼ ĐƯỜNG GẠCH GẠCH
ISO 128-50:2001
Nếu không sử dụng được góc nghiêng 45o, có thể vẽ
đường gạch gạch nghiêng góc 30o hoặc 60o:

2-3 mm

Các ký hiệu vật liệu của mọi mặt cắt cùng

thuộc một vật vẽ theo một tỷ lệ phải
thống nhất về phương và khoảng cách
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 12
 4. PHÂN LOẠI Hình cắt bán phần
Hình cắt cục bộ

Hình cắt sử dụng

• 1 mặt phẳng cắt
• 2 mặt phẳng cắt song song (hình cắt bậc)
• 3 mặt phẳng cắt liên tiếp
• 2 mặt phẳng cắt giao nhau (hình cắt xoay)
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 13
4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT SỬ DỤNG
1 MẶT PHẲNG CẮT
A-A

A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 14

4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT SỬ DỤNG
1 MẶT PHẲNG CẮT
A-A
A A-A o
30

A
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 15
4. PHÂN
PHÂN LOẠI
LOẠI HÌNH CẮT SỬ DỤNG
2 MẶT PHẲNG CẮT SONG SONG
(hình cắt bậc)
Xét vật thể sau: Có thể biểu diễn rõ tất cả các lỗ, rãnh
trên 1 hình cắt bằng cách sử dụng
2 mặt phẳng cắt song song nhau:

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 16

4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT SỬ DỤNG
3 MẶT PHẲNG CẮT LIÊN TIẾP
Xét vật thể sau:

Có thể biểu diễn rõ tất

cả các lỗ, rãnh trên 1
hình cắt bằng cách sử
dụng 3 mặt phẳng cắt
liên tiếp nhau:
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 17
 4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT SỬ DỤNG
2 MẶT PHẲNG CẮT GIAO NHAU
Có thể biểu diễn rõ tất
(hình cắt xoay)
Xét vật thể sau: A-A
cả các lỗ, rãnh trên 1
hình cắt bằng cách sử
dụng 2 mặt phẳng cắt
giao nhau:
A

A A A

A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 18

 4. PHÂN LOẠI Hình cắt bán phần
Hình cắt cục bộ

Hình cắt sử dụng

• 1 mặt phẳng cắt
• 2 mặt phẳng cắt song song (hình cắt bậc)
• 3 mặt phẳng cắt liên tiếp
• 2 mặt phẳng cắt giao nhau (hình cắt xoay)
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 19
4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
BÁN PHẦN

• Vẽ một nửa hình chiếu + một nửa hình cắt

trên cùng một hình biểu diễn
• Đường phân chia giữa hình chiếu và hình cắt
là trục đối xứng
Áp dụng đối với vật thể:
• Có hình biểu diễn là đối xứng
• Không có nét nào trùng lên trục đối xứng
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 20
4. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
BÁN PHẦN

Quan sát 2 hình biểu diễn sau:

HÌNH CHIẾU HÌNH CẮT
Hình biểu diễn có đối xứng
Không có nét nào trùng
lên trục đối xứng
Sử dụng hình cắt
bán phần để biểu
diễn rõ cấu tạo vật
thể (trong và ngoài)

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 21

PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ

• Vẽ hình cắt cho một phần vật thể

• Đường phân chia giữa hình chiếu và hình cắt

là nét dích dắc hoặc nét lượn sóng

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 22

 PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ

Áp dụng đối với vật thể:

• Có hình biểu diễn là KHÔNG ĐỐI XỨNG
A-A

A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 23

 A-A
PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ
A A
Hình biểu diễn KHÔNG ĐỐI XỨNG
A-A

A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 24

 PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ
A-A

?
Các lưu ý khi vẽ nét lượn sóng:
A A  Không đi qua các điểm đặc biệt

 Không vẽ qua phần trống rỗng

của hình vẽ
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 25
 Nét liền đậm của
PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ hình chiếu/hình cắt
trùng trục đối xứng
Áp dụng đối với vật thể:
• Có hình biểu diễn là đối xứng
• Có nét trùng lên trục đối xứng A-A

A A

12/3/2019
Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 26
PHÂN LOẠI HÌNH CẮT
CỤC BỘ

HÌNH CHIẾU HÌNH CẮT CỤC BỘ A-A

A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 27

 QUY ĐỊNH CHUNG

gân đỡ
Các
chi tiết siết
chi
trục
tiết: nan hoa
chi tiết tương tự
KHÔNG BỊ CẮT DỌC

KHÔNG VẼ đường gạch gạch lên các chi tiết đó khi vẽ hình cắt
12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 28
QUY ĐỊNH CHUNG

Các chi tiết: gân đỡ, chi tiết siết, A-A

trục, nan hoa và các chi tiết tương tự
quy ước không bị cắt dọc.
KHÔNG VẼ đường gạch gạch lên
các chi tiết đó khi vẽ hình cắt.
A A

12/3/2019 Chương 5 - HÌNH CẮT - MẶT CẮT 29