Bài giảng Diesel tàu thủy 1 - tuần 4

CHƯƠNG 2
KẾT CẤU CÁC BỘ PHẬN CHÍNH CỦA

DIESEL TÀU THỦY
2020 LÊ VĂN VANG 1

CHƯƠNG 2. KẾT CẤU CÁC BỘ PHẬN CHÍNH CỦA DIESEL
2.1 PHÂN LOẠI CÁC BỘ PHẬN KẾT CẤU CỦA ĐỘNG CƠ DIESEL
2.2 KẾT CẤU PHẦN TĨNH CỦA ĐỘNG CƠ
2.3 CÁC BỘ PHẬN CHUYỂN ĐỘNG
2.4 CƠ CẤU TRAO ĐỔI KHÍ
2.5 THIẾT BỊ CUNG CẤP NHIÊN LIỆU CHO ĐỘNG CƠ
2.6 CÁC THIẾT BỊ ĐO VÀ CHỈ BÁO
2.7 THIẾT BỊ ĐIỀU KHIỂN VÀ THIẾT BỊ AN TOÀN

2.1 PHÂN LOẠI CÁC BỘ PHẬN KẾT

CẤU CỦA ĐỘNG CƠ DIESEL
• Động cơ diesel bao gồm rất nhiều các
chi tiết, cụm chi tiết và các thiết bị kèm
theo.
• Kết cấu chung của các loại động cơ
diesel có thể phân loại thành các nhóm
chi tiết cơ bản như sau:
− Các bộ phận tĩnh
− Các bộ phận động
− Các cơ cấu trao đổi khí
− Thiết bị cung cấp nhiên liệu
− Các thiết bị đo và chỉ báo
− Các cơ cấu an toàn và điều khiển

Block xi lanh động cơ MaK M43C

2.2 KẾT CẤU PHẦN TĨNH CỦA

ĐỘNG CƠ
2.2.1 Kết cấu chung
•Các chi tiết tĩnh của động cơ là
những chi tiết không chuyển động
khi động cơ làm việc. Các chi tiết
tĩnh của động cơ diesel, có thể
bao gồm các bộ phận cơ bản như
sau:
− Bệ máy (bedplate)
− Thân máy (framework)
− Khối xylanh (cylinder block)
− Sơmi xylanh (cylinder liners)
− Nắp xylanh (cylinder covers)

• Những chi tiết này liên

kết với nhau tạo thành
khối thống nhất, cứng
vững nhằm chịu được
các lực tác dụng, lực
quán tính khi động cơ
làm việc.
• Tùy thuộc vào chủng loại
động cơ, các chi tiết tĩnh
được thiết kế, chế tạo và
cách bố trí khác nhau
điển hình là các ở các
động cơ thấp tốc, trung
tốc và cao tốc.

2.2.2 Bệ máy
• Bệ máy là nền tảng của một động cơ, chịu tác dụng của áp lực khí
cháy, áp lực quán tính.
• Bệ máy là chi tiết dùng để liên kết các bộ phận của động cơ thành một
khối, đỡ các khối lượng của động cơ như thân máy, thân xylanh, nắp
xylanh và các cơ cấu khác, nhận lực truyền từ các cơ cấu truyền động
truyền cho vỏ tàu.
• Cùng với thân máy tạo thành cácte của động cơ gom dầu tuần hoàn bôi
trơn trong động cơ

2.2.3 Ổ đỡ chính trục khuỷu

• Ổ đỡ chính dùng để đỡ trục
khuỷu, được bố trí trên các dầm
ngang của bệ máy.
• Mỗi ổ đỡ chính bao gồm nắp ổ
đỡ và hai bạc lót hình trụ.
• Nắp ổ trục có nhiệm vụ ép bạc lót
vào bệ máy. Lực siết ban đầu của
mối ghép này (bằng các bu lông
hay gu dông) phải đảm bảo cho
hai nửa bạc tiếp xúc với nhau,
không có khe hở.

2.2.4 Thân máy
• Thân máy dạng hình hộp, nối block xylanh (khối
xylanh) với bệ máy và tạo thành khoang cácte kín
dầu, chứa cơ cấu con trượt, thanh truyền, trục
khuỷu của động cơ.
• Thân máy chịu lực nén do khối lượng của toàn bộ
khối xylanh và lực do khí cháy cũng như lực ngang
do chuyển động quay của trục khuỷu.
• Tùy thuộc vào kiểu loại, kích thước động cơ, thân
máy có thể có kết cấu khác nhau như sau:
- Thân máy của động thấp tốc cỡ lớn thường được
kết cấu từ các vách ngang chữ A. Chúng được liên
kết thành khối vững chắc và lắp trên bệ máy. Thân
máy của động cơ thấp tốc thường được chế tạo
thành các phần rời.
- Động cơ trung và cao tốc, thân máy thường được
chế tạo dạng khối nhỏ, bằng thép đúc liền. Thông
thường thân máy và khối xylanh liên kết thành một
khối.

(a) (b)
Thân máy động cơ thấp tốc và trung tốc

a. Thân máy động cơ thấp tốc; b. Thân máy động cơ trung tốc

2.2.5 Khối xylanh

• Khối xylanh có nhiệm vụ định vị
các sơmi xylanh với nắp xylanh.
Khối xylanh của động cơ hai kỳ
khác với động cơ bốn kỳ. Khối
xylanh ở động cơ hai kỳ phức tạp
hơn vì cần phải có khoang khí
quét (khí nạp) và khoang khí xả ở
những động cơ quét vòng.
• Khối xylanh kết hợp với piston
và nắp xylanh để tạo thành không
gian công tác của chất khí và tạo
thành buồng đốt của động cơ.

Khối xylanh của động cơ diesel

bao gồm 2 phần chính:
• Thân xylanh: Chứa sơmi
xylanh, các không gian nước
làm mát và các cơ cấu phụ
khác (trục phân phối khí, bơm
cao áp ...).
• Sơmi xylanh: Sơmi xylanh
(ống lót xylanh) là một ống
hình trụ được gia công chính
xác và lắp chặt với thân xylanh
bằng cách ép từ trên xuống.
Phía trên sơmi xylanh có gờ để
định vị, phía dưới để giãn nở
tự do.

• Đối với động cơ 2 kỳ, thân xylanh

có kết cấu phức tạp hơn vì phải có
các khoang để dẫn không khí quét
(đối với tất cả các kiểu quét khí) và
đường thải khí (đối với các động cơ
quét vòng).
• Bôi trơn sơmi xylanh bằng hai
phương pháp là bôi trơn kiểu vung
tóe sử dụng cho những động cơ cỡ
nhỏ và phương pháp bôi trơn cưỡng
bức được áp dụng cho động cơ cỡ
vừa và lớn, dầu bôi trơn có áp lực
cao sẽ đi vào bôi trơn cho sơmi
xylanh thông qua các lỗ khoan qua
sơmi xylanh có lắp van một chiều.

2.2.6 Nắp xylanh
• Nắp xylanh cùng với sơmi xylanh và đỉnh piston tạo thành buồng đốt, tạo nên
hình dáng và thể tích buồng đốt. Bên trong, nắp xylanh được chế tạo với các
khoang và lối đi của nước làm mát.
• Nắp xylanh làm nhiệm vụ cố định sơmi xylanh đồng thời dùng làm vị trí để lắp
đặt nhiều chi tiết khác nhau của động cơ như vòi phun, van an toàn, bố trí các
đường nạp và thải khí (động cơ 4 kỳ) hoặc đường thải khí (động cơ 2 kỳ quét thẳng
qua xupáp), van khởi động…

2.3 CÁC BỘ PHẬN CHUYỂN ĐỘNG

2.3.1 Kết cấu chung
Các bộ phận chuyển
động chính của động cơ
diesel bao gồm các
nhóm chi tiết cơ bản
sau:
• Nhóm piston
• Thanh truyền và con
trượt
• Trục khuỷu và bánh đà

• Nhóm piston là cơ cấu quan trọng

nhất của động cơ, quyết định trực
tiếp đến công suất của động cơ.
• Thanh truyền biến chyển động tịnh
tiến của piston hoặc con trượt
thành chuyển động quay của trục
khuỷu.
• Trục khuỷu là cơ cấu quay của
động cơ diesel, nhận công suất chỉ
thị từ xylanh động cơ để truyền ra
ngoài. Đồng thời, các khuỷu trục của
động cơ nhiều xylanh được sắp xếp
hợp lý nhằm mục đích cân bằng
động cơ.

2.3.2 Nhóm Piston
❑ Piston
• Piston cùng với thành sơmi xylanh,
nắp xylanh tạo thành buồng đốt của
động cơ; truyền áp lực của khí cháy
(trong quá trình giãn nở) qua thanh
truyền (biên) để làm quay trục khuỷu
• Piston và xéc măng làm nhiệm vụ bao
kín buồng công tác của xylanh, không
cho khí cháy lọt xuống dưới và ngăn
không cho dầu nhờn bôi trơn lọt lên
buồng đốt.
• Đồng thời, đối với động cơ 2 kỳ,
piston còn làm nhiệm vụ đóng mở các
cửa quét và thải khí.
• Có hai loại piston là

piston của động cơ không
có patanh bàn trượt và
piston của động cơ có
patanh bàn trượt.
• Piston có cấu tạo gồm hai
phần chính là phần đỉnh
và phần dẫn hướng. Trên
phần đỉnh có phay các
rãnh để lắp các xéc măng

❑ Chốt piston
• Chốt piston làm nhiệm vụ liên kết
piston với thanh truyền ở những
động cơ không có cơ cấu con trượt
❑ Xéc măng
• Xéc măng của động cơ diesel có
nhiệm vụ như sau:
• Làm kín buồng đốt ngăn không cho
rò lọt khí cháy và khí nén.
• Gạt dầu bôi trơn cho sơmi xylanh.
• Dẫn nhiệt từ piston đến sơmi
xylanh.
• Xéc măng có thể chia thành hai
loại là xéc măng khí và xéc măng
dầu.

Xéc măng và khe hở xéc măng

2.3.3 Thanh truyền

• Thanh truyền (biên) là chi tiết trung
gian nối piston với trục khuỷu:
- Biến chuyển động tịnh tiến của piston
thành chuyển động quay của trục
khuỷu ở hành trình sinh công.
- Ngược lại, làm nhiệm vụ truyền lực từ
trục khuỷu để dẫn động piston trong
những hành trình không sinh công.
• Thanh truyền của động cơ diesel được
chia thành 3 phần chính như sau:
- Đầu nhỏ thanh truyền (đầu trên lắp
với piston đối với động cơ không có
con trượt và nối với cán piston đối với
động cơ có con trượt);
- Thân thanh truyền ;
- Đầu to thanh truyền (đầu dưới lắp với
trục khuỷu)
2.3.4 Trục khuỷu
• Trục khuỷu nhận lực khí cháy (từ piston truyền xuống) chuyển thành
mômen quay để lai trục chân vịt và các máy công tác khác. Đồng thời nó
truyền chuyển động cho piston trong những hành trình không sinh công.
• Trục khuỷu là một trong những chi tiết quan trọng nhất và chế tạo khó
khăn nhất trong các chi tiết của động cơ diseel.

• Phần đầu trục là đầu tự do

quay về phía mũi tàu, thường
lắp các bánh răng để dẫn
động các thiết bị phụ như
trục cam, bơm cao áp, bơm
dầu nhờn...
• Phần đuôi trục có mặt bích
lắp với một bánh đà. Bánh đà
có tác dụng làm cho động cơ
hoạt động êm, ít rung động.
Vành ngoài bánh đà có lỗ để
via máy, có vành răng để khởi
động, có tạo một số vạch dấu
cần thiết.

Cấu tạo một đơn vị trục được thể hiện dưới hình vẽ sau:
• Để bôi trơn cho cổ khuỷu với đầu to thanh truyền, người ta khoan
đường dầu xuyên từ cổ trục qua má khuỷu lên cổ biên. Đường dầu
nghiêng khoảng 120o. Việc bôi trơn dùng hệ thống dầu tuần hoàn.
• Đối với động cơ thấp tốc có patanh bàn trượt, đường dầu bôi trơn cho
cổ khuỷu thường được cấp từ đầu nhỏ thanh truyền (gắn với con
trượt) qua thanh truyền xuống.
Thứ tự nổ và sự cân bằng động cơ phụ thuộc vào cách bố trí các khuỷu. Đối
với động cơ 4 kỳ người ta sử dụng trục đối xứng, có nghĩa là các khuỷu phân
bố theo từng cặp trên một khoảng cách giống nhau kể từ tâm trục. Góc kẹp
giữa các khuỷu trục (góc lệch pha)
720 o
=
i
Đối với động cơ 2 kỳ, góc kẹp giữa các khuỷu trục
360 o
=
i
Thứ tự nổ: Chạy tiến: 1 - 5 - 3 - 6 - 2 – 4; Chạy lùi: 1 - 4 - 2 - 6 - 3 – 5

2.3.5 Bánh đà
• Bánh đà được lắp ở cuối trục khuỷu, phía
ngoài động cơ thường là phía nối với máy
công tác.
• Bánh đà có tác dụng dự trữ năng lượng và
giải phóng năng lượng để làm đều chuyển
động cho động cơ.
• Trên bánh đà thường chia độ, đánh dấu điểm
chết trên của các xylanh để tiện cho việc bảo
dưỡng, hiệu chỉnh và sửa chữa động cơ.
• Đối với động cơ lớn, trên vành ngoài của bánh
đà có các răng ăn khớp với bánh răng của máy
via, đối động cơ nhỏ có các lỗ để lắp tay via.
• Ở những động cơ tàu thủy thấp tốc bánh đà
chỉ là bánh răng lắp trên trục khuỷu của động
cơ.

Bài tập-thảo luận tuần 4

A. PHÂN NHÓM HỌC TẬP (theo suốt cho đến khi kết thúc học phần)
• Nhóm 1: Bảo, Hoàng,Khải, Phạm Anh Khoa, Nam, Nghĩa, Tiệp
• Nhóm 2: Duy, Trung, Linh, Hưng, Hãn, Tú, Hữu Vinh, Việt
• Nhóm 3: Quyên, Thế Phong, Huy, Lam, Thanh Phong, Triệu, Cảnh, Hùng
• Nhóm 4: Phạm Quốc Thái, Quốc Thái, Xuân Dũng, Văn Dũng, Yên, Nga, Phú, Nhân
• Nhóm 5: Khang, Trần Anh Khoa, Chiến, Tuấn Anh, Anh Đức, Khánh, Thuận
• Nhóm 6: Minh Đức, Anh Tuấn, Hào, Tiến, Quân, Sự, Quốc Anh, Ngọc Phương
Theo dõi chung: Nguyễn Lê Xuân Yên
B. NỘI DUNG
I. CÁ NHÂN TỪNG SINH VIÊN (làm ngắn gọn và gửi bài trước 4/10/2020)
1. Kết cấu cơ bản của động cơ Diesel tàu thủy.
2. Sự khác nhau về kết cấu giữa động cơ Diesel thấp tốc, trung và cao tốc.

II. BÀI THEO NHÓM (nhóm thảo luận, các nhóm trưởng gửi báo cáo trước
4/10/2020, lớp trưởng theo dõi các nhóm).
Đặc trưng về kết cấu cơ bản của động cơ Diesel tàu thủy, tìm hiểu về kết
cấu động cơ của các hãng chế tạo động cơ Diesel tàu thủy trên thế giới.
• Nhóm 1: MAN
• Nhóm 2: YANMAR
• Nhóm 3: MITSUBISHI
• Nhóm 4: WARTSILA
• Nhóm 5: HANSHIN
• Nhóm 6: CATERPILLA
• Nhóm 7: CUMMINS

THANK YOU !

Bài giảng Diesel tàu thủy 1 - tuần 4

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bài giảng Diesel tàu thủy 1 - tuần 4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHƯƠNG 2

KẾT CẤU CÁC BỘ PHẬN CHÍNH CỦA

2020 LÊ VĂN VANG 1

2020 LÊ VĂN VANG 2

2.1 PHÂN LOẠI CÁC BỘ PHẬN KẾT

2020 LÊ VĂN VANG 3

Block xi lanh động cơ MaK M43C

2020 LÊ VĂN VANG 4

2.2 KẾT CẤU PHẦN TĨNH CỦA

2020 LÊ VĂN VANG 5

• Những chi tiết này liên

2020 LÊ VĂN VANG 6

2020 LÊ VĂN VANG 7

2.2.3 Ổ đỡ chính trục khuỷu

2020 LÊ VĂN VANG 8

2020 LÊ VĂN VANG 9

Thân máy động cơ thấp tốc và trung tốc

2020 LÊ VĂN VANG 10

2.2.5 Khối xylanh

2020 LÊ VĂN VANG 11

Khối xylanh của động cơ diesel

2020 LÊ VĂN VANG 12

• Đối với động cơ 2 kỳ, thân xylanh

2020 LÊ VĂN VANG 13

2020 LÊ VĂN VANG 14

2.3 CÁC BỘ PHẬN CHUYỂN ĐỘNG

2020 LÊ VĂN VANG 15

• Nhóm piston là cơ cấu quan trọng

2020 LÊ VĂN VANG 16

• Có hai loại piston là

2020 LÊ VĂN VANG 18

2020 LÊ VĂN VANG 19

Xéc măng và khe hở xéc măng

2020 LÊ VĂN VANG 20

2.3.3 Thanh truyền

2020 LÊ VĂN VANG 22

• Phần đầu trục là đầu tự do

2020 LÊ VĂN VANG 23

Thứ tự nổ: Chạy tiến: 1 - 5 - 3 - 6 - 2 – 4; Chạy lùi: 1 - 4 - 2 - 6 - 3 – 5

2020 LÊ VĂN VANG 26

Bài tập-thảo luận tuần 4

2020 LÊ VĂN VANG 27

2020 LÊ VĂN VANG 28

2020 LÊ VĂN VANG 29

You might also like