Professional Documents
Culture Documents
TÊN ÐỀ TÀI: NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA ĐẠI DỊCH COVID-19
ĐẾN HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ NÔNG SẢN VIỆT NAM.
Số
phách
TÊN ÐỀ TÀI: NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA ĐẠI DỊCH COVID-19
ĐẾN HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ NÔNG SẢN VIỆT NAM.
ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết biện minh cho vấn đề nghiên cứu..........................................1
2. Tổng quan nghiên cứu....................................................................................1
2.1. Các khái niệm cơ bản.....................................................................................1
2.1.1. Nông sản......................................................................................................1
2.1.2. Tiêu thụ sản phẩm...................................................................................2
2.2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước.......................................3
2.2.1. Tổng quan tài liệu trong nước.................................................................3
2.2.2 Tổng quan tài liệu nước ngoài..................................................................4
2.3. Điểm mới nghiên cứu.....................................................................................5
3. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................5
3.1. Mục tiêu tổng quát..........................................................................................5
3.2. Mục tiêu cụ thể...............................................................................................5
4. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu...............................................6
5. Đối tượng, phạm vi, nội dung nghiên cứu, dự kiến phương pháp nghiên
cứu.........................................................................................................................6
5.1. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................6
5.2. Phạm vi nghiên cứu........................................................................................6
5.2.1. Phạm vi nội dung.....................................................................................6
5.2.2. Phạm vi không gian.................................................................................6
5.2.3. Phạm vi thời gian....................................................................................6
5.3. Nội dung nghiên cứu......................................................................................6
5.3.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn về hoạt động sản xuất và tiêu thụ nông sản........6
5.3.2. Thực trạng thị trường tiêu thụ nông sản dưới tác động của Covid-19....7
5.3.3. Đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất và tiêu thụ
nông sản.................................................................................................................7
5.4. Các phương pháp nghiên cứu.........................................................................8
6. Dự trù kinh phí để thực hiện đề tài...............................................................8
KẾT LUẬN..........................................................................................................9
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................10
ĐẶT VẤN ĐỀ
Việt Nam vốn là một nước có thế mạnh vô cùng lớn trong lĩnh vực nông
nghiệp, sản xuất những mặt hàng nông sản từ những ưu thế về đất đai, khí hậu,
con người,... Chính vì thế mà nông nghiệp luôn là ngành kinh tế quan trọng của
nền kinh tế nước ta. Đặt trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, đẩy mạnh xuất
khẩu là một công cụ để giúp nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng hơn. Điều này
đã một phần giúp cho những mặt hàng nông sản mũi nhọn của nước ta có cơ hội
được xuất khẩu đến các nước trên thế giới như gạo, cà phê, chè,... Tuy nhiên, đại
dịch Covid-19 từ đầu năm 2020 đến nay đã ảnh hưởng đến khả năng sản xuất,
thị trường và nhu cầu sử dụng các mặt hàng nông sản,... đó cũng được coi như
một trong những rào cản cho việc sản xuất và tiêu thụ nông sản. Trước những
vấn đề đó, đặt ra cho doanh nghiệp cũng như Nhà nước cần có những chính
sách, hướng đi phù hợp để khắc phục các khó khăn, thúc đẩy thị trường tiêu thụ
ổn định trở lại. Vì những lý do trên, đề tài: ”Nghiên cứu ảnh hưởng của đại dịch
Covid-19 đến hoạt động sản xuất và tiêu thụ nông sản Việt Nam” được nghiên
cứu với hy vọng đưa ra những thực trạng và vấn đề khó khăn mà thị trường xuất
khẩu hạt điều cần phải tháo gỡ, đồng thời đưa ra những hướng đi cụ thể nhằm
khắc phục tình trạng đó, đưa xuất khẩu điều tăng trưởng mạnh mẽ trở lại.
Đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đến hoạt động sản xuất
và tiêu thụ nông sản Việt Nam.
2.2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước
3
nghiên cứu cho thấy, trong những tác động tiêu cực được đưa ra, thì tác động
tiêu cực đến xuất khẩu nông sản và thực phẩm được xem là một trong những tác
động quan trọng đến Việt Nam. Qua đó cho thấy, xuất khẩu nông sản Việt Nam
về mặt bằng chung đều giảm cả về khối lượng, kim ngạch và giá trị xuất khẩu.
Không những thế, nó còn tác động tiêu cực đến một vài yếu tố khác như nguồn
cung nguyên liệu, thị trường tiêu thụ trong nước,... Từ những tác động được đưa
ra, nhóm nghiên cứu đã đề xuất những giải pháp tạm thời và lâu dài nhằm giải
quyết những tồn đọng, tác động của đại dịch đến ngành nông nghiệp tại quốc
gia.
Bài nghiên cứu “Tác động của đại dịch Covid-19 đến hoạt động kinh tế tại
Việt Nam” của TS. Nguyễn Hoàng Nam cũng đã đề cập đến những tác động của
Covid-19 đến hoạt động kinh tế như sự bất ổn và sụt giảm trong các ngành như
tài chính,... Những biện pháp giãn cách xã hội, đóng cửa quốc gia cũng khiến cho
hoạt động xuất khẩu bị tổn thương nặng nề.
4
này cũng sẽ phải chịu nhiều thách thức hơn trong đại dịch. Song song với đó, bài
nghiên cứu thông qua số liệu cũng ghi rõ rằng, các doanh nghiệp nhỏ lẻ thì sẽ
chịu tác động nghiêm trọng hơn là những doanh nghiệp lớn. Từ bài nghiên cứu
cho thấy, đại dịch Covid-19 có tác động tiêu cực đến cả chủ thể và mặt hàng xuất
khẩu.
Nghiên cứu của Muhammad Umar Farooq, Amjad Hussain, Tariq Masood-
“Supply chain operations management in Pandemics: A State-of-the Art Review
Inspired by Covid-19” cho thấy tác động của đại dịch Covid-19 đến chuỗi cung
ứng toàn cầu và hiệu quả quản lý chuỗi cung ứng. Bài nghiên cứu cũng cho
thấy, trước đại dịch, các cơ 9 sở sản xuất, DN buộc phải đóng cửa, bên cạnh đó
là sự vắng mặt của người lao động dẫn đến sự sụt giảm trong hoạt động và mức
độ sản xuất. Các hoạt động hậu cần cho hàng hóa, dịch vụ cũng bị xáo trộn.. Từ
thực tiễn nghiên cứu, đề tài cũng đã đưa ra những con đường nghiên cứu tương
lai, những quan điểm mới của các nhà nghiên cứu về sự hồi phục của chuỗi cung
ứng toàn cầu hậu đại dịch.
5
3.2. Mục tiêu cụ thể
● Tìm hiểu và phân tích giá trị kinh tế, vị thế của ngành nông nghiệp đối
với nền kinh tế quốc dân.
● Tìm hiểu hoạt động sản xuất và tiêu thụ nông sản trước và trong đại dịch
qua thống kê sản lượng, kim ngạch.
● Xác định, phân tích các tác động của đại dịch Covid- 19 đến vấn đề tiêu
thụ nông sản.
● Đề xuất những giải pháp hữu hiệu nhằm giải quyết vấn đề.
5. Đối tượng, phạm vi, nội dung nghiên cứu, dự kiến các phương pháp
nghiên cứu
6
5.3. Nội dung nghiên cứu
5.3.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn về hoạt động sản xuất và tiêu thụ nông sản.
- Tổng quan về ngành nông nghiệp Việt Nam
- Hoạt động sản xuất nông sản
- Tiêu thụ nông sản: cung ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu
5.3.2. Thực trạng thị trường tiêu thụ nông sản dưới tác động của Covid-19.
Có thể thấy, Việt Nam là quốc gia có nhiều loại nông sản xuất khẩu chủ lực
có tính chất mùa vụ, dễ gặp khó khăn, áp lực tiêu thụ khi vào mùa vụ thu hoạch,
nhất là phải đối mặt với dịch Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp, khi mà
một số địa phương đang phải giãn cách xã hội do tái bùng phát dịch lần thứ tư.
Để hạn chế thiệt hại cho người sản xuất, rất cần một hệ thống bảo quản và
các nhà máy chế biến tại các địa phương, khu vực, trong khi đó, hệ thống
logistics kho lạnh phục vụ bảo quản nông sản ở nước ta còn hạn chế. Theo Bộ
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cả nước hiện có 48 kho lạnh làm dịch vụ
bảo quản nông thủy sản với công suất khoảng 700.000 palet và hàng nghìn kho
lạnh với tổng công suất bảo quản ước đạt 2 triệu tấn sản phẩm, chủ yếu phục vụ
xuất khẩu. Với số lượng kho lạnh hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu bảo quản
nông sản, thủy sản phục vụ nhu cầu bảo quản tươi và chế biến xuất khẩu, nhất là
khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Một trong những thách thức đang tồn tại, đó là dịch Covid-19 vẫn chưa
được kiểm soát ở nhiều thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam, khiến nhu cầu
nhiều mặt hàng nông sản chủ lực bị giảm sút. Trong khi đó, một số doanh
nghiệp xuất khẩu chưa kịp đổi mới, bổ sung các sản phẩm chế biến sâu, có thời
gian bảo quản lâu, giá cả phải chăng, phù hợp xu hướng tiêu dùng mới ở các
quốc gia có dịch.
Trên thực tế, thời gian qua, nhất là trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng
của dịch Covid-19, nhiều địa phương, đơn vị, cá nhân trên cả nước đã có hướng
đi mới trong sản xuất và tiêu thụ nông sản khi dịch bệnh đang tái bùng phát trở
lại. Bắt nhịp với xu hướng công nghệ 4.0, nông dân một số tỉnh từng bước thay
đổi tư duy trong sản xuất, thực hiện cách làm mới để tiệm cận với nền nông
nghiệp thông minh. Việc thay đổi này bước đầu giúp nông dân nâng cao năng
suất, tạo ra sản phẩm chất lượng, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu hiện nay,...
7
5.3.3. Đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất và tiêu thụ
nông sản.
- Chuyển đổi sản xuất nông nghiệp ứng phó với đại dịch: chuyển đổi cơ cấu
cây trồng, mùa vụ, tăng cường năng lực chế biến, liên kết tiêu thụ, bảo quản,...
góp phần hạn chế thiệt hại và bước đầu sống chung an toàn với dịch bệnh.
- Đẩy mạnh hoạt động kinh doanh các mặt hàng nông sản qua các sàn giao
dịch thương mại điện tử.
- Kiến nghị chính sách hỗ trợ nguồn nhân lực, cơ sở vật chất trong quá
trình sản xuất, chế biến,...
- Kiến nghị chính sách tín dụng cho doanh nghiệp: đặt trong bối cảnh đại
dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn trong việc duy trì chi
phí cố định, thanh toán các khoản nợ,... Vì vậy, kiến nghị chính sách tín dụng
cho doanh nghiệp sẽ giúp cho họ có thể chống đỡ phần nào gánh nặng về tài
chính.
Số
Nội dung các khoản chi Tổng kinh phí
TT
1 Công lao động trực tiếp tham gia thực hiện đề tài (chủ 5.000.000
8
5 Quản lý chung của cơ quan chủ trì 300.000
KẾT LUẬN
Nông sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta, nó
đem lại nguồn lợi nhuận cao, góp phần thúc đẩy giá trị kinh tế ngành và đóng góp
vào tổng kim ngạch xuất khẩu tại Việt Nam. Tuy nhiên, tác động của đại dịch
Covid-19 đã khiến cho thị trường tiêu thụ này trở nên lao đao trong một khoảng
thời gian. Từ vấn đề sản xuất và tiêu thụ nông sản chịu tác động trước đại dịch, ta
đã có sơ sở hơn để nhìn nhận ra những điểm mạnh, điểm yếu, rào cản và khó
khăn của các doanh nghiệp hoạt động trong thị trường này cũng như sự khó khăn
từ chính những chính sách phòng, chống dịch của Đảng, Nhà nước ta. Bài nghiên
cứu sau cùng đã tìm ra và phân tích những khía cạnh tồn tại trong ngành nông
nghiệp Việt Nam trước đại dịch. Đồng thời, bài nghiên cứu cũng đã đề xuất ra
những giải pháp nhằm hỗ trợ trong tầm nhìn gần và xa, trong việc hỗ trợ từ vốn,
cơ sở vật chất đến nhân lực, chuyên môn,... Đó chính là những hướng đi thích hợp
cho ngành nông nghiệp Việt Nam trong đại dịch và trong cả thời đại bình thường
mới.
9
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. https://vietnambiz.vn/tieu-thu-san-pham-product-consumption-la-gi-su-
can-thiet-va-y-nghia-20190831225400067.htm
2. https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C3%B4ng_s%E1%BA%A3n
3. https://snnptnt.thuathienhue.gov.vn/?gd=7&cn=85&tc=22662
4. http://consosukien.vn/nhung-tac-dong-cua-dai-dich-covid-19-doi-voi-
linh-vuc-nong-nghiep-va-tieu-thu-san-xuat-va-thuong-mai.htm
5. https://moit.gov.vn/phat-trien-ben-vung/san-xuat-va-tieu-dung-ben-
vung-de-thich-ung-voi-boi-canh-dich-covid-19.html
10