GRACE MISSION COLLEGE

Catiningan, Socorro, Oriental Mindoro

“At sinumang nagmamataas ay mabababa; at sinumang nagpapakababa ay mataas.”

Mateo 23:12

FILIPINO 9
QUARTER 1 (week 3-4)
Pangalan: Petsa:
Baitang: Marka:

Paksa: NOBELA
Panimula:
Magandang araw sa inyong lahat! Halina’t mag-aral muli upang sa gayon
ay madagdagan ang inyong kaalaman. Ngayong linggo pag-aaralan naman natin ang
tungkol sa nobela.
Ang tunguhin mo sa bahaging ito ng modyul ay malinang ang iyong
kabatiran at pagpapahalaga sa akdang pampanitikan ng Timog-Silangang Asya,
partikular na ang isang nobela mula sa Indonesia. Makikita mo rin ang koneksyon ng
akdang ito sa iyong sariling buhat bilang isang Asyano at sa lipunang Pilipino.

Layunin:
Masusuri ang mga pangyayari, at ang kaugnayan nito sa kasalukuyan sa
lipunang Asyano batay sa napakinggang akda.
Makapagpahayag ng sariling emosyon/ damdamin sa iba’t-ibang paraan at
pahayag.
Nakasusulat ng isang sanaysay tungkol sa kung papaano maging isang
mabuting pinuno.

PANIMULANG PAGTATAYA
Sagutin ang mga sumusunod na tanong.
1. Handa mo bang pagbayaran ang pagkakasalang di mo naman sinasadyang
ginawa? Pangatwiranan.
2. Ano ang kahalagahan ng pagpapatawad sa sinumang ninais makagawa ng
kapahamakan?
3. Ano ang iyong gagawin kung ikaw at ang iyong pamilya ay biktima ng matinding
kahirapan?
 TANDAAN

Ang nobela isang

makabagong uri ng
panitikan na umusbong
mula sa mga naunang
genre ng tula at drama.
Ang salitang nobela ay
mula sa salitang
Pranses na “novella” o
bago. Kinakatawan nito
ang kabaguhang
nililikha sa mga uri ng
panitikang binabasa na
noon pa man. Ilan sa
mga
GAWAIN 1: makabagong
BASAHIN AT UNAWAIN
dinala nito ay ang
pagsandig Basahin ang bahagi
sa prosa sa ng nobela mula sa Indonesia na Takipsilim sa Djakarta.
halip na Isinalin
sa sa tulaFilipino
sa ni Aurora E. Batnag. Basahin ang akda at sagutin ang mga
inihandang
pagsasalaysay, tanong.
ang
paglikha ng sari-saring
tinig sa halip na isahan
(ang
Sagutinpunto
angde mgabista na
sumusuonod na tanong.
nagkukuwento, ang
mga1. Ano-anong
karakter), paglalarawan
at ang iyong maibibigay sa mag-asawang Raden Kaslan
pagpukaw at Fatima? sa
2. Ano ang gagawin
mambabasa sa ng mag-asawa sa lugar na iyon? Magbigay ng mga patunay.
3. Ano ang katayuan
pamamagitan ng sa buhay ni Pak Idjo?
4. Ano
makatotohanang ang madalas gawin ni Pak Idjo habang sakay sa kaniyang kalesa?
5. Ano ang nangyari sa napakagarang sasakyan ni Raden Kaslan?
paglalahad.
6. Paano pinakitunguhan ni Raden Kaslan si Pak Idjo sa pagkakataong ito?
7. Bakit Ang
kagyatnobela
na inamin ni Pak Idjo ang kasalanang nagawa?
ay 8. nagsasalaysay
Paano binigyang ng kalutasan ng pulis ang pangyayari?
isang 9. Ano ang mahabang
damdamin ang namayani sa iyo pagkatapos mabasa ang nobela?
proseso ng pagkamulat
10. Nadama mo ba ang iyong koneksyon sa mga pangyayari bilang isang Asyano?
at pagkahubog
Patunayan. ng mga
tauhan. Ito ang
pangunahing dahilan
kung bakit ang nobela
ay yugto-yugto,
mahaba, at nahahati sa
mga kabanata.
GAWAIN 2:PAGKILALA SA MGA TAUHAN
Palutangin ang mga katangian ng mga pangunahing tauhan sa binasang akda yamang
malaki ang kanilang papel na ginagampanan sa daloy ng mga pangyayari. Gayundin,
isulat ang mga detalyeng magpapatibay sa mga babanggiting katangian.

RADEN KASLAN

PAK IDJO

GAWAIN 3: Pag-unawa sa Banghay ng Nobela

Sagutin mo ang iba’t ibang gawing susukat sa antas ng iyong pag-unawa sa nobelang
Takipsilim sa Djakarta.
A. Isulat sa nakalaang patlang ang titik:
A – kapag ang unang pahayag ay tama samantalang mali ang ikalawa
B – kapag ang ikalawang pahayag ay tama samantalang mali ang una
C – kung ang dalawang pahayag ay tama
D – kung ang dalawang pahayag ay mali

1. *Nagana pang pangyayari sa harap ng isang kilalang pagamutan.

*Dapithapon nang maganap ang isang aksidente.
2. *Ubod ng yaman ang mag-asawang Raden at Fatima.
 *Kaaya-aya at maaliwalas ang kapaligiran nang hapong iyon.
3. *Pumarada ang pulang-pulang Cadillac na ang dalawang gulong sa kanan ay
nakasampa sa aspaltong gilid ng kalsada.
*Naupo ang magkasintahan sa harap ng hardin ng pagamutan.
4. *Isang lumang kalesa na walang sakay ang dumaan sa harap ng restawran.
*Nakatutulog lamang ang kutsero sa tuwing pinatitigil nang matagal ng pulis-trapiko.
5. *Nagulat ang kabayo sa biglang pagtawid ng isang bata kaya ito nadapa.
*Nang madapa ang kabayo, tumama ang kalesa sa napakagarang Cadillac.
6. *Minura ni Raden si Pak Idjo nang makitang nasira ang kaniyang mamahaling
cadillac.
*Binalewala lamang ni Pak Idjo ang nangyari sapagkat di naman niya ito sinasadya.
7. *Hinuli ng pulis si Pak Idjo at dinala sa himpilan ng pulisya upang doon
magpaliwanag kasama si Raden.
*Handang pagbayaran ni Pak Idjo ang kasalanang nagawa subalit wala siyang
kakayahang gawin ito.
8. *Ayon kay Pak Idjo, maysakit siya kaya nangyari ang aksidente.
*Dahil saglit, minura din ni Fatima si Pak Idjo.
9. *Dahil sa kaguluhang nangyari, nagunita ni Pak Idjo ang kaniyang nayon.
*Naalala ni Pak Idjo ang mga tulisan na naging dahilan ng pagtatago niya sa lungsod.
10. *Di naglaon, kinampihan din ng mga pilis si Pak Idjo.
*Walang nagawa ang mag-asawang Raden at Fatima kundi tanggapin ang
pangyayari.

B. Ayusin ang mga pangyayari ayon sa tamang pagkakasunod-sunod sa pamamagitan

ng paglalagay ng bilang sa patlang. Bilang 1 para sa unang pangyayari hanggang sa
bilang 5 para sa huling pangyayari.

1. ___Nadapa ang kabayo.

___Biglang tumalon ang aso at malakas na tumahol.
___Tumama ang nakausling bakal sa bunganga ng kalesa sa bintana ng sasakyan
kaya ito nabasag.
 ___Nagulat nang husto ang kabayo.
___Ang poste ng kalesa ay tumama sa pulang Cadillac kaya nasira ang pintura nito.

2. ___Nagulat si Raden Kaslan at Fatima sa ingay ng banggaan.

___Sumugod si Raden Kaslan sa kalye.
___Sinigawan ni Raden Kaslan si Pak Idjo.
___Nang makitang nasira ang pintura ng kaniyang Cadillac, galit nag alit si Raden
Kaslan.
___Biglang tumayo si Raden Kaslan.

Ang pang-abay ay isang salita na naglalarawan sa isang pandiwa, pang-uri, o

sa kapwa nito pang -abay.
Halimbawa: Dahan-dahan siyang pumanhik sa hagdan. (pandiwa)
Ang manggang tinda ni Ana ay masyadong maasim. (pang-uri)

Pang-unawa sa Pang-abay na Pamanahon

 Uri ng pang-abay na nagsasaad kung kalian ginanap, o gaganapin ang kilos na isinasaad
ng pandiwa sa pangungusap.

Mga halimbawa: kahapon, kanina, bukas, sa susunod na buwan, tuwing Martes at marami
pang iba.

*Tuwing pasko ay nagtitipon silang mag-anak.

*Umpisa bukas ay dito ka na manunuluyan.

GAWAIN 4:PAGBUO NG MGA PANGUNGUSAP

Bumuo ng tigtatlong pangungusap hinggil sa salitang “kasalanan” at “pagpapatawad”.
Bilugan ang lahat ng salitang nagsasaad ng pang-abay na pamanahon.
KASALANAN
1.
2.
3.
PAGPAPATAWAD
1.
2.
3.

PERFORMANCE TASK
Magkakaroon ng isang tagisan sa pagsulat ang inyong barangay. Layunin nito na
mamulat sa katutuhanan ang mga politiko sa pagkakaroon ng pantay-pantay na
pagtingin sa mga mamamayan. Bilang isa sa mga kalahok, ikaw ay inatasan na
sumulat ng isang sanaysay na maktutulong upang mabawasan ang puwang sa pagitan
ng mahihirap at mayayaman. Isipin mong ikaw ay isang kongresista, at ikaw ay
magtatalaga ng isang panukalang batas upang maisakatuparan ang nasabing
layunin.Gamitin ang pang-abay na pamanahon sa mga pangungusap. Ang iyong
isinulat ay babasahin at bibigyang puna ng piling kawani ng gobyerno gamit ang
pamantayan sa ibaba.

Kategorya Higit na Nakamit Bahagyang Hindi Walang Isk

Inaasahan ang Nakamit nakamit napatunay or
(5) Inaasahan ang Ang an
(4) Inaasahan Inaasah (1)
(3) an
(2)
Introduksy Nakapanghihi Nakalahad Nakalahad Hindi Hindi
on kayat ang sa sa malinaw nakita sa
introduksyon. introduksyo introduksyo ang ginawang
Malinaw na n ang n ang introduk sanaysay
nakalahad pangunahin pangunahin syon at
ang g g paksa ang
pangunahing Paksa subalit panguna
paksa gayundin hindisapat hing
gayundin ang ang ang paksa.
panglahat na panglahat pagpapaliw Hindi rin
 pagtanaw ukol na anag ukol nakalah
dito. pagtanaw dito. ad ang
ukol dito panlahat
na
pagpapa
liwanag
dito
Diskusyon Makabuluhan Bawat tala May Hindi
ang bawat tala ay may kakulangan nadebel
dahil sa husay sapat na sa detalye op ang
na detalye mga
pagpapaliwan panguna
ag at hing
pagtalakay ideya
tungkol sa
paksa
Organisas Lohikal at Naipakita Lohikal ang Walang
yon ng mahusay ang ang pagkakaayo patunay
Ideya pagkakasunod debelopme s ng mga na
-sunod ng nt ng mga talata organisa
mga ideya; talata subalit ang do ang
Gumamit din subalit hindi mga ideya pagkaka
ng mga makinis ang ay hindi lahad ng
transisyunal pagkakalah ganap na sanaysa
na pantulong ad nadebelop y
tungo sa
kalinawan ng
mga ideya
Konklusyo Nakapanghah Naipapakita Hindi ganap May
n amon ang ang na naipakita kakulan
kongklusyon pangkalaha ang gan at
at naipapakita tang pangkalahat walang
ang palagay o ang palagay pokus
pangkalahata pasya o pasya ang
ng palagay o tungkol sa tungkol sa konklusy
paksa batay paksa paksa batay on
sa katibayan batay sa sa mga
at ng mga mga katibayan at
katwirang katibayan mga
inisa-isa sa at mga katwirang
bahaging katwirang inisa-isa sa
gitna inisa-isa sa bahaging
bahaging gitna
gitna
Mekaniks Walang Halos Maraming Napakar
pagkakamali walang pagkakamal ami at
 sa mga pagkakama i sa mga nakagug
bantas, li sa mga bantas, ulo ang
kapitalisasyon bantas, kapitalisasy pagkaka
at kapitalisasy on at mali sa
pagbabaybay on at pagbabayba mga
pagbabayb y bantas,
ay kapitalis
asyon at
pagbaba
ybay
Gamit Walang Halos Maraming Napakar
pagkakamali walang pagkakamal ami at
sa estruktura pagkakama i sa nakagug
ng mga li sa estruktura ulo ang
pangungusap estruktura ng mga pagkaka
at gamit ng ng mga pangungusa mali sa
mga salita pangungus p at gamit estruktur
ap at gamit ng mga a ng
ng mga salita mga
salita pangung
usap at
gamit ng
mga
salita
KABUUA
N

PAHULING PAGTATAYA
A.) Isulat ang tamang sagot sa patlang.
___________________1. Ito ay salitang Pranses na nangangahulugang “bago”.
___________________2. Uri ng pang-abay na nagsasaad kung kailan ginanap o
gaganapin ang kilos na isinasaad ng pandiwa sa pangungusap.
___________________3. Isang makabagong uri ng panitikan na umusbong mula sa
mga naunang genre ng tula at drama.
___________________4. Ito ay salitang naglalarawan sa isang pandiwa, pang-uri, o sa
kapwa nito pang -abay.
___________________5. Siya ang nagsalin sa Filipino ng nobelang Takipsilim sa
Djakarta.
B.) Nararapat bang bigyan ng kapatawaran ang taong nakagawa ng di sinasadyang
kasalanan?

Bb. Kay Cee C. Cueto 0966-479-0626. Kay Cee C. Cueto

(Guro sa Filipino) Contact # FB Acct.
SUSI SA PAGWAWASTO
Panghuling Pagtataya
1. novella
2. Pang-abay na Pamanahon
3. Nobela
4. Pang-abay
5. Aurora E. Batnag

References:
http://www.slideshare.net/aldacostinmontecianio/pangabay-na-pamanahon-
53669081
*BAYBAYIN
Paglalayag sa Wika at Panitikan
Batayan at Sanayang Aklat sa Filipino 9

*Open High School Program

Learning Anytime Anywhere
Modyul sa Baitang 9- Filipino
Unang Markahan

Inihanda ni: Iwinasto ni:

KAY CEE C. CUETO BABYLYN M. MENDOZA
(Guro sa Filipino) Principal