HƯỚNG DẪN AN TOÀN www.bsr.com.

vn

THỦY NGÂN (Mercury)

Năng lượng Việt Nam ISO 9001; ISO 14001; OHSAS 18001; ISO/IEC 17025
Nội dung
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Mục tiêu khóa học

Cấu tạo và tính chất của Thuỷ ngân

Ảnh hưởng của Thuỷ ngân đến sức khoẻ

Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân

Sử dụng PTBVCN khi làm việc với Thuỷ ngân

Thu gom tràn đổ Thuỷ ngân

Một số lưu ý
Năng lượng Việt Nam
2
Mục tiêu khóa học
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Nắm rõ đặc tính, mối nguy và biện pháp

kiểm soát nhằm ngăn chặn sự tiếp xúc trực
tiếp với Thủy ngân và giảm thiểu những tác
động xấu đến sức khỏe người lao động khi
tiếp xúc với Thủy ngân.

Năng lượng Việt Nam

3
 Cấu tạo và tính chất của Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Thuỷ ngân là kim loại tồn tại dưới dạng lỏng ở nhiệt độ thường;

Màu sắc: Ánh bạc

Trạng thái vật
Chất lỏng
chất:
Mùi vị: Không mùi, không vị
Nhiệt độ nóng
-38,83 °C
chảy:
Nhiệt độ sôi: 356,73 °C
Tỉ trọng: 13,55 (nước =1)
Độ hòa tan: Không tan trong nước
Tính chất hóa Phản ứng với chất oxy
học: hóa, kim loại
Năng lượng Việt Nam
4
 Cấu tạo và tính chất của Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

▪ Thuỷ ngân có nhiệt độ bay hơi thấp nên nó rất dễ bay hơi ở
nhiệt độ phòng. Hơi của thuỷ ngân không màu, không mùi,
rất độc.
▪ Thuỷ ngân là một chất lỏng
linh động nên nếu sơ ý thuỷ
ngân dễ đổ ra sàn, khu vực
làm việc. Khi đó các hạt thuỷ
ngân hình cầu rất nhỏ có thể
tản ra khắp bề mặt khu vực
và lọt vào các khe, kẻ nhỏ,
rất khó thu gom.

Năng lượng Việt Nam

5
 Cấu tạo và tính chất của Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Thuỷ ngân tồn tại dưới hai họ:

▪ Họ thuỷ ngân vô cơ, gồm 03 dạng khác
nhau:
+ Hg nguyên tố, dưới dạng lỏng;
+ Hg nguyên tố, dưới dạng hơi;
+ Hợp chất thuỷ ngân vô cơ (HgCl,
HgS…)
▪ Họ thuỷ ngân hữu cơ (CH3Hg+, (CH3
)2Hg…
▪ Các dạng tồn tại của Hg có độc tính khác
nhau.
Năng lượng Việt Nam
6
Độc tính của thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

▪ Thuỷ ngân nguyên tố dạng lỏng: ít độc, được hấp thụ rất
ít vào cơ thể;
▪ Thuỷ ngân nguyên tố dạng hơi: hơi các hợp chất và
muối của Thuỷ ngân là rất độc;
▪ Các hợp chất vô cơ ít độc hơn các hợp chất hữu cơ của
Thuỷ ngân.

Năng lượng Việt Nam

7
Ảnh hưởng của Thuỷ ngân đến sức khoẻ
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Các đường xâm nhiễm Hg vào cơ thể

Thủy ngân
Gây độc
Hô hấp Tiêu hóa
Da Tích lũy
Các cơ quan
gan, thận, hệ
Con thần kinh… Bài tiết
người

Tế bào chất

Màng tế bào
Năng lượng Việt Nam
8
Ảnh hưởng của Thuỷ ngân đến sức khoẻ
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Cơ chế gây độc:

▪ Hơi Hg được hít vào phổi, qua màng phế nang vào máu
đến não Phá huỷ hệ thần kinh trung ương;
▪ Ion Hg2+ và Hg hữu cơ có thể liên kết với những phân tử
tạo nên tế bào sống (axit nucleic, protein…)
+ Làm biến đổi cấu trúc và ức chế hoạt tính sinh học của
chúng;
+ Ngăn cản sự vận chuyển đường qua màng tế bào, làm
tăng chuyển dịch kali đến màng tế bào làm thiếu hụt
năng lượng trong tế bào não và những rối loạn trong việc
truyền kích thích thần kinh.

Năng lượng Việt Nam

9
Ảnh hưởng của Thuỷ ngân đến sức khoẻ
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Nhiễm độc cấp tính:

▪ Nhức đầu, chóng mặt, mệt mỏi;
▪ Ho, khó thở, đau thắt ngực, rét run;
▪ Miệng có vị kim loại, tiết nhiều nước bọt;
▪ Trường hợp nặng gây tử vong.

Năng lượng Việt Nam

10
Ảnh hưởng của Thuỷ ngân đến sức khoẻ
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Nhiễm độc mãn tính:

▪ Sút cân, da mặt nhợt nhạt, đau khoang miệng;
▪ Dễ bị xúc động, cáu gắt;
▪ Ảo giác;

▪ Rối loạn hành vi;

▪ Gây ra các tổn thương não,
gan và thận
▪ Có thể gây vô sinh, khuyết tật
đối với thai nhi;
▪ Gây tử vong.
Năng lượng Việt Nam
11
Giới hạn tiếp xúc với Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Giới hạn tiếp xúc (mg/m3)

Phân loại TWA STEL Ceiling IDLH
Thuỷ ngân nguyên tố 0,02 0,04 0,1 10
Hợp chất thuỷ ngân vô cơ 0,02 0,04 - -
Hợp chất thuỷ ngân hữu cơ 0,01 0,03 - -

TWA: Có thể làm việc liên tục trong 08 giờ/ngày.

Có thể làm việc trong 15 phút nhưng không quá 04
STEL:
lần/ngày.
Giới hạn ngưỡng không được phép vượt qua bất cứ
Ceiling:
khi nào.
Ngưỡng có thể gây ra tử vong hoặc nguy hiểm ngay
IDLH:Năng lượng Việt Nam
lập tức. 12
Quá trình chuyển hoá của thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Năng lượng Việt Nam

13
Sự tích luỹ của thuỷ ngân trong chuỗi thức ăn
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Năng lượng Việt Nam

14
Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

▪ Hg có áp suất hơi cao ở nhiệt độ thường;

▪ Hg nguyên tố có thể được sinh ra từ quá
trình xử lý bằng hydro hoặc xúc tác
reforming dòng nguyên liệu có chứa hợp
chất hữu cơ của Hg.

Hg nguyên tố có thể tìm thấy trong các

phân đoạn xử lý khí, Naphtha và Gasoline

Năng lượng Việt Nam

15
Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

http://www.uop.com/refinery-adsorbent-locations-for-contaminant-removal/

Năng lượng Việt Nam

16
Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Phân xưởng 011

E-1111 Main fractionator condenser
E-1118A/B Stabilizer feed/bottom exchanger
E-1122 Stabilizer condenser
E-1126 Full range Naphtha air cooler
E-1127 Full range Naphtha water cooler.
D-1103 Main fractionator accumulator drum
D-1104 Stabilizer accumulator drum
T-1107 Naphtha Stabilizer

Năng lượng Việt Nam

17
 Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Phân xưởng 012

Combined feed Naphtha splitter overhead
E-1201E-H
exchanger E-1213 cooler

E-1202A-B Product condenser D-1203 Separator

Stripper feed-Nap SP
E-1206 bottoms exchanger D-1209 Stripper receiver
Stripper feed-bottoms
E-1207A-B exchanger D-1210 Naphtha splitter receiver
Naphtha splitter
E-1208 bottoms cooler T-1201 Stripper

E-1209 Stripper condenser T-1202 Naphtha splitter

Stripper trim
E-1210 condenser C-1201A-C Recycle gas compressor
Naphtha splitter
E-1212A-C
Năng lượng Việtcondenser
Nam C-1202
18
Makeup gas compressor
Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Phân xưởng 023

E-2306 Cold combined feed exchanger

E-2307 Hot combined feed exchanger
E-2310 Stabilizer condenser
E-2311 Stabilizer trim condenser
D-2303 Stabilizer receiver
T-2301 Stabilizer

Năng lượng Việt Nam

19
Thiết bị có thể tồn tại Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Phân xưởng 015

E-1554A-D Stripper condensers
E-1555 Stripper preheater
E-1559 Gasoline cooler
E-1558 Gasoline air cooler
E-1561 Debutanizer condenser
E-1562 LPG cooler
D-1553 HP Separator drum
D-1554 Debutanizer reflux drum
T-1551 Primary absorber
T-1554 Debutanizer

Năng lượng Việt Nam

20
Sử dụng PTBVCN khi làm việc với Hg
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Kính chống hoá chất Mặt nạ phòng độc

Găng tay nitrile phin lọc hơi thuỷ ngân

Ủng chống hoá chất

Quần áo chống hoá chất

Năng lượng Việt Nam

Máy dò hơi thuỷ ngân
21
Thu gom Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

Dụng cụ thu gom

▪ Thùng chứa bằng vật liệu PE hoặc phuy sắt có nắp
đậy;
▪ Túi nhựa PE; Lọ thuỷ tinh;
▪ Bộ ứng cứu nhanh tràn đổ thuỷ ngân;
▪ Gối thấm hoá chất;
▪ Chổi mềm, ki hốt rác;
▪ Bơm hút chân không bằng tay;
▪ Vật liệu hấp thụ/thấm hóa chất (MSP: trộn theo tỷ
lệ 8g sodium thiosunfat + 15 ETDA); bột lưu
huỳnh.
Năng lượng Việt Nam
22
Thu gom Thuỷ ngân
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn
▪ Dùng gối thấm hoá chất ngăn không cho thuỷ
ngân chảy vào cống rãnh, mương thoát
nước;
▪ Dùng chổi mềm hoặc giấy bìa cứng để thu
gom những giọt thuỷ ngân có thể nhìn thấy;
▪ Sử dụng vật liệu hấp thụ thuỷ ngân để thấm
hút thuỷ ngân còn rơi vãi;

▪ Thu gom cho vào thiết bị chứa thích hợp, đậy kín
nắp;
▪ Dán nhãn cảnh báo: Nguy hiểm-Thuỷ ngân;
▪ Xử lý như chất thải nguy hại theo quy trình quản
lý chất thải của BSR
Năng lượng Việt Nam
23
Một số lưu ý
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

▪ Cô lập các nguồn nhiệt tại khu vực có thuỷ

ngân;
▪ Không đeo đồ trang sức bằng kim loại tại nơi
làm việc có thuỷ ngân;
▪ Động tác thu gom nhẹ nhàng, tránh để thuỷ
ngân phân chia thành các hạt nhỏ;
▪ Không được đổ thuỷ ngân xuống mương
thoát nước;
▪ Tránh lưu trữ ở nơi có nhiệt độ cao và các
chất không tương thích (acetylen, kim loại,
chất oxy hoá mạnh…);

Năng lượng Việt Nam

24
Một số lưu ý
www.bsr.com.vn
www.bsr.com.vn

▪ Người trợ giúp sơ cấp cứu KHÔNG được

dùng miệng để hà hơi thổi ngạt cho nạn
nhân;
▪ Vệ sinh cá nhân sạch sẽ sau khi hoàn
thành công việc;
▪ Tự kiểm tra, theo dõi tình trạng sức khoẻ
của bản thân;
▪ Vứt bỏ các PTBVCN, dụng cụ bị nhiễm
Thuỷ ngân đúng nơi quy định.

Năng lượng Việt Nam

25
 CÔNG TY LỌC HÓA DẦU BÌNH SƠN
208 Hùng Vương, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi
Điện thoại: (84-55) 3825.825 Điện thoại: (84-55) 3825.826
www.bsr.com.vn

BSR

Cảm ơn!

ISO 9001; ISO 14001; OHSAS 18001; ISO/IEC 17025