1

Reviewer for kum at pan

Konseptong pangwika

Unang wika -L1

Ito ang wikang kinagisan mula sa pag silang at unang itinuro sa isang Tao

 Katutubong wika

 Mother tongue

 Arterial na wika

Pangalawang wika -L2

ito ang exposure sa ibang pang wika mula sa telesbisyon o sa iba pang tao tulad ng taga pag alaga,mga

kalaro,mga kaklase,guro at iba pa

Ikatlong wika -L3

Ito ang wika na gugustohin mong matutunan at gagamitin mo sa pakikisalamoha sa ibang tao gayundin ang

mga lugar na na napupuntahan

Monolingguwalismo

Iisnag wika lamang ang ipinatutupad sa isang bansa

Halimbawa: england pransya korea hapon at iba pa

Bilingguwalismo

Paggamit o pagkontrol ng tao sa dalawang wika na tila ba ang dalawang ito ay kanyang katutubong

wika

Multilingualismo

Maraming wika ang umiiral sa isang bansa -L3

4 p’s

Pagsasalita

Pagsusulat

Pakikinig

Pagbasa
2

Barayti ng Wika

Homogeneous-isang wika | patay na wika

Heterogeneous -marami | buhay na wika

Dayalek-barayti ng wika ginagamit ng isang pangkat ng tao

Layolek-ito ay ang pag sasalita ng pangkat na mayroun saliring mapaparaan ng pag sasalita ang

bawat isa

Sosyolek-naka batay ito sa batayan o antas panlipunan/dimensyong sosyal ng mga taong gumagamit

ng wika | social language

 Coño-conotic/conyospeak

 Jejemon-jejespeak

 Jargon- natatanging bukabularyo ng patikular na pangkat na

makakapagpapakilala sa kanilang trabaho o Gawain

 Gaylinggo-

Etnolek-mula sa mga etnolongguwistikong grupo

Registrar-

Pidgin at Creole- pidgin umuusbong na bagong wika | magkaibang unag wika creol naboung wika |

make shift language

Gamit na Wika

Instrumental- tumutugon sa pa ngangailangan ng tao gaya ng pakikipqg ugnayan sa iba

 Pagpapahayag/panghihikayat

 Pakikiusal

 Pag munungkahi

Regulatoryo-kumokontrol o gumagabay sankilos at aral aral ng iba | pag bibigay ng panuto

Interakayunal-pakikipag ugnayan

Personal-pag papahayag ng sariling damdamin/emosyun (emotive)

Huristiko-pag hiningi ng impormasyun

Impormatibo-nakatuon sabpag bibigay ng impormasyon

Imahinatibo-pagpapalawak nga imahinasyun

Semlotics-pag aaral ng simbolo at gamit na wika

Immert-tunog

Donaghy-kahulogan

Ama ng wikang pambasa- Manuel Queson

Ama ng balarilang pilipino-Lope K. Santos

Hapones-gintong panahon ng panitikang/wikang tagalog

3

Teory ng Pinagmulan ng Wika

1. Tore ng babel – foolusyon

2. A. ding-dong – kalikasan

B. pooh-pooh – masidling damdamin

C. bow-wow – hayop

D. ta-ta – kumpas ng kamay at sinasabyan ng dila

E. yo-he-ho – pag sama sama ng mag ka trabaho

Panahun ng Katutubo

Pangdarayuhan

Negreto-unang nanirahan sanpilipinas

Malay-polenesio unang salita

Taong tabon-mga taong naniharan sa kweba

Palawan-naka malaki/largest province

Aklan-oldest province

Cebu-oldest city

Panahun ng Espanol

-kristyanismo

-bakbarika,di sibilasado at pagano

-lahat nag intitusyon ay sakop ng simbahn

-300 taon sinakop ang pilipinas

-gob.tello tinuroan nya ang mga indio nga espanol

-carlos l at felipe II-bilingguwal (katutubo at Espanol)

Doktrina christiana- unang libro nailimbag sa pilipinas na nag lalaman ng aral hy carlos I

-naral nga enpanyol ang katutubo upang matutunng kristiyanismo

Peninsulares- Spanish born in Philippines

Insulares- spanish born in spain

Mertizo- banyaga
4

Panahon ng rebolusyong pilipino

Illustrados-may mga kasa sa buhay

KKK (kataastaae,kakalanggalangan,katipunan ng mga anak ng bayan) Andres Bonifacio-tqgalog

3 munity (3 paring martyrs) GOMBURZA (Mariano Gomez,Jose Burgos,Jacinto Tamora)

-Konstitusyon ng biak na bato

-1899 ginawang opisyal ang tagalog

Unang republika – Emilio Aguinaldo

Pangawalang republika- Jose Laurel

Panaho ng Amerikano

-sunadalo(guro)

-theamosites(formal teacher)

-sundalo ang naging teacher nga mga amerikano pag dating dito

-almirante dewey

-wikang ingles (wikang panturo)

-wikang tagalog ang pantulog sa pag aaral

-edukasyon (ang pakay ng mga amerikano)

-batas blg. 74 noong marso 21, 1901(itinatag ang wikag ingles)

-3R (reading, writing, arithmetic)

ESC (EDUCATION SURVEY COMMISSION)- DR.. Paul moriroe

Lope K. Santos-wika ng bambansa – ama ng barilang pilipino

Batas komowelt blg. 184

-SWP (surian ng wikang pambansa)

-Tinatag ni Pangulong Manuel L. Qeuzon

-Pinatawag ng batas ang SWP- GUMAWA NG GRUPO PARA SA WIKA

Batas Komowelt blg. 134

-para pag talaga na ang tagalog ang gagawing wika

Japan-gintong panahon ng wika at panitikan

Filipino-wika ang gamit ng lahay

-ayaw ng hapon ang wikang ingles

-takot sila na baka ma lapsan nating ang kanilanh wika kaya hindi tayo tinuroan ng kanilang wika

Pang wika–notable people (malaking ambag)-Carlos Ronquilo, Lope K. Santos, N. Sevilla at G.E

Tolen tino
5

Hulyo 4, 1946-freedom(1st independence day)

P. Diosdado Makapagal – june 12

Batas komowelt blg. 570

-tagalog at ingles ay opisyal na wika

Panahon

Katutubo

Spanyol

Amerikano

Kasulukoyan