МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК И ЛИТЕРАТУРА

2022 година

Забелешка:

- Одговорите на прашањата од отворен тип се прифаќаат како точни ако се со приближна формулација како дадената во упатството за
оценување, а ќе се вреднуваат со 0 поени ако се во комбинација на точен и неточен одговор.

- Вреднувањето на одговорите во способноста пишување ќе се оценуваат според посебна листа на критериуми за оценување која се
прецизира за секоја испитна сесија.

- Одговорите на задачите кои се напишани со молив, со пенкало кое не пишува сино и/или со печатни букви, се вреднуваат со 0 поени.

ЛИТЕРАТУРА
Број на испитна задача Број на цел Појаснување со точни одговори Барања Поени
во тест книшката која се
проверува

1. „Созвучја“ од Шарл 1, 4, 5, 9. 1.1. хетерострофична; 8 Вкупно 8

Бодлер поени,
1.2. бои, мириси и звуци;
по 1 поен за
1.3. сонет; секое
прашање.
1.4. синестезија;

1.5. како детска кожа, благи како обоа, зелени како поле / благи,
богати, расипани;

1.6. (естетика на) грдото/ убавина во (на) грдото;

1.7. Цвеќиња на злото;

1.8. симболизам/ модернизам.

2. Извадок од драмата 1, 4, 5, 9. 2.1. А. забранетата љубов меѓу богато момче и сиромашна девојка; 6 Вкупно 6
„Чорбаџи Теодос“ од поени,
2.2. Б. социјалниот статус;

1
Васил Иљоски 2.3. А. педантен и прецизен човек; по 1 поен за
секое
2.4. Б. три чина;
прашање.
2.5. В. македонска литература меѓу двете светски војни;
2.6. А. битова драма.

3. „Пиреј“ од Петре 1, 5, 7. 3.1. Породувањето/ раѓањето на детето (последното дете/ Роден); 8 Вкупно 8
М.Андреевски поени,
3.2. За војната/ борбата/ настани од фронтот;
3.3. Јатрви/ мажени се за двајца браќа; по 1 поен за
секое
3.4. дека починал Јон/ умрел Јон / смртта на Јон;
прашање.
3.5. Алкохолизам/ пиење/ се пијанчел/ бил пијаница/ алкохоличар;
3.6. Издржливоста/ опстојувањето/ истрајноста/ дека ништо не може
да го уништи македонскиот народ/ неуништливоста на македонскиот
народ;
3.7. Дијалектизми/ дијалектни зборови/ зборови од народниот говор
(дијалект);
3.8. Првата светска војна.

2
 КНИЖЕВНА АНАЛИЗА
1, 5, 7. 4. Б. тага; 6 Вкупно 6
поени,
5. Б. настанокот на светот;
по 1 поен за
6. Г. хипербола;
секое
7. В. античката литература; прашање.

8. A. патопис;

9. Б. време, дејство и место;

ЈАЗИК

10. Г. броеви; 21 Вкупно 21

поени, за
11. В. врв;
секое
12. Б. Неколку зборои за македонцкиот литературен јазик; прашање по 1
поен
13. Г. пиктографско писмо;

14. В. 7 јуни 1945 година;

15. Б. владика;

16. В. збирни именки;

17. Г. оној, онаа, она, оние;

18. прилошка определба за време;

19. А – група;

20. административен стил;

21. описна/ квалитативна;

22. свати (сфати);

3
 23. Блаже Конески;

24. Во Нова Македонија прочитав дека претставата на Драмскиот театар ќе

се одржи во манастирот Свети Наум.

25. предлози/ неменливи зборови;

26. иако/ макар што/ и покрај тоа што/ и покрај сѐ што;

27. итн. т.н.

28. модални зборови;

29. илјада триста и четири;

30. хомоними;

ЧИТАЊЕ
Број на испитна Број на цел Појаснување со точни одговори Барања Поени
задача во тест која се
книшката проверува

31 „Гинисова книга 1, 2, 5, 7. 31.1. Б. 60 8 Вкупно 8

на рекорди“ поени,
31.2. А. највисоките згради на светот, најстарите
по 1 поен
чевли и луѓе на светот; за секое
прашање.
31.3. А. „Аватар“-првиот тридимензионален филм;

31.4. Б. Бурџ Калифа;

31.5. Г. дебатирајќи за тоа која е најбрзата птица на светот;

31.6. В. Џеси Овенс;

31.7. В. поради ноктите кои ги растела 30 години;

31.8. А. Мајкл Џексон;

4
 3 32.1. Левата хемисфера е одговорна за линеарното, вертикалното 10 Вкупно 10
32 „Како и логичното размислување. поени,
креативноста нè 1, 2, 5, 7.
направи луѓе“ 32.2. Со јазикот, логиката и симболите. по 1 поен
за секое
32.3. Управува со емоциите, интуицијата и просторните функции. прашање.
32.4. Одговорна е за неконвенционалното, несистематизирано и
неструктурирано однесување.

32.5. Со флексибилност на мислење и однесување,

неконвенционалност на ставови, склоност кон предизвици и
ризици.

32.6. Финансиските награди и непаричните награди.

32.7. Пофалбата, признанието и унапредувањето.

32.8. Неверувањето во сопствената креативност.

32.9. метод на фокусни групи;анализа на пронаоѓачки

проблеми,бреинсторминг,слободна асоцијација, Гордонов метод;

32.10. „Работењето е сериозна работа- тука нема простор за

шеги.“

ПИШУВАЊЕ
33. Се пишува -Не се одземаат поени ако текстот има: 300-550 збора барање 1
текст на тема 6 -Се одзема 1 поен од критериум композиција ако текстот има:
290 - 299 збора или 551 - 560 збора Вкупно 13 поени
-Текстот не се прегледува доколку има помалку од 290 збора,
односно повеќе од 560
- Во вкупниот број на зборови не се бројат зборовите од насловот.
- Датумите се бројат по еден збор за ден, месец, година.
(пример – 16. 6. 2010 има 3 збора)

Тема 1 - Тема 1: Приватниот живот на социјалните мрежи

станува јавен

5
 Конкретни насоки за пишување на слободната тема:
- Прочитај ја темата и добро размисли што треба да содржи
текстот.
- Пишувај што за тебе претставува приватен, личен живот, која е
границата меѓу приватното и јавното.
- Објасни што, како и зошто луѓето споделуваат од приватниот
живот (фотографии, видеа, чувства, работно место и сл.) на
социјалните мрежи.
- Објасни дали тоа има позитивни или негативни последици, кој е
засегнат од тоа и др.
- Заземи сопствен став за поставената тема, односно кое е твоето
мислење за темата.
- Наведи најмалку два аргумента за или против темата и
разработи ги со најмалку еден пример.

Тема 2: Колку одличниот успех ги подготвува учениците за

реалниот живот?

Конкретни насоки за пишување на слободната тема:

- Прочитај ја темата и добро размисли што треба да содржи

текстот.
- Пишувај за значењето на оценките во училиште. Што се покажува
со нив?
- Појасни ги позитивните и негативните ефекти на оценките врз
учениците.
- Колку добрите или лошите оценки во училиштето ги подготвуваат
учениците за реалниот живот?
- Заземи сопствен став за значењето и влијанието на оценките врз
учениците.
- Наведи најмалку два аргументa за темата и разработи ги со
најмалку еден пример.

 Кандидатот го губи правото да биде оценуван според предвидените критериуми за способноста пишување доколку содржината на
текстовите не соодветствува на зададената тема.

6
 Кандидатот го губи правото да биде оценуван според предвидените критериуми за способноста пишување доколку во напишаниот текст
има повеќе или помалку зборови од предвидениот број на зборови дадени во Упатството за оценување за конкретната испитна година.
Во упатството за оценување, покрај критериумите,ќе стојат и следниве насоки кои ќе треба да се употребуваат од сите оценувачи во
процесот на оценување на тестовите:

- Текст, без разлика на која од дадениот избор на теми е пишувано, ако е напишан на дијалектен јазик, за критериум Јазик добива 0 поени.
- Текст во кој се читаат цитати без наведен извор, преземени делови од туѓи текстови, критики и слично, без наведен извор или истите не се
парафразирани со именување на авторот, за критериумот Содржина добива 0 поени.