Hệ thống văn bản pháp luật (sửa)

Về tổng thể, hệ thống pháp luật được Tổng cục Hải quan và Chi cục Hải quan quản lý
chặt chẽ, thực hiện theo hệ thống quản lý tính thuế, vừa tuân thủ nội dung của Hiệp
định GATT/WTO vừa đáp ứng được sự hội nhập ngày càng sâu rộng của Hải quan
Việt Nam , các văn bản được triển khai đẩy đủ giúp cho công tác xác định trị giá hải
quan ngày càng tốt hơn, ngoài ra khi kiểm tra giá thực hiện quản lý rủi ro về giá theo
danh mục quản lý rủi ro về giá hàng hóa nhập khẩu của trụ sở chính và danh mục quản
lý rủi ro xuất nhập khẩu cấp Cục để đảm bảo quản lý giá rất hiệu quả và chặt chẽ.
Thêm vào đó, ta có thể thấy rằng Các Chi cục luôn quan tâm tới hoạt động của doanh
nghiệp, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, kịp thời giải đáp các thắc mắc, khó
khăn cho các doanh nghiệp từ đó sẽ có được sự chấp hành nghiêm túc trong khai báo
trị giá giao dịch hơn.
Dù vậy, không hẳn hệ thống pháp luật nào cũng luôn chặt chẽ như nhau, một số doanh
nghiệp, người nộp hồ sơ khai báo cố tình tìm ra những kẽ hở, sự lỏng lẻo trong luật
pháp, chính sách quản lý, khai báo giá thấp hơn trị giá thực tế nhằm mục đích giảm số
thuế phải nộp. Mặt khác có một số doanh nghiệp khai tăng trị giá hàng hoá để tăng số
tiền hoàn thuế.

Cơ sở hạ tầng
Phần mềm của Tổng cục Hải Quan hiện nay có rất nhiều sự đổi mới, đánh dấu một kỉ
nguyên mới sự chuyển đổi thủ tục thủ công sang thủ tục điện tử. Để có được cột mốc
đấy thì Tổng cục Hải Quan đã đầu tư một hệ thống cơ sở hạ tầng tới từng Chi cục rất
bài bản. Những đội ngũ kỹ thuật viên phát triển các phần mềm về định giá hải quan có
khả năng ứng dụng rất cao những hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến định giá
hải quan, đánh giá hệ thống tổ chức quản lý giúp doanh nghiệp dễ dàng khai báo và
trao đổi với cán bộ Hải quan và cuối cùng. Song với đó thì phần mềm nào cũng có thể
có một số lỗ hổng nhỏ nên có thể gây ảnh hưởng đến việc khai báo giá và cũng gây
lãng phí thời gian. Và một số Chi cục có thiết bị máy móc chưa thật sự tốt, không
hoàn thành tốt công việc, hỗ trợ theo hướng thủ công, chắp vá mà chưa thể đồng bộ
hoá gây khó khăn cho Hải quan.

Hệ thống thông tin dữ liệu (sửa)

Hệ thống thông tin dữ liệu sử dụng cho thông tin giá chủ yếu phụ thuộc vào Hệ Thống
truy vấn dữ liệu giá của Tổng cục hải quan. Hệ thống thông tin hiện nay chưa thực sự
đầy đủ và chi tiết, và có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến kết quả này, một phần
là do nguồn nhân lực chưa đủ , Hải quan chưa thực sự chủ động thu thập thông tin và
còn hạn chế trong việc cung cấp vốn thông tin. Tuy nhiên do chưa hoàn thành một
cách hiệu quả chương trình GTT01 nên còn một số trường hợp khi xử lý vẫn còn
vướng mắc, dẫn đến ảnh hưởng đến hoạt động xác định trị giá hải quan. Hơn nữa quá
trình lựa chọn để làm lô hàng giống hệt hay lô hàng tương tự vẫn còn thiếu nhiều
thông tin, từ đó gây ảnh hưởng lớn đến cơ sở xác định định giá hải quan.

Bối cảnh hội nhập quốc tế

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sẽ xuất hiện một số loại hình xuất khẩu mới, hệ thống
pháp luật cần phải liên tục được cập nhật, bổ sung để thích ứng tốt hơn với quá trình
hội nhập thương mại quốc tế. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật còn nhiều hạn chế, vì vậy
cần phải thường xuyên thay đổi, xây dựng và hoàn thiện về quy định pháp luật. Phòng
hờ những tình huống gây khó khăn đến khâu kiểm tra, giám sát, quản lý hải quan về
khâu định giá.

Sự phối hợp giữa các ban ngành

Về công tác giám sát phối hợp giữa các Bộ, ban ngành mặc dù có sự đồng thuận và
phối hợp giữa các Bộ, tức là Kho bạc-Hải quan-Thuế nội địa nhưng vẫn chỉ đạt được
kết quả ở việc trao đổi thông tin chưa đạt được hết mục đích hoạt động ngăn chặn
hành vi kê khai gian lận trị giá hàng hóa của doanh nghiệp. Một số đơn vị trong ngành
chưa thống nhất phương án cùng nhau phối hợp hoạt động, nhất là khâu kiểm tra sau
thông quan trong lĩnh vực giá: chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của hệ
thống kiểm tra sau hải quan còn nhiều bất cập.

Sự phối hợp từ phía doanh nghiệp

Hiện hải quan đang thực hiện cơ chế doanh nghiệp tự khai, tự nộp thuế hàng hóa. Hầu
hết các doanh nghiệp đều thực hiện cẩn thận và nắm rõ các phương pháp xác định trị
giá hải quan. Nhưng ngoài ra, một bộ phận doanh nghiệp vẫn chưa thực sự hiểu về
định giá hải quan. Không những vậy, doanh nghiệp vẫn còn nhìn vào lợi ích mà không
chịu thiệt, chưa thực sự chủ động thực hiện nghĩa vụ như không khai đúng trị giá,
cung cấp sai thông tin giá, không trả lời, thắc mắc với hải quan trong quá trình tham
vấn. Ngoài ra, các doanh nghiệp thường sử dụng các chương trình khuyến mại, giảm
giá và các quy định khác để khai báo sai giá thấp nhằm giảm thuế hoặc không kê khai
điều chỉnh bổ sung nên gây nhiều khó khăn cho hải quan trong quá trình tham vấn.
Phía doanh nghiệp vẫn gây nên ảnh hưởng nhất định đến tiến độ làm thủ tục hải quan.

Chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên hải quan
Công tác phát triển đội ngũ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là cán bộ cấp
chiến lược là nhiệm vụ trọng tâm của ngành Hải quan. Nhiệm vụ này phải được thực
hiện thường xuyên và hiệu quả.
Việc chuẩn hóa, siết chặt kỷ luật gắn với xây dựng thể chế, tạo điều kiện thuận lợi để
phát huy năng lực đổi mới, sáng tạo, bảo vệ những cán bộ có ý nghĩa đột phá vì lợi ích
chung của Ngành.
Việc phân công, phân cấp gắn với trách nhiệm của cán bộ. Công tác kiểm tra, giám sát
trong thực hiện được tăng cường. Những sai phạm sẽ được xử lý nghiêm minh.
Công tác cải cách cán bộ thường xuyên được thực hiện phù hợp với tình hình thực tế
của ngành, từng đơn vị và khuôn khổ pháp luật. Việc phát triển đội ngũ công chức Hải
quan phải xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của từng thời kỳ, đáp ứng yêu cầu cải cách,
hiện đại hóa hải quan.
Việc đổi mới phương thức lãnh đạo, quản lý về cán bộ phải gắn với việc kiện toàn tổ
chức bộ máy của ngành Hải quan tinh gọn, hiệu quả.