I.

Giới thiệu chung

1.1. Khái niệm

Nước lau sàn là một sản phẩm tẩy rửa được sản xuất và sử dụng phổ biến hiện nay
với những tính năng làm sạch bề mặt sàn, diệt khuẩn, sáng bóng và tạo hương thơm dễ
chịu. Nước lau sàn - hỗn hợp của một số chất như các chất hoạt động bề mặt, chất tẩy,
chất tạo hương, chất tạo màu,…khi pha loãng với nước sẽ tạo dung dịch để lau chùi các
loại sàn nhà với nhiều chất liệu khác nhau như gạch men, gỗ, đá, nhựa vinyl,… ngoài khả
năng làm sạch còn khử trùng rất hiệu quả.

1.2. Tính cấp thiết

Các bệnh cấp cứu do nhiễm vi rút và vi khuẩn đã được chứng minh là một thách
thức của hiện tại và tương lai. Sự xuất hiện của những căn bệnh này thường đi kèm với
việc thiếu vắc-xin và các liệu pháp chuyên dụng khiến việc phòng ngừa là chiến lược tốt
nhất để áp dụng. Trong bối cảnh đó và ngoài các biện pháp cách ly cũng như giữ khoảng
cách tiếp xúc, việc tăng cường các hành động vệ sinh, cụ thể là làm sạch và khử trùng tay
và bề mặt tiếp xúc như sàn nhà, mặt bàn,….có thể làm giảm sự lây lan nhiễm trùng bắt
nguồn từ thói quen hàng ngày của chúng ta [1].

Kể từ đầu dịch COVID 19 đến nay Việt Nam có 2.972.378 ca mắc ,đứng thứ
32/225 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong khi với tỷ lệ số ca nhiễm /1 triệu dân, Việt Nam
đứng thứ 144/225 quốc gia và vùng lãnh thổ (bình quân cứ 1 triệu người có 30.092 ca
nhiễm) [2]. Có thể thấy, đại dịch đã gây ra những mất mát nặng nề không chỉ cho Việt
Nam mà còn nhiều nước khác trên thế giới. Trong tình hình đó, vệ sinh và khử khuẩn là
một việc làm rất cần thiết để đảm bảo tránh lây lan virus, vi khuẩn gây bệnh. Việc vệ sinh
bề mặt sàn hàng ngày nhằm tiêu diệt môi trường sống, sinh sôi của vi khuẩn và ngăn chặn
sự phát triển của vi trùng có hại gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Làm sạch bằng nước là giải pháp được nhiều bà nội trợ lựa chọn vì sự đơn giản và
tiết kiệm. Tuy nhiên, không phải loại vết bẩn nào cũng có thể được làm sạch bằng nước
như dầu mỡ,… và còn có thể bị bám bụi sau khi lau. Hiện nay, các loại nước lau sàn nhà
với những hoạt chất tẩy rửa có thể giải quyết triệt để những lo lắng của người nội trợ
không ảnh hưởng đến chất lượng, độ bền hay tính thẩm mỹ của sàn nhà. Đặc biệt, nhiều
loại nước lau sàn còn có khả năng vượt trội như tăng độ sáng bóng, tuổi thọ và bảo vệ sàn
nhà trước những tác động của môi trường.

1.3. Một số sản phẩm nước lau sàn hiện nay

Sự phổ biến và cấp thiết của nước lau sàn đã thu hút nhiều công ty và doanh nghiệp
chuyên sản xuất các sản phẩm vệ sinh đua nhau sản xuất. Trên thị trường hiện nay, có rất
nhiều doanh nghiệp cung cấp sản phẩm chăm sóc nhà cửa, điển hình là nước lau sàn, có
khá nhiều dòng nước lau sàn khác nhau, những sản phẩm này được quảng cáo với công
dụng tẩy rửa, làm sạch, diệt khuẩn,…

Sunlight là sản phẩm nước lau sàn của thương hiệu Unilever, được rất nhiều khách hàng
sử dụng hiện nay, với thiết kế chai cầm tay hoặc dạng bịch, phần nắp chai thiết kế chắc
chắn. Hiện tại sản phẩm này được sản xuất với khá nhiều mùi hương khác nhau: chanh,
hoa diên vĩ, hoa hồng xanh, hoa lily,…với những ưu điểm

 Nước lau sàn Sunlight được sản xuất với 100% chiết xuất tinh dầu thiên nhiên,
mang lại mùi hương dễ chịu sau khi lau.
 Hiệu quả làm sạch nhanh chóng
 Dùng được trên nhiều bề mặt khác nhau
 Hình 1. Một số loại nước lau sàn Sunlight

Nước lau sàn Greenex được sản xuất bởi công ty Green Cross Việt Nam – Công ty
chuyên sản xuất các sản phẩm chuyên ngành hàng tiêu dùng như: nước rửa tay, nước xả
quần áo, nước giặt,…. Tuy không đa dạng về hương thơm nhưng cũng có một số ưu điểm

 Có khả năng khử trùng, diệt khuẩn lên đến 99,99%

 Loại bỏ vết bẩn cứng đầu nhanh chóng
 Sử dụng an toàn

Hình 2. Nước lau sàn Greenex

Nước lau sàn Gift là sản phẩm của công ty

TNHH EARTH CORPORATION
Việt Nam, công ty chuyên về các sản
phẩm tẩy rửa như: nước rửa chén, nước tẩy
dầu mỡ, nước tẩy toilet, …

 Có khả năng diệt khuẩn hiệu quả

 Sản phẩm an toàn cho sàn gỗ
 Tạo hương thơm dịu nhẹ sau khi lau
 Hình 3. Nước lau sàn Gift

II. Một số thành phần hóa học được dùng trong nước lau sàn
Nước lau sàn là một hỗn hợp gồm các chất tẩy rửa, chất làm đặc, chất làm đặc, chất tạo
bọt, chất tạo mùi,…

Bảng. Một số loại nước lau sàn và thành phần

Một số loại nước lau sàn Thành phần

1. Nước lau sàn Sunlight Alcohol Ethoxylate
Carbomer
Sodium Hydroxide
Methylchloroisothiazolinone
Cl 12490
Nước
Tinh dầu (oải hương, lily, quế,…)
2. Nước lau sàn Lifebuoy Alcohol Ethoxylate
Benzalkonium Chloride (1.25%)
Hydroxyethylcellulose
 Citric acid
Sodium Hydroxide
Nước
Tinh dầu
3. Nước lau sàn Gift Alcohol Ethoxylate
Carbomer
Triethanol Amine
Methylchloroisothiazolinone
Chloromethylisothiazolinone
Chất tạo màu
Nước
Tinh dầu
4. Nước lau sàn Lix Alcohol Ethoxylate
Triethanol Amine
Polimer Acrylate
Benzisothiazolinone
CI 19140, CI 42051
Nước
Tinh dầu

Alcohol Ethoxylate được sử dụng như một chất hoạt động bề mặt có công dụng làm sạch
trong nước lau sàn và một số sản phẩm tẩy rửa gia đình.

Cùng với Alcolhol Ethoxylate, Sodium Hydroxide cũng đực dùng với công dụng làm
sạch để sản xuất xà phòng và nhiều loại chất tẩy rửa được dùng trong gia đình. Thuốc tẩy
Clo được sản xuất bằng cách kết hợp Clo và Sodium hydroxide. Chất tẩy rửa cống có
chứa Sodium hydroxide chuyển đổi chất béo và dầu mỡ thành xà phòng, hòa tan trong
nước.
Methylchloroisothiazolinone và Benzisothiazolinone là những chất bảo quản có tác dụng
kháng khuẩn và kháng nấm trong nhóm isothiazolinone.

Với đặc tính tự trương lên khi tiếp xúc với nước, Cabomer được sử dụng như chất làm
đặc khá phổ biến trong các sản phẩm nước lau sàn hiện nay.

Triethanolamine (TEA) cũng được sử dụng với kết hợp với axit béo để chuyển đổi axit
muối, do đó trở thành cơ sở cho một chất tẩy rửa. Ngoài ra, nó có thể hỗ trợ cho việc hình
thành nhũ tương bằng cách làm giảm sức căng bề mặt của các chất, tạo điều kiện cho các
thành phần nước và dầu hòa tan để pha trộn.

Các chất như CI 19140, CI 42051, CI 12490,… là những chất tạo màu để tạo nên sự đa
dạng cho các loại nước lau sàn.

Các chất thơm tổng hợp và tinh dầu được sử dụng phổ biến trong việc tạo hương cho các
sản phẩm tẩy rửa, mỹ phẩm và thực phẩm. Tuy nhiên do sự hạn chế về nguồn nguyên
liệu cũng như gía thành, thì các loại tinh dầu thiên nhiên không được dùng phổ biến trong
sản xuất công nghiệp mà ưu tiên cho các loại chất tạo hương tổng hợp từ hóa chất với
những đặc tính cảm quan về mùi tương đồng với chất thơm thiên nhiên. Tinh dầu thiên
nhiên có thể thu được từ các quá trình như chưng cất, trích ly,… Một phụ phẩm từ các
quá trình sản xuất trên chính là phần dung môi dùng để lấy tinh dầu. Sau một quá trình
chưng cất hay trích ly, giai đoạn chiết tinh dầu sau ngưng tụ thải ra một lượng nước với
thể tích gấp nhiều lần lượng tinh dầu thu được. Thông thường, sẽ còn một lượng ít tinh
dầu và một số cấu tử mang mùi còn lẫn trong nước chưng, nên nước chưng cũng có thể
tạo hương thơm khi sử dụng.

Với các đun nguyên liệu thô để trích hợp chất mang hương mà không bao gồm giai đoạn
chiết tinh dầu từ nước chưng, hỗn hợp nước chanh và sả đun có thể dùng làm thành phần
tạo hương cho nước lau sàn.
III. Hóa chất và quy trình thực hiện.

3.1. Hoá chất

Chất tẩy: Sodium Lauryl Ether Sulphate (SLES)

Chất sát trùng: Benzalkonium Chloride, NaCl

Chất chống oxy hóa: EDTA-2NA

Chất tạo bọt :Sodium Lauryl Ether Sulphate (SLES)

Chất làm đặc: HEC

Mùi tổng hợp chanh + sả

Nước cất

3.2. Quy trình

Đầu tiên, chất tẩy rửa và tạo bọt SLES, EDTA-2Na được hòa tan trong nước, đun nóng
và khuấy đều để tạo thành hỗn hợp đồng nhất. Sau đó chất sát trùng được thêm vào hỗn
hợp và khuấy nhẹ thu được hỗn hợp 1. Chất làm đặc HEC được ngâm, đun nóng kết hợp
khuấy trong nước và đã được thêm vào hỗn hợp 1 thu được hỗn hợp 2. Hỗn hợp 2 được
khuấy và làm nguội. Hỗn hợp sau khi làm nguội sẽ them vào mùi tổng hợp chanh sả và
khuấy đến khi đồng nhất để thu nước lau sàn.
 EDTA-2 Na SLES

Hòa tan, đun

nóng + khuấy

Hỗn hợp 1

Khuấy
Hỗn hợp 2 BACs

Khuấy
Hỗn hợp 3 HEC

Khuấy
Nước lau sàn Hỗn hợp 4 Mùi tổng hợp

Hình 4. Sơ đồ quy trình làm nước lau sàn chanh sả

Tài liệu tham khảo

1. Aodah, A. H., Bakr, A. A., Booq, R. Y., Rahman, M. J., Alzahrani, D. A., Alsulami, K.
A., ... & Tawfik, E. A. (2021). Preparation and evaluation of benzalkonium chloride hand
sanitizer as a potential alternative for alcohol-based hand gels. Saudi Pharmaceutical
Journal, 29(8), 807-814.

2 https://covid19.gov.vn/sang-24-2-so-ca-covid-19-moi-trung-binh-7-ngay-qua-la-47264-
f0-ngay-25-tinh-thanh-co-f0-moi-tren-1000-ca-171220224111856262.htm truy cap
04/03/2022; 19:45

3. Vương Ngọc Chính, Hương liệu mỹ phẩm, NXB đại học quốc gia thành phố Hồ Chí
Minh, 2005

4. Tran, T. H., Pham, T. N., Ngo, T. C. Q., Le, T. H. N., Mai, H. C., Do, T. S., & Tran, T.
K. N. (2020, December). Formulation of a Floor Cleaning Product using Lemongrass
(Cymbopogon citratus) Essential Oil and Evaluation of Foamability and Foam Durability.
In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 991, No. 1, p.
012132). IOP Publishing.