ARALING PILIPINO – PRELIMS REVIEWER
ARALIN 1:  WIKA BAGO DUMATING ANG MGA
ANG SITWASYONG PANGWIKA BAGO
ANG 1935
 BAGO ANG 1935
 May iba’t-ibang wika
 Nag-aasngkin ng tanging sibilisasyon
 May sariling Sistema ng pagsulat
 Maalam bumasa at sumulat
 May mga kwento at kasabihan
 PANAHON NG KATUTUBO
 Mga Negrito, Indones, at Malay ang mga
pinaniniwalaan unang mamamayan ng
Pilipinas.
 Ayon sa pag-aaral may sarili ng sibilisisasyon
ang ating mga ninuno, bago pa man dumating
ang mga Kastila.
 Mayroon na rin silang sariling Alpabeto at
Panitikan bago pa man dumating ang mga
Kastila.
 UNANG MAMAMAYAN NG PILIPINAS
 Dr. Otley Beyer – isang Amerikanong
antropologo na gumawa ng teorya na tinawag
at nakilala bilang Wave Migration Theory
Nagsasabing may tatlong grupo
ang nagpasimula ng lahing Pilipino at ito ay
ang mga Negrito, Indonesyo at Malay.
 Dr. Robert T. Fox – pinangunahan nya ang
pagkakatuklas sa mga bunog sa Tabon,
Palawan na nagpapatunay na hindi ang tatlong
grupong nabanggit ni Dr. Beyer ang naunang
mga tao sa Pilipinas.
KASTILA
 Bago pa man sumapit ang ika-15 siglo,
wala pang Sistema ng pagkakaroon ng
sentralisadong sentralisadong
pamahalaan ang kabuuan ng Pilipinas.
Dahil dito naging mahirap ang
pagkakabuklod-buklod ng buong bansa,
dala na rin ng pagiging arkipelago ng
bansa.
 Ang pagiging arkipelago ng bansa ay
nagbigay daan sa pag-usbong ng iba’t
ibang etnolinggwistikong grupo.
 PANGKAT ETNOLINGGWISTIKO:
tumutukoy sa grupo ng mga tao na may
magkaparehong kultura at paniniwala
 ETNOLINGGWISTIKONG GRUPO
Ang bawat etnolingwistikong grupo ay
mayroon ng sistema ng pamamahala, hindi
man sentralisado ay nagtulay sa pagkakaroon
ng matiwasay na pamumuhay na lokal.
 Pedro Chirino- Ang mga katutubo bago pa man
sakupin nang espanyol ay mayroon ng sining,
pamahalaan, batas, panitikan at wika
May sariling sistema ng pagsulat ang mga
katutubo noon at ito ay tinawag na baybayin
 BAYBAYIN
ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat
ng mga katutubo
Binubuo ito ng labimpitong (17) titik, tatlo (3)
dito ay patinig at labing apat (14) naman ang
katinig
BAYBAYIN
 KAGAMITAN SA PAGSULAT NG
BAYBAYIN
 Biyas ng Kawayan
 Dahon ng Palaspas
 Lanseta
ARALING PILIPINO – PRELIMS REVIEWER
 PAGTUNTON SA KASAYSAYAN NG
WIKANG PAMBANSA
 Walang wikang pambansa ang
ipinatupad ang mga Kastila.
 Bernakular ang tawag sa mga wikang
katutubo habang sa panahon na ito
ang mga iba’t ibang uri nito ang
nagsilbing wikang panturo.
 Tagalog, Ilokano, at Bisaya ang mga
nangibabaw na wika ayon kay
Chirino. Hindi magkalayo ang
gramatiko ng mga ito kaya madali
lang natutunan.
 Mayroong hindi bababa sa 70
hanggang 170 na wika sa Pilipinas.
 MGA HADLANG AT IMPLUWENSYA
SA PAGKAKAROON NG IISANG
 WIKA NG PILIPINAS:
 dahil sa lokasyon
 uri ng pamumuhay na mayroon noon
na nagdulot ng pagkakaroon ng iba’t-
ibang wika at diyalek.
 Pakikipagkalakalan ng ating bansa sa
ibang karatig bansa
 pagkakaroon ng iba’t ibang relehiyon
 IMPLUWENSIYA NG KALAKALAN SA
WIKA
Halimbawa ng mga salitang Pilipino na may
pinag-ugatan sa wikang Tsino ay ang mga
salitang: Hikaw (earrings); Pakyaw (wholesale
buying)
karamihan dito ay mga pagkain (siomai,
buchi, tokwa, etc).
Iilan din sa mga wikang Pilipino na
pinagmulan sa wikang Hapon ay ang mga
salitang: Kampay hango sa Kanpai (Cheers!
Ginagamit sa inuman)
 IMPLUWENSIYA NG RELIHIYON SA
WIKA
Ang mga Muslim ay nagdulot ng
impluwensya sa wikang Pilipino noong sila’y
dumayo sa bansa noong ika-14 na siglo. Kasabay
din nito ang pagdadala ng Islam sa bansa.
Halimbawa ng mga salitang Pilipino mula sa
mga muslim o mga Arabo ay ang mga: Alam
(salitang-ugat ng “kaalaman”) na hango sa
Alham.
 MGA KATIBAYAN
Isa sa mga pisikal na
ebidensya na nagpapatunay
sa pagkakaroon ng
istrukturang wika at pagsulat
sa bansa ay ang Laguna
Copper Plate na nahukay sa
Lumbang River, Laguna noong 1989.
Naglalaman ito ng sampung linya ng mga
simbolo sa isang bahagi nito.
Ang Butuan Ivory Seal na
gawa sa marpil ng Rhinoceros
ay nadiskubre saLibertad,
Butuan,
Agusan del Norte. Ayon sa
pagsusuri, ito ay
ginawa noong ika-9 hanggang
ika-12 na siglo. Ang nakasulat sa selyo ay
salitang butban na naka-istilong Sanskrit.
Ang Calatangan Pot ay ang
pinaniniwalaang
pinakasinaunang artepakto na
may pre-kolonyal
na inskripsyon (ika-14
hanggang ika-16 siglo).
Ito’y nahukay sa Calatagan,
Batangas noong 1958. Marami nang
pagtatangkang pagsasalin nito ngunit karamihan
nito ay bigo. Ayon kay Rolando Borrinaga, ang
nakasulat ay kombinasyon ng sinaunang
Bisaya at Tagalog na alpabeto, ngunit ang mga
ito’y hindi rin sigurado.
ARALIN 2:
ARALING PILIPINO – PRELIMS REVIEWER

PILIPINAS BILANG ISANG

MULTILINGUAL
 MULTILINGGWALISMO
Hango sa salitang Ingles na “multi” na ang
kahulugan ay marami at salitang
lenggwahe na ang ibigsabihin ay
“maraming salita o wika”
Ang wikang Pilipino ay binubuo ng
maraming wika. Mula sa ating wikang
pambansang gamit, may mga nabuo pang
salita hano sa ating mga kasalong wika.
 KAHALAGAHAN NG
MULTILINGGWALISMO SA
PAKIKIPAG-UGNAYAN SA SARILI,
LIPUNAN, BAYAN AT
PANDAIGDIG:
 Dahil sa multinlinggwalismo,
naging mabisa ang pakikipag-
ugnayan natin sa taong may iba’t-
ibang lahi
 Napabilis at napadali rin nito ang
malayang kalakalan ng ating
bansa sa iba pang mga bansa
 Malaki ang naitulong nito sa
Globalisasyon ng bansa

 MGA HALIMBAWA NG
MULTILINGGWALISMO:
 Paggamit ng wikang Kapampangan ng mga
taga-Pampanga, Tarlac at Bataan
 Ilocano naman sa rehiyon ng Ilocos at ilang
bayan sa Pangasinan at Nueva Ecija
 Nabilang din sa multilinggwalismo ang mga
banyagang salita na natutunan natin mula sa
mga dayuhang mananakop at mga kaibigan.
 Andiyan ang Niponggo ng mga Hapon at
Mandarin naman sa mga Tsino

 BAKIT BANSAN MULTILINGGWAL ANG
PILIPINAS?
 Ito ay nasakop ng iba’t-ibang bansa na
agbigay ng malaking impluwensiya sa
ating wika at komunikasyon
 Pagiging watak-watak ng kapuluan ng
buong bansa na naging sanhi upang
magkaroon ng pag-iibang anyo o
“variation”
sa kabuuan, may tagkaay na 180-
200 na wika at dialekto ang
Pilipinas
8 Major Dialects:
1. Bikol
2. Cebuano
3. Hiligaynon
4. Ilocanp
5. Kapampangan
6. Pangasinan
7. Tagalog
8. Waray