th ng u hòa

Copyright by KIA Motor Company. All rights reserved.

 u hòa không khí

cl c

i dung Trang
ch s c a h th ng u hòa không khí. 5
Ngu n nhi t 6
Nhi t bên trong xe 7
Gi i pháp làm Mát 8
nh ngh a nhi t 9
Truy n d n nhi t 10
Các tr ng thái k t t 11
Nhi t bay h i ti m n 12
Nhi t và áp su t 13
Nguyên lý ho t ng c a u hòa 15
Ch t làm l nh R12 17
th ng t ng ozone 18
Vai trò c a ozone 19
Hi u ng nhà kính 20
Ch t làm l nh HFC-134 a 21
c tính c a ch t làm l nh 22
Áp su t và m sôi 23
Nh ng thay i yêu c u cho R12 24
Nh ng u ch nh trong h th ng 25
ng quan v h th ng u hòa 26
Các c tính c a ch t làm l nh 27
Máy nén al t 30
Máy nén a l t bi n thiên 31
u ki n t i th p 33
u ki n t i cao 34
Máy nén a l t bi n thiên 35
kh i u khi n 37
v n hành 38
Máy nén d ng cu n 39
Chu k v n hành 41
ly h p máy nén 42
t c u ng 43
ng ng t 44
Máy s y 45
Van giãn n 46
Tu n hoàn môi ch t làm l nh CCOT và các b ph n 47
Van giãn n , cân b ng bên trong 49

Rev:1 01.01.2009 2 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n , cân b ng ngoài 50

Dàn bay h i 51
u khi n dòng môi ch t làm l nh 52
Chu k ho t ng c a u hòa 53
Thi t b s i 54
ch n 55
chuy n m ch áp su t kép 56
chuy n m ch áp su t b c 3 57
c m bi n APT 58
u khi n PWM qu t a c p 59
u khi n qu t làm mát 60
Công t c nhi t ng 61
m bi n cánh / Nhi t k 62
u khi n t c ng c qu t gió 63
lý s c và b o trì 64
l cb i 65
Khuy n cáo an toàn 66
Ki m tra s b 67
Mùi hôi 68
dò và b th s c rò r 70
Ki m tra rò r b ng flo 72
Ki m tra v n hành 73
và n p ch t làm mát 76
ánh giá h th ng b ng d ng c o áp su t: u ki n bình th ng 77
ng ch t làm mát th p 78
i m trong h th ng 79
Không khí trong h th ng 80
t máy s y 81
Van giãn n k t tr ng thái óng 82
Van giãn n k t tr ng thái m 83
c bình ng ng ho c n p quá li u l ng 84
c máy nén 85
Câu h i u tra v ti ng n, rung và xóc 86
ng c b o d ng c bi t 87
Tháo b ly h p và pu li 88
Khe h không khí 89
Van gi m áp 90
Các thông s c a d u 91
u ch nh m c d u 92
t n i ng 93

Rev:1 01.01.2009 3 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ch s

Nh ng chi c xe ô tô th i k u không th t s em l i c m giác tho i mái. Vào mùa ông, hành

khách ph i p vài l p ch n và vào mùa hè, u hòa nhi t chính là m t làn gió t vi c lái xe v i
c t i a là 15 d m / gi . N m 1908 khi nhà s n xu t xe h i ã b t u nghiên c u s n xu t xe
có cabin, nhi t nhanh chóng tr thành m t v n . L thông h i c t các sàn xe h i, nh ng
vi c này mang l i nhi u b i b n h n là vi c làm mát. M t xô n c g n l thông h i sàn là h th ng
u hòa không khí u tiên. Hi u ng gi m nhi t c a không khí i qua n c ã c g i là Con
t cho m i th i ti t. Trên th c t , h th ng nh v y v n t n t i trong xe t i và xe RV ngày nay. H
th ng này c phát minh b i Nash vào n m 1938 và cung c p làm mát vào mùa hè và s i m vào
mùa ông v i m t nút duy nh t. Chi c xe u tiên v i m t h th ng làm mát th c th là Packard n m
1940. Cu n làm mát, m t thi t b bay h i l n, c t phía sau gh , và ch có m t thao tác u
khi n duy nh t ó công t c b t t t qu t gió. Tùy ch n này cho phép Packard qu ng cáo, "Hãy quên i
cái nóng mùa hè này v i chi c xe h i có h th ng máy l nh c nh t vô nh trên th gi i." H th ng
này c qu ng cáo nh là m t "B u hòa th i ti t" và c ng nh có th l c b i ph n, b i t không
khí. B u hòa th i ti t c ng có th bi n thành m t h th ng s i m b ng cách u ch nh các u
khi n van u ti t n m trong c p xe. Trong kho ng t n m 1940 n 1942, 1.500 xe ô tô Packard ã
c trang b máy l nh. n n m 1954, kho ng 36.000 xe ã có h th ng u hòa không khí c
p t t nhà máy. Trong n m 1966, Hi p h i Ô tô M tuyên b ã có 3.560.000 b u hòa không
khí c s d ng t i Hoa K . Doanh s bán ra c a nh ng chi c xe h i trang b u hòa không khí
ã t ng v t. Vào n m 1987, con s c a h th ng u hòa lên t i 19.571.000 n v . Ng i ta c
tính r ng hi n nay có trên 80% s xe h i và xe t i nh ho t ng có u hòa nhi t . Công ngh ã
không ng ng i m i áp ng nh ng thi t k hi n i chi c xe m i, gi i quy t, các v n môi
tr ng, mang ns tho i mái và an toàn cho hành khách. Trong th i i ngày nay, ch ng m y ai
mua xe h i m i mà không có u hòa nhi t . Ngày nay, h th ng s i và h th ng u hòa không
khí ho t ng r t h u hi u. Ch cài t ki m soát t ng hi n i ho t ng áng tin c y h n c
nh ng máy chân không l i th i. Bên c nh ó s tr giúp c a máy tính c ng giúp m b o r ng c
hành khách và lái xe u c m th y d ch u và tho i mái.

Rev:1 01.01.2009 5 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ngu n nhi t

Khi lái xe trên ng cao t c ho c ngay c khi xe d i ánh n ng m t tr i, nhi t xâm nh p vào xe
i t nhi u ngu n. Tr c ti p t ánh sáng m t tr i nhi t t a trên các nóc xe, thân xe và qua các kính
xe. Nhi t b c x t v a hè nóng và t các hành khách. Nhi t c a ng c c truy n d n t các
m ng n. Nhi t t h th ng khí x c sinh ra t ng x , ng hút, b gi m âm và b l c khí th i và
nhi t này thâm nh p vào xe thông qua sàn xe. T t c các ngu n nhi t h n t p khác nhau này làm
ng nhi t không khí bên trong xe. Ng i ta o c vào m t ngày tr i nóng (kho ng 30°C), nhi t
bên trong c a m t chi c xe h i ud i ánh m t tr i v i các c a s óng kín có th th n
60°C!

Rev:1 01.01.2009 6 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nhi t bên trong xe

U Ý:
Ch c n ng s i, c bi t là làm cho c a s không mù s ng và óng b ng, c áp d ng t i
nhi u qu c gia (VD nh trong C ng ng châu Âu qua Ch th EWG 78/317 và t i M qua tiêu
chu n an toàn MVSS 103)

Bên trong xe c làm mát không ch em l i c m giác tho i mái, mà còn là c s cho vi c lái xe an
toàn linh ho t. M t nhi t quá cao bên trong xe (vào mùa hè th ng xuyên gi a 40°C và lên n
60°C) s làm nh h ng kém n tính hi u qu , th i gian t p trung, ph n ng c a lái xe. K t qu c a
suy gi m này là kho ng cách d ng xe dài h n và tai n n nhi u h n. V n hành lái xe an toàn là l i
ích quan tr ng nh t !

Rev:1 01.01.2009 7 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Gi i pháp: Làm mát

Ngoài vi c u hòa không khí (làm mát) n i th t, vào mùa hè, h th ng u hòa không khí giúp cung
p t m nhìn rõ h n vào mùa ông ho c vào nh ng ngày l nh m vì nó lo i b h i m t không khí
và do ó ng n ng a kính xe b mù s ng. Ngoài ra nó làm s ch các ch t ô nhi m có trong không khí
bên trong xe h i. Ô nhi m không khí tr m tr ng - c bi t là trong u ki n giao thông dày ct i
các thành ph l n - c ng phát sinh, b i h th ng thông gió thông th ng, trong n i th t c a xe. u
này c ng n ch n nh thông qua các b l c h th ng u hòa không khí (c ng có s n trong xe
không có u hòa không khí) và làm s ch kh i b i nh lo i b b ng h i m.

Rev:1 01.01.2009 8 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

nh ngh a nhi t

hi u c nguyên lý làm vi c c a m t h th ng u hòa không khí quan tr ng ph i hi

c nguyên lý v t lý mà h th ng v n hành. M t l ng nhi t v a s em l i c m giác tho i
mái. Ng c l i, nhi t quá cao ho c quá th p s mang l i c m giác khó ch u.
Vi c ki m soát nhi t có ngh a là s ki m soát s tho i mái. u hòa nhi t là m t cách
ki m soát nhi t. hi u m t h th ng u hòa không khí làm vi c nh th nào, chúng ta tr
c h t ph i hi u c b n ch t c a nhi t. u ó có v h i khó hi u lúc u, nh ng các ngu
yên t c c a vi c t ng nhi t , giãn n , bay h i và b c x t t c s tr nên rõ ràng khi chúng
ta i ti p qua ch ng này. T t c các ch t u ch a nhi t. ôi khi ng i ta c m th y nóng khi
chúng ta cs i m h n nhi t c th c a chúng ta. Nhi t là lo i nhi t nh y c m. Khi m t
cái gì ó có nhi t ít h n nhi u so v i c th c a b n, chúng ta nói r ng nó c m th y l nh. L nh ch là
vi c lo i b im tl ng nhi t. Nhi t s luôn luôn i t phía bên m h n sang bên l nh h n. Quá
trình này không th d ng l i. Nó ch có th c gi m xu ng b ng vi c cách nhi t. Do ó: h th ng
u hòa không khí không s n xu t h i l nh, nh ng lo i b nhi t. Theo quy lu t c a t nhiên, nhi t s
luôn luôn di chuy n t it ng nóng h n sang it ng l nh h n. B t c khi nào có m t s chênh
ch nhi t gi a hai it ng, n ng l ng nhi t s c chuy n giao t it ng m h n sang
it ng l nh h n cho n khi c hai it ng ã n nh cân b ng nhi t t ng t nhau. Ví
: khi b n b c ra ngoài vào m t ngày l nh, b n c m th y l nh. Không ph i vì l nh xâm nh p vào
th c a b n, mà vì nhi t c di chuy n ra kh i c th c a mình vào không khí l nh, làm b n c m
th y l nh. u ng c l i là s th t khi b n ang m t n i mà là m h n nhi t c th c a b n,
n c m th y m áp h n b i vì nhi t t không khí m h n ang di chuy n vào c th c a b n.

Rev:1 01.01.2009 9 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Truy n d n nhi t

n nhi t: Nhi t i qua m t ch t, t m t m nóng n m t khu v c mát h n thông qua hi n

ng truy n d n nhi t. Chúng u ã tr i nghi m u này b ng cách nâng m t ch o nóng t b p lò.
Tay c m s nóng m c dù nó không ph i là ti p xúc tr c ti p v i lò. Nhi t này c truy n d n thông
qua ph n kim lo i c a ch o t i tay c m có nhi t mát h n. (Hãy nh r ng, nhi t di chuy n t m t
it ng m h n sang m t it ng mát h n). T ng t , m t thanh kim lo i c t nóng m t
u s làm cho u kia nóng lên thông qua hi n t ng truy n d n nhi t
c x nhi t c phát tán t b t k môi ch t nóng d ng sóng nhi t. Các sóng này là m t d ng
ng l ng, và chúng s làm t ng nhi t c ab tk it ng mà chúng ti p xúc. M t tr i là ngu n
nhi t chính cho trái t. Sóng nhi t c a nó c truy n qua không gian và s i m trái t khi h ti p
xúc v i nó. Anh sáng m t tr i tr c ti p là m t ví d t t v nhi t do b c x . Màu s c có m t vai trò
quan tr ng trong b c x nhi t. M t chi c xe màu en s nh n c nhi u nhi t h n m t chi c xe
màu sáng. u này là b i vì s c màu tr ng ph n chi u nhi u nhi t (ánh sáng) h n, trong khi màu t i
p th nhi u sóng nhi t (ánh sáng) h n. nhi t b c x trong môi tr ng c a m t h th ng u
hòa nhi t , l u ý r ng các bình ng ng, ch a ch t làm l nh nhi t cao, s d n và t a nhi t ra
không khí mát h n bên ngoài.
i l u: nhi t c ng c truy n t m t m này nm t m khác b ng s chuy n ng c a
t ch t b nung nóng. Hi n t ng di chuy n nhi t này c g i là i l u nhi t. Khi chúng ta m
t vòi n c nóng, chúng ta có n c nóng, m c dù bình nóng l nh m t kho ng cách xa. u này
là do n c chuy n ng mang h i nóng t máy n c nóng v vòi n c.

Rev:1 01.01.2009 10 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Các tr ng thái k t t

Thay i tr ng thái: bay h i và ng ng t . M t tác d ng khác thông qua trao i nhi t là các phân t
có th thay i tr ng thái c a chúng vì thay i nhi t .T im t m nh t nh ( m sôi, m hóa
n), ví d : n c c chuy n hóa thành h i n c ho c thành á. Có ba quy trình mô t s thay i
tr ng thái: bay h i, ng ng t , và óng b ng
Bay h i là m t thu t ng c s d ng khi m t l ng nhi t v a c thêm vào bi n im t
ch t l ng thành d ng h i (khí). B n ã quen thu c v i hi n t ng n c sôi và h i n c bay lên. T i
m sôi c a n c (100 ° C), n c h p th m t l ng nhi t v a thay i tr ng thái c a nó.
Ch t l ng này s tr thành d ng h i.
Ng ng t là thu t ng dùng mô t quá trình ng c l i c a quá trình bay h i. N u b n l
y m t l ng h i n c và lo i b m t l ng nhi t v a t l ng h i ó, m t s thay i tr
ng thái s x y ra khi n cho h i n c tr thành ch t l ng.
Hi n t ng óng b ng x y ra khi nhi t liên t c b lo i b kh i m t ch t l ng cho n khi nó tr
nên r n. Hãy nh r ng t t c m i th trên -273°C có ch a m t s l ng nhi t. Trong m t h
th ng u hòa không khí, óng b ng là m t m i nguy hi m c n tránh
UÝ
Plasma (khí ion hóa có tính d n n cao) th ng c coi là tr ng thái th t c a quá trình k t t

Rev:1 01.01.2009 11 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nhi t bay h i ti m n

Thu t ng và thông s :
Nhi t dung riêng.
Nhi t dung riêng là l ng nhi t trong J (Joule) yêu c u t ng nhi t c a m t ch t. Nhi t dung
riêng là hàm s c a nhi t . Trong tr ng h p c a khí, c n thi t ph i phân bi t gi a nhi t dung
riêng khi áp su t không i và kh i l ng không i.
Nhi t dung riêng c a quá trình nóng ch y
Nhi t dung riêng c a quá trình nóng ch y c a m t ch t r n là l ng nhi t tính b ng J c n thi t
chuy n hóa 1kg m t ch t nhi t nóng ch y t tr ng thái l ng sang tr ng thái r n.
Nhi t n bay h i
Nhi t n bay h i c a m t ch t l ng là l ng nhi t tính b ng J c n thi t b c h i 1 kg ch t l ng
nhi t sôi. Nhi t n bay h i ph thu c r t nhi u vào áp l c. Ví d : Khi nhi t c thêm vào m t
bình ch a 1 kg n c 100 ° C (t i m c n c bi n), n c s h p th 1023kJ ti m n mà không có
tk s thay i nào trên nhi t k . Tuy nhiên, s có m t s thay i tr ng thái t ch t l ng thành
i. Nhi t c h p th c g i là "Nhi t n bay h i." H i n c s gi l i 1023kJ b i vì l ng nhi t
này c n thi t xu t hi n s thay i tr ng thái
Nhi t n ng ng t
Khi quá trình c o ng c và nhi t c l y ra t m t kg h i n c ° C 100 (t i m c n c
bi n), h i n c s s n sinh ra 1.023 kJ nhi t mà không gây ra s s t gi m trên nhi t k . Tuy nhiên
t s thay i tr ng thái t h i n c sang th l ng s x y ra. L ng nhi t c sinh ra c g i là
"nhi t n ng ng t "

Rev:1 01.01.2009 12 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nhi t và áp su t

c sôi

c óng b ng Vùng d ch u

R134a sôi
Heli sôi

Heli óng b ng
Zero tuy t i

ol ng nhi t
Nhi t ho c C ng nhi t c o b ng nhi t k . Trong khi c Celsius (° C) và Fahrenheit (° F) ôi
khi c s d ng, ph n l n các tài li u tham kh o trong s tay này s c dùng Celsius. B ng
nhi t ch cho chúng ta bi t c ng nhi t ho c NHI T C M BI N c a m t ch t ch không ph i s
ng nhi t th c t . M t ng i trung bình n m trong m t vùng tho i mái trong kho ng 21-27 ° C. Trong
ph m vi nhi t này, chúng ta c m th y tho i mái nh t. Khi nhi t c a b t c v t gì trên ho c d i
m này, chúng ta coi ó là nóng ho c l nh. Các nhà khoa h c cho chúng ta bi t r ng m t thông s
c g i là " 0 tuy t i " là m mà t i ó t t c l ng nhi t c l y ra t m t it ng.
m này c xác nh là -273 ° C. B t k ch t nào trên ng ng nhi t tuy t i này u có ch a
nhi t. Hi u bi t v u hòa không khí c ng òi h i ph i hi u bi t v áp su t và s liên h v i nhi t
và s c u thành. Th gi i chúng ta s ng trong c bao quanh b i không khí hay khí t. Khí gây s c
ép t t c các h ng v i l c b ng nhau. Các khí xung quanh chúng ta c t o thành t 21% oxy và
nit là 78%. 1% còn l i c t o thành t các khí hi m khác. S k t h p c a các ch t khí c g i là
u khí quy n và kéo dài vài tr m cây s trên b m t trái t và c l c h p d n gi l i
m cn c bi n, áp su t khí quy n là 1,0bar và m sôi c a n c là 100 ° C. N u chúng ta m t
m cao h n m c n c bi n, áp su t không khí s th p h n và do ó s là m sôi c a n c th p
n. N u áp su t gi m t i 0,38 bar, m sôi c a n c s là 75 ° C. N u áp su t gi m t i 0,12 bar,
m sôi c a n c là 50 ° C. N u m sôi c a n cb nh h ng b i s gi m áp su t, có kh n ng
là m t s gia t ng áp l c c ng s nh h ng n m sôi c a n c. Ví d : N i h i n c ! Thông tin
thêm: Làm th nào tính toán Fahrenheit n C và ng c l i:
C = 5/9x (F-32) F = (9/5xC) 32 Kelvin = C 273 Rankine = F + 460

Rev:1 01.01.2009 13 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

i quan h gi a áp su t và nhi t
Nh n bi t m i quan h gi a áp su t và nhi t c a môi ch t l nh trong h th ng u hòa không khí
là r t quan tr ng. N u áp su t c a ch t làm l nh th p, nhi t c a nó c ng s th p. Ng c l i, n u
áp su t cao, nhi t c a nó c ng s cao. u này có ngh a ví d nh nhi t t ng là áp l c ngày
càng t ng và áp l c ngày càng t ng là nhi t t ng lên.
Ví d : Máy b m không khí cho xe p, ghi nh r ng u là quan tr ng, b i vì áp l c thay i c ng
nh thay i nhi t là r t quan tr ng trong ch c n ng c a h th ng u hòa nhi t

Rev:1 01.01.2009 14 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nguyên lý ho t ng c a u hòa nhi t

Gi i thi u: hi u các ho t ng h th ng u hòa không khí, chúng ta ph i gi i thi u các thành

ph n c a h th ng và cách mà chúng k t h p v i nhau. Khi chúng ta nói v các thành ph n c b n
a h th ng u hòa không khí, chúng ta c ng ph i hi u các thu t ng ph n áp su t cao và ph n
áp su t th p c a h th ng. Các thành ph n c b n c a m i h th ng u hòa không khí c ng s
c liên quan n ph n áp su t cao và ph n áp su t th p c a h th ng.
Ph n áp su t cao: Ph n áp su t cao n gi n là ph n c a h th ng trong ó t n t i áp su t cao.
Nhi m v c a máy nén là s n sinh ra áp su t cao (và nhi t cao) sao cho R134a có th ng ng t
và phát nhi t bình ng ng. Lúc ó m t s có s chênh l ch v áp su t t i van giãn n - bên c nh
máy nén, ó là m chia th hai gi a ph n cáo áp và ph n th p áp.
Ph n áp su t th p: Ph n áp su t th p là thu t ng c s d ng cho m t ph n c a h th ng u
hòa không khí n i áp su t th p và nhi t t n t i. T các van giãn n , thông qua các thi t b ba
y h i và phía u vào c a máy nén,R134a tr ng thái áp su t th p. u này cho phépnhi t
c chuy n t bên trong xe ra R134a v i nhi t mát h n, và do ó nhi t c thoát ra t b
ên trong cabin.

Rev:1 01.01.2009 15 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ng quan
t h th ng u hòa không khí là lo i b nhi t t không khí bên ngoài khi không khí i qua dàn bay
i, không khí mát m a vào khoang xe. Không khí m áp bên trong chuy n m t l ng nhi t ra
ngoài không khí l nh v a i vào. Qua ó, toàn b khoang xe c làm mát. Các mô hình c a chu
trình làm l nh cho th y các nguyên t c ho t ng c a m t h th ng u hòa không khí: Các ch t làm
nh luân chuy n trong chu trình khép kín và liên t c thay i gi a các u ki n l ng và khí. Qua ó
i m c rút t bên trong và chuy n ra ngoài. Chu trình c a ch t làm l nh bao g m n m thành
ph n chính: Máy nén, bình ng ng, máy s y / b thu, van giãn n , giàn bay h i. Các thành ph n c
t n i v i m t chu k làm l nh khép kín, trong ó môi ch t l nh l u thông. Ch t làm l nh i vào máy
nén là d ng khí, và sau ó nó c nén, b ng phát x nhi t ng ng t , nó tr thành ch t l ng.
Khi i n van giãn n , hi n t ng gi m áp su t xu t hi n, ch t làm l nh bay h i (bên trong giàn bay
i) qua ó l y nhi t. Nh m t d ng khí, nó i t i máy nén l n n a và chu trình kh i ng l i theo
vòng tròn. Chu trình làm l nh c chia thành m t m ch áp l c cao và vào m t m ch áp th p (phía
hút). Các m phân tách là máy nén, t m van và van giãn n

Rev:1 01.01.2009 16 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ch t làm l nh R12

Nh chúng ta ã bi t, tr c ây ch t làm l nh c s d ng trong xe h i là R12. Lý do

ng i ta s d ng nó là các tính ch t v t lý và hóa h c, ch ng h n nh m sôi -28,9°C. Nh
ng c ng xu t hi n nh ng v n môi tr ng nh phá h y t ng ôzôn. Vì v y nó ã cthay t
b ng m t ch t làm l nh m i: R134a

Rev:1 01.01.2009 17 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

th ng t ng ozone

Lý thuy t v s suy gi m t ng ozone: Freon là m t ch t c c k n nh, do ó, nó i t trái t thông

qua t ng i l u và i n t ng bình l u mà không b phá v . ó, các Freon khu ch tán tràn ng p
trong tia c c tím m nh và b phá v , gi i phóng ra clo. V i clo là ch t xúc tác, ph n ng x y ra, và
ozone b suy gi m. Sau khi clo c vào t ng bình l u, nó v n l u l i ó m t th i gian dài, và s
suy gi m ozone v n ti p t c. V n ki m soát CFC.
Vào tháng N m n m 1989, "Hi p c Vienna, Ngh nh th Montreal v Quy n h n u tiên" ã
c t ch c, và ngh t ng c ng vi c t ng bãi b ch t Freon n m 2000 ã c xem xét chi ti t
th . Thông qua k ho ch này, vi c s n xu t ch t Freon m c tiêu s c gi m n 25% ho c ít
nt tháng 1 n m 1994, d a trên k t qu th c t c a vi c tiêu th Freon vào n m 1986. nn m
1996 ch t này s hoàn toàn b bãi b .
Hi n t ng l th ng t ng ozone ": tia c c tím có b c sóng nh t nh có h i cho s s ng, là m t
nguyên nhân gây ung th da, và gây nh h ng n gien. T ng ôzôn h p th các tia c c tím, do ó
th c hi n m t vai trò c c k quan tr ng trong vi c gi gìn s s ng trên trái t. Tuy nhiên, vào n m
1985, Ti n s Farman c a V ng qu c Anh thông báo r ng có m t hi n t ng có th c nhìn th y
Nam C c, trong ó t ng ôzôn b gi m vào mùa xuân và khôi ph c l i m c bình th ng trong mùa
hè. M t c m bi n v tinh nhân t o c ng b t c hi n t ng này, và hình nh mà nó g i v cho th y
ozone trên b u tr i l c a c a Nam C c ang b c n ki t. Do có m t l th ng xu t hi n trên t ng
ozone nên nó c g i là "l th ng t ng ozone”. Hi n t ng "l th ng t ng ozone" thu hút s quan
tâm c a các nhà khoa h c. Th c t t ng ôzôn ã và ang b c n ki t b i Freon và ã có nguy c các
tia c c tím có h i lên b m t trái t ã c ch ra h n 10 n m tr c. M t quy t nh ã c
th c hi n th c hi n m t k ho ch quan sát quy mô l n u tra các c ch c a l th ng ôzôn
và làm rõ m i quan h c a nó v i Freon.

Rev:1 01.01.2009 18 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Vai trò c a ozone

Chú thích hình nh:

Ultarviolet rays: Tia c c tím
Oxygen molecule: Phân t oxy
Oxygen atom: Nguyên t oxy
Vai trò c a t ng Ozone: b u không khí bao b c quanh b m t c a trái t c chia thành nhi u l p
và l p g n nh t v i trái t c g i là t ng i l u. Trong t ng i l u, nhi t cao nh t g nb
t trái t, khi cao t ng lên, nhi t s gi m i. Vì lý do này, i l u x y ra trong khí quy n và
c xu t hi n nh hi n t ng c a khí quy n. Trong kho ng 20-30 km cao c a t ng bình l u,
c t p trung c a ôzôn là cao. ây c g i là t ng ôzôn. M t b c sóng nh t nh c a tia c c
tím có h i cho s s ng, là nguyên nhân c a b nh ung th da, và có tác d ng trên c u trúc di truy n.
ng ôzôn, b ng cách h p th các tia c c tím, óng m t vai trò quan tr ng trong b o v s s ng trên
trái t.
hình thành Ozone: nguyên t oxy h p th tia c c tím và c chia thành các nguyên t oxy. Các
nguyên t oxy k t h p v i các phân t oxy t o thành ôzôn. Ozone c hình thành g n ng
xích o, n i s l ng b c x m t tr i cao h n, và lan truy n theo h ng các c c thông qua s
chuy n ng ch m c a không khí.

Rev:1 01.01.2009 19 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Hi u ng nhà kính

Hi u ng nhà kính: do k t qu c a vi c s d ng s l ng l n các nhiên li u hóa th ch (nh d u,

than á và khí t nhiên), và s suy gi m c a r ng, n ng c a axit carbonic, freon, khí mê-tan, vv
trong khí quy n ang t ng lên, và s c nóng t b m t c a trái t ang c h p th vào khí quy n.
Trong nh ng u ki n này, ng i ta nói r ng u này gây ra s nóng lên toàn c u.

Rev:1 01.01.2009 20 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ch t làm l nh HFC-134 a

Các ch t làm l nh, các ch t hóa h c n nh có kh n ng ch u nhi t cao và không có tính ch t t

cháy, có nh ng c m không màu, không mùi không b t cháy, n mòn, c h i. Vì nh ng lý do
này, chúng c s d ng cho nhi u m c ích nh là ch t làm l nh cho u hòa không khí và các
thi t b làm l nh, ch t phun x t s n, các ch t làm s ch cho các h th ng n t , v t li u bình ch a
cháy, các ch t t o b t ch ng cháy, và nguyên li u cho các lo i nh a t ng h p. Ng c l i, c m
quan tr ng nh t c a m t Freon thay th là ti m n ng suy gi m t ng ôzôn là nh , và u ki n t i thi u
không th thi u là nó có th cs d ng m t cách an toàn trong m i khu v c. Freon là m t ch t
trong ó ph n ho c t t c các nguyên t hydro, nh khí mêtan và êtan, c s p x p l i thành các
nguyên t halogen c a flo (F) và clo (C1). Theo s k t h p này;. các lo i Freon khác nhau ang c
u ch . i v i m t ch t thay th mà không bao g m clo, vì clo là ngu n g c c a s suy gi m
ozone, HFC134a c coi là các ch t phù h p nh t, và vi c ki m tra an toàn c a ch t này v i
PAFT - 1 [Ch ng trình th nghi m c tính c a Flo các bon thay th i v i môi tr ng]- ang c
tri n khai.

Rev:1 01.01.2009 21 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Các tính ch t c a ch t làm l nh

Chú thích hình nh: Evaporation latent heat: Nhi t n bay h i

Molecular formula: Công th c phân t Molecular size: Kích th c phân t
Molecular weight: Tr ng l ng phân t Toxicity: ct
Boiling point: m sôi Remaining time in the atmosphere: Th i gian còn l i trong
Freezing point: m óng b ng khí quy n
Critical temperature: Nhi t th c t Mineral oil solubility: hòa tan d u khoáng
Saturated vapor pressure: Áp su t h i bão hòa

Kích th c phân t c a R134a nh h n r t nhi u so v i R12. K t qu là chúng ta s m t i m t

ng ch t làm l nh l n h n. M t l ng kho ng 10% n 15%/n m có th c coi bình th ng !
Bên c nh ó, các m sôi khác nhau òi h i nh ng thay i trong cách b trí h th ng nh u
ch nh van giãn n . Và c ng c n ph i s d ng nh ng lo i d u khác nhau. Do ó òi h i ph i tân trang
thay i m t s thi t b , ch ng h n nh máy s y và h n n a h th ng c n c r a 2-3 l n lo i
c d u m ra càng nhi u càng t t (sau khi lo i b nó kh i máy nén, v.v…) Ch t làm l nh thay
th cho 134a m t là m t l a ch n khác, nh ng khó có c và c ng có th gây ra v n trong
quá trình s d ng: do ó chúng tôi không khuy n cáo s d ng ch t làm l nh thay th cho 134a.

Rev:1 01.01.2009 22 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Áp su t và m sôi

m sôi c a ch t l ng c ch nh trong b ng và luôn luôn song hành ng áp su t khí quy n

u áp su t trong ch t l ng thay i, thì m sôi c a nó c ng thay i. T t c các ch t l ng ng
nh t u ho t ng theo m t quy c. Trong s áp su t h i, b n có th nh n ra r ng ví d nh
i áp su t và nhi t gi m liên t c, h i n c s tr thành ch t l ng (trong bình ng ng). B ng cách
gi m áp su t, ch t làm l nh c a ch t l ng thay i v tr ng thái h i (trong giàn bay h i). Quá trình
bay h i c s d ng b i h th ng u hòa không khí trong xe. Nó ho t ng v i m t v t li u d sôi,
mà chúng ta g i là ch t làm l nh. Các ch t làm l nh c áp d ng là R-12, sôi -29,8°C và R-134a
sôi -26,5°C. Các m sôi t ng ng v i nhi t sôi áp su t khí quy n bình th ng (760 Torr =
1013,25 mbar).

Rev:1 01.01.2009 23 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nh ng thay i c n thi t cho các ch t làm l nh thay th R 12

R134a, c tri n khai nghiên c u thay th cho R12, có nh ng c m sau khi so sánh v i R12:
c phù h p v i các lo i d u bôi tr n thông th ng (d u máy nén) kém. M c hòa tan vào
c cao và m c gây giãn n và th m th u các v t li u ph t làm kín, ng cao su cao. Vì ch t làm
nh R134a m i có các tính ch t và c m khác so v i R12, nh ng thay i ph i c th c hi n
phù h p. N u R134a c y vào m t h th ng u hòa không khí R12, s xu t hi n nh ng
n nh ngh t c ng máy nén ho c rò r ch t làm l nh. Vì lý do này nhi u bi n pháp i phó ang
c ti n hành tránh vi c n p khí không úng, u này ã c th c hi n cùng v i nh ng thay
i do s khác bi t v tính ch t và c m. S khác bi t v c m là: Áp l c và t i tr nên
cao h n khi nhi t môi tr ng xung quanh cao (gây ra hi n t ng làm mát kém). H th ng
này t ng thích v i u ki n trên do hi u qu t ng lên, thay i b ly h p t tính và bình
ng ng, thay i thông s k thu t nh t giá tr cho công t c áp su t, van giãn n , vv.. i
i d ch v h u mãi: không có d ch v thay i d u, ch t làm l nh và các ron làm kín.
tránh k t n i ng ng sai và n p môi ch t l nh không úng quy cách, c n ph i thay i hình
ng c a ng ng, kh p n i, van n p và các d ng c làm h th ng l nh. tránh vi c ch t
làm l nh b phát tán vào b u khí quy n, các bu lông s áp ã c lo i b và van gi m áp
c dùng thay th .

Rev:1 01.01.2009 24 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nh ng u ch nh c a h th ng

BÌNH NG NG: gi m nhi t ng ng t duy trì ho t ng vì h th ng R-134a th ng có kh n ng

ng ng t l n h n so v i nh ng h th ng thi t k s d ng v i R-12.
MÁY NÉN: H-NBR cung c p kh n ng t ng thích t t h n v i R-134a PAG. Máy nén s d ng v i
R134a th ng c ch t o v i b n cao h n thích ng v i áp su t cao h n và ch t bôi tr n
khác nhau k t h p v i ch t làm l nh.
U NÉN: D u khoáng không hòa tan v i R-134a4.
T LI U LÀM NG: t ng kh n ng ch ng ch u và hòa tan v i R-134a
CH T LÀM KHÔ: V t li u thay i, ng kính c a l thay i h p thu t t h n m, s l ng
thay i t 30 n 45g.
CÔNG T C NG T ÁP L C CAO: R-134a có áp l c x cao h n R-12 cùng nhi t ng ng t
NG N P C ng n p c thù c a R-134a c cung c p tránh nh m l n v i R-12. Gi m rò r
a h th ng và ng n ng a n p ch t làm l nh không phù h p.

Rev:1 01.01.2009 25 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ng quan v h th ng u hòa

Trong máy u hòa nhi t , nhi t c truy n vào ch t làm l nh giàn bay h i s c chuy n
qua h th ng b ng s di chuy n c a R134a (nó c chuy n i b i các tác ng b m c a máy nén).
Dòng ch t làm l nh này mang nhi t t giàn bay h i vào bình ng ng, ó nó c a vào khí
quy n. T ng t nh v y, m t khi nhi t c chuy n t i bình ng ng c d n qua các cánh t n
nhi t c a bình ng ng, nó phát tán vào khí quy n. Dòng không khí th i tr c di n (không khí i qua
bình ng ng gây ra b i s chuy n ng v phía tr c c a xe) mang nhi t kh i khu v c c a bình
ng ng. ây là m t hình th c i l u khác. Trong h th ng u hòa không khí, h i nóng t bên trong
xe, c d n qua các cánh t n nhi t kim lo i c a giàn bay h i và vào các môi ch t l nh (R134a).
ng t nh v y, nhi t c d n ra kh i môi ch t l nh m h n u kia c a h th ng A/C, và
thông qua các cánh t n nhi t kim lo i c a bình ng ng, ó hi n t ng b c x và i l u s mang
nhi t i. Khi nhi t c h p th , ch t làm l nh b c h i và mang nhi t vào bình ng ng. T i th i m
này, ch t làm l nh nhi t cao và áp su t cao. Nhi t c a môi ch t l nh là cao h n so v i không
khí bên ngoài t i bình ng ng. Nhi t l i di chuy n t it ng m h n n it ng l nh h n, và do
ó nhi t c phát tán ra bên ngoài xe. B ng cách a ra h i nóng ra ngoài, ch t làm l nh ng ng t
i thành ch t l ng và chu trình l i c l p l i. M t trong nh ng l i th l n c a vi c s d ng môi
ch t l nh là nó có th luân chuy n tu n hoàn thông qua nh ng thay i tr ng thái trong m t ph m vi
ng c a nhi t và áp su t mà t n t i trong h th ng u hòa nhi t .
u ý: ch t làm l nh i qua m t giai n thay i hai l n trong chu k . T khí chuy n sang ch t l ng
trong bình ng ng và t ch t l ng tr l i khí trong giàn bay h i.

Rev:1 01.01.2009 26 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Tính ch t c a ch t làm l nh

Entanpy là l ng n ng l ng có trong ch t làm l nh, và c o b ng Kilo jun / kg ch t làm l nh.

Trên bi u này, dòng áp su t không i là ng n m ngang, vì v y n u b n di chuy n sang ph i
ho c trái áp su t gi nguyên trong khi các tính ch t khác thay i. Entanpy không i là ng th ng
ng, vì v y n u b n ch di chuy n lên ho c xu ng trên bi u , entanpy v n không i, nh ng các
thu c tính khác thay i. Các dòng c a nhi t không i trong bi u này không ph i là ng
th ng, chúng i theo m t ng c th . L u ý cách i c a nh ng ng bên trong các mái vòm,
chúng hoàn toàn n m ngang, có ngh a là n u áp su t và nhi t không i, h n h p có th là 0%
khí, 100% khí ho c b t c tr ng thái nào gi a. L ng khí ph thu c vào entanpy hay nói cách
chung: bao nhiêu n ng l ng c l u tr trên 1kg môi ch t l nh. L u ý r ng i v i m t áp su t
cho tr c, ch có m t nhi t , ó ch t làm l nh c bão hòa, có ngh a là t t c các ch t làm l nh
ch là thay i thành khí. N u nhi t t ng lên h n n a nó c g i là quá nhi t. Khi thay ic a
tr ng thái t ng ng v i m t thay i trong entanpy (m c n ng l ng) ó là ch c n ng chính c a
u hòa không khí.

Rev:1 01.01.2009 27 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

1. Ch t làm l nh i vào máy nén. Trong ví d , khí l nh có nhi t 10°C vào kho ng (2.2bar).
2. Máy nén ã th c hi n công vi c c a mình. L u ý r ng áp l c i t 2,2bar n kho ng 13,5bar.
Ngoài ra nhi t c a khí lên t i kho ng 70°C. Cùng v i s gia t ng nhi t và áp su t, chúng ta
ã t ng entanpy (vì chúng ta ã di chuy n vào bên ph i trên bi u ). Ch t làm l nh hi n ch a
nhi u n ng l ng h n và i vào bình ng ng.
3. Khi bên trong bình ng ng, ch t làm l nh phát tán m t l ng nhi t, nhi t c a nó s gi m, nh ng
áp l c v n không i. Ch t làm l nh ây là khí bão hòa và bây gi b t u ng ng t khi n ng
ng c y ra.
4. H n h p này có ch t l ng là 0%, ó là m t ch t l ng bão hòa. Nhi t c a môi ch t l nh là
ng t gi ng nh nó d i m 3 nh ng nay ã ch a r t ít entanpy. N ng l ng này ã tiêu
tan qua bình ng ng.
5. m này là m k t thúc c a bình ng ng. Gi a các m 4 và 5, bình ng ng ch làm mát ch t
ng. L u ý r ng áp l c v n gi nguyên, nh ng c nhi t và entanpy ang gi m. Quá trình này
c g i là ti u làm mát.

Rev:1 01.01.2009 28 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

6. Gi a các m 5 và 7 là van giãn n . Ch t làm l nh i qua các b giãn n , áp l c và nhi t gi m

t ng t áng k (l u ý các ng th ng ng trên th ). T i m 6 ch t làm l nh i vào khu v c
vòm t m t l n n a.
7. Chúng ta i vào giàn bay h i. L u ý r ng m t s ch t làm l nh là ã d ng khí. Theo s chúng
ta ang có m t l ng kho ng 0,27, do ó, h n h p ch t l ng / khí là 27% khí. Trong ví d này, môi
ch t l nh là kho ng 0°C. ây là ch t làm l nh b t u h p th nhi t, ó là nh ng gì chúng ta
mu n.. L u ý entanpy t ng i th p. Vào lúc này, môi ch t l nh h u nh i qua giàn bay h i. Nó
p th r t nhi u nhi t, l u ý vi c t ng entanpy. Ngoài ra nhi t c a môi ch t l nh gi ng nh khi
nó i vào giàn bay h i. T i m 8 ch t làm l nh là m t ch t khí bão hòa. Khi môi ch t l nh r i giàn
bay h i và i vào máy nén khí t i m 1, nhi t c a môi ch t l nh t ng ph n nào. Hi n t ng
này c g i là quá nhi t. Quá l nh và quá nhi t: khi quá trình h p th nhi t di n ra gi a các m
7 và 1, u này g i là hi u ng làm l nh.
u chúng ta có th nh n c nhi u h n hi n t ng “quá l nh”, chúng ta có th di chuy n xa h n
bên trái c a bi u , và sau ó ch n m t m mà có th kéo dài tác d ng làm l nh. Ngoài ra,
quá nhi t có m t m c ích r t h p l . T ng nhi t c a môi ch t l nh v t quá m bão hòa cho
t y u t an toàn i v i vi c có m t s ch t làm l nh ch t l ng c hút l i vào máy nén. u
này có th x y ra n u các ch t làm l nh không h p th n ng l ng chuy n hoàn toàn sang
khí. V i b n ch t c a h th ng A/C t ng, m t s hình th c ki m soát công su t là c n thi t
m b o úng s l ng làm mát c cung c p cho t i trên h th ng ( u này s c gi i thích
trong ch ng k ti p). B n s không c n nhi u l ng làm mát vào tháng T nh tháng B y. ó là
tr ng h p, h th ng ph i có m t s cách t u ch nh.

Rev:1 01.01.2009 29 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Máy nén al t

Ch c n ng (T ng quát):
Máy nén c v n hành b i ng c . Máy nén làm t ng áp su t c a h i ga l nh (khí), ch t làm
nh áp su t cao (nhi t cao) và cung c p cho bình ng ng. Khi nhi t gi m trong bình ng ng
môi ch t l nh tr thành ch t l ng. u ch nh t c ng c khác nhau, nhi t môi tr ng xung
quanh ho c lái xe l a ch n nhi t bên trong xe, t c c a máy nén thay i. H u h t các máy nén
thay i v n hành b ng cách b t ho c t t. Trong máy nén a l t, các piston c di chuy n b ng các
m nghiêng c g i là a l t, là m t t m k t n i v i tr c nghiêng. Do ó, n u tr c quay, piston
c di chuy n v phía tr c và và phía sau (k nén và k n p)
Máy nén a l t có m t s piston c l p ví d nh 5 piston, ph c v cho 10 xi lanh. Trong k n p, t
phía áp su t th p c a h th ng (t giàn bay h i) khí R134a c hút vào máy nén. Vi c n p R134a
c ti n hành thông qua m t van l i gà. Chi c van m t chi u này u khi n dòng ch t làm l nh
ng h i vào xilanh. Trong k nén, h i môi ch t R134a c nén. u này làm t ng c áp su t và
nhi t c a môi ch t l nh. Phía u ra (x ) van l i gà sau ó m cho phép các ch t làm l nh di
chuy n t i bình ng ng. T c a van tr i là b t u ph n cao áp c a h th ng.
CHÚ Ý: Máy nén c thi t k ch ho t ng v i h i l nh, môi ch t l nh l ng máy nén s gây
ng cho các van l i gà c a máy nén. M t s máy nén có b trí m t c u chì nhi t c t trong
cu n dây ng n ch n h ng dây cu roa trong tr ng h p máy nén b k t c ng.

Rev:1 01.01.2009 30 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Máy nén a l t bi n thiên(VS)

i van u khi n c h c (VS) i van u khi n ch y n (VSX)

ly h p t tính

Pulley Ròng r c
(Steel) Van u khi n (Nh a)
Van u khi n
(D ng c h c) (D ng n)

ph n VS VSX
Van u khi n Van u khi n c h c Van u khi n ch y n
ly h p t tính Ch p nh n Non
u khi n nhi t x u khi n bi n thiên u khi n bi n thiên chi ti t
Motel c áp d ng NF, TG, HD, FD (i30) BH

Máy nén a l t bi n thiên u khi n theo ki u c khí - VS

1) Van u khi n d ng c khí c áp d ng
- Theo áp su t giá tr u vào c nh, ki m soát áp su t theo c h c.
(Không th ki m soát b ng l c)
2) B ng cách s d ng b ly h p t tính ho c c t n.
3) Duy trì nhi t giàn bay h i u ra.
- Nâng cao ch t l ng n n ng ph thu c vào bi n u khi n.
4) Bi n u khi n c a công su t máy nén ph thu c vào t i u hòa không khí.
- C i thi n hi u su t lái xe bi n u khi n.

Máy nén a l t bi n thiên u khi n b ng n - VSX

1) Van u khi n b ng n c áp d ng.
- Theo ECV c a giá tr v n hành có bi n u khi n b i DATC.
- Công su t máy nén khí là "0" trong khi c t n ECV.
2) N u không có b ly h p t tính.
3) Ròng r c an toàn b ng nh a c áp d ng. ( gi m tr ng l ng)
4) Ki m soát nhi t giàn bay h i ra.
- C i thi n n n ng thông qua bi n ki m soát trong Comp.
5) Công su t máy nén là "0" trong khi ng c quá t i b ng c ng b c
6) Model ng d ng: BH

Rev:1 01.01.2009 31 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

i v i máy nén al t u khi n n bi n thiên, góc nghiêng c a al t c u khi n b i ECV

ki m soát. Khi ECV ch Off, góc nghiêng c a a l t ho t ng trong 0 ( theo chi u d c). Do
ó, vi c l u thông ch t làm mát b d ng l i có ngh a là, ho t ng c a máy nén b ng t.
t qu là, không c n thi t u khi n máy nén On / Off b ng cách s d ng b ly h p t tính.

Máy nén al t c dùng gi m m c tiêu th nhiên li u và t ng s v n hành khi lái xe. Nh b n

có th th y trong hình v , nguyên t c ch c n ng chính v n gi nguyên, nh ng piston nm t c
d ng và góc a l t bây gi thay i. Tùy thu c vào yêu c u làm mát, các góc c a al t c
thay i. Cùng v i góc c a a l t, l ng c p ch t làm mát thay i, nó có th gi áp su t n
nh h n. u này tránh th ng xuyên b t và t t máy nén và làm gi m tiêu th nhiên li u khi ch có
áp l c yêu c u c t o ra. Vi c ki m soát các góc al t c th c hi n b i m t van u khi n c
khí. Mô hình s d ng máy nén VS cho n nay là: NF, TG

Rev:1 01.01.2009 32 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

u ki n t i th p c a u hòa không khí(VS)

u t i làm mát th p, van giãn n g n nh óng. Do ó áp su t trong bu ng u vào gi m. N u áp

c tr nên th p h n giá tr tiêu chu n (2,0kgf/cm2) màng ng n ( c k t n i v i khoang u vào)
giãn n và t ó m thông gi a bu ng u ra và bu ng u khi n. Do ó áp su t trong bu ng ki m
soát t ng và góc c a a l t gi m. u này s làm gi m l ng môi ch t l nh yêu c u c n thi t.

Rev:1 01.01.2009 33 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

u ki n t i cao c a u hòa không khí (VS)

u t i làm mát cao, van giãn n g n nh m . Do ó áp su t trong bu ng u vào gi m. N u áp l c

tr nên cao h n giá tr tiêu chu n màng ng n ( c k t n i v i khoang u vào) co l i và t ó óng
i thông gi a bu ng u ra và bu ng u khi n. Do ó áp su t trong bu ng ki m soát gi m và góc
a a l t t ng. u này s làm t ng s l ng môi ch t l nh yêu c u c n thi t.

Rev:1 01.01.2009 34 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Máy nén a l t bi n thiên (VSX)

A/C Ch OFF A/C Ch bi n thiên và ON

Check V/V
Bu ng u khi n Bu ng u Check V/V
t n
(Áp su t t ng) khi n (Áp su t t n
Bu ng hút
gi m)
Bu ng x

Công t c OFF
Công t c ON
al t

Ch Off c a A/C

ECV - Off
van u khi n và m hoàn toàn ng d n d u c a van bi
Ch t làm l nh ch y vào bu ng x (Phía cao áp)
ng áp su t trong bu ng u khi n
y a l t sang ph i t i v trí áy (góc d c 0o)
óng khu v c ch t làm l nh
a u hòa không khí v ch OFF.

Ch ON và bi n thiên c a u hòa không khí

ECV - On (Ki m soát ch c n ng)

Nâng van u khi n và óng hoàn toàn ng d n d u c a van bi
óng ng ch t làm l nh i vào bu ng u khi n (Phía cao áp)
Gi m áp su t t i bu ng u khi n
Quay tr l i a l t phía bên trái t i v trí áy (T ng góc d c)
khu v c ch t làm l nh
a u hòa không khí v ch ON.

Rev:1 01.01.2009 35 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

c u h n ch mô men xo n
- V n hành: truy n mô-men xo n ròng r c n tr c máy nén c k t n i v i b l p ráp
trung tâm (V n hành liên t c)

- M c ích: o v không ch vành ai ng c mà còn tránh kh i ch t máy t thanh máy

nén ho c tình tr ng quá t i do b phá v các c c u h n ch

hãm d ng lõi quay

l p ráp trung tâm

gi m ch n
ph n b phá v
c uh n
ch mô men
xo n
Pulley
it a phá v
Bình th ngl
Ch xoay bên trong c
u h n ch có ròng r c

1) V n hành: truy n mô-men xo n ròng r c n tr c máy nén c k t n i v i b l p ráp trung

tâm (V n hành liên t c)

2) M c ích: B o v không ch vành ai ng c mà còn tránh kh i ch t máy t thanh máy nén ho c

tình tr ng quá t i do b phá v các c c u h n ch

Hãy tham kh o các slide.

Rev:1 01.01.2009 36 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

kh i u khi n
CAN Comm. Line (Body Electric) CAN Comm. Line (Power train)
Module b ly h p

Nhi t trong xe
Nhi t xung quanh. Tín hi u m công t c AC
Module DATC
B c m bi n hình Tín hi u ng t công t c
nh AC
B c m bi n m
ECV Duty output
C m bi n nhi t cánh ECV IC Engine ECM
Máy nén VSX
B truy n ng và i u khi n ng c
& Motor control

H th ng
HVAC

ECV
(Van u khi n b ng n)

Module DATC có th tính toán tích h p gi a các u ki n u hòa nhi t , t i tr ng ng c và

giá tr mô-men xo n o c thông qua ng truy n tín hi u CAN, và a ra quy t nh cho nhi m
ki m soát ECV ph thu c vào vi c nh n tín hi u. B ng cách này, ECV a ra tín hi u u ra.
CAN giao ti p v i ECM ng c th c hi n thông qua bó dây module. DATC truy n d li u, c tính
ng giá tr mô-men xo n tùy thu c vào u ki n t i u hòa không khí, ECM ng c thông qua
CAN và sau ó, ECM nh n ct i ng c theo mô-men xo n h n ch t ECM ng c m tl n
a. Cu i cùng, DATC quy t nh giá tr cho ECV sau khi so sánh t i th c v i t i d nh t ECM
ng c .
Các tín hi u thay ic a u hòa không khí trên c s d ng chuy n n b ki m soát và u
khi n qu t làm mát ng c trong ECM. Trong m t n v t c và tình tr ng quá t i theo u ki n,
các tín hi u c a u hòa nhi t c t là l c l ng t d ng l i nén module DATC.
Trong tr ng h p tín hi u cho A/C c t ra t ECM ng c , DATC module là t t các u ra ECV
thu tr c ti p.

Rev:1 01.01.2009 37 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

i ây b n có th th y các quy trình ki m soát i v i máy nén. Van u khi n ck tn iv i

khoang hút c a máy nén, v i bu ng ra và bu ng u khi n. Áp l c óng m c a các van u khi n
c t m t cách c h c b i s cân b ng áp su t u vào, áp su t u ra và lò xo bên trong c a
van. N u t i làm mát th p, góc nghiêng (l ng c p) là gi m. N u t i làm mát cao, các góc và do ó
l ng c p t ng lên.

Rev:1 01.01.2009 38 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Máy nén d ng v c

Hình nh trên cho th y lo i máy nén d ng v c, c cài t trong các LZ 4.5L. Chú ý: các model
3.0 và 3.5L s d ng máy nén a l t. Trên nh c a máy nén có hai b c m bi n: m t là c m bi n
nhi t o nhi t c a môi ch t làm l nh bên trong c a máy nén, còn l i là m t b c m bi n t c
, ot c c a máy nén. T c máy nén và t c ng c c so sánh b i b u khi n
khóa ai. Trong tr ng h p s khác bi t gi a chúng là quá l n (80 ph n tr m), b ly h p t tính s b
ng ng ho t ng. B u khi n khóa ai c g n v i thi t b th i, ngay bên c nh b d n ng n p.
Ch c n ng này c áp d ng tránh gây t n h i cho ai truy n ng trong tr ng h p máy nén có
t l i n i b . Lý do làm nh v y là ch có m t vành ai truy n ng c s d ng cho t t c các
ph ki n nh máy b m n c, u khi n tr l c lái và máy nén u hòa không khí. u này s cho
t qu trong th c t là n u máy nén b khóa và các vành ai c ng b h h ng các thi t b khác c ng
không ho t ng n a. Nhìn vào hình nh th p h n có th công nh n r ng tr c bên trong máy nén h i
khác bi t so v i tr c u vào. Do ó, thanh tr t truy n chuy n ng c a ròng r c t i các cu n di
chuy n làm t o ra m t chuy n ng l ch tâm. B ng chuy n ng này, các cu n s c di chuy n t
trái sang ph i và lên xu ng. Do các chuy n ng này, nh ng n gi a hai cu n s m r ng ho c
thu nh các ch t làm l nh c hút vào, nén và x ra v i áp su t cao h n.

Rev:1 01.01.2009 39 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Nh ã ch ra, m t b ph n cc nh trong các gian máy nén và v n tr ng c nh, trong khi

nh ng b ph n c truy n ng b ng ròng r c (thông qua các thanh tr t) và di chuy n nh ã mô
tr c ây. Hình nh trên s cho b n hi u rõ h n v chuy n ng này. Chu k làm vi c nó c mô
trang ti p theo.

Rev:1 01.01.2009 40 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Chu trình v n hành

Chúng ta hãy nhìn vào chu trình ho t ng c a máy nén khí d ng v c. Khi quá trình này di n ra liên
c, và nhi u giai n nén ch t làm l nh t c cùng m t lúc, chúng ta s theo dõi quy trình theo
ng b c m t. Quá trình chúng ta s xem xét c ánh d u b ng màu , trong khi các giai n
khác x y ra cùng m t lúc c tô màu khác nhau. M i màu s c cho bi t quá trình nén cho m t l ng
ch t làm l nh c th t n p, nén và x . Chu trình b t u khi m cu i c a c hai cu n m u n p,
do ó, môi ch t l nh có th i vào ch m . Hãy xác nh v trí này là 0 ° (góc quay c a pu li truy n
ng). Sau khi xoay 180 °, cu n di chuy n ã thay i v trí theo cách mà các cu n ch m nhau do ó
óng u n p t o m t khoang, không có môi ch t l nh có th i vào n a, ng th i môi ch t l nh
không th i ra ngoài. T i v trí 360 , cu n xo n c t n m t v trí mà các c ng x c óng l i
và kích th c c a các khoang khác nhau c gi m xu ng, do ó, ch t làm l nh c nén. ng
th i cu n xo n c y môi ch t l nh theo h ng c ng x . T i góc 540 ° ch t làm l nh c nén n
o
c c n thi t và i ra thông qua c ng x mà bây gi ã m . T i góc 720 , cu n xo n c t n
cùng m t u ki n, r ng nó ã 0 °, chu trình l i cl pl i

Rev:1 01.01.2009 41 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ly h p c a máy nén

ly h p bao g m cu n dây solenoid, pu li và tr c v i giá và t m lò xo/t m then tr t. Cu n dây

solenoid cc nh tr c ti p v i v máy nén và n m phía sau pu li. Pu li cg nc nh vào
máy nén thông qua giá và có th chuy n ng m t cách t do; pu li cd n ng qua m t dây
ai t ng c quay. Tr c trung tâm c k t n i v i tr c truy n ng c a máy nén và bao g m m t
m lò xo/then tr t. Khi c n làm mát, cu n dây solenoid c kích ho t, t o nên m t n tr ng
hút lá lò xo, mà t ó c k t n i v i pu li. Trong u ki n này, máy nén cd n ng. Do ó, là
ch t làm l nh c l u thông và quá trình làm mát c th c hi n. t t máy nén, cu n solenoid s
ng t n, t tr ng s bi n m t lá lò xo s c cách li b ng cách lò xo h i tr t pu li v , mà sau
ó l i ch y m t cách t do mà không theo tr c truy n ng. Vì lý do an toàn, m t c u chì nhi t c
t trong m ch cu n dây ly h p c a máy nén. N u x y ra hi n t ng tr t dây ai, ví d , do máy nén
k t, nhi t s phát sinh. N u nhi t t n m t giá tr nh t nh (kho ng 180 ° C) c u chì nhi t s
n . u này làm gián n vi c c p n t i cu n solenoid và puli có th chuy n ng t do b o
giá b ly h p và puli và dây ai s không b h h ng. M t khi c u chì b n , ph i thay cu n
solenoid khác. B t k hi n t ng tr t ly h p nào c ng ph i truy xét xem li u hi n t ng ó b t
ngu n t vi c làm s ch không úng cách ho c do c p n áp th p n b ly h p. Khe h quá nh
có th làm cho các t m v v n, k h quá l n s làm cho t tr ng b suy y u. N u nh ng hi n
ng này c ki m tra và phát hi n chính xác và ly h p v n không ho t ng, b ly h p c n c
thay th . Vi c tiêu th hi n t i c a b ly h p t tính là kho ng 3 amps t i 12 vôn. Ki m tra n tr
cu n dây ly h p (3,0-3,2 Ohm) xác nh tình tr ng c u chì nhi t, và thay th các cu n dây ly h p
u c n thi t.

Rev:1 01.01.2009 42 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

t c u ng ga

Nh ã c p trên, ng ga R134a có th khác nhau do kích th c nh h n c a các phân t .

Nh ng ng ga v n là chi ti t mà ó ngay c trong u ki n bình th ng ch t làm l nh bi n m t và
i m i vào h th ng.

Rev:1 01.01.2009 43 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Bình ng ng

Bình ng ng bao g m ng d n và lá t n nhi t, c k t n i v ng ch c v i các ng ng t o ra

t b m t trao i nhi t l n t m t k t qu truy n nhi t t t. Bình ng ng cl p t phía tr c
a b t n nhi t. Nó làm ngu i ch t làm l nh áp su t cao và nhi t cao n m ng ng t và
tr ch t làm mát v tr ng thái l ng. Khí nóng i vào bình ng ng v i nhi t 60°C n 100°C, nh ng
ngay c n u nó c làm l nh xu ng ch b ng 2°C -3°C, nó v n thay i t th khí thành th l ng do
các tính ch t c a ch t làm l nh này. Vi c trao i nhi t trong bình ng ng di n ra thông qua vi c làm
mát c a không khí. u c n thi t là các bình ng ng ph i c làm mát hi u qu b ng dòng không
khí i qua các lá t n nhi t. B t k v t c n tr nào nh b i b n, lá cây, bùn ho c t p ch t, s làm gi m
vi c h th p nhi t môi ch t làm l nh, d n n t ng nhi t và áp su t. Trong u ki n bình th ng
bình ng ng nhi t th p h n so v i b t n nhi t xe h i, nh ng n u hi u qu bình ng ng gi m,
nhi t c a nó s t ng. Nó th m chí có th tr nên cao h n so v i b t n nhi t c a xe gây ra ng
b hi n t ng quá nhi t. Không c n thi t b o d ng nh k cho bình ng ng, ngoài vi c lo i b
các v t c n, và s a ch a ch có th c th c hi n n u bình ng ng c l y ra kh i xe.

Rev:1 01.01.2009 44 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Thi t b s y

c ích c a máy s y là t m th i l u tr các ch t làm l nh hóa l ng. Nó c ng có lo i b b i

n và h i m t môi ch t làm l nh. Tùy thu c vào u ki n v n hành khác nhau, nh t i nhi t
thi t b bay h i và ng ng t , s vòng quay c a máy nén, m t l ng môi ch t l nh khác nhau s c
m qua h th ng. u hòa các dao ng bi n i này, máy s y cl p t. Ch t l ng t bình
ng ng c thu h i và l u gi trong ó, sao cho ch s l ng yêu c u ch y vào thi t b bay h i
làm mát không khí. Ngoài ra máy s y có th liên k t m t s l ng nh n c t chu k , thông th ng
nó có th l y 6-12g n c, và s l ng ph thu c vào nhi t .S l ng này t ng n u nhi t th p
n. Ch t làm khô: i v i h th ng R 12, silica gel c s d ng nh m t ch t làm khô lo i b
i m, nh ng trong các h th ng R134a, zeolite c s d ng nh m t ch t làm khô.

Rev:1 01.01.2009 45 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n

c b n, chúng ta phân bi t hai h th ng ch t làm l nh.

Lo i TXV: Lo i van giãn n nhi t
Lo i CCOT: Vòi phun tu n hoàn ly óng m .
a trên th c t , có m t s khác bi t trong b ph n và nguyên lý làm vi c, bi u th hi n s khác
bi t gi a hai h th ng này.

Rev:1 01.01.2009 46 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Tu n hoàn ch t làm mát và các b ph n

* 1 kPa = 0.145 psi

Khác v i van m r ng, vi c b m ch t làm l nh d ng l ng vào thi t b bay h i thông qua m t van ti t
uc nh. Vòi phun n m trong dòng ch t l ng g n thi t b bay h i và có màn l c n m trên ng n p
và x c a thân ng. T i vòi phun, môi ch t l nh l ng b t u b c h i, b i vì nó ch cho phép m t s
ng phù h p các ch t làm l nh vào thi t b bay h i, t c hi u qu làm mát t t. Tr ng thái
a môi ch t l nh ngay sau khi i vào các l ng c nh là 100% ch t l ng. Ngay sau khi áp su t
ch t l ng gi m, ch t l ng b t u sôi và qua ó nó h p th nhi t. Nhi t này c l y ra t không khí
i qua các cánh làm mát c a các thi t b bay h i mà qua ó c làm l nh. M t công t c áp su t
cs d ng ki m soát l ng ch t làm l nh i vào thi t b bay h i. Khi ti p m S/W m , và
cu n dây ly h p t không c kích ho t, và b ly h p A/C không c óng và máy nén không làm
vi c. Khi ti p m S/W c óng cu n dây ly h p t c kích ho t và ly h p A/C cn id n
ng máy nén ho t ng. Không th th c hi n b t c vi c u ch nh nào i v i dây chuy n vòi
phun c nh vì ng này không th a ra kh i ng dây. Các vòi phun c nh nên c thay th
t c khi nào máy nén c thay th .

Rev:1 01.01.2009 47 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

tích tr (CCOT): B tích tr n m phía áp su t th p c a m ch ch t làm l nh. u vào c a b tích

c k t n i v i ng ra lõi b bay h i b ng ng n p hút. Ch t làm l nh i vào h p ch a b tích
qua ng n p. D u c tách t i áy c a h p nh . Ch t làm l nh s i qua các ch t làm khô, n c và
i m c tách riêng ra và c gi l i d i n p nh a. T ó nó c hút thông qua m t ng ch
U b i máy nén. M t l d u h i ng kính nh n m g n áy h p. u này cho phép d u i vào
ng ng n p m c ki m soát. ng n ch n b i b n và h i m xâm nh p vào l h i d u, có g n
t thi t b l c.

Rev:1 01.01.2009 48 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n cân b ng bên trong

Bên trong xe s không c làm l nh y n u u x van giãn n quá nh . N u nó quá r ng, s

làm xu t hi n óng b ng trên thi t b bay h i, làm gi m hi u qu làm mát. Do ó kích th cc al
phun nh này ph i c ki m soát theo các u ki n khác nhau. Van giãn n óng vai trò là thi t b
u ti t c a l phun này. Tùy thu c hi n t ng quá nhi t c a khí l nh l i ra c a thi t b bay h i,
van giãn n nhi t TXV u ch nh l ng ch t làm mát i vào thi t b bay h i (tùy thu c vào u ki n
ho t ng t ng ng), sao cho b m t trao i nhi t ct i u. Các van giãn n nhi t TXV c
t gi a các m ch áp cao và áp th p trong chu trình làm mát và tr c giàn bay h i. N u nhi t c a
môi ch t l nh (r i kh i thi t b bay h i) t ng lên, các ch t làm l nh trong máy u nhi t c a van giãn
m r ng và làm t ng dòng ch y c a ch t làm l nh vào thi t b bay h i. N u nhi t c a môi ch t
nh gi m, kh i l ng c a nó trong máy u nhi t gi m và l u l ng ch y vào giàn bay h i c ng
gi m. Nh ã nêu, van giãn n có th c phân thành hai lo i: Lo i cân b ng bên ngoài, và cân
ng bên trong.
Van giãn n nhi t c u ti t b i s t ng tác c a ba l c:
1. Áp su t trong dòng c m bi n, ph thu c vào nhi t c a môi ch t l nh b quá nhi t, nh h ng
n l c m c a màng (PF).
2. Áp l c c a giàn bay h i nh h ng n màng (PE) theo h ng i di n..
3. Áp l c c a lò xo u ch nh (PS); nó th c hi n cùng m t h ng nh áp l c bay h i

Rev:1 01.01.2009 49 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n cân b ng bên ngoài

Van giãn n cân b ng bên ngoài bao g m m t ng mao d n nhi t c n p ch t làm l nh d ng h i,

t màng c ng, lò xo cân b ng, ng áp l c cân b ng bên ngoài, van, ti tác ng, van nh l ng
ng n p và t m màng và c ng ra. S khác bi t gi a cân b ng bên trong và cân b ng bên ngoài là
lo i cân b ng bên ngoài không ch có b u c m bi n nhi t, mà còn có m t ng ng b sung thêm
ck tn iv i u ra c a giàn bay h i. B ng ng ng này, áp su t có th c xác nh t i u
, r t g n v i n i mà nhi t ux c xác nh. u này cho phép u khi n chính xác h n,
c bi t là trong tr ng h p thi t b bay h i có n tr trong cao.
Khoang màng phía trên ph n ánh nhi t c ng x c a thi t b bay h i và cung c p các tác ng
khác nhau b i nhi t u ra i ngh ch v i áp su t u ra. Nhi t u ra tác ng trên ng c m
bi n nhi t, làm thay i áp su t trên nh màng m t cách phù h p. Áp su t này c m c ng n p ch t
làm l nh nhi u h n t ng l ng ch t làm l nh i qua van. Cùng v i l c c a lò xo, áp su t c ng x
tác ng d i màng c g ng óng c ng n p. S cân b ng c a các l c này làm cho c ng n p m
t ng ng chính xác, do ó m t l ng ch t làm mát c n thi t có th i vào thi t b bay h i.

Rev:1 01.01.2009 50 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Giàn bay h i

t ngu n c p áp su t th p nh l ng và ch t làm mát có nhi t th p c rút ra thông qua thi t

bay h i qua c a hút c a máy nén. Không khí ch a nhi u nhi t t bên ngoài xe c hút vào qua
các cu n dây b i qu t, và s chênh l ch nhi t gi a không khí nóng và ch t làm l nh khi n cho
nhi t i t không khí m áp i vào ch t l ng l nh. Khi ch t l ng h p th nhi t t không khí, môi ch t
nh b c h i. Khi môi ch t l nh ch b c h i hoàn toàn, nh v y ã t tình tr ng bão hòa, nh ng h i
ph i i qua nhi u cu n dây tr c khi nó thoát ra, nó có th h p th nhi t nhi u h n. Hi n t ng
này c g i là quá nhi t. S ng ng t c a h i m trong không khí x y ra ng th i v i vi c gi m
nhi t không khí. S n ph m n c ng ng t thoát ra kh i giàn bay h i và x qua các ng thoát
c. N c ng ng t sinh ra s th ng xuyên c tiêu thoát kh i giàn bay h i r t nhanh ngay sau
khi xe d ng và qu t gió s c t t t o ra m t v ng n c bên d i xe. ây là m t hi n t ng t
nhiên và không c n ph i xem xét nguyên nhân. Không c n thi t b o d ng nh k cho thi t b bay
i, nh ng th nh tho ng nên làm s ch tránh mùi hôi.

Rev:1 01.01.2009 51 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ki m soát l u l ng ch t làm mát

Khi áp su t h i c a h u hành n nh, u ki n Pf = Ps s c áp d ng. Vi c m van kim vào

th i gian này s cc nh (v i u ki n t tr c) và m t dòng ch y liên t c ch t làm l nh s
c duy trì. PF / PE = PS / PE l u l ng môi ch t l nh không i: N u l ng ch t làm l nh trong
thi t b bay h i tr nên ít h n, ch t làm l nh s bay h i nhanh h n. Do ó, nhi t trong m ch cân
ng t ng, làm cho khí trong khoang màng phía trên giãn n và van s cm ra. D n nl u
ng ch t làm l nh i vào thi t b bay h i nhi u h n.
PF / PE <Ps l u l ng c a ch t làm l nh s t ng lên. Ng c l i, n u l ng ch t làm l nh trong thi t
bay h i tr nên l n h n, ch t làm l nh s làm bay h i ch m h n. Nhi t trong m ch cân b ng h ,
làm cho van óng. K t qu là l u l ng ch t làm l nh i qua m ch th p h n.
PS> PF / PE l u l ng c a ch t làm l nh s gi m.

Rev:1 01.01.2009 52 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Chu trình v n hành máy u hòa không khí

u chu k l nh c tác ng, t c là h th ng u hòa nhi t c b t m , máy nén rút ch t làm

nh d ng khí t thi t b bay h i, nén và a nó vào bình ng ng. Quá trình nén s làm nóng khí. Khí
nén, nóng s c làm l nh trong bình ng ng b ng không khí bên ngoài ho c m t qu t gió ph
tr . Khi tt i ms ng (ph thu c vào áp su t, xem b ng sôi) môi ch t l nh ng ng t và hóa
ng. Ch t làm l nh hóa l ng hoàn toàn i t bình ng ng c thu th p trong b k t h p trong máy
y. Ch c n ng c a vi c s p x p này là m b o r ng ch có ch t l ng s ch không có h i m
c a vào thi t b bay h i. Ti p theo, ch t làm l nh ch y vào van giãn n . Môi ch t l nh l ng áp
su t cao c n p vào thi t b bay h i, theo ó áp su t c h xu ng môi ch t l nh b c h i.
ng nhi t c n thi t bay h i c tách ra t không khí bên ngoài i qua các cánh t n nhi t c a
thi t b bay h i, nh ó không khí c làm l nh. Ch t làm l nh hoàn toàn d ng khí r i kh i thi t b
bay h i c hút vào b ng máy nén và c nén l i l n n a. Chu trình làm l nh c k t thúc.

Rev:1 01.01.2009 53 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ph n s i

Khi ch t làm mát ng c ch y qua lõi giàn s i, nhi t t n c làm mát c chuy n vào không khí
nh h n ch y qua các cánh t n nhi t c a lõi giàn nóng. B ng s k t h p c a vi c làm mát và s i
m, nhi t có th c u ch nh n m c d ch u nh mong mu n

Rev:1 01.01.2009 54 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ch n

Hãy nhìn vào s n i dây xác nh các b ph n n có liên quan n u hòa nhi t : ví d
nh c m bi n nhi t môi tr ng, c m bi n AQS, r le AC máy l nh… Bây gi hãy xem xét riêng
ng b ph n.

Rev:1 01.01.2009 55 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Công t c áp su t kép

Công t c áp su t kép là thi t b an toàn, chuy n máy nén sang ch OFF b ng cách chuy n OFF
ly h p t (EMC) khi phát hi n các u ki n b t th ng (áp su t quá th p ho c quá cao). Các lo i
công t c áp su t sau ây cs d ng trong xe KIA: Công t c áp su t kép, công t c áp su t ba,
m bi n APT. Công t c áp su t kép có th c cài t ho c là trong dòng môi ch t l nh gi a bình
ng ng và máy s y ho c trong chính máy s y. Hãy b t u v i m t ví d n gi n nh t: công t c áp
su t kép. Công t c áp su t kép có th c s d ng b t và t t máy nén. u ki n bình th ng,
n c cung c p cho EMC thông qua công t c áp su t. b o v máy nén không b k t trong
u ki n áp su t th p, công t c s m và n cung c p cho EMC s c c t. ng n ch n áp
su t c nâng lên cao và do ó b o v các b ph n kh i n v , công t c c ng s c m và n
cung c p cho EMC s c c t.

Rev:1 01.01.2009 56 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Công t c áp su t ba c c

Công t c áp su t ba c c là s k t h p c a các công t c áp su t th p ( ki m tra l ng

ch t làm l nh) và công t c áp su t cao ( tránh v ng ng h th ng u hòa không
khí) và công t c áp su t trung bình ( qu t v n hành làm mát).Khi áp l c gi m t i kho ng
2,3 bar ho c th p h n máy nén c d ng l i, do ó phòng máy nén không b h h ng
do b dính k t.Khi áp su t t ng lên n 32 bar ho c cao h n máy nén c ng d ng l i
ng n ch n v ng ng u hòa. Khi áp su t t 15,5 bar tr lên, qu t c a bình ng ng
ch y t c cao làm mát ch t làm l nh n nh áp su t c a nó.

Rev:1 01.01.2009 57 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

c m bi n APT

APT (B chuy n i áp su t t ng ) là m t b c m bi n d a trên n dung. Nó c m nh n c áp

su t c a môi ch t l nh b ng l ng n áp t l thu n v i áp su t. Áp su t s làm bi n d ng màng,
t ph n c a t n. M t ph n khác là ch t n n g m. Khi c ng n tr ng c a t n c ng
ph thu c vào kích th c c a các ch t n môi, c ng n tr ng thay i tùy theo s bi n
ng c a màng. ASIC chuy n hóa thay i này thành m t n áp u ra phù h p, sau ó cg i
ib u khi n FATC. Tr s 0.2V (không ph i 0V), n u áp l c dòng môi ch t l nh ã i n 0,
giao ti p v i ECM ng c (0V có ngh a là ti p xúc kém ho c m ch h ). Tr s 4,8 V, ngay c khi
dòng áp su t v t giá tr tiêu chu n (áp cao) (5V có ngh a là ng n m ch). APT th ng ck th p
i m t qu t a t c u khi n vô c p t c qu t làm mát.

Rev:1 01.01.2009 58 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Qu t a t c u khi n b i PWM

Ngoài vi c s d ng tín hi u APT b o v m ch n và u khi n qu t, có m t s thay i iv i

th ng, có th c nhìn th y trong s h th ng. M t qu t a t c c s d ng, cho phép
u khi n vô c p t c qu t. T c c a qu t c u khi n b i m t mô- un ( u bi n r ng
xung) PWM.

Rev:1 01.01.2009 59 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

u khi n qu t làm mát

c qu t làm mát c u khi n b i module u khi n PWM theo tín hi u t ECM ho c PCM.
10 ph n tr m có ngh a là qu t t t, 90 ph n tr m có ngh a là t c ho t ng y . Vi c ki m soát
là vô c p t 0 nt c t i a. Vi c ki m soát c th c hi n theo m t s thông s . ó là: nhi t
ch t làm mát ng c , công t c A /C, b c m bi n APT, t c xe. T c qu t th c t tùy thu c vào
các u ki n v n hành và ch c n ng chính xác có th c xác nh b i vi c s d ng bi u .

Rev:1 01.01.2009 60 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Công t c nhi t t nh

Trên c hai h th ng (TXV và CCOT) b n s th y m t công t c nhi t t nh. Ch c n ng c a công t c

nhi t t nh là ng n các thi t b bay h i kh i b óng b ng. N u nhi t t i các cánh t n nhi t c a
giàn bay h i th p h n 0,5 ° C, máy nén s ct t

Rev:1 01.01.2009 61 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

c m bi n cánh qu t / n tr nhi t

Ho c là n tr nhi t ho c c m bi n cánh t n nhi t c dùng ng n các thi t b bay h i b óng

ng. n tr nhi t c cài t trong ng dây n b ly h p máy nén. Nó s m và óng theo
nhi t giàn bay h i, theo ó t t và b t máy nén. Máy nén s t t kho ng 0,5 và b t tr l i
nhi t kho ng 3 . có các giá tr chính xác, xin vui lòng tham kh o s tay h ng d n. Các c m
bi n cánh không b t và t t, nh ng thay i n tr c a nó theo nhi t giàn bay h i. S thay i
a n tr c các thi t b u khi n s d ng quy t nh máy nén c b t và t t hay không.
có thông tin c a n tr theo nhi t , hãy tham kh o sách h ng d n

Rev:1 01.01.2009 62 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ki m soát t c ng c qu t gió

Tùy theo v trí c a công t c qu t gió, các c c khác nhau cc p n. Khi n tr hi u d ng khác
bi t, n áp u ra khác và do ó t c qu t c ng thay i.
u ý: Ki m soát t c qu t gió cho FATC c b c trong khoang FATC

Rev:1 01.01.2009 63 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

lý s c và b o trì
c dù u hòa không khí không ph i là m t ph n tr ng y u trong k ho ch b o trì và h u h t m i
ng i ngh r ng không c n thi t ph i b o trì h th ng u hòa không khí, chúng tôi v n khuy n cáo
nên b o d ng th ng xuyên theo quy trình sau:
Ki m tra tr c quan Ki m tra dây ai b truy n ng

Ki m tra h ng hóc và b i trên bình ng ng ( dàn nóng )

Ki m tra rò r h th ng (UV)

Ki m tra l ng ch t làm l nh (kính ki m soát)

Ki m tra ch c n ng Ki m tra các giá tr phía áp cao và áp th p.

Ki m tra nhi t t i c a gió ra trung tâm

Ki m tra công t c b t/t t c a máy nén

Ki m tra qu t c a bình ng ng ( dàn nóng )

Ki m tra ki m soát không khí và h th ng tu n hoàn

nh k 24 tháng, ki m tra b sung Máy s y/ B tích tr .

pl il ng ch t làm l nh cho phù h p

Xin l u ý r ng h th ng u hòa không khí có th m t n 15 ph n tr m ch t làm l nh m t n m và

gi i h n ho t ng trung bình là kho ng 60 ph n tr m l ng n p. B o d ng u hòa không khí
ng có th gi m l ng tiêu th nhiên li u ! Vì nó nh h ng t i th i gian ho t ng c a máy nén.
u ý r ng m t máy nén b h ng có th c n ph i thay b ti p nh n/máy s y do b ô nhi m v i các b
ph n kim lo i… và m t bình ng ng h ng có th yêu c u thay b ti p nh n/máy s y do m nhi u !!!

Rev:1 01.01.2009 64 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

cb i

Ch c n ng c a h th ng l c b i là lo i b b i b n và mùi hôi. Th i h n thay b l c là t 5000 –

12000 km, tùy thu c vào u ki n môi tr ng. L u ý r ng, b l c b ngh t s nh h ng n hi u
qu làm mát và có th là nguyên nhân gây ra di ng da, thay th b l c: Tháo h p g ng, Tháo
khóa cài c a n p b l c không khí.

Rev:1 01.01.2009 65 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Khuy n cáo an toàn

Môi ch t l nh có th làm cho m t ng i ng i trong xe m t m i khi hít vào, ngay c khi ch hít m t ít,
nh ng qua m t quá trình, hi n t ng này tích t , d n n trình tr ng c h i. N u môi ch t l nh l ng
n công b n b t c n i nào trên c th , th c hi n theo các quy trình nh ã nêu. V y n c mát
ng nhi t và bôi m khoáng s ch. N u môi ch t l nh l ng dính vào m t, nhãn c u có th b óng
ng, có th gây mù lòa. N u làm ch t làm l nh l ng t n công vào m t, không d i m t. Th c hi n
theo các h ng d n sau: V y th t nhi u n c mát vào m t t ng nhi t . Bôi m khoáng s ch
(vazolin) vào m t tránh nhi m trùng. p mi ng dán m t tránh b i xâm nh p vào m t. n bác
hay b nh vi n h tr chuyên khoa ngay l p t c. Không t tìm cách ch a tr .

Rev:1 01.01.2009 66 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Không bao gi nung nóng m t xi lanh môi ch t l nh lên trên 52o b i vì nó có th n . S d ng m t c

lê óng và m van tránh h h i. B o qu n t t c xi lanh theo h ng th ng ng ch a và rút
môi ch t l nh ra. có y thông tin v an toàn, tham kh o sách h ng d n.

Rev:1 01.01.2009 67 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ki m tra s b

Ki m tra s b bao g m ki m tra b ng m t h th ng. Ki m tra các cánh t n nhi t bình ng ng (dàn
nóng ) xem có b ngh n hay h h i gì không. m b o r ng dây ai truy n ng cl p t chính
xác và ki m tra l c c ng c a nó. N u l c c ng ch a phù h p, vi c tr t dây ai s làm gi m hi u
qu làm vi c c a u hòa không khí và tu i th c a dây ai. Ki m tra/ u ch nh dây ai d n ng
a u hòa không khí vào th i m xe còn m i. Ki m tra l c c ng c a dây cu roa theo nh k và
u ch nh n u c n. Sau ó, kh i ng ng c , b t công t c A/C, và ki m tra xem A/C có ho t ng
i m i v trí c a qu t gió tr v trí 0. Ki m tra ho t ng c a b ly h p t . Ki m tra li u RPM t nh có
ng khi b ly h p t óng hay không. Ki m tra v n hành c a qu t gi i nhi t c a bình ng ng (dàn
nóng ).
U Ý: u ki n có th thay i tùy thu c vào ki u c a h th ng u hòa. Xin vui lòng tham kh o
sách h ng d n

Rev:1 01.01.2009 68 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Mùi hôi

*T t c các thi t b và công c gi i thi u trong nh này không c HMC chính th c khuy n cao s d ng mà ch v i m c
ích ào t o.

ôi khi khách hàng phàn nàn v "mùi hôi"khi h b t u hòa không khí. Lý do là vì vi khu n, tích t
trong các cu n c a giàn bay h i (dàn l nh ). N u u hòa không khí không cs d ng th ng
xuyên, các vi khu n này s tích t nhanh h n. S hi n di n c a vi khu n này trong không khí có th
gây ra ph n ng d ng cho da. N u m t khách hàng phàn nàn v m t "mùi hôi" c a m t u hòa
không khí, nên làm s ch giàn bay h i b ng cách s d ng m t b làm s ch u hòa không khí.

Rev:1 01.01.2009 69 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

phát hi n l rò và ki m tra rò

dò l rò c s d ng dò l rò trong h th ng u hòa. Nó có m t công t c l a ch n c m bi n

cho phép nó s d ng cho h th ng u hòa CFC và HFC. Nó có th dò l rò nh t i kho ng 14.15
gram m t n m. ON/OFF và CÂN B NG: Ch u khi n t ng t b t thi t b và cho phép b n
ki m soát nh y lo i b t p ch t xung quanh tìm l rò d dàng h n.
PHÁT HI N L RÒ B NG M T TH NG: B èn 10 LED b t sáng hi n th m c t p trung
ng lên, m t LED hi n th m t l ng ch t làm mát ang ti n t i b c m bi n khi c 10 èn hi n th
báo m t l rò ho c n ng rò l n.
BÁO PIN Y U: N u ch có èn LED trên cùng sáng, c n ph i thay pin.
BÁO RÒ R B NG ÂM THANH: Âm thanh bình th ng là m t ti ng tít tít khi b n di chuy n u dò t i
n ch rò r , ti ng tít tít s nhanh h n và sau ó chuy n thành âm thanh báo ng.
ÂM L NG: cho phép b n u ch nh tín hi u âm thanh báo rò r .
O M C NH Y: có th cs d ng cho nhi u lo i môi ch t l nh, m c nh y chu n s cl a
ch n. S d ng nh ng ví d sau ây làm ch d n
c1 CFC + HCFC nh R-12 R-22 R-500 R-502
c2 HFC nh R-134a HP 62 AC9000 AZ 20 AZ 50
CHÚ Ý: M t b th rò r khí c thi t k cho h th ng R-12 không th s d ng dò l rò r c a khí
R-134a vì thi u nh y. B th l rò i m i có nh y cao h n và có th cs d ng cho c
môi ch t R-12 và R-134a

Rev:1 01.01.2009 70 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ki m tra rò r

th ng s không cho th y l rò nào n u c ki m tra b ng u dò v i nh y cao, m c lý

ng là 0.45kg trong 32 n m. Ngo i l là kính quan sát c a máy s y và b thu nh n và van
Schrader không n p, không hi n th l rò khi c ki m tra b ng u dò v i nh y 0,45kg trong
15 n m (t t c các giá tr cho R12)
Khuy n cáo an toàn

1. B t công t c ON
2. Ch n m c nh y b ng cách tr t công t c n giá tr “1” ho c “2”.
3. u ch nh cân b ng: b t thi t b u khi n CÂN B NG cho n khi nghe th y m t âm thanh báo
ng l n, sau ó v n xu ng cho n khi b n nghe m t ti ng tít tít ch m, ch c.
4. B t u tìm ki m l rò. T l quét c khuy n cáo là t 2 n 5 cm m t giây v i u c m bi n
càng g n khu v c tìm ki m càng t t nh ng không c ch m vào nó.
5. xác nh l rò, b n c n ph i u ch nh cân b ng. Khi b n g n ch m n môi ch t l nh,
chuông báo ng s kêu. Gi u dò t i cùng v trí và kéo nút ki m soát cân b ng xu ng cho n
khi b n nghe th y ti ng tít tít l n n a. Sau ó ti p t c tìm ki m l rò. Có th b n ph i cân b ng l i
thi t b vài l n n u có l rò l n và môi ch t l nh tích t .
6. N u b n phát hi n nhi u h n 1 l rò, ho c n u b n nghi ng có nhi u h n m t l rò, s a l rò l n
n tr c, sau ó phát hi n l rò nh s d h n. Tuân theo các b c c mô t ti n hành th
rò trên m t h th ng hoàn toàn tr ng r ng: L p t m t tr m b o d ng u hòa và n p h
th ng t i kho ng 100kPa. (L u ý r ng, không ph i qu c gia nào c ng cho phép làm u này, hãy
tuân theo quy nh c a a ph ng b n). Ki m tra l rò h th ng b ng cách s d ng d ng c dò.
u b n tìm th y nh ng l rò òi h i ph i m h th ng ra ( s a ho c thay th ng, kh p n i
v…v…), lo i b t t c môi ch t ra kh i h th ng theo quy trình x môi ch t. N u phát hi n l rò,
th c hi n nh sau: Ki m tra l c si t trên các kh p n i và n u c n, si t t i momen phù h p và ki m
tra l i. N u v n b rò ngay khi ã si t l i kh p n i, x môi ch t l nh kh i h th ng, tháo kh p n i, và
ki m tra các m t xem có h ng hóc gì không. Thay th kh p n i, k c n u h h ng nh . Sau khi
ki m tra và s a l rò, h th ng ph i c hút chân không lo i b h i m.

Rev:1 01.01.2009 71 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Th rò b ng hu nh quang

t ph ng pháp khác dò l rò r là thêm m t ch t ph gia vào môi ch t l nh, sau ó có th dò

ng cách s d ng m t chi c èn c bi t. t i u hóa t m nhìn, th b ng hu nh quang nên ti n
hành trong m t khu v c t i. Hu nh quang có th sáng ho c m i, tùy thu c vào l ng ch t hu nh
quang a vào. Th n tr ng khi phân bi t hu nh quang v i s ph n chi u ánh sáng xanh trên b m t
kim lo i nh n bóng. L u ý r ng, sau khi ki m tra l rò, khu v c s a ch a c n c làm s ch tránh
n sau nh m l n là rò r . B m l u ch t: m c ích c a nó là b m d u/l u ch t rò r vào h th ng.

Rev:1 01.01.2009 72 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

d ng c oc b n

Khi b n ã g n b d ng c o vào h th ng, b n có th nh v chính xác m t l i bên trong c a h

th ng mà không c n ph i tiên oán. B d ng c o là công c chu n oán quan tr ng nh t và m t khi
n c c nh ng gì d ng c o mang l i, nó giúp b n x lý s c m t cách chính xác và nhanh
nh t. ng h o trang d i ây cs d ng nh nh ng ví d n hình v nh ng l i thông
th ng mà b n c n ph i chu n oán. Thay i thi t b và u ki n có th làm cho k t qu o th c t
khác v i nh ng gì th hi n trong ph n này.
ng ng h o là d ng c quan tr ng nh t dùng trong d ch v ki m tra s a ch a h th ng u
hòa không khí. B ng th c s d ng xác nh áp su t bên áp cao và áp th p, l ng môi ch t
nh c n p vào úng không và hi u qu v n hành h th ng nh th nào. Nó c thi t k c
bên áp cao và áp th p cùng lúc, b i vì nh ng áp su t này ph i c so sánh v i nhau xác nh
v n hành chu n xác c a h th ng. Do nh ng model khác nhau c a thi t b , trên th c t không th
mô t ho t ng c a m i thi t b , vì v y, chúng ta s t p trung i vào b d ng c o c b n, cs
ng ph bi n. Tr c khi i vào n p khí ho c th thi t b , b n nên hi u rõ nh ng ch d n v n hành
a nhà s n xu t. Xin vui lòng tham kh o sách h ng d n t i x ng và sách h ng d n c a nhà s n
xu t v b d ng c o.

Rev:1 01.01.2009 73 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ng h o bên áp th p: ng h o này có thang o t 0 - 24 bars theo h ng kim ng h và t

0 – 1 bar (thang chân không) theo h ng ng c chi u kim ng h . B n c ng có th nhìn th y m t
thang nhi t , c t –30 n +35°C. ng h o phía h áp này c g i là “ ng h o h n h p”
và nó hi n th c áp su t và chân không. ng h o này cs d ng o áp su t u ra c a
giàn bay h i.
ng h o bên áp cao: ng h o này có thang o t 0 - 34 bars theo h ng thu n kim ng h .
n c ng có th nhìn th y m t thang nhi t , ct 0 n +88°C. ng h o bên cao áp ch là
ng h o áp su t. Chúng ta quy nh t t c áp su t trên m c áp su t khí quy n là áp su t d ng c
o, và t t c áp su t th p d i áp su t khí quy n là chân không. Áp su t d ng c o b ng zero s
n là zero b t k cao là bao nhiêu.

Rev:1 01.01.2009 74 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Ki m tra v n hành

Ki m tra v n hành
t n i các u n i d ng c o, m t t c c a ra vào, t ch làm mát c c i và qu t gió t c
t i a và ch y xe v i t c 2000 vòng / phút. Nh ng ch s trên ng h o là nh ng ch s chính
các u ki n ho t ng c a h th ng, nh ng vì hi u qu h th ng b nh h ng b i nhi t môi
tr ng xung quanh và mt ng i nên các giá tr này c ng ph i c o. t m t nhi t k t i
u ra c a ra không khí mát và o nhi t c a không khí c làm mát ó. S d ng m t m k (khô
và t) xác nh mt ng i (ho c dùng m t thi t b o m tr c ti p). o nhi t xung
quanh g n bình ng ng và tính toán s khác bi t gi a nhi t u vào và u ra. Ki m tra xem các
giao mc a mt ng i và s chênh l ch nhi t có n m trong khu v c t i hay không. N u
có trong tr ng h p này hi u su t làm mát là t t. n nh h th ng: v n hành h th ng d i
các u ki n t 5-10 phút và h th ng s c n nh và s n sàng cho c th nghi m.

Rev:1 01.01.2009 75 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

và n p môi ch t l nh

u qua s li u ki m tra s b cho th y l ng ch t làm mát r t th p, c n ph i n p thêm m t l ng

ch t làm mát b sung phù h p, có th ti n hành th nghi m. Vi c b sung ch t làm mát có th c
th c hi n vào th i m h th ng c cân b ng. Quy trình b sung ch t làm mát s c gi i thích
ph n sau. C n l u ý r ng, hi n t ng hao h t ch t làm mát có th x y ra m i n m và ó là bình
th ng. rung, r ng ng, và l p t chung c a h th ng khi n cho vi c ch ng rò r h th ng g n
nh b t kh thi. Thay th l ng ch t làm mát b sung này s c u thành nên d ng th c b o d ng
nhanh c a u hòa không khí so v i nh ng gì b n ti p xúc.
sung ch t làm mát: n u bình ch a ch t làm mát ch a ck tn iv i u n i gi a c a ng h
o, ph i k t n i ngay. N i l ng ph n k t n i ng trung tâm t i ng h o, m van bình ch a trong vài
giây x khí t ng trung tâm, sau ó xi t ch t k t n i ng và khóa van bình ch a l i. Kh i ng
ng c và v n hành u hòa không khí. Khi h th ng ang ho t ng, m t t van bên h áp
cho ch t làm mát i vào h th ng. Bên h áp c a h th ng là u hút và máy nén s rút b m ch t
làm mát t bình ch a vào h th ng. V i bình ch a ch t làm mát v trí th ng ng, b sung ch t
làm mát cho n khi s trên ng h o tr l i bình th ng. Nh ng không bao gi xoay bình ch a t i
trí mà ch t làm mát l ng s ch y vào phía h áp c a h th ng. óng van h áp và van bình ch a
ch t làm mát. Ti p t c v n hành h th ng và ki m tra l ng ch t làm mát phù h p không. Không n p
quá y. L u ý r ng, ngày nay, vi c n p c th c hi n v i m t thi t b máy thu h i ga c bi t, cho
phép x s ch h th ng và khôi ph c l i ch t làm mát, do ó có th n p y h th ng chính xác.

Rev:1 01.01.2009 76 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ánh giá h th ng b ng d ng c o áp su t: u ki n bình th ng

u h th ng ang tình tr ng t t, phía áp s kho ng 1.5 – 2.5 bars và phía cao áp s

kho ng 8 - 22.5 bars. Ngày nay, b d ng c o th ng cl p t t i c m tr m b o d ng, nh ng
vi c s d ng chúng v n gi ng nh nh ng d ng c riêng l .

Rev:1 01.01.2009 77 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ng ch t làm mát th p

Hi n t ng: Không mát

Chu n oán: Không l ng ch t làm mát / rò r .
Ghi nh : m t l ng ch t làm mát nh t nh m i n m có th rò r qua ng. C n ph i ki m tra rò r !
Nguyên nhân có th : Rò r khí t h th ng u hòa.
Kh c ph c: N u máy nén d ng ho t ng do ch t làm mát cn pl i áp su t th p, ta ph i ki m
tra k rò r . X ch t làm mát t h th ng n u c n thay m t s chi ti t ho c ng ng. Không quên
ki m tra m c d u trong máy nén. H th ng có th hao h t d u do rò r ch t làm mát.

Rev:1 01.01.2009 78 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

i m trong h th ng

Hi n t ng: Lúc l nh lúc không.

Chu n oán: H i m có trong h th ng
Nguyên nhân: Máy s y trong tình tr ng quá bão hòa
Kh c ph c: Thay th máy s y và lo i b h i m trong h th ng thông qua hút chân không.

Rev:1 01.01.2009 79 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Không khí có trong h th ng

Hi n t ng: Không mát

Chu n oán: Áp su t quá cao c phía h áp và cao áp, ng phía h áp quá nóng. Áp su t phía
cao áp l n h n 1 bar, cao h n so v i áp su t bão hòa, phù h p v i nhi t u ra c a bình ng ng.
Nguyên nhân có th : là do không khí có trong h th ng
Kh c ph c: X ga, hút chân không, ki m tra xì, n p l i ga.

Rev:1 01.01.2009 80 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Hi n t ng ngh t trong máy s y

Hi n t ng: Không mát

Chu n oán: Áp su t c hai phía u th p và chênh l ch nhi t gi a u ra và u vào c a máy
o
y cao h n 5 C. Có th ng ng sau khi s y b óng b ng.
Nguyên nhân: Máy s y b ngh t
Kh c ph c: Thay máy s y

Rev:1 01.01.2009 81 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n tr ng thái k t óng

Hi n t ng: Không khí x – mát nh , Van giãn n – ng h i m ho c tích t s ng

Chu n oán: Van giãn n b k t tr ng thái óng, màn ch n b b t kín, b u c m bi n g p s c .
Kh c ph c và th nghi m: N u u ra c a van giãn n mát ch m vào, th c hi n nh sau: t
u hòa làm mát c c i và v n hành h th ng. Phun môi ch t l nh l ng trên nh van ho c ng mao
n. L u ý c k t qu o trên ng h o phía h áp. ng h o phía h áp nên h xu ng m c
chân không.
U Ý: Quy trình th nghi m này có th không phù h p v i m t s lo i ph ng ti n n u van giãn n
ho c ng mao d n không th ti p xúc c!N ul y c k t qu chân không phía h áp, làm m
màng khoang van giãn n b ng tay, sau ó l p l i b c (b)
ng cân b ng ngoài: n u quá trình ki m tra van giãn n cho th y van ho t ng t t, làm s ch b
t ti p xúc c a ng x giàn bay h i và b u c m bi n nhi t . N u van giãn n ng n c ho c
ng, th c hi n nh sau: X ga, tháo rã kh p n i ng ng x t i van giãn n và tháo và ki m tra
m ch n, làm s ch và thay th t m ch n và k t n i l i ng hút. Ti p t c th c hi n v i quy trình
phù h p. N u van giãn n v n hành l i, th c hi n nh sau: X ga, thay van giãn n và sau ó th c
hi n theo quy trình.

Rev:1 01.01.2009 82 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van giãn n k t tr ng thái m

Hi n t ng: Không mát, Giàn bay h i – ng h i m ho c tích t s ng

Chu n oán: Van giãn n k t tr ng thái m , ki m tra van giãn n k t ho c g n sai b u c m bi n
nhi t nh sau: t u hòa nhi t làm mát c c i và v n hành h th ng. Phun môi ch t l nh l ng
trên nh van ho c ng mao d n. L u ý c k t qu o trên ng h o phía h áp. ng h o phía
áp nên h xu ng m c chân không. N u l y c k t qu chân không bên h áp, làm m màng
khoang van giãn n b ng tay, sau ó l p l i b c (b)
ng cân b ng ngoài: n u quá trình ki m tra van giãn n cho th y van ho t ng t t, làm s ch b
t ti p xúc c a ng x giàn bay h i và b u c m bi n.
Kh c ph c: N u van giãn n v n hành l i, th c hi n nh sau: X ga, thay van giãn n , m b o r ng
t c các b m t ti p xúc u s ch và an toàn. Sau ó hút chân không và n p l i ga , ki m tra v n
hành h th ng.

Rev:1 01.01.2009 83 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

c bình ng ng ho c n p quá li u l ng

Hi n t ng: Không mát, ng ng bên cao áp – R t nóng

Chu n oán: ng gió i trong bình ng ng b ngh t ho c qu t có v n .
u ng ng hút c a máy nén b ph s ng, có th do n p quá li u.
Kh c ph c: ki m tra dây ai có b mòn ho c l ng hay không, vì u này có th nh h ng x u t i l u
ng không khí trong bình ng ng. Ki m tra qu t làm mát ( nh t và lo i n)
Ki m tra bình ng ng xem lu ng không khí có b t c ho c các v t c n khác ng n ch n dòng không
khí qua bình ng ng hay không. Ki m tra khe h gi a bình ng ng (dàn nóng) và két n c có úng
không. Ki m tra qu t làm mát có ho t ng t t không. Ki m tra n p áp su t két n c có úng lo i và
ho t ng chính xác không. Sau khi th c hi n u ch nh, v n hành và ki m tra ho t ng c a h
th ng.
UH TH NG KHÔNG C KH C PH C: Rút thu h i môi ch t l nh, xem s l ng, n u
không thì ki m tra xem h th ng có n p quá li u l ng ch t làm mát không và kh c ph c nh sau:
môi ch t l nh cho n khi k t qu c bên cao áp và th p áp h xu ng d i m c bình th ng. B
sung môi ch t l nh cho n khi áp su t tr l i bình th ng, sau ó b sung thêm 50g – 100g. V n
hành h th ng và ki m tra.
U K T QU TRÊN NG H O V N QUÁ CAO
ga, tháo và ki m tra bình ng ng m b o môi ch t làm l nh l u thông thông su t ho c thay
bình ng ng. Thay b thu nh n – máy s y, hút chân không, n p ga và ki m tra v n hành.

Rev:1 01.01.2009 84 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

c máy nén

Hi n t ng: Không mát

Chu n oán: Áp su t quá cao t i bên áp th p và quá th p t i bên áp cao. Có th có s ng trên
ng ng bên h áp, máy nén có th gây n, có th van bên trong b h ng
Kh c ph c: S a ho c thay máy nén.
U Ý: N u máy nén quá n, có th do dây ai máy nén b l ng ho c mòn.
.

Rev:1 01.01.2009 85 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

ng c b o d ng c bi t

ng c (s hi u và tên) Minh h a Cách s d ng

09455-34000 Tháo cu n t
ng c tháo bánh r ng, b c
n

09977 – 34000 Tháo a ép

ng c tháo bu lông a ép

09977 – 33700 Tháo và l p vòng m làm kín

ng c tháo và l p vòng m tr c
làm kín tr c

09977 – 33800 Tháo vòng ch n

ng c tháo vòng ch n

ây là m t s nh ng d ng c c bi t c n thi t, theo hình m u cho th y công tác b o d ng

chuyên nghi p c n nh ng d ng c này.

Rev:1 01.01.2009 86 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Tháo b ly h p và pu li

Vi c tháo b ly h p và puli là m t ví d v cách s d ng d ng c chuyên dùng. Luôn luôn tham kh o

sách h ng d n bi t rõ cách s d ng và ch n d ng c m t cách chính xác.

Rev:1 01.01.2009 87 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

o khe h không khí

Tùy thu c vào lo i máy nén và b ly h p, b n có th s d ng c lá o khe h xác nh kho ng

cách c a b ly h p ho c ng h o (n u b n không th dùng c lá). N u b n không th dùng c lá
o khe h (ví d trên máy nén HS-11 trên Getz [TB]), th c hi n các b c sau: Dùng ng h o và
t nó vào "vòng ngoài" c a b li h p máy nén. t ng h o v giá tr zero. C p n vào cu n
dây và ki m tra k t qu c a ng h o. K t qu nên n m trong kho ng thông s k thu t (tham kh o
sách h ng d n s d ng).
U Ý: Khi l p l i b máy nén, làm s ch b m t b c n pu li và m t u cu n dây lo i b các
ch t b n và ch t n mòn. L p ráp l i: sau khi l p ráp l i b máy nén theo qui trình ng c l i v i tháo,
ki m tra khe h b m t b li h p và pu li. (Xem sách h ng d n)

Rev:1 01.01.2009 88 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Van gi m áp

Van gi m áp R12 là d ng bu lông x áp và là m t ph n c a máy s y. Trong tr ng h p quá áp, t t c

môi ch t l nh c gi i phóng ra khí quy n. Van gi m áp R134a có d ng lò xo ki m soát áp su t; nó
ch gi i phóng l ng môi ch t l nh d th a vào không khí.
U Ý: N u b n không lo i b nguyên nhân khi van gi m áp c kích ho t, nó s l i tái di n. N u
van gi m áp b kích ho t b i áp su t cao b t th ng, nó s không s d ng c n a! u
ki n v n hành bình th ng, công t c áp su t cao c kích ho t tr c và máy nén d ng, vì
th van gi m áp không th c kích ho t d dàng.

Rev:1 01.01.2009 89 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

Các thông s c a d u
u nh n

PAG-46 Th p

PAG-100 Cao

PAG-150 t cao

u c a máy nén: d u s d ng cho u hòa nhi t R12 là bôi tr n các b ph n chuy n ng.
ó là m t lo i d u khoáng ch ng c t cao c p không có nh ng t p ch t nh sunfua, ch t nh n hay
i m. S d ng sai lo i d u có th gây ra hi n t ng m ng và thoái hóa b m t. Ngoài ra, còn
n n hi n t ng n mòn s m và phá h y các c ph n c a h th ng. H th ng u hòa không khí
R134a s d ng m t lo i d u làm mát t ng h p c bi t, ví d nh Polyalkylenglykol (PAG). Nh ng
lo i d u này không th s d ng cho u hòa không khí R 12, b i vì chúng không có t l ph i li u
úng v i môi ch t l nh này. D u làm mát luân chuy n liên t c tr n( kho ng 20 n 40 % ph thu c
vào lo i máy nén và l ng ch t làm mát) v i môi ch t l nh trong chu k làm l nh, và bôi tr n các c
ph n.
u dùng cho R 12: D u khoáng
u dùng cho R 134a: PAG, Ester.
tránh vi c n p d u không phù h p cho máy nén, nh ng lo i d u và môi ch t l nh phù h p cho
máy nén c nêu rõ trong ph n máy nén cho u hòa R134a. PAG-46 s c thay b ng PAG-100
i nh t cao h n.
U Ý: Không m n p bình ch a môi ch t l nh (hút m), luôn óng kín thùng ch a d u. Không
d ng d u làm mát ã qua s d ng.

Rev:1 01.01.2009 90 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

u ch nh m c D U
u l p máy nén m i, u tiên u ch nh l ng d u theo quy trình nh sau, sau ó l p máy nén

1. Lo i b d u t máy nén c Cho d u vào theo l ng c tính toán theo công

th c d i ây, sau ó l p máy nén m i

Ví d :
ng d u trong máy nén m i: 1503 – Xcm3 – Ycm3
Y3 = ch l ng d u trong ng ch t làm l nh, bình ng ng và thi t b làm mát

Máy nén Bình ng ng Giàn bay h i

ng d u c b sung Xem trên 40* 40*

Ki m tra m c d u:
Không th ki m tra m c d u khi ang có máy nén, nh ng m c d u s không thay i qua c quá
trình v n hành bình th ng. Quá ít d u s không bôi tr n máy nén, có th gây k t máy nén. Quá
nhi u d u s d n n làm mát không t yêu c u cho h th ng u hòa không khí (thi u trao i
nhi t). Áp su t c a máy nén t ng t bi n, có th d n n h ng hóc. L ng d u máy nén c n thi t
bôi tr n c n p vào vào chu trình u hòa không khí, ó nó hòa tan vào môi ch t l nh l u
thông trong toàn b chu trình. K t qu là, d u s ng l i m i b ph n trong chu trình khi máy u
hòa không khí tr ng thái t t. Trong khi thay th các b ph n chính, n u l ng d u cân b ng v i
ng d u còn l i trong b ph n không c cung c p t i chu trình, l ng d u s không ,d n n
không m b o làm mát. Do ó, ph i b sung thêm d u máy nén v i s l ng nh trong sách h ng
n.

Rev:1 01.01.2009 91 HAAC-2T6H

 u hòa không khí

t n i ng

p ng và kh p n i
Nh ng b ph n bên trong h th ng làm mát s gi tr ng thái n nh hóa h c ch ng nào môi ch t
nh không có h i m và d u môi ch t l nh còn l u thông. L ng b i, h i m và không khí b t
th ng có th phá v tính n nh hóa h c và gây ra nh ng s c ho c h ng hóc nghiêm tr ng. L u
ý nh ng khuy n cáo sau: Khi c n ph i tháo m h th ng làm mát, ph i chu n b s n nh ng v t d ng
n thi t trên tay. Không h th ng m trong th i gian dài h n c n thi t vì h i m s xâm nh p vào
th ng. y n p và xi t ch t các ng dây c ng nh kh p n i ngay khi chúng c tháo ra
tránh s xâm nh p c a b i b n và h i m. T t c các ng ng và thi t b trong kho ph i c y
p và nút kín. S d ng ng ng phù h p th c hi n l p t. Gi cho d ng c luôn s ch s và
khô ráo. Thay vòng m ch o và kh p n i. Tuân th l c si t c th m i kh p n i. Tháo kh p n i lò
xo: chúng là d ng t i b ng lò xo nén v trí óng. Chúng c s d ng trong nh ng model i u
a Lantra (J-1), gi ây chúng không c s d ng do nh ng v n v rò r . D u ch t làm mát s
phá h y s n ! Không bao gi d u ch t làm mát dính vào xe, n u x y ra s c ph i lau s ch
ngay t c kh c.

Rev:1 01.01.2009 92 HAAC-2T6H