Republic of the Philippines

PALAWAN STATE UNIVERSITY

Tiniguiban Heights, Puerto Princesa City

Roxas Campus
National Highway, Brgy. New Barbacan, Roxas, Palawan

MASUSING BANGHAY-ARALIN SA HEALTH II

PAMANTAYANG PANGNILALAMAN: The learners demonstrates an understanding of managing

one's feelings and respecting differences

PAMANTAYAN SA PAGGANAP: The learners demonstrates positive expression of feelings toward

family members and ways of coping with negative feelings

MGA KASANAYAN SA PAGKATUTO: Explains the benefits of healthy expressions of feelings

(H2FH- IIIef-13)

I. LAYUNIN: Pagkatapos ng animnapung(60) minutong talakayan, ang mga mag-aaral ay

inaasahang;

a. Matukoy ang iba't-ibang damdamin;

b. Maipakita ang tamang damdamin sa tamang paraan; at
c. Mapahalagahan ang pagpapakita ng iba't- ibang damdamin

II. NILALAMAN:

SANGGUNIAN:
a. Paksa: Wastong Pagpapahayag ng Damdamin
b. Kagamitan: Manila Paper, Panulat, Mga Larawan, Biswal aids.
c. Sanggunian: Music, Art, Physical Education and Health 2. Oabel, Edna C., et. al. DepED.
2013. pp.397-400.

I. Pamamaraan:

Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral

A. PANIMULANG GAWAIN

Tumayo ang lahat para sa panalangin

(Tatayo ang mga mag-aaral)
Joseph, maaari mo bang pangunahan ang ating
panalangin?
Panginoon, maraming salamat po sa ibinigay
ninyong panibagong pagkakataon upang kami ay
matuto. Gawaran mo kami ng isang bukas na
isip upang maipasok namin ang mga itinuturo sa
amin at maunawaan ang mga aralin na
makatutulong sa amin sa pagtatagumpay sa
buhay na ito. Amen.
Magandang umaga mga bata!
 Magandang umaga din po sir
Bago umupo ang lahat, pulutin na muna ang
mga basura na makikita ninyo sa ilalim ng
inyong upuan at ilagay sa basurahan.
(Susunod ang mga mag-aaral)

Maraming salamat. Maaari na kayong umupo

ng tuwid.
(Uupo ng tuwid ang mga mag-aaral)

Mayroon bang liban ngayong umaga?

Wala po, sir.
Magaling! Akoy natutuwa dahil walang liban sa
inyo.

Nagawa ba ninyo ang inyong takdang-aralin

klas?
Opo, sir.
Mahusay! Pakipasa ang inyong mga papel dito
s unahan ng walang ingay. (Ipapasa ng mga mag-aaral ang takdang-aralin)

Ngayon, umupo ng matuwid dahil magsisimula

na ang ating klase. (Susunod ang mga mag-aaral)

B. BALIK ARAL

Klas, may ipapakita akong mga larawan.

Tukuyin ninyo kung alin sa mga ito ang
nagpapakita ng malusog na gawi ng pamilya.

(Ipapakita ng guro ang mga larawan)

Anong masasabi ninyo sa larawan klas? Yung unang larawan po ay inaalagaan ng kuya
ang kanyang kapatid na may sakit at ang
pangalawang larawan naman ay nag-aaway na
magkapatid.

Tama! Alin kaya sa dalawa ang tamang gawi? (Tataas ng kamay si Jenessa)
Yung unang larawan po, sir.

Mahusay!
Sa susunod na larawan naman tayo klas.

.
 Yung pangalawa po, sir.
Alin kaya sa mga ito?

Magaling! Ang pangalawang larawan ang

nagpapakita ng malusog na gawi ng pamilya.
Imbes na mag-away ay dapat na magkasundo
ang bawat miyembro ng pamilya. Piliin natin
palagi ang pagkakaroon ng mabuti at malusog
na gawi sa ating tahanan at maging sa kapwa.
Wala na po.
Mahusay! May mga katanungan paba kayo
tungkol sa ating aralin kahapon?

Magaling! Talagang natatandaan pa ninyo ang

ating tinalakay kahapon.
Kung gayon, tayo ay magpapatuloy na sa ating (Sabay-sabay na sasagot ang mga mag-aaral)
aralin ngayong umaga. Handa naba ang lahat
para matuto? Opo.

Mabuti! Umupo ng tuwid at iwasan ang

makipag-usap sa inyong katabi. Makinig kayo
ng mabuti sa ating tatalakayin ngayong umaga
dahil pagkatapos nito ay magkakaroon tayo ng
maikling pagsusulit. Opo.
Naunawaan ba ninyo klas?

C. PAGGANYAK

Ngayon klas, may ipapakita akong mga larawan

(Tatayo ng marahan ang mga mag-aaral)
sa inyo. Ang gagawin ninyo ay ipapakita ninyo
ang tamang reaksyon ng mukha nito.
Maaari bang tumayo ang lahat klas?

(ipapakita ng guro ang mga larawan)

(ipapakita ng mga mag-aaral ang reaksyon)

Opo.

Malungkot po.

Ano ang tawag sa emosyong ito klas?

Tama! Ito naman klas, sige nga gayahin ninyo

ang reaksyong ito.

(ipakikita ng mga mag-aaral ang reaksyon)

Opo.

Nagulat po sir.
Ang galing naman. Pakiulit nga.
Mahusay! Ano naman kaya ang tawag sa
mukhang ito?

Magaling!

(isasagawa ng mga mag aaral ang reaksyon)

Klas, paano nyo naman isasagawa ang

ganitong mukha. Kailangan may tunog. Masaya po sir.

Magaling! Alam nyo ba kung ano ang tawag sa

reaksyong ito?

Tama! Ito ay masayang mukha.

Isasagawa ng mga mag-aaral ang reaksyon)

Ito naman klas, sabay sabay nyo ngang

isagawa.
Natatakot po, sir.
Magaling ! Talagang gayang-gaya nyo klas.

At anong reaksyon naman kaya ito?

Tama! Ito ay natatakot na reaksyon. Masaya po sir.

Sa lahat ng reaksyon na isinagawa ninyo, ano

ang pinakagusto nyo?
Sige, Fren jel?
Opo.
Salamat Fren Jel.

Nasiyahan ba kayo klas?

Mabuti naman.

D. PRESENTASYON

(Ang guro ay magpapakita ng ibat-ibang

larawan na nagpapahayag ng damdamin)

Klas, anong mukha ito?

Sige, ikaw Ronalyn. Masayang mukha po, sir.

Tama! Ito ay masayang mukha.

Masaya ba kayo ngayon klas? (Sasagot ang lahat ng mag-aaral)
Opo.
Mabuti naman!
Jenessa, bakit ka masaya ngayon? Dahil po binilhan ako ng laruan ng aking kuya.
Wow! Binilhan si Jenessa ng bagong laruan
kaya dapat na maging masaya sya.
Nagpasalamat kaba sa kuya mo dahil binilhan
ka nya ng laruan? Opo, sir.

Tama iyon. Matuto tayong magpasalamat sa

mga ibinibigay sa atin.

Ito naman klas? Anong mukha naman ito?

(Magtataas ng kamay si Edralene)

Sige ikaw, Edralene. malungkot na mukha po, sir.

Magaling! Ito ay malungkot na mukha.

Sino naman sa inyo ang nalulungkot ngayon? (Magtataas ng kamay si Joseph)

Bakit ka naman malungkot, Joseph? Dahil po bumagsak ako sa pagsusulit kahapon.

Nakakalungkot nga iyon. Ngunit wag kang mag-

alala dahil kaya mo pa naman bumawi sa
susunod.
Ano ang dapat na gawin klas para hindi Mag-aral ng leksyon, sir.
bumagsak sa pagsusulit?

Tama! Dapat na mag-aral ng leksyon para

makakuha ng mataas na marka.

Ano naman kaya ito klas?

Mahusay! Sino naman sa inyo ang galit klas? Galit na mukha po, sir.

Mabuti naman! (Sabay-sabay na sasagot ang mga mag-aaral)

Wala po, sir.

Ito klas?
Anong mukha ito?

Magaling! Ito ay nagulat o nabigla na mukha. Nagulat po sir.

At ang pinakahuli klas?

Natatakot po, sir.

Mahusay!
Isa-isahin nga ninyo ang mga mukha na
ipinakita ko kanina?
Joseph?

Michelle?
Regien Aleen? Masaya.

Fren Jel? Malungkot.

At ang pinakahuli? Regie? Galit.

Ang galing nyo naman klas! Nabigla o nagulat.

Sa tingin ninyo, may kinalaman ba ito sa ating Natakot.

aralin ngayong umaga?

Tama! Dahil ang ating tatalakayin ngayon ay

patungkol sa wastong pagpapahayag ng (Sabay-sabay na sasagot ang mga mag-aaral)
damdamin. Opo.

E. PAGTALAKAY

Klas, may ideya ba kayo kung paano

maipakikita ang wastong pagpapahayag ng Sa pamamagitan po ng ekspresyon ng mukha,
damdamin? sir.

Sa pagsasalita po, sir.

Mahusay! Ano pa?

Tama! Malalaman rin natin ang ating

naipapakitang damdamin sa pamamagitan ng
pagsasalita.

Ngayon naman para mas maunawaan ninyo

ang ating aralin, may babasahin akong (Sabay-sabay na sasagot ang mga mag-aaral)
maikling kuwento. Ang pamagat nito ay "Online Opo.
Class".
Handa naba ang lahat para makinig?
Opo

Mabuti naman!
Makinig kayo ng mabuti klas. Naunawaan ba?

Mahusay!

(Babasahin ng marahan ng guro ang maikling

kwento)

Online Class

Paggising ni Abby, sumilip siya sa bintana at

nagulat siya ng makita niya na tila mataas na
ang araw. Dali-dali siyang naligo, nagbihis at
nag- almusal. Pagkatapos ay binuksan ang
kanyang laptop para sa online class. Masaya si
Abby sa kanyang natutunan. Maya- maya ay
tinanong siya ng kanyang nanay. "Abby,
kamusta ang iyong online class"? "Okay lang
inay", sagot ni Abby. "Sigurado ka ba, pero bakit
parang malungkot ang iyong mukha"? muling
tanong ng kanyang nanay. "Ang totoo ay
masaya ako dahil patuloy kaming nag-aaral
subalit medyo natatakot at nalulungkot po ako
dahil parang walang katapusan ang covid nay"
sagot ni Abby. "Halika nga dito", wika ng nanay
ni Abby. Niyakap nya ito ng mahigpit sabay
sabing, manalig lang tayo sa panginoong (Magtataas ng kamay si Regie)
maykapal at matatapos din ito. At sabay ng
kumain ang dalawa.
Online class po, sir.

Ano ang pamagat ng maikling kuwento?

Sige ikaw Regie. Si Abby at ang kanyang nanay.

Tama! Ang pamagat ay Online class.

Tungkol sa Online class at covid po, sir.
Sino-sino ang tauhan sa kuwento?

Magaling!

Tungkol saan ang kuwento?

Magaling! Nabanggit rin doon ang pandemyang Masaya po, sir.

covid-19 na kung saan ay nararanasan natin sa
kasalukuyan.
(Ipapakita ni Michelle na sya ay masaya)
Anu-ano ang mga damdamin na naramdaman
ni Abby sa kuwento?
Magbigay nga ng isa, Michelle. Kapag napapanuod ko ang palabas na nick jr,sir.

Maaari mo bang ipakita sa amin ang

damdaming masaya?

Mahusay! Talagang masaya si Michelle.

Ikaw, Ronalyn. Kailan ka nagiging masaya?
Nagulat po, sir.

Paborito mo pala ang nick jr na palabas,

Ronalyn.

Ano pa klas ang mga nabanggit na damdamin

sa kuwento? Opo.
(Ipapakita ng mag-aaral ang gulat na mukha)
Tama! Nagulat si Abby dahil nung tumingin siya
sa labas ay mataas na ang araw.

Alam mo ba kung paano ang ekspresyon ng Malungkot po, sir.

pagkagulat?

Magaling! Kapag napapagalitan po ako ni mama.

Mayroon paba klas?

Tama!
Mayroon ring damdaming malungkot na
nabanggit sa kuwento.
Sa anong dahilan ka naman nalulungkot,
Regie?
Opo, sir.
Siguro ay may ginawa kang hindi maganda
kaya ka pinagalitan, wag kang malungkot dahil Natatakot po, sir.
kung wala ka namang ginawang mali, hindi ka
naman pagagalitan ni mama mo. Magulang Dahil po sa pamdemya, sir.
natin sila at gusto lang nila na tama ang gawin
natin.

Naunawaan mo ba? (Sabay-sabay na sasagot ang mga mag-aaral)

Naunawaan ba ninyo klas? Opo.

Mabuti! Mayroon paba klas? Kapag hindi po kasi matapos ang pandemya ay
mas lalong mahihirapan ang tao, dahil walang
Tama! Bakit kaya nalulungkot si Abby, klas? maayos na trabaho.

Tama! Natatakot rin ba kayo klas dahil sa

walang katapusang pandemya na nararanasan
natin ngayon? Sa pag-aaral po,sir.

Ngayon po kasi ay online class, mahirap po para

Ikaw, Jenessa. Bakit ka natatakot? sa amin dahil sa koneksyon sa internet. Gayun
rin sa pera para sa load.

Mahusay! Ang kabuhayan ang isa sa naging

suliranin ng ating bansa dahil sa pandemya.
Ano pa klas?
Face to face po sir.
Paano naman ito nakaapekto sa pag-aaral?
Mas marami pong natutunan at nakakasalamuha
po ang mga kaklase.
Tama ka! Mas mahirap ang sitwasyon kapag
online class. Marami itong dapat isaalang-
alang.

Kung papipiliin kayo klas, online class of face to

face?

Bakit mo naman nasabi, Fren jel?

Opo.
Mahusay! Mas marami kayong matutunan
kapag face to face dahil nakapokus lang kayo
sa loob ng silid-aralan.

Kaya dapat na sumunod tayo sa protocols na

pinapatupad para magkaroon tayo ng face to Galit po, sir.
face na klase. At lagi tayong magdasal sa ating
panginoon, manalig tayo sa kanya para
matapos na ang pandemya.
Gusto nyo ba iyon? Hindi po.

Magaling! Masama po iyon.

May maidadagdag paba kayo klas, maliban sa

mga nabanggit na mga halimbawa ng Opo.
damdamin base sa kuwento?

Sige, Joseph.

Magaling! Tama ba klas na tayo ay magalit?

Dahil?

Tama! Ang pagtatanim ng galit ay hindi mabuti.

Naunawaan ba klas?
Klas, ang mga nabanggit na damdamin ay
maaaring makita o maipahayag sa
pamamagitan ng ekspresyon ng ating mukha,
kilos ng katawan, at lakas ng boses.

Basahin natin ng sabay-sabay klas.

Opo.

Naintindihan ba ninyo ang inyong binasa?

Opo. Kapag malungkot tayo at hindi natin ito
Magaling!
naipapahayag o nasasabi sa iba maaari itong
Mahalaga ba klas na masolusyonan ang mga
maramdaman ng buong araw o matagal na
maling nararamdaman natin? Katulad ng
panahon.
pagiging malungkot ni Abby?

Tama iyon! Kaya dapat na maibahagi natin ito

sa iba. Huwag nating kimkimin o sarilinin kapag
tayo ay malungkot at galit. Nakasasama ito sa Opo.
atin. Masaya po at maluwag sa dibdib.
Nararamdaman ko po na may karamay ako.
Kayo klas, kapag nalulungkot kayo, sinasabi
nyo ba sa iba kung bakit kayo ay malungkot?

Ano ang pakiramdam, Edralene?

Opo.
Narinig nyo klas ang sinabi ni Edralene,
nakagagaan sa pakiramdam kapag
nagpapahayag tayo ng damdamin natin sa iba.

Malinaw ba sa inyo iyon,klas?

Mabuti naman. Ngayon, ipakikita ko sa inyo ang

iba pang halimbawa ng mga emosyon na
maaari ninyong maramdaman.
(Ipakikita ng guro ang mga larawan)
 (Titingnan ng mga mag-aaral ang mga larawan)

Opo.
Naunawaan ba ninyo kung ano-ano ang mga
emosyon o damdamin na ipinakita sa bawat
larawan?

Magaling! Tandaan klas, na ang pagkagalit ang

isa sa mga emosyon na hindi maganda para sa
atin. Dapat tayo ay matutong magpakumbaba Opo.
at magpatawad.

Malinaw ba sa inyo iyon, klas?

Mabuti naman kung ganun.

Tandaan rin na likas sa atin na maramdaman
ang mga emosyon katulad ng mga nabanggit
na sitwasyon sa larawan. Ngunit hindi pare-
pareho ang ating reaksyon sa bawat sitwasyon.
Maaaring yung iba sa inyo ay hindi takot sa
doktor at ang iba naman ay hindi takot sa kidlat.

Lagi ninyong tatandaan iyon klas.

F. PAGLALAHAT Masaya.
Ngayon klas, ano-ano na nga ulit ang mga Malungkot.
emosyon o damdamin na ating nararamdaman?
Takot.
Magbigay nga ng isa, Edralene?
Opo. Pagkagulat.
Tama! Ikaw, Fren Jel?

Tama ulit! Ano pa, Joseph? Galit po, sir.

Magaling! Mayroon paba?

Mahusay! At ang pinakahuli ay? Sige nga

Jenessa.

Tama! Salamat klas at talagang natandaan

ninyo kung ano-ano ang mga damdaming ito.

Paano naman kaya natin maipapahayag o

maipakikita sa iba kapag tayo ay Nalalaman po ito sa pamamagitan ng
nakakaramdam ng pagiging masaya, ekspresyon ng mukha, kilos ng katawan at lakas
malungkot, takot, nagulat at galit? ng boses.

Maaari mo bang ibahagi sa klase ang iyong

sagot, Regie?

Galit po, sir.

Mahusay na sagot, Regie.

Sa lahat ng emosyon na ating nararamdaman,

ano ang hindi nakabubuti para sa atin?
Ikaw,Wenchylita?

Tama! Tandaan na sa lahat ng damdamin ang

pagkagalit ay hindi nakabubuti sa atin dahil
minsan ito ang nagiging dahilan ng hindi Opo.
pagkakaunawaan at away.
Kaya kayo klas, huwag kayong magtanim ng
galit sa isat-isa, dapat ay maging masaya lang
kayo.

Gusto nyo rin ba iyon,klas? Mahalaga po na maipahayag natin ang ating

nararamdaman sa iba para masolusyunan ito.

Magaling!
Bakit mahalagang maipahayag ang ating
damdamin?
Sige, Ronalyn.
 Nakagagaan po ito sa pakiramdam at
Tama! Salamat Ronalyn. nararamdaman na may karamay.

Lagi nyo iyong tatandaan na dapat ay naisasabi

o naipahahayag natin ang ating emosyon o
nararamdaman sa ating kapwa.
Ano na nga ulit ang magandang epekto nito sa Opo
ating sarili.
Wala na po.

Tama! Totoo iyon!

Naunawaan ba ng lahat ang talakayan ngayong Opo.
umaga?

May iba pa ba kayong katanungan klas?

Opo.

Kung ganun ay handa naba kayo sa mga

gawain at maikling pagsusulit?

Nakakatuwa naman at talagang naunawaan

ninyo ang ating tinalakay ngayon.

H. PAGLALAPAT

Ngayon klas, para sa huling bahagi ng ating

talakayan ay hahatiin ko kayo sa dalawang Opo.
pangkat. Ang gagawin ninyo ay ipapakita ng
lahat ng miyembro ng pangkat ang angkop na
emosyon sa bawat sitwasyon na babasahin ko.
Paunahan ito, ang tatlong palakpak ang
magiging palatandaan na kayo ang nauna at
magpapakita ng emosyon na hinihingi sa
sitwasyong binasa.
Naunawaan ba ninyo ang panuto klas?
Opo, sir.
Uulitin ko klas. Tandaan paunahan ito,
kailangan na magpaunahan ang bawat pangkat
sa pagpalakpak ng tatlong beses para kayo ang
mabigyan ng pagkakataon na maipakita ang
emosyon na hinihingi sa sitwasyong babasahin
ko. Ang makapagbibigay ng marami at angkop
na emosyon ay siyang magiging panalo.

Malinaw ba klas?

Mabuti naman.

(Babasahin ng guro ang mga sitwasyon)

1. Nagsimba ang buong pamilya at

pagkatapos ay kumain sa kanilang
paboritong restawran.

2. Mag-isa ka sa iyong silid. Malakas ang

ulan, may kulog at may kidlat. (Magpapaunahan sa pagpapakita ng emosyon
ang mga mag-aaral)
3. Hindi ka pinayagang makipaglaro sa mga
kaibigan dahil ikaw ay may sakit. Mga sagot:

4. Tinutukso at inaaway ka ng iyong mga

kaklase.

5. Hindi mo inaasahang darating ang iyong

1. masaya
ate at kuya galing sa Maynila.

2. takot

3. malungkot

4. galit

5. nagulat

123 palakpak
123 padyak
Very good!
Very good!
Very good!

Opo, sir.

Ang galing-galing naman ninyo klas.

Bigyan natin ng Very good clap ang pangkat ng
nanalo.
Nasiyahan ba ang lahat sa ating isinagawang
gawain?

Mahusay!

IV. PAGTATAYA

Ngayon naman klas ay magkakaroon tayo ng

maikling pagsusulit.
Maaaring ilabas ang inyong mga papel at
sagutan ito.

A. Pag-ugnayin ang Hanay A at Hanay B.

Isulat sa papel ang titik ng tamang sagot. (Babasahin ni Michelle ang panuto)

Hanay A Hanay B

1. Nanalo sa isang paligsahan a.natakot Opo.

2. Nawalan ng pera b. galit

3. Sinorpresa sa kaarawan c. masaya

4. Napagalitan ng guro d. nagulat

5. Tinutukso ng mga kamag-aral e. malungkot

Sino ang gustong bumasa ng panuto?

Sige, Michelle.

Susi sa pagwawasto:
Salamat Michelle. Naunawaan ba ninyo ang 1. c
inyong gagawin klas? 2. a
3. c
Sige. Maaari na kayong magsimula. 4. e
5. b

Opo.

(Makikipagpalitan ng papel ang mga mag-aaral)

(Magtataas ng kamay ang karamihan sa mga

mag-aaral)

123, palakpak
Tapos naba klas?
123, padyak
Magaling! Makipagpalitan ng papel sa katabi. Ang galing galing

Itsek natin kung tama ang inyong sagot.

Mahusay! Sino ang nakakuha ng mataas na

puntos? Panuto: Magtanong ng isang miyembro sa
inyong pamilya. Isulat ang kanilang sagot sa
 inyong kuwaderno.

Ang galing nyo naman klas. Bigyan ninyo ang

inyong sarili ng Ang galing- galing clap.
V. TAKDANG-ARALIN
1.Ano- ano ang mga bagay na nakakapagpasaya
sa iyo?
2. Ano ang mga bagay nakakapagpagalit sa iyo?
3. Ano ang mga bagay na nakakapagpalungkot
sa iyo?
4. Ano ang mga bagay na nagbibigay ng takot sa
iyo?
5. Paano mo naipapakita ang iyong
nararamdan?

(Babasahin ni Jenessa ang panuto)

Opo.

(Kukopyahin ng mga mag-aaral ang takdang-

aralin)

Opo.
Maaari mo bang basahin ang panuto sa pisara,
Jenessa?

Salamat, Jenessa.
Naunawaan ba ninyo ang panuto ng inyong
takdang-aralin klas?

Kung ganun ay kopyahin ninyo ito sa inyong

kuwaderno.

Tapos na ba klas?
Paalam din po, sir.
Itago na ninyo ang inyong mga gamit at tumayo
ng tahimik.

Maraming salamat klas, sa inyong kooperasyon

at pakikinig sa ating talakayan. Nagagalak ako
dahil lubos ninyong naunawaan ang ating aralin
ngayong umaga. Lagi ninyong tatandaan ang
mga wastong pagpapahayag ng damdamin na
ating tinalakay ngayon.

Sa muli, paalam mga bata!

Inihanda ni:
 MAYLINE
J.FRANCISCO
BEED-3B

Iniwasto ni:

JERALD A. BUAGA
Guro