detalye, mensahe at kaisipang nais iparating ng napakinggang bulong, awiting-bayan, 2. Kaya kong masuri ang antas ng wika batay sa pormalidad na ginamit sa pagsulat ng awiting- bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal) 3. Kaya kong bumuo ng sariling paghahatol o pagmamatuwid sa ideyang nakapaloob sa akda na sumasalamin sa tradisyon ng mga taga Bisaya Awiting-bayan -ang mga awiting bayan ay nasusulat nang patula at inaawit sa iba’t ibang pagkakataon. Bunsong Giliw, Matulog Ka na Bunsong giliw, matulog ka na Wala rito iyong Nanay Bumili sa tindahan ng tinapay Bunsong giliw, matulog ka na 1. Bicol Tabi … tabi.. Tabi…. tabi Tabi! Maikagi Tabi!.... Makiraan Mga buta kami Mga bulag kami Makilabas ko pu Huwag po kayong lalapit Eda ko pu akakit Baka naming kayo maipit Bulong -Isang matandang katawagan sa orasyon ng mga sinaunang tao sa kapuluan. -Ito ay itinuturing na kauna-unahang dula ng mga ninuno. Nagpasalin-salin ito sa bibig ng mga sinaunang tao at maging sa kasalukuyan. -Kung susurii ang mga kaisipan ng bulong ay nananatili pa rin ito sa tunay na kahulugan nito Mga Uri ng Awiting Bayan Kundiman – awit ng pag-ibig Kumintang o Tagumpay – awit na pandigma Dalit – awit sa diyos-diyosan ng mga Bisaya Oyayi o Hele – awit ng pagpapatulog ng bata Diona – awit sa kasal Soliranin – awit ng mga manggagawa Talindaw – awit ng pamamangka Dung-aw – awit sa patay Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 1. Pambansa Karaniwang ginagamit sa mga aklat pangwika o pambararila at kadalasang ginagamit ng pamahalaan at itinuturo sa mga paaralan Halimbawa: Ama Maganda aklat Ina Anak Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 2. Pampanitikan o Panretorika Salitang ginagamit ng mga manunulat sa kanilang mga akdang pampanitikan. Karaniwang matayog, masining, at makulay Halimbawa: Haligi ng Tahanan Ilaw ng tahanan Alagad ng simbahan sumakabilang-buhay Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 3. Lalawiganin Mga bokabolaryong dayalektal. Ginagamit ang mga ito sa isang partikular na pook o lalawigan Halimbawa: Inang Banas (init) Tatang Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 4. Kolokyal Salitang ginagamit sa pagkakataong impormal. Kasama ang pagpapaikli ng salita Halimbawa: Ka’mo? Kelan? (Kailan) Nasan? Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 4. Kolokyal Salitang ginagamit sa pagkakataong impormal. Kasama ang pagpapaikli ng salita Halimbawa: Tena ( Tayo na) Sa’yo (Sa iyo) Antas ng Wika Batay sa Pormalidad 5.Balbal Mababang antas ng wika. Nagmula sa mga pangkat ng taong may sariling “code” Halimbawa: Parak (pulis) erpat(tatay) Yosi (sigarilyo) datong (pera)