Bài 2.

Vận chuyển nước và muối khoáng

SINH HỌC 11
2 con đường vận chuyển vào mạch gỗ của rễ
2 con đường vận chuyển vào mạch gỗ của rễ
Vì sao cần có 2 con đường vận chuyển vào mạch gỗ?

• Con đường TB chất: đi chậm nhưng

có kiểm soát
• Con đường gian bào: nhanh nhưng
không kiểm soát → đai Caspari →
quay lại con đường TB chất
Nước và muối khoáng
đi vào mạch gỗ của rễ
thì có thể được vận
chuyển lên thân, lá
bằng cách nào?
 MỤC TIÊU

01 02 03

Phân tích sự phù hợp

Mô tả con đường đi của
Phân biệt mạch gỗ, trong cấu tạo và chức
nước và khoáng trong
mạch rây năng của mạch gỗ,
cơ thể thực vật
mạch rây
HƯỚNG DẪN GHI BÀI
Mạch gỗ Mạch rây

Cấu tạo

Vai trò

Chiều vận chuyển

Thành phần dịch

Động lực
Nghiên cứu SGK, highlight các thông tin sau:
+ Vai trò mạch gỗ, mạch rây
+ Đặc điểm của mạch gỗ, mạch rây
+ Thành phần các chất di chuyển trong mạch gỗ, mạch rây
+ Động lực của dòng mạch gỗ, mạch rây

HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN

THỰC HIỆN YÊU CẦU THEO NHÓM
Câu 1. Vai trò của mạch gỗ và mạch rây là gì? Chiều vận chuyển của mạch gỗ và
mạch rây trong cơ thể thực vật như thế nào?
Câu 2. Động lực giúp cho dòng mạch gỗ và dòng mạch rây di chuyển là gì? Vì sao
dòng mạch gỗ lại cần nhiều động lực hơn dòng mạch rây?
Câu 3. Những chất nào di chuyển trong dòng mạch rây và mạch gỗ? Vì sao lại có
sự khác nhau trong thành phần các chất di chuyển trong 2 mạch này?
Câu 4. Phân tích 4 đặc điểm ở mạch gỗ giúp nó vận chuyển được nước và
khoáng (đặc điểm đó là gì và nó giúp ích như thế nào cho việc vận chuyển?)
Câu 5. Biết các tế bào mạch rây là tế bào sống, phân tích ít nhất 2 đặc điểm ở
mạch rây giúp nó vận chuyển được nước và khoáng (đặc điểm đó là gì và nó
giúp ích như thế nào cho việc vận chuyển?)
DÒNG MẠCH GỖ - DÒNG MẠCH RÂY
Câu 1. Vai trò của mạch gỗ và mạch rây là gì?
Chiều vận chuyển của mạch gỗ và mạch rây
trong cơ thể thực vật như thế nào?

- Dòng mạch gỗ: vận chuyển nước và ion khoáng

từ đất vào mạch gỗ của rễ và tiếp tục dâng lên
- Dòng mạch rây: vận chuyển các chất hữu cơ và
các ion khoáng như K+, Mg2+,… từ các TB quang
hợp lá đến các nơi cần sử dụng hoặc dự trữ
DÒNG MẠCH GỖ - DÒNG MẠCH RÂY
Câu 2. Động lực giúp cho dòng mạch gỗ và dòng
mạch rây di chuyển là gì? Vì sao dòng mạch gỗ
lại cần nhiều động lực hơn dòng mạch rây?

Động lực đẩy dòng mạch gỗ

• Lực đẩy (áp suất rễ).
• Lực hút do thoát hơi nước ở lá.
• Lực liên kết giữa các phân tử nước với
nhau và với thành mạch gỗ.
Động lực của dòng mạch rây
Sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan
nguồn và cơ quan chứa
DÒNG MẠCH GỖ - DÒNG MẠCH RÂY
Câu 3. Những chất nào di chuyển trong dòng mạch
rây và mạch gỗ? Vì sao lại có sự khác nhau trong
thành phần các chất di chuyển trong 2 mạch này?

Thành phần dịch mạch gỗ

Chủ yếu là nước và ion khoáng. Ngoài ra còn có các chất
hữu cơ
Thành phần của dịch mạch rây
Chủ yếu là đường saccarozơ (chiếm 95%) và các chất
khác như: các axít amin, hoocmon thực vật, một số hợp
chất hữu cơ khác (như ATP), một số ion khoáng
CẤU TẠO MẠCH GỖ
Câu 4. Phân tích 4 đặc điểm ở mạch gỗ giúp nó vận
chuyển được nước và khoáng (đặc điểm đó là gì và
nó giúp ích như thế nào cho việc vận chuyển?)

- Các tế bào chết →

- Quản bào và mạch ống thông với nhau →
- Các tế bào mạch gỗ xếp chồng lên nhau →
- Vách tẩm lignin →
CẤU TẠO MẠCH RÂY
Câu 5. Phân tích ít nhất 2 đặc điểm ở mạch rây
giúp nó vận chuyển được nước và khoáng (đặc
điểm đó là gì và nó giúp ích như thế nào cho
việc vận chuyển?)
Các tế bào sống, xếp chồng lên nhau->
Ông rây bị tiêu giảm các bào quan->
- Các tế bào sống → Bản rây
Tế bào kèm
- Bản rây → 1. Tại sao phải có nhiều ti thể ở tế bào kèm?
- Cần có năng lượng để duy trì trạng thái sống
- Tế bào kèm → 2. Tại sao tế bào ống rây là tế bào sống mà ống rây
bị tiêu giảm?
- Để tốc độ vận chuyện chất dinh dưỡng chậm, khi
chảy qua ống rây thì có thời gian để chuyển chất
dinh dưỡng vào các bộ phận lân cận. Tế bào ống rây
phải có sự kiểm soát và kiểm soát tốc độ vừa phải.
HOẠT ĐỘNG TẠI NHÀ
• Chuẩn bị các dụng cụ sau:

• Thực hiện:
• Buộc kín túi nilon vào một hoặc một vài lá cây
• Quan sát kết quả sau ít nhất 24 giờ
• Đưa ra dự đoán giải thích hiện tượng quan sát được
• Chụp hình kết quả và đăng lên Canvas lấy điểm cộng