TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

LÊ CẢNH TUÂN (Chủ biên)

TRẦN TRỌNG HÒA - LÊ DUY BÁCH

GIÁO TRÌNH
ĐỊA CHẤT VIỆT NAM
(lưu hành nội bộ)

HÀ NỘI, 2014
 MỤC LỤC
Trang

LỜI GIỚI THIỆU Lê Cảnh Tuân 1

MỞ ĐẦU- NHẬP MÔN ĐỊA CHẤT VIỆT NAM 1
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM 3
II.NHẬP MÔN ĐỊA CHẤT VIỆT NAM 3
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ Lê Cảnh Tuân 8
LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT
1.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ ĐỊA HÌNH, ĐỊA MẠO VIỆT NAM TRONG MỐI 8
LIÊN QUAN VỚI CẤU TRÚC ĐỊA CHẤT
1.2. SƠ LƯỢC VỀ KHÍ HẬU, THỦY VĂN VIỆT NAM 12
1.3. KHÁI QUÁT VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU ĐỊA CHẤT 15
CHƯƠNG 2: ĐỊA TẦNG Lê Cảnh Tuân 20
2.1. TIỀN CAMBRI 20
2.2. CAMBRI 30
2.3. ORDOVIC 32
2.4. ORDOVIC- SILUR 35
2.5. SILUR 38
2.6. SILUR- DEVON HẠ 39
2.7. DEVON 41
2.8. DEVON THƯỢNG- CARBON HẠ 48
2.9. CARBON-PERMI 58
2.10. TRIAS 69
2.11. TRIAS THƯỢNG- JURA 78
12.12. JURA 86
2.13. JURA- KRETA 89
2.14. PALEOGEN 92
2.15. NEOGEN 97
1.16. ĐỆ TỨ 104
CHƯƠNG 3: CÁC THÀNH TẠO MAGMA Ở VIỆT NAM Trần Trọng Hòa 115
3.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG 115
3.2. CÁC THÀNH TẠO MAGMA ARKEI 119
3.3. CÁC THÀNH TẠO MAGMA PROTEZOI 120
CHƯƠNG 4: CẤU TRÚC VÀ KIẾN TẠO Lê Duy Bách 172
4.1. SƠ LƯỢC VỀ NGHIÊN CỨU CẤU TRÚC VÀ KIẾN TẠO Ở VIỆT NAM 172
4.2. NGUYÊN TẮC PHÂN VÙNG CẤU TRÚC VÀ KIẾN TẠO 173
4.3. TẠI SAO PHẢI PHÂN VÙNG KIẾN TẠO 176
4.4. CÁC ĐƠN VỊ KIẾN TẠO CHÍNH Ở VIỆT NAM 178
VĂN LIỆU 241
 LỜI GIỚI THIỆU

Môn học “Địa chất Việt Nam” gắn liền chặt chẽ với các Trường Đại học, Cao đẳng thuộc
lĩnh vực Khoa học Trái Đất. Cho dù các Trường đào tạo lâu năm liên quan đến lĩnh vực
này, như Trường ĐH Mỏ -Địa chất, Trường ĐHKHTN- ĐHQGHN, v.v.. Nhưng, hầu hết
các cơ sở đào tạo nói trên đều chưa biên soạn giáo trình này. Đây là một giáo trình khó,
rất phức tạp, liên quan đến hầu hết các kiến thức của khoa học Trái đất.
Khoa Địa chất, trường ĐH TN&MT Hà Nội đã mạnh dạn biên soạn giáo trình “Địa chất
Việt Nam” nhằm phục vụ cho đối tượng chính là giảng viên và sinh viên khoa Địa chất,
trường ĐH Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Giáo trình được biên soạn trên cơ sở tổng
hợp các kết quả nghiên cứu Địa chất ở Việt Nam trong suốt thời gian từ 1945 trở lại đây.
“Địa chất Việt Nam” là một lĩnh vực rộng lớn, còn nhiều quan điểm chưa thống nhất.
Giáo trình “Địa chất Việt Nam” được biên soạn trên cơ sở các nguồn tài liệu phong phú
và quý báu của Tổng cục Địa chất – Khoáng sản. Đây là thành tựu rất đáng được trân
trọng của ngót 70 năm xây dựng và phát triển. Với tiêu trí, ngắn gọn, cô đọng, dễ hiểu
nhưng phải đảm tính đặc thù. Giáo trình “Địa chất Việt Nam” được biên soạn những phần
chính sau:
- Mở đầu. Nhập môn Địa chất Việt Nam
- Chương 1. Khái quát về điều kiện tự nhiên và lịch sử nghiên cứu Địa chất.
- Chương 2. Địa tầng các thành tạo trầm tích ở Việt Nam
- Chương 3. Các thành tạo magma ở Việt Nam.
- Chướng 4. Cấu trúc-kiến tạo Việt Nam.
- Tài liệu tham khảo
Phần mở đầu, Chương 1, chương 2 và các ảnh minh họa, do TS. Lê Cảnh Tuân chịu trách
nhiệm. Mặc dù rất cố gắng, nhưng các ảnh minh họa trong giáo trình vẫn chưa đầy đủ.
Chương 3, do Do GS. TSKH. Trần Trọng Hòa viết. Chương 4 do TSKH. Lê Duy Bách
Viết.
Được sự động viên của Nhà trường cùng với sự quan tâm của Bộ Tài nguyên và Môi
trường, giáo trình Địa chất Việt Nam đã được tập thể tác giả hoàn thành đúng tiến độ.
Như đã trình bày, các vấn đề “Địa chất Việt Nam” là vô cùng khó, còn rất nhiều quan
điểm chưa được thống nhất giữa các Nhà Địa chất. Nhân dịp này, thay mặt nhóm tác giả,
xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến GS. Trần Văn Trị, nhà Địa chất lão Thành Nguyễn
Xuân Bao, TS. Trần Văn Miến, đã có những góp ý quý báu. Tập thể tác giả biên soạn đã
rất cố gắng, song những thiếu sót là khó tránh khỏi, chúng tôi mong muốn nhận được sự
góp ý từ các nhà chuyên môn và các bạn đồng nghiệp. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về
theo địa chỉ lctuan@hunre.edu.vn hoặc tuangid@gmail.com, ĐT: 0983 80 6463.
Trân trọng cảm ơn!
CÁC TÁC GIẢ