POLSKIE PARTIE POLITYCZNE

1. Partia polityczna:
● posiada określoną strukturę organizacyjną
● działa na podstawie programu politycznego
● stawia sobie za cel zdobycie i sprawowanie władzy w państwie
● jest organizacją polityczną (działa na podstawie prawa)

2. Ruch ludowy - w Galicji:

● ks. Stanisław Stojałowski:

➢ pionier ruchu ludowego
➢ 1896 - Stronnictwo Chrześcijańsko-Ludowe
➢ zakładał kółka rolnicze
● Bolesław Wysłouch
● Piotr Ściegienny (Związek Chłopski w 1842)
● 1895 → Stronnictwo Ludowe, program:
➢ 9 kandydatów chłopów uzyskało mandaty
➢ powszechne prawo wyborcze
➢ obrona interesów chłopów
➢ reforma oświaty i administracji
➢ walka o niepodległość
● 1903 → Polskie Stronnictwo Ludowe
● 1913 → rozłam PSL na “Lewicę” i “Piast”
● PSL “Lewica”:
➢ lewy odłam PSL
➢ upaństwowienie lasów, kontrola nad bankami,
państwowa własność środków produkcji
➢ na czele: Jan Stapiński
➢ współpraca z socjalistami
➢ wpływ lokalny - na terenie Galicji
● PSL “Piast”:
➢ prawicowy odłam PSL
➢ na czele: Wincenty Witos, Maciej Rataj
➢ światopogląd chrześcijański, system demokratyczny,
ważna rola oświaty, reforma rolna
● 1915 → rozłam na PSL “Wyzwolenie”:
➢ idea niepodległości propagowana przez Piłsudskiego
➢ poprawa bytu rolników, system demokratyczny,
autonomia dla mniejszości, upaństwowienie lasów
➢ zabór rosyjski
➢ Tomasz Nocznicki, Stanisław Thugutt