DC620

C120N VÁN PHONG

 VĂN PHONG

CẦM NANG
DU LỊCH ♦

Tây Nguyên
Tourist guide book for
the Western Hiqhlands Thư viên tính Lâm Đồna

Nhà xuất bản Văn hóa Dân tộc - Công ty In và Phát hành sách Lâm Đồng
The National Culture Publisher - Lam Dong Printing and Publishing Company
 LỜI NÓI ĐẦU
Đã từ lâu rồi, Tây N guyên được biết đến như m ột vùng
đât đặc sắc với những cánh rừng già nguyên sinh, với những
thác nước đẹp mê hồn và với kho tàng văn hoá đặc sắc của
các d ân tộc sinh sống trên dãy Trường Sơn. Và cho đến nay,
cái kho tàng thiên nhiên, văn hoá ấy vẫn ẩn chứa nhiều điều
kỳ vỹ để khách thập phương đến khám phá, chiêm ngưỡng.
Từ Đà Lạt thơ m ộng đến Kon Tum hoang dã; từ Buôn Ma
Thuột sôi động đến Pleiku hiền hoà có biết bao điều mới lạ.
C uốn sách cẩm nang nhỏ này hy vọng sẽ là người bạn
đồng hành của quý khách khi đ ặt chân đến Tây Nguyên. Rất
có thể cuốn sách sẽ còn những khiếm khuyết, xin được sự
lượng thứ của quý khách và bạn đọc gần xa.

Tác giả.

I n t r o d u c t io n

For a long time, the vvestern highlands have been

know n as a special land vvith their prim itive íorests, their
beautiíul w aterfalls and their cultural treasures that are spe-
cial of all the ethnic m inorities living on Trường Sơn Ranges,
Till novv, these natural and cultural treasures stili have a lot
of m ysterious things for visitors to discover and adm ire.
There are such new and strange things from rom antic Dalat
to w ild K ontum , from exciting Buon Ma Thuot to gentle
Pleiku.

We hope that this sm all book will be a p artn er w ith

visitors Corning to the vvestern h ig h la n d s. We are so rry if
there are any m istakes.
Author,

CẨM NANG 1)11 ICH T Ả I' N u rY L N 3

 Mục Lục
Tông quan kinh tế - xã hội Tây N guyên 09

Phần 1 : Du lịch Đà Lạt - Lâm Đ ồng

Vài nét tông quan 21
Đà Lạt thành p h ố ngàn hoa 23
Khách sạn - nhà nghỉ 25
Tham quan - dã ngoại 30
A’m thực - 49
Mua sắm 53
Các dịch vụ hỗ trợ 60
Cách thiết kế m ột chương trình tham quan hợp lý 65
Các công trình trọng điểm chào m ừng Đà Lạt 110 năm 66
hình thành và p h át triển
Phần 2 : Du lịch Đ ắc Lắc
Vài nét tông quan về kinh tế - xã hội du lịch 115
Buôn Ma Thuột - Thù phù của tỉnh Đắc Lắc 120
Khách sạn - nhà nghỉ 121
Các điểm tham quan tiêu biểu 122
Các lễ hội văn hoá tiêu biểu 128
Nhà hàng - quán ăn và các dịch vụ hỗ trợ 129
Các dự án kêu gọi đ ầ u tư vào lĩnh vực du lịch 132

Phần 3 : Gia Lai

Vài nét tổng quan về kinh tê - xã hội, du lịch 153
Pleiku - m ột Đà Lạt thứ hai ở Tây N guyên 156
Các điểm tham quan tiêu biểu 158
Địa chỉ m ột sô oơ sở lưu trú tại TP. Pleiku 164
Dịch Vu 165
Các chương trình và tuyến điểm du lịch 166

Phần 4: Du lịch Kon Tum

Tổng quan KT - XH, du lịch 185
Các lễ hội truyền thống 188
Các di tích, thắng cảnh tiêu biểu 189
Hệ thông dịch vụ khách sạn 195
Các chương trình và tuyến điểm du lịch 196

4 CẨM NANG DU LICH TẦY NGUYHN

CONTENTS
General economy and society ot the vvestern H ighlands 15

Chapter 1 : Tourism in D alat - Lam D ong

Some general traits 69
Dalat, a citv of ílovvers 70
Hotels and guest houses 72
Sightseeing and country seeing 78
Food 95
Shopping 99
Other services 105
Hovv to have a well-planned sight-sceing tour 111
Some im portant sites to vveicome the llOth year fìf 112
Dalat íoundation and developm ent

Chapter 2 : Tourism in D akỉak

Some general traits about economy, society and tourism 135
Buon Ma Thuot - the Capital of Daklak province 14]
Hotels and guest houses 142
Some typical tourists sights the vestiges in Ban Ma Thuot 143
Some typical cultural íestivities 148
Restaurants and other ser\’ices 149

Chapter 3 : Tourisnt in Gia Lai

Some gerieral traits about economy, society and tourism 169
Pleiku - the second Dalat in the vvestern Highiand 172
Some typical tourist sights 174
Services: restaurants, shopping places, new sagent's, 179
man - m ade silk
Some plans and some tours in Gia Lai 182

Chapter 4 : Tourìsm in Kontum

General traits about economv, society and tourism 201
Some traditionai íestivals 204
Some typical of interesting places 204
Services 211
Some tourist plans and tours 212
Notes 214
Advertising

CẨM N A \r , DU LỊCH TÁY N C U Y tS s

 T À I L iệ u T h a m K h a o R eferen ces

1. D a i a t , a c i t y o n t h e h i g h ỉ a n d , H C M
1. Đ à L ạ t t h à n h p h ố c a o n g u y ê n , N X B
city Publisher, 1993
ÍP.H CM n ăm W 3 .
2 The VVestem hiehlands in the tvven-
2. Tày Nguyên 25 nà 171 phát trien Xà íy r i tt h v e a r o f d e v o l o p m o n t a n d its
đinh hướng đến 2010, NXB Thòng orientation until 2010, The stíitus
kê năm 2000. Publisher, 2000
3. The potentiaitì and tho p ro sp ect of
3. T i ỏ r n n ă n e v a t r i ê n v ọ n g n h á t h i ê n tourist đevtììopmeni in Kontuni,
d u lịch K o n T u m , S ờ t h ư ơ n g m ạ ỉ Vđ Thi: Nonlitm Com m eicial and
du lịch K o n T u m x u à t bcin nàm ĩo u p st Dooartm ont pnblishecl in
2 0 0 ì.
2.001 .
4. r.Xiklnk Tourist Si-rvices, The Daklak
4. D u !ịi lì D a k L a k , Se' T h ư ơ n g m a i v à commeiviai and ioim st D epartment
d u Ih ì i D a k L a k x u à l b á n n ă m 2 0 0 ! , p u b i i s h e đ i n 2 002.

r-i. D u l ir h Giii Lai, siV t h ư ơ n g m o i v,i 5. C i a l-.TÌ Uiu rist ‘ĩcrvkv.-ỉ, t h e G i a Lai
co m m eiV M Ì a n d to u rw t d ep a rtm en !:
r i u l ị ch G i a Lai x u â t b á n n ă m 2 00 2.
p u h l i s h i x ì in 20 02
6. Câm nang du lích Dò Lạt, NXB Vàn 6. D a l i i t tourist book, HCM cily
nchộ ỈP.HCív! n.i m 200!, L i t c r a k i r t ' a n d A r l s P u b l i s h e r , 2 001.

I d i x ù i : l 'ùn r i n 'lĩ k' \ \ ' r i t f r : Víiu P h "i ;s'

C h ị u trá i /ỉ n h iệ iiì s u lĩ) hiín : P u b ii s h i n ỊỊ . \ l a c i I :;nit
Lưu X ihìn l y L u n Xntiìi ! y
B ien tập : H ù T h à n h E d iĩ í H : H a ĩ h i i n h
D ị c h t h u ậ t . Tạ T h ị H i i ù i Hioniịỉ 1 riinsUitor . 7(1 Thi Hdíii Huotiìị
T r ìn h b à y : Còtìíi ty Dcsit^n P i Ư.sentt iì in- : B ic lì HaiiỊị De.si ọp.
B íc h H ã n x C oniỊxm x
Siĩii h ã n in • M i n h T u íín ( 'n r r r d iì r : M in h Tmui
H ìn h tin h : T'rần Píii 'ìiỊị, P h u i o Ị ị r ư p h s : Tì a n P h o n g , D u c
Đức 7 'ihinli, V á n PhíìHỊỊ Thanh, Van Piỉí-n
G i à y c h ấ p n h ậ n cíúììíị k ỷ k ê h n ạ c li P u b li s h i i u ; P e n n i t m t n ì h e r :
xuất hán: 4 -1 6 4 0 /X B -Q U X B 4 - 1640/X B -Q U X B
C tìp niỊÙy I S - I i 2 0 0 3 P r ìn ĩn i: ì .000 Liipirs.
S ò liíỢìiỊị in : l . 0 0 0 c u ô n . S : z i ’ ì 4 X ?A) CIÌÌ
kin' ì 4 X 2 0 CHÌ P rin tin x <// L u n D o n tỉ B o o k
N ơ i in : C ô m ; ty ỉ n và P h á t h à n h P i t h l is h in Ị ’ lìỉuí P r i n ti n X C o m p t i n y .
s á c h I / i m Pồìỉị> P r h u t n x ư t u i Suhiu inin .tỊ in th e
hì x o n g vù n ộ p lư u cììiểii Q u Ý I V líisi i h r c c n u n i tí t s ’>( 2()()3...
I1ĨÍIÌI 2003

6 rX.M NAN.S DI.: I ỊCH T Á Y NM YÍ.N

BẢN ĐỒ DU LỊCH TÂY NGUYÊN
 V ài n é t tổ n g q u a n
VỀ KINH TÊ- XÀ HỘI TÂY NGUYÊN

CÁC NGUỒN Lực PHÁT TRIÊN kinh tê' - XÂ HỘI

'
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ:
Tây N guyên gồm 4 tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Đắc Lắc và Lâm
Đ ồng với diện tích tự nhiên 54,460 km2, d ân số năm 2003 là hơn
4,6 triệu người, chiếm 16,37% về diện tích và 5,3% về dân số so
với cả nước.

Tây N guyên nằm về phía Tây N am Trung bộ, ở độ cao từ

250 đến 2.500 m, là đ ầu nguồn của bốn hệ thống sông lớn và có
hệ thống đường giao, thông 14, 14B, 19, 20, 24, , 25, 26, 27, và 40
... Tây N guyên có quan hệ lâu đời bền chặt về kinh tế - xã hội
Ị và m ôi trường sinh thái với các tỉnh Duyên hải Na.m Trung Bộ
và Đ ông Tây N am bộ, về phía Tây có quan hệ trực tiếp với các
tỉnh N am Lào và Đ ông Bắc Cam puchia, qua đó có thể tạo mối
giao lưu với Thái Lan, M iến Điện ... Do vậy vùng Tây N guyên
có điều kiện thuân lợi để mở rộng giao lưu với nhieu vùng trong
nước và quốc tế , đồng thời là địa b àn chiến lược quan trọng về
I an ninh - quốc phòng.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 Tây N guyên có địa hình đa dạng
và phức tạp với nhiều dãy núi cao và
trung bình, nhiều cao nguyên tương
đôi bằng phắng và thung lũng xen kẽ
nhau. Diện tích vùng núi cao khoảng
2,L) triệu ha. Chiếm 53% diên tích tự
nhiên. Dính Nẹ;ục Linh ở phía Bắc cao
2.598 m, Chư Yent; Xin phía Nam cao
2.40(1 m, diện tích các cao nguyên ờ
độ cao 30(1 - 800 m là 2,2 triệu ha
bang 3(1,5"-, 1. Dồng bằng thung lủng 57
vạn ha, chiêm 10,5% ...
3. TÀI NGUYÊN KHÍ HẬU:
Tãv N guyên thuộc khu vực
nhiệt đới âm IỊĨÓ mùa cao nguvên,
chê độ nhiệt tu'o'iV4 đòi diều hoa, bức
XcỊ mặt trời tươne, dõi dồi dào, ít chịu
tác dộniỊ cua hiện tượng thời tiêt cực
đoan nhu' bao, gió nóng, tí,ió mùn
dỏng bắc, siírtng muôi ... Những
vùng cao tròn 1.000 m, thời tiẽt
quanh năm mát, diên hình như Dà
Lạt, Ngọc Linh, Kon Plong... Xót
riêng về khí hậU/ Tây Nguyên có
nhiều thuôn lợi dê phát triên m ột tập
đoàn cáv trồng, vỏt nuôi nhiệt đới và
một so câv con có nguồn ôn đới; Tâv
Nguvỏn cũng có nhiều lựi th ế phát
tri ố 11 du lịch cánh quan sinh thái và
n^hi dưỡng.
một cộng dồng dựa trên nền tảng
công xã nông thôn, với nền kinh tế
còn đậm nét truyền thống về nông
nghiệp nương rẫy, săn bắn và hái
lượm lâm sản.
- Nhóm cộng đồng người Kinh
đến Tây Nguyên trước năm 1975: số
đông cỏ nguồn gôc ờ miền Bắc, miền
Trung: sinh sông tập trung ứ thị xã, thị
trấn, ờ các đồn điền và làng bán ven
đô thị hoặc gần các trục giao thông.
Cộng dồng này đã ổn định và coi Táy
Nguyên là quê hương, yên tâm sán
xuất. Họ la những người có nề nêp, là
chù thê cùa một máng kinh tế hàng
hoá lớn ớ Tâv Nguvên. Họ có kinh
nghiệm trồng cây công nghiệp dài
ngày, chê biên nông lảm sán, năng
dộng trong sán xuãt kinh doanh.
- Nhóm cộng dồng người Kinh
đến Tây Nguyên sau năm 1975: có thể
chia rn làm 2 giai đoạn: trong khoảng
15 năm đầu đèn Tây Nguyên khoáng
gần 800 người ( có khoản 150 ngàn
người di cu' tự do): 9 năm san nữa
khoáng 700 ngàn người ( trên khoáng
600 nghìn người di cư tự do) và từ
năm 2000 đến nay thèm khoảng 10
vạn người.

4.TÀI NGUYÊN CON NGƯỜI - Nhìn chung, cộng đồng dàn cư

Tây Nguyên là không thuần nhiĩt,
Với trên 4,6 triệu người hiện nay,
Tày N guyện có 44 dân tộc, trong dó trình độ sản xuất, đời sông và dân trí
có ni;ười kinh chiêm khoảng 70% và có sự chênh lệch rất xa, do đó trong
đồnt; bào dân tộc ít người khoảng lòng nó chứa đựng những vấn đề phải
30%, có thê chia liìrn 3 nhóm: quan tâm giái quyết như vấn dề
quvền lợi kinh tế, khai thác tài nguyên
- Nhóm cộng dồng dàn cư bánđất đai nông nghiệp, rừng và đât
địa: gồm các dân tộc ít người sinh rừng; vân đề mặc cảm dân tộc về mức
sống lâu đời ớ Tây Nguyên, xong rải sông, lôi sống và dân trí ...
rác khắp núi rừng theo các buôn, là THANH Tựu PHÁT TRIEN kinh tê
10 CAM N AN li h l I IC II IÁ Y NGl Y Í N
TH ÀN H Tựu PHÁT Bình quân thu nhập đ ầu người (G D P/ người)
TRIỂN KINH TẾ - XÃ N ăm 1991 mới là 80 USD ( cho tỷ giá 9,427 đ ồ n g /

TONG QUAN
HỘI TÂY NGUYÊN USD) đã lên 224 USD ( cho tỷ giá 14.000 đ ồ n g /
USD) năm 1999, đây là mức tăng trưởng đáng kể.
- 28 năm sau ngàyTuy nhiên, m ủc thu n hập bình quân này m ới bằng
giải phóng (1975 - 2003), 60% mức thu nhập bình quân đ ầu người trên phạm
được sự quan tâm đầu vi cả nước.
tư của Nhà Nước, kinh
tế - xã hội Tây N guyên Hệ thống giao thông chiến lược đảm bảo cho
đã có sự chuyển biến Tây N guyên giao lưu thuận lợi với vùng Đông Tây
đáng kể.Tốc độ tăng N am Bộ, D uyên hải N am Trung bộ và cả với Lào và
trưởng kinh tế đ ạ t cao Campuchia thông qua việc khôi phục, nâng cấp các
hơn so với mức trung tuyến đường 14, 14B, 19, 20, 24, 25, 26, 27, 28, 40 và
bình của cả nước: hệ thống sân bay Liên Khương, Buôn Ma Thuột và
Pleiku. Đ ến cuối năm 2001, 100% số huyện có huyện
-Tốc đô tăng trưởng có điện lưới quốc gia, 389/501 xã có điện (tỷ lệ
GDP thời kỳ 1991 -1995 77,6%), 47,1% số hộ được dùng điện và 40% số hộ ở
là 8,1%, 96 - 99 là 11,5% nông thôn được dùng nước sạch.
(cả nước 1996 - 1999 là
7%). N ăm 2001 tăng N goài cây cà p hê; b ố n loại cây khác là cao
trưởng GDP đ ạ t 10,57%, su, chè, tiê u và đ iề u đã được xác định là nhóm
năm 2002 là 7,27% cây chủ lực hướng v ào x u ất k h ẩ u trong giai đo ạn
2001 - 2010 .
-Tốc độ tăng trưởng
GDP công nghiệp thời VỀ MẶT XẢ HỘI
kỳ 1991 - 1995 là 14,5%,
96 -99 là 11% ( cả nước N hà nước đặc biệt quan tâm đến đồng bào dân
1996 - 1999 là 10,8%). tộc, vùng sâu, vùng xa. Việc vận động đồng bào
định canh định cư bằng nhiều mô hình: thu h ú t
-Tốc độ tăn g đồng bào vào làm việc tại các nông lâm trường, các
trưởng GDP nông - lâm tổ chức kinh tế nhà nước, giúp đỡ đồng bào tự sản
nghiệp thời kỳ 1991 - xuất hàng hóa. Bộ p h ận lớn đồng bào đã được ổn
1995 là 7,15%, 1996 - định nhờ định canh, định cư, m ột số trở nên giàu có
1999 là 12% ( cả nước với mô hình kinh tế trang trại.
1996 - 1999 là 4,4%)
vượt rất xa m ục tiêu Hệ thông y tế cộng đồng được rộng khắp, 100%
quy hoạch số xã đã có trạm xá. Hệ thống giáo dục tiểu hoc đã
có 100% số xã, m ột số xã có trường cấp II, các huyện
-TỐC độ tăn g có trường III và nội trú dân tộc cấp II . Tại tỉnh có
trư ởng GDP dịch vụ trường d ân tộc nội trú cấp III, có trường dạy nghề
thời ky 92 - 95 là 7,15%, cho con em đồng bào d ân tộc. N hà nước đã ban
96 - 99 là 9%, (cả nước h ành nhiều chính sách ưu tiên xét tuyển học sinh là
1996 -1999 là 6%). con em d ân tộc vào các trường cao đẳng, chuyên

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 1 1

 nghiệp và đại học. Năm 2002 toàn vùng có 230 xã đặc biệt khó
khăn được ưu tiên đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm
nghèo.

Tỷ lệ hệ đói nghèo giảm dần qua từng năm và đến cuối

năm 2002 còn 19.47% (cả nước là 14%). Trong đó Lâm Đồng 12%,
Đắc Lắc 22,8%, Gia Lai 20%, Kon Tum 22,6%.

Thành tựu kinh tê - xã hội nối bật cùa Tây N guyên sau 28
năm giải phóng là đã xây dựng được một vùng sán xuất hàng
hóa lớn - m ột vùng cây công nghiệp chú lực của cả nước với các
sản phâm cà phê, chè, tiêu, điều và bông vải. Ngoài ra còn có
mót sô cây thực phàm hàng hóa khác như rau, hoa. Tây Nguyên
chiếm đến 60% diện tích cà phê cùa cả nước với gần 500.000 ha,
sàn lương đ ạt 800.000 tấn và 95% dành cho xuất khẩu. Cà phê
Tâv Nguyêri đã có mặt tại 40 nước trên thế giới.

Theo kế hoạch, giai đoạn 2001 - 2005, vùng Tây Nguyên sẽ

được đầu tư 36.000 tỷ đồng. Trong dó, vốn ngân sách là 12.000
tỷ dồng. Mục tiêu của Chính phú là đến năm 2010 xây dựng Tây
Nguyên thành vùng vùng kinh tế động lực, phát triển mạnh về
kinh tế- xã hội; vững chắc về quốc phò n g - an ninh.

TỔNG QUAN DU LỊCH

Tây Nguyên là vùng có tiềm năng lớn về du lịch vói hai
m ảng lớn: Du lịch sinh thái , dã ngoại và du lịch văn hóa. Với
m ột hệ thông sông, suối có độ dốc lớn tạo nên n h iều thf'C hùng
vĩ tầm cỡ quốc gia như Đray Sáp, Pongour, nhiều hồ ưập vừa
làm th ú y lợi vừa làm d u lịch: đặc biệt, với kho tàn g Vă n
hóa đặc sắc cùa các dân tộc thiểu số sẽ góp phần tạo nên những
tour du lịch hấp dẫn đối với khách trong, ngoài nước. Tây
Nguyên có tiêu vùng khí hậu Đà Lạt, Pleiku với khí hậu ôn hòa,
độ cao từ 1.000 đến 1.500m thích hợp cho nhu cầu nghỉ dưỡng
của vùng Trung Nam bộ, nhất là do khu vực kinh tế miền Đông
Nam bộ.

Lượng khách đến tham quan nghi dưỡng tại khu vực tăng
đều hàng năm từ 10 - 20% và năm 2002 đạt 1.200.000 lượt khách
(150.000 lượt khách quốc tê tuy nhiên, ngành du lịch - dịch vụ
phát ttiên chưa đều chưa tương xứng với tiềm năng - mới chi
tập trung ờ khu vực Nam Tây nguyên nơi gần với thành phố
Hồ Chí Minh, còn ở Bắc Tây N guvên nhất là ở Kon Tum chưa
phát triển.

12 CẨM NANG DU 1-K’H TÂY NGUYÊN

 * " i ; v /.
tv ú '

VVestern High ands

Tour
TAY NGƯYEN MAP TOUR
Som e g en eral tra its

GENERAL TRAITS
ABOUT THE ECONOMY AND THE SOCI-
ETY OF THE WESTERN HIGHLAND

FORCES TO D EV ELO P TH E ECO NO M Y A N D SO C IE TY

1. Geographical location:
'The w estern Highland includos 4 provinces: Gia Lai,
Kontum, Daklak and Lam Dong, with an areca of 54.460 square
km, a population of 4,6 million in 2003. It occupies 16,37 percent
of the nreca and 5,3 percent of the population of all the country.
The vvestern Highland locates in the South VVcst of the
lYlidlands, at 250 m to 2.500 meters above sea level. It is the
sources of the four big rivers and it has a traffic system of 14,
14B, 14, 20, 24, 25, 26, 27 and 40 ... the vvestern H ighland has a
close relation in economic and social matters and in ecology envi-
ronm cnt with the Coastal provinces of the South M idlands and
the East west Midlands. It has <1 direct relation vvith provinces of
the South Laos, tho North East Cambodia ... thereíore, the west-
crn Highland has advnntages to enlarge its relation with a lot of
areas in Vietnam and in the vvorld, and it is also an im portant
place of socially and national deíence

2-Geographical íeatures:
The Western H ighlands have complicated geographical fea-
tures with many high mountains, m any flat plateaus alternated
with valleys. The area of high m ountnins are about 2,9 million
hectnres, 53 percent of the natural aren. Ngoe Linh M ount in the
North is 2598 meters high, Chu Yeng Xin in the South is 2406
meters high; the aren of plateaus at the height of 300 to 800
meters is 2,2 million hectares, 36,5 percent of the natural area.
The plains of valleys area is 57 thousand hectares, which is 10,5
% of the natural area.

3- Weather:
The W estern H ighlands locate in the tropical wet monsoon
zone so the tem perature is relatively mild, and it has rather much
sunshine and it isn't inAuenced by some bad vveather conditions
such as storms, hot vvinds, the tropical north - Easter monsoon
or m isty....The highland which is over 1000 meters about sea

CẨM NANG DU LỊC H T Á Y N G ryi-.N 15

level has a cool climate all over year
round, as in Dalat, Ngoe Linh, Kon
Plong.....Due to this kind of vveather,
the YVestern H ighlands have a lot of
advantages in developing tropical
plants and animals and some kinds of
plants in tem perate zone. The VVestern
Highlands also have advantages in
developing tourism on ecology and
resort places
4-People
With a population of over 4,6
m illion inhabitants, the W estern
Highlands have 44 kinds of ethnic
minorities, am ong which 70% are the
Viet and 30% are the ethnic. The eth-
nic can be divided in 3 groups:
The native groups: include the
ethnic people who have lived a long
time on the VVestern Highlands. They
live here and there in the m ountains
and the íorests in tribes. They are
groups who live in a rural commune,
w ith an economy vvhich is still tradi-
tional depending on agriculture, hunt-
ing and picking íorestry products.
The Viet groups coming to the
YVestern H ighlands beíore 1975: The
majority comes from the N orth, the
Midlands; they live in districts, tow n
lets, plantations and villages sur-
rounding the city or near traffic íacili-
ties. This public has a stable life and
they consider the VVestern Highlands
as their hom eland to earn their living.
They are íorm al people, they are
the main roles of one of the great
econom ies of goods in VVestern
H ighlands .They have a lot of experi-
16 C ẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
ence in grovving long -term industrial
plants, in Processing agricultural and
íorestal products. They are very active
in producing business.
The Viet groups coming to the
VVestern H ighlands after 1975: There
are tw o stages: in the first fifteen
years, there w ere about 800 thousand
p eople com ing to the YVestern
H ighlands (among them 150 thou-
sand are free im m igrants); then in the
next nine years there w ere 700 thou-
sands people (over 600 thousand
w ere free im m igrants) and from 2000
till now there w ere 10 h u ndred thou-
sand more.
In general, the inhabitants in the
VVestern Highlands are not pure so
their knowledge, their ways of life are
very varied. Thereíore, a lot of prob-
lem s such as economic rights,
exploitation of land for agriculture,
íorestry, the complex about their own
w ay of life, their know ledge.... Have
to be solved.
ACCOMPLISHMENTS IN DEVEL-
OPING THE ECONOMY AND THE
SOCIETY OF THE WESTERN
HIGHLANDS:
28 years after the liberation day
(1975-2003), thanks to the investment
of the government, the economy and
the society of the W estern H ighlands
has some great changes. The rate of
increased economy is higher than the
average rate of all the country:
The GDP rate from 1991 to 1995
8,1 %, from 1996 to 1999 it was 11,5%
 (the national rate was Southern M idlands, and even w ith Laos and
then 7%). In 2001, GDP

rate raised to 10, 57%
and in 2002 it w as
7,27%. The In d u strial
GDP rate w as 14,5 % in
1991-1995, 11% in 1996
-1999 ( The national rate
was 10,8%)
GENERAL TRAITS
Com pendia through the renovation, the recovery of
roads No.14, 14B, 19, 20, 24,25, 26, 27, 28, 40 and
Lien Khuong ,Buon Ma Thuot ,Pleiku Airports. At
the end of 2001, 100 per cent of the districts have got
national electric ties, 389 of 501 communes have
electricity (77,6%); 47,1% of households have elec-
tricity and 40% of households in the countryside
have clean water.

The agricultural and Besides coffee, four other plants such as rubber,
Fores trial GDP rate was tea, pepper and cashew are considered to be the
7,15 %in 1991-1995,12 % m ain plants to be exported from 2001 till 2010.
in 1996-1999 (The nation-
al rate was 4,4%) ABOUT SOCIAL MATTERS
The governm ent has a special interest in the eth-
The Service GDP nic minorities who live in remote places. The govern-
rate was 7,15 % in 1992 ment encourages the minorities to shelter by many
-1995,9% in 1996 -1999 ) forms: attract them in w ork collection íorms, help
the national rate was 6%) them to produce goods themselves. Almost all the
minorities have a stable life due to the settlement;
The average GDP of some become rich due to the farm economy system.
a person was 80 USD in
1991(rate of exchange: The system of public health spreads all over the
9,427 d o n g s/1 USD) area, 100 5 of the communes ha ve health centers. The
went to 224 USD in 1999 system of prim ary education exists in 100 % of the
(rate of exchange: 14.000 commune, some communes even have secondary
dongs /USD) schools and high schools and boarding schools for
m inorities' children, Vocational schools for minori-
This is a noticeable ties' children.
increasing rate.Hovvever,
this average income is I The governm ent has issued some priority rights
only 60% of the average ! to adm it minorities 'students into technical colleges
ìncome p er p erson Ị and universities. In 2002,230 communes which have
throughout the nation been considered specially difficult were invested in
the developm ent of inírastructure and the campaign
Thanks to the strat- of eliminating the poverty and the starvation
egy of the traffic system,
the W estern H ighlands The rate of hungry and poor íamilies reduces
can communicate conve- more and more and at the end of 2002 the rate was
niently w ith the VVest 19, 47 % (14 % throughout Victnam). Lam Dong has
east Southern zone, the 12%, Daklak has 22,8%, Gina Ray has 20 % ạnd
cõâstal zone of the /K ontum has 22,6%.

lT s ; • £ ' '
i nCẨM ±NANG DỤ
c LỊCHỉ XÂY-NGUYêN
ú J l J 17
 The noticeable accomplishment of the Western vvith the potential of the
Highlands after 28 years of liberation is the develop- zone. This field has only
ment of a big area of production- a zone of main developed in the South of
industrial plants of the country w ith coffee, tea, and the VVestern High-lands,
pepper and cashevv products. Besides, there are some near HCM city, yet the
other food plants such as vegetables, flowers. The North of the VVestern
VVestern Highlands have an area of 60% of coffee Highlands^specially Kon-
plants in the country with 500.000 hectares, its pro- tum, hasn't developed.
ductivity is 800.000 tons and 95% of it is exported.
The coffee of the W estern Highlands is sold in 40
nations in the vvorld.

According to the plan, in the period from 2001

to 2005, the YVestern H ighlands will be invested 36
billion dongs, which 12.000 billion is for the budg-
et. The aim of the governm ent is to develop the
Western H ighlands to hecome the m otive force in
economy, to develop the economy and the society as
well as to stable the security and national defen.se in
the year 2010.

TOURISM IN GENERAL
The VVestern Highlands have got a big potential
of tourist Service including two íields: the ecology
and open air tourist services and the cultural tourist
services. Having a lot of steep rivers and streams
which make impressive vvateríalls like Dray Sáp,
Pongour, having an excellent cultural treasure of the
ethnic minorities; The VVestern Highlands create
attractive tourist tours for domestic and íoreign visi-
tors. The Western Highlands also have varied cli-
mates, Dalat, Pleiku with mild vveather, w ith an atti-
tude of 1.000 meters to 1.500 meters, are suitable for
the needs of resort for the Highlands, the Southern
zone, especially the economic zone of the South
Eastern zone.
The num ber of visitors coming here to sight-
see, or to rest increase years after years from 10 to
20% and in 2002 there were 1.200.000 visitors
(among them 150.000 vvere íoreigners).

However, the tourist and Service field hasn't

developed very well yet and it hasn't been suitable

1 8 C Á M N ANO D ll LỊCH TÁY NGUYÊN

BẢN ĐỒ DU LỊCH LÂM ĐồNG
 Vài nét
TỔNG QUAN

LÂM ĐỔNG
Lâm Đồng là tỉnh nằm ở Nam Tây Nguyên, có độ cao trung
j bình từ 800-1.000m; diện tích tự nhiên 974.590 ha, dân số 1.024.766
người (2.000), mật độ dân số 105 người/km 2. Lâm Đồng có 1
thành phố tỉnh lỵ là Dà Lạt, thị xã Bảo Lộc và 9 huyện: Đức
Trọng, Đơn Dương, Lạc Dương, Lâm Hà, Di Linh, Bảo Lâm, Đạ
Hpuai, Đạ Tẻh, Cát Tiên. Lâm Đồng nằm trên 3 cao nguyên lớn,
địa hình núi và cao nguyên là thành phần chính, đặc điểm địa
hình đã ảnh hưởng đến các yếu tố tự nhiên khác như: khí hậu,
thổ nhưỡng, thảm thực vật... tạo ra cảnh quan thiên nhiên phong
phú và đa dạng.

Lâm Dồng có nhiều tiềm năng đẽ phát triển kinh tế - xã hội:

Tổng diện tích đất lâm nghiệp 676.236 ha trong đó đất có rừng
chiếm 57,37% diện tích tự nhiên, trữ lượng xấp xỉ 49 triệu m 1. Diện
tích rừng có khả năng kinh doanh trên 330.000 ha với trữ lượng
xấp xỉ 30 triệu m 1 gỗ và số lượng tre nứa, lồ ô hơn 4,5 tỷ cây.
Rừng Lâm Đồng có trên 400 loài cây gỗ, trong đó có m ột sô loại
gỗ quý như Pơmu xanh, c ẩ m lai, Gõ, Sao, Thông 2 lá, 3 lá ... hàng
năm có thể khai thác 60.000-70.000 m ’ gô các loại. Rừng Lâm
Đồng nằm ở thượng lưu các sông suối lớn nên đóng vai trò quan
trọng trong phòng hộ và bảo vệ nguồn sinh thủy cho cà khu vực
Đông Nam bộ.

Lâm Đồng có 25 loại khoáng sản khác nhau, được phàn bố

thành 174 điểm quặng. Trong đó đáng kê là bô xít. Lâm Đồng có
20 loại đất, trong đó quan trọng nhất là đất Bazan, có diện tích
trên 200.000 ha, tập trung trên cao nguyên Bảo Lộc - Di Linh, địa
hình tương đối bằng phẳng rất thích hợp để phát triển các loại
cây công nghiệp dài ngày. Lâm Đồng có Đà Lạt nằm trên cao
nguyên Lâm Viên cao 1.500m nên có đặc trứng của khí hậu nhiệt
đới vùng cao, khí hậu ôn hòa mát mẻ quanh năm. Năm 2002, GDP
tăng 5% so với năm 2001. Cơ cấu kinh tế: N ông - lâm nghiệp
45,6%. Công nghiệp - xây dựng 18,9%, dịch vụ- du lịch 35,5%.
Tông kim ngạch xuất khẩu đạt 41 triệu USD. Toàn tỉnh có 530
trường với 317.500 học sinh trong đó có 65.951 em học sinh dân
tộc. Tỷ lệ đói nghèo còn 12,23%. Năm 2003, kê hoạch đặt ra là
tăng trưởng GDP từ 10,5-11%, tổng đầu tư toàn xã hội đạt 1.300
- 1.400 tỷ đồng, tổng thu ngân sách Nhà nước đạt 510 tỷ đồng, tỷ
lệ đói nghèo còn 10,5%, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là 1,78%.

CẨM NANCi n u LỊCH TÂY NGUYÊN 21

 TỔNG QUAN DU LỊCH:
Lâm Đồng là tỉnh có ngành d u lịch - dịch vụ p h át triển
nhất trong khu vực Tây N guyên với tài nguyên thiên nhiên du
lịch và tài nguyên nhân v ăn phong phú. N ằm gần khu vực kinh
te năng động n hất của đ ấ t nước là TP.HCM và m iền Đông Nam
bộ lại có chức năng d u lịch định hình rõ nét và khá sớm nên từ
khi Việt N am thực hiện công cuộc đổi m ới vào cuối thập niên
80 của th ế kỷ 20; d u lịch Lâm Đồng đã thu h ú t khá đông khách
trong và ngoài nước. Từ năm 1988 - 1994, lượng khách tăng bình
quân hơn 30%/n ă m đã kích thích các đơn vị kinh doanh du lịch
trong và ngoài nước đ ầu tư xây dựng khách sạn, tôn tạo cảnh
quan làm cho bộ m ặt hạ tầng du lịch - dịch vụ ngày m ột phát
triển. Tỉnh Lâm Đồng đã coi d u lịch - dịch vụ là m ột ngành kinh
tế m ũi nhọn nên đã d ành hàng chục tỷ đồng m ôi năm để nâng
cấp đường sá đến các điểm du lịch làm cho bộ m ặt du lịch ngày
m ột khang trang.

N hững năm gần đây, di sản văn hóa của các dân tộc thiểu
số tại chỗ như K 'H o, Mạ, C huru và các d ân tộc khác trên địa
bàn Lâm Đồng đang được bảo tồn và p hát huy phục vụ cho nhu
cầu p h át triển KT-XH và tạo sản phẩm du lịch cho du khách.

N ăm 2002, Lâm Đồng đã đón hơn 900.000 lượt khách du

I lịch trong, ngoài nước đ ến tham quan và nghỉ dưỡng. Dịp lê
30/4/2003, tỉnh Lâm Đồng đã đứng ra tổ chức Lễ hội văn hóa
các d ân tộc Trường Sơn - Tây N guyên thu h ú t 300 nghệ nhân
của 14 dân tộc tham gia và được đ ánh giá là thành công.

Tổng quan Đà Lạt

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 ĐÀ LẠT THÀNH PHỐ NGÀN HOA
Đà Lạt có một khí hậu tuyệt vời với nhiệt độ
trung bình hàng năm từ 18° c - 20° c , có những rừng
thông xanh ngát nhấp nhô, những thác nước hùng vĩ.
Đà Lạt lại có được sự chăm chút của bàn tay con ngườ
làm nên m ột thành p hố đầy hương sắc, một thành
p hố ngàn hoa, thành phố sương mù. Hiện nay Đà Lạt
là m ột trong những trung tâm du lịch lớn của toàn
quốc có cơ sở hạ tầng du lịch - dịch vụ tương đối
hoàn chỉnh có thể đáp ứng được nhu cầu cho gần
20.000 khách m ột lúc. Hạ tầng đường, điện, viễn
thông, nước rất phát triển. Trung bình mỗi năm Đà
Lạt là noỉ tổ chức từ 35 - 40 cuộc hội nghị, hội thảo
cấp ngành hoặc quốc gia. Các loại hình du lịch tại Đà
Lạt khá phong phú, đa dạng: du lịch tham quan, du
lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái, du lịch hội thảo, du
lịch văn hóa, thể thao, leo núi...

Đà Lạt là một đô thị có chức năng du lịch rõ nét,

m ột đô thị có bản sắc của Việt Nam. Bước vào thế kỷ
21, thành p hố Đà Lạt đang quyết tâm đưa ngành du
lịch dịch vụ trở thành m ột ngành kinh tế mũi nhọn và
động lực.

TÊN GỌI ĐÀ LẠT:

Khi những người Pháp đầu tiên đặt chân đến cao
nguyên, khu vực mà họ tiếp xúc đầu tiên là những cư
dân Lạch sống quanh khu vực thung lũng hồ Xuân
Hương ngày n ay - những bộ lạc đã chọn khu rừng
thưa trên cao nguyên Lang Biang làm nơi cư trú. Khi
tiếp xúc, các cư dân đã bật lên từ Đạ Lạch ( Đạ là
nước, dịch ra tức sông suối của người Lạch) và từ đó
đã đửợc người Pháp dùng một cách thông dụng.

Những năm đầu thế kỷ 20, người Pháp đã cho lập

một đề án xây dựng Đà Lạt thành một trung tâm nghỉ
dưỡng và những người có m ặt đầu tiên đã chọn cho
thành phố một câu châm ngôri cho gần với các thành
phố châu Âu xuất phất từ gốc Latinh: DAT ALLIS
LAETITUM ALLIS TEMPERRIEM ( tạm dịch ra: Cho
người này niềm vui, cho người kia sự mát lành). Khi
lấy 5 chữ cái của 5 từ trên ghép lại cũng ra chữ Dalat.

CẨM NANG D U LỊCH TÀY NGUYỀN 23

 NHỮNG CON ĐƯỜNG ĐẾN ĐÀ LẠT
N ếu từ TP.HCM d u khách có thể đến Đà Lạt
bằng đường hàng không lẫn đường bộ. v ề đường
hàng không mỗi ngày có m ột chuyến từ TP.HCM lên
Đà Lạt và ngược lại. Giá vé hiện nay (tháng 6/2003)
là 275.000đ/lượt.
ĐT phòng vé m áy bay: 063. 822895.
v ề đường bộ - đây là phương tiện thông dụng
và rẻ nhất. Mỗi ngày có khoảng 200 lượt xe đi từ
ị TP.HCM lên Đà Lạt với 2 loại xe thông dụng là 12
chỗ và 24 chỗ. Giá vé 43.000đ/lượt. Ở Đà Lạt hay nội
ị ô thành p h ố HCM, chỉ cần gọi điện thoại sẽ có xe
đến đón tận nhà. Thời gian đi xe ô tô từ 5 tiếng rưỡi
[ đến 6 tiếng rưỡi.

M ột số nhà xe chuyên chạy tuyến Đà Lạt -

Tp.HCM:
Văn Chung ( ĐT. 821454, 831216, 091 8653997),
xe đỗ Ngã Bảy Tp. HCM. Lịch đón khách tại Sài Gòn
của nhà xe này như sau: Từ 2h đến 2h30 phút, xe 53M
0449; từ 4h đến 4h30, xe 53L 6360 và từ 4h30 đến 5 h,
xe 53L 3535; xe đỗ tại 40B Lý Thái Tổ (chợ bông Hồ
Thị Kỷ ); Chí Tâm, ĐT tại TP.HCM -8103822, tại Đà
Lạt - 832668. Sơn Tùng ( ĐT. 822923, ĐT. 824790).
Duy Quang (ĐT. 821526). Thi Thảo (ĐT. 833333). N ếu
m uốn được phục vụ lịch sự hơn thì đi xe du lịch chất
lượng cao của công ty Dịch vụ du lịch Đà Lạt. Buổi
sáng khởi h ành từ Đà Lạt lúc 8h, 12h và 22h; đón
khách tại số 9 Lê Đại H ành (dưới dốc lên nhà thờ
Con Gà), trả khách tại số 270 Đề Thám, quận 1,
TP.HCM. Xe có m áy lạnh, không ngừng dọc đường.
Tại TP.HCM, khởi'hành lúc 7 h sáng, đến Đà Lạt 14-
15h, đ ón khách tại 270 Đề Thám, quận 1,TP-HCM

Vào buổi chiều, công ty cũng có chuyến chiều

đến Đà Lạt và đến TP.HCM. ĐT tại TP.HCM:
8.369859. Giá vé 80.OOOđ/người. Đà Lạt cách đường
quốc lộ 1 gần nhất 120 km (qua ngả Phan Rang). N ếu
du khách đi từ N ha Trang thì xe ô tô là phương tiện
thông dụng nhất. Mỗi ngày có khoảng 20 lượt đi, về
trên tuyến Đà Lạt - Nha Trang, phổ biến nhất là 2
loại xe 12 và 24 chỗ với giá 35.000đ/lượt. Tại Đà Lạt
loại xe 12 và 24 chỗ với KHÁCH SẠN - NHÀ NGHỈ mmấ
giá 35.000đ/lượt. Tại Đà
Lạt và tại Nha Trang

LẢM ĐỒNG
cùng khởi hành vào 2
thời điểm: Sáng sớm và ĐẶC ĐIẾM CHUNG:
trưa. Xin giới thiệu 2 Đà Lạt hiện có hơn 400 khách sạn ữong đó có
nhà xe chuyên đi tu y ến hơn 20 khách sạn được côn' g nhận đạt tiêu chuẩn quốc
Nha Trang: Thu H ồng tế từ 1-5 sao. Mùa du lịch hè là mùa chủ lực chiếm
65% lượng khách của cả ri ăm. Ở KDL thác Prenn có
một văn phòng Tư vấn du lịch, miễn phí của Hiệp hội
du lịch Lâm Đồng khai trương từ ngày 4/2/2003 tư
vấn miễn phí cho khách.

Đông đúc nhất và có thể gọi là "phố khách sạn"

ở Đà Lạt hiện nay là các đ ường Phan Bội Châu, Nam
Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn c 'hí Thanh, Khởi Nghĩa Bắc
Sơn, Hà Huy Tập, Bùi Th Xuân, một đoạn đầu của
Nguyễn Văn Trỗi và Phan Đình Phùng.
828947) Bảy Cao (ĐT:
823595). Thường những khách sạn tư nhân (mini hotel) có
N ếu đi từ Buôn giá thuê phòng từ: 10C 120.000đ/phòng/2 người
Mê T huột thì phương / đêm, khách sạn mới xây có tiện nghi, nội thất sang
tiện duy n h ẩ t là đường trọng hơn, giá từ 120-160 'g àn /p h ò n g /2 người/đêm .
bộ qua quốc lộ 27 (200
km). Giá vé h iện tại Vào m ùa Tết và lễ 3( /4 , giá có thể lên đến 300
(tháng 6/2003) Buôn n g à n /p h ò n g /đ ê m cho 2 người. Kinh nghiệm cho
Mê T h u ộ t - Đà L ạt thấy, đi lẻ từ 2 - 8 ngư i thì không cần đăng ký
65.000đ/lượt. Đi ngoài: phòng trước nhưng từ 10 người trở lên thì nên gọi
50.000đ/người. K hoảng điện đ ặ t phòng trước. Khi I hách bình dân, đi đoàn
đ ầ u n ă m 2004, khi đông nên đến N hà nghỉ Liên đoàn lao động tỉnh
đường 27 k h án h th àn h Lâm Đồng nằm gần cuối hồ Xuân Hương.
thì giá vé sẽ g iảm
khoảng 30 -40%. Nếu m uốn tiện nghi khá hơn có thể tìm đến các
khách sạn G oíll nằm cạnh đồi Cù thơ mộng, số 11
Du khách ở Gia Đinh Tiên Hoàng
Lai, Buôn Mê T huột (ĐT: 824083, 824082 )
m uốn đ ến Đà Lạt và * Nhà nghỉ công nhân Dầu khí Vietso Peữo ở số 7 đường
ngược lại, có các nhà Hùng Vương (ĐT: 833077, 8)33069, 823159)
xe: - Sáu Q uý * KS Paciíic (9 Bùi Thị Xuân, 828303, 828302),
(063.832151, 059.822516) * KS Châu Au (74-76 Nguyễn Chí Thanh
-H iệp Đức : 063.825596, ĐT. 822870, 823490)
830361, 059.826340) * KS LaVy ở 2B đường Lữ Gia
-Việt T ân (059.828606, (ĐT 826010, 826007).
063.821475)... sẽ được
đưa đ ó n tận nhà. CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 25
 Sang nhất hiện nay PHÂN LOẠI KHÁCH SẠN.
là các khách sạn Gofl 3
nằm ngay ừ ên đường vào Ị A. Nhóm khách sạn bình dân (mini hotel):
chợ Đà Lạt (Tiêu chuẩn 3 Do Đà Lạt hiện có đến hàng trăm khách sạn dạng
sao với giá 400 mini hotel nên chỉ xin liệt kê m ột số ít tượng trưng
n g àn /p h ò n g 2 người), và tạm sắp xếp theo đường để dễ tra cứu.
Emprsess ( 3 sao, giá từ
250 - 400 ngàn/đêm ), Đà ĐƯỜNG PHAN BỘI CHÂU
Lạt (4 sao, giá 400 - 600 KS H ải Yến (03 PBC, ĐT 826882)
ngàn đ ồ n g /p h ò n g 2 KSVŨ Tuấn (3B PBC, ĐT: 822838)
ngư ời/đêm ), Palace (5 KS Rạng Đông (3B PBC, ĐT 821713)
sao, giá từ 200 - 500 KS Bích N guyệt (3C PBC, ĐT 821612)
U SD /đêm /phòng). KS Toàn Thịnh (4C PBC, ĐT 822696)
KS Lưu Thái H ien (29B PBC, ĐT 828051)
Đà L ạt là m ột KS Thanh H ằng (45 PBC, ĐT 822985)
thành ph ố đặc thù nên KS Thu H à (12A PBC, ĐT 823533)
các khách sạn, nhà nghỉ KS H ồng H ưng (60 PBC, ĐT 826570)
nằm rải ra ở các đường KS Đ ông Phương (63 PBC, ĐT: 822748)
phố, các quả đồi , nằm KS H uy H oàng (65 PBC, ĐT 827796)
lẫn trong rừng thông, KS Thu H iền (69 PBC, ĐT: 821311).
nếu chịu khó m ột chút
để tìm được chộ nghỉ ĐƯỜNG BÙI THỊ XUÂN
vừa ý như biệt thự Bích KS Đại Lộc (1A BTX, ĐT 822987)
Đào (Lê H ồng Phong), KS H ải Dương (1C BTX, ĐT 823913)
biệt thự Sao Mai (09 KS H ằng Nga (lBis BTX, ĐT 821106)
đường 3 /4 , Biệt thự Đỏ KS H uyền Vy (lBis BTx’ ĐT 825553)
(đường H ùng Vương). KS Thiên Hương (02 BTX, ĐT 823112)
KS Hoàng Long (2B BTX, ĐT 821884)
KS Long H ải (4H BTX, ĐT 825757)
KS H oài Thu (03 BTX, ĐT )
KS H oàng Anh (4K BTX, ĐT 828643)
KS Q uỳnh An (5B BTX, ĐT 821164)
KS Duy Bình (5F BTX, ĐT 824250)
KS Trung H iếu (6C BTX, ĐT 827822)
KS H ồng Lan (07 BTX, ĐT 825583)
KS Trung Sơn (7/1 BTX, ĐT 821158)
KS Hương Giang (7/2 BIX, ĐT 828296)
KS Ngọc Anh (8 BIX, ĐT 828705)
KS Thành Đồng (9A BTX, ĐT 826800)
KS N hư Q uỳnh (37 BTX, ĐT 821551)
KS Cherrỳ áow er (54 BTX, ĐT 826025)
KS H uy H ùng (54 BTX, ĐT 828414)
Khu phô' khách sạn
KS Thanh Tùng (62 BTX, ĐT 824028)

26 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

KS Bích Khuê (72 BTX, ĐT 821475),
KS Thanh Thanh (76 BTX, ĐT 824222)
ĐƯỜNG HỒ TÙNG MẬU
KS Trang Anh (1A HTM, ĐT 823118)
KS Hương Thảo (09 HTM, ĐT. 821606)
KS Thiện Anh (10A HTM, ĐT. 821389)
KS Khánh Nguyên (18 HIM, ĐT 8215®),
KS Trân Chau (21A HTM, ĐT. 822848)
KS Thiên Lý 2 (24 HIM, EXT 823401)
KS Trường An (25 HIM , ĐT 821604)
KS Thu Hằng (48 c HTM, ĐT 821395)
ĐƯỜNG PHAN ĐÌNH PHÙNG
KS Phúc Lai (số 9 PĐP, ĐT 82297)
KS Tấn Phát (10 PĐP, ĐT 822863 )
KS Thái Dương (29 PĐP, ĐT 21040)
KS Minh Nguyên 1 (31 PĐP, ĐT 822918)
KS Hoàng Minh (31 PĐP, DT 823468)
KS Nghi Thành (33 PĐP, ĐT 824047)
KS Thanh Mai (68B PĐP, ĐT 822699)
KS Tuyết Quỳnh (103 FĐP, ĐT 821557),
KS Minh Nguyên 2 (124 PĐP, ĐT. 822828)
KS Phong Lan (128 PĐP, ĐT 822594)
KS Ngọc Hiệp (131-133 PĐP, ĐT 821231)
KS Bửu Trâm (138B PĐP, ĐT 822887)
KS Trung Thành (140 PĐP, ĐT 823576)
KS Liên Hiệpl (147 PĐP, DT 826550)
KS Thăng Long (154 PĐP, ĐT 825415)
KS Mimosa (170 PĐP, ĐT 822656,822180)
KS Thanh Xuân (170A PĐP, ĐT 823309)
KS Thanh Thế (190 PĐP, ĐT 822656)
KS Đồng Tâm (211B PĐP, ĐT 823835)
KS Tuyết Dung (242 PĐP, ĐT 824426)
KS Fhươhg Hcng (215 FĐP, ĐT 821480).
ĐƯỜNG NAM KỲ KHCd NGHĨA
KS Thiên Tân (1 NKKN, ĐT 823578)
KS Thanh Hùng (2A NKKN, ĐT 822907)
KS Ngpc Khánh (4 NKKN, ĐT 822114)
KS Ngọc Trang (5 NKKN, ĐT 825515,
KS Minh Chiến (05 NKKN, ĐT 823412)
KS Duy Thảo ( 5C NKKN, ĐT 821018)
KS Minh Phương (5BÍS NKKN, 821227)
KS Bảo Ngọc (5B NKKN, ĐT 822847)
KS Ty Ty (6A NKKN, ĐT 833320)
LÂM ĐỒNG
KS Khánh Hương (Q7NKKN, EfT:822835)
KS Nam Ngọc (7 NKKN, ĐT: 820784)
KS Hùng Hưng (số 8A NKKN, Đà Lạt,
ĐT: 063.822862, Fax: 063.823152)
KS Thủỵ Tĩên 2 (9 E NKKN, ĐT: 822450)
KS Nam Kỳ (11 NKKN, DT: 824493)
KS Thành Đạt ( 8A NKKN, ĐT: 833686)
KS Như Quỳnh ( 10A NKKN, ĐT: 821230)
KS Nam Sơn (15 NKKN, DT: 821578)
KS Ngọc Bang (15 BNKKN,ĐT: 821735)
KS Sai Gòn ( 15C NKKN, ĐT: 828267)
KS Đông Hải (16/8 NKKN)
KS Phúc Thịnh ( 18 Q \K K \ , 820306)
KS Mỹ Hoa ( 20 NKKN, ĐT: 828123)
KS Hải Vân ( 22 NKKN, ĐT: 821163).
KS Vinh Hoa ( 52-54 Trần Phú),
ĐT: 831606 - 531155 - 822659.
Các khách sạn bình dân đều có tiện nghi
tối thiểu là: bình tắm nước nóng, có ti vi
trong phòng. Giá phòng ngủ các khách sạn
nhóm bình dàn bình quân từ 80.000đ-
120.000đ/phòng/2/giường. Duy chỉ có
một số ngày trong năm như mùng 2-6 Tết,
29/4 -1 /5 thì giá có nhích lên từ 20-50% so
với ngày thường. Nếu đi vào những ngày
cao điểm mà lỡ chưa đặt phòng trước thì
chịu khó tìm một nơi ngoài khu trung tám.
B. N hó m trên bình dân (căn cứ theo hạn<Ị
khách sạn và tiện nghi đi kèm):
*KS Á Châu (13 Tăng Bạt Hổ, ĐT 823974)
*KS Bông H ồng (73 đường 3/2, 822518)
*KS Bích Đào (sakura) - kiểu kiến trúc
biệt thự được xây dựng trong thập
niên 90 nhưng có kiến trúc theo lối
Pháp đặc trưng của Đà Lạt, có sân
vườn đẹp (08 Triệu Việt Vương, ĐT
822753-830222)
*KS Cẩm Dô
(81 Phan Đình Phùng, ĐT 822482)
CẨM NANG DU LỊCH TÀY NGUYÊN 27
 *KS Hoàng H ậu - ở gần Bưu điện
trung tâm Đà Lạt
(08 Hồ Tùng M ậu, ĐT: 821431)
*Khách sạn Trung Cang
(số 4A Bùi Thị Xuân, ĐT:822663)
*KS Hồng Hải
(số 4X Bui Thị Xuân, ĐT 825590)
*KS H ữu Nghị 2
(73 đường 3 tháng 2, ĐT. 23509)
KS Hồ-Phan
.(2B Lê Hồng Phong, ĐT. 822607, fax
063837222)
*KS Hương Thủy
(51E Hồ Tung M ậu, ĐT. 827812)
*KS Liên hiệp công trình giao thông 6
(số 4 Phan Bội Châu,, ĐT.822245)
*KS Phước Hải
(4 Bùi Thị Xuân, ĐT.822883)
KS SAVIMEX
(11B đường %, ĐT 822563)
*KS Tân Thanh
(17 Lê Đại H ành, ĐT.822962)
KS Thanh Vân
(9/1 Phù Đổng Thiên Vương, ĐT 821952)
*KS Thanh Bình
(40 N guyễn Thị Minh Khai,ĐT 822909)
*KS Trung Nghĩa
(257 Phan Đình Phùng, ĐT 821061)
*KS 198 (số 2 Lữ Gia, ĐT 825834)
Giá phòng ngủ loại KS trên bình dân
dao động ở m ức 120.000đ-
160.000đ / phòng/2 giường.Vào những
ngày cao điểm như m ùng 1-mùng 5
Tết, 30/4-1/5, đầu hè giá có thể tăng
từ 20-50%. Ranh giới giữa nhóm khách
sạn hạng bình dân hay hay trên bình
dân ở Đà Lạt là rất m ong m anh do
nhiều KS đã chủ động nâng cấp, cải
tạo phòng Ốc và tiện nghi trong phòng;
có thể trong cùng m ột khách sạn
nhưng lại có các loại phòng với giá
khác nhau.
28 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
B. Nhóm khách sạn hạng sang (Căn cứ
theo tiêu chuẩn quốc tế đã được Tổng cục
Du lịch công nhận hoặc chua công nhận
nhưng qui mô tương đương):
*KS A Đông - nhà nghỉ của Liên
Đoàn Lao động TP.HCM
(63B-65 N guyễn Văn Trỗi, ĐT 823718,
822700)
*KS Châu A u (74 N guyễn Chí Thanh,
ĐT: 822870)
*KS D ầu Khí (7 H ùng Vương, ĐT
833077, 823159), KS H àng Không (38
Hồ Tùng M ậu, ĐT 831368), KS Hồng
Phước (24 Hai Bà Trưng, ĐT 825256),
KS H ồng Vân (45B Đinh Tiên Hoàng,
ĐT 825225), KS LaVy (2B Lữ Gia, ĐT
826010), KS Thái Bình Dương (09 Bùi
Thị Xuân, ĐT: 828303) KS Xuân Tâm
(25B Lê H ồng Phong, ĐT 823142), KS
M inh Long (2 Triệu Việt Vương, ĐT
829926), KS Đại Lợi (số 3 BÙI Thị
Xuân, ĐT 837333, 837151, 837161), KS
Gofl 1 (11 Đinh Tiên H oàng ĐT:
824082), KS Gofl2 (114 đường 3 /2 ĐT:
826031), KS H ải Sơn (01 N guyễn Thị
M inh Khai, 2 sao, ĐT: 822624), KS Anh
Đào (50 -52 khu H òa Bình ĐT:
822384), KS Duy Tân (83 đường 3 /2 ,
ĐT: 822216, 2 sao), KS Ngọc Lan (42
N guyễn Chí Thanh, ĐT: 823522), KS
Gofl 3 (06 N guyễn Thị M inh Khai, ĐT:
826042, 3 sao, có bãi đậu xe rộng ở
Khách sạn Paỉace
ngay gần chợ Đà Lạt, có
nhà hàng đẹp, có quầy
bar và phòng karaoke,
có dịch vụ massage. Giá
phòng cho khách nội địa
là 400.000đ/phòng 2
giường, khách quốc tế,
từ 30 USD trở lên (tùy
theo phòng), KS Em pres
(05 N guyễn Thái Học,
ĐT: 833362, 3 sao, có
nhà hàng sang trọng,
q u án cà p h ê ng o ài trời
nhìn ra hồ Xuân
Hương), KS Đà Lạt
Novetel (12 Trần Phú,
ĐT: 825777, 4 sao), KS
Palace (12 Trần Phú, ĐT:
825444, 5 sao).
CÁC ĐỊA PHƯƠNG, CÁC NGÀNH CÓ
KHÁCH SẠN-NHÀ NGHỈ TẠI ĐÀ LẠT
LẢM ĐỒNG
Khách sạn Thuận Lâm (Ninh Thuận) Số 20 N guyễn
Du, ĐT 822408.
Nhà nghỉ Cảng Sài Gòn
Số 11 H uỳnh Thúc Kháng, ĐT: 825221
N hà nghỉ Bộ Văn Hóa
Số 2A Yên Thế. ĐT: 822095, 823232 và số 49/2 Phạm
Hồng Thái. ĐT: 823232.
Nhà khách Bộ Lâm nghiệp Số 6 Hùng Vương, ĐT 822417
Nhà nghỉ Công ty cao su Đồng nai
Số 17 Phù Đổng Thiên Vương. ĐT: 822761
Nhà nghỉ N gân H àng N hà Nước
Sô 3 Ba Triệu, ĐT:826020
Khách sạn Á Đông (Liên đoàn Lao động TP.HCM,
63B-65 N guyễn Văn Trỗi, ĐT: 823718.
Khách sạn du lịch giao thông 7:
Số 32 Trần Phú, ĐT: 822065.
Nhà khách N gân hàng đ ầu tư và p h át triển,
Số 2A Bà Triệu, ĐT 826013.
Nhà nghỉ Công n hân d ầu khí,
Số 07 H ùng Vương, ĐT: 823159, 833077, 833069.
Khách sạn Liên hiệp giao thông 6
Số 4 Phan Bội Châu, ĐT: 822245
Khách sạn công ty cung ứng tàu biển,
Số 9 Lữ Gia, ĐT: 824098.
Khách sạn H àng không Việt Nam,
40 Hồ Tùng M ậu, ĐT: 831370.
Nhà khách ĐỘI Lự:
Số 77 Đường 3 tháng 2, ĐT: 822642.
Nhà khách Sở LĐTB&XH
Số 18 Lê Hồng Phong, ĐT: 821827.
Viện điều dưỡng đường sắt,
Số 15 Q uan Trung, ĐT: 822046.
Nhà khách Cục bản đồ, 06 N guyễn Du, ĐT: 821572.
Khách sạn Savimes, 11 Đường 3 tháng 4, ĐT: 822563.
Khách sạn liên doanh Seaprodes (khách sạn Hải
Sơn) 01 N guyễn Thị M inh Khai, ĐT 822625
Khách sạn 28 Trần Hưng Đạo (Công ty xây dựng và
dịch vụ nhà đ ất quận 10 - T.p HCM), ĐT 822764
Nhà nghỉ Báo Sài Gòn Giải Phóng, số 7 đường 3
tháng 4, ĐT: 830002.
CẨM NANG DU LỊCH TÁY NGUYÊN 29
 THAM QUAN VÀ DĂ NGOẠI N ăm 1953, theo chủ trương của
chính quyền Ngô Đình Diệm cho Việt
hóa m ột số địa danh ở m iền Nam nên
ĐẶC ĐIỂM CHUNG : hồ đã được m ang m ột cái tên mới là
So với các thành p h ố du lịch hồ Xuân Hương (tỏa hương thơm vào
khác trong cả nước thì Đà Lạt - Lâm m ùa xuân). Hồ có chu vi 5,5 km và độ
Đồng có rất nhiều điểm tham quan, sâu trung bình 1,5 m. Xung quanh hồ
chủ yếu là thắng cảnh tự nhiên. Cho có 2 loại cây có thể coi là đặc trưng
đến nay, đã có hơn gần 20 danh thắng của Đà Lạt là mai anh đào và liễu rủ.
được Bộ VH-TT công nhận là di tích Cứ trước Tết từ Nô En trở đi là mai
- danh thắng câ'p quốc gia như: hồ anh đào lại nở rực bên hồ gợi cho du
Xuân Hương, hồ Than Thở, hồ Tuyền khách m ột chút xuân xứ Bắc. Cứ mỗi
Lâm, thác Cam Ly, thác Đatanla, thác buổi chiều, thả bộ dạo m ột vòng từ
Prenn và Thung lũng Tình yêu, thác khu Hòa Bình đến bờ hồ rồi vòng qua
Pongur, thác Voi. Thủy Tạ hay Thanh Thủy để nếm cái
se se lạnh về đêm của tiết trời ôn đới,
HỒ XUÂN HƯƠNG d u khách sẽ thấy tâm hồn thư thái,
N ăm 1922, về m ặt lịch sử, hồ Xuân Hương chính
theo chủ trương là nơi p h át xuất danh xưng Đà Lạt.
hồi sinh thành Đây là danh thắng đầu tiên của Lâm
phô' của Toàn Đồng được công nhận là di tích cấp
q u y e A n quốc gia vào năm 1988.
P.D oum er, kỹ
sư công chánh Từ n h iề u n ă m nay, vòng đua
L ab be'đã cho q u an h hồ X uân H ương đã trở th àn h
đào m ột cái hồ m ộ t v ò n g đ u a chính thứ c trong lịch
n h â n tạo , cho trìn h của cuộc đua xe đ ạ p to àn
xây cái đ ậ p q u ố c tra n h c ú p T ru y ề n h ìn h
ngăn nước dựa TP.HCM h àng năm , được truyền
trên thung lũng hình trực tiếp. Tại hồ X uân H ương
cũ và tạo nên có các dịch vụ đ ạp pedalo, đ ạp vịt
m ột cái hồ mới với giá vé 3 0 .0 0 0 đ /su â 't/g iờ , đi
có tên Pháp là xuồng m áy (canô) với giá 60 - 80
Gran Lake. Một n gàn cho m ột chuyến lướt trên m ặt
năm sau, có h ồ; có xuồ n g chèo cao su
thêm m ột đập ngăn nước nữa ở phía (40.000đ/giờ - ngồi được 4 người với
dưới nhưng đến năm 1932, m ột cơn thời gian 1 tiếng đồng hồ).
bão lớn đã làm vỡ 2 đập và sau đó
người ta xây dựng m ột đập lớn bằng HỒ TUYỀN LÂM
đá như ngày nay (mang tên ông Q uản Sau khi vãn cảnh chùa xong du
đạo người Việt đ ầu tiên là ông Phạm khách sẽ đi thuyền vào trong các khu
Khắc Hoè). dã ngoại với giá: 10 người - 200
ng àn /ch u y ến, 15 người 250 ngàn bao

30 CẤM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 đi cả ngày, tài
công sẽ chở
khách vào khu dã
ngoại và chờ đến
khi khách lên
th u y ền về. Ớ
đây, d u khách sẽ
làm quen với
rư ợu cần, ngủ
trê n nhà sàn,
nếm thịt thú rừng
nướng. Hồ Tuyền
Dă ngoại Hồ Tuyền Lâm
Lâm là hồ lớn
nhất của Đà Lạt với diện tích 320 ha
m ặt nước và khu dã ngoại cũng thuộc
loại lớn n hất với 2.000 ha (theo quy
hoạch). Du khách có thể leo lên lưng
voi để chụp hình hay thuê voi đi dạo
trong rừng.
KHU DU LỊCH LANG BIANG
Cách Đà Lạt 10 km về phía Bắc,
đi xe h o n d a ôm k h o ản g 8-10
n g à n /lư ợ t, d u khách sẽ được xe u
oát đưa lên đỉnh rada cao hơn 2.000
m, được ngắm nhữ ng dòng sông uốn
lượn từ đ ầ u nguồn, được ngắm
thành p h ố Đà Lạt từ trên cao và tận
hưởng nhữ ng p h ú t giây giao hòa với
thiên nhiên. N ếu có nhu cầu, khách
sẽ được phục v ụ v ăn hóa cồng
chiêng của d â n tộc K 'H o, được ngủ
lều qua đêm , được cắm trại bên suối.
Từ năm 1997 đ ến nay, nơi đ ây
thường d iễn ra các cuộc thi leo núi
Chinh phục đỉrìh Lang Biang, xuống
vách n ú i dự ng đứng b ằn g dây. Ớ
đây có đ ến 3 đỉnh n ú i cao gồm núi
ông K hổng lồ K 'yut (đỉnh rađa), n ú i
Ô ng, núi Bà (núi Lang Biang) có thể
tổ chức các trò chơi m ạo hiểm vùng
n ú i như đua ngựa, leo n ú i, đi bộ, thả
dù lượn từ đỉnh Rađa đ áp xuống
chân núi. Đ ây là điểm tham quan
không th ể thiếu trong các tour du
lịch dã ngoại của các hãng lữ hành
LÂM ĐỒNG
TP. HCM từ nhiều năm nay.
THÁC CAM LY:
Thác gần trung tâm nh ất - chỉ
cách chợ g ần 2 km và chỉ tôn 4.000 xe
H onda ôm , nằm cuối đường H oàng
V ăn Thụ v ốn xưa kia là nơi sinh sống
của m ột b u ô n làng người d ân tộc
thiểu số râ't đông đúc (ngày nay vẫn
còn lại m ột nhà thờ Cam Ly khá
lớn). Thác đ ổ dài như m ái tóc buôn
Thác Cam Ly
xõa của m ột thiếu nữ. Từ lâu đã trở
n ên nổi tiếng qua lời bài h á t "Đà Lạt
ơi, có nghe chăng Cam Ly khóc tình
đ ầ u dang d ở ...."
ĐATANLA:
Cách trung tâm TP. Đà Lạt 5km
(bên đường đèo Prenn), đi xe ôm từ
trung tâm đến thác hết 7.000đ. Thác
khá sâu, đi bộ khoảng 10-15 phút.
Theo truyền thuyết, do thác có vực sâu
nằm lọt thỏm giữa một vùng đồi núi
nên đã từng là nơi lánh nạn của một
cánh quân của người dân tộc bản địa
trong các cuộc chiến tranh với người
Chăm, nhờ có ngọn thác này nên một
cánh quân đã trụ lại và bảo toàn được
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 31
lực lượng. Do đó, người dân tộc đã gọi là thác Đa tan trời rơi xuống). Từ năm
la là nước dưới đá, nước dưới lá. 1998 đến nay, Prenn được
đầu tư m ạnh nên đang là
Cũng theo truyền thuyết của đồng bào dân tộc điểm ăn khách. Trong
thì Datanla là nơi dũng sĩ BCLang và nàng sơn cước khuôn viên thác có cầu
Hơbiang gặp nhau. Nơi đây, chàng Lang đã giao treo dân tộc, có hồ nuôi
chiến vớỉ bầy thú d ữ gồn 2 con rắn hổ tinh, 7 con chó cá sấu, có m ột ít thú như
sói và 2 con cáo. Truyện kể của đồng bào còn ghi lại gấu ngựa, cá sấu, thuyền
rất rõ: "Cây đ ổ ào ào, gió cuồng lên d ữ dội, cuộc giao chèo cao su. Từ Tết năm
tranh diễn ra vô cùng ác liệt. Lợi dụng lúc hai con 2003, nơi đây có thêm
rắn lè lưỡi, Lang rú t dao đi rừng chặt đứt bay 2 lưỡi đền thờ Au Lạc (dựa theo
của rắn rồi lấy chín m ũi cung tên bắn vào bầy chó tuyền thuyết Lạc Long
sói và cáo làm chúng bỏ chạy tán loạn... Khoảng Q uân và Au
rừng bị cây đổ phá tạo nên những h ố sâu m à m ột Cơ) ở phía
trong những h ố sâu ấy là vực Tử Thần ở chân thác, trên đồi cao
từ đó, Datanla là nơi hò hẹn của đôi tình nhân". Phía để khách
trên thác là những cánh rừng thông đặc chủng xanh tham quan,
tốt gần 100 năm tuổi; lại có những tảng đá to bằng dâng hương.
phẳng.
Thác Prenn
Vực Tử Thần Prenn có m ột món
dưới chân thác còn đặc sản nổi tiếng là món
là nơi để du khách cháo cá lóc. Cháo được
nếm cảm giác mạo róc bỏ xương, ăn với mù
hiểm qua trò chơi tạt (món ăn truyền thống
chinh phục vách đá của người N hật Bản) tạo
tức leo xuống và leo cho du khách một cảm
lên bằng dây. Du giác khó quên. Chỉ cần
khách có thể đăng 160.000đ, m ột nhóm du
ký với công ty Thái Sơn (ĐT: 829422). khách khoảng 4-6 r.gười
đã có thể dùng bữa cháo
THÁC PRENN: cá lóc bên dòng thác
Nằm ở chân đèo Prenn, cách Đà Lạt 10 km. Theo chảy róc rách.
gốc Chăm, Prenn có nghĩa là là ranh giới, vùng xâm
chiếm. N guyên trước đây nhiều thế kỷ, người Chăm HỒ THAN THỞ:
ở Ninh Thuận luôn có những cuộc giao tranh dai Cách trung tâm Đà
dẳng với các bộ tộc ít người ở Lâm Đồng. Prenn là Lạt khoảng 5,5km về
ranh giới sau giao tranh (từ Prenn trở xuống Đơn phía Bắc theo trục đường
Dương, Phan Rang là của người Chăm và từ Prenn Quang Trung - Hồ Xuân
trở lên là của người K Ho, Mạ). Thác cao khoảng 8 Hương, nếu đi xe honda
m, từ trên các tảng đá đổ xuống và từ dưới trông lên ôm từ khu Hòa Bình hết
cứ như từ trên trời đổ xuống nên người Sài Gòn đã 8.000đ. Từ lâu, cái tên hồ
gọi tên thác là Thiên Sa (những giọt châu sa từ trên Than Thở đã trở nên nổi

32 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

tiếng "Đà Lạt có thác THUNG LỦNG TÌNH YÊU (H ồ ĐA THIỆN) :
Cam Ly, có hề Than Thở C ách Đà Lạt 5 km về theo hướng Bắc qua ngã
người đi sao đành". Hồ 5 đ ại học. N ếu đi xe honda ôm từ chợ Đà Lạt m ất

LÂM ĐỔNG
nằm gần trường Võ bị 8.000đ/người. Từ thời Pháp đã được b iết đ ế n dưới
quốc gia Đà Lạt (nay là cái tê n Vallê
Học viện Lục quân) và D 'A m uor. N ăm 1953,
gắn liền với m ột thời người ta đã V iệt hóa
hoàng kim của trường th à n h tê n gọi thung
này vào thập niên 50, lũ n g Tình yêu. N ăm
đầu thập niên 60. Đến 1972, ngư ời ta cho
nay vẫn còn đó một câu xây d ự n g m ột đ ập
chuyên Thảo - Tâm và ngăn nước tạo nên
sự tích Đồi thông 2 mộ m ột hồ chứa nước d ù n g Thung Lũng Tinh Ỵêu
từ thời kỳ đó. Mộ của cho sả n x u â t n ô n g
đôi lứa yêu nhau nằm ở ngh iệp khu vực Đa Thiện (nay là phư ờng 8 Đà
phía Nam của hồ. Tại Lạt) n ê n m ới có tên hồ Đa Thiện. Ưu điểm của
điểm hồ Than Thở có th ắn g cảnh n ày là có n h iều đ ồ i thông đ ẹp , thoai
một đôi cây thông yêu thoải thích hợp cho đi chơi pinnic vào ngày nghỉ,
nhau rất lạ ở phía Bắc n gày lễ với d iện tích 242 ha. D iện tích m ặt hồ là
của hồ tạo thành m ột đôi 13 ha.
"tình nhân" thông quấn
quít bên nhau không rời
và du khách có thể đến VƯỜN HOA THÀNH PHỐ
đó để chụp hình lưu N ằm ở cuối hồ X uân H ương, b ên cạnh đ ồ i Cù
thơ m ộng, cách tru n g tâm th à n h phô' 2km. N gày
xưa, đã từ ng được nhắc đ ế n với tên gọi vườn hoa
Bích C âu, từ n ăm 1986 được nân g cấp lên th àn h
công v iên hoa th àn h phô' Đà Lạt. Vườn hoa hiện
đang là nơi trưng b ày "bộ SƯU tập "v ề hoa lớn n h ất
và đ ầ y đ ủ n h ấ t của Đà Lạt với hàn g trăm giông
hoa khác nhau. N goài các giông hoa tru y ền thống
Ể mà d u khách đã b iết như cẩm tú cầu, hồng, hồng
ri, xác p háo, m im osa; tại vườn hoa còn có hàng
I chục giông hoa m ới được d u n h ậ p vào Đà L ạt từ
í
10 n ăm nay n h ư các loại cúc, hồng, đồng tiền, đỗ
niệm. Nhưng thắng cảnh .quyên, trà m y... ơ đ ây có m ột m ột khu vườn địa
này đang phải đối mặt lan, phong lan khá lớn và thuộc loại đ ẹ p n h ẩ t của
với sự cạn kiệt nguồn Đà L ạt đ á p ứng n hu cầu thưởng thức, m ua bán
nước do rừng đầu nguồn trao đ ổ i của khách hàng. V ào dịp Tết N guyên đ án
bị tàn phá và do diện h àn g năm , đ â y là nơi d iễn ra H ội hoa xuân tập
tích đ ất canh tác lấy hợp n h ữ ng nghệ n h â n chơi hoa, địa lan, phong lan,
nước tưới từ hồ tăng lên cây cảnh, tiểu cảnh - non bộ của Đà Lạt và các
quá nhanh. tỉnh thi tài.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 33

THAM QUAN SÂN GOLF VÀ LÀM đó trên trái đ ấ t với những m àng
QUEN VỚI MÔN ĐÁNH GOLF nhện, đôi hươu cao cổ, m ột ngôi nhà
Đà Lạt có 3 đồi Cù được người rông cách điệu, m ột em bé đang cắp
Pháp xây dựng thành m ột sân golf 9 sách đi học, hai ông bà đang cãi
lỗ từ thời Pháp, khi còn làm vua và nhau. Ý tưởng của chủ nhân là m uốn
nhất là khi đứng đ ầu Chính phủ tái hiện m ột cách
Hoàng triều cương thổ, cựu hoàng tượng trưng cho
bảo Đại thường xuyên ra chơi golf ở d u khách m ột
đây cùng với các quan chức Pháp. bức tra n h của
Đ ầu thập niên 90, được đưa vào liên cuộc sông thực
doanh giữa công ty Du lịch tỉnh Lâm tạ i m u ô n m àu
Đồng (Dalat tourist) với công ty Đa m u ô n vẻ. M ỗi
Nao (Hồng Kông) và được xây dựng phòng ngủ m ang
thành sân golf quốc tế 18 lỗ. tên m ột con thú
hoặc trái cây thể
Sân golf hiện sự gần gũi
có dịch vụ giữa thiên nhiên
tậ p golf và với con người như
kết hợp tham phòng Mối, phòng K onkuru, phòng
quan dành con H ổ, con Kiến, phòng trái b ầu ...
cho d u khách
tại đồi Cù HỒ ĐANKIA - SUỐI VÀNG
Sđn Goự18 lỗ 2. Đi đông Là m ột điểm tham quan du lịch
người thì giá càng rẻ và thời gian để nổi tiếng của Đà Lạt nằm cách trung
tham quan và kết hợp tập golf là m ột tâm Đà Lạt 12km về hướng Bắc, hồ
giờ đồng hồ. Biểu giá như sau: 1 Đankia- Suối Vàng trông như m ột
người (70.000(1, kèm 1 túi golf và 50 thiếu nữ vừa bước vào tuổi thanh
banh); 3-5 người (30.000đ/người)6-9 xuân nằm phơi m ình bên những đồi
người (25.000đ/người) và trên 10 thông xanh biếc chập chùng. Nơi
người (15.000đ/người). Liên hệ CLB đây, năm 1893 bác sĩ A.Yersin đã
Golf, ĐT: 821201. từ n g ngây
n g ấ t trước
LÂU ĐÀI MẠNG NHỆN vẻ đẹp thiên
(Biệt thự H ằng Nga): n h iên của
Trên đường đi đến dinh Bảo Đại, núi non
đến ngã ba H uỳnh Thúc Kháng rẽ hùng vĩ trên
phải. Xuất hiện tại Đà Lạt vào năm cao nguyên
Đầu nguồn ĐartKia-Suốì vàng
1990 như là m ột công trình có lối kiến Lang Biang
trúc kỳ dị mà chủ n hân của nó là chị và từ đó đã khai sinh lý tưởng thiết
Đặng Việt Nga (kiến trúc sư, tiến sĩ) lập m ột trạm nghỉ dưỡng trên cao
đã từng du học Đông Au. Công trình nguyên - khai sinh ra thành p h ố Đà
ilưric kiến trúc như trong m ột câu Lạt. Hồ Suối Vàng gồm có hai hồ
chuyện cổ tích của con người ở đâu Đ ankia và A nkoret có sức chứa

34 C Á M NANG DU LỊCH T Â Y NGU YÊN

khoảng 21 triệ u m ét như chơi gofl, đua ngựa ...và m ột casino quốc tế. Sẽ
khối nước cung cấp có m ột đường cao tốc từ sân bay Liên Khương đến
nguồn nước cho hai nhà chân đèo Prenn đưa khách Singapore và khách ở

LẢM ĐỒNG
máy điện và nước nuôi khu vực Đông N am A đ ến nghỉ cuối tu ần khu Suối
sống người dân thành Vàng - Đankia ... Trong năm 2002, Đà Lạt đã hoàn
phố Đà Lạt. thành việc nâng cấp - trải nhựa con đường từ ngã
ba Tùng Lâm, sân bay Cam Ly vào hồ Suối Vàng
Dưới hồ Đankia có để phục vụ nhu cầu tham quan của du khách.
một thác nước đẹp gọi
là thác 7 Tầng. Nơi đây THÁC PONGOUR
có nhà m áy th ủ y điện N ằm trên địa b à n xã Tân Hội, huyện Đức
Ankoret - nhà m áy thủy Trọng, cách Đà Lạt 45 km, cách đường quốc lộ 20
điện được xây dựng đầu khoảng 7 km. Thác thuộc loại đẹp, hùng vĩ nhất
tiên ở Việt Nam vào Tây N guyên với chiều cao hơn 20 m, bề m ặt thác
năm 1943 hiện vẫn còn dài hàng trăm m ét và m ột thềm thác rộng hang
hạot động. N ăm 2000, chục ha có th ể tổ chức vui chơi cho hàng ngàn
Đan Mạch viện trợ giúp người m ột lúc. Các nhà du lịch đã không ngần ngại
nâng cấp cải tạo nhà đ ặt cho Pongour
máy nước Đan Kia- Suối biệt hiệu " N am
Vàng và Đà Lạt có tỷ lệ Phương đệ nhất
người dân được cung th ác". Theo
cấp nước sạch cao nhất tru y ề n th u y ế t
nưổc với 80%, tỷ lệ thất củ a đ ồ n g b ào
thoát nước cũng thuộc d ân tộc thì thác
loại th ấp n h ấ t nước gắn liền với câu
(dưới 20%). N ếu d ự án chuyện về nàng
khu du lịch tổng hợp lớn Ka Nai - m ột tù
nhất nước với số vốn trưởng xinh đẹp
hơn 730 triệu USD (đã đã có công xây dựng nên cuộc sống thịnh vượng
được C hính p h ủ phê của đồng bào K'Ho. Tương truyền Ka Nai có 4 con
duyệt vào tháng 2/1998) tê giác và Ponguor là d â u về các con tê giác cắm
được khởi công thì cái sừng xuống đất. Pongour có ngày hội thác vào
tên Suối Vàng thật sự là ngày rằm tháng giêng hàng năm và ngày này đã
"vàng trắng" cho vùng trở th àn h m ột ngày du xuân của thanh niên Đà Lạt
đất Tây Nguyên. - Lâm Đ ồng với nhiều trò chơi d â n gian, các nghi
lễ v ăn hóa truyền thống của các dân tộc bản địa.
Theo quy hoạch,
nơi đây sẽ hình thành THÁC HANG CỌP
nên m ột Đà Lạt thứ 2 Thuộc địa b àn thôn Túy Sơn, xã Xuân Thọ,
với những khu nhà, biệt nằm cách Đà Lạt khoảng 15 km về phía Đông Bắc
thự nghỉ dưỡng cao cấp, (qua Trại Mát).
những khu vui chơi giải N ếu đi xe ôm từ Đà Lạt hết khoảng 20 ngàn
trí vùng núi đặc thù đ ồ n g /lư ợ t. Tên thác H ang Cọp là do người dân địa

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 35

 phương đ ặt vì ngay dưới
chân thác có m ột cái hang
cọp khá rộng là chỗ ở của
m ột con cọp 3 chân hung
dữ. Vào cuối những năm 50
con cọp này đã bị người
dân bẫy được. Xung quanh
thác có rừng thông đặc
chủng và rừng hỗn giao khá
xanh tố t cũng thích hợp cho
các ch u y ến d u lịch dã
ngoại. Từ Đà Lạt đi về
hướng Trại M át 12 km thì rẽ
Thác Hang Cọp trái, đi tiếp 2,7 km nữa thì
đ ến nơi.
THÁC NGÀ VOI:
N ằm trên địa phận
xã Liên Đầm, huyện Di
Linh, cách TP Đà Lạt
hơn 80 km và cách thị xã
Bảo Lộc 25 km, sát bên
quốc lộ 20.nýịiác Pố Pla
(theo tiếng J£ H o nghĩa
là đầu ngà voi) hay đọc
theo tiếng Kinh là Bobla,
hoặc còn gọi là thác Liên
ị
4

THÁC GOUGAH (THÁC ổ GÀ)

N ằm cách Đà Lạt 38 km và cách đường quốc
lộ 20 chừng 300m (từ Đà Lạt về TP.HCM, qua khỏi
thị trấn Liên Nghĩa 8km gặp m ột ngã ba thì rẽ phía
tay trái). Tên thác G oúgah là do người d ân b ản địa
đ ặt còn tên Ô Gà là do người Kinh đặt. Theo các Đầm. Thác nằm lọt thỏm
truyện cổ N am Tây N guyên thì xưa kia G ougah vốn giữa 2 ngọn đồi có hình
là m ột vực sâu kho b áu của hoàng h ậ u N af Biút voi phục và giống như
(nước Chiêm T hành - Chăm). N af Bíut vốn người m ột cái hang động trong
Việt, lấy vua Chăm , nàng được vua rấ t sủng ái, để với cảnh quan nhà cửa,
chữa bệnh cho nàng có quần th ần tâu phải xây m ột những trang trại cà phê
cung điện ngoài vương quốc C hăm Pa đ ể hoàng ở xung quanh, dưới thác
hậu dưỡng bệnh và vua Chăm đã chấp thuận, v ề là m ột cái hồ nhỏ do
sau hoàng h ậu m ất, nước chảy lâu ngày tạo
nhà vua cho chôn thành, cạnh hồ có những
cất ở nơi hoang dã tảng đá lớn trông như
ấy và cho chôn theo những bàn đá của trời
m ột kho tàng vàng, và có những cây cổ thụ
ngọc để hoàng hậu cao to.
dùng. Còn theo m ột
truyện dã sử khác Xa xưa, xưa lắm -
của người C hăm thì khi người Chàm cai trị
hoàng h ậ u N af Bíut Di Linh ngày nay, họ bắt
chính là H uyền Trân Công chúa. người dân tại chỗ phải
th u ế bằng những sản vật
của n ú i rừng như da thú,
sừ ng tê giác, hươu

36 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 nai...và đặc b iệt là ngà voi. Với ngà
voi thì p h ải chọn cái to và người tù
trưởng của bộ tộc nơi con thác đã
tìm được m ột cặp ngà voi cao quá
đ ầ u ngư ời, n g ự a p h i qua cũ n g
không được. Từ đó, vua C hàm thích
quá nên đ ặ t cho nơi n à y là P ố Pla và
dòng thác cũng m ang tê n là PỐ Pla.
Còn cái tên Liên Đ ầm là do đọc trại
của 2 chữ Liang D ăm - m ột chàng
trai tài giỏi đã cứu giú p d â n làng
Liang Jrăk M ur khỏi giặc Chàm .
Trong m ột lần q u ân C hàm tiến đ án h
buôn làng, cả làng đ ề u sợ h ãi bỏ
chạy, duy chỉ có Liang D ăm là
không chạy, anh bẻ m ột cành cây
trâm bên bờ thác và cầm cành trâm
hướng về phía q uân thù; khi cành
trâm gãy tới đ â u thì q u ân C hàm tan
vỡ tự đâm chém nhau. Giặc tan rồi,
Liang lặng lẽ đi về phía d ò n g thác
rồi biến m ất không đợi d â n làng kéo
đến tạ ơn. Từ đó d â n làng đã đ ặ t
tên buôn là Liang Dăm.
DINH BẢO ĐẠI (BIỆT ĐIỆN s ố 3)
N ằm trê n đường T riệu V iệt
Vương, cách tru n g tâm Đà Lạt 2,5
km về phía N am , được xây dự ng từ
năm 1933 - 1937 khi Bảo Đại đang
n g ự trị trê n
ngai v à n g ở
triều đình H uế.
Cựu hoàng Bảo
Đại d ù n g nơi
đ â y là m nơi
Biệt điện sô' 3
nghỉ m át vào
m ù a hè. Đ ến
khi Pháp quay trở lại V iệt N am , đưa
Bảo Đ ại lên làm Q uốc trưởng bù
nhìn vào n ăm 1950 thì ông đã d ù n g
nơi đây làm nơi ở và làm việc. Dinh
có m ột trung đ oàn N gự lâm q uân
bảo vệ và có cả m ột đoàn xe riêng
gọi là "C ông xa b iệt điện". Lại có cả
m ột đội m áy bay riêng do các phi
công người Pháp lái ph ụ c vụ.
Biệt đ iện có 2 tầng: Tầng trệt
Làng Nguyễn Hữu Hạo-Bô' vợ của Bảo Đại
d ù n g làm nơi hội họp, yến tiệc, tiếp
các khách ngoại quốc và quan chức
C hính p h ủ H oàng triều cương thổ.
Gồm có các phòng: Làm việc, tiếp
khách th â n m ật, khánh tiết, p h òng bí
thư riêng (ở ngay cửa ra vào), phòng
vui chơi của công chúa và hoàng tử.
Tại p h ò n g khánh tiết v ẫn còn m ột
kỷ v ậ t là bức tranh đ ền A ng co v à t
do h o à n g th â n Xi H a N úc
(Cam puchia) tặn g cho Bảo Đại.
Ớ trên lầu là phò n g ngủ của
Bảo Đại, hoàng h ậ u N am Phương
(sinh năm 1914) cùng Thái tử Bảo
Long (sinh n ăm 1934); các công chúa
Phương Mai (sinh năm 1936), Phương
Liên (sinh năm 1938), Phương Dung
(1943) và hoàng tử Bảo T hăng (1944).
Phía n g o ài p h ò n g ng ủ của cựu
hoàng là cái lầu Vọng ng u y ệt khá
đ ẹp là nơi cựu hoàng và hoàng hậu
ngắm trăng.
Vua Bảo Đại có m ột bà vợ chính
thức là H oàng hậu N am Phương (tên
th ậ t là N guyễn H ữu Thị Lan, con nhà
hào p h ú N guyễn H ữu Hào). Từ năm
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 37
1949, khi h o àn g h ậ u giữ tại Kho bạc t ỉ n h Lâm Đồng. Đây c ó l ẽ l à b ộ S Ư U
Nam Phương đưa các tập về ngọc quý giá n h ất của các triều đại phong
con sang sống, học tập kiến Việt N am còn lưu giữ được cho đến ngày nay.
bên Pháp thì Bảo Đại
chung vui với 3 thứ phi DINH TOÀN QUYỀN
là: Bùi M ộng Điệp, Phi (Biệt đ iện số 2)
Ánh và bà Jeny VVoong N ằm gần ngã tư Cây xăng Kim Cú- đ ầ u đường
(người Hương Cảng). Ba T rần H ưng Đạo,
bà thứ phi ở 3 dinh tọa lạc trên m ột
riêng tại Đà Lạt, m ỗi ngọn đồi cao
khi cựu hoàng cần thì 1.533m, có m ột vị
cho xe đ ến đ ón và dùng trí lý tưởng nhìn
cơm chiều với ông rồi ở xuống hồ X uân
lại luôn trong dinh. Sau H ương và các
khi Bảo Đại qua Pháp Dinh Toàn Quyền th ung lũng. Khi
sống lưu vong, dinh là còn đương chức, Toàn quyền Deuco d ù n g Dinh thự
nơi nghỉ m át cao cấp này đ ể làm nơi nghỉ m át vào m ùa hè. Để tránh m áy
của C hính p h ủ Ngô báy oanh tạc và trán h sự tấn công từ bên ngoài;
Đình Diệm và sau này Toàn quyền đã cho xây dựng đường hầm bí m ật để
là dinh của N guyễn Văn khi có sự cố thoát ra ngoài. Đến đời Ngô Đình
Thiệu. Diệm cầm quyền ở m iền N am thì dinh hay được
ông cố v ấn Ngô Đình N hu lên ở như là dinh riêng.
N ăm 1988, người ta
đã ph át hiện ra m ột số Trong Dinh có m ột số hiện Việt Nam vật quí
bảo v ậ t gồm 122 m ón như bức liễn khảm xà cừ khắc những bài thơ của
ngọc ngà, châu b áu của vua Tự Đức đang đ ể ở phòng khách. Trước đây còn
triều N guyễn do bà Từ có cả ngà voi nhưng hiện nay đã bị th ất lạc qua
Cung (mẹ vua Bảo Đại) nhiều lần thay đổi chủ q uản lý. Trong dinh hiện
đem vào từ H uế. Đ ây là vẫn còn chiếc đ à n dương cầm của phu nhân Toàn
của riêng hoàng Thái quyền
H ậu Từ C ung và cựu
hoàng Bảo Đại, được DINH 1
Chính phủ Cách Mạng (Biệt điện số 1)
lâm thời (tháng 9/1945) Từ Dinh
cho phép được tự do sử 2, theo đường
dụng. Đ áng chú ý có T rần Hưng
nh iều đồ d ù n g b ằng Đ ạo - H ù n g
ngọc như thau rửa m ặt Vương đ ến
bằng vàng nạm 16 viên ngã 3 T rại
ngọc, các loại b át ngọc, H ầm rẽ trá i
đĩa ngọc, m ột số đồ chứng 400 m
dù ng bằng vàng. Số bảo du khách sẽ
vật này đang được lưu đến với Dinh 1 Biệt điện sô' ĩ

38 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

N guyên là cơ ngơi của m ột người Pháp được Bảo và trầ n đ ư ờ n g h ầm
Đại mua lại, cho xây dựng thành Tổng hành dinh b ằng đá nhưng khi lấy
của Chính phủ H oàng triều cương thổ. Sau đến đời tay cào cào thì rớt ra
Ngô Đình Diệm thì đã được gia cố thêm thành m ột ngay không b iết có phải
lâu đài tráng lệ và kiên cố. Dưới toà nhà chính có do mưa và ẩm lâu ngày
m ột số đường hầm thoát hiểm, cửa chính xuống làm cho đá bị mục?
đường hầm nằm ngay cạnh phòng ngủ của Ngô A nh sáng h ắ t lên vách
Đình Diệm (lưng chừng cầu thang lên lầu nên khó h ầm trô n g th ậ t lung
phát hiện và từ ngoài nhìn vào giống như cửa linh và có cái gì đó
phòng bình thường). M ột p h ần của tầng hầm nổi giống n h ư ở địa ngục.
trên m ặt đ ấ t và có đường thoát hiểm thông ra phía N hữ ng đường v ân nôi
sau Biệt điện - nơi có sân tráng nhựa cho m áy bay tiếp nhau th àn h lớp và
trực thăng đỗ dài khoảng hơn 100 m. có m àu hồng p h ấ n của
vách hầm có lúc tưởng
ĐƯỜNG HẦM BÍ MẬT Ở ĐÀ LẠT n h ư lưỡi của nhữ ng m ụ
Lậu nay, ngay cả người d ân TP Đà Lạt cũng ít ph ù thủy. N ền đường
ai biết đ ến những hầm không bằng phẳng
đường hầm bí m ật m à m ấp mô liên tục:
nằm dưới những Có nhữ ng đo ạn đ ấ t đá
dinh Toàn quyền, lổn ngổn cứ như đường
dinh Bảo Đại, dinh h ầm mới được đào cách
Nam Phương. đ â y v à i th á n g chứ
Đường hầm nằm không p h ải gần 50 năm .
dưới m ặt đất ’ V • '3 4 ^ 3
khoáng 3m, phía 1 '3 ? ® Ớ m ột đư ờng
trên đ ầu là những Đi£ng hàm Đà Lạt nhánh bên phải, đường
tảng đá đen sì ghồ ghề lồi h ẳn ra khiú lòng đ ất cứ có rộng hơn và đến m ột
như sắp rới xuống. N hưng chỉ cần qua khỏi cửa thì ngã 3 nữa thì không
đã dễ đi hơn - không cần phải chai - chiều cao gian như được mở ra. Có
đường hầm ước chừng gần 2m, rộng l,6m ; có chỗ lẽ ngày xưa đây là khu
cao đến gần 3m. Đi khoảng 50m là đ ụ n g ngay m ột vực đ ể sinh hoạt hoặc
ngã 3 có ngã rẽ bên trái, tiếp đó lại có 1 ngã 3 với đ ể đồ đạc. Theo một
m ột đường đi thẳng vào tối om orr và m ột đường người đã ở đây gần 30
rẽ nhỏ chừng l,4m nhưng đi được khoảng 6 m ét thì n ă m cho biết, đường
tắc đường do đ ất bị sập. (Phía trên đó là cổng vào hầm có m ột cửa ra ở
dinh nhà hào p hú N am bộ N guyễ'I H ữ u H ào - b ố dưới đường Yên Thế và
vợ của cựu hoàng Bảo Đại (nay 1.1 Bảo tàng Lâm ngày xưa ông đã từng đi
Đồng). đi hết đoạn đường hầm
phía bên phải và chui
Theo đường chính đi tiếp vào bên trong, càng lên m ặt đ ất nhưng bây
vào sâu không khí càng ngột ngạt, đường hầm càng giờ cửa chui ra đó đã bị
tối đen và hơi lạnh từ tường đ ấ t tỏa ra càng làm sập và người ta đã làm
cho cảm giác sợ sệt tăng lên theo. Mới nhìn thì vách nhà ở trên.

CẦM NANG DU LỊCH TÂY N GUYÊN 39

 Nghe đồn đ ầu năm 1945 người
N hật đã đào những đường hầm dưới
lòng đất để b ắt sống các quan Pháp.
Từ khu biệt thự đường Yên Thế đến
dinh 1 Bảo Đại dài khoảng l,5km có
m ột đường h ầm bí m ật nối từ Dinh 1
Bảo Đại, qua dinh N guyễn H ữu Hào
và khu biệt thu Yên Thế đến thẳng
dinh Toàn quyền Đông Dương (dinh
2) dài hơn 3 km. Cho đ ến nay, tất cả
vẩn còn trơng vòng bí m ật và chỉ biết
rằng, tại Dinh 1 và Dinh Toàn quyền
(Dinh 2) đều có tầng hầm và có nhiều
đường thoát ra ngoài.
H iện đường hầm Đà Lạt vẫn
chưa có m ấy người biết đ ến vì nó
thuộc về quá khứ và vẫn còn nhiều
đ iều bí ẩn. Và nó đang phải đôi m ặt
với nguy cơ xuống cấp n ặng nề: H iện
nhiều đoạn đã bị sập, cửa ra đã bị
lấp để lấy đ ấ t trồng trọt, xây dựng
công trình. N ếu không đưa vào qui
hoạch du lịch để có k ế hoạch đ ầ u tư
bảo vệ, tôn tạo và nâng cấp thì chỉ
trong m ột thời gian ngắn nữa sẽ
không còn cơ hội cho khách d u lịch.
BẢO TÀNG LÂM ĐỒNG
N ằm trên đường H ùng Vương,
cách trung tâm Đà Lạt gần 3km. Xưa
kia từng là biệt thự của đại điền chủ
N guyễn H ữ u H ào (bô' vợ Bảo Đại)
sau đó tặng cho hoàng h ậu Nam
Phương. Từ cuối năm 1999 được
dùng làm Bảo tàng Lâm Đồng. Ở đây
có trứng bày nhiều hiện v ật quí hiếm
về lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng, trang
phục của các d â n tộc b ản địa đang
sinh sống trên đ ấ t Lâm Đ ồng và các
hiện vật khảo cổ học di chỉ C át Tiên.
40 CẨM NANG DƯ LỊCH TÂY NGUYÊN
TRƯỜNG ĐH ĐÀ LẠT
Tọa lạc trên m ột khu đồi thơ
m ộng ở cuối Đồi Cù (phía Bắc hồ
Xuân Hương) thuộc đường Phù Đổng
Thiên Vương (gần vườn hoa thành
phố) với diện tích 40 ha, trường ra đời
vào cuối thập niên 50 với tư cach m ột
Viện đại học tư thục thuộc quyền sở
hữu của Hội đồng Giám mục Cồng
giáo m iền N am Việt Nam. Trước đó,
đ ây là khu vực của trường Thiếu sinh
quân hỗn hợp
châu A. Trước
năm 1975,
trường có
khoa chính trị
kinh doanh
nổi tiếng thu
hút sinh viên cả Bại học Đà Lạt
miền Nam về đây học tập, lúc cao nhất,
riêng khoa này có đến hơn 1.000 sinh
viên theo học. Trước đây, các tòa nhà
của trường đều được mang những cái
tên lấy từ sách Trung Dung và Kinh Thi
như Năng Tĩnh, Đạt Nhan, Tri Nhất,
Minh Thành...Sau năm 1975, trưừng
được khôi phục như là một trường đại
học tổng hợp có qui mô vùng và hoạt
động trở lại từ năm 1977. Đại học Đà
Lạt hiện là một ữường đa ngành đáp
ứng nhu cầu đào tạo nhân lực cho vùng
Nam Trung bộ và Tây Nguyên. Nhưng
thí sinh theo học thì đến từ nhiều miền
của đất nước, tò tận miền Bắc, nhất là
các tỉnh Thanh, Nghệ cũ và các tình
duyên hải miền Trung. Lượng sinh viên
theo học mỗi năm một tăng và năm học
2003 đã lên đến hơn 13.000 sv. Trường
hiện đào tạo 22 chuyên ngành với 10
khoa. Về mặt cảnh quan, đại học Đà Lạt
là một trong số những trường đẹp nhất,
yên tĩnh nhất ữong cả nước với lối kiến
trúc đặc trưng của Đà Lạt.
 ĐÀ LẠT SỬ QUÁN cho Đà Lạt sử quán m ột vẻ đẹp văn hóa riêng biệt
Nằm gần cạnh KDL đầy chất thơ. Khách đến đây có dịp hiểu thêm về
Thung lũng tình yêu, nghề thêu tay trên lụa và có dịp thả hồn phiêu diêu

LẢM ĐỒNG
xây dự ng trong n ăm theo ý tưởng của chủ nhân để tâm hồn bay bổng
2001, đưa vào hoạt động thanh thoát. Từ chỗ chỉ là nơi trưng bày, giới thiệu về
từ đầu năm 2002 và nghề thêu; Đà Lạt sử quán đã trở thành nơi con người
được du khách biết đến và thiên nhiên gặp gỡ, giao hòa trong một không gian
như là m ột bảo tàng đầy chất thơ.
nghệ thuật về nghề thêu
tranh nghệ thuật (thêu Tại đây, vào tối thứ bảy hàng tuần có tổ chức "Phố
tay trên lụa) Việt Nam. ẩm thực" phục vụ du khách và khách Đà Lạt với các
Chủ nhân của nó là công món ăn truyền thống của khu vực miền Trung như
ty TNHH XQ Đà Lạt do bánh bột lọc, cơm hến, bún bò H u ế...
2 vợ chồng Hoàng Thi
Xuân và Võ Văn Quân QUẦN THỂ DI TÍCH KHẢO c ổ HỌC CÁT TIÊN
làm chủ. Đà Lạt sử quán Thuộc địa phận xã
được thiết kế thành 10 Quảng Ngãi, huyện
khu vực: Khu vực truyền C át Tiên, cách
thống, khu vực bản sắc, đường quốc lộ 20
khu vực phát tích, nhà khoảng 35 km. Từ
trưng bày, khu vực vấn thành phố HCM lên
vít nghệ thuật và cuộc đ ến ngã ba
đời, vườn tri kỷ, sân M ađagui rẽ trái
thiên thai hội tụ, khu vực theo đường tỉnh lộ
trưng bày "Của những 721 đi tiếp 35 km là
con người bị ruồng bỏ", đến. Được phát hiện vào năm 1985 và cho đến nay
khu vực trưng bày "Nghệ đã qua 6 lần khai quật. Đây là một quần thể di tích
thuật cho bản thân tôi" tầm cỡ Đông Nam Á kéo dài suốt hàng chục km dọc
theo bờ sông Đồng Nai với những đền tháp, mộ tháp
của m ột vương quốc Phù Nam đã bị diệt vong cách
đây 13-14 thế kỷ. Khi phát hiện và khai quật lên thì
các đền tháp đều đã trở thành phế tích nên đang chứa
trong đó rất nhiều bí m ật về sự tồn tại và tiêu vong
của vương quốc này.
Qui mô nhất của khu di tích là đền dốc Khỉ (gò
Đà Lạt Sử Quán
1A) nằm trên một quả đồi cao nhất trong khu di tích
và Đà Lạt của tôi. Các m ặt quay về hướng Đông. Tại đền tháp này các nhà
khu vực được sắp xếp hài khảo cổ học đã tìm thấy những bộ Linga - Joni (vật
hòa với yếu tố địa hình, thờ của cư dân theo đạo Bà la môn) khổng lồ, nhẩn
cảnh quan và lối kiến bóng chứng tỏ ngày xưa nơi đây rất cường thịnh. Theo
trúc m ang d áng dấp tín ngưỡng, cư dân Bà La Môn lên đền, lấy một ít
cung đình H uế với vật nước đổ lên ngẫu tượng, m uốn sinh con gái thì sờ lên
liệu truyền thống đã tạo Joni còn m uốn sinh con trai thì sờ lên Linga và hứng

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 41

nước từ khe tượng Joni chảy ra để uống thì sẽ được ở mới quanh d ãy n ú i
theo ý m uốn. Bắt đ ầ u từ năm 2001, công ty Du lịch cao ng ất đ ể sinh con đẻ
tỉnh Lâm Đồng đã có tour d u lịch khám phá khu cái, lập ng h iệp . M ột
thánh địa hàng tuần. Q uần thể di tích C át Tiên đã thời gian sau, Hơbiang
được xếp hạng là di tích quốc gia từ năm 1997. ngã bệnh, K 'lang tìm
m ọi cách, hái mọi là
LEO NÚI LANG BIANG rừ n g đ ể chữa như ng
Thuộc địa p h ận xã Lát, huyện Lạc Dương, không được bèn chạy về
cách trung tâm th àn h p h ố Đà Lạt 10 km về phía tìm báo với buôn làng.
Bắc. Dãy n ú i Lang Biang gồm có 3 ngọn n ú i chính H ay tin, biết chỗ ở của 2
là n ú i ông Khổng lồ K'Yut, núi người, m ột đoàn người
ông L âm V iên và n ú i Bà kéo lên và gần đến nơi,
(Biđúp). Đ ây là m ột khu du m ột m ũi tên tẩm thuốc
lịch n ú i đặc thù với các sản độc đã được rú t ra.
p h ẩ m chính là d u lịch dã Hơbiang kịp nhìn thấy
ngoại, khám phá thiên nhiên, và nhanh chóng gượng
khám phá v ăn hóa. ơ lưng chút sức lực yếu ớt của
chừng n ú i có m ột thung lũng m ình để che chở cho
rấ t rộng đã từ ng tổ chức thành chàng Lang và nàng đã
công lễ hội 100 n ăm hình trú n g m ủi tên thuốc độc
th àn h và p h á t triển Đà Lạt nên chết. K 'lang đau buồn
giờ có tên là thung lũng Trăm khôn xiết, khóc Hơbiang
Langbiang N ăm có th ể đ áp ứng nhu cầu suốt 3 ngày 3 đêm và
cắm trại, sinh hoạt lửa trại đ êm cho hàng n gàn du nước m ắt của chàng đã
khách. Q uý khách có nhu cầu sẽ được ngủ lều, dự tu ô n thành hồ, thành
lễ hội cồng chiêng của người K 'H o Cil, K 'H o Lạch, suối lớn đ ể làm nên
sống ở chân núi.Đ ến với Lang Biang, d u khách sẽ th ủ y đ iệ n Đa N him
được nghe kể về huyền thoại về "th iên tình sử" n g ày nay (theo tiếng
giữa m ột chàng trai và m ột cô gái d â n tộc. C hàng d ân tộc: Đa N him hay
là K 'lang, nàng là Hơbiang. Họ thuộc 2 bộ tộc khác Đạ N him là nước mắt)
nhau ở chân núi. G ặp nhau trong m ột lần đi rừng,
Hơbiang cùng d ân làng đi hái quả bị 2 con rắ n hổ C ảm p h ụ c trước
tinh, 2 con cáo và 7 con chó sói tấn công, rấ t m ay tình yêu của 2 người, 2
có chàng Lang d ũ n g sĩ đi qua đã cứu cô gái thoát bộ tộc nọ đã lấy tên họ
khỏi nanh vuốt của thú dữ. C ặp trai tài gái sắc đ ặt cho đỉnh n ú i cao
cảm m ến và đem lòng yêu nhau. Sau nhiều lần n h ất kia là Lang Biang
trăng hò hẹn, H ơbiang về thưa với cha là tộc (ghép tê n 2 người).
trưởng xin cưới chàng Lang làm chồng (theo chế N gọn n ú i có 2 đỉnh
độ m ẫu hệ con gái đi cưới con gái, con trai phải về được người d â n tộc đặt
nhà vợ ở). Rủi thay, khi sinh ra con cái 2 bộ tộc đã cho là N úi Ô ng và N úi
có m ối thù p hải m ang trong m ình lời nguyền Bà (hay gọi chung là
không được lấy nhau nên cha n àng giận d ữ và tìm N úi Bà). Trong những
cách ngăn cản. Sau đó, họ quyết định đ ế n m ột nơi ngày đẹp trời, đứ ng ở

42 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

xa nhìn, Lang Biang giống m ột người
phụ nữ đang nằm với bộ ngực căng
tràn đầy sức sống.
Còn đỉnh rađa (cũng trong dãy
núi Lang Biang) thì trong tru y ện cổ
của đồng bào d ân tộc thì là d ấ u tích
của ông Khổng lồ k'Y ut. M ột hôm ,
ông đi về dưới xuôi, do ông uống
không biết say, không đ ủ rượu cho
ông uống nên trên đường về ông đã
bị cho ăn m ột lá độc. Trên dường về,
ông ói ra cả thịt, ra lá độc và chết đi
hóa thành núi. Lá m à ông K hổng Lồ
đã thải ra ngày nay v ẫ n là lá độc
trên rừng.
T H ÌC ĐAMBRI
N ằm trên địa bàn thị xã Bảo Lộc.
Là điểm tham quan d u lịch sinh thái,
dã ngoại lý tưởng. Theo truyền thuyết
thì xưa kia có m ột cặp thanh niên
nam nữ yêu nhau, chàng tên là Dam
và cô gái là Hơbi. Hơbi là con của
tù trưởng
ác không
m u o n con gái
m ình lấ y m ột
chàng trai nghèo
khó như Dam nên
đã tìm cách đày
chàng đ ế n m ột
nơi xa. Vì quá
thương nhớ người
y êu n ê n ngày
Thác ĐAMBR1 ngày Hơbi đều ra
đây khóc lóc để
đợi người yêu về. N hưng đợi mãi, đã
qua m ấy m ùa rẫy mà Dam vẫn không
về. M ột hôm dân làng ghe thấy một
tiếng thét và chạy ra thì Hơbi đã hóa
thân thành m ột dòng thác. Từ đó dân
làng đặt luôn cho con thác là Dambri
- nghĩa là thác đợi chờ.
Ngay phía trên thác là rừng già
nguyên sinh với dây leo chằng chịt và
cách 7 km có m ột buôn làng người
dân tộc bản địa (buôn Đăng T Đ ư ng
của đồng bào dân tộc Mạ) với các sinh
hoạt ít nhiều còn m ang nét văn hóa
truyền thống rất thích hợp cho các
chuyến dã ngoại tìm hiểu sinh thái và
văn hóa. Trong buôn có già làng
K'DỢp đã hơn 100 tuổi và đôi tai ông
có xỏ 2 khúc ngà voi với đường kính
8cm. Du khách có thể thuê voi đi vào
buôn với giá 160-180 n g à n /g iờ /2
khách. N ếu đi xe honda ôm từ thị xã
Bảo Lộc vào thì hết 20.000đ/lượt.
Nhà ga Đà Lạt
THAM QUAN NHÀ GA XE LỬA
VÀ DU LỊCH BẰNG ĐƯỜNG SAT
ĐÀ LẠT
T uyến đư ờng sắ t T háp C hàm -
Đà L ạt b ắ t đ ầ u được ng h iên cứu từ
n ăm 1898. N ăm 1908 thi công đo ạn
38 km giữa T háp C hàm và Xóm
Gòn. N ăm 1916, n h ữ ng chuyên xe
lửa đ ầ u tiên b ắ t đ ầ u h o ạ t đ ộ n g m ỗi
tu ầ n 2 chuyến. N ăm 1917, được nối
d à i đ ế n tậ n Sông Pha (Krông pha) -
dưới chân đ èo N goạn M ục. N ăm
1922, công ty T hầu K hoán châu Á
tiế n h à n h xây dự ng m ột con đường
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 43
sắt nối Sông Pha với Trại M át 200m. Ga Đà Lạt đã được bộ VH-TT công
Trạm H ành - Đà Lạt. Để n hận là di tích kiến trúc cấp quốc gia từ cuối năm
qua được đèo, dốc người 2002. N hà ga phục v ụ khách từ 8 giờ sáng đến 5 giờ
ta đã p h ả i th iết k ế chiều với 5 đôi tàu.
những bánh răng cưa ĐT liên hệ nhà ga: 834409.
lắp thêm vào trong đầu Giá đi xe lửa: 15.000đ/khách nội địa và
m áy nên tuyến đường 70.000đ/= (5 U SD )/khách quốc tế/lượt đi và về.
n ày mới có tê n gọi Bao chuyến người.
tuyến xe lửa răng cưa.
ĐI CÁP TREO
Nhà ga Đà Lạt xây Xây dự ng trong n ăm 2002, chính thức đưa
dự ng từ n ăm 1928 - vào h oạt động từ n g à y l/2 /2003. C hiều dài
1932. Kiến trúc cổ kính toàn tuyến đi và về là 2,3 km. Điểm đi là đồi
của nhà ga được giữ Rô Bin (cách chợ Đà Lạt hơn 2 km) và điểm
nguyên cho đ ến ngày đ ế n là T hiền v iệ n T rúc Lâm . Giá vé
nay. Xưa m ỗi ngày có 2 5 0 .0 0 0 đ /2 c h iề u /n g ư ờ i lớn, m ột chiều
đôi tàu chạy tuyến Đà 30.000đ/người. Trẻ em: 25.000đ/2 chiều, m ột
Lạt - Nha Trang, ĐàLạt chiều 15.000đ. Công nghệ cáp treo thuộc loại
- Sài Gòn (với 3 toa hiện đ ại đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn của
khách, m ột toa hàng) và châu Au. Tại ga đi, du khách có thể nhìn toàn
ngược lại. H ành khách cảnh trung tâm Đà Lạt rấ t đẹp.
bao giờ cũng đông,
phần lớn là người Pháp
và quan chức người
Việt. N ếu đi từ Sài Gòn
5 giờ chiều thì 5 giờ
sáng hôm sau sẽ đến Đà
Lạt. Trong chiến tranh
chống Mỹ, tuyến đường
sắt đã bị ngưng từ cuối
thập niên 60. N ăm 1997,
tu y ến đường sắ t đã
được khôi p h ụ c m ột
đoạn dài 7 km từ ga Đà
Lạt đi ga Trại M át phục Đi cáp treo
vụ khách d u lịch. Ga
hiện là nhà ga cổ và đẹp
nhất Đông Dương.

H iện nay, đây là

tuyến tham quan kết
hợp với tham quan chùa
Linh Phước ở cách ga

44 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 DU LICH TÍN NGƯỠNG
Đà Lạt là nơi cộng cư của n h iều
nhóm cư d ân , n h iều m iền quê và
cũng là nơi g ặp gỡ của n h iều nền
văn hóa khác n hau n ê n sô' lượng các
chùa chiền, nhà thờ khá nhiều.
CHÙA LINH SƠN
■■— ~ C hùa Linh
Sơn là
1 — -.........f, tro n g nhứng
m r r >5? 1 1 n g ò i chua
^W !ÊẵĩlÊÊỂÊl!ặỊỆệĩ§ỊÊ Ễ k in h và
củ a
Chùa Linh S m chùa đưỢc xây
dựng từ n ă m 1936 - 1940 theo lối
kiến trúc Á Đông. Phía trước có 4
trụ lớn, dưới d iềm m ái là m ảng
trang trí hoa v ă n hình chữ "v ạn "
cách điệu. Trong chính đ iệ n có
tượng P h ật Thích Ca n g ồ i trê n toà
sen được đ ú c b ằn g đ ồ n g từ năm
1952, cao 1.70m, n ặn g 1.250kg; b ên
ph ải nội đ iệ n có Đ ại H ồng C hung
nặng 450kg được treo trê n giá gỗ.
Phía sau là Tổ đường, nơi thờ Đ ạt
Ma và các vị tă n g sĩ v iên tịch. C hùa
Linh Sơn có m ộ t giảng đư ờng lớn,
xây dự ng n ă m 1972, nay là Trường
cơ b ả n P h ật học của tỉn h Lâm Đồng.
CHÙA LINH PHONG (Chùa Sư Nữ):
C ách Đà Lạt khoảng 6km, tọa
lạc trê n m ộ t n g ọ n đ ồ i cao cuối
đường H oàng H oa Thám r ấ t yên
tĩnh, được xây d ự n g n ăm 1944, vcín
là N iệm P h ậ t đ ư ờ n g do H ò a
Thượng Thích Bích N gu y ên chủ trì.
N ăm 1948 đ ế n 1962, sư bà Thích N ữ
Từ H ương trù n g tu th à n h Linh
Phong N i Tự h iện nay.
LẢM ĐỔNG
m ột
Chùa Linh Phong
cô
dẹp C hùa có kiến trú c theo kiểu
n h ữ ng đình làng, cổng Tam Q uan 2
tầng, lợp m ái ngói; phía dưới gồm 3
cửa cuốn h ình vòng cung, trê n có
m ộ t cửa hình chữ n h ậ t ucín góc và
bản g h iệ u "Linh Phong Tự". C hính
đ iệ n thờ tư ợng P hật A Di Đà, to àn
th â n sơn son th iếp vàng, cao 1.8m
và được tạc vào n ăm 1949. H ai bên
là tư ợng P h ật Bà Q uan A m và Đại
T hế Chí. Phía sau là nơi thờ Tổ Đ ạt
Ma và H oà Thượng Thích Q uảng
Đức. Phía ngoài là nhà sinh hoạt,
nhà khách và giảng đường.
CHÙA LINH PHƯỚC
Chùa Linh Phước nằm cách Đà
Lạt 8km (khu vực Trại Mát) gần bên
đường quốc lộ 27 cũ (từ Phan Rang -
Đà Lạt) thuộc địa phận phường 11, Đà
Lạt; được xây dựng từ năm 1949 - 1952
và được Đại Đức Thích Tâm Vị trùng
tu lại năm 1990. Kiến trúc chùa mang
đậm m àu sắc Á Đông, c ổ n g Tam Quan
chùa nằm sát đường quốc lộ.
C h án h đ iệ n thờ tư ợng P hật
Thích Ca cao 4.9m (kể cả tòa sen); hai
bên nội đ iện là 2 hàng cột rồng khảm
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 45
 sành với nghệ thuật điêu luyện,
trên là n h ữ n g bức p h ù đ iêu
khảm bằng m iểng chén về lịch
sử cuộc đời Đức Phật. Trước là
bức C ửu Long M ôn uốn mình
chầu Phật.

M ặt trước của chùa là tiền

Chùa Linh Phước đường bảo tháp cao 27m. Từ
n ăm 1998, chùa Linh Phước và
ga Trại M át trở th àn h m ột tour d u lịch và có thể kết hợp với
việc tham quan thác H ang Cọp (cách đó 6 km).

TRÚC LÂM THIỀN VIỆN

Đây là "ngôi chùa" bề th ế nhất ở Đà Lạt hiện nay, tọa lạc
trên núi P hụng Hoàng, cách Đà Lạt 4 km theo đường chim bay
do Hòa thượng Thích Thanh Từ
khởi lập từ đ ầu thập niên 90,
k hánh thành ngày 8/2/1994.
Thiền viện có diện tích 24,5 ha,
được chia thành 3 khu riêng
biệt là: Khu Tăng, khi Ni và khu
vực d ành cho d u khách tham
quan. Bản phác thảo đ ầ u tiên có
sự tham gia của kiến trúc sư nổi
tiếng Ngô Viết Thụ (người đã thiết kế Dinh Độc Lập - nay là
Dinh Thống N hất, TP.HCM). Nơi đây là m ột Viện nghiên cứu
về Thiền tông lớn nhất ở Việt N am hiện nay với ý m uốn khôi
phục thiền tông Việt N am (có từ đời nhà Trần).

N goài ý nghĩa của m ột v iện th iền học; Trúc Lâm còn là

m ộ t điểm tham quan lý tưởng ở cách thức điều hàn h trậ t tự,
giữ gìn vệ sinh. K hách đ ến đ ây được gửi xe m iễn phí, đi vệ
sinh không p h ả i trả tiền.

N goài các chùa lớn trên , Đà Lạt còn có hàn g chục chùa
nhỏ khác m à khi k ết hợp 1 ại có th ể cho du khách m ột tour
du lịch tín ngưỡng - tìm h iểu k iến trú c độc đáo.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

NHÀ THỜ CON GÀ 80.000 viên ngói thẳng, toàn bộ 2 mái
(nhà thờ Chánh tòa): ngói nặng khoảng 100 tấn. Tiền đình
Được d ân địa có 2 con thú: H ổ và Phượng Hoàng

LẢM ĐỔNG
phương gọi là nhà tượng trứng cho sức m ạnh và trí tinh
thờ Con Gà vì trên khôn của con người. Phía trong, có
nóc th á p chuông những khung kính hình tam giác được
có m ộ t Con gà. bao quanh bởi những khung kính hình
Nhà thờ được xây vuông nói lên quan niệm của người
dựng năm 1931, có d ân tộc về cấu trúc của vũ trụ. Đây
th á p chuông cao là m ột di tích lịch sử hiếm hoi của các
47m. d ân tộc b ản địa tại Đà Lạt. N guyên
trước đây, khu vực quanh thác Cam
Nhà thờ Con Gà
Ly là nơi sinh sống của m ột buôn dân
NHÀ THỜ DOMAIN tộc khá trù phú.
Nhà thờ này còn có tên nhà thờ
Mai Anh vì trước đây khu vực này có TU V IỆN DÒNG CHÚA cứu THẾ
rất nhiều hoa Mai Anh Đào. Từ 1 nhà N ằm trên độ cao 1548m về phía
nguyện của n ữ tu dòng Bác ái, năm Bắc thành p h ố Đà Lạt được xây dựng
1943 nhà thờ này được xâydựng lại năm 1948 - 1950. Đây là công trình
theo lối kiến trúc độc đáo hơn bất cứ được thiết kế theo lối kiến trúc mới,
nhà thờ nào khác ở Đà Lạt. nằm trên m ột đồi
thông cao. Đứng
Nhà thờ còn lưu trữ được pho sau Tu Viện có thể
tượng Đức mẹ ban ơn cao 3m, nặng 1 nhìn bao q u át
tấn là quà tặng của phu nhân toàn thành p h ố Đà Lạt.
quyền Đông Dương Decoux. Đây là M ặt ngoài được
nơi yên nghỉ của xây bằng đá chẻ,
phu nhân Toàn phía trong được
quyền Đ ông thiết kế 2 tầng với
Dương - an táng kiểu cách b ố trí
ở hàn h lang ấm cúng và trang
phía sau của nghiêm theo cấu
nhà thờ. Bà là Nhà thờ Domaiti trú c của các tu
người đỡ đ ầu cho nhà thờ và thể theo viện Châu Au. Sau năm 1975 nơi đây
nguyên vọng, sau khi m ất bà được trở thành cơ sở của phân viện Sinh
chôn cất ở đây. học Đà Lạt. Phân viện đã tổ chức
trưng bày m ột bảo tàng động thực vật
NHÀ THỜ CAM LY để phục vụ khách tham quan. Tại đây
Do m ột người Pháp xây dựng có m ộtm ô hình hoạt động - quỹ đạo
năm 1960 và được thiết kế theo lối của các con tàu vũ trụ trong không
nhà rông của đồng bào thiểu số của gian do Liên Xô tặng trước đây cũng
khu vực Bắc Tây Nguyên. Hai m ái được trưng bày để phục vụ khách
ngói, góc đứng khoảng 17m, lợp bằng tham quan.

CẨM NANG DƯ LỊCH TẨY NGUYÊN 47

 GIÁO HOÀNG CHỦNG VIỆN
Đây là m ột trong những cơ sở có I
kiến trúc hiện đại ờ Đà Lạt và là m ột ị
đại chủng viện đào tạo linh m ục cho
các tỉnh phía N am trước đây. Được
xây dựng năm 1957 do kiến trúc sư
Tô Công Văn thiết kế. Theo thông lệ,
cứ mỗi năm , mỗi địa p hận gửi về 2
người xuất sắc
để đào tạo
linh m ục với
thời h ạ n 7
năm . Lúc
đông n h ất,
G iáo h o àn g !
Giáo Hoàng Chủng Viện Học viện chứa
đến hơn 200 tu
sĩ đến học tập.N gày nay, đây là m ột
trong những cơ sở của Viện N ghiên
cứu hạt nhân Đà Lạtvà là cơ sở gảng
dạy ban đ ầu của trường đại học
Yersin.

Công ty cổ
p h ần Thái Sơn
(Dalat Holidays)
- công ty chuyên
phục vụ các tour
du lịch dã ngoại Khu vui chơi giải trí Đà Lạt
cho khách trong
và ngoài nước (73 Trương Công Định,
Đà Lạt, ĐT 829422, 821883. Emaiĩ:
langbian@ hcm.vnn.vn). Công ty có
phục vụ các loại hình chính: c ắ m trại,
leo núi, vượt thác, khóa h uấn luyện
dã ngoại.

48 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 ẨM THỰC

LẢM ĐỒNG
ĐẶC ĐIỂM CHUNG: Ký khác ở dường Bùi
Đà Lạt có sự hội tụ của nhiều m ón ăn khác nhau, Thị Xuân tạm gọi là Tài
nhất là các m ón ăn dân dã. Nhưng rõ nhất là các món Ký Sài Gòn. Giá một
ăn của 2 miền rõ rệt: Miền Bắc và miền Trung. Ngoài tiềm thuốc Bắc: Từ 8.000
ra, lại còn có nhiều m ón ăn của người Hoa. - 12.000đ tùy theo món.

ĂN SÁNG: B ánh canh X uân

N gay tạ i khu H òa Bình có các q u án đã trở An (sô" 15 N hà
nên quen thuộc với người d â n th àn h p h ố hoa như ChungĐT: 827690): M ột
phở Tùng, phở - cơm tấm Bắc H ương (gần k ế cà địa chỉ quen thuộc của
phê Tùng), b ú n b ến xe T ùng N ghĩa (sau lưng Khu người d ân th à n h p h ố
Hòa Bình), phở H iếu (kế b ên khu H òa Bình), phở hoa từ hàng chục năm
Tiến (H oàng V ăn Thụ). Nhưng n ế u ở các đường nay và đã đ ến th ế hệ
phô" khác không gần trung tâm thì người d â n Đà thứ 2. Bánh canh X uân
Lạt thích ăn sáng ở phở H oàng V ăn Thụ, phở An có 2 món: Chả cá và
Quang (Hà H uy Tập), phở Hà N ội trên dốc đường giò heo.
Hải Thượng Lãn Ống. Ở gần ngã tư Phan Chu
Trinh thì n ên đến phở Vi ( góc T rần Q uý C áp với N em n ư ớ n g bà
N guyễn Du). H ùng: M ộ t th ư ơ n g
h iệu nổi tiến g đã có từ
Đối với d u khách ở Sài G òn lên thì nhiều năm hơn 30 n ă m nay ở Đà
nay đã quen với q u án 37 H ùng Vương của bà Lạt. Địa chỉ: 254 Phan
Chung tóc bạc nay đã dời về đường Yersứi cuối hồ Đ ình Phùng, ĐT:
Xuân Hương (phục v ụ các m ón bún, h ủ tiếu, mì 824344. G iá cả b ìn h
quảng) và m ột q uán b ú n H u ế khác là b ú n Công d â n : 8000/p. Phục vụ
(nằm trên đường Phù Đổng Thiên Vương - gần ngã từ 10h-20h tạ o chỗ và
N ăm đại học và trên đường đ ến khu d u lịch Thung tạ i nhà theo y êu cầu.
lũng Tình yêu). Giá 8.000đ/tô.
ĂN TRƯA:
Thích ăn mì Quảng, b ú n bình d ân thì nên đến Đối với các du
đường Nhà Chung - nơi có 6 quán mì Quảng, bún khách đi đoàn lớn, thích
giò và vào buổi sáng rất đắt khách. Giá cả: Từ 3.000đ ăn uống theo kiểu bình
- 5.000đ/tô. N ếu là người thích các m ón ăn Trung dân vừa hợp khẩu vị,
Hoa thì du khách hãy ghé đến quán mì H oành thánh vừa rẻ tiền thì không còn
(217 đường Phan Đình Phùng (gần ngã ba chùa Linh chỗ nào lý tưởng hơn
Sơn) hoặc m ột số quán cuối dốc Duy Tân. Buổi trưa, bằng ở hàng ăn trên chợ
gần quán N hư Ý có quán ăn Tài Ký Đà Lạt với các lầu Đà Lạt. Ớ đây có đầy
m ón cơm xào, vịt tiềm, óc heo tiềm, chân gà tiềm đủ các món ẩm thực bình
hấp dẫn để du khách tăng thêm sinh lực sau những dân từ bún, cháo đến
lúc lên dốc, xuống đồi m ệt nhọc. Có m ột quán Tài cơm phở, bánh cuốn.. .với

CẨM NANG DU LỊCH TẨY NGUYÊN 49

giá rấ t bình d â n 3.000đ - 4.000đ/đĩa
và với 5.000đ đã có thể xong bữa. Ớ
đây cũng có cả các m ón cơm, phở
chay phục v ụ các khách đi h ành • Hải Sơn ( 827252 ) đều ở ngay đường
hương với chất lượng tương đương
đồ m ặn nhưng giá giá cả có rẻ hơn.
Hay quanh chợ Đà Lạt cũng có m ột
vài quán cơm bình d â n p hục vụ cơm
trưa với giá 3.000đ-4.000đ/bữa.
Du khách cũng có th ể d ạo ị ĐT. 826848).
quanh khu vực bến xe T ùng N ghĩa
(nằm góc đường N guyễn V ăn Trỗi
và Phan Bội C hâu đ ể tìm đ ến các
quán ăn "rấ t bình d ân " d àn h cho
người lao động với giá 5.000đ/đĩa
cơm và lO.OOOđ/phần. Khách đoàn
đôngm u ố n có chỗ đ ậ u xe rộng, ăn
ngon thì n ên đ ến nhà hàng Hưng
Phát l(s ố 1 Q uang Trung, gần ga xe
lửa). N ếu đi xe từ 12 chỗ trở xuống
đ ến nhóm 3-4 người m uốn ăn cơm
"công chức" thì chịu khó tạ t xuống
đường H ùng Vương có 2 q uán cơm
luôn đông khách av2o buổi trưa
phục vụ công chức và người lao
động. Đi quá 200m cũng có 3 quán
cơm bình d â n khác mà khá n h ấ t là
qu án Hà. Giá m ột p h ần cơm ở đây
chỉ từ 6000-7000đ vớ 3 m ón h ẳ n hoi
là canh,rau và m ón m ặn. Đ iểm đặc
biệt ở các q uán ăn trên đường H ùng
Vương n ày đ ều có m ón dưa, cà
pháo và m ắm nêm .
Ă n ngon, giá cả p h ải chăng thì
không đ â u bằng trên đường Phan
Đình Phùng với nhiều q uán đã được
tín nhiệm như H oàng Lan, N hư ý,
Đông Á, Tài Ký, Kim Huê Đô. Ở góc
đường N guyễn V ăn Cừ - 3 /2 có
qu án cơm bình d â n d à n h cho người 823808), quán Phú trên đường Hoàng
lao động với giá 4.000đ/đĩa.
50 CẨM NANG DU LỊCH TÀY NGUYÊN
Sang trọng hơn thì đã có các nhà
hàng ở ngay đường vào chợ như Nam
Đô ( 824550 ), N hư Ngọc ( 822651 )
vào chợ Đà Lạt và một số nhà hàng ở
đường Phan Đình Phùng như Phượng
Hoàng (81 Phan Đình Phùng, ĐT.
822773), nhà hàng c ẩ m Đô (81 Phan
Đình Phùng, ĐT. 822732), nhà hàng
Tân Huê Đô (số 27/2 H oàng Diệu,
Quán Tân Huê Đô có m ón dê giả
cầy thuộc loại ngon, dù trong hẻm vẫn
rất đắt khách hàng nhờ giá cả và chất
lượng. M uốn có đội ngũ tiếp viên trẻ
đẹp lịch sự thì ghé nhà hàng Vạn Huê
Lầu số 22/2 Tran Phú (ĐT. 824794).
M uốn ăn cơm niêu cùng các món
ăn Nam bộ thì đến N hư Ngọc 2, số
19/8 Hồ Tùng M ậu (ĐT. 833999, sau
lưng Bưu điện trung tâm Đà Lạt) với
m ột vị trí đẹp. M uốn thưởng thức các
m ón nướng thì hãy đến quán Sapa (05
Hải Thượng, ĐT. 835760), Hoàng Phấn
(85 Hai Ba Trứng, ĐT 835810). Một
điểm ăn trưa, ăn tối được nhiều người
biết đến là quán ăn N hư Ý (cũ) ở ngay
gần rạp Giải Phóng (số 143B đường
Phan Đình Phùng, ĐT: 823770), hoặc
nhà hàng Đông Á; Hoàng Lan. Từ khu
Hòa Bình chỉ cần xuôi dốc Trương
Cồng Định là đến. Các quán ở đây chất
lượng khá, giá cả vừa phải.
Đối với các du khách m uốn "lai
rai" tí chút thì nên chọn m ón lẩu dê để
được thưởng thức các món rau xanh
của Đà Lạt. Chất lượng có quán dê
Ngân (số 32C Hai Bà Trưng, ĐT:
Diệu hay m ột số quán nhậu bình dân ở
đư ờng Lê Q uý Đ ôn
(khu Ba Toa, cách chợ
Đà Lạt 600m). Với 4
người chỉ cần 80.000đ -
100.000/4 m ón (không
kể rượu, bia).
N ếu ở khu vực gần
hồ Than Thở, gần ngã tư
Phan Chu Trinh thì nên
đến quán dê ở số 05 Hồ
Xuân H ương (ĐT:
824197). M ột m ón ăn
đặc sản thứ thiệt của Đà
Lạt không thể quên là
món Atisô hầm giò heo.
Đây là loại thuốc bổ,
loại m ón ăn có tác dụng
như một loại thần dược
sẽ giúp du khách ngủ
ngon, lợi tiểu, m át gan
tăng thêm sức khoẻ khi
nghỉ dưỡng tại Đà Lạt.
Nhưng m ón này chỉ có ở
các nhà hàng và chỉ
ngon khi vào trúng m ùa
Atisô (từ Nô en đến đầu
m ùa hè năm sau).
M uốn d ù n g h ả i
sản tươi sông thì đã có
nhà hấng H oa Lê số 1
N hà C hung (ĐT:
833399), q uán 24 (15B
Hai Bà Trứng).
ĂN CHIỀU
N h iề u rth ât là
đư ờ ng P han Đ ình
Phùng đến đ ầ u đường
3 tháng 2 với đ ủ các
m ón bún, phở hủ tiếu,
cháo vịt; các m ón n h ậu
bình dân. Khu vực đường N hà C hung có phục vụ
b ú n , mì, cháo vịt, b á n h canh. Q uán cóc đường
Tăng Bạt H ổ b án cháo lòng, cháo giò heo, bánh
ướt lòng. Q u án n ày nhỏ, đông khách nên ph ải đi
trước 4 giờ chiều.
Ă N KHUYA:
Sau m ộ t n g à y đi
tham quan dã ngoại và
sau m ột buổi tối đi dạo
b ên bờ hồ X uân Hương,
du khách cần ăn khuya
m ột ch ú t và đã có chợ
Ẩ m Phủ ở ngay cạnh
* k h ách
Nhà hàng Thông Xanh
nhưng nhớ p h ả i h ỏ i giá
cả kỹ càng đ ể trá n h p h iề n phức, nhầ't là vào dịp
cao điểm dễ bị b ó p chẹt. Chợ này ph ụ c vụ khách
g ần như cả đêm và chỉ p h ụ c vụ vào ban tối từ
q uãng 7 giờ tối trở đi. Du khách cũng có th ể ghé
qua h ẻm ấp A nh Sáng ở ngay bờ hồ đ ể tìm m ột
tô b ú n H u ế .th ậ t cay (7.000đ-8000 đ /tô ) vì d â n ở
hẻm n ày đ ại đa sô" là người H uế) và m ột số m ón
khác như cháo vịt, m ì quãng.
N gay cạnh khu H òa Bình (hẻm đường tăng
Bạt Hổ) cũng có các q u án phở ăn được phục vụ
người d â n Đà Lạt và d u khách đ ến 12 giờ đêm . Đa
L ạt là th à n h p h ố vườn đặc th ù nên các qu án ăn
thường đ ó n g cửa sớm hơn các nơi khác, do đó
chắc ăn n h ấ t là n ên đ ế n xung quanh khu H òa
Bình. N ếu ăn phở thì ghé vào đường Tăng Bạt H ể
có 2 tiệm phở lớn mở cửa rấ t khuya; có hôm tới 2
giờ khuya v ẫn còn bán. N ếu thích ăn m iến gà thì
n ên đ ế n q uán ở số 24 đư ờng N guyễn Chí Thanh,
(ĐT: 823578, g ần khách sạn N gọc Lan), m iến gà
N ga (06 N am Kỳ Khởi N ghĩa, ĐT: 823571).
Chợ A m phủ: N ếu k h á c h đã đ ến Đà Lạt nhiều
lầ n thì không th ể không b iết đ ế n chợ âm phủ. Sở
dĩ có tên gọi chợ A m Phủ vì trước đây, chợ họp ở
cầu thang lên xuống khu H òa Bình (lốì xuống chợ)
v àv ào ban đêm trô n g giông như ở cõi âm. Càng
CẨM NANG DU LỊCH TÂY N GUYÊN 51
ngày số người bán càng
động, chật chội, nên
chính quyền thành phố
Đà Lạt quyết định dời về
bến xe vãng lai, cách đó
200m (như hiện nay). Có
3 món có thể ăn được là
bún giò, cháo và hủ tiếu.
Đêm Đà Lạt thường
rất lạnh, đặc biệt là vào
địp đầu và cuối năm nên
rất ít quán mở cửa suốt
đêm, ngoại trừ khu "chợ
ăn". Có lẽ do đặc điểm
này nên người ta đặt cho
nó cái tên Chợ Ẩm Phủ.
UỐNG CÀ PHÊ
"Phố Cà phê": Đối
với người thích có vị trí
đẹp để ngắm trời đ ất Đà
Lạt (có lẽ phù hợp với
phần đông du khách) thì
không đâu lý tưởng bằng
dãy quán cà phê lưng
chừng dốc lên khu Hòa
Bình (một m ặt quay bên
đường N guyễn Chí
Thanh). Giá cả dao động
ở mức 4-5ngàn/m ột ly cà
phê đen và 6.000đ/ly cà
phê sữa.
Trong ký ức của
người yêu Đà Lạt và lên
Đà Lạt nhiều lần có lẽ
không thể quên được
quán cà phê Tùng nằm ở
ngay khu Hòa Bình chỉ
phục vụ với m ột loại
nhạc cổ điển, hòa tấu
dàn h cho người sành
52 CẨM NANG DU LỊCH TÂY N GUYÊN
nhạc lại sành cà phê. Chât lượng cà phê ở đây đã
được khẳng định từ cách đây hàng chục năm.
M ột số quán ấn tượng khác: Q uán 100 m ái (số
57 Phan Bội Châu của kiến trúc sư Lữ Trúc Phương
- đây m ột công trình sáng tạo kiến trúc với những ý
tưởng độc đáo; sau quán có đường dẫn đến một
công trình kiến trúc âm trong long đất với tên gọi
"Đường lên trăng"). Q uán cà phê Valentin đầu
đường Trần Hưng Đạo dành cho các cặp tình nhân.
Q uán thắp nến, ngồi ở đây có thể ngắm toàn cảnh
hồ Xuân Hương và
p h ố xá Đà Lạt về
đêm. Q uán Valentin
bờ hồ Xuân Hương
(trước Trung tâm
Văn hóa tỉnh Lâm
Đồng) có nhạc
tu y ển phù hợp ______ ______ ________
nhiều lứa tuổi, có phục Hiô Vả phê
vụ ăn uống và có vị trí đẹp nhìn ra hồ Xuân Hương
và Đôi Cù.Cà phê Bích Đào (gần dinh Bảo Đại); cà
phê Bốn M ùa ở ngay ngã 3 Trần Hưng Đạo - Hồ
Xuân Hương; cà phê N am Giao ở số 4 Chu Văn An
(gần khách sạn H àng Không).
M uốn cảm giác mạnh, nên vào 2 nhà hàng bên
bờ hồ Xuân Hương là Thủy Tạ và Thanh Thủy, ơ đây
sẽ có m ón "cà phê run" (run vì lạnh). Giá cả ở Thủy
Tạ có cao hơn so với ở ngoài. Vào 2 tối trong tuần
nhà hàng Thủy Tạ có phục vụ m ón "âm nhạc dân
tộc" do các nghệ sĩ Đà Lạt biểu diễn. Du khách có thể
yêu cầu được nghe đàn dương cầm.
Đối với người thích ăn kem thì không cần đi đâu
xa vì kem Việt Hưng ở ngay "phố cà phê" đã kể ở
trên và m ột quán kem Ý với 15 loại như kem dừa,
m ãng cầu, vanila, chanh, nho...ở gần rạp Hòa Bình.
Khi ăn ở ngay trung tâm th àn h p h ố vào m ùa
đông khách nên hỏi giá cả trước đề phòng m ột vài
q uán có thói quen "chặt đẹp" khách.
 MUA SẮM
ĐẶC ĐIẾM CHUNG
Tựu chung lại, có 4 nhóm sản phẩm
khách hay m ua đem về gồm: Rau -
củ, quả tươi; hoa; m ứt; áo len, áo
lạnh. Vài năm gần đây, x uất hiện
thêm m ột n hu cầu đi dạo và m ua
sắm ở chợ "đồ sôn" tức q u ần áo đã
qua sử d ụ n g (second hand hay còn
gọi là đồ si đa). Q uần áo, giày, dép;
đặc biệt là áo gió - áo lạn h phong
phú về kiểu dáng, giá lại rẻ b ấ t ngờ.
Nhưng nhớ p h ải trả giá vì người b á n
hiện nay hay nói thách.
DẠO CHỢ ĐÀ LẠT VÀ MUA SAM
Lúc m ới
đ ầu, chợ Đà Lạt
n ằm ở vị trí rạp
% (rạp H òa Bình)
ở trên dcíc khu
H òa Bình với tên
gọi chợ C ây (vì
làm b ằ n g cây,
lợp tôn) và d â n
số Đà L ạt mới
v ào khoảng 2.000
Tượng đài phụ nữ chợ Đà lạt
người. N ăm 1937,
sau m ột trậ n hỏa h oạn th iêu rụ i các
dãy phô' ván, chợ được làm m ới theo
kiểu nhà lồng, b ốn phía không có
tường, do d â n sô" ít, trời lại rất lạnh
nên chợ họp từ sáng đ ế n 4 giờ
chiều. K hoảng d iện tích trố n g trước
chợ được gọi là Q uảng trường chợ.
Theo sách "Đà Lạt th àn h p h ố
cao nguyên", NXB TP.HCM năm
1993 thì hồi đó: "N gay m ặt tiền ngôi
chợ có g ắn m ột tấm h uy h iệu của
thành p h ố trong đó có chạm hình
LẢM ĐỒNG
m ộ t đôi nam nữ thanh niên d â n tộc
Lạch, m ộ t con cọp và m ột câu châm
n g ô n La tinh như đã nói ở đ ầ u cuốn
sách. P hần lớn các cửa hiệu tạ p hóa
xung quanh chợ đ ề u của người Hoa.
N ăm 1958, do dân số thành p h ố Đà
Lạt tăng nhanh nên người ta đã
quyết định xây dựng m ột ngôi chợ
mới tại vị trí m ột đầm xà lách xoong
(tức vị trí chợ ngày nay). Còn chợ cu
được xây dựng lại thành rạp chiếu
bóng H òa Bình. Giữa dãy nhà chợ cũ
và chợ mới (dãy kios hiện nay) có các
cửa hiệu của người Pháp và Ấ n Độ
(hiện nay đã được cải tạo lại). Sau khi
ở nước ngoài về, kiến trúc sư nổi
tiếng Ngô Viết Thụ (người đã đạt giải
thưởng Khôi nguyên La Mã về kiến
trúc) có tham gia ý kiến thêm về việc
xây dựng các cầu thang dẫn vào chợ
lầu làm cho chợ có m ột vẻ rấ t riêng.
N ăm 1993, n hân dịp kỷ niệm 100 năm
tìm ra Đà Lạt, chợ đã được khởi công
cải tạo nâng cấp. Tổng diện tích sử
dụng của chợ (khi hoàn chỉnh) là
22.000m2 với' 1469 hộ kinh doanh.
Trong đó, p hần khách sạn (chưa xây
dựng) là 8.556m
2. Có rất nhiều
m ặt hàng phục
v ụ d u khách,
chiếm diện tích
đáng kể ở tầng Khoai tây Đà lạt
trệt và tầng lầu.
Chỉ riêng tầng trệt không thôi đã có
93 quầy hàng đặc sản.
N ổi bật n hất ở chợ Đà Lạt là m ặt
hàng hoa với 28 hộ bán bày bán cả
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 53
 phía trước lẫn cả phía sau chợ, trong đó m ột số hộ đã có
thâm niên gần 40 năm . Vào trước Tết N guyên đ án hoa được bày
bán m ột cách rực rỡ cả m ột góc chợ Đà Lạt.

Ị N goài h à n g đặc sả n là hoa, các loại m ứ t trá i cây ở tần g trệt;

tần g lầ u khu A của chợ là nơi b ày b á n
hàn g len và h à n g th ủ công m ỹ nghệ. N ghề len ở Đà Lạt được
coi là m ộ t nghề tru y ề n thô n g th u h ú t râ't n h iều lao động nữ,
sản p h ẩ m đa d ạ n g về m ẫ u m ã, giá cả cũng rấ t khác nhau
i đ á p ứ ng n hu cầu của m ọi đối tượng.

Chợ Đà Lạt còn khá đặc b iệt là ở việc b án hàn g lagim

(rau, củ, quả) nghĩa là vào lúc nử a đ êm đ ế n mờ sáng trên
đư ờng v ào chợ Đà Lạt la i hình th à n h n ê n m ột "phô' chợ rau"
sầm u ất. Buổi sáng, khi k h ách d u lịch đi dạo , đi ă n sáng qua
thì cảnh v ậ t đã được trả lại n h ư lúc chiều hôm trước nhờ
công n h â n vệ sinh đã d ọ n sạch sẽ.

MUA HOA TUƠI:

Từ lâu, Đà Lạt đã được d u khách thừ a n h ậ n là "th àn h
phô” hoa". Theo ước tính của n g à n h chức n ăn g, đ ế n cuối n ăm
2000 đã có 60 giông cúc, 20 giống đ ồ n g tiền, 15 giông cẩm
chướng, 10 giông h ồ n g được d u n h ậ p vào Đà Lạt. H oa đem
từ Đà Lạt về nhớ n g âm nước (nh ú n g m ộ t p h ầ n cành hoa
trong nước lạnh) ít nhâ't là 1 giờ đ ồ n g hồ - 2 giờ đ ể hoa được
tươi lâu , khi cắm p h ả i v ặ t b ớ t lá đ ể châ't dinh dư ỡng tậ p
tru n g cho hoa g iú p hoa nở n h iều và tươi lâu.

N goài hoa cắt cành giô n g n h ậ p n ộ i, Đà L ạt còn có n h iều loài

hoa d ạ i r ấ t dễ b ắ t g ặp n h ư tư ờng vi, cúc q u ỳ ...c ác loại địa

Thu hoạch hoa của công ty Hasỷram

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 lan tự n h iê n . Đó là chư a kê đ ế n
sự d u n h ậ p c ủ a đ ịa la n
(C ym bidium ) vớ i k h o á n g 300
lo à i là m cho th ế g iớ i h o a Đà L ạt
trở n ê n vô c ù n g p h o n g p h ú
th u ộ c lo ạ i b ậc nhâ't ờ n ư ớ c ta.
Đ à L ạ t c ồ n có h o a c h ậ u
H asíarm b án tạ i chợ Đ à Lạt.
T iêu b iể u có m ấ y loại n h ư giã
u y ê n th ả o , đ ồ n g tiề n , th ạ c h
th á o , b ách n iê n th ả o ...G iá m ộ t
c h ậ u từ 20-30 n g à n và có th ê
chư ng đư ợ c lá u từ 3-4 tu ầ n
h o ặc lá u hơn. Sau k h i h ê t hoa
n ê n đ ư a ra n g o à i đ à t trồ n g , câ y
v ẫn số n g và có th è ra b ò n g .
Giá hoa tù y thuộc vào từ n g
thời điếm , nhưng giá chỉ lên cao
vào nhữ ng ngày lồ 20/11, rằm
tháng giêng, rằn g th án g 7, rằn g
tháng 10, ngày Tết Đoan Ngọ 5 /5
(âm lịch), dịp Nỏ En, Tết Dương
lịch. Riêng Tết âm lịch, có năm giá
râ't cao nhưng cũng có năm giá chỉ
nhích hơn bình thư ờng m ột chút.
Tại chợ Dà Lạt có 2 khu vực b án
hoa là m ặt trước và sau (di vào
phía tay trái). K hách h àn g được
người b án đ ó n g gói cân th ậ n đê
mang đi xa. Đại lý hoa D alat has-
farm: Sô 16B đư ờng N guyền Chí
Thanh (ĐT. 8257950)
MUA HOA LAN, CÂY CẢNH
Hoa lan c ắ t c à n h với giá
30.000đ -50.000đ/cành, ngày Tết lẽn
đ ến 60.000(3^80.OOOđ/cành, th ậm chí
150.000đ/cành nhưng cũng tù y loại.
Du khách có thê m ua ngay tại trước
khách sạn H ải Sơn.
MỘT SỐ ĐỊA CHỈ cụ THE
LÂM ĐỒNG
"Lang Biang lan" ở số 42 Xô
Viết N ghệ Tĩnh (cách trung tâm Đà
L ạt 5km) của nghệ n h â n H uy
Dường. Vườn nhà anh Đường đang
có khoảng 100.000 cây địa lan các
loại và trên 20.000 chậu phong lan.
Ngoài hoa chậu, địa lan, phong lan, ;
"Langbiang lan" hiện còn cung câp
cả hoa đồng tiền cắt cành và 1 sô
giông hoa cho khách hàng
K hách h à n g ờ xa có th ể liê n lạc
qua ĐT 063.821234 - 091865021,
091737000. H oặc qua VVebsite:
w n n .v n n .v n / a n tu o n g 2 0 0 0 /la n g -
bian g -o rch iđ . N g h ệ n h â n N gô V ăn
Bính ở ấ p H à Đ ô n g , đ ư ờ n g Xô V iết
N g h ệ Tĩnh. N ăm n ay đã 86 tu ổ i và
là m ột trong số ít những người chơi
b o n sai, trồ n g ho a lâ u n ăm cò n sông.
V ườn cụ có hơn 2.000 ch ậu lan và
b o n sa i. V ư ờn lụ c s in h h ó a: 13
N g u y ễ n Đ ình C h iêu , DT 822755.
C h u y ê n b án hoa lan (địa lan, p h o n g
la n g iô n g m ới) từ b á n g iô n g đ ế n hoa
ch ậu . N ghệ n h â n C ao N g ay (ở 39
đ ư ờ n g Đ ồng T âm , ĐT: 821746). Vườn
nhà ô n g h iệ n có k h o a n g 1.500 ch ậu
địa la n loại A l; tro n g đó s ố ch ậu có
vài bông khoảng 50 chậu, chậu có từ
3 b ô n g trờ lên có 30-40 c h ậ u . V ào
m ùa Tết, gia đinh ông thường xuất
hoa đi Hà Nội và TP.HCM với giá
bình quàn: 145.000đ/cành lan.
Vườn hoa th àn h phô' Đà Lạt.
Tại đ ây có khu vực trưng bày hoa
lan (cả địa lan và phong lan), cây
cảnh ớ phía trong, phục vụ nhu cầu
thư ởng thức, m ua bán trao đổi của
quí khách.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 55
MUA MỨT
Đà Lạt có 3 loại
m ứt cơ bản được coi là
đặc sản truyền thống
gồm m ứ t hồng, m ứt
mận và m ứt đào.
M ứ t hồng:
Theo nhiều tài liệu
thì cây h ồ n g có ng u ồ n
gốc từ các nước Đ ông
Bắc Á n h ư N h ậ t Bán,
H àn Q uốc, T riều Tiên
được d u n h ậ p vào Đà
Lạt d ã hơn 50 năm . Có 3
giống cơ bàn được trồng
là h ồ n g d ò n (ngọt) có
các giông Fuju Banchi,
Sanja M azu, Ama
H y sk u m a, K oshyto và
h ồ n g chát có các giống:
Hachina, H iratanenasi,
Y ocono ...H ồ n g nước thì
ré hơn cả. N goài việc ăn
tươi khi chín, h ồ n g còn
được làm m ứt, cứ 5 kg
tươi dược Ik g khô nên
giá h ồ n g khỏ thư ờ ng
cao hơn nhiều lầ n so với
h ồ n g tươi và dao d ộ n g ờ
m ức 25-40 ngàn
đ ồ n g /k g . Có 3 loại m ứ t
h ồ n g tương ứng với 3
giống h ồng và cao n h ất
là m ứ t h ồ n g trứ n g :
65.000đ/kg, còn lại giá
dao động 35.000đ
45.000đ/kg.
M íã mận:
Cây m ận được du
nhập vào Đà Lạt từ thập
56 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
niên 30 do ông Louis Piere (người Pháp) nhập vào
V iệt N am . Ban đ ầ u được trồ n g ở Trại thực ng h iệm
D ankia sau đưa về trồ n g đ ạ i trà ở tro n g n h à vườn
Đà Lạt. Các khu vực trồng nhiều là Trại Hầm, Trạm
H ành, Trại Mát, Định An. Có 4 giống cơ bản là hồng
Ván Nam xanh, Vân N am đ ỏ, m ậ n T rại H ầm và
m ận Pháp.
Giống như cây hồng, mận được làm mứt; rượu
m ặn rất được du khách ưa chuộng. Giá chuẩn:
20.000đ/kg (giá này không dao động)
Dâu tây:
Nói dến Đà Lạt không thê không nhắc đến một
sàn phàm n ổ i tiếng là d â u tày. N ó gợi cho d u khách
nhớ đến m ột miền đàt xinh xắn trên cao nguyên
n h ư m ột nơi ở biên giới giữa P háp và T hụy Sĩ. Có 2
giống: D âu địa phương (m àu h ồ n g n h ạt) và d â u M ỹ
(m àu đỏ sậm ). N goài sán p h ấ m bán tươi đ ó n g trong
hộp giấy (giá từ 6.000đ - 12.000đ, dao d ộ n g theo
m ù a vụ). D âu được chê b iế n ra khá n h iề u sán ph âm
như mứt, sirô dâu, rượu dâu, kẹo dâu. Giá mứt dâu
binh quân là lO.ŨŨOđ/kg. Nước cốt dâu (mật dâu)
loại I: 30.000đ/lít
Phô lò mứt :
Phù Đổng Thiên Vương: Dầu tièn, Dtì Lạt chỉ
có vài lò m ứ t ờ rá i rác m ỗi nơi m ột cái n h ư lò m ứ t
đ ư ờ n g H ồ T ùng M ậu, lò m ứ t đ ư ờ n g Đ inh Tiên
Hoàng, và lò m ứt khu Đa Thiện. N hưng giờ đây đã
hình thành nên hẳn m ột "phô lò m ứt" trên đường
Phù Đổng Thiên Vương (gần khu du lịch Thung
lũ n g Tình yêu), cách tru n g tâ m Đ à L ạt 3-4 km. Chì
riêng trên đường này đã có đến khoảng 30 lò m ứt
nằm sát bên đường lộ đi vào khu du lịch thung
lũng Tình Yêu.
Đà Lạt có rất nhiều loại m ứt với sô lượng lên
đ ế n g ầ n cả tră m loại n h ư n g n ổi tiến g là các loại
m ứt có liên quan đến trái cây đặc sản như mứt
m ận, m ứt d âu (dâu ta và d âu Tây), m ứt dào, xí
m uội, m ứt hồng (hồng khô), m ứt khoai lang, khoai
lang dẻo, khoai lang sấy gừng...
 Tại m ột số lò m ứ t còn có b á n cả
rượu cần với giá từ 60- 100
n g à n /ch o é .
Địa chỉ một sô'lò mứt: Tám T hanh
(86 N g u y ền V ăn Trỗi, ĐT 827599),
Thanh H ù n g (18A N am Kỳ khới
Nghĩa, DT ĐT 823170), N gọc D uy (6
Tăng Bạt Hổ, ĐT 822293), T hanh N hu
(143bis Phù Đ ống Thiên Vương, ĐT
835747), Kiều T hanh (147 PDTV, ĐT),
Phúc Lộc (53 PĐTV, ĐT 552298),
Phương U vên (ĐT 829452), K iều
Giang (ĐT 826354), Mỹ Q uy ên (ĐT
830454), Phương Lan (t)T 848122),
Anh Đan (ĐT 831787),...
Giá p h ố biên ] số loại m ứ t nhau
sau: M ứt m ận 20.000/kg, hồng khô
(từ 30-70 n g à n /k g tùy theo loại, m ắc
n h ât là hồniỊ trứ n g 70.000đ/kg), đ-ti-
sô loại hộp nhó 24.000d, bịch lớn
48.000đ, a-ti-sô gói hịch 20.000d (80
gói), khoai sẩy gừng 16.00()đ/kg.
MUA TRÀ VÀ CÀ PHÊ.
Lẽn Đà Lạt - Lâm Đ ồng là lén
với xứ trà, cà phê m à n h iề u thương
hiệu đà nối tiếng từ h àn g chục năm
trước n h ư trà, cà p h ê Lễ Ký, cà phê
Vĩnh ích (Đà Lạt), trà Q uốc Thái, Dỗ
H ữu (Bảo Lộc)...
Trà - cà p h ê Lễ Ký n h ãn hiệu
b ạc h tư ợ n g (con voi trắ n g ) m ộ t
thương h iệu đã ra đời từ n ăm 1954 đã
được C ục Sờ h ữ u công n g h iệp bảo hộ
độc q u y ền quốc gia (cơ sớ chính tại
249 Phan Đ ình P hùng, ĐT: 822195 và
các q u ầy giới thiệu sả n p h ẩm tại: 21
khu H òa Bình, khu A, tầ n g trệ t chợ
Đà Lạt. Tại TP.HCM tại CO .OP M art
189 c 'cống Quỳnh, Q1).
Từ n h ữ n g n ăm 1970, sản p h ẩm
trà - cà p h ê Lễ Ký đã có m ặt ờ n h iều
thành phố, thị xã của miền Nam. Sản
phẩm trà - cà phê được chế biến bằng
phư ơ ng p h á p th ủ công (không d ù n g
hương liệu hóa học) theo n g u y ên tắc
bào d âm vệ sinh thực p h ẩm cho
người tiêu dùng và giữ được chất
lượng tinh khiết của sán phấm .
C hù n h àn củ a các sán p h ẩ m đó
là ông Trần Văn Kiến (80 tuổi) hiện ờ
Đà Lạt. N gay cả m ộ t thương n h ân khá
th à n h công của linh vực cà p h ê iả
chú h ã n g T rung N g u y ên cũ n g p h ải
đèn học hòi thêm về kỹ th u ật.
Chí riêng trà không thôi đã có tới 10
loại (vừa có loại trà xanh n guyên
chất, vừa có trà ướp hương), trong đó
có nhữ ng loại được khách h àng ngoại
quốc tín nhiệm . Lề KÝ có m ột loại độc
d áo là cà p h ê "ran g ch u a" n guyên
chất không trộ n bơ rất được khách
hàng, n h át lả ớ n g o ại quốc tín nhiệm .
Cà phê Mô ca chính hiệu Đà Lạt khi
chê, nước kh ô n g có m àu đ ậ m đ en n h ư
cà phê robuta Buôn Ma T h u ậ t m à hơi
có m àu vàn g đ ó, nước tro n g hơn.
N g o ài trà , cà p h ê h iệ u Lề Ký;
du k h ác h có th ê m u a sá n p h â m cà
p h ê n g u y ê n c h ấ t h iệ u V inh ích -
m ộ t cơ sờ ra n g ray cà p he đ ã có
th â m n iê n h à n g ch ụ c n ăm ờ Đà L ạt
vớ i s ả n p h â m cà p h ê b ộ t n g u y ê n
c h ấ t u y tín lâ u n ăm ở s ố 40 k h u H òa
Bình, sô 4 N g u y ễ n C hí T h an h (ĐT
822955), K iosq u ẽ 10-11-12 k h u B chợ
Đà Lạt. G iá m ộ t sô loại n h ư sau: cà
p h ê M oka (5 0 .0 0 0 đ /k g ), cà p h ê
A rabiac (6 5 .0 0 0 d /k g ), cà p h ê Ban
Mê T h u ộ t (4 0 .0 0 0 đ /k g ), cà p h ê
R obuta (35.0 0 0 đ /k g ).
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 57
 Tại thị xã Bảo Lộc, danh ữ à nổi tiếng nhất là Nam Kỳ Khởi Nghĩa, ĐT
Quốc Thái với nhãn hiệu con voi vàng. Cũng như Lễ 823170).
Ký, sản phầm trà Quốc Thái thiên về bảo đảm nguyên
chất sản phẩm nên giá cũng tương đương với trà Lễ Đối với người có
Ký. Trà ngon ở giá 80.000/kg. bệnh về gan, mật, mất
ngủ nên mua lá a-ti-sô
Một danh trà nữa đã khá quen với dân miền khô vừa rẻ vừa có hàm
Nam là trà Đỗ Hữu, tại đây vừa bán trà, cà phê vừa lượng a-ti-sô nhiều nhất.
phục vụ cơm cho các đoàn khách du lịch. Gần đây, có Nhưng có nhược điểm là
thêm cơ sở trà, cà phê Tâm Châu do m ột Việt Kiều khá đắng, khó uống nên
người Bảo Lộc đầu tư. Ngoài ra, có thể kể đến 1 số có thể bỏ thêm đường,
thương hiệu trà ướp hương như Trâm Anh, Thiên sữa cho dễ uống (giá chỉ
Hương, Thiên Thành, Bảo Tín... 5.000-6.000đ/kg ngay tại
chợ Đà Lạt). Đối với du
Trà Rồng Vàng của công ty chè Lâm Đồng - một khách có tiền thì hay mua
sản phẩm đã giành nhiều huy chương vàng tại các hội rễ, bông, phấn hoa a-ti-sô,
chợ - triển lãm toàn quốc trong đó có giải thưởng vì rất mắc nên cũng có
"bông lúa vàng" tại Hội chợ Nông nghiệp quốc tế thể gọi là món quà quý
Cần Thơ cho sản phẩm trà ướp hương hoa lài tự sau một chuyến du lịch.
nhiên. Đ / c giao dịch: 280A Trần Phú, thị xã Bảo Lộc, Còn đối với người bình
ĐT: 862237 (063). thường, nhất là ở xứ nóng
thì nên dùng loại trà túi
MUA A - TI - SÔ lọc giá một hộp nhỏ từ 5-
A-ti-sô được 6 ngàn đồng. Hoặc có thể
trồng nhiều nhất ở m ua loại a-ti-sô đã xay
vùng Thái Phiên, Trại thành bột để pha thay trà
Mát, Xuân Thọ (vùng uống cho mát, lợi tiểu
ngoại ô Đà Lạt). Đặc (giá trà a-ti-sô bột có 2
điểm của loại cây này loại 50.000đ và
là từ thân, rễ, lá bông 8(X000đ/kg).
đều hữu dụng có tác
Dăy chuyền dóng gói A-H-SÔ ở
cơsi Vĩnh Tiến
dụne chữa các bệnh về
■ °
gan m ật. Các sản
• , MUA HÀNG THỔ CAM
Khoảng 5 năm trở
phẩm từ a-ti-sô rất đa dạng như có thêm trà túi lọc, lại đây, khi các m ẫu quần
trà dạng bột (a-ti-sô xay), cao, hoàn a-ti-sô... áo thời trang của nhà tạo
m ốt Minh H ạnh được ra
Tốt nhất, nên m ua các sản phẩm từ a-ti-sô của m ắt công chúng thì người
công ty cổ phần Dược - vật tư y tế Lâm Đồng và của ta mới biết nhiều đến
các cơ sở sản xuất có đăng ký nhãn mác như Vĩnh hàng thổ cẩm và quả
Tiến (41 Phạm Ngọc Thạch, ĐT: 821844), Ngọc Duy thật, thổ cẩm có sức
(số 6 đường Tăng Bạt Hổ, ĐT 822293 - gần bên khu quyến rũ riêng. Không
Hòa Bình), cơ sở m ứt trái cây Tám Thanh (86 Nguyễn phải ngẫu nhiên mà du
Văn Trỗi, ĐT 827599), cơ sở m ứt Thanh Hùng (18A khách nước ngoài rất mê

58 CẨM NANG DU LỊCH TÀY NGUYÊN

hàng thổ cẩm bới tính
độc đáo về m àu sắc,
đường n ét và cả độ bền.
Vào buổi chiều tối,
n hững người d â n tộc
thường ngồi bày b án các
sản p h ấm thô cẩm ờ
trước rạp 3 tháng 4 (đoạn
cầu thang chợ đi lèn Hòa
Bình,). Các sản p h ẩ m
ngày càng được da dạng
hóa cho p h ù hợp với nhu
cầu của khách như các
loại túi xách, ví đựng tiền
phụ nữ, áo khoác...
Có thể đến tìm hiếu,
m ua hàng tận các làng có
truyền thống về dệt như
thôn B'nésê (dưới chân
núi Lang Biang) hay làng
Gà (cạnh quốc lộ 20, cách
Đà Lạt khoảng 18km).
MUA TRANH THÊU
Đà Lạt có 2 cơ sớ
sản xuất tranh thêu khá
nôi tiếng là: XQ và H ữu
H ạnh. Giá cả có sự dao
động rất lớn tuỳ theo khô
tranh, chất liệu khung và
sự tỉ mỉ của đường nét,
họa tiết. Loại rè nhất
k h o ản g 160-200 ngàn
nhưng phô biến n h ất là
k h o ản g từ 1-2 triệ u
d ồ n g \b ứ c. Có bức đến
13, 15 triệu đồng do kích
cỡ lớn, m àu sắc đê trang
trí ở phò ng khách công
sở, khách sạn lớn. Tranh
thêu Đà Lạt rất đa dạng
về đề tài nhưng chú yếu
vẫn tập trung vào các đề tài tru y ền thống như phong
cảnh, thiếu n ữ và hoa. T ranh được đóng gói cẩn thận
đê tiện cho việc vận chuyền đi xa. T ranh th êu lụa Đà
LÂM ĐỒNG
Lạt đã từng đ oạt nhiều huy chương vàng tại các hội
chợ, triển lãm quốc gia. N ăm 2003, tran h th êu H ữu
H ạnh đã được bình chọn là sản p h ẩm "sao v àng đ ất
Việt" (cùng với rượu vang)
Phòng trưng bày tranh H ữu H ạn h ờ số 01 N guyễn Thị
Minh Khai (ĐT 827992),
Sô 15 Trương C ông Đ ịnh (DT 824755).
Tại TP.HCM, 43 Trần Phú, quận 5 (ĐT 8356664).
TRANH THÊU XQ
Đa dạng về chúng loại, ph o n g p h ú vè đề tài và
phối m àu hiện đại bời chính n hững họa sĩ, nghệ sì
dược đào tạo cơ bản. Du khách có thê tìm h iểu về
nghệ tranh thêu ờ cơ sở Đà Lạt Sứ q u án (gần T hung
lũng Tinh yèu), tầng thượng chợ lầu Đà Lạt, tru n g tâm
giao dịch ở 17 khu H òa Bình (ĐT: 831343).
RƯỢU CHÁT VÀ RƯỢU VANG ĐÀ LẠT
Rượu chát Đà Lạt được tung ra thị trường từ năm
1994-1995 và n hanh chóng được thị trường chấp nhận,
n hất là ở các tinh m iền Trung. Giá b án sì: 6.700đ/chai,
giá bán lẻ tại các đại lý: 8.000đ/chai.
Rượu vang Dà Lạt có m ặt trên thị trường từ năm
1999 và nhanh chóng trờ thàn h m ộ t m ặt h àng đặc sán
không thê thiốu của d u khách. Rượu được làm từ 2
nguyên liệu chính là nho và dâu, được sản xuất -
d óng chai theo công nghệ lên m en tru y ền thống của
châu Au. Rượu vang Đà Lạt đã đ ạt "cup v àng chất
lượng" tại hội chợ " chât lượng và hội n h ập " TP.HCM
n ăm 2000. D ầu năm 2001, sản p h ẩm rượu vang Đà Lạt
đã được công nhận là hàng Việt N am chât lượng cao
và năm 2003,dã được bình chọn là m ột trong số 147
sản ph ẩm đ ạt danh hiệu Sao Vàng Đ ất Việt..
Sản ph ẩm hiện có b án tại các siêu thị lớn ở
TP.HCM và các th à n h p h ố lơn trên to àn quốc như
H à N ội, H ải Phòng, N ha Trang, Đà N ang. Giá bán sì:
2 5.000đ/chai/ b án lẻ: 28.000đ/chai.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 59
 CÁC DỊCH VỤ HỔ TRỢ
MASSAGE:
Lâm Dồng hiện có 9 điểm massage, tront; dó Bào Lộc có 2
diêm, huyện Dức Trọng I điểm và Dà Lạt có 6 điếm massage ớ
6 khách sạn là Duy Tàn , Ngọc Lan, A Dông, Mimosa, Gofl 3 và
Gofl I. Giá vé 50.000đ/45 phút. Chi có khách sạn Ciotl 3 là có
bé tắm niíớc nong sui bọt nằm trên tán g 6 cùa khách sạn.

DANCING:
Mớ cửa thường xuyên chi có khách SịIH Hiii Sơn, càphô Ba/
(3 Bis Bùi Thị Xuân, L)T: (S23133), Gofl 3 (thường vào tối thứ báy
và chù nhật).

TRÁNG RỌI ÁNH:

Dà Lcit hiện có gân 20 m inilab hoạt đ ộ n g sắn sang p h ụ c vụ
du khách tập truni; quanh khu Hòa Bình, dư ờ ng 3 / 2 (dóc Duy
rân), d ầu N guyền v,in ĩró i, d ằ u dườ ng Phan Bội C hâu (giáp
Khu Hòa Bình), đ ẩu đườni; N guvễn Chi Thanh. N gay trong mùn
cao điếm , chỉ cần bo phim sau m ột tiêng quay liỊÍ ltì dã có hình.
Các Minikih ó' I M Lạt co dặc diêm là d ó n g cứa sớm hơn va mớ
cứcì thi m uộn hơn M> vơi ớ TP.1ICM. Thóne, thưở ng, 8 giờ tôi là
đ ã d ó n g c ứ a ( t r ừ v à i Lti b ờ d ầ u bò' h ồ - đ ư ờ n g v à o c h ợ v à t r ừ
10 ngày cao d iêm trong năm như 4-? n iự v Tót, 3 0 /4 , Nó En,
2/ 9) .

Kinh nghiệm cho thày, th ướng là phái sứ d ụ n g 2 viên pin

tiếu loại tốt vì trên thị trơờnt; hiện có bcín khá nhiều loại pin
nhưng chât lượng khỏng đ ề u nhau và không nèn lạm d ụ n g máy
quá nhiều vào ban đ êm do đèn trong m áy ánh diện tứ yếu. Giá
tráng rọi hiện nay là ỏ .o o o d /cu ộ n fiml và rọi thì l.2 0 0 đ /tấ m cỡ
(l)xl2)cm \ ã 1.500d/tàm cỏ' (10x15)cm.

SỨA, LAU CHÙI MÁY ÁNH, MÁY QUAY PHIM.

Sô 4 Bùi Thị Xuân, chuyên sứa máy Cíi máy cơ lẫn diện tử.
Hẻm 33 Phnn Dinh Phùn g hỏi anh Phi Hùng. Điếm thứ 3 là thọ'
Hà ừ hẻm bén hông trường Kỹ thuật Làm Dồni;.

BÃI DẬU XE:

Ngay thường, tìm m ột chồ dỗ xe ô tô 4 chồ ngồi, 50 chỗ
ngồi ờ Đà Lạt th ậ t dề dcìng như ng vào m ùa d u lịch, n h ấ t là
nhữni; ngàv cao d iêm thật không dễ dàng. Do các loại xe
thường dồn về trung tâm chợ, trung tâm khu Hòa Bình vào buổi

60 C Ả M N'\Nc; I>| I IC II r u N t iH Y Ì N
trưa.hoặc chiều tối n ên cũ n g đã có lúc
gây n ên cánh kẹt xe d ộ t x u ất trong
chốc lát.
Nếu khách m uốn vào chợ thì
không đâu tiện bằng đậu xe ở bãi xe
vãng lai (từ ngoài bờ hồ vào, bãi xe
nằm bên tay trái - ban đêm trờ thành
chợ Am phủ). Kế đó là bãi xe khách
sạn Hải Sơn, ngoài việc giữ xe cho
khách đ ến ờ trong khách sạn, ớ đ â y có
dịch vụ giữ xe cho khách vãng lai cả
ban ngày lẫn ban tối. Nếu trên khu
Hòa Bình thì có 2 bãi đậu: Bãi đậu xe
du lịch 4-12 chỗ ngồi ờ bên tay phải
đường vòng (giữa rạp 3Á và dãy kios)
và bãi đậu xe 24-50 chỗ ở bến xe Tùng
Nghĩa, kê bên khu Hòa Bình (góc
đường Phan Bội Châu với N guyễn
Văn Trỗi).
N ếu xe 50 chỗ thì n ên đ ến N hà
khách số 3 P han Bội C h â u với m ộ t bãi
xe rộng m ênh m ông có th ể chứa được
hơn 100 xe 50 chỗ.
Các khách sạn, nhà khách có bãi
đậu xe rộng ở Đà Lạt gồm có khách
sạn Palace, khách sạn Đà Lạt, Nhà
khách số 3 Phan Bội Châu, Nhà nghỉ
Công đoàn (số 1 đường Yensin),
khách sạn 198 (đường Lữ Gia), khách
sạn La Vy (2B Lữ Gia), khách sạn
Bông Hồng (73 đường 3 tháng 2),
khách sạn Duy Tân ( 83 đường 3 tháng
2), khách sạn Gofl3 (đường N guyễn
Thị Minh Khai), Gofll (11 Đinh Tiên
Hoàng), nhà khách UBND tỉnh Lâm
Đồng (sốlO-12 Trần Hưng Đạo), khách
sạn Hương Trà (Nguyễn Thái Học),
khách sạn Đường sắ t Sài Gòn (01
Quang Trung)...Vào những ngày cao
điểm các trường học ở gần các khách
sạ n m ini, tư n h â n cũ n g dược tậ n d ụ n g
làm b ãi đ ậ u xe vào b an đêm .
LẢM ĐỒNG
TAXI, TAXI! Dà L ạt h iện có 3
h ã n g taxi, đó là taxi cùa công ty dịch
vụ du lịch Đà Lạt (DT 830830) và taxi
Thắng Lợi - ĐT 835583 (tư nhân) với 2
loại 4 chỗ và 7 chỗ. Giá 2 km đ ầ u tiên:
6.000đ/km . N ếu đi th am q u an cả ngày
khách có th ể liên hệ thóa th u ậ n giá cả.
N ăm 2003 có th êm chi n h á n h Taxi Mai
Linh (Tp.HCM)-ĐT: 511111
N goài taxi đờ i m ới tín h km , Đà
Lạt còn có kho án g 30 xe taxi đời cũ 4
chỗ ngồi sẵn sàn g đưa khách d ạo
q u an h th à n h p h ố Đà Lạt theo giá thỏa
thuận tùy theo chất lượng xe. Vào
m ù a ế khách từ sau lễ 2 /9 trở đi thi
giá khá bèo, chỉ khoảng 120.000 -
150.000đ/m ột n g ày với các đ iểm th am
q u an trong th à n h ph ố . N ếu đ i ra các
đ iểm ở xa tru n g tâ m th àn h p h ố Đà Lạt
thì giá có nhích lên. M uốn đi taxi cũ
thì đ ế n b ãi xe d u lịch ờ tru n g tâm khu
H òa Bình, Bãi xe taxi ở trước khách
sạn N gọc Lan (N guyễn C hí Thanh)
hoặc ờ đ ầ u đư ờ n g vào ấp A nh Sáng
(gần ngay bờ hồ). H oặc ở chân cầu
thang p hía KS A nh Đ ào đi xuống.
Thuê xe honda: Trên đường vào
chợ Đà L ạt (đường N g u y ễn Thị M inh
Khai). Giá thuê xe phổ biến từ 80 ngàn
đến 100 ngàn tùy theo chất lượng xe.
Xe H on d a dream m ắc n h ất với giá
1 2 0 .0 0 0 /n g ày (m ù a cao đ iểm ) và
80.0 0 0 đ /n g ày m ù a th ấ p điểm . Giá có
thê lên chút ít nếu khách là người
nước ngoài. C hỉ cần đ ư a chứ ng m inh
n h â n d â n và m ộ t ít tiền cọc là khách
có thể nhận xe.
CẨM NANG DU LỊCH 7ÂY NGUYÊN 61
ĐI XE NGựA. (242C PĐP, ĐT 827903), N hật Quang (33/19 Phan
H iện Đà Lạt có Đình Phùng, ĐT 831391), Giáng Ngọc (2 Chợ Chi
khoáng 30 xe ngựa phục Lăng, ĐT 828554).
vụ chở khách tham quan
trong đó có m ột số xe đã Trong sô các quán trên, quán karaoke Q uỳnh
được dóng mới rất đẹp Hương (ĐT 825522) trên đường Quang Trung là khá
(loại 2 b án h thông hơn câ. H àng tuần đều có phục vụ hát sân khấu với
thường và 4 bánh). Xe nhạc sòng tại chỗ. Giá thuê phòng riêng ban ngày
ngựa sẵn lòng phục vụ 40.000d/giờ, ban đêm 50.000đ/giờ.
khách tới tát cả các điểm
du lịch trong thành phố; CHƠI TEN N IS
giá ca thì cùng không Hiện nay, trên địa bàn Đà Lạt có hơn 20 sân
quá dắt, một chuyến xe tennis, trong đó có 3 khách sạn: KS Cảng Sài Gòn -
ngựa vòng quanh bờ hồ đường H uỳnh Thúc Khcíng, khách sạn Palace -
(chở h người) giá 80 - đường Trần Phú, khách sạn Dầu khí (đường H ùng
100 ngàn đồng. Nêu đi Vương). Giá thuê phô hiến 30.000đ/giờ.
đòn các điếm du lịch
khác thì tuỳ vào nơi đến, DỊCH VỤ BƯU Đ IỆN
lượng khách mà giá cả Bưu diện trung tâm: số 14 Trần Phú, gần nha
khác nhau. Điểm tập t h ờ C o n Cui.
trung xo ngựa là ở ngã
ba Máy nước gần nhà Ngay chợ Đà Lạt có Bưu cục ngay trong chợ
hàng Thanh Thúy. (DT 825535)

Di xe ngựa giá có Trên dường di đốn hồ Than Thờ có Bưu cục

mắc hơn đi ôm hondci Phan Chu Trinh (ITT 82W86).
nhưng nó là cái thú rất
riêng không thê thiếu Trèn dường di thung lũng Tình Yêu có Bưu
cùa nhiều du khách. cục Bùi Thị Xuan (14B BTX, ĐT 830409), Bưu cục
N guyễn Văn Trỗi (126 NVT, ĐT 835084) và Bưu cục
HÁT KARAOKE Đa Thiện (36 Phù Đổng Thiên Vương,552058).
Đường Nguyễn Văn
Trồi có quán Minh (94 Tại Trại Mát, gần chùa Linh Phước có Bưu cục
N guyễn Văn Trỗi, ĐT Trại Mát. Gần Thác Voi (Lâm Hà) có Bưu cục thị
824815). Đường Bùi Thị trấn Nam Ban. Dưới chân núi Lang Biang có Bưu
Xuân có quán Da Vàng, điện trung tâm huyện Lạc Dưưng.
Đăng Nguyên (4S Bùi
Thị Xuân, ĐT 828702). Trên dường Phan Dinh Phùng - m ột đường
Đường Lê Hồng Phong phô có n h iề u KS n h ất n à ĩ.iỊt) có Bưu cục Phan
có quán Bích Đào (8 b ìn h Phùng (số 178 PDP, ĐT 825535)
Triệu Việt Vương, ĐT
822753). Đường Phan Đ IỆN THOẠI DI ĐỘNG
Đình Phùng có quán 007 Văn phòng công tv Điện báo Đ iệnthoại l.âm

62 C Ấ M N A M i D l' I IC II m \< rl Y IỈN

Đồng (14, đường Trần Phú), Cửa
hàng Dịch vụ của công ty ở khu H òa
Bình (836601)
Công ty M obilphone, 114 lô 5
đường 3 tháng 2 (ĐT 830634). Q uầy
69A đường 3 /2 , ĐT: 831616. s ố 2,
đường N guyễn Chí Thanh, ĐT 836825.
BÁO CHÍ :
Đã có đội quân chuyên b án báo
dạo, chủ yếu là các báo TP.HCM như
Sài G òn Giải Phóng, Thanh Niên,
Tuổi Trẻ, SGGP thể thao, thể thao
TP.HCM...ĐỘÌ q u ân n ày có m ặt
không chỉ ở khu trung tâm mà ở cả
các thắng cảnh lớn gần thành p h ố
như Cam Ly, Thung lũng Tình Yêu,
Dinh Bảo Đại.
Cơ sở p h át hành sách báo Chí
Thành, số 43 đường 3 tháng 2 (ĐT
821244), quầy báo chí Bưu điện trung
tâm (14 Trần Phú) và quầy báo của
công ty Phát hành sách Lâm Đ ồng (18
Khu Hòa Bình).
PHCNG TRANH (GALLERY)
Phòng tranh của họa sĩ Vi Quốc
Hiệp: Số 06 H uyền Trân Công Chúa,
ĐT 836889; gallery H uyền Trân 65
đư ờng 3 /2
(ĐT: 0918198298).
Phòng tranh
của họa sĩ Phạm
Mùi: Số 74 đường
3/2, ĐT 835958.
Phòng ữanh khách
sạn Hoàng Hậu:
Số 8A Ho Tùng
Mậu, ĐT :821431.
Phòng tranh hoạ sĩ Phạm M ù i
MỘT s ố LOÀI HOA TIÊU BIÊU.
Đ ầu tiên p h ả i kể đ ến hoa Mai
LẢM ĐỒNG
A nh đ ào hay A nh đ ào Đà Lạt. Cây
trồng n h iều ở ven bờ hồ Xuân
H ương nở hoa vào dịp giáp Tết.
C ánh hoa nhỏ, m àu hồng gợi cho du
khách nhớ đ ế n m ột không khí xuân
trên đ ấ t Bắc hà.
M i-m ô -s a .
Hoa Mimosa
M ột loài hoa đã đi vào ký ức du
khách qua bài h át M imosa của nhạc
sĩ Từ K iết Tường với câu"M im osa từ
đ â u em đến?" C ây cao từ 3-6m, hoa
m àu v àng tươi, lá vừa xanh vừa thấp
thoáng án h bạc (xanh lam) nở 2-3 lần
trong m ột n ăm nhưng thường nở rộ
vào m ùa nắng. Đà Lạt có 2 giống mi-
m ô-sa lá n gắn và lá dài. Sinh viên
Đà Lạt hay ép hoa vào trong trang
sách gửi cho người yêu đ ể bày tỏ
tình cảm , d ù khô nhưng hoa vẫn
không m ất m ùi thơm.
D ã q u ỳ (C ú c q u ỳ ):
M ột loại hoa dại mọc rất nhiều
b ên đường quốc lộ 20, dọc đèo Bảo
Lộc, dọc đèo Prenn và ở khắp các
thung lũng quanh Đà Lạt. Ớ các tỉnh
b ên Tây N guyên từ Kon Tum đến
Đắc Lắc hoa cúc quỳ mọc nhiều bên
CÁM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 63
đường và là m ột loại hoa dại đặc
trứng cho cả vùng cao nguyên Nam
trung bộ. Hoa nở vào cuối m ùa mưa,
rộ vào đ ầ u m ùa khô. Cây cao l-2m,
hoa cúc quỳ có m àu vàng tươi, đường
kính khoảng lOcm. Khi hoa cúc quỳ
nở rộ là báo hiệu m ùa khô cao
nguyên đã đến.
HOA LAY-ƠN
(hoa thanh kiếm, lưỡi kiếm).
Theo truyền thuyết La Mã cổ đại,
ngày xưa m ột viện tướng La Mã bắt
được 2 tù binh trẻ tuổi đem về làm nô
lệ, phục dịch trong nhà nhưng không
ngờ hai cô còn gái của ông lại yêu hai
chàng trai trẻ. Tức giận, viên tướng ra
lệnh bắt 2 tù binh phải đ ấ u kiếm giết
nhau. Hai chàng trai không tu ân theo
mà cắm kiếm xuống đất. Viên tướng
ra lệnh chặt đ ầu nhưng lạ thay khi
đầu hai chàng trai rơi xuống đất, hai
thanh kiếm kia đã mọc lên thành hoa
và hình dáng hoa trông như những
thanh kiếm. Tiếng Latinh, Gladiolus
là thanh kiếm ngắn.
Lay-Ơn có nhiều m àu khác nhau:
Trắng, vàng, đỏ tím nhưng phổ biến
nhất là m àu đỏ và giá trị nhất là đỏ
boọc-đô. Hoa được trồng nhiều vào
dịp giáp Tết để cung cấp cho các tỉnh.
Lay-Ơn tượng trưng cho sự hò hẹn.
HOA ĐỖ QUYÊN
Đà Lạt có 4 giống đỗ quyên:
m àu trắng, hồng, đỏ và da cam. Phần
lớn đỗ quyên được nhập từ nước
ngoài nhưng giống đỗ quyên đỏ lại
xuất ph át từ vùng núi Lang Biang.
Phổ biến n hất là giống đỗ quyên có
hoa m àu hồng.
64 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN
CẤM TÚ CÂU
(hoa cầu hôn)
Hoa hình cầu,|
có 4 m àu sắc cơ bản.ỉ
Lúc mới ra hoa m àul
trắng, sau đến xanhl
n hạt, sau nữa
chuyển sang m àu Hoa Cẩm Tú(
xanh đậm và cuối cùng là m àu tím.
Kích thước hoa khá lớn gần bằng quả
bóng. Hoa được trồng nhiều ở các
công sở, công viên hoa quanh Đà Lạt.
Theo m ột truyền thuyết xưa, m ột công
chúa La Mã đến tuối lấy chồng, nhà
vua tìm cho nhiều người mà vẫn
không ưng. Trong m ột lần đi kinh lý,
công chúa chợt ưng ý và cầm bông hoa
tú cầu ném trúng người mà mình
chọn. Từ đó, hoa có tên dân gian là
cầu hôn.
HOA PENSE
Cánh hoa mỏng
m àu hồng gần giống
cánh hoa côlicô. Trước
đây được người Pháp
ưa thích và trồng
nhiều ở các biệt thự
tượng trưng cho tư
tưởng, nhất là biệt thự
đường % trên đường vào thành phố.
Đà Lạt có hẳn một loạt biệt thự lấy tên
loài hoa này như pense 6,10,1/2.
PHƯỢNG TÍM
Có nguồn gốc Phi Châu, được kỹ
sư Lương Văn Sáu đem về trồng ở Đà
Lạt. H iện có 2 cây cho hoa rất đẹp: ở
trên đường vào chợ và m ặt sau khách
sạn Palace. Vài năm gần đây, cây được
nhân giống rộng rãi nhờ các tiến bộ
của công nghệ sinh học nên đã được
trồng đại trà.
 CÁCH THIẾT KẾ MỘT CHƯƠNG TRÌNH
THAM QUAN HỢP LÝ.
Đà Lạt có 2 m ùa nắng và mưa
chiều. Vào m ùa mưa trời hay mưa
vào buổi chiều nên đi tham quan dã
ngoại thì phải sắp xếp vào buổi sáng;
buổi chiều có thể thăm các dinh thự
(biệt điện) hoặc chùa chiền, nhà thờ
hay có thể ngủ tại khách sạn.
Trên đường từ TP.HCM lên có
một số điểm tham quan ờ gần hoặc
sát quốc lộ 20, ở Bảo Lộc hoặc Đức
Trọng nên cũng phải được sắp xếp -
có thể ghé lúc lên hay lúc về sao cho
tiện. Gặp vào m ùa mưa, khi đi tham
quan các thác, phụ nữ không nên đi
giày cao gót dễ trợt té mà nên mang
giày thường.
Việc thiết kế m ột chương trình
tham quan còn phụ thuộc vào thời
gian của chương trình du lịch (số
ngày lưu lại ít hay nhiều để p hân bổ
kê hoạch hợp lý).
Các điểm tham quan ở trên
tuyến quốc lộ 20 gồm có:
Thác Bảy tầng, thác Đamri (Bảo
Lộc), thác Gogah, thác Pongour, thác
Liên Khương, làng Gà (Đức Trọng),
thác Prenn, thác Đatanla, hồ Tuyền
Lâm (có rẽ vào l,7km). Tuyến quốc lộ
27 có thác Voi (Lâm Hà) và kết hợp
thác Cổng trời (Tà Nung, Đà Lạt).
Tại TP. Đà Lạt có các tuyến chính
như sau:
Tuyến Prenn - Đatanla - Tuyền Lâm
(đường đèo Prenn vào ra thành phố
và là đường từ Sài Gòn lên). Tùy theo
nhu cầu, có thể ghép 2 điểm Datanla
và Tuyền lâm trong một buổi hoặc
m ột ngày. Tuyền Lâm cũng có thể
chiếm trọn một ngày tham quan nếu
có thời gian.
Tuyến thác Cam Ly - dinh Bảo
Đại - biệt thự Hằng Nga - Nhà thờ
ị Con gà - dinh 2 - vườn hoa Minh Tâm
- chùa Tàu - Bảo tàng Lâm Đồng -
chùa Linh Phong - dinh 1. Trong tuyến
này tùy theo sở thích có thê thiết kế
chương trình tham quan phù hợp sở
thích nhưng tuyến này có đặc điểm là
đều nằm trên một trục đường chính
phía Đông - Tây của Đà Lạt gồm
Hoàng Văn Thụ (quẹo lên Lê Hồng
Phong) - Trần Phú - Trần Hưng Đạo -
H ùng Vương.
Tuyến thác Hang Cọp - chùa
Linh Phước. Theo trục đường Trần
Hưng Đạo -Hùng Vương đi thẳng về
Trại Mát (đường qu ố o lộ 27 cũ đi Đơn
Dương - Phan Rang). Tuyến này có
loại hình tham quan bằng xe lửa, nếu
chỉ tham quan chùa Linh Phước thì nên
đi tàu lửa cả đi và về. Nếu kết hợp
tham quan thác Hang Cọp thì phải kết
hợp cả xe ô tô để đi tiếp từ Trại Mát
I đến thác.
Tuyến Thung lũng Tinh yêu - Đà Lạt
sử quán - vườn hoa thành phố - hồ
Than Thở và vườn rau, hoa sinh thái.
Hoặc phân Viện Sinh học nhiệt đới -
thung lũng Tình Yêu - Đà Lạt sử quán
- vườn hoa thành phố - hồ T han Thở.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 65
C ũng có th ể tách ra cứ
2 điểm m ộ t (Phân viện
Sinh học - Thung lũng
Tình y ê u / vườn hoa
th àn h p h ố - hồ Than
Thở) cho m ộ t b u ổ i
tham quan.
Tuyến nhà thờ Domain -
Phân viện Sinh học -
Lang Biang.
Tuyến vườn hoa thành
ph ố - hồ Xuân Hương -
đồi Cù (sân Golf) nên đi
vào buổi chiều nếu trời
không mưa. Có thể tham
quan Vườn hoa thành
p h ố và đồi Cù (kết hợp
làm quen với m ôn dánh
golf) trong m ột buổi.
Vào ngày trời mưa, có
thể thiết kế m ột chương
trình tham quan như
sau: Dinh 3 (dinh Bảo
Đại) - biệt thự H ằng
Nga - dinh 2 và dinh 1.
Hoặc Dinh 3 - dinh 2 -
Bảo tàng Lâm Đồng.
66 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN
CÁC CÔNG TRÌNH TRỌNG ĐIEM
CHÀO MỪNG 110 NĂM THÀNH PHỐ
ĐÀ LẠT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT
TRIỂN
-Xây dựng công viên
Yesin và tượng đài
Yersin trong công viên.
-Xây dựng bia tưởng
niệm các liệt sĩ ở Cam
Ly - Trại Mát
-Khởi công các công
ữình Khu Liên hợp thể
thao và công viên văn
hóa tại phường 7; trung
tâm Lễ hội tại KDL
Lang Biang
-Tôn tạo hồ Xuân Hương
-Xây dưng, nâng cấp một số tuyến đường trong nội ô
Đà Lạt
-Chỉnh toang suối Phan Đình Phùng, suối Cam Ly
-Các chương trình lễ hội:
-Hội chợ du lịch có các gian hàng để các doanh nghiệp
du lịch tham gia.
-Tổ chức hội chợ hoa - cây cảnh; thi cây cảnh toàn
quốc.
-Liên hoan và lễ hội văn hóa các dân tộc thuộc 11 tình
Trường Sơn - Tây Nguyên
-Liên hoan văn hóa nghệ thuật quần chúng (tiếng hát
Hoa phượng tím, các ban nhạc trồ, Đêm dân ca nhạc
cổ "Mùa Xuân Tây Nguyên"
-Liên hoan ẩm thực Đà Lạt với các món ăn từ nông
phẩm, pha chế từ chính Gầy thực phẩm Đà Lạt; các
món ăn truyền thống 3 miền.
-Triển lãm về quy hoạch đầu tư & phát triển Đà Lạt;
các đề án quy hoạch; triển lãm ảnh về thiên nhiên và
con người Đà Lạt.
-Lễ hội chính kỷ niệm 110 năm Đà Lạt hình thành
và p h át triển (tháng 11/2003)
 KHANH HOA
LAM DONG MAP TOƯR

BINH THUAN
 Tourism
IN GENERAL
Lam Dong is a province which has the m ost developed Service
in the VVestern H ighlands zone w ith its prosperous natural Serv­
ices and cultural services. Located near the m ost active economy
area of the country which is HCM city and the South -E aster
zone, and ow ned a tourist potential, Lam Dong has attracted
m any domestic and íoreign visitors since vietnam had the renevv-
ing movem ent in the end of the 80s of the tw entieth century.
From 1988 to 1994, the num ber of vistors increase more than 30%
per year, w hich encouraged the domestic as well as the íoreign
tourist Service companies to invest in building hotels, to renovate
the sights to make the tourist infar-structure more and more
I developed. Lam Dong has considered the tourist Service as its
main economy so Lam Dong has spent biUion of dongs a year to repaừ
road and tourist sights to make the town more and more spadous.

Recently, cultural vestiges of the ethnic minorities as k'H o, Ma

Ị Churu and others on Lam dong lands have been preserved and
prom oted to serve the need of d e v e lo p in g th e econom y and

LAM DONG
the so ciety of th e City an d also m ak e th e m th e to u ris t P ro d ­
ucts for v isito rs.

In 2002, Lam Dong received over 900.000 visitors for sight-seeing

and resorting. On the occasion of the Liberation Day on April
30th, 2003, Lam Dong held cultural Festival of áll the Truong Son
-W e ste rn H ig h la n d s n a tio n s w h ich a ttra c te d 300 a rtis ts of
14 n a tio n s to tak e p a rt in a n d th is íe stiv a l w as c o n sid e re d
to be su ccessíu l.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 69

 DALAT-THE CITY 0 F FLOW ERS
D alat has a w o n d e rfu l clim ate w ith an average
te m p e ra tu re from 18° to 20°, v ast p in e -tre e
ío rests and im p erssiv e w aterfalls. D alat has also
b een vvell tak en care by p eo p le w ith over 2000
v illas w h ich m ad e the to w n fu ll of colours, a City
of flow ers, a city in fog. N o w ad ay s D alat is one
of th e b ig g est to u ris t centres of all the co u n try
a n d it h a s a p r e tty c o m p le te to u r is t S ervice in fra -
stru c tu re to fulfill th e ía cilitity for 20.000 visi-
to rs a t th e tim e. The traffic system , electricity,
m ed ia, w a te r have all been d ev elo p ed . Each
y ear, D alat o rg an izes a b o u t 35 to 40 n atio n al
co n íeren ces.T o u rist form in D alat are v arie d :
sig h t-seein g , re so rts, ecology to u rs, coníerence
to u rs, c u ltu res; services, sp o rts, h ik in g ...

D alat is a to w n w h ich has a d istin g u ish e d

to u ris t íu n ctio n , a to w n w h ich has a n ativ e char-
acter of V iet nam . E n te rin g the tw e n ty -first cen-
tu ry , D alat d e te rm in e s to m ake the to u rist S erv ­
ice to becom e th e m ain and active econom y .

THE N A M E OF DALAT: W hen the French m en

first ste p p e d on th e p la te a u , the íirs t zone th a t
th ey m et w as aro u n d the valley of X uan H uong
lake, re sid e d by the Lachs -th o s e trib es chose
th e w o o d s on Lang Biang p la te a u to reside.VVhen
th e F rench m et the Lach, The Lach said the
w o rd s "D a L ach"(da m eans w ater, the w hole
w o rd m eans riv ers of Lach ) and th en the French
u sed th is w ord.

In the first y ear of the 20th cen tu ry ,the French

h a d a project to b u ild D alat into a re so rt centre,
an d the first p eo p le Corning to -D alat h ad chosen
a p ro v e rb for d a la t a n d o th er E u ro p ea n cities in
Latin: DALAT ALLIS LAETITUM ALLIS TEM-
PERIEM (it can be tra n sla ted L to give one hap-
p in ess, an d to give th e o th er íreshness). W hen
com bining th e five first le tte rs of these w o rd s
w e h av e DALAT .

70 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN

 ROADS TO DALAT
Ị From HCM City, visitors go to Dalat by air or by
land. Every day there are two ílights from HCM city
to Dalat and retu m ílights .The current air -fare
I (June,2003) is 27500 dongs /ticket.

Tel of the booking office airplanes: 063.822895 the

most popular and the cheapest means is by land.
Ị Every day there are about 200 cars that -go from
ỊỊ HCM City to Dalat. There are tw o kinds of cars:
I Ị 12seat cars and 24 seat cars. The fare is 43.000
1 ; d o n g /a ticket. If you are in dalat or Ho Chi Minh
1 city, you only have to make a call and the car will
be at your place to pick you up. The ịourney takes
I from five and a half hours to six and a half hours

Some addresses which have cars from Dalat to HCm city :

-Van Chung ( Tel:821545,831216,0918653997). The
\ \ cars stops at the Seventh Roundabout in HCM city.
The tim etable is as followed:from 2.00 to 2.30,car No
I .53M0449; from 4:00 to 4:30 car No.53L6360; from
I 4:30 to 5:00 car No.53L3535. The car station is at 40B

LAM DONG
I I Ly Thai To Street (HO Thi Ky flower market) in
I Ị HCM City.
I I -Chi Tam, Tel in HCM city: 8103822,
I Tel in Dalat: 832668
I Ị -Son Tung , 161:822923, Tel:824790
1 -Duy Quang : 821526
I -Thi Thao : 833333

- If y o u w a n t to be serviced m o re co u rte o u s, y o u can

use th e h ig h -q u ality b u s of th e D alat to u rist Service
; Ị com pany. This car w ill start at 8 a.m, 12 a.m and 10
1 ị p.m .at No9 Le Dai H anh Street (at the end of the
ị ' road up to the Cock church), it will stop at No 270
ẳ De Tham Street in the city. The bus is air -condi-
1 Ị tioned and it doesn 't have any stops. It arrives in
£ Dalat at 2 p.m or 3 p.m, it picks up passengers at
1 I No. 270 De Tham Street, District No. 1 in the after-
* ' noon,there is also a bus from Dalat to HCM City
^ and vice versa. Tel in HCM City : 8.369859. The fare
I is 80.000 d o n g s/ ticket.
I
I CẨM NANO DU I ICH TÂY NGUYÊN 71
Dalat is 120 km far from the National
Road No. 1 (from Phan Rang), so the
most convenient means of transport
for visitors from Nha Trang is by car.
Every day there are about 200 cars
From Dalat to Nha Trang and vice
versa. In Dalat and in N ha Trang cars
will start in the m orning and in the
aíternoon. The fare is 35.000
dongs/ticket. We recommend 2 cars
that go to N ha Trang : Thu Hong
(828947) and Bay Cao (823595)
From Ban Me Thuot there is only 1
w ay that is the national Road No.27
(200km). The current fare is 65.000
dongs from Ba Mr Thuot to Dalat. At
the beginning of 2004, w hen the Road
No. 27 is inaugurauted, the fare will
reduce about 30-40 %.
Visitors in Gia Lai, Buon Me Thout
w ho w ould like to go to Dalat and
vice versa can contact these addresses:
-Sau Quy (Teỉ .063.832151,059.82251)
-Hiep Duc
(0 6 3 .8 2 5 5 9 6 ,7 3 0 3 6 1 ,0 5 9 .8 2 0 3 4 0 )
-Viet Tan (059.828606,063.821475)
- Cars will pick you up at your place
Lien Khtiong Air port
72 CẦM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
HOTELS AND GUEST
HOUSES
SOME GENERAL POINTS:
D alat has over 40Q hotels,am ong
vvhich 20 are coníirm ed to have inter-
national S tandard from one to five
stars.Summer holidays are the main
days for tourist holidays so there are
65% of visitors sight there is a bureau
to councel to u rists íreely an d it gave
free advice for visitors.
The busiest tow n w hich is called
"Hotel Street" in dalat is on Phan Boi
Chau Street, Nam Ky Khoi Nghia Str;
N guyen Chi Thanh St. Khoi Nghia Bac
Son st, Ha H uy tap st, Bui Thi Xuan st,
one of nguy en Van Troi Street and
Phan Dinh Phung Street. The average
price in private mini hotels is 100.000
to 120.000 do n g s/n ig h t for 2 people;
for more convenient hotels which are
m ore beautiíully decorated, the price
is 120.000 to 160.000 d o n g s/ night for
I 2 people.
On Tet holiday or on April, 30th (the
liberation Day), the price can rise to
300.000/night for 2 people. So, to
avoid problem of accommodation,
group of than 10 visitors had better
book rooms in advance.
Popular visitors can stay at the Labour
Coorporation Guest House of Lam
Dong which is near Xuan H uong lake.
To ha ve more convenient íacilities,
visitors can stay at Hotel Golf. It is
near the romantic Cu Hill, at 11 Ding
Tien Hoang Street (Tel: 824083-824082)
or the Vietso Petro guest house at 7 -
Hung Vuong Street S T Y LE S OF HOTELS
(733077, 833069, 828032)
*Hotel Paciíic P o p u la r h o t e l s ( m i r t i h o t e l s ) :
(9 Bui Thi Xuan Street Dalat has so many mini hotels that we only mention
(828303, 828302) some of them and their addresses for visitors to have
*Hotel Europa a look:
(74-76Nguyen Chi Thanh
Street, 826010-826007). PHAN BOI CHAU STREET:
*Hotel Hai Yen (NO.03PBC, Tel: 826882)
The m ost luxurious *Hotel Vu Tuan (No ,3B PBC, Tel: 822832)
hotels now are ' Hotel *Hotel Rang Dong (No.3B PBC, Tel: 821713)
Golf II on the w ay to *Hotel Bich N guyet (No.3C PBC, Tel: 821612)
dalat m arket (a three *Hotel Toan Thinh (No,4C PBC, Tel: 822696)
-star hotel w ith the *Hotel Luu Thai Hien (No,29B PBC, Tel: 828051)
price of 400.000 *Hotel Thanh Hang (No ,45PBC, Tel: 822985)
dongs/room / 2 people), *Hotel Thu Ha (Nol2A PBC, Tel: 826533)
-Hotel Empress (three- *Hotel Hong Hung (No,60 PBC, Tel: 826570)
star hotel, 250.000 to *Hotel Dong Phuong (No63 PBC, Tel: 822748)
400.000dongs/night), *Hotel Huy Hoang (No,65 PBC, Tel: 827796)
*Hotel Thu Hien (No.69 PBC, Tel: 821,331)
*Hotel dalat
(four-star hotel) BUI THI XU A N STREET:
400.000600.00 dongs/ni gh t / 2 HotelDai Loe (No 1A BTX, Tel: 822987)

LAM DONG
people) *Hotel Hai Duong (N o,lC BTX, Tel: 823913)
*Palace Hotel (five star *Hotel Hang Nga ( N o,l bis, Tel: 821106)
hotel, 200 to 500 *Hotel H uyen Vy (N olbis BTX, Tel: 825553)
U D S/night/room ). *Hotel Thien H uong (No,02 BTX, Tel: 8231112)
*Hotel Hoang Long (No,2B BTX, Tel: 821884)
Dalat is a special City so *Hotel Long Hai (No,44BTX, Tel: 825757)
all hotels and guest *Hotel Hoai Thu (No,03 BTX)
houses locate here and *Hotel Hoang Anh (No,4KTX, Tel: 828643)
there on Street ,on h ills, *Hotel Q uynh Anh (No.5B BTX, Tel: 821164)
hidden in pine-tree íorests. *Hoteĩ Duy Binh (No.5F BTX, Tel: 824250)
*Hotel Trung Hieu (N 0 .6 C BTX, Tel: 827882)
We can find a íavorable *Hotel Hong Lan (No.07 BTX, Tel 825885)
resting place such as in *Hotel Trung Son (No7/lBTX, Tel: 821158)
villa Bich Dao *Hotel Huong Giang (No.7 /2 BTX, Tel: 828296)
(Le Hong Phong Street) - -Hotel Ngoe Anh (No.SBTX, Tel: 828705)
Vi)la Sao Mai *Hotel Thanh Dong (No.9A BTX, Tel: 826800)
(No. 9,3/4 Street) *Hotel N hu Q uynh (N 0 .3 7 BTX, Tel: 821551)
The Red villa "Hotel Cherrỳ Flower (N 0 .54 BTX, Tel: 826025)
-(H u n g V uong Street) *Hotel Huy H ung (N 0.54 BTX, Tel: 828414)
*Hotel Thanh Tung(No.62 BTX, Tel: 824027)

CẦM NANG D ll ụ r n TÂY NGUYÊN 73

 *Hotel Bich Khue (No.72 BTX, Tel: 82Ị475)
*Hotel Thanh Thanh (No.76.BTX. Tel: 824222)

HO TUNG MAÙ STREET:

*Hotel Trang Anh (N o.lA HTM,Tel 823118)
*Hotel H uong Thao (No.09 HTM,Tel 821600)
*Hotel Thien Anh (NO. 10 A HTM,Tel 821389)
*Hotel Khanh N guyen (No.l8HTM,Tel 821535)
*Hotel Tran Chau (No.21A HTM, Tel: 822848)
*Hotel Thien Ly (No.24 HTm,Tel: 823401)
*Hotel Truong An( No.25 HTM Tel: 821604)
*Hotel Thu H ang (N o.c IĨTM, Tel: 821395)

PHAN DINH PHUNG STREET:

*Hotel Phuc Lai(No.9PDP, Tel: 822977)
*Hotel Tan Phat (No.10 PDP, Tel: 822863)
*Hotel Thai Duong (No.29PDP,Tel: 21040)
*Hotel Ming Nguyen (No.31PDP, Tel: 822948)
*Hotel Hoang Minh (No.31 PDP, Tel 823468)
*Hotel Nghi Thanh (N0 .3 3 PDP, Tel: 824047)
*Hotel Thanh Mai (N 0 .68 B PDP, Tel: 822699)
*Hotel Tuyet Quynh(No.l03 PDP, Tel: 821557)
*Hotel Mmg Nguyen (No. 124 PDP ,Tel822828)
*Hotel Phong Lan (NP.128 PDP, Tel: 822594)
*Hotel Ngoe Hiep (No.131-133 PDP, Tel: 821231 )
*Hotel Buu Tram (No.l38B PDP,Tel: 822887 )
*Hotel Trung Thanh (No. 140 PDP, Tel:823576)
*Hotel Lien Hiep 1 (No.147 PDP, Tel: 826550)
The "Hotel" S treet
*Hotel Thang Long (No.154 PDP, Tel: 825415)
*Hotel Mimosa (No.170 PDP, Tel: 822656-822180)
*Hotel Thanh Xuan (NO.170A PDP, Tel: 823309)
*Hotel Thanh The (No.190 PDP,Teí 822856)
*Hotel Dong Tam (No.211 B PDP, Tel: 823835)
*Hotel Tuyet Dung (No.242 PDP, Tel: 824426)
*Hotel Phuong H ong ( No.215 PDP, Tel: 821840)

NAM KY KHOI NGHIA STREET:

*Hotel Thien Tan (No. 1 NKKN, Tel: 823578)
*Hotel Thanh H ung (N 0 .2 A NKKN, Tel: 822907)
*Hotel Ngoe Khanh (N 0.4 NKKN, Tel: 822114)
*Hotel Ngoe Trang (No. 5 NKKN, Tel: 825515)
*Hotel Minh Chien (No.05 NKKN, Tel: 823412)
*Hotel Duy Thao (No.5C NKKN, Tel: 821018)

74 :’ẤM NANG DU LỊCH T Â Y NGUYÊN

*Hotel Phuong Thao (No. 5bis NKKN, Tcl: 821227) *Hotel Huu Nghi (N0.73
*Hotel Bao Ngoe (No. 5B NKKN, Tel: 822847) 3 /2 Street, Tel: 823509)
*Hotel Ty Ty (No. 6A.NKKN, Tel: 833320) *Hotel Ho Phan
*Hotel K hanh H uong (No.07 NKKN, Tel: 822835) (No. 2B Le Hong Phong St
*Hotel N am Ngoe (No.7 N K K N ; Tel: 820784) Tel: 822607-tax 063837222)
“■Hotel Hung H ung (N 0 .8 A NKKN) *Hotel H uong Thuy
(Tcl: 822862- Fax:823152) (No.51E Ho Tung M au St
Hotel Thuy Ti en 2 (No.9E NKKN, Tel: 822450) Tel: 827812)
*Hotel N am Son (No. 15 NKKN, Tel: 821578) *Hotel of the association
*Hotel Ngoe Bang (N o.l5B NKKN, Tcl: 821735) of traffic svstein N o.6
*Hotel Sai C on (N o.l5C NKKN, Tel: 828267) (No.4 Phan Boi Chau
*Hotel D ong Hai (N o.16 /8 NKKN) Street, Tel: 822245)
*Hotel Phuc Thinh (N 0 .I 8 Q NKKN, Tel 82306) *Hotel Phuoc Hai (N0.4
*Hotel My Hoa (No.20 NKKN, Tel: 828123) Bui Thi Xuan,TeI 822883)
*Hotel H ai Van (N 0.22 NKKN, Tel: 821163) Hotel Savimex (No.l lb 3/4
*Hotel Vinh Hoa (No.52-54 Tran Phu Sừeet, Street,Tcl 822563)
Tel 831606 -831155-822659) Hotcl Tan Thanh (No.17
Le Dai Hanh Street,
All of thcse p o p u la r Hotels have íacilies such as : hot Tel 822962)
bath vvater, T .v in room s. The price from 80.000 to *Hotel Thanh Van (no.9/'J
120.000 dongs / room vvith 2 heds. H ow evcr, on Phu Dong Thicn Vuong
Lunar Nevv Year, Liberation Day, Labour Day, the street,Tel 821952)
price can increase from 20 to 50"!.. On these days, *Hotel Thanh Binh (N 0.49

LAM DONG
visitors w ho h a v e n 't booked room s yet, can stav at N guy en Thi Minh Khai
somevvhere o u t of the center of the tow n. Street,Tel 822909)
*Hotcl T rung N ghia
B-Upper hoteĩs (accorditvị to the ‘ị rade of hoteỉs and (No.257 Phan Dinh
their ỷacilities): P hung Street Tcl 821061)
*Hotel A C hau (N o.13 Tang Bat H ostreet) -Hotel 198 (No. 2 Lu Gia
(Tel: 823974) strọect,Tel 825834)
Bong Hong (No.73 3 /2 Street, Tel: 822158)
*Hotel Bich Dao (sakura) it has the style of a villa The pricc of these above *
built in the 90s w ith Frcnch-Viet nam esc architcc- Hotels varies from 120.000
tu re and it has lovely g ardcn dongs to 160.000/room /2
(No.8 Trieu Viet Vuong Street, Tel: 822753-830222) beds. C>n some days such
*Hotel Cam Do (No.81 Phan Dinh Phung sừeet) as The Lunar N ew Year's
(Tel: 822482) Day ,The Lihcration Day
*Hotel H oang H au, near D alat general p o st office (April 30th) or the Labour
(No.8 ho tung m au Street, Tel: 821343) Day (May lst),the first day
*Hotel T rung C ang (No.4A Bui Thi Xuan St) of sum m er holidays,the
(Tel: 822663) pricc can increase from
*Hotel H ong H ai (No.4X Bui Thi X uan Street) 20% to 50%. The differ-
(Tel: 825590) encc betw een the upper

CẨM NANCi 1)1: LỊCH TÁY NCỈUYHN 75

 hotels and the popular
hotels aren't very far
because some hotels can
repair,renovate and redec-
orate their room s ; so in
the same hotels there can
be many styles of rooms
w ith different prices
C -L u x u r io u s h o te ls
(accơrding to the intema-
tiơnal Standard confỉrmed
by th e N a tio n a l
B u rea u )
*Hotel A Dong : The
resort place of the Labour
Assođation of HCM city
(No.63B-65 Nguyen Van
Troistreet
Tel 823718 -822700)
*Hotel Chau Au (No.74
Nguyen Chi Thanh Street,
Tel 822870)
*Hotel Dau Khi (No.7
Hung Vuong Street,
Te:l 833077-823159)
*Hotel Hang Khong (No.
38 Ho Tung M au Street,
Tel 831368)
*Hotel Xuan Tam
(No.25B Le Hong Phong
Street,Tel: 823142)
*HotelHong Phuoc
(No.24 Hai Ba Trung
Street,Tel: 825256)
*Hotel Hong Van
(No.45B Dinh Tien Hoang
street,Tel 825225)
*Hotel Lavy (No.2B Lu
Gia Street,Tel 826010)
*Hotel Thai Binh Duong
(No.9 Bui Thi Xuansữeet,
Tel: 828303)
7 Ổ C Ẩ M NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN
*Hotel M inh Long (No. 2 Trieu Viet vuong Street,
Tel 829926)
*Hotel Dai Loc (No.3 Bui Thi Xuan Street,
Tel: 837333,337151,837161)
*Hotel Golf I (No. 11 Dinh Tien Hoang Street)
(Tel: 824082)
Hotel Golf II (No.114 3 /2 Street, Tel:826031)
*Hotel Hai Son
(No.l Nguy en Thi Minh Khai, two-star grade)
Tel:822624)
*Hotel Anh Dao (50-52 Hoa Binh square, 822384)
*Hotel Duy Tan (No.83 3 /2 Street, two -stargrade,
T o u r is t Tel:822216)
*Hotel Ngoa Lan (No.42 nguyen chi thanh S treet,
Tel: 823522)
*Hotel Golf II (No. 6 N guyen Thi Minh Khai
Street,Tel 826042)
It is a three stargrade hotel ,it has a large parking
place near Dalat market, a beatiíul restaurant, with-
in a b a r an d a karaoke ro o m ,m assage Service is
available. The price for dometic visitors is 400.000
d o n g s/ double room, for íoreign visitors the price is
30USD and m ore (according to styles of room)
*Hotel E m press (No.5 N guyen Thai Hoc
street,833362): it has a luxurious restaurant, a caíete-
rial in the open air overlooking Xuan H uong lake)
*Hotel Dalat Novotel
(No.12 Tran Phu Street, Tel: 825777,four-stargrade)
*Hotel Palace (No.12 Tran Phu Street, Teĩ 825444,
five-stargrade)
Dalat Novotel Hotel
 SOME CITIES AND SOME DEPARTMENT
THAT HAVE RESTAURANTS OR GUEST
HOUSES IN DALAT
* H otel T huan Lam (of N inh T huan province):
No.2D Nguyen Du Street, Tel 822048
* Hotel of Sai Gon Port: N o .ll H uynh Thuc Khang Street, 825221
* Guest House of the Culture Department:
No.2A yen the Street, Tel: 822095, 823232
and No.49/2 Pham Hong Thai Street, Tel 823232
* Guest House of the Forest Minitry:
No.16 H ung Vuong Street, Tel: 822417
* Guest House of The Dong Nai Rubber Company :
No.17 Phu Donh Thien Vuong Street, Tel 822761)
* Guest House of the National Bank:
No.3 Ba Trieu Street, Tel 826020
* Hotel A Dong (of HCM city Association of Labour, No.63B-65
N guyen Van Troi Street, 823718)
* Hotel of The Traffic Department No.7
(No.32 Tran Phu Street, Tel: 822065)
* G uest and D evelopm ent Bank (NÓ.2A ba trieu Street,Tel: 826013)
* Guest House Of The Petroleum VVorkers
(No.7 Hung Vuong Street Tel: 823159 - 833077-833069)
* Hotel of The Association Of Traffic No.6
(No.4 Phan Boi Chau Street, Tel: 822245)
* Hotel of (No 9 Lu Gia Street,Tel 824098)
* Hotel of the Vietnam Aviation
(No.40 Ho Tung Mau Street,Tel: 822642)
* Guest house of The Electraty Department
(No.77 3 /2 Street,Tel: 822642)
* Guest house of The Labour And Society Department
(No.18 Le Hong Phong Street, Tel: 821827)
* The Resort House Of The Railvvay Company, No.15 Quang
Trung Street, Tel: 822046)
* Guest House of the Map Bureau (No.6 N guyen Du Street, 821572)
* Hotel Savimex (No.11 % Street,822563)
* Hotel Venture Seaprodex (Hotel Hai Son)
1 N guy en Thi Minh Khai , Tel 822625
* Hotel No .28 Tran Hung Dao
(of the Building Company Distric 10-HCM City), Tel 822764
* Guest House Of Saigon Giai Phong Newspaper
N o.7 3 /2 Street, Tel 830002
 SIGHTSEEING AND COUNTRY SEEING
SOME GENERAL POINTS:
Compared w ith other tourist cities in the country, Dalat -Lam
Dong has m any interesting places, especially natural sights. Up to
now, over 20 interesting places have been coníirmeđ by the
Culture and Iníormation Ministry as National sights such as : Xuan
Huong lake, Than Tho lake,Tuyen Lam kake, Cam Ly waterfall,
Prenn Waterfall, Valley of Love ,Pongur w aterfall, Eleplant water-
fall.

XUAN HUONG LAKE :

In 1922,according to the plan of restoring the city by the Minister
P.Doumer, the civil engineer Lable had an artiíĩcial pool made, a
dam built on the old valley and made a new lake with a French
n am e "grand Lac". A year later , another d am w as bu ilt d ouw n-
side but inl932, a violent storm blew up the two dams, later a big-
ger dam w as built and it is still there today (it w as nam ed after the
first Vietnamese Manager, Mr.Pham Khac Ha)

In 1953, accorđing to Ngo Dinh Diem regime, some names in the

South were Vietnamesalized and this lake had a new name: Xuan
Huong lake (it means "send ou^scent in the spring ). The lake has
an area of 5,5 km and its average depth is 1.5m. Around the lake
there are two kinds of trees which are considered to be the special-
ities of Dalat:the cherry trees and the willow trees .From about
chrismas time cherry flowers bloosom up round the lake which
remind visitors of the spring in the
North. In the late aíternoon, having a
walk from Hoa Binh square to the
lake and going round Thuy Ta
restaurant then Thanh Thuy restau-
ranr, visitors will feel the coolness of
a temperate climate, and will relax.
According to history, Xuan Huong
lake is the source of then name
Dalat.This is the first sight 8in Lam
Dong which was coníỉrmed as a
National Sight in 1988.

For many years, the race around

Xuan Huong lake has become an offi-
cial race of the National bicycle race Xmn Huữns Lakc

CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN

períormed by HCM city T.v station visitors can enịoy the fresh air of nature.
every year and which has been alvvays A going períormance by the K' Ho is
broadcast live. At Xuan Huong lake, avaible, visitors can spend the night in
some services such as vvater bicycle, tents, can camp by the river. From 1997
30.000 d o n g s/p erso n /h o u r,g o in g on to now ,there have been competitions
cano, 60.000 to 80.000 d on g s/a cano here of overcoming the Lang Biang
/a n hour,can take visitors on a trip on Mount, steep mount. There are 3 high-
the lake; there is also rubber dinghys mounts here: The Mount of the Giant
(40.000 dongs/hour vvhich can hold 4 (K'yut), the Mount of the gentleman,
people at a time ÚI an hour) the Mount of The Lady.Visitors can
períorm some adventurous games such
AT TUYEN LAM : as horse races , hiking, climbing, para-
After visiting the pagoda, visitors can chuting £rom Rada m ount to the foot of
go into the air the Mount .This is an interesting place
sights by boat for that visitors cann't miss on their tours
200.000 d o n g s/a by a lot HCM City tour services.
boat for lOpeople,
250.000 d ongs/ a CAM LY WATERFALL :
boat for 15 people. The waterfall is very near the city cen-
Thiswill take a tre -o n ly 2 km from the m arket and it
whole day. The only cost 4000 dongs to go there by
boat will take you motorbikes. It is at the end of Hoang
into the open air Van Thu Street. Formerly, it w as the

LAM DONG
sights, and will residential place of the a tribe of the
take you back. ethnic m inorities ( th e re is n o w a C am
Here you can Ly church w hich is pretty big).The
enjoy the wildlife w aterflall flows dow n like a lady's
,, .
Open air tour at Tuyen lam .1 .
meat. Tuy en Lam
1
lake is the biggest
long hair .For a long time ,it has been
íam ous w ith this song Oh, Dalat !
lake in Lam Dong w ith an area of 320 Can you hear Cam Ly sobbing for its
hectares of lake and the open air sights first broken love...."
are also the largest in Lam Dong vvith
2000 hectares (as planned) visitors can
ride on elephants to take photographs
or to go into the íorest.

AT LANG BIANG TOURIST SIGHT

Away from Dalat about 10 km in the
North, riding on motorbikes for 8000 to
10000 dongs, visitors can take car to the
top 2000m high, and can admire the
sight of the river winding from its source
and the sight of Dalat from above and Cam Ly waterfall

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 79

DATANLA WATERFALL:
Away from the city centre about 5 km
( on the w ay to Prenn waterfall ), it
cost about 7000 dongs to go from the
City centre to the waterfall by motor-
bike. The waterfall is pretty deep, it
takes about 10 to 15 m inutes to walk
from the top to the bottom. According
to a legend, the waterfall has a deep
cave hidden in the íorest so it was one
of the shelter of a troop of local inhab-
itants in the vvar w ith the Chams;
thanks to this waterfall the troop can
reside an p resu re their íorce.
Thereíore, the m inorities call it
Datanla vvhich m eans w ater under the
leaves , w ater under the stone.
According to a legend of the minori-
ties, Datanla was the place w here the,
brave m an K'Lang and the m ountain-
ous lady Ho Biang m et each
other.H ere the m an had a fight vvith
íierce w ild animals including snakes ,
7 wolves and 2 foxes. This legend
wrote : "trees are blow n down, w ind
roars, the fight is absolutely violent.
Lang pulls out his knife and chops
dow n the tw o snakes, takes out
arrows and shoots at the vvolves and
the foxes which ru n aw ay....The trees
íalling dow n make deep holes which
make a death canyon at the bottom of
the waterfall , and th en D a ta n la
80 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
b e c a m e th e m e e tin g p la c e of
tw o lo v e r s "
Up the waterfall, there are green pine
tree íorests which are a hundred years
old and flat blocks of stonesThe
Death Canyon is also the place for vis-
itors to feel adventurous in the cliff
climbing ga me, vvhich means climbing
up and dow n the cliff w ith sting.
Visitors can book this game at Thai
Son Co (Tel 829422)
PRENN WATERFALL :
It is at the dow n end of Prenn pass, it
is 10 km from Dalat.For the chams,
Prenn m eans the border, the invasion
zone. Many centuries ago, the chams
in N inh Thuan had a fight w ith the
minorities in Lam Dong.Prenn was the
b o rd er after these íig h ts (from P ren n
to Don Duong , Phan Rang it w as the
land of the K'Ho ,and the Ma). The
w aterfall is 8m h igh , it falls from the
high rock above,
so standing at
the bottom of the
w aterfall and
looking up,it is
like the w aterfall
d o w n from the
sky and saigon
people call it
Thien Sa ( rain-
drops from the
sky). From 1998
till now, Prenn
has been stro n g ly in terseted so it has
b een p op u lar sight.In the w aterfall
su rrou n d in g, there is a trad ition al
bridge, a pool for crocodiles, and some
wildlife such as bears, crocodiles and
rubber dinghies. From the Tet holi-
days in 2003, there was
Au Lac tem ple for visi-
tors to have a visit and
pray.Prenn w aterfall
sight has a well-known
food, that is fish soup.
The fish is boneless,
cooked w ith rice, served
w ihtm ustard w hich
make an uníorgettable
taste for visitors. For
only 160.000 dongs, 4 to
6 people can enjoy a fish
soup course beside the
waterfall.
THAN THO LAKE :
It is 5,5 km from Dalat in
the N orth on the way
Quang Trung -H o Xuan
H uong Street, w hich
costs about 8000 d o n g s
by motorbike from Hoa
Binh square. For a long
time, Than Tho lake has
b een a ía m o u s nam e is
Dalat "Dalat has Cain Ly
waterfall, Than Tho lake
so nobody dares going
away "The lake locates
n ear the N ational
M ilitary Academy (The
g ro u n d tro o p s Institute
n o w ) and it had a rela-
tion w ith the m ost suc-
cessíul period of this
academ y in the 50s and
60s. Now, it has still the
legend of the two lovers
Thao and Tam and the
leg en d of the tw o graves
on the pine hill from that
time.The graves of the
tw o lovers lie in the N orth of
lake. At Than Tho lake there is
also "a couple of pine trees
"which is very strange picture
of the couple of lovers embrac-
ing and visitors can take photos
there. All of these sights are
now faced w ith the shortage of
w ater because of the destruction
of the íorest and the irrigation
for agricultural land.
THE VALLEY OF LOVE (DA THIEN LAKE);
It is 5km from Dalat in the N orth on the w ay from
the university ro u n d a b o u t. It costs about 8000 dongs
by motorbike from Dalat market.
From the French regim e, it had the nam e Vallée
D a'm our. In 1953, it h ad a Vietnamese name: Thung
Lung Tinh Yeu. n 1972, a dam w as built to m ake a
pool for agricultural zone of Da Thien (district 8
now) and it w as also
called Da Thien lake.
LAM DONG
The good points of
th is place are the
b e a u tiíu l p in e h ills,
w hich are suitable for
picnic on holidays in
an area of 242
hectares. The area of the lake is 13 hectares
THE FLOWER GARDEN OF THE CITY :
It is at the end of Xuan H uong lake, close to the
rom antic Cu Hill, aw ay from the city centre about 2
km.Formerly, it had the name Bich Cau Flower gar-
den. From 1986, it has been renovated to a flower
garden of the city. Now, the garden has the biggest
selection of flowers in Dalat w ith hundreds kinds of
flowers. Besides the traditional flowers that visitors
have know n such as ortensiaes , mimosas, roses...etc
these are also other kinds of flowers that have been
brought to dalat for 10 years now such as daffodils,
lilies... Hcre, there is the garden of orchids, these
í
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 8 1
orchids are pretty big and they are the m ost beau-
tiíul in Dalat so visitors can w atch or buy. On
Lunar New 's Day, there is a Flower Festival and
artists gather here to show their flowers, their
orchids, their decorated trees....

A visit to the Golf court and getting acquainted

w ith Golf game: Dalat has 3 Cu H ill w hich vvere
m ade into a golf court w ith 9 holes by the French"
W hen being a king and espeacially w hen being the
leader of the kingdom , ex-king Bao Dai often
played golf here w ith som e French officials. At the
beginning of the 90s ,it was constructed by the Lam
Dong Tourist Com pany and Da N ao Com pany of of old m en having an
H ong Kong to m ake it an international golf court argum ent...The ow ner's
w ith 18 holes. opinion is to symbolize
a real life w ith different
The Golf court problem s. Each room
has the services has the nam e of an ani-
of training golf m al or a fruit to express
gam e and the closeness betvveen
organizing sight nature and hum an as:
-seeing tours for room of the bookworm ,
tourists at H otel room of the kangaroo,
The Ĩloĩưers Garden of the city
Doi Cu 2. The room of the tiger, room
m ore people of the ant, room of the
there are, the cheaper it is. The tim e of training Golf gourd...
and sight seeing is 1 hour.The price is 70.000 dongs
/1 person including golf instrum ent and 50 balls; DANKIA LAKE
30.000dongs/person for groups of 3-5 people 25.000 -GOLF RIVER:
dongs / person for group of 6-9 people; 15.000 It is a íam ous interesting
d o n g s /p e rs o n for g ro u p of over 10 people. place in Dalat, aw ay 12
C ontacting Golíclub: Tel : 821201. km from the city centre
ịn the N orth. Dankia
THE CASTLE OF THE SPIDER'S NET lake gold river is like a
(Hang Nga villa): on the w ay to Bao Dai Palace, young lady in her
tu rn in g right o n H uynh Thuc Khang Street. It teenager lies on vast
appeared in Dalat in 1990 and it w as considered as green pine hills. In 1893,
a peculiar building ovvned by Mr Dang Viet Nga Doctor A .Yersin had
(an architect ,a doctor) w ho once studied in eastern been astonished at the
Europe. The building w as designed like a fairy tale natu ral beauty of the
w ith spiders 'nets,a couple of giraffes ,a stylized im pressive m ountain on
bungalovv, a child on his w ay to school, a couple Lang Biang plateau and

82 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN


then he had an idea of establishing a
resort centre on the plateau and gave
birth to dalat city.The Gold River lake
consists of 2 lakes :Dankia and Ankroet
which can hold 21 million cubes of
water to provide w ater for the two
hydroclectric p lan ts and ru n n in g
water for Dalat people.Below Dankia
lake there is a very b eau tiíu l w aterfall
called The seven step waterfall. Here
there is the hydroclectic plant Ankroet,
the íirst p la n t that w as built in V ietnam
in 1943 and it is still operated now.In
2002, Denmark gave help to renovate
the Dankia w ater plant and Dalat has
the highest rate of people having clear
w ater (80 per cent ), the rate o f escap-
ing w ater is also the smallest in
Vietnam (below 20 per cent)
If the project of a general tourist sight
o f the country w ith a Capital o f over
370 million dollars began ,the name of
Gold river will really be "the white
gold zone of the W estern Highlands.
According to the plan ,there will be a
second Dalat City w ith high-standard
houses and villas , special entertaiment
centres such as golf court, horse races
....and an international casino.there
vvill be an autoroute íromLien Khuong
airport to the fast of Prenn pass in
order to take Singaporian visitors and
visitors from South -E ast Asia to
spend their vveekends at Gold
River.Dankia....In 2002 Dalat accom-
plished the renovation ,the repairation
of the road from Tung Lam, Cam Ly
airport to gold River lake to serve the
need of sightseeing tourists.
PONGOUR WATERFALL :
It is in Tan Hoi commune, Duc Trong
>
district, 45 km from Dalat ,7 km from
the National road No.20. It is one of the
most beautiíul and impressive water-
falls in the western Highlands with a
height of over 20 m, its side is a hun-
dred metres and its base is over 10 m
so thousands of people can have a
good time here. Tourist experts haven't
hesitated to name Pongour "The best
w aterfall of the Southern Zone".
According to a legend of the minorities,
this waterfall is related to the story of
Lady ka Nai- a pretty chief of tribe who
had built a prosperous life for the K'ho.
The legend said that was the place
where the animals left their traces of
LAM DONG
their horns. Pogour has a íestival. every
year on the 15th of the Lunar Janủary
and this day is a spring day for Dalal
Lam Dong youth w ith m any tradition-
al games, traditional cultural íestivities
of local people.
HANG COP WATERFALL:
It is in Tuy Son comune, Xuan Tho dis-
trict, 15 km from Dalat in the North
East (past Trai Mat). It costs about
20.000 dongs by m otorbike from
Dalat.The name Hang Cop (the cave of
the tiger ) w as called by the local peo-
ple because at the foot of the waterfall
there is a large cave vvhere a íierce
tiger was trapped by people. Around
CÁM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 83
the waterfall there are
pure pine tree íorests
and other íorests which
are íavorable for open air
tours. From dalat visitors
go towards Trai m at and
left, go to about 2,7 km.
GOUGAH VVATER-
FALL:
38 km from Dalat and
300m aw ay from the
N ational Road No.20
(from Dalat to HCM city,
passing Lien Nghia town
about 8km turning right
at the intersection
).Gougah is the nam e
called by local people
and the Viet call it- "O
Ga" According to old
fairy stories of the South
West H ighlands Gougah
used to be the treasury
place of Queen Naf Birit
(of cham) Naf Birit was
a Vietnamese, she mar-
ried a cham king and
was adored by the king.
The m andarins of the
king asked him to build
a castle outside the king-
dom to cure the Queen's
illness. When the Queen
d ied , the king buried her
at that w ild place and
w ith her he burried all
her treasure. According
to other historial story of
the cham ,the Queen Naf
Birti was H uy en Tran
princess of Vietnam.
84 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN
NGA VOI WATERFALL :
It is in Lien Dam commune, Di Linh district, 80 km
from Dalat and 25km from Bao Loc, next to the
N ational Road No.20.Po Pla waterfall (which means
the head of an elephant tusk in K'Ho language) and
pronounces as Bobla in Vietnamese, and it is also
called Lien Dam w aterfall. The w aterfall lies
betw een 2 hills w hich have the shapes of 2 elephants
kneeling and it is like a cave vvith house, coffee plan-
tations around,below the waterfall there is a small
lake m ade by w ater flowing for a long time, beside
the lake there is a big block of stone that looks like
a stone table of the heaven and a ro u n d th e re are
big old trees.
A very long tim e ago , w hen the cham ruled Di Linh
,they íorced the inhabitants to pay taxes in products
of the íorest such as tusks of rhinocerose, deer....
And espedally elephant tusks.They chose big elephant
tu sk s only, an d th e chief of th e tribe at th e w aterfall
had found a pair of elephant tusks which were high-
er than a person , a horse could not jump over thcm.
Then, the cham king was so happy, called that place
Po Pla an d the w aterfall w as also called Po Pla . The
name Lien Dam was traníorm ed from Liang dan-the
name of a good young m an who had saved the vil-
lages of Liang Trak M ur from cham invaders. One
time w hen the chams broke into the village ,all vil-
lagers ran aw ay, except for
Liang Dam, who picked a
branch of a tree on the vvater-
fall and pointed branch to the
enemy; as the branch broke
the chams hu rt
them selves.W hen all the
chams had disappea^ed,
Liang silently went to the
waterfall and vanished, the
v illag ers co u ld n 't com e in
tim e to shovv their
g r a titu d e.so th e v illa g er s
named their tribe Liang Dam.
BAO DAI PALACE (PALACE NO.3)
It is on Trieu Viet Vuong Street, 2,5km
from Dalat in the South. It was built
from 1993 to 1937 when Bao Dai was
on his throne in H ue kingdom. Bao Dai
used this place as a resting place in
;nch retum ed to
Vietnam, Bao
Dai became the
puppet minister
in 1950 and
used this place
as his office and
Bao Dai palace
his house. The
place had a group of guards and a pri-
vate convoys of cars called ) Palace con-
voys". There was also a private fleet of
airplanes served by French pilots.
The place had 2 storeys :the ground
floor was the meeting place to hold
feasts,to welcome íoreign guests and
officials of the kingdom. There are such
rooms as:an office room, a guest room,
a reception room, a room for the private
secretary (at the entrance), the play
room for the princess and the prince. In
the reception room, there is till one sou-
venir, it is the picture of Angkorvat
given to king Bao Dai by king Xi Ha
Nuc of Campuchia himselí Bedrooms
are all upstairs : Bao Dai's, Nam
Phuong Queen's (bom 1914), Bao Dai
Prince's (born 1934), Phuong Mai
Princess's (bom 1936), Phuong Lien
Princess's( bom 1938), Phuong Dung
Princess's (bom 1943) and Bao Thang
prince's(bom 1944).
Outside the bedroom of the king there
is "The VVatching M oon Balcony"
where the king and the Queen enjoy
the moonlight.
King Bao Dai had an official wife that
was N am Phuong Queen (her maiden
nam e w as N guy en H uu Thi Lan,
dau g h ter of a rich m an nam ed
N guyen H uu Hao) From 1949, when
Nam Phuong took her chidren to
France to study, Bao Dai had some
relations w ith 3 concubines : Bui
M ong Diep, Phi A nh and Jeny
Wooong(from Hong Kong ). These 3
c o n cu b in es h ad their o w n v illa s in
Dalat,when the king w anted one of
them, he w ould sent out a car to pick
her up to have dinner and spent a
night w ith him .Aíter Bao Dai had
gone in exile in France, th ese villas
became the holiday home of Ngo Dinh
Diem and then N guyen Van Thieu.
In 1988, people discovered some pre-
cious things including 122 things of
pearl and tusk of the N guyen king-
dom taken from H ue' by Lady Tu
Cung (the king's mother). These things
belonged to Lady TU Cung and Bao
Dai, and it was allovved to use íreely
by The Provisional R evolutionary
Governm ent in September 1945. There
w ere a lot of noticeable things such as
a gold vvashbasin w ith 16 pearls stuck
in, m any pearl bowls, pearl dishes and
some other gold things. These pre-
cious things are now kept at the
M onetary H ouse of Lam Dong. This is
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 85
perhaps the most precious collection of pearl things main buiding there are
of all the íeudal regimes that have been kept till now. some tunnels for escaping
The main entrance of the
THE GOVERNMENT PALACE (PALACE NO.2): tunnels is Ngo Dinh Diem
It is near the roundabout of the gas sation Kim Cuc 'bedroom(it is half -w ay
and it is at One end of Tran Hung Dao Street, it lies on -the stairs and it is like
on high hill at 1933m. It has an ideal view to Xuan an ordinary door of the
Huong lake and other valleys. W hen being on power room so It is not easily
governor Deuco used this palace as a holiday home discovered). Each part of
in summer. To avoid being bom bed and attacked, the tunnels have a rising part
governor had a tunnel built to have an escaping way. on the ground and there
In Ngo Dinh Diem regime, the councellor Ngo Dinh escaping ways to the back
N hu took this villa as his ow n palace. of the palace vvhere there
is a helicoper field which
In the palace, there are some precious things such as over 100 m long.
a roll of paper carved a poem of Tu Duc king in the The secret tu n n e l in
sitting room. There used to have elephant tusks and Dalat: For a long
they are missing now because of the m any changes time,even Dalat people
of managers. In the palace now there is still the piano haven't know n about a
of the governors 'wife. secret tunnel under the
governor Palace, Bao Dai
PALACE N O .l Palace. It is about 3 m
(palace N o.l) under the ground, on top
From Palace No.2, going on Tran Hung Dao -H u n g of it there are black
Vuong streets then turning at Trai Ham intersection blocks of stone which are
about 400m , visitors can see Palace N o.l. It used to very rough as they are
íalling dow n. But the
w ay is easier to follow
passing the entrance
-visitors d on't have to
lower their heads. The
tunnel height is about
2m, the w idth is 1,6 m ;
there are some places
that are about 3 m high.
Going on about 3 km
there is an intersection
Palace No.l w ith a left turn and a
right -ahead turn which
be the house of the French that Bao Dai bought and is very dark and then a
built into the H ead office of the goverm ent of the small turn about l,4m
kingdom. In Ngo Dinh Dien regime it was repaired w ild but it ends after 6 m
and became a strong and beautiíul castle. Under the because of th e collapsing

86 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

of land(above this is the gate to the the space is open. Perhaps, íorm ely
palace of the rich m an of the Southern Ị this w as the place to hold activities or
, Mr. N guyen H uu Hao ,Bao Dai 's to store goods. According to one per-
íather - m law -n o w it is the Lam ; son who have lived for about 30 years,
Dong Museum) the tunnel has an exit at Yen The

LAM DONG
Street and that long ago he had
Going along the m ain w ay inside, the already passed through the right side-
atm osphere becom es denser and I w ay of the tunnel and came back to
denser the tunnel becomes darker and land but then the exit collapsed and
darker and the cool air from the soil people built house on it.
wall makes the Írightening íeeling
increase. The wall and the ceiling is j It was rum oured that in 1945 the
m ade of stone b u t because of th e long Ị Japanese d u g tu n n els u n d e rg ro u n d to
passing by, this stone is rotten. j arrest French officials. From the villas
on Yen The Street to Palace Bao Dai
The light which is on and off on the N o.l ,about 1,5 km, there is a secret
w all makes it like in hell. The lines I tunnel ioining Palace N o.l Bao Dai,
vvhich roll on the w all are just like j passing N guyen H uu Hao Palace and
sticking tongue of thr sorcerer. The Yen The villas, going straight to the
fĩoor of the tunnel is not flat it is very I general G overnor Palace (Palace
rough.There are some distances w here No.2),3 km long. Till now, everything
stome and soil lie disorderly as the ! has still been unknow n except that at
tunnel has just been dug. The right palace N o.l and the Govem or palace
sidevvay of the tu n n el is larger and Ị there are tu n n els and there are m any
then coming to another intersection I escaping w a y s .

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 87

LAM DONG MUSEUM:
It is on Hung Vuong
Street,3km from D alat
centre. Formerly, it was
the villa of the rich land
ovvner N guyen H uu Hao
(Bao Dai's íather in law)
then the villa was given
to Queen Nam Phuong.
At the end of 1999 it was
usecL as the m useum of
Lam Dong. There is a
display of m any pre-
cious things of history,
culture,religion,costum e
of local people living in
Lam D ong and some
things found in the
archaeological research
in Cat Tien.
THE UNIVERSITY OF
DALAT
[t is on a romantic hill at
one end of Cu Hill (the
North of Xuan Huong
lake), on Phu Dong
Thien Vuong Street (near
the flower garden )with
an area of 40 hectares,
the u niversity was
íounded at the end of
the 50s as a private uni-
versity m anaged by the
Southern Vietnam ese
Catholists. Form erìy
,this was the zone of the
Young Cadets school of
Asia. Beíore 1975, the
university had a íamous
d epartm en t calleđ the
political business w hich
attracted stu d en ts all
88 CẨM NANG DU LỊCH rÀY NGUYÊN
over the South,this departm ent had over 1000 stu-
dents. Formely, all buildings in the university were
called by nam es taken from Chinese books such as
Nang Tinh (silence), Dat N han (becoming a man),Tri
N hat (knovvledge), Minh Thanh (s,uccess)...
After 1975,the school became the general university
of the zone and began to operate in 1977. The uni-
versity of Dalat has various departm ents that satisíy
the need of training w orkm en for the South
M idlands and the VVestern Highlands. Students are
from m any parts of the country, from the N orth
especially the old provinces of Thanh Nghe, from the
Coastal regions of the M idlands. The num ber of stu-
dents increase each year and in 2003 there are over
13.000 students. The university has 22 íields w ith 10
departm ents.
For landscape, the university of dalat is one of the
most beautiíul and the most peaceíul schools all over
the country with a typical architecture of Dalat.
DALAT HỈSTOTICAL SHELTER :
It is near the Valley of Love it was built in 2001, and
began to operate from the beginning of 2002 and it
was know n as an artistic m useum of hand -broidery
art of Vietnam.This place belongs to XQ Ltd, owned
by the couple Hoang Thi Xuan and Vo Van Quan.
The shelter was divided into 10 zones:the tradition-
al zone, the character zone, the original zone, the dis-
play house, the art_ in_ life zone, the faithful garden,
the heaven garden, the zone displaying "possessions
of the abandoned people", the zone displaying "art
for m yself"and"M y Dalat", these zones are arranged
beatiíully w ith geographical íeatures, Hue _ like
architecture, which make it a special romantic beau-
ty. Visitors can understand more about hand broi-
dery in silk and enjoy the íeeling of relaxation. From
the first idea of only a place to display and to intro-
duce broidury; now dalat historical shelter has
become the place vvhere nature and hum an meet
each other, get on well w ith each other in a roman-
tic atm osphere .
On Saturday evening every week, there
is "the town of food" w ith traditional
food from the M idlands such as cake
made from tapioca ílour, rice served
with small shells , Hue beef soup...
GROUPS OF ARCHAEOLOGICAL
TRACES IN CAT TIEN:
It is in Quang Ngai commune,Cat Tien
district 35 km away from the National
Road No.20.From HCM city to
Madagui intersection, tum ing left on
the provincial road No.721,going on for
35 knyvisitors will come there . It was
discovered in 1985 and till now it has
been excavated six times. There is a
pretty big group of ancient traces of
South East Asia, it stretches ten km and
more along Dong Nai riverside with
many temples, m any graves of Phu
Nam kingdom which were destroyed
13 to 14 centuries ago. YVhen discover-
ing and excavating, all temples were
destroyed so they had a lot of secrets
about the existence and the destruction
of this kingdom in them.The biggest
ancient trace zone is the temple Dao
Khi (Hill No.l4).It is on the highest hill
of the zone,facing the East. In this tem-
ple archacologists found a collection of
Linga-Joni (the worshipped things of
Brahmanism). This collection is very
huge,and it is very luxurious so it had
proved for a very prosperous period.
For the bramanists, people went to the
temple, brought some water to pour on
the statue of Linga, then if they wanted
to have a baby girl they would touch
Jony statue and if they wanted to have
a baby boy they would touch Linga
statue and drank water running out of
these statues.From 2001, Lam Dong
tourist Co.had tours to visit and to dis-
cover this secret place every week.Cat
Tien old traces have been ranged as a
national historical place from 1997.
CLIMBING LANG BIANG :
It is in Lat commune, Lac Duong dis-
trict, 10 km from the cenữe of Dalat in
the North.The Lang Biang ranges con-
sist of 3 main mountains: the mountain
of the Giant Kyut, the m ountain of Sir
Lam Vien and the m ountain of the
Lady (Bichip). This is a special moun-
LAM DONG
tainous tourist sight w ith special tourist
services such as open air sightseeing
tour, discovering nature and culture
tour. Half w ay on the moimtain, there
is a large valley where the íestival of
the 100 th year of íoundation and devel-
opment of Da Lat was held successíul-
ly so now the valley is called the one
hundredth year valley. This valley can
be the place for camping, for open -fire
ovemight camping for thousands of
people. Sleeping in tents, enjoying a
gong íestival períormed by the k'Ho
Cil, K'Ho Lach is also available.
When visiting Lang Biang visitors will
be told about the story of an everlasting
love between a young m an and a
m ountainous girl. His name was K
Lang and her name was HoBiang. They
were from different tribes at the foot of
CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGU YÊN 89
the mountain. They met each other once in the íorest.
Ho Biang and her men were attacked by 2 monster
snakes, 2 foxes and 7 wolves when they were picking
fruit. Fortunately, Lang came across and saved their I
lives. The young m an fell in love vvith the lady. After
many dates, Ho Biang asked her íather who was the
chief of a tribe to marry Lang (for matriarchy regime
,a woman asked a m an to marry her, and the man
stayed at the woman 's house after marriage )

Uníortunately ,the two tribcs of the two lovers were

enemies and they had sw om never to marry their
enemy so her íather got angry and didn't allow their
marriage. Later, they decided to live together in anoth-
er place. Then, Ho Biang was sick, K'Lang tried to cure
Damri Waterfall
her sickness with medical leaves in the íorest but he
couldn't. were two lovers, his name
was Dam and her name
So he iníormed the people of the tribes. The m an oi was Hobi, Hobi was the
the tribes came to their place but they killed Ho Biang daughter of the cruel
with a poisonous arrow which was really for Klang. K chief of tribe who didn't
lang cried his wife for 3 days long and his tears flowed want Hobi to marry a
into lakes and big river to make Da Nhim hydroclec- poor man as Dam and
tric plant now(Da Nhim means tear in minority lan- fored to move to a remote
guage). place. Missing her lover
so much, Ho'bi cried day
Feeling respectable to their love, the two tribes called I aíter day. but Dam never
the highest m ountain after their names,Lamg Biang. came back. One day,
The mountain that has 2 m ounts is called mount of the H o'bi cried and then
men and mount of the lady (the general name is Lady screamed. The people,
mount). On fine days, watching from far away Lang ị hearipg her scream, went
Biang is like a lady lying, showing her two lively out and saw that she had
chests. And the radar M ount (in Lang Biang mountain transíorm ed into a water-
)was once the traces of the Grant K' Yut. fall. And so, the waterfall
was named Damri-which
One day, he w ent dow n to the village, he drank so means Long For.
much that on the w ay home he ate a poisonous leave. At the top of the water-
Then he vomitted and died and become a mount. fall, there is an original
There are still these poisonous leaves on that m ount . íorest w ith interlaced
liances every where and
DAMRI WATERFALL there is a local minority
It is in Bao Loc district . It is an ideal place for ecolo- tribc (Dang T' Dung tribe
gy and open air tour .According to a legend, there of the Ma) which still has

90 CẦM NANG DU LỊCH TẦY N GUYÊN

some traditional activities suitable for
anyone who wants to study the ecology
and the culture .In this tribe there is an
old man named K'Dop who is 100 years
old and his ears are pierced by 2 ele-
phants for tusks.Visitors can go in the
ưibe by elephants for 160-180.000 dongs
/h o u r/2 people. From Bao Loc, it costs
20.000 dongs by motobike.
A look at Dalat railvvay station and
travelling by train in Dalat "the ráilway
from Dalat to Thap Cham was stared in
1898. In 1908, there was the construc-
tion of a 38 km way from Thap Cham
to Xom Gon.In 1916, the first railway
trips were operated two times a week.
Inl917, the railvvay was lengthened to
Krong Pha-thc foot of Wonderview
Pass. In 1922, the Asia contructor
Co.built a railway join Krong Pha with
Tram Hanh _Dalat. To go over the pass,
and the steep h ill, they had to design a
kind of sawtoothed wheel for the train
so this raihvay road is called the saw-
toothed -w heel -train.
Dalat raihvay station was built in 1928-
1932. The old architecture of the statíon
was kept until now. Formely, there
were two trains every day going from
dalat to Nha Trang and dalat to Sai Gon
Foreigness ĩvatching a steam_locomotive at
Dalat railivays station
(with 3 passenger-car and 1 cargo -car).
These train were often full ,mainly for
the French and Vietnamese officials .
Goứig ửom Sai gon at 5 p.m, it reached
Dalat at 5 a.m. In the struggle w ith the
Americans, the railway station stopped
its operation at the end of the t£)s. In
1997, the railway road was recovered
about 7 km from Dalat to Trai Mat only
to serve tourists. This railway station is
one of the most ancient and the most
beautiíul all over Indo-china. This is a
sight seeing tour coordinated with Linh
Phuoc pagoda visit, 200 m from Trai
Mat. Dalat railvvay station has been
coníirmed by the minoritry of culture
and Iníorm ation as a N ational
Architectural Vestige at the end of 2002.
The station has 5 retum trains from 8
a.m to 5 p.m every day. Contacting Tel:
834409. Prices:15.000 dongs/dom estic
guest and 70.000dongs = 5USD/íoreign
/o n e way. A package trip:150.000
dongs/person
THE CABLE CARS :
In 2002, officially operated on February
ls t , 2003, it is a 2,3 km long two vvay
cable car system. The departure station
is on Robin Hill ( 2 km from Dalat mar-
ket) and the destination is Truc Lam
pagoda. The Price is 50.000
d o n g s/retu rn ticket/ person, 30.000
dongs/one w ay ticket/ person. For
children : 25.000 do n g s/ retum ticket,
15.000 d o n g s/ one w ay ticket. The
industry of this cable car system is very
m odem and it assures all saíety. From
the departure statìon visitors can vvatch
all beautiíul sights of the centre of Da
Lat city.
CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 9 1
 RELIGIOUS TOURIST SERVICES
Da lat is the place w here a lot of varied residents live, so there
are a lot of different cultures and the num ber of pagodas, tem-
ples and churches is prosperous.

LINH SON PAGODA:

It is one of the most ancient and the
m ost beautiíul pagoda of Da lat. It was
built in 1936 to 1940 Vvith Asian archi-
tecture. In front of the building there
are 4 big pillars , decorated on their
tops. In the m ain building, there is a
Linh Son Pagodaa
statue of Buddha sitting on a lotus
flower m ade of bronze in 1952, l,7m high and 1250 kg in weight;
on the right of the m ain building there is the H uge Bell, 450kg
in w eight hung on the w ooden írame. Behind is the tem ple of the
Ancestors, w here Patm a Buddha is w orshipped as vvell as m any
passed aw ay priests. Linh Son Pagoda has a large hall, built in
1972 and it is now the Lam Dong buddhism school

LINH PHONG PAGODA

(The pagoda of buddhist nuns)
It is 6 km from Da Lat, and it is located
on the high hill at the end of the quiet
Hoang Hoa Tham Street. It was built in
1944, it used to be the prayers place led
by Thich Bich N guyen Monk. From
1948 to 1962, Thich N u Tu H uong N un
renovated it to become Linh Phong Pagoda.
The Pagoda has architecture like tem ple, it has 2 floors,a 3 part
gate, tiled roof, below is a rolling ga te, above is a rectangular
gate w ith the sign "Linh Son Pagoda" the m ain building
VVorships Buddha, a statue covered w ith gold, 1,8 high and it
was m ade in 1949. On both sides , there are the statue of the god-
dess of Mercy and the Intelligent Buddha. Behind is the wor-
shipped place of the great Buddha and Thich Quang Duc Monk.
O utside is the place for activities, for guests and the lecture hall.

LINH PHUOC PAGODA:

It is 8 km from dalat (in Trai M at zone)near the National Road
No.27 . It is in district 11
Dalat . It was built in 1949-1952 and vvas renovated in 1990 by

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

Thich Tam Vi Monk. The architecture 1 Lam is also an ideal place of interest
of the pagoda is Asian style. w ith its ordery managem ent, its clean-
liness vehicles here are kept free as
The gate of the pagoda is near the w ell as tolet Service. Beside all of these
National Road. The m ain building big pagodas, Dalat has a lot of other
worships Buddha on a lotus flower small pagodas w hich can make a reli-
(4,9m high): the tw o sides are two gious tour for visitors w ho w ant to
dragons inland vvith pottery, decorat- search for special architecture .
ed with pictures inlayed w ith pices of
dishes and both telling the story of THE COCK CHURCH
Buddha. (The m ain church):
Local people call it
In íront of the pagoda there is the pic- Cock church because on
ture of a dragon kneeling to w orship its tovver there is a
Buddha. From 1998, Linh Phuoc pago- Cock. It w as built in
da and Trai Mat railw ay station has 1931, it had a 47 m
become a tourist tour and it can be tower.
coordinated vvith H ang Cop waterfall The COCK church
tour (6 km from there)
DOMAINE CHURCH :
TRUC LAM PAGODA: This chu rch is
This is the also called The
largest pagoda C herry chu rch

LAM DONG
in Dalat now , it because íorm erly
is located on there vvere a lot of
P hung H oang cherry trees at
Domaine church
(Phoenic) this place. From a
m ou n tain , 4k m chapel of the nuns of A ltruism , in
Truc Lam Pagoda
from Dalat, 1943, the church w as built w ith a
established b y Thich T hanh Tu m ore special architecture than any
Monkin the 90s and it w as opened on other churches.
February 8th ,1994. The area is 24,5
hectares and it is divided into 3 zones: The church still has the statue of St
zone for the Monks, zone for the nuns, M arry, 3m high, 1 ton in vveight,
zone for visitors. The first outline w hich w as a p resen t from the
design had the attendance of a íam ous Indochinese g o v ern o r's w ife, M rs
architecture, Mr Ngo Viet Thu (the Decoux. This is also the place w here
architecture of Doc Lap Palace-Thong she w as burried- behind the church.
Nhat Palace now in HCM City). This is she w as the sponsor of the church
the large Institude of M editation in and she w as burried here according
Vietnam. The aim of it is to recover to her will.
th e m e d iatio n in V ietnam (w hich
existed in Tran period) Besides, Truc

CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 93

CAM LY CHURCH :
It was built by a French in 1960 and it
was designed like a m inority bunga-
low of the m inorities of the N orthern
of W est Highlnads. There w ere 2 tiled
roofs, w ith right angles at 17 m, it was
tiled by 80.000 flat tiles. The tw o roofs
are about 100 tons in vveight. On the
top there are pictures of tw o animals:
a tiger and phoenix w hich symbolize
the strength and the intelligence of
hum an. Inside, the glass w indow s are
all square to express the national idea
about the íorm ation of the universe.
This is a precious historical vestíge of the
local monirities in Da lat becauce íormerly
this plaoe (roimd Cam Lỵ water£a]l) was the
residential region of rather prosperous
ưúnority tribe.
THE REDEMPTION MONASTERY
It is at height of 1548 m in the N orth
of Da lat, it vvas build in 1948- 1950,
this is a building designed w ith mod-
e m architecture, ly in g o n h ig h p in e
hill. Standing behind the monastery
visitors can see the general view of Da
Lat. The outside is m ade of stone, the
in side h as 2 íloors vvhich are arran g ed
vvarmly and sd em n ly lik e th e architec-
ture of E uropean monasteries. Aíter
1975, it became an office of the Da lat
Institute of Biology. This place dis-
plays a collection of animals and
plants for visitors to come to see.
There is a m odel of the orbit of space-
ships in space given by the U.SS.R for-
merly so visitors can look at it
THE MONASTERY OF THE POP:
This is one of building vvhich has
m odem architecture in Da lat and it is
a great m onastery to train priests for
94 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
provinces of the South íormely. It was
built inl957, designed by architect by
TO CONG VAN. As usual, every year
each zone sends their best candidates
to train to become priests in 7 years.
A t the m ost crow ded time, the
M onastery ad over 200 priests study-
ing there. Now, it is the Da lat nuclear
Re search Institute and it is the teach-
ing building of Yersin University.
Besides, there are other religious
sights such as Don Boscochurch (
on Bui Thi Xuan Street) and the
church of the Protestants ( on N guy en
Van Troi Street)
THAI SON SHARES co.
(Da lat holidays)
This com pany serves all open- air
tours for domestic and íoreign tourists
( a t no. 73 Truong Cong Dinh Street),
Da lat, Tel: 829422, 821833, emaií:
langbiang @ ham. Vmn. Vn.) the com-
pany has these main services: camp-
ing, hiking, Crossing vvateríalls, train-
ing open air tours.
Thuy Ta Restaurant
 FOOD
SOME GENERAL POINTS:
Da lat is the gathering place of varied
dishes, especially p o p u la r dishes. The
m ost d istinct dishes are from the
North and the m idlands, besides,
there are som e chinese dishes.
BREAKFAST:
At Hoa Binh sq u are there are som e
ío o d sh o p s th a t are very p o p u la r to Da
lat p eo p le such as T ung(serving Pho),
Bac H u o ng(serving Pho an d rice),
noo d le at T ung N ghia bus station,
H ieu ( serving Pho), Ticn ( Pho on
Hoang Van Thu Street) . On other
stree ts Da lat p eo p le often have
breakíasts nt Hoang Van Thu S treet or
Quang on Ha H uy Tap Street serving
Pho , or Ha Noi serving Pho on Hai
Thuong Lan Ong Street. At Phan Chu
T rinh ro u n đ a tb o u t you can go to Vi (
at the corner of T ran Q uy C ap and
Nguyen Du streets)
For the Sai Gon visitors , they usually
go to th e íoodshop at no. 37 H u n g
Vuong Street owned by Mrs. Chung "
W hite h aire d " b u t novv the shop has
m oved to Yersin Street at the end of
Xuan H uong lake ( serving m any
k in d s of food) an d an o th er vvell-
knovvn H u e n o o d le sh o p is at
Cong's(on Phu Dong Thien Vuong -
near the U niverstity ro u n d a tb o u t and
the w ay to th e Valley of Love) The
price is 8000 dongs / bovvl
If you want to ha ve Quang Ngai noo-
dles, beef n o odle or p o p u la r noodle
y o u can go to N ha C hung street-
w here there are 6 ío o d sto res scrving
Q uang noodles , beef noodles and
they are often crcnvđeđ in the m orn-
ing . The prices are from 3000 dongs
to 5000 dongs /bovvl. If you w ant to
h ave chinese dishes, you can go to a
chinese noodle sh o p at N o.217 Phan
D inh P hung Street (near Linh Son
p ag o d a intersection) or an o th er shop
at the end of D uy Tan Street. In the
a ítern o o n , n ear N h u Y re sta u ra n t
there is Tai Ky resta u ran t serving fried
rice,w ell-co o k ed d u c k m eat, vvell-
cooked pig brain , w ell-cookeđ chicken
leg w hich m ake visitors feel m ore
pow erful after a tirin g tour. T here is
another Tai Ky resta u ran t on Bui Thi
X uan Street, w hich is also called Tai
Ky Sai Gon. The price of one dish
cooked i n C hinese m edical taste is
LAM DONG
8000 dongs to 12000đongs according
to the dish.
X uan A n n o od le so u p (N o.15 Nha
C h u n g Street, Tel 827690)
This is a w ell-know n place for local
people for m any years an d th is is the
second generation. There are k in d s of
dishes:served w ith fish or w ith pig
leg.
*Mrs .H ing's grilled pork:
This is a w ell-k n o w n p ro d u c t of D alat
for m ore th a n 30 ycars. A ddress:254
P han D inh P hu n g Street, Tel:824344.
The pricc is very p o p u la r : 8000 dongs
/h e lp in g . It is served from 10 a.m to 8
p.m and it is available to bc served at
y our place.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 95
LUNCHES having a lunch for vvorkers, visitors can go to Hung
For tourist in large V uong Street vvhere there are 2 re sta u ra n ts vvhich
groups, the food zone at are alvvays crow ded and serve lunches for w o rk ers
Dalat M arket is an ideal and officials. Going for 200m more, there are 3 other
place for popular and popular restaurants, H a's is the best. The price of a
tasty dishes. Tourists can meal is 6000 dongs to 7000 dongs w ith courses:
enjoy all k in d s o f d ish es soup, vegetables and a main course. Especially
from noodle, soup, rice there are alvvays salted vegetables, eggplants and
and cakes for popular fish sauce
prices from 3000 dongs
to 4000 dongs / dish and To have a good meat, w ith reasonable price, you 'd
it costs only 5000 dong s better go to Phan Dinh Phung Street vvhere there are
for a full meaL There are m any reliable restaurants such as Hoang Lan, N hu
also dishes for vegetari- Y, Dong A,Tai Ky, Kim Hue Do. At the corner of
ans with tasty quality N g u y en Van C u Street an d 3 /2 Street, th ere is a p o p -
like other dishes for ular restaurant for w orkers : 4000 dongs/dish.
lower prices. A round the
market, there are also To have m ore expensive meals, you can go to Nam
some small restaurants Do (Tel 824550), N hu Ngoe (Tel 82615), Hai Son (Tel
serving lunches for 3000 827252) on the vvay to Dalat M arket and some
dongs or 4000 restaurants on Phan Dinh Phung Street such as
dongs/m eal. Phuong Hoang (81 Phan Dinh Phung Street,Tel
822773), Cam Do (81 Phan Dinh Phung Street)
Visitors can also go Tel:822732), Tan Hue Do (27/2 Hoang Dieu Street,
rounđ Tung Nghia bus Tel: 826848). At Tan H ue Do there is goat mea
station (at the corner of cooked like "dog m eat"w hich is very tasty.
N guyen Van Troi and A lthough Tan H ue Do is on a small Street b u t it is
Phan Boi Chau Street) always crow deđ because of its cheap prices and its
and finđ some very pop- good dishes. If visitors w ant to enjoy a staff of
ular restaurants which young, pretty and courteous waitresses , they can go
serve specially for work- to Van H ue Lau restaurant (No.22/2 Tran Phu
ers. The price is 5000 Street, Tel 824974)
dongs a dish or 10.000
dongs a full course. To have rice cooked in pots served w ith other
Southern food, tourists can go to N hu Ngoe 2 (19/8
If visitors go by car and Ho Tung M au Street, Tel 833999, behind the general
w ant a parking space, Post office of Dalat) To enjoy grilled dishes, you can
they can go to Hung go to Sapa restaurant (5 Hai Thuong Street, Tel
Phat restau ran t (N o.l :835760). A restaurant w hich is know n by a lot of
Q uang T rung S treet, people for lunch and dinner is N hu Y restaurant
near the railw ay station). (143 B Phan Dinh Phung Street,Tel 823770, near Giai
If it is a mini -b u s or Phong cinema), or Dong A, Hoang Lan restaurant.
there are 3 to 4 people From Hoa Binh square, go dow n Truong Cong Dinh

96 CAM n a n g d u l íc h t á y n g u y ê n
S treet an d there they are. T hese re a ta u ra n ts have dishes as rice soup w ith
reasonable prices, good tasty dishes. duck meat, Quang noo-
For tourists vvho vvant to have some light foođ, they dles. N ear Hoa Binh
can choose goat m eat served w ith all kinds of green square, on Tang Bat Ho
vegetables of D alat.w e can recom m end N gan co f S tre e t, th e r e a re
restaurant (32 c Hai Ba Trung Street, Tel 823808, som e Pho resta u ra n ts
Phu restaurant (Hoang Dieu stree) and other popu- cof has open till rnid-
lar restaurants on Le Quv Don S treet (600 km from night Dalat is
Dalat M arket )It costs only 80.000 đongs to 100.000
dong s for 4 people (not including beer or wine ) A The city of gardeners so
real speciality ọf Dalat is stevved artichokes w ith restaurants close ealier
pig legs. This is also ầ meựicine that makes pcople than in other cities.So if
healthy, easy to sleep, good for the liver. This kind- y o u w a n t s o m e th in g to
of dish exists only in big restaurants and it is only eat at night ,you 'd as
delicious in time of artichokes (from christm as time b etter go to the sur-
to the next summer). For fresh seaíood, there is ro u n d in g s of Hoa as
Hoa Lê restaurant (No 1 Nhà chung Street, Tel Binh square. If you w ant
833399) to have Pho ,you can go
to 2 restaurants on Tang
FOR DIN N ER: Bat Ho S t r e e t vvhich are
Tourist cnn go to a lot of restaurants on Phan Dinh som e ti m e o pen till 2
P hùng Street to 3 / 2 Street and to h a v e all k in d s o f a.m. If you vvant to have
choise: noodles, popular light clishes. On nhà chicken w h eat Soup, you

LAM DONG
chung Street , there are also plares saving noodles, can go to No.24 N guyen
rice soup cooked w ith duck meat or fish. A small C hi Thanh Street (Tel
resta u ran t on T ăng Bat H ô Street serv ed us soup 823578, near Ngoe Lan
with pig's hipes or disk m eat and a kind of rice hotel) or at N ga's (No.6
cake. This restaurant is meals but it is verỵ croud- Nam Ky Khoi N ghia
ed so it is better to come beíore 4p.ni. Good meals Street, Tối 823571)
are at No. 95 N guyễn Văn Trỗi Street.
The H d l's market: For
FOR SUPPERS : regular visitors , this is
After a day of sight - seeing and after a long vvalk not an unknow n place.lt
round Xuân H uong lake íìt night, visitors need to has the nam e H ell's
have som ething for supper and then thev can go to Market because íorm erly
"the H ell's M arkot" next to Hải Sơn restaurant but the m arket w as on thc
you'd better asked the prias to avoid troubỉe, espe- stairs from Hoa Binh
cially on special occasions so you carTt be cheated. square to the m arket
This m arket is open overnight and it is open from and it vvas overnight in
7 p.m. tounists can also enjoy a hot H u ế bovvl noo- hell.The num ber of sell-
dle on a side Street at A nh Sáng com m ure (60000 ers increase day after
d a y /h o u r) because the majoring of the resdents day so dalat governm ent
here are from H uế, or you can also have O ther has decided to move the

C Ẩ M n a m ; d i ] IC H I \ V \ G ( :Y Ĩ N 97
market to the bus station park, 200m
from the old place. There are 3 dishes
that can be recommended:noodle with
pig's leg, rice soup and minestrone.
Dalat nights are often very cold, espe-
cially at the beginning and the end of
the year so few shops open overnìght,
except for "the food market". Perhaps
because of this special point that people
call it the Hell's Market.
COFFEE DRINKING:
"Coffee Town": For those who enjoy
having a nice place to
adm ire Dalat, the
most ideal place is the
cafe halfway to Hoa
Binh square (one
side íacing Nguy en
Chi Thanh Street ).
Prices vary from 4 to
5 thousand dongs a
black coffee and 6
thousand dongs a vvhite coffee.
In the memories of many dalat people
and Dalat visitors ,Tung café at Hoa
Binh square, symphony to serve cus-
tomers who are interested in music as
well as coffee. The quality of a cup of
coffee here has been positively
approved for many years.
T h e r e a r e s o t n e o t h e r g o o d c a fe 's (on "the coffee Town" m entioned
The one hundred -roof càĩe's(No.57
Phan Boi Chau Street ovvned architet
By Lu Thuc Phuong - it is a Creative I vanilla, lemon, grapes.......It is near
building w ith special ideas: behind the
cafe's there is a road led to an under-
ground construction named (the way
to the moon). Valentine cafe's (at one
e n d of Tran Hung Dao S tr e e t)
It is a coffee shop for lovers. The caỉe'
98 CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN
is lighted by candles . Sitting in the
cafe' s you can watch all the view of
Xuan Huong lake and Dalat at night.
Valentine cafe by Xuan Huong lake ( in
front of the Lam Dong Cultural Center):
it has a selection of suitable drinks for
all ages.lt also serves meals and it has
beautiíul position looking out to Xuan
Huong lake and Cu Hill.
Bich Dao cafe' (near Bao Dai Place),
Bon Mua cáíe'(at the interesection of
Tran H ung Dao Street and Xuan Huong
lake
Nam Giao caíe'
(NO.4 Chu Van An
Street): It's near the
H ang Khong
HotelTo ha ve more
íeelings, you can go
to Thuy Ta restau-
rant or Thanh Thuy
restaurant by Xuan
Huong lake. Here you can have " a
trembling coffee"(trembling because of
the cold climate). The price at Thuy Ta
is higher than that of other cafe'. Twice
a week, Thuy Ta restaurant has a
national musical períormance by Dalat
artists Visitors can ask for piano music.
For people who enịoy ice -creams ,
they can have ice -creams at Viet Hung
above) and at Y with 15 kinds of ice
creams such as coconut, soursop,
Hoa Binh cinema.
When eating at the city centre , visi-
tors should ask for the price advance to
avoid "the cheating habit" of some
restaurants.
 SHOPPING
SOME GENERAL POINTS:
In generaly, there are four products that viisitors often buy to
bring back home :vegetable, fruit, flowersanđ w arm clothes.
Recently, there has been a new need: vvalking and shopping at
"on sale"place where second hand clothes are sold (the local peo-
ple call it ("sida" clothes ). Clothes, shoes, esspecially jackets and
w arm coats are various and unbelievably cheap. But you should
bargain, the sellers always exagerate about the prices.

SHOPPING IN DALAT MARKET:

At first , dalat market was at 3 /4 cinema (Hoa Binh cinema ) on
top of Hoa Binh square and it w as called "W ooden
M arket''(because it was m ade of vvoođ, tiled by toles), and the
inhabitants of Dalat that time was only about tvvo thousand. In
1037, a fire detroyed all w ooden houses. The market w as rebuilt
in form of a café, there vvere no walls around because the popu-
lation was small, the w eather was cold, the m arket was open
from morning till 4 p.m . The em pty area in íront of the market
vvas called the m arket square.

The book "Dalat, a city on plateau" by HCM city publisher in

1993 vvrote :"Just in of front market, there is a badge carved the
picture of a Lach couple, a tiger and a Latin proverb. Most of the
stores round the m arket were owned by the Chinese.

In 1958 , the population of Dalat rose quickly, people decided to

build a new m arket in a w ater creson pool(the same place now)
The old m arket was transíorm ed to Hoa Binh cinema. Between
the nevv m arket and the old m arket (the kiosques nowadays)
there vvere French and Indian shops (they have been repaired till
now ). After being abroad, the íam ous architect Ngo Viet Thu
(vvho had won the Roman cham pionship about architecture)
gave some ideas about building some stairs going to make it
separate.In 1999 , on the occastion of the one hundred years of
íinding out Dalat, the m arket vvas started to renovate. The vvhole
area of the market is 22.000m2 vvith 1469 business households.
There is also an area for hotels (not built yet) vvhich in 8556m2.
There are different types of products which are sold here, main-
ly on the grround íloors and first floor. On the ground floor ,
there 93 stores selling specialities of Dalat . The most noticeable
place is the flower place vvith 28 stores at the front of the
m arket and some of these stores are 40 years old. kind of land orchids
On Lunar N ew Year Day flowers are sold every- (Cybidium) w ith 300 dif-
where and fĩowers bloom up. This makes the mar- ferent types that make
ket brilliant. the world of flowers in
Dalat become the most
Besides flowers, jam and fruit is sold on the ground prosperous in Vietnam,
íloor. Side A of the íloor sells w ollen clothes and Dalat also has pots of
handicraíts. W oolen clothes are tranditional in flowers producẽd by
Dalat, this job attracts a lot of íem ale w orkers and H asíarm sold in the mar-
there are various types of models w ith various price ket. There are some typi-
suitable for all people. cal kinds such as gruy-
eres, chrysanthe-
Dalat market is also specialized in selling vegetables m u m s.....A pot is from
( inluding fruit and potatoes). Evey m idnight, there 200.000 dongs to
is a big market of vegetable on the w ay to Dalat 30.000dongs and it lasts
market. In the early m orning , w hen visitors go out for 4 weeks or more.
for breakíast, the Street are already clean up thanks After the flowers have
to the vvorkers bloom ed up, you can
take the plant out and
BUYING FLOWERS : grow in soil, the plant
For a long time, Dalat has been considered as "a city will live and can also
of flowers". According to the estimation of some blossom up
offices, by the end of the year 2000,there were 600
kinds of daisies, 20 kinds of chrysantemums, 15 kinds The price of flowers vary
of ocillest and 10 kinds of roses entered Dalat. according to seasonal
Flowers brought back from Dalat should be put in tim es, b u t the eprice on ly
w ater for one hbur or two to make flowers nice in a rise up on the occsion of
long time. Teacher'sDay (November
W hen arrange, 20),The Lunar January, The
you should Lunar July or New Year's
take out some Day,the price are some-
leaves to gath- tim es vary high but
er n u tritious sometimes they are not
substances to very high. At dalat mar-
flow ers in I ket, there are 2 regions
order to make that sell flowers : the
flowers bloom front of the market and
more and nicer. th e back of the m arket
(going on the left way).
Besides flowers entered from outside, dalat has a lot W hen buying flowers,
of w ild flowers that are very popular such as custom ers w ill have care-
hedgeroses or sunflow ers... as welĩ as some natural ful packages to bring
orchids. N ot mentioning here is the entering of a flowers for a long. Dalat

100 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

Hasíarm flowers shop is at 16 B
Nguyen Chi Thanh Street, Tel 8257960
Buying orchids, decorating plants: An
orchid is 30.000 dongs to 50.000
dongs/ price, on Lunar Year's Day it
can rise to 60.000 dongs , even 150.000
dongs a price according to the kind
Visitors can buy it in front of Hai Son
S o m e r e c o m m e n d e d a d d resses:
"Lang Biang Lan" at No.42 Xo Viet
Nghe Tinh Street (5 km from Dalat)
owned by the artist H uy Duong .Mr.
Duong 's garden has about 100.000
kinds of orchids and over 200.000 pots
of orchids .
Besiđes, Lang Biang Lan also provides
chrysanhtemums and other flowers for
customersYou can contact
Tel:063-821234, 091865021, 091737000
or VVebsite:
w nn.vnn.vn/antuong 2000/langbiang-
orchid.
Ngo Van Bich's at Ha Dong commune
on Xo Viet Nghe Tinh Street. Being
80 years old, he is one of the rare peo-
ple who enjoy decorated plants and
ílovvers. His garden has than 2000 pots
of orchids and decorated plants
Luc Sinh Hoa garden: N o.13 N guyen
Dinh Chieu Street, Tel 822755. It is spe-
cialized in selling orchids from seeds
to flowers .
Cao Ngay Atrist No.39 Dong Tam
Street, tel821740): his garden has about
15000 pots of orchids type A l: among
then, some aready have flowers, 30 to
40 pots. On Tet holidays, his íamili
often send their to Ha Noi and HCM
city for an average price of 145.000
dongs / oechid plant.
The ílovvers garden of Dalat city: there
is a place vvhere orchids are displayed
as well as decorated plants so visitors
can watch or even buy them.
JAM BUYING:
Dalat has 43 kinds of jam which are
considered to be traditional speciali-
ties:persimon jam, plum jam and peach
jam. Persimon come from the North
E astern Asian coutries as Japan,
Korea....and they were brought into
Dalat 50 years ago. There are 3 kinds
of typical persimons: sweet persimons
including Fuju Banchi, Sanja Mazu,
Ama Hyskuma, Koshyto; bitter persi-
m ons including H achina,
H aratanenasi, Vocono... and w ater
persimons. Persimons can be eaten as
fresh fruit or as jam 5 kg of fresh per-
LAM DONG
simnos can be cooked into 1 kg of jam
and the price of jam is higher than that
of fresh fruit .It is 26 to 49 thousand
dongs/kg.T here are 3 kinds of persi-
m on jam m ade from 3 kinds of persi-
mons and the highest price is for "per-
simon- egg jam": 65.00 dongs/kg. The
other price are from 35.000 dongs to
45,000 d o n g s/k g
P lu m j a m :
Plum trees were brought into Dalat in
the 30s by Mr Louis Pierre (a
Frenchman). At the beginning they
were planted in Darkia Experimetal
Farm, then they w ere planted in
almost every garden of Dalat, the
zones where trees are planted the most
are Trai Ham, Tram Hanh, Trai Mat,
Dinh An.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 101
T h e r e a r e 4 t y p i c a l k in d s :
Van nam green plum s, Van N am red
plum s, Trai H am plum s and French
plum s. Like p ersim o n s,p lu m s are
also m ade in to jam and the w ine
m ade from plu m is also very like-
able. The price is 20.000 dongs /k g
(it rarely changes)
S tr a iu b e r r ie s :
W hen m entioning Dalat, people never
íorget a íam ous product that was
strawberries. Strawberries rem ind visi-
tors of a lovely land on a plateau at the
border of France and Switzerland.
T h e r e a re 2 k in d s o f str a iv b e r r ie s :
Local stravvberries (light pink) and
A m erican stravvberries (dark red).
Strawberrie are sold fresh and are
packed in boxes (6000 to 12000 dongs
akg according to the season) and they
are also m ade into m any other P ro d ­
ucts such as jam, syrup, wine, candies.
The price of straw berries jam is 10.000
dongs/kg.straberries ịuice is 39.000
dongs/litre.
"The jam tow n"on Phu Dong Thien
Vuong street:At first Dalat on;ly had a
few jam house located here and there
such as the jam house on H o Tung
Mau Street, the jam house on Dinh
Tien H poang Street and the jam house
in Da Thien region.But now there is
even a jam tow n on Phu Dong Thien
vuong Street, (near the valley of Lo ve ),
3 or 4 km ffr0om dalat.O n this Street,
there are 30 jam h o u ses at One sid e of
the way to the valley of Love
Dalat has m any kinds of jam which
can be counted to a hundred of kinds
b u t the m ost íam ous k in d s are related
to the special fruit of Dalat as plum
102 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
iam, straw berry, salted íruit, persim on
jam (dried persim on ), driedsw eet
potatoes,sw eet potatoes dried w ith
ginger... etc... At some jam house,
there is also Can wine for 60 to 100
thousand d o n g s/ a jug
S o m e a d d re sses o f ịa m h o u se :
-Tam Thanh
(86 Nguyen Van Troi St, Tel 827599)
-Thanh Hung
(18 A Nam Ky Khoi Nghia,Tel 823170)
-Ngoe Duy
( 6 Tang Bac Ho Street, Tel 822293)
-Thanh Nhu (143 bis Phu Dong Thlen
Vuong Street, Tel 835747)
-Kieu Thanh
(147 PDTV Street,Tel)
-Phoc Loc PDTV Street, Tel: 552298)
-PhuongUyen(Tel: 829452)
-Kieu Giang (Tel: 826354)
-My Quyen (Tel: 830454)
-Phuong Lan (Tel: 848122)
-Anh Dao (Teỉ: 831787)
The price of some popular jam are:
-20.00 donngs/kg of plum jam
-30 to 70 thousand dongs /k g of dried
persimons
-24.000 dong s/sm all box of artichokes
-48.000 dongs/big bag of artichokes
-20.000 dongs/bag of artichokes (includ-
ing 80 small bags)
-16.000 ndongs/kg of svveet potatoes
dried with ginger
BUYING TEA AND COFFEE :
Going to dalat m eans going to a place
w here m any bran d s have been
íam ous for a long time such as tea
brand and coffee brand including Le
Ky coffee, Vinh Ich coffee, Quoc Thai
tea, Do H uu tea...Le Ky Tea and coffee
with the sign of white n 't got a dark colour as Robusta coffee of Ban
elephant start in 1954 , MeThuot but it has a reddish yellow colour , and the
and w as protected by the ■ coffee has a light colour.
Industrial Possession
Bereau as a sale products I Besides, there is the pure coffee of which Vinh Ich, a
of the country ( its head coffee Processing c o m p a n y in Dalat for a long time .
office is at No.249 Phan i With their pure coffee at No.40 Hoa Binh square ,
Dinh Phung Street , Tel 1 No.4 Nguyen Chi Thanh Street ( Tel 822955), Kiosques
822195 and the other No.10-11-12 Zone B Dalat Market including Moka (
shops vvhere product are 50.000 d o ngs/kg ), Araiac (65.000 dongs/kg), Ban Ma
on sole : 21 Hoa Binh ; Thuot coffee (40.000 dongs/kg), Robusta (35.000
square, Zone Dalat 1 dongs/kg)
Market and CO.OP Ị
Market No.189 Cong 1 In Bao Loc district, there is a íamous brand of tea, it
Quynh Street, Distric 2, is Quoc Thai w ith the sign of a yellow elephant . Like
HCM city) I Le Ky brand, Quoc Thai tea products are always guar-
anted about their pure quality with the same price as
From the 197ŨS, Le Ky Le Ky 's .Good tea is 80.000 dongs /k g
tea and coffee has Another íamous tea brand for the Southern people is
already existed in many Do H uu Tea. Here you can buy tea, coffee as well as
cities and town in the ■ have meals. Recentív, there has been Tam Chau cof-
South . They are made by fee store invested by a Vietnamese coming from
hand ('nốt including : abroad. There are other tea brands that are scented

LAM DONG
chemicaì substances) so such as Tram Anh, Thien Huong , Thien Thanh , Bao
they are assured to be Tin....The Gold Dragon Tea of Lam Dong tea compa-
clean and to have the real ny is a product that has w on many gold medals in
quality of tea or coffee. national trading jams and the aw ard of the golden rice
The owner of those prod- seeds at Can Tho International Agricutural Fair with
ucts is Mr . Tran Van its product of tea scented in national flower odour.
Kien ( living in Dalat !
now) who is 80 years old. The address is at No.280 A Tran Phu Street, Bao Loc,
Even a successíul busi- i tel063-862237.
nessman in coffee like
the owner of Trung ! BUYING ARTICHOKES:
Nguy en Company has to ■ Artichokes are planted most in Thai Phien, Trai Mat,
ask Mr. Kien for advice Xuan Tho ( in the suburbs of Dalat). The characteris-
about technology. There ! tic íeatures of this plant are that their vvhole parts are
are 10 kinds of téa prod- useíul from the roots to the slems, the leaves, the
ucts (pure green tea and ị flowers. All have effective actions in curing in the
scen ted tea) , am ong liver and the gall bladder. A rtichoke p ro d u cts are var-
them some are very reli- ious : artichoke tea in bags,tea in flour form, artichoke
able for íoreigners . : pills, artichoke plaster.....
Moka coffee of Dalat has- You 'd better buy artichoke products at Lam Dong

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 103

 Coorporation Com pany of Pharmacy and Medical and of the details of the
Equipm ent or at m anuíacturers that have registered 1 patterns. The cheapest
makes such as Ngoe Duy (No.6 Tang Bac Ho Street , painting cost about 160
Tel 822293) or Tam Thanh jam and fruit shop (86 I to 200 thousand dongs
Nguyen Van Troi Street, Tel 827599), Thanh Hung and the most popular
jam shop (18 A Nam Ky Khoi Nghia , Street , Tel 1 painting cost about 1 to
823170 ).For people who can't sleep well, they 'd bet- 2 million dongs. There
ter take dried artichoke leaves vvhich are cheap and ! are some which cost 13
plentiíul of artichoke am ount . But this is a rather ,15 m illion dongs
bitter drink , so you can p u t in some gugar or some ! because of their big size
m ilk it easy to drink , (the price is 5000 d o n g s to their different colou rs to
6.000 dongs /k g at Dalat market). For richer visitors decorate lounges of
, they can buy roots, flower, pollens of artichokes offices or hotels. The
w h ic h a re e x p e n siv e a n d p p re c iơ u s g ifts a fte r a to u r 1 to p ic s e m b r o id e r e d on
. For people w ho live in hot places , they can use tea Dalat paintings are very
in bags: 5 to 6 thousanđ d o n g s/a small box. Or they ' various b u t they aíl
can buy artichokes in form of flour to make cool tea focus on tranditional
( there are 2 prices: 50.000n d o n g s/k g and 80.00 ỉ topics such as landscape
dongs /k g ) girls and flowers. The
___' ! p ain tin g is alvvays care-
BƯYING HAND M ADE SILK: íully packed in order to
For the last five years, íashionable clothes by íashion 1 be taken far.
designer Minh H anh have been shown in public so
m any peopỉe have know n about very attactive. And 1 D alat em broidery silk
it is not eventually that íoreign tourists are passion-i painting has was many
ate about hand -m ade silk because of its special ' gold m edals in national
colours, special patterns and its stability. Every late fair and exhibition.Huu
evening, the ethnic m inorities often display their silk
' H anh Display Room is
Products in front of 3 thang 4 cinema (on the stairs : No. 1 Nguyen Thi Minh
from the market to Hoa Binh square). ỉ Khai Street (Tel 827992)
No 15 Truong Cong
These products are varied in íorms, suitable for the 1 Dinh Street (Tel 824755).
nGGd of tì 11 customers such âs hândbâgs, pursGs , ị In HCM city th(Ljrc is ono
overcoats,.... Visitors can study about this tran- at No. 43 Tran Phu
d itio n and these p ro d u cts in villages w here there are I Street, ừ ìs tric t 5 (Tel
the tradition of weaving such as B'nese village (at 8356664)
the foot of Lang Biang ) or the "chicken" village
(near the National Road No. 20,18 km from Dalat. XQ EM BRO ID ERY
PAINTINGS :
BUYING EMBROIDERY PAINTINGS : Here, there are various
Dalat has 2 íam ous em broidery paintings stores: XQ : types of paintings in
and H uu Hanh. The price vary very m uch according ; various and m odern
to the size of the painting, the quality of the frame 1 colours about embroi-

104 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

dered by artists who are basically
trained. Visitors can stu d y about
embroidery work at Dalat Historic
shelter ( near the valley of Love ), or
on the top floor of Dalat Market, or at
the trade centre at N o.17 Hoa Bing
square (Tel 831343)
DALAT WINE:
Dalat wine entered the m arket in
1992-1995 and it w as quickly
a p p ro v e d by p u b lic , e sp e c ia lly in th e
M idlands . Selling wholesake:6700
dongs a bottle. In retail : 8000 dongs
abottle..D alat cham pagne entered the
market in 1999 and it quickly became
a speciality product vvhich visitors
can't miss. The wine is m ade from
grapes and stravvberries, produced
and bottled by the traditional íerment-
ed industry of Europe.Dalat cham-
pagne won "the golden cup quality
"at the fair "quality and joining "in
HCM city in 2000. At the beginning of
2001, Dalat cham pagane was con-
íirm ed to be the high -quality
Vietnamese product.
This wine is now sold at every large
superm arket in HCM city and other
big cities all over the country such as
Ha Noi, Hai Phong, Nha Trang , Da
Nang. VVholesale: 25000 dongs a bot-
tle. Retail 28.000 dongs/bottle.
OTHER SER V ICES
M a ssa g e:
Lam Dong has 9 massage centres ,
am ong them 2 in Bao Loc , 1 in Duc
Trong and 6 in Dalat. The 6 massage
places in Dalat are all in 6 hotels : Duy
Tan , Ngoe Lan ,A Dong, Mimosa ,
Golf 1 and Golf 3. The price is 50.000
dongs /45 mn. At Golf 3 there is a hot
w ater pool on the sixth floor.
Dancing :
The most regular dancing halls are at
Hai Son hotel and Golf 3 (every
Satuniay and Sunday evening)
F il m d e v e l o p i n g :
Dalat has about 20 minilabs to serve
tourists, they are all around Hoa Binh
square , 2 /3 Street , at one end of
N guy en Van Troi Street , at one end
LAM DONG
of Phan Boi Chau S treet (at to Hoa
Binh square ), at one end of N guyen
Chi Thanh Street.
On special occasions, the film can be
developed in only an hour. Minilabs in
Dalat close sooner and open later
than those in HCM city Generally,
they close at 8 p.m ( except some at the
entrance of Dalat market near Xuan
HUong lake and except on 10 special
days such as the 4th and the 5th of the
Lunar New Year, The Liberation day.
April 30th Chrismas Day,the National
Holiday September 2nd)
Visitors should use two good batteries
( loo k o u t for bad q u ality batteries in
the m arket ) and you shouldn't use
your cam era too m uch at night
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 105
because of the weak ílashes. The price of developing Gia Street ), (Trang 123)
of fifm is 6000 dongs/roll of film and making photo Lavy hotel ( No.2B Lu
isl2 0 0 don gs / photo(9x 12cm) 1500 d o n g s/p h o to Gia Street ), Bong H ong
(10xl5cm ) hotel (No.73 3 /2 Street )
Duy Tan hotel ( No.83
REPAIRING, CLEANING CAMERA : 3 /2 Street), Golf 3 hotel
No.4 Bui Thi Xuan Street, specialized in mechanic and (Nguyen Thi Minh Khai
electronic machines Street), Golf 1 hotel ( No.
Sidevvay No.33 Phan Dinh Phung Street asking for Mr. 11 Dinh Tien Hoang
Nguyen Phi Hung. Street), guest houes of the
VVorked Ha on the siđevvay next to Lam Dong Lam Dong People's
Technical College Com m ittee (No.10-12
Tran H ung D ao Street ),
PARKING SPACES : Huong Tra hotel (Nguyen
It is usually easy to find a parking space for your 4- Thai Hoc Street ), the
passenger car on ordinary days in Dalat but in tourist Saigon Raivvay hotel (
seasons especially on special occasions , it is not as N o.l Q uang Trung
easy . Most of the tourist cars often gather in the Street)...On special occa-
evening in the centre of the market, in Hoa Binh sion , some schools near
square in the aíternoon or in the evening so there are some private hotels are
eventually traffic jams for a while. also used to be the car
park at night.
If v isito rs w a n t to go in to th e m a rk e t , th ey w o u ld
rather park their car in the passing park (going from TAXI :
the lake , it is on the left, at night it is the Hell's mar- Dalat has 2 taxi compa-
’;et ). Then there is the car park of Hai Son hotel , nies, one of Dalat Tourist
vvhich not only keeps cars for guests of the hotel but Service Company
also keeps cars for passing -by peopỉe during day and (Tel 832832 ) and one of
night. At Hoa Binh square, there are 2 cars parks: one Thang Loi ( Tel 835583,
for 4-12 passenger car on the right of the square ( private). There are 2
betvveen 3 /4 Cinema and the kiosques ) and one for kinds of taxis : 4-seat
24-50 passenger bus at Tung Nghia bus station , next taxis and 7 seat taxis.
to Hoa Binh square ( at the couner of Phan Boi Chau
Street an d N guyen V an Troi Street ) The price of the 2first
kilometers:6000 dongs
If it is a 50-passenger bus , you'd better go to Guest /km .If visitors vvant a
House No.3 Phan Boi Chau Street where there is a whole day tour , they can
vary large car park holding more than 100 buses. negotiate about the price .

Hotels and guest house which have large car parks in Besides m eter-taxis ,
Dalat including : Palace hotel, Dalat hotel, Guest I dalat has about 30 old -
house No.3 Phan Boi Chau, the VVorkers ' Association m ade taxis w ith 4 seats
guet House (No.l Yersin Street ), hotel No.198 (Lu available for tourist to

106 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

go to around Dalat for reasonable
prices according to types cars. W hen
tourists are rare from after
September 2nd, prices reduce greatly
, about 120.000 dongs to 150000
dongs for a vvhole day tour of sights
in the city. If you go íarther from
Dalat centre, the price can be a little
higher. You can catch one of those
old taxis at the tourist car park at
Hoa Binh square, at the car park in
front of Ngoe Lan hotel (N guyen Chi
Thanh Street ) or at One end on the
dovvnsatairs from Anh Dao hotel.
HONDA RENTING:
On the w ay to D alat m arket (
Nguyen Thi Minh Khai S treet) . The
price is 80. 000 thousand dongs
ahonda according to the quality of
thc vehicle. H onda Dream has the
highest price for 120.000 d o n g s/d a y (
on special occasions ) and 80 dongs
/d a y (on ordinary days). The price
can be a little higher if you are afor-
eigner. The m otorcycles 's ow ner just
dem an d s y our ID and a little
deposit to rent you a motorcycle
RIDING ON A HORSE-CART:
Novv Dalat has about 30 horse carts
riđing visitors, am ong which some
have been b e a u tiíu lly renevved.
There are 2 kinds: tw o vvheeled carts
and four vvheeleđ carts . These carts
are always ready to ride visitors to
every sight in the city
The price is not very high , ahorse -
cart tour round the lake (for 6 peo-
ple) is 80 to 100 thousand dongs. If
you w ant to visit other sights, the
price vary according to the place
and the num ber of passengers. The
horse cart station is at the intersec-
tion of the vvater com pany near
Thanh Thuy restaurant. Riding on
horse cart is more expensive than
riding on the motocycle but it has a
special íeeling that visitors w oulđn't
lik e to m iss.
KARAOKE:
-Minh's (94 Nguyen Van Troi Street ,
Tel 824815)
-Da Vang 's or Dang Nguyen 's (4 s
Bui Thi Xuan Street, Tel 828702)
-Bich Dao 's (8 Trieu Vioet Vuong
Street,
Tel 822753)
-007's242 c Phan Dinh Phung Street,
Tel 827903)
-Nhat Quang 's (33/19 Phan Dinh
Phung Street, Tel 831391)
-Giang Ngoe 's (2 Chi Lang market ,
Tel 828554
LAM DONG
The best of all is Q uynh H uong 's (
Quang Trung Street, Tel 825522)
Every week, thereis a live show. A
private room is 40.0(X)dongs /hour/day,
50.000 dongs /hour/night.
TENNIS PLAYING
In Dalat, there are over 20 tennis courts,
3 of which are in 3 hotels: Saigon hotel (
H uynh Thuc Khang S treet), Palace hotel
(Tran Phu Street), Petruleum hotel
(Hung Vuong Street)
The price is 30.000 dongs ?hour
P o stíứ s e r v ic e s
The general post office: No.14 Tran Phu
Street , near the Cock Church.
-A post office in Dalat market
(Tel 825535)
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 107
 -Phan Chau Trinh post office on the way to Than Tho lake
-Bui Thi Xuan post office on the way to the valley of Love
-Nguyen Van Troi post office (No.126 N guyen Van Troi Street,
Tel 835084)_
-Da Thien Post office (No.36 Phu Dong Thien Vuong Street,
Tel 552058)

In Trai Mat zone, near Linh Phuoc Pogoda, there is Trai Mat
post office.Near Voi waterfall (Lam Ha) there is a post office of
N am Ban town. At the foot of Lang Biang M outain , there is a
póst office of Lac Duong district on Phan Dinh Phung Street
w here there are the m ost hotels in D a la t, there is a post office
at No. 178 Phan Dinh Phung Street, Tel 825535)

MOBILES:
The office of Lam Dong Telephone Com pany (No.14 Tran Phu
Street)
The Service shop of the Company is at Hoa Binh square (836601)
M obilephone Co. (No.114 blocek No.5 3 /2 Street,
Tel 830634)
69A stall on 3 /2 Street, Tel 836825

NEVVSPAPERS
There are a lot of new spapres 's venders. They sell mainly news-
papers issused in HCM city such as Saigon Liberation Youth,
Teenager's , Saigon sport, HCM City sport.... These venders go
everyw here in th e city, from th e centre to som e b ig sight -places
such as Cam Ly, the valley of Love, Bao Dai palace.
Chi Thanh nerw spaper's :
(No.43 3 /2 Street, 821244).
The new spaper's of the G .p .o
(No. 14 Tran Phu Street)
The new spaper's of the Lam Dong Publisher
Co.(18 Hoa Binh square)

GALLERIES :
Vi Quoc H iep'galllery
(No. 6 H uyen Tran Cong Chua Street, Tel
836889)
H uyen Tran gallery
(No.65 3 /2 Street, Tel 0918198298)
Arist Pham M ui's gallery
(No.74 3 /2 Street, Tel 835958)

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 SOME TYPICAL FLOW ERS
Peach flower of Dalat peach flowers:
these trees are planted around the lake
and when Tet is coming , these small
pink flowers remind visitors of the
spring atmosphere on N orthern land
MIMOSAS :
A kind of flower that sounds in the
memories of visitors vvith a song by
Tu Khiet Tuong : "m im osa , where do
you come from". The tree is 3 to 6 m
high, w ith yellow flowers ,green sil-
very leaves. The ílovvers bloom 2 or 3
times in a year but they often bloom
up in sunny months. Dalat has two
kinds of mimosas; short leaf kinds and
long leaf kinds.
Dalat students often press mim osas in
their books and sent then to their
lovers to show their love, even dried
flowers never lose their scents.
WILD SUNFLOWERS
(Sun flower like chrysanthem um s) :
These are kinds od w ild ílovvers
grow n a lot at the sides of the
National Road No.20 along Bao Loc
pass, along Prenn pass and all around
the valleys of Dalat In provinces of the
W estPlateaus from K om tum to
Daklak, wild sunflowers grow a lot on
both sides of the whole zone of the
Southern M idland Plateaus . The flow-
ers bloom at the end of the rainy sea-
sons and at the beginning of the dry
diam eters seasons .The plants are 1,2
m high, the flowers are light yellow;
their diam eters are about 10 cm. When
the w ild sunflowers bloom up, it
m eans that the dry season has come
GLAYEULS
(sword flowers) :
According to an ancient Roman leg-
end, once upon a time a Roman gen-
eral caught 2 young prisoners as
slaves to do housevvork b u t the gener-
al 's daughter fell in love w ith the
slaves. Being too angry , the general
ordeređ the two prisoners to have a
fight w ith swords. The two men did-
n 't obey the order and placed sw ords
on the ground .
The general ordered to cut dow n their
heads but w hen their heads fell down,
the tw o sw ords transíorm ed into flow-
LAM DONG
ers and had the shape of sword flow-
ers. In Latin, G ladirodus means a
short sword.
Glayeuls have varied colours : white
yellow purple but the m ost popular
are red ones and the m ost valuable are
purple ones. These flowers are grown
m uch on Tet days to provide flowers
to other province layeuls symbolize
for dates.
Rhododendrons :
Dalat has four kinds of rhododen-
drons: white, pink, red and orange.
M ost of the rh o d o dendrons are
im ported from abroad but the red
kinds have their source in Lanng
Biang M outain. The most popular
kinds are the pink ones.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 109
 HORTENSIAS
(Marriage prorriage proposal flowers ):
They have the shape of a globe, they have 4 basic colours at
first they are w hite, then tu rn to líght blue, then dark blue
and then violet
The size of the flower is rather big, sometimes it is as big as a
ball. These flowers are planted m uch in office gardens, in
flower parks around Dalat

According to an old legend, a Roman Princess reached the

time of marriage. The king introduced m any men to her but
she reíused. During a tour , the princess suddenly threw an
hortensia to a m an and she accepted him . Then , this flower
w as called "M arriage proposal flower".

PENSES (THROUGHTFUL FLOWERS)

The petals are thin and pinkish just like coquelicots. Formerly
these flowers w ere íavourable for Frenchmen and were plant-
ed m uch in villas, especially villas on 3 /4 S treet on the w ay to
the city. Dalat has a series of villas which have the name
Pensée such as 10 and 1, 2.

VIOLET FLAM BOYANTS :

They have the source in Aírica, brought in Dalat by Engineer
Luong Van Sau. There are now tw o trees w ith beautiíul flow-
ers in Dalat: on the w ay to the m arket and one behind Palace
hotel. Recently, these trees ha ve been multiplied thanks to bio-
logical intrustry so they have been planted all over the City.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 HOW TO HAVE A W ELL-PLANNED
SIGHT - SEEING TOUR
Dalat has twwo seasons: ửie raừiy season
and the diy season. In rainy season, it often
rains ửi the aítemoon so it is better to
arrange your tour ừi tììe moming, in the
aítemoon you can visit some places, pago-
das, churches or just have a rest in your
hotels. On the way to HCM dty, there are
some places ửiat you can visit, they are near
the National Road No.20 in Bao Loc or Duc
Trong so you can arrange to visit these
places on your vvay to Dalat or back. The
planning of a sightseeing tour depend on
your tứne spending for the tour ( how
many daỵs can you stay in Dalat to have a
reasonable plan). The places that you can
visit on National Road No.20 indude: The
Seven Sreps waterfal, Damri waterfalI(Bao
Loc),Gogah waterfall, Pogour waterfall,
Lien Khuong waterfall, The chiken ViHage
(Duc Trong), prenn waterfall, Datanla
waterfaU,Tuyen Lam lake ( turrúng at 1,7
km); on natíonal Road No.27 there are Voi
waterfaU (Lam Ha ) and Cong Troi water-
fall (Ta Nung ,Da]at).
In D a la t, th e r e a r e s o m e tru án iva ys:
The way from Prenn to Datanla to Tuyen
Lam (prenn pass into and out of Dalat, way
from HCM city to Dalat). If it is convenient,
you can coordinate Datanla and Tuyen
Lam visits ÚI one tour. Tuyen Lam visit
only can take you a whole day if you have
tìme. The way from Cam Ly waterfall to
Bao Loc palace tọ Hang Nga viUa to the
Cock church to palace No.2 to Minh Tam
flower garden to the Chinese Pagoda to
Lam Dong museum to lin h Phong pagoda
to palace No.l. By this way you can plan a
sightseeing tour suitable for your taste. This
tour has a spedal characteristic that is all the
sights lie on ửie main sừeets in the East
Westem of the dty including Hoang van
Thu Street tuming to Le Hong Phong st )
then to Tran Phu Street and Hung Vuong
Street.
The way from the Tiger Cave waterfall to
Linh Phuoc pagoda From Tran Hung Dao
-Hung Vuong Street, you go straght to Trai
Mat ( the old National Road No.27 to Don
Duong and Phan Rang ).This way has a
sight seeing toưr by train if you only wânt
to visit lin h Phuoc pagoda. If you want to
visit the Tiger Cave waterfall well you have
to take a car írom Trai Mat to ửie waterfall.
The way from ửie Valley of Love to Dalat
histìdcal shelter to Dalat Flower garden to
LAM DONG
Than Tho lake and vegetable gardens or ửie
way from the Tropical Biology Institute to
the valley of Love to Dalat historical shetler
to ửie city flower garden to Than Tho lake.
You can also đivide ửús way úìto 2 sighs
each: The Biology Institute and the VaUey of
Love then thẹ city Flower garden and Than
Tho lake.
The way from Domain church to the
Biology Instrtute to Lang Biang .
The way from The City Flower garden to
Xuan Huong lake to Cu Hill (Gkalí court )
can be done aítemoon if it doesn't rain. You
can have a visit to ửie flower garden and
ửien Cu Hill (to get acquainted to golf)m on
tứne. Qn rainmg days, you can plan vour as
followed: Palace No.3 (bao Dni Palce)-
Hang Nga villa palace No.2 No.1 I palace
N.3 -palace No. 2 Lam Dong mu' in.
CẨM NANG DU LỊCH TA , 111
 SOME IMPORTANT SITES TO VVELCOME
THE 110TH YEAR OF DALAT FOUNDATION
AND DEVELOPMENT
The building of Yersin park and Yersin statue in the park .
The building of the soldlers' memorial
The Renovation of Xuan H uong lake
The building and the renovation of some streets inside Dalat
The reparation of Phan Dinh Phung stream, Cam Ly stream

FESTIVITIES
Tourist fair w ith the attendance of some tourist companies
Flower and decorated plant fair; the national decorated plant
competition

Festival and C ultural íestivies of the m inorities of 11 provinces

in Truong Son -VVestern H ighlands

F estival for the P ublic a rtistic C u ltu re (the "V iolet

Flam boyant" com petition, the Y outh Bands, the Tranditional
Folk song N ig h t...)

Festival of Dalat food w ith good from

agricultural products m ade from food
plan ts and traditional food from the 3
regions of Vietnam

Exhibition about the plan of investm ent

and developm ent of Dalat; the plan of
buildings; displays of photos about
Dalat nature and people .

The m ain íestival to celebrate the lioth

year of Dalat íoundation and develop-
ment (november/2003)
Pine_tree /orests in 'early fog

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

BẢN ĐỒ Dư LỊCH ĐẮC LẮC
V ài n é t
VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI

ĐẮC LẮC
Đắc Lắc là tình nằm về phía Tây Nam dãy Trường Sơn, giữa
vùng Tây Nguyên, có tọa độ địa lý từ 11045'-13045' vĩ Bắc và
107012'- 108054' kinh Đông, ở độ cao trung bình từ 500-800 m so với
mặt nước biển, đầu nguồn của hệ thống sông Sêrêpôk và một phần
của hệ thống sông Ba. Hệ thống giao thông phát triển có các quốc
lộ 14, 26, 27, 28 đi qua. Điều kiện địa lý đã tạo ra nhiều yếu tố thuận
lợi cho Đắc Lắc có vị trí khá quan trọng đối với sự phát triển kinh
tế - xã hội và môi trường sinh thái của vùng Duyên hải miền Trung
và Tây Ngu vén và các tỉnh Nam Trung bộ, Đông Nam bộ.

Hệ thống đường quốc lộ 14, 26, 27 nối Đắc Lắc với các tính
Tây Nguyên, các tỉnh Duyên hải miền Trung, các tỉnh miền Đông
Nam bộ; đường hàng không nối Buôn Ma Thuột với Thành phô Hồ
Chí Minh, Đà Nẩng và Thủ đô Hà Nội. Mấy năm gần đây, giao
thông vận tải, thông tin, liên lạc, dịch vụ bảo hiểm, ngân hàng đã
có buớc phát triển khá đạt trình độ trung bình của Quốc gia, tạo
điều kiện cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đến nay có 100%
số huyện có dường nhựa đến trung tâm, 1007« số xã có đường ô tô
đến được trung tâm; 100% số huyện và cuối năm 2002 có hơn 88,4%
số xã có điện lưới quốc gia. Theo kế hoạch, đến cuối năm 2003 sẽ
có 100% số xã có điện lưới quốc gia (với 70% số hộ).

Đắc Lắc có nguồn tài nguyèn thiên nhiên, đất đai đa dạng J
phong phú, diện tích rừng tự nhiên đứng đầu toàn quốc với hơn 1
triệu ha. Tổng diện tích tự nhiên: 19.576 km2, trong đó có đất
Bazan có hơn 700.000 ha là loại đất tốt cho khả năng phát triển hình
thành những vùng chuyên canh lớn về cây công nghiệp lâu năm
như cà phê, cao su, tiêu..., tạo ra một khối lượng lớn như hàng hóa
cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến nông lâm sản và
cung cấp nguồn hàng hóa nông lâm sản dồi dào phong phú cho
hoạt động xuất khẩu.

Trong những năm gần đây do khủng hoảng kinh tê của một
số nước trong khu vực và trên thế giới tiếp tục có ảnh hưởng xấu
đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tính Đắc Lắc, giá các
mặt hàng xuất khẩu chủ lực như cà phê, cao su liên tục giám và
giữ ở mức thấp, đã tác động m ạnh đến đời sống của các cộng đồng
dân cư do thu nhập giảm, làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tê -
xã hội

CẨM NANG DU LỊCH TÁY NGUYÊN 115

I
TĂNG TRƯỞNG KINH tê '
Do có n h ữ n g b iến đ ộ n g b ấ t
thường về thời tiết, giá cả nông sản
p h ấm ản h hưởng đ ến sản xuất nông
nghiệp, giai đ o ạn 1996-2000, kinh tế
tăn g trưởng không đều, có xu hướng
giảm . N ăm 1996, tăng 10,6%, n ăm 1997
tăn g 16,05% và năm 1999 chí tăng
6,04%, năm 2000 tăng 8,5%; m ức tăng
trường bình qu àn chung là 10,45% m ỗi
năm , cao hơn so với giai đ o ạn 1991-
1995 (là 0,94%). Trong đó, k hu vực
nông - lâm nghiệp tăng 11-155; công
nghiệp, xây d ự n g tăng 9,80% (công
n ghiệp tăng 11,95%); khối dịch vụ tăng
8 %. N ăm 2002 Đắc Lắc đã đ ạ t tốc độ
tăng trưởng 6,57%; trong dó, N ông -
lâm nghiệp tăng 5,1%, Công nghiệp -
xây dựng tăng 18,5% và dịch vụ - du
lịch tăng 9,37%.
Tông thời kỳ 1991-2000:
N en kinh tế có nhịp độ tăn g bình
q u ân (giá so sánh 1994) là 9,98%; trong
đó: Nóng - lâm nghiệp tăng 10,46%;
công ngjiệp, xây dự ng tâng 9,87%
(công nghiệp tăng 13,68%) và khối
dịch vụ tăng 8,02%.
-Tống xã hội năm 2000 :
-Bằng 1,64 lần so với năm 1995, trong
đó: nông - lâm nghiệp: 1,7 lần, công
nghiệp 1,76 lần; các ngành dịch vụ
bằng 1,47 lần.
N hìn chung, từ năm 1991 cùng
với việc đôi mới từng bước xóa bỏ bao
cấp , x ây d ự n g n ề n k in h tế th ị trư ờ n g ,
tỉnh Đắc Lắc cũng đã quan tâm nhiều
đ ến việc p h á t h uy các ngu ồ n lực, đặc
biệt đối với sản xuất nông - lâm
nghiệp, đã huy động được phần lớn
đất đai và m ột lượng vốn khá lớn
trong khu vực dân cư cho đầu tư phát
116 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
triển; nên vẫn duy trì được tốc độ tăng
trưởng tương đối cao; nền nông nghiệp
có bước tiến v ững chắc theo hướ ng sản
x uất hàn g hóa, đ ó n g vai trò q uan
trọng nhất trong nền kinh tế. Tuy vậy,
công nghiệp v ẫn p h á t triển chậm ; kinh
tế dịch vụ chưa có hướng đi rõ nét
trong v iệc p hát h u y lợi thế, khắc phục
bất lợi của đ iều kiện tự nhiên, vị trí địa
lý của tỉnh.
Cơ cấu kinh tế Đắc Lắc từ năm
1995 đ ến năm 2000 có sự chuyển dịch
không đáng kể. Khu vực nông - lâm
nghiệp lu ô n chiếm tỷ trọng cao (năm
2002 là 78,60%) ; tuy n hịp độ tăn g
trường bình q u ân của công nghiệp,
xây d ự ng v ẫn đ ạ t m ức khá cao, nhưng
do điểm xuất phát về quy mô quá
th ấp n ên tỷ trọng n gày càng giảm , với
9,56% n ăm 1995 xuống còn 8,6% n ăm
2000 và 7,33% n ăm 2002; tỷ trọng các
n g àn h dịch vụ chiếm 19,36% n ăm
1995, tăng lên 21,33% năm 2000 và
n ăm 2002 xuống còn 14,08%.
Trong 2 n ăm qua, nền kinh tế Đắc
Lắc dang có chuyên dịch m ạn h m ẽ
theo hướng công nghiệp, giảm tỷ trọng
nông nghiệp. Theo giá hiện hàn h , cơ
cấu kinh tế năm 2002 của Đắc Lắc Jà:
Nông - lâm nghiệp 56,72%, công
nghiệp - xây dựng 15,71% và dịch vụ
- du lịch 27,57%.
N ăm 1990, d ân số là 1,026 triệu
người, tổng sản p h ẩ m xã hội bình
q u â n /n g ư ờ i là 1,82 triệu đồng. N ăm
1995, d â n số tru n g b ìn h là 1,341 triệu
người, tổng sản phẩm xã hội bình
quân/ngườ i là 2,193 triệu đồng. Tốc
độ tăng d ân số b ình q u ân giai đoạn
1991-1995 là 3,54%, giai đ o ạn 1996-2000
là 6,96%, bình quân thời
kỳ 1991-2000 dân số tăng
6,24% nhưng năm 2002 tỷ
lệ tăng dân số tự nhiên
đã giảm còn 2,45%. Năm
2003, dân số Đắc Lắc xấp
Xi2.000.000d.
Với tốc độ tăng dân
số quá nhanh, việc đầu
tư xã hội chưa đáp ứng
yêu cầu nhưng tốc độ
tăng tổng sản phẩm xã
hội giai đoạn 1991-1995
là 33%, giai đoạn 1996-
2000 là 4,41% và của cả
thời kỳ 1991-2000 là
17,92% là m ột cố gắng
lớn của Đ ảng bộ và
nhân dân các d ân tộc
tỉnh Đắc Lắc.Ớ Đắc Lắc
hiện có hai phương thức
vận tải:
TỔNG QUAN DU LỊCH
Đắc Lắc là m ột tỉnh m iền núi của vùng Tây
Nguyên, v ề cấu tạo địa hình có sự hòa hợp của
những dòng sông xen lẫn núi đồi, ao hồ nghềnh đá
và những khu vực rừng nguyên sinh tạo nên nhiều
cảnh quan hấp dẫn, thơ m ộng chứa đựng nhiều tiềm
năng d u lịch. C ùng với Đà Lạt - Lâm Đồng, Đắc Lắc
là m ảnh đ ất có nhiều thác ghềnh hùng vĩ tượng
trưng cho Tây N guyên đại ngàn. N hiều thác nước
đẹp nổi tiếng như DraySap, Gia Long, Trinh Nữ,
Krông Kmar, Bảy N hánh, Thủy Tiên, Ba Tầng...Đ ắc
Lắc cũng có nhiều hồ lớn với diện tích từ 200-600 ha
như hồ Lăk, hồ Ea Kao, hồ Ea Đờn, hồ Tây, hồ Đắc
M in... thích hợp để tổ chức các hoạt động bơi
thuyền, lướt ván, câu cá, du lịch sinh thái.

Về Hàng Không, có
sân bay Buôn Ma Thuột
chủ yếu v ậ n chuyển
hành khách đi hai tuyến Trong các chương trình du lịch của m ình, du
Thành ph ố Hồ Chí Minh khách cũng có th ể đ ế n với các khu rừ n g n g uyên
và Đà Nang; Đường bộ, Ị sinh ở Vườn Q uốc gia Yok Đ ôn, rừ n g đặc d ụ n g
toàn tỉnh có 8479 km N am Ka, k hu bảo tồ n N am N ung, Tà Đ ùng; đ ến
đường giao thông, m ật với v ù n g Buôn Đ ôn từ lâ u đã nổi tiếng về nghề
độ bình q u ân 0,43 săn b ắ t và th u ầ n dư ỡng vói rừng; th ăm Đ ình Lạc
k m /k m 2 gồm: Giao, Biệt Đ iện của cựu H oàng Bảo Đại, di tích
th á p C hăm Yang P rông được xây dự ng từ th ế kỷ
Đường quốc lộ có 5 XIII, nhà đ à y Buôn Ma T huột, hang đá Đắc Tuar,
tuyến là QL 14, 26, 27, 28, nhà bảo tàn g của tỉnh ngay tru n g tâm th à n h phô'
14C, chiều dài 704km. Buôn Ma T huột...
Khi quốc lộ 28 và 14C
được thông tuyến sẽ tạo I M ặt khác, n é t độc dáo của Đắc Lắc là sự
đ iều kiện thuận lợi cho p h o n g p h ú , đa d ạ n g củ a p h o n g tụ c tập q u án và
việc giao thương hàng sinh h oạt văn hóa, vì đây là nơi hội tụ của 44 dân
hóa v à p h á t triển d u lịch. ! tộc a n h em cù n g chung sống. Các d â n tộc tu y kh ô n g

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 117

hình th àn h n ên n h ữ n g địa b àn đ ịn h cư riên g b iệt Hồ Chí Minh. Sân bay
nhứng có sự tập trung ở m ột số vùng n h ất định, với Buôn Ma T h u ật với
n h ữ n g tru y ề n th ố n g b ả n sắc riên g đã h ìn h th à n h đường bay H à Nội, Đà
nên m ột nền văn hóa d ân gian độc đáo, m ang tính N ấng, N ha Trang và
đặc thù của vùng Tây N guyên và thực sự lôi cuốn thành p h ố H ố Chí Minh.
khách du lịch. H iện nay, sân bay Buôn
Ma T huột đang được
Đắc Lắc cũng là địa danh gợi nhớ đ ến những khởi công nân g câ'p
cột mốc lịch sử mà đ iển hình là chiến thắng Buôn đồng bộ để có thể đón
Ma Thuột - cú điểm h u y ệt chiến lược của q uân và được m áy bay dân dụng
d ân ta trong cuộc tổng tiến công và nổi d ậy m ùa cỡ lớn từ giữa năm 2004.
xuân năm 1975, thống n h ấ t h oàn toàn đ ấ t nước sau
hơn m ột th ế kỷ bị ách đô hộ và xâm lăng của Bưu điện Đắc Lắc
ngoại bang. Cái tên Buôn Ma T huột đã đi vào lịch đã được trang bị cơ sở
sử quân sự th ế giới và làm cho người ta p hải nhớ v ật chất hiện đại, đảm
m ãi như là m ột chiến công của nghệ th u ậ t quân sự bảo cho việc thông tin
Việt Nam. liên lạc đ ế n các địa
phương trong cả nước
N ếu lấy th à n h phô' Buôn Ma T h u ật làm trung và liên lạc quốc tế. M ột
tâm thì h ầ u h ết các cảnh quan đ ẹp n h ẩ t của Đắc số di tích lịch sử, văn
Lắc đ ều n ằm trong k hu vực có b á n kính không hóa được trùng tu, tòn
quá 50km. tạo; những ngành nghề
truyền thống như điêu
Với hệ thống gồm hơn 30 khách sạn, 500 phòng khắc, tác tượng nhà mồ,
như hiện nay, Đắc Lắc đ ủ khả năng đón tiếp dệt thổ cẩm và các lễ
khoảng 150.000 lượt khách trong năm và có thể tổ hội được khôi phục và
chức những cuộc hội nghị, hội thảo lớn. Trong p h át triển. N hững áng
tương lai sẽ xây dựng thêm những khách sạn mới sử thi lớn là trường ca
để đáp ứng được nhu cầu tăng trưởng về lượng Đam San; Đam Bri, Xinh
khách dự kiến sẽ tăng bình quân 15-20% m ỗi năm. N hã, Cây nêu thần, m ùa
rẫy Bontiăng đã được
Du khách có thể đến thăm Đắc Lắc bằng hai SƯU tậ p h o à n c h ỉn h đ ể
phương tiện: M áy bay hoặc ô tô. Trong những năm phục vụ du khách.
90, du lịch Đắc Lắc đã có bước chuyển m ình đáng
kể, đã có 7 khách sạn 1-3 sao được đ ầu tư xây dựng Tốc độ tăng trưởng
ở trung tâm thành p h ố Buôn Ma Thuột, các nhà của d u lịch Đắc Lắc
hàng đặc sản, điểm vui chơi giải trí, thể thao d ần trong ‘những năm 1990-
dần được hình thành. 2000 đ ạ t bình q u ân
30% /năm . N ếu như năm
Kết cấu hạ tầng từng bước được đ ầu tư nâng 1995 tổng số là 70.100
cấp, giao thông đi lại thuận tiện như quốc lộ 14, 26, lượt khách, trong đó
27, 28 nối liền Buôn Ma Thuột với các tỉnh duyên khách quốc tế là 4.250
hải m iền Trung, các tỉnh Tây N guyên và thành p hố lượt.khách, thì đến năm

118 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

2000 đã tăng lên 132,550 lượt khách và
khách quốc tế là 7.790 lượt khách.
N gày nay Đắc Lắc được biết đến
như m ột vùng đ ấ t có tiềm năng thu
h ú t đ ầu tư và d u lịch đầy hứa hẹn. Sự
hình thành khu công nghiệp Tâm
Thắng - Cư Jút, khu công nghiệp Sùng
Đức - Đắc Nông có ý nghĩa to lớn cho
việc p h át triển kinh tế - xã hội và du
lịch. Đắc Lắc còn có nhữ ng đặc sản nổi
tiếng n h ư cà phê, m ật ong, khô nai,
rượu cần, cơm lam, chả cá th á t lát,
canh chua cá lăng, những loại trái cây
đầy chất din h dưỡng và đ ậm hương vị
như bơ; sầu riêng... rất được du khách
ưa chuộng.Đ ịnh hướng hoạt động của
du lịch Đắc Lắc sẽ tậ p trung vào 2
m ảng lớn: Du lịch sinh thái và d u lịch
vãn hóa.
Dể du lịch Đắc Lắc ngày càng
p h át triển tương xứng với tiềm năng,
ng ành du lịch Đắc Lắc dã lập quy
hoạch tổng thể đ ến năm 2010 và quy
hoạch chi tiết các khu d u lịch: Khu du
lịch hồ Lắc, khu du lịch hồ En Kao,
khu d u lịch Buôn Đôn, khu d u lịch
cụm thác Drav Sap - Gia Long - Trinh
N ữ, khu vui chơi giải trí ử trung tâm
th àn h phô Buôn Ma T huật, khu d u lịch
Hồ Tây -D ắc Min, quy hoạch d u lịch
Đắc N ô ng... đê đ ầu tư và gọi vốn đ ầu
tư. Ban hàn h chính sách ưu đãi khuyến
khích đ ầu tư vào lĩnh vực công nghiệp,
d u lịch nhằm thu h ú t ng u ồ n lực d ầ u tư
của trong nước và quốc tê vào d u lịch.
Với cơ chế, chính sách ưu đãi,
thông thoáng, d u lịch Đắc Lắc m ong
n h ậ n được sự h ợ p tác d ầ u tư của các
doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong
nước và ng o ài nước.
v ề tổng thể, du lịch Đắc Lắc có
th ể chia th àn h 4 cụ m - tour tu y ến
n h ư sau:
ĐẮC LẮC
- C ụm du lịch hồ Lắc với các sản
p h ẩ m bơi th u y ề n trê n h ồ , leo n ú i, cỡi
voi, b ắ n chim , sin h h o ạ t v ă n h ó a d â n
tộc và th ă m n h à n g h i củ a cự u h o àn g
Bảo Đại.
- C ụm du lịch Buôn Ma T huột -
cư Jút gồm các di tích: Nhà đày
B uôn Ma T h u ậ t, b ả o tà n g d à n tộc
Đ ắc Lắc, là n g v ă n h ó a tru y ề n th ô n g
B uôn T ua và cụ m th á c T rin h n ữ ,
Dray Sáp, Gia Long.
- Cụm du lịch Buôn Đôn gồm:
du lịch Bản Đôn, vườn Quốc gia Yoc
Đ ôn (cỡi voi, xem tìm h iểu về nghề
să n b ắ t và th u ầ n d ư ỡ n g voi rừng),
sinh h o ạ t v ă n hó a lễ h ội củ a các d ân
tộc E Dê, M nông.
- Cụm du lịch Đắc Nông (cách
Buôn Ma thuật 120 km theo hướng
N am , nằm trên đườ ng quốc lộ 14 đi
Tp.HCM gồm 7 thác nước giữa rừng
già nguyên sinh: D iệu Thanh, G âu,
Ổng Diệm, Nhân Cơ, Quảng Sơn,
N gầm và thác C huông. Các thác nàv
gắn với tham quan, dã ngoại khu bão
tồn thiên nhiên quốc gia Nam Nung -
Tà Đ ùng.
Nằm trong chú trương mời gọi
khuyến khích đầu tư trong và ngoài
nước, Dắc Lắc đ an g có chú trương
hướng về vù n g kinh tế trọng điểm
phía Nam mà hạt nhân là Tp. HCM để
đ ầ u tư khai thác tiềm n ăn g d u lịch,
h ìn h th à n h n ê n các to u r tu y ế n , c á c sả n
p h ẩ m d u lịch h â p d ẫn .
CẨM NANG DU l.ỊCH TÂY NGUYHN 119
 BUÔN MA THUỘJ
THỦ PHỦ CỦA TỈNH ĐẮC l ắ c
N ăm 1904, thực dân Pháp cho
dời thủ phủ vùng đất cao nguyên
Đắc Lắc từ Bản Đôn về Buôn Ma
Thuột. N gày 2/11/1904, tỉnh Đắc Lắc
chính thức ra đời bằng Nghị định của
Toàn quyền Đông Dương, tỉnh lỵ đặt
tại Buôn Ma Thuột dưới sự bảo hộ
của Khâm sứ Trung kỳ. N ăm 1928,
làng người Việt đ ầ u tiên ở Buôn Ma
Thuột ra đời với tên Lạc Giao. N gày
5 /6 /1 9 3 0 Khâm sứ Trung kỳ đã ra
nghị định thành lập thị xã Buôn Ma
Ngũ 6 Buôn Ma Thuột
Thuột. trong giai đoạn từ 1954 - 1975
Buôn Ma Thuột là m ột thị xã nhỏ chỉ phục vụ cho yêu cầu
là m ột căn cứ quân sự của Mỹ ngụy nên bộ m ặt đô thị không
m ấy p h át triển. Buôn Ma Thuột chỉ thực sự sôi động khi có
sự góp m ặt của những dòng người đi kinh tế mới từ sau ngày
đại thắng m ùa Xuân năm 1975, đặc biệt là thời kỳ cà phê
tăng giá đột biến trên thị trường vào những năm 1994-1999.
N gày 21/1/1995, Buôn Ma T huật trở thành thành p h ố bằng
Nghị định số 08/C P của Chính phủ.

Buôn Ma Thuột (hay Ban Mê Thuật) hôm nay có m ột bộ m ặt

khang trang với những công trình xây dựng mới hiện đại như
Đài Truyền hình, khách sạn Thắng Lợi, Bưu điện tỉnh, Tỉnh
ủy, UBND tỉnh, N hà thi đ âu thể thao, Trung tâm văn hóa
tỉnh, các công v iê n ...

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 KHÁCH SẠN, NHÀ NGHỈ

1. Nhà khách Biệt điện Bảo Đại,
Số 12 Lê Duẩn, BMT. ĐT, Fax: 852477.
I. Khách sạn Thắng Lợi, (3^ sao)
Số 1 Phan Chu Trinh, BMT. ĐT:857615.
3. Khách sạn Cao N guyên (3 sao)
65 Phan Chu Trinh, BMT. ĐT: 855957 I 956265. Có dịch vụ karaoke, massage.
4. Khách sạn Bạch Mã (2 sao)
52 Hai Bà Trưng, BMT. ĐT: 853963
5. Khách sạn Biệt Điện (1 sao),
Số 9 Lê Duẩn, BMT. ĐT: 850487
6. Khách sạn Ban Mê (1 sao)
Số 9 Nguyễn Chí Thanh, BMT. ĐT:952415
7. Khách sạn H àng không
67 Nguyễn Tất Thành, BMT. ĐT: 952266
8. Khách sạn Hồng Kông,
35 Hai Bà Trưng, BMT. ĐT:852630
9. Khách sạn H oàng Gia
80 Lê H ồng Phong, BMT. ĐT: 852161
10. Khách sạn H uy Hoàng
30 Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT: 858020.
Giá phòng từ lOO.OOOđ - 200.000đ. Có
17 phòng, tối đa 50 khách.
II. Khách sạn 51 Lý Thường Kiệt.
ĐT:853921
12. Khách sạn Thanh Bình
24 Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT 853812
Fax 811511.
Giá phòng bình quân 150. OOOđ
13. Khách sạn 33 Lý Thường Kiệt,
BMT. ĐT 857700.
14. Khách sạn Sơn H òa,114-116 Phan
Bội Châu, BMT. ĐT:814540
15. Khách sạn N gân hàng N .nghiệp &
PTNN tỉnh Đắc Lắc, 111 Lê Hồng
Phong, BMT. ĐT:857828 -857829.
16. Khách sạn số 8 Hai Bà Trưng.
ĐT: 853113
17. Khách sạn Tây Nguyên, 108 - 110
Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT: 851010
18. Khách sạn Đam San, 212 N guyễn
Công Trứ, BMT. ĐT:851234
j 19. Khách sạn Cảng H àng không
Buôn Ma Thuột, 65-67 N guyễn Tất
Thành, BMT. ĐT: 952266, 956268. Fax:
20. Khu d u lịch Phúc Ban Mê (Resort),
cách trung tâm Buôn Ma thuột 8 km
với khách sạn lâu đài, phòng ngủ biệt
lập, hồ tắm , m áng trượt nước, nhà
hàng xinh xắn. ĐT: 863604.
Fax: 8450.863046.
21. Khánh sạn Thành Phát, 41 Lý
Thường Kiệt, BMT.
22. Khách sạn Anh Vũ, 07 BMT.
ĐT: 814045.
23. Khách sạn Vân Nam, 174 Y Jút,
BMT. ĐT: 852097.
24. Khách sạn Hai Bà Trứng, số 8 - 1 0
Hai Bà Trưng, BMT. ĐT: 852407,
852713, 815100; fax: 050. ^53113.
25. Khách sạn Thông Xanh, Thị trân
Gia Nghĩa Đắc Nông. ĐT: 843159
Trong vòng Soang ngày hội Văn hóa Hà nội
tại Tây nguyền, tháng 08/2003

CẨM NANG DƯ LỊCH TÂY NGUYÊN 121

 CÁC ĐIỂM THAM QUAN TIÊU BIÊU
CỤM DI TÍCH TẠI TP. BUÔN MA THUỘT
NGÔI NHÀ DÀI CỦA AMA Y THUỘT:
Cái tên địa danh Buôn Mê Thuột ngày nay chính là tên của
Ị m ột tù trưởng d ân tộc Ê Đê: Ama Y Thuột. Vào những năm
cuối th ế kỷ 19, đ ầu th ế kỷ 20 đây là m ột b u ô n hùng m ạnh của
người Ê Đê và khi người Pháp đ ặt chân lên cao nguyên đã gặp
phải sự kháng cự của các buôn; Ama Y Thuột đã vận động đồng
bào nổi dậy chống sự cai trị của người Pháp. Mãi đến năm 1904
thực d ân Pháp mới bình định xong và sau đó mới chính thức
thành lập tỉnh Đắc Lắc và chuyển cơ quan cai trị từ Buôn Đôn
về vùng đ ất của Ama Y Thuột. Cái tên địa danh Buôn Ma Thuột
(hay Buôn Mê Thuột) b ắt đ ầ u từ đó.
N gôi nhà của người tù trưởng xưa kia nằm trên đường
Ama Khê thuôc buôn Ko Sia, TP Buôn Ma Thuột do 5 chị em
H 'rú i Kon K lor'núi, Ma Xuân, H 'M ló, H w ú, Y Bứt là hậu duệ
đới thứ 4 của Ama Y Thuột trông coi. H iện ngôi nhà đã bị
xuống cấp khá nhiều. Ngôi nhà đã bị b án m ất m ột khúc đuôi.
H iện v ật còn m ột cái ghế K 'pan bằng gỗ sao dài hơn 30m; 3
chiếc giường gỗ; 2 cái trống to do chính Ama Y Thuột để lại.

NHÀ ĐÀY BUÔN MA THUỘT:

N ằm ngay trong nội ô
Tp Buôn Ma Thuột. Cách
đây hơn 80 năm , khu vực Tp
ị Buôn Ma Thuột chỉ là những
cánh rừng hoang vu, d â n cư
rất thưa thớt được coi’ là
chốn rừng thiêng nước độc;
người đồng bằng ít ai dám
đ ặt chân đến đ ất này và
thực dân Pháp đã chọn nơi
đ â y đ ể x â y d ự n g m ộ t n h à tù Nhà Đ ày Buôn M a Thuột

chuyên biệt giam tù chính trị

với chế độ giam hãm tàn bạo. N ăm 1900 thực dân Pháp cho xây
Ị dựng m ột nhà lao và đ ến năm 1930 cho mở rộng thêm đ ể trở
ị thành nơi giam cầm những người yêu nước Việt Nam, n h ất là
từ sau khi cách m ạng Việt N am có Đảng Cộng sản lãnh đạo đến
trước tháng 8/1945. N hà Đ ày Buôn Ma thuột không chỉ là chứng
tích về tội ác của bọn thực d ân đ ế quốc m à còn là trường học
lớn đào tạo, rèn luyện phẩm chất của những chiến sĩ cách m ạng

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

kiên cường của cách nghỉ ngơi, tiếp khách của cựu hoàng Bảo Đại mỗi
mạng Việt N am như Hồ lần lên Buôn Ma Thuột.
Tùng Mậu, Phan Đăng

ĐẮC LẮC
Lưu, Tố H ữu, N guyễn Đây là nơi diễn ra các cuộc hội họp, gặp gỡ
Chí Thanh và n h iều quan trọng của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc
người con ưu tú của Tổ Đắc Lắc từ năm 1945 -1975. Sau ngày giải phóng
quốc Việt N am trong Buôn Ma Thuột 10/3/1975 Biệt điện Bảo Đại được
cuộc đấu tranh bảo vệ tên thành Nhà khách Biệt điện dành cho các vị lãnh
đất nước chống lại giặc đạo cao cấp của Đảng, N hà nước và lãnh đạo các địa
ngoại xâm. phương bạn. Di tích này đã được Bộ VH-TT xếp
hạng cấp quốc gia.
Nơi đây vẫn còn
những hiện v ậ t sông CHÙA KHẢI ĐOAN
như những chiếc cùm, N ằm trên đường Quang Trung ở trung tâm Tp
gông, xích sắt, những Buôn Ma Thuột, do bà Từ Cung (vợ vua Khải Định,
phòng biệt giam ...sẽ mẹ cựu hoàng bảo Đại) xây dựng năm 1951. Tên
giúp giáo dục lòng yêu chùa được ghép từ tên vua Khải Định và bà Đoan
nước, tự hào d ân tộc đối H uy H oàng Thái h ậu Từ Cung. Chùa có kiến trúc A
với thế hệ trẻ Việt Nam. Đông do chính những người thợ từ cố đô H uế làm
nên. Trong chùa có các hiện vật đáng chú ý như:
BIỆT ĐIỆN BẢO ĐẠI: Tượng Phật Thích Ca bằng đồng cao 1,11X1, đài sen
N ằm trên đường Lê bằng gỗ quý được trang trí công phu, chiếc chuông
D uẩn ngay trung tâm Tp đồng cao l,15m nặng 380 kg đúc tháng 1/1954.
Buôn Ma Thuật. N guyên
là nhà ở của Công sứ Cùng với Biệt điện, nhà đày Buôn Ma Thuột và
P háp tại Buôn Ma chùa Khải Đoan là những di tích lịch sử hấp dẫn của
Thuật, năm 1940 ngôi Tp. Buôn Ma Thuật.
nhà được xây dựng lại
theo lối kết hợp giữa NGÃ SÁU LỊCH SỬ
kiến trúc truyền thống N ằm ngay trung tâm Tp Buôn Ma Thuột - nơi
Tây N gu y ên và kiến ghi d ấu những sự kiện lịch sử của nhân dân các dân
trúc hiện đại: Tầng hầm tộc Đắc Lắc trong lịch sử đ ấu tranh cách m ạng mà
làm bằng bê tông cốt đỉnh điểm là trận
thép, sàn gỗ; nhìn từ đ á n h chiến lược
phía trước trô n g như Buôn Ma Thuột mở
nhà sàn, phía sau lại đầu cho chiến dịch
giống những ngôi biệt Hồ Chí M inh lịch sử
thự cổ châu A u th ế kỷ m ùa xuân năm 1975
19. Biệt điện được bao giải p h ó n g h oàn
quanh bằng những cây to à n m iền Nam .
cổ thụ. Khi Tây .Nguyên N gày 10-11/3/1975,
thuộc đất H oàng triều nơi đây đã diễn ra Toàn cinh ngã síu lịch sử
Cương thổ thì đây là nơi n h iều trậ n đ án h

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 123

quyết liệt giữa ta và địch. H iện có
m ột chiếc xe tăng dựng ngay tượng
đài chiến thắng Buôn Ma Thuột ở
giữa ngã 6 để nhắc người d ân địa
phương và du khách đừng bao giờ
quên những ngày tháng lịch sử ấy.
6. KHU DU LỊCH BẢN ĐÔN
N ằm trên địa bàn huyện Buôn
Đôn, cách Ban Ma Thuột hơn 40km về
phía Tây. Bản (hay buôn) là gọi theo
tiếng Lào hoặc Ê Đê, Đôn là đảo:
Dịch ra là làng đảo - m ột làng đảo
nằm giữa 3 nhánh của con sông Sê Rê
Pốc. Nơi đây gần giáp với biên giới
Lào, Cam puchia nên từ cách đây
nhiều th ế kỷ đã trở thành m ột khu
vực giao thương p h á t triển theo
đường sông và đường bộ. Đặc điểm
này đã tạo nên sự giao thoa văn hóa
của các d ân tộc Lào, M nông, Ê Đê,
Khơme và Giarai khá rõ nét.
Vì nằm trên đường giao thương
ấy nên mới du nhập được nghề săn
bắt và thuần dưỡng voi vốn từ bên
Lào do m ột người m ang 2 dòng m áu I năm hoặc ngày giải phóng Buôn Ma
Lào và Việt là Khurýunốp. Ô ng đã
được m ệnh danh là Vua săn voi (do
vua Xiêm trao tặng). Vào khoảng nửa
đ ầu thế kỷ 19 đ ến đ ầu th ế kỷ 20, Bản
Đôn là m ột nơi duy nhất xuất khẩu
í thăm nhà sàn cổ hơn 100 tuổi cách đó
Khu du lịch Buôn Đôn
124 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
voi cũng như bán cho các địa phương
trong nước và là trung tâm m ua bán
- trao đổi voi của cả vùng Đông
Dương. Sử sách còn ghi: Từ năm 1899-
1908 nơi đây đã bán đi 161 con voi đã
qua thuần dưỡng. Chính quyền Pháp
đã thu th u ế lên đến 34.279 đồng quan
(khoảng 150 đồng/con). Trong đó,
năm nhiều n hất là 1907 bán đi 56 con.
Vào thời hoàng kim, mỗi năm đồng
bào b ắt và thuần dưỡng khoảng 50
con voi con.
Vào cuối thế kỷ 19, khi người
Pháp mới đến vùng đ ấ t Đắc Lắc họ
đã chọn Bản Đôn làm nơi đ ặt cơ quan
địa lý h ành chính và m ãi đến năm
1904 mới dời về Buôn Ma Thuột.
Đến KDL Bản Đôn, khách sẽ được
nghe giới thiệu, khám phá về nghề
săn bắt và thuần dưỡng voi rừng; đi
dạo trên lưng voi trong làng hoặc lội
I qua sông Sẹ Rê Pốc vào rừng già
nguyên sinh; tìm hiểu đời sống văn
hóa của người Ê Đê, M nông, Lào,
Khơme, G iarai...V ào ngày 26/3 hàng
thu ộ t tại đây thường tổ chức các lễ
hội đua voi hấp dẫn.
Tại KDL có phục vụ cơm lam,
rượu cần, thịt nướng với giá 25-30
n g à n / người. Du khách có thể đi bộ
hoặc đi voi đến thăm khu mộ vua săn
voi ở cách trung tâm KDL hơn 2km,
200m. Giá đi voi là 180.000đ/2
người/giờ.
VƯỜN QUỐC GIA YOC ĐÔN.
N ằm gần KDL Bản Đôn nhưng
diện tích trải dài trên nhiều huyện
như Đắc Min, Buôn Đôn, Ea Súp;
Vườn quốc gia Yoc Đôn có diện tích hơn 100.000 ha. m ình có thể đào hô rộng
Theo điều tra ban dầu, vườn quốc gia Yoc Đôn có ra mài. Cho đến một
464 loài thực vật trong đó có nhiều loại gỗ và phong ngày nọ, có con rồng

ĐẮC LẮC
lan quí hiếm. Hệ thực vật của Vườn cũng đa dạng bay ngang hô nước thấy
với các tiểu khu hệ: Rừng ẩm thường xanh, rừng hồ rộng đẹp nó m uốn
rụng lá vào m ùa khô, rừng cây bụi. Vào m ùa khô chiếm hồ và m ột trận
nắng gắt khi cái nóng xung quanh ngự trị thì trong giao tranh dữ dội đã xảy
rừng quốc gia vẫn m át mẻ, hoa phong lan nở thơm ra ầm ầm rung chuyển
ngát. Người ta đã ví vườn Quốc gia Yoc Đôn như cả đất trời suốt 7 ngày.
"hòn ngọc xanh" của Tây Nguyên. Sau cùng nhờ 2 anh em
Y Lắc và Y Liêng giúp
Về động vật cũng rất phong phú với 62 loài sức rồng đã bị giết, lươn
thú, 46 loài bò sát 15 loài cá nước ngọt...trong đó có được cứu, hồ nước xanh
196 loài chim. Trong số 56 loài động vật quí hiếm trong trở lại. Tên cùa 2
cùa Đông Dương thì Yoc Đôn có đến 38 loài trong anh em từ đó được đặt
dó có 17 loài được xếp vào sách đỏ của thế giới. cho hồ là hồ Lắc (Lăk).
Dây là nơi thích hợp cho các tour du lịch sinh thái,
dã ngoại hay nghiên cứu động thực vật. Buôn Jun: N ằm bên
hồ Lắc thư m ộng, buôn
CỤM HỒ LẮC - BUÔN JUN: Jun m ang vè đẹp
Hồ Lắc: Đây là m ột vùng đất huyền thoại đã n g u y ên sơ cúa m ột
làm say lòng biết bao bước chân du khách và còn buôn làng Tây Nguyên
được biết dến như là m ột biểu tượng của m ột nền trỏng giông như một
văn hóa dân tộc đặc sắc ở Đắc Lắc qua âm thanh thiêu nữ m iền sơn cước.
thánh thót của d àn đá, của cồng chiêng M 'nông. Tại đây có nhiều ngôi
Nhất là được thê hiện qua những câu chuyện cổ nhà sàn theo kiên trúc
được truyền m iệng từ đời này qua đời khác như câu t r u y ề n t h ô n g cô cùa
chuyện bắt đ ầu từ m ột sự bất hòa giữa nước và lửa đồng bào Tây N guyèn
"chúng dánh nhau dữ dội suốt 7 m ùa rẫy mà vẫn vừa uy ng h i, vừa gần
không phân thắng bại. Khi chúng rút đi hạn hán g ũ i nép m ình dưới
kéo dài, conngười không còn nước đê uống, khồng những cây cô thụ; trên
còn lửa đê nướng thức ăn, hạn hán cứ th ế kéo dài những ngôi nhà sàn các
qua nhiều m ùa rẫy. Tại các buôn làng ngày nào thiếu nữ IVTnông chăm
cũng có các chàng trai đi vào rừng tìm nước. Trong chi bên những khung
đoàn người đi tìm nước có 2 anh em tên là Y Lắc và d ệt thô cẩm. Buôn Jun
Y Liêng. Cha mẹ họ m ất sớm, được d ân làng giúp còn lưu giữ được nhiều
dờ họ quyết tâm tìm được nước và cuối cùng với sự nét sinh hoạt văn hóa
trợ giúp cùa Yang - họ đã đi tìm cây M' Ô và tru y ề n th ố n g với n h ữ n g
những dòng nước đã xuất hiện kèm theo m ột con lễ h ộ i cồng ch iên g n g ày
lươn...Khi đem con lươn về nuôi thi con lươn cứ lớn ngcít, với n h ữ n g đ iệu
dần thành m ột cái hố, h ố càng rộng thì nước càng m úa uyển chuyên, với
đầy và dân làng cứ phải đào rộng thêm ra. Lươn nói thú đi dạo ngạo nghễ
với 2 anh em làm giúp cho m ình m ột cặp sừng đê trên lưng voi.

C Ẩ M N A N G [H L ỊC H lA v N cil Y H N 125
CỤM THÁC TRINH NỮ,
THÁC DRAY SÁP VÀ
THÁC GIA LONG:
Thác Dray Sáp
Cách tru n g tâm
Buôn Ma Thuột khoảng
25-30 km, cụm thác
Trinh Nữ, Dray Sáp và
Gia Long có thể xem
như cụm thác tiêu biểu
cho vùng đ ất Đắc Lắc.
Mỗi thác mỗi vẻ: Trinh
N ữ thì trông giống như
người con gái vừa tròn
18 với m ái tóc dài xõa
trên vai; Dray sáp thì
hùng vĩ, huyền ảo lung
linh và Gia Long thì đẹp
mà gọn gẽ. Trong đó,
thác Dray Sáp (thác
Khói) xứng đáng được
gọi là "Tây N guyên đệ
nhất thác" với bề m ặt
thác trải dài hơn 500 m,
cao gần 20 m chia làm 3
phần: Thượng trung và
hạ thác. Vào đ ầu m ùa
mưa thác đ ổ ầm ào,
tung bọt nước ra xa cả
100 m. Thác nằm trong
m ột khu vực hang động
với dây leo, cây rừng
chằng chịt - v ết tích của
m ột Tây N guyên đại
ngàn hàng trăm năm
126 CẨM NANG DƯ LỊCH TÂY NGUYÊN
năm trở về trước. Thác
Drây Sáp (ảnh) có một
truyền thuyết khá hay
của đồng bào d ân tộc:
Xa xưa có m ột nàng con
gái tên H' Mi hàng ngày
cùng người yêu đi làm
rẫy bên nhau. M ột hôm,
trong lúc họ đang ngồi
nghỉ chân bên m ột hòn đá, bỗng có m ột con quái
v ật đ ầu to như quả núi, m ắt lớn tựa nồi đồng, râu
dài, răng nhọn và toàn thân có vảy lấp lánh như bạc
hiện trên bầu trời rồi bất ngờ sà xuống đầu. Chiếc
vòi của nó cắm xuống và bỗng m ột cột nước khổng
lồ từ dưới m ặt nước phun lên. Con Q uái vật xòa đôi
cánh, lượn m ấy vòng rồi phun nước tạo thành m ột
con mưa lũ d ữ dội rồi biến mất. Cô gái trong giây
p h ú t khiếp đảm bỗng tan biến vào lớp m ây m ù,
chàng trai biến thành m ột gốc cây lớn cắm sâu vào
ghềnh đá. Bây giờ chỗ đó là thác Khói Dray Sáp.
Thác Gia Long còn
n g u y ên d án g vẻ
hoang sơ chưa có tác
động của bàn tay con
người. Thềm thác
rộ n g có thể chứa
m ột lúc hàng ngàn
du khách, đường đi lên xuống còn ghập ghềnh luôn
kích thích d u khách có đ ầu óc thích khám phá, mạo
hiểm. Thác chính cao khoảng lOm, dài khoảng 30m
nằm lọt thỏm giữa m ột khu rừng nguyên sinh rất
hấp dẫn.
CỤM THÁC DIỆU THANH, THỦY TIÊN:
Cách Tp Buôn Ma Thuột 150km, thuộc huyện
Đắc Nông. Thác Diệu Thanh gồm m ột dòng thác lớn
cao 30m cùng nhiều dòng thác nhỏ, nằm trên dòng
suối Đắc Tít. Thác chảy tung toé tạo nên hơi sương
m át lạnh tạo m ột cảm giác dễ chịu sau cuộc hành
trình cho d u khách đ ến từ phương Nam. Trong
ngầm thác còn có những hang động nhỏ, bên ngoài
có những tảng đá lớn bằng phẳng dùng làm chỗ
nghỉ chân cho khách tham quan, dã ngoại rất tốt.
Thác Thủy Tiên gồm 3 tầng: Tầng thứ n h ất có những bậc đá
thấp như những bậc tam cấp, lòng thác nhỏ nước chảy ềm đềm
giữa những vòm cây xanh m át; tầng thứ hai trải rộng với nhiều
bậc đá nước chảy tuôn trào trắng xóa và tầng thứ 3 nước đổ
thẳng dốc từ trên xuống tạo thành m ột hồ sâu trước khi tỏa ra
chảy hiền hòa, uốn lượn giữa rừn
m ột nàng tiên n ữ ẩn m ình giữa n ú i rừng Tây N guyên như mời
như gọi.

Thác Đ iệu Thanh

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 127

 CÁC LỄ HỘI VĂN HÓA TIÊU Biểu

1.LỄ MỪNG NĂM MỚI:
Hàng năm , vào tháng 12 sau khi
thu hoạch xong lúa nương (hoặc các
loại hoa m àu từ nương rẫy) là dịp
đồng bào Đắc Lắc tổ chức ăn m ừng
vụ mùa. Người E Đê gọi là M năm
th u n còn người M 'N ô n g gọi là
N hăm bar, Brirhai. Xưa lễ hội kéo dài
cả tháng từ nhà này đến nhà khác
trong làng theo m ột trật tự được thoả
thuận qua già làng. Tùy theo khả
năng hoặc tùy theo năm được m ùa
lớn nhỏ, các gia đình m ổ heo hay trâu
ăn m ừng và m úa hát, đ án h chiêng,
trống đàn sáo...Đây là dịp tỏ lòng
biết ơn tổ tiên, ông bà, ơn thần lúa,
ơn Giàng và là dịp mời bà con họ
hàng, bà con trong làng đ ến cùng
chia vui. C ũng có thể hiểu đây là dịp
cầu chúc cho m ột năm mới tốt đẹp sẽ
đến. N gày nay lễ hội m ừng v ụ m ùa
chỉ diễn ra trong vài ngày.
2. LỄ BỎ MẢ.
Cũng giống như các d ân tộc Tây
N guyên khác, người Ê Đê và M 'nông
cũng tổ chức lễ bỏ
mả cho người chết
sau từ 1-3 năm. Lễ
bỏ mả diễn ra vào
tháng giếng từ
tháng 1-3 hàng năm
khi đã thu hoạch vụ
m ùa xong và khi
tiết trời m át mẻ, hoa
rừng nở rộ. Người
ta chuẩn bị rất chu
đáo có khi cả tháng
từ việc vào rừng
chọn, đ ẵ n gỗ tốt
đến tạc tượng nhà mồ, làm cây nêu
đến làm nhà mồ, đến khâu hậu cần
như ăn uống, vui chơi ca hát tiễn
người thân về với th ế giới bên kia.
Trải qua thời gian, lễ bỏ mả của
các dân tộc Đắc Lắc không còn giữ
được nét hoành tráng và đậm đặc như
ở 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum nhưng
cũng vẫn là m ột thứ lễ hội không thể
thiếu được trong cuộc sống của đồng
bào địa phương.
3. LỄ H Ộ I ĐUA VOI:
C ũng diễn ra vào m ùa xuân
nhưng từ sau ngày 10/3/1975 lễ hội
thường diễn ra vào tháng 3 và rơi vào
2 ngày: 10/3 hoặc 26-27/3. Nơi tổ
chức là sân vận động Buôn Ma Thuột
hoặc tại huyện Buôn Đôn. Trong đó,
h ấp d ẫ n hơn cả là khi tổ chức tại
huyện Buôn Đôn vì ở đây ngoài nội
dung voi thi chạy nước rút, voi đá
bóng người ta còn được xem voi thi
bơi qua sông.
Hội đua voi

128 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 QUÁN ĂN, NHÀ HÀNG
-Cơm bình d ân 17 Lý Thường Kiệt, BMT. 6 .0 0 0 đ /p h ần /4 m ón
trong đó có dưa, cà, m ắm nêm truyền thống.
-Cơm Bình d ân 11 Lý Thường Kiệt, BMT. 6 .0 0 0 đ /p h ần /4 m ón
trong đó có dưa, cà, m ắm nêm.
-Quán Nem Kim Anh 26 Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT: 859576.
-Quán Nem Thanh Vân, 20 Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT: 859561.
-Quán Nem Thanh H ùng, 14 Lý Thường Kiệt, BMT. ĐT: 582582.
Email: thanhhungbmt@ dng.vnn.vn
-Quán 138, 168 Phan Bội Châu, BMT. ĐT: 853780.
-Quán H ải sản 223 Y jú t, BMT. ĐT: 851873.
-Quán ăn Ngọc Lan, 24 Hai Bà Trứng, BMT. ĐT: 853620.
-Cơm Việt N am + đặc sản biển 223 (260-262 Y Jút), BMT. ĐT:
851873.
-Quán Bạc M ập, 12 Hai Bà Trưng, BMT. ĐT 851389.
-Nhà hàng sân vườn Bốn Triệu, 965b Q uang Trung, BMT. ĐT:
814742, 814743.
Tiệm ăn Phú Lâm, 09 Q uang Trung, BMT. ĐT: 853426.

PHỞ BẮC:
* 53 Hai Bà Trưng.
23 Lê H ổng Phong.
Tài 11 Quang Trung.
* 193 Y Jút.
55 Hai Bà Trứng.
33 Trần Bình Trọng.

QUÁN CÀ PH Ê
Là xứ sở được m ệnh d anh là th ủ p h ủ cà phê Tây
N gu y ên n ê n ở Tp. B uôn Ma T huột có n h iề u q u á n cà phê hơn
các tỉnh Tây N gu y ên khác và trong đó có n h iều qu án cà phê
sân vườn đẹp.
Cà phê Thương Thương, 4 Lê H ồng Phong, BMT. Không
gian thoáng m át, âm nhạc chọn lọc. Chủ yếu là nhạc Trịnh Công
Sơn và nhạc tiền chiến thích hợp cho giới trí thức và công chức.
Cà phê sân vườn Suối Mơ 339 Lê D uẩn, BMT. Có phục vụ
nhạc sống theo kiểu hát cho nhau nghe hàng đêm. Am nhạc
chọn lọc thích hợp cho giới trẻ.
* Cà phê 50A Nơ Trang Long (cạnh ngã 6).
* Cà phê Lâm Viên Cảnh, số 2 Lê Hồng Phong, BMT.
* Cà phê Uyên Phương, số 4 N guyễn Công Trứ, BMT
* Cà phê Hà, 107 N guyễn Công Trứ, BMT.

CẨM NANG DU LÍCH TÂY NGUYÊN

* Cà phê Đắng, 150 N guyễn Công
Trứ, BMT.
* Cà phê Xưa & nay,
Số 1 Lê Duẩn, BMT
* Cà phê Trúc Vàng,
Số 3 Lê Duẩn, BMT.
* Cà phê Chiều Tím
Số 15 Hoàng Diệu, BMT.
* Cà phê Bar- Karaoke
296/ 1A Lê D uẩn, BMT
* Cà phê Dạ Ly
188 N guyễn Công Trứ, BMT.
* Cà phê - karaoke h át cho nhau nghe
Ruby 50 Lê Quí Đôn
DỊCH VỤ RỬA Ả NH - MINILAB
Á nh m àu Hoàng Anh, 11 Hai Bà
Trưng, ĐT: 851218
Ánh m àu Trần Chung, 21 N guyễn
Công Trứ, ĐT: 852036.
Ánh m àu Bảo Hưng, số 1 H ùng
Vương, ĐT: 812976.
VŨ TRƯỜNG
- Khách sạn Cao Nguyên, 65 Phan chu
Trinh, BMT.
- Khách sạn Thanh Lịch, 270 BMT.
- Khách sạn Đăm San, 212 N guyễn
Công Trứ, BMT.
- Trung tâm Văn hóa tỉnh, 02 H ùng
Vương, BMT.
SÂN TENNIS:
- Sân Sở TDTT: 64 N guyễn Tất Thành,
BMT.
- Sân Công an tỉnh: 58 N guyễn Tất
Thành, BMT.
- Sân Nhà văn hóa Thanh thiếu nhi
Đắc Lắc, 03 Lê Duẩn, BMT.
- Sân ngân hàng Nông nghiệp PTNT
Đắc Lắc, 63 Lê thánh Tôn, BMT.
130 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
TẮM HƠI, XOA BÓP:
Khách sạn Cao Nguyên: 65 Phan Chu
trinh, BMT.
Khách sạn số 8 - 1 0 Hai Bà Trưng.
M UA SẮM.
Chợ Buôn Ma Thuột: N ằm ngay
trung tâm Tp Buôn Ma T huột - thuộc
khu d ân cư Kinh đầu tiên đi định cư,
nơi có đình
Lạc Giao ( di tích đã được Bộ
VH-TT xếp hạng quốc gia). Từ m ột
làng Lạc Giao nhỏ ngày nào đã phát
triển th àn h m ột Buôn Ma T huột sấm
u ấ t bậc nhất Tây N guyên ngày nay.
Từ m ột chợ nhỏ cách đây hơn 70
năm , giờ đây chợ Buôn Ma Thuột đã
p h át triển thành m ột Trung tâm
thương m ại, dịch vụ lớn nh ất thủ phủ
Buôn Ma Thuột với các khu A, B, c
và được bao quanh bởi các đường: lê
Hồng Phong, Y Jút, N guyễn Công
Trứ, Phan Bội Châu. Các khu chợ
được sắp xếp theo ngành hàng thuận
lợi cho khách. Khu A là hàng tạp
hóa, quần áo, vải vóc...khu B bày
b án thực phẩm tươi sống và khu c là
các hộ buôn bán nhỏ.
HÀN G ĐẶC SẢN
Đến Buôn Ma Thuột cũng như
đến Đà Lạt, Plei ku sản phẩm văn
hóa vật chất vẫn là những thứ hàng
đặc sản được du khách ưa chuộng.
Đó là vải thô cấm và các sản phẩm
may mặc từ thổ cẩm như tẩm thảm
trải bàn, trải giường; áo thổ cẩm, túi
xách, ví, cà vạt bằng thổ cẩm ...N goài
ra, còn kê đến m ột thứ không thể
thiếu là rượu cần. Choé rượu cần
trong vài năm gần đây đã được
thương m ại hóa theo hướng nhỏ gọn,
xinh xắn dễthưởng thức, dễ vận chuyển. Giá cả tùy theo kích
thước từ 40.000đ - 200.000đ. Với 3-4 người uống, chỉ cần m ua 1
choé nhỏ 40.000đ - 50.000đ là đủ.
Các loại hàng đặc sản được bày b án ở tất cả các khu du lịch và
xung quanh các đường p h ố ở gần khu trung tâm như Y Jút,
Q uang Trung, N guyễn Công Trứ, Phan Bội Châu, Lê D uẩn...

-Shop Mỹ nghệ Quỳnh, 14 Quang Trung,

ĐT: 854491.
-Shop Nghĩa Hưng,
09 Phan Chu Trinh,
ĐT: 853073, 854362.

CỬA HÀNG Đ IỆ N THOẠI DI ĐỘNG:

-Số 07 Y Jút, chuyên mua, b án và sửa chữa các loại điện thoại
di động. ĐT: 813777
-Số 21 Nơ Trang long, ĐT: 853637
-Số 3 Quang Trung
ĐT: 860769.

PHÒNG VÉ MÁY BAY:

ĐT: 050. 955055.
Giá vé từ Buôn Ma Thuột đi TP.HCM: 380.000đ/lượt.
ĐT sân bay: 050.862095.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 CÁC Dự ÁN KÊU GỌI
ĐẦU Tư VÀO LĨNH vực DU LỊCH
-Dự án quy hoạch d u lịch hồ Lắc. v ố n đ ầu tư: 79,47 tỷ đồng.

-Dự án quy hoạch cụm thác Dray Sáp, Gia Long, Trinh Nữ. v ố n
đ ầu tư: 69,29 tỷ đồng.

-Dự án quy hoạch d u lịch vùng Đắc Nông, v ố n đầu tư 32,57 tỷ

đồng.

-Dự án quy hoạch p h át triển d u lịch Buôn Đôn. v ố n đ ầ u tư 69,29

tỷ đồng.

C Ẩ M NANG DU LỊCH TÂY N GUYÊN

DAK LAK MAP TOƯR
 SOME TRAITS ABOUT THE ECONOMY AND
THE SOCIETY
Daklak is a province located in the South west of Truông Son ranges,
in the middle of the Westem Highlands, it is at llo45' to 13o45'
North latitude and 107ol2' to 108o54' East longitude, 500 to 800 m
above sea level, it is at the source of Serelops river and a part of Ba
rivers. The traffic system develops with National Roads No. 14,26,27
and 28. The geographical íeatures of Daklak create many advan-
tages for the important position environment of the Coastal regions
of the Midland and the Westem plateaus and of all provmces in the
South of the Midlands and the East Southern lands.

The system of National Roads No. 14,26,27 join Daklak vvith other
provinces ứi the Westem Highlnads, the Coastal regions of the
Midlands and provứices of the East Southern lands; the air route
joins Ban Me Thout vvith Ho Chi Mứih city, Da Nang and Ha Noi.
Recently, ữansportation, iníormation relatìon contactìng, assurance,
banking ... ha ve well developed and have reached the national aver-
age level which make really convenient conditions for domestic and
íoreign investors. Till now, Daklak has 100% of tarmac roads from
very commune to the city centre over 100% of autoroutes from every
commune to the city centre, over 88,4 % of the communes have elec-
tricity.According to the plan ,at the end of 2003, 100% of the com-
mune will have electricity (including 70% of housecholds)

Daklak has a varied source of natural resources, and a varied kind

of soil. The area of natural íorests is the first allover the country
with more than one million hectares. The whole natural area:
19.575km2, in which bazalt soil is over 700.00 hectares of good soil
which can develop into big special cultivation zone of industrial
plants such as coffee, rubber, pepper... and it will create a great
am ount of goods providứig material for the industry of Processing
agricultural and íorestry products and providing agricultural and
íorest goods for export.

Recently due to economic crisis ứi some countries in the zone and in

the world which has bad inAuenccs to the development of Daklak
economy and society, the prices of some maứi exported products
such as coffee,rubber decrease continously and keep low, which
strongly iníluences people 's lives because of their low irtcome, and
make the rate of developm ent slow down.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 135

 THE ECONOMIC INCREASING
Because of the change of the w eather,
of the prices of agricultural products
which iníluence the econom y from
1996 to 2000 h asn 't increased regular-
ly, and it even seem as to decrease. In
1996, there is 10,0% increasing; in
1997:: 16,05 % in 1999:only 6,04%, in
2000: 8,5%; the average increasing
rate is 10,45 % /y e a r, higher than the
period from 1991-1995 (0,94%). In
w hich, agricutural and íorestry field
increase 11,15%; industrial field :
9,80%, Service field: 8%. In 2002
Daklak has arate of increasing to
6,57%. In vvhich agriculture and for-
est: 5,1%, industry and construction :
18,5% tou rist Service: 9,37%
Period 1991-2000 :
The economy has a rate of increasing at
an average level: 9,98% (comparaed
w ith 1994): in which agriculture and
íorestry: 10,46%, industry and construc-
tion : 9,87%, Service : 8,02%
The own S treet o f Gia nghia tourn
136 CẨM NANG D U LỊCH TÂY NGUYÊN
In 2002 the whole society increase
about 1,64 times com pared w ith that
in 1995, in vvhich agriculture and
íorestry 1,7 times, industry 1,76 times
and services 1,47 times.
In general, from, Daklak has to begin
to take more care about prom oting its
provievvs, especially in agriculture
and íorestry and to reside most of the
land and mobilize a great am ount of
Capital from inhabitants to invest in its
developm ent. So, the rate of increase-
ing rem ains high. The agriculture has
had a stable step in goods product-
sion and it plays an im portant part in
the economy. Hovvever, industry is
still slow; developed, Service ec o n o m y
hasn't got a distinct aim according to
the advantages and the disadvantages
of natural conditions and geographical
position of the province
The economic structure of Daklak has-
n 't had any great transíormation from
1995 to 2000. The hightest density is
always the agriculture and íorestry
íield (78,60% in 2002); although the rate
of increasing of industry and construc-
tion is still high; the starting point is too
low and this rate slows down day by
day. In 1995: 9,56% and in 2000: 8,6%
and in 2002: 7,33%. The rate of increas-
ing of servics is 19,36 % in 1995 ,21,33%
in 2002 and 14,08% in 2002
For the last 2 years,
Daklak economy had a
strongm ovem ent tow ard
industry, and decreased
the rate of agriculture.
Currently, the economy
instructure of Daklak in
2002 is: 56,72% in agri-
culture an d íorestry
,15,71% in industry and
27,57% I Service
There are tw o m eans of transportation in Daklak:
By air, w ith Ban Me Thuot airport vvhich mainly
takes passengers to HCM City and Da Nang; by land,
w ith 8479 kilometers of road, the average density is
0,43 km /k m 2 including: 5 N ational Roads
(No.14,26,27,27,14(1) 704 km long. W hen National
Roads No.28 and are cleared,it will be an advantage
for goods trading and tourist development.

In 1990, the population

is 1,026 m illion, the
w hole GDP w as 1,82
million dongs /perso n .
In 1996,the population:
1,341 m illion GDP: 2,193
m illiondongs/person.
The average rate of
increasing of the popu-
lation w as 3,54% in
1991-1995,6,96% in 1996-
2000, but 2002, the natu-
The Hydroelectric platit Dac Nong
ral rate of increasing of
poupulation reduced to
2,45%. In 2003, the pop-
ulation of D aklak is
approxim ately 2 million.

W ith a rather fast rate of

increasing of population,
the social investm ent
isn't satisíied, the rate of
increasing of the general
social products has come
to 33% in 1991-
1995,4,41% in 1996-2000
and 17,92% in 1991-2000,
which is a great trial of
the goverm ent and the
people of Daklak.

CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN 137

 TOURISM IN GENERAL

D aklak is a m o u n tain o u s p rovince of the VVestern

H ighlands.For geographical íeatures, D aklak has a good rela-
tion of rivers and m ountains, lakes and íorests w hich create a
lot of attractive sights

Romantic landscape containing tourist potential. As vvell as Dalat

_Lam Dong Daklak is a land vvith many impressive waterfalls
symbolized for the vast VVestern Highlands. There are many
íamous beautiíul waterfalls such as: Draysap, Gia Long, Trinh
Nu, Krong Kmar, Bay Nhanh,Thuy Tien, Ba Tang ...etc... Daklak
has m any large lakes w ith the area from 600 to 800 hectares such
as Lak, Ea Kao, Ea Don, Tay, Dac Min ...vvhich are very prof-
itable for sailing activity suríing, íishing and economy tour.

In their tourist program m es, visitors can go to original íorests

at the N ational zone N am Nung,Ta Dung; they can also go to
Don tribe vvhich w as íam ous for their traditions of hunting and
tam ing w ild elephants, or Lac Giao Tem ple,the private place of
ex- king Bao Dai, or Cham Vang Prong tow er w hich w as built
in the 13th centuy, or Buon Me Thuot jail, or dac Toar stone
cave ,or the m useum of the province w hich is in the centre of
Buon Me Thuot...

On the other hand, another special trait of Daklak is its prosper-

ous and various customs and traditions about cultural activities
because Daklak is the meeting place of 44 m inority ethnics living
together. These ethnic people d o n 't have separated residential
regions but they gather in some certain regions, w ith their own
traditions and form very special folk culture, having special traits
of the VVestern H ighlands and attract tourists a lot.

Daklak is also the place rem inding us a historical time of the

victory of Buon Ma Thuot, the m ain strategic point of our peo-
ple in the general battle in 1975 w hich led to the liberation of
the whole country after a century supporting the rule regions of
íoreign conquerors. The nam e Ban Ma Thuot has gone into the
w orld history of the arm y and rem inds people as a victory of
Vietnamese arm y art all the tim e.Considering Buon Ma Thuot as
the centre, every other beautiíul sight of Daklak is around it in
not more than 50 km.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN


Khách du lịch cỡi ■ooi
There are over 30 hotels w ith 500
rooms in Daklak so Daklak can great
about 150.000 guests /y e a r and
Dakllak can organize big coníerences.
In the íuture, more m oderm hotels
will be built to satisíy the need of
increasing guests , vvhich is estim ated
to 15-20 % / year.
Visitors can come to Daklak by plane
or by car
In the 90 s, Daklak tourism has some
noticeable changes: 7 hotels of lto 3-
star grade w ere invested to build in
the centre of Buon Ma Thuot, some
restaurants serving specialities, some
entertainm ent centres , some sports
grounds have been gradually íormed.
The infra-structure has been renovat-
ed gradually ,m eans of tran sp o rt
became convenient sush as N ational
Roads No.14,26,27,28, joining Buon
Ma Thuot to the Coastal provinces the
M idlands, the provinces of the
VVestern H ighlands and
H o Chi M inh city,
Buon Ma Thuot airport
w ith the ílights to Ha
N oi,D a N ang ,N ha
Trang. N ow Buon Ma
T huot airport is being
renovated in order to
receive large passenger
airplanes in 2004.
Daklak post office has
got m odern Instrum ents
w hieh assure the con-
tacting am ong cities in V ietnam and
international contacting. Some histor-
ical vestiges and some cultural places
have been repaired. Some traditional
w ork such as carving, sculpture, silk
w eaving and some íestivities have
been recovered and developed. Some
great histotrical w orks such as Dam
San, Dam Bri, Xinh N ha long poem s
have been collected com pletely to
serve tourists.
The rate of increasing of Daklak
tourism in 1990-2000 was 30% /year. In
1995, there w ere 70.100 visitors, among
them 4250 w ere íoreigners. In 2000,
there were 132.550 visitors, 7790 for-
eigners Nowadays, daklak is consid-
ered to be the land that attracts invest-
m ent and tourism. The íorm ation of
the industrial zone Tam Thang - Cu Jut
and Sung Duc - dac Nong w as agreat
importance for the developm ent of the
economy, the society and the tourism.
Daklak also has some specialties such
as coffee, honey, dried deer meat, Can
wine ,rice cooked in bamboo tubes,
fish cake, fish sour soup and some
nutrition fruit such as avocados, duri-
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 139
ans... vvhich are very -Lac lake tour w ith sailing on the lake, hiking, riding
íavourable for tourists. on elephant, hunting birds , cultural activities and
visiting Bao Dai 's holiday house
The activity tendency
of D aklak to u rism Buon Ma Thuot -Cu Jut tour with visiting these
focus on 2 great íields: places: Buon Me Thuot jail, Daklak national museum,
ecology to u rism an d the traditional cultural village Buon Tua and Trinh
culture tourism . Nu, Dray Sap, Gia Long waterfalls.
-Don tribe tour including :visiting Don tribe, the
To develop D aklak national garden Yoc Don (riding on elephant ,study-
tourism to match w ith its ing about hunting nad tarrdng elephants), attending
potential, Daklak tourism cultural íestivals of the E DE, the Hnong .
has had a general plan to
2010 and a detailed plan
of all tourist sites: Lac
lake 's , Ea Kao lake's
,Dontrbe's, Dray Sap -
Gia Long - Tringh N u
waterfalls' site, the enter-
taiment centre in Buon
Ma Thuot, Ho Tay-Dac
Min's site, Dack N ong 's
site.... All of these sites
will be mvested or called
for investment.

The g o v e rn m e n t also
issu e a p o lic y to
en co u ra g e a n d to re-
w ard those w ho invest
in to u rist m atters. W ith
th e ir e n c o u ra g in g
,o p en p o licy , D aklak
to urism alw ays hopes
to have th e co opetation
to in vest b y dom estic
and in tern atio n al busi-
ness com panies.

In g e n e ra l, D ak lak
to u rism can be d ev id -
ed into 4 to u r - w ays
as follw ed An Ede's traditional bungaloiư

140 CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN

-Dac Nong tour (120 km
from Buon Me Thuot in
BUON MA THUOT -CAPITAL OF
the South, located on DAKLAK PROVINCE
National Road No.14 on
the way to HCM city In 1904, the French colonialist m oved the Capital of
with 7 waterfalls in the Daklak plateau from Ban Don to Buon Ma Thuot. On
middle of old original Novem ber 2nd 1904, Daklak province officially exist-
íorests: Dieu Thanh, Gau ed under the Decision of the Indochinese General
Ong Diem, N han Co, governor, its tow n is placed in Buon Me Thuot under
Quang Son, Ngam and the rules of the governor of the M idland. In 1982, the
Chuong. These waterfalls first Vietnames village in Buon Me Thuot appeared
can be visited w ith the w ith the nam e of Lac Giao. O n june 5th 1930 the gov-
sightseeing and the open ernor of the M idlands had a Decision to establish
air tour in the National Buon Ma Thuot town. In the period 1954 -1975, Buon
preseving nature zone Me Thuot w as a small tow n w hich served only the
Nam N ung -Ta Dung . needs of a small arm y camp of the Americans and
the old regime officials so the tow n w asn't devel-
In their new policy of oped much. But it really became exciting vvhen there
en couragin g dom estic w ere people going there to find a new economic
and íoreign investors, land. After 1975, especially vvhen the price of coffee
Daklak has a tendency rose in 1994-1999. On January 21th 1995, Boun Me
to go tovvards im por- Thuot officiallly became a City under the Decision
tant economic zones in No, 0 8 /cp signed by the governm ent .
the South, especially
HCm city, to invest in Buon Ma Thuot (also Ban Me Thuot ),nowadays , has
tourist potential to form a very neat face w ith a lot of new m odern construc-
to u r -w ays, attractiv e tion such as the T.v station ,Thang Loi hotel , the
tourist products. provincial post office, the office of the provincial
people 's Committee, parks.

A Yỉertern Plateau ĩestivaỉ

CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN 141

 HOTELS AND GUEST HOUSES
1.The guest house at Bao dai 's palace
No.12 Le Duan Street, Fax: 852477
2.Thang Loi hotel ( 3 -star )
N o.l Phan Chau Trinh st, tel 857615
3.Cao N guyen hotel ( three-star )
No.65 Phan Chau Trinh st, tel 855975
4.Bac Ma hotel (two star )
No. 52 Hai Ba Trung st, tel 853963
5.Biet Dien hotel (one -star)
No.9 Le Duan Street ,t el 850487
6-Ban Me hotel (one -star )
No.9 N guyen Chi Thanh st, tel 952415
7. Hang Khong hotel
No.67 N guyen Tat Thanh st, tel 952266
8.Hong Kong hotel
No.35 hai Ba Trung st, tel 852630
9.Hoang Giao hotel
No.80 Lle Hong Phong st, tel 852161
10.Huy Hoang hotel
No.30 Ly Thuong Kiet st, tel 858020.
The price is: 100.000 dongs to 200.000
dongs. There are 17 rooms vvhich can
hold 50 guests.
11.Ly Thuong Kiet hotel
No,51 Ly Thuong Kiet st,tel 853921
12.Thanh Binh hotel
No.24 Ly Thuong Kiet st, tel 853812,
Fax: 811511. The price is around
150.000 dongs
13.Hotel No. 33 Ly Thuong Kiet Street,
tel 857700
14.Son Hoa hotel
No 114-116 Phan Boi Chau st, tel 814540
15.Hotel of Agricultural and agricụl-
ture developm ent Bank of Daklak,
N o .lll Le H ong Phong st
Tel 857828-857829
ló.Hotel No.8 Hai Ba Trung st
Tel 853113
142 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
17.Tay N guyen hotel
N o.108-110 Ly Thuong Kiet st,tel
851010
18.Dam San hotel
No.212 N guyen Cong Tru st, tel851234
19.Hotel of the Aviation Post of Buon
Ma Thuot
N o.65-67 N guyen Tat Thanh, tel
952266, 956268. Fax 956205. There are
karaoke and massage sercives
20.Phuc Ban Me tourist place (Resort)
8 km from the centre of Ban Me Thuot
w ith hotel separate rooms ,swim m ing
- pool, w ate r p art,lo v ely resta u ran t
Tel 863604, Fax: 8450.863046
21.Thanh Phat hotel
No.41 Ly Thuong Kiet st
22.Anh Vu hotel
No.7 Buon Me Thuot, tel 814045
23.Van N am hotel,
No.174 Yjut Street, tel 852097
24.Hai Ba Trung hotel
No.8-10 Hai Ba Trung st, tel 852407,
852713, 815100, Fax 050.853113
25.Thong Xanh hotel Gia Nghia Dac
Nong tow n , tel 843159
 SOME TYPICAL TOURIST SIGHTS THE VES-
TIG ES IN BANME THOUT
THE AMA Y THOUT 'S LONG HOUSE
The name Buon Ma Thout novv is called after the name of the chief
of an Ede tribe: Ama Y Thuot. At the end of the 19 th century and
at the beginning of the 20thcentury this tribe was a powerful tribe
of the Edes w hen the Frenchmen first stepped on this plateau they
I were reíused by the tribes: Ama Y thuot called all of his people
for resistant stuggle against the French rules . Then in 1904 the
French colonialists accomplished their paciíìcation and they offi-
cially established Daklak province and moved their ruling offices
from Don tribe to Ama Y Thuot's land The name Buon Ma Thuot
! (or Buon Me Thuot) appeared then The house of the old chief of
tribe was on Ama Khe S treet in Ko Sia tribe, Buon Ma Thuot. Now

it is taken care by the 5 sisters H 'rui, Kon Klor nui, Ma Xuan,

H w u , Y But who are the 4th off springs Ama Y thuot.
The house is now dow n graded Its back is also sold. The inside
old íuniture was a K 'pan bench 30m long m ade of oak tree wood,
3 w ooden beds , 2 big drum s left by Ama Y Thuot hìmselí.

BUON MA THUOT JAIL

It is inside Buon Ma Thuot 80 years ago, Buon Ma Thuot was the
land of wild íorests, w ith a thin population which was considered
as a mysterious and poisonous land and few people came there
the French colonialist built a separate jail here to inprison politic
prisoners w ith a very cruel regime. In 1900 the French built a
prison and in 1930 it was erđarged to become the prison of
Vietnamẹse patriots, especially after the Vietnamese Revolution
I undẹr the leader of the communist Party in august 1945.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 143

Buon Ma Thuot jail is not
only the trace 'of crimes
of the colonialists but
alsothe training shool of
the characters of our
brave revolutionary
S oldiers of V ietnam
R evolutionsuch as Ho
Tung M au, Phan Dang
Luu, To H uu, N guyen
Chi T hanh, an d m any
o th e r h ero es of
V ietnam in the stuggle
to pro tect their natio n
against invaders
H ere, th ere are still
some prooís such as:
shackle, chains, sepa-
rate jail room s...These
w ill educate young peo-
ple ab o u t p atrio tism
and nation pride.
BAO DAI 'S PALACE :
It is o n Le Duan Street at
the centre of Buon Ma
Thuot. It used to be the
French govem or's house
in Ban Me Thuot. In
1940, it was rebuilt in
architecture coodinated
betw een the VVestern
highlards architecture
and m odem architecture:
The basement was built
by concrete, withwooden
floor. Looking from the
íront it looks like a bun-
galow . L ooking from
the back it looks like an
ancient E uropean villa
144 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
in the 19th centery. The house is surro u n d ed by big
trees. W hen the W estern M idlands w ere the land of
the Kingdom , this place w as the resting place, the
reception place of ex- king Bao Dai once visiting Ba
Me Thuot.
This w as the m eeting place of the Com m unist Party
and Daklak people in 1945-1975. After the liberation
day of Ban Me Thuot on M<arch lOth 1975, Bao Dai
's palace change its nam e to Palace Guest House for
high official of the party, the governm ent and the
leaders of other provinces
This vestige has been ranged to N ational grade by
the M inistry of culture and Iníormation.
KHAI DO AN PAGODA :
It is on Quang Trung Street at the centre of Ban Me
Thuot, it w as built by Lady Tu Cung (king Dinh's
wife ,Bao D ai's 'm other ) in 1951. The nam e of the
pagoda was joined by the name of king Khai Dinh
and her nam e Doan H uy Hoang Tu Cung. The pago-
da has an Asian architecture built by w orkers from
Hue. In the pagoda there are some noticeable things
the Buddha statue m ade from bronze 1/1 m high, on
a lotus stage m ade of precious vvood and beautiíul-
ly decorated, a brone bell l,15m high, 380kg in
w eight m ade in January 1954.
The palace, Buon Ma Thuot jail and Khai Doan
pagoda are all w onderful historical vestiges of
Buon Ma Thuot.
THE HISTORICAL ROUND ABOUT OF SIX
ST R E E T S:
It is at the centre of Buon Ma Thuot, it the place
where there are a lot of traces of historical events of
all the people of Daklak in the history of the revolu-
tionary stuggle and the main point is the strategic
battle which started Ho Chi M inh cam paign in
spring 1975 to liberate all Southern regions .
O n lOth and l lt h , 1975 this was the place vvhere
m any big íights betw een us and the enemies took
place. Now, there is still a tank on the Victory phants w ere sold in
Monument in Ban Me Thuot in the m iddle of the 1907: 56 ones.In the most
roundabout to rem ind local people and visitors of prosperous peiod, people
those uníorgettable days in history. could catch and tame
about 50 elephants/ year.
DON TRIBE 'S SIGHT
It is in Buon Don district, 40 km from Ban Me Thuot At the end of 19th cen-
in the West,Bon (or Buon ) is a Laotian w ord or E tury, w hen the French
de's w ord which m eans island, translated in an first came to daklak they
island village -this is an island village located in the chose Don tribe as the
m iddlle of the three branches of the river Se Re Pok. place for their adm inis-
trative offices and later
This place is next to the bordery of Laos and until 1904 they m oved
Cambodia, so m any centuries ago, this w as the to Buon Ma Thuot.
region vvhere trading developed on rivers and on
land. This characteristic created a relationship C orning to Don tribe
betvveen cultures of the Laotian, the Hm ong , the sights visitors w ill be
Ede, the Khome and the Giarai. introduced and discov-
ered ab o u t h u n tin g
Being on this trade wat, people could learn how to w ork and tam ing w ild
hunt and to tame elephants from Lao by a Laotian elephants work. V isitors
Vietnamese nam ed Khunjunop. Khujunop w as called can go on e le p h a n t
king of Elephant H unting(aw arded by the king of) backs aro u n d the vil-
A round the beginning of the 19th century to the lage or a tro ss Se Re
beginning of the 20th century, Don tribe w as the Pok river into the old
only place to export elephants and sell them to other ío re st in o rd e r to
place in the country and it was the trading centre of u n d ersta n d the cultụral
elephant of all Indo-china. H istory has said: from w ay of life of the E
1899 to 1908 this place sold 161 tam ed elephants. Des, the H m ongs, the
The French governm ent had taken taxes to 34.279 L aotian, the K hom es,
írancs ( about 150 írancs /elephant). The m ost ele- the G iarai.....

E very year on M arch

26th or on the
Liberration day of Buon
Ma Thuot there were fas-
cinating elephant racing
íestivals.

At the sight you can

enịoy rice cooked in
bam boo tubes and wine,
Don tribe 's sight grilled m eat for 25 to 30

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 145

thousand dongs / person. Visitors
can go on foot or on elephant back
to visit the graveyard of the king of
elephant huntin g w hich is 2 km
avvay from the centre of the sight
,and visit a one- h u n d red -year -old
bungalovv 200m from there. The
price of riding elephants is 180000
d o n g s/ 2 p e o p le / hour.
THE NATIONAL GARDEN YOC
DON
It is near Don tribe sight but its area
stretches on m any distrists such as
Dac Min, Buon Don, Ea Sup.The
national garden Yoc Don has an area
of over 100000 hectares . According
to the first investigation, the national
garden Yoc Don has 464 kinds of
vegetation in vvhich m any are pre-
cious trees and orchids.The vegeta-
tion of the garden is varied divided
into m any zones: the zone of green
m oisture vegetation, the zone of fall-
en -leaf vegetation in dry season, the
zone of bushes... In the dry sunny
seasons, w hen it is hot everyvvhere,
the inside of the íorests is still cool,
orchids bloom up and smell nice.
People com pare Yóc Đon national
garden to a "blue pearl" of the vvest-
ern highlands.
Animals are also very prosperous
w ith 62 kinds of anim als, 40 kinds of
reptiles and 15 kinds of fresh w ater
fish ... am ong them there are 190
kinds of birds. Among the 56 pre-
cious anim als of Indo - China there
are 38 kinds in Yóc Đôn and 17 of
them are ranged in the red book of
the vvorld.
146 CAM n a n g d u l ị c h t â y n g u y ê n
This is a suitable place for ecology
tour, open air tour or anim al and
vegetable researching.
LAC LAKE AND JUN HIBE SIGHTS
Lac lake : this is a legendary land
vvhich passionates a lot of visitors and
it is also k n o w n as a S ym bol of a w o n -
deríul culture of the minorities in
Daklak vvith the sound of a stone
musical instrum ent, the sounđ of the
H 'N ô n g gongs. Especially this is
expressed by an old story telling from
one generation to another. The story
started w hen there was an argum ent
betw een w ater and fire "they íighted
violently in 7 harvest times but nei-
ther won.
W hen they left,there w as long
drought, people did n 't have w ater to
drink, fire to cook food. D rought last-
ed day after day and young men in
tr ib e s had to fin d w a te r in th e
íorest.Among the young men there
vvere 2 brothers nam ed Y Lắc and Y
Liêng.Their parents died,the villagers
helped them to find w ater and íinally
vvith the help of Yang (God) they
found a Lồ ô tree and a flow of water
appreared vvith an eel.W hen they
brought back the eel,the eel became
bigger and bigger and became a hole,
the larger the hole was, the more
vvater there was and the villagers had
to dig the pool himselí.
Then one day, a dragon flew over,
saw that beatiíul pool and wanted to
occupy the pool and a violent fight
happened vvhich shook the space in 7
days. Finally, thanks to a helping
hand of Y Lắc and Y Liêng the drag-
 on was killed, the eel
w as saved, the pool
remained its greenness.
The nam es of the tw o
brothers w ere given to
the lake, it w as Lắc
Lake (Lăk).
Jun tribes: it is beside Lắc
Lake, Jun tribes has a
pure beauty of a western
H ighland vilage that
looks like a m ountainous
girl. Here, there are a lot
of bungalovvs in ancient
traditional architecture of
the w est H ighlanders
which are very imposing
and close hidden under
old big trees, in these
bungalow s there are
H'M ông ladies vvorking
hard beside their silk
vveaving frame. Jun tribe
has still kept some tradi-
tional cultural activities
with the wonderful gong
íestivals, w ith the melo-
dious dances, w ith the
enjoyment of riding on
elephant backs.
TRINH NỮ WATER-
FALL, DRAY SAP
WATERFALL AND
GIA LONG YVATER-
FALL SIGHTS
These w aterfalls are
away from the centre of
BMT about 25 to 30 km
and they are the typical
w aterfaíls of Daklak.
Each vvateríall has its
own style: Trinh N ữ waterfallis
like an eighteen-year-old girl
w ith long hair on her shoulders,
Dray Scip waterfall is impres-
sive, myterious; Gia Long
waterfall is beautiíul and neat.
Dray sap materfaii Among them, Dray Scip vvater-
fall (Smoky waterfall) is preserved to be called " The
first waterfall of tfie VVestem Highlands" w ith its sur-
face over 500m long, 20m high and it is divided into 3
parts: the upper part, the middle part and the bottom
part. At the beginning of the rainy season, the water-
fall falls dow n strongly, its water splashes lOOm avvay.
The waterfall is in a zone w ith many caves with a lot
of interlaced lianas-the traces of the hundred-year vast
highland. Dray Scip vvateríall has a good legend of
the ancient minorities:once upon a time, there was a
girl named H'M i going to vvork in the field with her
lover every day. One day, when
they were having a rest, a mon-
ster w ith a big head like a
mountain, big eyes like bronze
pots, long beard, pointed teeth
and silvery scales all over its
bođy, appeared in the sky and
Trinh N ữ waterfall
suddenly crashed in to the land.
Its trunk inserted in the land and from there a big
splash of water flowed up. The monster spread its
vvings, flew around sometimes and then 'ejected water
to make a showery and then disappeared. The girl was
so scared that she vanished into the heavy fog, the boy
became a big tree inserted in a big stone. That place is
now Dray Scip Smoky vvateríall.
Gia Long waterfallstill has the wild traits that were
touched by men. The base of the waterfall is large and
it can hold thousands of visitors,
the up and dow n ways are still
rough and they excite visitors
who like adventures. The main
waterfall is 10 m high, 30 m long
and it is in the middle of a won-
Gia Long waterfall deríul original íorest.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 147
DIỆU THANH, THỦY
TI ẺN WATERFALLS
150 km from BMT, ừi Dak
Nong district, Diệu Thanh
waterfaU consists of one
big waterfaU 30 m high
and many other small
waterfalls, on Đắc Tít
spring. The waterfall
splashes and makes a cold
gust of fog which creates a
relaxmg íeeling after a tour
for tourist from the South­
ern land. In the waterfall,
there are some small caves,
vvith flat block of rock out-
side to make good places
of rest for visitors. Thuy
Tiên waterfall has 3 stages:
the fisrt stage has small
stone steps, tììe waterfall is
small and water gently
flows in the middle of
green trees, the second
stage spreads out with
many steps where water
showers and the thứd stage
water flows up right down
that creates a deep lake and
then contìnue flowmg gen-
tly, winding in the vast for-
est. Thủy Tiên waterfaU is
like a fairy hidden in the
middle of the íorests.
Thác Diệu Thanh
148 CẨM NANG D ư LỊCH TÂY NGUYÊN
SOME TYPICAL CULTURAL FESTIVALS
THE NEW YEAR'S CELEBRATION FESTIVAL
Every year, in December, after the harvesting ti me,
Daklak people celebrate their crops. The ÊĐ ês call it
M năm Thun and the H 'M ongs call it M nămbat,
Brishai. The íestival used to last a m onth from one
íamily to another in the order accepted by the oldest
m an of the village. Each íamily kills pigs or buf-
íaloes, dances, plays gongs and ílutes according to
their ability and their crops. This is also the occasion
to show gratitude to their ancestors, to the Rice God,
to Giàng and an occasion to invite all villagers to
share their happiness. This is also an occasion to cel-
ebrate a new year and to hope for a happy íuture.
Novvadays this íestival lasts only a few days.
THE GRAVE LEAVING FESTIVAL
Like other natoins of the W estern Highlands,
the ÊĐ ês and the H 'M ôngs also have a grave leaving
íestival for the dead person after 1 to 3 years. This
íestival takes place in January till March each year
after corrípleting the harvest time and w hen the
w eather is cool, flowers in íorests blossom up. People
prepare for it very careíully in a month. They go into
the íorest to choose good wood to make statue on the
grave, to make a N iêu tree to build the grave. They
prepare a lot of food and a lot of entertainm ent in
order to send their relative to the other world.
Time passes by, this íestival doesn't keep its tradi-
tions for Đaklak people but in Gia Lai and Kontum
this íestival is one íestival vvhich can't be missed in
the life of the local people.
THE ELEPHANT RACING FESTIVAL
It is also in spring. It is usually organised in March
on 2 days : the lOth and the 20th or 27th. The place
is BMT stadium or Đôn tribe district. It is more
attractive vvhen organizing in Buôn Đôn because
here, there are other races beside the race of elephant
galloping, elephant playing íootball, there is the race
of elephant swimm ing across the river.
 RESTAURANTS
POPULAR MEALS :
No. 17 Lý Thường Kiệt Street.
6000 do n g s/ four-course meal includ-
ing salted vegetables, salted aubergine,
traditional fish sauce.
Meat roll store Kim Anh : 26 Lý
Thường Kiệt Street, Tel : 852582
Meat roll store Thanh Vân : 20 Lý
Thường Kiệt Street, Tel : 859561
Meat roll store Thanh H ùng : 14 Lý
Thường Kiệt Street, tel : 582582.
Email : thanhhung bm t @ dng. vnn.vn
Store No.. 138, No. 168 Phan Bội Châu
Street, Tel : 853780
Sea - food store : No. 223 Y Jút Street,
Tel : 851873 •
Ngọc Lan restaurant :
No. 24 Hai Bà Trưng Street,
Tel : 853620
V IETN A M ESE FO O D AND SPE-
CIAL SEA FOOD
No. 260 - 262 Y Jút Street, Tel : 851873
Bạc M ập restaurant
No. 12 Bà Trưng str., Tel : 861389
-Bốn Triệu garden restaurant
No. 965b Q uang Trung str.
Tel : 814742, 814743
Phú Lâm restaurant,
No. 9 Quang Trung Street, T e l: 853426
NORTHERN PH Ở STORES :
No. 53 Hai Bà Trưng st.
No. 23 Lê Hồng Phong st.
Tài No. 11 Quang Trung st.
193 Y Jút st.
55 Hai Bà Trưng st.
33 T rần Bình T rọng st.
CAFE
Buôn Ma T h u ật is the Capital of cof-
fee so there are m ore cafés than in
other proviness of the w estern high-
lands and m any of them have beauti-
ful gardens.
Thương Thương café: N o. 4 Lê
H ồ n g P h o n g Street. A iry space,
selected m usic. M ainly Trịnh C ông
Sơn's songs and old íam ous songs
th a t are íav o u rab le to intellectuals
an d officials.
Suối Mơ G arden café: No, 339 Lê
D uẩn Street. There is live music in
form of singing to One another every
night. Selected music íavourable for
young people.
Café 50A Nơ Trang Long Street (near
the roundabout).
Lâm Viên Cảnh café: No. 2 Lê Hồng
P hong Street
U yên Phương café: No. 4 N guyễn
Công ty Trứ Street
Hà café:
No. 107 N guyễn Công ty Trứ Street
Đắng café: No. 150 N guyễn Công ty
T rứ Street
Xưa & N ay café:
No. 1 Lê D uẩn Street
Trúc Vàng café: No. 3 Lê D uẩn Street
Chiều Tím café:
No. 15 H oàng Diệu Street
Bar-Karaoke café: No. 2 9 6 /1A Lê
D u ẩ n Street
Dạ Lý café: No. 188 N guyễn Công ty
T rứ Street
Café karaoke singing to one another
Ruby: No. 50 Lê Q úy Đôn Street
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 149
DEVELOPING PHOTO SHOPPING
SERVICE: Buôn Ma Thuột market: it is at the center of BMT City. It is the
Hoàng Anh color photo, place vvhere the íĩsrt Viets came to reside,where there is Lạc
N o.11 Hai Bà Trưng st., Giao temple (a vestíge ranged as National vestige by the
Tel: 851218 Ministry of Culture and Iníormation). From a small Lạc Giao
Trần Chung color photo, Village, now it has been developed to a lively Buôn M a Thuột.
No. 21 N guyễn Công ty From a little market 70 years ago, BMT market now has been
Trứ st., Tel: 852036 developed to the largest trading and Service center of BMT
Bảo Hưng color photo, with zones A, B, c surrounding by these streets: Lê Hồng
No. 1 H ùng Vương st., Phong, Y Jút, Nguyễn Công ty Trứ, Phan Bội Châu. Each zone
Tel: 821976 has been arranged in special goods proíỉtable for customers.
Zone A sells groceries, dothes, material... Zone B sells íresh
DANCING HALLS: food and zone c consits of little bussứiess household.
Cao N gu y ên Hotel:
No.65 Phan Chu Trinh st. SPEOAUTIES
Thanh Lịch Hotel: Going to Ban Mê Thuôt just like to Dalat or Pleiku, the cultural
No.270 BUT goods are the specialitìes liked by tourists. They are silk and Prod­
Đan San Hotel: No.212 ucts made (rom álk such as bags, purses, tíes... Besides, íhere is
N guyễn Công ty Trứ st. one other important product, that is cần vvine. A jug of cần wine
The Provincial Cultural recently has been comerdalized in form of little jug which is love-
Center: N o.2 H ùng ly, easy to take. The prices vary £rom 40.000 dongs to 200.000
Vương st. dongs or 50.000 dongs is enough íbr 3 to 4 people.These spedali-
tìes are cn sale at almost all sight plaoes and arround the town
TENNIS COURTS: streets near the center such as Y Jứt Street, Quang Trung st,
The D epartm ent of Nguyên c&ng ty Trứ st., Phan Bội Châu st, Lê Duẩn st,...
Sports: Handicraít shop Quỳnh No.14 Quang Trung stv Tel: 854491
N o.64 N gu y ễn Tất Nghĩa Huhg shop, No.9 Phan Châu Trinh st Tel: 853073, 854362
Thành st.
The Provincial Police MOBILE PHONE SHOP:
Station's: No.58 N guyễn No.7 Y Jút st.( buying, selling and repaứing mobile phone. 813777
Tất Thành st. No21 Nơ Trang Leng st, Tel: 853637
The Daklak Vouth and No3 Quang Trung stv Tel: 86Ơ769
Children C ulture House: Airplarie box office: Tel: 050.955055
No.3 Lê D uẩn st. Air íàre from BMT to HCM đty: 380.000 dmgs/ ticket
The Daklak Agriculture Tel of the aừ field: 050.862095
and A gricultural
D evelopm ent Bank: SOME PLANS CALLING FOR INVESTMENT ON
No.63 Lê Thánh Tôn st. TOURISM:
Sauna and massage: Lắc lake tourist plan. Capital: 79,47 billion dongs
Cao N gu y ên Hotel: Dray Sap, Gia Long, Trinh Nữ waterfalls plan.
No.65 Phan Châu Trinh st. Capital; 69,29 billion dcngs
Hotel No.8: No.10 Hai Dak NÊng zcne tourist plan. Capital: 32,57 biUion dongs
Bà Trưng st. Buôn Đôn developing tourist plan. Capital: 6929 billion dongs

150 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 BẢN ĐỒ DU LỊCH GIA LAI
CAMBODIA
 VÀI NÉT j
TỔNG QUAN

LAI
Gia Lai là m ột tỉnh miềm núi nằm ở p hần bắc vùng Tây
N guyên, có diện tích tự nhiên 15.495 km2 với dân số 1.034.089

GIA
người (2001) gồm 12 huyện, 1 thành phố; trong đó, đồng bào
d â n tộc (chủ yếu là Gia Rai và Ba Na) chiếm khoảng 48,50%.
Gia Lai có đường biên giới với Cam puchia dài 90 km, có
quốc lộ 14 xuyên Tây N guyên nối từ Q uảng N am đến Đông
N am Bộ, có quốc lộ 19 nối với D uyên hải m iền Trung, các tỉnh
Ị Đông Bắc Cam puchia qua cửa khẩu Đức Cơ, và quốc lộ 25 nối
với Phú Yên. Tỉnh có sân bay Pleiku với các chuyến bay đi Đà
N ang, H à Nội, thành p h ố Hồ Chí M inh và ngược lại.

Gia Lai có hơn 830.000 ha đ ất lâm nghiệp với trữ lượng gỗ

83,7 triệu m3 (chưa kể tre nứa các loại), khoảng 400.000 h đất
sản xuất nông nghiệp.

Về khoáng sản: Có bô - xit, ni - ken, vàng, các loại đá quý,

đá xây dựng. Gia Lai cũng giàu có về tiềm năng thủy điện với
các sông lớn như sông Ba, sông Sê Rê Pốc, sông Sê San: Theo
ước tính có nguồn thủy năng đồi dào với công su ất ước tính
khoảng 10,5-11 tỷ KW. Trong đó, tiềm năng kinh tế kỹ thuật
thực tế là 7,1 tỷ KW.
■

Dài tưởng niệm những người xâ y dựng

CẨM NANG DU LỊCH TÂY N GUYÊN 153

 MỘT SỐ THÀNH Tựu KINH T Ế - XÃ HỘI
QUAN TRỌNG
N ăm năm qua nền kinh tế của
tỉnh Gia Lai có bước phát triển khá,
cơ bản thoát ra khỏi tình trạng trì trệ,
đi vào th ế ổn định và p h át triển, đã
đ ầu tư có trọng điểm và tập trung về
kết cấu hạ tầng, giải quyết việc làm
và định canh định cư, giải quyết các
vân đề xã hội, nâng cao đời sống
nhân dân, tạo tiền đề cần tbiết cho sự
phát triển cao hơn trong những năm
tiếp theo.
- Nhịp độ tăng GDP bình quân hàng
năm trong giai đoạn 1992-1995 là
9,5%, 4 năm 1996-1999 là 10,8%. Trong
năm 1999 do điều kiện khó khăn của
cả nước, ảnh hưởng của khủng hoảng
tài chính - tiền tệ khu vực, thiên tai
song tỉnh cũng đã duy trì được mức
tăng trưởng kinh tế 7,85%, cao hơn
mức bình quân cả nước, đây là m ột
cố gắng lớn của Đ ảng bộ và nhândân
các dân tộc trong tỉnh. GDP bình
quân đầu người năm 1995 d ạ t 175
USD và năm 1999 đ ạ t 230 USD (theo
giá so sánh năm 1989). Tổng sản
phẩm trong tỉnh năm 2002 đ ạt 2.424
tỷ đồng, tăng 9% so với năm 2001;
trong đó nông - lâm nghiệp tăng
7,2% và công nghiệp xây dựng tăng
14,2%. Tuy có tăng trưởng song vẫn
còn khoảng cách so với bình quân
chung của cả nước và khu vực.
- Trong nông lâm nghiệp, GDP đạt
mức tăng bình quân 3,8% giai đoạn
1992-1995, bình quân 3 năm 1996-1998
tăng 11,7%, trong n ăm 1999 tăng
154 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
11,4%- Đặc biệt có sự chuyển dịch cơ
cấu cây trồng theo hướng p h át triển
cây công nghiệp dài và ngắn ngày.
Từng bước hình thành các vùng sản
xuất tập trung cây công nghiệp như
cây cao su, cà phê, chè, điều (nhất là
cao su và cà phê), tạo nguồn nguyên
liệu cho chế biến và xuất khẩu.
- Trong công nghiệp - xây dựng, GDP
tăng bình quân 43,9 giai đoạn 1992-
1995, bình quân 3 năm 1996-1998 tăng
bình quân 20,7%, song năm 1999 do
có m ột số cơ sở công nghiệp sản
phẩm khó tiêu thụ như: gạch tuy nen,
mía đường, cao su... và khối lượng
xây dựng cơ bản của công trình thuỷ
điện IaLy giảm đáng kể, nên ngành
công nghiệp - xây dựng chỉ tăng
2,88%. Đã xây dựng được m ột số cơ
sở công nghiệp ban đ ầu như: 2 nhà
m áy sản xuất xi m ăng với công suất
9,7 vạn tâ n /n ă m , nhà m áy đường
I.000 tấn mía cây /n g ày , nhà m áy
gạch tuy - nen 20 triệu v iên /n ăm , chế
biến tinh bột sắn 12.500 tấ n /n ă m , các
cơ sở chế biến m ủ cao su trên 10.000
tâ n /n ă m , chế biến gỗ xuất khẩu với
năng lực chế biến 15.000- 20.000
m 3 /n ă m , chế biến chè... Đây là
những tiền đề quan trọng để thực
hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa của tỉnh.
- N gành thương m ại - Dịch vụ phát
triển với mức tăng GDP bình quân
II,8% giai đoạn 1992-1995, 3 năm
1996-1998 tăng bình quân 5,35% và
năm 1999 tăng 5,14%. Thị trường hàng
 hóa ngày càng đa dạng và phong phú, đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao của nhân dân. Các DNNN ngày càng thích nghi với môi
trường kinh doanh mới, từng bước đi vào thế ổn định và phát
triển. Các doanh nghiệp ngoài quốc doanh ngày càng tăng về số

LAI
lượng và quy mô. Các ngành dịch vụ như bưu chính viễn thông,
vận tải, ngân hàng, bảo hiểm ... phát triển nhanh tạo điều kiện cho

GIA
giao lưu và phát triển kinh tế - xã hội. Toàn tình có 36.000 máy
điện thoại, đạt bình quân 3,4 m áy/100 dân.

Kim ngạch xuất khẩu đã tăng nhanh từ 4,2 triệu USD năm
1991 lên 15,1 triệu USD năm 1995, 56,2 triệu USD năm 1998 và ước
70 triệu USD năm 1999. Đây là mức đạt cao nhất từ trước đến nay
và càng có ý nghĩa lớn trong điều kiện khủng hoảng của khu vực.
Mặt hàng chủ lực xuất nhập khẩu của tình chủ yếu là cà phê nhân,
gỗ tính chế (năm 1999 đạt 42,4 nghìn tấn cà phê, 10.770 m3 gỗ tinh
chế) ngoài ra còn có sắn lát, tiêu hạt, chè khô, tinh bột sắn...

Gia Lai là tình có tỷ lệ

đồng bào dân tộc chiếm
48,50% so với dân số toàn
tình - cao nhất so với các
tỉnh Tây N guyên khác. Do
đó, nhìn chung đời sống
của đại bộ phận người dân
trong tình còn khó khăn:
Theo thống kê đầu năm
2003, toàn tình còn 39.450
hộ nghèo chiếm 19,46% số
hộ. Toàn tình cũng có đến
78 xã đặc biệt khó khăn
được

Chính phủ quan tâm

đầu tư hạ tầng đường,
điện, trường học, trạm xá
và các chương trình phát
triển kinh tê*- xã hội khác.
Dự kiến, đến hết năm 2004
tất cả các xã đều có đường
ô tô đến trung tâm xã; có
đủ trường tiểu học, trạm
xá; hơn 90% số xã có điện
lưới quốc gia.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 155

 TỔNG QUAN DU LỊCH
Tỉnh Gia Lai hiện có 14 khách sạn,
nhà khách kinh doanh d u lịch gồm
401 phòng ngủ với 720 giường, trong
đó có 5 khách sạn được Tổng cục Du
lịch xếp hạng từ 1-2 sao, với 187
phòng đ ủ tiêu chuẩn đ ón khách quốc
tế. Lượng khách d u lịch đến Gia Lai
hàng năm tăng đều, nhưng từ đầu
năm 2001 bị chững lại và đang có
nguy cơ "tụ t hậu". N ếu như 1995, Gia
Lai đ ó n được
19.717 lượt
khách, trong đó
2.846 lượt khách
quốc tế, đạt
doanh thu 9,26 tỷ
đồ n g , thì đ ế n
n ăm 2000 đ ó n
được 52.887 lượt
khách, trong đó:
K hách quốc tế
T ip n g đàn ông Ko'nglo 4 132 lư ợ t
đ ạt doanh thu 30,75 tỷ đồng. N ăm
2002 toàn tỉnh đã đ ó n 63.134 lượt
khách, tăng 15,6% so với năm 2001
trong đó có 2.180 lượt khách quốc tế.
N ét nổi bật của d u lịch Gia Lai là
chất văn hóa Tây N guyên truyền
thống đ ậm đặc còn lưu giữ được mà
tiêu biểu nhất là lễ bỏ mả (Pơ thi) của
d ân tộc Gia Rai. So với các d ân tộc
thiểu số gốc Tây N guyên khác thì Gia
Rai là d ân tộc có số d ân đông nhất và
nhờ dãy Trường Sơn bao bọc n ên còn
lưu giữ được nhiều nét văn hóa đặc
sắc. Vì các b u ô n làng ở quanh thành
phố nên khách không cần phải đi đâu
xa mà vẫn có thể khám phá nét văn
hóa đặc sắc Bắc Tây Nguyên.
156 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
PLEIKU - "MỘT ĐÀ LẠT THỨ
HAI Ở TÂY N G U Y ÊN "
N ếu d u khách đã từng biết đến m ột
Đà Lạt đồi dốc thì sẽ rất thích thú với
Tp. Pleiku cũng đồi núi chập chùng
và có khí hậu m át mẻ hơn so với
Buôn Ma Thuột; Pleiku có được dáng
d ấp của m ột đô thị văn m inh với hệ
thống cây xanh, hè p h ố rộng rãi và
n hất là có nhiều tượng. Trong đó, có
tượng về người anh hùng N úp đặt ở
trước rạp Diên Hồng, trước khách sạn
Pleiku. Thành p h ố Pleiku xưa kia
cũng có nhiều khu vực có rừng thông
2 lá hiện hữu nhưng cùng với quá
trình đô thị hóa những rừng thông
vắn d ần và thành ph ố đang có kế
hoạch trồng lại thông trong thành
p h ố để tạo vẻ đẹp cảnh quan.
Pleiku là m ột đô thị trực thuộc tỉnh
khách/
được thành lập năm 1929, đến tháng
11/1998 được công nhận là đô thị loại
3 và lên thành ph ố ngày 24/4/1999
theo Nghị định số 29/1999/NĐ-CP).
Pleiku có diện tích tự nhiên hơn
26.000 ha; trong đó, nội thành 5.299,17
ha, ngoại thành 20.761 ha với dân số
181.000 người với 30 d ân tộc anh em
cùng sinh sống trên 19 phường, xã.
Pleiku có 38 làng đồng bào d ân tộc
thiểu số sống trong và ngoại ô thành
phố. Pleiku là điểm giao giữa quốc lộ
19 và quốc lộ 14 nối liền các tỉnh
m iền Trung với Tây N guyên và 2
nước b ạn Lào - Campuchia.
Pleiku có m ột hệ thống giao thông
dày đặc với tổng chiều dài 400 km
(không kể đường hẻm và đường giao
 thông nông thôn); lưới điện quốc gia đã đ ến được 100% thôn,
làng (98% số hộ d ân vùng nông thôn được dùng điện). Thành
ph ố đang triển khai 3 công trình cơ sở hạ tầng quan trọng là:
N âng cấp sân bay Pleiku, cải tạo lưới điện và cải tạo hệ thống

LAI
cấp, thoát nước sinh hoạt.

GIA
Là m ột đô thị trực thuộc tỉnh, Pleiku có tốc độ tăng trưởng
kinh tế bình quân 13-14% /năm. Trong đó, Công nghiệp - xây
Ị dựng chiếm 33,9%, thương m ại - dịch vụ 60,5% và N ông - lâm
nghiệp là 5,6% (năm 2002). N ăm 2001, tỷ lệ hộ nghèo của Pleiku
Ị là 4,16%. Thu n hập bình quân đ ầ u người năm 2001 đ ạ t xấp xỉ
500 U SD /năm . Tỷ lệ m áy điện thoại đ ạ t 10,5 m áy/100 dân.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 157

 CÁC ĐIỂM THAM QUAN TIÊU Biểu

LÀNG VĂN HÓA ĐỒNG XANH (GIA LAI) d ẫ n và lôi cuốn du

Từ trung tâm thành khách nhất vẫn là công
p h ố Pleiku, đi xe mô tô, viên nước: M ột tổ hợp
ô tô theo hướng Quốc lộ trò chơi thiếu nhi với
19, thácđếnnước km 3sốtầng, bánh
10 thuộc
địa p h ận xã An Phú, xe nước, súng bắn nước,
th à n g phô Pleiku là m áng trượt soắn, ống
"Làng v ă n hóa Đồng chui, trượt trong bụng
Xanh" do Công ty Điện voi... Tất cả đều có hệ
ảnh - Văn hoá Tổng hợp thống nước chảy làm đà
đầu tư, quản lý và khai trượt, tạo cảm giác vừa
thác, với kinh phí đ ầ u tư lên hàng chục tỷ đồng êm ái vừa nhẹ nhàng.
trong khuôn viên rộng 8ha. K huôn viên gồm các N goài ra, công viên nước
công trình kiến trúc, động thực v ật và các khu vui còn có hòn non bộ cao
chơi, giải trí. 20m, có thác nước nhiều
tầng chảy róc rách suốt
Trước hết, khuôn viên có cụm cong trình kiến ngày đêm . K huôn viên
trúc dân tộc Ba na độc đáo, là hòa hợp không gian vui chơi giải trí ở khu B
vật chất và không gian văn hóa của người m iền có nhiều loại cây kiểng
Thượng. Tiếp đó là nhà rông, nhà dài, nhà sàn, nhà cổ được tạo hình độc
mồ, nhà đựng lúa, chuồng gà của người Ja rai, tất đáo như mai chiếu thủy
cả đều nguyên thủy và hoang sơ. C ạnh đó là khu 30 tuổi, được nghệ nhân
vườn tượng với hàng trăm bức tượng do các nghệ khéo tay tạo thành rồng
nhân tài ba d ân tộc Ba na, Jarai tạc nên, được sắp chín đầu, rồi hình dáng
xếp lôgic từ cảnh sinh hoạt đến vẻ đẹp hình thể phụ con Can-gu-ru, hình các
nữ; hoạt cảnh các loài thú gắn liền với cuộc sống loại tứ linh Long-Lân-
hoang dã, sán bắn của các bộ tộc hiện lên thật sinh Quy-Phụng. Từ hoa, lá,
động. N hững nghệ n hân đã thổi h ồn vào các bức cỏ, cây, khuôn viên đã
tượng chạm làm nên sự trường tồn, sống động của trở thành vườn thượng
nhiều th ế hệ người bản địa. Giữa những mô hình uyển đẹp m ắt và khắc
văn hóa v ật chất là m ột Đài cảnh được thiết k ế công đậm tính văn hóa. Cuối
phu cao v ú t thể hiện cái hồn của nền nghệ thuật cùng là các dịch vụ giữ
truyền thống Tây Nguyên. xe, nhà hàng đặc sản, ăn
uống, giải khát... với giá
Trong khuôn viên, động v ật có cá sấu, ngựa, cả phải chăng, cao nhất
chim, khỉ, đà điểu châu Phi... Các hoạt động vui chưa tới 10 nghìn
chơi, giải trí gồm dịch vụ câu cá, biểu diễn ca nhạc đ ồ n g /v é vào dịp Tết.
nhẹ và ca nhạc d ân tộc, h á t karaoke, chiếu phim N hững lúc lễ, Tết, Công
hoạt hình cho thiếu nhi, chụp ảnh lưu niệm ... H ấp ty Điện ảnh- Văn hóa

158 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

Tổng hợp tỉnh còn phối sàn gồm nhà sàn lớn dể ở,
hợp với các lực lượng nhà sàn nhỏ hơn cho con cái
Công an và dân quân n ếu gia đình đông con, nhà
giữ gìn trật tự, trị an, sàn nhỏ ở chếch m ột bên hay

LAI
đảm bảo cho khách vui ở gần ngõ vào nhà làm kho
chơi an toàn tuyệt đối. lúa. Theo phong tục của đồng

GIA
bào Ba Na, việc đem lúa về
Làng văn hóa Đồng nhà cũng phải cúng thần lúa
Xanh là trung tâm vui để h ạt lúa biết đường về nhà
chơi, du lịch, giải trí và phải làm nhà đ ẹp thì lúa
m ang bản sắc văn hóa mới ở lại. N hà nào khá giả
Tây N guyên, là điểm hoặc quyền th ế thì nhà sàn to
giải trí mới hình thành và d ài hơn những nhà khấc.Ở
và h ẫp d ẫn n h ất tại giữa làng là m ột ngôi nhà rông cao v ú t khoảng hơn
Pleiku hiện nay. lOm tượng trưng cho sức sống cộng đồng của người
Bana cũng không có sự đan xen hay chiếm lĩnh của
Thời gian tới, công các v ật liệu hiện đại như tôn, nhựa, xi m ăng mà
ty sẽ mở thêm khu vui được làm hoàn toàn bằng gỗ quý. N gôi nhà rông
chơi thể thao như cầu này đã có tuổi đời h àng chục năm và được gìn giữ
lông, bi da, bóng bàn, qua nhiều th ế hệ. Trong nhà rông còn lưu giữ được
hồ tắm nước nóng có các đạo cụ truyền thống của người Ba N a như
d ò n g xoáy th ư g iãn, chiêng, trống, kèn, đ àn và b ếp lửa. Bậc thang bước
m át xa, xông hơi... lên nhà sàn được đẽo từ cây rừng theo hình dáng
người phụ nữa Ba N a với bộ ngực căng tròn đầy
LÀNG ĐÊ KTU - LÀNG sức sống.
TRUYỀN THỐNG KIÊU
MẪU CỦA DÂN TỘC Phía ngoài sân (trong khuôn viên của nhà rông)
BANA. là hàng chục cây Pơlang, có cây 2 người ôm không
Từ TP.Pleiku, xuôi theo ^ — xuể - m ột loại cây đã gắn bó
đư ờng quốc lộ 19 với các sinh hoạt cộng đồng
khoảng 38km đến ngay có ý nghĩa tượng trưng như
trung tâm thị trấn Kon cây đa trong cuộc sống đình,
Tầng (huyện M ang làng của người Kinh ở đồng
Yang, Gia Lai) rẽ vào bằng. Theo hướng di chuyển
chừng l,5km nữa, du của các cô gái, du khách
khách sẽ đến làng Đê cũng có thể đến được bến
K'Tu - m ột làng truyền nước của làng nằm cách đó
thống của người Ba Na. không xa để khám phá m ột
Làng gồm có hơn 80 nóc p hần cuộc sống thường nhật
nhà đều được làm theo của người Bana qua trang
kiểu nhà sàn tru y ề n phục của phụ nữ, qua hoạt
thống rất ấn tượng. Mỗi động tắm gội, lấy nước bằng
gia đình có từ 2-3 nhà Nhà công làng Đê Ktu bầu gùi trên lưng về n h à ...

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 159

 Từ năm 1994, làng Đê K'Tu đã tổ
chức ra m ột đội văn nghệ gồm 16 nam
nữ thanh niên trong làng chuyên luyện
tập, biểu diễn chiêng trống, m úa xoan
trong mỗi dịp lễ hội hay có khách du
lịch nước ngoài đến thăm. Đội văn
nghệ của làng cũng từng đại diện cho
tỉnh Gia Lai đi dự Liên hoan văn hóa
du lịch "Gặp gỡ đất phương Nam"
năm 2000 tại TP.HCM cùng nhiều Liên
hoan cấp khu vực miền Trung và Tây
Nguyên. Và từ năm 1993, Đê K 'tu đã
được ngành Du lịch tình Gia Lai chọn
làm m ột trong những điểm tham quan
chính về văn hóa giúp d u khách có dịp
khám phá nét đẹp của văn hóa truyền
thống Ba Na. Đê K'Tu đã được chọn
làm làng văn hóa truyền thống kiểu
m ẫu trong số hàng trăm làng Ba Na
khác ở Tây Nguyên. Đây là dự án cấp
quốc gia về bảo tồn, xây dựng 54 làng
truyền thống các dân tộc Việt N am và
là làng truyền thống thứ 2 được ra m ắt
trên phạm vi cả nước sau làng tru y ền
thống của người M ường ở Kim Bôi,
H òa Bình. Theo k ế hoạch, Đê K 'Tu
sẽ được Bộ VH-TT đ ầ u tư 300 triệu
đồng đ ể b ảo tồ n các giá trị v ă n hóa
truyền thống.
Cùng với cụm 3 làng Đê Kốp, Đê
Đoa và Đê Rơl đây là 1 tour du lịch
văn hóa Ba Na chính của công ty du
lịch Gia Lai. Đến thăm làng Đê K'Tu,
du khách cũng có dịp biết thêm một
ngọn thác mới ở Tây N guyên - thác
Kon Tầng ở cách đó chừng 2km.
Du khách m uốn đến khám phá
làng truyền thống Đê K'Tu, nên đăng
ký trước với công ty Du lịch tình Gia
Lai để được hướng dẫn, để có sự chuẩn
bị kỹ càng cho m ột đêm xem văn nghệ,
160 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
xem m úa xoan trên nhà rông bên ánh
lửa bập bùng, bên choé rượu cần ngất
ngây. Có thể, du khách sẽ bị đôi m ắt
Ị đen hoang dã và vũ điệu đêm rừng của
các cô gái Ba Na làm đắm đuối tâm
hồn. Du khách có thể ngủ lại trên nhà
sàn với đầy đủ tiện nghi ở làng Đê Kốp
gần đó với giá 15 - 20 ngàn/người. Giá
phục vụ văn nghệ cồng chiêng cũng
khá m ềm từ 150 - 200 n g à n /su ất/đ ê m .
LÀNG KHÁNG C H IẾN STOR
C ách TP.
Pleiku khoảng
70 km về phía
Đ ông, làng
Stor thuộc xã
N am , h u y ệ n
K 'bang g ắn
liền v ớ i cái
tên đã đi vào
lịch sử đ â u
tran h cách
m ạng của d â n
tộc Việt Nam
trong th ế kỷ
20
n h ư là b iểu
tượng của m ột
Tây N g u y ên
b ất k h u ất gắn liền với tên tuổi của
người Anh h ù n g N úp.
Lịch sử địa phương đã ghi:
Trước cách m ạng tháng 8/1945, Anh
h ù n g N ú p đã chỉ huy thanh niên làng
Stor tổ chức thành làng chiến đấu
chống quân Pháp xâm lược giữ gìn
bu ô n làng. Bằng những vũ khi thô sơ
n h ư cung, tên, chông tre, bẫy
đ á...làn g Stor đã tiêu diệt hàng trăm
tên địch, nêu tâm gương sáng chói
ỉ cho các d ân tộc Tây N guyên noi theo
đứng lên giữ nước. Cuộc
chiến đâu của d ân làng
đã được nhà văn
N guyên Ngọc viết thành
sách "Đất nước đứng
lên" và cũng đã được
dựng thành phim. Tác
phẩm đã được dịch ra
nhiều thứ tiếng và được
bạn đọc trên khắp thế
giới m ến phục. A nh
N úp đã được Nhà nước
Việt N am phong tặng
danh hiệu anh h ù n g
LLVT nhân dân.
N g ày 2 3 /3 /1 9 9 3 ,
làng Stor đã được Bộ
VH-TT cấp b ằng Di tích
lịch sử v ă n hóa cấp
quốc gia.
LỄ BỎ MẢ (P ơ THI)
Trong kho tàng v ăn hóa
dân gian Tây Nguyên, lễ
bỏ m ả của người Gia Rai
và Ba Na ở Gia Lai là
tập trung những gì tinh
túy nh ất của văn hóa lễ
hội Tây Nguyên. Theo
quan niệm của người
Tây Nguyên, chỉ sau lễ
bỏ mả thì người chết
m ới h ế t liên hệ với
người sống trở về với tổ
tiên nên sau khoảng 3
năm người ta tổ chức lễ
bỏ mả cho người chết
với những nghi lễ tôn
giáo d â n gian hoành
tráng. Trước ngày bả mả
người ta vào rừng tìm
gỗ chọn những cây gỗ
tốt n hất đem về đẽo tượng nhà mồ, điêu khắc nhà
mồ; con trai thì lo tấu chiêng, con gái lo d ệt những
tâm váy áo đẹp nhất, tập những điệu m úa xoang;
người già thì lo tạc tượng. Cứ như thế, làng này nối
LAI
tiếp làng kia chìm trong không khí tưng bừng của lễ
hội với những hóa trang đặc sắc trong âm thanh của
GIA
cồng chiêng diễn ra trong nhiều ngày liền.
LỄ H Ộ I ĐÂM TRÂU.
Theo phong tục còn duy trì được đến ngày hôm
nay, hàng năm người d ân Bana, Gia rai tổ chức hội
đâm trâu m ột lần tại nhà rông. Dân làng cùng nhau
đóng góp phí tổn. Người ta buộc m ột con trau vào
cây nêu ở gần nhà rông và già làng đóng vai trò
chủ lê thực hiện nghi thức cúng Giàng đứng gần cột
buộc trâu. Con trai mặc khố, con gái mặc váy hoặc
áp hía, d â n làng cũng ăn mặc tươm tất đứng vòng
quanh. Khi già làng khân xong, chiêng trống nổi lên
hòa với tiếng h ú gây sợ hãi cho con trâu va sau khi
con trâu đã m ệt thì việc đâm trâu b ắt đầu. M ột
thanh niên khoẻ m ạnh được chọn cầm giáo dài đâm
vào tim con trâu và việc ai được chọn là m ột vinh
d ự vì nó tượng trưng cho tinh thần thượng võ,
cường tráng của người đ àn ông. Sau khi con trâu bị
đâm , người ta chặt vào khủyu chân con vật cho đến
khi nó gục hẳn. Thịt trâu được xẻ tại chỗ, sau khi
cúng được đem ra d ù n g chung tại nhà rông và còn
lại chia cho d ân làng cùng vui, người ta nướng thịt
tại chỗ uống với rượu cần, m úa h á t th âu đêm cho
đ ến khi đôi chân đã cứng lại, đôi m ôi đã m ềm vì
rượu cần mới thôi. Đ àn bà, đàn ông có khi vui quá
ngủ lăn ra bên bếp lửa nhà rông.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY N6ƯYF.r 161
KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN KON HÀ NỪNG hạ, cách TP.Plei ku 70
N ằm cách trung tâm Tp Pleiku 150 km về phía km về phía Tây. Hồ
Đông, thuộc địa p h ận huyện Kbang với 275.900 phục vụ tưới tiêu cho
km2. Khu Bảo tồn Kon Hà N ừng là nơi có trữ lượng 13.500 ha đ ất canh tác
gỗ hơn 40 triệu m3 và m ang đặc trưng của khu hệ (chủ yếu là lúa 2 vụ).
sinh thái nhiệt đới ẩm thường xanh. Khu bảo tồn có Diện tích m ặt hồ rộng
2 tiểu khu: Kon Cha Răng và Kọn Ka Kinh với tổng 37km2 thíchhợp cho việc
diện tích 160.000 ha được coi là khu bảo tồn thiên tổ chức các hoạt động
nhiên đặc trưng của vùng rừng Đ ông Trường Sơn, thể thao dưới nước, du
là nơi sinh sống cứa nhiều loài động vật hoang dã thuyền phục vụ khách
qui hiếm như: Voi, hổ, báo, chồn dơi, sói đỏ, vượn tham quan, dã ngoại.
đen...và nhiều loại gỗ quí. Rừng gồm nhiều tầng
cây nguyên sinh, nhiều thảm thực vật xanh tốt KHU DU LỊCH DIÊN
quanh năm là nơi tham quan hấp d ẫn cũng như HỒNG.
nghiên cứu về động, thực vật nhiệt đới. KDL D iên H ồng
hay công viên D iên
CÔNG TRÌNH NHÀ MÁY THỦY ĐIỆN YALY Hồng nằm trong nội ô
N ằm trên địa Tp Pleiku, cách bưu điện
bàn 2 tỉnh Gia Lai trung tâm Plei ku l,5km
và Kon Tum, thủy về phía Nam. Công viên
điện Yaly được xem có diện tích 12,3 ha trong
là niềm tự hào của đó có 2 ha m ặt nước
vùng đất Tây được tạo hình đẹp m ắt
N guyên hùng vĩ và với cảnh quan hồ, rừng
Nhi míịI thđỵ điện Ytly là công trình kinh tế cây, chuồng thú, vườn
kỹ th u ậ t lớn n h ấ t cảnh, nhà hàng, lữ quán
trên địa b àn kể từ sau ngày m iền N am hoàn toàn (có phòng ngủ xinh xắn
giải phóng và là công trình thủy điện lớn htứ hai kiểu Bungalovv) ven
của cả nước sau th ủ y điện H òa Bình trên sông Đà. h ồ ...rất thích hợp cho du
Công trình thủy điện được xây dựng trên sông Sê khách tản bộ vào buổi
San gồm 4 tổ m áy với tổng công suất 720 MW, sản chiều hoặc đ ến đây
lượng điện trung bình 3,7tỉ K w h /n ăm . Trên sông Sê u ố n g cà phê, thưởng
San, đang triển khai xây dựng thêm 4 nhà m áy thủy thức các m ón đặc sản
điện khác là Sê San 3, Sê San 4, Plei Krông và Tây Nguyên.
Thượng Kon Tum. Với diện tích m ặt hồ khoảng
64,5km 2, gắn với tìm hiểu văn hóa d ân tộc; nơi đây CÔNG VIÊN LÝ T ự
là m ột điểm tham quan d u lịch tuyệt vời. TRỌNG
N ằm ngay tru n g
HỒ AYUN HẠ. tâm Tp Pleiku, có diện
Là hồ nước nhân tạo nằm trên dòng sông Ayun tích 6 ha được xây dựng
Hạ, hình thành khi dòng sông này được chặn lại để năm 1998 là nơi vui chơi
xây dựng công trình thủy lợi Ayun Hạ năm 1994. của thanh thiếu niên
Hồ nằm trên địa b àn xã Chư A Thai, huyện A yun Pleiku và là nơi thường

162 C Ẩ M NAN(i DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 xuyên tổ chức BIỂN HỒ
các hoạt động Cách trung tâm Pleiku 6 km về
văn hóa, phía Bắc, Biển Hồ nguyên là m iệng

LAI
thương mại m ột núi lửa đã ngưng hoạt động từ
như lễ hội, hội cách đ ây h àng triệu năm . Với diện
chợ thương tích khổng lồ 460 ha trong đó diện

GIA
mại, triển lãm. tích m ặt nước là 250 ha, độ sâu trung
Nơi đ ây có bình 15-18m nên đã được đồng bào
m ột số mô d ân tộc tại chỗ gọi là biển. C huyện
hình vui chơi xưa của đồng bào kể rằng: Xưa kia
cho thiếu nhi làng Tơ N uêng rấ t sầm u ấ t và đẹp;
như cầu trượt, m ột hôm n ú i lửa từ đ â u ập đến vùi
hồ bơi, nhà cả làng. N gười sống khóc thương
Thác Phú Cường rông... người chết trong nhiều ngày liền đến
n ỗi nước m ắt chảy thành hồ và hồ có
THÁC PHÚ CƯỜNG tên Tơ N uêng. N gày 16/11/1988,
Thuộc xã thắng cảnh Biển Hồ đã được Bộ VH-
Dun, huyện TT công nhận là danh thắng cấp
Chưe Sê, cách quốc gia.
Pleiku 45km
về phía Nam. BẢO TÀNG HỒ CHÍ MINH CHI’
Thác cao 45m NHÁNH GIA LAI
nằm trên Đến với Gia Lai, du khách không
dòng chảy của thể không ghé thăm bảo tàng Hồ Chí
suối la peet đổ Minh (chi nhánh Gia Lai). Bảo tàng
ra sông Ayun. nằm ngay trong nội ô Pleiku, là nơi
Thác có vẻ trứng bày các hiện vật có giá trị về
đẹp tự nhiên, cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ
thảm thực vật Chí M inh (vị lãnh tụ kính yêu của
xanh tốt bao người d â n Việt Nam - danh nhân văn
Thác Yaly
quanh. Thác hóa th ế giới) trong đó có các hiện vật
đang toong giai đoạn lập qui hoạch chi biểu thị lòng tôn kính của người dân
tiết đề đầu tư phát triển du lịch. các d â n tộc Tây N guyên với lãnh tụ
của mình. Nơi đây cũng thể hiện sự
THÁC IA NHÍ. đoàn kết keo sơn Kinh - Thượng trong
Thuộc xã Nhơn Hòa, huyện Chư cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
sê, cách Tp.Pleiku 70 km về phía Nam,
nằm trên dòng chảy của suối la Lốp.
Thác có bề m ặt rộng, chảy êm dịu. Đây
là nơi công ty Dịch vụ - du lịch Gia Lai
chọn để khai thác các tour du lịch sinh
thái, dã ngoại dưới tán rừng kết hợp
cỡi voi.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 163

 ĐỊA CHỈ MỘT SỐ cơ sở Lưu TRÚ
TẠI TP. PLEIKU

Khách sạn Pleiku (2 sao): 124 Lê Lợi, ĐT: 824628

Khách sạn H ùng Vương (1 sao): 205 H ùng Vương, ĐT: 824270.

Khách sạn Thanh Lịch (1 sao): 86 N guyễn Văn Trỗi, ĐT: 824674.

Khách sạn Vĩnh H ội (1 sao): 39 Trần Phú, ĐT: 824644

Khách sạn Điện Ả nh (1 sao): 06 Võ Thị Sáu, ĐT 823855

Khách sạn tây Đô: 130 Phạm Văn Đồng, ĐT 825533.

Khách sạn Thanh Bình: 93 Hai Bà Trưng, ĐT 823561.

Khách sạn 197 H ùng Vương: 197 H ùng Vương, ĐT: 823659.

Khách sạn Thuận Hải: 96 Trần Phú, ĐT: 824476.

Khách sạn Yaly: 89 H ùng vương, ĐT 824844.

Nhà khách Công đoàn: 9B Hai Bà Trưng, ĐT 824074.

Nhà khách Hải quan: 18 Trần H ưng Đạo, ĐT 823756.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 DỊCH v ụ
DỊCH v ụ TẮM H Ơ I - XOA BÓP
Khách sạn Pleiku, 18 Trần H ưng
Đạo, ĐT 823756. tại đây có m asssage
chân và m assage toàn thân. Phục vụ
từ 10 giờ đ ến 23 giờ m ỗi ngày, giá vé
50.000đ/45 phút.
TAXI
Taxi H uy H oàng, ĐT: 828877.
Taxi Phu quí, ĐT: 872777.
Taxi Yaly, ĐT: 873111.
Phòng vé m áy bay:
55 Q uang Trung, Pleiku.
ĐT: 059.824680
ĐT sân bay: 059825097.
Giá vé m áy bay Pleiku - Tp.HCM:
535.000đ.
Bình thư ờ n g m ỗi n g à y có m ộ t
chuyến nhưng tù y thời điểm ; lịch
bay có thể thay đổi và có thể chỉ 5
c h u y ến /tu ần .
TENNIS:
Sân Vp UBND tỉnh, Nhà thi đ ấu
thể thao, Viện KSND tỉnh.
Đ IỆ N TH O Ạ I DI ĐỘ N G :
Vinh Thịnh, 863679
Điện thoại di động Vĩnh Tiến
193D Lê H ồng Phong, ĐT: 865959
NHÀ HÀNG
N goài công viên v ăn hóa Đ ồng
xanh Tất thích hợp cho nhữ ng buổi
gặp gỡ, giao lưu với b ầ u bạn; tại khu
vực nội ô Pleiku còn có m ột sô nhà
hàng có cảnh quan đẹp, không gian
lý tưởng.
Nhà hàng Lâm Viên: 100 A
Phan Đình Phùng, ĐT: 872816.
Q U Á N B ÌN H D Â N
N g ọ c H ư ơ n g (76-78 H ù n g
V ương): B uổi trư a cổ p h ụ c vụ cơm
công chức giá b ìn h dân
lũ.O O O đ/phần v ớ i 4 m ó n : C anh,
m ặ n , d ư a cà, sào.
PHỞ
T hú ẩ m th ự c đ ặc trư n g củ a
n g ư ờ i d â n P leik u là p h ở khô g ồ m
p h ở bò h o ặ c p h ớ gà khô ă n v ớ i
ra u gia vị, giá b ìn h d â n p h ụ c vụ
từ 5 - 23 h h à n g n g à y . Khi ă n , tù y
th eo sở th íc h m à k h á c h có thê cho
nư ớc v à o n h iề u hay ít.
P hở 144 H ù n g V ương, ĐT: 822540.
P hở 131 H ù n g V ương, ĐT:
Shop m ỹ n g h ệ 42 T rầ n H ư ng
Đ ạo, P leik u
SÁ C H BÁ O
- H iệ u sá c h c ủ a C ô n g ty V ăn h ó a
- đ iệ n ả n h G ia Lai. C ứ a h à n g sác h
tru n g tâ m P Ịeiku (công ty Đ iệ n
ả n h - v ă n h ó a G ia Lai).
Đ ạ i lý p h á t h à n h sá c h b á o T oàn:
40 P h an Đ ình P h ù n g , P leik u , ĐT:
059.824084. DĐ: 0903 590740.
RỬA Ả N H :
M in ilab Q u ỳ n h , sô" 9 T rầ n P h ú ,
ĐT: 824904.
M in ilab Q u ỳ n h H ộ i, sô' 145 H ù n g
V ương, ĐT: 824040.
M in ilab Q u ỳ n h N ga, sô' 95 H ù n g
V ương, ĐT: 822392.
C ứ a h à n g đ iệ n th o ạ i di đ ộ ng:
sô' 45 T ra n P h ú , ĐT: 874222.
52 T rầ n P h ú , 871177.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGƯYÈN 165
CÀ PHÊ THU HÀ.
Nếu đến Pleiku mà
chưa đến quán cà phê
Thu Hà thì hẳn là một
thiếu sót vì quán nằm
dưới những cây cổ thục
hàng trăm tuổi, chất
lượng cà phê hảo hạng,
nhạc hay và chủ quán lại
là người rất lãng tử. sẩn
phẩm do chính chủ nhân
của nó là anh Ngô Tấn
Giác rang xay, pha chế.
Buổi sáng, đến uống cà
phê ở quán bạn sẽ gặp
được nhiều tầng lớp nhấn
dân sống tại Pleiku từ
công thức đến giới bình
dân và cả các nhà kinh
doanh có m áu mặt của
phố núi.
Trung thành với chất
lượng, không ngừng cải
tiến mẫu mã; sản phẩm cà
phê hiệu Thu Hà là một
thưởng hiệu có uy tín từ
hơn 30 năm nay và là
món quà không thể thiếu
cho người thân dành cho
người ở xa đến hay đi từ
Pleiku.
Sẩn phẩm cũng đã
được giới thiệu trên mạng
internet.
Địa chỉ: Số 9 Nguyễn Thái
Học, ĐT 824877, Fax:
059.826391
E m a i 1:
thuhacoffee@đng.vnn.vn
VVebsite:
h ttp :/ / w w w .th u h a c o f-
fee.com.vn
166 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
CÁC CHƯƠNG TRÌNH VÀ TUYẾN
ĐIỂM DU LỊCH ở GIA LAI
THAM QUAN CÁC BẢN LÀNG DÂN TỘC:
Cụm 4 b ản làng d ân tộc Ba N a gồmL Làng Đê Ktu,
Đê Krớc, Đê Cốp, Đê Đoa thuộc xã Kon Tầng, cách
Pleiku 35 km về phía Đông.
C ụm làng Pleiphun thuộc xã Iamơnông dân tộc Jarai
cách Pleiku 40km, về phía Tây Bắc.
THẮNG CẢNH:
Biển hồ (hồ Tơ Nưng), cách Pleiku 8m về phía Bắc
Hồ Ayun - hạ, cách Pleiku 60km về phía Đông Nam
Thác Phú Cường, cách Pleiku 45km về phía Đông Nam
Thác Yaly - công trình thủy điện Yaly, cách Pleiku
40km về phía Tây Bắc
Làng voi N hơn Hòa, cách Pleiku 62km trên đường
quốc lộ 14 nối Gia Lai với Đắc Lắc, lộ trình cưỡi voi
20km, thời gian 4 giờ.
THĂM CH IẾN TRƯỜNG XƯA.
Pleiku, hàm Rồng - Bàu C ạn - Pleime: thời gian lộ
trình là 1 ngày với chiều dài 200km.
Pleiku - Kon Tum - Đắc tô - Tân Cảnh: Cự ly
200km, thời gian 1 ngày.
Pleiku - An Khê - Pleiku: Thời gian 1 /2 ngày.
Chương trình khám phá văn hóa dân tộc - sinh thái.
Tham quan cụm 4 bản làng Ba Na ở Kon Tầng, nghỉ
đêm tại làng, d ự lễ hội cồng chiêng. Thời gian 2
ngày 1 đêm.
Thăm b ản làng Gia Rai Pleibloom, xã Chư Chăng -
Ayunpa; đi bộ, leo núi, bơi xuồng, lửa trại, lễ hội
cồng chiêng, nghỉ đêm tại làng. Thời gian tour: 2
ngày 1 đêm,.
TOUR KHÁM PHÁ SINH THÁI:
Đưa khách từ Pleiku đến huyện Konchro bằng ô tô
130km. Đi bộ từ K onchro đ ến Y angnam và
Pleibloom. Nghỉ đêm tại các làng dọc đừơng, dự lễ
hội cồng chiêng Gia Rai và Ba Na. Xe ô tô đón từ
Pleibloom về Plieku. Thời gian tour: 3 ngày
GIA LAI MAP TOƯR
Some
GENERAL POINTS
Gia Lai is a m ountainous province located on the N othern region
of the VVestern H ighlands, w ith an area of 15.495 km2 and pop-
ulation of 1.034.099 people (in 2001). It consits of 12 districts, 1
city; in which, the ethnic m inorities (mainly the Gia Rai and the
Ba Na) are about 48,50%.

Gia Lai has the border w ith Cambodia 90 km long, the N ational
Road N o.14 going though the VVestern H ighlands joining Q uảng
N am to the South Eastern region, the N ational Road No.9 join-
ing the Coastal regions of the Highlands and some provinas in
the N outh East of Cambodia through the border pass Đức Cơ,
the N ational Road No.25 joining to Phú Yên. The province has
Pleiku airport vvith ílights to Da N ang, Ha Noi and HCM city
and vice versce.

Gia Lai has m ore than 830.000 hectares of íorestry land w ith an
am ount of w ord of 83,7 m illion m3 (not including bam boos...)
and it has about 400.000 hectares of agricultural land.

In minerals, there are : bauxite, nickel, gold and precious stones,

stone for construction. Gia Lai is also rich in hydro electric pro-
tertial w ith some big rivers such as Ba river, Sê Rê Pốc river, Sê
San river : It is estim ated that the hydro electric source is very
abundant in volum e arunted to 10,5 - 11 billion KW. In which,
the real potential of economy and technology is 7,1 billion KW.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 SOME IMPORTANT ECONOMIC
AND SOCIAL ACCOM PLISHMENTS
In the last 5 years, the econom y of
Gia Lai has developed rather w ell, it
has basically left the slow - m oving
condition, it has reached a stable and
developed stage, it has invested in
im portant m atters and it has íiaessed
on job and accom m odation, it has
solved the social m atters, it has
m ade peo p le's lives higher, it has
created the necessavy first step for
m ore developing m atters in the Corn­
ing years.
The rate of increasing of GDP in the
period 1990 - 1999 : 10,8% / year. In
1999, beacause of the difficult condi-
tions all over the country, because of
the iníluence of the regional finan-
cial and m onetary crisis, and because
of disasters, the province still keeps
the rate of increasing of econom y to
7,85%, w hich is higher th an the
national rate. This is a great trial of
the C om m unist Party and the people
of the m inorities in the province. The
average GDP is 175 U S D /p erso n in
1995, in 1999: 230 U S D /p erso n (com-
pared w ith that in 1989). The GDP of
the province in 2002 is 2424 billion
dongs, increases 9% com pared w ith
that in 2001, in w hich agriculture
and ío re stry in creases 7,2% an d
in d u stry and contruction increases at
17,2%. In spite of the increasing rate,
Gia Lai is still at low rates com pared
w ith the average rate of the nation
and the regions.In agiculture and
io restry , the ra te of GDP increases
170 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
3,8% in 1992-1995; 11,7% inl996-
1998; 11,4% in 1999. Especially there
is a change of planting tree structure
w ith the intention of developing
in d u stria l plants. The regions of
gathering the production of in dus-
trial plan ts such as rubber, coffee,
tea, cashew (espqcially rubber and
coffee) are gradually íorm ed to cre-
ate m aterials for P r o c e s s in g and
exporting.
Industry and contruction, the GDP
increased at 43,9% in 1992-1995;
20,7% in 1996-1998, b u t in 1999 some
in d u strial p roducts w ere difficult to
be con su m ed such as tu n eltiles,
sugar from canned trees, rubber...
and the anocent of basic contruction
of Yaly hydro-electric site decreased
greatly, the of in d u stry and contruc-
tion increased only at 2,88%. The
province had already build some
in d u strial sites such as: 2 cem ent fac-
tories w ith the pow er of 9,7 thou-
sand to n s/y e a r, 1 sugar íactory w ith
1000 to n s canned tr e e s /d a y , the
tu n el tile íactory: 200 m illion
p ie c e s/y e a r, Processing m anioc flour
íactory: 12.500 to n e s/y e a r, som e rub-
ber P r o c e ssin g fa cto ries:o v er 10.000
to n e s/y e a r, a vvood Processing facto-
ry for export w hich has the pow er of
Processing 15.000 to 20.000 m 3 /y ear,
a tea Processing íactory... these are
im portant steps to accom plish the
ind u strialization and the m oderniza-
tion task of the province
The commercial field and the Service develop w ith an increas
ing rate of GDP of 11,8% in 1992-1995; 5,3% in 1996-1998 and
5.14% in 1999. The m arket of goods is m ore and m ore varied
and p ro sp ero u s, w hich can satisíy the h igher and higher
needs of the public. The State com panies adjust m ore and
m ore to sư it the new econom ic environm ent, and gradually
becom e stab le an d d ev elo p in g . The p riv a te com panies I
increase in num bers an d stan d ard s. The Service íields such as
m edia, tran sp o rt, banking, assurance... develop quickly in
ord er to create convenience for com m unication and develop-
m ent of econom y and society. The vvhole province has 36.000
telephone sets, w ith an average of 3,4 sets/1 0 0 inhabitants

E xporting C ap ital increased quickly from 4,2 m illion USD in

1991 to 15,1 m illion USD in 1995; 56,2 m illion USD in 1998
and about 70 m illion USD in 1999. This is the highest rate that
has never been beío re and this has an im p o rtan t m eaning in
the crisis condition of all the region. The m ain goods in
im p o rt and export are coffee, w ood (in 1999: 42,4 tones of cof-
fee and 10.770 m3 of w ood), there are also sliced m anioc, pep-
per, tea an d m anioc flour...

Gia Lai is p rovincew hich has the rate of m inorities of 48,50%

com pared w ith the p o p u latio n of all province-it is the highest
rate in the W estern H ig h lan d provinces. T hereíore, life of the
m ajorityof the people in the province is still hard. A ccording
to the statu s in 2003, the w hole province has 39.450 poor fam-
ilies; 19,46% of all íam ilies. The w hole province also has 78
com m unes w hich have specially h a rd life an d they are taken
care by the g overnm ent by invèsting in b u ild in g roads,
schools, h ealth centers and som e other p lans to develop econ-
om y and society. It is
in ten d ed th at at the end
of 2004 all of the com-
m u n es w ill have
au to ro u tes to th& cen-
tres, sufficient prim ary
school, h e a lth centers;
and m ore th an 90% of
th e co m m u n es have
national electricity.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 171

 TOURISM IN GENERAL

Gia Lai has 14 hoteỉs, guest rooms w ith 401 rooms PLEIKU - " A SECOND
w ith 720 beds, in w hich 5 hotels have been ranged DALAT IN THE VVEST
1-2 star grade by the Tourist General Bereau, w ith HIGHLANDS"
187 room s stan d ard ized to receive international If visitors have once
tourists. Tourist to Gia Lai increase every year, but erýoyed the hills of
at the beginning of 2001 it halted and it has been in Dalat, they will be also
the danger of reducing. In 1995, Gia Lai interested in Pleiku w ith
receivedl9.717 visitors, am ong which 2.846 íoreign- m ountains and hills and
ers, gaining: 9,26 billion dongs. In 2000 there were cool climate. Pleiku has
52.887 visitors, 4.132 íoreigners, gaining 30,75 billion the form of a m odern
dongs. In 2002, there w ere 63.134 visitors, an increas- city w ith green trees, lare
ing rate of 15,6% com pared w ith that in 2001, 2180 pavem ents and especial-
were íoreigners. ĩy a lot of statues. There
is the statue of the hero
The distinct trait of Gia Lai tourism is the purely N úp in front of Diên
traditional culture of the VVestern H ighland people H ồng cinema and Pleiku
vvhich w as still kept and the m ost typical activity is hotel. Form erly Pleiju
the grave leaving íestival (Pơ Thi) of the Gia Rais. had m any regions which
Com pared w ith other ethnic m inorities of the had pine trees b u t then
YVestern H ighland, the Gia Rai has the m ost crowd- as time passed by as well
■ỉd population and thanks to the protection of the as the m odernization
surrounding Trường Sơn ranges, they can still keep ation of the city, íorest
their special cultural traits. There tubes are sound pine trees gradually dis-
the city so visitors d o n 't have to go far to discover appeared and novvsaday
this special cultural trait of the N orth of the the city has plan to grow
W estern H ighland. pine trees agạìn in the
city to create landscape.

Pleiku is a tow n con-

trolled by the province
and it was íounded in
1929, in November 1998
it was coníirmed as a
tow n of third grade and
it became a city on April
24th 1999 under the

Dedsion No.29/1999/NĐ-
Smash Ko Cham Festival CP. Pleiku has an area of

172 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

over 26.000 hectares: the inside tow n is 5299,17 hectares and the
suburb is 20.761 hectares w ith a population of 181.000 inhabitants
of 30 ethnic m inorities living in 19 districts and communes.
Pleiku has 38 m inority villages inside and outside the town.
Pleiku is the intersection of N ational Road N o.19 and N o.14 join-
ing the provinas of the H ighlands and Cambodia.

Pleiku has a dense system of transport of 400 km in length ( not

including sideroads and country parths); national electicity has
come to 100% of the communes and villages (98% of the íamilies
in the countryside has electricity) the city is on the w ay to con-
truct 3 im portant inírei- structure sites: the renovation pf Pleiku
airport, the repcuration of the electricity net system, the recon-
structing of the providing of drinking water.

Pleiku has a rate of increasing of the economy of 13-14% a year.

In which, industry and contruction is 33,9%; commerce and Serv­
ice is 60,5% and agriculture and íorestry is 5,6% (2002). In 2001,
the ra te of poor íam ilies of Pleiku is 4,16%. The average income
of a person in 2001 vvas approxim ately 500USD/year. The rate of
telephone is 10,5 set/100 people.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 SOME TYPICAL TOURIST SIGHTS
THE GREEN MEADOVV
CULTURAL VILLAGE
(GIA LAI):
From Pleiku, you can
take a m otorbike or a car
N ational Road No. 19,
coming to km N o.10 in
An Phú Comm une you
will see " The Green
M eadow C ultural
Village" invested, man-
aged bv the G eneral
C ultural and Film
C o m p a n y , w i t h a Capital
of billions of dongs in an
area of 8 hectares. The
site c o n s i s ts of
architectural buildings,
anim als and plants,
entertainm ent regions.
Fisrtly, there is a group
of architectural build-
ing in Ba N a's stru ctu re
w h i c h a r e v e r y s p e c ia l,
and vvhich mix in the
cultural atm osphere of
p eo p le of ethnic
m inorities.
Then, there is the tradi-
tional house, the long
house, the bungalovv, the
grave house, the store-
house, the chicken coop
of the Gia Rai; all are
prim itive and wild.
Beside, there is a garden
of statues w ith hundreds
of statues m ade by tal-
174 C Ấ M N A N G DI L ÍC H T Á Y N C .rY H N
ented artists of the Ba Na, the Ja Rai; all of the stat-
ues are arranged logically from daily activities to
the beauty of íemale bodies, pictures of animals
w ith the wild life of all tribes which are very lively.
These artistshave offered their souls to the statues
and make them lively. In the m iddle of all of these
cultural forms, there is a well-designed landscape
tovver upright in the sky which expresses the spirit
of the traditional art of the vvestern Highlands.
In the park, there are a lot of animals and such as croc-
odiles, horses, birds, monkeys, Aírican ostriches...
H ntertainm ent activities include íishing, music
shows, karaoke, cartoons for children, taking pho-
tos... The most attractive place is the w ater park
w ith a lot of gam es for children: the 3-step vvater-
many fall, the w ater vvheeling, shooting w ater, sliding in
pipe, sliding in an elephant's belly... All of these
gam es have flowing w ater to make easy to slide, to
create a gentle and relaxing íeeling. Beside, in the
w ater park there is a rocw ork 20m high, a little
w aterfall w ith m any steps w here w ater flows all
day long.
The entertainm ent park in zone B has m any decorat-
ed plants which ha ve special patterns such-as a 30-
year-old apricot tree íorm ed in a nine-head dragon
by a talented arhist, or a form of a kanguroo, and
the form of the 4 sacred animals: Dragon-Lion-
Tortoise-Phoenix. W ith its flowers, grass and planto
the park becomes an im perial garden which is vcry
beautiíul and has a strong atm osphere of culture.
Lastly, there is the parking Service, restaurants with
specialities and reíreshing stores... all w ith reason-
able prias, the highest price is on Tết holiday: about
10.000 dongs/ticket.
On the occasions of holidays, Tết holidays, The
General C ulture and Film Company of the province
coorainate w ith the From Pleiku, going on N ational Road N o.19 about 38
police íorce to keep km to Kon Tầng tow n (Uang Vang district, Gia Lai),
order to assure saíety then turning righr for about 1,5 km; visitors will
for visitors. come to Đ êK T u - a traditional village of the Ba Na.
I The village has m ore than 80 houses built in form of
The Green M eadow traditional bungalows. Each íam ily has about 2 or 3
Cultural village is an bungalovvs, including a large bungalow to live in, a
entertainm ent and smaller one for children if it is a large íamily, the
tourist center which has smaller bungalovv is at one side of the big one or at
cultural tranits of the the entrance of the big one to store rice. For the Ba
YVestern H ighlands, it is N a's customs, the bringing back rice has to make
also the most attractive offerings to the God of Rice in other to give the right
entertainm ent place in w ay for rice to come home and the storehouse m ust
Pleiku now. be beautiíul to make rice stay long. Families w ho are
rich and upgraded have longer and bigger bunga-
In the coming years, the lows than others.
com pany vvill create
some more activities in In the m iddle of the village, there is a high-rise bun-
sports such as badm ing- galow lOm high which stands for the public strength
ton, billiard, ping pong, of the Ba Na. There is no mixture of m odern materi-
hot w ater sw im m ing als in building a house such as tole, plastic or con-
poolwhich has forms of crete. The building is vvholly built of wood. This
sauna, m assage... bungalow is m any years old, and it has been kept
through m any generations. In the bungalow there
ĐÊ KTU VILLAGE - A are still some traditional Instrum ents of the Ba Na
MODEL OF TRADI- such as gongs, drum s, sting Instrum ents... and
TIONAL VILLAGE OF stoves. The steps w hich lead into the house are made
THE BA NA: from wood in the íorest in form of a Ba Na lady w ith
her lively chests.

In the garden there are a lot of Pơ Lang trees, there

are some big trees that 2 people can't surround-this
plant has aclose relation w ith the life of the public
and it has the same Symbol of an oak tree in the tem-
ple of the Viets in plains. Guiding by some ladies,
visitors can go to the harbour of the village not very
far from there to find out a p art of daily activities of
the Ba Na through ladie's clothes, w ashing activities,
bringing w ater in gourds...

From 1994, Đ êK T u village organized a music band

including 16 young people in the village to train to
play gongs, to períorm folk dancing. They will per-

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 175

form w hen there are íestivals or visit- Ị Na ladies. Visittors can spend the
ing íoreign tourist. This band has once I night in bungalow as w ith sufficient
represented Gia Lai province to attend íacilities in Đê Kốp village for 15 to
the tourist cultural íestival "M eeting 20 tho u sand d o n g s / person. The
Souther Land" in 2000 in HCM City as price of ashow of gongs is very rea-
well as m any orther íestivals of the sonable from 150 to 200 thousand
regions of the M idlands and the west- d o n g s / show.
ern Highlands. In 1993, Đê K' Tu was
chosen to be one of the m ain sightsee- STOR REVOLUTIONARY VILLAGE:
ing places about culture by the Tourist 70 km from Pleikn in the East, Stor
D eportm ent of Gia Lai to help visistirs Village belongs to N am comnune, K
to have an opportunity to find out the Bang district which has related to a
beauty of the traditional cucture of the nam e in the history of the revolution-
Ba Na. This is a national project about ay of the Vietnamese in the 20 th cen-
preservation and building 54 tradi- tury and it w as considered as a Sym­
tional villages of the vietnamese and bol of the brave and everlasting
this place is the seoond traditional vil- vvasten H ighlands and w ith the name
lage w hich w as introduced to the I of the hero N úp.
whole nation, after the traditional vil-
lage of the Mường in Kim Bã, Hoà The local history notices: Beíore the
Bình. According to a plan, (Trang 201) A ugust Revdutionany in 1945, Hero
Đê K' Tu will be invested 300 million N úp led young m en in stor village
dongs to preserve all traditional cul-
tural values by the M inistry of culture
and Iníormation.

With the group of the 3 villages: Đế

Kốp, Đê Đoa and Đê R81, this is the
main cultural tourist tour of the Ba na
organized by Gia Lai Tourist
Company to knovv a new watafall in
the vvestern H ighlands - Kon Tầng
waterfall, ouody 2km fron there.

Visitors w ho w ant to discove Đê K'

Tu had better book in advance w ith
Gia Lai Tourist com pany in order to
be guided, to have a careíul prepara-
tion for a night's show, a dancing
show in bungalow s by the open fire,
beside hot cần wine. Perhaps, visitors
can be possioncete by the w ild black
eyes and the w ild dancing steps of Ba

176 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 and organizcd a village
to str uggle against the
French invadors topro-
tect their village ...
Armed only w ith simple
weapons as bow s and
arrows, bam boo spikes,
stone trap s ... stor
Village killed hundreds
of enemies and became a
brilliant example for the
western people in their
struggle proctecting the
nation. This struggle of
the villagere w as w ritten
into a book by N guyên
Ngọc "th e rising coun-
try " and it w as also
m ade in a film , this
w ork is trarslated into
m any languages and is
know n by readers all
over the vvorld. Hero
N ú p w as aw arsded the
H ero of Public Army
Force by the govern-
m ent of Vietnam.
On March 23rd, 1993,
stor Village was consid-
ered as a national ves-
tige of history and cul-
ture by the m inistry of
culture and Iníormation. !
THE GRAVE LEAVING
FESTIVAL (Pơ THI)
In the treasure of folk
culture of the w estern
H ighlands, the grave
leaving íestival of the
Gia Lai and the Ba Na in
Gia Lai gathers all of the
most essences of the cultural íestivals of the western
Highlands. For the w estern's opinion, only after the
grave leaving íestival, the dead person doesn't have
relation w ith the alive people any more and then
h e /sh e can return w ith h is / her ancestors so after 3
years burying the dead person, people organize a
íestival to leave the grave w ith great religious Serv­
ices. Beíore the day of leaving the grave, they go into
the íorest to choose the best w ood to take to the
grave. Young m en train to play the gongs, Young
w om en make beautiíul clothes, train to dance beau-
tiíully, old people carve statues. All villages enịoy
the íestival atm osphere in the sounds of gongs dur-
ing a few days.
THE BUFFALO KILLING FESTIVAL :
This old custom has been kept till now. Every year
the Ba N a and the Gia Lai organize the buffalo
killing íestival once in their m ain bungalovv. The vil-
lages pay for the expenses together. People tie a buf-
falo to a tree near the bungalow and the oldest man
of the village is the chief of the ceremony of praying
Giang and he stands near the tied buffalo. Young
m en w ear Loin - clotles, young ladies w ear skirts, all
villages are well - dressed and stand arocend. VVhen
the old man_has íinished praying, gongs sound with
shouts of people make the buffalo scared and w hen
the buffalo is tired the killing begins. A strong young
m an w ith a long sw ord hits into the buffalo's heart
and this chosen m an is an honour because it symbol-
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 177
izes the bravery, the
strength of men. VVhen
the buffalo is killed, peo-
ple hit its legs until it
collapses. The meat of
the buffalo is cut at the
place, after it is offered
to god, it is shared
am ong people in the
bungalow and the rest is
brought to other vil-
lages. People cook the
meat on open fire and
eat it, drink c ầ n wine,
dance overnight until
exhausted. M en and
vvomen can be so happy
that they sleep beside
the fire in the bungalovv.
KON HÀ NÙNG NATURAL
PRESERVATION ZONE:
150 km aw ay from
Pleiku in the East, it
belong to Khang distric
w ith an area of 275.900
km2. Kon H à N ừng pre-
serving zone has an
am ount of wood of over
40 million m3 and it has
the character of a tropi-
cal hum id green region.
The preserving zone has
2 little zones: Kon Cha
Răng and Kon Ka Kinh
with a total area of
160.000 hectares which is
considered as the special
nature preserving zone of
the íorest of Eastern
Trường Sơn, where thereis
a lot of wildlife such as:
elephants, tigers, leop-
178 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
ards, bats, red wolves, black guerillas... and a lot of pre-
cious wood. The íorest have many kind of origional
trees, a lot of green vegetation all year round which
makes an attractive place for sightseeing and for
researching.
THE HYDROELECTRIC PLANT YALY:
It is located in the regional
land of Gia Lai and Kon
Tum, Yaly Hydroelectric
plant is considered to be the
pride of the VVestern Jp!y
Highlands and it is the great-
est economic and technical m ' •
site of this land after the Liberation Day and it has
been the second biggest hydroelectric site after Hòa
Bình hydroelectric on Đà river. This site was build on
Sê San river, consits of 4 machinery groups w ith a total
power of 720 MW, the average electricity produced is
3,7 billion km h/year. On Sê San river, there are also 4
other hydroelectric plants which are being construct-
ed. They are: Sê San 3, Sê San 4, P lêik rô n g and up
Kon Tum
W ith the suríace area of about 64,5 km2, relating
w ith the study of national culture, this place is a
w onderful place for sightseeing.
AYUN HẠ LAKE:
It is an artiíicial lake lying on Ayun H ạ riyer, it was
íorm red w hen the river w as blocked to build the irri-
gation system A yun H ạ in 1994. The lake is located
in Chư A Thái commune, Ayun Hạ district, 70 km
from the Pleiku in the West. This place is used to
w ater 13.000 hectares of agricultural land (mainly
the tw o crips). The area of the suríace of the lake is
372 km2 which is suitable for w ater sports activities,
sailing, open air tours.
DIÊN HỒNG TOURIST SIGHT:
Diên Hồng tourist sight or also called Diên Hồng
park is located inside Pleiku; 1,5 km from the Central
post office in the South. The park has an area of 12,3
hectares, in w hich 2
hectares of w ater sur-
face is m ade into beauti-
ful landscape w ith
lakes, w oods, anim al
cages, decorated gar-
dens, restau ran ts,in n s,
(with lovely room s in
form of bungalovvs)...
all of these are suitable
for visitors w ho like to
have a w alk in the
evening, have some cof-
fee and enjoy speciali-
ties of the W estern
Highlands.
LÝ T ự TRỌNG PARK:
It is at the cetre of
Pleiku, w ith an area of
6 h ectares, b u ilt in
1998, it is the en tertain-
m ent place of Pleiku
young, an d w here there
are cu ltu ral an d com-
m ercial activities such
as íestivals, trad e fair,
exhibition. H ere, there
are som e form s of
entertainm ent for chil-
dren such as slid in g
bridge, sw im m ing pool,
b ungalow ...
PHÚ CƯỜNG VVATER-
FALL :
It is in D un com m une,
Chưc Sê district, 45 km
from the Pleiku on the
South. The w aterfall is
45 km high, it lies on
the flow ing w ater of la
peet river into A yun
river. The w aterfall has
a n atu ral b eauty, the
v e g e ta tio n is g reen
a lly ear ro u n d .
w aterfall is now being
p lan n ed in details to be
in v e ste d in to u ris t
developm ent.
IA NHÍ WATERFALL:
It is in N hơn H òa com-
m une, Chư Sê district,
70 km aw ay from Pleiku
in th e South, it is lying
on th e flo w in g vvater
of la L ốp spring. The
w aterfall has a large
su ría c e , g e n tly flow -
ing. This is the place
w h ere G ia Lai T ourist
Service C om pany has
chosen to exploit ecol-
ogy to u rist to u rs, open
a ir to u rs u n d e r the
sh ad e of trees an d rid-
ing on e le p h a n t backs.
THE SEA LAKE
6 km from Pleiku in the
N orth, The Sea Lake was
íorm erly the m outh of a
volcono w hich stopped
The acting a million years
ago. It has a huge area
of 460 hectares, in w hich
area of w ater suríace is
250 hectares, the average
depth is 15 to 18m so it
is called a sea by the
local people. An old
story told that:
Pormerly, Tô N uêng vil-
lage w as very rich and
beautiíul; one day the
volcano e ru p te d and
destro y ed the village.
The survivors cried the
dead in m any days and
their tears becam e a lake
w ith the nam e Tơ
N uêng. On N ovem ber
16th, 1998; this side was
coníorm to be a national
sight by the M inistry of
C ulture and Iníormation.
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 179
THE H ồ CHÍ MINH
MU S EU M, GI AL A I
BRANCH:
Visiting Gia Lai, visitors
should visit H ồ Chí
M inh M useum (Gia Lai
branch). The m useum is
inside Pleiku, w here a
lot of valuable things of
the life and the activi-
ties of President Hồ Chí
M inh are display ed .
Among them , there are
som e things show ing
the respect of the ethnic
m inorities of the
VVestern H ig h lan d s
to w a rd s their leader.
This place also express
the so lid arity of the
Viets and the m inorities
of all the nations in
Vietnam
Hrung huyen Couchoro
180 CẨM NANG DƯ LỊCH TÂY NGUYÊN
SER V ICES
SAUNA AND MASSAGE;
Pláku Hotd, No.18 Tran Huhg E)ạo Street, tel: 823756, there is
íbot massage and body massage. It is served from 10 am to
11 p.m everyday, the price is 50.000 dong/45 minutes
TAXL
Huy Hòang Taxi, td: 828877
Phú Qúy Taxi, td: 872777
-Yaly taxi, td : 873111
-Airplane box office : No. 55 Quang Trung Street, Pláku, te l:
059.824080, tel of ửie airíuld : CB9825097The air fare from Pláku
to Ho Qú Minh City : 535.000 dongs
There is a routine Aight every day but the time of the Aight can
be changed. There are not more than 5 Aight a week.
TENNIS:
There are tenrris courts in ứie office of the provindal people's
committee, in the sports competítìon house, in the public
inspect instihile of the provine.
MOBILE PHONES
-Vinh Thinh, te l: 863679
-Vĩnh Tiấn, 193D Lè Hồng Phong Street, td : 865959
RESTAURANT:
The restaurant in the green meadow cultural park is very suit-
able for meetiiigs with íriends; iĩiáde pláku there are some
restaurants which have beautiM landscape, ideal space.
Lâm Viên restaurant:
No. 100A Phan Dinh Phùng Street,
Tel: 872816
POPULAR RESTAURANT:
Ngọc Hương
(No. 76 - 78 Hùng Vương Street): for leenches ửere are meals
for offidals wiử\ 4 couses : soup, maừi coursc, salted vegeta-
bles, vegetable.The price is 10.000 dongs/ meal.
PHỞ STORE:
The spedal dish of Pláku people is "diy phờ' served with beef
or chicken and herbs, ứie price is popular and it is served
A D D RESSES
from 5 a.m to 11 p.m every day. Eaters can put a littìe or
a lot soup in it if they like. OFSOM E
-Phở store No. 144 Hùng Vương st ACCOMMODATION
Td: 822540 IN PLEIKU
-Phở store No. 131 Hùng Vương st.

N EVVSAGENT'SA ND BOOKSHOPS
-The bookshop of Gia Lai culture and ínlm company.The P leiku H otel (tw o-star grade):
bookshop of the centre of Pleiku. N o.124 Lê Lợi Street,
-Toàn newsagent's : No. 40 Phan Dinh Phùng Street, tel Tel: 824628
: 059.82408Ì, mohile : 0903590740. H ù n g V ương H o tel (one-star
grade): N o.205 H ù n g V ương
PHOTO DEVELOPDSỈG : S treet, Tel: 824270
-Minilab Quỳnh, No. 9 Trần Phú st., te l: 824904 T hanh Lịch H otel (one-star
-Minilab Quỳnh H ạ, No. 145 Hùng Vương st., tel : grade): N o.80 N g u y ễn V ăn
824040 Trỗi Street, Tel: 824674
-Minilab Quỳnh Nga, Hùng Vươhg st, te l: 822392 V ĩnh H ộ i H o tel (o n e-star
-Mobile shop : No. 45 Trần Phú st., g rad e): N o .39 T rầ n P h ú
Tel. 874222 Street, Tel: 824644
No. 52 Trần Phú st., Đ iện Ấ n h H o tel (o n e-star
T el: 871177 grad e): N o .6 Võ Thị S áu
Thu HàCaíé Street, Tel: 823855
Qnce visiting Pleiku, you don't go to Thu Hà café, you T ây Đô Hotel: N o .130 P h ạm

L AI
have tnissed something because the caíe hides under a Văn Đồng Street,
heenđred - year - old oak tree, the coíỄee is delidous, Tel: 825533
music is wonderful and the owner is very artistic, coffee T hanh Bình H otel: N o.93 H ai
is made by the owner himselí, Mr. Ngô Tất Giác dries, Bà T rứng Street,
grounds and makes coẩee. In the morning, going there, Tel: 823561
you can meet every kind of people living in Pleiku from H otel N o .197 H ù n g Vương:
of£da]s to husinessmen to popular people of this moun- 197 H ùng Vương S treet, Tel:
tamous dty. 823659
T h u ận H ải Hotel: N o.96 T rần
Always faithful with its quality, never stop improvừig i(s Phú Street, Tel: 824476
mark, coffee product of Thu Hà mark has been a weU - Valy Hotel: N o.89 H ùng
known mark for more ửian 30 years and this is also a V ương Street, Tel: 824844
present that visitors (tom Pleiku always bring back for The W o rk ers's G uess H ouse:
ửiár íriends and relatìves. 9B H ai Bà T rứ ng Street,
This product is introduced on ửie internet Tel: 824074
Adđress : No. 9 Nguyễn Thái Học Street, te l: 824877 The C u sto m s's G uess H ouse:
Fax : 059.826391 Email: thuhacoffee@ dng. vnn. vn N o .18 T rần H ư n g Đ ạo Street,
Website : http :/ / www.ửiuhacofỉee . com. vn Tel: 823756

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 181

 SOME PLA N S AND
SOME TOURS IN GIA LAI
1.Visiting the minorities' viỉlages :
-The group of the 4 Ba N a's villages including Đê Ktu village,
Đê Cốp, Đê Đoa in Kon Tầng commune, 35 km from Pleiku in
the east.
-T he group of Pleiphun villages of the Ja Rai in Iam ônông com-
mune, 40 km from Pleiku in the N orth west.
2.Tnteresting places :
-T he Sea Lake (Tô Mônglake), 8 km from Pleiku in the North.
-A ycen - đow n lake, 60 km from Pleiku in the South East.
-P h ú Cường waterfall, 45 km from Pleiku in the South West.
-V aly w ater - Valy hydroelectric plant, 40 km from Pleiku in the
N orth West
-N h ơ n H òa Elephant village, 62 km from Pleiku on National
Koard No. 14 joining Gia Lai and Paklak, riding on elephant back
for 20 km, in 4 hous.
3.Visiting the old war field :
-Pleiku, H àm Rồng - Bàu Cạn - Pleime : a one - day tour, 200
km long.
-Pleiku - Kon Tum - Dakto - Tân Canh : a one - day tour, 200
km long.
-Pleiku - An Khê - Pleiku : half a day tour.
ế.Plans to discover the national culhere and eeology
-V isiting group of 4 Ba N a villages in Kon Tầng, spending the
night in the village, attending the gong íestival, a tour in 2 day
and 1 night.
-V isiting Gia Lai village Pleibloom in Chư Chang - A yunpa com-
mune; hiking, climbing, sailing, open fire camíing, gong íestivạl,
spending the night in the village, a tour in 2 days and 1 night.
-D iscovering ecology tuor : Visitors go from Pleiku to Konchro
I district by car : 130 km. Visitors w alk from Konchro to
V angnam and Pleibloom. Visitors spend the m ight in a village
on the way, attend a gong íestival by the Gia Lai an Ba Na. A
car takes visitors from Pleibloom back to Pleiku, the tour is in
3 days.

CẪM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

'T - '. :- :
BẢN ĐỒ Dư LỊCH KON TƯM
V ài n é t
TỔNG QUAN
Kon Tum là một tình nằm ở phía Bắc của Tây Nguyên, được thành
lập lại vào tháng 10/1991, có tổng diện tích tự nhiên 9.654,4km2 trong đó
đất có độ dốc 250 trở lên chiếm 54,76%, dân số ngày 01 /04/1999 là 308.915
ngưòi, cuối năm 2002 là 348.650 người. Trong đó, dân tộc thiểu số chiếm
53% với 6 dân tộc thiếu số gốc Tây nguyên gồm: Sê Đăng (25,21%), Ba Na
(11,55%), Giẻ Triêng (8,53%), Gia Rai (5,27%), Rơ Mãm (273 người), Brâu
231 người. Kon Tum hiện có 6 huyện và 1 thị xã gồm: Sa Thầy, Đắc Tô,
Đắc Lây, Đắc Hà, Kon Rầy, Kon Plong và thị xã Kon Tum với 79 phường,
thị trấn, ữong đó 26 xã khu vực m có rất nhiều khó khăn (chiếm 32,9%
trong số xã toàn tình), có 10 xã biên giới giáp Lào và Campuchia với chiều
dài 260km. Kon Tum có thế mạnh về tiềm năng đất đai, tài nguyên thiên
nhiên về rùhg, tài nguyên khoáng sản phong phú có thể đầu tư khai thác
và phát triển... Nhuhg đến nay, Kon Tum vẫn chưa phát huy đượt một
cách thỏa đáng do nguồn vấn ngân sách còn hạn chế, việc thu hút vấn đầu
tư nưóc ngoài và hợp tác quốc tế rất khó khăn. Để chấn hưng kinh tế, hòa
nhập vào sự phát triển chung cúa cả nước, vấn đề then chốt là phải có vốn
đầu tư: đầu tư đúng hướng, đầu tư có trọng điểm, sớtn dứt điểm, sử dụng
vốn có hiệu quả.

Kết quả đầu tư trong các năm gần đây (1995-1999) đã góp phần vào
tăng trưởng kinh tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 1995-
1999 đạt 9,7%/năm, GDP bình quân đầu người tăng từ 1383 USD năm
1995 lên 170 USD năm 1999,182 USD năm 2001; bình quân lương thực đầu
nguôi đạt 307kg/năm.

Kết cấu hạ tầng kỹ thuật và các công trình phúc lợi được đầu tư xây
dựng mỏi và nâng cấp thường xuyên, dã làm thay đổi diện rriạo các đô thị,
các thị tứ, các trung tâm cụm xã. Bưốt đầu đã hình thành các vùng chuyên
canh cây công nghiệp gắn VỚI các nhà máy chế biến. Việc đầu tư đã đưọt
đóng góp tích cực vào sự thành công của cuộc vân động định canh định
cư, xoá đói giảm nghèo, tăng dần khoảng cách giữa ba khu vực I, n, m,
năng lực sản xuất các khu vực được tăng lên đáng kể. Đến cuối năm 2002,
tỷ lệ hộ đói nghèo giảm còn 22,6%.

Tuy nhiên, trong giai đoạn tới cần phát huy hơn nữa vai trò của đầu
tư có định hướng nhằm chuyển dịch cơ cấu sản xuất, đạt tốc độ phát triển
lánh tế giai đoạn 2001-2010 là 12,2%; chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hưỏhg
tăng tỷ trọng công nghiệp xây dựng, đến năm 2010: nông lâm ngư 42%,
công nghiệp xây dụhg 24,65%, dỊch vụ 33,35%, nâng cao đòi sống vật chất
và tinh thần của d ân cư trên địa bàn tình; giảm tỷ lệ đói nghèo.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 185

 TỔNG QUAN DU LỊCH
Kon Tum là cửa ngõ phía Bắc
Tây Nguyên, có diện tích 9614,5km2,
dân số 348.650 người, là vùng cao
nguyên trù p hú ở m iền Trung Việt
Nam; cách thành p h ố Hồ Chí Minh
630km về phía Nam; cách thủ đô Hà
Nội 1298km về phía Bắc. Tạo hóa đã
cho vùng đ ất này những cảnh quan
thiên nhiên đầy quyến rũ. 6 d ân tộc
bản địa ở đây có nền v ăn hóa lâu đời,
mang những sắc thái riêng, đậm tính
nhân văn, thượng võ.Đ ến Kon Tum,
du khách có dịp được sống trong
những b ản làng d â n tộc, d ự những lễ
hội văn hóa truyền thống của người
địa phương m ang đầy m àu sắc huyền
Nhà rong Banar
186 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
bí, hấp dẫn trong âm thanh của tiếng
cồng chiêng, trong những điệu m úa
xoang d ân gian với sắc phục truyền
thống bên những ché rượu cần mang
âm hưởng của núi rừng đại ngàn.
Từ Kon Tum theo quốc lộ 14 đi
Đà N ẵng, du khách thăm những
chiến trường xưa: Đắc To, Tân Cảnh,
sân bay Phượng Hoàng, đồi Charlie,
Plei Cần, Bến Hét, đường m òn Hồ Chí
Minh; thăm suối nước nóng Đắc Tô;
tham gia tour du lịch sinh thái rừng
đặc dụng Đắc Uy. Du khách có thể
thăm di tích lịch sử Ngục Đắc Glei,
hoặc đến n ú i Ngọc Linh, ngọn núi
cao nhất m iền Nam, quanh năm mây
p h ủ , có sâm Ngọc Linh nổi tiếng
trong nước và quốc tế.
Từ Kon Tum theo tỉnh lộ 675, du
khách đến Sa Thầy, tham quan khu
bảo tồn thiên nhiên quốc gia Chư
Mom Ray, nơi bảo vệ hệ thống động
thực v ật quý hiếm vào loại bậc nhất
Việt Nam, được N gân hàng Thế giới
tài trỢ; thăm làng Le của dân tộc Rơ
M ân chỉ còn lại 273 người; đến tận
chân thác Ya Ly huyền thoại, nay đã
trở thành nhà m áy thủy điện lớn thứ
hai của Việt Nam. Du khách đến với
làng Rắc, nơi có khu tựng nhà mồ của
d ân tộc Gia Rai, m ang đậm d ấ u ấn
văn hóa b ản địa; nghé thăm di khảo
cổ học Lung Leng mới khai quật được
xem là m ột trong những di chỉ văn
hóa lớn nhất Việt Nam, chứng minh
con người đã có mặt, sinh hoạt ở đây
từ trước m ột vạn năm.
 Từ thị xã Kon Tum, d u khách theo cầu treo Kon
Klor, vượt sông Đắc Bla, qua m ột những vùng đồng
quê sơn địa và bán sơn địa; sinh hoạt văn hóa - văn
nghệ, nghỉ qua đêm ở làng văn hóa Kon Ko Tu, làng
của người d ân tộc Ba Na, nơi có m ái nhà rông cao
vút, những nhà sàn đơn sơ, được xây dựng hoàn
toàn bằng gỗ; hòa cùng nhịp sống của người dân
b ản địa. Du khách cũng có thể đến thăm di tích lịch
sử quốc gia ngục Kon Tum, nơi giam cầm các chiến
sĩ cách m ạng trước năm 1945; thăm nhà thờ gỗ, tòa
Giám m ục Kon Tum với lối kiến trúc độc đáo hài
hòa giữa kiến trúc phương Tây với kiến trúc truyền
thống của người d ân b ản địa; thăm chùa tổ đình Bác
Ai, được phong sắc từ thời vua Bảo Đại.
Tượng đài Chiến Thắng

Kon Tum có quốc lộ 40 (quốc lộ 18 cũ) nối liền

Theo quốc lộ 24 đi Ngã ba Đông Dương, nơi có cửa khẩu quốc tế Bờ
Quảng Ngãi, d u khách Y (Ngọc Hồi), chỗ gặp gỡ ba nước Việt N am - Lào
sẽ gặp hững cánh rừng - Cam puchia; có quốc lộ 14 đi Q uảng N gãi, thành
mênh mông, những đồi p h ố Hồ Chí Minh; có quốc lộ 24 đi Q uảng N gãi,
thông ngút ngàn, những n ên rất th u ận lợi cho việc giao lưu và buôn bán
thác, hồ th iên tạo ở trong tương lai.
Măng Đen, có độ cao
trên llOOm, với khí hậu Chính quyền tỉnh Kon Tum đã và đang hoàn
ôn đới, được xem như là thành các chính sách, cơ chế đ ầ u tư, ưu đãi về giá
E)à Lạt của Kon Tum. cho thuê đất, ưu đãi về th uế... tạo mọi điều kiện
Đây sẽ là khu đ u lịch thuận lợi cho các nhà đ ầu tư đến Kon Tum.
văn hóa, sinh thái thú vị
cho du khách nhữ ng
ngày hè. Khi nhà m áy
lọc d ầu D ung Quâ't
(Quảng N gãi) h o ạt
động, Măng Đen còn là
khu trung chuyển du
khách từ Kon Tum về
với duyên h ải m iền
Trung và ngược lại.

Rượu cần ngày hội

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 187

 NHỮNG LỄ H ộ i TRUYỀN THỐNG

* Lễ đâm trâu làrtg người Ba Na,Sê Đăng từ tháng 11 đến tháng 3

* Lễ bỏ mả làng Rắc, Chốt, Lung xã Yaxier (Sa Thầy), từ tháng
11 đ ến tháng 3
* Lễ m ừng lúa mới làng KonBia, Kon Chôn xã Văn Lem
(Đắc Tô), từ tháng 10 đ ến tháng 11
* Lễ Kotai làng người Ba Na, sau khi trẻ ra đời từ 1 đến 2 năm
* Lễ d ọ n vườn, m áng nước, giọt nước m ỗi làng Ba N a cuối
th án g 12
* Lễ tiễ n tran g (Klâm lang), làn g người Gia Rai CUỐI th án g
tố i trời
* Lễ gieo h ạt làng người Gia Rai, đ ầu tháng 3 tháng 4

Vòng soang ngày hội

CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

 C A C DI T I C H . T H Á N G C A N H T I Ê U B I Ẻ U
DI TÍCH LỊCH s ử , DANH THANG
MANG ĐEN (KON PLONG)
Từ thị xã Kon Tum, đi dọc theo
quốc lộ 24 về hướng Đông khoảng
65km, cách huyện lỵ Kon Plong chừng
12km du khách đến m ột rừng thông
bạt ngàn, mènh m ông trên m ột bình
nguyên có độ cao trên l.lOOm so với
mặt nước biển.
Đến đây du khách như thâV
mình lạc vào xứ sờ khác. Rừng thông
m ênh mông, có cây được trồng từ
thời Pháp thuộc to, cao vút trời xanh.
Thông ờ đây phát triốn m ạnh bời đ ất
dò Bazan rất m àu mỡ. Khí hậu ôn
đới, mát mé quanh năm. Bởi vậy,
Măng Don còn dược m ệnh danh là Đà
Lạt cứa Kon Tum. Với tên gọi nguyên
thuỷ cua tộc người M 'nâm là TM iĩng
Đen có nghĩa "đ ất ở bằng phẳng".
Măng Đen có dòng suối Đắc Ne
hiền hòa, m át rượi; có nhiều hồ nước
trong xanh, nhiều tóm cá. Tiêu biểu
là hồ Ly Leng rộng khoảng 2ha; hồ
Zin rộng khoáng lh a, hồ Ghàng
(Toong Dăm) rộng khoảng 2,5hn. Các
hồ Pô, Jri, Săng, Rpoong,... hẹp hơn,
nhưng lại rất dẹp. M ăng Đen còn có
một hệ thực vật phong phú, đa dạng
với loại lá kim, rừng hỗn giao, nhiều
loại gỗ quý.
Măng Đen không chi có tiềm
năng về du lịch mà còn là vùng đát
nhiều chiến công cách m ạnh trong
thời kỳ kháng chiên chông thực dân
Pháp và đê quốc .Mỹ.
Khu du lịch M ăng Đen được Bộ
văn hóa - Thông tin xếp hạng là khu
di tích lịch sử, d a n h thắng.
Khi quốc lộ 24 được xe thông
hoàn toàn, rừng thông M ăng Đen
được đ ầ u tư xây dự ng các khu du
lịch thích hợp, đây sẽ là nơi lý tướng
đê du khách tham quan, nghỉ mát.
SUỐI NƯỚC N Ó N G ĐẮC TÔ -
THÁC ĐẮC LUNG.
Từ trung tâm huyện lỵ Đắc Tô,
theo đường quốc lộ 14A cũ đi về
hướng Bắc khoảng 10 km tới địa
phận xã Kon Đào, rẽ tay phái đi
thêm 3 km nữa, du khách sẽ tới suôi
nước nóng Đắc Tô.
Đắc Tô theo tiếng d ân tộc Sê
Dăng, có nghĩa là nước nóng. Tên
suôi này cũng chính là tên cùa
h u y ện này.
Nước ờ suối Dắc Tô liên tục
phun lên từ trong lòng đất dược
khoanh lại trong m ộ t lòng hồ nho.
Nước nóng từ 500C - 700C, rất giàu
chât Ca, Mg, Na, Si và nhiều thành
phần chất khoáng khác.
Khu vực suối nằm trên một địa
hình đẹp, m ột bên là rừng le thoai
thoải, ba phái còn lại là ruộng nước.
N ếu như có kinh phí đầu tư, nơi dây
sẽ biến thành một khu du lịch tắm
n ư ớ c n ó n g c h ữ a b ệ n h và n g h ỉ ngới
thật thú vị. Có thê tô chức chương
trình du lịch Tracking với thác Dắc
CẨM N ANtì l)U LỊCH TÂY NGUYÊN 189
Lung cách suối khoảng
3km về phía đông. Thác
không lớn, nhưng khung
cảnh thiên nhiên rất hài
hòa, không gian tĩnh
lặng, cảnh vật hoang sơ,
rất thích hợp cho những
cuộc vui chơi picnic, tìm
hiểu đời sống v ăn hóa
dân tộc Sê Đăng.
VƯỜN QUỐC GIA
CHƯ MOM RAY (SA
THẦY)
Vườn quốc gia Chư
Mom Ray có diện tích
56.612ha, thuộc huyện
Sa Thầy và huyện Ngọc
Hồi, nằm phía Tây tỉnh
KonTum.
Đây là vườn quốc
gia nằm ở vị trí ngã ba
Đông Dương, tiếp giáp
với hai khu bảo tồn
thiên nhiên của Lào và
Campuchia, Chư Mom
Ray có triển vọng trở
thành khu bảo tồn thiên
nhiên liên quốc gia của
Đông Nam Á để bảo vệ
tính đa dạng về sinh
thái củng như khu hệ
động v ât giàu có ở vùng
này. Đặc biệt là bảo vệ
các loài thú lớn đang có
nguy cơ bị diệt vong
như bò xám, hổ, voi...
về thực vật, khu
vườn quốc gia Chư Mom
Ray rất nhiều loại gỗ:
Ngành ngạch, lim xẹt,
190 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
xoan nhũ, săng lẻ, các loại cây họ gạo, gõ, cây b ụ i...
Theo đ iều tra, bước đ ầ u có 508 loài cây, thuộc 324
chi, 115 họ, là m ộ t trong nhữ ng nơi có hệ thực vật
cổ n h át nước ta .v ề đ ộ ng vật, có n h iều loại thú
m óng v u ố t n h ư voi, bò tó t và n h iều loại chim
m uông, gồm 352 loài đ ộng v ật có xương sống, ở
cạn.
Trong khu vườn quốc gia Chư Mom Ray có
làng Le của d â n tộc Rơ M âm hiện chỉ còn lại trên
200 người có thể kết hợp về nghiên cứu văn hóa,
d ân tộc học. Khu vườn quốc gia Chư Mom Ray có
tiềm năng d u lịch sinh thái lớn và kết hợp với lòng
hồ Yaly sẽ tạo nên m ột cảnh quan thiên nhiên sơn
thủy h ữ u tình.
TƯỢNG NHÀ MỒ LÀNG RẮC
(YA SIR-SA THẦY)
Từ thị xã Kon Tum đi theo tỉnh lộ 675 về phía
Tây d u khách tới huyện Sa Thầy. Từ trung tâm
huyện đi thêm 8km là tới làng Rắc (Yasir - Sa
Thầy). Làng Rắc có trên 707 người, sinh sống bằng
nghề nương rẫy và săn bắn là chính. Các dụng cụ
và đồ d ù n g sinh hoạt họ tự chế tác. H iện đang giữ
được nghề dệt thổ cẩm truyền thống.
Đ ến làng Rắc, điều
gây ấn tượng đặc sắc
cho du khách là khu
qu ần th ể nhà mồ và
tượng nhà mồ. N hà mồ
làng Rắc được lợp mái
bằng hoặc mái nhọn,
v ật liệu bằng tre nứa
hoặc bằng tranh, quy
mô to hoặc nhỏ, số
lượng nh iều hay ít...
tuỳ thuộc vào kinh tế
gia đình người quá cố.
Khi làm lễ bỏ m ả, gia
đình nào cúng Y àng A
Z âu (tức vua D iêm
Vương) 3 con trâ u trở
lên hoặc 1 con trâu trắn g hoặc 10 con bò thì mới G ần chúng ta hơn, ngay
được chôn trong khu nhà mồ làm theo kiểu nhà lớp đ ấ t trê n là v ết tích
rông, có hoa văn, hoạ tiết trang trí. Phần đ ầ u và v ă n hóa h ậ u kỳ đá m ới

KOMTUM
chân tượng được dự ng cột Bxat cao, vẽ n h iều m àu - sơ kỳ kim khí, tương
có hình m ặt trời. N hà nào cúng Yang A Z âu 1 trâu ứ ng với niên đ ạ i Toàn
hoặc 3 bò trở lên thì được làm nhà mồ 2 mái. tâ n (holocen), từ 2000
đ ế n 4000 n ă m trước.
Tượng nhà mồ làng Rắc có 7 hàng với 31 khu Đ ây là nơi tậ p trung
mộ. Tượng nhà mồ bằng gỗ được tạc bằng nhiều với m ậ t độ cao nhiều
kích cỡ khác nhau, nhưng thông thường, ở hai bên loại hình di v ậ t,d i tích
cửa nhà mồ đ ều có m ột cặp tượng trai gái đang phô n h ư rìu b ô n đá m ài
bày cơ quan sinh dục của m ình hoặc giao hoan, to àn thân, b à n m ài, h ò n
đứng bên tượng đ àn bà chửa. Còn các gốc quanh g hè, h ò n n g h iền , đồ
rào là tượng hài nhi hoặc tượng người chống cằm gốm , th an tro, lọ nung,
ngồi khóc, tượng các con chim rừng... mộ tán g ...

Người Gia Rai quan niệm chết tức là đi vào cõi Q ua khai q u ậ t,
vĩnh hằng, do đó họ tạc tượng nhằm canh giữ giấc h à n g lo ạ t p h á t h iệ n
ngủ nghìn thu cho người đã khuất. m ới được ghi n h ận , đặc
b iệ t là di cô't và d â u
H iện nay, Sở Văn hóa - Thông tin đang lập dự v ết vỏ trấ u , cho th ấy
án xét công nhận khu nhà mồ và tượng nhà mồ Gia tục tán g người chết của
Rai (làng Rắc - Ya Sir - Sa Thầy) là khu di tích văn cư d â n cổ, đ ồ n g thời
hóa lịch sử. xác n h ậ n nghề trồng
lú a đã xuẩt hiện sớm
DI CHỈ KHẢO CỔ HỌC LUNG LENG tạ i Tây N guyên.
Di chỉ khảo cổ học Lung Leng (DCKCH Lung
Leng) nằm ở thôn Lung Leng, xã Sa Bình, huyện Sa N hữ ng p h á t hiện
Thầy. Lung Leng đã cung cấp m ột hệ thống di tích bước đ ầ u ở DCKCH
và hiện vật vô cùng phong phú. Bước đầu, đã làm Lung Leng đã được giới
tái hiện m ột xã hội Tây N guyên thời tiền sử. thiệu nghiên cứu, khảo
cổ đánh giá cao. Mới
Lung Leng là di chỉ có tầng văn hóa nguyên đây, Thủ tướng Chính
vẹn phản ánh các giai đoạn p hát triển cơ bản từ thời p hủ đã có quyết định
đại đá cũ đến thời đá mới, qua thời kỳ kim khí, giao cho Trung tâm
thậm chí cả thời kỳ trung đại. Dấu tích cư d ân hậu nghiên cứu Khoa học Xã
kỳ đá cũ tìm thấy trong lớp đ ất laterite hóa ở dưới hội và N hân văn quốc
độ sâu 1,4 -l,6m với những công cụ ghè đẽo thô sơ, gia phôi hợp với Bộ
kích thước lớn làm từ cuội thạch anh hoặc đá Bazan khoa học - Công nghệ
như các công cụ m ũi nhọn, công cụ chặt rìa lưới và Bộ Văn hóa - Thông
dọc, công cụ nạo hình m úi bưởi... Kết quả p hân tích tin... tiếp tục triển khai
niên đại cho thấy lớp đ ất này tương ứng với thời kỳ giai đoạn 2 (đánh giá,
Cách tân (pleistocene) cách đây trên m ột v ạn năm. p h ân loại, bảo quản di

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 191

vật và hồ sơ khoa học) d ự án "Khai
quật di chỉ Lung Leng".
Di chi khảo cổ Lung Leng là m ột
trong những di sản văn hóa lớn của
cả nước. Qua di chỉ văn hóa này,
chứng tỏ người tiền sử đã có m ặt,
sinh sống ở đây trước m ột vạn năm.
CẦU TREO KON KLOR - LÀNG
DU LỊCH VĂN H ÓA KON KƠTU.
Cầu treo Kon Klor thuộc địa
phận làng Kon Klor, thị xã Kon Tum.
C ầu nối liền bờ của dòng sông Đắc
Bla huyền thoại. Đến đây d u khách có
thể ghé thăm làng d ân tộc Ba Na Kon
Klor ở hữu ngạn dòng sông, uống
rượu cần với họ rồi lên đường vượt
dòng sông qua cầu treo để đến m ột
vùng đ ất phù sa trù phú. Đó là
những vườn chuối, vườn cà phê và
các loại cây ăn quả.
Vượt con đường q u a n h co
khoảng 6km, d u khách đ ế n làng
Kon Kơ Tu, m ộ t làng d â n tộc Ba Na
còn giữ n g u y ên được n é t sinh h o ạt
và cảnh v ậ t th iên n h iên hoang sơ.
Du lịch làng v ă n h ó a Kon Kơ Tu có
nhà rô n g cao, đẹp . Du khách sẽ
được th ỏ a m ãn n h u cầu n gủ lại qua
đềm , tham gia các sinh h o ạ t giao
lưu v ăn hóa, u ố n g rư ợu cần, nghe
kể khan b ên b ế p lửa b ập b ù n g cùng
người d â n b ả n địa.
Khi từ b iệ t là n g trở v ề, chắc
h ẳ n d u k h ách sẽ th â y h à i lò n g với
n h ữ n g m ó n quà lư u n iệm do b à n
tay khéo léo củ a ngư ời d â n ở đ â y
làm b ằ n g v ậ t liệ u từ n ú i rừng.
192 CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
NHÀ THỜ GỖ KON TUM
Nhà thờ Gỗ
Do người Pháp xây dựng năm
1913. Thợ giỏi được mời từ Bình Định
lên và thợ người dân tộc thiểu số tại
chỗ cùng tham gia xây dựng.
Nhà thờ toạ lạc trên một diện tích rộng
nằm trong nội ô thị xã với nhiều công
trình liên hoàn khép kín: nhà thờ - nhà
tiếp khách - nhà trưng bày các sản
phẩm dân tộc và tôn giáo - nhà rông.
Ngoài ra, trong khuôn viên nhà thờ còn
có cô nhi viện - cơ sở may, dêt thổ cẩm
- cơ sở mộc, thu hút hàng chục lao động
làm việc từ thiện. Nhà thờ là một công
trình kiến trúc hoàn toàn bằng gỗ, làm
theo kiểu Romantic. Từ xa, du khách có
thể thấy tháp chuông nhà thờ cao sừng
sững trên nền trời. Bên trong, côt và các
giàn gỗ được lắp ghép khít thao. Trần
nhà được xây dựng bởi rui, mè tre, đất
và rơm, đã hơn 80 năm trôi qua, vẫn bền
và đẹp. Cung thánh nhà thờ được toang
trí theo hoa văn các dân tộc ít người Tây
Nguyên, trang nghiêm và gần gũi.
Đến đây, du khách sẽ ngạc nhiên
bởi công trình lớn, đẹp và điệu nghệ
như vậy mà được xây dựng hoàn toàn
bằng phương pháp thủ công, dưới
những bàn tay hoa văn của người thợ.
Nhà thờ còn đẹp hơn bởi khu hoa viên
có nhà rông cao vút, các bức tượng đươc
tạo nên bằng rẽ cây, mang bản sắc riêng của đồng bào và toàn bộ phương tiện
các dân tộc. Du khách có thể tham quan toong khuôn chiến tranh của địch, bắt
viên nhà thờ, cơ sở dêt thổ cẩm chính người dân tộc 429 tù binh ngụy.
bản địa và uống rượu dâu, rượu nho do các nữ tu sĩ Ngay khi Tân Cảnh
chế biến. sắp bị tiêu diệt, Bộ Tư
lệnh quân Giải phóng mặt
Nhà thờ gỗ Kon Tum ngoài giá trị về kiến trúc trận cánh Đông đã cho
văn hóa, còn là nofi hấp dẫn du khách bởi các yếu tố pháo binh bắn vào căn cứ
nhân văn. Đắc Tô 2 (sân bay Phượng
Hoàng). 8 giờ sáng ngày
DI TÍCH CHIẾN THẮNG ĐAC t ô - TÂN CẢNH 24/4/1972, E1(F2) đanh
Trong thời kỳ kháng chiến thẳng vào Sở Chỉ huy E47
chống Mỹ, Đắc Tô - Tân Cảnh là ngay ở sân bay Phượng
căn cứ quân sự m ạnh nhất của Hoàng. 4 xe tăng T54 và
Ngụy quyền Sài Gòn ở Bắc Tây một pháo tự hành cấp tốc
Nguyên. Đầu năm 1972, ở đây có rời căn cứ Tân Cảnh chi
28 tiểu đoàn bộ binh, 6 tiểu đoàn viện cho mũi tấn công tại
pháo binh, 4 tiểu đoàn thiết giáp. căn cứ Đắc Tô 2. Sức
Phần lớn lực lượng được bố trí ở kháng cự của E47 ngụy
dãy cao điểm phía Tây sông nhanh chóng bị đè bẹp,
Pôcô, hình thành tuyến phòng quân ta làm chủ căn cứ
ngự lâm thời từ xa. Đắc Tô 2.
Cụm phòng ngự
v ề lực lượng quân đội ta, mạnh của địch ở căn cứ
Tượng 'đài chiến gồm các trurtg đoàn chủ lực của Tân Cảnh - Đắc Tô 2 bị
thắng Đắc Tổ- Tân Cảnh
Tay Nguyên : 28, 66, 95, 24B (Sư tiêu diệt. Quân địch đóng
đoàn 10 - Đoàn Đắc Tô ngày nay) phối hơp với bộ đội ở căn cứ Ngọc Bờ lêng,
địa phương tỉnh Kon Tum . Ngọc Rinh Rua, Tri Lễ,
quận Đắc Tô,... rút chạy
Đúng 15 giờ ngày 23/4/1972, pháo binh ta nã đạn toán loạn. Một vùng đất
dồn dập vào căn cứ Tân Cảnh, cứ điểm líTạnh nhất của từ Diên Bình, qua Tân
địch. 1 giờ sáng ngày 24/4/1972 xe tăng T54 xông Cảnh đến Đắc Tô, về Đắc
thẳng qua thị trâ n Tân Cảnh, lao lên mở cửa phía Đông Mót với hàng chục ngàn
căn cứ Tân Cảnh. Chớp thời cơ địch còn hoảng sợ khi đồng bào các dân tộc Kon
thấy xe tăng ta, tiểu đoàn 9 cùng đội công tác tình Kon Tum được giải phóng.
Tum kêu gọi nhân dân nổi dậy. 5 giờ 55 phút ngày
25/4/1972 thị trân Tân Cảnh được giải phóng. Lúc này
cuộc chiến đấu ở căn cứ E42 Tân Cảnh diễn ra dữ dội.
Xe tăng T54 - 377 của ta đã tiêu diệt 7 xe tăng địch.
Quân ta dần dần làm chủ tình hình, llg iờ trưa 24/4
1972, trung đoàn 66 của ta hoàn toàn làm chủ căn cứ
Tân Cảnh. Quân ta bắn rơi 8 máy bay, thu 9 xe tăng,
20 pháo 105 ly, gần 100 xe quàn sự, hàng vạn quả pháo Đường''

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 193

 Ngày nay, đi qua căn cứ E42 Đắc Tô - Tân Cảnh nay tường đá vẫn còn rất
ngày xưa, du khách thấy sừng sững một bia tưởng niệm chắc, cách phía trước 20m
về chiến tích anh hùng của quân ta thời chống giặc cứu là m ột dãv nhà nhỏ hơn
nước. Gần đây, tình Kon Tum đã đầu tư xây dựng cụm được ngàn làm đôi. Đây
tượng đài chiến thắng Đắc Tô - Tân Cảnh rất hùng tráng. chính là đồn Đắc Glei. Dãy
Bên cạnh tượng đài là hai xe tăng cách mạng đã từhg nhà nhỏ phía trước, một
tham gia trận đánh năm 1972. Khu di tích được xếp hạng bén là bếp, một bên là bốt
di tích lịch sứ quốc gia (1993). gác, còn phía phải của dãy
nhà lớn là phòng vợ chồng
DI TÍCH LỊCH s ử CÁCH MẠNG NGỤC KON TUM tên đồn trưởng Pháp Bê-ni-
Từ dường Phan Đình Phùng (thị xã Kon Tum), rẽ về ô-nơ, phòng thứ hai là nơi
đường Cách mạng 800m, ngục Kon Tum hiện lên trang để tài liệu và làm việc của
nghiêm vrtí hàng bách, xà cừ cao vút. tên đồn trưởng, phòng thứ
ba là nơi tập trung bọn
Một quần thể nhà tưởng niệm, nhà truyền thống, lính, phòng thứ tư là nơi
nhà dón tiếp, cụm tượng đài và hai ngôi mộ nằm bên lính ở. Cách đồi Chang Túc
sông Đắc Tô lộng gió, dẫn dắt người tham quan về vói 300m về phía Bắc có một
quá khứ đấu tranh kiên cường bất khuất của các bậc tiền khu đất rộng. Đây là nơi
bối cách mạng, khi nước nhà còn trong xích xiềng nô lệ. Ị cầm cố những chiến sĩ cách
mạng mang án tù chung
Năm 2000, được sự hô- trợ của Trung ương và địa thân. Xưa gồm 3 dãy nhà
phương, tỉnh Kon Tum đã đầu tư chỉnh trang, tôn tạo và I làm bằng tre gỗ lấy tại
xây dựng lại khu di tích, xứng đáng với khu di tích lịch rừng, trên lợp tranh, xung
sử cách mạng cấp quốc gia, được Bộ Văn hóa - Thông tín quanh không có vách
xếp hạng. nhưng bị rào dây thép gai
rất kỹ, chỉ chừa một lối
DI TÍCH LỊCH s ử NGỤC ĐAC GLEI cổng đủ vào ra.
Ngục Đắc Glei nằm ở phía Bắc thị trấn Đắc Glei, đi
theo quốc lộ 14. Ngục Đắc Glei nằm trên đồi Chang Túc. Trong mỗi dãy nhà,
Ngục được xây dựng năm 1932 để giam cầm chúng dựng một sạp dài để
những người địa phương chống thực dân Pháp. Sau tù nhân nằm. Một đầu sạp
phong trào cách mạng 1936-1939, Pháp biến nơi đây là dây cùm. Ban ngày
thành "căng an trí" để cầm cố nhíồig chiến sĩ cách mạng chúng thả cho tù nhân đi
mang án tù chung thân. Trong đó có nhũhg nhà cách lại tự do trong khu quy
mạng nổi tiếng: Lê Văn Hiến, Chu Huy Mân, Trần Văn đinh. Ban đêm chứng cùm
Trà, Nguyễn Sơn Trà, Lê Bá Tu, Hà Phú Hương. Đặc biệt chân tù nhân cho đến sáng.
là nhà thơ Tố Hữu. Năm 1942 nhà thơ Tố Hữu và đồng Hiện nay, khu nhà này
chi Huỳnh Ngọc Huệ đã vượt ngục thành công, trở về không còn nữa.Dấu tích
hoạt động cách mạng ngiic còn lại là: Tường dài
25m, xây bằng đá xanh,
Năm 1945-, sau khi Nhật đảo chính Pháp, các chiến chiều dai ngực 4,2m,. chiều
sĩ bị tù đã vùng dậy xoá nhà tù trở về với nhân dân, rộng ngục 2,5m. Từ chân
Trên đỉnh đồi là một dãy nhà gồm 4 phòng, hiện i lên nóc cao l,8m, mỡ

194 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

hướng Nam hướng đầu hồi. Tường hồi
đối diện vói ngục có một lỗ thông hoi,
mỗi chiều 20cm, nền ngục không được
toáng xi măng.
Ngục Đắc Glei đã được Bộ Văn hóa -
Thông tin xếp hạng là Di tích lịch sử
cách mạng.
RỪNG ĐẶC DỤNG NGỌC LINH
Ngọc Linh là tên ngọn núi cao nhất
Tây Nguyên (2.596111), thuộc huyện Đắc
Glei, giáp với tình Quảng Nam. Ngọc
Linh nổi tiếng cả nước bởi nơi đây đã
nuôi dưỡng một loài sâm quý hiếm:
Sâm Ngọc Linh (sâm khu V). Rừng đặc
dụng Ngọc Linh có diện tích 28.868 ha,
nằm ừên độ cao l.OOOm thuộc hai huyên
Đắc Tô và Đắc Glei giáp tình Quảng
Nam. Rừng tồn tại một hê động thực
vật quý hiếm.
Động vật có hổ, nai, bò tót... Thực
vật gồm nhiều loại gỗ quý. Đặc biềt là
thảm thực vật sinh trưởng phù hợp với độ
cao trên l.OOOm, mây phủ quanh năm, khí
hậu ôn đới. Trong thảm thực vật đó, có
loại sâm Ngọc Linh nổi tiếng chẳng
những trong nước mà cả thế giới.
Hiện nay, Công ty dược và thiết bị y tế
(Sở y tế Kom Tum) đang kết hợp nghiên
cứu và trồng loại sâm quỷ hiếm này để
bào chế các bài thuốc sâm phục vụ sức
khỏe con người.
Rừng thông ba lá 1 năm tuổi
HỆ THỐNG DỊCH v ụ
KHÁCH SẠN
KHÁCH SẠN ĐAK BLA (2 SAO)
02-Phan Đình Phùng - Kon Tum
Tel: (84-60) 863335, Fax: (84-60) 863336
Khách sạn n ằm cửa ngõ phía Nam thị
xã, bên bờ sông Đak Bla thơ m ộng; có
42 phòng ngủ; giá phòng từ 115.000
đến 195.000 VNĐ (29,4-31,6 USD); đầy
đ ủ tiện nghị sang trọng. Có phòng
dancing, massage. Nhà hàng phục vụ
các m ón ăn A u Á và các dịch vụ phụ
trợ khác.
KHÁCH SẠN QUANG TRUNG (1 SAO)
168 - Bà Triệu - Kon Tum
Tel: (84 - 60) 862763;
Fax: (84-60)863336
Khách sạn n ằm ở trung tâm thị xã,
có 30 phòng, giá từ 120.000 đến
263.000 VNĐ (13-36 USD), đ ầ y đủ
tiện nghi; có nhà hàng phục vụ các
m ón ă n A u Á.
KHÁCH SẠN ĐAK BLA
163 - N guyễn H uệ - KonTum
Tel: 863335
N ằm ở cửa ngõ phía N am thị xã, bên
bờ sông Đăk Bla, có 15 phòng ngủ,
đ ầy đ ủ tiện nghi, giá phòng từ 66.000
đ ến 99.000 VNĐ (14-15,5 USD).
NHÀ HÀNG
N hà hàng Thiên Long
40 - N guyễn Huệ - KonTum, 864198
Mở cửa từ 8h00 đến 23h00; có sức
chứa trên 800khách. Phòng ăn lịch sự.
Có không gian vườn thoáng đãng; bãi
đ ậu xe an toàn; phục vụ cơm Việt
N am và các m ón ăn A u, Á
CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 195
N hà hàng 78 C Á C CHƯƠNG TRÌNH VÀ TU YẾN
78 -L ê Lợi - Kon Tum
Tel: 864404
ĐIỂM DU LỊCH
Mở cửa từ 9h00 đến
22h00, có sức chứa gần CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH TÌM H lỂU VĂN
600 khách phục vụ các HÓA CÁC D ÂN TỘC THĨỂU s ố :
m ón ăn A u A. Kon Tum - Sa Thầy (dân tộc Gia Rai).
Nhà hàng H iệp Thành Thời gian: 1 ngày 1 đêm.
80 - Đào Duy Từ - Kon Các điểm tham quan:
Tum,Tel: 865845 Làng Lung, làng rắc, tượng
Mở cửa từ 9h00 đến nhà mồ Gia Rai, cầu treo
22h00. Có sức chứa gần Kon Klo, nhà thờ gỗ, Tòa
500 khách, phục vụ các G iám mục, giao lưu văn
m ón ăn A u A. hóa rượu cần tại làng mồ
N hà hàng 90 côi Kon Tum.

CHƯƠNG TRÌNH TÌM

HIỂU DÂN TỘC THIỂU s ấ
Kon Tum - Đắc Tô (dân tộc
Sê Đăne)Thời gian: 1 ngày 1
Ảnh Nhà Rông

Các điểm tham quan:

Làng Đắc Rơpeng, Đắc ri Jop, cầu treo Po Co, nhà
65A - N guyễn Huệ - rông Đắc ri, suối nước nóng Đắc Tô, bảo tàng chiến
Kon Tum trang Đắc Tô, N hà thờ gỗ, Tòa Giám mục, cầu treo
Tel: 862594 Kon Klor, nhà rông Kon Klor, giao lưu rượu cần tại
Mở cửa từ 9h00 đến làng mồ côi Kon Tum.
22h00. Có sức chứa gần
600 khách, phục vụ các CHƯƠNG TRÌNH THĂM LẠI CHIEN t r ư ờ n g
m ón ăn A u A. XƯA (DÀNH CHO KHÁCH LÀ c ự u BINH MỸ)
N hà hàng H oàn Vũ: Các điểm tham quan:
81 - N guyễn H uệ - Kon B ến H é t, ngã ba
Tum Đ ông D ương,
Tel: 862792 đư ờng m ò n H ồ Chí
Mở cửa từ 9h00 đến M inh, c ầu treo -
22h00. Có sức chứa gần nhà rô n g Đ ắc Ri,
400 khách, phục vụ các s â n b ay P hư ợ ng
m ón ăn A u A. H oàng, đ ồ i Charlie,
căn cứ 42, b ảo tàng,
RỬA ẢNH: su ô i n ư ớ c n ó n g ,
Minilab 186 Trần Hưng nhà thờ G ỗ, Tòa
Đạo, ĐT: 862010. G iám m ục, cầu treo
Kon Klor.

196 CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN

CHƯƠNG TRÌNH KHÁM PHÁ TÂY NGUYÊN DÀNH CHO
KHÁCH NỘI ĐỊA. (TP.HCM - KON TUM).
Các điểm tham quan:
Cầu treo - nhà rông Kon Klor, làng Kon Kotu, ngã 3 Đông Dương,
đường m òn Hồ Chí Minh, cầu treo Đắc Ri, sân bay Phượng
Hoàng, đồi Charlie, Bảo tàng, ngục Kon Tum, nhà thờ Gỗ, Tòa
Giám mục.

CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH H ồ YALY K ET HƠP v ă n h ó a

DÂN TỘC VÀ CHIẾN TRƯỜNG XƯA:.
Tp.HCM - Buôn Ma Thuột - Kon Tum (3 ngày 2 đêm).
Các điểm tham quan:
Nhà m áy thủy điện - lòng hồ Yaly,
làng Lung, làng Rắc, tượng nhà mồ
Gia Rai, làng M ăng La, ngã 3 Đông
Dương, đường m òn Hồ Chí Minh,
thăm chiến trường xưa Đắc Tô - Tân
Cảnh, nhà thờ Gỗ, Tòa Giám mục,
cầu treo Kon Klor, làng Kon Kotu.

CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH VĂN

HÓA VÀ SINH THÁI.
Thời gian: 3 ngày 3 đêm.Các điểm tham quan: Tượng nhà mồ
làng Rắc, làng Lung, cầu treo Po Cô, nhà rông - cầu treo nguyên
thủy Đắc Ri, Tòa Giám mục, nhà thờ Gỗ, trại Mồ Côi, cầu treo
Kon Klor, làng Kon Jo dri, làng Kon Kotu, làng Kon Bah, đi
thuyền về làng Kon Kơtu, đi xe bò về cầu treo Kon Klor, xe đưa
về lại khách sạn.

CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH VĂN HÓA VÀ SINH THÁI.

Thời gian: 3 ngày 3 đêm.
Các điểm tham qrnn:
Cầu treo - nhà rông
Kon Klor, làng Kon
Rơvang, nhà rông
Kon Đơxing, làng
Kon Chơi, làng Kon
Ju, tắm sông Đắc
Pơne, đi bộ xuyên
rừ ng thông, thác
C ầu Vồng, đỉnh
đèo Măng Đen, xe
đưa đi Hội An.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 197

 CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH VĂN HÓA VÀ SINH THÁI.
Thời gian 3 ngày 2 đêm.
Các điểm tham quan:
Tòa Giám mục, nhà thờ Gỗ, cầu treo Kon Klor, làng Kon Jơdri,
làng Kon Kơtu, tắm sông Đắc Bla, làng Kon Mah, làng Kon Bah,
đi thuyền về lại làng Kon Kơtu, đi xe bò về cầu treo Kon Klor,
trại Mồ Côi, huyện Sa Thầy, làng Chột, làng Lung, tượng nhà
mồ làng Rắc.

Trung tâm Đ iều hành, hướng d ẫn Du lịch Kon Tum: 02 Phan

Đình Phùng, thị xã Kon Tum. ĐT: 863336. Fax: 8460.863336.

CAM NANG DU LỊCH TÂY NGCYÊN

 KON TUM MAP TOUR

I 1 Q U Ả N G NAM

QL.14

LÀ O

QUẢNG NGẢI

QL.24
■ ‘" ' n g ọ c H ổ i ĐẮC TÔ!

KON PI.ONG
Ỵ J \ "đắc ha
\ \ /
X \ / _ (

ỉ CHƯ MỎ RAY I SA^ —

'■líl llii )í iYÌÈ QL 14

G IA LAI
Som e
GENERAL POINTS
Kontum is a province located in the North of the VVestem Highlands, it was
reestablished in October 1991, it has a total area of 9054,4 km2 in which
the area that has hills is 54,76%. The population on April 4st, 1999 was
308.915 inhabitants, at the endof 2002 : 348.650 people the ethnic minorities
occupy 53% with 6 races of minorities incluđing : Sê Đảng (25,21%), Ba Na
(11,55%), Giê Hiêng (8,53%), Gia Kai (5,27%), Rơ Maim (273 people), Brâu
(231 people). Kontum has 6 districts and 1 tovvn : Sa Thầy, Đắc Tô, Đắc lây,
Đắc Hà, Kon Rẫy, Kon Phong and Kontum town with 79 districts, in which
26 communes of the third region are specially hard (32,9% of all the com-
munes in the province), there are 10 bordery commeenes with Laos and
Combodia, 260 km long.

Kontum has potentials in soil, natural resources in íorests, prosperous mineral

resources which can be invested and developed .... But until now, Kontum has-
n't developed all its potentials because its budget is restricted, the calling for
foreign investment and intematìonal coorporatìon is difficult. To restore the
economy, to join in the general development of all the country, the maừi mat-
ter is that havúig mvestment Capital : right investmet, investment in ứnportant
íiclds, fast íinishes and efficiently opening capital.The results of the investment
in 4 recent years (1995 - 1999) have contributed their shares to the development
of the economy and the rate of inereasừig of the economy in 1995 - 1999 vvas
9,7%. Personal GDP mereascd from 138,3 USD in 1995 to 170 USD in 1999 and
182 USD in 2001; the average anount of food for a person is 307 kg/year.

Technical infra - structure and welfare constructíon have been rebuilt and
renovated, and have changed the face of the town, the districts and the cen-
tres of the communes. The City has established the first agricultural regions
specialized in industrial plants as well as Processing íactories, this investment
has had a good contribution in the success of the movement of residential
regions, of abolishing the hunger and the poverty, of úiereasúig the distance
among the three regions : I, II and III. The production of these 3 regions
increase greatly. At the end of 2002, the rate of heengey and poor íanilies
deercased to 22,6%. Hovvever, in the Corning year, the city has to enlarge the
intended investment to change the structrure of production to gain a ra te of
increasing of economy to 12,2 % in 2002 - 2010. To change the struchere of
economy to inerease the rate of industry and construction until 2010 so that
it gains 42% in aíriculhere, forestuf, Hsheries, 24,650/ci ÚI ừidustrial construc-
tion, 33,35% in services. It can make the stardard life of people higher and
reduce the rate of hunger and poverty.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 201

Kon Tum is the entrance of the Nortlì
of Western Highlands, with an area of
9614,5 km 2 with a population of
348.650 people; it is a prosperous
plateau of the highlands of Vietnam,
630 km from Hô Chi Minh City in the
South, 1298 km from Ha Noi in the
North. N ature has given a wonderful
natural landscape to this land. The six
local people here have a long lasting
culture, vvhich has its own traits, fu.ll
of hum an spirit and sportslike spirit.
Visiting Kontum, visitors can stay in
villages of the local people w ith their
mvsteries, in the attractive sound of
gongs, enjoy folk dances as vvell as
drink c ầ n wine ih the atm osphere of
vast íorests.
From K ontum to Da N ang on
National Road No. 14 visitors can see
old vvaríiclds : Dak To, Tân Cảnh,
Phượng Hòang airport, charlie hill,
Plei Cần, Bến Hét, Hồ Chí Minh path-
way, Dak Tô hot spring; join in the
ecology tour in Dắc Uy íorest. Visitors
can visit the historical vestige Đắc Gui
prison, or Ngọc Linh Mount, the high-
est m ount in the South region, with
clouds all year round, and it has Ngọc
Linh ginseng vvhich is íam ous all over
the country and over the world.
From Kontum on the provincial route
675, visitors go to Sa Thầy to visit the
national nature preserving zone Chư
Nom Ray, vvhere there is the protec-
tion of the m ost precious animals and
plants of Vietnam, it is sponsored by
202 C ẨM NANG DIJ LỊCH TÂY NGUYÊN
the VVorld Bank; visitors can also visit
Le village of the Rơ H an with onlv
273 people; visitors can go to the foot
of Yaly vvateríall, which has become
the second biggest hydroelectric plant
of Viet Nam now. Visitors can go to
Rắc village, vvhere there is the grave
house of the Gia Rai, vvhich has a
strong im pression of local culture;
visitors can have a visit to Lung Leng
archaclogical traces which is orie of
the biggest cultural vestiges of
Vietnam, the place to prove that there
were the Vietnamese here thousands
of years ago.
On N ational road No. 24 to Quảng
Ngãi, visitors can see vast íorests,
huge pine tree hill, waterfalls and nat-
ural lake in Măng Đen, vvith an alti-
tude of n o ũ m , the weather here is
m ild and it is co n sidered as a D alat in
K ontum . This place will be a relaced
place in cultu ral to u r and ecology to u r
fo r v is ito rs in s u m m e r. W hen D ung
Đ ất reíinery oil of Q uăng Ngãi oper-
a te s, M ain g Đ en is a lso th e C entral
place to take visitors from Kontum to
the Coastal region of the highlanđs
and vice versa.
From Kontum, visitors can go over the
hung bridgre of kon klor, cross Đắc
Bla river, and come to a m ountainous
and half m ountainous countrv sidc
toenịoy cultural activities, shows and
to spend a night in the cultural village
Kon Ko Tu, a Ba Na village, vvhere
there is an uprise bungalovv, a lot of
simple copttages, wholly built by
wood and visitors can get on w ith the daily life of the local peo-
ple. Visitors can also visit a national historical vestige : the Kon
Tum jail w here the revolutionary soldiers w ere kept beíore
1945; visit the vvooden church, the Kontum bishop's house w ith
a special architechere mixed betvveen E uropean architechture
and traditional architecture of the local people; visit Bác Ai
pogoda, vvhich w as titled in Bao Dai period.

Kontum has national road No. 40 (the old national road No. 18)
that joints the intersection of Indochina, w here there is the inter-
national bordary entrance Bò Y (Ngọc Hồi), the m eeting place of
Vietnam - Laos and Cambodia. It has N ational Road No. 14 to
Quãng Ngãi, Hồ Chí M inh city; it has N ational Road No. 24 to
Quãng Ngãi. There fore, it is very convenient in com m unication
and in trading.

The governm ent of Kon Tum is on the w ay to acconplish some

policies, some forms of investing and íavouring about the price
of renting land, taxes ... to make convenient conditions for
investors in Kontum.

KOMTUM

New village in Yaly

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 203

 SOME TRADITIONAL
F E S T IV A LS
-T he killing buffalo íestiv al of the
Ba N a a n d th e Sê Đ ảng’ from
N ovem ber to M arch.
-T h e grave leaving íestiv al of Rắc
C hốt, Lung villages in Y axier com-
m ure (Sa Thầy) from N ovem ber to
M arch.
-T h e hasvest celebration íestival of
Kom Bia, Kon chon villages in Vain
Lem com m ure, from O ctober to
N ovem ber.
-K o tai íestival of Ba N a village,
after a b aby b irth from 1 to 2 year.
-T h e cleaning of the g ard en an the
vvater p ip e íestiv al in each Ba Na
village at the end of D ecem ber.
-T h e farew ell íestiv al (K lâm Lang)
of the Gia Rai village, at the end of
Decem ber.
-T h e seedling íestiv al of the Gia Rai
village, at th e b eg in n in g of M arch
or A pril.
204 CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
SOME TYPICAL
INTERESTING PLACES
MĂNG ĐEN INTERESTING PLACE
(Kon Plong) :
From Kontum, on national Road No.
24 in the East about 65 km, 12 km
from Kon Plong district, visitors come
to a vast pine tree íorest, which
spreads out on a plain at llOOm above
sea level.
V isito rs seem to be in a stra n g e
lan d . The ío re sts of p in e tree s are
so v ast, th e tre es are so big, th e sk y
is so h ig h , th e vveather is cool all
y e a r so u n d . So, M ă n g Đ en is
c alled D a lat of K ontum . The origi-
n al n am e w as T 'M ă n g Đ en in
M 'n â m la n g u a g e w h ic h m e a n t
"fla t la n d ".
M ăng Đen has the gentle Đắc Ni
spring w ith very cool water; it has
m ary green lakes w ith a lot of fish.
The typical lake is Ly Lung lake, 2
hectares large. The other lakes such as
Pô, Tri, Săng, Rpoong are smaller but
m ore beautiíul.
Mang Den also has a prosperous, var-
ied vegetation w ith pine trees, various
tree íorests, precious wood.
M ang Den not only has the potential
of tourism but also is the place where
m any victories in the Revolutionary
against the French colonialists and the
American imperialists took place .
Mang Den tourist sight was ranged as
a historical vestige and íam ous inter-
esting place by the there is a nice field if there is investment, this place
Ministry of Culture and vvill become a tourist place w ith hot w ater that can
Iníormation. cure diseases. And rest. People can also organize a
tour to Dac Lung vvateríll, 3 km from there. This isn't
W hen N ational Road big waterfall but the national landscape is very mild,
No.24 is clear, m ang Den w ith peaceíul atm osphere, wild surroundings, suit-
íorest will be invested to able for picnics and researching the cultural life of
a suitable tourist place the Se Dang.
and it vvill be an ideal
place for tourist to go THE NATIONAL GARDEN CHU MOM RAY
sightseeing and to have (Sa Thay).
a rest. The National garden Chu Mon Ray has an area of
56.612 hectares, it is in Sa Thay district and Ngoe
DAC TO HOT SPRING Hoi district, in the VVest of Kontum.
-DAC LANG YVATER- This is a national garden located at the intersection
FALL: of Indo-China joined w ith the two nature serving
From the centre of Dakto zones of Laos and Cabodia.Chu mom Ray has a
district, going on prospect to become an inter -country nature preserv-
National Roađ N o,14 A ing zone of the South East asia to presure the vari-
to the North for about 10 ety of ecology and the rich types of anim als of this
km, coming to Kon Dao region, Especially the protection of some rare and
commune, then turning precious w ild animals vvhich are in danger of extinc-
right for about m ore tion such as: grey buffaloes, tigers, elephants...
thaan 3km, visitors

KOMTUM
cansee Dakto hot spring About vegetation, the national garden Chu Mom Ray
has m any kinds of wood: iromvood, margose vvood,
Dakto in Se Dang lan- alang w ood, sindora w o o d ...A n investagation
guage m eans hotn noticed that there were 508 kinds of plants of 324
water, the nam e of the íields and it is the place where there is the most
spring is also the name ancient vegetation in Vietnam,
of the district.
For animals, there are animails vvith daw s such as
VVater in Dakto spring elephants, gauciles and m any kinds birds, including
shovvers all the time 352 annim als w ith backbones, living on land.
from underground and
flows into a small lake. In the national garden Chu Mom Ray, there is Le vil-
The vvater is hot to50o - lage of the Ro Mom which only 200 people are alive
70o, it is rich in Ca ,Mg, so visitors can also study culture and ethnology.
Na, Si, and other miner- The national garden Chu Mom Ray has a potential
als. The spring locates of ecology tourism , coordinated with Yaly lake to
on a beautiíul land, on make a romantic natural landscape.
one side there is a steep
íorest, at thc other side

CẨM NANG 1)1: LỊCH TÂY NGIIYHN 205

THE STATUE OF THE GRAVE HOUSE OF LAC The Gia Rai think that
VILLAGE death means going into
(Ya Sir sa Thay). an everlasting vvorld so
From K ontum on the they carve statue to pro-
provincial route 675 to tect the dead in their
the West, visitors come long sleep.
to Sa Thay district. Going
from the centre of the N ow, the departm ent of
district for more than 8 C ulture and Iníorm ation
km ,visitors will come to has planned to coníirm
Rac village (YaSir -Sa the grave house and the
Thay ). Rac village has a statu e of the grave
population of 707 people, house of the Gia Rai
living on íarm ing and (Rac village -ya Sir-Sa
hunting. Their tools are Thay as a historical cul-
m ade by them seves. tural vestige.
Now they still keep the
w ork of w eaving silk. LUNG LENG ARCHAE-
OLOGICAL TRACES :
Going to Rac village, the The traces of archaeology
by groups of grave hous- Lung Leng are in Lung
es and grave statues. Leng village, Xa Binh
Commune, Sa Thay dis-
The grave house of Rac village has pointed roof, trict. Lung Leng pro-
m ade by bam boo or thatches. The size of the grave vides a net of traces and
house and the num ber of grave house depend on the things vvhich are very
íinancial condition of the íamilies of the dead. At the prosperous. At first, they
time of leaving the grave, íamilies who can offer could express society of
over 3 buffaloes or a w hite bufflo or 10 cows to Yang the W estern Highlands
A zau (the God of the Hell ) can bury the dead in a in prim itive days.
grave house built in form of bungalow , which is
beautiíully decorated. The head and the foot of the Lung Leng is the traces
statuee is placed on a high íram e, w ith m any colours which have a .complete
and the picture of the sun. Families w ho offer 1 buf- cultural trait reílected
falo or 3 cows can build atw o -roof-grave house. the basic developing
periods from the old
The statue of the grave house of Rac village has 7 stone age to the new
rows w ith 31 tombs.The statue is carved in wood in stonesage, to the metal
different 51263, but usually, there are statues of the age and even the
couple shovving their sexual organs or m aking love medieval age. The traces
on the doors of the grave house. A round the fence, of the inhabitants in the
there are staues of babies or men w ith hands under old stone age w ere found
their chins cring or statues of vvild birds... in the laterite soil at the

206 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYỀN

depth of l,4to l,6 m w ith prim itive
carved tools in big size m ade, ground
tools... the result of analysing show s
that this soil is m ore or less like the
soil plerstocene period over a hun-
dred thousand years ago.nearer to us,
there is the upp er layer w hich is the
trace of the new stone age- the begin-
ning of the m etal age,m ore or less
like the holveen period, 2000 to 4000
ạgo. This is the gathering place of
m any of ancient tools such as stone
axe,stone grinding tool, pottery, pot,
groveyard...
After excavating, people discovered a
lot of traces m ixed on the land, which
showed the burial custom s of ancient
people, and also approved that the
rice grow ing appeared very soon in
the W estern H ighlands.
The first discovery at Limg Leng
archaeological traces w ere introduced
to be researched and w as highly val-
ued by the archaeologists. Recently,
the prim e M inister of the governm ent
has a decision to assign the
Researching centre about social and
H unanity Science and the M inistry of
sciance, In d u stry as w ell as the
Ministery of C ulture and iníorm ation
to continue to accomplish stage 2
(estimating the value,analysing, pre-
serving old traces and scientiíic files )
of the project "Escavating Lung Leng"
Lung Leng archaeological trace is one
of the cultural treasures of all the
country. Thanks to this trace, we
know that the prim itive people had
once lived here a hundred thousand
years ago.
KON KLOR HUNG BRIDGE-KON
KO TU TOURIST CULTURAL VIL
LAGE:
The H ung bridge of Kon Klor is locat-
ed in Kon Klor village ,Kon Tum
town. The bridge joins both sides of
the legendary Dac Bla river.Visitors
can visit a Banna village Kon Klor on
the right side of the river, can enjoy
Can w ine then go up the river, cross
the hung bridge to come to a prosper-
ous land. There, visitors go into
banana gardens, coffee plantations
and orchids.
Going on a vvinding roads for about
6km, visitors come to Kon Ke Tu vil-
lage, a Bana village w hich still keeps
its w ild landscape and its original
activities .The village of Kon Ko Tu
had a high -rise bungalow , joi n in cul-
tural íestivals w ith the local people,
drink can wine, listen to stories told
by local people beside an open fire.
W hen leaving the village, visitors will
be happy to receive souvenirs made
from íorestry materials by the clever
hands of the local people.
CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 207
THE VVOODEN CHURCH
OF KON TUM.
It was built in 1913 by the
French. Good w orkers
who were sent from F?inh
Dinh and minority work-
ers of local places joined
in to build it.
artistic construction built only by hands of the
vvorkers.The garden makes the church prettier w ith
the high rise bungalovv then statues m adee from
roots of trees ,which has a special trait of the monir-
ities. Visitors can see the inside of the church, can
visit the vveaving silk ,workshop of the local people
and drink wirte m ade from straw berries and grapes
m ade the men.

The church locates on a The w ooden church in Kontum has a valuable cul-
large area inside the town tural architecturell and it attracts tourist because of
with a lot of connected its hum anity m atters.
constructíon: the church -
the reception house -the TH E VICTORY TRACES OF DAKTO-TAN CANH :
gallery house displaying In the struggle against the american im perialists
national and religious Dakto _Tan Canh w as the most pow erful arm y base
things -the bungalovv. of the Saigon regime in the N orth of the VVestern
Beside, in the church yard H ighlands. At the beginning of 1927, there w ere 28
there is an orphanage, a iníanty battalions, 6 artillery battalions, 4 arm our
clothing made ivorkshop, battalons here. Most of these íorces were arranged
a wood workshop, which on some high places in the West of Poco river which
receive many vvorkers to j form ed a rem ote protecting system.
do charitable work. The
church is a vvholly wood- I revolutionary force,including some im portannt
en building, built in I regim ents of the W estern Higlands, N o.28,66,95,24B
Romantic type. From far (0f division No.10 of D akto' snow), coordinated
away, visitors can se the I w | (-[le local soldiers of Kon tum.
high tower in the sky.
Inside, w ooden p illars j A t 3 p m on ap rjỊ 23rd, 1972, our artillery group
and racks are careíully began to attack Tan Canh base ,the m ost pow erful
installed. The ceiling was j Ị-,ase the encm y at 1 a.m on April 24th,1972 a 754
built by bamboo, soil and Ị ta n |<. ru shed across Tan Canh town, and opened the
thatches and it is still sta- j p astern entrance of Tan Canh base. W hen the ene-
ble and beautiíul mies w ere frightened to see our tanks, battalion
although 80 years have Jýf0 _9 w ith the assighnm ent group Kon tum called all
passed by. The worship- j loacl e0p je to struggle at 5:55 a.m on April 25th,
ping place 1S decorate 1072 y an Canh low n w as liberated. at this time the
with W estem ig an fight at base E42 of Tan Canh w as very violent. O ur
typeS'J w “ ci 00ks very T 54 -377 tank destrõyed 7 tanks of the enemy.
sacred and close.
O ur soldiers could hold the povver. At 11:00 noon,
Visitors will be surriced on April 24th, 1972, our regim ents cuold hold all the
at this large, beautiíul and ! pow er of Tan Canh base. O ur soldiers shot '8 planes

208 CẨ M NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

coníiscated 9 tanks, 20 bullets of 105 mm, about In 2000, w ith the help of
100 arm y cars, thousand od large bullets and all th e C e n tra l and lõ c a l
means of transport of the enem ies, arrested 429 offices, Kontum invested
prisoners. in repairing, rebuilding
As Tan canh base vvas destroyed, the liberation this region to make it
Army group in the east began to attack Dakto 2 w orth for the range of a'
base (Phuong H oang airport).at 8 a.m on april 24th, national revolutionary
1972 E1 (f2) attacked the H ead Office E 47 at historical vestige.
Phuong H oang airíield. 4 T54 tanks quickly left
Tan Canh to join in the attack at Dakto 2. The Dak Ghci prison histori-
resistance of the old regim e group E 47 fell dow n al vesige:
and our groups could hold the pôw er at Dakto2. Dak Glci prison is in the
N orth of Dak Ghci town,
The pow erful guard groups of the enem y force at on N ational Road
Tan Canh -Dakto 2 w ere detroyed. The soldiers of No.14.lt is on change
the enem y force at Ngoe Bo leng, Ngoe Kinh, Rua, Tuc hill.
Tri Le of Dakto district ran avvay in fear, The land
from dien Binh to Tan Canh to Dakto, and Dak Mot It was built in 1932 to
vvith thousands of local people of Kon tum was keep local people resist-
liberated. Novvadays, crosssing E 42 base of the old ing the French colonial-
region of of dakto-Tan Canh, visitors can see ists. A íter revolutionary
im pressive m em orial of our heros in the struggle m ovem ent in 1936-1939,
against the enemies. Recently, K ontum has invest- he French transíorm ated
ed in building a victory m em orial of Dakto Tan this place as the " saíety

KOMTUM
Canh.Beside the m em orial there are 2 tanks of the place " to im prisn all life
revolutionary arm y w hich had once joined in the -im prisoned revolution-
battle in 1972. ary soldies. Among them
w ere som e íam ous
This place was ranged as a N ational H istorical nam es such as Le Van
Vestige in 1993. H ien, Chu H uy Man,
Tran Van Tra, N guyen
KON TUM R E V O LU TIO N A R Y H ISTO R IA L Son Tra, Le Ba Tru, Ha
V ESTIGE: Phu Huong. Especially
From Phan Dinh Phung S treet turning to Cach there was the poet To
Mang S treet about 800 km, K ontum prison appears H uu. In 1942, To H uu
serious w ith a lot of tall trees. and H uynh Ngoe Hue
escaped from the prison
A group of buildings including the m em orial and retu rn ed to their
house,the tranditional house, the reception house, revolutionary activities.
the statues and tw o tom bs lie on one side of Dakto
river, lead the visitors to retu rn to the brave battle In 1945, after the coup-
of revơlutionary w ar, w hen the country w as still d 'e 'ta t of the Japanese
being slaves. ,the prisoners struggled

CẨM NANG DU LỊCH TÀY NGUYÊN 209

and abolished the prison,gave the
buildin g back to the people.
On the top of the hill, there is an
block of flats w ith 4 rooms, till very
stable now. In front of this building,
there are small houses including a
kitchen and a guard booth, the first
house is the bedroom of the French
chieí post Beniono, M u second room
is the room for files and the work-
room of the chief of the post, the third
room is the m eeting room of the sol-
diers and the íourth room is the living
place for soldiers.
300 m from change Tuc hill in the
N orth there is a large land where life
im prisoned revolutionary soldiers
were kept. Formerly, there w ere 3
row s of houses m ade of w ood,
thatched roofs, w ith no vvalls around
but were careíully íenced, there was
only a small entrance.
In each row of house, there was a long
stall for prisoners to lie.at each end of
the stall, there is a chain.at night ,pris-
oners were chained till the next morn-
ing. Now, this building isn't existed
any more.
The trace of the prison is: a 25 -
metreOlong w all m ade of green
stone,a fail 4,2m long and 2,5 w ide
,1,8 m high open to the South . On
once wall, there is a ventorical hole ,
20 cm large, the floor isn 't cenemted.
Dak Glie prison was ranged as the
Recolutionary Historical Vestige by
the M inistry of C ulture and
Iníormation.
210 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
NGOC LINH SPECIAL FOREST:
Ngoe Linh is the nam e of a high
m ount in the VVestern H ighlands
(2.596 m high), located in Dak Glei
district, next to Q uang Nam province.
Ngoe Linh is íam ous all over the
co u try for its p re c io u s
gin sen g :N g o c L inh g in se n g (gin-
seng of th e fifth region.)
Ngoe Linh íorest has an area of 28.868
hectares, looom above sea level and it
belong to Dakto and Dakglei districts
next to Q uang Nam. The íorest has a
rare and precious types of animals
and vegíetation.
For anim als, there are tigers, deer,
buffaloes,.....For vegetation, there is a
lot of precious wood. Especially the
vegetation there is vary suitable for an
altitude of lOOOm, it is cloudy all year
round, the w eather is m ild.In this veg-
etation, there is Ngoe Linh ginseng
which is íam ous not only in the coun-
try but also in the w orld .
Novvadays, the Pharm aceutical and
M edical Instrum ental C om pany (of
K otum H e alth Đ ep arm en t) are
organizing projects to stu d y and
grow this kind of precious ginseng
in order to make. up m edicine to
serve peo ple's health.
 i

HOTELS:
1.Dnkbla ìĩotelịtivo -star)
No.2 Phan Dinh Phung Street, te l (84-60)863335,Fax84-60)863336
It is at the S outhern entrance of the tow n, on One sid e of the
rom antic D akbla river, it h as 42 room s , the prices are from
115.000 dongs to 195.000 dong s(29,4 to 31,5 USD); it has all lux-
ury íacilities.
It has a dancing hall, a m assage room . The re a ta u ra n t serves
E u ro p ean and A sian dishes. There are also other services.

2.Q uang T run ẹ hotel (one-star)

No .168 Ba Trieu Street, tel(84-60)862763, Fax: (84-60)863336.
The h otel is at th e centre of the to w n , it h as 30 ro o m s ; the
prices are from 120.000 d o n g s to 263.000 d o n g s (13 to 36 USD),
it h as all íacilities; th e re is a re s ta u ra n t se rv in g E u ro p e a n an d
A sia dishes.

3-Dak Bìa hotel

No. 163 N guyen Hue Street,tel 863335
It is at the South entrange of the tow n, on one sid e of Dak Bla
river,it has 15 room s,ithas all ía đ litie s ,the prices are from 66.000
dongs to 99.000 d o ngs (14 to 15,5 USD)

RESTAURANTS:
Ĩ-Tìiien Long restnurnnt
No.40 N guyen H ue Street,tel: 864198
It opens from 8 a.m to 11 p.m ;it can hold 800 custom ers . The
d in in g -room is very courteo u s. T here is an airy g ard en ; a safe
p ark in g space; it serves V ietnam ese as w ell as E u ro p e a n an d
A sian dishes

2-R estaurant 78
No. 78 Le Loi Street,tel: 864404
It opens from 9 a.m to 10 p.m ; it can serve 600 custom ers w ith
E u ro p ean an d A sian dishes

3-Hiep Thanh restnurant

No.80 Dao Duy Tu S treet, tel: 865845
It opens from 9 a.m to lO.p.m .
It can serve 500 custom ers w ith E u ro p e an and A sian dishes.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY-NGUYÊN 211

4-Restaiirant 90
Resianrani 90
No.65 A Nguyen Hue
S treet, tel: 802594
It opens from 9 a.m to 10
p.m. It can serve 600 cus-
tumers vvith European and
Asian dishes.
5-tìoan Vu rcstauranrt
No. 81 N guyen H ue
Street, tel:862729
It opens from 9 a.m to 10
p.m .it can serve 400 cus-
tomers with European
and Asian dishes.
PHOTO DEVELOPING
Minilab:
N o.186 Tran Hung Dao
Street, tel 862010
212 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN
SOME TOU RIST PLAN S AND TOURS
l.THE TOURIST PLAN TO STUDY THE CUL-
TURE OF THE ETHNIC MINORITIES KON
TUM-SA THAY (THE GIA RAI )
Time :1 day +1 night
The visiting places: Lung village, Rac village, the stat-
ue of the grave house Gia Rai, Kon klo bridge, wood-
en church, the bishop's House cultural relation vvith
can wine at Kontum orphanage.
2 TH E PROGAM M E TO STUDY TH E MINORI-
TIES s LIVES: KONTUM DAKTO (THE SE
DANG )
Time :1 day + 1 night
The visiting places: Dak Ro Peng village, Dak Ri
Jop,Poco bridge, Dakri bungalow, Dakto hot spring,
war m useum Dakto, w ooden church house, Kon klor
bridge, Kon Klor bungalow, relation íestivities with
can vvine at Kon Tum orphanage.
3 TH E PROGRAM M E OF VISITING OLD WAR
FIELDS ( FOR AMERICAN VETERANS )
Visiting places: Het harbour. Indo-Chinese intersec-
tion, Ho Chi Minh path, hung bridge, Dakri bunga-
low, Phuong Hoang airport, charlie hill, base No.42
museum, hot spring, vvoodenchurch, bishop's house,
Kon klor bridge.
 4-THE PROGRAMME OF DISCOVERING THE VVESTERN
HIGHLANDS FOR DOMESTIC TOURISTS
(HcM city to Kon tum )
Visiting places: H ung bridge, Kon klor bungalow, Kon Kotu village,
Indochinese intersection, Ho Chi Minh path way,Dakri bridge,
j Phuong Hoang airport, Charlie hill, museum, Kontum prison,
wooden church, bishop's house.

5-THE PROGRAMME OF VISITING YALY LAKE COORDI-

NATED WITH NATIONAL CULTURE AND OLD WARFIELD
Ho Chi Minh city to Buon Ma Thuot to Kontum (3 days 2 nights)
Visiting places: hydroelectric plant and lake of Yaly, Lung village,
Rac village Gia Rai statue in grave house, Mang La village,
Indochinese intersection, Ho Chi Minh pathway, dakto warfield,
Tan Canh, vvooden church, bishop's house, Kon Klor bridge, Kon
Kotu village

6-THE TOUR PROGRAMME OF CULTURE AND ECOLOGY:

Time: 3 days 3 nights
Visiting places: statue of grave house of rac village, Lung village,
Poco bridge, bungalow and original H ung bridge in Dakri, bishop's
house, wooden church, orphanage, kon Klor bridge, KonTo dri vil-
lage, Kon Kotu village, Kon Bah village, sailing to Kon kotu village,
going on cow cart to Kon Klor bridge,returning to the hotel by car.

7-THE PROGRAMME OF CULTURAL AND ECOLOGY TOUR:

Time: 3days 3 nights
Visiting places: Hung bridge and bungalovv in Kon Klor, Kon
Rovang village, Kon Doxing bungalow, Kon Choi village, Kon Ju
village, swimming in Dak Pone river, Crossing pine tree íorest, Cau
Vong waterfall Mang Den pass /going to Hoi An by car.

8-THE PROGRAMME OF CULTURAL AND ECOLOGY TOUR:

Time: 3 days 2 nights.
Visiting places: bishop's house, wooden church, Kon Klor bridge,
Kon Jodri village, Kon Kotu village, swimming in Dak Bla river,
Kon Mah village, Kon Klor village, sailing to Kon Kotu village,
going on cow cart to Kon Kloor bridge, orphanage, Sa Thay district,
Chot village, Lung village, statue in grave house Rak village.

Kontum tourist guiding centre:

No.2 Phan Dinh Phung Street, Kontum . Tel 863336.

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 213

 GHI CHÉP - NOTES

214 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

GHI CHÉP - NOTES

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN 215

 GHI CHÉP - NOTES

216 CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÊN

GHI CHÉP - NOTES

CẨM NANG DU LỊCH TÂY NGUYÈN 217

CỔNG TV DỊCH vụ DU LỊCH ĐÀ LẠT (DALATTOSERCO)
Tên doanh nghiệp: Công ty Dịch vụ du lịch Đà Lạt (Dalat Tourist Service Company). Trụ sở: s ố 24 đường Trần Phú,
TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. ĐT: 063.826027 - 833611 - Fax:84.63.833956 - Email: toserco@hcm.vnn.vn
Chuyên kinh doanh khách sạn, nhà hàng; lữ hành quốc tế, lữ hành nội địa; hướng dẫn du lịch; dịch vụ du lịch; vận chuyển
khách du lịch; taxi công cộng; tham quan thắng cảnh; thương mại; xây dựng và các dịch vụ du lịch khác.

D ALAT TOURIST SERVICE COMPANY (DALATTOSERCO)

Head offtce : No. 24 Tran Phu Street Dalat, Lam Dong,

Full n a m e of th e co m p a n y : Dalat to u rist Service c o m p a n ỵ

T e l: 063.826027, 833611 Fax : 84.63.833956 - E m ail: toserco hcm. vnn. vtí @

Speciaỉized in hotel and restaurant business; international tours, domestic tours; tourist guiditĩg, tourist Service; tourist
tr a n sp o rta tio n , pubỉic ta xis, sig h ts e e in g , tra d in g , b u ild in g a n d o th e r to u rist Service.

tầcMvinỆtmậc IỆỆBCÌ8S
KS Anh Đào (2 sao): Anh Dao hotel (two star): 50 - 52 Hoa Binh square,Tel: 063.822384
50-52 Khu Hòa Bình, ĐT: 063.822384 - Fax: 063.823570. Fax: 063.823570
KS Mimosa, Thanh T hế(2 sao): Mimosa, Thanh The hotel (two star)
170^118-90 Phan Đình Phùng, ĐT: 063.822180 - Fax: 063.832275. Nos. 170,118,90 Phan Dinh Phung sứeet - T e l: 063.822180-Fax: 063.832275
KS Cẩm Đô (2 sao): 81 Phan Đình Phùng. CamDohotel (twostar)
ĐT: 063.822732-Fax: 063.830273. No. 81 Phan Dinh Phung Street - T el: 063.822732 Fax: 063.830273
KS Lâm Sơn (1 sao): 05 Hải Thượng, ĐT: 063.822362. Lam Son Hotel (one star): No. 5 Hai Thuong Street - T e l: 063.822362
KS Thanh Bình (1 sao): 40 Nguyễn Thị Minh Khai, ĐT: 063.822909. Thanh Binh hotel - No. 40 Nguyen Thi Minh Khai St., - T e l: 063.822909
KS Phú Hòa: 16 Tăng Bạt Hổ, ĐT: 063.822194. Phu Hoa hotel - No. 16Tang Bac Ho S l, - T e l: 063.822194
KS Hòa BNình I, II: 64-67 Trương Công Định, ĐT: 063.822787. Hoa Binh hotel I and II- Nos. 64,67 Truong Cong Dinh st.,
Fax: 063.836153, Eraail: peacel2@hcm.vnn.vn T e l: 063.822787 - Fax: 063.836153
Trung tâm Dịch vụ thương mại La Tulipe: La Tulipe Trading Centre:
01A Nguyễn Thị Minh Khai, ĐT: 822394. No. 1 NguyenThi Minh Khai Street, T el: 822394
Xí nghiệp vận chuyển và hướng dẫn: Transport and guide Agency:
09 Le Đại Hành, ĐT/Fax: 063.822479. No. 9 Le Dai Hanh st - T e l: 063.822479
Email: dltoserco@hcm.vnn.vn. TouristBuildingagency:
Xí nghiệp Dịch vụ Xây dựng du lịch: No.3 3 /4 Street, T e l: 822286, Fax: 063.833956
03 đường 3 tháng 4 - ĐT: 22286 - Fax: 063.833956. Ho Chi Minh city Branch: Dalat hotel No. 21 Nguyen An Ninh Street, district 1,
Chi nhánh công ty tại TP.HCM:KS Đà Lạt 21 Nguyễn An Ninh Quận 1, Tel: 8230227, Fax:8.8232258
ĐT: 8230227 - Fax: 8.8232258 - Email: dalattoserco@hcm.vnn.vn HaNoiBranch:
Chi nhánh công ty tại Hà Nội: 8A Giang Văn Minh, phường Đội cấn, No.8 A Giang Van Minh sữeet, Doi Can commune.Ba Dinh district,
quận Ba Đình - ĐT: 84.47223458,7160627- Fax: 84.4.7160628. Tel: 84-4- 7223458,7160627,
Email: dalattoscrcohD@hn.vnn.vD Fax: 84-4-7160628
Trung tâm điều hành hướng dẫn KS Thủy Tiên Tourist guiding cenứ e: Thuy Tien hotel
07 đường 3/2- ĐT: 063.822125- Fax: 063.828330- No 7 3/2 Street. T e l: 063.822125. Fax: 063.828330
Email: ttdhhd@bdvn.vnd.net Tourist tour centre in Ho Chi Minh city
Trung tâm Lữ hành dịch vụ Du lịch tại TP. HCM: T ourist tour centreinHoChiM inh city
74 Trần Hưng Đạo, phường Phạm Ngũ Lão, Q 1, TP. HCM. No. 74 Tran Hung Dao Street, Pham Ngu Lao district,
ĐT: 08.9203488,9203478 - Fax: 08.8203488 - HoChiM inhcity.Tel: 08.9203488
Email: dll-tourcenter@hcm.vnn.vn Prenn waterfall tourist sight: Prenn pass
Khu Du lịch thác Prenn: Đèo Prenn, ĐT: 063.850785 - 530278 Tel: 063.850785-530278
Fax: 530028. Fax :630028
Khu Du lịch thác Cam Ly: 90 Hoàng Văn Thụ, ĐT: 063.824145. Cam Ly waterfall tourist sight: No. 90 Hoang Van Thu sứeet, Tel 063.824145
Khu du lịch thác Bobla- Liliang Bobla Liỉiang waterfaỉỉ touríst sight:
Liên Đầm, Gungré, huyện Di linh, Lâm Đồng. Lien Dam, Gungre', Di Linh district, Lam Dong
ĐT: 063.871901-871902. Tel:063.871901-871902
 CÔNG TY TNHH DU LỊCH Dá NGOỢI PHƯƠNG NfiM
Phuong Nam Open fĩir Touriit Company
» ' , Số 6 Hồ Tùng Mậu Đà Lạt

'^
ẫ ỊB p S Ịr

^ ^
Đ T : 833781, 822781. 0913865076.

Xo. 6 Ho Tung nuiu Street, Dalat

Tel : 833731, 822781, Om »SỹữĩS ^ ^ '•

Là đơn vị chuyên tổ chức các tour Du lịch

dã ngoại với nhiều hình thức phong phú: Igé,; - ị ÉBT
Du thuyền, săn bắn, cưỡi voi, đi du lịch V >;<# .
rừng và có thê’ nghi qua đèm tại các nhà '
sàn giữa rừng để hoà mình vào thièn nhiên
hoang dã của Tây Nguyên. H àn hạnh được
phục vụ đu khách tại khu dã ngoại Đá Tiên
(hồ Tuyền Lâm), khu núi Voi (Đà Lạt),
khu Phúc Thọ (Lâm Hà) và các chuyên du
lịch xuyên rừng Tây Nguyên trên lưng voi.
The company organkes open air tours in
various types : Sailing, hunting, riđing
elephant, íorestry touring, spending night in
bungalows on íorests to enjoy vvild nature of
the western highlands. W e are welcome to
Service guests at Da T ien tourist sight (Tuyen
Lam lake), Voi m ountain sight (Dalat), Phuc
T ho sight (Lam Ha) and all treỉs Crossing the
highlanđ íorests on elephant backs.
 BẢO VIỆT ■

Sán phẩm báo hiếm nhân thọ

AN SINH GIÁO DỤC
Sán phấrn M o hiếm phi nhân thọ
AN KHANG THỊNH VƯỢNG
BH HỎA HOẠN VÀ CÁC RỦI RO ĐẶC BIỆT
AN GIA THỊNH VƯỢNG
BH XÂY DỰNG VÀ LẮP ĐẶT
AN HƯỞNG HƯU TRÍ
BH TNDS CỦA CHỦ XE ô TỎ VÀ MÔ TÔ
AN BÌNH HƯU TRÍ
BH TOÀN DIỆN HỌC SINH
BH KẾT HỢP CON NGƯỜI

Vd các Sán phấm báo hiếm khác trên các lĩnh vực
CON NGƯỜI - TÀI SẢN - TRÁCH NHIỆM

P ề^ c VỶ- K ắÁ eầ tố t Ắ í fẬ M t o i * ...

CÒNG TY BẢO HiỔVI NHÂN THỌ LÂM ĐỒNG CÔNG TY BẢO HIEM LÂM DỒN6
Trụ sở chính: số 10A - ĐmVng 3 tháng 4 - Đà Lạt
ĐT: 063,8286J0 - 8287<Ĩ2 ~ x>v o ' ĐT: 0*3.822326.8U295
Fax: (W3.836718 - Email: ld-nt@ baovietcom.vn Fax: 063.824035 ị Kmaih ld-pnt@bnovỉct.com.vn
V(Ỷi 8 phòng phục vụ khách hàng; 400 tơ Vấn báo hiểm V.H 7 phòng khũ vụ* khắp các huyện tfi| trong tmYn tỉnh
 ÉÉ NHÀ HÀNG ĐÔNG Á Đông Á Restaurant
:‘Ề Ì Ì Í ' “82 Phan Dinh Phùng. DT: 821033.
N a82 Phan Đinh Phùng Street T d 821033
wm
I Phục vụ cát món ăn: European, chinese,
tú íitu Việt. Victnamcse dishcs ; r m
Các ínỏtt a;':; sản đặc sân Scaíood, specialiúes, mcals
cdm hộp. in boxcs
Giaófhàng tận nơi theo Dclívcrcd to our house if
yêu clu neeđeđ
Đặc biệt: Specialities: Artichixỉe
- Giò heo Artichaut Soup with pig 5 Legs
— - Lau Th.ii Lan Thailanđ hot pi)t
*ểfers íln lù Hót pot
N lận dặt tiệc iiẽn hoan Receiving íestivals
tiệc citói sinh nhật wedđing receptions
Giá cả phải chăng birthđay partics
Rcasonablc priccs
K ín k m è l You arc wclcomc!

KHÁCH S6N LIÊN HIỆP

Liên Hiệp Hotel
'147 Phan Đình Phùng, Tp Đà Lạt.
ĐT: 063.822556 0918438082 826550
Fax: 063.826550
No.147 Phan Đình Phùng Street, Dalat
Tel: 063.822556 0918438082 826550
Fax: 063.826550

Khách sạn ngay trung tâm th àn h phố

Giá cả phải chăng
Phục vụ tậ n tình chu đáo, lịch sự

T h e hoièt is flt the center o f che cừy

Reasoriứble prices
Serving heariedly, couneoudy
KHÁCH SẠN THÁI BÌNH DƯƠNG
(Paciík Hotel)
Sô'09 Bùi Thị Xuân, Tp Đà Lạt
ĐT: 063.824725 82833.
Fax: 063 836308
No. 9 Bui Thi Xuan Street.
Dalat
Tel: 063.824725 82833.
Fax: 063.836308

T ổng số phòng: 30
T iệ n ng h i đầy đủ, có bãi đậu xe rộng.
N ằm ngay trung tâm th à n h phô' Đà Lạt.
Giá cả phải chăng
Các dịch vụ n h à hàng:
phục vụ tậ n tìn h chu đáo.
30 rooms
Facđities availabìe. Large car park.
A t the centre of Dalat
Reasơnable prices
Good restauring, good staff
 DANH TRÀ ATISÔ VINH TIEN
Vinh Tien Famous Tca
39-41 Phạm Ngọc Thạch, Dà ì.ạt, lầm Dồng, Việt Nam.
ĐT: (84-63) 821844 0913394044 0913720018. Fax: 84-63 833945.
Chủ nhân: Nyuyễn Thị Bích Huệ - LỄ Viết Tiến
VVebsite: hltp://umrw.vinhtienlea.com - Ẹmoil: vinhtientea@hcm.vrm.vn

Cúp vãng cho ch i! tưọng

Chuịĩên S à n X u ấ t :
Các loại trà Atisỏ túi lọc, trà bột, trà
Atisỏ hòa tan. Các loại trà thảo đưực túi
lọc.
Trà Hà Thủ Ô, Linh Chi, Gừng, Hoa
Cúc, Cỏ Ngọt, Tim Sen, Trái Nhàu, Sâm,
Rong Biển, Trà ưrtp Lài, Trà ướp Sen, Trà
đắng, Trà dây-
Trà Thanh nhiệt Atisô, cà phê Moca túi
lục và niỢu vang đỏ Đà Lạt.
Là món quà khôn" thể thiếu được cho
Anichoke tea in /iíter hags, in ptmder ...
M ed ic a l h erb tea in f il te r b ags
Black herb tea, ginsmg tea, gíitger tea,
chrysanthcmum tea, swect hcrb tíỉa, lotuí
U’ich tea} morínga tea, water l>lant tea, tea
scented uit/i iasm im , tea scented u.'ith
ỈOIUS, biue r lea, vinc teo..
CíHtl artichake Uỉa and trioka co ffe e in
a r it
 Sô' 3 TrUơng Công Định, Đà Lạt. ĐT: 063.820244
No. 3 Truong Cong Dinh st., Dalat, T e l: 063.820244

Ở ng ay k h u tru n g tâm H òa Bình

TP Đà Lạt. T hiết bị kỹ th u ậ t số
h iệ n đại: In, trá n g n h a n h chóng,
ả n h đ ẹp , đ á p ứ n g m ọi n h u cầu
củ a d u khách đ ế n Đà L ạt m u ố n
có ả n h kỷ niệm .
Phục v ụ tậ n tình!
Giá p h ả i chăng!
Hân hạnh điúỵc phục vụ quí khách!

âHELi Ể ẳ m y ề
m

D t ls a t the. CMIÝÍ eẠ *Hoa 'Binh Síịuata.

Mcàcrn : tfulckl\( ỈẾoeiepiHỹ, tcautiịuL phetes, satisịtỊ alL
n eeh ùị vlsitcti nhe H>ant senocní* phetes
'HẹaHéiLiỊSCỉoing staậị ! T^cascnaiLe ptíces !
tOc ate. aluaiỊS Ýũàòiị te meUemc cuitOM&n !
 KHÁCH SỢN HÙNG HƯNG
(Hung Hung Hotel)
Sô' 8A Nam kỳ Khới Nghĩa, Dà Lạt
ĐT; 063.822862, Fax: 063,823152.
Di động: 09Ĩ.3709396, 091.8313314
No. SA Nam Ky Khoi Nghia St., Dalat
T e l: 063.822862, Fax : 063.823152.
Mobiles : 091.3709396, 091.8313314

- Vị trí thuận lợi, ở trung tâ m TP Đà Lạt, có sân đậu xe bảo đẳm

an toàn tuyêt đối.
' 15 phòng ngủ, đầy đủ tiộn nghĩ mới đúực nâng cấp và đưa vào
sử dụng từ năm 2002,
- Có chỗ đậu xe lớn, nhỏ an toàn; có dịch vụ cho thuê xe 4 chỗ,
7 chõ và 16 chỗ đời mới. Phục vg tận tình, chu đáo.
- Giá bình dân
' Rất hâ n h ạ n h được đ ón tiếp quí khách.

ÍMìwmience in place, at the centre o f the City, safe car park

15 rooms, wdl fumished,
nady renovated in 2002
Safe car spoos Ịơr cars, btms
Rcnting 4 passengcr cars, 7 pasxnger cars and 16 passenger cars
Heanedíy served, reasonaMe Ịyrices
W c are always reacly to wdcơme guests!
 NHÀ HÀNG 9 0 - Restaurant 9 0
63 Nguyễn Huệ thị xã Kon Tum
ĐT: 060. 862594
No. 63 Nguyen Hue st., Kontum
T e l: 060. 862594

Địa điểm thuận lợi, khang trang

thoáng mát, có sân đậu xe rộng rãi, có
đội ngũ cán bộ-nhân viên phục vụ
tận tình chu đáo. Nhà hàng có thể
phục vụ 600 khách một lúc. Là nơi tổ
chức hội nghị, liên hoan, tiệc cưới...
thuận lợi và lịch sự.
Hân hạnh được phục vụ quí khách!
Cơnvenient place, airy space, large car
park, liearted s ta ff. T h e restaurant can
serve 600 customers at a time, place
f or cơnferences, festival,
Parties... hl
Youarewelcome!

QUÁN LONG
Long Restaurant

Với nhiều món đặc sản Tây

Nguyên, địa điểm thoáng mát, giá
bình dân. Hân hạnh được phục vụ
quí khách!

Serving many Western Highlanđ

specialities, with airy space, 27 Phan Chu Tri
reasonable prices, customer are ĐT: 060.864063
vvarmly welcome ! No. 21 Phan Chu Tri,
T e l: 060.864063
 DNTN Đức BÍNH - DUC BINH Private company
122 A Phan Đình Phùng, thị xã Kon Tum - ĐT: 060.862666
No. 722A Phan Dinh Phung Street, Kontum, T el: 060.862666

m. Mầ

Khách sạn có 9 phòng ngủ (phòng 2 người, phòng 4-5

người) đầy đủ tiện nghi, giá 120.000tỉ' 180.000<ỉ/phòng.
VỊ trí:
G ần trung tâm th àn h phố, có bãi đậu xe.

The hotd has 9 rooms (rooms ịor 2 peopk and 7'OOĨTIS for 4 to 5 people),
fulỉ ịacâầes, prices /rom 120.000 dongs lo 180.000 đơngs/ room.
Location : ncar thc city centrc, it has a car park.

K H Á C H S 0 N KH Á N H N GU YÊN - Khánh Nguy* n RcĩtQuront

S ố 18 Hồ Tùng Mậu. Đù Lạt - PT: 063.821535
No. ĩ 8 HỖ Tùng Mậu Street, Dalat - TeU 063,821535

Vị trí thuận lợi, ỏ trung t3m TP Dà Lạt. có sân đận xe hảo đảm an toàn tuyệt đối. K/s
có 8 phòng Ịigỏ.đầy đù tiện nghi, dù điỏ cho 20 khách nghỉ một lúc, giá bình dSrr.

CtmvenieM pLce, LU the caìlLi o f Dtihư cày, auỊe cưr Ịxirk The h ttd has 8
raơms, f t ầ ỷaáiitKS, accơmmodaáng 20 cuaomeri at a tíme, poptdar prica.
BIỆT THỰ D(1 LỊCH SAO Mfil - Sao Mai Tourist Villa
Số 9B và 9C dường 3 tháng 4, Tp Đà Lạt
ĐT: 063 8.27728, 063 827847.
Tại TP HCM: 08.8640375.
No. 9B and 9C 3 - 4 Street, Dalat
Tel: 063.827728 - 063.8278474.
ìn Ho Chi Minh City : 08.8640375

Tọa lạc cạnh trung tâm thành phố, kiến trúc đẹp, khuôn
viên rộng rãi, ban công ngoài trời, có sân vườn rộng,
phong cảnh hữu tình và chỗ đậu xe hơi rộng, an toàn.

1 biệt thự với 14 phòng ngủ đầy đủ tiện nghi, nội thất hiện đại và 1 nhà nghỉ với
15 phòng ngủ bình dân. Có nhà hàng phục vụ ăn uống. Cà phê sân vườn,
karaoke.
Thích hợp cho khách nghỉ đoàn, gia đình đi nghỉ cuối tuần, các hội nghị
khắch hàng, liên hoan...
Có nhà rông dành cho một gia đình ở gồm phòng ngủ và phòng khách riêng.
Biệt thự Sao Mai nơi nghỉ ngơi lý tưởng cho quý khách đến Đà Lạt.
Sẩn sàng cho thuê nhà để mở vãn phòng.
Rất hân hạnh được phục vụ!
u is near the centre o f the City, h has
beautiịul architecture, large space, open air
balcony, large garden, romantic view and
saỊe car purk
A villa with 14 f um ishèd robms, beautiịiầy
decơrated and a resort hnuse with 13 popular
roơms. Thís is a restaurant. There is a
garden caỊé and a luiraoke.
There is a bungiiloiụ fơr a family including
bedrooms and private sítting roơm
Sao mai villa is an ided resting place fơr
visitms to Dalat
Avuilable to rent fơr offices
We are ready to serve!
 NHÀ HÀNG
SÂN VƯỞN
HỔNG PHÚC
s ố BA Hồ rùng Mậu, Tp Dà Lạt.
DT: 828263. Mobiie: 0913756660
(Đối diện Khách sạn HÌV1%Khõrtg)
Nhà hàng có khung cảnh yên tĩnh,
thd mộng, tọa lạc trên đường Hồ T ùng
Mậu, nhìn xuống hồ Xuân 1ỉưdng, gần
trung tâm th àn h phố.
Chuyên phục vụ các m ón nướng Nam
bộ và dặc sản Đà Lạt.
Nơi sang trọng, khung cảnh thơ mộng,
là nơi lý tưỏng cho các hội nghị khách
hàng, tiệc tùng, liên hoan, cưới hỏi..
Cố bãi đậu xe an toàn
Phục vụ khách bằng phương châm:
Ngon, rẻ.
Cố giá ưu đãi cho khách đi đoàn đông.
Rất hân hạnh được phục v ụ !
rT w rT w ^ » ▼T > ■*' F T w ■*< r._w ^ w
No. 5A Ho Tung M au Street, Daỉai.
Tel: 828263 - Mobile : 091.3756660
(Opposite Hang Khong Hotel)
It has a pcaceịiỉ, romantíc vicxtỉ, an Ho
Tirng Mau Street, ỉooks dơum to 'Xuan
Huong lake, near the cerưre of the City,
ừ has Southern grilled diAes and Ddat
specúầties.
It is a luxuriơus restaurant, wiih a rormnúc
vieu1, u’s an ideat place far conferenceSị
parties, fesù vd s, tmlding cerenum ies...
Safe car park
Our line is Ddicious Cheap
specũd prices fcrr graups of viẩurrs
W e are akvays Teady ta serve cuđomers!
> <*/ Tị.T w
 ^ g Ịp .c À P*JÊ~THU HA^Thu Hà
r -31ỉ bỉỵtÀ/ẽn
DỊÍ clií: 9 -i bỉyiÀ/ễn Thái Học/Tp.
HọcrTp. PlúktỊ,
IVàkỵ, tính'
ttĩih Gia Lai. Việt Na,
Ha,
DTĨ059t8 ĩ 4 8 ĩ ^ Fàx: 0ỈS..826Ỉ9Ỉ m 3 4 5 0 2 4 í * .
Adđrcss: ìịlo.9 1 í Nguyên ThaiỷỊoC Ặ t' Pleitu, SìmLai, Vielpa
^M:"o59.S24HĨ7.ặnx : 0 r m ĩb 3 9 ĩ ( m 3 4 ắ ) 2 4 5 ^ 'ẫ ' . \

^nguyên chất ỉ ã cé MỊ pure an ì u hai been

Un từ hàng chuc năm
I íịiut ttên thí trưởng
týcnỹ oà ngoải nuởc oà
là mén ífuà khêng tk&
I thiếu khi ĩặ t chân ĩên
ĩp h s núi ''pLaik.u.
n>eU-kneu)n a n i reliaéle
ịc r íỊÉati in naticnal a n ì
inletnaUenal toafk<Lts
a n i it Li a present thai
ca ù t he m issứ eị, olsltóÝS
te J>lciku, the.
MDuntalneus Lanì.

D N T N T R À VƯỜN THƯƠNG
ịk v ư ờ n Thương T ea Private Com pany
VTÒ & Địa chỉ:
1. Trước cổng Thiền viện Trúc Lâm, bên bờ hồ Tuyền Lâm
Q Íiù ìl 2. s ố 11 đường 3-4 Tp Đà Lạt - ĐT: 063.820709837325.
Address.- ỉn frora of Trúc Lảm pagodứ, nem Truyền Lăm lake.
blo.tì ỉ /4 Street, Dalat
TeL 063320709 837325

TÚI LỌC
Chuyên sản xuất, chế biến các loại Trà bằng dược liệu quý hiếm như:
Linh chi, tam thất, kim ngân, cỏ ngọt, Ati sô, Sen cạn...Vườn Thương là
nơi thưỏng thức hưưng vị quý hiếm của thiôn nhiên ban tặng miễn phí.
ỉ ^ ặ t s ả n c h ỉ c i è 't> ả [*ạt.

Prođucing, Processing precious međical herb tea such as: Lingzhy,

black root piants, silvery herb, sweet herb, artichoke, lotus... Vườn
Thương is the piace where you can enjoy all precious tastes of nature.
/ùs pýcÌHct Is sừU in 'Dalaí.
Khách sạn nằm ngay trung tâm Tp. Đà Lạt, tiện nghi hiện dại,
phục vụ tận tình, chu đáo.
Nhà hàng có vị trí đẹp, nhìn ra trung tâm thành phô', nhân viên
lịch sự,
Phục vụ các món ăn  u Ả với <Ịiả phải chăng.
Hân hạnh được phục vụ!

The hotd is at the centerof Daỉat City, rnodern ịaciỉities serving heatedly.
The rem uratu has a beantiỷứ view, looks out 10 the City cmter,
courterous $taff.
Serving EuroỊxan and Asian dishes for reascniable prices.
You are ivdcnme!
 s ố 2 đường Lữ Gia, TP Đà Lạt.
ĐT: 825834
No.2 Lu Gia St., Dalat
Tel: 825834.
títm ỵ
Có chỗ đậu xe rộng, an toàn. ■ E r "
N hà h àng chuyên phục vụ
các m ón ăn  u Á.
P hòng ngủ lịch sự. H
Phục vụ tậ n tìn h , chu dáo. í

R ất h â n h ạ n h đửẹÊ phục vụ!

Largeandsafe car park

The restauram serves European
and Asúm dislies
Cơurteous roơnu
Hearted services
You are ivdcomeì
ỊỊSỊpÉỊS i l
'À \
p& vnt V, ,

!Sf.
 NHỚ HÀNG CƠM NIÊU NHƯ NGỌC
Nha Ngoe Restaurant (Serving rk« cooked in post)
B/c: Í9/8 Trần Phú - sô' 6 Nguyễn Thị Minh Khai Đà Lạt
Đ T : 063.831777- 833999- 833646- «22651 - Fax: 063.836555

Vị trí đẹp ở ngay trung tâm thành The restaurant hai a beautif ul tim 1,has
phố Đà Lạt, có bãi dậu xo. Dội ngũ a car park. T he serving sta ff is young
nhân viên trẻ đẹp; phục vụ tận tình, and pretty, they alu/ays serve Uìantdy,
chu đáo, văn minh và lịch sự. Nhà careỷully and courteuusly. The
hàng cơm niêu Nhơ Ngọc phục vụ restaurant has speciaỉities o f Dalat and
các món ăn đặc sẵn Đà Lạt và đạc espeácãy ricé cooked in pots, fish
biệt là cơm niêu, cơm đập, cá kho tộ... cookeắ in pots V isitors are
Một địa chỉ không thể thiếu của quí
khách khi đến tham quan và nghỉ
dưỡng tại TP Dà Lạt xinh đẹp!
ĐiíỢc phục vụ và làm vừa lòng quí
khách là phương châm hoạt động
của chúng tôi.
KHÁCH SẠN GOLF (Golf Hotel)
GOLF 3 HOTEL (khách sạn 3 sao)
Topten 2001
04 N guyễn Thị M inh Khai, Phườn<Ị 1, Đà Lạt.
Teỉ: 063.826042.830579. Fax: 063.8303% 830579.
GOLF 3 HOTEL (Three stargrade)
Top ten of 2001
No. 4 N guyen Thí M inh Khai Street.
T e ỉ : 063.826042 - 830579
Fax : 063.830396 830579

GOLF 2 HOTEL (khách sạn 2 sao)

114 đường 3/2, Tp Đà Lạt.
Tel: 063,826031 - 33 - 830690 - Fax: 063.820532
GOLF 2 HOTEL (Two star grade)
N o.114 3/2 Street, Dalat.
Teì: 063.826031-33-830690 - Fax: 063.820532

GOLF1 HOTEL (khách sạn 2 sao)

11 Đinh Tiên Hoàng, P.2, Đà Lạt.
Tel: 063.824082 - 85 - 821281 - Fax: 063.824945.
GOLF1 HOTEL (Tiuo star grade)
No. 11 Dinh Tien Hoang Street, Dalat.
Tel : 063.824082- 35- 8212S1 - Fax : 063.824945

Ị.vnn.v
v r4 VI - ilc ư a i' :• ' A- -r ' r: .
(To have more information or to book rooms, pỉease comact directỉýl
Td/Fax: OỐĨS3Ũ579
Emaũ:Website gdfhotdvm w n or vietnamgdfli0td£0jn
' /I ' *
Công ty ĐIỆN ẢNH VĂN HÓA TổNG H ộp
TỈNH GIA LAI
The General Fiỉm and Culture Com pany
o f Gia Lai
Rất h ân h ạ n h được p h ụ c vụ quý k h ách trong và ngoài nií<v đốn
với Gia Lai - m iền đ ấ t của các d â n tộc a n h em với b ả n sắc văn
hoá đậm đà và truyền thống hất khuất trong đấu tranh chống
giặc ngoại xâm, là quê hương của người Anh hùng Núp.
Chúng tôi tự hào có công viên Văn hóa Đồng Xanh, ndi trưng
bày, giới thiệu du khách về văn hóa, thiên nhiên và con người
Gia Lai.
Nằm cách trung tâm Pleiku lOkm về hướng Đông, trên Quốc lộ
19 từ Pleiku đi Qui Nhơn. Tọa lạc trên một diện tích 8 ha với các
công trình kiến trúc mang âm hưởng văn hóa truyền thống Tây
Nguyên như Nhà rông, thác nước, nhà dài, nhà mồ, đàn Trưng,
cối giã gạo bằng sú
W e are almays uiilling to serve dl
Đến với Gia Lai, du lịch hay công tác Ịà phải
ỷoreign and domestic visitors to Gia Lai
đến với công để tìm thây những phút
- a land o f many ỷrienđy races loith
giao hòa với thiên cỏ, với đá núi và với những con
distinguished cuỉtural characters and
người mến khách.
heroic traditúms in the resisumce
Nơi đây có nhà hàng dặt sản truyền thống dân tộc chuyên phục
against invadcrs and it is also Hero
vụ các món ẩm thực đặc như cơm lam, rượu cần, cắc món nướng
N u Ị)’s hom dand.
dân tộc ...
W e are proud to have The Green
Nơi đây còn có các hoạt động thể thao dưới nước như du thuyền,
Headow Cultural Park so we’d like to
công viên nước ...
present to visilors abtna the culture, ihe
Công viên Đồng Xanh là nơi lý tưởng để tđ chức các lẽ hội văn nuture and the people o f Ổia Lai.
hóa, các cuộc giao lưu gặp gỡ. ít is iO km ịrom the centre o f Plàku in
the East, it is on National Road No. 19
ị rom Pleiku to Quy Nhơn. It is built ơn
an area of 8 hectares utith many architeauĩd sites o f the Western Highlands culture such as
ethnic Bungaloiv, waterfaR, “Long House”, grave hoụse, statne of grave house, T ’riừíg musical
instrument, grinding rice pot thanks to uiater pơwer...
When Corning to Gia Lai, Pleiku, you shoudnt miss The Green Headow Cultural Park, so
that you can find the Ịeảing of having a good time with mture, plants, mouníains and
hospitable people.
Here, there are restaurants serving speciaMes o f the locd Ịteople such as rice cooked in
bamboo tvbes, cán wine, and traditừmal griũed dishes.
Here, ứiere are many sỊxyrts activities on water such as sailing boats, water park .,.
The Green Headow Park is an ideal place to hold cultural Ịestivities, fTiendly meeúngs...
 KHÁCH SẠN

ADD í 52 ■54 TRAN PHU - DALAT

TEL: 063.831606 ■531155 ■091.3181545 ■091.8007745 FAX: 063.531155

VINH HOA HOTEL

Du khách lên khỏi đèo Prenn, từ nhà thờ
chánh toà trên đường Trần Phú rẽ xuống
dường lê đại hành là Hồ Xuân Hương, đi
một đoạn ngắn là đường Lê Hồng Phong
(lên biệt thự Hằng Nga và Dinh Bảo Đại)
và đi thẳng đường Trần Phú là Khách Sạn
Vinh Hoa đối diện công viên tam giác hồ
Hoàng Văn Thụ. từ Khách Sạn Vinh Hoa có
con đường ra chợ và vườn hoa Đà Lạt, một
đường đi suối vàng ■thung lũng tình yêu.

K H Á C H S Ạ N V IN H HOA
gồm 18 phòng :
2 phòng 3 giường
2 phòng 1 giường
14 phóng 2 giường
Phòng ở đây đủ tiện nghi, thoáng mát và
sạch sẽ.
Phòng ăn rộng rãi phục vụ đoàn đông
người
Đặc biệt phòng tiếp tân rộng 8 mét, dài 11
mét, trang tri thẩm mỹ đ ể khách cớ thể
chụp hình kỷ niệm, vườn bonsai trên sắn
thượng với nhiều loại cây cảnh lạ mắt,
tuyệt vời.
Bãi đậu xe an toàn, tiện lợi.
 CÔNG TY

18-20 KHU HOÀ BÌNH ĐÀ LẠT

ĐT:063.822264 - 822215 - 831180 FAX:063.822114
E m a il : in fa h a sa la m d o n g @ y a h o o .co m

Chuyên in ắn các loại sách, báạ ấn phẩm, tạp chí, biểu mẫu, ấn chỉ (Itoá đớn gtgt đặc thù).
Kinh doanh các loại sách ;chính trị xã hội .Khoa học ký thuật,ỉừ điển các loại ,sách
vãn hoá,văn học nghệ thuật,thiếu nhi,sách giáo khoa...
Ván hoá phẩm: tranh, ảnh nghệ thuật, bưu ảnh, bưu thiếp, lốc lịch, các loại lịch
(5 tà 7 tò), sổ tay, bưu thiếp, bưu phẩm phục vụ trên địa bàn tỉnh.
Các loại vãn phòng phẩm cao cấp: đĩa vi tính, đĩa compact, băng video, băng cassette,
dụng cụ học sinh...
Cung ứng các địch vụ có liên quan đến sách, bá), ván phòng phẩm.
Xuất bản sách (liên kết với nhà xuất bản),

dal4T OVMT8222M-922215-»31180
Giá : 38.000đ