1

Filipino
Ikatlong Markahan – Modyul 1
Salita
Filipino – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
IkatlongMarkahan – Modyul 1 : Salita
Unang Edisyon, 2020

Isinasaadsa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto
o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit
sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring
iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o

ilimbag sa anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim : Leonor Magtolis Briones
PangalawangKalihim : Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat : Ann V. Parian

Tagaguhit (Cover) : Joshua Rey V. Aguinaldo
Editor : Joselito M. Lumasag and Lani F. Tumanda
Tagasuri : Marilou M. Ranara, Rosario B. Batoy, Marivic M. Ando,
Christina D. Haron and Fe Psyche N. Nival

Tagapamahala : Reynaldo E. Manuel Jr., PhD, CESE

Schools Division Superintendent
Roberto D. Napere, Jr.
PSDS, OIC-ASDS
MgaMiyembro : Francis J. Buac
Chief Education Supervisor, CID

Billie V. Baybayan
Education Program Supervisor-Filipino

Vivian D. Echalico
Education Program Supervisor-LRMS

Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education – Region X - Division of Oroquieta City
Office Address: Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City
Telefax: 088-531-0831
E-mail Address: depedoroquieta@gmail.com
 1

Filipino
Ikatlong Markahan – Modyul 1
Salita

Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at

sinuri ng mga edukador mula sa mga publikong paaralan.
Hinikayat naming ang mga guro at ibang nasa larangan ng
edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa
Kagawaran ng Edukasyon - Rehiyon X – Dibisyon ng Lungsod
ng Oroquieta sa depedoroquieta@gmail.com.
Mahalaga sa amin ang iyong mga puna at mungkahi.
 TALAAN NG NILALAMAN
Paunang Salita ………… v
Alamin ………… 1
Subukin ………… 1

Aralin 1.1 Pagbabaybay ng mga Salita

Balikan ………… 3
Tuklasin ………… 4
Suriin ………… 5
Pagyamanin ………… 5
Isaisip ………… 6
Isagawa ………… 6
Tayahin ………… 7
Aralin 1.2 Pagsulat nang may Wastong Baybay at Bantas
Balikan ............. 8
Tuklasin ............. 9
Suriin ............. 10
Pagyamanin ............. 10
Isaisip ............. 10
Isagawa ............. 11
Tayahin ............. 11
Susi Ng Pagwawasto ………... 12
Sanggunian ………… 13

iv
Paunang Salita
Para satagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino 1 ng Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Salita.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri
ng mga edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon
upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang
matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang
pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral
sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga Gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan
ang mag-aaral upang makamit ang mgakasanayang pan-21 siglo
habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan
at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita
ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Tagapagdaloy

Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o
estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang

kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito.
Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang
hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang
mga gawaing nakapaloob sa modyul.

v
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino 1 ng Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Salita.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong
pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-
aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong
maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.
Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung
ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamangsagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas
na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang
bagong konsepto at mga kasanayan.

vi
 Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa
mapatnubay at malayang pagsasanay
upang mapagtibay ang iyong pang-
unawa at mga kasanayan sa paksa.
Maaari mong iwasto ang mga sagot mo sa
pagsasanay gamit ang susi sa pagwawasto
sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung
anongnatutuhanmomulasaaralin.

Isagawa Ito ay naglalamanng

gawaingmakatutulongsaiyoupangmaisalin
ang bagongkaalaman o
kasanayansatunaynasitwasyon o realidad
ng buhay.
Tayahin Ito ay gawainnanaglalayongmatasa o
masukat ang antas ng
pagkatutosapagkamit ng
natutuhangkompetensi.
Karagdagang Sa bahagingito, may
Gawain
ibibigaysaiyongpanibagonggawainupangp
agyamanin ang iyongkaalaman o
kasanayansanatutuhangaralin.
Susi sa Naglalamanito ng
Pagwawasto
mgatamangsagotsalahat ng
mgagawainsamodyul.
Sa katapusan ng modyulnaito, makikitamorin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng

pinagkuhanansapaglikha o paglinang ng
modyulnaito.

vii
Ang sumusunod ay mahahalagangpaalalasapaggamit ng
modyulnaito:
1. Basahingmabuti ang mgapanutobagogawin ang
bawatpagsasanay.
2. Obserbahan ang katapatan at integridadsapagsasagawa
ng mgagawain at sapagwawasto ng mgakasagutan.
3. Tapusin ang kasalukuyanggawainbagopumuntasaiba pang
pagsasanay.
4. Pakibalik ang modyulnaitosaiyongguro o tagapagdaloy kung
taposnangsagutinlahat ng pagsasanay.
Kung sakalingikaw ay mahirapangsagutin ang
mgagawainsamodyulnaito, huwag mag-
aalinlangangkonsultahin ang inyongguro o tagapagdaloy.
Maaari ka rinhumingi ng tulong kay nanay o tatay, o
sanakatatandamongkapatid o sino man
saiyongmgakasamasabahayna mas nakatatandasaiyo.
Lagingitanimsaiyongisipanghindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sapamamagitan ng modyulnaito, makararanas
ka ng makahulugangpagkatuto at makakakuha ka ng
malalimna pang-unawasakaugnaynamgakompetensi. Kaya
moito!

viii
 Alamin

Ang modyul na ito ay tungkol sa pagbabaybay nang

wasto ng mga salitang natutuhan sa aralin at salitang may
tatlo o apat na pantig; at pagsulat nang may wastong
baybay at bantas ang mga salitang ididikta ng guro.
Mahalagang malaman mo ang pagbabaybay nang
wasto sa mga salitang may tatlo o apat na pantig; at
pagsulat nang may wastong baybay at bantas ng mga
salita upang malaman mo kung paano baybayin ang
mga salita at naisulat ito nang may wastong bantas.

Sa hulihang bahagi ng modyul na ito, tatayahin ang

iyong galing na maisulat nang may wastong baybay at
bantas ang mga salitang may tatlo o apat na pantig.

Subukin

Aralin 1.1
Panuto: Tingnan ang mga larawan na nasa ibaba at
isulat sa nakalaang patlang ang pangalan ng
mga ito na may tamang baybay.

1. __________________

2.___________________

1
 3. _________________

Aralin 1.2

Panuto: Isulat nang may tamang baybay at bantas

ang mga maririnig na salita.

(Kakailanganin ang tulong ng mga magulang o sinumang

kasama sa bahay para idikta ang mga salita.)

1. Ano?
2. Sunog!
3. Paalam.

2
 Aralin
Pagbabaybay ng mga
1.1 Salita
Kasanayang Pampagkatuto:
Nababaybay nang wasto ang mga salitang
natutuhan sa aralin at salitang may tatlo o apat na
pantig.
F1PY-llf-2.2/F1PY-IVh-2.2; F1PY-lle-i-2.1:f2.2/ F1PY-llf-
2/F1PU-llli-2.1;2.3/F1PY-IVd-2.1

Balikan

Pagbabaybay ay ang pagbibigay (pasalita o

pasulat) sa mga titik na bumubuo sa isang salita ayon sa
tamang pagkakasunod-sunod nito sa loob ng isang salita.
Ang mga salita ay binubuo ng mga pantig. Ang
pantig ay binubuo ng mga tunog o letra. Sa pamamagitan
ng pagbigkas ng mga tunog o letra sa bawat pantig
makakabuo tayo ng mga salita.
Halimbawa:
Pagpapantig at Tunog Bilang ng
Mga Salita
na Bumubuo Pantig
maaraw ma-a-raw 3 pantig
/m/a/-/a/-/r/a/w/
maamoy ma-a-moy 3 pantig
/m/a/-/a/-/m/o/y/
kalayaan ka-la-ya-an 4 na pantig
/k/a/-/l/a/-/y/a/-/a/n/

3
 Ang bawat salita ay binubuo ng mga titik. Sa
pagbabaybay ng mga salita kinakailangan mabibigkas o
maisusulat mo ang mga titik sa tama nitong
pagkakasunod-sunod. Ito ay isa sa mga
napakaimportanteng bahagi ng isang wika.

Halimbawa:

Salita Pagbabaybay Pagpapantig

matulin m-a-t-u-l-i-n ma-tu-lin = 3 pantig
1 2 3
matalino m-a-t-a-l-i-n-o ma-ta-li-no= 4 na
1 2 3 4 pantig
panlasa p-a-n-l-a-s-a pan-la-sa = 3 pantig
1 2 3

Tuklasin
Ngayon, ipapakita ko sa iyo kung paano baybayin
ang mga salita na may tatlo hanggang apat na pantig na
nasa tsart.

Salita Pagbabaybay
1. masunurin m-a-s-u-n-u-r-i-n
2. paaralan p-a-a-r-a-l-a-n
3. mabuti m-a-b-u-t-i

4
 Suriin

Tandaan, ang pagbabaybay ay ang

pagbibigay (pasalita o pasulat) sa mga titik na bumubuo
sa isang salita ayon sa tamang pagkakasunod-sunod nito
sa loob ng isang salita.
Sa bahaging tuklasin, ang salitang masunurin na
binubuo ng apat na pantig ay binaybay batay sa tunog o
titik na nakapaloob dito. Ganoon din sa salitang paaralan
na may apat na pantig ay binaybay batay sa tunog o titik
na nakapaloob dito. Ang salitang mabuti ay binubuo ng
tatlong pantig at binaybay batay sa tunog o titik na
nakapaloob dito.

Pagyamanin

Panuto: Basahin ang talata sa ibaba. Isulat sa talahanayan

ang mga salitang initiman na may tatlo hanggang apat
na pantig at baybayin ito.
May isang batang lalaki na pupuntang paaralan.
Nakita niya ang isang hinog na bayabas kaya gusto niya
itong akyatin sa puno. Masarap daw kasi ang bayabas.

Salita Pagbabaybay
1.
2.
3.

5
 Isaisip
Ang Pagbabaybay ay ang pagbibigay (pasalita o
pasulat) sa mga titik na bumubuo sa isang salita ayon sa
tamang pagkakasunod-sunod nito sa loob ng isang salita.

Isagawa
Panuto: Tingnan ang mga larawan na may mga
pangalan sa ibaba. Baybayin ang mga salitang ito sa
loob ng tsart. Isulat sa nakalaang hanay ang iyong
sagot.

bahaghari kagubatan kabayo

Mga Sagot:
Salita Pagbabaybay
1.bahaghari
2.butiki
3.kagubatan

6
 Tayahin

Panuto: Basahing mabuti ang kuwento. Baybayin nang

wasto ang mga nakasalungguhit na salita. Isulat
ang sagot sa loob ng tsart.

Si Rod

Si Rod ay may alagang 1. hayop. May inahing baboy,

biik, bibe at baka. May manok, kambing, 2.
kalabaw at tupa. Lagi niyang 3. pinakakain at pinaliliguan
ang mga ito. Mahal na mahal ni Rada ang kanyang mga
alaga.
Mga sagot:
Salita Pagbabaybay
1.
2.
3.

7
Aralin Pagsulat nang may
1.2 Wastong Baybay at Bantas
KasanayangPampagkatuto:
Naisusulat nang may wastong baybay at
bantas ang mga salitang ididikta ng guro. F1KM-llg-2

Balikan
NPaiPsusulatnang may wastongbaybay at ban
Mahalaga ang paggamit ng tamang baybay at
bantas upang maisakatuparan ang nais nating
sabihin o ipahiwatig sa ating kapwa.

Ang ibig sabihin ng tamang baybay ay tamang

pagkakasulat ng bawat titik ng salita, habang
ang tamang bantas naman ay tamang
pagkakagamit ng bantas o pananda sa
pangungusap.

Narito ang ilang mga bantas na

ginagamit sa pangungusap:

*Tuldok(.) – inilalagay sa hulihan ng

pangungusap upang mabatid na
ang pahayag ay tapos na at
gayundin sa pagpapaikli ng mga
salita.

8
 *Tandang Pananong (? )
- inilalagay sa hulihan ng pangungusap
na may layong manghingi ng sagot /
pagtatanong.

*Tandang Padamdam( ! )
- ginagamit upang bigyang diin ang
pahayag ,ang halimbawa nito ay
ang pagkagulat, pagsigaw, galit ,
tuwa at iba pa.”
(Nuevo, M. et. al. (2014).Tanyag 1 Wika at PAgbasa. Futurebuilder Publications Inc., Sta. Ana, Manila City.)

Tuklasin

Ipapakita sa iyo ngayon ang pagsulat nang may

wastong baybay at bantas sa mga salitang ididikta.

(Kakailanganinang tulong ng mga magulang o

sinumang kasama sa bahay para idikta ang pahayag.)

1. Aray!
2. Salamat.

“Ang unang pahayag ay ginagamitan

ng tandang padamdam (!) dahil ito ay
nagbibigay diin sa pagpapahayag ng
matinding damdamin.

Ang ikalawang pahayag naman ay

ginagamitan ng tuldok (.) dahil ito ay
nagpapabatid na ang pahayag ay tapos
na.”
(Nuevo, M. et. al. (2014).Tanyag 1 Wika at PAgbasa. Futurebuilder Publications Inc., Sta. Ana, Manila City.)

9
 Suriin
Mahalaga ang paggamit ng tamang baybay at
bantas upang maisakatuparan ang nais nating
sabihin o ipaabot sa ating kapwa.

Pagyamanin
Panuto: Isulat nang may tamang baybay at bantas
ang mga maririnig na salita.
(Kakailanganin ang tulong ng mga magulang
o sinumang kasama sa bahay para idikta ang
pahayag.)

1. Ikaw?
2. Halika.
3. Alis!

Isaisip
Tandaan, mahalaga ang paggamit ng
tamang baybay at bantas upang
maisakatuparan ang nais nating sabihin o
ipahiwatig sa ating kapwa.

10
 Isagawa
Panuto: Isulat nang may tamang baybay at bantas
ang mga maririnig na salita.
(Kakailanganin ang tulong ng mga magulang o
sinumang kasama sa bahay para idikta ang pahayag.)

1. Takbo!
2. Saan?
3. Talaga?

Tayahin

Panuto:Isulat nang may tamang baybay at bantas

ang mga maririnig na pahayag.
(Kakailanganin ang tulong ng mga magulang
o sinumang kasama sa bahay para idikta ang
pahayag.)

1. Maganda ang buhay.

2. Bukas ka aalis?
3. Ang galing!

11
 12
Aralin 1.2
Tayahin
Pagbabaybay
h-a-y-o-p
k-a-l-a-b-a-w
p-i-n-a-k-a-k-a-i-n
Subukin Pagyamanin Isagawa
1. u-m-i-i-y-a-k Pagbabaybay Pagbabaybay
l-a-l-a-k-i b-a-h-a-g-h-a-r-i
2. m-a-l-u-n-g-k-o-t p-a-a-r-a-l-a-n k-a-g-u-b-a-t-a-n
3. n-a-g-l-a-l-a-k-a-d b-a-y-a-b-a-s k-a-b-a-y-o
Aralin 1.1
Susi sa Pagwawasto
 Sanggunian

Aklat
Colatrava,S.C.,Soniega,A.MZ.,Sabile,J.,Derla,M.H.J,
Badillo,G.C.D& Rafael,F.(2017)Bumasa at
Sumulat Filipino Kagamitan ng Mag-aaral
.Meralco Avenue,Pasig City: Kagawaran ng
Edukasyon

Nuevo, M. et. al. (2014), Tanyag 1 Wika at Pagbasa ,

Future builder Publications Inc., Sta. Ana, Manila City.

13
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education –Region X – Division of Oroquieta City

Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City

Telephone Number: (088) – 531-0831

Email Address: depedoroquieta@gmail.com