1

Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 8
Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa
Mga Alituntunin Ng Pamilya
Araling Panlipunan – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 8: Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa Mga
Alituntunin Ng Pamilya
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto
o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit
sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring
iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o
ilimbag sa anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim : Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim : Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat : Roger C. Sumoroy

Tagaguhit : Joshua Rey V. Aguinaldo
Editor : Agnes M. Calibod
Tagasuri : Letecia J. Balais

Tagapamahala : Reynaldo E. Manuel Jr., PhD, CESE

Schools Division Superintendent

Lorena P. Serrano, CESE

PSDS, OIC-ASDS

Mga Miyembro : Francis J. Buac

Chief Education Supervisor, CID

Elvira L. Santos
Education Program Supervisor-AP

Vivian D. Echalico
Education Program Supervisor-LRMS

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region X - Division of Oroquieta City
Office Address: Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City
Telefax: 088-531-0831
E-mail Address: depedoroquieta@gmail.com
 1

Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 8
Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa
Mga Alituntunin Ng Pamilya

Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at

sinuri ng mga edukador mula sa mga publikong paaralan.
Hinikayat naming ang mga guro at ibang nasa larangan ng
edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa
Kagawaran ng Edukasyon Rehiyon X – Dibisyon ng Lungsod
ng Oroquieta sa depedoroquieta@gmail.com.
Mahalaga sa amin ang iyong mga puna at mungkahi.
 TALAAN NG NILALAMAN

Paunang Salita ………… v

Alamin ………… 1
Subukin ………… 2
Aralin 1 Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa
Mga Alituntunin Ng Pamilya

Balikan ………… 3
Tuklasin ………… 4
Suriin ………… 5
Pagyamanin ………… 6
Isaisip ………… 8
Isagawa ………… 9
Tayahin ………… 10
Karagdagang Gawain ………… 11
Susi Ng Pagwawasto ………… 12
Sanggunian ………… 13

iv
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 1 ng
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling
Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa Mga Alituntunin Ng Pamilya.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri
ng mga edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon
upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang
matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang
pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral
sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan
ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo
habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan
at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita

ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Tagapagdaloy

Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o
estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang

kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito.
Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang
hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang
mga gawaing nakapaloob sa modyul.

v
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 1 ng

Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling
Wastong Pagkilos Sa Pagtugon Sa Mga Alituntunin Ng Pamilya.

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong

pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-
aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong
maunawaan.

Sa bahaging ito, malalaman mo

Alamin
ang mga dapat mong matutuhan
sa modyul.

Sa pagsusulit na ito, makikita natin

Subukin kung ano na ang kaalaman mo sa
aralin ng modyul. Kung nakuha mo
ang lahat ng tamang sagot (100%),
maaari mong laktawan ang
bahaging ito ng modyul.

Ito ay maikling pagsasanay o balik-

Balikan
aral upang matulungan kang
maiugnay ang kasalukuyang aralin
sa naunang leksyon.

Sa bahaging ito, ang bagong aralin

Tuklasin
ay ipakikilala sa iyo sa maraming
paraan tulad ng isang kuwento,
awitin, tula, pambukas na suliranin,
gawain o isang sitwasyon.

vi
 Sa seksyong ito, bibigyan ka ng
Suriin maikling pagtalakay sa aralin.
Layunin nitong matulungan kang
maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Binubuo ito ng mga gawaing para

Pagyamanin sa mapatnubay at malayang
pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga
kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa
pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng
modyul.

Naglalaman ito ng mga

Isaisip
katanungan o pupunan ang
patlang ng pangungusap o talata
upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Ito ay naglalaman ng gawaing

Isagawa makatutulong sa iyo upang
maisalin ang bagong kaalaman o
kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Ito ay gawain na naglalayong

Tayahin
matasa o masukat ang antas ng
pagkatuto sa pagkamit ng
natutuhang kompetensi.

vii
 Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa
Gawain iyong panibagong gawain upang
pagyamanin ang iyong kaalaman
o kasanayan sa natutuhang aralin.

Naglalaman ito ng mga tamang

Susi sa Pagwawasto sagot sa lahat ng mga gawain sa
modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng

pinagkuhanan sa paglikha o
paglinang ng modyul na ito.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng
modyul na ito:
1. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat
pagsasanay.
2. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa
ng mga gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan.
3. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba
pang pagsasanay.
4. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy
kung tapos nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa
modyul na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang
inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong
kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man
sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo.
Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas

ka ng makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim
na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

viii
 Alamin

Niini nga modyul, imong matun-an unsaon paghimo sa

insaktong paglihok sa pagtuman sa mga tulumanon sa
pamilya.

Importante kaayo kini aron dali mahuman ang

trabahoon, mamahimong hapsay ang panimalay ug
magmalipayon ang tibook pamilya.

1
 Subukin

Direksyon: Basaha ang pangutana ug lingini ang mga letra

sa imong tubag.

1. Kinsa ang mga miyembro sa imong pamilya?

a. Inahan
b. Amahan
c. Manoy
d. Manay
e. Manghod
f. Lola
g. Lolo
h. Tiya/Auntie
i. Tiyo/Uncle

2
 Aralin

1 Wastong Pagkilos

Learning Competency:
Nakagagawa ng wastong pagkilos sa
pagtugon sa mga alituntunin ng pamilya. AP1PAM-
IIf-17

Balikan

Atong dumdumon ang imong nahibaw-an…

Sa kasarangan, ang pamilya naglangkob ug amahan,
inahan ug mga anak. Samtang aduna usab pamilya nga
gawas sa amahan, inahan ug mga anak gilangkuban
usab sa lola, lolo, auntie o uncle.
Aduna usab pamilya nga gilangkuban lamang sa
inahan ug anak o amahan ug anak o lolo ug lola ug apo.
Matawag gihapon kini nga pamilya.

3
 Tatay/Papa Nanay/Mama

Manoy o manong Manay o manang

Manghod

Tuklasin

Direksyon: Tan-awa ug susiha ang matag hulagway.

1. Lingini ang mga hulagway nga imong gibuhat sa balay.

4
 Suriin

Direksyon: Basaha ang sugilanon nga naa sa kahon.

Si Ben usa ka batang bootan ug matinahuron sa
iyang mga ginikanan. Malipayon kaayo ang iyang mga
ginikanan tungod kay kanunay niyang gihimo ang mga
tulumanon sa pamilya. Tulumanon ang ngalan sa
kinaiya o buhat nga gipasunod nila kang Ben. Mao kini
ang mga tulumanon nga gihimo ni Ben, pagkaon sa
mga masustansiyang pagkaon, paghipos sa gihigdaan
matag buntag, pag-uli sa balay sa saktong oras, pagtu-
on sa leksiyon sa matag gabie, pag-amen sa iyang mga
ginikanan o sa mga edaran ug paghipos sa mga dulaan
kung nahumana og gamit.

Mga Pangutana:
Tubaga ang mosunod nga pangutana. Lingini ang
letra sa saktong tubag.

1. Kinsa ang bata sa maong sugilanon?

a. Ben b. Ken c. Den

2. Unsa nga klaseng bata si Ben?

a. tapulan ug gahig ulo c. luyahon ug masakiton
b. bootan ug matinahuron

3. Nganong malipayon man kanunay ang mga ginikanan

ni Ben?
a. kanunay niyang gihimo ang mga tulumanon sa
pamilya.
b. kanunay siya magdula ug video games
c. kanunay siya maglaag ug dili masugo sa balay

5
 Pagyamanin

Direksiyon: Basaha ang mga gisulat nga tulumanon tapad

sa matag hulagway. Ibutang ang tsek (/) sa
sulod sa kahon tapad sa hulagway kung imong
gibuhat kini nga mga tulumanon sa balay.

Mokaon og masustansiyang
pagkaon

Hutdon ang pagkaong

giandam

Likayan ang pagtan-aw og

telebisyon samtang nagkaon

6
Hipuson ang gihigdaan

Mouli sa balay sa hustong oras

Hipuson ang gikan-an

Pagtubag og “Oo ma/pa” sa

mga katigulangan

7
 Magtuon sa leksiyon sa dili pa
magdula

Hipuson ang mga dulaan

human magdula.

Isaisip

Nagkalain-lain ang mga tulumanon nga gipasunod

sa matag pamilya.

Tulumanon ang ngalan sa mga kinaiya o buhat nga

gipasunod sa inyong ginikanan.

Importante ang pagbuhat sa mga tulumanon nga

gipasunod sulod sa pamilya aron mahimong hapsay,
malinawon ug malipayon ang pagpuyo sa pamilya.

8
 Isagawa

Direksyon: Isulat ang tsek () sulod sa kahon tungod sa

pulong Gibuhat kon ang tulumanon imong
gibuhat ug ekis (X) sulod sa kahon tungod sa
pulong Wala Gibuhat kon wala kini nimo
buhata.

1. Kanunay nga nagtan-aw sa salida sa TV.

Gibuhat Wala gibuhat
2. Pilion ang salida nga tan-awon.
Gibuhat Wala gibuhat

3. Makig-away sa imong igsoon.

Gibuhat Wala gibuhat

4. Tumanon ang gisugo sa akong ginikanan.

Gibuhat Wala gibuhat

5. Tabangan si mama/nanay sa buluhaton sa balay.

Gibuhat Wala gibuhat

9
 Tayahin

Direksyon: Idrowing o idibuho ang malipayong nawong

sa sulod sa kahon kon ang gipakita sa
hulagway imong gibuhat sa pagtubag sa
tulumanon nga gipasunod sa inyong pamilya
sa balay

1. 2.

3. 4.

5.

10
 Karagdagang Gawain

Direksyon: Lingini ang pulong nga MAAYO kon Maayo ang

BUHAT nga gipakita sa hulagway og DILI kon
DILI MAAYO.

1. 2.

MAAYO DILI MAAYO DILI

3. 4.

MAAYO DILI
MAAYO DILI

5.

MAAYO DILI

11
 12
Isagawa Tayahin Karagdagang
Sariling Gawain
sagot ng 1. Maayo
mga 2. Dili
bata 3. Dili
4. Maayo
5. Maayo
Pagyamanin
Subukin Tuklasin Suriin
1.  6. 
Sariling Sariling 1. a 2.  7. 
sagot sagot ng 2. b
3. a 3.  8. 
ng mga mga
bata bata 4.  9. 
5. 
Susi sa Pagwawasto
 Sanggunian

Araling Panlipunan Curriculum Guide 2016

AP Sinugbuanong Bisaya Quarter 2 Learner's Material
https://p1.pxfuel.com/preview/298/484/931/child-praying-
pray-religious.jpg
https://live.staticflickr.com/5559/14714869690_8f0b89cd04
_b.jpg
https://pluspng.com/img-png/nagmamano-png-filipino-
children-today-still-bless-their-elders-to-show-respect-it-is-
done-when-the-elder-is-seen-for-the-first-time-during-the-
day-1024.jpg
https://hips.hearstapps.com/ghk.h-
cdn.co/assets/cm/15/11/550007c5588bb-making-bed-
de.jpg
https://live.staticflickr.com/4147/4971557907_4c922d2174_
b.jpg
https://p1.pxfuel.com/preview/780/609/143/father-dad-
family-kids-sons-parent.jpg
https://p0.pxfuel.com/preview/608/493/207/grandma-
reading-grandmother-senior.jpg
https://live.staticflickr.com/3569/3299202652_6a241ba92a
_b.jpg
https://live.staticflickr.com/890/27276533778_3128ac7717_
b.jpg

13
https://tl.vangelodioggi.org/wp-
content/uploads/2019/04/tagalog-bible-verses-tungkol-
sa-pamilya.jpg
https://pbs.twimg.com/media/D4vpdF6UwAAgcvd.jpg
https://www.untvweb.com/news/wp-
content/uploads/2013/05/IMAGE_MAY302013_UNTV-
News_PHOTOVILLE-International_ROGZ-NECESSITO-
JR_STUDY.jpg
https://images.gmanews.tv/v3/webpics/v3/2015/03/2015
_03_15_18_13_30_01.jpg
https://encrypted-
tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcTyQCg6vuM
Zhe7Qwo199f68h5bj5HGHLzI5UJ0yBbQKM3xScuIg&usqp=
CAU
https://www.verywellfamily.com/thmb/-
Nw_YFF3wDc4NNYt7dkbFjSfxJY=/1884x1413/smart/filters:n
o_upscale()/GettyImages-525446125-
56d3ca2e5f9b5879cc8d578f.jpg
https://pbs.twimg.com/media/D2a_-KvVYAIN6fM.jpg
https://i.ytimg.com/vi/Et5E_-wyt5g/maxresdefault.jpg
https://asianparent-assets-ph.dexecure.net/wp-
content/uploads/sites/11/2019/03/27-toys.jpg?resize=h412
https://i1.wp.com/safebirthclinic.com/wp-
content/uploads/2017/07/img_1123.jpg?resize=399%2C29
9&ssl=1
https://encrypted-
tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcRRkCB2emL
aZz4kQcLP6BrGugRYl4UpYWfud0c9Ba1d1v0b3Uiz&usqp=
CAU

14
https://iyanebriaga.files.wordpress.com/2014/06/img_263
5.jpg
https://pbs.twimg.com/media/DkNp-
1nVsAAxmE0.jpg:large
https://encrypted-
tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcSVSR1Hl3Qui
yfA-FjQvEzklIRfCaRQpd_WtV_SjrovKZqlNHxL&usqp=CAU
https://maywadeeblog.files.wordpress.com/2015/12/welln
essthumb_783take-care-child-for-
eq_460x345.jpg?w=333&h=250
https://en.wikipedia.org/wiki/Smiley

15
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Region X – Division of Oroquieta City

Osilao St., Poblacion 1, Oroquieta City

Telephone Number: (088) – 531 - 0831

Email Address: depedoroquieta@gmail.com